Nr 16
5 april 2017
Nulhypothese: een zwaar overschatte toetsmethode
Hoeveel taalfouten moet een docent nog tolereren?
Universiteitje proeven in het PreUniversity College
Onafhankelijk magazine van de Vrije Universiteit — www.advalvas.vu.nl
Studenten willen nog veel meer studieplekken pag 24
advertenties
VUL DE SERVICESCAN IN
JOUW MENING MAAKT HET VERSCHIL ! en maak kans op een van de 330 prijzen
Kijk in je mailbox voor de uitnoding van Ruigrok | Panel WWW.VU.NL/SERVICESCAN 2035058-Advertentie 1/2 pagina Advalvas-def.indd 1
28-03-17 15:52
HOE VER KIJK JIJ? We leven in een snel veranderende samenleving, met grote maatschappelijke vraagstukken. Dat vraagt om mensen die verder kijken. Verder dan het voor de hand liggende, verder dan het bekende. Mensen die verder kijken zijn op hun plek bij de VU. De VU stimuleert haar medewerkers buiten hun eigen afdeling en eigen vakgebied te kijken. Om nieuwe wegen in te slaan. Om samen te werken aan toonaangevend onderzoek en onderwijs. De VU is een universiteit die midden in de maatschappij staat. Met de blik gericht naar buiten. VU is verder kijken.
Ben jij een medewerker van de VU? Kijk dan voor een overzicht van alle interne vacatures op: WWW.VU.NL/VUNET/VACATURES Ben jij geen medewerker van de VU maar wel geĂŻnteresseerd om bij de VU te werken? Kijk dan op: WWW.WERKENBIJDEVU.NL
Jaargang 64 #16 Kayleigh Doodeman betaalt haar huur met buurtwerk 6 De nulhypothese is te veel een geloof geworden
10
De jacht op de taalfouten
16
Reportage: masterclasses voor vwo-scholieren
20
Studieplekken en betere service: de wensen van VU-studenten
24
Opinie
Plastic moet je nascheiden 8 Haperende systemen
19
Columns
Marc Schuilenburg Sanne Pieters
9 32
En verder Online nieuws
4
Colofon
13
Onderzoeksnieuws
14
Studentenraad: verkiezingen
23
Campus: bètaverhuizing
26
So you think you can teach
27
Ondernemingsraad
28
Cultuur en restaurant
30
Uilensteders
31
Lae
32
Coverfoto Rob Bömer Het volgende nummer verschijnt op 26 april 2017.
ADVALVAS
nr 16 — 5 april 2017
Reanimeren Leden van studievereniging VIB (bewegingswetenschappen) op reddingsles.
hoofdgebouw_30 maart 2017, 14.07 Foto peter gerritsen
3
advalvas.vu.nl Voor al het laatste nieuws De Kenniscoalitie lobbyt zich een ongeluk tijdens kabinetsformatie
Verenigingen vinden VU lekker knus
Lobbyisten draaien overuren nu er een nieuw kabinet in aantocht is.
De Onderwijsinspectie heeft vorig studiejaar slechts drie meldingen gekregen van pesterijen in het hoger onderwijs. Toch gaat het er bij hogescholen en universiteiten minder vredig aan toe dan dit cijfer doet vermoeden.
DUO vangt drie miljoen voor ov-boetes Studenten betalen een boete als ze vergeten om hun ov-kaart op tijd stop te zetten, maar dat geld gaat niet alleen naar de vervoersbedrijven.
{meer nieuws online} Er zijn veel meer datawetenschappers nodig Hogeschool Groningen krijgt eerste transgenderprijs Zoek de verschillen: debat usr-verkiezingen Hongarije kruist degens met universiteit van rijke filantroop ‘Bètaverhuizing is een te groot financieel vlechtwerk’ 4
“
Op de VU kun je nog het echte campusgevoel ervaren”, zegt Ivo Lemken van het VU-orkest op de bijeenkomst met studentenverenigingen- en organisaties onlangs in de Griffioen. De andere aanwezigen zijn het met hem eens. “Voor iedereen wat”, stelt Anne de Swart van Vereniging in Beweging van
Peter Valckx
Psychisch geweld komt aan universiteiten vaker voor dan het lijkt
bewegingswetenschappen. De VU-campus is lekker knus, is de conclusie. Rector Vinod Subramaniam stelde zich dienstbaar op: “Studenten zijn het levensbloed van de universiteit”, zei hij. En daarom wil het college van bestuur weten wat de VU nog kan bijdragen aan de betrokkenheid van studenten en welke rol de verenigingen hierin kunnen vervullen. De studenten hebben nog wel
een paar puntjes: de bureaucratie bijvoorbeeld. “Wij worden nu wel vaak van het kastje naar de muur gestuurd. En ook is het soms niet duidelijk bij wie je moet zijn als je iets wilt regelen. Een centraal aanspreekpunt zou dan wel handig zijn.” (LvD)
Meer hierover op advalvas. vu.nl>nieuws>23 maart. Lees ook: Wat wil de student? op pagina 24-25.
Cao over werkdruk en zwangerschap Eindelijk is er een nieuwe cao voor de universiteiten. Een belangrijke afspraak is dat de hoge werkdruk per universiteit wordt aangepakt.
D
e onderhandelingen zaten lange tijd muurvast. De universiteiten kwamen de vakbonden vorige zomer tegemoet met een kleine loonsverhoging, maar die vonden dat onvoldoende. Doe liever iets aan de hoge werkdruk, zeiden ze. Zeventig procent van de medewerkers vindt de werkdruk namelijk te hoog, bleek uit een enquête
van vakbond FNV. Elke universiteit gaat nu voor het eind van het jaar een plan van aanpak schrijven om de werkdruk te verlagen, staat in het akkoord. Een andere afspraak is dat vrouwelijke promovendi na een zwangerschap straks automatisch recht hebben op contractverlenging. Vakbond voor de Wetenschap VAWO is daar blij mee. “Veel vrouwelijke promovendi die tijdens hun promotie zwanger werden, hadden minder tijd om hun
promotie te doen of moesten die in hun eigen tijd afronden”, aldus directeur Donald Pechler. De regeling geldt overigens niet voor postdocs omdat die een ander dienstverband hebben. En, ook niet onbelangrijk: universiteitsmedewerkers krijgen met terugwerkende kracht vanaf 1 januari een loonsverhoging van 1,4 procent. (HOP)
Meer over het akkoord lees je op advalvas.vu.nl>nieuws>30 maart. nr 16 — 5 april 2017
ADVALVAS
advalvas.vu.nl
De natuur sleutelt erop los
E
volueren we nog? Voor iedereen met een beetje verstand van biologie is die vraag eenvoudig met ja te beantwoorden. Toch schreven hoogleraar dierecologie Nico van Straalen en moleculair ecoloog Dick Roelofs een boek met deze titel. Nu ja, de ondertitel geeft beter aan waar het boek werkelijk over gaat: Alles wat je wilt weten over ontwikkeling en evolutie van ons lichaam. De mens neemt het evolutieproces steeds meer in eigen hand, stellen de schrijvers. Soms geeft dat grappige effecten: sommige mannen kunnen geen kinderen krij-
gen omdat ze ‘traag’ sperma hebben. Via in-vitrofertilisatie kunnen ze toch nageslacht krijgen, maar hun zonen zijn ook onvruchtbaar. Nieuwe technieken maken het mogelijk aan de genetica te sleutelen. De gevolgen daarvan zijn niet te overzien. Daarom hebben verschillende wetenschappers opgeroepen tot een moratorium op deze technieken. De auteurs neigen ernaar dit te ondersteunen. De natuur is uit zichzelf al gek genoeg. Veel mensen kennen Nico van Straalen als de schrijver van toegankelijke columns, onder meer in Advalvas, maar dit is een moeilijk, wetenschappelijk boek. Meer iets voor biologiestudenten dan
Dikke streep erdoor? Woensdag 5 april wordt de beslissing verwacht over de bètaverhuizingen. Wat gebeurde er afgelopen jaar? Lees achtergrondartikel op pag. 26.
Onzinnig wetsvoorstel Het wetsvoorstel voor de invoering van een eigen bijdrage voor veroordeelden aan de kosten van het strafproces en de slachtofferzorg mag niet worden aangenomen, vindt universitair docent Sonja Meijer. Zie advalvas. vu.nl>opinie
facebook.com/ advalvas Reportages, bijeenkomsten, borrels, lezingen & meer ADVALVAS
nr 16 — 5 april 2017
voor een zondagmiddaglezer. (DdH)
Lees de hele recensie op advalvas. vu.nl> nieuws>22 maart Nico van Straalen en Dick Roelofs, Evolueren wij nog? Alles wat je wilt weten over ontwikkeling en evolutie van ons lichaam. Amsterdam University Press, 266 blz. € 24,95
Redelijk en groen
29,6 D66 is met 29,6% van de stemmen de grootste partij op de VU.
W
etenschappers (en/of studenten?) zijn redelijke mensen en dus stemmen ze nog altijd het liefst op de partij die zich jarenlang afficheerde met de slogan ‘het redelijk alternatief’. GroenLinks werd tweede en kreeg 23,6% van de stemmen. In totaal brachten 1978 mensen hun stem uit op het stembureau aan de VU. (WV)
Meer hierover op advalvas.vu.nl>nieuws>29 maart.
@advalvas_vu Een selectie uit de opvallendste (re)tweets van de afgelopen dagen @_knaw 3-4_Nomineer nu voor de Christiaan Huygens Wetenschapsprijs 2017 (actuariaat en econometrie). De deadline is 15 april. @VUmcAmsterdam 3-4_Meld je aan voor onze Geheugendag 2017 (zaterdag 8 april) en kijk rond in het Vumc Alzheimercentrum! http://bit. ly/2npHFOa @DeNater 3-4_Na een moeizame rit met het OV op de #VU komen terwijl de klokken luiden. Ja, dit is mijn #universiteit! #voteup #usr @VUamsterdam 31-3_VU-filosoof Jeroen de Ridder ziet geen aanwijzingen dat waarden onterecht ‘directe’ rol spelen in de NL wetenschap. Dat schrijft De Ridder in zijn column ‘Wetenschap is geen linkse hobby’ voor het Nederlands Dagblad. @FGWVU 31-3_VU-promovenda Marieke Oprel is genomineerd voor Jonge Historicus van het Jaar! http://www.jhsg.nl/shortlist-jhvhjbekend/ … @VUamsterdam Oprel is voorzitter van Jong KNHG. Er zijn nog zes historici in de race. @vancalmthout 30-3_‘Jonge onderzoeker verkleint momenteel zijn kansen op een loopbaan in de wetenschap met onderwijsuren.’ @DaanSteinebach. 27-3_Meisje in de bieb deed eerst met veel drama een raam open, toen weer dicht en nu zit ze met jas aan en een sjaal op haar hoofd. @KatrijnvHauw KatrijnvHauwermeiren heeft geretweet De Bezige Bij. 27-3_Door het dolle heen met @S1nanÇankaya. VU-antropoloog Sinan Çankaya heeft namelijk getekend bij De Bezige Bij voor een boek over racisme in Nederland. @johanroeland 27-3_Vandaag een cursus @CanvasLMS, de opvolger van Blackboard. Eerste impressie: een heel fijn programma. Werkt heel intuïtief. 5
6
nr 16 — 5 april 2017
ADVALVAS
student in actie
VoorUit
‘Mijn kale huur is 40 uur buurtwerk’
Kayleigh Doodeman is wijkcoördinator bij VoorUit, een project waarbij studenten zich wekelijks tien uur inzetten voor de buurt in ruil voor een woning. DOOR LILIAN ROOS FOTO AZOUZ
E
n is het wat, zo’n woning die je krijgt in ruil voor buurtwerk? “Zeker weten, het is een mooi appartement dat je deelt met één of twee andere studenten. Ieder heeft een eigen slaapkamer. De kale huur krijg je in ruil voor wekelijks tien uur maatschappelijk werk. Alleen servicekosten, gas, water en elektra zijn voor eigen rekening. Vooraf wordt goed gekeken of het klikt. Mijn eerste huisgenoot is nog steeds een van mijn beste vriendinnen. Vier jaar geleden kwam ik naar Amsterdam om pedagogische wetenschappen te studeren. Ik kom uit een Noord-Hollands dorp, Nibbixwoud. In Amsterdam kende ik niemand. Maar door VoorUit belandde ik gelijk in een warm nest. Iedereen is zo bevlogen, dat schept een band.”
ADVALVAS
nr 16 — 5 april 2017
Gaat het weleens mis, dat iemand riant wil wonen en verder niks doet? “Nee, er wordt sowieso van tevoren geselecteerd; ze kijken of iemand enthousiast en gemotiveerd genoeg is. Maar het werk voor VoorUit is zo ontzettend leuk dat iedereen al gauw méér dan die tien uur per week werkt in plaats van minder. Wekelijks werk je aan verschillende projecten. Denk aan een kookclub, het beheren van een moestuin of prikacties voor een schone buurt. Het mooie is dat je ook zelf iets kunt verzinnen en opzetten. Daarnaast zijn er vaste activiteiten, zoals bijles aan basisschoolkinderen om hun woordenschat te verbeteren. Ook heb je een eigen contactgezin, bij wie je wekelijks op bezoek gaat.” Wat doe je met zo’n contactgezin? “Dat gezin zoek je zelf uit. Ik heb inmiddels drie gezinnen gehad: uit Marokko, Nepal en Bangladesh. Meestal kom ik van college en help ik wat met het huiswerk. Ik eet ook regelmatig mee of help met koken. Ik heb er ontzettend veel van geleerd,
Bij VoorUit zetten studenten zich tien uur per week in voor de wijk waar ze wonen, in ruil voor woonruimte. Samen met stadsdelen en woningcorporaties organiseren ze diverse activiteiten. Bewoners van de negen Amsterdamse VoorUit-wijken hebben vaak een behoorlijke taalachterstand. Veel activiteiten richten zich daarom op het ontwikkelen van de taalvaardigheid bij volwassenen en basisschoolkinderen. De belangrijkste doelen zijn: bewoners met elkaar verbinden en de betrokkenheid bij hun leefomgeving vergroten. Meer info op vooruitproject.nl.
Kayleigh Doodeman
over hun gewoonten en hoe zij tegen dingen aankijken. En over mijn eigen vooroordelen, waarvan ik soms niet eens wist dat ik ze had. Zo dacht ik bijvoorbeeld vrij negatief over de islam, maar nu ken ik heel mooie verhalen uit de Koran. Vanuit het oerHollandse dorp waar ik opgroeide, krijg je toch een stereotiep beeld mee van mensen met een andere achtergrond. En omgekeerd ook: veel mensen denken dat ik tussen de koeien woonde. Met alle drie de gezinnen had ik een heel sterke band. Het eerste gezin mocht ik helpen met hun inburgeringsaanvraag. Zo ben ik heel nauw betrokken bij alles. Ik voel me daardoor erg thuis in Osdorp: ik ken de scholen, het buurthuis, veel bewoners en weet precies wat er allemaal gaande is.”
Wat is het leukste dat je hebt opgezet? “Het is zoveel wat ik de afgelopen vier jaar heb gedaan, dat ik het niet eens meer allemaal precies weet. Maar de Meidenclub die ik met mijn huisgenoot opzette, is wel een hoogtepunt. Pubers raken vaak uit beeld. Als ze naar de middelbare school gaan, vinden ze het buurthuis niet zo stoer meer. De activiteiten zijn meestal voor wat jongere kinderen. Om tegemoet te komen aan de nogal zoekende, onzekere pubermeiden, hebben wij een Meidenclub opgezet. Zo kwam er een deskundige vertellen over misbruik en mishandeling en we deden een training tegen pesten. Er ontstaan dan heel mooie gesprekken, de meiden onderling krijgen een sterke band. “VoorUit geeft je veel verantwoordelijkheid en ruimte, waardoor je kunt opzetten wat je wilt. En als het dan een succes is, ben ik trots.”
23 jaar Vierdejaars pedagogische wetenschappen 2016-heden Lerarenopleiding basisschoolonderwijs, hogeschool Ipabo 2015-heden Wijkcoördinator Osdorp de Punt, VoorUit 2013-2015 Medewerker Osdorp de Reimerswaalbuurt, VoorUit
Ben of ken jij ook een student of promovendus die zich inzet voor de maatschappij? Mail naar redactie.advalvas@vu.nl.
7
Nascheiding plastic beter voor milieu en portemonnee Het levert veel voordelen op als het huisvuil pas in de afvalcentrale wordt ontdaan van bruikbare materialen. DOOR RAYMOND GRADUS ILLUSTRATIE BAS VAN DER SCHOT
D
e Europese Commissie wil dat Europeanen in 2030 65 procent van hun afval recyclen. Dat is nu nog 32 procent. Ook voor Nederland ligt er nog een flinke opgave. In 2012 recycleden gemeenten 48 procent van het huishoudelijk afval. Zij zijn dan ook volop bezig met het ontwikkelen van plannen. Bijna alle aandacht gaat uit naar hoe gemeenten hun burgers kunnen aanzetten tot het beter scheiden van afval. Omgekeerd inzamelen, afvalcoaches, vijf of soms zes containers en een app die helpt bij het vinden van de juiste bak. Mijn stelling is dat er veel meer attentie moet uitgaan naar nascheiding, waarbij het huisvuil pas in de afvalcentrale wordt ontdaan van herbruikbare materialen. Uit onderzoek door een Rotterdamse collega en mij blijkt dat gemeenten die bronscheiding hanteren aanzienlijk minder kilo’s gescheiden plastic afval per inwoner ophalen. Bij nascheiding komen er steeds betere (infrarood)technieken beschikbaar, die meer plastic uit het restafval halen. Op basis van data uit 2014 levert nascheiding een voordeel op van 8,5 kilogram plastic afval per persoon. Als we bronscheiding combineren met beprijzing van restafval én het aan de voordeur ophalen is een voordeel van 7,5 kilogram haalbaar, maar we moeten ons wel
8
realiseren dat dit gepaard gaat met zeer hoge kosten. Voor één ton gerecycled plastic ontvangt een gemeente bijna 700 euro, dat bedrag is gebaseerd op de geschatte kosten die gemeenten maken voor het aan de voordeur ophalen van plastic afval en een infrastructuur van centrale ophaalpunten. Op basis daarvan kun je berekenen dat de kosteneffectiviteit van kunststofrecycling — in termen van kosten per ton CO2-reductie — laag is vergeleken met het terugwinnen van energie uit kunststof. Een besparing van één ton CO2 door middel van kunststofrecycling uit huishoudelijk afval kostte in 2015 178 euro. Fors hoger dan andere alternatieven om CO2 te besparen. Met andere woorden als we hetzelfde geld aan windenergie of het afvangen van CO2 zouden besteden, kunnen we veel meer CO2 besparen. Betekent dit dan dat we moeten ophouden met het scheiden van plastic? Ik denk van niet, maar goedkopere en effectievere alternatieven zoals nascheiding verdienen zeker overweging. Interessant is een recente afspraak voor een nascheidingsinstallatie in Amsterdam, waartegen een (fors) lagere vergoeding voortaan plastic wordt gescheiden. Een vaak gehoord argument tegen nascheiding is dat het mensen niet aanzet tot een ander koopgedrag. Zo
zouden we bij de aankoop er al rekening mee houden dat we straks iets moeten scheiden. Ook hier kan onderzoek uitkomst bieden. Uit internationaal onderzoek blijkt dat sociaal-culturele factoren, zoals het aantal hoger-opgeleiden, daarbij doorslaggevender zijn, terwijl externe prikkels er amper toe doen. Het beleid, zowel nationaal als in Europa, is sterk op bronscheiding gericht. Zeker voor plastic is dat jammer, ook omdat de
nr 16 — 5 april 2017
ADVALVAS
opinie
wisselcolumn
Zeg me je score, en ik vertel wie je bent
Marc Schuilenburg universitair docent aan de afdeling Strafrecht en Criminologie
O Raymond Gradus is hoogleraar bestuur en economie aan de economische faculteit. Reageren? Mail naar redactie.advalvas@vu.nl. ADVALVAS
nr 16 — 5 april 2017
foto Yvonne Compier
consument via een opslag op de boodschappen met plastic verpakkingsmateriaal deze hogere kosten betaalt, terwijl daar geen hogere milieuwinst tegenover staat. Willen we de afspraken in Europa halen en sommigen willen zelfs nog meer, dan moet dit beleid op de helling.
Het Chinese systeem dat zijn ingezetemdat ik afgelopen week nen objectiveert en rangschikt in A-, B-, als een zombie op de bank C- of D-burgers klinkt orwelliaans, maar lag, had ik tijd om alle de strategie van puntentoekenning afleveringen van de Britse vormt ook de basis van onze neoliberale sciencefictionserie Black samenleving. Ze is alleen verpakt in Mirror te kijken. Die titel een ander jasje. Bedrijven als Facebook, verwijst naar het scherm Amazon en Google verzamelen zoveel van je tv of mobiel dat als een zwarte mogelijk informatie van personen spiegel dient. Het derde deel van de serie om daarop vervolgens opent met een aflevering invloed uit te oefenen waarin een jonge vrouw via gerichte advertenties. geobsedeerd is door haar In dit nieuwe stadium sociale rating. Die is gebaHet tijdig van het kapitalisme, seerd op beoordelingen aflossen van je het ‘surveillance kapidoor andere personen op banklening leidt talisme’, draait alles om een schaal van één tot vijf. tot bonuspunten consumentenscores en Sociaal wenselijk gedrag daarmee de toegang leidt tot een hogere rating. tot digitale platforms. Wil je luxe wonen of dineVolgens World Privacy ren in de betere restauForum zijn er duizenden rants, moet je minstens consumentenscores. Met een 4,5 scoren. een bankrekening heb je Het fenomeen van er een. Koop je een vliegticket, hetzelfpersoonlijke scores is recentelijk veel aan de. Op Rate My Professor kun je docende orde. Zo werkt China aan een ‘sociaal kredietsysteem’ dat iedereen voorziet van ten scoren. Ene Robert Campbell scoort een 3,5. Het is een ‘terrifying, strange, een burgerscore. Details over de precieze psychotic man’, zegt het commentaar. werking van de kredietscores zijn nog Terwijl ik Black Mirror kijk, vraag ik vaag. Wel is duidelijk dat punten worden me af of het iemand iets uitmaakt of afgetrokken voor zaken als gokken en het we door burgers, de Chinese overheid hebben van een strafblad. Daarentegen of het bedrijfsleven worden gescoord. leidt het tijdig aflossen van je banklening Waarschijnlijk niet. We leven niet tot bonuspunten. Ook in China heeft een voor niets in een cultuur van likes en lage burgerscore verstrekkende gevolgen. smileys. Personen kunnen van bepaalde banen worden uitgesloten en krijgen beperkt toegang tot internet. Reageren? Mail naar redactie.advalvas@vu.nl.
9
Methodologie
De nulhypothese is veel te belangrijk geworden in de wetenschap, vindt methodoloog Michiel de Boer. Er zijn betere toetsen, maar die gebruikt bijna niemand.
Hou eens op met die nulhypothese Indirect bewijs Maar in de praktijk is er nogal wat af te dingen op deze manier van toetsen, zegt Michiel de Boer, methodoloog bij gezondheidswetenschappen. Samen met collega’s diende hij een onderzoeksvoorstel e nulhypothesetoets is een in bij het programma ‘Bevorderen van van de meest gebruikte verantwoorde onderzoekspraktijken’ van statistische methoden onderzoeksfinancier ZonMw. De Boer wil om iets aan te tonen in onderzoeken waarom wetenschappers zo de wetenschap. Het is dé hangen aan deze manier van toetsen en standaardtest bij sociale hoe je betere alternatieven zou kunnen wetenschappers, levensweinvoeren. tenschappers en anderen die empirisch Wat is er dan mis met die onderzoek doen, oftewel nulhypothese? De Boers gegevens verzamelen belangrijkste bezwaar is in de echte wereld om Subsidiedat de manier van bewijdaar wetenschappelijke verstrekkers en zen indirect is. “Je hebt uitspraken over te kunnen tijdschriften eisen een theorie over iets in doen. een nulhypothese- de werkelijkheid, maar De nulhypothesetoets zou toets in plaats van de kans de betrouwbaarheid van uit te rekenen dat die een hypothese weergeven: theorie waar is, reken de kans dat de hypothese je de kans uit dat je je inderdaad uit de verzaonderzoeksgegevens zou melde data is af te leiden, hebben gevonden als er en dat er dus geen sprake geen verband zou zijn”, vat De Boer is van toeval. Deze kans wordt uitgeresamen. kend in de zogeheten p-waarde. En die “Maar zo heb je nog steeds niet écht iets p-waarden zijn een eigen leven gaan leiden. Inmiddels zijn ze een must gewor- verklaard. Je hebt alleen vastgesteld dat de kans dat de data door toeval zo den voor wetenschappers; zonder oververdeeld zijn, heel klein is.” Is dit een tuigende p-waarden geen publicaties en bezwaar? Waarom telt indirect bewijs zonder nulhypothesetoets geen subsidie.
DOOR WELMOED VISSER FOTO YVONNE COMPIER
D 10
Pogingen tot betere wetenschap > De wetenschap heeft veel kritiek over zich heen gekregen. In sommige gevallen leek het meer te gaan om een partijtje wetenschappers bashen van het niveau wetenschap-is-ookmaar-een-mening, maar andere kritiek snijdt meer hout. > Het artikel ‘Why most research findings are false’ uit 2005 van de epidemioloog John Ioannidis in PLOS Medicine ontketende een storm van discussie. Hierin is de belangrijkste stelling dat de kans op het vinden van nietbestaande verbanden veel groter is dan veel wetenschappers aannemen, precies wat VU-methodoloog Michiel de Boer ook beweert. Met name in de biomedische wetenschappen is het probleem groot, en blijken verbanden vaak niet herhaalbaar. > Psycholoog David Trafimov is een van de grootste critici van de gangbare manier van statistisch toetsen. Hij is redacteur van het tijdschrift Basic and Applied Social Psychology, waarin p-waarden zelfs helemaal verboden zijn. Trafimov werkt overigens mee aan De Boers onderzoek. > Onderzoeksfinancier ZonMw heeft een subsidieprogramma voor onderzoek dat de wetenschap zelf moet verbeteren: ‘Bevorderen van verantwoorde onderzoekspraktijken’. > Acht projecten zijn onlangs gehonoreerd in dit programma, waaronder twee van de VU. Naast het nulhypothese-onderzoek van De Boer kreeg ook het onderzoek van psychologiehoogleraar Pim Cuijpers subsidie. Hij onderzoekt in hoeverre het geloof van de behandelaar in een bepaalde vorm van therapie de onderzoeksresultaten naar deze therapie beïnvloedt. nr 16 — 5 april 2017
ADVALVAS
wetenschap
Nulhypothese voor dummies > Bij de nulhypothesetoets toon je aan dat er iets aan de hand is, juist door de kans te berekenen op je gevonden data als er in werkelijkheid niets aan de hand zou zijn. Je wilt bijvoorbeeld weten of er een verband is tussen hoeveel uren mensen slapen en hoe gelukkig ze zich voelen. Je veronderstelt dat mensen die heel weinig slapen, of heel veel, zich minder gelukkig voelen dan mensen die een gemiddeld aantal uren slapen. > De nulhypothese is dan dat er geen verschil in geluksgevoel is tussen mensen die veel, gemiddeld of weinig slapen. > De steekproef die je hebt genomen, is een van de oneindige hoeveelheid steekproeven die je had kunnen nemen. Als het zo is dat er geen verband is tussen slaapduur en geluksgevoel, dan zou je in alle mogelijke steekproeven die je kunt nemen vaak geen verband vinden, of een zwak verband. De mogelijke steekproeven verdelen zich dan rond de nullijn, en de meeste zullen dichtbij deze lijn liggen. > De kans dat je per toeval een steekproef met wel sterk verband vindt, ver van die nullijn af dus, is heel klein. Als onze steekproef nu wel in dat buitengebied valt, dan is de kans dus klein dat er niets aan de hand is. > Vaak wordt er een kritische grens gesteld van vijf procent. Dit is de zogeheten p-waarde. Als onze steekproef in de vijf procent van mogelijke steekproeven valt die het verst van de nullijn af liggen, mag je, volgens de gevestigde wetenschap, concluderen dat de hypothese (dat er een relatie is tussen geluksgevoel en slaapduur) waar is. 1 - p = 95%
p
Michiel de Boer: ‘Wetenschappers toetsen zo omdat iedereen dat doet’ ADVALVAS
nr 16 — 5 april 2017
p
0 De grafiek laat de waarschijnlijkheid zien van het voorkomen van alle mogelijke steekproeven als er geen verband is (de nulhypothese). Als de onderzochte steekproef in het rode gebied valt (p), dan is de kans daarop zonder dat er een verband is zo klein (<5%), dat wordt aangenomen dat er wel een verband is. 11
Methodologie
niet als bewijs? De Boer: “Vooral in relatief nieuwe wetenschapsgebieden waarvan we nog weinig weten, is er wel een bezwaar. Je kunt niet nagaan of het gevonden verband logisch is, of het in overeenstemming is met andere kennis omdat die er nog weinig is. De kans dat je dan verbanden vindt die later onzin blijken te zijn, is groter dan de nulhypothesetoets suggereert.” Is dat een reden waarom veel onderzoek in bijvoorbeeld de genetica niet repliceerbaar is, ofwel dat er bij herhaling niet dezelfde verbanden worden gevonden? De Boer: “Dat speelt inderdaad mee. De genetica is een relatief nieuw vakgebied en zeker een paar jaar geleden was de kennis gering, dan loop je de kans dat je verbanden vindt die later toch geen verbanden blijken te zijn.”
Te veel een geloof
bijvoorbeeld wordt bestaande kennis meegewogen. Daarbij telt het dus mee als Waarom wetenschappers dan toch zo vasthouden aan deze manier van toetsen? een verband in dezelfde richting wijst als eerder onderzoek. “Het belangrijkst is om Precies dat wil De Boer onderzoeken altijd je gezonde verstand door gezondheidswete gebruiken en niet tenschappers hierover te blind te vertrouwen op de ondervragen en later met ‘Er zijn wel uitkomsten van statistikleine groepjes door te degelijk betere sche tests”, aldus De Boer. praten over alternatieven. tests’ “Is het gevonden verband “Wetenschappers stellogisch? Is het logisch dat len zich die vraag vaak de variabelen inderdaad niet. Ze toetsen zo omdat iets met elkaar te maken iedereen het doet, omdat hebben, of is het verband redacties van tijdschriften per toeval uit je data erom vragen en omdat gerold? Als je de nulhysubsidieverstrekkers een pothesetoets kritisch nulhypothesetoets eisen.” gebruikt, is er niet zoveel mis mee. Maar Er zijn wel degelijk betere tests, zegt De in de huidige wetenschap is die toets te Boer. Alleen zijn die iets moeilijker uit veel een geloof geworden.” te voeren. In de bayesiaanse statistiek advertentie
WEAPON OF MASS DESTRUCTION
This toy gun might kill more people than a real gun. Simply because it’s made of plastic. It will end up as waste in our oceans. Where it degrades in small particles and ends up in our food chain. This way poison enters our body on a daily basis. We must reduce now or suffer later.
12
nr 16 — 5 april 2017
ADVALVAS
ingezonden mededeling
colofon
Advalvas pauzedebat Verkiezingen studentenraad
3 lijsttrekkers | 3 stellingen | 3 kwartier Universiteitspartij | Bètapartij | Verenigingen United
Alle masters moeten selecteren aan de poort ❏ ja ❏ nee Trots bereik je met goed onderwijs, niet met VU-vlaggen en -truien ❏ ja ❏ nee Alle studenten moeten een maatschappelijke stage doen ❏ ja ❏ nee
donderdag 6 april 12.45–13.30 uur centrale hal hoofdgebouw ADVALVAS
nr 16 — 5 april 2017
onafhankelijk magazine van de Vrije Universiteit www.advalvas.vu.nl
Redactieadres De Boelelaan 1105 BelleVue, Kamer 1H-43 1081 HV Amsterdam redactie.advalvas@vu.nl Hoofdredacteur Marieke Schilp Redactie Floor Bal, Peter Breedveld, Dirk de Hoog, Marieke Kolkman, Welmoed Visser Eindredactie Win Castermans, Welmoed Visser Secretariaat Anna Jansen (020) 5985630 secretariaat.advalvas@vu.nl Basis Ontwerp Luis Mendo - GOOD Inc. Vormgeving Rob Bömer - rbbmr.nl Medewerkers Azouz, Joeke Berg, Yvonne Compier, Larissa van Dijk, Merlijn Draisma, Peter Gerritsen, Sanne Pieters, Dick Roodenburg (Griffioen), Lilian Roos, Lae Schäfer, Bas van der Schot, Peter Valckx Copyright HOP-kopij Hoger Onderwijs Persbureau, Amsterdam VU-advertenties zie secretariaat Commerciële advertenties Bureau Van Vliet (023) 5714745 Druk Opmeer drukkerij BV, Den Haag
Correcties > In Advalvas 15 werd in het kader ‘Giving Back’ (pag. 7) Ahold genoemd als een van de partnerbedrijven van de stichting Giving Back. Dat is niet correct. > De coverfoto van Advalvas 15 is niet gemaakt door Martijn Gijsbertsen, maar door Peter Valckx.
13
VIPs
De VU heeft als eerste universiteit van Nederland een bijzonder hoogleraar mediation: Dick Allewijn is per 1 april benoemd aan de faculteit Rechtsgeleerdheid. De bijzondere leerstoel is ingesteld door de Mediatorsfederatie Nederland en het Centrum voor Conflicthantering. Hoe verbeter je de democratie in de Nederlandse samenleving? De Volkskrant nodigde veel wetenschappers uit om ideeën aan te leveren. VU-duurzaamheidswetenschapper Aysem Mert had het beste idee volgens de jury: ‘Begin met democratischer werken op de werkvloer.’ Reinder Kuitert werd erelid van de Nederlandse Vereniging van Orthodontisten vanwege buitengewone verdiensten voor de specialistenopleiding dento-maxillaire orthopedie. Dit erelidmaatschap werd slechts vier keer eerder toegekend sinds de oprichting van de vereniging in 1962.
14
omicrongiota.gr
De Amerikaanse filosoof Judith Butler is eregast op de internationale VU-conferentie ‘Critical Theory in the Humanities’ (van 5 tot en met 7 april). Zij onderzoekt de processen van in- en uitsluiting van verschillende groepen in de samenleving.
Vechtscheiding minder erg
A
nders dan vaak wordt gedacht, zijn de gevolgen van een vechtscheiding voor kinderen relatief klein. Dat is de opmerkelijke conclusie van een onderzoek van de VU, de Universiteit Utrecht en de Academische
Werkplaats Kindermishandeling. Kinderen blijken veerkrachtiger dan vaak wordt verondersteld. Ondanks de scheiding kunnen kinderen een eigen wereld opbouwen waarin ze zichzelf kunnen zijn, controle hebben over wat er met hen gebeurt en trots kunnen zijn op wat ze bereiken. “Dat is bemoedigend en het lijkt belangrijk dat ouders, leerkrach-
Euroscepsis
A
mbtenaren van de Europese Commissie uit een Eurosceptisch land zijn Eurosceptischer dan die uit een pro-Europees land. Belgische ambtenaren zijn door de bank genomen pro-Europeser dan de Britse. Dat blijkt uit promotieonderzoek van politicoloog Bart Bes naar de rolopvattingen van ambtenaren van de Europese Commissie. Om de rolopvattingen van Commissieambtenaren te duiden, keek
Bes naar de potentiële invloed van nationale debatten waarin de EU politiek controversieel is geworden, oftewel ‘gepolitiseerd’. Commissieambtenaren blijken te reageren op de sterkte van anti-Europese gevoelens in hun thuisland. Volgens Bes legt dit wel een spanning bloot. Een Commissieambtenaar moet immers luisteren naar de burgers, maar tevens effectief beleid maken. Toch blijkt de politisering het beleidswerk van Commissie-ambtenaren maar weinig te beïnvloeden. (PB)
ten en professionals juist ook deze groep kinderen stimuleert zich te ontwikkelen in de dingen waar ze goed in zijn”, zegt Catrin Finkenauer, projectleider van het onderzoek. Wel is het zo dat kinderen van wie de ouders in een vechtscheiding verwikkeld raken, meer kans lopen op een posttraumatische stress-stoornis. (WV)
Korter zitten
A
ls ouderen dagelijks vaker actief uit hun stoel opstaan dan ze doorgaans doen, kunnen ze langer zelfstandig thuis wonen. Dat blijkt uit het proefschrift van bewegingswetenschapper Rob van Lummel, die hierop 30 maart promoveerde. Van Lummel testte een nieuwe methode met kleine sensoren rond het middel om in korte tijd het beweeggedrag te meten. Uit zijn resultaten blijkt onder meer dat betere fysieke capaciteit samenhangt met kortere zitperiodes en het vaker onderbreken van zitten. Dat zijn beide voorwaarden voor een actieve en onafhankelijke leefstijl. (PB)
nr 16 — 5 april 2017
ADVALVAS
onderzoeksnieuws
Incest breekt Sollicitatieband met God plicht
Hoe geïntegreerd is de autochtoon?
I
Zie proefschrift via tinyurl.com/Adrianabalk
Gouden recensies
11 Online hotelrecensies kunnen tot 11 procent meer omzet genereren.
G
oede online recensies leiden tot meer boekingen. En als je meer boekingen hebt, kun je de prijs van je kamers omhoog gooien, maar daar zit wel een grens aan. Want voor meer geld verwachten mensen ook meer. Wanneer hoteleigenaren hun prijzen aanpassen naar aanleiding van de feedback van klanten, kan dat leiden tot een fikse omzetstijging. Dat blijkt uit het onderzoek van wiskundige Dirk Sierag, die hierop 30 maart promoveerde. (WV)
Zie proefschrift via tinyurl.com/Dirksierag1 ADVALVAS
nr 16 — 5 april 2017
S
inds de sollicitatieplicht voor werklozen ingevoerd is, vinden meer oudere werklozen een baan. Dat blijkt uit het onderzoek waarop Marloes Lammers 22 maart bij de economische faculteit promoveerde. Het percentage pas ontslagen mannen tussen de 57,5 en 59,5 jaar dat binnen twee jaar weer een nieuwe baan vond, nam met zes procentpunten toe. Bij vrouwen was dat zelfs elf procent. “Het zou kunnen dat vrouwen zonder de sollicitatieplicht minder geneigd waren om verder te zoeken naar een baan. Vooral als ze kinderen hebben.” Tegelijktijdig steeg het aantal ouderen dat na ontslag de ziektewet inging met vier procent bij de mannen en negen procent bij de vrouwen. Lammers weet niet of ouderen een bestaande ziekte daarvoor gebruiken omdat ze geen zin in solliciteren hebben. Het kan ook zijn dat ze door de stress van het solliciteren ziek worden. (FB)
Zie proefschrift via tinyurl.com/ Marloeslammers
Polle Willemsen_27images.com
ncest werkt beschadigend op de relatie van het slachtoffer met God. Dat blijkt uit het onderzoek van Adriana Balk-van Rossum die de levensverhalen van 57 vrouwen met een incestervaring analyseerde. Zij promoveerde 27 maart hierop bij Godgeleerdheid. Balk-Van Rossum: “Deze slachtoffers verloren het gevoel van vertrouwen, veiligheid en Gods liefde. Klemmende vragen als waar was Hij en waarom deed Hij niets? versterkten de schade aan de relatie met God.” Bij de helft van deze groep was er sprake van uiteindelijk herstel van de relatie, bij de andere helft niet. (FB)
“Al dertig jaar doen we onderzoek naar de integratie van minderheden: werken ze? Sturen ze hun kinderen naar een diverse school? Hebben ze vrienden en sociale contacten buiten hun eigen groep? Maar voor autochtonen is dat nog nooit onderzocht, terwijl zij inmiddels in veel stadswijken een minderheid zijn. Bij hen zou je dus dezelfde vragen kunnen stellen. Dat gaan we doen in dit onderzoek. Steden verschillen in hun reactie op het diverser worden van de bevolking. In sommige steden, zoals Rotterdam en Antwerpen, reageert een deel van de autochtone bevolking door op (extreem-) rechtse partijen te stemmen. In andere steden, zoals Amsterdam, gebeurt dat veel minder. Waardoor komt dat? Speelt het een rol dat Rotterdam en Antwerpen havensteden zijn met van oorsprong een bevolking van wie een groot deel laagopgeleid is? In dat opzicht is Malmö interessant: ook een havenstad, maar hier wordt veel minder rechts gestemd. We gaan een aantal Europese steden vergelijken om te kijken of we verklaringen kunnen vinden.” (WV)
Maurice Crul is hoogleraar onderwijs en diversiteit aan de VU en hoogleraar sociologie aan de Erasmus Universiteit Rotterdam. Hij kreeg een ERC Advanced Grant van 2,5 miljoen euro om de integratie van autochtonen te onderzoeken. Lees ook het bericht op advalvas.vu.nl>nieuws> 28 maart
15
Reinier Gerritsen
In de grote steden zijn mensen van Nederlandse afkomst in de minderheid. Maurice Crul gaat onderzoeken hoe geïntegreerd zij zijn in de diverse samenleving.
Spelling
De jacht op de taalfouten
N
iet meer dan vijf fouten per pagina. Dat leek docent wijsbegeerte Jeroen de Ridder een schappelijke grens voor de tussentijdse opdracht die hij aan zijn derdejaars studenten gaf. “Ik zeg vooraf altijd dat dit mijn regel is. Het gaat mij om echte spelfouten, geen typefouten. Zelfs over een tussen-n of een verkeerd geplaatst streepje doe ik niet moeilijk.” Dat moest haalbaar zijn, dacht hij. Dat had hij verkeerd gedacht: een derde van zijn studenten kreeg een onvoldoende. Volgens hen was hij te streng. Eén student klaagde op het evaluatieformulier zelfs dat hij dankzij de docent geld aan een correctiebureau had moeten uitgeven. Het bracht de filosoof aan het twijfelen. Maakt hij het zijn studenten nou zo moeilijk?
Taalbeugel werkt niet
Docenten worstelen met hun eisen aan de taalvaardigheid van studenten. Welke fouten tel je mee? Wanneer geef je een onvoldoende? DOOR FLOOR BAL ILLUSTRATIE MERLIJN DRAISMA
16
Volgens de nota Taalbeleid uit 2008 is De Ridder juist te toegeeflijk. Er mogen in een werkstuk niet meer dan drie spel- of tikfouten per pagina of tien fouten in totaal in staan. Anders kan het stuk niet door de ‘taalbeugel’. Slechte spellers krijgen in dat geval het document ongecorrigeerd terug. Wie hetzelfde stuk drie keer met te veel fouten inlevert, krijgt een onvoldoende. Het gaat hierbij om taal- en tikfouten die door de spellingscontrole van Word eruitgehaald kunnen worden, fouten in de werkwoordspelling én fouten in het aan elkaar schrijven van woorden. De taalbeugel was bedoeld als beleidsmatige ondersteuning voor docenten die onverzorgd taalgebruik niet willen tolereren. Zij konden ook een speciale sticker op het werk van de student plakken: “Dit kan niet door de taalbeugel.” In de praktijk blijkt dat de taalbeugel bijna niet gebruikt wordt. Hoewel de richtlijn strenger is dan De Ridder zelf, heeft hij niet zoveel aan de nota. Aan het tussentijds teruggeven van opdrachten doet hij niet. “De collegereeks duurt negen weken. Dan heb ik niet veel tijd om het nog eens terug te sturen. Vooral als ik de opdracht in de week erna wil bespreken. Ik denk niet dat de oplossing erin ligt dat er meer beleid komt. Als elke docent het een beetje in de gaten houdt, kan ik me niet voorstellen dat ze in het derde jaar nog zoveel fouten maken.”
nr 16 — 5 april 2017
ADVALVAS
onderwijs
Eisen aangescherpt Ook docent antropologie Peter Versteeg schrok toen hij drie jaar geleden voor het eerst papers van studenten onder ogen kreeg. “Ik dacht dat als ik vooraf zou zeggen dat ze serieus naar hun taalgebruik moesten kijken, ze dat wel zouden doen. Dat bleek niet zo te zijn.” Sinds die tijd heeft hij zijn eisen op het gebied van spelling aangescherpt. Erg belangrijk: dat maakt hij zijn studenten voorafgaand aan het college ook duidelijk. Hij is niet de enige, zijn mededocenten stellen dezelfde eisen. Versteeg leest papers die voor de deadline worden ingeleverd door op slordigheden en fouten. “Als dat er veel zijn, stuur ik het terug met de opmerking dat ze er meer tijd aan moeten besteden.” Studenten die tot de deadline wachten met inleveren, krijgen in zo’n geval meteen een onvoldoende. Hij is strenger op slordigheden dan op spelfouten. “Slordigheid moet je afstraffen. Een typo zie je meteen als je de tekst even doorleest. Het corrigeren van je eigen teksten is een onderdeel van de werkhouding die je moet aanleren.” Hij is coulanter naar studenten die moeite met de spellingsregels hebben. “Iemand die echt niet kan spellen, moet je eerder bemoedigend en ondersteunend benaderen.” Het verbaast hem dat studenten die de taaltoets gehaald hebben, toch spellingsfouten blijven maken. “Ik zie geen effect van de toets, d/t-fouten zie ik nog steeds vaak voorbij komen. Het kan natuurlijk wel dat studenten vroeger nog slechter spelden.”
Bedoeling raden “Drie spelfouten per pagina? Zelfs stageverslagen die nu een tien krijgen, zouden in dat geval onvoldoende zijn.” Juniordocent biologie Andrea Jessen kijkt op van de taalbeugeleis. Ze staat bij die studie bekend als een strenge docent op het gebied van taalvaardigheid. Hoewel ze elke spelfout ziet staan, vindt ze correcte spelling en grammatica niet het belangrijkste bij de teksten die ze beoordeelt. De structuur is belangrijker. “Je bent als bioloog onderdeel van een voortschrijdend wetenschappelijk proces. Je onderzoek is pas relevant als je daar goed over kunt communiceren. Om dat te doen, moet je heldere zinnen kunnen schrijven. Anders begrijpen anderen niet wat je bedoelt.” Met haar studenten heeft ze de volgende
ADVALVAS
nr 16 — 5 april 2017
17
Spelling
“Bij wiskunde is logisch redeneren het belangrijkste. We zijn streng op mensen die niet helder schrijven en rare zinsconstructies maken. Bijvoorbeeld als op elkaar volgende zinnen niets met elkaar te maken hebben. Taal is voor ons wel degelijk van belang. Je moet als wiskundige precies formuleren.” Maar van dt-fouten ligt Van den Berg niet wakker. “Later in de studie moeten ze alles in het Engels inleveren. Dan kom je ze vanzelf niet meer tegen.”
Al zenuwachtig genoeg
14 procent eerstejaars haalt taaltoets niet > Na berichten dat studenten steeds slechter gingen spellen, liet het college van bestuur in 2007 onderzoeken hoe het met de taalvaardigheid van de eigen studenten stond. > De resultaten vielen flink tegen. Daarom voerde de VU als eerste Nederlandse universiteit in 2008 een verplichte taaltoets voor studenten in. > Elk jaar maken de eerstejaars in het najaar een online test. Wie minder dan zeventig procent van de vragen goed heeft, moet een bijspijkercursus volgen. Dat is al jaren ongeveer veertien procent van de eerstejaars. > De toets draait niet alleen om spelling. Ook de grammatica, interpunctie en woordvolgorde worden getest. Net als de woordenschat van studenten. > Omdat veel colleges en literatuur in het Engels worden gegeven, vroeg de studentenraad van Sociale Wetenschappen onlangs om een taaltoets Engels voor eerstejaars. Mogelijk start in september een pilot. 18
afspraak: als Jessen de tekst niet begrijpt, gaat het terug. “Als ik naar hun bedoeling moet gaan raden, kan ik het stuk niet meer objectief beoordelen.” In dat geval krijgt de student de kans om het te herschrijven. Taalgebruik is sowieso maar een van de onderdelen waarop de tekst beoordeeld wordt. “Dat zou ook niet eerlijk zijn. Ik zie elke taalfout, maar ik heb ook collega’s voor wie Nederlands een tweede taal is. Die kunnen niet eens zo streng zijn.”
Rare zinsconstructies
Al hanteren ze alle vier andere regels, toch vinden de docenten van de verschillende opleidingen allemaal dat docenten niet alleen naar de inhoud van de tekst moeten kijken, maar ook naar spelling en grammatica. Dat hoort volgens hen bij een academische opleiding. Filosoof Jeroen de Ridder: “Als we op de universiteit niet op taalgebruik letten, hebben we straks allemaal hoogopgeleiden die niet eens een A4’tje kunnen volschrijven zonder dat er fouten in staan.” “Spelfouten zijn erg, omdat je met een tekst vol fouten als wetenschapper minder serieus genomen wordt”, zegt hoogleraar wiskunde Jan Bouwe van den Berg. “Vandaar dat we dat vak ook in het programma van het eerste jaar hebben.” Niet al het werk van studenten wordt door de docenten op spelfouten beoordeeld. Bij tentamens mogen studenten naar hartenlust fouten maken. Omdat studenten dan al zenuwachtig genoeg zijn. Omdat ze toch al tijdnood hebben. En om een heel pragmatische reden. Antropoloog Peter Versteeg: “Dat zou me gewoon te veel nakijkwerk kosten.”
Wiskundehoogleraar Jan Bouwe van den Berg is nog wat minder streng: “Als er in een paper heel veel spelfouten staan, levert dat geen onvoldoende op.” Hij gaf voorheen in het eerste jaar een vak dat breder is dan wiskunde alleen, bedoeld om de academische vaardigheden van studenten te verbeteren. Hoewel zijn collega’s en hij spelfouten aankruisen, is foutloos spellen niet de doorslaggevende factor bij de beoordeling van een paper. Wat dan wel?
nr 16 — 5 april 2017
ADVALVAS
Jacintha Ellers hoogleraar evolutionaire ecologie
opinie
‘Elke afdeling zou een officemanager moeten hebben’ De invoering van telkens nieuwe slechtwerkende systemen kost te veel tijd van wetenschappers, vindt hoogleraar Ellers.
n uw column in de vorige Advalvas riep u op tot academische ongehoorzaamheid. Waarom? “Zoals een collega van mij zei: Er wordt heel veel van ons gevraagd, maar er wordt niets aan ons gevraagd. Er worden telkens nieuwe systemen, zoals researchportal Pure, ingevoerd waar fouten in zitten. Als zo’n programma getest wordt, blijkt al dat het niet werkt. Toch komt het er. Er lijkt niemand achter de knoppen te zitten die zo’n besluit dan tegenhoudt.” U levert jaargesprekken en declaraties liever op papier in? “Nee, ik ben niet tegen systemen. We zijn hier allemaal hoogopgeleid. Als er een nieuw programma komt, moeten we dat kunnen leren. Het gaat erom dat al die systemen zoveel fouten hebben. Ik durf niet bij te houden hoeveel tijd ik kwijt ben aan het invoeren en corrigeren van informatie in programma’s als eHRM en SAP. Laatst was ik nog een halve dag kwijt aan het controleren van de lijst van de onderwijsuren van de hele afdeling. Als het systeem goed zou werken, zou dat veel sneller gaan.”
ADVALVAS
nr 16 — 5 april 2017
Yvonne Compier
I
DOOR FLOOR BAL
Hebt u veel reacties gehad op uw oproep? “Zeker, iemand vroeg me al of ik serieus was. Die wilde met de hele afdeling mee in actie komen. Al die tijd die je hieraan als wetenschapper besteedt, gaat ten koste van de research-
Skypen Alle VU-medewerkers bellen voor het einde van het jaar met Skype for Business. Het gaat hierbij niet om videobellen, maar om bellen via een toestel dat aangesloten is op de computer. Gewoon met een hoorn of met een headset. Ellers noemt de invoering van Skype als voorbeeld van een nieuw systeem waar niemand om gevraagd heeft: “Wat gebeurt er als het internet eruit ligt? Dan kun je niet eens de helpdesk voor ondersteuning bellen!”
output. Dit is een frustratie die door veel wetenschappers gedeeld wordt.” Die systemen zijn gekomen omdat er op het ondersteunend personeel bezuinigd moet worden. “Nu zit het duurbetaalde wetenschappelijk personeel werk te doen dat veel beter door een goedkopere kracht gedaan kan worden. Dat is een enorme kostenpost die niet zichtbaar is op het budget van het college van bestuur. Het liefst zou ik gewoon per afdeling een officemanager hebben die dat werk doet. Dan ziet de verhouding wetenschappelijk/ondersteunend personeel er op papier misschien minder goed uit, maar uiteindelijk bespaar je geld en energie.”
En nu? Actie! Actie! Actie? “Polarisatie is niet constructief. Al zou het mooi zijn als er een kleine symbolische actie zou komen. Licht verzet van de wetenschappers. Zodat het college van bestuur merkt dat mensen hier tegenaan lopen. Alleen: dan moet ik dat ook organiseren. En daar heb ik eigenlijk geen tijd voor.”
Jacintha Ellers
Reageren? Mail naar redactie.advalvas@vu.nl.
19
Vwo-scholieren
In het Pre-University College maken vwo-leerlingen in intensieve colleges alvast kennis met het leven aan de VU. Reportage van een masterclass rechten.
‘In het echt ben ik ook graag de baas’ waardelijke opzet, noodweer, zwijgrecht en meineed. DOOR PETER BREEDVELD De scholieren hebben honderd vragen, en FOTO PETER VALCKX ze zijn zeer vindingrijk. “Stel dat je met iemand aan het vechten bent en je hebt de dag daarvoor geroepen: ik maak hem ocent strafrecht Eline van helemaal kapot, is dat dan met voorbePoecke heeft een rechtdachten rade?” Van Poecke vindt dat een banktoga meegenomen moeilijke; het hangt af van de omstannaar haar college, met een digheden. “Stel dat je in de klas van een witte bef. Haar studenten, afstand een grote schaar in de prullenallemaal vwo-scholieren bak wilt gooien maar die per ongeluk uit de bovenbouw, mogen in iemands hoofd gooit, waardoor die die even aantrekken en maken foto’s sterft. Is dat dan doodslag of dood door van elkaar met hun telefoons. Gebeurt schuld?” Van Poecke denkt dat je dan, er er iets met ze als ze die toga aanhebben? onder andere van uitgaande dat het in Voelen ze zich er anders door? “Nee”, zegt een meisje, “het voelt gewoon als een een drukke klas is, “in de richting komt van doodslag met voorwaardelijke opzet.” verkleedpartijtje.” De zestienjarige Farhana Mahabali, In de rechtszaal verander je wel degelijk die vwo-5 doet op het als je een toga aanhebt, Sint Ignatius College in legt Van Poecke uit. Die wilde eerst symboliseert dat je wars Hun uitspraak zit Amsterdam, beslist geneeskunde gaan van ijdelheid bent. Dat je opmerkelijk dicht studeren, maar door daar dus staat als instrubij het vonnis dat deze masterclass rechment van de rechtsstaat, daadwerkelijk is ten, die overigens haar niet gehinderd door geveld tweede keuze is omdat ze geldingsdrang of zoiets. werd uitgeloot voor een De vwo’ers worden in masterclass geneeskunde groepjes verdeeld en (over een goede voorbemoeten als advocaten, reiding op de universiteit gesproken!), aanklagers en rechters een bestaande is ze gaan twijfelen. “Ook door de lessen rechtszaak voorbereiden en behandelen. maatschappijleer op school ging ik me al Maar eerst legt Van Poecke ze een aantal interesseren voor de rechtsstaat en voor principes uit. Over het verschil tussen recht en hoe het precies werkt met wetten moord en doodslag en dood door schuld, en regels.” en wat met voorbedachten rade is, voor-
D 20
In coma geschopt Mahabali’s droom was altijd kinderarts worden, maar nu ziet ze zichzelf ook wel als advocaat. Niet als rechter, “want ik zou het ontzettend moeilijk vinden om het juiste besluit te nemen.” Het Pre-University College, waar de leerlingen vrijwillig aan deelnemen, is een groot succes. Er doen 23 scholen mee en er is plaats voor 250 leerlingen, maar dit jaar hebben zich 280 leerlingen ingeschreven. Ze moeten dan wel bij elke
nr 16 — 5 april 2017
ADVALVAS
ONDERWIJS
In het midden, zwaaiend met twee wetboeken, docent Eline van Poecke
jongen die in coma wordt masterclass aanwezig zijn geschopt door een groep en die masterclasses zijn Farhana is door jongeren, een waargebehoorlijk pittig: ze duren deze masterclass beurde zaak. Waarna twee elk drie uur, waarin ze gaan twijfelen over teams als advocaat van eerst een berg kennis te geneeskunde twee hoofddaders moeten verstouwen krijgen die ze optreden, een team als meteen moeten omzetten officier van justitie en een in een praktijkoefening. team als rechters. Voor de vwo’ers die de Het team dat een van de daders verdedigt masterclass van Van Poecke bijwonen, betekent dat dat ze eerst een nogal schok- die de fictieve naam Alex krijgt, laat bij de voorbereiding meteen zien al veel van het kend filmpje te zien krijgen: van een
ADVALVAS
nr 16 — 5 april 2017
college te hebben opgestoken. Ze maken er een probleem van dat de camerabeelden van de mishandeling door de politie zijn vrijgegeven, zonder dat de daders de kans hebben gekregen zich uit eigen vrije wil bij de politie te melden. Het is dus een ongerechtvaardigde inbreuk op hun privacy. Omaima Abdelrahman van het Amsterdamse Calandlyceum zoekt het op op haar telefoon. Bovendien, betogen ze, was hun cliënt onder invloed van drank en werd hij opgehitst door de andere jongens.
21
Vwo-scholieren
Even voorproeven Het Pre-University College maakt de overgang van school naar universiteit minder schokkend.
V Leven lang boeten
volgens het jeugdstrafrecht. Maar hun straf duurt voort omdat de beelden van Ze spelen nog even met de gedachte om de mishandeling al vroeg door de politie de andere hoofddader, Bram, te laten zijn vrijgegeven en verder verspreid door opdraaien voor de mishandeling. Die GeenStijl, waarna de omroep Powned schopte het eerst, ging weer weg en achter ze aan ging en ze nu voor eeuwig kwam weer terug toen Alex nog een keer met hun gezicht en naam en toenaam op schopte. Bram heeft ook de laatste schop het internet prijken. gegeven. Maar hun geweten speelt op: Denk daar niet te licht over, waarschuwt “Wel erg dat we nu superveel op Bram Van Poecke. “Je hoeft geen medelijden schuiven”, zegt Lisa Groot van het Martimet ze te hebben, maar ze moeten nu nus College in Grootebroek. Thijs Perlee hun leven lang boeten voor die ene van het Amsterdamse Barlaeus Gymnasium wijst erop dat het feit dat Alex onder verkeerde beslissing die ze op hun zeventiende hebben genomen.” Aan de andere invloed was, niet strafverlichtend maar kant moet het slachtoffer ook zijn leven strafverzwarend werkt, zeker gezien Alex lang verder met de gevolgen van de minderjarig is. afschuwelijke mishandeling. Dan spelen ze de rechtszaak. De officier van justitie, die moeiteloos een aantal wetsartikelen Meer vrijheid opsomt, eist tien jaar voorzitter van de Ze hebben honderd De omdat hij Alex en Bram rechtbank, Imani Inge vragen en zijn zeer van het Amsterdamse volgens het volwassenenvindingrijk strafrecht wil behandelen, Pieter Nieuwland College, de advocaten van Alex wil later echt rechter pleiten voor negen maanworden. “Omdat je dan den, die van Bram voor iemand bent die autoriteit twee jaar en behandeling. uitstraalt”, zegt ze. “En De rechters, van wie de mag beslissen wat er moet voorzitter Van Poeckes gebeuren. In het echt ben toga heeft aangetrokken, vonnissen na ik ook graag de baas.” een korte schorsing uiteindelijk negen De vwo’ers kijken uit naar hun studie maanden voor Bram en een jaar voor aan de universiteit. “Meer vrijheid”, Alex, die ook alle ziekenhuiskosten voor zegt Heleen Koch van het Hilversumse het slachtoffer moeten betalen. Gemeentegymnasium. “Daar moet je mee Van Poecke vraagt of ze de zaak hebben leren omgaan”, zegt Nemo Groenendijk gegoogeld (dat hebben ze niet gedaan), van het Pieter Nieuwland College wijs. want de uitspraak zit opmerkelijk dicht Bas van ’t Hek, ook uit Hilversum, weet al bij het vonnis dat daadwerkelijk in zeker dat hij rechten wil gaan studeren. deze zaak is geveld. De jongens zijn er “Omdat het recht een manier is om de uiteindelijk met een relatief lichte straf vrede te bewaren door middel van regels afgekomen omdat ze zijn veroordeeld in plaats van met geweld.”
22
wo-leerlingen (16, 17 jaar) volgen vier masterclasses, verspreid over het hele jaar, in een vak dat hen interessant lijkt. Ze krijgen college, leren bronnenonderzoek doen, voeren een echt wetenschappelijk onderzoek uit, presenteren dat en aan het eind krijgen ze een certificaat. Ze kunnen kiezen uit tal van takken van wetenschap: economie, geografie, biologie, geneeskunde, geschiedenis, neurologie, enzovoort. “Doel is om vwo-leerlingen iets te leren over wetenschap en de universiteit”, zegt Loes Mulders, projectleider Pre-University College. “Zo worden ze geholpen om uiteindelijk een goede studiekeuze te maken en de kans op voortijdige uitval te verkleinen.” Dit project is een geesteskind van de vorige VU-rector Frank van der Duyn Schouten. “Hij benaderde de bestuurders van een aantal vwo’s die min of meer hofleveranciers van nieuwe VU-studenten zijn, om met hen te spreken over de aansluiting en de toekomst van de studenten op de arbeidsmarkt”, aldus Mulders. Het Pre-University College zorgt dat de overgang van school naar universiteit minder schokkend is door ze in een vroeg stadium al een gedegen voorbereiding te geven in de vorm van een echte academische cursus. Het helpt ze ook bij de afweging van hun studiekeuze. Behalve de masterclasses zijn er ook andere programma’s, zoals het ‘Profielwerkstuk’ waarin VU-studenten de leerlingen onder meer helpen goede onderzoeksvragen te stellen en brononderzoek te doen. En het programma ‘Be Prepared’ is voor scholieren uit vwo-5 die als eerste in hun gezin of familie een universitaire studie doen en dus niemand in hun omgeving hebben die ze wegwijs maakt in het academische leven. Alle programma’s zijn ontwikkeld in samenwerking met docenten van het voortgezet onderwijs, de VU en met VU-studenten.
nr 16 — 5 april 2017
ADVALVAS
ingezonden mededeling
E: usr@vu.nl | FB: StudentenraadVU | HG StudentenDOk, kamer OD-12
Er komt een belangrijke week aan. Van 10 tot en met 13 april kun je kiezen: wie laat jij opkomen voor je belangen? Elke student ontvangt een stemoproep per e-mail, met daarin een button die leidt naar de volgende drie kandidatenlijsten.
Universiteitspartij
Bètapartij
Verenigingen United
Voor een betrokken studentengemeenschap op een levendige, bedrijvige campus waar studenten samen bijdragen aan beter onderwijs en een sterker VU-gevoel!
Bèta gaat iedereen aan!
Wie kan de mening van studenten het beste vertegenwoordigen? Dat zijn studenten die tussen de studenten in staan, dus actieve studenten. Die vind je bij Verenigingen United!
1. Koen Voors masterstudent political science & masterstudent geschiedenis 2. Margriet ten Broecke bachelorstudent Griekse en Latijnse taal en cultuur 3. Nathanael Korfker bachelorstudent wijsbegeerte 4. Noortje Groot bachelorstudent bedrijfskunde 5. Selma van den Born bachelorstudent bedrijfskunde 6. Danny Hopman bachelorstudent bestuursen organisatiewetenschap 7. Ingrid de Graaff bachelorstudent economie en bedrijfseconomie 8. Leon Wils masterstudent human movement sciences & masterstudent oncology 9. Bart van Wijck bachelorstudent psychologie
1. I mke Hottentot bachelorstudent gezondheid en leven 2. Liz ten Bergen bachelorstudent gezondheid en leven 3. Y assine Daia bachelorstudent geneeskunde 4. I ris van Essen bachelorstudent aardwetenschappen 5. Mylène Martodihardjo bachelorstudent wiskunde 6. M aarten Duijn bachelorstudent bewegingswetenschappen 7. D irk Mulder bachelorstudent biomedische wetenschappen 8. J onas Besselink bachelorstudent science, business and innovation
1. Koen van Dijk bachelorstudent politicologie 2. Marc Lamain bachelorstudent theologie 3. Lise van der Veer bachelorstudent literatuur en samenleving 4. Dovan Koning bachelorstudent politicologie 5. Megan Engels masterstudent geneeskunde 6. Wouter Kroeze masterstudent rechtsgeleerdheid
De universitaire studentenraad is het medezeggenschapsorgaan van en voor studenten van de VU. De raad houdt zich vooral bezig met de kwaliteit en toegankelijkheid van het onderwijs en het studentenbeleid van de VU. De raad overlegt hierover geregeld met het college van bestuur.
Studentenraad
Wat wil de student? DOOR DIRK DE HOOG FOTO ROB BÖMER
Vlak voor de jaarlijkse verkiezingen voor de universitaire studentenraad vertellen USR-voorzitter Martijn Goosensen en -vicevoorzitter Amina Khelifi wat de drie belangrijkste resultaten van de raad tot nu zijn.
Bereikt 2. 1. Hogere vergoeding voor Er zijn weer verkiezingen student-bestuurders Amina: “Voor ons was het een belangrijk doel dat er dit jaar weer echte verkiezingen voor de studentenraad zouden zijn. Die gingen vorig jaar namelijk niet door omdat er te weinig kandidaten waren. Nu zijn er drie partijen met een eigen gezicht en 23 kandidaten voor de negen zetels. De huidige raad heeft geholpen dat die partijen en kandidaten er kwamen.” Martijn: “Het gaat natuurlijk niet om die verkiezingen op zich, maar die zijn wel een uiting van de betrokkenheid van studenten bij de universiteit. We proberen de kloof tussen de raad en onze achterban te verkleinen door bijvoorbeeld veel te overleggen met facultaire raden en verenigingen. Ook hebben we het studentenforum opgericht. Op de eerste bijeenkomst waren zestig studenten die inhoudelijk plannen gaan uitwerken om de campus te verlevendigen en te vergroenen, met onder meer een studentencafé en een VU-breed feest.”
24
Amina: “Wettelijk is het nu mogelijk om een jaar fulltime bestuurder van een studentenvereniging te zijn zonder collegegeld te hoeven betalen. Maar dan mag je geen onderwijs volgen. Na rijp beraad met de verenigingen vonden we dat niet zo’n goed idee en hebben we zelf een voorstel gemaakt, waarbij je studeren en besturen kunt combineren. Het komt erop neer dat de bestuursvergoeding omhoog gaat als compensatie voor het te betalen collegegeld.” Martijn: “De details van het plan moeten nog worden uitgewerkt, maar het college van bestuur staat achter onze uitgangspunten en we denken dat het voor de zomer rond komt. We hebben er uitgebreid over gepraat met allerlei studie- en studentenverenigingen op de VU, want het gaat natuurlijk vooral om hun belang. Zij merken dat het steeds moeilijker wordt mensen te vinden die veel tijd in het bestuurswerk willen steken, want ja, vaak moeten studenten dan meer lenen.”
3. Meer studieplekken Martijn: “Het is eindelijk gelukt structureel meer studieplekken te krijgen in de bibliotheek. Het gaat om ruim honderdvijftig extra plaatsen. Het onderwerp is al jaren aan de orde geweest in de studentenraad, maar wij hebben eindelijk echt resultaat geboekt. Het is natuurlijk pas een begin, dus het punt moet op de agenda blijven staan.” Amina: “Wellicht komen er in het Nieuwe Universiteitsgebouw een paar honderd plekken die zeven dagen in de week dag en nacht open zijn. Het onderwerp leeft nu omdat de studentenraad er permanent aandacht voor vraagt. Zo was in het weekend van 26 en 27 maart het Bellevuegebouw bij wijze van proef open om te studeren. Hoewel het laat werd bekendgemaakt, was het er behoorlijk druk. Dus de studentenraad kan echt wel wat concreets bereiken.”
nr 16 — 5 april 2017
ADVALVAS
MEDEZEGGENSCHAP
Verkiezingen USR
En wat willen andere studenten volgend studiejaar? Een rondvraag.
De verkiezingen voor de nieuwe universitaire studentenraad en facultaire studentenraden zijn van maandag 10 tot en met donderdag 13 april. Iedere student krijgt een stemoproep per e-mail, met een link die leidt naar de kandidatenlijsten van de drie partijen: Universiteitspartij, Bètapartij en Verenigingen United. Zie ook pag. 23.
Gewenst 2. 1. Betere regeling Nog meer studieplekken tentamens “Meer studieplekken”, is het spontane antwoord van drie studenten economie die in de mensa achter hun laptop zitten. “Ik zit hier noodgedwongen, want op de studiezalen was geen plek meer”, zegt Laura van der Linde. Ze waren vandaag een beetje laat, geeft Wouter Birkhoff toe. “We waren er rond elf uur en dan zit het echt overal vol.” De mensa is nogal lawaaierig om te studeren, vindt Stuart Roeg. “Als je voor een tentamen zit, zoals nu, wil je geconcentreerd kunnen werken. Dus in een stille ruimte.” Verder hoeven er niet zo veel voorzieningen te zijn. Een computer is niet nodig, want iedereen heeft toch een laptop. “Als er maar genoeg stopcontacten zijn”, zegt Laura. En ’s nachts hoeven de studiezalen niet open. “Wie zit hier nu nog na twaalf uur? De meeste studenten zijn dan allang met de trein naar huis”, aldus Stuart.
ADVALVAS
nr 16 — 5 april 2017
“Tentamens beginnen vaak veel te vroeg, zeker als je buiten Amsterdam woont”, zegt farmaciestudent Amid Sangar. Hijzelf komt uit Bergen en moest onlangs om zes uur van huis om het tentamen te halen dat om kwart voor negen begon. Ook vindt hij dat de toelating wel wat soepeler kan. “Nu mag je al niet naar binnen als je één minuut te laat bent, ook als de trein vertraging had.” Hij luncht met geneeskundestudent Monib Zarin en die wil ook een betere tentamenregeling. “Bij ons zijn de herkansingen van het tweede semester geconcentreerd in één week rond de zomer. Als je dan twee tentamens moet herkansen heb je een gigaprobleem. Kunnen de herkansingen niet gespreid worden over het hele semester?” En allebei zijn ze ontevreden over de nakijktijd. “Je hoort binnen een paar dagen je cijfer te krijgen, maar soms duurt het weken. Het is me overkomen dat ik een week voor de herkansing hoorde dat ik een onvoldoende had”, aldus Amid.
3. Sneller antwoord “Ik heb een klacht ingediend bij de examencommissie, want ik was het niet eens met mijn cijfer. Maar in eerste instantie kreeg ik helemaal geen antwoord. Pas zes weken later en na veel bellen hoorde ik wat”, zegt student psychologie Jacey. Ze wil niet met haar achternaam in de krant omdat ze nog in een beroepsprocedure zit. “Mij werd ook niet verteld wat ik verder kon doen. Pas later hoorde ik dat het soms mogelijk is dat een andere docent nog eens naar het tentamen kijkt. Ik had een 5 voor mijn herkansing, dus voor mij is dit heel belangrijk.” Haar vriendin Shiva Loenen studeert sociologie en heeft ook ervaring met slechte informatie. “Ik wilde een minor doen in Utrecht en dan heb je toestemming nodig van de examencommissie. Maar ik hoorde wekenlang niks.” Allebei vinden ze dat ze wel vaker lang moeten wachten. “Bij de studentenbalie moet je of ’s ochtends heel vroeg of aan het eind van de middag komen. Anders sta je ontzettend lang te wachten. En in september kun je beter helemaal niet langskomen.”
25
Bètaverhuizingen
Het leek zo goed te gaan met de bètaverhuizingen. Met de nadruk op ‘leek’. Wat gebeurde er afgelopen jaar?
Hoe het verzet bij de bèta’s toch weer oplaaide In de maanden daarna horen we dezelfde en steeds weer nieuwe argumenten tegen DOOR MARIEKE KOLKMAN de verhuizing van UvA-informatiewetenschappen naar de Zuidas. ‘UvA-studenten in de joint master artificial intelligenrecies een jaar geleden ce vinden de vakken van VU-docenten verhuisden de van een lager niveau dan die van UvA-microbiologen van UvA-docenten’, schrijft dezelfde Oostra het Science Park naar het bijvoorbeeld half december in een reacgloednieuwe O2-gebouw op de De Boelelaan. Geruisloos. tie op de Advalvas-website. VU-docent Frank van Harmelen ontkracht dat in “In het algemeen staan een reactie eronder met een tabel met UvA-studenten niet negatief tegenover beoordelingscijfers voor de bètasamenwerking”, vakken, die toont dat UvAzei Noa Visser van de en VU-docenten dezelfde UvA-bètastudentenpartij De studenten cijfers krijgen. Lief tegen Advalvas in zijn bang dat de maart 2016. Breed verzet kwaliteit van verwachtte ze niet meer. Administratiesytemen het onderwijs En dan blijkt eind novemen kinderziekten te veel onder de ber 2016 opeens dat de “UvA en VU hebben twee UvA-bètastudenten grote verschillende adminisverhuizing zal bezwaren hebben, met tratiesystemen en dat zal lijden name die van informaproblemen opleveren. We tiewetenschappen, die zullen ook last krijgen van volgens de plannen naar kinderziekten in het nieude Zuidas komen. Er is we gebouw”, zegt Oostra geen autismecoach aan de VU, zegt de tijdens het debat over de bètaverhuizing voorzitter van de studievereniging voor dat de studentenunie Asva heeft georgainformatiewetenschappen, Kjeld Oostra, niseerd eind januari 2017. Hij vervolgt: tegen universiteitsblad Folia. En: het “Straks worden de studies heel groot en directe contact met de facultaire studenis er minder persoonlijke aandacht voor tenraad op het Science Park zal verdwijstudenten. En de VU scoort ook op alle nen, net als het gevoel UvA-student te vlakken minder goed bij informatiewezijn, en de aandacht verschuift van het tenschappen dan de UvA.” onderwijs naar de logistiek. Dat laatste valt te betwisten. Op het
26
rbbmr.nl
P
gebied van de kunstmatige intelligentie krijgt de VU inderdaad lagere beoordelingen dan de UvA in zowel de Keuzegids als de Beste Studies-ranglijst. Maar de informaticabachelor van de VU scoort juist beter en de beide bachelors informatiekunde hebben vergelijkbare scores. De tegenargumenten komen niet alleen van Oostra. Ze staan ook in een gezamenlijke brief van de universitaire en facultaire studentenraden van de VU en UvA aan de colleges van bestuur in januari en in een opiniestuk van de facultaire studentenraad van Natuurwetenschappen, Wiskunde en Informatica van de UvA in
nr 16 — 5 april 2017
ADVALVAS
campus
onderwijs
So you think you can teach Folia in februari. De studenten zijn bang dat de kwaliteit van het onderwijs te veel onder de verhuizing zal lijden, vinden dat er geen duidelijke visie is over welke opleidingen gaan verhuizen en hoe de samenwerking met de VU daarna precies eruit komt te zien en vrezen dat de UvAidentiteit verloren zal gaan.
Een dikke streep erdoor? Het definitieve verhuisplan, dat de colleges van bestuur van VU en UvA in februari presenteren, en de visie op de samenwerking in het onderwijs van de opleidingen zelf zijn niet genoeg. Ook al garanderen de cvb’s ‘dat de kwaliteit van ondersteuning van onderwijs voor alle partijen minimaal hetzelfde blijft’ en dat het onderwijs juist zal verbeteren door de inzet van meer senioronderzoekers in master- en bacheloronderwijs. En ook al beloven de opleidingen een UvA-studentenbalie en UvA-logo’s in het Nieuwe Universiteitsgebouw op de VU-campus. De faculteitsstudentenraad adviseert eind maart negatief over de verhuizing van informatiewetenschappen. En de gezamenlijke vergadering van de centrale ondernemingsraad en studentenraad van de UvA (dus niet alleen de studenten) stemmen eind maart niet in met de verhuisbegroting vanwege te ver gaande financiële ineenvlechting. Drie jaar na het voortijdig sneuvelen van de Amsterdam Faculty of Science lijken de Amsterdamse universiteiten opnieuw af te stevenen op een dikke streep door hun bètasamenwerkingsplannen.
Bij het ter perse gaan van dit nummer was nog niet bekend wat de uiteindelijke beslissing over de bètaverhuizingen ging worden. Benieuwd of de verhuizing wel of niet doorgaat? Volg het op www. advalvas.vu.nl. Reageren? Mail naar redactie.advalvas@vu.nl. ADVALVAS
nr 16 — 5 april 2017
Wie weet van een hoorcollege een inspirerende sessie te maken? Student-reporter Joeke Berg schuift aan. Deze keer: het hoorcollege strategie en besluitvorming van Yvette Taminiau. Taminiau waagt een dappere poging 21-03-2017|HG-KC07. Met nog de verschillende theorieën schemaprecies een week te gaan voor het tentatisch samen te vatten en van duiding men strategie en besluitvorming worden en samenhang te voorzien, maar na de tweedejaars organisatiewetenschap een stuk of drie sheets met modellen door Yvette Taminiau nog een keer gronvol kleurtjes, pijlen en blokken tekst dig bijgepraat over de stof die afgelopen heeft de zaal hoorbaar een informatie weken de revue passeerde. Maar voordat overload bereikt. Mogelijk speelt het ze van wal steekt met het hoorcollege voorzichtig doorbrekende lentezonnetje wijst de universitair docent iedereen met de studenten parten, want ze hebben interesse in strategisch management duidelijk moeite hun aandacht bij het en hoe je dat juist wel of misschien toch college te houden. Links beter niet moet aanpaken rechts worden interken - op de inmiddels flink netfilmpjes bekeken, verhitte overnamestrijd geanimeerde gesprekken rond mediaconcern TeleSamenvatting gevoerd, online bestelgraaf Media Groep (TMG). lingen gedaan en e-mails “We vallen met onze neus van diverse weggewerkt. Ondanks het in de boter met deze actutheorieën onophoudelijke rumoer ele casus en vanavond ploegt de docent stoïcijns doet de rechter uitspraak Weinig door de stof. Alleen als ze in de zaak waarin de raad aandacht voor af en toe het woord “tentavan commissarissen en de onrust in zaal men” laat vallen, staakt de raad van bestuur lijnrecht zaal even kort zijn overige tegenover elkaar staan.” bezigheden om te luisTaminiau is zichtbaar teren naar wat er wordt gezegd. “Jullie opgetogen over wat ze noemt het enorme hebben wel veel geleerd hè?!” verzucht steekspel tussen verschillende partijen Taminiau als ze het laatste model van op hoog niveau. “Een prachtig voorbeeld het scherm klikt. De studenten reagevan de centrale vraag uit deze collegeren instemmend. Over de oefenvragen reeks: van wie is een onderneming? In de die volgen ontstaat nogal wat ophef; de TMG-case draait het puur om macht en verschillende antwoordopties liggen commercie, maar in veel ondernemingen volgens sommigen wel heel dicht bij spelen ook het milieu, duurzaamheid, de elkaar. Maar daar laat zij zich niet door bank of de werknemers een belangrijke van de wijs brengen: “Jullie zijn slim en rol in de bedrijfsstrategie.” En dat die creatief, dus dit kunnen jullie echt wel bedrijfsstrategie een complexe aangeaan.” Ze besluit haar college met een legenheid is waar talloze visies op en laatste tentamentip: “Ik wil lezen dat theorieën over bestaan, blijkt wel uit de jullie slim zijn.” Daarop volgt applaus. eindeloze reeks schema’s die volgt.
+
�
27
E: OR@VU.NL | WWW.VU.NL/OR | WWW.ONDERNEMINGSRAADVU.NL | 5 APRIL 2017
NIEUW IN DE OR IDA SABELIS
Het is een enorme eer om in de Ondernemingsraad (OR) gekozen te zijn. Ik weet dat het vaak moeilijk is om wetenschappelijk personeel bereid te vinden om dit te doen. Mijn doel is om op te komen voor personeelsbelangen op de VU: ziektevervanging, diversiteitsbeleid en vermindering van ‘systemenwerkdruk’ zijn voor mij thema’s daarin. Net als bij de politici geldt: je zult niet alles waar kunnen maken, maar medezeggenschap is er voor verandering van bestaande hindernissen.
JOSEPHIEN SIERAG
In de jaren 80 heb ik aan de VU met veel plezier Nederlandse taal en letterkunde gestudeerd. In 2009 ben ik in dienst gekomen bij FEWEB als administrateur (VU Business School). Sinds 2014 ben ik Individueel Belangbehartiger van de FNV en sinds mei 2016 ben ik lid van de OR. Ik was in de afgelopen termijn woordvoerder van de onderwerpen mantelzorg, participatiebanen, en eigenregiemodel ziekteverzuim. Ik ga de komende termijn graag verder aan de slag met deze onderwerpen.
ADRIAAN OVERBEEKE
Ik ben sinds 2007 aan het werk op de VU als universitair docent staatsrecht (Faculteit der Rechtsgeleerdheid). Eerder werkte ik aan de Universiteit Antwerpen. Ik hoop de komende raadsperiode mijn steentje bij te dragen aan het werk van de OR, waarbij de belangen van de VU als geheel en die van de vele collega’s in de diverse faculteiten en diensten centraal staan.
HENK OLIJHOEK
Ik werk als beheerder van de Toolbox VU bij Communicatie en Marketing. Ik zit al een flink aantal jaren in de OR en was de afgelopen raadsperiode lid van het Dagelijks Bestuur. Belangrijk voor de komende raad is dat er werk gemaakt wordt van de aanbeveling die de Commissie Democratisering heeft gedaan. Maar ook dat er gewerkt wordt aan het terugdringen van de in alle geledingen van de VU ervaren hoge werkdruk.
ANIKO KISS
Ik werk al acht jaar als studentenpsycholoog op de VU en dit wordt mijn tweede termijn als OR lid. Ik wil graag aan een universiteit werken waar iedereen zich thuis voelt en waar we elkaar aanvullen in rollen, kennis, vaardigheden en wereldbeeld. In de komende jaren wil ik mij inzetten voor het werkklimaat op de VU, voor het goed implementeren van het internationaliserings beleid, en voor de kwaliteit van de onderwijs en studentenondersteuning.
DICK DE GILDER
Ik werk als universitair hoofddocent organisatiewetenschappen bij FSW. Ik probeer met mijn kennis en ervaring, samen met de andere leden van de OR, in de medezeggenschap de belangen van al het personeel – en (daarmee) van de VU – te behartigen. Ik zal in de komende periode bijzondere aandacht hebben voor vermindering van de werkdruk, goed personeelsbeleid, ook voor tijdelijke werknemers, en het beschermen van onderwijs en onderzoek.
JOHAN REBEL
Na studie en andere projecten aan de VU werk ik er nu inmiddels ruim 20 jaar. Zowel bij Theologie en Informatietechnologie als in de OR maakte ik mij sterk voor de stem van de medezeggenschap. Ik stel graag lastige vragen om het bestuur scherp te houden en probeer goed, eerlijk, en toekomstrijk beleid de boventoon te laten voeren.
ERIC-JAN HARTSTRA
Ik werk bij Cultuurcentrum Griffioen en houd mij op de VU bezig met de Introductieweek voor nieuwe studenten, medewerkersvoorstellingen en projecteer film in KC07. Allemaal werkzaamheden waarbij een ding centraal staat: mensen. Zowel medewerkers als studenten moeten zich thuis kunnen voelen op de campus. Wat medezeggenschap betreft hanteer ik het motto, “je mag best vragen en af en toe klagen maar dan moet je er zelf ook wel wat aan willen doen”.
MOHAMED BOUKABOUS
Ik ben sinds 2006 werkzaam als informatieprofessional aan de UBVU. Mijn universitaire opleiding in informatiekunde heb ik genoten in Algerije. Daarnaast heb ik daar ook mijn werkervaring opgedaan bij verschillende ministeries en als kaderlid van de grootste vakbond (UGTA). In de OR hoop ik samen met anderen op een positieve en opbouwende manier een bijdrage te kunnen leveren aan de kwaliteit van de Vrije Universiteit.
DIMITRI PAVLOPOULOS
Ik ben universitair docent bij de Faculteit der Sociale Wetenschappen, afdeling sociologie. In de afgelopen OR termijn was ik actief in de Commissies Financiële en Economische Zaken (FEZ) en Onderwijs en Onderzoek (O&O).
KEES VAN DER KOOI
Als hoogleraar theologie houd ik mij bezig met reflectie op het christelijk geloof. Maar werken op een universiteit houdt meer in dan alleen je eigen vak. Het gaat om mensen, om shaloom. Medezeggenschap is ervoor bedoeld binnen dat bredere doel mee te denken en mee te werken. Daarom ben ik lid van de OR.
RICK VERMUNT
De oude rot in de OR die het polderen in de genen heeft en liever consensus bereikt dan blokkeert. Dat sluit niet uit dat het af en toe best hard op de bal mag zijn.
MARLIES DE VRIES
Als vervanger van Frans van der Woerd van de CNVfractie heb ik m.i.v. januari dit jaar een aantal vergaderingen van de OR mogen bijwonen, dus ik heb al een beetje van de sfeer kunnen proeven. Binnen de OR ben ik, net als Peter, lid van de Commissie VGWM, die zich bezighoudt met veiligheid en arbeidsomstandigheden op de VU.
PETER STOL
Ik ben al 17 jaar werkzaam bij de VU. Ik werk in een klein team dat onderzoekers ondersteunt met IT advies en oplossingen voor compute en data. In de OR heb ik extra aandacht voor Veiligheid, Gezondheid, Arbo & Milieu (VGWM).
ESTHER PLOMP
Ik ben een promovendus (FALW) en doe onderzoek naar de chemische samenstelling van tanden om zo iets te kunnen zeggen over wat mensen gegeten hebben of waar ze zijn opgegroeid. In de vorige OR termijn heb ik mij gefocust op de evaluatie van het promotiereglement en op de communicatie aspecten van de OR. Daarnaast zit ik deze termijn ook in de Commissie Internationalisering.
TRUDIE VAN KAMPEN
Ik ben trots weer gekozen te zijn voor de Raad en zit in de commissies; Personeel en Organisatie (P&O) en Financiële en Economische zaken (FEZ). Gezamenlijk kunnen wij het verschil maken voor een goede universiteit.
JEROEN DUDOK
Ik werk bij de afdeling Milieu en Gezondheid en ben als senior docent werkzaam binnen de bacheloropleiding Gezondheid en Leven. In de OR zou ik me graag willen inzetten voor de carrièreperspectieven van tijdelijk wetenschappelijk personeel, de balans tussen onderwijs en onderzoek en de waarde van en waardering voor onderwijs in wetenschappelijke carrières.
DANIELLE WATCHMAN
Ik voel mij vereerd dat ik opnieuw ben gekozen voor de Raad. Naast werken bij ACTA heb ik de opleiding toegepaste psychologie gevolgd en doe ik vrijwilligerswerk in de psychiatrische hulpverlening in de weekenden: ik voel me thuis in de zorgsector. Ik bekijk de standpunten van alle kanten, vanuit de werkgever, werknemer en de student. Uiteindelijk willen we allemaal hetzelfde: goed onderwijs en tevreden studenten en medewerkers!
SJAAK LAMMERTS
Ik ben nu ruim twee jaar werkzaam bij Neurowetenschappen als afdelingsmanager en ik doe alles op het gebied van bedrijfsvoering ter ondersteuning van het onderzoek en onderwijs. In voorgaande functies ondersteunde ik meestal het bestuur bij het voeren van overleg met de medezeggenschap. Het vormt voor mij een uitdaging om nu eens vanuit werknemerszijde mijn invloed aan te wenden om de organisatie te verbeteren en daarbij de mensen tot hun recht te laten komen.
RAZI QUADIR
Ik werk als docent en buitenpromovendus aan de Faculteit der Godgeleerdheid. Sinds april 2016 ben ik lid van de OR. Ik wil me met name inzetten voor een beter onderzoeksklimaat en er voor zorgen dat werknemers met een tijdelijk contract eerder een vast dienstverband krijgen.
VICTOR VAN BIJLERT
Iedereen die bij de VU werkt moet zich vertegenwoordigd weten in de OR. Ik beschouw het als een eer om als nieuwkomer in de OR deze taak te mogen vervullen. Binnen de VU werk ik aan de Faculteit Godgeleerdheid. Mijn specialisme is Indiase religies (hindoeïsme, boeddhisme en Sanskriet). Ook vanuit deze achtergrond voel ik me bevoorrecht om in de OR te kunnen meedoen. De OR geeft een mooie afspiegeling van de diversiteit aan de VU.
COLOFON
COMMISSIE COMMUNICATIE OR SANDRA DE MAESSCHALCK, HENK OLIJHOEK, ESTHER PLOMP, BORIS SLIJPER TEKST OR, ESTHER PLOMP BEELD OR, MARIEKE WIJNTJES VORMGEVING HAAGSBLAUW
WWW.FACEBOOK.COM/ONDERNEMINGSRAAD.VU @OR_VU
Cultuur
Eten
Mojo
ré Manuel And
D
Ntjam Ros ie
en tizan r a eP
Seizoen 17/18 Griffioenseizoen 2017-2018 Start verkoop donderdag 4 mei om 12 uur Studenten: € 6,korting Medewerkers VU: € 2,50 korting griffioen.vu.nl
W
at hebben ex-voetballer Wim Kieft, taaljuf Paulien Cornelisse, trompettist Eric Vloeimans, Neerlands Hoopwinnaars De Partizanen, neuroot Hans Dorrestijn, vluchteling Amir Namou, dichter Ingmar Heytze, de meisjes Matroejska, moppentapper Ton Kas, gospelzangeres Sharon Kips, stand-upper Daniël Arends, actrice Loes Luca, kleinkunstenaar Theo Nijland, macho Eric van Sauers, fadogitarist Fernando Lameirinhas, liedjesduo Yentl & De Boer, glamourboys Veldhuis & Kemper, pianist Michiel Borstlap, televisierechercheur Victor Reinier, Afrozangeres Ntjam Rosie, provocateur André Manuel, stergitarist Danny Vera, ex-politica Femke Halsema, komiek Freek de Jonge, ideale schoonzoon Pieter Derks, rapper Fresku, bandoneonist Carel Kraayenhof en fotograaf Hans Aarsman met elkaar gemeen? Ze staan volgend seizoen allemaal in de Griffioen. Met heel veel andere cabaretiers, muzikanten en theatermakers. Het volledige programma staat vanaf woensdag 19 april online. Dick Roodenburg publiciteitsmedewerker Griffioen
30
FOTO’S Barry Marré, Roger Cremers en André Manuel
Cultuurcentrum Griffioen
RESTAURANT Een gezellig, modern eetcafé in Oost. De kaart is hip en de bierkaart uitgebreid. De muziek op de achtergrond is iets ouder dan de gemiddelde leeftijd van het jonge publiek. ETEN Wij kiezen de Mojo-burger, een klassieke burger die prima smaakt en de poussin, een jonge kip uit de oven met appelmoes. De frieten erbij zijn erg lekker, knapperig en zout genoeg. Mijn tafelgenoot en ik delen daarna een witte chocolademousse met daarop een randje van basilicum en een granité (soort schaafijs) van passievrucht met gin-tonic. Ik weet niet of ik zo’n fan ben van die granité. Gelukkig is mijn eetpartner wel positief erover. Voor de klanten die zich liever niet wagen aan dit soort culinaire toetjes, is er ook gewoon cheesecake. BEDIENING Vriendelijk en jong. TIP De cocktail Bello Tonic. AANRADER Ja, het is een geschikte plek om met een groep vrienden te eten. Ze hebben een terras met de nodige sfeerverlichting en terrasverwarmers. Maar je zit ook prima binnen: er is plek aan tafel, maar er staan ook een paar banken en loungestoelen. Ik denk dat we snel een keer terugkomen. PRIJS Redelijk, een hoofdgerecht kost tussen de vijftien en twintig euro. MOJO Ringdijk 3 mojo-amsterdam.nl Isabel van Winsen, masterstudent econometrics & operations reseach
Wil je ook GRATIS UIT ETEN, in ruil voor een restaurantrecensie? Mail naar redactie.advalvas@vu.nl. nr 16 — 5 april 2017
ADVALVAS
Uilensteders
Het waterpoloën miste ik echt Margo van Gent
22 Master medical natural sciences Nieuwbouw
“
Sinds ik op mijn zesde met waterpolo begon, heb ik nog nooit een seizoen gemist. Op de middelbare school trainde ik zelfs zeven keer per week. Twee keer werd mijn team Nederlands jeugdkampioen. Professioneel spelen zat er voor mij niet in; het gaat me meer om het clubgevoel. In de zomervakantie kreeg ik keelontsteking. Dat bleek door de ziekte van Pfeiffer te komen. Vijf maanden lang kon ik letterlijk niets doen. Niet lopen, niet fietsen, niks. Ik kon zelfs niet voor mezelf zorgen. Het was echt heftig. Al die tijd was ik bij mijn ouders, pas in december kon ik weer terug naar mijn kamer. Het fijnste is dat ik weer kan sporten, dat miste ik echt. Ik zat altijd in het eerste team, nu in het tweede. Het niveau is lager, maar dat vind ik helemaal niet erg. Zo kan ik lekker spelen zonder me druk te maken over mijn prestaties.
Door Floor Bal Foto Peter Valckx
Wil je ook in Uilensteders? Mail naar redactie.advalvas@vu.nl. ADVALVAS
nr 16 — 5 april 2017
31
Sanne
Lae
FOTO Yvonne Compier
ratelt door
Z
Statistiek
oals er ook nog altijd jongens zijn die denken dat ze me kunnen leren hoe je een biertje opent met een aansteker, zo zijn er ook nog altijd bijlesdocenten die denken dat ze me kunnen leren hoe formules werken. Zelf heb ik die hoop al lang opgegeven. Ik sloot mijn Wiskunde C-carrière af met een 3,8 en liet daarbij een spoor van gedesillusioneerde bijlesdocenten achter. Helaas zijn statistiek en haar bijbehorend formuleblad verplicht in de sociale wetenschap en gezien de resultaten van mijn deeltoetsen komt wiskundig inzicht ook niet met de jaren. Dus ik liet me tegen beter weten in overhalen tot een wekelijkse statistiekbijles bij het bètabroertje van een vriend. De arme jongen. Iedere week kwam er een nieuw statistiekboek bij. Statistiek-in-comics, statistiek-in-taal, statistiek-voorbeginners, statistiek-stap-voor-stap. “Begrijp je het nou nóg niet?” vroeg hij iedere week een beetje meer ongelovig. Vorige week maakte hij het met me uit. “Het ligt niet aan jou, maar aan mij”, zei hij. We geloofden het allebei niet. Na die laatste bijles ging ik naar een concert. Het was warm, het bier sloeg aan en ik vond dat ik een flink verzetje verdiend had. Toen we na het concert op een terras nog wat over de zin van het leven zaten te filosoferen, ging het opeens helemaal mis. “Wauw, maar is dat nou ordinaal of nominaal?” schijn ik gevraagd te hebben. Eerst vonden mijn vrienden het nog wel grappig, alfameisje gone gamma. Maar toen ik op een gegeven moment wanhopig begon te roepen: “Niets is significant! Niets ligt buiten het kritieke gebied!” vonden ze het niet leuk meer. Een jongen die het hele voorval had overhoord, kwam naast me zitten met een biertje. “Statistiek hè”, zei hij. Hij haalde een aansteker uit zijn zak en opende mijn biertje. “Als je wilt, kan ik je wel bijles geven.”
Sanne Pieters eerstejaars sociologie
32
Lae Schäfer student Comic Design, ArtEZ (Zwolle)
nr 16 — 5 april 2017
ADVALVAS