Centrum Kompetencji BASF w Jarosławcu k/Środy Wielkopolskiej – aktualna sytuacja – ocena stanu roślin
Dane meteorologiczne ze stacji meteorologicznej BASF w Jarosławcu Temp. powietrza °C Miesiąc
Listopad
Grudzień
Styczeń
Luty
Opady, mm/m
2
Dekady
2012 /13
2013 /14
2014 /15
2012/ 13
2013 /14
2014 /15
I II III średnio I II III średnio I II III średnio I II III średnio
7,2 3,9 5,1 5,4 -3,3 -2,2 0,7 -1,6 2,3 -5,4 -4,1 -2,4 0,7 -1,1 -0,3 -0,2
8,1 3,9 3,3 5,1 1,4 2,4 4,5 2,8 4,7 0,6 -8,1 -0,9 2,9 4,0 4,9 3,9
8,8 6,6 1,8 5,8 -0,2 5,1 0,7 1,9 1,7 3,8 0,4 2,0 -0,6 1,2 4 1,5
20,4 8,6 26,8 55,8 1,4 13,6 13,4 28,4 26,6 0,4 16,6 43,6 21,8 7,4 12,2 41,4
32 7,8 13 52,8 21,6 5,4 0,8 27,8 26,6 13,4 0,0 40,0 5,2 7,4 0,6 13,2
11,0 5,2 5,8 22,0 1,2 16,6 25,2 43,0 29,6 8,8 11,4 49,8 6,6 0,8 0,4 7,8
Kolejna zima w Polsce Zachodniej minęła pod znakiem dodatnich temperatur. Tylko dwukrotnie mogliśmy mówić o aurze typowo zimowej – na przełomie listopada i grudnia oraz w pierwszej dekadzie lutego, kiedy to pola delikatnie się zabieliły, a temperatura utrzymywała się poniżej zera przez całą dobę. Po zimie 2013/14, którą określaliśmy jako łagodną, na podstawie powyższych danych meteorologicznych ze stacji pogodowej BASF w Jarosławcu, możemy bez wątpienia stwierdzić, że zima 2014/15 była jeszcze cieplejsza od poprzedniej. Wegetacja roślin przebiegała do końca listopada, kiedy to ochłodzenie wstrzymało ich wzrost i rozwój. Jednak warunki jakie panowały w grudniu i styczniu pozwoliły na dalszy, nieustanny rozwój roślin. W styczniu w Jarosławcu obserwowano nowe przyrosty korzeni roślin rzepaku ozimego jak i wszystkich gatunków zbóż ozimych. Niektórzy rolnicy skłonili się ku zasileniu upraw azotem (szczególnie rzepaku) jeszcze w lutym. Obecnie nie można już zwlekać z nawożeniem i jest to zabieg priorytetowy zarówno w uprawie rzepaku jak i zbóż – szczególnie jęczmienia ozimego. Rośliny podczas tak łagodnej zimy pobrały w dużej mierze dostępne formy składników pokarmowych i wymagają teraz zasilenia. Ważne by pamiętać nie tylko o azocie, ale również o składnikach wspomagających jego pobranie: potas, magnez i siarka. Z uzupełniającym nawożeniem tymi składnikami nie powinniśmy zwlekać.
Rzepak ozimy Rośliny rzepaku ozimego są w dobrej kondycji i można stwierdzić, że przezimowały bardzo dobrze. Bardzo dobrą kondycją wyróżniają się rośliny rzepaku ozimego potraktowane jesienią w fazie 4-6 liści fungicydem z funkcją regulatora wzrostu Caryx 240 SL w dawce 1,0 l/ha. Produkt ten wpłynął jesienią stymulująco na rozwój systemu korzeniowego i magazynowanie składników pokarmowych w szyjce korzeniowej. Rośliny te wyróżniają się teraz silną i zdrową szyjką korzeniową (o średnicy powyżej 1,5 cm) oraz nisko osadzonym przy powierzchni gleby pąkiem wierzchołkowym o zwartej budowie. Mimo stwierdzenia braku wypadnięć roślin zarówno na plantacji kontrolnej jak i
BASF Polska Sp. z o.o. Al. Jerozolimskie 154 02-326 Warszawa Telefon +48 22 570 99 99 Telefax +48 22 570 95 99 Internet http://www.basf.pl
BASF Polska Dział Crop Protection Infolinia: +48 22 570 99 90 Agroportal BASF: www.agro.basf.pl
potraktowanej preparatem Caryx, użycie tego preparatu było zasadne ze względu na lepsze przygotowanie roślin do wznowienia wegetacji wiosną: zdrowa rozeta liściowa, rozbudowany, silny system korzeniowy, większa liczba pąków bocznych, z których rozwiną się pędy boczne.
Fot. 1 i 2 Rośliny rzepaku ozimego, po lewej z plantacji kontrolnej, po prawej po jesiennej aplikacji Caryxu 1,0 l/ha. 04.03.2015 Jarosławiec, Szymon Łączny,
Na plantacji kontrolnej długa jesień sprzyjała nadmiernemu wzrostowi liści, kosztem systemu korzeniowego, dlatego takie rośliny wyróżniają się teraz liśćmi o bardzo długich ogonkach, które obumierają. Obumarłe liście są doskonałą pożywką do rozwoju chorób grzybowych, a szczególnie suchej zgnilizny kapustnych, której grzybnia infekując łodygi, może powodować poważne straty w plonie. Ponadto szyjka korzeniowa tych roślin posiada mniejszą średnicę (ok. 1 cm), roślina nie wytworzyła również tak wielu zawiązków przyszłych pędów bocznych jak rośliny potraktowane Caryxem.
Fot. 3 i 4 Rośliny rzepaku ozimego, po lewej z plantacji kontrolnej, po prawej po jesiennej aplikacji Caryxu. 04.03.2015 Jarosławiec, Szymon Łączny
Kolejnym etapem ochrony fungicydowej plantacji rzepaku ozimego powinnien być zabieg wiosenny, do którego polecamy unikalny fungicyd i regulator wzrostu w jednym – Caryx 240 SL. Po tak łagodnej zimie rośliny wymagają wczesnej ochrony przed chorobami, do czego dzięki działaniu już od 5°C doskonale nadaje się Caryx 240 SL. Zastosowanie preparatu niesie wiele korzyści: ochrona przed chorobami grzybowymi (szczególnie suchą zgnilizną kapustnych), zniwelowanie dominacji wierzchołkowej i stymulacja rozwoju pędów bocznych, pozytywny wpływ na rozwój systemu korzeniowego, zapobieganie wyleganiu.
Do zabiegu przystępujemy gdy rozeta liściowa zostanie już w pełni odbudowana, przy wysokości roślin już od 10 cm, stosując Caryx 240 SL w dawce 1,0-1,4 l/ha. Wyższą z zalecanych dawek stosujemy na plantacjach szczególnie zagrożonych wyleganiem, charakteryzującymi się bardzo intensywnym wzrostem. W drugim tygodniu marca według prognoz pogody temperatury powietrza mają wzrastać, tak więc zalecamy obserwację plantacji rzepaku w celu kontroli przed pierwszymi nalotami szkodników, do której polecamy korzystanie z żółtych naczyń. Możemy spodziewać się nalotów chowaczy: brukwiaczka i czterozębnego. Progi szkodliwości dla tych szkodników wynoszą odpowiednio 10 i 20 chrząszczy w żółtym naczyniu w ciągu trzech dni. Do ich zwalczania polecamy użycie produktu Fastac Active 050 ME w dawce 0,2-0,3 l/ha. Przy okazji zwalczania szkodników plantacje można również zasilić mikroelementami, a w szczególności borem i manganem. Fot.: 5 Żółte naczynie, 04.03.2015 Jarosławiec, Szymon Łączny,
Fot.: 6 Chowacz brukwiaczek, Fot. 7 Chowacz czterozębny, Jarosławiec 2013, Fot. Szymon Łączny, Tomasz Jaskulski,
Zboża ozime Zboża ozime zasiane w optymalnym terminie siewu są silnie rozkrzewione – dotyczy to wszystkich gatunków. Nie wymagają więc wysokich dawek nawozów azotowych, czy też specjalnych zabiegów z użyciem regulatorów wzrostu (CCC) mających na celu stymulowanie krzewienia. Jednak z zastosowaniem pierwszej dawki nawozów azotowych już nie powinno się zwlekać.
!!
Fot.: 7 i 8 Rośliny pszenicy ozimej z widocznymi nowymi przyrostami korzeni oraz (po prawej) liście pszenicy z widocznymi zarodnikami konidialnymi mączniaka prawdziwego zbóż i traw Jarosławiec 04.03.2015, Fot. Szymon Łączny,
Długa jesień sprzyjała stosowania herbicydów, jednak pogoda pozytywnie wpływała również na ich wzrost. Dlatego rolnicy, którzy jednak nie zastosowali jeszcze herbicydów powinni wiedzieć, że jak tylko się ociepli trzeba będzie wykonać zabieg zwalczający chwasty. Do tego zadania doskonale nadaje się herbicyd Biathlon 4D zwalczający szerokie spektrum chwastów dwuliściennych. Produkt cechuje się skutecznym działaniem w szerokim zakresie temperatur, rejestracją we wszystkich gatunkach zbóż oraz najszerszym oknem aplikacji – do fazy BBCH 39 tj. w pełni rozwiniętego liścia flagowego. Biathlon 4D zalecamy stosować w dawce 50-70 g/ha z dodatkiem adiuwantu DASH. W celu poszerzenia spektrum zwalczanych chwastów o chwasty jednoliścienne należy dodać graminicyd. Biathlon 4D doskonale miesza się z graminicydami, fungicydami czy regulatorami wzrostu.
!!
!!
Fot.: 9 i 10 Rośliny jęczmienia ozimego z widocznymi nowymi przyrostami korzeni i objawami plamistości siatkowej oraz (po prawej) rośliny pszenżyta ozimego z widocznymi objawami mączniaka prawdziwego Jarosławiec 04.03.2015, Fot. Szymon Łączny,
Długa i ciepła jesień skutkowała również wczesnymi infekcjami chorób grzybowych: objawy plamistości siatkowej i rynchosporiozy obserwowano w jęczmieniu ozimym, objawy mączniaka prawdziwego w pszenicy i pszenżycie ozimym oraz rdzy brunatnej w życie ozimym. Stąd też, do pierwszego zabiegu fungicydowego w zbożach zalecamy użycie sprawdzonego i niezawodnego w najtrudniejszych warunkach fungicydu Capalo 337,5 SE. Zastosowanie w tym preparacie trzech substancji czynnych (metrafenon, epoksykonazol, fenpropimorf) zapewnia długotrwałą i skuteczną ochronę od wczesnych faz rozwojowych przed szerokim spektrum chorób grzybowych, w tym chorób podstawy źdźbła. Na przykładzie poprzedniego sezonu należy pamiętać również, iż tylko solidne zabiegi fungicydowe pozwoliły skutecznie zapobiec rdzy żółtej.
!!
Fot.: 10 i 11 Rośliny żyta ozimego z widocznymi nowymi przyrostami korzeni oraz (po prawej) objawy rdzy brunatnej Jarosławiec 04.03.2015, Fot. Szymon Łączny
Opracowali na podstawie obserwacji w Centrum Kompetencyjnym BASF Polska w Jarosławcu k/ Środy Wielkopolskiej: Szymon Łączny, Dział R&D, BASF Polska Sp. z o.o. Tel. 785892979 Tomasz Jaskulski, Dział R&D, BASF Polska Sp. z o.o. Tel. 601759936