ISSN 1425-9001
Nr 12
grudzień 2012
cena1,50
(w tym 5% VAT)
Gazeta Rawicka
G a z e t a RAWICKA
G R grudzień
Narodowe Święto Niepodległości W
94. rocznicę odzyskania przez Polskę niepodległości, w Rawiczu odbyły się uroczystości patriotyczno-religijne. Tradycyjnie obchody rozpoczęła msza św. w farze w intencji Ojczyzny, koncelebrowana przez ks. prałata Józefa Podemskiego, który wygłosił homilię w patriotycznym duchu. Po mszy św. dele-
gacje złożyły wiązanki kwiatów przed pomnikiem Jana Pawła II. Uroczystości przy pomniku Żołnierza Polskiego odbyły się z ceremoniałem strażackim, w uroczystości wzięły udział delegacje wszystkich drużyn OSP gminy Rawicz ze swoimi pocztami sztandarowymi. Po wystąpieniu burmistrza, a przed składaniem kwiatów, Bractwo Kurkowe oddało salwę z karabinów czarnoprochowych i wystrzeliło na wiwat z moździerza. Na zakończenie uroczystości poczty pochyliły sztandary podczas grania "Roty" przez orkiestrę dętą. (T)
G R
2
Rok XIX, nr 228
Nr 12/2012
Gazeta Rawicka
Miesięcznik, nr 12 (228), grudzień 2012. Numer zamknięto 2.12.2012.
azeta Gawicka R
VI Forum Przedsiębiorców
W numerze: SPRAWY LOKALNE
N
Narodowe Święto Niepodległości ............................................. 2 Przygotowanie do zmian ........................................................... 5 Cechowe zebranie ..................................................................... 5 Prezesi o ustawie działkowej ....................................................... 6 Dzień Seniora ....................................................................... 6 Odbiór Ceglanej ............................................................... 8 Prelekcja o Hazach ..................................................................... 8 Uhonorowani krwiodawcy ..................................................... 9 Brońmy się przed naciągaczami ............................................... 9 Otwarcie boiska w SP 6 ........................................................ 11 Rozbudowa szkoły w Zielonej Wsi .................................. 12 Pamięci generała Kalickiego .................................................. 13 Pamięci por. St. Węcłasia .......................................................... 14 Setne urodziny ........................................................................ 15 Znaczki z Euro 2012 ................................................................. 17 Święto Rawicza w maju .................................................... 17 Dla dzieci i seniorów .................................................... 19
a spotkaniu przedsiębiorców, które odbyło się 15 listopada, m.in. omawiano sytuację gospodarczą w gminie Rawicz. Gościem forum był Bartosz Wieliński, ekspert z Centrum Obsługi Inwestorów i Eksporterów Departamentu Gospodarki Urzędu Marszałkowskiego Województwa. Przedstawił on prezentację pt. „Otwieramy dostęp do światowych rynków” i omówił funkcjonowanie sieci Centrów Obsługi Inwestorów i Eksporterów (COIE). W części samorządowej burmistrz przedstawił analizę ryzyka w zakresie niespełnienia w 2014 r. i w latach następnych relacji, o której mowa w art. 243 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych. Nowe zasady dotyczące limitu spłaty zobowiązań będą miały zastosowanie do budżetu na rok 2014. Realne zagrożenie dla możliwości spłaty i zaciągania nowych zobowiązań, a w konsekwencji brak możliwości uchwalenia budżetu na 2014 rok, może dotyczyć kilku gmin ościennych. Burmistrz podkreślił, że gminy Rawicz ta groźba na razie nie dotyczy. (T)
KULTURA Kram artystyczny .................................................................... 19 Podróż z bardem ................................................................... 21 Staropolskie recytacje .......................................................... 21 Wiosenne kwiaty w listopadzie ................................... 22 Zbiór kazań proboszcza z Sarnowy ........................................ 22 Akwarele w Piecowej ........................................................... 23
SYLWETKI Śp. Maria Ast (1937-2012) ....................................................... 13
Gazeta Rawicka Wydawca: Dom Kultury w Rawiczu, ul. Targowa 1 Redaktor naczelny: Henryk Pawłowski ul. Sobieskiego 1B/4, 63-900 Rawicz www.gazeta-rawicka.pl rawicka@gazeta.pl, tel. 660479973 Adres Redakcji: GR, ul. Targowa 1, 63-900 Rawicz Zdjęcia: I. Kasprzak, H. Pawłowski, M. Osiński DRUK: Dom Kultury Rawicz, ul. Targowa 1 tel. 065 546 10 16 Materiałów niezamówionych Redakcja nie zwraca. Zastrzegamy sobie prawo skracania, adiustacji nadesłanych tekstów i nadawania im tytułów. Redakcja nie ponosi odpowiedzialności za treść ogłoszeń oraz ma prawo odmówić publikacji bez podania przyczyny.
G azeta Rawicka
Rok XIX, nr 228
EDUKACJA Wzorowy Uczeń w I LO ........................................................ 12 Dom Kultury na plus ................................................................. 18 Drogi do wolności ........................................................... 20 Sługa Boży ks. Jerzy Popiełuszko .............................................. 20
GOSPODARKA VI Forum Przedsiębiorców ....................................................... 3
SPORT Chemicy z pucharem ............................................................... 10
POLITYKA Plan dla Polski ............................................................................ 4
LISTY Z AMERYKI Wyspa imigrantów .................................................................. 16
FILATELISTYKA Cztery pory roku ................................................................... 24
Nr 12/2012
G R
3
Gazeta Rawicka
Plan dla POLSKI
R
eprezentujący PO posłowie na Sejm RP z okręgu kalisko-leszczyńskiego: Małgorzata Adamczak, Łukasz Borowiak i Wojciech Ziemniak przedstawili 27 listopada w Sali Portretowej rawickiego Ratusza „Plan dla Polski”. Gospodarzem spotkania był Mariusz Suchanecki, przewodniczący PO w powiecie rawickim. „Plan dla Polski” to rozpoczynający się właśnie cykl spotkań parlamentarzystów PO z wyborcami, podczas których mają oni prezentować projekty zapowiedziane przez premiera Donalda Tuska w „drugim exposé”. Podczas rawickiego spotkania najbardziej merytorycznie przygotowany poseł Ł. Borowiak mówił o osiągnięciach pięcioletnich rządów PO i PSL w dziedzinie infrastruktury i planach na najbliższe lata. Posłanka M. Adamczak mówiła o sferze społecznej, głównie o polityce prorodzinnej. Poseł W. Ziemniak z sejmowej komisji sportu i turystyki wspomniał o zakończeniu (w Racocie) programu Orlik 2012. Oprócz powszechnie znanych informacji, parlamentarzyści przekazali także kilka wiadomości związanych z naszym regionem. Ł. Borowiak tłumaczył, że opóźnienie na budowie S5 wynika z negocjacji między GDDKiA a wykonawcą w sprawie zmiany wa-
G R
4
G grudzień R
G a z e t a RAWICKA
runków kontraktu, które już się zakończyły i odcinek będzie gotowy jesienią 2013 roku. Mówił także, że cały odci-
nek S5 z Poznania do Wrocławia powstanie do 2015 roku, bo jest to priorytetowa inwestycja rządu. Poseł wyraził także nadzieje, że rychło będzie wyremontowany rawicki dworzec PKP – w styczniu projekt ma przyjąć spółka PKP, a potem już tylko wystarczy przekonać ministra infrastruktury. Kilkunastoosobowe grono słuchaczy zadawało parlamentarzystom pytania. Mówiono m.in. o likwidacji sądu
Rok XIX, nr 227
i prokuratury w Rawiczu. W sprawie sądu parlamentarzyści czekają teraz na wyrok Trybunału Konstytucyjnego, który ma orzec, czy rozporządzenie ministra sprawiedliwości o likwidacji sądów jest zgodne z konstytucją. Obecni na spotkaniu posłowie i posłanka wyra-
zili zdecydowane poparcie dla reformy ministra Gowina, uspokajając, że faktycznie nie nastąpi w Rawiczu likwidacja sądu, a jedynie „zmiana szyldu”. Godna zacytowania jest wypowiedź W. Ziemniaka, który przyznał, że reformy nie zawsze wiążą się z decyzjami ekonomicznymi, a są polityczne. Poza tym przecież zawsze można monitorować wprowadzoną reformę, bo trudno wcześniej przewidzieć skutki. Również w przypadku likwidacji prokuratury w Rawiczu poseł Ziemniak jest za i nie dlatego, że Kościana cięcia ominą. Argumenty radnego Marka Heinze za pozostawieniem z przyczyn ekonomicznych prokuratury w Rawiczu z uwagi na miejscowy Zakład Karny nie trafiły do przekonania. Ł. Borowiak zapowiedział, że w najbliższym czasie można spodziewać się w sprawie prokuratury wizyty ministra Gowina w Rawiczu. Mówiono także o projektach ustaw parlamentarnych związanych z przejmowaniem dróg krajowych przez samorządy oraz o problemach związanych z funkcjonowaniem ZUS, NFZ i PFRON. (P)
Nr 11/2012
Gawicka azeta R
G grudzień R
Gazeta Rawicka
G a z e t a RAWICKA
Przygotowanie do zmian
W
siedzibie MZO przedstawiciele dziewiętnastu gmin tworzących Komunalny Związek Gmin Regionu Leszczyńskiego omawiali 7 listopada kolejne etapy przygotowań do wdrożenia z początkiem lipca 2013 r. systemu gospodarowania odpadami komunalnymi. Firma konsultingowa Biuro Rzeczoznawstwa i Ekonomii Środowiska „Codex”, która zajmuje się obsługą od strony prawnej i finansowej Związku, zaprezentowała pierwsze wyliczenia stawki „podatku śmieciowego”. Dość długo trwała dyskusja na temat rozwiązań technicznych odnośnie sposobu odbioru śmieci, jaki zostanie wskazany w specyfikacji do przetargu na wyłonienie firm wywozowych. Ustalono, że każda gmina będzie stanowiła jeden sektor, zaś w całym obszarze firma, bądź firmy wywozowe będą odbierały śmieci raz w tygodniu. (T)
N
a zebraniu podsumowującym roczną działalność Cechu Rzemiosł Różnych w Rawiczu, które odbyło się 20 listopada, Leszek Stoiński, kierownik Cechu, omówił zasady ubiegania się przez pracodawców o dofinansowanie kosztów kształcenia młodocianych pracowników.
Gawicka azeta R
Cechowe zebranie Od 1 września 2012 r. weszła w życie ustawa z 19.08.2011 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. Nr 205, poz. 1206), a wraz z nią wprowadzone zostały istotne zmiany w systemie kształcenia zawodowego. W art. 70b ust. 11 ustawy o systemie oświaty dodana zo-
Rok XIX, nr 227
stała nowa regulacja, która dofinansowanie kosztów kształcenia młodocianych pracowników nakazuje traktować jako pomoc de minimis udzielaną zgodnie z warunkami określonymi w rozporządzeniu Komisji Europejskiej. Przepis ten obowiązuje od 1.09.2012 r. L. Stoiński omówił warunki przyznawania dofinansowania, tryb składania wniosku oraz dokumentację, którą pracodawca musi dołączyć do wniosku. Miło było usłyszeć, że najmniej uciążliwy tryb składania wniosku jest w Urzędzie Miejskim Gminy Rawicz, który wymaga najmniej dołączanych dokumentów ze wszystkich ościennych gmin i do tego nie są w Rawiczu wymagane uwierzytelnienia notarialne tych dokumentów. Sprawność załatwiania przedsiębiorców przez Urząd MGR została kilkakrotnie podkreślona na zebraniu. Podczas spotkania została zaprezentowana nowa strona internetowa rawickiego Cechu. Oto jej adres: www. rawicz.icech.pl. (T)
Nr 11/2012
G R
5
Gazeta Rawicka
G grudzień R
G a z e t a RAWICKA
Prezesi o ustawie działkowej
N
a cyklicznym spotkaniu prezesów Rodzinnych Ogrodów Działkowych, które odbyło się 16 listopada, Grzegorz Goździk, przewodniczy kolegium prezesów ROD powiatu rawickiego, zapoznał zebranych z obywatelską inicjatywą ustawodawczą w sprawie ogrodów działkowych. Przewodniczący kolegium poinformował, że zgodnie z decyzją Marszałka Sejmu z dnia 5 listopada 2012 r. Komitet Inicjatywy Ustawodawczej Projektu Ustawy o Rodzinnych Ogrodach Działkowych uzyskał osobowość prawną, a to oznacza, że ma on pełne prawo, aby prowadzić akcję zbierania podpisów pod nową ustawą o ROD. Należy zebrać minimum wymaganych 100 tys. podpisów, aby projekt ten mógł być procedowany w Sejmie jako obywatelska inicjatywa ustawodawcza. Przypomniał, że działkowcy mają na to 3 miesiące od wydania postanowienia przez Marszałek Sejmu o rejestracji Komitetu. Dni szybko mijają, dlatego nie warto czekać. Zachęcał do tego, by jak najszybciej wyrazić swoje poparcie i złożyć swój podpis pod projektem ustawy.
Wiesław Szczepański, przewodniczący wielkopolskiego SLD, zaproszony przez działkowców na spotkanie, zwrócił uwagę na to, że bez poparcia posłów podczas głosowania w Sejmie obywatelski projekt ustawy o ROD przepadnie. Dlatego należy parlamentarzystów przekonywać do swoich racji. Można to robić odwiedzając biura poselskie lub wysyłając listy. Zapewnił, że działkowcy mogą liczyć na poparcie posłów SLD. (T)
Dzień SENIORA W
salach Domu Kultury spotkali się 7 listopada rawiccy seniorzy na Gminnym Dniu Seniora. Była to już jedenasta edycja tej imprezy Po złożeniu tradycyjnych życzeń przez gości: dyrektorkę OPS Władysławę Czajkowską, księdza dziekana Mateusza Droba, starostę rawickiego Zygmunta Wolnego i burmistrza Tadeusza Pawłowskiego, na scenie wystąpiły zespoły składające się z seniorów i przedszkolaków. Najpierw swój
G R
6
Rok XIX, nr 228
Nr 12/2012
Gazeta Rawicka
G grudzień R
Gazeta Rawicka
G a z e t a RAWICKA
program zaprezentował zespół muzyczno-wokalny „Bolero” z Dziennego Domu Samopomocy. Później na scenie przedszkolaki z Przedszkola „Krasnala Hałabały” najpierw wykonały tańce ludowe, później zaś wystąpiły z tańcem współczesnym. Tomasz Bzdęga z Domu Kultury rozdał seniorom bilety na darmowy seans filmowy „Bitwa pod Wiedniem”, który aktualnie wyświetlany jest w kinie „Promień”. Imprezę prowadziła Urszula Zelek, kierowniczka Dziennego Domu Samopomocy, a wolontariusze z Zespołu Szkół Zawodowych zadbali o ugoszczenie seniorów. *** zień Seniora obchodzony był też na Hazach - 21 listopada w Zielonej Wsi, dzień później - w Zawadach. Z programem artystycznym dla seniorów wystąpiły dzieci z zespołu „Złote Łapska”, nad którymi pieczę sprawuje Danuta Jankowska-Skupin, przewodnicząca stowarzyszenia „Hazacy”. Na imprezie wystąpił dla seniorów zespół folklorystyczny „Dębioki”. W przerwie występów dla seniorów przygotowany był poczęstunek. Frekwencja na imprezie z roku na rok rośnie - była to trzecia edycja Hazackiego Dnia Seniora. (T)
D
Gawicka azeta R
Rok XIX nr 228
Nr 12/2012
G R
7
Gawicka azeta R
G grudzień R
G a z e t a RAWICKA
Z
Odbiór Ceglanej
końcem października Przedsiębiorstwo Drogowe „Drogbud” z Grabonoga zgłosiło gotowość do odbioru wykonanych robót na budowie ul. Ceglanej. Komisja odbiorcza dokonała 9 listipada oględzin wykonanych prac i jak to bywa na niemal każdej większej inwestycji, w protokole zapisała uwagi do uzupełnienia i drobne elementy do poprawienia. Ulica Ceglana jest już przejezdna, oznakowana i po drobnych uzupełnieniach będzie ostatecznie odebrana. Do końca listopada gmina ma czas na rozliczenie tego zadania, aby otrzymać przyznaną z Narodowego Programu Rozwoju Dróg dotację. (T)
Prelekcja o HAZACH D
r Stanisław Jędraś, emerytowany nauczyciel leszczyńskich szkół, specjalizujący się w geografii, zamiłowany etnograf, na zaproszenie stowarzyszenia „Chazacy” w sali Domu Strażaka w Zawadach wygłosił 9 listopada prelekcję na temat historii Hazów i etymologii nazwy tego mikroregionu południowej Wielkopolski. Na wstępie dr St. Jędraś przypomniał, że choć swe losy zawodowe związał z Lesznem (w ponad 50-letnim okresie pracy pedagogicznej przez wiele lat pełnił funkcję wicedyrektora Liceum Ekonomicznego, a później Zespołu Szkół Ekonomicznych w Lesznie), to jednak urodził się w podrawickiej Ugodzie i zaczął swoją edukację w tamtejszej szkole. Sporo lat swego życia poświęcił pracy badawczej o regionie. Wydał wiele książek, broszur, artykułów i prac monograficznych, które zajmują ważne miejsce w regionalnej historiografii. Odnosząc się do tematu prelekcji zauważył, że są dwie szkoły pisania nazwy regionu obejmującego wsie: Zawady, Zieloną Wieś, Ugodę, Stwolno, Łąktę i Sikorzyn, czyli Hazów właściwych, oraz
G R
8
wsie, Słupia Kpt., Kubeczki, Niedźwiadki, Sworowo, Drogi, Podborowo, Chojno, Golejewko i Ostrobudki, czyli pozostałe wsie hazackie. Dr Stanisław Jędruś skłania się do pisania nazwy mikroregionu Hazów przez „Ch”, ale w swej pogadance podkreślił, że szkoła pisania przez samo „H” ma też zwolenników i jest dobrze umotywowana. Ważne, jego zdaniem, aby pisać konsekwentnie. Niestety, na potrzeby tego artykułu, pisownia nazwy „Hazy” musiała być użyta w obu wariantach. Ze względu na położenie na trudno dostępnych, bagnistych terenach, Hazy były długo odizolowane od pozostałych obszarów w tym regionie, dzięki czemu zachowała się charakterystyczna gwara z dużą ilością elementów śląskich. We wsiach Hazów właściwych długo w mowie utrzymało się mazurzenie, które wyróżniało Hazaków spośród innych Wielkopolan. Stąd w mowie Hazaków copka, a nie czapka, safa zamiast szafa, ksionc zamiast ksiądz, itd. Ale, jak podkreślił dr Jędraś, to mazurzenie dopuszczalne jest na Hazach właściwych, podczas gdy w pozostałych wsiach hazackich mazurze-
Rok XIX, nr 228
nie jest błędem. Powinni przyjąć tę uwagę wokaliści zespołów ludowych i folklorystycznych, takich jak Chojnicki, Orlanie, Wisieloki, bo są spoza Hazów właściwych. W czasie prelekcji można było obejrzeć stare fotografie pochodzące z Hazów, na których starsi mieszkańcy starali się rozpoznawać swoich dziadków i znajomych. (T)
Nr 12/2012
Gazeta Rawicka
G grudzień R
Gazeta Rawicka
G a z e t a RAWICKA
Uhonorowani krwiodawcy W
Sali Widowiskowej Domu Kultury odbyła się 9 listopada doroczna uroczystość z okazji obchodzonych w listopadzie Dni Honorowego Krwiodawstwa, zorganizowana przez rawickie koło PCK. Wyróżniającym się dawcom zostały wręczone zostały odznaki „Zasłużony Honorowy Dawca Krwi”. W spotkaniu wzięli udział przedstawiciele samorządu powiatowgo i gmin-
nego. Stefania Dąbrowska, przewodnicząca Zarządu Rejonowego Polskiego Czerwonego Krzyża w Rawiczu, wraz z Jarosławem Rado, członkiem Zarządu Klubu Honorowych Dawców Krwi przy Zarządzie Rejonowym PCK w Rawiczu, przygotowali dla wyróżniających się krwiodawców upominki. Po części oficjalnej odbył się tradycyjny Bal Honorowych Dawców Krwi. (T)
Brońmy się przed naciągaczami O
sobiście zalecam nie chodzić na żadne pokazy, promocje sprzętu AGD, kołder, pościeli, kosmetyków itp. Najczęściej rozpoczyna się od tego, że dzwoni bardzo miła pani, zapraszając na pokaz lub prezentację i informując, że będzie prezent, nagroda lub posiłek. Później przychodzi list zapraszający na określoną prezentację. Najczęściej wykorzystuje się słabość i łatwowierność ludzi starszych, tłumacząc, że to specjalnie dla nich. Często dzwoni pani lub pan i proponuje odpowiedzieć na jedno lub dwa łatwe pytania, informując jednocześnie, że wygrała pani/pani nagrodę gwarantowaną, która na najbliższym pokazie będzie wręczona, nie precyzując, jaka to nagroda. Potem przychodzi listowne zaproszenie lub telefoniczne z firmy na określoną prezentację w celu odebrania tej gwarantowanej nagrody. Spotkania takie najczęściej odbywają się w restauracjach, do-
G azeta Rawicka
mach kultury lub innych znanych lokalach, gdzie usiłuje się sprzedać kołdry z wielbłądziej wełny, kosmetyki, odkurzacze, pościel itp. Nagroda gwarantowana to w zasadzie mierny kosmetyk, maskotka lub inny bubel za kilka złotych. Spotkania prowadzą najczęściej dobrzy fachowcy. Spotkanie jest wyreżyserowane od początku do końca. Sprzedawcy informują o wspaniałych zaletach produktu, np. że kołdry i koce likwidują stres, poprawiają krążenie itd. Oczywiście nie mówią, że są astronomicznie drogie. Prezenter powtarza kilkakrotnie, że towar jest wyjątkowy, sprzedawany wyjątkowym osobom i nie każdy może go mieć. Na pokazie odbywają się losowania, konkursy i promocje, w wyniku których można dostąpić zaszczytu nabycia towaru. To oczywiście tylko sprytny trick mający zaangażować klienta. Nie chce pani lub pan skorzystać z okazji, to skorzysta z niej ktoś inny – mówi prezenter.
Rok XIX, nr 228
Przy sprzęcie trwałego użytku prezenterzy są bardzo pomocni i życzliwi. Załatwiają zakup na raty, a szczęśliwego nabywcę razem z towarem odwożą do domu. Ostatnio nowym tematem naciągania są telefony. Oferuje je telekomunikacja (jakaś tam), nie TP SA, za 30 zł, a po miesiącu otrzymujemy rachunek 130 zł i więcej. Jeżeli już daliśmy się nabrać, to spróbujmy się uwolnić od problemu. Jeżeli nie minęło 10 dni od zakupu, stosunkowo łatwo można rozwiązać umowę – bez względu na powody. Trzeba też zwrócić towar. Wszystkie czynności należy wykonać za pisemnym potwierdzeniem. Czasem bez fachowego wsparcia ze strony powiatowego rzecznika konsumentów nie da się uwolnić od sprytnego sprzedawcy – skorzystajmy z porady. JAN ŚWIERZEWSKI
Nr 12/2012
G R
9
Gazeta Rawicka
Chemicy z pucharem
Z
akończyła się dziewiąta edycja Halowego Turnieju Piłki Nożnej o Puchar Dyrektora Gimnazjum im. Adama Olbrachta Przyjmy-Przyjemskiego w Sierakowie. Po ponad miesiąc trwających rozgrywkach w finale Chemicy pokonali Gladiatorów. Tegoroczny turniej, podobnie jak w poprzednich latach, cieszył się ogromnym zainteresowaniem nie tylko uczniów, ale także absolwentów sierakowskiego gimnazjum, działaczy sportowych oraz miłośników futbolu. Fi-
nał rozegrany został 30 listopada przy wypełnionej kibicami hali sportowej, w obecności zaproszonych gości, m. in. Krzysztofa Kołeczki, wiceprezesa Klubu Piłkarskiego Rawia Rawicz, Agnieszki Dworeckiej, przewodniczącej Rady Rodziców, przedstawicieli mediów oraz sponsorów turnieju. Sędzią zawodów był Piotr Łukasiewicz, a finałowy mecz, zgodnie z tradycją, symbolicznym kopnięciem piłki rozpoczął Stanisław Przybylski, były piłkarz, trener, działacz piłkarski, związany z sierakowskim turniejem od samego początku.. Turniej rozegrany został systemem pucharowym. Do zawodów zgłosiło się 131 uczniów gimnazjum, którzy reprezentowali 14 drużyn. W trakcie turnieju rozegrano 21 meczów, podczas których strzelono 144 bramki. W „wielkim finale” Chemicy pokonali Gladiatorów 2:0. Trzecie miejsce zajęła drużyna Smerfetki wygrywając w „małym
G R
10
G grudzień R
G a z e t a RAWICKA
finale” z Actimelami III 2:0. Zwycięska drużyna, grająca w składzie: Kacper Baksalary, Michał Paszkowiak, Konrad Stankiewicz, Damian Wujek, Mateusz Pecold, Adrian Musioł, Bartosz Skrzypczak, Marcin Krawczyk, otrzymała medale, dyplomy, upominki od sponsora - firmy NETBOX z Gostynia i patrona medialnego Radia ELKA - oraz Puchar Dyrektora Gimnazjum w Sierakowie. Wicemistrzowie turnieju nagrodzeni zostali dyplomami i upominkami ufundowanymi przez gostyńską firmę ALLES. Wręczone zostały także nagrody indywidualne: najlepszy strzelec turnieju - Konrad Sobczak (17 zdobytych goli) otrzymał dyplom, statuetkę i piłkę nożną, najlepszy bramkarz - Kamil Kowalski dostał dyplom, statuetkę i profesjonalne rękawi-
Finał turnieju tradycyjnie był okazją także do popisów artystycznych. Przed meczem i w trakcie przerwy swoje talenty wokalne i taneczne prezentowali: Julia Starczewska i Szymon Lisiak, Kacper Pruchnik, Patryk Zieliń-
ski. Odbył się też pokaz modeli zdalnie sterowanych. Samorząd uczniowski zorganizował konkurs na najlepiej kibicującą klasę. W rywalizacji tej zwyciężyła klasa II A, drugie miejsce zajęła klasa II G, trzecie - II E. Klasy te uhonorowane zostały drobnymi upominkami ufundowanymi przez gimnazjalny samorząd uczniowski. W przerwie meczu rozstrzygnięty został konkurs „Lech Poznań – duma Wielkopolski”, zorganizowany przez Rafała Dziewięckiego, nauczyciela historii sierakowskiej placówki. Jego zwycięzcą został Jakub Kokociński, drugie miejsce zajął Marcin Skotarek, trzecie Michał Kowalski (wszyscy z klasy II E). Laureaci nagrodzeni zostali firmowymi gadżetami poznańskiego klubu, ufundowanymi przez sklep sportowy „BETA”. Fundatorami nagród dla zawodników biorących udział w turnieju byli: Radio „ELKA”, Pani Grażyna Pertek oraz Pani Elżbieta Dziewięcka z
ce bramkarskie. Tytułem Najlepszego Zawodnika Finału uhonorowano Kacpra Baksalarego, który otrzymał dyplom oraz puchar ufundowany przez Radio ELKA. Wszyscy indywidualnie wyróżnieni zawodnicy dostali również upominki ufundowane przez Urząd Miejski Gminy Rawicz.
Rok XIX, nr 228
Nr 12/2012
Gazeta Rawicka
G grudzień R
G a z e t a RAWICKA
firmy „BETA”, Pan Kacper Zelek z firmy „ECONEX”, Pan Stanisław Przybylski – właściciel kawiarni „Pizza Club”, firmy „ALLES” i „NETBOX” z Gostynia oraz Urząd Miejski Gminy Rawicz. Patronat medialny nad imprezą objęli: Radio ELKA, Dziennik ABC, miesięcznik „GAZETA RAWICKA”. IX Halowy Turnieju Piłki Nożnej w Sierakowie przeszedł do historii. Pamiątkowe zdjęcie zwycięskiej drużyny zawiśnie w gimnazjum obok poprzednich laureatów, bo w tej placówce przywiązuje się szczególną wagę do tradycji. Piotr Mosiek, dyrektor Gimnazjum w Sierakowie, sam wierny kibic piłkarski, podkreśla: - Impreza ta w swoim założeniu ma przede wszystkim upowszechniać sport wśród młodzieży gimnazjalnej z jego najistotniejszymi wartościami wychowawczymi, jak również integrować społeczność szkolną i otaczające ją środowisko lokalne. Bez wątpienia od dziewięciu lat z powodzeniem tę rolę spełnia. Za rok kolejny turniej. Dyrektor P. Mosiek zaraz po tegorocznym finale już dzielił się pomysłami związanym z tym, jak uświetnić przyszłoroczny, jubileuszowy turniej. (HP)
Gazeta Rawicka
OTWARCIE boiska w SP 6
W
Szkole Podstawowej nr 6 im. Janusza Korczaka odbyła się 23 listopada uroczystość oddania do użytku wielofunkcyjnego boiska sportowego. Wybudowało je Przedsiębiorstwo Budowlane "COMPLEX-BUD" z Jelcza-Laskowic za około 470 tys. zł. Po-
nieważ teren szkoły przeznaczony na posadowienie boiska był ograniczony, więc wymagało to przemyślanego rozmieszczenia poszczególnych elementów boiska. Wydaje się, że wykonawcom udało się dobrze wykorzystać tę przestrzeń. Uroczystość uświetniły swoją obecnością sportowe gwiazdy: Karolina Kucharczyk, Robert Maćkowiak i Piotr Kaczmarek absolwent "szóstki". Zwycięzca "Trofeo Topolino" - nieoficjalnych mistrzostw świata dzieci i młodzieży w narciarstwie alpejskim, wielokrotny mistrz Polski, zastanawiał się, jaką dziedzinę sportu by uprawiał, gdyby kiedyś, gdy chodził do tej szkoły, miał takie warunki do uprawiania sportu, jakie będą mieli uczniowie obecnie chodzący do „szóstki”. (T)
G azeta Rawicka
Rok XIX, nr 228
Nr 12/2012
G R
11
Gazeta Rawicka
G grudzień R
G a z e t a RAWICKA
Rozbudowa szkoły w Zielonej Wsi
O
d września prowadzona jest rozbudowa Szkoły Podstawowej im. Powstańców Wielkopolskich w Zielonej Wsi. Roboty budowlane polegają na dobudowaniu w miejscu rozebranych starych sanitariatów nowego pomieszczenia dydaktycznego do istniejącego budynku szkolnego i połączenia go z zapleczem wybudowanego w tym roku Orlika. Wyłoniony w przetargu Zakład Budowlany ELIOS II z Kuczyny wykonuje prace, których koszt ma wynieść 522 tys. zł. (P)
WZOROWY UCZEŃ w I LO W
roku szkolnym 2012/13 I Liceum Ogólnokształcące w Rawiczu kontynuuje realizację dwuletniego (20122014) projektu „Wzorowy Uczeń”, współfinansowanego przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. Obejmuje on zajęcia dla uczniów z zakresu kompetencji kluczowych i doradztwa zawodowego. Pozalekcyjne zajęcia realizowane są w ramach 60-godzinnych kursów. Obecnie szkoła realizuje kolejne bloki dla grupy 30 uczniów: dwa podnoszące umiejętności z zakresu technologii informacyjno-komunikacyjnej (ICT), mające na celu m.in. wykorzystanie multimediów w praktyce, oraz jeden z języka francuskiego, którego zamierzeniem jest rozwijanie kompetencji w zakresie porozumiewania się w języku obcym. W ubiegłym roku szkolnym dużym zainteresowaniem cieszyły się kursy z matematyki, fizyki, geografii, języka angielskiego oraz wiedzy o społeczeństwie.
G R
12
Wdrożenie projektu ma ułatwić uczniom lepszy start w dorosłe życie. Programy poszczególnych kursów zostały skonstruowane adekwatnie do zmieniającego się rynku pracy i oczekiwań społecznych. Nowością jest włączenie dodatkowego modułu edukacyjnego dla osób o szczególnych potrzebach edukacyjnych. Przeszkolony asystent - opiekun osoby niepełnosprawnej będzie mógł w szkole świadczyć wsparcie według metody Equal. Inicjatywa Wspólnotowa Equal jest realizowana od 2001 r. w 25 krajach UE. Przystąpienie I LO do projektu to nie tylko korzyści eduka-
Rok XIX, nr 228
cyjne, ale także finansowe dla szkoły. Uczniowie nie ponoszą dodatkowych kosztów, co więcej, otrzymują m.in. zwrot kosztów za dojazdy, darmowe materiały i pomoce naukowe, wyżywienie. Realizacja projektu „Wzorowy Uczeń” niewątpliwie wpłynie na podniesienie jakości oferty edukacyjnej i atrakcyjności I LO w Rawiczu. (zespół redakcyjny I LO w Rawiczu)
Nr 12/2012
Gazeta Rawicka
G grudzień R
Gazeta Rawicka
G a z e t a RAWICKA
Pamięci generała Kalickiego
N
iespodziewanie w zaduszkowy dzień listopadowy przyjechała do Rawicza rodzina generała Józefa Kalickiego – wnuk Maciej Traczyński z zoną Małgorzatą i córką Oleńką z Gorzowa Wielkopolskiego oraz wnuczka Ewa Iskrzycka ze Szczecina. Złożyli hołd dziadkowi na cmentarzu i przed pomnikiem żołnierzy 1920 roku. Zawieźliśmy też gości na nowo mianowana ulicę Generała J. Kalickiego, która im się podobała. Wnuki generała są bardzo wdzięczne wszystkim, którzy przyczynili się do
tego, by imię ich przodka było w Rawiczu upamiętnione. Od siebie dodam, że Akcja Katolicka odebrała wiele telefonów z całego kraju od ludzi, którzy mieli kontakt z rodziną Kalickich w dawnych czasach i gratulowali nazwy ulicy. CECYLIA BOHDZIEWICZ
Śp. Maria Ast (1937 - 2012)
W
dniu 20 listopada 2012 r. zmarła Pani Maria Ast emerytowana nauczycielka I Liceum Ogólnokształcącego w Rawiczu. W rawickim liceum pracowała w latach 1962 – 1991. Ukończyła filologię polską na Uniwersytecie Wrocławskim. Pracę magisterską poświęciła twórczości Adama Asnyka, którego słowa pragniemy Jej zadedykować: „A ten zwycięzcą, kto drugim da najwięcej światła od siebie”. Całe swoje życie zawodowe poświęciła pracy z młodzieżą. W naszej pamięci pozostanie jako wspaniały i wrażliwy człowiek o wyjątkowej osobowości, z pasją wykonujący misję pedagoga. Przyczyniła się do wielu sukcesów szkoły. Jej wychowankowie brali udział w licznych olimpiadach i
G azeta Rawicka
konkursach. W 1971 r. uczennica Bożena Mądra została laureatką I Olimpiady Literatury i Języka Polskiego, Dariusz Gruchot był finalistą konkursu ogłoszonego przez tygodnik „Razem” na debiut dziennikarski a Tomasz Wojtasiak - laureatem Ogólnopolskiego Konkursu Recytatorskiego. Dzięki zaangażowaniu śp. Marii Ast Licem Ogólnokształcące w Rawiczu otrzymało nagrodę zespołową za zajęcie I miejsca w konkursie „Miejsce Pamięci Narodowej w naszych oczach”. Pod Jej opieką ukazywał się w szkole miesięcznik uczniowski „Buda”. Za wyróżniającą pracę pedagogiczną została uhonorowana Nagrodą Kuratora w roku 1973 i 1982 oraz Złotym Krzyżem Zasługi w roku 1982. Śp. Maria Ast była wybitnym pedagogiem, wzorowym wychowawcą i nauczycielem.
Rok XIX, nr 228
CZEŚĆ JEJ PAMIĘCI! Uroczystości pogrzebowe śp. Marii Ast odbyły się w 26.11.2012 r. na Cmentarzu Junikowskim w Poznaniu. SPOŁECZNOŚĆ I LICEUM OGÓLNOKSZTAŁCĄCEGO W RAWICZU
Nr 12/2012
G R
13
Gazeta Rawicka
G grudzień R
G a z e t a RAWICKA
Pamięci por. St. Węcłasia W
Słupi Kapitulnej odbyła się 15 listopada uroczystość upamiętniająca por. Stanisława Węcłasia.
Uroczystości rozpoczęły się od mszy św. w kościele św. Katarzyny w Słupi Kapitulnej, podczas której słupianin, ks. kanonik Władysław Marzęcki, proboszcz parafii św. Jana Chrzciciela w Lesznie, przypomniał życiorys por. Stanisława Węcłasia. Stanisław Węcłaś urodził się 12 listopada 1885 r. w Słupi Kapitulnej w rolniczej rodzinie Tomasza i Franciszki z Kempów. W Słupi ukończył szkołę powszechną i w 1899 r. rozpoczął naukę zawodu w warsztacie stolarskim swojego brata. Do 22 roku życia, już jako mistrz, pracował w różnych warsztatach. Od 5 października 1907 r. odbywał trzyletnią służbę wojskową w 10
G R
14
Pułku Ułanów w Sulechowie. 2 sierpnia 1914 r. został zmobilizowany do l Pułku Ułanów w Miliczu. Uczestniczył w walkach zarówno na froncie wschodnim, jak i we Francji. W 1916 r. przeniesiono go do l Pułku Strzelców Konnych. 30 marca 1918 r. został ranny w bitwie pod Hamern. Po wybuchu rewolucji w Niemczech przeniesiony został do pułku w Poznaniu, skąd w stopniu sierżanta został zwolniony z wojska. 27 grudnia 1918 r. jako ochotnik brał udział w walkach na ulicach Poznania. Poznań opuścił następnego dnia i wyjechał do Rawicza. Na terenie powiatu rawickie-
Kamińskim i prezesem Rady Ludowej, ks. Zdzisławem Zakrzewskim, proboszczem parafii czestramskiej w Golejewku. Jako dowódca kompanii słupskiej uczestniczył w obydwu bitwach rawickich. 3 stycznia 1919 r. ofiarnie walczył w rejonie Sikorzyna i Szymanowa. 15 stycznia Niemcy zajęli i ograbili Słupię, rodzinną wieś Węcłasia, lecz zostali wyparci. Został wtedy dowódcą kompanii w 2 batalionie słupskim (późniejszej 5 kompanii l Pułku Piechoty pow. rawickiego). 5 lutego 1919 r. brał udział w drugiej bitwie rawickiej. Jednak do zbrojnego wyzwolenia Rawicza nie doszło. Wskutek sporu kompetencyjnego ze St. Kamińskim, działali samodzielnie - Węcłaś na południu od szosy Słupia - Rawicz. W trakcie akcji St. Kamiński poległ, jego
go, objętym Powstaniem Wielkopolskim, współpracował ze Stanisławem Kamińskim, w walkach o Rawicz, dowódcą południowego frontu Powstania Wielkopolskiego. 31 grudnia 1918 r. pośredniczył w sprawie planowanych walk o Rawicz między St.
oddział wycofał się, w rezultacie Węcłaś, mimo sprzyjających warunków do zdobycia Rawicza, musiał ze swoją kompanią powrócić do Słupi. Walczył również 9 lutego 1919 r., za co uzyskał wysoką opinię dowództwa. "St. Węcłaś okazał się nieustraszonym żołnierzem i swym spokojem wpłynął na podniesienie ducha żołnierzy" - napisał później Zygmunt Wieliczka w monografii „Od Prosny po Rawicz". 5 kompanią 2 batalionu słupskiego l Pułku Piechoty powiatu rawickiego St. Węcłaś dowodził od 5 stycznia do 22 lutego 1919 r. Po utworzeniu 11 Pułku Strzelców Wiel-
Rok XIX, nr 228
Nr 12/2012
Gazeta Rawicka
G grudzień R
kopolskich objął w nim funkcję dowódcy l kompanii rezerwowej. Od 22 maja do 21 czerwca 1920 r. był przeszkolony na kursie oficerskim w Poznaniu. W czerwcu 1919 r. objął dowództwo 2 kompanii 168 Pułku Piechoty, na czele której walczył pod Warszawą. We wrześniu 1919 r. został skierowany do akcji plebiscytowej na Górny Śląsk. Działał w powiecie oleskim i kluczborskim. Po wybuchu III powstania śląskiego dowodził batalionem w Lublińcu. Po jego likwidacji wrócił w rodzinne strony.
G a z e t a RAWICKA
Gazeta Rawicka
St. Węcłaś w stopniu porucznika został zwolniony z wojska 20 lipca 1921 r., osiadł w Słupi Kapitulnej. Najpierw gospodarował na roli u brata Leona, a potem wrócił do zawodu stolarza. Aktywnie działał w środowisku kombatanckim. Był założycielem i prezesem koła Związku Weteranów Powstań Narodowych RP w Słupi Kpt., współorganizatorem uroczystości okolicznościowych, starał się o upamiętnienie wydarzeń powstańczych. W wojnie obronnej 1939 r. nie brał udziału. Jednak od początku okupacji zaangażował się w działalność konspiracyjną w szeregach Wojskowej Organizacji Ziem Zachodnich, używając pseudonimu „Warszawski". Pełnił funkcję kierownika oddziału pocztowego w Poznaniu, szefa kwatermistrzostwa w sztabie WOZZ i prawdopodobnie szefował żandarmerii w
tej organizacji. 19 kwietnia 1940 r. wraz z innymi członkami kierownictwa WOZZ został aresztowany i uwięziony w Forcie VII oraz przy ul. Młyńskiej w Poznaniu. Choć był brutalnie przesłuchiwany i poddawany torturom przez gestapo, to nie załamał się. Skazany na śmierć, 5 kwietnia 1941 r. został ścięty na gilotynie w poznańskim więzieniu przy ul. Młyńskiej. Był odznaczony Krzyżem Niepodległości, Krzyżem Walecznych, Żelaznym Krzyżem I i II kl. Po mszy św. uczestnicy uroczystości udali się przed kościół, gdzie znajduje się mogiła por. Stanisława Węcłasia. Tam znany regionalista dr Stanisław Jędraś odsłonił nową tablicę nagrobną. (T) Życiorys Stanisława Węcłasia oprac. na podstawie "Słownika Biograficznego Powstańców Wielkopolskich" - A. Czubiński i B. Polak. Poznań 2002.
SETNE urodziny
W
domu Marii i Walentego Żmudów w Siedlcu, 29 października 1912 r. urodziła się Stanisława, po mężu Ozdoba. Tak więc w tym roku Pani Stanisława Ozdoba obchodziła stulecie swych urodzin. Na jubileuszu pojawiła się najbliższa rodzina i sąsiadki z bloku.
Pani Stanisława urodziła się w muzykalnej rodzinie. Ojciec jubilatki, Walenty Żmuda, był znanym skrzypkiem, dziesiątki lat grającym w ludowych kapelach dudziarzy. W tym szczególnym dniu urodzin kierowniczka rawickiego USC wraz z burmistrzem złożyli dostojnej jubilatce życzenia dwustu lat. (T)
G azeta Rawicka
Rok XIX, nr 228
Nr 12/2012
G R
15
Gazeta Rawicka Listy z Ameryki
Wyspa imigrantów
N
ie ma chyba nic bardziej bolesnego niż konieczność opuszczenia swojego kraju w poszukiwaniu bezpieczeństwa, pokoju, środków do godnego życia. Zostawiamy za sobą to, co kochaliśmy, znane miejsca, zapachy, smaki i kolory. Przed nami nowy świat - tajemniczy, przerażający i jednocześnie fascynujący. Tak zapewne musieli czuć się bohaterowie najnowszej książki Małgorzaty Szejnert, znanej reporterki, współzałożycielki „Gazety Wyborczej”. Jej „Wyspa klucz” to historia Ellis Island – miejsca, do którego przez lata przybywali imigranci śniący o drugiej szansie, jaką miały im dać Stany Zjednoczone. W latach 1892-
nicy. Losy tych ludzi w przedziwny sposób się splatają. Sytuacja imigrantów na Ellis Island była nie do pozazdroszczenia. „Do nowojorskiego portu przypływa nieraz taka masa pasażerów, że nawet wtedy, kiedy Ellis Island przyjmuje ogromną liczbę pięciu tysięcy imigrantów jednego dnia, pozostałe tysiące muszą czekać na odprawę po trzy, cztery dni na swoich parowcach. Ponad dziesięć procent przybyszy trzeba zatrzymać na wyspie do dalszych procedur, a to oznacza dać im miejsce do spania nakarmić, wykąpać, oprać i zdezynfekować. Toalet jest za mało, a powietrze ciężkie, bo wentylatory nie są w stanie go odświeżyć w
William Warby, Statue of Liberty seen from the Circle Line ferry, Manhattan, New York; źródło: Flickr.
1924 przez nowojorski port przewinęło się ponad czternaście milionów pasażerów. Większość z nich trafiła najpierw na Elis Island. Nie ma opowieści bez bohaterów wie o tym każdy reporter. I tej zasady trzyma się Małgorzata Szejnert. Interesują ją losy imigrantów oraz tych, którzy podjęli pracę na Ellis Island jako psychiatrzy, pracownicy społeczni, urzęd-
G R
16
G grudzień R
G a z e t a RAWICKA
potwornie zatłoczonych pokojach i salach.” Autorka opisuje m.in. historię 15letniej Annie Moore, która 1 stycznia 1892 r. przybyła z Irlandii, a właśnie tego dnia na małej wyspie u wybrzeży Mnhattanu, czyli na Ellis Island otwarta została placówka przyjmująca emigrantów. Z tej okazji dziewczynka otrzymała od Johna Baptiste`a Webera złotą dzie-
Rok XIX, nr 228
sięciodolarówkę z widniejącą na niej Statuą Wolności. (Przy okazji wspomnę, że Statua Wolności skończyła 125 lat i jest ona darem narodu francuskiego upamiętniającym przymierze obu narodów podczas wojny o niepodległość Stanów Zjednoczonych. Obiekt ten w 1984 r. został wpisany na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO.) Dziś w muzeum na Ellis Island stoi naturalnej wielkości figura Annie Moore, upamiętniająca początek nowego etapu w historii USA, miejsca, do którego prowadziła magiczna, upragniona przez wszystkich wyspa - brama: Ellis Island. W maju 1921 r. Kongres Stanów Zjednoczonych wprowadził tzw. Ustawę kwotową, określającą liczbę imigrantów, którzy mogli rozpocząć tu życie. Urzędnikom zależało, by przyjeżdżali ludzie jeśli nie wykształceni, to przynajmniej umiejący czytać i pisać we własnym języku, ludzie zdrowi psychicznie i fizycznie. Osoby, które nie spełniały tych kryteriów, były odsyłane do krajów, z których przybyły i to na własny koszt. Małgorzata Szejnert pisze: „Jak ocenić, czy to, co wygląda na chorobę psychiczną lub upośledzenie, nie jest skutkiem zmordowania podróżą, różnicy cywilizacyjnej, która sprawia, że pewne pojęcia są dla przybyszy niezrozumiałe, trudności w porozumiewaniu się w obcym języku albo przez tłumacza, wstydu, skrępowania, strachu?” Oto pytanie, które wciąż zadawali sobie psychiatrzy z Ellis Island. Ilu z nich udzieliło błędnych odpowiedzi? Deportacja spotykała również tych, którzy mieli za sobą np. polityczną przeszłość. Wstrząsające jest zdjęcie smutnej, zrezygnowanej kobiety, którą deportowano ze Stanów do Rosji. To Emma Goldman, anarchistka i feministka, która – jak podają źródła - mogła pośrednio przyczynić się do zamachu na prezydenta McKinleya. Komisarz Ellis Island John B. Weber stwierdził: „To nieludzkie z naszej strony wpychać tych ludzi z powrotem do nory, z której wypełzli. Kiedy tak czynimy, wytrącamy znicz z wyciągniętej ręki naszej Bogini Wolności w pięknej nowojorskiej zatoce.” Jednak prawo imigracyjne było nieubłagane.
Nr 12/2012
Gazeta Rawicka
G grudzień R Jednym z bohaterów książki jest Józef Jagielski, emigrant z Polski, który zostawił w kraju swoją rodzinę i marzył, by ściągnąć ją do Stanów. Inni to Robert Watchorn, wysoki, ponad 2-metrowy rosyjski emigrant, widniejący na jednym ze zdjęć zrobionych przez słynnego fotografa Augusta Hermana, a także Nathaniel Cohen, przeżywający bolesną odyseję godną Homera. „Wyspa klucz” jest także poświęcona ludziom, którzy na stałe wpisali się w świadomość nowojorczyków właśnie dzięki Ellis Island. Poznajemy więc szacownego Samuela Ellisa, kupca rybnego, który w 1774 r. nabył niewielką wysepkę u wybrzeży Manhattanu. Pojawia się Fiorello La Guardia, późniejszy burmistrz Nowego Jorku. To on, dzięki znajomości pięciu języków (włoskiego, serbo-chorwackiego, niemieckiego, jidysz i francuskiego) zostaje tłumaczem na wyspie. W tej historii nie może zabraknąć doktora Howarda Knoxa, który wymyślił tzw. Matronę pokładową, mającą jako pierwsza prawo wejść na statek i zadawać pasażerom pytania w kabinach (jej głównym zadaniem była pomoc kobietom oraz odnajdywanie wśród przybyłych prostytutek i dziewcząt przywiezionych jako żywy towar). Bez tych ludzi, obdarzonych wyjątkową wrażliwością i współczuciem, przetrwanie tych pierwszych chwil na Ellis Island byłoby dla emigrantów prawdopodobnie nie do zniesienia. Publikację uzupełniają unikatowe zdjęcia. Widnieją na nich najczęściej zatroskane, czasami posępne twarze ludzi, którzy nie wiedzą, co przyniesie przyszłość. Niektórzy dumnie prezentują mundur, w którym przybyli na Ellis Island, lub odświętny strój, w jaki ubrali się tuż przed zejściem z pokładu statku. Każda z tych fotografii to oddzielna historia, o której można by napisać tomy. Dzięki nim odkrywamy tę wyjątkową atmosferę , która ogarnia każdego, kto wchodzi do Muzeum Imigracji i dostrzega stos walizek i kufrów podróżnych, pozostawionych przez emigrantów. Takich widoków nigdy się nie zapomina. „Wyspę klucz” czyta się jednym tchem, niczym doskonałą powieść. Polecam. JANINA MIKOŁAJCZAK
G azeta Rawicka
Gazeta Rawicka
G a z e t a RAWICKA
Znaczki z Euro 2012
L
istopadowe spotkanie członków rawickiego Koła Polskiego Związku Filatelistów poświęcone było prezentacji i omówieniu znaków pocztowych wydanych z okazji piłkarskich mistrzostw UEFA Euro 2012 - Polska i Ukraina 2012. Stefan Skrzypek, prezes koła, zaprezentował wydanych przez Pocztę
Polską pięć bloczków ze znaczkami serii UEFA EURO 2012™ oraz przesyłki FDC. Zebrani spierali się także o datę pierwszego użycia znaczka personalizowanego. Z pewnością dla amatorów tego typu dyskusje mogą wydawać się mało frapujące, jednak dla zawodowców stanowią sedno kolekcjonerskich pasji. (T)
Święto Rawicza w maju
P
odczas narady wiceburmistrza Piotr Domanieckiego z przedstawicielami placówek podległych urzędowi i pracownikami biura promocji, która odbyła się 9 listopada, ustalono wstępnie kalendarz przyszłorocznych imprez kulturalnych i sportowych. Święto Rawicza odbędzie się w 2013 roku w maju. Ma zostać połączone z Festiwalem Sportu, który odbędzie się 18-19 maja. Koncert w ramach święta miasta, po zakończeniu
Rok XIX, nr 228
imprez sportowych, prawdopodobnie zorganizowany zostanie na Targowisku Miejskim. (P)
Nr 12/2012
G R
17
Gazeta Rawicka
G grudzień R
G a z e t a RAWICKA
Dom Kultury na plus W
październiku i listopadzie Dom Kultury w Rawiczu realizował cykl
przedstawiono podsumowujący program film dokumentalny, autorstwa Michała Burzyńskiego. O koncepcji warsztatów i ich celach oraz efektach mówili w nim: Krzysztof Matysiak, koordynator programu, oraz prowadzący warsztaty: kreatywwita Augustyniak i Jadwiga Gałęska-Tritt, teatralne – Zbigniew Waleryś. W galerii można było także obejrzeć wystawę zdjęć M. Burzyńskiego z zajęć warsztatowych. Na drugą
warsztatów interdyscyplinarnych "WOKÓŁ KOMUNIKATU", na który otrzymał dofinansowanie z Programu Narodowego Centrum Kultury Dom Kultury+. Edukacja artystyczna. Podsumowanie programu odbyło się 28 listopada podczas „Otwartego dnia komunikacji”. Warsztaty realizowane były we współpracy Domu Kultury ze szkołami - Szkołą Podstawową nr 4 w Rawiczu, Gimnazjum w Sierakowie, Gimnazjum nr 1 w Rawiczu, Zespołem Szkół nr 3 w Rawiczu, Zespołem Szkół Zawodowych w Rawiczu. Podczas „Otwartego dnia komunikacji” w Galerii Sala Piecowa
G R
18
ne – Agnieszka Czerkawska-Graczew, plastyczne
Rok XIX, nr 228
– Sylwia HenkulakMatysiak, muzyczne – Jo-
część „Otwartego dnia komunikacji” uczestnicy musieli przejść z piwnicy aż na sam strych Domu Kultury, gdzie pokazano wystawę prac uczniów, efekt za-
Nr 12/2012
Gazeta Rawicka
G grudzień R jęć warsztatowych, połączoną z happeningiem dotyczącym istoty programu: problemów komunikacji, porozumienia. „Wokół komunikatu” nie tylko bowiem dotyczył edukacji artystycznej i poznawania języka różnych dziedzin sztuki poprzez własną aktywność artystyczną, ale też na przygotowaniu uczestników do rozwiązywania problemów w kontakcie z drugim czło-
wiekiem, na uświadomieniu swoich mocnych stron, na „otwarciu się”. Obecni na „Otwartym dniu komunikacji” mogli przekonać się w oparciu o efekty warsztatów, jak ważny i potrzebny była to program. Finałem dnia był koncert w Pracowni Plastycznej. Wystąpili: Dumitru Harea – fletnia Pana i Andrij Melnyk - akordeon. (P)
Dla dzieci i seniorów
D
Gazeta Rawicka
G a z e t a RAWICKA
la ratowania życia i godnej opieki seniorów - to temat zbliżającego się wielkimi krokami 21. Finału Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy. W Rawiczu powstał sztab, który ruszył z przygotowaniami do imprezy. Orkiestra zagra tradycyjnie w drugą niedzielę stycznia. Zbiórka przebiegać będzie dwutorowo. Z jednej strony poświęcona zostanie medycynie dziecięcej, a pieniądze trafią na zakup sprzętu medycznego. - Jednak po 20 latach działalności w bezpośredniej bliskości służby zdrowia widzimy, jak bardzo pomocy potrzebują także seniorzy. Ten Finał, w znacznej też części dedykowany ludziom w podeszłym wieku przewlekle chorym, ma mieć również wymiar symboliczny. Nie jesteśmy i nigdy nie będziemy w stanie rozwiązać ogromnej ilości problemów, jakie są związane z tą dziedziną medycyny. Chcemy jednak zwrócić uwagę Polaków na wszystkie kwestie związane z jakością opieki medycznej, a także i, niestety, bardzo częstym zjawiskiem wykluczenia, jakie dotyka ludzi w podeszłym wieku - powiedział Jerzy Owsiak, ogłaszając tematy styczniowego finału.
U nas wyjątkowo szybko powstał sztab Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy. Był jednym z pierwszych w kraju, na utworzenie którego zgodziła się Fundacja. Na terenie gmin Rawicz i Pakosław kwestować będzie 250 wolontariuszy. Główna impreza, co stało się już tradycją, odbędzie się w rawickim Domu Kultury. Trwają gorączkowe prace nad programem. Jeśli wszystko pójdzie zgodnie z planem, w naszym mieście przez cały „orkiestrowy” weekend będzie się sporo działo. - Są pewne stałe punkty, z których nigdy nie zrezygnujemy. Nie zabraknie koncertów, pokazów, marszu, licytacji czy „światełka do nieba”, jednak bogatsi o poprzednie doświadczenia, szykujemy małą rewolucję - zapowiadają organizatorzy. Trwa również poszukiwanie chętnych do występów: kapel, czy solistów. Zgłoszenia przyjmowane są w sztabie oraz za pośrednictwem internetu. Zmieniły się też zasady przyjmowania chętnych wolontariuszy. Do tej pory uczniowie zgłaszali się w swoich szko-
łach i to nauczyciele wybierali kandydatów. - W tym roku wszyscy chętni mogli zgłaszać się w jednym miejscu, gdzie załatwiali wszystkie formalności i wyrażali chęć pomocy. Jest to podyktowane zmianami w sposobie rejestracji wolontariuszy w fundacji - podkreślają organizatorzy. Zapisy odbyły się 17 listopada w świetlicy Gimnazjum w Sierakowie. Sztab zwraca się z gorącym apelem do właścicieli firm, którzy chcieliby wesprzeć finałowe granie orkiestry. - Liczy się każda pomoc i wsparcie, nie tylko finansowe. Przyjmiemy każdą ilość gadżetów, czy innych przedmiotów z przeznaczeniem na aukcję. Można już też rezerwować powierzchnie reklamowe w miejscach, gdzie będzie działo się cokolwiek związanego z finałem. Trwają m.in. zapisy na stoiska handlowe w domu kultury podczas imprezy. Poszukujemy również sponsorów, którzy w zamian za reklamę, wyłożą pieniądze na zakup pasków odblaskowych, jakie zostaną rozdane podczas styczniowego grania - przekazali organizatorzy i zachęcają jednocześnie do wzięcia udziału w imprezie, gdzie będzie można nabyć m.in. złote i srebrne serduszko 21. finału. Kontakt ze sztabem WOŚP Rawicz: tel. 501 299 776, fax 65 546 52 51, email: wosp@rawicz.pl, www.facebook. com/wosprawicz, www.wosp.zycie-rawicza.pl. (K)
KRAM artystyczny
W
Muzeum Ziemi Rawickiej uruchomiony został „Kram artystyczny”, w którym można kupić obrazy, rzeźby, wyroby rękodzieła artystycznego autorstwa miejscowego środowiska twórców, w tym członków stowarzyszeń osób niepełnosprawnych i Rawickiego Uniwersytetu Trzeciego Wieku. Wiele z nich to doskonałe prezenty na święta. Muzeum zachęca wszystkich do oglądania, kupowania, a twórców - do przynoszenia swoich prac. „Kram” czynny jest w godzinach pracy muzeum. (P)
G azeta Rawicka
Rok XIX, nr 228
Nr 12/2012
G R
19
Gazeta Rawicka
G a z e t a RAWICKA
G grudzień R
Drogi do wolności W
ratuszowym holu czynna była w listopadzie edukacyjna wystawa pt. „Drogi do wolności”. Przygotowała ją Muzeum Ziemi Rawickiej. Na wystawie ukazano zdjęcia obrazujące dążenia Polaków do odzyskania niepodległości oraz walkę o ostateczny kształt II Rzeczypospolitej. Można m.in. zobaczyć fotokopię aktu nadania w 1931 roku Józefowi Piłsudskiemu honorowego obywatelstwa Rawicza. (P)
Sługa Boży ks. Jerzy Popiełuszko
O
d 8 listopada do 1 grudnia w Muzeum Ziemi Rawickiej można było oglądać wystawę „Sługa Boży ks. Jerzy Popiełuszko (1947-1984)”. Ekspozycja, wypożyczona z poznańskiego IPN, była kopią wystawy przygotowanej przez białostocki oddział IPN. W ramach wystawy muzeum zorganizowało 16 listopada w Sali Portretowej rawickiego Ratusza prelekcję dla młodzieży, która wygłosiła Katarzyna Florczyk z Referatu Edukacji Historycznej Oddziałowego Biura Edukacji Publicznej IPN w Poznaniu. Młodzież została zapoznana nie tylko z biografią kapłana „Solidarności”, ale z kontekstem historycznym, obejmującym stosunek komunistycznych władz do polskiego Kościoła po II wojnie światowej. Po prelekcji młodzież oraz zaproszeni goście obejrzeli wystawę. (P)
G R
20
Rok XIX, nr 228
Nr 12/2012
Gazeta Rawicka
G grudzień R
Gazeta Rawicka
G a z e t a RAWICKA
Podróż z bardem
N
a zaproszenie Rawickiej Biblioteki Publicznej wystąpił 14 listopada w Sali Witrażowej Domu Kultury Kuba Michalski, piosenkarz, kompozytor i autor tekstów, który zabrał publiczność w podróż po Krainie Łagodności.
Koncert, zatytułowany „Podróż”, był promocją najnowszej płyty warszawskiego barda, zwierającej kompozycje Michalskiego do wier-
Staropolskie recytacje
W
Pracowni Plastycznej w rawickim Domu Kultury odbyły się 21 listopada eliminacje rejonowe XXV Turnieju Recytatorskiego Literatury Staropolskiej im. Andrzeja Krzyckiego. W konkursie wzięło udział 19 recytatorów z gimnazjów w Rawiczu, Sierakowie, Pakosławiu, z rawickich szkół ponadgminazjalnych - I LO, ZSZ, ZSZ nr 3, Medycznego Studium Zawodowego oraz Zespołu Szkół w Jutrosinie. Jury w składzie: Henryk Pawłowski, Barbara Szumna wyróżniło 5 uczestników, kwalifikując ich do finału konkursu, który odbędzie się 8 grudnia we Włoszakowicach. Zaprezentują się tam: Joanna Bassa (Gimnazjum w Sierakowie), Weronika Węcłaś (ZS nr 3 w Rawiczu), Wojciech Węcłaś (ZS nr 3 w Rawiczu), Adrian Warnawski (ZSZ w Rawiczu), Krystian Lorenc (ZSZ w Rawiczu). Wyróżnieni uczniowie otrzymali ufundowane przez Dom Kultury na-
G azeta Rawicka
grody książkowe. Prywatną nagrodę H. Pawłowskiego dostał Wojciech Węcłaś za interpretację wiersza Łukasza Górnickiego „Tren na śmierć żony”. (P)
Rok XIX, nr 228
szy m.in. Bolesława Leśmiana, Adama Asnyka, Adama Mickiewicza, Jarosława Marka Rymkiewicza, Charlesa Baudelaire’a. Artysta zaprezentował też autorskie piosenki. Klamrą ciepło przyjętego przez publiczność koncertu były dwie piosenki związane z niedawno zmarłym Przemysławem Gintrowskim. (P)
Nr 12/2012
G R
21
Gazeta Rawicka
G grudzień R
G a z e t a RAWICKA
Wiosenne kwiaty w listopadzie
W
Gimnazjalnej Galerii na Piętrze w Sierakowie otwarto 20 listopada nietypową wystawę pt. „Wiosna jesienią”. Nie przedstawiono na niej kolejnym obrazów czy rysunków wiszących na ścianie, ale leżące u stop oglądających wiosenne kwiaty. Wystawa została specjalnie tak zaaranżowana, by do późnojesiennego pejzażu widocznego za oknem galerii wnieść jak najwięcej wiosennych kolorów. Prace z bibuły i papieru wykonały uczennice sierakowskiego gimnazjum – Kinga Olszak, Klaudia Rojda, Marzena Świtała. Jak powiedział podczas wernisażu Witold Adamczyk, prowadzący galerię, uczennice te nie zdobyły dotąd żadnych wyróżnień w konkursach plastycznych, ale wykazały się w zeszłym i obecnym roku szkolnym dużym zaangażowaniem w różnych szkolnych pracach scenograficznych i w pełni na tę wystawę sobie zasłużyły. Przedstawicielki szkolnego samorządu również doceniły pracę i talent koleżanek wręczając im drobne upominki. (P)
Zbiór kazań proboszcza z Sarnowy
K
s. dr Marian Grzegorowski wydał zbiór kazań okolicznościowych w książce zawierającej 68 stron. Są to kazania głoszone w latach 2002 – 2012. Jak sam mówi w słowie wstępnym, pracował nad nimi wiele godzin. Wygłaszane były w rawickich kościołach z okazji różnych uroczystości państwowych, wydarzeń historycznych lub regionalnych. Ten tomik kazań jest wyrazem uświadomienia wszystkim, że „Słowo Boże
G R
22
Rok XIX, nr 228
trwa na wieki”... Niechże te myśli będą miłym wspomnieniem tych wielkich i ważnych chwil, które wspólnie przeżyliśmy na naszej Rawickiej Ziemi... we właśnie w rozpoczynającym się roku wiary, którego hasło brzmi „Być solą ziemi...” - napisał autor. Jest to już czwarta książka wydana drukiem przez ks. kanonika, proboszcza parafii św. Andrzeja Apostoła. CECYLIA BOHDZIEWICZ
Nr 12/2012
Gazeta Rawicka
G grudzień R
Gazeta Rawicka
G a z e t a RAWICKA
Akwarele w Piecowej W
Galerii Sala Piecowa czynna była w listopadzie wystawa „Ju-
rij Sulimow – akwarele”. Wernisażowi, który odbył się 16 listopada, towarzyszyła prelekcja o murze chińskim, którą wygłosił prof. Henryk Brandys. Prace pokazane na wystawie pochodzą głównie ze zbiorów Henryka Brandysa i on też opowiadał o swej dwudziestoletniej znajomości z Jurijem Sulimowem, urodzonym na Ukrainie, od 1994 r. mieszkającym na
doskonały warsztat. Pokazane w Rawiczu akwarele oraz kilka rysunków i pasteli pochodzą z różnego okresu. Są wśród nich portrety, m.in. Karaimów, ciekawej grupy etnicznej i religijnej, mieszkającej m.in. na Krymie, weduty, czyli pejzaże miejskie, m.in. Lwowa, martwe natury, pej-
zaże marynistyczne. Henryk Brandys, archeolog śródziemnomorski i orientalista,
który kilka lat temu prezentował wystawę chińskich wycinanek, po wernisażu opowiadał o jednym z cudów świata – Wielkim Murze Chińskim. (P)
stałe w Sandomierzu, od 2007 r. obywatelem Polski. Zdaniem Brandysa, Sulimow to artysta uczciwy, malujący tylko z natury, posiadający
G azeta Rawicka
Rok XIX, nr 228
Nr 12/2012
G R
23
G grudzień R
K
oniec roku to dla jednych czas rozpamiętywania przeszłości, dla drugich – myślenia o przyszłości. I choć ostatni dzień starego oraz pierwszy dzień nowego roku to tylko bardzo umowna, kalendarzowa granica, to jednak skłaniająca do refleksji nad czasem. Jego nieodwracalny upływ tak wyraźnie dostrzegamy z każdym kolejnym „starszym” rokiem, jego powtarzalność – w niezmiennym porządku następujących po sobie pór roku. Motyw czterech pór roku, tak częsty w literaturze i sztukach plastycznych, ma wymiar symboliczny. Ale może
on mieć wydźwięk optymistyczny, jak i pesymistyczny, w zależności od przyjętych poglądów na świat, ludzkie życie i sens dziejów. Cztery pory roku jako temat edycji znaków pocztowych nie jest zbyt częsty. Jednym z niewielu przykładów jest seria znaczków wydana przez Pocztę Polską pod nazwą „Cztery pory roku w malarstwie - twórczość artystów niepełnosprawnych”, wydana 17 kwietnia 2002 roku. Autorem projektu czterech znaczków jest Maciej Buszewicz, pochodzący z Rawicza profesor Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie, kierownik Katedry Książki i Ilustracji na wydziale grafiki tej uczelni. Na znaczkach przedstawiono prace plastyczne niezwykłych autorów – niepełnosprawnych, malujących nogami bądź ustami. Znaczek symbolizujący wiosnę to obraz Henryka Paraszczuka. Urodził się w 1954 roku w Majdanie Starym (woj. lubelskie). W 1977 roku uległ wypadkowi, w którego wyniku stracił obie ręce i obie nogi. Maluje ustami. Jego ulubionym tematem jest ikona, ale maluje też pejzaże i martwą naturę. Znaczek pełen letnich kwiatów to praca Józefy Łaciak. Urodziła się w 1957 roku w Mesznej w Beskidzie Śląskim z silnym porażeniem rąk i nóg.
Gazeta Rawicka
Gazeta Rawicka
G a z e t a RAWICKA
Filatelistyka Cztery pory roku Malowała stopą. Wypracowała własną technikę, używając farb wodnych. Najczęstszym motywem jej prac były góry i pejzaże. Zmarła w 2008 roku. Znaczek z jesiennym pejzażem to praca Amandy Żejmis, artystki malującej ustami. Ostatni znaczek serii przedstawia
W okresie przedświątecznym możemy się spotkać z twórczością niepełnosprawnych, między innymi dzięki bożonarodzeniowym kartkom wydawanym przez Wydawnictwo Amun. Są na nich obrazy nielicznego grona, niespełna trzydziestu, polskich artystów należą-
zimowy krajobraz autorstwa Lucjana Matuli. Urodził się w 1976 roku w Stróżach (woj. Małopolskie), bez rąk. W dzieciństwie nauczył się pisać i malować stopą. Jego ulubioną techniką malarską jest olej.
cych do Światowego Związku Artystów Malujących Ustami i Nogami, który powstał w 1956 roku i ma swoją siedzibę w Księstwie Lichtenstein. (HAPE)
Czy elnikom GR zdrowych, wesoł ch Świąt i szczęśliwego Nowego Roku życzy Redakcja
Serii znaczków z porami roku towarzyszyły dwie koperty FDC.
Rok XIX, nr 228
Rawickie Koło PZF zaprasza wszystkich miłośników filatelistyki na comiesięczne spotkania, które odbywają się w każdy pierwszy poniedziałek miesiąca o godz. 17.30 w piwnicy Domu Kultury.
Nr 12/2012
G R
24