De Ondernemer - april 2015 by PZC

Offshore

Recreatiesector

Seminar

Werken aan Noors Gina Krog veld

Krachten bundelen biedt kansen

Neelie Kroes komt naar Goes

15e Jaargang nummer 4 • april 2015

d n e m e n r e d n o Voor nd a l e e Z d n e k r e w &

Wij bouwen in een jaar tijd een innovatieve auto Mark Hupkens en Bart Helwig, Nuon Solar Team 2015

passie voor pakken vanaf 299,nieuwe burg 12 • middelburg W W W. B I J L E V E L D - M A N N E N M O D E . N L

stones • roy robson • hugo boss nino danieli • corneliani speciale mogelijkheden voor bedrijven

Middelburg Goes

Burgh-Haamstede Terneuzen

0118 - 626 649

www.caljouw-rademaker.nl www.caljouw-rademaker.nl

Wĳngaardstraat 51 4461 DB Goes 0113-853400 info@veermanlukaart.nl www.veermanlukaart.nl

de Ondernemer

Voor ondernemend & werkend Zeeland

Flexibel en vernieuwend

De Terneuzense burgemeester Jan Lonink heeft vijf handels-

Ivo van der Velde Directeur regionale sales De Persgroep

maart als lid van de delegatie onder leiding van premier

missies naar China op zijn conduitestaat, de laatste eind Mark Rutte. Voor bestuurders en ondernemers lijkt China het beloofde land. De vraag is: wat leveren die reizen op?

pril doet wat hij wil! Daar zullen veel mensen jaloers op zijn, gewoon kunnen doen wat je wilt zonder over de gevolgen te hoeven nadenken. April kan er dus voor kiezen het te laten vriezen of het geeft de seizoensbedrijven in Zeeland een vliegende start met prachtig weer.

Als het klopt dat het voorjaar voor de recreatiebedrijven bepalend is of het een goed jaar wordt of niet, dan zijn we met 20 graden tijdens de Pasen goed begonnen. Ook in andere branches zet de economische groei zich voort, maar wel vooral daar waar ondernemers innovatief en ﬂexibel zijn. Aan wind in Zeeland geen gebrek, maar succes komt zeker niet aanwaaien. Waar ze in elk geval goed bezig zijn, is bij het distributiecentrum van Sligro in Kapelle waar wekelijks zo’n 1,5 miljoen colli aan supermarktwaren de deur uit gaat. En ook in de offshorewereld maakt Zeeland steeds meer naam en werken Zeeuwen aan enorme projecten in de Noordzee. Ja, de grens stopt zelfs niet bij Europa voor ons Zeeuwen. Zo toog een handelsdelegatie met onder andere de Terneuzense burgervader Jan Lonink naar China om nieuwe business te generen. Ik ben ervan overtuigd dat je met nieuwe oplossingen genoeg kansen krijgt in deze aantrekkende markt, als je maar bereid bent je aan te passen aan de veranderende markt. Zo zie je bedrijven waarbij de webshop inmiddels de grootste winkel uit de keten is, zoals bij Bomont en O’Moda, maar tegelijkertijd zie je bijvoorbeeld dat online badkameraanbieder Sanidirect inmiddels al 17 ﬁlialen heeft geopend. Flexibel en vernieuwend dat moet je willen zijn. April doet wat hij wil, wat wil jij?

Voor ondernemen & werkend Zeel d and

Bezoekadres Edisonweg 37E 4382 NV Vlissingen

Redactie

Dennis Rijsbergen T 088-013 09 22 E deondernemer@pzc.nl Advertenties

Marcel Schreur

Erik Niwele

Kees van Zalinge T 088-013 99 95

Commercieel directeur Ivo van der Velde Uitgever Erik van Gruijthuijsen Algemene voorwaarden en overige informatie www.wegenermedia.nl De Ondernemer is een uitgave van Wegener Media BV. Aangeboden kopij kan zowel worden geplaatst in de gedrukte als digitale uitgaven van Wegener Media BV © Wegener Media BV

i De Ondernemer Zeeland

De Ondernemer heeft een bereik van 156.300 lezers.

Tekst Peter Oggel Illustratie Thinkstock.com/Dennis Rijsbergen

Wat levert Chin Zeel nd op?

isit of the Mayor of Terneuzen’ staat in vette letters boven een foto op de website van Shanghai Library. Het bezoek van Jan Lonink en zijn ambtelijk adviseur Ruud van Leest op de tweede dag van april krijgt later dit jaar een vervolg met een zending van 500 boeken aan de bibliotheek in Terneuzen. ‘Window of Shanghai’ als culturele uitwisseling tussen Terneuzen en de grootste stad van China is wat oneerbiedig geduid bijvangst van de handelsmissie eind maart. Maar de donatie is ook resultaat van zorgvuldig opgebouwde relaties in het afgelopen decennium. Voor Lonink is deelname aan de delegatie Rutte alweer zijn vijfde Chinareis - Shanghai, Gaoyou, Minhang voelt voor hem min of meer als thuis. In zijn verhaal komen de termen economie, promotie, acquisitie en netwerken meermaals voorbij. Zaken zijn zaken, ook al vergen die tijd en vooral ook geduld. Toch er is bij de Terneuzense burgemeester geen spoor van twijfel over nut en noodzaak van handelsmissies. Een voorbeeld: vanuit China is er interesse voor de duurzame en milieuvriendelijke productie

van kasgroenten in de glazen stad van Terneuzen, het hergebruik van restwarmte en CO2 via het samenwerkingsproject WarmCo van kunstmestfabrikant Yara en Zeeland Seaports. Twee is dat een aantal Zeeuwse bedrijven (Unitron, Machinefabriek Sas van Gent en anderen) mede dankzij handelsreizen joint ventures in China zijn aangegaan dan wel anderszins zaken doen. Minder tastbaar maar minstens zo belangrijk zijn contacten die over en weer worden opgebouwd, niet alleen in de Volksrepubliek maar ook tussen delegatieleden onderling. Op tafel ligt van de laatste reis een stapeltje visitekaartjes. Lonink: “Het gaat niet alleen om China, ook om kennen

en gekend worden in relevante netwerken. Versterking van de relatie met het Foreign Investment Agency, met ambassades, het Maritime Institute. Daar komen weer initiatieven uit voort die sectoren in Nederland versterken, ook in de zuidwestelijke Delta.” Place to be Provincie- en gemeentebestuurders reizen laatstelijk nogal eens naar verre buitenlanden, ook al is doel en effect niet altijd (direct) aantoonbaar. China is the place to be. De Nederlands-Chinese handelsbetrekkingen zijn booming, alle Nederlandse multinationals hebben er inmiddels een vestiging, honderden kleine(re) bedrijven zijn er eveneens actief.

Firstline Healthcare Vanuit Zeeland bestaan sinds 2005 contacten met China, met het district Minhang met name. In diverse samenstelling hebben handelsdelegaties geleid tot economische, culturele en maatschappelijke projecten, in onderwijs en gezondheidszorg vooral. Het project Firstline Healthcare is de showroom van de Zeeuws-Chinese betrekkingen. Firstline Healthcare vormt als eerste hulp met huisarts, apotheek en thuiszorg de basis voor de ontwikkeling van gezondheidscentra in Shanghai, alsmede de ontwikkeling van (e-learning) onderwijsmodulen. Daarnaast zijn uitwisselingen tot stand gekomen tussen onderwijsinstellingen en aansluitend op het gebied van cultuur en techniek. In China heeft een beperkt aantal Zeeuwse bedrijven in samenwerking een vestiging opgezet. Meerdere bedrijven doen er zaken.

2|3

De Ondernemer Zeeland

“ALLEEN DE TOREN VAN PISA MAG SCHEEF STAAN” Ieder bouw werk moet staan als een huis. D aar zorgt ingenieur Gilliam de Nijs (55) wel vo or. Het familiebedrijf BMNED/GSNED is elke dag in de weer om op basis van de door hen uitgevoerde (grond)onder zoeken er vo or te zorgen dat gebouwen en bruggen niet in de Hollandse k lei wegzak ken. BMNED neemt daarbij alle ingenieursdiensten vo or haar rekening en GSNED is verant wo ordelijk vo or alle veldwerkzaamheden. D e crisis deed het Terneuzense bedrijf echter wel even op haar grondvesten schudden, al is daar het ondernemersbloed niet minder snel van gaan stromen. “Bij BMNED/GSNED onder zoeken we alles wat zich in de bouw onder de grond afspeelt. Als je ergens een gebouw of kunst werk neer zet, moet je weten hoe de ondergrond ter plaatse zal reageren op de aan te brengen belastingen. Alleen de toren van Pisa mag scheef staan! Daarom doen wij onder zoek naar alle relevante bodemeigenschappen met onder andere onze sondeer- boormachines. Dat doen we al 25 jaar, zowel op het land als vanaf ons werkschip op het water, soms tot wel t weehonderd meter diep. We voeren deze werkzaamheden niet alleen uit in Nederland, maar ook in het (verre) buitenland. Zo hebben we bijvoorbeeld de funderingspalen onder het in aanbouw zijnde N ieuw Hoog Catharijne te Utrecht statisch getest, maar ook het gehele funderingsont werp ten behoeve van het NAVO -hoofdk war tier in Brussel. M ijn zoons werken ook in het bedrijf, ik heb ze kennelijk “geïnfec teerd ” met mijn passie voor grondmechanica en geotechniek . I n de bouw wereld is dit vakgebied een niche en mogelijk daardoor soms ook een ondergeschoven k indje. Voor veel mensen wordt een gebouw of kunst werk pas interessant als het zichtbaar wordt. Wat velen niet altijd zien is dat er aan dit “zichtbaar worden” reeds zeer veel research en studie vooraf is gegaan. Waarom valt een gebouw niet om of zakt het niet weg? Dat vinden wij nou interessant. Door onszelf hier de voorbije decennia in te specialiseren, is het mogelijk gebleken onderscheidend in de markt te kunnen ac teren en nieuwe k ansen te creëren. Dat is de ondernemer in mij en intussen ook in mijn zoons. Het is met name onze specialisatie die er voor gezorgd heef t dat we het hoofd boven water hebben kunnen houden in de recessie. Daar ben ik oprecht trots op.

We kunnen hard roepen dat er niets in Zeeland gebeurt, en verder niks doen. Dan kom je nergens, ontmoet je geen mensen en weet niemand wie je bent. In 2013 exporteerde Nederland voor 7,7 miljard euro naar China, de import bedroeg 31,8 miljard, laten cijfers van het CBS zien. Chinese investeringen in Nederland zijn met 700 miljoen nog relatief gering, maar sinds 2006 wel vertienvoudigd. Heeft het zin dat Zeeland en Zeeuwse gemeenten zich in China proﬁ leren, is de vraag. Natuurlijk, vindt Lonink. Hij duidt dat zo: “We kunnen hard roepen dat er niets in Zeeland gebeurt, en verder niks doen. Dan kom je nergens, ontmoet je geen mensen en weet niemand wie je bent. Als gemeente en provincie heb je ambassadeurs nodig. Voor reclame en promotie, ter ondersteuning van initiatieven, om bedrijven binnen te leiden, deuren te openen. De Chinese cultuur hecht aan ambtsdragers; geen letter of agreement, geen economische overeenkomst, zonder hun handtekening.”

De burgemeester is overtuigd dat de bilaterale contacten met China resulteren - vroeger of later. In het verleden zijn er teleurstellingen geweest, bijvoorbeeld met het afketsen in 2011 van de vestiging van XEMC Darwind in 2011 op de Axelse Vlakte. Toch, geeft hij expliciet aan, zijn er ook plussen, zakelijk, maar zeker ook sectoren als onderwijs en gezondheidszorg. Gezondheidszorg Hij wijst op het project Firstline Healthcare, in Shanghai voorbeeld voor de ontwikkeling van eerstelijns gezondheidscentra, tot voor enkele jaren onbekend in China. Overbelasting van de gezondheidszorg is een van de primaire problemen in de Volksrepubliek, gevolg van de eenkindpolitiek, de vergrijzing en de trek van platteland naar stad. Het project, initiatief van ziekenhuis ZorgSaam en onderwijsinstellingen ROC Westerschelde/Scalda

en HZ, is in 2010 zelfs bekroond op de wereldtentoonstelling in Shanghai. Nevengeschikt zijn er uitwisselingen (geweest) van artsen, verpleegkundigen en studenten. Patrick de Bruijn is daar als projectleider al die jaren bij betrokken. “Tussen 2006 en 2013 zijn in zorgopleidingen 150 studenten uitgewisseld, in de techniek 45. Jaarlijks komen groepen artsen uit Minhang naar Terneuzen voor bezoeken aan zorginstellingen en huisartsenpraktijken.” De Bruijn prijst de rol Jan Lonink. “Als ambassadeur heeft hij gezorgd dat deuren werden geopend.” “Handelsmissies leiden tot een betere onderlinge verstandhouding”, reageert die. “Nederland en China onderhouden ruim 300 jaar handelsbetrekkingen, maar de Zeeuwse havengebieden zijn volstrekt onbekend. Dus proberen we verandering in te brengen. We leren van elkaar.” ●

I n elke moeilijk heid zien wij een mogelijk heid en in je enthousiasme neem je soms risico’s. Om dat een beetje te temperen is het heel goed dat we DR V zijn tegengekomen. Door de crisis moesten we een pas op de plaats maken. Om dan de juiste keuzes te maken is een objec tieve k ijk op de organisatie een noodzaak en dat kun je meestal toch niet zelf. Daar komt het belang van een hoge dosis van weder zijds ver trouwen bij. Zowel het ver trouwen als de objec tiviteit hebben wij gevonden bij DR V. Onze direc te aanspreek par tners Jan Gijsel en M arc Heijens zijn in staat gebleken de focus van onze organisatie iets te verleggen. Samen zijn we erachter gekomen dat we ons in het verleden te vaak gelegd hebben op het realiseren van zeer bijzondere projec ten waarbij we minder oog hadden voor het rendement. Die bewust wording is de voorbije jaren dan ook goed tot uiting gekomen in de financiële resultaten, zonder dat dit een negatief effec t heef t gehad op de technische resultaten. Om dit mogelijk te maken heef t DR V voor ons een prachtig stukje maat werk geleverd.

Wilt u meer weten over BMNED/GSNED? Lees meer op www.gsned.com. DRV Accountants & Adviseurs is met een team van 420 medewerkers en 11 vestigingen in Zuidwest Nederland een inspiratiebron voor nuchtere ondernemers.

Het pand van GSNED in Terneuzen.

de Ondernemer

ADVERTORIAL

Voor ondernemend & werkend Zeeland

Vereenvoudiging regels oprichten bv betekent niet automatisch vereenvoudiging regels ontbinden bv Het zal u als ondernemer niet ontgaan zijn, alle publicaties rondom de vereenvoudiging van het bv-recht, een paar jaar geleden. Eerst is de regeling in het Burgerlijk Wetboek ten aanzien van bv’s flink opgeschud. In het bijzonder het afschaffen van het minimum kapitaal. Moest u vroeger minimaal € 18.000,- in geld of goederen inbrengen om een bv op te richten, inmiddels kunt u volstaan met € 0,01. Een andere ingrijpende wijziging is het afschaffen van het preventief toezicht. Vroeger moest u voorafgaand aan de oprichting van een bv een verklaring van geen bezwaar aanvragen bij het ministerie, ook deze regel is al enige tijd geleden afgeschaft.

it zijn slechts een paar van de wijzigingen die het voor u als ondernemer gemakkelijker maken. Uw adviseurs, de accountant, belastingadviseur of jurist, krijgen vaak de vraag of het er over het geheel genomen écht eenvoudiger op is geworden.

Het is juist, dat een aantal belangrijke vennootschapsrechtelijke regelingen is gewijzigd. U kunt sneller een bv oprichten. Maar in de praktijk blijkt maar al te vaak dat als een ondernemer van zijn bv af wil, daar flink wat bij komt kijken. Als u actief bent geweest met uw bv moet u bij ontbinding eventuele belanghebbenden in de gelegenheid stellen zich nog te melden. Ze kunnen dan bezwaar maken en eventueel een vordering indienen. Om derden op de hoogte te brengen dat u uw bv wilt gaan ontbinden, moet u een advertentie zetten in een landelijk dagblad. Aan deze wettelijke procedure zijn kosten verbonden. En tijd. Als u gedurende een kalenderjaar afscheid wilt nemen van uw bv, moet u dit tijdig in gang zetten. Want als gedurende de looptijd van de ontbindingsprocedure het kalenderjaar eindigt, moet u

Het distributiecentrum (DC) van Sligro in Kapelle stuurt dagelijks zeker 30 vrachtwagens het land in. Dag in, dag uit moeten klanten van de Emté-supermarkten kunnen vertrouwen op een compleet aanbod. Het is een geoliede en deels geautomatiseerde operatie. De jaaromzet bedraagt momenteel zo’n 450 miljoen euro.

eerst weer voldoen aan de eis een jaarrekening op te stellen en een deel hiervan te publiceren. Dit brengt nogal wat ondernemers tot de verzuchting dat het betrekkelijk eenvoudig is een bv op te richten, maar behoorlijk wat voeten in de aarde kan hebben om een bv op te heffen. Deze regels kunt u niet zomaar naast u neer leggen. Ze dienen een doel. Naast de hiervoor genoemde zorgvuldigheid is het voor u als ondernemer van belang dat u handelt als een zorgvuldig bestuurder. Dit kan onder meer door u aan de wettelijke regels te houden. Doet u dit niet en blijkt achteraf dat iemand hierdoor benadeeld is, dan loopt u het risico hiervoor persoonlijk aansprakelijk te worden gehouden. Dit laatste geldt ook bij de andere, vereenvoudigde regels ten aanzien van het bv-recht. U dient als bestuurder zorgvuldig en met inachtneming van de wettelijke regels te handelen. Doet u dit niet, dan loopt u persoonlijk risico. Heeft u vragen naar aanleiding van dit artikel? Of loopt u met het idee uw bv dit jaar op te heffen? Neemt u dan contact op met mr. Gaby Ratering, senior jurist bij ABAB Accountants en Adviseurs via e-mail: gaby.ratering@abab.nl. of via telefoonnummer: 013-4647100.

Tekst Peter Urbanus Foto Lex de Meester

Spil in de bevoorrading

n de enorme voormalige veilinghallen op het Kapelse bedrijventerrein Smokkelhoek heerst bedrijvigheid. Overal zijn logistiekmedewerkers bezig met het vullen van rolcontainers vanuit de schappen. Dat gebeurt aan de hand van een nauwkeurig, sterk geautomatiseerd systeem, hetgeen fouten nagenoeg uitsluit. Wekelijks gaan hier zo’n 1,5 miljoen colli aan supermarktwaren de deur uit. De supermarkten moeten er absoluut op kunnen vertrouwen dat de klant niet mis pakt. Het distributiecentrum, onderdeel van Sligro Food Group, is een van de grotere werkgevers in de regio en vergelijkbaar met ‘buren’ als Hapro en Coroos, zegt sitemanager logistiek Richard van Ruiten. Naast ongeveer 160 voltijdsbanen biedt het DC werk aan zo’n 80 scholieren die

op de zaterdagmorgen komen werken. Daarnaast is er een ﬂexpool om de ‘grote klappen’ op te vangen. 95 procent van de werkzaamheden vindt plaats van zes uur ’s ochtends tot zes uur ’s avonds. 130 supermarkten “We draaien hier vrijwel volcontinu”, zegt Van Ruiten. “Alleen van zaterdagmiddag tot zondagavond zijn we gesloten.” Samen met het distributiecentrum in het Gelderse Putten verzorgt ‘Kapelle’ de bevoorrading van zo’n 130 Emté-supermarkten in het hele land. Kapelle neemt daarvan ruim de helft voor zijn rekening en verzorgt de bevoorrading van deze winkels in de zuidelijke helft van Nederland. Veruit de meeste klanten zitten in Noord-Brabant. Daarnaast wordt een klein aantal winkels van Center Parcs bevoorraad. De

SPA Domburg combineert wellness met DOMBURG • Domburg doet zijn Zeeuwse DNA eer aan met de heropening van SPA Domburg afgelopen 10 april. Zeeuwen, maar ook toeristen kunnen hier tot rust komen op ruim 500 vierkante meter van sauna’s, behandelingen met algen en zeewater en de pure zeelucht van de Zeeuwse kust.

ABAB Groep BV I: www.abab.nl E: info@abab.nl Mr. Gaby Ratering Senior jurist

Al in de Romeinse tijd werd op deze plek gezondheid, schoonheid en ontspanning gecombineerd. In de 19e eeuw zette

Dr. Mezger die traditie voort door hier zijn patiënten met zeewater te behandelen. En nu, in de 21e eeuw, is Domburg bekroond met het predicaat Heilzame Zeebadplaats. Wie SPA Domburg bezoekt dompelt zich onder in alles wat met zee, strand en de Zeeuwse kust te maken heeft. Ontspanning is te vinden in de warme belevenisdouche, geïnspireerd op een ruisende Noordzeestorm. Ook de douchewand van mosselen en de oestervoetbaden passen in het Zeeuwse plaatje.

4|5

De Ondernemer Zeeland

permarktwaren de deur uit. De supermarkten moeten er absoluut op kunnen vertrouwen dat de klant niet mis pakt. Het distributiecentrum, onderdeel van Sligro Food Group, is een van de grotere werkgevers in de regio en vergelijkbaar met ‘buren’ als Hapro en Coroos, zegt sitemanager logistiek Richard van Ruiten. Naast ongeveer 160 voltijdsbanen biedt het DC werk

❯❯❯ “We draaien hier vrijwel volcontinu”, zegt Richard van Ruiten sitemanager logistiek distributiecentrum van Sligro.

centrale aansturing en zaken als personeelsadministratie gebeuren op het hoofdkantoor in Veghel. Van Ruiten: “Vergeleken met Albert Heijn en Jumbo is Emté maar een kleintje. Ons marktaandeel is 2,7 procent. We willen niet de grootste supermarkt van Nederland zijn, maar wel de lekkerste, met goed vlees en brood. Verder richten we ons niet in op de grote steden, maar op de kleinere steden en de grotere dorpen.” Nauwkeurig De supermarktketen groeit wel gestaag. In Zoutelande en Hoek komen er binnenkort twee nieuwe Emté-supermarkten bij. Ook sluiten zich soms voormalige

C1000-winkels aan, die zich niet thuis voelen bij AH of Jumbo. Naast de 30 à 35 volle trailers van partner 2W Logistiek die dagelijks vanuit Sligro DC Kapelle vertrekken, is het een komen en gaan van leveranciers. Kruidenierswaren, semi-verse producten (kaas, worst, desserts) en diepvriesproducten worden opgeslagen. Daarnaast zijn er de zogeheten ‘cross dock’-waren, ofwel vers vlees en zuivelproducten, die dagelijks worden aangevoerd door leveranciers en in één keer doorgaan naar de klanten. De kracht van Sligro DC Kapelle ligt volgens Van Ruiten ook in de vrij platte organisatie. “We hebben een vijfkoppig managementteam, waar ik

zelf deel van uit maak. Daarnaast is er een stevig middenkader. Die mensen weten echt alles van deze tent. Onze expeditiemedewerkers, emballeurs en heftruckchauffeurs zijn afkomstig uit alle lagen van de maatschappij. “We verwachten van onze mensen een bepaalde productiviteit per uur, maar kwaliteit blijft uiteraard erg belangrijk. Mensen en auto’s zijn onze grootste kostenposten. Het blijft een sport om met zo weinig mogelijk auto’s zoveel mogelijk handel de weg op te sturen, ook weer met behoud van kwaliteit. Ook onze ﬂexibiliteit is belangrijk. Als een klant nog iets wil nabestellen op vrijdagmiddag, kan dat.” ●

Zeeuwse uitstraling en producten Domburg heeft sinds maart vorig jaar het predicaat Heilzame Zeebadplaats. Alleen als zowel het zeewater als het klimaat en de bodemproducten heilzaam zijn, mag een plaats deze eretitel dragen. De criteria worden door Deutscher Heilbäder Verband en de European Spa Association (ESPA) streng nageleefd. Govert Janzen, Directeur van het Badhotel Domburg, is trots op

zijn nieuwe spa. “Domburg is de aangewezen plek om te genieten van de Zeeuwse kust. Het is hier zo puur, zo natuurlijk, zo authentiek. SPA Domburg houdt dat weldadige gevoel vast door met haar kleinschalige karakter, luxe faciliteiten en de persoonlijke aandacht die we onze gasten bieden. Mensen kunnen even helemaal tot rust komen en zich een paar dagen onderdompelen

in alles wat wij hier te bieden hebben. Een gezonde levensstijl is nog nooit zo populair geweest en we zien ook een duidelijke trend in het combineren van ontspannen, kuren, goed eten en overnachten. Met ons Badhotel en SPA Domburg kunnen we dat hele pakket bieden.” Het SPA Café serveert overigens regionale en biologische streekproducten. ●

Toetreden tot een VOF? Let goed op!

Mr. S.H.M. van den Elsen (Sander) Advocaat Haans Advocaten Bergen op Zoom Bij de toetreding in een nieuw bedrijf heeft de toetredende vennoot altijd veel te regelen en uit te zoeken. Een recente uitspraak van de Hoge Raad heeft het belang van een goed en gedegen onderzoek enorm vergroot. Kenmerkend voor de Vennootschap Onder Firma (VOF) en de Commanditaire Vennootschap (CV) is dat naast de vennootschap zelf ook alle vennoten afzonderlijk hoofdelijk aansprakelijk zijn voor schulden van de vennootschap. Duidelijk was dat deze aansprakelijkheid gold voor schulden van de vennootschap die zijn ontstaan gedurende de periode dat men vennoot van de VOF is. Tot voor kort bestond er grote onduidelijkheid of deze aansprakelijkheid zich voor een toetredende vennoot ook uitstrekte over oude schulden van de VOF die al voor zijn toetreding waren ontstaan. In zijn uitspraak van maart 2015 heeft de Hoge Raad aan die onduidelijkheid een einde gemaakt. De Hoge Raad heeft bepaald dat de hoofdelijk aansprakelijkheid van de vennoten alle schulden betreft, zowel die ten tijde van de toetreding tot de vennootschap al bestaan als die nadien ontstaan. Door deze recente ontwikkeling kunnen schuldeisers door de toetreding van een vennoot een extra verhaalsmogelijkheid krijgen. Een toetredende vennoot dient daarop bedacht te zijn. De Hoge Raad heeft in zijn toelichting toetredende vennoten expliciet op hun onderzoeksmogelijkheden gewezen om problemen te voorkomen. Verder kunnen toetredende vennoten met de overige vennoten afspraken maken over de onderlinge draagplicht van (eventueel) al bestaande schulden. Terwijl tot slot de risico’s voor hen beperkt kunnen worden door garanties en vrijwaring van de overige vennoten te bedingen. Er zijn voor toetredende vennoten dus mogelijkheden om de risico’s te beperken. Door deze recente ontwikkeling in de jurisprudentie is het echter nog meer van belang dat zij daar zelf extra alert op zijn en zo nodig van deze mogelijkheden gebruik maken.

BERGEN OP ZOOM EN ROOSENDAAL WWW.HAANSADVOCATEN.NL

Advertorial

Studenten experimenteren met voice en gesture control Studenten van HZ University of Applied Sciences onderzoeken de mogelijkheden van een Drijvende Huiskamer. Op superjachten wordt alles in de huiskamer momenteel bediend via een tablet, maar jachtbouwer AMELS is ook benieuwd maar de mogelijkheden van voice en gesture control waardoor bediening zonder aanraking plaatsvindt.

Peter Dijkwel, project manager AMELS, tijdens Kenniswerf Matchtafels op 31 maart jl.

AMELS heeft om die reden contact gezocht met het project De Zeeuwse Huiskamer. Dit project van NV Economische Impuls Zeeland gaat over de uitdagingen van wonen, zorg en welzijn. Hierbij komen ook vragen aan bod over zorg en technologie om zelfstandig te kunnen blijven wonen. De behoefte aan

comfort en veiligheid in een woning kan vergeleken worden met de bewoner van een luxe jacht. Kennis delen Daarom is veel winst te behalen wanneer een bedrijf als AMELS en Zeeuwse wooncorporaties en zorginstellingen samenwerken en

kennis delen. Binnen de Drijvende Huiskamer onderzoeken de studenten nu welke technologieën er op het gebied van alternatieve, innovatieve gesture en voice control bedieningen al op de markt verkrijgbaar zijn en welke functies nodig zijn. Aansluitend starten ze met de

ontwikkeling van gesture en voice control commandoprotocollen voor twee verschillende situaties: in een huiskamer op een luxe schip waar licht, geluid, service en andere gadgets bediend worden en in een huiskamer waar minder validen leven. Drijvende Huiskamer is een onder-

Fruit Media, vertelt wat zij doen en waarom ze kozen voor DOK41 als vestigingslocatie.

Foto: Ruben Oreel

deel geworden van de Zeeuwse Huiskamer. Ook HZ Smart Services Boulevard is bij het project aangesloten. In 2014 werd tijdens de Kenniswerf Matchtafels de oproep door Peter Dijkwel gedaan om partijen te vinden die mee konden werken aan dit project.

Facts

Linda Postma: “Square Fruit Media is een productiemaatschappij. Wij maken ﬁlm- en videoproducties maar ook documentaires en TV programma’s. We zijn sinds 1 januari ontstaan uit een fusie van twee bureaus. Afgelopen jaar werkten we al samen aan verschillende projecten waaronder de Kenniswerf docu-serie. Hierdoor leerden we elkaar goed kennen en kwamen we tot de conclusie dat we samen sterker waren.”

Fris en fruitig in DOK41

Het team van Square Fruit Media.

Foto: Fruit Media

Sinds 1 januari is Square Fruit Media in DOK41 gevestigd. Een jong en creatief bedrijf dat met ﬁlm- en videoproducties een goede aanvulling vormt op de andere bedrijven in DOK41. Linda Postma, samen met Eli Verhage en Etienne Manuhuwa initiatiefnemer van Square

Eigen concepten ontwikkelen Dat is ook gebleken. Inmiddels werkt Square Fruit Media met zes medewerkers voor verschillende opdrachtgevers waaronder de Provincie Zeeland, Rabobank Walcheren/Noord-Beveland en Lamb Weston. “Daarnaast ontwikkelen we ook eigen concepten waarbij we samenwerking zoeken met bedrijven in DOK41 die goed zijn online en app ontwikkeling.” De keuze voor DOK41 als vestigingsplek kwam niet onverwacht. “Ik kwam regelmatig op een netwerklunch en besloot in 2014 om er te gaan ﬂexwerken. Toen we fuseerden kregen we een mooi aanbod om hier een kantoor te huren. Maar dat was niet de hoofdreden. Zowel Eli als ik hebben in Amsterdam in een bedrijfsverzamelgebouw gewerkt en ervaren hoe dynamisch dat kan zijn. In Zeeland vinden we dat bij DOK41 en daarom is het voor ons dus een logische keuze.” Kijk voor meer informatie op www. squarefruit.nl.

Partners ABAB Accountants & Adviseurs, AMELS, DAMEN Schelde Naval Shipbuilding, DELTA N.V., de Ondernemer, DRV Accountants & Adviseurs, EdisonPark, Habitat Project Ontwikkeling B.V., Humares B.V., InnoGo!, l’escaut woonservice, LEDSprogress, Meijling & Sarneel Notarissen Adviseurs, Ministerie van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie, Oceanwide Expeditions, Orionis Walcheren, RPCZ, Scalda, Smart Services Boulevard, TEAM Industrial Services, University College Roosevelt, UWV en Zeeland Seaports.

6|7

De Ondernemer Zeeland

“Voor ons is innoveren een soort van eerste levensbehoefte. In ons vakgebied hebben we eigenlijk ook geen andere keuze, maar we zijn wel voldoende ondernemer om het rendabel te maken.” Aan het woord is Jan Wilem Mol van Applied Instruments. Het Vlissings bedrijf ontwikkelt en produceert hoogwaardige onderdelen voor wetenschappelijke meetapparatuur. Innovatie ten top. Tekst John de Kok Foto Lex de Meester

Innoveren om te groeien jaar misschien geen droog brood meer te verdienen.”

❯❯❯ Jan Willem Mol van Applied Instruments: “Wat wij nodig hebben, is een vruchtbare bodem, een plaats waar we onze vleugels kunnen uitslaan.”

et bescheiden pand van Applied Instruments op de Kenniswerf in Vlissingen doet niet vermoeden dat er een mondiale marktleider in specialistische elektronica voor analytische apparatuur gevestigd is. Toch maken wereldwijd honderden laboratoria gebruik van de kennis die hier geboren wordt. “Wij werken in een nichemarkt, we kunnen ons

overal vestigen. Wat wij nodig hebben, is een vruchtbare bodem, een plaats waar we onze vleugels kunnen uitslaan. Deze omgeving werkt voor ons faciliterend”, doelt commercieel directeur Jan Willem Mol op de Kenniswerf. Zeven van de twaalf mensen bij Applied Instruments houden zich bezig met R&D. Mol: “Dat is een zware toekomstinvestering, maar het is ook hoe we groeien. Met wat we nu doen, valt over tien

Robotica Naast de elektronica wordt bijvoorbeeld ook de robotica in eigen huis ontwikkeld. Technisch directeur Henk Klein Wolterink: “We bedienen de OEM (Original Equipment Manufacturer) markt met halffabricaten voor wetenschappelijke meetinstrumenten en apparatuur voor chemische analyses. Het gaat dan om de ontwikkeling en productie van hightech en kennisintensieve onderdelen. Alle producten gaan we vanuit ons basisontwerp ook nog eens klantgericht doorontwikkelen, daar zijn we erg goed in. Intellectual Property is de waarde van ons bedrijf.” Voor Applied Instruments is het belang van innovatie overleven en groeien, maar ook als je in een minder hoogwaardig segment zit, betekent stilstand achteruitgang. Hoogopgeleid personeel Als mondiale speler in een specialistische nichemarkt zit Applied Instruments wat minder in de lokale netwerken. “Toch is zo’n HZ voor ons een redelijk zwaarwegende reden om hier te zijn. Op termijn hebben wij toch een behoefte aan hoogopgeleid personeel. We hebben ook interessante samenwerkingsvormen in deelonderzoeken met Chemie, daarnaast vind ik dat we een

maatschappelijke rol moeten hebben en stages moeten faciliteren”, zegt Mol. De inspanningen op de Kenniswerf en bij DOK41 zien Mol en Klein Wolterink als stimulerend en nuttig. “Het is hier een concentratie van energie, zoiets kan ons innovatieproces versnellen”, zegt Klein Wolterink. “Er wordt ook heel wat georganiseerd. Bijvoorbeeld lezingen over octrooi- of merkenrecht. Of laatst heeft DOK41 op eigen initiatief nog een Europese subsidieaanvraag voor ons afgehandeld. Normaal steek je daar veel tijd en moeite in en is de uitkomst onzeker, zij hebben ons daarbij echt over de streep getrokken”, vertelt Mol. Innovatieklimaat Het innovatieklimaat in Zeeland is moeilijk in te schatten. “Je hebt hier minder gekwaliﬁceerde mensen, maar je raakt ze ook minder snel kwijt”, zegt Mol. Klein Wolterink: “We moeten naar buiten kijken, ons meten met de technische hotspots en daarbij niet te veel focussen op de soort van innovatie. De totaliteit van een gebied als Middelburg-Vlissingen kan een aantrekkingskracht hebben. Jonge mensen willen best in Zeeland wonen, maar als we geen passende banen bieden, dan hebben ze die keuze niet.” ● ◗ www.applied-instruments.com

‘Technische bedrijven kennen elkaar vaak niet’ VLISSINGEN • Schelde Exotech heeft baat gehad bij de netwerken die Kenniswerf Zeeland te bieden heeft. Zeeuwse bedrijven moeten elkaar vaker tegenkomen, omdat ze samen meer kunnen en van elkaar kunnen leren, stelt directeur Jos Mols van het Vlissingse hightech-bedrijf. Zeeland telt tal van bijzondere bedrijven die soms wereldwijd met succes opereren, met name in de sector techniek. Schelde Exotech ontwerpt, ontwikkelt en bouwt zeer geavanceerde apparatuur voor industriële toepassingen. Speci-

aliteiten zijn warmtewisselaars, reactoren en vacuümvaten voor de (petro-)chemische industrie, waarbij zeer bijzondere legeringen worden toegepast. Zo produceert het bedrijf momenteel de Space Chamber 2 voor de ruimtevaart en heeft het eerder vacuümvaten voor nucleair onderzoek en chipsmaker ASM gebouwd. Een enkele keer komt het bedrijf in het nieuws, als bijvoorbeeld een groot reactorvat dat naar Noorwegen wordt verscheept. Exotech produceert vrijwel uitsluitend prototypes of enkelstuks, omdat seriematige

productie hier veel te kostbaar zou zijn voor de klant. Schelde Exotech is een van de drie bedrijven die in de jaren negentig zijn voortgekomen uit scheepswerf De Schelde. “We begonnen in 1998 met 65 man. Nu werkt er 80 man”, zegt Mols, die Luchten Ruimtevaarttechniek heeft gestudeerd aan de TU Delft. “95 procent van onze mensen zijn techneuten, van wie velen een hbo-opleiding hebben gevolgd. Vaak hebben ze nog een lasopleiding gevolgd ook. We voeren ook reparaties uit tijdens onderhoudsstops in de chemie en in

de scheepvaart.” Kenniswerf Zeeland was met name nuttig voor netwerken, zegt Mols. “Veel mensen in Zeeland weten niet wat er in Vlissingen allemaal gebeurt op het gebied van techniek. Maar heel veel technische bedrijven in Zeeland kennen elkaar ook niet. Dat is jammer, want door betere contacten kun je elkaar helpen. We hebben nu goede contacten met een aantal machinale bewerkers in de provincie, maar ook met de sociale werkvoorziening Orionis over uitbesteding van bepaalde werkzaamheden.

Zo moet op alle apparaten een ‘naamplaat’ worden gegraveerd, waarop alle benodigde technische informatie staat.” ●

de Ondernemer

Voor ondernemend & werkend Zeeland

“Als je winkel bloedsaai is, dan gaan we toch op het internet shoppen?” Specialist in retail en

‘

De binnensteden krijgen steeds meer een andere functie en transformeren in favoriete ontmoetingsplekken waar mensen hun vrije tijd doorbrengen. Het gaat steeds vaker om beleving, waarbij winkelen, cultuur en horeca nauw met elkaar verweven zijn. Een bezoek aan de binnenstad wordt steeds meer een dagje uit. De binnensteden moeten om deze functie te kunnen vervullen weer compacte winkelgebieden worden in de historische stadskernen met goede, betaalbare parkeermogelijkheden en bereikbaarheid met openbaar vervoer.

merken, Paul Moers is ervan

’

overtuigd dat de detailhandel zijn toekomst in eigen handen heeft. Met de juiste strategie haal je de consument gewoon terug je winkel in. Tekst John de Kok Illustratie Dennis Rijsbergen

Sanne Oosterhoff, directeur warenhuizen V&D

De winkeliers toekomst zelf

et beroep van winkelier is een vak en dat wordt het steeds meer. Zorg dat je winkel opvalt. Het moet leuk zijn om binnen te lopen, dus ﬂ ikker niet alle schoenen op een plank, maar geef je producten de aandacht en de ruimte die ze verdienen. Blijf vernieuwen, verrassen.” Werk 3.0 Beleving en dienstbaarheid zijn twee belangrijke thema’s die we terugvinden in het boek van Paul Moers; ‘Werk aan de winkel 3.0. Hoe overleef ik als retailer de toekomst?’ Te veel winkeliers we-

ten volgens Moers niet de juiste keuze te maken. “Je moet heel nadrukkelijk kiezen voor wie je álles wilt zijn”, vertelt Moers. Met een beetje rondbanjeren in een grijs middensegment van ‘voor iedereen wat’ kom je in een gevaarlijke positie terecht. Specialiseren in een speciﬁeke doelgroep waarvoor je met een breed en diep assortiment alles kan betekenen is de boodschap. Dienstbaarheid Het maakt vervolgkeuzes ook een stuk gemakkelijker. Een kledingwinkel voor jongeren benadert de doelgroep anders dan eenzelfde winkel voor ouderen. “Een tweede punt wat veel winkeliers vergeten zijn is de dienstbaarheid”.

Mensen vervelen zich te pletter, we kopen om ons niet te vervelen.

Een goed advies, perfecte service en de klant persoonlijk kennen en begeleiden, daar kan een online webshop nooit tegenop. Aandacht voor de motivatie van het personeel is een niet te onderschatten punt. We lopen te vaak ongeïnteresseerde verkopers tegen het lijf die ons ook nog eens laten wachten. De klant moet weer koning worden. Gelukkig zijn er nog vol-

doende winkels die het wel goed doen, maar je moet ook nog een derde punt aandachtig in de gaten houden, de waardepropositie. “Als je als bakker een paasbrood verkoopt dan moet het om je vingers bij af te likken zijn en niet duurder dan de prima paasbroden bij de discount supermarkt. De klant moet dat spul bij jou willen kopen, als lokale winkelier

moet je de lokale held worden. Als je dat niet begrijpt dan sta je met een voet in het graf”. Een specialist heeft een beter product voor een concurrerende prijs. Digitaal “De winkelstraat is nu nog analoog, maar binnen nu en vijf jaar wordt het digitaal. Ik denk dat er echt een revolutie gaat uit-

8|9

De Ondernemer Zeeland

kort Dubbelslag Calvijn College in interland Junior Vakkanjers

Ingrid Janssen, Associate Professor Real Estate Management

‘

De binnenstad van de toekomst kent winkeliers die naadloos inspelen op dit Multi Chanel gedrag. De winkel is voor hen niet meer de plek waar de omzet gemaakt moet worden, maar de plaats waar de consument wordt geïnformeerd, wordt begeleid en wordt verleid. Is er dan geen plek meer voor de winkelier zonder online-strategie? Voor onderscheidende winkeliers is wel degelijk plek. Zo zien we kleinere winkeliers die met unieke winkelconcepten goed weten in te spelen op de toegenomen interesse in handwerk, zoals nu het bakken en tuinieren in de belangstelling staan. Deze winkeliers voegen iets toe aan de belevingswaarde van de binnenstad.

’

hebben hun in de hand breken waar ook kleine winkeliers in een samenwerkingsverband aan mee kunnen doen.” Moers komt met voorbeelden. De virtuele paskamer die je maten meet. Vervolgens kan je met een handbeweging je outﬁt in de passpiegel veranderen, van een blauw naar een rood jasje in een handomdraai. De Bijenkorf komt er dit jaar nog mee. Fluisteretalages die je aanbiedingen vanaf buiten toeﬂuisteren, etalages met een hologram dat je vanaf buiten kan laten bewegen en beacons voor de smartphone. Als je als klant kiest om je beacon voor een winkel aan te zetten dan kan de winkelier al zien wie er binnenkomt en je persoonlijk begroeten. Daarnaast kan hij zien

wat je eerder op zijn site bekeken hebt. Voor de tablet zijn er ook nog zat mogelijkheden. De klant die direct je voorraden kan zien (heb je dat nog in mijn maat?) en zonder kassa kan afrekenen bijvoorbeeld. Moers: “De prijzen voor die technologieën zullen omlaag denderen, net zoals met de mobiele telefoons is gebeurd”. Ontmoetingsplaats Winkelgebieden als geheel komen in het boek van Moers ook aan bod. “Mensen vervelen zich te pletter, we kopen om ons niet te vervelen. Je moet van een winkelgebied een ontmoetingsplaats maken waar van alles te zien en beleven valt”. De juiste formule voor een binnenstad of winkel-

centrum is een combinatie van winkelen, horeca, recreatie en volop evenementen. Een aantrekkelijk een gemêleerd geheel. Er moet ook veel food van kwaliteit zijn, gezond en lekker. Plaatsen waar je goed kan vertoeven en het is belangrijk dat er ook mensen in de binnenstad wonen. “Gemeenten, vastgoedeigenaren en winkeliers moeten dat samen oppakken. De huurprijzen moet in lijn komen met de huidige maatschappelijke ontwikkelingen, ook parkeren moet betaalbaar blijven, de verkeerscirculatie moet fatsoenlijk zijn en laat een boekhandelaar kofﬁe serveren als die dat zelf graag wil.” ● ◗ www.paulmoers.nl

KRABBENDIJKE • De oefeninterland voor WorldSkills 2015 heeft de Zeeuwse Vakkanjer Patrick van de Vreede een eerste plaats opgeleverd. De technicus telematica uit Krabbendijke liet in Gorinchem collega’s uit China, Noorwegen en Wit-Rusland achter zich. Ook bij de Junior Vakkanjers (vmbo) was er Zeeuws succes: leerlingen van Calvijn College werden eerste bij de teamwedstrijd en tweede bij de wedstrijd voor duo’s. Van de Vreede (Paree B.V., ‘s-Heerenhoek) vertegenwoordigt Nederland binnenkort samen met vijftien andere Vakkanjers tijdens de wereldkampioenschappen voor jonge vakmensen. Deze wereldkampioenschappen voor jonge vakmensen zijn van 11-6 augustus in São Paulo, Brazilië. De Vakkanjers strijden daar

om de wereldtitel in vakken als robotica, lassen, CNC-frezen en elektrotechniek gebouwen. Tegelijk met de oefeninterland was in Gorinchem ook de ﬁ nale van de Junior VakkanjerWedstrijden, voor technische vmbo-talenten. Daar vielen de leerlingen van Calvijn College in de prijzen met hun zelfgebouwde festivalbike en mobiele veldkeuken. De (Junior) VakkanjerWedstrijden zijn een activiteit van TechniekTalent.nu, een samenwerkingsverband van acht technische sectoren, in opdracht van werknemers- en werkgeversorganisaties. Met de (Junior) VakkanjerWedstrijden wil TechniekTalent.nu de vaktrots, het vakmanschap en de instroom van jonge technici stimuleren. ◗ www.devakkanjers.nl

de Ondernemer

Voor ondernemend & werkend Zeeland

Werkmannen lopen af en aan op de kade van VDS Staal- en

kort

Machinebouw in Nieuwdorp. Er wordt gelast en geslepen. Ze

Inspiratiesessies door echte deskundigen uit de praktijk GOES • Inspirerend, motiverend en energiek leiding geven. Voor de troepen uit, de weg wijzen en onderweg bergen verzetten. Leiderschap is niet eenvoudig. Er worden hoge eisen gesteld aan organisaties en leidinggevenden. Door middel van inspiratiesessies biedt Janse & Janse een platform aan leidinggevenden die het lef hebben om grenzen op te zoeken binnen hun eigen leiderschap. Tijdens deze inspiratiesessies geeft een leidinggevende uit de praktijk die zijn sporen als leider heeft verdiend zijn visie op leiderschap en hoe je omgaat met dilemma’s. De inspiratiesessies hebben voornamelijk

tot doel om te spiegelen aan collega-leidinggevenden en om beweging in je eigen functioneren tot stand te brengen. De eerstvolgende inspiratiebijeenkomst is donderdag 27 Mei van 15.00 tot 18.00 uur en wordt verzorgd door Coby Traas, directeur Zorggroep Ter Weel. Als uitgangspunt neemt ze haar vier P’s: Passie, Professie, Prestatie en Plezier. Authentiek leiderschap is waar het om draait volgens Coby: “De medewerkers moeten vertrouwen hebben in wat je zegt en dat je dat ook zelf naleeft, anders prikken ze daar zo doorheen.” ◗ www.janse-janse.nl

leggen de laatste hand aan de pre-drilling wellhead module (PDWM) voor het Gina Krog veld in het centrale deel van de Noordzee. En er staan nog meer grote projecten op stapel. Want Vlissingen-Oost maakt steeds meer naam in de offshorewereld. Tekst Henk van de Voorde Foto VDS

Zeeland maakt naam in offshore

Nieuwe bestuursvoorzitter RUD VLISSINGEN • Adrie van der Maas is de nieuwe voorzitter van het bestuur van RUD Zeeland. Hij is hiervoor unaniem aangewezen door de leden van het algemeen bestuur. Met de aanstelling neemt hij de bestuurshamer over van de vertrekkende voorzitter, Willem Ginjaar. Adrie van der Maas is wethouder van Noord-Beveland en in die functie was hij al lid van het dagelijks en algemeen bestuur van RUD Zeeland en in het voortraject betrokken. Daarnaast heeft hij samen met zijn zoon een fruitteeltbedrijf in Wissenkerke. “Als voorzitter van het be-

stuur hoop ik samen met het bestuur en de medewerkers de komende jaren dat de RUD Zeeland zijn positie als omgevingsdienst verder weet uit te bouwen tot een efﬁciënte dienstverlenende organisatie op het gebied van vergunningverlening, toezicht en handhaving. Wij hebben de taak om de veiligheid van onze burger en een goede bedrijfsvoering voor onze bedrijven hand in hand te laten gaan” Omgevingsdienst RUD Zeeland voert milieu- en veiligheidstaken uit namens de Zeeuwse gemeenten, waterschap Scheldestromen en de Provincie Zeeland.

e imposante offshore constructie ligt al op een barge, klaar voor afvaart naar Noorwegen. VDS heeft de constructie vervaardigd als subcontractor voor Heerema Vlissingen, onderdeel van de Heerema Fabrication Group (HFG). Het PDWM weegt ongeveer 250 ton en vindt zijn toepassing in de gefaseerde ontwikkeling van het Gina Krog veld. “Het ontwerp is gemaakt door Heerema Vlissingen. ,,Wij hebben de totale fabricage verricht: de shopdrawings, de productie, de conservering alsmede de loadout”, vertelt projectleider Bart Smet van VDS. “Ook hebben wij in eigen beheer zorg gedragen voor E&I en piping.” De kick-off voor dit project was op 7 mei 2014. “Bijna een jaar zijn we met zo’n vijftig mensen actief geweest met deze opdracht”, knikt Smet tevreden. Het 17.000 ton wegende Gina Krog jacket is de grootste offshore constructie die tot op heden is gebouwd

op de werf van Heerema Vlissingen. Het jacket is 142 meter hoog met een grondvlak van 60 bij 50 meter. Het in Vlissingen gebouwde jacket is het eerste op het Gina Krog veld. De installatie staat komende zomer op de planning, vervolgens kan met het boren worden begonnen, waarna de olie met tankers zal worden getransporteerd. In totaal hebben zich in Vlissingen Oost honderden mensen met Gina Krog beziggehouden. Johan Sverdrup VDS is onlangs ook gestart met de fabricage van de pre drilling template in opdracht van Heerema Marine Contractors (HMC) voor project Johan Sverdrup. Dit betreft een nog imposanter project van Statoil. Het Johan Sverdrup-veld ligt op het Noorse deel van het continentaal plat in de Noordzee. Het bevindt zich ongeveer 140 kilometer ten westen van Stavanger en is een van de grootste olievondsten in de Noordzee. Het veld is goed voor een kwart van de totale Noorse olieproductie. De productie zal in

De ‘Wat te Neuzen-fair’ toont Zeeuws ondernemerschap TERNEUZEN • De Grote kerk in Terneuzen biedt zaterdag 25 en zondag 26 april onderdak aan de eerste ‘Wat te Neuzen’-fair, een beurs voor midden- en kleinbedrijven. Op beide beursdagen presenteren zo’n twintig grote en kleine ondernemingen uit ZeeuwsVlaanderen zich aan een breed publiek. De fair is een initiatief van het Genootschap Ondernemers Zeeuws-Vlaanderen in samenwerking met GO! ZeeuwsVlaanderen. Dit Genootschap is een netwerk van vijftien regionale bedrijven, GO! helpt de

starters op het ondernemerspad. Aan de tweedaagse beurs nemen zo’n twintig bedrijven deel, verdeeld over diverse branches. Deze branches lopen uiteen van ﬁ nanciën en verzekeringen, vrijetijdsbesteding tot woninginrichting en persoonlijke verzorging. Het is de bedoeling dat de fair een jaarlijks evenement wordt. De Grote kerk is geopend op zaterdag van 10.00 tot 17.00 uur met aansluitend een netwerkbuffet met als thema ‘samenwerken’. Zondag is de beurs toegankelijk van 13.00 tot 17.00 uur.

Jonge Zomerondernemers gezocht VLISSINGEN • ‘Start in de zomervakantie je eigen onderneming met begeleiding, verzekering en een startkapitaal!’. Dat is de zomerboodschap aan alle actieve en ondernemende scholieren en studenten in Zeeland. Deelnemers krijgen vier tot zes weken de gelegenheid kennis te maken met het ondernemerschap. In de eerste week is er een driedaagse training waarna de deelnemers hun onderneming presenteren aan de buitenwereld. Daarna gaan ze zelf aan de slag. Wekelijks komen ze bij elkaar, voor een spreekuur en voor inspirerende workshops met spraakmakende ondernemers. Aan het eind van het project presenteren de jonge ondernemers hun bedrijf op een feestelijke slotbijeenkomst. Deelname aan ZomerOndernemer is gratis, je hebt alleen wel een goed idee en een grote dosis enthousiasme nodig. Als deelnemer mag je overigens

‘gewoon’ op vakantie, als je maar minimaal vier weken aan het project deelneemt. Scholieren en studenten van 15 tot 22 jaar kunnen zich tot 20 mei aanmelden voor deelname via www.zomerondernemer.nl Na aanmelding volgt er een selectiegesprek. Het project start op maandag 13 juli met een driedaagse training. Vervolgens is er elke donderdagmiddag een terugkombijeenkomst. Het project wordt op donderdag 20 augustus feestelijk afgesloten tijdens een kick out. Voor de agenda: De verplichte driedaagse training is 13, 14 en 15 juli; de terugkommiddagen zijn 23 en 30 juli, 6, 13 en 20 augustus. De administratiecheck is ergens in week 34 en kost ongeveer een uur per deelnemer. De verplichte kick-out is op donderdag 20 augustus. ◗ www.zomerondernemer.nl

10 | 11

De Ondernemer Zeeland

❯❯❯ Op de kader van VDS Staal- en Machinebouw is het een drukte van jewelste.

Bijna een jaar zijn we met zo’n vijftig mensen actief geweest met deze opdracht.

2019 beginnen en start met zo’n 350.000 vaten olie per dag, met de mogelijkheid de productie verder op te schroeven. Met miljarden te exploiteren vaten olie is het een van de grootste industriële projecten voor de komende decennia. De ontwikkeling en exploitatie van dit enorme olieveld genereert honderden banen voor tientallen jaren. Het veld wordt in fases ontwikkeld. De eerste fase omvat een centraal veld met vier olieplatforms. De Vlissingse template komt op het diepste punt in de zeebodem te liggen. Het

wordt gebruikt als boormal over de conductors voor olieen gaswinning. Enorme kwaliteitseisen “De positionering van de conductors en de jackets wordt aan de hand van de ligging van de template bepaald”, legt Smet uit. “Er zijn enorme kwaliteitseisen mee gemoeid, voor zowel materiaaleisen als vormen plaatstolerantie. Het unieke was dat de eerste cut of steel voor het hele Jo-

han Sverdrup veld bij ons plaatsvond. Hier ging de eerste vlam van het hele project branden.” Naast de traditionele offshore (olie & gasindustrie) voor spelers zoals Heerema, Allseas en IHC richt men zich in Vlissingen Oost ook op de jonge markt van de offshore windenergie. De enorme monopiles op de kade van VDS springen meteen in het oog. Na conservering zijn die inmiddels klaar voor transport naar een nieuw windmolenpark aan het IJsselmeer. ●

TiP ● beveiliging Wim Huibregtse | Detec Zeeland Beveiliging De vakanties komer er weer aan. Hoe tref je je woning aan als je weer terug komt ? In Nederland wordt gemiddeld per maand 7000 keer ingebroken en de pieken zitten in de vakanties. Bij woningen maken inbrekers meestal geen onderscheid bij het uitkiezen van een doelwit. Het is eerder de gelegenheid die doorslaggevend voor de dief is. Herhaling komt veel voor, de dief kent immers alle routes en trucs om binnen te komen. En de kostbare apparatuur wordt toch vaak direct vervangen. Het merendeel van de Nederlanders beschermt zijn woning met extra hangen sluitwerk. Bij de meeste inbraken breken dieven hier echter doorheen. Een alarmsysteem weert inbrekers, omdat de tijd beperkt wordt. Veel mensen hebben het idee, dat een alarmsysteem ingewikkeld en in een gezinssituatie moeilijk en vervelend is, maar dat is niet het geval. De smartphone staat tegenwoordig centraal. Ook bij alarmsys-

temen. De bediening is hierdoor op afstand, dus op vakantie te gebruiken en te bekijken. Ook voor tieners is het bedienen geen punt, want zij kunnen niet zonder smartphone. Ook met code/sleutel is de bediening natuurlijk mogelijk. Bovendien zijn rookmelders simpel te koppelen. Valse meldingen worden bij een alarmsystemen altijd als minpunt genoemd, dit heeft met de kwaliteit van de detectoren en de installateur te maken. Kies daarom een erkend installateur uit de regio, die altijd voor kwaliteit zal kiezen, waar landelijke partijen veelal voor de kwantiteit kiezen. Een installateur uit de regio wil geen slechte naam, Zeeland is wat dat betreft klein en hij zal zijn stinkende best doen om de klant tevreden te houden. Een aansluiting op een meldkamer is geen verplichting, maar wel de beste keus. Wacht in elk geval niet met aanschaffen van een alarmsysteem, totdat ze bij u binnen zijn geweest. Prettige vakantie!

Adver

teer

nu!

Grootste toeristen informatiemagazine van Zeeland. Maandelijkse verspreiding in alle toeristische gebieden.

www.badkoerier.nl

Professionals in facilitaire dienstverlening De Zeeuwse Leisure en Hospitality bedrijven noteerden afgelopen jaar een stijging van 17% (bron: CBS). Dat is goed nieuw voor de sector! Groei is prettig, maar het heeft ook consequenties voor de interne organisatie. De hedendaagse gast vraagt om ‘beleving’ in zijn of haar verblijf of uitje. In de Hospitality en Leisure sector is dat een aspect om rekening mee te houden. En dat vraagt om snellere vernieuwing en meer flexibiliteit van uw personeel. Facilitair dienstverlener Support Service Group uit Goes kan u hiermee op weg helpen! Horeca- en leisure services Remco den Ouden en Ruud van Houten zijn de directeur/eigenaren Support Service Group gevestigd in Goes. Support Service Group is toonaangevend in facilitaire dienstverlening in de regio Zuidwest. De Group heeft nu vier divisies; Hospitality support, Gastro support, Cleaning support en Legal support. De concepten zijn ontwikkeld op basis van een ruime ervaring en een scherp inzicht in de behoefte aan ondersteuning van ondernemers in de Hospitality en Leisure branche. Nieuw; Gastro support Ondernemers Remco en Ruud hebben een ruime ervaring in de horeca en het toerisme in Zeeland. Zij vertaalden dit de laatste jaren succesvol in nieuwe facilitaire services op personeelsgebied. Door de praktijkervaring in hun succesvolle service ‘Hospitality Support’, de partner in personeelsbeleid, ontwikkelden Ruud en Remco een nieuw innovatief concept; Gastro support. “Een camping beheren is een andere discipline dan

een kwalitatieve horecavoorziening uitbaten,” benadrukt Ruud. “Maar in de gastenwaardering is de kwaliteit van de horecavoorziening een belangrijke factor voor een positieve beoordeling. Wij onderkennen dit knelpunt voor de camping- of parkbeheerder. Gastro support is onze totaaloplossing voor horecagelegenheden op campings en parken.” Het vinden van een vakbekwame pachter is lastig en exploitatie in eigen beheer vraagt specifieke horecakennis. Daarbij moet de beheerder ook vakkundig personeel selecteren en aannemen. Supply Support Group biedt via haar divisie Hospitality Support een volledige HRM service met werving en selectie, uitzending, personeelsplanning en detachering. Sprong voorwaarts “Wij hebben in de afgelopen jaren een forse sprong voorwaarts gemaakt. Ons bedrijf heeft haar dienstverlening verder uitgebreid met juridische ondersteuning in Legal Support en Cleaning Support, want ook schoonmaken is een vak op zich! Met onze

Links Ruud van Houten, rechts Remco den Ouden dienstverlening in Hospitality support en het nieuwe concept Gastro support kunnen wij die zorg voor de horeca en bij de camping- of parkbeheerder volledig overnemen. Het extra voordeel van Gastro Support is dat wij echt alles uit handen kunnen nemen; inkoop, samenstellen menu, uitstraling en natuurlijk een team van gastvrij en vakkundig personeel onder leiding van een professionele beheerder. Deze formule verwachten wij over heel Nederland uit te rollen.

(onderdeel van Support Service Group) Anthony Fokkerstraat 79 • 4462 ES GOES • T 085 9022 933

www.supportservicegroup.nl www.gastrosupport.nl info@ supportservicegroup.nl

12 | 13

De Ondernemer Zeeland

Dit weekend delen honderden wielrenners van de ZLM Roompot Tour en skeeleraars van Zeeland on Wheels hun wedstrijdparcours. Om de jeugd in de aanloop naar dit weekend warm te maken voor de skeelersport, organiseerden Agrimarkt, Stichting Zeeland Sport & Leisure (ZSL) en de Rabobank skeelerclinics op scholen. De clinics en wedstrijden zijn een sterk staaltje krachtenbundeling waarmee sporttalent én Zeeland nationaal en internationaal in de schijnwerpers worden gezet. Tekst RW Communicatie Foto WDM Sport & Support

Zeeland Sport & Leisure laat Zeeland rollen ❯❯❯ Basisschoolleerlingen die na de skateclinic van oud-topschaatsster Annamarie Thomas van talentontwikkelingsorganisatie Deltalent verder willen trainen, zijn welkom bij Schaats- en Skeelervereniging de Poel in Goes voor een vervolgles.

isterochtend startte de eerste wieleretappe van 122 kilometer tussen Roompot Kamperland en de Nieuwe Haven in Zierikzee. ’s Middags reden de skeeleraars een bijna 25 kilometer lange rit, met in hun kielzog de renners van de ploegentijdrit van de ZLM Roompot Tour. Vandaag om 14.30 uur start de marathon van Zeeland on Wheels

”

Wij willen gezond eten en bewegen bij jongeren stimuleren. Wilfred van Elzakker, commercieel directeur Agrimarkt

op een gesloten parcours van 1850 meter met de start en ﬁnish aan de Oranjeweg in Goes. Over diezelfde ﬁnishlijn komen even later de renners van de 3e etappe na een rit in lijn van 177 kilometer die om 12.30 start op de Grote Markt in Goes. Professionele samenwerking “Een samenwerking die zeker voor herhaling vatbaar is”, zegt Zeeland on Wheels organisator

Frans Leijnse. “Samen met de ZLM Roompot Tour delen we veel vrijwilligers en faciliteiten. Iets dat enkel mogelijk was dankzij sponsoren, plaatselijke overheden en Stichting ZSL die met haar netwerk van professionals ons team heeft versterkt op het vlak van organiseren en communiceren.”

end zijn veel kinderen die de afgelopen weken skeelerclinics volgden op hun basisschool. Zo gaf marathonschaatser Niels Mesu vorige week een skeelerclinic op de Kohnstammschool in Goes. Behalve over het bedrijven van

Toonaangevende rijders Stichting ZSL heeft tot doel om sporttalentontwikkeling te stimuleren in de regio door talenten te ondersteunen met hulp van haar bedrijvennetwerk of jongeren bekend te maken met nieuwe sporten. Onder de ruim vijftig skeeleraars zijn ook enkele talentvolle Zeeuwen. Rico van Damme en Dick Hoogstrate uit Yerseke gooien de laatste tijd hoge ogen en Erwin en Niels Mesu uit Middelburg behoeven sinds hun prestaties tijdens de laatste Alternatieve Elfstedentocht geen introductie meer. Op de deelnemerslijst staan ook de gevestigde namen van voormalig Europees kampioen allround schaatsen Jan Blokhuizen en Luc ter Haar en Mark Horsten die samen met Michel Mulder leidend wereldkampioen inlineskaten zijn in de aﬂossing.

Wij streven naar bereikbare en toegankelijke sport voor iedereen.

Gezonde levensstijl Onder de toeschouwers dit week-

”

Afgelopen week zijn ook diverse Noord-Bevelandse basisscholen getrakteerd op een clinic. Woensdag bonden oud profschaatsster Annamarie Thomas en ruim 120 leerlingen de inlineskates onder. Annamarie komt op verzoek van de Agrimarkt op 23 april tijdens de Nationale Sportweek nog een keer terug naar Goes om skeelerclinics te verzorgen op de Kohnstammschool. Stimulering sportklimaat Zeeland on Wheels wordt tevens ondersteund door Rabobank Walcheren/Noord-Beveland. “Vanuit

onze maatschappelijke betrokkenheid stimuleert de bank graag een brede sporten cultuurparticipatie omdat sport en cultuur bereikbaar en toegankelijk moeten zijn voor iedereen”, zegt Nathalie Goedhart, adviseur Coöperatie. Met sponsoring draagt de Rabobank niet alleen bij aan het sportklimaat in Zeeland, het is ook promotie voor de regio. De Kustmarathon is al jaren mooie regiomarketing en door bij te dragen aan de doorkomst van de Tour de France deze zomer steunt de Rabobank een Zeelandpromotie van wereldformaat. ●

Nathalie Goedhart, adviseur coöperatie Rabobank Walcheren/Noord-Beveland

topsport vertelde hij ook over het belang van gezonde voeding. Agrimarkt, die de clinics voor de jeugd mogelijk maakt, onderstreepte Niels’ pleidooi en trakteerde de leerlingen op een gezonde sportsnack: bananen. “Wij willen gezond eten en bewegen bij jongeren stimuleren”, verklaart commercieel directeur Wilfred van Elzakker als reden om de clinics te ondersteunen. “Als lokale organisatie is Agrimarkt zeer betrokken bij de regio en dragen we graag ons steentje bij aan een goede en gezonde leefomgeving. Sport en gezonde voeding passen goed in deze strategie.”

WIJ WENSEN DE DEELNEMERS VAN

ZEELAND ON WHEELS VEEL SUCCES VANMIDDAG

STICHTING HENDRICK AVERCAMP

ZSL GAAT VERHUIZEN!

Van www.zeelandsportenleisure.nl naar www.stichtingzsl.nl

de Ondernemer

kort Ondernemers houden lifestyle beurs VLISSINGEN • Twintig Vlissingse bedrijven nemen zaterdag 9 mei in de St.Jacobskerk deel aan de eerste lifestyle en modebeurs Vive la Vie. Het event is opgezet door de Vlissingse Ondernemers Centrale (VOC), vereniging van ondernemers in de binnenstad en aan de boulevards. Naast een presentatie van de bedrijven met proeverijen en demonstraties zijn er tussen 10.00 en 17.00 uur drie modeshows. Een deejay zorgt voor muziek. Deelnemende bedrijven bieden vaste klanten kaarten voor de beurs aan; voor overige belangstellenden bedraagt de toegangsprijs vijf euro. Voor de eerste 250 bezoekers is een goodiebag.

Voor ondernemend & werkend Zeeland

Het parkeerterrein met 155 plaatsen van winkelcentrum VesteTuin in Tholen, dat afgelopen zomer de poorten opende, is al te klein. Veste Tuin, boost voor de bijna 650 jaar oude stad Tholen, straalt af op de nieuwe ondernemersvereniging. De club houdt op zaterdag 30 mei het Veste Tuin Zomer Vestival met culinaire hoogstandjes en allerlei gezellige kraampjes. Tekst en foto Henk van de Voorde

Vervlochten met de samenleving

Inzenden voor Zeeuwse Architectuurprijs VLISSINGEN • De stemming voor de Zeeuwse Dag van de Architectuurprijs 2015 is inmiddels in volle gang. Tot 1 mei kunnen er nog plannen worden ingediend via info@aazeeland.nl. Ook kan er nog gestemd worden op de projecten die in aanmerking komen voor de tweede ronde. Heb je een landschap-, interieur- of architectuurproject gerealiseerd in 2014? Of heb je een project gezien dat volgens jou deze prijs verdient? Stuur het project dan in. Stemmen kan door het project te liken op de pagina van DVDA Zeeland. De uitreiking van de architectuurprijs is tijdens de expo op de Dag van de Architectuur op 19 en 20 juni. ◗ www.aazeeland.nl

JéPé IT wint awards GOES • JéPé IT uit Goes heeft de Awards voor Zakelijke dienstverlener, Servicebedrijf én Computerwebwinkel van het jaar 2015 van de provincie Zeeland in de wacht gesleept. Deze jaarlijkse verkiezing is in het leven geroepen door de brancheorganisatie: ICT-Waarborg. JéPé IT bedient een brede range zakelijke en particuliere klanten met IT-service en -producten. In de afgelopen zes jaar is JéPé IT van een eenmanszaak gegroeid tot een zevenkoppig team. JéPé IT is gevestigd in de Goese Poel en bedient ruim honderd zakelijke klanten en zo’n duizend particulieren. ◗ www.jepe-it.nl

Omoda biedt schoenen en sushi in Shoeshi ZIERIKZEE/AMSTERDAM • Hartje Amsterdam, een sushi-bar én schoenen. Het Zierikzeese schoenenbedrijf Omoda had de afgelopen weken een wel heel bijzondere pop-up store aan de Kalverstraat in Amsterdam. In de Shoeshi store kon je niet alleen shoppen maar ook genieten van sushi. Omoda haalt dit seizoen inspiratie voor de trends uit Tokyo. Vandaar de bijzondere combinatie. Wie deze bijzondere pop-up store met eigen ogen wil zien, moet heel snel zijn. Vandaag is de laatste dag dat de winkel aan de Kalverstraat nog open is.

e ondernemersvereniging VesteTuin is vervlochten met de samenleving van Tholen. Die maatschappelijke betrokkenheid kwam recentelijk ook tot uiting met de voorstellingen van het internationaal gerenommeerde Circus Belly Wien, gesponsord door VesteTuin. Hoogtepunt was de Beneﬁetavond ten bate van de Stichting Make-A-Wish. En medio september houdt de ondernemersvereniging weer een familiebraderie. “Wij voorzien de mensen gezamenlijk van verse spullen. Met activiteiten als een minibraderie kun je lokaal naar buiten treden, zodat je kunt laten zien waar je voor staat. Er staan allerlei kramen opgesteld om de bezoekers te laten proeven aan VesteTuin”, aldus voorzitter Jurgen Stroot van Ondernemersvereniging VesteTuin. De franchise-ondernemer van Albert

Heijn wordt in het bestuur gesecondeerd door penningmeester Arnaud de Jager (Visgilde Schot) en secretaris Dirk van Buuren (Groentenspeciaalzaak de Pieper). Beide ondernemers zijn met hun zaak gevestigd in het Vershof, evenals Ambachtsbakker Van Oost en Keurslager Geilings. Hector Jansen van bloemenzaak Bloom4You! en de familie Bal van tankstation Tamoil participeren ook in de ondernemersvereniging. VesteTuin is de nieuwe plek in Tholen om te wonen, en te winkelen. Boven het winkelcentrum zijn dertig appartementen gerealiseerd. Binnenkort wordt het eerste blokje dijkwoningen in de nieuwe wijk opgeleverd. In winkelcentrum Veste Tuin kun je via de supermarkten Albert Heijn en Aldi gaan shoppen bij een van de speciaalzaken in het Vershof om vervolgens een leuk bloemetje mee te nemen van de aangrenzende winkel. Jurgen Stroot is het gezicht van de g r o ot-

ste kruidenier van Nederland in Tholen. Albert Heijn is een belangrijke werkgever op het eiland met een honderdtal banen, waarvan de helft parttime. Stroot (46) is onlangs door de branche tot Beste Zelfstandige Supermarkt Ondernemer van Zeeland gekozen. Hij scoorde goed op terreinen als ondernemerschap, marketing, vernieuwing, bedrijfseconomisch rendement en sociaal-maatschappelijke betrokkenheid. De Brabander was amper veertien jaar oud toen hij begon met winkelwagens naar binnen rijden en vakken vullen in Tilburg. Via enkele omzwervingen belandde hij in Tholen. “Het saamhorigheidsgevoel in Tholen is groot, onder het mom van ‘samen staan we sterk’. Mijn gezin voelt zich hier uitstekend thuis. Gelukkig hebben we niet te veel last van de recessie. Je merkt wel dat mensen eerder een kipﬁ let nemen dan een biefstuk of eerder verpakte dan vers gesneden kaas.” ◗ www.vestetuin.nl

14 | 15

De Ondernemer Zeeland

Hij rijdt als een zonnetje

Het klinkt als een jongensdroom: een supersnelle racewagen op zonne-energie ontwikkelen en bouwen en dan met het hele team naar Australië, voor een race dwars door de outback. Voor twee Zeeuwen werd het werkelijkheid: Mark Hupkens (21) en Bart Helwig (22) maken deel uit van het Nuon Solar Team 2015. Tekst Esther Smid Foto Paul van den Dungen

❯❯❯ Mark Hupkens (in de auto) en Bart Helwig bij de zonnewagen die in 2013 de wereldtitel won.

en stevige handdruk geeft teamcaptain Mark Hupkens en hij verontschuldigt zich voor de rommel in het kantoortje in Aalsmeer. Het staat er vol laptops en computers. Op de grond liggen zeker tien zwarte rugzakjes en over alle bureaustoelen hangen jassen. “Ons team bestaat uit vijftien studenten van de TU Delft”, vertelt Mark. “Vijf van ons werken in deze loods van Weimo High Quality Composites. We bouwen hier de koolstof body van de auto en maken daarbij gebruik van de expertise van dit bedrijf, dat gespecialiseerd is in de productie van lichtgewicht modelbouw zweefvliegtuigen.” Mark Hupkens en Bart Helwig komen oorspronkelijk uit Vlissingen. Bart herinnert zich nog dat ze als kleuters samen speelden. “We bouwden met Lego en haalden speelgoedauto’s uit elkaar.” Toen Bart naar België verhuisde, verwaterde het contact. Inmiddels studeren ze allebei aan de TU Delft; Mark technische bestuurskunde en Bart werktuigbouwkunde. “We kwamen elkaar weer tegen op de interesse-borrel voor het Nuon Solar Team”, vertelt Bart. “Dat we uiteindelijk uit ongeveer zestig aanmeldingen allebei door de strenge selectieprocedure heen zijn gekomen, is fantastisch.” Bootsman Mark Hupkens solliciteerde voor de functie van teamcaptain. “Ik had vroeger bij de waterscouts in Vlissingen als bootsman al de leiding. Ook nu wilde ik graag eindverantwoordelijk zijn voor het project.” Mark vindt het een uitdaging om met verschillende mensen te werken en die allemaal zo goed mogelijk tot hun recht te laten komen. “Het is een intens jaar, we werken meer dan fulltime en zitten continu op elkaars lip. De karakters van de teamleden moeten goed op elkaar aansluiten, anders hou je dit niet

vol. Aan motivatie hebben we geen gebrek; alle teamleden zijn enorm gedreven.” Degenen die in Aalsmeer werken, wonen tijdelijk op een woonboot op de Westeinderplassen. “Eens in de twee weken organiseren we een avond waarop iedereen bij elkaar komt. Dan eten en sporten we samen; dat is belangrijk voor de groepsdynamiek.” Lange dagen Bart Helwig is medeverantwoordelijk voor het mechanisch ontwerp van de zonne-auto. “Ik zorg voor alles wat aan de wielen vast zit. De auto moet zo veilig en licht mogelijk kunnen veren, sturen en remmen. Wij werken met tien teamleden op de campus van de TU Delft. Er staat continu een Skype-verbinding open, zodat we zien waar de anderen mee bezig zijn.” Bart ziet dit jaar niet als onderbreking van zijn studie. “Je leert hier zoveel van. We werken samen in een multidisciplinair team en passen de theoretische kennis van onze studies nu in praktijk toe.” Het Nuon Solar Team maakt lange dagen; er is een strakke deadline. “We beginnen dagelijks om 8 uur met het doornemen van de planning”, vertelt Mark. “Als we bijvoorbeeld moeten harsen, houden we rekening met de uithardingstijd. Daaromheen plannen we onze pauzes. We werken regelmatig over, maar op tijd rust nemen is belangrijk om gefocust te blijven.” Innovatieve auto Elk jaar stelt de wedstrijdorganisatie nieuwe regels op waardoor de deelnemende teams uitgedaagd worden nog innovatiever en creatiever te zijn. In totaal werkt het Nuon Solar Team ruim een jaar aan de zonneauto. Een deel van het team bouwt in de loods in Aalsmeer de body van de auto, terwijl op de campus in Delft strategie, elektronica

en mechanica worden ontwikkeld. “In Delft zetten we uiteindelijk alle onderdelen in de auto”, vertelt Bart. “Dan volgt de testfase en eind augustus vertrekt ons team naar Australië om ook daar nog te testen. De plaatselijke omstandigheden zijn veel extremer dan hier: tropisch heet, vochtig en enorm stofﬁg.” Mark vindt het project heel bijzonder: “Een automerk doet er tien tot vijftien jaar over om een nieuw model op de markt te brengen. Wij bouwen met vijftien extreem toegewijde studenten binnen een jaar een nieuwe innovatieve auto, die maar 150 kilo weegt. Om met een gemiddelde snelheid van 100 km/u te rijden, verbruikt de auto net zoveel energie als een waterkoker.” Door mee te doen aan de World Solar Challenge beseft Mark wat hij later voor baan wil. “Ik wil iets met consultancy en leiding geven aan een team, maar ik wil vooral de wereld een stukje beter maken, zodat we niet meer afhankelijk zijn van fossiele brandstoffen.” Bart wil later misschien wel een eigen bedrijf starten. “Iets vanaf nul opbouwen en succesvol maken, zoals we nu ook doen.” ●

Wereldtitel verdedigen De World Solar Challenge is een 3000 kilometer lange race voor auto’s die volledig rijden op zonne-energie. De wedstrijd vindt eens per twee jaar plaats in Australië, waar de deelnemers in enkele dagen van Darwin naar Adelaide rijden. Het Nuon Solar Team doet voor de achtste keer mee. Vijf keer eerder pakte een studententeam van de TU Delft de wereldtitel, waaronder de laatste keer in 2013. In oktober 2015 verdedigen Mark Hupkens en Bart Helwig met hun team de wereldtitel.

de Ondernemer

Voor ondernemend & werkend Zeeland

1Password

Waardering:

●●●●●

Beschikbaar:

iPhone, Android en Windows

Prijs:

Gratis

Je pincode, je DigiD, het wachtwoord op je werk dat om de drie maanden aangepast moet worden, je wiﬁ -inlogcode, het wachtwoord van je privé-emailbox, je wachtwoorden voor Facebook en LinkedIn, de inloggegevens voor de applicatietool voor je leaseauto... we moeten zo veel codes en wachtwoorden onthouden. Met de app 1Password ben je van alle verschillende inlogcodes en wachtwoorden af. Je beheert met 1 code alle andere inloggevens. Of zelfs een duimafdruk op je smartphone is al voldoende. De codegenerator van de app genereert de meest onmogelijke en dus veilige wachtwoorden voor al je accounts, dus het beveiligen van je accounts via deze app is nog extra veilig ook. En in je ‘kluis’ kun je ook de gegevens van documenten als paspoort, rijbewijs en contracten bewaren. En als je als manager bepaalde codes wilt delen met je medewerkers dan is dat in een handomdraai geregeld met deze app. Kortom: een van de meest handige apps op dit moment!

Evides werkt samen met waterschap en gemeenten VLISSINGEN • Waterbedrijf Evides heeft een samenwerkingsovereenkomst getekend met Waterschap Scheldestromen en de dertien Zeeuwse gemeenten. Sinds 2013 werken de Zeeuwse gemeenten en waterschap Scheldestromen samen onder de naam Samenwerking Afvalwaterketen Zeeland (SAZ). Het doel daarbij is om de Zeeuwse afvalwaterketen te beheren als ware er sprake van één organisatie en één systeem. Met de toetreding van Evides Waterbedrijf is ook de drinkwatersector vertegenwoordigd. Partijen werken samen om de afvalwaterketen (het geheel van riolering en zuivering) zo goed

mogelijk te beheren. Dankzij deze samenwerking wordt de kwaliteit van de waterketen gewaarborgd, de kwetsbaarheid van de organisatie verminderd en de stijging van de jaarlijkse kosten beperkt. “Op dit moment zijn de jaarlijkse kosten van de waterketen 90 miljoen euro. Door samen te werken, beperken we deze kosten tot maximaal 100 miljoen euro per jaar in 2020. Als we niet samenwerken stijgen de kosten tot 112 miljoen euro. De SAZ+ levert een besparing op van 12 miljoen per jaar”, aldus de wethouder van gemeente Goes en voorzitter van de SAZ+, Loes Meeuwisse.

Laagdrempelig en De nieuwe Participatiewet is er en dat betekent dat werkgevers en overheid zich gaan inzetten voor extra banen voor mensen met een arbeidsbeperking. Detacheren is een mooie opstap om mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt te integreren in het bedrijfsleven. Het streven is dat werkgevers uiteindelijk dermate tevreden zijn, dat ze het aandurven om ze ook in vaste dienst te nemen. Tekst en Foto Henk van de Voorde

andidaten worden bijvoorbeeld binnen de Sociale Werkvoorziening (SW) opgeleid tot gediplomeerd schoonmaakmedewerker. Ze leren onder begeleiding om zelfstandig te werken. Vervolgens kunnen ze worden gedetacheerd naar een externe werkplek, of ze krijgen een arbeidsovereenkomst. Met het behalen van een diploma vergroten ze hun kans op werk. De ervaringen zijn positief. Vanuit een be-

Handelsweg 63

Kapelle

0113-316596

schermde omgeving maken ze nu kennis met mensen in het reguliere arbeidsproces. Medewerkers uit de SW maken voor Stoffels Bleijenberg schoon op diverse locaties in de gemeente Vlissingen, variërend van het stadskantoor tot parkeergarages. Daarnaast houden ze zich ook bezig met zaken als bijvullen en schoonmaken van kofﬁeautomaten, verzorgen van planten, vaatwassers in- en uitruimen, kantinediensten, rokersplaatsen buiten schoonhouden en

16 | 17

De Ondernemer Zeeland

toerenteller

Geduld hebben... Het gaat best goed met de Zeeuwse economie vinden veel van onze twintig experts. Maar het is wachten op nog betere tijden in vooral de bouwbranche en de agrarische sector. Of zoals Ronald van der Hart van Totaalbouw Zeeland zegt: “Er zijn tekenen van een voorzichtig herstel. Buiten Zeeland blijkt het al meer aan te trekken. Zeeland is later aan de crisis begonnen, dus zal het ook later meedoen met de opleving.” Geduld dus.

De bouwsector is een veel besproken topic bij onze experts. Ja, er zijn tekenen van herstel als het gaat om het koopgedrag van de cosument, maar aan de basis - op de bouwplaats zeg maar - kan het beter.

Eric de Ruijsscher

5.0

❯❯❯ De buitenkant van het kantoor van Stoffels Bleijenberg in Vlissingen wordt opgeknapt door mensen uit de Sociale Werkvoorziening.

betrokken

“De verwachtingen in de bouw zijn nog matig”, zegt Eric de Ruijsscher van Bouwend Zeeland. Hij blijft bij een laag cijfer: een 5.0. “Er is nu, vooral bij de kleinere bouwers veel werk vanwege de 6% BTW-maatregel, maar die loopt 1 juli af. In de GWW is de markt erg slecht. Lage prijzen en heel gering volume. Op langere termijn (2016) zijn de verwachtingen wel wat positiever.”

Ruud de Baar

7.0

een project van 13 Energienotanul woningen alle woningen verkocht.” De Baar geeft dan ook een mooie 7.0. Zogezegd is ook de landbouw - zoals ook in de laatste maanden - een reden voor zorg. André Slootmaker van ZLTO blijft onverminderd somber. Hij deelt een 5’je uit. “Prijzen in de landen tuinbouw zijn momenteel heel wisselend, gemiddeld blijven we helaas nog op een 5 zitten.”

Paul Fermont

7.2

André Slootmaker

5.0 Adri de Buck, voorzitter vam het College van Bestuur van HZ University of Applied Sciences blijft nog steeds onze meest positieve expert. Hij geeft de Zeeuwse economie het mooie rapportcijfer 7,8.

n e u tra a l

6.8

tisc tim is

6 7

Drijfveer Er werken bij het Zeeuwse bedrijf ongeveer 900 mensen. “Voornamelijk parttime. Schoonmaken houd je namelijk geen acht uur per dag vol. Vebego heeft een wetenschappelijk onderzoek laten uitvoeren: wat motiveert mensen om te gaan schoonmaken? Daaruit blijkt dat geld verdienen slechts een bijkomstigheid is. Betekenisvol zijn voor de samenleving is een

Detachering Detachering past binnen de omslag van intern gericht SW productiebedrijf naar extern georiënteerd ontwikkelbedrijf. De betreffende medewerkers worden intern zodanig opgeleid en getraind dat ze een normale vacature kunnen vervullen onder leiding van het inlenend bedrijf. De laagdrempelige formule is aantrekkelijk voor het Zeeuwse bedrijfsleven. De werkgever betaalt een uurtarief afhankelijk van de productiviteit en kwaliteit van de geleverde diensten. Begeleiding geschiedt door een consulent van het SW bedrijf zelf, hetgeen ook de administratie voor de inlener beperkt. De werkgever heeft te maken met een vaste contactpersoon. Hij weet zodoende bij wie hij moet zijn bij eventuele vragen. ●

Paul Fermont van makelaars-kantoor Faasse & Fermont ziet het aantal woningen dat van eigenaar verandert wel weer toenemen. “De bereidheid van consumenten en ondernemingen neemt toe. Dat geldt ook voor de overheid. Ik geef dus een 7,2.” Ook Ruud de Baar, directeur van Marsaki is positief gestemd. “Het lijkt erop dat de markt voor koopwoningen nu echt aantrekt. Werden er tot voor kort vooral

s tisc

Maatschappelijke betrokkenheid “Met het inlenen vanuit Sociale Werkvoorziening dragen wij een steentje bij aan maatschappelijke betrokkenheid, maar tegelijkertijd werkt het zakelijk gewoon goed. Er zijn bij ons ongeveer vijftig mensen gedetacheerd vanuit de SW. Wij gaan uit van de talenten van mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt. Daarbij werkt het tweeledig. Enerzijds wordt er voorgesorteerd op de naderende krapte op de arbeidsmarkt en anderzijds pakken we als één van de grootste werkgevers van Zeeland onze sociale verplichting op.”

veel grotere drijfveer. Dat bedrijven en instellingen straks weer een schone werkomgeving aantreffen”, zegt Weijers. Schoonmaken kan uitgelegd worden in de ruime zin des woords, inclusief activiteiten op het buitenterrein: onkruid verdelgen, planten snoeien, de straat vegen. “Dat pakken wij op in samenwerking met de groenvoorziening van de SW. Momenteel wordt de buitenkant van ons kantoor in Vlissingen mooi opgeknapt. Dat schilderwerk gebeurt allemaal door mensen uit de Sociale Werkvoorziening.”

p e s s im i

ophalen van oud papier. “Wij zijn erg tevreden over deze mensen. Hun betrokkenheid is groot”, stelt directeur Jac. Weijers van schoonmaakbedrijf Stoffels Bleijenberg, onderdeel van de landelijke organisatie Vebego.

woningen verkocht in het lagere prijssegment, inmiddels verkopen we ook weer woningen in het middeldure segment. Wat vooral opvalt is dat er weer meer interesse is voor duurzame woningen. Voor de crisis was duurzaam bouwen een hot item, tijdens de crisis was vooral de absolute verkoopprijs bepalend voor het verkoopsucces. We zien nu aantoonbaar dat duurzaamheid weer een verkoopargument is. In Mannee, Goes, hebben we in korte tijd in

de Ondernemer

Voor ondernemend & werkend Zeeland

starter Tanya Joustra werkte jarenlang in de internationale communicatie en marketingwereld. Nu staat ze onder de naam JAS! klaar om bedrijven te helpen hun naamsbekendheid, de aantrekkelijkheid en de vraag naar een product, merk of dienst te verbeteren. Tekst Peter Urbanus Foto Lex de Meester

Denken vanuit de doelgroep is haar missie. “Als merk of bedrijf moet je vooral dicht bij jezelf blijven”, is Joustra’s overtuiging. “Ook met een klein budget kun je vaak mooie resultaten bereiken. In een eerste gesprek met de klant kijken we samen hoe de situatie is en wat de mogelijkheden zijn. Creatief denken is mijn kracht. Slim inzetten van media levert veel op, van traditioneel tot innovatief en verrassend. Vooral voor kleinere bedrijven ligt hier een uitdaging die mij erg aanspreekt.” Joustra (37) studeerde aan de Hogeschool Zeeland (economisch linguistisch) en werkt nu vanuit ’s Gravenpolder. De afgelopen jaren woonden en werkten zij en haar man in Amsterdam, waar Joustra actief was in de internationale marketing en communicatie. Toch besloten ze terug te keren naar de streek waar ze beiden vandaan komen. Zo zag eind vorig jaar JAS! Strategisch marketing & communicatie advies het levenslicht. JAS staat voor Jij, Authentiek, Samen. Juist het in Zeeland sterk vertegenwoordigde midden- en kleinbedrijf heeft vaak behoefte aan een grotere zichtbaarheid en volgens Joustra is dat zonder meer mogelijk. “Zolang je weet wie je doelgroep is, wat hen beweegt is, hoe ze denken en hoe je hen aanspreekt”, is haar overtuiging. Authenticiteit is steeds belangrijker. Dicht bij jezelf blijven; een merk of product dat tegen een stootje kan door een sterk, eigen karakter. Een van haar eerste klanten is de Stichting Citymarketing Terneuzen, waar ze als city marketeer aan de slag gaat. Ze werd gekozen uit 56 kandidaten en gaat de komende tijd verschillende marketingactiviteiten opzetten om de Scheldestad op de kaart te zetten bij bewoners, bezoekers en bedrijven.

Naam Bedrijf Begonnen Meevaller Tegenvaller Website

Tanya Joustra (37) JAS! eind 2014 liefde voor het vak je eigen kracht kan je ook tegenwerken www.jasadvies.com

‘Product kan met slimme campagne een lovebrand worden’

18| 19

De Ondernemer Zeeland

Goede kans dat de kentekenplaten op jouw auto van Goese makelij zijn, meer precies van J.Knieriem BV in de Anthony Fokkerstraat. Het familiebedrijf produceert jaarlijks miljoenen nummerborden naast duizenden verkeersborden en aanverwante niches. Niet alleen voor de Nederlandse markt, ook voor verre buitenlanden. India, Verenigde Arabische Emiraten, Suriname, Filipijnen enzovoorts. Made in Zeeland. Tekst Peter Oggel Foto Lex de Meester

Nummerplaten op alle wegen van de wereld

dviseurs hebben menigmaal geadviseerd om de bedrijfsnaam te internationaliseren. J.Knieriem - Duitsland uitgezonderd - is in het buitenland niet uit te spreken. Maar nee. Knieriem hecht aan Knieriem. Datzelfde geldt het bedrijfslogo - door de RDW in de jaren dertig van de vorige eeuw als fabrikantenkeurmerk uitgegeven. Voor mondiale markten is JKG enige concessie van Marten en Jacco Harinck, de zesde generatie in het familiebedrijf dat op 1 april 1843 als koperslagerij in hartje Goes is begonnen. Fonetisch staat Djee Kee Djie voor initialen en domicilie van de stichter, na 172 jaar uitgegroeid tot een gedegen onderneming met vestigingen in Goes en Zwijndrecht, 41 fte op de loonlijst en actief in Europa, Afrika, Zuid-Amerika en Azië. Met de invoering na het millennium van Europese kentekenplaten produceert Knieriem een fors deel van de twaalf miljoen nummerborden voor zes miljoen Nederlandse voertuigen. In 2014 is JKG bij uitzondering groot in het nieuws. Het bedrijf haalt een Filipijnse mega-order binnen voor de levering van ruim twintig miljoen hoogbeveiligde kentekenplaten - in geld uitgedrukt vijftig miljoen euro. Vijf jaar werk, een productielijn en anderhalf man erbij.

kort

Knieriem viert het succes met een… gebakje. Bescheidenheid tekent van oudsher het bedrijf, is de kern in het verhaal van Jacco Harinck. In dienst van de klant. Doe maar gewoon, is de fi losofie, zorg dat je goed bent in wat je doet en dat je de klant optimaal bedient. JKG is wars van superlatieven als ‘beste’ en ‘grootste’, duidt Jacco (50) – met broer Marten (51) sedert 1999 directie van het familiebedrijf. “In de export van kentekenplaten opereren er wereldwijd twintig bedrijven. Wij zijn met stip de kleinste. Wij zetten in op langetermijnrelaties. We hebben klanten waarmee we al meer dan dertig jaar zaken doen. Ons belang is dat die klant vooruit kan.” Eigen werkplaatsen Met aluminium als basismateriaal produceert JKG voor een groot aantal landen beveiligde kentekenplaten en voor de Nederlandstalige markt verkeers- en tekstborden, voertuigmarkeringen en ook kunststof spuitgietproducten. Fabricage ongeacht moeilijkheidsgraad en technische specificaties van grondstof tot eindproduct in eigen werkplaatsen, inclusief een gereedschapsmakerij. “Dat is onze kracht. Wij houden de kennis en ontwikkeling van onze producten in eigen huis. Geen concurrent die dat doet,” zegt Jacco. In zijn stem weerklinkt trots. Toch dit:

“Wat is bereikt, hadden we nooit gekund zonder de vorige generaties en zonder de club mensen die hier nu werkt. Het belangrijkste gereedschap is ons personeel.” Knieriem bereidt inmiddels uitbreiding voor aan de Industriestraat. Ook dat gebeurt in stilte. Deelname aan de twee-

jaarlijkse internationale verkeersbeurs uitgezonderd, besteedt JKG nog te weinig energie aan marketing, zegt Jacco. ‘Richtinggevend voor uw mobiliteit’, is de slogan die het moet doen. ● ◗ www.jkg.eu

Aantal startende bedrijven in Zeeland loopt terug

VLISSINGEN • Minder mensen in Zeeland wagen de sprong om voor zichzelf te beginnen dan vorig jaar. Dit blijkt uit onderzoek van De Twaalfde Man Marketing & Communicatie uit Middelburg. Zo hebben er 733 Zeeuwen, sinds begin dit jaar, een eigen bedrijf gestart. Dit levert zo’n 1.000 nieuwe banen op.

In dezelfde periode vorig jaar begonnen nog ruim 750 mensen voor zichzelf. Ook het aantal ondernemers dat voortijdig de handdoek in de ring gooit, loopt ﬂink terug ten opzichte van vorig jaar. In de eerste drie maanden van dit jaar zijn er 448 Zeeuwse ondernemers die een punt zetten achter hun carrière als ondernemer. Vorig jaar waren dit er

nog bijna 500. In heel Nederland loopt het aantal starters iets terug. In de eerste drie maanden van dit jaar begonnen ruim 41.000 mensen een eigen bedrijf. In dezelfde periode vorig jaar waren dat er meer dan 44.000. Er zijn verschillende oorzaken voor de lichte daling van het aantal starters te noemen, zegt Marc Volleman van De Twaalfde

Man. “Een belangrijke oorzaak is dat de economie langzaam uit het dal krabbelt. Veel mensen begonnen een eigen bedrijf uit de situatie dat ze voorlopig geen uitzicht hadden op een baan in loondienst. Die vooruitzichten zijn wat rooskleuriger.” De geluiden dat de economie iets beter draait, weerklinken in Zeeland ook in het lagere aantal

ondernemers dat de deuren sluit ten opzichte van dezelfde periode vorig jaar. Zo werden in Zeeland bijna 10 procent minder stoppers geteld dan in het eerste kwartaal van 2014. De aangenaam positieve verwachting is wel dat ook in Zeeland de komende tijd minder ondernemers zullen stoppen doordat de economie steeds verder aantrekt.

de Ondernemer

Voor ondernemend & werkend Zeeland

In Zeeland vormt de toeristische sector een belangrijke bron van inkomsten; we zijn een echte recreatieprovincie. Daar zijn we ons van bewust. Maar wordt er ook voldoende samengewerkt om Zeeland op de recreatieve kaart te zetten? Tekst Mariska den Hartog Foto Lex de Meester

Krachten bundelen biedt kansen

olgens Patrick Polie van VVV Zeeland bestaat de toeristische sector uit drie elementen: vervoer, verblijf en vermaak. Daarnaast bestaat het product van de sector uit combinaties van onder meer cultuur, natuur, visserij, media en sport. Polie: “Samenwerking is in het toerisme dus heel erg belangrijk. Als VVV proberen we op verschillende manieren om samenwerking te stimuleren. Tussen verschillende sectoren en bedrijven, maar ook tussen eilanden

onderling. De gast ziet vaak het verschil niet tussen de diverse eilanden in Zeeland. Bovendien is het belangrijk om gezamenlijk te zorgen dat de gast kiest voor de bestemming Zeeland. Hiervoor voert de VVV samen met de provincie, gemeenten en bedrijfsleven een marketingcampagne, bestaande uit de tvcampagne, social mediacampagne, persbewerking, mosselcampagne en online activiteiten. Door de krachten te bundelen wordt in 2015 meer dan 1 miljoen euro bijeen gebracht.” Verrassende combinaties Krachten bundelen vindt Siemco Louwerse

van het Watersnoodmuseum in Ouwerkerk ook heel belangrijk. “Zelf zoeken wij die samenwerking op verschillende manieren. Samen met de naastgelegen camping en het restaurant hebben wij de Stichting Buitengebied opgericht. Wij werken samen om allerlei voorzieningen te creëren zodat we onze bezoekers optimaal van de omgeving en het museum kunnen laten genieten.” Maar Louwerse kijkt ook verder. “Vroeger waren er vaste patronen wie met wie samenwerkte. Ik ben van mening dat we meer moeten proberen interessante combinaties te maken. Wij merken dat er

behoefte is om naast een museumbezoek iets anders te doen; een boottocht, iets culinairs. Zo werken we samen met andere musea, maar ook met de Oesterij in Yerseke en we zijn in gesprek met Concert At Sea. Niet erg voor de hand liggende combinaties misschien, maar dat is nu juist de clou.” Communiceren Samenwerken is één, vervolgens goed communiceren naar de gasten toe is een twee. Om gasten in de informatievoorziening beter te faciliteren verzamelt de

Voorbeeld van goede samenwerking: de ZeelandPas De ZeelandPas is een manier van samenwerking tussen accommodaties, vervoer en vermaak. Mensen krijgen korting op attracties, musea, horeca en andere belevenissen in Zeeland. Het is een pas voor jong en oud, en biedt de mogelijkheid aan gasten en inwoners om op hun eigen manier Zeeland te ontdekken. Zowel heel actief als lekker relaxed, in de buitenlucht of in de keuken. Bij de aankoop van een ZeelandPas krijgen mensen een Z-card met daarin een selectie van een aantal acties. Op de website staat een handig overzicht met alle ontdekkingen en besparingen op de verschillende ZeelandPassen. Om precies te zien welke acties er beschikbaar zijn, is het mogelijk te ﬁlteren op regio of op categorie. De ZeelandPas wordt door meer dan 200 accommodaties uitgegeven en bevat meer dan 250 acties. Ook bij de Zeeuwse VVV’s is de pas verkrijgbaar. De pas kost 4 euro en er kan in totaal voor

meer dan 400 euro voordeel behaald worden. Niet alleen toeristen, maar ook inwoners van Zeeland kunnen er gebruik van maken. Op Schouwen-Duiveland verstrekken deelnemende accommodaties de pas gratis aan hun gasten. De ZeelandPas is persoonsgebonden en is geldig van 1 april 2015 tot en met 29 februari 2016. Kinderen vanaf 2 jaar en volwassenen hebben elk een eigen pas nodig om

van de voordelen te kunnen proﬁteren. Persoonsgegevens worden niet doorgegeven of doorverkocht aan commerciële derde partijen. Wel worden de verzamelde data geanonimiseerd en gebruikt voor onderzoeksdoeleinden door VVV Zeeland. Met de ZeelandPas kunnen pashouders in bepaalde perioden ook gebruik maken van gratis vervoer. ZeelandPassen die in Schouwen-Duiveland bij deelnemende accommodaties worden uitgegeven zijn gezinspassen. Deze passen zijn geldig voor maximaal 2 volwassenen en 4 kinderen tot en met 11 jaar.

20 | 21

De Ondernemer Zeeland

Het gaat goed met Zeeland als recreatiebestemming. Het CBS laat positieve cijfers zien, in 2014 groeide het aantal toeristen met 17%. Zeeland is hiermee de snelste groeier in Nederland. Toerisme en recreatie bevestigt nog eens een essentiële pijler van de Zeeuwse economie te zijn. Zeeland is voor veel consumenten een geliefde bestemming. De kust, de meeste zonuren in Nederland, de ongerepte natuur en niet te vergeten een rijke culinaire traditie. Kortom, Zeeland heeft veel te bieden en heeft een goede concurrentiepositie. Toch is deze positie niet vanzelfsprekend en alle betrokken partijen moeten hard werken om Zeeland een belangrijke recreatiebestemming te laten zijn en blijven. Ik ben ervan overtuigd dat een belangrijke sleutel tot het succes ligt in innovatie en samenwerking. Dit wordt ook bevestigd door Toeristisch Ondernemend Zeeland en de SER Zeeland in hun onlangs gepubliceerde onderzoeksrapport “Zeeland Recreatieland”. Het rapport geeft aan dat de Zeeuwen moeten investeren in samenwerkingsverbanden om groei vast te houden en de positie van de Zeeuwse vrijetijdsector te behouden. Perspectief Rabobank ziet voldoende perspectief voor de branche. De aantrekkende economie zorgt voor hogere consumentenbestedingen en dat heeft een positief effect op de sector. Daarnaast is de ontwikkeling van de instroom van buitenlandse toeristen positief. Toch zijn er ook belangrijke uitdagingen voor de sector. Het onderscheidend vermogen in kwaliteit en service beleving staat onder druk. De vrijetijdsconsument is veeleisend en stelt steeds hogere eisen aan het totale toeristische product. Transparantie van het aanbod is onder invloed van review- en boekingssites enorm toegenomen en consumenten laten zich bij hun beslissingen vaak leiden door de ervaringen van anderen.

” We zouden meer op basis van thema’s kunnen samenwerken. Kijk naar de Deltaroute die onlangs gelanceerd is. Aan de Deltawerken zijn ﬁetsroutes en een uitgebreid aanbod van uitjes en attracties gekoppeld.

VVV informatie over attracties, accommodaties en evenementen. “Voor de verspreiding is in 2014 het Zeeuws Informatie Distributie Systeem ontwikkeld. Dat bevat modules zoals touchscreens, narrowcasting, widgets, een mobiel inspiratieplatform en webto-print. Hierdoor kunnen bedrijven elkaars activiteiten promoten.” Attracties De actie van twee grote supermarkten in Nederland waarbij klanten kunnen sparen voor ﬁ kse kortingen op dagjes uit, ziet Louwerse niet echt als een geschikte manier voor het promoten van Zeeuwse attracties. “Van dergelijke acties moeten beide partijen beter worden. Je moet oppassen dat je het niet gratis weggeeft. Polie: “In Zeeland kennen wij geen attracties van het formaat zoals de Efteling. De organisatie achter zo’n actie kiest vaak toch voor dergelijke grote attracties.” Louwerse: “De Zeelandpas lijkt me een beter middel. Daar is het Watersnoodmuseum bij

aangesloten, net als bij de Rotterdampas. In die regio zit namelijk een heel grote doelgroep voor ons.” Over een initiatief om ondernemers meer te laten samenwerken door het opstarten van een speciale netwerkclub gericht op die sector, hebben zowel Louwerse als Polie hun twijfels. Polie: “In het verleden is gebleken dat er weinig energie en meerwaarde ontstaat als er weer allerlei nieuwe denken praatsessies worden georganiseerd. Je zou hierbij het beste kunnen inzetten op het versterken, verbreden en extra stimuleren van kansrijke bestaande initiatieven.” Louwerse denkt dat er inderdaad niet alleen gepraat moeten worden, maar dat we op actie gericht moeten zijn. “We zouden meer op basis van thema’s kunnen samenwerken. Kijk naar de Deltaroute die onlangs gelanceerd is. Aan de Deltawerken zijn ﬁetsroutes en een uitgebreid aanbod van uitjes en attracties gekoppeld. Ondernemers moeten daar op inspringen. ● Er is nog veel meer uit te halen.”

Verbindingen Toeristisch Zeeland kan zich versterken door nog meer verbindingen te leggen. Verbindingen tussen ondernemers onderling maar ook tussen ondernemers en lokale overheden. Wat mij betreft zou de grondgedachte moeten zijn dat samenwerken en innovatie leidt tot een beter en sterker toeristisch product. Dat vraagt soms van individuen om over hun schaduw heen te stappen en zich aan te sluiten bij een breder gedragen initiatief om zo het collectief sterker te maken. En dat is nodig, het collectief staat immers voor de toeristische bestemming Zeeland en het totale aanbod bepaalt de aantrekkelijkheid van onze mooie provincie. Rabobank gelooft in samenwerking en innovatie en ondersteunt toeristisch Zeeland, natuurlijk met het financieren van ondernemingen en nieuwe initiatieven. En ook met het samenbrengen van partijen en het ondersteunen van initiatieven die versterking van het Zeeuwse toeristische product als doel hebben. Ik moedig u als ondernemer aan om kansen te grijpen en uw rol te spelen in het collectief voor een sterk toeristisch Zeeland. De Zeeuwse Rabobanken zijn benieuwd naar uw plannen en gaan hier graag over in gesprek. Ik wens u een fantastisch recreatieseizoen! Chris Abbenhuis directievoorzitter Rabobank Walcheren/Noord-Beveland

Namens de gezamenlijke Zeeuwse Rabobanken

de Ondernemer

Voor ondernemend & werkend Zeeland

“We hebben er een jaar lang voor moeten lobbyen in Brussel, maar het is gelukt; Neelie Kroes komt op 7 mei naar Goes! Daar zijn we echt heel blij mee”, vertelt een opgetogen Perry Kentin, organisator van Contacta.nl 2015. ......................................................................................................... Tekst Annet van de Ree Foto Julien Warnand/EPA

Kroes komt naar Goes

eelie Kroes stond al een paar jaar bovenaan het verlanglijstje van organisator LMG strategie+creatie. Het voorjaarsseminar op 7 mei in De Mythe in Goes is de warming-up voor de nieuwe Contacta.nl 2015 editie op 3, 4 en 5 november. Het thema 2015 ‘Kracht van Connecties’ sluit perfect aan op de manier van werken van Neelie Kroes, die de connecties uit haar indrukwekkende carrière nu gaat inzetten voor het project ‘Startup Delta’. Dit initiatief moet jonge startups uit de hele wereld naar Nederland trekken. “Met Neelie Kroes halen we een coryfee binnen met een scherpe visie op hoe bedrijven en overheden moeten gaan denken over de toekomst. We zijn met haar komst in staat om een exclusieve sfeer te creëren, die toegevoegde waarde heeft”, meent Kentin. Haar omvangrijke carrière en kennis van mededinging en ICT uit haar periode als Eurocommissaris gekoppeld aan een indrukwekkend relatienetwerk, brachten Kroes in de prestigieuze ‘Forbes’ lijst van ‘Most powerful woman of the world’ naar plaats 47. De exacte stijl van het seminar moet nog vorm krijgen, maar waarschijnlijk neemt Kroes ook Mr. Wytze Russchen mee, één van de toplobbyisten uit Brussel. Vooraf kunnen deelnemers online (kritische) vragen indienen, waardoor er interactie met de zaal kan ontstaan.“Het thema ‘Kracht van

Connecties’ kan zowel letterlijk als ﬁguurlijk worden uitgelegd”, zo benadrukt Kentin. “Natuurlijk denken we dan aan de verbinding online maar persoonlijke connecties zijn onontbeerlijk om doelen te bereiken. Daarnaast is infrastructuur voor onze regio erg belangrijk. Vanaf 2017 kan een dubbelbaans verbinding tussen Amsterdam en Gent rea liteit zijn. Je kunt d e z e

route zien als een langgerekte energiestroom, waarop overal is in te pluggen. Vooral hier in Zeeland moeten we ervoor zorgen dat we alle kanten kunnen aanhaken. Je moet die kansen wel willen zien”, meent Kentin. Kroes heeft hieraan in het verleden al een bijdrage geleverd, toen zij als Minister van Verkeer en Waterstaat in 1986, samen met toenmalig Koningin Beatrix, de stormvloedkering in gebruik stelde. “Samen met Neelie willen we in het symposium laten zien hoe je een goede connectie benut. Welk rendement haal je eruit en hoe zorg je voor nieuwe connecties? Het is dus vooral gericht op expansie; door connecties nieuwe connecties opbouwen. Een ondernemer moet je dit willen zien.” Het seminar in mei is de warming-up voor het grote Contacta.nl 2015 dat in november gepland staat. “Voor LMG strategie+creatie wordt het de zesde keer dat we dit business event organiseren en we zijn al volop bezig met deze volgende editie. Alle pleincoördinatoren zijn bij elkaar geweest en de lijnen zijn uitgezet voor Contacta.nl die voor de 29e keer gehouden wordt.” Het seminar wordt, net als vorig jaar, georganiseerd met partner Stichting Goes Marketing. Kennispartners DRV Accountants en Adviseurs en Rabobank zijn ook in 2015 de vaste pijlers onder Contacta.nl 2015. ●

22 | 23

De Ondernemer Zeeland

De sectoren gezondheid, horeca, industrie en bouw groeien in het eerste kwartaal van 2015 ten opzichte van dezelfde periode vorig jaar. De zorg is relatief de grootste groeier. Zowel bij zzp’ers (28,7%) als in het mkb (15,5%) is deze groei zichtbaar. Dit blijkt uit de KvK Bedrijvendynamiek over het eerste kwartaal van 2015. Tekst Dennis Rijsbergen

Gezondheid, industrie, horeca en bouw zitten in de lift e stijging in de gezondheidssector is wel vertekenend. De toename is namelijk te verklaren door het vervallen van het zelfstandig declaratierecht van medisch specialisten per 1 januari. Hierdoor hebben veel medisch specialisten een eigen bedrijf opgericht. In de industrie startten zzp’ers met name als meubelmaker (+29%) en in de metaalbewerking (+20%). In het mkb is de activiteit ‘Vervaardiging van kant-en-klaarmaaltijden en snacks’ de grootste groeier ten opzichte van het eerste kwartaal vorig jaar.

Faillietverklaringen In de horeca zit de grootste groei in het aantal kampeerterreinen, zowel bij zzp als bij mkb. En in de bouw hebben 4186 zzp’ers zich in het eerste kwartaal bij de Kamer van Koophandel ingeschreven (+4,1). In het mkb waren dit er

311 (+8,4%). Het aantal faillietverklaringen laat een daling zien van bijna 20% (van 1.791 naar 1.436). In bijna alle provincies is een daling van meer dan 10% zichtbaar, behalve in de provincies Limburg (-5,6%) en Utrecht (+4,8%). Ook binnen de sectoren vindt er bijna overal een daling plaats. Uitzonderingen zijn de sectoren ict / media (+11,5%) en cultuur, sport en recreatie (+38,1%). De faillietverklaringen binnen het zzp-segment dalen met 7,5% naar 383. Binnen het mkb is de daling 25%, waardoor het aantal gerechtelijke uitspraken op 757 uitkomt. Het merendeel van de faillietverklaringen betreft een bv (1.148, -14,6%), gevolgd door de eenmanszaak (215, -33,3%) en de vof (53, -25,4%). Startende bedrijven Het totaal aantal gestarte bedrijven komt op 54.738. Dit is 0,6% minder vergeleken met het eerste kwartaal in 2014. Hierbinnen laat de zzp’er 1,5% meer inschrijvingen note-

ren en komt op 34.071 uit. De inschrijvingen binnen het mkb segment dalen daarentegen met bijna 2,5% naar 5.979. Dit terwijl uit de maandrapportage van maart nog blijkt dat het mkb in de afgelopen maand nog bijna 4% meer inschrijvingen had. In Zeeland begonnen in het eerste kwartaal 924 starters een bedrijf. Daar tegenover stonden 651 stoppers. De meeste zzp’ers startten in de sector zakelijke diensten. Voor de mkb’er komt een zelfde beeld naar voren. Verder inzoomend op de activiteiten binnen de twee segmenten, blijkt dat de zzp’er vooral start in de organisatie-adviesbureaus. Deze activiteit daalt echter wel. Grootste procentuele toename zit in het industrieel ontwerpen en vormgeven, zoals van interieurs, mode-artikelen, meubels en confectie. Binnen het mkb is het beginnen van een restaurant of cafetaria de populairste startersactiviteit. ●

Homarus Gammarus Bijenkorfus Kreeft kopen?

kreeftenvissers actief in Zeeland

60 euro voor een kreeft van 450-600 gram

Jaarlijks wordt

30 à 40 ton aan kreeft uit de Oosterschelde gevist

seizoen is van

1 april tot 15 juli

Krijn Verwijs Yerseke BV koopt eerste kreeft voor

23.900 euro

23.900 euro, dat is het bedrag dat Krijn Verwijs Yerseke BV neertelde voor de eerste Oosterscheldekreeft van dit seizoen. Tot 15 juli mag er weer gevist worden op deze Zeeuwse kreeft. De Oosterscheldekreeft staat al jaren hoog aangeschreven bij culinaire lekkerbekken, maar dit streekproduct krijgt ook landelijk steeds meer bekendheid. De helft van alle Oosterscheldekreeft wordt direct verkocht aan voornamelijk Zeeuwse detaillisten, horeca en consumenten. De andere helft gaat via afslag. Zo hebben de restaurants van de Bijenkorf in samenwerking met De Kring van de Oosterscheldekreeft gerechten met de Oosterscheldekreeft het assortiment opgenomen. Zeven Zeeuwse koks ontwikkelden voor de Bijenkorf een speciale kreeftenkroket, die geserveerd wordt met een brioche broodje en een citroenmayonaise, een bisque met Oosterscheldekreeft en een Zeeuwse salade met Stellendamse garnalen, huisgerookte zalm en Oosterscheldekreeft met limoenvinaigrette. “Een typisch Nederlands kwaliteitsproduct hoort in de Bijenkorf”, stelt Kees van Wezel, Manager Food & Restaurants bij de Bijenkorf.

de Ondernemer

Voor ondernemend & werkend Zeeland

Linked@ Adrie van der Maas is de nieuwe voorzitter van het bestuur van RUD Zeeland. Hij is hiervoor unaniem aangewezen door de leden van het algemeen bestuur. Met de aanstelling neemt hij de bestuurshamer over van de vertrekkende voorzitter, Willem Ginjaar. RUD Zeeland is de Regionale Uitvoeringsdienst die milieu- en veiligheidstaken uitvoert namens de Zeeuwse gemeenten, waterschap Scheldestromen en de Provincie Zeeland. Van der Maas heeft ook samen met zijn zoon een fruitteeltbedrijf in Wissenkerke. Bij Gors, instelling voor mensgerichte ondersteuning, verterkt Jaap Hulstein als directeur/bestuurder. Per 1 september gaat hij met prépensioen. Hulstein heeft dan iets meer dan dertig jaar voor Gors (en zijn voorgangers) gewerkt. Gors heeft inmiddels de procdure voor zijn opvolging in gang gezet.

Ook in Linked? ➜ Mail naar deondernemer@pzc.nl

te boek De klein Pikkety VLISSINGEN • Kapitaal van Thomas Piketty is ontegenzeggelijk een belangrijk boek dat zeker niet alleen voor politici en economen is bedoeld, maar de 700 pagina’s vragen veel van de lezer. Het is daarom dat de twee ﬁ nancieel journalisten Wouter van Bergen en Martin Visser de kleine Piketty schreven. In het boek vatten zij ongekleurd samen wat Piketty beweert en ze hebben een hoofdstuk toegevoegd over de Nederlandse situatie. Met dit boekje kun je alle discussies rond het onderwerp volgen en zelf je mening vormen. ISBN 978-90-820644-2-1 • 111,30 euro

❯❯❯ Zeekraal en andere zilte zaligheden: het zijn typisch Zeeuwse producten. Foto: Ingrid Borger/www.laatzeelandzien

Symposium over voedsel van dichtbij

e Stichting Duurzaam Groede houdt op zondag 10 mei een voedselsymposium en proeverij in de Grote Kerk in Groede . In Zeeuws-Vlaanderen zijn voedselproducenten en consumenten goede buren van elkaar. Zo kan de consument optimaal gebruik maken van de korte keten: verse lekkere en gezonde producten van dichtbij. Ook neemt het aantal biologische boeren in dit deel van Zeeland toe zodat ook voor de liefhebbers van biologisch eten steeds meer producten direct van de producenten beschikbaar zijn. Tijdens het voedselsymposium in Groede kun je kennismaken met de korte keten van regionaal voedsel: er kan worden geproefd, de kunst van de bereiding worden afgekeken en je kunt alles te weten te komen over regionaal voedsel, innovatie en gezondheid. Het symposium is van 14.00 tot 15.00 uur en omvat drie korte inleidingen : zilte zaligheden, zeewier- zeevisteelt en Zeeuwsvlaamse kruiden.

De discussie wordt aansluitend in een andere ruimte gevoerd, zodat de kookliefhebbers direct kunnen genieten van de proeverij. Bij de discussie kunnen de inleidingen nader worden uitgediept. De proeverij is van 15.00 tot 17.00 uur en bestaat uit 14 kraampjes , waarvan 10 met Zeeuws-Vlaamse en 4 met Zeeuwse producten. De proeverij presenteert streekproducten van het seizoen. Diverse kook- en sapkunstenaars tonen hun kunsten en laten je proeven uit de andere keuken. Van alle hapjes zijn de recepten in een ﬂyer gebonden. Bijzonder zijn dit jaar de zeewierproducten waaronder de nieuwe Groeburger. Ook de meer traditionele schelpdieren komen aan bod. Ook kun je afspraken maken met de producenten van het regionale product omtrent wekelijkse aan bezorging.

Voedselsymposium en proeverij zondag 10 mei • Grote Kerk in Groede Proeverij is gratis, voor andere hapjes en drankjes koop je ﬁches aan de kassa www.duurzaamgroede.nl

Workshops & Trainingen Appelblauw Coaching • 13 mei 19.30-21.30 • Kapelle • kosten inclusief advies sollicitatiebrief en cv 25 euro • info@appelblauwcoaching.nl, 06-425 44 877.

Investeren in vastgoed VLISSINGEN • De nieuwste editie van het boek Investeren in Vastgoed, Grond en Gebieden, geschreven door Peter J. Vlek ligt in de boekhandel. Dit standaardwerk over de fi nanciële theorie en de praktijk rondom vastgoedinvesteringen is weer up-to-date gebracht en opgedeeld in 2 delen: theorie en praktijkvraagstukken. Het boek geeft inzicht in het effectief en efficiënt inzetten van fi nanciële middelen, maar ook in het sturen op een gezonde winstgevendheid en beheersbare risico’s. ISBN 978-90-820644-2-1 • 111,30 euro

Kennissessie patenten, merkbescherming & auteursrecht

Op naar jouw job Voor alle mensen zonder werk, bij wie ontslag dreigt of die ander werk willen, is er deze workshop voor inspiratie, praktische tips en frisse motivatie. Je krijgt informatie over de beste manier om een goede eerste indruk te maken,

zowel verbaal als non-verbaal. Je leert ook hoe je een positief gevoel en zelfvertrouwen vasthoudt, ook wanneer alles even tegen lijkt te zitten. Een ervaren communicatieadviseur/ tekstschrijver kijkt bovendien naar je sollicitatiebrief en CV.

Kennis van het beschermen van producten en merken, maar ook rondom auteursrecht zijn voor bijna elke ondernemer relevant. Of je nu zelf je product wilt beschermen of wilt voorkomen dat je andermans rechten schendt, het is zaak om te weten wat wel en wat niet mag. DOK41, Edisonweg 41B, Kenniswerf Vlissingen • www.kenniswerf.nl

Ook uw workshop hier? Mail naar deondernemer@pzc.nl

24| 25

De Ondernemer Zeeland

Net Werk

Agenda april-juni Zaterdag 18 april Lions Lentefeest De Lions houden het jaarlijkse Lentefeest met veel optredens, onder andere van Niels Geusebroek. Het Arsenaal, Arsenaalplein 7, Vlissingen • 20.30-04.00 • 39 euro • kaarten via www.lionslentefeest.nl

Dinsdag 21 april Kennislunch Dok41 Dok41 en Kenniswerf Zeeland brengen met Kenniswerken ondernemende mensen op informele wijze bij elkaar. DOK41 en Kenniswerf Zeeland, Edisonweg 41b, Vlissingen • 12.00-17.00 (lunch van 12.00 tot 13.00) • gratis Kick off bijeenkomst van ‘Code by the Sea Maandelijks worden er voortaan door Code by the Sea meetups georganiseerd voor geinteresseerden die op de hoogte willen blijven van de laatste technische ontwikkelingen op het gebied van programmeren. DOK41 en Kenniswerf Zeeland, Edisonweg 41b, Vlissingen • 19.00-21.00 • aanmelden via www.meetup.com/Code-by-thesea

Donderdag 23 april Topclass ‘Ondernemen in de Zorg’ Een keur aan topsprekers debatteren over de verschillende elementen die bij ondernemerschap komen kijken: toekomstvisie, innovatie, kosten en klantgerichtheid. Zorgboulevaart in Vlissingen, Boulevard Bankert 156 • 19.0022.00 • 395 euro • aanmelden: http://www.skipr.nl/events/id9topclass-ondernemen-in-de-zorg. html

zaterdag 25 en zondag 26 april Wat te Neuzen Fair 20 grote en kleine bedrijven uit Zeeuws-Vlaanderen presenteren zich. Een initiatief van het Genootschap Ondernemers Zeeuws-Vlaanderen. Grote Kerk, Terneuzen • zaterdag 10.00-17.00 en zondag 13.00-17.00 • gratis

ondernemende mensen op informele wijze bij elkaar. DOK41 en Kenniswerf Zeeland, Edisonweg 41b, Vlissingen • 12.00-17.00 (lunch van 12.00 tot 13.00) • gratis

Donderdag 7 mei Ondernemerscongres Contacta.nl houdt samen met Goes is Goes het ondernemerscongres met thema ‘Kracht van Connecties’. Keyspreker is Neelie Kroes, oud-eurocommissaris Theater de Mythe, Bleekveld 1, Goes • 17.00 • 30 euro • kaarten via congres.eticketsysteem.nl/ bestellen

Netwerken in een Tropisch bos Bijeenkomst van Zeeland Business met interessante sprekers en netwerkgelegenheden. Omnium, Zwembadweg 3, Goes • 18.00-21.45 • www.zeelandbusiness.nl

Maandag 18 mei Netwerkborrel De Middelburgse Bedrijven Club houdt een netwerkborrel. MBC aanmelden: www.mbcmiddelburg.nl/nl/aanmelden

Dinsdag 19 mei Kennislunch Dok41 Dok41 en Kenniswerf Zeeland brengen met Kenniswerken ondernemende mensen op informele wijze bij elkaar. DOK41 en Kenniswerf Zeeland, Edisonweg 41b, Vlissingen • 12.00-17.00 (lunch van 12.00 tot 13.00) • gratis

Woensdag 20 mei Duurzaamheidtour Sint-Philipsland Busreis langs duurzame ondernemingen in Sint-Philipsland. Sint-Philipsland • 8.00 • gratis • aanmelden via p.elegeert@ maakdeswitch.nl

Donderdag 21 mei Netwerkborrel PTK Business Center Elke donderdag van de maand kunnen ondernemers netwerken en borrelen bij het PTK Business Center. Lange Noordstraat 48, Middelburg • 17.00-18.30 • gratis • aanmelden is niet nodig

Donderdag 21 mei Ledenvergadering Vlissingse Bedrijven Club houdt

Laat je zien!

Jong geleerd, oud gedaan

Dinsdag 26 mei Ondernemersavond CBMC Christelijke ondernemers en zakenmensen uit Zeeland en West-Brabant hebben afgesproken elkaar regelmatig te ontmoeten, hun leven te verdiepen en met elkaar te delen. Tijdens deze avonden is er alle ruimte voor vragen, opmerkingen, delen en netwerken. Speelboerderij ’t Klok’Uus, Wissekerkseweg 6, ‘s-Heer Arendskerke • 19.15-21.30 • gratis • aanmelden via 06-53770701

Maandag 11 mei

Dinsdag 28 april Kennislunch Dok41 Dok41 en Kenniswerf Zeeland brengen met Kenniswerken

ledenvergadering. Afbouwned, Hermesweg 10, Vlissingen • 15.30-18.00 • gratis

Monica Lous

Kennislunch Dok41 Dok41 en Kenniswerf Zeeland brengen met Kenniswerken ondernemende mensen op informele wijze bij elkaar. DOK41 en Kenniswerf Zeeland, Edisonweg 41b, Vlissingen • 12.00-17.00 (lunch van 12.00 tot 13.00) • gratis

Wat

Marktdag Jong Ondernemen

Waar

De Markt in Middelburg

Wanneer

vrijdag 10 april van 10.00 tot 16.00 uur

Vorige week vrijdag heb ik een bezoekje gebracht aan de Marktdag jong ondernemen in Middelburg. Op deze bijzondere zonnige Marktdag stonden maar liefst 48 studentbedrijven hun zelfbedachte, nieuwe producten te promoten en te verkopen. Het studentenbedrijf dat dit het beste deed, won een leuk geldbedrag om in hun studentenbedrijf te investeren. De meeste studenten waren heel enthousiast bezig met het promoten van hun product, anderen stonden waarschijnlijk alleen voor de studiepunten achter hun kraam. Er zaten best handige en originele producten tussen, moet ik zeggen. Studentenbedrijf ‘de BeHanger’ bijvoorbeeld. Die verkocht een houder voor je mobiele telefoon, wat handig is bij het opladen. Een ander studentenbedrijf had een biologisch afbreekbare markttas ontwikkeld die alle plastictasjes overbodig maakt, heel milieubewust dus! Studentenbedrijf ‘ ’t Plankie’ die steigerhout verkoopt met daarop een prent naar keuze, wat als decoratie voor de Zeeuwse woonkamer dient, vond ik ook erg origineel. Alle studentbedrijven zijn ook te volgen op Facebook, dus houd ze in de gaten!

Woensdag 27 mei Inspiratiesessie Insprirend, motiverend en energiek leiding geven. Dat is het thema van de inspiratiesessie, Spreker is Coby Traas, directeur Zorggroep Ter Weel. Als uitgangspunt neemt ze haar 4 P’s: passie, professie, prestatie en plezier. Janse en Janse, Zusterstraat 9, Goes •15.00-18.00 • 59,95 euro • opgeven via www.janse-janse.nl

❯❯❯ Maak reclame op een plankje, dat is het idee achter studentenbedrijf ‘t Plankie.

❯❯❯ Veel belangstelling voor studentenbedrijf TAB. Ook de andere 47 bedrijven trokken vele nieuwsgierigen.

Dinsdag 9 juni Netwerkborrel Santé Zeeland Onder de naam Santé Zeeland wordt iedere twee maanden een netwerkborrel georganiseerd voor professionals en geïnteresseerden die positief bijdragen aan de toekomst van de Zeeuwse zorgeconomie. Kloveniersdoelen Café-Cinema, Achter de Houttuinen 30, Middelburg • 16.00-18.00 • gratis • aanmelden is niet nodig

❯❯❯ Bij Pro Screen hebben ze hun eigen shirts laten drukken.

❯❯❯ Ook de studenten van Fruitywaters prijzen hun producten fanatiek aan.

Donderdag 18 juni Netwerkborrel PTK Business Center Elke donderdag van de maand kunnen ondernemers netwerken en borrelen bij het PTK Business Center. Lange Noordstraat 48, Middelburg • 17.00-18.30 • gratis • aanmelden is niet nodig

Meld jouw activiteit aan voor de agenda van de Ondernemer. Mail naar deondernemer@pzc.nl ❯❯❯ Studentenbedrijf de Markttas maakt plastic tasjes helemaal overbodig. Goed voor het milieu dus.

de Ondernemer

Voor ondernemend & werkend Zeeland

In de gemeente Tholen hebben inmiddels heel wat ondernemers ‘duurzaam ondernemen’ op hun agenda staan. Samen vormen zij het netwerk Thools Ondernemen = Duurzaam Ondernemen. Op 20 mei tonen koploperondernemers tijdens de tweede Duurzaamheidstour dat binnen Tholen duurzaamheid gemeengoed is geworden. Tekst en Foto Loes van der Hoeven

Tholen durft duurzaam te ondernemen

pin in het web is Kurt Kessel, handhaver Milieu van de gemeente Tholen. Hij is begaan met duurzaam ondernemen. Uit hoofde van zijn functie voert hij regelmatig milieucontroles uit op de bedrijventerreinen in de gemeente Tholen waaronder die in Sint Philipsland. Daarbij constateert hij dat veel bedrijven duurzaamheid hoog in het vaandel hebben staan en dat diverse van die bedrijven inmiddels als ketenpartners samenwerken in duurzaamheidprojecten, maar ook dat er nog steeds ondernemers zijn die graag beter geïnformeerd willen worden over duurzaam ondernemen. In overleg met Pascal Elegeert van Stichting Switch, uitvoerder in Zeeland van MVO Loont, is voor hen de tweedaagse cursus ‘Duurzaam Ondernemen’ samengesteld. De achtste editie hiervan wordt op

23 april afgesloten. Pascal Elegeert: “De cursus Duurzaam Ondernemen die door de Provincie Zeeland sinds 2007 werd aangeboden, is inmiddels zeven keer gehouden op Tholen. Meer dan 150 Thoolse ondernemers hebben hieraan deelgenomen én het geleerde daadwerkelijk in hun bedrijfsvoering doorgevoerd. Wij kregen van Kurt Kessel het verzoek om opnieuw een cursus aan te bieden voor de ondernemers die zich sinds kort op duurzaam ondernemen oriënteren.” Switch heeft samen met AdFair deze handschoen opgepakt en beide partijen verzorgen in april een tweedaagse cursus voor ruim twintig Thoolse ondernemers. Duurzaamheidstour 2015 Duurzaam ondernemen is veelzijdig en kent veel facetten. Het overtuigt als je zelf voorbeelden in de praktijk ziet. Daarom houdt

LANDELIJKE EXPERTISE LOKALE PROFESSIONALS Thuis in uw regio. Wolter & Dros ontwerpt, installeert, onderhoudt en beheert klimaatinstallaties en elektrotechnische installaties voor de zakelijke en particuliere markt. Wolter & Dros regio Zuidwest is een goede buur, die over de efﬁciency, expertise en zekerheid van een landelijke speler beschikt en snel, slagvaardig en ﬂexibel optreedt. Uw partner om de hoek! www.wolterendros.nl/zuidwest

de gemeente Tholen in samenwerking met Switch/MVO Loont op 20 mei voor de tweede keer een Duurzaamheidstour met als titel ‘Tholen Durft Duurzaam te Doen!’ “Met hun deelname zien, proeven en beleven de deelnemers duurzaamheid op het eiland Sint Philipsland. Tijdens de eerste editie in 2011 hebben zij kennisgemaakt met de wijze waarop Cradle2Cradle in de praktijk vorm kreeg. Nu zullen zij ervaren dat Tholen niet alleen duurzame ideeën heeft, maar deze binnen de gemeente ook in de praktijk brengt en hoe dit nog duurzamer gaat worden. Er zullen onder meer prakt ijk voorbeelden worden gepresenteerd, zoals het opwekken en toepassen van her nieuwba re energie, produceren met biobased grondstoffen en het streven naar energieneutraal ondernemen.” Kijkje Twee bedrijven die de deelnemers tijdens de tour een kijkje in hun keuken gunnen, zijn de Geluk Groep en Delta Techniek. Evert-Jan Geluk, directeur

van de Geluk Groep: “Ons bedrijf is gespecialiseerd in het verduurzamen van bestaande gebouwen door middel van onder meer energiezuinige verwarmingsketels, zonnepanelen, energieterugwinning en dak- en spouwmuurisolatie. Tijdens de tour presenteren wij onze specialisatie. Tevens tonen wij hoe wij ons eigen bedrijf hebben verduurzaamd. Onze afvalstromen zijn bijvoorbeeld minimaal, overal hangt led verlichting, wij hebben energiezuinige cv-ketels in ons pand en wij rijden hybride auto’s. Werkzaamheden

die niet tot onze core business behoren, voeren wij uit met ketenpartners.” Mark Jan Koldijk, directeur Delta Techniek: “Als totaalinstallateur zijn wij gespecialiseerd in het leveren van zeer energiezuinige en energieneutrale installaties voor gebouwen. Wij zijn ketenpartner van onder andere collega-Thoolse bedrijven. In die hoedanigheid leveren wij onder meer verwarmingsketels, warmtepompen, ventilatoren en zonnepanelen.” Aanmelden De Duurzaamheidstour ‘Tholen Durft Duurzaam te Doen’ vindt plaats op woensdag 20 mei 2015 van 13.15 tot 17.30 uur over Sint Philipsland en omgeving. Marjan Minnesma, directeur van Urgenda, zal ook deelnemen aan de tour. Start en ﬁnish bij het gemeentehuis in Tholen. Aanmelden kan via p.elegeert@ maakdeswitch.nl. “Gereden wordt met een unieke elektrische bus die plaats biedt aan 30 personen. Deelname is gratis, maar aanmelding is niet vrijblijvend”, aldus Pascal Elegeert. ●

◗ Meer informatie: http://bit.ly/1ybUrCT

26| 27

De Ondernemer Zeeland

De afgelopen jaren zijn er door heel Nederland verschillende initiatieven voorbij gekomen om energieneutrale vakantiewoningen te realiseren. Tot nu toe kwam nog maar weinig van die plannen terecht. Maar in Renesse verrijst nu de eerste energieneutrale vakantiewoning van Zeeland. Tekst Mariska den Hartog Illustratie Mounir Slimane/Architectuurproducties bv

Energieneutrale vakantiewoning

❯❯❯ In Renesse verrijst nu de eerste energieneutrale vakantiewoning van Zeeland.

ndernemers Jorien en Tom van Rees runnen al meer dan tien jaar BHVK Leisure, een bemiddelingsbureau voor de verhuur van vakantiewoningen. Hun ervaring is dat er meer vraag is vanuit de markt naar degelijke, luxe woningen met veel privacy en comfort. Ondanks het grote aanbod in Zeeland, zijn er voor zover bekend nog geen energie neutrale vakantiewoningen. Jorien van Rees: “We zijn hier al jaren mee bezig, het is natuurlijk een kostbaar project. Door op deze manier kleinschalig te bouwen, proberen we ons in de markt te onderscheiden en in te zetten op het midden- en hogere segment. De vakantiewoning die nu gebouwd wordt is een van de elf Zeeuwse Parels zoals de woningen gaan

heten. Er wordt gebouwd met duurzame materialen, er komen zonnepanelen op en een warmtepomp in. Er komt geen gas meer aan te pas. Wel een HR kachel om zelf hout in te stoken.”

waarvan de onderste een souterrain is. Zowel in het souterrain als op de begane grond wordt een badkamer gerealiseerd. Indien van toepassing hoeven oudere gasten dus geen trappen te lopen.”

Meer generaties De energie neutrale vakantiewoning levert zowel voor de eigenaar als de huurder voordeel op. Beiden willen graag zo laag mogelijke lasten. Door de duurzame manier van bouwen en omgaan met energie is dat mogelijk. Als het goed is staan deze woningen er over vijftig jaar nog en kunnen dus meerdere generaties er gebruik van maken. “In het ontwerp is ook rekening gehouden met die verschillende generaties,” vertelt Van Rees. “De woningen bestaan uit drie woonlagen,

Licht en ruimte Het ontwerp voor de vakantiewoningen werd gemaakt door architect Erik van den Bos uit Bruinisse. Duurzaamheid op zich is dan wel een trend, maar nog niet eerder kwam Van den Bos een energie neutrale vakantiewoning tegen. “De ecolodge heeft wel een andere insteek, maar komt dan nog het dichtst in de buurt. Toch zijn er ook daar nog niet veel van. Een project als dit is al snel te duur voor een projectontwikkelaar. Het was erg leuk om het ontwerp te mogen ma-

ken. Er waren een paar bijzondere dingen om rekening mee te houden. Bijvoorbeeld de extra ruimte voor de installatie voor de warmtepomp en de wellnessruimte.” Door naar beneden te bouwen, kon er meer ruimte gecreëerd worden zonder het aantal door de gemeente voorgeschreven vierkante meters te overschrijden. Een bijkomend voordeel van deze bouwmethode is dat het onder de grond al koel is. Verder is er veel gebruik gemaakt van glas, dus is de vakantiewoning heel licht. Van Rees vindt het wel jammer dat er nog niet meer van dit soort projecten in Zeeland opgepakt zijn. “Ik denk wel eens, als ik kijk naar de wereld, zo kunnen we niet doorgaan, we moeten toch iets veranderen? Met dit project willen we letterlijk een steentje bijdragen op lange termijn.” ●

Bedrijfsonroerend goed

Gildeweg 16, Vlissingen

Zeelandlaan , Terneuzen

PERCEEL

3.753 m²

NIEUW Vraagprijs € 545.000,- k.k. - begane grond 1.200 m² - ruime bestemmingsmogelijkheden - ﬂexibele indeling mogelijk - goede bereikbaarheid, toegang tot terrein aan 2 zijden

Verrijn Stuartweg 10 A, Goes

Huurprijs € 65,- p.m²p.j. Nu ook Leisuregerelateerde detailhandel mogelijk

Stationspark 45, Goes BVO

203M2

NIEUW Huurprijs € 125,- p.m²p.j.

VERHUURD

- BTW vrij huren - Frisse uitstraling - Hoogwaardig afwerkingsniveau - Grote parking

Fruitlaan 4, Goes VVO

Marconistraat 3, Goes TOTAAL

990M2

Kuiperspoort 22, Middelburg

2500m²

IJS STERK IN PRD VERLAAG

Huurprijs € 95,- p.m²p.j.

Vraagprijs 1.495.000,- k.k.

- Kantoorruimte vanaf 120 m² - BTW vrij huren is bespreekbaar - Strategisch gelegen in het Stationspark - Grote parking

- Markante zichtlocatie op meubelboulevard - Ruime bestemmingsmogelijkheden - Herontwikkelingslocatie

Schouwersweg 19, Heinkenszand

VERKOCHT

Albert Plesmanweg 15-04, Goes

BVO

600M2 PERCEEL 865M2

- Bijzonder vormgegeven nieuw leisure-en retailcenter. - Geïntegreerde skihal met skipiste (reeds aanwezig) - Gesitueerd aan de rand van de stad Terneuzen ( Koegorspolder), met uitstekende verbinding naar o.a. Gent en Goes/Middelburg - De beschikbare ruimtes zijn bijzonder geschikt voor op leisure afgestemde voorzieningen en de daarbij horende winkels. Bij deze invulling van leisure is gekozen voor een breed en samenhangend programma met voorzieningen gericht zowel op: entertainment (vermaak, uitgaan) sport & health (sporten gezondheidsvoorzieningen) entertainment retail (thematsiche detailhandel en aan leisure gerelateerde detailhandel) food & beverage (horecavoorzieningen) en alle daarbij horende winkelvoorzieningen

Marie Curieweg 9, Vlissingen TOTAAL

596 m²

Albert Plesmanweg 33, Goes BVO

210 m²

NIEUW

Vraagprijs 259.000,- k.k. Huurprijs 2.000,- p.m. - Representatieve showroom - Jong en vrijstaand pand - Groot buitenterrein - Uitstekend onderhouden

VERKOCHT

Groene Woud 1-3, Middelburg Het Groene Woud 1-3, Middelburg

VERHUURD

Nijverheidsstr. 18, ‘s-Heer Arendskerke

Albert Plesmanweg 13, Goes

BVO

Vraagprijs € 895.000,- k.k.

Huurprijs € 375,- p.m.

- Productieloods + kantoorruimte/ magazijn - Volledig verhard buitenterrein met buitenkranen - Uitstekend bereikbare locatie (Eindewege) - Huurprijs op aanvraag

- Instapklare bedrijfsunit - Afmeting: 9.00 x 5.00 mtr - Met verdiepingsvloer - Op bedrijventerrein ‘De Poel I’

3385M2 PERCEEL 7510M2

VERKOCHT

VERHUURD

45M2