Nr 10
14 januari 2015 Hannah Feringa: een kleine consultant
Keuzestress: doe je wel de juiste studie?
Jaarplan 2015: geen tekort, wel rode cijfers
‘Wetenschappers hebben meer rust nodig’
Onafhankelijk magazine van de Vrije Universiteit — www.advalvas.vu.nl
Hindoestanen:
ontzettend Nederlands pag 10
HOE VER KIJK JIJ? We leven in een snel veranderende samenleving, met grote maatschappelijke vraagstukken. Dat vraagt om mensen die verder kijken. Verder dan het voor de hand liggende, verder dan het bekende. Mensen die verder kijken zijn op hun plek bij de VU. De VU stimuleert haar medewerkers buiten hun eigen afdeling en eigen vakgebied te kijken. Om nieuwe wegen in te slaan. Om samen te werken aan toonaangevend onderzoek en onderwijs. De VU is een universiteit die midden in de maatschappij staat. Met de blik gericht naar buiten. VU is verder kijken.
Ben jij een medewerker van de VU? Kijk dan voor een overzicht van alle interne vacatures op: WWW.VU.NL/VUNET/VACATURES Ben jij geen medewerker van de VU maar wel ge誰nteresseerd om bij de VU te werken? Kijk dan op: WWW.WERKENBIJDEVU.NL
INHOUD
jaargang 62 — nr 10
VU NU Dinsdag 6 januari 2015, 16.13 » Hoofdgebouw, nieuwjaarsborrel. Een meisje van de catering fotografeert de drukte – misschien om het aantal benodigde bitterballen in te schatten? Foto Peter gerritsen
Hannah Feringa, de kleine consultant
6
Waarom de hindoestanen zo goed geïntegreerd zijn 10 Twijfel: heb je wel de juiste studie gekozen? 18 En verder Online nieuws
4
Opinie: Charlie Hebdo
8
Column: Elies van Sliedregt
9
Onderzoeksnieuws
16
23
Opinie: petitie Radder
24
Column: Roos
25
Campus: begroting
26
PP
28
Cultuur: theater en restaurant
30
Sleutelgat
31
Griff
32
Coverfoto Marijn Alders
Het volgende nummer verschijnt op 28 januari 2015.
onafhankelijk magazine van de Vrije Universiteit Redactieadres De Boelelaan 1105 kamer 1-D-40 1081 HV Amsterdam redactie.advalvas@vu.nl Hoofdredacteur Marieke Schilp Redactie Floor Bal, Peter Breedveld, Dirk de Hoog, Marieke Kolkman, Welmoed Visser Eindredactie Win Castermans, Welmoed Visser Secretariaat Anna Jansen (020) 5985630 secretariaat.advalvas@vu.nl Basis Ontwerp Luis Mendo - GOOD Inc. Vormgeving Rob Bömer, behance.net/ rbbmr
ADVALVAS
Medewerkers Marijn Alders, Merlijn Draisma, Peter Gerritsen, Roos van Rijswijk, Dick Roodenburg (Griffioen), Bas van der Schot, Nienke Stumpel, Peter Valckx, Berend Vonk Copyright HOP-kopij Hoger Onderwijs Persbureau, Amsterdam VU-advertenties zie secretariaat Commerciële advertenties Bureau Van Vliet (023) 5714745 Druk Opmeer drukkerij BV, Den Haag
nr 10 — 14 januari 2015
3
RSS feed Abonneer je op het laatste nieuws online
Bomen bij hortus gekapt
Studentenbonden praten niet namens iedereen De jongeren van PvdA, VVD en D66 steunen de plannen voor een leenstelsel in het hoger onderwijs. Ze vragen de Eerste Kamer om vóór het wetsvoorstel te stemmen.
De bestuurders van studentenorganisaties ISO en LSVb zijn alweer op zoek naar hun opvolgers.
‘Moordpartij niet vernauwen tot aanslag op vrijheid van meningsuiting’ De ‘barbaarse, afgrijselijke daad’ in Parijs, afgelopen woensdag, is niet te beperken tot ‘enkel een aanslag op de vrijheid van meningsuiting’, aldus VU-student Hamza Akkar in een opiniestuk op de Advalvas-site.
Klein verzet bij Aard- en Levenswetenschappen Toch selectie aan de poort ondanks gebrek aan bewijs Speurneuzen gezocht Cartoon – Berend Vonk Elies van Sliedregt stopt als rechtendecaan
Voor al het laatste nieuws: advalvas.vu.nl 4
H
et is kaal aan de Van der Boechorststraat. Deze week is begonnen met de kap van de bomen rondom de vijver achter het VU Medisch Centrum. Ook een stukje van de VU Hortus zal verdwijnen. De bomen worden gekapt ter voorbereiding op de bouw van het Imaging Center van VUmc, waar
Marieke Kolkman
Studentenorganisaties zoeken nieuw bestuur
de modernste MRI-, röntgen- en andere medische beeldvormende technieken zullen worden gehuisvest. De bouw start september dit jaar. Tot die tijd worden bomen in de noordoosthoek van de VU Hortus gekapt, de vijver gedempt en een bouwkuip gegraven, aldus Marcel van Heemert van de Facilitaire Campus Organisatie. “Tussen de botanische tuin en de
huidige vijver komt een hek als afscheiding van de bouwkuip”, zegt Van Heemert. “En aan de kant van VUmc komt een weg voor het bouwverkeer.” Het zal tot 2018 duren voor het imaging center klaar is. (MK)
Binnenkort een interview met Marcel van Heemert over de veranderingen bij de VU Hortus op de OR-pagina’s in Advalvas.
Spoorstudent haalt lagere cijfers
Studenten die langer naar de VU moeten reizen, presteren minder goed bij hun studie, concludeert promovendus Martijn Kobus.
D
at is een van de conclusies uit het onderzoek van Martijn Kobus, die daar vrijdag 9 januari op promoveerde. Econoom Martijn Kobus liet VU-studenten een vragenlijst invullen over hoe lang ze naar de VU moeten reizen, hoe lang ze op de VU verblijven en wat hun studieresultaten zijn. Daaruit
bleek dat de reizenden hun uren op de VU minder efficiënt gebruiken, hoewel ze ongeveer evenveel uren op de VU zijn als studenten die dichterbij wonen. “De reizende studenten zullen misschien vaker net een docent mislopen of meer rondhangen om tijd te overbruggen”, licht Kobus telefonisch toe. En daardoor halen ze uiteindelijk lagere cijfers. Kobus: “Het is echt een oorzake-
lijk verband. Ik houd er in mijn model bijvoorbeeld rekening mee dat studenten die in Amsterdam op kamers gaan wellicht meer gemotiveerde studenten zijn. Maar dat heeft dus geen invloed op de cijfers.” Uit het onderzoek bleek ook dat studenten die verder moeten reizen minder vaak naar de VU komen, maar als ze hier eenmaal zijn wel langer op de VU zitten. (MK)
nr 10 — 14 januari 2015
ADVALVAS
Computerstoringen teisteren VUnet
H
et leek op een totale meltdown van het IT-systeem. Afgelopen week hadden een aantal onderdelen van VUnet last van storingen. Studenten konden niet inloggen, de takenlijst van eHRM gaf verkeerde taken weer en werknemers konden de fietsenkelder niet in. Volgens Rob Neutelings, interim-directeur IT, hadden die storingen deels met elkaar te maken. “We hadden bijzonder veel verkeer op VUnet. Normaal kennen we een piek van vierhonderd gebruikers die tegelijk gebruik maken van de self services, nu hadden we pieken van negenhonderd gebruikers.” De topdrukte kwam doordat veel studenten zich last minute voor colleges wilden inschrijven en veel medewerkers de vergoeding van
hun nieuwe ov-kaart wilden regelen. “Uiteindelijk zit iedereen een deel van de rit op dezelfde snelweg”, verklaart Neutelings. Het probleem met de takenlijst, waarbij taken van andere mensen zichtbaar waren, is nog niet opgehelderd. Neutelings: “Er is privacygevoelige informatie zichtbaar geweest voor derden, dat hoort absoluut niet.” De toegangsproblemen van de fietsenkelder waren niet IT-gerelateerd. Nog niet alle storingen zijn opgelost. Na de reorganisatie worden steeds meer zaken online geregeld. Neutelings is het er niet mee eens dat de storingen een teken zijn dat IT deze grootschalige verandering nog niet aankan. (FB)
Meer hierover op: advalvas.vu.nl>nieuws>12 januari.
Onzinnige boycot Israël academisch boycotten heeft geen zin, schrijft rechtenstudent Benjamin Smalhout op advalvas. vu.nl>opinie
In zijn naam
Dubbele master
Martelaar van het vermoorde woord
Roze Eenhoorn Over twee gewapende en gemaskerde figuren in roze gewaden blogt Gaby den Held op advalvas. vu.nl>blogs&columns
ADVALVAS
nr 10 — 14 januari 2015
(Re)tweets
Een selectie uit de opvallendste tweets van de afgelopen dagen @VUamsterdam 12-1 VU-wetenschapper promoveert a.s. vrijdag twee keer http://ow.ly/H9Edt Geert Mesters promoveert op 16 januari zowel in de econometrie als in de criminologie. Hij schreef twee aparte proefschriften, die elkaar niet overlappen, maar aanvullen. Mersters gebruikt in zijn criminologisch onderzoek complexe rekenmethodes uit de econometrie. @emanuelrutten 11-1_“Iedereen zegt nu wel Charlie te zijn. Maar ik geloof er niets van. Er zijn maar paar mensen die dat doen, durven. En die leven nu niet meer” @AMPot1 11-1_samen met oa @BertNap de klokken vd @oudekerk020 geluid. Voelde vertrouwd met mijn klokkenluiddiploma v 30 jr geleden In hoogleraar ouderenpsychologie Anne Margriet Pot schuilt een echte klokkenluidster. Wie iets te verbergen heeft, is gewaarschuwd. @IvanWolffers 11-1_Vorige week dat artikel in Science dat 2/3de kanker komt door pech. http://www. sciencemag.org/content/347/6217/78 … Dus iets doen aan die andere 1/3de.
twitter/facebook/issuu
Twaalf tips van ervaringsdeskundige Melvin Roest om een dubbele of zelfs driedubbele master te doen op advalvas.vu.nl>tips&trucs
advalvas_online
Executie in afwezigheid van de profeet De naam Charlie is nu heilig Mohammed, is een mening nog wel veilig? Hij durft het niet te zeggen Behoed mijn pen voor het papier Toch kan ik het potlood niet wegleggen “Je suis Charlie, Mohammed” en samen zijn wij hier.
@bpeperkamp 9-1_Wat zochten de tweedejaars studenten bij de tentoonstelling van Marlene Dumas? Je leest het hier:... http://fb.me/3r5oyFfmk De Neerlandici in spe onderzochten onder meer Dumas’ fascinatie voor het kwaad aan de hand van Freuds ideeën over het Unheimliche. @afmreijen 9-1_Het KNHG zoekt jong geschiedenistalent: organiseer een symposium over onderwerp naar keuze. Deadline voorstellen 1-2! http://bit.ly/1Ks77Z6 @liekekuiper 6-1_Vanuit de studiezaal op de VU de wereld zien ontwaken. Wow. Ik krijg spontaan zin in vandaag!
Charley Ranzijn
a.k.a. Tijdelijke Toon, is bètastudent, volleybaltrainer en cultuurverslinder. Op de Advalvas-site geeft hij poëtisch inkijk in zijn roemruchte leven op en rond de campus.
5
Masterstudent Hannah Feringa ‘Onze klanten zoeken juist de frisse invalshoek van studenten’
6
nr 10 — 14 januari 2015
ADVALVAS
in actie
Masterstudent Hannah Feringa (25) is managing director bij vrijwilligersorganisatie De Kleine Consultant. Daar helpen studenten start-ups op weg.
De Kleine Consultant
DOOR FLOOR BAL FOTO PETER VALCKX
J
e studeert biomolecular sciences én science, business & innovation. Hoe komt iemand met zulke masteropleidingen in de consultancy terecht? “Een vriendin van mij zat al bij De Kleine Consultant. Deze vrijwilligersorganisatie voor studenten geeft strategisch advies aan kleine ondernemingen en helpt stichtingen die geen geld hebben voor dure consultants. Zelf studeerde ik toen biomedische wetenschappen. Dat vond ik een heel leuke studie, maar ik miste praktijkervaring. Ik vond het interessant om eens iets anders te doen. Iets waarbij je ook meteen de relevantie ziet.” Hoe werken jullie? “We werken telkens tien weken met een groepje studenten aan een project. Het doel is dat de studenten zoveel mogelijk praktijkervaring opdoen. Bij een van onze projecten hebben we vorig jaar twee jongens geholpen die bezig waren met een online
ADVALVAS
nr 10 — 14 januari 2015
systeem voor examentraining. Wij hebben geanalyseerd hoe ze zich op een markt met veel spelers zichtbaar kunnen maken. Inmiddels zijn ze bezig om alle adviezen uit te voeren. Het gaat goed met het bedrijf.” En wat leer jij daar dan van? “Sowieso is het heel nuttig om met studenten uit alle studierichtingen in één team te zitten. Je leert dan om een probleem van heel verschillende kanten te bekijken. Analyseren is niet nieuw voor me, dat doe ik al vaak voor mijn studie. Maar ik heb hier wel een andere manier van presenteren geleerd. Als consultant begin je een presentatie met het geven van je hoofdadvies voor de klant. Die weet dan meteen wat hij of zij allemaal kan gaan doen. Onze klanten hebben het vaak erg druk. Als het niet interessant is, lopen ze zo weg. Bij mijn studie werk je juist naar de conclusie toe. Terwijl het ook relevant kan zijn om dat om te draaien, en met het eind te beginnen.” Wat heeft een bedrijf aan mensen die nog niet eens afgestudeerd zijn? “Om de kwaliteit van onze adviezen te waarborgen, worden we begeleid door een groot consultancybureau en krijgen
Zes jaar geleden richtten twee studenten De Kleine Consultant op. Inmiddels heeft de organisatie zes vestigingen in Nederland en twee in het buitenland. Er werken honderd vrijwilligers. Studenten die bij deze consultancyorganisatie vrijwilliger willen worden, moeten eerst door een uitgebreide sollicitatieprocedure. De studierichting telt minder mee, enthousiasme is belangrijker. dekleineconsultant.nl.
Hannah Feringa 2012 – nu Master biomolecular sciences Master science, business & innovation april 2014 – nu Managing director, De Kleine Consultant Sinds augustus 2013 als consultant werkzaam maart 2013 – juli 2013 Researchstage cancer & vascular biology, Uppsala University, Zweden maart 2012 – juni 2012 Researchstage pathologie, Universiteit Utrecht 2009 – 2012 Bachelor biomedische wetenschappen, VU 2008 – 2009 Bachelor scheikunde, Universiteit Utrecht
we trainingen van verschillende kantoren. Het niveau is dus goed. Bovendien zoeken onze klanten juist de frisse invalshoek van studenten. Het zijn vaak kleine bedrijven. Een goed voorbeeld zijn de twee vrouwen die een kleine voedselmarkt begonnen. Zij zijn heel creatief en wilden alweer allemaal nieuwe concepten uitvoeren. Omdat hun markt nog niet rendabel was, hebben we een financieel model voor ze opgezet. Nu loopt het wel. Zulke inzichten kunnen studenten ook geven.” Het helpt vast mee dat jullie gratis hulp bieden. “Het bedrag dat we vragen, hangt van de klant af. Sommige zaken doen we pro bono en soms vragen we per meewerkende consultant drie euro per uur. Dat is om onze kosten te dekken. De studenten doen het volledig vrijwillig. Dat kost veel tijd, al met al ben ik zo’n zestig uur per week met mijn opleidingen en bestuurswerk bezig. Maar ik heb altijd heel veel naast mijn opleiding gedaan.”
7
8
nr 8 — 3 december 2014
ADVALVAS
opinie
wisselcolumn
Denk negatief
Elies van Sliedregt decaan Rechtsgeleerdheid
foto Peter Valckx
D ADVALVAS
nr 10 — 14 januari 2015
e kerstvakantie is mijn favo- dat pessimisten beter anticipeerden op mogelijke valkuilen en succesvoller riete vakantie. Allereerst waren in het behalen van tevoren geplanomdat ik dan het meest de doelen dan optimisten. Bovendien toe ben aan vakantie. Ten bleek dat negatief denken aanzet tot actie tweede omdat ik zwelg in en tot betere voorbereiding. Vertaald de kerstsfeer. Zodra Sinternaar maatschappelijk succes bleek dat klaas voorbij is, komen de mensen die zich nooit zorgen maken over kerstballen en kaarsen tevoorschijn; alles hun werk, onderpresteren en dat ceo’s die om maar snel in de sfeer te komen. Met moeite breek ik na oud en nieuw de kerst- al te optimistisch zijn, onverantwoorde risico’s nemen. Het boek van Norem is boom af en gaan de lampjes en kaarsen een pleidooi voor negative thinking en uit. In januari ga ik het liefst in een diepe realisme. winterslaap; de kater na Met deze theorie in mijn kerst is genadeloos. Elk achterhoofd heb ik beslojaar denk ik: wat ben ik blij Pessimisten ten me zonder gêne over dat het academisch jaar hebben net zoveel te geven aan de somberin september begint, dan heid van de januarimaand. sta ik tenminste vol goede kans op succes Ik zal de doelen uit het moed en positieve energie en zijn soms facultaire jaarplan en aan de start. succesvoller dan In het boek The Positive notoire optimisten mijn publicatiedeadlines opnieuw bekijken en Power of Negative Thinkmogelijk bijstellen. Juist ing onderzoeken Julie nu ben ik in staat realisNorem en Nancy Cantor tisch te plannen. de theorie van ‘positive De cursus bij het Positive thinking’. Zij komen tot de Thinking Institute zeg interessante ontdekking ik af en een gelukkig nieuwjaar wens ik dat positive thinking, in tegenstelling tot alleen degenen van wie ik denk dat ze wat velen denken, niet noodzakelijkerook daadwerkelijk gelukkig zullen zijn. wijs tot betere resultaten leidt. PessimisZo, ik voel me al stukken beter! ten hebben net zoveel kans op succes en zijn soms zelfs succesvoller dan notoire optimisten. Norem en Cantor ontdekten Reageren? Mail naar redactie.advalvas@vu.nl.
9
Hindoestanen
Onzichtbare Hindoestaanse Nederlanders zijn de succesvolste allochtonen, zegt hoogleraar Chan Choenni. Hoe krijgen ze dit voor elkaar? DOOR PETER BREEDVELD FOTO’S MARIJN ALDERS
E
r is iets vreemds aan de hand met hindoestaanse Nederlanders. Het zijn de succesvolste allochtonen, maar tegelijkertijd ook de onzichtbaarste. Ze zijn erg gericht op hun land van herkomst, Suriname, en op dat van hun voorouders, India. Ze mengen zich nauwelijks met andere bevolkingsgroepen, en toch zijn ze het best geïntegreerd. En ze houden stevig vast aan hun tradities, terwijl ze toch ontzettend Nederlands zijn. “Bij Surinamers denkt iedereen aan Creolen, de Surinamers met Afrikaanse voorouders, mensen als Clarence Seedorf en zo”, zegt Chan Choenni, bijzonder hoogleraar hindoestaanse migratie aan de VU. Onlangs verscheen zijn boek over Nederlandse hindoestanen: Hindostaanse Surinamers in Nederland, waarin hij aan de hand van cijfers, statistieken maar ook levensverhalen van hindoestaanse Nederlanders hun geschiedenis van 1973 tot 2013 behandelt. Eigen zuil Hindoestanen kan bijna niemand plaatsen. Hun geschiedenis is ook vrij onbekend: dat ze 140 jaar geleden als contractarbeiders naar de Surinaamse plantages werden gehaald, dat een groot deel van hen daar bleef en uitgroeide tot
10
de grootste bevolkingsgroep in Suriname. En dat onder de 70.000 Surinamers die na de Surinaamse onafhankelijkheid naar Nederland kwamen (“vluchtten”, zegt Choenni) veel hindoestanen waren. Hun onzichtbaarheid heeft volgens Choenni te maken met hun integratiestijl. De hindoestaanse Nederlanders studeerden hard, daartoe aangespoord door hun veelal laagopgeleide ouders, en werden artsen, juristen en hoge ambtenaren en kochten huizen. Ze stichtten hun eigen zuil, met eigen verenigingen en een eigen omroep en dergelijke. Hindoestanen hebben in tegenstelling tot bijvoorbeeld Marokkaanse of Antilliaanse Nederlanders een positief imago. Ze staan bekend als ijverig en ondernemend, passen zich makkelijk aan en zorgen niet voor problemen. Trendy tradities “Ze laten zich niet op de kop zitten door autochtonen”, zegt Choenni. “Net als Chinezen zijn ze er trots op uit een duizenden jaren oude cultuur te stammen die dingen heeft voortgebracht die nog steeds trendy zijn in het Westen, zoals yoga en ayurvedische tradities. Ze hebben iets van: wat denken die blanken wel? Dat geeft zelfvertrouwen en heeft een positief effect op de gemeenschap.” Toch noemt Choenni ze onzichtbare allochtonen. Deels is hun onzichtbaarheid aan de hindoestanen zelf te danken, vindt Choenni. Volgens hem zijn ze namelijk niet op elk gebied even goed geïntegreerd. “In tegenstelling tot Marokkaanse Nederlanders hebben maar weinig hindoestanen een high profile beroep in de kunst of in de sport. Er zijn vrijwel geen politici met een hindoestaanse achtergrond, op Kamerlid Tanja Jadnanansing en de Haagse wethouder Rabin Baldewsingh na. Bekende Nederlanders met een hindoestaanse achtergrond zijn er ook nauwelijks. Prem Radhakishun is een atypische hindoestaan. Ook in de voetballerij of de muziek kom je weinig mensen met een hindoestaanse naam tegen, terwijl juist daardoor het imago van andere Surinamers enorm is opgekrikt.”
Ook zijn er wel degelijk problemen binnen de gemeenschap. De hoge prestatiedruk is er één van. “Kinderen die niet slagen in het leven worden met de nek aangekeken”, aldus Choenni. “Daardoor kampen met name veel meisjes met zelfmoordneigingen, die een schreeuw om hulp zijn.” Bij de jongste generatie is dat volgens hem al minder. Glorietijdperk Een ander probleem is alcoholisme onder de mannen. “Ze voelen zich overbodig omdat vrouwen steeds hoger opgeleid zijn en betere kansen maken op de arbeidsmarkt. De vrouwen hebben daarentegen meer moeite een man te vinden
nr 10 — 14 januari 2015
ADVALVAS
WETENSCHAP
allochtonen Nederlanders kunnen leren. Waarom slaagden de hindoestaanse immigranten erin zo goed te aarden in Nederland? Dat komt niet alleen door hun gezonde werkethiek en het feit dat ze zich makkelijk aanpassen, legt Choenni uit. “Ze maakten volop gebruik van de mogelijkheden die hen in Nederland werden geboden”, aldus Choenni. “Maar het Nederlandse integratiebeleid maakte in die tijd een glorietijdperk door, waarbij bijvoorbeeld door ministeries actief werd geworven onder allochtonen.”
Chan Choenni: ‘Ze laten zich niet op de kop zitten door autochtonen’ van hun eigen niveau. Een deel van hen blijft vrijgezel, waardoor hun ouders ongelukkig worden omdat hun dochter weliswaar arts is, maar geen man heeft en ze geen kleinkinderen schenkt. Maar ach, dat probleem moet ook weer niet overdreven worden.” De huidige generatie jongeren is intussen aan het veranderen. Ze spreken geen Sarnami meer, gaan anders met hun ouders en grootouders om en richten zich, mede vanwege het internet, vaak op India in plaats van Suriname. Er wordt
meer gescheiden en huiselijk geweld is een probleem. Desondanks vormen hindoestanen de succesvolste groep allochtonen in Nederland. Ironisch genoeg levert dat succes de hindoestaanse gemeenschap weinig aandacht op. “Journalisten staan alleen bij je voor de deur als het slecht gaat”, aldus Choenni. “Als je geen problemen hebt, ben je geen nieuws.” Dat vindt de hoogleraar raar. “In Amerika en Engeland worden Aziaten wél voor het voetlicht gebracht als voorbeeld van geslaagde integratie. Maar hier concentreert iedereen zich op het negatieve.” Jammer, want beleidsmakers zouden veel van het succes van de hindoestaanse
Gebakken peren Dat is inmiddels wel veranderd, weet Choenni, die zelf tien jaar als beleidsadviseur gewerkt heeft voor de ministers die integratie in hun portefeuille hadden: Verdonk, Nawijn en Vogelaar. “Tot in de jaren negentig was er sprake van een gezonde subsidiecultuur, maar sinds 2001 zijn alle voorzieningen afgebouwd en is de islam steeds meer geproblematiseerd, met radicalisering als gevolg.” Goed, het allochtonenbeleid van de jaren zeventig en tachtig was soms misschien een beetje te tolerant, erkent Choenni. “Als je pleitte voor een hardere aanpak van criminaliteit, werd je weggelachen. Daarom zitten we nu met de gebakken peren. Maar na 2001 is het beleid doorgeslagen naar de andere kant”, vindt Choenni. “Nu worden cultuur en religie geproblematiseerd en moeten allochtonen assimileren, wat een fictie van de overheid is. We waren de beste leerling van de klas, we waren een prachtig land, vroeger. Maar het klimaat is nu niet zo leuk meer.”
chan e.s. choenni
Hindostaanse Surinamers in Nederland 1973-2013
Chan Choenni: Hindostaanse Surinamers in Nederland 19732013, uitgeverij LM Publishers; prijs: €24,50. • Hindo-ned cover.indd 1
ADVALVAS
nr 10 — 14 januari 2015
07-01-15 16:59
11
Hindoestanen
‘Ik wil de eerste vrouwelijke geestelijk verzorger worden met een hindoe-achtergrond’
Charlene Wormer 30, masterstudent spiritual care
“
Ik ben een mix van allerlei culturen: Frans, Chinees, Nederlands, hindoestaans. Ik ben opgegroeid in een katholiek gezin en heb in mijn jeugd zowel in Suriname als in Nederland gewoond. In 2007 ben ik weer teruggegaan naar Nederland om te studeren. Bij ons in de familie is het de normaalste zaak van de wereld dat rituelen uit verschillende religies naast elkaar bestaan. Dat ik me in toenemende mate hindoe voel, is iets van de laatste jaren. Het begon met een interesse in yoga en meditatie. Daarna ben ik me meer gaan verdiepen in de cultuur. Het past bij me. Ik houd van de Indiase cultuur, van Bollywoodfilms, de theologie en de muziek. Ik laat graag zien dat ik hindoe ben: sinds ik ben getrouwd draag ik met trots sindoor, rood poeder, in mijn haar, zoals getrouwde hindoevrouwen doen. Ook dragen hindoes vaak een rood bandje aan de rechterpols. Ik voel me trouwens thuis in Nederland en Suriname. Er zijn dingen die ik meeneem uit de Nederlandse cultuur: de openheid tussen ouders en kinderen bijvoorbeeld. Daar kan de Surinaamse cultuur iets van leren. Onze studie spiritual care is uniek in de wereld. Ik wil graag de eerste vrouwelijke geestelijk verzorger worden met een hindoe-achtergrond en als publicist en spreker ook andere vrouwen aanzetten om hun droom te volgen.” (WV)
12
nr 10 — 14 januari 2015
ADVALVAS
‘Een sterke hindoeidentiteit wordt niet door iedereen gewaardeerd’
Rawie Sewnath 45, hindoe geestelijk verzorger in het Flevoziekenhuis in Almere en masterstudent spiritual care
“
Mijn naam wordt in Nederland bijna altijd uitgesproken als Raawie, terwijl de a in mijn naam moet klinken als een accentloze e. Ik luister naar allebei, maar voor mij is het een typerend voorbeeld van waar het misgaat met de integratie: autochtone Nederlanders luisteren vaak niet goed en integratie moet van twee kanten komen. Ze ontnemen mij zonder het zelf door te hebben een stukje van mijn identiteit. Ik heb de ervaring dat kritisch zijn en het hebben van een sterke hindoe-identiteit niet door iedereen gewaardeerd wordt. Ik ben opgegroeid in Emmeloord en heb me in
ADVALVAS
nr 10 — 14 januari 2015
mijn kindertijd nooit gediscrimineerd gevoeld. Dat is de laatste jaren helaas veranderd. Die hele discussie destijds over handen schudden met Rita Verdonk, bijvoorbeeld. Er kunnen zo veel religieuze en culturele redenen zijn waarom je iemand wel of niet de hand schudt. Ik begrijp totaal niet waarom daar zo’n punt van wordt gemaakt. Mensen gaan op hun strepen staan, zonder zich te verdiepen in de ander. Een bestuurder van een zorginstelling die in het kader van diversiteitsbeleid zegt dat we niets doen met cultuurverschillen tussen Friezen en Limburgers en daarom ook niets met vreemde culturen, daar word ik zo moe van. Dan denk ik er weleens over om terug te gaan naar Suriname. Wij zijn de eerste lichting studenten spiritual care traject hindoeïsme aan de VU. Ik ben blij dat er nu een opleiding is waar je op masterniveau geestelijke verzorging kunt studeren, maar ik ben kritisch over de inhoud. Het programma is te veel ingevuld met deskundigen die ze al in huis hadden en die toch vanuit een westers perspectief naar andere religies kijken. Er zouden meer docenten moeten komen met een achtergrond in het hindoeïsme.” (WV)
13
Hindoestanen
‘Voor mij is het vanzelfsprekend dat mijn toekomstige man ook hindoestaan is’
Ayesha Sitaram 24, rechtenstudent
“
Ik ben allereerst Nederlands, maar mijn achtergrond is hindoestaans. Dat uit zich in het eten, de tradities, de taal die ik om me heen hoor maar die ik zelf niet spreek, vooral ook de normen en waarden die soms verschillen van de Nederlandse. Hindoestanen worden, denk ik, strenger opgevoed. Mijn thuissituatie is redelijk uniek, vanwege mijn Nederlandse stiefmoeder die wat liberaler is in vergelijking met mijn traditionele oma, die ook bij ons woont. Soms is dat lastig. Voor mij is het vanzelfsprekend dat mijn toekomstige man ook hindoestaan is, want
14
ik hecht veel waarde aan de hindoestaanse normen. Mijn vriend en ik begrijpen elkaar sneller. Hoe je omgaat met je familie, bijvoorbeeld, en dat je respect toont voor je ouders. En hoewel ik geëmancipeerd ben, vind ik dat je als vrouw toch een andere positie hebt dan de man. Maar mijn vriend is ook een moderne man. Dus wat de combinatie van gezin en carrière betreft, daar vinden we straks, als we getrouwd zijn, wel een balans in. Dan gaan we waarschijnlijk allebei minder werken als er kinderen komen. Ik ben gelovig opgevoed en ik vind religie iets heel moois, maar ik worstel er nog mee. Ik denk dat voor veel hindoestaanse jongeren de hindoestaanse identiteit niet onlosmakelijk verbonden is met hun religie. Ik ben vroeger nooit uitgescholden vanwege mijn afkomst, maar wel vanwege mijn huidskleur. De laatste jaren merk ik steeds meer dat mensen onderscheid maken tussen autochtonen en allochtonen. Bijvoorbeeld als ik weer een compliment krijg omdat ik zo goed Nederlands kan spreken.” (PB)
nr 10 — 14 januari 2015
ADVALVAS
‘Ik denk er vaak over om terug te gaan naar Suriname’
Karan Gokoel 27, masterstudent spiritual care
“
Ik zou vaker hindoestaanse mannenkleding willen dragen, de kurta, maar ik doe het niet. Daarin voel ik me toch belemmerd door wat anderen vinden, ook mensen van binnen onze eigen groep. Eigenlijk wil ik me daar niets van aantrekken, want ik ben er trots op om hindoestaan te zijn en je hebt hele mooie kurtas voor feestelijke gelegenheden, maar toch doe ik het niet. De laatste jaren denk ik er vaak over om terug te gaan naar Suriname. Deels omdat mijn familie daar woont: mijn moeder en zus, opa en oma. Ik ben opgegroeid in Suriname en naar Nederland gekomen om te studeren. Eens per jaar ga ik terug, als het kan twee keer. Maar soms wil ik ook terug omdat ik het sociale klimaat hier niet prettig genoeg vind. Ik heb het gevoel dat autochtone Nederlanders geen moeite willen doen om andere groepen te begrijpen en zich afsluiten voor het koloniale verleden. Het klimaat is killer geworden de afgelopen jaren. De houding is erg van: zo lang wij er maar geen last van hebben. Ondertussen zijn er grote problemen binnen de hindoestaanse bevolkingsgroep zelf: hoge zelfmoordcijfers, groepsdwang. Goede integratie betekent ook dat die problemen serieus worden genomen. Als ik in Nederland blijf, zou ik een team willen oprichten van hindoe geestelijk verzorgers dat werkt als een soort straatpastoraat: met een centrale waar een hulpvraag binnenkomt, waar dan een deskundige op afgaat. Want het is duidelijk dat veel hindoestanen de weg naar de reguliere hulpverlening niet weten te vinden.” (WV)
ADVALVAS
nr 10 — 14 januari 2015
15
VIPs Jacqueline Vink is benoemd tot hoogleraar genetics and addictive behaviors, een Fenna Diemer-Lindeboom leerstoel die door de VU is ingesteld om vrouwelijk wetenschappelijk talent te stimuleren. Hiermee breidt Vink haar onderzoek naar de erfelijkheid van verslavingsgedrag verder uit.
Filosoof Dorota Mokrosinska; zij onderzoekt de rol van politieke geheimhouding in de democratie. Sociaal psycholoog Daniel Balliet; hij onderzoekt onder meer hoe individuen omgaan met conflicten en welke rol vergeven en zelfcontrole spelen. Natuurkundige Stefan Witte; hij gaat nieuwe methoden onderzoeken die hogeresolutiemicroscopie mogelijk maken zonder het gebruik van lenzen.
16
T D
weelingmoeders hebben gemiddeld een hogere oestrogeenspiegel (vrouwelijk hormoon) dan andere moeders, maar hun kinderen hebben gemiddeld juist een lagere oestrogeenspiegel. Dat blijkt uit het onderzoek waarop Esther
Kuijper 18 december promoveerde. De veronderstelde samenhang tussen oestrogeenwaarden bij moeder en kinderen komt hiermee ter discussie te staan. Meisjes met een tweelingbroer hebben ook geen hogere concentratie aan mannelijke hormonen, concludeert Kuijper. Dit werd verondersteld omdat meisjes met
Natuurbehoud met drones e natuurgebieden in Nederland worden bedreigd en moeten daarom worden beheerd. Daarvoor moet worden bepaald waar en in welke mate bepaalde plantensoorten voorkomen en hoe die soorten zullen reageren op veranderingen in hun leefomgeving. Daar zijn nauwkeurige data voor nodig. Aard- en
levenswetenschapper Hans Roelofsen, die vorige maand promoveerde, verzamelde die met behulp van geavanceerde luchtfoto’s. Roelofsen verwacht dat de resultaten uit zijn onderzoek binnenkort repliceerbaar zijn door drones. Hiermee wordt het nog makkelijker en laagdrempeliger om de toestand van de natuur in kaart te brengen. (PB)
Roelof Schuitema
Tweelinghormonen een tweelingbroer in de baarmoeder zouden zijn blootgesteld aan de mannelijke hormonen van hun broer. Ze vertonen dan ook niet meer mannelijk gedrag en hebben niet vaker last van het polycysteus ovarium-syndroom (onregelmatige of uitblijvende eisprong) dan meisjes met een tweelingzus. (WV)
Ruggenprik veiliger?
P
atiënten met een gebrekkige bloedcirculatie, zoals diabetici, lopen meer risico om tijdens narcose problemen te krijgen door zuurstofgebrek in het hart. Carolien Bulte promoveerde op een onderzoek naar de doorbloeding van het hart tijdens operaties. Uit haar onderzoek blijkt dat lokale verdoving met een ruggenprik een vaatverwijdend effect heeft op de bloedvaatjes in de hartspier, terwijl narcose bij patiënten met suikerziekte juist een verminderde doorbloeding tot gevolg heeft. Bij patiënten zonder hart- en vaatziekten had de narcose overigens geen effect op de doorbloeding van het hart. (WV)
Iconathon
Drie VU-wetenschappers kregen de prestigieuze Starting Grant, een beurs van anderhalf miljoen van de European Research Council. Bijna 3.300 jonge wetenschappers deden een gooi hiernaar. Er werden er 328 toegekend, met een totale waarde van 485 miljoen euro. Met 34 grants deed Nederland het als land heel goed. Alleen grote landen als Duitsland, het Verenigd Koninkrijk en Frankrijk haalden meer grants binnen. De bekroonde VU-wetenschappers zijn:
nr 10 — 14 januari 2015
ADVALVAS
onderzoeksnieuws
Groepsidentiteit
Oudste Turken
W
est-Turkije is al veel langer bewoond dan tot nu toe werd aangenomen. Zo'n 1,2 miljoen jaar geleden woonden er al mensen. Archeologen van onder meer de VU vonden een vuistbijl van deze oude bewoners in sedimenten van een oude bedding van de Gediz-rivier. De bijl die tussen de 1,17 en 1,24 miljoen jaar oud is, is het oudste, goed gedateerde menselijke artefact dat tot nu toe is gevonden in Turkije. De onderzoekers publiceerden hun werk in Quaternary Science Reviews. (WV)
De manier waarop jonge Marokkanen in de media verschijnen, heeft veel invloed op hun groepsidentiteit, beweert socioloog Jacomijne Prins.
Moleculair verslaafd
Ruimtebloemen
‘De MarokkaansNederlandse deelnemers aan dit project vroegen zich soms af hoeveel negativiteit rond hun groep ze nog moesten verdragen. Een van de deelnemers stelde retorisch de vraag: hoe dik is mijn huid? Over het algemeen bleek de huid van de deelnemers aan dit project vrij dik, maar het omgaan met de hoeveelheid negatieve publiciteit rond hun identiteit bleef gedurende het hele project een uitdaging.
B Duizend cm3 zaden
ADVALVAS
nr 10 — 14 januari 2015
behance.net/rbbmr
A
ls het aan VUmc-onderzoeker Jack van Loon ligt, groeien er over een paar jaar plantjes op Mars. Met zijn zadenproject heeft hij een plekje gewonnen op de Mars-expeditie van de stichting Mars One in 2018. Van Loons team streed met negen andere projecten om duizend kubieke centimeter (10x10x10 cm) in de raket. “We willen een aantal zaden op Mars laten ontkiemen”, vertelt Van Loon. “De grootste uitdaging is om er te komen. De zaden moeten de reis van zeven maanden overleven en vervolgens gaan groeien.” (MK)
ij de huidige behandelingen voor drugsverslaving vallen verslaafden vaak terug in hun verslaving. Bart Lubbers ontdekte dat terugval bij verslavende middelen als nicotine en heroïne gepaard gaat met verschillende moleculaire mechanismen in het voorste deel van de hersenen, de prefrontale cortex. Dat schrijft Lubbers in zijn proefschrift waarop hij 17 december promoveerde. Met behulp van dierproeven onderzocht hij de relevantie van de ontdekking. Zo bleken ratten minder behoefte aan nicotine te hebben als er in dit moleculaire mechanisme ingegrepen werd. Wellicht is het in de toekomst ook bij mensen mogelijk om via dit systeem terugval naar roken te verminderen. (FB)
[…] Het viel me op dat velen van hen, wellicht tegen de verwachting in, positief bleven over hun kansen in de Nederlandse samenleving. Ze werkten, studeerden, rondden hun opleiding af, begonnen aan een nieuwe baan of stichtten een gezin. Sommigen trokken naar het buitenland, deden nieuwe ervaringen op, kwamen terug. Al deze ervaringen gaven aanleiding om delen van het MarokkaansNederlandse collectieve verhaal van nieuwe inhoud en nieuwe interpretaties te voorzien. […] Door het vertellen van nieuwe verhalen, of het aanpassen van oude, zal het collectieve verhaal steeds veranderen, en zal de Marokkaans-Nederlandse identiteit steeds nieuwe betekenissen krijgen.’ (PB)
Deze citaten komen uit het proefschrift van Jacomijne Prins: Looking for new stories. MoroccanDutch young adults’ narrative constructions of identity and belonging.
17
Keuzestress
18
nr 10 — 14 januari 2015
ADVALVAS
Studenten
‘Neem studietwijfel serieus’ ‘Een foute studiekeuze kan iedereen overkomen’, zegt loopbaanadviseur Leo Molenaar. ‘Geef jezelf de vrijheid om opnieuw te kiezen.’ door Floor Bal Illustratie Berend Vonk
N
a de eerste tentamenrondes duiken ze op: de twijfels over je studie. Loopbaanadviseur Leo Molenaar van het inmiddels opgeheven Centrum voor Studie en Loopbaan geeft advies aan de hand van de vijf meest voorkomende oorzaken van studiegepieker.
ADVALVAS
nr 10 — 14 januari 2015
19
Siham ontvluchtte de oorlog in Syrië. Met steun van het UAF bereidt zij zich voor op een studie rechten en bouwt zij aan een nieuwe toekomst in Nederland.
foto: Venus Veldhoen
www.uaf.nl/siham
Siham, gevlucht uit Syrië:
‘Ik wil iets voor de wereld betekenen’ Help mee om vluchtelingen zoals Siham in veiligheid te laten studeren. Rekening NL41 INGB 00000 76300
UAF_ADV_Shiham-264x205_1.indd 1
16-10-14 17:25
Keuzestress
Ik weet niet wat ik wil
Het is helemaal niet erg om twijfels te hebben, zegt Leo Molenaar. “Je kunt alles goed gedaan hebben op het gebied van studiekeuze, alle voorlichtingsdagen bezocht hebben, en toch van studierichting willen veranderen. Studenten voelen zich dan vaak schuldig, maar dat is helemaal niet nodig. Geef jezelf de vrijheid om nieuwe keuzes te maken.” Molenaar gelooft trouwens niet dat mensen echt niet weten wat ze willen. “Vaak weten ze waar hun interesse ligt, maar hebben ze rationele motieven om daar niets mee te doen. Omdat ze in hun vaders voetsporen moeten treden, omdat ze bang zijn dat ze geen baan ‘De leukste kunnen vinden of omdat ze het zonde van hun vwo- functies van het volgende diploma vinden om hbo te decennium doen.” bestaan nu nog Hij vindt het belangrijk dat studenten beseffen dat niet’ ze zich met hun studiekeuze niet voor eeuwig vastleggen. “Tien jaar na afstuderen doet maar de helft van de werknemers nog waarvoor hij opgeleid is. De studie is een beginpunt, de rest van je pad ontvouwt zich als je bezig bent.” In veel gevallen kun je nog niet eens weten wat je beroep later gaat worden. “De leukste functies van het volgende decennium bestaan nu nog niet. Een voorbeeldje: in mijn studententijd gebruikte niemand het internet. Wat een app-ontwikkelaar doet, had ik toen nog niet kunnen bedenken.”
Het is zo saaihaai
“Een studie is nooit honderd procent leuk”, zegt Molenaar. Hij adviseert om in de studiegids te kijken naar de vakken die de komende tijd op het programma staan. “Dan kun je zien of je het interessanter gaat vinden.” Er zijn allerlei redenen om een richting te kiezen die jou eigenlijk misschien niet zo boeit, maar daarmee maak je het jezelf wel moeilijker. “Als je uit enthousiasme een studie kiest, is kans op succes veel groter dan wanneer je het voor het geld of prestige doet.” Dat heeft ook niet altijd zin. Zo bleek onlangs dat juist studenten die rechten, economie en bedrijfskunde gestudeerd hebben, slechte kansen op de arbeidsmarkt hebben. Terwijl die studies traditioneel als veilige keuze gezien worden. Kiezen wat je ligt, is dan misschien toch slimmer. Als je echt doet wat bij je past, zoek je ook eerder een bijbaantje in die richting. Dat kan net het juiste opstapje naar de arbeidsmarkt zijn.
Ik ben te dom
Met een vwo- of hbo-diploma op zak ben je in theorie intelligent genoeg om een universitaire studie af te ronden. De belangrijkste vraag die je jezelf bij slechte cijfers moet stellen, is of je echt voldoende geleerd hebt. Studeren is nou eenmaal hard werken, daar moet je tijd in steken. Gun jezelf in dat geval nog een tentamenronde om te achterhalen of je die capaciteiten hebt.
ADVALVAS
nr 10 — 14 januari 2015
Verwacht niet dat je tegen die tijd opeens de geest krijgt, maar maak een strijdplan. Je studieadviseur kan je daarbij helpen. “Het is helemaal niet erg als je moeite hebt met plannen of met sommige vakken”, zegt Molenaar. “Zolang je daar maar hulp bij zoekt.” Bovendien kan het zo zijn dat een bepaalde richting je gewoon niet zo goed ligt. Neem de studente die werktuigbouwkunde studeerde en lage cijfers voor de wiskundige vakken haalde. Ze voelde zich ontzettend dom en besloot met haar studie te stoppen. Daarna studeerde ze economie. Statistiek was na haar vorige studie geen enkel probleem voor haar, ze gaf haar medestudenten zelfs bijles. Haar intelligentie was niet het probleem, ze zat alleen niet op de juiste plek.
Het is niet wat ik gedacht had
Eerste hulp bij twijfels De studieadviseur is de eerste stop voor een student met twijfels. Die is zeer ervaren in het ondersteunen van studenten die niet weten wat ze willen. Door de reorganisatie bij studentenzaken verdwijnen de algemene loopbaanadviseurs van het Centrum voor Studie en Loopbaan. Studenten bij Rechten, Economie en Letteren kunnen terecht bij het loopbaancentrum op hun eigen faculteit. Worden je twijfels veroorzaakt of verergerd door een onderliggend psychologisch probleem, dan kun je bij de studentenpsycholoog terecht.
Een dagje studeren, het lezen van alle folders. Uiteindelijk weet je pas echt of een studie bij je past als je het doet. “En soms leer je door de ervaring dat het toch de verkeerde keuze was.” Volgens Molenaar zitten studenten vaak wel in het juiste vakgebied, maar hebben ze net de verkeerde studierichting gekozen. Een student bewegingswetenschappen komt er dan achter dat onderzoek hem niet zo ligt en dat het praktische van fysiotherapie meer bij hem zou passen. Een student geneeskunde houdt niet van contact met patiënten en zou beter bij biomedische wetenschappen passen. Een gesprek met de studieadviseur kan op zo’n moment helpen. Misschien kun je binnen de faculteit nog switchen en vrijstellingen regelen.
Het past gewoon niet bij me
De geneeskundestudent die niet tegen bloed kon, de rechtenstudent die niet van lezen houdt. De afgelopen jaren kwam Molenaar ze allemaal tegen. “Vaak denken mensen dat als ze eenmaal iets studeren ze wel over die hobbel heen komen. Dat valt dan tegen.” Zelfonderzoek is daarom belangrijk bij acute twijfels. “Je bent de enige die kan bedenken wat echt bij je past. En die weet wat de oorzaak van je gepieker ‘Jij bent de enige is.” Of het nu de heimwee die kan bedenken naar huis is, de vervelende wat echt bij je past’ medestudenten of het deprimerende universiteitsgebouw. Uiteindelijk ben je zelf diegene die bepaalt of je een reden zwaarwegend genoeg vindt om te stoppen. Molenaar: “Mijn neefje ging in Wageningen studeren. Inhoudelijk paste het heel goed bij hem, maar hij kon er niet aarden. Nu woont hij weer dichter bij huis en heeft hij het veel meer naar zijn zin.”
21
Ontdek jouw master aan de Universiteit Leiden
Masterdag 6 februari unileidenmasters.nl
FORUM BESTURING VRIJE UNIVERSITEIT
Een nieuw besturingsmodel? Collegiaal bestuur of managementteam? Welk probleem moet worden opgelost? 15 januari 2015 | 16:00-17:30 | Atrium, Medische Faculteit Voor meer informatie: or@vu.nl
Bij ons leer je de wereld kennen
Naamloos-5 1
Ondernemingsraad
09-01-15 14:07
Reacties (max. 300 woorden) op Advalvas-artikelen zijn welkom op redactie.advalvas@vu.nl. De redactie behoudt zich het recht voor uw bijdrage eventueel in te korten.
Vungels Naast het Pidgin, het Béarlachas, het Russenorsk en het Sabir lijkt er sinds kort een heel nieuwe taal te bestaan. Voorlopig alleen nog aan de De Boelelaan. Maar die taal zal, let op mijn woorden, de wereld veroveren: het Vungels. Kijk bijvoorbeeld op de binnenzijde van de toiletdeuren. Er hangen daar nu posters over de chipknip waarop iets staat als: use this up. In een vorige notitie op die deuren (tegen de muizen) las ik dat we voedsel in inventory busses moesten bewaren. Volgens mij zijn inventory busses bestelwagentjes. Die tekst over die muizen liet ik aan een Nieuw-Zeelandse vriendin, tolk Engels-Nederlands, lezen en die zag in één zin van dertien woorden drie fouten! En dan hebben we nog de mallig-
ADVALVAS
nr 10 — 14 januari 2015
heid met de Engelstalige bewegwijzering: Wing B, Lifts en op de bordjes naast de liften staat: EHBO, see First Aid. Nu is dat laatste eigenlijk meer een vorm van treiteren dan van vertalen, maar goed. Ik mailde het Taalcentrum al dat zij duidelijk moeten maken dat zij er helemaal niets mee te maken hebben. Sommige mensen denken namelijk dat zij hiervoor verantwoordelijk zijn. Tenzij het toch allemaal The Queen’s English blijkt te zijn. Per slot van rekening, ik ben slechts een eenvoudige hbs’ertje. Maar tot die tijd noemen wij het thuis: Vungels. Hans Seijlhouwer, VU-werknemer
Israël-Palestina In Advalvas 8 verscheen een artikel waarin student politicologie Thomas van Beersum oproept tot een academische boycot van Israëlische universiteiten. De VU zou zich medeplichtig maken aan de bezetting van Palestijnen door academisch samen te werken met Israël en het organiseren van studiereisjes. Ook zou de VU geen producten meer mogen verkopen die afkomstig zijn van Israëlische bedrijven die Palestijnse werknemers in dienst hebben. Een korte bloemlezing over zin of waanzin van een boycot kan dan ook niet achterwege blijven. De vrijheid van academische samenwerking is een groot goed. Wetenschappers van over de hele wereld dienen te allen tijde vrij te zijn om met elkaar te communiceren en belangrijke bevindingen te delen. Zo ook zou het wetenschappers in Israël vrij moeten zijn met eenieder samen te werken. Een boycot van Israëlische vindingrijkheid is daarnaast maar zeer moeilijk vol te houden. Zo heeft een medisch concern in Tel Aviv onlangs een nieuw medicijn tegen longkanker ontwikkeld en wordt de iPhone van Apple voor een groot deel in Israël vervaardigd. Israël academisch boycotten is dan ook niet meer dan een zwak staaltje symboolpolitiek. Van Beersum pleit verder voor een boycot van Israëlische producten uit de Westelijke Jordaanoever. Deze boycot zou Israël onder druk zetten om
de bezetting van de Westelijke Jordaanoever op te geven. 96 procent van de Palestijnse inwoners van West Bank heeft sinds de Oslo-akkoorden (1993) zelfbestuur. De vaak verguisde nederzettingen beslaan slechts 1,7 procent van het gehele gebied. Verder bestaat er thans geen formele Palestijnse staat. Er is dan ook geen sprake van een bezetting maar van betwiste gebieden. Daarnaast kost een boycot van producten uit de West Bank vele Palestijnse banen. Israëlische bedrijven in de West Bank zijn verantwoordelijk voor ruim 28 procent van de inkomsten van de Palestijnen. Palestijnen verdienen een goede boterham aan de Joodse buur. Een boycot is dus uiterst nadelig voor de Palestijnse economie. Wereldwijd zijn er tientallen conflicten over gebied en ideologie. Zo bezet bijvoorbeeld Turkije al decennia illegaal NoordCyprus en heeft Marokko zich de Westelijke Sahara onrechtmatig toegeëigend. Een productenboycot van Marokkaanse mandarijntjes of Turks textiel is echter niet aan de orde. Actievoerders als Van Beersum zijn volledig gefixeerd op de staat Israël en hebben geen oog voor de rest van de wereld. Wellicht kan deelname aan het studiereisje van de VU hier verandering in brengen. Benjamin Smalhout, student rechten
23
Hans Radder voorman Platform Hervorming Nederlandse Universiteiten
opinie
‘Wetenschappers hebben meer rust nodig’ Het Platform Hervorming Nederlandse Universiteiten heeft een petitie aangeboden aan de Tweede Kamer. Want de universiteiten moeten fundamenteel veranderen, vindt wetenschapsfilosoof Radder.
W
TEKST EN FOTO DIRK DE HOOG
aarom nu de petitie ‘Naar een andere universiteit’? “Er bestaat een breed gedragen onvrede met de huidige situatie. Maar we willen niet alleen onvrede uiten. We komen ook met constructieve voorstellen.”
jaarlijks fluctuerende studentenaantallen en subsidietoekenningen. Natuurlijk moet je om de zoveel tijd die prioriteiten evalueren.” Dus financieren op grond van inhoudelijke keuzes? “Ja. We willen een universiteit met een visie. Met de huidige outputfinanciering heb je niet eens een bestuur nodig. Je stopt de parameters in
De onvrede gaat vooral over de wijze van financiering? “Dat lijkt zo. Maar er zit een diepere gedachte achter. Neem ons eerste punt dat veel meer wetenschappers een vaste aanstelling horen te krijgen. De achtergrond van de tijdelijke aanstellingen is de dominante gedachte dat excellente wetenschap vooral tot stand komt door permanente competitie om onderzoeksgeld. Dat is niet in de eerste plaats een financieel, maar ideologisch motief. Wij willen af van dat hele systeem van permanent aanvragen doen voor onderzoeksgeld.” Wetenschappers moeten meer rust en tijd krijgen om na te kunnen denken? “Zeker! We willen meer vaste staf voor een periode van een aantal jaren. Die moet je aanstellen op grond van inhoudelijke overwegingen over welke taken je belangrijk vindt. Niet op grond van
24
Naar een andere universiteit Op initiatief van het Platform Hervorming Nederlandse Universiteiten ondertekenden 17 organisaties de petitie ‘Naar een andere universiteit’. Die is op 9 januari aan een delegatie van de Tweede Kamer aangeboden. De ondertekenaars eisen: 1) Van 60 naar 80 procent vaste aanstellingen voor universitaire wetenschappers (exclusief promovendi). 2) Van outputfinanciering naar inhoudelijke beoordeling. 3) Medezeggenschap: van gunst naar recht.
de computer en de verdeling van het geld over de afdelingen komt er uitrollen. Weinig studenten bij moderne talen? Jammer dan. Opheffen de boel. Zo gaat het nu. Wij willen het anders. Meerjarenafspraken over dingen die we inhoudelijk belangrijk vinden.” Vandaar de eis voor meer medezeggenschap? “De zeggenschap over onderwijs en onderzoek moet weer komen te liggen waar die hoort, namelijk bij de professionals die het daadwerkelijke werk doen. In de VS hebben op behoorlijk wat universiteiten de wetenschappers nog werkelijke zeggenschap bij het aanstellen van nieuwe collega’s. Onder meer door te stemmen. Binnen zo’n model past ook een gekozen faculteitsbestuur en gekozen rector.”
Meer info op platform-hnu.nl.
Is dit niet het zoveelste initiatief? “We proberen mensen en ideeën bij elkaar te brengen. Deze petitie is ondertekend door zeventien organisaties, waaronder de vakbonden. Voor deze drie eisen hebben we brede steun onder de medewerkers van de universiteiten. Dit zijn echt de speerpunten om de universiteiten te verbeteren.”
Hans Radder
Reageren? Mail naar redactie.advalvas@vu.nl. nr 10 — 14 januari 2015
ADVALVAS
COLUMN
Frisse jongeling
H
et Friese hotel - dat we geboekt hadden op de bonnefooi en omdat het bijna niks kostte - lag in een stad die bestaat uit een winkelstraat, wat kerken en kroegen, een voor onze arrogante stadsneuzen onverwacht formidabel restaurant en een korenmolen waar ‘louter demonstratief’ koren wordt gemalen. De stad is, las ik later op mijn telefoon, ook bekend om een bepaalde tak van paardensport. “Hè, gezellig”, schertste ik toen mijn vriend ons in de Twingo naar ’t logement stuurde – we passeerden een kerkhof, opgeluisterd door hoge treurbeuken en honderden kraaien. Het lag precies tegenover het hotel, waarvan mijn vriend opperde dat we ons wellicht moesten voorbereiden op een geriatrisch welkom: het was net een bejaardentehuis. In de kamer troffen we een douche met beugels aan en een onklaar gemaakt alarmknopje met een gedateerde afbeelding van een nachtzuster; ze heeft een kap op die tot haar rug afhangt, lange rokken, ze draagt een dienblaadje met bekertjes erop. Onderweg naar die kamer
ADVALVAS
nr 10 — 14 januari 2015
Roos van Rijswijk hadden we een oude dame ontmoet, die giechelend en We moesten ons wat onvast haar rollator voor voorbereiden op zich uitduwde, onderwijl een een geriatrisch klein protserig kerstboompje welkom omverkegelend. “Ik zie het allemaal niet meer zo”, zei ze blijmoedig en zonder een spoortje spijt. Inderdaad, we bevonden ons in een serviceflat, wegens gebrek aan lokale bejaarden tevens hotel. In deze contreien blijft men kennelijk te lang jong om alvorens onder de zoden te gaan, eerst nog even pal aan de overkant van een begraafplaats te gaan wonen. Volgde een dag vol van activiteiten die je als stadse jongeling nu eenmaal graag uitvoert. Ik kocht een bundel van een dode dichter in een kringloopzaak, we bezochten een boerderij die in oorspronkelijk negentiende-eeuwse staat teruggebracht was en lieten ons daarbij onderhouden over de herkomst van diverse zegswijzen. Ook keken we, geflankeerd door kekbebrilde dames met hennarood haar en vilten kralen om hun stramme halzen, naar abstracte schilderijen in een museum – waar we uiteraard drie keer naar onze toegangskaarten gevraagd werden, ruig en onbetrouw-
baar als De Jeugd nu eenmaal is. We aten een hapje, dronken een glas wijn en keerden slaperig van de enerverende uren hotelwaarts, alwaar we ons tevreden in de zachte matrassen lieten zakken met een boekje en een kopje thee. Beneden ons, in de lobby, was een feest bezig. Tientallen grijze koppen, in verschillende fasen van beneveldheid, riepen in het Fries dingen naar elkaar waarvan wij alleen flarden op hadden gevangen in het voorbij gaan. Pensioenregeling, Tsjechov, Beethoven; hoorde ik iets over die dode dichter van me? “Welterusten!” had er één geroepen toen wij op onze jonge benen naar de lift wandelden. Hij proostte met een glaasje likeur onze richting op. Na onze korte vakantie verlieten we opgeladen het hotel weer, waarbij we gniffelden om de leuningen langs de muren. Onze tred was wat verender dan anders. Hier moeten we van genieten, dacht ik, want rond je dertigste begint het jong, fris & schattige zo langzamerhand van je af te slijten. Terwijl ik soepel een bochtje rond een manshoog kerststuk maakte, kraakten mijn knieën bescheiden.
Reageren? Mail naar redactie.advalvas@vu.nl.
25
Begroting 2015
Veel woorden, weinig cijfers
“
DOOR DIRK DE HOOG Het is maar hoe je het bekijkt”, antwoordt Karin Lurvink, OR-lid voor de promovendi, op de vraag hoe de VU er financieel voor staat. Haar collega Lambert Truijens belicht de positieve kant. “In eerste instantie was een tekort van 7 miljoen verwacht, terwijl de inkomsten in totaal zo’n 490 miljoen euro zullen bedragen. Nu is zelfs dat relatieve kleine tekort weggewerkt. Dat is positief.” Maar Lurvink wijst op de negatieve kanten. “Het bestuur verwacht volgend jaar 11 miljoen euro minder van het Rijk te krijgen. En waarschuwt dat verschillende faculteiten nu al op rode cijfers afstevenen, zoals Geesteswetenschappen, Rechten, Sociale Wetenschappen en de bèta’s. Dus ja, de toekomst blijft onzeker.” Dat brengt Truijens op een van de kritiekpunten van de ondernemingsraad op het jaarplan. “Er staan veel woorden in, maar eigenlijk relatief weinig concrete doelstellingen voor 2015. We zouden graag ook meer onderbouwde financiële vooruitzichten voor meerdere jaren willen zien. Nu kom je telkens voor verrassingen te staan. De reorganisatie bij Aard- en Levenswetenschappen was bijvoorbeeld beargumenteerd vanwege een verwacht tekort van 2,8 miljoen euro. Nu staat in de begroting een verwacht tekort van 0,4 miljoen. Waar komt dat verschil vandaan? Als je meerjarenbegrotingen maakt, moet je dat soort verschillen kunnen zien aankomen en uitleggen.” Te veel tijdelijke aanstellingen Lurvink constateert dat het jaarplan weliswaar veel aandachtspunten en voornemens vermeldt, maar weinig Kritische Prestatie Indicatoren, de zogeheten KPI’s. “Wij maken ons bijvoorbeeld zorgen over het grote aantal medewerkers met een tijdelijke aanstelling. Het bestuur zegt aandacht voor dat punt te hebben. Maar noemt geen streefgetallen voor hoe groot de vaste staf minimaal moet zijn. Dat willen wij wel. Daar kun je het bestuur dan op afrekenen.” Uiteindelijk belandt de VU volgend jaar waarschijnlijk toch in de rode cijfers. Het bestuur trekt namelijk 12 miljoen euro uit voor de kosten reorganisatie bedrijfsvoering. Daarvan zijn 5 miljoen bestemd voor investeringen in bijvoorbeeld nieuwe ict-systemen. Of daarmee de
26
behance.net/rbbmr
De VU verwacht voor 2015 een sluitende exploitatie, blijkt uit het jaarplan. Alleen de kosten voor de lopende reorganisaties gooien roet in het eten. En hoe zou de ict uitpakken?
nr 10 — 14 januari 2015
ADVALVAS
campus
kous af is, weet Truijens niet. “De kosten voor die reorganisatie zijn een beetje vestzak-broekzak politiek. Het bestuur zegt de ontslag- en reorganisatiekosten van tussen de 35 en 50 miljoen euro uit de financiële reserves te betalen. Maar ja, op termijn moet die financiële reserve weer worden aangevuld. Zo heeft de VU bijvoorbeeld ruim 230 miljoen euro geleend bij de Europese Investeringsbank voor vernieuwing van de campus. En de banken stellen eisen aan de hoogte van het eigen vermogen van de VU. Dus die rekening voor de reorganisatie komt uiteindelijk toch bij de faculteiten terecht.” Lurvink ziet nog een ander probleem bij de reorganisaties. “Er zijn hoge verwachtingen van nieuwe ict-systemen en oplossingen. Maar werken die goed en op tijd? Bij veel andere projecten, bij de Rijksoverheid bijvoorbeeld, zie je telkens dat ictprojecten niet opleveren wat ervan werd verwacht en veel duurder uitpakken. Als dat bij de VU ook zo is, zullen de uiteindelijke kosten hoger zijn dan nu voorzien. Bijvoorbeeld doordat dure externe deskundigen langer moeten worden ingehuurd om de problemen op te lossen. We willen graag meer inzicht in die projecten en de te verwachten kosten.” Minder vierkante meters En dan heeft de ondernemingsraad nog een punt van zorg. De kosten van de campus. Truijens: “Afspraak is dat
‘Wij willen streefgetallen voor een minimale vaste staf’
de kosten van de gebouwen langjarig niet boven de 14 procent van de totale jaarlijkse omzet mogen komen. Nu staat in het jaarplan dat die grens wordt overschreden volgend jaar, zonder concreet te zijn. En dat het bestuur maatregelen gaat nemen. Maar welke? Veel lopende investeringen, zoals de bouw van NU.VU, kun je niet stopzetten. Dus de meest voor de hand liggende oplossing is dat faculteiten en diensten met minder vierkante meters genoegen nemen. Dan kan bijvoorbeeld de huur van het gebouw op Uilenstede worden beëindigd. Maar ja, hoeveel meters kunnen we nog in elkaar schuiven zonder dat het echt benauwd wordt?”
Van advies naar instemming
M
omenteel hebben de studenten- en ondernemingsraad adviesrecht over de universitaire begroting. De minister wil dat volgend jaar veranderen. Dan krijgt de medezeggenschap instemmingsrecht op hoofdpunten van de begroting. Volgens de minister is dat mede nodig omdat studenten door invoering van het leenstelsel steeds meer moeten betalen voor het onderwijs en dus ook meer in de melk te brokkelen horen te hebben. Christiaan Koopal van de universitaire studentenraad is daar blij mee. “Via de begroting kun je invloed uitoefenen op het beleid. Dus ook meer dingen doen voor studenten”, zegt hij. Maar eenvoudig is het niet, is zijn ervaring. “Zo’n begroting doorgronden is best ingewikkeld. We hebben er als raadsleden zelfs een aparte training voor gekregen. Er staat veel informatie in het jaarplan, maar ook veel woorden met voornemens zonder harde doelstellingen. Dan is het lastig beleid en begroting aan elkaar te koppelen.” Hij vindt dat het bestuur redelijk transparant met de begroting omgaat. “We hebben veel vragen gesteld. En krijgen dan ook antwoord, al zijn die antwoorden niet altijd wat we ervan hebben gehoopt.” Twee punten zijn hem opgevallen in de begroting 2015. “Het verdelingsmodel over de faculteiten is aangepast. De toeslag voor eerstejaars van 1800 euro is verdwenen. Nu gaat meer geld naar masteropleidingen. Argument daarvoor is dat er andere manieren zijn gekomen om het studierendement in het eerste jaar te vergroten. Zo zijn dit jaar matchinggesprekken voor aanstaande studenten ingevoerd. Ik kan nog niet beoordelen of dat goede effecten oplevert.” Het andere punt is aandacht voor VU-net. “Het bestuur wil alle communicatie met studenten via VU-net laten lopen. Maar nu werkt VU-net nog niet optimaal. In het jaarplan staat dat het VU-net doorontwikkeld wordt. Dat is mooi, maar ook een beetje vaag.” En wat vindt hij van de begroting? “Er is geen tekort, dat vind ik een goed resultaat.”
Reageren? Mail naar redactie.advalvas@vu.nl.
27
PERSONEELSPAGINA
ONDER REDACTIE VAN COMMUNICATIE & MARKETING VU JAARGANG 7, NUMMER 5, 14 JANUARI 2015
LEKKER WERKEN OP DE VU JA/NEE Wat vind jij van werken op de VU? In het werkbelevingsonderzoek dat 13 januari startte, kun je je mening geven. Drie jaar geleden vond het eerste onderzoek plaats. Wat gebeurde er met de
Collegelid Bernadette Langius: “Als bestuurder moet je zichtbaar zijn en in gesprek blijven met je medewerkers.”
uitkomsten? Daarover vertelt collegelid Bernadette Langius.
In januari 2012 waren we niet veel tevredener of ontevredener met onze werkgever dan medewerkers van andere universiteiten, maar op sommige punten weken we af: we hadden bijvoorbeeld niet zoveel vertrouwen in onze bestuurders. Met gemiddeld 2,8 op een schaal van 5 scoorden College van Bestuur (CvB) en bestuurders van faculteiten en diensten significant lager dan op andere universiteiten. Toenmalig collegevoorzitter René Smit verweet zichzelf op de PersoneelsPagina dat hij de onzekerheid van medewerkers in een veranderende organisatie niet had weten weg te nemen. Daardoor voelden ze zich niet meer aangesloten. Bernadette Langius, toen net CvB-lid, kon zich er indertijd ook wel iets bij voorstellen: “Vertrouwen is gekoppeld aan communicatie. De VU was – en is – erg in beweging. De bedrijfsvoering zou worden gereorganiseerd. Dat zorgt voor onzekerheid over wat er gaat gebeuren en voor wantrouwen. Dan moet je als bestuurder zichtbaar zijn en in
gesprek blijven met je medewerkers. Dat was wat er op dat moment ontbrak.”
NIET OP EEN EILANDJE ZITTEN
Hier in de met veel glas verrijkte 2E-gang in het Hoofdgebouw is het CvB ook letterlijk zichtbaarder geworden, na de verhuizing terug naar de campus vanuit VU Uilenstede. Belangrijk, vindt Langius: “Je moet niet op een eilandje zitten, je moet toegankelijk zijn. Daarvoor moet je mensen ook in de wandelgangen kunnen spreken, niet alleen in een formele setting.” Zelf nodigt ze regelmatig groepjes wetenschappers uit voor een lunch om te horen wat er speelt. “Ook omdat ik hen met elkaar in contact wil brengen en het leuk vind.” Tijdens de reorganisatie van de bedrijfsvoering hebben de medewerkers in de domeinen kunnen meepraten over hoe die eruit moest komen te zien, vindt Langius. “Zo is ook het Instellingsplan 2015-2020 tot stand gebracht. Wij zijn met de hele organisatie in gesprek
gegaan. Hopelijk voorkom je zo de indianenverhalen van: daar bij het college vinden ze dat...” Ook faculteiten en diensten ondernamen actie naar aanleiding van de lage score op vertrouwen, bleek uit de inventarisatie die HRM maakte van hoe de verbeterpunten van 2012 waren opgepikt. Daar waar de informatievoorziening een punt was, werden bijvoorbeeld vaker informatiebijeenkomsten georganiseerd over actuele onderwerpen en informele bijeenkomsten waar medewerkers hun bestuurders gewoon konden ontmoeten. Ook gingen faculteiten en diensten hun medewerkers actiever informeren via verschillende communicatiemiddelen.
HOGE WERKDRUK
Bij veel faculteiten en diensten was hoge werkdruk een probleem. Om die te signaleren en er iets aan te doen, heb je goede jaargesprekken nodig, benadrukt Langius. HRM organiseert daarom cursussen die leiding-
gevenden leert hoe een jaargesprek goed te voeren. En omdat mensen ziek kunnen worden van een hoge werkdruk, kwam er een cursus waarin leidinggevenden leren signaleren dat mensen dreigen uit te vallen en hoe ze dat kunnen voorkomen. “Werkdruk is iets heel moeilijks, omdat het heel persoonlijk is”, zegt Langius enigszins aarzelend. “Of je er last van hebt, heeft ook erg te maken met hoe je werkdruk waarneemt en voelt. Ik wil daarmee niet zeggen dat de gevoelde hoge werkdruk niet reëel is: medewerkers hebben het vaak heel druk. Maar bijvoorbeeld onzekerheid of onduidelijkheid over wie wat doet, kan werkdruk verergeren.” Dat de reorganisatie van de bedrijfsvoering wetenschappers teveel zou belasten met administratieve taken, wil ze relativeren. “Wetenschappers zeggen: ‘ik moet het nu allemaal zelf doen.’ Nee, het moet ánders. Nu voelt het als ballast, en er moet ook nog veel verbeteren aan de gebruiksvriendelijkheid, maar het is net als met op internet de Sinterklaascadeautjes bestellen: als je het maar een keer per jaar doet is het lastig. Ik wil het niet bagatelliseren, maar je krijgt er als leidinggevende ook inzicht en overzicht voor terug. Dat moeten mensen nog gaan ervaren.” Tijdens jaargesprekken is werkdruk nu een terugkomend punt van aandacht. De gesprekken worden echter niet altijd consequent gevoerd of (goed) geregistreerd. HRM zet in 2015 in op het verbeteren daarvan. Het aantal geregistreerde jaargesprekken is nu 38%, dat zou dit jaar al flink moeten stijgen. “Daar zijn nog slagen te maken”, vindt ook Langius.
VASTE WERKKAMER INLEVEREN
In het werkbelevingsonderzoek van 2015 zit een onderdeel dat in 2012 nog ontbrak: de werkplek. Bepaald niet onbelangrijk in een tijd dat steeds meer medewerkers hun vaste werkkamer moeten inleveren en overgaan op flexwerken. Met name onder wetenschappers heeft dat voor onvrede gezorgd. Maar Langius vreest de onderzoeksresultaten niet. “Werkbelevingsonderzoeken zijn héél belangrijk!” roept ze bijna. Ze wil dat vanaf nu dit type onderzoek vaker wordt gedaan. “Dan kun je pas echt zien welke maatregelen welke resultaten opleveren en snel actie ondernemen als je iets signaleert. Je hebt feedback nodig voor het ontwikkelen van de organisatie. De reorganisatie is nu grotendeels achter de rug. Er is heel veel duidelijkheid gekomen, maar de organisatie blijft natuurlijk in verandering. Een respons van 59% was in 2012 niet slecht, maar om ook op afdelingsniveau goede feedback te krijgen, moeten mensen over de hele universiteit verspreid meedoen. Ik hoop dus dat heel veel medewerkers de enquête invullen.”
WERKBELEVING IN 2015
Het VU Werkbelevingsonderzoek 2015 omvat vele onderwerpen, waaronder actuele thema’s als de flexibele werkomgeving, de reorganisaties en diversiteit. Deelname is anoniem. Invullen kan t/m woensdag 4 februari. In april verschijnt het rapport met de uitkomsten.
> WWW.VU.NL/WBO
ONDERTUSSEN IN DE LIFT
NIEUWS & AGENDA VU INSTELLINGSPLAN 2015-2020
Tijdens de nieuwjaarsreceptie 2015 is het nieuwe VU Instellingsplan 2015-2020 (IP) gepresenteerd. Het IP is de bestuurlijke leidraad voor de komende jaren en bevat de ambities en doelstellingen van de VU. Het moet als inspirerend, enthousiasmerend en kaderstellend document voor de gehele VU gaan functioneren. Het Instellingsplan is in te zien op > VUNET > ZOEK OP INSTELLINGSPLAN
VERSOBERING BEDRIJFSMAATSCHAPPELIJK WERK
07 | 12 | 2014 9:14u Op de 14e verdieping van het Hoofdgebouw stapt hoogleraar Joost Schokkenbroek in. Gisteren startte hij het nieuwe jaar op de VU met de Nieuwjaarsreceptie. “Een mooi begin van het nieuwe jaar met de collega’s”, vindt Schokkenbroek. Veel oliebollen gegeten? “Ze smaakten eerlijk gezegd alsof ze een beetje over de uiterste verkoopdatum heen waren”, zegt hij voorzichtig. “Maar ik ben die heerlijke handgemaakte van mijn vrouw gewend.”
MOBY DICK
Naast bijzonder hoogleraar maritieme geschiedenis en maritiem erfgoed is Schokkenbroek ook hoofdconservator wetenschapsprogramma’s bij Het Scheepvaartmuseum. Zijn twee weken kerstvakantie waren goeddeels gevuld met stapels boeken. Heeft hij een aanrader? “We, the Drowned, van Carsten Jensen!” roept hij onmiddellijk. “Fenomenaal boek, over 150 jaar geschiedenis van een kleine maritieme gemeenschap in Denemarken. Het dorp maakt onder meer de overgang mee van de zeilvaart naar de stoomvaart. Wat betekent dat voor de inwoners? Sociologie, geschiedenis, er zit van alles in. Het is fictie, maar wel gebaseerd op feiten. In Denemarken is het boek uitgeroepen tot de beste roman van de laatste vijfentwintig jaar. Ik vind het van hetzelfde kaliber als Moby Dick van Melville, door de gelaagdheid.”
IN DE MAST KLIMMEN
Heeft Schokkenbroek het boek voor zijn werk gelezen? “Het is literatuur, maar het gaat ook over mijn vakgebied. Ik geef al enkele jaren samen met hoogleraar Karel Davids een mastercollege over maritieme arbeid, bijvoorbeeld over wat die overgang van de zeilvaart naar de stoomvaart betekende voor de bemanning van de schepen. Je hebt op een stoomschip immers niemand meer nodig die in de mast klimt om de zeilen te zetten.”
Als gevolg van de reorganisatie is de formatie van het bedrijfsmaatschappelijk werk (afdeling Arbo en Milieu) per 1 januari gekrompen. Begeleiding wordt alleen ingezet als een medewerker dreigt uit te vallen of is uitgevallen door psychische belasting of andere psychosociale oorzaken. Je wordt naar het bedrijfsmaatschappelijk werk verwezen door de bedrijfsarts, je leidinggevende of je P&O-adviseur. In een begeleidingstraject voert de bedrijfsmaatschappelijk werker maximaal drie gesprekken met je. Daarna word je, indien nodig, doorverwezen naar externe hulpverlening.
WORKSHOPS ENGELS
Misverstanden in het Engels voorkomen? Geloofwaardiger overkomen? In de workshop Engelse uitspraak oefen je met de uitspraak van lastige klanken en met het jargon van jouw vakgebied. De workshop (twee dagdelen) vindt plaats op 17 februari en 3 maart. In de workshop Zakelijk Engels op 5 en 19 februari kun je je mondelinge en schriftelijke taalvaardigheid in het Engels opfrissen. Meer informatie: 020-598 6420 / info@taalcentrum-vu.nl. Of kijk op > WWW.TAALCENTRUM-VU.NL.
ALI B. IN DE AULA
De belangrijkste verhalen uit zijn leven heeft Ali B wel zo’n beetje verteld. Dacht je. Ali heeft nog veel geheim gehouden. Heel veel. Er zijn nu eenmaal dingen waar een mens niet makkelijk over praat, waar zelfs een knuffelmarokkaan met het hart op de tong zijn mond over houdt. 3 februari staat Ali B. in de Aula met zijn cabaretvoorstelling Ali B. beken(d)t, die genomineerd was voor de Poelifinario 2014. Kaarten, inclusief een diner vooraf, zijn te bestellen via > GRIFFIOEN.VU.NL > MEDEWERKERSVOORSTELLINGEN
Redactie Personeelspagina > CHARLOTTE BROUWER, ANITA MUSSCHE EN HOUKJE VLIETSTRA Beeld > CMC VU, YVONNE COMPIER, ANITA MUSSCHE Vormgeving > HAAGSBLAUW Reageren > PP@VU.NL
Theater
Restaurant
n va nt. ten ura os ta p k res t o et en lt h tud ee n s ord ee eo at b ga en ek ten we it e d e as u Om valv ad
cultuur
Hip Aziatisch, maar waar zijn de echte goudvissen? De Goudvis Club
Steef de Jong Ludwig Dinsdag 27 januari aanvang 20.30 uur Studenten € 9,Medewerkers VU € 11,50 griffioen.vu.nl
Lulliger kan bijna niet: een kostuum van karton en een papieren paleis. Filmregisseur Visconti pakte het ooit grootser aan. Toch won Steef de Jong afgelopen zomer met zijn eenmansoperette Ludwig de prijs voor beste theatervoorstelling op De Parade. ‘Betoverend muzikaal meesterwerkje’, aldus de jury. Ludwig II (1845-1886) was koning van Beieren en het neefje van keizerin Sissi. Hij is vooral bekend vanwege Neuschwanstein, zijn Disney-kasteel avant la lettre. Ludwig geloofde heilig dat kunst vrede zou brengen. Voor zijn legers kocht hij geen geweren, maar instrumenten. Hij verdronk op 41-jarige leeftijd op mysterieuze wijze in de Starnberger See. ‘De lol zit ’m in het vernuft waarmee De Jong rekwisieten en videobeelden samenbrengt tot een handzame operette’, aldus de Volkskrant. ‘Mooie liedjes, kinderlijk inventieve decors, een innemende artiest en nog leerzaam ook’ volgens Het Parool. Dick Roodenburg, publiciteitsmedewerker Griffioen
30
FOTO Joost de Haas
Cultuurcentrum Griffioen Uilenstede
CONCEPT Asian streetfood-restaurant, waarbij je uit verschillende kleine gerechten kunt kiezen. Voor een complete maaltijd raden ze drie gerechtjes per persoon aan. SFEER Open inrichting, heel modern met kleine zithoeken. Op de muur zie je schilderingen van goudvissen en op de bordjes komen die weer terug. Tot onze teleurstelling zien we nergens echte goudvissen. Ze draaien hippe muziek, vrij hard. ETEN We krijgen vooraf een mandje papadums met paprikadip. We nemen ieder drie gerechtjes. Ik bestel soto marduradam: een soep op basis van kokosmelk met kip, ei en taugé; krokante kip in honing met zoetzure saus, én biefstuk met broccoli in shiitake-saus. Mijn tafelgenoot gaat voor de veganistische opties. Zij neemt de agedashi tofu: gefrituurde tofu in soja-rijstazijndressing, de goudvis tofu slider: een mini tofu-hamburger en de goi cuon: glasnoodles in rijstvellen met komkommer en een riante portie koriander. Erg smakelijk, maar wel aan de zoute kant, zeker de biefstuk met broccoli. BEDIENING In het begin redelijk vlot, maar naarmate het drukker werd wat trager. Zeer beleefd. TIP Als je alleen vleesgerechten bestelt, heb je aan twee voldoende. Deel je gerechten, voor de variatie én de gezelligheid. AANRADER Zeker. PRIJS Bijna 50 euro met twee personen, inclusief de drankjes. WAARDERING
DE GOUDVIS CLUB Spuistraat 4 degoudvisclub.nl Dorenda ten Hoopen, tweedejaars antropologie
Ook GRATIS UIT ETEN voor Advalvas? Mail naar redactie.advalvas@vu.nl. nr 10 — 14 januari 2015
ADVALVAS
studenten
Sleutelgat 10
Wat zegt de inrichting van je kamer over jezelf? En klopt die indruk ook? VU-studenten gluren in de kamer van JOLIJN LEUSINK.
“H
ier woont een creatief muzikaal type”, zegt student accountancy Koen Groote Punt (21) resoluut, wijzend op de gitaar. Ze lijkt me erg gezellig en sociaal. Qua studie tast ik een beetje in het duister; het zou echt van alles kunnen zijn. Ze heeft wel een hoop boeken, iets in de richting van economie? Handig dat ze haar eigen keuken heeft. Ik vind haar kamer erg netjes, praktisch en toch ook gezellig.” “Deze meid heeft een hoop vrienden, er komen vaak mensen langs”, meent Corinno Esih (19), student international business administration. “Dan gaan ze gezellig samen wat drinken. Ik denk dat ze uren met haar vriendinnen kan kletsen. De kamer is enorm gezellig en kleurrijk. Die kaarsen staan gewoon voor de sier, die hebben nog niet gebrand. Ik heb geen idee wat ze studeert, maar geen
ADVALVAS
nr 10 — 14 januari 2015
geneeskunde want die medicijnenboeken zijn echt veel dikker. Volgens mij houdt ze van lezen én schrijven; in die kast staan vast een hoop volgeschreven collegeblokken.” “Wat een gezellige kamer!” roepen geneeskundestudenten Annemaartje van Kuijk (21) en Katelijn IJssennager (21). “Kaarsen, lampjes, kerstboom. Ze heeft er echt werk van gemaakt. Behalve gezellig is deze meid ook een studiebol; zou ze alle boeken echt hebben gelezen? Wat een coole sloffen trouwens. En staan er handtekeningen op die gitaar? Misschien van haar favoriete band. Ze is gek op Amsterdam, anders zou ze zo’n schilderij niet aan de muur hebben. Ze doet hoogst waarschijnlijk psychologie, kijk maar naar al die boeken over SPSS in haar kast.”
Jolijn Leusink 21 Studeert psychologie Betaalt 485,30 euro per maand voor een studio op Uilenstede
“Zelf ben ik niet zo creatief”, lacht Jolijn Leusink. “Met een plank, spijkers en twintig rolletjes garen heeft mijn vriendin Lizzie het kunstwerk op tafel gesponnen, geïnspireerd op een werk uit een theetent. Muzikaal ben ik ook niet. De gitaar was een afscheidscadeautje van Lizzies huisgenoten. Ik hou wel enorm van muziek luisteren en festivals bezoeken. Vriendinnen komen inderdaad regelmatig langs. Vaak spreken we hier af voor de woensdagborrel bij studentenvereniging A.S.V. Gay. Ik ben daar voorzitter en we organiseren vooral feesten en reizen, maar houden ons ook bezig met maatschappelijk relevante thema’s. Ik kom uit Arnhem en wilde altijd al in Amsterdam studeren. Ik ben inderdaad gek op deze stad. En die boeken, ja, wat zijn het er veel he? En ik zit nog maar in mijn tweede jaar van psychologie.” Door Nienke Stumpel Foto’s Peter Valckx
Wil je ook in Sleutelgat? Mail naar redactie.advalvas@vu.nl.
31
Griff
32
door Merlijn Draisma
nr 10 — 14 januari 2015
ADVALVAS