PARTNER NOWOCZESNEGO ROLNIKA
UKAZUJE SIĘ OD 1931 R. • CENA 10 ZŁ (W TYM 8% VAT)
nr
7 lipiec 2018
TEMAT NUMERU
RZEPAK
– KRĘTA DROGA DO SUKCESU
farmer.pl
AKTUALNOŚCI
TECHNIKA
FERMA
Przyszłość Wspólnej Polityki Rolnej
Przygotowanie kombajnu do żniw
Automaty paszowe
NR INDEKSU 365394
EDY TORIAL
Mieszane nastroje przed żniwami P
„ fa r m e r a”
rzed nami oczekiwanie na rozpoczęcie żniw. Dobrze, jeżeli wiemy, że jest szansa na wysokie plony, i jeszcze lepiej, jeśli można oczekiwać również dobrych cen. Czy tak będzie w tym roku? Co do plonów, to już można powiedzieć, że na pewno będą one niższe, m.in. z powodu przeciągającej się wiosennej suszy, która dotknęła znaczną część Polski. Ponadto niekorzystny przebieg ubiegłorocznej jesieni i dotkliwe mrozy występujące w niektórych rejonach Polski w czasie zimy też przyczyniły się do obniżenia potencjału plonowania. Optymiści twierdzą, że skoro plony będą niższe, to przynajmniej ceny będą wyższe. Życzyłbym tego wszystkim. Jednak ta prosta zależność w praktyce nie zawsze się sprawdza. Oczywiście, w pewnym stopniu niska podaż na krajowym rynku z pewnością wpłynie na wzrost lokalnych cen, ale ostatecznie o cenach i tak zadecyduje sytuacja na mniej lub bardziej odległych światowych rynkach. Na niektórych, podobnie jak u nas z powodu suszy, obniża się prognozy zbiorów. Może więc przynajmniej ceny w okresie żniw nie będą spadać? O nastrojach producentów zbóż i rzepaku w Polsce i na świecie przeczytacie na dalszych stronach tego wydania. Niestety, nie tylko susza powoduje, że niełatwo jest tryskać radością z powodu nadchodzących żniw. To bardzo trudny czas dla producentów trzody chlewnej ze względu na rosnącą w tym okresie liczbę ognisk
afrykańskiego pomoru świń, zwłaszcza że w tym roku już od połowy maja obserwujemy ich wysyp w gospodarstwach utrzymujących trzodę chlewną. Jak niebezpieczny jest wirus, potwierdziło kilkanaście ognisk, które wystąpiły w ciągu niecałego miesiąca, m.in. na dużej, dobrze zorganizowanej fermie, z prowadzoną pełną bioasekuracją, gdzie utrzymywanych było prawie 6 tys. świń. Aktualnie weterynaria ma jedynie nadzieję, że w tym sezonie ognisk będzie mniej niż w zeszłym roku. Sytuacja jest niepokojąca. Wszyscy przekonali się już, że wirus nie zna granic i z łatwością z dnia na dzień może znaleźć się na dużej fermie. W ogólnym podejściu do tematu wciąż brakuje nam krajowego planu działania na wypadek przeniesienia choroby na zachodnie regiony kraju, gdzie mamy do czynienia z większym zagęszczeniem gospodarstw utrzymujących świnie. Cały czas monitorujemy sytuację związaną z afrykańskim pomorem świń, gdyż nie ma wątpliwości, że ten czynnik będzie decydował o tym, jak w przyszłych latach ukształtuje się krajowa produkcja świń. Zachęcamy też do śledzenia na farmer.pl serwisu specjalnego dotyczącego ASF, gdzie przedstawiamy nowe doniesienia o wystąpieniu choroby, wszystkie regulacje prawne dotyczące tego tematu i komentarze ekspertów odnoszące się do aktualnej sytuacji.
_
3 farmer lipiec 2018
wojciech denisiuk, redaktor naczelny
SPIS TREŚCI A D R E S R E DA KC JI: al. Jana Pawła II 27, 00-867 Warszawa; tel. 22 550 69 03, faks 22 550 69 01; www.farmer.pl R E DA K TO R N AC Z E L N Y: Wojciech Denisiuk: wojciech.denisiuk@farmer.pl Z A S T Ę P C Y R E DA K TO R A N AC Z E L N EG O: Wojciech Konieczny: wojciech.konieczny@farmer.pl Agnieszka Królak: agnieszka.krolak@farmer.pl Z E S P Ó Ł R E DA KC YJ N Y: Łukasz Chmielewski: lukasz.chmielewski@farmer.pl Iwona Dyba: iwona.dyba@farmer.pl Karol Hołownia: karol.holownia@farmer.pl Anna Kamińska: anna.kaminska@ptwp.pl Helena Kędra: helena.kedra@ptwp.pl Anna Kobus: anna.kobus@farmer.pl Jacek Kościański: jacek.koscianski@ptwp.pl Marzena Pokora-Kalinowska: marzena.kalinowska@farmer.pl Katarzyna Szulc: katarzyna.szulc@farmer.pl Grzegorz Tomczyk: grzegorz.tomczyk@farmer.pl Małgorzata Tyszka: malgorzata.tyszka@farmer.pl Mateusz Wasak: mateusz.wasak@farmer.pl Bartosz Wojtaszczyk: bartosz.wojtaszczyk@farmer.pl S TA Ł A W S P Ó Ł P R AC A: Łukasz Głuchowski: lukasz.gluchowski@farmer.pl Hanna Jarosławska: hanna.jaroslawska@farmer.pl Tomasz Roszkowski Grzegorz Szularz: grzegorz.szularz@farmer.pl Henryk Wątroba: henryk.watroba@farmer.pl Karol Wieteska: karol.wieteska@farmer.pl DZ I A Ł M A R K E T I N G U I R E K L A M Y: Tomasz Ruszkowski – dyrektor Aleksandra Janik-Janus: aleksandra.janik@farmer.pl, tel. 32 356 76 32, 604 289 43 Urszula Tarasiuk: urszula.tarasiuk@farmer.pl, tel. 22 550 69 09, 600 489 619
temat numeru J E S I E N N A U P R AWA R Z E PA K U O Z I M E G O Co zrobić, o czym nie zapomnieć ������������������������������������ 30 Przedsiewne nawożenie ����������������������������������������������������� 36 Top polecanych odmian rzepaku ������������������������������������� 40 Przedwschodowe odchwaszczanie ���������������������������������� 46 Sposób na rzepakochwasty ����������������������������������������������� 52 Biologiczne zwalczanie zgnilizny twardzikowej ���������� 56 Siew – kluczowy czynnik dobrych wschodów �������������� 58 Kiła kapusty w rzepaku ozimym wciąż groźna ������������ 62
M E N E DŻ E R T Y T U Ł U: Magdalena Twardokęs: tel. 32 356 76 58; tel. kom. 608 291 412; magdalena.twardokes@ptwp.pl KO L P O RTA Ż I P R E N U M E R ATA:
Michał Wybraniec – kierownik Działu Kolportażu: tel. 32 356 76 35; michal.wybraniec@ptwp.pl N A P O C ZCI E I U L IS TO N OS Z A M OŻ N A Z A M ÓW I Ć P R E N U M E R AT Ę N A K WA RTA Ł: – do 30 listopada na I kwartał, – do 28 lutego na II kwartał, – do 31 maja na III kwartał, – do 31 sierpnia na IV kwartał. „Ruch” przyjmuje wpłaty na okresy kwartalne: – do 5 grudnia na I kwartał, – do 5 marca na II kwartał, – do 5 czerwca na III kwartał, – do 5 września na IV kwartał. P R E N U M E R ATA Z AG R A N I C Z N A: Oddział Krajowej Dystrybucji Prasy w Warszawie, „RUCH SA” ul. Jana Kazimierza 31/33, 00-958 Warszawa, skr. pocztowa 12, tel. 22 532 88 16 lub 22 532 87 31
4
W Y DAWC A:
Polskie Towarzystwo Wspierania Przedsiębiorczości SA pl. Sławika i Antalla 1 40-163, Katowice tel. 32 209 13 03, fax 32 253 06 77 P R E Z E S: Wojciech Kuśpik S T U DI O G R A FI C Z N E: Jakub Tabor – Dyrektor kuba@ptwp.pl; tel: 32 209 13 03 S K Ł A D: Marcelina Bargiel, Karina Chrapka, Katarzyna Świerczek KO R E K TA: Jolanta Goryczka, Tomasz Rabsztyn, Anna Kamińska, Justyna Wojdała O K Ł A D K A: Studio PTWP D RU K: ORTIS Sp. z o.o., Wrocław N A K Ł A D: 17 000 egz. O D DA N O D O D RU KU: 18.06.2018 r. O G ŁOS Z E N I A D RO B N E B E Z P Ł AT N E T Y L KO D L A RO L N I KÓW: tel. 22 550 69 03 Z DJ ĘCI A: PTWP SA, Żelazna studio, FARMER Redakcja prosi Autorów o nieprzesyłanie materiałów już publikowanych lub wysłanych do innych czasopism. Zastrzega się prawo skracania, adiustacji tekstów, zmiany tytułów oraz innych poprawek w nadesłanych artykułach i ogłoszeniach. Przedruk, kopiowanie całości lub części bez pisemnej zgody PTWP SA są zabronione. Wydawca nie ponosi odpowiedzialności za treść reklam i ogłoszeń.
Codzienne informacje dla rolników
SPIS TREŚCI
80
128
J A K Z AT R Z Y M A Ć
N I E D R O G I E K O M P A K T Y – 3- M E T R O W E
W O D Ę W G L E B I E?
stałe działy „Farmera” Wiadomości ����������������������������������������������� 6 Sonda „Farmera” ������������������������������������� 26 O tym się mówi ��������������������������������������� 27 Farmer.pl ������������������������������������������������� 28 Agronowości ������������������������������������������� 66 Agrowydarzenia ������������������������������������� 68 Technika nowości ��������������������������������� 104 Technika wydarzenia ��������������������������� 106 Ferma ����������������������������������������������������� 137 Nowości bydło ��������������������������������������� 138 Wydarzenia bydło ��������������������������������� 139 Notowania rynku wołowiny ���������������� 140 Nowości świnie ������������������������������������� 154 Wydarzenia świnie ������������������������������� 155 Notowania rynku wieprzowiny ����������� 156 Kuchnia „Farmera” �������������������������������� 174
64 KONTR A K T Y
Relaks z „Farmerem” ����������������������������� 176 Ogłoszenia drobne �������������������������������� 177 Co mi leży na wątrobie ������������������������� 178
148 JA K Z A P OBIEG AĆ LE TNIM M A S TITOM?
B R O N Y T A L E R Z O W E D O 20 T Y S . Z Ł
Unia trzyma się za kieszeń � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � 8 Jakie ceny podczas żniw? � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � 12 Zachować konkurencyjność europejskiego rolnictwa � � � � 16 Potrzeba odpowiedzialności � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � 18 Wolne świnie z czerwonej strefy � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � 22 Gdy skończyła się gwarancja, a usterka pozostała � � 24 agrotechnik a
Słoma tylko na nawóz � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � 76 Zapobieganie tańsze od leczenia � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � 82 Wymagania jęczmienia ozimego � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � 86 Pszenica też lubi strip-till � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � 88 Międzyplony do zadań specjalnych � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � 92 Chemiczne zwalczanie omacnicy prosowianki � � � � � � � � � 95 Trudny problem zwalczania chwościka buraka � � � � � � � � � 98 Odchwaszczanie użytków zielonych � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � 100 Poznaj lepiej swoją glebę � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � 102 technik a rolnicz a
Maszyny zielonkowe w komplecie – pokaz maszyn New Hollanda � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � 108 Zmodernizowana rodzina Steyra – nowe rozwiązania w ciągnikach � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � 110 Co w trawie piszczy? – prezentacji maszyn zielonkowych � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � 112 Co zrobić samemu, a co zlecić serwisowi? – przegląd kombajnu � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � 114 Wydajny przeładunek – przyczepy � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � 118 Zdążyć na żniwa – używane kombajny za 80-100 tys. zł � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � 124 Specjalnie do poplonów – siewniki � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � 132 ferma
Nagrodzono najlepszych hodowców i producentów mleka � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � 142 Badanie mleka we własnym zakresie � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � 144 Aktualne trendy w uprawie użytków zielonych � � � � � 152 Aktualna sytuacja w produkcji wieprzowiny � � � � � � � � � � � 158 Uprzedzić chorobę � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � 162 Sposób na odory � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � 166 Automaty paszowe bez tajemnic � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � 168 Suszona plazma krwi – hit czy kit? � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � 172
Ws p ól n a P ol i t y k a Rol n a
AKTUALNOŚCI
Unia
trzyma się za kieszeń Punkt wyjścia dla Polski do debaty nad kolejnym unijnym okresem budżetowym to 3 mld euro mniej na PROW i redukcja budżetu na dopłaty bezpośrednie o 1 proc. T E K S T: M A R Z E N A P O KO R A-K A L I N O W S K A , Z D J Ę C I A: S H U T T E R S T O C K
8
R
eforma WPR po 2020 r., związana również z debatą nad przyszłym budżetem długoterminowym dla Unii Europejskiej, będzie podlegać wspólnym decyzjom Parlamentu i Rady. Na razie znamy propozycje Komisji Europejskiej i priorytety Parlamentu – przed nami kilkuletnia dyskusja.
_
PR Z YS Z Ł A W PR SK RO M NIE JS Z A
W końcu maja poznaliśmy ramy budżetowe proponowane przez Komisję Europejską na lata 2021-2027, a 1 czerwca – komisyjną propozycję podziału pieniędzy na rolnictwo w nowym unijnym budżecie. Parlament Europejski natomiast ogłosił, że sprzeciwia się ograniczeniom środków na rolnictwo. Tuż przed ogłoszeniem propozycji KE przyjął własne priorytety dla reformy wspólnej polityki rolnej w celu wpłynięcia na wnioski legislacyjne, dotyczące reformy
WPR, które miały zostać przedstawione przez KE. Może to oznaczać ożywioną unijną debatę. Propozycja KE jest bowiem już na starcie sprzeczna z priorytetami sformułowanymi przez PE: parlament chce utrzymać budżet na WPR przynajmniej na tym samym poziomie. Opowiedział się też za przyjęciem nowej metody obliczania dopłat bezpośrednich – odejściem od kryteriów historycznych, a wspieraniem tych, którzy dostarczają dobra publiczne. Chce również większych funduszy na rozwój obszarów wiejskich, odrzucając 25-proc. cięcia zaproponowane przez Komisję w maju. Nie powstrzymało to KE od przedstawienia skromniejszego budżetu na rolnictwo i założeń pakietu legislacyjnego, odmiennego od tych parlamentarnych priorytetów.
Budżet proponowany przez KE na 7 lat WPR po 2020 r. to 365 mld euro – o ok. 5 proc. mniej niż w poprzedniej perspektywie. Przyjęcie Wieloletnich Ram Finansowych wymaga jednomyślnego stanowiska Rady – i wyrażenia na nie zgody PE. Dla Polski zaproponowano 3 mld euro mniej na PROW i o ok. 1 proc. mniej na dopłaty bezpośrednie.
_
S WO BO DA KO N T RO LOWA N A
Zofia Krzyżanowska, radca generalny MRiRW, charakteryzując na konferencji planowane zmiany w WPR, podkreśliła ich ewolucyjny charakter. Ramy budżetowe dają środki i możliwość działania na obszarach wiejskich i w sektorze rolnym – jak oceniła. – Komisja położyła inne akcenty, jeśli chodzi o te nowe wyzwania – przyznała jednak. – Czyli stare, typowe polityki
co d z i e n n e w i a d o m o ś c i n a : w w w. f a r m e r. p l
je sie n n a u p r a w a r ze p a k u ozim e g o
T E M AT N U M E RU
Co zrobić, o czym nie zapomnieć
T E K S T I Z D J Ę C I A: W O J C I E C H KO N I E C Z N Y
30
Tematem przewodnim lipcowego numeru naszego miesięcznika jest jesienna agrotechnika rzepaku ozimego. Powód zdaje się oczywisty. Do siewów tej rośliny zostało 45 dni, a w dużych gospodarstwach uprawiających rzepak na powierzchni mierzonej w setkach hektarów nawet mniej.
U
prawa rzepaku ozimego to wyzwanie dla każdego rolnika. Podstawą prawidłowo prowadzonej plantacji jest agrotechnika, która stwarza optymalne warunki do wzrostu i rozwoju roślin. Nie eliminuje ona jednak zagrożeń, jakie napotykają rośliny w trakcie wegetacji. Przygotowane przez nas kompendium wiedzy powinno pomóc w przypomnieniu generalnych zasad, jak i niuansów agrotechniki rzepaku ozimego. Ta wywodząca się z Indii roślina nie jest łatwa w uprawie, a przy tym wymaga dużych nakładów na nawożenie, ochronę przed chwastami, szkodnikami i chorobami.
_
W Y M AG A NI A G L E BOW E
Rzepak wymaga gleb sprawnych, żyznych, o uregulowanych stosunkach wodnych. Są to gleby ciężkie i średnie. W latach mokrych na glebach bardzo ciężkich roślina ta może mieć trudności z ukorzenieniem, natomiast na lżejszych jest narażona na przemarzanie, wiosenne niedobory wody i nierówne dojrzewanie plantacji. Do najkorzystniejszych gleb należą więc gleby brunatne właściwe
i płowe, mady, rędziny, czarne ziemie i czarnoziemy. Najgorsze są gleby piaszczyste oraz torfy i mursze, na których zimowe i wiosenne ruchy wierzchniej warstwy gleby mogą powodować wysadzanie korzeni.
_
PR Z E DPLO N
Najkorzystniejszymi przedplonami pod rzepak są rośliny szybko schodzące z pola i pozostawiające po sobie korzystne warunki do wzrostu, czyli strączkowe grubonasienne, drobnonasienne i wczesny ziemniak. Jednak ze względu na to, iż są to także najlepsze przedplony dla pszenicy ozimej, raczej rzadko siany jest po nich. Przedplonami znacznie gorszymi, ale jednocześnie najczęściej wykorzystywanymi są zboża, spośród których największą wartość mają jęczmiona (także dlatego, że szybko schodzą z pola, co pozwala na prawidłowy rozkład ich resztek pożniwnych w glebie). Najgorszym rozwiązaniem jest uprawa rzepaku po sobie. Powoduje bowiem silne zachwaszczenie plantacji mało wartościowymi samosiewami, wzrasta też
co d z i e n n e w i a d o m o ś c i n a : w w w. f a r m e r. p l
p r ze gl ą d ko m b ajn u
T E C H N I K A RO L N I C Z A
CO ZROBIĆ SAMEMU, A CO ZLECIĆ SERWISOWI?
114
Aby kombajn nas niemiło nie zaskoczył w trakcie żniw, warto zafundować mu konkretny przegląd. Podpowiadamy, co można wykonać samemu, a do czego przyda się wizyta serwisu fabrycznego w przypadku nowoczesnych, kilkuletnich kombajnów. T E K S T I Z D J Ę C I A: A R T U R T Ł U S T O C H O W I C Z
N
owoczesne kombajny są wydajne i zapewniają operatorowi komfortowe warunki pracy, ale ich obsługa serwisowa też jest wymagająca. Niemniej jednak ciągle wiele czynności można wykonać we własnym zakresie – dotyczy to przede wszystkim ogólnej mechaniki pojazdu. Przy innych nie obędzie się bez wykwalifikowanych mechaników, ich wiedzy i narzędzi.
_
PR Z Y R Z Ą D Ż NI W N Y
Rozpoczynając przegląd maszyny od jej czoła, we własnym zakresie można sprawdzić i ocenić, w jakim stanie jest kosa: nożyki
(żyletki), palce i główka kosy. W przypadku nożyków, kiedy ich krawędzie są stępione i pozaokrąglane (brak ząbków), należy je wymienić. Podobnie jest w przypadku palców. Tępa kosa przyrządu żniwnego będzie powodowała niedocinanie, a co za tym idzie – „ciągnięcie” zboża oraz będzie uniemożliwiała np. zwiększenie prędkości koszenia. Proces wymiany nożyków powinno ułatwić coraz popularniejsze mocowanie ich za pomocą śrub, a nie nitów. Bardzo istotną kwestią jest również dokładne ustawienie kosy tnącej względem belki palcowej. W skrajnych położeniach kosy
osie żyletek powinny pokrywać się z osiami palców. Aby w trakcie żniw nie dopuścić od urwania kosy, warto też zweryfikować układ napędowy kosy pod kątem ewentualnych luzów. W tym celu należy sprawdzić zużycie tulejek przegubów, a także stan główki kosy. Objawem luzów w napędzie kosy jest także głośna praca tego elementu. Pozostając jeszcze przy przyrządzie żniwnym, jeśli zwoje przenośnika ślimakowo-palcowego są pokrzywione, to trzeba je naprostować, a uszkodzone i połamane palce tegoż przenośnika wymienić. We własnym zakresie można sprawdzić również
co d z i e n n e w i a d o m o ś c i n a : w w w. f a r m e r. p l
PRENUMERATA MIESIĘCZNIKA DWULETNIA
192,00 zł
DLA
NOWYCH
PRENUMERATORÓW
ROCZNA
102,00 zł
ROCZNA
96,00 zł
KWARTALNA
25,50 zł
dla czytelników przedłużających prenumeratę
PÓŁROCZNA
51,00 zł
DWULETNIA
180,00 zł DLA UCZNIÓW I STUDENTÓW Prenumerata może się rozpoczynać od dowolnego numeru
78 1600 1055 0002 3211 5599 3001 Polskie Towarzystwo Wspierania Przedsiębiorczości SA Plac Sławika i Antalla 1, 40-163 Katowice
ROCZNA
78,00 zł
P o l s k i e To w a r z y s t w o W s p i e r a n i a P r z e d s i ę b i o r c z o ś c i S A Plac Sławika i Antalla 1, 40-005 Katowice 7 8 1 6 0 0 1 0 5 5 0 0 0 2 3 2 1 1 5 5 9 9 3 0 0 1
ferma
polecamy:
str.
144
Badanie mleka we własnym zakresie
Uprzedzić chorobę
Badanie mleka, zarówno podstawowe, jak i to bardziej szczegółowe, jest niezbędne, jeśli chcemy zoptymalizować produkcję mleka. Z białego surowca można wyczytać informacje m.in. o chorobach trawiących nasze krowy i poprawności żywienia. Posiadając takie informacje, możemy lepiej radzić sobie z leczeniem oraz żywieniem krów.
W ostatnim czasie obserwowaliśmy wysyp ognisk ASF w krajowych gospodarstwach, w tym na fermie liczącej prawie 6 tys. świń. To tylko potwierdza, jak groźna jest choroba, a bioasekuracja to wyłącznie wytyczne, których sukces stosowania zależy od sumienności człowieka. Dlatego próbujemy dowiedzieć się, jakie niedociągnięcia mogą wystąpić w gospodarstwach i przyczynić się do wystąpienia choroby u świń.
str.
162
s c h o r ze nia gr u c zo ł u ml e ko w e g o
FERMA
Jak zapobiegać letnim mastitom?
148
Wraz ze wzrostem średnich dobowych temperatur w stadach bydła nie tylko mlecznego, lecz także mięsnego pojawiają się problemy związane ze zwiększoną częstością wystąpień stanów zapalnych wymienia. T E K S T: D R M A R C I N G O Ł Ę B I E W S K I, A L E K S A N D R A K A L I Ń S K A , S G G W W WA R S Z AW I E , Z D J Ę C I A: S H U T T E R S T O C K, Ł U K A S Z C H M I E L E W S K I
Ze
względu na fakt, że takie schorzenia różnią się etologią i epidemiologią od typowych mastitów, często nazywa się je „letnimi mastitami”. Z założenia letnie formy stanu zapalnego nie pasują do modelu stanów zapalnych wywoływanych na tle patogenów
zakaźnych lub środowiskowych. Dużą rolę w rozprzestrzenianiu tej formy mastitis przypisuje się insektom, a szczególnie musze z gatunku Hydrotaea irritans. Schorzenie to jest często obserwowane w warunkach klimatu umiarkowanego na północnej półkuli. Badania wyka-
co d z i e n n e w i a d o m o ś c i n a : w w w. f a r m e r. p l
w y p o s a że nie c hl e w ni
FERMA
T E K S T: M G R I N Ż. B A R T O S Z W O J TA S Z C Z Y K, W Y D Z I A Ł P R Z Y R O D N I C Z Y U P H W S I E D L C A C H, Z D J Ę C I A: A G N I E S Z K A K R Ó L A K, B A R T O S Z W O J TA S Z C Z Y K, M AT E R I A ŁY P R A S O W E
168
Automaty paszowe bez tajemnic Na rynku znaleźć można szeroką ofertę urządzeń służących do karmienia trzody chlewnej. Podpowiadamy, na co zwrócić uwagę podczas wyboru i eksploatacji automatów paszowych.
W
ostatnich dziesięcioleciach technologia produkcji żywca wieprzowego uległa znacznym przeobrażeniom. Jej efektem jest nie tylko poprawa efektywności produkcji, lecz także ograniczenie nakładów pracy. Osiągane jest ono poprzez uproszczenie niektórych aspektów produkcji oraz zastąpienie pracy rąk ludzkich mechanizacją i automatyzacją. Przykładem takich zmian jest chociażby wyeliminowanie pracochłonnego usuwania odchodów poprzez wprowadzenie technologii chowu bezściołowego. Inne przykłady takowych zmian to wprowadzenie automatycznych poideł czy systemów karmienia znacząco redukujących nakłady pracy. W niniejszym artykule skoncentrujemy się właśnie na ostatnim z wymienionych zagadnień. Dziś bowiem bardzo rzadko możemy już spotkać powszechne jeszcze kilkadziesiąt lat temu karmienie zwierząt „z koryta”. Jeżeli dziś takowe spotykamy, to zazwyczaj w drobnych gospodarstwach. Większość producentów swoje chlewnie wyposażyła w różnego typu automaty paszowe. Zalet tego typu urządzeń jest wiele. Przede wszystkim znacząco ograniczają nakłady pracy związane z karmieniem zwierząt. W przypadku obiektów wyposażonych w paszociąg ograniczają się one w zasadzie wyłącznie do kon-
co d z i e n n e w i a d o m o ś c i n a : w w w. f a r m e r. p l