Nr 8
3 december 2014 Thomas van Beersum wil Israël boycotten
Hoe Asscher met het Turkenrapport aan de haal ging
Bijbaan: theedrinken bij de oude buurvrouw
‘We wisten niet dat de UvA-nood zo groot was’
Onafhankelijk magazine van de Vrije Universiteit — www.advalvas.vu.nl
Philip Huff
‘Literatuur is opschrijven wat pijn doet’ pag 20
HOE VER KIJK JIJ? We leven in een snel veranderende samenleving, met grote maatschappelijke vraagstukken. Dat vraagt om mensen die verder kijken. Verder dan het voor de hand liggende, verder dan het bekende. Mensen die verder kijken zijn op hun plek bij de VU. De VU stimuleert haar medewerkers buiten hun eigen afdeling en eigen vakgebied te kijken. Om nieuwe wegen in te slaan. Om samen te werken aan toonaangevend onderzoek en onderwijs. De VU is een universiteit die midden in de maatschappij staat. Met de blik gericht naar buiten. VU is verder kijken.
Ben jij een medewerker van de VU? Kijk dan voor een overzicht van alle interne vacatures op: WWW.VU.NL/VUNET/VACATURES Ben jij geen medewerker van de VU maar wel ge誰nteresseerd om bij de VU te werken? Kijk dan op: WWW.WERKENBIJDEVU.NL
INHOUD
jaargang 62 — nr 8
VU NU Vrijdag 28 november 2014, 09.57 » Hoofdgebouw, wortelbedeling in het kader van de Beweegweek. Want kauwen is goed voor de hersenen. Foto Peter gerritsen
Eerstejaars Thomas van Beersum voert actie voor Palestina
6
Thijl Suniers onderzoek werd mikpunt van de politiek
10
Goed bijverdienen: SeniorenStudent
16
Studenten op bezoek bij schrijver Philip Huff
20
En verder Online nieuws
4
Opinie: VU & fossielen
8
Column: Harmen Verbruggen
9
Onderzoeksnieuws
14
Advalvas online
23
Opinie: geesteswetenschappen
24
Column: Roos
25
Campus: studeren met handicap
26
PP
28
Cultuur: cabaret en restaurant
30
Sleutelgat
31
Griff
32
Coverfoto Martijn Gijsbertsen
Het volgende nummer verschijnt op 17 december 2014.
onafhankelijk magazine van de Vrije Universiteit Redactieadres De Boelelaan 1105 kamer 1-D-40 1081 HV Amsterdam redactie.advalvas@vu.nl Hoofdredacteur Marieke Schilp Redactie Floor Bal, Peter Breedveld, Dirk de Hoog, Marieke Kolkman, Welmoed Visser Eindredactie Win Castermans, Welmoed Visser Secretariaat Anna Jansen (020) 5985630 secretariaat.advalvas@vu.nl Basis Ontwerp Luis Mendo - GOOD Inc. Vormgeving Rob Bömer, rbbmr.nl
ADVALVAS
Medewerkers Merlijn Draisma, Nico den Dulk, Peter Gerritsen, Martijn Gijsbertsen, Jordi Huisman, Roos van Rijswijk, Dick Roodenburg (Griffioen), Bas van der Schot, Nienke Stumpel, Peter Valckx Copyright HOP-kopij Hoger Onderwijs Persbureau, Amsterdam VU-advertenties zie secretariaat Commerciële advertenties Bureau Van Vliet (023) 5714745 Druk Opmeer drukkerij BV, Den Haag
nr 8 — 3 december 2014
3
Abonneer je op het laatste nieuws online ‘Integriteitsorgaan LOWI moet meer macht krijgen’ Het Landelijk Orgaan Wetenschappelijke Integriteit moet meer bevoegdheden krijgen, zoals inzage in de computers van beschuldigde wetenschappers en een bindend advies aan universiteiten.
Vlaanderen is in bij Nederlandse studenten Het Vlaamse onderwijs trekt meer Nederlanders dan omgekeerd. Die onbalans kost Vlaanderen 134 miljoen euro per jaar.
Dex Elmont tweet het leukst Geneeskundestudent Dex Elmont is gekozen tot de leukst twitterende sporter van Nederland. De Europees kampioen judo, op Twitter beter bekend als @DexElmont, won de jaarlijkse verkiezing van sportblog Linkeballen.nl.
Wie hebben er een gesigneerde Fokke & Sukke gewonnen? Drones en Syriëgangers in Pakhuis de Zwijger Wetenschappers willen minder lesgeven Vaste bonus per proefschrift verdwijnt Vreedzaam vechten met IS
Voor al het laatste nieuws: advalvas.vu.nl 4
‘Onderwijskwaliteit belangrijker dan Engels’
G
oed onderwijs is belangrijker dan dat het onderwijs in het Engels is, vindt de studentenraad. ‘Wil je een goed scorende Nederlandstalige universiteit zijn, of een matig presterende internationale?’ ,vraagt studentenraadslid Jitske Huitema zich af in haar eerste blog op de website van Advalvas. Puur het aanpassen van de voertaal maakt een universiteit namelijk niet internationaler, stelt Huitema, laat staan dat je zo de kwaliteit behoudt die zij met de Nederlandstalige benadering zou hebben. Als een docent zich niet vrij en duidelijk in het Engels kan uitdrukken, komt de stof niet goed over. De meeste internationale studenten komen bovendien naar de VU voor een minor, schrijft Huitema. ‘Moeten we dan de hele opleiding in het Engels aanbieden, of kunnen we beter aandacht besteden aan goede minoren?’ Huitema ziet meer in een bredere aanpak van internationalisering: niet alleen een Engelstalige campus, maar ook bijvoorbeeld een buddyprogramma voor internationale studenten. (MS)
Vanaf nu gaan leden van de studentenraad tweewekelijks bloggen op de site: advalvas.vu.nl>blogs&columns.
Peter Valckx
RSS feed
Jitske Huitema
Geen basisbeurs voor vierdejaars
Vierdejaars bachelorstudenten krijgen vanaf volgend collegejaar geen basisbeurs meer.
H
et kwartje is nog lang niet bij iedereen gevallen. Dat blijkt uit een brandbrief die de Groningse studentenpartij Calimero naar de Eerste Kamer heeft gestuurd. Daarin krijgt minister Bussemaker het verwijt dat ze de spelregels voor zittende studenten tijdens het spel verandert en dat ze ernstig tekortgeschoten is in de voorlichting: “Het lijkt alsof het bewust is verzwegen. Zowel
door de media als door landelijke studentenorganisaties is dit niet opgemerkt, ondanks de grote impact voor huidige studenten.” Het is ook verwarrend. Op de website van het ministerie van OCW staat: ‘Voor studenten die voor 1 september 2015 al studiefinanciering ontvingen en in hun bachelor- of masterfase zitten, verandert er niets. Zij houden het recht op een basisbeurs, zo lang zij in de bachelor- of masterfase zitten.’
Wie vervolgens stopt met lezen, verkeert in de veronderstelling dat vierdejaars, net als voorheen, de basisbeurs mogen opmaken die eigenlijk voor hun masteropleiding bedoeld is. Maar het grote verschil is dat de basisbeurs voor de masterfase per 1 september 2015 verdwijnt. Wat er niet meer is, kun je niet krijgen, redeneert minister Bussemaker. (HOP)
Meer hierover op: advalvas.vu.nl>nieuws>27-11 nr 8 — 3 december 2014
ADVALVAS
advalvas_online
(Re)tweets ‘Wetenschapsvisie waardeloos zonder geld’
D
Een selectie uit de opvallendste tweets van de afgelopen dagen
e Wetenschapsvisie 2025 van minister Bussemaker en staatssecretaris Dekker zal nergens toe leiden als er geen extra geld voor wetenschap komt. Dat stelt de Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen. Het genootschap van topwetenschappers reageert sceptisch op de plannen die de bewindslieden vorige week naar buiten hebben gebracht. De beleidsvoornemens van het kabinet zullen ‘volstrekt onvoldoende blijken’ om de goede prestaties van de Nederlandse wetenschap in stand te houden als het kabinet niet over de brug komt. De KNAW stelt dat de wetenschap twintig à vijfentwintig procent meer budget nodig
@Matthijs85 1-12_Second Love gebruikers te ontmaskeren door lek “Beveiliging niet nodig; gebruikers gaan zorgvuldig met gegevens om” http://www.nutech.nl/ internet/3940463/gebruikers-datingsitesecond-love-ontmaskeren-lek.html … Door een lek bij Second Love, een site voor mensen die vreemdgaan, was het mogelijk om op basis van een e-mailadres te controleren of iemand een profiel had. Misschien is iemand oppikken in de kroeg toch wel zo veilig.
heeft. “Als er iets is dat de toekomst van de Nederlandse wetenschap bedreigt, dan is het wel dat de investeringen structureel veel te laag zijn.” Eigenlijk zou drie procent van de Nederlandse rijkdom (het bruto binnenlands product) in wetenschap moeten worden geïnvesteerd, aldus de KNAW. Dat hebben de landen van Europa in het jaar 2000 met elkaar afgesproken, maar daar houden ze zich nog niet aan. Nederland zit nu op twee procent en het kabinet mikt op 2,5 procent. Om de mening van wetenschappers te horen over de toekomst van het wetenschapsbeleid, heeft de KNAW een online forum geopend: Podium.knaw.nl.
@advalvas_vu 1-12_’Universiteit ontwijkt het Zwarte Piet-debat’, betogen 5 wetenschappers. Hoe is de status van Zwarte Piet aan de VU? http://www.volkskrant.nl/opinie/ universiteit-ontwijkt-het-zwarte-pietdebat~a3801242/?akamaiType=FREE … We hebben hem nog niet gespot op de VU, maar op het VUmc was Piet nog ouderwets zwart. Pieten op de VU gespot? Stuur je foto naar redactie. advalvas@vu.nl.
Meer hierover op: advalvas.vu.nl>26-11
(Te) veel petten
@FrederiqueSix 25-11_2/2 @mariekeschilp @advalvas_vu bij soc wetenschappen geef je 70% onderwijs. Dan raakt onderzoek ondergesneeuwd. #anderecijfers! Six reageert op een bericht op de site van Advalvas dat slechts 4% van de wetenschappers onderwijs zijn belangrijkste taak vindt. Hoe zit dat op jouw faculteit?
twitter/facebook/issuu
English Het verzet
Op de VU kunnen de gemoederen hoog oplaaien. Wie maken zich druk, en waarover? Zie advalvas.vu.nl> achtergrond>Het VU-verzet
Vlekken
Gaby den Held in gesprek met een uitgever die spreekt over verhaallijnen als vlekken. Zie advalvas.vu.nl> blogs&columns
ADVALVAS
nr 8 — 3 december 2014
@ARLodder 25-11_Classic bad IT design: Don’t ask how IT can support you, but ask how you can support IT - academics @vuamsterdam have to do e.g. e-HRM-tasks
Nederlandse hoogleraren hebben samen minstens zeventienduizend nevenfuncties.
R
uim tachtig procent van de 5.800 hoogleraren aan Nederlandse universiteiten heeft een nevenfunctie. En vaak zijn het er veel meer dan één. Dat blijkt uit een onderzoek van De Groene Amsterdammer onder 750 hoogleraren. Een derde van deze nevenfuncties is nergens gemeld. Volgens de journalisten is er sprake van ‘een flinke schaduwuniversiteit’: 28 procent van de hoogleraren geeft aan gevallen van (de schijn van) belangenverstrengeling te kennen.
Het register van De Groene is openbaar en in te zien via: tinyurl.com/nevenfunctiesprofs
thenounproject.com/rbbmr
Filosoof Jelle van Baardewijk wordt niet blij van al dat Engels aan de VU. Zie advalvas.vu.nl>opinie
@Eduard_Schmidt 24-11_Grap van twee wetenschappers: Een journal dat een paper accepteert met heel vaak: ‘get me of your fucking mail list’: http://www.iflscience.com/technology/ journal-accepts-paper-reading-get-meyour-fucking-mailing-list … De Australische informaticus Peter Vamplew was het zat om zo vaak gemaild te worden door een derderangs wetenschapstijdschrift. Hij mailde een op het web al langer rondgaand artikel terug, met daarin 863 keer het verzoek ‘get me of your fucking mail list’, ook in de tabellen en tussenkopjes. Het stuk werd blindelings geplaatst in de International Journal of Advanced Computer Technology. Oeps. 5
Bachelorstudent Thomas van Beersum ‘VU werkt mee aan bezetting Palestina’
6
nr 8 — 3 december 2014
ADVALVAS
in actie
Eerstejaars politicologie Thomas van Beersum (22) zet zich in voor rechtvaardigheid in Palestina. Hij voert actie voor een boycot van Israël door de VU.
Door WELMOED VISSER FOTO PETER VALCKX
J
ij vindt dat de VU alle banden zou moeten verbreken met academische instituten en bedrijven die de bezetting van de Palestijnse gebieden direct of indirect steunen. Denk je dat boycotten een effectief middel is? “Ja, een boycot is niet hét middel, maar wel een middel naar bevrijding. Bestaande banden die de VU heeft, bijvoorbeeld met de universiteit van Haifa, dragen bij aan het normaliseren van de bezetting van Palestina. Dit maakt de VU medeplichtig aan de bezetting.” Academische contacten kunnen toch juist ook een bijdrage leveren aan de discussie over de Palestijnse kwestie? “De universiteit van Haifa stelt beurzen beschikbaar voor Israëlische militairen. Daarmee draagt ze bij aan de bezetting en de VU indirect ook. Of neem de diversiteitsreis naar Israël die de VU al jaren organiseert. Daarbij zijn allerlei contacten met Israëlische organisaties die de bezetting expliciet steunen.” Zo lang je ook de andere kant laat zien, is daar toch niets mis mee? “Dan ga je ervan uit dat het een symmetrisch
ADVALVAS
nr 8 — 3 december 2014
conflict is met gelijkwaardige partijen, maar dat is niet zo. Er vallen zo veel meer slachtoffers aan de Palestijnse kant, daar is zo veel meer armoede en ellende door de bezetting. De kant van onderdrukten en onderdrukker zijn niet gelijk. Het woord conflict is eigenlijk al oneerlijk. Het is een bezetting.” Wat schiet je op met een boycot? “Israël zal niet zonder verzet stoppen met het bezet houden van de Palestijnse gebieden. UCLA, de universiteit in Los Angeles, heeft onlangs na veel discussie besloten om geen producten meer te gebruiken van bedrijven die geld verdienen aan de bezetting van de Palestijnse gebieden. Ik zou heel graag willen dat de VU ook zo’n signaal afgeeft.” Jij bent een van de initiatiefnemers van SRP: Studenten voor Rechtvaardigheid in Palestina. Jullie zijn een nieuwe organisatie. Hoe loopt het tot nu toe? “Goed. Sinds afgelopen zomer werken we met zo’n vijf VU-studenten aan de oprichting van SRP. De eerste tijd was dat erg low-profile, nu treden we ook naar buiten. Vandaag heb ik voor het eerst geflyerd buiten bij de VU en de reacties waren overwegend positief. Er was één oudere vrouw die van haar fiets stapte en riep: “Israël is een oase.” “Ja, maar wel een gestolen oase”, zei mijn collega-flyeraar. Toen fietste ze snel door. We hebben nu een paar dagen een
SRP De pas opgerichte SRP (Studenten voor Rechtvaardigheid in Palestina) is de eerste studentenvereniging in Nederland die zich bezighoudt met de Palestijnse kwestie. SRP informeert geïnteresseerden via flyers en facebook over haar activiteiten: facebook. com/palestinasolidariteit.
Thomas van Beersum 2014 Student politicologie Sinds 2012 Landelijk coördinator Massalijn, een antiimperialistisch mediacollectief Sinds 2012 Medeoprichter Strijd Tegen Racisme
facebooksite en al meer dan 770 likes. Het is dus iets wat leeft.” Waarom stonden jullie buiten? “Een verzoek om binnen te flyeren is afgewezen. Zogenaamd omdat de VU geen partij wil kiezen in deze kwestie. Maar vorige week waren wel de Israëlische ambassadeur en een delegatie van Haifa University op bezoek. Onder het mom van onpartijdigheid geeft de VU zionisten een platform, terwijl ons de mond wordt gesnoerd.” Voel je je tegengewerkt door de VU? “Absoluut. We hebben al een tijd geleden gevraagd om ruimtes te mogen gebruiken voor onze activiteiten en we worden keer op keer tegengewerkt. De VU heeft van oudsher warme banden met Israël; dit is zeker een reden waarom ze ons niet de ruimte geeft om onze visie te uiten.”
Waarom maak jij je eigenlijk zo druk om de Palestijnse kwestie? “Ik snap niet dat niet veel meer mensen dat doen. Als je je bewust bent van hoe Israël de Palestijnen onderdrukt, moet je daar iets mee. Nederland is altijd een bondgenoot van Israël geweest, we verhandelen er ook wapens. Ik vind het mijn verantwoordelijkheid om me daartegen te verzetten.”
7
VU, haal je geld weg uit fossiele industrie
De Vrije Universiteit profiteert van een industrie die het klimaat verwoest, vinden de leden van actiegroep DivestVU. DOOR NADYA MILEVA EN THOMAS GALLAS BEELD BAS VAN DER SCHOT
K
limaatverandering is een van de grootste problemen van onze generatie, en universiteiten hebben een morele verplichting dit te verweven in hun beleid. Dit gebeurt onvoldoende. Studenten van de VU worden enerzijds wél onderwezen over de gevaren van klimaatverandering, maar tegelijkertijd investeert de universiteit zélf in kolen-, olie-, en gasbedrijven. Om hier verandering in te brengen hebben wij – studenten, alumni en hoogleraren – de actiegroep DivestVU opgericht. Dit initiatief komt voort uit de internationale beweging Fossil Free. Wij lobbyen bij instituten om hun investeringen weg te halen uit de fossiele brandstoffenindustrie; een industrie die op systematische wijze de toekomstige leefbaarheid van deze planeet te grabbel gooit. De VU is op verschillende manieren betrokken bij de financiering van deze industrie, zowel direct (via een fonds van de VU-Vereniging van 15 miljoen euro) als indirect (via de banken van de VU, die haar spaargeld uitlenen aan fossiele brandstofbedrijven). Wij vinden het immoreel om te profiteren van een industrie die het klimaat verwoest. Dat is net zo immoreel als de
8
activiteiten van die bewuste industrie zelf. Er is ook een financieel argument tegen investeringen in fossiele brandstofbedrijven. Veel financiële instellingen, bijvoorbeeld HSBC, Goldman Sachs en Morgan Stanley, waarschuwen voor de risico’s van dergelijke investeringen. Zij voorzien een toekomst waarin de reserves van bedrijven als Shell en BP grotendeels waardeloos worden, door bijvoorbeeld strengere overheidsregulering omtrent CO2-uitstoot. En de verwachting is dat deze regulering niet heel lang op zich laat wachten. Dat zou volgend jaar al kunnen gebeuren, tijdens de klimaatonderhandelingen in Parijs. Een belangrijke reden om restricties op te leggen aan het uitstoten van CO2 is dat er veel meer reserves van olie, kolen en gas zijn dan veilig is om te verbranden. Om een redelijke kans te hebben dat klimaatverandering niet desastreus zal uitpakken, zal tachtig procent van de bekende reserves van fossiele brandstoffen onder de grond moeten blijven. De beurswaarde van fossiele brandstofbedrijven is dus grotendeels gebaseerd op deze onbruikbare reserves. Dit wordt in de financiële wereld de Carbon Bubble genoemd. Investeren in een (letterlijk en figuurlijk) fossiele industrie is dus niet alleen immoreel, het getuigt bovendien ook van een slecht financieel strategisch inzicht. Wij proberen deze boodschap over te brengen aan het bestuur van de VU. Binnenkort hebben we een eerste afspraak met het college en brengen bovenstaande kwesties ter sprake.
DivestVU stuurt aan op het maken van de volgende afspraken: 1) De VU biedt volledige transparantie over haar directe en indirecte investeringen in fossiele brandstofbedrijven. 2) De VU committeert zich aan het desinvesteren uit fossiele brandstofbedrijven.
nr 8 — 3 december 2014
ADVALVAS
opinie
wisselcolumn
Ricardo revisited
N Nadya Mileva en Thomas Gallas, studenten environment and resource management, namens DivestVU Reageren? Mail naar redactie.advalvas@vu.nl. ADVALVAS
nr 8 — 3 december 2014
foto StudioVU/Riechelle van der Valk
Wat kun jij doen? Teken onze petitie. We hebben al ruim vijfhonderd handtekeningen en dit is onze sterkste legitimering: hoe meer handtekeningen, hoe krachtiger de boodschap zal zijn voor het bestuur. Ga hiervoor naar Facebook DivestVU. En als je betrokken wilt raken bij de campagne, mail naar divestvu@ gmail.com. We willen dat onze universiteit zowel financieel als ecologisch duurzaam opereert en de toekomst van onze generatie en planeet in acht neemt. Zelfs de Rockefeller Foundation heeft haar volledige fonds van $50 miljard (let wel: verdiend met het verkopen van olie) teruggetrokken uit fossiele brandstofbedrijven.
Harmen Verbruggen oud-decaan, hoogleraar internationale milieueconomie
minder fouten typen dan zijn secretaa tien jaar als decaan alleen resse, het typewerk toch moet overlaten maar over het onderwijs te aan de secretaresse. Daarin heeft zij een hebben vergaderd, ben ik comparatief voordeel. Dat is efficiënt. zelf weer gaan doceren. Ik Leuke sommetjes kunnen deze wet heb een nieuw vak opgezet verduidelijken. De studenten, zo is mij voor eerstejaars econogebleken, vinden dat moeilijk. Vaak men met als leerdoelen: ontbreekt het inzicht, het kwartje is dan vertrouwd maken met de economische nog niet gevallen. wetenschap en inwijden in het ‘superiComparatief voordeel is voor economen eure’ denkraam van een econoom. En een gevleugeld begrip. We weten precies dat allemaal opgehangen aan actuele waar we het over hebben. Zo liep ik laatst maatschappelijke vraagstukken. Na zes langs de transparante weken colleges weet de werkplek van mijn afdestudent(e) of hij of zij de lingshoofd, die ik stamjuiste studie heeft geko‘Dit is niet mijn pend van nijd achter zijn zen. Goed voor de motivacomparatief computer zag worstelen tie als dat zo blijkt te zijn, met het invullen van een en zo niet, snel naar iets voordeel’ gastvrijheidsverklaring. anders omkijken. “Dit is niet mijn comparaHet denkraam van een tief voordeel”, brieste hij. econoom bevat belangVol begrip stemde ik in. rijke inzichten die breed Gevraagd aan de betreftoepasbaar zijn. Een van fende bestuurders waarom die inzichten betreft de wetenschappers na de wet van de comparatieve reorganisatie van de ondersteunende kostenverschillen van David Ricardo diensten zoveel administratieve taken (1772–1823). In primitieve vorm maakte moeten uitvoeren, krijg ik steevast als Ricardo duidelijk dat elk land voordeel antwoord dat het natuurlijk nog wennen kan hebben van internationale handel, is, dat het heus nog wel gebruikersvrienzelfs het land waarin alle producten goedkoper zijn. Het gaat namelijk niet om delijker wordt en dat we straks blij zullen zijn met onze zelfredzaamheid. Vol onbeabsolute, maar om relatieve kostenvergrip hoor ik dat aan en denk: het kwartje schillen. En elk land heeft wel ergens een is nog niet gevallen. comparatief voordeel in. De Nobelprijswinnaar Paul Samuelson heeft dat inzicht eens gepopulariseerd door te stellen dat de directeur, ook al kan hij sneller en met Reageren? Mail naar redactie.advalvas@vu.nl.
9
Politiek
Dat is mijn rapport niet, vriend!
Antropoloog Sunier en religiewetenschapper Landman grepen in toen minister Asscher hun rapport over Turkse organisaties nogal eigenzinnig interpreteerde.
DOOR PETER BREEDVELD ILLUSTRATIE NICO DEN DULK
C
ultureel antropoloog Thijl Sunier schreef samen met zijn Utrechtse collega Nico Landman een rapport over Turks-islamitische organisaties in Nederland. Een van de conclusies: die organisaties kunnen bevorderlijk zijn voor de integratie. Minister van Sociale Zaken Lodewijk Asscher kwam echter tot een geheel andere slotsom: die organisaties hinderen de integratie, dus ze moeten worden onderzocht. De controverse erover stortte de PvdA in de zoveelste sociaaldemocratische crisis, waarbij twee Turkse Kamerleden de partij verlieten en hun eigen Kamerfractie begonnen. Sunier en Landman schreven een opiniestuk in NRC Handelsblad waarin ze er bij Asscher op aandrongen hun rapport beter te lezen. ‘We realiseren ons terdege dat wetenschappelijke diepgang, ambiguïteit en nuance zich vaak moeilijk verdragen met de hogedrukpan van de politiek, maar juist dan moet de complexiteit van de problemen worden erkend en niet van tafel worden geveegd.’ “Het is weleens vaker gebeurd dat mensen aan de haal gaan met de resultaten van mijn wetenschappelijke onderzoek”, zegt Sunier in zijn werkkamer in het Metropolitan-gebouw aan de Buitenveldertselaan, “maar nooit zo heel expliciet als met dit rapport. Dit is wel heel opmerkelijk.” Not amused Hij zit met zijn onderzoek naar etnische en culturele minderheden met een islamitische achtergrond in Nederland eigenlijk voortdurend in een ingewikkeld maatschappelijk krachtenveld, dat was met dit rapport niet anders. “Op sociale media werden we ervan beschuldigd in dienst te zijn van islamitische organisaties, Asscher schreef in een brief dat ons rapport niet het antwoord bracht dat hij voor ogen had en de organisa-
10
nr 8 — 3 december 2014
ADVALVAS
wetenschap
ties waarover het ging, waren evenmin amused over Asschers brief.” ‘Het is niet aan Sunier en Landman hebben lang geaarons om te bepalen zeld voordat ze besloten te reageren. welke politieke “Toen wij de brief van Asscher lazen, hadden we meteen al het gevoel dat hij koers de PvdA uit ons rapport pikte wat in zijn politieke moet varen’ straatje paste.” Toch hebben ze nog twee maanden gewacht voordat ze hun stuk schreven. “Het is niet aan ons om te bepalen welke politieke koers de PvdA moet varen.” Uiteindelijk besloten ze toch ervoor te pleiten om de nuances in hun onderzoek recht te doen. Sunier erkent dat het rapport, dat hij en Landman schreven in opdracht van het ministerie van Sociale Zaken, een beperkte kijk geeft op de Turks-Nederlandse organisaties. “Het is literatuuronderzoek, we hebben een aantal gesprekken gevoerd met vertegenwoordigers van organisaties, maar we hebben geen veldwerk gedaan. Daar is veel meer tijd voor nodig.” Aan de andere kant: Sunier kent het veld. Hij is er al meer dan dertig jaar in actief. Hij spreekt Turks, kent de organisaties door en door. “We hebben ons werk naar eer en geweten gedaan, en onze conclusies zo afgewogen mogelijk geformuleerd.” Zelf opvoeding bepalen Uiteindelijk is volgens hem het uitgangspunt niet juist. “Onze opdracht was te kijken naar de rol van die organisaties bij de integratie van Turken in Nederland, maar daarvoor zijn die organisaties helemaal niet opgezet. Zolang ze zich aan de wet houden, heeft de overheid niets erover te zeggen.” Toch zijn zelfs de organisaties zelf volgens Sunier ‘geconditioneerd’ om aan te tonen dat wat zij doen, goed is voor de integratie. “Ik zeg tegen ze: waarom zou je dat uitleggen? Hou daar toch mee op! We hebben toevallig godsdienstvrijheid in Nederland en vrijheid van meningsuiting, dus het staat iedereen vrij om een religieuze organisatie op te zetten of een organisatie op wat voor basis dan ook. Dat kun je vervelend vinden, maar
ADVALVAS
nr 8 — 3 december 2014
11
Politiek
zolang het binnen de kaders van de wet blijft, mag het gewoon.” ‘Op sociale media Dat is dan ook de conclusie van Sunier en werden we ervan Landman: geen reden voor grote zorgen. beschuldigd in “Er was een tijd geleden iets te doen over dienst te zijn Turks-islamitische internaten, maar dat van islamitische ging ook om zaken als brandveiligheid en dergelijke. Je kunt erover van mening organisaties’ verschillen of het goed of slecht is dat kindertjes naar koranschool worden gestuurd, maar ook dat hoort bij de vrijheid in Nederland, dat je zelf mag bepalen hoe je je kinderen opvoedt.” Sunier en Landman schrijven in hun rapport dat de door hen onderzochte organisaties de maatschappelijke participatie van Turkse Nederlanders positief lijken te beïnvloeden. De Turkse Nederlanders uit deze groepen streven naar succes in het onderwijs en in het werk en zijn maatschappelijk actief, onder andere in de politiek. ‘Keerzijde daarvan is dat deze participatie vooral gericht lijkt te zijn op het verwerven van (politieke) macht en invloed ten behoeve van eenzijdige belangenbehartiging van de eigen groep en de versterking van de Turks-islamitische identiteit’, schrijft Asscher. ‘Daarbij is het risico van cliëntelisme aanwezig.’ Mediarel Geen goede manier van de minister om zo over Turkse Nederlanders te spreken, vindt Sunier. “Juist in deze tijd waarin iedereen bezorgd is over radicalisering, zou Asscher zich meer moeten richten op manieren om elkaar te helpen, de zaak ten goede te keren.” Geïnterviewd door Paul Witteman in het programma Buitenhof toonde Asscher zich al heel wat genuanceerder, constateert Sunier. “Toen had hij het niet meer over het monitoren van Turkse organisaties, maar over regelmatig overleg.” Toch komt Asschers initiële reactie op het rapport niet uit het niets. Eerder al pleitte de minister, naar aanleiding van een mediarel rond de Haagse Schilderswijk, voor een door allochtonen te ondertekenen participatiecontract, waarin ze verklaren Nederlandse kernwaarden te onderschrijven. “Er lijkt inderdaad een flinke koers-
12
nr 8 — 3 december 2014
ADVALVAS
wijziging te zijn ingezet bij de PvdA”, zegt Sunier. “Maar ik probeer me verre te houden van wat er binnen de partij gebeurt, dat moet de kiezer maar beoordelen.” De politiek heeft nu eenmaal een andere opdracht dan de wetenschap. “Daarom kan ik me voorstellen dat Asscher onze antwoorden onbevredigend vindt; te veel mitsen en maren, te veel nuance.” Sunier en Landman kregen in de media bijval van politicoloog Meindert Fennema, die in de Volkskrant betoogde dat Turken inderdaad, doordat ze zo goed georganiseerd zijn, meer vertrouwen hebben in Nederlandse politieke partijen dan bijvoorbeeld Marokkanen. In NRC Handelsblad betoogden journalist Froukje Santing en directeur van het Turkije Instituut Lily Sprangers dat Asscher gelijk had. De controverse rond het Turkse kind dat door een Nederlands lesbisch paar was geadopteerd en waarmee ook de Turkse regering zich bemoeide, laat volgens Santing en Sprangers zien dat steeds meer Nederlandse Turken ‘hun heil in Ankara zoeken’. Tegen plafond stoten “Maar daar hebben Santing en Sprangers geen enkel bewijs voor”, reageert Sunier. “Toegegeven, de Turkse overheid doet van alles om Turken in het buitenland aan zich te binden, en we zeggen ook niet dat dat goed is. Maar het is niet zo dat Turkse Nederlanders dat allemaal maar voor zoete koek slikken.” Ja, Turkse Nederlanders zijn betrokken bij wat er in Turkije gebeurt. “Dat betekent niet dat ze minder geïntegreerd zijn in de Nederlandse samenleving. Die twee dingen zijn geen communicerende vaten. Ik ben zelf ook niet alleen maar op Nederland gericht, alsjeblieft zeg.” Daarbij mogen er van Sunier ook wel wat Nederlandse handen in eigen boezem. “Ik zie bij veel jonge, ambitieuze Turkse Nederlanders dat ze gaan kijken of er in Turkije een toekomst voor ze is weggelegd omdat ze het gevoel hebben hier tegen een plafond aan te stoten. Over hen wordt gezegd dat ze terugkeren, maar ze keren helemaal niet terug. Ze zijn geboren en getogen in Nederland, spreken de Turkse taal vaak niet eens goed genoeg. Het is nogal wat als zij het gevoel hebben onvoldoende kansen te krijgen in hun eigen land.”
13
Bijzonder hoogleraar kindermishandeling Lenneke Alink is een van de tien nieuwe leden van De Jonge Akademie: een zelfstandig platform binnen KNAW van jonge topwetenschappers, met activiteiten op het gebied van interdisciplinariteit, wetenschapsbeleid en wetenschap en samenleving.
Marc de Haan
VIPs
Peter Valckx
Hoogleraar ethiek Martin van Hees bespreekt in het boek Neoliberalisme: een politieke fictie hoe het gebruik van de term neoliberalisme sinds de jaren dertig veranderde. Hij schreef het samen met Patrick van Schie, historicus en directeur van de Teldersstichting, en politicoloog Mark van de Velde.
Lieven Decock is benoemd tot hoogleraar logica en filosofie van de cognitiewetenschappen aan de faculteit Geesteswetenschappen. Hij is bovendien onlangs aangesteld als portefeuillehouder onderwijs bij dezelfde faculteit. Bij de faculteit Bewegingswetenschappen is Andreas Daffertshofer uitgeroepen tot docent van het jaar. Voor de academische vorming van studenten hecht hij groot belang aan persoonlijke begeleiding. Binnen de researchmaster laat hij ze vooral zelf nadenken over problemen.
14
Tongzoenen en bacteriën
H E
oe vaker je met elkaar tongzoent, hoe meer je speeksel op elkaar gaat lijken, qua bacteriën. Dat blijkt uit onderzoek van Remco Kort van de afdeling Microbial genomics aan de faculteit Aard- en Levensweten-
schappen. Kort onderzocht twaalf stellen van wie hij de helft een yoghurtdrankje liet drinken dat specifieke bacteriën bevat. Daarna even lekker met die tongen in de weer en wat bleek? De yoghurtbacteriën in de mond van de ene partner bleken zich nu ook in die van de andere partner te bevinden! In tien seconden vindt er
Minder moedersterfte
rnstige complicaties bij de bevalling, zoals veel bloedverlies, leiden in ontwikkelingslanden niet zelden tot de dood van de moeder. Promovendus Ellen Nelissen ontwikkelde een simulatietraining voor medisch personeel, waarin zij leren wat ze moeten doen bij ernstige bloedingen na de bevalling, de belangrijkste doodsoorzaak. Nelissen testte de training in een plattelands-
ziekenhuis in Tanzania. Daar bleken de kennis en vaardigheden van het verloskundig personeel significant verbeterd. De training is inmiddels al aan 700 mensen in 48 landen gegeven. Het is de bedoeling dat een miljoen verloskundigen de training zullen krijgen. Nelissens promotieproject sluit aan bij een van de milenniumdoelen: de moedersterfte met 75 procent te verlagen vóór 2015. (WV)
Meer info over training op helpingmotherssurvive.org.
tijdens een tongzoen een gigantische volksverhuizing plaats van maar liefst tachtig miljoen bacteriën. De mondflora van stellen die lang samen zijn, gaat ook steeds meer op elkaar lijken. Dat komt echter niet door tongzoenen, maar doordat partners bijvoorbeeld dezelfde tandpasta gebruiken. (PB)
Dak boven hoofd
O
m de psychische gezondheid van daklozen in India te verbeteren, moet men niet alleen hun geestelijke gezondheidsproblemen aanpakken, maar ook hun dakloosheid en armoede. Dat blijkt uit het onderzoek waarop Vandana Gopikumar 1 december bij Aard- en levenswetenschappen promoveerde. Psychische problemen komen vaker voor in lage- en middeninkomenslanden. Sociale achterstand, zoals ontoereikende huisvesting, slecht onderwijs en slechte toegang tot gezondheidszorg, vergroot de kans op geestelijke problemen. Van de 1,5 miljoen Indiërs die dakloos zijn heeft een groot deel psychische problemen. (FB)
nr 8 — 3 december 2014
ADVALVAS
onderzoeksnieuws
D
eel het schoolplein zó in dat alle kinderen de ruimte krijgen om te spelen tijdens het speelkwartier, en de kinderen gaan veel meer bewegen. En als de juffen en de meesters meedoen, wordt iedereen nóg enthousiaster. Dit concludeert bewegingswetenschapper Mirka Janssen in haar onderzoek waarop zij 28 november promoveerde bij VUmc. Met een speciaal bewegingsprogramma (PLAYgrounds) verdubbelde het percentage basisschoolleerlingen dat voldoende beweegt tijdens het speelkwartier op vier scholen van 38,7% naar 77,3%. (FB)
Betere kankertest
M
H ADVALVAS
nr 8 — 3 december 2014
thenounproject/rbbmr
Bestaande darmkankertests voorkomen jaarlijks 1.400 tot 2.400 sterfgevallen, een nieuwe test van VUmc moet dat aantal verdubbelen.
et huidige bevolkingsonderzoek naar darmkanker werkt niet optimaal. Een op de drie gevallen wordt gemist en tegelijk is er sprake van overdiagnose: zo’n tienduizend mensen worden voor niets doorverwezen voor een inwendig onderzoek. VUmc-onderzoekers werken aan een effectievere methode om darmkanker op te sporen met behulp van dna-gegevens. Hoogleraar pathologie Gerrit Meijer leidt het onderzoek. Het duurt nog zeker vier jaar voordat deze test klaar is. (WV)
Superbrein
enselijke hersencellen werken tien keer beter dan altijd werd aangenomen. Tot nu toe was kennis over de werking van het menselijk brein gebaseerd op cellen uit onder andere knaagdieren, omdat de wetenschap ervan uitgaat dat menselijke cellen grofweg hetzelfde werken. Maar hoogleraar integratieve neurofysiologie Huib Mansvelder bestudeert cellen uit levend menselijk hersenweefsel, verkregen uit tumor- en epilepsie-operaties van nog levende patiënten, wat nagenoeg niemand anders doet. Mansvelder en zijn team hebben voor het eerst de communicatie tussen menselijke hersencellen in levend menselijk hersenweefsel onderzocht. Uit metingen concluderen ze dat menselijke cellen minder snel moe worden én informatie kunnen blijven overdragen, waar muizencellen allang uitgeput zouden zijn. Bovendien kunnen menselijke hersencellen op veel kleinere details in de elektrische signaaloverdracht reageren dan muizencellen, waardoor ze veel meer informatie kunnen overdragen. (PB)
Annemiek van Os ontdekte dat mensen uit verschillende beroepsgroepen het moeilijk vinden om elkaar op fouten te wijzen.
M&C-traffic/Riechelle van der Valk
Juf moet tikkertje doen
Menselijke fout “Als mensen uit verschillende beroepsgroepen met elkaar samenwerken, blijken die er moeite mee te hebben om gemaakte fouten met elkaar te bespreken. Mensen identificeren zich vooral met hun eigen professionele groep en vinden het moeilijk om door anderen aangesproken te worden. “Artsen die ik interviewde, spraken bijvoorbeeld betuttelend over verpleegkundigen. Ik kan me voorstellen dat het dan als verpleegkundige moeilijk is om een arts op een fout aan te spreken. “Hetzelfde bleek te gebeuren bij een casino waar ik medewerkers sprak. Bij de veiligheidsafdeling werken voormalige croupiers die klanten en medewerkers met camera’s in de gaten houden. Ze spreken croupiers aan als die zich niet aan regels houden. Dat valt vaak niet goed, vooral omdat de veiligheidsmedewerkers vaak oud-collega’s zijn. Die zouden moeten weten dat je voor de sfeer in het casino soms ook een oogje moet dichtknijpen. Een berisping vinden de croupiers dan verraad. “Om dit soort problemen tegen te gaan, is het beter als mensen beseffen dat ze allemaal aan hetzelfde doel werken en tegelijkertijd de verschillende rollen van de medewerkers te benadrukken. Maar dat is erg moeilijk.” (FB)
Annemiek van Os promoveerde 2 december bij Sociale Wetenschappen.
15
Bijbaan
Hansje van Wijk (r) en Jorien de Boer
16
nr 8 — 3 december 2014
ADVALVAS
studenten
Bordspelletjes of hulp bij kleine klusjes SeniorenStudent koppelt ouderen aan behulpzame studenten. Ze vullen het gat tussen overbelaste mantelzorgers en de thuiszorg die bijna nergens meer tijd voor heeft. ADVALVAS
nr 8 — 3 december 2014
DOOR FLOOR BAL Foto’s Jordi Huisman
D
e participatiemaatschappij; wat die inhoudt, ontdekte Hansje van Wijk (89) in juni. Toen werd ze op een zebrapad door een scooter aangereden. Ze brak haar enkel. Waar ze voorheen op haar fiets de hele stad doorkruiste, moet ze nu moeizaam met de rollator naar de supermarkt. Dat ze op de eerste verdieping woont, is opeens een probleem. Voor het eerst in haar leven heeft ze hulp
17
Bijbaan
nodig. “Wat de overheid wil, kan dus absoluut niet. Mijn buren doen heus wel eens een boodschap als ik dat vraag. Maar die werken gewoon overdag en zorgen ’s avonds voor hun kleine kinderen. Net als mijn twee oudste kinderen.” Voor het ongeluk was Van Wijk actief en zat ze bijna nooit thuis. Als haar kinderen in het weekend langskomen, worden ze niet aan het werk gezet. “Ik wil liever met ze naar buiten, eindelijk leuke dingen doen.” Voor de klusjes heeft ze sinds kort derdejaars student psychologie Jorien de Boer. Die komt elke week langs om te helpen met de dingen die sinds de aanrijding zijn blijven liggen.
tjes die zich in de loop der jaren op een dienblad verzameld hebben. Uit een pennenbakje komen kinderspeeltjes, uit een buisje voor fotorolletjes komt iets wat vermoedelijk ooit een pepermuntje is geweest. “Dat kan weg”, beslist Van Wijk. De Boer neemt het blad af en zet het terug, tussen een kapotte olielamp (mag blijven) en een pop van papier-maché (idem).
Drukke tijd Van Wijk verbaast zich over de lijdzaamheid waarmee de huidige generaties zich de participatiemaatschappij hebben laten aansmeren. “Ik snap niet dat mensen niet meer protesteren. Eerst moesten alle getrouwde vrouwen van de overheid aan Niet opruimerig het werk. Nu dat gebeurd Via bemiddelingsbureau is, moeten ze daarnaast Seniorenstudent is De ook nog eens voor oude Boer aan Van Wijk gekop‘We ruimen elke mensen gaan zorgen. Dat peld. “We hebben afgeweek samen iets kan niet, dat is onzin.” sproken dat we elke week op. Daarnaast Van Wijk hoopt een aantal samen iets opruimen”, drinken we veel projecten samen met De zegt Jorien. “Daarnaast Boer af te ronden, voordat thee’ drinken we veel thee.” haar ernstig zieke jongste Het huis in de Amsterzoon weer uit het ziekendamse Rivierenbuurt ligt huis komt. “Het is heerlijk vol met boeken, dvd’s van als hij eruit mag, maar arthouse-films en bijzonhet wordt wel weer een dere voorwerpen. “Ik ben waanzinnig drukke tijd. nog uit het tijdperk dat Hij is erg verzwakt en kan je niet alles op een i-Pad weinig zelf doen. Dus ga ik kon zetten. Dus ik heb naar hem toe om op te ruimen en zijn was nog allemaal mappen vol papieren die te doen. Rustig aandoen, kan ik niet. Ik gesorteerd moeten worden.” Van Wijk moet mijn zoon helpen. Daarom moet ik wil graag haar knipsels over Indonesië leven alsof ik 67 jaar ben.” ordenen. “Of ik van mezelf zo opruimerig ben? Naar buiten kijken Mijn moeder zou zeggen van niet”, zegt Voor het zover is, gaan De Boer en Van De Boer. “Maar hier vind ik het leuk om Wijk volgende week nog eerst de citroente helpen. Van de zomer viel ik in als geraniums in de vensterbank bijknippen. thuiszorgmedewerkster, dat vond ik ook Die hebben een volledig raam overgezo gezellig. Toen ik hoorde dat Seniorennomen zodat Van Wijk haast niet naar Student mensen zocht, heb ik me meteen buiten kan kijken, al heeft ze daar straks ingeschreven.” waarschijnlijk weinig tijd voor. Samen bekijken ze een stapel spulle-
18
Het kan ook vrijwillig “De eerste anderhalf jaar dat SeniorenStudent bestond, werden we veel gebeld door mensen die wel hulp wilden krijgen, maar dat niet konden betalen. Omdat we ook graag iets aan de maatschappij willen bijdragen, hebben we daarvoor een aparte stichting opgericht”, vertelt Anne van Oudheusden. Waar studenten bij Seniorenstudent normaal betaald worden, werken ze voor dit gesubsidieerde project vrijwillig. Studenten die op zoek zijn naar een maatschappelijke functie worden gekoppeld aan senioren die behoefte hebben aan hulp en ondersteuning op het sociale vlak, en gaan tweewekelijks bij hen op bezoek. Naast een vrijwilligersvergoeding krijgen studenten speciale cursussen en workshops van professionals uit de zorg. De stichting zoekt nog vrijwilligers. Aanmelden kan via info@ stichtingseniorenstudent.nl. nr 8 — 3 december 2014
ADVALVAS
Gezelschap voor 12,50 per uur De studenten van SeniorStudent zijn voor van alles in te huren, van bordspelletjes doen tot iemand naar bed brengen.
E
én ding wil Anne van Oudheusden, medeoprichter van SeniorenStudent, duidelijk maken: het is een misverstand dat mensen zorg voor hun ouders aanvragen omdat ze dat zelf niet kunnen of willen doen. “Het is vaak een aanvulling naast hun eigen zorg. Onze oudste cliënt is 102 jaar. Zijn zoon van zeventig komt elke dag langs. Maar daarnaast vindt hij het fijn dat een student langskomt om de krant voor te lezen en te helpen bij het naar bed gaan.” Bemiddelingsbureau SeniorenStudent biedt een tussenweg tussen het aanbod van vrijwilligersorganisaties en thuiszorg. Senioren kunnen voor 12,50 euro per uur een student inhuren. Onafhankelijk Zelf werkte van Oudheusden tijdens haar studententijd ook in de thuiszorg. “Een hulp van de thuiszorg heeft geen tijd om de krant voor te lezen of je fotoalbums met je door te kijken. Terwijl veel ouderen ook veel behoefte aan gezelschap hebben.” Bovendien wordt de thuiszorg in veel plaatsen de komende jaren alleen maar minder. “Vrijwilligers doen heel mooi werk, maar
ADVALVAS
nr 8 — 3 december 2014
er zijn niet voldoende mensen om aan de vraag te voldoen. Ook vinden mensen het moeilijk om vrijwilligers te vragen klusjes voor hen te doen. Door een student in te schakelen, voelen ze zich onafhankelijk.” Waarvoor de student komt, verschilt heel erg. De ene oudere zoekt iemand om bordspelletjes mee te doen of om mee naar het museum te gaan. Een ander heeft hulp bij kleine klusjes nodig. Interesses gekoppeld “Studenten leggen ook vaak uit hoe de senioren met de computer of gsm om moeten gaan. Hun eigen kind heeft vaak het geduld niet om dat vijf keer uit te leggen. Zo werkt dat in families, dat heb ik ook met mijn eigen ouders.” Studenten en senioren worden zoveel mogelijk op hun interesses gekoppeld. “Voor iemand die graag wandelt, zoeken we dan een student fysiotherapie.” Een student verdient, afhankelijk van de leeftijd, tussen de 7,50 en 9,50 per uur. Meestal gaat het om drie uur werk per week. “Maar er zijn ook mensen die vijf keer per week hulp krijgen.” Kwestsbaar Omdat ouderen een kwetsbare doelgroep zijn, worden de studenten gescreend. “De meeste werknemers komen viavia bij ons binnen. We controleren hun identiteitskaart en collegekaart. Daarnaast checken we hun referenties en komen ze bij ons op gesprek. Helemaal uitsluiten dat er een naar persoon tussen zit, kan nooit. Maar we hebben nog geen negatieve meldingen gekregen.” (FB)
19
Schrijvershuisbezoek
Uit het moeras van drugs en seks
Vrije Schrijver Joost de Vries neemt studenten mee naar collega Philip Huff. Is zijn nieuwe roman een update van De Avonden? door Win Castermans foto Martijn Gijsbertsen
20
nr 8 — 3 december 2014
ADVALVAS
onderwijs
“
had ze geleend van Spinvis en De Dijk. Ja hoor, hij heeft het wel. Daar Dat vond ik wel de max voor het aantal ligt het”, zegt een studente en gestolen titels. Op een ochtend werd ik wijst naar het exemplaar van De wakker met deze mooie titel.” Hij vindt Avonden van Gerard Reve. Boek het misschien wel het boek van de bijnavan de doden, de derde roman doden die gedachteloos door het leven van Philip Huff, werd door gaan. “Maar goed, dan ga ik mijn eigen menig recensent besproken titel verklaren, ik lijk wel gek.” Huff krijgt als De Avonden 2014. Maar in het college eczeem van de opvatting dat literatuur dat voorafging aan dit schrijversbezoek een bouwpakket is van conventies: titelbeweerde Vrije Schrijver Joost de Vries verklaring, thematiek en motieven. Dus dat Huff nog nooit iets van Reve gelezen genoeg verklaard. had. Maar die tien dagen Waar gaat het over? rond kerst, de zoektocht Schrijver Felix Post, nog van een jongeman naar ‘Dan ga ik net geen dertig, dwaalt zingeving; alles riekt naar mijn eigen titel de week voor kerst door De Avonden. Hoe kan dat verklaren, ik lijk Amsterdam. Het meisje nou? “Het klopt dat ik het wel gek’ dat hij wil is met een nog niet gelezen heb”, zegt ander. Zijn werk stagneert. Huff, “dat boek heb ik net Hij ontloopt zijn zus, die van iemand gekregen.” net een tweede kind heeft gekregen. Met drugs, Gestolen titels drank en seks probeert hij Zo’n tien studenten zitten de wanhoop te dempen. Tot hij de crisis op drie hoog aan een Amsterdamse die zijn leven is onder ogen moet zien. gracht in een kring om de twee jonge “Felix weet niet precies waar hij staat en schrijvers. “Brand maar los”, zegt Huff. wat hij wil. Het is een zoektocht naar het “Hangt de titel Boek van de doden wel ja. Naar een levensbevestigende houding samen met het verhaal? Het gaat niet in plaats van een afwijzende”, aldus Huff. over de dood”, vindt een studente. Dat Maar hij wil de boodschap van zijn boek beaamt Huff. “De titels van twee vorige niet sloganachtig verwoorden, “de beteromans had ik niet zelf verzonnen; ik
ADVALVAS
nr 8 — 3 december 2014
21
Schrijvershuisbezoek er dan ook van dat Huff zelf niet drinkt. Is het nu autobiografisch of niet? “Voor een groot deel nee, voor een groot deel ook wel. Maar hoe goed ken je jezelf? En wanneer houdt dat op? Ik heb het verzonnen of bij elkaar gestolen, dus het is in ieder geval door mijn handen gegaan. Je neemt jezelf als maat der dingen. Ik ben heus wel dronken of stoned geweest, al heel lang niet meer trouwens, maar ik Zwartepietenconventies weet wél hoe dat was. Ik heb nooit getinDe term generatieroman valt. Joost de derd of zo, nee dat niet.” Vries zou het eerder een sociale-klasseRob Schouten, criticus bij Trouw en Vrij roman willen noemen. Huff: “Tja, ik kan Nederland, schreef over Huffs boek: ‘De niet spreken namens mensen in Leeutopografie klopt helemaal, dus zal het wel warden of Apeldoorn.” Huff beschrijft allemaal autobiografisch een levensfase van welgezijn.’ Huff: “Natuurlijk er stelden in Amsterdam. zijn overeenkomsten met Ze hebben gestudeerd, ‘Ik kan niet mijn leven, dat ontken ik werken twee jaar en nu? spreken namens niet. Het terugkoppelen “Is een monogaam, hetemensen in naar de werkelijkheid is roseksueel blank huwelijk Leeuwarden of begrijpelijk en verlokmet kinderen de enige Apeldoorn’ kelijk, maar dat is niet optie? Wat nog steeds zo wat een boek een boek is. Hoewel er veel meer maakt. Het is geen verkapt mogelijk is, trekken dagboek.” mensen zich steeds meer Huff vindt wel dat het terug in dit soort zwartebeschrevene moet kloppen. “Neem die pietenconventies.” tv-serie over het studentenleven, Feuten. Het ergert Huff dat veel mensen en ook Als je ook maar iets van studeren in sommige recensenten zijn boek lezen als Amsterdam weet, zie je dat er niets van een oppervlakkig drugsverhaal – lekker–, klopt. Dit boek moet kloppen voor een een verheerlijking van de stadscultuur. brede groep Amsterdammers.” Huff: “De drugsgebruikers zweven zielloos door de stad, ongelukkig, ze vullen hun leegte in, maar de leegte wordt alleen Wolkers-test Huff heeft een voorkeur voor Engelstalige maar leger.” literatuur en noemt Hemingway, Carver en vele Ierse schrijvers. Hij volgt de Driftig Amerikaanse Pulitzer-prijs elk jaar, “die Huff hekelt de wijze waarop televisiepronatuurlijk meer prestige heeft en veel gramma’s schrijvers in beeld brengen: meer concurrentie kent dan de AKO- of “Dat hele Matthijs van Nieuwkerk & Libris-literatuurprijs.” De begeleiders van Co-gebeuren, dat het nieuws in zestig dit huisbezoek zitten dit jaar in de jury’s: seconden moet, dat begrijp ik niet. Dat je Jacqueline Bel, universitair hoofddocent in een wereld leeft waarin alles sneller en moderne Nederlandse letterkunde, in de korter moet. Mijn boek moet afdwingen Libris- en Joost de Vries in de AKO-jury. dat je verder kijkt dan de oppervlakte. Als De Vries weerlegt Huffs uitspraak over mensen dat niet kunnen, kan ik daar heel de concurrentie: “Qua aantal inwoners driftig van worden.” verschijnen in Nederland veel meer “Ja, maar jij zit ook heel erg aan het boeken dan in de VS.” oppervlak, je noemt consequent de Maar Huff heeft desgevraagd zeker ook kledingmerken die je personages helden uit de Nederlandse literatuur, dragen”, merkt een studente op. “Dat allereerst Jan Wolkers, dan Gerbrand doe ik bewust: als je de oppervlakte goed Bakker, Hella Haasse, Nescio en Gorter. beschrijft, denk aan heel stil en helder “Als ik gevraagd word voor een programwater, dan ga je vanzelf de diepte zien.” ma of interview, doe ik vaak de Wolkerstest. Zou Wolkers het hebben gedaan? Is Nooit getinderd het antwoord nee, dan doe ik het niet.” Boek van de doden speelt zich af in de Tot slot vraagt Jacqueline Bel naar Huffs Jordaan, dezelfde buurt als waar Philip literatuuropvatting, zijn poëtica. “LiteHuff woont. De vele overeenkomsten van ratuur is voor mij hard, helder, eerlijk Felix Post met de schrijver dringen zich opschrijven wat pijn doet en waarom.” van meet af aan op. De studenten keken kenis van het boek ligt in het boek zelf: dat zijn zo’n 80.000 woorden.” Liever ziet hij dat de lezer na driekwart van het boek denkt: Christus, wat een kutzooi. En daarna ontdekt dat het eindelijk beter wordt. En dan zelf gaat nadenken: wat is er nu anders aan het eind dan aan het begin?
22
Meer schrijvers bezoeken De studenten bezoeken dit najaar ook Marja Pruis, Gustaaf Peek en Kees ’t Hart. Het college is onderdeel van de minor ‘Aan de slag met literatuur’ voor derdejaarsstudenten van alle faculteiten binnen en buiten de VU. Vrije Schrijver Joost de Vries koos de vier auteurs uit. Samen met Jacqueline Bel, universitair hoofddocent moderne Nederlandse letterkunde, begeleidt De Vries deze huisbezoeken. De Vries geeft ook de populaire colleges creatief schrijven.
Philip Huff Geboren in 1984, Naarden Studeerde geschiedenis en filosofie in Amsterdam Tijdens zijn studententijd reed hij Martin Bril door het land Publiceerde verhalen in De Gids, Hollands Maandblad en Hollands Diep Dagen van gras, roman (2009) Niemand in de stad, roman (2012) Goed om hier te zijn, verhalenbundel (2013) Boek van de doden, roman (2014) philiphuff.net
nr 8 — 3 december 2014
ADVALVAS
TIPS & TRUCS
advalvas.vu.nl
Onafhankelijk PLATFORM van de Vrije Universiteit AMSTERDAM
MAGAZINE ONLINE
Er is nog zo veel meer
Je hoeft niet twee weken te wachten op het nieuwe magazine. Dagelijks zijn er verse nieuwsberichten, opiniestukken, blogs, reportages op www.advalvas.vu.nl.
tips & trucs
voor een zorgeloos studentenleven
Een paper schrijven in 1 nacht
Hoe het zover gekomen is, faalangst, alcoholoverschot of uitstelgedrag, daar hebben we het verder niet over ...lees meer
Help! Heb ik wel de juiste studie gekozen? Twijfel over je studie kan op elk moment toeslaan, of je nu eerstejaars of laatstejaars bent ...lees meer
Vergroot je wilskracht
Eten slapen, pauzeren, seks, internetten (ja, in deze volgorde). Alles liever dan gewoon hard aan de studie gaan ...lees meer
TIPS & TRUCS
Hospiteren kun je leren
Eindelijk vind je een kamer, maar ho: eerst moet je hospiteren. 7 tips om erdoor te komen ...lees meer
Koken voor beginners
Voor het eerst je eigen potje koken? Geen paniek, zo moeilijk is het niet. Advalvas helpt je op weg ...lees meer
Nieuwe vrienden maken
Daar zit je dan, in je nieuwe kamer in Amsterdam. De nieuwe bank van Ikea ziet er prima uit, maar je kent nog niemand die erop kan komen zitten. Advalvas geeft je 5 wetenschappelijk bewezen tips om vrienden te maken ‌lees meer
ADVALVAS
nr 8 — 3 december 2014
23
Michel ter Hark decaan Geesteswetenschappen
opinie
‘Niet erg als kleine talen uit Amsterdam verdwijnen’ Het nieuws dat Geesteswetenschappen aan de UvA drastisch moeten reorganiseren, sloeg in als een bom. VU-decaan Ter Hark vindt het vooral vervelend vanwege het imago. FOTO M&C-traffic/RIECHELLE VAN DER VALK
H
oe is het nieuws over de Geesteswetenschappen van de UvA ontvangen op uw faculteit? “We hadden wel het een en ander gehoord. Maar dat de nood zo groot was en dat het zo’n wending genomen heeft, daarvan zijn we behoorlijk geschrokken.”
Maar het feit dat de UvA Geesteswetenschappen naar VU-model wil inrichten, is dat in het kader van een inniger samenwerking, een fusie wellicht? “Nee, de UvA doet dit geheel zelfstandig. Maar samenwerken doen we al en willen we ook meer gaan doen, zoveel als mogelijk, bijvoorbeeld bij de onderzoeksmasters.”
Terwijl Geesteswetenschappen al zo’n negatieve pers krijgt. “Precies. Accreditatieorganisatie NVAO maakte deze zomer veel kapot door de Volkskrant op te zoeken met het verhaal dat ze zo veel geesteswetenschappelijke opleidingen had afgekeurd, terwijl dat onder het nieuwe accreditatieregime alleen maar te verwachten viel. Een afgekeurde opleiding hoeft niet meer te sluiten, maar gaat een hersteltraject in. Logisch dat de drempel om af te keuren daardoor lager wordt.”
24
“Er is ook reden tot optimisme”, zegt de VU-decaan Geesteswetenschappen Michel ter Hark: “Vorig jaar hebben we een Spinozaprijs binnengehaald, plus een aantal Vidi- en Veni-beurzen en ook enkele Aspasia-premies. 28 procent van onze financiën komt binnen langs de tweede of derde geldstroom. Onze masterprogramma’s hebben een grote maatschappelijke gerichtheid en we doen onderzoek met een hoge valorisatie. Nu nog tachtig nieuwe studenten erbij en we zijn aardig op dreef.”
Maar toch ook om meer studenten te trekken en dus meer geld binnen te halen? “Het heeft altijd met geld te maken; een opleiding die jaarlijks minder dan tien studenten trekt is niet levensvatbaar.”
De vraag zou toch niet moeten zijn hoeveel studenten een opleiding levensvatbaar maken, maar hoeveel afgestudeerden we nodig hebben? “Iedereen vindt het erg als een kleine opleiding verdwijnt, maar de vraag blijft waar je het geld vandaan haalt om die te behouden. Wat je in elk geval níet moet doen, is een bachelor Tsjechisch aan de ene en een master Tsjechisch aan een andere universiteit.”
Wat betekent het voor de VU? “Allereerst is het schadelijk voor het algemene beeld: er is wéér iets aan de hand bij Geesteswetenschappen.”
Een van de scenario’s aan de UvA behelst het samenvoegen van kleine opleidingen tot brede bachelors. Dat lijkt erg veel op de VU-aanpak. “Ik vind de term brede bachelor een ongelukkige omdat het gebrek aan specialisatie
Aardig op dreef
De reorganisatie aan de UvA komt voort uit financiële noodzaak… “Dat is een groot verschil met de VU. Bij ons was de reorganisatie proactief, een weloverwogen keuze om kwalitatief goede opleidingen te bieden.”
Toen de kleine talen aan de VU verdwenen, werd er gezegd: die kun je nog aan de UvA studeren. Dat excuus gaat nu niet meer op. “Duits en Frans zijn goedlopende bachelors aan de UvA, dus die zullen niet verdwijnen. Wat Tsjechisch, Hongaars en Pools betreft, er zijn een paar plekken in Nederland waar je die talen kunt studeren. Geen enkele universiteit geeft graag iets op. Maar zolang je een taal nog ergens kunt studeren, is er geen nood.”
Michel ter Hark
Reageren? Mail naar redactie.advalvas@vu.nl. nr 8 — 3 december 2014
ICOON nounproject/james zamyslianskyj
DOOR PETER BREEDVELD
suggereert. In de eerste plaats volgen studenten alleen in een deel van het eerste jaar per bachelor dezelfde vakken. In de tweede plaats kennen alle bachelors onderscheiden specialisatietrajecten.”
ADVALVAS
COLUMN
Jij gore crimiclown
V
an Van Dale mag het plebs tot 15 december stemmen op het woord van het jaar. Wat er met het winnende woord gebeurt na verkiezing is mij niet geheel duidelijk. Wel dat de winnaars van afgelopen jaren vaak een mooi beeld geven van gebeurtenissen en uitspraken die Nederland in zijn meest tragische vorm illustreren: gedoogregering (2010), tuigdorp (2011), Project X-feest (2012). Soms winnen er woorden die door jongeren al een tijd gebruikt worden en die vervolgens door hun oudere familieleden en/of politici die normaal onder een steen leven nét anders gebruikt worden. Ontvrienden bijvoorbeeld, in 2009 (“Nee, je blijft tijdens het eten aan tafel, anders ontvriend ik je”), en vermoedelijk heeft iedereen onder de 25 weleens met kromme tenen geluisterd naar een groep dertigplussers van wie er één vol enthousiasme roept dat er nu iemand een selfie (2013) van ’m moet maken. Als valse muziek, zo’n uitspraak, om over het resultaat (vijf mensen, één telefoon, iemand gilt: “waar is de wiefie”) maar niet te spreken. Wat ik wil zeggen: in 2008
ADVALVAS
nr 8 — 3 december 2014
Roos van Rijswijk won het woord swaffelen en daar zijn we nog maar net van Wat is in bekomen. Nu staat fotobom vredesnaam een op de lijst van genomineerde spornoseksueel? woorden en ik voorzie een ramp. Van Dale biedt dit jaar tien woorden om uit te kiezen, en voor de overzichtelijkheid ook nog 25 andere woorden, verdeeld in vijf categorieën (jongerentaal, lifestyle, sport & amusement, economie en politiek), waarvan ik niet helemaal begrijp of die woorden nu óók Woord van het Jaar kunnen worden. Enfin. Deze woorden zijn, met enige onderlinge overlap, ook onder te verdelen in andere categorieën. De swingende exemplaren bijvoorbeeld, voor in je sinterklaasgedichten: wegkijkstaat, moestuinsocialisme, straatintimidatie. En de woorden die zo lelijk zijn dat je het liefst iemand pijn wilt doen als je ze hoort. Denk: twittie, laagflatie. Vaak hangt die lelijkheid samen met totale onbegrijpelijkheid. Wat is in vredesnaam een spornoseksueel? Welke onverlaat haalt het in zijn hoofd om het Engelse can do te integreren in het monster kendoementaliteit? En, de allerergste: gendervakantie. Gendervakantie? Google leert dat het woord drie keer
gebruikt is in 2014. Eén keer op telegraaf. nl, één keer op een blog dat verwijst naar het Telegraaf-artikel en door Van Dale, die het woord zo enig vond dat het het Woord van de Dag werd. Een gendervakantie is niet zoals je zou denken een safari langs diverse exotische transseksuelen, een tripje om je over je genderidentiteit te buigen of een reis waarin je geleidelijk van geslacht verandert, maar een uitstapje met alleen maar seksegenoten. Lekker vissen met je matties of makeuppen met je dinnies. Enfin. Ik wil stemmen, want je kunt er een (gender?)uitje naar Zeeland mee winnen, maar ik ben er nog niet uit. Het liefst wil ik één stem uitbrengen op alle allitererende woorden. Gewoon zodat ik, de volgende keer als ik kwaad ben, voorzien zal zijn van voldoende verbale munitie: (jij gore) crimiclown, (jij vieze) facebookvoyeur, (jij godvergeten) saldosjoemelaar, (met je) kamikazecoalitie, (en je) pakkenproletariaat, (krijg toch een) vergeetverzoek (met je achterlijke) selfiestick. Met excuses aan iedereen onder de 25, uiteraard. Ik word ook een dagje ouder.
Reageren? Mail naar redactie.advalvas@vu.nl.
25
Studenten & handicap/VU-UvA
‘Docenten moeten de regels kennen’ Volgens een gebruikerstoets scoort de VU gemiddeld lager dan andere universiteiten op de tevredenheid van studenten met een beperking. Wat vindt de rector hiervan?
26
tekst dirk de hoog illustratie rob bömer
“
Natuurlijk neem ik dat onderzoekje serieus, want we moeten goede faciliteiten bieden aan studenten met een beperking”, zegt VU-rector Frank van der Duyn Schouten. Met dat onderzoekje doelt de rector op de gebruikerstoets Studeren met een handicap 2014 van het Centrum Hoger Onderwijs Informatie. Waarom de VU op het lijstje gedaald is, heeft hij niet geanalyseerd. “Op papier lijkt ons beleid op orde. We hebben onlangs een uitvoerige beleidsnota over deze problematiek gepubliceerd, waarin alles keurig beschreven staat. Ook heeft
de Facilitaire Campus Organisatie alle fysieke problemen in kaart gebracht en zoveel mogelijk opgelost. Zo is er een nieuwe ingang bij het Wis- en Natuurkundegebouw gekomen. Ik denk dat vooral de faculteiten nog een slag kunnen maken om het beleid ook daadwerkelijk uit te voeren. Ik zal dit punt dan ook aankaarten bij de portefeuillehouders onderwijs.” Volgens de gebruikerstoets scoort de VU lager dan gemiddeld bij de kennis van docenten over de beschikbare faciliteiten voor studenten met een beperking, zoals extra tentamentijd voor studenten met dyslexie. Ook zijn de ondervraagde studenten ontevreden over de intakegesprekken. De rector herkent enkele kritiekpunten. “Deze studenten vinden het vooral lastig dat ze bij ieder vak en iedere docent opnieuw moeten uitleggen wat hun probleem is en welke faciliteiten ze nodig hebben. Daar moeten we iets aan kunnen doen. Per geval zou de betreffende examencommissie één keer moeten vaststellen welke aanvullende voorzieningen gelden voor een bepaalde student en daar kunnen de docenten dan van uitgaan. We zien ook nogal wat verschillen per opleiding. Kleine opleidingen scoren vaak beter dan grote. Enige harmonisering universiteitsbreed valt zeker te overwegen.”
nr 8 — 3 december 2014
ADVALVAS
campus Van het kastje naar de muur Hij ziet in het rapport geen reden de beoogde bezuinigingen op het domein Student Ondersteuning te verminderen. “We hebben afgesproken efficienter te willen werken. En in het toekomstplan blijft centrale ondersteuning voor studenten met een beperking bestaan. Het gaat vooral om de afstemming tussen centraal niveau en de facultaire onderwijspraktijk. Daar valt winst te behalen. Nu worden studenten te vaak van het kastje naar de muur gestuurd.’’ De rector vindt dat alle docenten op de hoogte moeten zijn van de bestaande regels. “Juist deze studenten verdienen de nodige aandacht. En het gaat om een vrij grote groep. Afhankelijk van de
‘Bij elk vak en elke docent moeten ze opnieuw uitleggen wat hun probleem is’
Geen blanco cheque voor samenwerking VU-UvA De medezeggenschap wil nog niet instemmen met de plannen voor de Amsterdamse Academische Alliantie. DOOR DIRK DE HOOG
definitie zelfs om zes tot zestien procent. Docenten horen professioneel met die groep te kunnen omgaan.” Maar krijgen docenten zo niet nog meer taken op hun bordje geschoven? “Dat denk ik niet. Het is niet zozeer een extra taak, het hoort gewoon bij goed docentschap. Het gaat ook niet om extra tijd, maar vooral om een attitude. Het kan bijvoorbeeld niet zo zijn dat een docent dyslexie niet als een serieus probleem ziet. Ik zal nog eens nagaan in hoeverre de cursus Basisonderwijskwalificatie hieraan aandacht besteedt.” En de rector vindt ook dat faculteiten en docenten van elkaar kunnen leren. “Er zijn genoeg voorbeelden waarbij het wél goed gaat. Zo reikt de VU elk jaar de Schib-award uit aan een medewerker die zich extra heeft ingezet voor studenten met een beperking. En er zijn ook docenten die die onderscheiding hebben gekregen. Die zouden collega’s eens kunnen uitleggen hoe ze het hebben aangepakt.”
D
e studenten- en ondernemingsraad (de gezamenlijke vergadering) willen het deel over de Amsterdamse Academische Alliantie (AAA) in het VU-instellingsplan later apart behandelen. Net zoals de medezeggenschap van de UvA dat wil. “Als we nu ja zeggen tegen het AAA-deel, dan is dat een blanco cheque”, zegt or-voorzitter Jelly Reinders. In dat deel staat dat er in Amsterdam één open onderwijs- en onderzoeksruimte komt die naadloos aansluit bij de behoeften van studenten, docenten, onderzoekers, bedrijven en de stad. “Op zich is dat een mooi streven, maar de gevolgen kunnen verstrekkend zijn. Daarom wil de gezamenlijke vergadering veel concretere afspraken maken met een duidelijk tijdpad wanneer, waar en door wie de beslissingen worden genomen”, aldus Reinders. Onlangs hebben de medezeggenschapsraden van de VU en de UvA overlegd om tot voorstellen te komen voor de alliantie. “Het klopt dat er weinig concrete dingen in het plan staan. Maar er staat wel in dat een open onderwijsruimte vraagt om een naadloze samenwerking op het gebied van bedrijfsvoering en ondersteuning. Betekent dat we weer gaan reorganiseren?” verwoordt zij een van de bedenkingen.
“En wat wordt er bedoeld met een bestuurlijke constructie die stevig moet zijn? Daarover moet helderheid komen.” De VU is nu middenin een discussie over het bestuursmodel. Belangrijk punt daarbij is het voornemen van het college het faculteitsbestuur op te heffen ten gunste van een decaan als eenhoofdige leiding. “Het bestuur lijkt nu op de afloop van dat debat vooruit te lopen door het UvA-bestuursmodel als uitgangspunt te nemen voor alle samenwerkingen in de alliantie. En dat terwijl er aan de UvA juist veel mensen van dat model af willen en jaloers naar de VU kijken.’’ Stevige discussie Reinders wil dat er eerst duidelijkheid komt over hoe het bestuur wordt geregeld en wat dat betekent voor de samenwerkingsverbanden binnen de alliantie. “We moeten in dit dit traject goed in de gaten houden hoe medezeggenschap en bestuur elkaar treffen. Want als harmonisatie uiteindelijk het doel is, heb je wel wat met elkaar af te spreken.” Reinders twijfelt er niet aan dat overeenstemming kan worden bereikt, maar het zal wel nog een stevige discussie worden. “In het AAA-deel staat duidelijk dat er geen volledige fusie tussen de VU en de UvA komt. Dat maakt de discussie makkelijker. Wij willen voorkomen dat we later telkens met voldongen feiten worden geconfronteerd. Daarom willen nu niet te veel onduidelijk laten.” Met de rest van het instellingsplan gaat de gezamenlijke vergadering na een paar aanpassingen waarschijnlijk wel instemmen in december.
Reageren? Mail naar redactie.advalvas@vu.nl.
27
PERSONEELSPAGINA
ONDER REDACTIE VAN COMMUNICATIE & MARKETING VU JAARGANG 7, NUMMER 4, 3 DECEMBER 2014 Medewerker
Leidinggevende
Leidinggevende
P&O-adviseur
lle
SELF SERVICES: LAST OF LUST?
Sinds oktober staan nog meer self services van HRM online. Hoe bevalt dat de mensen die nu bijna al hun HRM-zaken zelf moeten regelen? arbeids-of Een voorbeeld: een indiensttredingNieuwe bij Rechtsgeleerdheid. stageovereenkomst aanmaken
Leidinggevende
Medewerker
Leidinggevende
P&O-adviseur
Digitaal formulier prémedewerker
1.
2.
1.
Naasthogere leidinggevende
Controller
3.
4.
Invullen formulier prémedewerker
5.
Invoeren indiensttredingsge gevens
(
Digitaal formulier Invullen Invoeren Controleren en Leidinggevende Leidinggevende formulier Medewerker prémedewerker indiensttredingsge aanvullen prémedewerker gevens gegevens
Controleren en
P&O-adviseur adviseren m.b.t. indiensttreding
Accorderen ller indiensttreding
)
(
)
Naasthogere leidinggevende
Accorderen indiensttreding (bij negatief advies controller)
6.
International Office
Directeur
Nieuwe arbeids-of stageovereenkomst aanmaken
Servicedesk
Controleren en adviseren m.b.t. indiensttreding
Controleren en aanvullen gegevens
Indiensttreding opgeslagen in systeem
Aanmaken arbeidsovk
Gegevens buitenlandse mdw (indien van toepassing)
International Office
Directeur
Indiensttredingspakket nieuwe mdw
Nieuwe arbeids-of Leidinggevende stageovereenkomst aanmaken
Medewerker
Leidinggevende Leidinggevende
1. PIM KOENEN,
P&O-adviseur Leidinggevende ller Medewerker
2. MARGRIET AUGSTEIN,
DPD DPD aangemaakt aangemaakt
(
)
Naasthogere P&O-adviseur leidinggevende
(
)
Naasthogere leidinggevende
ller
afspraken die in de gesprekken met de nieuwe medewerker zijn gemaakt. Dat moest ik al, maar wat vroeger verschillende papieren “Als je weet waar je moet PER HALF DECEMBER formulieren waren, vind ik nu digitaalIndiensttreding onder zijn, is het niet moeilijk. LOOPBAANADVISEUR BIJ HET Digitaal formulier Controleren en Invoeren Invullen Controleren en Accorderen International tabbladen. Als ik iets moet toelichten, kan ik in Deformulier eerste keer zat Veronique ONDERWIJSBUREAU prémedewerker adviseren m.b.t. opgeslagen indiensttredingsge aanvullen indiensttreding Office Directeur indiensttreding systeem prémedewerker gegevens dat inDirecteur het systeem zetten. Alles staat (P&O-adviseur, zie nr.gevens 3) “Na mijn arbeidsvoor waaroverzichtelijk bij elkaar en ik heb geen naast me, maar dat is de dengesprek kreeg ik een link stapeltjes meer op mijn bureau. Het levert mij tweede keer waarschijnlijk niet nodig. toegestuurd. Daarmee kwam ik in mijn Accorderen Gegevens tijdwinst op: geen meer in- of De complexiteit zit hem inNieuwe de gewenning. per soonlijke pagina. Ik moest wat gegevens Nieuwe arbeids-of arbeids-of indiensttreding (bij formulieren buitenlandse mdw stageovereenstageovereennegatiefen advies (indien van aanvullen geen tekensessies meer Zaken als het werkroos ter en de contractvorm invullen en kopieën van mijn diploma en komst aanmaken komst aanmaken controller) toepassing) inplannen met de directeur bedrijfsvoering!” vulde de medewerker personeelsbeheer altijd paspoort uploaden. Ik dacht dat het wel even Naasthogere Medewerker Leidinggevende P&O-adviseur Leidinggevende ller leidinggevende voor me in. Dat zijn dingen waar je als uitzoeken zou zijn, maar het is een gebruiksleidinggevende wel verantwoordelijk voor bent. vriendelijk programma, ik was binnen een 4. EWA WARDA, proces dwingt je daar beter over na te kwartier klaar. Ik kon alleen zelf mijn gegevens CONTROLLER Indiensttreding Digitaal Dit formulier Controleren en Controleren en Invullen Invoeren Controleren en Digitaal formulier Controleren en Invullen Invoeren Accorderen Aa p Accorderen denken en het arbeids niet meer wijzigen nadat ikm.b.t. ze verstuurd had: “Als controller opgeslagen ben ik gewend prémedewerker adviseren in formulier voorwaardengesprek indiensttredingsge aanvullen prémedewerker adviseren m.b.t. formulier indiensttredingsge aanvullen indiensttreding ar indiensttreding DPD indiensttreding prémedewerker indiensttreding gegevens DPD aangemaakt aangemaakt goed te voeren. En als het niet lukt,gevens heb je prémedewerker ikgegevens bedacht me tegevens laat dat ik in plaats van de om met geautomasysteem tiseerde HRM om je te helpen. eerste voornaam in mijn paspoort mijn processen te werken, of ik Directeur Naasthogere Het kost tijd, maarMedewerker vanuit de keuze Leidinggevende om zuiniger roepnaam had ingevuld.” mijn handtekening zet of op P&O-adviseur Leidinggevende ller Gegevens Accorderen G leidinggevendeAccorderen om te springen met de bedrijfsvoering sta ik er een knop druk maakt niet (bij uit. indiensttreding (bij buitenlandse mdw indiensttreding buite Serv negatief advies dwingt mensen (indien van negatief adviesin ( achter. En ik krijg er wat voor terug: ik heb nu Het systeem om alle velden 3. VERONIQUE toepassing) controller) to Nieuwe arbeids-of overzicht over de gegevens van mijn hele te controller) vullen. Dat is voor mij als controller prettig. BREMERS, afdeling. De balans is stageovereenwat mij betreft positief, Ik vind het wel onpersoonlijker en als de P&O-ADVISEUR komst aanmaken dit getuigt van een moderne manier van medewerker personeelsbeheer langskwam, “Voor mij is het een kwestie International Indie werken.” kon je meteen je vragen stellen. van de gegevens nalopen en OfficeEr moet goed Directeur pakket geëvalueerd worden. Misschien is het een kijken of het klopt met de HOOFD ONDERWIJSBUREAU
(
)
(
)(
(
Nieuwe arbeids-of stageovereen-
Digitaal formulier prémedewerker
Invullen formulier prémedewerker
Invoeren indiensttredingsge gevens
Controleren en aanvullen gegevens
Controleren en adviseren m.b.t. indiensttreding
Accorderen indiensttreding
)
)
DPD DPD aangemaakt aangemaakt
(
(
kwestie van wennen, maar ik hoor toch geluiden dat het veel werk is voor leidinggevenden. Ook duiken er nog dingen op die onduidelijk zijn. Hoe draag ik bijvoorbeeld mijn taken over als ik met vakantie ga? Dat moet nog uitgezocht worden.” Naasthogere leidinggevende
er
5. MICHEL VAN RAAPHORST, DIRECTEUR
ONDERTUSSEN IN DE LIFT
WERKBELEVINGSONDERZOEK Servicedesk
BEDRIJFSVOERING
“VU-net start ik dagelijks automatisch op, zodat ik International Directeur direct zie welke taken Office er liggen. Ik vind het overzichtelijk en het is handig dat je ze kunt afwerken als het jou uitkomt. Leidinggevenden moeten zich wel realiseren dat het digitale proces vooral een versimpeling is van de administratieve procedure. Je moet nog steeds vooraf overleggen met de P&O-adviseur, bijvoorbeeld of er financiële ruimte is. Als de controller en Indiensttreding Accorderen Aanmaken vervolgens ikzelf een proces moeten afkeuren, opgeslagen in indiensttreding arbeidsovk is dat heel vervelend voor de nieuwe medesysteem werker die denkt de baan al te hebben. Ook moeten leidinggevenden alert zijn op het Accorderen Gegevens instellen van een vervanger bij langdurige indiensttreding (bij buitenlandse mdw afwezigheid. negatiefAnders advies blijven mutaties (indien vanhangen. controller) toepassing) Dat is vooral voor de medewerker vervelend. De vrees is dat leidinggevenden met administratieve taken worden belast. Op de keper beschouwd valt dat mee. De toekomstige Onderzoekster Lotje Bagchus moet naar 5 hoog Indiensttredingspakket nieuwe mdwZe heeft slecht geslapen, medewerker doet veel zelf en zeker als er is in het W&N-gebouw. DPD aangemaakt overlegd met de P&O-adviseur, kan alles snel haar jongste zoontje van 7 maanden haalde DPD aangemaakt Servicedesk worden afgehandeld.” haar vannacht vijf keer uit haar slaap.
(
)
(
)
18 | 11 | 2014 9:25u
6. JANNINE OOSTERLEE,
HRM Servicedesk “Als medewerker personeelsbeheer was ik betrokken bij het volledige proces. Nu stap ik pas op het laatste moment in: ik maak de arbeidsovereenkomst en stuur Servicedesk Servicedesk die naar de nieuwe medewerker. Afwijkende afspraken moet ik wel handmatig invoeren. Maar dit scheelt papier en tijd: we hoeven minder naar het personeelsarchief te sturen. Aanmaken International Bijlagen zoals een cv of een kopie ID zitten arbeidsovk Office meteen in het personeelsdossier. Omdat we in een overgangssituatie zitten, controleren we alles nog. Zo was ergens de voornaam bij de achternaam ingevuld en omgekeerd. Dan heet Jan Smit opeens S. Jan. Dat soort fouten brengen we in kaart, zodat we het proces kunnen verduidelijken. Nu geeft dat extra Servicedesk werkdruk, maar het digitale proces gaat zeker tijd besparen." Indiensttredings-
(
)
Indiensttreding anmaken pakket nieuwe mdw Aanmaken opgeslagen in rbeidsovk arbeidsovk systeem International ZIT JE VAST IN EEN HRM SELF Office SERVICE PROCES? Gegevens Neem contact op met de HRM servicedesk. enlandse mdw vicedesk (indien vanDe medewerkers kunnen met je mee kijken op oepassing) je computer. E-mail: servicedesk.hrm@vu.nl.
)
Tel: 020 59 82882 Meer lezen over de HRM self services?
ensttredingsVUNET > SERVICEPLEIN > Indiensttredingst nieuwe mdw pakket nieuwe mdw PERSONEELSZAKEN DPD DPD aangemaakt aangemaakt Indiensttreding opgeslagen in systeem
Aanmaken arbeidsovk
NIEUWS & AGENDA
“Ik heb in de bus even kunnen uitrusten. Die bus is altijd het schakelmoment tussen de hectiek thuis en hier.” Lotje Bagchus is promovendus bij het Athena Instituut, waar ze de leefwereld van ouderen onderzoekt. Ouderenonderzoek is niet sexy, merkt Bagchus. “Studenten zijn moeilijk te krijgen voor een stage of scriptie over dit onderwerp. Het beeld van ouderen is negatief, ook onder ouderen zelf. Ouderdom wordt geassocieerd met ziekte, achteruitgang en passiviteit.” Zelf raakte ze al op haar zestiende geïnteresseerd in ouderen, toen haar oma in een verzorgingstehuis terecht kwam. “Ik ging werken in de receptie van een bejaardenhuis. Bewoners kwamen vaak even kletsen. Tijdens mijn studie sociologie werkte ik in de thuiszorg. Eerst was dat schoonmaken, later haalde ik ook mensen uit bed en verzorgde hen. Ik vond het vooral een uitdaging om met oudere mensen met psychische problemen iets te bereiken.” Alles wat ze gedaan heeft, ging deze kant op, zegt Bagchus: “Het is een fascinerende wereld. Ik vind het interessant hoe verschillend mensen omgaan met ouder worden. Mijn oma van 95 wil bijvoorbeeld niet oud zijn en zelfstandig blijven. Als er iets wordt georganiseerd voor de bewoners van de zorginstelling waar ze met mijn opa – ook 95 – woont, zegt ze: ‘Ik heb geen zin in al die oude mensen hoor.’ De oma van mijn vriend is ook 95 en die laat het zich lekker gebeuren: ze geniet ervan dat haar kinderen voor haar zorgen. Voor haar is dat rijkdom.”
In januari wordt onder alle VU-medewerkers een werkbelevingsonderzoek gehouden. Het onderzoek gaat over onderwerpen als werkdruk en arbeidsomstandigheden en over actuele thema’s als flexwerken, de reorganisaties en diversiteit. Het laatste VU-brede onderzoek naar werkbeleving vond plaats in 2012. In januari ontvang je per mail een uitnodiging om deel te nemen aan het onderzoek. In april verschijnt het onderzoeksrapport en worden de uitkomsten bekendgemaakt.
NIEUWE REGELING WOON-WERKVERKEER
Door een wijziging in het zakelijk aanbod van NS moet de VU de uitvoering van haar woon-werkverkeerbeleid per 1 januari 2015 veranderen. In overeenstemming met de vakbonden blijft de VU reizen met het openbaar vervoer stimuleren en leidt deze verandering niet tot hogere kosten voor de universiteit. Medewerkers krijgen voortaan 65% van de kosten van hun jaarkaart bij de openbaar vervoerder(s) van hun keuze vergoed. Het resterende bedrag kunnen zij fiscaal voordelig bekostigen via het Keuzemodel Arbeidsvoorwaarden. Nieuwe jaarkaarten voor woon-werkverkeer worden niet meer door de VU verstrekt. Medewerkers schaffen die zelf aan. De kosten kunnen zij eenmaal per jaar declareren, waarna de VU de bedragen maandelijks met het salaris uitbetaalt. > VUNET > ZOEK OP WOON-WERKVERKEER
KERSTRECEPTIE
Wens op dinsdag 16 december collega’s alvast fijne kerstdagen en een goed nieuwjaar, onder het genot van warme chocolademelk, glühwein en kerststol in de centrale hal van het Hoofdgebouw, van 14.30-16.00 uur.
VOOR JE NIEUWE AGENDA
Al een agenda aangeschaft voor 2015? Alvast voor op 15 januari: Mich "Kommil Foo" Walschaerts staat die avond in de Griffioen met de medewerkersvoorstelling Duizend Man Sterk. Aanvang 20.30 uur. Dit keer zonder maaltijd, maar wel met twee consumpties per persoon. > WWW.GRIFFIOEN.VU.NL/MEDEWERKERSVOORSTELLINGEN
NIEUWJAARSRECEPTIE
Ook voor in de nieuwe agenda: de jaarlijkse Nieuwjaarsreceptie is op dinsdag 6 januari, vanaf 16.00 uur in de Foyer in het Hoofdgebouw. Redactie Personeelspagina > CHARLOTTE BROUWER, ANITA MUSSCHE EN HOUKJE VLIETSTRA Beeld > ANITA MUSSCHE Vormgeving > HAAGSBLAUW Reageren > PP@VU.NL
Cabaret
Restaurant
n va nt. ten ura os ta p k res t o et en lt h tud ee n s ord ee eo at b ga en ek ten we it e d e as u Om valv ad
cultuur
Regenboog van groenten bij natuurhippies Alchemist Garden
CONCEPT Een klein restaurant waar ze alleen raw food en slow juices serveren. Alles is biologisch, vers en vegetarisch. Zelfs de champagne is raw. SFEER Huiselijk. Overal staan potjes met zaden, planten, bamboe en er ligt veel fruit. Het ziet eruit alsof hier natuurhippies wonen. De keuken is open, dus daar kun je ook meekijken. ETEN Omdat we niet weten wat we met hun groene menukaart moeten, bestellen we maar gewoon wat. We beginnen met de Rainbow-plate: een groot bord met groenten, zoals kool, avocado, rode biet, noten en nog een zuurtje dat we niet weten te plaatsen. Het is lekker, vooral het sausje. De Ethiopische paprikasoep vinden we niks, want we proeven ook mango; een vreemde combinatie. Ook nemen we veggy-chips: harde gedroogde schijfjes wortels, herfstbladeren én rode bietjes. Raar. Daarna komt het lekkerste: tagliatelle met pesto, ofwel slierten van gele courgette met daarop een zelfgemaakte pesto met pijnboompitten. Als dessert kiezen we chocolade-anijstaart en een kokos-chocolademacaron. Machtig, maar superlekker. BEDIENING Heel vriendelijk. TIP De tagliatelle met pesto. AANRADER Als je van groenten houdt, ja. PRIJS Met z’n tweeën € 31,50 voor vier grote gerechten en drie kleine en een karaf water. WAARDERING
Eva Crutzen Bankzitten Donderdag 18 december Aanvang 20.30 uur Studenten € 10,Medewerkers VU € 12,50 griffioen.vu.nl
Eva Crutzen won in 2012 overtuigend de publieksprijs van het Amsterdams Kleinkunst Festival. Over haar debuutvoorstelling Bankzitten was de pers enthousiast. ‘Eva Crutzen barst van het talent’, vond Het Parool. ‘Indrukwekkend debuut’, schreef de Volkskrant. Bankzitten is een mooie mix van hilarische sketches, scherpe waarnemingen en fijnzinnige liedjes. Je maakt kennis met verschillende mensen. Sommigen ken je, sommigen ben je. Met het schuim om onze mond en oogkleppen op sprinten we ons een slag in de rondte. Om erbij te horen, de eerste te zijn, jezelf onsterfelijk te maken. Of onsterfelijk belachelijk. Eva vroeg om een wissel en zit even op de bank. In de luwte, langs de zijlijn. Ze kijkt toe en overziet alles. Maar als je stilzit, begin je pas echt te zweten. Dick Roodenburg, publiciteitsmedewerker Griffioen
30
FOTO Joost de Haas
Cultuurcentrum Griffioen Uilenstede
ALCHEMIST GARDEN Overtoom 409 Facebook.com/Alchemist Garden Anne Lotte Hendriks, derdejaars communicatiewetenschap
Ook GRATIS UIT ETEN voor Advalvas? Mail naar redactie.advalvas@vu.nl. nr 8 — 3 december 2014
ADVALVAS
studenten
Sleutelgat 8
Wat zegt de inrichting van je kamer over jezelf? En klopt die indruk ook? VU-studenten gluren in de kamer van jordy breuker.
“H
ier woont iemand die liever iets anders doet dan studeren”, zegt informaticastudent Sue-Yin (24) verbaasd. “Ik zie helemaal nergens studieboeken staan. Hij is vast van de sociale evenementen; loopt graag borrels en feestjes af. Hij is behoorlijk spontaan, vandaar die rare posters aan de muur. En hij maakt graag muziek op dat dj-ding. Hij houdt van reizen, die poster en de beeldjes heeft hij allemaal meegenomen als souvenirs.” “Aha, deze jongen komt regelmatig in kroeg de Tegenstelling”, lacht student science business and innovation Ruben Kuiper (20) als hij de bierviltjes en het bierglas van Budel ziet. Dat stokstaartje en die plaat van een berg verraden dat hij aardwetenschappen doet. Maar wacht even, hij had ook best filosoof kunnen
ADVALVAS
nr 8 — 3 december 2014
zijn, hij heeft duidelijke ideeën hoe hij moet leven. Kijk maar naar dat bordje dat aangeeft dat hij lief moet zijn en die grote poster van een boeddha. Wat heeft hij trouwens met bananen? Of is dat een knipoog naar de Albert Heijn?” “Is dat een dj-set?” vraagt student cardiovascular research Iris Licht (21) zich af. Ik denk dat hij spiritueel is en van duiken houdt. Zou hij bij de Albert Heijn werken? Hij is best netjes voor een jongen. “Is dit netjes?” roept studiegenoot Laura van Haren (25). “Nou ja, voor een jongen misschien. Aan dat stokstaartje te zien is hij wel avontuurlijk, hij houdt van verre reizen. En hij heeft een vriendin, van haar heeft hij die vis gekregen. Ik denk dat hij aarde & economie studeert. Of misschien wel aardwetenschappen. Hij is in ieder geval lid van Gyrinus.”
Jordy Breuker 20 Studeert biomedische wetenschappen Betaalt 340 euro per maand voor zijn kamer op Uilenstede
“Ik vind bananen gewoon chill”, lacht Jordy Breuker. Een vriend van me werkt bij de AH en heeft de poster meegejat, hij dacht dat ik dat wel leuk zou vinden. Dat schilderij van die berg maakte mijn opa, hij was schilder. Dat ik van reizen hou, klopt: ik ben naar Thailand en Noorwegen geweest. Het idee voor het stokstaartje komt uit Zuid-Afrika. Daar waren veel leuke dieren en ik zei tegen mijn ouders dat ik stokstaartjes cool vind. Maar dit beeldje hebben ze in een Nederlands tuincentrum gekocht. Ik ben inderdaad semispiritueel. Ik denk graag na over hoe de wereld in elkaar zit en wat wij mensen hier doen. En ja, ik draai af en toe plaatjes op feesten van vrienden. Maar ik ben vooral druk als bestuurslid van Gyrinus. En als commissaris van de Tegenstelling, vandaar die Budel-biertjes.” Door Nienke Stumpel Foto’s Peter Valckx
Wil je ook in Sleutelgat? Mail naar redactie.advalvas@vu.nl.
31
Griff
32
door Merlijn Draisma
nr 8 — 3 december 2014
ADVALVAS