PARTNER NOWOCZESNEGO ROLNIKA
UKAZUJE SIĘ OD 1931 R. • CENA 10 ZŁ (W TYM 8% VAT)
nr
9 wrzesień 2017
TEMAT NUMERU
UPRAWA BEZORKOWA – ZA I PRZECIW
farmer.pl
AGROTECHNIKA
NR INDEKSU 365394
TEST „FARMERA”
FERMA
Negatywne skutki Przyczepa Metal-Fach Pozyskiwanie opóźnienia siewu T711/3 o ładowności 12 t cieląt do opasu
EDY TORIAL
Szukając oszczędności
W
„ fa r m e r a”
bieżącym numerze dużo miejsca poświęciliśmy uprawie uproszczonej. To metoda, którą od lat stosuje już wiele gospodarstw wielkoobszarowych. Co prawda stanowią one niewielki procent wszystkich polskich gospodarstw, lecz gdybyśmy wzięli pod uwagę powierzchnię, mogłoby się okazać, że w ten sposób uprawiany jest znaczny procent polskich pól. Ten obszar z pewnością nadal będzie wzrastać, bo z roku na rok przybywa zwolenników uprawy bezorkowej. Zainteresowanie nią pojawia się zwłaszcza w takich momentach, jak tegoroczne żniwa, które w niektórych regionach kraju z powodu ciągłych opadów mocno się przeciągnęły, a tym samym skurczył się czas na prawidłowe przeprowadzenie wszystkich etapów tradycyjnej uprawy płużnej. Oczywiście, zyskany czas to jedna z podstawowych zalet uprawy uproszczonej, ale nie jedyna. To również oszczędności finansowe, poprawa struktury gleby, stosunków wodnych i wiele innych. Chcielibyśmy jednak również zwrócić uwagę na to, że nie jest to metoda uniwersalna, która w każdym gospodarstwie przyniesie wymienione korzyści. Ograniczeniem może być nie tylko park maszynowy, lecz także struktura gleb czy rozkład opadów. Jednak przede wszystkim trzeba zaznaczyć, że to technologia trudniejsza i wymagająca od rolnika większej wiedzy. Część odpowiedzi na najważniejsze pytania związane z różnymi systemami uprawy
bezorkowej na pewno znajdziecie w tym wydaniu „Farmera”. Niestety, sierpień w niektórych rejonach kraju przyniósł też ogromne zniszczenia budynków gospodarczych i upraw polowych. Wraca więc ważny temat ubezpieczeń, które jak zawsze wzbudzają wiele emocji, bo zazwyczaj wypłaty za szkody są niższe, niż się rolnicy spodziewają. Z tragedii, która dotknęła część rolników, warto wyciągnąć wnioski. Wiele gospodarstw straciło nie tylko uprawy, lecz także zabudowania i składowane w nich maszyny lub płody rolne. Dopiero w takich przypadkach często zdajemy sobie sprawę, że obowiązkowe ubezpieczenie budynków nie pokryje strat w sprzęcie i innych dobrach materialnych w nich składowanych. Na szczęście, najdroższe maszyny są zazwyczaj ubezpieczone, bo wymagają tego banki i firmy leasingowe, ale pozostałych rolnicy raczej nie ubezpieczają. Dlaczego? Bo do tej pory nieszczęścia nas omijały, a ubezpieczenia są za drogie? Wytłumaczenia są różne, ale poważniejsza refleksja zazwyczaj przychodzi za późno. Wydaje mi się, że warto przemyśleć rolę dodatkowych ubezpieczeń w ograniczaniu szkód spowodowanych wydarzeniami losowymi, których w rolniczej działalności nie brakuje i brakować nie będzie. Nie zawsze są one bardzo drogie, ale zawsze przy zawieraniu umów należy dokładnie poznać ich zakres, bo na tym tle wciąż jest najwięcej nieporozumień z ubezpieczycielami – pokazują to chociażby ostatnie podtopienia pól.
_
3 farmer wrzesień 2017
wojciech denisiuk, redaktor naczelny
SPIS TREŚCI A D R E S R E DA KC JI: al. Jana Pawła II 27, 00-867 Warszawa; tel. 22 550 69 03, faks 22 550 69 01; www.farmer.pl R E DA K TO R N AC Z E L N Y: Wojciech Denisiuk: wojciech.denisiuk@farmer.pl Z A S T Ę P C Y R E DA K TO R A N AC Z E L N EG O: Wojciech Konieczny: wojciech.konieczny@farmer.pl Agnieszka Królak: agnieszka.krolak@farmer.pl Z E S P Ó Ł R E DA KC YJ N Y: Łukasz Chmielewski: lukasz.chmielewski@farmer.pl Iwona Dyba: iwona.dyba@farmer.pl Łukasz Głuchowski: lukasz.gluchowski@farmer.pl Karol Hołownia: karol.holownia@farmer.pl Anna Kamińska: anna.kaminska@ptwp.pl Helena Kędra: helena.kedra@ptwp.pl Anna Kobus: anna.kobus@farmer.pl Jacek Kościański: jacek.koscianski@ptwp.pl Marzena Pokora-Kalinowska: marzena.kalinowska@farmer.pl Katarzyna Szulc: katarzyna.szulc@farmer.pl Małgorzata Tyszka: malgorzata.tyszka@farmer.pl Bartosz Wojtaszczyk: bartosz.wojtaszczyk@farmer.pl
temat numeru U P R AWA B E ZO R KOWA – Z A I PR Z ECIW Uprawa bezorkowa to wyzwanie ������������������������������������ 26 Pługi do lamusa? ��������������������������������������������������������������� 32 Jaki siew – takie plony ����������������������������������������������������� 40
S TA Ł A W S P Ó Ł P R AC A: Tomasz Roszkowski Grzegorz Szularz Henryk Wątroba: henryk.watroba@farmer.pl Karol Wieteska: karol.wieteska@farmer.pl DZ I A Ł M A R K E T I N G U I R E K L A M Y: Tomasz Ruszkowski – dyrektor Aleksandra Janik-Janus: aleksandra.janik@farmer.pl, tel. 32 356 76 32, 604 289 43 Urszula Tarasiuk: urszula.tarasiuk@farmer.pl, tel. 22 550 69 09, 600 489 619 M E N E DŻ E R T Y T U Ł U: Magdalena Twardokęs: tel. 32 356 76 58; tel. kom. 608 291 412; magdalena.twardokes@ptwp.pl KO L P O RTA Ż I P R E N U M E R ATA:
Michał Wybraniec – kierownik Działu Kolportażu: tel. 32 356 76 35; michal.wybraniec@ptwp.pl N A P O C ZCI E I U L IS TO N OS Z A M OŻ N A Z A M ÓW I Ć P R E N U M E R AT Ę N A K WA RTA Ł: – do 30 listopada na I kwartał, – do 28 lutego na II kwartał, – do 31 maja na III kwartał, – do 31 sierpnia na IV kwartał. „Ruch” przyjmuje wpłaty na okresy kwartalne: – do 5 grudnia na I kwartał, – do 5 marca na II kwartał, – do 5 czerwca na III kwartał, – do 5 września na IV kwartał. P R E N U M E R ATA Z AG R A N I C Z N A: Oddział Krajowej Dystrybucji Prasy w Warszawie, „RUCH SA” ul. Jana Kazimierza 31/33, 00-958 Warszawa, skr. pocztowa 12, tel. 22 532 88 16 lub 22 532 87 31
4W Y DAWC A:
Polskie Towarzystwo Wspierania Przedsiębiorczości SA pl. Sławika i Antalla 1 40-163, Katowice tel. 32 209 13 03, fax 32 253 06 77 P R E Z E S: Wojciech Kuśpik S T U DI O G R A FI C Z N E: Jakub Tabor – Dyrektor kuba@ptwp.pl; tel: 32 209 13 03 S K Ł A D: Karina Chrapka, Sławomir Mróz KO R E K TA: Jolanta Goryczka, Tomasz Rabsztyn, Jacek Molencki, Anna Kamińska, Justyna Wojdała O K Ł A D K A: Studio PTWP D RU K: ORTIS Sp. z o.o., Wrocław N A K Ł A D: 17 000 egz. O D DA N O D O D RU KU: 25.08.2017 r. O G ŁOS Z E N I A D RO B N E B E Z P Ł AT N E T Y L KO D L A RO L N I KÓW: tel. 22 550 69 03 Z DJ ĘCI A: PTWP SA, Żelazna studio, FARMER Redakcja prosi Autorów o nieprzesyłanie materiałów już publikowanych lub wysłanych do innych czasopism. Zastrzega się prawo skracania, adiustacji tekstów, zmiany tytułów oraz innych poprawek w nadesłanych artykułach i ogłoszeniach. Przedruk, kopiowanie całości lub części bez pisemnej zgody PTWP SA są zabronione. Wydawca nie ponosi odpowiedzialności za treść reklam i ogłoszeń.
Codzienne informacje dla rolników
SPIS TREŚCI
112 CZ YM UGRY ŹĆ KUKURYDZĘ?
78 POWSCHODOWE ODCHWA SZC Z ANIE R Z E PA KU OZIM EGO
stałe działy „Farmera”
Żniwa nie dla wszystkich udane � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � 10 ASF to niemal plaga egipska XXI wieku � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � 14 Handel na sztych – czyli wymiana barterowa � � � � � � � � � � 18
46
Wiadomości ����������������������������������������������� 6
Służebność mieszkania a dożywocie – różnice
Farmer.pl ������������������������������������������������� 22
i skutki prawne � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � 20
KONTR A K T Y
„Farmer” poleca �������������������������������������� 23 Sonda „Farmera” ������������������������������������� 24 O tym się mówi ��������������������������������������� 25
agrotechnik a
Czy warto inwestować w ochronę? � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � 56
Agronowości ������������������������������������������� 48
Zabezpieczyć rośliny przed stresem � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � 58
Agrowydarzenia ������������������������������������� 52
4 kroki do wysokiej jakości nasion � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � 60
Technika nowości ����������������������������������� 98
Skutki opóźniania terminu siewu pszenicy ozimej � � 64
Technika wydarzenia ��������������������������� 100
Podsuszki atakują pszenicę już jesienią � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � 68
Ferma ����������������������������������������������������� 131
Kiedy jęczmień ozimy wymaga jesiennej ochrony? � � � 72
Nowości bydło ��������������������������������������� 132
Odżywianie krótkosłomych odmian pszenżyta � � � � � � � � � 74
Wydarzenia bydło ��������������������������������� 133
Jesienią rzepak też choruje � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � 82
Notowania rynku wołowiny i mleka ��� 134 Nowości świnie ������������������������������������� 148 Wydarzenia świnie ������������������������������� 149 Notowania rynku wieprzowiny ����������� 150 Kuchnia „Farmera” ������������������������������� 166 Relaks z „Farmerem” ���������������������������� 168 Ogłoszenia drobne �������������������������������� 169 Co mi leży na wątrobie ������������������������� 170
152 ZESPÓŁ ROZRODCZO-ODDECHOW Y ŚWIŃ – PROFIL AKT YKA S TA DA P O D S TAW O W E G O
Zapobieganie porażeniu bulw zarazą ziemniaka � � � � � � 88 Nowe odmiany koniczyny i lucerny � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � 90 Bez uregulowanego pH trudno o wysoki plon � � � � � � � � � � 94 technik a rolnicz a
Spotkajmy się w Bednarach � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � 102 Duże zmiany w dużych ciągnikach – nowości Case IH � � � 104 W pogoni za wydajnością – prezentacja kombajnów � � � 106 Nie tylko dla największych – używane sieczkarnie samojezdne � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � 118 Nieoceniony pomocnik – test „Farmera” przyczepa Metal-Fach T711/3 � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � 124 Być rzetelnym partnerem – wywiad � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � 128 ferma
Pozyskanie cieląt do opasu � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � 136 Wykrywa ruję oraz schorzenia � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � 140 Paszę z kukurydzy dostosuj do potrzeb � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � 142 Krew w mleku � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � 146 Jaka alternatywa dla soi? � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � 156 Przyczyny niskiej żerności świń � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � 160 Flushing bez tajemnic � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � 162 Walcz z gryzoniami w chlewni � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � 164
T E M AT N U M E RU
u p r a w a b e zo r ko w a – z a i p r ze ci w
Uprawa bezorkowa to wyzwanie
T E K S T: D R I N Ż. A D A M Z YC H, P R O F. D R H A B. L E S Ł AW Z I M N Y, U N I W E R S Y T E T P R Z Y R O D N I C Z Y W E W R O C Ł AW I U Z D J Ę C I A: A D A M Z YC H, L E S Ł AW Z I M N Y, K A R O L H O Ł O W N I A , M AT E R I A ŁY P R A S O W E
26
Wprowadzenie uprawy bezorkowej jest dylematem, przed którym stoi wiele gospodarstw. Z jednej strony coraz lepszy sprzęt oferowany przez producentów pozwala łączyć zabiegi i całkowicie wyeliminować uprawę płużną, z drugiej strony istnieje ryzyko spadku plonów po wprowadzeniu nowego systemu w okresie przejściowym.
S
ukces uprawy bezorkowej tkwi w odmiennym spojrzeniu na procesy zachodzące w glebie. W tradycyjnej uprawie, opartej na corocznie wykonywanej orce, tworzy się homogeniczne środowisko, w którym materia organiczna mieszana jest głęboko z glebą, natomiast w uprawie bezpłużnej pozostaje w wierzchniej warstwie roli. Zalety uprawy bezorkowej przed blisko trzydziestu laty odkryły duże gospodarstwa, a dziś liczne przykłady rolników stosujących uprawę konserwującą na kilkunastu hektarach jeszcze
bardziej wpływają na zwiększenie zainteresowania tą technologią. Wielu rolników już przekonało się o walorach bezpłużnego gospodarowania. Powodzenie uprawy bezorkowej jest możliwe pod warunkiem przestrzegania kilku zasad, a ewentualny rodzaj uprawy powinien być dostosowany do konkretnych warunków glebowych i organizacyjnych gospodarstwa – także pod kątem już posiadanego sprzętu. Przejście na uprawę konserwującą (zwaną błędnie uproszczoną) wiąże się często
z niekonwencjonalnym postępowaniem. Z tego powodu system ten jest „trudniejszy” od klasycznej uprawy, w której corocznie wykonywaną orkę należy doprawić i posiać rośliny. Orka pozwala wyeliminować wszystkie błędy z poprzedniego sezonu. Gdy się z niej zrezygnuje, to takie elementy agrotechniki, jak zarządzanie materią organiczną, zwalczanie chwastów czy wapnowanie, nabierają większego znaczenia. Uprawa bezorkowa/konserwująca jest bardzo szerokim pojęciem zawierającym
co d z i e n n e w i a d o m o ś c i n a : w w w. f a r m e r. p l
u p r a w a zb óż
AG RO T E C H N I K A Z B O Ż A K Ł O S O W E
Skutki opóźniania terminu siewu pszenicy ozimej Brak dobrych stanowisk sprawia, że pszenica ozima bywa siana po późno zbieranych przedplonach, np. kukurydzy ziarnowej. W opinii wielu praktyków jest to mniejsze ryzyko produkcyjne niż uprawa odmian jarych wysianych wczesną wiosną. T E K S T: D R H A B. A L I C J A S U Ł E K, I U N G-P I B W P U Ł AWA C H, Z D J Ę C I A: A N N A KO B U S
J 64
ednym z ważniejszych czynników agrotechnicznych w technologii produkcji zbóż jest termin siewu. Decyduje on na przykład, w jakich warunkach termicznych, świetlnych i wilgotnościowych przebiegają fazy wzrostu i rozwoju roślin w okresie wegetacji. Dobrze rozwinięte, silnie rozkrzewione rośliny wskutek odpowiedniego terminu siewu lepiej wykorzystują podstawowy czynnik plonotwórczy, jakim jest stosowane w kolejnych fazach nawożenie, oraz mniej narażone są na warunki stresowe, które mogą wystąpić w późniejszych fazach wzrostu. Natomiast późny siew i związany z tym słaby początkowy rozwój roślin może decydować o bardzo małej efektywności zastosowanych dawek azotu i dużych zakłóceniach we wzroście roślin.
_
SIE W O P ÓŹ NIO N Y A SIE W P ÓŹ N Y
W praktyce duża część siewów wykonywana jest w terminie opóźnionym, o czym może zadecydować na przykład przebieg pogody lub względy organizacyjne. Do siewów nieznacznie późniejszych niż optymalne stosuje się określenie „termin dopuszczalnie opóźniony”. Taki termin opóźniony o 5-10 dni w stosunku do optymalnego zwykle nie powoduje dużych strat plonu, a w lata o sprzyjających warunkach wzrostu i rozwoju pozwala na uzyskanie plonów porównywalnych z osiągniętymi
przy siewie optymalnym. Należy pamiętać, że opóźnienie terminu siewu decyduje o tym, że wschody roślin następują w warunkach niższej temperatury, co prowadzi do ich spowolnienia oraz wolniejszego pojawienia się kolejnych liści. Rośliny z siewów późnych często jesienią nie osiągają fazy krzewienia i w efekcie okres wschody-krzewienie wydłuża się do wiosny. Wówczas dochodzi do gwałtownego przyspieszenia rozwoju polegającego na szybkim przejściu roślin w fazę strzela-
Opóźnienie terminu siewu pszenicy ozimej ma swoje granice, rozsądnie jest wysiewać ją nie później niż do końca października. nia w źdźbło-kłoszenie (tab. 1). Przyspieszony rozwój roślin determinuje niekorzystne zmiany w ich budowie opierające się na zmniejszeniu ich krzewistości i zwiększeniu liczby pędów niskich, których kłosy charakteryzują się małą produktywnością. Zmniejszenie plonu ziarna z jednostki powierzchni wraz z opóźnieniem terminu siewu jest wynikiem słabszego krzewienia i mniejszej obsady kłosów, mniejszego plonu ziarna z rośliny oraz mniejszej liczby ziaren z rośliny (tab. 2).
co d z i e n n e w i a d o m o ś c i n a : w w w. f a r m e r. p l
p r e ze n t a cja ko m b ajn ó w
T E C H N I K A RO L N I C Z A
W POGONI ZA WYDAJNOŚCIĄ
Patrząc na nowoczesne kombajny, można zadać sobie pytanie: czy da się je jeszcze jakoś ulepszyć? Odpowiedzi szukaliśmy podczas praktycznych pokazów polowych aktualnie oferowanych kombajnów i zupełnie nowych modeli wchodzących do sprzedaży w przyszłym sezonie.
T E K S T I Z D J Ę C I A: K A R O L H O Ł O W N I A , K A R O L W I E T E S K A , W O J C I E C H D E N I S I U K
Z 106
asadniczym problemem podczas żniw bywa kapryśna pogoda, więc wydajność kombajnu jest kluczowa. Jednak nie tylko to jest ważne. Zebrane ziarno musi być też dokładnie oczyszczone i dobrej jakości – zwłaszcza jeśli jest przeznaczane na cele konsumpcyjne. Często sporo kłopotu właścicielom dużych gospodarstw i firm usługowych przysparza też zatrudnienie fachowych operatorów, którzy potrafią w optymalny sposób wykorzystać potencjał drogich maszyn. Takie problemy to również wyzwania dla producentów kombajnów, którzy nieustannie poszukują nowych rozwiązań i wprowadzają mniej lub bardziej rewolucyjne zmiany do swoich maszyn. Niektórym z nich przyjrzeliśmy się z bliska.
_
N E W H O L L A N D C X5. I C X6.
– W IĘK S Z A W Y DA J N OŚĆ I KO M FO RT
2 sierpnia podczas pokazu polowego w Mikołajowicach k. Legnicy miała miejsce polska premiera kombajnu z nowej serii CX marki New Holland. Miejsce prezentacji nie było
przypadkowe. 18 lat temu na podlegnickich polach odbył się pierwszy pokaz DemoTour New Hollanda. Prezentowane były wtedy takie maszyny, jak: Bizon Rekord Z058, New Holland TX 64 Plus, New Holland TC56, New Holland Bizon TC59 HydroPlus oraz ciągniki serii 56, 66, czyli tzw. kanciaki, oraz większe modele, m.in. New Holland Ford 8360, 8970. Od tamtego czasu zmieniło się bardzo dużo, co firma właśnie chciała zaprezentować. Od września New Holland wprowadzi do oferty nowe kombajny CX5. i CX6. W 5i 6-klawiszowych maszynach nie ma rewolucyjnych zmian, ale jest kilka nowych, istotnych rozwiązań, które wpływają na poprawę komfortu pracy i wydajność maszyn. Nowe kombajny będzie można poznać po zmienionych nazwach modeli. CX5080 Elevation zastąpi CX5.80, CX5090 – CX5.90, CX6080 – CX6.80, a CX6090 – CX 6.90. Wprawne oko zauważy również nową kabinę Harvest Suite Deluxe, która jest bardziej przestronna (3,7 m3), a w dodatku całkowicie odseparowana od korpusu kombajnu, przez co też w środku jest
ciszej (73 dB). Kolumna kierownicy ma teraz 3 punkty regulacji, a sterowanie maszyną ma ułatwić nowa wielofunkcyjna dźwignia Command Grip, na której zgrupowane są wszystkie niezbędne elementy regulacji zespołów roboczych podczas pracy. Za siedzeniem znalazło się też duże okno wziernika do zbiornika na ziarno, które jest uchylne. Potencjalny nabywca kombajnu ma także możliwość wyboru do wyposażenia maszyny od 1 do 3 kamer (tył, zaczep, rura wyładowcza), a także oświetlenie typu led nad sitami i w zbiorniku, co umożliwi obsługę maszyny podczas nocnych żniw. Aby ułatwić i przyspieszyć odblokowanie zespołu żniwnego i podajnika pochyłego, zastosowano nowy układ nawrotny. W razie konieczności operator może załączyć obroty wsteczne nie tylko podajnika pochyłego, lecz także przenośnika ślimakowo-palcowego oraz motowidła. Spiętrzoną masę można na wolnych obrotach cofać, ale też i spowolnionym ruchem podać dalej do zespołu młócącego (tzw. efekt kołyski), przez co rozluźnia się i może swobodniej przejść kolejne etapy separacji.
co d z i e n n e w i a d o m o ś c i n a : w w w. f a r m e r. p l
T E C H N I K A RO L N I C Z A
t e s t „ Fa r m e r a”: p r z y c ze p a M e t al- Fa c h T 711 / 3
NIEOCENIONY POMOCNIK 124
Podczas tegorocznych żniw mieliśmy okazję przetestować „12-tonówkę” MetalFach T711/3. Okazuje się, że tak duża przyczepa nie musi być bardzo droga, a jej wkład w przyspieszenie żniw jest naprawdę znaczący. T E K S T I Z D J Ę C I A: W O J C I E C H D E N I S I U K
Na
ogół brak solidnej i pojemnej przyczepy rolnicy najbardziej odczuwają w żniwa, kiedy to trzeba sprawnie odbierać zboże od kombajnu. Wtedy przyczepa o ładowności 12 t staje się prawdziwym skarbem, znacznie ułatwiając logistykę żniwną w gospodarstwie. Przyczepę o takiej właśnie ładowności otrzymaliśmy do testu od firmy Metal-Fach,
a konkretnie: dwuosiowy model T711/3. Jego cena bazowa, jak na tak dużą ładowność, wydaje się dość atrakcyjna, bo wynosi 52 275 zł (brutto). Jednak cena naszego testowego egzemplarza wyposażonego w długą listę opcji sięga już 70 000 zł. Niestety, część takiego wyposażenia trzeba zamówić, żeby przyczepa miała pełną użyteczność i funkcjonalność – trudno wyobrazić sobie tak wysoką
_
przyczepę np. bez pomostu roboczego czy bez szybko rozkładanej plandeki. CE N A W PA R Z E Z JA KOŚCI Ą?
Wielu rolników przekonało się już, że oprócz ceny warto zwracać uwagę na jakość i dobrze przemyślane rozwiązania. Z tym w polskich maszynach nie zawsze jest dobrze, chociaż z roku na rok są one pod tym względem coraz lepsze.
co d z i e n n e w i a d o m o ś c i n a : w w w. f a r m e r. p l
PRENUMERATA MIESIĘCZNIKA DWULETNIA
192,00 zł
DLA
NOWYCH
PRENUMERATORÓW
ROCZNA
102,00 zł
ROCZNA
96,00 zł
KWARTALNA
25,50 zł
dla czytelników przedłużających prenumeratę
PÓŁROCZNA
51,00 zł
DWULETNIA
180,00 zł DLA UCZNIÓW I STUDENTÓW Prenumerata może się rozpoczynać od dowolnego numeru
78 1600 1055 0002 3211 5599 3001 Polskie Towarzystwo Wspierania Przedsiębiorczości SA Plac Sławika i Antalla 1, 40-163 Katowice
ROCZNA
78,00 zł
P o l s k i e To w a r z y s t w o W s p i e r a n i a P r z e d s i ę b i o r c z o ś c i S A Plac Sławika i Antalla 1, 40-005 Katowice 7 8 1 6 0 0 1 0 5 5 0 0 0 2 3 2 1 1 5 5 9 9 3 0 0 1
ferma
polecamy: J A K A A LT E R N AT Y WA D L A S O I?
PA S Z Ę Z K U K U R Y D Z Y D O S T O S U J D O P O T R Z E B
str.
142
Kukurydza już od wielu lat gości na stole paszowym w polskich oborach pod różnymi postaciami. Pytanie, w jakiej formie najlepiej wykorzystać tę roślinę w żywieniu bydła.
str.
156
Temat poszukiwania nowych źródeł białka w żywieniu trzody chlewnej powraca jak bumerang od wielu lat. Niestety, od wielu lat nie jesteśmy też w stanie wypracować konkretnej alternatywy dla poekstrakcyjnej śruty sojowej.
k u k u r y d z a w ż y w ie niu b y d ł a
FERMA
Paszę z kukurydzy dostosuj do potrzeb Kukurydza już od wielu lat gości na stole paszowym w polskich oborach pod różnymi postaciami. Pytanie, w jakiej formie najlepiej wykorzystać tę roślinę w żywieniu bydła? T E K S T: Ł U K A S Z C H M I E L E W S K I, Z D J Ę C I A: Ł U K A S Z C H M I E L E W S K I, S H U T T E R S T O C K
O 142
becnie większość hodowców nie wyobraża sobie żywienia bydła bez udziału pasz pochodzących z kukurydzy. Istnieje wiele możliwości zbioru i konserwacji kukurydzy, w wyniku czego powstaje długa lista pasz o zróżnicowanych parametrach. Jednak nie sposób jednoznacznie stwierdzić, która z nich jest najlepsza, bo gdyby tak się dało, kukurydza użytkowana byłaby w jednym tylko kierunku. Wybór formy paszy sporządzanej z kukurydzy jest indywidualną decyzją i zależy od warunków panujących w gospodarstwie, m.in. od dostępnej bazy paszowej. Jeśli baza paszowa opiera się w większości na użytkach zielonych, które stanowią podstawową paszę objętościową, wówczas można skłonić się ku większemu wykorzystaniu ziarna niż całych roślin, co pozwoli na wzrost koncentracji energii w paszy uzyskanej z kukurydzy. Z kolei, gdy udział traw w strukturze upraw jest ograniczony, wtedy aby uzyskać dostateczną ilość paszy objętościowej, zapewniającej konieczną wartość wypełnieniową, należy wykorzystywać kiszonkę z całych roślin kukurydzy. Tak więc efektywne wykorzystanie kukurydzy w żywieniu
_
bydła nastąpi, gdy daną formę paszy dostosujemy do istniejących potrzeb. POPULARNA KISZONKA Z CAŁYCH ROŚLIN
Najczęściej wykorzystywaną paszą w żywieniu bydła jest kiszonka z całych roślin kukurydzy. Stosunkowo wysoki plon uzyskiwany z jednostki powierzchni sprawia, że rolnicy chętnie wykorzystują tę paszę, która pozwala na zapewnienie dostatecznej bazy paszowej. Szczególnie jest to istotne w przypadku ograniczonej powierzchni upraw innych roślin przeznaczonych na pasze objętościowe. Jeśli chodzi o wady tej paszy, to może się ona charakteryzować dość wysokim poziomem porażenia grzybami, co wynika z faktu niskiego cięcia roślin, gdzie są one najbardziej porażone przez patogeny. Z uwagi na dość niski udział kolb w ogólnej masie kiszonki (zazwyczaj < 50 proc.) odznacza się ona najniższą wśród pasz kukurydzianych koncentracją energii. Należy również zauważyć, że kiszonka z całych roślin kukurydzy jest paszą wrażliwą na popełniane błędy. Z uwagi na fakt,
co d z i e n n e w i a d o m o ś c i n a : w w w. f a r m e r. p l