3 minute read

i empas tekén i asu

Next Article
kamus

kamus

Satua Bali

Kacrita wénten reké empas kekalih lua muani. Ané muani mawasta

Advertisement

I Durbudi miwah ané luanan mawasta Ni Kacapa. Munggwing genah

ipuné irika ring telagané sané mauparengga sekancan sekar tur

sami pada neda kembang, luir ipun sekar tunjung minakadi

tunjung bang, tunjung putih, tunjung biru, lar sekar angasana,

sekar jempiring kalih sané lian-lian.

Telaga genah ipun i empas punika mawasta taman Kumuda Wati. Tiosan ring i empas irika taler wénten angsa akéh ipun kekalih luh muani, irika ipun melali-lali sarwi manjus. Sané lua mawasta Ni Cenkrenggi sané muani I Cengkrengga. Riantukan sampun sué pisan I Angsa sareng I Empas ring telagané punika, raris mekakalih ipun punika sampun rumaket pisan makekasihan miwah makakanténan. Asapunika kauripan sadina-dina, ulung-tinulung, beriak-beriuk, salung-lung sabayantaka.

Kasuén-suén rauh reka masanin panes ngentak, ngantos toyan telaga Kumuda Watiné punika tambis-tambis asat utawi luh. Duaning asapunika I Angsa marasa kakéwehan raris ipun lua muani mamanah jaga matinggal saking irika, matulak kagenahnyané riing. Duk punika semunnyané I Angsa ngunngun sedih, santukan ipun irika anggén ring sawitrannyané I Empas sané jagi tinggal ipun. Irika raris I Angsa lué muani masesambatan tur ngorahang kapining I Empas makakalih.

“Uduh cai nyai makarua, Déwéké ngidih tekéning cai nyai ajak dadua, melah-melah dini, wiréh i déwék lakar ngalain anaké buka cai nyai uli dini.

Sawiréh buka kéto eda pesan cai nyai sebet, bané mabelasan ngajak i déwék uli jani, mani puan kéwala enu pada idup, dumadak apang buin pada kacunduk. Nah, apang cai nyai tatas nawang apa awanan déwéké ninggalin cai nyai? Wireh i déwék tusing pesan dadi pasah tekén yéhé. Pangungsin déwéké jani lakar ka Gunung Imawan. Ditu ada telaga melah madan Manasar, yéhné ening pesan. Yan kapritiwimbayang telagané ento tan bina kadi taman Narmadané, pesiraman Ida Bhatara Indra. Buina telagané ento yéhné tusing taén asat apitui masan panes ngentak apa buin masan ujan jeg tetep kebek.”

Asapunika pajar I Angsa, I Empas luh muani merasa sedih pesan duaning jagi katinggal sawitra, solah ipun amelas kayun, matedoh ipun ring buntut angsané raris mapajar, sapuniki pajar ipun, “Inggih Ratu, kalintang pisan tan swécan I Ratuné ngwawulayang titiang kaliwat nista. Yén I Ratu nilar déwék titiang irika sapunapi dados titiangé, tan pariwangdé titiang pacang padem antuk sedih manah titiang tilar I Ratu. Yang ten iwang antuk titiang narka, I Ratu wantah ngardinin kénak pekayunang I Ratu kéwanten, tan wénten nyaksi kesaktian miwah kabayaparan titiang. Napi mawinan titiang matur sekadi punika, wiréh titiang taler ngamertayang toya tan bina ring I Ratu. Cendek ipun, titiang pacang ngiring I Ratu mangda titiang polih muponin kadarmaning sawitra.”

Sapunika mungguwing aturné I Empas. Sangkaning kapiwelasannyané I Angsa miragi baos ipun I Empas, raris mabaos I Angsa.

“Nah yan abuka kéto, né ada baan i déwék naya upaya melah. Né kayu atugel dangal, basatengaané, sabilang tanggu i déwék nanggal ajak dadua. Kéwalé ada pabesen kainé kapin cai, selantang-lantang jalan eda pesan cai nyai mamunyi japituwi ada anak matakon, ada anak nyacad utawi mariceda cai nyai, eda sautina. Ingetang pesan pabesen kainé, eda nyen cai linyok utawi ima tekén pangarah déwéké. Yan cai nyai ima, sing urungan cai nyai lakar ngemasin mati, mawastu tan prasida amun pengaptiné.” Déning asapunika, lega pesan manahnya I Empas pacang ngiring sapangarah angsané punika.

Gelisang satua, I Empas sampun kekeberang olih I Angsa ngalérang. Tambis rauh reké ring tegal wirajénggala, irika wénten asu kakalih lua muani masayuban ring sor taruné. Sané muani mawasta I Angsang, sané lua Ni Angsing. Asapunika kabaos praya ngarereh teda, nanging lacur sué nénten polih punapa-punapi. Kabatek antuk layah kalih bedak ipun, raris nyongkok ipun sinambi manyonyoin panak ipuné, sané kantun malit.

Kala punika Ni Angsing makita nuléngék ka ambarané, kakantenang wénten angsa ngeberang empas ngaja kanginang. Ni Angsing tangkejut miwah kagawok ngantenang. Sawiréh sané sampun-sampun tan naenin ipun manggihin indik sakadi punika. Raris ipun mapiorahan ring muanin ipun: “Ih Beli Angsang, tingalin ja baduur ada empas kakeberang baan angsa. Kija mirib lakar abana?”

I Angsang masaur, “Sing ja buka munyin nyainé, dija ada perah empas kakeberang baan angsa. Kenengang awaké ento tidong ja empas, tatwinyané tain sampi tuh, ané umahin bekutis. Ento keberangé baan I Angsa.”

Wawu asapunika I Empas miragi déwék ipun kakungguh tain sampi tuh, kénginan metu brangtinyané tur gregetan raris bungut ipuné enggang jagi nyander I Asu. Wiréh bungut ipuné enggang, dados ipun ulung ka tanahé. Tan pawingdé padem I Empas makakalih. Disampuné I Empas padem kala irika lega pesan manah I Angsang kalih Ni Angsing maka miwah pianak-pianak ipuné duaning mapikolih taledan becik marupa empas.

Risepadem I Empas né mangkin I Angsa lua muani makakalih kalintang sedih tur masemu kangen mapan sawitrané tan pisan satia ring semaya mawastu ngemasin padem. Tumuli raris I Angsa ngalanturang pakeberannyané angulayang ring ambarané ngalerang.

This article is from: