Nr 17
18 mei 2016 ‘Maak medicijnen voor iedereen toegankelijk’
Zo leeft een wetenschapper in ballingschap
OR waarschuwt voor angstcultuur
'Mark kleedt zich graag als de grote mensen'
Onafhankelijk magazine van de Vrije Universiteit — www.advalvas.vu.nl
Hoe veilig is Uilenstede?
pag 18
HOE VER KIJK JIJ? We leven in een snel veranderende samenleving, met grote maatschappelijke vraagstukken. Dat vraagt om mensen die verder kijken. Verder dan het voor de hand liggende, verder dan het bekende. Mensen die verder kijken zijn op hun plek bij de VU. De VU stimuleert haar medewerkers buiten hun eigen afdeling en eigen vakgebied te kijken. Om nieuwe wegen in te slaan. Om samen te werken aan toonaangevend onderzoek en onderwijs. De VU is een universiteit die midden in de maatschappij staat. Met de blik gericht naar buiten. VU is verder kijken.
Ben jij een medewerker van de VU? Kijk dan voor een overzicht van alle interne vacatures op: WWW.VU.NL/VUNET/VACATURES Ben jij geen medewerker van de VU maar wel ge誰nteresseerd om bij de VU te werken? Kijk dan op: WWW.WERKENBIJDEVU.NL
INHOUD
jaargang 63 — nr 17
VU NU
Tinka Langendam vindt dat iedereen recht heeft op goede medicijnen 6
Dinsdag 10 mei 2016, 14.34 » Mediteren in de workshop Jij doet ertoe! Deze was onderdeel van carrièredag Generation Why?, georganiseerd door Kliché, studievereniging van geesteswetenschappen. Foto peter gerritsen
De gevluchte archeoloog Ghufran moet helemaal opnieuw beginnen 10 Schennis en herrie op Uilenstede
18
En verder Online nieuws
4
Opinie: voorkom zelfdoding
8
Column: Vinod Subramaniam
9
Column: Sinan Çankaya
15
Onderzoeksnieuws
16
23
Opinie: één of twee bètadecanen?
24
Column: Roos van Rijswijk
25
Campus: angstcultuur
26
So you think you can teach
27
PP
28
Cultuur: muziek en restaurant
30
Uilensteders
31
Griff
32
Coverfoto Yvonne Compier
Het volgende nummer verschijnt op 1 juni 2016.
onafhankelijk magazine van de Vrije Universiteit Redactieadres De Boelelaan 1105 BelleVue, Kamer 1H-43 1081 HV Amsterdam redactie.advalvas@vu.nl Hoofdredacteur Marieke Schilp Redactie Floor Bal, Peter Breedveld, Dirk de Hoog, Marieke Kolkman, Welmoed Visser Eindredactie Win Castermans, Welmoed Visser Secretariaat Anna Jansen (020) 5985630 secretariaat.advalvas@vu.nl Basis Ontwerp Luis Mendo - GOOD Inc. Vormgeving Rob Bömer behance.net/rbbmr
ADVALVAS
Medewerkers Joeke Berg, Sinan Çankaya, Yvonne Compier, Merlijn Draisma, Roos Lankhorst, Peter Gerritsen, Martijn Gijsbertsen, Roos van Rijswijk, Dick Roodenburg (Griffioen), Bas van der Schot, Peter Valckx Copyright HOP-kopij Hoger Onderwijs Persbureau, Amsterdam VU-advertenties zie secretariaat Commerciële advertenties Bureau Van Vliet (023) 5714745 Druk Opmeer drukkerij BV, Den Haag
nr 17 — 18 mei 2016
3
Abonneer je op het laatste nieuws online Kleine talen krijgen geen extra geld Minister Bussemaker van Onderwijs wil geen speciaal fonds oprichten om kleine talenstudies als Chinees, Fries en Keltisch aan de Nederlandse universiteiten te behouden.
Proef promotiestudenten van start in Groningen De Rijksuniversiteit Groningen mag de komende jaren 850 promotiestudenten gaan werven. Die krijgen geen salaris, maar een studiebeurs en zijn daardoor goedkoper dan gewone promovendi.
Onderwijs nog geen serious business Onderwijs is de kernactiviteit van de VU, zegt de rector. Maar in de praktijk verlies je status met het geven van onderwijs, vindt VU-docent van het jaar Meindert Flikkema.
Harry Brinkman maakte de VU gewoon bijzonder Kinderombudsman wil basisbeurs terug Hoogleraar geeft medaille terug aan Turkije Afvalloze weken op de VU-campus Acht instellingen moeten declaraties uitleggen GroenLinkser gaat ISO leiden
Voor al het laatste nieuws: advalvas.vu.nl 4
Anonieme klager Kourtit vervolgd
H
et Openbaar Ministerie gaat de anonieme klager vervolgen die ruimtelijk econoom Karima Kourtit en haar promotor Peter Nijkamp beschuldigde van wetenschapsfraude. Justitie meent via ip-adressen te kunnen achterhalen om wie het gaat. “Er moet natuurlijk ruimte zijn voor het aankaarten van misstanden aan de VU”, reageert Kourtits advocaat Matthijs Kaaks. “Daar is ook een klokkenluidersregeling voor die het mogelijk maakt om vertrouwelijk een integriteitsmelding te doen. De anonieme klager wilde daar echter geen gebruik van maken omdat hij zelfs anoniem wilde blijven voor een vertrouwenspersoon. Dan hadden bij de VU toch meteen alarmbellen moeten gaan rinkelen.” De klager heeft, aldus Kaaks, vervolgens zelf zijn beschuldigingen actief verspreid en in de media gebracht, wat leidde tot een publieke hetze. “Zo heeft hij zich zonder meer blootgesteld aan een aanklacht wegens smaad en laster.” De VU heeft dat volgens Kaaks “misschien uit angst” mede mogelijk gemaakt. (PB)
Julius Schrank
RSS feed
Lees ook Nijkamps reactie op advalvas.vu.nl>nieuws> 11 mei.
Docenten krijgen eindelijk voldoende van studenten
D
De oordelen van studenten over de VU in de Nationale Studenten Enquête zijn bekend. ocenten en de inhoud van de opleiding krijgen net wat hogere cijfers in de Nationale Studenten Enquête dan in 2015. Het docentenoordeel komt daarmee eindelijk in de groene cijfers. Dat de VU in Amsterdam staat, bevalt studenten nog het meest. Ook de groepsgrootte, stage en algemene vaardigheden worden gewaardeerd. De grootste stijger van dit jaar is de kwaliteitszorg,
ook al vinden studenten de omgang met vakevaluaties en klachten nog steeds onder de maat. Behalve voor kwaliteitszorg krijgt de VU ook onvoldoendes voor informatievoorziening, stagebegeleiding, voorbereiding op de beroepspraktijk en huisvesting. De informatievoorziening is sinds 2013 aangepakt, onder andere met VUnet, maar het kan dus nog veel beter. Al jaren bungelt de VU onderaan in het groepje brede universiteiten, waar ook de universiteiten van Utrecht, Nijmegen, Gronin-
gen, Leiden en de Universiteit van Amsterdam in zitten. Dat is dit jaar niet anders. De vragenlijst werd ingevuld door bijna 10.000 VU-studenten, een opkomst van 46 procent. Dat is veel meer dan de 27 procent van vorig jaar. Landelijk groeide de tevredenheid onder studenten over hun opleiding net als aan de VU licht. De resultaten per opleiding zijn te bekijken op www. studiekeuze123.nl. (MK)
Bekijk de trend van de afgelopen jaren op advalvas.vu.nl>nieuws>12 mei. nr 17 — 18 mei 2016
ADVALVAS
advalvas_online
Samenwonen met vluchtelingen
S
tudenten en erkende vluchtelingen samen in één huis: binnenkort gaat het gebeuren in Amsterdam. De gemeente gaat voor hen bijna duizend tijdelijke woningen realiseren. De extra woonruimte is hard nodig. De gemeente heeft berekend dat de komende twee jaar bijna 10.000 woonunits nodig zijn om kwetsbare groepen als vluchtelingen te kunnen huisvesten. Er zijn
momenteel te weinig sociale huurwoningen beschikbaar. De gemeente tovert bestaande gebouwen om tot woonruimte en bouwt daarnaast tijdelijke woonunits. Amsterdam heeft vijf locaties op het oog, waar vijfhonderd vluchtelingen en vijfhonderd jongeren en studenten komen te wonen. Het mengen van deze twee groepen bevordert de integratie, stelt de gemeente. Tegelijkertijd voorziet het ook in de behoefte aan betaalbare studentenwoningen. Wethouder Laurens Ivens
(Re)tweets
zegt in dagblad Trouw dat het de bedoeling is dat er op deze manier communities ontstaan. ‘Studenten moeten een soort buddy worden, voor statushouders hét recept voor inburgering.’ De woonunits worden gebouwd voor een periode van tien jaar. Trouw meldt dat de eerste bewoners hun nieuwe woning vanaf 1 juli kunnen betrekken. Het zou gaan om 280 vluchtelingen en 280 studenten. (HOP)
Lees meer nieuws over studentenwoningen op advalvas.vu.nl.
Zombiewood
De luis
‘De luis die theologie heet, moet blijven’, reageert student Nathanael Korfker op Van Lieburgs opiniestuk. Zijn column vind je op advalvas. vu.nl>blogs&columns
ADVALVAS
nr 17 — 18 mei 2016
@IvanWolffers 10-5_Waarom zou je fietsen of wandelen in een vervuilde stad? Omdat uiteindelijk voordelen toch groter zijn dan nadelen. sciencedirect.com/science/article/pii/ S0091743516000402
3 VU-roeiers winnen medaille.
VU
@ljlp 9-5_Ik ga maar een paar dagen onder de radar, zonder nieuws en social media. #ajaxgeenkampioen Zelfs hoogleraar Nieuwe Testament Bert Jan Lietaert Peerbolte was er kapot van.
Welke zes VU-studenten roeiden mee? Kijk op advalvas. vu.nl>nieuws>4 mei.
@maartenvogelaar 5-5_Schokkende uitkomsten: ruim één op drie UvA-promovendi is mogelijk depressief. Dit zaakje stinkt #mestival Folia.nl/actueel/101083… De studentenpastor reageert op onderzoek van promovendinetwerk UvA.
mc-arts Maaike Head en VU-geneeskundestudent Ilse Paulis hebben het afgelopen weekend tijdens het EK roeien in Brandenburg goud gewonnen in de lichte dames dubbeltwee. Lichte skiffeuze en geneeskundestudent Lisa Wörner, ook VU, won brons. In totaal zes VU-studenten namen deel aan de kampioenschappen in Brandenburg, die beschouwd worden als de eerste grote internationale test voor de Olympische Spelen in Rio de Janeiro in augustus. (PB)
ICOON nounproject/rbbmr
‘Religiegeschiedenis moet van God los’, betoogt hoogleraar Fred van Lieburg op advalvas. vu.nl>opinie
@univgroningen 11-5_@HenkStrikkers @jaapstronks Dat komt ons in dit geval misschien niet zo slecht uit :-/ Ter zake: @UK_Groningen werkt aan nieuwe, betere site Best wel sportieve reactie van diezelfde Groningse universiteit (zie hierboven) op klacht dat het artikel mobiel moeilijk leesbaar is.
@volkskrant 10-5_300 invloedrijke economen tegen belastingparadijzen: dragen niks bij aan welvaart en welzijn volkskrant. nl/economie/invlo… pic.twitter.com/ CudAapLCZJ We konden er geen VU-econoom tussen ontdekken.
twitter/facebook/issuu
Van God los
@rcbregman 11-5_Mocht íemand nog twijfelen aan het belang van onafhankelijke universiteitsbladen (staan zwaar onder druk): ukrant.nl/magazine/roven-van-de-rug De hoofdredacteur van De Correspondent is vol lof over de reconstructie van de jarenlange fraudecultuur aan de Rijksuniversiteit Groningen door journalisten van de Universiteitskrant en het Dagblad van het Noorden.
@Folia 11-5_Er is een nieuwe #UvA-vereniging in oprichting. De Amsterdamse Academie wil alternatief zijn voor actiegroepen folia.nl/ actueel/101167…
Goud op EK
‘Hij lijkt op een zombie. Ogen wijdopen, bloeddoorlopen. Een uit de hand gelopen baard, waarschijnlijk artistiek bedoeld.’ Lees de blog van student Marthe van Bronkhorst op advalvas. vu.nl>blogs&columns
Een selectie uit de opvallendste tweets van de afgelopen dagen
5
Tinka Langendam wil dat medicijnen voor iedereen toegankelijk zijn 6
nr 17 — 18 mei 2016
ADVALVAS
in actie
Masterstudent Tinka Langendam (23) hoopt dat de VU alleen nog onder speciale voorwaarden het patent op medicatie aan farmaceutische bedrijven verkoopt. Opdat geneesmiddelen op een verantwoorde manier op de markt komen.
DOOR Floor Bal FOTO Peter Valckx
J
ij zet je in voor de VU-afdeling van Universities Allied for Essential Medicines. Hoe ben je op dat spoor gekomen? “Door een onderzoekje voor mijn studie kwam ik er toevallig achter dat er veel mensen zijn die geen toegang tot medicijnen hebben. Bijvoorbeeld als ze een ziekte hebben die vooral in ontwikkelingslanden voorkomt. Omdat de mensen die eraan lijden geen geld voor medicijnen hebben, is de afzetmarkt voor de farmaceutische industrie te klein om onderzoek ernaar te doen. Een op de zes mensen in de wereld lijdt aan een vergeten ziekte. Denk bijvoorbeeld aan Leishmaniasis, een infectieziekte die door parasieten veroorzaakt wordt. Je krijgt er heel nare zweren van en kunt er zelfs aan doodgaan. Er bestaan maar vier middelen tegen, die moeilijk verkrijgbaar zijn en ook nog gevaarlijke bijwerkingen hebben.” Denk je dan dat jullie organisatie een verschil kan maken? “Met bijvoorbeeld één filmavond krijg je geen revolutie. Maar alle beetjes helpen. Bewustwording is ook belangrijk. Hoe meer mensen hiervan weten, hoe beter. Ik ben zeker niet tegen de farmaceutische industrie, maar het zou fijn zijn als het systeem zou veranderen. Ik snap dat die bedrijven
ADVALVAS
nr 17 — 18 mei 2016
winst moeten maken. Van alle dertigduizend medicijnen waaraan gewerkt wordt, komt er maar eentje op de markt. Dat kost veel geld. Maar veel mensen in arme landen hebben helemaal geen toegang tot medicatie. Een ziekte betekent daar vaak einde verhaal. Dat kan toch niet?!” Jullie organisatie zit wereldwijd op veel universiteiten. Maar kun je niet beter bij farmaceutische bedrijven protesteren? “Een derde van alle medicijnen wordt op universiteiten ontwikkeld. Vervolgens worden die via het Technology Transfer Office aan geneesmiddelenfabrikanten verkocht. Ons doel is dat alle universiteiten daarvoor clausules opstellen. Zodat deze geneesmiddelen op een verantwoorde manier op de markt komen. Het zou mooi zijn als in ontwikkelingslanden goedkopere generieke medicijnen verkrijgbaar zijn, terwijl de rijkere landen hogere prijzen rekenen. Op de Universiteit Maastricht hebben ze het convenant al getekend. Nu de VU nog.” Je hebt een jaar door Azië gereisd. Heb je daar ook vrijwilligerswerk gedaan? “Ik was het wel van plan. Maar ik vroeg me af of een paar weken hulp echt een verschil zou maken. Als ik me ergens voor inzet, wil ik dat het niet alleen voor mijn eigen goede gevoel is. In mijn eerste studiejaar vroegen ze me tijdens het uitgaan of ik aan het EO-programma Bestemming onbekend mee wilde werken. Mijn vriendinnetje en ik vlogen naar Bolivia om daar als twee blonde meisjes een poging te doen om een zwerfkind van
Essentiële medicijnen De VU-afdeling van Universities Allied for Essential Medicines (UAEM-VU) is recentelijk opgericht. Ze bestaat uit vier bestuursleden en vijf gewone leden. De afdeling zoekt nog meer medewerkers om activiteiten te organiseren. Voor de zomer staat in elk geval een lezing op de planning. Kijk op www. uaem.nl.
Tinka Langendam
straat te halen. Dat was geen hulp bieden, dat was leedvermaak voor de tv. Je kunt iemand niet echt helpen als er een cameraploeg omheen staat. Je verandert niets op de lange termijn. Het meisje dat we hielpen was vijftien jaar en had zelf ook een kind. Ze heeft een tijdje in een opvangtehuis gewoond, maar is daarna weer op straat beland.”
September 2015 – nu Master management, policy-analysis and entrepreneurship in health and life sciences November 2015 – nu Penningmeester UAEM-VU September 2014 – juli 2015 Gap year: gereisd door Zuidoost-Azië en extra bachelorvakken gedaan September 2011 – juli 2014 Bachelor gezondheidswetenschappen
Waarom begon je aan de bachelor gezondheidswetenschappen? “Gezondheid vind ik heel interessant, maar geneeskunde was niets voor mij. Ik val heel snel flauw. Ik vond het vooral belangrijk om iets maatschappelijk relevants te studeren. Sales of marketing zou mij geen voldoening geven. Al doen ze nu allang iets anders, mijn ouders hebben elkaar ontmoet toen ze in de gehandicaptenzorg werkten. Dus die interesse zit in de familie. Ze hebben me een sociaal-verantwoorde opvoeding gegeven. Ik werd aangespoord om de krant te lezen en te gaan stemmen zodra ik dat mocht. Het zijn geen mensen met dollartekens in hun ogen.”
7
Voorkom zelfdoding Opleidingen tot hulpverlener in de gezondheidszorg moeten meer aandacht besteden aan suïcidepreventie. DOOR AD KERKHOF ILLUSTRATIE BAS VAN DER SCHOT
I
n Nederland kwamen in 2014 drie maal zo veel mensen om het leven door zelfdoding (1839) als door een verkeersongeluk (545). Toch lijkt het veel makkelijker om een suïcide te voorkomen dan een dodelijk verkeersongeval. In veel gevallen is immers bekend wie er aan suïcide denkt, en in de helft van de gevallen hebben betrokkenen al een vorm van hulp. Bij verkeersongevallen is het ’s ochtends volstrekt onbekend wie ’s
8
avonds overleden zal zijn. Bij zelfdoding is er daarentegen vaak – zij het lang niet altijd – de mogelijkheid om in te grijpen. De afname van het aantal verkeersdoden heeft te maken met zeer veel veiligheidsmaatregelen. Veiligheidsgordels, apk-keuringen, verplichte bromfiets- en scooter helmen, de aanleg van rotondes, wet- en regelgeving en alcoholcontroles. De combinatie van al deze maatregelen heeft geholpen, onmiskenbaar. Bij de
preventie van zelfdoding gaat het evenzeer om een combinatie van veiligheidsmaatregelen: de verpakkingsgrootte van paracetamol, het afschermen van de spoorbaan (vervangen van gelijkvloerse kruisingen) of hoge bouwwerken om een sprong tegen te gaan, en vooral ook een goede hulpverlening. Dat wil zeggen een goede herkenning van suïcidaliteit door de huisarts en goede zorg voor groepen patiënten met een hoog suïciderisico.
nr 17 — 18 mei 2016
ADVALVAS
opinie
wisselcolumn
Sinds enkele jaren hebben we een online platform, www.113online.nl, waar mensen anoniem hulp kunnen krijgen wanneer zij zich schamen om naar de huisarts te gaan. Maar er zitten opvallende gaten in de combinatie van maatregelen voor suïcidepreventie. Zo verschaffen we lang niet altijd de optimale zorg waarvan we weten dat die werkt, vanwege bezuinigingen. Er is de multidisciplinaire richtlijn voor de diagnostiek en behandeling van suïcidaal gedrag uit 2012. Daarin staat precies beschreven wat wel en niet werkt. Maar er is een heel vreemde lacune in de gezondheidszorg voor suïcidale patiënten, en dat is dat veel hulpverleners deze richtlijn helemaal niet kunnen toepassen omdat ze hiertoe nauwelijks worden opgeleid. Dat klinkt bizar, en dat is het ook. Huisartsen wordt nauwelijks geleerd hoe ze suïcidaliteit kunnen herkennen bij depressieve patiënten. Psychiaters krijgen in hun initiële opleiding wel enkele dagdelen theorie maar weinig onderwijs in de diagnostische en gespreksvaardigheden die nodig zijn bij suïcidale patiënten. Psychologen krijgen hooguit een enkel college in hun propedeuse en misschien nog een filmpje in hun masterfase. Behalve aan de VU, hier is het iets beter geregeld. Verpleegkundigen krijgen in hun opleiding nauwelijks aandacht voor zelfbeschadiging of zelfdoding. Ook de postacademische opleidingen tot hulpverlener in de GGZ besteden weinig aandacht aan deze problematiek. Het resultaat is dat hulpverleners het vak in de praktijk door schade en schande onder de knie moeten krijgen. Met alle problemen van dien. Bij- en nascholingscursussen bereiken maar een fractie van alle hulpverleners. Waarom is dit zo? Ik denk dat het een kwestie van angst is, van stigma, van een nog steeds vigerend taboe. Bang om de doodswensen van patiënten onder ogen te zien. Dat wilde ik even gezegd hebben. En dat een betere opleiding tot hulpverlener in de gezondheidszorg mensenlevens kan sparen.
Reageren? Mail naar redactie.advalvas@vu.nl. ADVALVAS
nr 17 — 18 mei 2016
E foto Yvonne Compier
Ad Kerkhof is hoogleraar klinische psychologie, psychopathologie en suïcidepreventie.
Core business
Vinod Subramaniam rector
teaching, and vice versa? These are ducation is the core business questions I hear time and time again in of a university. Our mission my conversations with VU colleagues, is to prepare succeeding and particularly from younger ones, generations of students who are struggling to find a balance to contribute to solutions between teaching and research. It is our to the complex problems responsibility as a university to recognize they will face in their that education is our core business, and professional careers. We do that by that in our context, teaching, research, teaching our students to think broadly and other forms of academic service go and deeply in their chosen disciplines, hand-in-hand. Teaching is an integral by challenging them to look beyond part of our mission, has intrinsic value, disciplinary boundaries, by exposing and is an essential element of the them to the diversity of thoughts, beliefs, academic career path. and standpoints that As an undergraduate accompany the diversity student at Cornell of our society and the Teaching is an University, I had the commensurate complexity essential element privilege of being taught of real world problems, of the academic by inspiring teachers – and finally by teaching career path young upcoming talent, them to collaborate with established experts, others to put together all members of the National the pieces of the puzzle. Academies of Science and All of this happens thanks Engineering, and indeed, to our dedicated academic Nobel prizewinners. They and support staff. Our were my role models. teachers are role models I remember the hotshot who turned for our students, and are the engines of down conference invitations because this core business. There are, however, dilemmas aplenty. How do we ensure that she had more important commitments – teaching. I’d like to see this commitment passion for, and excellence in, teaching to our core business more prominently at is rewarded equitably? How do we the VU. assess and evaluate teaching excellence meaningfully? How do we ensure that our research breakthroughs enrich our Respond? Mail to redactie.advalvas@vu.nl.
9
Bedreigde wetenschapper
‘Wij zijn gewend om alles geheim te houden’
10
nr 17 — 18 mei 2016
ADVALVAS
Vluchtelingen
Ghufran, een Irakese fysisch archeoloog, moest met vrouw en kinderen halsoverkop weg uit Mosul, toen die stad werd veroverd door ISIS. Aan de VU probeert hij zijn leven weer op te bouwen. DOOR PETER BREEDVELD FOTO’S MARTIJN GIJSBERTSEN
I
n de woonkamer staat een nagenoeg lege boekenkast. Er staat één boek in, een luxe uitgevoerde koran, en een teddybeer. De teddybeer is een geschenk voor zijn kinderen van VU-historicus Susan Legêne, die de Irakese archeoloog naar de VU heeft gehaald. De koran is speciaal, vertelt Ghufran, die liever niet met zijn achternaam in Advalvas komt. “Die heb ik op ons huwelijk aan mijn vrouw gegeven. Die heeft dus veel emotionele waarde.” Het is het enige dat ze hebben kunnen meenemen uit Mosul, toen ze daar in 2014 halsoverkop moesten vluch-
ADVALVAS
nr 17 — 18 mei 2016
11
Bedreigde wetenschapper
ten voor ISIS. Alles hebben ze achter moeten laten: hun huis, hun spullen, hun kleren, zijn boekenverzameling. “Ik kon zelfs mijn geld niet opnemen van de bank”, aldus Ghufran.
onder de conservatiever aangelegde moslims vóórdat ISIS de stad bezette. De evolutietheorie is voor veel religieuze fundamentalisten immers in tegenspraak met de leer van de islam en dus blasfemisch.
Fietsen nodig Nu zitten ze, sinds maart, in een nagenoeg leeg apparteSieraden verkopen ment. Er staan een eettafel met stoelen, twee zitbanken, “Ik werd vaak onder druk gezet door een koelkast met een vierpits gasstel erop. Ze hebben studenten”, vertelt hij. “Ze dreigden een magnetron op de kop kunnen tikken. “Het is nogal ‘bepaalde mensen’ op me af te sturen als wat”, verzucht de wetenschapper. “Ik ben 41 jaar, nu ik ze hun tentamen niet liet halen.” In moet ik weer helemaal opnieuw beginnen, zonder te Irak is dat een serieus te nemen dreigeweten of hier wel een toekomst voor me is.” ment. “Het hoofd van een van de deparToch maakt hij geen neerslachtige indruk. Integendeel, tementen aan de universiteit is na een hij en zijn vrouw Alaa zijn zeer opgewekte mensen. Hun dergelijk dreigement vermoord.” dochtertje van drie en zoon van vier scharrelen wat Via zijn Amerikaanse collega’s kwam hij schichtig voor de onbekende gast door het huis. Alaa zet uiteindelijk in contact met de organisatie een bord koekjes en een schaal met bananen op tafel. Scholars at Risk, die wetenschappers die “Iedere keer als we wat geld hebben, kunnen we iets in hun eigen land in gevaar zijn tijdelijk kopen dat we nodig hebben”, aldus Ghufran. “We wilden onderbrengt bij universiteiten in veilige graag een oven, want met een magnetron kun je niet landen. Via Scholars at Risk kwam zijn echt koken. Ook hadden we fietsen nodig en nu nog een naam terecht bij Susan Legêne, die hem goede mobiele telefoon. En het huis moet ook een beetje naar de VU wilde halen. gezelliger.” Maar eerst moest hij Het zoontje is net toegelaten op een vanuit Koerdistan, waar school in de buurt. Een gewone, Neder‘Ze dreigden hij naartoe was gevlucht, landse school. “Straks kunnen we waarbepaalde mensen alle documenten en schijnlijk van hem Nederlands leren”, op me af te sturen toestemmingen regelen. zegt Ghufran. Hij en zijn vrouw hopen als ik ze hun Daarnaast moest er geld dat de jongen snel contact zal maken tentamen niet liet verdiend worden, wat met de andere kinderen. De afgelopen hem lukte door voor een twee jaar hebben de kinderen nauwelijks halen’ NGO als manager van een contact gehad met anderen dan hun project voor vluchtelingeigen ouders. kinderen te werken. Ook vanuit Koerdistan kon hij niet bij zijn Blasfemisch eigen geld op de bank. Ze betaalden hun In Mosul waren ze in direct gevaar omdat Ghufran, die dure hotelrekeningen met de opbrengst docent prehistorie en menselijke evolutie was aan de van de verkoop van de sieraden van Alaa. Universiteit van Mosul, contact had met Amerikaanse Wat hem in Mosul in onmiddellijk gevaar vakbroeders. Hij heeft ook in Amerika gestudeerd, aan de State University of New York. Recentelijk had hij deel- bracht, namelijk zijn contacten met Amerikaanse collega’s, heeft hem in genomen aan een opgravingsworkshop door de UniverKoerdistan gered. Vrienden hielpen hem siteit van Boston en hij werd ervan beschuldigd banden met geld en brachten hem in contact met te hebben met het Amerikaanse leger. Er was een foto in andere vrienden, die hem aan een baan omloop waarop hij samen met de Amerikaanse ambashielpen. sadeur stond. Ondanks dat netwerk duurde het nog een Bovendien is zijn vak omstreden: hij onderzoekt als vol jaar voordat hij naar Nederland kon archeoloog op basis van opgegraven fossielen de evolukomen, door allerlei rompslomp en doortie van de mens. Daarmee maakte hij al geen vrienden
12
nr 17 — 18 mei 2016
ADVALVAS
Scholars at Risk
Dertien bedreigde wetenschappers aan de VU > Scholars at Risk (SAR) is een internationaal
netwerk van 330 hogeronderwijsinstellingen in 35 landen dat zich inzet voor de bescherming en ondersteuning van vervolgde wetenschappers. De Stichting voor VluchtelingStudenten UAF werkt nauw samen met Scholars at Risk.
> In 2009 lanceerde het UAF het Nederlandse
programma van het netwerk. In samenwerking met hogeronderwijsinstellingen biedt het UAF vervolgde wetenschappers ook in Nederland en België de mogelijkheid om (tijdelijk) hun werk of studie voort te zetten in een veilige omgeving.
> Als de situatie in het land van herkomst
veilig is, keren de wetenschappers weer terug. Zo kunnen zij een bijdrage leveren aan de ontwikkeling van hun land. Is terugkeer geen optie, dan zoekt het UAF samen met de wetenschappers naar mogelijkheden om het werk in het buitenland voort te zetten.
> Aan de VU verblijven geregeld Scholars
‘Zelfs vrienden en collega’s weten niet waar we precies zitten’
ADVALVAS
nr 17 — 18 mei 2016
at Risk. Sinds 2009 heeft de VU onderdak geboden aan dertien wetenschappers uit Irak, Iran en Oost-Afrika . Ze werkten bij de faculteiten Sociale Wetenschappen, Letteren/Geesteswetenschappen, Aard- en Levenswetenschappen, Exacte Wetenschappen en Wijsbegeerte.
> De VU ondersteunt het programma met
een bijdrage uit de eerste geldstroom en de opbrengsten van de jaarlijkse Kerstactie waar het Fonds Academische Vrijheid VU een van de goede doelen is. 13
Bedreigde wetenschapper
Boksen “Toen ik hoorde dat er iemand van een magazine zou langskomen voor een interview, schrok ik erg”, zegt Alaa. “De hele tijd hebben we ons gedekt moeten houden, zelfs vrienden en collega’s weten niet waar we precies zitten, wat we doen, en nu gaan we alles vertellen in een tijdschrift?” “We zijn inderdaad gewend alles geheim te houden”, aldus Ghufran. “Wat we doen, waar we naartoe gaan, waar we zitten, met wie we contact hebben, alles moest in het geheim. En politiek, dat Gevallen met fietsen moesten we ook altijd vermijden. Terwijl Ze zijn de Nederlandse diplomaten en het Internatialles politiek is.” Ook nu nog houden ze onal Office van de VU dankbaar voor hun hulp. “They een low profile, voor zichzelf en anderen. did a really nice job.” En nu proberen ze een leven op te VU-historicus Bettine Siertsema komt bouwen in Nederland. Want het is Ghufran duidelijk: wekelijks bij ze langs om hen Neder“We kunnen misschien wel heel lang niet meer terug. In lands te leren. Ghufran laat horen wat het kader van Scholars at Risk heb ik een contract voor hij al kan: “Hoe gaat het? Goed, hoor.” een jaar met de VU, maar we zijn bezig een goed onderHij zit aan de VU de hele zoeksvoorstel te schrijven voor daarna. dag te lezen. “Ik heb de Iets op het gebied van cultureel erfgoed, afgelopen twee jaar niets maar het precieze onderwerp is nog niet ‘Je mag hier kunnen lezen. Ik heb een duidelijk.” fietsen, dat mogen boel in te halen.” ’s Avonds In Nederland valt ze de grote vrijheid op. vrouwen in Mosul gaat hij naar het sportVooral voor Alaa, die nooit eerder in een niet’ centrum, waar hij leert Westers land was geweest, is die ongeboksen. “Dat heb ik altijd kend. “Je mag hier fietsen, dat mogen willen doen, al sinds mijn vrouwen in Mosul niet.” Ze heeft zich jeugd.” vergaapt aan de historische gebouwen in Alaa is vanwege de kinderen aan huis Amsterdam. Ze heeft leren fietsen. “In het begin ben ik gebonden, maar nu haar zoon naar wel een paar keer gevallen.” Alaa heeft statistiek gestudeerd, was in Mosul wiskunde- school gaat, en zodra er een peuterschool is gevonden voor haar dochter, heeft docent op een middelbare school. Ze wil aan de VU een ze meer bewegingsvrijheid om bijvoorpremaster business analytics doen om hier te kunnen beeld een taalcursus te gaan volgen. Nu studeren. Daarvoor moet ze wel eerst een intensieve probeert ze haar Engels te verbeteren cursus Engels doen. door naar de televisie te kijken. “Ik kijk Met hun familie en vrienden houden ze langs digitale veel National Geographic”, zegt ze. “En weg contact. Ze weten nog niet waar ze in de toekomst kookprogramma’s.” Ze ontspant zich met moeten afspreken om hen weer te kunnen ontmoehaar hobby kalligraferen. ten. “De mensen hebben het zwaar in Mosul”, vertelt Ze laten zich niet kisten, zegt hij. “Je Ghufran. De mannen van Isis houden kwartier tussen moet altijd dromen blijven houden, en de burgers in de stad, waardoor bij de bombardementen door hard te werken en vol te houden door de geallieerden veel onschuldige mensen omkozorgen dat ze waarheid worden.” men. dat hij van het kastje naar de muur werd gestuurd Het is een ingewikkeld verhaal dat hij vertelt, over visa en geboortecertificaten en obstakels die bijvoorbeeld werden opgeworpen omdat hij een zogeheten IDP was, een internally displaced person. Ook kreeg hij te maken met de plotselinge verandering van de visumplicht voor Turkije als gevolg van de EU-afspraken met dat land waardoor hij moest uitwijken naar Jordanië om naar Nederland te kunnen komen. “Al die tijd hebben mijn kinderen in Koerdistan binnen gezeten”, zegt hij. “Je bent buitenlander en wilt geen moeilijkheden, dus houd je een low profile.”
14
nr 17 — 18 mei 2016
ADVALVAS
column
Jassenhuisje
roeger zette ik met mijn broer een paar stoelen tegenover elkaar in de tuin. Daar gooiden we vervolgens jassen overheen. Dat was dan ons huisje. We gingen in ons huisje zitten en vergaten de buitenwereld. Op die leeftijd betrof dat vooral onze moeder, die ons anders voor een of ander klusje de deur uitstuurde. Soms zaten we in ons huisje en dan werden onze namen geroepen. Ik stond dan op het punt om “jaaaahaaa” te antwoorden, maar dan legde mijn broer snel zijn wijsvinger op mijn lip. Zonder geluid te produceren deed hij zijn mond op en neer, als een eenogige goudvis. Soms leek hij te zeggen: “Leef in het moment.” Of: “racisme is een structureel verschijnsel”, zo niet, “de Golfoorlog is een wederrechtelijke oorlog.” Waarschijnlijk zei hij iets in de trant van: “Stil, anders moet ik straks weer naar de Aldi en ik ben vandaag al drie keer gegaan.” Mijn moeder was niet van de lijstjes. Ons huisje was niet bestand tegen de natuurkrachten. Een vlaagje wind en een van de jassen begaf het. Je voelde je best
ADVALVAS
nr 17 — 18 mei 2016
betrapt als de buitenwereld zich zo eenvoudig in Mark reisde af je privésfeer mengde. naar Libanon, Soms diende een zus als in zijn grotepermanente stut, ze moest mensenkleren dan de jassen vasthouden, zodat wij veilig binnen konden zitten tegen de achtergrond van onze benarde en ongunstige klimatologische situatie. Het bleek een vorm van internationale hulp waardoor we nooit echt zelfvoorzienend werden. Ook siste de zus af en toe dat wij het rustig aan moesten doen, daar binnen. Dat vonden we een behoorlijke inbreuk op onze interne aangelegenheden, maar we hielden onze mond. Als we een grote mond hadden over de, in onze ogen, illegitieme handelingen van deze buitenlandse mogendheid, dan hadden we in z’n geheel geen jassenhuisje meer. Een ware catch 22. Hoofdoorzaak van deze bijzondere constructie was natuurlijk mijn moeder. Mocht zij met lijstjes werken, dan hadden we geeneens een jassenhuisje hoeven bouwen in de tuin. Konden we gewoon binnenspelen. Waar ik het eigenlijk over wil hebben is onze ministerpresident, Mark Rutte.
Mark, een ietwat groot uitgevallen jongen, kleedt zich graag als de grote mensen. Eerder had Mark tegen de vluchtelingen gezegd: blijf thuis. De mensen zeiden: welk huis? en wezen hulpeloos naar ruïnes. “Opvang in de regio is het vereiste antwoord op deze crisis”, had Mark geantwoord, zonder in te gaan op de kritiek. “De situatie is erbarmelijk”, hadden de mensenrechtenorganisaties geroepen. “Jullie zijn altijd zó negatief”, zei Mark met een grote glimlach. “Ik kom zelf wel kijken.” Mark reisde af naar Libanon, in zijn grote mensenkleren. Niemand zou het doorhebben, dacht hij. “Zie je wel!” zei Mark goedgemutst, terwijl hij naar de jassenhuisjes wees, waarin grote, volwassen mensen zonder driedelig pak woonden. Mark mocht best naar binnen, met de mensen spelen, maar moest wel eerst zijn schoenen uittrekken, prioriteiten begrijp je. Voor een kind is een jassenhuisje net een echt huis.
Reageren? Mail naar redactie.advalvas@vu.nl. Volg hem op Twitter @s1nanCankaya
foto Martijn Gijsbertsen
V
Sinan Çankaya postdoc onderzoeker naar het bestuur, racisme en uitsluiting
15
Jordi Huisman
Wouter Botzen is met terugwerkende kracht per 1 januari benoemd tot hoogleraar economics of climate change and natural disasters. De leerstoel is ondergebracht bij de afdeling Milieueconomie van het Instituut voor Milieuvraagstukken, waar hij sinds 2006 werkt.
Marieke Wijntjes
Hoogleraar klinische neuropsychologie Erik Scherder krijgt de Betto Deelman-prijs vanwege zijn uitzonderlijke verdiensten als neuropsycholoog. Een erepenning en een bedrag van 5.000 euro worden op vrijdag 17 juni uitgereikt in het Amsterdamse Concertgebouw.
Historicus George Harinck reist in de vierdelige Ikon-documentaireserie Varia Americana in het spoor van VU-oprichter Abraham Kuyper door de Verenigde Staten. Nog drie delen zijn te zien op woensdagavond op NPO 2 om 20.30 uur.
FotoVU/YC
Petroloog Gareth Davies krijgt een subsidie (300.000 euro) van het Netherlands Institute for Conservation, Art and Science om in samenwerking met het Rijksmuseum onderzoek te doen naar de herkomst van metalen in bronzen en pigmenten van de oude meesters.
16
Vruchtbare genen
D
at het spontaan krijgen van tweelingen – dus niet via ivf of andere kunstmatige ingrepen – erfelijk is, was al bekend. Nu blijkt dat vrouwen die twee-eiige tweelingen krijgen ook super-
vruchtbaar zijn. Dat zit ’m vooral in twee genen, ontdekte een internationale groep onderzoekers onder leiding van Hamdi Mbarek en Dorret Boomsma van de VU en Nils Lambalk van VUmc. Die twee genen zijn nauw betrokken bij vruchtbaarheidskenmerken in vrouwen. Vrouwen die die
Cyberpesten en media
J
ongeren die geregeld kijken naar media waarin asociaal gedrag vertoond wordt (tv-programma’s, videogames) cyberpesten meer dan jongeren die hier nooit of soms naar kijken. Dit is een van de conclusies uit het promotieonderzoek van sociaal wetenschapper Anouk den Hamer. Zij ontwikkelde het cyclic process model, een theoretisch model om cyberpestgedrag te verklaren. Het
model beschrijft hoe gepeste jongeren negatieve emoties, zoals woede en frustratie, ervaren. Door afleiding te zoeken in media waarin asociaal en normoverschrijdend gedrag vertoond wordt, lopen zij het risico om te gaan cyberpesten. Daarnaast bleek dat het cyberpestgedrag van deze jongeren die vaak naar dit type media kijken in de loop van een schooljaar zelfs nog verder toeneemt. (PB)
Zie proefschrift via tinyurl.com/ Anoukdenhamer.
genen hebben krijgen niet alleen eerder een twee-eiige tweeling, maar hebben ook hogere niveaus van het hormoon dat de eiblaasjes laat rijpen. Ze zijn als meisje vroeger dan gemiddeld ongesteld, hebben meer kinderen dan gemiddeld en komen eerder dan gemiddeld in de overgang. (MK)
Hoog water
B
urgers kunnen zelf de kans op schade door overstroming verkleinen. Dat blijkt uit het onderzoek waarop Jennifer Poussin 28 april bij Aard- en Levenswetenschappen promoveerde. Zij onderzocht de effecten van overheidsadviezen aan Franse burgers. Hieruit bleek dat campagnes over het risico op overstroming geen zoden aan de dijk zetten. Het stimuleerde niet tot het nemen van maatregelen. Het geven van concrete informatie sloeg wel aan. Zo namen mensen het advies om elektrische installaties als cv-ketels hoger te plaatsen over. Ook kregen nieuwe gebouwen een hogere fundering. Dat verminderde de schade bij overstromingen. (FB)
Zie proefschrift via tinyurl.com/ Jenniferpoussin. nr 17 — 18 mei 2016
ADVALVAS
Welmoed Visser
VIPs
onderzoeksnieuws
Concurrentie goed voor ov
O
penbare aanbesteding van het openbaar vervoer werkt. Dat blijkt uit het onderzoek van econoom Arnoud Mouwen, die hierop 29 april promoveerde. Hij ontdekte dat de effecten op efficiency en tevredenheid grotendeels samenhangen met contractvernieuwing onder een concurrerend regime. Ook constateerde Mouwen dat het weinig uitmaakt of de contracten onderhands of openbaar zijn aanbesteed: “Dit suggereert dat alleen al de dreiging van openbare aanbesteding voldoende is in een markt waarin het merendeel van de concessies verplicht openbaar wordt aanbesteed.” (PB)
Kansrijk tegen Stuiterende Alzheimer
pubers vanzelf stabieler
Zie proefschrift via tinyurl.com/Arnoudmouwen.
Organisaties minder oud
G Organisaties blijven gemiddeld 12,5 jaar bestaan. Twintig jaar geleden was dat nog 20 jaar.
D
e levensduur van organisaties wordt steeds korter. Dat komt voor een groot deel doordat organisaties niet goed omgaan met veranderingen, stelt hoogleraar verandermanagement Anton Cozijnsen op 19 mei in zijn afscheidsrede. Organisaties passen zich niet genoeg aan, denk bijvoorbeeld aan warenhuis V&D. Ook de zorgsector, woningcorporaties en de politieorganisatie hebben een veel te lage verandercapaciteit, vindt Cozijnsen. (WV)
ADVALVAS
nr 17 — 18 mei 2016
oed nieuws voor wanhopige puberouders. Stemmingswisselingen bij pubers nemen in de adolescentie vanzelf af. Psycholoog Dominique Maciejewski liet vijfhonderd tieners elk jaar drie weken lang een internetdagboek over hun stemming bijhouden. Stemmingswisselingen kwamen zowel bij doorgaans chagrijnige als doorgaans vrolijke pubers voor. Uit die internetdagboeken bleek dat de stemming van de pubers steeds stabieler werd naarmate ze ouder werden. Bij twaalf procent was dat niet het geval: bij hen namen stemmingswisselingen juist toe. Zij hadden vaker last van depressies en vertoonden meer grensoverschrijdend gedrag. Deze pubers hadden bovendien vaker conflicten met hun ouders. De kans dat zij meer psychische problemen ontwikkelen is groot. (FB)
Een stof uit een West-Afrikaanse bonenplant vermindert de symptomen van Alzheimer, maar is ook giftig. Promovendus Corien de Graaff maakte synthetische varianten ervan.
“De kans dat zo’n stof echt wordt opgepikt door een farmaceutisch bedrijf is klein. Want het verder ontwikkelen ervan is heel erg duur. Maar ik denk wel dat ik een kansrijke stof heb gevonden. Ik heb gewerkt met een methode waarbij je een stof telkens een beetje verandert, waardoor je tientallen varianten krijgt. Uiteindelijk hield ik twee goed werkende stoffen over. Eentje is een synthetische variant van het natuurlijke middel uit een Afrikaanse bonenplant. Die stof remt de werking van het enzym dat bij Alzheimer te veel van het neurotransmitter acetylcholine afbreekt, waardoor signalen niet meer goed worden doorgegeven. De andere variant maakte ik door de omstandigheden een beetje te veranderen: in een iets zuurdere omgeving. De werking van deze stof is anders, maar zeker niet minder effectief. Deze stof heeft waarschijnlijk invloed op een van de oorzaken van Alzheimer. Hoe dat werkt, weten we nog niet. En hoe selectief de stof is, weten we ook nog niet. Als die stof ook allerlei andere processen verstoort, is die niet geschikt als medicijn. Dat moet nog worden getest.” (WV)
Zie proefschrift via tinyurl.com/Coriendegraaff.
17
Veiligheid op Uilenstede
Metrohalte Uilenstede 27-4-2015, diefstal fiets 13-8-2015, schennispleger 1-9-2015, schennispleger 1-10-2015, beroving van fiets 17-4-2016, schennispleger
18
nr 17 — 18 mei 2016
ADVALVAS
studenten
Magneet voor enge mannen Amsterdamse studenten voelen zich onveilig op studentencampussen. Op Uilenstede geldt dat vooral voor vrouwen. Voor potloodventers is er zelfs een term: de Uilenrukkers. DOOR FLOOR BAL FOTO’S yvonne compier
D
e ASVA studentenunie sloeg eerder dit jaar alarm over de onveilige campussen voor studenten in Amsterdam. Om incidenten te registreren, opende de organisatie het Meldpunt Onveilig Wonen. ASVA-voorzitter Xandra Hoek: “De resultaten van ons meldpunt tonen aan dat studenten over de hele stad een mikpunt zijn voor inbrekers en onzuivere figuren.” Ook in Amstelveen ontstond vorige zomer onrust toen Uilenstede de landelijke pers haalde doordat twee potloodventers tegelijkertijd in de buurt actief waren. Eentje maakte het helemaal bont: die liet in de lift zijn geslachtsdeel aan het tienjarig nichtje van een bewoonster zien.
Nummerborden stelen Maar hoe staat het nu echt met de veiligheid op Uilenstede? Durven studenten ’s avonds nog over straat te gaan? Volgens wijkagent Fred Kuiper valt het allemaal erg mee. “Als je de cijfers vergelijkt met andere wijken in Amstelveen dan springt Uilenstede er helemaal niet uit. Geluidsoverlast wordt wel veel vaker gemeld. Dat is logisch: als studenten een feestje houden, gaat de muziek vaak hard.” Ook zijn de cijfers op het gebied van inbraak en autodiefstal vergelijkbaar met andere wijken. Als één soort misdrijf tijdelijk in de stad vaker voorkomt, is die trend
ADVALVAS
nr 17 — 18 mei 2016
Metrohalte Uilenstede 27-12-2015, schennispleger
Brievenbusdief Dagelijks keek Ron Salm (hbo- student elektrotechniek en technische informatica) in zijn brievenbus of zijn nieuwe bankpas er al was. Maar die brief kwam maar niet. “Nadat ik met mijn bank belde, stuurden ze de pas opnieuw op. Maar ook die kreeg ik niet binnen. Net als de activatiecode, die apart verstuurd werd.” Weer belde hij de bank: “Ze zagen dat mijn nieuwe pas wel gebruikt was. Mijn hele rekening bleek leeggehaald.” Salm was het slachtoffer van een postdief. Deze man ging dagelijks alle brievenbussen in verschillende flats af. “Waarschijnlijk heeft hij een loper gehad.” Dat een onbekende zijn post bekeken heeft, maakt Salm niet zoveel uit. “Ik was vooral boos dat mij onrecht aangedaan was.” Het gestolen bedrag heeft hij inmiddels van de bank teruggekregen. De sloten van de postvakjes in zijn flat zijn door Duwo vervangen. 19
Veiligheid op Uilenstede
ook in de studentenwijk te zien. “Zo was het een tijdje een hype om nummerborden te stelen. Kon je wegrijden bij het tanken, rondrijden zonder boetes te incasseren. Of een ramkraak plegen.”
Uilenstede_pad richting metro, 6-8-2015, rukker in de bosjes
Advalvas zette de misdrijven op Uilenstede uit het afgelopen jaar in één overzichtelijke kaart. De informatie komt uit nieuwsberichten, zelfrapportage op Facebook en het Twitteraccount van de wijkagent: @poluilenstede. Bekijk de link online voor meer details: http://tinyurl.com/misdaaduilenstede
20
Blote billen Goed, met de misdaadcijfers op Uilenstede valt het dus wel mee. Tenminste: voor de mannelijke bewoners. Ongeveer een derde van de gemelde incidenten op en rondom de campus is seksueel getint. Zo werd in november een bewoonster in haar woning aangerand. Eerder die maand probeerde een snorder die een studente naar de campus bracht misbruik van haar te maken. Daarnaast lijkt het terrein populair te zijn bij mannen die hun fijne vleeswaren graag aan studentes tonen. Het komt zo vaak voor dat de mannen op social media de bijnaam Uilenrukkers kregen. Die potloodventers geven een onveilig gevoel, zegt een studente die liever anoniem wil blijven. Zelf heeft ze last van mannen die hun blote billen tegen haar ramen drukken. “We wonen op de begane grond en geregeld komen er jongens langs die dat leuk vinden. Heel vervelend als we naar buiten moeten en langs ze moeten lopen. Wie weet wat ze de volgende keer leuk vinden om te doen?” Agent Fred Kuiper bevestigt dat de campus een engemannenmagneet is. Hij telde vorig jaar 21 meldingen van schennispleging. Naast geluidsoverlast, is potloodventen de meest voorkomende overtreding in het gebied. Kuiper: “Die mannen lopen óf in het Amsterdamse Bos óf op Uilenstede rond.” Hij ziet geen enorme stijging. “Zolang Uilenstede bestaat, gebeurt dat. Er wonen veel jonge dames die vooral in de zomer erg luchtig gekleed gaan. Dat moet natuurlijk gewoon kunnen. Maar er is blijkbaar een groep mannen die dat machtig interessant vindt.” Vijf vrouwen slachtoffer Of er een misdaadgolf op ‘Nu durf ik daar Uilenstede is? Isabella in het donker niet Hoogslag van Vereniging meer alleen te Bewoners Uilenstede fietsen’ (VBU) vindt van niet. “Er zijn wel incidenten. Maar de meeste bewoners ervaren hun omgeving als betrekkelijk veilig. De dingen die hier gebeuren, gebeuren overal in de grote stad.” Dat blijkt ook uit de cijfers van studentenunie ASVA. Bij hun meldpunt Onveilig Wonen kwam één melding over Uilenstede binnen. Buurtagent Kuiper hield in februari een eigen enquête onder studenten. “De uitkomst verbaasde mij zelf ook.” Van alle ondervraagde vrouwen voelde 65 procent zich nooit onveilig op Uilenstede, slechts drie procent voelde zich vaak onprettig. Bij de mannen was nog geen één procent vaak bang, driekwart voelde zich zelfs nooit ongemakkelijk in hun woonomgeving.
nr 17 — 18 mei 2016
ADVALVAS
Kuiper verwacht wel dat de angst onder studentes sinds die tijd toegenomen is. In korte tijd werden in Amsterdam vijf jonge vrouwen het slachtoffer van verkrachting door een onbekende. Eén van hen fietste in maart ’s nachts naar huis toen ze in het Amstelpark op gewelddadige wijze overmeesterd werd. Het is vooral die aanval die veel indruk op Uilenstedebewoonster Shannen maakte. Zij fietste die nacht rond hetzelfde tijdstip over dezelfde weg naar Uilenstede. “Nu durf ik daar in het donker niet meer alleen te fietsen. Best vervelend als je op de UvA zit. Als je les hebt op het Weesperplein, moet je Een derde van de langs die route terugincidenten op de fietsen. Ik denk dat ik niet campus is seksueel de enige ben die bang is.”
getint
Wel of geen intercom? “We krijgen geen extra vragen over veiligheid binnen”, zegt VBUbestuurder Isabella Hoogslag. “Het blijft ook lastig om maatregelen te nemen. We kunnen geen hek om Uilenstede zetten.” Bovendien roept elke maatregel die genomen wordt protesten op. Zo is niet iedereen gelukkig met de camera’s die de gemeente Amstelveen in maart op de openbare weg liet plaatsen. En nadat er vorige zomer een aantal inbraken was, informeerde verhuurder Duwo bij bewoners van de flats in de hoogbouw of zij geïnteresseerd waren in een intercomsysteem. Nu kan iedereen de flats binnenlopen, de eerste barrière is de voordeur van de eenheid. Een meerderheid van de bewoners was tegen. Ze vinden het makkelijk dat visite gewoon naar binnen kan. Bovendien zou de installatie een huurverhoging met zich meebrengen. Daar zitten de meeste bewoners niet op te wachten.
Uilenstede_campus, 22-11-2015, aanranding
‘Een onbekende man liep mijn kamer uit’ Toen Thomas Boerstra (eerstejaars biomedische wetenschappen) in september midden in de nacht de gang naar zijn kamer in de laagbouw opliep, trof hij een onverwachte bezoeker. “Een onbekende man liep mijn kamer uit. Toen hij mij zag, rende hij snel weg.” Boerstra achtervolgde de man over de campus. Uiteindelijk schoot de dief de bosjes in. “Toen heb ik het maar laten zitten.” Tijdens de achtervolging liet de man de gestolen rugtas van de student vallen. “Daar had ik geluk mee. Mijn laptop, mijn horloge en zelfs mijn avondeten zaten erin.” De dief bleek via het balkon naar binnen geklommen te zijn. De balkondeur van de kamer zat niet op slot. “Dat was stom van me. Tegenwoordig check ik altijd of die dicht zit. Verder ben ik niet getraumatiseerd.” ADVALVAS
nr 17 — 18 mei 2016
Uilenstede_flat rood, 19-11-2015, poging aanrander snorder
21
3e
4 juli t/m 8 juli 2016 ‘ Onbewust
schrijf nu in! je
maakt onbemind ’
Een week lang lezingen en workshops van gerenommeerde psychoanalytici. Naast aandacht voor bekende begrippen als dromen, de kinderontwikkeling, het onbewuste en overdracht, zal ook aandacht zijn voor grondleggers als Winnicott, Klein en Bion, kinderpsychoanalyse en thema’s als schaamte, agressie en autonomie. De klinische praktijk komt ruim aan bod, maar er ook wordt verbinding gemaakt met toneel, film en dans.
Doelgroep: studenten, jonge collega’s en andere geïnteresseerden.
Een niet te missen boeiende, verdiepende en uitdagende week! Locatie:
Universiteit van Amsterdam, Oudemanhuispoort 4-6 Kosten: Inleiding (ma en di): studenten €50 Verdieping (woe t/m vrij): studenten €75 Hele week: studenten €100,Aanmelden: www.psychoanalysesummer.nl
zin in een creatieve zomer? doe een CREA zomercursus! kijk op www.crea.nl voor meer info & inschrijven CREA is het cultureel studenten centrum van de UvA en HvA.
Amino: ‘Ik ben gevlucht uit Somalië. Nu wil ik graag weer studeren.’ Geef om talent en maak deze studie mogelijk! Kijk op www.uaf.nl 22
nr 17 — 18 mei 2016 UAF_Advalas_1/2_pag_205x130mm_liggend.indd 1
ADVALVAS
25-02-16 14:12
Blijf thuis Reacties (max. 300 woorden) op Advalvas-artikelen zijn welkom op redactie. advalvas@vu.nl. De redactie behoudt zich het recht voor uw bijdrage eventueel in te korten.
Vechtende geesteswetenschappers Het is niet helemaal duidelijk waarom historicus Fred van Lieburg zijn leeropdracht religiegeschiedenis slechts kan profileren door zich af te zetten tegen een zusterfaculteit, waar men zich eveneens met religie bezighoudt. Zonder daar ook maar één argument voor te geven, betoogt Van Lieburg zelfs dat de theologische faculteit niet aan een universiteit - kennelijk ook niet aan deze universiteit - thuishoort. Daar denkt de Nationale Wetenschapsagenda toch anders over, getuige bijvoorbeeld vraag 140: ‘Wat kunnen we als mensen weten over onszelf, God, en onze plaats in de kosmos?’ Maar Van Lieburg kan zinnig religieonderzoek blijkbaar wel alleen met zijn collega-historici af. De sneer dat de VU, lees de faculteit Godgeleerdheid, zich uitslooft om allerlei kerken en maatschappelijke stromingen te bedienen, is al evenzeer misplaatst. Als er een verbod bestaat op maatschappelijke relevantie kan de VU zich maar beter helemaal opheffen. De situatie waarin de geesteswetenschappen momenteel verkeren, is te precair dan dat zij het zich kunnen veroorloven om op deze manier ook elkaar nog de tent uit te vechten. Geesteswetenschappers doen er beter aan te beseffen dat hun benaderingen complementair zijn en dat ze elkaar dus hard nodig hebben. Zó ken ik Van Lieburg eigenlijk ook. Zijn opiniestuk ‘Religiegeschiedenis moet van God los’ in de vorige Advalvas lijkt me dus een merkwaardig bedrijfsongeval. Gijsbert van den Brink, University Research Chair-hoogleraar theology & science advertentie
A few remarks on ‘Blijf thuis’, by Sinan Çankaya, column Advalvas 15. 1) How Blijf thuis connects to neoliberalism remains obscure, and I am left to suspect the only link is the author’s dislike of both (which incidentally I share). 2) Refugees? Islamic terrorism, ça va sans dire! As if tabloids and the right were not busy enough, academic columns help reinforce this illuminated link. 3) On to the terrorists then: not only they compel us to the ‘globalization of empathy’ (?), are ‘cosmopolitans’ and ‘perfectly integrated in the world order’ (supposedly because they can use the Internet and catch planes), they are also ‘transnational transporters of unease.’ A wrong metaphor: to transport is to remove something from one place and bring it elsewhere. There is no amount of pain removal with terrorism; rather a multiplication, an escalation. And a dangerous metaphor: a more even distribution of pain sounds moral, while its multiplication does not. Not a useless metaphor though: it enables the author’s lumping terrorism together with all manners of market globalization (transport being its cornerstone), arguably to blame terrorism on market neoliberalism. As much as I criticize globalization and neoliberalism: really? 4) The inelegant accusation that the father and son in the anecdote besides flowers have ‘weapons of mass destruction’ (and that ‘we’ bomb children), happens to make every citizen of the mideast, by analogy, a terrorist. Isn’t this the type of gross generalizations we should despise? My occidental acquaintances and I don’t bomb people. On the contrary, many of us - including Sinan - fiercely criticize these outcomes of decisional processes of our imperfect democracies, and fight violence. Likewise, most middle-eastern/muslim/’brown’ people hold terrorism in contempt. May it be a more useful distinction that between, say, reasonable people and fanatic warmongers, rather than insisting on the sterile refrain we/west versus them/non-west?’ Paolo Scussolini, postdoctoral researcher environmental studies
Oproep Win een vaste column in Advalvas Wil je naam maken als columnist? Advalvas zoekt een opvolger voor Roos van Rijswijk, die in juni haar allerlaatste column in Advalvas schrijft. Kun je bondig, pittig en met humor schrijven over jouw studentenleven? Of kun je raak commentaar leveren op alles wat je op de VU ziet gebeuren? En ben je student aan de VU? Stuur je proefcolumn in maximaal 300 woorden vóór 25 mei 2016 naar hoofdredacteur Marieke Schilp. (m.schilp@vu.nl). Als columnist schrijf je elke twee weken een column voor Advalvas magazine en we publiceren je column ook op onze website. Je krijgt daarvoor een fijne vergoeding.
ADVALVAS
nr 17 — 18 mei 2016
23
Jorick Houtkamp lid Bètapartij
opinie
‘Er moet weer één bètadecaan komen’
Nu bètadecaan Karen Maex rector wordt van de UvA is natuurlijk de grote vraag of er weer een met de UvA gedeelde bètadecaan moet komen. Eén decaan is goed voor de samenwerking, vindt Jorick Houtkamp van de Bètapartij. TEKST EN FOTO WELMOED VISSER
K
aren Maex werd twee jaar geleden aangesteld om de Amsterdam Faculty of Science te gaan leiden. Toen die er niet kwam werd ze decaan van de bètafaculteiten aan zowel de UvA als de VU. Nu ze weggaat, is het logisch om gewoon weer een VU-bètadecaan aan te stellen, toch? “Ik denk dat het goed is dat de VU en de UvA één decaan houden. Het bevordert de samenwerking tussen beide universiteiten en dat is goed.”
bijvoorbeeld is er nog een laatste lichting VU-natuurkundestudenten die een apart programma volgt. Vanaf volgend jaar is de hele opleiding natuurkunde ondergebracht bij de UvA. “Juist voor de kleine opleidingen is samenwerking belangrijk, want daardoor is er meer mogelijk en krijg je een breder
24
De toekomstige bètadecaan blijkt een heikele kwestie, waarover de medezeggenschapsorganen en studentenraden de kaken strak op elkaar houden. “We hebben een vertrouwelijk gesprek gehad met de rector hierover. Het komt het proces niet ten goede als we deze discussie in het openbaar voeren”, zegt Ivo van Stokkum, voorzitter van de onderdeelcommissie van de faculteit Exacte Wetenschappen.
Wat vind je nog meer belangrijk voor de nieuwe bètadecaan? “Die moet benaderbaar zijn voor studenten. Zelf heb ik weinig ervaring met Karen Maex, maar ik hoorde om me heen altijd dat zij openstond voor contacten met studenten en goed luisterde. Ik hoop dat haar opvolger dat ook heeft.”
Moet het een echte bèta zijn, of vooral een goede manager? “Ik vind het heel belangrijk dat iemand ook inhoudelijk affiniteit heeft met bètaonderzoek. Alleen een goede manager zijn, is niet genoeg. Maar de nieuwe decaan moet natuurlijk ook een goede manager zijn.”
Wat heb je er als student van gemerkt dat er één bètadecaan was? “Nog niks. Op de lange termijn zie ik wel voordelen voor studenten. Bijvoorbeeld dat informatiesystemen nog beter op elkaar worden afgestemd.” En wat merkte je van de samenwerking tussen VU en UvA op bètagebied? “Ik ben nu zesdejaars science, business and innovation. In die jaren zijn de VU en de UvA bij veel bètaopleidingen intensiever gaan samenwerken. Bij natuurkunde
Heikele kwestie
aanbod aan vakken. Kanttekening is dat de kwaliteit van het onderwijs kan lijden onder schaalvergroting.”
Stel, de VU krijgt toch weer een eigen bètadecaan. Kun je daarmee leven? “Natuurlijk. Dat heeft ook voordelen: die persoon kan zich volledig inzetten voor de belangen van de VU. Maar omdat de bètasamenwerking zo’n complex proces is, denk ik dat het de voortgang ten goede zou komen als er één decaan komt voor de VU én de UvA om de verschillende belangen te behartigen.”
Jorick Houtkamp
Reageren? Mail naar redactie.advalvas@vu.nl. nr 17 — 18 mei 2016
ADVALVAS
column
Shared space
Roos van Rijswijk
E
en van de grootste eerstewereldmartelingen, naast niet bij de afstandsbediening kunnen, chips die hun knapperigheid verloren zijn en haperende wifi, is in een stiltecoupé zitten waar mensen niet stil zijn. Natuurlijk: in een regulier treinstel beleef je lichte ergernis als er achter je vier mensen hun vergadering nog even dunnetjes overdoen (“die powerpoint van Ria kon écht niet, ze mist dat stukje helikopterview naar de mensen toe”). Zitten er echter in een stiltecoupé twee dagjesmensen met een stom accent hun dagje door te nemen terwijl ze iets uit ritselzakjes nuttigen, ontvlam je in toornige furie. Zo erg dat je het risico loopt een sisser te worden; iemand die uit onmacht plots uitbarst in een schelle “SSST”, daarbij de overbuurman besproeiend, want zal je net zien dat deze neiging je overvalt terwijl je (vanzelfsprekend zeer geruisloos) een banaan eet. Dit komt, mensen, doordat er op de ruiten van een stiltecoupé staat dat men stil moet zijn, waardoor elke afwijking van dit officieuze gebod onmiddellijk een asociale overtreding is, vergelijkbaar met
ADVALVAS
nr 17 — 18 mei 2016
in het gangpad van een supermarkt gaan zitten Als er geen regels schijten. Zo’n stiltecoupé zijn kunnen ze wekt gewoon veel te hoge ook nergens over verwachtingen over trein zeiken en mensheid. De ontwikkelaars die bedacht hebben dat er achter Amsterdam Centraal een shared space nodig was, moeten deze theorie in hun achterhoofd gehad hebben. Ze zijn allereerst een paar keer gaan kijken naar het spitsinferno veroorzaakt door roedels fietsers die van een pont af racen, scooteraars die fanatiek óver die fietsers heen proberen te rijden en canta’s die overdwars op zebrapaden stil gaan staan om toeristen die het station verlaten uit te schelden. Vervolgens hebben ze gedacht: hier is geen redden aan, zo’n stoplicht maakt het alleen maar erger. Weet je wat, we halen gewoon dat hele fietspad ook weg, die fuckers zoeken het maar uit met z’n allen. Als er geen regels zijn kunnen ze ook nergens over zeiken. Daarna stapten de projectontwikkelaars in hun Jaguars, overreden soepeltjes een schuin overstekende schoolklas en togen naar hun volgende project, een overdekt winkelcentrum met valkuilen voor een groeigemeente. De scepsis was groot bij de Amsterdammers. Want zoals
iedereen weet zijn het altijd de anderen die regels en rode stoplichten nodig hebben. Die mening ben ik uiteraard ook toegedaan: het feit dat ik toeristen op huurfietsen altijd even een elleboogje geef is dan ook puur opvoedkundig, en dat ik whatsappende fietsers afsnijd dient louter het grotere belang. Zodoende reed ik toen die shared space voltooid was huiverkwaad de pont af. Maar wie schetst mijn verbazing? Er lagen geen lijken op het plaveisel, er brak nergens een vuistgevecht uit en ik zag zelfs een brommer stoppen voor een voetganger. Van pure verbazing kneep ik in mijn remmen en wachtte ik tot een groep Fransen op MacBikes het fietspad bereikt had, alsof het eigenlijk een toom pulletjes was, onderweg naar een kroosrijke sloot. Het was druk, maar harmonieus. Waarom wordt dit niet overal gedaan? Shared coupés, Shared alles! Alsof met die shared space niet alleen de Dam, maar ook de wereldvrede om de hoek lag, concludeerde ik gelukzalig. Maar dat kan ook aan de zon gelegen hebben.
Reageren? Mail naar redactie.advalvas@vu.nl.
25
Reorganisaties
OR waarschuwt voor angstcultuur Bij sommige VU-afdelingen is de communicatie tussen leidinggevenden en medewerkers zo slecht dat problemen niet meer worden besproken.
26
“
DOOR DIRK DE HOOG
zoals toenemend ziekteverzuim, opmerkingen in het werkbelevingsonderzoek en als mensen opvallend vaak thuis gaan werken. Leidinggevenden moeten daar alert op zijn en zorgen dat hierover gesproken kan worden”, aldus Rodenberg.
De ondernemingsraad hield hoorzittingen voor medewerkers van de diensten waar reorganisaties hebben plaatsgevonden. Daar kwam naar voren Vooral bij middenkader Maar niet alle managers zijn daar even dat bij een deel van de mensen goed in, is de ervaring van Van Kampen. gevoelens van angst, onzeker“Ik kan geen voorbeelden noemen, want heid en ongemak leven”, zegt OR-lid dat zouden mijn bronnen Trudie van Kampen. me niet in dank afnemen, Die gevoelens moeten maar ik hoor verhalen we serieus nemen, vindt ‘Op de werkvloer van mensen dat ze zich collega Jeroen Rodenberg. komt het erg gecontroleerd voelen “De reorganisaties hebben autoritair en door hun baas. Ze moeten er blijkbaar behoorlijk intimiderend over’ toestemming vragen om ingehakt. Veel mensen even achter hun bureau maakten mee dat collega’s weg te mogen en durven zijn ontslagen en denken zich nauwelijks ziek te de volgende keer zelf aan melden. Dan worden ze de beurt te zijn. Op de iedere dag gebeld waar ze hoorzittingen hoorden we blijven.” verhalen dat medewerkers niet met hun Zij ziet deze stijl van leidinggeven vooral leidinggevenden over problemen op het bij het middenkader. “Begrijp me goed. werk durven te praten. Dat is natuurlijk Die mensen zijn er niet op uit hun medeeen slechte zaak.” werkers te pesten. Ze denken dat ze hun Hoe wijdverbreid het probleem is, weten werk goed doen, maar op de werkvloer de OR-leden niet. “Als mensen bang zijn, komt het autoritair en intimiderend durven ze dat vaak niet te vertellen, ook over.” niet tegen de ondernemingsraad. Dus Daarom pleit Rodenberg voor een andere ja, je moet afgaan op bepaalde signalen,
nr 17 — 18 mei 2016
ADVALVAS
campus
onderwijs
So you think you can teach
Wie weet van een hoorcollege een inspirerende sessie te maken? Student-reporter Joeke Berg schuift aan. Deze keer: het college nieuws & journalistiek van Jolien Arendsen. stijl van leidinggeven. “Veel leidinggevenden zijn aangetrokken om te reorganiseren en te bezuinigen. Nu gaat het vaak alleen om de output van een afdeling. Het werk moet worden gedaan. Het functioneren van de afdeling zelf en de mensen die er werken zou centraler moeten staan. Die stijl van leidinggeven moet het bestuur stimuleren.”
Reageren? Mail naar redactie.advalvas@vu.nl. ADVALVAS
nr 17 — 18 mei 2016
+
�
ICOON nounproject/rbbmr
Onder vier ogen Van Kampen heeft de indruk dat het bestuur de signalen serieus neemt. “Ik heb onder vier ogen met de rector gesproken en concrete voorbeelden genoemd. Het bestuur heeft toegezegd met een plan van aanpak te komen. Het zou goed zijn als de collegeleden vaker gewoon even op de werkvloer komen kijken, zonder dat de leidinggevenden erbij zijn. En wellicht moet het bestuur zo nu en dan met onderdeelcommissies praten zonder directeur erbij.” Bovendien moet er rust in de tent komen, vindt Rodenberg. “Door de reorganisaties is erg veel tegelijk overhoop gehaald. Lang nog niet alle afdelingen werken optimaal. Een veelgehoord probleem is de toegenomen werkdruk. Hetzelfde werk moet nu door minder mensen worden gedaan. Dat is ook een probleem voor leidinggevenden. Door financiële problemen dreigen op sommige faculteiten nieuwe reorganisaties te komen. Het bestuur moet beseffen dat medewerkers al veel over zich heen hebben gekregen. Dus gun hen rust en tijd om de bestaande dienstverlening goed op orde te krijgen.”
alle drie de gasten. Wat waren jullie voor 25-04-2016|HG 14A-00. “Wie wil er jourstudenten?” Twan Huys had hem niet nalist worden?” In de volle collegezaal beter kunnen stellen. Smit biecht op dat gaan aarzelend een stuk of vijf vingers ze een behoorlijke streber was. Nooit de lucht in. Kennelijk is de journalistiek een college gemist en alle tentamens voor maar weinig studenten communimeteen gehaald. Zo hoort de docente het catiewetenschap een te ambiëren carriègraag. “Letten jullie op jongens? Zo kom reperspectief. Desondanks staat vandaag je dus bij Het Parool.” Uit de zaal klinkt voor het vak nieuws & journalistiek een bewondering. Kee was beduidend minder gastcollege op het programma met drie fanatiek en lepelt herinneringen op aan levensechte journalisten. Naar bekend VU-tentamens waarbij het studieboek voorbeeld van het tv-programma College achterin de tentamenhal Tour, en begeleid door van hand tot hand ging. bijbehorende trailer, tune Nog meer bewondering en beeldmerk, mogen vanuit de zaal. Arendsen studenten de gasten twee Enthousiaste schakelt snel over op het uur lang het hemd van het volgende onderwerp. De lijf vragen over hun dagedebatleider. studenten vuren vol intelijkse werkzaamheden, Interessante resse vragen op de gasten keuzes en afwegingen. gasten af en ‘Jolien Huys’ compliArendsen zelf fungeert menteert de zaal regelmamet verve als de Twan Geen tig met het niveau van het Huys van de dag. Onder microfoon voor kritische verhoor. Om de daverend applaus (eerst vragen uit de zaal aanwezigen zonder jouruit het introductiefilmnalistieke ambities tegepje, daarna vanuit de moet te komen, vraagt ze zaal) leidt ze het college de journalisten ter afsluiin en zweept ze de zaal ting om enkele tips over op. “Welkom bij het nu hoe communicatieproal epische gastcollege fessionals met de pers moeten omgaan. nieuws en journalistiek 2016! Hebben “Dus wees altijd eerlijk en doe goed je jullie er zin in?!” werk”, vat ze samen. “Dat vind ik als jullie Maxime Smit (Het Parool), Colin van docent ook heel nuttige informatie.” Na Hoek (nu.nl) en Peter Kee (Pauw) doen afloop van deze sessie worden Smit, Van met hun oprechte ontboezemingen niet Hoek en Kee door Arendsen als heuse onder voor de gemiddelde College Tourtv-sterren voor de collegebanken geposigast. Enige afwijking van het succesvolle tv-format is het ontbreken van een micro- tioneerd voor een groepsfoto. “Leuk voor het nageslacht en handig om te controlefoon. Die is vandaag helaas stuk. ren of iedereen bij dit verplichte college Arendsen bijt het spits af: “In de stijl van aanwezig is geweest.” College Tour begin ik met een vraag voor
27
LUSTRUMCONFERENTIE
SCENARIO’S VOOR BESTUREN 17 JUNI 2016 12.00-17.00 UUR Veertig VU wetenschappers over integriteit, globalisering, bestuurbaarheid en leiderschap. Laat je inspireren door workhops, lezingen en discussies.
AANMELDEN WWW.VU.NL/LUSTRUM
PERSONEELSPAGINA ONDER REDACTIE VAN COMMUNICATIE & MARKETING VU JAARGANG 9, NUMMER 5, 18 MEI 2016
WEES ERBIJ EN MELD JE AAN
VIA WWW.VU.NL/LUSTRUM PROGRAMMA 12.00 12.30 12.35
Ontvangst Welkom door Sylvana Simons, moderator Opening door Jaap Winter, voorzitter College van Bestuur VU
12.40
Waarden in een improvisatiemaatschappij Hans Boutellier, hoogleraar Veiligheid & Veerkracht VU en wetenschappelijk directeur Verwey-Jonker Instituut.
13.00
Besturen voorbij de maakbaarheid Willem Trommel, hoogleraar Beleids- en Bestuurswetenschap VU
13.15
Geloofwaardig leiderschap Joke van Saane, hoogleraar Onderwijs Theologie en Godsdienstpsychologie VU
13.40
Workshops • Besturen en verantwoordelijkheid • Internet en digitale content: regelloos of regelbaar? • Hard terugslaan! Over het straffen van overtreders in de internationale politiek • Veiligheid en burgerparticipatie • Een veerkrachtige verzorgingsstaat • Charismatisch leiderschap in religieuze en spirituele gemeenschappen • Waarden gedreven leiderschap
14.45
Pauze
15.15
Workshops • Toezicht in de financiële sector • Zonder vertrouwen, geen bestuur • Integriteit in sport en openbaar bestuur • Transparantie van religieuze organisaties • Toezicht op semipublieke sector • De rol van bedrijven in internationale vraagstukken • Dienend leiderschap
16.25
Besturen voor een betere wereld Panel met Jaap Winter, voorzitter College van Bestuur VU, Herna Verhagen, voorzitter raad van bestuur PostNL en Onno van Veldhuizen, burgemeester van Enschede
16.55 17.00
Slotwoorden Netwerkborrel
Restaurant
n va nt. ten ura os ta p k res t o et en lt h tud ee n s ord ee eo at b ga en ek ten we it e d e as u Om valv ad
Muziek
Vegavlees van de slager De Vegetarische Traiteur
CONCEPT Vegetarisch en veganistisch restaurant met een vegetarische slager: je kunt ‘vlees’ afhalen en laten bezorgen. SFEER Vrolijk, beetje snackbarachtig, niet om romantisch uit eten te gaan. Je kunt je drankjes zelf uit de koelkast pakken. Ze draaien leuke jaren-zeventigmuziek. ETEN In de koelkasten liggen op vlees lijkende producten. De voorgerechten zijn lekker: tomatensoep en Thaise kikkererwtensoep (“Heel pittig, pas op.”) Ze vullen goed, het zijn bijna maaltijdsoepen. Mijn tafelgenoot bestelt een pitabroodje met kip piri piri, hummus, tomaat, komkommer en limoen. De kip bestaat uit heel kleine vierkante blokjes: smaakt goed, maar niet naar kip. Ik neem een broodje Baba Ganoush met rul gehakt. Ik krijg twee volkorentoasts met daarop een soort puree met wat blokjes erin, dat is het vegetarische gehakt. Het koude gerecht heeft een aparte smaak, waar ik niet van houd, maar mijn tafelgenoot wel. Er is ook vers sap: wortel-appel-gember of watermeloen-peer-citroen. Allebei lekker. Er staat geen dessert op de kaart. Als we ernaar vragen, krijgen we stracciatella-ijs. BEDIENING Ik bestel een pitabroodje, maar krijg twee volkorentoasts. Verder zijn ze aardig en snel. PRIJS Goede prijs-kwaliteitverhouding, minder dan 50 euro voor twee personen. AANRADER Je krijgt genoeg eten, dat redelijk goed smaakt. Alles is vers. TIP Neem de Thaise kikkererwtensoep. WAARDERING
Rockchicks Voorstellingen Seizoen 2016-2017 Verkoop online & kassa Korting studenten € 5,- Korting medewerkers VU € 2,50 griffioen.vu.nl
Noem Anouk en al gauw valt de benaming rockchick. Maar wanneer is een zangeres een rockchick? De definitie zal ik de lezer besparen, maar Anneke van Giersbergen ( foto) en Beatrice van der Poel passen zeker in dat hokje. Twee vrouwen met een stevig stemgeluid, die niet te beroerd zijn om zelf de gitaar ter hand te nemen. Ze treden allebei volgend seizoen op in de Griffioen. Daarmee houdt de vergelijking ook wel op. Van Giersbergen was het boegbeeld van metal-band The Gathering, maar ging daarna solo. Haar optredens bij DWDD kregen zoveel bijval dat ze nu op het podium staat met akoestische gitaarversies van pop uit de jaren tachtig. Van der Poel brengt met haar band een ode aan Jimi Hendrix. Elektrischer kan een gitaar niet klinken. En o ja, Leoni Jansen, stevig volume, gitaar, ook een rockchick? Dick Roodenburg, publiciteitsmedewerker Griffioen
30
DE VEGETARISCHE TRAITEUR Rozengracht 217 Judith Naomi Schermer, vierdejaars wiskunde
FOTO Mark Uyl
Cultuurcentrum Griffioen Uilenstede
Ook GRATIS UIT ETEN voor Advalvas? Mail naar redactie.advalvas@vu.nl. nr 17 — 18 mei 2016
ADVALVAS
cultuur Op kamers
De eenkamerwoningen van Uilenstedebewoners zijn hetzelfde. Hun verhalen beslist niet.
Uilensteders 17
“T
wee maanden werkte ik aan met mijn scriptie over de vormgeving en leegstand van kantoorgebouwen, maar het liep niet goed. Er is te weinig literatuur over en het onderwerp trok me niet genoeg. Dus ben ik alsnog van onderwerp veranderd. Het gaat nu over de invloed van Vincenzo Scamozzi, een Italiaanse architect. Mijn deadline bleef hetzelfde, dus ik heb wat in te halen. Van acht uur ’s ochtends tot twaalf uur werk ik, en daarna weer van twee tot middernacht. Elke dag van de week. Maar soms heb ik helemaal geen zin en lig ik een dag in bed. Terwijl ik schrijf, skype ik met mijn moeder op Curaçao. Dan voel ik me niet zo alleen. Haar laptop neemt ze mee terwijl ze dingen in het huis doet. Soms zegt ze: Genève, je moet meer rusten. Dan tik ik door en zeg ik: Jaha, mam. Ik ben bezig.
ADVALVAS
nr 17 — 18 mei 2016
Genève Angelista 23 Derdejaars media, kunst, design en architectuur Gele flat Door Floor Bal Foto Peter Valckx
Wil je ook in Uilensteders? Mail naar redactie.advalvas@vu.nl.
31
Griff
32
door Merlijn Draisma
nr 17 — 18 mei 2016
ADVALVAS