Boekenkrant oktober 2017

T

BOE K

AN

–

–

JAAR 10

E N K R de beste bron voor boekennieuws – no. 10, oktober 2017, ja argang 11 – w w w.boekenkrant.com

Thomas Verbogt: ‘Ik verzin dingen om alles een andere betekenis te geven: mooier, geheimzinniger en spannender.’

Zie pagina 3 AMKE

Marieke Frankema griezelt de Kinderboekenweek door 19

BRUG der ZUCHTEN

En nog 25 andere verhalen die er niet om liegen Lees verder op www.harmwagenmakers.com

Eindelijk: de nieuwe Dan Brown is uit!

13

Oktober is de Maand van de Geschiedenis

DAN COURTER

Herman Pleij op zoek naar geluk 27

MARTIJN VAN DER GRIENDT

EN VERDER Salman Rushdie, De familie Golden ................................... 4 Nicole Krauss, Donker woud ........................................... 5 François Bégaudeau, De klas ...................................................... 7 Renate Dorrestein, Reddende engel ....................................... 8 Delphine Lecompte, Western .................................................... 8 De Boekenkrant tipt politieke boeken ..... 9 Karin Hazendronk, Waanidee ..................12 Louise Doughty, Zwart water ....................12 Annet Huizing & Margot Westermann, De zweetvoetenman .............................. 17 Alan Gratz, Vluchteling ..............................18 Mark Cloostermans, Spoiler ......................22 Koen Crucke, Verhalen uit de kapsalon ......................23 Jacques Meerman, Kleine geschiedenis van de hutspot ........................................25 Laura Thompson, De zes freules ................25 Renske de Greef, Waarom ik mensen niet in mootjes hak ................ 28 Donald Duck viert feest ............................ 29

BOEKENKRANT.COM

OKTOBER 2017 PAGINA 2

LOSSE DELEN NIEUWS

Griezelig gelukkig of gelukkig griezelen?

COVER VAN DE MAAND OKTOBER 2017

OOK VERSCHENEN

OKTOBER 2017, NO. 2 – DE BESTE BRON VOOR FILOSOFISCHE BOEKEN

©MAX/ELMER VAN DER MAREL

Cynthia McLeod, No kwik in ons bos, Uitgeverij Conserve in samenwerking met De Nieuwe Kerk Amsterdam, 84 pagina’s (€ 12,95)

ERWIN SUVAAL

Met Noam Chomsky, Marianne Thieme, Suzan Neiman en het Brainwash Festival

GANDHI: HULTON ARCHIVE/GETTY IMAGES, KING: SUPERSTOCK/GETTY IMAGES, MANDELA: PAUL WEINBERG, ANZENBERGER

Zoeken naar een betere wereld

Renske de Greef, Waarom ik mensen niet in mootjes hak Renske de Greef toont de tijdgeest in een herkenbare en originele stripstijl, vol bizarre uitstapjes en fijnzinnige (zelf)spot.

2017, week 39

Alan Gratz, Vluchteling

Renate Dorrestein, Reddende engel

De aangrijpende verhalen van drie kinderen op de vlucht. Een actuele jeugdroman, die even spannend is als aangrijpend.

Een jonge vrouw komt door een noodlottig ongeval op een boerderij om het leven. Twee jaar later arriveert een andere vrouw, de verteller van dit verhaal, op de plek des onheils.

NEDERLANDSE T0P 3

PATRICIA BÖRGER

Ter gelegenheid van de tentoonstelling We Have a Dream heeft Cynthia McLeod dit kinderboek geschreven over kwik dat bij het goud zoeken in Suriname wordt gebruikt.

Als de tienjarige Marisa vermoedt dat haar broertje door kwikvergiftiging ziek is geworden, komt ze in actie.

+++ Bij de publicatie van het gedicht ‘Honger’ van de Antwerpse stadsdichter Maarten Inghels kwam wel wat meer kijken dan een goed gesprek met zijn uitgever. Het gedicht wordt niet op papier gedrukt, maar op de armen van een tiental vrijwilligers getatoeëerd. De dichter zelf zal voortaan rondlopen met de titelregel van zijn gedicht.

Een foto van alle tatoeages en de verhalen van de deelnemers verschijnen in het boek Contact, dat januari 2018 in de winkels zal liggen. +++ Locked-in-patiënt Paul Trossèl schreef met behulp van journaliste Laura van der Burgt op een hele speciale manier een boek: door te knipperen met zijn ogen. Bijna tien jaar geleden veranderde het zorgeloze leven van hem en zijn jonge gezin plotsklaps toen hij na een herseninfarct verlamd raakte. Over de beklemmende ervaring om een gevangene van je eigen lichaam te zijn en alle levensvragen die dat oproept, lees je in Oogwenk. +++ Na Jonathan en Joshua is ook de derde Foerbroer in de pen beklommen. Franklin Foer is volgens zijn broers de meeste geniale van het stel, dus dat belooft wat voor Ontzielde wereld. De existentiële dreiging van Big Tech. Hierin beschrijft hij de radicale invloed van grote bedrijven die het internet domineren. Aan u om te beoordelen wie de beste Foer is. +++ Het succesvolle boek De Tolk van Java van Alfred Birney, waarmee de schrijver eerder dit jaar de Libris Literatuurprijs won, gaat ook in Indonesië verschijnen. Het is niet het eerste boek van Birney dat daar uitkomt, maar dit autobiografische boek over de uitwerking van de Nederlands-Indische geschiedenis op de schrijver zelf en de band met zijn vader, is natuurlijk zeer aansprekend voor de eilandbewoners. +++ Goed nieuws voor alle lezers die intens hebben genoten van de bejaardenhuisavonturen van Hendrik Groen, die op ruim tachtigjarige leeftijd nog iets van het leven probeert te maken. Vanaf deze maand is Hendrik Groen ook op televisie te zien bij Omroep MAX. In de dramaserie zijn onder anderen André van Duin en Kees Verhulst te zien. +++ Het is deze maand de Maand van de Geschiedenis en dat betekent dat de Libris Geschiedenisprijs wordt uitgereikt. De genomineerden zijn Martin Bossenbroek met Fout in de Koude Oorlog, Craig Harline met Jacobs vlucht, Ewoud Kieft met Het verboden boek, Luc Panhuysen met Oranje tegen de Zonnekoning en Selma van Carolijn Visser. Op 29 oktober weten we wie de winnaar is. +++

BOEKENKRANT TIP 3

DRIES SEGERS

De herfst barst altijd van de mooie literaire evenementen. Zo vieren we deze maand niet alleen de Kinderboekenweek, maar ook de Maand van de Geschiedenis. De thema’s van beide initiatieven kunnen dit jaar niet verder van elkaar verwijderd liggen – behalve als je horrorfan bent. Want waar de Kinderboekenweek om griezelen draait, is het thema van de Maand van Geschiedenis geluk. Op de Boekenkrant-redactie leverde dat wel wat keuzestress op. Want moesten we nou extra aandacht aan het ene of het andere thema besteden?

Als u door deze krant heen bladert, zal het u opvallen dat we voor een compromis zijn gegaan. Zo vindt u op pagina 19 Hotel Silvermaen, een spannend griezelverhaal voor kinderen, gebaseerd op een musical. En op pagina 27 vertelt Herman Pleij over de zoektocht naar geluk die hij voor het essay voor de Maand van de Geschiedenis aflegde. Er is een recensie van de nieuwe Renate Dorrestein, die veel gothic-elementen bevat (p. 8), maar ook een interview met de hoofdredacteur van de Donald Duck (p. 29) – zoals u weet, een intens vrolijk weekblad. Zo pakken we het beste van beide werelden mee: in deze krant kunt u gelukkig griezelen, of boeken lezen die u zo gelukkig maken dat het griezelig is. Laat die drukke herfst maar beginnen.

Anouk Abels – Hoofdredacteur Boekenkrant anouk@boekenkrant.com

JAMES ESTRIN, HOLLANDSE HOOGTE

REDACTIONEEL

David Lagercrantz, De man die zijn schaduw zocht Lisbeth Salander zit gevangen en wordt steeds ernstiger bedreigd door bendeleidster Benito. Millennium deel 5.

(Bron: Stichting CPNB) 2017, week 39

Mo Gawdat, De logica van geluk Hoofd business van Google zocht naar een altijd toepasbare formule voor geluk. Toen zijn zoon stierf veranderde zijn missie.

BELGISCHE TOP 3

David Lagercrantz, De man die zijn schaduw zocht Lisbeth Salander zit gevangen en wordt steeds ernstiger bedreigd door bendeleidster Benito. Millennium deel 5.

Rachel Renée Russel, Dagboek van een muts.

BFF’s voor even.

Nikki gaat voor een uitwisseling een week naar een andere school maar treft daar tot haar ontzetting haar aartsvijandin aan.

(Bron: Boekenvak.be) 2017, week 37

Sarah Pinborough, Wat jij niet ziet

Paula Hawkins, In het water

Alleenstaande moeder Louise heeft een romantische ontmoeting met een man die haar nieuwe – en getrouwde – baas blijkt te zijn.

Nel, een alleenstaande moeder, wordt gevonden in de rivier. Ze is niet de eerste vrouw die daar haar dood vindt.

www.cviiiontwerpers.nl

BOEKENKRANT.COM

OKTOBER 2017 PAGINA 3

LITERATUUR INTERVIEW

Foto’s uit het verleden In Hoe alles moest beginnen leven Thomas en Lucia meer in hun eigen fantasiewereld dan in de werkelijkheid.

Ook voor auteur Thomas Verbogt speelt het verzonnen leven een belangrijke rol.

‘Ik verzin geen dingen om te liegen, maar om alles een andere betekenis te geven: mooier, geheimzinniger en spannender.’

Door Nicole van der Elst Als ik Verbogt ontmoet, blijkt dat de auteur al lang een boek over het verzonnen leven wilde schrijven. Dat idee veranderde in iets concreets toen hij op straat twee mensen tegenkwam. ‘Ik liep in mijn geboortestad Nijmegen en daar zag ik Lucia en Thomas lopen. Ze waren een jaar of zestig en hadden al een heel leven achter zich.’ Terwijl hij dit moment meemaakte, begon hij in zijn hoofd al met schrijven. ‘In de trein terug naar Amsterdam wist ik dat het boek zou bestaan uit vier belangrijke periodes waarin je de twee hoofdpersonen volgt.’

Je maakt dan ook eerst kennis met de zesjarige Thomas en Lucia. Ze ontmoeten elkaar als ze in dezelfde straat komen wonen. Voordat Thomas haar ontmoette, was hij een gesloten kind, maar met Lucia aan zijn zijde bloeit hij helemaal op.

Totdat ze aan het einde van de basisschool naar Italië verhuist en ze afscheid van elkaar moeten nemen.

Vervolgens beleef je hoe zij als twintigers, veertigers en zestigers aan elkaar blijven denken en moeite hebben om zich aan de ander te ontworstelen.

Thomas Verbogt

komen. Dat was voor mij het allerergste, dat ik van hen afgesneden was.’ Toen de auteur na deze gebeurtenis weer thuis was, werd fantaseren steeds belangrijker, omdat Aangezien de mannelijke hoofdpersoon Thomas heet, hebben veel men- hij zich verraden voelde door de werkelijkheid. ‘Ik kon nog niet schrijsen moeite om de auteur los te zien ven, maar ik tekende verhaaltjes en van het gelijknamige karakter in het liefst zat ik op mijn kamertje. het boek, vertelt Verbogt. Het is dan Het ging er niet om dat mijn rol in ook lastig om precies aan te wijzen de wereld die ik bedacht mooier wat werkelijkheid en wat fictie is in zijn werk. ‘Ik wil dat niet verzwijgen, was, maar dat het fascinerender en droomachtiger was dan het gewone maar als ik jou iets vertel over hoe leven.’ Die verzonnen wereld is deze ochtend is verlopen, terwijl ik voor de auteur altijd dat voor het grootste een grote rol blijven deel bedenk, wat doet spelen. ‘Toen mijn dat ertoe?’ zusje vijfentwintig Deze verwarring wordt jaar geleden in Athene nog eens versterkt wanging wonen, vroeg ze neer de fictieve Thomas mij haar af en toe een als kind een ziekenhuisbrief te sturen. Als ik opname meemaakt, iets bij haar op bezoek was dat ook in het leven van en ze dingen vroeg over de schrijver is gebeurd. wat ik geschreven had, ‘Een paar dagen voor bleek dat ik er dingen mijn driejarige verbij had bedacht. Ik verjaardag werd ik in het zin geen dingen om te ziekenhuis opgenomen liegen, maar om alles met een ernstige ziekte.

Thomas Verbogt, Hoe alles een andere betekeIk lag in een soort coumoest beginnen, Uitgeverij nis te geven: mooier, veuse en mijn ouders Nieuw Amsterdam, 240 pagigeheimzinniger en mochten niet bij mij na’s (€ 19,99)

AMKE

spannender.’

Naast de dunne scheidslijn tussen fictie en werkelijkheid gaat Hoe alles moet beginnen ook over wat je uit het verleden meeneemt aan herinneringen en personen. ‘Er zijn mensen met wie je iets heel intens meemaakt, zoals een vriendschap of een liefde. Sommige van hen zie je nooit meer, terwijl je iets heel essentieels gedeeld hebt. In het boek proberen Thomas en Lucia deze momenten zoveel mogelijk vast te houden. Uiteindelijk zijn er maar een paar momenten in je leven die ertoe doen,’ gelooft Verbogt. ‘Als je weet dat je doodgaat en je deze beelden nog eens afspeelt, zijn dit vast geen spectaculaire voorstellingen, maar is het iets innigs of liefdevols.’

Deze belangrijke herinneringen hoeven niet altijd verbonden te zijn aan mensen. ‘Soms sta ik in een stad of een landschap en dan denk ik: dit wil ik nooit meer vergeten. Dan ben je bezig om je eigen herinneringen te regisseren.’

De vraag rijst of mensen dit soort momenten tegenwoordig nog zo intens meemaken, omdat ze alles vast willen leggen met hun mobiele telefoon. Zo is er letterlijk een bar-

rière gekomen tussen het moment en de persoon die het beleeft. ‘Wat je meemaakt, moet je je eigen maken.

Daar gaat Hoe alles moest beginnen ook over. Je maakt er geen foto van, maar het moment of de herinnering moet in jou gaan leven. Ik heb niet het idee dat mensen die overal foto’s van maken dat doen.’ Toch had de auteur zelf ook moeite met het feit dat hij tijdens een verbouwing al zijn foto’s en muziek kwijtraakte. ’Ik had mijn spullen opgeslagen in een loods. Toen ik AT5 aanzette, zag ik die loods in brand staan met daaronder: “de brandweer laat het gebouw gecontroleerd afbranden”.

Daarin waren al mijn foto’s en muziek opgeslagen, behalve mijn babyboek. Ik heb daar twee jaar iedere dag aan gedacht, omdat ik er regelmatig naar keek. Nu zie ik die foto’s nog wel, maar dan als herinnering. Als ik een vriendin van vroeger ontmoet, dan zie ik oude foto’s met haar in mijn hoofd. Of mijn herinneringen aan die beelden helemaal waarheidsgetrouw zijn, weet ik niet.

Het gaat erom dat ik die gebeurtenis van vroeger weer heb geactiveerd in mijn gedachten en dat is heel prettig!’

BOEKENKRANT.COM

OKTOBER 2017 PAGINA 4

LITERATUUR RUSHDIE

Een dans met de werkelijkheid Wie trek heeft in een uitgebreid pamflet tegen Trump, heeft keuze genoeg: Al Gore’s De aanval op de redelijkheid, Naomi Kleins Nee is niet genoeg en Hillary Clintons What Happened liggen momenteel in de boekhandel. Ik voel zelf weinig behoefte om zulke teksten te lezen, voornamelijk omdat ik vermoed dat ik de inhoud wel zo’n beetje kan raden.

Door Erik de Vries Lentsch

Nee, om met het presidentschap van Trump om te gaan, is een andere vorm nodig, één die minder direct aanspraak maakt op ‘waarheid’. De familie Golden van Salman Rushdie vervult precies die behoefte.

Een rijkaard vertrekt met zijn drie zoons uit Mumbai nadat hen daar

en allusies op sprookjes en films, duistere, tragische dingen zijn deelverheffen het verhaal van een aargevallen. Deze Golden-mannen vesdige satire tot een wervelende dans tigen zich in een luxueuze wijk van met de werkelijkheid. Ik noemde al New York, en daar kiezen ze nieuwe even de vorm van de roman, en ik namen uit de Oudheid: de zoons moet u bekennen dat ik een zwak heten voortaan Petronius, Lucius heb voor stijl; door Rushdie’s caleiApuleius en Dionysus, de pater doscopische verteltrant vergeef ik familias wordt Nero. Ze trekken de graag de iets zwakkere elementen, aandacht, allereerst van René Unterzoals een relatief gebrek aan comlinden, de buurman die als verteller plexe vrouwelijke peroptreedt, en later ook sonages en een scheut van Vasilisa, een boze melodrama. heks in de vorm van Misschien wel de een Russische schone. grootste verdienste Vasilisa schopt het toch van de roman is dat al labiele gezinsleven in deze niet alleen speelt de war, terwijl Unterlinmet de belangrijke den genoegzaam toethema’s van de huidige kijkt, voyeur als hij is, en tijd – genderidentiteit, dan langzamerhand zelf vrijheid van meningsverwikkeld raakt in de uiting, (anti-)elitarisme lotsbestemming van de – maar ook iets weet te Goldens. zeggen over identiteit Toch is de verteller al in het algemeen (hoe vanaf de eerste pagina Salman Rushdie, De familie vaag dat woord ook de belangrijkste aanweGolden, vertaling: Karina van mag zijn) en vooral zigheid, want zijn virtuSanten en Martine Vosmaer, over het veranderen ositeit en leugenachtigUitgeverij Atlas Contact, ervan, over transforheid, zijn vele intrusies 496 pagina’s (€ 24,99)

Misschien wel de grootste verdienste van de roman is dat die ook iets weet te zeggen over identiteit in het algemeen. matie. Een woudheks huist in het lichaam van Vasilisa, die het leven en de woning omgooit van een Indiase familie die zich Romeinse namen en Amerikaanse levens heeft aangemeten en waarvan een zoon zich identificeert als vrouw. Metamorfose op metamorfose; het is fascinerend.

Maar het is de werkelijkheid zelf die in deze roman de grootste transformatie ondergaat. Want Rushdie heeft haar tot iets heel bijzonders geboetseerd.

Advertentie Boekenkrant Dwaalspoor.pdf 1 19-9-2017 18:58:15

CROSSING BORDER

ADVERTENTIES

DWAALSPOOR actiethriller met Alex De Klerck

C

M

Y

CM

MY

CY

CMY

K

Pjotr Vreeswijk

werd eerder bekroond met de ThrillZone Debuutprijs 2016

Muziek en literatuur in de hofstad Muziek en woord komen samen op de 25ste editie van het literatuur- en muziekfestival Crossing Border. Het evenement vindt van 2 tot en met 4 november plaats op verschillende locaties in Den Haag, zoals de Lutherse Kerk, het Koorenhuis en het Theater aan het Spui.

Op het programma staan optredens van meer dan honderd artiesten, waaronder veel binnen- en buitenlandse auteurs. Zo gaat de Iraakse auteur Ali Bader in gesprek over zijn roman De wolkenmuzikant, waarin hij het geïdealiseerde beeld van Europa bekritiseert, en vertelt de Ier Mike McCormack over zijn bijzondere roman Solar Bones, die slechts uit één zin bestaat. Daarnaast zijn er ook veel Nederlandse en Vlaamse auteurs aanwezig, waaronder Hanna Bervoets, Annelies Verbeke, Abdelkader Benali en Lieke Marsman, de dichteres die dit jaar haar debuutroman Het tegenovergestelde van een mens uitbracht. Op het festival is niet alleen plaats voor auteurs die hun sporen al hebben verdiend, ook opkomend schrijf-, dicht en muziektalent krijgt een podium op Crossing Border.

Daarnaast wordt ook de Europese

Literatuurprijs 2017 uitgereikt, de prijs voor het beste vertaalde boek van het afgelopen jaar. Dit jaar winnen de Britse auteur Max Porter en vertaler Saskia van der Lingen de onderscheiding met de roman Verdriet is het ding met veren. De jury was vooral onder de indruk van de vindingrijkheid van Van der Lingen, omdat ze zich niet liet verleiden tot sentimentaliteiten in haar vertaling van het melancholische boek. Na de feestelijke uitreiking worden de winnaars geïnterviewd door auteur Niña Weijers.

De festivalorganisatoren laten traditiegetrouw ook de jeugd kennismaken met de kracht van woord en muziek. Na workshops te hebben gevolgd in het Huis van Gedichten presenteren leerlingen van het Esloo College, Gymnasium Sorghvliet en het Rijswijks Lyceum, zelfgeschreven poëzie tijdens het programmaonderdeel All Eyez On Me. Muzikanten Massih Hutak en Tamino zullen de leerlingen tijdens hun voordrachten begeleiden.

Tijdens het festival is er ook veel aandacht voor muziek. Zo zullen de ritmische klanken van onder andere indierockband Spoon, de Engelse singer-songwriter Nick Mulvey en de West-Afrikaanse danceband Orchestra Baobab te horen zijn.

Kijk voor meer informatie en kaartverkoop op www.crossingborder.nl.

BOEKENKRANT.COM

OKTOBER 2017 PAGINA 5

LITERATUUR DROMEN

Wie we werkelijk zijn Het nieuwe boek van Nicole Krauss, Donker woud, doet zijn naam eer aan. De mooie zinnen en verrassende inzichten brengen je niet meteen het licht. Dat moet je als lezer zelf zien te vinden in de op dromen lijkende verhaallijnen.

Door Mieke van Meer In Donker woud volg je afwisselend de verhalen van twee mensen. De hoofdstukken waarin het perspectief bij de hij-figuur ligt, gaan over de oudere en rijke advocaat Jules Epstein. De jonge schrijfster Nicole vertelt in de ikpersoon haar verhaal. Jules en Nicole ´

een bos aan te leggen voor zijn overontmoeten elkaar nooit, toch zijn ze leden ouders en een film over koning geografisch steeds vlak bij elkaar en bevinden ze zich in een vergelijkbare David te financieren. Ondertussen zit Nicole min of meer gevangen in gemoedstoestand. Zo verlaten ze de woestijn met een koffer vol niet New York om te ontkomen aan het eerder uitgegeven werk van Kafka. leven dat ze tot dan toe leefden. BeiDe beschouwingen den nemen hun intrek van Jules en Nicole in het Hilton Hotel in voeden het droomgeTel Aviv en belanden halte. ‘Maar wordt op via een opmerkelijke een andere manier figuur in de Israëlische thuis niet alleen maar woestijn. thuis als je er weggaat, De verhalen hebben wat omdat we alleen maar weg van dromen omdat door afstand, door een ze gaan over ongrijpbare terugkeer, in staat zijn zaken, zoals het idee dat het te herkennen als je fysiek op twee plaatde plaats die ons ware sen tegelijk kunt zijn. ik herbergt?’, vraagt Bovendien raken de situNicole zich af. aties waarin de hoofdWie zin heeft om even personages terechtkoNicole Krauss, Donker Woud, tussendoor een boek men aan het absurdisvertaling: Rob van der Veer, te lezen, kan Donker tische. Zo geeft Jules al Uitgeverij Ambo|Anthos, woud dus beter bewazijn bezittingen weg om 299 pagina’s (€ 21,99)

ren tot een ander moment. Je moet er namelijk echt de tijd voor nemen om de ideeën van Krauss goed tot je te laten doordringen en om de vaak lange zinnen met bespiegelingen te herlezen. Zoals schrijver Ivo Victoria tweette toen hij het boek las: ‘Ondertussen lees ik al bijna twee weken in Donker Woud van Nicole Krauss met een gemiddelde van een half uur peinzen per bladzijde. Dat is dus wat ik van literatuur verlang.’ Aan het einde van de roman helpt de auteur je niet om aan deze overpeinzingen te ontsnappen, want ze geeft geen duidelijke oplossing voor de situatie waarin haar twee hoofdpersonages zich bevinden. Toch galmt de prachtige slotzin nog lang na. ‘Ze zagen me niet. En een poosje zag ik mezelf evenmin, zittend op een stoel in de hoek, al aanwezig.’

Wie liefde geeft, kan alles laten groeien Een betoverend prentenboek voor alle leeftijden

clavis.uitgeverij @Clavis_Books

www.clavisbooks.com Wij maken kinderdromen waar Ik geef je mijn hart - € 29,95 - ISBN 978 90 448 2939 6

Boeken Uitgeverij Conserve – oktober 2017

Angela Merkel gaat de geschiedenis in als de machtigste vrouw op aarde. Daarom maakte Margriet Brandsma van haar boek Het mirakel Merkel een De oorspronkelijk in 2012 verschenen biografie is voorzien van een aantal nieuwe hoofdstukken en foto’s. Bovendien heeft Joep Bertrams een nieuwe omslagtekening gemaakt, met de presidenten van de VS en Rusland, Trump en Poetin, als twee kleinduimpjes op het vossenbontje van Angela Dorothea Merkel. Dat zij bijvoorbeeld humor heeft, weten velen niet van deze wetenschapper die opgroeide in de DDR. Margriet Brandsma – Het mirakel Merkel, derde geactualiseerde druk, 180 pagina’s, met foto’s, € 12,50.

De Nieuwe Kerk Amsterdam opende op 16 september de expositie We Have a Dream (Nelson Mandela, Martin Luther King en Mahatma Gandhi) en vroeg Cynthia Mc Leod een bij het thema toepasselijk kinderboek te schrijven: No Kwik in Ons Bos. Dit geïnspireerd door het vergiftigen van het grondwater door het gebruik van kwik door goudzoekers, waardoor indianen en bosnegers in Suriname ziek worden. Zo ook het broertje van Marisa, Cheerio. Voor dit sfeervolle kinderboek voor kinderen van 10-14 jaar maakte Lisa Schmidt zes tekeningen. Op 1 oktober is in de OBA Caribische Letterendag Junior en daar zal Cynthia Mc Leod rond 16.00 uur vertellen over haar boek en daarna signeren.

Cynthia Mc Leod – No Kwik in Ons Bos, gebonden kinderboek, full colour, met tekeningen van Lisa Schmidt, 84 pagina’s, € 12,95.

Boer zoekt vrouw anno 1688. Dat is de roman Het suikervogeltje – Hoe de VOC weesmeisjes als toekomstige bruiden naar de Kaap liet uitvliegen van de in Zuid-Afrika wonende Nederlandse schrijfster Pauline Vijverberg ten voeten uigt. Zes Rotterdamse weesmeisjes worden door de VOC uitgenodigd om bruidje te worden van een kolonist in ZuidAfrika, dat begint met een avontuurlijke en gevaarlijke tocht per boot onderweg naar Afrika. Het suikervogeltje speelt in de periode van 1687-1701 tijdens het bestuur van gouverneurs vader en zoon Van der Stel. Een steady seller, want reeds 2e druk!

Pauline Vijverberg – Het suikervogeltje – Hoe de VOC weesmeisjes als toekomstige bruiden naar de Kaap liet uitvliegen, 320 pagina’s, € 19,99.

Uitgeverij Conserve In de boekhandel of portvrij te bestellen via www.conserve.nl.

Voor België wordt helft portvrij, dus € 4,65 per bestelling.

Peter d’Hamecourt gaat de grote Russische schrijver Fjodor Dostojevski achterna voor zijn boek In het spoor van de Russische ziel – Dostojevski tussen Europa en Rusland. Hij reist door Europa vanaf Berlijn naar Dresden en kuuroorden als Bad Ems, Bad Homburg, Baden-Baden, Wiesbaden, Genève en Vevey.

Dostojevski is een fervente gokker en maakt overal waar hij komt schulden, dus bedelt om voorschotten van uitgevers en schrijft zo steeds nieuwe boeken, zoals de toepasselijke roman De speler. Desondanks is hij kritisch op de Europeanen: de Duitsers vindt hij dom, de Zwitsers oplichters en de Fransen doortrapte poseurs. Zo leren we de ware mens Dostojevski kennen, die maar een redding weet: de Russische ziel. De beleidsmakers in het Kremlin hebben het gedachtengoed van de Dostojevski uit de negentiende eeuw omarmd en tot beleid gemaakt.

Peter d’Hamecourt – In het spoor van de Russische ziel – Dostojevski tussen Europa en Rusland, 248 pagina’s ,€ 19,99.

BOEKENKRANT.COM

OKTOBER 2017 PAGINA 7

LITERATUUR IN DE KLAS

COLUMN

Herinneringen delen

François Bégaudeau

Is ‘hun’ een werkwoord?

Lerarentekorten zijn er nog steeds en wanneer je De klas van de Franse schrijver en docent François Bégaudeau leest, begrijp je ook waarom.

De leerlingen in het boek komen uit alle windstreken en hebben dan misschien moeite met de Franse taal, maar hun leraren overmeesteren kunnen ze als de beste.

Door Janneke Blok

Frans die lesgeeft aan een vierde klas op een middelbare school in het negentiende arrondissement van Parijs. De leerlingen zijn van diverse komaf en hebben moeite met het aanleren van de Franse taal. Dagelijks staat de docent voor leerlingen die hem uitdagen met vragen als wat het ‘ironie van het lot’ betekent, wanneer je een puntkomma gebruikt en of ‘hun’ een werkwoord is. Dit soort talige kwesties zijn nog te overzien. Het wordt hem moeilijker gemaakt met vragen als ‘Meneer, waarom is het in de voorbeelden altijd Véronique en nooit, eh, ik weet niet, Fatimah of zoiets dergelijks?’

Zie daar maar eens een pasklaar antwoord op te geven als Fransman in een klas vol hoofddoekjes en zwarte en rode bandana’s.

Gek is dat de Franse bestseller Entre les murs uit 2006 nu pas in het Nederlands is verschenen. Het boek won in het jaar van verschijnen de prestigieuze Franse literatuurprijs Prix France Culture-Télérama en de gelijknamige verfilming uit 2008 werd bekroond met de Gouden Palm op het filmfestival van Cannes. Volgens juryvoorzitter Sean Penn was het een ‘verbazingwekkende film’.

Verbazingwekkend is ook het boek. We volgen François Bégeaudeau, De klas, vertaling: Liesbeth van Nes, gedurende een schoolUitgeverij Manteau, jaar een jonge leraar 256 pagina’s (€ 21,99)

De jonge docent laat zich echter niet uit het veld slaan. Onverschrokken gaat hij met de leerlingen discussies aan over racisme, de aanslagen in Madrid, voetbal, seks op televisie, en de Arabieren en de Joden in Parijs. Dit leidt tot haarscherpe dialogen, die vandaag de dag nog zeer actueel zijn. Aandoenlijk is het taalgebruik van de leerlingen, dat met al zijn tekortkomingen in

CATHERINE HÉLIE, EDITIONS GALLIMARD

het boek is weergegeven, maar wat de leesbaarheid niet altijd ten goede komt.

Authenticiteit is dan ook vooral wat De klas typeert. Dit is tegelijkertijd de valkuil van deze roman. In de loop van het verhaal hoopte ik dat er iets van een ontwikkeling zou plaatsvinden, maar deze bleef uit.

De leraar en de leerlingen komen het hele boek niet nader tot elkaar en de tuchtraden, waarmee leerlingen die zich niet gedragen van school worden gestuurd, volgen elkaar op. Dit resulteert in een roman die eigenlijk bestaat uit een opsomming van incidenten in de klas, die geen vervolg krijgen. Op een gegeven moment weet je dat Souleymana altijd met zijn capuchon op de klas in komt en dat Mezut geregeld een lekkende pen heeft, maar daar blijft het bij.

Jammer is dat hierdoor de leerlingen niet echt een eigen gezicht krijgen.

Terwijl juist de achtergronden van bijvoorbeeld Ming, die misschien terug moet naar China, en Salimata, die haar vader verliest, nieuwsgierigheid opwekken en ons beter doen begrijpen waarom ze op een bepaalde manier handelen. Maar misschien is het ook een illusie om te denken dat leraren alle problemen kunnen oplossen. Dit boek geeft in elk geval een hyperrealistisch beeld waarin menig docent zich zal herkennen.

Afgelopen zondag mocht ik op een literair festival in de Randstad de boeken van mijn uitgeverij Magonia – verkopen.

Ik kreeg een ruime tafel die ik naar eigen smaak kon inrichten. Ik had onder andere flink wat exemplaren meegenomen van het boek van Berend Boudewijn: Ik stond erbij en ik keek ernaar.

In de pauze van het ochtendprogramma kwamen de mensen met een kopje koffie en een koek kijken naar de boeken op mijn uitgeverstafel. Twee dames vertelden elkaar dat ze het gesprek tussen Berend Boudewijn en Matthijs van Nieuwkerk gezien hadden en haalden herinneringen op uit hun eigen jeugd, met het boek in hun hand.

Ze werden ineens weer meisjes en glunderden bij de gedachte dat ze later op mochten blijven, omdat ze met het hele gezin keken naar de BB-Kwis. De foto’s in het binnenwerk haalden nog meer herinneringen naar boven. Eén van de dames maakte haar sjaaltje was losser.

Terug in de werkelijkheid van het theater waar het festival georganiseerd werd, legden ze hun herinnering weer op mijn tafel. Ze bestudeerden het activiteitenschema van die dag en stonden ineens vreselijk in de weg.

Begin september presenteerden we Ik stond erbij en ik keek ernaar.

Er was lang aan het boek gewerkt, door de auteur, de vormgever, de drukker, de promotiemedewerker en de verkoop. Het werd de mooist denkbare presentatie dankzij de inzet van de mensen van het DeLaMar theater in Amsterdam. De auteur kreeg een mooi interview in Volkskrant Magazine, stond in Het Parool (in de rubriek Op de Klapstoel) en kreeg een groot stuk in de VARAgids. Hij was te gast bij het radioprogramma Kunststof en bij de Tineke Show op Radio 5. Als kers op de taart volgden ook nog zijn optreden in De wereld draait door en was hij te gast in het middagprogramma Tijd voor Max. Meer kun je als uitgever niet wensen voor je auteurs. Op Twitter verschenen alleen maar enthousiaste reacties: ‘Graag Berend Boudewijn als zomergast 2018’, ‘Geef die man een dagelijkse talkshow’, ‘Feest van herkenning, mooie verhalen’ en ‘Wat is Berend nog steeds een leuke man!’

Doordat hij hen meeneemt naar momenten uit hun jeugd, heeft Berend Boudewijn met zijn optredens bij velen een snaar geraakt.

Zijn herinneringen aan een carrière van meer dan zestig jaar theater, radio en televisie deelt hij met die van zijn publiek. De eerste keer Per seconde wijzer, de BB-Kwis, de eerste keer een programma, gebaseerd op improvisaties. Met de televisie zijn we ouder geworden. De kinderjaren komen nooit meer terug.

Lex Jansen Jarenlang was Lex Jansen de uitgever en het gezicht van De Arbeiderspers. Nu is hij directeur van het door hem opgerichte Magonia: uitgeverij en centrum voor schrijfbegeleiding. www.magonia.nl

BOEKENKRANT.COM

OKTOBER 2017 PAGINA 8

BOEKENKRANT TIPT

EMMA RINGELDING

HET BESTE WAT WE HEBBEN Voor liefhebbers van Griet op de Beeck is er goed nieuws: niet alleen schrijft ze volgend jaar het Boekenweekgeschenk, haar nieuwe boek, Het beste wat we hebben, is ook nog eens het eerste deel van een trilogie. In dit verhaal loopt Lucas tijdens een Griet op de Beeck, Het beste rechtszitting opeens de wat we hebben, Uitgeveraadkamer uit. Hij rijdt rij Prometheus, 320 pagina’s naar een brug, een plek (€ 22,50) waar elk jaar gemiddeld veertien-en-een-half mensen af springen.

HOTEL MOEDERLAND Een klassieker uit de Turkse literatuur kan in een multiculturele samenleving als de onze niet achterblijven.

Atilgans debuut De lanterfanter uit 1956 werd vorig jaar in zowel Nederland als Vlaanderen lovend ontvangen en nu is ook zijn tweede roman naar het Nederlands vertaald. Lees hierin hoe het saaie leven van Zebercet, die het familiehotel runt, verandert wanneer een bijzondere gast arriveert.

Yusuf Atilgan, Hotel Moederland, vertaling: Hanneke van der Heijden, Uitgeverij Jurgen Maas, 200 pagina’s (€ 19,95)

JIJ, IK EN DE ZEE Vanaf de dag dat ze een zakje snoep hebben gedeeld, zijn vriendinnen Dottie en Mary onafscheidelijk. Ze delen lief en leed met elkaar en ontdekken samen de wereld. Maar plotseling wordt hun vriendschap op de proef gesteld door ervaringen in de liefde. Is hun verSandy Taylor, Jij, ik en de zee, trouwen in elkaar sterUitgeverij Kok, 368 pagina’s ker dan verraad? Jij, ik (€ 19,99) en de zee is een prachtig verhaal over de kracht en de betekenis van vriendschap.

OOK VERSCHENEN Fan van verhalen met een geschiedenisrandje? Lees dan de BKHistorischeRomans die deze maand ook in de winkel ligt! Met dit keer aandacht voor o.a.

Arthur Japin en HhhH.

VERHUISBOEK

Tussen geheimen en verlangens Reddende Engel is de twintigste roman van Renate Dorrestein. Centraal staat de wens van de personages om ergens deel van uit te maken.

De schrijfster weet dat als geen ander te vertalen in een beklemmend verhaal met een obscuur laagje.

OKTOBER 2017, NO. 3 – DE BESTE BRON VOOR HISTORISCHE ROMANS

Door Katy Hurkmans

EEN STIJLVOLLE GESCHIEDENIS

VISITBRABANT

Met De Stijl, Arthur Japin, HhhH en het verhaal van de Tuschinski’s

Sabine probeert haar eigen leven in de stad te ontvluchten en belandt na hevig noodweer op een grote, oude boerderij op het platteland. Ze is er niet bepaald welkom, maar mag er noodgedwongen toch een nacht blijven.

Wanneer Sabine later terugkeert, raakt ze geïntrigeerd door de familie Gilissen en hun onderlinge verhoudingen. Twee jaar eerder kwam op de boerderij een jonge vrouw om het leven. Terwijl het gezin steeds meer op de hulp van Sabine bij het werk op de boerderij lijkt te gaan rekenen, ontrafelt zij beetje bij beetje hun ge-

en donkere rit over kleine landwegheimen en brengt zo haar eigen legetjes in het eerste hoofdstuk, maar ven in gevaar. wordt doorgezet in de descriptie van Sabine worstelt met de gevolgen de boerderij en de kleine Zuid-Limvan haar mislukte huwelijk en zoekt burgse gemeenschap waar Sabine naar een plek die haar rust kan bieonderdak vindt. De auteur creëert zo den. De familie die de boerderij beeen unheimisch gevoel. De lezer kan zit, heeft zichzelf buiten de samenleving geplaatst, maar vormt een com- onmogelijk de vinger op de wond leggen, toch is het duidelijk dat er plexe eenheid waarin de rollen van iets niet helemaal klopt. Het verlanelk gezinslid minder duidelijk afgegen om Sabine bij de schouders te lijnd zijn dan het op het eerste gegrijpen en toe te schreeuwen dat het zicht lijkt. De ondoorgrondelijkheid hoog tijd is om haar biezen te pakvan de relaties in het boek heeft groken, bekruipt de lezer. Dat gaat echte invloed op de spanning. Dorrester gepaard met dezelftein schept een duistede fascinatie van Sabire sfeer die onderhevig is ne voor het gezin, die aan de psychologie van haar aanzet om langer de karakters. Reddende te blijven. engel is dan ook een onReddende Engel werkt heilspellende roman die biologerend. Het is weet te boeien door de niet alleen een ontluistrage, maar goed gedoterend inkijkje in de seerde vertelstijl en de keuken van een merkhechte banden, zowel waardig gezin, maar binnen de familie als in raakt ook aan de drang het dorp. van de mens naar een Waar Dorrestein de lezer plek om zich thuis te het meest weet te raken is in haar beschrijvingen Renate Dorrestein, Reddende voelen. van de omgeving. Dat Engel, Uitgeverij Podium, begint bij de eenzame 320 pagina’s (€ 19,99)

BOEKENKRANT.COM

OKTOBER 2017 PAGINA 9

LITERATUUR BOEKENKRANT TIPT

Yannick Dangre, Nacht en navel, Uitgeverij De Bezige Bij, 80 pagina’s (€ 17,99)

Valeria Luiselli, Vertel me het einde. Een essay in veertig vragen, vertaling: Fiep van Bodegem en Merijn Verhulst, Uitgeverij Das Mag, 80 pagina’s (€ 9,99)

Jerry Goossens, Tot bloed op het droge, Uitgeverij Lebowski, 272 pagina’s (€ 21,99)

Omar El Akkad, Een Amerikaanse oorlog, vertaling: Regina Willemse, Uitgeverij De Geus, 416 pagina’s (€ 22,99)

Literatuur als spiegel van de samenleving Vraagt u zich bij het openslaan van de krant geregeld af in wat voor wereld we leven? Terroristische aanslagen, gestrande vluchtelingen en de Amerikaanse politiek: het houdt niet op. Gelukkig komen uit deze roerige tijden ook literaire pareltjes voort die als spiegel van onze samenleving fungeren.

De Boekenkrant tipt vier recent verschenen titels.

NACHT EN NAVEL Poëzie is misschien wel de meest intieme vorm om een reactie te geven op deze verontrustende politieke tijden. In zijn dichtbundel Nacht en navel gaat de jonge dichter Yannick Dangre op zoek naar wat de wereld en onszelf bezighoudt en de wisselwerking daartussen – van de oorlog in Syrië tot de verkiezing van Donald Trump. We kunnen de buitenwereld immers alleen begrijpen door in ons eigen hart te kijken. Dit resulteert in gedichten die nu eens hard en dan weer empathisch zijn, maar altijd vol gevoel.

Dat Dangre kan schrijven, heeft hij al bewezen met zijn debuutbundel Meisje dat ik nog moet, dat werd genomineerd voor de C. Buddingh’prijs en bekroond met de Herman de Coninckprijs.

VERTEL ME HET EINDE Met Vertel me het einde mengt de Mexicaanse schrijfster Valeria Luiselli zich in het migratiedebat.

Terwijl ze als vertaalster kinderen

uit Latijns-Amerika helpt om de grens naar Amerika over te steken, stuit ze op de vele muren die worden opgetrokken om deze kinderen buiten te houden. De vragen die ze gesteld krijgen om in aanmerking te komen voor een verblijfsvergunning, vormen de leidraad van Luiselli’s betoog. De kinderen zelf, en met name één jongetje, krijgen hierdoor een stem. Ze vertellen waarom ze naar Amerika willen en welke gevaren ze onderweg zijn tegengekomen.

Daardoorheen klinkt een kritisch geluid van de schrijfster zelf, die met Vertel me het einde vooral een aanklacht tegen het huidige migratiebeleid in de Verenigde Staten heeft geschreven.

TOT BLOED OP HET DROGE De situatie vandaag de dag baart ook de nodige zorgen voor de dag van morgen. Dit inspireerde Jerry Goossens om een roman te schrijven die zich in de nabije toekomst afspeelt.

Wanneer Nederland wordt getroffen door de definitieve Watersnoodramp,

probeert een kleine groep al enkele generaties een nieuw bestaan op te bouwen in Noord-Afrika. Ze werken in de hasjteelt, drinken na de kerkdienst op zondag een borreltje en kunnen redelijk met de autochtone bevolking opschieten. Tenminste, zo lang beide werelden strikt gescheiden blijven. Deze ogenschijnlijk vreedzame samenleving wordt bedreigd wanneer een nieuwe dominee ten tonele verschijnt.

In Tot bloed op het droge zijn de rollen eens omgedraaid en zijn het de Nederlanders die hun eigen land moeten ontvluchten en bij een buurland moeten aankloppen. Wat zouden wij ervan vinden als we opeens niet meer welkom zijn of worden gediscrimineerd? Deze what if-roman zet met deze vragen de migratieproblematiek in een totaal nieuw daglicht en houdt ons daarmee een spiegel voor die eng dichtbij komt.

EEN AMERIKAANSE OORLOG Goossens is niet de enige die zich heeft laten inspireren door een grim-

mig toekomstbeeld. Dit debuut van de Canadees-Egyptische schrijver Omar El Akkad speelt zich af in de Amerikaanse staat Louisiana in 2074, wanneer de Tweede Amerikaanse Burgeroorlog is uitgebroken.

Fossiele brandstoffen zijn verboden, Louisiana staat half onder water, overal breken ziektes uit en zoemen stuurloze drones rond. Te midden van al deze ellende groeit de zesjarige Sarat Chestnut op. En deze ellende wordt alleen maar groter wanneer haar vader wordt vermoord en ze met haar familie gedwongen naar een vluchtelingenkamp moet.

Een mysterieuze man vertelt haar daar over de geschiedenis van Amerika, met alle gevolgen van dien.

Een Amerikaanse oorlog is een spannend en meeslepend verhaal, maar zeker niet ondenkbaar. Denk aan de allesverwoestende orkaan Irma waardoor Florida recentelijk nog onder water stond. Het enige dat wij kunnen doen is hopen dat de toekomst iets positievers voor ons in petto heeft.

BOEKEN DIE DE GESCHIEDENIS TOT LEVEN BRENGEN

‘De strijd tegen Japan in de Pacific. Daarover vertelt Toll op sublieme wijze!’

– Historisch Nieuwsblad – ISBN 978 90 452 1086 5

Indrukwekkende tv-serie The Mighty Eighth van Steven Spielberg en Tom Hanks gebaseerd op dit boek is vanaf 2019 te zien.

‘Erik Larson maakt van de Duitse aanslag op het passagiersschip Lusitania in 1915 een ware thriller!’

– de Standaard

– ISBN 978 90 452 1055 1

‘Fantastische pageturner voor de liefhebbers van waargebeurde Tweede Wereldoorlogverhalen!’

– www.Go2War.nl

Militairen betalen een hoge prijs voor hun loyaliteit en inzet. Vanaf 2 november in de bioscoop!

– ISBN 978 90 452 1373 6

VERSCHIJNT: OKTOBER 2017

‘Doordrenkt van het motto van de SEALS: “Geef nooit op” – Een must read!’

– Scott McEwen, The New York Times-bestsellerauteur

Prijs: € 22,99 – paperback – ca. 384 pag.

– ISBN 978 90 452 1113 8

Prijs: € 19,99 – paperback – ca. 320 pag.

Prijs: € 19,99 – paperback – 368 pag.

– ISBN 978 90 452 0950 0

Prijs: € 19,99 – paperback – 280 pag.

Prijs: € 19,95 – paperback – 352 pag.

‘Leest als een avonturenroman!’

– NBD Biblion

– ISBN 978 90 452 0870 1

‘Goed verteld en knap geschreven!’

– VN’s Detective & Thrillergids

– ISBN 978 90 452 1065 0

– ISBN 978 90 452 1441 2

Prijs: € 19,99 – gebonden – 304 pag.

Prijs: € 24,99 – gebonden – 512 pag.

– ISBN 978 90 452 1353 8

‘Een fascinerende biografie!’

– NBD Biblion

VERSCHIJNT: JANUARI 2018

VERSCHIJNT: FEBRUARI 2018

Een fascinerend verhaal.

James Bonds Q in real life!

The New York Timesbestseller!

– ISBN 978 90 452 1525 9

– ISBN 978 90 452 1505 1

– ISBN 978 90 452 1485 6

HISTORISCH

Prijs: € 24,99 – gebonden – ca. 400 pag.

Het verhaal van de grootste – maar minst bekende – ontsnapping uit een krijgsgevangenenkamp tijdens de Tweede Wereldoorlog.

Prijs: € 27,95 – gebonden – 368 pag.

Prijs: € 19,99 – paperback – 744 pag.

Prijs: € 34,95 – gebonden – 688 pag.

Prijs: € 19,99 – paperback – 320 pag.

OVERWELDIGEND, ONTROEREND, ONTHUTSEND, FASCINEREND, BOEIEND EN TRAGISCH

KARAKTER

Alle titels zijn ook verkrijgbaar als e-book

BOEKENKRANT.COM

OKTOBER 2017 PAGINA 11

BOEKFRAGMENT

Karrevrachten pennevruchten In de geïllustreerde verzamelbundel Karrevrachten pennevruchten vind je nog nooit gepubliceerde teksten van Kees van Kooten, waaronder sketches, columns, brieven, gedichten en meer.

Haagse Nacht van de Literatuur

van de Eerste Asperges, de Beaujolais Primeur, de Beatnacht, de Weednacht, De Nacht van de Kleur,

Kees van Kooten, Karrevrachten pennevruchten, Uitgeverij De Harmonie (€ 39,90) www.deharmonie.nl

Maar wat moet je daar dan? vroeg haar vader.

De Nacht van de Mode, De Nacht van de Keuken,

Nou gewoon, zei ze; iederéén gaat erheen.

wijn in plastic bekertjes en de vloer vol met peuken,

Wie is iedereen? verklaar je nader.

De Nacht van het Holisme en De Nacht van het Karma,

Nou, ook van school. Ik ga heus niet alleen.

De Nacht van de Bami en van de Shoarma,

Als je maar om één uur thuis bent, zei haar vader,

De Nacht der Zigeuners, De Nacht van de Turken,

Nee, dat kan niet, schrok ze; want het duurt tot half vier.

De Nacht van de Punkers, de Patsers, de Plurken,

Op zijn voorhoofd zwol de haar bekende ader –

De Nacht van de Fiets en De Nacht van de Vrouw,

De hele nacht dus? Ja, ik ben een beetje hier!

De Nacht van het Niets en De Nacht van de Zorgen,

Je snapt er geen zak van! riep zij, overstuur;

De Nacht van de Dag en De Nacht van de Morgen…

dat jij nooit een boek leest is mijn schuld toch niet?

waarom kunnen ze, godskolere,

En het héét Haagse Nacht van de Literatuur,

nooit meer iets gewoon van 8 tot 11 organiseren?

dus als je, tot maandag, twee tientjes voorschiet?

Maar ze hoorde hem niet meer; ze was al de trap op.

Ja, ammehoela! schreeuwde de man.

Ze lag al in bed en ze pakte haar boek.

De bioscoop mag je heen, vin ik best,

Peter van Straaten, dacht ze: die maakt hier zo een grap op.

maar wij maken d’r hier geen Boekenbal van

Maar ’t wordt toch tijd dat ik een eigen kamer zoek.

en ’s nachts hoor jij mooi in je nest!

En haar vader, die beneden de Nachtfilm te kijken lag,

De Haagse Nacht van de Literatuur…

dacht: ’t zal mij benieuwen of ze morgen

welja jongens, doe maar duur:

nog wat heeft voor mijn Vaderdag.

De Nacht van het Hart en De Nacht van het Dier, De Nacht van het Kind en De Nacht van het Bier,

Den Haag, 20 juni 1987

Dwaalspoor Dwaalspoor is de tweede actiethriller van Haagse politieman Pjotr Vreeswijk. Net als in zijn met de ThrillZone Debuutprijs bekroonde Masterplan is de hoofdpersonage Alex De Klerck.

Pjotr Vreeswijk, Dwaalspoor, Uitgeverij LetterRijn (€ 17,50) www.letterrijn.nl

De twee beveiligers draaiden zich om en… De deuren waren al dicht en de lift kwam in beweging. Terwijl hij naar beneden afdaalde hoorde hij hoe ze met hun vuisten tegen het staal beukten.

‘Een grote rotonde’ en ‘godverdomme… ik ben ze kwijt,’ schetterde er door zijn oortje.

Ping De deuren schoven open en Alex stapte uit. Het was druk in de lobby maar hij pikte ze er onmiddellijk tussenuit. Twee mannen van het type dat hij boven ook had gezien, liepen in zijn richting. Eentje had een portofoon in zijn hand. Ze deden net alsof ze hem niet zochten maar de onlogische bocht waarmee ze de lobby overstaken, sprak voor zich.

Alex liep naar de uitgang, de twee hotelbeveiligers tegemoet. Pas toen de mannen hem bijna konden aanraken, vloog hij naar voren en plantte zijn vuist in de maag van de man die het dichtste bij hem stond. Met een gesmoord geluid klapte deze dubbel

en zakte door zijn benen. De tweede man deinsde uit zichzelf achteruit.

Keurige dames, behangen met sieraden, slaakten korte gilletjes en mannen in dure maatpakken keken verstijfd toe hoe Alex op zijn gladde schoenen naar de uitgang rende.

Ondertussen hadden de mannen bij de lift hun achtervolging hervat en Alex zag dat twee anderen zich voor de uitgang breed hadden gemaakt.

Daar zou hij nooit langskomen. Hij zat in de val. Of toch niet…

Een kruier achter een goudkleurige bagagekar vol koffers slofte achteloos bij de receptie vandaan. Alex veranderde van richting en zette nog eens extra aan.

Met een hels kabaal knalde de ruit in duizenden stukken en Alex rolde samen met de koffers en de bagagekar over het trottoir. Binnen werd er gegild. Chaos. Precies wat hij nodig had. Alex kwam overeind en rende het plein over.

paleis, opgebouwd uit hoge arcaden.

Het gebouw werd omringd door torens en huizen, opgetrokken uit zwarte stenen. Kathan, de zetel van de God-Keizer en hoofdstad van het Kathuaanse rijk. Haar ogen begonnen te tranen door de roetwolken die delen van de stad voortdurend in nevelen hulden. Donkergrijs water met bruine schuimkoppen stroomde vanuit de monding van de rivier de zee in. Hoe konden mensen hier leven, zonder een sprankje groen?

Ze zweefde in zuidelijke richting, weg van de stad, over de kale, grauwe rotsen die door verwering waren ontstaan nadat de Kathuanen alle wouden hadden gekapt. Er werd

nu een oliehoudend gesteente gedolven dat een doods landschap, vol met littekens, achterliet.

Het was nog vroeg in het jaar en de dagen waren kort. Na een lange vlucht daalde ze af naar een dorpje, naar de lichtjes van een huis, de plek uit haar visioen. Ze bleef ineengedoken en met samengevouwen vleugels bij een hoek van de vensterbank staan en gluurde door het raam.

Toen veranderde ze van gedaante.

Als een dunne sliert rook wurmde ze zich door een kier naar binnen, waarna ze leek op te lossen als nevel op een zonnige ochtend. Ze nestelde zich onder het dakspant van waaruit ze de mensen beneden zich op haar

gemak langere tijd kon observeren.

Een vrouw wiegde een pasgeboren baby, die zachte huilgeluidjes maakte. Een man zat op de rand van het bed.

‘Je maakt me de gelukkigste man van de wereld, Anna.’

De Erfwachter De araaf Zèpharyn bezoekt twee kleine kinderen die eens het lot van Aranon zullen bepalen en daardoor als aartsvijanden tegenover elkaar komen te staan.

Atalanta Nèhmoura, De Erfwachter, Nimisa Publishing House, 250 pagina’s (€ 16,95) Vanaf 16 oktober 2017 verkrijgbaar. www.nimisa.nl

Haar gevederde vleugels ruisten zachtjes, terwijl ze door de wolken gleed. De wereld om haar heen baadde in veelkleurig licht, omringd door een gouden gloed.

Iets in die kleurenpracht veranderde. Een windvlaag, kouder dan de ijzige gletsjerwind in de bergen van Numeï, liet haar huiveren.

Onder haar, op een heuvel, lag een

BOEKENKRANT.COM

OKTOBER 2017 PAGINA 12

SPANNING BOEKENKRANT TIPT COMPLOT TEGEN DE PRESIDENT Dan Brown-fans, opgelet! Ook in Complot tegen de president spelen spannende theorieën die dicht bij de realiteit staan een grote rol. Als de strijd tussen de Verenigde Staten en Noord-Korea uit de hand lijkt te lopen, raakt een WashingtonSam Bourne, Complot tegen de insider verwikkeld in president, Uitgeverij Luitingheen lastig dilemma: Sijthoff, 368 pagina’s (€ 19,99) moet ze de nieuwe president van de Verenigde Staten redden of vermoorden?

HET MEISJE IN HET BOS Jarenlang ging Ruby ervan uit dat Barbara en Mick haar echte ouders waren. Wanneer ze erachter komt dat dit niet het geval is, verdwijnt ze zonder iets te zeggen het bos in met alleen een koffer, op zoek naar haar echte ouders. Ruby sluit zich aan bij een aantal kinderen die in het bos wonen, maar al snel blijkt dat een zoektocht naar de waarheid niet zonder gevaren is.

Kate Hamer, Het meisje in het bos, vertaling: Mariëtte van Gelder, Uitgeverij Boekerij, 368 pagina’s (€ 15,00)

LOCKDOWN Wat als een persoonlijk en een nationaal trauma in elkaar overgaan? Op een dag krijgt hoofdpersoon Chris brieven uit het verleden en brengt hij een bezoek aan het centrum van de hoofdstad. Daar is een ‘lockdown’ aan de gang: een preventie voor een gevreesde terroristische W.A. Dehairs, Lockdown, Uitaanslag. Dit brengt oude geverij Lannoo, 320 pagina’s (€ 19,99) herinneringen naar boven, die niet alleen consequenties hebben voor hemzelf, maar voor het hele land.

DE LAATSTE MEISJES De laatste meisjes is dé tip van 2017 volgens thrillerauteurs Stephen King, Lisa Gardner en Karin Slaughter. In deze mysterieuze, meeslepende thriller volgen wij Quincy, Sam en Lisa.

Als enige overlevenden van gruwelijke massamoorden zijn ‘The Final Girls’ voor altijd met elkaar verbonden. Maar na het overlijden van Lisa twijfelt Quincy aan de relatie tussen hen drieën. Kent ze Sam en Lisa eigenlijk wel?

Riley Sager, De laatste meisjes, vertaling: Roelof Posthuma, Uitgeverij Ambo|Anthos (€ 20,00)

CHIP

Als ze werkelijk alles over je weten Waanidee van Karin Hazendonk speelt zich af in 2018, waarin iedere inwoner van Nederland een ID-chip in zijn hoofd krijgt. Het lijkt veilig, totdat er onverklaarbare doden vallen. Heeft dit iets te maken met de chip?

Door Amanda Morina Vroeger werkte ik in de supermarkt. Tijdens mijn standaard riedeltje: ‘Spaart u nog koopzegels? Heeft u een bonuskaart? En wilt u het bonnetje nog mee?’, was er een man die altijd precies hetzelfde antwoordde: ‘Ik heb geen bonuskaart. Ze weten al zoveel van je, tegenwoordig.’ ’U heeft helemaal gelijk. Hoe wilt u betalen?’ ’Met de pinpas alsjeblieft.’

Deze man, en dit gesprek, kwamen regelmatig naar boven tijdens het lezen van Waanidee. Het principe van ‘iedereen weet tegenwoordig alles

van je’ ligt ten grondslag aan dit ver- Het verhaal begint in de jaren zeventig, waarin Victor goed contact heeft haal. Is het verantwoordelijk iedermet zijn opa. Victor kijkt gelukzalig een een chip te geven? Wat gebeurt terug, maar als lezer krijg je een oner als we inderdaad allemaal een behaaglijk gevoel. Opa straft de jonchip dragen en er iemand als Victor gen hard en geeft zijn kleinzoon fouBronckhorst daar slechte bedoelinte ideeën. Het gedrag dat Victor vergen mee heeft? toont in het heden en één tot twee Nadat zijn ouders overlijden bij een jaar in de toekomst, is hiermee beter onverklaarbaar ongeluk, groeit Victe verklaren, maar zeker niet goed tor op bij zijn grootouders. Hij heeft te praten. De plannen die ze samen daarom een goede band met zijn smeden, doen de spanningsopbouw opa, die hem vertelt dat hij de nieuwel goed. Je hoopt oprecht dat de we uitverkorene is. In deze rol is het hele operatie mislukt. zijn taak om het pure ras Waanidee is een spanuit de samenleving te nend boek en omdat filteren. Victor bedenkt het zich gedeeltelijk in daarvoor ID-chips: met de nabije toekomst afeen druk op de knop ontspeelt, maakt het de ploft de chip en is het vraag of het verhaal einde oefening voor toekomstmuziek is nog de drager. Alleen Vicwranger. Het laat je in tor weet wie de normaieder geval twee keer le chips krijgen en welke nadenken of het geven mensen behoren tot het van toestemming aan speciale ras – zij krijgen een zaklamp-app om een andere chip. je contacten in te zien, Waanidee springt door middel van tijdsprongen Karin Hazendonk, Waanidee, echt noodzakelijk is. van het verleden naar Uitgeverij LetterRijn, de toekomst en terug.

330 pagina’s (€ 17,50)

NEDERLANDS-INDIË

Zwarte bladzijde uit de geschiedenis Om als Britse auteur een onderwerp uit de Nederlands-Indonesische geschiedenis bij de kop te pakken in een thriller, is op zijn minst een interessante keuze. Louise Doughty durfde het aan en liet zich voor Zwart water informeren door verschillende kenners op het gebied van de geschiedenis van Nederlands-Indië.

Zullen ze hem vinden en dan vermoorden?

Louise Doughty Of zit dit alleen in zijn hoofd? Tijdens zijn verblijf op Bali ontmoet hij Rita, een vrouw met een tragisch verleden, en ze worden hevig verliefd.

Zullen ze het samen redden, of haalt de geschiedenis hem in?

Het verhaal valt in drie tijdsperiodes uiteen: 1998, 1942-1965 en weer 1998. Een indeling die het lezen enigszins Door Jacqueline Coppens bemoeilijkt, zeker omdat Doughty ook In Zwart water maken binnen de verschillende we kennis met John episodes regelmatig Harper, een Nederlanspringt door de tijd. der met Indonesische Zonder kopjes of hoofdroots, die in 1965 als stukaanduidingen zien huurling en spion we dan weer een jonge wordt uitgezonden John, gevolgd door een naar Jakarta om mee te werken aan volwassen spion. De het omverwerpen van het oprukgebeurtenissen zijn niet kende communisme. De hele operatie loopt uit op een ware massaslach- chronologisch, wat op zich niet ting van communisten, vooral omdat deze zwarte bladzijde noodzakelijk is, maar maar hij wordt opnieuw de verwarring blijft ook in de geschiedenis meer verdient op een missie gestuurd, dan alleen een kapstok voor een verder in het verhaal ditmaal tijdens de miliverhaal. Toch is het verhaal gelaagd aanwezig. taire dictatuur die volgt opgebouwd, indringend en met Voor de plot heeft het op de communistische diepgang geschreven, en zijn de pervoormalige Nedercouppoging. sonages boeiend en goed uitgewerkt. lands-Indië als basis Na een onherstelbare Zwart water is geen echte thriller, gediend, maar de achfout vlucht Harper naar want hoewel er gruwelijke dingen tergrondinformatie een hutje op Bali. Hier gebeuren ontbreekt een nagelbijis te summier om als overdenkt hij zijn daden tende spanningsopbouw. Het verlezer zonder voorkenen kijkt terug op de dranis het onderwerp goed haal leest daarom eerder als een psymatische gebeurtenischologische roman met spannende te kunnen plaatsen. De sen in zijn leven. Trauelementen. Niet minder interessant, auteur heeft de kenmatische ervaringen Louise Doughty, Zwart water, maar de verwachting was anders. nis die ze ingewonnen houden hem uit zijn vertaling: Ine Willems, Uitslaap. Bijna psychotisch geverij Karakter, 334 pagina’s heeft niet volledig benut. Een gemis, wacht hij zijn lot af. (€ 19,99)

BOEKENKRANT.COM

OKTOBER 2017 PAGINA 13

SPANNING OORSPRONG

Dan Brown – daar is hij weer!

Sommigen noemen hem de populairste thrillerschrijver ter wereld. Hoewel dit soort betitelingen vaak een beetje overdreven zijn, is hij met recht toe te passen op Dan Brown. Zijn thrillermysteries, waarin specialistische onderwerpen zoals vrijmetselarij en kunstgeschiedenis vaak een grote rol spelen, worden steevast bestsellers. Deze maand komt Brown met een nieuw boek: Oorsprong.

stukje daarvan – te redden door een kunsthistorische puzzel op te lossen.

Door Ezra Hakze en Anouk Abels

FEIT 3: DIT BOEK DRAAIT OM MODERNE KUNST In het tv-programma College Tour zei Brown ooit dat hij iedere keer weer wil schrijven over een wereld die hij voorheen niet goed kende. Elk boek begint voor hem dan ook met grondig onderzoek en de verkenning van een specifiek onderzoeksgebied, zoals renaissancekunst (De Da Vincicode), de stad Florence (Inferno), of het Illuminatie-broederschap (Het Bernini-mysterie). Ook met Oorsprong verdiept hij zich in een nieuwe wereld: die van de moderne kunst.

De situatie rondom het verschijnen van de nieuwe Dan Brown is eigenlijk net zo mysterieus als de verhalen die de Amerikaanse schrijver neerpent: er rust een streng embargo op het boek tot 3 oktober. Omdat wij dit stuk in september schrijven, kunnen we u helaas dus nog niet vertellen wat wij van Oorsprong vinden.

Wat we wel kunnen doen, is onze verwachtingen op tafel leggen. Wat weten we al over dit boek?

FEIT 2: WE GAAN OP AVONTUUR IN SPANJE In eerdere boeken loste Langdon al razendspannende raadsels op in o.a.

Rome, Parijs, Washington DC en Florence. Hier in de Lage Landen hopen we natuurlijk al jarenlang op een avontuur in Amsterdam of Antwerpen, maar daar moeten we helaas nog op blijven wachten. In plaats daarvan is het dit keer de beurt aan Spanje. Langdon reist naar Bilbao, Madrid, Sevilla en Barcelona.

Oorsprong begint als futurist en FEIT 1: ROBERT LANGDON uitvinder Edmond Kirsch in het KEERT TERUG Guggenheim-museum in Bilbao een Toen Dan Brown in 2014 Nederland belangrijke ontdekking wil onthulaandeed voor een persconferentie len. Dan gebeurt er iets waardoor de over Inferno, vertelde hij aan de Boeavond escaleert en de ontdekking in kenkrant: ‘Robert Langdon is de man gevaar komt. Samen met museumdie ik zou willen zijn.’ Dat snappen we wel: Langdon is een slimme, geta- directeur Ambra Vidal (daar is die vrouwelijke sidekick lenteerde hoogleraar weer!) probeert Langkunsthistorie met een don uit zoeken wat specialisatie in symboKirsch precies wilde liek. En dan wordt hij onthullen. Ze komen in de verfilmingen van erachter dat Kirsch Browns boeken ook nog een geheim kent dat eens gespeeld door de van grote betekenis is altijd sympathieke Tom voor de mensheid en Hanks. In elk boek heeft de vraag waar wij als Langdon een nieuwe, mens vandaan komen. prachtige, vrouwelijke Naarmate het verhaal sidekick, die vaak ook vordert, wordt steeds nog eens interesse in duidelijker dat grote hem toont op romanmachten gemoeid zijn tisch gebied. En in elk Dan Brown, Oorsprong, Uitmet de sabotage van boek weet hij de wereld geverij Luitingh-Sijthoff, 500 Langdons zoektocht.

– of in ieder geval een pagina’s (€ 24,99)

DAN BROWN IN NEDERLAND We hebben goed nieuws en slecht nieuws: Dan Brown komt naar Nederland, maar de kaartjes voor zijn lezing in Paradiso op 22 oktober zijn uitverkocht. Gelukkig wordt er deze maand genoeg moois georganiseerd voor de echte Brown-fan. Zo opent AKO in samenwerking met uitgeverij LuitinghSijthoff de Dan Brown Experience Store, op Utrecht Centraal Station. Spreek je innerlijke Robert Langdon aan en los de vier raadsels op in deze tijdelijke winkel. Met de gekraakte code mag je de mysterieuze Dan Brown-ruimte betreden, waar een spectaculaire verrassing wacht. Bovendien maak je met deze code kans op een reis naar Barcelona en op kaarten voor Browns lezing in Paradiso. De Dan Brown Experience Store opent op 3 oktober haar deuren en zal drie weken open blijven.

Dan Brown DAN COURTER

Geschiedenis & Filosofie bij

IS TRUMP DE NIEUWE CAESAR? De ondergang van het Avondland.

Meer dan een boek.

www.LeesSpengler.nl

BOEKLANCERING IN PARADISO 10 OKTOBER

Zaal open 20:00 uur, aanvang 20:30 uur Toegang: € 12,50 Voor meer informatie, kijk op www.paradiso.nl

‘Bijna alle geschiedenissen van de Verenigde Staten zijn door Amerikanen zelf geschreven.

Met de verwondering van een Europeaan onderzoekt Verhagen die vragen die de Amerikanen zelf niet stellen.’

nu verkrijgbaar

Volg ons nu ook op Facebook en Twitter In de boekhandel of via boomgeschiedenis.nl & boomfilosofie.nl

BOEKENKRANT.COM

OKTOBER 2017 PAGINA 15

BOEKFRAGMENT

Zwarte lieveling Saskia wordt mishandeld door haar stiefvader. In een instelling slaagt ze erin om uit het zwarte gat te kruipen en om te werken aan een nieuwe toekomst.

Susanne Koster, Zwarte lieveling, Clavis Uitgeverij, 216 pagina’s, (€ 16,95) www.clavisbooks.com

‘Dacht je dat?’ brulde hij met overslaande stem. ‘Dacht je nou heus dat je er zo makkelijk weer vanaf kwam?’

Hij trok de mattenklopper van de kapstok.

‘O nee papa, niet de mattenklopper, alsjeblieft niet de mattenklopper!’

De herinnering aan de suizende mattenklopper lag nog vers in haar geheugen. De striemen op haar rug waren nog niet eens geheeld.

‘Nee papa, alsjeblieft niet slaan, niet slaan.’

Een koele hand verzachtte haar drijfnatte voorhoofd.

‘Stil maar, Saskia, stil maar. Het was maar een droom, meer niet. Stil toch lieverd. Hij zal je nooit meer slaan.

Hier kind.’ Een koud glas water werd in haar trillende hand gedrukt.

‘Drink eens een beetje.’

Verdwaasd en angstig ging ze rechtop zitten. Was het écht een droom geweest? Was het echt over?

Hannies beschermende armen omsloten haar schokkende schouders.

‘Heus Saskia, het is over, definitief.’

Langzaam, heel langzaam drong het

tot haar door dat ze in Amsterdam was, niet in Utrecht. Ze was ver weg van die engerd. Ze droomde nog wel van hem, maar fysiek kon hij haar niets meer doen. ‘Hoef ik hier nooit hachee te eten, Hannie?’

‘Nooit!’ Hannie glimlachte naar haar. ‘Gaat het weer een beetje?’

Toen ze knikte, stond Hannie op.

‘Ik laat je deur op een kiertje en het ganglicht aan, dan droom je misschien over wat prettiger dingen, goed meid?’

Weer een knikje van haar, dag Hannie.

Ze wilde niet dromen over hem. Hij had lang genoeg deel uitgemaakt van haar leven, waarom nu ook nog eens van hem dromen? Was het dan nooit genoeg?

Ophouden nu. Ze ging wat gemakkelijker liggen en bekeek haar schemerdonkere kamer. Haar blik bleef hangen bij een klein kastje. Dat zou een boekenkast kunnen worden.

Haar eigen boekenkast!

Toch weer een boek? Hier met dat boek! Dacht je slim te worden, boekenwijsheid op te doen? Jij bent nog te stom om voor de duvel te dansen.

Eens stom, altijd stom.

Niet aan denken, afgelopen, uit. Hier had iedereen boeken, dat had ze al gezien. Wat een rijkdom! Mama had het soms goed gevonden dat ze stiekem naar de bieb ging en heel soms had ze weleens een boekje voor haar gekocht. Maar dan moest ze wel in

een goede bui zijn en het laatste jaar was dat nog maar zelden geweest.

Zou mama haar missen, aan haar denken? Vast niet! Ze was tenslotte al bijna zeven weken weg en ze had helemaal niks van mama gehoord.

Ze zou wel blij zijn dat ze weg was.

Niet aan denken, ga slapen.

Een nieuwe morgen Er klopte iemand op de deur.

Even later stapte Marloes binnen.

‘Opstaan, luiwammes. Het is negen uur.’

Negen uur! Ze had nog nooit zo lang geslapen!

Marloes zette een beker naast haar op de vensterbank. ‘Denk nou niet dat je hier altijd thee op bed krijgt, ik doe het alleen omdat het je eerste dag is, Moos.’

Moos?

‘Tja, stom hè?’ Marloes lachte verontschuldigend. ‘Ik geef iedereen altijd bijnamen. Vind je het erg dat ik je Moos noem? Ik vind je net zo’n Samen-Moostypetje. Ken je die moppen?

Mijn opa vertelde ze altijd. Ze gaan over twee kleine joods-Amsterdamse mannen. Jij kon er familie van zijn.

Net zo klein en een echte zenuwlijer, flitsend snel in je bewegingen, vandaar dus.’

Afgesloten Niets lijkt een geweldige week op Texel in de weg te staan wanneer Dana en de andere derdeklassers uitgelaten de bus instappen. Tot het onwaarschijnlijke gebeurt.

Als ze door een tunnel rijden, vindt er een enorme explosie plaats.

Natasza Tardio, Afgesloten, uitgeverij Kluitman, 64 pagina’s (€ 7,50) www.kluitman.nl

In eerste instantie merk ik niet eens dat Mirko me niet langer vasthoudt.

Trillend duw ik mezelf tegen de muur. Ik durf me niet te bewegen.

Mijn oren suizen en in vergelijking tot eerder lijkt het nu doodstil. Ik kan nog steeds niet bevatten wat er net

is gebeurd.

Mirko!

Angstig draai ik me om. Doodsbang dat ik achter me niets anders vind dan een hoopje as. De resten van wat ooit Mirko was.

Opgelucht adem ik uit als ik zie dat mijn angst ongegrond is. Er ligt geen hoopje as op de grond. Mirko is niet verzwolgen door het vuur of de hitte.

Zonder iets te zeggen zit hij met zijn rug tegen de zijkant van de muur.

Zonder met zijn ogen te knipperen staart hij voor zich uit.

Mijn blik dwaalt in de richting van de tunnel. Op verschillende plekken zie ik dingen in brand staan en de geur van verbrand plastic zorgt

ervoor dat ik door mijn mond ademhaal. De stank is bijna niet te harden.

Tussen de rook zie ik verwrongen metaal en ander puin verspreid liggen over dat wat ooit snelweg was.

Dat wordt een behoorlijke kostenpost voor de provincie. De gedachte is zo absurd dat ik bijna in de lach schiet.

Ik kan door de rook en mijn positie alleen maar een klein gedeelte van de tunnel zien, maar dat kleine stuk laat niets aan de verbeelding over.

Ik wil niet weten hoe de rest van de tunnel eruitziet, maar ik ben bang dat het niet veel beter zal zijn.

Verbijsterd blijf ik staan. Met mijn rug letterlijk en figuurlijk tegen de muur. Hoe moeten we hier nog

uitkomen? De hitte is iets minder geworden, maar nog steeds ondraaglijk en de rook die is blijven hangen brandt steeds erger in mijn keel. Dan kijk ik opnieuw naar Mirko. Hij zit nog steeds op de grond en lijkt zich niet te hebben bewogen. Voorzichtig zak ik door mijn knieën en beweeg mijn hand voor zijn ogen.

Geen enkele reactie.

Hoe niemand mij geloofde en ik bijna alles verloor Iris is dol op haar verzorgpony Binkie en toch durft ze bijna niet meer naar hem toe.

De oorzaak is Binkie’s eigenaar, Erik. De laatste tijd doet hij anders tegen Iris. Hij zegt dingen die hij niet zou moeten zeggen en hij doet dingen die hij niet zou mogen doen.

Gertrud Jetten, Hoe niemand mij geloofde en ik bijna alles verloor, uitgeverij Kluitman, 196 pagina’s (€ 14,99) www.kluitman.nl

Na een kwartiertje zijn we weer in de straat waar Erik woont. Al van ver zie ik zijn donkergroene jeep. Mijn hart slaat een slag over. En nog een.

Het lijkt wel een kapotte klok die soms wel en soms niet slaat.

Ik kijk naar beneden en schrik me

rot. Doordat mijn bloesje nat is, zie ik door de geruite stof heen mijn gebloemde beha. Nee hè! Van schrik sta ik bijna stil. Het liefst zou ik meteen naar huis racen, maar dat kan niet. We moeten eerst Binkie terugbrengen. Met lood in mijn schoenen loop ik door. Erik is de omheiningen aan het repareren. Hij kijkt op en steekt zijn hand omhoog.

Ik zwaai terug en breng snel Binkie naar de stal, voordat Erik naar ons toe komt. ‘Zullen we gaan?’ zeg ik zodra Binkie in zijn box staat. Ik ruim het halster en de borstels op en controleer of er geen spullen meer rondslingeren. Daarna loop ik snel naar mijn fiets.

‘Ga je alweer?’ vraagt Erik opeens achter me.

Van schrik schiet ik de lucht in. ‘Ja,’ zeg ik kortaf en ik draai me om. Snel kruis ik mijn armen voor mijn borst, zodat hij mijn beha niet kan zien.

‘Je bent helemaal nat, zie ik.’ Erik laat zijn ogen van beneden naar boven glijden. Ze blijven hangen bij mijn borsten. ‘Zit dat niet vervelend?’

‘Nee,’ zeg ik nors. ‘Helemaal niet.’

‘O,’ zegt Erik. Zijn ogen laten me geen seconde los.

Ik durf niet op mijn fiets te stappen, want dan ziet hij mijn beha.

Erik blijft rustig staan. Om zijn mond speelt een grijns. Hij weet precies waar ik bang voor ben.

Daan heeft niks door. ‘Zullen we gaan?’

Ik weet niet wat ik moet doen. Ten slotte draai ik me razendsnel om en stap op mijn fiets.

Tot het einde van de oprit voel ik Eriks ogen op mijn rug. Ze branden gaten in mijn huid en boren zich een weg naar binnen, als zoutzuur.

KERNTITELS LEMNISCAAT

Jesse Goossens & Linde Faas

Paul Biegel & Carl Hollander

Tjibbe Veldkamp & Kees de Boer

Spuitende slagaders en overstromende oceanen

De vloek van Woestewolf

Bert en Bart en de zoen van de zombie

Weet jij hoeveel botten je kunt breken? Hoe je moet reanimeren? Wat de grootste aardbeving ooit was? Hoe je kunt merken dat er een bosbrand aankomt? En hoeveel bloed er in je lijf zit? Met deze vrolijke handleiding weet je voortaan precies wat je moet doen bij alle grote én kleine rampen.

Op een dag ontvangen dokter Kroch en zijn knecht Valet een kist vol goud en een brief met een smeekbede. Als de kist de dag erna meteen gestolen wordt, gaan de dokter en zijn knecht uit nieuwsgierigheid op zoek naar de oorspronkelijke eigenaar: de mysterieuze hertog van Woestewolf.

Bert en Bart zijn gek van lezen.

Maar hun moeder, Viola Lentelied, wil dat de jongens sportief worden. Ze schakelt een gediplomeerd hersenperser in die het tweetal hun zombiestrips afpakt.

Maar Bert en Bart verzinnen een geniaal plan om hen te verslaan.

.  .

Griezelig goed!

deze boeken moet je lezen!

TIP!

In Krakelia is iets bijzonders aan de hand.

Eens per jaar, op 2 januari om middernacht, komen overleden mensen terug op Aarde om oude bekenden te bezoeken. Voor Dieuwer-­ tje is het zover. Ze vindt het best griezelig...

In de serie De Geesten van Krakelia zijn twee boeken verschenen. AVKAG R=J KI= #QQO-­ FAO SKJ@ANHEFGA SANAH@ (9+). €14,99 per deel.

NIEUW! De serie Kippenvel bestaat dit jaar 25 jaar! In Nederland zijn er al meer dan 2 miljoen (!) boeken van verkocht. Er zijn nu twee dikke bundels verschenen. Een bundel voor 8+ (Kippenvel Juni-­ or) en een voor 10+. Elke bundel bevat drie spannende verhalen.

Laat het griezelen maar begin-­ nen! Kippenvel €14,99. Kippen-­ vel Junior €14,99.

‘Verboden te openen! Het bijt!’ staat er op het geheimzinnige pakje dat Nemo in de brieven-­ bus vindt. Dus wat doet hij?

Openmaken natuurlijk! Dan gebeurt dit: er verschijnt een pluizig ijs-­monstertje, dat groeit en groeit en groeit…

Verboden te openen! Het bijt!

(8+), €13,50.

De avonturen van Merel Jansen zijn geweldig spannend en de humor en de actie spatten van elke pagina. Er zijn inmiddels drie delen verschenen.

A KJCAHKK EFGA =RKJPQNAJ R=J )ANAH &=JOAJ )ANAH &=JOAJ AJ @A RAN>K@AJ OP=@ )ANAH &=JOAJ AJ DAP AEJ@A @AN tijden. (8+), €14,99 per deel.

BOEKENKRANT.COM

OKTOBER 2017 PAGINA 17

JEUGD INTERVIEW

‘Je krijgt een gevoel bij het recht!’

Het recht lijkt misschien een saai onderwerp voor een jeugdboek. Maar wie De zweetvoetenman leest, komt algauw tot een andere conclusie. Schrijfster Annet Huizing: ‘Als we de hoofdstuktitels van ons boek noemen – ‘Mag je je gestolen fiets terugstelen?’, of ‘Wanneer mag je iemand een knal verkopen?’ – denk je al snel: het recht is overal en van iedereen.’

‘Je moet tien keer zoveel weten van een onderwerp om het eenvoudig op te kunnen schrijven.’

Door Anouk Abels

‘Ik wil niet opscheppen,’ grapt Annet, ‘maar ik laat je graag mijn researchmappen zien.’ Ik ontmoet de auteur, samen met illustratrice Margot Westermann, op Annets woonboot in Utrecht. We verlaten de gezellige woonkamer en stappen haar werkkamer in, waar een enorme stapel dossiers op het bureau ligt. ‘Voor elk hoofdstuk heb ik een map gevuld met achtergrondinformatie, artikelen, vonnissen en arresten,’ zegt Annet. ‘Je moet eigenlijk tien keer zoveel weten van een onderwerp om het eenvoudig op te kunnen schrijven. Je moet ook weten wat je weglaat. Je moet het helemaal begrijpen.’

Het resultaat mag er zijn. De zweetvoetenman is een schitterend geïllustreerd boek dat aan de hand van bekende, bizarre en bevreemdende rechtszaken laat zien hoe het recht werkt. Het zeilmeisje Laura en Typhoon komen voorbij, maar je komt ook wat te weten over regels voor hagelslag, dronken rechters en een zaak over een dodelijke taart. En dan is er nog de rechtszaak waar het boek zijn titel aan te danken heeft: een man met enorme stinkvoeten weigerde zijn schoenen aan te houden in de bibliotheek en kreeg een toegangsverbod. Toen hij dat overtrad, moest hij voor de strafrechter komen. ‘Het gaat om vreselijke dingen, zoals de verdediging van Robert M.,’ zegt Margot.

‘Maar het gaat ook over zweetvoeten. Die afwisseling vind ik zo mooi aan ons boek.’

VAN HOND PACO TOT LUCIA DE B. Leerzaam is De zweetvoetenman zeker, ook voor volwassenen. Van het verschil tussen moord en doodslag tot de betekenis van het woord ‘arrest’: alles

Annet Huizing

wordt duidelijk uitgelegd. ‘Je leert spelenderwijs over de technische aspecten van het recht, maar het is geen lesboek,’ benadrukt Annet. ‘Het draait om de verhalen. Je krijgt een gevoel bij het recht.’

Daarbij spelen de illustraties van Margot een essentiële rol. ‘We hebben geprobeerd een soort afwisseling in de afbeeldingen aan te brengen, en ervoor gezorgd dat die telkens pasten bij het onderwerp en de sfeer van een hoofdstuk,’ zegt de illustratrice daarover. Zo is er een grappig hoofdstuk over Edwin de Roy van Zuydewijn, die in de rechtbank eiste dat zijn ex-vrouw prinses Margarita zou meewerken aan een omgangsregeling voor hun hond Paco. Hier zie je allemaal gekke en vrolijke hondenplaatjes. Maar er is ook een hoofdstuk over Lucia de B., die 6,5 jaar onterecht vastzat voor moord. Dit treurige verhaal gaat gepaard met sobere afbeeldingen van vallende kalenderblaadjes.

Verdachten en slachtoffers zie je niet terug op de illustraties. Nuance is belangrijk voor Annet en Margot en met zo’n tekening zeg je al snel iets over een persoon. ‘In plaats daarvan zijn we op zoek gegaan naar de kern van elk hoofdstuk,’ zegt Margot.

‘Bovendien vond ik andere dingen leuker. Ik vond het bijvoorbeeld erg leuk om de rechters bij het proces van Wilders als drukke figuurtjes af te beelden.’

Waar veel kinderboekenauteurs en -illustratoren ervoor kiezen om apart van elkaar te werken, was de samenwerking tussen Margot en Annet zeer hecht.

Annet Huizing en Margot Westermann, De zweetvoe‘Vanaf het begin hebtenman. Over rechtszaken & ben we veel gepraat regels (en een hoop gedoe), Uitover wat voor boek het geverij Lemniscaat, 248 pagimoest worden,’ zegt na’s (Introductieprijs: € 19,95.

Annet. ‘We gingen twee Vanaf december € 24,95.)

Margot Westermann keer in de week met de hond wandelen en praatten dan veel over het boek.’ Ze wijst op het raam van haar werkkamer, waar nog steeds allerlei steekwoorden in witte letters op te zien zijn. ‘Na die gesprekken schreef ik daar onze ideeën op. Dingen als: het moet filosofisch zijn, maar ook actueel, luchtig en niet te braaf. En heel belangrijk: wat heeft dit hoofdstuk met de lezer te maken?’

BELLEN MET ANKER & ANKER Om te zorgen dat alles tot in de puntjes klopte, legde Annet niet alleen vuistdikke researchmappen aan, maar las ze ook verschillende juridische boeken. Ook schakelde ze de hulp in van Mathieu Custers, in het colofon omschreven als ‘huisjurist’. ‘Dat is mijn man!’ zegt ze met een glimlach. ‘Hij woont een paar boten verderop. Mathieu heeft veel met ons meegedacht. Soms wilde ik een aantal leuke zaken onder een noemer brengen, maar kon ik niet bedenken wat die noemer was. Dan praatte ik met hem over de essentie van die zaken. Hij kan dat snel doorgronden en zo kwamen we vaak op nieuwe ideeën.’

Maar dat was niet de enige jurist die Annet inschakelde; vele andere hebben meegelezen. ‘Ze werd steeds brutaler,’ zegt Margot lachend. ‘Op een gegeven moment zei ze: ik ga Anker & Anker benaderen.’

‘Ik wilde dat ze het hoofdstuk over Robert M. meelazen als zijn advocaten,’ voegt Annet toe. ‘Omdat het een jeugdboek is, vereenvoudig ik best wat dingen. En ja: ze hebben geholpen! Ik kreeg zelfs een compliment van ze. Dat was wel heel leuk.’

Margot en Annet hopen dat De zweetvoetenman lezers anders naar de actualiteiten laat kijken.

‘We merken dat er tegenwoordig zo hard en zwartwit wordt gedacht,’ zegt Margot. ‘Mensen hebben snel hun mening klaar. We vonden het belangrijk om nuance te laten zien.’

Annet is het daarmee eens. ‘Zolang het oordeel nog niet is geweest, blijft een verdachte een verdachte, hoe erg de schijn ook tegen is. Dat heb ik wel geleerd van de zaak rond Lucia de B.’

BOEKENKRANT.COM

OKTOBER 2017 PAGINA 18

JEUGD BOEKENKRANT TIPT BEDTIJDVERHALEN VOOR REBELSE MEISJES Good Night Stories for Rebel Girls, het succesvolle crowdfundingproject van de Italiaanse journalisten Elena Favilli en Francesca Cavallo, is nu verschenen in een Nederlandse vertaling! De verhalen over krachtige, succesElena Favilli & Francesca Cavallo, Bedtijdverhalen voor volle vrouwen als Jane rebelse meisjes. 100 verhalen Austen, Cleopatra en over bijzondere vrouwen, UitMichelle Obama spregeverij Rose Stories (€ 19,95) ken volgens de auteurs niet alleen meisjes aan; ook jongens zullen na het lezen van dit boek een favoriete vrouwelijke heldin hebben.

SARA SNUFJE BONS! KABOEM! Kraai valt uit de lucht en belandt op de grond.

Volgens de dierenarts zal Kraai nooit meer kunnen vliegen. Maar dan verschijnt Sara Snufje: een dappere Pip Jones, Sara Snufje, vertaling: Jesse Goossens, Uitgeveuitvinder met ontzetrij Lemniscaat (€ 13,95) tend veel ideeën. Haar nieuwste plan? Kraai nieuwe vleugels geven! Zal het Sara gaan lukken om Kraai weer te laten vliegen met zijn vriendjes?

HEKSJE LILLY Als Lilly samen met haar broertje Leon op het kleine teckeltje van de buurvrouw moeten passen, zijn ze meteen stapeldol op het dier.

Vooral Leon wilt het liefst de hele dag met hem spelen. Lilly wil ook spelen, maar dan met haar eigen huisdier.

Lilly vindt een spreuk in haar toverboek die haar zou kunnen helpen, maar is deze spreuk wel te vertrouwen…?

Knister met illustraties van Birgit Rieger, Heksje Lilly. Wat een beestenboel, vertaling: Merel Leene, Uitgeverij Kluitman, 64 pagina’s (€ 8,99)

IK BEN DE BAAS Ik ben de baas is deel van een serie verhalen over historische personen als Rembrandt van Rijn, Leonardo da Vinci en Albert Einstein. In dit deel lees je over de stoere Jacoba van Beieren, die van haar vader met een ridder moet trouwen. Maar wil ze Arend van Dam & Alex de dat eigenlijk wel? Aan Wolf, Ik ben de baas, Uitgede hand van schitteverij Holkema & Warendorf, rende illustraties en een 32 pagina’s (€ 7,99) boeiend verhaal proberen Arend van Dam en Alex de Wolf te laten zien dat geschiedenis heel spannend kan zijn.

OP DE VLUCHT

Een zoektocht naar veiligheid

‘Vecht tegen het onmogelijke en overwin.’ Misschien is dat wel de beste manier om de reis van een vluchteling te beschrijven. Deze leus wordt ook veel genoemd in het boek Vluchteling, geschreven door Alan Gratz.

Door Selma Oueddan Het boek vertelt de verhalen van drie verschillende kinderen. Ze leven in andere tijdsperiodes, maar toch lijken hun verhalen in veel opzichten op elkaar.

Alle drie vluchten ze vanwege een gebrek aan veiligheid, en allemaal willen ze dolgraag hun familie bij elkaar houden en op een andere, veiligere plek een nieuw leven opbouwen.

De joodse Josef woont in het naziDuitsland van de jaren dertig, waar hij en zijn familie niet meer gewenst zijn en gedwongen worden te vluchten. Ze gaan aan boord van een schip waarmee ze hopen zo ver

hoofdstuk eindigt met een cliffhanmogelijk van Hitler te geraken. Het ger. Het mooie aan het verhaal is dat verhaal van Isabel speelt zich af het realistisch is. Er wordt niet alleen in het onstuimige Cuba van 1994, gehuild om benarde situaties, maar waar het eten op de bon is en nieook gelachen: ‘Ik kan wel zeggen dat mand het woord van Fidel Castro, dit het slechtste hotel is waar we de leider van Cuba, mag tegenspreooit hebben gelogeerd,’ zegt de vader ken. Samen met haar familie waagt van Mahmoud over de Hongaarse Isabel een poging om op een vlot gevangenis waar ze vast komen te de Straat van Florida over te steken zitten. Daarnaast brengen de kleine en voet op Amerikaanse bodem te details het verhaal helemaal tot lezetten. Mahmoud leeft in onze tijd, ven, zoals Isabels bezorgdheid om maar ook hij is niet meer veilig in het zwerfkatje dat ze zijn thuisland Syrië. Saniet met zich mee kan men met zijn familie nemen op het vlot. begint hij aan de lange Vluchteling is een boek en gevaarlijke reis richdat je zonder te stopting Europa, in de hoop pen uitleest, net zoals veiligheid te vinden in de vluchtelingen in dit Duitsland, waar oorlogsboek hun reis zonder vluchtelingen nog steeds onderbrekingen aflegworden toegelaten. gen. De boodschap van In Vluchteling worden het boek blijft je nog de hoofdstukken van Jolang bij: vluchtelingen sef, Isabel en Mahmoud ontvluchten hun land voortdurend met elkaar op zoek naar veiligheid afgewisseld, wat het aan en vrijheid, en kunde ene kant lastig maakt nen onze hulp goed om goed het verhaal in Alan Gratz, Vluchteling, Vergebruiken. te worden gezogen. Tetaling: Carla Hazewindus, Uitgelijkertijd is het ook ex- geverij Kluitman, 282 pagina’s (€ 14,99) tra spannend omdat elk

ADVERTENTIE

Xtra

small

Miniatuurboekjes in Museum Meermanno

Kleine tentoonstelling van 3 oktober 2017 t/m 7 januari 2018 Museum Meermanno | Huis van het boek, Den Haag Open: di t/m zo 11 – 17 uur www.meermanno.nl

BOEKENKRANT.COM

OKTOBER 2017 PAGINA 19

HOTEL SILVERMAEN

Van musical tot kinderboek Van Dolfje Weerwolfje tot Cats: er bestaan veel musicals die gebaseerd zijn op een boek. Bij Hotel Silvermaen van Marieke Frankema is de volgorde andersom.

Al tijdens haar studietijd schreef de theaterdocent en schrijfster de kindermusical, en nu, elf jaar later, heeft ze dit verhaal tot een kinderboek bewerkt. Hoe dat ging vertelt ze aan de Boekenkrant.

Door Ezra Hakze Bij binnenkomst in Frankema’s huis in Haarlem vertelt de schrijfster en theatermaakster dat het vandaag haar schrijfdag is, wat betekent dat haar tweejarige dochter bij een gastouder verblijft. Schrijven met jonge kinderen erbij is een uitdaging, maar het idee voor de boekbewerking kreeg Frankema wel met haar dochter erbij. ‘Vlak nadat ik haar de nachtvoeding had gegeven, dacht ik ineens: Hotel Silvermaen moet een boek worden!’

Op het eerste gezicht lijkt Hotel Silvermaen een klassiek verhaal over het weesmeisje Nannette, dat dolblij is als ene ‘tante Dora’ haar uit het weeshuis haalt. Maar aangekomen bij Hotel Silvermaen ontdekt ze dat er iets vreemds aan de hand is met haar tante en de andere bewoners van het hotel. Om hier te kunnen blijven, moet Nannette laten zien dat zij ook magische krachten heeft.

In het boek lees je dit verhaal als een lopende tekst die wordt afgewisseld met songteksten van liedjes. Deze liedjes zijn te beluisteren op de bijgeleverde cd.

Waarom duurde het zo lang voordat je van de musical een boek hebt gemaakt?

‘Het was altijd al het idee om ooit nog iets met het verhaal te doen, maar ondertussen kwam ik in de fantasy-wereld terecht en heb ik in dat genre een aantal boeken voor volwassenen geschreven. Daardoor duurde het heel lang voordat ik dacht: oh ja, dat verhaal heb ik ook nog! Eigenlijk was het een beetje belachelijk dat er nog nooit een jeugdboek van mij uit was, want in mijn musical- en theaterlessen werk ik heel veel met kinderen.’

Waar moest je rekening mee houden bij het omwerken van het verhaal?

‘Beeldend kun je hele andere dingen duidelijk maken dan op papier. Een dialoog kan op papier best plat zijn, maar als je dan een acteur erbij haalt die zijn eigen interpretatie eraan toevoegt en accenten op bepaalde woorden legt, dan komt zo’n tekst

Marieke Frankema ineens enorm tot leven.

‘Ik heb voor het theater bijvoorbeeld weleens een duet gemaakt tussen een dochter en haar overleden moeder, waarbij ze samen zingen door de tijd heen. Op toneel is dat heel sterk, omdat je meteen kunt zien dat het de moeder en de dochter zijn, terwijl je de draad kwijtraakt als je dit op papier zou zien. Maar in een boek kun je natuurlijk weer iemands gedachtewereld volgen en vormgeven, iets wat beeldend dan weer niet werkt.’

Er zijn mensen die tegelijkertijd lezen en luisteren, maar van anderen hoorde ik dat ze eerst het boek lazen en dan pas naar de cd luisterden, waarna ze het boek nog een keertje beleefden. Ook is het leuk als kinderen de melodieën op een gegeven ogenblik uit hun hoofd kennen, en al lezend meezingen.

‘Door de muziek kan de emotie van een verhaal zich verdiepen en verwerk je de emoties ook op een

Ik had nog nooit gehoord van het fenomeen musicalboek. Is Hotel Silvermaen de eerste, denk je?

‘Ik zal niet voor mijn beurt praten en zeggen dat ik de eerste ben, want er moeten meer mensen zijn die dit gedaan hebben. Ik ken schrijvers die muziek gecomponeerd hebben bij boeken, maar heel vaak is dat meer ondersteunend, een soort soundtrack bij een boek. Maar alsnog ken ik die voorbeelden vooral omdat ik er zelf naar gezocht heb. Als ik mensen vertel dat er een cd bij Hotel Silvermaen zit, hoor ik dan ook vaak: “Oh, is dat het luisterboek?”’

Hoe lees je zo’n muzikaal boek?

‘Dat kan op verschillende manieren.

Marieke Frankema, Hotel Silvermaen, Uitgeverij Nimisa, 110 pagina’s (€ 19,95)

andere manier. Er zijn natuurlijk veel mensen die heel lastig lezen, maar wel van muziek houden. Zo kan het ook weer een reden zijn om een boek wat makkelijker op te pakken.’

Je doet veel dingen tegelijkertijd. Je bent theaterdocent, zangeres, stemactrice en schrijfster van fantasyen kinderboeken. Waarom is dat?

‘Ik kan eigenlijk niet anders. Af en toe maak ik tijd vrij om alleen te gaan schrijven, en steevast komt er dan een theateropdracht voorbij die ik ook niet kan laten gaan. Ik merk ook dat musical mij enorm inspireert om met boeken bezig te gaan, dus voor mij zijn die activiteiten eigenlijk zo verweven dat ik niet één ding kan doen en het ander laten. Mijn hersenen werken gewoon zo.

‘Ik ben natuurlijk heel druk met van alles en nog wat, dus op dit moment stel ik elke dag bepaalde doelen.

Dat vergt heel veel discipline, maar daardoor kom je ook in de flow om te schrijven. En soms komen de ideeën juist tijdens het ontspannen en moet ik tijdens het afwassen ineens met natte handen op zoek naar een pen. Ontspannen is dus ook belangrijk om creatief te kunnen zijn, want als je te veel nadenkt loop je steeds met je hoofd tegen de muur.’

De nieuwe Tracy Chevalier!

Wanneer Mary Anning in de rotsen aan de zuidkust van Engeland fossielen vindt van een onbekende dinosaurus, zet ze de wetenschappelijke wereld op zijn kop. De vondst stelt ideeën over de schepping van de aarde aan de kaak en wakkert het debat aan over de oorsprong van de mens. Maar in de academische wereld van de vroeg negentiendeeeuw waar mannen de dienst uitmaken, krijgt Mary al snel een dienstbare rol opgedrongen en wordt ze geconfronteerd met roddels en vooroordelen.

Gelukkig vindt Mary een onverwachte medestandster in de intelligente Elizabeth Philpot, een dame uit de middenklasse die ook in de ban is van fossielen. In hun relatie weten ze een broos evenwicht te vinden tussen heftige loyaliteit en nauwelijks onderdrukte afgunst. Ondanks de verschillen in leeftijd en achtergrond komen Mary en Elizabeth tot de ontdekking dat vriendschap hun sterkste wapen is in de strijd om erkenning.

‘In een tijdperk waarin de evolutietheorie als vanzelfsprekend wordt aanvaard, slaagt Chevalier er uitstekend in over te brengen hoe schokkend deze ideeën waren toen deze zich voor het eerst aandienden. Het is indrukwekkend dat ze kans ziet dat in zo’n boeiend boek te doen.’ – The Independent

‘Een buitengewoon meeslepende historische roman […] Chevalier heeft de waargebeurde geschiedenissen van Anning en Philpot omgezet in een aangrijpend verhaal over een vrouwenvriendschap en over zekerheden die op losse schroeven komen te staan omdat nieuwe ontdekkingen mensen dwingen met andere ogen naar de wereld te kijken.’

– The Sunday Times ‘In dit intrigerende verhaal weet Chevalier op overtuigende wijze een vroegere tijd en plaats op te roepen en brengt ze tegelijkertijd een saluut aan twee vergeten vrouwen die een aantal van de belangrijkste ontdekkingen uit de negentiende eeuw hebben gedaan.’ – The Chicago Tribune ‘Opmerkelijke schepsels van Tracy Chevalier is een roman met een indrukwekkende reikwijdte. Het is niet zomaar het verhaal over een jonge fossielenjaagster en haar zegetocht vanuit de armoede en anonimiteit naar roem, maar ook over de wijze waarop haar ontdekkingen tot een ware omslag leidden in onze kijk op de oorsprong van de aarde. En dankzij de beschrijving van de relatie tussen Mary Anning en Elizabeth Philpot, een ontwikkelde vrouw die bij Mary in de buurt woonde en ook naar fossielen zocht, is het tevens een ode aan de vriendschap tussen vrouwen.’ – The Telegraph

Tracy Chevalier, Opmerkelijke schepsels | Vertaald door Miebeth van Horn | ISBN 978 94 9208 650 1 | 352 pag., C 19,95

www.uitgeverijorlando.nl

BKMilitaireBoeken

Op 6 november 2017 verschijnt de tweede editie van BKMilitaireBoeken: de special van de Boekenkrant over militaire boeken en alles daaromheen, voor militairen, veteranen én geïnteresseerde burgers.

Tijdens de Eerste Wereldoorlog was Nederland neutraal. Gevechtstoestellen die op Nederlands gebied terechtkwamen werden geïnterneerd. Dit is een duidelijk verslag van deze belangrijke periode in de Nederlandse luchtvaartgeschiedenis.

Frits Gerdessen en Nico Geldhof, De Interneringen van Vliegtuigen tijdens De Groote Oorlog, Uitgeverij Geromy B.V., 330 pagina’s (€ 44,90)

Bijzondere roman over een door vredesmissies verscheurde familie. Het kalme leven van een militair gezin raakt gaandeweg ernstig ontregeld als de vader last krijgt van een oorlogstrauma.

Marianne Oostendorp, Een fles in de aarde, Uitgeverij Elikser, 390 pagina’s (€ 19,95)

Verhalen van fortwachters, soldaten, vrijwilligers en ondernemers op de forten binnen de Stelling van Amsterdam laten zien hoe de forten met hun tijd zijn meegegaan, van WOI, WOII, via de Koude Oorlog tot nu.

Agnes de Boer, Leven op de Stelling: Forten van toen en nu, Uitgeverij NoordHolland, 216 pagina’s (€ 24,95)

In Het verboden boek onderzoekt schrijver en historicus Ewoud Kieft ‘Mein Kampf’, een boek waar velen een mening over hebben, maar dat vrijwel niemand heeft gelezen.

Ewoud Kieft, Het verboden boek: Mein Kampf en de aantrekkingskracht van het nazisme, Uitgeverij Atlas Contact, 288 pagina’s (€ 19,99)

www.militaireboeken.com

BOEKENKRANT.COM

OKTOBER 2017 PAGINA 21

BOEKFRAGMENT

Het mirakel Merkel Margriet Brandsma actualiseerde haar biografie Het mirakel Merkel met enkele nieuwe hoofdstukken en foto’s. Een zeer geprezen biografie.

Margriet Brandsma, Het mirakel Merkel, Uitgeverij Conserve, 180 pagina’s (€ 12,50) www.conserve.nl

Bij Angela Merkel denk je niet meteen aan een vrolijke moppentapper.

Maar ze is het naar eigen zeggen wel. Ik zie mezelf als een vrolijk mens, zei ze eens. En voegde daaraan toe dat ze graag moppen vertelt en optimistisch van aard is. Een Duitse krant vroeg aan bekende landgenoten wat zij graag van hun kanselier zouden willen weten. Tennister Andrea Petkovic stelde Merkel de vraag of ze altijd een grap in voorraad heeft. Het korte, Merkeliaanse antwoord: ‘Ja, altijd.’

Dat is niet het beeld dat de meeste mensen van haar hebben. Ze komt koel over, een regeringsmachine zonder emoties. Merkel houdt ervan problemen op te lossen, grote visionaire ideeën lijkt ze er niet op na te houden. Ze straalt saaiheid uit, degelijkheid, als je het iets vriendelijker wilt zeggen.

Maar vergis je niet. Als je tegenover haar zit, merk je meteen dat ze heel anders is dan ze op televisie overkomt, vertelt iemand die in de loop der jaren vaak tegenover Angela Merkel heeft gezeten. Een journalist die Merkel volgde op haar vele

reizen, noteerde dat ‘geamuseerd’ haar belangrijkste gemoedstoestand is. Merkels hangende mondhoeken weten dat goed te verbergen. Ze kijkt grimmig zonder grimmig te zijn. Ze lacht sneller dan haar mondhoeken bij kunnen houden. Want het is echt waar, Merkel is een opgeruimd mens.

De meeste moppen van Angela Merkel blijven binnenskamers. Grappen maken om mensen aan het lachen te maken, dat doe je maar in je eigen tijd. Mensen die haar goed kennen, vertellen dat ze wel degelijk anderen aan het lachen kan maken. Haar imitaties van Poetin, Sarkozy en Berlusconi schijnen hilarisch te zijn. Deed ze het maar eens in het openbaar.

Berlusconi zette Merkel nogal voor schut toen hij haar, voor het oog van de wereld, liet wachten tijdens een internationale top in Baden-Baden.

Zou iemand het Merkel kwalijk nemen als ze de voormalige Italiaanse premier eens op de hak zou nemen? Haar imitatie zou, integendeel, trending topic zijn, een topper op YouTube. Maar vergeet het maar, dat doet Merkel niet.

Johan Cruijff was haar jeugdidool.

Niet dat de jonge Angela erg sportief was, een ‘Bewegungsidiot’ noemt ze zichzelf. Ze kon op een evenwichtsbalk niet overeind blijven, maar droomde ervan kunstschaatser te worden: juist wat ze níét kan, fascineert haar. Maar sport nee, dat

was niets voor haar. Een van de vele absurditeiten in de DDR was dat je geen universiteitsdiploma kreeg als je de 100 meter niet binnen 16 seconden kon lopen. Merkel, Angela Kasner toen nog, heeft veel moeten trainen om dat voor elkaar te krijgen. Ze verzamelde liever kunstansichtkaarten van Chagall, Klee, Kandinsky. Of ze leerde de namen van West-Duitse ministers uit het hoofd en die van dictatoren. Haar lievelingsliedjes waren ook al zo westers: Je t’aime… moi non plus van Serge Gainsbourg, Yellow Submarine van The Beatles, haar eerste popmuziek. Geen singles of lp’s natuurlijk: ‘Wir hatten Tonbänder, das war damals das Medium.’ Ze hadden bandrecorders, dat was toen het medium.

BOEKFRAGMENT

Karrevrachten pennevruchten Geen Voor- maar een Tegenwoord Door dr. E.I. Kipping, Neerlandicus

Kees van Kooten, Karrevrachten pennevruchten, Uitgeverij De Harmonie (€ 39,90) www.deharmonie.nl

Kees van Kooten maakt de balans op van een leven lang schrijven in Karrevrachten pennevruchten. Neerlandicus E.I. Kipping schreef het voorwoord bij deze geïllustreerde verzamelbundel.

Toen Kees van Kooten mij verzocht een voorwoord bij de onderhavige, vrolijk bedoelde ratjetoe te schrijven, heb ik geen moment geaarzeld en hem terstond een hartgrondig ‘Neen!’ te verstaan gegeven.

‘Waarom schrijf je zo’n proloog zelf niet?’ riposteerde ik plagerig.

‘Omdat ik nu eenmaal onvoldoende afstand van mijn eigen werk kan nemen en u hier als gerenommeerd Neerlandicus veel beter over kunt oordelen,’ gaf de auteur van deze blijgeestigheden doorzichtig vleiend ten antwoord.

Ik heb nog gepoogd hem te verduidelijken wat het verschil is tussen ‘afstand van je werk nemen’ en ‘afstand tot je werk nemen’, en dat hij met het bezigen van de eerste frase waarschijnlijk bedoelde uiting te geven aan de hem kwellende gevoelens van twijfel en onzekerheid, maar dat hij in dit geval toch heuselijk diende te spreken van ‘afstand tót het werk’, aangezien zulks de kwaliteit van het desbetreffende oeuvre onverlet laat.

‘Afstand ván je werk’ houdt daarentegen in dat men zijn schrijfsels als het ware hun congé geeft, toedeledoki, pijp aan Maarten, zand erover, zeg maar dag met je handje. En dit alles terwijl de auteur nu juist van de tegengestelde achtergedachte is be-

zield. Van Kooten wil ons immers alsnog doen kennismaken met teksten van zijn hand die nooit in zijn vijfendertig officiële boekuitgaven werden opgenomen: lezingen, sketches, pastiches, satirisch bedoelde mono- en dialogen, liedteksten, hekeldichten, brieven, theater-, radioen televisiesketches, ten tijde van publicatie actuele columns, feestredes, voor- en nawoorden bij werken van derden, necrologieën, moppige overpeinzingen, bibliofiele uitgaafjes, libretto’s, sentimentele autobiografische terugblikken alsmede huiverende vooruitzichten. Dit alles had dan moeten resorteren onder een vrijmoedige verzameltitel als Vijfenzeventigjaarlijkse Balansopruiming, Gerijpte Pennevruchten of Karrevrachten Pennevruchten – daar was Van Kooten nog niet helemaal uit.

Hier stiet ik op een grammaticale lapsus die mij ten tweede male in het verkeerde keelgat schoot. Of beter gesteld: hier was sprake van een spelfout die mij in het andere, nog goede keelgat schoot. In het eerste keelgat stokte immers nog dat schaapachtige ‘afstand van mijn eigen werk’, zodat het foutieve ‘Karrevrachten Pennevruchten’ mijn tweede keelgat grateerde.

U begrijpt dat ik de schrijver zijn onoordeelkundig gebruik van deze beide zelfstandige naamwoorden tactvol onder de neus wilde wrijven, en zond hem twee gekopieerde pagina’s

uit het Groene Boekje, Woordenlijst Nederlandse Taal, de zevende druk, van 2012.

Karrenvracht en Pennenvrucht, staat daar.

In de officiële spelling luidt de hoofdregel immers (ik citeer uit het handzame werkje, Spelling geregeld, van het Genootschap Onze Taal): ‘schrijf -en- als het eerste deel alleen een meervoud heeft op -en- (en niet op -es). Schrijf anders -e-’.

Ergo: men schrijft apenkop, hanenpoten, krantenartikel, paddenstoel, zielenheil, karrenvracht, en pennenvrucht, maar: gedachtegang, waardebepaling en groentesoep.

Van Kooten antwoordde mij per kerende post: ‘Aangezien ten minste driekwart van de honderden artikelen in Karrevrachten Pennevruchten het daglicht zag toen er nog handkarren over straat kletterden en men karrevracht en pennevrucht nog zonder tussen -n schreef, heb ik mij bij de spelling van die eventuele titel gehouden aan de twaalfde druk van mijn Dikke Van Dale uit 1992, waarin karrenvracht nog als karrevracht en pennenvrucht nog als pennevrucht wordt gespeld. Waarvan acte. Of is het waarvan akte? Waarvan ackte dan maar.’

Enfin. Zo ziet men tot welke flauwiteiten de beroepsdeformatie van een oude komiek kan leiden.

BOEKENKRANT.COM

OKTOBER 2017 PAGINA 22

NON-FICTIE BOEKENKRANT TIPT

GEEN SPOILERS

BRIEF AAN EEN JONGE SCHRIJVER Ben je een beginnend schrijver en zou je graag je kennis over het vak vergroten? Dan is Brief aan een jonge schrijver het ideale boek! Colum McCann heeft verschillende bekroonde titels op zijn naam en hij deelt in dit boek praktische verhalen en persoonlijke adviezen. Hoe ga je bijvoorbeeld om met een slechte recensie?

Colum McCann, Brief aan een jonge schrijver, vertaling: Frans van der Wiel, Uitgeverij De Harmonie, 176 pagina’s (€ 17,50)

EEUWEN VAN DUISTERNIS Catherine Nixey onderzoekt een duistere, nagenoeg onbekende episode uit de geschiedenis: hoe het christendom met geweld de klassieke beschaving probeerde te vernietigen door tempels en beelden te slopen. Eeuwen van duisternis is het verhaal over een duistere periode waarin niet-gelovigen meedogenloos werden vervolgd, gemarteld en vermoord.

Catherine Nixey, Eeuwen van duisternis. De christelijke vernietiging van de klassieke cultuur, Uitgeverij Hollands Diep, 416 pagina’s (€ 9,99)

SUCCESVOL SPORTEN Het beoefenen van een sport volgens regels uit een boekje? Niet nodig, want succes ligt in het hebben van een eigen stijl en om te worden uitgedaagd door continue verandering van je omgeving. Aan de hand van interviews met sporters als Marcel Michiel van Nieuwstadt, Wouda en Paul Haarhuis Succesvol sporten, Uitgeverij en analyses van trainin- Nieuw Amsterdam, 192 pagina’s (€ 19,99) gen, verdiept Michiel van Nieuwstadt zich in de kern van het succesvol sporten.

CHICKSLOVEFOOD Vergeet het gesjouw met boodschappentassen, lange lijstjes en de vraag: wat eten we vanavond? Nina en Elise, bekend van de populaire foodblog Chickslovefood, maken het je gemakkelijk door 100 heerlijke recepten, zoals een pizzaschotel en een zoete aardappelpompoensoep, in hun nieuwe kookboek op te nemen. De kers op de taart? Alle recepten kun je maken met vijf ingrediënten!

Een literaire serie

Lezen of een televisieserie kijken? Tegenwoordig lijken steeds meer mensen voor de laatste optie te kiezen. Toch sluit het een het ander niet uit, zeker omdat veel series een connectie blijken te hebben met literatuur. Hoe dat precies zit, zoekt Mark Cloostermans uit in Spoiler.

Door Denise de Corte

Nina de Bruijn & Elise Gruppen, Chickslovefood. Het daily dinner-kookboek. 100 x avondeten met maar 5 ingrediënten, Uitgeverij Spectrum, 152 pagina’s (€ 12,99)

Voordat je begint met lezen in Spoiler, wordt je aandacht meteen getrokken door de opvallende cover: de wit met zwart omrande letters spellen de titel van het boek uit op een rode achtergrond.

Een vergelijking met het logo van Netflix is dan ook snel gemaakt. Niet alleen de cover doet de lezer aan de bekende streamingsdienst denken; In Spoiler koppelt Cloostermans klassieke werken uit de literatuur aan populaire series, waaronder shows die op Netflix te zien zijn. Ondanks de titel hoef je niet bang te zijn dat

NANNA DE JONG

het fragment uit Faust waarin MefisCloostermans het verloop van de tofeles ziet dat zijn bontmantel kribesproken series of boeken verklapt. oelt met insecten. Volgens de auteur De auteur verwijst enkel naar een staat het insect in zowel de serie als aantal scènes en passages om de het boek symbool voor de duivel: er diepgang van het verhaal te tonen. is vanaf dat moment geen terugweg In Spoiler beschrijft de auteur hoe meer mogelijk naar de fatsoenlijke literaire klassiekers vaak een discuswerkelijkheid. sie openen. Zo is ‘Wat voor man verkoopt zijn ziel?’ de vraag die centraal Na ontelbare boekverfilmingen rijst misschien de vraag of er wel een staat in Faust van Johann Wolfgang altijd een connectie kan worden von Goethe, een inspiratiebron voor gemaakt tussen series en literatuur, Breaking Bad. Beide verhalen gaan gezien de verschillende weerspieover verleiding en teleurstelling, gelingen op de realiteit. Zo kan over het vallen en opstaan van een bijvoorbeeld een roman dankzij je onbevredigde man op zoek naar eigen fantasie simpeuitdaging. Cloostermans ler of juist dramatibeschrijft de hoofdscher overkomen dan persoon uit Breaking een film of serie, die Bad, Walter White, als het beeld van een situeen reïncarnatie van atie al voor je inkleuFaust. Beide personages ren. Deze strijd over zijn gebaseerd op een de populariteit tussen scheikundig genie en beeld en woord wordt verkopen hun ziel vanin ieder geval uitvoewege morele dilemma’s. rig besproken in SpoiEen ander voorbeeld ler, een hoogdravend van een gelijkenis, is en analyserend boek de scène waarin White over alles, behalve geobsedeerd raakt door spoilers. een vlieg uit angst voor Mark Cloostermans, Spoiler, besmetting van zelfgeUitgeverij Van Oorschot, produceerde drugs, en 264 pagina’s (€ 19,99)

BOEKENKRANT.COM

OKTOBER 2017 PAGINA 23

NON-FICTIE COIFFEUR

Het luisterende oor van de kapper

Koen Crucke (1952) is de beroemdste kapper van Vlaanderen. Hij staat vooral bekend om zijn rol als Alberto in de televisieserie Samson en Gert, waarin hij sinds de jaren negentig meespeelt. Daarnaast was hij eerste tenor buffo bij diverse Vlaamse operagezelschappen en staat hij geregeld op het podium in de Vlaamse theaters.

‘We hebben echt heel zorgvuldig afgewogen welke verhalen geschikt zijn om in een boek op te nemen.

We zijn niet uit op sensatie en sommige mensen over wie het gaat, leven nog.’

Door Carien Touwen Maar dat is niet het enige dat deze veelzijdige man doet. Hij heeft ook al diverse boeken op zijn naam staan en onlangs verscheen zijn nieuwste titel: Verhalen uit het kapsalon. Ik ontmoette Koen Crucke samen met zijn man Jan Gheysens, die medeauteur is van dit boek.

De heren beginnen meteen enthousiast te vertellen. Ze zijn duidelijk heel trots op hun nieuwe gezamenlijke project. Koen hield vroeger helemaal niet van school, het enige dat hij interessant vond was muziekles en zingen. Maar van zijn moeder mocht hij niet naar een opleiding voor artiesten. Ze zei dat zingen geen vak was en ‘daar verdien je geen rotte bal mee.’ Dus moest hij van zijn moeder een kappersopleiding doen. Zo begon hij op zijn veertiende als leerling. Drie jaar later werd zijn stem ontdekt en kreeg hij een contract bij de opera van Gent.

Ondanks het feit dat hij helemaal is opgebloeid in de opera, heeft hij altijd betrokkenheid gevoeld bij het kappersberoep en is het duidelijk dat hij in die drie jaar heel wat heeft meegemaakt. Hij roemt het directe Koen Crucke contact met klanten en vond de betrokkenheid die hij daardoor had bij het leven en de emoties van men- alles te verzamelen en te bundelen. sen heel bijzonder. ‘Als kapper hoor Uitgeverij Manteau was meteen je zoveel verhalen, menenthousiast toen hij dit sen storten hun hart bij aan ze voorstelde. Ze je uit. Je moet niet alleen begonnen met optekeluisteren, maar ook nen en de rolverdeling geregeld advies geven, ze was meteen duidelijk: zien je echt als een verKoen vertelde en Jan trouwenspersoon. Soms schreef op. In totaal lijkt het wel of je ook een verzamelden ze zo’n psycholoog bent.’ zeventig verhalen, die Hij schreef de verhalen zeker niet allemaal in uit zijn eigen tijd in de het boek staan. Koen: salon op om ze aan zijn ‘We hebben echt heel moeder te vertellen, zorgvuldig afgewogen maar hij hoorde er door welke er geschikt zijn de jaren heen ook veel om in een boek op te Koen Crucke en Jan Gheysens, van zijn kappersvriennemen. We zijn niet Verhalen uit het kapsalon, Uitden. Samen met Jan uit op sensatie en somgeverij Manteau, 176 pagina’s kwam hij op het idee om mige mensen over (€ 19,99)

maar door hem verzorgd wilde worden. Hij had wekelijks leuke gesprekken met haar, tot ze op een dag niet meer wakker werd nadat hij haar onder de droogkap had gezet. ‘Ik zie haar nog voor me, het blijft zo gek dat ik de laatste was die met haar sprak en dat ik haar in die laatste minuten van haar leven nog gelukkig heb mogen maken. Later bleek dat deze dame haar collectie operaplaten aan me had nagelaten, dat vind ik nog steeds bijzonder. Alsof ze wist dat mijn carrière die kant op zou gaan.’

Jan knikt: ‘Dat is het mooie van dit boek. Het zijn geen grote avonturen, maar ze laten emoties zien, dingen die mensen kwijt moeten. De verhalen weerspiegelen hoe goed kappers eigenlijk moeten luisteren en hoeveel liefde ze hebben voor hun klanten.’

wie het gaat, leven nog. We vonden het heel belangrijk dat de verhalen respectvol zijn en dat we het vertrouwen van de mensen niet beschamen. Daarom zijn ook alle namen veranderd.’

Verhalen uit het kapsalon zet een mooi tijdsbeeld van het vak neer en laat zien wat er door de jaren heen veranderd is. Zo lees je dat mannen vroeger hun haren niet konden kleuren zonder meteen het stempel ‘van de andere kant’ opgedrukt te krijgen. Deze klussen werden dus na sluitingstijd gedaan, met de gordijnen dicht.

Het verhaal dat de meeste indruk op hem heeft achtergelaten is dat van de kwieke oude dame die alleen

Het duo publiceerde eerder diverse boeken over de diëten waarmee Koen zo’n 45 kilo afviel. In totaal werden hiervan meer dan 250.000 exemplaren verkocht. ‘Eigenlijk waren die boeken heel gemakkelijk.

Jan hield recepten bij van wat hij voor mij maakte, zodat ik niet te vaak achter elkaar hetzelfde kreeg.

Toen het afvallen gelukt was, hoefden we die recepten alleen maar te verzamelen en te schrijven over hoe het gegaan was. Wat dat betreft was deze verhalenbundel echt veel meer werk. Hier zijn we maanden mee bezig geweest.’

Als ik hem vraag wat hij zou doen als hij moest kiezen tussen al zijn beroepen, is hij heel stellig: zingen.

‘Ik weet dat het niet zo aardig is voor Jan, maar ik denk hetzelfde als onze goede vriend Hugo Claus. Hij zei dat als hij niet meer kon denken en schrijven, hij niet meer verder wilde.

Hij heeft euthanasie gepleegd toen het zover was. Voor mij is het zingen: Als ik mijn stem niet meer heb, dan is het klaar.’

BOEKENKRANT.COM

OKTOBER 2017 PAGINA 24

BOEKFRAGMENT

Genieten van samen koken Samen genieten van koken?

Ja dat kan! Chef Francesco Senf beschrijft hoe hij met zijn kookvrienden 200 gerechten van internationale topkoks heeft bereid.

De recepten zijn niet ingewikkeld en geïnspireerd op de Italiaanse kookstijl.

Frans Senf, Genieten van samen koken. Groot Wassenaars Kookboek 2.0, Uitgeverij Veel Plezier B.V., 288 pagina’s (€ 48,50) www.kookatelierwassenaar.nl

BOEKFRAGMENT

Opmerkelijke schepsels Een buitengewoon meeslepende historische roman over twee vrouwen die de wetenschappelijke wereld van begin 19e eeuw op hun kop deden staan met hun ontdekkingen van fossielen aan de zuidkust van Engeland.

Tracy Chevalier, Opmerkelijke schepsels, Vertaling Miebeth van Horn en Elvira Veenings, Uitgeverij Orlando, 336 pagina’s (€ 19,95) www.uitgeverijorlando.nl

Mijn hele leven ben ik getroffen door de bliksem. Maar slechts een keer in het echt. Dat zou ik me niet moeten herinneren, want ik was nauwelijks meer dan een baby. Maar ik herinner het me wel. Ik was op een veld waar paarden en ruiters kunstjes aan het uithalen waren. Toen stak er een onweersbui op en een vrouw (die niet mama was) pakte me op en nam me mee naar onder een boom.

Ze hield me stevig vast en intussen keek ik omhoog en zag het patroon van zwarte bladeren afgetekend tegen een witte hemel.

Toen klonk er een geluid alsof alle bomen om me heen omvielen, en er was een schel licht alsof ik naar de zon keek. Er zoemde iets door me heen. Het was alsof ik een gloeiend kooltje had aangeraakt en ik rook verschroeid vlees en voelde dat er pijn was, terwijl het toch geen pijn deed. Ik voelde me een binnenstebuiten gekeerde kous.

Anderen begonnen aan me te trekken en te roepen, maar ik kon geen

kik geven. Ik werd ergens heen gedragen, daarna was er rondom warmte, niet van een deken, maar vochtig. Het was water en ik kende water, ons huis was vlak bij de zee, die ik van achter onze ramen kon zien. Daarna deed ik mijn ogen open en het lijkt wel of ik ze daarna nooit meer heb dichtgedaan.

De bliksem doodde de vrouw die me vasthield en twee meisjes die naast haar stonden, maar ik overleefde het. Ze zeggen dat ik voor het onweer een stil, ziekelijk kind was, maar daarna opgroeide tot een levendige, kwieke meid. Ik weet niet of ze gelijk hebben, maar de herinnering aan die bliksem loopt nog steeds als een rilling door me heen. Het markeert aangrijpende momenten in mijn leven: toen ik de eerste krokodillenschedel zag die Joe had gevonden, en toen ik zelf de rest van het lijf vond; het ontdekken van mijn andere schepsels op het strand; de ontmoeting met kolonel Birch. Andere keren voel ik hoe de bliksem toeslaat en vraag ik me af waarom. Soms begrijp ik het niet, maar dan accepteer ik wat de bliksem me duidelijk maakt, want die bliksem, dat ben ik zelf. Die kwam in me toen ik een baby was en heeft me nooit meer verlaten.

Telkens wanneer ik een fossiel vind, voel ik een echo van de bliksem, een schokje dat zegt: ‘Jawel, Mary Anning, je bent anders dan alle stenen op het strand.’ Daarom ben ik

een jager: om die klap van de bliksem te voelen, en dat verschil, elke dag weer.

BOEKENKRANT.COM

OKTOBER 2017 PAGINA 25

NON-FICTIE FAMILIEGESCHIEDENIS

Nancy

Pamela

Diana

Jessica

Unity

Buitengewone Britse zussen In het Interbellum schitterden de zes dochters van David Mitford, oftewel Lord Redesdale, op menig debutantenbal en in de Britse showbizzcolumns. Ze waren voorbestemd om een goed huwelijk te sluiten. In De zes freules lees je waarom dit anders liep.

Door Nicole van der Elst In Nederland en België zal de familie Mitford geen belletje doen rinkelen, maar dat is in Groot-Brittannië wel anders. Na het lezen van de inleiding van De zes freules, weet je waarom. Zoals auteur Laura Thompson het kort samenvat, kun je de carrières van de aristocratische zussen als volgt typeren: ‘schrijfster; plattelandsvrouw; fasciste; nazi; communiste; hertogin.’

Vooral over Diana (de fasciste), Unity (de nazi) en Jessica (de communiste)

ze haar blik verplaatst naar het sociale milieu van Londen, waarin alle aristocratische zussen tussen 1922 en 1938 hun debuut maken. Ze trapt niet in de valkuil om de politiek woelige tijden in Europa uitgebreid te bespreken, maar laat wel zien hoe die van invloed waren op het gezin.

Alle vrouwen komen in het boek Zo verlaat Diana haar eerste man uitgebreid aan bod, toch kun je je niet aan de indruk onttrekken dat de voor de Britse fascistenleider Oswald Mosley en raakt Unity na een bezoek auteur een duidelijke voorkeur voor aan Duitsland zo in de ban van het oudste zus Nancy heeft, waarover ze naziregime, dat ze eerder al een biografie uiteindelijk kind aan schreef. Ondanks dat huis wordt bij Hitler. haar tekortkomingen Het onderzoek richt wel degelijk de revue zich niet alleen op de passeren, lijkt het eerste omstandigheden van deel van De zes freules beide zussen, maar bijna uitsluitend over vooral hoe deze keuzes haar succesvolle carride andere familieleden ère als schrijver te gaan. beïnvloeden. Jessica Je vraagt je na vijftig verbreekt uit principagina’s vertwijfeld af piële redenen bijvoorof de andere zussen, beeld jarenlang het naast een zijdelingse contact met Diana. opmerking, nog ten Het knappe is dat tonele gaan verschijnen.

Laura Thompson, De zes freuThompson de gebeurteDeze moeilijke start les, vertaling: Arnout van nissen beschrijft zonder maakt Thompson Cruyningen, Uitgeverij Omnier een waardeoordeel ruimschoots goed als boek, 416 pagina’s (€ 24,99) doen vandaag de dag nog steeds de wildste verhalen de ronde. Thompson probeert verder te kijken dan de beknopte biografieën van de zussen en schetst in haar boek een veel genuanceerder beeld.

Deborah

Vooral over Diana (de fasciste), Unity (de nazi) en Jessica (de communiste) doen vandaag de dag nog steeds de wildste verhalen de ronde. aan te verbinden. Met de kennis van nu is het makkelijk oordelen over de extreemrechtse keuzes die Diana en Unity in de jaren dertig maakten. Je bent als lezer dus eerder een vlieg op de muur die een fascinerend inkijkje krijgt in een bijzondere familie.

Wat je van het doen en laten van de afzonderlijke familieleden vinds, laat ze aan jou over.

CULINAIRE HISTORIE

Het hutspot-ontzet Hollandser dan hutspot krijg je het niet, zou je denken.

Toch heeft de wortelstamp volgens Jacques Meerman door de eeuwen heen vele vormen én nationaliteiten aangenomen. Hij beschrijft dit markante stukje culinaire historie in Kleine geschiedenis van de hutspot.

Door Anouk Abels

Jacques Meerman, Kleine geschiedenis van de hutspot, Uitgeverij Ambo|Anthos, 140 pagina’s (€ 14,99)

Jacques Meerman wijdt het eerste hoofdstuk van zijn boekje aan het Leids Ontzet, een zeer belangrijke gebeurtenis in de hutspotgeschiedenis. Het is niet voor niets dat de Leidenaren op 3 oktober – naast haring en wittebrood – nog

altijd hutspot eten. Op diezelfde dag in 1574 kwam er een einde aan de Spaanse belegering, een periode van honger en afzien. Volgens de verhalen stelde de burgemeester zelfs zijn lichaam als voedsel ter beschikking.

Toen de Spanjaarden uiteindelijk toch het hazenpad kozen, besloten de Leidenaren hun verlaten kamp te controleren. Er was niets meer te vinden, behalve een eenzame pot met wortelen, uien, vlees en pastinaken, die men meenam naar de stad als bewijs van de Spaanse aftocht. Zo werd hutspot, zoals de achterflap zo mooi benadrukt, een symbool van de Nederlandse natie.

Maar is het gerecht wel zo Nederlands? Aan de hand van fragmenten uit internationale kookboeken laat Meerman zien dat dit nog niet zo zeker is. Zo presenteert hij een veertiende-eeuws Frans recept voor

hochepot en een Spaans recept uit 1611 voor uspot. Opvallend genoeg lijken beide gerechten meer op vleesstoofpotjes dan op wortelstamp.

Helemaal exotisch is het Syrische wortelgerecht Kitab al-tibakha, een recept uit een vijftiende-eeuws handschrift dat meer op hedendaagse hutspot lijkt dan veel van de Europese tegenhangers die in Meermans tekst voorkomen. De auteur concludeert niet dat één gerecht werkelijk de originele hutspot is.

Wel creëert hij een fascinerend en gecompliceerd beeld van de manier waarop verschillende landen, culturen, koks en smaken elkaar beïnvloed hebben. Zo was het vroeger de normaalste zaak van de wereld om recepten uit andermans kookboeken over te nemen in je eigen receptenboek, met of zonder persoonlijke aanpassingen. Zo maakten gerechten door verschillende eeuwen en

gebieden heen de meest bijzondere ontwikkelingen door.

De Kleine geschiedenis van de hutspot is een intrigerend, maar ook een wat jus-loos wortelstampje: verwacht geen populairwetenschappelijke tekst, maar een academisch naslagwerkje vol opsommingen en een structuur zoals je die gewend bent van academische essays. Dat neemt niet weg dat Meermans onderzoek zeker de moeite waard is.

Mocht je het boekje ter hand nemen, blader dan vooral door naar het laatste hoofdstuk, waar je een aantal moderne recepten voor bijzondere hutspotgerechten vindt. Braziliaanse, geroosterde en rendanghutspot passeren de revue. Een leuke twist voor de Leidse liefhebbers die op 3 oktober weer lekker patriottistisch de keuken in willen duiken.

IN OKTOBER TE KOOP VOOR

HERMAN PLEIJ

GELUK!?

VAN HEMELSE GAVE TOT HEBBEDING

€ 3,50

BOEKENKRANT.COM

OKTOBER 2017 PAGINA 27

NON-FICTIE MAAND VAN DE GESCHIEDENIS

Niet bij brood alleen

Gelukkig worden, dat willen we allemaal wel, maar hoe doe je dat? Talloze zelfhulpboeken kunnen je daar vandaag de dag bij helpen, maar valt geluk wel te sturen?

Wat kan de geschiedenis ons daarover leren? We vragen het Herman Pleij, die het essay Geluk!? voor de Maand van de Geschiedenis schreef.

Door Janneke Blok Emeritus-hoogleraar Herman Pleij verdiepte zich in zijn zoektocht naar geluk voor de verandering eens niet in een wetenschappelijk boek maar in het tijdschrift Happinez, waarvan dit jaar het honderdste jubileumnummer verscheen met maar liefst honderd tips om gelukkig te worden. ‘Daar stond me toch een hoop onnozelheid in,’ zegt Pleij lachend. ‘Een van die tips was: “Niet nadenken”. Oftewel: hou jezelf dom, dan word je gelukkig. Ze bedoelen natuurlijk dat je niet moet piekeren, maar dat werd dan “niet nadenken”. Dat kan er wel voor zorgen dat je je wat beter voelt, maar ik zou het niet in mijn hoofd halen om dat “geluk” te noemen.’

Dat snap ik wel. Een hoogleraar kun je natuurlijk onmogelijk wijsmaken dat ‘niet nadenken’ leidt tot geluk.

Al gauw voerde Pleij’s zoektocht hem dan ook weer terug de wetenschappelijke boeken in, naar zijn vertrouwde terrein: de middeleeuwen.

‘Ik ben mediëvist in engere zin, ook wel cultuurhistoricus, maar eigenlijk ben ik toch vooral middeleeuws letterkundige. Dus ik dacht: ik moet met mijn essay over geluk gewoon laten zien hoe men door de jaren heen met dat begrip is omgesprongen. Toen vond ik de middeleeuwen ook wel een aantrekkelijk startpunt, omdat het daar begint met de verdoeming van geluk, en eigenlijk ook weer de heruitvinding ervan.’

HERUITVINDING VAN HET GELUK Belangrijk is om te weten dat in de middeleeuwen het christelijke geloof een allesbepalende rol speelde.

In zijn essay beschrijft Pleij hoe het hemelse geluk heeft plaatsgemaakt voor het aardse geluk. ‘Het christelijk idee is dat de mensen het geluk in de schepping hebben verspeeld,’

Herman Pleij

vertelt de hoogleraar. ‘De schepping betekende het eeuwige geluk. Dat was in het aardse paradijs geregeld.

Sterfelijkheid bestond niet, er was eten in overvloed, men werd ook niet ouder. Afijn, alles was goed geregeld tot de zondeval. Daarmee is het geluk van de aarde verdwenen. Wanneer men op aarde op een bepaalde manier zou leven – boetvaardig en bewust van eigen zonden – zou men dat geluk weer kunnen herwinnen in het hiernamaals.’

Alle godsdiensten vertonen volgens Pleij ditzelfde model. ‘Ze beginnen allemaal met een ideale tijd, de een noemt het paradijs, de ander gouden tijd.

Dan doet de mens iets verkeerd, worden de goden boos, nemen wraak, en dan moet de mens zien daarmee in het reine te komen.

Herman Pleij, Geluk!? Van Als dit hem lukt, wacht hemelse gave tot hebbeding, hem een beloning in Uitgeverij Stichting CPNB, het hiernamaals.’ Ook 64 pagina’s (€ 3,50 in de boekideologieën, zoals het handel tijdens de Maand van socialisme en comde Geschiedenis)

GELUK Oktober is de Maand van de Geschiedenis, het grootste historische evenement van Nederland. Het thema dit jaar is Geluk. Het Nederlands Openluchtmuseum organiseert de Maand van de Geschiedenis in samenwerking met ruim veertig culturele, toeristische en mediapartners. Kijk voor alle activiteiten op www.maandvandegeschiedenis.nl/agenda.

MARTIJN VAN DER GRIENDT

munisme, vertonen dit model. ‘Het is ideaal begonnen, het kapitalisme heeft dat verwoest, maar het arbeidersparadijs zal weer terugkeren,’ zegt Pleij. ‘Het zijn zingevingsmodellen of troostmodellen, waar mensen niet zonder kunnen.’

Ondanks dat de middeleeuwers er sterk in geloofden dat aards geluk verboden was, vind je volgens Pleij in hun tijd heel nadrukkelijk uitingen van vreugdevol, aards gedrag.

‘De mensen vierden feest, ze hielden van lekker eten en drinken, en ze hadden seks. Vooral seks was een probleem voor de kerk, want de christenen moesten zichzelf natuurlijk wel voortplanten. Maar het werd enorm geclausuleerd: het mocht alleen als je getrouwd was en dan alleen op vruchtbare dagen, niet op feestdagen en heilige dagen.

Als men zich hieraan had gehouden, was de mensheid met de Verlichting uitgestorven. Je ziet dus een enorme kloof tussen al die voorschriften, die als een troost werken, maar de mensen als een soort noodpakket gebruikten. Uiteindelijk wint de genotscultuur overduidelijk. In de zestiende eeuw heeft men in de bijbel bewijzen gevonden dat God ook wil dat je op aarde geniet.’

TERUG NAAR DE HEMELSE GAVE De middeleeuwers accepteerden volgens Pleij het onverklaarbare van het leven en daarin ligt ook hun kracht. ‘Dat bewustzijn dat er meer

‘De mensen vierden feest, ze hielden van lekker eten en drinken, en ze hadden seks.

Vooral seks was een probleem voor de kerk.’ is dan je ziet, hoort en voelt, heb ik altijd erg overtuigend gevonden. Het optimisme vandaag de dag dat we het wereldraadsel kunnen oplossen, vind ik ontzettend naïef.’ En zo denkt Pleij ook over geluk. De geschiedenis heeft uitgewezen dat het zich niet laat verbieden, maar ook niet van bovenaf laat sturen – kijk naar wat er van alle communistische staten is terechtgekomen. ‘Welzijn en welbevinden, ja dat is de taak van de overheid,’ vindt Pleij, maar dat is duidelijk iets anders dan het persoonlijke geluk. ‘Wat dat betreft kom ik eigenlijk weer terug op de middeleeuwen, de hemelse gave. Alleen is het voor mij geen hemelse gave, maar iets dat mij overkomt, altijd buiten, net als in het paradijs. Een gevoel dat alles klopt. Dat kan bij een prachtig uitzicht zijn, maar soms ook heel onnozel, met een goed glas wijn.’

BOEKENKRANT.COM

OKTOBER 2017 PAGINA 28

STRIPS BOEKENKRANT TIPT

OORLOG

KABOUTERKABAAL! Alex Turk is het brein achter de succesvolle serie over Kabouter Wijsneus, die elke week in de kinderkrant Kidsweek verschijnt. Het vierde deel van deze reeks werd door de jury van de Stripschapprijzen genomineerd voor het beste jeugdstripboek van 2014 en verschijnt nu het vijfde album Kabouterkabaal!

Alex Turk, Timo 5. Kabouterkabaal! Uitgeverij Syndikaat, 48 pagina’s (€ 8,95)

DE SLIERT IN JAPAN Ter ere van de zeventigste verjaardag van het weekblad Spirou in 2008 besloten JeanMarc Krings en Zidrou deze stripklassieker nieuw leven in te blazen, wat uiteindelijk resulteerde in twee albums, waaronder De sliert in Japan. Hierin Zidrou & Jean-Marc Krings, worden de tweeling Atchi en Atcha door hun De sliert in Japan, Uitgeverij Arcadia Strips, 48 pagina’s tante uitgenodigd om (€ 23,95) naar Japan te komen!

Na wat complicaties arriveren ze samen met hun vrienden in het voor hun onbekende land. Maar ondertussen smeden hun vijanden, de Kaaimannen, wrede plannetjes…

IN GALOP Op de manege verschijnt de Amerikaanse etholoog Kevin. Hij is ingehuurd om les te geven over het gedrag van paarden, maar de jongens op de manege zien dit totaal niet zitten. Voor hen zijn de lessen maar saai. De meiden zijn wel erg gechar- Michel Rodigue & Du Peloux, In Galop. Paardenfluisteraar, meerd en vallen als een blok voor de Amerikaan. Uitgeverij Dark Dragon Books, 48 pagina’s (€ 6,95) Wat gebeurt er als de paarden iets eigenwijzer blijken dan gedacht en helemaal niet vatbaar blijken voor de praktijken van deze paardenfluisteraar?

DE DONKERE AFGROND Het is Kerstmis en het grote winkelcentrum Northgate trekt duizenden bezoekers door zijn Russische kerstversiering. Als iemand een molotovcocktail naar binnen gooit, breekt er een gigantische brand uit. Margaret overleeft de vuurzee, zonder Kris Martinez & Guillaume enkele fysieke schade, Martinez, De wereld van Lucie maar als ze uit haar 3. De donkere afgrond, Uitgecoma ontwaakt, spreekt verij Daedalus (€ 19,95) ze een taal die ze nog nooit heeft geleerd: Russisch.

Renske spiegelt Renske de Greef stript. Het staat op een enthousiast gekleurd boek, met eronder de titel Waarom ik mensen niet in mootjes hak. Op zo’n moment weet je: vandaag ontkom ik niet aan een beetje research, al is het maar om lastige opmerkingen van lezers te voorkomen.

Door Jeroen van Esch Dit gegeven, plus het feit dat de NRC in mijn afgelegen dorp een zeldzaamheid is (althans, recente exemplaren), deden mij naar mijn computer spoeden. Want we hebben wél internet. Ik rammelde haar naam in de zoekbalk.

Renske de Greef schrijft. Ik lees over lust, seks in Afrika en bambihertjes. Over een carrière die begon bij het tegenwoordig slapende online magazine Spunk.nl.

Natuurlijk blijft het wel haar eigen Enfin. Haar bio kunt u straks op deze leven. Ze gaat soms kort door de manier zelf terugvinden. Belangrijbocht, een paar columns voegen weiker is dat ze sinds 2015 in bovengenig toe en van mij hoeven die eeunoemde krant opnieuw een column wige katten niet per se. Maar who heeft. Niet langer ‘gewoon’, maar cares? We kunnen moeilijk van haar handgeschreven en rijkelijk geïllusverwachten dat ze iedereen op de treerd met haar eigen tekeningen. wenken bedient. Veel belangrijker is Superslim bedacht, vind ik. Het is dat ze haar lezers iedere week traktoegankelijk, echt heel erg grappig teert op een hartelijke lach. Op een en veel te laat besef je dat Renske kritische kanttekening, die je grinde Greef het liefst spiegelt. Aan de hand van een gedachte – ‘we moeten nikend incasseert. Ik weet inmiddels waarom ze ons niet in mootjes hakt. ophouden met de compleet nietsWat mij tijdens het lezeggende begroeting zen van het boek steeds “hoe gaat het?” – of onduidelijker werd, maatschappijkritische is waarom Renske de vraag – ‘wat is het nut Greef eigenlijk niet van skinny jeans voor is genomineerd voor baby’s?’ – zet ze je op de nog vorm te geven een lichtvoetige manier functie van Stripmaker aan het denken. Ze des Vaderlands. Als analyseert recensenten, er één iemand is die whatsappende verkeerszowel over de juiste deelnemers en fileert de maatschappelijke voelfabel dat wintersport sprieten als het per‘leuk’ is. Zoveel kleine fecte podium beschikt, vanzelfsprekendheden Renske de Greef, Waarom ik is zij het wel. die iedereen elke dag mensen niet in mootjes hak, tegenkomt, weet ze zo Uitgeverij Nijgh & van Ditbespreekbaar te maken. mar, 128 pagina’s (€ 19,99)

BOEKENKRANT.COM

OKTOBER 2017 PAGINA 29

STRIPS DONALD DUCK

65 JAAR

© DISNEY

‘Donald Duck is een en al satire op de maatschappij’ De Donald Duck viert deze maand een groot jubileum: al 65 jaar ligt het blad wekelijks bij veel Nederlanders op de mat. Wij spraken hoofdredacteur Joan Lommen over dit verjaardagsfeestje en de gestage productie van de strip. ‘Ik werk hier al vijfendertig jaar, maar ik begrijp eigenlijk nog steeds niet hoe we het elke week doen.’

Door Ezra Hakze Zo’n 65-jarig jubileum is een grote prestatie voor een weekblad.

Hoe verklaar je het succes van de Donald Duck?

‘Ik zeg altijd: als we dat helemaal wisten waren we rijk.

Maar eigenlijk denk ik dat het komt doordat het een tijdloze strip is. Het gaat over een eend in een matrozenpak, als het over een man in een spijkerbroek ging dan zou hij lijden onder modegevoeligheid. Doordat Donald Duck zo’n iconisch figuur is, is hij niet aan slijtage onderhevig.

Maar de belangrijkste reden is dat de strip over de gewone man gaat en dat iedereen zich daarin herkent.’

Donald Duck is van oorsprong een Amerikaans blad. Hoe heeft het

toch zo’n Nederlandse signatuur kunnen krijgen?

‘Het is begonnen met de Amerikaanse strips van Carl Barks. Dat is de striptekenaar die Duckstad heeft bedacht; daarvoor trad Donald Duck alleen maar in tekenfilms op.

Hij heeft ook Willie Wortel en Oom Dagobert uitgevonden. In het begin werden zijn strips in het Nederlands vertaald, maar in 1963 hield die toestroom op en toen zijn we zelf verhalen gaan produceren in de stijl van Barks. Het is nog steeds zo dat Nederland en Denemarken de grootste producenten zijn van verhalen in die stijl. En dat betekent dat ongeveer zeventig procent van de verhalen die je nu in de Donald Duck leest in Nederland zijn gemaakt.’

Is er door de jaren heen veel aangepast aan het blad?

‘Eigenlijk zijn er geen grote veranderingen geweest. Heel veel verhalen van vijfenzestig jaar geleden zou je zo weer kunnen gebruiken, omdat ze zo tijdloos zijn. Er zijn wel een aantal strips die echt niet meer kunnen.

Vroeger werden Afrikanen afgebeeld in strooien rokjes, of was er sprake van inboorlingen. Die verhalen gebruiken we niet meer. Maar het hele familiegebeuren van Donald en Dagobert, dat is nog steeds net zo actueel als vijfenzestig jaar geleden.

En dat Donald Duck een gewone, middle class man is, van 12 ambachten en 13 ongelukken, dat past ook in

deze tijd.’

Maar er zijn de laatste jaren ook veel moderniseringen geweest: Donald Duck gebruikt nu een ‘Eipad’ en verkoopt zijn spullen op ‘Kwarkplaats’…

‘We gaan ook wel met de tijd mee, anders begrijpen kinderen het niet meer. Een telefoon die aan de muur hangt, dat kennen zij niet, want we zijn inmiddels vele generaties telefoons verder. Kinderen weten amper wat een langspeelplaat is. Dus dat moet je updaten.’

Proberen jullie met de verhalen ook kritiek te geven of kinderen een les te leren?

‘Een les brengen we er niet met opzet in. Maar Donald Duck is natuurlijk een en al satire op de moderne maatschappij en op het kapitalisme. Oom Dagobert is een kapitalist en een grote graaier, maar heeft uiteindelijk ook een klein hartje. Als het erop aankomt gaat zijn familie voor. Maar of je dat een les wilt noemen... Het gaat er meer om dat Dagobert in character blijft, dan dat we een vingertje willen opheffen.’

Hoe is het redactieproces bij het maken van een nieuw nummer?

‘Dat is natuurlijk een ongelofelijke trein. Ik werk hier al vijfendertig jaar, maar ik begrijp eigenlijk nog steeds niet hoe we het doen. Het

blad komt elke week uit, maar het maken ervan kost veel meer tijd.

Onze productietijd is ongeveer twee maanden, er vanuit gaande dat de verhalen al getekend zijn. Op het moment dat een verhaal klaar is en in de la ligt, dan pas gaan we het nummer maken en samenstellen.

Dan kijken we naar de teksten, gaan we letteren en worden de tekeningen ingekleurd.

‘De aankoop van verhalen is eigenlijk een constante stroom die doorgaat. Freelancers van buiten de deur sturen een scenario op en als we het leuk vinden, kopen we het en wordt het getekend. Er staan dus vooral recente verhalen in het weekblad. Alleen in albums worden nog wel veel oudere verhalen gebruikt.’

Was het altijd al je droom om bij de Donald Duck te werken?

‘Eigenlijk kun je daarvan niet dromen als kind, want je weet helemaal niet dat je bij zo’n blad zou kunnen werken. Toen ik de Libelle zag wist ik wel dat ik daar zou willen werken.

Op de een of andere manier begreep ik wel dat daar een redactie achter zat. Dus of ik ervan droomde om bij de Donald Duck te werken? Nee. Maar is het een droombaan? Ja, dat wel. Dat je samen dingen verzint, maakt de baan zo leuk. Als iemand een goed, nieuw idee heeft kan ik ook ontzettend trots zijn. Zo iemand kan ik dan wel zoenen.’

BOEKENKRANT.COM

OKTOBER 2017 PAGINA 31

BOEKFRAGMENT

De vloek van Woestewolf Op een dag ontvangen dokter Kroch en zijn knecht Valet een kist vol goud en een brief met een smeekbede van een patiënt die lijdt aan… goudkoorts.

Paul Biegel, De vloek van Woestewolf, Uitgeverij Lemniscaat, 148 pagina’s (€15,95) www.lemniscaat.nl

De kist was zwaar. De twee soldaten die hem droegen, zagen er bezweet uit, maar toch zetten ze het ding geen ogenblik neer om even uit te rusten. De lange weg door het donkere woud bleven ze aan één stuk lopen, met trage passen en het zware ding tussen zich in. Waar kwamen ze vandaan? Hoe lang waren ze onderweg? En, wat zat er in die kist?

De rover die hen al een tijd volgde, bedacht van alles: kleren, parels, zilver, goud, edelstenen. Hij maakte het steeds mooier, hij gluurde steeds gretiger, hij sloop steeds grimmiger van struik tot struik. Maar geen ogenblik zetten de soldaten de kist neer.

Waren ze onvermoeibaar? Waren ze van staal? Waren het wel mannen? Of spoken? Voorbij het donkere woud liep de weg naar een dorpje.

Een klein gehuchtje met niets bijzonders, behalve dat er een bijzonder heertje woonde. Een huisje met een tuintje had hij, en een bijhuisje met maar één raampje. Naast de deur stond een bordje: Dokter Kroch, heelmeester van alle kwalen, wonden, beten en breuken. Voor drank, zalf of poeder: achterom. Het was voor deze

deur dat de soldaten, eindelijk, hun zware kist neerzetten.

Dokter Kroch zat in zijn bijhuisje. Te roeren, te mengen en te mompelen te midden van een onbeschrijfelijke wanorde. Boeken, buizen, glazen, potten, geraamtes, pruttelmengsels, kruiden, tangen, scharen, papieren vol cijfers, sterrenkaarten en zijn bril. ‘Arma virumque cano,’ mompelde hij, want Latijn is de taal der geleerden, ‘Troiae qui primus ab oris...’ en hij roerde en snoof alsof kennis ook door de neus was binnen te halen. Er werd op de deur geklopt. Dokter Kroch hield de kolf met het mengsel even boven de vlam, schudde krachtig, voegde nog twee druppels galextract toe en bracht andermaal zijn neus boven de opening. Er werd opnieuw op de deur geklopt. ‘Qui primus ab oris Italiae fato – stóór me niet!’ Het bleef even stil achter de deur. ‘Meester!’ riep toen een wat angstige stem, ‘meester, een geschenk!’ Dokter Kroch goot het mengsel in een bak en zocht tussen zijn poeders en opgezette padden naar een speciaal kruid dat hij – ‘Een wát?’ riep hij naar de deur. ‘Een geschenk! Een cadeau!

Voor u!’ ‘Stoor me niet, Valet. Eet zelf maar op!’ Weer bleef het stil achter de deur. ‘Meester,’ bibberde de stem ten slotte, ‘’t is niet, om te eten. ’t Is... u moet ’t zien.’ Het geleerde heertje raakte uit zijn concentratie. Hij zette het gevonden kruidenpotje met een

klap op tafel en richtte zich tot de deur: ‘Zien? Zien? Wat zien, Valet?

Stoornis gezeur gezanik gemeier gemekker ge-ge- Wat heb je daar, laat zien!’ De deur werd schuchter geopend en de knecht van dokter Kroch trad binnen, zeulend met een loodzware kist. Hij zette het ding met een bonk op de houten vloer.

‘Alstublieft!’ Het doktertje nam zijn bril af, zette hem weer op, keek naar de kist, dan naar zijn knecht. ‘Wat wat wat – wat betekent dat? Wat moet ik daarmee?’ Valet liet zich op zijn knieën zakken. Hij had de kist al lang open willen maken, maar durfde het niet te doen voor hij hem aan zijn meester bracht. Nu kon hij zijn nieuwsgierigheid niet langer bedwingen, en alsof hij een daad van dienst verrichtte opende hij langzaam het deksel. Bijna had hij een kruisteken geslagen toen hij de inhoud zag. Goud, niets dan goud, blinkend en schitterend goud danste voor zijn ogen.

Vluchteling De New York Times Bestseller Vluchteling beschrijft de levens van Josef (Duitsland), Isabel (Cuba) en Mahmoud (Syrië). Zij zijn door tijd en ruimte gescheiden, maar hebben veel met elkaar gemeen. Door het dreigende gevaar in hun landen van herkomst, is ieder van hen gedwongen om te vluchten.

Alan Gratz, Vluchteling, Uitgeverij Kluitman, 240 pagina’s (€ 14,99) www.kluitman.nl

Achter Mahmoud probeerde zijn vader ook de boot te grijpen, maar hij miste. Het bootje bonkte over de golven en Mahmouds vader en

broertje verdwenen in de duisternis.

‘Papa! Papa!’ schreeuwde Mahmoud, die zich nog steeds aan de boot vasthield.

‘Laat los!’ riep een vrouw in de boot.

‘Je houdt ons tegen!’

‘Neem ons mee! Alsjeblieft!’ riep Mahmoud. Zijn moeder kon niets anders dan zich aan de boot vasthouden en zorgen dat Hana boven water bleef.

‘Dat gaat niet! We zitten vol!’ riep een man.

‘Alsjeblieft,’ smeekte Mahmoud.

‘Anders verdrinken we.’

‘Ik zal de kustwacht voor jullie bellen,’ zei een andere man. ‘Ik heb hun nummer in mijn telefoon staan.’

Weer een andere man probeerde Mahmouds vingers van de rubberboot los te trekken. ‘Laat los. Zo meteen slaan we nog om!’

‘Alsjeblieft!’ snikte Mahmoud. Wanhopig klampte hij zich vast aan de boot. ‘Neem ons alsjeblieft mee.’

‘Nee. Er is geen plaats meer!’

‘Neem dan alleen mijn zusje mee!’ smeekte Mahmoud. ‘Ze is een baby, ze neemt geen plaats in!’

Er werd geroepen en overlegd.

Iemand probeerde Mahmoud weer van de boot los te maken, maar hij hield vol. ‘Alsjeblieft…’ zei hij. Een vrouw boog zich over de zijkant en stak haar armen uit naar Mahmouds moeder. Naar de

baby. Mahmouds moeder tilde het natte bundeltje op naar de vrouw.

‘Ze heet Hana,’ zei ze. Ze was bijna niet te verstaan door het geronk van de motor en het gebeuk van de golven. Eindelijk kreeg iemand Mahmouds vingers los, hij viel terug in het water en kwam in het kielzog van de boot terecht. Toen hij weer bovenkwam, zag hij dat zijn moeder ook had losgelaten.

Ze huilde heel hard. Mahmoud zwom naar haar toe en pakte haar vast. Snikkend legde zijn moeder haar hoofd tegen zijn schouder.

Mahmouds zusje was weg, net als zijn vader en zijn broertje.

je geen boeven vangt, dan vang je ook geen geld. En zonder geld…

Kapitein Kraak bedacht dat het inderdaad wel een goed idee was om een keer een gewoon schip aan te vallen. Ze hadden al maanden niets verdiend. Het droge brood en het water begonnen zwaar te vervelen.

De kapitein kon het goud al ruiken.

Volle kisten met goud, juwelen, diamanten, robijnen…

matroos hees de piratenvlag, wat in die tijd gebruikelijk was. Sneller dan de wind ramden ze het andere schip.

Ze joegen de bemanning de zee in en haalden het ruim leeg.

De piraten, want dat waren ze nu geworden, waren uitzinnig van vreugde. Vooral met de vaten whisky die ze op het schip hadden gevonden. Ze vierden de hele avond feest en dronken zo veel dat ze een gat in de volgende dag sliepen.

om lachen. Maar de kapitein had nog wel een probleem. ‘Wat moeten we met al deze rijkdommen doen?’ mompelde hij tegen zichzelf. ‘Eerst waren we piratenjagers, maar straks wordt er vast op ons gejaagd.’

De papegaai gaf daar geen antwoord op: ‘Pief-paf-poef, Kraak die is een boef!’

Ze waren op volle zee, toen de uitkijk vanuit het kraaiennest riep: ‘Koopvaardijschip in zicht!!’

De stuurman zette het roer direct op ramkoers richting het rijke schip. Een

Kapitein Kraak had een papegaai meegenomen van het beroofde schip. ‘Pief-paf-poef, Kraak die is een boef!’ riep de papegaai te pas en te onpas. Kraak moest daar steeds hard

Overal monsters en spoken Overal monsters en spoken is een boek met 20 verhalen en gedichten uit de hele wereld.

Dit fragment komt uit een Amerikaanse legende.

Liliana Erasmus en Jeroen Hoogerwerf, Overal monsters en spoken, illustraties: Mariella van de Beek en Vanessa Paulina, Levendig Uitgever, 64 pagina’s (€ 14,95) www.levendiguitgever.nl

De botten Kapitein Kraak was een piratenvanger. Hij had al meer dan tien piratenschepen opgerold. Maar piraten vangen werd steeds moeilijker. Zijn bemanning was het jagen op die zeerovers moe. Maandenlang vingen ze niet één piraat. Daarom vroegen de mannen aan kapitein Kraak of ze niet een keer een ander schip konden aanvallen en beroven. Want als

BOEKENKRANT.COM

OKTOBER 2017 PAGINA 32

BOEKHANDEL AGENDA

oktober 2017 4 – 15 OKTOBER

HEEL NEDERLAND – De Kinderboekenweek heeft dit jaar het thema Gruwelijk eng! Maak je op voor ontmoetingen in de boekhandel met spoken, monsters en geesten. Nog niet uitgegriezeld? Met het Kinderboekenweekgeschenk Kattensoep van Janneke Schotveld, kun je ook thuis nog spannende uren beleven. www.kinderboekenweek.nl

8 OKTOBER

BRUSSEL – Radiopresentatrice Ruth Joos praat met de Amerikaanse auteur Jonathan Safran Foer over zijn nieuwste boek Hier ben ik. In dit verhaal vermengt hij een aangrijpend familiedrama met dat van een wereldwijde ramp. www.flagey.be

12 – 14 OKTOBER

AMSTERDAM – Het internationale literatuurfestival Read My World staat dit jaar in het teken van Black USA. Schrijvers als Morgan Parker, Darnell L. Moore en Kleaver Cruz bespreken de ernst van het leven in een wereld waarin zwarte Amerikanen worden onderschat en gediscrimineerd. www.readmyworld.nl

13 OKTOBER

DEN HAAG – Identiteit: hét onderwerp van de Literatuur Late Night in de Centrale Bibliotheek aan het Spui. Auteurs Marcel Möring en Alicja Gescinska, die het onderwerp al uitvoerig hebben besproken in de boeken Eden en De verovering van de vrijheid, gaan in gesprek met Jeroen Vullings over de zoektocht naar jezelf. www.b-unlimited.nl

14 OKTOBER

ROTTERDAM – Op het Geen Daden Maar Woorden festival maak je op een avond een ontdekkingstocht langs literair talent, internationale dichters, spoken word-artiesten, singer-songwriters en muziektheater. Deze editie is er extra aandacht voor het (her)ontdekken van Nederlandstalige auteurs. www.gdmw.nl

21 T/M 28 OKTOBER

UTRECHT – Hoe kun je jouw visies op het leven op een aangrijpende en grappige manier verwoorden? En wat maakt een column een column? Aan het eind van de maand organiseren columnisten Rob Schouten en Rutger Lemm een tweedaagse masterclass column schrijven voor zowel beginnende als gevorderde schrijvers. www.hetliteratuurhuis.nl

AMSTERDAM – Op Brainwash Festival laten tegendraadse denkers en kunstenaars uit binnen- en buitenland hun licht schijnen op de grote vragen van vandaag en morgen om je bijzondere perspectieven te geven op alledaagse vragen, en verheldering te bieden in tijden van verwarring. www.brainwashfestival.nl

25 T/M 31 OKTOBER

MEERDERE LOCATIES IN NEDERLAND – Bedenk een plan waarbij je (beginnende) vertellers betrekt en dat je zelf uit wilt voeren: dat is het idee van Nederland Vertelt, een initiatief om de ontwikkeling van het vertellen in heel Nederland te stimuleren. Het project is voor iedereen met een interesse voor de schoonheid van verhalen en het vertellen. storytelling-centre.nl

28 OKTOBER

OMMEN – Op het prachtige Landgoed het Laer in Ommen zal chef-kok Müller gerechten gaan voorschotelen die geïnspireerd zijn op passages uit thrillers van Almar Otten, Bram Dehouck, Corine Hartman, Marjolijn Uitzinger, Thomas Ross en Thomas Olde Heuvelt. Een smakelijk en bijzonder diner met een literair tintje! www.dezon.nl

29 OKTOBER T/M 12 NOVEMBER

ANTWERPEN – De relatie tussen boek en beeld is dit jaar het thema van de Antwerpse Boekenbeurs. Twee weken lang worden er gesprekken gevoerd over dit onderwerp, maar er zijn natuurlijk ook signeersessies van binnen- en buitenlandse auteurs, workshops en lezingen. www.boekenbeurs.be

BOEKHANDEL BOEK EN BURO, EDE

Grote verrassingen vanuit een kleine hoek In het historische Ede ligt boekhandel Boek en Buro, een klein pand midden in het centrum. Ongeacht de omvang, is de boekhandel rijk aan verhalen en verrassingen. Van een 18 kilo wegend boek over Afrika tot een blind date met een boek: boekhandelaar Chris Janssen probeert op deze manier zijn klanten te blijven amuseren.

Door Denise de Corte Bij het kopen van een spijkerbroek of een nieuwe telefoon denk je, soms onderbewust, na over wie je wil zijn.

Dat is een groot verschil ten opzichte van het kopen van een boek, volgens Chris Janssen. Een boek vertelt over wie je kunt zijn. ‘Ieder boek vertelt een ander verhaal, dat vind ik heel bijzonder. Boeken geven je oneindig veel mogelijkheden: een boek kan je raken of juist ergeren, je neemt het tot je en vertelt je iets.’ Een mooie opmerking van Janssen, wiens boekhandel sinds een grote uitbreiding in 2003 nóg rijker is aan verhalen over verschillende onderwerpen.

Wat opvalt in de collectie van Boek en Buro is een prachtig, 18 kilo wegend boek over Afrika. Met dit boek hoopt Janssen vooral de klant met een reiservaring naar het

Chris Janssen continent aan te spreken, maar in principe is het boek toegankelijk voor iedereen. ‘Maar deze staat wel veilig achter de toonbank,’ vertelt Janssen, trots wijzend naar deze aanwinst. Iets bereikbaarder voor de klant is de livemuziek in de winkel.

Op bijzondere dagen zoals Bookstore Day, maar ook op een rustige, regenachtige dag, bezoeken Edese straatmuzikanten de winkel om leven in de brouwerij te brengen met hun muziek.

Een ander bijzonder evenement is een wekelijkse ‘Blind Date’ met een boek. Een boek inpakken zodat de

klant niet weet welke titel het is, doen meer boekhandels en vaak wordt een mooie uitspraak uit het desbetreffende boek op de voorkant geschreven. Boek en Buro kiest voor de eerste zin van het boek. ‘Veel mensen onderschatten de kracht die een eerste zin kan leveren. Zo’n zin komt niet altijd overeen met de strekking van het verhaal. Dat maakt het juist zo verrassend,’ vertelt Janssen. Het zijn dit soort dingen waaruit blijkt dat Boek en Buro een kleine, maar gezellige boekhandel is die rijk is aan duizenden verhalen en kleine verrassingen.

BOEKHANDEL OSINGA

Mijn favoriete boekhandel Lucie Claessen is elke week wel in boekhandel Osinga te vinden. Het is de persoonlijke service die van elk bezoek een mooie ervaring maakt.

‘In de ronde van mijn wekelijkse boodschappen hoort ook een bezoek aan Boekhandel Osinga. Ik snuffel graag rond omdat er een zeer gevarieerd aanbod is. Literatuur, kinderboeken, historie met daarbij uitgebreid aandacht voor de regio, psychologie, sport, koken, te veel om op te noemen. Ik vind altijd iets van mijn gading. Terwijl je op internet alleen maar vindt wat je zoekt, word ik in mijn boekhandel regelmatig verrast. In de loop van de tijd heeft Joop Osinga mijn voorkeuren leren kennen. Daardoor gebeurt het regelmatig dat ik bij binnenkomst al word aangesproken: we hebben wat voor je, of: kom even kijken want we denken dat je dit leuk vindt. Altijd zonder enige verplichting.

‘Iedere medewerker houdt van boeken en van lezen. Voor informatie over een boek en een goed advies kan ik altijd terecht. En hoorde ik de klok luiden maar weet de klepel niet precies: Osinga zoekt het voor me

Lucie Claessen uit. Ik ben erg blij met deze plaatselijke boekhandel in Nunspeet. En omdat ik dat graag zo houd, bestel ik daar wat ik elders zag en krijg alles

net zo snel in mijn of andermans huis als wanneer ik via internet bestel. Ik gun mijn boekhandel – heel ouderwets – de klandizie!’

BOEKENKRANT.COM

OKTOBER 2017 PAGINA 33

BOEKHANDEL BOEKHANDELS DIE DE BOEKENKRANT VERSPREIDEN Voor een compleet actueel overzicht kijkt u op www.boekenkrant.com/boekhandels. Staat uw naam niet op de lijst, of heeft u aanpassingen? Geef het door via info@boekenkrant.com NEDERLAND AALSMEER

Boekhuis Aalsmeer ALKMAAR

Boekhandel Feijn Boekhandel Van der Meulen’s

BUNSCHOTEN – SPAKENBURG

Bruna van de Geest CASTRICUM

Boekhandel Laan COEVORDEN

ALMELO

Readshop Coevorden

ALPHEN A/D RIJN

Readshop Cuijk

Boekhandel Broekhuis Boekhandel Haasbeek Boekhandel Haasbeek Herenhof AMERSFOORT

De Algemene Boekhandel Boekhandel Riemer Boekhandel Veenendaal AMSTELVEEN

Boekhandel Venstra AMSTERDAM

De Amsterdamse Boekhandel Boekhandel de Dolfijn De Nieuwe Boekhandel Boekhandel Jimmink Boekhandel Scheltema Plantage Van der Plas APELDOORN

Nawijn & Polak Boekverkopers ARNHEM

CUIJK

CULEMBORG

Boekhandel Tomey DELFT

Boekhandel Ben Kempers Boekhandel De Omslag DEN BOSCH

Boekhandel Adr. Heinen DEN HAAG

Boekhandel Douwes Boekhandel Van Stockum DEVENTER

Boekhandel Praamstra DIEREN

Boekhandel Dieren DOESBURG

Nieuwenhuis Boek en Buro DOETINCHEM

Raadgeep & Berrevoets DORDRECHT

De Arnhemse Kinderboekwinkel Boekhandel Hijman Ongerijmd

Boekhandel Vos & Van der Leer

Boekhandel Van der Velde

The Read Shop Doorwerth

Boekhandel Den Boer BADHOEVEDORP

Boekhandel Van der Velde

BARNEVELD

Voster Boek & Kantoor

BEILEN

Boek en Buro

ASSEN

BAARN

DOORN

The Readshop Doorn DOORWERTH

DRACHTEN

Boekhandel Jaspers

DRONTEN

Boekhandel Romijn

EDE

Boekhandel Het Logboek

EINDHOVEN

Boekhandel Novita

Boekhandel Van Grinsven Boekhandel Van Piere

Quist boeken

Plantage Vermeer

Readshop Beverwijk

Smit en Co Boek- en Kantoorboekhandel

BENNEKOM

BERGEN OP ZOOM BEVERWIJK

BILTHOVEN

Bilthovense Boekhandel BLEISWIJK

Boekhandel Muilenburg BODEGRAVEN

Readshop Karssen BOXMEER

Van Dinter Media BREDA

Boekhandel Van Kemenade & Hollaers Libris Boekhandel Buitelaar BREUKELEN

Boekhandel van Kralingen BRUNSSUM

Boekhandel Rob Rozeman BUNNIK

Boekhandel Van Ravenswaay

EMMEN

ENKHUIZEN

ENSCHEDE

Boekhandel Broekhuis ETTEN-LEUR

Plantage Etten-Leur EXLOO

Geerts Warenhuis GELDROP

Boekhandel van Grinsven GOIRLE

Blz. Boekhandel Buitelaar GOES

Boekhandel De Koperen Tuin GOUDA

Boekhandel Verkaaik GRONINGEN

Boekhandel Van der Velde Boekhandel Riemer

HAARLEM

Boekhandel Gillissen & Co Boekhandel H. de Vries Boeken Bruna Cronjéstraat HAAKSBERGEN

MIJDRECHT

Boekhandel Mondria MONNICKENDAM

Boekhandel Van der Velde

NAALDWIJK

Steenwijk’s Boekhuys

Nimo Boek

Boekhandel Vingerling NIEUWEGEIN

HAREN GN

The Read Shop Nieuwegein

HAZERSWOUDE

Boekhandel Roodbeen

Boek en Buro

Boomker Boeken Readshop Hazerswoude HEDEL

The Readshop Hedel HEEMSKERK

Bruna Heemskerk HEEMSTEDE

Boekhandel Blokker HEERHUGOWAARD

Bruna Middenwaard HEERLEN

Bij Het Raethuys HEEZE

Boek- en Kantoorboekhandel Lektura HELMOND

Boekhandel de Ganzenveer HENGELO

Boekhandel Broekhuis HEUSDEN

Zin in Boeken HOLTEN

Heusinkveld – Holten

NIJKERK

NIJMEGEN

Boekhandel Augustinus De Nijmeegse Kinderboekwinkel Books by Roelants Boekhandel Roelants Dekker vd Vegt boekverkopers NOORDWIJKERHOUT

Boekhandel Wagenaar & Van Halem NUNSPEET

Boekhandel Osinga OEGSTGEEST

Rijnlandse boekhandel Boekhandel De Kler OISTERWIJK

Boekhandel Oisterwijk OLDENZAAL

Boekhandel Broekhuis OOSTERBEEK

HOOFDDORP

Boekhandel Meijer en Siegers

HOORN

Boekhandel Derijks

Boekhandel Stevens Hoornse Boekhandel HOUTEN

Boekhandel Wijs HUIZEN

Boekhandel Flevo KAPELLE

Boekhandel Lectori KERKRADE

Boekhandel Leeskunst

KRIMPEN AAN DEN IJSSEL

Boekhandel De Korf Boekhandel Kamerbeek LEEUWARDEN

Boekhandel Van der Velde LEIDEN

Boekhandel De Kler Boekhandel Kooyker Boekhandel van Stockum LEIDERDORP

Boekhandel De Kler

SNEEK

OSS

STEENWIJK

Groenveld Boeken Boekhandel Kramer & Van Doorn

TIEL

Rebers Boek en Buro

Boekhandel Arentsen TILBURG

Gianotten Mutsaers UITHOORN

The Read Shop Express Uithoorn UTRECHT

Boekhandel Kees N IE Literaire Boekhandel U W Broese boekverkopers Savannah Bay VALKENSWAARD

PUTTERSHOEK

Marjan Houtman Lezen en Schrijven PIJNACKER

Boekhandel van Atten Bruna Pijnacker RHOON

Het Witte Huys RODEN

Boekhandel Daan Nijman ROERMOND

Plantage Boekhandel

ZUTPHEN

Boekhandel Someren en Ten Bosch Van den Brink Boek en Buro ZWOLLE

Waanders in de Broeren

VEGHEL

Bek, Boeken & Bijzonders VELP GLD

Boekhandel Jansen & de Feijter VENLO

Boekhandel Koops VENRAY

Roojboek VLEUTEN

Boekhandel Kees VLISSINGEN

Boekhandel ’t Spui VOORBURG

Boekhandel De Kler

Boekhandel het Leesteken

Boekhandel De Kler Boekhandel Sonneveld Haasbeek

Boekhandel van Kooten

OUDEWATER

PURMEREND

ZOETERMEER

VEENENDAAL

Kinderboekhandel In de Wolken

The Readshop Oudewater

ZEVENAAR

Boekhandel Priem

OUDERKERK A/D AMSTEL

Boekhandel Sprey

ZEIST

VOORSCHOTEN WAALWIJK

Plantage Bookstore WAGENINGEN

Boekhandel Kniphorst WASSENAAR

Boekhandel De Kler WILLEMSTAD

Boekhandel het Rozemarijntje WINTERSWIJK

Boekhandel Kramer WOERDEN

Libris Woerden WORMERVEER

Pasman Boek & Hobby IJSSELSTEIN

Boekhandel Logica

ROOSENDAAL

Boekhandel De Kler

Boekhandel De Boekenwurm

Grimbergen

Boekhandel De Omslag

ANTWERPEN

LIER

Boekhandel Donner Boekhandel Maximus Bosch en De Jong

BRASSCHAAT

LEUVEN

LEIDSCHENDAM LISSE

LOCHEM

Boekhandel Lovink MAARN

Boekhandel Boek & Koek MAASSLUIS

Boekhandel Het Keizerrijk MAASTRICHT

Boekhandel Dominicanen DE MEERN

Boekhandel Kees MEPPEL

Riemer Barth MIDDELBURG

De Drvkkery

ROSMALEN

ROTTERDAM

SANTPOORT-NOORD

Bredero Boeken

VLAANDEREN De Markies

Standaard Boekhandel BRUGGE

SCHAGEN

De Reyghere Raaklijn

SCHEVENINGEN

Letters & Co

Boekhandel Plukker Boekhandel Scheveningen SCHIEDAM

Schiedams Boekhuis SITTARD

Boekhandel Krings

DEINZE GENK

Malpertuis GENT

Walry

HEIST-OP-DEN-BERG

Het Voorwoord

De Boekanier Boekarest MECHELEN

Salvator De Zondvloed MORTSEL

De Boekuil

OUDENAARDE

Boekhandel Beatrijs ROESELARE

De Zondvloed TURNHOUT

Standaard Boekhandel

3HUVRQDJHV NRPHQ WRW OHYHQ

elling Cartoons op best ar: door striptekena l E r w invaSn uspvoartashirts, ÇŠ bedrukken hoodies, t-shirts ÇŠ

9HUNULMJEDDU YDQDI RNWREHU ,6%1 Ç Ç Ç Í˜ÄžĆŒÄ¨Ç Ä‚Ä?ĹšĆšÄžĆŒÍ˜ĹśĹŻ Ĺ?ĹśÄ¨Ĺ˝Î›Ä‚ĆšÄ‚ĹŻÄ‚ĹśĆšÄ‚ĹśÄžĹšĹľĹ˝ĆľĆŒÄ‚Í˜ĹśĹŻ Ç Ç Ç Í˜ĹśĹ?ĹľĹ?Ć?Ä‚Í˜ĹśĹŻ

ZZZ VXYDDOVKLUWV QO ÇŠ ÇŠ LQIR#VXYDDOVKLUWV QO

OKTOBER 2017, NO. 8 – DE BESTE

BRON VOOR YOUNG ADULT-BO

Op het puntje van je stoel!

EKEN

OP HET PUNTJE L VAN JE STOE Mous

Je leest het in de nieuwe BKYA

Met John Green, Mirjam en Mel Wallis de Vries

Neem een abonnement!

Aanmelden kan via boekenkrant.com/abo (of vul de

bon in)

Ik neem een abonnement op:

Twaalf nummers van de Boekenkrant + alle specials voor â‚Ź 30,Zes nummers van de BKJunior voor â‚Ź 15,Zes nummers van de BKYA voor â‚Ź 15,Zes nummers van de BKStrips voor â‚Ź 15,Zes nummers van de BKFilosofie voor â‚Ź 15,Zes nummers van de BKHistorischeRomans voor â‚Ź 15,Zes nummers van de BKMilitaireBoeken voor â‚Ź 15,-

naam straat postcode land e-mail

BON m/v

plaats

telefoon

IBAN nummer betaling

automatische incasso per factuur (+ 2,50 administratiekosten)

geboortedatum handtekening

Stuur deze bon naar: Boekenkrant, Visscherplein 160 K22, 3511 LX Utrecht, Nederland

BK8-17

DE Â NIEUWE

DICHTER. IS Â ER!

75 gedichten over

Gruwelijk eng - het thema van de Kinderboekenweek. Natuurlijk veel gegriezel over monsters, spoken, heksen, draken, geesten, zombies, en ja, ook de kalknagels van je oma.

los â‚Ź 5,95 jaarabonnement (4 nummers) â‚Ź 15 T 040 2454001 www.plint.nl

VOLGENDE MAAND IN DE BOEKENKRANT

Zowel de Nederlanders als de Vlamingen komen deze maand aan hun trekken. We spreken met Peter Vandermeersch aan de hand van Ik zou zo graag van jullie houden over Nederland door de ogen van een Vlaming.

Daarnaast besteden we aandacht aan Tom Lanoye, die dit najaar niet alleen met een nieuw boek komt, maar ook op tournee gaat. Verder in de november-editie: • Een interview met Alex Boogers over zijn nieuwe werk Onder een hemel van sproeten. Wie had dat nog gedacht na zijn naar eigen zeggen ‘eindwerk’ Alleen met de goden? Wie ons ook weet te verrassen is de wereldberoemde acteur Tom Hanks, die als auteur debuteert met een verhalenbundel. Of hij net zo goed kan schrijven als acteren, lees je in onze bespreking. • Op de jeugdpagina’s vind je een interview met Sarah Crossan over haar bijzondere, volledig in dichtvorm geschreven boek Een over een Siamese tweeling, dat door de jury in de categorie Vertaald werd bekroond met de Dioraphte Literatour Prijs. • Om alvast in de Sinterklaasstemming te komen bespreken we op de non-fictiepagina’s het bakboek Strooigoed. Ga je er liever op uit, lees dan in onze recensie van De rare reisgids over de meest lugubere en rare plekken van Nederland. Of lees ons gesprek met Auke Hulst, die ons met zijn nieuwe boek Motel Songs aan de hand van muziek meeneemt door Amerika.

De Boekenkrant verschijnt iedere eerste maandag van de maand en is voor de klant gratis verkrijgbaar in de betere boekhandel. Thuis ontvangen? Vul de bon in op deze pagina.

Uphill Battle boekpromotie tel +31 302231718 redactie@boekenkrant.com verkoop@boekenkrant.com De volgende Boekenkrant verschijnt op 6 november 2017.

BOEKENKRANT.COM

OKTOBER 2017 PAGINA 35

WIN EEN BOEK WIJ ZIJN DE BOEKENKRANT In deze rubriek maak je elke maand kennis met een van de medewerkers van de Boekenkrant. Deze keer is het de beurt aan redacteur Nora van Ouwerkerk.

Wat doe je in het dagelijks leven?

‘Ik ben net begonnen aan de masteropleiding Media, Culture and Society van de Erasmus Universiteit. In deze studie bestudeer ik organisatie, beleid en management van verschillende mediasectoren. Daarnaast kijk ik ook naar de culturele betekenis van media en de invloed hiervan op haar gebruikers.’

Hoe lang schrijf je al voor de Boekenkrant?

‘In het voorjaar van 2016 kwam ik als stagiaire bij de Boekenkrant werken. Na vier maanden stage te hebben gelopen ben ik voor de krant blijven schrijven.’

Nora van Ouwerkerk

WIN DIT BOEK

WIN EEN BOEK

Ter gelegenheid van de tentoonstelling We Have a Dream heeft Cynthia McLeod dit kinderboek geschreven over kwik dat bij het goud zoeken in Suriname wordt gebruikt.

‘Misschien is het een beetje sentimenteel, maar ik ben erg gehecht aan Rozemarijntje.’

Wat is je lievelingsboek?

‘Misschien is het een beetje sentimenteel, maar ik ben erg gehecht aan een speciaal exemplaar van Rozemarijntje van W.G. van de Hulst.

Mijn oma kreeg dit kinderboek in 1936 cadeau, zeventig jaar later mocht ik het van mijn oma hebben.’

klassieker blijkt het meest ongelezen boek in heel Vlaanderen te zijn.’

Welk boek heb je nooit uitgelezen?

‘Het verdriet van België van Hugo Claus. Na meerdere pogingen kwam ik er nog steeds niet doorheen.

Gelukkig ben ik niet de enige; de

Specials Naast de reguliere Boekenkrant verschijnen er ook regelmatig specials over verschillende thema’s.

BKJunior: 6 november 2017 BKMilitaireBoeken: 6 november 2017 BKYA: 4 december 2017

WINNAAR

Tracy Chevalier, Opmerkelijke schepsels, vertaling: Miebeth van Hoorn en Elvira Veenings, Uitgeverij Orlando, 352 pagina’s (€ 19,95)

Wie waren de drie schrijvers met een gespleten persoonlijkheid in het septembernummer? Het goede antwoord is: Abdelkader Benali, Michael Crichton en Maria Postema.

COLOFON Over de Boekenkrant De Boekenkrant biedt kwaliteit voor een breed publiek. Onze onafhankelijke redactie besteedt aandacht aan literatuur, spanning, jeugd, strips en non-fictie. Iedere eerste maandag van de maand verschijnt de papieren editie, die wordt verspreid via boekhandels, bibliotheken en scholen in Nederland en Vlaanderen. Tevens is het mogelijk om als particulier een abonnement te nemen en de Boekenkrant thuisgestuurd te krijgen.

Daarnaast plaatst de redactie regelmatig nieuwe artikelen op www.boekenkrant.com.

Welk boek ligt er op dit moment op je nachtkastje?

‘Postkapitalisme van Paul Mason.

In dit boek pleit Mason voor de vervanging van het kapitalistische neoliberalisme en zoekt hij naar een systeem voor een meer sociale en duurzame globale economie. Na de laatste financiële crisis vind ik het boeiend om na te denken over alternatieven in de economie.’

VORIGE KEER

Welke drie schrijvers zijn in dit beeld verborgen?

Stuur de namen voor 30 oktober naar redactie@ boekenkrant.com met als onderwerp ‘Win een boek’.

Vermeld ook je naam en adres.

Onder de goede inzendingen wordt No kwik in ons bos van Cynthia McLeod verloot.

Cynthia McLeod, No kwik in ons bos, Uitgeverij Conserve in samenwerking met De Nieuwe Kerk Amsterdam, 84 pagina’s (€ 12,95)

Wat was het leukste dat je voor de Boekenkrant hebt mogen doen?

‘Het interview met de Australische filosoof Peter Singer zal ik niet snel vergeten. In ons gesprek over effectief altruïsme deed hij mij inzien hoe belangrijk het is dat je niet met je gevoel geeft aan goede doelen, maar juist met je verstand. Sinds het interview blijf ik zijn werk en de beweging van effectief altruïsme volgen.’

Uit de vele goede inzendingen trokken we Hedwig Van Peteghem uit Brasschaat. Zij wint een exemplaar van Opmerkelijke schepsels van Tracy Chevalier.

Gefeliciteerd!

MEDEWERKERS Contact Uphill Battle Boekpromotie, Visschersplein 160, k22, 3511 LX Utrecht, Nederland.

Telefoon: + 31 30 2231718 Redactie redactie@boekenkrant.com Informatie over adverteren verkoop@boekenkrant.com Abonnementenservice abo@boekenkrant.com Telefoon: +31 881 102005 Online www.boekenkrant.com facebook.com/deboekenkrant @boekenkrant @boekenkrant Oplage 21.000 De volgende Boekenkrant verschijnt op 6 november 2017.

Het team Hoofdredacteur: Anouk Abels Redactie: Nicole van der Elst, Janneke Blok, Denise de Corte, Ezra Hakze Corrector: Christine Tinssen Medewerkers: Zofeyah Braam, Wendy Claes, Jacqueline Coppens, Pim Cornelussen, Jeroen van Esch, Ika Gerritsen, Aefke ten Hagen, Frank Hockx, Alex Hoogendoorn, Katy Hurkmans, Hugo Jager, Lex Jansen, Nanna de Jong, Mieke van Meer, Amanda Morina, Rosanna del Negro, Selma Oueddan, Nora van Ouwerkerk, Jesse Poiesz, Hans Pols, Ira Pronk, Emma Ringelding, Nikki Spoelstra, Erwin Suvaal, Carien Touwen, Robin Vinck, Erik de Vries Lentsch, Anneke Voerman, Sonja Wessels, Tanja Wilming.

Vormgeving: Titus Vegter Uitgever: Jan Louwers

Anouk Abels

Janneke Blok

Wendy Claes

Jacqueline Coppens

Nicole van der Elst

Jeroen van Esch

Ika Gerritsen

Ezra Hakze

Hugo Jager

Mieke van Meer

Nora van Ouwerkerk

Jesse Poiesz

Hans Pols

Titus Vegter

Robin Vinck

Een nieuw meesterwerk van

Ken Follett

‘Liefde en haat, trouw en verraad komen samen in dit vuistdikke epos met een uiterst actueel thema. Dit is binge-lezen in optima forma.’

Algemeen Dagblad

KORT I N G SB ON € 5 , - KORT I N G ! van: € 29,99 voor: € 24,99 actienummer 904-10227 | geldig t/m 15 november 2017 | isbn 978-90-225-7511-6

I N T E L E V E R E N B I J U W P L A AT S E L I J K E B O E K H A N D E L