Nowości wydawców zagranicznych (Dodatek do "Kwarty" nr 5)

Nowości wydawców zagranicznych

Wydawnictwo Hans Sikorski

Światowa premiera Tranquillo Giji Kanczelego Światowa premiera Tranquillo Giji Kanczelego na mały zespół muzyczny odbyła się 24 sierpnia 2013 roku w Pannonhalmie na Węgrzech z okazji dziesiątej rocznicy festiwalu Arcus Temporum (23-25 sierpnia 2013). Kanczeli sprawował funkcję kompozytora-rezydenta na tym festiwalu w 2009 roku i skomponował to dzieło z okazji nadchodzącego jubileuszu.

W bazylice słynnego opactwa benedyktynów wzniesionego na Wzgórzu św. Marcina zespół Klangforum Wien zaprezentował różnorodny program, obok utworu Kanczelego zabrzmiały również kompozycje Benta Sørensena i Helmuta Oehringa (również prawykonania światowe). Można było również usłyszeć Light and Darkness (“Światło i ciemność”) na organy solo Sofii Gubaiduliny w wykonaniu László Fassanga.

Gija Kanczeli Tranquillo na mały zespół instrumentalny (2013), 5’ Prawykonanie: 24 sierpnia 2013, Pannonhalma, Bazylika św. Marcina Klangforum Wien

Jubileusz Krzysztofa Meyera 21 sierpnia 2013 roku w Pałacu Opatów w Gdańsku-Oliwie odbyła się światowa premiera nowego utworu Krzysztofa Meyera pt. Kontredanse na dwie orkiestry. Koncert był częścią VIII Międzynarodowego Festiwalu Mozartowskiego – Mozartiana (18-24 sierpnia 2013) i został wykonany przez orkiestrę Feel Harmony pod batutą Łukasza Borowicza.

Krzysztof Meyer opowiada o swoim utworze: Jedna orkiestra gra fragmenty pewnych kontredansów Mozarta, a druga je “uzupełnia”. Co istotne, pierwsza orkiestra nie gra utworów w całości, a jedynie fragmenty; druga gra “moją” muzykę, czasami w innej tonacji, czasami w innym metrum, czy tempie. Mimo to nie dochodzi do chaosu, wszystko harmonijnie łączy się ze sobą – zespojenie tego było dla mnie fascynującym zadaniem. W kilku fragmentach obie orkiestry grają unisono.

Krzysztof Meyer Kontredanse na dwie orkiestry op. 119 (2013), 15’ Dwie orkiestry w składzie: 2222-2200-batt (2esec)-archi (senza viola) Prawykonanie: 21 sierpnia 2013, Gdańsk – Park Oliwski Orkiestra Feel Harmony Łukasz Borowicz ( dir.)

Wydawnictwo Universal Edition Wien

Światowe premiery dzieł J. M. Staudego, J. Schwartza i V. Baltakasa W 2013 roku w ramach przedsięwzięcia Salzburg Art Project zamówiono dwanaście utworów u dwunastu kompozytorów; ich premiera odbyła się 24 sierpnia 2013 roku w wykonaniu Scharoun Ensemble. W gronie twórców znaleźli się m.in. Vykintas Baltakas z dziełem Eselsbrücke, Johannes Maria Staud z kompozycją Caldera (für Tony Cragg) na sopran, klarnet i fortepian oraz Jay Schwartz z utworem M. na baryton i zespół instrumentalny.

Vykintas Baltakas Eselsbrücke (2013), 10’ na zespół kameralny

Jay Schwartz M (2013), 12’ na baryton i zespół instrumentalny 1111-1110-batt pf-archi (1.1.1.1.1)

Johannes Maria Staud Caldera (für Tony Cragg), 2013, 7’ na sopran, klarnet i fortepian Prawykonanie: 24 sierpnia 2013, Salzburg, Mozarteum Scharoun Ensemble, Dietrich Henschel (Bar), Mojca Erdmann (S) Matthias Pintscher (dir.)

1110-1110- batt (2esec) cemb-archi (1.1.1.1.1)

1

Wydawnictwo Edition Peters

Polskie Prawykonania podczas 56. Międzynarodowego Festiwalu Muzyki Współczesnej „Warszawska Jesień” Elena Mendoza – Diptico Utwór powstał w związku z Tres miradas sobre Machaut (Trzema spojrzeniami na Machauta) – projektem zespołu Taller Sonoro, w którym wykonanie Messe de Nostre Dame Guillaume’a de Machaut połączone zostało z kompozycjami współczesnymi. Dla Mendozy atrakcyjność odniesień do technik okresu Ars Nova polegała tu na swobodzie w ich zastosowaniu, nie zaś na ich ścisłości.

Punktem wyjścia dla skomponowania utworu był z jednej strony wymóg wielopostaciowości szczegółów przy nadrzędnej koherencji, z drugiej zaś myślenie w złożonej kategorii „brzmienia”. Na przykład pierwsza część Díptico bazuje na pracy z uprzednio zdefiniowanymi komórkami rytmicznymi i grupami wysokości dźwiękowych, które nie służą jednak predeterminacji struktury, lecz raczej jako zasób materiału. Ich wybór oraz brzmieniowa postać są określone przez szereg subtelnie stopniowanych przeciwieństw: między tonem a szmerem, pojedynczym brzmieniem a płaszczyzną, ruchem w miejscu a ruchem ukierunkowanym, wyraźną pulsacją a zacieraniem rytmicznych konturów. Przeciwieństwa te definiują przestrzeń wyboru, w której kompozytorka się porusza przy zachowaniu swobody konkretnych decyzji - są one samodzielnie ustalonymi regułami gry, która dla słuchacza jest przejrzysta, choć nieprzewidywalna.

Markus Böggemann, fragment z Książki Programowej 56. Międzynarodo­wego Festiwalu Muzyki Współczesnej „Warszawska Jesień” Elena Mendoza Diptico, 12’ 001(+1sxf)0-0000-timp batt pf-vc

Prawykonanie: 20 września 2013, Warszawa, Filharmonia Narodowa, Sala Kameralna Ensemble Phoenix Basel Jürg Henneberger (dir.)

Fabian Panisello – Libro del frio (Księga chłodu) …Księga chłodu otwiera w twórczości kompozytora nową – chciałoby się powiedzieć – biologiczną perspektywę. Nieprzypadkowo wybrane teksty składają się na obraz poety – w porządku nie tyle chronologicznym, ile raczej wycinkowym, obejmującym fragmenty dzieciństwa, dojrzałości i starości, odkrywając jego dążenia, impulsy i rozczarowania. (…) Jako kompozytor, uczeń Francisca Kröpfla i Bogusława Schaeffera, który spotkał na swej drodze artystycznej postaci takiego kalibru, jak Elliott Carter, Franco Donatoni, Brian Ferneyhough, Karlheinz Stockhausen i Luis de Pablo, Panisello ma szeroką perspektywę muzycznych osiągnięć ostatnich dekad. To prestiżowe curriculum nie powstrzymało go jednak przed odejściem – zarówno estetycznie, jak i ideologicznie – od tendencji wciąż popularnej w kręgach tak zwanej awangardy, polegającej na tym, że jej wyznawcy zamykają się w swoistych gettach pod hasłem stylistycznej bezkompromisowości wyniesionej do rangi niemal mityczno-religijnej prawdy. U Panisella fascynacja polifonią afrykańską i rytmami bałkańskimi (muzyką bardzo bezpośrednią mimo jej silnie złożonej organizacji) oraz jednoczące podążanie za własną harmoniczną wrażliwością skrywają w istocie marzenie o języku, który – przemawiając bezpośrednio do odbiorcy – otwiera przed wnikliwszymi słuchaczami nowe, bardziej subtelne poziomy zrozumienia. Choć Panisello nie wyznaje postmodernistycznego credo ani nie odpowiada na zew stylistycznego eklektyzmu, można dowodzić, że odrzucił krępującą doniosłość dogmatu na rzecz lekkości ruchu, który pobudza, ale nie przykuwa, porusza, choć nie przymusza. Ruchu rozumianego raczej jako modalność aniżeli istota, gotowego przyjąć wszystko, co może się zeń narodzić.

Stefano Russomanno, fragment z Książki Programowej 56. Międzynarodowego Festiwalu Muzyki Współczesnej „Warszawska Jesień” Fabian Panisello Libro del frío (2011), 21’ na sopran i zespół kameralny S solo-1(+picc)01(+cl.b)0-0000-pf-archi (1.0.1.1.0)

Prawykonanie: 27 września 2013, Warszawa, Studio Koncertowe Polskiego Radia im. Witolda Lutosławskiego

2

Orkiestra Muzyki Nowej Allison Bell (S) Theo Nabicht – metalowy klarnet kontrabasowy Szymon Bywalec (dir.)

Rebecca Saunders – Fletsch (Lotka) Fletsch czyli lotka, pióro umieszczone na strzale wspomagające lot strzały; umieszczone jest w tylnej części strzały i stabilizuje jej lot. Fletch to pełna furii nieustająca eksploracja określonego fizycznego gestu i fragmentu brzmienia. W najczystszej formie ten elementarny gest dźwiękowy to ruch smyczka „w górę” sul ponticello przy wydobyciu podwójnego flażoletu z trylem, często z szybkim glissandem i szybkim crescendem od braku dźwięku do fortissima. Dźwięk ten przykuwa uwagę swą bezpośrednią obecnością, lecz jest z natury niestabilny i nieprzewidywalny. Smyczek co chwilę wydobywa szybki quasi-mechaniczny maniakalny tryl, który kryje się pod powierzchnią ciszy.

Powierzchnia, waga i dotyk są częścią rzeczywistości muzycznego wykonania: ciężar smyczka, zróżnicowanie dotyku palca lewej ręki na strunie... Poczucie wagi dźwięku jest również integralną częścią procesu mojego komponowania. Materialność dźwięku ma dla mnie zasadnicze znaczenie – świadomość szmeru „pracy” instrumentu, śledzenie istoty fragmentów koloru w ograniczonej i zredukowanej palecie barw oraz badanie fizycznego gestu tworzącego element brzmienia.

Rebecca Saunders, fragment z Książki Programowej 56. Międzynarodowego Festiwalu Muzyki Współczesnej „Warszawska Jesień” Rebecca Saunders Fletch (2012), 15’ na kwartet smyczkowy Prawykonanie: 25 września 2013, Filharmonia Narodowa, Sala Kameralna Kwartet Śląski

Wydawnictwo Union Musical Ediciones SL

Wydawnictwo Chester

Alberto Iglesias na Festiwalu Muzyki Filmowej w Krakowie

Jubileusz Petera Maxwella Daviesa

Szóstą edycję Festiwalu Muzyki Filmowej w Krakowie zainauguruje koncert muzyki Alberto Iglesiasa, kompozytora współpracującego od 18 lat z Pedro Almodóvarem.

Peter Maxwell Davies obchodzi we wrześniu 2014 roku swoje osiemdziesiąte urodziny. Wydawca większości utworów przyszłorocznego jubilata, Chester Music Ltd, sugeruje, że to znakomita okazja, aby szerokiemu odkryć bogaty katalog jego dzieł, zarówno tych na instrument solo – jak na przykład najnowszy utwór organowy Capstone - jak i na zespół kameralny (np. The Last Island na sekstet smyczkowy), orkiestrę (łącznie z IX Symfonią) czy zespół operowy (np. Kommilitonen! - jego ostatnie dzieło dla młodych śpiewaków).

Podczas festiwalu zostaną zaprezentowane nowe aranżacje muzyki Iglesiasa do filmów: Skóra, w której żyję (światowe prawykonanie), Przerwane objęcia, Złe wychowanie, Volver, Porozmawiaj z nią, Wszystko o mojej matce (światowe prawykonanie), a także El amante menguante: Porozmawiaj z nią (światowe prawykonanie) i suita do filmu Szpieg, do którego muzyka przyniosła Iglesiasowi nominację do Oscara.

Alberto Iglesias Volver, suita z muzyki do filmu La Piel que Habito, suita z muzyki do filmu Skóra, w której żyję na skrzypce i orkiestrę 35mm, suita z muzyki do filmów P. Almodovara (Przerwane objęcia, Złe wychowanie, Volver, Porozmawiaj z nią, Wszystko o mojej matce) Tinker, Taylor, Oboe, Spy, suita z muzyki do filmu Szpieg na obój i orkiestrę El amante menguante, fragment z muzyki do filmu Porozmawiaj z nią The Poem that took the Place of a Mountain, pieśń do tekstu Wallace’a Stevensa na kontratenor, 2 fortepiany i orkiestrę La Resistenza e la sua Luce, pieśń do tekstu Piera Paola Pasoliniego na kontratenor, 2 fortepiany i orkiestrę

Przebieg międzynarodowej kariery Maxwella Daviesa charakteryzuje się dużą zmianą statusu kompozytora – przebył on drogę od enfant terrible do wybitnej postaci kulturalnego brytyjskiego establishmentu. Nominacja na stanowisko Nadwornego kompozytora Królowej w 2004 roku jest wyrazem uznania rewolucyjnego wpływu, jaki miała jego muzyka na współczesną brytyjską scenę muzyczną oraz poularności wśród odbiorców.. Od czasu awangardowych dzieł, które Davies tworzył w latach sześćdziesiątych, kompozytor wypracował bardziej konwencjonalny, aczkolwiek nie mniej zadziwiający i oryginalny styl, często inspirując się muzyką i krajobrazem Orkad, gdzie mieszka od 1971 roku. http://www.musicsalesclassical.com/composer/long-bio/Peter-Maxwell-Davies

Kraków, Filharmonia im. Karola Szymanowskiego, 26 września 2013 r., godz. 20.00 Carlos Mena (CT) Agata Szymczewska (vn) Mariusz Pędziałek (ob, c.i.)

Orkiestra kameralna m. Tychy AUKSO Marek Moś (dir.)

3

Wydawnictwo Schott Music

Diabły z Loudun Krzysztofa Pendereckiego – polska premiera w nowej redakcji Kiedy Krzysztof Penderecki w połowie lat 60. pisał Pasję według św. Łukasza, równolegle zaczytywał się w pismach o inkwizycji. Z tego zainteresowania zrodziła się opera o opętaniu. „Szatańskie wersety” Pendereckiego są kwintesencją tego, co w twórczości tego kompozytora najlepsze: kąśliwych brzmień rodem z opery buffo, dramatycznych arii i ariosów jak z największych oper seria, gęstych instrumentalnych przestrzeni antycypujących Polskie Requiem, elektronicznych przetworzeń sygnujących polski sonoryzm.

Po prostu muzyczny międzyludzki kosmos. Siłą spektaklu Keitha Warnera jest obraz zła pełzającego od człowieka do człowieka, ogarniającego wszystkich bez wyjątku, także ludzi wiary. Premiera jest częścią obchodów 80. rocznicy urodzin polskiego kompozytora, który z tej okazji przygotował nową wersję partytury Diabłów z Loudun.

Krzysztof Penderecki Diabły z Loudun (1969, 2012), 120’ opera w trzech aktach Libretto: Krzysztof Penderecki wg Aldousa Huxleya w opracowaniu Johna Whitinga

Prawykonanie nowej wersji: 2 października 2013 Warszawa, Teatr Wielki - Opera Narodowa, Sala Moniuszki Kierownictwo muzyczne: Lionel Friend Reżyseria: Keith Warner Scenografia: Boris Kudlička Soliści, Chór i Orkiestra Teatru Wielkiego - Opery Narodowej, statyści W koprodukcji z Royal Danish Theatre

soli-coro-323(+3sxf)304341-timp (2esec) batt (6esec) ar pf org arm (ad lib.) chit el-archi (20.0.8.8.6)

Wydawnictwo Schott Music

Opery Krzysztofa Pendereckiego w 80. rocznicę urodzin kompozytora W 80. rocznicę urodzin Krzysztofa Pendereckiego na scenie Opery Krakowskiej, w ramach Festiwalu Emanacje, wystawione zostaną trzy jego opery – Diabły z Loudun, Ubu Rex, Raj utracony w interpretacjach trzech polskich teatrów operowych. Zespół Opery Krakowskiej przedstawi Diabły z Loudun w reżyserii Laco Adamika. Gościnnie w Krakowie wystąpi zespół Opery Wrocławskiej ze spektaklem Raj utracony w inscenizacji i reżyserii Waldemara Zawodzińskiego oraz Opera Bałtycka z nową inscenizacją spektaklu Ubu Rex. Premiera wrocławskiego spektaklu (2008) została wysoko oceniona nie tylko przez krytyków, lecz także przez samego Krzysztofa Pendereckiego, który nazwał ją najlepszą z dotychczasowych inscenizacji. Premiera nowej inscenizacji Króla Ubu odbędzie się w przededniu przyjazdu gdańskiego zespołu do Krakowa – 27 września w Gdańsku.

Kraków, Opera Krakowska, 27.09.2013 r.

Krzysztof Penderecki Diabły z Loudun (1969), 120’ opera w trzech aktach

Zespół Opery Krakowskiej Reżyseria: Laco Adamik Kierownictwo muzyczne: Andrzej Straszyński/Tomasz Tokarczyk Dyrygent: Tomasz Tokarczyk Scenografia: Barbara Kędzierska Wznowienie – 27 września 2013 roku

4

Kraków, Opera Krakowska, 3.10.2013 r.

Krzysztof Penderecki Ubu Rex (1991), 120’

opera w dwóch aktach Libretto: Jerzy Jarocki, na podstawie dramatu Ubu Roi Alfreda Jarry’ego Zespół Opery Bałtyckiej Kierownictwo muzyczne: Wojciech Michniewski Inscenizacja i reżyseria: Janusz Wiśniewski Scenografia: Janusz Wiśniewski Premiera w Operze Bałtyckiej – 27 września 2013 roku Kraków, Opera Krakowska, 5.10.2013 r.

Krzysztof Penderecki Raj utracony (1976-1978), 180’

opera w dwóch aktach Libretto na podstawie poematu Johna Miltona Zespół Opery Wrocławskiej Kierownictwo muzyczne: Andrzej Straszyński Dyrygent: Tomasz Szreder Inscenizacja, reżyseria i dekoracje: Waldemar Zawodziński