1Twente

Lokale journalistieke arbeidsmarkt verandert: investeren in de ‘nieuwe’ journalist belangrijk

De afgelopen jaren voltrok zich bij lokale media een revolutie. Kranten die sinds mensenheugenis het nieuws op papier verspreidden, zijn gepasseerd door een veelvoud aan digitale kanalen die de journalistiek veranderden. Allround nieuwsbrengers en specialisten die weten hoe ze moeten filmen, editen, sociale media bedienen, radio moeten maken en ook nog kunnen schrijven, winnen terrein.

De regionale printmedia zagen hun inkomsten uit reclameverkoop en abonnementen afnemen met ontslagrondes, fusies en overnames als gevolg. De printoplage en het aantal journalisten werd in 20 jaar tijd zo’n beetje gehalveerd… en het einde lijkt niet in zicht! Vrijwel de gehele branche kwam in handen van twee Belgische mediabedrijven. Hun focus ligt niet op de lokale journalistiek en dat is merkbaar en voelbaar.

Verschraling

Daarbij komt dat de winstgevendheid van een mediabedrijf mede afhankelijk wordt van het inspelen op algoritmes en het aantal clicks, omdat dat de meeste conversie oplevert. Die ontwikkeling leidt tot verschraling van de journalistiek. Tegelijkertijd ontstaat een groeiend bewustzijn dat lokale journalistiek onmisbaar is voor het vertellen van de verhalen van de stad, het volgen en controleren van het democratisch handelen van gemeentebesturen en als platform voor de bevolking om mee te kunnen doen.

Het belang van lokale journalistiek wordt onder meer duidelijk in verslaggeving van de gemeentepolitiek die besluiten neemt over alle aspecten van onze samenleving. Lokale verslaggeving draagt onder meer bij aan politieke bewustwording in een landschap dat door decentralisaties en polarisatie wordt beheerst. Hoewel het besef groeit dat een gezonde journalistieke infrastructuur in gemeenten een basisvoorziening behoort te zijn, is de bekostiging daarvan een hete aardappel die het liefst op andermans bordje wordt gelegd.

Al moet gezegd dat er voor het eerst ‘iets’ over lokale journalistiek in het landelijke coalitieakkoord werd opgenomen en dat er landelijk incidentele middelen beschikbaar kwamen voor pilots om lokale omroepen te professionaliseren.

Nieuwe journalisten

En daar zit ‘m de crux. Professionalisering van lokale media is investeren in ‘nieuwe’ journalisten. Nieuw, omdat het aantal kanalen toeneemt en de krant slechts een van die kanalen is geworden. De journalist moet daarmee kunnen spelen, moet naast ‘ouderwetse’ eigenschappen als nieuwsgierigheid, kritisch vermogen, verwondering, gedrevenheid ook nog eens genoeg bagage hebben om crossmediaal te kunnen schakelen.

Streekomroep 1Twente is ervan overtuigd dat we toegroeien naar een grotere arbeidsmarkt voor contentspecialisten. De afgelopen jaren kon de omroep dankzij onder meer het Stimuleringsfonds voor de Journalistiek tijdelijk investeren in de aanstelling en opleiding van jonge specialisten en multimediale contentmakers. Een structurele financiering door de overheid is noodzaak om het werk in stand te houden.

De omroep ziet ook dat de talenten die lokaal worden opgeleid, worden opgepikt door grotere mediaorganisaties. 1Twente raakte journalisten kwijt aan landelijke- en provinciale omroepen en aan onlineredacties van kranten. In die zin is 1Twente een opleidingsinstituut waar door verjonging de slagvaardigheid van de redactie op gang wordt gehouden.

Een andere ontwikkeling is de samenwerking van 1Twente met RTV Oost, lokale omroepen en pro-actieve organisaties die gezamenlijk zorgen voor de journalistieke infrastructuur in Overijssel. Het is voor het eerst dat een groep organisaties daar samen zorg voor wil dragen. 1Twente en RTV Oost konden hiervoor door een gezamenlijke pilot met de NOS extra journalisten aanstellen die de samenwerking tussen de mediapartners vormgeven. \