GO!Mobility november 2023 by Koninklijke RAI Vereniging

RAI VERENIGING MAGAZINE #3 - NOVEMBER 2023 - JAARGANG 13

GO! MOBILITY

THEMA: CIRCULAIR ONDERNEMEN

VOITURES EXTRAVERT • LICHTGEWICHT AUTODAK • SCOOTER RECYCLING NEDERLAND • GINAF E-TRUCKS • VERKIEZINGSBIJLAGE

COLUMN

RAI VERENIGING MAGAZINE #3 NOVEMBER 2023

Tweetrapsraket naar een ‘schoner’ wagenpark FRITS VAN BRUGGEN Algemeen voorztter RAI Vereniging

Hoe zorgen we er voor dat het Nederlandse wagenpark zo snel mogelijk schoon en emissieloos wordt?, vraagt men mij regelmatig. Dat verjongingsproces gebeurt aan de voorkant uiteraard al in een redelijk rap tempo door de instroom/aanschaf van nieuwe auto’s die van de meest moderne en ‘schone’ technologie zijn voorzien. Inmiddels is zelfs al bijna 60 procent van alle nieuw verkochte personenauto’s in ons land al in meer of mindere mate elektrisch. Tegelijkertijd bestaat het Nederlandse wagenpark uit ongeveer 9 miljoen auto’s met een gemiddelde leeftijd van 13 jaar. Dat zijn in meerderheid nog brandstofaangedreven voertuigen die in de meeste gevallen nog in een prima conditie verkeren en waarvan (vroegtijdige) vervanging, mede uit oogpunt van circulariteit, niet wenselijk is. Sterker nog: het is zaak om deze voertuigen zo lang mogelijk duurzaam, veilig en betaalbaar op de weg te houden. Dan kan immers iedereen mobiel blijven. Wat dat betreft is het goed dat er een speciale Europese wetgeving in de maak is die zich toespitst op circulariteit en het besparen van energie en materialen. Deze zogeheten ‘right-to-repair wetgeving’, waarvan de sectie RAI Aftermarket altijd een sterk pleitbezorger is geweest, moet het voor consumenten gemakkelijker en kosteneffectiever maken om goederen te laten repareren in plaats van ze te vervangen. Goed en professioneel auto-onderhoud draagt dus eveneens bij aan een duurzaam wagenpark. De automotive aftermarket speelt daarbij een grote rol. Niet in de laatste plaats dankzij het APK-systeem. Naast milieu- en veiligheidsvoordelen zorgen werkplaatsen bovendien voor veel werkgelegenheid en

bieden klanten tal van concurrerende producten en diensten. Een interessante ontwikkeling die in dit kader relevant is, is het elektrificeren van klassieke auto’s. Een mooi voorbeeld van Nederlandse bodem is Voitures Extravert in Helmond (zie ook pag 9). Dit bedrijf geeft klassieke Porsches een tweede leven door ze van een elektrische aandrijving te voorzien. Hetzelfde gebeurt in Frankrijk. Daar faciliteert en stimuleert de Franse overheid het ombouwen (retrofitten) van oude benzine- en bestelwagens met een aantrekkelijke subsidieregeling, waardoor dit een voor de klant betaalbaar alternatief wordt. Wellicht een idee voor de Nederlandse overheid, die elektrificatie hoog in het vaandel zegt te dragen, hier een voorbeeld aan te nemen. Mogelijk dat dit mij ook over de streep zou trekken. Ik ben namelijk een echte cabriofan en rijd regelmatig plezierritten met mijn Volvo C70 Cabrio van 17 jaar oud. Uiteraard spic & span onderhouden, maar die zou met bijvoorbeeld een elektrisch donorhart weer helemaal van deze tijd zijn en toekomstbestendig. Samenvattend: naast de noodzakelijke snelle verjonging van het wagenpark kan eveneens optimaal onderhoud en modificatie van aandrijving en andere voertuigsystemen bijdragen aan een lagere impact op het milieu. Daarbij wordt tegelijkertijd voorkomen dat een kostbaar product te vroeg wordt afgedankt. Laten we niet vergeten dat de productie van één nieuwe auto een aanslag op het milieu heeft die even groot is als zes jaar doorrijden met een bestaand exemplaar. Om nog maar te zwijgen over benodigde grondstoffen en materialen. Koesteren wat je hebt levert dus geld én milieuvoordeel op. ●

‘Houd voertuigen zo lang mogelijk duurzaam, veilig en betaalbaar op de weg’

INHOUD

RAI VERENIGING MAGAZINE #3 NOVEMBER 2023

ECO-TRENDS - pag. 21 Swapﬁets op weg naar 100 procent circulaire ﬁetsen.

------------------THEMA: IN DE SPOTLIGHTS - E pag. 22OPESE UR GEN Dirk Inia van GinafVTrucks: ERKIEZIN --------------‘we schalen op naar-volledig emissieloos transport’.

MARKTANALYSE - pag. 25 Nederland behoort, samen met Zweden, tot de landen met het laagste aantal dodelijke verkeersslachtoffers per miljoen inwoners.

Dit najaar is ARN, samen met RAI Vereniging, gestart met een collectief inzamelen verwerkingssysteem van aandrijfaccu’s voor bromen snorfietsen. Het is nadrukkelijk de bedoeling om het systeem na de aanloopfase Jaarlijks verkoopt Broshuis, de specialist in het vervaardigen van klantGO!FACTOR pag. 26 specifieke trailers en opleggers voor zwaar transport, zo’n 1.000 voertuigen, uit te breiden met meer deelnemers (importeurs en fabrikanten) en meer de Vrind afnemers. is ﬁetsen een inzamelpunten, vertelt Janet Kes, manager Innovatie en Batterijen bij ARN. waarvan de bulk is bestemdVoor voorBram buitenlandse Dit betekent ‘way of life’. Hij verricht op zijn volgens algemeen directeur Pieter-Bas Broshuis dat uniforme Europese wet- ‘Ons uiteindelijke doel is om een landelijk collectief systeem voor alle Giant TCR Advanced SL raceﬁets importeurs/fabrikanten op te tuigen en te komen tot een zogeheten en regelgeving ten aanzien van bijvoorbeeld typegoedkeuringen, toelatingsjournalistiek kopwerk. ‘LMT Batterij Beheerplan.’ en voertuigeisen voor het bedrijf van levensbelang zijn. Hij is van mening

EUROPA IS HANDEL!

dat er in Brussel op dit gebied nog flink wat werk valt te verrichten. Een

Nieuw collectief inzamelen verwerkingssysteem aandrijfaccu’s brom/snorfietsen

Euroscepticus is Broshuis echter allerminst. “Wat mij betreft is er nog veel UITGESPROKEN- pag. 27 te weinig Europa, want zonder Europa geen handel!” Paul de Haan, directeur van de

Spanninga Group, geeft zijn mobiliteitsvisie. Voor de autobranche kan Europa niet Europees genoeg zijn, vindt Wijnand

AUTO-INDUSTRIE GEBAAT BIJ MÉÉR EUROPA de Geus, secretaris afdeling Auto’s van RAI Vereniging. Autofabrikanten verkopen immers geen auto’s per land, maar per continent. Daarom moet eigenlijk alles Europees geregeld zijn, van milieueisen, recyclingeisen en

Gemoderniseerde geëlektrificeerde klassiekers van Nederlandse bodem Het lijkt een anachronisme; een Porsche 911 uit 1970 aan de laadpaal. Maar schijn bedriegt. Voitures Extravert, gevestigd aan de Automotive Campus in Helmond, geeft sinds 2019 Porsches 911 een tweede leven. Onder de naam Quintessenza worden deze iconische klassiekers, met behulp van donoronderdelen, in een hypermodern elektrisch jasje gestoken waardoor ze weer volledig toekomstbestendig zijn.

brandstofnormen tot en met veiligheidseisen. Europa heeft volgens De Geus bijgedragen aan de luchtkwaliteit en een schoon voertuigpark. “We zijn nu zover dat vrachtwagens qua vervuilende emissies helemaal schoon zijn.”

COLOFON Redactieadres

ls, t,

Medewerkers

GO!Mobility is een uitgave van GO!Mobility RAI Vereniging, postbus 74800, Postbus 77777 1070 DM Amsterdam, telefoon 1070 MS Amsterdam (020) 504 49 49, www.raivereniging.nl.

PRODUCTIE Sjoerd van der Linden, Hans van Baalen Markant Media

RAI Vereniging. Verspreiding vindt plaats op basis van controlled circulation.

Tom van Steijn, Bram Hendrix en Linda van Dijk

Bezoekadres: Europaplein GO!Mobility verschijnt 3 keer per jaar en 1078 GZ Amsterdam is o.a. bestemd voor politici, overheidsTel. 020-549 12 12 instanties, de media en leden van E-mail: m.timmer@railangfords.nl

Dit magazine is gedrukt op duurzaam papier.

GO!Mobility is ook als digitaal magazine te lezen op www.raivereniging.nl

behouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen

of openbaar gemaakt, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, m, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.

REDACTIEADRES GO!Mobility

Ontwerp: PWAD Amsterdam Markant Media Vormgeving: Van Munster & Bos REDACTIE César Francklaan 12 Fotografie: Ton van Til, Johan Peter van der Menno Timmer, hoofdredacteur 1272 EC Huizen Stouwe, Studio Gemini, Hollandse Hoogte E-mail: markantmedia@kpnmail.nl Illustraties: Onno Kortland REDACTIERAAD www.markant-media.com Druk: W.C. den Ouden Jaap Schuler, Jeroen van de Braak, Tel. 06-551 35 559 ISSN: 2212-8182

MEDEWERKERS Sjoerd van der Linden Ontwerp: Studio Baba Anousch (Iwan Daniëls) Vormgeving: MB voorheen VMTB Fotograﬁe: Ton van Til Illustraties: Onno Kortland Druk: Drukkerij Aeroprint ISSN: 2212-8182

© 2023 RAI Vereniging - alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand of openbaar gemaakt, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen, of enige andere wijze, in elke vorm, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. Dit magazine is gedrukt op duurzaam papier.

GO! MOBILITY

BRANCHENIEUWS

RAI VERENIGING MAGAZINE #3 NOVEMBER 2023

Maatschappelijke coalitie: ‘houd mobiliteit betaalbaar en bereikbaar’ Een Maatschappelijke Coalitie, bestaande uit ANWB, BOVAG, Stichting Natuur & Milieu, VNA en RAI Vereniging, heeft voorstellen gedaan voor de autobelastingen aan alle politieke partijen als input voor de verkiezingsprogramma’s. Kern van de boodschap is: haal de rem van vergroening, kies voor Betalen naar Gebruik met een rechtvaardige uitwerking en geef prioriteit aan een eenvoudig, stabiel en voorspelbaar autobelastingstelsel.

Concreet roepen ANWB, BOVAG, Natuur & Milieu, RAI Vereniging en VNA op om te zorgen voor: – Stimulering van de instroom van emissievrije voertuigen en fossiele kilometers structureel vervangen door emissievrije kilometers. Een combinatie van verschillende maatregelen creëert een emissievrij wagenpark van voldoende omvang zodat ook op termijn de particulier die een tweedehands auto koopt de overstap naar een emissievrij voertuig kan maken. In het bijzonder wijst de coalitie op stimuleringsmaatregelen die bijdragen aan de betaalbaarheid van de transitie voor consumen-

ten en ondernemers van het duurzame alternatief en die (mede daardoor) het maatschappelijk draagvlak versterken, zoals: –E en gewichtscorrectie in de MRB voor nul-emissie voer tuigen; –B ehoud van een aantrekkelijk tarief in de bijtelling voor nul-emissie auto’s; en (sobere) aanschafsubsidie –E op nieuwe en tweedehands elektrische (bestel)auto’s; –E en BPM-vrijstelling voor elektrische auto’s. turing op gedrag: prikkels –S inbouwen in het huidige fiscale systeem om bewuste keuzes te maken in aankoop en reis bewegingen;

Kernboodschap van de coalitie luidt: Kies voor Betalen naar Gebruik en geef prioriteit aan een eenvoudig, stabiel en voorspelbaar autobelastingstelsel. –H ervorm het voorliggende voorstel van Betalen naar Gebruik naar een voorstel waarbij belas-

tinginkomsten niet leidend zijn en de gebruiker beloond wordt voor goed gedrag. ●

CBS: Een auto per twee inwoners Nederland telt op dit moment bijna 9 miljoen personenauto’s. Begin dit jaar waren er ruim 500 auto’s per 1.000 inwoners. Oftewel 1 auto voor twee mensen, zo blijkt uit de nieuwe uitgave ‘Nederland in cijfers 2023’ van het CBS. Volgens deze uitgave nam het aantal personenauto’s sinds 1950 het snelst toe. In dat jaar reden er in ons land nog slechts 121.000 auto’s rond, 33.500 bestelwagens, bijna 86.000 motoren en zo’n 6.000 bussen. Begin 2023 was die situatie totaal anders. Nu bestaat het wagenpark uit 8,8 miljoen personenauto’s, 990.000 bestelwagens, 700.000 motoren en bijna 9.000 bussen. ●

Bijna een kwart van alle reizigerskilometers had vorig jaar betrekking op woon-werkverkeer.

GO! MOBILITY

BRANCHENIEUWS

RAI VERENIGING MAGAZINE #3 NOVEMBER 2023

Groei aandeel stekkerauto’s vlakt af In minder dan vijf jaar is het aandeel van stekkerauto’s in de totale nieuwverkoop in Nederland toegenomen van nog slechts 1 procent in 2016 tot 20 procent in 2020. Daarna trad, vooral als gevolg van het voor EV’s ongunstige fiscale beleid, een groeivertraging op en lijkt het aandeel te stabiliseren op 23 procent, zo blijkt uit het ‘Trendrapport Nederlandse Personenautomarkt’, dat in opdracht van het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat werd opgesteld.

Binnen de nieuwverkopen van toename en betrof in 2022 bijna 44 elektrische auto’s is het overgrote procent van de totale instroom (in deel (54%) zakelijk, maar het aan2013 was dit 18%), waarmee het de deel particuliere nieuwverkopen omvang van de nieuwverkopen is in 2022 bijna verdubbeld naar nadert. Het aandeel BEV’s in de occa45 procent. Verklarende ontwiksion import is in 2022 toegenomen kelingen zijn volgens de samentot 7,7 procent (ruim 18.000 auto’s), stellers de toename van BEV’s in bijna een verdubbeling ten opzichte het private lease aanbod en de van 2021. De occasion import komt SEPP-subsidieregeling waarmee voor meer dan 80 procent in de partizowel particuliere nieuwkoop als culiere deelmarkt terecht. Over het private lease tijdelijk van een algemeen geldt dat relatief meer subsidie (van €3.350 in 2022) oudere import van gebruikte auto’s bij Het private lease aandeel binnen het totale verkoopvolume van volledig gebruik konden maken. Binnen particulieren terecht komt (bijna 78% elektrische auto’s bedraagt inmiddels 19 procent. de totale BEV nieuwverkopen is particuliere occasions is ouder dan het aandeel private lease gestegen van 1 provolledig elektrische auto vorig jaar groeide 2 jaar) en relatief meer jonge occasion import cent in 2019 naar 19 procent in 2022, terwijl naar 26 procent. De occasion import vertoont naar de zakelijke deelmarkt gaat (ruim 62% het aandeel van particuliere kopers van een over de afgelopen 10 jaren een aanzienlijke zakelijke occasions is jonger dan 2 jaar). ●

Forse omzetgroei auto- en motorbranche De auto- en motorbranche heeft in het tweede kwartaal van dit jaar een omzetplus van 33,7 procent gerealiseerd vergeleken met een jaar eerder. Dit was onder andere te danken aan de toegenomen verkoop van elektrische voertuigen, het wegwerken van backorders en prijsstijgingen, meldt het CBS.

De deelmarkt ‘handel en reparatie van personenauto’s’ boekte met een plus van 49,1% de grootste omzet.

De grootste omzetstijging in de auto- en motorbranche kwam voor rekening van de deelbranche ‘handel en reparatie van personenauto’s’. Dit segment zag de omzet in het tweede kwartaal met 49,1 procent toenemen, de grootste omzetplus sinds 2005. Dit was vooral toe te schrijven aan de groeiende verkoop van elektrische auto’s. Maar ook het uitleveren van nog openstaande orders en bestellingen, zogenoemde backorders, zorgde voor een omzetstijging. Importeurs van nieuwe personenauto’s meldden in het tweede kwartaal van dit jaar een omzetgroei van 29,2 procent. Dit

komt voor een deel omdat backorders werden uitgeleverd. Deze inhaalslag lijkt nu voorbij. De omzet van de zware bedrijfsautobranche groeide het tweede kwartaal met 15,8 procent, vooral omdat er meer elektrische autobussen werden verkocht. Bij de gespecialiseerde reparatiebedrijven (+11,4 procent), handel in auto-onderdelen (+8,2 procent) en handel en reparatie in motoren (+1,4 procent) nam de omzet ook toe als gevolg van prijsstijgingen. Grondstoffen voor onderdelen worden duurder en door een tekort aan occasions stijgt de prijs van tweedehands motoren. ●

RAI VERENIGING MAGAZINE #3 NOVEMBER 2023

Janet Kes: ‘Na de aanloopfase moet het systeem landelijke dekking krijgen.’

THEMA: CIRCULAIR ONDERNEMEN

RAI VERENIGING MAGAZINE #3 NOVEMBER 2023

Nieuw initiatief van RAI Vereniging en ARN

Collectief inzamelen verwerkings systeem aandrijfaccu’s brom/snorfietsen van start Dit najaar is ARN, samen met RAI Vereniging, gestart met een collectief inzamelen verwerkingssysteem van aandrijfaccu’s voor bromen snorfietsen. Het is nadrukkelijk de bedoeling om het s ysteem na de aanloopfase uit te breiden met meer deelnemers (importeurs en fabrikanten) en meer inzamelpunten, vertelt Janet Kes, manager Innovatie en Batterijen bij ARN. ‘Ons uiteindelijke doel is om een landelijk collectief systeem voor alle importeurs/fabrikanten op te tuigen en te komen tot een zogeheten ‘LMT Batterij Beheerplan.’

Het besluit om als branche zelf de verantwoordelijkheid te nemen om accu’s van elektrische bromen snorfietsen op een verantwoorde manier in te zamelen en te verwerken vloeit volgens Kes mede voort uit veranderende wet en regelgeving. Zij legt uit dat de huidige batterijrichtlijn, die zowel draagbare, automotive en industriële accu’s omvat, wordt omgezet naar aan leiding van de Europese Batterijverordening. Dit betekent dat Europese wetgeving de volledige levenscyclus van een batterij zal gaan reguleren, van productie tot hergebruik en recycling. Hierdoor moeten batterijen duurzamer, veiliger en minder vervuilend worden.

gewicht tussen de 5 en 25 kilo. Wij als ARN zijn in opdracht van importeurs en fabrikanten nu dus verantwoordelijk voor de inzameling van batterijen voor EV’s, Light Means of Transport en accu’s voor ‘Starting, Lightning and Ignition’ (SLI), die onder de Batterijrichtlijn

‘ De deelnemers in de startfase vertegen woordigen al 30% van de e-scootermarkt’

Nieuwe categorieën Kes: ‘de belangrijkste veranderingen ten opzichte van de oude batterijrichtlijn is dat de Europese batterijverordening direct van toepassing is en voor alle EU-lidstaten dus op een zelfde manier geldt. De verordening maakt onderscheid in twee nieuwe categorieën: batterijen voor elektrische voertuigen zwaarder dan 25 kilo en batterijen voor lichte vervoermiddelen (Light Means of Transport) met een

aan het ARN-inzamelsysteem van startaccu’s. ‘Ondertussen heeft de verkoop en het gebruik van e-scooters een enorme vlucht genomen en stelt de Europese batterijverordening nog strengere eisen aan het inzamelen en verwerken van batterijen. Zo gold onder het oude Besluit Beheer Batterijen een terugnameverplichting die niet noodzakelijkerwijs kosteloos hoefde te zijn. Onder de nieuwe Europese Batterijverordening moeten fabrikanten afgedankte batterijen kosteloos inzamelen en zorgen voor recycling. Met andere woorden: de druk bij importeurs om dit goed te regelen is groter geworden. RAI Vereniging heeft daarom ARN gevraagd om ook voor brom/snorfietsaccu’s een goed werkend systeem op te tuigen.’

Kleinschalig starten nog onder de noemer startaccu’s vielen. Naast ARN zijn er nog twee andere partijen actief met een collectief inzamelsysteem, namelijk Stibat en de Stichting EPAC (fietsaccu’s).’

Strengere eisen Kes legt uit dat een aantal importeurs van scooters en brom/snorfietsen al deelneemt

ARN heeft, vervolgt Kes, een plan van aanpak aan het bestuur van Sectie Scooters gepresenteerd. ‘Uitgangspunt was om op relatief kleine schaal eerst te beginnen met de batterijen die de vijf leden van RAI op de markt brengen. Zij vertegenwoordigen met hun verkoopprogramma al 30 procent van de e-scootermarkt. Er zijn verschillende dealers van die deel

THEMA: CIRCULAIR ONDERNEMEN

RAI VERENIGING MAGAZINE #3 NOVEMBER 2023

‘Ons streven is dat er een Algemeen Verbindend Verklaring (AVV) komt, zoals die ook geldt voor afgedankte auto’s.’

nemende merken geselecteerd om batterijen bij ARN af te melden.’ Kes hecht er aan te benadrukken dat het systeem zich in de startfase beperkt tot uitsluitend de merken van deelnemende importeurs. Dit houdt in dat degene die de batterijen ophaalt controleert of er geen batterijen van andere (nog) niet deelnemende merken bij zitten. ‘Dat is van belang om een optimaal inzicht te krijgen over de toekomstige uitrol van het systeem, de financiële implicaties en op basis hiervan goed te kunnen beoordelen of inkomsten uit de recyclingbijdrage voldoende zijn om de (implementatie)kosten te kunnen dragen.’ Zij voegt hier aan toe dat, om tot een zo eerlijk mogelijk systeem te komen, de focus uitsluitend ligt op gekentekende voertuigen. ‘Dat is immers het beste controlemiddel om te voorkomen dat bepaalde ‘freeriders’ er misbruik van maken.’

Recyclingbijdrage €13,50 Vooralsnog is de hoogte van de recyclingbijdrage voor 2023 vastgesteld op 13,50 euro. In januari/februari vindt een evaluatie plaats – ook over de hoogte van de recyclingbijdrage – en treedt fase twee in werking. ‘In die tweede fase is het uiteraard de bedoeling om het aantal deelnemende merken te ver groten en te bewerkstelligen dat het vliegwiel gaat draaien en het hele systeem massa krijgt.’ Hoe groot uiteindelijk het jaarlijkse volume van ingezamelde brom/snorfietsaccu’s gaat worden, vindt Kes nog lastig in te schatten. Een voorzichtige raming van enkele honderden per jaar lijkt vooralsnog realistisch. ‘We zijn in ieder geval al in gesprek met een refurbishing bedrijf om een deel van de ingezamelde accu’s van brom/snorfietsen een tweede leven te kunnen geven voor energieopslag. Dat helpt ook het systeem betaalbaar te houden. De rest

gaat naar buitenlandse verwerkings/recyclingbedrijven. ‘

Landelijke dekking en AVV Voorlopig zijn, besluit Kes, alle inspanningen er op gericht om een collectief inzamelen verwerkingstraject voor brom/snorfietsaccu’s met een landelijke dekking te realiseren in combinatie met de invoering van een Algemeen Verbindend Verklaring (AVV), zoals dat ook geldt voor afgedankte auto’s. ‘Zo’n AVV betekent dat alle producenten en importeurs die brom/snorfietsaccu’s voor het eerst op de Nederlandse markt brengen verplicht zijn om bij te dragen aan de kosten van het inzamelen en het verwerkingstraject van afgedankte accu’s, of een vergelijkbaar systeem individueel op te tuigen. Dat maakt het uit eindelijk voor alle partijen in de branche het meest eerlijk.’ ●

RAI VERENIGING MAGAZINE #3 NOVEMBER 2023

THEMA: CIRCULAIR ONDERNEMEN

Made in Helmond

Martijn van Dijk besloot in 2016, samen met zijn compagnon en zijn oude schoolvriend Jurgen Moerman, Voitures Extravert op te richten. Gezamenlijk werkten zij jarenlang aan de ontwikkeling van de perfecte toekomstbestendige klassieker. Met als doel zowel hun jongensdroom te verwezenlijken als te overtreffen wat velen beschouwen als de ultieme vorm van klassiek autorijden: de originele Porsche 911 uit de jaren zestig. Hoe is dit idee precies ontstaan? Wat vormde de aanleiding om jullie langgekoesterde wens om Porsches van een elektromotor te voorzien daadwerkelijk in de praktijk te brengen? Zo’n zes jaar geleden vond ik dat het tijd werd om een andere weg in te slaan. Ik zegde mijn baan als marketeer op, leverde mijn leaseauto in en schafte een klassieker aan die ik altijd al op mijn netvlies had staan: een Citroën DS. Al na een korte periode kwam ik erachter dat het rijden in die Franse voiture toch niet helemaal overeenkwam met mijn verwachtingen. Ik stelde mij voor hoe het zou zijn als die auto niet zoveel luidruchtig zou zijn, meer power zou hebben en bijvoorbeeld elektrisch zou zijn.

Martijn van Dijk: ‘Bij ons koopt de klant gewoon een nieuwe klassieke auto voor een vaste prijs’

RAI VERENIGING MAGAZINE #3 NOVEMBER 2023

Oftewel schoon en toekomstbestendig. Dat idee liet mij niet meer los. Na enig onderzoek naar de levensvatbaarheid van een project om klassiekers te gaan elektrificeren vielen mij direct een paar zaken op. Ongeveer iedereen was laaiend enthousiast over de ombouwprojecten die men zelf had gedaan. Tegelijkertijd riep iedereen in koor dat er geen droog brood mee viel te verdienen, aangezien niemand

THEMA: CIRCULAIR ONDERNEMEN

ervoor wil betalen. Dat verbaasde mij eerlijk gezegd niet. Meestal gaat het in dit soort gevallen om hobbyprojecten. Die bieden vanzelfsprekend geen gezonde en professionele basis voor een verdienmodel. Ik besloot het daarom, samen met mijn mede-oprichter Jurgen Moerman, anders aan te pakken. Uitgangspunt was om de auto, in dit geval de op de Porsche 911 gebaseerde Quintessenza,

volledig opnieuw op te bouwen en fundamenteel te veranderen om te voldoen aan de moderne eisen. Voor dat elektrificatieproces gold één belangrijke voorwaarde: de rijervaring moest authentiek blijven, analoog aan het origineel. Omdat we de valkuilen waar ‘hobbyisten’ in waren gelopen coûte que coûte wilden voorkomen, besloten we het over een andere boeg te gooien. Hobbyisten bouwen auto’s immers

THEMA: CIRCULAIR ONDERNEMEN

RAI VERENIGING MAGAZINE #3 NOVEMBER 2023

ringsbedrag rechtvaardigt. Niet onbelangrijk om te vermelden dat de 911 nog steeds in grote aantallen verkrijgbaar is. Driekwart van het ooit geproduceerde volume is nog altijd beschikbaar. Dit zorgt voor een enorme donorpopulatie én heeft als bijkomend voordeel dat we gebruik kunnen maken van een soort eco-

‘ De 911 is een unieke auto en een allemansvriend’ systeem rondom dit model. Denk aan leveranciers van nieuwe of refurbished onderdelen etc. Dit alles maakt het allemaal een stuk eenvoudiger om een auto te herproduceren. Onze filosofie, die zoals gesteld stoelt op herhaalbaarheid en voorspelbaarheid, impliceert dat Voitures Extravert voor de klant de keuzes maakt in plaats dat de klant zijn voertuig bij ons brengt. Dat laatste zou namelijk het risico met zich meebrengen dat er van alles aan zo’n voertuig zou kunnen mankeren en de restau ratiekosten niet meer te overzien zijn. Bij ons koopt de klant gewoon een nieuwe klassieke auto tegen een vaste prijs. ‘Kern van onze bedrijfs filosofie is herhaalbaarheid en voorspelbaarheid.’

vooral voor zichzelf en vinden telkens opnieuw het wiel uit doordat ze voortdurend een andere auto ombouwen. Wij kozen in plaats daarvan voor een model dat we herhaalbaar en voorspelbaar iedere keer opnieuw op dezelfde manier zouden kunnen herproduceren. Dit maakt het immers mogelijk om relatief veel te investeren in ontwikkeling en die kosten tegelijkertijd ook terug te kunnen verdienen.

Waarom juist de 911 elektrificeren en niet een andere klassieker? Dat de keuze op de Porsche 911 viel was, gezien het bovenstaande, eigenlijk volstrekt logisch. De 911 behoort feitelijk tot het ‘bruin brood’ in de wereld van klassiekers. Het is een auto die praktisch iedereen mooi vindt. Daar bestaat geen twijfel over. De 911 heeft een waardebeleving die een substantieel investe-

Hoe complex is het ombouwproces? Hoe gaat dit in zijn werk? Uitermate complex. Het gaat al gauw om honderden onderdelen. Dan gaat het met name om sourcing, beschikbaarheid etc. Eigenlijk zijn we georganiseerd als een OEM-fabrikant, terwijl wij daar natuurlijk eigenlijk niet de omvang voor hebben. Alles in de bedrijfsvoering van Voitures Extravert is erop gericht om zo snel mogelijk naar het nulpunt te gaan. Dat wil zeggen het punt waarbij alles voorspelbaar wordt. In de praktijk komt het er op neer dat ieder voertuig volledig wordt gedemonteerd en in een chemisch bad

RAI VERENIGING MAGAZINE #3 NOVEMBER 2023

THEMA: CIRCULAIR ONDERNEMEN

40-plussers, waaronder vrouwen zeker geen uitzondering vormen. We hebben recentelijk een Quintessenza verkocht aan een dame die aan de 5th Avenue in New York woont. Kan ze daar mooi de show stelen...

Een groeiende groep liefhebbers heeft geen behoefte aan sleutelen of een plas olie op de stoep.’ gaat zodat met een schone lei kan worden begonnen aan de voorbereiding van het elek trificatietraject. Vervolgens wordt de auto op klantspecificaties weer opgebouwd. Behalve de aandrijflijn, de versnellingsbak en de kabelboom, blijven de meeste componenten behouden. De grootste uitdaging was om de ware analoge authentieke klassieke rijervaring te paren aan de toegevoegde state-of-the-art moderne technologie. De Quintessenza is onderhuids feitelijk een moderne auto. Alles wordt centraal via datasignalen vanuit de boordcomputer aangestuurd. Om die analoge beleving te kunnen houden was digitalisering een must. Dat maakt het namelijk mogelijk om maximale controle te kunnen blijven houden op de werking van al die nieuwe technologie die er destijds niet inzat. Hoeveel voortuigen bouwen jullie jaarlijks om? De hele productieketen met leveranciers en partners is zo georganiseerd dat het optimum ligt tussen de 6 en 36 auto’s per jaar. Dit jaar hopen we op zo’n 12 tot 15 voertuigen uit te komen. Dat lijkt op het eerste gezicht misschien niet zo veel, maar dat volume vergt in dit specifieke segment nog een forse inspanning. Zeker gezien de complexiteit van het productieproces. De komende jaren willen we geleidelijk opschalen. Dat is van belang om beter en strategischer te kunnen inkopen, het zorgt voor schaalvoordelen, meer efficiëntie en

draagt bij aan het verbeteren van de kwaliteit. Het is evident dat 2 tot 3 keer hetzelfde doen veel slimmer en goedkoper is dan dit proces telkens 1 keer te verrichten. Hoe groot is de belangstelling? Wie zijn de klanten? Het zijn liefhebbers die van alle uithoeken van de wereld komen. Nederlandse klanten moet je echter met een vergrootglas zoeken. Ongeveer de helft is afkomstig uit de V.S., 45 procent uit Europa en de rest uit het Midden-Oosten, Dubai etc. Vergeet niet dat het een auto is waar een vorstelijk prijskaartje aan hangt met een vanaf prijs van 300.000 euro, exclusief BTW. Het profiel van de klanten wordt dan al snel zichtbaar. Vaak zijn het ondernemers met eigen bedrijven of mensen die veel hebben verdiend aan een beursgang. Kopers van Porsches zijn in het algemeen fanatieke petrolheads. Waarom zouden die voor een elektrische Porsche kiezen? De typische Porsche adept is een beetje een uitstervend ras. Dat zijn vaak oudere grijze heren. Daartegenover staat een groeiende groep mensen, waarbij veel liefde en enthou siasme voor deze auto bestaat, zonder dat ze behoefte hebben om te sleutelen of een plas olie op de stoep. En die categorie wil ook geen risico lopen op malheur onderweg en hoge restauratiekosten. Grosso modo gaat het om

Beschikken jullie over voldoende donor onderdelen en aan welke eisen dienen die te voldoen? Zeker, er zijn nog meer dan voldoende 911’s in omloop en er is daarnaast een gigantische wereld aan leveranciers van ‘beter dan nieuw’. Natuurlijk letten we bij de aankoop van donorexemplaren scherp op de kwaliteit. Soms wordt er een 911 aangeboden zonder motor of versnellingsbak. Maar dat maakt voor ons uiteraard niet uit. Maakt de aanschaf alleen maar goedkoper. Kun je bij wijze van spreken stellen dat het eindresultaat beter is dan het origineel? Dat is een lastige vraag. In ieder geval is het eindresultaat anders dan het origineel. Per saldo pakt de gewichtsverdeling van de geëlektrificeerde versie wat gunstiger uit dan het origineel. Het mooie is dat de Quintessenza, omdat het concept van de 911 zijn oorsprong vond in de racerij, relatief weinig weegt, namelijk 1.400 kilo. Dat is slechts 100 kilo meer dan het origineel. Dit zorgt ervoor dat je met een 60 kilowattuur accupakket aan boord probleemloos 400 kilometer kunt afleggen. Wat zijn jullie plannen en ambities voor de komende jaren? Uiteindelijk is het de bedoeling om op te schalen naar een productievolume van 36 voertuigen per jaar. Met in het achterhoofd de gedachte om met de huidige expertise in de toekomst ook een andere klassieker te gaan herproduceren. Daar ligt nog wel een uitdaging, want dan krijg je al gauw te maken met aspecten als beschikbaarheid, kwaliteit qua bouwconstructie, welke modellen bevinden zich in een vergelijkbaar segment, etc. Dan wordt de spoeling vrij dun. De 911 is wat dat betreft een unieke auto en een allemansvriend bij uitstek. Ik denk dat we die dus voorlopig nog wel even zullen blijven bouwen. ●

RAI VERENIGING MAGAZINE #3 NOVEMBER 2023

THEMA: CIRCULAIR ONDERNEMEN

Auto-onderdelen op basis van gerecycled papier

Axxor en Webasto ontwikkelen lichtgewicht daksysteem Ford Bronco Axxor in Zwolle vervaardigt honingraat op papierbasis dat als halffabricaat dient bij grote industriële verbruikers, waaronder de meubelen verpakkingsindustrie én de auto-industrie. Het lichtgewicht honingraat bestaat uit niet meer dan papier en lijm, maar doorstaat dankzij zorgvuldige engineering zelfs botsproeven, vertelt Niels van Stijn, Manager Technology bij Axxor. Eén van de recente succesvolle innovaties van Axxor betreft de ontwikkeling van het daksysteem van de Ford Bronco, waarvan de kern uit papieren honingraat bestaat.

Als het om milieuwinst en circulair onder nemerschap en CO2-reductie van auto’s gaat, speelt Axxor een belangrijke rol. De fabriek in Zwolle verwerkt op jaarbasis meer dan 100 miljoen m2 honingraat tot duurzame, licht gewicht en spreekwoordelijk ijzersterke producten. Met dat volume behoort Axxor tot een van de toonaangevende bedrijven in de honingraat industrie. Tot de voornaamste toepassingen behoren de meubelen verpakkingsindustrie (ter vervanging van bijv. EPS, oftewel piepschuim), de automotive industrie en de constructiemarkt (deuren, scheidingswanden, gipsplaten etc.).

Niels van Stijn: ‘Het daksysteem van de Ford Bronco is onze eerste succesvolle toepassing van een exterieurdeel, waarvan de kern uit honingraat bestaat.’

THEMA: CIRCULAIR ONDERNEMEN

RAI VERENIGING MAGAZINE #3 NOVEMBER 2023

Global player Sinds de oprichting in 1993 door Wieger Wiegersma is de onderneming uitgegroeid tot een global player met meer dan 200 werknemers. Naast de hoofdvestiging in Zwolle beschikt Axxor over een fabriek in Polen, dicht bij de fabrieken van IKEA Industries waar het veel aan levert, en een in de V.S. De samenwerking met IKEA ontstond volgens Van Stijn in 1998 met de levering van honingraat als basismateriaal in lichtgewicht meubelen. ‘Toen IKEA plannen maakte om in 2012 een productielocatie te openen in Noord-Amerika, werd Axxor uitgenodigd om mee te gaan. Dat gebeurde ook, maar het accent is daar inmiddels sterk verschoven naar de automotive sector. Het gaat daarbij om componenten als kofferbakbodems (load floors), hoedenplanken, zonnehemels en andere interieurdelen.’ Binnen Europa ligt het productieaandeel dat zijn weg vindt naar de automotive wereld lager, maar door toenemende regeldruk rondom circulariteit vanuit de EU biedt de Europese markt voor Axxor een belangrijke kans om in samenwerking met klanten nieuwe innovatieve concepten te ontwikkelen. Dat behoort, vervolgt Van Stijn, tot een van onze kerncompetenties.

Daksysteem Ford Bronco Papieren honingraat is verassend sterk en is geschikt voor veel verschillende toepassingen. ‘Het is uiteraard een composiet, met alleen papier kom je er niet. In principe wordt het eindproduct altijd verlijmd met een deklaag die binnen de automotive sector veelal bestaat uit glasvezel met een polyurethaanlijm. Gaandeweg komen er ook andere oplossingen die wij samen met onze klanten aan het verkennen zijn. Dat is nodig omdat in de auto-industrie de nadruk steeds meer op recycling en circulariteit komt te liggen. Daarnaast richt Axxor zich op nieuwe oplossingen voor verdere – betaalbare - gewichtsbesparing van voertuigen, iets waar ons product in uitblinkt. Substitutie van andere materialen in interieur- en exterieur delen is voor ons een belangrijke groeikans.’ Een goed voorbeeld van zo’n innovatie die verder gaat dan interieurdelen noemt hij de recente ontwikkeling van het daksysteem van de Ford Bronco in samenwerking met

Webasto. ‘Dat is de eerste succesvolle, breed uitgerolde toepassing van een exterieurdeel, waarvan het kernmateriaal uit honingraat bestaat. Dit biedt automatisch een interessant vertrekpunt voor andere toepassingen die Axxor aan het onderzoeken is.’

Hergebruikte papiervezels Van Stijn wijst erop dat de milieuwinst door gebruik te maken van gerecycled papier fors is. ‘Het vervaardigen van papier vergt in het algemeen veel energie en water. Cellulose vezels zijn te winnen uit hout of kunnen worden hergebruikt uit gerecyled papier. Het komt er in de praktijk op neer dat er ongeveer 20 tot 30 procent minder energie nodig is om papier te maken uit teruggewonnen vezels. Bovendien levert het een flinke besparing aan watergebruik op (ca. 50%).’ Het spreekt voor zich dat het hergebruiken van papiervezels niet oneindig kan doorgaan zonder de kwaliteit aan te tasten. ‘Het blijft

altijd nodig een klein percentage nieuwe papiervezels aan het productieproces toe te voegen. Maar zolang het mogelijk is papier vezels te hergebruiken, hoeven die niet uit het bos te komen.’ Hij rekent voor dat voor een ton papier ongeveer 24 bomen nodig zijn. Hergebruik levert dus een enorme ecologische winst op.’

Global Warming Potential Axxor werkt samen met verschillende Tier1’s en OEM’s en ziet bij hen duidelijk een transitie plaatsvinden. ‘Stond voorheen de combinatie kwaliteit en prijs van ons product centraal, tegenwoordig zien we een derde factor ontstaan die meespeelt; het verlagen van de ecologische footprint van de auto. Anders gezegd: naast het realiseren van een gewichts- en kostenreductie, biedt het honingraat van Axxor autofabrikanten interessante mogelijkheden om het Global Warming Potential (GWP) hun voertuigen te verminderen. Daar wordt de

THEMA: CIRCULAIR ONDERNEMEN

RAI VERENIGING MAGAZINE #3 NOVEMBER 2023

‘Honingraat biedt autofabrikanten interessante mogelijkheden om het Global Warming Potential (GWP) van hun voertuigen te verminderen.’

Commissie heeft al in 2005 de doelstelling geformuleerd dat uiteindelijk 85 procent van de voertuigmaterialen moet worden hergebruikt of gerecycled. Meer recente regelgeving sluit hier op aan en bouwt hier op voort. Dit dwingt producenten tot het voeren van een andere strategie en Axxor beschouwt het als haar verantwoordelijkheid om daar goed over na te denken en voor dat verduurzamingsproces, in continue dialoog met klanten, oplossingen aan te reiken.’

Efficiencyslag

keuze voor leveranciers en partners steeds vaker op gebaseerd.’ Om daar zo goed mogelijk op in te spelen ondergaan alle producten van Axxor een zogeheten ‘Life-Cycle-Assesment’ (LCA) en stelt die aan alle afnemers in Europa en de V.S beschikbaar. ‘Op die manier kunnen wij het ‘environmental profile’ van onze producten delen met de klanten en daar wordt tegenwoordig veel naar gevraagd. Om de simpele reden dat zij op die manier verantwoording kunnen afleggen en kunnen berekenen welke impact het gebruik van Axxor’s producten heeft voor bepaalde toepassingen.’

Druk vanuit Brussel De transitie waarin de automotive industrie zit, beklemtoont Van Stijn, wordt voor een groot deel gedreven vanuit Brussel. De doelstelling momenteel is om in 2034 een CO2-reductie in de Europese automotive industrie te realiseren van 12,3 miljoen ton per jaar. ‘De Europese

Die verantwoordelijkheid beperkt zich overigens niet alleen tot de producten die Axxor ontwikkelt en levert. Zo heeft de onderneming afgelopen maand september zelf een belangrijke efficiencyslag gemaakt met de ingebruikneming van een nieuw en nagenoeg volledig energieneutraal pand op het industrieterrein Lingenstaat 4 in Zwolle. ‘Axxor heeft zich ten doel gesteld om vanaf 2030 klimaatneutraal te opereren. Hierbij speelt het energieverbruik van onze huisvesting een belangrijke factor. Met de ingebruikname van onze nieuwe fabriek zetten we hiermee een grote stap.’ Kijkend naar de toekomst zegt Van Stijn verschillende kansen en uitdagingen te zien en voegt daaraan toe dat voor het uitstippelen van de koers dankbaar gebruik te kunnen maken van de bij RAI Automotive IndustryNL aanwezige expertise. ‘Via Automotive IndustryNL ontvangen wij informatie over actuele trends en relevante regelgeving en blijven wij aangesloten op de dynamiek van de industrie. Zij zijn voor Axxor een belangrijke partner die het mede mogelijk maakt ons in de juiste richting te blijven ontwikkelen.’

voor polystyreen (piepschuim) als gevolg van aanzwellende kritiek en grotere regeldruk op plastic verpakkingen. ‘We bereiden ons voor om die markt te kunnen blijven bedienen, ook wanneer de vraag naar honingraat enorm groeit. Verder verwacht ik dat het honingraat

‘ Papieren honing raat is verassend sterk en is geschikt voor veel verschillende toepassingen’ aandeel van Axxor in voertuigen de komende jaren iets zal toenemen. Hoewel ik geloof dat de totale voertuigmarkt, mede vanwege de populariteit van autodelen, per saldo krimpt, zal dankzij de uitbreiding van het totaal aantal toepassingen van honingraat als kern materiaal in auto’s, de vraag er naar gelijk blijven of licht groeien. Er liggen voor Axxor nog legio mogelijkheden om honingraat toe te passen in andere componenten en manieren om materialen nog slimmer te gebruiken.’ ●

Groei aandeel honingraat Van Stijn zegt veel potentie te zien in de toenemende vraag naar een substituut

‘Papier vervaardigd uit teruggewonnen vezels vergt 30 procent minder energie.’

THEMA: CIRCULAIR ONDERNEMEN

RAI VERENIGING MAGAZINE #3 NOVEMBER 2023

Afstemming sloopregelingen laat te wensen over

Scooter Recycling Nederland (SRN) biedt gemeenten helpende hand Van de circa 1,2 miljoen bromen snorfietsen in Nederland worden er jaarlijks zo’n 25.000 exemplaren afgedankt. Om deze aantallen op een (milieu)verantwoorde wijze te demonteren kunnen consumenten kosteloos terecht bij het netwerk van SRN dat bestaat uit 179 inleverpunten en 68 scooterdemontagebedrijven.

Dankzij SRN wordt illegaal dumpen of het op een oneigenlijke manier buiten gebruik stellen voorkomen, zegt SRN bestuursvoorzitter Martijn van Eikenhorst. Hij roept gemeenten die eigen sloopregelingen voor scooters optuigen op om zich voor de praktische uitvoering ervan eerst door SRN te laten adviseren om onvrede en frustratie bij consumenten en ondernemers te voorkomen. SRN is inmiddels ruim 12 jaar geleden op initiatief van de branche (RAI Vereniging en BOVAG) opgericht om ervoor te zorgen dat het buiten gebruik stellen van brom/snorfietsen op een gecontroleerde, duurzame, professionele en verantwoorde wijze plaatsvindt. Martijn Boelhouwer, communicatiemanager bij ARN

(de organisatie die invulling geeft aan het recyclingsysteem voor scooters), laat weten dat meer dan de helft van alle Nederlandse scooterimporteurs zich bij SRN heeft aangesloten. Hij doet een beroep op importeurs die nog niet zijn aangesloten om zich eveneens aan te melden.

Verantwoord demontagetraject ‘Zij betalen hiervoor een recyclingbijdrage van 5 euro (incl. BTW) per scooter. Daarmee heb je een fundament voor de uitvoering van de producentenverantwoordelijkheid, een netwerk én de wetenschap dat het demontagetraject op een verantwoorde en milieuvriendelijke manier gebeurt. Oude olie wordt bijvoorbeeld afgetapt, opgeslagen en verzameld en ver-

RAI VERENIGING MAGAZINE #3 NOVEMBER 2023

THEMA: CIRCULAIR ONDERNEMEN

Martijn Boelhouwer (links) en Martijn van Eikenhorst: ‘Wij roepen gemeenten die een sloopregeling op gaan tuigen dringend op om eerst contact op te nemen met SRN.’

THEMA: CIRCULAIR ONDERNEMEN

RAI VERENIGING MAGAZINE #3 NOVEMBER 2023

volgens opgewerkt tot nieuwe olie. Metaaldelen gaan naar de metaalverwerkende industrie en krijgen een tweede leven. Voor startaccu’s geldt dat ze zelfs volledig herbruikbaar zijn.’

Kwaliteitsborging Van Eikenhorst noemt het belangrijk om te vermelden dat vrijwel alle scooterdemontagebedrijven eveneens auto’s demonteren. ‘Dat heeft als grote voordeel dat zij optimaal zijn geëquipeerd en bovendien aantoonbaar duurzaam werken volgens de zogeheten KwaliteitsZorg Demontage (KZD). Deze certificering omvat tevens allerlei ARBO-technische aspecten en deze kwaliteits borging wordt jaarlijks getoetst.’

Effecten helmplicht Van Eikenhorst en Boelhouwer schetsen twee ontwikkelingen die een belangrijke impact hebben op de sector met indirecte gevolgen voor de demontagemarkt. Zo heeft de helmplicht voor snorfietsen een remmend effect gehad op de nieuwverkoop. Met als gevolg dat het aanbod van afgedankte scooters langzaam afneemt. In lijn daarmee is er een grotere vraag naar gebruikte scooters en is de gemiddelde leeftijd van een brandstofscooter opgelopen tot 12,83 jaar. Beiden benadrukken dat met de mobiliteitssector in transitie, waarbij de focus sterk ligt op zero emissie, het zwaartepunt in de verkoop steeds meer op elektrische scooter komt te liggen. Maar door het ontmoedigingsbeleid, als gevolg van de helmplicht, neemt deze snelle verduurzamingsslag sterk af.

‘De scooterdemontagebedrijven zijn allemaal gecertificeerde ondernemingen die ook auto’s demonteren.’

Milieuzones en sloopregeling Daarnaast besluiten veel gemeenten, vaak van de ene op de andere dag, om milieuzones in te richten om daar dan meteen een sloop regeling voor oude scooters aan te koppelen, zegt Boelhouwer. Van Eikenhorst voegt hier als voorbeeld aan toe dat in Amster-

dam per 1 januari 2025 nieuw geregistreerde scooters volledig elektrisch moeten zijn. ‘Scooters met een verbrandingsmotor worden per 1 januari 2030 uitgefaseerd.’ Beiden noemen het jammer en een gemiste kans dat gemeenten die besluiten een sloopregeling in te voeren de betrokken partijen

(lees: de scooterdemontagebedrijven) hierover niet informeren. ‘Met als gevolg dat die voor een voldongen feit komen te staan wanneer klanten massaal hun scooters komen inleveren. Dat leidt tot onbegrip bij de klanten, tot frustratie bij de ondernemers en tot een hoop onnodige telefoontjes bij de gemeenten zelf.

THEMA: CIRCULAIR ONDERNEMEN

RAI VERENIGING MAGAZINE #3 NOVEMBER 2023

wettelijke eisen te kunnen voldoen. ‘Indien die End-of-Life Directive in werking treedt en tweewielers daar deel van gaan uitmaken,

‘ SRN voorkomt het op een o neigenlijke manier buiten gebruik stellen van scooters’ dan biedt dat grote kansen voor SRN om de volledige scooterdemontagemarkt te gaan bedienen. Ondertussen blijven wij werken aan uitbreiding van het SRN- netwerk en doen een beroep op importeurs die dat nog niet hebben gedaan zich bij ons aan te sluiten.’

LMT-Beheerplan

Wij roepen gemeenten die een sloopregeling optuigen daarom dringend op eerst in contact treden met SRN om hen goed op weg te helpen.’

End-of-Life Vehicle richtlijn Een van de ambities van SRN is om uiteindelijk alle afgedankte scooters via het eigen netwerk te

laten demonteren en net als bij auto’s ORAD (Online Registratie Auto Demontage) af te melden. Dat is op dit moment nog niet het geval, aangezien het voor bedrijven en particulieren helaas wettelijk eveneens mogelijk is om scooters conform de regeling Slopen In Eigen Beheer (SIEB) te demonteren. Boelhouwer vraagt

zich af in hoeverre slopen in eigen beheer op de juiste en duurzame wijze plaatsvindt, aangezien overheidscontrole en bedrijfscertificering ontbreken. Een vraag die extra relevant is met de komst van een Europese ‘End-of-Life-vehicle’ richtlijn. Een dergelijke richtlijn vereist immers een goed en betrouwbaar netwerk om aan alle

Om tegelijkertijd te anticiperen op het (op termijn groeiende) aanbod van buiten gebruik gestelde elektrische scooters, is de branche, samen met ARN, bezig een netwerk te bouwen voor het inzamelen en verwerken van li-ion batterijen, onder de noemer ‘LMT Batterij Beheerplan’ (Light Means of Transport). Dit systeem is bedoeld voor voertuigen met een kenteken en zonder trapondersteuning. Importeurs kunnen met RAI Vereniging of ARN contact opnemen om toe te treden tot dit netwerk. Voor het inzamelen van de LI-Ion batterijen ligt er wel een wettelijke verplichting. ●

ECO TRENDS

RAI VERENIGING MAGAZINE #3 NOVEMBER 2023

Negentig procent CO2-reductie met nieuwe generatie DAF trucks Naast de introductie van een complete serie volledig elektrische vrachtwagens en de ontwikkeling van waterstof technologie, bereidt DAF haar verbrandingsmotoren voor op nieuwe generaties brandstoffen om de CO2-uitstoot van trucks te verlagen door de toepassing van HVO. Deze biobrandstof maakt het mogelijk om de CO2-uitstoot met maar liefst 90 procent te reduceren.

Alle DAF-trucks van de nieuwste generatie zijn geschikt voor toepassing van 100 procent HVO.

HVO, oftewel Hydrotreated Vegetable Oil, wordt gemaakt van afvalstoffen en vetten uit de voedingsindustrie. Daarmee is het op dit moment de meest duurzame brandstof voor dieselvoertuigen op de markt, met tot maar liefst 90 procent minder CO2-uitstoot (Well to wheel), in vergelijking met reguliere diesel. In tegenstelling tot eerdere generaties biobrandstoffen, heeft HVO geen invloed op de voedselproductie. Alle DAF-trucks van de nieuwste generatie zijn geschikt voor toepassing van 100 procent HVO. Het gaat dan om de populaire LF-serie voor distributievervoer, de veelzijdige XD (‘International Truck of the Year 2023’) voor distributie en specifieke toepassingen en de topmodellen XF, XG

en XG+ (‘International Trucks of the Year 2022’) voor zwaar transport en vervoer over de lange afstand. Als het gaat om CO2-certificering van vrachtwagens, zou het volgens Patrick Dean, chief engineer van DAF Trucks en lid van de Board of Management, een enorme stap voorwaarts zijn als de Europese wetgeving de rol van schone (HVO) brandstoffen zou erkennen bij de reductie van de CO2-uitstoot. “We kunnen het ons immers niet veroorloven kansen te laten liggen om het wegvervoer te verduurzamen. Het is zaak de focus te verruimen naar de totale keten: van energiebron tot aan dat wat er uit de uitlaat komt, in plaats van alleen te focussen op ‘tank-to-wheel’.” ●

Swapfiets op weg naar 100 procent circulaire fietsen Swapfiets, ‘s werelds eerste ‘bike as a service’ bedrijf, werkt hard aan een volledig circulaire productlijn. De Swapfiets Deluxe 7 is nu voor 88 procent circulair. Tegelijkertijd streeft de onderneming naar een klimaatneutrale bedrijfsvoering in 2025. Swapfiets heeft inmiddels de gerenommeerde B Corp certificering behaald. Recent onderzoek wijst uit dat als iedereen in de wereld dagelijks net zo veel zou fietsen als in Nederland, dat leidt tot 700 miljoen ton minder CO2-uitstoot. Dat komt neer op 20 procent van de huidige uitstoot van alle personenauto’s wereldwijd. Met meer dan 280.000 leden in diverse Europese landen is Swapfiets vast beraden om een positieve bijdrage te leveren aan de leefbaarheid in steden. Richard Burger, mede-oprichter en Sustainability Director bij Swapfiets zegt heilig te geloven in de transitie van een lineaire naar een circulaire economie met een gesloten keten. ‘De data afkomstig uit onze fietsreparaties zetten we slim in om duur-

zame producten te ontwerpen en de levens cyclus van onze fietsen te verlengen.’ Om een 100% circulaire productlijn te realiseren, innoveert Swapfiets volop op het gebied van hergebruik, reparatie en gerecyclede of biobased materiaalsoorten. Een aantal fietsen is al voor 77 tot 88 procent circulair. Daarnaast lopen verschillende pilots en samenwerkingen om afval te reduceren en bedrijfskleding in de winkels te verduurzamen. ●

Swapfiets gelooft heilig in de transitie van een lineaire naar een circulaire economie.

ECO TRENDS

RAI VERENIGING MAGAZINE #3 NOVEMBER 2023

Eterna conceptauto verlaagt CO2-uitstoot met een derde Studententeam TU/ecomotive van de TU Eindhoven heeft een nieuw voertuigconcept ontwikkeld waarmee de levensduur wordt verlengd en de totale CO2-uitsoot tijdens het productieproces met een derde daalt. Dit werd bereikt door het voertuig, Eterna genaamd, uit twee losse delen op te bouwen en uit te gaan van twee aparte levenscycli. De meeste materialen in een auto zijn na twintig jaar nog (lang) niet afgeschreven, maar toch koerst de gemiddelde auto dan al richting de sloop. Daarom hebben de studenten Eterna zo ontworpen dat bepaalde onderdelen in het voertuig kunnen blijven, in plaats van ze voor het einde van hun levenscyclus te recyclen. Hierdoor wordt hun optimale levensduur benut. Met als gevolg is dat er aanzienlijk in het totale productieproces kan worden gesneden. TU/ecomotive berekende in hun duurzaamheidsrapport dat Eterna 20 ton CO2 aan totale productiekosten kosten bespaart in vergelijking met de gemiddelde auto. Dit is ongeveer gelijk aan wat 800

Eterna bestaat uit twee losse delen met twee verschillende levenscycli.

bomen jaarlijks aan CO2 uit de atmosfeer onttrekken. In totaal gaat het om een verlaging van de CO2-uitstoot tijdens het productie proces van ongeveer een derde. Eterna bestaat uit een onderkant, die is ontworpen voor langdurig gebruik, en een vervangbare bovenkant. De onderkant omvat componenten met een lange levensduur, zoals het ladderframe, de accu’s en de motor. Daarnaast is er de vervangbare bovenkant met materialen met een kortere levensduur, zoals interieurstoffen en veiligheidsvoorzieningen (denk aan digitale zijspiegels en cruise control). TU/ecomotive wil met dit concept de auto-industrie inspireren en anders laten nadenken over de ontwikkeling en het gebruik van auto’s. ●

Nederlander fietst gemiddeld 15 minuten per dag Nederlanders stappen het vaakst op de fiets om boodschappen te doen of te winkelen (23,4%), voor uitgaan, sport of hobby (17,2%) en voor ritten van en naar het werk (15,6%). Gemiddeld brengen we ruim 15 minuten per dag op de fiets door. De meeste tijd zitten Nederlanders voor hun plezier op de fiets, bijvoorbeeld om te toeren (28,9%), uit te gaan en voor sport of hobby (22,0%). Daarbij worden gemiddeld ook de meeste kilometers afgelegd.

Een en ander blijkt uit de nieuwe editie ‘Nederland in cijfers 2023’ van het CBS. Volgens de uitgave beschikt ons land over 153.000 kilometer aan paden en wegen waar fietsers welkom zijn. Dat zijn 3,8 rondjes om de aarde. Het fietsnetwerk van Nederland bestaat voor zo’n 60 procent uit wegen waar zowel fietsers als automobilisten welkom zijn. Het grootste deel van het Nederlandse fietsnetwerk – 43 duizend kilometer – loopt tussen huizen en gebouwen met weinig of geen groen. De rest van het fietspad

areaal is als volgt verdeeld: akkers/weilanden (33.592 km), bebouwde omgeving met veel

groen (29.853 km), landelijk of dorps (22.976 km) en natuur (14.828 km).

Volgens de Fietsersbond was het grootste deel van alle fietspaden en -wegen vorig jaar van goede kwaliteit. Ook is er voor fietsers (zeer) weinig hinder op de weg. De meeste paden en wegen bestaan uit asfalt/beton (58 procent) of klinkers (25 procent). Bijna 70 procent van de fietspaden wordt verlicht en op 40 procent wordt gestrooid bij gladheid. ● De meeste tijd zitten Nederlanders voor hun plezier op de fiets, bijvoorbeeld om te toeren (28,9%).

IN DE SPOTLIGHTS

RAI VERENIGING MAGAZINE #3 NOVEMBER 2023

GINAF schaalt met Z.E. trucks op naar volledig emissieloos transport GINAF Trucks in Veenendaal biedt een complete range e-trucks aan als oplossing voor de binnenstedelijke en regionale vervoersbehoefte. Deze voertuigen zijn leverbaar in het segment van 7 tot 24 ton. Het bedrijf doet op dit moment praktijkervaring op met een 2-assige elektrische trekker met een Gross Combined Weight (GCW) van 50 ton. Nog voor het eind van dit jaar gaat een 3-assige GINAF trekker op waterstof met een GCW van 50 ton de weg op.

Met als grote voordelen: een betere wend baarheid en manoeuvreerbaarheid, een betere koersstabiliteit en dus veiligheid en lagere bandenslijtage.

Complete E-truck range

Dirk Inia: ‘Nog dit jaar gaat de eerste GINAF waterstoftrekker de weg op’ Ginaf bouwt jaarlijks in totaal zo’n 100 voer tuigen, waarvan 10 à 15 procent elektrisch is. ‘Het is onze ambitie om op korte termijn op te schalen naar meer dan 50 procent elektrisch’, zegt Dirk Inia, Chief Technology Officer (CTO) van GINAF.

Onderscheidende voertuigtechniek Als niche speler weet GINAF zich al 80 jaar als custom made vrachtwagenfabrikant te onderscheiden in voertuigtechniek. De onderneming slaagt er telkens opnieuw in door middel van productinnovaties het verschil te maken met de grote OEM-fabrikanten. Tot de meest aansprekende voorbeelden behoren het hydropneumatische veersysteem (HPVS). Dit ‘denkend’ veersysteem past zichzelf aan het type ondergrond en de beladingsgraad aan. Een andere vernieuwende ontwikkeling betreft het Elektronisch Voertuig Stuursysteem (EVS).

Inia legt uit dat GINAF al in 2013 startte met de bouw van de eerste eigen batterij-elektrische voertuigen. Dat gebeurde in opdracht van Heineken voor Simon Loos. ‘Het converteren van een Mercedes Atego naar elektrische tractie was best lastig, omdat veel componenten nog niet automotive gecertificeerd waren. De benodigde battery packs werden in eigen beheer ontwikkeld. Nadat de eerste voertuigen in 2014 werden afgeleverd volgde de bouw van een complete e-truck range voor alle mogelijke modulaire toepassingen. Daartoe behoorde zelfs een 15-tons veegmachine, waarvan zowel het voertuig zelf als de opbouw was geëlektrificeerd.’

Waterstof trekker Omdat het grootste deel van het productportfolio van GINAF is geënt op DAF-techniek, werden eveneens veel DAF voertuigen geëlektrificeerd, onder andere een 22-tons vuilniswagen. Voordat in 2020 veel grote OEM’ers gingen overschakelen naar elektrische tractie had GINAF al meer dan 2 miljoen elektrische ervaringskilometers opgedaan. Inia: ‘Dat kwam ons goed van pas, want de directe concurrentie met grote OEM-spelers aangaan was voor GINAF geen optie. We besloten de focus te verleggen naar zware elektrische aandrijflijnen. Dat resulteerde in een pilot met een 2-assige trekker met een Gross Combined

Weight (GCW) van 50 ton en een project met een 3-assige trekker op waterstof met eveneens een GCW van 50 ton. Deze waterstof trekker heeft, afhankelijk van de inzet, een reikwijdte van 600 tot 700 kilometer en gaat nog dit jaar de weg op.’

Inductief laden Verder werkt GINAF, samen met het Israëlische bedrijf Electreon, aan de mogelijkheden om inductief te kunnen laden tijdens het rijden. Daarbij is Electreon verantwoordelijk voor de noodzakelijke infra en het deelsysteem dat wordt geïntegreerd op het voertuig. Inductief laden heeft als grote voordeel dat het batterijpakket veel kleiner en dus lichter kan zijn, verduidelijkt Inia. ‘Inductief laden is zowel toepasbaar op openbare als niet openbare wegen, denk aan busbanen, havengebieden, bedrijfsterreinen etc.’ Dat de trend naar zero emissie onomkeerbaar is ingezet, is voor Inia een vaststaand gegeven. ‘GINAF zet daar volop op in. Natuurlijk zijn er nog wat hindernissen te nemen. Het is evident dat de capaciteit van het netwerk toereikend moet zijn om de energievraag uit de markt op te vangen.’ Ook de operationele kosten van waterstof kwalificeert hij als ‘oneven redig hoog’. In Duitsland bedraagt de prijs van waterstof, dankzij subsidie van de overheid, 10 euro per kilo. In Nederland is dat 16 tot 20 euro per kilo.’ Hij noemt het verder een gemiste kans dat ons land geen subsidieregeling kent voor het ombouwen van bestaande voertuigen naar elektrische tractie. ‘Dat is uit oogpunt van circulariteit zeer onwenselijk.’ ●

RAI VERENIGING MAGAZINE #3 NOVEMBER 2023

‘Het is onze ambitie om op korte termijn op te schalen naar meer dan 50 procent elektrisch’

IN DE SPOTLIGHTS

MARKTANALYSE

RAI VERENIGING MAGAZINE #3 NOVEMBER 2023

In 2022 reisden Nederlanders van 6 jaar of ouder in totaal 180,9 miljard kilometer. Bijna een kwart van alle reizigerskilometers, ruim 44 miljard, had vorig jaar betrekking op woon-werkverkeer. Dat komt neer op 16 procent van alle verplaatsingen van Nederlanders, zo blijkt uit het verplaatsingsonderzoek ‘Onderweg in Nederland’ van het CBS. Het aantal reizigerskilometers van en naar het werk nam in 2022 per saldo met 22 procent toe ten opzichte van 2021. Vergeleken

met 2019, het jaar voordat de coronapandemie uitbrak, daalde het aantal verplaatsingen echter met 19 procent. Bijna de helft van de verplaatsingen van en naar het werk werd in 2022 gemaakt door bestuurders van een personenauto, gevolgd door 28 procent met de fiets. Van de reizigerskilometers van en naar het werk werd 66 procent afgelegd door personenautobestuurders. De trein en de groep overige vervoerwijzen volgden met elk een aandeel van 10 procent. ●

Bron: CBS

Aandeel auto in woon-werkverkeer ruim 66 procent

Aandeel vervoerwijze van en naar het werk Personenauto- en bestuurder Personenauto – passagier Trein Bus/tram/metro Fiets Lopen Overige verplaatsingen

66,2% 3,5% 9,7% 2,6% 7,5% 0,6% 9,9%

In de eerste zes maanden van dit jaar werden in ons land in totaal 9.831 voertuigen gestolen, een daling van 9 procent, zo blijkt uit cijfers van het Landelijk Infor matie- en expertisecentrum Voertuigcriminaliteit (LIV). Opvallend was de forse toename van het aantal gestolen elektrische/ hybride voertuigen met 27 procent tot 447 eenheden. De maand januari liet volgens het LIV nog een zeer forse stijging zien van de diefstal van personenauto’s, maar in de maanden erna was sprake van een afname. In het eerste halfjaar wisselden 2.917 personenauto’s onvrijwillig van eigenaar (+1%), terwijl de diefstal van lichte bedrijfswagens met 21 procent tot 783 voertui-

gen. Verder werden er tot en met juni 845 motorfietsen gestolen (+3%) en daalde de diefstal van bromen snorfietsen met 20 procent tot 4.892 eenheden. Een alarmsysteem met CCV-keurmerk blijft een voor alle voertuigcategorieën een belangrijke aanbeveling, stelt het LIV. Maar ook als dit wordt gecombineerd met een mechanische beveiliging op stuur, versnellingspook of rempedaal lijkt het de meest effectieve beveiliging te zijn. Bovendien is het uitschakelen van keyless entry of een KE01 Keyless protector eveneens een goede beveiliging, zegt LIV-manager Rudi Welling. ●

Bron: Landelijk Informatie- en expertisecentrum Voertuigcriminaliteit (LIV)

Flinke toename diefstal EV’s

Diefstal voertuigen per categorie 2023 jan-juni 9.831

2022 jan-juni 10.822

2.917 Personenauto’s Bestelwagens 783 Vrachtwagens 39 Aanhangwagens/opleggers 266 Motorfietsen 845 Land- of bosbouwtrekker 44 Motorvoertuig met beperkte snelheid 43 Mobiele machine Brom- en snorfietsen 4.892

2.900 647 17 266 817 37 28 2 6.110

Totaal

MARKTANALYSE

RAI VERENIGING MAGAZINE #3 NOVEMBER 2023

Nederland behoort, samen met Zweden, tot de landen met het laagste aantal dodelijke verkeersslachtoffers per miljoen inwoners. Volgens nieuwe cijfers van ACEA, de koepelorganisatie van Europese autofabrikanten, telde ons land in 2021 29 verkeersdoden per miljoen inwoners en Zweden 20 verkeersdoden. Ter vergelijking; in een land als Roemenië ligt dat cijfer een factor 3 hoger, namelijk 92 verkeersdoden per miljoen inwoners. Hoewel elke verkeersdode en uiteraard een te veel is, heeft de EU een relatief goede reputatie wat betreft verkeersveiligheid. Tussen 2010 en 2020 is het aantal verkeersdoden in Europa met 36 procent afgenomen. Deze daling zet zich, blijkens de cijfers van

ACEA, verder voort. De organisatie meldt dat er in 2021 (vergeleken met 2019) sprake was van 13 procent minder verkeersdoden in de EU. Het EU-gemiddelde van verkeersdoden ligt op ongeveer 49 per miljoen inwoners. De verschillen per lidstaat zijn echter groot. Polen (59), Griekenland (57), Portugal (54) en Tsjechië (51) liggen boven dit gemiddelde. Landen als België (45), Frankrijk (45) en Finland (41) liggen weliswaar onder dit gemiddelde, maar scoren toch nog beduidend slechter dan Zweden en Nederland. Doelstelling van de EU is om het aantal dodelijke slachtoffers in het verkeer tegen 2030 te halveren in vergelijking met 2020. ●

Bron: ACEA

Nederland een van de meest verkeersveilige landen

Verkeersdoden per miljoen inwoners in de EU Zweden Nederland Ierland Duitsland Spanje Oostenrijk Finland België

20 29 27 31 32 41 41 45

Frankrijk Italië Tsjechië Portugal Griekenland Polen Roemenië

Het aantal volledig elektrische auto’s en plug-in hybrides is sinds eind vorig jaar met 22 procent toegenomen tot 627.219 een heden. Op 31 juli telde ons land 394.720 full EV’s, ruim 66.000 (+20,2%) meer dan in 2022, terwijl het aantal plug-in hybrides met 24 procent tot bijna 231.889 voertuigen groeide. Daarnaast rijden er nog 610 auto’s op waterstof rond. Een en ander blijkt uit cijfers van de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO). Tot de meest voorkomende volledig elektrische modellen

Bron: RVO

Bijna 630.000 stekkerauto’s

45 47 50 54 57 59 92

behoren achtereenvolgens de Tesla model 3 (44.824), de Kia Niro (21.937), de Volkswagen ID.3 (19.261), de Hyundai Kona (17.528) en de Skoda ENYAQ (15.288). Het aantal publieke en semi- publieke laadpunten bedroeg eind juli 136.984 en het aantal snellaadpalen bedraagt inmiddels 4.625. Dit betekent dat er gemiddeld 1 laadpaal per 4,4 EV’s beschikbaar is. ●

Aantal stekkerauto’s in Nederland 2023 (t/m juli) 2022 2021 2020 2019

volledig elektrisch 394.720 328.295 243.662 172.524 105.016

plug-in hybrides 231.889 186.947 137.673 97.779 91.593

RAI VERENIGING MAGAZINE #3 NOVEMBER 2023

Kop in de wind Voor Bram de Vrind is fietsen een ‘way of life’. Als fietsjournalist doet hij kopwerk voor media en bedrijven in de fietswereld en is tevens jurylid van de ‘Fiets van het Jaar’ verkiezing. Voor inspiratie trekt hij er drie keer per week op uit op deze bijzondere Giant TCR Advanced SL racefiets, want, zo luidt zijn adagium: ‘Niets geeft meer energie dan al pedalerend met de kop in de wind grenzen te verleggen, mooie plekken te ontdekken en tijdens fietsritten nieuwe vriendschappen te sluiten.’ ‘Mijn passie voor fietsen ontkiemde in mijn studententijd toen ik op een warme zomerdag besloot vanuit mijn toenmalige woonplaats Den Bosch naar Antwerpen te gaan fietsen. Na die rit van zo’n honderd kilometer op een stadsfiets was ik verkocht. Ik schafte een racefiets aan van het merk Concorde die mij, ondanks het relatief zware stalen frame, spreekwoordelijk vleugels gaf. Ik begon toertochten te rijden en kwam vervolgens terecht in een clubje van racefietsfanaten. De afstanden werden langer en het wedstrijdelement deed zijn intrede. Dit mondde uit in deelname aan georganiseerde wielerritten met tijdwaarneming, de zogeheten Gran Fondo tochten. Dat is een soort Tour de France in het klein, vergelijkbaar met touretappes van 150 tot 200 kilometer. Ik fiets gemiddeld tussen de 12.000 en 14.000 kilometer per jaar. Een groot deel leg ik af op deze Giant racefiets. Die is trouwens afkomstig van het team Sunweb van Tom Dumoulin. Een echte klimfiets voor wedstrijdrenners: superlicht met een carbon frame. Die fanatieke klassementsritten rijd ik overigens niet meer. Het is nu vooral genieten en ik stap veel op de fiets voor het maken van o.a. reisreportages voor opdrachtgevers. Verder organiseer ik fietsreizen voor Biketrips (www.biketrips.cc), speciaal bedoeld voor wielerliefhebbers die graag nieuwe wegen willen inslaan tijdens hun fietsvakantie.’ ●

GO!FACTOR

Bram de Vrind Giant TCR Advanced SL racefiets

UITGESPROKEN

RAI VERENIGING MAGAZINE #3 NOVEMBER 2023

In deze rubriek laten we personen aan het woord die betrokken zijn bij of werkzaam in de mobiliteitswereld. Dit keer Paul de Haan, directeur bij de Spanninga Group.

onvoldoende aandacht en bestaat er (te) weinig urgentie om het gebruik en de inzet van alter natieve vervoersmodaliteiten, anders dan de auto, te bevorderen. Zou u zelf bereid zijn tenminste 1 keer per week de auto voor het werk te laten staan? Zeker. Ik probeer indien dat mogelijk is tenminste een dag in de week thuis te werken.

Wat is uw favoriete vervoermiddel? Ongetwijfeld mijn, tijdens Covid aangeschafte, e-bike. Voor alle afstanden in en om het dorp waar ik woon is dat de ideale manier van vervoer. Heerlijk buiten actief zijn en toch niet bezweet aan komen. Vanwege de afstand en de ligging zit ik voor mijn werk overigens wel bijna dagelijks in een, eveneens elektrische, auto. Wat vindt u van het mobiliteits beleid in Nederland? Er is te weinig langetermijnvisie als het gaat om het stimuleren van gedragsveranderingen. Ik vind dat er teveel focus ligt op automobiliteit en te weinig op andere vormen van vervoer en op het verminderen van het aantal vervoersbewegingen in het algemeen. Subsidies richten zich vaak ook op één middel, bijvoorbeeld het stimuleren van elektrische auto’s, in plaats van op het algemene doel, namelijk: het verminderen van het gebruik van fossiele brandstoffen in het verkeer. Wat zou u als eerste veranderen als u het voor het zeggen had? Ik zou het met een pakket aan maatregelen voor mensen makkelijker en aantrekkelijker willen maken om dichter bij hun werk te kunnen gaan wonen om zo het aantal (auto) woon-werkkilometers drastisch terug te dringen.

Paul de Haan ‘ Er is teveel focus op automobiliteit en te weinig op andere vervoersvormen’ Vindt u dat het kabinet voldoende aandacht schenkt aan vervoers alternatieven, zoals de bus, de fiets of gemotoriseerde twee wielers? Ik vind het erg jammer dat de laatste jaren het openbaar vervoer, zeker in de regio, zo wordt uit gekleed en bovendien steeds

duurder wordt. Dit beperkt het aantal mogelijkheden voor reizen over langere afstanden steeds meer en maakt bijvoorbeeld familiebezoek voor bepaalde groepen in de samenleving erg lastig. Voor zover ik het kan overzien, is er vanuit de landelijke overheid

Met welke politicus zou u wel eens van gedachten willen wisselen? Eerlijk gezegd het liefst met alle politici die over mobiliteit en energie gaan. Naast het verminderen van het aantal reizigerskilometers zullen we vervoersystemen moeten bedenken die slimmer zijn en minder belastend voor onze planeet. Er zijn eenvoudigweg onvoldoende grondstoffen om alle auto’s structureel te vervangen door elektrische versies, en de netwerkcapaciteit is vooralsnog volstrekt ontoereikend om massaal elektrisch rijden op de lange termijn vol te houden. Hoe ziet het Nederlandse verkeersbeeld er over tien jaar uit? Ik verwacht dat er meer ruimte zal komen voor de (elektrische) fiets in al zijn verschijningsvormen en dan met name in (binnen)steden ter vervanging van vervoersmiddelen met verbrandingsmotoren. Voor de grotere afstanden voorzie ik dat er flexibelere vormen van openbaar vervoer zullen gaan ontstaan waarbij, wederom, de fiets voor de laatste paar kilometers (de last mile) zal gaan zorgen. ●

SPECIALIST IN BEELD

RAI VERENIGING MAGAZINE #3 NOVEMBER 2023

Maximaal politiek draagvlak creëren voor onze standpunten Nu de verkiezingscarrousel weer op volle toeren draait is dat voor RAI Vereniging hét moment om alle mobiliteitswensen en standpunten nadrukkelijk bij alle politieke partijen voor het voetlicht te brengen. Mede om dat beïnvloedingstraject zo effectief en slagvaardig te laten verlopen, is de afdeling Strategie, beleid en communicatie van RAI Vereniging per 1 juli jl. versterkt met Public Affairs Adviseur Wouter Weide.

Samen met collega Dianto Leeflang fungeren beiden als tandem om ervoor te zorgen dat de mobiliteitsprioriteiten van RAI Vereniging hoger op de politieke agenda terecht komen. Met extra aandacht voor ‘Brussel’ en de grote gemeenten. Wouter Weide heeft de afgelopen tien jaar ruime ervaring opgedaan, zowel binnen de politiek als in het brancheverenigingsleven. Dit betekent dat hij, zoals hij het zelf formuleert, ‘Het gehele speelveld goed kan overzien en weet hoe de politieke hazen lopen.’

Samen met de leden Zo was hij 4,5 jaar medewerker van de Tweede Kamerfractie van de VVD. Ook het werken bij een brancheorganisatie is voor hem niet nieuw. Binnen de Raad Nederlandse Detail handel, waaraan hij ruim 10,5 jaar lang was verbonden, vormde belangenbehartiging een belangrijk onderdeel van zijn takenpakket. Hij legt uit dat de Raad Nederlandse Detailhandel, die met name groot winkelbedrijven in de nonfood vertegenwoordigt (Action, Ikea, Kruidvat, Gamma etc.), veel raakvlakken heeft met een brancheorganisatie als RAI Vereniging. ‘Ik kijk er naar uit om juist die samenwerking met en voor de leden, alsmede die met de externe stakeholders, optimaal vorm te geven.’

Verkiezingen De focus van de public affairs activiteiten is op dit moment primair gericht op de komende Tweede Kamerverkiezingen, benadrukt hij. ‘RAI Vereniging heeft haar standpunten inmiddels uitgebreid onder de aandacht gebracht bij de politiek. Dat is een ongoing proces. De mobili-

Wouter Weide: ‘We pakken stelselmatig onze mediamomenten om zo de mobiliteitsvisie van RAI Vereniging zo breed mogelijk in de samenleving te ventileren.’ teitstandpunten zijn samengevat in een position paper dat naar alle politieke partijen én naar alle verkiezingsprogramma commissies is gestuurd. Verder heeft RAI Vereniging een bijdrage geleverd aan de brief van de Mobiliteitsalliantie en is door ons hard gewerkt aan de brief van de maatschappelijke coalitie autobelastingen. Deze brieven zijn eveneens aan de politieke partijen gestuurd. Vervolgens zijn alle conceptverkiezingsprogramma’s zorgvuldig geanalyseerd en is daar waar nodig op geacteerd en in de media op gereflecteerd.’ Hij wijst er verder op dat RAI Vereniging alle ontwikkelingen met betrekking op controversieel te verklaren onderwerpen heeft gemonitord. ‘Dat zijn zaken waarvan de Tweede

Kamer kan bepalen dat daar, gedurende de demissionaire status van het kabinet, geen onomkeerbare besluiten over mogen worden genomen. Denk daarbij aan de voor 2030 ingeplande invoering van een systeem van Betalen naar Gebruik.’

Verkiezingsdebat en mediamomenten ‘De periode tot aan de verkiezingen blijven we stelselmatig onze mediamomenten pakken om zo de mobiliteitsvisie van RAI Vereniging zo breed mogelijk in de samenleving te ventileren.’ En, besluit Weide, ‘we kunnen terugkijken op een uiterst geslaagd en effectief Verkiezingsdebat dat net voor het ter perse gaan van deze editie door RAI Vereniging is georganiseerd.’ ●

EYE CATCHER

RAI VERENIGING MAGAZINE #3 NOVEMBER 2023

Gemotoriseerde tweewielers onmisbaar in stedelijke mobiliteit Demissionair staatssecretaris Vivianne Heijnen (Infrastructuur en Waterstaat) heeft in oktober een bezoek gebracht aan RAI Vereniging. Tijdens dit werkbezoek stonden gemotoriseerde tweewielers als mobiliteitsoplossing voor stedelijk gebied en woon-werkverkeer centraal.

Te vaak is beleid gericht op fietsen, openbaar vervoer en auto’s en blijven gemotoriseerde tweewielers onderbelicht als effectieve oplossing. Heijnen zegde toe in gesprek te gaan met werkgevers en werknemers om de bijdrage die gemotoriseerde tweewielers kunnen bieden, zowel voor filedruk als voor verduurzaming, te bespreken. Motoren en scooters kunnen naar het oordeel van RAI Vereniging een grote bijdrage leveren aan toegankelijke en schonere steden. Met name de scooters lopen ver vooruit in elektrificatie en rijden steeds vaker schoon én stil door de binnensteden. De politiek zou gemotoriseerde tweewielers daarom serieuzer moeten nemen als mobiliteitsoplossing,

zegt Frits van Bruggen, voorzitter van RAI Vereniging.

Groot potentieel In Nederland rijden er ruim 1,3 miljoen bromen snorfietsen en meer dan 800.000 motoren op de weg, waarmee ze dus een belangrijke rol kunnen spelen in betaalbare en milieuvriendelijke mobiliteit. De markt voor nieuwe bromen snorfietsen is al grotendeels geëlektrificeerd (brom 35%, snor 56%). Bovendien komen de eerste motorfabrikanten met elektrische modellen op de markt voor stedelijke mobiliteit. Van Bruggen wijst er op dat compacte tweewielers onmisbaar zijn in de transitie naar schonere steden. ‘Met de recordverkoop van

nieuwe motoren, zijn we toch echt op het punt aangekomen om gemotoriseerde tweewielers maximaal te benutten. Vergeet ook niet dat 1,5 miljoen mensen beschikken over een motor rijbewijs.’

Serieuze optie Auto’s moeten in steden steeds vaker plaatsmaken voor groenere alternatieven. Gemotoriseerde tweewielers zijn met hun compacte ontwerp uitermate geschikt voor navigatie door drukke stedelijke straten. Daarnaast draagt dit ook bij aan het minimaliseren van reistijd en bieden ze toegang tot autoluwe stadscentra. Maar ook voor kortere afstanden binnen de randstad, bieden ze uitkomst voor woon-werkverkeer. Het is betaalbare mobiliteit, onder andere door de aanschafprijs, lagere brandstof- en onderhoudskosten. Verder draagt de motorfiets positief bij aan de filedruk.

Creatieve oplossingen aanmoedigen

Vivianne Heijnen tijdens het werkbezoek aan RAI Vereniging: ‘Ik juich alle creatieve oplossingen om de CO2-uitstoot van woon-werkverkeer terug te dringen toe.’

De staatssecretaris liet weten er al langer voor te pleiten om de kracht van álle vormen van mobiliteit en de inzet hiervan op de juiste plaats en tijd te benutten. Zij benadrukte alle creatieve oplossingen om de CO2-uitstoot van woon-werkverkeer terug te dringen toe te juichen. Tijdens dit werkbezoek heb ik gezien welke bijdrage gemotoriseerde tweewielers kunnen bieden, zowel voor filedruk als voor verduurzaming. Een licht gemotoriseerd voertuig, het liefst natuurlijk ook nog elektrisch, wordt op dit moment niet vaak gezien als deel van een mogelijke oplossing. Daarover gaat mijn ministerie binnenkort tijdens een kennissessie met werkgevers in gesprek. ●

GASTCOLUMN

RAI VERENIGING MAGAZINE #3 NOVEMBER 2023

Op naar COP31!? Berlijn, 7 april 1995, milieuminister Angela Merkel en voorzitter van COP1, sluit de plenaire zitting en zegt: ‘Ik denk dat we het eens zijn’. Net daarvoor stond de Saoedische afgevaardigde op om, als enige van de 177 landen, bezwaar te maken. Maar terwijl Merkel onvermurwbaar de plenaire zaal overzag, hamerde ze stoïcijns af. Het officiële verslag toonde aan dat het resultaat ‘bij acclamatie’ was aangenomen, en het lange en moeizame proces om de klimaatcrisis aan te pakken ging van start, niet in de laatste plaats dankzij Merkel.

Weet u nog wat er tijdens COP[1]26 in Glasgow of COP27 Sharm-el-Sheikh écht is bereikt? Vermoedelijk niet. Zeker, tijdens COP21 werd het Klimaatakkoord van Parijs ondertekend. Een afgezwakt klimaatakkoord omdat de 195 landen zelf hun klimaatdoelstellingen kunnen bepalen, en niet onbelangrijk, het feit dat de luchtvaart en scheepvaart geheel onvermeld blijven. Het doel van deze conferenties lijkt dus te zijn om het eens te worden over wat mogelijk is om te doen, maar niet over wat echt nodig is om te doen. Ter vergelijking een voorbeeld. Stel, je hebt een partner met wie je al jaren samen bent en je wilt samen oud worden. Totdat je in een bureaulaatje een flesje whisky ontdekt. Je partner drinkt inderdaad wel ’ns een glaasje te veel en op een gegeven moment realiseer je je dat je zij of hij alcoholist is. Je zegt: ‘Als jij alcoholist bent, dan kunnen we niet samen oud worden. Kun je daar iets aan doen? Ik bedoel, ik wil écht oud met je worden, anders werkt het niet.’ En dan zegt je partner: ‘Je hebt gelijk, ik ben alcoholist. Maar ik heb een voorstel, weet je wat ik ga doen? Ik stop in 2030 voor 27% met drinken, in 2040 zit ik op 53% en in 2050 stop ik voor 87% met drinken.’ Dan weet je dat de relatie voorbij is, omdat een van de twee in deze relatie niet doet wat écht nodig is maar alleen doet wat er mogelijk is. Dit tekent precies de grote teleurstelling na elke klimaatconferentie; de deelnemers praten altijd over wat mógelijk is en organiseren niet wat écht nodig is. Omdat we steeds antwoorden proberen te vinden op oude vragen, leiden de ‘COP’s’ al 30 jaar niet tot noodzakelijke oplossingen. We moeten namelijk antwoorden geven op nieuwe vragen! Wat ik daarmee

bedoel, is dat wij de planeet aarde nodig hebben; de planeet aarde heeft ons niet nodig. Wij zijn de gasten; wij zijn niet de gastheren. Denkt iemand dat de aarde straks begin december, na de klimaatconferentie in Dubai, de COP28-overeenkomst leest? Natuurlijk niet! Dus ons gedrag moet veranderen; we moeten ons realiseren dat we de gasten zijn op aarde. Ik denk dat dit onze grote blinde vlek is. Toch ben ik optimistisch, want als je kijkt naar de geschiedenis en naar het recente verleden, hebben we maar één persoon nodig om alles te veranderen, om één grote historische verandering te maken. Door ingrijpen van onze overheid, sloten vanaf 15 maart 2020 alle scholen, universiteiten, bibliotheken, horeca en musea op enig moment. De uitbraak van een virus was de aanleiding en we bleken in staat binnen een aantal dagen stappen te zetten die we voor die tijd niet voor mogelijk hadden gehouden. Laten we hopen op een toekomstige overheid die zoekt naar werkelijke oplossingen, om met inzicht het nódige mogelijk te maken. Thomas Rau, oprichter van architectenbureau RAU en ondernemer, architect, innovator, inspirator en visionair. Zijn motto luidt ‘guided by the future’. [1] Een COP (Conference of the Parties) is de algemene, besluitvormende vergadering van alle partijen van een internationale conventie. De meest beruchte ‘COP’ is de Klimaatconferentie van de Verenigde Naties waarin de klimaatcrisis, circulaire economie, afvalvermindering en hergebruik van materialen aan de orde komen. ●

IN HET NIEUWS

RAI VERENIGING MAGAZINE #3 NOVEMBER 2023

Zelfparkerende auto

‘Autonome shuttles gaan een belangrijke rol spelen in onze toekomstige mobiliteitsbehoeften’ Willem van der Leegte, president en CEO van VDL Groep. VDL Groep en het Duitse Schaeffler willen samen een nieuwe generatie zelfrijdende elektrische shuttlevoertuigen ontwikkelen en gaan produceren. Dat onderzoeken de twee familiebedrijven. Zij toonden een eerste demonstratiemodel en alle relevante tech nologie voor auto-elektrificatie en besturing op de IAA Mobiliteitsbeurs in München. De twee partners zijn momenteel in ver gevorderde onderhandelingen met openbaar vervoer autoriteiten en exploitanten om proefprojecten te starten. Van der Leegte: ‘Dit voertuigconcept past naadloos in onze brede mobiliteitsoplossing die ontwerp, elektrificatie, connectiviteit, autonomie en diensten omvat. Natuurlijk is deze geplande samenwerking ook een fantastische kans om te pionieren en innoveren met onze gewaardeerde partners Schaeffler en Mobileye.’

Kopzorgen zero-emissiezones Zero-emissiezones bezorgen gemeenten en ondernemers kop zorgen. Een vol stroomnet, hogere kosten en onvoldoende laadplekken vormen daarbij de belangrijkste knelpunten. Volgens branchevereniging Koninklijk Nederlands Vervoer (KNV) deelt het georganiseerd personenvervoer dezelfde zorgen. “Waar moet ik laden?” BRON: TAXIPRO.NL

Autobezit niet meer heilig Autobezit voor iedereen is straks niet langer vanzelfsprekend. Om een volledig klimaatneutraal vervoersysteem op te bouwen in Nederland, moeten veel burgers waarschijnlijk afscheid nemen van hun heilige koe. Dat zegt Jan Willem Erisman, de nieuwe belangrijkste adviseur van de regering op het gebied van klimaat, in het AD. BRON: MEDIANET BIN

In Amsterdam is een bijzondere parkeergarage geopend. Aan de Vijzelgracht kunnen bewoners voortaan hun auto in een lifthuisje rijden, waarna een volautomatisch systeem de wagen opbergt in een ondergrondse opslag van vijf verdiepingen. BRON: DEINGENIEUR.NL

E-truck fors stiller De nieuwe elektrische trucks van MAN die vanaf 2024 worden afgeleverd, zijn aanzienlijk stiller dan vergelijkbare dieselmodellen. Dat toont onderzoek van het Duitse Fraunhofer Instituut voor Material Flow & Logistics (IML) aan. Vooral bij lage snelheden is het verschil groot. In vergelijking met een dieseltruck blijkt de e-truck maar half zo luidruchtig. BRON: LOGISTIEK.NL

Uitbreiding zero-emissiezones De zero-emissiezones die sommige steden per 1 januari 2025 instellen, mogen ook worden uitgebreid. Bovendien mogen er op een later tijdstip andere voertuigcategorieën worden toegevoegd. Om tot meer en grotere zones te komen, worden gemeenten ondersteund via intensivering van het Samenwerkingsproject Expertpool Stadslogistiek (SPES). Hiervoor is 6,7 miljoen euro extra beschikbaar, waarmee gemeenten worden gestimuleerd en gefaciliteerd om een (uitgebreidere) zero-emissiezone in te voeren. BRON: TTM.NL

Groei leasefietsen Een derde van de werknemers heeft inmiddels een fietsregeling via het werk, zo blijkt uit onderzoek van ALD Automotive/Leaseplan. Volgens het onderzoek zijn er steeds meer werkgevers die de fiets voor woon-werkverkeer stimuleren en neemt de vraag naar leasefietsen toe. Inmiddels gaat het om 60.000 leasefietsen, t erwijl dat er in 2019 nog slechts 7.700 waren. BRON: TWEEWIELER

KALENDER

RAI VERENIGING MAGAZINE #3 NOVEMBER 2023

Alle data zijn onder voorbehoud. Voor een actuele update van de bijeenkomsten check de website van RAI Vereniging: www.raivereniging.nl Mobiliteitsindustriedebat RAI Vereniging 9 november In de aanloop naar de 2e Kamerverkiezingen organiseert RAI Vereniging hét verkiezingsdebat voor en over de mobiliteitsindustrie Automotive Campus, Helmond

Mobility Shift

Holland High Tech Event 21 november Hoe staan we ervoor en waar liggen de kansen? Die vraag staat centraal tijdens het Holland High Tech Event dat wordt georganiseerd door RAI Automotive Industry NL De focus ligt op het

creëren van impact door innovatie en zo met slimme Nederlandse oplossingen mondiale vraag stukken aan te pakken. Amsterdam

Algemene ledenvergadering RAI Vereniging 24 november RAI Amsterdam

Solutrans 21 t/m 25 november Wereldwijd evenement voor lichte en zware bedrijfswagens Lyon, Frankrijk

Op 24 november organiseert RAI Vereniging in RAI Amsterdam de 3e editie van The Mobility Shift. erschillende gastsprekers schetsen tijdens dit event op inspirerende en prikkelende wijze een V perspectief van wat er met de inzet van technische innovaties en met behulp van een andere mindset allemaal mogelijk is. Dit jaar wordt de Mobility Shift gecombineerd met een beursbezoek aan Fully Charged Live Europe.