JAARGANG 8 – OKTOBER 2018 – NR 4
! O G 4 # Y T I L I B g O ig M I Veren in A R e in z a g Ma
THEMA: JONGEREN IN DE MOBILITEIT
FLITSMEISTER • SWAPFIETS VERSNELT JONGEREN BOUWEN TRUCK SPACERACERS • CIRCULAIR FIETSPAD
GO! 2
RAI SOCIETY Tijdens het ‘2018 Automotive Dinner’ van RAI Vereniging ondertekenden ACEA, CLEPA en FIA het verkeersveiligheidsakkoord.
PAGINA 18
ECO-TRENDS Gemeente Zevenaar had eind mei
-------------------THEMA: JONGEREN IN DE MOBILITEIT ------------------
de primeur met de opening van het eerste circulaire fietspad.
PAGINA 20
UITGESPROKEN George Terberg, voorzitter van de Raad van Bestuur van de Terberg
9
Group, geeft zijn mobiliteitsvisie.
JONGEREN BOUWEN EIGEN TRUCK Jongeren kiezen tegenwoordig niet automatisch meer voor een loopbaan in de mobiliteitsbranche. Om mbo- en vmbo-studenten spelenderwijs in aan-
PAGINA 23
raking te brengen met de carrosseriebouw, heeft RAI Vereniging een schaalmodel uit dun plaatwerk ontwikkeld op basis waarvan zij zelf een truck (carrosserie) kunnen bouwen. Op die manier dagen wij (v)mbo-leerlingen
MARKTANALYSE Bij tweederde van de Nederlanders
op een creatieve manier uit en maken hen enthousiast om te kiezen voor een
van 18 jaar en ouder roept de fiets
(leer)baan in de carrosseriebouw, vertelt Jasper Burgers, beleidsadviseur sec-
positieve gevoelens op.
tie RAI CarrosserieNL van RAI Vereniging.
PAGINA 24
12 SWAPFIETS KRIJGT VAART
Een verschuiving bewerkstelligen van (fiets)koop naar huur; van bezit naar
GO!FACTOR
gebruik. Dat is, kort samengevat, waar het Swapfiets concept op stoelt.
Jan Willem Groen, Brand manager
De startup, in 2016 opgericht door een groep Delftse studenten, is in hoog
van Trek Benelux, op zijn Trek Super
tempo bezig in ons land en daarbuiten terrein te winnen. Inmiddels is
Commuter+ 9S.
Swapfiets in alle Nederlandse studentensteden en zelfs in België, Duitsland
PAGINA 27
en Denemarken actief en telt nu al ruim 50.000 gebruikers.
COLOFON GO!Mobility is een uitgave van RAI Vereniging, postbus 74800, 1070 DM Amsterdam, telefoon (020) 504 49 49, www.raivereniging.nl.
Productie Markant Media
GO!Mobility verschijnt 5 keer per jaar en is o.a. bestemd voor politici, overheidsinstanties, de media en leden van RAI Vereniging. Verspreiding vindt plaats op basis van controlled circulation.
Redactieraad Cees Boutens, Jeroen van de Braak, Ilse Bartels, Mark van Dansik, Floris Liebrand, Tom van Steijn
Redactie Menno Timmer, hoofdredacteur
Redactieadres GO!Mobility Markant Media Noordereinde 291 1243 JX ’s-Graveland E-mail: markantmedia@kpnmail.nl www.markant-media.com Tel. 06-551 35 559 of 035-69 19 061
Dit magazine is gedrukt op duurzaam papier.
GO!Mobility is ook als digitaal magazine te lezen op www.raivereniging.nl
© 2018 RAI Vereniging - alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand of openbaar gemaakt, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen, of enige andere wijze, in elke vorm, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.
Medewerkers Sjoerd van der Linden Ontwerp: PWAD Amsterdam Vormgeving: MB voorheen VMTB Fotografie: Ton van Til, Johan Peter van der Stouwe Illustraties: Onno Kortland Druk: W.C. den Ouden ISSN: 2212-8182
DR. STEVEN VAN EIJCK
3
Werk aan de winkel In de Miljoenennota 2019 staat dat het kabinet dit jaar investeert in onderwijs, defensie, infrastructuur en veiligheid. We staan er goed voor volgens de Rijksbegroting. Dat klinkt mooi, maar er is wel werk aan de winkel. Wat namelijk opvalt is dat waar het gaat om onder werpen die direct de mobiliteitsbranche raken, er in de Rijksbegroting eigenlijk geen concrete plannen staan, anders dat iedereen er op vooruit moet gaan. Zo komt er een miljard euro extra beschikbaar voor infrastructuur. Dat klinkt natuurlijk prachtig, maar het is onduidelijk waar dat geld precies heen gaat. Uiteraard gaan we daarover met de minister in overleg. Verder komt 0,5 miljard euro vrij voor veiligheid. De vraag is echter welk budget van dit bedrag is gereserveerd voor verkeersveiligheid, toch een topprioriteit van de minister van IenW. Eigenlijk zou dat niet eens een discussiepunt moeten zijn. Er moet gewoon meer geld worden uitgetrokken ten behoeve van veiligheidsverhogende voertuiginnovaties. Zoals het stimuleren van Advanced Driver Assistance Systems (ADAS), zodat mensen een prikkel krijgen om deze veiligheidssystemen bij de aanschaf van een nieuwe auto mee te nemen in hun bestelling. De grootste investeringpost betreft onderwijs (1,9 miljard euro). Dat is een onderdeel dat binnen de mobiliteitsbranche de allerhoogste prioriteit heeft. De ‘war on talent’ is zo ongeveer overal uitgebroken en de sector kampt over de hele linie met personeelsschaarste. Wat er van deze impuls uiteindelijk toevloeit richting de mobiliteitsbranche is helaas een groot vraagteken. Natuurlijk staan er in de stukken van Prinsjesdag en de Rijksbegroting eveneens zaken waar de sector verheugd over is. Zoals de vereenvoudiging van de bijtellingsregels voor het privégebruik van een zakelijke fiets naar 7 procent. Een mooi resultaat dat na een intensief lobbytraject van ruim twee jaar, mede dankzij de samenwerking met ANWB, BOVAG, VNA, de Fietsersbond en Natuur & Milieu werd bereikt. Goed voor de doorstroming, de gezondheid, de luchtkwaliteit en bovendien ook nog eens budgettair neutraal. Helaas blijft een aantal andere fiscale maatregelen enigszins achter. Het is nog volstrekt ongewis hoe dat andere grote traject, namelijk het Klimaatakkoord,
financieel precies wordt ingevuld. Op dit moment buigt het kabinet zich over de doorrekening van dit akkoord door het Planbureau voor de Leefomgeving (PLB). Naar alle waarschijnlijkheid komen er vier blokken binnen de mobiliteit met CO2-reductiemaatregelen. Blok 1 betreft elektrificatie, in het bijzonder van personenvervoer. Er zal een grote impuls komen om elektrisch rijden, waaronder waterstof, versneld in te voeren. Ook voor particulier vervoer. Bij blok 2 gaat het om nul-emissie stadslogistiek, bij blok 3 staan duurzame brandstoffen, waaronder biodiesel en waterstof, centraal. En blok 4 heeft betrekking op langere vervoerstrajecten (vrachtvervoer). Alles overziend is dus nog veel onzeker. Daarnaast constateer ik dat sprake is van een soort schuivende panelen. Daar bedoel ik mee dat steeds meer zaken die betrekking hebben op mobiliteit op het bord van de steden – de locale politiek – komen te liggen. Een voorbeeld. Het afgelopen jaar bracht een aantal bestuursleden van RAI Vereniging een bezoek aan Rotterdam. Tijdens die bijeenkomst gaf Ahmed Aboutaleb als burgemeester van Rotterdam zijn visie op de ontwikkeling van de mobiliteit in de Maasstad. Kern van zijn betoog was dat Rotterdam er 30.000 woningen bij krijgt. Geen horizontale bebouwing, maar kaarsrecht omhoog gebouwde woonunits. Een concept met bijvoorbeeld winkels op de begane grond, een school op de eerste verdieping, woningen op de derde en vierde verdieping en kantoorruimte op de vijfde en zesde verdieping. Dat gaat een gigantische impact hebben op de mobiliteit. RAI Vereniging zal zich daarom, samen met andere partijen, moeten buigen over de logistiek en distributie in de steden. Tegelijkertijd, en dat is het andere spectrum van die schuivende panelen, komt er steeds meer wetgeving vanuit Brussel. Dit betekent dat wij als brancheorganisatie continu moeten bewaken en monitoren welke ontwikkelingen plaats vinden om die vervolgens te vertalen naar de eigen achterban en daar waar nodig invloed op uitoefenen. Dat geldt op zowel lokaal, nationaal als Europees/internationaal niveau. Kortom: werk aan de winkel. Zowel voor het kabinet als voor ons.
‘In de Rijksbegroting staan eigenlijk geen concrete plannen’
Dr. Steven van Eijck Algemeen voorzitter RAI Vereniging
GO! 4
BRANCHE NIEUWS
Voorbereidingen MobiliteitsRAI 2019 in volle gang Op 24 en 25 september 2019 komen de belangrijkste spelers in de mobiliteitswereld bij elkaar in RAI Amsterdam tijdens de tweede versie van de MobiliteitsRAI. Tijdens het tweedaagse congres en expo gaan overheden, vervoerders, verladers en leveranciers met elkaar in gesprek over de toekomst van het goederen- en personenvervoer en worden de nieuwste producten en diensten gepresenteerd. De organisatie is in handen van RAI Vereniging en RAI Amsterdam. Het mobiliteitslandschap ontwikkelt zich in een razend tempo. Voor
hebben om realistische doelstellingen te kunnen maken en te halen,
ondernemers en overheden geldt dat zij elkaar steeds meer nodig
constateert Steven van Eijck, voorzitter van RAI Vereniging. ‘Een platform als de MobiliteitsRAI verbindt, inspireert en is daarom de plek bij uitstek om met elkaar in gesprek te gaan en oplossingen te vinden voor efficiënt, duurzaam en veilig vervoer.’ Tijdens het tweedaagse congres wisselen plenaire presentaties, paneldiscussies, toekomstvisies, netwerkdiners en workshops rondom het zwaar en licht goederentransport en personenvervoer elkaar af. In tegenstelling tot de vorige editie, ligt de focus van het expogedeelte niet op het tentoonstellen van veel producten, maar meer op het faciliteren van klant-relatiecontact. Deelnemende bedrijven kunnen kiezen uit compleet ingerichte hospitality units in drie verschillende groottes. Er is ruimte voor 120 deelnemers. Naast de hospitality units is er beperkt ruimte voor het fysiek presenteren van producten. In het hart van de expo komt een startup-plein,
De MobiliteitsRAI behandelt actuele vraagstukken, nieuwe ontwikkelingen en trends en regelgeving.
waar nieuwkomers in de sector zich presenteren.
Bijtellingspercentage zakelijke fiets naar 7 procent Het Kabinet heeft de bijtellingsregels voor het privégebruik van een zakelijke fiets, vereenvoudigt naar 7 procent. Dit percentage doet volgens RAI Vereniging recht aan de vele voordelen en positieve effecten van fietsen op zowel de reiziger, het milieu, klimaat als de doorstroming.
manieren uitlegbaar, dat maar
gebruik van de fiets, zowel voor
weinig werkgevers een zakelijke
woon-werk als privé, toeneemt.
fietsregeling voor hun werkne-
Dat heeft een gunstig effect op de
mers aanbieden. Door de fiets fis-
filedruk, levert een belangrijke
caal aantrekkelijker te maken wor-
bijdrage aan het terugdringen van
den niet alleen de verkopen van
de klimaat en luchtvervuilings-
De maatregel maakt deel uit van
de huidige bijtellingsregeling. Die
(elektrische) fietsen gestimuleerd,
problematiek en heeft een positief
een vereenvoudiging van de fis-
is dusdanig complex en op vele
maar leidt er vooral toe dat het
effect op de volksgezondheid.
cale fietsregeling, dat is opgeno-
Volgens de organisaties kunnen
men in het Belastingplan 2019.
de maatschappelijke baten van
RAI Vereniging, ANWB, de
deze fiscale regeling oplopen tot
Fietsersbond, Natuur & Milieu,
zo’n 54 miljoen euro per jaar.
BOVAG en de Vereniging van
De fiscale fietsregeling maakt deel
Nederlandse Autoleasemaat-
uit van het Belastingplan 2019 en
schappijen (VNA) pleiten al langer
wordt in het najaar met de
voor een meer fietsvriendelijk
Tweede Kamer besproken. Na
fiscaal beleid, vooral voor
akkoord van de Tweede Kamer
woon-werkverkeer.
wordt de wet in 2019 geïmple-
Met de vereenvoudiging komt een einde aan de onduidelijkheid over
menteerd en treedt vanaf januari
Met de nieuwe fiscale regeling krijgt het fietsgebruik een flinke stimulans
2020 in werking.
5
Honderdjarige Spanninga topfit voor nog een eeuw Spanninga viert dit jaar met gepaste trots het honderdjarig bestaan. Het in 1918 opgerichte Friese familiebedrijf heeft zich door de jaren heen ontwikkeld tot een onderneming die voortdurend kracht wist te halen uit nieuwe uitdagingen en erin slaagde de grenzeloze mogelijkheden van licht te benutten. Tot op de dag van vandaag blijft Spanninga trouw aan de kernwaarden ‘baanbrekend zijn in fietsveiligheid’. Nu en in de toekomst. Klaar voor nog een eeuw. Al binnen vier jaar vanaf de oprichting
de loop der jaren heeft Spanninga deze kern-
werden de kwaliteit, verfijndheid en
waarde over de grenzen van Nederland
vooral innovatie van de producten van
weten uit te breiden met dochteronderne-
Spanninga opgemerkt. Dit leverde een
mingen in Europa en Azië. Hiermee is de
bekroning met het onderscheidende
Spanninga Group een toonaangevende speler
predicaat ‘Hofleverancier met het recht
in de wereld op het gebied van fietsveiligheid.
tot het voeren van Hare Majesteits
Om het 100-jarig bestaan nog meer reliëf te
Wapen’ op.
geven is de onderneming een bijzondere
Spanninga begaf zich na een tiental jaren
samenwerking aangegaan met de exclusieve,
op een heel ander terrein, eerst de pro-
Nederlandse fietsenproducent byAr. Samen
ductie van autokoplampen en later van
De limited jubileumfiets: de Spanninga & byAr
fietsverlichting. Al snel volgden innova-
brengen zij een speciale jubileumfiets op de markt. Deze e-bike is speciaal voor de gele-
tieve technologieën, zoals verzilverde optische
gecombineerd met de COB LED- en lasertechno-
genheid volledig handgemaakt en valt op door
spiegels en natuurlijk het bekende achterlichtje
logie.
het design. Naast de hoogstaande kwaliteit, is
met gepatenteerde bajonetfitting. Al die ontwik-
Vanaf het moment dat Spanninga toetrad tot de
deze speciale fiets zo eenvoudig mogelijk ont-
kelingen hebben uiteindelijk geleid tot het
fietsenbranche (sinds 1959 is Spanninga lid van
wikkeld, maar wel uitgerust met veel hightech
nieuwste-van-het-nieuwste op het gebied van
RAI Vereniging), stelt het bedrijf zich ten doel
componenten en natuurlijk met geïntegreerde
fietsverlichting, met de beste optische systemen,
om de veiligheid van fietsers te optimaliseren. In
verlichting van Spanninga.
Imagocampagne ‘De slimme rijder is een motorrijder’ Om meer mensen te bewegen op een motor te stappen is RAI Vereniging deze zomer de campagne ‘De slimme rijder is een motorrijder’ gestart. Uit onderzoek van Transport en Mobility Leuven blijkt dat als 1 op 10 auto mobilisten overstapt op de motor, het aantal files met 40 procent afneemt.
de auto en gebruiken de motor vooral recreatief.
een klein deel van hen gebruikt de motor voor
Daar valt dus nog veel winst te behalen.
het woon-werkverkeer.
De campagne ‘De slimme rijder is een motor-
De campagne die een permanent karakter heeft
rijder’ richt zich op drie doelgroepen: de ruim
focust zich per doelgroep op de beleving én de
half miljoen inactieve of ‘slapende’ motor
efficiencyvoordelen van de motor. Die voorde-
rijders die wel over een motorrijbewijs
len zijn onder andere: sneller langs de files, geen parkeerproblemen en besparing op kosten. Voor deze campagne gebruikt RAI Vereniging verschillende communicatiemiddelen. De spil daarvan is de website www.deslimme
Een Belgische enquête onder motorrijders
motorrijder.nl met daarop relevante en actuele
bevestigt deze uitkomst en concludeert dat
content per doelgroep én een kennisquiz over
de gemiddelde tijdwinst ten opzichte van een
beschikken, maar het afgelopen jaar niet meer
motorrijden. Voor de winnaars zijn er aantrek-
auto circa 20 procent is. Dit heeft niet alleen een
hebben gereden; de één miljoen potentiële
kelijke prijzen: een maand rijden op een motor
positief effect op de doorstroming, maar ook op
motorrijders die geen motorrijbewijs hebben,
(actieve motorrijders), een motor-
de luchtkwaliteit omdat het verkeer minder
maar hebben wel interesse om motor te rijden,
pak (‘slapende’ motorrijders) en
lang stilstaat. De meeste motorrijders kiezen
en de ruim 600.000 actieve motorrijders. Deze
het b ehalen van een motorrij
voor woon-werkverkeer echter nog altijd voor
laatste groep rijdt vooral recreatief en slechts
bewijs (potentiële motorrijders).
GO! 6
JONGEREN IN DE MOBILITEIT Flitsmeister bokst op tegen de gevestigde mobiliteitsbranche
‘ONS UITGANGSPUNT IS GROEI REALISEREN ZONDER ÉÉN EURO UIT TE GEVEN’ Frustratie over fileleed en vervelende verkeersboetes vormden voor Sjoerd Perfors en Rick Waalders in 2009 de drijfveer om Flitsmeister op te richten. Een dienst die via een handige app waarschuwt voor mobiele flitsers en flitspalen en die aangeeft waar files staan. Het bedrijf staat symbool voor een succesvolle door jongeren geïnitieerde startup die er niet voor terugdeinst de mobiliteitsmarkt op te schudden.
Flitsmeister telt inmiddels 1,3 miljoen gebrui-
het aantal downloads onmiddellijk
die zich, wat doet die en op welke kanalen
kers, vertelt Jorn de Vries die voor het com-
explodeerde.’
(waar wij ook wat mee kunnen) is die groep
merciële traject verantwoordelijk is en samen
actief?
met de twee oprichters het management
Slimme deals
voert. De ambities reiken ver zegt hij.
Daarmee werd een solide basis voor expansie
Gratis airplay
‘Binnen twee jaar willen we doorgroeien naar
gelegd, aangezien de gebruikers de voornaam-
Het bleek dat in die tijd – Spotify bestond nog
2,5 miljoen gebruikers en ook Duitsland en
ste bron van data vormen. Flitsmeister ver-
niet – vooral het luisteren naar fileberichten
Frankrijk veroveren.’
werkt namelijk alle anoniem verkregen GPS-
op de (auto)radio populair was. Dit bracht ons
Voor Sjoerd Perfors en Rick Waalders, die na
data van hun klanten om verkeersstromen in
op het idee BNR nieuwsradio te benaderen.
een hbo-opleiding Informatica als software-
kaart te brengen en die om te zetten in filebe-
Dat resulteerde in een voor beide partijen
ontwikkelaars werkzaam waren, was het bou-
richten. Die data wordt vervolgens verder ver-
aantrekkelijke overeenkomst, waarbij zij van
wen van de Flitsmeister app nog niet eens de
rijkt door de meldingen van de gebruikers zelf
ons flitsdata zouden ontvangen in ruil voor
meest ingewikkelde klus. Als branche-
over ongevallen, flitsers, wegopbrekingen,
het genereren van naamsbekendheid van
vreemde nieuwkomer was het voor hun
stilstaande voertuigen en die verder wordt
Flitsmeister via onder andere radiospotjes.
vooral een continue uitdaging om zich binnen
aangevuld met data die afkomstig is van de
Gratis airplay dus.’
de mobiliteitsbranche te laten gelden en ver-
overheid.
Een actie die er uiteindelijk voor zorgde dat
trouwen op te bouwen, verduidelijkt De
Een tweede stap die de bedding legde voor
Flitsmeister nu met alle commerciële
Vries. ‘Bovendien was al in een vroeg stadium
een grote sprong voorwaarts was het sluiten
radiozenders zaken doet. Een handelswijze
het uitgangspunt gedefinieerd groei te
van slimme deals om zo met minimale finan-
die in 2015, het jaar dat de AutoRAI plaats
bewerkstelligen zonder een euro uit te geven.
ciële middelen maximaal op het netvlies van
vond, een barterdeal met RAI Amsterdam
Dat vereiste uiteraard de nodige creativiteit.
de gebruikers te komen. De Vries: ‘We gelo-
opleverde, waarbij Flitsmeister in de aanloop
Om meer gebruikers aan te trekken werd de
ven namelijk niet in online advertising op bij-
van dit evenement veel reclame voor de beurs
app die in 2010 was gelanceerd en die voor
voorbeeld Facebook of andere social media. In
maakte en als tegenprestatie een gratis stand
‘mind you’ 2,39 euro downloadbaar was, in
plaats daarvan is besloten eens goed de
op de RAI kreeg toegewezen.Inmiddels wordt
2012 gratis aangeboden. Met als resultaat dat
gebruikersgroep te analyseren: waar bevindt
er niet alleen meer met barterdeals gewerkt,
7
‘Het update-tempo is voor automotive spelers niet bij te houden’
Jorn de Vries: ‘Nieuwe mobiliteitsinitiatieven moeten voldoende impact hebben en opschaalbaar zijn’
GO! 8
JONGEREN IN DE MOBILITEIT maar daadwerkelijk geld verdiend, benadrukt
de wijze van communiceren en het creëren
De Vries erkent dat andere (navigatie)syste-
De Vries. ‘Dit doen we door een succesvolle
van een beleving rondom de app. We geloven
men op een aantal terreinen gelijksoortige info
‘location based advertising propositie’ voor
absoluut in het aanbieden van een totaalbele-
bieden, maar dat soort devices is, vindt hij, per
bijvoorbeeld tankstations. Verder is er nog
ving; een app die uitdraagt dat autorijden weer
saldo minder intelligent en statischer dan een
Flitsmeister PRO, floating car data en Traffic
leuker kan en moet worden.’
smartphone. Simpelweg omdat hardware in
Management. Bij dat laatste helpen we
een auto nu eenmaal niet langer meegaat dan
overheden, gemeentes en steden bij het
Driver companion app
pakweg 8 jaar, de levensduur van een model-
communiceren over bepaalde hinder zodat de
Hij benadrukt dat de naam Flitsmeister de
cyclus. Terwijl er wel ieder jaar een nieuwe
gebruiker minder last zal ervaren en de
lading eigenlijk niet volledig meer dekt, aan-
iPhone op de markt komt. En zo’n iPhone
doorstroming verbetert.’
gezien het dienstenpakket tegenwoordig veel
krijgt ook nog eens zo’n vijf keer per jaar een
meer omvat dan het uitsluitend melden van
software update. Hij voegt daar aan toe dat de
Totaalbeleving
Flitsmeister app gemiddeld
Creativiteit, overtuigingskracht,
iedere 3 weken aan de beurt is
het verwerven van gezag en ver-
voor een update. ‘Dat tempo is
trouwen in combinatie met een
voor automotive partijen niet bij
gezonde dosis doorzettingsver-
te houden. Vandaar dat autofa-
mogen, zijn naar het oordeel van
brikanten er voor open staan om
De Vries essentiële ingrediënten
onze diensten in hun systemen
die jonge ondernemers die zich
te integreren.’
op de mobiliteitsmarkt willen begeven nodig hebben om hun
Europa veroveren
slagingskansen te vergroten.
Een ander element waarmee
‘Starters moeten zich vooraf drie
Flitsmeister een verschil maakt
vragen stellen: is het mogelijk
ten opzichte van de gevestigde
met een nieuw initiatief business
spelers noemt De Vries de
te genereren?; levert dit initiatief
hechte contacten met landelijke
voldoende impact op?, en hoe-
en regionale overheden. Met als
veel mensen zijn nodig om die
doel voor hen nauwkeurige
impact te realiseren? En ze moe-
locale data te verzamelen en te
ten niet vergeten dat een concept
distribueren.
opschaalbaar moet zijn.’
Flitsmeister, dat sinds 2016 in de
Met multimodale concepten is dat nogal moeilijk, stelt hij vast. ‘Die
hele Benelux actief is, en op dit
‘We geloven in het aanbieden van een totaalbeleving’
moment 20 werknemers in
kunnen zeer waardevol zijn en
dienst heeft, verwacht binnen
een groot effect sorteren, maar schieten vaak te
files en het waarschuwen voor mobiele flitsers
enkele jaren het aantal gebruikers te kunnen
kort als het gaat om het maken van massa.
of flitspalen. ‘We attenderen gebruikers even-
verdubbelen tot ongeveer 2,5 miljoen. De
Mensen zijn immers gewoontedieren en pak-
eens op stilstaande voertuigen, naderende
onderneming gaat er van uit dat er nog meer
ken, als ze van A naar B moeten, het liefst de
ambulances. Er komen koppelingen met ver-
in het vat zit, omdat automobilisten voortdu-
auto. Het is niet eenvoudig om dat automa-
keerslichten en matrixborden langs de weg.
rend actief op zoek zijn naar info die hen helpt
tisme te doorbreken.’
Geleidelijk evolueert de dienst in de richting
goed en snel door het verkeer te manoeuvre-
Een vraag die bijna automatisch oprijst is: hoe
van een ‘driver companion app’. Dit houdt in
ren.
bijzonder en onderscheidend is de Flitsmeister
dat Flitsmeister alles met de gebruiker wil
‘De volgende uitdaging is om de activiteiten
app nu eigenlijk in vergelijking met allerlei
delen dat relevant is tijdens en zelfs na de rit.
verder uit te rollen naar Europa door met name
losse en geïntegreerde navigatiesystemen?
Zo werken we aan een oplossing om een-
Frankrijk en Duitsland te veroveren.
Wat we doen is geen rocket science, nuanceert
voudig te betalen voor parkeren en de laatste
Want daar zijn veel grote autofabri-
De Vries. ‘Onze toegevoegde waarde zit vooral
versie van Flitsmeister bevat sinds kort zelfs
kanten gevestigd. Er is beslist nog
in de hele uitwerking en het design van de app,
ook navigatie met gesproken instructies.’
veel potentieel’, besluit De Vries.
9
Nieuw uitdagend initiatief RAI Vereniging:
Jongeren bouwen eigen truck Jongeren kiezen tegenwoordig niet automatisch meer voor een loopbaan in de mobiliteitsbranche. Om mbo- en vmbo-studenten spelenderwijs in aanraking te brengen met de carrosseriebouw, heeft RAI Vereniging een schaalmodel uit dun plaatwerk ontwikkeld op basis waarvan zij zelf een truck (carrosserie) kunnen bouwen. Op die manier dagen wij (v)mbo-leerlingen op een creatieve manier uit en maken hen enthousiast om te kiezen voor een (leer)baan in de carrosseriebouw, vertelt Jasper Burgers, beleidsadviseur sectie RAI CarrosserieNL van RAI Vereniging.
Jasper Burgers: ‘We verwachten veel van ons nieuwe initiatief om jongeren aan de slag te laten gaan met een schaalmodel van een trekker’ Nu de economie op stoom is gekomen wordt het volgens Burgers
Mismatch
steeds lastiger om aan voldoende vakbekwaam technisch personeel te
‘Er wordt andere kennis gevraagd van technisch personeel dan pakweg
komen. Niet alleen zijn er onvoldoende handen op met name de werk-
5 jaar geleden. Zoals op het gebied van elektronica (veelal gekoppeld aan
vloer beschikbaar om aan de groeiende vraag naar transportmiddelen te
software), veiligheidsfuncties etc. Vergeet niet dat een gemiddelde
voldoen, maar ook kampt de wereld van de carrosserie -en trailerbouw
truck zo’n 35 boordcomputers telt, aanzienlijk meer dan een personen-
met een imagoprobleem wat het extra lastig maakt als het om nieuwe
auto. Er zal een mismatch gaan ontstaan tussen wat werknemers ken-
instroom gaat.
nen en kunnen en wat er voor hun werk wordt gevraagd.’ De ontstane situatie kent naar zijn oordeel een veelvoud aan oorzaken.
GO! 10
JONGEREN IN DE MOBILITEIT ‘Zo wordt op de basisschool tegenwoordig nauwelijks nog iets over
hun niveau en waarmee zij ook wat meer van de achtergrond van de
techniek onderwezen. En we kennen allemaal het spreekwoord: onbe-
branche meekrijgen.’
kend maakt onbemind! Daarnaast schiet het imago dat techniek heeft nog steeds te kort. Het begint al bij de ouders. Die zouden er trots op
Snuffelstages
moeten zijn als hun kind voor een (vak)opleiding kiest in een sector die
Maar wat zouden bedrijven zelf nog meer kunnen doen om het tekort
duurzaam omgaan met mens en milieu hoog in het vaandel heeft staan
aan nieuwe aanwas in de sector om te buigen? En in hoeverre ligt hier
en waar het ontwikkelen van efficiënte en innovatieve oplossingen
een taak bij de overheid? Burgers stelt vast dat bedrijven die al in een veel
voor transportuitdagingen centraal staat. Helaas is vaak het tegendeel
eerder stadium de contacten met het regionale onderwijs hebben geïn-
het geval.’
tensiveerd, actief bezig zijn met het geven van gastlessen, bedrijfsbezoeken voor leerlingen organiseren, snuffelstages aanbieden en met behulp
Gescheiden werelden
van een enthousiaste leermeester jongeren opleiden, dikwijls minder
Veel heeft, zegt Burgers, te maken met het aanzien en de waardering
problemen ondervinden met het aantrekken van nieuw personeel.’
voor vakmanschap. Zowel maatschappelijk als financieel. ‘Gelukkig begint dat beeld geleidelijk te kantelen, maar ik vind dat er best wat meer waardering mag komen voor mensen die veel met hun handen bezig zijn en die in belangrijke mate verantwoordelijk zijn voor de huidige economische groei.’ Hij constateert verder dat tijdens de crisisperiode veel bedrijven naar de overlevingsmodus moesten overschakelen en daardoor niet konden investeren in het opleiden van jongeren. Daar zien we nu de gevolgen van. Bovendien is de afstand tussen onderwijs en technische bedrijven groot. ‘Er is geen of onvoldoende samenwerking tussen vmbo’s en het regionale bedrijfsleven. Het zijn twee gescheiden werelden. Mbo’s zijn er om opleidingen aan te bieden die aansluiten op wat het bedrijfsleven in de regio vraagt. Gelukkig beginnen sommige mbo’s dit nu in te zien en zoeken actief de samenwerking met het regionale bedrijfsleven.’
Gastlessen Om het tij te keren en zowel de beeldvorming over de carrosseriebouw te verbeteren als de instroom te bevorderen, brengt RAI Vereniging jongeren én bedrijven (ook op individueel niveau) met elkaar in contact via de website www.leerbedrijfcarrosserie.nl. Naast allerlei algemene informatie voor jongeren en filmpjes die een inkijkje geven van wat bepaalde carrosseriebouwers precies doen, is op de site een landkaart te vinden met alle relevante vmbo’s en mbo’s, inclusief hun contactpersonen. In aanvulling hierop geeft RAI Vereniging gastlessen op vmbo’s en stelt powerpoint-presentaties beschikbaar voor bedrijven om hen hiermee te stimuleren dit soort lessen zelf te gaan geven. Burgers: ‘En we verwachten uiteraard veel van ons nieuwe initiatief om jongeren aan de slag te laten gaan met een schaalmodel van een trekker om die vervolgens te voorzien van een opbouw en op een creatieve manier op te leuken. Dit doen leerlingen op basis van opdrachten die zijn aangepast op
Met het schaalmodel kunnen leerlingen een trekker op een creatieve manier opleuken
11 Bedrijven kunnen echter ook helpen, door actieve samenwerking met
de capaciteiten van medewerkers. Ten slotte ligt er, naar de overtuiging
het vmbo te zoeken, actuele kennis over te brengen aan de docent en
van Burgers, een rol bij de overheid om snel maatregelen te nemen die
alles wat verder helpt om te zorgen dat technische vmbo’s de kraam-
voorkomen dat technische vmbo’s uitsterven. Bijvoorbeeld door aan
kamer voor jongeren met ambities in de techniek blijven.
scholen die technische opleidingen aanbieden meer financiële midde-
‘Wat meer op de trom roffelen kan eveneens een bijdrage leveren
len toe te kennen. Het kabinet erkent dit en heeft al in het Regeerak-
Carrosseriebouwers mogen best trots zijn op hun, vaak letterlijk achter
koord afgesproken om 100 miljoen euro per jaar beschikbaar te stellen
gesloten deuren vervaardigde, hoogwaardige innovatieve producten.
voor techniekonderwijs in het vmbo. Afgelopen juni is besloten dat
Maak dat kenbaar aan de buitenwereld via social media en alle andere
vmbo-scholen nog dit jaar 1.500 euro per leerling in de bovenbouw
beschikbare communicatiemiddelen.’
ontvangen om het techniekonderwijs te verbeteren. En voor bedrijven geldt dat zij bij de subsidieaanvragen minimaal 10 procent mee moeten
Pilot
gaan betalen aan het opleiden van hun toekomstig personeel. Dat mag
Hij wijst er op dat er sinds kort een pilot loopt met een aantal leden van
in geld, maar ook in natura, zoals het geven van gastlessen of appara-
RAI CarrosserieNL om meer omzet te realiseren met hetzelfde aantal
tuur voor in de lokalen.
werknemers. Niet door hen harder te laten werken maar op een aantal
Maar Burgers betwijfelt of dat allemaal genoeg is. ‘Nu al kent Nederland
terreinen slimmer te gaan opereren: meer interne samenwerking, het
al een aantal witte vlekken waar überhaupt geen technisch vmbo-
verkorten van de doorlooptijd van producten en het beter benutten van
onderwijs wordt aangeboden. Het is vijf voor twaalf.’
Burgers: ‘Er dreigt een mismatch tussen wat werknemers kunnen en wat zij eigenlijk zouden moeten kunnen’
GO! 12
JONGEREN IN DE MOBILITEIT Swapfiets krijgt vaart
‘In iedere stad, een blauwe band in elk fietsenrek’ Een verschuiving bewerkstelligen van ( fiets)koop naar huur; van bezit naar gebruik. Dat is, kort samengevat, waar het Swapfiets-concept op stoelt. De startup, in 2016 opgericht door een groep Delftse studenten, is in hoog tempo bezig in ons land en daarbuiten terrein te winnen. Inmiddels is Swapfiets in alle Nederlandse studentensteden en zelfs in België, Duitsland en Denemarken actief en telt nu al ruim 50.000 gebruikers. De fiets, herkenbaar aan de iconische blauwe voorband, duikt steeds vaker overal op. ‘In iedere stad en in elk fietsenrek een blauwe band. Dat is onze ambitie’, zegt medeoprichter Richard Burger.
Het is allemaal in een sneltreinvaart gegaan,
forensen en bedrijven, waarvan de fiets deel
Opmars buitenland
geeft Burger toe. Ruim 3,5 jaar geleden zocht
uitmaakt van een Mobiliteitsplan, de Swap-
De blauwebandenfiets is eveneens buiten
hij met de medeoprichters Martijn Obers en
fiets. Na de introductie in Delft in 2015 wist
Nederland aan een opmars bezig. In de
Dirk de Bruijn (alle drie studenten Maritieme
het bedrijf zich in no time verzekerd van 1.200
Belgische steden Leuven, Gent en Antwerpen
Techniek aan de TU Delft), naar mogelijkhe-
klanten. Daarna werden alle andere studen-
is deze al een vertrouwde verschijning in het
den om een businessmodel voor (race)fietsen
tensteden, zoals Utrecht, Nijmegen, Gronin-
straatbeeld. Hetzelfde geldt voor de Duitse
te ontwikkelen. Gaandeweg kwamen zij tot
gen en Leiden en de rest van Nederland, ont-
steden Munster, Bremen, Göttingen,
de conclusie dat het veel interessanter zou
sloten. Eind vorig jaar stond de teller op
Oldenburg, Hannover, en ook Denemarken
zijn om een oplossing te vinden voor de
22.000 klanten. Dat aantal is nog geen zes
(Kopenhagen, Aarhus en Odense) omarmt de
brakke, aftgetrapte fietsen in grote steden.
maanden later meer dan verdubbeld tot meer
Swapfiets.
Burger: ‘We willen de berijders ontzorgen, hun problemen met lekke banden en fietsonderhoud wegnemen. Dat vormt de basis van het Swapfiets-concept: voor een vast bedrag van 15 euro per maand (stu-
Veel tegenwind zegt Burger bij de lance-
‘We krijgen er 1.500 klanten per week bij’
denten krijgen daar nog korting op) zijn
ring van de Swapfiets niet te hebben ondervonden. ‘Er waren geen belemmeringen op het gebied van wet- en regelgeving. Wel waren gemeenten aanvankelijk wat terughoudend. Soms was er
gebruikers verzekerd van een fiets die goed
dan 50.000. Alle fietsen zijn voorzien van een
wat koudwatervrees, omdat het nu eenmaal
rijdt en bij pech snel wordt gerepareerd. Bij
herkenbare (delfts)blauwe voorband.
een nieuw en nog niet bestaand initiatief
een defect, zoals een lekke band, komt er bin-
De turbo zit er goed op, zegt Burger. ‘We krij-
betrof. Maar al zeer snel groeide het vertrou-
nen 12 uur een fietsenmaker langs huis om de
gen er 1.500 klanten per week bij. Het lijkt een
wen. Wat vooral hielp was dat wij direct dui-
repareren of te ‘swappen’ voor een ander
beetje op jetskiën achter een straaljager. Nog
delijk konden maken iets geheel anders aan te
exemplaar. En bij diefstal zorgen wij direct
geen vier jaar geleden begonnen we met drie
bieden dan een deelfiets, waar nogal wat over
voor vervanging. Maximale service dus.’’
medewerkers in een achterkamertje en nu
te doen is omdat die de openbare ruimte zou-
bedraagt het aantal fte’s al 200. En het eind is
den verstoren (zwerffietsen) en waarvan het
Champagne
nog niet in zicht. De doelstelling is om nog
onderhoud vaak te wensen zou overlaten.’ Hij
Het gemak dat de Swapfiets in combinatie met
voor het eind van dit jaar de 100.000ste klant
hecht er aan nog eens nadrukkelijk te herhalen
de service biedt, spreekt steeds grotere groe-
te verwelkomen. Dan kan de Champagne
dat de Swapfiets een abonnementsfiets is en
pen mensen aan. Naast studenten ontdekken
open.’
geen deel- of leasefiets. Het abonnement is
13
‘Het lijkt op jetskiën achter een straaljager’
Richard Burger: ‘Een belangrijkere graadmeter voor het kostenverloop is de kwaliteit van de fiets en niet hoe de gebruiker er mee omgaat’
GO! 14
JONGEREN IN DE MOBILITEIT verloop zeer beperkt. Een belangrijkere graadmeter voor het kostenverloop is de kwaliteit van de fiets en niet hoe de klant er mee omgaat.’
Robuust ontwerp Vandaar dat Swapfiets nauw samenwerkt met Union dat weer onder de vlag van PON valt. ‘Samen met hun is een robuuste fiets samengesteld die specifiek voor gebruik in plaats van bezit is ontworpen. Daarbij werd uitgebreid gebruik gemaakt van de informatie die ons IT-systeem verschafte over de onderdelen die het snelst kapot gaan. Klanten kunnen kiezen uit twee types: een degelijke omafiets met een versnelling en een terugtraprem of een luxer model met 7 versnellingen en handremmen. Beide zijn uiteraard voorzien van de blauwe band met maximale anti-lek preventie die speciaal met Schwalbe is ontwikkeld.’
Pilot eSwapfiets Burger is ervan overtuigd dat er voor de abonnementsfiets nog betere tijden zullen aanbreken. Zeker nu het kabinet de regels voor de leasefiets aantrekkelijker heeft gemaakt. De regeling moet per 1 januari 2020 ingaan. Op dit moment is het fiscaal beleid voor lease-autorijders veel simpeler en vriendelijker dan voor zakelijke fietsgebruikers. Om zo goed mogelijk voorbereid te zijn en te kunnen anticiperen op de nieuwe fiscale fietsregeling loopt in Groningen een pilot met honderd e-bike Swapfietsen (incl. blauwe
‘De Swapfiets is een abonnementsfiets en géén deel- of leasefiets!’
band). De helft van de deelnemers bestaat uit namelijk maandelijks opzegbaar en anders
gebruikservaring optimaal wordt.’
studenten die hun ov-kaart hebben kunnen
dan bij een deelfiets is de Swapfiets gekoppeld
Hij legt uit dat het abonnement alle schades
inruilen voor een Swapfiets e-bike abonne-
aan één bestaande gebruiker.
en defecten die voortvloeien uit normaal
ment. De proef is mede bedoeld om te leren
gebruik dekt. ‘Breekt een stuur of is bijvoor-
van de e-bikes, verduidelijkt Burger. ‘Wat zijn
Succesfactor
beeld een velg geheel verbogen dan gelden er
daar de kwetsbare punten en welke service
Een van de succesfactoren van het hele con-
drie criteria die uitsluitsel moeten geven of
verwachten gebruikers bij een e-bike abonne-
cept noemt Burger het geavanceerde IT-sys-
sprake was van oneigenlijk gebruik, namelijk:
ment. Was tot nu toe de focus primair gericht
teem. ‘Swapfiets is het enige fietsenmerk dat
1) is het vaker voorgekomen, 2) betreft het een
op de consument (B2C),
over data beschikt van de eindgebruiker. Door
nieuw onderdeel en 3) had de klant het
nu komt daar de zakelijke
die data continu te analyseren is het mogelijk
kunnen voorkomen? In de praktijk blijkt het
gebruiker (B2B) bij. Daar ligt
de fiets continu te verbeteren, waardoor de
allemaal erg mee te vallen en is het schade-
nog een grote potentie.’
15
Carrosseriebedrijf H.W. van der Peet & Zn:
‘De kiem voor techniek wordt op de lagere school gelegd’ Carrosseriebedrijf H.W. van der Peet & Zn. staat te springen om jonge vakmensen. Het familiebedrijf dat dit jaar 70 jaar bestaat slaagt er nog net met hangen en wurgen in om aan de sterk groeiende productvraag te voldoen. Henk van der Peet, die samen met zijn broer Wil de directie voert, verwacht dit jaar zo’n 550 voertuigen af te leveren. Ruim honderd meer dan in 2017. ‘Als we nu tien vakmensen in dienst zouden kunnen nemen, doen we dat direct’, zegt hij. ‘Er is gewoon te veel werk voor het aantal beschikbare mensen. Jongeren moeten op scholen al in een veel vroeger stadium kennismaken met het vak techniek.’ Van der Peet, gevestigd in Nieuwkoop, is specialist op het gebied van carrosserieën voor losgestorte producten, zogeheten bandlossers, en mag zich in dit segment zelfs Europees marktleider noemen. Deze bandlossers die zijn ontworpen voor het vervoer van bijvoorbeeld aardappelen, uien, bonen en graan, vinden hun weg naar meer dan 30 verschillende landen. Daarnaast is de onderneming importeur van STAS kippers en Walking Floor trailers, alsmede dealer van Pacton trailers. Met het aanbieden van een zo breed mogelijk palet wil Van der Peet voor ieder product een oplossing bieden.
Personeelspiramide Maar om dit op langere termijn op hetzelfde kwalitatief hoge niveau te kunnen blijven doen is wel jonge instroom nodig, laat
Henk van der Peet en Colinda Slof: ‘Als we nu tien vakmensen in dienst konden nemen, doen we dat direct’
GO! 16
JONGEREN IN DE MOBILITEIT
‘Scholen faciliteren techniek onderwijs domweg onvoldoende’ Colinda Slof weten die als verantwoordelijke voor Human Resources
sluitend lassen, slijpen, boren en frezen. Werknemers krijgen met tal
bij het gesprek aanwezig is. ‘En aangezien die aanwas er nauwelijks is, is
van interessante facetten te maken. Denk aan het werken met zwaks-
het niet mogelijk om de bij oudere werknemers aanwezige kennis en
troom, pneumatiek en hydrauliek. Het remsysteem van een trailer heeft
ervaring op jongeren over te brengen en met hen te delen. Met als
de complexiteit van een computer. Het is een mooi en divers beroep dat
gevolg dat het personeelsbestand vergrijst en de opbouw van de ‘perso-
wordt uitgeoefend in een schone omgeving.’
neelspiramide’ scheef is: weinig jongeren, een nog relatief breed middengebied en veel ouderen.’
Koudwatervrees Dat jongeren toch een soort koudwatervrees hebben als het gaat om te
Techniek is charmant
kiezen voor techniek heeft volgens Slof vooral met vooroordelen te
Henk van der Peet wijst naar een bedrijfsvideo die een eind verderop in
maken. En die beginnen meestal al thuis. ‘Als sturende factor stimuleren
het pand op een brede flatscreen permanent wordt afgespeeld. Op een
ouders hun kinderen vaak om na het mbo door te stromen naar het hbo.
van de beelden komt in levensgrote chocoladeletters de tekst in beeld:
Die groeiende groep raak je dan al kwijt. Ook het onderwijs zelf kickt op
‘We zitten te gillen om mensen in de techniek.’ Dat credo, vervolgt hij,
jongeren die naar het hbo gaan in plaats van na het mbo hun handen uit de mouwen te steken in het bedrijfsleven. Scholen faciliteren het tech-
‘We zoeken gewoon mensen die techniek charmant vinden’
niek onderwijs domweg onvoldoende, waardoor leerlingen er ook niet mee in aanraking komen.’ Zowel Van der Peet als Slof onderschrijven de urgentie dat alle betrokken partijen de handen ineen moeten slaan en er een goede samenwerking moet komen tussen RAI CarrosserieNL, de overheid, het bedrijfsleven en het onderwijs. Met als doel een goede balans te realiseren tussen vraag en aanbod van technisch opgeleide mensen.
geldt voor de hele sector. We zoeken gewoon mensen die techniek charmant vinden. Dat moet veel beter tussen de oren komen. Neem de car-
Techniekdriedaagse
rosseriewereld, dat is een enorm leuk vak dat veel meer inhoudt dan uit-
Zelf zegt Van der Peet ‘vol op het orgel te gaan’ als het gaat om het
17
enthousiasmeren van jongeren voor een baan in de sector. Dat gebeurt
zen er op dat de Techniekdriedaagse in Mijdrecht, waar ondernemingen
onder andere door het geven van presentaties op middelbare scholen
het techniekvak onder de aandacht brengen en leerlingen kunnen kennis-
(voor leerlingen én hun ouders), de aanwezigheid op beroepenmarkten
maken met de branche, fungeert als een mooie springplank voor jongeren. Maar dit initiatief is wel volledig opgezet door het bedrijfsleven.
‘De opbouw van de personeelspiramide is scheef’
Slof: ‘de branche zou meer moeten lobbyen richting de overheid om meer geld beschikbaar te stellen voor opleidingen en promotie en scholen moeten meer aansluiting zoeken bij het bedrijfsleven. Bijvoorbeeld om meer gebruik te maken van las- of andere apparatuur die bij ondernemingen aanwezig is, zodat ze zelf geen kostbare investeringen hoeven te doen.’
zoals de Techniekdriedaagse in Mijdrecht, en het geven van rondleidin-
Quick Response Manufacturing
gen in het bedrijf. Die zijn beslist niet alleen bestemd voor het voortgezet
Dat uiteindelijk de wal het schip zal keren en er op afzienbare termijn
middelbaar beroepsonderwijs (vmbo’s), vertelt Slof. ‘Het begint name-
een omslagpunt komt, waarbij het aanbod van vakkundig personeel
lijk al bij kleuterscholen en het lager onderwijs. De kiem voor techniek
gelijke tred zal houden met de vraag, betwijfelt Van der Peet. ‘Ik denk dat
ligt al bij groep 7 en 8, de laatste twee klassen van de basisschool.’
het een voortdurend gevecht blijft om de goede vakmensen te krijgen. Misschien moeten we wel jongeren uit het buitenland halen en ze hier
Stageplaatsen
een opleiding in de techniek aanbieden met een baangarantie? Wat wel
Verder fungeert Van der Peet als leerbedrijf voor de carrosseriebouw. Dit
kan helpen is het werk slimmer en efficiënter inrichten en waar mogelijk
houdt in dat leerlingen er stage kunnen lopen. Hiervoor beschikt de
processen meer automatiseren.’ Om de doorlooptijd van een order vanaf
onderneming over een officiële SBB-erkenning (Samenwerking Beroeps-
verkoop tot aflevering te verkorten ondersteunt RAI CarrosserieNL het
onderwijs Bedrijfsleven).
zogeheten Quick Response Manufacturing-programma en heeft dit bij
De slagkracht van het bedrijfsleven in het algemeen en die van een indivi-
diverse bedrijven uitgezet. ‘Dat kan bijdragen tot lean production en
duele speler in het bijzonder is echter beperkt, oordelen beiden. Zij wij-
wellicht het blijvend tekort aan vakmensen voor een deel compenseren.’
GO! 18
RAI SOCIETY
RAI Jubileum Ritten Een recordaantal van ruim 300 deelnemers meldde zich op zaterdag 9 juni
oud-profschaatser Erben Wennemars. De ontspannen toertocht werd al
bij gastheer PON in Leusden voor de 22ste editie van de RAI Klassieker Rit.
dan niet per e-bike gereden onder toeziend oog van ex-profwielrenner
Het evenement had dit keer een bijzonder karakter omdat de tocht geheel
Henry Dorgelo.
in het teken stond van het 125-jarig jubileum van RAI Vereniging. Dit bete-
Voordat het officiële startschot werd gegeven staken Harmeling en Wenne-
kende dat het deelnemersveld het totale mobiliteitspalet omvatte en dus
mars alle deelnemers (dus ook de berijders en bijrijders van oldtimers) een
open stond voor alle voertuigcategorieën. Naast de traditionele puzzelrit
hart onder de riem in de vorm van een inspirerende peptalk. Kern van hun
voor klassieke- en bijzondere motorvoertuigen was er, in samenwerking
betoog was dat het er primair om gaat de finish te halen en niet om als eerste
met de KNMV, in de lommerrijke omgeving in de periferie van Leusden
over de meet te moeten willen komen. Want, stelden zij in een relativerend
(Woudenberg, Maarn, Maarsbergen) een schitterende route uitgezet voor
retrospectief op hun sportcarrière vast: ‘presteren is ondergeschikt aan het
alle typen motorfietsen. Voor fietsliefhebbers stonden er twee gerechten
plezier dat sporten biedt. De geluksflow ontstaat wanneer men zich gecon-
op het menu: de RAI Wieler Rit voor het snelle werk en de RAI Fiets Rit
centreerd inspant voor iets dat niet te moeilijk, maar ook niet te makkelijk is.’
voor wie het wat kalmer aan wilde doen. Het racefietsparcours werd afge-
Een criterium waar de Jubileum Ritten volmaakt op aansloten met een uitge-
legd onder begeleiding van ex-profwielrenner Rob Harmeling en
balanceerde mix van inspanning en ontspanning.
Verkeersveiligheid topprioriteit Nul verkeersdoden in 2050. Dat is het doel van
de lidstaten. Ook de Nederlandse regering heeft
komt van RAI Vereniging en de ANWB. Het
het verkeersveiligheidsakkoord dat medio juni
van verkeersveiligheid een topprioriteit gemaakt.
maakt onderdeel uit van de activiteiten van de
tijdens het ‘2018 Automotive Dinner’ werd on-
De steun bestaat uit investeringen in de ontwik-
nationale verkeersveiligheidscoalitie om de ver-
dertekend door vertegen-
keersveiligheid te verbeteren in
woordigers van de Europese
Nederland.
autofabrikanten (ACEA), de
Het ‘2018 Automotive Dinner’
Europese auto-onderdelen-
is een van de vele activiteiten
leveranciers (CLEPA) en de
die RAI Vereniging organiseer-
automobielclubs (FIA).
de in het kader van het 125-ja-
De ondertekening van het
rig jubileum.
akkoord vond plaats in het
Op de foto de ondertekenaars
bijzijn van Europees Commis-
v.l.n.r.: Eric Louwman (Louw-
saris Violeta Bulc van Mobi-
man Group), Roberto Vavas-
liteit en Transport en officieel
slori (CLEPA), Steven van
aan haar overhandigd. Hier-
Eijck (RAI Vereniging), Erik
mee
Jonnaert
benadrukken
ACEA,
(ACEA), Violeta
CLEPA en FIA hun steun om succesvol invulling
keling en het op de markt brengen van levensbe-
Bulc (EU), Jean Todt (FIA), Thomas Moller
te geven aan de gezamenlijke verkeersveilig-
sparende technologieën in het verkeer. Het initi-
Thomsen (FIA) en Frits van Bruggen
heidsdoelstelling van de Europese Commissie en
atief van deze samenwerking en het akkoord
(ANWB).
19
CLEPA Innovation Awards voor aftermarket Ter gelegenheid van het 125-jarig
Prijswinnaars in deze categorieën
toeleveringsindustrie geldt als Eu-
trische voertuigen en geavanceer-
bestaan van RAI Vereniging kwa-
werden: Plastic Omnium, Bosch,
ropees koploper als het gaat om
de hulp aan berijders van twee-
men de Europese koepelorganisa-
TomTom en Inteva, terwijl voor
het aantal toegekende patenten
wielers zijn slechts enkele voor-
ties ACEA (auto-industrie), CLEPA
beelden die er van getuigen hoe
(automotive aftermarket) en FIA
Europese ondernemingen bezig
(internationale federatie van ver-
zijn met een beter milieu, welzijn
schillende nationale auto-, motor-
van burgers, verhoogde verkeers-
sport- en motorclubs) op 13 juni
veiligheid en het gemak dat geïnte-
in Den Haag bijeen voor onder
greerde mobiliteitsoplossingen de
andere hun jaarvergaderingen. Een
verschillende vormen van zowel
dag die werd omlijst met tal van
particulier als openbaar vervoer
bijzondere gebeurtenissen, zoals
bieden. CLEPA secretaris-generaal
de ondertekening van de door RAI
Sigrid de Vries zei onder de in-
Vereniging en ANWB geïnitieerde
druk te zijn van het record aantal
‘Road Safety Pledge’ (intentiever-
van 63 aanmeldingen voor de
klaring verkeersveiligheid) en de
het eerst ook een speciale award
per jaar. De winnende inzendingen
awards. ‘Die laten zien dat digitali-
uitreiking van de CLEPA Innovation
aan mkb-ondernemingen werd
van 2018 getuigen naar zijn oor-
sering en duurzaamheid de auto-
Awards 2018. Deze verkiezing on-
uitgereikt
deel van ‘vindingrijkheid en creati-
motive industrie en het voertuig-
derscheidt opvallende prestaties
Brigade, Navads en Voxdale.
viteit van zeer getalenteerde men-
park transformeren.’
van spelers in de automotive toe-
CLEPA-voorzitter Roberto Va-
sen’. ‘Oplossingen voor het opla-
De dag werd feestelijk afgesloten
leveringsindustrie in de categorie-
vassori onderstreepte de innova-
den van plug-in hybride voertui-
met een Galadiner in het Louw-
ën: ‘Environment, Safety, Connecti-
tieve bijdragen van de sector met
gen, duurzame schone dieselsyste-
man Museum, waarbij RAI Vereni-
vity, Automation and Cooperation.
de constatering dat de automotive
men, slimme assistentie voor elek-
ging als gastheer optrad.
aan
respectievelijk
Politici veilig op zomerreces Afgelopen zomer konden de politici veilig afrei-
diverse Europese lidstaten geen eenduidige ver-
zen naar hun vakantieadres. Twee dagen voor
plichtingen gelden voor accessoires die je bij je
moet hebben in de auto. In vergelijking tot andere Europese lidstaten laat de wetgever in
het zomerreces ontvingen de beleidsmakers
Nederland bijvoorbeeld érg veel over aan het
van RAI Vereniging een stijlvolle tas met een
verantwoordelijkheidsgevoel van de bestuurder,
pakket verkeersveiligheidsessentials, bestaande
terwijl sommige andere landen juist veel wette-
uit een gevarendriehoek, veiligheidsvestjes, een
lijk verplicht stellen.
EHBO-set, brandblusser en een noodhamer.
De pakketten werden enthousiast ontvangen.
Uit handen van Steven van Eijck, voorzitter van
Op Twitter poseerde CDA-Kamerlid Maurits
RAI Vereniging, nam VVD-Kamerlid Remco
von Martels bijvoorbeeld direct al trots met
Dijkstra het eerste pakket officieel in ontvangst
het veiligheidshesje met het logo van 125 jaar
op een zonovergoten Binnenhof.
RAI Vereniging. Net als zijn collega Corrie van
Dijkstra benadrukte nog eens hoe belangrijk het
Brenk van 50Plus.
is om veilig op pad te gaan. Zelf vertrok hij deze
De actie was een initiatief van het strategisch
zomer met de auto naar Spanje en zei hij er
platform Verkeersveiligheid van RAI Vereniging
goed op te letten dat hij voldoet aan de ver-
dat zich ten doel stelt het aantal verkeersslacht-
plichtingen in de landen die hij op zijn reis pas-
offers te verminderen. Onder andere door meer
seert.
bekendheid met integrale veiligheid rondom
Vervolgens sprak hij zijn verbazing uit dat in de
voertuigen.
GO! 20
eco-trends
VDL Bus & Coach wint Zweedse e-bus aanbesteding VDL Bus & Coach heeft een aanbesteding voor de levering van 25 elektrische bussen aan de Zweedse gemeente Umeå gewonnen. Voor VDL is dit de grootste order van elektrische bussen in Zweden. De onderneming is verkozen tot systeemleverancier en verzorgt zowel de levering van 25 Citea’s SLFA-180 als de laadstations en de implementatie hiervan. De bussen worden ingezet voor het stadsverkeer in Umeå, de grootste stad van Noord-Zweden en daarnaast één van de snelst groeiende steden van Zweden. De dienstregeling in Umeå wordt uitgevoerd door
VDL Citea SLFA Electric
Transdev Sverige AB. De bussen gaan vanaf juni 2019 rijden. VDL beschouwt de concessie als een belangrijke stap in de ambitie om
en USB-aansluitingen. Daarnaast zijn de bussen uitgerust met een
ook in Zweden als de ideale transitiepartner voor efficiënte zero emissie
‘Nordic Pack’ met onder andere extra isolatie en verwarming vanwege
openbaar vervoersystemen gezien te worden, zegt Sami Ojamo,
het koude klimaat in Zweden. Het snelladen van de bussen vindt plaats
Interim Managing Director van VDL Bus & Coach Sweden.
door middel van een dubbele 450 kW lader op drie punten van de lij-
De elektrische Citea’s zijn voorzien van een op het dak gemonteerde
nen. ’s Nachts worden de bussen in het laaddepot eveneens van nieuwe
pantograaf met een batterij van 169 kW en beschikt over 48 zitplaatsen
energie voorzien.
Eerste circulaire fietspad geopend Eind mei vond de opening plaats van het eerste circulaire fietspad in gemeente Zevenaar. Een bijzondere mijlpaal voor de gemeente, aangezien het fietspad is gemaakt van onder andere grasfalt en grasbeton.
hem e.o. en gemeente Zevenaar. Samen met
werker a.i. van de gemeente. De cellulose uit
Stichting Circulair Bouwen hebben ze de plan-
olifantsgras is ook bruikbaar voor biobrandstof
nen ontwikkeld, het proces doorlopen en het
of bioplastic. En de vezels zijn te verwerken tot
fietspad gerealiseerd.
kleding, papier, spaanplaat en biobeton.
Het unieke aan het circulaire fietspad is dat
Tijdens een speciaal mini-symposium werd
het is vervaardigd uit plantaardige stoffen
de opgedane kennis voor de realisatie van gedeeld met de deelnemers, waarvan
In combinatie met het proces dat aan dit
ongeveer de helft afkomstig was van de
project ten grondslag lag: de samenwer-
overheid. Die oordeelden volgens
king met verschillende partners en de
Verkade unaniem positief over deze
‘Optimal Scan voor duurzame en circu-
pilot. ‘Ruim 80 procent gaf aan hier in
laire wegen en paden’ - een voor dit cir-
de toekomst mee aan de slag te gaan.’
culaire fietspad ontwikkeld model-
Een aantal andere gemeenten is even-
maken dit fietspad tot een primeur voor
eens met duurzame fietspaden aan de
Nederland. Diverse partijen hebben een
slag. Zo krijgt Zwolle krijgt een fietspad
bijdrage geleverd door buiten de
van gerecycled plastic. Volgens de
gebaande paden te treden om dit fiets-
gemeente gaat het om de eerste zoge
pad mogelijk te maken. Initiatiefnemer
heten PlasticRoad ter wereld. Rond de
is de Groene Allianties De Liemers dat
jaarwisseling komt er een tweede plastic
samen met een aantal partners de han-
Het eerste asfaltloze fietspad is vervaardigd uit plantaardig materiaal.
den ineen heeft geslagen en het project
pad op een andere plek in de provincie Overijssel. In beide gevallen gaat het om
heeft opgepakt. De samenwerkingspartners
(olifantsgras) en niet uit fossiele brandstoffen,
pilots van ongeveer 30 meter om te kijken of
zijn KPM Civiel, NTP Groep, Rabobank Arn-
vertelt Saskia Verkade, communicatiemede-
de techniek haalbaar is.
21
DHL opent lokale hubs voor emissievrije stadsdistributie DHL Express heeft onlangs in Groningen een CityHub voor duurzame stadsdistributie geopend. Het gaat om een lokale operationele vestiging met winkelfunctie van waaruit met name fietskoeriers pakketten bezorgen en afhalen en waar consumenten zen dingen ook zelf kunnen ophalen en versturen.
voorgeladen standaard containers. Die worden al gevuld met pakketten afgeleverd op de CityHub en daar, als ware het een laadbak, geplaatst op een speciale fiets, de zogenaamde Cubicycle. Deze manier van werken past binnen de gestandaardiseerde logistieke processen van DHL. En dat is volgens de pakketbezorger een belangrijke voorwaarde
Wielrenner Bauke Mollema opent de Groningse CityHub
voor het op lange termijn laten slagen van deze duurzame logis-
De CityHub is een vestiging met
versturen. De Groningse vesti-
De profwielrenner arriveerde bij
tieke oplossing voor de last mile.
winkelfunctie van waaruit vooral
ging, met de stad en Haren als
de CityHub op de Cubicycle
Iedere fiets vervangt volgens
fietskoeriers pakketten bezorgen
werkgebied, heeft de wereldwijde
containerfiets.
DHL een reguliere dieselauto,
en afhalen. Consumenten kun-
primeur en werd feestelijk
De fietsen die DHL inzet, maken
hetgeen overeenkomt met 8 ton
nen er zendingen zelf ophalen en
geopend door Bauke Mollema.
gebruik van speciale centraal
CO2-vermindering per jaar.
Nieuw snelfietsconcept tegen fileleed Met het vernieuwende mobiliteitsconcept ‘Ruim baan voor de speedbike’ laat een consortium van BAM Infra, Royal HaskoningDHV, BYCS, en Mijksenaar in samenwerking met Gazelle zien hoe de bereikbaarheid dankzij inzet van de fiets gewaarborgd blijft.
programma’s met leasemogelijkheden moeten het fietsgebruik stimuleren. Ook reizigers die op Schiphol landen kunnen op de fiets stappen. Voor zakelijke passagiers komt er een fietsverbinding tussen het vliegveld en de ZuidAs. Deze afstand is 13 kilometer en dus geschikt voor een e-bike of speedbike. Voor toeristen is er Fly+Bike. Zij reserveren bij het boe-
Kern van het concept is dat meer medewerkers, zakelijk verkeer en
ken van hun vliegticket direct een fiets en gebruiken die om in Amster-
reizigers gebruik gaan maken van de speedbike. Dat is de snellere elek-
dam te komen. Via een speciale elektrische kofferservice wordt de
trische fiets. Met het (snel)fietsconcept wil het consortium het gebruik
bagage afgeleverd en opgehaald.
van de fiets of e-bike stimuleren. Het biedt namelijk op korte termijn een duurzame oplossing en het levert een duurzame bijdrage aan de bereikbaarheid in de regio. Het concept richt zich op gebruik van de e-bike in de regio Hoofddorp-Amsterdam, met Schiphol als middelpunt. Kernelementen zijn de aanleg van een snelfietsroute van 22 kilometer, het concept Fly+Bike en de ontwikkeling van een fietsdeel systeem en stimuleringsprogramma. Door de komst van de snelfietsroute wordt het voor de zestigduizend medewerkers van de luchthaven aantrekkelijker om met de elektrische fiets naar Schiphol te reizen. Mensen die op maximaal 25 kilometer wonen, kunnen de luchthaven gemakkelijk op deze fietsen bereiken. Medewerkers die op grotere afstand wonen, reizen met het openbaar vervoer en nemen kunnen voor het laatste stuk een elektrische deelfiets van Gazelle nemen. Aantrekkelijke fietsprogramma’s en werkgevers-
De snelfietsroute maakt het aantrekkelijker om per e-bike naar Schiphol te reizen.
GO! 22
RAI vintage
Auto als wervelwind Dat de auto ook voor een teruggetrokken levende schilder als Pierre Bonnard al in 1908 een geaccepteerd verschijnsel was, blijkt uit de illustraties die hij maakte voor het toen verschenen dagboek van Octace Mirbeau, getiteld ‘Schetsen van een reis.’ Mirbeau die met zijn auto ondermeer naar Amsterdam reisde, opende zijn dagboek met de zinsnede: ‘Autorijden, dat valt niet te ontkennen, is een geestesziekte. En die ziekte heeft een heel mooie naam: la vitesse – snelheid...’ En over het wezen van de automobilist merkt hij in het boek ‘Voertuigen van de Verbeelding’ van RAI Vereniging uit 1993 op: ‘Hij komt voorbij als een wervelwind, denkt als een wervelwind, bemint als een wervelwind en leeft zijn leven als een wervelwind. Het leven stormt van alle kanten op hem af alsof het een cavalerieaanval op hem uitvoert en verdwijnt dan filmisch, net als de bomen, heggen, muren en gestaltes die de weg omzomen. Alles om hem heen en in hem springt, danst, galoppeert, is in beweging...
uitgesproken
23
In deze rubriek laten we personen aan het woord die betrokken zijn bij of werkzaam in de mobiliteitswereld. Dit keer George Terberg, voorzitter van de Raad van Bestuur van de Terberg Group. Wat is uw favoriete vervoermiddel? Dat zijn er twee. Mijn Koga racefiets, waar ik iedere zondag met een fietsclubje van vier personen een tocht van zo’n 60 kilometer mee maak en mijn Range Rover Sport. Daar ben ik voor gevallen vanwege de schitterende carrosserielijn. Zo’n SUV zit bovendien wat hoger en daardoor prettiger vind ik. Wat vindt u van het mobiliteitsbeleid in Nederland? Er is door opeenvolgende kabinetten te lang geld weggegooid met het subsidiëren van stekkerauto’s die voornamelijk op benzine reden. Waarom zo ingewikkeld doen? Kijk gewoon naar de bestaande praktijk, zoals toegepast in Noorwegen. Maak elektrische auto’s goedkoper ten koste van diesel- en benzineauto’s die dus duurder dienen te worden. Het gaat alleen lukken om de Nederlander aan de stekker te krijgen via zijn portemonnee en de overheid moet dit stimuleren/subsidiëren. Wat zou u als eerste veranderen als u het voor het zeggen had? Ik zou de knelpunten op wegen en spoor blijven wegnemen en tegelijkertijd het vervoer tijdens de spitstijden duurder maken. Hiermee wordt het verkeer beter gespreid en wegen en spoor beter benut. Verder moet Nederland geleidelijk zelfrijdende auto’s op wegen toestaan, in combinatie met connected adaptive cruise control (CACC). En ik ben een voorstander van het geleidelijk meer toestaan en toepassen van platooning voor vrachtverkeer. Het leidt uiteindelijk allemaal tot meer veiligheid, minder milieubelasting en een betere doorstroming. Vindt u dat het kabinet voldoende aandacht schenkt aan vervoersalternatieven, zoals de bus, de fiets of gemotoriseerde tweewielers? Voor vervoersalternatieven heeft de overheid zeker oog, maar de daadkracht kan beter. Pas
George Terberg Maak elektrische auto’s goedkoper ten koste van diesel- en benzineauto’s
fietspaden aan waar dat mogelijk is zodat er
Met welke politicus zou u wel eens van gedachten willen wisselen? Met minister Cora van Nieuwenhuizen van IenW. Met haar zou ik het mobiliteitsbeleid en
meer ruimte ontstaat voor onder andere de snelle elektrische fiets. In toe-
de grote uitdagingen, waar zij met Nederland als distributieland voor
nemende mate zijn grote steden bezig het gebruik van de auto in de bin-
staat, willen bespreken.
nenstad te ontmoedigen, wat begrijpelijk is. Maar zorg dan wel voor goede parkeervoorzieningen (P & R) en alternatief openbaar vervoer.
Hoe ziet het Nederlandse verkeersbeeld er over tien jaar uit?
Hiermee zal de weerstand van de autorijder uiteindelijk minder worden.
Over tien jaar zal autodelen gemeengoed te zijn en is platooning voor vrachtwagens en connected adaptive cruise control voor personen-
Zou u zelf bereid zijn tenminste 1 keer per week de auto voor het
wagens dagelijkse kost. Diesel- en benzine auto’s zijn nauwelijks meer
werk te laten staan?
nieuw te koop en van de (snelle) elektrische fiets wordt veel gebruik
Zeker. Dan pak ik gewoon de fiets.
gemaakt, is mijn overtuiging.
GO! 24
MARKTANALYsE
Nederland koploper met elektrische laadinfrastructuur Nederland heeft de meeste publieke laadpalen voor
Dankzij deze stimulering telde Nederland in juni van
elektrische auto’s in de EU. Van alle publieke laadpun-
dit jaar totaal 122.305 elektrische personenauto’s.
ten, stond eind juni 2018 maar liefst 28,1 procent in
Hiervan zijn 93.186 PHEV’s en 29.119 volledig elektrische auto’s.
vergelijking: een land als Duitsland telt
In het regeerakkoord is de ambitie
25.241 laadpalen, in Frankrijk staan er
opgenomen dat uiterlijk in 2030
16.311 en in Groot-Brittannië 14.256.
alle nieuwe auto’s emissieloos zijn.
Volgens RAI Vereniging loopt Neder-
Daarnaast zijn er Green Deals
land in de EU voorop bij de introduc-
gesloten waarin ambities zijn vast-
tie van elektrische auto’s. Tussen janu-
gelegd voor de groei van elektrisch
ari 2010 en juni 2018 is het aantal
personenvervoer en zero emissie
laadpalen in Nederland gegroeid van
stadslogistiek. Om deze doelstellin-
400 naar 122.036. Hiervan zijn 32.875
gen te kunnen bereiken, moet fors
publiek. Nederland heeft daarmee het
ingezet worden op de aanleg van
grootste publieke laadnetwerk van de
meer laadinfrastructuur op straat,
EU gevolgd door Duitsland (25.241),
semipubliek, privaat en met snel-
Frankrijk (16.311) en Groot-Brittannië
laadpunten. Het gaat daarbij om
(14.256).
een noodzakelijke toename van
De enorme groei van laadinfrastruc-
publieke laadpunten van 33.000 in
tuur is vooral te danken aan de fiscale
2017 naar zo’n 1,8 miljoen in 2030
stimulering van plug-in hybrides
en voor snelladers van 750 naar
(PHEV) en volledig elektrische auto’s.
1.500 in 2030.
Associaties met fietsgebruik (% van Nederlanders die dat kenmerk passend vinden) Comfort 42% Geen ergernissen
65%
Gemakkelijk 71% Rustig 65%
Bron: Kennisinstituut voor Mobiliteitsbeleid
Geen vertragingen
78%
Goedkoop 87% Altijd op tijd komen
71%
Op je zelf zijn
82%
Snelheid 36% Plezierig 70% Veilig 50% Onafhankelijkheid 86% Flexibel 83%
Nederland 32.875 Duitsland 25.241 Frankrijk 16.311 Gr.Brittannië 14.256 Spanje 4.974 Zweden
4.733
Oostenrijk
3.706
Italië 2.741 Denemarken
2.582
België
1.765
Portugal
1.545
Ierland
1.009
Finland
947
Tsjechië
684
Polen 552 Slovenië
495
Slowakije
443
Kroatië 436 Estland Luxemburg
337
Overige landen
826
Fiets roept positieve gevoelens op Tweederde van de Nederlanders van 18 jaar en ouder associeert fietsen met vreugde, zo blijkt uit de editie Fietsfeiten van het Kennisinstituut voor Mobiliteitsbeleid (KiM), dat de effecten van fietsgebruik in kaart bracht. Volgens de uitgave zijn mensen die wandelend of fietsend naar het werk gaan vaker tevreden, minder gestrest, meer ontspannen en beleven meer vrijheid dan mensen die daarvoor de auto pakken. Door dagelijks met de fiets naar het werk te gaan neemt bovendien het risico op voortijdig overlijden met 41 procent af, stellen de onderzoekers. In de perceptie van Nederlanders scoort fietsgebruik vooral positief op het kostenaspect (fietsen is goedkoop), het ‘altijd op tijd komen’, het ‘op je zelf zijn’, en de rust die het biedt. Fietsen wordt eveneens in toenemende mate met gemak en comfort geassocieerd. Het KiM heeft berekend dat een overstap van de auto naar de fiets een besparing van 150 gram CO2 per kilometer oplevert. Als alle korte autoritten – zo’n 3,6 miljard per jaar – zouden worden vervangen door de fiets dan bespaart dat grofweg 2,0 megaton aan CO2 per jaar, aldus het kennisinstituut.
384
Bron: RAI Vereniging
Nederland. Dat zijn er 32.875. Ter
Aantal publieke elektrische laadpalen in de EU
25
Personeelstekort drukt omzet auto-en motorfietsbranche Belemmeringen bedrijven door tekort aan personeel 2e kwartaal 2018 Totale autohandel en reparatie
22,5%
w.v. 27,4%
Autohandel en reparatie
23,6%
Handel in auto-onderdelen
13,7%
Handel in reparatie van motorfietsen
9,5%
Ondernemingen in de auto- en motorbranche geven aan dat het steeds lasti-
(27,4%) en het minst bij de handel in reparatie van motorfietsen (9,5%), zo
ger is om vakkundig p ersoneel te vinden. Bijna 23 procent van de bedrijven
blijkt uit cijfers van het CBS. De omzet in de auto- en motorbranche groeide
in de sector meldde aan het begin van het tweede kwartaal van dit jaar dat
in het eerste kwartaal met 5,8 procent. Sinds 2015 neemt de omzet van de
de productie stagneerde door een tekort aan personeel. Het meest wordt
branche al ieder kwartaal toe. De hoogste omzet boekten de importeurs van
het personeelstekort gevoeld bij de gespecialiseerde autoreparatiebedrijven
nieuwe personenauto’s, namelijk 9,2 procent.
Onderhoudsmarkt auto’s bereikt nieuw record Autobedrijven hebben vorig jaar een recordaan-
euro, een plus van 1 procent. Het aantal onder-
afgelopen jaren flink afgenomen. In 2010 besteed-
tal onderhoudsbeurten en reparaties uitgevoerd,
houdsmomenten in het dealernetwerk (5,71 mil-
den eigenaren van auto’s van 4 tot 6 jaar oud
zo blijkt uit de jaarlijkse Aftersales Monitor 2017
joen) bleef in 2017 vrijwel gelijk aan dat in 2016,
gemiddeld 728 euro per jaar, tegen 527 euro
van RAI Vereniging en BOVAG. In 2017 nam het
terwijl dat volume bij de onafhankelijke autobe-
vorig jaar, oftewel 38 procent minder. Voor een
aantal onderhoudsmomenten ten opzichte van
drijven het afgelopen jaar licht af nam tot 5,67
auto van maximaal 3 jaar oud was dit verschil
een jaar eerder toe tot 15,7 miljoen. De totale
miljoen (-2%). Het aandeel van de fast fit bedrij-
zelfs 48 procent. In totaal werd in 2017 gemid-
omzet van de sector kwam uit op 3,9 miljard
ven in het auto-onderhoud nam toe tot ruim 1,3
deld per jaar 513 euro in de werkplaats gespen-
miljoen onderhoudsmomenten (+4%). De groot-
deerd. Dat is iets minder dan het jaar ervoor
ste groei werd gerealiseerd in de categorie ‘ove-
toen gemiddeld 529 euro werd uitgegeven.
Ontwikkeling omzet en aantal onderhouds momenten Nederlandse aftermarket
rig’ dat goed was voor 1,33 miljoen
Bron: BOVAG-RAI Aftersales Monitor 2017
onderhoudsmomen aantal ten (+8%). In deze onderhouds categorie vallen ruit Omzet momenten herstellers, schade2017 3,86 mrd euro 15,7 miljoen herstellers en onder2016 3,83 mrd euro 15,6 miljoen houd dat men zelf 2015 3,51 mrd euro 14,1 miljoen uitvoert. 2014 3,17 mrd euro 13,4 miljoen De bestedingen van 2013 3,37 mrd euro 13,7 miljoen particulieren en 2012 3,81 mrd euro 14,8 miljoen kleine ondernemers 2011 4,01 mrd euro 14,3 miljoen aan auto-onderhoud 2010 4,22 mrd euro 14,9 miljoen en -reparaties zijn de
Bron: CBS
Gespecialiseerde autoreparatie
GO! 26
DE Stelling Arthur van Dijk, voorzitter
Als het misgaat, zijn de gevolgen van een ongeluk met een vrachtauto vele malen groter.
Transport & Logistiek Nederland Laten we gewoon zorgen dat chauffeurs niet meer in de verleiding kunnen komen om te appen achter het stuur. Bron: RTL-Z
Bram Schot, verkoop- en marketingdirecteur Audi Vroeger konden mensen heel lang bezig zijn met hun keuze voor
Professor Katsuhiko Hirose van Toyota
een bepaalde auto: wordt het een dure of goedkope, hoe groot
Waterstofauto’s worden nog veel zuiniger. Bij
moet de motor zijn, wordt het wel of geen automaat?
de eerste Prius en de huidige verbeterde het
Dat doet er straks niet meer toe. Over tien jaar is er misschien
rendement ook met 50 procent. Dat gaat met
nog maar één aandrijflijn per automodel over. Want als je zelf
de Mirai ook gebeuren. Een actieradius van
niet meer hoeft te rijden, wat maakt het dan nog uit wat voor
1000 kilometer is haalbaar, vergelijkbaar met
motor of versnellingsbak een auto heeft? Je bepaalt niet eens
een dieselauto.
zelf meer of de auto sneller of langzamer rijdt. Automerken zullen zich steeds minder kunnen onderscheiden met de aandrijf-
Bron: Algemeen Dagblad
lijn. Al in 2025 zal een derde van alle Audi’s geëlektrificeerd zijn. Bron: Nieuwsblad van het Noorden Stientje van Veldhoven, staatssecretaris van IenW Wat mij betreft krijgt de fiets voorrang, in de Bas van Putten, redacteur NRC
steden, de wijken en de dorpen. Ik denk dat
In de jaren negentig ontstonden nóg drie auto’s die door hun
de fiets in stedelijk gebied naast lopen en het
ergonomische vernuft hun voorbeeldrol hebben behouden: de
ov het beste alternatief is om steden bereik-
eerste generatie Renault Twingo, de Fiat Multipla en de
baar en leefbaar te houden.
Mercedes A-klasse. Al deze auto’s zijn conceptuele meesterwerkjes. Nederig en bescheiden volgens het principe under-
Bron: Verkeer in Beeld
promise, overdeliver. Ze zien er vriendelijk en bescheiden uit. Ze doen wat nodig is. Dat mag niet meer. Het moet vet, het moet conformistisch. Ik wens vurig dat de fabrikanten zich bezinnen op hun actuele kerntaken. Het is mooi geweest met
Lex Hoefsloot, directeur Lightyear
die onzin. Ga iets nuttigs doen.
Ons concept is klaar, investeringen zijn binnen. We moeten nu gaan werken aan
Bron: NRC Handelsblad
productie. Sioux ondersteunt ons in softwareontwikkeling en de uitvoering van een duurzame auto die eenvoudig te bedienen is. Dat Sioux gaat meebouwen aan de Lightyear One
De Mobiliteitsalliantie
getuigt van een groot vertrouwen in onze
Het is tijd dat er in Nederland iemand, naar het voorbeeld
missie om elektrische mobiliteit voor ieder-
van de Deltacommissaris, de regie gaat voeren op het gebied
een en overal toegankelijk te maken.
van bereikbaarheid. Bron: De Ondernemer Bron: FD
27
GO!factor
JAN WILLEM GROEN Als het om fietsen gaat omschrijft Jan Willem Groen zichzelf als een alleseter. Zo lang er maar twee wielen onder zitten en de ergonomie uitdaagt tot het ontwikkelen van een flinke snelheid, luidt zijn devies. Niet verwonderlijk dus dat de Brand manager van de Europese Pavement Collectie (stads- en elektrische stadsfietsen) van Trek Benelux voor deze gelegenheid komt aanfietsen op een Trek Super Commuter+ 9S. Een speed pedelec die moeiteloos snelheden tot 45 km/u haalt. ‘Voor recreatief gebruik pak ik meestal de racefiets, maar voor een ritje naar het werk is deze Super Commuter+ ideaal.’ Hij geeft toe onderweg wel een beetje te smokkelen, want zijn woon-werkafstand bedraagt 60 kilometer. ‘Dat is toch echt iets te veel van het goede. Om het een beetje leuk te houden, neem ik de fiets mee met de auto. Die parkeer ik halverwege het traject en rijd dan ontspannen de laatste 30 kilometer naar kantoor. Het bijzondere is dat de ontwikkelingsafdeling van Trek in Harderwijk aan de bakermat stond van deze fiets. Zij hebben er bewust voor gekozen om gebruik te maken van slimme onderdelen. Zoals 27,5 inch wielen met dikke banden. Een iets kleiner wiel is stijver en biedt meer stabiliteit bij hogere snelheden, terwijl een bredere band zorgt voor meer comfort. Verder heeft de fiets hydraulische schijfremmen, een carbon voorvork en een Bosch middenmotor die wordt gevoed door een 500Wh accu. De hoogste capaciteit die Bosch op dit moment in huis heeft. Goed voor een reikwijdte tussen de 40 en 130 kilometer. De doelgroep van de Super Commuter is, het woord zegt het al, de fietsforens. Die wordt met deze krachtpatser op zijn wenken bediend: een fiets die sportief oogt en tegelijkertijd maximaal comfort biedt.’
28
hannah hamans
Spaceracers gezocht! ‘Spaceracers gezocht! Denk jij veilig te kunnen rijden met drugs op?’ Dit vroeg TeamAlert uit aan jongeren tussen de 18 en 24 jaar. 82 procent van jongeren die met drugs op reden antwoordde dat ze dachten dit veilig te doen en ziet zichzelf niet als een gevaar op de weg.
drugs te gebruiken dan de vriendengroep en denken hierdoor veilig de weg op te kunnen. Bovendien zien ze vaak geen alternatief dan met de auto naar een festival te gaan. Ze wonen bijvoorbeeld in afgelegen gebieden of de feesten worden in deze gebieden gehouden. Om jongeren bewust te maken van de gevaren van drugs
Verrassend? Natuurlijk schrok TeamAlert van dit ant-
in het verkeer is TeamAlert de campagne Rij Tripvrij
woord, maar verbaasd waren we niet. Uit ons eigen onder-
gestart. Drie animatievideo’s laten de motieven van
zoek blijkt dat de afgelopen jaren drugsgebruik is toe-
jongeren zien om geen drugs in het verkeer te gebruiken,
genomen en ook het Trimbos-instituut constateerde dit
zoals gepakt worden door de politie en hun rijbewijs of
vorig jaar. Xtc is na cannabis de populairste drugs en met
baan kwijtraken. Bovendien tonen de video’s welke alter-
name jongeren tussen de 18 en 24 jaar gebruiken deze
natieven er zijn, zoals: het openbaar vervoer, een Uber
drugs op festivals. Wordt er dan ook meer met drugs op
bellen, een nuchtere bestuurder laten rijden of blijven
autogereden? Hoewel we het niet met zekerheid kunnen
overnachten.
stellen, heeft TeamAlert ook een sterk vermoeden dat drugsgebruik in het verkeer is toegenomen. Zo gaven 304
De afgelopen decennia heeft de nadruk op alcohol in het
jongeren in de enquête aan dat ze met drugs op rijden.
verkeer gelegen. De Bob-campagne heeft succes gehad.
Bovendien spreken medewerkers van TeamAlert jongeren
Jongeren blijken de gevaren van alcohol wel in te zien,
op festivals aan over drugs in het verkeer. Ook daar komt
maar drugs niet altijd. We hopen dat het kabinet de
naar voren dat jongeren soms met drugs op rijden. Dit
gevaren en risico’s erkent, zodat het net zo gewoon wordt
bevestigt dat het een probleem is.
om niet met drank op te rijden als met drugs op. De politie heeft in ieder geval al een nieuwe methode sinds een jaar
Met drugs op rijden is gevaarlijk. Door xtc of speed raakt
ingevoerd: de speekseltest. Nu kunnen bestuurders die
iemand bijvoorbeeld eerder overmoedig, rijdt te hard, heeft
met drugs op rijden ter plekke worden getest. De jongeren
een voertuig minder onder controle en neemt zo onnodige
die onder invloed van drugs rijden, gaven aan dat ze hier-
risico’s. De kans op een ongeluk is dus aanzienlijk hoger.
door het gevoel hebben dat de pakkans verhoogd is.
Zo is de kans op een ongeval met drugs wanneer met xtc wordt gereden vijf tot dertig keer hoger en bij gecombi-
Hannah Hamans, persvoorlichter TeamAlert
neerd drugsgebruik zelf twintig tot tweehonderd keer.
TeamAlert is een jongerenorganisatie die zich bezighoudt Waarom rijden jongeren met drugs op? Om dit uit te
met jongeren en risicogedrag. Vanuit die visie richt
zoeken hebben we diepte-interviews met jongeren gehou-
TeamAlert zich op uiteenlopende relevante maatschap-
den. Het blijkt dat de bestuurders denken dat ze veilig
pelijke thema’s die jongeren aangaan, zoals verkeersveilig-
kunnen rijden. Daarnaast zeggen bestuurders minder
heid, een gezonde leefstijl en slim omgaan met geld.
125 jaar rai vereniging
29
Leden meenemen naar de toekomst Al 125 jaar doet de RAI Vereniging hetzelfde. Is dat nu goed of slecht nieuws in een jubileumjaar? Om die vraag te beantwoorden is het van belang om vast te stellen wat ‘datzelfde’ dan precies is, zegt Cees Boutens, manager Externe Betrekkingen.
spreekt voor zich dat de lobby namens de voertuigindustrie en importeurs geen toelichting behoeft. Toen niet en nu niet.’ Een belangrijke vraag waar veel en vaak en dus ook dit jaar in het kader van 125 jaar aandacht aan wordt besteed is volgens Boutens het zichtbaar maken van ontwikkelingen die op de leden afkomen. Dit najaar
‘De aanleiding om destijds de Nederlandsche Vereeniging de Rijwiel
gebeurt dat tijdens de Mobility Shift. In een TEDx-achtige setting
Industrie op te richten was om als industrie grip te krijgen op de collec-
komen zes verrassende sprekers vertellen hoe zij nieuwe technologie
tieve promotie van hun producten. In plaats van talloze lokale en regionale fiets tentoonstellingen, één nationaal event. De tweede reden was een krachtig platform te creëren om als industrie gezamenlijk te kunnen lobbyen.’
naar de markt brengen en hoe ze met snelle
‘Onze kracht ligt in samenwerking en collectieve promotie’
De collectieve promotie is er nog steeds,
veranderingen omgaan. ‘Op die manier willen we leden en relaties meenemen naar een toekomst vol onzekerheden, maar ook vol kansen. En als het aan ons ligt dan stopt dat niet aan het einde van dit jubileumjaar, maar geven we dat een vervolg tijdens de MobiliteitsRAI 2019.’ Zo bezien, besluit hij,
vervolgt hij. ‘Denk aan de motorrijderscampagne die voor de zomer
is 125 jaar hetzelfde doen positief. ‘Het spreekt voor zich dat dit
startte of aan de communicatie rond keurmerken en onze deelname aan
RAI Vereniging niet ontslaat van de plicht continu na te blijven denken
campagnes met andere partijen, zoals Kies de Beste Band. En het
over hoe we iedere dag ons werk beter kunnen doen dan gisteren.’
GO! 30
EYE CATCHER lageweg
RAI Vereniging en AutomotiveNL bundelen krachten De krachtenbundeling tussen RAI Vereniging en AutomotiveNL is definitief. Met de fusie ontstaat één krachtig platform voor ondernemers en instellingen actief in de ontwikkeling en productie binnen de auto- en truckindustrie. “Nederland heeft een vitale automotive sector met een grote groeipotentie in de internationale automotive industrie. Bovendien levert deze sector een belangrijke bijdrage aan maatschappelijke problemen op het gebied van klimaat- en luchtproblematiek, filedruk en verkeersveiligheid”, stelt Steven van Eijck, voorzitter RAI Vereniging. De bedrijven verenigd binnen RAI Vereniging en AutomotiveNL zijn samen goed voor een productiewaarde van 80 miljard euro, waarvan circa 20 miljard in Nederland wordt geproduceerd en geëxporteerd. Volgens Van Eijck heeft Nederland daarmee een sterke internationale economische troef in handen. Bovendien loopt Nederland wereldwijd voorop bij het stimuleren van zelfrijdende auto’s en is een testland bij uitstek.
Bundeling van kwaliteiten
Van Eijck: ‘De in Nederland producerende automotive industrie is gebaat bij één spreekbuis’
Dankzij de fusie kunnen de leden en overige partners naar het oordeel van Van Eijck optimaal profiteren van elkanders kwa-
ledenbestand waarbinnen kennisinstellingen, bedrijven en partners in
liteiten. RAI Vereniging is van oudsher sterk op het gebied van handels-
de publieke sector zij aan zij werken in publiek-private samenwerkings-
bevordering, wet- en regelgeving en haar lobby in Den Haag en Brussel.
verbanden. “Gezien de grote dynamiek in de automotive sector en
Leo Kusters, directeur van AutomotiveNL voegt hier aan toe dat de
daarbuiten wordt deze integrale aanpak steeds belangrijker”, aldus
kracht van AutomotiveNL juist zit in het stimuleren van innovaties,
Kusters.
ontwikkeling van startups en arbeidsmarkt en het nationaal en inter
RAI AutomotiveNL wordt de tiende sectie binnen RAI Vereniging. Dit
nationaal verbinden van partijen. Bovendien is AutomotiveNL
heeft mede als voordeel dat beide organisaties hun huidige strategische
gevestigd op de Automotive Campus in Helmond, het hart van de
focus met bijbehorende activiteiten en samenwerkingsverbanden
Nederlandse automotive sector. Daarbij kent AutomotiveNL een uniek
zonder beperkingen kunnen doorzetten.
Mobiliteitskalender 2018 Jubileumfeest 125 jaar RAI Vereniging
Taipei Cycle Show
ALV en The Mobility Shift
31 oktober t/m 3 november
7 november
Najaarsevent sectie RAI Automotive Industry
22 november
Internationale tentoonstelling voor
Algemene Leden Vergadering in de
9 november
Elicium, RAI Amsterdam
fietsen, onderdelen en accessoires
ochtend en TEDx-achtige bijeen-
Bijeenkomst voor leden van de
Taipei, Taiwan
komst in de middag voor alle leden
sectie RAI Automotive Industry
Theater Gooiland, Hilversum
EKK Eagle en Paloy, Kerkrade
@raivereniging
31
Tweets RAI Vereniging 23 augustus
13 juli
Nederland heeft voor 2030 drie miljoen extra laadpalen nodig 23 augustus
Verwar ADAS-auto en zelfrijdende auto niet met elkaar
Eindhoven bloeit dankzij tech-branche én het technisch onderwijs 10 juli
Reactie RAI Vereniging op hoofdlijnen klimaatakkoord: degelijke basis om de uitstoot van CO2 in Nederland terug te dringen
9 augustus
In driekwart gemeenten neemt het aantal motorrijders toe 13 juli
RAI Vereniging en All4Elevation treden toe tot Partnership Talking Traffic
9 juli
RAI Vereniging-voorzitter Van Eijck is een nieuwe vaste ontbijtgast bij NPO Radio4 programma De ochtend van vier. Vandaag uitgebreid aandacht voor verkeersveiligheid 7 juni
13 juli
Volledig zelfstandige auto laat nog jaren op zich wachten
In een misleidend rapport wordt gesteld dat de nieuwste (Euro 6) dieselauto’s de beloofde lage vervuilende uitstoot onder RDE-condities niet zouden halen. ACEA geeft tegengas
2019 Bike MOTION Benelux
BAUMA 2019
MobiliteitsRAI
1 t/m 3 maart
8 t/m 14 april
24 en 25 september
Grootste sportieve fietsbeurs in de Benelux
Internationale vakbeurs voor
Tweejaarlijks zakelijk platform voor
bouw- en mijnbouwmachines,
professionals actief in en rondom de
Jaarbeurs Utrecht
bouwvoertuigen, bouwtechniek,
mobiliteitswereld
componenten en hijs- en hefwerktuigen
GO!ROUND
sectie ptember gaf de Van 20 tot 27 se ng weer acte van RAI Verenigi RAI CarrosserieNL er met een de IAA in Hannov de prĂŠsence op leden presenteerde Een groot aantal d. an st ve ie ct lle co voor trucks, beurs ter wereld te ts oo gr de op zich nenten in een serieĂŤn en compo os rr ca , rs le ai tr , bussen viljoen van een fraai eilandpa oranje huisstijl op l moment tijdens iddels traditionee 600 m2. Een inm Borrel, waarbij fameuze Holland de t ef tr be A IA de stakeholders, , en belangrijke ar ka el en ot en eg branch ontmoeten. informeel kunnen