PARTNER NOWOCZESNEGO ROLNIKA
UKAZUJE SIĘ OD 1931 R. • CENA 10 ZŁ (W TYM 8% VAT)
nr
7 lipiec 2016
TEMAT NUMERU
DOBRY RZEPAK
– WYSOKI ZYSK AKTUALNOŚCI
Żniwa 2016
– jakie będą plony? TECHNIKA ROLNICZA
Przegląd bron talerzowych NR INDEKSU 365394
farmer.pl
FERMA
Ruja na zawołanie
EDY TORIAL
Czy polskie rolnictwo wyhamowuje? S
„ fa r m e r a”
zacuje się, że w pierwszej połowie 2016 roku sprzedaż maszyn rolniczych mogła być mniejsza nawet o 50 proc. w stosunku do tego samego okresu w latach ubiegłych, wyhamowały też wzrosty cen ziemi rolnej i chęć rolników do inwestowania w rozwój produkcji zwierzęcej. Czy to efekt niskiej opłacalności produkcji w większości sektorów branży rolnej? Czy może wracamy do normalności? Z pewnością jedną z podstawowych przyczyn takiego stanu rzeczy jest niska opłacalność. Jednak nie można oprzeć się wrażeniu, że nadszedł czas weryfikacji kondycji polskiego rolnictwa. Nie ma wątpliwości, że ostatnią dekadę dynamicznego rozwoju wielu gospodarstw na wsi zawdzięczamy dotacjom, jakie były dostępne z różnych programów wsparcia. Bezsprzecznie to dzięki temu polskie rolnictwo dokonało wielkiego kroku naprzód, ale też wydaje się, że dotacje do zakupu maszyn i inwestycji stworzyły trochę sztuczną atmosferę sukcesu. Na jej bazie część rolników „szalała”, inwestując ponad swoje potrzeby (i możliwości finansowe) – stawiając nowe chlewnie i obory za grube miliony złotych czy też kupując drogie, często za duże i przesadnie wyposażone maszyny. Przełożyło się to również na rynek ziemi rolnej, która w niektórych rejonach zaczęła osiągać wręcz absurdalne ceny, ale też na ceny maszyn – na fali dużego popytu stale rosły. I nagle jakby ktoś zaciągnął hamulec. Oczywiście, obecny stan dekoniunktury w rolnictwie ma wiele przyczyn, ale ograniczenia w dostępie do dopłat do
zakupu maszyn czy inwestycji spowodowały, że wraca bardziej racjonalne myślenie. W minionych latach zbyt wiele osób było huraoptymistami. Inwestowano i zadłużano się w oparciu o optymistyczne biznesplany zakładające np. cenę mleka na poziomie 2 zł/l lub tony pszenicy – 900 zł. Niestety, szereg czynników zewnętrznych spowodował, że takie założenia okazały się nietrwałe i wiele gospodarstw obciążonych kredytami inwestycyjnymi obecnie ledwie utrzymuje płynność finansową – coraz częściej słyszymy o bankructwach. Tak więc obecna sytuacja wydaje się pewnego rodzaju otrzeźwieniem powodującym zmianę podejścia do inwestycji na bardziej racjonalne. Pozbawieni dotacji coraz częściej interesujemy się tańszymi maszynami, które można nabyć bez kredytu lub wspomagając się niewielką kwotą pożyczki. Znacznie mniej rolników decyduje się na inwestycje w rozwój produkcji zwierzęcej. Wyhamowanie obrotu ziemią to zasługa obowiązującej od dwóch miesięcy ustawy, która m.in. wyeliminowała spekulacje nią, a tym samym dalszy tak dynamiczny wzrost cen – jednak z oceną tendencji na rynku ziemi rolnej lepiej się jeszcze wstrzymać kilka miesięcy. To trudny okres dla rolników, ale właśnie takie momenty zmuszają nas do poszukiwania nowych rozwiązań pozwalających uzyskać dochód w gospodarstwie nawet w czasie dekoniunktury. Miejmy zatem nadzieję, że co nas nie zabije, to nas wzmocni. Życzę wszystkim, aby ten czas nie trwał długo.
_
3 farmer lipiec 2016
wojciech denisiuk, redaktor naczelny
dział a d r e s r e da kc ji: al. Jana Pawła II 27, 00-867 Warszawa; tel. 22 550 69 03, faks 22 550 69 01; www.farmer.pl r e da k to r n ac z e l n y: Wojciech Denisiuk: wojciech.denisiuk@farmer.pl Z A S T Ę P C Y r e da k to r A n acz e l n eg o: Wojciech Konieczny: wojciech.konieczny@farmer.pl Agnieszka Królak: agnieszka.krolak@farmer.pl z e sp ó ł r e da kcyj n y: Karol Hołownia: karol.holownia@farmer.pl Małgorzata Tyszka: malgorzata.tyszka@farmer.pl Marzena Pokora-Kalinowska: marzena.kalinowska@farmer.pl Iwona Dyba: iwona.dyba@farmer.pl Łukasz Chmielewski: lukasz.chmielewski@farmer.pl Anna Kobus: anna.kobus@farmer.pl Katarzyna Szulc: katarzyna.szulc@farmer.pl Bartosz Wojtaszczyk: bartosz.wojtaszczyk@farmer.pl Jacek Kościański: jacek.koscianski@ptwp.pl Karol Wieteska: karol.wieteska@farmer.pl sta ł a wsp ó ł p r aca: Tomasz Roszkowski Henryk Wątroba: henryk.watroba@farmer.pl Tomasz Piotrowski: tomasz.piotrowski@farmer.pl Łukasz Głuchowski: lukasz.gluchowski@farmer.pl
spis treści
temat numeru d o b r y r z e pa k
– w ysoki zysk
Czy opłaca się uprawiać rzepak ozimy? ��������������������������� 24 Wybieraj sprawdzone odmiany ��������������������������������������� 30 Gdy zagraża kiła kapusty ���������������������������������������������� 42 Wapń niezbędny dla rzepaku ����������������������������������������� 48
dzia ł ma r k e ti n g u i r e k l amy: Tomasz Ruszkowski – dyrektor Aleksandra Janik-Janus: aleksandra.janik@ptwp.pl, tel. 32 356 76 32 Urszula Tarasiuk: urszula.tarasiuk@farmer.pl, tel. 22 550 69 09 m e n e dż e r tyt u ł u: Magdalena Twardokęs: tel. 32 356-76-58; tel. kom. 608 291 412; magdalena.twardokes@ptwp.pl
ko l p o rta ż i p r e n u m e r ata: Michał Wybraniec – kierownik Działu Kolportażu: tel. 32 209 13 03 w. 135; michal.wybraniec@ptwp.pl Na p o czci e i u l isto n osza m oż n a zam ówi ć p r e n u m e r atę n a k wa rta ł: – do 30 listopada na I kwartał, – do 28 lutego na II kwartał, – do 31 maja na III kwartał, – do 31 sierpnia na IV kwartał. „Ruch” przyjmuje wpłaty na okresy kwartalne: – do 5 grudnia na I kwartał, – do 5 marca na II kwartał, – do 5 czerwca na III kwartał, – do 5 września na IV kwartał. p r e n u m e r ata zag r a n icz n a: Oddział Krajowej Dystrybucji Prasy w Warszawie, „RUCH SA” ul. Jana Kazimierza 31/33, 00-958 Warszawa, skr. pocztowa 12, tel. 22 532 88 16 lub 22 532 87 31 w y dawc a: Polskie Towarzystwo Wspierania Przedsiębiorczości SA KATOWICE BUSINESS POINT
4 P r e z e s: Wojciech Kuśpik
ul. P. Ściegiennego 3, 40-114 Katowice, tel. 32 209 13 03, fax 32 253 06 77
st u di o g r a ficz n e: Jakub Tabor – Dyrektor kuba@ptwp.pl; tel: 32 209 13 03 S k ł a d: Karina Chrapka, Marcelina Luks, Katarzyna Świerczek KOREKTA: Jolanta Goryczka, Anna Kamińska, Tomasz Rabsztyn o k ł a d k a: Studio PTWP d ru k: ORTIS Sp. z o.o., Wrocław Na k ł a d: 17 000 egz. O d da n o d o d ru ku: 22.06.2016 r. o g łosz e n ia d ro b n e b e zp ł at n e T y l ko d l a ro l n i ków: tel. 22 550 69 03 z dj ęcia: PTWP SA, Żelazna studio, FARMER Redakcja prosi Autorów o nieprzesyłanie materiałów już publikowanych lub wysłanych do innych czasopism. Zastrzega się prawo skracania, adiustacji tekstów, zmiany tytułów oraz innych poprawek w nadesłanych artykułach i ogłoszeniach. Przedruk, kopiowanie całości lub części bez pisemnej zgody PTWP SA są zabronione. Wydawca nie ponosi odpowiedzialności za treść reklam i ogłoszeń.
Codzienne informacje dla rolników
spis treści
86 m i ę dz y p l o n ś ci e r n i s kow y
–
co z a siać?
stałe działy „Farmera” 52 ko n t r a k t y
Wiadomości ����������������������������������������������� 6 Farmer.pl ������������������������������������������������� 20 „Farmer” poleca �������������������������������������� 21 Sonda „Farmera” ������������������������������������� 22 O tym się mówi ��������������������������������������� 23 Agronowości ������������������������������������������� 56 Agrowydarzenia ������������������������������������� 58 Technika nowości ��������������������������������� 100 Technika wydarzenia ��������������������������� 102 Gadżety �������������������������������������������������� 135 Ferma ����������������������������������������������������� 137 Notowania rynku wołowiny i mleka ��� 138 Nowości bydło ��������������������������������������� 140 Wydarzenia bydło ��������������������������������� 141 Notowania rynku wieprzowiny ����������� 156 Nowości świnie ������������������������������������� 158 Wydarzenia świnie ������������������������������� 159 Kuchnia �������������������������������������������������� 174 Relaks z „Farmerem” ����������������������������� 176 Ogłoszenia drobne �������������������������������� 177 Co mi leży na wątrobie ������������������������� 178
148 na jlepsze bydło z mazowsza
116
u niw er sa ln a w k a ż dy m c a lu
–
t e s t ł a d o w a r k i p i c h o n 3 4 . 50
Jaka będzie przyszłość produkcji świń w Polsce? � � � � � � � 8 Kolejny sezon dobrych zbiorów? � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � 12 Mleko ekologiczne – trudny rynek, ale z przyszłością � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � 14 Zdjęcia satelitarne narzędziem w zarządzaniu produkcją roślinną � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � 16 Pisemne zawieranie umów � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � 18 agrotechnik a
Zielone Pola w Pawłowicach � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � 60 Krzem i tytan mogą ochronić roślinę przed agrofagami � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � 66 Pola klasy S – czyli spotkanie polowe z Syngentą � � � � 69 Szkoła mistrzów � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � 72 Zwalczanie omacnicy prosowianki � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � 74 Rzepak zebrany – co dalej? � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � 82 Zwalczanie perzu w dojrzewających łanach zbóż � � � � 90 Wszystko zaczyna się od nasion � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � 94 technik a rolnicz a
Austriacy podnoszą poprzeczkę – nowe maszyny Steyra i Pӧttingera � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � 106 Z talerzami na pole – brony talerzowe � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � 110 Nie tylko dla największych – rolnictwo precyzyjne � � � 120 Jak młócić strączkowe? – kombajn zbożowy � � � � � � � � � � 124 Do zadań specjalnych – opryskiwacze samojezdne � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � 126 Komfortowe, choć nie bez wad – przekładnie hydrostatyczne � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � 131 ferma
Żywienie krów a szczegółowy skład mleka � � � � � � � � � � � � � 142 Ruja na zawołanie � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � 146 Czeski przepis na sukces � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � 150 Zaspokoić pragnienie na pastwisku � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � 154 Wyeliminuj straty w przechowywaniu pasz � � � � � � � � � � � � 160 Recepta na świeże zboża � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � 164 Mikotoksyny żytu niestraszne � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � 166 Jaka jest opłacalność produkcji tuczników? � � � � � � � � � � � � 168 Ciągłe doskonalenie również w prowadzeniu produkcji świń � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � 171 Aktualna sytuacja w zakresie zwalczania choroby Aujeszkyego � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � 172
u p r a w a r ze p a k u ozim e g o
t e m at n u m e ru
Czy opłaca się uprawiać rzepak ozimy?
24
Sytuacja tegorocznych polskich upraw rzepaku rodzi wiele pytań. Z jednej strony światowa koniunktura wygląda optymistycznie, z drugiej – mieliśmy jesienną suszę i zimowe wymarznięcia. Jak zatem wygląda obecna sytuacja plantacji rzepaku ozimego? Co można wnioskować w kwestii zbiorów i cen? O sytuacji rzepaku w Polsce i na świecie, a także na temat prognoz tegorocznych zbiorów, cen oraz przyszłości producentów rzepaku rozmawialiśmy ze specjalistami. t e k s t: t o m a s z pa r z y b u t, z d j ę c i a: w o j c i e c h d e n i u s i u k, m at e r i a ły p r a s o w e
T
emat numeru tego wydania poświęcamy uprawie rzepaku. To dość wymagająca, wysokonakładowa uprawa, ale też obecnie dająca szansę na satysfakcjonujący dochód – czego w ostatnich latach nie gwarantowały inne działy rolniczej produkcji. Niestety, jest to dochód obarczony dużym ryzykiem. Z jednej strony nie sprzyja nam polski klimat, który dość często traktuje plantacje rzepaku silnym mrozem. Tak było również w tym roku, w wyniku czego znaczna powierzchnia pól zasianych jesienią została wiosną przeorana. Uprawie tej rośliny nie sprzyjają też coraz częstsze susze i gwałtowne nawałnice z gradem. Dodatkowo kłody pod nogi producentom rzepaku rzucają unijne rozporządzenia ograniczające dostęp do zapraw owadobójczych.
Ponadto dość niejasna jest też przyszłość uprawy rzepaku. Zapotrzebowanie na rośliny oleiste wciąż rośnie, ale wpływa to przede wszystkim na wzrost produkcji soi. Czy w tych okolicznościach nadal cena za ziarno rzepaku będzie satysfakcjonująca dla polskich rolników? Opłacalność nie wynika tylko z ceny zbytu, ale w głównej mierze z wysokości plonu i nakładów, jakie trzeba włożyć, aby uzyskać tonę ziarna. Na to z kolei kluczowy wpływ mają: dobór właściwej odmiany dopasowanej do stanowiska, ale też odpowiednie nawożenie i ochrona. Te wątki szeroko omawiamy w dalszej części tematu numeru. Zaczynamy jednak od rozmowy ze specjalistami w sprawie bieżącej sytuacji na rynku rzepaku.
_
co d z i e n n e w i a d o m o ś c i n a : w w w. f a r m e r. p l
ochrona kukur ydzy
ag ro t e c h n i k a
Zwalczanie omacnicy prosowianki Larwy omacnicy prosowianki należy zwalczyć, zanim wgryzą się w twarde części roślin kukurydzy. Dlatego tak ważny jest monitoring masowego wylotu motyli i uchwycenie momentu składania jaj przez samice. t e k s t i z d j ę c i a: pro f. Paw e ł B e r e ś, I O R-P I B, T S D w R z e szowi e
74
Chcąc wykorzystać metodę chemiczną do zwalczania omacnicy prosowianki, trzeba dysponować drogami przejazdowymi na polach lub opryskiwaczem szczudłowym
O
macnica prosowianka to obecnie najważniejszy szkodnik kukurydzy w kraju. Zasiedla zarówno kukurydzę zwyczajną (tzw. pastewną), kukurydzę cukrową (tzw. słodką), jak i lokalnie uprawiane dla celów hobbistycznych: kukurydzę popcorn i kukurydzę ozdobną. Spośród tych roślin najbardziej narażona na uszkodzenie jest kukurydza cukrowa, którą owad szczególnie preferuje do zasiedlania,
najprawdopodobniej wskutek jej szybkiego wzrostu, a zwłaszcza składu biochemicznego (duża zawartość cukrów).
_
nie t y l ko kukury dz a
W przyrodzie nic nie jest stałe i pewne. Tak jest również z omacnicą, która w ostatnich kilku latach zaczęła poszerzać zakres swoich roślin żywicielskich. Nadal kukurydza jest dla niej główną bazą, która dostarcza
jej nieograniczone ilości pożywienia i zapewnia miejsce masowego namnażania się (zwłaszcza na plantacjach, na których nie prowadzi się żadnych działań ją zwalczających, a takich pól jest całe mnóstwo). Coraz łatwiej jednak spotkać omacnicę na innych uprawach. Szczególnie duży wzrost jej liczebności i szkodliwości zaczynają odczuwać producenci chmielu, a także prosa. Gąsienice atakują także rabarbar, paprykę,
co d z i e n n e w i a d o m o ś c i n a : w w w. f a r m e r. p l
t e c h nik a ro l nicz a
t e s t ł a d o w a r k i Pic h o n 3 4. 50 R
Uniwersalna w każdym calu 116
„Chyba nie da rady” – pomyśleliśmy, patrząc w pierwszym momencie na niewielką ładowarkę Pichon 34.50R i wysoki, 12-tonowy rozrzutnik. Obawy okazały się jednak bezzasadne. Maszyna posłużyła z powodzeniem do załadunku rozrzutnika obornikiem z pryzmy, okazała się także zwinnym pomocnikiem w innych pracach gospodarskich. co d z i e n n e w i a d o m o ś c i n a : w w w. f a r m e r. p l
Prenumerata miesięcznika dwuletnia
192,00 zł
dla
nowych
prenumeratorów
roczna
102,00 zł
roczna
96,00 zł
kwartalna
25,50 zł
dla czytelników przedłużających prenumeratę
półroczna
51,00 zł
dwuletnia
180,00 zł dla uczniów i studentów Prenumerata może się rozpoczynać od dowolnego numeru
78 1600 1055 0002 3211 5599 3001
roczna
78,00 zł
P o l s k i e To w a r z y s t w o W s p i e r a n i a P r z e d s i ę b i o r c z o ś c i S A u l . P. Ś c i e g i e n n e g o 3 , 4 0 - 11 4 K a t o w i c e 7 8 1 6 0 0 1 0 5 5 0 0 0 2 3 2 1 1 5 5 9 9 3 0 0 1
Polskie Towarzystwo Wspierania Przedsiębiorczości SA ul. P. Ściegiennego 3, 40-114 Katowice
ferma
polecamy: c z e s k i p r z e pis n a s u kc e s
str.
176 150
Czeskie rolnictwo już na pierwszy rzut oka różni się od tego, co widzimy w naszym kraju. Od naszych południowych sąsiadów z pewnością możemy się wiele nauczyć, ale i na ich przykładzie zobaczyć, z jakimi problemami przyjdzie zmagać się polskim rolnikom w najbliższym czasie.
jak a jest opł ac alność p ro d u kc j i t u c z n i kó w?
str.
187 168
Producenci żywca wieprzowego w całej UE doświadczyli wyjątkowo długiego okresu braku opłacalności produkcji. Czy obecny poziom cen pozwala sądzić, że sytuacja się odmieni?
f aframr m e re lri pl ui etyc 2 0 1 6
137
ż y w ie nie b y d ł a
Ferma
Żywienie krów
a szczegółowy skład mleka W poprzednim numerze rozpoczęliśmy interpretację raportów wynikowych pod kątem poprawności żywienia krów. W poniższym artykule zagłębimy się dalej w temat, omawiając w kontekście żywieniowym poszczególne elementy składu chemicznego mleka. T e k s t: d r M arc i n G oł ę b i e w s k i, S G G W w War s zaw i e, Z d j ę c i a: Ł u ka s z C hm i e l e w s k i
I 142
stotnym elementem analizy żywieniowej stada jest bliższe przyjrzenie się składowi chemicznemu mleka oraz wzajemnym relacjom pomiędzy różnymi komponentami mleka. Tylko pełna analiza poszczególnych składników i ich obraz na tle poprzednich miesięcy są w stanie ukazać rzeczywisty obraz żywienia zwierząt.
_
Tłuszcz w mleku
Najbardziej modyfikowalny składnik mleka stanowi tłuszcz mlekowy. Jego wartość może wahać się w szerokich granicach (3-9 proc.), w zależności od potencjału genetycznego krów, wielkości produkcji oraz żywienia. Krowy rasy hf charakteryzują się zawartością tego składnika w mleku na poziomie 3,5-4,5 proc. Należy pamiętać, że krowy o wydajności laktacyjnej na poziomie 10 tys. kg charakteryzują się przeciętną zawartością tłuszczu poniżej 4 proc., co spowodowane jest przede wszystkim zwiększonym udziałem ilości pasz treściwych w dawce pokarmowej. Z drugiej strony duży udział pasz strukturalnych, tzw. włóknistych, w dawce pokarmowej prowadzi do wzrostu produkcji kwasu octowego w żwaczu, który to jest prekursorem
tłuszczu mlekowego. Inną przyczyną zbyt wysokiej zawartości tłuszczu może być pojawienie się zaburzenia metabolicznego w postaci ketozy lub syndromu stłuszczonej wątroby, co spowodowane jest błędami popełnionymi znacznie wcześniej – często już na etapie zasuszenia krowy. Jaki jest więc przypuszczalny mechanizm działania, który prowadzi do znacznego wzrostu poziomu tłuszczu? Otóż prawdopodobnie nieadekwatne żywienie krów w okresie zasuszenia prowadzi do nadmiernego otłuszczenia krów (poprawa kondycji). Najczęściej krowy otłuszczone po ocieleniu charakteryzują się znacznie obniżonym łaknieniem, co przy dużej dobowej produkcji mleka pogłębia deficyt energetyczny w ich organizmie i prowadzi do uwolnienia rezerw zmagazynowanych w postaci ich tłuszczu. Ze względu na fakt, że do rozkładu tłuszczu również niezbędna jest energia, przebiega on niekompletnie i tworzą się tzw. ciała ketonowe oraz zwiększa się stężenie niezestryfikowanych kwasów tłuszczowych we krwi. Organizm krowy, dążąc do utrzymania równowagi, próbuje pozbyć się nadmiaru szkodliwych związków, wbudowując je w tłuszcz mlekowy
i wydalając z organizmu. W związku z tym następuje lawinowy wzrost zawartości tłuszczu mlekowego. Prawidłowa zawartość tłuszczu w tym okresie nie powinna przekraczać 4,4-4,5 proc. Co natomiast w sytuacji, gdy poziom tłuszczu w mleku zaczyna osiągać wartości skrajnie niskie, nawet poniżej 3 proc.? Świadczy to o niskiej zawartości włókna pokarmowego bądź złej strukturze samej dawki. Drastyczny spadek poziomu tłuszczu w mleku często ma miejsce u wysoko wydajnych krów ze względu na bardzo duży udział pasz treściwych w ich dawce pokarmowej. Przekroczenie pewnego minimum włókna w dawce może jednak skończyć się wystąpieniem kwasicy u krów. Okazuje się, że w praktyce największym błędem nie jest nieuwzględnienie włókna w dawce pokarmowej, a sama jej forma (struktura dawki). Aby komponenty włókniste zostały pobrane przez zwierzę, muszą być odpowiednio rozdrobnione, tak by zwierzę nie miało możliwości przesortowania i wybrania z niej smakowitszej części dawki, jaką jest pasza treściwa. Sortowanie paszy może zainicjować ciąg zdarzeń prowadzących do powstania kwasicy. Otóż duży udział
co d z i e n n e w i a d o m o ś c i n a : w w w. f a r m e r. p l
p r ze c h o w y w a nie p a s z dl a ś w iń
Ferma
Wyeliminuj straty w przechowywaniu pasz To, w jakich warunkach przechowujemy surowce paszowe, w bezpośredni sposób wpływa na dochodowość produkcji żywca wieprzowego. Błędy w tym zakresie mogą być przyczyną dużych strat. T e k s t: mgr i nż. B arto s z W ojta s zcz y k, W y d z i ał P rz y ro d n i cz y U P H w S i e d l cach, Z d j ę c i a: B arto s z W ojta s zcz y k, Sh u tt e r s tock
P
asza stanowi najważniejszą kategorię kosztów w chowie trzody chlewnej. Według różnych kalkulacji nakłady związane z żywieniem stanowią od 60 do 70 proc. całkowitego kosztu wyprodukowania tucznika. Jednocześnie pasza jest także głównym czynnikiem wpływającym na wyniki tuczu.
Nawet świnie o doskonałej genetyce, utrzymywane w idealnych warunkach nie osiągną zadowalających przyrostów, jeżeli popełnimy zasadnicze błędy żywieniowe. Dobra pasza charakteryzuje się nie tylko zrównoważonym składem chemicznym, lecz także wysoką jakością surowców, którą można drastycznie obni-
żyć na skutek błędów popełnionych w zakresie przechowywania. Pasze dla świń – szczególnie zboża i nasiona – charakteryzują się dość długim okresem przechowywania. W gospodarstwach czy na fermach czas przechowywania zbóż sięga 12 miesięcy. Pomimo że zostały zebrane, zbo-
160
Silosy paszowe zapewniają lepsze warunki przechowywania niż magazyny płaskie. Jednak na skutek błędów ludzkich również w ich przypadku może dojść do wystąpienia strat przechowalniczych
co d z i e n n e w i a d o m o ś c i n a : w w w. f a r m e r. p l