Nr 1
26 augustus 2015 Tabitha Saliba wil een duurzame VU
Nieuw hier? Zorg dat je het heel druk hebt
Vrienden maken? Zo doe je dat dus niet
De nieuwe rector hoopt op echt debat
Onafhankelijk magazine van de Vrije Universiteit — www.advalvas.vu.nl
@Uilenstede
Een dorp vol studenten (en potloodventers) pag 10
HOE VER KIJK JIJ? We leven in een snel veranderende samenleving, met grote maatschappelijke vraagstukken. Dat vraagt om mensen die verder kijken. Verder dan het voor de hand liggende, verder dan het bekende. Mensen die verder kijken zijn op hun plek bij de VU. De VU stimuleert haar medewerkers buiten hun eigen afdeling en eigen vakgebied te kijken. Om nieuwe wegen in te slaan. Om samen te werken aan toonaangevend onderzoek en onderwijs. De VU is een universiteit die midden in de maatschappij staat. Met de blik gericht naar buiten. VU is verder kijken.
Ben jij een medewerker van de VU? Kijk dan voor een overzicht van alle interne vacatures op: WWW.VU.NL/VUNET/VACATURES Ben jij geen medewerker van de VU maar wel ge誰nteresseerd om bij de VU te werken? Kijk dan op: WWW.WERKENBIJDEVU.NL
INHOUD
jaargang 63 — nr 1
VU NU Vrijdag 21 augustus 2015, 11.20 » Elfkamp op Uilenstede, levend sjoelen met eerstejaars. Foto peter gerritsen
Masterstudent Tabitha Saliba begint met minder vlees 6 Op Uilenstede ben je nooit alleen 10 Student van het jaar: 4 kandidaten en hun studietips
18
Vrienden maken? Ga zoveel mogelijk naar college 22 En verder Online nieuws
4
Opinie: bestrijd seksisme op de VU
8
Column: Nico van Straalen
9
Uilenstededag
16
Onderzoeksnieuws
24
Opinie: De Verrekijker
26
Column: Roos
27
Campus: rector Vinod Subramaniam
28
Cultuur: Griffioen en restaurant
30
Uilensteders
31
Griff
32
Coverfoto Peter Gerritsen
Het volgende nummer verschijnt 16 september 2015.
onafhankelijk magazine van de Vrije Universiteit Redactieadres De Boelelaan 1105 kamer 1-D-40 1081 HV Amsterdam redactie.advalvas@vu.nl Hoofdredacteur Marieke Schilp Redactie Floor Bal, Peter Breedveld, Dirk de Hoog, Marieke Kolkman, Welmoed Visser Eindredactie Win Castermans, Welmoed Visser Secretariaat Anna Jansen (020) 5985630 secretariaat.advalvas@vu.nl Basis Ontwerp Luis Mendo - GOOD Inc. Vormgeving Rob Bömer - behance.net/ rbbmr
ADVALVAS
Medewerkers Yvonne Compier, Merlijn Draisma, Peter Gerritsen, Roos van Rijswijk, Dick Roodenburg (Griffioen), Bas van der Schot, Peter Valckx, Berend Vonk Copyright HOP-kopij Hoger Onderwijs Persbureau, Amsterdam VU-advertenties zie secretariaat Commerciële advertenties Bureau Van Vliet (023) 5714745 Druk Opmeer drukkerij BV, Den Haag
nr 1 — 26 augustus 2015
3
Abonneer je op het laatste nieuws online ‘Ik wil maatschappelijk werk inzetten als ruilmiddel voor een studentenwoning’ Het Amsterdamse gemeenteraadslid Reinier van Dantzig (D66) wil studenten laten samenwonen met ouderen, vluchtelingen en gedetineerden.
Ouders twijfelen over bijdrage studie Nu nieuwe studenten per 1 september geen basisbeurs meer ontvangen, krijgt budgetinstituut Nibud veel vragen van ouders die twijfelen hoeveel geld ze maandelijks moeten geven.
Europa heeft extra potje voor open access Onderzoekers kunnen van Europa alsnog geld krijgen om hun artikelen te publiceren in tijdschriften die voor iedereen gratis te lezen zijn. Het is een nieuwe stap in de strijd om de toegang tot wetenschappelijke literatuur.
Speurtocht naar eerstejaars: de introductiedagen De buitenlandse studenten zijn geland Bussemaker: studenten mogen zelf weten hoe ze hun geld besteden Wat bekokstoven ze allemaal in Den Haag qua hoger onderwijs?
Voor al het laatste nieuws: advalvas.vu.nl 4
VU scoort goed met vrouwelijke hoogleraren
V
an alle hoogleraren aan de VU is 18,6 procent vrouw. Dat is lager dan het streefcijfer van twintig procent, maar hoger dan het landelijke gemiddelde van 17,8. Actieplatform Charter Talent naar de Top is lovend over het beleid en de maatregelen van de VU. De organisatie verwacht dat de VU het streefcijfer van twintig procent in 2015 gaat halen. Twintig procent is natuurlijk nog steeds een vrij bescheiden doelstelling. De man-vrouw-verhouding onder promovendi en universitair docenten is ongeveer fifty-fifty. Het verschil ontstaat bij de universitair hoofddocenten. Van hen is nog maar 26 procent vrouw. Wetenschapstalent Hoogleraar politieke wetenschappen Barbara Vis is een van de jonge vrouwelijke talenten die de VU in huis heeft. Zij is samen met 25 andere jonge topwetenschappers genomineerd voor de titel Wetenschapstalent 2015 van het magazine New Scientist. De verkiezing loopt via internet. (PB)
Meer hierover op advalvas.vu.nl>nieuws> 18 en 20 augustus.
FOTO VU/Yvonne Compier
RSS feed
Barbara Vis
VWO niet goed genoeg voor economie De faculteit Economische Wetenschappen en Bedrijfskunde roept nieuwe studenten al bij voorbaat op om een aanvullende cursus wiskunde te doen.
E
erstejaarsstudenten weten vaak niet genoeg van wiskunde om een studie aan de economiefaculteit te kunnen volgen. Dat schrijft de faculteit Economische Wetenschappen en Bedrijfskunde op haar Facebookpagina. Verse studenten bedrijfskunde en economie en bedrijfseconomie krijgen daarom het advies om hun wiskunde bij te spijkeren. Ze kunnen via faculteitsvereniging
Aureus bijles krijgen, een online cursus gaan doen of zelf aan de studie gaan. “Het niveau van wiskunde in de economieopleidingen wordt onderschat”, zegt docent Reinout Heijungs, die een wiskundetoets voor aankomend studenten ontwikkelde. “Scholen adviseren jongeren die iets met economie willen doen om wiskunde A te doen, maar voor een studie economie is wiskunde B toch echt beter.” Studenten die op de toets een
onvoldoende halen, blijken ook een grote kans te hebben om na hun eerste jaar te moeten stoppen met hun studie, Of de toets die alle nieuw ingeschreven studenten toegestuurd hebben gekregen, en het advies om nog snel een stoomcursus te doen, zullen helpen om het wiskundeniveau van studenten op peil te brengen, moet nog blijken. Het is de eerste keer dat de faculteit studenten aanspoort om al aan de slag te gaan nog voordat het collegejaar begonnen is. (MK)
nr 1 — 26 augustus 2015
ADVALVAS
advalvas_online
Onderzoekers: geen kongsi met OM
O
nderzoeksburo Jansen & Janssen stelt dat VU-wetenschappers zich voor het karretje van het Openbaar Ministerie (OM) hebben laten spannen. Het gaat om een onderzoek van promovenda Marleen Weulen Kranenbarg en haar begeleider Wim Bernasco, hoogleraar ruimtelijke analyse van misdaad. Weulen Kranenbarg wil cybercriminelen vergelijken met verdachten van andere delicten, zoals diefstal of geweld. “Van gewone crimi-
twitter/facebook/issuu
nelen hebben we een vrij goed beeld”, verduidelijkt Bernasco, “maar van cybercriminelen weten we niet zo veel.” Weulen Kranenbarg heeft een lijst met namen van verdachten van cybercrime en andere criminaliteit gekregen van het OM. Maar dat de respondenten op een verdachtenlijst staan en dat het OM erbij betrokken is, wordt ze volgens Buro Jansen & Janssen niet goed duidelijk gemaakt. Omdat de respondenten bovendien wordt gevraagd om ‘bijnamen van kennissen, delicten die recent zijn begaan en contacten’, stelt
(Re)tweets
Een selectie uit de opvallendste tweets van de afgelopen dagen
het bureau dat het onderzoek een zweem van lokonderzoek krijgt. Bernasco benadrukt dat het onderzoek langs alle autoriteiten is gegaan die toestemming moeten geven en dat alle gegevens veilig bewaard worden. Niks van de data wordt bovendien doorgegeven aan het OM. En het OM komt volgens Bernasco ook niet te weten wie van de mensen op de lijst hebben meegewerkt aan het onderzoek. (MK)
@JelleJolles 24-8_Optimaal gebruik van de smartphone in de les? Druk op de knop ‘UIT’! 2 specialisten over multitasken http://nos.nl/ nieuwsuur/artikel/2052612-multitasken-iscompleet-inefficient.html … @IvanWolffers 23-8_Terug naar het soort onderzoek uit de jaren 50 en 60: in elkaars ogen staren kan leiden tot hallucinaties. http:// www.psy-journal.com/article/S01651781%2815%2900321-2/abstract … Liefde? @miriamvanreijen 23-8_Yes! Very unexpected win OD #triathlonklazienaveen powered by @ Trisportpharma @evanderlinden #tldt Promovenda bewegingswetenschappen Miriam van Reijen publiceert niet alleen over hardlopen, maar kan zelf ook behoorlijk meekomen, zo bleek maar weer eens in Klazienaveen.
Meer hierover op: advalvas. vu.nl>nieuws>24 augustus.
Groot vertrouwen in wetenschap
@Marco_Langbroek 23-8_Zou historicus @markrutte beseffen dat ‘terug naar Gouden Eeuw’ o.a. omvat: alle ruimte voor zuivere wetenschap; open voor vluchtelingen 1/2 @Marco_Langbroek 23-8_2/2 Dat staat tamelijk haaks op huidige kabinetsbeleid. @markrutte
Nu echt online De universiteit moet vergaand digitaliseren. Dan dient ze de maatschappij pas echt, vindt Sicco de Knecht. Lees verder op advalvas.vu.nl>opinies
Eindelijk vind je een kamer, maar ho… eerst moet je hospiteren. Zeven tips om erdoor te komen op advalvas. vu.nl>tips&trucs
VU-voedselmonopolie Student Jitske Huitema: ‘Ik denk dat dit mijn grootste en meest onnodige kostenpost is dit jaar’ op advalvas. vu.nl>blogs&columns
ADVALVAS
nr 1 — 26 augustus 2015
@jaapseidell 22-8_Nederlandse studenten die korter slapen eten meer. Geen specifieke voorkeur voor voedingsstoffen of maaltijden. http://www.jcircadianrhythms. com/article/10.5334/jcr.ag/ … Het onderzoek vond plaats onder 51 Maastrichtse studenten, die gemiddeld 7,9 uur per etmaal sliepen. De korte slapers, sliepen minder dan zes uur.
De wetenschap krijgt van Nederlanders een 7 als het gaat om vertrouwen.
N
ederlanders hebben meer vertrouwen in wetenschap dan in de rechtspraak, de media, de politiek en het bedrijfsleven. Wetenschap scoort van alle onderzochte gebieden het hoogst op vertrouwen, zo blijkt uit een onderzoek van het Rathenau Instituut. Meer dan de helft van de achthonderd ondervraagden vindt het prima dat de wetenschap haar eigen agenda bepaalt. Zo’n veertig procent wil graag meebeslissen. (HOP)
Meer hierover op: advalvas.vu.nl>nieuws>24 augustus.
rbbmr
Hospiteren
@Molfers 22-8_Terras Amsterdam noord aan t IJ, ben de enige zonder een t-shirt of rok met wit blauw streepje overdwars. Er is blijkbaar Dress-code-#Sail
@RonaldBon90 20-8_@advalvas_vu: En dan te bedenken dat ik vandaag mijn MBA heb gehaald.. Dat was makkelijker dan die @#$% CAPTCHA! ;) #geintjenatuurlijk
5
Student Tabitha Saliba ‘Je begint met minder vlees’
6
nr 1 — 26 augustus 2015
ADVALVAS
in actie
Masterstudent rechten Tabitha Saliba (25) is manager van de Green Office, die de VU kampioen duurzaamheid gaat maken.
DOOR PETER BREEDVELD FOTO PETER VALCKX
O
p de VU hebben steeds minder mensen een eigen werkplek. Maar Green Office heeft een enorme ruimte naast de mensa tot zijn beschikking. Hoe heb je dat voor elkaar gekregen? “De VU vindt het belangrijk dat we duurzaamheid promoten vanaf een vaste plek die voor iedereen toegankelijk en makkelijk te vinden is. Alles wat met duurzaamheid te maken heeft, van recycling tot een duurzame minor, zal via ons lopen. Wij kijken altijd of we mensen met elkaar in contact kunnen brengen. Laatst hebben we op voorstel van de ondernemingsraad een actie opgezet om alle Zuidas-medewerkers tegen een gereduceerd tarief zonnepanelen op hun huis te laten zetten. “Sinds maart hebben we nieuwe mensen aangenomen, allemaal student-assistenten, die ieder een portefeuille beheren. Zo houdt iemand zich bezig met het project Join the Pipe: op de campus komen straks watertaps, waar studenten hun flesje kunnen bijvullen. Een ander campusproject is Meatfree Monday. We willen studenten en medewerkers motiveren om minder vlees te consumeren, te beginnen met de vleesloze maandag.” Bemoeien jullie je zelfs met het onderwijsprogramma? “Zeker, we zijn bezig met het ontwikkelen van een minor en colleges over duurzaamheid die voor studenten én medewerkers toegankelijk zijn. Niemand mag weg van de VU voordat zij of hij iets heeft geleerd over duurzaamheid.”
ADVALVAS
nr 1 — 26 augustus 2015
Green Office is een landelijk verschijnsel? “Internationaal zelfs. Vorig jaar waren we in Berlijn op de European Green Office Summit, voor workshops en brainstormsessies. Daar hebben we het idee voor Meatless Monday opgedaan.” Sinds Green Office hier actief is, inmiddels een klein jaar, is de VU flink gestegen op de ranglijst van duurzame universiteiten van studentennetwerk Morgen. “De VU eindigde altijd onderaan die lijst omdat Morgen dat bepaalt aan de hand van een enquête die de universiteiten zelf moeten invullen. Tot voor kort was er niemand die een compleet overzicht had van wat er allemaal aan duurzaamheid gedaan wordt. Dit jaar hebben wij de lijst samen met de Facilitaire Campus Organisatie en de dienst Communicatie & Marketing ingevuld en heeft de VU zelfs een prijs gewonnen voor snelste stijger op deze ranglijst.” En jij bent de baas van het stel? “Ik ben de manager, degene die de activiteiten coördineert. Maar we zijn allemaal gelijkwaardig aan elkaar hoor.” Had je altijd al wat met duurzaamheid? “Vorig jaar had ik als SRVUbestuurslid duurzaamheid in mijn portefeuille en realiseerde ik me hoe belangrijk het is om de aarde leefbaar aan de volgende generaties na te laten. Geleidelijk is het mijn levensstijl geworden. Dus ik koop bewuster, probeer plastic verpakkingen te vermijden, minder water en energie te gebruiken en mijn omgeving bewust te maken.”
Green Office VU Green Office is een platform voor studenten en medewerkers die graag een groenere, duurzamere universiteit willen. Meer info via: greenofficevu.nl en studentenvoormorgen.nl.
Tabitha Saliba 2014 - nu Manager en medeoprichter Green Office VU 2013 - nu Jongerenambassadeur, Checkpoint Zuid-Oost 2014 Student-assistent diversiteit en studiesucces, VU Introductiedagen 2013 –2014 Bestuurslid, Studentenvakbond SRVU 2010 – 2013 Vrijwilliger, Kinder- en jongerenrechtswinkel
Hoe dan? “Door vrienden en familie te vragen het licht uit te doen als ze een kamer verlaten en om afval te scheiden.” Word je dan niet verschrikkelijk irritant? “Ik loop niet constant achter ieders kont aan, maar ik let wel op. Het zijn allemaal kleine dingetjes die op zich misschien niet meteen veel verschil maken. Maar als iedereen zich bewust wordt van zijn consumptiegedrag, maakt het uiteindelijk natuurlijk wel heel veel uit.” Ben je gestopt met vlees eten? “Helaas nog niet, maar ik eet wel veel minder en ik let op waar het vandaan komt.”
Je eet scharrelvlees? Dat moet je wel kunnen betalen. “Dat is waar. Luister, ik probeer geen heilige te zijn en we passen voor een geitenwollensokkenimago. We verwachten ook niet de perfect duurzame student bij Green Office. Het is juist goed voor anderen om te zien dat wij ook maar gewoon studenten zijn die proberen hun leven wat duurzamer te maken. Het is een proces. Je hoeft niet in één keer je hele leven om te gooien. Je begint met minder vlees en uiteindelijk lukt het je misschien om helemaal vegetarisch te eten. O, en onze lievelingschocola is natuurlijk Tony Chocolonely.”
7
Docent Pim Klaassen roept collega’s en studenten op seksisme aan de universiteit te bestrijden.
Een docent is geen grietje DOOR PIM KLAASSEN ILLUSTRATIE BAS VAN DER SCHOT
V
lak voor de zomervakantie surveilleerde ik, een 35-jarige mannelijke academicus, bij een tentamen ethiek voor levenswetenschappers. Bij het inleveren van hun tentamens bleek een student niet ingevuld te hebben wie zijn werkgroepdocent was - relevant voor de cijferverwerking. Navraag leverde het volgende antwoord op: “Dat weet ik niet meer, maar het was een klein grietje; deed geen pijn aan mijn ogen.” Nadat eerst mijn mond was opengevallen, wees ik de student erop dat dit geen gepaste manier is om over docenten te spreken. “Waarom niet?” was zijn vraag. Hij leek te denken dat ik, die toch niet zoveel van hem verschilde, wel moest begrijpen wat (of wie) hij bedoelde. Dat er seksisme schuilt in het eerst en vooral omschrijven van een docent in termen van haar uiterlijk, en dan ook nog zo weinig verhullend, was deze student geheel vreemd. Dat hij, nota bene bij een tentamen ethiek, werd aangesproken op onwenselijk gedrag, maakte dat hij gepikeerd wegbeende. Hij was zich blijkbaar van geen kwaad bewust.
8
Net zo min als Nobelprijswinnaar Tim Hunt: die kwam in juni in de publiciteit met de opmerking dat vrouwen in het lab zorgen dat ‘je’ verliefd op ze wordt en dat ‘ze gaan huilen als je ze bekritiseert’. Eveneens in juni publiceerde WomenInc. onderzoek dat laat zien dat de kwaliteit van de zorg lager is voor vrouwen dan voor mannen, onder meer doordat onderzoek vaak niet is toegesneden op vrouwelijke eindgebruikers. Seksisme in de wetenschap betreft dus zowel de alledaagse omgang met elkaar op de werkvloer als de inhoud van onderzoek.
Gelukkig wordt er werk van gemaakt. Begin juni zag Athena’s Angels het levenslicht, een initiatief van vier vrouwelijke hoogleraren die pleiten voor seksegelijkheid in de wetenschap. In juli belegde de Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen (KNAW) een bijeenkomst over Gendered Innovations. Centraal in beide: de (on)gelijkheid tussen mannen en vrouwen en de betekenis daarvan voor zowel de inhoud van academisch onderzoek als voor de aanwezigen op de academische werkvloer, en hun rolverdeling. Belangrijke thema’s krijgen de aandacht die zij verdienen.
nr 1 — 26 augustus 2015
ADVALVAS
opinie
wisselcolumn
Docenten, eis academische vrijheid
Nico van Straalen hoogleraar dierecologie
M
Pim Klaassen werkt aan het Athena Instituut als docent en onderzoeker bij RRI Tools, een Europees project dat Responsible Research and Innovation promoot. Reageren? Mail naar redactie.advalvas@vu.nl. ADVALVAS
nr 1 — 26 augustus 2015
foto Yvonne Compier
Alhoewel… De laatste zin van de aankondiging van de KNAW-bijeenkomst luidde: ‘Om inhoudelijke redenen, maar ook omdat de Europese Commissie daar bij het toekennen van subsidies op gaat letten.’ De pijnlijke vraag dringt zich op of gender misschien alleen om het geld op de KNAW-agenda staat. Daarom, en om te voorkomen dat de discussie over sekseongelijkheid er een blijft tussen beleidsmakers en gelijkgestemden, waar de hierboven genoemde student weinig of niets van meekrijgt, wil ik eindigen met een oproep. Om seksisme tegen te gaan is gedragsverandering nodig, en die kan en móét ook langs andere wegen worden bevorderd. Om alledaagse vormen van (niet zo goed verhuld) seksisme te bestrijden, moeten man en paard genoemd én besproken worden. Athena’s Angels verzamelt meldingen van misstanden: meld die daar. Maar doe er ook direct zelf iets mee, geachte (mannelijke) collega’s en studenten.
en de gevoelde noodzaak tot externe et de organisatie van verantwoording is deze centrale aanstuhet onderwijs is iets ring de laatste jaren enorm versterkt. Met raars aan de hand. In als doel het rationaliseren en harmonitegenstelling tot de seren van de dienstverlening. Alles moet situatie bij het onderop rolletjes lopen. Daar is niks mis mee, zoek is het onderwijs maar je moet de kwaliteit van de ondergrotendeels ingebed in steuning niet verwarren met die van het de bedrijfsvoeringspoot van de universionderwijs. Het risico is namelijk dat een teit. Het onderwijs lijkt een kwestie van groot deel van het onderwijsproces zich roosters, zalen, tentamens en cijferregisgaat afspelen buiten de belevingswereld tratie, dingen die vergelijkbaar zijn met en de invloedssfeer van de docent. gebouwonderhoud, computerfaciliteiten Dat moet we niet willen. Is het onderwijs en financiën. Die situatie is fundamenniet een zaak van inspiratie, enthouteel verschillend van het onderzoek dat siasmering en emotie? een kwestie is van creaEen zaak van studenten tiviteit, vindingrijkheid, die begeleid, uitgedaagd baanbrekende gedachten, Je moet de en gestimuleerd worden dwarse ideeën en zo nog kwaliteit van de door een bevlogen docent wat meer. Bedrijfsvoeondersteuning niet die het beste in hen naar rende ondersteuning is verwarren met die boven weet te halen? nodig om het primaire van het onderwijs Dezelfde academische proces van het onderzoek vrijheid die een onderzoegoed te laten verlopen, ker gegund wordt – sterker maar is niet bepalend. Je nog, die een onderzoeker zich toeëigent moet uren registreren omdat de subsidieen koestert, en op basis waarvan hij gever dat vraagt en achteraf moeten de gewaardeerd wordt – moet ook de docent boeken kloppen, maar de kwaliteit van opeisen. Daarom is het belangrijk dat het onderzoek hangt helemaal niet af van het onderwijs zich organiseert in sterke die ondersteuning. facultaire eenheden, schools en colleges, Bij het onderwijs daarentegen voeren de centrale diensten en het onderwijsbureau vergelijkbaar met de onderzoeksafdelingen, die met de bedrijfsvoering in een een groot deel van het primaire proces ondersteunende rol, de hoofdeigenaar uit. Die diensten vallen in de universizijn van het primaire onderwijsproces. taire structuur onder de bedrijfsvoering en worden ook centraal aangestuurd. Onder invloed van het accreditatiespook Reageren? Mail naar redactie.advalvas@vu.nl.
9
Uilenstede
Na de renovatie is studentenwijk Uilenstede een stuk gezelliger geworden. Los van enkele potloodventers of een vallend winkelwagentje van twaalf hoog is het leven er heel gemoedelijk.
Hier ben je nooit alleen DOOR PETER BREEDVELD FOTO’S PETER GERRITSEN
B
egin dit jaar werd de studentenwijk Uilenstede geplaagd door twee potloodventers. Schennisplegers, noemt wijkagent Fred Kuiper ze. Zelfs het tienjarige nichtje van een bewoonster ontkwam er niet aan. In de lift deed een van de vieze mannen zijn broek naar beneden om met zijn piemel te spelen. Die man, zonder bekende woonplaats, is op heterdaad betrapt en bij verstek veroordeeld. De andere schennispleger was een moeilijker geval. Hij hield zich bij voorkeur op in de bosjes aan de rand van de wijk, waar hij voorbijgangers de stuipen op het lijf joeg. Samen met beveiligers van de VU, medewerkers van woningbouwvereniging Duwo en buitengewoon opsporingambtenaren van de gemeente Amstelveen zorgde Kuiper ervoor dat er in Uilenstede twee weken lang continu gesurveilleerd werd. “Maar hij was niet op heterdaad te betrappen”, vertelt Kuiper. “Hij had wel een vast patroon. De man bevond zich altijd op Uilenstede vóór twaalf uur ’s middags en na zes uur ’s avonds, als hij van zijn werk kwam.” Er was een goed signalement van de potloodventer, dus het was niet moeilijk om de verdachte tijdens zijn vaste routine aan te spreken. Nadat Kuiper dat had gedaan, is ook van die man niets meer vernomen. Inmiddels is er trouwens weer een nieuwe potloodventer actief. Frivool gekleed Alle vrouwen van een groep internationale studenten (uit een oude flat op Uilenstede) hebben met de potloodventer te maken gehad. “Hij kwam achter je aan als je de lift instapte”, zegt de Noorse student sociale wetenschappen Magdalena Ostrowska. “En dan liet-ie ’m gewoon zien.”
10
“Niemand weet waarom”, zegt haar Canadese huisgenoot Diana, student resource management. “Het enige wat je kunt doen, is de politie bellen.” – “En anderen waarschuwen via Facebook”, vult Ina Vangen, student computer science, uit Noorwegen haar aan. Schennisplegers zijn er regelmatig op Uilenstede, aldus Kuiper. “Er wonen veel appetijtelijk ogende dames in de leeftijd van 18 tot 27 jaar, en die zijn vaak nog frivool gekleed ook.” Hij verbaast zich erover dat de slachtoffers geschokt zijn op dat bospaadje door de potloodventer te zijn lastiggevallen. “Ik zou mijn dochter hier ’s avonds laat nooit alleen laten lopen.” Als politieman kijkt Kuiper een beetje anders naar zijn wijk dan de bewoners. Waar wij een bospaadje zien, ziet hij een risico. Op de twaalfde verdieping van een oude flat moppert hij over de kwaliteit van het slot aan het raam dat opent op een overloop, waarlangs je gemakkelijk op de balkons kunt komen. En daar, wijst hij, heeft bijna iedereen de deur openstaan vanwege de hitte. Een makkie voor inbrekers. Die oude flats zijn voor iedereen toegankelijk. De voordeur is niet op slot en via de lift kun je op elke verdieping komen. Als er op een eenheid - waar twaalf studenten wonen - een feestje is, kun je ook daar zo naar binnen. Niemand die zich afvraagt wie jij bent en of je daar wel hoort. Zo heb je toegang tot iPods, laptops en smartphones in de studentenkamers. “Studenten kunnen soms ontzettend naïef zijn”, zegt Kuiper.
Waar wij een
Allah Akbar bospaadje zien, De nieuwe flats zijn daarentegen alleen ziet wijkagent toegankelijk voor de bewoners zelf en de Fred Kuiper een wijkagent. Maar hier spot Kuiper weer risico andere risico’s. Een trappenhuis waar mensen twaalf verdiepingen naar beneden kunnen vallen of iets naar beneden kunnen gooien. Een raam dat te gemakkelijk opengaat op de bovenste verdieping. Branddeuren die gesloten hadden moeten zijn. De fietsenstalling, waarop je van buiten met één blik goed zicht hebt, stemt hem tevreden. Niet dat Uilenstede zo’n onveilige wijk is, helemaal niet. Het is een van de veiligere wijken in de buurt. Maar er blijven altijd aandachtspunten. Feestende studenten die het leuk vinden een winkelwagentje vanaf de hoogste verdieping naar beneden te gooien, de buurtsuper waar ’s avonds maar één persoon achter de toonbank staat en die dus kwetsbaar is voor overvallers of lastige klanten. Kuiper neemt me mee naar een bankje in het park achterin de wijk. “Daarop stond met viltstift geschreven dat er een aanslag zou worden gepleegd op de Bijenkorf
nr 1 — 26 augustus 2015
ADVALVAS
wonen
ADVALVAS
nr 1 — 26 augustus 2015
11
Uilenstede op de Dam”, vertelt hij. “Er stond Allah Akbar achter, maar met dezelfde stift waren er ook piemels bij getekend. Ik heb het gemeld, dan moeten de deskundigen maar bepalen wat ze ermee doen.” De bank is inmiddels schoongeschuurd. Ook moest hij een keer bij een bewoner van Afghaanse afkomst op bezoek. Omwonenden hadden gemeld dat hij een halfjaar naar Afghanistan was geweest en dat vonden ze eng. “De man was gewoon op familiebezoek geweest”, aldus Kuiper. Vrij zorgeloos Voor de meeste bewoners, zo’n 3500 studenten van vooral de VU, een klein aantal vluchtelingen en een klein aantal oudere bewoners die er sinds hun studententijd nooit meer zijn weggegaan, is het leven op Uilenstede vrij zorgeloos. Op een warme dinsdagavond zitten er veel te barbecueën op het veld voor het sportcentrum. Anderen hebben hun eethoek naar buiten gedragen om daar hun spaghetti carbonara op te eten. Van houten kratten is een dj-booth geïmproviseerd, waar twee jongemannen zorgen voor de muzikale omlijsting. Eerstejaars psychologie Lucinda Kamphuis (VU) en tweedejaars bouwkunde Ed Gallas van de Hogeschool van Amsterdam (HvA) zitten er ook. Ze hebben het naar hun zin op Uilenstede, zeggen ze. Ook het wonen in een groep bevalt ze goed. “Je bent nooit alleen”, aldus Gallas, “maar je Sommigen dragen bent ook nooit met dezelfde mensen in huis.” – “Het is altijd een verrassing wie hun eethoek naar je in de keuken tegenkomt”, aldus Kampbuiten om daar huis. “En we gaan geregeld met elkaar hun spaghetti uit, of we hebben een filmavond met z’n carbonara te eten allen.” Al 50 jaar Uilenstede bestaat sinds 1965. Ooit was het een grijze, deprimerende studentenwijk die ook nog eens bekendstond om een uitzonderlijk hoog aantal zelfmoorden. Jumping Amsterdam werd Uilenstede cynisch genoemd. Maar er zijn maatregelen genomen. De noodtrappen langs de flats zijn bijvoorbeeld voorzien van deuren die vanzelf in het slot vallen, zodat ze niet toegankelijk zijn voor buitenstaanders. En de wijk wordt grondig gerenoveerd. “Dankzij de vijf miljoen die de gemeente van de Stichting Leefomgeving Schiphol heeft losgekregen”, vertelt Marja Weverling van studentenhuisvester Duwo. De gemeente stelde eveneens een bedrag van grofweg vijf miljoen beschikbaar (voor onder meer een kunstgrasveld, renovatie van de wegen en riolering en fitnessapparatuur). Duwo sloopte een van de oude flats en bouwde elders in de wijk nieuwe woningen, waaronder een flat. “Maar het totaal aantal woningen blijft gelijk omdat er een maximaal aantal inwoners onder de aanvliegroute van Schiphol mag wonen”, aldus Weverling. Met het verdwijnen van die ene flat, middenin de wijk, is heel Uilenstede drastisch veranderd. Het hele gebied is nu open en licht met het plein als centrale ontmoetingsplek, van alle kanten toegankelijk. De wijk wordt niet langer door de flat in een voor- en een achterkant verdeeld. Er is een nieuw eetcafé ‘Il Caffè’, waar eigenaar Maarten Jonker de studenten een goede maaltijd
12
nr 1 — 26 augustus 2015
ADVALVAS
voor weinig geld aanbiedt. Een biertje kost er € 1,75, een maaltijd tussen de € 7,50 en € 12,50. “Weinig winstmarge, want zelfs de mayonaise maken we zelf, maar het geeft veel bevrediging”, zegt Jonker. Bij het plein vind je Griffioen, het cultuurcentrum van de VU, maar ook vele bedrijfjes, waaronder een buurtsuper annex slijterij, een pizzeria die ook döner kebab verkoopt en een audio-opleidingscentrum. Om de hoek is fietsenmaker Het Wiel, waar Jochem van Kuijk banden plakt en fietskettingen vervangt. Een lekke achterband plakken In de jaren zestig kost 19 euro. “Ik ben niet de goedkoopnoemden ze ste”, zegt Van Kuijk, “maar ik doe het wel Uilenstede nog goed.”
cynisch Jumping Amsterdam
Op jezelf in een studio In de wijk zijn nu ook studio’s waarin studenten op zichzelf wonen met een eigen keuken, douche en toilet. “Vanwege de toenemende individualisering neemt de vraag naar zelfstandige wooneenheden toe”, zegt Weverling. Masterstudent communicatie- en informatiewetenschappen Suzanne (wil niet met haar achternaam in Advalvas) huurt zo’n studio. Ik mag even bij haar binnen kijken. De studio is compact en comfortabel. Een glazen schuifdeur aan de achterkant geeft toegang tot een glooiend grasveld. “Ik heb vier jaar met dertien huisgenoten in een flat gewoond en dat was gezellig, maar op een gegeven moment wil je iets voor jezelf”, zegt ze. Suzanne betaalt er 328 euro voor, na aftrek van de huurtoeslag. De studenten in de oudere woningen betalen 278 euro inclusief huurtoeslag als ze de keuken en de badkamer delen en 332 euro als ze een eigen douche en toilet hebben. HvA-student productdesign Tim (ook geen achternaam) is net bezig gaten in zijn muur te boren om zijn gitaren op te hangen. Hij woont met dertien andere studenten in een unit van een oud flatgebouw. Behalve hij is alleen zijn vrouwelijke huisgenoot aanwezig, die beleid & manageEen opblaasbare ment studeert en niet met haar naam in palmboom Advalvas wil. “Als je met veertien mensen herinnert nog aan samenwoont, is de kans groot dat er het laatste feestje mensen bij zijn met wie het klikt”, zegt ze. “Je bent nooit alleen”, aldus Tim. “En als je wel alleen wilt zijn, ga je op je kamer zitten.” Ook hier doen de huisgenoten veel met elkaar: sporten, televisiekijken, op z’n tijd een feestje. Een opblaasbare palmboom herinnert nog aan het laatste feestje. Huzarenstukje Uilenfest Met Tim loop ik mee naar de bewonersvereniging, waar hij de klopboor heeft geleend na achterlating van een onderpand. Die vereniging is net verhuisd naar de ruimte boven het nieuwe eetcafé. Bestuurslid en HvA-studente bouwkunde Lindsay Tegelaar zit er alleen achter een laptop, tussen de verhuisdozen. De bewonersvereniging leent gereedschap uit en bemiddelt bij klachten van bewoners. Over kapotte verlichting of geluidsoverlast. “Maar we organiseren ook elke twee
ADVALVAS
nr 1 — 26 augustus 2015
13
Uilenstede
14
nr 1 — 26 augustus 2015
ADVALVAS
maanden een feest in het café”, vertelt ze. “Om de sociale samenhang te bevorderen. Daarmee zijn we anderhalf jaar geleden begonnen en het aantal deelnemers wordt steeds groter. Laatst waren het er tweehonderd.” Het huzarenstukje van de bewonersvereniging is echter Uilenfest, dit jaar op donderdag 3 september, een muziekfestival met 23 bands. “Daar komt enorm veel bij kijken”, aldus Tegelaar. “Van vergunningen, tot beveiliging, geluid, het podium. We zijn eind vorig jaar al begonnen met de voorbereidingen.” Sfeerbepalend Griffioen Zeer belangrijk voor de sociale samenhang is volgens wijkagent Kuiper het cultuurcentrum van de VU, Griffioen. Dat biedt naast een uitgebreid programma van podiumkunsten en filmvoorstellingen ook cursussen aan. En niet alleen aan studenten en VU-medewerkers, iedereen uit de omgeving is welkom. “Griffioen speelt een centrale rol in de wijk”, zegt Kuiper tegen twee medewerkers van het cultuurcentrum. “Maar de gemeente Amstelveen heeft wel de subsidie aan Griffioen afgeschaft”, antwoordt een van hen. Kuiper belooft binnenkort eens langs te komen met de burgemeester. Volgens Griffioen-directeur Eme van der Schaaf heeft zijn cultuurcentrum niet dezelfde grote invloed als het sportcentrum, waarvan vrijwel íedere inwoner gebruikmaakt. “Ongeveer twintig procent van onze bezoekers komt van Uilenstede, de rest uit de buurt en van de VU”, zegt hij. “Maar we zijn wel heel sfeerbepalend voor de wijk. We zijn erg vaak open en zenden altijd licht uit, waarmee we het gevoel geven dat er wat te doen is op Uilenstede. We zorgen voor een zekere levendigheid.” De cursussen, vooral de danscursussen, trekken veel studenten. “En veel internationale studenten”, aldus Van der Schaaf. En wie op zijn muziekinstrument wil oefenen zonder de buurt tot last te zijn, kan in het cultuurcentrum gebruikmaken van een muziekkamer. Flinke aderlating De VU speelde een paar jaar geleden met de gedachte de subsidie aan zowel Griffioen als het Sportcentrum geleidelijk af te schaffen, maar daar is het uiteindelijk niet van gekomen. De gemeente Amstelveen heeft haar subsidie wel flink verlaagd. “Dat scheelt vijf procent van ons totale budget, dus dat is een flinke aderlating”, aldus Van der Schaaf. “We vangen de kortingen steeds op door efficiënter te werken, met minder personeel, maar de rek was er al wel uit. Als de door het kabinet voorgestelde btw-verhoging zou zijn doorgegaan, hadden we echt een acuut probleem gehad.” Diversiteit onder sporters Griffioen blijft nog tot zomer 2018 op Uilenstede. Gesproken wordt over een verhuizing naar de VU-campus. Daar zou Griffioen samen met filmtheater Rialto voorstellingen verzorgen in de multifunctionele collegezalen van het NU.VU-gebouw, waarvan de fundering nu wordt gelegd. Sportcentrum VU blijft wel op Uilenstede. Het wordt zelfs twee keer zo groot, daarvoor heeft het van de universiteit een voorfinanciering van 5,3 miljoen euro gekregen. “Deze investering verdient het sportcentrum in de loop van de jaren terug, met andere woorden, wij
ADVALVAS
nr 1 — 26 augustus 2015
betalen het uiteindelijk grotendeels zelf”, vertelt directeur Jan Snellen. “Er komt een tweede sporthal bij, die ook als tentamenhal kan dienen.” Met dat laatste is hij blij, “want dan is het voor de VU-studenten die hier niet wonen, ook meteen duidelijk dat wij hier zitten.” Zeventig procent van de bewoners maakt gebruik van het sportcentrum. De rest van de klandizie komt uit de omgeving en van de VU-campus. In samenwerking met de gemeente Amsterdam verzorgt het sportcentrum ook nog een bewegingsGriffioen speelt een programma voor ouderen. “Hier zie je hoe goed diversiteit werkt”, zegt Snellen. centrale rol in de “Studenten, buitenlandse studenten, wijk ouderen, gehandicapten, hoofddoekjes, topsporters en amateursporters sporten hier samen en de sfeer is altijd goed. Er valt echt nooit een onvertogen woord.” Maar daar is altijd subsidie voor nodig, waarschuwt hij. “Anders moeten de prijzen omhoog en we zijn al niet de goedkoopste.” Met jaloezie kijkt hij naar andere universiteiten, waar studenten voor een prikkie op de campus vrijwel elke sport kunnen doen die ze willen. “Wij hebben geen eigen tennisbanen en studenten die willen schermen of hockeyen, verwijzen we naar verenigingen in de buurt.” Virtuele dorpspomp Jarenlang heeft Uilenstede zijn eigen tv-zender gehad, UilenTV. Maar daar herinnert alleen een al tijden niet meer geüpdate website nog aan. Het gebouw waar de studio was, staat leeg en wordt schoongemaakt door twee studenten. Uilenstede heeft een virtuele dorpspomp en dat is Facebook. Op de besloten Uilenstede-pagina klagen de bewoners over elkaars geluidsoverlast, waarschuwen ze voor inbrekers en bieden ze hun spullen te koop aan. ‘Dit is niet oké’, schrijft een studente onder de foto van een plas kots in de lift, die ze op de pagina heeft geplaatst. En iemand anders: ‘Wordt er op de 5e etage GTA gespeeld? Even kijken of mijn gehoor goed is. Groeten van de 4e etage.’ ‘In het Ook de woningendoorstroom gaat grotensportcentrum deels via Facebook: ‘Omdat er binnenkort valt echt nooit een een kamer vrijkomt op onze eenheid, zijn onvertogen woord’ wij op zoek naar een nieuwe leuke huisgenoot!’ Wijkagent Kuiper heeft een eigen Twitter-account. Op Facebook komt hij niet, maar hij heeft goed door hoe sociale media werken: “Als ik een boodschap kwijt wil, zet ik die op Twitter en dan vindt die vanzelf zijn weg wel naar Facebook.” Het vernieuwde plein trekt ook gasten van buiten Uilenstede. Als ik op de fotograaf van Advalvas zit te wachten, hoor ik achter me een groep opgeschoten jongens die elkaar in grofgebektheid proberen te overtreffen. Ze lijken zo indruk te willen maken op drie vrouwelijke studenten die een eindje verderop zitten. Echt sfeerverhogend is het niet. In twee minuten valt wel dertig keer het woord kanker. Kuiper vermoedt dat hij weet welke jongens het zijn, als ik hem het voorval vertel. “Ik zal binnenkort eens met hen en hun ouders gaan praten”, zegt hij.
15
Eerstejaars
16
nr 1 — 26 augustus 2015
ADVALVAS
introductie
21-08-15, elfkamp op Uilenstede. Eerstejaars ‘bedanken’ hun mentoren met zelfgemaakte taarten. Bijna tweeduizend studenten deden mee aan de introductiedagen. Zie voor reportages ook de website en Facebook van Advalvas. advalvas.vu.nl; facebook.com/Advalvas Foto: Peter Gerritsen
ADVALVAS
nr 1 — 26 augustus 2015
17
De genomineerden
De kandidaten voor de StudenTalentprijs zijn niet altijd briljant. Leer van hun fouten en tips, misschien win jíj dan ook 5.000 euro.
Afkijken aanbevolen DOOR FLOOR BAL FOTO’S PETER GERRITSEN
‘Zoek snel uit hoe alles werkt’ Jip Bartels (22), net afgestudeerd bachelor bestuurs- en organisatiewetenschap.
“
Tijdens het eerste halfjaar van mijn studie dacht ik nog dat ik profvoetballer zou worden. Ik voetbalde eerst bij Ajax, later bij FC Utrecht. Doordat ik drie keer mijn kruisband scheurde, moest ik met vervroegd pensioen. Ik ben genomineerd omdat ik mijn leven een andere draai gegeven heb en alles uit mijn studie haal. Ik voetbal nog steeds in de hoogste amateurklasse bij TEC Tiel. Daarnaast geef ik bij SV Kampong in Utrecht training aan de F-jes. Ik vind het geweldig om die kinderen te stimuleren, dat voelt niet echt als vrijwilligerswerk.” Beginnersfout “Ik zou sneller uitzoeken hoe alles werkt. Omdat ik eerst nog veel met voetballen bezig was, wist ik bepaalde dingen niet. Waar ik collegezalen kon vinden, waar de studieadviseurs zaten. Hoe ik me moest inschrijven voor tentamens. Zo hoorde ik pas redelijk laat in mijn eerste jaar over een honoursprogramma. Mijn gemiddelde cijfer was toen te laag, daarom heb ik mijn laatste vier tentamens hard geleerd en geknald. Zo mocht ik alsnog meedoen. Nu mijn broertje hier komt studeren, heb ik hem dat allemaal meteen verteld.” Wat wél werkt “Besef dat het meeste werk voor een paper niet in het schrijven, maar in het denkwerk zit. Maak eerst de structuur, lees je in en ga dan pas aan de slag. In het begin kreeg ik telkens onvoldoendes voor mijn essays. Ik ging zo snel mogelijk schrijven. Met het gevolg dat ik essays schreef zoals ik een verhaal in de kroeg vertel. Alle informatie zat er wel in, maar het had geen samenhang en de nadruk lag op de verkeerde dingen. Uiteindelijk heeft mijn moeder me uitgelegd hoe je het moet doen. Zij schrijft veel rapporten voor haar werk.”
18
nr 1 — 26 augustus 2015
ADVALVAS
STUDENT van HET JAAR
‘Onderzoek welk soort vragen je docent gaat stellen’ Myriam Sillevis Smitt (25) doet de researchmaster human movement sciences.
“
Een vriendin van mij was tien toen ze de diagnose Fibrodysplasia Ossificans Progressiva (FOP) kreeg. Dat is een heel zeldzame ziekte, waarbij spieren en bindweefsel in bot omgezet worden. Vaak ziet men de ziekte voor botkanker aan en dat is gevaarlijk. Bij beschadiging van het weefsel, bijvoorbeeld door een operatie, wordt juist extra bot aangemaakt. Daarom zet ik me in voor de FOP Stichting Nederland. Ik werf mensen voor de Dam tot Damloop om geld voor onderzoek in te zamelen. Daarvoor hou ik vaak, samen met studiegenote Sofia el Manouni, een praatje bij de medisch gerelateerde opleidingen in Amsterdam. Volgens mij zijn er nog weinig geneeskundestudenten die er níet van gehoord hebben.” Beginnersfout “Ik besteed niet altijd voldoende aandacht aan secundaire eisen bij een opdracht. Mijn grootste valkuil is dat ik heel erg op de inhoud gericht ben en daarin soms kan doorslaan. Dan gebruik ik al mijn tijd om literatuur te lezen en kom ik door tijdnood niet aan de opmaakeisen toe. En zo haalde ik laatst opeens een onvoldoende. In de wetenschap moet je ook zo scherp en bondig mogelijk met literatuur om kunnen gaan, en aan álle eisen voldoen. Dan maar tien boeken in plaats van twintig boeken lezen.” Wat wél werkt “Voor tentamens is het handig om te onderzoeken wat voor vragen een docent kan gaan stellen. Is iemand erg op de feiten of juist op de onderliggende processen gericht? Waar praten ze over in het werkcollege? Heeft een docent een passie? Dan komt daar vast een vraag over. Moet ik stampwerk doen, dan schrijf ik de informatie in de periode voor het tentamen vaak een paar keer over. Het is bewezen dat je het dan beter opslaat. Soms lees ik ook dingen aan mezelf voor. Voor de rest maak ik vaak mindmaps, waarbij ik de stof in een schema weergeef.”
ADVALVAS
nr 1 — 26 augustus 2015
19
De genomineerden
StudenTalentprijs Deze jaarlijkse prijs is een initiatief van de universitaire studentenraad. De genomineerden combineren alle vier hoge cijfers en vrijwilligerswerk met inzet voor de universiteit. Ze zaten in het bestuur van een studievereniging of waren lid van de facultaire studentenraad.
Elke faculteit draagt een topstudent aan, waaruit vier genomineerden gekozen worden. Tijdens de opening academisch jaar wordt de student van het jaar bekendgemaakt. Die ontvangt 5.000 euro.
‘Zorg dat je het heel druk hebt’ Sina Zolnoor (24) deed twee masteropleidingen: econometrics en finance. Na de zomer gaat hij werken bij de Londense tak van The Royal Bank of Scotland.
“
Als gastdocent gaf ik wiskunde op de weekendschool in de Bijlmer. Oneerbiedig gezegd: hiermee hopen we kinderen uit sociaal zwakkere milieus van de straat te houden en ze iets leuks en leerzaams mee te geven. Veel studiegenoten waren erg carrièregericht. Eén student was anders: hij praatte met passie over zijn vrijwilligerswerk met deze basisscholieren. Dus heb ik me ook aangemeld.” Beginnersfout “Op de middelbare school was ik echt een zesjesleerling, meestal begon ik pas de dag voor een tentamen met leren. Toen ik ging studeren, zag ik mezelf niet als een topstudent, eerder als een sociale student. Ik vond het al heel wat als ik mijn studie zou afronden. Het is een cliché, maar ik geloofde niet in mezelf. Bij econometrie zitten heel slimme studenten en ik dacht dat ik daar niet bij hoorde. Pas vlak voor mijn master ontdekte ik dat je een hoogvlieger kunt worden als je echt ervoor gaat.” Wat wél werkt “Het klinkt paradoxaal, maar je moet minder tijd nemen om te studeren. Zorg dat je het heel druk hebt, dan moet je het wel goed aanpakken. In het laatste jaar van mijn bachelor zat ik in het bestuur van studievereniging Kraket en deed ik ook vrijwilligerswerk. Dat gaf druk. Voorheen nam ik een week om voor een tentamen te leren en zat ik de helft van de tijd series te kijken. In mijn laatste jaar ging ik aan het eind van de dag nog even twee uur in de stilteruimtes zitten. Gsm uit en leren. Opeens haalde ik al mijn vakken met heel hoge cijfers: voor finance sta ik nu gemiddeld een 9,5 en voor econometrie een 8,6.”
20
nr 1 — 26 augustus 2015
ADVALVAS
Kom naar de opening academisch jaar Op dinsdag 1 september hoor je in de VU-aula niet alleen wie de student van het jaar wordt, maar ook wie de junior en senior onderwijsprijs winnen. Er is cabaret door Jan en Daan. Frank Van der Duyn Schouten draagt zijn rectoraat over aan Vinod Subramaniam.
Verder spreken Wim Kuijken, voorzitter raad van toezicht VU-VUmc, en Eberhard van der Laan, burgemeester van Amsterdam. VU-bestuursvoorzitter Jaap Winter sluit af en dan is het tijd voor de borrel in de foyer. Van 14.30 tot 17 uur. Studenten en medewerkers zijn van harte welkom.
‘Focus niet te veel op je cv, doe iets wat je leuk vindt’ Michael Vermeer (21) studeerde social sciences aan het Amsterdam University College. Hij neemt een tussenjaar voordat hij een master gaat doen.
“
Ik ben een van de medeoprichters van Jeugdlab in de Indische Buurt. Ik woon en studeer op Science Park, en merkte dat er weinig contact is tussen studenten, onderzoekers en buurtbewoners. Al die wetenschap was helemaal niet toegankelijk voor de lokale kinderen. Twee keer per week organiseren we iets leuks. Op een laagdrempelige manier leggen we dan bijvoorbeeld uit hoe onze handen werken. We maken dan een robothand om het te demonstreren.” Beginnersfout “Ik werk goed onder stress, maar daardoor laat ik dingen vaak te lang liggen. Soms heb ik het gevoel dat ik meer uit mijn studie had kunnen halen als ik beter gepland had. Zo heb ik in het eerste semester van dit jaar een hele nacht doorgewerkt om iets op tijd af te maken. Ik zei dat ik dat nooit meer zou doen. Maar toen ik tegen de deadline van mijn scriptie aan zat, gebeurde het weer. Dan zette ik maar door tot acht uur ’s ochtends, douchte even en ging naar college. Dat moet beter kunnen.” Wat wél werkt “Doe veel naast je studie. Om mij heen zie ik vaak dat mensen op hun cv gefocust zijn. Maar uiteindelijk is het belangrijker dat je iets doet wat je leuk vindt. Dan word je er vanzelf goed in en bouw je je cv op zonder dat je je ervan bewust bent. En je hebt altijd een onderwerp voor een paper. Je studententijd is een mooie periode om allerlei dingen uit te proberen. Zelf deed ik eerst een andere studierichting, pas in mijn laatste jaar kwamen mijn studie en vrijwilligerswerk samen.”
ADVALVAS
nr 1 — 26 augustus 2015
21
Vriendschap
Vrienden maken? Zo doe je dat dus niet
Een nieuw sociaal netwerk opbouwen is moeilijk, ontdekte redacteur Floor Bal toen ze in Amsterdam ging studeren. Ze deed echt alles fout en zat alleen op haar kamer.
Fout 1 niet op Uilenstede
De keuze voor mijn kamer was mijn eerste fout. Voordat ik geschiedenis ging studeren, had ik er al een hboopleiding op zitten. In mijn studentenhuis in Zwolle had ik mijn portie huisgenotengenot wel gehad. Esther die de wc nooit doortrok, Margo die keihard Nederlandstalige muziek draaide. Tonny die het huis uitgeschopt werd omdat hij met oud en nieuw op het dak een rondje vuurspugen deed. Je kent het wel. Mijn nieuwe bestaan moest huisgenotenvrij worden, dacht ik toen. Uilenstede, waar je een gang met dertien anderen deelde, leek mij de diepste laag van de hel. Ik wilde op stand wonen, in het centrum. Na een jaar fanatiek zoeken, lukte me dat. Ik vond een kamer van twaalf vierkante meter met uitzicht op een blinde muur. Met een hospita die nooit thuis was. In de Haarlemmerstraat, dat wel. Wat ik niet besefte, is dat Uilenstede een campus vol mensen biedt die net als ik ook pas verhuisd waren en wel wat aanspraak kunnen gebruiken. Aangezien de meeste eenheden een gedeelde keuken hebben, is dat een uitstekende plek om lotgenoten te treffen. Maar goed, daar keek ik toen op neer. Zodat ik die huisgenoten al snel begon te missen. Nu had ik niemand waar ik aan het eind van de dag een beetje tegen kon ouwehoeren.
Fout 2 geen introductiedagen Door Floor Bal Illustratie Berend Vonk
D
aar zat ik dan. In mijn nieuwe kamer in het centrum van de stad. Te wachten tot mijn moeder zou bellen. Zo had ik me dat niet voorgesteld toen ik als 22-jarige student naar Amsterdam verhuisde. Groots en meeslepend zou mijn nieuwe leven worden. Met veel feesten, spannende activiteiten en leuke vrienden. In plaats daarvan was ik die week al voor de tweede keer naar de bibliotheek geweest. Het filiaal aan de Prinsengracht, de grootste van Nederland, voldeed in elk geval aan mijn verwachtingen. Naast mijn bank stond een stapel boeken te wachten om gelezen te worden. En nu zat ik uit pure verveling te wachten totdat mijn moeder, zoals beloofd, van zich zou laten horen. Wat ze prompt vergat. Van je moeder moet je het hebben. Dit wordt een sneu verhaal. Over hoe ik naar de andere kant van het land verhuisde en nieuwe vrienden wilde maken. En daarbij werkelijk elke fout maakte die je kunt maken kunt.
22
Uit een onderzoek van VU-socioloog Gerhard van de Bunt naar vriendschappen onder eerstejaars blijkt dat de basis voor de verschillende vriendengroepen al tijdens de introductieweek zichtbaar waren. Had ik dat maar geweten toen ik aan mijn studie begon. Tijdens de introductie van de School voor Journalistiek, vier jaar daarvoor, werd ik drie dagen lang onderworpen aan een regime van middernachtelijke droppings, slapen op de vloer van sporthallen en eieren uit een bak bier happen. Dat moest ervoor zorgen dat ik vrienden voor het leven zou maken. Deels werkte dat: ik vond meteen een lotgenoot in een studente die net als ik een hekel had aan al die verplichte vrolijkheid. Maar aan het begin van mijn tweede studie peinsde ik er niet over om me weer aan die ongein te onderwerpen. Het gevolg was dat bij het eerste college iedereen elkaar al kende. En ik in mijn eentje stond.
Fout 3 geen studievereniging
Ik dacht dat ik tijdens de koffiepauze van colleges wel voldoende tijd zou hebben om mensen aan te spreken. Een goed plan, maar op één ding had ik niet gerekend. Elk college vond er een merkwaardig fenomeen plaats: mijn medestudenten vertrokken tegelijkertijd met mij
nr 1 — 26 augustus 2015
ADVALVAS
Eerstejaars
uit de collegezaal, maar ze kwamen nooit aan bij de koffiecorner op de achtste verdieping. Ik vermoedde een zwart gat in het trapportaal dat heel selectief studenten opzoog en alleen twee gescheiden vrouwen in de veertig en mij doorliet. Zodat ik elke pauze in het geweeklaag over ex-mannen zat. Pas in het tweede jaar ontdekte ik waar iedereen zat: in de kamer van studievereniging Merlijn. Een studievereniging! Ik vermoedde dat ik hier te maken had met de facultaire variant van een studentenvereniging. Het waren de laagtijdagen van het corps, waar elk lidmaatschap gegarandeerd een bijna-doodervaring, een gebrek aan studiepunten en een permanente leververgroting betekende. Ik keek dus wel uit. Ondertussen had ik niet door dat een studievereniging me juist in contact zou brengen met studenten met dezelfde interesses als ik (dikke boeken! reeds lang overleden mensen!). Om nog niet eens over de korting op studieboeken en stapels proeftentamens te spreken.
Fout 4 meteen aftaaien
Hoe spannend de verhalen van Gerda en Marianne over hun exen ook waren, meestal voelde ik me niet zo op mijn gemak tijdens colleges. Zodra het kon, taaide ik af. Naar mijn bijbaantje bij de Albert Heijn, naar de bibliotheek of naar huis waar ik eindeloos lang met mijn vriendinnen in de provincie belde. Zo ontnam ik mezelf de kans om alsnog met mensen bevriend te raken. Want uit hetzelfde onderzoek van Van de Bunt blijkt dat je kans om vrienden te worden, flink vergroot als mensen je vaker zien. Hoe meer studenten elkaar Hoe je wel nieuwe vrienden bij colleges treffen, hoe maakt, lees je op onze site eerder ze vrienden raken. Daar vind je ook tips over Het blijkt zelfs dat mensen andere onderwerpen: een makkelijker vrienden paper schrijven in één nacht, worden met iemand die een tentamen leren in één dag, en hoe je hospiteerrondes eigenlijk niet bij ze past, dan met een geschikdoorkomt. www.advalvas. tere persoon die ze weinig vu.nl>tips&trucs. zien. Gewoon veel rondhangen loont dus. Na die avond dat ik vruchteloos op een telefoontje van mijn moeder had gewacht, besloot ik in actie te komen. Ik werd lid van een sportvereniging zonder enge introductierituelen, vond een leesclubje vol mensen die ook van dikke boeken houden. En ik trok een paar net afgestudeerde provinciaaltjes aan door ze op de gunstige arbeidsmarkt in Amsterdam te wijzen. Vanaf dat moment negeerde ik weer de bezorgde telefoontjes van mijn moeder. Zoals het een echte student betaamt.
Tips & trucs
ADVALVAS
nr 1 — 26 augustus 2015
23
VIPs
Iman van Lelyveld is benoemd tot hoogleraar banking and financial markets. Met zijn leerstoel wil Van Lelyveld het toezicht op de banken verbeteren, zodat risicovol gedrag van banken en crises eerder gesignaleerd kunnen worden.
Goffe Struiksma
Per 1 september is Renée van Schoonhoven benoemd tot bijzonder hoogleraar onderwijsrecht met betrekking tot het beroepsonderwijs. De leerstoel is ingesteld door de Stichting Bijzondere Leerstoelen Onderwijsrecht. Het beroepsonderwijs heeft een relatief korte geschiedenis van wet- en regelgeving. Hoogleraar Stefan Paas krijgt de J.H. Bavinckleerstoel voor missiologie en interculturele theologie. Bavinck was hoogleraar missiologie aan de VU en de toenmalige Theologische Hogeschool in Kampen. Deze leerstoel gaat onder meer over godsdienstwetenschappelijke bezinning op zending.
24
Politie moet beter trainen
N
ederlandse politieagenten moeten beter getraind worden. Dat zegt Peter Renden, die deze zomer bij Gedrags- en Bewegingswetenschappen promoveerde. De politie zelf strijdt met de huidige cao-acties onder andere voor méér training.
Renden vindt dat politietrainingen realistischer moeten worden, zodat de agenten op straat zich zelfverzekerder voelen. Agenten die tijdens hun werk met geweld geconfronteerd worden, voelen zich meer gestrest als ze minder getraind hebben. Daardoor schieten ze minder vaak raak en treden ze minder kordaat op. Renden ontdekte dat als agenten
Jonge gelovigen lijken op elkaar
J
onge christenen en moslims hebben veel overeenkomsten, stelt antropoloog Daan Beekers in zijn dissertatie. “De jongeren kampen met twijfels doordat ze dagelijks worden geconfronteerd met studiegenoten of collega’s die niet of anders geloven. Daarnaast worstelen ze met de afleidingen van hun smartphones en populaire cultuur en hebben ze moeite het gebed in te passen
in hun drukke dagelijkse leven.” Beekers vindt dat er te weinig aandacht is voor de overeenkomsten tussen beide groepen. “In onderzoek worden moslims vooral bestudeerd in het licht van integratieproblematiek. Christenen worden eerder benaderd tegen de achtergrond van ontkerkelijking.” Beekers deed veldwerk onder soennitische moslims en protestantse christenen tussen de 18 en 28 jaar en interviewde 48 jongeren, onder wie evenveel mannen als vrouwen. (DdH)
Erik van Roekel
Crowdsourcing helpt musea bij het digitaliseren van hun kunstcollectie. Experts kunnen namelijk helpen bij de beschrijving van de collectie. Dit concludeerde informaticus Lora Aroyo, samen met collega’s van TU Delft, in het tijdschrift Computer Networks.
onder meer oefenen met een elektrisch geladen mes dat bij contact flink pijn doet, dat een betere leerervaring geeft dan als er een zacht, rubberen mes wordt gebruikt. Momenteel krijgen agenten nog geen zes uur per jaar dit soort praktijktrainingen. (FB)
Zie proefschrift via tinyurl.com/ politietraining.
Zittende bejaarden
O
uderen liggen of zitten overdag buitengewoon veel: gemiddeld 10,3 uur per dag. Marjolein Visser, hoogleraar gezond ouder worden, ontdekte dat de meest inactieve ouderen 83 procent meer kans hebben om binnen 4,5 jaar te overlijden dan actieve ouderen. Ook neemt hun mobiliteit sneller af. Vooral ouderen die in de stad wonen behoren tot de risicogroep, net als ouderen met een hoge Body Mass Index (BMI). (FB)
nr 1 — 26 augustus 2015
ADVALVAS
onderzoeksnieuws
Milieubeleid veilen
B
ij het verlenen van subsidies en vergunningen die met het milieu te maken hebben, kan het voor de overheid slim zijn om de vorm van een veiling te kiezen: de overheid is de koper die van verschillende aanbieders bijvoorbeeld landschapsbeheer inkoopt. Econoom Justin Dijk laat in zijn proefschrift zien dat dit goedkoper en efficiënter is dan werken met vaste partners. Wel plaatst hij de kanttekening dat een veiling niet altijd ook de beste manier is om subsidiegeld te verdelen, omdat soms andere factoren een rol spelen, zoals eerlijkheid tegenover samenwerkingspartners. (WV)
Thuisbevalling is gevaarlijker
Lowlandsexperiment
Liggeld
L Huizen aan het water zijn 6 procent duurder.
W
Meer informatie op www.tinbergen.nl/ discussionpaper/?paper=2305 ADVALVAS
nr 1 — 26 augustus 2015
rbbmr
onen aan het water is geliefd. Economen van de VU onderzochten aan de hand van gegevens uit het kadaster hoeveel meer Nederlanders betalen voor huizen die direct aan het water liggen. Dat blijkt 6 procent te zijn. Huizen die 10 meter van het water liggen, zijn 2 tot 4 procent duurder. En na 40 meter is er geen prijsverschil meer. (WV)
owlands was de ideale onderzoeksomgeving voor jurist en psycholoog Jean-Louis van Gelder, die onderzoek doet naar crimineel gedrag: op zo’n festival hebben veel mensen namelijk drank op. In de echte wereld vinden veel delicten plaats onder invloed van alcohol. Als je wilt weten wanneer mensen over de schreef gaan, is zo’n festival daarom een buitenkansje. Van Gelder zette zijn proefpersonen een virtual-reality-bril op. Ze zagen een situatie gefilmd vanuit hun eigen perspectief waarbij ze 360 graden in het rond konden kijken. Naderhand moesten ze vertellen of ze zich konden inleven in het gefilmde perspectief en of ze anders of hetzelfde zouden reageren. De komende tijd gaat Van Gelder de resultaten analyseren. (WV)
Onderzoeker Reyn van Ewijk ontdekte dat thuisbevallingen gevaarlijker zijn voor vrouwen uit armere regio’s en wijken. “In het verleden werd heel zwartwit over thuis bevallen gedacht. Dat vond men slecht of juist heel goed. Wij hebben ontdekt dat het voor sommige vrouwen geen extra risico geeft, terwijl het voor andere vrouwen wel gevaarlijker is. Het zijn de vrouwen met een sociaalzwakkere achtergrond die meer kans op kindersterfte hebben. In Nederland mag een verloskundige je alleen bij een thuisbevalling helpen als je weinig risico op complicaties hebt. Deze screening wordt door de verloskundige gedaan. Bij laagopgeleide vrouwen is het moeilijker om vast te stellen of alles goed gaat. Ze hebben moeite om over hun eigen lichaam en gezondheid te communiceren. Daardoor kiezen deze vrouwen soms voor een thuisbevalling terwijl ze eigenlijk in het ziekenhuis horen. Dit is trouwens geen taalprobleem: juist vrouwen van allochtone herkomst kiezen vaker voor een ziekenhuisbevalling. Ook vrouwen die verder van het ziekenhuis wonen, kiezen vaker voor een thuisbevalling. Misschien omdat ze geen zin hebben om twintig minuten met weeën in de auto te zitten.” (FB)
Reyn van Ewijk is onderzoeker bij econometrie aan de VU en aan Universiteit Mainz. Hij deed het onderzoek met Meltem Daysal en Mircea Trandafir van de University of Southern Denmark.
25
Charley Ranzijn huisdichter van De Verrekijker
opinie
‘Wij zijn de poëzie van de VU’
Iedereen is welkom in De Verrekijker. Het is vooral een ontmoetingsplek, vindt Charley Ranzijn. ‘Draag hier jouw werk voor!’
estaat De Verrekijker nog? Sinds 17 juli staan er geen nieuwe berichten op jullie Facebook. “In de zomer is het altijd stil op de universiteit. Dus bij ons ook. Maar we gaan weer volop aan de slag met het doel elke dag wat te doen. Natuurlijk willen we veel debatten organiseren en sprekers uitnodigen, maar ook spelletjesavonden en films draaien.” Jij bent naast je studie ook campusdichter. Komt er poëzie in De Verrekijker? “Wij zíjn natuurlijk de poëzie van de VU. Hier gebeurt alles op een speelse manier. Voor de zomer hebben we al enkele poëzieavonden gehouden. En ik ga er ook een cursus creatief schrijven geven. Als mensen hier zelf iets willen organiseren, graag! Dus hierbij een oproepje aan alle nieuwe dichters die aan de VU zijn komen studeren. Kom je werk voordragen en je krijgt gegarandeerd een warm applaus. Ook andere kunstvormen en uitspattingen van individualisme zijn welkom.”
26
De Verrekijker Een groep studenten kraakte 19 mei een leegstaande ruimte in het Wis- en Natuurkundegebouw om er een academisch café te beginnen. De actie was onderdeel van het brede protest tegen het rendementsdenken. Hier moeten ideeën ontstaan voor De Nieuwe Universiteit. Het VU-bestuur gedoogt De Verrekijker.
stimuleren, maar dat hoeft niet altijd in een starre vorm van een spreker aanhoren of aan tafel vergaderen. Dat kan ook met een biertje aan de bar. “Voor de zomer was docent sociologie en actievoerder Boris Slijper te gast. Toen kwam ook de rector binnenlopen en hadden we een heel boeiende en gezellige avond. Door onze open opzet verlopen discussies heel anders dan in het formele vergadercircuit.”
Kwade tongen beweren dat in De Verrekijker vooral activisten van de UvA en krakers komen… “Ons collectief bestaat grotendeels uit VU-studenten en medewerkers. Of je wel of niet studeert, iedereen is welkom, mits je maar respect voor de anderen toont. Maar het klopt dat hier in het begin vaak mensen van de UvA kwamen. We maken allemaal deel uit van de beweging voor De Nieuwe Universiteit. Probleem is dat studenten snel moeten studeren en promoveren. Dat merken we nu na de zomer. Een aantal mensen dat actief was, is weg bij de VU. Dus nieuwe vrijwilligers zijn zeer welkom.”
Charley Ranzijn
Reageren? Mail naar redactie.advalvas@vu.nl. nr 1 — 26 augustus 2015
ICOON Gregor Črešnar/nounproject
B
TEKST EN FOTO DIRK DE HOOG
Is het nou een café of een debatcentrum? “Vooral een ontmoetingsplek. Hier kom je studenten tegen van allerlei studierichtingen, wat interessante gesprekken oplevert. We willen de discussie over de toekomst van de universiteit
ADVALVAS
COLUMN
Staart tussen de benen
H
et nieuwsseizoen van advalvas.vu.nl opende dit jaar met een komkommerpotloodventer. Hij is actief in een studentenwijk, waar, aldus de wijkagent, veel vrouwen rondlopen die ‘frivool gekleed zijn’. Ach ja, Uilenstede, met haar witte stranden onder strakblauwe luchten, windluwe zomermiddagen, met de zachte muziek die overal uit de kleine witte huizen sijpelt en waar alleen maar mooie meisjes wonen die gehuld in piepkleine lapjes naar college huppelen, of naar een stil stukje gras waar ze lekker boekjes kunnen lezen terwijl ze elkaar masseren en tussen al hun lieve teentjes een madeliefje steken. Geef die potloodventer eens ongelijk, behalve dan het feit dat hij misschien zijn piemel beter binnenboord zou kunnen laten en iets onschuldigs met zijn leven zou kunnen doen als cocktails mixen in een kokosnoot. Dat zijn natuurlijk de replieken waar je, als je een potloodventer tegenkomt, pas later op komt. Mijn engste exhibitionist (misschien wel
ADVALVAS
nr 1 — 26 augustus 2015
Roos van Rijswijk de enige écht enge) zag ik toen ik vijftien was. Ik Tegenover mij stond met mijn fiets in begon een man zijn een lift en tegenover mij lid te beroeren begon een man zijn lid te beroeren. Hij liep naar me toe. In het uur dat de lift er voor mijn gevoel over deed om omhoog te komen, naar het stationsplein, was het mijn hartstochtelijke doel hem uit te schelden. Alleen; ik was zo verbaasd en bang dat er geen geluid kwam. Eenmaal buiten kwam mijn stem pas terug toen die lul al lang en breed in de massa op was gegaan. Nu, vijftien jaar later (een leven vol gewenste en ongewenste intimiteiten, al dan niet gelardeerd met penissen), was het anders gegaan. Ervaring heeft geleerd dat een schreeuw vaak helpt, of zelfs hard lachen of een gevatte grap (ik herinner me het verhaal van een fors gebouwde kennis; ze zette een lage stem op, leunde naar haar belager toe en zei: die van mij is groter). Ze rennen weg met de metaforische staart tussen de benen. Het is makkelijk om achteraf en op veilige afstand lollig te doen over dit soort types, maar het is ook riskant om te ginnegappen over potloodventers. Want: er gaat er
weleens eentje verder. En de andere kant op: er is er ook weleens eentje danig in de war, met grote behoefte aan hulp. Bovendien, mag je wel grappig doen over iets dat wellicht symbool staat voor de seksualisering van vrouwen in het algemeen? Beetje jammer alleen, dat je zo’n kerel (met bakkebaarden en in trainingspak, kom op hee) niet kapot kan relativeren als je ’m tegenkomt. Je kunt ’m zelfs niet ter plaatse onschadelijk maken door hem een voorliefde voor kleurplaten voor volwassenen toe te kennen, of door te bedenken dat hij waarschijnlijk maar één vriend heeft, via internet, dat die hem filmpjes stuurt van auto-ongelukken en de vieze man daar ’s avonds niet van kan slapen. Nee, je moet 112 bellen of al je ballen bij elkaar schrapen en hopen dat de potloodventer niet te fijnbesnaard is voor je hilarische opmerkingen over zijn lid. Afijn, als u me zoekt: ik ben even buiten. Madeliefjes tussen m’n tenen, hardop ongepaste grappen maken. Het werd wel weer eens tijd.
Reageren? Mail naar redactie.advalvas@vu.nl.
27
Rector Vinod Subramaniam
‘Wetenschap is niet neutraal’ De nieuwe rector Vinod Subramaniam houdt van een open debat, dat best fel mag zijn. Een kennismaking. DOOR DIRK DE HOOG FOTO PETER GERRITSEN
D
Blijkbaar ben ik als beste beschikbare kandidaat uit de bus gerold. Waarom dat zo is, moet je vragen aan degenen die mij benoemd hebben.”
Over eigen grenzen leren kijken e kamer van Vinod Subramaniam staat begin augus- Maar het thema diversiteit staat wel hoog in zijn vaandel. “De VU heeft relatief veel tus vol met verhuiskratstudenten met een niet-westerse achterten. Niet dat de nieuwe grond. Dat geeft deze universiteit een VU-rector zich nog moet eigen karakter. Hier tref je duidelijk een installeren, maar het afspiegeling aan van de samenleving. Dat bestuur gaat verhuizen spreekt me aan. Culturele diversiteit is naar de D-vleugel van het hoofdgebouw. een verrijking. Het brengt verschillende Verhuizen is Subramaniam wel gewend. perspectieven naar voren, wat de kijk Hij is in 1967 geboren in Madras (India), op zaken verbreedt. Bij een homogene ging naar school in New Delhi, studeerde gemeenschap is vaak minder debat. En elektrotechniek en technische natuurechte discussie is een voorwaarde voor kunde aan twee universiteiten in de excellentie.” Verenigde Staten, werkte in Duitsland en Zo kijkt hij ook aan tegen de van Engeland. In 2004 kwam hij naar Nederoorsprong gereformeerde identiteit van land als hoogleraar nanobiofysica aan de de VU. “LevensbeschouUniversiteit Twente, waar wing is een belangrijk hij fundamenteel onderonderdeel van iemands zoek deed naar eiwitten ‘Wacht even! identiteit. Daar hoort die te maken hebben met Vergeet niet religie bij, net als cultude ziekte van Parkinson. dat ik tien jaar rele achtergrond. Die Sinds 2013 is hij ook direchoogleraar ben bepalen hoe je tegen teur van het wetenschapgeweest’ zaken aankijkt, ook naar pelijke instituut Amolf in de wetenschap. WetenWatergraafsmeer. schap is niet neutraal. ‘Hij brengt diversiteit, Iedereen heeft vooroordeinternationale ervaring len en meningen. Het is en perspectief mee’, aldus belangrijk die opvattingen het persbericht over zijn bespreekbaar te maken benoeming. In de sociale in een open debat, dat media verschijnen al snel fel mag zijn, maar wel met respect voor opmerkingen dat hij vooral is benoemd elkaar.” vanwege zijn etnische afkomst. Er komt Zo’n debat ziet de nieuwe rector als een een brede glimlach op zijn gezicht als ik bijdrage aan academische vorming. “Dat vraag of hij zich een excuus-allochtoon leer je niet uit een boekje wijsbegeerte en voelt. “Binnen de universiteit is een zorgethiek. Het is belangrijk dat studenten vuldige sollicitatieprocedure gevolgd.
28
over hun eigen grenzen heen leren kijken. Dat kan op verschillende manieren. Toen ik elektrotechniek studeerde in de VS, volgde ik ook vakken als archeologie en kunstgeschiedenis. En schreef stukjes voor de universiteitskrant. Dat heeft mijn horizon enorm verbreed. Die ruimte moeten alle studenten krijgen en nemen. Actief zijn in een studentenvereniging of in een bestuur draagt ook bij aan die vorming. De universiteit moet dat mogelijk maken, net als activiteiten buiten het officiële onderwijsprogramma. Het On the Roof Filmfestival begin september vind ik dan ook een mooi initiatief.” Bij de werkvloer Subramaniam staat vooral bekend vanwege zijn onderzoeksactiviteiten. Amolf, waarvan hij directeur was, staat internationaal hoog aangeschreven als wetenschappelijk instituut voor fundamenteel onderzoek van de materie. De VU heeft echter nog een hoop werk te verzetten op het gebied van onderwijs. Is hij daar dan wel de geschikte man voor?
nr 1 — 26 augustus 2015
ADVALVAS
campus
wat het verschil tussen de VU en de UvA is. Dus zet Amsterdam op de kaart. Daarbij gaat het om de inhoud, de vorm komt vanzelf wel. Ik weet niet of er per se één bètafaculteit moet komen. Wel dat het verstandig is dat die faculteiten intensief samenwerken.”
Subramaniam: ‘In India weten studenten echt niet wat het verschil tussen de VU en de UvA is’ “Wacht even! Vergeet niet dat ik tien jaar hoogleraar ben geweest in Twente. Daar heb ik veel onderwijs gegeven in zowel de bachelor- als masterfase bij vijf opleidingen. Onderwijs is een kerntaak van de universiteit. Ik hoop colleges te kunnen blijven geven. Als bestuurder wil ik direct betrokken zijn bij de werkvloer. Hier zijn 25.000 jonge mensen die graag willen leren. Dat vind ik een uitdaging.” De laatste tijd doet de mening opgeld dat er te veel studenten zijn. Zeker nu de overheid steeds minder geld per student geeft en de uitval groot is. Moet er selectie voor de poort komen? Subramaniam lacht. “Voordat ik in de VS ging studeren, moest ik voor de Indian Institute of Technology toelatingsexamen doen. Er waren 200.000 kandidaten voor circa 1500 plaatsen. Dat is echt selectie. Maar
Vragen van lezers Lezers van Advalvas stelden via Facebook ook vragen aan de rector. De antwoorden vindt u op advalvas.vu.nl.
ADVALVAS
nr 1 — 26 augustus 2015
ik zie daar niets in. Je laat ontzettend veel talent verloren gaan en het is nog maar de vraag of je echt de beste studenten selecteert. Ik ben er wel voor om via matching zoveel mogelijk studenten op hun goede plek te krijgen. Iemand meldt zich bijvoorbeeld aan voor natuurkunde, maar blijkt zich meer thuis te voelen bij scheikunde. Dan moet je dat snel onderkennen en kunnen regelen. Ik ga ervan uit dat álle studenten talenten hebben. Het is aan de universiteit die talenten optimaal te ontwikkelen en, waar nodig, daar wat extra’s voor te doen. Maar ja, er zullen altijd mensen buiten de boot vallen.” Amsterdam op de kaart Over de samenwerking VU en UvA kan hij kort zijn. “Ik kijk vanuit internationaal perspectief. Amsterdam heeft op wetenschappelijk gebied een grote potentie, maar dan moet je binnen de regio wél samenwerken. Zo doen andere universiteitssteden, zoals Boston en Sjanghai, het ook. In India weten studenten echt niet
Geen toverstafje Hoe denkt hij over de brede onrust in de academische wereld? “Wat op de achtergrond een belangrijke rol speelt is dat er steeds meer studenten komen, maar de universiteiten minder geld krijgen. We moeten de maatschappelijke discussie aangaan hoeveel geld de samenleving overheeft om jonge mensen fatsoenlijk te laten studeren”, aldus Subramaniam. Maar van de specifieke situatie op de VU wil hij nu geen analyse geven: “Ik ga eerst goed luisteren naar wat precies de problemen en pijnpunten zijn. En daarna vragen hoe we die samen als academische gemeenschap kunnen oplossen. Want ik kan dat niet alleen. Ik heb geen toverstafje.”
Reageren? Mail naar redactie.advalvas@vu.nl. advertentie
ZES KOOP EN VERKOOP UW
TWEEDEHANDS BOEKEN 29
Restaurant
n va nt. ten ura os ta p k res t o et en lt h tud ee n s ord ee eo at b ga en ek ten we it e d e as u Om valv ad
Medewerkersvoorstelling
Volksmaaltijd met panorama Canvas
Into jazz New York Round Midnight Vrijdag 18 september Aanvang 20.30 uur VU-medewerkers € 3,Studenten € 13,griffioen.vu.nl
Dick Roodenburg, publiciteitsmedewerker Griffioen
30
FOTO Thomas Huisman
Cultuurcentrum Griffioen Uilenstede
Jazz, je moet ervan houden. Voor liefhebbers is Miles Davis het muzikale genie van de twintigste eeuw, anderen scheren zich weg zodra ze het j-woord horen. Maar hoe weet je of je van jazz houdt als je het niet kent? De avond New York Round Midnight is een prima introductie. Elf musici uit het puikje van de nederjazz nemen je mee naar het nachtleven in de Broadwayclubs in het New York van de jaren vijftig en zestig. Van de swing van Count Basie en de kwetsbaarheid van Billie Holiday tot de hardbop van Art Blakey en de improvisaties van Oscar Peterson: de muziek klinkt nog steeds actueel. VU-medewerkers betalen slechts drie euro en krijgen daarvoor ook nog twee drankjes.
CONCEPT Volksmaaltijden bovenin het oude Volkskrant-gebouw. Een plek voor studenten en alleenstaande moeders. Maar ook voor makelaars en punkrockers, dandy’s en dichters. Voor afwassers, onderwaterlassers, biologen, arbeiders, nachtvlinders en kunstenaars, zo staat op de website te lezen. SFEER Open en gemakkelijk. Je zit op leuke, ouderwetse stoelen of de lange bank. Het publiek is dus divers: studenten, toeristen en BN’ers. Het restaurant is vrij donker en er is fijne muziek. Het mooiste is het uitzicht: een panoramaview over Amsterdam. ETEN Je krijgt direct een karaf water. Daarna een broodje met olijfolie en boter. Er is een beperkte keuze aan gerechten. Wij bestellen beiden de American Escalope; mals kalfsvlees met een crunchy kruidenkorstje, gegrilde groenten en zelfgemaakte frietjes, met daarbij een fles Shiraz. Heel lekker, maar voor een flinke maaltijd moet je hier niet zijn. Meer frietjes bijvoorbeeld was niet verkeerd geweest. BEDIENING Niet opdringerig. Ze dragen eigen kleding, een beetje fabrieksvintage. En ze nemen de tijd om de wijn met je door te nemen. TIP Neem de wijn die een tikje duurder is dan de huiswijn. Dat scheelt je slechts twee euro, maar die is echt beter. AANRADER Ja, voor wie een snelle, lekkere hap wil. PRIJS Voor 50 euro heb je een fles wijn en twee hoofdgerechten. WAARDERING
CANVAS Wibautstraat 150, 7de etage volkshotel.nl/en/canvas Malou Janssen, masterstudent communicatie- en informatiewetenschappen
Ook GRATIS UIT ETEN voor Advalvas? Mail naar redactie.advalvas@vu.nl. nr 1 — 26 augustus 2015
ADVALVAS
cultuur Op kamers
De eenkamerwoningen van Uilenstedebewoners zijn hetzelfde. Hun verhalen beslist niet.
Uilensteders 01
“D
e man bij wie ik een kamer in de Bijlmer huurde, blowde elke week voor zo’n dertig euro aan weed. Van op mezelf wonen had ik me iets anders voorgesteld. Ik was blij als ik naar school kon. Dan had ik rust. Omdat hij ’s nachts soms voor mijn kamerdeur stond te roepen, draaide ik die altijd op slot. Meestal stond hij daar omdat hij dacht dat ik van hem stal. Ik tel mijn bananen gewoon na, rare zwerver, riep hij dan. Ik wist dat als ik eenmaal op Uilenstede een kamer zou hebben, het niet zou tegenvallen. Zes keer ben ik wezen hospiteren. De laatste keer had ik er weer geen goed gevoel over. Maar ik zat nog in de metro naar huis toen ik al door de eenheid gebeld werd om me te feliciteren!
ADVALVAS
nr 1 — 26 augustus 2015
Michaël Sharon 21 Eerstejaars communicatiewetenschappen, Leiden Flat B Door Floor Bal Foto Peter Valckx
Wil je ook in Uilensteders? Mail naar redactie.advalvas@vu.nl.
31
Griff
32
door Merlijn Draisma
nr 1 — 26 augustus 2015
ADVALVAS