NR 4
Krótsze cykle robocze to więcej ładunków przenoszonych dziennie, dzięki większej mocy i wydajniejszej hydraulice.
www.caseih.com
KWIECIEŃ 2018 CENA 10 ZŁ (W TYM 8% VAT) NR INDEKSU 365394
IDEALNY DO ZAŁADUNKU OBORNIKA!
PARTNER NOWOCZESNEGO ROLNIKA
UKAZUJE SIĘ OD 1931 R. • CENA 10 ZŁ (W TYM 8% VAT)
nr
4 kwiecień 2018
TEMAT NUMERU
OCHRONA RZEPAKU OZIMEGO farmer.pl
• AGROCENTRUM, Księży Las 1, 47-100 Strzelce Opolskie Olszowa, tel. 77 405 68 00 • AGROMARKET, Wiewiecko 36c, 73-155 Węgorzyno, tel. 91 397 18 46 • AGRO-RAMI, Kuchary 32, 63-322 Gołuchów, tel. 62 761 61 29 • DANEX, Rogienice Wielkie, ul. Olszanka 27, 18-516 Mały Płock, tel. 86 279 15 65 • FARMASZ, Stare Koluszki 28, 95-060 Brzeziny, tel./fax 46 874 37 06 • KISIEL, Jasionka 908C (droga DK19), 36-002 Jasionka k/Rzeszowa, tel./fax 17 851 00 27 • MARIAN KISIEL, Górno 88, 26-008 Górno, tel. 41 302 32 10 • MIRTRANS, Płoskinia 1C, 14-526 Płoskinia, tel./fax: 55 243 13 10 • OSADKOWSKI-CEBULSKI, ul. Nasienna 6, 59-220 Legnica, tel. 76 850 61 49 • PIOMAR AGRO-TECH, ul. Worowska 3B, 05-600 Grójec, tel. 48 670 37 21 • ROLKOM, Kiezmark ul. Gdańska 4, 83-020 Cedry Wielkie, tel. 58 692 77 92 • TECHPOM, Krzywonoś 21, 06-516 Szydłowo, tel. 23 654 33 71 • URSON, ul. Lazurowa 56, 32-642 Włosienica k/Oświęcimia, tel. 33 843 61 32 • ZIP-AGRO, Kurzejewo 23, 86-160 Warlubie, tel. 52 332 67 15
KONFERENCJE „FARMERA”
TECHNIKA
FERMA
Nowoczesna produkcja zwierzęca
Przegląd dużych, zawieszanych opryskiwaczy
Bioasekuracja w praktyce NR INDEKSU 365394
EDY TORIAL
Tłumy klientów czy tylko zwiedzających? G
„ fa r m e r a”
dyby frekwencja na wystawach techniki rolniczej była odzwierciedleniem sytuacji na rynku maszyn rolniczych, moglibyśmy śmiało mówić o kolejnym boomie. Jesteśmy świeżo po targach Agrotech w Kielcach, które – zwłaszcza trzeciego dnia – osiągnęły chyba maksimum swojej pojemności, jeśli chodzi o liczbę zwiedzających. Niestety, w praktyce nie przekłada się to bezpośrednio na wyniki sprzedaży producentów maszyn, którzy poprzedni rok oceniają na ogół jako dobry, ale daleki od najlepszych sezonów sprzed kilku lat. Wielu z nich ocenia polski rynek maszyn jako bardzo niestabilny. Wpływ na to ma nie tyle niestabilność cen płodów rolnych – choć oczywiście to również ma spore znaczenie – co nieregularność wdrażania poszczególnych edycji programów umożliwiających zakup maszyn z pomocą unijnych dotacji. Odbywa się to „rzutowo”. Nie można opracować przewidywalnego planu realizacji inwestycji, która uzależniona jest od środków przesłanych przez ARiMR – w praktyce od złożenia wniosku do zakupów maszyn mogą upłynąć nawet 3 lata! To powoduje chaos, wstrzymywanie inwestycji przez rolników, a potem zakupy „na hura”, pełne place maszyn u producentów i dealerów lub na odwrót – pustki i kilkumiesięczne czasy oczekiwania na zamówiony sprzęt. Szczególnie producenci tańszych maszyn mają powody do narzekań – twierdzą, że najlepiej, gdyby takich dotacji nie było w ogóle. Wtedy byłoby im dużo łatwiej konkurować z zagranicznymi potentatami.
Mimo wszystko na rynku maszyn rolniczych widać ożywienie. Trudno mówić o znacznych wzrostach sprzedaży wśród droższych maszyn, jak choćby ciągniki czy kombajny, ale jeśli chodzi o tańszy sprzęt uprawowy, producenci raczej nie narzekają na brak pracy – w wielu firmach produkcja idzie pełną parą. Pytając na targach o opryskiwacze polowe, kosiarki czy przetrząsarki, spotkaliśmy się nawet z opiniami sprzedawców, że na zamówiony teraz sprzęt trzeba będzie poczekać nawet do jesieni. Warto więc mimo wszystko poświęcić nieco uwagi sprzętom już używanym w gospodarstwach, chociaż mam nadzieję, że większość prac serwisowych udało się już wykonać przed rozpoczęciem sezonu. W kwietniu oprócz niezwykle bogatego w treść miesięcznika „Farmer” oddajemy Wam do użytku zupełnie nową odsłonę portalu farmer.pl, który myślę, że nadal pozostanie niezwykle przydatną bazą rolniczej wiedzy, ale w jeszcze przystępniejszej postaci.
_
Wszystkim naszym Czytelnikom, Współpracownikom i Przyjaciołom życzymy zdrowych i spokojnych Świąt Wielkanocnych, radosnego świętowania w rodzinnym gronie, wiosennego optymizmu i nadziei na sprzyjającą aurę, która pozwoli uzyskać wymarzone plony. Redakcja „Farmera” i farmer.pl
3 farmer kwiecień 2018
wojciech denisiuk, redaktor naczelny
SPIS TREŚCI A D R E S R E DA KC JI: al. Jana Pawła II 27, 00-867 Warszawa; tel. 22 550 69 03, faks 22 550 69 01; www.farmer.pl R E DA K TO R N AC Z E L N Y: Wojciech Denisiuk: wojciech.denisiuk@farmer.pl Z A S T Ę P C Y R E DA K TO R A N AC Z E L N EG O: Wojciech Konieczny: wojciech.konieczny@farmer.pl Agnieszka Królak: agnieszka.krolak@farmer.pl Z E S P Ó Ł R E DA KC YJ N Y: Łukasz Chmielewski: lukasz.chmielewski@farmer.pl Iwona Dyba: iwona.dyba@farmer.pl Łukasz Głuchowski: lukasz.gluchowski@farmer.pl Karol Hołownia: karol.holownia@farmer.pl Anna Kamińska: anna.kaminska@ptwp.pl Helena Kędra: helena.kedra@ptwp.pl Anna Kobus: anna.kobus@farmer.pl Jacek Kościański: jacek.koscianski@ptwp.pl Marzena Pokora-Kalinowska: marzena.kalinowska@farmer.pl Katarzyna Szulc: katarzyna.szulc@farmer.pl Grzegorz Tomczyk: grzegorz.tomczyk@farmer.pl Małgorzata Tyszka: malgorzata.tyszka@farmer.pl Bartosz Wojtaszczyk: bartosz.wojtaszczyk@farmer.pl S TA Ł A W S P Ó Ł P R AC A: Tomasz Roszkowski Grzegorz Szularz Henryk Wątroba: henryk.watroba@farmer.pl Karol Wieteska: karol.wieteska@farmer.pl
temat numeru O C H RO N A R Z E PA KU OZ I M EG O Szkodniki i choroby atakują ������������������������������������������������� 40 Miniatlas szkodników rzepaku �������������������������������������������� 42 Słodyszek – najgroźniejszy szkodnik rzepaku �������������������� 54 Szkodniki łuszczynowe ��������������������������������������������������������� 58 Oprysk na płatek �������������������������������������������������������������������� 60 Zwiększyć adiuwantem skuteczność działania fungicydu �� 66
DZ I A Ł M A R K E T I N G U I R E K L A M Y: Tomasz Ruszkowski – dyrektor Aleksandra Janik-Janus: aleksandra.janik@farmer.pl, tel. 32 356 76 32, 604 289 43 Urszula Tarasiuk: urszula.tarasiuk@farmer.pl, tel. 22 550 69 09, 600 489 619 M E N E DŻ E R T Y T U Ł U: Magdalena Twardokęs: tel. 32 356 76 58; tel. kom. 608 291 412; magdalena.twardokes@ptwp.pl KO L P O RTA Ż I P R E N U M E R ATA:
Michał Wybraniec – kierownik Działu Kolportażu: tel. 32 356 76 35; michal.wybraniec@ptwp.pl N A P O C ZCI E I U L IS TO N OS Z A M OŻ N A Z A M ÓW I Ć P R E N U M E R AT Ę N A K WA RTA Ł: – do 30 listopada na I kwartał, – do 28 lutego na II kwartał, – do 31 maja na III kwartał, – do 31 sierpnia na IV kwartał. „Ruch” przyjmuje wpłaty na okresy kwartalne: – do 5 grudnia na I kwartał, – do 5 marca na II kwartał, – do 5 czerwca na III kwartał, – do 5 września na IV kwartał. P R E N U M E R ATA Z AG R A N I C Z N A: Oddział Krajowej Dystrybucji Prasy w Warszawie, „RUCH SA” ul. Jana Kazimierza 31/33, 00-958 Warszawa, skr. pocztowa 12, tel. 22 532 88 16 lub 22 532 87 31
4W Y DAWC A:
Polskie Towarzystwo Wspierania Przedsiębiorczości SA pl. Sławika i Antalla 1 40-163, Katowice tel. 32 209 13 03, fax 32 253 06 77 P R E Z E S: Wojciech Kuśpik S T U DI O G R A FI C Z N E: Jakub Tabor – Dyrektor kuba@ptwp.pl; tel: 32 209 13 03 S K Ł A D: Karina Chrapka, Katarzyna Świerczek KO R E K TA: Jolanta Goryczka, Tomasz Rabsztyn, Jacek Molencki, Anna Kamińska, Justyna Wojdała O K Ł A D K A: Studio PTWP D RU K: ORTIS Sp. z o.o., Wrocław N A K Ł A D: 17 000 egz. O D DA N O D O D RU KU: 20.03.2018 r. O G ŁOS Z E N I A D RO B N E B E Z P Ł AT N E T Y L KO D L A RO L N I KÓW: tel. 22 550 69 03 Z DJ ĘCI A: PTWP SA, Żelazna studio, FARMER Redakcja prosi Autorów o nieprzesyłanie materiałów już publikowanych lub wysłanych do innych czasopism. Zastrzega się prawo skracania, adiustacji tekstów, zmiany tytułów oraz innych poprawek w nadesłanych artykułach i ogłoszeniach. Przedruk, kopiowanie całości lub części bez pisemnej zgody PTWP SA są zabronione. Wydawca nie ponosi odpowiedzialności za treść reklam i ogłoszeń.
Codzienne informacje dla rolników
SPIS TREŚCI
160 J A KO Ś Ć W O DY A S K U T E C Z N Y O P RY S K
Świadomie rozwijajmy gospodarstwa mleczarskie ����� 8 „Nowoczesna produkcja – świnie” po raz czwarty ���� 14 Potencjał nasion kwalifikowanych wciąż niewykorzystany ������������������������������������������������������������������� 18 Oczy Europy zwrócone na Polskę – ASF ��������������������� 20 O prognozach zmian klimatu Ziemi ������������������������������� 22 Rolnicy na drogach �������������������������������������������������������������� 26 A w pustej oborze hula wiatr… – interwencja ���������� 30 List gończy za szefem Euroubojni ���������������������������������� 32 Roszczenia za szkody spowodowane opryskami ������ 34 agrotechnik a
stałe działy „Farmera” Wiadomości ����������������������������������������������� 6
70
Farmer.pl ������������������������������������������������� 36
KONTR A K T Y
„Farmer” poleca �������������������������������������� 37 Sonda „Farmera” ������������������������������������� 38 O tym się mówi ��������������������������������������� 39 Agronowości ������������������������������������������� 72 Agrowydarzenia �������������������������������������� 76 Technika nowości ��������������������������������� 170 Technika wydarzenia ��������������������������� 172 Ferma ����������������������������������������������������� 199 Wydarzenia bydło ��������������������������������� 200 Nowości bydło ��������������������������������������� 202 Notowania rynku wołowiny i mleka ��� 204 Wydarzenia świnie ������������������������������� 216 Nowości świnie ������������������������������������� 219 Notowania rynku wieprzowiny ����������� 220 Kuchnia „Farmera” ������������������������������� 238 Relaks z „Farmerem” ���������������������������� 240 Ogłoszenia drobne �������������������������������� 241 Co mi leży na wątrobie ������������������������� 242
206 SKUTECZNA DIAGNOSTYKA MASTITIS
W tym sezonie zabieg T-2 to obowiązek ���������������������� 82 Mocznik w nawożeniu nalistnym ����������������������������������� 92 Dokarmianie zbóż miedzią ������������������������������������������������ 96 Wpływ dokarmiania mikroelementami na plon ����� 100 Wdzięczny za dokarmianie dolistne ��������������������������� 102 Środki ochrony roślin – obosieczna broń ����������������� 106 10 lat uprawy bezorkowej ���������������������������������������������� 112 Wrażliwość zgnilizny suchej i twardzikowej na fungicydy stosowane w rzepaku ��������������������������� 116 Mączlik warzywny – nowy szkodnik rzepaku ��������� 120 Utrzymać omacnicę pod kontrolą ������������������������������� 124 Odchwaszczanie kukurydzy ������������������������������������������� 130 Efekt chwastobójczy i plonotwórczy w kukurydzy ��� 138 Zwalczanie chwastów jednoliściennych w buraku cukrowym ��������������������������������������������������������� 142 Czy dolistne dokarmianie bobowatych ma sens? �� 146 Zanim zasiejemy soję ������������������������������������������������������� 150 Strategia odchwaszczania soi ��������������������������������������� 154 Bor – razem czy osobno? ����������������������������������������������� 158 pH ważne podczas oprysku ������������������������������������������� 166 technik a rolnicz a
Maszyny znad Dniepru ����������������������������������������������������� 174 Na rynku przyczep od 25 lat – wywiad „Farmera”: Metaltech ������������������������������������������������������� 178 Duży krok w rozwoju – SaMasz ����������������������������������� 179 O nowych technologiach w Kamieniu Śląskim – konferencja Agrocom Polska ������������������� 180 Zawieszane nie znaczy małe – przegląd opryskiwaczy zawieszanych ������������������������������������������ 182 Punktowy w przystępnej cenie – używane, 6-rzędowe siewniki do kukurydzy ������������������������������� 188 Sprawdzone w akcji – używane ciągniki John Deere serii 6030 ������������������������������������������������������ 192 Zadbać o klimat w kabinie – naprawa układu klimatyzacji ������������������������������������������������������������������������� 196 ferma
Wykorzystajmy potencjał pierwszego pokosu ������� 210 Zielonka – wypasać czy kosić? ������������������������������������ 214 Bioasekuracja w praktyce ����������������������������������������������� 222 Pasza gospodarska czy pełnoporcjowa? ������������������� 226 Sucha dezynfekcja na porodówce ������������������������������� 230 Trendy w żywieniu loch prośnych ������������������������������� 232 Polsko-duńska wymiana doświadczeń ���������������������� 236
P R AW O
ś r o d k i o c h r o ny r o ś l in – c z . 2
Roszczenia za szkody spowodowane opryskami Stosowanie w uprawach chemicznych środków ochrony roślin często niesie ze sobą ryzyko uszkodzenia upraw sąsiednich i staje się zarzewiem międzysąsiedzkich sporów. Rzadko niestety udaje się je rozstrzygnąć na mocy kompromisu i poza salą sądową.
W
poprzednim numerze „Farmera” zajęliśmy się sposobami rozstrzygania, czy doszło do szkody na skutek zabiegów wykonanych na sąsiednich polach i jakie czynniki były tych szkód powodem. Omówiliśmy, jak winien zachować się rolnik poszkodowany na skutek oprysków sąsiada, ale też co powinien zrobić gospodarz niesłusznie o takie szkody posądzany. Najistotniejsze z punktu widzenia interesów pokrzywdzonego, jak i niesłusznie pomówionego, okazują się wówczas opinie biegłych, wysnute na podstawie badań tak roślin na danym polu, jak i sprzętu czy środków do zabiegu użytych. Badania takie może wykonać placówka PIORIN na rozmaitych zasadach – usługowo, na zlecenie danego rolnika, lub też z urzędu, po zgłoszeniu nieprawidłowości. Na mocy ustawowych uprawnień PIORIN może ukarać rolnika grzywną, jeśli potwierdzi złamanie przepisów ustaw o ochronie roślin i środkach ochrony roślin. PIORIN nie dysponuje jednak kompetencjami do przymuszenia sprawcy szkody do wzięcia odpowiedzialności za wyrządzony uszczerbek. Kwestia naprawienia szkody należy do stron, jeśli skłonne są zawrzeć ugodę, bądź do sądu i taki jest finał wielu podobnych sporów.
34
_ T E K S T: A D W. P I O T R M AT U S I A K Z D J Ę C I A: A N N A KO B U S
N A Z A SA DZIE RY Z Y K A
Brak ukarania sprawcy w wyniku procedury kontrolnej inspekcji czy wręcz nieprzeprowadzenie w ogóle kontroli przez inspekcję pozostaje bez związku z kwestią odpowiedzialności cywilnej (odszkodowawczej). Prawo cywilne przewiduje dwie podstawowe zasady
odpowiedzialności: zasadę winy i zasadę ryzyka. O zasadzie ryzyka traktuje art. 435 § 1 k.c., według którego „prowadzący na własny rachunek przedsiębiorstwo lub zakład wprawiany w ruch za pomocą sił przyrody (pary, gazu, elektryczności, paliw płynnych itp.) ponosi odpowiedzialność za szkodę na osobie lub mieniu, wyrządzoną komukolwiek przez ruch przedsiębiorstwa lub zakładu, chyba że szkoda nastąpiła wskutek siły wyższej albo wyłącznie z winy poszkodowanego lub osoby trzeciej, za którą nie ponosi odpowiedzialności”. W zdecydowanej więc przewadze odpowiedzialność rolnika za szkody opierać będzie się na tej właśnie zasadzie. W sytuacji, kiedy rolnik wykona zabieg w taki sposób, że substancja chemiczna zostanie zniesiona na grunt sąsiedni, niebędący celem zabiegu, i wyrządzi szkodę, dla odpowiedzialności owego rolnika wystarczy wykazanie faktu zaistnienia szkody z przyczyn leżących po stronie nieostrożnego gospodarza. Bez znaczenia jest przy tym, z jakich konkretnie przyczyn doszło do powstania szkody – czy była to lekkomyślność, brak wiedzy i doświadczenia czy też niesprawny sprzęt. Aby wdrożyć odpowiedzialność odszkodowawczą, musi dojść jednak do ustalenia, iż szkoda jest następstwem zastosowania środków ochrony roślin. Pomocna może być w tym opinia PIORIN dokonana w toku postępowania kontrolnego bądź też zleconej usługi badawczej. Jeśli w okolicznościach konkretnego przypadku PIORIN nie prowadziła działań kontrolnych, pozostaje to bez wpływu na prawo żądania odszkodowania. W prawie cywilnym dowodem w sprawie może być wszystko, co ma znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy. Mogą to być zeznania świadków, nagrania audio i wideo czy zdjęcia. Jeśli zatem, w Waszej ocenie, posiadacz gruntu sąsiedniego stosował zabiegi chemizacyjne w sposób niewłaściwy, nie jest niezbędnym korzystanie z pomocy PIORIN, by wyegzekwować naprawienie szkody. Postępowanie dowodowe nie musi być kosztowne i skomplikowane. Odpowiedzialność za szkodę jest odpowiedzialnością obiektywną – znaczenie ma jedynie
co d z i e n n e w i a d o m o ś c i n a : w w w. f a r m e r. p l
T E M AT N U M E RU
o c h r o n a r ze p a k u ozim e g o
Szkodniki i choroby atakują Tematem przewodnim kwietniowego numeru „Farmera” jest wiosenna pielęgnacja rzepaku ozimego. Prace w tym okresie wykonane mają ogromny wpływ na wielkość uzyskanego plonu nasion. T E K S T I Z D J Ę C I A: W O J C I E C H KO N I E C Z N Y
S
40
kala uprawy tej rośliny może napawać dumą – ponad 800 tys. ha. Mniej powodów do satysfakcji znajdujemy, patrząc na średnią z ostatnich 10 lat – wielkość plonu nasion kształtuje się na poziomie 2,6 t/ha. W stosunku do wyników osiąganych w innych krajach nie jest to dużo. Winą można obciążyć warunki środowiskowe panujące w Polsce. Czy jest to jedyna przyczyna? Absolutnie nie. Z przeprowadzonych badań i analiz wynika, że polscy rolnicy w praktyce wykorzystują potencjał plonowania roślin w ok. 50 proc. Średnie plony są dalekie od możliwych do uzyskania w polskich warunkach i często kilkakrotnie niższe od plonów uznanych za rekordy świata. W wypadku rzepaku ozimego jest to 6,7 t/ha. Znacząca rozbieżność między możliwościami uprawianych obecnie odmian a osiąganymi rezultatami wynika z niedomagań w pielęgnacji plantacji. Dotyczą one odżywiania mineralnego, regulacji struktury łanu, ochrony przed chorobami i szkodnikami, przygotowania plantacji do zbioru. Charakterystyczne dla wiosennych miesięcy spiętrzenie prac polowych wymusza niejednokrotnie przysłowiowy marsz na skróty, np. wykonywanie zabiegów nie wtedy, gdy należy, lecz gdy jest wolna chwila, sięganie po rozwiązania ryzykowne, np. wieloskładnikowe mieszaniny zbiornikowe. Zdarza się, że w natłoku spraw umyka uwadze potrzeba reakcji na zdarzenia mające miejsce na polu. Z tego też względu przygotowaliśmy cały pakiet informacji mogących posłużyć za przewodnik w wiosennych pracach pielęgnacyjnych prowadzonych w rzepaku ozimym. Uważny Czytelnik dostrzeże, iż nie zawiera on zaleceń związanych z pierwszym zabiegiem fungicydowym. Zwalczaniu suchej zgnilizny kapustnych i pozostałych chorób grzybowych rozwijających się bezpośrednio po wznowieniu wegetacji przez rzepak poświęciliśmy dużo miejsca w marcowym wydaniu naszego miesięcznika.
W kwietniowym numerze dużo miejsca poświęciliśmy ochronie plantacji rzepaku przed szkodnikami. Cykl artykułów rozpoczyna na str. 42 miniatlas owadów szkodliwych. Prezentujemy w nim gatunki dokuczliwe nie tylko wiosną, lecz także jesienią. Obok zdjęć są krótkie opisy biologii rozwoju i szkodliwości występowania. Mamy nadzieję, że zamieszczona publikacja ułatwi identyfikację owadów schwytanych do żółtych naczyń. W najbliższym miesiącu poważne zagrożenie dla rzepaku stworzą chrząszcze słodyszka rzepakowego masowo nalatujące na plantacje. Na temat ich zwalczania piszemy na str. 54. Pod koniec kwietnia na Opolszczyźnie i Dolnym Śląsku zaczną już grasować szkodniki łuszczynowe. Z myślą o rolnikach z tych regionów Polski na str. 58 opublikowaliśmy zalecenia związane z ich zwalczaniem. Wiedza w nich zawarta z powodzeniem będzie mogła być wykorzystana kilkanaście dni później w pozostałej części kraju. Sądzę, że z zainteresowaniem spotka się także artykuł ze str. 120 o nowym szkodniku rzepaku – mączliku warzywnym. Publikacje związane z ochroną rzepaku ozimego przed chorobami grzybowymi rozpoczyna artykuł „Oprysk na płatek” na stronie 60. To materiał poświęcony ograniczaniu występowania zgnilizny twardzikowej, lecz nie tylko tej choroby. O tym, jak zwiększyć skuteczność działania stosowanych fungicydów, piszemy na str. 66.
_
Miniatlas szkodników rzepaku ���������� 42 Słodyszek – najgroźniejszy szkodnik rzepaku ����������������������������������� 54 Szkodniki łuszczynowe ������������������������ 58 Oprysk na płatek ����������������������������������� 60 Zwiększyć adiuwantem skuteczność działania fungicydów �� 66
co d z i e n n e w i a d o m o ś c i n a : w w w. f a r m e r. p l
o c h r o n a r o ś l in
AG RO T E C H N I K A
Jakość wody a skuteczny oprysk
160
Najczęściej woda używana do oprysków jest twarda i ma odczyn obojętny lub lekko zasadowy. Parametry takie nie są korzystne dla jakości i skuteczności większości wykonywanych w gospodarstwie zabiegów ochrony roślin. T E K S T I Z D J Ę C I A: A N N A KO B U S
S
tosując w gospodarstwach przeróżne agrochemikalia, najczęściej skupiamy się na wybranej do zabiegu substancji czynnej. Od niej oczekujemy specyficznego działania w postaci wizualnego efektu na polu. Należy jednak mieć świadomość, że o skuteczności zabiegu ochroniarskiego decyduje dużo więcej czynników, w tym także jakość używanej do oprysków wody, która jest rozpuszczalnikiem. A jak wiadomo we wszelakich reakcjach chemicznych cechy rozpuszczalnika mają istotne znaczenie. O przydatności wody do oprysków w największym stopniu decydują dwa parametry: pH (odczyn) wody i jej twardość, czyli zawartość
_
jonów zasadowych (głównie dwuwartościowych) Ca, Mg, Mn i Fe. T WA RDA WO DA W O PRYSKI WAC ZU
We wszystkich laboratoriach do analiz chemicznych używa się wody destylowanej. Jest to woda pozbawiona metodą destylacji soli oraz innych substancji w niej rozpuszczonych. My jednak nie mamy praktycznie możliwości, by taką wodą wykonywać opryski. Tymczasem przeciętna woda, z jakiej korzystamy, jest wodą twardą, czyli taką, która w swoim składzie ma dużą ilość głównie związków wapnia i magnezu (tab. 1.).
co d z i e n n e w i a d o m o ś c i n a : w w w. f a r m e r. p l
o p r y s k i w a c ze z a w ie s z a n e
T E C H N I K A RO L N I C Z A
ZAWIESZANE NIE ZNACZY MAŁE Duże opryskiwacze zawieszane kuszą osiągami porównywalnymi z parametrami maszyn przyczepianych. Czy rzeczywiście mogą je zastąpić? T E K S T: G R Z E G O R Z B O R KO W S K I, Z D J Ę C I A: M AT E R I A ŁY P R A S O W E
182
O
pryskiwacze zawieszane na ciągnikach zapewniają zwrotność jak w przypadku maszyn samojezdnych, a są nieporównywalnie od nich tańsze. Tańsze są także od ich przyczepianych odpowiedników. Niestety, mają też jedną poważną i oczywistą wadę – są ciężkie, w związku z czym wymagają ciągnika o dużym udźwigu i masie, co zazwyczaj równa się z jego dużą mocą i wysoką ceną. W klasie dużych opryskiwaczy zbiorniki są standardowo wykonane z polietylenu, który pozwala na ich łatwe czyszczenie i zapewnia wysoką trwałość. Wszyscy producenci stosują zbiorniki typu 3 w 1. Poza podstawowym zbiornikiem na ciecz roboczą w jednej bryle znajduje się zwykle również zbiornik na czystą wodę do płukania opryskiwacza,
a także zbiornik przeznaczony na wodę do mycia rąk. Wśród opryskiwaczy widać wyraźny podział cenowy na maszyny polskich i zagranicznych producentów. Koszt zakupu tych ostatnich jest około dwa razy wyższy niż w przypadku produktów z krajowych fabryk. Ma to jednak również odzwierciedlenie w ich wyposażeniu standardowym. Prezentujemy największe opryskiwacze zawieszane 7 marek: Kuhn, Berthoud, Amazone, Lemken, Unia, Krukowiak i Bury.
_
KU H N
Cechą charakterystyczną opryskiwacza Kuhn Altis 2002 jest zawieszenie belki polowej poprzez układ równoległoboczny. Mechanizm
ten nosi nazwę Optilift i składa się z trzech ramion: dwóch dolnych poprowadzonych po bokach zbiornika i jednego górnego, który znajduje się nad zbiornikiem – do niego przymocowany jest siłownik hydrauliczny odpowiedzialny za regulację wysokości belki nad podłożem. Taki sposób zawieszenia belki pozwala na jej wysokie unoszenie – do 2,5 m od podłoża, co może być przydatne podczas oprysku wysokich roślin. Równoległoboczne zawieszenie pozwala również na łatwiejszy dostęp do zbiornika niż w sytuacji, gdy z tyłu opryskiwacza jest winda. Optilift zapewnia także amortyzację belki polowej, dzięki czemu z Altisem można poruszać się podczas przejazdów transportowych z prędkością 40 km/h, a belka jest poddawana mniejszym
co d z i e n n e w i a d o m o ś c i n a : w w w. f a r m e r. p l
PRENUMERATA MIESIĘCZNIKA DWULETNIA
192,00 zł
DLA
NOWYCH
PRENUMERATORÓW
ROCZNA
102,00 zł
ROCZNA
96,00 zł
KWARTALNA
25,50 zł
dla czytelników przedłużających prenumeratę
PÓŁROCZNA
51,00 zł
DWULETNIA
180,00 zł DLA UCZNIÓW I STUDENTÓW Prenumerata może się rozpoczynać od dowolnego numeru
78 1600 1055 0002 3211 5599 3001 Polskie Towarzystwo Wspierania Przedsiębiorczości SA Plac Sławika i Antalla 1, 40-163 Katowice
ROCZNA
78,00 zł
P o l s k i e To w a r z y s t w o W s p i e r a n i a P r z e d s i ę b i o r c z o ś c i S A Plac Sławika i Antalla 1, 40-005 Katowice 7 8 1 6 0 0 1 0 5 5 0 0 0 2 3 2 1 1 5 5 9 9 3 0 0 1
ferma
polecamy:
str.
214
Zielonka – wypasać czy kosić?
Trendy w żywieniu loch prośnych
Dylemat – wypasać czy kosić – dotyczy głównie mniejszych gospodarstw. Te duże bowiem przeszły już nieodwracalnie na żywienie alkierzowe.
Wyniki reprodukcji loch w dużej mierze zależą od żywienia stada podstawowego. W przeciągu minionych lat wiele teorii na ten temat uległo jednak dezaktualizacji.
str.
232
w al k a z A SF
FERMA
Bioasekuracja w praktyce Sprawdzamy, jak będą wyglądały kontrole gospodarstw w zakresie bioasekuracji trzody chlewnej i jak podchodzi do nich Inspekcja Weterynaryjna. T E K S T: I W O N A DY B A , Z D J Ę C I A: S H U T T E R S T O C K, P O L I C J A
Z
asady bioasekuracji w gospodarstwach trzody chlewnej to temat, który bezpośrednio dotyczy rolników na terenie całego kraju od marca tego roku. Jednak faktycznie pierwsze kontrole będą przeprowadzane przez inspektorów weterynarii od kwietnia. Dlatego sprawdzamy, co dodatkowe wymagania w produkcji trzody chlewnej oznaczają w rzeczywistości – nie tylko dla rolników, lecz także dla pracowników weterynarii. O komentarz do obecnej sytuacji poprosiliśmy trzy powiatowe inspektoraty weterynarii: lubelski, łódzki i poznański.
_ 222
CZY MOŻNA SIĘ UMÓWIĆ NA KONTROLĘ?
Wiadomo, że sam temat kontroli nie napawa optymizmem rolników. Część osób na pewno chętnie umówiłaby się na taką wizytę w gospodarstwie. Jednak czy jest to możliwe? Jak tłumaczy Grzegorz Wegiera, Powiatowy Lekarz Weterynarii w Poznaniu, kontrole nie będą wcześniej umawiane w gospodarstwach. Byłoby to bardzo trudne do zrealizowania i dość kosztowne. Z kolei w unijnym rozporządzeniu 882/2004 w sprawie kontroli urzędowych przeprowadzanych w celu sprawdzenia zgodności z prawem paszowym i żywnościowym oraz regułami dotyczącymi zdrowia zwierząt i dobrostanu zwierząt czytamy: „Kontrole ad hoc powinny być przeprowadzane w przypadku podejrzenia występowania niezgodności. Dodatkowo kontrole ad hoc mogłyby być przeprowadzane w każdej chwili, nawet w przypadku gdy nie ma podejrzeń występowania niezgodności”. To oznacza, że kontrola wcale nie musi być umawiana, co więcej jej niezapowiedzenie może gwarantować większą skuteczność i bezstronność.
W przypadku rozpoczęcia czynności kontrolnych Jacek Tyrankiewicz, Powiatowy Lekarz Weterynarii w Łodzi, tłumaczy, że w całym harmonogramie kontroli priorytetem będzie ich przeprowadzenie w gospodarstwach o podwyższonym ryzyku, czyli w chlewniach w sąsiedztwie lasu lub gospodarstw, gdzie zauważany jest częsty obrót zwierząt, który Inspekcja analizuje poprzez program Identyfikacji i Rejestracji Zwierząt.
co d z i e n n e w i a d o m o ś c i n a : w w w. f a r m e r. p l