Boekenkrant juli 2020

juli 2020 – no. 7, jaargang 14

Nancy Olthoff schrijft het perfecte debuut

Pagina 7 HENRIETTE GUEST

Stoeien met gerechten met London Loy 23

COLUM HANNELORE

MCCANN

HET MEISJE UIT DE SEKTE

In de boekhandel € 24,90

www.deharmonie.nl

Waargebeurd, aangrijpend en spraakmakend

APEIROGON R OMAN

Samantha Stroombergens actuele thriller 11

HESTER DOOVE

BAS UTERWIJK

Jente Posthuma neemt haar eigen ruimte in 3

Wie waren de Peaky Blinders werkelijk?

20

Gratis verkrijgbaar bij 170 boekhandels Kijk op pagina 28 voor een boekhandel bij u in de buurt!

BOEKENKRANT.COM

JULI 2020 PAGINA 2

LOSSE DELEN REDACTIONEEL

NIEUWS

Debuut

ZIE PAGINA 5

AANBIEDING

Wil jij een abonnement op de Boekenkrant?

Blader gauw door naar de bon op pagina 30

n

r jaa

Mirjam Mulder, redacteur Boekenkrant mirjam@boekenkrant.com

+++ De wereld is een groot verhalenverteller ontvallen.

De Spaanse schrijver Carlos Ruiz Zafón is afgelopen maand op 55-jarige leeftijd overleden. Met zijn wonderlijke boeken, zoals De schaduw van de wind, hield hij miljoenen lezers in de ban. Naar zijn uitdrukkelijke wens vindt er geen afscheidsceremonie plaats. +++ De Vlaamse dichter Jens Meijen heeft dit jaar de C. Buddingh’-prijs gewonnen. Over zijn poëziedebuut Xenomorf zei de jury: ‘Met lede ogen beziet de dichter hoe het klimaat naar de klote gaat, idealen onoprecht zijn, vooruitgang soms ook achteruitgang is en het maatschappelijk debat wordt gedomineerd door woede.’ +++ Om de veelbekroonde jeugdboeken van Paul Biegel naar een nieuwe generatie lezers te brengen, neemt Uitgeverij Gottmer zijn gehele oeuvre over. In het najaar van 2020, vlak voor de Kinderboekenweek, verschijnen de eerste titels in een nieuwe uitvoering, waaronder de met een Gouden Griffel bekroonde De kleine kapitein. +++ We zijn in de coronacrisis meer gaan lezen dan netflixen, zegt directeur Eveline Aendekerk van Stiching CPNB. Maar liefst de helft van alle volwassenen las tijdens de coronacrisis een boek. Ook steeg de omzet uit de verkoop van Nederlandstalige boeken met 1 procent in vergelijking met dezelfde periode vorig jaar. +++ Tot zijn zichtbare verrassing heeft Sander Kollaard de Libris Literatuur Prijs 2020 gewonnen met zijn roman Uit het leven van een hond. De bekendmaking gebeurde dit jaar niet tijdens een gala, maar via een livestream. De jury beloont hiermee het positieve mensbeeld dat uit de roman spreekt, iets wat in de literatuur niet vaak voorkomt. +++ Anton de Kom is maandag als eerste Surinamer opgenomen in de Canon van Nederland. De verzetsheld publiceerde in 1934 zijn boek Wij slaven van Suriname, een aanklacht tegen racisme, uitbuiting en koloniale overheersing. Nog steeds wordt zijn boek veel gelezen, omdat het de koloniale machtsstructuren inzichtelijk maakt voor een groot publiek. +++ De nieuwe tv-serie van De Fabeltjeskrant is binnenkort ook te zien voor kijkbuiskinderen in de Scandinavische landen. Vooral in Zweden is De Fabeltjeskrant nog steeds even bekend als in Nederland. Daarvoor werden er wel enkele wijzigingen aangebracht: zo kreeg Bor de Wolf een Finse voornaam, Pentti Varg, omdat wolven alleen in het noorden van Zweden voorkomen. +++

0

e Kl

e Kapit

ei

Op een familiefeestje van vorig jaar (toen nog de normaalste zaak van de wereld) vroegen twee tantes mij wat de beste debuutroman van de afgelopen tijd was. Ondanks dat ik bij de Boekenkrant vele goede debuten de revue zie passeren, schieten ze mij op zulke momenten vaak niet te binnen.

Ik geloof dat ik over het briljante Drift van Bregje Hofstede begon, en me later pas realiseerde dat dat alweer haar tweede roman is.

Een boek dat ik niet snel zal vergeten, is De achtbaantester, het debuut van Nancy Olthoff. Ik sprak haar via Zoom, een kleurrijk gesprek dat je op pagina zeven kunt lezen. In deze editie van de Boekenkrant vind je nog meer (relatief) nieuwe stemmen. Zo spraken we Samantha Stroombergen over haar tweede thriller Zij die zwijgt en de verwachtingen die erbij komen kijken als je de Gouden Strop hebt gewonnen met je debuut (p.11). Verder herontdekken we Ann Petry’s debuutroman De straat uit 1946 (p.5), waarmee zij in eerste instantie veel furore maakte, maar toen weer van het toneel verdween, omdat haar werk ‘moeilijk te categoriseren’ was (p.5). Ten slotte leert chef-kok London Loy ons met zijn eerste kookboek ‘stoeien met gerechten’. Blader gauw door naar pagina 23 voor inspiratie!

Het eerste familiefeestje sinds lange tijd staat gepland voor volgende maand. Hoe dat zal gaan onder de huidige omstandigheden, moet ik nog zien, maar met deze editie van de Boekenkrant ben ik alvast goed voorbereid.

INHOUDSOPGAVE

ERWIN SUVAAL

LITERATUUR Jente Posthuma, Waar ik liever niet aan denk Martin van Es en Andrew Crofts, Zeg maar Joe Hans Dorrestijn, Wensvogels Ann Petry, De straat

3 4 4 5

SPANNING Max van Olden, Het zwarte dossier Helen Monks Takhar, De stagiair Samantha Stroombergen, Zij die zwijgt

10 10 11

JEUGD Nicole Panteleakos, In de ruimte is het stil Sophie Jansen, Weg van jou Dita Zipfel, Monsta

14 14 15

NON-FICTIE Carl Chinn, Peaky Blinders Olof van Joolen en Silvan Schoonhoven, Missie F-16 Catharina Th. Bakker, De lijfarts van de koning London Loy, Mijn recepten Kijkje in de keuken bij 75 jaar NIOD

20 20 21 23 25

BOEKHANDEL De bestverkochte boeken in Nederland en Vlaanderen Deze boekhandels verspreiden de Boekenkrant Op bezoek bij Boekhandel Broese

24 28 29

VOOR DE LEZER Lezer aan het woord Win een boek Colofon

31 31 31

www.cviiiontwerpers.nl

BOEKENKRANT.COM

JULI 2020 PAGINA 3

LITERATUUR INTERVIEW

De ruimte die een mens inneemt Als iemand die je dierbaar is zelfmoord pleegt, laat dat een gigantische leegte achter.

In de roman Waar ik liever niet aan denk valt ineens de tweelingbroer van de hoofdpersoon weg. Met schrijfster Jente Posthuma, die in 2016 debuteerde met Mensen zonder uitstraling, heb ik het over het onbegrip, de depressie en het schuldgevoel die daarmee samengaan.

Door Hugo Jager ‘Het is menselijk om je verantwoordelijk te voelen voor het leed van een ander,’ merkt Posthuma op. We hebben het over een dramatisch moment in het boek: als de tweelingbroer van de hoofdpersoon een eind aan zijn leven gemaakt heeft en zij zich zelfverwijten maakt. ‘Het helpt wel om te beseffen dat er grenzen zijn aan wat je voor een ander kunt doen, zoals er tussen mensen grenzen bestaan. Dit besef kan pijnlijk zijn, omdat je dan moet toegeven dat je alleen op de wereld bent.’ De schrijfster benadrukt dat ze redeneert vanuit het standpunt van een amateurpsycholoog. ‘Volgens mij is het altijd zinvol om met een goede therapeut te praten, ook voor mensen die vrede hebben met hun eenzaamheid. Vooral omdat zelfkennis zo vreselijk belangrijk is, ook al blijf je natuurlijk altijd blinde vlekken houden.’

Posthuma maakte een zelfmoord van nabij mee. Haar schoonvader regisseerde zijn eigen dood. ‘Hij was een heel leuke, charismatische man, die op latere leeftijd met depressies

Jente Posthuma, Waar ik liever niet aan denk, Uitgeverij Pluim, 239 pagina’s (€ 19,99)

Jente Posthuma BAS UTERWIJK

kampte. In zijn laatste jaren liet hij zich steeds vaker ontvallen dat hij niet meer wilde leven, vooral met mijn schoonmoeder had hij daar gesprekken over.’ Volgens de schrijfster was zijn dood voor de achterblijvers erg confronterend. ‘Zelfdoding kan voelen als de grootste afwijzing die er is. Dat gevoel wilde ik in dit boek beschrijven. Hij kon tot op het laatst nog terug. Dat hij toch doorzette laat zien hoe moedig hij was.

En hoe enorm wanhopig.’

Die wanhoop begint vaak met een depressie. Zo is dat tenminste bij de tweelingbroer in de roman, die te maken krijgt met angstaanvallen. Het drijft de ik-persoon en haar tweelingbroer uit elkaar en ze lijken elkaar niet meer te begrijpen. ‘Wie depressief is sluit zichzelf af van de buitenwereld. Dus ik denk dat het voor mensen die nooit depressief zijn geweest onmogelijk is om precies te snappen wat er dan met je gebeurt. Zelf weet ik ook niet hoe het is.’ Posthuma trekt dat besef door naar elke menselijke relatie. ‘Uiteindelijk is het nooit mogelijk om een ander helemaal te begrijpen, daar zijn boeken over vol geschreven.

En dat is iets waar iedereen op een bepaald moment in het leven achter komt. Of je een ander volledig kunt vertrouwen weet ik eigenlijk ook niet. Ik denk het niet, maar dat belet me niet om me in relaties te storten, zolang ik mezelf maar niet verlies.’

Levenshouding Hoewel het nu lijkt alsof in Waar ik liever niet aan denk alleen heftige thema’s worden aangesneden, klopt dat niet helemaal. ‘Mijn manier van schrijven leent zich voor een onderwerp als dit. Mijn toon is laconiek, licht, de pijn zit tussen de regels verstopt. Ik vind het prettig om overal de humor van alles in te zien.

Misschien is dat ook wel een overlevingsmechanisme, maar dat klinkt zo zwaar. Eigenlijk is het meer een levenshouding.’

Of het nu gaat om mannelijke zeepaardjes die jongen uitbroeden, Mengeles experimenten met tweelingen of het aantoonbare narcisme van Trump, het is voor de personages in het boek een overlevingsstrategie om te beschikken over feitenkennis. ‘De broer en zus komen allebei voortdurend met feitjes op

de proppen om elkaar af te troeven.

Wie het meeste weet is de baas. In mijn familie is dat ook zo. Als je iets vertelt is er altijd wel iemand die ‘dat wist ik al!’ roept. Mijn zoon van zes begint er ook al mee. Voor de broer en zus in het boek is feitenkennis een houvast. Ze googelen zich suf, maar zichzelf goed kennen doen ze eigenlijk niet.’

Volgens de auteur is er zeker een overkoepelend thema in haar werk aan te wijzen. ‘In mijn boeken gaat het vaak over de ruimte die een mens inneemt ten opzichte van anderen en over het terugvinden van je eigen geluid.’ Ze is alweer bezig met iets nieuws. ‘Mijn volgende boek wordt autobiografische literaire non-fictie, een verhaal over mijn vader, mijn moeder, mijn eigen moederschap, mijn schrijverschap en de manier waarop veel vrouwen al vroeg in hun leven wordt afgeleerd om zich uit te spreken. Het gaat vooral over de angst om je stem te laten horen. En de woede die je voelt als je het woord niet krijgt. Die angst en woede waren bij mij ooit heel groot. Inmiddels zijn ze kleiner, maar ze zijn er nog steeds.’

BOEKENKRANT.COM

JULI 2020 PAGINA 4

BOEKENKRANT TIPT METROLAND In 1980 debuteerde Julian Barnes met Metroland, een Bildungsroman zoals alleen hij die kon schrijven, over de schoolvrienden Christopher en Toni, en hun pogingen om de wereld buiten hun saaie voorstad te ontdekken. Ter ere van dit veertigste jubileum verschijnt deze uitgave met een nieuw voorwoord van de auteur.

Julian Barnes, Metroland, vertaling: Else Hoog, Uitgeverij Atlas Contact, 200 pagina’s (€ 15,00)

KORNIEV Kobe Lecompte levert met Korniev een uiterst creatief boek af dat je aan het denken zet.

De centrale figuur is een vlieg die in al zijn eenvoud verschillende levens doorkruist.

Samen met Vlieg leren we de warmte van vriendschap kennen, de teleurstelling, misbruik van vertrouwen en de kracht van het bundelen van krachten.

Kobe Lecompte, Korniev, Uitgeverij Partizaan, 268 pagina’s (€ 21,50)

Klimaatverandering, overbevolking, pandemieën… het is een kleine greep uit de uitdagingen waar onze planeet voor staat. Auteur Martin van Es wil het niet langer met lede ogen aanzien en schetst in de actuele roman Zeg maar Joe een toekomst waarin de mensheid samenwerkt voor het behoud van de planeet.

Wanneer de aarde plotseling twaalf minuten lang in duisternis wordt gehuld, baart dat de wereldmachten zorgen.

Die bezorgdheid neemt nog toe wanneer er in Nieuw-Zeeland een man opduikt die beweert de zoon van God te zijn en zich Joe laat noemen. Deze charismatische nieuwe Jezus komt samen met lerares Sophie terecht bij een groep van twaalf mensen die willen pogen de wereld een toekomstperspectief te bieden.

De Nederlandse ondernemer en adviseur Martin van Es schreef de roman samen met Andrew Crofts, een succesvolle Britse ghostwriter.

Ondanks het feit dat in zijn

en de dosering van de spanning met boek de zoon van God centraal een vlotte pen. Het leest gemakkelijk staat, is Van Es niet religieus. en is onderhoudend. Zo nu en dan Ter voorbereiding van het boek voelt het wat belerend aan, maar interviewde hij een aantal geestelijk zweverig wordt het nooit. De auteurs leiders, wetenschappers, politici verwijzen soms met een knipoog en economen over hun visie op de naar Bijbelse teksten met zinnen wereld. Medeauteur Crofts schreef als ‘laat de kinderen tot mij komen’. talloze boeken in opdracht van Ze doen dat met wisselend succes, anderen, belandde zo meermaals gaande van tenenkrommend tot in de bestsellerlijst en publiceerde mooi versmolten met het geheel. daarnaast een aantal eigen romans.

Het verhaal rond Joe is chronologisch Zeg maar Joe is overigens meer opgebouwd. Hoofdpersonen Joe en dan alleen een boek: met The Sophie lopen het meest in de kijker, Joe Project zoekt Martin van Es toch springt de verhaallijn vaak manieren waarop de internationale naar bijeenkomsten van geheime solidariteit kan worden diensten en hooggeplaatste politici.

Sommigen onder hen zijn behoorlijk aangewakkerd. Wie na het lezen op de hoogte wil blijven daarvan, herkenbaar neergezet en wie de actualiteit een beetje volgt, kan er zo kan zich op de website aanmelden.

Dit gegeven bevestigt een gezicht op plakken. enigszins het Die herkenbaarheid vermoeden dat de garandeert echter roman vooral bedoeld geen diepgang. De is om zijn ideeën personages, inclusief over het verbeteren Joe, zijn niet gelaagd van de wereld op een en daardoor helaas vrij toegankelijke manier snel te doorgronden. aan de man te brengen, Vooral de hoofdfiguur maar het is ook een had wat mysterieuzer mooie gedachte dat gekund. het niet alleen bij die Verder compenseren fijn neergeschreven Van Es en Crofts het overpeinzingen blijft. feit dat ze hier en Het wekt in ieder geval daar slordig om zijn Martin van Es en Andrew de belangstelling. gesprongen met de Crofts, Zeg maar Joe, Uitgeveafwerking van kleinere rij London Books, 350 pagina’s draadjes in het verhaal (€ 22,50)

RECENSIE

Een lofzang op de vogelwereld Emily Henry, Stranddagboek, vertaling: Anna Post Uiterweer, Ellis Post Uiterweer en Carla Hazewindus, Uitgeverij The House of Books, 336 pagina’s (€ 21,99)

DE SLANG EN DE SPEER 1454. In alle uithoeken van het Azteekse keizerrijk worden de gemummificeerde lijken van jonge vrouwen gevonden. Ze blijken gruwelijk te zijn vermoord. De adviseur van de keizer probeert deze misdaden geheim te houden, maar priester Cozatl heeft zijn bedenkingen tegen deze beslissing en roept de hulp in van Speer-Oog om de zaak op te lossen.

Kan een moderne Messias de wereld redden?

Door Katy Hurkmans

STRANDDAGBOEK Een feelgoodroman waarin niemand verliefd wordt? January en Gus zijn allebei blut en hebben beiden een gigantisch writer’s block. En ze moeten een bestseller schrijven voor de zomer voorbij is. Op een avond sluiten ze de weddenschap om elkaars boek schrijven, met het risico dat als ze in elkaars huid kruipen hun leven voorgoed verandert.

RECENSIE

Van sneeuwgors tot wilde zwaan, van roerdomp tot staartmees: cabaretier en schrijver Hans Dorrestijn neemt de lezer in Wensvogels mee in de wondere wereld van de vogels. Niet in eerste instantie vanuit de rol van vogelaar of kenner, maar vooral vanuit die van liefhebber.

Jacomijn van Kempen

Hub en Li, De Slang en de Speer 1. De Slang en de Speer, 184 pagina’s, Uitgeverij Silvester (€ 39,95)

‘Inmiddels ben ik tot het inzicht gekomen dat ik nooit een goede vogelaar zal zijn. Dat is mijn lot. Mijn hart is heel geschikt voor het vogelkijken, mijn ogen zijn dat niet.’ Gelukkig is de liefde voor de vogels precies wat het boek Wensvogels maakt tot wat het is: een prachtige ode aan de vogelwereld.

De manier waarop Dorrestijn het vogelkijken beschrijft is levendig: de vreugde van het zien van een bijzondere vogel, de teleurstelling in het langdurig niet zien van een vogel.

‘Het zijn maar gevoelsmomenten.

Al komt het gemis van sommige vogels soms toch wel echt in de

buurt van wanhoop.’ In het televisie- de grutto soms echt toe is aan vacantie. ‘Met een c, vacantie, want aan programma Baardmannetjes vroeg vogelaar Nico de Haan aan het begin moderne fratsen hebben Grutto’s geen boodschap.’ De korte, luchtige van iedere aflevering welke vogels en kernachtige hoofdstukjes maken Dorrestijn graag wilde zien: zijn Wensvogels tot een boek dat bijna wensvogels. In dit boek beschrijft hij niet anders dan in één adem uitgeleeen klein gedeelte van deze wensvozen kan worden. gels, zijn lievelingsvogels.

De hoofdstukjes over de vogels worFeitjes, anekdotes en analytische den afgewisseld met herinneringen beschrijvingen wisselen elkaar af. aan Baardmannetjes en monologen.

Elke vogel die aan de orde komt krijgt een uitgebreide ode. Dorrestijn De tekst wordt ondersteund door prachtige illustraties in kleur van schrijft vlot en poëtisch; hij weet de Elwin van der Kolk. Dat Dorrestijn lezer mee te voeren in zijn vervoevanuit zijn eigen perspectief en vanring over de vogels. ‘Ik heb het rood van vogels al in duizend toonsoorten uit zijn eigen passie schrijft, maakt het boek persoonlijk en aansprebezongen, maar het rood van de Kruisbek nog niet. Verwonderlijk dat kend. Het is alsof de wijze vogelliefhebber je rechtstreeks een vogel, een bosvogel, toespreekt om je te die niets uitstaande laten zien hoeveel vlieheeft met de kunstgende schoonheid te wereld, een dergelijke ontdekken valt in boskleur kan uitvinden.’ sen, struiken, tuinen Ook zijn fantasie speelt en langs wegen. Die een grote rol in de boodschap komt aan. beschrijvingen van de Want wie krijgt er na vogels. Hij interpreteert het lezen van dit boek houdingen en gedrag geen zin om zelf met en associeert er treffend een verrekijker het op los naar aanleiding bos in te trekken op van uiterlijke kenmerzoek naar bijzondere ken: ‘De Wilde Zwaan Hans Dorrestijn, Wensvogels, vogels? is een dromerige, midillustraties: Elwin van der deleeuwse prinses.’ Zo Kolk, Uitgeverij Nijgh & Van veronderstelt hij ook dat Ditmar, 144 pagina’s (€ 15,00)

BOEKENKRANT.COM

JULI 2020 PAGINA 5

LITERATUUR RECENSIE

COLUMN LEX JANSEN

Ann Petry (1908-1997) was een Amerikaanse schrijfster die meteen bij haar romandebuut De straat grote furore maakte. Er werden maar liefst meer dan een miljoen exemplaren van verkocht.

Dat was des te meer bijzonder aangezien het boek in 1946 verscheen en het de eerste bestseller van een AfroAmerikaanse auteur was.

In de boeken top 60 is het aantal kookboeken en titels over voedsel en gezondheid al jarenlang opvallend hoog. Logisch dat deze publicaties ook in de boekwinkel ruim aandacht krijgen. Ze worden fraai gepresenteerd op grote boekentafels en de uitgevers zorgen voor aantrekkelijk promotiemateriaal. Culinaire schrijvers verzorgen optredens voor hun publiek en geven soms ook cursussen om hun fans te helpen kennis te krijgen van een bepaalde keuken. Dit is overigens geen nieuw fenomeen. Ik herinner me het boek Waarom Franse vrouwen niet dik worden, dat in Nederland op de markt gebracht werd door Archipel, waar uitgever Petra Rijkelijkhuizen de scepter zwaaide. Het boek werd zo’n succes dat een jaar later ook nog een tweede titel verscheen: Waarom Franse vrouwen niet dik worden: Het kookboek. Opnieuw een verkoopsucces.

Revolutionaire protestroman

Perzikentaart

Door Istvan Kops Lutie Johnson, een sinds kort alleenstaande jonge zwarte moeder, heeft na haar echtscheiding een kleine armoedige woning betrokken aan 116th Street in Harlem. Ze probeert voor haar zoontje Bub een leven op te bouwen dat hem betere perspectieven biedt dan zij tot nu toe heeft gehad. Aanvankelijk is ze nog vol goede hoop en daarmee lijkt De straat een typisch verhaal over ‘The American Dream’. Lutie gaat ervanuit dat als je maar hard genoeg werkt, je vanzelf in een betere positie terechtkomt: ‘Ze was nu al zover gekomen, arm, zwart en uitgesloten alsof er een deur in haar gezicht was dichtgesmeten. Nou, ze zou hem met geweld opengooien. Ze zou bonzen, bonken en beuken en een beitel gebruiken om hem open te krijgen.’

Lutie komt er echter al snel achter hoe hopeloos haar pogingen zijn om vooruitgang te boeken in het leven.

Ze is in een regelrechte armoedeval terechtgekomen. Van haar schamele loon kan ze amper de huur opbrengen, waardoor sparen voor een betere toekomst praktisch onmogelijk is. Ondertussen wordt ze lastiggevallen door een ongure huisbaas die helemaal geobsedeerd door haar raakt, en hij is niet het enige duistere type dat een speciale interesse voor haar heeft opgevat.

Ann Petry, De straat, vertaling: Lisette Graswinckel, Uitgeverij Atlas Contact, 415 pagina’s (€ 24,99)

Over de schrijfster van deze boeken, de Française Mireille Guiliano had ik al het één en ander gehoord. Mijn Amerikaanse vriendin Sheila O’Shea werkte in die tijd als hoofd van de promotieafdeling van Random House in New York. Ze had mevrouw Guiliano begeleid op een tournee door de VS, waar vooral haar recept voor een slank makende preisoep veel aandacht had getrokken. Sheila vertelde me dat de schrijfster zich als een heuse diva had gedragen en het de mensen van de uitgeverij echt lastig had gemaakt, vooral toen bleek dat een nieuwe druk op zich liet wachten. Maar haar boek was een grandioos succes en dan wil je een auteur wel het een en ander vergeven.

Ann Petry ELISABETH PETRY

Petry vertelt niet alleen een spannend en aangrijpend verhaal, maar uit ondertussen ook stevige maatschappijkritiek. Dat een zwarte vrouw daar vanuit haar perspectief over schreef, was in die tijd iets nieuws. In deze protestroman beschrijft ze op een bijzonder beklemmende manier de kille realiteit van de armoede waaronder een groot deel van de zwarte bevolking van New York gebukt gaat. De straat waarin Lutie Johnson woont is het afvoerputje van de Amerikaanse samenleving. De enige plek om aan de uitzichtloosheid en de grimmigheid van het dagelijkse leven te ontsnappen is een barretje waar veel schimmige figuren op afkomen en waar veel alcohol wordt gedronken om de zorgen van alledag te vergeten.

De schrijfster spaart de lezer niet.

Ze stopt veel van haar maatschappelijke boosheid in het boek. De straat gaat namelijk niet alleen over het persoonlijke verhaal van Lutie, maar ook over de levens van miljoenen mensen die de pech hebben gehad met een donkere huidskleur te zijn geboren en alleen daarom al structureel zijn achtergesteld in het leven. De Verenigde Staten worden altijd neergezet als de plek van de onbegrensde mogelijkheden. De plek waar je alles kunt bereiken ongeacht je herkomst, als je er maar genoeg je best voor doet. Petry maakt korte metten met dat verkeerde beeld.

Als een zwarte zwerver wordt neergestoken, omdat die een bakker zou hebben neergeschoten, schrijft

Aanvankelijk is Lutie nog vol goede hoop en daarmee lijkt het een typisch verhaal over ‘The American Dream’. ze: ‘Ze staarde lange tijd naar de krant in haar hand en probeerde te begrijpen hoe de magere, haveloze jongeman in de ogen van een verslaggever een “potige neger” was geworden. Ze concludeerde dat je kijk op dit soort zaken geheel afhing van je uitgangspositie. Bekeek je ze vanuit het kader van een royaal weekloon en geloofde je dat zwarte mensen van nature crimineel waren, dan zag je geen enkele zwarte zoals hij werkelijk was. Dat kon je ook niet, want je zag de zwarte nooit als een individu. Hij was een bedreiging, of een dier, of een plaag, of een vloek, of een grap.’

Bij lezing van het boek kom je erachter hoe weinig sinds de verschijning ervan voor mensen met een zwarte huidskleur is veranderd. De straat is daardoor niet alleen een spannend en aangrijpend verhaal, maar ook een universeel verhaal. Dit boek verdient het zeker nu met de maatschappelijke oproer rondom Black Lives Matter gelezen te worden.

Op doorreis van Frankfurt naar haar huis aan de Rivièra zou mevrouw Guiliano twee dagen naar Nederland komen. Petra was nog niet terug van de Buchmesse en had mij daarom gevraagd met haar auteur uit eten te gaan. Vanwege de verhalen van Sheila was ik op alles voorbereid. Ik zou vanzelfsprekend een vegetarisch menu kiezen, repeteerde de Franse benamingen van een aantal gerechten en had een paar gespreksonderwerpen voorbereid. De avond verliep echter totaal anders dan verwacht.

Ik haalde mevrouw Guiliano op in het Ambassade Hotel aan de Herengracht. Ze was stomverbaasd dat ik Frans sprak en voordat we drie stappen verder waren, liepen we ineens gearmd.

We aten bij restaurant Zuid Zeeland en spraken niet over eten, niet over boeken, niet over gezondheid en niet over succes. We hadden het wel over haar heerlijke huis, de tuin en haar overbezorgde man. In de lobby van het hotel vroeg ze om pen en papier. Ze noteerde een adres en een telefoonnummer. ‘Als je ooit in de buurt bent, móet je langskomen. Dan eten we samen perzikentaart op het terras en kan ik je mijn keuken laten zien.’ Zelden heb ik een vriendelijker dame ontmoet dan die avond.

Lex Jansen

Jarenlang was Lex Jansen de uitgever en het gezicht van De Arbeiderspers. Nu is hij directeur van het door hem opgerichte Magonia: uitgeverij en centrum voor schrijfbegeleiding. www.magonia.nl

‘Een zeldzame mix van spanning en tederheid.

Dit boek zal Russo nog meer literaire erkenning geven.’  THE GUARDIAN

In deze nieuwe roman van rasverteller Richard Russo komen drie vrienden na jaren weer samen in een vakantiehuis op Martha’s Vineyard.

Terwijl ze terugblikken op hun leven blijkt dat ze elkaar toch minder goed kennen dan ze dachten…

‘Russo’s nieuwe roman overtreft alle verwachtingen.’

– THE BOSTON GLOBE

uitgeverijsignatuur.nl

NIEUW VAN SUSAN MARLETTA HART WINNEN of VER binden De uitdagende dynamiek tussen twee oerkrachten

SUSAN MARLETTA HART € 20,99

ook als e-book

Vanuit welke kracht communiceer jij?

Winnen of verbinden. Het lijkt een tegenstelling te zijn, maar het uitgangspunt van dit boek is juist dat ieder mens deze twee krachten in zich heeft, van waaruit hij/ zij communiceert. Het zijn in feite twee uitersten aan beide kanten van een lijn. Hoe dichter mensen aan de uitersten van deze lijn staan, hoe meer moeite ze hebben om elkaar in de communicatie te kunnen bereiken.

Dit boek wil je helpen om je eigen dominante kracht te ontdekken en vervolgens die van de mensen om je heen. Daarbij leer je ook om je minst dominante kracht te ontwikkelen en om in de communicatie verbinding te zoeken met mensen die juist dominant zijn in die tegenovergestelde kracht.

Een interessant boek over natuurwetten, dualiteit en communicatie. www.uitgeverijzilt.nl

De kracht van woorden en daden, bewust of onbewust, is enorm!

BOEKENKRANT.COM

JULI 2020 PAGINA 7

LITERATUUR INTERVIEW

De knikkeraar in ieder van ons Als speechschrijfster leefde Nancy Olthoff zich in in vele ministers en CEO’s. Voor haar romandebuut De achtbaantester deed ze dat met Herman, een tweeëndertigjarige man die erg van knikkeren houdt. Een roman over anders zijn, en toch herkenbaar. Over niet durven, toch doen. Olthoff: ‘Ik lijk meer op Herman dan ik dacht. Ik vind heel veel dingen eng, maar ik doe ze wél.’

Door Mirjam Mulder

Herman van Dusselen heeft een moeilijke jeugd gehad. Hij verloor zijn beide ouders op traumatische wijze en heeft dat nooit kunnen verwerken. Liever sluit hij zich de hele dag op in zijn knikkerkamer, een overzichtelijke, kleurrijke wereld. Tot hij in het plaatselijke pretpark Jeanette de suikerspinnenverkoopster ontmoet en halsoverkop verliefd wordt. Durft hij voor haar eindelijk de achtbaan van het leven in te stappen?

Het idee voor het boek ontstond toen de schrijfster over de titel De achtbaantester droomde. Maar waar het dan over moest gaan, daar kwam ze pas jaren later achter. ‘Op een gegeven moment zag ik ineens een beeld van een man op een bankje voor me.

Hij kijkt naar een achtbaan waar een jongetje in zit dat op het engste punt zijn armen wijd opengooit. En de man denkt: dat wil ik ook, maar ik durf niet.’ Hoe het verhaal verder ging, wist ze toen nog niet. ‘Ik wist alleen dat het over iemand moest gaan die niet echt durft te leven, omdat er van alles gebeurd is in zijn jeugd wat hij niet heeft verwerkt. En dat hij op het eind die achtbaan in moet, hij moet gaan léven.’

Knikkerkamer Door de sterke schrijfstijl zou je niet meteen denken dat De achtbaantester een debuut is: je hóórt Herman worstelen met zijn gedachtecirkels.

Waar haalt ze dat vandaan? ‘Als ik speeches schrijf,’ begint de schrijfster, ‘heb je meestal tien minuten om mensen mee te krijgen. Het werkt het beste om beeldend en met veel gevoel te vertellen, op een manier die begrijpelijk is voor iedereen.

Daarnaast moest ik me altijd inleven in veel verschillende mensen met allemaal een eigen stem en karakter.

Je kruipt dan helemaal in hun hoofd.

Dat heb ik ook met Herman gedaan.’

Door de fleurige verschijning van de schrijfster zou je niet meteen zeggen dat ze eigenlijk vrij veel op de ingetogen hoofdpersoon lijkt. ‘Herman is een vat van onverwerkt verdriet en rouw, en tegelijkertijd is hij heel speels. Zo was ik zelf ook, al heb ik

Nancy Olthoff HENRIETTE GUEST

het in het boek natuurlijk uitvergroot. Toen mijn vader was overleden, werd ik de volgende dag alweer naar school gestuurd. Daar werd niet meer over gesproken. Want als we het er niet over hebben, dan is het er niet. Dat heeft me wel tot een enorme doorzetter gemaakt, maar ik stopte ook veel weg. Dat doet Herman ook, met zijn knikkerkamer als toevluchtsoord.’

Toch was ze er waakzaam voor om

Nancy Olthoff, De achtbaantester, Uitgeverij Orlando, 204 pagina’s (€ 20,00)

van Herman geen karikatuur te maken. ‘Iedereen heeft zijn eigen knikkerkamer, alleen is dat voor anderen misschien sport, Netflix, drank of winkelen. Herman speelt met knikkers om maar niet te veel te hoeven voelen. Maar verdriet komt vroeg of laat omhoog. Je kunt het wel wegduwen, maar dan houd je ook de goede dingen tegen.’

In die zin is Herman ook weer heel normaal, en herkenbaar voor veel mensen. De schrijfster heeft met opzet geen labels als autistisch aan hem gehangen. Olthoff: ‘Hij lijkt wel een beetje anders, maar dat komt doordat hij door zijn traumatische ervaringen is blijven hangen in zijn kindertijd. Als hij met iemand had kunnen praten, had dat veel uitgemaakt. Maar toen zijn vader was overleden, zei zijn huisarts alleen maar: wil je slaapmiddel?’

Durven en doen Als Herman voor het eerst op date gaat met zijn grote liefde Jeanette, maakt hij zich daar van tevoren een ideale voorstelling van. Maar als de werkelijkheid heel anders gaat, is hij even van slag. ‘Ik vond dat het niet te makkelijk moest worden,’ zegt de auteur. ‘Ook om het gevaar te benadrukken van het fantaseren over een ideale wereld. Want dat is dus het lullige: als je meer gaat durven en

‘Iedereen heeft zijn eigen knikkerkamer, alleen is dat voor anderen misschien sport, Netflix, drank of winkelen.’ doen, kom je er ook achter dat het echte leven niet alleen maar fantastisch is. Mensen vallen soms tegen, het doet soms pijn, je krijgt liefdesverdriet, er gaan mensen dood. Maar dat hoort er wel bij.’

Met dit boek wil ze mensen dan ook aansporen om hun angsten onder ogen te zien. ‘Herman doet dat ook, stukje bij beetje. Daarom vind ik dat citaat van Einstein zo belangrijk: als je altijd doet wat je deed, krijg je wat je altijd kreeg. Als ik was blijven doen wat ik altijd deed, dan had ik nu ergens in een kantoortuin voor een of andere bobo zitten te werken.

En nu zit ik hier! Het is veel spannender, minder veilig, minder goed betaald, maar ik ben zo blij dat ik het heb gedaan. Leef, lééf!’

Ga mee met Joe, Sophie en twaalf creatieve genieën in hun missie om een betere wereld te creëren.

‘Heerlijk zomerboek waar je nog lang over blijft denken’

Zeg maar Joe is een heerlijk zomerboek over een man die zegt dat hij de zoon van God is. Een man van vlees en bloed die bij de jonge docente Sophie romantische gevoelens opwekt en in wie zij al snel een rotsvast vertrouwen heeft. Het intrigerende verhaal van Sophie, Joe en de twaalf genieën is ook een tot nadenken stemmend verhaal. Bedoeld om de lezer een andere kijk op oplossingen te geven voor de huidige wereldproblematiek.

Na het lezen laat Zeg maar Joe de lezer achter met het idee: we moeten met elkaar wat van deze wereld zien te maken.

‘Bravo voor de auteurs die dit provocerende boek schreven!’

(Alex J. Jones)

‘Thought-provoking’ (Amazon)

www.thejoeproject.eu

‘Een boek dat je niet wil missen!’

(Goodreads)

BOEKENKRANT.COM

JULI 2020 PAGINA 9

BOEKFRAGMENT

Apeirogon De Palestijn Bassam Aramin en de Israëliër Rami Elhanan zijn allebei vader van een dochter en allebei worden ze geconfronteerd met het ergste dat een ouder kan overkomen: het verlies van een kind, door oorlogsgeweld.

Colum McCann, Apeirogon, vertaling: Frans van der Wiel, Uitgeverij De Harmonie, 514 pagina’s (€ 24,90) www.deharmonie.nl

404 Aanvankelijk was ze ervan overtuigd dat de verpleegsters zich hadden vergist. Nee, zei ze, nee. Mijn dochter is met de ambulance gekomen, van een ander ziekenhuis, ze moet hier al zijn. Ze keken haar aan. Ze spraken Arabisch tegen haar. Nog niet, zeiden ze. Ik ben met de taxi gekomen, zei ze, ik weet dat ze hier is, kan niet anders, ze zijn al een hele tijd geleden vertrokken. Ze belde Bassams nummer. Geen gehoor. De verpleegsters raadpleegden hun computers, belden rond, liepen de gang in naar de operatiekamers, informeerden bij de artsen. Nee, zeiden ze, er was geen kind met die naam of dat signalement. Zou u het nog eens willen proberen? Ze scrolden door de gegevens. Misschien, zei Salwa, hebben ze haar naar een ander ziekenhuis gebracht, is er niet nog een Hadassah op de Scopusberg? Ja, zei de verpleegster, maar daar zouden ze haar niet heen brengen. Wilt u het proberen? Dat hebben we al gedaan.

Ze gaven haar een pakje zakdoekjes,

kwamen toen achter de balie vandaan en namen haar aan de elleboog mee naar de wachtkamer. Ze brachten haar hete thee, roerden er de suiker door. Er klonken oproepen over de intercom. Salwa spitste haar oren. Ze probeerde Bassam nog eens te bellen. Geen gehoor. Er kwam een man langs met een vloerdweil. Hij gebaarde dat ze haar voeten moest weghalen. Ze voelde de dweil over haar tenen gaan. Sorry, zei hij. Haar zus kwam. Samen gingen ze terug naar de balie. Er moet ergens een vergissing zijn gemaakt, zeiden ze.

Geloof me, zei de verpleegster, we doen wat we kunnen. Bassams broer verscheen om de hoek. Hij had niets van Bassam gehoord, nee. Hij was in zijn kantoorpak, das los. Ook hij ging naar de balie. Geloof ons toch, smeekten de verpleegsters. De drom mensen werd groter. Haar tante.

Haar nichtjes. Bassams vrienden van zijn vredeswerk. Er was vast een vergissing in het spel. Misschien was Abir bijgekomen. Misschien hadden ze haar naar de kliniek teruggebracht. Het zou allemaal goed komen. Er verscheen een dokter, een Palestijn uit Nazareth. Hij ging tussen haar en haar zus zitten. Hij had een speciaal bericht uitgezonden, zei hij. De ambulance was onderweg.

Het duurt nu al bijna twee uur, zei ze.

Er waren technische problemen, zei hij, maar ze moest zich geen zorgen maken. Salwa ging een kamer in en

knielde om te bidden. Haar zus bad met haar mee en daarna keerden ze terug naar de gang. Telkens als de ziekenhuisdeuren opengingen, sprong haar hart op. Er werd nog een kop thee gebracht. Ze sloot haar handen eromheen. Er arriveerden nog meer mensen. Het was rumoerig in de gangen. Bassams Israëlische vrienden ruzieden aan de balie. Een van hen schreeuwde. Hij stond naast een vrouw met felrood haar en een jongeman met een baard. De oudere man stond te gebaren. Wie is dat?

Haar broer keek over haar schouder.

Dat is Rami, zei hij. Rami? zei Salwa.

Ze had over hem gehoord, maar had hem nog niet ontmoet. Ze draaide zich om, wilde hem begroeten, maar haar telefoon ging. Het was een nummer dat ze niet herkende. Waar zit je, zei ze, ik bel je al een hele tijd.

We komen eraan, zei Bassam, mijn batterij was leeg, ik gebruik nu de telefoon van de ziekenbroeder, maak je geen zorgen. Hoe is het met Abir?

We zijn er over vijf minuten. Zeg het me, man, hoe is het met Abir? Maak je geen zorgen, zei hij weer, we zijn er bijna.

doodleuk uit een onderhandeling terugtrokken.

Ik bel Julie om onze eetafspraak van vanavond af te zeggen.

‘Je kunt niet zo lastminute afbellen, Damian. We hebben elkaar al drie weken niet gezien.’ Ze vraagt zich hardop af of onze relatie nog wel zin heeft. Ze geeft aan dat we veel te weinig tijd met elkaar doorbrengen, dat ik haar weinig aandacht geef en dat ze zich eenzaam voelt. Ik zeg dat ik de manier waarop zij en ik met elkaar omgaan, waaronder de frequentie, prima vind. Ik ben met mijn hoofd bij mijn werk en heb geen zin om hier nu over na te moeten denken.

Julie verbreekt de verbinding. Ik bedenk dat ik het later goedmaak door in Londen bij Bulgari iets moois voor haar te kopen.

Als ik de tv aanzet, kom ik op de bbc terecht, bij een programma waar een man in de camera kijkt met op de achtergrond een strand met wuivende palmbomen. Dit programma heb ik eerder gezien. Het gaat over mensen die hun westerse leventje, met alle sores van dien, achter zich laten, hun boeltje pakken en op zoek gaan naar hun ultieme woonplek. Ze settelen zich vervolgens in de middle of nowhere: aan de voet van een actieve vulkaan, midden in een tropisch regenwoud of in een rotspartij in Utah. Hun huizen hebben ze altijd eigenhandig gebouwd, vaak van

materialen die de natuur ze biedt of die voorhanden zijn. Soms leven ze off the grid; zonder elektriciteit of stromend water.

Het geeft mij altijd een dubbel gevoel. Ergens begrijp ik dat ze zich willen ontworstelen aan de ratrace van het leven, maar ik vraag me altijd af of deze mensen wel zo gelukkig zijn als ze zich voordoen.

Ik ben geen fan van wegvluchten, want je neemt uiteindelijk jezelf altijd mee. Degenen die aan het programma meedoen, zijn altijd wat zonderling. Zodra er kinderen in het spel zijn, vind ik ze naast zonderling ook egocentrisch. Blijkbaar denken ze dat hun kinderen voorgoed klein zullen blijven, want over hoe het verder met ze moet als ze ouder worden, wordt niet nagedacht. Hoe moeten die kids zich redden in een wereld waar ze niets van weten?

Op het moment dat ik wil zappen, zie ik linksonder in het beeldscherm een bekende naam in een blauw kader verschijnen. Ik kijk nog een keer goed naar het gezicht op het scherm, spring uit bed, ga op het voeteneind zitten en druk de recordknop van de afstandsbediening in.

BOEKFRAGMENT

Tussentijd De succesvolle jonge zakenman Damian krijgt de schok van zijn leven als hij zijn broer Paul op tv ziet.

Paul is op zijn vijftiende het verstikkende milieu thuis in Nederland ontvlucht en heeft sindsdien niets meer laten horen. Damian neemt een rigoureuze beslissing en stapt op het vliegtuig: hij gaat zijn broer opzoeken.

Erik Hensel, Tussentijd, Uitgeverij LuitinghSijthoff, 224 pagina’s (€ 18,99) www.lsamsterdam.nl

4 juli Voor het eerst sinds jaren kijkt mijn broer mij recht aan. Dat ik hem wel zie en hij mij niet, vind ik tekenend voor onze relatie.

Ik ben in een hotel als ik hem zie.

Ik ben net terug uit Parijs en moet morgen om zes uur ’s ochtends mijn vlucht naar Londen halen voor een bespreking over een vastgoeddeal.

Al maanden ben ik ermee bezig ben en eindelijk zullen mijn inspanningen, als alles goed gaat, resultaat opleveren. Er moeten nog maar een paar punten worden besproken, waarna de handtekeningen onder deze miljoenendeal kunnen worden gezet. Het is een grote deal, met veel belangen. Zakendoen met de Engelsen vraagt om alertheid. Ik heb al meer dan eens meegemaakt dat ze zich op het allerlaatste moment, zelfs na een mondelinge toezegging,

BOEKENKRANT.COM

JULI 2020 PAGINA 10

BOEKENKRANT TIPT

RECENSIE

VOLKERAK De Kobo Originalserie Mooie Moorden van Tica Morgan heeft al veel digitale fans verworven. Nu verschijnt er ook een vervolgdeel in papieren vorm. In Volkerak probeert rechercheur Zoë haar normale leven terug te krijgen, maar voortTica Morgan, Mooie Moorvluchtig crimineel Sven den. Volkerak, Gloude Publiblijft haar gedachten shing, 256 pagina’s (€ 19,99) beheersen. Hoe kan ze de moordzaak in Heerenveen nu oplossen?

ZULLEN WE HET LIEFDE NOEMEN? Met het bejubelde Vissen praten niet bewees Tine Bergen dat ook het thrillergenre haar goed ligt. In haar nieuwe thriller Zullen we het liefde noemen? rijdt de achtjarige zoon van Esther de overbuurman dood. Alles wijst op een ongeluk. Toch? Esther wordt gedwongen haar leven heel scherp onder de loep nemen.

ZULLEN WE HET LIEFDE NOEMEN?

ʆ ʉ ʏ ɹ ɾ ʅ ʂ ʅ ɽ ɿ ʉ ɹ ɾ ɻ ʊɾʈɿʂʂɻʈ

TINE BERGEN

Tine Bergen, Zullen we het liefde noemen?, Uitgeverij Vrijdag, 264 pagina’s (€ 19,95)

DUISTERE WORTELS In Duistere wortels komen verborgen misdaden, schuldvragen en eeuwenoude vooroordelen in het broeierige Texas aan het licht. De negenjarige Levi King dobbert ’s avonds laat alleen rond op het grote Caddo Lake in een motorboot die het heeft begeven. Als hij een andere boot ziet naderen denkt hij dat hij gered is, maar het tegenovergestelde blijkt het geval…

Het zwarte dossier is het derde boek van Max van Olden, een advocaat die in 2015 debuteerde met zijn met de Schaduwprijs bekroonde boek Lieve edelachtbare, en in 2017 De juiste man schreef.

In Het zwarte dossier speelt opnieuw een advocate de hoofdrol, die een dossier toebedeeld krijgt dat haar carrière kan maken of breken.

Door Merel Kuitert In Het zwarte dossier moet advocate Riemke zichzelf bewijzen door de zaak van het ‘zwarte dossier’ tot een goed einde te brengen. Deze zaak loopt tegen een onderwereldfiguur genaamd Novak, die zijn straf uitzit in de gevangenis.

Als hij een dichtbundel uitbrengt, klopt ene Sjoerd Vervoort bij Riemke aan omdat hij ervan overtuigd is dat er aanwijzingen in de dichtbundel staan over het te grazen nemen van Vervoort. Hij wil dan nog niet loslaten waarom en wat hij met Novak te maken heeft, maar Riemke moet de zaak hoe dan ook oplossen om haar baan te behouden.

De ongewone setting maakt het een interessante thriller, want in plaats van een rechercheteam of

politieagenten draait het boek om een onervaren advocate. Je krijgt niet zoveel hoogte van de karaktertrekken van Riemke, maar wel van de situatie waarin zij zich bevindt en wat haar achtergrondverhaal is.

Zo is ze ongelukkig gescheiden en heeft ze alles over voor haar zoontje Nils. Haar banden met anderen zijn wel wat ongeloofwaardig: haar baas Robbert en haar Tindervriend Joost Max van Olden gaan voor haar door het vuur, terwijl RUUD POS het onduidelijk is wat Riemke heeft de setting verandert, bouwt de spangedaan om hun liefde en vriendning zich eindelijk op. schap te verdienen.

Hoewel het verhaal wat ongeloofEr worden interessante thema’s waardig en abrupt eindigt, maakt aan het licht gebracht: het recht, de sprookjesachtige, spookachtige darkweb en drugs spelen een rol, wat je normaal niet snel ziet in thril- epiloog een hoop goed. Het is een vermakelijke thriller die wat spanlers. Hiermee slaat Max van Olden ning en geloofwaardigheid mist om een andere weg in dan de bekende lezers omver te blazen. schrijvers in het Desondanks zijn de thrillerlandschap. thema’s die worden Op het pakkende intro aangekaart origineel na, waarin een jongetje en is het plot prima. op een tafel vastgebonHet heeft een andere den ligt om iets te doen insteek dan de doorwat hij niet wil, is de snee ‘detective’ door de spanning ver te zoeken advocatencultuur die tot ongeveer de helft erin verweven zit en van het boek. Riemke is Van Olden weet op vervoornamelijk bezig met scheidene manieren te de zaak en is daarom tot verrassen. Kortom: een diep in de nacht aan het goede, originele thriller werk. Op het moment van eigen bodem die dat duidelijk wordt dat Max van Olden, Het een pluimpje verdient. de waarheid niet zo zwarte dossier, Uitgeverij zwart-wit is als op het Ambo|Anthos, 288 pagina’s eerste moment lijkt en (€ 21,99)

RECENSIE

De hoofdredacteur Attica Locke, Duistere wortels, Uitgeverij Volt, 304 pagina’s (€ 20,99)

GEBROKEN Don Winslow is voormalig detective, antiterroristentrainer en schrijver van vele internationale bestsellers. Met Gebroken neemt hij je mee in een wereld van professionele dieven, politieagenten, draaideurcriminelen, privédetectives, drugsdealers en verloren zielen in de nacht. Zes verhalen met zijn kenmerkende mix van psychologisch inzicht, humor en actie.

Verrassende advocatenthriller

In De stagiair, de debuutroman van Helen Monks Takhar, draait het weinig verrassend om stagiair Lily.

Een verwende millennial die alles krijgt wat ze wil, aldus tegenspeler en hoofdredacteur van Leadership Magazine Katherine. We leren de dames steeds beter kennen in dit verhaal, doordat Katherine Lily adresseert en vice versa. Een volledig boek geschreven in de aanspreekvorm. Eens kijken hoe dat voelt.

Door Tanja Wilming

Don Winslow, Gebroken, vertaling: Catherine Smit, Uitgeverij HarperCollins, 384 pagina’s (€ 19,99)

De voorkant van het boek luidt: ‘Als de nieuwkomer je grootste rivaal wordt.’ Ja, wat doe je dan, Katherine?

Gekke dingen blijkbaar, maar dat komt pas

later.

Want in eerste instantie, Katherine, lijk je een vrouw die het erg goed voor elkaar heeft. Een mooie baan bij een gerenommeerd magazine.

Een fijne vent thuis op de bank, die zelfs zijn zegen aan je geeft om af en toe een uitstapje te maken met

andere jonge minnaars. Twee appartementen, een goed lichaam en een gezond stel hersenen. We volgen je vanaf het moment dat je een nieuwe leidinggevende hebt: Gemma, de investeerder die Leadership naar een hoger niveau tilt en jou mee wil nemen als hoofdredacteur. Dit is jouw moment om iedereen versteld te doen staan, maar de bus naar je werk komt niet opdagen… Je besluit Helen Monks Takhar een taxi te pakken en deelt deze met SUNFLOWERS PHOTOGRAPHY de enige andere jonge vrouw die ook twijfels had over jouw eerlijkheid. Je bij de bushalte wacht. doet inderdaad poeslief, maar hoe Het is Lily. Lily, ook jij hebt vooraan beter Katherine mij jou doet leren in de rij gestaan bij het uitdelen kennen, hoe duidelijker het wordt van het geluk, als ik Katherine mag dat jij een dubbele agenda hebt. geloven. En jij moet ook heel, heel Maar lieve Kath, mag ik je zo noetoevallig naar het kantoor van Leadmen? We kennen ership die dag omdat je elkaar inmiddels door daar stage gaat lopen bij en door natuurlijk. je tante Gemma. Even Jij doet de term psywaren jullie me bijna chologische thriller kwijt met jullie verhaal, de meeste eer aan. want ik dacht: het zal Want poeh, je had me toch niet zo’n chick echt even hoor. Heel flick-romannetje woronverwacht. Ik durf den waarin het lot de zelfs wel te zeggen overhand heeft? Maar dat jouw bedenker, er blijkt toch veel meer Helen Monks Takhar, te zitten achter het haar debuutroman toeval dat jij en Kathermisschien beter De ine samen in een taxi hoofdredacteur had belanden.

Helen Monks Takhar, De stagkunnen noemen.

Ik moet ook wel toeiair, vertaling: Marion Drolsgeven, Lily, dat ik net als bach, Uitgeverij Xander, Katherine gelijk mijn 400 pagina’s (€ 19,99)

BOEKENKRANT.COM

JULI 2020 PAGINA 11

SPANNING INTERVIEW

Van boekenwurm naar Gouden Strop-winnaar Eind mei verscheen het tweede boek van Samantha Stroombergen: Zij die zwijgt.

Het is het spannende vervolg op De witte kamer, het thrillerdebuut waarmee ze vorig jaar als jongste auteur ooit de Gouden Strop won. ‘Ik was al heel erg verbaasd dat ik de shortlist had gehaald. Ik was toen nog een twintiger én vrouw, statistisch gezien had ik heel weinig kans om te winnen, en toen won ik ineens!’

Door Famke Prins Als winnaar kreeg Stroombergen in één keer veel meer naamsbekendheid. Ik vroeg haar of dat stiekem niet ook een beetje eng is: ‘Dat is het zeker, je krijgt véél meer reacties op je boek, en dus ook negatieve geluiden. Maar dat is prima en hoort bij het schrijverschap. Als je met je hoofd boven het maaiveld uitsteekt krijg je nou eenmaal reacties, dat zie ik alleen maar als compliment.’

Haar schrijversdroom begon al vroeg, toen ze ongeveer acht jaar was. Daarvoor wilde ze graag striptekenaar worden, waarbij ze zelf de verhalen bedacht. Stroombergen: ‘In die tijd kwam Harry Potter uit, en daardoor dacht ik: dat wil ik ook!’

In zekere zin is dat ook gebeurd. In groep 8 won ze een verhalenwedstrijd van kinderzender FoxKids en verscheen haar verhaal over een vampierschool in een bundel die bij de Bruna te koop was. ‘Mijn leraren zeiden in groep 8 tegen me: “De kans dat je je brood kan verdienen met schrijven is héél klein.” Ondanks dat ben ik altijd veel blijven schrijven, maar het bleef bij korte verhalen.

Tot ik stage ging lopen bij het Open-

baar Ministerie en boeken ging recenseren voor Hebban: die combinatie maakte dat ik het weer ging proberen.’

Naast schrijven hield Stroombergen van jongs af aan ook al erg van lezen.

‘Vroeger zat ik altijd achter in de klas te lezen en hoorde ik het niet eens als iemand iets tegen me zei.

Op mijn rapport op de basisschool stond met dikke letters: een echte boekenwurm. Leraren namen op een gegeven moment maar boeken van thuis mee, omdat ik alles uit de boekenkasten op school al had gelezen.’

Samantha Stroombergen, Zij die zwijgt, Uitgeverij Boekerij, 352 pagina’s (€ 20,00)

Schietles ‘Ideeën komen bij mij vanzelf,’ vertelt de jonge schrijfster. ‘Ik merk dat ik inspiratie haal uit bepaalde thema’s die nu veel besproken worden, issues die spelen in de actualiteit.’

Stroombergen doet zowel direct als indirect research voor haar boeken.

Voor De witte kamer is ze naar een politieteam voor Grootschalige Opsporing geweest. Ze vroeg aan de hoofdrechercheur hoe hij het plaats delict zou doorlopen en hoe het team er dan uit zou zien. Voor Zij die zwijgt heeft ze een patholoog-anatoom en verschillende dokters benaderd. ‘Ik heb ook een schietles gevolgd waarbij je mocht schieten met een pistool, een geweer en een revolver. Daar heb ik kunnen ervaren hoe dat voelt, hoe het ruikt. Dat heb ik bijvoorbeeld gebruikt voor mijn volgende boek.’

In Zij die zwijgt onderzoekt recher-

Samantha Stroombergen HESTER DOOVE

cheur Léon samen met zijn nichtje Hanna, studente criminologie in Leiden, de plaats delict: de bekende YouTuber Ceyda Yilmaz is dood aangetroffen in haar eigen huis.

‘Léon is een vrij normale man, hij is getrouwd en heeft een goede band met zijn nichtje Hannah. Dat heb ik expres gedaan. Wat je in thrillers vaak ziet is dat de mannelijke rechercheur een boze ex heeft, of een ingewikkelde relatie met zijn dochter. Als je bij de recherche zit kan je ook een normale familieband hebben!’

Stroombergen vindt een beetje houvast tijdens het schrijven fijn. ‘Eerst denk ik het skelet uit: per hoofdstuk schrijf ik op wat er gaat gebeuren.

Maar tijdens het schrijven gooi ik het toch vaak om, omdat de personages weer een andere kant op gaan. Er is geen standaard manier hoe je het beste een boek kunt schrijven.’ De keus voor Leiden, waar de auteur zelf gestudeerd heeft, stond algauw vast.

‘Ik wilde een studente in de hoofdrol, dus zocht ik naar een studentenstad.

Amsterdam vind ik te groot, te massaal. Ik wilde meer dat dorpsgevoel.’

Social mediagedrag Of de auteur iets mee wil geven aan haar lezers? ‘Ik vind het mooi als mensen naar aanleiding van mijn boek gaan nadenken over bepaalde thema’s. Als lezer vind ik het zelf ook fijn als ik iets leer. Wat zou ik in een bepaalde situatie doen?’ Zo speelt de

‘Léon is een vrij normale man, hij is getrouwd en heeft een goede band met zijn nichtje Hannah.

Dat heb ik expres gedaan.’ digitale wereld in Zij die zwijgt een behoorlijk grote rol. Stroombergen: ‘Ik zou het fijn vinden als mensen gaan nadenken over hun gedrag op social media: ben ik zelf iemand die gelijk zijn of haar mening op Facebook of Twitter plaatst, terwijl nog niet eens duidelijk is wat er aan de hand is en wat de feiten zijn? Verder vind ik het allerbelangrijkste dat mensen plezier beleven aan mijn boek. Even weg zijn van de zorgen van alledag.’

Stroombergen heeft in de tussentijd niet stilgezeten: haar volgende boek ligt al klaar! Dit zal het derde en tevens laatste deel zijn over het Leidse rechercheurs-duo Hannah en Léon. Wat ze daarna gaat schrijven weet ze nog niet, maar ze zou weleens een uitstapje willen maken naar een historische roman. Ik ben alvast benieuwd!

Een nieuwe Zweedse bestsellerserie van

Crime Writer of the Year

Het rake vervolg op het succesvolle De ideale man

€1

IN

TR

OD

U

‘De opwindendste nieuwe thrillerauteur van Zweden.’

CAMILLA LÄCKBERG

7, CTIEP 50 RIJ S

‘Opvallend eerlijke, stoere roman over ambitie en verlangen.’

LINDA.

Een roman vol zelfspot over het leven van een gescheiden veertiger

BOEKENKRANT.COM

JULI 2020 PAGINA 13

BOEKFRAGMENT

Er is een kans In deze nieuwe roman van Richard Russo komen drie vrienden na jaren weer samen in een vakantiehuis op Martha’s Vineyard. De oude vrienden zijn na hun afstuderen hun eigen weg gegaan. Maar één ding hebben ze gemeen: ooit waren ze allemaal verliefd op Jacy, die na een gezamenlijke vakantie spoorloos verdwenen is.

Richard Russo, Er is een kans, vertaling: Kees Mollema, Uitgeverij Signatuur, 464 pagina’s (€ 25,99) www.uitgeverijsignatuur.nl

En daar was ze. Meer dan beeldschoon, zelfs in het korrelige zwartwit van de microfilm. Lincoln was vergeten dat haar gezicht wat asymmetrisch was, haar rechteroog iets lager dan haar linker-, haar glimlach een tikkeltje scheef. Heel anders dan wat vandaag de dag voor schoonheid doorging. Dat meisje Britney Spears, met de linkerkant van haar gezicht identiek aan de rechter-, alsof schoonheid een kwestie van perfectie en symmetrie was.

En meteen daarna kwam nog een schok. Haar naam. Justine Calloway.

Voor Lincoln was ze altijd gewoon ‘Jacy’ geweest. Ze had, evenmin als Madonna of Cher, een achternaam nodig gehad. Met twee namen was iemand niets meer dan een gewone sterveling.

The Vineyard Gazette had het verhaal halverwege juni gepubliceerd,

twee hele weken na het verdwijnen van Jacy, en het ging vergezeld van dezelfde oproep die haar ouders in kranten op Cape Cod en de kustplaatsen van Connecticut hadden geplaatst: hebt u dit meisje gezien?

Nee, dacht Lincoln, al vijfenveertig jaar niet.

Omdat ze wist dat noch haar ouders, noch haar verloofde het goed zouden vinden dat ze met Lincoln, Teddy en Mickey naar Martha’s Vineyard zou gaan, had ze iedereen verteld dat ze het weekeinde in New York zou doorbrengen met haar eerste bruidsmeisje en nog een paar Theta’s. Er werden toen nog geen feesten voor aanstaande bruiden gehouden, maar zoiets moest ze wel hebben beweerd: nog één keertje uit met de meiden, voordat ze trouwde. Ze zou op dinsdag terug zijn in Connecticut, ruim voordat haar verloofde uit North Carolina kwam, waar zijn rechtenfaculteit aan de zomerstop begon.

Toen ze niet op tijd terug was, hadden haar ouders het bruidsmeisje gebeld, die hun vertelde dat nee, Jacy niet naar New York was gekomen en nee, ze geen idee had waar ze was.

Vervolgens belden ze het Minerva, voor het geval dat ze daarheen was gegaan, maar het Theta-paviljoen was natuurlijk potdicht afgesloten en de campus vrijwel uitgestorven.

Nu maakten ze zich werkelijk zorgen en ze belden het bruidsmeisje weer om te horen of Jacy contact had

opgenomen, en deze keer sloeg het meisje, dat Jacy had beloofd alles geheim te houden, door en vertelde dat ze het weekeinde van Memorial Day op Martha’s Vineyard had doorgebracht. Jacy had bedenkingen bij haar aanstaande huwelijk, beweerde het meisje, en wilde er even tussenuit om na te denken. Ze logeerde in een huis in Chilmark, met een paar jongens die in de keukenploeg van het Theta-paviljoen werkten. Het was onverwacht warm weer geweest en ze hadden wellicht besloten nog een paar dagen langer te blijven.

Wist het bruidsmeisje het precieze adres van het huis in Chilmark?

Nee, dat wist ze niet. Had Jacy haar een telefoonnummer van dat huis gegeven? Nee. Met tegenzin noemde ze de namen van de jongens bij wie Jacy had gelogeerd, hoewel Lincoln, Teddy en Mickey tegen die tijd allang terug waren op het vasteland.

Aan het einde van de week hadden de Calloways nog geen teken van leven ontvangen en gingen ze naar de politie, die in het begin niet vreselijk behulpzaam was. Het meisje was nog niet al te lang weg, om te beginnen, en trouwens, als het bruidsmeisje de waarheid sprak en Jacy twijfels had over haar huwelijk, nou, een ondergedoken bruid was nou niet bepaald iets waar de politie zich mee bezig moest houden. Ze zou wel weer opduiken, als ze er klaar voor was.

BOEKFRAGMENT

Bloedrode midzomeravond Cilla heeft een volkstuin gekocht op het eiland Bullholmen, met een klein huisje erop. Het werken in de tuin zal haar afleiden van haar verdriet, is het idee.

Christoffer Holst, Bloedrode midzomeravond, Uitgeverij Stortebeeker, 250 pagina’s (€ 17,95) Verschijnt in augustus www.stortebeeker.nl

Het is heerlijk weer als ik op de boot stap naar mijn nieuwe leven.

De boot die me naar iets totaal nieuws zal brengen. Weg van alle narigheid van de afgelopen maanden.

Alle tranen, alle slapeloze nachten voor uiteenlopende tv-series met mijn lepel diep in een bak Ben & Jerry’s. Of zo had het misschien móéten zijn. Zo had ik me het einde van een relatie tenminste altijd voorgesteld.

Oké, een enkeling gaat misschien bungeejumpen in Australië of peddelt de Nijl af op een krokodil om zichzelf te vinden of zo. Maar uiteindelijk is er filmisch gezien maar één manier om met een verbroken relatie om te gaan, en dat is alle tranen storten die gestort moeten worden en al het ijs eten dat gegeten moet worden. En dat is veel, heel veel ijs.

Ik heb het geprobeerd. Ik heb een heleboel bakken gekocht. Maar na de tweede sputterde mijn maag al tegen. De lactose bedierf mijn kansen op filmisch verdriet. Dus in mijn geval werd het gewoon op de bank liggen. Alleen. Starend naar de wereld die op tv werd getoond. En

die opeens volkomen vreemd en buitenaards op me overkwam.

De dag waarop Daniel, met wie ik drie jaar had samengewoond, vertelde dat hij het uit wilde maken, begon op de slechtst denkbare manier: met een blaasontsteking.

Het lijkt wel of mijn lichaam het doorheeft als er iets slechts te gebeuren staat. Zie het als de eigenaardigste superkracht ter wereld.

Toen mijn moeder vijfentwintig jaar geleden op de ochtend voor kerst vertelde dat ze ziek was, ernstig ziek, had ik het ook al. Een blaasontsteking betekent slecht nieuws. Dat is vaste prik.

Ik moet toegeven dat de monoloog waarmee Daniel het uitmaakte me net zo verbaasde als de bekendmaking van mijn moeder over haar ziekte. Want er was nauwelijks een reden voor, behalve dat hij niet meer van me hield. Zo bracht hij het uit die avond in april bij Texas Longhorn, terwijl ik hem alleen maar zat aan te staren vanaf de andere kant van het tafeltje. Hij zei niet ‘Ik heb iemand anders leren kennen’ of ‘We hebben nooit seks’. Hij zei alleen dat hij niet meer van me hield.

En wat antwoord je daarop?

Niets.

Dus diezelfde avond zag ik hem zijn spullen inpakken en vertrekken. Een week later kwam er een verhuiswagen om de bank halen, die van hem was, en een paar dozen.

En daarna stilte. Tranen. En natuurlijk een heleboel telefoontjes van mijn beste vriend Zacke, die me een hart onder de riem wilde steken.

Nu is het juni en ben ik opeens hier.

Op weg over het glinsterende water van de Oostzee. Het kan raar lopen in het leven.

Het is zomer in Stockholm en naast de ms Silverpilen deinen niet alleen brommende luxe motorjachten, maar ook schattige zeilschepen rond.

De vloer van de veerpont dreunt onder mijn voeten en de koele wind waait langs mijn wangen.

In mijn oren heb ik ‘Wanted Man’ van needtobreathe. Bear Rinehart met zijn fantastische, rauwe stem zingt ‘Come and get me’ en ik zie het groene eiland in de scherenkust opdoemen.

Bullholmen. Het eiland dat ik de komende maanden mijn thuis zal noemen.

Mijn hart gaat sneller slaan als ik zie dat de steiger in gereedheid wordt gebracht voor het aanmeren. Ik ben er.

BOEKENKRANT.COM

JULI 2020 PAGINA 14

JEUGD BOEKENKRANT TIPT WAS IK MAAR De spin zou graag lief en schattig zijn, zoals een lieveheersbeestje.

De vlinder wil minder opvallen en de slak droomt ervan net zo ver te kunnen springen als een krekel. Alle beestjes in dit boek Mies van Hout, Was ik maar…, zijn een beetje jaloers Uitgeverij Hoogland & Van op wat een ander kan.

Klaveren, 32 pagina’s (€ 14,95) Maar zelf zijn ze ook zo bijzonder! Toch is er één wezentje dat het meest kan van allemaal...

JALOERS Andra vindt het niet meer gezellig op school, ze mist haar BFF Selina.

Gelukkig mag ze met Selina’s familie mee op vakantie. Dan blijkt dat Veerle ook meegaat, zo’n rotmeid die hun vriendschap verpest en Andra’s crush afpakt.

Als er andere vervelende dingen gebeuren, blijkt Veerle misschien toch aardiger dan Andra denkt. Jaloers is een echt zomerboek voor meiden van 12+.

Anette van ’t Hull, Jaloers, Uitgeverij Kluitman, 256 pagina’s (€ 15,99)

RECENSIE

Een Romereis om nooit te vergeten

Het is een liefdesdriehoek die we maar al te goed kennen: verliefd zijn op het vriendje van je beste vriendin en tegelijkertijd nog een andere jongen leuk vinden. Maar wat als die beste vriendin tijdens een schoolreis spoorloos verdwijnt?

Door Selma Oueddan Dat is precies het verhaal dat Sophie Jansen in Weg van jou vertelt.

Juul is een zesdeklasser die samen met haar vriendengroep op de al te bekende Romereis gaat. Op de laatste dag van de reis is Fenna, Juuls beste vriendin, na het avondeten echter nergens te bekennen. Wanneer ze vreemde opdrachten van een onbekend nummer krijgen, besluit de vriendengroep zelf op zoek te gaan naar de vermiste.

Door Jansens schrijfstijl leest het boek vlot weg, ondanks dat het verhaal pas ruim voorbij de helft echt begint. Het jammere is alleen dat de personages niet altijd even

geloofwaardig overkomen. Dat komt nogal plat; behalve zijn obsessieve gedachten over Fenna komen we vooral door onhandige momenten niet veel meer over hem te weten. zoals deze: ‘Als ik jou kwijt ben, volg Een andere gemiste kans is de ik gewoon je luchtje,’ zegt Niels beschrijving van de locaties waar het (Fenna’s vriendje) tegen Juul. ‘Heb jij verhaal zich afspeelt. Hoewel het Cojezelf gemarineerd in parfum?’ Niet losseum, de Spaanse trappen en ande allersmakelijkste manier om een dere bekende bezienswaardigheden grappige opmerking te maken. die de vriendengroep bezoekt, zeker Het verhaal wordt grotendeels vanwel worden benoemd, krijg je niet uit Juuls perspectief verteld, maar af echt het gevoel dáár te zijn. Aan het en toe nemen we ook een kijkje in begin van het boek is ook een QRde schuingedrukte gedachten van code te vinden, die bij het scannen je Fenna’s stalker. Dit is zo ongeveer naar een website voor Weg van jou wat in zijn hoofd omgaat: ‘Je liep brengt. Op deze site zijn foto’s van langs, wiegde met je heupen, en locaties per hoofdstuk te vinden. Een keek toen om. Recht in mijn gezicht. leuke poging om het Je wilde dat ik naar je interactiever te maken, kont keek. Wat ik ook maar uiteindelijk voegt deed. Ik voelde me niet het niet zo veel toe aan eens betrapt. Het is een het verhaal. soort kat- en muisspel.’

Al met al had Weg van Hoewel Jansen hiermee jou veel potentie, maar waarschijnlijk de is het uiteindelijk een spanning op wilde boek geworden dat te voeren, was het effect veel probeerde te zijn juist averechts: het in te weinig woorden. trok me nogal uit het Een uitgebreidere verhaal om deze monosfeerbeschrijving zou logen elke keer weer te een goede toevoeging moeten lezen. Eén keer zijn geweest. was meer dan genoeg Sophie Jansen, Weg van jou, geweest. Verder bleef Karakter Uitgevers, 192 pagidit stalkerpersonage na’s (€ 10,00)

RECENSIE TENNIS MET KIKI Tennis is een sport voor jong en oud en is naast individuele aspecten ook een heel belangrijke teamsport die je zowel in de zomer als de winter kunt spelen. Kiki Bertens, professioneel internationaal tennisser, vertelt je over deze Kiki Bertens, Tennis met Kiki, sport en hoe je beter Uitgeverij Karakter, 144 pagina’s (€ 16,99) kunt worden. Met spelregels, trainingsoefeningen en wedstrijdvoorbereidingen.

WAAROM JIJ VAN STERRENSTOF BENT Waarom bruist cola en hoe komt het dat je op de maan geen vuurtje kunt stoken? Gezondheidswetenschapper Esther Walraven heeft een geweldig weetjesEsther Walraven, Waarom jij boek over scheikunde. van sterrenstof bent, illustraWel vijftig verschillende ties: Iris Boter, Uitgeverij Van Goor, 128 pagina’s (€ 16,99) onderwerpen komen aan bod! In combinatie met experimenten leer je alles over stofjes in de natuur en het dagelijks leven. Iris Boter maakte de vrolijke illustraties.

Wat ik niet kan vragen

In het debuut van Nicole Panteleakos, In de ruimte is het stil, leren we Nova kennen. Een autistisch meisje van twaalf jaar, wiens oudere zus Bridget op een dag zomaar wegloopt van het pleeggezin waar ze wonen.

Ze heeft Nova beloofd dat ze terugkomt op de dag dat de Challenger op zal stijgen: 28 januari 1986.

school, waar ze vrienden maakt en steeds beter leert te communiceren.

Voor het eerst wordt Nova serieus genomen: haar pleegouders geloven dat Nova slim en gevoelig is, ze ontdekken dat ze kan lezen en alles kan begrijpen wat er tegen haar gezegd wordt. Ze kan alleen niet praten.

Dat machteloze gevoel spreekt uit alle bladzijden: Nova wil zo graag dingen vragen en zeggen, maar ze kan het niet. Dus vertrouwt ze haar gedachten toe aan ‘brieven’ aan haar zus die ze niet echt schrijft, maar in haar hoofd bedenkt. Het ware verhaal van de verdwijning van Bridget Door Maaike de Vries wordt haar niet verteld.

Op de dag van de lancering is ze op Nova en Bridget worschool. Samen met haar klasgenoten den door de jeugdzorg en de leraren is ze getuige van de uit huis geplaatst als hun moeder doordraait. noodlottige lancering van de Challenger. De spaceshuttle valt 73 seconNova is dan vijf jaar. Ze komen in veel verschil- den na lancering uit elkaar, waarbij alle zeven bemanningsleden omkolende pleeggezinnen men. Terwijl Nova terecht en hebben het hiernaar kijkt, weet ze niet gemakkelijk, maar opeens waar haar zus de zussen hebben veel naartoe gegaan is. Ze aan elkaar. Ze delen rent weg en het laatste hun liefde voor ruimtepuzzelstukje valt op reizen, de muziek van zijn plaats.

David Bowie (met name Het feit dat het boek in het nummer Space de jaren 1980 speelt en Oddity) en het boek De verwijst naar andere kleine prins. boeken, personen, Omdat Nova niet kan historische gebeurtespreken en af en toe nissen en muziek die raar beweegt, wordt de jeugd van nu waarze afgeschilderd als schijnlijk niet kent, achterlijk. Maar nadat Nicole Panteleakos, In de maakt het boek best Bridget weg is, krijgt ruimte is het stil, vertaling: lastig te lezen voor de ze nieuwe, liefdevolle Lidwien Biekman, Uitgevedoelgroep. Ik denk dat pleegouders en gaat ze rij Van Goor, 248 pagina’s het geschikt is voor ook naar een nieuwe (€ 18,99)

Nicole Panteleakos ADAM GRECZKOWSKI

kinderen vanaf ongeveer twaalf jaar.

Vooral kinderen die iemand kennen met autisme – bijvoorbeeld een klasgenoot, broer of een zus – zullen kunnen meeleven met Nova.

In de ruimte is het stil is een spannend en ontroerend jeugdboek. Het zit ingenieus in elkaar, je merkt dat de auteur het verhaal met zorg wilde vertellen. Je moet er als je het uit hebt even van bijkomen. De tranen stonden in mijn ogen tijdens het lezen van het einde. Nova is zo’n levensecht meisje: je wilt dat het goed komt.

BOEKENKRANT.COM

JULI 2020 PAGINA 15

JEUGD

MATEO DINEEN

RECENSIE

Het mislukte monster Monsta, een klein pluizig monstertje, heeft zich genesteld onder het bed van Kint.

Met het idee om op zijn tijd eens lekker te monsteren en Kint te laten schrikken. Maar dat loopt anders.

Door Gerda Visser Het verhaal van Monsta wordt in het gelijknamige boek van Dita Zipfel en Mateo Dineen verteld in de vorm van een afscheidsbrief aan Kint. Monsta schrijft daarin dat hij Kint speciaal heeft uitgekozen, boven een spookhuis of een ander ‘kint’, om hem eens goed aan het schrikken te maken.

Het is namelijk hoog tijd dat hij een monsta wordt, want hij is zijn echte naam, Gerrit, ontgroeid. Aangekomen onder het bed van Kint heeft hij zijn ‘knapzakkie’ uitgepakt en is aan het werk gegaan.

Maar wat hij ook probeert: grommen, grauwen, aan het bed rammelen: Kint geeft geen kick. Ook

Dita Zipfel geduldig wachten tot Kint groter wordt, leidt tot niets: ‘Ik knaagde aan deurposten, liet deuren kraakselen en verstopte je knuffels. (…) En wat gebeurde er? Jij sliep gewoon door alles heen en grinnikte en snurkelde zachtjes in je dromen!’

Ten einde raad volgt hij de speciale cursus ‘Zo wort je een Echte Engerd’, maar ook wat Monsta daar leert,

heeft geen schrikeffect op Kint. Dan besluit Monsta op zoek te gaan naar een ander baantje en vertrekt. Kint krijgt een laatste tip: ‘Werk aan je griezel en gruwel. Want wat is nou een mens zonder bangeligheid?’

Gedurende het verhaal krijg je medelijden met de kleine Monsta: kind van de griezel die drie keer kampioen werd op de Sidderende Spelen en die de Grootste Griezel Aller Tijden is, en dan lukt het je niet om ook maar één schrikreactie teweeg te brengen bij Kint. Zoals bij veel prentenboeken is ook hier een moraal: doe waar je goed in bent en wat je leuk vindt. Want een stralende Monsta stuurt Kint een kaartje met een toegangskaart voor de Super Mega Monsta Show waarin hij een hoofdrol speelt.

Het boek bevat mooie grote illustraties, waarvan vooral de gezichtsuitdrukkingen van Monsta een genot zijn om naar te kijken. Zijn boosheid, teleurstelling en frustratie stralen af van de tekeningen. Voor een prentenboek is het verhaal wel wat lang, maar als voorlezer kun je met een gerust hart wat tekst overslaan.

‘Kint’ en ‘wort’ worden consequent

verkeerd geschreven en sommige woorden worden leuk verbasterd: ‘Ik moest er echt van bijkomstelen’.

Doordat Kint ieder jongetje of meisje kan zijn, leert dit prentenboek de lezer dat je nooit meer bang hoeft te zijn voor ‘monsta’s’ onder je bed.

Mateo Dineen en Dita Zipfel, Monsta, Uitgeverij De Vier Windstreken, 48 pagina’s (€ 14,95)

De aarde is te vol...

Lees Quotum Project Z – nu in de boekhandel!

ISBN:

978 90 477 1180 3 | prijs €15,95

w w w. l e m n i s c a a t . n l

BOEKENKRANT.COM

JULI 2020 PAGINA 17

BOEKFRAGMENT

Kalle en het oerwoudgoud In dit derde deel van de stoere serie Kalle-boeken duikt onze held op in Suriname. Kalles moeder heeft voor haar kinderen een jungletocht georganiseerd, zodat zij zelf lekker aan het zwembad kan liggen met een cocktail.

Hermine Landvreugd, Kalle en het oerwoudgoud, vertaling: Shamrock, Uitgeverij De Harmonie, 125 pagina’s (€ 15,90) www.deharmonie.nl

Kalle zit, met zijn zus en een gids, in een lichtblauw geverfde uitgeholde boomstamboot, een korjaal. Ze varen over de Marowijnerivier, door het diepe oerwoud van Suriname. Kalle zit voorin, helemaal niet op zijn gemak. Op de bodem van de boot, tussen zijn voeten, ziet hij een laagje colakleurig rivierwater.

Als we maar niet zinken. Voor de zekerheid zet ik mijn voeten op het bankje, denkt Kalle.

Hij is met zijn moeder op vakantie in Suriname omdat zijn stomme zus hier stage loopt in een ziekenhuis.

Zijn moeder zei: ‘Gaan jullie lekker op een jungletocht! Gezellig broer en zus samen. En dan zie je nog eens wat.’

‘Hoeft niet, hoor,’ zei Kalle. ‘Ik blijf wel gewoon bij het zwembad.’ Maar zijn moeder had de tocht al geboekt.

Verdorie, ik mag ook nooit wat, denkt Kalle.

Papegaaien en apen schreeuwen, hoppen en joelen, lellebellen, oelewappen, gillen, stuiteren, rollen, zin-

gen, springen, lallen en rellen, hoog in de bomen. Het is een ongelooflijke pokkenherrie. Dat heeft Kalle al snel door: je komt hier niet voor je rust. Zijn moeder is in hotel Torarica gebleven, die was van plan om wél de hele dag bij het zwembad te liggen. Radio gezellig aan, een glaasje koude Fernandez of een lekkere cocktail en een schaaltje bananenchips. En hij en zijn zus moesten per se op een trip naar dat achterlijke oerwoud. Ze varen tussen bomen door, hoger dan de flat in Noord waar Kalle woont. Hier en daar zie je tussen de lagen takken en bladeren een stukje van de blauwe lucht. Een slingeraap smijt een flinke tak naar beneden, mis, net naast de boot. Het bruine water spat op.

Ik zal je krijgen, denkt Kalle. Hij graait in de papieren zak waar zijn lunch in zit, pakt een sinaasappel en gooit die naar de aap. Ook mis. De aap lijkt hem uit te lachen, hij grijnst zijn scherpe tandjes bloot, zijn staart krult om een tak.

Het ruikt hier wel goed, denkt Kalle, hij snuift eens diep, naar kruiden en naar regen en superzoete bloemen, een hele dikke zware geur, een beetje zoals in het tuincentrum in Osdorp, maar dan veel en veel frisser en verser en anders, nieuwer en lekkerder. Het roestige buitenboordmotortje pruttelt. De gids stuurt. Kalles stomme zus zit naast hem. Ze werkte in een worstfabriek in Zaanredam,

maar nu zit ze op school om verpleegster te worden en loopt stage in het ziekenhuis in Paramaribo. Ze kan net zo goed stage lopen in het BovenIJ ziekenhuis in Noord, vindt Kalle, dat is twee haltes met de bus.

‘Kijk, daar is een marrondorpje,’ wijst de gids, en hij stuurt langs een stroomversnelling. Er staan houten huisjes vlak bij de oever. Een vrouw met een geruite doek om wast een geplukte kip in de rivier. Ze houdt hem vast bij zijn geribbelde oranje poten.

‘Nou, we hebben het gezien, hoor.

Dank u wel. Heel interessant,’ zegt Kalle. ‘We kunnen weer terug naar het hotel.’ Kalle wil lekker op zijn opblaaskrokodil van de Blokker in het zwembad dobberen, gezellig met zijn ogen dicht naar de radio luisteren met een zak bananenchips.

Maar de korjaal vaart naar de oever en de gids legt aan. Ik blijf mooi zitten, denkt Kalle. Hij zegt: ‘Ik wacht hier wel. Als jullie snel een rondje gaan, kunnen we zo weer terug.’ De gids helpt Kalles zus uit de korjaal.

Ze stapt met haar nieuwe trekkingschoenen – speciaal voor een jungletocht door hun moeder gekocht in de uitverkoop bij Perry Sport – op de modderige oever.

weer zichtbaar.

Er staan een aantal figuren om me heen. Een van hem kijkt me vanaf een afstandje recht aan. Ik herken hem onmiddellijk. Die ogen zou ik overal herkennen. Het felste blauw.

De jongen van de GameShop. De jongen die ik heb getekend!

Ik schiet overeind. Een gevoel van duizeligheid schiet door mijn lijf en bijna ga ik tegen de vlakte.

‘Jij!’ piep ik. ‘Wie ben jij?!’

Vijf paar ogen kijken me aan. Drie jongens en twee meiden en ze dragen alle vijf een soort verstevigd pak. Kali zie ik niet meer. Waar is ze?

Ik kom overeind en kijk om me heen.

Mijn camera ligt een meter van me vandaan en snel buk ik om hem te pakken. In die tijd heeft geen van de figuren wat gezegd of überhaupt maar bewogen.

‘Wie zijn jullie?’ vraag ik nog een keer. ‘Wat is er net gebeurd?’

De jongen zwijgt en kijkt me aan alsof hij me aan het bekijken is. Ik sla mijn armen beschermend om me heen en wend mijn blik af.

‘Wis haar geheugen,’ zegt hij dan.

Wat? Nee! ‘NEE!’ roept iemand. Een van de meiden grijpt me bij mijn arm. ‘Dat kun je niet doen, Julian!’

Ik kijk naar haar op en schrik me helemaal lam. ‘Rosie!?’ kraak ik.

‘Het is nodig, voor haar eigen veiligheid.’ De leider, Julian, kijkt boos.

Rosie gaat beschermend voor me

staan en zegt: ‘Dat laat ik niet toe!

Tristan, niet doen.’

‘Ik doe je geen pijn,’ zegt een jongen met een bril. ‘Je zult niet meer weten wat er is gebeurd.’

‘Dit kun je niet maken!’ sis ik naar Tristan. ‘Blijf van me af!’

‘Tristan,’ waarschuwt de leider.

Ik bal mijn vuisten. ‘Hou je bek, blauwoog!’ gil ik. ‘Laat me met rust en leg me uit wat hier aan de hand is!’

Rosie klopt op mijn arm. Ik kijk naar haar. Ze draagt een donkerrood kostuum en haar lippen hebben dezelfde kleur. Haar zilverkleurige haar is vastgezet in een vlecht. Haar groene ogen staan bezorgd.

‘Rustig maar,’ sust ze. ‘Er zal je niks overkomen, daar zal ik voor zorgen.’

Ik schud mijn hoofd, maar Rosie klopt op mijn arm.

‘Julian,’ zegt ze, de leider strak aankijkend. ‘Je mag haar geheugen niet wissen. Zij is het. Zij is het meisje waar ik over heb verteld.’

BOEKFRAGMENT

Supernerd Steph houdt van tekenen en Dungeons en Dragons.

Over demonen en superhelden heeft ze nooit serieus nagedacht, maar dan wordt ze plotseling meegetrokken in een strijd tussen goed en kwaad...

Emmy van Ruijven, Supernerd, Dutch Venture Publishing, 260 pagina’s (€ 16,95) www.dutchventurepublishing.nl

Ik knipper met mijn ogen. Kali staat voor me, haar ogen wijd opengesperd en haar gezicht bevroren in een geluidloze schreeuw. De schaduwen kolken om ons heen. Ze likken het gras als vuur en dansen door de lucht als rook.

‘Pak aan, jij demoon!’ hoor ik een vrouwenstem schreeuwen. Een nieuwe flits volgt en ik voel het beklemmende gevoel van de schaduwen afnemen.

Een zinderende hitte trekt langs mijn gezicht en ik laat me op de grond zakken om mijn gezicht te beschermen. Kou, hitte, mijn lichaam weet niet goed meer wat het moet voelen en ik voel dat ik in paniek begin te raken.

En dan is de wereld opeens doodstil.

Voorzichtig open ik een oog en til mijn hoofd een stukje op. De wereld draait nog steeds een beetje en ik heb moeite om alles scherp te zien.

Oh. Wacht. Mijn bril.

Ik tast om me heen en vind het ding gelukkig ongeschonden. Ik zet hem snel op mijn neus en alles wordt snel

BOEKENKRANT.COM

JULI 2020 PAGINA 18

BOEKFRAGMENT

Bloemen van de duisternis Bloemen van de de duisternis van Tatiana de Rosnay is een indringende roman over de macht van kunstmatige intelligentie tegen het decor van het Parijs van de nabije toekomst.

1 Sleutel

Tatiana de Rosnay, Bloemen van de duisternis, vertaling: Noor Koch, Uitgeverij Ambo|Anthos, 272 pagina’s (€ 21,99) www.amboanthos.nl

Ze had twintig appartementen bezichtigd voor ze dit had gevonden.

Niemand kon zich er een voorstelling van maken hoe zwaar dat was geweest, vooral voor een schrijfster met een obsessie voor huizen en voor het geheugen van muren. Het appartementencomplex bood haar een onderkomen en dat gaf rust. Het was nieuw. Alles was nieuw. Het pand was vorig jaar opgeleverd. Het stond niet ver weg van de Eiffeltoren, of wat daarvan over was. Ook na de aanslag had de wijk het nog zwaar te verduren gehad. Jarenlang was het gebied een verwoest, stoffig niemandsland gebleven dat door iedereen was verwaarloosd. Toch was het de buurt gelukt stukje bij beetje te herrijzen uit de as. Architecten hadden evenwichtige, neoklassieke panden ontworpen, en een groot plantsoen rondom het gedenkteken en de plek waar de Eiffeltoren in zijn oude glorie zou worden herbouwd. Met het verstrijken van

de tijd had dit deel van de stad weer iets van een ziel gekregen. De toeristen waren massaal teruggekeerd.

De zachte stem van Mrs Dalloway liet zich horen: ‘Mevrouw Katsef, u hebt nieuwe mails ontvangen. Eentje is van Mia White, die niet in uw contacten staat, en de andere is van uw vader. Wilt u ze lezen?’

Haar vader! Ze keek op haar horloge.

In Parijs was het één uur ’s nachts, in Londen twaalf uur, en de ouwe baas sliep nog niet. Hij was bijna achtennegentig, maar bruiste nog van de energie.

‘Ik lees ze later wel, Mrs Dalloway.

Wilt u het licht in de zitkamer alstublieft uitdoen?’

In het begin had ze zich schuldig gevoeld dat ze Mrs Dalloway zo commandeerde. Daarna was ze eraan gewend geraakt. En echt onaangenaam was het ook weer niet. Mrs Dalloway liet zich nooit zien. Ze was slechts een stem. Clarissa wist echter dat ze in alle vertrekken ogen en oren had. Regelmatig vroeg ze zich af op wie Mrs Dalloway geleken zou hebben als ze echt had bestaan. Ze had gelezen dat Virginia Woolf zich voor dit personage had laten inspireren door Kitty Maxse, een goede vriendin van haar, een beeldschone, mondaine vrouw die tragisch om het leven was gekomen door een val van de trap. Clarissa was op zoek gegaan en had sepiakleurige foto’s gevonden van een elegante dame met een

parasolletje.

Clarissa nam de kat in haar armen en ging voor het raam van de zitkamer staan. De computer verspreidde een gloed in de uitdijende duisternis.

Zou ze ooit wennen aan dit appartement? Het lag niet zozeer aan de geur van nieuwe verf. Het was iets anders, maar het lukte haar niet er de vinger op te leggen. Ze hield van het uitzicht. Hoog boven de drukte van de straat voelde ze zich in haar toevluchtsoord veilig en geborgen.

Maar was ze wel veilig, vroeg ze zich af terwijl de kat spinde en het donker zich om haar heen leek te wikkelen. Op jezelf wonen was moeilijker dan ze had gedacht. Wat deed François nu?

BOEKFRAGMENT

Zeg maar Joe Zeg maar Joe is de prikkelende en actuele roman van Martin van Es en bestsellerschrijver Andrew Crofts.

Hoopgevende inzichten in een spannende feel-good vorm.

Martin van Es en Andrew Crofts, Zeg maar Joe, Vertaling: Frank van der Knoop en Janet Limonard-Harkink, Uitgeverij London Books, 350 pagina’s (€ 22,50) www.thejoeproject.eu

‘Wat is de belangrijkste conclusie?’ vroeg de verslaggever kortaf. Hij zette de opnamefunctie van zijn telefoon aan terwijl ze naar een rustig plekje liepen waar ze niet zouden worden afgeluisterd.

‘Degene die uit die beker heeft gedronken heeft ander DNA.’ ‘Anders dan wie?’

‘Anders dan menselijk DNA.’ ‘Ga verder.’

‘De DNA-strengen zien er onder een uv-lamp anders uit. We hebben nog nooit zoiets gezien. De enig mogelijke verklaring is dat de onderzoekspersoon mannelijk mitochondriaal DNA heeft.’

‘In gewone mensentaal graag?’ Clive kon zijn opwinding nauwelijks in bedwang houden. Was hij een buitenaards wezen op het spoor?

‘De mitochondriën zijn de energiefabriekjes van onze lichaamscellen. Alhoewel het meeste DNA in de celkern te vinden is, bevatten mitochondriën ook een beetje dna.

Het mannelijk mtDNA bevindt zich altijd in de staart van de spermacel en gaat normaal gesproken verloren

zodra de spermacel zich met de eicel verenigt. Het gevolg daarvan is dat de nakomelingen alleen vrouwelijk mtDNA hebben. Daarom is het nogal wonderbaarlijk dat deze persoon mannelijk mtDNA heeft.’

‘Wonderbaarlijk?’

‘Je zou het zelfs een wonder kunnen noemen,’ voegde de tweede onderzoeker daaraan toe.

‘Dus die vent zou een buitenaards wezen kunnen zijn? Of de Zoon van God?’ ‘Onze onderzoeksresultaten sluiten een goddelijke afkomst niet uit en bieden een mogelijke verklaring voor zijn bijzondere gaven.’

‘Dus het antwoord luidt “ja”?’

Geen van beide wetenschappers durfde met volle overtuiging te beweren dat hun onderzoeksresultaten het bewijs leverden dat God bestond en dat zijn Zoon nu terug op aarde was, maar ze konden ook niet ontkennen wat ze met eigen ogen hadden gezien. Ze gaven de journalist, die al bezig was zijn hoofdredacteur in Londen te bellen, een vel papier met daarop hun belangrijkste bevindingen.

‘Volgens de wetenschappers is hij de Zoon van God,’ schreeuwde hij. ‘Er is DNA-bewijs.’

Hij las de wetenschappelijke gegevens hardop voor, terwijl de onderzoekers elkaar een geschrokken blik toewierpen en terugliepen naar hun collega’s om verder onderzoek

te doen en de resultaten nader te bespreken. Ze hadden zich gehouden aan hun afspraak met de krantenmagnaat die ervoor gezorgd had dat ze dat kartonnen bekertje in handen kregen. Nu konden ze ermee doen wat ze het liefste deden: diepgravend onderzoek verrichten naar iets waar hun concurrenten niet aan konden komen.

In Londen stonden de drukpersen al klaar en enkele uren later lagen de kranten in de kiosken. Binnen een paar minuten nadat de eerste edities beschikbaar kwamen verspreidde Clives artikel zich als een lopend vuurtje over het internet. Het sloeg zijn tentakels uit in alle richtingen en zijn telefoon begon te zoemen en trillen omdat andere media hem graag wilden interviewen. Hij kwam bekend te staan als de journalist die de grootste primeur uit de geschiedenis in de wacht had weten te slepen. Voor zo lang als het duurde was hij heer en meester over het grootste nieuws van de dag en dat was een heerlijk gevoel. Toen hij de eerste edities las vierde hij dat met een sigaret die hij van een vijftienjarige jongen bietste die toevallig voorbijliep, en hij maakte zichzelf wijs dat hij die wel had verdiend en dat dit echt zijn laatste zou zijn.

BOEKENKRANT.COM

JULI 2020 PAGINA 19

BOEKFRAGMENT

Coronacrisis De eerste uitgave van dit boek verscheen in 2008.

Daarin voorspelt Robin de Ruiter niet alleen een wereldwijde lockdown, maar hij legt ook uit waarom die hoogstwaarschijnlijk zal plaatsvinden. Naar aanleiding van de coronacrisis pakt hij met dit boek de draad weer op.

Robin de Ruiter, Coronacrisis. Het einde van ons individueel zelfbeschikkingsrecht is nabij, vertaling: Robin de Ruiter, Mayra Publications, 210 pagina’s (€ 27,95) www.mayrapublications.eu

Een waarheid veroorzaakt meer opschudding naarmate een leugen meer ingeburgerd is. Wanneer een goed verpakt weefsel van leugens systematisch, geleidelijk en gedurende bepaalde tijd aan de massa verkocht is, zal de waarheid uiteindelijk belachelijk lijken; degene die het verkondigt een doorgedraaide idioot.

Informatie komt tot ons op een eenduidige manier, in hapklare brokken.

Tegendraadse meningen moeten we analyseren op waarheidsgehalte, iets dat we slecht kunnen. Dit leren we niet via school of de media. Als we het proberen dan wordt het meestal zo ingewikkeld dat we ons niet eens kunnen oriënteren, dus we laten het maar zo.

Als iemand ons duidelijk wil maken dat we wel eens gemanipuleerd zouden kunnen worden, worden we boos en willen we dat niet toegeven.

“Wie denk jij wel dat je bent.” “Je

denkt zeker dat je alles weet.” De persoon wordt afgeserveerd met een stempel op zijn hoofd en wij zijn er van af.

Wat als ‘waarheid’ wordt ervaren komt voort uit wat als ‘officiële’ bron wordt gezien: ‘het onderwijs en de gangbare media’. Waar de ‘officiële’ bron ontheven schijnt te zijn van iedere bewijsvoering, dient de ‘fantast’ met een tegendraadse mening alles te ‘bewijzen’. En als dat dan lukt, wordt hij nog steeds genegeerd of belachelijk gemaakt.

Op deze manier is het natuurlijk geen enkel probleem de bevolking te manipuleren.

Intelligente lockdown Sinds begin 2020 zitten door de coronamaatregelen plotseling miljoenen werknemers zonder baan en ontelbare kleine zelfstandige ondernemers worden in een faillissement gedwongen. Niet alleen de economie is wereldwijd totaal tot stilstand gebracht, in veel landen is de voedselvoorziening en gezondheidszorg in groot gevaar.

Als u gelooft dat wij in deze bijzondere situatie zijn terecht gekomen door het coronavirus, dan hoeft u dus niet verder te lezen.

Iedereen met een gezond verstand weet dat een wereldwijde lockdown bij voorbaat een enorme sociale en economische ontwrichting teweeg zal brengen. Hoe komt het dat onze

regeringsleiders de gevolgen van de door hun ingevoerde lockdownmaatregelen niet voorzien hebben?

Gedurende de intensieve griepgolf van 2018 lagen de ziekenhuizen net zo vol als tijdens de coronapandemie. Toen draaide het zorgpersoneel ook dubbele diensten en werden patiënten naar andere ziekenhuizen verplaatst. Er stierven toen in één week 4.092 mensen!

Waarom werden er door onze politici in 2018 geen lockdown of andere maatregelen opgelegd? Wat is hier gaande? Wat zit er achter?

Na de verbazingwekkende gebeurtenissen die ons in de wereld van vandaag ten deel vallen, moeten we voorbereid zijn op nog veel grotere veranderingen die binnenkort diep in ons eigen leven zullen ingrijpen.

Het is nooit de bedoeling geweest ons te beschermen tegen de coronapandemie die binnen het bereik van normale griepepidemieën ligt.

De wereldwijde coronacrisis moet leiden tot de culminatie van een vooropgezet plan om een wereldwijde totalitaire controle mogelijk te maken. We bevinden ons in de allerlaatste fase van een project dat uiteindelijk zal leiden tot het einde van onze individuele vrijheid. Democratische rechten zullen afgeschaft worden, een digitale identiteit zal worden ingevoerd en de controle van de burgers zal plaatsvinden door middel van biometrische registratie.

BOEKFRAGMENT

De andere helft van Augusta Hope Augusta Hope heeft altijd het gevoel gehad dat ze er niet bij hoorde. Op haar zesde leerde ze het woordenboek uit haar hoofd. Op haar zevende verbeterde ze haar docenten. Tegen de tijd dat ze acht was, had ze haar favoriete land in de wereld uitgekozen op de klank van de naam: Burundi...

Joanna Glen, De andere helft van Augusta Hope, vertaling: Anke ten Doeschate, Uitgeverij Orlando, 336 pagina’s (€ 22,50) www.uitgeverijorlando.nl

Ik glipte langs Jean, de bibliothecaresse, en ging in de schaduw van de boekenplanken zitten. In de index van de atlas liep ik alle landen af, van A tot Z, en kwam tot de conclusie dat Burundi het land met de beste naam van de hele wereld was.

In de bibliotheek stond een enorme globe op wielen, en ik vond Burundi midden in Afrika, tussen Tanzania, Rwanda en de Democratische Republiek Congo. Ik draaide de globe langzaam rond, staarde naar alle landen en probeerde me elke naam, elke plek, elke landsgrens en elke kustlijn in te prenten. Daarna liet ik de globe razendsnel rondtollen, waardoor het een groenblauwe waas werd. Ik stelde mezelf voor, daar in de bibliotheek van Hedley Green, een piepklein speldenprikje in ZuidEngeland dat ronddraaide, en ik vroeg me af waarom we eigenlijk niet van de aarde vielen.

Ik zocht Burundi vervolgens op in de encyclopedie en ontdekte dat de Tutsi’s neerkeken op de Hutu’s, die er als eerste waren, ook al spraken ze allemaal dezelfde Bantoetaal, Kirundi, hadden ze dezelfde huidskleur en hetzelfde christelijke geloof.

Europeanen arriveerden in schepen en zeiden dat de Hutu’s de koeien van de Tutsi’s moesten hoeden. Om een lang verhaal kort te maken zorgde dit er uiteindelijk voor dat ze elkaar wilden vermoorden. Het trof me hoe triest en onnodig dat was – en hoeveel trieste en onnodige dingen mensen op deze aarde elkaar aandeden. Ik besloot mijn aandacht naar de hemel te verleggen.

Toen ik met mijn research naar de hemel begon, leek een wolk iets simpels – donzige, drijvende waterdamp, meer niet. Maar hoe meer ik me erin verdiepte, des te meer betekenis kreeg een wolk. De vier letters waren elastisch en strekten zich uit door de jaren heen toen ik me realiseerde dat ergens iemand waarschijnlijk promotieonderzoek deed naar wolken, of naar een klein aspect van wolken, en misschien zou die kennis voor de rest van zijn leven de helft van zijn brein innemen.

Het duizelde me als ik erbij stilstond wat het eenvoudige woord wolk allemaal behelsde. Het duizelde me als ik erbij stilstond dat dat voor elk woord gold. Het maakte me duizelig en nederig – en in mijn duizelig-

heid en nederigheid keek ik hoe de wolken voorbijdreven. Het leken wel tekstballonnen. Toen ik ouder werd en meer tijd doorbracht bij de rijen woordenboeken op de afdeling met naslagwerken, zette ik er woorden in die ik mooi vond, in alfabetische volgorde, van A tot Z. Acanthus, admiraal, aeronaut, bonenstaak, bergamot, chrysantemum, calamaris, cicade. Ik dacht na over de omvang van de verschillende woorden – of moet ik zeggen hun diepte of reikwijdte? Dan ging het me niet om het aantal letters dat ze hadden maar welke dingen die letters beduiden.

Ik dacht aan de honderdduizenden woorden die allemaal honderdduizenden dingen betekenden en daardoor besefte ik dat ik uiteindelijk aan het eind van mijn leven nog bijna niets zou weten. Maar dat bijna niets wat ik zou weten verschilde, nam ik aan, van het bijna niets wat anderen zouden weten.

Bij elkaar zouden we dan een beetje meer dan bijna niets weten. Maar als de onvermijdelijke dood zou komen, zou alles wat we te weten waren gekomen, met ons worden begraven.

Dat leek me vreselijk zonde. Zouden we niet eerst ondersteboven gekeerd moeten worden om alle kennis uit ons te schudden, zoals je een spaarpot met muntjes leegt?

BOEKENKRANT.COM

JULI 2020 PAGINA 20

NON-FICTIE BOEKENKRANT TIPT POCKETWOORDENBOEK MAROKKAANS Van Dale brengt de eerste woordenboeken met de Marokkaanse taal voor een Nederlands publiek uit. Voor iedereen, met en zonder Marokkaanse wortels, die deze taal beter wil leren. De boeken bevatten elk ca. 12.500 woorden en uitleg over de Pocketwoordenboek Nedertaalsituatie in de Arabilands-Marokkaans, Uitgeverij sche wereld. Omdat het Van Dale, 224 pagina’s (€ 10,99 Marokkaans-Arabisch per deel) geen geschreven taal is, is het Latijnse schrift gebruikt.

RECENSIE

Sympathieke kleine criminelen

De ‘Peaky Blinders’ kennen de meeste mensen ongetwijfeld uit de populaire tv-serie met dezelfde naam. In het boek Peaky Blinders. De ware geschiedenis van de beruchtste bendes van Birmingham doet historicus Carl Chinn onderzoek naar de echte leden van deze maffiagroep uit de periode tussen 1890 en 1920.

Door Rianne Nieuwdorp

De kat heeft altijd van de mens gehouden, maar andersom? Via de Romeinse verovering kwam de kat in onze contreien terecht en werd al snel de beste verzekering tegen ongedierte en behoeder van voedselvoorraden.

Erik Aerts, Zat het snor?, Uitgeverij Sterck & DeVreese, Later veroverden poezen 256 pagina’s (€ 24,90) eerst de aristocratische salons, veel later waren ze ook welkom in fabriekshuizen en armere buurten. En nu houdt iedereen van katten!

Dat Chinn juist dit onderwerp uitkoos, is niet zo vreemd aangezien zijn eigen overgrootvader waarschijnlijk lid van een bende is geweest. Hij heeft veel onderzoek gedaan naar de verschillende straatbendes in de achterbuurten van Birmingham gedurende het einde van de negentiende en het begin van de twintigste eeuw. Het boek is opgebouwd uit paragrafen die betrekking hebben op personages en misdaden, die qua drama en misdaad lijken op wat we uit de BBC-serie kennen.

Daarnaast bevat het boek een aantal originele bronnen, waaronder foto’s van de echte bendeleden en

REIZEN VOOR WERELDVERBETERAARS

RECENSIE

ZAT HET SNOR?

In Reizen voor wereldverbeteraars laat Daniel Houghton zien hoe een vakantie met respect voor aarde, cultuur, en natuur mogelijk is.

Als we op een bewuste manier op pad gaan kunnen we de wereld zelfs op een positieve manier veranderen. In dit boek staan zowel Daniel Houghton, Reizen voor de eigen inzichten van wereldverbeteraars, Uitgeverij Houghton als ook inspi- Kosmos, 208 pagina’s (€ 20,00) rerende interviews met bevlogen reizigers als Laura Dekker en Richard Branson.

TRUE CRIME De beste waargebeurde Nederlandse misdaadverhalen, opgetekend door verschillende schrijvers en misdaadjournalisten. Er wordt in Nederland veel over misdaad geschreven, maar vaak alleen in de kranten. In deze bundeling zijn zeer afwisselende verhalen Nico Dijkshoorn, John van verzameld, soms zelfs den Heuvel e.a., True crime, poëzie, over grote en Uitgeverij De Kring, 288 pagikleine misdaad, over na’s (€ 17,50) geruchtmakende of bijna vergeten zaken, smeuïg, onthutsend of ontroerend.

Voor iedereen die meer wil weten over de Nederlandse misdaad.

interviews met familieleden.

Het is zonde dat het boek niet een lineair verhaal behelst, maar vooral bestaat uit politiearchieven, getuigenissen en krantenartikelen over de verschillende bendes in Birmingham uit die tijd. Hierdoor wordt er vrij veel aandacht besteed aan minder belangrijke personen en gebeurtenissen. Dit zorgt ervoor dat het boek niet altijd even fijn wegleest en zichzelf regelmatig herhaalt.

en de historische analyse van de machtsstrijd.

Het hoogtepunt van de bendeoorlogen in Birmingham kwam na de Eerste Wereldoorlog, toen soldaten naar huis terugkeerden met weinig perspectief en geen geld. Onder leiding van Billy Kimber bemoeiden ze zich met paardenrennen en gingen ze de bookmakers oplichten. Hun invloed breidde zich uit naar andere delen van het land, waaronder Londen, waar ze een ernstige bedreiging Voor fans van de serie zal dit boek van rivalen voor hun handel krewat teleurstellend zijn, aangezien het niet heel diep ingaat op de perso- gen. Dit zal vooral interessant zijn nages uit de serie. Wel is het boeiend voor mensen die de serie (nog) niet hebben gezien en die om te zien hoe fictie benieuwd zijn naar het en feiten verschillen: historische aspect van er was helemaal geen het verhaal. Het boek bende die Peaky Blingeeft namelijk een ders heette. De bende interessante inkijk in waar de serie over gaat het leven in de arbeiopereerde voor de Eerste dersklasse in het begin Wereldoorlog, en niet van de twintigste eeuw erna zoals in de serie, en in Birmingham. Al eigenlijk bestonden de met al sluit het boek bendes gewoon uit ‘norminder aan op de belemale’ kleine criminelen ving van de tv-serie (in tegenstelling tot de dan je van tevoren zou sympathieke antihelverwachten, maar op den zoals ze in de serie Carl Chinn, Peaky Blinders.

De ware geschiedenis van de zichzelf biedt Peaky worden neergezet). beruchtste bendes van BirBlinders een interesInteressant zijn de feimingham, vertaling: Erik de sant tijdsbeeld. ten over de bendes in Vries en Edwin Krijgsman, Birmingham, de paarUitgeverij Kosmos, 304 pagidenweddenschappen na’s (€ 20,00)

De mens in de cockpit

Soms weet je na een paar zinnen dat een boek klopt. Dat is ook het geval met Missie F-16, waarvoor Olof van Joolen en Silvan Schoonhoven, beide verslaggevers bij De Telegraaf, met een aantal jachtvliegers spraken. Een eerlijk portret van de gesloten vliegergemeenschap.

Door Peter Paul de Waal Het is 11 juli 1995 als Manja ‘Toots’ Blok, de eerste vrouwelijke F-16-vlieger ter wereld, en haar wingman via de radio bericht krijgen om contact op te nemen met ‘Windmill’, een Nederlandse commando vlakbij Srebrenica, die de vliegers naar twee uit te schakelen tanks zal ‘praten’.

De Bosnische Serviërs onder leiding van generaal Mladic zijn het offensief begonnen om de VN-enclave te veroveren. Dutchbat kan niet veel uitrichten en alles komt nu op luchtsteun aan. ‘Toots: Tipping in, tipping in hot. Windmill-02, tipping in hot.’ Blok zet de aanval in en laat een bom vallen, maar kan door het opstuivende stof niet zien of het doel is geraakt. Terug op de Italiaanse basis Villafranca worden de twee piloten als helden binnengehaald,

maar verdere luchtsteun wordt door de VN en de NAVO tegengehouden.

De enclave valt.

de lucht; sporadisch komen ook de grondtroepen die op hun hulp zijn aangewezen aan bod en blijkt hoe er een band ontstaat tussen beide.

Als in 2007 tijdens een aanval in de Chora-vallei in Afghanistan sergeant majoor Leunissen van de landmacht sneuvelt, komt dat bij Jan-Willem ‘Puff’ van Alphen, die vanuit de lucht bij het gevecht was betrokken, hard aan. Maar tijd om te rouwen is er niet; de hulp van de F-16’s is elders alweer dringend nodig.

Missie F-16 is een eerlijk en boeiend stuk geschiedschrijving en het zijn de persoonlijke verhalen die het onderwerp meer dan recht doen.

Ook moeilijke, en nu bijzonder actuele, onderwerpen schuwen de schrijvers niet. In het voorlaatste hoofdstuk komen burgerslachtoffers indringend ter sprake, en wat dat met een vlieger doet. Daaruit blijkt dat, hoewel ze een uitzonderlijke groep binnen de krijgsmacht vormen, zij niet bovenmenselijk zijn.

En dat levert een sympathiek portret op.

Dat was de eerste keer dat Nederlandse F-16’s in een oorlogssituatie daadwerkelijk werden ingezet, maar niet de laatste. Sinds het einde van de Koude Oorlog moeten squadrons van de Koninklijke Luchtmacht steeds vaker uitrukken, om bondgenoten te helpen in hun pogingen de internationale rechtsorde te handhaven. Bestond het leven van de jachtvliegers tijdens de Koude Oorlog hoofdzakelijk uit eindeloos oefenen vanaf hun eigen, comfortabele basis voor een scenario dat geen realiteit werd, vanaf de oorlog in voormalig Joegoslavië bevinden zij zich steeds vaker in de geenszins comfortabele frontlinie van gloeiendhete conflicten.

Missie F-16 is een aaneenschakeling van dergelijke ervaringen, die de Nederlandse F-16-bemanningen tijdens de vele uitzendingen sinds 1995 hebben opgedaan. Het leest weg als een spannend avonturenboek, zonder Olof van Joolen en Silvan de ervaringen te romanSchoonhoven, Missie F-16. tiseren. De schrijvers Nederlandse jachtvliegers hebben overigens niet boven brandhaarden, Uitalleen aandacht voor geverij Nieuw-Amsterdam, de militairen hoog in 224 pagina’s (€ 20,00)

Deze recensie verscheen eerder in de Militaire Courant, editie december 2019.

BOEKENKRANT.COM

JULI 2020 PAGINA 21

NON-FICTIE RECENSIE

Franz Joseph wie?

Door Yannick Schueler De vroege 19e eeuw was een roerige periode in Europa: de Franse Revolutie had de weg vrijgemaakt voor Napoleon, die op oorlogspad het volledige continent ondersteboven zette. De enkele decennia die hieraan voorafgingen en hierop volgden waren ook de jaren waarin de jonge arts Franz Joseph Harbaur zijn leven leidde. Dat deden natuurlijk meerdere individuen, maar deze arts blijkt een vondst waarvoor Bakker in haar handen mag knijpen. Niet alleen studeert Harbaur medicijnen op het moment dat de gezondheidszorg in Europa grootse en historische hervormingen begint door te voeren, maar hij doet dit in Jena, hét centrum van de Duitse intelligentsia van de late 18e eeuw, waar hij vriend aan huis is bij mensen als Schiller, Fichte en Goethe. Vervolgens weet

KONINKLJIKE VERZAMELINGEN

‘De status van de vorst die je dient, straalt ook op jou als lijfarts af. Hoe groter deze is, des te beroemder kun je worden.’ Aldus Catharina Th. Bakker in de biografie De lijfarts van de koning.

Dat het titelpersonage, Franz Joseph Harbaur, de eerste koning van Nederland gediend heeft, heeft echter niet mogen baten: vrijwel niemand heeft nu nog van hem gehoord, een euvel dat Bakker in een kleine vierhonderd pagina’s probeert recht te trekken.

Bakker gebruikte brieven uit de Koninklijke Verzamelingen hij door stom toeval op te klimmen tot lijfarts van vorst Willem Frederik, de latere koning Willem I, op de vooravond van de Nederlandse monarchie. Harbaur wordt – alsof het niets is – ook nog informant, wordt in die hoedanigheid door de Fransen opgepakt tijdens de slag bij Auerstadt en redt zijn leven door in bezet Berlijn voor Napoleons geheime dienst te gaan spioneren.

En dan zijn we nog niet eens halverwege het levensverhaal dat Bakker uiteenzet.

Toch leest De lijfarts van de koning niet als de jongensroman die deze samenvatting het doet klinken. Bakker is een gevestigd historicus en het boek is dan ook doorspekt met brieven en ambtelijke documenten van de hand van allerhande vrienden, familie, politici, juristen, artsen, burgers en edelen die het netwerk vormen dat de persoon Harbaur tot leven wekt. Al vroeg in haar boek legt Bakker uit dat Harbaur ‘iemand’ wordt door de stemmen van zijn

omgeving: brieven van hemzelf zijn er nauwelijks. Dat Bakker hem op het spoor gekomen is, fascineert al, maar het graafwerk dat ze hier tentoonstelt is al helemaal ontzagwekkend.

Harbaur blijkt – ondanks het gebrek aan een eigen stem – een prettig personage: van eenvoudige afkomst klimt hij op binnen de respectievelijk Duitse, Franse, Russische en Nederlandse adel. Daarmee heeft hij een ‘vis op het droge’-kwaliteit: nooit helemaal op z’n gemak tussen de elite is hij voor de gewone lezer een fijne begeleider in de krochten van de Europese politiek van de 19e eeuw. Bakker schrijft dat ze ‘Harbaurs levensverhaal [wil] gebruiken als vergrootglas op de tijd waarin hij leefde’, en daarin is ze wonderwel geslaagd.

Catharina Th. Bakker, De lijfarts van de koning, Uitgeverij WalburgPers, 400 pagina’s (€ 29,99)

COLUMN ONZE TAAL

Het ontstaan van taal De redactie van Onze Taal zet iedere maand een bijzonder taalboek in de schijnwerpers. Deze keer De oorsprong van Taal van Sverker Johansson.

H

oe en wanneer de menselijke taal is ontstaan, is nog steeds onduidelijk.

Het is een mysterie dat tot de verbeelding spreekt, en er zijn dan ook vele geleerden geweest die er hun wetenschappelijke fantasie op losgelaten hebben. Zó veel dat het leden van de Societé de linguistique de Paris in 1866 verboden werd om nog verhandelingen over de oorsprong van de taal ten beste te geven, vanwege alle wilde, onbewijsbare theorieën die er voorbijkwamen. Ooit was er zelfs een geleerde, Becanus, die beweerde dat het Nederlands de oorsprong van alle talen was – en hij kon het nog bewijzen ook (vond hij dan).

Maar sinds de negentiende eeuw is er veel meer kennis beschikbaar gekomen, zodat het nu weer een onderwerp is waarover je zinnige dingen kunt zeggen. Vermaarde taalkundigen als Steven Pinker en Jean Aitchison schrijven erover, en de Nederlander Rik Smits publiceerde een tijdje terug het boek Dageraad, waarin hij ingaat op de ontwikkeling van de taal (die volgens hem een impuls kreeg toen de landbouw ontstond). En nu is er dan De oorsprong van taal van de Zweedse Sverker Johansson. In zijn boek combineert hij alle kennis die hij vergaarde – zijn betoog getuigt van een grote belezenheid – tot een doortimmerde theorie over de oorsprong van ons taalvermogen. Volgens hem heeft zich dat over een periode van honderdduizenden jaren ontwikkeld (en dus niet vrij plotseling, zoals ook wel gedacht wordt), en heeft de behoefte aan samenwerking een bepalende invloed gehad. Ook denkt hij dat zowel gebarentaal, als muzikale uitingen als communicatie via geluiden een rol hebben gespeeld.

Een zeer informatief en onderhoudend boek, maar het blijft een theorie. Op het definitieve antwoord zullen we nog een (flink) tijdje moeten wachten.

Raymond Noë

Sverker Johansson, De oorsprong van taal. Waar, wanneer en waarom de mens begon met praten, vertaling: Lucy Pijttersen en Marit Kramer, Uitgeverij Meulenhoff, 416 pagina’s (€ 26,99)

Het Genootschap Onze Taal is een vereniging voor taalliefhebbers, dat elke maand het blad Onze Taal uitbrengt en daarnaast fungeert als Taaladviesdienst. Kijk voor meer informatie op: www.onzetaal.nl.

EEN VELUWSE BOERENZOON IN DE GREEP VAN EEN GEHEIME VERSLAVING ‘Arjan heeft een mooi gevoelig boek geschreven, met aangrijpende details.

Mij sprak de dromerige kant aan, de visie van het kind, de rol van de natuur.’ – JAN SIEBELINK

‘Hoewel het een reĂŤel boek is, heeft het tegelijk iets dromerigs, soms haast sprookjesachtig.’ – 1$1'$ 'ò. 23 HEBBAN

‘Van Essen heeft een prachtig sensitief boek geschreven.’ – RD

‘Het boek slaagt er heel goed in van een vrij abstract begrip – gokverslaving – levende materie te maken.’

‘Parre is absolute kwaliteit, een aansprekend en authentiek verhaal. Integer geschreven!’ – DICK VAN DEN HEUVEL, 6&+5ò)7 6&(1$5,2Ĺ?6 7+($7(5678..(1 (1 %2(.(1

fo

to Ju

di t h J o c

ke

l

– RENÉ JANSEN, VOORZITTER KANSSPEL AUTORITEIT

www.uitgeverijmozaiek.nl

â‚Ź 15,50

‘Het is niet erg om 50 te zijn, zolang je maar niet probeert te doen alsof je 25 bent.’

Verkrijgbaar in de (online) boekhandel 50 dingen die pas leuk zijn vanaf je 50e Andrea Gerk | â‚Ź 15,50 | Kosmos Uitgevers

BOEKENKRANT.COM

JULI 2020 PAGINA 23

KOKEN INTERVIEW

Van moeilijk kind tot chef-kok London Loy werkt als chefkok in het Rotterdamse restaurant The Ballroom, kookt één keer per week in Koffietijd! en maakte furore bij tv-programma’s zoals Dance Dance Dance, Food Truck Challenge en Topchef Academy. Als kers op de taart verscheen in mei zijn eerste kookboek: Mijn recepten. Van appeltaart tot saotosoep. Voor de Boekenkrant belde ik met deze ‘happy chef’.

Door Carien Touwen London Loy was als kind niet gemakkelijk.

Hij had een moeilijke jeugd en een zeer strenge vader. Zijn moeder hield hem veel bij zich in de keuken, waar hij al snel interesse toonde voor de verschillende smaken en geuren van alle ingrediënten. Zin in school had hij nooit en alleen voor gym kreeg hij hoge cijfers. Maar toen kwam de dag waarop hij appeltaart moest maken bij de kookles.

Blijkbaar deed hij dat goed, want hij kreeg een negen en opeens realiseerde Loy zich dat hij iets kon. Hij vond de weg naar de koksschool en daarmee opende zich een mooie carrière. De appeltaart belandde in de titel van zijn eerste eigen kookboek.

En zelfs nu denkt hij bij een stuk appeltaart nog altijd terug aan die belangrijke wending in zijn leven.

Brutaal maar simplistisch In Mijn recepten vind je niet alleen recepten voor vlees-, vis- en vegetarische gerechten, maar ook voor basisgerechten zoals bouillon, naan, kruidenmixen en sauzen als chutney, ketchup en mayonaise. Er is meer dan een jaar gewerkt aan dit kookboek, alle recepten zijn er speciaal voor gemaakt. De foto’s in het boek zijn gemaakt door Rotterdamse

London Loy, Mijn recepten. Van appeltaart tot saotosoep, Uitgeverij Carrera, 208 pagina›s (€ 31,99)

London Loy STACII SAMIDIN

fotograaf Stacii Samidin, die vooral bekend is van zijn serie Societies, over subculturen in de wereld.

‘We zijn helemaal from scratch begonnen,’ vertelt Loy, ‘niet alleen ik maar ook de fotograaf had dit nog nooit gedaan. Dat wilde ik ook, zodat we samen konden zoeken en ontdekken wat goed was. We zijn er echt voor de volle 100% voor gegaan.’

De recepten lijken niet allemaal even gemakkelijk te maken, maar ook voor de beginnende kok ziet Loy voldoende mogelijkheden.

‘Mijn kookboek is ideaal om te leren stoeien met gerechten en om gaandeweg meer te ontdekken. Je leert bijvoorbeeld ook je eigen kruiden maken. Een goed gerecht om mee te beginnen is de kip kerrie.’ Hij heeft met opzet niet de gebaande weg gekozen. ‘Ik wilde een brutaal kookboek maar ook een beetje simplistisch. Ik heb niet gezocht naar trends in de kookwereld, maar naar dingen die ik lekker vind. Het is een mooie mix geworden van gerechten met Aziatische, Surinaamse, Chinese en Nederlandse invloeden.’

Een van de meest opvallende gerechten in dit boek is toch wel de ‘springrolls met spruitjes’. Loy is hier zeer enthousiast over. ‘Ik heb het eerst geprobeerd met paksoi maar dat was niet oké, dat behield zijn structuur helemaal niet. Spruitjes doen dat wel en geven een verrassende smaak. Je moet het echt proberen!’

Als ik vraag voor welk gerecht je Loy altijd mag wakker maken is hij heel stellig: saotosoep. ‘Dat kan ik altijd eten. Dat is gewoon pure power, het

STACII SAMIDIN

vult goed en je voelt je meteen beter als je dat eet.’

Minder gasten, meer sfeer Je eerste boek uitbrengen in COVID19-tijd is niet niks. Loy: ‘We hebben even overwogen of we niet zouden wachten met publiceren, maar hebben toch besloten het in mei uit te brengen. Mensen zijn meer thuis dus zijn ze ook meer bezig met koken.

Maar het was wel spannend.’

De chef-kok vertelt dat hij het niet gemakkelijk heeft gehad de afgelopen maanden. ‘Ik wist de eerste twee weken echt niet wat ik moest doen, alles moest thuis en het duurde echt wel even voor ik een nieuw ritme had gevonden. Ook de lol van het

boodschappen doen was ervan af.

Nu nog steeds eigenlijk.’ Het restaurant is sinds kort weer open en Loy is zeer happy om weer aan de slag te zijn. ‘Er mogen nu natuurlijk minder gasten naar binnen, maar toch is er veel sfeer en plezier. Ik heb echt een toffe baan en ik houd ervan om mensen blij te maken.’

Aan het eind van ons gesprek, komt hij terug op zijn jeugd: ‘Ik was niet makkelijk vroeger en dacht echt dat ik niks kon. Toch heb ik gevonden waar ik goed in was en heb ik dit allemaal kunnen bereiken. Dus ik heb zeker een boodschap aan de jeugd: Pak je kansen, leef je dromen na. Ik ben het levende bewijs dat het kan.’

BOEKENKRANT.COM

JULI 2020 PAGINA 24

TOP 30

De dertig bestverkochte boeken in Nederland en Vlaanderen NEDERLAND

1 (nieuw) 1e week

Kees Jansma, Sneijder

2 (2) 2e week

Marc de Hond, Licht in de tunnel

3 (nieuw) 1e week

Sander Kollaard, Uit het leven van een hond

4 (1) 4e week

Charlotte Dematons, Alfabet

5 (5) 3e week

Karin Slaughter, Verzwegen

6 (nieuw) 1e week Lucy Woesthoff, Woman

Week 27, 2020. Bron: Stichting CPNB

7 (nieuw) 1e week Saskia Noort, Bonuskind

8 (12) 110e week

Lucinda Riley, De zeven zussen

9 (nieuw) 1e week

John Grisham, De storm

10 (6) 43e week

Rutger Bregman, De meeste mensen deugen

11 (10) 17e week

Charlie Mackesy, De jongen, de mol, de vos en het paard

12 (18) 19e week

Lucinda Riley, De zeven

zussen. Zon

13 (20) 107e week

Lucinda Riley, De zeven zussen. Storm

14 (23) 105e week

Lucinda Riley, De zeven zussen. Schaduw

18 (24) 95e week

23 (17) 6e week

28 (25) 12e week

19 (4) 4e week

24 (34) 10e week

29 (nieuw) 25e week

25 (nieuw) 1e week

30 (nieuw) 19e week

Lucinda Riley, De zeven zussen. Parel Wilfried de Jong, De man en zijn wielerverhalen

15 (8) 3e week

20 (19) 4e week

16 (7) 3e week

21 (nieuw) 1e week

17 (26) 76e week

22 (11) 5e week

Sander Heijne en Hendrik Noten, Fantoomgroei

Geert Mak, Epiloog bij Grote verwachtingen Lucinda Riley, De zeven zussen. Maan

Jeff Kinney, Het leven van een loser 14. Totaal gesloopt Laura Kieft, Het Laura’s Bakery Kinderbakboek

M.J. Arlidge, Nog lange niet

Mark Verhees, Eenvoudiger leven

Suzanne Vermeer, Souvenir

Felix Kreier en Maarten Biezeveld, De hamster in je brein

Nicci French, In hechtenis

Lucinda Riley, Het meisje op de rots Lucinda Riley, De olijfboom

26 (3) 7e week

Louis van Gaal en Robert Heukels, LvG

27 (47) 5e week Raynor Winn, Het zoutpad

BOEKENKRANT TIPT

Woeste boeken In juni is de leesbevorderingscampagne ‘Geef een prentenboek cadeau’ van start gegaan. Deze keer kun je Woeste Willem voor maar € 2,50 kopen en cadeau doen.

Wij tippen hier nog meer leuke cadeauboeken voor jong en oud.

Ingrid & Dieter Schubert, Woeste Willem, Uitgeverij GEPBC, 25 pagina’s (€ 2,50)

Harmen van Straaten, Hé, wie zit er op de wc?, Uitgeverij Leopold, 32 pagina’s (€ 14,99)

Britta Teckentrup, Ssst! De tijger slaapt, Uitgeverij Gottmer, 32 pagina’s (€ 14,99)

VLAANDEREN

1 (3)

Dieter en Ingrid Schubert, Woeste Willem

2 (nieuw)

Peter van Gucht, Luc Morjaeu, Suske en Wiske 352. Team Krimson

3 (nieuw)

Hec Leemans, Tom Bouden, F.C. De Kampioenen 108. De Kampioenen trappen door

4 (1)

Pascale Naessens, Ketokuur

5 (2)

Karin Slaughter, Will Trent 10. Verzwegen

Week 25, 2020. Bron: boekenvak.be

6 (nieuw)

Björn Soenens, De lengte van een oceaan

7 (4)

Merho, Peter van Gucht, De Kiekeboes 155.

In troebel water

8 (5)

11 (13)

Lucinda Riley, De vlinderkamer

12 (14)

Lucinda Riley, De zeven zussen 6. Zon

13 (9)

Nix, De buurtpolitie 9.

De Gijzeling

de 7 dwergen

17 (17)

Lucinda Riley, De zeven zussen 2. Storm

18 (15)

Nicci French, In hechtenis

19 (16)

Sante Montefiore, Naar de overkant

Philippe Delzenne, Jommeke 299.

De flipposaurus

14 (49)

June Pla, Climax Club

20 (19)

Lucinda Riley, De zeven zussen

Pieter Aspe, Van In. Episode 3

21 (28)

François Corteggiani, Hec Leemans, F.C. De Kampioenen 107. Supermarkske en

22 (12)

9 (8)

15 (7)

10 (6)

16 (10)

M.J. Arlidge, Helen Grace 9. Nog lange niet

Lucinda Riley, De zeven zussen 3. Schaduw Steven de Foer, Amerikanen

Rutger Bregman, De meeste mensen deugen

23 (nieuw)

Willy Linthout, Urbanus 189. De stalkende creep

24 (24)

Lucinda Riley, De zeven zussen 5. Maan

25 (20)

Lucinda Riley, De zeven zussen 4. Parel

26 (nieuw)

Pom, Piet Pienter en Bert Bibber, Integraal 2

27 (11)

Paul Geerts, Suske en Wiske 4. De preutse prinses

28 (37)

Erin Hunter, Warrior cats 1. De wildernis in

29 (18)

Marc Legendre, Fabio Bono, De Rode Ridder 266. Gedoemd

30 (30)

Jeff Kinney, Het leven van een loser 14. Totaal gesloopt

BOEKENKRANT.COM

JULI 2020 PAGINA 25

KIJKJE IN DE KEUKEN INTERVIEW

‘Ons werk is nog lang niet gedaan’ Het Nederlands Instituut voor Oorlogs-, Holocaust- en Genocidestudies, zoals het NIOD voluit heet, bestond op 8 mei 2020 precies 75 jaar.

Het jubileum is de aanleiding voor de eraan verbonden onderzoekers om zelf over hun werk te vertellen in het boek Oorlog in onderzoek.

75 jaar NIOD. Door Mireille Bregman Het NIOD werd direct na de Tweede Wereldoorlog als Rijksinstituut opgericht om alle oorlogsdocumenten te verzamelen en te documenteren. De verwachting was dat het werk in 1960 wel klaar zou zijn, maar toenmalig directeur Loe de Jong (die het instituut 34 jaar zou leiden) meende dat er eerst een groot wetenschappelijk overzichtswerk over de bezetting gepubliceerd moest worden. In 1988 was het veertiendelige Het Koninkrijk der Nederlanden in de Tweede Wereldoorlog af.

Ik spreek met Jeroen Kemperman, een historicus die al 22 jaar aan het NIOD verbonden is. Hij heeft eerder geschreven over Japanse kampen in Nederlands-Indië, de val van de enclave Srebrenica en de houding van de gemeente Amsterdam jegens teruggekeerde Joden. In 2018 verscheen van zijn hand Oorlog in de collegebanken. Studenten in verzet 1940-1945.

Hoe kijken de medewerkers van het NIOD zelf tegen Oorlog in onderzoek aan?

‘Het was verfrissend om eens naar onze eigen geschiedenis te kijken en we vonden het zelf ook interessant om iets over ons werk te laten zien. Nu ons instituut 75 jaar bestaat, bood dat een mooie aanleiding om het daadwerkelijk te doen. Het is de bedoeling dat het voor anderen buiten het NIOD ook interessant is; niet al het onderzoek gebeurt in stoffige donkere archieven zoals mensen soms denken. Bij het grote publiek staan we bekend als onderzoekers die zich alleen bezighouden met de Tweede Wereldoorlog in Nederland en Nederlands-Indië/ Indonesië. Maar ook andere thema’s die oorlog en massaal geweld in de 20ste en 21ste eeuw betreffen, hebben onze aandacht. Welke invloed hebben dergelijke conflicten op individuen en samenlevingen? Voor wetenschappelijk onderzoekers is de vraag relevant hoe we onze kennis en vaardigheden kunnen toepassen op recentere vraagstukken en het maatschappelijk interessant kunnen maken. Denk aan het Srebrenicaonderzoek eind jaren 1990 en in de huidige tijd een interviewproject

Loe de Jong voor een stapel ongeordend archiefmateriaal. met Syrische vluchtelingen.’

Het NIOD vervult een grote publieke functie, iedereen is welkom om in de studiezaal de collectie in te kijken. Stellen de mensen tegenwoordig andere vragen?

‘Ik heb zelf ook op de correspondentieafdeling gewerkt, waar je in contact komt met allerlei mensen die vragen hebben. In essentie is door de tijd heen de vraag naar informatie inhoudelijk niet erg veranderd; de mensen wel. Vroeger was het vooral de oorlogsgeneratie zelf die op zoek was naar informatie over hun eigen verleden, nu zijn het steeds vaker

Marjo Bakker, Jeroen Kemperman, Hinke Piersma e.a., Oorlog in onderzoek. 75 jaar NIOD, Uitgeverij Boom, 192 pagina’s (€ 24,90)

de tweede en derde generaties die ons met vragen over inmiddels overleden familieleden benaderen.

Voor veel kinderen en kleinkinderen was het kennelijk lastig om met hun ouders of grootouders over de oorlog te praten, maar nu dat niet meer kan willen zij toch uitgezocht hebben hoe de oorlogstijd voor hun dierbaren was. Dossiers die veel persoonsgegevens bevatten zijn dan vaak onder bepaalde voorwaarden in te zien ofwel “beperkt openbaar”, er mogen in dat geval niet zomaar kopieën of foto’s gemaakt worden.

Mensen zoeken bij het NIOD naar bewijs van hun eigen oorlogsverleden, zoals een vermelding op een namenlijst van kampgevangenen, bijvoorbeeld om in aanmerking te komen voor een uitkering als oorlogsslachtoffer. Voor de tweede en derde generatie vormen zulke documenten een tastbare band met het oorlogsverleden van hun familie. Ze zien handgeschreven briefjes in het archief, bijvoorbeeld aanvragen voor extra voedselbonnen van personen die uit kampen terugkwamen. Dat kan voor hen heel erg ontroerend zijn.’

Ook al bestaat het NIOD 75 jaar, voor de mensen die er werken is het oorlogsonderzoek nog lang niet klaar. Waar houdt het NIOD zich nu bijvoorbeeld mee bezig?

‘Momenteel is er onder meer een groot onderzoek naar extreem geweld in Indonesië, samen met het KITLV en NIMH. Iets dat onze onderzoekers al een tijd wilden doen, maar

SPAARNESTAD PHOTO

waar extra financiële middelen voor nodig waren. De regering was in 2016 bereid om die middelen voor een diepgaand onafhankelijk onderzoek ter beschikking te stellen. Ik ben daar ook bij betrokken en houd me specifiek bezig met de internationale politieke context van het conflict. Wat waren de visies van de Britten, Amerikanen en Verenigde Naties hierop?

‘Verder zouden we nog eens een diepgravende studie naar het fenomeen onderduik willen doen: hoe ging dat nu precies? Er blijven dus allerlei onderwerpen op ons pad komen, ons werk is nog lang niet gedaan.’

Is het gedachtegoed van De Jong nog steeds merkbaar binnen de muren van het NIOD? ‘Hij heeft een groot standaardwerk geschreven en zich heel intensief beziggehouden met verzet en collaboratie. Zodra iemand zich met dit onderwerp wil gaan bezighouden, hoor je toch snel: “Even kijken wat Loe de Jong erover geschreven heeft.”

Ik heb bewondering voor het enorme werk dat hij verricht heeft, en Het Koninkrijk is nog steeds een beginpunt voor verder onderzoek.’

In totaal droegen dertig personen bij aan de artikelen in Oorlog in onderzoek. Wil je zelf ook in het NIOD onderzoek doen? Maak dan op niod.nl een afspraak voor de studiezaal. Ook kun je nog altijd gevonden oorlogsdocumenten schenken aan het NIOD-archief.

NIEUW!

Carmyne’s Journals

Deze zomer lanceert uitgeverij Karmijn een nieuwe notebooklijn: omslagen die geïnspireerd zijn op 150 jaar oude stoffen, de journals gevuld met het exclusieve Japanse Tomoe River Paper.

Het papier is bijzonder vulpenvriendelijk: wanneer met inkt op dit papier geschreven wordt, vloeit de inkt niet uit en het drukt niet door naar de volgende pagina. Het voelt alsof met de pen op zijde wordt geschreven.

Carmyne’s Journals Hardcover omslag, dat aanvoelt als stof 288 pagina’s ivoorkleurig Tomoe River Paper dotgrid/puntenraster - leeslint - elastiek ISBN 978 9492 168 344 (rozerood) ISBN 978 9492 168 351 (blaadjes) € 24,99 per stuk - te koop bij iedere boekhandel

www.uitgeverijkarmijn.nl

BOEKENKRANT.COM

JULI 2020 PAGINA 27

BOEKFRAGMENT

Parre In de autobiografische roman Parre vertelt Arjan van Essen het ontroerende verhaal van een Veluwse boerenjongen die vanuit zijn streng christelijke milieu terechtkomt in de wereld van het gokken.

Arjan van Essen, Parre. Hoe een Veluwse boerenzoon in de greep raakt van een verslaving, Uitgeverij Mozaïek, 304 pagina’s (€ 20,99) www.uitgeverijmozaiek.nl

De haartjes op mijn arm hadden het me al verteld, de prikkeling in de lucht als ik bij invallend duister nog even een rondje liep, de maan die net in een andere hoek wegzakte achter het silhouet van de eikenbomen.

Ik was niet verbaasd toen ik op een maandagmorgen in de schoolbus hoorde dat Wilma gevonden was. Ik had het voelen aankomen.

Wilma was een jaar ouder dan ik.

Ze kwam uit een groot gezin waar van alles gebeurde en dat in een permanente staat van oorlog leek te verkeren. Af en toe was er een boel heisa dat het hele dorp doorging, zoals afgelopen zomer toen de broers van Wilma besloten om hun vader in een oude crossauto over de hei rond te rijden. Het verhaal bereikte zijn hoogtepunt toen het detail vermeld werd dat de vader tijdens deze rondreis in de kofferbak had gelegen.

Ik had me voorgesteld hoe dat moest voelen, was even onder de dekens gekropen en had mezelf een beetje opgevouwen. Ik beeldde me het gehobbel van de zandweg over de

hei in, het geluid van een optrekkende en afremmende motor. Ik vroeg me vooral af of er ook een lampje in de kofferbak zat, dat zoals een koelkastlampje uitging als je de klep zou dichtdoen.

Maar nu was zijn jongste dochter gevonden, aan een boom in het Leuvenumse Bos, tussen Elspeet en Staverden. Haar fiets had rechtop onder de boom gestaan. Zij ook, maar dan hangend aan een tak.

Terwijl iedereen er opgewonden over praatte, veegde ik met mijn mouw over de beslagen ruit van de bus waardoor ik een beetje naar buiten kon kijken. Ik dacht aan haar witte jas waar ze zo trots op was. Ze kwam er zelfs mee in de kerk. Het zou best kunnen dat ze die aangehouden had, alleen wist ik niet of je jezelf dan wel goed kon ophangen. Misschien had ze de jas wel uitgetrokken en opgevouwen op de fietsendrager gelegd.

Wanneer zou ze dit hebben gedaan?

Zaterdagavond was ze nog in de Redwood-bar. Misschien gisteren, toen was het zondag. Als je jezelf ophing dacht je er vast niet meer aan of het wel of geen zondag was.

Vijf dagen later begroeven we haar.

Het hele dorp leek er te zijn. Er was geen kerkdienst, dat mocht niet omdat ze zelfmoord had gepleegd.

Op zo’n ezelsbegrafenis werd niet gesproken. Het voelde helemaal niet gek dat we allemaal zwijgend achter de kist aan liepen.

Ook nadat we zeven keer rondom het stuk op de begraafplaats liepen waar ze op deze natte novembermorgen begraven zou worden, bleef het stil. Toen we het eerste rondje gemaakt hadden, waren nog niet alle mensen in de stoet op, dus werd het een rondje in een rondje. Net als zo’n lolly met allerlei kleuren die dan naar binnen draaien. Maar hier waren geen kleuren, alles was zwart.

Zou Wilma met haar witte jas in de kist liggen?

Toen de kist niet meer te zien was, gingen wij naar huis. Ik zat achter in de auto bij het beslagen raam. Ik tekende de W van Wilma. Het was ook de W van witte jas. Op het middelste pootje van de W zette ik een hoofdje, zodat het net een poppetje leek dat zwaaide. Ik keek er net zolang naar totdat ik bedacht dat ze wel op een mooie plek moest zijn.

Anders zou ze niet zwaaien.

BOEKFRAGMENT

50 dingen die pas leuk zijn vanaf je 50e Wat te doen met de rest van het leven wanneer de magische 50 steeds dichterbij komt? Een nieuwe hobby?

Omscholen? Verhuizen?

Andrea Gerk, 50 dingen die pas leuk zijn vanaf je 50e, Kosmos Uitgevers, 192 pagina›s (€ 15,50) www.kosmosuitgevers.nl

Rond de middelbare leeftijd, als de magische ‘50’ dichterbij komt en je steeds vaker schrikt van je spiegelbeeld, overkomt je een soort melancholieke berusting. Tot in de kleine uurtjes uitgaan, veel drinken en heftig flirten – alles wat decennialang steevast zorgde voor vrolijkheid – hoeft opeens niet meer zo nodig en voelt alleen maar vermoeiend.

En hobby’s heb je ook niet. Dus wat moet je beginnen met de rest van je leven? Alles achter je laten en onder een andere naam opnieuw beginnen? Je radicaal laten omscholen?

Vertrekken naar exotische oorden?

Welnee, dat is helemaal niet nodig.

Dat de jeugd onherroepelijk voorbij is, beseffen we op een dag allemaal.

Het komt er dan op aan de zaken positief te bekijken en de koe bij de hoorns te vatten.

‘There’s nothing tragic about being 50. Not unless you’re trying to be 25.’

Het is niet erg om 50 te zijn, zolang je maar niet probeert te doen alsof je 25 bent. De spreuk komt uit Sunset Boulevard, een in 1950 door Billy Wilders geregisseerde film,

waarin de voormalige ster van de stomme film Gloria Swanson een met haar leeftijd en stagnerende carrière worstelende diva speelt.

Het personage is tragisch en gênant tegelijk en toont dat niets je ouder maakt dan de neurose altijd jong te willen blijven. Deze oerdroom van de mens voedt weliswaar een miljoenenindustrie, maar maakt ook blind voor wat de levensfase in het midden in petto heeft – positief en negatief. De illusie van de eeuwige jeugd belemmert echte innerlijke ontwikkeling en die heeft nu eenmaal tijd nodig, wat perfect verwoord is in het Engelse ‘to grow old’.

Ouder worden heeft iets met groei te maken.

In het midden van het leven worden veel dingen eenvoudiger, en andere lastiger. De discrepantie tussen hoe je eruitziet en hoe je je voelt bijvoorbeeld, afhankelijk van de vorm van de dag. Dat kan tot afgrijzen leiden.

‘Ze heeft vanochtend in de spiegel in de badkamer haar huisspook ontmoet,’ schrijft een vriendin van auteur Ulrike Draesner, die deze anekdote vertelt in haar boek Eine Frau wird älter. Inderdaad voel je je op veel dagen 28 en dat ben je ook nog. Net zoals je soms 16, 35 of 42 bent. De levensjaren die achter je liggen zijn door de voortschrijdende tijd niet uitgewist, maar liggen om elkaar heen als de jaarringen van

een boom. En die zien er overigens bij elke boom anders uit, net zoals ieder mens op eigen wijze ouder wordt. Sommigen hebben al op zeventienjarige leeftijd geen lol meer in wat leeftijdgenoten leuk vinden, terwijl anderen ook als ze zeventig plus zijn nog elke week techno dansen en op een tijdloze manier jong en nieuwsgierig overkomen. Je kunt vanbuiten verleppen, vanbinnen hoeft dat nog lang niet.

BOEKENKRANT.COM

JULI 2020 PAGINA 28

LIJST

Boekhandels die de Boekenkrant verspreiden

Voor een compleet actueel overzicht kijkt u op www.boekenkrant.com/boekhandels. Staat uw naam niet op de lijst, of heeft u aanpassingen? Geef het door via info@boekenkrant.com.

NEDERLAND AALSMEER

Boekhuis Aalsmeer ALKMAAR

Boekhandel Feijn Van der Meulen’s Boekhandel

BUNSCHOTENSPAKENBURG

Bruna Van de Geest CASTRICUM

Boekhandel Laan CUIJK

The Read Shop Cuijk DEN BOSCH

Boekhandel Broekhuis

Boekhandel Adr. Heinen

ALPHEN A/D RIJN

DEN HAAG

ALMELO

Boekhandel Haasbeek Boekhandel Haasbeek Herenhof AMERSFOORT

De Algemene Boekhandel Boekhandel Riemer Boekhandel Veenendaal

Boekhandel De Vries Van Stockum Boekhandel Scheveningen DEVENTER

Boekhandel Praamstra DIEREN

The Read Shop Dieren

AMSTELVEEN

DOORN

Boekhandel Venstra

The Read Shop Doorn

AMSTERDAM

DOORWERTH

De Amsterdamse Boekhandel Boekhandel De Dolfijn Boekhandel Jimmink Boekhandel Scheltema Boekhandel van Noord ARNHEM

Boekhandel Hijman Ongerijmd ASSEN

Boekhandel Van der Velde Rapunsel Kinderboeken & meer BAARLE-NASSAU

Bruna Baarle-Nassau BAARN

Boekhandel Den Boer BARNEVELD

Boekhandel Romijn BEILEN

Boekhandel Het Logboek BENNEKOM

Boekhandel Novita BERGEN OP ZOOM

Quist Boeken BILTHOVEN

Bilthovense Boekhandel BLEISWIJK

Boekhandel Muilenburg

The Read Shop Doorwerth DORDRECHT

Boekhandel Vos & Van der Leer Kinderboekwinkel De Giraf DRACHTEN

Boekhandel Van der Velde DRIEBERGEN

Boekhandel Jacques Baas

ENSCHEDE

Boekhandel Broekhuis

Boekhandel De Ganzenveer HENGELO

Boekhandel Broekhuis HIPPOLYTUSHOEF

De Wieringer Boekhandel HOOGEVEEN

The Read Shop XL Hoogeveen Boekhandel De Kler Boekhandel Flevo The Read Shop Express IJmuiden KAPELLE

Boekhandel Lectori KERKRADE

GELDROP

Boekhandel Kamerbeek LEEUWARDEN

Boekhandel De Koperen Tuin

Boekhandel Van der Velde De Toverlantaarn

GOIRLE

LEIDEN

GORINCHEM

Boekhandel Van Kralingen

NIEUWEGEIN

KRIMPEN A/D IJSSEL

GOES

De Drvkkery

HEEZE

HELMOND

Boekhandel De Kler Boekhandel Kooyker Boekhandel Silvester

Boekhandel Mondria Nimo Boek

Boekhandel Vingerling The Read Shop Nieuwegein NIJKERK

Boekhandel Roodbeen NIJMEGEN

NOOTDORP

Bruna Lange Baan NUNSPEET

Boekhandel Osinga OEGSTGEEST

OOSTERBEEK

Boekhandel Meijer & Siegers OSS

VOORSCHOTEN

Boekhandel De Kler Plantage Bookstore WAGENINGEN WASSENAAR

Boekhandel De Kler WEESP

Boekhandel PeZZi PaZZi WILLEMSTAD

Bruna Monnichmann

Boekhandel Het Rozemarijntje

SANTPOORT-NOORD

WOERDEN

RIJSWIJK

Bredero Boeken

Boekhandel Plukker SCHIEDAM

Schiedams Boekhuis SITTARD

Boekhandel Krings SNEEK

SON EN BREUGEL

Boekhandel de Traverse STEENWIJK

Steenwijks Boekhuys Boekhandel Arentsen TILBURG TWELLO

Boekhandel Oonk UITHOORN

The Read Shop Express Uithoorn UTRECHT

Boekhandel De Kler Boekhandel KEES WORMERVEER

Pasman Boek & Hobby ZEIST

Boekhandel Kramer & Van Doorn ZEVENAAR

Rebers Boek en Buro ZOETERMEER

Boekhandel De Kler Bruna Dorpsstraat Silvester Boek & Spel ZWOLLE

Waanders In de Broeren

VLAANDEREN BRASSCHAAT

Standaard Boekhandel BRUGGE

De Reyghere boekhandel GENK

Malpertuis HEIST-OP-DEN-BERG

The Read Shop Oudewater

VALKENSWAARD

Standaard Boekhandel

PIJNACKER

VEENENDAAL

OUDERKERK A/D AMSTEL

Boekhandel Sprey OUDEWATER

LEIDSCHENDAM

PURMEREND

Boekhandel Lovink

Kinderboekhandel In de Wolken

Boekhandel Kees Broese boekverkopers Savannah Bay De Utrechtse Kinderboekwinkel

Boekhandel Derijks

GOUDA

LOCHEM

Boekhandel Donner Boekhandel Maximus Boekhandel Van Rietschoten

Gianotten Mutsaers

Boekhandel De Kler

Grimbergen Boeken

ROTTERDAM

OISTERWIJK

Boekhandel Broekhuis

VOORBURG

Boekhandel Kniphorst

Boekhandel De Omslag

TIEL

OLDENZAAL

Boekhandel ’t Spui

ROSMALEN

Boekhandel De Kler Rijnlandse Boekhandel Boekhandel Oisterwijk

Boekhandel Kees

WAALWIJK

Boekhandel Van der Velde

Boekhandel Wagenaar & Van Halem

Roojboek

Boekhandel De Boekenwurm

NOORDWIJKERHOUT

Boekhandel van Atten Bruna Ackershof

LISSE

ROERMOND

SCHAGEN

LEIDERDORP

Boekhandel De Kler

VLISSINGEN

Boekhandel Daan Nijman

Boekhandel Augustinus Boekhandel Roelants Dekker v.d. Vegt Boekverkopers Kinderboekwinkel Nijmegen

Boekhandel De Boekenkist Boekhandel Verkaaik The Read Shop Goverwelle

RODEN

ROOSENDAAL

NAALDWIJK

Boek- en Kantoorboekhandel Lektura

VLEUTEN

Het Witte Huys

MIDDELBURG

HEEMSTEDE

Boekhandel Blokker

RHOON

Riemer Barth

MONNICKENDAM

The Read Shop Hedel

VENRAY

Bruna Ellenbroek

MEPPEL

HEDEL

Boomker Boeken

RAALTE

Plantage Boekhandel Boekhuis de kleine Tovenaar

MIJDRECHT

Geerts Warenhuis Boekhandel Van Grinsven

Boekhandel Dominicanen

HAREN (GR)

Boekhandel Leeskunst Boekhandel Deurenberg

EXLOO

BOXMEER

BREUKELEN

Boekhandel Gillissen & Co Boekhandel De Vries Van Stockum Bruna Cronjéstraat Kinderboekwinkel Kiekeboek

IJMUIDEN

The Read Shop Karssen

Boekhandel Van Kemenade & Hollaers Libris Boekhandel Buitelaar

MAASTRICHT

EINDHOVEN

De Boekenberg Boekhandel Van Grinsven Boekhandel Van Piere

MAASSLUIS

HAARLEM

HUIZEN

Boek en Buro

Boekhandel Boek & Koek

Boek en Buro

EDE

Voster Boekverkopers

MAARN

Boekhandel Het Keizerrijk

HAAKSBERGEN

HOUTEN

Blz. Boekhandel Buitelaar

BREDA

Boekhandel Van der Velde Boekhandel Riemer

DRONTEN

BODEGRAVEN

Van Dinter Media

GRONINGEN

Boekhandel Het Leesteken PUTTERSHOEK

Marjan Houtman Lezen & Schrijven

Boekhandel Priem Boekhandel Van Kooten VEGHEL

Boekhandel Schellen VELP (GD)

Boekhandel Jansen & De Feijter VENLO

Boekhandel Koops

Het Voorwoord MECHELEN

Salvator

TURNHOUT

BOEKENKRANT.COM

JULI 2020 PAGINA 29

BOEKHANDEL BOEKHANDEL BROESE, UTRECHT

EVALIEN RUITER

Een nieuw hoofdstuk

Elke maand bezoeken we een van de vele mooie Boekenkrantboekhandels die ons taalgebied rijk is. Deze maand gingen we langs bij de nieuwe vestiging van boekhandel Broese in Utrecht.

DE EIGENAAR VERTELT Aangezien de Boekenkrant in Utrecht is gevestigd, konden wij de heropening van Utrechts oudste boekhandel natuurlijk niet aan ons voorbij laten gaan. Eigenaar Erik van Doorn gaf ons een rondleiding door de nieuwe winkel. De oude locatie, iets verderop aan de Oudegracht, was al prachtig, maar deze is wel heel bijzonder: ‘Als je vanaf het station naar het centrum loopt via de Lange Viestraat, kom je bijna automatisch hier uit. Historisch was er altijd sprake van “het Postkantoor op de Neude”, nu is ook het gedeelte aan de Oudegracht ontwikkeld en een volwaardige straat geworden, met onder andere onze entree.’

Daarvoor is er een heel nieuw gedeelte aan het pand vast gemaakt.

De winkel beslaat nu zowel een gedeelte van het oude gebouw, als van de uitbreiding. Daardoor vergde de indeling wel enig omdenken.

‘Omdat het oude Postkantoor een monument is, moesten de muren en ornamenten zichtbaar blijven. We konden er dus geen boekenkasten tegenaan zetten. Daar hebben de designers weer een voordeel van gemaakt, door meer met tafels te werken. Ook kun je door de open verdiepingen helemaal door het gebouw heen kijken. Dat maakt het heel ruimtelijk.’

Midden in de winkel vind je dan ook nog de oude muren, met de typische ornamenten. Die stijl is in het design van de winkel verwerkt, zelfs tot in

de typografie die ze nu gebruiken.

‘We hadden al eerder samengewerkt met de designers NOMNOM, voor onze winkel in Zeist. Dat ging altijd heel goed, zij hadden steeds aan een half woord genoeg. Ze snapten precies wat wij bedoelden.’ Ieder gedeelte in de winkel heeft nu een eigen gevoel: het speelse kindergedeelte met een houten huisconstructie, de knusse hoek waar lezingen kunnen worden georganiseerd, het ontspannende literatuurgedeelte met een café. De wetenschapshoek springt er misschien nog wel het meest uit met zijn groene kasten en retro vloerkleden. ‘Hier gingen we voor een soort Cambridge-stijl, maar dan modern.’

Door de coronacrisis verliep de opening een stuk ingetogener dan gepland. Het was überhaupt even spannend of het allemaal wel zou lukken; zo zaten de fauteuils voor het café een tijd vast in een magazijn in Italië en is het vloerkleed op de kinderafdeling nog steeds niet gearriveerd. Nu de winkel eenmaal open is, zijn ze er allemaal heel blij mee.

‘Niemand mist het oude pand nog, iedereen loopt met een big smile rond!’

van de illustraties maken dat het zware onderwerp heel luchtig blijft.

Dit boek is een klein kunstwerk. Een man is aan het skiën op de wolken tot zijn ski’s uit de hemel vallen.

Zoekend naar zijn ski’s treft hij zijn geliefde aan. Een boek over verlies en loslaten. Waar woorden soms tekort schieten vormen de beelden de essentie van het verhaal. Omdat de focus ligt op het visuele aspect staat het open voor ieders fantasie.

‘Een boek waar ik nieuwsgierig naar ben is Kindertijd van Tove Ditlevsen. Dit boek is onderdeel van een trilogie over iemand in Kopenhagen die zich ontwikkelt van meisje tot vrouw. Het gaat over de verleidingen en moeilijkheden van het leven. Ze is een beetje een buitenbeentje en is op zoek naar haar plek in de wereld.

Ook dit boek is mooi vormgegeven met een prachtige kaft. Naast mijn voorliefde voor Kopenhagen vind ik het leuk om te lezen over het leven van een jonge vrouw in een andere tijd ergens anders op de wereld.

Nieuwsgierig ben ik zeker en de andere delen zullen ook snel in mijn winkelmandje belanden.’

DE MEDEWERKER TIPT (1)

Peter: ‘Mijn tip is het stripboek Jeremiah 1.

Nacht van de roofvogels van Hermann. De avontuurlijke verhalen in de Jeremiah-reeks spelen zich af in een apocalyptische wereld. Hermann’s tekenstijl is filmisch en heeft een sterke verhalende kracht. De twee hoofdpersonen, Jeremiah en Kurdy, hebben elk

Marjolein: ‘Mijn favoriete boek is Als sneeuw voor de zon van Jacques & Lise. Mooie vormgeving van een boek vind ik belangrijk, en die klopt in dit boek helemaal. Zo goed zelfs dat woorden teveel zouden zijn. De vorm en kleur

hun eigen rol in het verhaal. Nacht van de roofvogels is het eerste deel van de reeks, waar de hoofdpersonen gaandeweg een band met elkaar opbouwen. In al hun verhalen zorgt dit duo ervoor dat onrecht verstoord wordt en de wijze waarop is telkens weer bijzonder te noemen. Ik kan je Jeremiah, maar eigenlijk elk stripboek van Hermann, van harte aanbevelen!

‘Ik kijk uit naar Dodelijk dichtbij van Jonas Moström. Scandinavische thrillers zijn in en dit is een auteur die in Zweden al heel bekend is. Zijn boek Dodelijk dichtbij is het eerste boek dat in Nederlandse vertaling uitkomt. Psychiater Nathalie assisteert het plaatselijke politiekorps van Stockholm bij zware misdrijven.

De eerste zaak wordt meteen al heel persoonlijk als haar geliefde wordt vermoord. Zij waant zich meteen weer in de nachtmerrie die haar jaren achtervolgde: tien jaar geleden werd haar toenmalige vriend ook vermoord. Nathalie krijgt dreigbrieven en denkt dat ze geschaduwd wordt. Is er een verband tussen de twee moorden?’

DE MEDEWERKER TIPT (2) BOEKHANDEL BROESE

Kijk op www.libris.nl/broese/ voor meer informatie of loop spontaan binnen: Boekhandel Broese, Oudegracht 112-b, 3511 AW Utrecht

HET IDEALE VADERDAGCADEAU

ilja gort: HUMOR, SPANNING EN WIJN DE BESTE FRANKRIJKROMANS IN PRIJS VERLAAGD

10,-

10,-

10,-

NET VERSCHENEN

AL 10.000 VAN VERKOCHT

15,95

‘Wat een verrukkelijk boek weer! Ik heb met een grote grijns op mijn gezicht zitten lezen (in één ruk uit) en zo onwijs zitten genieten!’ – Biebmiepje

Neem een abonnement!

Aanmelden kan via boekenkrant.com/abo (of vul de bon

in)

Ik neem een abonnement:

BON

Twaalf nummers van de Boekenkrant voor € 42,-

naam straat postcode land e-mail

m/v

plaats

Deskundig, en met een open vizier. en de Ons respect voor de inspanningen ezet, creativiteit die de auteur heeft ing vind je terug in ons oordeel.

www.boekscout.nl

UITGEVER Z O E KT TA L E N T !

telefoon

IBAN nummer betaling

automatische incasso per factuur (+ 2,50 administratiekosten)

geboortedatum handtekening

Stuur deze bon naar: Boekenkrant, Zonnebaan 54, 3542 EG Utrecht, Nederland

BK0720

Wij beoordelen ieder manuscript en we kijken graag samen met jou naar de mogelijkheid om het uit te geven!

BOEKENKRANT.COM

JULI 2020 PAGINA 31

VOOR DE LEZER LEZER AAN HET WOORD Elke maand kun je in deze rubriek kennismaken met een Boekenkrant-lezer. Deze keer: Ewald Holzhaus.

Wat doe je in het dagelijks leven?

‘Ik werk in het mbo als secretaris van een aantal examencommissies. Samen met mijn vrouw woon ik in hartje Amsterdam. Verder ben ik biljartarbiter, hopelijk kan ik na 1 september weer fijn aan het biljart staan.’

Waar haal je de Boekenkrant op?

‘Bij mij in de straat, bij Boekhandel De Dolfijn. Het leuke is dat de medewerkers van deze boekhandel zelf korte recensies schrijven van de recent verschenen boeken.’

Hoe is je liefde voor lezen ooit begonnen?

‘Als kind was ik al dol op lezen.

Dat begon met de Donald Duck en

Ewald Holzhaus

WIN DIT BOEK

WIN EEN BOEK

Nancy Olthoff, De achtbaantester, Uitgeverij Orlando, 204 pagina’s (€ 20,00)

Welk boek zou je aan iedereen aanraden?

‘Ik was diep onder de indruk van Wolkenatlas van David Mitchell.

Het is een magistrale estafette van zes verhalen, geschreven in verschillende stijlen, met als gemeenschappelijk thema macht en mededogen.

En verder, voor wie niet bang is om onverhoeds in een schaterlach uit te barsten: lees ten minste één boek van Bill Bryson.’

Welk boek ligt er op dit moment op je nachtkastje?

‘Sapiens van Yuval Noah Harari.

Een fascinerend boek met een confronterende en verfrissende kijk op de mensheid. En ik ben net begonnen aan The amazing adventures of Kavalier & Clay van Michael Chabon, een boek over twee striptekenaars rond de Tweede Wereldoorlog.’

WINNAAR

Bruce Ingman en Ramona Reihill, Dick Bruna. The Illustrators, Mercis Publishing, 112 pagina’s (€ 19,95)

Wie waren de drie schrijvers verborgen in het beeld in het juninummer? Het goede antwoord is: Michael Reefs, Hilary Mantel en Dick Bruna.

COLOFON Over de Boekenkrant De Boekenkrant biedt kwaliteit voor een breed publiek. Onze onafhankelijke redactie besteedt aandacht aan literatuur, spanning, jeugd, strips en non-fictie.

Iedere eerste maandag van de maand verschijnt de papieren editie, die wordt verspreid via boekhandels, bibliotheken en scholen in Nederland en Vlaanderen. Tevens is het mogelijk om als particulier een abonnement te nemen en de Boekenkrant thuisgestuurd te krijgen. Daarnaast plaatst de redactie regelmatig nieuwe artikelen op www.boekenkrant.com.

Welk boek heb je nooit uitgelezen?

‘Ulysses van James Joyce heb ik vijfentwintig jaar geleden gekocht, nadat er net een nieuwe Nederlandse vertaling was uitgekomen. Verder dan episode 3 ben ik toen niet gekomen. Ik ga nu rond Bloomsday weer een nieuwe poging wagen, want het is me met mijn favoriet Wolkenatlas wel gelukt en ook dat boek staat in de top 10 van minst uitgelezen boeken. Dus het kán wel.’

VORIGE KEER

Welke drie schrijvers zijn in dit beeld verborgen? Stuur de namen voor 27 juli naar redactie@boekenkrant.com met als onderwerp ‘Win een boek’. Vermeld ook je naam en adres. Onder de goede inzendingen wordt een exemplaar van De achtbaantester verloot.

Herman van Dusselen is ‘een beetje anders’.

Hij speelt met knikkers, maakt het huis grondig schoon en houdt zich vast aan wat hij kent.

Pijnlijke herinneringen aan vroeger duwt hij weg. Dat verandert als hij in een pretpark Jeanette ontmoet.

de Pep. Na bedtijd las ik vaak stiekem onder de dekens, bij het licht van een zaklantaarn, de bloedspannende Avonturen van Tom Sawyer.

En daarnaast verslond ik ook de Kameleon-reeks en Kapitein Robboeken. Van kranten lezen kwam het pas toen ik 11 jaar oud was, nadat we van huis een krant mee moesten nemen naar school. Het is me altijd bijgebleven dat in die krant een verslag stond van de begrafenis van Nasser.’

Uit de 51 goede inzendingen trokken we Tony Peters uit Leiden. Hij wint Dick Bruna. The Illustrators van Bruce Ingman en Ramona Reihill.

Gefeliciteerd!

MEDEWERKERS Contact Uphill Battle boekpromotie, Zonnebaan 54, 3542 EG Utrecht, Nederland.

Telefoon: + 31 30 2231718 Redactie redactie@boekenkrant.com Informatie over adverteren verkoop@boekenkrant.com Abonnementenservice abo@boekenkrant.com Telefoon: +31 881 102005 Online www.boekenkrant.com facebook.com/deboekenkrant @boekenkrant @boekenkrant Oplage 19.000 De volgende Boekenkrant verschijnt op 3 augustus 2020.

Het team Redacteuren: Mireille Bregman en Mirjam Mulder Medewerkers: Linda Albers, Anne van Blijderveen, Sandra Broertjes, Wendy Claes, Oglaya Doua, Antal Giesbers, Aefke ten Hagen, Katy Hurkmans, Hugo Jager, Lex Jansen, Jacomijn van Kempen, Merel Kuitert, Istvan Kops, Mieke van Meer, Laura Molenaar, Rianne Nieuwdorp, Selma Oueddan, Raymond Noë, Nora van Ouwerkerk, Hans Pols, Famke Prins, Emma Ringelding, Ellen Rooms, Yannick Schueler, Michelle Schulte, Fien de Smet, Pauline Speetjens, Pieter-Jan Sterenborg, Erwin Suvaal, Carien Touwen, Gerda Visser, Maaike de Vries, Peter Paul de Waal, Renske van der Wal, Sonja Wessels, Saraï van Well, Tanja Wilming, Sabrina de Wit. Vormgeving: Titus Vegter Uitgever/Hoofdredacteur: Jan Louwers

Anne van Blijderveen

Mireille Bregman

Wendy Claes

Oglaya Doua

Hugo Jager

Katy Hurkmans

Istvan Kops

Merel Kuiters

Mieke van Meer

Mirjam Mulder

Rianne Nieuwdorp

Selma Oueddan

Nora van Ouwerkerk

Hans Pols

Titus Vegter

LIGSTOELTITELS € 24,90

€ 17,90

€ 24,90

€ 15,90

€ 19,90

€ 16,90

€ 15,90

I N D E B O E KH A N D E L

www.deharmonie.nl