DIT IS GEEN ROMCOM

INTERVIEW CIARA SMYTH

Boy meets girl… en dan kun je de rest van het verhaal wel raden. De zeventienjarige Saoirse heeft om die reden een hekel aan romantische comedy’s. Tot ze Ruby ontmoet, die haar overhaalt om één zomer lang te doen alsof ze in zo’n romcom zitten.

MIRJAM MULDER

In De falling in love montage zet de Ierse Ciara Smyth de typische romcom-clichés op zijn kop, om een boek te schrijven dat zíj graag had willen lezen toen ze zeventien was. Ze vertelt ons er alles over.

Saoirse houdt van horrorfilms, en Ruby van romantische comedy’s. Welke van de twee vind jij het leukst? En wat is jouw favoriete film? ‘Ik houd van allebei, maar ik ben echt dól op romcoms. Voor horrorfilms is mijn smaak heel specifiek. Net als bij Saoirse is Scream mijn favoriet, omdat het telkens naar zichzelf terugverwijst en vreselijk grappig is. Mijn favoriete romcom hangt af van mijn humeur, maar ik ben dol op My Best Friends’ Wedding. De muziek is fantastisch en ik vind het leuk dat de hoofdpersoon eigenlijk heel vreselijk is, maar dat je toch voor haar duimt!’

Naast schrijver ben je ook een geestelijk verzorger. Gebruik je

‘Soms doet Saoirse dingen die niet “juist” zijn, maar als je weet wat er in haar ho d omgaat, in haar leven, dan is haar gedrag juist heel logisch’

weleens dingen die op je werk gebeuren als inspiratie voor je verhalen? ‘Ik gebruik mijn werk niet direct als inspiratie. Maar ik denk dat het wel een grote impact heeft op hoe ik schrijf. Ik verdiep me altijd als eerste in wie het personage is. Op werk ben ik altijd heel nieuwsgierig naar de mensen en waarom ze de dingen doen die ze doen. Ik probeer hun innerlijke wereld te doorgronden, en dat is eigenlijk ook wat je doet als je schrijft. Soms doet Saoirse dingen die niet “juist” zijn, maar als je weet wat er in haar hoofd omgaat, in haar leven, dan is haar gedrag juist heel logisch.’

DARREN CRAIG

De moeder van Saoirse heeft dementie, en Saoirse moet toekijken hoe zij steeds verder wegzakt. Was het moeilijk om jezelf in haar schoenen te plaatsen? ‘Wat Saoirse overkomt is zó verdrietig, en hoewel die specifieke situatie mij niet is overkomen, denk ik dat het wel mogelijk is om je je in haar gevoelens te verplaatsen, ook al heb ik ze misschien zelf in een andere situatie ervaren. Ik vind dat Saoirse er eigenlijk bijzonder goed mee omgaat, als je bedenkt wat ze allemaal op haar bordje heeft. Ze is pas zeventien. Zeventien zijn is al moeilijk genoeg!’

Bij wijze van experiment besluiten Ruby en Saoirse alle typische romcomdates na te doen. Wat denk je dat ze daarvan uiteindelijk leren? ‘Er is heel weinig representatie van hoe een echte, gezonde relatie eruitziet. Daarvoor kijken we toch vooral naar boeken en films. Maar dat zijn verhalen, geen educatief materiaal! Ik denk dat Saoirse zich realiseert dat het leven niet is zoals in de films en dat echte relaties veel complexer zijn en niet altijd netjes met een strikje worden afgerond.’

Niemand in het boek lijkt er bijzonder om te geven dat Saoirse lesbisch is. Was dat een bewuste keuze? ‘Ja, dat was het zeker. Ik wilde over een lesbisch personage schrijven dat problemen had, maar waarbij haar seksualiteit daar niet één van was. Uit de kast komen kan heel moeilijk zijn, homofobie is ook nog steeds een echt probleem en het is heel belangrijk dat we boeken hebben die daarover gaan. Maar ik wilde een boek schrijven dat ik had willen lezen toen ik jong was, eentje dat laat zien dat het ook goed kan gaan, dat openlijk gay zijn ook een gewoon deel van je leven kan zijn. En dat is hoe het zou moeten zijn.’

Ciara Smyth, De falling in love montage, vertaling: Maria Postema, Uitgeverij Querido, 336 pagina’s (€ 18,99)

Mara Li, IJzerhart, Dutch Venture Publishing, 328 pagina’s (€ 17,95)

www.dutchventurepublishing.nl

Joke Janssen, Vette crisis, Uitgeverij Columbus, 192 pagina’s (€ 15,99) BOEKFRAGMENT

IJzerhart

De jonge weefster Cliona heeft haar leven lang al last van onheilspellende dromen. Wanneer haar onderkomen door een vreemd ongeluk verwoest wordt, vindt ze onderdak bij de monniken die haar ooit als baby in het woud hebben gevonden.

Weer droomde ik van vuur. Elke nacht voelde ik een beklemmende angst wanneer de vlammen om me heen oplaaiden. Zelfs slapend was het alsof mijn huid prikte van de hitte. Ik wist niet waarom deze dromen me steeds zo plaagden; ik wist alleen dat het iedere nacht hetzelfde was: vlammen die brullend oplaaien in een donkere nacht, waar geen maan of sterren te bekennen waren. Boven mijn hoofd cirkelde altijd een donkere schaduw, die hese kreten uitstootte. Nacht na nacht werd ik bezweet wakker. Het duurde altijd even voordat ik me bewust werd van de deken die om mijn benen was gedraaid, van mijn onrustig bonkende hart, dat langzaam zijn normale ritme weer vond. Wanneer ik uit zo’n droom opschrok, draaide ik me op mijn rug en luisterde ik naar de kalmerende geluiden om me heen. De wind die buiten om mijn huisje jammerde en door de smalle moddersteegjes van de nederzetting fluisterde. Mijn kippen die hun heil hadden gezocht in de ren achter het schuurtje. Een hond die verderop aansloeg, misschien omdat hij het janken van de wind verward had met een verre soortgenoot. Het geritsel van de muizen in de hoeken suste me meestal weer in slaap. En als ik echt niet meer kon slapen, duurde het nooit lang voordat de kloosterklokken begonnen te slaan, en ik me daardoor weer gerust liet stellen. Dan wist ik dat ik nooit echt alleen was in de duisternis. Niet zo heel ver weg, boven op de heuvel, begonnen de broeders aan hun nachtelijke gebeden. Vannacht was het anders. Ik schrok niet wakker op het moment dat de vlammen dichterbij kwamen. Hoe ik ook worstelde, de droom leek me alleen maar verder naar beneden te willen zuigen, alsof ik in een maalstroom terecht was gekomen.

BOEKFRAGMENT

Vette crisis

Liam (16) raakt verzeild in een gezinssituatie met armoede en spanningen. Tegen zijn wil komt hij in het criminele circuit terecht. Komt hij hier weer uit?

Mijn moeder deed alsof ze ‘alles onder controle’ had. Mij hield ze niet voor de gek! Ik zag dat ze allesbehalve relaxed was. Ze stond stijf van de zenuwen. Tijdens de kerstmaaltijd kwam alle frustratie naar buiten. Toen Anouk haar vieze vork op het kersttafellaken teruglegde, knapte er iets in mijn moeder. Mijn arme zusje kreeg de volle laag. Niet normaal! Mijn moeder was out of control. Gillen. Schreeuwen. Stomverbaasd keek mijn vader naar mijn scheldende moeder. ‘Schat, kalm aan, kalm aan’, zei hij sussend. ‘Waarom zo’n drukte om een piepklein vlekje? Die vlek gaat er in de wasmachine wel uit.’ ‘Die vlek wel!’ krijste mijn moeder. ‘Maar Money steelt al mijn klanten! ‘Hoe kan ik winnen van zo’n kolossaal bedrijf?’ Mijn vader probeerde haar te troosten: ‘Alles komt goed. Alles komt goed.’ Deze woorden maakte mijn moeder nog gefrustreerder. ‘O, ja?’ brulde ze. ‘Hoe komt alles goed?’ ‘Gewoon,’ stotterde mijn vader, ‘rustig afwachten.’ Mijn moeder: ‘Rustig afwachten? Rustig afwachten? Dacht je dat die cliënten vanzelf terugkwamen? Mijn zaak loopt leeg! Ik verdien te weinig! Binnenkort zullen we minder te besteden hebben!’ Ik moest slikken. Minder geld? Wat betekende dat? Zou ons leven daardoor veranderen? Die vragen stelde ik niet hardop. Mijn moeders gezicht stond op onweer. Dan kun je haar maar beter niet storen. Het werd een ‘gezellige’ kersttijd… Minimaal vijf keer per dag ontplofte mijn moeder. Er was niet veel nodig om haar tot ontploffing te brengen. Mijn vader, Anouk en ik slopen daarom op onze tenen door het huis. Doodsbang om iets te doen of te zeggen waardoor mijn licht ontvlambare moeder zou exploderen. Aan het eind van de kerstvakantie verbeterde mijn moeders humeur gelukkig. Ze leek haar oude vertrouwde zelf teruggevonden te hebben. Plechtig verkondigde ze: ‘Ik geef mijn bedrijfje een tweede kans.’