Dinsdag 19 mei 2015
Nooit meer wachten
Bijlage ter gelegenheid van de opening van de Sluiskiltunnel foto Mechteld Jansen
ruimte voor werk, ruimte voor leven
Belangrijke verbinding Voor inwoners, ondernemers en bezoekers is een goede bereikbaarheid van Terneuzen en de regio van groot belang. De Sluiskiltunnel is hierbij een zeer gewaardeerde verbinding. Van harte gefeliciteerd met de opening van de Sluiskiltunnel! Life design strategie en vormgeving in communicatie
De afgelopen jaren mocht Life design nagenoeg alle communicatie-uitingen voor de Sluiskiltunnel verzorgen. Van “Boor zoekt Vrouw” tot de website en van het magazine ‘Diepgang’ tot de uitnodiging voor de opening. Op www.lifedesign.nl/sluiskiltunnel hebben we ze overzichtelijk bij elkaar gezet. 0111 456 456 lifedesign.nl
www.terneuzen.nl
schilders • glaszetters • stukadoors • behangers • timmerwerk
Dorpsstraat 33 - Krabbendijke - tel. 0113 - 50 14 75 www.iwaardenschilders.nl
Robuuste ideeën. Bouwen met visie. Construction . Service . Innovation . Operation www.max-boegl.com
Prefab betonelementen . Tunnelbouw en ondergronds bouwen Specialistische funderingstechnieken . Grondbevriezing Bruggenbouw . Utiliteitsbouw . Logistieke centra Staal- en installatiebouw . Spoortechnologie . Windenergie
Fertigteilwerke · Standort Hamminkeln · Industriestraße 1-11 46499 Hamminkeln · Telefoon +49 2852 910-0 · Fax +49 2852 910-11767 info@max-boegl.de Max Bögl Nederland B.V. · Postbus 94178 · 1090 GD Amsterdam Telefoon +31 20 398 1130 · Fax +31 20 398 1131 info@nl.max-boegl.com
Proficiat met de ingebruikname van de nieuwe tunnel
Uw (reclame)drukwerk verder dan de deurmat! Met uw (reclame)drukwerk écht opvallen in uw eigen regio? Verspreid uw boodschap met de huis-aan-huiskranten van Wegener. Uw drukwerk wordt exclusief verspreid met een beperkt aantal folders. Hierdoor bent u verzekerd van uitstekende bezorgkwaliteit en bovendien: optimale aandacht!
Meer weten? www.FolderVerspreidingWegenerMedia.nl Telefoon: 088 - 013 88 90 E-mail: reclameverspreiding@wegenermedia.nl
DINSDAG 19 MEI 2015
Sluiskil tunnel
In deze bijlage... 3
Voorwoord
4 5-
De voorgeschiedenis De Vloek van Koeischorre
6 7-
Opgeluchte weggebruikers De brugwachter blijft
8 9-
Het tunneltracé en de toeleidende wegen
10 11
Zeeuwse tunnelbouwers Beschermvrouwen Jerina en Anika
12
Toekomst van pontje van Sluiskil Kanaalkruising door de jaren heen
14
Tunnel, winst of verlies? Drukte in het informatiecentrum
Van het begin...
foto Mechteld Jansen
Tunnel herstelt historische fout
H
et leed is geleden. Vandaag opent koning Willem-Alexander, in het gezelschap van koningin Máxima, de Sluiskiltunnel. Morgen is het open dag en kan iedereen nog één keer wandelend de noordelijke tunnelbuis in, waar tunnelmedewerkers, operators en leden van de hulpdiensten klaar staan om uitleg te geven. Vrijdag levert aannemerscombinatie BAM-TBI de tunnel en het toeleidende wegenstelsel op aan opdrachtgever BV Kanaalkruising Sluiskil, die de tunnel prompt ‘doorgeeft’ aan de provincie. En die draagt het beheer en onderhoud van de verbinding ten slotte officieel over aan de NV Westerscheldetunnel. De tunnel gaat dus in nauwelijks een kwartier van hand tot hand en dat onder de vrolijke klanken van muziekvereniging Sluiskil. Vrijdagavond laat gaat de tunnel vervolgens open voor het verkeer. In deze bijlage constateert oud-dorpsraadsvoorzitter Adri de Bruijne van Sluiskil dat met de ingebruikname van de tunnel een ‘historische fout’ is goedgemaakt. Immers, die tunnel had al direct bij de kanaalverbreding- en verdieping in de jaren zestig moeten worden gebouwd. Dan was de Kanaalzonebewoners veel ellende bespaard gebleven. Trouwens, heel Zeeland. Want de kanaalbrug over het Kanaal Gent-Terneuzen groeide al snel uit tot één van de belangrijkste verkeersknelpunten op de Noord-Zuid-route en in Zeeuws-Vlaanderen zelf ook op de Oost-West-route. De brug stond gemiddeld 23 keer per dag open, zo’n twintig minuten per keer. Een economisch verlies van minstens vijf miljoen euro per jaar. Met de ingebruikname zijn de Zeeuwen overigens opnieuw een rustpunt kwijt. Want stond de brug open, dan kon je je nog even scheren, een puzzeltje oplossen of een telefoontje plegen. Zoals dat vroeger bij de provinciale boten kon. Maar geen weggebruiker zal malen om dat verlies.
Colofon Coördinatie: Harmen van der Werf Bijdragen: Peter van den Assem, Wout Bareman, Sheila van Doorsselaer, René Hoonhorst, Bob Maes en Harmen van der Werf Foto’s: Mechteld Jansen, Mark Neelemans, Lindenberg/De Groote, Skypictures Vormgeving: Rolant Quist
3
4
Sluiskil tunnel
‘Tunnel is een oppepper voor De bouwers van de Sluiskiltunnel zijn tevreden. Kwaliteit, eerder klaar en goedkoper dan verwacht. Plus: veilig! door Wout Bareman
M
aximale veiligheid. Het was één van de prioriteiten voor de BV Kanaalkruising Sluiskil (BVKKS) en de aannemerscombinatie BAM-TBI, die daar aanvankelijk een beetje aarzelend tegenover stond. In de bouw ging het er soms immers ruig aan toe. Meer dan 20 ongelukken op een groot project was geen uitzondering. Bij de Sluiskiltunnel vielen vier gewonden. Op 1,2 miljoen manuren is dat uiterst gering.
De bouw verliep vlot en dat gold ook voor het voortraject. Toenmalige commissaris van de koningin Karla Peijs zei bij de start van de bouw, op 5 oktober 2011: ,,Opvallend is dat, vergeleken met andere infrastructurele projecten, de besluitvorming voor de bouw van
“
Uitzonderlijk dat een project van dit formaat binnen 17 jaar kan worden verwezenlijkt Karla Peijs, oud-commissaris
de tunnel relatief snel is verlopen. Een periode van 30 tot 40 jaar tussen de eerste plannen en de ingebruikname is in ons land meer regel dan uitzondering. Als we de vergadering van 13 november 1998, waarin Gedeputeerde Staten werd gevraagd het initiatief te nemen voor een milieueffectrapportage voor een tunnel en mogelijke alternatieven voor financiering te onderzoeken, als startpunt kiezen wordt de Sluiskiltunnel binnen 17 jaar geopend voor het verkeer.’’ Dat was, volgens Peijs, vooral te danken aan de samenwerking tussen alle betrokken instanties, niet alleen bij de procedures maar ook bij de financiering: het Rijk 150 miljoen, de provincie 110 miljoen,
Vlaanderen 24 miljoen (om de tunnel dieper te leggen vanwege de verdere aanpassing van het Kanaal Gent-Terneuzen), havenbedrijf Zeeland Seaports 10 miljoen en de gemeente Terneuzen één miljoen euro. Peijs had er alle vertrouwen in dat het goed zou komen. Want, had ze in een artikel in NRC-Next gelezen: het enige grote project dat in Nederland al die jaren binnen het budget was gebleven, was de Westerscheldetunnel. ,,En laat nu zowel bij de BVKKS als bij de aannemerscombinatie BAM-TBI mensen werken die hun ervaring met een tunnelbouw voor een belangrijk deel hebben opgedaan bij de bouw van de Westerscheldetunnel!’’ Dat zat dus wel snor. Peijs bleek achteraf een heuse ziener. De eerste paal ging de grond in, er waren acrobaten en er was champagne. Hoewel er vanaf dat moment vanwege de veiligheid nooit meer één druppel gedronken mocht worden in en om het bouwterrein. Het moest en het zou immers het veiligste bouwproject van het land worden. Op een warme dag werd één van de bouwvakkers desondanks aangetroffen met een flesje bier. Hij werd op staande voet ontslagen. De tunnel moest een landelijk voorbeeld zijn en werd dat uiteindelijk ook, met vier ongevallen op 1,2 miljoen manuren. Bij de start sprak gedeputeerde Kees van Beveren van ‘een oplossing van één van de grootste verkeersknelpunten in Zeeland, die jarenlang zowel leidde tot grote ergernis bij de Zeeuws-Vlamingen als tot een belemmering van de economische ontwikkeling’. Burgemeester Jan Lonink van Terneuzen noemde de tunnel meer dan een infrastructureel werk, meer dan techniek. ,,Want deze tunnel is ook emotie. Hij voorkomt straks een belangrijke ergernis, vele keren per dag, bij duizenden mensen. Het wachten voor de brug. Deze tunnel is straks een oppepper voor ons humeur.’’ Daar had hij gelijk in, want de brug was al jaren een ‘Brug der Zuchten’, zoals dat nu eenmaal heet. Een er-
䡵 Allemaal een hesje
aan op het bouwterrein in de Koegorspolder. Tientallen bestuurders en vertegenwoordigers van allerlei instanties en bedrijven woonden op 5 oktober 2011 de start van de bouw mee. foto Mark Neelemans
kend verkeersadviesbureau had het allemaal nog eens geturfd en doorgerekend: de brug stond gemiddeld 23 keer per dag open, bij elkaar opgeteld zeker vijf uur. De wachttijden zorgden voor miljoenen schade per jaar, zeker vijf miljoen. Alle reden dus om haast achter de procedures te zetten. In 2003 stelden de provincie, Rijkswaterstaat en de NV Westerscheldetunnel de Startnotitie Kanaalkruising Sluiskil op. Er waren drie varianten mogelijk: een tunnel, een hoge brug (zo hoog dat de toeritten ergens bij Zaamslag en Hoek zouden moeten beginnen, werd al snel gegrinnikt) of een
tweede brug zuidelijk van de Sluiskilbrug, over het Kanaal Gent-Terneuzen ergens bij Zandstraat-Driekwart. Het was al snel duidelijk: het moest een tunnel worden en dan liefst een geboorde, want een afgezonken tunnel zou bij de bouw veel overlast voor scheepvaart en wegverkeer veroorzaken. Uiteindelijk werden de milieueffect-rapportage en de tracénota opgesteld en werden snel knopen doorgehakt. Het moest een tunnel worden met twee buizen (diameter 11 meter), 1135 meter lang, op 34 meter diepte, nieuwe wegen met een totale lengte van 6 kilometer, met een het wes-
telijke verkeersknooppunt ’t Axelsche Gat en het oostelijke knooppunt ‘t Koeischorre (maar die namen moesten toen nog worden bedacht). Bouwer: aannemerscombinatie BAM-TBI. Klaar op 30 juni 2015. De tunnelbouw moest nog starten, de tunnelboor was nog niet eens gearriveerd, maar alom klonk een luid hoezee. Geen protesten, geen spandoeken, geen gebalde vuisten. Niks. Dorpsraadsvoorzitter Adrie de Bruijne van Sluiskil vond dat een ‘historische blunder’ werd goedgemaakt. De tunnel had immers al direct in de
5
DINSDAG 19 MEI 2015
je humeur’
Koeilorre verspreidde Vloek van Koeischorre door Wout Bareman
P
lotseling was hij daar, op een tak van een boom in de Koegorspolder: de Koeilorre. Een soort papegaai met een wat vreemde kop. Een kruising tussen een koe en een vogel, leek het wel. Vogelaars uit het hele land werden gealarmeerd, maar de vogel werd ondanks dag en nacht posten niet meer gesignaleerd. Tot Fred Lindenberg, projectleider wegen en kunstwerken bij BV Kanaalkruising Sluiskil op een ochtend uit zijn kantoorraam keek. De Koeilorre keek hem, vanuit de dakgoot boven het raam brutaal aan en leek schor te lachen. Lindenberg wist het direct. Hij belde z’n goede vriend Levien de Groote, beter bekend als ‘de burgemeester van Schapenbout’, en meldde hem dat hij nu wist waarom de aanleg van de wegen naar de Sluiskiltunnel zo moeizaam verliep: het was de Vloek van de Koegors, uitgesproken door de Koeilorre. De Groote dook in de geschiedenisboeken en na weken spitwerk trof hij een verhaal over een VOC-schip dat ooit was vergaan op de plek waar nu de Koegorspolder ligt. De kapitein ging vloekend ten onder. Ook zijn bemanning werd meegesleurd. Alleen de papegaai ontsnapte en vliegt nog steeds rond in de polder. Hij verspreidt de vloek tot het einde der dagen. Tot groot leed van de tunnelbouwers. Een goeie grap? De Groote en
jaren zestig moeten worden aangelegd, toen het Kanaal Gent-Terneuzen werd verbreed en verdiept. ,,En we moeten straks weliswaar wat verder omrijden, maar we zijn wel van die ellendige wachttijden af. Toen boormachine Boorbara op 17 januari 2013 in de Koegorspolder de grond inging en de noordelijk buis boorde, stonden veel ZeeuwsVlamingen poppelend aan de westelijke kanaalkant te wachten tot de machine weer bovenkwam. Eenmaal aan de overkant werd de boor gedemonteerd, werden de boorkop en het graafwiel over de brug teruggebracht naar de oostkant en werden de volgwagens
door de buis teruggetrokken. Op 8 augustus ging Boorbara op weg voor de zuidbuis, die op 1 november gereed was. Op dat moment begon de afbouw. Die verliep zo voorspoedig dat de technici al in december konden beginnen met het testen van de ingebouwde apparatuur. Ruim 50 installaties, die allemaal op elkaar moesten worden afgestemd en uiteindelijk soepeltjes moesten worden bediend vanuit het centrale bedieningscentrum op het Tolplein van de Westerscheldetunnel. Dat de grote oefening van de hulpdiensten, een paar weken geleden, nog wat pijnpuntjes aan het licht bracht…ach.
䊳 De scheepspapegaai overleefde als enige de ramp met het VOC-schip in wat nu de Koegorspolder is.
Lindenberg zijn ervan overtuigd dat ze de Koeilorre regelmatig hebben gezien. Hij heeft zich kennelijk genesteld ergens bij het nieuwe verkeersknooppunt ’t Koeischorre, maar het kan ook zijn dat hij zich ophoudt in de exotische wildtuin van oud-wethouder Co van Schaik van Terneuzen, vlakbij Schapenbout. En bij mooi weer is hij inmiddels een enkele keer gesignaleerd in het kunstwerk op het verkeersknooppunt, vrolijk kwetterend in die fraai beschilderde tunnelring. Lindenberg en De Groote hebben hun waarnemingen opgenomen in het boekwerkje Tussen het Axelsche Gat en ’t Koeischorre, dat al toe is aan de tweede druk. Het staat vol belevenissen rond de bouw van de tunnel. O ja, volgens Lindenberg gedraagt het beest zich de laatste tijd uiterst mild. Het heeft er veel van weg dat hij zich ontpopt tot de beschermengel van Koeischorre.
䡵 De Koeilorre is wat bedaard, lijkt
het. foto Lindenberg/De Groote
v
6
Met de komst van de tunnel verdwijnt een hoop ergernis bij automobilisten
Sluiskil tunnel
Klaar met gemopper over
door Bob Maes
H
et begint met de bel. Triiiing. Luttele seconden later springt het licht op rood. Het teken dat de brug van Sluiskil open gaat. Omdat er een majestueus schip door moet. Of een schip met een te hoge mast die tegen de brug zou knallen, zonder ingrijpen. De bel en het rode licht zijn ook het begin van veel gevloek en gescheld onder automobilisten. De brug gaat open, dus kan de sleutel uit het contact gehaald worden. Voor makkelijk twintig minuten. De brug van Sluiskil is voor Zeeuws-Vlamingen wat de Nederlandse Spoorwegen voor de rest van het land zijn. Een bron van ergernis. Wie over de brug moet om bijvoorbeeld naar het werk te gaan, vertrekt vaak een kwartier vroeger van huis om niet te laat te komen. De aankondiging dat de Sluiskiltunnel de rol van de brug zal overnemen, werd jaren geleden dan ook met gejuich onthaald. Eindelijk van die brug af! Maar de brug, die in 1969 is geopend, is veel meer dan enkel die bron van ergernis. Het hoort bij het leven van de Zeeuws-Vlaming. Je houdt er rekening mee dat de brug open is, áls je er over moet. Vaak is die ook open. Facebook is doorspekt met mensen die er over klagen. We namen een kijkje bij de brug. Henny Neve uit Biervliet vindt het wachten nooit erg. Hij kijkt graag naar de schepen. Neve staat in zijn auto nogal eens stil voor de brug. Dat was vroeger al, toen hij verkering kreeg met een meisje uit Westdorpe. Het bruggevoel zit bij hem ingebakken. Als de Sluiskiltunnel open is, zijn er voor hem maar weinig irritatiefactoren meer op de weg. „Vroeger zat je te schelden als je op de N61 (Hoek-Schoondijke) achter een tractor zat. Nu rijdt er geen landbouwverkeer meer. Toen de Westerscheldetunnel kwam, viel de wachttijd voor de boot weg. Kon je dus ook niet meer op schelden, haha!” Frans van den Broeke zal de brug nog vaak gebruiken, als wielertoerist. Want (brom)fietsers blijven erop aangewezen. Voor de rest van de weggebruikers wordt een tijdperk afgesloten. De talloze foto’s op Facebook met teksten als ‘het is weer zover’ als de brug open staat, zijn verleden tijd.
䡵 Henny Neve: „Ik ga het bruggevoel missen. Ik maak vaak een praatje met
andere mensen die hier staan te wachten.” foto’s Camile Schelstraete
䡵 Yvonne Freeke: „Ik ben bang dat ik straks vaker voor de brug zal moeten
wachten dan voorheen.”
‘Brug hoort bij Zeeuws-Vlaanderen’ ‘Ik blijf gebonden aan de brug’ Henny Neve uit Biervliet heeft vandaag een vrije dag. „Letterlijk een brugdag, haha.” Het klinkt haast onwaarschijnlijk, maar hij gaat de brug van Sluiskil missen. Terwijl hij alle reden heeft juist blij te zijn, dat hij nooit meer voor een open brug hoeft te staan. „Op mijn huwelijk was ik zelfs te laat om de trouwfoto’s te laten maken, omdat ik voor de brug stond.” Neve vindt het nooit erg om voor de brug te staan. „Er is altijd wat te zien. Met al die schepen die voorbijkomen.” Sterker nog: Neve lijkt wel brug-fan. „De brug hoort bij het leven in Zeeuws-Vlaanderen. Als je van west naar oost moet, vertrek je eerder vanwege de brug. Ik vergelijk het maar met de boot die weg is. Daar zat ook iedereen op te schelden, maar toen ’ie weg was......” Hoe is het met dat huwelijk afgelopen? Hij wijst naar zijn vrouw in de auto. „Gaat nog steeds goed. Ondanks die trouwfoto’s!”
De komst van de Sluiskiltunnel is voor Yvonne Freeke (65) uit Terneuzen een geschenk uit de hemel. „Ik háát files.” Ze staat vaak te wachten voor de brug van Sluiskil. „Bijvoorbeeld als ik naar Sluiskil of naar Groede moet.” Geregeld rijdt ze via het sluizencomplex van Terneuzen, maar veel scheelt dat niet in tijd, denkt ze. Wat door de komst van de tunnel straks wél veel scheelt, is de reistijd naar West-Zeeuws-Vlaanderen „Over de nieuwe N61 kun je lekker doorrijden. De doorstroming is een stuk verbeterd.” Maar ze zal niet altijd gebruik maken van de tunnel. „Als ik naar Sluiskil moet, moet ik alsnog over die brug. Ik blijf er aan gebonden. En ik ben bang dat ik er straks nog vaker moet wachten. Er zullen minder auto’s over de brug rijden, dus ik verwacht dat de brug vaker en langer open zal zijn voor de schepen. Dan sta ik dus toch weer in de file.”
7
DINSDAG 19 MEI 2015
Sluiskilbrug
Voor de brugwachter verandert er niet veel door Peter van den Assem
O
h, jij bent die man die altijd het verkeer tegenhoudt.” Brugwachter Cees Verdoorn hoort ’t vaak genoeg als hij ergens op visite is. Officieel heet zijn functie brugoperator. Voor veel automobilisten die dagelijks voor de brug bij Sluiskil staan, is het synoniem voor iemand die files veroorzaakt. Iemand die nodeloos vroeg (‘Dat schip is nog kilometers ver weg!’) de brug opendraait. En dat dan ook nog eens tergend langzaam, waarna het lange wachten begint... Breng een paar uurtjes bij Cees in de bedieningsruimte door en je denkt er gegarandeerd anders over. Slagbomen die eraf gereden worden, fietsers die er onderdoor rijden, zeilbootjes die roekeloos tussen de enorme schepen door varen en bij gebrek aan een marifoon onbereikbaar zijn. Levensgevaarlijk. De operator is iemand die vier ballen tegelijk in de lucht houdt, voortdurend afwegingen maakt en op het snijvlak van land en water alles in de gaten houdt om ongelukken te voorkomen. Dát is waar die functie voor staat. En die wachttijden? „Ik hoor mensen wel eens zeggen dat ze drie
kwartier of een uur voor de brug hebben gestaan,” zegt Cees. „Maar dat kan helemaal niet. Want we mogen de brug niet langer dan 25 minuten openhouden.” Fabel ontrafeld. Het bewijs staat op een van de computerschermen. Langste ‘zwaai’ vandaag: 16 minuten. Het verhaal dat de brug vaak veel te vroeg wordt afgesloten, kent
䊳 Een uur staan wachten voor de brug? Dat kan niet. De brug wordt maximaal 25 minuten open gehouden. Cees inmiddels ook uit zijn hoofd. „Met grote schepen moet de brug op tijd open. Het opendraaien duurt zes-en-een-halve minuut. Maar stel dat het mechanisme weigert. Zo’n zeeschip ligt niet zo maar stil. Daar moet ik rekening mee houden.” Voor Cees en zijn collega’s verandert er niet veel als de tunnel in bedrijf is. Landbouwverkeer, vervoer gevaarlijke stoffen, fietsers, ze zullen allemaal nog over de brug komen. „De druk van het autoverkeer zal afnemen. Dat maakt het werk wel iets makkelijker.”
䡵 Frans van den Broeke: „Het sluizencomplex is voor mij geen optie, dat is al-
leen maar draaien en keren.”
‘Alleen vervelend als het regent’ Voor Axelaar Frans van den Broeke (62) maakt de komst van de Sluiskiltunnel weinig uit. Tenminste, als hij met de fiets is. Aangezien hij dat vaak is, zal hij nog geregeld voor een open brug staan. „Ik sta zeker één keer per week voor de brug”, zegt hij. „Op woensdagmorgen maak ik vaak een sterrit naar Bassevelde. Sta ik niet bij Sluiskil voor de brug, dan wel bij Sas van Gent. In het weekend moet ik ook geregeld wachten, als ik richting Aardenburg of Maldegem fiets. Maar echt vervelend? Ja, als het regent misschien. Ik sta hier vaak met andere fietsers en dan sta je wat flauwekul te verkondigen hè!” Hij vindt het dan ook niet erg dat hij niet door de Sluiskiltunnel mag fietsen. „Technisch kan het, een fietspad aanleggen in een tunnel. Maar dat zal een paar centen kosten!” Dus blijft hij gebruikmaken van de brug. „Ik kan ook via de sluizen, maar dat is alleen maar draaien en keren.”
䡵 Brugoperator Cees Verdoorn houdt alles in de gaten. foto Mark Neelemans
8
Sluiskil tunnel
De tunnel en de wegen Richting Westerscheldetunnel
Kanaal
erne Gent-T
N61
Richting Hoek Draaibrug blijft liggen voor langzaam en bijzonder verkeer en de goederentrein.
Westelijke ingang van de Sluiskiltunnel.
N252
De tunnel heef gangen om van de andere buis
SLUISKIL
9
DINSDAG 19 MEI 2015
er naartoe TERNEUZEN
N61 Richting Terneuzen
euzen Oostelijke ingang van de Sluiskiltunnel.
Richting Axel
N62
ft nooduitn de ene in s te komen.
foto’s Chris Platteeuw en Skypictures
10
Sluiskil tunnel
Protesten? Nee, iedereen De uittocht is begonnen, de ’familie’ valt uit elkaar. Hier en daar wordt een traan geplengd. door Wout Bareman
O
p het hoogtepunt werkten zo’n 250 mensen aan de bouw van de Sluiskiltunnel. Bij opdrachtgever BV Kanaalkruising Sluiskil waren het er ruim 30, de rest bij aannemerscombinatie BAM-TBI. Betonwerkers, timmerlieden, boorspecialisten, wegwerkers, technici, kantoorpersoneel en natuurlijk het management. Ze troffen elkaar dagelijks in de kantine in het grote projectkantoor (vroeger zei je ‘bouwkeet’) op het bouwterrein in de Koegorspolder en in het kleinere kantoor aan de andere kant van het Kanaal Gent-Terneuzen, op een steenworp afstand van waar de boormachine na de twee tochten onder het kanaal weer bovenkwam. Inmiddels is de grote uittocht begonnen. In het hoofdgebouw is het stil geworden, al klinkt er af en toe uit één van de kantoorruimtes nog luchtig gefluit en gezang en schuift een steeds kleiner gezelschap aan voor een bakje soep, een kroket, een slaatje of een andere hap. In september wordt het kantoorgebouw afgebroken en worden de laatste restanten van de tunnelbouw uit de polder verwijderd. Onder de bouwers bevonden zich ook enkele tientallen Zeeuwen. Een kort portret van zes van hen.
“
Ook Zeeuwse bedrijven hebben wel degelijk meegewerkt aan de tunnelbouw Rudi van den Branden
䡵 Piet Kodde, Vlissingen
Naam: Piet Kodde Functie: Projectleider Kabels & Leidingen en Projectleider Civiel Woonplaats: Vlissingen ,,Natuurlijk zal iedereen het wel zeggen, maar ik vond zo’n groot project een uitdaging. Ik was in het verleden vooral werkzaam in de industriële sector, maar heb bijvoorbeeld ook de Sloecentrale gedaan. In de industrie zie je toch meer dat iedereen voor zijn eigen toko bezig is, terwijl hier heel
䡵 Merien Kroes, Nieuw- en St. Joosland
nauw wordt samengewerkt. Mensen stáán voor hun werk en zijn trots op wat we samen voor elkaar kregen. Ik ben inmiddels een eigen bedrijf begonnen (Kodde Constructie & Project Support) en ga straks ook aan de slag bij de verdubbeling van de Tractaatweg. Ook daar gaat het om het verleggen van kabels en leidingen. En verder wacht er werk bij de Covra in Borssele. Maar, terugblikkend: dit was een prachtig project.’’
䡵 Marjo van Houcke, Terneuzen
Naam: Marjo van Houcke Functie: Projectsecretaresse BAM-TBI Woonplaats: Terneuzen ,,Jammer dat het bijna voorbij is, maar ik mag gelukkig nog met een kleine groep blijven tot september voor het afwikkelen van de laatste zaken. We vormden met z’n allen, zowel de mensen van de opdrachtgever als van BAM-TBI een heel hecht team? Waarom? Omdat we samen één doel hadden: die tunnel. Daar werkten we samen naar toe.
Naam: Merien Kroes Functie: Assistent-projectleider Wegen en Viaducten Woonplaats: Nieuw- en St. Joosland ,,Ik zat er vier jaar en het was een mooie ervaring. Ik was bij alles betrokken: de civiel-technische ontwikkeling, de voorbereidingen, de aanbesteding en de uiteindelijke uitvoering. We hebben vooraf allerlei technische oplossingen uitgedacht, die in de praktijk soms
䡵 Rudi
Wat weleens irritant was dat als die tunnelbouwers zich voor het eerst bij mij meldden en direct begonnen met de opmerking: ‘Zo, dat is hier wel bijna het einde van de wereld zeg’. Dat deed me als ras-Terneuzenaar natuurlijk wel even een beetje pijn, want zo is het natuurlijk niet met Vlaanderen en historische steden als Antwerpen, Gent en Brugge als achterland. Ik zal m’n mannen straks wel ontzettend gaan missen. Ik huil nogal snel, dus ik zit dezer dagen de hele dag met een zakdoek.’’
moesten worden bijgestuurd, maar vooral dankzij de korte lijnen nooit een probleem waren. We hebben echt enorm goed samengewerkt, open en eerlijk en dat heeft z’n vruchten afgeworpen. In juni stap ik over naar de Sloeweg en de Tractaatweg. Ja, ik weet dat er van alles speelt rond met de Sloeweg, maar ik stap daar helemaal blanco in, dus ook dat is een uitdaging. Het teamwork hier bij de Sluiskiltunnel zal ik niet snel vergeten.’’
van den Branden, Sluiskil
Naam: Rudi van den Branden Functie: Hoofduitvoerder Wegen en Kunstwerken BAM Wegen Regio Zuidwest Woonplaats: Sluiskil ,,Vooral voor de omgeving was dit een prachtig project. Niet alleen hebben de Zeeuws-Vlamingen er straks veel profijt van, ook kleinere bedrijven uit de streek waren nauw betrokken bij de bouw, trouwens ook uit de rest van Zeeland. Ik vind dat wel lekker. Met die mensen kon je gemakkelijk langer doorwerken, langer dan de
dagelijkse acht uur. Als iets snel af moest, deden we dat en keken we niet op een uurtje meer. De meesten woonden immers toch in de buurt. En het verhaal dat alleen bedrijven van buiten de provincie aan dit project hebben verdiend, is daarmee dus duidelijk weerlegd. Het was een goeie zaak dat tijdens de uitvoering van het project veiligheid prioriteit kreeg, al was het soms weleens over de top. Maar het heeft wel gewerkt. Wat we nu gaan doen? Cadzand Maritiem, ook een heel interessant project.’’
11
DINSDAG 19 MEI 2015
wilde dit!
Meisjes interesseren voor baan in techniek door Sheila van Doorsselaer
H 䡵 Peter Stroo,
Vlissingen (nu Spijkenisse)
Naam: Peter Stroo Functie: Projectleider Integratie & Exploitatie (plus software) bij BVKKS Woonplaats: Vlissingen (nu Spijkenisse) ,,Ik kom uit Vlissingen en toen ik naar Spijkenisse was verhuisd, kon ik hier aan de slag. Dus heb ik vier jaar heen en weer gereden. Ik deed het graag. Een leuk project met leuke mensen. Inderdaad, iedereen roemt de korte lij-
nen op de werkvloer. Geen moeilijk overleg, geen strubbelingen. Bij andere tunnelprojecten is het weleens anders. Ja, in die tunnelwereld is het zeker ons kent ons. Het is een kleine wereld, waarin je altijd wel bekenden tegenkomt. Het zal even raar zijn als ik niet meer naar Sluiskil hoef. Ik ga aan de Rotterdamse Baan werken, met ook weer een geboorde tunnel. Maar iedereen in de tunnelbouw weet het: geen enkele tunnel is hetzelfde.’’
et zwarte gat is echt niet zo diep. Op straat werden ze herkend en aangesproken, ze waren een voorbeeld voor jonge vrouwen met een voorliefde voor techniek en de tunnelbouwers genoten van hun aandacht en zelfgebakken koekjes en gehaktballetjes. Anika Luteijn (25) en Jerina Pladdet (34), de twee beschermvrouwen van de Sluiskiltunnel, zijn inmiddels beschermvrouwe-af, maar een onvergetelijke ervaring rijker. In totaal 43 gegadigden meldden zich in 2012 voor de eretitel beschermvrouwe van de Sluiskiltunnel. Anika en Jerina kwamen uiteindelijk als winnaars uit de bus tijdens de verkiezing Boor Zoekt Vrouw. Anika als beschermvrouwe van de Noordbuis, Jerina van de Zuidbuis. ,,Ik heb mezelf opgegeven, omdat ik door mijn studie Constructiemanagement en Engeneering ontzettend geïnteresseerd was in dit unieke project”, zegt Anika. Technisch inzicht kan Jerina niet ontzegd worden, ze werkt bij een staalbedrijf op Schouwen. ,,Mijn collega’s zeiden: Als jij jezelf niet inschrijft, doen wij het voor je!” De taken van de beschermvrouwen waren grotendeels ceremoni-
eel, maar beide vatten hun taak erg serieus op. Zo mochten ze tunnelboor Boorbara met champagne dopen, waren ze aanwezig bij de start van het boorproces, de aankomst van de boor en de start van de aanleg van de tweede buis en wandelden en fietsten ze als een van de eersten door de tunnel. Anika was zeker elke week op de bouwplaats te vinden. ,,Ik kwam heel graag kijken om te zien hoe het boorproces en de afwerking vorderden.” Jerina vond het heel bijzonder dat ze van zo dichtbij het boorproces mocht volgen. ,,Je komt echt dáár waar het gebeurt.” Het is nou niet zo dat Anika en Jerina BZ’en, Bekende Zeeuwen, zijn maar ze worden nog wel eens aangesproken. Jerina: ,,In gesprekken met mensen wordt er, ook nu nog, vaak aan gerefereerd. Het is niet zo dat ik niet meer over straat kan, maar mijn moeder wordt het vaakst aangesproken. Zij werkt in een groentenkraam en kreeg heel vaak te horen: We hebben je dochter weer op tv gezien!” Anika had met haar deelname aan Boor Zoekt Vrouw een hoger doel: meisjes interesseren in een baan in de techniek. Dat is haar ook wel gelukt. ,,Ik heb gastlessen verzorgd aan scholieren en daar zaten opvallend veel meisjes tussen.” En rijden ze straks door de tunnel, dan is die ook een beetje van hen.
䡵 Ron Hiel, Kloosterzande
Naam: Ron Hiel Functie: Constructiemanager (directeur Algemene Uitvoering) bij BAM-TBI Woonplaats: Kloosterzande ,,In dit vak wordt het weleens vergeten, maar alles wat we doen is ook gewoon mensenwerk. Ik hamer daar al heel m’n loopbaan op. Daarom heb ik ook altijd veel aandacht voor die menselijke aspecten. Soms lig ik daar bij zo’n project meer wakker van dan van de techniek van de bouw. Maar goed, ik was vanaf het prilste be-
gin betrokken bij het ontwerp en alle andere voorbereidingen van de bouw. Dat heeft z’n vruchten afgeworpen, want dat gaf ons direct al de kans zaken bij te sturen. Wat ons ook voordeel heeft geboden is dat we tijdwinst boekten door snel te beginnen, terwijl bij wijze van spreken de ontwerpen nog op de tekentafel lagen. Dat vereist flexibiliteit van iedereen. En weet je waarom er nooit tegen de bouw is geprotesteerd? Omdat iedereen die tunnel zo graag wilde!”
䡵 Beschermvrouwen Jerina Pladdet en Anika Luteijn foto’s Mark Neelemans
Delta Networks ICT feliciteert Zeeland met de Sluiskiltunnel Nieuwsgierig naar de bijdrage van Delta Networks? Lees het hele verhaal op www.deltanetworks.nl/tunnel
arentis feliciteert de Sluiskiltunnel met de realisatie van dit project! Voor de bouw van de Sluiskiltunnel leverden wij al het industrieel equipment.
www.arentis.com Nederland industrieweg 34 - havennr. 1439 postbus 7 - 4530 aa terneuzen t. +31 (0) 115 644 644 f. +31 (0) 115 644 649
BelgiĂŤ kanaalstraat 17 9060 zelzate t. +32 (0) 9 342 30 63 f. +32 (0) 9 342 30 69
13
DINSDAG 19 MEI 2015
Sluiskil tunnel
Pont moet echt blijven Na opening van de tunnel blijft een pontje bij Sluiskil nodig. Voor werknemers van bedrijven aan de oostkant én scholieren. door René Hoonhorst
M
eerten Dallinga is er nog niet zo zeker van dat de opening van de Sluiskiltunnel ZeeuwsVlaanderen voordeel biedt. De voorzitter van de Stichting tot Behoud van de Pont Sluiskil vreest dat vooral fietsers er op achteruit gaan. De belofte van Rijkswaterstaat dat de brug, net als nu, alleen draait als er grote schepen aankomen, zegt hem weinig. „Ze gaan niet voor niets een nieuwe zeesluis aanleggen. Die sluis moet grotere schepen toegang geven tot het Kanaal van Gent naar Terneuzen. Dus zullen er in de toe-
komst meer grote schepen door het Kanaal varen en dus zal de brug vaker open staan voor scheepvaartverkeer”, betoogt Dallinga met een logica waar moeilijk een speld tussen is te krijgen. De Sluiskilse horeca-ondernemer heeft meer kritiek op de nieuwe tunnel. Hij vindt het ‘niet te geloven dat een tunnel anno 2015 niet wordt voorzien van ruimte voor fietsers’. Tegenwerpingen dat een tunnelfietspad botst met strenge veiligheidseisen of simpelweg te duur is, stuiten bij Dallinga op onbegrip. „Het is zo fietsonvriendelijk. Er is gewoon niet goed over nagedacht.” Nu een fietstunnel ontbreekt, moet de Stichting tot Behoud van de Pont Sluiskil absoluut blijven bestaan. Want een veerpont
䡵 Meerten Dallinga bij de veerpont aan de steiger in Sluiskil. Als het aan Dallinga ligt, blijft de pont tot in lengte van
dagen varen voor scholieren en werknemers van bedrijven aan de Oostkade. foto Mark Neelemans houdt een functie voor scholieren en werknemers van bedrijven aan de Oostkade, weet Dallinga zeker. „De werknemers kunnen natuurlijk met de auto gaan, maar in een tijd dat iedereen de mond vol heeft over duurzaamheid moet je dat niet willen. Fietsen over de brug bij Sluiskil is toch snel tien kilometer om. Voor een geoefende wielrijder goed te doen, maar voor veel anderen een beetje te.” De stichting heeft een financiële buffer opgebouwd waardoor de pont nog een jaar in de vaart kan blijven. Om ook na de zomer van
volgend jaar te kunnen blijven varen, houdt de stichting bij het begin van het nieuwe schooljaar een enquête onder de gebruikers (gemiddeld driehonderd per dag, weet Dallinga). Daarmee hoopt ze aan te tonen dat subsidies gerechtvaardigd zijn, omdat de veerdienst een vitale openbaar vervoersdienst is voor scholieren en werkenden. Dat de veerdienst betrouwbaar is, heeft ze de afgelopen jaren wel aangetoond, stelt Dallinga. „We hebben in 3,5 jaar geen dag zonder schipper gezeten en hebben slechts enkele dagen
stilgelegen vanwege mist of motorpech.” Niet alleen overheden, maar ook Yara en (nieuwe) bedrijven op de Axelse Vlakte kunnen een beroep op het pontje doen. „We hebben Yara al eens laten weten dat we bereid zijn om dicht bij een poort van hun bedrijf aan te leggen. Ze hoeven alleen een steigertje aan te leggen. Dat kost geld, maar niet meer dan peanuts voor een bedrijf als Yara. Een eerste verzoek is echter van tafel geveegd en op een tweede aanvraag hebben we nooit iets gehoord. Triest!”
Met de brug van 1968 werd het hart uit Sluiskil gerukt door Bob Maes
D
e Sluiskiltunnel is lang niet de eerste verbinding tussen de twee kanten van het Kanaal van Gent naar Terneuzen. Natuurlijk is er de brug, die vroeger gehaat werd door de Sluiskillenaren. De brug had veel voorgangers. We gaan bijna tweehonderd jaar terug in de tijd: 1825. Het graven van het Kanaal van Gent naar Terneuzen was begonnen en de eerste brug van Sluiskil geboren. Twee jaar later werd hij ingeruild voor een dubbele houten draaibrug, die ongeveer honderd meter verderop kwam te liggen. Ook dat exemplaar werd opgeofferd aan een nieuwe, die de ‘blauwe brug’ genoemd werd, naar de blauwe kleur van de plaatijzeren brug. Tijdens de werken aan de brug, die in 1863 geopend werd,
werden auto’s met een vlot en voetgangers met een roeiboot naar de andere kant van het water gebracht. Drie jaar later volgde
een spoorbrug, waar de trein van Terneuzen naar Sint Niklaas op aansloot. Ondertussen werd het op het kanaal drukker met sche-
䡵 De Lelybrug was de laatste brug in het dorp Sluiskil. De huidige brug, die
in 1968 werd geopend, ligt twee kilometer buiten het dorpscentrum.
pen. Rond 1900 werd besloten het kanaal te verbreden tot 67 meter. Een nieuwe brug was noodzakelijk. Het plan om de brug bij Driekwart en niet in het centrum van Sluiskil aan te leggen, veroorzaakte commotie. Cornelis Lely, minister van Rijkswaterstaat, streek met de hand over het hart waarna de spoor- en verkeersbrug allebei in het dorpscentrum kwamen. De Lelybrug, een dubbele draaibrug voor het gewone verkeer, werd op 1 oktober 1907 geopend. Een goede maand later was de opening van de spoorbrug. Die spoorbrug bestond uit twee delen en stond vrijwel altijd open voor de scheepvaart, omdat de trein hoogstens zes keer per dag passeerde. Spoorwerknemers kregen altijd een fooi van de passerende schippers. De bruggendraaiers - de brug werd met de hand opengedraaid mochten niets aannemen, omdat ze Rijksambtenaar waren.
En toen brak de Tweede Wereldoorlog uit. Beide bruggen werden op 21 mei 1940 vernield. De verkeersbrug werd in 1942 heropend, een jaartje later volgde de spoorbrug. In 1944 werden de bruggen voor de tweede keer opgeblazen. Na de oorlog werden de voormalige verkeers- en spoorbrug samengevoegd tot de tweede Lelybrug, die op de pijlers van de spoorbrug gebouwd werd. Die opende in 1946. Het was de laatste brug in het dorp zelf. Het kanaal moest opnieuw verbreed worden om de havens van Gent toegankelijk te houden. Huizen en de brug werden opgeofferd. In 1968 werd de huidige brug geopend, twee kilometer uit het dorpscentrum. Willy Schelstraete zei er over: „Het hart werd uit het dorp gerukt. Het eens zo levendige dorp betaalde een zware tol aan de kanaalverbreding. Een bloeiend industriedorp ging ten onder.”
Wij zijn blij! Wij zijn blij voor de bouwers én voor u!
Wij feliciteren Provincie Zeeland, BV KKS en bouwcombinatie BAM-TBI met de officiële opening van de Sluiskiltunnel. De nieuwe tunnel is gebouwd volgens planning en binnen budget. Een prestatie om blij van te worden! Maar, wij zijn vooral blij voor ú, de weggebruiker. Er is nu een nog vlottere verbinding van Goes naar Gent. Op uw route door ZeeuwsVlaanderen hoeft u voortaan niet meer te wachten voor de brug bij Sluiskil. Bovendien is de Sluiskiltunnel tolvrij.
Zaterdag 23 mei bij de PZC
En ook wij zijn blij. Want vanaf 23 mei hebben wij er een tunnel bij. Vanaf dat moment is de N.V. Westerscheldetunnel ook verantwoordelijk voor het beheer en onderhoud en het verkeers- en incidentmanagement van de Sluiskiltunnel. Twee tunnels, één route, één beheerder. www.westerscheldetunnel.nl WSTVerkeer
Bijlage Zeeweringen
De afronding van het unieke project van 325 kilometer Zeeuwse dijkversterking
15
DINSDAG 19 MEI 2015
Sluiskil tunnel
Tunnel, winst of verlies?
door Sheila van Doorsselaer
De toekomst lacht ons weer toe, vindt transportondernemer Jan Mobach. Niet al zijn collega’s zijn zo positief.
Z
door Harmen van der Werf
W
at was Bas Jasperse uit Axel eind vorig jaar nog enthousiast over de komst van de Sluiskiltunnel. Op Omroep Zeeland-tv stak hij de loftrompet. Dat blijde gevoel is behoorlijk getemperd. Jasperse is eigenaar van een bedrijf met zes vrachtauto’s. „De tunnel is prachtig”, begint hij vrolijk. „Je zult mij daar geen kwaad woord over horen zeggen. Maar wil je voordeel hebben van de tunnel, dan moet die precies in de lijn van je route liggen. De toegangswegen, bijvoorbeeld vanuit Terneuzen, zijn wel zo omslachtig gemaakt met die rotondes. Iedereen die niet gedronken heeft, ziet dat toch. Het is onbegrijpelijk dat mensen die zoveel miljoenen te besteden hebben, zoiets hebben kunnen bedenken. Ze verdienen een schop onder hun kont.” Zo die zit. Wie denkt dat Jasperse een roepende in de woestijn is, heeft het mis. Ook zijn collega Rien Flikweert uit Sluiskil - die tien vrachtwagens heeft - is verre van enthousiast over wat de Sluiskiltunnel hem zal brengen. „Ja, het is gunstig voor het doorstromende verkeer, maar niet voor het verkeer in de directe omgeving. Willen wij uit Sluiskil door de tunnel, dan moeten we eerst tot halverwege Hoek rijden. En elke kilometer extra kost ons alleen aan brandstof al veertig eurocent. ‘Jullie krijgen een tunnel, dan zijn alle verkeersproblemen opgelost’, beloofde de provincie ons. Nou, mooi niet.” Flikweert Transport heeft ook in Terneuzen een terrein, speciaal om de brug van Sluiskil te mijden voor ritten naar het oosten, richting Antwerpen, Duitsland. „Wij houden dat aan”, laat Rien Flik-
‘Belevenis van begin tot einde’
䡵 Jan Mobach, directeur van Mobach Transport en Verhuur in Sluiskil, juicht de komst van de Sluiskiltunnel enorm
toe. „De Zeeuws-Vlaamse economie wacht een boost, dankzij al die nieuwe werken.” foto Mark Neelemans weert weten, „omdat wij praktisch niks aan die tunnel hebben. En als we naar Gent of richting Zeebrugge moeten, blijven we wel aan onze westkant van het Kanaal Gent-Terneuzen en rijden we via Sas van Gent.” Peter Jansen, planner bij A. C. Rijnberg Transportservice in Terneuzen, is niet zo uitgesproken als Rien Flikweert en Bas Jasperse. „Laten we hopen dat het een verbetering is, die tunnel”, houdt hij een slag om de arm. „Dat zal voor bepaalde bestemmingen ook wel zo zijn, maar niemand heeft er nog ervaring mee. Het is afwachten.” Voor Jan Mobach is het geen vraag, maar een weet dat de Sluiskiltunnel veel voordeel zal brengen. Hij heeft, net als Rien Flikweert, een transportbedrijf in Sluiskil en herkent zich absoluut niet in Flikweerts’ kritiek. „Ach, dat stukje omrijden. Dat is toch
niks vergeleken met de tijd die je verloor bij het wachten voor de brug. Wij hielden er altijd rekening mee dat je tien, vijftien minuten extra kwijt was, als een wagen richting bijvoorbeeld Hulst moest. Dat is straks voorbij. Het mooiste zou natuurlijk zijn dat je vanuit Sluiskil zo de tunnel in zou kunnen duiken, maar dat kan gewoon niet vanwege de infrastructuur. Je hebt die toeleidende wegen nodig.” Mobach plaatst de komst van de
“
Wie al die rotondes heeft bedacht, moet wel dronken zijn geweest Bas Jasperse, Axel
Sluiskiltunnel in breder perspectief, de economie van ZeeuwsVlaanderen. „In de jaren zestig van de vorige eeuw zijn hier in de Kanaalzone ook enorme werken uitgevoerd, zoals de verbreding van het Kanaal Gent-Terneuzen. Dow is toen gekomen, Philips ook, en andere bedrijven. De hele regio heeft in die tijd een boost gekregen.” De toekomst lacht Zeeuws-Vlaanderen weer toe, denkt Mobach, wat volgens hem niet alleen te danken is aan de Sluiskiltunnel, maar ook aan de vernieuwing van de N61 (Hoek-Schoondijke) en de komst van de grote Nieuwe Sluis bij Terneuzen. „Alles heeft hier vijftien jaar stilgestaan. Al die werken bieden nieuwe kansen. Internationale bedrijven hebben veel meer de neiging onze kant op te komen, als de infrastructuur op orde is. Hopelijk beginnen ze ook snel aan de verbreding van de Tractaatweg (Terneuzen-Zelzate), dan zijn we er echt klaar voor.”
e heeft van alles over de vloer gehad in ‘haar’ tunnelinformatiecentrum. Van motorclubs tot huisvrouwenverenigingen en van scholieren van om de hoek tot een bus vol Japanners. Coördinator Sara Baldé (44) draait 21 mei het informatiecentrum op slot. Ze heeft er dan ruim 25.000 bezoekers verwelkomd en een veelvoud aan vragen beantwoord. In het informatiecentrum, aan de rand van het bouwterrein, laat een interactieve tentoonstelling de bezoekers zien wat er bij de bouw van de Sluiskiltunnel komt kijken. Daarnaast is er geen vraag zo gek of de medewerkers van het tunnelcentrum weten er wel een antwoord op. Het zijn overigens wel vaak dezelfde vragen die Baldé sinds de opening van het informatiecentrum, donderdag 19 januari 2012, voor de kiezen kreeg. „Met stip op nummer één staat: Wanneer gaat de tunnel open? Vaak gevolgd door: Moeten we voor de Sluiskiltunnel ook tol betalen?” De meeste bezoekers aan het informatiecentrum kwamen uit de buurt. Het centrum verwelkomde vaak klassen van basisscholen, oudere scholieren die zich kwamen oriënteren voor hun beroepenkeuze en ook veel techneuten, afkomstig uit heel Nederland, die uit beroepsmatige interesse eens kwamen kijken. En zo zijn er meer bezoekers die Baldé altijd bij zullen blijven en die ze best zal gaan missen. Baldé: „Het was, van begin tot het eind, een echte belevenis.”
䡵 Sara Baldé
tot het einde...
DE SLUISKILTUNNEL DIRECT GOED
Direct goed en altijd veilig! Dit was ons motto bij de bouw van de Sluiskiltunnel. Dat is gelukt en daar zijn wij trots op. Het project is ruim vijf weken eerder opgeleverd en is gerealiseerd binnen het budget, zonder claims of restpunten ĂŠn met uitstekende kwaliteits- en veiligheidsresultaten. De integrale aanpak en constructieve samenwerking vormen de sleutel tot het succes.
Wij feliciteren de Zeeuwen, de provincie Zeeland en opdrachtgever BV KKS en wensen toekomstige gebruikers van de Sluiskiltunnel veel plezier met de nieuwe verbinding. Vandaag wordt de Sluiskiltunnel ofďŹ cieel geopend door het Koningspaar. De kroon op ons werk!