25 juni 2014 zomerspecial
Nr 20
Gerhard Hormann pleit voor minder werken en meer genieten | Gedwongen nietsdoen: in gevangenschap | Bootje op de gracht met een drankje, een filmpje, beetje zwemmen | De tragiek van de luiaard | De laatste hangplekken
Onafhankelijk magazine van de Vrije Universiteit — www.advalvas.vu.nl
En nu even niets
Direct na zijn afstuderen moest Clenton vluchten. Zijn Rwandese diploma is hier niets waard. Met steun van het UAF kan hij weer studeren en een nieuw bestaan opbouwen. www.uaf.nl
Clenton, gevlucht uit Rwanda:
‘Dankzij mijn studie heb ik weer een toekomst’
jaar
Clenton en 3.100 andere vluchtelingstudenten hebben uw steun nodig. Rekening 76300
Ad Valvas-205x130mm-jan2013-1.indd 1
25-01-13 14:13
HOE VER KIJK JIJ? We leven in een snel veranderende samenleving, met grote maatschappelijke vraagstukken. Dat vraagt om mensen die verder kijken. Verder dan het voor de hand liggende, verder dan het bekende. Mensen die verder kijken zijn op hun plek bij de VU. De VU stimuleert haar medewerkers buiten hun eigen afdeling en eigen vakgebied te kijken. Om nieuwe wegen in te slaan. Om samen te werken aan toonaangevend onderzoek en onderwijs. De VU is een universiteit die midden in de maatschappij staat. Met de blik gericht naar buiten. VU is verder kijken.
Ben jij een medewerker van de VU? Kijk dan voor een overzicht van alle interne vacatures op: WWW.VU.NL/VUNET/VACATURES Ben jij geen medewerker van de VU maar wel geïnteresseerd om bij de VU te werken? Kijk dan op: WWW.WERKENBIJDEVU.NL
INHOUD
jaargang 61 — nr 20
VU NU Maandag 16 juni 2014, 20.46 » Summerbreak Festival. Studenten horen de opzwepende klanken van Can’t Stop Me van Shermanology. Foto peter gerritsen
Gerhard Hormann wil dat we minder werken 6 Gedwongen nietsdoen
10
Studenten & hun bootjes
16
Luiheid: een eeuwenoude bedreiging
19
En verder Online nieuws
4
Opinie: kinderarmoede
8
Column: Peter Nijkamp
9
Prijsvraag
14
23
Opinie: te laat voor tentamen
24
Column: Roos
25
Campus: hangplekken
26
PP
28
Cultuur: cabaret en restaurant
30
Sleutelgat
31
Griff
32
Het eerste nummer van het nieuwe studiejaar verschijnt op zaterdag 16 augustus als bijlage bij Het Parool, en op maandag 18 augustus op de campus.
onafhankelijk magazine van de Vrije Universiteit Redactieadres De Boelelaan 1105 kamer 1-D-40 1081 HV Amsterdam redactie.advalvas@vu.nl Hoofdredacteur Marieke Schilp Redactie Floor Bal, Peter Breedveld, Dirk de Hoog, Marieke Kolkman, Welmoed Visser Eindredactie Win Castermans, Welmoed Visser Secretariaat Barbara Vazquez, (020) 5985630 secretariaat.advalvas@vu.nl Basis Ontwerp Luis Mendo - GOOD Inc. Vormgeving Rob Bömer, rbbmr.nl
ADVALVAS
Medewerkers Marijn Alders, Merlijn Draisma, Peter Gerritsen, Brendan Hormann, Roos van Rijswijk, Dick Roodenburg (Griffioen), Bas van der Schot, Nienke Stumpel, StudioVU (Riechelle van der Valk, Yvonne Compier), Peter Valckx, Berend Vonk Copyright HOP-kopij Hoger Onderwijs Persbureau, Amsterdam VU-advertenties zie secretariaat Commerciële advertenties Bureau Van Vliet, (023) 5714745 Druk Senefelder Misset, Doetinchem
nr 20 — 25 juni 2014
3
Abonneer je op het laatste nieuws online Leidse hoogleraar zette anonieme beschuldigingen Kourtit online Richard Gill, de Leidse statisticus die zich sterk maakte voor een heropening van de zaak Lucia de Berk, zette een artikel van de anonieme klager over Karima Kourtit en Peter Nijkamp online.
Nederland spekkoper in Europese onderzoeksprogramma’s Voor elke euro die Nederland bijdraagt aan het Europese onderzoeksprogramma komt 1,48 euro terug. Daarmee overtreft Nederland andere deelnemers als België, Zwitserland, Zweden en Oostenrijk.
Willem Nagelprijs voor Marc Schuilenburg Marc Schuilenburg, universitair docent aan de afdeling Strafrecht en Criminologie, ontving de Willem Nagelprijs voor zijn proefschrift Orde in veiligheid. Een dynamisch perspectief.
Medezeggenschap: niemand wil oeverloze discussies Frauderende student gaat voor gaas Vluchteling-studenten die willen promoveren: win 10.000 euro met je onderzoeksvoorstel
Voor al het laatste nieuws: advalvas.vu.nl 4
Discussie reorganisatie FALW zit muurvast
D
e standpunten over wat er moet gebeuren bij de faculteit Aard- en Levenswetenschappen liggen nog altijd mijlenver uitelkaar. De bestuurders van de VU en de faculteit staan lijnrecht tegenover medewerkers van de getroffen afdelingen en de ondernemingsraad. Dat bleek in juni bij de gezamenlijke vergadering van de ondernemingsraad en het college van bestuur. Het reorganisatieplan voor FALW is aanleiding voor de commotie. De maatregelen zijn ingrijpend: er moet per jaar zo’n tweeënhalf miljoen worden bezuinigd en 37 medewerkers dreigen hun baan te verliezen. De ondernemingsraad denkt dat de faculteit met minder ingrijpen ook weer financieel gezond kan worden en heeft een negatief conceptadvies uitgebracht over het plan. Dat leidde er weer toe dat de FALW-afdelingen die financieel
Welmoed Visser
RSS feed
De gezamenlijke vergadering zat bomvol medewerkers en studenten wel gezond zijn, ecologie, gezondheidswetenschappen en Athena, het college hebben gevraagd om de geplande reorganisatie wel door te laten gaan. Ze zijn het zat om op te draaien voor de financiële malaise bij de andere afdelingen. De studentenraad
van FALW zegde ondertussen het vertrouwen op in het faculteitsbestuur. De OR brengt binnenkort een definitief advies uit en daarna neemt het college een besluit. (WV)
Volg de ontwikkelingen op advalvas. vu.nl>nieuws>vanaf 10 juni.
Rector streng tegen late inschrijvers
Rector Frank van der Duyn Schouten vindt dat de VU de studenten die zich te laat inschrijven voor een tentamen niet te veel moet pamperen.
D
e rector heeft dan ook weinig begrip voor de actie van studentenbond SRVU tegen het voorgenomen besluit om studenten uit te sluiten voor een tentamen als ze te laat zijn met inschrijven. “Als universiteit kunnen we niet voldoende benadrukken dat studenten hun eigen
verantwoordelijkheid hebben”, zegt Van der Duyn Schouten. Maar late inschrijvers uitsluiten wordt een wel heel dure grap voor studenten, vindt Tabitha Saliba van de SRVU. “Het betekent dat sommige studenten een heel jaar collegegeld moeten betalen, of dat ze niet aan hun masteropleiding kunnen beginnen doordat ze een tentamen hebben gemist.” De SRVU krijgt geregeld klachten
over computerstoringen waardoor studenten niet weten of ze goed zijn ingeschreven. Dat mag niet voorkomen, geeft de rector toe. De precieze vorm van de regeling is nog niet bekend. Wellicht krijgen studenten één of twee keer clementie als ze zich niet op tijd inschrijven. (FB/PB)
Meer hierover op: advalvas. vu.nl>nieuws>19&20 juni. nr 20 — 25 juni 2014
ADVALVAS
advalvas_online
Sterspeler Iran was VU-student (Re)tweets
V
oetballer Reza Ghoochannejhad die in het nationale team van Iran op het WK speelt, wil zijn studie rechten aan de VU ooit weer oppakken. Tot 2012 combineerde hij twee dagelijkse trainingen bij voetbalclub Cambuur (Leeuwarden) met zijn studie. Nu hij voor het Engelse Charlton Athletic speelt, lukt dat niet meer. Sowieso heeft Ghoochannejhad het momenteel te druk om tentamens te leren. Hij is de sterspeler van het Iraanse nationaal elftal, diegene die hoogstpersoonlijk het doel-
twitter/facebook/issuu
Promotie Kourtit
punt maakte dat de plek van Iran op het WK veiligstelde. Hoewel Reza Ghoochannejhad,
bijnaam Gucci, tot zijn achttiende vooral voor Jong Oranje speelde, heeft hij nu voor het Iraanse nationale elftal gekozen. Dat kan omdat hij in Iran geboren is en de Iraanse nationaliteit heeft. Op zijn vijfde kwam Ghoochannejhad met zijn ouders naar Nederland. Zijn liefde voor rechten is nog niet over. ‘Recht interesseert me. Er was een periode dat ik graag advocaat wilde worden. Nu niet meer. Ik focus me nu op het voetbal’, zei hij twee jaar geleden in de Volkskrant. In hetzelfde interview zei hij dat hij zijn studie ooit graag wil afmaken. (FB)
Een selectie uit de opvallendste tweets van de afgelopen weken @VUhistoricus 13-6_ FEWEB_VU Als er bij verhuizing nog archief of erfgoed boven water komt: neemt contact op met mij of archivaris #dank @ARLodder 21-6_is it a bird? plane? No it is Google wifi balloon! New Zealand police, ambulances, fire men falsely alarmed after crash @lissevandegroep 23-6_3 dagen getrouwd en weer onderweg naar de #VU om te horen wat ik moet veranderen aan m’n scriptie. Ik zit nog in een bruiloftroes. #gek @Bartvoorn 22-6_Waarom reageren promotor, promovendus en de @VUamsterdam niet op aantijgingen in @nrc? Ben echt met stomheid geslagen. #Kourtit
Universiteits-cao loopt vast op tijdelijke contracten
@fhuysmans 22-6_Quote from #Kourtit’s PhD thesis: “THIS WORK MAY NOT BE QUOTED .. WITHOUT WRITTEN PERMISSION OF THE AUTHOR” (p.II) http://www. @ReneJanV 23-6_Brrr. Daar gaat de waarde van mijn VU-doctorstitel : http://www.geenstijl. nl/mt/archieven/2014/06/schokkend_ wetenschapsfraude_ni.html … Gelukkig is bijna mijn complete proefschrift ge-peerreviewed.
Volg de ontwikkelingen rond de promotie van Karima Kourtit en de beschuldigingen tegen haar voormalig promotor Peter Nijkamp op advalvas. vu.nl>nieuws
@janharmendv 22-6_Top weekend: BUL opgehaald #VU Adam en uitwaaien op #Ameland. pic. twitter.com/UTgOIapPhs
Brief Irth
Oranje boven Kijk met studenten nog eens mee naar Nederland-Australië. Compleet met barbecue, groot scherm en onbeperkt drinken op advalvas.vu.nl>razende reporter
ADVALVAS
nr 20 — 25 juni 2014
3% loonstijging voor universiteitsmedewerkers was de eis van de vakbonden.
M
aar de bonden waren bereid deze eis te laten varen als de universiteiten het groeiend aantal tijdelijke contracten een halt toeroepen. Niet alleen promovendi en postdocs werken op tijdelijke contracten, maar ook de helft van de gewone docenten en dertig procent van de universitair docenten. (HOP)
Zie ook: advalvas.vu.nl>nieuws>18 juni.
Thenounproject_Luis Prado
Vicedecaan Hubertus Irth is verbaasd en teleurgesteld dat de facultaire studentenraad het vertrouwen heeft opgezegd in het faculteitsbestuur. Zie de integrale brief van Irth op advalvas.vu.nl>dossiers
@Godgeleerdheid 22-6_Drie VU-hoogleraren in de prijzen gisteravond bij #nvdt! Paul van Geest, Stefan Paas en Christa Anbeek. Van harte! http://www.eo.nl/geloven/nieuws/item/ paul-van-geest-is-theoloog-van-het-jaar/ … @mikofLohr 20-6_En daarmee bedoel ik: hoeveel leerervaringen heeft de VU nog nodig om dit soort publiciteit eens vóór te zijn? http://www.nrc.nl/nieuws/2014/06/20/ vu-gaat-onderzoeken-of-er-fraude-isgepleegd-bij-werk-karima-kourtit/ … 5
Publicist Gerhard Hormann ‘Ik wil de tweedaagse werkweek’
6
nr 20 — 25 juni 2014
ADVALVAS
in actie
Politicoloog/planoloog en publicist Gerhard Hormann (53) schreef onlangs Het Nieuwe Nietsdoen, waarin hij pleit voor minder werken en meer genieten.
Door Win Castermans foto Brendan Hormann
W
at is er mis met werken? “Volgens het spreekwoord is er van hard werken nog nooit iemand doodgegaan, maar dat is onzin. In Japan gebeurt dat zelfs zo regelmatig dat ze er een woord voor hebben: karoshi. En Britse onderzoekers hebben in 2011 een verband aangetoond tussen hard werken en de kans op een hartaanval. Maar nu dichter bij huis: vijftig procent van de mensen die in de ziektewet belanden, is psychisch opgebrand; hun klachten zijn stressgerelateerd. Bovendien zitten heel veel werknemers tegen een burn-out aan en/of slapen slecht!” En als je nu heel veel van je werk houdt? “Natuurlijk, als je je ei kwijt kunt in je werk en je kunt het in je eigen tempo doen, dan is dat prima.” Worden mensen die te hard werken gelukkiger van meer vrije tijd? “Geluk zit in je genen. Maar een goede balans tussen inspanning en ontspanning is essentieel. Ik denk dat die balans volkomen zoek is. Ook doordat we al onze vrije tijd volplempen. Als ik huisarts was zou ik aan een opgebrande werknemer niet
ADVALVAS
nr 20 — 25 juni 2014
alleen vragen hoe hard hij werkte, maar ik wil ook weten hoe hij zijn vrije tijd heeft doorgebracht. Was hij echt vrij? Of zat hij zaterdagmorgen alweer in de auto en checkte hij op zondagochtend waarover de vergadering van maandag gaat? Door de sociale media lopen werktijd en vrije tijd naadloos in elkaar over. In de vrije tijd kom je daardoor niet meer tot rust. En dan hoor je veel mensen voortdurend klagen dat ze alleen in de vakantie tijd hebben om een boek te lezen. Heel triest eigenlijk, zeker als je graag boeken leest.” Wat hebben hardwerkende studenten aan je boodschap van onthaasting? “Zij moeten mijn boek op zo jong mogelijke leeftijd lezen. Zij staan aan het begin van hun loopbaan en moeten nog de belangrijke beslissingen nemen. Wanneer je op je 55ste pas hoort: zorg dat je in een hypotheekvrij huis woont zodat je niet tot je 67ste fulltime hoeft door te werken, dan komt dat advies dertig jaar te laat. Ik wil studenten waarschuwen voor een leven waarin zij en hun partner beiden fulltime werken. Dan kom je in een mallemolen waarvan je heel ongelukkig wordt. De nieuwe hoofdredacteur van Opzij is een vrouw van 36, ze werkt vijf dagen per week, haar man ook. Ze hebben kinderen van een en drie. Het hoogst haalbare vindt zij de vierdaagse werkweek. Ik vind dat dieptriest. Mijn ideaal is de omgekeerde werkweek: allebei twee dagen werken, maximaal!” Stel je voor dat iedereen je advies opvolgt. “Dat gaat niet gebeuren. Mijn boodschap spreekt lang niet iedereen aan. Mensen hechten zoveel aan luxe, status en ja, ook macht. Die blijven in de meerderheid. Wanneer iedereen leeft als ik, raken de etalages leeg. De hele
Het Nieuwe Nietsdoen ‘Ontdek het geheim van een heerlijk simpel leven: geen hypotheek, geen geldzorgen, geen stress.’ Zo lokt de achterflaptekst van Het Nieuwe Nietsdoen de lezer naar de kunst van het nietsdoen, waar vrije tijd de ultieme luxe blijkt. Eerder verschenen Hypotheekvrij! en Helemaal Vrij! Gerhard Hormann, Het Nieuwe Nietsdoen, Uitgeverij Just Publishers, 237 pagina’s, € 15,-
Gerhard Hormann 1980– 1988 Politicologie, planologie, UvA 1988 – 2012 Journalist in loondienst voor diverse week- en maandbladen Sinds 2012 Fulltime schrijver (onder meer van thrillers), parttime pensionado Hormann is getrouwd, zijn vrouw werkt parttime; zij hebben twee zoons.
consumptiemaatschappij komt dan piepend en krakend tot stilstand. Waar het mij om gaat is dat er alternatieven zijn voor de doorgeslagen mallemolen waarin we met z’n allen zitten. En die alternatieven kun je op je eigen manier, naar eigen inzicht invullen. Voor mij is dat bijvoorbeeld niet in een vliegtuig stappen, maar op fietsvakantie gaan in Nederland, zelf koken, filterkoffie zetten in plaats van die dure, niet-duurzame coffeecups te gebruiken.” Hormann serveert tijdens dit gesprek dan ook filterkoffie en zelfgemaakt chocoladegebak in zijn tuin: één groot weiland met zicht op nog meer weilanden. Op de achtergrond vogelgeluiden en een enkele elektrische zaag.
Meer vrije tijd is goed voor je libido. Reformatorische vrouwen doen het vaker dan de gemiddelde Margriet-lezeres, beweer jij in je boek. “Grappig, je bent de eerste die dit aankaart. Ik heb het idee dat dit een nogal pijnlijk onderwerp is. Het is voor velen herkenbaar omdat zijzelf te moe zijn om seks te hebben, hun seksfrequentie is inmiddels dramatisch teruggelopen. Ik hoor daar helemaal niets over, dat duidt erop dat ze het niet prettig vinden om daarover te praten, en dat ze niet willen horen dat vrouwen die minder of niet werken meer zin in seks hebben en er vaker aan toekomen. Het is heel verklaarbaar en logisch.”
7
Haal kinderen uit de armoede
In Nederland leeft bijna twaalf procent van de kinderen in armoede. Schande! DOOR DIRK DE HOOG BEELD BAS VAN DER SCHOT
V
orig jaar groeiden 387.000 Nederlandse kinderen (onder de 18 jaar) in armoede op. Deze schrikbarende cijfers staan in het Armoedesignalement 2013 van het Sociaal en Cultureel Planbureau en het Centraal Bureau voor de Statistiek. De rekenaars constateren dat door de crisis de armoede in Nederland flink is toegenomen: tot 7,6 procent van de bevolking. Dat zijn 1,2 miljoen mensen. Maar opmerkelijk is vooral de stijging van het aantal kinderen in armoede. Dat is sinds 2007 met 42 procent gestegen. Wat opvalt is dat meer dan de helft van de arme kinderen (62%) werkende ouders heeft. Vooral kleine zelfstandigen hebben vaak een laag inkomen. En dat geldt zeker voor allochtonen. Mogelijk dat daardoor 40 procent van de arme kinderen ouders van niet-westerse afkomst heeft. Bijna een op de drie arme kinderen wordt alleen door zijn moeder opgevoed. Daarbij nemen de problemen toe als er meer kinderen zijn. De helft van de alleenstaande moeders met meerdere kinderen leeft in armoede. Het rapport hanteert als armoedegrens een netto maandinkomen van 1270 euro bij één kind met één ouder en 1440 euro bij twee kinderen met één ouder. Deze cijfers waren voor kinderombudsman Marc Dullaert vorig jaar reden de noodklok te luiden. ‘Het gaat om kinderen die het moeten doen met één maaltijd per dag, die in de winter op zomerschoenen naar school worden gestuurd of bij wie thuis de elektriciteit is afgesloten’, zei hij destijds in de Volkskrant. Uit Dullaerts onderzoek blijkt bijvoorbeeld dat 85 procent van de betrokken kinderen niet op tijd nieuwe
8
nr 20 — 25 juni 2014
ADVALVAS
opinie
wisselcolumn
De voyeurist
Dirk de Hoog is redacteur van Advalvas. Reageren? Mail naar redactie.advalvas@vu.nl. ADVALVAS
nr 20 — 25 juni 2014
I foto StudioVU/Riechelle van der Valk
kleren krijgt en vaak op hun verjaardag niet naar school durven gaan omdat ze geen geld hebben om te trakteren. Dullaert roept gemeenten op een kindpakket in het leven te roepen. Dat moet bonnen bevatten om kleren te kopen, met het openbaar vervoer te kunnen reizen, een bibliotheekpas en lidmaatschap van een sport- of cultuurclub. In 2013 voerden nog maar drie gemeenten, waaronder Amsterdam, een speciaal beleid voor kinderen in armoede. Zo heeft Amsterdam 2 miljoen euro uitgetrokken voor 6500 kinderen tussen de 11 en 13 jaar uit minima-gezinnen. Inmiddels volgen meer gemeenten dit voorbeeld, ook omdat de uitvoering van de bijstand is gedecentraliseerd. Waarschijnlijk is het Amsterdamse initiatief een druppel op de gloeiende plaat, maar het is in ieder geval een begin. Het is natuurlijk een schande dat in een rijk land als Nederland zóveel kinderen in armoede opgroeien. Daarom moet het armoedebeleid veranderen. De mantra dat ‘werk en nog eens werk’ de remedie is tegen armoede, gaat namelijk niet altijd op. Als een grote groep arme kinderen werkende ouders heeft, zijn extra kindgerichte maatregelen nodig. En dat geldt ook voor alleenstaande ouders met meerdere kinderen. Die zijn, zeker met de huidige werkloosheid, vaak niet in staat in hun eentje genoeg geld te verdienen. Het beeld dat armen hun situatie vooral aan zichzelf hebben te danken, moet nodig bijgesteld worden. Zo komen er steeds meer nieuwe armen bij. Denk bijvoorbeeld aan mensen die na een scheiding hun huis met verlies moeten verkopen. Armoede kan iedereen overkomen.
Peter Nijkamp universiteitshoogleraar en hoogleraar ruimtelijke economie
Astoria-hotel in New York, terwijl anden een eeuw tijd is de VU van een ren het alleen maar kitsch vonden. universiteit voor de kleine luyden Sommigen roemden de kwaliteit van de een internationale universiteit Griekse stranden in de omgeving van het geworden. Vrijwel alle culturen van optrekje van onze koninklijke familie, de wereld zijn hier vertegenwoorterwijl anderen de vervuiling door plasdigd. Deze ontwikkeling sluit aan tics aldaar onverteerbaar vonden. bij de huidige globaliseringstrend. De globalisering leidt tot een soort ArgoBedrijven, instellingen en mensen zijn nautengedrag, met als ultieme doelstelsteeds meer wereldwijd met elkaar ling het zoeken van het Gulden Vlies in verbonden. zoveel mogelijk landen. Ook onze VU-studenten ontkomen niet Er is inmiddels ook een nieuw soort aan deze trend. Onlangs trof ik op Schiptoerist ontstaan, de zogehol een van mijn studenheten voyeurist. Vroeger ten die vertelde dat hij een had dit begrip een negaweekend naar Barcelona Het nieuwe soort tieve connotatie, maar ging voor een party met toeristen zit alleen tegenwoordig betekent zijn vroegere Erasmusmaar heel relaxed dit slechts op relaxte wijze studenten. Voor een vliegnaar andere naar andere bezoekers ticket van 38 euro laat je kijken. De terrasjes op zoiets toch niet aan je neus toeristen te kijken de Ramblas, de Champsvoorbijgaan? De actieElysées of het Damrak radius van studenten heeft zitten vol met toeristen zich inderdaad enorm die er veel lol aan beleven verbreed in de afgelopen naar andere toeristen te kijken. Dit is een decennia. Vroeger was een studiereis soort reallife-televisie kijken. naar Berlijn een echte challenge, maar De VU heeft zich bij deze trend aangeslotegenwoordig krijg je daarvoor de handen ten. De nieuwe zitjes bij de ingang van niet meer op elkaar. het VU-hoofdgebouw worden niet zozeer Er is een nieuwe generatie van mobiele voor studieuze doeleinden gebruikt, mensen ontstaan, de zogeheten beenmaar eerder voor sociaal voyeurisme. Dat there’s. Dit zijn mensen die zich in een is absoluut een goede greep geweest, al gezelschap erop laten voorstaan dat ze zou wetenschappelijk voyeurisme mijn overal geweest zijn. Zo was ik enige tijd voorkeur hebben gehad. geleden op een receptie met een hoog been-there-gehalte. Enige aanwezigen prezen de kwaliteit van het Waldorf Reageren? Mail naar redactie.advalvas@vu.nl.
9
In bewaring
Het verpletterende nietsdoen Gedwongen nietsdoen, hoe is dat? Rein Gerritsen, Faiza Oulahsen en Judith Spiegel over hun leven in gevangenschap.
DOOR FLOOR BAL Foto’s Marijn Alders
D
e isoleercel is twee bij twee meter. De Russische cel is twee bij vier. Het hok is drie bij vier. Rein is 24 jaar en zit vast voor een bankoverval. Faiza is 26 en is gearresteerd voor piraterij. Judith is 43 en is samen met haar man in Jemen ontvoerd. Rein Gerritsen, Faiza Oulahsen en Judith Spiegel zitten vast. Twee jaar en negen maanden. Twee maanden. Zes maanden. De grootste delen van de dag vullen ze met zichzelf. Hun eigen gedachten. Hun eigen handelingen. Hoe kom je de dag door als de tijd vloeibaar is? Niets. De eerste week in haar cel in de gevangenis in Moermansk doet Greenpeace-actievoerder Faiza Oulahsen helemaal niets. Op 19 september 2013 wordt het schip waarop ze meevaart tijdens een protest tegen olieboringen, illegaal door Russische agenten geënterd. Na een paar dagen in voorarrest wordt ze op verden-
10
king van piraterij vastgede criminele bendes. zet. Haar cel is duidelijk al Vaderloos was hij altijd Wie vastzit jaren niet meer gebruikt. al, maar zonder moeder moet niet te veel Alles zit onder een dikke begint hij zich te verwaarnadenken, daar laag stof. Ze durft niet op lozen. De blikken hondenword je gek van de wc te zitten uit angst voer die af en toe voor zijn dat die onder haar gewicht deur verschijnen, de zak instort. Het kleine raam, met eten en het praatje dat waarvoor tralies zitten, hij met de buren maakt, kan ze nooit helemaal vormen de enige hulp die open of dicht wrikken. Ze ziet net een hij krijgt. Dat die warmte van de lokale stukje lucht. Er staan drie bedframes in misdaadfamilie komt, maakt hem niet de ruimte, maar ze is alleen. Ze ligt op uit. bed. Verpletterd door angst en paniek. In zijn cel denkt hij ook niet na over de Dit was niet de bedoeling. Dit heeft gebeurtenissen die daarop volgen. De Rusland nooit eerder gedaan. twee bankovervallen die hij pleegt. De eerste impulsief, de tweede uitgebreid Misdaadfamilie gepland. Zijn twee vrienden en hij maken Er is één ding dat Rein Gerritsen in zijn 8,8 ton aan guldens buit. Voordat ze afzonderingscel nooit doet. Nadenken. eraan toekomen om die uit te geven, Niet over het auto-ongeluk dat een worden ze opgepakt. verhuizing in een drama verandert en zijn moeder en oudere broer Casper van Geen James Bond hem afneemt. Of de negen maanden die Wanneer je ontvoerd wordt, moet je voorhij als 22-jarige student in coma dooral niet denken dat je James Bond bent. brengt. Niet over de jaren na het ongeAls correspondent Judith Spiegel en luk, waarin hij in een flatje in het Friese haar man Boudewijn Berendsen, onderSchieringen terechtkomt. Het zijn de weg van de wasserette naar huis, door jaren tachtig en in Leeuwarden regeren mannen met kalasjnikovs in een busje
nr 20 — 25 juni 2014
ADVALVAS
MAATSCHAPPIJ
Faiza Oulahsen werkt als actievoerder klimaat en energie bij Greenpeace. Hiervoor deed ze de bachelor politicologie aan de VU en de master international relations aan de UvA. In Rusland zat ze vast op verdenking van piraterij.
ADVALVAS
nr 19 — 11 juni 2014
11
In bewaring
worden getrokken, weten ze wat hen te wachten staat. Het is tenslotte Jemen, een land waar vaker buitenlanders voor geld worden ontvoerd. Zij zijn de afgelopen jaren uiteindelijk weer vrijgelaten. Na lange tijd, dat wel. In Jemen duurt het al weken voordat je een telefoonaansluiting kunt regelen, laat staan dat zulke onderhandelingen snel verlopen. Dus als Boudewijn en zij opgesloten worden in de ruimte die ze het hok zullen noemen, spreken ze af dat ze geen gekke dingen gaan doen. Er worden geen geweren uit handen geschopt, geen ontsnappingspogingen gedaan. Wat moeten ze ook? Ze zitten midden in de woestijn. Ze weten niet eens in welke plaats of provincie ze zitten. Piekergedachten verdrijven Na een week krijgt Faiza voor het eerst bezoek. Het is de advocaat die Greenpeace voor haar ingehuurd heeft. Hij stelt haar gerust. Ze is niet de enige. De Arctic 30 die gevangen zitten, komen uit achttien verschillende landen. Die oefenen allemaal politieke druk uit. De Olympische Spelen in Rusland komen eraan. Poetin riskeert geen boycot van zijn paradepaardje. Haar advocaat verzekert haar dat het goed komt, dat ze alleen geduld moet hebben. Dus veegt ze zich bij elkaar. Het is niet de bedoeling dat een paar maanden cel haar kapot maken. Daarom begint ze haar routine. Die begint om zes uur met een mager ontbijt van pap en droog brood. Ze wast haar sokken en ondergoed onder de kraan waar af en toe warm water uit komt. Dan volgt gymnastiek. Buik- en armspieroefeningen om te zorgen dat ze fysiek niet snel achteruit holt. Ze schrijft brieven aan familie en vrienden. Na een paar weken ontvangt ze boeken van Greenpeace. Ze leest De kunst van het oorlogvoeren en een roman over een vrouw die onterecht 25
12
jaar vastzit. Ze vraagt zich af of dat wel zo’n opwekkend boek voor haar is. Wanneer de keiharde muziek die de bewakers de hele dag draaien haar aanspreekt, danst ze door haar cel. I want to break free van Queen is favoriet. Piekergedachten probeert ze te verdrijven. Soms lukt dat. Soms niet.
Ook zij hebben een routine. Ontbijten, roken, zelfbedachte yoga. Douchen, kaarten, lunchen. Tv-kijken. Als de generator uitvalt, weer kaarten. Avondeten, tv kijken. Slapen. Herhaal het voorgaande.
Psychose Om te voorkomen dat Rein met zijn maten op één afdeling belandt, wordt Redmiddel routine hij van het ene naar het andere complex De bewaker, die zich een landpiraat overgeplaatst. Als hij al nadenkt, dan is noemt, behandelt Judith en Boudewijn het vooral over de vraag wie de verklikker als gasten. Dat betekent echt iets in is. Zelf blijft hij zijn overduidelijke bijdraJemen, een land waar gastvrijheid heel ge aan de misdrijven ontkennen, zodat belangrijk is. Ook als de visite in het niemand hem van verraad zal verdenken. gastenverblijf opgesloten zit. De psychose die hij na het ongeluk Hun Spartaanse cel wordt, in de loop van door verkeerde medicijnen langzaam de zes maanden dat ze er zitten, steeds opbouwt, schakelt zijn geweten uit. Het meer door hem gevuld. Met extra dekens, maakt hem onvoorspelbaar en geweldeen niet-werkende airconditioning en dadig. Dus zit hij vaak in eenzame opsluizijn eigen televisie die het een paar uur ting. per dag doet. Soms komt Omdat hij in beperking de bewaker een half uurtje zit, mag hij geen kranmeekijken, thuis heeft hij lezen, krijgt hij geen De grootste vijand ten nu geen toestel meer. boeken. In de isoleercel van een gevangene is er geen tv, geen dagbeWie vastzit, moet niet is tijd te veel nadenken. Van steding. Voorlopig denkt nadenken word je gek. hij alleen aan zijn routine, Boudewijn en Judith het balspelletje waarmee maken zich vooral zorgen hij zichzelf probeert uit te over hun ouders en famiputten en de dagmaaltijd. lie. Die zijn ongetwijfeld En over geel, de kleur doodongerust. Als Boudewijn het niet waarvoor hij bang is. meer ziet zitten, vrolijkt Judith hem op. De grootste vijand van een gevangene is En andersom. Wanhoop of woede zijn tijd. Ook als Rein op gewone afdelingen onwenselijk. Het ergste is de onzekerzit en dagbesteding heeft, raakt hij zijn heid. Ze weten dat het lang zal duren. grip op de kalender kwijt. Alleen het Maar hoe lang? Hoe lang moeten ze dit weekend is duidelijk te herkennen. Dan is nog volhouden? er niets te doen. Samen speculeren ze de hele dag over elk Judith en Boudewijn zijn gelukkig met stukje informatie dat de piraat laat vallen. hun tv. Die vreet uren per dag op. Als ze Ophouden lukt meestal niet, al vinden ze vanwege een stammenoorlog verplaatst het gespeculeer eigenlijk ongezond. worden naar een andere locatie, hebben Ruzie hebben ze bijna nooit. Behalve als ze tijdelijk geen televisie. De dagen Judith verliest met canasta. Ze haat kaarrekken zich dan eindeloos uit. ten. Ze spelen ongeveer 8000 potjes. Bij Faiza dikt de tijd soms in. Drie uur
nr 20 — 25 juni 2014
ADVALVAS
Rein Gerritsen zat in de jaren tachtig een celstraf uit voor twee bankovervallen. Daarna studeerde hij wijsbegeerte aan de Rijksuniversiteit Utrecht. Onlangs verscheen zijn boek Filosoof in de bajes (ISVW Uitgevers, 24,95 euro).
ADVALVAS
nr 19 — 11 juni 2014
13
In bewaring
N E E WIN MAT HANG Ook liever lui dan moe? Maak dan kans op deze prachtige hangmat.
lang bij de rechtbank in een hok van 1,5 bij 1 meter zitten went. Bijna een uur als een beest in een kooi in een gevangenenbusje vervoerd worden ook.
Neem een foto van je favoriete chillplek. Plaats deze op onze Facebookpagina facebook.com/Advalvas of mail ’m naar redactie.advalvas@vu.nl. Beschrijf in maximaal 75 woorden wie je bent, de locatie van je foto en waarom je daar zo graag luiert. Wie de fijnste, gekste, mooiste, opvallendste foto instuurt, wint een hangmat. We hebben er 2!
INZENDEN VÓÓR 9 JULI
(jaja, daarna mag je het echt rustig aan gaan doen…)
Met dank aan Marañon hangmatten Amsterdam 14
Nooit meer helemaal vrij Wie geen leven heeft, alleen maar in een cel zit, geeft zichzelf een leven. Zingeving betekent dan vasthouden aan een routine. De dag doorkomen is voldoende. Verandert het gebrek aan vrijheid hen? Faiza besluit om in het onbekende later minder te gaan werken, meer tijd met haar familie en vrienden door te brengen. Judith en Boudewijn fantaseren over de volgende stap die ze na hun vrijlating zullen nemen. Waar zullen ze gaan wonen? Wat voor werk zullen ze gaan doen? Terugkeren naar Jemen is uitgesloten, dat kunnen ze hun familie niet aandoen. Hun leven ligt voor hun open, een opwindende gedachte. Totdat de medicatie en behandeling bij Rein gaan werken, leeft hij zijn leven in een waas. Echte lessen leert hij vooral van een goede vriend, een student die hij in de inrichting ontmoet en die hem voorleeft. Eén ding wordt hem wel duidelijk. Hij wil nooit meer terug naar de gevangenis. Daarom kan hij nooit meer terug naar Leeuwarden. Naar zijn oude leven. De Nederlandse gevangenissen zijn overvol, dus af en toe wordt hij tijdelijk vrijgelaten. Nadat hij zijn laatste restje straf uitzit, gaat hij het rechte pad op. Schuld zal hij pas later gaan voelen. Eerst duwt hij met hulp van vrienden en een nieuw vriendinnetje zijn leven op de rails. Hij gaat studeren. Als de wanen weg zijn, begint zijn geweten weer te werken.
nr 20 — 25 juni 2014
ADVALVAS
Journalist Judith Spiegel wordt deze zomer correspondent, onder meer voor NRC Handelsblad, in Koeweit. Ze promoveerde in 2001 aan de VU bij internationaal privaatrecht. Tijdens haar correspondentschap in Jemen werd ze samen met haar man Boudewijn Berendsen ontvoerd. Haar boek Een hoofddoek tegen kogels (Uitgeverij Link, 18,95 euro) over het leven in Jemen, ligt net in de winkels.
Dan komt ook de spijt. Helemaal vrij zal hij nooit meer zijn. Opgelucht een biertje Voor Faiza komt de vrijheid in stappen. Eerst wordt ze op borgtocht vrijgelaten en mag ze Rusland nog niet uit. Dan krijgt ze amnestie. Op 27 december 2013 is ze eindelijk weer thuis. Ze doet wat ze al die tijd gemist heeft: tijd met vrienden en familie doorbrengen. Meer dan vier meter lopen. Goed eten. In het donker slapen. Hard werken en het toch rustig aan doen. Judith en Boudewijn vertrouwen de piraat niet als die zegt dat ze vrijkomen. Ze geloven het pas als ze uit het busje met mannen met geweren op de stoep van de Nederlandse Ambassade stappen. Ze vallen niet huilend op de grond, maar accepteren opgelucht een biertje. Volgende maand vertrekken ze naar Koeweit. Het schijnt dat daar nog nooit buitenlanders ontvoerd zijn.
ADVALVAS
nr 20 — 25 juni 2014
15
Aan de Amsterdamse grachten
Flierevaren Varen is de ultieme manier van nietsdoen: wijntje erbij, een beetje zwemmen of een filmpje kijken op de laptop. Vier studenten over hun bootje. Door Floor Bal, Marieke Kolkman en Dirk de Hoog Foto’s Peter Valckx
Vincent Franken [22, bachelor science, business & innovation] heeft zijn bootje al vanaf zijn zestiende. Hij is opgegroeid bij Loosdrecht. ”Iedereen daar heeft een boot. Ik ging op mijn zesde al mee zeilen.” WAT? “Ik heb hem voor vijfhonderd euro van familie gekocht, een vriendenprijsje. Het bootje is nu 35 jaar oud, maar de aanhangmotor pas 22 jaar. En die doet het bijna altijd.” WAAR? De boot ligt in de Lijnbaansgracht, tegenover zijn huis. Franken vaart niet buiten Amsterdam. De boot is te klein om op te kunnen slapen. “Ik leen weleens met een paar vrienden de kajuitboot van mijn opa om een paar dagen mee te gaan varen.” WANNEER? “Deze week zijn we al drie keer het water opgegaan. Als het mooi weer is bel ik wat vrienden en hup daar gaan we.” HOE? “Ik geef toe: ik ben weleens dronken overboord gevallen. Gelukkig kan ik goed zwemmen.’’
16
nr 20 — 25 juni 2014
ADVALVAS
studenten Nienke Stumpel [23, master biomedische wetenschappen] kocht drie jaar geleden met haar vriend Martijn Huizing een kano met buitenboordmotor. Inmiddels is ze aan haar vierde bootje toe. WAT? “Deze boot heeft een inboorddieselmotor van vijftig jaar oud. Die gaat bijna nooit stuk. Maar als er eens iets kapot gaat, is het wel duur. Laatst deed de keerkoppeling het niet meer. Dat kostte vijfhonderd euro.” WANNEER? “Minstens drie keer per week zijn we op het water. In het weekend vaak de hele dag en ’s avonds ook vaak een paar uur.” WAAR? Soms vaart Nienke over de Amsterdamse grachten of ze zoekt de rust op van De Nieuwe Meer of de Sloterplas. “Dat is echt chill, er is helemaal niemand.” Hoe? “We gooien het anker uit en kijken een film op de laptop.” Andere keren gaan er vrienden en kratten bier mee. “Met Koningsdag pasten er wel 17 mensen in de boot.”
Patrick van der Wijk [23, master cultuur, organisatie en management] kocht samen met drie vrienden een ‘opknappertje’. WAT? “We hebben de sloep compleet gestript van binnen. Het hout was helemaal verrot. Had ik van tevoren geweten hoeveel geld het zou kosten, dan had ik het waarschijnlijk niet gedaan.” WANNEER? “Er zijn weken dat al onze vrije tijd erin gaat zitten en we niet eens in de kroeg komen! Koningsdag was fantastisch. We zaten met dertig vrienden op de boot. Op de Prinsengracht lagen we vast tussen allemaal andere bootjes. Toen stonden er ineens allemaal vreemden op onze boot. Biertje erbij. Heel gezellig!” WAAR? Het plan is om door de grachten te varen en ook de stad uit, naar de Loosdrechtse Plassen of de Amstel af. HOE? “Tot nu toe varen we samen, maar we hebben alvast een gezamenlijke agenda, voor als we met onze eigen vrienden of familie weg willen.”
ADVALVAS
nr 20 — 25 juni 2014
17
Op de Amsterdamse grachten Juliette Ronteltap [21, bachelor geschiedenis] heeft wel de lusten van een boot, maar niet de lasten. WAT? “Toen ik twaalf jaar was, heeft mijn vader de sloep gekocht. Hij is net onder de grens van zeven meter, dus ik heb geen vaarbewijs nodig.” WANNEER? Juliette zit van april tot oktober als het even kan één dag van het weekend op het water en ook regelmatig ’s avonds doordeweeks. WAAR? De boot ligt in de haven van de Nieuwe Meer, dus als het echt mooi weer is, dobbert Juliette daar rond. Maar ze vaart ook door de grachten. “Het is leuk om mensen van buiten Amsterdam mee te nemen, want je ziet de stad vanuit een heel ander perspectief.” HOE? “Op het water ben je echt even weg. Geen computer, tv en Facebook, water om je heen en een briesje in je gezicht. Het liefst ga ik ook even zwemmen.”
18
nr 20 — 25 juni 2014
ADVALVAS
Essay
geschiedenis
Te lui voor een revolutie
Luiaards zullen niet zo snel een oorlog beginnen of de laatste walvis uitmoorden. Toch hebben ze altijd sterke aversie opgeroepen. Door Welmoed Visser Illustratie Berend Vonk
ADVALVAS
nr 20 — 25 juni 2014
O
p Wall Street werkt een klerk: Bartleby. De eerste weken werkt hij hard. Daarna gedraagt hij zich steeds vreemder. Als zijn baas hem vraagt om iets te doen, zegt hij: “Liever niet.” Hij doet steeds minder werk, maar is wel altijd op kantoor. Na een poosje gaat Bartleby zelfs helemaal niet meer weg: hij slaapt op de sofa en leeft op gemberkoekjes. Werken doet hij niet meer. Zijn baas probeert hem te ontslaan, maar dat lukt niet. Uiteindelijk verhuist het hele kantoor, omdat ze hun uitvretende collega niet langer kunnen uitstaan. De bedreiging die luiaards vormen voor hun omgeving, is mooi beschreven in het korte verhaal Bartleby, the Scrivener van Herman Melville (1853). Zes jaar later, in 1859, wordt de beroemdste luiwammes uit de literatuur geboren: Oblomov, hoofdpersoon in de gelijknamige roman van Ivan Goncharov. Oblomov wordt het symbool van de mens die zichzelf niet in beweging krijgt. Waar Bartleby een ergernis was voor zijn omgeving, heeft Oblomov vooral zichzelf met zijn luiheid: zijn geliefde
19
Essay
trouwt uiteindelijk met iemand anders omdat Oblomov zo opziet tegen alles wat hij moet regelen voor een huwelijk dat hij de trouwdatum maar blijft uitstellen. Cirkels van de hel Toch roept ook Oblomov sterke aversie op. Van niemand minder dan Lenin, die de oblomoviaanse apathie en passiviteit van zijn landgenoten maar moeilijk kon aanzien. ‘De missie van mijn leven is om te strijden tegen Oblomov’, zei hij. Een nogal sterke reactie op een karakter dat niet zo veel kwaad doet, zou je zeggen: luiwammesen zijn doorgaans geen ruziezoekers, zij zullen niet zo snel een oorlog beginnen, iemand op de brandstapel gooien of de laatste walvis uitmoorden. Toch hebben luiaards door de eeuwen heen altijd veel weerstand opgeroepen. In de middeleeuwen was luiheid zelfs een van de zeven hoofdzonden. “Lees Dante er maar op na wat er met luiaards gebeurt in het hiernamaals: die moeten de hele tijd rondjes rennen in een van de cirkels van de hel”, zegt middeleeuwenkenner en VU-docent Ad Tervoort. “Luiheid wordt in de middeleeuwen vaak gedefinieerd als het nalaten van een van de deugden. In vroegchristelijke teksten uit de vierde eeuw kom je die definitie al tegen.” Klaplopers De volgevreten monnik is het clichébeeld van luiheid in de middeleeuwen, want naast hardwerkende geestelij-
20
‘De missie van mijn leven is om te strijden tegen Oblomov’
ken, had je er ook die het ervan namen. Monniken leden niet zelden aan obesitas en daarmee samenhangende aandoeningen die wij nu als moderne welvaartsziekten bestempelen, ontdekten Britse historici die lichaamsresten bestudeerden. “En je had de Goliarden”, vertelt Tervoort. “Dat waren rondtrekkende groepen studenten, zelf vaak clerici, die veel dronken en in hun liederen alles en iedereen bespotten. Zij waren van oorsprong een protestbeweging tegen misstanden in de kerk, maar ze waren ook trots op hun imago van klaplopers.”
Melancholici en flegmatici “Toch konden mensen er volgens de toen heersende ideeën zelf niet alles aan doen dat ze lui waren”, vertelt medisch historicus Hans de Waardt. “De humorenleer van Galenus (tweede eeuw na Christus), tot in de negentiende eeuw de dominante benadering van ziekte en gezondheid, gaat ervan uit dat mensen die inert zijn een onbalans hebben in hun lichaamssappen. Uitgaande van die leer heb je twee typen passievelingen: melancholici en flegmatici. Melancholici hebben teveel zwarte gal en flegmatici teveel slijm.” Hoewel volgens Galenus deze balans moest worden hersteld om weer gezond te worden (bijvoorbeeld door
nr 20 — 25 juni 2014
ADVALVAS
aderlaten), was het beeld van melancholici niet alleen maar negatief: “Grote denkers en kunstenaars werden vaak gezien als melancholisch van karakter”, vertelt De Waardt. Een bekend voorbeeld daarvan is de filosoof Descartes (1596-1650). Zelfs emmers koud water konden hem ’s ochtends niet uit bed krijgen, schrijft de Britse journalist Tom Hodgkinson in zijn boek How to be idle, een eerbetoon aan de luie mens. De jezuïeten bij wie Descartes werd opgeleid, gaven het uiteindelijk op en lieten hem ’s ochtends met rust. Hij stond nooit op voor het middaguur en claimde nooit een boek te lezen. Natuurlijk deed hij niet niets in bed. Dan hadden we nu niet meer geweten wie hij was. Descartes was aan het werk in zijn hoofd, hij dacht na. Juist zijn luiheid bracht hem tot de kern van zijn filosofie, het dualisme: zijn geest en zijn lichaam waren twee gescheiden werelden. Denken was voor hem de essentie van het bestaan: cogito ergo sum/ ik denk, dus ik ben. Slijm door koud klimaat Nederlanders werden doorgaans gezien als het andere type passieveling: de flegmaticus. “In negentiendeeeuwse reisverslagen lees je vaak over het gebrek aan enthousiasme van onze voorouders, de koude, rationele houding, die wel weer goed was voor de handel”, vertelt Inger Leemans, hoogleraar cultuurgeschiedenis. “Het idee dat hier vooral flegmatici wonen, had met ons
ADVALVAS
nr 20 — 25 juni 2014
klimaat te maken: koud en nat, dan krijg je vanzelf een teveel aan slijm was de ‘Lui zijn is hard gedachte”, vult De Waardt aan. werken, iedereen is De christelijke visie op luiheid als zonde tegen je’ en de humorenleer bestonden eeuwenlang naast elkaar, tot ver in de negentiende eeuw. Maar vanaf de zeventiende eeuw, ver voor de industriële revolutie dus, komt daar een veranderende kijk op werk bij. Leemans: “Langzamerhand zie je dat mensen steeds meer per gewerkt uur worden betaald en niet meer voor het afgeleverde werk. De klok gaat een belangrijker rol spelen.” Deze verandering is onderdeel van een bredere cultuurverandering die historici de industrious revolution noemen: zeventiende-eeuwse boeren en stadsbewoners hebben iets meer te besteden waardoor er een grootschalige vraag naar consumptiegoederen als kleding en aardewerk ontstaat. “In deze tijd begint men arbeidsprocessen op te delen”, vertelt Leemans. “Daarvoor werkte een wever met de hele familie aan een kleed. Nu zie je dat de verschillende stappen in het arbeidsproces van elkaar worden gescheiden.” De goddelijke orde en de klok De meer efficiënte kijk op arbeid werkt door in hoe wordt omgegaan met armen: zij worden aan het werk gezet in
21
Essay
spinhuizen en rasphuizen. De tolerantie voor landlopers en rondtrekkende bedelaars neemt af in deze periode. Ook in de koloniën kun je slaven maar het best hard laten werken. De nieuwe werkmoraal krijgt een christelijke rechtvaardiging: klaplopers en slaven moeten aan het werk worden gehouden, anders vervallen ze toch maar tot zondig en liederlijk gedrag. De goddelijke orde en de klok vallen samen. In de negentiende eeuw wordt de productiviteit nog verder opgeschroefd: mijnwerkers en fabrieksarbeiders werken in ploegendiensten twaalf uur per dag, zes dagen per week. Leemans: “Je hebt in België nog oude mijnwerkersdorpen die helemaal op deze efficiëntie zijn ingericht. De kroeg staat tussen de huizen en de mijningang in. Hier konden arbeiders hun net gekregen loon opdrinken. Of ze konden er spelen in de fanfare, dan bliezen ze hun longen weer een beetje schoon.” De rationelere kijk op arbeid en productiviteit stuitte ook op weerstand. Dat de literaire luiaards Bartleby en Oblomov tijdgenoten zijn, is niet toevallig. Vanaf ongeveer 1850 komen er steeds meer tegengeluiden van schrijvers en denkers die de arbeidsmoraal in twijfel trekken. Ook barstte de kritiek los op de uitbuiting van de armen. Karl Marx schreef zijn Communistisch Manifest in 1848. In datzelfde jaar ging er een golf van revoluties door Europa, waarbij het recht op arbeid een belangrijke eis was van de arbeiders. Waar Marx het had over arbeid, dacht zijn schoonzoon Paul Lafargue juist de andere kant op. Hij schreef in 1880 Het recht op luiheid: arbeiders zouden helemaal niet gelukkiger worden van werk in loondienst. Iedereen zou alleen moeten werken om zichzelf en zijn gezin van behoeften te voorzien.
22
Flamboyante levensstijl De man die het begrip luiheid tot in de ‘De Goliarden puntjes uitwerkte, was de schrijver Oscar waren trots op Wilde (1854-1900), die met zijn flamboyhun imago van ante levensstijl de vader werd van het klaploper’ dandyisme. “Actie is de toevlucht voor mensen die niets beters te doen hebben”, schreef hij in The critic as artist. Leemans: “Ondanks de cultus die Wilde zelf creëerde, was hij natuurlijk helemaal niet zo lui. Dat rondhangen in society leverde hem natuurlijk wel precies de benodigde inspiratie op voor zijn toneelstukken en het deed zijn faam veel goed.” Toch cultiveerde Wilde zijn luiheid graag en daarmee riep hij heel wat tegenstand op. “Lui zijn is hard werken, iedereen is tegen je”, is een ander beroemd citaat. Wilde heeft een punt: luiaards hebben veel tegenstanders, zeker onder politici. Lenin was zeker niet de enige die Oblomov niet kon uitstaan. De liberale staatsman Thorbecke (1798-1872) was tegen armenbedeling, omdat dat mensen lui en arm zou houden. Ruim een eeuw later weet de eveneens liberale Britse premier Margareth Thatcher (1925-2013) de economische malaise in haar land aan luiheid. Maar ook linkse politici hebben de afgelopen eeuw altijd meer ingezet op arbeid dan op rust. Volgens Hodgkinson is de verklaring simpel: ‘Overheden houden niet van luiaards. Luiaards maken geen nutteloze producten en ze consumeren geen nutteloze producten. Ze kunnen niet worden gemonitord en gecontroleerd.’ Kortom: luiaards zijn een bedreiging voor de bestaande orde, ze zouden een revolutie kunnen ontketenen, als ze tenminste niet zo lui zouden zijn.
nr 20 — 25 juni 2014
ADVALVAS
advertenties
Oproep kandidaten Bulthuis van Oosternieland Prijs 2014
Reacties (max. 300 woorden) op Advalvas-artikelen zijn welkom op redactie.advalvas@vu.nl. De redactie behoudt zich het recht voor uw bijdrage eventueel in te korten.
De Stichting Bulthuis van Oosternieland Fonds roept wetenschappers op mee te dingen naar de Bulthuis van Oosternieland Prijs 2014. De prijs van € 5.000 is bedoeld voor wetenschappers die tussen 1 januari 2010 en 31 december 2013 een dissertatie of een wetenschappelijke publicatie in boekvorm hebben gepubliceerd op de volgende terreinen: * de geschiedenis en ontwikkeling van het volkenrecht, de leer van de internationale betrekkingen en het recht van internationale organisaties, of * onderzoek in de Theologie, de Filosofie, de Biologie, de Geologie en de Archeologie, naar verschijnselen uit het aan de christelijke jaartelling voorafgaande verleden. De Bulthuis van Oosternieland Prijs wordt bij voorkeur toegekend aan jonge wetenschappers die zich verder willen bekwamen op hun terrein van studie en onderzoek. Per ultimo 25 juli 2014 dient de benodigde documentatie in het bezit te zijn van het stichtingsbestuur. Voor meer informatie betreffende de prijs en benodigde documenten, mail naar p.j.kaspers@vu.nl.
Oorzaak plagiaat Met deze brief reageer ik op het artikel ‘Plagiaat is nog een hele klus’ in de vorige Advalvas. De reden waarom studenten plagiëren, is ook de reden waarom sommige onderzoekers plagiëren. Mensen blijven mensen en als je een omgeving creëert waarin plagiaat als winstgevend gezien kan worden, dan zullen mensen dit ook doen. Toch kan het ook zijn dat plagiaat een uiting van onvrede is. Zo vond ik de studievoorlichting op het vwo karig. De kans om een verkeerde studie te kiezen, is groot. Veel studenten gaan met die verkeerde studie door om toch maar hun diploma te halen. Dan wordt plagiaat een interessante optie. Ik spreek uit ervaring omdat ik erg ontevreden was over mijn vwoonderwijs. Ik vond het te rigide, er was te weinig vertrouwen in de leerlingen en er was te weinig ruimte voor autodidacten. Eigenlijk ben ik ook ontevreden over het universitair onderwijs. Ik vind het niet uitdagend genoeg. Maar die onvrede heb ik op een elegante manier opgelost, door meer studies te gaan doen. En om die reden spiek ik niet, en plagieer ik niet op de universiteit (over het vwo hebben we het maar niet...). Uiteindelijk wil ik van mijn studies mijn beroep maken, dus ik snijd mezelf ermee in mijn vingers als ik dat doe. Het zou interessant zijn om anoniem te onderzoeken waarom studenten plagiëren. Misschien leidt het wel tot onderwijsverbetering. Melvin Roest, researchmaster computer science: multimedia (VU), bachelor psychologie (VU) en de master information studies: game studies (UvA), bestuurslid bij Techclub
ADVALVAS
nr 20 — 25 juni 2014 Naamloos-8 1
23
06-03-14 11:46
Yussef Al Tamimi studentenraadslid
opinie
‘Te laat inschrijven voor vak of tentamen moet kunnen’ Studenten die zich niet op tijd inschrijven mogen vanaf september het betreffende vak niet meer volgen. De studentenraad is tegen dit besluit van het bestuur.
ate inschrijvers mogen het vak niet meer volgen. Wat vind je van deze maatregel? “Slecht natuurlijk. Als je een jaar moet wachten om het vak alsnog te kunnen volgen, levert dat onnodig vertraging op. Voor studenten zijn de gevolgen heel groot. Iedereen kan weleens vergeten zich op tijd in te schrijven.” Maar je op tijd inschrijven is toch niet zo moeilijk? “Er kunnen allerlei redenen zijn waarom studenten dat niet doen. Vaak moet je je al vier weken van tevoren aanmelden voor een vak. En soms ook apart voor het tentamen. Je kunt dat vergeten door persoonlijke omstandigheden. Of dat je nog niet zeker weet of je het vak wilt volgen. Studenten zijn ook maar gewone mensen. Deze maatregel staat in geen verhouding tot wat de gevolgen zijn voor individuele studenten.’’ Dan maar liever de boete terug? “Deze oplossing is in ieder geval een groter kwaad dan de boete was. Toen die boeteregeling werd aangekaart, had natuurlijk niemand voorzien dat het gevolg was dat je helemaal niet meer mag meedoen als je te laat bent.’’
24
Te laat? Jammer dan! Tot nu toe konden studenten zich te laat voor een vak of tentamen inschrijven tegen het betalen van een boete van 25 euro. In de Tweede Kamer werden daarover vragen gesteld. Met als uitkomst dat de universiteiten die boete niet meer mogen heffen van de minister. Daarop besloot de VU dat studenten die zich niet op tijd inschrijven, het vak helemaal niet meer mogen volgen. De maatregel gaat komend studiejaar al in. Lees ook de reactie van de rector op advalvas. vu.nl>nieuws>20 juni.
Ondertussen kan de universiteit een betere oplossing bedenken.’’ Aan welke oplossingen denk je dan? “Faculteiten kunnen een slimmere administratie voeren. In Groningen bijvoorbeeld ben je in een bepaald jaar van je studie automatisch ingeschreven voor alle vakken. Hier zouden opleidingen studenten een berichtje kunnen sturen wanneer ze zich nog niet voor een vak hebben aangemeld. En iemand automatisch inschrijven voor een herkansing als je een onvoldoende voor je tentamen hebt gehaald. We zijn aan het nadenken over een slimme inschrijvingsapp.’’
Maar dat levert de universiteit veel werk op. “Nu worden de problemen simpelweg bij de studenten neergelegd. Er zou op z’n minst een hardheidsclausule moeten komen, waardoor studenten die uit overmacht zich niet konden inschrijven, alsnog kunnen meedoen. Het duurt echter nog een tijdje voordat de VU zo’n uitzondering aan haar studenten kan garanderen, dus tot die tijd moeten er ook geen ingrijpende maatregelen worden genomen.’’
Yussef Al Tamimi
Reageren? Mail naar redactie.advalvas@vu.nl. nr 20 — 25 juni 2014
icoon Garrett Knoll (nounproject)_rbbmr.nl
L
TEKST EN FOTO DIRK DE HOOG
Wat gaan jullie nu doen? “Er is een handtekeningenactie recht-op-inschrijven gestart en de studentenraad gaat opnieuw met de rector praten. Wij willen sowieso uitstel van de maatregel, want bijna geen student weet ervan. Dat levert onnodig problemen op. De UvA houdt voorlopig ook de boeteregeling in stand.
ADVALVAS
COLUMN
Klaplooptocht Roos van Rijswijk literatuurwetenschapper
I
k ken bijna niemand die tijd heeft om niets te doen. Zelf ben ik er, ondanks mijn uitzonderlijke talenten voor bankhangen en uitstellen, ook niet bijster goed in. Ten eerste omdat ik een baan heb natuurlijk. In tegenstelling tot wat men over het algemeen veronderstelt (en tot mijn grote spijt) bestaat werken in een boekwinkel niet uit achter de kassa liggen en met een kop kruidenthee in de hand een boek lezen, terwijl je af en toe een volledig toerekeningsvatbare klant een boek verkoopt dat hij zelfstandig heeft gevonden. Ten tweede omdat ik naast die baan freelancer ben, wat betekent dat er – net als tijdens mijn studie eigenlijk, houdt het dan nooit op – in principe altijd iets te doen is. Dat is een gegeven dat te negeren lijkt, maar dat wegens mijn eveneens uitzonderlijke talent voor het niet kunnen loslaten van dingen, zeer hinderend werkt met betrekking tot luieren. Zit ik bijvoorbeeld net lekker naar wolkenlucht/ The Voice of Holland te kijken, komt er opeens de gedachte aan administratie/
ADVALVAS
nr 20 — 25 juni 2014
een deadline in me op. Dat soort overpeinzingen is een Vanaf je direct gevolg van dreigend zesde jaar is Nietsdoen; zoals je ook jeuk aan je neus krijgt zodra je met het verdomd moeilijk om in je je handen in een kom beslag vrije tijd aan je zit, als het ware. Jammer, want volgens mij is lummelquotum nietsdoen in al zijn varianten te geraken heel erg goed voor een mens. Een persoonlijke favoriet is lopend nietsdoen. Vooruit, je loopt en je lijf houdt zich bezig met een aantal vitale lichaamsfuncties, maar daar is ook alles mee gezegd. Ik kan het alleen per ongeluk. Loop ik door de stad opeens aan niks te denken, of alleen aan wat ik zie. Bijna net zo lekker als een nacht slaap, met als bijkomend voordeel dat er ruimte vrijkomt in mijn hoofd, waardoor het werk dat altijd volgt op nietsdoen een stuk makkelijker gaat. Men vermoedt dat je dromend de indrukken van een dag verwerkt, maar ik denk dat luieren daaraan ook een grote bijdrage levert. Jammer dat er in onderwijscurricula nauwelijks aandacht aan wordt besteed. Misschien dat ze bij de kleuters tussen het toetsen door nog weleens tijd
hebben om op hun rug in een genderneutrale poppenhoek te liggen, daarna is het geloof ik wel zo’n beetje gedaan met het gepermitteerde lanterfanten. Als je net zo’n tobber als ik bent, is het vanaf je zesde jaar verdomd moeilijk om in je vrije tijd aan je lummelquotum te geraken. Ik heb er even over gewandeld, en volgens mij is er maar één oplossing voor dit probleem, namelijk het opnemen van Niksen in het onderwijs. Dat je aan de VU bijvoorbeeld de minoren sluimeren, duimendraaien en naar een blinde muur staren kunt volgen. Er kunnen klaplooptochten georganiseerd worden over de campus en barhangsessies plaatsvinden in The Basket en in plaats van papers schrijven, kun je vrijblijvend zonnebaden op het dakterras. Het belangrijkst is in dezen dat er géén cijfer mag worden gegeven. Wel moet er aanwezigheidsplicht gelden – God verhoede dat mensen anders stiekem voor een tentamen gaan zitten blokken.
Reageren? Mail naar redactie.advalvas@vu.nl.
25
Hangplekken
Exit rafelranden Met de komst van het flexwerken verdwijnen alle supergezellige ruimten van studieverenigingen. Tekst: Peter Breedveld Foto’s: Peter Valckx
D
e studieverenigingen in het Wis-&Natuurkundegebouw hebben een leven als een luis op een zeer hoofd. Aik, bijvoorbeeld, de vereniging van de studenten natuur- en sterrenkunde (150 leden, van wie 50 actief), heeft een sfeervolle ruimte in de kelder, waar de leden languit op de bank liggen te whatsappen, studeren of tokkelen op hun gitaar.
Fixplek Aik. ‘Dit is het ideale trefpunt’ 26
Er is een bar, er staat een muur van bierfusten en er hangt een groot scherm aan de wand om via een beamer, samen met leden van andere studieverenigingen, naar het WK te kijken. nr 20 — 25 juni 2014
ADVALVAS
campus
De Aik-leden tellen hun zegeningen: “We drinken hier bier met elkaar, en vragen elkaar om hulp als we iets van de studiestof niet snappen. Docenten wippen hier aan voor een biertje, het is het ideale trefpunt”, aldus voorzitter Vito van Osch. De studieverenigingen in het VU-hoofdgebouw en in het gebouw van de rechtenfaculteit, het Initium, steken hun jaloezie niet onder stoelen of banken. Want sinds het invoeren van smart@work is het gedaan met de luie hangplekken van de verenigingen. “We zijn een van de grootste studieverenigingen op de VU-campus”, moppert Remy Christiaan, bestuurslid van de juridische faculteitsvereniging QBDBD. “2400 leden en we moeten als bestuur een kamer delen met twee andere verenigingen.” QBDBD probeert het faculteitsbestuur te overtuigen van de noodzaak van een goede eigen ruimte, maar die wil de vereniging zelfs nog meer afknijpen: “Er staan vier computers in de ruimte die we gebruiken, maar het faculteitsbestuur wil er daar ook nog twee van wegnemen, omdat de werkplekken duizend euro per jaar kosten.” Er wordt over gepraat met andere verenigingen. “Iedereen vindt dit belachelijk”, zegt Christiaan. “En de facultaire studentenraad zegt dat ze niks voor ons kan doen.” ADVALVAS
nr 20 — 25 juni 2014
Flexplek QBDBD. ‘Iedereen vindt dit belachelijk’ 27
PERSONEELSPAGINA
ONDER REDACTIE VAN COMMUNICATIE & MARKETING VU JAARGANG 6, NUMMER 11, 25 JUNI 2014
ProVU-bestuursleden Tom van den Berg en Sebastiaan Roos: kritisch over te volgen onderwijs.
NIEUW REGLEMENT VOOR PROMOVENDI Vandaag is het PhD Day 2014. Is er iets te vieren? Ja, in een nieuw promotiereglement worden rechten en plichten van promovendi duidelijker vastgelegd. Alleen het onderwijs dat zij volgen, is nog niet helemaal afgetimmerd. “Soms moet een promovendus bij zijn aanstelling zijn eigen onderzoeksvoorstel nog gaan schrijven. Dan is hij een half jaar tot een jaar verder voor hij met zijn onderzoek kan starten en die tijd gaat wel van zijn vier jaar af”, vertelt beleidsmedewerker Onderwijs Kim van Gennip van Student- en Onderwijszaken, die de vernieuwing van het promotiereglement aanstuurde. Daarin is vastgelegd dat altijd vooraf voor elke promovendus een opleidingsen begeleidingsplan wordt gemaakt. ProVU-bestuurslid en VUmc-promovendus Sebastiaan Roos vindt het verplichte opleidings- en begeleidingsplan een grote verbetering. “Op de VU is zo’n plan er meestal wel, hier bij VUmc heeft bijna niemand dat nu. Niet elke promotor heeft er zin in en tijd voor om dat te maken, ik denk doordat artsen al zo’n hoge registratiedruk hebben.” Het nieuwe promotiereglement is een stuk duidelijker, vindt Van Gennip. Op 1 januari gaat het in. Het oude ging ruim tien jaar mee, maar de promovendus en de universiteit zijn sindsdien sterk veranderd. We kregen
de bama en researchmasterstudenten die al toewerken naar een onderzoeksbaan. De nationale en internationale onderzoekspraktijk veranderde enorm en veel promovendi komen tegenwoordig uit het buitenland. Hoog tijd dus om weer eens naar de fundamenten van het reglement te kijken. Een groot verbeterpunt is dat de toelatingsprocedure tot het promotietraject duidelijk is geregeld. Ook stelt elke faculteit een nieuwe richtlijn op waaraan het proefschrift moet voldoen. Er zijn eindtermen geformuleerd, zodat promovendi weten waarop ze getoetst worden.
COMMOTIE ROND ONDERWIJS
En de objectiviteit van de beoordeling en de positie van de promovendus worden versterkt. Zo wordt elke promovendus begeleid door ten minste twee promotoren. De promotor is geen voorzitter meer van de promotiecommissie en in de leescommissie zitten ten minste twee leden van een andere universiteit, die niet hebben meegeschreven aan artikelen in het proefschrift.
Rond artikel 15, waarin is vastgelegd welk onderwijs promovendi moeten of mogen volgen, ontstond commotie. Het College van Bestuur meende dat de Ondernemingsraad (OR) geen instemmingsrecht had op het promotiereglement. De OR vond van wel en kreeg dat alsnog op artikel 15, omdat het daarin gaat om arbeidsvoorwaarden. De beslissing over hoe het artikel in de praktijk moet worden vormgegeven, loopt nog. In het ontwerp staat dat alle promovendi aanspraak kunnen maken op 30 European Credits (EC) – een half jaar – onderwijs. Sommige faculteiten hadden dat al geregeld in complete graduate schools, andere regelden het veel meer ad hoc. Elke faculteit heeft inmiddels conceptonderwijsrichtlijnen uitgewerkt, die worden beoordeeld door het College van Decanen, dat verantwoordelijk is voor promoties. Onderwijs in wetenschappelijke integriteit en methodologische vaardigheden zit daar altijd in. Sebastiaan Roos is beducht voor teveel vastleggen over het onderwijs, omdat
promovendi uit verschillende vakgebieden zulke verschillende vaardigheden nodig hebben: “Al die promovendi passen niet in één systeem. Er moet voldoende coulance overblijven in hoe je die 30 EC haalt. Want hoe registreer je een opleiding als die niet de vorm van een cursus heeft, met een bepaalde studielast?”
ONDERTUSSEN IN DE LIFT
OPEN TUIN
Zondag 29 juni houdt de Almatuin open dag vanaf 13.00 uur. Op de voormalige schooltuinen tussen VU, VUmc en ACTA tuinieren nu 150 mensen die in de buurt wonen en werken. Kom naar het terras, luister naar de imker, volg een workshop of koop iets op de plantjesmarkt. Hele programma lezen? > WWW.ALMATUIN.ORG
SCHOLING ALS RECHT
Ook collega-ProVU-bestuurslid Tom van den Berg heeft zijn bedenkingen. Hij doet zijn promotieonderzoek bij Exacte wetenschappen: “Wij volgen bijvoorbeeld maar weinig cursussen. Veel onderzoekstechnieken leer je al doende van postdocs. Ik weet dus niet of je die 30 EC verplicht moet stellen. Ik snap dat het College van Bestuur wil sturen op efficiëntie, maar er zijn nu eenmaal grote verschillen tussen promovendi. De een heeft bijscholing in SPSS nodig, de ander een cursus scientific writing of technisch Engels.” De 30 EC moet worden vastgelegd als een recht, vindt Van den Berg: “Dan kun je er om vragen. Je hoort weleens van mensen die alleen maar aan het onderzoeken zijn. Als je het wél invoert als een plicht, dan moet het aanbod helder zijn, duidelijk zijn hoe je vrijstelling kunt krijgen en waar de financiën vandaan komen.” De OR deelt dat standpunt.
AAN DE POORTEN RAMMELEN
Recht of plicht? De 30 EC zijn het beide, zegt Van Gennip: een promovendus moet eraan voldoen maar kan artikel 15 ook gebruiken om er aanspraak op te maken. Ze denkt dat de zorgen van de ProVUbestuursleden ondervangen zijn. De kaders van het aanbod liggen vast maar lang niet alles is dichtgetimmerd. Een individueel opleidingsplan biedt ruimte om in te spelen op individuele behoeften van promovendi en om bijvoorbeeld te anticiperen op een carrière in het bedrijfsleven. Ook met niet-cursorisch onderwijs als congressen, symposia of stages kun je EC’s halen. Promovendi hebben dus invloed op hoe in ieder geval een deel van hun onderwijs eruit ziet. “Ik ken promovendi die zelf hun vaardighedenonderwijs hebben vormgeven. Ze moeten dus ook zelf aan de poorten van de faculteit rammelen zodat die aanbiedt wat zij wensen”, vindt Van Gennip. Zij gaat nu monitoren hoe het nieuwe reglement werkt, vooral wat betreft het onderwijs. “Zie het als een eerste slag.”
ZIEK OF JUIST BETER? ZELFDE DAG MELDEN!
10 | 6 | 2014 9:58u W&N-GEBOUW
IN begane grond UIT 3e verdieping Hoogleraar Guszti Eiben moet slechts naar drie hoog in het W&N-gebouw. Dat wordt geen diepte-interview. Gelukkig mag ik even mee naar zijn kamer. Waar hij onmiddellijk zijn imposante, verrijdbare airco-apparaat aanzet. De grote slang die de lucht afvoert hangt hij uit het raam. “Privéaanschaf! De VU betaalt zoiets niet, dus toen heb ik hem maar zelf gekocht. Daarmee heb ik mijn kamer heel populair gemaakt voor overleg. Het wordt aan deze kant van het W&N ’s morgens al heel warm als het mooi weer is, zoals nu.”
DOMME MOK
Het is de dinsdag na een lang en lekker loom pinksterweekend voor Eiben: in de tuin werken met zijn vrouw, barbecueën bij de buren en nog een beetje doorwerken. Vanmorgen was hij al om 7.00 uur aan het werk. “Ik heb de laatste versie van een artikel afgemaakt en opgestuurd voor een conferentie in september. Het verschijnt in een boek dat tijdens de conferentie wordt uitgereikt. Dat is beter dan zo’n domme mok of tas die je vaak krijgt!”
BEETJE IRRITANT
Kim van Gennip
NIEUWS & AGENDA
Eiben is uitgenodigd voor een keynote presentatie. “Daarvan zijn er maar twee of drie op een conferentie. Die worden meestal gegeven door vooraanstaande wetenschappers, dus het is wel een eer. Het is niet gebruikelijk dat je dan ook nog een artikel moet schrijven, maar ik kreeg er toch zin in en het is een mooie visionaire paper worden, zoals een keynote hoort te zijn. Ik ben er heel blij mee. Het was geen straf om hem in het weekend af te maken.”
Dat is belangrijk voor bijvoorbeeld goede personeelsplanning en ziektebegeleiding. Bij te late melding kan UWV bovendien tot honderden euro’s boete opleggen aan de VU. Meld je dus altijd op de dag zelf digitaal ziek of beter. Dat kan ook vanuit huis. Kijk hoe op, > VUNET > ZOEK OP ZIEK EN BETER
PERSPECTIVE FOR ACADEMICS
Heb je een buitenlandse collega-wetenschapper? Wijs hem of haar dan op de brochure Perspective for academics. De brochure over het VU-talentbeleid was er al in het Nederlands. Nu ook in het Engels: > VUNET > ZOEK OP PERSPECTIVE FOR ACADEMICS
NIEUWE NS-BUSINESS CARD
Voor 1 juli ontvang je de nieuwe NS-Business Card. De kaart is voortaan vijf jaar geldig. Heb je al een woon-werkabonnement van NS, dan krijg je de nieuwe kaart alleen als je hem vorig jaar hebt gebruikt, maar aanvragen kan alsnog. Reizen in de daluren is niet langer automatisch goedkoper, maar je kunt je kaart opwaarderen met een dalabonnement (40% korting). Dat is echter pas voordelig als je minimaal één keer per maand tijdens de daluren reist. Nieuwe medewerkers moeten de NS-Business Card voortaan aanvragen via > NS-BUSINESSCARD@VU.NL
VAST VOOR DE AGENDA
Maandag 1 september 2014 viert de VU de opening van het academisch jaar 2014-2015. Met onder meer de uitreiking van de Onderwijsprijs en de StudenTalentprijs. De OAJ staat zoals ieder jaar in het teken van het jaarthema, dit keer ‘Vertrouwen geven’.
PENSIOENSPREEKUUR
Je pensioen bespreken met een pensioendeskundige van ABP? Op dinsdag 1 juli is er weer een pensioenspreekuur. Volgende kans: 4 november. Regel een afspraak via: > VUNET > ZOEK OP PENSIOENSPREEKUUR Redactie Personeelspagina > CHARLOTTE BROUWER, ANITA MUSSCHE EN HOUKJE VLIETSTRA Beeld > PETER VALCKX, ANITA MUSSCHE Vormgeving > HAAGSBLAUW Reageren > PP@VU.NL
Cabaret
Restaurant
n va nt. ten ura os ta p k res t o et en lt h tud ee n s ord ee eo at b ga en ek ten we it e d e as u Om valv ad
cultuur
Puike pasta’s en pizza’s YamYam
Eric Koller Koller blijft thuis Donderdag 9 oktober Aanvang 20.30 uur Studenten € 12,50 VU-medewerkers € 15,griffioen.vu.nl
30
Op de vraag “Eric, ga je nog een nieuwe voorstelling maken?” was het antwoord van cabaretier Eric Koller kort en resoluut: “Ik blijf lekker thuis.” Zijn impresariaat vond dit een briljant idee. Een half jaar later was de tournee van Koller blijft thuis geboekt. Hoewel Koller eens een jaar lekker niets wilde doen en zich had willen beramen op andere plannen, ziet het ernaar uit dat hij toch op tournee zal moeten. Of hij er zin in heeft? Nee, totaal niet! Maar cancelen is niet Kollers stijl. Dus heeft hij zijn huiskamer in de bus geladen en verwelkomt hij je graag, bij hem thuis, in de Griffioen. Het wordt een hilarische avond vol slapstickmomenten met de klungelige en slungelige Mr. Bean van het Nederlandse cabaret. Dick Roodenburg, publiciteitsmedewerker Griffioen
FOTO Koller Creative
Cultuurcentrum Griffioen Uilenstede
CONCEPT Italiaans restaurant waar je zowel kunt dineren als pizza’s afhalen. SFEER Het is vrijdagavond en het is druk, gelukkig hebben we gereserveerd. De inrichting is simpel en zonder poespas. De open keuken geeft YamYam een heel overzichtelijke, prettige uitstraling. ETEN Hoewel de pizza’s hier geweldig schijnen te zijn, spreken de pasta’s ons ook erg aan. Mijn vriend bestelt ravioli gevuld met spinazie en buffelricotta, daarbij een botersaus met salie. Ik neem agnolotti gevuld met vijgen en ricotta. Deze pasta wordt geserveerd met een ragout van eend. Over welke pasta het lekkerst is, worden we het niet eens: allebei voortreffelijk! Desserts kunnen in hun soberheid fantastisch zijn. Zo ook deze chocoladetaartjes (tartufi di cioccolato) met een goede espresso: perfecte afsluiters van dit diner. BEDIENING Die laat soms wat te wensen over. Er loopt veel personeel rond, maar dat kijkt niet echt en contact maken vergt enig geduld. TIP Vraag of je aan de rechterkant van de zaak kunt zitten, dus niet aan de kant waar je binnenkomt. AANRADER Absoluut. Uitstekend eten in heel ongedwongen sfeer. PRIJS Vijftig euro voor twee pasta’s, twee drankjes, chocoladetaartjes en koffie. WAARDERING
YamYam Frederik Hendrikstraat 88-90 yamyam.nl Karlijn Winkelman, student geneeskunde
Ook GRATIS UIT ETEN voor Advalvas? Mail naar redactie.advalvas@vu.nl. nr 20 — 25 juni 2014
ADVALVAS
studenten
Sleutelgat 20
Wat zegt de inrichting van je kamer over jezelf? En klopt die indruk ook? VU-studenten gluren in de kamer van lukas bronsvoort.
“D
eze kamer zou weleens van een meisje kunnen zijn, maar deze overhemden zijn duidelijk mannelijk. Hij studeert business research, aan dat boek te zien. Zijn kamer is erg wit en oogt klinisch. Misschien wil hij wel accountancy studeren, of denk ik nu erg in stereotypes? Waarschijnlijk waren die muren al wit toen hij deze kamer betrok en had hij geen zin gehad om het te veranderen. Misschien is het bezoek van de fotograaf aangekondigd en heeft hij net zijn kamer helemaal opgeruimd omdat het vol stond met bierflesjes. Is dat een schilderij op die kast, eentje die hij nog moet ophangen? Dan zal hij wel niet zo goed zijn in plannen. Tennis vind ik ook wel wat voor hem”, filosofeert student business administration Frank Otten (25).
ADVALVAS
nr 20 — 25 juni 2014
“Hier woont niet een echte sloddervos, maar ook geen netheidsfreak”, zegt bedrijfskundestudent Pieter Sutorius (20). “Hij had er een veel grotere bende van kunnen maken. Dit is de kamer van een relaxte en flexibele gozer. Hij is niet perfect geordend, het maakt hem allemaal niet zo veel uit. Zijn meubels zijn wel netjes, maar passen niet goed bij elkaar. Toch heeft hij zijn nette momenten, want hij heeft wel een overhemd en een pak in zijn kast hangen.” Zou deze jongen gewoon weinig spullen hebben, of houdt hij niet van frutsels en is hij een beetje saai, vraagt student communicatie- en informatiewetenschappen Michelle Kuipers (21) zich af. “Echt saai is hij trouwens niet, want aan die speakers te zien houdt hij wél van muziek. Ook die groene bank is opvallend, niet veel mensen hebben zo’n uitgesproken kleur bank.”
Lukas Bronsvoort 25 Studeert marketing Betaalt geen huur en deelt dit huis in Utrecht met zijn broer. Zijn ouders kochten het
“Bijna alles is al wit en strak, dus die sprekende groene bank vond ik er wel bij passen”, lacht student marketing Lukas Bronsvoort (25). “Coole bank, vind ik. Verder ben ik geen netheidsfreak hoor, ik slaap hier alleen maar en zit meer in de woonkamer en de keuken. Het vele wit betekent niet dat ik accountancy had willen doen, ik studeer marketing juist vanwege de creatieve inslag. Dat schilderij, eigenlijk een collage, is een geval van luiheid. Dat ligt al drie jaar op die kast. Verder doe ik aan voetbal, niet heel fanatiek. En ik hou van muziek: ik zing in een coverband. We zijn acht jaar geleden met drie vrienden begonnen en spelen nu met z’n zevenen. Daarom heb ik ook een pak, voor als we op een bruiloft spelen.”
Door student-reporter Nienke Stumpel Foto’s Peter Valckx
Wil je ook in Sleutelgat? Mail naar redactie.advalvas@vu.nl.
31
Griff
32
door Merlijn Draisma
nr 20 — 25 juni 2014
ADVALVAS