De Ondernemer - augustus 2015

Made in Zeeland

Innovatie

Onderwijs

Middelburgse brillen Zeeuwen klaar met gaan de wereld over bouw zonne-auto

Nieuwe opleiding voor Zeeuwse koks

15e jaargang nummer 7 • augustus 2015

Appels komen overal vandaan, peren gaan overal naar toe Rinus van ’t Westeinde, fruitteler en vice-voorzitter NFO/ZLTO vakgroep Fruitteelt Nieuw in LED verlichting

+

VERHUIZINGEN Wijngaardstraat 51 4461 DB Goes 0113-853400 info@veermanlukaart.nl www.veermanlukaart.nl

Middelburg

Burgh-Haamstede

Goes

Terneuzen

0118 - 626 649

www.caljouw-rademaker.nl www.caljouw-rademaker.nl

+ + Accountancy + Belastingadvies + Belastingaangiften + Bedrijfsadvies

MIDDELBURG

T 0118 612 774 E middelburg@joosse.nl

OOSTKAPELLE

+ Salarisverwerking + Loonadvies + HR Diensten + Detachering + Online diensten

T 0118 583 010 E oostkapelle@joosse.nl

INTERNET

WWW.JOOSSE.NL

Foto Ronald den Dekker

d n e m e n r e d n o Voor d n a l e e Z d n e k r e &w

Floodlight schijnwerper De floodlight schijnwerper is naast het verlichten van terreinen ook geschikt voor verlichting van reclameborden, gevels, objecten, etc.

De behuizing is van aluminium met een zwarte verstelbare montagebeugel.

Het armatuur is verkrijbaar in warm wit of koel wit en in verschillende lichtsterktes.

Heeft u vragen of wilt u prijzen weten, neem dan contact op met: Meeuwse Handelsonderneming b.v.

Albert Plesmanweg 6 4462 GC Goes Tel. 0113-21620 Fax 0113-232214 Email info@meeuwse-goes.com.

de Ondernemer

Voor ondernemend & werkend Zeeland

Hakuna Matata

De loods van Trendz Relatiemarketing op het Goese industrieterrein De Poel oogt als een van dertien in een dozijn.

Ivo van der Velde Directeur regionale sales De Persgroep

Vier stalen wanden en een dak. Buiten is het zomer, binnen is het kerst - dagelijkse kost voor creatief directeur Jim Remijn. Trendz doet in kerstpakketten en aanverwante concepten. Alle dagen kerst, pieken in december.

H

akuna matata, what a wonderful phrase”, galmt er uit de boxen van het theater, waar het animatieteam vlot aan het oefenen is voor de campingmusical van vanavond. Terwijl ik op mijn zwembadbed, in Lazise aan het Gardameer, lig te bedenken wat vandaag op te schrijven, word ik toch even gedwongen om zakelijk naar mijn vakantieomgeving te kijken.

Ik zit hier op de meest fantastische camping van Italië. De kinderen hebben het naar hun zin, dus ik ook. Toch is deze toeristenfabriek gewoon een goedlopend bedrijf, waar meer dan 600 pizza’s, 1200 maaltijden en honderden liters vino bianco geconsumeerd worden. 80 man personeel alleen al in horeca en animatie. Elke mogelijke te verhuren caravan of kampeerplaats gevuld met een indrukwekkende planning, waardoor geen euro omzet gemist wordt. Als dromende ondernemer zie ik al dertig van dit soort campings op een rij langs het Veerse Meer. ‘s Avonds word je naar één van de drukbezochte restaurants gelokt met musicals, die je de kinderen niet zonder ruzie kunt onthouden. Behalve dat ik me er niet toe kan zetten om samen met de andere gasten ’s ochtends te gaan rennen voor een bedje aan het water, een prima verblijf voor mijn drie weken vakantie. Even één keer per dag mijn e-mail checken hoort daar ook bij. Is dat gezond? Weet ik niet! Vrouwen kunnen blijkbaar beter hun werk loslaten dan mannen. Je hebt dan ook vier soorten mannen: A) hij laat zijn werk volledig thuis en is drie weken onbereikbaar; B) hij volgt zijn werk langs de zijlijn (e-mailtje/telefoontje), maar laat het vervolgens snel weer los; C) hij wil zijn werk vergeten, maar kan het niet en D) hij werkt gewoon door en is dus geen toegevoegde waarde voor de rest van het gezin.

Volgens mij zijn alleen C en D een beetje ongezond. Ik ben een B’tje en voel me er prima bij. Straks weer terug naar Zeeland, waar de oogst van het fruit alweer gaat beginnen en de kerstpakkettenverkoop nu al weer wordt opgestart, zoals u kunt lezen in deze eerste Ondernemer na de zomer. Voor nu nog even geen zorgen (Hakuna Matata).

Voor ondernemen & werkend Zeel d and

de

Redactie Marsika den Hartog, John de Kok, Peter Oggel, Annet van de Ree, Peter Urbanus, Henk van de Voorde

Commercieel directeur Ivo van der Velde Uitgever Erik van Gruijthuijsen

Advertenties

Algemene voorwaarden en overige informatie www.wegenermedia.nl

Erik Niwele

Kees van Zalinge T 088-013 99 95

Het is alle dagen kerst

'

e kerstkransjes s m e l t e n ”, zegt een me de w er kster met een lach. Het zomert, maar bij Trendz overheerst de kerstgedachte. Lange tafels met kerstproducten; in een provisorische studio werkt een fotograaf aan sfeervolle stillevens voor de website. Met mistletoe, dennentakjes en rode linten.

Vier miljoen personeelsleden krijgen jaarlijks van de baas een kerstpakket, in twee eeuwen uitgegroeid tot een typisch Nederlandse traditie. Onderzoek toont dat 92 procent van de werknemers het kerstcadeau waardeert, een gebruik ook dat moet blijven.

Dat is natuurlijk in het belang van de relatiegeschenkenindustrie. De gemiddelde prijs van een kerstpakket schommelt rond de vier tientjes. Een markt met een jaarlijkse omzet van ruwweg 160 miljoen euro. Sligro, Makro

en Hanos beschouwen zich als marktleider, gevolgd door tientallen kleinere bedrijven.

Dankbaar moment Jim Remijn is creatief directeur van Trendz Relatiemarketing, op en top een Zeeuws bedrijf, landelijk actief. Hij duidt Trendz in het economische veld van kerstpakketten als ‘een redelijke speler’.

Het bedrijf bestaat twintig jaar en levert rond de feestdagen 22.000 tot 26.000 pakketten af.

“Kerst”, zegt Remijn, “is voor be-

Bezoekadres Edisonweg 37E 4382 NV Vlissingen

Chef redactie Dennis Rijsbergen T 088-013 09 22 E deondernemer@pzc.nl

Marcel Schreur

Tekst Peter Oggel Foto Ronald den Dekker

De Ondernemer is een uitgave van Wegener Media BV. Aangeboden kopij kan zowel worden geplaatst in de gedrukte als digitale uitgaven van Wegener Media BV © Wegener Media BV

De Ondernemer heeft een bereik van 156.300 lezers.

De fiscus en leuke dingen Voor vergoedingen (geld) en verstrekkingen (loon in natura) aan medewerkers geldt sinds dit jaar de werkkostenregeling (WKR). Behoudens enkele uitzonderingen mag de werkgever maximaal 1,2 procent van de totale fiscale brutoloonsom besteden aan ‘leuke dingen’. Een kerstpakket bijvoorbeeld, een fiets van de zaak of een personeelsfeestje. Voor de werkgever betekent dat vooral goed rekenen. Want: overschrijding van het WKR-budget kan duur uitvallen. Over het meerdere boven 1,2 procent van die brutoloonsom heft de fiscus 80 procent belasting. De werkgever kan er wel voor kiezen om de kosten te verlonen - te verrekenen met het brutoloon van de werknemers. Veel werkgevers zullen dat niet doen. Toch zijn er nog wel mogelijkheden om voor personeel iets leuks te doen. Het Terneuzense evenementenbureau Ivooh! adverteert met ‘WKR-proof’ bedrijfsevenementen, ontwikkeld in samenwerking met accountantsbureau In Zaken. “De WKR”, zegt Ivo Geernaert, “biedt mogelijkheden om een evenement te organiseren. Wel is een jaarlijkse planning van kerstpakket tot bedrijfsfeest nodig.” Wat mogelijkheden zijn? Deze bijvoorbeeld: organiseer het personeelsfeest intern, op de bedrijfslocatie waarvoor de werkgever arbeidsverantwoordelijk is. Of koppel een zakelijk element aan het event, een studiedag bijvoorbeeld of een presentatie. Geernaert: “Als het zakelijke karakter overheerst, kunnen er vrijstellingen van toepassing zijn. Met de WKR is de organisatie van evenementen of het verstrekken van kerstpaketten maatwerk geworden.” www.ivooh.nl

2|3

De Ondernemer Zeeland

❯❯❯ Voor Jim Remijn en zijn bedrijf staat ook de zomer in het teken van Kerstmis.

Salarisverhogingen hebben er de laatste jaren vrijwel niet ingezeten; dan is het kerstpakket een prachtig middel om het personeel te waarderen.

drijven een dankbaar moment om werknemers te belonen. Salarisverhogingen hebben er de laatste jaren vrijwel niet ingezeten; dan is het kerstpakket een prachtig middel om het personeel te waarderen. Het bedrijf krijgt er ook veel voor terug. Het kerstpakket zorgt voor binding en betrokkenheid, een moment van saamhorigheid.”

Geen seizoenswerk Denk niet dat het kerstpakket seizoenswerk is. In Goes is het alle dagen kerst, het jaar rond. Evaluatie met klanten in januari, beurs-

bezoeken in februari, acquisitie en overleg met klanten tot ver in de zomer, daarna de bestellingen met aansluitend ontvangst van de leveringen, dan sorteren en inpakken, vanaf Sinterklaas uitlevering en distributie - doorgaans tot in januari.

Vernieuwing Het traditionele kerstpakket, zeg maar: een doos met lekkernijen en levensmiddelen, is nog altijd goed voor zestig procent van de markt.

Maar de laatste jaren is er een kentering, legt Remijn uit. Want, ook het kerstpakket is onderhevig

aan vernieuwing én trends. Speciaalbieren dit jaar bijvoorbeeld.

“De markt wordt steeds creatiever. Het traditionele pakket raakt langzaam op de achtergrond. Er zijn zoveel alternatieven. We hebben sinds kort een nieuw kerstconcept met Ritual Cosmetics.

Bedrijven denken meer mee, willen kerstpakketten die aansluiten op de bedrijfsfi losofie, duurzamer bijvoorbeeld, passend ook bij het personeel. Wij moeten voortdurend alert zijn, creatief vooral ook.

Goed kijken en luisteren. Wat doet de markt? Wat wil de klant?”

Zo biedt Trendz naast pakket-

ten (online-)beloningssystemen, waarbij personeel via een internetcode kan kiezen uit een breed assortiment (cadeau)artikelen.

Veertig procent van de bedrijven gaat daar inmiddels voor, zegt Remijn. Hij verwacht een toename. “De klant heeft behoefte aan diversiteit. Een aantal bedrijven heeft de fles wijn en de soepstengels wel gezien. Aan ons om daar concepten voor te ontwikkelen.”

De kerstfair is er daar een van: een kerstmarkt in het bedrijf compleet met kraampjes, versiering en glühwein. Personeel kan er in een ongedwongen sfeer en

met een drankje en een hapje kiezen uit ruim honderd producten.

Trendz bedacht de fair in 2006, de concurrentie is sindsdien gevolgd. De formule groeit snel in populariteit, zegt Remijn, bij grote en middelgrote ondernemingen met name. “De kerstfair biedt gelegenheid tot ontmoeting.

Medewerkers van hoog tot laag komen met elkaar in contact, het bedrijf kan eventueel een verhaal kwijt. Dat is het mooie van dit vak. ● Je maakt mensen blij.” ◗ www.trendz.nl ◗ www.kerstpakketzeeland.nl

de Ondernemer

Voor ondernemend & werkend Zeeland

Lions Club Middelburg houdt morgen (zaterdag

kort

29 augustus) voor de vierde keer De Benefiets-

Spreekuur binnenstadondernemers GOES • Voor alle ondernemers in de binnenstad van Goes is er voortaan elke dinsdag van 17.30 tot 18.30 uur inloopspreekuur in Koffiehuis ‘t Geveltje aan de Kreukelmarkt 3.

Ondernemers die vragen hebben over Het Nieuwe Winkelen en de website EchtGoes.nl die daarbij hoort, kunnen binnenlopen. Ze kun-

nen er vragen stellen over de mogelijkheden van Het Nieuwe Winkelen en krijgen informatie heo ze kunnen meedoen.

Ook kunnen ze uitleg krijgen hoe ze hun gegevens en aanbod op de website kunnen aanpassen.

Een afspraak maken kan ook via 0612778011 of roland@echtgoes.nl.

route. Een mooie fietsroute door het Walcherse landschap die je langs bijzondere Zeeuwse streekproducenten leidt. De opbrengst gaat naar Stichting Vrienden van het Zeeuwse Radiotherapeutische Instituut.

Tekst Stefanie van der Maas Foto Ruben Oreel

Detailhandel realiseert grootste omzetgroei in zeven jaar VLISSINGEN • De Nederlandse detailhandel heeft in juni de grootste omzetgroei sinds juli 2008 gerealiseerd.

Dat blijkt uit cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek.

Afgelopen juni is 4,7 procent meer omzet gedraaid dan in juni 2014. Dat is de grootste omzetgroei in zeven jaar.

Ook het aantal verkopen lag in juni hoger dan in dezelfde periode het jaar ervoor. Het aantal verkopen steeg met 5,1 procent. De prijzen in de detailhandel lagen daarentegen in

die maand 0,4 procent lager.

Over het gehele tweede kwartaal steeg de omzet van de detailhandel 1,5 procent ten opzichte van het tweede kwartaal van 2014. De verkopen groeiden met 2,4 procent.

Vooral winkels in woninginrichting, drogisterijen en kledingzaken deden in juni goede zaken.

Vooral woonwinkels profiteren van het aantrekken van de economie en van de woningmarkt. In die branche werd voor bijna 13 procent meer aan spullen verkocht.

Discotheek-icoon Pol Aertssen (63) onverwacht overleden VLISSINGEN • Pol Aertssen, een icoon binnen het uitgaansleven op Walcheren, is twee weken geleden in zijn slaap overleden als gevolg van een hersenbloeding.

De Vlissingse ondernemer nam 1976 samen met zijn zakenpartner Frank Versluys De Hooizolder over, onder de naam Frapo BV. Het duo introduceerde nieuwe snufjes als videoprojecties en lasershows. Aertssen en Versluys zouden later nog meer

zaken op Walcheren exploiteren zoals discotheek Cosmo en café Frapo’s in Vlissingen. In 2006 trok het duo zich ook terug uit hun meest duurzame succesformule: De Hooizolder bij Westkapelle, een jaar eerder nog bekroond met de Nightlife Awards voor de populairste discotheek in Zuid-Nederland. Pol Aertssen was volgens velen een geliefd en markant persoon. Een man vol humor en verhalen. Hij werd 63 jaar.

Lions houden Benefietsroute

(

en pannenkoek van eigen meel bij Molen Aagtekerke, friet van aardappelen rechtstreeks van het land bij Hoeve Rapenburg of een proeverij van verschillende soorten schapenkaas bij schapenkaasboederij Mariekerke. Dit is nog maar een kleine greep uit alle deelnemende bedrijven. Je koopt een kaart voor 15 euro en daarvoor proef je bij acht van de vijftien deelnemers een verrassend hapje. En het mooie... de opbrengst van dit evenement gaat naar het goede doel.

Jeroen van Ooijen, lid van de Lions Club is als projectleider betrokken bij de de organisatie van de Benefietsroute. “We hebben nagedacht hoe we fundraising op een andere manier konden inzetten. Zo is

De Benefietsroute ontstaan. Walcheren is een mooi eiland met een hoop culinaire hoogtepunten, maar ook een uitstekend fietsknooppuntennetwerk. We hebben culinair en fietsen met elkaar verbonden.”

ZRTI Vorig jaar trok het evenement tweehonderdvijftig deelnemers. “Dat is natuurlijk een hele goede opkomst”, vindt Van Ooijen. “Maar het kan dit jaar nog beter.”

Een speciale commissie binnen de Lions bepaalt welk goede doel ondersteuning krijgt. Dit jaar is dat ‘Stichting Vrienden van het Zeeuws Radiotherapeutisch Instituut’. Het Zeeuws Radiotherapeutisch Instituut (ZRTI) in Vlissingen is een zelfstandige instelling waar jaarlijks zo’n

Voor eerste keer ook MVO-prijs voor ZIERIKZEE • Welke ondernemer op Schouwen-Duiveland doet het meest aan maatschappelijk verantwoord ondernemen? Vanaf 1 september kunnen ondernemers op Schouwen-Duiveland zich kandidaat stellen via www.mvoprijs.nl.

Daarna volgt een publieksstemming. Een vakjury bepaalt uiteindelijk wie de MVOprijs verdient. De winnaar wordt bekend gemaakt in het voorjaar van 2016.

Stichting Switch organiseert de gemeentelijke MVO-prijs Schouwen-Duiveland met

financiering van de gemeente SchouwenDuiveland en Rabobank Oosterschelde.

Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen (MVO) gaat over de winnende combinatie van people, planet en profit.

Ondernemers die hun bedrijfsvoering afstemmen op samenleving en milieu, zijn de komende jaren de duidelijke koplopers in hun sector.

Voortrekkersrol Switch wil MVO stimuleren. Daarom

4|5

De Ondernemer Zeeland

,

n de enorme voormalige veilinghallen op het Kapelse bedrijventerrein Smokkelhoek heerst bedrijvigheid. Overal zijn logistiekmedewerkers bezig met het vullen van rolcontainers vanuit de schappen. Dat gebeurt aan de hand van een nauwkeurig, sterk geautomatiseerd systeem, hetgeen fouten nagenoeg uitsluit. Wekelijks gaan hier zo’n 1,5 miljoen colli aan su-

❯❯❯ Lions Club Middelburg zamelt met De Benefietsroute geld in om de patiënten van het ZRTI iets te ontlasten.

vijftienhonderd bestralingsbehandelingen plaatsvinden tegen kanker. De Stichting Vrienden van het ZRTI wil de belasting voor de patiënt in deze zware bestralingsperiode zoveel mogelijk beperken. De stichting wil patiënten die veel moeten reizen een zorgarrangement aanbieden, maar ook wachtruimtes een rustgevende uitstraling geven. Dit is prettiger voor de patiënt en draagt bij aan het genezingsproces.

Serve’ steunen de Lions ook andere goede doelen en willen ze iets betekenen voor de samenleving.

“Wel altijd met een Walcherse connectie”, legt Van Ooijen uit.

De Lions Club Middelburg bestaat sinds 2004. Van origine is de Lions Club een mannenclub. Bij Lions Club Middelburg zijn echter ook vrouwen welkom. Samen organiseren zij acties om geld op te halen, maar ook om een helpende hand te bieden.

Walcherse connectie Dit is niet het enige goede doel waar Lions Club Middelburg zich voor inzet. Met hun motto ‘We

Paaseieren De acties die de Lions Club Middelburg organiseren zijn effectief.

Dat blijkt wel uit het EI-team wat

elk jaar chocolade paaseieren verkoopt voor het goede doel. Al tien jaar elke keer weer een groot succes.

In 2015 was dit de Walcherse stichting Nurses on Tour. Zij zetten zich in tegen de vreselijke gevolgen van malaria in het noorden van Ghana. De stichting wil sterfte als gevolg van malaria terugdringen. Hiervoor zijn geimpregneerde muskietennetten hard nodig. Dankzij de inzet van Lions Club Middelburg is bijna achtduizend euro ingezameld.

Daarmee kunnen zestienhonderd muskietennetten worden aangeschaft. ●

duurzame ondernemers op Schouwen-Duiveland hebben Switch, de gemeente Schouwen-Duiveland en Rabobank Oosterschelde samen besloten de MVO-prijs SchouwenDuiveland in het leven te roepen.

De MVO-prijs beloont de progressiefste ondernemer voor de voortrekkersrol die hij daarin speelt, en zet andere vooruitstrevende ondernemers in het zonnetje.

Per 1 september kunnen ondernemers zich via de site www.

mvoprijs.nl aanmelden. Met zeven vragen kunnen ze hun ervaring en ambitie op MVO gebied benoemen.

Stemmen Eerst maakt de jury een selectie.

Daarna kunnen alle inwoners van Schouwen-Duiveland, medewerkers en bedrijven stemmen op de zes genomineerde ondernemingen. De winnaar van de MVO-prijs

Schouwen-Duiveland ontvangt de MVO Award, een duurzame trofee gemaakt door kunstenaar Guus Voermans. Bovendien mag het bedrijf zich de komende twee jaar de duurzaamste mkb’er op Schouwen-Duiveland noemen.

In Zeeland werden in de gemeenten Goes, Terneuzen en Hulst al ● MVO-prijzen uitgereikt. ◗ www.mvoprijs.nl

permarktwaren de deur uit. De supermarkten moeten er absoluut op kunnen vertrouwen dat de klant niet mis pakt.

Het distributiecentrum, onderdeel van Sligro Food Group, is een van de grotere werkgevers in de regio en vergelijkbaar met ‘buren’ als Hapro en Coroos, zegt sitemanager logistiek Richard van Ruiten. Naast ongeveer 160 voltijdsbanen biedt het DC werk

CONCURRENTIEBEDING IN ARBEIDSOVEREENKOMST VOOR BEPAALDE TIJD

Mr. E.F. Gomes (Erik) Advocaat en partner Haans Advocaten Bergen op Zoom Het zal u niet zijn ontgaan dat op 1 juli 2015 de Wet Werk en Zekerheid (WWZ) is ingevoerd. In de WWZ is uitgangspunt dat een concurrentiebeding in een arbeidsovereenkomst voor bepaalde tijd niet rechtsgeldig is. Dit is slechts anders als uit de bij het beding opgenomen schriftelijke motivering blijkt dat het beding noodzakelijk is vanwege zwaarwegende bedrijfs- of dienstbelangen.

Omdat de wetsgeschiedenis geen invulling aan dit begrip geeft is niet zonder meer duidelijk hoe dit in de praktijk moet worden uitgelegd.

In een recente uitspraak gepubliceerd op 4 augustus 2015 heeft de kort gedingrechter te Amsterdam bepaald dat het criterium “zwaarwegend bedrijfs- of dienstbelang” een zware toets is. Blijkens de uitspraak van de kort gedingrechter zullen zwaarwegende bedrijfsbelangen voldoende concreet bij het concurrentiebeding moeten worden omschreven. Er kan dus niet worden volstaan met algemene bewoordingen. Er zal heel concreet en specifiek moeten worden gemotiveerd.

In dit geval kwam de kort gedingrechter tot het oordeel dat daarvan geen sprake was. Het uitsluitend noemen van opgebouwd netwerk, marktgebied, behoeften en de werkwijze van de werkgever zonder nadere invulling en omschrijving daarvan en zonder aan te geven waarom deze tot een uitzondering op de hoofdregel nopen is een onvoldoende motivering. Daarbij komt dat in dit geval de kort gedingrechter ook tot het oordeel komt dat de werknemer door het concurrentiebeding onbillijk wordt benadeeld. Het vonnis van de rechter luidt dan ook dat het concurrentiebeding bij wege van voorlopige voorziening wordt geschorst. Waardoor de ex-werknemer bij een van de grootste concurrenten van de ex-werkgever kan gaan werken.

BERGEN OP ZOOM EN ROOSENDAAL WWW.HAANSADVOCATEN.NL

Dit is een van de eerste uitspraken over het concurrentiebeding onder de WWZ. De voorlopige conclusie luidt dat u er bij een concurrentiebeding in een arbeidsovereenkomst voor bepaalde duur rekening mee moet houden dat dit geen stand houdt. Wij adviseren u dan ook uw arbeidsovereenkomsten voor bepaalde duur zorgvuldig te screenen.

Het beschermen van uw bedrijfsbelangen lijkt met de WWZ niet makkelijker te zijn geworden.

Advertorial

LEDSprogress uit DOK41 gegroeid Led ontwikkelaar LEDSprogress, dat een aantal jaar geleden startte in DOK41, is onlangs verhuisd naar een andere locatie in Vlissingen. Het bedrijf begon met één unit in de loods aan de Voltaweg en groeide zodanig hard dat het uiteindelijk negen units in beslag nam. Eigenaar Quinten van de Vrie blijft, ondanks de huisvesting buiten het Kenniswerf terrein, betrokken bij DOK41. Hij geeft ondernemers en studenten advies over het starten van een eigen bedrijf. Een aantal units in de loodsen van DOK41 zijn door de verhuizing van LEDSprogress vrijgekomen, een ander aantal is reeds verhuurd.

Informatie over het huren in DOK41 is te vinden op www. dok41.nl. Meer informatie over LEDSprogress op www.ledsprogress.nl

Nieuw op de Kenniswerf: Cue Cre8ion

Startersdag in DOK41

Sinds juli dit jaar is Cue Cre8ion gevestigd in DOK41.

Ondernemer Leon Driessen is na 16 jaar werken voor een baas zijn eigen bedrijf gestart.

Leon ontwerpt en programmeert licht, video en decors voor internationale evenementen. Zo was hij eerder betrokken bij Tomorrowland, Ladies of Soul, Vrienden van Amstel LIVE en Qlimax.

Cue Cre8ion maakt gebruik van diverse soorten software voor het realtime 3D visualiseren van evenementen, zodat alle aspecten van het ontwerp op voorhand kunnen worden gefinetuned en voorbereid in het voortraject van een productieperiode. Driessens doel is dan ook om een nog grotere internationale markt kennis te laten maken met zijn passie voor het vak.

Meer informatie op www.cuecre8ion.com Foto: Marijana Pajovic Op 27 oktober a.s. vindt bij DOK41 de Startersdag Walcheren, georganiseerd door Zeeland Business, plaats. Met onder andere seminars, een Startersmarkt en de aanwezigheid van andere starters en adviseurs, is de Startersdag een interessant evenement om als (aankomend) starter aanwezig te zijn.

Studentenbedrijf Plastyfix

Nieuw op de Kenniswerf: eCOAST

Plastyfix, een studentenbedrijf van het Hoornbeeck College in Goes, won begin juni tijdens de landelijke finale “Studentcompany van het jaar” van Jong Ondernemen de publieksprijs. Zij wonnen deze prijs met het

Begin augustus is eCOAST gevestigd in DOK41. eCOAST is een initiatief van een aantal professoren en onderzoekers van Universiteit Gent en het Vlaams Instituut voor de Zee (VLIZ). Voor de oprichting van de Nederlandse vestiging, is gekozen om te werken vanuit DOK41. Het bedrijf vertegenwoordigt een schat aan kennis rond de ecologie en het milieu van de zoute wateren.

Een kennis die zij ten dienste stellen van belanghebbende partijen, zoals overheden en bedrijven, maar ook evengoed van belangenverenigingen en NGO’s. De dienstverlening van eCOAST bestaat enerzijds uit toegepast onderzoek en anderzijds uit consultancy. Meer informatie op: www.ecoast.nl

product dat zij op de markt hebben gebracht: een kneedbaar plastic dat op veel manieren toepasbaar is. De studenten kregen eind 2014 een voucher t.w.v. 1000,- van Stichting ZIGZAG om het product te verbeteren.

Sindsdien heeft het team van Plastyfix iedere week bij DOK41 gewerkt aan de ontwikkeling van hun onderneming. “Mede dankzij deze samenwerking zijn wij zo ver gekomen”, aldus Coen de Braal van Plastyfix.

Meer informatie op: www.plastyfix.nl

Founding Partners

Overige partners: ABAB Accountants & Adviseurs, AMELS, DAMEN Schelde Naval Shipbuilding, DELTA N.V., de Ondernemer, DRV Accountants & Adviseurs, EdisonPark, Habitat Project Ontwikkeling B.V., Humares B.V., InnoGo!, l’escaut woonservice, LEDSprogress, Meijling & Sarneel Notarissen Adviseurs, Ministerie van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie, Oceanwide Expeditions, Orionis Walcheren, RPCZ, Scalda, Smart Services Boulevard, TEAM Industrial Services, University College Roosevelt, UWV en Zeeland Seaports.

6|7

De Ondernemer Zeeland

Op zoek naar kantoorruimte kwam Rens Kesteloo van Kedu Polymers Industries bij DOK41 op de Kenniswerf in Vlissingen terecht. “Ik kwam hier voor de ruimte, maar ik kreeg veel meer dan dat. De positieve kracht van zo’n bedrijvencentrum werkt katalyserend.”

Tekst John de Kok Foto Lex de Meester

Samenwerking na netwerklunch Sportaccommodaties en -velden Traas en Ovaa in Heinkenszand is in februari 1966 opgericht en heeft zich ontwikkeld tot een veelzijdig en dynamisch aannemingsbedrijf gericht op de grond-, weg- en waterbouw. Traas en Ovaa Sport bestaat 18 jaar en is sinds 2008 een zelfstandig bedrijf gespecialiseerd in het onderhouden, aanleggen en renoveren van sportvelden

❯❯❯ De bedrijven van Jacques Walhout en Rens Kesteloo vonden elkaar in een samenwerking op het gebied van hergebruik van versleten kunststof grasmatten.

'

e verhuizing van Kedu Polymers Industries naar DOK41 leverde inderdaad veel meer op dan een nieuw kantoor. “Zonder DOK41 hadden wij hier niet samen gezeten”, zegt Jacques Walhout van Traas en Ovaa Sport uit Heinkenszand. De twee bedrijven

vonden elkaar in een unieke samenwerking. “Onze samenwerking is begonnen omdat ik besloot eens naar het dinsdagmiddag netwerk lunchuurtje bij DOK41 te gaan”, lacht Kesteloo. Hij viel er met zijn neus in de boter. In een gesprek met Michel Carol van DOK41 vernam Kesteloo dat Traas en Ovaa Sport bezig is met een in-

Kunststof voor industrie Kedu Polymers Industries in Vlissingen levert technische thermoplastische kunststoffen voor de kunststof verwerkende industrie.

Het bedrijf is Europees distributeur voor acht gespecialiseerde bedrijven die elk hun eigen expertise, kennis en ontwikkeling van kunststof materialen hebben. Het overgrote deel van de materialen wordt ontwikkeld en geproduceerd op klant specificaties.

Door de expertise aan de ene kant en de veelzijdigheid aan de andere kant wordt elke markt waarin kunststoffen worden toegepast bedient.

Bijvoorbeeld behuizingen voor elektrotechnische toepassingen, bouw en constructies, transportbanden, kinderwagens of voedsel bewaardozen, maar ook antibacteriële additieven. ◗ www.kedupolymers.com

novatief project om kunststof ondergronden van sportcomplexen te hergebruiken. Als leverancier van technische thermoplastische kunststoffen begreep Kesteloo onmiddellijk dat hij de kennis en het materiaal in huis heeft om hierin een meerwaarde voor Traas en Ovaa Sport te zijn. Een telefoontje later was de samenwerking geboren.

Traas en Ovaa Sport is een ontwerper en aannemer voor speeloppervlakten en de inrichting daarvan in elke sportdiscipline.

Er worden diverse natuurgrassen gebruikt, maar ook kunststof ondergronden. “Alles wat we gebruiken, moet bij ons een nuttige herbestemming krijgen. We nemen versleten matten in en geven die een tweede leven, vaak als een trapveldje, of voor in de tuin. Helaas is dat een discontinue markt, veel blijft liggen of komt in de vuilverbranding terecht. Daarom onderzoeken wij een continue hergebruik”, zegt Walhout terwijl

hij twee vuilniszakken vanonder de tafel haalt. Uit de eerste zak komt een stuk versleten kunststof grasmat. “De mat is versleten, maar de kunststof niet.”

Dan schudt hij de tweede zak leeg.

De tafel ligt nu bezaaid met losse kunststof grasvezels. In twee simpele handelingen laat Walhout het resultaat van maanden onderzoek zien. Kesteloo: “Het is een moeilijk proces om van de mat losse vezels te maken. Je moet het volledig reinigen en herverwerken. De vezels moeten vervolgens omgevormd worden tot transporteerbare korrels voor de machinale bewerking. Tijdens het proces beïnvloeden we het hergebruikte materiaal zodanig dat het als granulaat een constante en zo hoog mogelijke kwaliteit meekrijgt.”

De kunst is om met de kennis van de eigenschappen van verschillende kunststoffen en het toevoegen van katalysators tot een nieuw product te komen dat functioneert. Het is een duurzaam proces, de kunststof sportondergronden worden kunststof korrels die voor geheel ander producten hergebruikt kunnen worden. Misschien is de grasmat waarop je nu voetbalt straks een onderdeel van je nieuwe bolide. “DOK41 brengt mensen bij elkaar, stimuleert en ondersteunt. Wij weten

en sportaccommodaties. Het bedrijf kan het gehele traject verzorgen van voorontwerp, afweging alternatieven met budgetramingen tot en met realisatie van het project met vaste prijs en kwaliteitsgarantie. Voor de uitvoering wordt er nauw samengewerkt met Traas en Ovaa Infra B.V. ◗ ww.traasenovaa-sport.nl

niets van subsidies, maar DOK41 heeft ons op die mogelijkheid gewezen (MIT regeling) en ons in de gezamenlijke en broodnodige aanvraag ondersteund. Met succes. Nu zitten we in het proces van commercialiseren. Er komt nog een hele hoos versleten matten op de markt. Dit project kan ook een stimulans voor Zeeland worden in de vorm van potentiële banen en investeringen”, besluit ● Walhout.

MIT regeling Bedrijven kunnen fi nanciële steun krijgen in het kader van de Subsidieregeling MKB innovatiestimulering Topsectoren Zuid-Nederland 2015 (MIT Zuid). Het moet dan gaan om projecten in het kader van advies over een innovatief product of het begeleiden van de marktintroductie daarvan, een haalbaarheidsonderzoek of een samenwerkingsverband van ten minste twee MKBondernemingen gericht op industrieel onderzoek of experimentele ontwikkeling. ◗ www.stimulus.nl/mitzuid-2015

de Ondernemer

Voor ondernemend & werkend Zeeland

Energie is een primair product. Het is altijd nodig. Nederland is een toonaangevende speler op het gebied van innovatieve energieoplossingen. Een belangrijke overweging voor het Amerikaanse concern AES om haar eerste Europese Advancion Energy Storage Array, gebaseerd op batterijen, in Nederland te bouwen. Om precies te zijn in Vlissingen Oost.

Tekst Henk van de Voorde Foto Ruben Oreel

Opslag voor groene stroom in het Sloegebied

T

erwijl de regen met bakken uit de hemel viel, vond op het terrein van Thermphos de kick-off plaats van de bouw van het Advancion energieopslagcomplex. De ceremonie werd bijgewoond door een select gezelschap van captains of industry en bestuurders waaronder Zeeuws gedeputeerde Ben de Reu van economische zaken en de Vlissingse wethouder John de Jonge van economische zaken.

Ze waren op het immense terrein met een taxibusje naar de eindbestemming gebracht: een tent die dienst deed als congresruimte naast het te bouwen complex.

Flexibel inzetbare capaciteit Tot dusverre moeten conventionele centrales het stroomnet op windstille dagen op peil brengen.

Het nieuwe energieopslagcomplex zal 20 MW aan flexibel inzetbare capaciteit toevoegen aan het elektriciteitsnet. Zodoende kan er ook op windstille en zonarme dagen groene energie worden geleverd. Het uitgebreide complex voor de opslag van groene stroom van windmolens en zonnepanelen in het Sloegebied wordt vermoedelijk nog eind dit jaar opgeleverd.

Zeeland zal dankzij de forse investering voorop lopen als het gaat om de opslag van groene energie. Tot op heden zijn er maar

Handelsweg 63

❯❯❯ Vice-President Steve Corwell van het Amerikaanse AES geeft een presentatie over de nieuwe opslag voor groene stroom. weinig systemen die de massale stroomproductie van windmolenparken kunnen opslaan. De groene energie moet tot dusverre direct het stroomtransportnetwerk op, met alle gevolgen voor conventionele centrales van dien.

Energiebuffer Namens AES voerden achtereenvolgens Julian Nebreda en Vice-President Steve Corwell het

Kapelle

0113-316596

woord. Na de officiële toespraken vertelde Corwell, op typisch enthousiaste Amerikaanse wijze, dat het Advancion-systeem zeer geschikt is als duurzame flexibele energiebuffer.

De Advancion array levert snel inzetbaar regelvermogen vanuit Nederland en zorgt hierdoor voor een betere balans in vraag en aanbod. De Advancion array zal de Europese energievoorziening versterken, een efficiëntere afbouw van bestaande energiecentrales mogelijk maken en de mogelijkheden voor de integratie van hernieuwbare energiebronnen in Europa verbeteren. AES heeft in de Verenigde Staten en Chili momenteel 86 MW aan energieopslag, gebaseerd op batterijen.

Onder de aanwezigen in Vlissingen Oost was ook directeur Marco

Bosman van aannemer Fraanje uit ’s Heer Arendskerke. “De Battery Storage wordt gevormd door een hoofdgebouw, een betonvloer voor koelmachines en betonbakken voor vijf transformators. Het hoofdgebouw bestaat uit een betonvloer met vorstrand. Op de betonvloer komt een staalconstructie met stalen dakplaten en PVC dakbedekking. De gevel wordt opgebouwd uit een binnendoos met aluminium gevelbeplating en -kozijnen. In een deel van het gebouw wordt een verdieping gemaakt met kanaalplaatvloeren.

Hier worden luchtbehandelingsinstallaties gerealiseerd.”

Projectplannen Andere projectplannen van AES in Europa zijn onder meer een serie opslagsystemen met een totaal

vermogen van 100 MW bij haar energiecentrale Kilroot in NoordIerland.

In Nederland exploiteert AES momenteel 630 MW aan traditionele energieopwekking. Voor Steve Corwell was Zeeland geen onbekend terrein door de vestiging van Elsta in Hoek. Het is een aardgas gestookte elektriciteitscentrale naast het terrein van Dow Benelux. Elsta betreft een samenwerkingsverband tussen AES, Delta en Essent. De duurzame warmtekrachtcentrale wekt op efficiënte en milieuvriendelijke wijze stoom en elektriciteit op. Dow Benelux neemt voor haar productieprocessen bijna alle stoom af en een deel van de opgewekte elektriciteit. Delta en Essent nemen de overige geproduceerde elektrici● teit af.

8|9

De Ondernemer Zeeland

De politie draagt ze. Sporters ook. En ben je voor je beroep verplicht om een beschermbril te dragen, dan heb je er ongetwijfeld ook eentje - zeker en vast als je een bril op sterkte hebt. De veiligheidsbrillen van het Middelburgse Proteye gaan de hele wereld over. Bedrijfsmotto: see safe and clear.

Tekst Peter Oggel Foto Lex de Meester

Een veilige en scherpe blik

9

erscholen in een steegje in het roezemoezige hart van Middelburg huist Proteye. Wie er binnengaat, stapt in de wondere wereld van protective eyewear. Vertaald: beschermende oogproducten.

Proteye maakt veiligheidsbrillen, met glazen op sterkte als onderscheidend kenmerk. Een klein, innovatief familiebedrijf met onderzoek, ontwikkeling en productie in eigen huis, jaar van oprichting 1998, negen fte op de loonlijst, wereldwijde afzet.

Aruba, Hongkong, Australië, Malediven om enkele te noemen. Proteye verkoopt niet rechtstreeks aan de consument, maar levert via (gediplomeerde) opticiens in Nederland (600) en België (40) en via agentschappen in bijkans alle landen.

Proteye levert aan de levensmiddelenindustrie, (petro-)chemie, steen- en betonindustrie, sociale werkvoorziening en overheid; sinds beginjaren 2000 produceert het familiebedrijf ook sportbrillen op sterkte, is onder meer leverancier van duikmaskers van het Japanse kwaliteitsmerk Tusa. In de optiekbranche zijn de prestaties van Proteye evenmin onopgemerkt gebleven: op de internationale vakbeurs Silmo in Parijs is het familiebedrijf in 2008 genomineerd voor de Silmo d’Or met de Delta Rx, een zwembril met correctieglazen.

“98 procent van alle zwem- en duikbrillen

kort

met correctieglazen komt uit Middelburg”, zegt verkoopadviseur buitendienst Roland Hulshof, zoon van stichters Marleen en Dik Hulshof. Dat is geen grootspraak.

Aantallen wil Hulshof weliswaar niet noemen. “Bedrijfsgeheim”, zegt hij, met een glimlach. Maar dat het om véél brillen gaat, wil hij niet ontkennen -alweer met een lach. “Wij maken producten die niemand maakt. En investeren voortdurend in onderzoek en ontwikkeling. Met onze zwembrillen op sterkte zijn we vrijwel enig in de wereld”, vult opticien en verkoopadviseur binnendienst Berend Nijboer aan.

Hij wijst om zich heen: in schappen liggen pakweg 12.000 trendy monturen -eigen ontwerp, productie in Azië- en 85.000 (correctie)glazen in mineraal en kunststof op voorraad, in sterktes tot min 16 en met een cilindrische afwijking tot 4. Die ijzeren voorraad is een kracht van Proteye, geeft Nijboer aan. Het stelt het bedrijf in staat vlot te leveren. Op de bovenverdieping slijpen, harden, monteren en controleren medewerkers de glazen op basis van het brilrecept van de opticien. Kwestie van uren is dat. Hulshof: “Soms moet het heel snel. Een werknemer voor een booreiland komt de helikopter echt niet in zonder zijn helm, zijn veiligheidsschoenen en zijn veiligheidsbril.”

Elke beschermbril is als een vingerafdruk, leggen Hulshof en Nijboer uit. Getest en

gecertificeerd, uniek naar vorm en uitvoering, waar nodig ontwikkeld voor en aangepast aan het beroep van de brildrager. Want, zegt Hulshof, een kraandrijver kijkt naar beneden en heeft daarvoor een andere bril nodig dan een productiemedewerker in de foodindustrie. Hij toont een bijzondere bril-op-sterkte, ontwikkeld voor boogschutters. “Kijk, wij maken geen massaproduct, elke bril is een uitdaging.

Het gaat om de drager. Dit jaar hebben

we voor gebruikers van correctiebeeldschermbrillen een kijkadvies ontwikkeld ter verbetering van werkplek en werkhouding. Vermoeidheid en ziekteverzuim zullen daarmee verminderen.” Een laatste vraag. Wat het belangrijkste is aan een veiligheidsbril? “Dat die goed zit. Anders zet de drager hem af. En dat moeten we niet hebben.” ● ◗ www.proteye.nl

Nog geld nodig voor landelijke speelfilm in Zeeuws-Vlaams decor

IJZENDIJKE • In oktober is het ‘go or no go moment’ voor de landelijke kwaliteitspeelfilm Petit Paris, die zich afspeelt in een Zeeuws-Vlaams decor. Van de totale kosten van 1,7 miljoen euro moet er nog ruim zes ton worden opgehoest. Van het begrote bedrag van vijf ton aan sponsoring en subsidies is bijna vier ton opgehaald, met name dankzij het Zeeuws-Vlaamse bedrijfsleven en regionale organisaties. Van de begrote 800.000 euro van investeerders is tot dusverre drie ton verwezenlijkt. “We moeten dus nog een slag

maken, maar ik heb er alle vertrouwen in dat we het beoogde bedrag gaan halen. Met name ook omdat we voor de investeerders mooie pakketten hebben waarmee aantrekkelijke rendementen zijn te behalen”, aldus initiator en coproducent Jan Lievens uit IJzendijke, het dorp dat Petit Paris als erenaam heeft. Filmproducent is Gijs van de Westelaken (Column Film), regisseur is Gouden Kalf winnaar Eddy Terstall. Er spelen allemaal Nederlandse en Belgische topacteurs mee in de film, die eind 2016 verschijnt. “De film gaat over

een hautaine ‘Hollander’ die uiteindelijk door het mooie Zeeuws-Vlaanderen wordt ingepakt in plaats van andersom. Bezoekers moeten na afloop kunnen zeggen: ‘Wat een geweldige film’. En daarnaast: ‘Wat heeft Zeeuws-Vlaanderen veel te bieden.’ Zonder dat Petit Paris een promotiefilm is want dan schiet je je doel voorbij.” ◗ www.petitparisfilm.com ❯❯❯ Regisseur Eddy Terstall Foto: ANP

de Ondernemer

Voor ondernemend & werkend Zeeland

Logistieke dienstverlener Verbrugge International heeft zijn

kort

blikveld verruimd naar Zeebrugge. In de voorhaven heeft

Ondernemersevent Over de Brug in Tholen SINT MAARTENSDIJK • In Het Raedthuys in Sint Maartensdijk wordt op donderdag 22 oktober vanaf 17.00 uur het ondernemersevenement ‘Over de brug’ gehouden. Tijdens deze bijeenkomst wordt nader ingegaan op actuele thema’s rondom ondernemen en vermogensvorming. De vraag is of het kabinet ‘over de brug is gekomen’ met plannen voor een nieuw belastingstelsel. Is er een oplossing voor het pensioen in eigen beheer voor de directeur-grootaan-

deelhouder? Wat betekent het nieuwe belastingstelsel voor de vorming en het behoud van uw vermogen?

De sprekers van deze avond zijn Jaap van der Wal (directeur Koens Van der Wal en voorzitter van Zeebra Business Partners), Jolien de Meulmeester (belastingadviseur Van Oers Accountancy & Advies) en Paul Arts (private banker Van Lanschot Bankiers). ◗ www.zeebrabusinesspartners.nl

Dineren in een monument ZIERIKZEE • Tijdens het Open Monumentendag weekend is op Schouwen-Duiveland op zaterdag 12 september ‘Dineren in een Monument’. Het nieuwe culinaire evenement is bijvoorbeeld zeer geschikt voor bedrijven die hun relaties op een bijzondere wijze willen verrassen.

De deelnemende monumenten en restaurants zijn: Jacobshofje in Zierikzee (40 dinerplaatsen) met chef Martin Knippenburg van restaurant our Seaside in Renesse, Lekker bij Maas in Dreischor (20 dinerplaatsen, eveneens met chef Knippenburg) en Meekrapstoof Willem III in Noordgouwe (40 dinerplaatsen) met chef Bart de Bree van Hostellerie Schuddebeurs, vlakbij Zierikzee.

De eigenaren of beheerders van de betreffende monu-

menten zitten ook aan tafel en vertellen over de geschiedenis van de locatie. Tijdens een diner dat voornamelijk bereid is met streekproducten uit Schouwen-Duiveland wordt op een bijzondere manier kennis gemaakt met de historie van een pand. ‘Dineren in een Monument’ zal een jaarlijks terugkerende traditie worden.

Tijdens de jaarlijkse Open Monumentendag medio september worden in heel Nederland ongeveer vierduizend historische gebouwen en locaties gratis geopend voor het publiek. Naast het openen van de deuren, worden ook diverse activiteiten georganiseerd, zoals tentoonstellingen, muziek optredens, rondleidingen èn culinaire evenementen. ◗ www.dinerenineenmonument. nl

Auto Ventura naast Land Rover nu ook Jaguar dealer GOES • Land Rover dealer Auto Ventura in Goes is sinds vorige maand ook officieel dealer van het eveneens Britse zustermerk Jaguar.

Het Jaguar dealerschap komt op een moment dat het merk zijn portfolio sterk verjongt én uitbreidt. De Jaguar XE, een dynamische sports sedan is een spraakmakende nieuwkomer en binnenkort volgen ook de nieuwe XF en de F-PACE, Jaguars eerste performance crossover.

Rob Zwartepoorte van Auto Ventura is trots op de komst van Jaguar: “Met Land Rover en het erkende reparateurschap van Jaguar hebben wij in de afgelopen jaren een brede en enthousiaste klantenkring opgebouwd. Wij hebben ook gemerkt dat de twee merken perfect op elkaar aansluiten. Dat begint met de familieband. Bij beide zitten emotie, hightech en natuurlijk de geheel eigen, Britse uitstraling in het DNA gebakken.”

het concern twee reusachtige loodsen van beide 21.000 vierkante meter gebouwd. Voor het wereldwijde concern, met 1200 medewerkers en zeven vestigingen, is de sterke aanwezigheid in de driehoek Terneuzen, Vlissingen en Zeebrugge een logische ontwikkeling.

Tekst en foto Henk van de Voorde

Verbrugge verruimt blikveld

&

EO Martin Verbrugge benadrukte bij de opening in zijn speech het belang van bundeling van krachten tussen de Zeeuwse havens en die van Gent en Zeebrugge. Door de nieuwe terminal wordt in de haven van Zeebrugge de aanwezigheid van staal en forest pro-

ducts versterkt.

Staalhandelaar Koddaert NV uit Koekelare huurt een van de twee nieuwe loodsen. “Wij zijn zeer tevreden met de samenwerking met Koddaert NV, onder leiding van Jean-Pierre Heynderick”, stelt Martin Verbrugge. “Het ene distributiecentrum in Zeebrugge doet dienst als opslag voor rollen staal, de andere loods is met name bestemd voor op- en overslag van forest products. Zeebrugge kan een soort hub worden voor de Franse markt. In Zuid-Amerika wordt enorm geïnvesteerd in forest products. Franse orders vormen een aanzienlijke groeimarkt voor ons.

En Fransen hebben nu eenmaal meer affi niteit met

Zeebrugge dan met Vlissingen.” Onder grote belangstelling vond de feestelijke opening van de nieuwe terminal plaats. Gastvrouw was voormalig miss België Ellen Petri. Alle stoelen waren tot de laatste plaats bezet.

Na de bedrijfspresentaties en officiële toespraken, werd met een druk op de knop door Bas de Jaegere (zoontje van werknemer Sam de Jaegere van Koddaert NV) het nieuwe distributiecentrum officieel geopend. Aansluitend was er een exclusief walking dinner. Dankzij de import van rollen staal per coaster en binnenvaartschip en export van containers op grote zeeschepen wordt het vervoer van rollen staal per truck fl ink aan banden gelegd.

Samenwerking “Het klikt met Verbrugge International. De uitbreiding met de enorme loods past perfect binnen onze toekomstplannen. We kunnen hiermee zowel onze economische als ecologische ambities kracht bij zetten. Het is een win-win-situatie”, zegt Jean-Pierre

Van eenmansbedrijf tot wereldspeler VLISSINGEN • Anton Verbrugge startte eind jaren vijftig van de vorige eeuw met één vrachtwagen. De grondlegger van Verbrugge International (eind 2013 overleden) bouwde zijn levenswerk uit tot een internationaal actief transportbedrijf. Onder leiding van zoon Martin Verbrugge, de huidige CEO, is de onderneming uitgegroeid tot een logistieke dienstverlener op wereldniveau.

Het concern is sterk vertegenwoordigd is in de havens van Terneuzen, Vlissingen en Zeebrugge. Voor offshore gerelateerde activiteiten is de horizon verruimd naar Rotterdam.

De terminals in Vlissingen liggen aan het diepe vaarwater van de Noordzee, direct aan de monding van de Westerschelde. Ze hebben wekelijkse feeder- en treinverbindingen met landen in heel Europa en het Midden-Oosten.

Naast laden en lossen van zeeschepen, binnenvaartschepen, vrachtwagens en spoorwagons, verricht men ook veel toegevoegde waarde activiteiten. De groei van de op- en

overslag van het concern komt vooral tot uiting in de goederensoort stukgoed (breakbulk), met forest products als hout en cellulose. Andere kernactiviteiten zijn de op en overslag van staal, non-ferro producten en witte bulk (fosfaten, meststoffen). In 2012 is de bouw van de Verbrugge Liquid Terminal (VLT) aan de Zevenaarhaven in Terneuzen gerealiseerd. De drie tanks voor de opslag van UAN, een geconcentreerde oplossing van ammoniumnitraat en ureum, hebben een gezamenlijke opslagcapaciteit van bijna 68.000 ton. Vanuit bakermat Zeeland is de horizon naar Zeebrugge verbreed vanwege de noodzakelijke ruimte voor uitbouw van activiteiten. De Vlaamse haven fungeert als hub voor de Europese distributie van papierladingen van diverse producenten. Tegelijkertijd is de kusthaven ook een draaischijf voor de grondstof, namelijk papierpulp. Die wordt voornamelijk vanuit Zuid-Amerika en Canada aangevoerd met gespecialiseerde breakbulkschepen.

10 | 11

De Ondernemer Zeeland

❯❯❯ Martin Verbrugge (links) en Jean-Pierre Heynderick feliciteren elkaar met de nieuwe terminal.

Heynderick, directeur-eigenaar van Koddaert NV. “Verbrugge weet precies hoe het werkt in de haven. Het bedrijf beschikt over al het benodigde moderne equipment en alle know how met betrekking tot logistieke dienstverlening, zoals op- en overslag en ladingbehandeling. Zo worden we volledig ontzorgd. We kennen Martin Verbrugge vanuit de Zeeuwse havens. Zijn manier van denken en onze visie liggen op één lijn. Met hard werken en een no nonsense beleid heeft de familie Verbrugge een prachtig concern opgebouwd. Ook wij zijn met niks begonnen. Mijn opa Emiel Heynderick en mijn vader Robert, inmiddels 84, startten na de oorlog in Thorhout een smederij. Mijn vader is zich begin jaren zestig via het Waalse staalbekken toe gaan leggen op ‘non prime steel’.”

Jean-Pierre volgde aan de Universiteit van Leuven een

rechtenstudie om in de diplomatie te gaan werken. Hij zag het namelijk niet zitten om in ‘het staal’ aan de slag te gaan. De ambtenarij lag hem echter helemaal niet en in 1983 trad hij alsnog toe tot het familiebedrijf, dat vanwege de expansie vijftien jaar geleden naar Koekelare verhuisde.

Inmiddels opereert men wereldwijd.

Vrachtwagens Jaarlijks wordt er een equivalent staal van duizend vrachtwagens uit Oostenrijk per binnenschip geleverd. Britse leveranciers zullen zelfs 1200 vrachtwagens per jaar minder inzetten nu de goederen vanuit Wales naar Zeebrugge kunnen worden verscheept. Verder ontving de haven van Zeebrugge dit jaar ook al duizenden ton coils uit Finland per coaster. “De nieuwe terminal is belangrijk voor de

ontwikkeling van de haven van Zeebrugge. Het is ook een mooi voorbeeld van samenwerking. Eenheid binnen de Maatschappij van de Brugse Zeehaven (MBZ) is essentieel met het oog op de toekomst.”

Monopiles Behalve naar Zeebrugge verruimt Verbrugge ook de horizon naar Rotterdam, via een joint venture met de Sif Group, marktleider in de productie van monopiles. Op de Tweede Maasvlakte verrijst namelijk een nieuwe terminal voor de bouw van windparken op zee.

De nieuwe terminal, die medio 2016 operationeel zal zijn, levert ongeveer 200 nieuwe banen op. Samenloop van productie en logistiek zorgt voor aanzienlijke synergievoordelen. ●

TiP ● beveiliging Wim Huibregtse | Detec Zeeland Beveiliging Van een brand kun je wakker liggen, stel je voor dat er brand ontstaat als je ligt te slapen. Of een brand verwoest je bedrijf. Het is goed om eens bij je zelf na te gaan hoe je jezelf hebt beschermd hiertegen.

De brandweer rukt per jaar zo’n 20.000 keer uit voor een woning- of bedrijfsbrand. Voor woningen kun je eenvoudig rookdetectie plaatsen in de verkeer/vluchtroutes die op 230v zijn aangesloten. Wel met een batterij back-up. Deze rookmelders worden draadloos gekoppeld, waardoor ze allen een ontruimingssignaal afgeven bij een brandmelding.

Hierdoor word je gewekt en kun je de woning op tijd veilig verlaten. Dit is conform het bouwbesluit en de NEN2555.

Voor bedrijven is er meestal al een bewakingsvorm verplicht; niet iedere ondernemer weet dat. De wet gaat er nu vanuit dat elke bestuurder de wet kent, dus ben je zelf verantwoordelijk. Daarom, is het van belang om na te gaan of dit nu

wel goed geregeld is. Welke functie heeft uw bedrijfspand?

In het bouwbesluit 2012, kun je conform besluit Brandveiligheid Gebruik Bouwwerken vinden welke eisen voor u verplicht zijn. Denk aan blusmiddelen, noodverlichting, veilig-

heidsvoorzieningen en ontruimings- en brandmeldinstallatie.

Elektrische apparaten zijn brandoorzaak nummer 1. Bijna alle elektrische apparaten worden warm bij gebruik. Let vooral op apparaten die een ventilator hebben om oververhitting te voorkomen, of waarin lucht wordt aangejaagd. Als de warmte niet goed weg kan door opgehoopt stof, is er brandgevaar. Denk aan wasdrogers, magnetrons, elektrische ovens, mechanische ventilatiesystemen, ventilatorkachels, computers, voedingsadapter, printers en haarföhns.

Alle apparaten zijn veiliger als u ze schoon en vrij houdt.

Maar pas op, water kan kortsluiting veroorzaken. Gebruik daarom ook uw tv-toestel niet als bijzettafel; zet er geen bloemenvazen of planten op. Ondernemers geven natuurlijk niet graag geld uit aan iets wat geen geld oplevert, maar de schadegevolgen kunnen enorm zijn als er wel iets gebeurt en je hebt geen maatregelen getroffen.

de Ondernemer

Voor ondernemend & werkend Zeeland

’s Werelds snelste zonneracewagen Nuna7 heeft een opvolger: Nuna8. De nieuwe auto van het Nuon Solar Team, gebouwd onder leiding van teamcaptain Mark Hupkens uit Vlissingen, is klaar voor de World Solar Challenge. Die race gaat van 18 tot en met 25 oktober dwars door Australië.

Tekst Dennis Rijsbergen Illustratie Dennis Rijsbergen/Nuon Solar Team

0

aandenlang heeft het Nuon Solar Team in Aalsmeer gewerkt aan de zonneracewagen.

De studenten van de TU Delft werkten vaak tot diep in de nacht.

In deze race tegen de klok werden zelfs familieleden en vrienden betrokken bij de productie van de auto. “Er waren dagen dat we hier met broer, vriendin en oudteamleden stonden te schuren”, vertelt teamcaptain Mark Hupkens. Teamleden woonden op een woonboot nabij de loods in Aalsmeer om snel op de werkvloer te kunnen zijn. Teamgenoot Bart Helwig, ook uit Vlissingen: “De afgelopen maanden bestonden uit werken, eten en korte nachten. Dat was behoorlijk zwaar. Maar nu we de eerste kilometers hebben gemaakt met Nuna8 op de testbaan, is dat het allemaal waard.

Het is ons gelukt om een super efficiënte auto te produceren.”

Van Amsterdam naar Parijs Technici van het team werkten in Delft aan de motor van het voertuig. Deze zeer efficiënte motor is verwerkt in de velg van een achterwiel van de auto. De buitenkant van de auto is gemaakt van schuim en TeXtreme koolstofweefsel, dat ook in de Formule 1 wordt gebruikt. Het lichte materiaal maakt dat de auto slechts 160 kilo weegt; dat is 6 keer lichter dan een gemiddelde auto. Ook de accu van de zonneauto is met 20 kilo een lichtgewicht. Ter vergelijking: een zeer zuinige batterijaccu van een Tesla weegt ruim 500 kilo. Op de mini accu kan Nuna even ver rijden als de batterij van de Tesla: ongeveer van

Amsterdam naar Parijs. De auto werd op 3 augustus gepresenteerd in de tuin van Paleis Soestdijk, waar familieleden, vrienden, en sponsoren de auto voor het eerst konden bewonderen.

Coureur De coureur van het team, Tim van Leeuwen, mocht als eerste achter het stuur van de zonneraceauto kruipen. Hij is ook een van de weinige personen die in de auto past. De zogenoemde canopy, de bestuurderscockpit, is nog kleiner dan die van Nuna7. Maar wel veiliger met een knieschot om te voorkomen dat de auto als een harmonica in elkaar deukt bij een zijaanbotsing.

“Veiligheid staat voorop”, benadrukt Tim. Hij gaat de komende weken samen met het team zoveel mogelijk testritten maken. Dat kan niet op de openbare weg, want de auto krijgt pas in Australië een nummerplaat. Maar de coureur sluit niet uit dat over een paar jaar auto’s met zonnepanelen op de weg te zien zijn.

Op de auto prijken honderden foto’s van solarfans in de vorm van twee oranje leeuwen aan weerszijden. De solarfans konden met een donatie hun foto of selfie op de auto laten zetten.

Onder de fans zijn naast koning Willem-Alexander en ruimtevaarder André Kuipers ook familieleden van teamleden, liefhebbers van zonneenergie, kinderen, enkele Zeeuwen en zelfs een hond. De donaties zelf zijn gebruikt om een deel te fi nancieren van het zonnepaneel, dat uit maar liefst 391 zonnecellen bestaat.

Nuna8 is deze week door het team zorgvuldig ingepakt voor de reis naar Australië. Het parcours van ruim 3000 kilometer loopt van Darwin naar Adelaide. Het Nuon Solar Team verdedigt er de wereldtitel. ●

Klaar voor

12 | 13

De Ondernemer Zeeland

de start

Titelverdedigers De World Solar Challenge is een 3000 kilometer lange race dwars door het hart van AustraliÍ voor auto’s die volledig rijden op zonne-energie. De deelnemers rijden in enkele dagen van Darwin naar Adelaide. De wedstrijd vindt eens per twee jaar plaats. Het Nuon Solar Team doet voor de achtste keer mee.

Vijf keer eerder pakte een studententeam van de TU Delft de wereldtitel, waaronder de laatste keer in 2013. In oktober verdedigt het team - met twee Zeeuwen in de gelederen - dus de wereldtitel.

de Ondernemer

kort Werkloosheid laag in Zeeland VLISSINGEN • De werkloosheid in Zeeland is laag vergeleken met de rest van het land. Dat blijkt uit cijfers van het CBS. In de top 3 van gemeenten met de minste werklozen per vacature zijn vrijwel alleen Zeeuwse gemeenten te vinden. Veere is met 4,5 procent de landelijke koploper als het gaat om de laagste werkloosheid. Borsele, Kapelle en SchouwenDuiveland bezetten samen met de Zuid-Hollandse gemeenten Midden Delfland en Molenwaard de gedeelde tweede plaats. Deze gemeenten scoren allemaal een werkloosheid van 4,8 procent. De gemeente Sluis heeft een werkeloosheid van 4,9 procent.

Daarmee is deze Zeeuws-Vlaamse gemeente samen met Katwijk en Schiermonnikoog goed voor een gedeelde derde plaats. De werkloosheid is het hoogst in Rotterdam (12,6 procent). Daarna volgen Den Haag (10,9 procent) en Almere (10,6 procent).

Friesland is overigens de provincie met de meeste werklozen.

Voor ondernemend & werkend Zeeland

De kring Zeeuws-Vlaanderen van Jong Management viert op vrijdag 25 september haar 20-jarig bestaan op grootse wijze. In zalencomplex ‘t Klooster in Zelzate is dan ter ere van het vierde lustrum de Nacht van JM. Zo’n 160 gasten kunnen het feest bijwonen. Kaarten zijn te verkrijgen via de speciaal in het leven geroepen website www.nachtvanjm.nl.

Tekst en foto Henk van de Voorde

Het is een nacht...

'

e lustrumcommissie - bestaande uit Fabian du Puy, Ivo Geernaert, Niek Scheppers, Barry Sutin en Ingeborg Velthoen heeft een interactief programma samengesteld. “Gastspreker is de jonge ondernemer Annic van Wonderen, bekend van I Love Fashion News (ILFN). Zij is met niks begonnen, maar heeft een florerend online fashion bedrijf opgebouwd”, vertelt Du Puy. Belangrijke doelstellingen van Jong Management zijn kennisuitwisseling, netwerken en stimuleren van sociaaleconomische ontwikkelingen. JM ZeeuwsVlaanderen bestaat uit 35 enthousiaste ondernemers en managers tot veertig jaar.

Elke maand is er een bedrijfsbezoek of een thema-avond. Zo brachten de jonge managers bijvoorbeeld een bezoek aan het Europees Parlement in Brussel, de Sluiskil Tunnel, Dow Chemical en ZorgSaam. Het eerste bedrijfsbezoek (in 1995) werd gehouden bij de Gemeente Terneuzen, waar onder anderen Eric de Ruysscher en Eric van ’t Westeinde (de pioniers van JM ZeeuwsV laaa nderen) werden o n t vangen

door toenmalig burgemeester Ron Barbé.

Het bestuur van Jong Management anno 2015 bestaat uit voorzitter Ivo Mattheeuws, vicevoorzitter Joyce Witte, penningmeester Michel van Leuven, secretaris Sander van Remortele en de algemeen bestuursleden Ingeborg Velthoen, Cor Simons en Pieter Baecke.

Jong ondernemen Jong Management Zeeuws-Vlaanderen omarmt de Stichting Jong Ondernemen.

“Voor het Zeeuwse bedrijfsleven is het van groot belang om ook in de toekomst te beschikken over ondernemende mensen. Spelenderwijs wordt al op de lagere school aangeleerd om een ondernemende houding aan te nemen. Ondernemende types zijn voor bedrijfsleven en economie namelijk onmisbaar”, legt Barry Sutin uit.

De kring Jong Management Zeeuws-Vlaanderen heeft afgelopen voorjaar het inspirerende educatieve programma BizWorld uitgerold in de hoogste groepen v a n d e Iris-

school in Terneuzen, ’t Geuzennest in Biervliet en de St. Willibrordusschool in Hulst.

“BizWorld is een vakoverstijgend ondernemersspel, waarbij leerlingen hun eigen bedrijf runnen. Ze ontdekken de basisbeginselen van bedrijfsleven, ondernemerschap en economie”, vertelt Ivo Mattheeuws. “Tijdens het project ontwikkelen ze ook waardevolle vaardigheden op het gebied van rekenen en taal. Zo leren ze bijvoorbeeld omgaan met geld. Daarnaast worden vaardigheden bijgebracht op het gebied van samenwerken, communiceren, presenteren en kritisch denken. De praktijkopdrachten werken enorm motiverend.”

JM Zeeuws-Vlaanderen wil het BizWorld project in het nieuwe schooljaar op minstens zes basisscholen aanbieden. ◗ www.jongmanagement.nl www.nachtvanjm.nl ❯❯❯ Leden van de lustrumcommissie van Jong Management Zeeuws-Vlaanderen, vlnr: Ivo Geernaert, Fabian du Puy en Barry Sutin.

14 | 15

De Ondernemer Zeeland

Zeeuws, zilt en zinnenprikkelend

❯❯❯ Sybe Smit: Wij kunnen de omstandigheden controleren. Van temperatuurschommelingen, wind en ijsgang hebben wij geen last.”

Vanuit de haven van Yerseke zet op maandag 7 september een selectief gezelschap koers naar restaurant de Gekroonde Suikerbiet aan de Nieuwe Haven in Zierikzee. Ter ere van de officiële opening van het Nederlandse Oesterseizoen. Daar worden Axel Buyse (de vertegenwoordiger van de Vlaamse overheid in Nederland) en Jannis Brevet (2-sterren chef Manoir Restaurant Inter Scaldes) geïntroniseerd in het ‘Gilde van de Vergulde Oester’.

Tekst Henk van de Voorde Foto Dirk-Jan Gjeltema

V

ia Zierikzee wordt er vervolgens naar Sint-Annaland gevaren waar de veiling van het eerste mandje platte oesters, de Rolls Royce onder de oesters, zal geschieden. Ondernemers uit de hele Delta regio zijn uitgenodigd om de veiling mee te maken. De opbrengst gaat dit jaar naar het nieuwe Koningin Máxima Centrum in Utrecht. “Oesters zijn Zeeuws, zilt en zinnenprikkelend. Onze oesters zijn van nature uitermate gezond, met allerlei soorten vitaminen”, zegt voorzitter Cees van Liere van de Nederlandse Oestervereniging.

Toekomst Hij maakt zich echter wel de nodige zorgen om de toekomst van de Zeeuwse oestercultuur. Door een Japanse roofslak en het herpesvirus worden met name jonge oesters aangetast. Oesterkweek op land is wellicht een alternatief voor de wilde oesters. In Colijnsplaat, in een perceel aan de voet van de Zeelandbrug, is een grote loods verrezen. Binnen wordt straks gestart met het kweken van oesters op land, een innovatieve vorm van aquacultuur. Aan de inrichting

van de loods wordt momenteel de laatste hand gelegd. “We kunnen de omstandigheden controleren. Van temperatuurschommelingen, wind en ijsgang hebben wij geen last.

Zo was er in 1963 een hele strenge winter. Die was fataal voor de platte oester. Wij zijn ook niet overgeleverd aan allerlei gevaren van buitenaf zoals eidereenden, scholeksters en slakken. En brandstof is ook niet meer nodig”, zeggen vader en zoon Sam en Sybe Smit.

Proeverij In de binnendijkse oesterkwekerij transformeert oesterbroed in consumptieoesters. Zowel de Zeeuwse platte oesters als de goedkopere creuses. De voeding voor de oesters (algen) kweekt de familie Smit eveneens. Daartoe zijn grote buitenbassins aangelegd. Er wordt ook een toeristisch bezoekerscentrum gerealiseerd, compleet met proeverij.

“Het scheiden van het product en de voeding (verse microalgen) is uniek. Onze innovatieve activiteiten stroken prima met het beleid van de Provincie Zeeland en de HZ, die de ontwikkeling van aquacultuur hoog op de agenda hebben staan”, vertelt Sybe. Het bedrijf Smit & Smit heeft veel

schoon Oosterscheldewater nodig. Op het naastgelegen terrein van de Stichting Zeeuwse Tong is gelukkig al een leiding aanwezig voor de aan- en afvoer van zout water.

Financiering “Het aanlooptraject van drie jaar zat vol met uitdagingen, zoals het verkrijgen van de benodigde vergunningen. Ook de fi nanciering was een behoorlijke puzzel. De Rabobank is vrij vroeg in het traject betrokken geraakt en door haar advies en vertrouwen is het uiteindelijk gelukt om te starten met onze Zeeuwse onderneming van de toekomst. Na een succesvolle proefopstelling in een container bij de Zeeuwse Tong kunnen we in de nieuwe loods daadwerkelijk oesters gaan kweken. Tegelijkertijd zijn we ook in staat om oesters van mindere kwaliteit een boost geven, zodat ze van hoogwaardig niveau worden. Wij kweken oesters van topkwaliteit die het hele jaar door vers leverbaar zijn”, aldus Sybe Smit. ● ◗ Kijk voor de voortgang van het proces oesterkweek op land: www.facebook.com/smitensmit

de Ondernemer

Voor ondernemend & werkend Zeeland

Swype

Waardering:

●●●●●

Beschikbaar:

iPhone en Android

Prijs:

0,99 euro

Tijd is geld. Dus als je veel op je smartphone of iPad berichten tikt, dan is de app Swype zeker het overwegen waard. Met deze app kun je namelijk tot wel 40 procent sneller typen. Swype is een alternatief toetsenbord voor zowel Apple IOS als Android apparaten. Vooral handig voor mensen die nogal eens zitten te hannessen met dat kleine toetsenbord op hun smartphone. Met Swype raak je geen letters meer aan. Je vormt snel woorden en zinnen door met je vinger over het toetsenbord te vegen ofwel te swypen. Op basis van de letters waar je met je vinger over glijdt, voorspelt de app wat je van plan bent om te typen. Het is misschien even wennen, maar typen met Swype is zeker het proberen waard. Overigens kunnen de knoppen van het toetsenbord ook op de oude manier ‘ingedrukt’ worden. O ja... de app bevat ook een Nederlandstalig woordenboek. Van ons krijgt de app 3 stemmen, maar als de bugs zijn opgelost die er nu nog inzitten, dan komen we in de buurt van 5.

Groei woningmarkt zet door VLISSINGEN • De groei van de koopwoningmarkt zet door. Dat stellen de economen van de Rabobank in hun kwartaalbericht over de woningmarkt.

De eerste helft van dit jaar was al veel beter dan afgelopen jaren, maar de groei zet ook in de rest van het jaar en in 2016 door, verwacht de Rabobank.

Dit jaar wisselen naar verwachting 170.000 tot 185.000 woningen van eigenaar. In 2016 zal dit aantal volgens Rabobank stabiliseren rond 170.000 tot 190.000 verkochte woningen.

Ook de prijsontwikkeling is gunstig. Het ziet er naar uit dat de prijzen dit jaar met 2 tot 3,5 procent stijgen ten opzichte van 2014. Voor rekent de Rabobank op een gemiddelde prijsstijging van 2,5 tot 4,5 procent.

Als redenen voor de aantrekkende woningmarkt noemt econoom Pieter van Dalen van de Rabobank de toenemende werkgelegenheid die voor een hoger gemiddeld besteedbaar inkomen zorgt, de historisch lage hypotheekrente en het hoge consumentenvertrouwen.

‘Graauw’ bewaakt Het dorp Graauw als centrum van de wereld? Oprichter Jos Heijens van Lab Zeeuws-Vlaanderen - inmiddels met pensioen - zei het regelmatig met een kwinkslag, maar hij lijkt met een beetje fantasie gelijk te krijgen. Voedselveiligheid is hot. En het lab verricht analyses voor opdrachtgevers uit zo’n beetje alle werelddelen.

Tekst Henk van de Voorde Foto Camile Schelstraete

Containeroverslag groeit VLISSINGEN • De totale aanen afvoer van goederen in de Nederlandse zeehavens is vorig jaar met 2,3 procent gestegen tot 570 miljoen ton. Dat blijkt uit cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek. De overslag van containers is in 2014 zelfs met 9 procent ge-

stegen. Het containervervoer maakt een steeds groter deel uit van de zeevaart van en naar Nederland. Het totaalgewicht van overgeslagen containers is sinds 2000 met bijna 25 procent gegroeid. De overslag van bulkgoederen daalde in deze periode met 2 procent.

9

oedingswaren komen van alle continenten ons land binnen. Bemonsteren, analyseren en onderzoeken zijn van levensbelang. Steeds meer werk dus voor laboratoria, mede omdat supermarktondernemers alleen producten van topkwaliteit in hun schappen willen hebben. “We verrichten analyses voor alle werelddelen. Vorige week kregen we nog monsters opgestuurd uit Ecuador”, aldus Guido de Clercq, operationeel manager dioxine in Graauw.

Dioxine-analyses vormen een nieuwe loot aan de stam van het Zeeuws-Vlaamse lab. Per 1 maart van dit jaar is de accreditatie voor dioxine-analyses op Food en Feed een feit. “Er werken momenteel vier vaste mensen op ons dioxinelab. In vergelijking met de dertig man op de pesticide-afdeling is dat niet veel. We gaan echter ook de dioxine-analyses fl ink uitbouwen”, weet General Manager Rense Vos van Eurofi ns Lab Zeeuws-Vlaanderen. Dioxines en dioxineachtige PCB’s zijn residuen die vooral via de

16 | 17

De Ondernemer Zeeland

toerenteller

Nog te broos Gingen onze experts nog vol optimisme op vakantie, weer terug op de werkvloer lijkt het alsof ze ook weer met beide benen op aarde staan. De toerenteller neemt toch aardig wat gas terug van een 7.1 naar een 6.8. Henk de Haas, voorzitter van de Zeeland Port Promotion Council verwoordt het algemene gevoel in Zeeland: “Veel economische indicatoren staan op groen, maar de groei verloopt traag en is kwetsbaar.” Hij is overigens met een 7.2 deze maand wel één van de meest gullle cijfergevers.

Allereerst verwelkomen we in deze rubriek een nieuwe expert: Jo-Annes de Bat, de kersverse gedeputeerde Economie. Daarmee nemen we ook afscheid van Ben de Reu die ons steevast trouw van een cijfer en toelichting voorzag. Bedankt! Terug naar

Jo-Annes de Bat

7.0

André Slootmaker

5.5 scoren. Weer een 5.5 van ZLTOvoorman André Slootmaker.

“Binnen de landbouw is het heel wisselend, waarbij de plantentelers wat verdienen en het bij de veehouderij allemaal heel moeilijk is.”

n e u tra a l

4

5

op

2

1

tisc tim is

h

6.8

10

0

6 7

3

9

Seminar In het lab in Graauw was er onlangs een geslaagd dioxineseminar. “Er waren voedingsmiddelenproducenten uit het hele land aanwezig. De laatste ontwikkelingen werden geschetst door Wim Traag - dé expert op het gebied van dioxines - en Stefan van Leeuwen, zijn opvolger bij het Rikilt. Dit Nederlands instituut voor voedselveiligheid maakt deel uit van de universiteit van Wageningen”, aldus accountmanager Carolien Heijens. Het aantal medewerkers bij het lab in Graauw is sinds de overname in 2013 door het wereldwijde Eurofi ns gegroeid tot 130. De laboratoria binnen het concern zorgen voor synergie, kruisbestuiving en talentontwikkeling. Er zijn mondiaal 15.000 mensen werkzaam, verdeeld over ruim 200 vestigingen. ● ◗ www.labzvl.nl

“Een 6,8 lijkt me deze maand een mooi cijfer”, zegt Ronald van der Hart van Totaalbouw Zeeland.

“Tekenen van herstel zijn hier nog niet echt merkbaar. Maar de verwachtingen zijn goed; in andere delen van het land is de markt al sterk verbeterd. Nog even geduld!” Voorzitter van Bouwend Zeeland, Eric de Ruijsscher, blijft voorzichtig. “De economie en ook de woningbouw gaan dit moment de goede kant op.” Maar het blijft volgens hem nog broos. Cijfer:

8

Risico’s uitsluiten Het Zeeuws-Vlaamse lab is uitgegroeid tot een mondiale speler op het gebied van mestonderzoek en pesticideresidu-analyses op groenten en fruit. “De werkzaamheden in het kader van voedselveiligheid behoren tot de kernactiviteiten van ons bedrijf. De overheid probeert de risico’s op overschrijdingen van mogelijke schadelijke stoffen zoveel mogelijk uit te sluiten. Supermarkten worden er op afgerekend als hun producten die in de schappen liggen

overschrijdingen van pesticideresiduen bevatten.

Te veel dioxine is nog veel schadelijker. De overheid probeert de uitstoot van dioxine dan ook zo veel mogelijk bij de bron aan te pakken. In de afgelopen decennia zijn er diverse dioxineschandalen geweest.

Dit heeft de levensmiddelensector en diervoedingsbranche in een lastig parket gebracht. De wetgeving is aangescherpt met betrekking tot de maximumgehalten en actieniveaus”, aldus Vos.

7.2

h

voeding het menselijk lichaam binnendringen door het nuttigen van producten zoals melk, vlees, vis en eieren. In de Europese wetgeving is vastgelegd hoeveel van deze residuen er maximaal in voedingsmiddelen en diervoeder mag voorkomen. “De Europese wetgeving is niet alleen fl ink aangescherpt met betrekking tot de Maximum Residu Limiet (MRL) van pesticiden op groenten en fruit maar ook op het gebied van dioxines”, verklaart De Clercq. “Die slaan vanuit chemische processen neer op de grond. Kippen pikken deze stoffen op, waardoor ze in vlees en eieren terecht komen. Dioxine is veel schadelijker dan pesticide, omdat het niet afbreekt. Als het eenmaal op de grond is terechtgekomen, blijft het liggen. Via met name kippen- en varkensvlees blijft het lang in de vetten van het menselijk lichaam zitten.”

Henk de Haas

s tisc

voedselveiligheid

p e s s im i

❯❯❯ Dioxine-analyses vormen een nieuwe loot aan de stam van Lab Zeeuws-Vlaanderen. Vlnr. Rense Vos, Guido de Clercq en Carolien Heijens.

De Bat: ook hij ziet wel goede ontwikkelingen. “Het toenemende consumentenvertrouwen, de stijgende export en verkoop woningen. Daarnaast lijkt het een prima zomer te zijn voor de toeristische sector.” Maar... “tegelijkertijd zijn er onderzekerheden in Europa en de wereld: de Griekse economie, vluchtelingenstromen, stagnerende Chinese economie. Daarom een 7.0.”

6.0. Makelaar Paul Fermont merkt zeker wel wat van de economische opleving. “De nieuwbouwwoningen in Goes en Middelburg zijn zeer goed in trek. Ondanks de nieuwe hypotheeknormen van 1 juli hebben we geen terugval gezien in de verkopen en de verstrekking van hypotheken.

Binnen de bedrijfspanden is het opvallend dat er meer winkels zijn verhuurd met toch goede prijzen en meerjarige contracten. In kantoorpanden zit weinig beweging.”

Fermont geeft een mooie 7.2.

Commercieel directeur John Anthonise van Rabobank Walcheren/Noord-Beveland is - met een mooie 7.3 - ook één van de optimisten. “Consumenten geven meer uit aan dagelijkse bestedingen en dat is goed voor de detailhandel. Zo zien we ook de werkgelegenheid positief ontwikkelen, waarbij de werkloosheid in Zeeuws Vlaanderen zelfs daalt tot 4 procent, de laagste van Nederland! We zien ook een stijgende vraag naar bedrijfskrediet hetgeen een signaal is dat ondernemers meer vertrouwen in de toekomst zien.”

De agrarische sector blijft laag

de Ondernemer

Voor ondernemend & werkend Zeeland

starter

Nieuwe tool voor winkeliers

In een tijd waarin retailers het lastig hebben, brengt Benjamin Wilgers een innovatief concept. Het komt neer op gericht en efficiënt adverteren. Na zijn studie bedrijfseconomie aan de Hogeschool Zeeland in Vlissingen was de Goesenaar enkele jaren in loondienst werkzaam als business controller. Ondertussen was hij op persoonlijke titel al druk aan het pionieren op ict gebied.

Tekst Henk van de Voorde Foto Aad Meijer

Tot vervelens toe worden advertenties doorlopend op grote schermen vertoond, vindt Wilgers. “Eindeloos komen dezelfde commercials in beeld.

Maar wat is het resultaat en welke doelgroep wordt er bereikt? Van enige samenhang en efficiëntie is geen sprake.” Dat zette Wilgers aan het denken. Samen met compagnon Paul Rouw bedacht hij een concept om de outdoor advertentiemarkt open te breken, analoog aan de digitale snelweg. “Onze visie is dat wij de tools waar nu geld voor wordt betaald gratis aanbieden en dat wij de fysieke advertentiemarkt transparant en toegankelijk maken voor iedereen. Vroeger kocht men ongerichte ‘banners’ op websites. Toen kwam Google waardoor advertenties exact op doelgroep konden worden vertoond. Ditzelfde willen wij doen met de buitenmarkt via digitale schermen in de fysieke wereld, waar gericht op doelgroep geadverteerd kan worden, voor iedereen en voor elk budget”, aldus Wilgers.

Centraal bij het benaderen van de geschikte doelgroepen staat de AdPlay.

Deze doet automatisch elke vijf seconden een meting met het oog op de doelgroepen die in de buurt zijn. Vervolgens wordt een relevante advertentie vertoond. Er worden profielen opgebouwd van mensen die zich ergens bevinden. Aan iemand die bijvoorbeeld geïnteresseerd is in trendy schoenen wordt op een scherm een relevante advertentie vertoond. De verzamelde data, met dank aan de mobiele telefoons, wordt nuttig gebruikt. Inmiddels is er in Zeeland op proef een AdPlay actief op locaties in Goes, Koudekerke en Sas van Gent. Binnenkort zal AdBloom officieel de markt opgaan om haar nieuwe concept uit te dragen. De bedoeling is dat er nog dit jaar duizend locaties beschikbaar komen. Winkeliers of horecaondernemers die hun bedrijf openstellen voor een AdPlay genieten allerlei gratis faciliteiten zoals Wifi, eigen landingpagina en advertenties.

Naam Bedrijf Begonnen Meevaller Tegenvaller Website

Benjamin Wilgers (2 8) Adbloom 1 januari 2014 positieve reacties va n zowel adverteerders als publishers complicaties bij de technologische ontwikkeling van de AdPlay www.adbloom.eu

18| 19

De Ondernemer Zeeland

Groot feest in Breskens dit weekend. Team Brunel en de Eendracht meren af bij Damen Breskens Sailing Weekend (DBSW): drie dagen vol zeilwedstrijden in de monding van de Westerschelde en vermaak op de kade voor jong en oud. Zeeland Sport & Leisure staat de DBSW-organisatie met raad en daad bij.

Tekst Rudi Wijnacker Foto Anusjka Martens

ZSL hijst zeilen voor Damen Breskens Sailing

7

eam Brunel vaart dagelijks en de Eendracht vaart zaterdags uit met gasten in de Westerscheldemonding waar ruim zeventig zeilschepen uit Nederland, België, Frankrijk en Groot Brittannië het opnemen tegen elkaar. Het grote publiek kan deze wedstrijd vanaf de havenhoofden en duinen aanschouwen en zaterdagochtend op het water aan boord van voormalig loods- en marineschip Castor.

De haven van Breskens biedt tijdens en vooral na de wedstrijden volop vermaak voor zowel deelnemers als toeschouwers zoals het bezichtigen van de schepen en de feesten na afloop van de wedstrijddagen.

Jeugdzeilen Vandaag is de Zeil Belevenis voor de jeugd met de Zeeuwse zeiltalenten Esmée van Drielen en Finn Kribbe. In een dagvullend programma maken kinderen kennis met het reilen en zeilen aan boord van een echt zeiljacht. Met deze clinic laten Zeilschool Deltazeilers, Sport Zeeland en Zeeland Sport & Leisure kinderen kennismaken met het zeilen en stimuleren zij talentontwikkeling in de Zeeuwse zeilwereld.

Watersportvereniging Breskens is nauw verbonden met de organisatie van Breskens Sailing. De vereniging maakt deel uit van de Deltacombi, een jeugdzeilcompetitie in samenwerking met andere Zeeuwse verenigingen.

Het kweken van zeiltalent is ook

een speerpunt van Multraship, één van de hoofdsponsoren. “Als watergebonden Zeeuws bedrijf ondersteunen wij Breskens Sailing vanaf het eerste uur door onder meer start- en begeleidingsschepen te leveren”, zegt directeur Leendert Muller. “De vele jonge bemanningsleden kunnen dit weekend ervaring opdoen in een internationaal en hoogstaand deelnemersveld. Een aantal van hen zeilden hun eerste mijlen in de Deltacombi waarbij wij ook faciliteren.”

Wedstrijdklassement De kern van het grootste zeezeilweekend van zuidwest Nederland bestaat net als tijdens de eerste editie van Breskens Sailing Weekend twaalf jaar terug uit zeilwedstrijden in diverse klassen.

“Naast de gebruikelijke races om het Open Nederlands Kampioenschap Zeezeilen onder het IRC en ORC handicap systeem”, zegt voorzitter Roy van Aller, “komen ook de toerklassen (cruiser-racers) aan hun trekken en breiden we dit jaar de vloot uit met de TwoHanded-klasse, oftewel met twee bemanningsleden. Hierdoor zijn de wedstrijden voor een nog breder publiek toegankelijk en zet Breskens zich steviger op de kaart als zeezeilhaven.”

Door de jaren heen heeft Breskens zich tussen een aantal befaamde zeillocaties gemanoeuvreerd.

Muller: “Breskens ligt centraal tussen Scheveningen en de Belgische en Franse kustplaatsen en de haven is onder alle omstandighe-

❯❯❯ Internationale zeilteams strijden de komende dagen tegen elkaar tijdens DAMEN Breskens Sailing Weekend. Iedere dag wordt afgesloten met een openbaar toegankelijke feestavond. den te bereiken én te verlaten. Bij goed weer kun je de Noordzee op, bij slecht weer de Westerschelde.

De wedstrijden tijdens Damen Breskens Sailing Weekend gaan dus gegarandeerd door.”

Het programma Vrijdag 28 augustus: 10.30-16.00 Zeil Belevenis voor 8-12 jarigen; 10.00-18.00 Bureau Veritas zeilraces; Middag: aankomst Team Brunel; 20.00 Prijsuitreiking; 21.00 Feestavond met DJ.

Zaterdag 29 augustus: 10.00-18.00 Damen zeilraces; 10.45-13.00 rondvaart Castor (Vissershaven, 10 euro p.p., Zeelandpas 7,50 euro); 11.00 Eendracht vaart uit; 16.00 Team Brunel bezichtigen (kop Middenhavendam); 20.00 Prijsuitreiking;

21.00 Optreden Bressiaanse coverband Size Matters (openbaar).

Zondag 30 augustus: 09.00-16.00 Multraship zeilraces; 17.00 Prijsuitreiking. ●

◗ www.stichtingzsl.nl ◗ www.breskenssailing.org

Breskens wordt zeezeilhotspot BRESKENS • Breskens wordt door de gunstige ligging steeds bekender in de zeezeilwereld. Inmiddels hebben Watersportvereniging Breskens, Provincie Zeeland, Gemeente Sluis en diverse bedrijven een koers uitgezet om van Breskens een internationale zeezeilhotspot te maken waarmee het internationale zeilerspubliek van alle gemakken wordt voorzien.

Roy van Aller: “Momenteel wordt onderzocht hoe de jachthaven kan worden uitgebreid. De

bedrijvigheid in de Vissershaven moet verplaatst worden en er komt nieuwbouw op de Middenhavendam. Het toenemende aantal toerzeilers dat hierdoor Breskens aandoet, versterkt de gehele regio. Allereerst profiteren de supermarkten en restaurants, maar passanten huren ook fietsen om de omgeving te verkennen of ze gaan per bus naar Cadzand of de Belgische kust. De Oosterschelde is vaak een logische vervolgbestemming.”

28-30 AUGUSTUS WORDT MEDE MOGELIJK GEMAAKT DOOR:

stichtingzsl.nl

de Ondernemer

Voor ondernemend & werkend Zeeland

Voor Zeeland is de vrijetijdseconomie een topsector. Zon, zee en strand trekken toeristen die veelal een leuk budget voor hun vakantie hebben gereserveerd naar de provincie. Natuur, cultuur en evenementen versterken de branche, maar het is de horeca waarin wij ons als provincie duidelijk op de toeristische kaart onderscheiden.

Tekst John de Kok Foto Arie Kievit

Zeeuwse gastronomie centraal in nieuwe opleiding

M

et 650 kilometer aan kustlijn van diverse soorten wateren heeft Zeeland op recreatief gebied ongekende mogelijkheden voor jong en oud, van avontuurlijk kitesurfen tot relaxt fietsen. Al dat water geeft ook een natuurlijke voorsprong op andere provincies op culinair en gastronomisch gebied. Onze wateren zitten vol met heerlijke Zeeuwse Zilte Zaligheden, landgroenten hebben vaak een specifieke zilte smaak.

We zijn al sterk in het ontginnen van de mogelijkheden die daaruit voortkomen, het aandeel horecabedrijven ten opzichte van het totaal aantal bedrijven bedroeg volgens een onderzoek in 2011 in Zeeland 5,3 procent, ten opzichte van 3,5 procent landelijk gezien.

Tussen 2011 en 2014 was de horeca ook de enige sector in Zeeland waar de werkgelegenheid toenam.

Om de branche te behouden en te versterken hebben Zeeuwse ondernemers van horeca tot voedselproducent zich samen met onderwijs, overheid en koepelorganisaties in maart dit jaar verenigd in het samenwerkingsverband Food Lab Zeeland. In totaal zijn er zo’n vijftig partners die zich voor vier jaar hebben vastgelegd, met als doel de horeca te stimuleren en te innoveren waarbij het Zeeuwse streekproduct het speerpunt is.

Door het imago van de horeca als netwerk te promoten kan Zeeland als culinaire bestemming

hoog op de internationale kaart komen. Onze streekproducten mogen gezien worden. Een foto in een reisbrochure van een heerlijk en typisch Zeeuws zeegerecht in een aantrekkelijk establishment kan niet alleen de doorslag zijn om voor Zeeland als toeristische bestemming te kiezen, voor de Bourgondiër kan het een reden zijn om speciaal naar Zeeland af te reizen. Om die econom ische mogel ijkheid zoveel mogelijk te b e nu t t e n heb je pr ofe ssiona ls in de keuk e n en de bediening nodig,

daarom moet de kwaliteit van het horeca-onderwijs in Zeeland behouden en verder verbeterd worden, vinden ze bij Food Lab Zeeland. “We willen de culinaire kwaliteit in Zeeland voor het voetlicht brengen. Na zon, zee, strand, recreatie en rust willen we ook de culinaire liefhebber naar Zeeland krijgen. Daar is een specialistische kennis voor de bereiding van het Zeeuwse st reekpr o d u c t v o o r nodig”, v e r telt de proje c tleider van Food Lab

Zeeland, Gre Krijn. Dit schooljaar start er daarom een bijzondere opleiding bij het Scalda College in Middelburg. Gespecialiseerd kok in de Zeeuwse keuken. Het is een BBL-opleiding op mbo4 niveau waarbij de lessen op maandag gegeven worden, meestal in modules op locatie bij Food Lab Zeeland partners, dus bij leveranciers, producenten, of in de keuken bij gerenommeerde koks. “De leerlingen zijn vanaf de start bezig met het eindresultaat en moeten vooral uit de praktijk leren. Bij lessen in de bereiding van oesters moeten ze alles over oesters en de bereiding weten, maar ze zullen ook de oesterputten zien. Een gastheer of gastvrouw moet de beleving van het Zeeuwse streekproduct op de gasten kunnen overbrengen. Het is wel een opleiding voor mensen die het echt willen, voor wie koken een passie is. Je zult er hard voor moeten werken.”

Binnen de opleiding moeten leerlingen zelf met creatieve oplossingen komen, out of the box leren denken, legt Krijn uit.

Ook duurzaamheid en commercieel denken is een belangrijk deel van de opleiding. De opleiding vormt het slot op een doorlopende leerlijn vanaf vmbo3. Krijn: “Deze opleiding kan jongeren in Zeeland houden en zelfs naar Zeeland halen. Als deze koks op de markt komen hebben ze een meerwaarde voor de profi lering van het bedrijf en uiteindelijk Zeeland.” ●

20 | 21

De Ondernemer Zeeland

Seacontractors uit Middelburg heeft een belangrijke stap gezet in de richting van mondiaal leiderschap in het segment van werkschepen voor de offshore, baggerindustrie en civiele constructies.

Het bedrijf heeft namelijk zijn vloot flink uitgebreid.

Tekst Henk van de Voorde Foto Seacontractors

Specialist in ‘workboats’ breidt uit

kort Nieuwe bulkterminal levert extra banen op VLISSINGEN • 50 tot 100 directe en indirecte arbeidsplaatsen. Die kan Zeeland verwelkomen met de komst Bulk Terminal Zeeland B.V. (BTZ) naar een terrein in de haven van Vlissingen. BTZ gaat het terrein aan de Quarleshaven gebruiken voor de opslag en verwerking van bulkgoederen. Inmiddels is er een kade aangelegd waar schepen met een maximale lengte van 225 meter kunnen laden en lossen. We hebben de mogelijkheden in de haven bekeken nadat we een behoefte bespeurden aan bulkgoedverwerking en daar begon onze reis”, legt algemeen directeur van BTZ, Marijn van Nispen uit. “Met name dankzij de zeer goede samenwerking met de commerciële afdeling van Zeeland Seaports,” aldus Van Nispen. “De haven van Vlissingen beschikt over een uitstekende infrastructuur waar BTZ gebruik van kan maken.

Vlissingen ligt op slechts een uur varen van de Noordzee en is zeer goed ontsloten naar het Europese achterland, zowel over de weg, per spoor als via de binnenvaart. Volop kansen dus voor een succesvolle bulkoperatie.” BTZ is in januari dit jaar opgericht met als doel om de leegstaande opslagruimte voor bulkgoederen, met een oppervlakte van 6.000 vierkante meter, over te nemen en de bulkgoed verwerkende dienstverlening in Vlissingen uit te breiden. Hierbij zal nauw worden samengewerkt met Vertom Shipping.

Tholen op de kaart THOLEN • Waarom je bedrijf vestigen in de drukke en dure Randstad als er een goed alternatief is? Bedrijventerrein Welgelegen op Tholen bijvoorbeeld, dat vlak langs de nieuwe A4 ligt. De gemeente Tholen en Invest in Zeeland hebben daar een promotiefilmpje over gemaakt. Die is te zien via www. youtube.com/edit?video_id=PKkV6QqltvQ). Ondernemers zoals Hemi en Hazacom vertellen waarom zij Tholen hebben gekozen om zich met hun bedrijf te vestigen.

D

e wereldwijde maritieme dienstverlener heeft haar vloot recentelijk uitgebreid met de gloednieuwe offshoreschepen Atlantis en Dian Kingdom. De twee 70 tons bollard pull offshore anchor handlers werden gebouwd op de scheepswerf van Damen Shipyards Group in Vietnam. De twee origineel gebouwde Stan Tugs zijn compleet op maat gemaakt als Anchor Handling Tug (AHT) workboats.

De Atlantis en de Dian Kingdom zijn op woensdag 12 augustus opgeleverd op de Damen Song Cam shipyard in Haiphong. De Atlantis is vervolgens op 16 augustus van de scheepswerf vertrokken voor haar ‘maiden towage trip’ van Singapore naar het Midden-Oosten. “Deze 70 tons bollard pull AHT workboats vormen een mooie aanvulling op onze bestaande vloot. Met onze gespecialiseerde services kunnen we tegemoet komen aan de specifieke wensen van de maritieme industrie”, aldus Xander Schanssema,

directeur-eigenaar van Seacontractors. Eerder dit jaar had het bedrijf haar vloot al fors uitgebreid door de overname van zes werkschepen. De B-klasse schepen betreffen een overgenomen bedrijfsonderdeel van Koninklijke Boskalis Westminster NV. Het omvat de schepen Smit Bison, Smit Buffalo, Smit Bronco, Smit Barracuda, Smit Beluga en Smit Bulldog. ● ◗ www.seacontractors.com

TiP ● Social Media Marjolein van der Horst | Mediastrategie Zeeland LINKEDIN STAAT BEKEND

als hét social media-kanaal voor zakelijk gebruik. Niet alleen handig als online visitekaartje, maar ook om de B2B markt te benaderen. Een succesvolle inzet begint met een goed ingerichte bedrijfspagina. Zorg voor een professionele uitstraling met een logo (en eventueel een achtergrond) van goede kwaliteit en voor een heldere omschrijving van je bedrijf en jouw producten of diensten. Het moet voor een lezer direct duidelijk zijn wat je precies doet.

Vervolgens is de uitdaging om volgers en klikken te genereren. Een essentieel onderdeel hierbij is het delen van relevante content voor jouw doelgroep. Voorbeelden van interessante content zijn actuele ontwikkelingen in jouw branche, zakelijke successen en cases. Ook is een blog

een veelzijdig middel waarin je jouw expertise kunt tonen of innovatieve producten kunt uitlichten. Pas wel op voor een overdaad aan commerciële content: dit schrikt (potentiële) volgers juist af.

Content geplaatst? Monitor dan de resultaten. LinkedIn biedt hiervoor diverse statistieken waarmee je inzicht krijgt in welke content wel of juist niet scoort bij jouw doelgroep.

Een mooie kans om doelgerichter content te creëren en bij te sturen waar nodig.

Creëer tot slot aandacht voor jouw LinkedIn bedrijfspagina door op jouw website social media icoontjes toe te voegen en ook volgers op jouw andere social media-kanalen bewust te maken van je aanwezigheid op LinkedIn. Zo ga je voor een succesvolle inzet en haal je meer rendement uit jouw inzet van LinkedIn!

de Ondernemer

Voor ondernemend & werkend Zeeland

De Zeeuwse Rabobanken leveren regelmatig een bijdrage aan de maatschappelijke en economische ontwikkeling van de provincie. Als grootste bank in de regio ondersteunt de Rabo tal van lokale initiatieven. Niet alleen met financiële middelen, maar vooral ook met kennis.

Tekst Peter Urbanus Foto Thinkstock.com

Bank steunt met geld én kennis

6

amen met andere partners willen de Rabobanken graag initiatieven op het gebied van werkgelegenheid, techniek, kennisoverdracht, educatie en innovatie ondersteunen. Dat wil ze bereiken met inzet van menskracht, kennis, netwerken, middelen en geld.

Kennis Delen is een gezamenlijk initiatief van de Zeeuwse Rabobanken. Goede initiatieven op het gebied van welzijn, cultuur, sport, verenigingsleven, integratie, fi nanciële educatie en maatschappelijk betrokken ondernemen worden op weg geholpen.

Daartoe hebben de drie Zeeuwse Rabobanken elk een regionaal fonds, dat wordt gevoed vanuit de winstbestemming (het zogenaamde Coöperatief Dividend) van de bank. Rabobank Zeeuws-Vlaanderen levert bijvoorbeeld via haar Stimuleringsfonds een bijdrage aan innovatieve projecten die de economie en leefbaarheid in de regio bevorderen. Rabobank Walcheren/ Noord-Beveland heeft daarvoor het Economisch Ontwikkelings Fonds opgericht.

ZomerOndernemer De ZomerOndernemer is een voorbeeld van een project dat mede mogelijk is gemaakt via de Stimuleringsfondsen van

Rabobank Oosterschelde en Rabobank Zeeuws-Vlaanderen. Scholieren en studenten kregen vier tot zes weken de gelegenheid om kennis te maken met het ondernemerschap. Door middel van een driedaagse training, hulp bij het schrijven van een ondernemingsplan en wekelijkse informatiebijeenkomsten met bekende ondernemers werden zij klaargestoomd voor het ondernemerschap.

Quinten Allaart uit Schoondijke verhuurt allerlei materialen voor evenementen, zoals springkussens, Abraham- en Sarahpoppen en materialen voor stormbanen.

“Ik werd benaderd via de gemeente Sluis.

De ZomerOndernemer is bedoeld voor

jongeren en studenten van 17 tot en met 22 jaar. Ik kreeg een driedaagse cursus.

Het ging over zaken als jezelf presenteren, marketing, boekhouden en de Kamer van Koophandel.”Allaart is inmiddels actief als evenementenbureau Makkey. Onlangs heeft hij zijn eerste springkussen besteld en dat is al gereserveerd voor de straatbarbecue van Oostburg.

MiniMasterprogramma Een ander voorbeeld is het MiniMasterprogramma voor ondernemers. De Rabobanken Zeeuws-Vlaanderen en Walcheren/Noord-Beveland organiseren samen met de landelijk opererende organisatie

Projecten in de agrarische sector De Zeeuwse Rabobanken kennen nog een aantal provinciebrede ‘kennis-projecten’, met name voor agrarische ondernemers. Deze worden ondersteund vanuit het Coöperatief Dividend.

Binnen het project ‘Hightech Sensing’ doen agrariërs nieuwe kennis op van de bodem. Om ervoor te zorgen dat de productiewaarde per hectare hoger wordt zijn DLV Plant, Zeeuws Agrarisch Jongeren Kontact (ZAJK) en landbouworganisatie ZLTO een project gestart.

Hightech Sensing, maakt gebruik van sensoren om beter inzicht te krijgen in de toestand van de bodem. Het project is gestart in de aardappelteelt. Zo worden er regelmatig luchtfoto’s gemaakt. Dat levert informatie op over bijvoorbeeld bodemtypen en -kwaliteiten, maar ook de stand van het gewas. Aan de hand hiervan weet de teler

of en waar hij meer moet bemesten of irrigeren, zodat de productiewaarde per hectare hoger wordt en de oogst kan worden verbeterd.

Vanuit de Zeeuwse Rabobanken wordt een financiële bijdrage geleverd aan de realisatie van Hightech Sensing.

‘Biobased Innovations Garden’ draait om kennisuitwisseling tussen de agrarische en chemische sector. Zo is het meerjarige project ‘Groene grondstoffen Chemie uit Zeeuwse gewassen’ opgezet.

Doel is om, vanuit de vraag van de chemie, een aantal potentiële gewassen te vinden die het in Zeeland goed doen en tevens als hernieuwbare grondstoffen ingezet kunnen worden in de (chemische) industrie. Biobased Innovations Garden werkt hierbij samen met onder andere University College Roosevelt, HZ University of

Applied Sciences, DOW, Arkema en Eastman. Leerlingen van de verschillende universiteiten, hoogleraren , chemici en Zeeuwse agrariërs zetten zich samen hiervoor in. Mede door de van oudsher sterke positie van de Rabobank in de food & agri-business en haar stimulerende rol in duurzaamheid, steunen de Zeeuwse Rabobanken dit project met een jaarlijkse bijdrage.

Verder zijn jonge Zeeuwse agrariërs vorig jaar maart, met steun van de Zeeuwse Rabobanken, op studiereis naar Zuid-Amerika geweest.

Het ging om zo’n dertig jonge boeren, die zijn aangesloten bij het Zeeuws Agrarisch Jongeren Kontakt (ZAJK). Ze bezochten een aantal grote agrarische bedrijven in Argentinië en Chili en kregen lezingen en gastcolleges van experts.

22 | 23

De Ondernemer Zeeland

Kennis geeft macht

Het spreekwoord ‘Kennis geeft macht’ heeft zo’n negatieve lading. Je gaat er meteen vanuit dat die macht zelfzuchtig gebruikt zal worden. En dat is nou juist niet wat de Rabobank ermee doet.

De Rabobank bezit kennis. Veel zelfs. En niet alleen van bankieren, maar ook van de branche waarin u werkzaam bent. Deze kennis delen we graag en dat doen we ook, op veel manieren.

De Rabo KennisApp Dagelijks delen we onze sectorspecifieke kennis via de Rabo KennisApp. Met de Rabo KennisApp bent u als ondernemer snel en gemakkelijk op de hoogte van wat er speelt in uw branche. De Rabobank heeft deze app speciaal ontwikkeld om kennis met u te delen, zodat u kunt inspelen op de trends en ontwikkelingen in uw vakgebied. Dagelijks werken specialisten aan het updaten van de informatie. Denk aan macro-economische kennis, microeconomische kennis per sector en relevante RSS-feeds van externe nieuwsbronnen. Maar u vindt er ook blogs en publicaties van experts uit verschillende sectoren en branches.

❯❯❯ De Zeeuwse Rabobanken leren kinderen niet alleen met geld omgaan, ze laten basisschoolleerlingen ook kennismaken met het ondernemerschap.

” Dat je geld eerst moet verdienen voordat je het uit kunt geven, is iets wat kinderen zich nog niet altijd lijken te realiseren. Het lijkt zo gemakkelijk, geld uit de muur.

De Coöperatiefabriek een aantal kennisbijeenkomsten voor ondernemers. Die krijgen om de week en in groepsverband les in acht vakken, waaronder financieel management, human resources management, strategisch management en leiderschap, vertelt Berd Warmelts van de Coöperatiefabriek. “De bedoeling is dat de ondernemers niet alleen van hun docent leren, maar vooral ook van elkaar. Op deze wijze hebben we de afgelopen jaren al zo’n achtduizend ondernemers opgeleid. Ondernemers betalen zelf de 950 euro opleidingskosten. De bank draagt zorg voor de faciliteiten en wij voor de inhoudelijke expertise en de docenten.”

Bank voor de klas Uit onderzoek is gebleken dat het belangrijk is dat kinderen al jong leren omgaan met geld. Daar hebben ze op latere leeftijd profijt van. Binnen het gezamenlijke project ‘Bank voor de Klas’ van de Vereniging van Nederlandse Banken verzorgen ook

medewerkers van de Zeeuwse Rabobanken gastlessen aan basisschoolleerlingen van de groepen 6, 7 en 8. Dit is onderdeel van de nationale Week van het Geld. De leerlingen spelen onder meer het educatieve spel ‘Cash Quiz’. Dat spel mogen de scholen nadien houden.

Marieke Dooms is financieel assistent hypotheken bij de Rabobank Zeeuws-Vlaanderen en verzorgde al verschillende keren gastlessen op middelbare- en basisscholen.

Ze is erg enthousiast. “We benaderen de scholen zelf met de vraag of ze mee willen doen. Tijdens de lessen vertellen we over sparen, reclame, zakgeld en lenen en wat een bank doet. Ook kunnen de leerlingen vragen stellen. Het valt eerlijk gezegd ieder jaar weer tegen wat kinderen weten van geld. Dat je geld eerst moet verdienen voordat je het uit kunt geven, is iets wat ze zich nog niet altijd lijken te realiseren. Het lijkt zo gemakkelijk, geld uit de muur.

Maar gelukkig zijn de kinderen wel zeer leergierig.” In 2014 hebben alleen de Nederlandse Rabobanken al zo’n ● 140.000 leerlingen gastlessen gegeven.

ZomerOndernemer Bij nieuwe initiatieven zijn we ook te vinden. Want daar is de vraag naar kennis vaak het grootst. Onlangs maakten we het project ZomerOndernemer mogelijk, waarbij we scholieren met ondernemersplannen op een leerzame en leuke manier lieten proeven van het ondernemerschap. En tijdens de Startersbijeenkomsten gaven we startende ondernemers tips en adviezen over het opstellen van een ondernemersplan en waar je als starter allemaal op moet letten. Maar ook de Online Masterclass Internationaal Zakendoen werd in maart erg gewaardeerd en krijgt in september een vervolg. Bij de opstart van eBoulevard, het nieuwe online winkelplatform waar wij onze medewerking aan verleenden, deelden we onze kennis graag om het de ondernemers op weg te helpen.

Toekomstvisies Hebben wij dan alle kennis in huis? Nee, wel veel, maar wij kunnen de ervaring en unieke ideeën, die u zelf als ondernemer heeft, natuurlijk niet vervangen. De beleving, de dagelijkse ondervindingen, de unieke toekomstvisies, die heeft u. En die hebben veel van onze ondernemende klanten. Niet voor niets investeren en participeren we regelmatig in netwerkmomenten voor ondernemers. Op die manier zorgen we ervoor dat u andere ondernemers kunt ontmoeten, uw kennis en enthousiasme met elkaar kunt delen en elkaar onderling kunt versterken.

Kennis geeft macht? Ja, het geeft ons de macht om, middels het delen ervan, lokale ondernemers verder te helpen. Het is onze manier om een aandeel te leveren in het succes van de ondernemers en daarmee de hele regio.

Onze manier om onze cooperatieve grondslag invulling te geven.

Adri van de Laar directeur Bedrijven Rabobank Zeeuws-Vlaanderen

Namens de gezamenlijke Zeeuwse Rabobanken

de Ondernemer

Voor ondernemend & werkend Zeeland

Met een areaal van 5.000 hectare is Zeeland van oudsher een van de belangrijkste fruitteeltgebieden van Nederland. Onder druk van smalle marges en wereldwijde concurrentie is de sector volop in beweging, met een verschuiving van appel- naar perenteelt onder meer. “Je moet ondernemer zijn om fruitteler te kunnen blijven.”

Tekst Peter Oggel Foto’s Thinkstock.com

De appel verliest het

(

Een kilootje Jonagold kost in de supermarkt al gauw anderhalve euro, een kilo Junami’s raakt twee euro.

Dat zijn prijzen waar de fruitteler niet eens van kan dromen. Op het online handelsplatform www.service2fruit.com doet Jonagold (ongesorteerd) nog geen vier dubbeltjes, nauwelijks meer dan de kostprijs is dat.

“De Zeeuwse fruittelers verdienen een boterham, maar het is de vraag of ze die ook

krijgen”, zegt fruitteler en vice-voorzitter Rinus van ’t Westeinde van standsorganisatie NFO/ZLTO vakgroep Fruitteelt. Dat klinkt cryptisch. “De laatste jaren”, verduidelijkt hij, “is het hard werken geweest om het hoofd boven water te houden. De oogst 2014 heeft de telers geld gekost.”

De Russische voedselboycot geldt als een van de oorzaken, maar is zeker niet de enige. Met name de appelprijzen zijn ondermaats, al jaren, met Polen als grootste producent van Europa. In Nederland zijn Jonagold en Elstar de belangrijkste rassen,

maar met het overvloedige aanbod uit buitenlanden-met-een-lage-kostprijs voorziet Van ’t Westeinde het einde van met name Jonagold.

Europese regelgeving Hij klaagt niet, de sector opereert tenslotte in een vrije markt van vraag en aanbod. Niettemin zijn wat hem betreft stappen noodzakelijk in afzetverbetering en harmonisatie van Europese regelgeving.

Waarover later meer. Eerst en vooral is de (Zeeuwse) fruitteelt innovatief en onder-

scheidend, is de kern uit zijn verhaal. In het afgelopen decennium zijn nieuwe appelrassen ontwikkeld en aangeplant - Junami en Kanzi bijvoorbeeld. Opmerkelijker is dat Zeeuwse telers sinds de eeuwwisseling in rap tempo overschakelen op de teelt van peren. Van het hard fruit is inmiddels ruim 60 procent peer (2850 hectare) tegen 35 voor appel (1500 hectare).

Het Zeeuwse perenareaal is sedert 1980 verdubbeld, de opbrengst is gestegen. Met een productie van dik 100 miljoen kilo (2014) is Zeeland de grootste perenprodu-

‘Net geplukt uit eigen boomgaard’ In hun Landwinkel Oude Stoof onder Hengstdijk verkopen fruittelers Caroline en Jos van Assche fruit uit eigen boomgaard, plus een groeiend assortiment boerderij- en streekproducten. Vers van het land. “De kersen zijn van eigen teelt. Dan zie je aan het mooie, groene steeltje”, wijst Caroline van Assche twee dames de weg. Ze verkoopt graag met een verhaaltje erbij. Goed contact met de klant, doceert ze, zorgt voor binding.

Uitbundige vlaggen wijzen de weg naar landwinkel Oude Stoof, half verscholen onderaan de Zuiddijk. Het fruitteeltbedrijf van de Van Assche’s bestaat sinds 1967 -vanaf het begin met huisverkoop, destijds in de landbouw nog bijzonder. Sinds Caroline en Jos van Assche het familiebedrijf hebben overgenomen, is de winkel langzaamaan

geprofessionaliseerd, sedert enkele jaren onder de vlag van Landwinkel, landelijke coöperatie van samenwerkende boeren. Zeeland telt ruim tien Landwinkels.

Met uitbreiding en modernisering is Oude Stoof uitgegroeid tot een complete winkel, inclusief terras en een breed aanbod (streek)producten -ook uit eigen boomgaard vanzelfsprekend. Over klandizie niet te klagen, vertelt Caroline. De boerderijwinkel is onderdeel van een fietsknoopsysteem, in de buurt liggen enkele campings en dan zijn er ook nog de klanten uit de omgeving.

Met deze karakteristiek past Oude Stoof in recent onderzoek van Universiteit Wageningen. Meer boerderijwinkels, meer omzet -opgeteld 120 miljoen euro. Die groei is naast professionalisering

te danken aan de stijgende vraag van consumenten naar eerlijk eten met een bekende herkomst. Bovendien, zegt Wageningen, verbreden huiswinkels het verdienmodel voor de boer en versterken ze het voorzieningenniveau op het platteland –belangrijk voor krimpregio’s als Zeeuws-Vlaanderen.

De boerderijwinkel is een volwaardige poot onder het bedrijf, zegt Caroline. “Het moet je wel liggen. Als je het niet leuk vindt, lukt het ook niet. Ik ga graag met mensen om, adviseer en vertel er een verhaal bij. Over ras en teelt, de pluk, de herkomst. Pruimen, net geplukt uit eigen boomgaard. Er is veel belangstelling voor een eerlijk, regionaal product.“ ◗ www.landwinkeloudestoof.nl

24| 25

De Ondernemer Zeeland

van ... de peer

” Telers zien ook het prijskaartje in de supermarkt.

Wij zijn niet gebaat bij verdeel en heers. Het gaat uiteindelijk om een eerlijke prijs.

cent van het land; de prognose is dat het areaal verder zal groeien.

Daar is reden toe, duidt Van ’t Westeinde. “Appels komen overal vandaan, peren gaan overal naar toe.” Naar Engeland, Duitsland, Scandinavië, inmiddels ook China. In Duitsland loopt sinds 2012 een promotiecampagne om de consumptie van Conference te stimuleren. Dat helpt.

Heel goed voor Zeeland ook. Conference gedijt op Zeeuwse bodem en in het Zeeuwse klimaat, legt fruitteler Jos van Assche uit. Minder bewerkelijke teelt, een mooie vrucht bovendien en van alle smaken thuis: hard en zacht, zoet en sappig. Tachtig procent van de peren is voor export. Niet onbelangrijk: de prijzen zijn heel redelijk, zegt Van ‘t Westeinde.

Investeringen Van Assche en zijn vrouw Caroline hebben sinds 2000

fors in hun bedrijf in Hengstdijk geïnvesteerd. Nieuwe aanplant, bewaring (koelcellen), sorteermachines (supermarktklaar) en de logistieke keten van productie tot levering in eigen hand. Het bedrijf huisvest ook een landwinkel (zie kader). In het bouwplan (appels, peren, pruimen, kersen) is voor peren zeventien hectare ingeruimd, Conference vooral.

Voor de ontwikkeling en toekomst van het bedrijf weloverwogen investeringen, duidt Van Assche. “Fruittelers moeten ook ondernemer zijn. Wie dat de afgelopen tien jaar niet is geweest, die is nu geen fruitteler meer.” Hij en Van ’t Westeinde storen zich aan verschillen in Europese regelgeving. Wat de Nederlandse fruitteler niet mag, kan zijn collega een steenworp verder over de grens wel. Het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen bijvoorbeeld, maar ook de ongelijkheid in arbeidskosten en in kwaliteitsnormen.

Van ’t Westeinde: “We zijn één Europa met een gezamenlijke

munt. Maar we slagen er niet in zaken gelijk te schakelen.” Hij vindt dat standsorganisaties meer druk op harmonisatie van Europese regel- en wetgeving moeten zetten. Maar fruittelers moeten wat hem betreft zelf ook hun belangen beter behartigen.

Krachtenbundeling, samenwerking, meer regie over afzet - nu grotendeels via coöperatieve afzetorganisaties en handelshuizen.

Ouderwetse veilingklok Van ’t Westeinde verwijst naar marktplaats service2fruit. com, een moderne variant op de ouderwetse veilingklok.

Een succes, zegt hij. “Dat platform is ontstaan uit onvrede.

Telers zien ook het prijskaartje in de supermarkt. Wij zijn niet gebaat bij verdeel en heers. Het gaat uiteindelijk om een eerlijke prijs.” Met de fruitteeltsector komt het uiteindelijk wel goed, twijfelt Van Assche niet. “Mensen zullen ● altijd fruit blijven eten, zo simpel is dat.”

de Ondernemer

Voor ondernemend & werkend Zeeland

linked Oud-gedeputeerde Harry van Waveren wordt wethouder in Oud-Beijerland. De 48-jarige politicus wordt 1 september officieel voorgedragen in de gemeenteraad van Oud-Beijerland. Van Waveren was van april 2003 tot april 2011 namens het CDA Zeeuws gedeputeerde van onder meer ruimte, wonen, demografische ontwikkeling, cultuur en recreatie.

De nieuwe voorzitter van Toeristisch Ondernemend Zeeland (TO-Zeeland) is bekend. Het is Jacques Suurmond, oud-gedeputeerde en voormalig burgemeester van de gemeente Sluis. Suurmond volgt Joke de Witte op die begin dit jaar door een ongeluk om het leven kwam. Suurmond was van 2003 tot 2007 Zeeuws gedeputeerde.

In 2008 werd de VVD’er interim wethouder in Vlissingen na de bestuurscrisis vanwege problemen rond de nieuwbouwwijk Scheldekwartier. Van 2011 tot 2013 was hij waarnemend burgemeester van Sluis.

❯❯❯ Van deze Sunseeker varen er wereldwijd maar zeven. Het is de enige in Nederland.

George Lernhout uit Sint Jansteen is de nieuwe voorzitter van de partij 50PLUS Zeeland. De 66-jarige Lernhout is gepensioneerd directeur van de Rabobank.

Momenteel is hij nog zelfstandig adviseur op het gebied van organisatie en communicatie en commissaris bij Stichting Woongoed.

Met ingang van september is Karin Smit de nieuwe directeur-bestuurder van zorginstelling Gors.

Ze volgt Jaap Hulstein op, die 31 jaar directeur-bestuurder van de zorginstelling voor mensen met een beperking is geweest. Smit werkt 24 jaar in de zorg en is sinds elf jaar regiomanager Oosterschelderegio voor Juvent in Zeeland. Daarvoor werkte ze onder meer bij Emergis.

Wethouder Dick Verboom van de gemeente Vlissingen legt per 1 september zijn functie neer.

Persoonlijke redenen liggen ten grondslag aan zijn beslissing, liet hij weten. Hij vindt dat het publiek bestuurderschap hem niet past en zich meer manager te voelen. De D66’er heeft zich als wethouder onder meer ingezet voor burgerparticipatie, het onderwijs, de brede school in Oost-Souburg en de verkoop van Hotel Britannia op de boulevard. Verboom was voorheen werkzaam in het bedrijfsleven.

Zeeland Refinery in Nieuwdorp heeft een nieuwe directeur: Tanneguy Descazeaud. Hij volgt Nathalie De Muynck op die in juli afscheid nam. Descazeaud komt van Total, één van de twee moederbedrijven van Zeeland Refinery. Hij werkt al 18 jaar bij de raffinagedivisie van Total. In die periode heeft hij van 1998 tot 2007 al verschillende functies bij Zeeland Refinery vervuld. In zijn vorige job was Descazeaud algemeen directeur van de raffinaderij in Martinique.

Jo-Annes de Bat is in juli begonnen als gedeputeerde van de provincie Zeeland. De 35-jarige De Bat neemt op woensdag 16 september officieel afscheid van de gemeente Goes, waar hij vijf jaar wethouder is geweest. Daarvoor was hij vier jaar gemeenteraadslid voor het CDA, waarvan hij een jaar fractievoorzitter was. Verder heeft De Bat drie jaar in Den Haag gewerkt als directeur van de Bestuurdersvereniging van het CDA.

Ook in Linked? ➜ Mail naar deondernemer@pzc.nl

Luxe netwerken op het water

V

anaf het dakterras in het restaurant van Kamperland valt in de haven een motorjacht op qua grootte en luxe. Ondernemer Marcel van Hee staat weliswaar niet meer aan het roer van VDS Staal- en Machinebouw, maar wel van de Miramar. Hij verhuurt zijn jacht voor netwerkbijeenkomsten.

Na de bouw van een jaar werd het miljoenenjacht opgeleverd door de Engelse Scheepswerf Sunseeker Poole.

Als ervaren ‘skipper’ is Marcel zelf met zijn gloednieuwe boot via Brighton, de Franse en de Belgische kust naar Zeeland gevaren. Op zijn vijftigste vond hij het welletjes.

De netwerker en zakenman pur sang verkocht zijn goed florerende bedrijf om een wat rustiger leven te leiden.

Het ondernemerschap bleef echter kriebelen bij Van Hee en varen is zijn lust en zijn leven. Met de aanschaf van de Sunseeker Poole Sport Yacht zijn beide facetten verenigd.

Even lekker uitwaaien op het Veerse Meer? Bedrijfsuitje op het water? Het gracieuze motorjacht is te huur voor vergaderingen en cursussen op zee, zakelijke evenementen, teambuilding activiteiten, feesten en partijen.

Satellietverbinding en internet aan boord zijn een vanzelfsprekendheid.

Met de Miramar is een vaartocht op het Veerse Meer, de Oosterschelde, de Westerschelde en het Grevelingenmeer echt genieten geblazen. “Van deze Sunseeker varen er wereldwijd maar zeven. Het is de enige in Nederland.

Rondvaarten op de Zeeuwse wateren zijn er genoeg,

maar daarbij worden massa’s mensen vervoerd. Bij de Miramar staan juist exclusiviteit en maatwerk voorop.

Deze boot is bedoeld voor gezelschappen van maximaal twaalf personen die een unieke vaartocht willen beleven.

Een boot in dit segment is normaal gesproken niet te huur of enkel voor langere tijd. Bij mij kan men zelfs per dagdeel huren. Een dagje met de Miramar is bijvoorbeeld zeer geschikt voor een speciale bruiloft in besloten kring of als cadeautje met secretaressedag. Men kan een eigen programma samenstellen, inclusief catering en een chefkok. Op verzoek kan men voor anker gaan om bijvoorbeeld te gaan waterskiën”, legt Van Hee uit.

Op het bovendek kun je heerlijk uitwaaien of beneden juist uit de wind zitten. En door het stabilisatiesysteem met vinnen heb je geen last van zeeziekte. Het tweedeks jacht is 23 meter lang en ruim 5 meter breed.

Van Hee groeide op als boerenzoon in de polders van Kamperland. “Ik heb altijd wat met boten gehad. Van jongs af aan had ik een roeibootje of een zeilbootje en ik ben ook nog enkele jaren beroepsmatig als kokkelvisser actief geweest. In elk geval ben ik altijd verweven gebleven met het water. Met de overname van VDS Staal- en Machinebouw ging ik zelf schepen bouwen, variërend van mosselkotters tot sectiebouw voor megajachten.

Tegenwoordig ben ik de schipper van de Miramar”, zegt Van Hee met een kwinkslag. ◗ www.miramaryacht.nl

Workshops & Trainingen Kennissessie Woordvoering en Mediastrategie

dinsdag 22 september via www.dok41.nl

Wat is nieuws? Wat is een journalist?

Wat is je boodschap? Hoe treed ik op voor een camera? Op onder meer deze vragen krijg je antwoord tijdens de Kennissessie ‘Woordvoering en Mediastrategie’, verzorgd door Arendo Schreurs, manager Public Affairs bij DELTA.

Spreken in het openbaar

DOK41, Edisonweg 41B, Vlissingen • 29 september 13.30-16.30 • gratis • aanmelden vóór

Het overwinnen van spreekangst opent een nieuwe wereld. Ben je bestuurslid, examenkandidaat, ondernemer, manager of politicus? Overwin je schroom om voor een groep te spreken. In acht bijeenkomsten leer je ontspannen maar overtuigend in het openbaar te spreken. Op de slotavond houd je een toespraak van 5 minuten, staand voor

de groep zonder papier of hulpmiddelen. De cursus bestaat uit 8 lessen van 2 uur.

Zeeuwse Volksuniversiteit • Scalda, Podium 15 (ZEP), Middelburg • eerste les donderdag 15 oktober 19.30-21.30 uur • 170 euro en 30 euro voor cursusboek.

Ook uw workshop hier?

Mail naar deondernemer@pzc.nl

26| 27

De Ondernemer Zeeland

Agenda september Dinsdag 1 september Bestuursvergadering Van de Middelburgse Bedrijven Club (MBC).

Prior Adviesgroep, Herculesweg 16, Middelburg • 16.00

Tijdens Film by the Sea. Met diverse sprekers en een netwerkborrel.

CineCity, Spuikomweg 1, Vlissingen • 19.30-22.00

Dinsdag 15 september Kennislunch Dok41 Dok41 en Kenniswerf Zeeland brengen met Kenniswerken ondernemende mensen op informele wijze bij elkaar.

DOK41 en Kenniswerf Zeeland, Edisonweg 41b, Vlissingen • 12.00-17.00 (lunch van 12.00 tot 13.00) • gratis

Kennislunch Dok41 Dok41 en Kenniswerf Zeeland brengen met Kenniswerken ondernemende mensen op informele wijze bij elkaar.

DOK41 en Kenniswerf Zeeland, Edisonweg 41b, Vlissingen • 12.00-17.00 (lunch van 12.00 tot 13.00) • gratis

Donderdag 3 september

Donderdag 17 september

Havencongres Zeeland 2015 Een veel gehoorde ambitie in het bedrijfsleven is innovatie.

Bij de havenautoriteiten is dat niet anders. Innovatie als middel gebruiken om vooruit te komen.

Maar hoe dan? Daarover gaat het debat tijdens het tweede Havencongres Zeeland.

Scheldetheater, Westkolkstraat 16, Terneuzen • 12.30-17.00 • gratis • aanmelden via www. nieuwsbladtransport.nl

Road2Belgium and Germany Bijeenkomst over zaken doen in België en Duitsland.

Kamer van Koophandel, Buitenruststraat 225, Middelburg • 13.30-18.00 • gratis

Maandag 7 september Algemene Leden Vergadering OVVZ Voorafgaand aan de vergadering is er de mogelijkheid om een bezoek te brengen aan museum ’t Ouwe Uus in Kortgene.

Restaurant Graaf van Buuren, Kaaioprit 8, Kortgene

Dinsdag 8 september Kennislunch Dok41 Dok41 en Kenniswerf Zeeland brengen met Kenniswerken ondernemende mensen op informele wijze bij elkaar.

DOK41 en Kenniswerf Zeeland, Edisonweg 41b, Vlissingen • 12.00-17.00 (lunch van 12.00 tot 13.00) • gratis

Vrijdag 11 september Netwerkborrel voor de bouwsector De netwerkgroep Ondernemers in Zeeland komt bij elkaar om te motiveren, inspireren en contacten te leggen.

AAproTec Goes, Columbusweg 29, Goes • 17.00-19.30 • gratis • aanmelden via www.ondernemersinzeeland.nl

Maandag 14 september Uitreiking Verkiezing Familiebedrijf van het Jaar

Net Werk

Monica Lous

Netwerken 2.0 Wat

netwerklunch DOK41

Waar

centrale ruimte DOK41, Edisonweg 41B, Kenniswerf in Vlissingen

Wanneer

dinsdag 11 augustus, van 12.00 tot 17.00 uur

Juli en augustus zijn stille maanden wat betreft de netwerkbijeenkomsten. De organisatie van DOK41 gaat in deze maanden wél gewoon door! Iedere dinsdag opent DOK41 de deuren voor een netwerklunch, waarbij de organisatie na de lunch (geheel kosteloos) de flexwerkplekken ter beschikking stelt.

Inschrijven is niet nodig, je kunt gewoon aanschuiven wanneer je in de buurt bent. Deze netwerkmiddag heeft als titel ‘kenniswerken’, omdat het verder gaat dan een broodje en een babbel met een oude bekende. De organisatie van DOK41 heeft als doel om ondernemers nieuwe relaties op te laten bouwen en kennis te laten delen met elkaar. Met succes; ik sprak een vrouw die aan werk was gekomen via de netwerklunch en zo was er ook een ondernemer die middag aan het lunchen met een klant die hij via het kenniswerken bij DOK41 ontmoet had. Dat noem ik pas netwerken!

Dinsdag 22 september Inspiratieavond Met leiderschapscoach Remco Claassen en bekend advocaat Wim Anker.

Sint Maartenskerk, Kerkweg 5, Wemeldinge • 19.00-21.30u • Inschrijven is gratis en verplicht en kan via www.allinsure.nl/ uitnodiging Kennislunch Dok41 Dok41 en Kenniswerf Zeeland brengen met Kenniswerken ondernemende mensen op informele wijze bij elkaar.

DOK41 en Kenniswerf Zeeland, Edisonweg 41b, Vlissingen • 12.00-17.00 (lunch van 12.00 tot 13.00) • gratis

❯❯❯ Michel Carol (links) Add vision consultancy, Rick Wiegmant (midden) DRV accountants en Stephan Buijsse DOK41.

❯❯❯ Vincent Kouwen is consultant en aangesloten bij DOK41.

Donderdag 24 september Nationale Zeeuwse Oesterpartij Jaarlijks ontmoetingsplatform voor de meest relevante zakelijke stakeholders in het zuidwestelijke deltagebied met Vlaanderen.

Met sprekers uit nationale en internationale politiek en bestuur, bedrijfsleven en onderwijs.

Abdijkerk, Middelburg • 15.00 Netwerkavond Go Zeeuws Vlaanderen Met als thema: het belang van een logo voor uw bedrijf. Met Bianca Goede, gespecialiseerd in grafisch ontwerpen.

Restaurant De Kreek, Noteneeweg 28, Terneuzen • 18.1521.30• gratis voor leden, 25 euro voor niet-leden • aanmelden via info@gozvl.nl

❯❯❯ De trotse organisatie: Martin de Klerk (links), Marjolijn Sponselee (midden) en Michel Carol.

Laat je zien!

Meld jouw activiteit aan voor de agenda van de Ondernemer. Mail naar deondernemer@pzc.nl

❯❯❯ Jacques Walhout (links) Traas & Ovaa sport B.V. en Rens Kesteloo KEDU polymers industries hebben elkaar ontmoet tijdens het kenniswerken bij DOK41.

❯❯❯ Erwin Kloosterboer, Jurgen Heeffer, Leon Bij de Vaate en Gert-Jan Vercauteren van nfnty, jonge ondernemers van DOK41.