Nr 13 25 februari 2015 by Rob Bömer

Nr 13

25 februari 2015 Britt Bakker lobbyt voor meisjesrechten

Waarom Kees uit Volendam zich in Hassan herkent

Pubquiz: van wie gaat Adam Curry nu weer scheiden?

Met drie jaar naar school: prima plan

Onafhankelijk magazine van de Vrije Universiteit â&#x20AC;&#x201D; www.advalvas.vu.nl

Zit hier de arts van morgen? Decentrale selectie geneeskunde pag 16

HOE VER KIJK JIJ? We leven in een snel veranderende samenleving, met grote maatschappelijke vraagstukken. Dat vraagt om mensen die verder kijken. Verder dan het voor de hand liggende, verder dan het bekende. Mensen die verder kijken zijn op hun plek bij de VU. De VU stimuleert haar medewerkers buiten hun eigen afdeling en eigen vakgebied te kijken. Om nieuwe wegen in te slaan. Om samen te werken aan toonaangevend onderzoek en onderwijs. De VU is een universiteit die midden in de maatschappij staat. Met de blik gericht naar buiten. VU is verder kijken.

Ben jij een medewerker van de VU? Kijk dan voor een overzicht van alle interne vacatures op: WWW.VU.NL/VUNET/VACATURES Ben jij geen medewerker van de VU maar wel ge誰nteresseerd om bij de VU te werken? Kijk dan op: WWW.WERKENBIJDEVU.NL

INHOUD

jaargang 62 — nr 13

VU NU Zondag 22 februari 2015, 14.09 » Tennistoernooi, Watergraafsmeer. Ruim honderd studenten van VU, UvA en HvA tennisten dit weekend in dubbels. Het toernooi was georganiseerd door de studententennisverenigingen Chip & Charge en Tenista, die nog graag nieuwe leden verwelkomen. Foto Peter gerritsen

Britt Bakker lobbyt voor meisjesrechten

Sterke subculturen maken betere burgers 10 Geneeskunde selecteert alle studenten zelf

Pubquiz in The Basket: reportage

En verder Online nieuws

Opinie: eerder naar school

Column: Jacintha Ellers

Onderzoeksnieuws

Mail

Opinie: bezetting Bungehuis UvA

Column: Roos

Campus: identiteit

Cultuur: film en restaurant

Sleutelgat

Griff

Cover Jordi Huisman

Het volgende nummer verschijnt op 11 maart 2015.

onafhankelijk magazine van de Vrije Universiteit Redactieadres De Boelelaan 1105 kamer 1-D-40 1081 HV Amsterdam redactie.advalvas@vu.nl Hoofdredacteur Marieke Schilp Redactie Floor Bal, Peter Breedveld, Kasper Hermans (a.i.), Dirk de Hoog, Marieke Kolkman, Welmoed Visser Eindredactie Win Castermans, Welmoed Visser Secretariaat Anna Jansen (020) 5985630 secretariaat.advalvas@vu.nl Basis Ontwerp Luis Mendo - GOOD Inc. Vormgeving Rob Bömer, behance.net/ rbbmr

ADVALVAS

Medewerkers Merlijn Draisma, Peter Gerritsen, Jordi Huisman, Liesbeth Kesseler, Roos van Rijswijk, Dick Roodenburg (Griffioen), Bas van der Schot, Peter Strelitski, Nienke Stumpel, Peter Valckx Copyright HOP-kopij Hoger Onderwijs Persbureau, Amsterdam VU-advertenties zie secretariaat Commerciële advertenties Bureau Van Vliet (023) 5714745 Druk Opmeer drukkerij BV, Den Haag

nr 13 — 25 februari 2015

RSS feed Abonneer je op het laatste nieuws online Vlees eten is niet meer mannelijk

‘Competente rebellen moeten niet te lastig worden’ Masterstudent journalistiek Rutger Westerhof becommentarieert de reactie van de UvA op de bezetting van het Bungehuis.

Kitty Jong gekozen in bestuur vakbond Ambtelijk secretaris van de ondernemingsraad Kitty Jong is gekozen in het sectorbestuur van de vakbond FNV Overheid. Zij kreeg 527 van de 1348 uitgebrachte stemmen.

Campusgedicht: De Nieuwe Universiteit Artsen willigen sneller euthanasieverzoek in bij lichamelijk lijden Medische studenten brengen tijdschrift uit Puzzelen met econometrist Tijms in The New York Times Ombudsmannen vergaderen verenigd op de VU

Voor al het laatste nieuws: advalvas.vu.nl 4

Studentenorganisaties steunen bezetting niet

De kantine van het Bungehuis vormt het hart van de bezetting tudentenorganisaties reageren zuinigjes op de bezetting van het Bungehuis. Zelfs de van oorsprong radicale Landelijke Studentenvakbond heeft besloten de actie niet te steunen. “Ik weet natuurlijk niet wat er precies is gebeurd in Amsterdam, maar we vinden de bezetting van een gebouw redelijk ver gaan”, zegt

Rozemarijn Bergsma van de Groninger Studentenbond. “Met een onduidelijk manifest een onderwijsgebouw bezetten is niet de manier om echt iets te bereiken”, vindt ook Isabelle Beelen van de Utrechtse studentenbond Vidius. Het Interstedelijk Studenten Overleg sluit zich daarbij aan “Een bezetting is niet onze manier. Het gesprek is het beste middel om iets te bereiken.”

De Amsterdamse studentenvakbond ASVA neemt een tussenpositie in: de bond kan zich niet vinden in de actie, maar heeft vandaag wel besloten voor de bezetters de proceskosten te betalen van het verloren kort geding. (WV/HOP)

Blijf het nieuws over de Bungehuisbezetting volgen op advalvas.vu.nl.

Conflict over eenhoofdig bestuur De medezeggenschap en het bestuur botsen over een eenhoofdig faculteitsbestuur. Het bestuur gaat ‘desnoods naar de rechter’.

et plan van het universiteitsbestuur om faculteiten voortaan alleen te laten besturen door een decaan, is voor de ondernemings- en studentenraad niet acceptabel. De medezeggenschap is zowel principieel als pragmatisch tegen. In het conceptadvies schrijven de raden dat ze niet willen instemmen met de eenhoofdige leiding van de faculteit. ‘Zonder een faculteitsbestuur wordt het moei-

lijker om draagvlak te vinden voor te nemen besluiten omdat een decaan niet langer structureel verplicht is anderen uit de faculteit te overtuigen van zijn/haar besluit.’ Voor collegevoorzitter Jaap Winter is een eenhoofdig faculteitsbestuur een breekpunt: “Als de medezeggenschap niet instemt met ons voorstel, stappen we desnoods naar de rechter”, zei hij tijdens een vergadering met de OR en de studentenraad. “Deze

verandering is nodig om meer helderheid in de besturing van de universiteit te brengen”, aldus Winter. Winter probeerde de medezeggenschap nog over de streep te trekken. Hij stelde dat de decaan wordt begeleid door een ‘bestuursteam’ waarin een portefeuillehouder onderwijs en onderzoek zitten met een duidelijk mandaat, maar de medezeggenschap was niet te overtuigen. (DdH)

nr 13 — 25 februari 2015

ADVALVAS

Welmoed Visser

Vlees eten wordt door moderne mannen niet meer gezien als iets waarmee zij hun mannelijkheid kunnen benadrukken. Dat blijkt uit een onderzoek van het Instituut voor Milieuvraagstukken.

advalvas_online

Klokkenluider Nijkamp had (Re)tweets ‘slapeloze nachten’

e anonieme klager die de controverse rond ruimtelijk economen Peter Nijkamp en Karima Kourtit veroorzaakte, heeft daar talloze slapeloze nachten van gehad. Dat zegt hij in een reactie op het interview van Advalvas met de Leidse hoogleraar Richard Gill. Het is voor het eerst dat de anonieme klokkenluider reageert op de zaak. Richard Gill, hoogleraar mathematische statistiek in Leiden, bracht vorige week

een verklaring naar buiten waarin hij stelt dat dat het ‘nooit zijn bedoeling is geweest om de heer Nijkamp en mevrouw Kourtit te beschuldigen van data-fraude of van enige andere inbreuk op de wetenschappelijke integriteit’. “Ik wil het best van de daken schreeuwen”, zei Gill in een interview met Ad Valvas, “ik beticht Peter Nijkamp en Karima Kourtit niet van het vervalsen van gegevens.” De verklaring die op Gills website staat is opgesteld door een

geschillencommissie van de Universiteit Leiden. De anonieme klager, die zich NN noemt, zegt zich te herkennen in Gills wroeging. ‘Dat is gerelateerd aan een gevoel waar ik zelf ook mee heb geworsteld’ aldus NN. ‘Natuurlijk is wat Kourtit en Nijkamp is overkomen een persoonlijk drama van ongekende proporties, maar ze hebben dit onheil over zichzelf afgeroepen.’ (PB)

Meer hierover op advalvas. vu.nl>nieuws>23 en 18 februari.

Små språk

Rebellen Masterstudent journalistiek Rutger Westerhof bekritiseert de reactie van de UvA op de bezetting van het Bungehuis. Zie advalvas.vu.nl>opinie

Blogger Gaby den Held wordt achtervolgd door een alter ego dat hem tot vervelens toe opfokt. Zie advalvas. vu.nl>blogs&columns

Presentator Word je al ziek bij de gedachte dat je een presentatie moet houden? Geen paniek, ga naar advalvas. vu.nl>tips&trucs>leren presenteren

ADVALVAS

nr 13 — 25 februari 2015

@FSW_VU 23-2_RT @standplaatswrld: VU-antropologe Marina de Regt zet Ethiopische sekswerkers voor de camera http://wp.me/ pwRDR-25Y De Regt maakt een film over drie jonge vrouwen die, tot haar verbazing, het lef hebben om voor de camera te vertellen over hun leven als sekswerker. @FoliaWeb 23-2_Fotografen zijn niet welkom bij de brunch op het #bungehuis. Over aanwezigheid journalisten wordt nog vergaderd. @jaapseidell 22-2-“Obesitas is de cholera van deze tijd” zei ik in het Parool. Belachelijk volgens sommigen. Op Facebook een uitleg. https://m.facebook.com/voedsellabyrint Obesitas is een armoedeziekte en het gedrag waardoor je te dik wordt, is besmettelijk, betoogt Seidell. Hij is overigens niet de bedenker van de vergelijking, die komt van Auke van der Woud. @Wetenschap_NL 22-2_“Welke Muppet ben jij?” - Waarom zelftests zo populair zijn http://bit. ly/1EAlvdn #wetenschap Er komt dopamine vrij bij het invullen, het gaat over jezelf en de resultaten zijn positief verwoord. Daarom willen wij zo graag weten welke Egytische godheid, automerk of uitgestorven diersoort we zijn. Tip: wees discreet, val je facebook-vrienden niet lastig met deze onzin!

twitter/facebook/issuu

Birdman

Een selectie uit de opvallendste tweets van de afgelopen dagen

Dit studiejaar begonnen 586 studenten aan een kleine taal, vorig jaar waren dat er nog 663.

e kleine talen hebben het niet gemakkelijk. Letterenstudies als Japans, Italiaans, Nieuw Grieks, Scandinavische of Romaanse talen zagen hun aantal eerstejaars dalen met twaalf procent. Universiteiten voegen de studies samen of schaffen ze af. Frits van Oostrom van het Regieorgaan geesteswetenschappen vindt dat er een ‘nationaal plan’ moet komen. (HOP)

Meer hierover op: advalvas.vu.nl>nieuws>17 februari.

@FEWEB_VU 19-2_Harde kritiek Frank den Butter op pensioenadvies SER: eenzijdige analyse, want blind voor ongelijkheid: http://ow.ly/ Jk08R Eigenlijk weten we veel te slecht wat de gevolgen zullen zijn van de hervorming van het pensioenstelsel, vindt Den Butter, er moet eerst meer onderzoek komen. @DanHF 16-2_Now that the Humanities faculty has been occupied, the research and teaching nobody wants to pay for is suddenly SO important. @D_Kucuksanturk 15-2_Broerlief neemt altijd @advalvas_vu voor mij mee. Lucky me!! #NuLekkerLezen 5

Masterstudent Britt Bakker ‘Ook jongens profiteren van Girls Rights Watch’

nr 13 — 25 februari 2015

ADVALVAS

in actie

Masterstudent international crimes and criminology Britt Bakker (21) zet zich in voor jonge meisjes in Indonesië.

Bruggenbouwers

DOOR FLOOR BAL FOTO peter valckx

ij bent vrijwilliger bij Girls Rights Watch. Is dat een feministische actiegroep? “Het is een lobbygroep van Plan Nederland. Ik krijg die vraag vaak van mannen. Meestal volgt daarna het grapje of ik ook mijn benen niet scheer of bh’s verbrand. Misschien voelen ze zich bedreigd door dat stereotiepe beeld van feministische vrouwen, en is het daardoor nog een beladen concept. Dat is niet erg, zolang ze ook de tijd nemen om naar mijn uitleg te luisteren. Ik zie een feminist als iemand die zich inzet voor gelijke rechten voor vrouwen en mannen. Er zijn weinig mensen in Nederland die daartegen zijn. Wanneer ik dat zeg, houden ze meestal op met grappen maken.”

ADVALVAS

nr 13 — 25 februari 2015

Wie zijn jullie? “We zijn achttien meiden uit Amsterdam die zich inzetten voor de rechten van meisjes in ontwikkelingslanden. Door middel van lobbyacties willen we hun rechten op de politieke beleidsagenda zetten. Vorig jaar is dat gelukt. De groep die toen actief was, heeft het voor elkaar gekregen dat er een motie in de Tweede Kamer is ingediend met als doel het leven van vrouwen in Ghana te verbeteren. “Dit jaar zetten we ons vooral in voor jonge meisjes in Indonesië. Vrouwen zijn daar erg afhankelijk van hun man. Wij zijn er niet tegen dat vrouwen huisvrouw zijn, maar we willen hen de keuze geven. Zodat ze - als dat nodig is - uit hun situatie kunnen stappen. Door bijvoorbeeld een eigen bedrijfje te beginnen kunnen ze zelf in hun levensonderhoud voorzien.” Is dat niet een beperkt doel? “Ook jongens profiteren hiervan, dat vind ik het mooie van Girls Rights Watch. Als je investeert in een vrouw, investeer je in haar gezin en de gemeenschap. Als er meer geld is, zal een vrouw haar zoon vaker naar school sturen. Als het over genderongelijkheid gaat, hoor je meestal alleen over vrouwen. Maar het werkt echt twee kanten op. Als je mannen en vrou-

Girls Rights Watch, lobbygroep van Plan Nederland, organiseerde 23 februari een kick-off voor Building Bridges, een fietstocht van VN-jongerenvertegenwoordiger Jilt van Schayik en een vriend naar Kaapstad. Hiermee vragen ze aandacht voor de positie van meisjes en jongens in verschillende landen.

wen gelijker maakt, neemt dat wellicht ook een bepaalde druk bij mannen weg. Misschien wil een man die nu gepusht wordt om geld te verdienen, liever huisman worden. Toen ik een minor in Rabat deed, ontmoette ik daar mannen die in hun rolpatroon vastzaten. Die wilden graag studeren en doorleren, maar voelden vanuit huis de druk om te gaan werken en te trouwen. Dat hadden ze vast ook graag anders gezien.”

Britt Bakker

Heb je zelf weleens genderongelijkheid meegemaakt? September 2014 – nu “Drie jaar geleden was ik actief Master international crimes voor het Vooruit-project, waarbij and criminology, VU ook de VU betrokken is. StudenSeptember 2014 – nu ten krijgen in ruil voor vrijwilVrijwilliger Girls Rights Watch, Plan Nederland ligerswerk een goedkope woning in een achterstandsbuurt. Daar Augustus 2013 – januari 2014 kwam ik voor het eerst in aanraMinor social sciences king met andere culturen, vooral of Morocco, Nederlands met de Turkse en Marokkaanse. Instituut Marokko, Rabat Onze workshops waren allemaal 2012 – 2013 gescheiden: mannen en vrouVrijwilliger Vooruit-project, wen wilden ze apart volgen. En Slotervaart er waren ook mannen die mij 2011 – 2014 geen hand gaven. Verder viel Bachelor sociologie, VU het mee. De gezinnen die ik zag, waren erg actief. Hun kinderen gingen naar huiswerkbegeleiding en cursussen. De vrouwen die ik Nederlands gaf, waren meestal pittig. Ik had het idee dat zij thuis vaak de broek aanhadden. Maar vrouwen die onderdrukt werden, zag ik natuurlijk niet. Die kwamen niet naar zo’n workshop.”

Met drie jaar naar school is uitstekend plan Het PvdA-voorstel om alle kinderen vanaf drie jaar naar school te laten gaan, moet worden toegejuicht. Het geeft kinderen gelijkere kansen. DOOR Maurice Crul BEELD BAS VAN DER SCHOT

e PvdA lanceerde onlangs een plan voor leerrechten voor driejarigen om de toenemende ongelijkheid in Nederland te bestrijden. Al jaren pleiten verschillende partijen voor een andere aanpak van de kinderopvang. Te veel kinderen komen met een grote taalachterstand binnen in het basisonderwijs. In de acht jaar basisonderwijs wordt die achterstand met veel extra middelen wel verkleind, maar niet helemaal ingehaald. Daardoor krijgen veel jongeren een vmbo-t advies, waarna zij doorstromen naar het mbo. Van de mbo-jongeren op niveau 4 stroomt weer de helft door naar het hbo. Het is de kostbare koninklijke

route die drie jaar langer duurt. Kortom, de achterstand aan het begin van het onderwijs wordt daarna slechts zeer moeizaam en met grote extra kosten ingehaald. Een eerdere start van het onderwijs ligt voor de hand. De onderwijsexperts zijn het daar ook over eens. Het probleem is alleen hóé we dat moeten doen. In Nederland is de financiering van de kinderopvang gekoppeld aan je loon en is daarmee ondergebracht bij het ministerie van Sociale Zaken. De Voorschool waar kinderen met een taalachterstand binnenkomen, valt onder de verantwoordelijkheid van het ministerie van OCW. Twee verschillende geldstromen die ertoe leiden dat er ook twee verschillende voorzieningen zijn voor kinderen van dezelfde leeftijd. Kinderen met een taalachterstand uit kansarme gezinnen gaan samen drie

of vier dagdelen naar de Voorschool en de kinderen met werkende ouders uit middenklasse-gezinnen gaan samen naar de crèche of kinderdagopvang van acht tot vijf. We hebben daarmee de segregatie in Nederland al formeel ingevoerd op tweejarige leeftijd. Nergens anders in Europa wordt de Voorschool of de kinderopvang zo georganiseerd. We zijn vervolgens verbaasd dat bij deze kinderen in het basisonderwijs de verschillen eerder groter dan kleiner zijn geworden. In de politiek zijn er allerlei voorstellen gelanceerd om de Voorschool samen te voegen met de kinderdagopvang. Deze initiatieven stranden, op een enkel plaatselijk succes na zoals in Almere, op bureaucratie en tegenwerking van de ouders. Hoe kan het dan wel? Het Franse voorbeeld laat zien dat het anders kan. In Frankrijk gaan alle kinderen als ze 2,5

nr 13 — 25 februari 2015

ADVALVAS

opinie

wisselcolumn

#nietmijnwetenschap

Jacintha Ellers hoogleraar evolutionaire ecologie

E Maurice Crul is hoogleraar onderwijs en diversiteit. Reageren? Mail naar redactie.advalvas@vu.nl. ADVALVAS

nr 13 — 25 februari 2015

foto StudioVU/RvdV

zijn naar Maternel. Ze leren daar Frans in een onderwijskundige omgeving. De doorstroming van kinderen uit kansarme gezinnen naar een lyceum is mede hierdoor veel groter dan in Nederland. Het probleem van de segregatie is daarmee natuurlijk niet opgelost. Kinderen gaan naar de kinderopvang in hun eigen buurt. Maar de ongelijkheid dat een kind dat veel extra ondersteuning nodig heeft tien uur op de Voorschool zit en een kind uit een middenklasse-gezin dertig of veertig uur op de crèche of kinderdagopvang zit, wordt daarmee wel ongedaan gemaakt. Het voorstel om alle kinderen vanaf drie jaar naar school te laten gaan, is dan ook prima. En het is goedkoper dan de reparatie achteraf.

In de media en maatschappij worden r is in de afgelopen maanden schampere opmerkingen gemaakt over een ware stormloop ontstaan sjoemelende onderzoekers. Een sterk onder promovendi om zich tegengeluid is dus gewenst. Het is als het aan te melden voor de promoNederlandse gezegde zwijgen is instemtie. De belangrijkste reden men: als je je niet uitspreekt tégen het voor dit administratieve vergrijp, ben je dus vóór. enthousiasme is het nieuwe Maar net zo belangrijk is de fundamenpromotiereglement dat promovendi tele vraag of je als groep zou moeten verplicht om een half jaar onderwijs te worden aangesproken op de wandaden volgen. Te veel, vinden nogal wat promovan een enkeling uit die groep. De vergevendi. Dus proberen ze deze onderwijslijking met de nasleep verplichting te ontlopen van de aanslagen in door zich nog snel onder Parijs dringt zich op. Van de oude regeling aan te Moet de hele moslims wordt verwacht melden. wetenschap dat ze de Charlie HebdoHet verbaast me dat worden moorden uitdrukkelijk niemand ophef lijkt te aangesproken op veroordelen, anders steumaken over een tweede de wandaden van nen ze het jihadisme. verandering in het regleGrote nonsens natuurlijk. ment: promovendi zijn nu een enkeling? Het laatste wat je wilt is verplicht om de gedragsdat een hele bevolkingscode wetenschapsbeoegroep in de verdediging gedrukt wordt fening van de VSNU te ondertekenen. Voor degenen die deze code niet dagelijks door een paar extremisten. Ik ben er nog niet over uit. Vooralsnog doorlezen: hierin staan de basisprincipes heeft mijn promovenda de gedragscode van goed wetenschappelijk onderwijs en zonder morren ondertekend. Ook zonder onderzoek uitgewerkt. Maar regels als de hem te lezen trouwens. Misschien kan de gegevens zijn daadwerkelijk verzameld zijn natuurlijk voor vrijwel elke onderzoe- VU beter een Facebook-pagina starten: #Nietmijnwetenschap. Een like volstaat ker overbodig. Conclusie: de VU wil vooral een signaal naar de buitenwereld geven als promovendus om een signaal over de integriteit af te geven. Beter zichtbaar om te etaleren dat onze wetenschappers voor de buitenwereld dan het ondertezich ondubbelzinnig distantiëren van kenen van de gedragscode en het scheelt elke vorm van fraude. ook nog eens een hoop administratie. Is zo’n signaal nodig? Misschien wel, want sinds Stapels ontmaskering staan wetenschappers in een slecht daglicht. Reageren? Mail naar redactie.advalvas@vu.nl.

Onderwijs

Je wortels helpen je vooruit Pabo-docent Hüseyin Susam pleit in zijn proefschrift voor cultureel sensitief leraarschap. Een sterke band met je eigen cultuur vindt hij de beste voedingsbodem voor educatie. DOOR liesbeth kesseler FOTO Peter strelitski

at de aanslag in Parijs in de Nederlandse klaslokalen het nodige heeft losgemaakt, kan bijna niemand zijn ontgaan. Diverse media verhaalden van docenten in verlegenheid met de complottheorieën of de goedkeuring van het geweld tegen de cartoonisten van Charlie Hebdo die hun leerlingen aan de dag legden. Daar staat de Nederlandse docent dan met z’n goeie gedrag en beste bedoelingen: de klas die zij of hij goed dacht te kennen, blijkt ideeën te koesteren waar zelfs Neerlands troeteldocent Trudy Coenen, leraar van het jaar in 2010, zich geen raad mee weet. Te midden van dit gekrakeel verdedigde Hüseyin Susam, docent pedagogiek aan de Amsterdamse hogeschool Ipabo, vorige maand zijn promotieonderzoek naar cultureel sensitief leraarschap. De keuze van het onderwerp, zo geeft hij toe, is mede ingegeven door de clash van culturen sinds er aanslagen in het nieuws zijn. Pamperen Susam is Turks van geboorte en heeft in Ankara Turkse taal- en letterkunde gestudeerd. Begin jaren tachtig kwam hij naar Nederland omdat een staatsgreep het politieke klimaat zodanig veranderde dat hem het lesgeven vrijwel onmogelijk werd gemaakt. Na een studie onderwijspedagogiek publiceerde hij onder meer

wetenschap

over onderwijs in eigen taal en cultuur op Nederlandse scholen. Susam is fervent voorstander hiervan. Maar betekent dit dat we dan terug moeten naar de jaren zeventig? En moeten we anderstalige kinderen weer pamperen met hun eigen cultuur in plaats van ze te vormen tot volwaardige Nederlandse burgers? In zekere zin wel. Susam schetst een kritisch maar herkenbaar beeld van de huidige samenleving: maximale veiligheid en beheersbaarheid door alles te willen meten en tekorten op te heffen. Neoliberaal noemt hij dat. Hij is duidelijk meer voor de (neo-)humanistische benadering, een maatschappij die vorming van de persoonlijkheid en de identiteit centraal stelt. Doorgeefluik van feitjes De klas is de maatschappij in het klein: Susams kritiek op de samenleving werkt door in zijn visie op het onderwijs. Hij maakt in leerprocessen onderscheid tussen meaning en sense. Meaning is neoliberaal: uitsluitend streven naar overdracht van objectieve kennis, duiding is ondergeschikt. De docent wordt gereduceerd tot een doorgeefluik van feitjes. Bij sense daarentegen draait het om de vorming van een kind tot een zelfstandig denkende burger. Iemand die zin kan geven aan de opgedane kennis en daardoor in staat is tot reflectie. Hiervoor moet de school niet alleen een leerplaats zijn, maar vooral een veilige verblijfplaats, waar kinderen zich ontwikkelen tot kritisch-democratische burgers. Hij constateert dat het huidige onderwijs het tegenovergestelde doet. Nederland streeft naar een kenniseconomie en stoomt kinderen zo snel mogelijk klaar om daaraan bij te dragen. Kennis is slechts een middel, een productiefactor die zo snel mogelijk tot economische ruilwaarde en efficiĂŤntie moet leiden. De persoonlijke vorming tot volwaardig kritische burger - waar Nederland van oudsher zijn reputatie aan ontleent - wordt geofferd op het altaar van de Mammon, het geld. Conformeren aan Nederlandse norm Maar welke rol speelt cultuur in dit verhaal en wat verstaat Susam onder

ADVALVAS

nr 13 â&#x20AC;&#x201D; 25 februari 2015

Siham ontvluchtte de oorlog in Syrië. Met steun van het UAF bereidt zij zich voor op een studie rechten en bouwt zij aan een nieuwe toekomst in Nederland.

foto: Venus Veldhoen

www.uaf.nl/siham

Siham, gevlucht uit Syrië:

‘Ik wil iets voor de wereld betekenen’ Help mee om vluchtelingen zoals Siham in veiligheid te laten studeren. Rekening NL41 INGB 00000 76300

UAF_ADV_Shiham-264x205_1.indd 1

16-10-14 17:25

Onderwijs

Klaarstomen voor de kennisfabriek “Leraren worden geremd in hun beroep door het Cito-geweld en registreren alleen nog toetsresultaten”, zegt Susam. Hij gaat nog verder en stelt dat de lerarenopleiding de culturele sensitiviteit van docenten eerder afbreekt dan opbouwt. Volgens Susam komt de gemiddelde pabo-student de opleiding binnen met een grotendeels al gevormde persoonlijkheid. Vanuit zichzelf zal die student geneigd zijn in termen van zingeving van kennis en persoonsvorming les te geven. “De opleiding draagt daar maar minuscuul aan bij”, zegt Susam. De lerarenopleiding stoomt haar studenten klaar voor de kennisfabriek omdat ze niet anders kan. De docent in spe moet straks immers meedraaien in het schoolsysteem en daar is minder plaats voor de dialoog met ouders met verschillende culturele achtergronden et cetera. Hij vindt dit een verkeerde ontwikkeling. Alleen wanneer het onderwijs andere prioriteiten stelt, kunnen de lerarenopleidingen meeveranderen. “Rekenen en taal kunnen studenten bij wijze van spreken in één jaar leren”, aldus Susam. Een juf of meester moet een goede sparringpartner zijn voor zijn leerlingen: iemand waartegen zij zich kunnen afzetten, tegen wie ze de raarste ideeën kunnen uiten. Zodat zij hun mening weer kunnen scherpen aan de reacties van de docent. Zie proefschrift via tinyurl.com/huseyinsusam.

ADVALVAS

nr 13 — 25 februari 2015

culturele sensitiviteit? “We vechten bij de Marokkaanse gemeenschap na drie à vier decennia nog steeds tegen taalachterstanden.” Aanvankelijk had Nederland op basisscholen het zogeheten ‘onderwijs in eigen taal en cultuur voor anderstalige kinderen’, maar dat is in de jaren negentig afgeschaft. “Vreselijk jammer”, vindt Susam. Taal dient volgens hem tot ontwikkeling van de culturele gemeenschap en de persoonlijkheid. Veel ouders van immigrantenkinderen waren analfabeet, maar door onderwijs in eigen taal werden de kinderen via hun moedertaal gesocialiseerd. Een kind dat een sterke eigen identiteit en band met de eigen van een zekere professionele afstandelijksubcultuur heeft, kan als volwassene heid. beter deelnemen aan de hoofdcultuur, Voor Susam telt de intuïtie van de mens stelt Susam. achter de docent mogelijk nog meer dan Maar op school wordt kinderen van jongs zijn pedagogische kwaliteiten. En daaraf aan juist geleerd zich te conformeren mee belanden we bij zijn derde type: de aan de Nederlandse norm van een indivicultureel sensitieve docent. dualistische samenleving. “Marokkaanse jongeren hebben dat heel goed begrepen: Kees uit Volendam ze trekken zich niets aan van de gemeenAls voorbeeld noemt hij Kees uit Volenschap en de opvoeding van hun vader. dam, een van de ondervraagden in zijn Die vader staat machteloos omdat hij en proefschrift. Kees komt uit een cultuur zijn zoon niet zijn bekrachtigd in hun waar alles wat anders subcultuur, maar daar is per definitie wordt juist dwangmatig van afgeserveerd. Intuïtief moesten worden losgeVoor een docent is Kees dus geneigd een weekt. De zoon heeft het is intuïtie Mohammed in zijn klas individualisme te goed belangrijker dan niet te begrijpen. Maar in begrepen en ontbeert de zijn pedagogische het proefschrift beschrijft volwassenheid om die te kwaliteiten Susam hoe het Kees lukt hanteren”, aldus Susam. via zijn opleiding en werk in het onderwijs, Identiteit thuislaten ondanks zijn bijna xenoDocenten zijn er in soorfobe achtergrond, toch ten en maten. Susam over de grenzen van zijn onderscheidt in zijn eigen denkkader heen te proefschrift drie typen. kijken. Kees weet, vanuit een duidelijke Het eerste stelt het kind centraal. Maar eigen achtergrond en subcultuur, heel die docent laat de achtergrond en (sub) goed wie hij is. Eenmaal buiten de muren cultuur van het kind volledig buiten van Volendam, herkent Kees hetzelfde beschouwing. Het kind moet zijn identimechanisme in anderen, ook al komen teit feitelijk thuislaten. die uit een compleet andere subcultuur. Het tweede type is antropologisch en Meer nog dan de studenten die van zichpedagogisch ingesteld en wil een cultuzelf al gewend zijn aan een pluriforme rele mediator zijn tussen thuis en school, omgeving, noemt Susam Kees de ideale ouders en maatschappij. De docent pabo-student: vanuit een sterke eigen luistert, toont begrip voor de leefwereld cultuur heeft Kees barrières in zichzelf van het kind en treedt in contact met de overwonnen. Vanaf dat moment zal Kees ouders. De Trudy Coenens van Nederlangdurig cultureel sensitief zijn. land, zeg maar. Maar hierbij is nog sprake

VIPs

StudioVU/YC

Universitair docent urban economics Hans Koster en hoogleraar urban economics Jos van Ommeren wonnen de Urban Land Institute Award, een jaarlijkse prijs van 5000 pond voor de beste paper in de Journal of Economic Geography. Hoogleraar wiskunde voor Levenswetenschappen Mathisca de Gunst gaat per 1 september Ronald Meester opvolgen als afdelingshoofd Wiskunde. Zij neemt nu al een aantal taken op zich, waaronder de portefeuilles: samenwerking UvA en strategie onderwijsvisitatie.

Bram J. Meijer

Hoogleraar regionaal economische dynamiek Henri de Groot presenteerde onlangs de nieuwste editie van de Economische Verkenningen Metropoolregio Amsterdam tijdens een congres in Pakhuis de Zwijger. Hij besteedde onder meer aandacht aan inkomensen vermogensongelijkheid in de regio.

Jong sporten, beter leren

porten is voor een kind enorm belangrijk. Niet alleen voor de lichamelijke gezondheid, maar ook de neurocognitieve vaardigheden gedijen er goed bij. Kinderen die sporten hebben een beter geheugen en concentratievermogen dan leeftijdsgenootjes die niet sporten. Dit concludeert

Lot Verburgh in haar onderzoek waarop zij 3 maart promoveert. Hiervoor heeft zij drie groepen kinderen tussen de 8 en 12 jaar onderzocht: talentvolle voetballers, amateurvoetballers, en niet-sporters. Vergeleken met amateurs kunnen de toptalentjes zich beter op het laatste moment aanpassen aan onverwachte situ-

Jonge zedendelinquenten

eugddelinquenten vertonen minder psychopatische trekken dan nietdelinquente jongeren. Dat blijkt uit het proefschrift van psychiater Cyril Boonmann, die hierop 26 februari promoveert. Hij deed een meta-analyse van een groot aantal Amerikaanse en Nederlandse onderzoeken naar jeugdige zedendelinquenten. Voornaamste conclusies zijn dat a) jeugdige zedendelinquenten zelden opnieuw zedendelicten plegen, maar vaak wel andere niet-zedendelicten, b) jeugdige zedendelinquenten minder gedragsproblemen en alcohol-

en drugsproblemen hebben dan jongeren die andere delicten hebben gepleegd en c) er een samenhang lijkt te bestaan tussen seksueel misbruik, emotionele problemen en zedendelinquent gedrag. Boonmann adviseert, gezien het feit dat jeugdige zedendelinquenten zelden terugvallen in zedendelinquent gedrag en om stigmatisering te voorkomen, om voortaan te spreken over jeugdigen die een zedendelict hebben gepleegd, in plaats van jeugdige zedendelinquenten. (PB)

Zie proefschrift via tinyurl.com/ boonmann.

Derek Jensen

Sabine Spijker (Neurowetenschappen) en Bas Teusink (Bioinformatica) krijgen ieder een Vici-beurs van anderhalf miljoen euro van de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek. Spijker onderzoekt de beperking van de plasticiteit van de hersenen bij depressies.

aties. Ze leren eveneens makkelijker motorische vaardigheden aan. Dat dit voor volwassen topsporters geldt, was al langer duidelijk. Maar Verburgh heeft het nu ook onderzocht bij jonge topsporters. (KH)

Zie proefschrift via tinyurl.com/ jongsporten.

Suïciderisico

e toename van het aantal zelfmoorden in Nederland wordt vaak in verband gebracht met de gestegen werkloosheid. Maar nieuw onderzoek van Ad Kerkhof (hoogleraar klinische psychologie, psychopathologie en suïcidepreventie) in samenwerking met 113Online (online zelfmoordpreventie), toont aan dat dit niet klopt. De groei zit vooral bij arbeidsongeschikten, zo blijkt uit de cijfers. Niet bij werklozen en niet bij mensen in de bijstand, terwijl deze groepen ook getroffen zijn door de crisis. Een directe verklaring heeft Kerkhof nog niet, zegt hij in de Volkskrant. (WV)

nr 13 — 25 februari 2015

ADVALVAS

onderzoeksnieuws

Botbreuken en vitamines B

uderen lopen veel kans op een botbreuk. Vaak komt dat door een verhoogde aanwezigheid van de stof homocysteïne in het bloed, veroorzaakt door een tekort aan vitamines B. Toch verkleint het slikken van foliumzuur en vitamine B12 het risico op botbreuken bij mensen tussen 65 en 80 jaar nauwelijks, blijkt uit onderzoek van Karin Swart-Polinder, die hierop 11 februari promoveerde. Slikkende 80-plussers kregen wel drie tot vier keer minder botbreuken dan niet-slikkers. Helaas kregen ze ook wat vaker kanker, al is het verband met het slikken van vitamine niet aangetoond. (PB)

Beter dan robots

Zie proefschrift via tinyurl.com/vitaminesB.

Massaal eropuit

54 miljard geven Nederlanders per jaar uit aan recreatie.

Zie proefschrift via tinyurl.com/tomgosens. ADVALVAS

nr 13 — 25 februari 2015

thenounproject

rijetijdsbesteding is een belangrijk onderdeel van de economie geworden. Het verkeer in Nederland bestaat voor 44 procent uit mensen die in hun vrije tijd onderweg zijn. Dat stelt Tom Gosens in zijn proefschrift waarop hij 3 maart promoveert. Recreanten die naar buiten gaan, willen hun tijd graag doorbrengen in goed toegankelijke, afwisselende gebieden. Daar zou de overheid beter op kunnen inspelen, vindt Gosens. (WV)

Roofkunst Er is niet één juiste manier om om te gaan met pijnlijke gebeurtenissen uit het verleden, stelde Wouter Veraart, hoogleraar rechtsfilosofie, in zijn Nescio-lezing. “Je kunt op drie manieren omgaan met pijnlijke gebeurtenissen uit het verleden: vergeten, herinneren of verzoenen. Vergeten betekent dat je er niet over praat, maar ook bijvoorbeeld dat je stelt dat zaken over gestolen nazikunst verjaard zijn, zoals in Nederland lang is gebeurd. Dat zou je juridisch vergeten kunnen noemen.

ensen bewegen veel efficiënter dan robots. Ons brein heeft waarschijnlijk een slimme manier om beweging aan te sturen, maar hoe dat precies werkt, weten we nog lang niet. Het promotieonderzoek van bewegingswetenschapper Marieke van der Graaff probeert een tipje van de sluier op te lichten. Bij het maken van een optimale beweging combineren we veel soorten informatie. Als we bijvoorbeeld met onze hand iets willen aanraken, gebruiken we visuele informatie over waar de hand zich bevindt, maar ook informatie van binnenuit: voelen. Als we alleen kunnen voelen omdat we onze bewegende hand niet kunnen zien, wordt de beweging veel onnauwkeuriger, ontdekte Van der Graaff. Daarnaast vond zij aanwijzingen dat ons brein inderdaad de relevante informatie comprimeert, maar hoe precies blijft een vraag. (WV)

Herinneren is op het verleden gericht, op restitutie aan de slachtoffers. Ten aanzien van de Tweede Wereldoorlog zitten we nu in de fase van het herinneren. Ik heb lang gedacht dat herinneren en vergeten de enige twee mogelijkheden waren. Maar naarmate ik me langer met dit onderwerp bezighoud, ben ik gaan zien dat er een derde houding mogelijk is: verzoenen. Verzoenen zoekt een toekomstgericht antwoord op de vraag hoe kun je weer verder met elkaar.

Zie proefschrift via tinyurl.com/ vandergraaff.

Deze Nescio-lezing vond plaats op 15 februari in het Oude Kerkje in Kortenhoef.

Dit is niet per se een eindstadium: de verzoeningsfase kost veel energie; verleden en toekomst liggen beide open op tafel. Het opent de weg naar een fase waarin de kwestie mag worden vergeten. Daarom is mijn model een wiel dat ronddraait. Een permanente oplossing is er niet. De beste omgang met pijnlijke gebeurtenissen uit het verleden is dynamisch: soms vergeten, soms herinneren en soms verzoenen.” (WV)

Decentrale selectie

Een late roeping? Pech gehad! Vanaf 2017 is decentrale selectie voor geneeskunde verplicht. Maken lastminutestudenten dan nog een kans?

Inmiddels heeft de selectie zich bewezen, meent Croiset. Geselecteerde studenten DOOR FLOOR BAL doen het beter dan gewone studenten. FOTO’S JORDI HUISMAN Doordat geneeskundestudenten al jaren deels via loting en deels via selectie binnenkomen, konden de twee groepen lak voor het eindexamen je been breken vergeleken worden. Zo blijkt 56 procent en op het laatste moment geïnspireerd van de geselecteerde studenten binnen besluiten om geneeskunde te gaan drie jaar de bachelor af te ronden, terwijl studeren? Binnenkort is dat voorbij. 51 procent van de lotingstudenten daarin Door veranderde wetgeving wordt vanaf slaagt. Het gemiddelde cijfer van selectiestudiejaar 2017-2018 de landelijke loting studenten is 7,0 terwijl loters gemiddeld voor numerus-fixusopleidingen vervaneen 6,9 halen. “Dat lijkt weinig, maar het gen door decentrale selectie. Geneeskunde is een van de is een significant verschil.” VU-opleidingen die deze selectieprocedure nu al hanteVeel belangrijker dan cijfers en studieren voor aanstaande studenten. Draaide het bij centrale snelheid vindt Croiset de houding van loting alleen om de eindexamencijfers, bij decentrale studenten. Geselecteerde studenten selectie tellen ook motivatie, cv en persoonlijkheid van zitten vaker in de studentenraad of zijn de student mee. actief lid van de studievereniging. En ze Daar gingen jarenlange richtingenstrijd aan vooraf. Niet hoeven minder vaak aangesproken te iedereen is ervan overtuigd dat een student met veel worden op onprofessiobuitenschoolse activiteiten een goede neel gedrag. “Studenten dokter wordt. In 2004 wilde VUmc het komen hier in korte broek experiment met de selectie nog stopzet‘Een tiende punt binnen en gaan in witte jas ten vanwege teleurstellende resultaten. weer weg. Hun houding is Alle discussies over het nut van de decen- lijkt weinig, maar is een significant erg belangrijk. Een dokter trale selectie zijn inmiddels door de oververschil’ spreekt keurig en komt heid afgekapt: de loting is afgeschaft. op tijd. Daarom houden Inschrijven voor geneeskunde moet al we ook het gedrag van in januari. De eisen zijn hoog, nog hoger studenten in de gaten. dan bij andere selectieopleidingen als Als je nooit op tijd bent bedrijfskunde en computer science. Zo voor je werkgroepen, spreekt je tutor moeten leerlingen er al minstens een jaar vrijwilligersjou daarop aan.” Bij lotingstudenten is werk op hebben zitten. Dat betekent dat aanstaande dat in 5,6 procent van de studenten het artsen al anderhalf jaar voor hun eindexamen hun geval, terwijl maar 3,2 procent van de roeping moeten weten én bereid moeten zijn om naast geselecteerde studenten met hun tutor in school flink wat uren in vrijwilligerswerk te steken. gesprek hoeft. Mocht een leerling inderdaad een late Dokterskarakter roeping hebben, dan adviseert Croiset om Het soort student dat de opleiding geneeskunde graag het een jaar later te proberen. “Een deel wil hebben, hoeft helemaal geen cv op te bouwen om van onze studenten heeft na 6-vwo eerst binnen te komen. Die leerling zit, volgens opleidingsdiiets anders gedaan. Zij hebben bijvoorrecteur VUmc Gerda Croiset, uit zichzelf al in de leerlinbeeld gereisd. Aan deze groep stellen we genraad of is trainer bij een sportclub. “Als je dokter wilt trouwens wel dezelfde eisen bij de selecworden, moet je uit jezelf aan de maatschappij willen tie.” bijdragen. Dat zit in je karakter”, zegt Croiset.

Alle tien streng Geneeskunde is niet de enige studie aan de VU waarvoor een numerus fixus is ingesteld. Bij negen andere studies is een plaats ook niet gegarandeerd. Een aantal kent al een paar jaar een volledige decentrale selectie: bedrijfskunde, computer science en international business administration. Bij criminologie, tandheelkunde, gezondheid & leven, biomedische wetenschappen en gezondheidswetenschappen wordt ongeveer de helft vooraf geselecteerd. Bij psychologie wordt iedereen geloot. Er is één manier om de loting en de selectieprocedure te omzeilen: iedereen met een 8,0 als gemiddelde wordt automatisch geplaatst. Vanaf studiejaar 2017/2018 mag dat niet meer. nr 13 — 25 februari 2015

ADVALVAS

onderwijs

In één keer binnen

‘Terwijl mijn vrienden op vakantie waren, zat ik dagenlang te leren’ ADVALVAS

nr 13 — 25 februari 2015

a een open dag aan de VU ging bij Guus Vissers (18) de knop om. Hij wist opeens zeker dat hij geneeskunde wilde studeren. “Samen met mijn moeder heb ik onderweg naar huis allerlei dingen bedacht waarmee ik door de eerste ronde van de decentrale selectie kon komen.” Een van de eisen was dat hij een jaar vrijwilligerswerk bij een zorginstelling had gedaan. Hij had één maand de tijd om dat te regelen. “Gelukkig kon ik bij een orthopedagogische dagopvang in de buurt terecht.” Voortaan hielp hij elke woensdag bij de zwemmiddag van de gehandicapte kinderen. “Dat bleek ik erg leuk te vinden, die kinderen waren altijd heel enthousiast als ik kwam.” Daarnaast had hij veel andere activiteiten op zijn cv staan: hij haalde zijn rijbewijs al op zijn zeventiende en hockeyde drie keer in de week. “Ik had de indruk dat ze het bij de selectie ook belangrijk vinden als je nog andere dingen naast je studie doet.” Direct na zijn eindexamen mocht hij langskomen voor de tweede selectieronde: de toetsdagen. “Die was direct na de eindexamens. Terwijl mijn vrienden op vakantie waren, zat ik dagenlang te leren.” Het spannendste moment kwam toen hij de uitslag kreeg. “Je krijgt een rangnummer op basis van je prestaties. Ik wist dat er 210 mensen via de decentrale selectie aangenomen zouden worden. Toen ik zag dat ik op nummer 14 stond, wist ik dat ik binnen was.” Vissers, inmiddels eerstejaars, ziet geen verschil tussen hemzelf en lotingstudenten. Er is maar één uitzondering. “Als een student extreem ongemotiveerd is en maar wat aanklooit, dan is diegene nooit via decentrale selectie aangenomen.”

Decentrale selectie

Alsnog geplaatst

“

‘Alle anatomische termen had ik in het Engels geleerd, terwijl de toets in het Nederlands was’ 18

Mijn motivatiebrief voor de decentrale selectie in Utrecht was een meesterwerk”, vertelt eerstejaars geneeskunde Bram Harleman (18). Door zijn ernstig gehandicapte broer die veel zorg nodig heeft, leerde hij al vroeg over de werking van het menselijk lichaam. “Dat kreeg ik er gratis bij.” Hij was de ideale kandidaat: had al jaren een bijbaantje bij een zorginstelling, deed vrijwilligerswerk bij de voedselbank en stond op het gymnasium gemiddeld een zeven. Dus kwam hij door de eerste selectie: hij mocht langskomen voor de zwaarwegende toets. Een maand lang leerde hij daarvoor. “Op het laatst zelfs dagelijks acht uur per dag.” De selectieronde viel in dezelfde week als zijn mondelinge tentamens, maar bij het leren gaf hij de selectietoets voorrang. “Dat was mijn toekomst.” Bij de toets ging het mis. “Ik zag de samenhang tussen de stof en de vragen niet. En alle anatomische termen had ik in het Engels geleerd, terwijl de toets in het Nederlands was.” Hij was de enige niet. Van de vijf andere schoolgenoten die ook de toets deden, kwam niemand door die ronde. Ook niet die ene schoolgenoot die later cum laude zijn gymnasiumdiploma haalde. Na een paar maanden kreeg Harleman een negatieve uitslag binnen. Ook via de gewone loting wist hij geen plek te bemachtigen. Het was vlak voor het begin van het studiejaar toen hij op zijn gsm opeens een mailtje van VUmc zag binnenkomen. “Het waren mijn inloggegevens voor de universiteit. Ik dacht dat iemand een grapje met mij uithaalde. Maar daaronder stond een mailtje dat ik nageplaatst was bij de VU en dat ik binnen twee weken kon beginnen.” Zijn slechte resultaat op de selectietoets bleek geen voorspeller voor de toekomst. Tot nu toe haalt hij zevens en achten voor zijn vakken, met een enkele negen als uitschieter. “De studie is nog leuker dan ik gedacht had.”

nr 13 — 25 februari 2015

ADVALVAS

In de race

et zijn spannende tijden voor vwo-6-leerling Dasha Hageman (18). Onlangs schreef ze zich in voor de decentrale selectie aan de VU. Dat leverde veel stress op. “Je moet voor alles op je cv bewijs inleveren. Maar hoe krijg je een gewaarmerkt diploma van een taalcursus in Spanje? Daar moest ik wel een paar keer over bellen. Extra probleem was dat ik net mijn arm gebroken had. Dus typen duurde eindeloos.” Toen ze alles gescand had, bleek het bestand te groot te zijn en kon ze het niet uploaden. “Het heeft me heel wat slaap gekost.” Hageman heeft een afwijkende strategie om haar cv te vullen. Ze doet helemaal niets extra’s om door de selectie te komen. “Ik laat niets aan het toeval over. Maar ik ga geen tijd in een activi-

teit steken puur omdat het goed op het toelatingsformulier staat. Dat vind ik niet oprecht.” Dus doet ze het vrijwilligerswerk bij een oude vrouw in huis gewoon omdat ze het leuk vindt. Ook zit ze in de Gay Straight Alliance van haar school. “Dat vind ik belangrijk. En ik vind het leuk om met mensen samen te werken. Daar draait het beroep van arts ook om.” Verder werkt ze hard aan haar cijfers. “Dat is wel een ding. Mijn gemiddelde is nu een 7,5. Als dat een 8 wordt, heb ik gegarandeerd een plek.” Binnenkort hoort ze of ze door de eerste ronde is. “Daar ben ik flink zenuwachtig voor. Ik zou het heel jammer vinden als het niet lukt, ik wil dit al zo lang. Mocht ik echt geen plek krijgen, dan neem ik een tussenjaar. En probeer ik het volgend jaar ergens anders.”

‘Ik ga geen tijd in een activiteit steken puur omdat het goed op het toelatingsformulier staat’ ADVALVAS

nr 13 — 25 februari 2015

Pubquiz

nr 13 — 25 februari 2015

ADVALVAS

campus

Tarik Z. en De Vogeltjesdans Van wie gaat Adam Curry nu weer scheiden? Welke stad ligt oostelijker: Groningen of Maastricht? Bij de pubquiz in The Basket is het elke maand volle bak. DOOR KASPER HERMANS FOTO’S PETER GERRITSEN

ond half acht begint de quizruimte van campuscafé The Basket langzaam vol te stromen met VU-medewerkers en (oud-) studenten. Zij mogen zich gelijk buigen over de fotoronde. Op een pamflet staat tien stukjes van boekenkaften met de boektitel afgebeeld. De vraag is welke schrijver bij welk boek hoort. Tijdens het puzzelen neemt host Floris den Hengst, masterstudent artifical intelligence, het programma van de avond alvast door. Na de boekenpuzzel zullen er nog zeven rondes en twee schattingsvragen volgen. “Dit is een heel leuke invulling van de maandagavond”, zo vindt Den Hengst zelf. “Ik doe zelf ook regelmatig mee aan quizzen.” Dan worden de kaartjes met de eerste antwoorden ingenomen en kan het vragenvuur beginnen. Hoewel er rondes aangekondigd werden, zijn de vragen niet op categorie geordend. De kleur van de buitenste ring van een regenboog, de naam van het draakje uit de film Mulan en de nationaliteit van de zwemster en olympisch kampioen 100 meter schoolslag Ruta Meilutyté… de meest uiteenlopende onderwerpen komen achter elkaar voorbij. Onder de deelnemers leidt dat soms tot tumult. Van langgerekte “ooooh’s” als ze vermoeden dat ze het antwoord wel weten maar er niet op kunnen komen, tot een incidenteel vreugdedansje. Soms wordt er gepeild hoe het met de concurrenten gaat. “Hebben jullie ’m? Ja? Wij volgens mij ook!” ‘Jongens, hij is genezen hè’ In de eerste pauze komen direct de smartphones tevoorschijn om enkele antwoorden te controleren. Dat blijkt

ADVALVAS

nr 13 — 25 februari 2015

overbodig, want al snel geeft de jury de oplossingen van de eerste rondes prijs. Als die onthult dat Henk Westbroek vorige maand genas van tuberculose, klinkt ergens in het café een teleurgesteld “shit”, waarna de gevatte reactie vanaf de organisatietafel luidt: “Jongens, hij is genezen hè.” Dan wordt de stemming weer wat serieuzer, want ronde vijf staat voor de deur. De vragen gaan over de Spaanse griep, de zodiak, de film The Matrix, de bijtgrage Luis Suárez en de Griekse muzen. Pittig, maar het gaat het team van Ruben Addie goed af. “Wij – Oei, Mijn Moeder – staan

Host Floris den Hengst (l) doet zelf ook geregeld mee aan quizzen

De twee schattingsvragen zijn goed voor een portie bitterballen of nacho’s

Pubquiz

voorlopig in ieder geval bij de eerste vier.” De oud-student scheikunde komt nu ruim een jaar bij de pubquiz met een paar studiegenoten. “En ook nu we afgestudeerd zijn, proberen we elke maand nog een afvaardiging te sturen.” Addie heeft inmiddels wel door hoe hij zich moet voorbereiden, al schort er nog wel wat aan. “Meestal ga ik vanaf een week tevoren nu.nl in de gaten houden, al ben je dan vaak al te laat, want dan zijn de quizvragen al gemaakt.” Quizmaster Den Hengst produceert de vragen namelijk niet zelf: “The Basket koopt de quiz in via pubquiz.nl en wij komen deze dan presenteren. Wel maken we de schattingsvragen zelf. Daarbij proberen we in te spelen op een van de vragen uit de quiz of iets uit de actualiteit.” Machonacho-vragen De twee schattingsvragen zijn goed voor een portie bitterballen of nacho’s en worden dan ook wel gekscherend de machonacho-vragen genoemd. Deze maand luiden ze: hoeveel kilo buskruit was er op de boot aanwezig bij de buskruitramp? En: hoeveel seconden duurde het eerste door de NOS vrijgegeven fragment van Tarik Z. in de NOSstudio? De twee vragen zijn niet besteed aan Oei, Mijn Moeder, maar volgens Addie heeft zijn team een hoger doel. “De allereerste keer dat we meededen, wonnen we gelijk en dat was ook de laatste keer. Nu komt de muziekronde, daar ben ik meestal goed in. Ik heb thuis nog even wat 80’s- & 90’s-lijsten doorgenomen op Spotify.” De muziekronde – bestaande uit korte fragmenten van liedjes – blijkt verreweg de gezelligste ronde van de avond. Er wordt hartstochtelijk meegezongen met André Hazes (De Vlieger), maar ook met Blink182 (All The Small Things). Niet alle

‘Oei, mijn moeder’ (onder) verwacht veel van de muziekronde

Troostprijs: een set mooie paraplu’s van een zeker biermerk

De pubquiz is elke eerste maandagavond van de maand voor VU-medewerkers en (oud-) studenten. Campuscafé The Basket, 19.30 uur.

liedjes zijn even makkelijk te raden. Zo herkent vrijwel iedereen De Vogeltjesdans die uit de boxen knalt, maar dat die geproduceerd is door het Noord-Brabantse amateurorkest De Electronica’s is voor de meesten te hoog gegrepen. Ook Bonnie St. Claire met Sla Je Arm Om Me Heen zal niet op elk formuliertje goed zijn ingevuld. Oei, weer niet gewonnen Na de muziekronde volgt er nog een rondje met ‘normale’ vragen en dan is het tijd voor de bekendmaking van einduitslag. Meidenteam De Criminelen is onderaan geëindigd. Troostprijs: een set mooie paraplu’s van een zeker biermerk. Addie en zijn Oei, Mijn Moeder blijken tekort te komen voor een nieuwe titel en stranden op de vijfde plaats. Het winnende team van de maand februari is genoemd naar de IJslandse vulkaan. Mocht tijdens een van de volgende pubquizzen gevraagd worden naar de naam van dat onding, dan kun je met Eyjafjallajökull in ieder geval het correcte antwoord invullen.

nr 13 — 25 februari 2015

ADVALVAS

mail

Reacties (max. 300 woorden) op Advalvas-artikelen zijn welkom op redactie.advalvas@vu.nl. De redactie behoudt zich het recht voor uw bijdrage eventueel in te korten.

Ombudsman In de vorige Advalvas las ik het artikel ‘Een nieuwe elite staat op’ over diversiteit op de VU. Hierin komt studente Princess Attia aan het woord. Zij vindt dat de VU beter met discriminatieklachten moet omgaan. Verder zegt zij: ‘Studenten missen een safe space en hebben het gevoel dat er niet wordt geluisterd. Ik weet wel dat de VU een ombudsman heeft, maar waarom zit zij in het Metropolitangebouw en niet hier op de campus? Het moet allemaal veel toegankelijker en daarnaast is het ook belangrijk dat de aanspreekpersonen getraind zijn in culturele sensiviteit.’ Voor klachten over ongewenst gedrag, zoals discriminatie, heeft de VU twee vertrouwenspersonen benoemd met wie studenten vertrouwelijk hun klacht kunnen bespreken. De klacht kan als de student dat wil daarna door de onderzoekscommissie volgens de klachtenregeling worden behandeld. De studentenombudsman, aan wie studenten eveneens vertrouwelijk hun klacht kunnen voorleggen, behandelt echter

ADVALVAS

nr 13 — 25 februari 2015

klachten waar geen beroeps- of bezwaarmogelijkheid voor is of die niet bij de examencommissie thuishoren. Klachten kunnen gaan over scriptiebegeleiding, informatievoorziening of over vermeende overtreding van regels. Bij de behandeling van klachten zijn bewustzijn en kennis van culturele verschillen belangrijk. Juist om die reden volgde ik ruim enige tijd geleden, evenals vele andere VU-functionarissen, een door de VU aangeboden training. De studentenombudsman is, net als de vertrouwenspersoon, een laagdrempelige voorziening. Mede daarom kies ik ervoor om jaarlijks een andere faculteit als locatie te kiezen. Dat vergroot bovendien bekendheid met de functie. Na een jaar bij de faculteit Sociale Wetenschappen in het Metropolitan te hebben gewerkt, houd ik nu al bijna een jaar kantoor in het W&N-gebouw op de campus! Lies Poesiat, studentenombudsman/ ombudsman personeel

advertentie

Sterk merk biedt zeker werk ALDI is één van de grootste Europese detailhandelsondernemingen met ruim 500 filialen in Nederland. Ons uitgebalanceerde assortiment kenmerkt zich door zijn hoge kwaliteit en lage prijs. Respectvolle omgang met elkaar, onze klanten en leveranciers, is de basis van ons succes. Om dit succes te continueren zijn wij voor ons verkoopbedrijf te Zaandam op zoek naar een enthousiaste en resultaatgerichte

Management Trainee m/v Na het succesvol afronden van een intensieve training at the job leidt u uw district, bestaande uit een zevental filialen, in al zijn facetten: zowel commercieel en bedrijfseconomisch als ook op het personele vlak. U doet dat met een klantgerichte instelling en betrekt filiaalleid(st)ers en -medewerk(st)ers hierbij. U creëert in elk filiaal het juiste klimaat om succesvol te zijn. U rapporteert aan de verkoopleider.

Naast een afgeronde studie economie (universiteit of HBO) en een behoorlijke dosis initiatief, waarderen wij vooral de persoonlijke eigenschappen sympathiek, communicatief vaardig, empatisch vermogend en sociaal. U heeft het leidingeven in het bloed. Uw positieve instelling en uw dynamische houding werken aanstekelijk. Veel belangrijker dan de eventuele ervaring vinden wij uw talent om mensen te enthousiasmeren. In de levensmiddelenbranch voelt u zich thuis. Wij bieden u een competitief salaris, inclusief bedrijfsauto. Een boeiende functie met reële doorgroeimogelijkheden. U maakt in deze functie kennis met de vele facetten van een kerngezond bedrijf en wordt via een gedegen opleiding voorbereid om met succes deze belangrijke functie te kunnen uitvoeren. Wilt u ons succes ook het uwe maken? Dan zien wij uw sollicitatie graag tegemoet! ALDI Zaandam B.V. T.a.v. de heer R.I.F. Mulder, Directeur Postbus 1504 1500 AM Zaandam Of online via: vacature-zaandam@aldi.nl Hoge kwaliteit

Lage prijs

Mark Peters voorzitter VU-ledengroep FNV Overheid

opinie

‘Problemen aan UvA zijn ook de onze’ Verschillende VU-mensen steunen de bezetting aan de UvA. Zo ook de VU-ledengroep van vakbond FNV Overheid.

DOOR DIRK DE HOOG

aarom steunen jullie de bezetters van het Bungehuis? “De actievoerders stellen deels dezelfde eisen als wij deden bij de opening van het academisch jaar. Veel medewerkers voelen zich geknecht door het management. Door allerlei bureaucratische rompslomp komen ze amper toe aan onderwijs en onderzoek. Daarom zijn wij voor meer democratie door bijvoorbeeld een gekozen rector en een gekozen decaan.” De bezetters eisen ook het intrekken van het reorganisatieplan voor de faculteit Geesteswetenschappen. Wat vinden jullie daarvan? “Voor veel medewerkers dreigt ontslag en de universiteit lijkt uitgekleed te worden tot een instituut met alleen maar winstgevende opleidingen. Wat blijft er nog over van de academische gedachte? Het begint echt op een koekjesfabriek te lijken. Aan de VU kennen we vergelijkbare problemen, bijvoorbeeld bij de faculteit Aard- en Levenswetenschappen. Het is tijd voor een landelijke campagne om het niveau van de universiteiten te redden. Daarom

is onlangs ook een landelijk manifest aan de Tweede Kamer gestuurd voor democratischer bestuur, andere financiering en meer vaste banen. Dat zijn globaal ook de eisen van de UvA-bezetters.” Hebben jullie nog iets concreets gedaan? “We hebben zondag dekens naar het Bungehuis gebracht, want het is er knap koud. En het landelijk bestuur

Bezetting UvA Vrijdag 13 februari bezetten studenten en medewerkers het Bungehuis van de UvA. Ze eisen een democratischer universiteit en het intrekken van het reorganisatieplan voor de faculteit Geesteswetenschappen. De rechter heeft bevolen dat de bezetters weg moeten op straffe van een dwangsom van duizend euro per dag. Onder leiding van burgemeester Van der Laan vonden onlangs gesprekken plaats tussen bestuur en bezetters. De uitkomst was bij het ter perse gaan van dit magazine nog onbekend. Volg de laatste ontwikkelingen op advalvas.vu.nl>nieuws.

van FNV Overheid betaalde duizend euro voor de dagelijkse dwangsom. Andere organisaties deden dat ook. En een aantal mensen ging op persoonlijke titel langs om de bezetters een hart onder de riem te steken. En wij stuurden een solidariteitsverklaring.”

Gaan jullie aan de VU ook iets ondernemen? “Bij de opening van het academisch jaar deelden we al een manifest uit. De afspraak is dat we daar met het bestuur nog een openbaar debat over zouden houden. Dat staat nu gepland voor 30 maart. We zijn druk bezig met de voorbereidingen, samen met onder anderen de Verontruste VU’ers. Door deze bezetting aan de UvA is de actualiteit van dat debat alleen maar groter geworden. En we zijn benieuwd hoe het UvAbestuur uiteindelijk omgaat met dit conflict. Het is tenslotte een nauwe samenwerkingspartner van de VU. Wij verwachten dat de UvA de problemen van werknemers en studenten serieus neemt en oplossingen probeert te vinden. Dat vereist iets anders dan dreigen met een dwangsom van honderdduizend euro per persoon.”

Mark Peters

Reageren? Mail naar redactie.advalvas@vu.nl. nr 13 — 25 februari 2015

ADVALVAS

COLUMN

Hond

Roos van Rijswijk

n de bus zit ik meestal tussen dezelfde jongens; een jaar of dertien zijn ze en ze zeggen helemaal niks, ze stoten alleen hun vuisten tegen elkaar bij wijze van begroeting, gaan daarna zo breed zitten dat ze bijna omvallen. Op mijn dertiende was ik bang geweest, nu maak ik me zorgen om een van die jochies; hij ziet er veel te moe uit voor zijn leeftijd en ook veel te kwaad. Oud en zorgelijk staar ik niet naar die jongen maar naar buiten en altijd denk ik: had ik maar een hond, het is geweldig uitlaatweer. Dan stap ik een halte te vroeg uit om mijn remslaap eruit te wandelen en passeer ik een man die elke morgen een enorme herdershond uitlaat, hij laat zich door hem voorttrekken terwijl hij op een skateboard staat (de man, niet de hond). Dat skateboard, die hond; het riep jaloezie op tot ik zag wat voor drollen dat beest legt, de wind stond verkeerd en ik moest kokhalzen en de man haalde bijkans

ADVALVAS

nr 13 — 25 februari 2015

een vuilniszak uit zijn tas tevoorschijn om die verse Ik heb het zo warm bolus op te ruimen. dat ik even bloot Nu denk ik iedere op het balkon wil ochtend: had ik maar een staan hondje, maar niet zo klein dat het de hele tijd trilt of je er per ongeluk op kunt gaan staan. Het is gek om als je binnenzit te denken: had ik maar een hond, dan kon ik naar buiten. Alsof je dat zonder zo’n beest niet kunt. Maar zonder zo’n beest heb ik altijd iets beters te doen: werk, een boek, een wasje, een whatsappgesprek. Op een busloze dag zit ik met een vriendin op de bank, we hebben de avond tevoren veel teveel gezopen en nippen trillend van onze koffie. Mijn honger is waanzinnig maar ik kan niks eten en mijn innerlijke thermostaat is ontregeld waardoor ik het of zo warm heb dat ik even bloot op het balkon wil gaan staan, of zo koud dat ik me op wil krullen onder een donzen deken. We kijken een film die verschrikkelijk slecht is, Angelina Jolie helpt

niet, en als de tv halverwege plotseling zwart wordt, werkt de paracetamol al. Ik rek me uit. Zie er te moe uit voor mijn leeftijd. Zak bijna van die bank af. Mijn vriendin kijkt uit het raam. “Hadden we maar een hond hier”, zegt ze. “Ja”, zeg ik en denk: ik heb trek in shoarma. We kijken op onze telefoons tot we er week van worden, we analyseren de halve film die slecht blijft, ik eet bij gebrek aan dingen met knoflooksaus een boterham met vlokken. We gaan naar buiten. Tussen de weilanden is het heiig en we passeren mensen met honden aan de lijn en plastic zakjes in hun hand en we worden gepasseerd door schreeuwende wielrenners in pakjes die pijn doen aan onze ogen, we maken foto’s van schapen en zeggen steeds: hier zou ik wel kunnen wonen, met een hond. Maar voor deze ene keer is het uitlaten van een kater ook wel prima.

Reageren? Mail naar redactie.advalvas@vu.nl.

Identiteit

Past Jezus Christus nog in de grondslag van de VU of zijn we toe aan een nieuwe? Daarover debatteerde de VU-Vereniging.

‘Wie houden een beetje van de VU?’

“

DOOR DIRK DE HOOG We willen de grondslag niet afzwakken, laat staan afschaffen, maar wel meer dynamiek en inhoud geven, zodat die weer echt als inspiratiebron gaat werken.” Dat was de aftrap van het debat over de grondslag van de VU door Willem Schoonen, voorzitter van de VU-Vereniging: van oorsprong de gereformeerde achterban die de oprichting en groei van VU en VUmc mogelijk maakte. Achter hem stond de grondslag geprojecteerd: ‘De VU-Vereniging aanvaardt de Bijbel als inspirerend uitgangspunt van al haar handelen. Zij wil zich laten leiden door het Evangelie van Jezus Christus waarin de mens wordt opgeroepen God en zijn wereld van harte te dienen.’ Duco Stadig, oud-PvdA-wethouder van Amsterdam en bestuurslid van de VU-Vereniging, legde een mogelijke uitkomst van het debat uit. “Nu hebben de VU-Vereniging, universiteit en medisch centrum dezelfde grondslag. Het is denkbaar dat deze drie organisaties een eigen missie formuleren. Maar of

een aanpassing van de grondslag nodig is, moet uit deze discussie blijken.” Wat doe ik hier? Hoogleraar praktische theologie Ruard Ganzevoort, die ook voor GroenLinks in de Eerste Kamer zit, stelde dat een grondslag de neiging heeft iets te worden dat in graniet gebeiteld staat en daarmee zijn waarde als levende inspiratiebron verliest. Maar hij vindt het wel belangrijk om de identiteit te benoemen, want anders ben je in niets meer onderscheidend. Volgens hem moet een identiteit op twee vragen antwoord geven: wat doe ik hier eigenlijk? En wie houden een beetje van mij? Hij kwam met de metafoor van de wortel aanzetten. Dat is de voedingsbodem waaruit het gewas groeit. Zo ziet hij de verhouding tussen vereniging, universiteit en medisch centrum. Hij pleit voor een identiteit die leeft en werkelijk inspireert. “Zeggen dat je een excellente universiteit bent die open, persoonlijk en rechtvaardig is [de huidige kernwaarden van de VU, red.], zegt niets; dat wil elke instelling zijn. De identiteit van de VU is dat we openstaan voor de wereld achter de wetenschap. Dat religie ook iets zegt over wie we zijn, maar ook dat we kennis

willen nemen van verschillende bronnen en met elkaar daarover in gesprek gaan. En dat we die houding van dialoog willen overbrengen op onze studenten.” Desgevraagd zei Ganzevoort wel iets van de bestaande grondslag te willen behouden. “We moeten de waarde van onze traditie erkennen, maar ook gastvrijheid uitstralen naar mensen met een nietchristelijke levensovertuiging. Onze identiteit moet niet uitsluiten.” Pinedo kreeg dispensatie Deze discussie is natuurlijk niet nieuw. Zo vertelde emeritus hoogleraar psychologie Pieter Drenth dat hij in de jaren tachtig, toen hij rector was, aan de toenmalige minister moest uitleggen waarom de VU als zelfstandige christelijke instelling moest blijven bestaan. “Maar ook toen waren we bezig met de vraag wat die doelstelling in de praktijk betekende. Hoogleraren en medewerkers moesten destijds nog voor hun aanstelling de grondslag onderschrijven, maar lang niet iedereen wilde dat. De beroemd geworden oncoloog Bob Pinedo wilde dat niet vanwege zijn Joodse achtergrond. Hij vroeg dispensatie aan. We hebben toen duidelijk besloten dat wetenschappelijke kwaliteit boven geloofsovertuiging ging.

nr 13 — 25 februari 2015

ADVALVAS

campus

praktijk dat de huidige formulering van de grondslag nogal wat medewerkers en studenten in verlegenheid brengt: “Veel mensen weten niet goed raad ermee en dan slaat het de discussie dood.” Inmiddels heeft de VU-Vereniging zich ontwikkeld tot een maatschappelijk netwerk voor iedereen die een band heeft met VU en VUmc.

‘Wetenschappelijke kwaliteit gaat boven geloofsovertuiging’

Geen goddelijk wezen Maar in de praktijk ervaren mensen de christelijke grondslag soms nog wel degelijk als buitensluitend. Bijvoorbeeld student Hamza Akkar. Hij was rond 2007 betrokken bij de oprichting van de Islamitische Studentenvereniging Amsterdam:

ADVALVAS

nr 13 — 25 februari 2015

rbbmr

Als we dat niet hadden gedaan, was de VU een derderangs universiteit geworden. Gelukkig is later die hele instemmingsprocedure afgeschaft. Nu gaat het erom dat iedereen welkom is die wil meewerken aan de werkelijke missie van de universiteit [met wetenschap en zorg de samenleving dienen, DdH] ongeacht levensovertuiging. Dat vind ik een goede ontwikkeling.”

“In onze statuten stond dat we Jezus wel als een profeet, maar niet als een goddelijk wezen erkennen. Op grond daarvan wilde de VU ons niet toelaten als officiële vereniging. Toen hebben we onze statuten maar aangepast. Dit voorbeeld geeft aan dat de VU meer moet doen om mensen met een andere geloofsovertuiging zich werkelijk thuis te laten voelen.” Alle aanwezigen onderstreepten dat mensen met een niet-christelijke levensovertuiging welkom zijn aan de VU, zolang ze willen bijdragen aan haar missie. Maar verschillende leden van de VU-Vereniging zeiden zeer te hechten aan de christelijke grondslag. “Jezus is voor mij nog steeds een levende inspiratiebron. Daarom is er in mijn ogen niets mis met de huidige formulering van de grondslag van de VU”, sprak een van de aanwezigen. Daar kan VU-rector Frank van der Duyn Schouten zich iets bij voorstellen. “Voor de VU-Vereniging vind ik deze grondslag prima, maar zo zou ik de missie van de universiteit nu niet meer willen omschrijven”, zei hij. De rector ervaart in de

Gewetensvolle academici De rector verwees naar de nieuwe onderwijsvisie. “We willen gewetensvolle academici opleiden die verantwoordelijkheid willen nemen voor hun toekomstige samenleving. Daarmee geven we aan dat we niet star achterom kijken, maar juist vooruit.” Hij noemde nog een punt dat wezenlijk is voor de VU. “Levensbeschouwing hoort wel degelijk thuis in de collegezalen. Studenten en docenten praten niet alleen over wetenschap met elkaar, maar ook over hoe ze in het leven staan. Wij vragen wetenschappers die bij ons komen werken, nadrukkelijk of ze daartoe bereid zijn. Dat hoort bij onze identiteit.” De rector herkende de metafoor van Ganzevoort. “Ik kan me de VU-Vereniging heel goed voorstellen als de wortel die de universiteit en het medisch centrum voedt. Maar het tragische van een wortel is dat die onzichtbaar onder de grond zit. Men ziet alleen de gewassen die hij voortbrengt.”

Zaterdag 14 februari debatteerde de VU-Vereniging in het VU-hoofdgebouw. Er volgen nog drie debatten in het land. Zie vu-vereniging.nl. Reageren? Mail naar redactie.advalvas@vu.nl.

E: OR@VU.NL | WWW.VU.NL/OR | WWW.ONDERNEMINGSRAADVU.NL | 25 FEBRUARI 2015

FPP EN FBW: EEN FUSIE ZONDER OVERTUIGING EN TOEKOMSTIGE KOFFIEMOMENTEN ZITTEN ER HELEMAAL GEEN VOORDELEN AAN DE FUSIE?

Van links naar rechts John van der Kamp, Renske van den Hurk en Björn de Koning.

OP 1 JUNI 2015 GAAN DE FACULTEIT DER PSYCHOLOGIE EN PEDAGOGIEK (FPP) EN FACULTEIT DER BEWEGINGSWETENSCHAPPEN (FBW) FUSEREN. OP 4 FEBRUARI BESPRAK DE GEZAMENLIJKE VERGADERING (GV) DE FUSIE EN OP 18 FEBRUARI WERD DE REACTIE OP HET INSTEMMINGSVERZOEK MET HET COLLEGE VAN BESTUUR BESPROKEN. WAT IS DE MENING VAN DE MEDEZEGGENSCHAP?

Er heerst een gevoel van overeenstemming. ‘In de vooroverleggen, hoorzittingen en vergaderingen in de aanloop naar dit besluit, alsmede in de GV, is alles heel gemoedelijk gegaan,’ vertelt Renske van den Hurk, voorzitter van de GV-commissie en voormalig USR-lid. Hoewel niemand echt overtuigd is van het nut en de noodzaak van de fusie waren er geen verhitte discussies. ‘In principe is deze fusie natuurlijk totale onzin. In het bedrijfsleven zou je worden uitgelachen,’ klinkt het tijdens de GV. Tegelijkertijd lijken er geen grote aanwijsbare nadelige gevolgen te zijn en daarom is ook de

weerstand niet heel groot. ‘Het is een fusie die niet heel nadelig is, maar ook niet voordelig. We hebben hier altijd vrij neutraal in gestaan,’ aldus Björn de Koning, voorzitter van de Onderdeelcommissie (ODC) van FPP. John van der Kamp, ODC-voorzitter van FBW, is het daarmee eens. ‘We zijn niet voor, maar we zijn ook niet tegen. De voordelen spatten er niet vanaf, maar de nadelen ook niet.’

WAAROM GAAN FPP EN FBW DAN TOCH FUSEREN?

‘De redenen voor een fusie zijn niet heel helder. Het lijkt vooral een bestuurlijke fusie,’ aldus Van der Kamp. Het CvB streeft naar minder faculteiten en decanen. Hier zijn de andere pluspunten bij gezocht. ‘Het CvB wil minder faculteiten, dus voegen ze faculteiten samen. Maar bijvoorbeeld Godgeleerdheid wordt niet samengevoegd. De logica ontbreekt.’ Van den Hurk vindt dit ook maar niets. ‘Het is een fusie om een fusie. We moeten niet zomaar faculteiten gaan fuseren omdat het nou eenmaal kan. Er worden twee bestuurlijk, inhoudelijk en financieel gezonde faculteiten gefuseerd. We vragen ons nog steeds af waarom precies. Het is een slappe onderbouwing.’

‘Jawel,’ vindt Van der Kamp. ‘Als één faculteit staan we strategisch sterker binnen het onderzoeksthema Human Health and Life Sciences (H2LS), een van de vier thema’s die centraal staan in het nieuwe Instellingsplan. Maar het succes van H2LS moet zich nog wel bewijzen; het lijkt nu nog vooral een papieren constructie. Een ander mogelijk voordeel is de huisvesting. Het CvB heeft drie tot vier miljoen euro gereserveerd om in de volgende fase van de campusontwikkeling state-of-the-art laboratoria voor sportonderzoek te realiseren. Als dat gaat lukken dan is dat zeker een pluspunt, maar het zal waarschijnlijk pas in 2023 plaatsvinden en de plannen blijven onzeker, omdat ze afhankelijk zijn van externe financiers.’ De fusie kan ook een stimulans zijn voor interdisciplinaire samenwerking. In 2019 moet de volledige nieuwe faculteit in de medische faculteit gehuisvest zijn. ‘Om een echte nieuwe faculteit te maken moet je in één gebouw bij elkaar zitten. Maar een garantie voor meer samenwerking biedt dit niet. Aangezien we niet op dezelfde verdieping komen, zullen gezamenlijke koffiemomenten schaars blijven.’ ‘Bovendien’, zo merkt De Koning op ‘wordt ook los van

BJÖRN DE KONING: ‘Bovendien wordt ook los van de fusie interdisciplinair samenwerken steeds belangrijker’

de fusie interdisciplinair samenwerken steeds belangrijker. Hier is een fusie, zeker één die meer bestuurlijk dan inhoudelijk van aard is, niet voor nodig.’

MAAR ER ZIJN DUS OOK WEINIG NADELEN?

‘Na de fusie zal iedereen gewoon weer overgaan op de orde van de dag,’ denkt Van der Kamp. ‘FBW blijft grotendeels op dezelfde locatie, we blijven hetzelfde onderwijs geven en hetzelfde onderzoek doen. We worden een afdeling in plaats van een faculteit, maar ik denk dat de impact op onze dagelijkse werkzaamheden, zeker in het begin, niet groot zal zijn. Op lange termijn kan dit natuurlijk veranderen.’ Voor FPP zullen de eerste jaren juist onrustig worden. ‘Er zijn veel verhuisbewegingen voordat FPP

uiteindelijk in de medische faculteit belandt. Een aantal jaar is er onrust in waar je zit en hoe lang je er zit. Dat is voor de medewerkers niet fijn,’ vindt De Koning. Van der Kamp vindt een ander nadeel dat het Onderwijscentrum VU en Exposz – afdelingen die vooral leven van externe geldstromen en opdrachten – na de fusie op een andere locatie, buiten de faculteit, gehuisvest worden. ‘Waarschijnlijk komen ze uiteindelijk in het nieuwe

JOHN VAN DER VAN DER KAMP: ‘Als

één faculteit staan we strategisch sterker binnen het onderzoeksthema Human Health and Life Sciences.’

NU.VU gebouw terecht. Veel medewerkers vinden dit jammer en vervelend, omdat ze hierdoor het directe contact met hun collega’s dreigen te verliezen. Informele contacten op de werkvloer – waaronder het gezamenlijk koffie drinken – zijn ontzettend belangrijk in de dynamiek voor goed onderwijs en goed onderzoek.’ Andere zorgpunten betreffen de uitvoering. ‘Het is niet duidelijk of het communicatieplan goed op de rails ligt. Als er geconcludeerd moet worden dat 1 juni niet haalbaar is, dan moeten ze realistisch zijn en misschien besluiten pas later met de fusie naar buiten te treden.

De bestuurlijke en administratieve fusie kan dan gewoon doorgaan,’ verwacht De Koning.

WAAROM WORDT DE FUSIE DAN NIET AFGEBLAZEN?

De Koning denkt dat afblazen meer heibel zal veroorzaken dan de fusie doorzetten. ‘Er zijn al zoveel dingen in gang gezet. Als deze allemaal teruggedraaid of aangepast worden brengt dit meer ellende met zich mee dan wanneer het gewoon doorgaat.’ Van der Kamp voegt toe dat veel medewerkers zich in het proces naar de besluitvorming toe al minstens een beetje aan de fusie gecommitteerd hebben. ‘Hoe meestapjes er gezet zijn, hoe moeilijker het is om te stoppen.’

WAT KAN DE GEZAMENLIJKE VERGADERING NU NOG DOEN? ‘We hebben een vijftal adviezen gegeven’, zegt Van den Hurk. ‘Het belangrijkste advies is dat de nieuwe faculteit dezelfde financiële compensatie krijgt als faculteiten die eerder gefuseerd zijn.’ Van der Kamp voegt daar een meer toekomstgerichte visie aan toe. ‘Voor de GV is het belangrijk de fusie te blijven volgen, vooral ook met het oog op toekomstige plannen. Wat levert een fusie nou echt op? Hiervan moet geleerd worden voor het geval er in de toekomst besloten wordt andere faculteiten of instituten samen te voegen.’

WIJZIGING REGELING EIGEN REGIE MODEL BIJ VERZUIM Het verzuimbeleid aan de VU gaat veranderen, een van de grootste voorgestelde wijzigingen is de invulling van de rol van “casemanager”. Volgens de Wet Verbetering Poortwachter, die is ingesteld om het aantal medewerkers dat langdurig ziek is terug te dringen, is de casemanager onder andere verantwoordelijk voor de bewaking van de wettelijke termijnen en de tussentijdse controle op de voortgang bij langdurig verzuim. In het huidige model vervult de P&O adviseur deze rol. In het nieuw voorgestelde model, Eigen Regie model bij verzuim, wordt de leidinggevende formeel de casemanager. Het Eigen Regie model, waarbij het gesprek tussen leidinggevende en medewerker centraal staat en wordt ondersteund door de bedrijfsarts, is echter feitelijk al in 2006 ingevoerd. De taak van de bedrijfsarts is het onafhankelijk adviseren van medewerker en leidinggevende over belasting en belastbaarheid. De Ondernemingsraad vindt, naast een duidelijke procedure voor uitvoering van de wet poortwachter zoals de dienst AMHRM wenst, focus op preventie en coaching van leidinggevenden belangrijker. Dit betekent meer aandacht voor medewerkers, het verminderen van stress op het werk, de mogelijkheid om een onafhankelijke casemanager te kiezen bij onenigheid en een goed functionerend Sociaal Medisch Team (SMT).

COLUMN: NIEUW IN DE OR

Voorkomen is beter dan genezen. De VU zet zich in voor de vitaliteit van haar medewerkers. Hiervoor zijn voldoende mensen en middelen nodig. Invoering van de regeling mag niet leiden tot een extra bezuiniging. Er zijn al signalen van een hoge werkdruk bij de bedrijfsartsen. Medio november werd het voorgenomen besluit van het CvB aan de Ondernemingsraad ter instemming aangeboden. Sindsdien is er veel verbeterd na overleg met vertegenwoordigers van de commissies VGWM en Personeel en Organisatie. Na de overlegvergadering op 18 februari zal de Ondernemingsraad bepalen of zij het resultaat voldoende vindt om mee in te stemmen.

COLOFON

COMMISSIE COMMUNICATIE OR ANNEMARIE BIBO, KARIN LURVINK, SANASSIN MAFTOUHI, HENK OLIJHOEK, JELLY REINDERS TEKST KARIN LURVINK, PETER STOL BEELD PETER GERRITSEN, MARIEKE WIJNTJES VORMGEVING HAAGSBLAUW

WWW.FACEBOOK.COM/ONDERNEMINGSRAAD.VU @OR_VU

Als Hongaarse Amsterdammer heb ik me vanaf het begin thuis gevoeld op de VU. Een campus in een wereldstad, studenten en docenten afkomstig uit het hele land en de hele wereld, eerste generatie studenten die hier welkom zijn, diversiteit als gekoesterde waarde: dit zijn heel belangrijke aspecten en het maakt de VU heel dierbaar voor mij. Ik ben trots dat ik al meer al 6 jaar als studentenpsycholoog kan bijdragen aan het welzijn en studiesucces van de studenten. Het hoger onderwijs is voor mij een vertrouwd terrein. Ik werkte 15 jaar als universitaire taaldocent in Hongarije en in Nederland. Als dertiger maakte ik de stap naar een carrière als gezondheidszorgpsycholoog en heb ik ruime ervaring opgedaan in de geestelijke gezondheidszorg. Op de VU komt het beste van deze twee werelden samen. De afgelopen 6 jaar ben ik als VU-burger tegen zaken aangelopen die volgens mijn gevoel niet kloppen: alsof de VU steeds minder voor en door de studenten en medewerkers bestaat. Docenten en ondersteuners zijn opeens de “werkvloer” geworden. Targets en processen zijn soms belangrijker dan inzicht en deskundigheid - en het welzijn - van de individuele professionals. “Vertrouwen geven” en “Foundations for a caring society”: ik zou graag hier meer van willen zien in de dagelijkse praktijk van de VU. Veel medewerkers zijn inmiddels bang of murw geworden na zo veel top-down veranderingen. Ik ben lid van de OR geworden omdat ik noch murw noch bang wil zijn. Ik wil me inzetten voor een universiteit waarvan studenten en medewerkers geloven dat het de moeite waard is om hun stem te laten horen. Hiervoor is het ook belangrijk dat medewerkers beter de weg naar de OR vinden. Als ik hieraan kan bijdragen in de komende jaren zou dat mooi zijn. Aniko Kiss, Lid van de ondernemingsraad sinds november 2014

Film

Restaurant

n va nt. ten ura os ta p k res t o et en lt h tud ee n s ord ee eo at b ga en ek ten we it e d e as u Om valv ad

cultuur

Heerlijk Indonesisch in hartje Amsterdam

Puri Mas

Il Conformista Cultuurcentrum Griffioen Uilenstede

Il Conformista Bernardo Bertolucci

Donderdag 10 maart Aanvang 19.30 uur Studenten € 5,Medewerkers VU € 6,50 griffioen.vu.nl

De Italiaanse regisseur Bernardo Bertolucci werd vooral bekend door de ‘schandaalfilm’ Last Tango in Paris (1972, citaat: “Haal de boter”), het epos Novecento (1976) en het biografisch drama The Last Emperor (1996). Maar zijn beste film blijft Il Conformista (1970), naar de gelijknamige roman van Alberto Moravia uit 1951. Bertolucci en Moravia analyseren het fascisme als een alles doordringende ideologie, waarin frustraties worden gesublimeerd. Jean-Louis Trintignant (ruim veertig jaar jonger dan in Amour) speelt in Il Conformista de opportunistische ex-student Marcello Clerici. Tijdens de Tweede Wereldoorlog voert hij voor de Italiaanse fascisten liquidaties uit, onder andere op zijn voormalige filosofiedocent in Parijs. Na de val van Mussolini probeert Marcello alle sporen van zijn verleden uit te wissen. Naast Trintignant spelen actrices Stefania Sandrelli en Dominique Sanda mooie rollen. Il Conformista werd onlangs digitaal gerestaureerd en is opnieuw uitgebracht. Dick Roodenburg, publiciteitsmedewerker Griffioen

CONCEPT Een authentiek Indonesisch restaurant. Ze serveren rijsttafels, maar er is ook een uitgebreid à la carte menu. En je kunt ook halal eten. SFEER Zo rustig en kalm dat je helemaal vergeet dat je in hartje Amsterdam zit. Ze draaien zachte Indonesische muziek; het is er intiem. ETEN Wij gaan voor een rijsttafel speciaal en een nasimenu à la carte. Bij elkaar krijgen we wel vijftien gerechten: waaronder kip-kerriesoep, saté van kippenvlees, pittig gesmoord runder- en varkensvlees, kip in kerriesaus, ei in pikante Balinese saus, sperziebonen, diverse soorten rijst en salades. Elk gerecht is genieten. De pittige gerechten van de kaart zijn ook daadwerkelijk pittig. BEDIENING Na de warme ontvangst krijgen we de rest van de avond veel aandacht van het personeel dat uiteraard traditioneel Indonesisch gekleed is. TIP Bestel verschillende gerechten zodat je van elkaars bord kunt proeven. AANRADER Absoluut. PRIJS 20 euro per persoon, exclusief drankjes. WAARDERING

PURI MAS Leidsedwarsstraat 37-41 (eerste verdieping) purimas.nl Ameneh Mohammadi, masterstudent beleid, communicatie & organisatie

Ook GRATIS UIT ETEN voor Advalvas? Mail naar redactie.advalvas@vu.nl. nr 13 — 25 februari 2015

ADVALVAS

studenten

Sleutelgat 13

Wat zegt de inrichting van je kamer over jezelf? En klopt die indruk ook? VU-studenten gluren in de kamer van JESMINNE BRUINS SLOT.

“H

ier woont een schattig meisje”, glimlacht student science, business and innovation Lies Tiedeman (20). “Dat schilderij van Nijntje en de thee met koekjes zien er zo gezellig uit. Ze lijkt me ook wel filosofisch. Zou ze die klok zelf gemaakt hebben? Artistiek type dan. Die gele lamp is oosters, en haar sjaal over de stoel doet me aan India denken. Zou ze cultuurwetenschappen studeren? Dat vind ik wel wat voor haar. Ik denk ook dat ze georganiseerd is; ze maakt weloverwogen keuzes en neemt haar studie serieus.” “Ha, die ketting met olifantjes aan de muur heb ik zelf ook! Dan moet ze wel in Thailand geweest zijn, of iemand heeft die voor haar meegebracht. Ik denk dat ze van reizen houdt, die lamp is overduidelijk Aziatisch. Ze is in veel exotische

ADVALVAS

nr 13 — 25 februari 2015

landen geweest en heeft overal wat verzameld. Misschien komt ze wel uit het buitenland. Qua studie moet ik een beetje gokken, maar ik neig naar pedagogiek. Mijn huisgenote studeert dat ook en zij heeft precies dezelfde theedoos. Ik geef toe: dat is een nogal slappe redenering”, lacht student business administration Sterre Koppenol (23). “Dit meisje is net verhuisd”, constateert student environmental resource management Lauren Mityorn (28). “Ze heeft nog geen tijd gehad om Nijntje op te hangen, overigens wel grappig dat ze zo’n tekening heeft. Hier woont ongetwijfeld een meisje-meisje: ze heeft een sierlijke sjaal en heeft haar kamer leuk gedecoreerd. Die bank ziet eruit of ze daar uren kan zitten en kletsen met vriendinnen, een boek lezen of liters thee drinken. Qua studie heb ik geen enkel idee.”

Jesminne Bruins Slot 25 Studeert management, policy analysis and entrepreneurship in the health and life sciences Betaalt 445 euro voor haar appartement in het centrum

“Wat die klok betreft ben ik eerder lui dan artistiek”, lacht Jesminne Bruins Slot beschaamd. “Er horen nog foto’s rondom, maar dat komt er niet van. Thee is mijn drank en die bank is heel geschikt om bij te praten met vriendinnen. Hij was nota bene gratis af te halen. Het Nijntje-schilderijtje komt uit mijn vorige huis. Die ketting met olifantjes komt uit India, waar ik enkele maanden op reis was. En de gele lampion nam ik mee uit Vietnam. Voor mijn studie was ik ook nog in Korea. Ik heb geen idee wat ik na mijn studie ga doen. Keuzes maken vind ik moeilijk, maar als ik die maak, zijn ze weloverwogen. Ik ben blij met dit appartement vlakbij het Leidseplein. Als we uitgaan, beginnen we hier. Met mijn vriend doe ik aan rock-’n-roll, denk aan de film Grease.”

Door Nienke Stumpel Foto’s Peter Valckx

Wil je ook in Sleutelgat? Mail naar redactie.advalvas@vu.nl.

Griff

door Merlijn Draisma

nr 13 â&#x20AC;&#x201D; 25 februari 2015

ADVALVAS