Boekenkrant december 2016

Mike Boddé: ‘Een mooi stemgeluid kan me heel diep raken.’

25

Een Gouden Griffel voor Anna Woltz 23

Alweer een nieuw ­meesterwerk van Ian McEwan 7

Joost van den Broek

Merlijn Doomernik

Herman Koch: ‘Er zit volgens mij altijd een kern van waarheid in vooroordelen.’

3

Annaleen Louwes

www.boekscout.nl

Aangeboden door:

UITGEVER ZOEKT TALENT!

boek.scout

de beste bron voor boekennieuws – jaargang 10, nummer 12, december 2016 – www.boekenkrant.com

Judas: wat vinden wij van het boek van Astrid Holleeder?

25

Het levensverhaal van Mata Hari 9

Collectie Fries Museum

kim smith

denneboom

Ho-ho-ho: De leukste ­kerstkinderboeken om in de vakantie te lezen!

19

Kerst met ­criminelen in Kerstmisdaad­ verhalen 12

boekenkrant.com

december 2016 pagina 2

losse delen

Nationale Struisvogelmaand Het was maar een raar jaar, dat 2016. De Amerikaanse verkiezingen, de vluchtelingenproblematiek, maar ook het overlijden van Prince, David Bowie en Leonard Cohen: het nieuws was zelden vrolijk. Nu heb ik, zo aan het einde van het jaar, last van het Struisvogelsyndroom – ik verlies ik me eventjes uitsluitend in mijn favoriete boeken en series, en laat het nieuws voor wat het is.

Ik volg graag de actualiteit, maar ik geloof ook in de kracht van het escapisme. Als je zorgt voor rust in je hoofd, kun je beter omgaan met de dingen die tijdens het leven op je worden afgevuurd. In deze tijd van constante bereikbaarheid is het alleen erg lastig om zulke rust te creëren. Daarom zou ik december graag willen uitroepen tot Nationale Struisvogelmaand, waarin we allemaal een paar daagjes uitkiezen om onze innerlijke struisvogel even los te laten.

Zet op zo’n dag uw telefoon uit, blijf weg van het internet en doe iets waarin u uzelf helemaal kunt verliezen – of dat nu taarten bakken, puzzelen of lezen is. Als hoofdredacteur van de Boekenkrant raad ik natuurlijk ten zeerste die laatstgenoemde activiteit aan, maar het is aan u: u beslist zelf hoe de wereld onder het zand eruitziet. En u zult zien: als uw kop weer tevoorschijn komt in 2017, kunt u de hele wereld aan.

Anouk Abels – Hoofdredacteur Boekenkrant

cover van de maand december 2016 Ga naar www.covercards.nl en volg de instructies

Een Kerst­ lied is de vertaling van Mark van Dijk van het in 1843 verschenen A ­Christmas Carol. Het bekende verhaal gaat over de oude vrek Scrooge die tijdens Kerstnacht bezoek krijgt van drie geesten.

Charles Dickens, Een Kerstlied, vertaling: Mark van Dijk, illustraties: René Hazebroek, Uitgeverij Nimisa Publishing House, 124 pagina’s, ISBN ISBN 978 94 923 3712 2 (€ 24,95)

nieuws

boekenkrant tip 3

+++ Regisseuse Paula van der Oest verfilmde eerder al Tonio van A.F.Th. van der Heijden, maar ze kan binnenkort nog een boekverfilming aan haar oeuvre toevoegen. Van der Oest gaat namelijk Alleen met de Goden van Alex ­Boogers op het witte doek brengen.

We moeten alleen nog wel even geduld hebben om de film te zien: de opnames staan gepland voor 2018. +++ Heb jij weleens een luisterboek aangeschaft? Deze manier van ‘lezen’ wordt namelijk steeds populairder. ­Thinium Audioboekproducties maakte bekend dat ze onlangs haar honderdste luisterboek in productie heeft genomen: De droogte van Jane Harper.

Genoeg te luisteren dus in deze koude wintermaanden! +++ Om het lezen onder jongeren te bevorderen zijn boeken niet genoeg; ook een aantrekkelijke leesomgeving is heel belangrijk. De mediatheek die de beste omgeving creëert wordt daarom elk jaar beloond met de Nationale Mediatheek Trofee. Dit jaar ging de prijs naar het Rijnlands Lyceum in Sassenheim. De winnende mediatheek is ‘zeer gebruiksvriendelijk en heeft het allemaal: van stilteruimte tot zithoek. Een echte voorbeeldschool!’, aldus de jury. +++ Ondanks dat Willem Holleeder in de cel zit, gaat zijn verhaal toch de grens over. De rechten van Judas, de familiekroniek die zijn zus Astrid over de crimineel schreef, zijn namelijk al verkocht aan Denemarken en Zweden en ook onze oosterburen hebben al belangstelling getoond, meldt uitgeverij Lebowski. De eerste druk van Judas in Nederland, in een oplage van tachtigduizend exemplaren, was in een dag zo goed als uitverkocht. +++ ­De ­Kinderboekenweek is nog maar net achter de rug of we kunnen ons al verheugen op die van volgend jaar. In 2017 draait het om monsters, spoken en andere enge dingen, want het thema is griezelen. Auteur Janneke Schotveld zal het Kinderboekenweekgeschenk schrijven. Zij is onder andere bekend van de populaire kinderboekenreeks Supperjuffie!. +++

BK december 2016

12 nummers voor €30

Georgina Verbaan

FotoFloor

BON

Naam M / V

Zadie Smith, Swing Time Twee vriendinnen uit een arme wijk in Noord-Londen dromen ervan danseres te worden. Maar slechts een van hen heeft talent.

Graham Moore, De laatste donkere dagen

Twee zussen staan op tegen hun criminele broer, Willem Holleeder. Een man die zijn familie dertig jaar lang terroriseerde.

Verstripping van de Duitse klassieker De Drinker van Hans Fallada, die de roman in 1944 in de gevangenis schreef nadat hij op zijn vrouw had geschoten.

New York, 1888. Thomas Edison claimt het patent op de gloeilamp en elektriciteit en klaagt zijn rivaal George Westinghouse aan. Een duivels juridisch gevecht volgt.

nederlandse t0p 3

Astrid Holleeder, Judas

Jakob Hinrichs, De Drinker

(Bron: Stichting CPNB) 2016, week 48

J.K. Rowling, John Tiffany en Jack Thorne, Harry Potter en het Vervloekte Kind Harry Potter is een overwerkte ambtenaar op het Ministerie van Toverkunst en vader van drie kinderen. Dit achtste verhaal verscheen eerst als toneelstuk.

belgische top 3

Thijs Zonneveld, ­Thomas Dekker. Mijn gevecht.

De kroonprins van het wielrennen heeft niets meer te verliezen. Zijn echte verhaal, met alle slechte en lelijke kanten.

(Bron: Boekenvak.be) 2016, week 46

Ondertussen op boekenkrant.com

BON

Ja, ik wil een abonnement op de Boekenkrant – 12 nummers voor € 30,– inclusief bezorgkosten.

Vul de bon in, of ga naar www.boekenkrant.com/abo.

2016, week 48

Elmer Krop

redactioneel

Deze maand lees je op onze website een artikel van Rosanna Del Negro. Zij zat in de lezersjury van de ECI Literatuurprijs. Ook hebben we het over Loze ruimte, de nieuwe bundel columns van Georgina Verbaan.

Op de cover prijkt het commentaar van de Boekenkrant: ‘Uniek gevoel voor timing en humor.’

J.K. Rowling, John Tiffany en Jack Thorne, Harry Potter en het Vervloekte Kind Harry Potter is een overwerkte ambtenaar op het Ministerie van Toverkunst en vader van drie kinderen. Dit achtste verhaal verscheen eerst als toneelstuk.

Merho, De Kiekeboes / 147 Gebroken zwart Het meest onwaarschijnlijke gebeurt.

Fanny trouwt! En nog wel met een van de beste voetballers ter wereld. Maar is alles wel wat het lijkt? Charlotte koestert alvast argwaan.

Jeroen Meus, ­Dagelijkse kost / Koken met gezond verstand Honderd nieuwe recepten: helder, eenvoudig, makkelijk, heerlijk, voedzaam en betaalbaar.

straat

postcode

plaats

land

e-mail

telefoon

IBAN nummer

Betaling Automatische incasso Per factuur (+ 2,50 administratiekosten) geboortedatum handtekening

Stuur deze bon naar: Boekenkrant, Visscherplein 160 K22, 3511 LX Utrecht, Nederland

abe

squalies.blogspot.com

boekenkrant.com

december 2016 pagina 3

literatuur Interview

Een knikje van verstandhouding Het mag allemaal wel wat minder politiek correct, vindt Herman Koch. Daarom schopt burgemeester Robert Walter, de hoofdpersoon in zijn nieuwe roman De greppel, tegen ­windmolens aan en koestert hij zijn vooroordelen.

‘Ik vind dat mensen soms zo krampachtig gaan doen zodra er iets met buitenland of vooroordelen om de hoek komt kijken.’

Door Nina Visser De voltooid-leven-discussie, racisme en het overbelaste Amsterdam: de thema’s in de negende roman van Koch zijn verrassend actueel. In een Amsterdams universiteitscafé vertelt de schrijver over De greppel. ‘Hoewel ik het leuk vind dat mijn boek zo actueel is, heb ik het niet zo gepland.

Maar als je een burgemeester als hoofdpersoon kiest is het bijna onvermijdelijk dat je het over politieke en ethische zaken gaat hebben.

Wat dat betreft heb ik het wel expres gedaan.’

Hoofdpersoon in De greppel is Robert Walter, al zo’n tien jaar burgemeester van Amsterdam. Als hij op een nieuwjaarsreceptie opmerkt dat zijn vrouw Sylvia net iets te hard lacht om een grap van milieuwethouder Maarten van Hoogstraten, vermoedt hij dat ze een affaire hebben. Niet Herman Koch veel later deelt zijn vierennegentigjarige vader mee dat hij en zijn boek.’ vrouw het leven wel mooi geweest Een persoonlijkheid of niet, een vinden en er samen uit willen stapaangenaam mens is Robert Walter pen. Stukje bij beetje ziet Robert zijn meestal niet. Koch is het daar gedeelstabiele leven uiteenvallen. telijk mee eens. ‘Het is een man die Hoewel Robert Walter niet is gemozelfingenomen is en blij is met zichdelleerd naar een bestaande burgezelf. Maar hij excuseert zich daar ook meester, speelt het boek zich wel af de hele tijd voor. Hij vindt zichzelf tijdens de ambtsperiode van de huihelemaal geschikt voor het burgedige Amsterdamse burgemeester, meesterschap, maar – en dat is ook Eberhard van der Laan. Zo vergezelt een beetje mijn fantasie – als je eenRobert president Obama naar het Rijksmuseum, verlekkert hij zich met maal zo’n functie hebt of je streeft daarnaar, dan moet je ook zo in François Hollande aan een blonde elkaar zitten. Ik denk dat alle landeserveerster en drinkt hij koffie met lijke politici dat ego wel hebben.’

Bill Clinton bij restaurant DauHet maakt Robert in phine. Koch heeft ook elk geval tot een inteeven overwogen om de ressant personage, dat minister-president als de aandacht vanaf de hoofdpersoon te nemen, eerste bladzijde direct vertelt hij. ‘Maar ik vond weet te grijpen, als hij dat ik daar te weinig begint over zijn buitenvanaf wist. En eigenlandse vrouw. ‘Ik noem lijk vind ik ook dat burhaar Sylvia,’ schrijft hij. gemeesters vaak gro‘Haar echte naam zou tere persoonlijkheden alleen maar afleiden. zijn dan presidenten Mensen verbinden van en minister-presidenalles aan namen, vooral ten. Als je ditzelfde verwanneer die naam niet haal zou nemen met van hier is.’ Ook haar een soort Mark Rutte in Herman Koch, De greppel, Uitgeboorteland noemt de hoofdrol is er geen geverij Ambo|Anthos, 320 hij niet, want ‘men­ bal meer aan, dan krijg pagina’s, ISBN 978 90 263 3229 sen verbinden van alles je een slaapverwekkend 6 (€ 21,99)

Annaleen Louwes

aan landen van herkomst. Elk land krijgt zijn eigen vooroordelen toe­ gewezen. Hoe verder naar het zui­ den, of naar het oosten, hoe groter de vooroordelen.’

Robert is zelf echter ook niet vrij van dergelijke gedachtes, zo blijkt even later: ‘Ik heb mijn vooroordelen altijd gekoesterd, als iets wat onlosmake­ lijk met mijzelf is verbonden. Of beter gezegd: zonder die vooroordelen zou ik iemand anders zijn geweest.’ Koch zegt over die passage: ‘Daar zit iets in wat je bijna niet mag zeggen, of zelfs niet mag durven denken. Terwijl: een bepaald vooroordeel kan je helpen om mensen beter te begrijpen. Robert noemt op een gegeven moment een rijtje vooroordelen op over het land van zijn vrouw: de mensen zijn er sneller heetgebakerd en trekken sneller een mes, maar weten wel beter wat lekker eten is en zijn gepassioneerder. En dan denk ik: het ís ook zo dat mensen ten zuiden van Napels anders zijn dan Noord-Hollandse boeren. Daar zit gewoon een verschil tussen.’

Robert vraagt zich dan ook af of hij het mogelijke overspel van Sylvia niet moet zien als ‘iets wat misschien wel meer met haar land van her­ komst, haar geboortestreek, in ver­

band staat dan mij lief is [...]. Ik vraag me af in hoeverre ik het haar per­ soonlijk aan kan rekenen, en in welke mate ik het op het conto van haar geboorteland moet schrijven.’

‘Ik vind dat mensen soms zo krampachtig gaan doen zodra er iets met buitenland of vooroordelen om de hoek komt kijken,’ zegt Koch. ‘Er zit volgens mij altijd een kern van waarheid in vooroordelen en daar moeten we niet te bang voor zijn omdat we alles zo politiek correct mogelijk willen behandelen.’

Bang voor reacties op Robert Walters stellingname rondom vooroordelen is Koch niet. Dat de burgemeester zich verzet tegen de aankoop van windmolens zou Koch daarentegen best nog wat kritiek kunnen opleveren, denkt hij. ‘Mijn ervaring is dat zodra je in Nederland aan groene, milieuachtige dingen komt, mensen altijd heel boos worden. Ze denken: “Natuurlijk, windmolens! Hoe kun je daar nou tegen zijn?” Daar stoor ik me aan. Het is zo’n onderwerp waar mensen het altijd heel erg met elkaar over eens zijn. Een tijd geleden zag ik een advertentie: Groen­ Links voor meer windmolens. Natuur­ lijk. Dan is mijn overtuiging echt: een partij die dat zo vanzelfsprekend aanneemt, is dus een partij waar ik nooit op zal stemmen. Never. Omdat ik dat iets aangenomens vind.’

Hoe de meningen over zijn roman ook zullen uitvallen, er is één persoon naar wiens oordeel hij extra benieuwd is, en dat is die van de echte burgemeester van Amsterdam. Op de boekpresentatie van De greppel, waar Eberhard van der Laan het eerste exemplaar aan Koch uitreikte, sprak de schrijver hem toe: ‘Ik heb tegen hem gezegd dat ik me erin verplaatst heb hoe het kán zijn als je burgemeester bent. En ik zei tegen hem dat als hij straks het hele boek leest en denkt: hij heeft precies mijn gedachtegang weergegeven, hij me in de toekomst dan gewoon een keer een knikje van verstandhouding moet geven. Dat ik weet dat het goed getroffen is.’

* PreTtige LEeSDAGEN

★★★★ ‘Een geslaagde mix van genres: psychologische roman, road novel en apocalyptische sci-fi. Het lef om zo ver van de Nederlandse literaire traditie af te dwalen verdient lof.’ – NRC Handelsblad

‘Vlot, geestig en trefzeker geschreven. Een geslaagde, tragikomische coming of age.’

– Sylvia Witteman in de Volkskrant

★★★★ ‘Vernuftig, bedrieglijk helder en vol frictie.’ – De Volkskrant

★★★★ ‘Een ode aan de verbeelding.’ – Het Parool

Boeken Uitgeverij Conserve – december 2016

Juweeltje voor een breed publiek: Hier is het paradijs nog niet verloren – Schrijvers over Bergen aan Zee – Van Gorter tot Van Dis. Met speciaal voor dit boek geschreven verhalen van Adriaan van Dis en Youp van ’t Hek en bijdragen van Saskia Noort en Joost Zwagerman. Portretten van Adriaan Roland Holst en Herman Gorter en een verhaal over het ontstaan van Bergen aan Zee. Lokale seller in Bergen en Bergen aan Zee. Hier is het paradijs niet verloren – Schrijvers over Bergen aan Zee – Van Gorter tot Van Dis (samenstelling Kees de Bakker), met foto’s van Cees Noort, 184 pagina’s, nu van € 20 voor € 5! Bestel bij uw boekhandel onder ISBN 978 90 5429 200 5

De Surinaamse spelers in de eredivisie vormen een sierlijke eregalerij in het Nederlandse voetbal, van Gullit tot Rijkaard, van Davids tot Kluivert en Seedorf.

Eens per jaar spelen de beste onder hen in de gelegenheidscombinatie Suriprofs (al zestien jaar lang) tegen onder andere Jong Ajax of andere clubs en halen daarmee geld op voor goede doelen in Suriname. Alles daarover valt te lezen in de full color-uitgave Suriprofs – Van benefiet tot project.

Suriprofs – Van benefiet tot project, full color, 192 pagina’s, € 19,99

Het vermaarde boek van Cynthia Mc Leod terug in zijn groene jasje. Reeds 200.000 boeken werden van Hoe duur was de suiker? verkocht in Nederland en Suriname. De laatste 30.000 waren van de vier drukken van de filmeditie, die nu op zijn. Op 23 oktober was een eerbetoon aan de beroemdste Surinaamse schrijfster in de Koningskerk in Amsterdam van 500 Surinamers en minister Jet Bussemaker van OCW aan de 80 jaar geworden schrijfster.

Cynthia Mc Leod – Hoe duur was de suiker? – Surinaamse historische roman, 304 pagina’s, € 20

Schrijfster Cynthia Abrahams promoveerde op de Surinaamse dichter Dobru.

In januari toerde ze met Cynthia Mc Leod op Curaçao. Daar ontstond het idee om een boek over haar collegaauteur te maken. In Het lot was mij gunstig gezind vertelt Cynthia Mc Leod voor het eerst openhartig over haar moeder, haar jeugd en hoe ze haar eerste boek publiceerde.

Cynthia Abrahams – Het lot was mij gunstig gezind – Openhartige gesprekken met Cynthia Mc Leod, met 2 kleurkaterns, 136 pagina’s, € 12,50

De onlangs overleden oudste oud-premier Piet de Jong is een van de vijf oud-premiers met wie Annemarie Gualthérie van Weezel een gesprek had voor haar boek De smaak van de macht dat in 2011 een seller was (15.000 exemplaren verkocht) en nu sterk in prijs is verlaagd. De andere oud-premiers in haar boek: Dries van Agt, Jan Peter Balkenende, Wim Kok en Ruud Lubbers.

Annemarie Gualthérie van Weezel - De smaak van de macht – Gesprekken met oud-premiers, nu van €17,99 voor € 5.

Bestel bij uw boekhandel onder ISBN 978 90 5429 321 7

Uitgeverij Conserve

In de boekhandel of portvrij (vanaf 15 euro) te bestellen via info@conserve.nl

Thrillerauteur Jacob Vis, veelvuldig genomineerd voor de Gouden Strop en bekroond met de Diamanten Kogel in Vlaanderen in 2014 heeft in zijn derde Indische roman Merdeka! de spanning van de thriller en de bevlogenheid van de literaire roman gecombineerd. Na Tandem (over zijn grootvader) en Moerta (over zijn grootmoeder) is de oorlogsroman Merdeka!

Roman over de Indonesische vrijheidsstrijd het derde deel in deze trilogie. Vier sterren in NRC Handelsblad van Kester Freriks en drie sterren in Het Parool van John Jansen van Galen.

Jacob Vis – Merdeka!

Roman over de Indonesische vrijheidsstrijd, telt 352 pagina’s en kost € 19,99

Vier jonge Indonesische studenten schrijven over het leven van vijf van hen als ze studeren in Nederland en ze vinden het hier geweldig!

Over hun studie en hun liefdesleven, alles komt aan bod. Het boek stond zes jaar in de toptien in Indonesië en is ook verfilmd. Vertaald uit het Indonesisch door Sven Aalten en Maya Liem.

Diverse auteurs – Het Land van Oranje – Vijf Indonesische studenten idolaat over Nederland, 492 pagina’s en kost € 24,99

boekenkrant.com

december 2016 pagina 5

literatuur ode

Een onvermijdelijk afscheid De Schots-Nederlandse auteur Michel Faber kennen we van zijn dikke romans.

De net vertaalde dichtbundel Tot leven laat een heel andere kant van de schrijver zien: ontroerend en hier en daar hartverscheurend emotioneel.

nitief in duigen valt. Het onvermijdelijke einde komt onverwacht. Als lezer houd je even je adem in: Jij was zo angstaanjagend hulpeloos als een grizzlybeer in barensnood, als een pasgeboren kind zo broos.

Ik had mijn ogen even dicht, twintig minuten, hooguit een halfuur.

Dat was het tijdstip dat je koos.

Door Hugo Jager De bundel beschrijft een donkere periode uit het leven van Faber.

Zijn vrouw Eva leed aan multipel myeloom, een ongeneeslijke vorm van beenmergkanker.

In een Londens ziekenhuis zocht hij haar vaak op. Ze was een lichamelijk wrak; zes jaar tumortherapie had haar uitgeput. Er was een sprankje hoop in de vorm van een nieuw chemomedicijn, maar die hoop werd de grond in geboord toen het snel slechter ging. Faber moest vierentwin-

Michel Faber eva youren

tig uur per dag bij haar blijven. Op de momenten dat Eva sliep, sloeg hij aan het dichten.

Het is een dichtbundel in twee delen geworden. In het eerste deel lezen we over de ziekte en het aftakelingsproces. Hij schrijft over een vrijpartij, waarvan Eva en hij niet zeker wisten of het de laatste keer zou zijn. Over het ziekenhuis, waar een kam en een tandenborstel de enige bezittingen zijn. En waar de hoop op herstel defi-

De dichtbundel is confronterend. De schrijver zit je constant dicht op de huid. Soms heb je het In het tweede deel staat idee dat je iets te dichtde periode na de dood bij komt. Je voelt je dan van zijn vrouw ceneen indringer in het traal. Faber heeft een leven van de auteur, eerste date, maar dat want het afscheid is wordt een grote mislukeen persoonlijk proking. Zijn katten lijken ces. Maar die ongemakEva niet meer te miskelijkheid weegt niet sen. Alsof het niet uitop tegen de moraal: je maakt wie voor ze zorgt. moet van elkaar genieZe zijn haar stem vergeten zo lang het nog ten en zitten niet meer kan. Daarmee is deze voor het raam op de uitbundel bovenal een kijk. Hij ziet een stel van schitterende ode aan een jaar of tachtig in de Michel Faber, Tot leven. Een liefdegeschiedenis, vertaling: de liefde. trein en stelt zich voor Harm Damsma en Niek Miedat zij dat zelf hadden dema, Uitgeverij Podium, kunnen zijn: ISBN 978 90 575 9813 5 (€ 19,99)

dans

Ieder zijn bubbel De rode draad in Zadie Smiths Swing Time – vernoemd naar de gelijknamige film uit 1936 met Fred Astaire – is dans, maar ook vertrouwde thema’s als ras en klasse keren terug.

pliceerder en voert Smith het aantal thema’s langzaam op.

Hoe je te verhouden tot je afkomst?

Het is een vraag waar de hoofdpersoon zich continu mee bezig houdt.

Wanneer een vriendje haar vertelt dat de Britse koningin Victoria een Afrikaans meisje aan haar hof opvoedde, denkt ze: ‘Ik hoefde niet zo nodig te weten dat ieder Europees Door Nina Visser feit een Afrikaanse schaduw had, alsof Afrikaanse dingen niet op zichHet verhaal wordt verzelf konden bestaan.’ Als ze later zelf teld door een naamnaar West-Afrika reist omdat haar loze, drieëndertigjarige vrouw die terugblikt op werkgever, de wereldberoemde danhaar leven en in het bij- seres Aimee, daar een school wil oprichten, stoort ze zich aan Aimees zonder op haar vriendgoedbedoelde bemoeienis met het schap met Tracey, die derdewereldland en aan de hypoze in 1982 als zevenjarig meisje ontcrisie van haar tijdelijke belangstelmoet bij dansles. Naast hun Britsling. De hoofdpersoon blijkt zelf echJamaicaanse afkomst delen ze hun ter ook niet vrij van westerse supeliefde voor dans, hoewel alleen rioriteit als ze medelijden voelt met Tracey echt talent heeft. Naarmate de armoedige bevolking, niet begrijze ouder worden groeien de vertelpend dat geld niet voor iedereen een ster en Tracey uit elkaar, deels door maatstaf is voor rijkdom en geluk. hun verschillende thuissituaties, ‘We kunnen stellen dat maar hun wegen blijven Aimee in haar eigen elkaar kruisen. bubbel leeft (…), en dat Naast het steeds teruggeldt ook voor je vrienkerende thema van de din, en raad eens wat: dans gaat haar boek ook voor jou. Het zou ook over armoede en zomaar kunnen dat het gelijkheid, feminisme voor iedereen opgaat,’ en gender, en de vraag zegt een van de persowelke invloed ras en nages aan het einde klasse hebben op je vervan het verhaal. Een dere levensloop. Dat de mooie conclusie voor roman niet overvol aandit rijke, gecomplivoelt komt omdat Smith ceerde boek, dat stemt haar verhaal zorgvultot nadenken over je dig heeft opgebouwd Zadie Smith, Swing Time, eigen bubbel en die van rondom de groei van de ­vertaling: Peter Abelsen, Uithoofdpersoon; naarmate geverij Prometheus, 445 pagi- de rest van de wereld. zij volwassen(er) wordt, na’s, ISBN 978 90 446 3203 3 raakt haar leven gecom(€ 19,95)

Ik ruftend als ik kranig jouw bagage met moeite op het hoge rekje hijs.

Jij met je uitgedunde haardos en je blauwe aders een schim nog van de schoonheid van weleer Gezellen niettemin op onze levensreis.

advertentie

Kalenderwijzer 2017 Kun je geen coach meer zien?

Op de hoogte blijven van trends over persoonlijke ontwikkeling?

Wil je scheuren?

Op zoek naar een idee voor de vrijdagmiddagborrel?

isbn 9789024404001 Inclusief digitale kalender en app € 15,00

isbn 9789024404018 € 14,90

Wil je je geest soepel houden?

Heb je geen geld voor een MBA-opleiding?

Geen tijd om managementbestsellers te lezen?

www.bua.nl

Advertentie TA BK.e$S_Opmaak 1 28-11-16 15:23 Pagina 3

Leonie Breebaart e.a.

DURF TE TWIJFELEN! Hoe filosofen kijken naar de actualiteit ‘Durf te twijfelen! stelt de vragen achter het nieuws: Moet de economie blijven groeien? Wat is kunst? Willen we echt meer democratie? En hoe kun je eigenlijk weten of God (niet) bestaat? Dit boek nodigt uit tot dieper en vrijer nadenken over chronisch actuele kwesties.’

– Leonie Breebaart ISBN 978 90 4770 883 4, prijs € 14,95

www.lemniscaat.nl

‘Een uitstekende inkijk in ‘s werelds grootste vluchtelingenkamp.’

– NRC Handelsblad over Vluchtelingenstad

Aan de hand van negen indringende levensverhalen van inwoners, vertelt Ben Rawlence de geschiedenis van ‘s werelds grootste vluchtelingenkamp Dabaab.

e Wereldwijd bestseller

Kenia heeft plannen om het kamp, dat al 25 jaar bestaat, te ontmantelen. Bijna een half miljoen Somaliërs zouden dan op drift raken en hun ‘tijdelijke’ thuisbasis verliezen. Een humanitaire ramp dreigt...

€ 19,99

Paperback | 272 blz., met kleurenkatern | ISBN 9789401909105 Vanaf december 2016 in de (web)winkels verkrijgbaar

Omniboek

www.omniboek.nl

boekenkrant.com

december 2016 pagina 7

literatuur Hamlet

column

Ian McEwan is een ­schrijver om veel ontzag voor te hebben. In het vierhonderdste sterfjaar van Shakespeare komt hij met Notendop, een boek waarin de verwijzingen naar Hamlet duidelijk aanwezig zijn. In deze fascinerende roman nemen de thema’s bedrog, schuld en moord een centrale plaats in.

Ik kende haar omdat ze de levenspartner was van Martin de Haan, vertaler van het werk van Michel Houellebecq. Silvia Marijnissen was ooit een van de medeoprichters van Het trage vuur, tijdschrift voor Chinese literatuur. Helaas is dat blad opgehouden te bestaan. Ooit schreef de NRC over deze publicatie: ‘Een waardevolle uitgave, waarin een van de belangrijkste stemmen uit de hedendaagse Chineestalige poëzie op indrukwekkende wijze tot ons spreekt – in prachtig geschreven Nederlandstalige gedichten.’

De overdenkingen van een foetus

Andere werelden

Door Hugo Jager De verhaallijn is helder. Trudy is zwanger en John is de vader van het kind. Maar Trudy gaat vreemd met Johns broer Claude. Ze smeden samen een plannetje om John uit de weg te ruimen.

Het lijkt allemaal zo overzichtelijk, maar dan heb ik het nog niet over het bijzondere perspectief gehad.

We bevinden ons in de buik van de moeder; het hoofdpersonage is haar ongeboren kind. Hij blijft de hoop koesteren dat zijn moeder zich verzoent met papa John, maar als lezer weet je al: deze hoop is ongegrond.

De nieuwe vlam van Trudy kan op weinig sympathie van het ongeboren kind rekenen, want de vastgoedontwikkelaar is een saaie man die zichzelf voortdurend herhaalt en praat in algemeenheden.

De foetus is ongelofelijk wijs. En dat terwijl het ongeboren kind niet eens bekend kan zijn met kleuren of vormen. Zijn kennis doet hij op door mee te luisteren met de podcastlezingen en audioboeken waar zijn moeder zo van houdt. Dat hij juist in het Verenigd Koninkrijk ter wereld moet komen stelt hem teleur. Hier proeven we gelijk het meesterschap van McEwan: het is een passage waarin humor en ritmiek samenkomen. De foetus vindt het Verenigd Koninkrijk een land dat wordt ‘geregeerd door een gewaardeerde Ian McEwan bejaarde koningin, waar een koopman-prins, vermaard om zijn goede ressant. Er is weinig verbeelding werken, zijn elixers en zijn ongrondvoor nodig om in het ongeboren wettige bemoeizucht, ongedurig op kind Hamlet junior uit Shakespeare’s zijn troon wacht.’

Hamlet te herkennen.

Om de intelligentie van In dat verhaal doodt het kind geen kwaad Claudius (Claude) zijn te doen is het beter als broer koning Hamlet zijn moeder niet drinkt, senior en treedt in het maar ze zondigt. De foehuwelijk met Getrude tus maakt het niks uit, (Trudy), de weduwe hij raakt in vervoering van de koning. Hamlet en mag zich een wijnjunior maakt er geen kenner noemen: ‘Nog geheim van wraak te voor de wijn bij me is willen nemen voor de – vanavond een Jeandood van zijn vader.

Max Roger-sancerre –, In Hamlet haalt Shabij het geluid van de kespeare zelf de metakurkentrekker, voel ik foor van de notendop hem op mijn gezicht aan. In een belangals de streling van een Ian McEwan, Notendop, verrijke passage zijn het zomerbries.’ taling: Rien Verhoef, Uitgede boze dromen die De diepere laag in het verij De Harmonie, 176 pagihet voor Hamlet junior boek is nadrukkelijk na’s, ISBN 978 94 633 6000 5 lastig maken om zich aanwezig en heel inte(€ 19,90)

Ik zat met Silvia aan tafel en luisterde naar haar plannen voor een vertaling van een rijke verzameling klassieke Chinese landschapsgedichten, eeuwenoude teksten uit de literaire nalatenschap van het Rijk van het Midden. Al pratend opende ze een wereld die enerzijds vreemd voor me was en die anderzijds nieuwsgierig maakte. Vol vuur vertelde ze over de Jin-dynastie, over dichters als Tao Yuanming, Du Fu, Li Bai of Wang Wei. Het landschap in deze gedichten is als de spiegel van de ziel. Letterlijk ieder onderwerp komt erin aan bod. Grote thema’s als liefde, dood en vriendschap vinden we in deze verzen, maar ook zaken als kluizenaarschap en maatschappelijke problemen. Met haar uitleg van een gedicht over een vlieg wist Silvia me werkelijk te betoveren. De teksten zijn ontstaan in een periode waarin van een Europese literatuur nog helemaal geen sprake was. Tot op de dag van vandaag worden de gedichten gelezen én begrepen. De dwingende vorm van deze poëzie is eeuwenlang onveranderd gebleven en zijn zeggingskracht heeft de tand des tijds doorstaan.

Joost van den Broek

bij de situatie neer te leggen en zich terug te trekken in een notendop; die geeft net als een baarmoeder bescherming, maar dat kan tegelijkertijd verstikkend zijn. McEwan heeft zijn titel dus heel slim gekozen: de foetus in zijn boek bevindt zich in zo’n geïsoleerde situatie. Hij hoeft als ongeboren kind ‘alleen maar te zijn en te groeien, waarbij die groei nauwelijks een bewuste Susan Smit daad is.’ Het is het saaie lot van de foetus, die in de buik van zijn moeder wacht op wat komen gaat.

Of het nu de ritmische zinnen zijn, het bijzondere perspectief of de humoristische overdenkingen, het is een boek om heel enthousiast over te zijn. Zonder enige twijfel wil ik Notendop uitroepen tot het beste boek van 2016.

Toen Silvia afscheid had genomen, kostte het me moeite terug te keren in de gewone wereld, en me voor te bereiden op een begrotingsvergadering. Heel goed begreep ik dat de uitgave waar zij voor pleitte me niet zou helpen bij een stevige begroting, maar ik wist dat het boek er ooit zou komen. We publiceerden het in 2012, onder de titel Berg en Water. Sinds dat gesprek met Silvia realiseer ik me meer dan ooit dat een goede vertaler niet alleen woorden en zinnen omzet in een andere taal, maar dat hij ook een compleet nieuwe wereld kan ontsluiten.

Lex Jansen

Jarenlang was Lex Jansen de uitgever en het gezicht van De Arbeiderspers. Nu is hij directeur van het door hem opgerichte Magonia: uitgeverij en centrum voor schrijf­begeleiding. www.magonia.nl

boekenkrant.com

december 2016 pagina 8

literatuur Boekenkrant tipT Kerstdagen Kerstdagen van Jeanette Winterson bevat twaalf (kerst)verhalen voor de donkere avonden, aangevuld met twaalf feestelijke recepten. Over een afgelegen victoriaans huis aan zee waar mysterieuze geluiden klinken vanaf de zolder. Over een eenzame vrouw die wordt getroost door een fee.

Jeaneatte Winterson, KerstdaEn over een ezel die zijn gen, vertaling: Arthur Wevers, Uitgeverij Atlas Contact, 329 visie op het verhaal van pagina’s, ISBN 978 90 254 4934 de geboorte van Jezus 6 (€ 22,50) geeft. Wij weten wel wat wij graag onder de boom zouden vinden.

Vandaag in de chaos Genève in januari. Twee broers en een zus besluiten een slaapplek aan te bieden op internet voor couchsurfers. Terwijl de temperatuur daalt ontvangen ze gasten uit alle windstreken, tot op een dag het chalet volledig ingesneeuwd is. De bewoners zijn gedwongen samen te overleven. Maar hoe doe je dat als je elkaar nauwelijks begrijpt? Een mooie roman over communicatie in een globaliserende wereld. Niet alleen voor couchsurfers!

Easy Street

Guillaume Rhis, Vandaag in de chaos, vertaling: Martine Woudt, Uitgeverij Ambo|Anthos, 224 pagina’s, ISBN 978 90 263 3636 2 (€ 17,99)

Easy Street gaat over Linda Winnubst, die tijdens een reis naar Noorwegen met haar man John en puberzoon Tommy merkt dat haar wereld aan het kantelen is door verschillende noodlottige gebeurtenissen. Linda wil graag een goede moeder zijn en gelooft heilig in opnieuw beginnen. Hoe, Bart Chabot, Easy Street, Uitgeverij De Bezige Bij, 240 pagidat is een tweede. De na’s, ISBN 978 90 234 9841 4 uitgever omschrijft het (€ 19,99) boek als ‘speels en oergeestig en een duistere pageturner van jewelste.’

De draagbare Veblen Veblen is ten huwelijk gevraagd door neurowetenschapper Paul, maar hun verloving wankelt al meteen. Veblen, amateurvertaalster uit het Noors en liefhebber van eekhoorns, is zoekende, terwijl Paul steeds meer bevangen raakt door dromen van rijkdom en roem. Genomineerd voor de National Book Award 2016.

Elizabeth McKenzie, De draagbare Veblen, vertaling: Lucie Rooijen Inger Limburg, Uitgeverij Nijgh en Van Ditmar, 448 pagina’s, ISBN 978 90 388 0226 8 (€ 21,99)

viool

Jezelf mogen zijn Vrouwkje Tuinman is onder meer musicologe en auteur van romans en dichtbundels. Recent verscheen Afscheidstournee, over de wereldberoemde violist Nicolò Paganini, die op zijn zevenenvijftigste jaar in 1840 stierf in Nice.

Door Ellen de Jong Paganini’s enige, onechte zoon Achille, die zijn vader op zijn concerten begeleidde en hem, daar hij een zwakke gezondheid had, ook liefdevol verzorgde, was toen pas veertien jaar.

In haar roman maakt de schrijfster Achille tot hoofdpersoon en brengt ze via hem Paganini’s wonderlijke levensloop in beeld. Als Paganini stervende is weigert hij de laatste sacramenten te ontvangen, met als gevolg dat de kerk hem niet wil begraven in gewijde grond. Achille kan niet anders dan de kist met de stoffelijke resten van zijn vader voor zijn rekening nemen.

Op de eerste bladzijde staat de kist in Weense recensent noemde hem een duivelskunstenaar. zijn tuinhuis, in afwachting van een Paganini trouwde met Antonia, eervolle begrafenis die pas in 1896, maar zij liep weg en liet Achille zesenvijftig jaar na Paganini’s dood, bij hem achter. Achille kreeg later realiteit werd. Als Achille met zijn een halfzusje, Edvige, die hem vrouw en acht zoons op een landzegt: ‘Je vader heeft jou alles gebogoed gaat wonen is hij nog steeds den […] Maar hij is iets heel belangniet verlost van de lijkkist van zijn rijks vergeten. Dat na zijn dood alles vader. En al heeft hij met zijn gezin gewoon door zou gaan, dat jij verder een harmonieus leven zonder geldzou leven. Dat jouw toekomst niet zorgen, hij wordt beheerst door de ging over geld, over een landgoed, gedachte aan eerherstel voor zijn een familiewapen, over de muziek vader: ‘Inclusief alles: erkenning, die hij achterliet, maar over jezelf een openbare uitvaart, een monumogen zijn.’ Met deze rake woorment. Acht zuilen, een koepeldak, den pakt Tuinman de een buste die vrijuit de kern van Achilles prowereld in blikt.’ bleem aan: wie is hij Tuinman beschrijft zelf? Hij besluit bijen te niet alleen hoe het gaan houden om iets Achille vergaat na zijn omhanden te hebben. vaders dood, ze geeft Achille overlijdt in 1895, ook een inkijk in Paganadat hij zijn vrouw nini’s harde jeugd. Zijn en twee zoons verloren vader ‘ranselde’ hem heeft. Tuinman heeft naar het instrument. Hij met een diep invoelend kreeg niet te eten voorvermogen de vader en dat hij acht uur had de zoon geportretteerd gestudeerd. Beroemd alsook de hen omrinen rijk moest hij worgende personages: den. Dat werd hij, Vrouwkje Tuinman, mensen zoals u en ik. maar de Rooms-kathoAfscheidstournee, Uitgeverij lieke Kerk beschouwde Cossee, 286 pagina’s, ISBN 978 hem als ketter, en een 90 593 6682 4 (€ 18,95)

genderfluïditeit

De liefde laat grenzen vervagen In Liefde is een rebelse vogel brengt Mounir Samuel zeer actuele thema’s onder de aandacht. De boodschap? De liefde opent je hart en je blik.

Ze laat grenzen vervagen.

keiharde mannenwereld vol slecht betaalde banen en kortstondige liefdesrelaties.

Ware liefde is niet te temmen. Dat lijkt de boodschap te zijn in Liefde is een rebelse vogel, de debuutroman van schrijver en journalist Mounir Samuel, voorheen bekend als Monique. De titel is een vertaling van Door Alex Hoogendoorn L’amour est un oiseau rebelle. De lezer met een voorliefde voor opera Een eenzame psychozal deze zin herkennen; hij is afkomloge raakt geobsedeerd stig uit het lied ‘Habanera’ uit de door de bloedmooie opera Carmen. Tegen de melodien mysterieuze Zéta. euze achtergrond van deze klassieZe doet steeds minder haar best goed voor ker haalt Samuel zeer actuele thema’s aan, zoals onderdrukking van zichzelf te zorgen en vrouwelijkheid, de rekbaarheid van verwaarloost zelfs het contact met geaardheid en liefde die grenzen haar patiënten. Als Zéta ineens voor doet vervagen. haar zit als patiënt, doet de psychoDe auteur beschrijft zowel de hartsloge iets wat haar haar baan kan tocht als de wanhoop in soepel taalkosten: ze nodigt haar uit thuis vergebruik waarbij zinnen naadloos op der te praten. Het is het begin van elkaar aansluiten en beelden voreen liefdesrelatie waarin elke vorm men die je meesleuren in dit vervan zekerheid ontbreekt, behalve haal. Een krachtig dat Zéta niet zal blijven. debuut met een actuDe ontmoetingen tusele boodschap. Het is sen hen worden afgenamelijk geen gewoon wisseld met flashbacks liefdesverhaal, maar naar Zéta’s jeugd. Ze is een waarin heel subals achttienjarige naar tiel de normaliteit van Spanje vertrokken om genderfluïditeit wordt meer over haar vader te overgebracht op de weten te komen, want lezer. Zelfs in Nederdie heeft haar en haar land stuit homoseksumoeder al vroeg verlaaliteit wel eens op verten. In Spanje logeert zet, maar dat haalt het Zéta bij haar tante en niet bij de felle reacgewelddadige oom in ties op mensen die een schimmige achMounir Samuel, Liefde is een zichzelf niet identificeterwijk waar ze hoopt rebelse vogel, Uitgeverij Jurren als man óf vrouw haar wortels te vingen Maas, 302 pagina’s, ISBN of besluiten verandeden. Wat ze vindt is een 978 94 919 2125 4 (€ 19,95)

Mounir Samuel Hannah Lipkowsky

ringen te ondergaan om hun uiterlijk te laten matchen met hun gender. Samuel laat de lezer voelen dat liefde en acceptatie het enige is wat telt, maar is ook kritisch naar de huidige maatschappij.

Hier vinden we het een mooie overeenkomst met Carmen. De opera uit de achttiende eeuw moest destijds worden aangepast, omdat het stuk te uitdagend zou zijn geweest, niet conventioneel genoeg. In Liefde is een rebelse vogel is op subtiele en kundige wijze een heel controversieel onderwerp toegankelijk gemaakt voor het grote publiek.

boekenkrant.com

december 2016 pagina 9

literatuur spionne

Een kijkje achter Mata Hari’s sluiers Zo vaak komt het niet voor dat het boek van een Braziliaan naar het Fries vertaald wordt. Toch had uitgeverij De Arbeiderspers daar met De spion een prima reden voor: het boek draait om de iconische Friezin Mata Hari.

oosterse dansstijlen. Na verschillende persoonlijke tragedies keert ze terug naar Nederland, waar ze haar gewelddadige, aan alcohol verslaafde man verlaat en naar Parijs vertrekt. Daar wordt ze uiteindelijk wereldberoemd als de erotische danseres Mata Hari.

Coelho’s omschrijvingen van haar optredens zijn daarbij heerlijk intens: ‘Ik trok de eerste sluier Door Anouk Abels weg maar niemand leek er veel belang aan te hechten. Pas toen ik Aangezien mijn Fries de tweede en derde wegnam, begonnet zo slecht is als mijn nen ze elkaar aan te kijken. […] Zelfs Braziliaans, besloot ik de vrouwen met wie ik af en toe een toch voor de Nederblik wisselde tijdens mijn beweginlandstalige versie van gen, leken niet gechoqueerd of geïrhet verhaal van Paulo riteerd; het wond hen vast evenwel Coelho te gaan. Het op als de mannen.’ boek is voorzien van een prachtige Coelho besteedt het grootste deel voorkant: een portret van Mata Hari van zijn dunne roman aan de met exotische kroon op het hoofd. opbouw van Mata Hari’s levensverHet is slechts een van de vele foto’s haal. Voor haar werk als contraspidie in De spion te vinden zijn, en die onne ten tijde van de Eerste Wereldhelpen het verhaal van deze danseres annex spion tot leven te brengen. oorlog is beduidend minder ruimte beschikbaar. Dat is jammer, want Het als klassieke raamvertelling het is fascinerend om vormgegeven verhaal te zien hoe de mannenbegint met de executie wereld waarin zij zich van Margaretha Geerzo succesvol als dansetruida Zelle – de naam res begaf, haar uiteinwaarmee Mata Hari delijk keihard verraadt geboren werd – wegens in oorlogstijd. spionage en hoogverHet boek eindigt met raad. Dan laat Coelho een brief van Mata het woord aan Mata Hari’s advocaat, die Hari zelf, die in een zegt voor de rest van brief aan haar advocaat zijn leven achterhaar levensverhaal uit volgd te worden door de doeken doet. Als jong de rechtszaak die het meisje droomt Margaeinde van haar leven retha van een spectacubetekende. De spion lair leven. Ze trouwt met Paulo Coelho, De spion, verzelf is wat mij betreft een KNIL-kapitein en taling: Piet Janssen, Uitgeveminder beklijvend. komt terecht in Nederrij De Arbeiderspers, 174 pagiDat komt deels door de lands-Indië, waar ze na’s, ISBN 978 90 295 1134 6 manier waarop Coelho gefascineerd raakt door (€ 18,99)

Mata Hari Collectie Fries Museum

zijn heldin afschildert: Mata Hari blijft een onbereikbare diva die voornamelijk lijkt te handelen uit eigenbelang. Coelho’s prachtig bloemrijke, maar onwerkelijke taal zorgt er tevens voor dat je je ver verwijderd voelt van Mata Hari’s realiteit.

Het is fascinerend om eens onder haar sluiers te hebben mogen kijken, maar er blijft nog net te veel verborgen om deze mysterieuze Friezin echt te kunnen doorgronden.

voortuincruise

Zoeken in een stadsparadijs jan schep

dubbelgroen

heT StAds parA DijS Jan Schep, Het Stadsparadijs, KNNV Uitgeverij, 114 pagina’s, ISBN 978 90 5011 586 5 (€ 14,95)

De achterflap van Het Stads­ paradijs belooft een tuinboek dat leest als een roman, maar dat tussen de regels door boordevol met weetjes en adviezen staat. Met het romangehalte valt het in de praktijk echter tegen.

Door Ika Gerritsen In Het stadspara­ dijs neemt auteur Jan Schep, hovenier en dichter, de lezer vooral mee in zijn gedachtegang over tuinieren en veel minder in de dagelijkse praktijk van het in opdracht aanleggen van tuinen. Aanvanke-

lijk neemt hij ons nog mee als hij met collega Henk op ‘voortuincruise’ gaat, waarbij voortuinen in heel Nederland door het duo beoordeeld worden op smaak en inrichting, maar daarna verzandt Schep al snel in het geven van allerhande tuinadviezen. ‘Leg geen losse tegels tussen de beplanting; de postbode gaat gewoon rechtdoor’, et cetera. Winkeldame Viola en collega-hovenier Henk komen vanaf dat moment zelden meer in Het Stadsparadijs voor; het is vooral Schep zelf die de rest van het boek het woord doet.

In geuren en kleuren beschrijft hij hoe stadstuinen naar zijn mening het beste kunnen worden ingericht.

Zijn enthousiasme is best aanstekelijk, maar het is erg jammer dat er

van alle genoemde bloemen, bomen, planten en bestrating geen illustraties zijn opgenomen – zo blijf je googelen. De illustraties die wél in Het Stadsparadijs zijn opgenomen zijn dan weer redelijk overbodig te noemen, net als de vele gedichtjes trouwens; vaak stiekem ook gewoon tuinadviezen.

Niet dat die tuintips niet waardevol zijn trouwens, integendeel. Het is alleen jammer dat ze deel uitmaken van een lange, vrij ongestructureerde gedachtegang. Had Schep de hele ‘romanvorm’ laten varen, en zijn tuinkennis met de lezer gedeeld op een gestructureerde manier, dan was Het stadsparadijs een waardevol tuinboek geweest – zeker wanneer er foto’s of tekeningen van de beschreven planten in opgenomen

Niet dat die tuintips niet waardevol zijn trouwens, integendeel. zouden zijn. Hier en daar een kadertje met wat anekdotes uit de praktijk had daarbij zeker niet misstaan.

Nu alles echter met een blender door elkaar is gemixt, is het zoeken geblazen, in dit tuinboek. Dat kan van een stadsparadijs natuurlijk nooit de bedoeling zijn.

boekenkrant.com

december 2016 pagina 10

boekfragment

Er was er eens en er was er eens niet Judith Herzberg publiceerde een indrukwekkend aantal dichtbundels, toneelstukken, televisie- en filmscripts, maar ook proza. In Er was er eens en er was er eens niet staat geen woord te veel, terwijl er achteloos en schijnbaar moeiteloos een wereld aan emoties wordt opgeroepen.

Judith Herzberg, Er was er eens en er was er eens niet, Uitgeverij De Harmonie, 288 pagina’s, ISBN 978 90 761 7499 0 (€ 16,90) www.deharmonie.nl

Zuid-ergens Er is iemand met wie ik vanzelfsprekend samen ben in mijn dromen. Ik zei: jij kunt niet zien hoe mooi het is omdat je zo op de weg moet letten. Die kronkelde langs de bergen.

En omdat die takken zo laag hangen. Ze knalden af en toe tegen de voorruit. Hadden we niet beter die weg beneden langs het water kunnen nemen? ‘Als we daar zouden rijden,’ zei hij, ‘zagen we de schoonheid van het landschap niet zo als van hier. Die weg is vooral zo pittoresk van hier uit gezien.’ Hij nam de scherpe bochten niet te snel en ik zei expres niet wat ik dacht, namelijk dat het fantastische uitzicht van hier boven met bloeiende hellingen maar vooral met de bewoonde wereld beneden aan zee – dat ik dat nooit zou kunnen onthouden, maar zodra we weg waren weer zou vergeten. Ik zei het niet omdat zijn lave-

rende chaufferen, dat hij vooral deed om mij te laten genieten, zo vergeefs zou lijken. Terwijl ik ook wist; dit is een droom, alleen in dromen bestaan zulke landschappen nog, en de droom verzint ze maar het verzinnen is gevoed met herinneren.

Zijn tweede vrouw ‘Nou ja, dit is zijn tweede vrouw. Zijn eerste was werkelijk een schat. Die is erg ziek geweest, heeft nog van alles ondernomen, wonderdokters en zo. Hij heeft een paar jaar heel goed voor haar gezorgd. Van deze nieuwe verwacht hij misschien wat vrolijkheid, ik weet het niet. Mooi vind ik zoveel ringen aan één vinger nooit. Dat hij zo aardig is voor die twee honden van haar, dat hij dat gekef verdraagt, dat is in elk geval een heel goed teken. Ik dacht dat hij alleen zou komen. En zeker niet met twéé vrouwen en twéé honden. Daar had ik met mijn kippensoep niet op gerekend. Zoveel vlees zat er niet aan die ene kip. En dat hij de lekkerste stukjes eruit viste en onder tafel aan die dieren voerde! Toch nog lekker geworden, vond ik. Dat die twee vrouwen aldoor samen Italiaans bleven praten dat was omdat die ene alleen Italiaans kent. Ze hadden het over de soep, dat begreep ik doordat ik steeds het woord Parmezaan verstond. Maar toen ik vroeg of ze er kaas bij wilden hebben, beweerde die blonde dat ze het juist

zo bijzonder vonden om een soep te eten waar nu eens geen kaas overheen ging. Zijn eerste vrouw was écht blond trouwens. Die kleine kale hond dat is de moeder van die grote ruige. Dat had ik nooit gedacht. Als die niet zo voortdurend gekeft hadden, was het denk ik een hele gezellige avond geworden. Dat denk ik zeker. Nou ja, zoals gezegd, dit is zijn tweede vrouw pas.’

boekfragment

De uitweer Amy Liptrot schreef een lovend ontvangen debuut, dat vertaald wordt in acht landen en bekroond is met de 2016 Wainwright Prize for the best UK nature and travel writing.

Amy Liptrot, De uitweer, vertaling: Robbert-Jan Henkes, Ambo|Anthos uitgevers, 256 pagina’s, ISBN 978 90 263 3663 8 (€ 21,99) www.amboanthos.nl

Op mijn eerste dag terug schuil ik naast een oude vrieskist, bij een bosje brandnetels, en kijk hoe het weer over zee dichterbij komt. Het beuken van de golven klinkt niet heel anders dan het verkeer in Londen.

De boerderij ligt aan de westrand van het Mainland van Orkney, op dezelfde breedte als Oslo en SintPetersburg, met tot aan Canada niets dan kliffen en oceaan. Naarmate de landbouwtechniek veranderde, kwamen er nieuwe gebouwen en machines bij op de boerderij maar de oude schuren en werktuigen bleven en staan te roesten in de zilte lucht. De afgebroken voorlader van een tractor doet dienst als een schaapstrog.

Stallen waar vroeger vee stond, zijn nu volgepakt met kapot materieel en meubilair uit ons oude huis. In die schuur knoopte ik met touwen een schommel aan de balken, en hing ik ondersteboven over een hek dat nu ligt te roesten op de grond.

Naar het zuiden strekt het land bij de boerderij zich uit langs de kust naar zanderiger land dat overgaat

in de Baai van Skaill, een strand van anderhalve kilometer lengte waar Skara Brae ligt, het dorp uit het stenen tijdperk. Ten noorden volgt ons terrein kliffen naar hoger gelegen grond waar hei groeit. De velden hebben allemaal een prozaïsche naam: ‘voorveld’, als je langs het pad naar het huis toe komt; ‘lammerveld’, dat aan alle kanten beschut is door stapelmuren. Het grootste veld, ‘de uitweer’, is het hoogstgelegen stuk kustland boven de boerderij waar het gras altijd kort is, murw van wind en stuivend zeewater het hele jaar door. De uitweer is waar in de zomer de ooien met hun lammeren grazen als ze van de lammerwei omhoog worden geleid. Het is waar de hooglanders overwinteren, rood en gehoornd, en vrij rondlopen onder de immense hemel.

Sommige historische landbouwdocumenten maken onderscheid tussen twee soorten boerenland: het ‘in-bye’-akkerland, dicht bij de boerenhoeve; en het ‘out-bye’, de uitweer, de buitenweide, onbebouwd, ruig weideland verder weg, vaak op hellingen. Vroeger werden uitweren soms gebruikt als gemeenschappelijke weidegrond voor een aantal boerderijen. Het ligt het verst af van de hoeve, is maar gedeeltelijk gecultiveerd en tamme en wilde dieren leven er zij aan zij. Mensen komen er niet vaak, waardoor het volk van geesten er vrij spel heeft.

In oude Orkney-legendes wordt verteld hoe er onder aardhopen en in heuvelkommen grote groepen trollen wonen, trowies, en er zijn verhalen van heuvelaars, kleine wezens die uit het ruige land tevoorschijn komen om ’s zomers kattenkwaad uit te halen.

Op een foto van de uitweer uit begin jaren tachtig zit ik bij mijn vader op de schouders terwijl hij en mijn moeder aan Engelse vrienden die op bezoek zijn het schijnbaar desolate land laten zien dat ze hebben gekocht. Mijn ouders wilden een boerderij kopen en trokken steeds verder noordwaarts tot ze er een vonden die ze konden betalen. Familie en vrienden verbaasden zich en vroegen zich af of ze het zouden bolwerken, net als de lokale bevolking.

De eilanders hadden al vele idealistische zuiderlingen naar de eilanden zien komen en na een paar winters weer zien gaan.

Ik ben met deze kliffen opgegroeid.

Hoogtevrees heb ik nooit gehad.

boekenkrant.com

december 2016 pagina 11

boekfragment

Durf te twijfelen!

‘Hoe weet je dat zo zeker?’

Deze eenvoudige, maar essentiële vraag werd door de filosofieredactie van dagblad Trouw voorgelegd aan spraakmakende denkers op uiteenlopende vakgebieden: rechtspraak, liefde en seks, economie, gezondheid, natuur, onderwijs, kunst en kitsch, techniek, journalistiek, democratie en natuurlijk ook de tegenhanger van de twijfel: geloof.

Leonie Breebaart e.a., Durf te twijfelen! Hoe filosofen kijken naar de actualiteit, Uitgeverij Lemniscaat, 164 pagina’s, ISBN 978 90 477 0883 4 (€ 14,95) www.lemniscaat.nl

Opinies, beweringen, pleidooien: we horen en lezen er dagelijks een heleboel, en lang niet alleen in de krant.

Over een economische injectie of een nieuw natuurgebied, over een referendum of onbegrip tussen gelovigen en atheïsten.

Als moderne burgers willen we graag meepraten over kwesties die het nieuws halen. Het vervelende is alleen dat de onderliggende vragen die we ook beantwoord willen zien, in het nieuws vaak niet aan bod komen. Moet de economie altijd maar doorgroeien? Waarom moet de natuur worden beschermd? Willen Europeanen écht meer democratie?

En hoe kun je eigenlijk weten of God (niet) bestaat?

Zulke vragen klinken misschien kinderlijk, of zelfs een beetje dom, maar

dat komt alleen maar doordat ze verondersteld worden vanzelf te spreken. ‘Iedereen vindt dat.’ ‘Natuurlijk is dat zo.’ Met zulke dooddoeners zou niemand genoegen moeten nemen. En dat hoeft ook niet, want wie zelfstandiger en diepgaander wil nadenken over allerhande actuele kwesties, vindt de filosoof aan zijn zijde.

In dit boek wordt de kunst van het twijfelen gedemonstreerd aan de hand van actuele onderwerpen. Daarbij komen heel verschillende terreinen aan bod: van rechtspraak tot liefde en seks, van techniek tot godsgeloof, van politiek tot onderwijs. Op al die gebieden zullen Nederlandse en Vlaamse filosofen hun sceptische vragen afvuren: Hoe weet je dat techniek ons vooruithelpt? Wat is echte liefde? Moet je geloven wat er in de krant staat?

De filosofen die aan het woord komen zijn geen cynici. Hun scepsis lijkt meer op een stilstaan in verwondering, ze willen onderzoeken wat op het eerste gezicht vanzelfsprekend lijkt. Simone van Saarloos bijvoorbeeld gelooft wel degelijk in liefde, maar is sceptisch over het huwelijk. Hoe weet iedereen zo zeker dat monogame relaties getuigen van ‘ware liefde’ en losse, instabiele en wervelende relaties niet? En Gijs van Oenen gelooft in democratie, maar is juist daarom uitermate sceptisch over polls en referenda die bur-

gers almaar méér inspraak beloven.

Tegenover ideeën die kans lopen in beton gegoten te worden, stellen deze filosofen de lichte toets van de scepsis: Hoe weet je dat eigenlijk zo zeker? Zou je het ook niet eens van een andere kant kunnen bekijken?

Daarom is scepsis niet alleen een drijvende kracht in de geschiedenis van de filosofie, waar de ene reus voortbouwt op de twijfels van de andere, maar ook een aanjager van het maatschappelijk debat. Om met de moderne filosoof Karl Popper te spreken: een vrije en open samenleving kan alleen bestaan als we de mogelijkheid overwegen dat we ongelijk hebben.

boekfragment

Meester Bart op zijn best Meester Bart is dé meester van Nederland. Zijn blik op onderwijs en op schoolkinderen is een drijfveer voor vele leraren, ouders én leerlingen. In de bestseller Mees­ ter Bart op zijn best staan zijn beste stukken en uitspraken; en nieuw werk waarin Bart de lezer meeneemt in zijn ontwikkeling van ‘probleem-leerling’ tot leraar-met-een-missie.

Bart Ongering, Meester Bart op zijn best, Uitgeverij Pepper Books, 160 pagina’s, ISBN 978 90 206 0844 1 (€ 15,00) www.pepperbooks.nl

Het is maandagmiddag. Ik neem plaats op een terras aan de Sarphatistraat, op een steenworp afstand van de Universiteit van Amsterdam.

Ik bestel een cappuccino en wil net beginnen aan de column van woensdag wanneer ik word aangetikt door Eric, een oud-leerling uit mijn eerste jaren als mentor.

Hij vertelt me dat hij inmiddels weer in Amsterdam woont en net aan een studie begonnen is. Ik bestel een koffie voor hem en we raken aan de praat.

Eric vraagt me of ik ooit over hem geschreven heb. Ik vertel hem dat ik nog vaak aan hem heb teruggedacht, maar dat ik nooit heb gedurfd om zijn verhaal te delen. Eric zegt dat hij het zou waarderen om zijn verhaal in de krant terug te lezen. Hij zou het als een cadeau aan zijn vader willen

geven, omdat zijn vader deze week zijn 55ste verjaardag zou vieren.

‘Hoe gaat het thuis, Eric? Met je moeder en met jou?’

‘Het gaat goed, meester. Mijn moeder en ik hebben rust inmiddels, en daar gaat het om.’

Ik was net twee jaar werkzaam op de school waar ik nu werk toen ik werd gebeld door de moeder van Eric. Ze is even stil nadat ze me heeft gevraagd of ik een momentje voor haar heb. Aan alles in haar stem hoor ik dat er iets helemaal fout zit – en dat zat het. Terwijl ik door het raam kijk en Eric zie lachen met de kinderen in zijn tafelgroepje, vertelt zijn moeder dat zijn vader is omgekomen bij een ongeluk in de bouw.

Ze vraagt mij het nieuws aan haar zoon te brengen omdat ze hiertoe nu niet in staat is.

Ik slik en wil het liefst weigeren, maar ik besef ook dat dit niet om mij gaat. Ik verzamel alle moed en haal Eric uit de klas. Met klamme handen open ik de deur van de spreekkamer aan het einde van de gang. Erics vragende blik voedt de stilte nadat ik tegenover hem ga zitten.

‘Eric, je vader is vanmiddag omgekomen op zijn werk.’

Ik twijfel over mijn eigen kunnen: had ik dit nieuws anders moeten brengen? Pedagogischer, warmer misschien? Maar hoe vertel je een kind over de dood van zijn vader?

De stilte in de spreekkamer wint het van de troostende woorden die ik op dat moment niet voor hem heb.

Eric schreeuwt, staat op en trapt een stoel tegen de deur van de kamer.

Ik laat hem razen, maar ik sta daarna op om hem vast te houden.

Ik houd hem vast zoals zijn vader dat zou doen, maar nooit meer zal kunnen.

‘Het spijt me, Eric,’ zijn de enige woorden die ik kan uitbrengen.

Daarna is het minutenlang stil.

‘Misschien heb ik er nooit over geschreven, omdat sommige dingen niet in woorden te vatten zijn.’

Eric knikt en zet zijn lege kopje op tafel. ‘Mijn pauze is voorbij. Gaat u erover schrijven, meester?’

‘Dat ga ik voor je doen, Eric. Het staat woensdag in de krant.’

boekenkrant.com

december 2016 pagina 12

spanning Boekenkrant tipT Dagen van schaamte De nieuwe thriller van Gouden Strop- en Diamanten Kogel-winnares Lineke Dijkzeul lijkt een kruising tussen de Heineken-ontvoering en de film Saw: de geslaagde zakenman Pieter Elting wordt ontvoerd en opgesloten in een lege kamer. Maar waarom is hij hier?

Lineke Dijkzeul, Dagen Zijn ontvoerders geven van schaamte, Uitgeverij hem de opdracht er zelf Ambo|Anthos, ISBN 978 90 263 3715 4 (€ 18,99) achter te komen. Als hij ten slotte begrijpt waarom, bekent hij schuld, alleen om zijn leven te redden. Maar is dat verstandig?

De laatste riten Mahony is als kind in de steek gelaten door zijn moeder. Jaren later keert hij terug naar zijn Twin Peaks-achtige geboortedorp om uit te zoeken wat er is gebeurd. Niemand laat iets los, hoewel Mahony zeker weet dat de dorpelingen meer weten.

Bovendien laten allerlei Jess Kidd, De laatste riten, ververdwenen gewaande taling: Anna Livestro, Uitgevedorpsgenoten ineens rij HarperCollins, 352 pagina’s, hun gezicht zien. LekISBN 978 94 027 1750 1 (€ 19,95) ker duister en mysterieus, deze thriller. Wij zijn heel benieuwd wat de dorpelingen te verbergen hebben…

Farao Farao is het nieuwe deel van de Egypte-serie van Wilbur Smith, leuk voor wie van spannende boeken én geschiedenis houdt. De toekomst van het Egyptische koninkrijk staat op het spel. Taita, voormalig slaaf en nu de adviseur van de farao, moet al zijn moed en kennis gebruiken om de farao te beschermen voor zijn vijanden. Zal hij hem in leven kunnen houden?

Wilbur Smith, Farao, Uitgeverij Xander, ISBN 978 94 016 0604 2 (€ 19,99)

Naar huis Een decennium geleden werden de zonen van twee welgestelde families ontvoerd. Sindsdien is er niets meer van hen vernomen. Tien jaar later denken Myron Bolitar en zijn zakenpartner Win een van de gekidnapte jongens te hebben gevonden. Waar is hij al die tijd geweest en wat kan hij zich nog herinneren van die cruciale dag? Klinkt als een duizelingwekkend plot, en Harlan Coben kennende is dat het ook.

Harlan Coben, Naar huis, vertaling: Martin Jansen in de Wal, Uitgeverij Boekerij, 384 pagina’s, ISBN 978 90 225 6525 4 (€ 19,99)

crimebundel

Kerst met Ellery, Sherlock en Morse Men neme een handjevol wereldberoemde speurneuzen, wat topcriminelen en een aantal sfeervolle kerstdecors. Strooi er wat sneeuw overheen en voilà: je hebt Kerstmisdaadverhalen in handen.

Door Anouk Abels Deze feestelijke crimebundel werd samengesteld door Otto Penzler, eigenaar van de Mysterious Bookshop in New York. Je kunt wel verwachten dat iemand met zo’n baan een echte expert is op het gebied van thrillers. Uit deze bundel blijkt in ieder geval dat hij zijn lezers dolgraag wil enthousiasmeren voor het klassieke Engelstalige misdaadverhaal. Dus mogen we op avontuur met beroemde speurneuzen als Ellery Queen, inspecteur Morse en Sherlock Holmes en lezen we verhalen uit de meest uiteenlopende tijden – van een vertelling van Thomas Hardy uit 1877 tot eentje van Peter Robinson uit 2005. Het is een bonte bloemlezing die je alle fascinerende kanten van de Engelse

beelden. Het mooiste verhaal van de bundel is dan ook ‘Kerstmis alleen’ van Peter Robinson, over de eenzame inspecteur Banks die probeert een net zo eenzame vrouw die van een brug probeert te springen van de dood te redden, geheel in de stijl van de Hollywoord-kerstklassieker It’s a Wonderful Life. ‘Three Dot Po’, over een vrouwelijke detective die in de vrieskou haar buurvrouw annex renmaatje levenloos in Lake Michigan aantreft, is tevens een lekker spannend kerstmisdaadverhaal.

De meeste andere vertellingen blinken minder uit in suspense. Wat ze wel doen, is je lekker in de kerstsfeer brengen. Toppunt is het verhaal van Ed McBain over een politiecel waar verschillende criminelen en zwervers worden binnengebracht op kerstavond, die gezamenlijk wel heel veel weg hebben van het kerststal-tafereel. Niet heel spannend, maar wel hartverwarmend.

Wat wil je nog meer tijKerstmisdaadverhalen, dens de feestdagen? samengesteld door Otto Pen­z­

misdaadliteratuur laat zien, zij het overgoten met een kerstsausje.

Kerstmisdaadverhalen is – ondanks de prikkelende cover waarop we zien hoe een dame uit de jaren vijftig rattengif in haar kerstdiner verwerkt – geen bundeling murder mysteries.

Goed, hier en daar is er zeker een lijk te vinden, maar de meeste verhalen gaan toch echt over roof en diefstal. Over een inbreker die zich graag verkleedt als kerstman, een negentiende-eeuwse jongen die op kerstavond van zijn paard beroofd wordt, of een dronken man die de kerstlotto wint en zijn lot kwijtraakt. Er komen opvallend veel edelstenen voor in het boek: zo vindt een bekende van Sherlock Holmes een mysterieuze robijn in de te bereiden kerstgans en moet Ellery Queen ervoor zorgen dat een juweel van onschatbare waarde niet gestolen wordt.

Eerlijk is eerlijk: moordzaken en momenten waarop er levens op het spel staan zijn toch net iets spannender dan bovengenoemde voor-

ler, Uitgeverij Q, 256 pagina’s, ISBN 978 90 214 0451 6 (€ 19,99)

stroomstootje

Bij wie gaat het eerst het licht uit?

Graham Moore neemt ons in De laatste donkere dagen mee naar de tachtiger jaren van de negentiende eeuw. Centraal staan de opkomst van de elektriciteit en de daaraan verwante uitvinding van het elektrisch licht. Of, zoals het in het boek zo mooi omschreven is: de vondst om van de nacht een dag te maken.

Door Jacqueline Coppens

rent George Westinghouse. Beide mannen menen aanspraak te mogen maken op de uitvinding van de gloeilamp, maar beiden geven geen stroomstootje toe. Edison zweert bij de uitvoering van elektrisch licht bij gelijkstroom, terwijl Westinghouse overtuigd voorstander is van wisselstroom. Een clash is onvermijdelijk. Omdat Edison er zijn levenswerk van heeft gemaakt zijn patenten tot het uiterste te verdedigen, klaagt hij zijn rivaal Westinghouse aan voor één miljard dollar wegens patentschending.

Tot ieders verrassing kiest Westinghouse in deze zaak de onervaren advocaat Paul Cravath om het tegen Edison op te nemen. Vereerd werpt deze zich als een leeuw op hun strijdtoneel. De zaak Edison vs Westinghouse ontwikkelt zich vervolgens tot een duivels juridisch steekspel, waarin spionage en moord niet worden geschuwd. Het lijkt voor Cravath een onmogelijke opdracht om ook maar één kleine overwinning te kunnen boeken.

Graham Moore is bekend van de film The Imitation Game, waarvoor hij het scenario schreef en een Oscar ontving. Ook De laatste donkere dagen zal verfilmd worden. Het verhaal begint in het jaar 1888. Gaslampen verlichten de wereld, maar in de laboratoria van diverse uitvinders wordt er hard gewerkt aan het massaal beschikbaar maken van elektrisch licht. Er is één groot probleem dat de vooruitgang in Graham Moore, De laatste de weg staat: de langdonkere dagen, vertaling: durige vete tussen de Henny van Gulik, uitgeveuitvinder van de gloeirij Luitingh-Sijthoff, 428 pagilamp, Thomas Edina’s, ISBN 978 90 245 7122 2 son, en zijn concur(€ 19,99)

In alle opzichten is De laatste donkere dagen een bijzonder boek. Het verhaal berust op historische feiten, heeft alle elementen van een spannende thriller, is intelligent geschreven

Graham Moore Matt Sayles

en zelfs aan romantiek ontbreekt het niet, ook al is die functioneel voor het verhaal. Lang blijft onduidelijk wie er een loopje neemt met wie. Gaat het alleen om de eer? Gaat het ook om geld? Of zijn er andere motieven die ten grondslag liggen aan de vasthoudendheid van deze ongekroonde elektriciteitsgiganten? Door een paar verrassingen aan het einde gaat er bij de lezer eindelijk een lampje branden. En bij wie het licht uitgaat? Misschien wel bij iedereen die uit naam van de vooruitgang alleen uit is op zijn eigen gewin.

boekenkrant.com

december 2016 pagina 13

spanning filmmiddag

Van typemachine naar snelkookpan Zondag 20 november 2016: terwijl Judas van Astrid Holleeder de winkels uit vliegt, organiseert de Boekenkrant een filmmiddag rondom de misdaadthriller Schone han­ den van René Appel. ‘Actueler had deze filmvertoning niet kunnen zijn,’ concludeert de auteur zelf.

boekenkrant presenteert

20 november: filmvertoning Schone handen met bestsellerauteur René Appel

René Appel

Door Nina Visser Vandaag is de vijfde keer dat René Appel de verfilming van zijn boek Schone handen ziet, vertelt hij aan het publiek dat zich heeft verzameld in AnnexCinema in Woerden. Buiten slaat de regen tegen de ruiten en woedt er een kleine storm, maar binnen is niets van dat alles te merken en zit het publiek geboeid te luisteren naar de auteur. Zojuist is de film Schone handen vertoond, gebaseerd op het gelijknamige boek van de Godfather van de Nederlandse psychologische thriller, die al meer dan vijfentwintig jaar in het vak zit.

Schone handen gaat over Sylvia (Thekla Reuten), die zich probeert te onttrekken aan het criminele milieu waarin zij en haar man, drugsdealer Eddie (Jeroen van Koningsbrugge), verkeren. Maar Eddie is niet van plan te stoppen met zijn lucratieve zaakjes, en doet er alles aan om Sylvia en zijn twee kinderen – tegen hun zin – bij zich te houden. Hij is zelfs bereid om over lijken te gaan.

Een filmisch actie-achtig einde

TESSA POSTHUMA DE BOER

Gezellig in de AnnexCinema dig op te tekenen? ‘Je moet altijd goed research doen naar bepaalde dingen,’ vertelt de auteur. ‘Met alle liefde was ik een tijdje met een crimineel meegelopen, als een soort stagiair. Dat kan natuurlijk niet, maar je moet je wel heel goed oriënteren. Ik heb gesproken met misdaadjournalisten, ik heb de krant gelezen en ik heb me in een boek verdiept van een Amerikaanse vrouw die ook met een maffiafiguur getrouwd was en eruit wilde stappen, wat haar maar nauwelijks lukte.’

Schrijven op de typemachine

Op 20 november 2016 is bestsellerauteur René Appel te gast in AnnexCinema te Woerden bij de vertoning van de verfilming van zijn boek Schone handen. Aansluitend zal hij geïnterviewd worden door de Boekenkrant. Het boek Schone handen kan voor de liefhebbers door de auteur gesigneerd worden.

Schone handen, 20 november 2016, 16.00 uur. AnnexCinema, Rosmolenlaan 1, 3447 GL Woerden. € 9,50. Reserveren via www.annexcinema.nl Kijk ook op www.boekenkrant.com

begrijp ik ook wel. Het past goed in een film. Je hebt dus een boekeinde en een filmeinde. Maar het komt voor een deel op hetzelfde neer, dat wel.’

Stage lopen Hoewel het boek en de film in de bij een crimineel kern hetzelfde verhaal vertellen, wijkt de filmversie op veel punten Het is voor hem niet gebruikelijk om af van Appels originele verhaal. ‘In een boek te schrijven met een crieen film wordt alles altijd ingedikt,’ mineel in de hoofdrol, vertelt Appel. legt de auteur uit als hij na afloop ‘Schone handen heeft qua stijl veel van de film wordt geïnterviewd van mijn andere boeken, maar qua door Boekenkrant-hoofdredacteur personages wijkt het nogal af. Mijn Anouk Abels. ‘Je zou kunnen zegverhalen zijn nooit gesitueerd in gen dat het verhaal in een crimineel milieu. een soort snelkookpan Ik zeg altijd: mijn boezit; alles moet veel ken zouden zich kunkorter en sneller. Ik nen afspelen bij jou om ben in verschillende de hoek. Of, sterker nog: stadia van het scenabij jou thuis.’ Intervierio bij de verfilming wer Abels lacht: ‘Oei, betrokken geweest en ik word nou wel een heb ook commentaar beetje zenuwachtig!’ mogen leveren. SomHet waren ontwikkemige dingen hebben lingen in de Nederze overgenomen en landse onderwereld die andere dingen niet. Om de auteur op het idee een voorbeeld te geven: brachten om een crimize hebben het einde neel als hoofdpersoon René Appel, Schone hangrondig veranderd. De te kiezen. Appel: ‘Op den filmeditie, Uitgevemakers wilden graag Cor van Hout, de vroerij Ambo|Anthos, 293 pagieen filmisch actiegere maat van Willem na’s, ISBN 978 90 263 3180 0 achtig einde, en dat Holleeder, is drie keer (€ 10,00)

Anouk Abels met René Appel een liquidatiepoging gedaan, waarvan de derde slaagde. Bij een van de eerdere pogingen zat zijn zoontje in de auto, en dat gegeven heb ik gebruikt in het boek. Toen ik dat las in de krant, dacht ik: wat zou mevrouw Van Hout daarvan vinden? Je kunt het toch niet acceptabel vinden als je eigen kind in de auto zit met zijn vader terwijl die wordt beschoten?’

Eddies gedrag in Schone handen vertoont volgens Appel ook duidelijke gelijkenissen met dat van bestaande criminelen. ‘Heel veel dingen die je leest, over bijvoorbeeld Holleeder, zie je in deze film terug. Het permanente bedrog, de pressie die op mensen wordt uitgeoefend, de manipulatie, en veel geweld.’ Hoe is de auteur er eigenlijk in geslaagd het verhaal van Sylvia en Eddie zo geloofwaar-

Dan richt Abels haar microfoon op het publiek. Of er vragen uit de zaal zijn? Die zijn er zeker, en divers zijn ze ook. Een wat oudere man vraagt zich af waarom de film zoveel gewelddadiger is dan het boek, terwijl een jong meisje wil weten welk van zijn boeken de schrijver het beste vindt (Appel: ‘Dat is als kiezen tussen je kinderen.’). Omdat Appel naast thrillerauteur ook neerlandicus en taalwetenschapper is, vraagt een man hem waar hij het taalgebruik en de grapjes uit zijn boeken vandaan haalt. Soms gewoon van de straat, zegt de schrijver. ‘Laatst liep ik een keer over de markt, toen ik een man aan iemand hoorde vragen hoe het met hem ging. Die antwoordde: “Goed hoor, met slechte mensen gaat het altijd goed!” Dat soort grapjes vind ik leuk om te gebruiken.’

Een van de laatste vragen komt van een vrouw die wil weten hoe Appel de veranderingen in de boekenwereld gedurende de afgelopen vijfentwintig jaar heeft ervaren. De auteur vertelt hoe hij zijn eerste boeken nog met de hand schreef, om ze daarna over te tikken op de typemachine. Daarnaast signaleert hij een trend van steeds dikkere boeken, wat in tegenspraak lijkt te zijn met de snelle tijd waarin we leven en waarin iedereen altijd maar haast lijkt te hebben. Aan sociale media doet hij overigens niet, want het beantwoorden van mails kost hem al genoeg tijd. ‘Het zou misschien wel moeten,’ mijmert Appel, ‘maar nu leef ik een rustiger en prettiger leven en dat is ook wat waard.’ Dan begint hij te lachen. ‘Ik lijk wel een dominee! Maar het is zondag vandaag, en dan mag het.’

Een bloedstollende reis door het verleden Bloedbanden is het indrukwekkende eerste boek van de historische trilogie De Kronieken van Goud & Bloed.

Reis mee naar het Zuid-Europa van de zestiende eeuw en beleef het adembenemende avontuur van Vasco MontalbĂĄn, op de vlucht voor de godsdienstoorlogen en maatschappelijke veranderingen van zijn tijd.

De Kronieken van Goud & Bloed. Bloedbanden 24,95 – isbn 978 90 448 2753 8

www.clavisbooks.com YoungAdultsClavisBooks @YoungAdultsClavisBooks @Clavis_Books

Met een Boekenbon geef je iemand veel leesplezier cadeau: een mooi en persoonlijk geschenk.

En altijd passend, want je geeft de ontvanger de keuze uit miljoenen boeken!

boekenkrant.com

december 2016 pagina 15

boekfragment

Lichtschacht Een vrouw die samen met twee anderen op het dak tegenover Lena’s appartement zit te drinken, is opeens weg. Gevallen? Geduwd?

Lena vertrouwt het niet en gaat op onderzoek uit.

Anne Goldmann, Lichtschacht, Uitgeverij Stortebeeker, 248 pagina’s, ISBN 978 90 823 4504 9 (€ 15,95) www.stortebeeker.nl

Misschien kon je iets zien door een kelderraam? De treden naar de kelder, rechts van de lift, eindigden bij een grijze stalen deur. Ze morrelde eraan en liep onverrichter zake terug. Hier was het koel. De treden glad en schoon. Ze huiverde. Ze dacht aan de kraaien van vanochtend, hun hese kreten, het tumult boven het rode dak. De jongen krijgen vlieg­ les. Ze had het al eens eerder gezien.

De jonge vogels, bijna net zo groot als de oude, stegen op, bewogen hun vleugels, vlogen een eindje en zakten opeens naar beneden, alsof ze schrokken van hun nieuwe vaardigheden. Sommige hadden zichzelf meteen weer onder controle, andere tuimelden naar de grond, waar de opgewonden kraaienouders om hen heen fladderden.

Ze draaide zich resoluut om, liep een paar passen terug, kuchte en belde zonder veel hoop aan bij de eerste deur. Er klonk zachte muziek, springerige, beweeglijke tonen, daaronder een klagend instrument dat hun een veilige ondergrond bood. Ze belde nog eens aan.

Een gedrongen, slecht geschoren man in een werkbroek deed open en nam haar vorsend op. In zijn rechterhand dampte een sigaret. De conciërge. ‘Ik ken jou,’ zei hij. Op de achtergrond snikte een klarinet. ‘Je bent hier al eerder geweest. Je hebt op de binnenplaats gekeken.’

‘Goedendag. Ja, dat klopt. Mijn vriend woont helemaal boven in een van de zolderappartementen. Ik had met hem afgesproken. Maar... hij is er nog niet.’ Lena aarzelde. ‘En... ik moet nodig naar de wc. Mag ik misschien van uw...?’ Ze moest het proberen. Als ze geluk had, zat de wc aan de kant van lichtschacht.

‘Ga je gang.’ Hij deed een stap opzij en wees de woning in. ‘Daar achteraan.’

Lena keek even om en stapte de rokerige hal binnen. Een zware tabak, die in haar keel prikte. De man zou haar niets doen. Ze had bovendien haar mobiel bij zich en kon in geval van nood hulp inschakelen.

De wc zat rechts. Perfect! Haar hart klopte sneller. Hij was naderhand ingebouwd en relatief ruim. De pot en het fonteintje waren blinkend schoon. Een smal raam.

Lena klapte de bril en het deksel omlaag. Zouden ze stevig genoeg zijn? Ze schopte haar schoenen uit.

Buiten gingen het tempo en het volume van de muziek omhoog.

Schallend koper werd door twee hec-

tische drumstellen naar een furieus slot gedreven. Ze draaide de kraan open, klom voorzichtig op de wc en opende het raampje. Ze rekte zich uit en keek spiedend naar buiten. Tegenover haar een grijze wand, groene plekken op het afgebladderde stucwerk. Gadverdamme, wat een stank! Rottend afval. Vermolming. Iets ondefinieerbaars waar haar maag van omdraaide. Ze kokhalsde en sloeg haar hand voor haar mond.

Meer dan die ene hoek was van hieruit niet te zien: witte en groene glasscherven. De fles die hij naar beneden heeft gegooid. Voorzichtig trok ze haar hoofd weer terug en tastte met haar tenen naar een veilig houvast.

Toen verbrak een schreeuw de stilte in de schacht, doordringend, rauw, wanhopig. Een schaduw viel naar beneden en schoot weer omhoog. Ze plofte met haar voeten op het deksel, dodelijk geschrokken, ze bleef verstijfd staan, haar hand tegen haar hart geduwd, en kreeg zichzelf met moeite weer in bedwang.

De Zaak Een gevonden filmrolletje verandert het leven van Ilse de Weerdt in een nachtmerrie. Welke rol speelt het Vaticaan hierin? En wat heeft de Mossad ermee te maken?

Rolf Österberg, De Zaak, ­Celtica Publishing, 526 pagina’s, ISBN 978 94 913 0053 0 (€ 20,00) www.cpromance.nl

Paniek maakte zich van hem meester. Hij rukte aan de riemen om zijn polsen en enkels, die geen centimeter toegaven.

‘Wat moet je van me?’ schreeuwde hij met overslaande stem in het Hebreeuws.

Ineens ging de felle lamp uit. Het vertrek werd nu nog slechts door een paar neonbuizen verlicht. Vladishkin

deed zijn ogen weer open en keek naar de man voor hem, die hem aandachtig bestudeerde. Naast de man lagen op een tafeltje zijn paspoort en zijn reisdocumenten.

‘Laat ik mij even voorstellen. Mijn naam is Josef Schwartzstein en ik ben een priester, verbonden aan de Heilige Stoel.’ De priester nam zijn wijnglas van tafel en nam een slok.

‘Professor Vladishkin, de leider van de recente opgravingen bij de Dode Zee. Het is mij een voorrecht met u kennis te mogen maken, ondanks deze uiterst vervelende omstandigheden. Hiervoor bied ik u mijn welgemeende excuses aan.’

‘Waarom ben ik hier? Waarom zit ik

vastgebonden op een stoel? Waarom ben ik ontvoerd?’

Josef nam nog een slok wijn. ‘De Rooms-katholieke Leer is gebouwd op een fundament dat de eeuwen heeft getrotseerd. Het zal u niet zijn ontgaan dat de laatste tijd de media hebben geprobeerd dit fundament aan te tasten. Zonder succes. Misschien ook een glas wijn?’

‘Nee, maar ik zou het op prijs stellen als u mij losmaakte.’

Schwartzstein negeerde zijn vraag.

‘Het is mij ter ore gekomen dat u – waarschijnlijk bij toeval – in het bezit bent gekomen van oude documenten die dit fundament kunnen aantasten, misschien zelfs onherstel-

baar beschadigen.’

‘Ik weet niet waar u het over hebt.’

Schwartzstein keek hem misprijzend aan. ‘Ik hoop dat het niet nodig zal zijn om uw geheugen op te frissen, professor. De ondervragingstechnieken van mijn medewerkers kennen hun weerga niet.’

Yuri’s hart begon angstig sneller te kloppen. Zou een priester hem werkelijk laten martelen?

onder viaduct Molenberg zitten?’ vroeg Ilse, die hem overeind trok.

‘Ik zag een stel jongens, ze reden net weg. Ze hebben je toch niets aangedaan?’

Hij voelde hoe ze zijn natte hemd dichtduwde over zijn naakte buik.

‘Kom, je moet echt ...’ Ze stopte zwijgend zijn lul binnenboord en vouwde zijn broek dicht omdat de gulp kapot was. Haar stem klonk een beetje hoger toen ze zei: ‘Het ging behoorlijk mis met dat luik, maar ik ben er, wij zijn er.’ Zijn hand werd vastgepakt.

‘Hoe gaat het? Heb je ze herkend?’ Ze legde haar hand op zijn buik waar ze zijn hemd overheen gevouwen had.

‘Ze reden in een oude Opel Vectra.’

De pijn was terug, en nu zijn angst was verdwenen, schaamde hij zich.

Ilse probeerde hem hoger tegen de muur te zetten, maar haar getrek leek hem uit elkaar te scheuren. Er was niets wat hij ertegen kon doen, dus liet hij zijn hoofd hangen.

‘Lenny, wakker blijven.’ Ze kwam naast hem zitten op de koude stenen, vochtig van de op sommige plaatsen ontdooide ijzel. ‘Kom, dan zal ik je warm wrijven.’

Ze waren terug in de benedenwereld, maar niets zou ooit nog normaal zijn en een veilige thuishaven bestond niet meer.

‘Het is de wond op je rug. Daar had

je daarboven ook al last van, niet?

Knijp een keer in mijn hand als het zo is en twee keer als het niet zo is.’

Hij kneep een keer. Ze was slim.

Recht Met Recht introduceerde Nimisa de derde roman van Rik Raven, een magisch-realistische thriller, ongrijpbaar fascinerend in een ongelooflijke geloofwaardige wereld.

Rik Raven, Recht, ­Uitgeverij Nimisa, 264 pagina’s, ISBN 978 94 923 0600 5 (€ 16,95) www.nimisa.nl

‘Lenny, wat is er met je gebeurd?

Goh, wat is het koud hier,’ hoorde hij dicht bij zijn oor. Een zachte stem, van een vrouw. Hij klonk bekend.

Hij lag op zijn zij, tegen de muur.

Wat hadden de jongens met hem gedaan? Pijn dreunde door hem heen.

‘Ik kwam hier vlakbij neer, viel bijna in een sloot. Had je al gezien dat we

Het nieuwe boek van Tosca Menten Wat als je directeur bent van ‘n parfumfabriek…

…en je kunt zelf ruiken als een grizzlybeer…

…en je zoon ruikt minder dan de neus van je schoen???

€ 14,99

Nu in de boekhandel!

www.de-leukste-kinderboeken.nl

boekenkrant.com

december 2016 pagina 17

jeugd Emma Ringelding

column

Verhaalkunde

sisterhood

Alice in Wonderland in Venetië Aan romantische liefde geen gebrek in Het zwarte hart, het eerste deel van de nieuwe young adult-serie De Duisternis. In dit boek is er echter één ding dat nog belangrijker is, en dat is zusterliefde.

Door Nina Visser Het is een interessante keuze die de Amerikaanse Stephanie Garber maakt in haar debuut, want young adult-verhalen met een hoofdrol voor de band tussen broers en zussen zijn in de minderheid. Natuurlijk is er Katniss, die in De Hongerspelen de ultieme opoffering verricht om haar zusje Prim te redden, en natuurlijk zijn er boeken als Ik geef je de zon over tweeling Noah en Jude, maar toch is familie in veel young adult-boeken ondergeschikt aan de liefde.

Het zwarte hart gaat over de zussen Scarlett en Tella, die op een afgelegen eiland wonen waar hun sadistische vader de dienst uitmaakt. Als

bers beschrijving van Caraval – een soort Venetiaans Alice in Wonder­ land – genoeg fascinerends om het boek boeiend te houden. Niet alleen zijn er grachten met gondels, ondergrondse gangen waar je je verstand kunt verliezen en balkons die tot de sterren reiken, ook vind je er vreemde winkels waar je moet betalen met angsten en verlangens, herbergen zonder logische kamernummering en jurken die zich aanpassen aan je stemming.

De voorstelling zelf blijkt net zo duizelingwekkend als het decor, want halverwege het boek volgen de onthullingen elkaar in rap tempo op en brengen de vele dubbele bodems van Caraval opeens een ingenieus plot aan het licht dat je onmogelijk had kunnen zien aankomen. Klein tipje van de sluier: het draait allemaal om de onvoorwaardelijke liefde tusStephanie Garber, De Duistersen de zussen. nis 1: Het zwarte hart, Uitgeve-

ze worden uitgenodigd om deel te nemen aan Caraval, een jaarlijkse magische voorstelling waarbij het publiek meespeelt en moet achterhalen wat fantasie is en wat echt, zien de zussen dit als hun kans om te ontsnappen aan hun wrede vader.

Ze worden naar Dromeneiland gebracht door de knappe, arrogante Julian, maar eenmaal aangekomen kan Scarlett Tella nergens meer vinden. Dan blijkt dat Caraval dit jaar draait om Tella’s verdwijning, en dat de voorstelling niet altijd voor iedereen goed afloopt…

Hoewel de voorstelling al vrij snel in het boek begint, duurt het even voordat het verhaal echt op gang komt.

Dat komt vooral omdat de aanwijzingen die het publiek krijgt om Tella te vinden multi-interpretabel zijn. Scarlett lost ze vrij makkelijk op in een tocht vol toevalligheden waarbij ze haast struikelt over de antwoorden.

Gelukkig biedt Gar-

rij Luitingh-Sijthoff, ISBN 978 90 245 7104 8 (€ 14,99)

Ik maak geen grap.

Er bestaat zoiets als verhaalkunde.

De basis van het verhalenmaken ging bij mij more or less intuïtief. Ik wist niet eens dat je er een studie in kon volgen. Mooi dat de nieuwsgierigheid naar het verschil tussen goede en minder goede verhalen een wijze Griek een heleboel jaren geleden ertoe bracht om het volgende te onderzoeken: waarom zijn bepaalde verhalen boeiend en val je bij andere in slaap? Hij analyseerde de verhalen en zo ontstonden er min of meer regels voor een goed verhaal. In de jaren daarop voegde allerlei slimme verhalenmensen er hun conclusies aan toe. En zo ontstond Verhaalkunde. Een echte studie compleet met dikke boeken en moeilijke lange theorieën.

Je zou denken dat je met al die kennis in je verhalenpocket de prachtigste verhalen zou kunnen vertellen.

Maar helaas.

Want misschien heb je je Verhaalkunde wel helemaal onder de knie, je moet je perfecte verhaal ook nog eens goed vertellen. Slecht lopende zinnen in een boek vermoorden een verhaal, hoe goed het verhaal ook in elkaar zit. Zo heeft iedere verhaaldrager specifieke eigenschappen en regels. Dacht je dat je klaar was met je Verhaalkunde, blijk je ook nog eens taalkunstenaar of filmexpert te moeten zijn om je verhaal goed te kunnen vertellen.

Zo is een boek natuurlijk een totaal ander ding dan een film. Een boek geeft je de kans om in iemands hoofd te kijken. Je kunt iemands gedachtes daadwerkelijk lezen. In een film is dat een stuk moeilijker. Gevoelens en gedachtes moeten worden omgezet in acties, dialogen en acteerwerk. Een boek maakt gebruik van de fantasie van de lezer, een film laat alles zien. En daar stond ik dan met mijn boek in de ene hand en de opdracht van een filmproducent om er een filmverhaal van te maken in de andere hand. Kom je er plots achter dat je de verhaalpuzzel bijna weer helemaal opnieuw moet leggen. Moet je personages omgooien en sommige zelfs veranderen, verwijderen of juist toevoegen. Toen begreep ik pas goed waarom boekverfilmingen zelden iedereen blij maken. Het is een totaal andere manier van verhalen vertellen. Een boek vol nieuwe regels.

Inmiddels ben ik erachter gekomen, compleet met builen en blauwe plekken van alle valpartijen die ik de afgelopen jaren heb moeten maken, dat je niet alleen wegkomt met talent en intuïtie; je zult bereid moeten zijn om te leren. Veel te leren.

Verhalen maken is net een echt vak.

Patz Liefhebber van Planeten en Sterren, Notoir Leunstoel Avonturier, Amateur Schatzoeker, Verhalenjager en oprichter/verhalenmaker Verhalen*laboratorium CircusPatz circuspatz.com

boekenkrant.com

december 2016 pagina 18

jeugd Boekenkrant tipt Het hebzuchtgas In dit actuele jeugdboek gaat Julia stage lopen bij een bedrijf dat zich bezighoudt met de winning van olie, gas en kolen. Ze snapt niet dat niemand zich daar zorgen maakt over het broeikaseffect, totdat ze ontdekt dat de eigenaar verslaafd is aan hebzuchtgas. Samen met de kinderen van andere rijke directeuren van energiebedrijven bedenkt Julia een plan om het milieu te redden.

Pak die knagende crimineel!

Dat zie je niet vaak, een ­‘whodunit voor kinderen’.

Wie doet dat toch? is een ­klassiek mysterie, maar dan voor de kleintjes. Spannend is het boekje niet echt. Maar grappig wel!

Jan Terlouw, Het hebzuchtgas, Uitgeverij De Kring, 224 pagina’s, ISBN 978 94 629 7044 1 (€ 17,50)

Mama, wist je dat?

Eigenlijk is het de hoogste tijd om te gaan slapen, maar Oliver heeft zijn moeder nog heel veel te vertellen. Over wat hij die dag meemaakte, wat hij in boeken las en wat hij om zich heen zag. En zo wordt het later en later.

Mama, wist je dat? is een herkenbaar prentenboek over het slaapritueel van kletskousen.

whodunit

Carol Gordon Ekster, Mama, wist je dat?, illustraties: Nynke Mare Talsma, Uitgeverij Clavis, ISBN 978 90 448 2857 3 (€ 14,95)

makers van dit prentenboek, verzorgden eerder een videoclip voor Gers Pardoel en werden in 2015 genomineerd voor een Oscar met hun korte animatiefilm A Single Life.

Door Anouk Abels Hun karakteristieke tekenstijl De mensen in Wie doet en humor komt dat toch? hebben een goed naar voren probleem: al hun houin Wie ten ­spullen doet dat toch?: zijn kapot. net als in hun filmVerkeerspjes weet het drietal lichten, van hun personages – blokfluiten, hengels, eigenlijk weinig meer ­hockeysticks, windmodan rechthoekjes op lens, stelten… Niets is sprietige benen – grapveilig voor het geheimpige, unieke en geloofzinnige monster dat de waardige karakters te buurt terroriseert. Een maken. dappere agent vindt uitEerlijk is eerlijk: kindeeindelijk de dader. Maar ren zullen snel doorals je een knagende criJob, Joris en Marieke, Wie doet hebben wie de dader is. mineel achter houten dat toch? Een whodunit voor Maar dat is helemaal tralies zet, zal hij niet kinderen!, Uitgeverij Kluitniet erg. Dit prentenlang blijven zitten… man, ISBN 978 90 206 8263 2 boek neemt een aanJob, Joris en Marieke, de (€ 13,99)

tal hilarische wendingen die het verhaal meer dan de moeite waard maken. Zo is de pagina waarop een aantal verdachten geïntroduceerd worden – een kind, een kapper en een ridder – heerlijk absurdistisch.

Het verhaal eindigt met een redelijk actueel tafereel: de mensen protesteren met spandoeken en willen de verdachte terugsturen naar waar hij vandaan komt. Een klein meisje laat uiteindelijk zien dat al die boosheid weinig zin heeft en neemt het heft in eigen handen. ‘Zou je hier misschien mee op willen houden?’ vraagt ze simpelweg aan de dader. ‘O sorry!’ krijgt ze als antwoord. ‘Ik wist niet dat jullie er last van hadden!’

Zo zie je maar: met een goed gesprek wordt een whodunit in een wip voorzien van een happy end.

advertentie

De kraaien 2 - Kraai & koninkrijk In dit tweede boek van de populaire en spannende serie De kraaien moeten Kaz en zijn bende weer vechten voor hun leven. Met de ontvoering van een belangrijk lid van de bende wordt dat een hele opgave. In Ketterdam loopt de spanning ondertussen op; belang- Leigh Bardugo, De kraaien 2 rijke wereldmachten Kraai & koninkrijk, Uitgevestaan onder invloed van rij Blossom Books, ISBN 978 90 206 7946 5 (€ 22,50) een gevaarlijke drug. In de nauwe stegen van de stad dreigt een gevaarlijke oorlog die het lot van de Grisha-wereld uiteindelijk zal bepalen.

De kleine walvis – met vingerpopje Prentenboek van het Jaar 2017. De kleine Boy woont aan zee met zijn vader en zes kleine katten. Op een dag loopt hij langs de bruisende Benji Davies, De kleine walvis zee en ziet dat er een – met vingerpopje, Uitgeverij kleine walvis is aangeLuitingh-Sijthoff, 32 pagina’s, spoeld. Enthousiast wil ISBN 978 90 245 7525 1 (€ 15,99) hij het dier mee naar huis nemen. Misschien kan de walvis wonen in de badkuip.

Het boek heeft schitterende illustraties en de oplettende lezer zal hard moeten lachen om de verborgen grapjes. Deze editie bevat bovendien een schattig vingerpopje waar kleine lezers zich uitstekend mee zullen vermaken!

Bestel ‘m nu!

mooiste

boekenkrant.com

DECember 2016 pagina 19

jeugd Beeld uit: Een jongen met de naam Kerstmis. Illustratie: Chris Mould

Van kerstboom tot kersenboom NIEUWE UITGAVES

De lichtjes van Duckstad Altijd leuk: een Donald Duck poc­ ket. In De lichtjes van Duckstad is de woonplaats van de welbekende eend gehuld in kerstsferen. Zoek een fijn plekje onder boom en laat je meevoeren door de kerstverhalen van Donald, Mickey, Goofy en consorten.

Mannetje Tak Julia Donaldson en Axel Scheffler, bekend van de succesvolle reeks over de Gruffalo, sloegen opnieuw de handen ineen voor Mannetje Tak. Speciaal voor de feestdagen is dit prentenboek nu opnieuw uitgegeven met een speciaal kerstomslag. Het verhaal gaat over wandelende takkenvader Mannetje Tak, die met zijn gezin in een holle boom woont. Op

een dag wordt hij echter meegenomen door een hond, waarna hij via allerlei omzwervingen steeds verder van huis raakt. Uiteindelijk is het de Kerstman die hem weer veilig thuisbrengt bij Vrouwtje Tak en zijn drie Twijgjes.

Een jongen met de naam Kerstmis De Britse Matt Haig (1975) schrijft zowel romans en non-fictie voor volwassenen als kinderboeken. Een jon­ gen met de naam Kerstmis vertelt het verhaal van Nikolas, die samen met zijn vader in Finland woont. Ze hebben het niet breed, dus als de vader van Nikolas de mogelijkheid krijgt om veel geld te verdienen gaat hij daar direct op in. Terwijl Nikolas achterblijft bij zijn tante Carlotta, een verschrikkelijke kinderhaatster, vertrekt zijn vader naar het noorden

nieuwe uitgaves

Welke kerstkinderboeken kun je dit jaar lekker lezen (of geven!) onder de kerstboom? Wij zetten drie nieuwe uitgaves en drie klassiekers voor je op een rij.

van Finland om op zoek te gaan naar het legendarische elfendorp Elfhelm.

Hij wordt echter al snel gevolgd door Nikolas, die stiekem ontsnapt is aan zijn tante om zijn vader te zoeken.

Een grappig en ontroerend boek met mooie zwart-wittekeningen van Chris Mould.

KLASSIEKERS Kerstmis Deze klassieker van Dick Bruna bestaat al meer dan vijftig jaar en blijft nog altijd prachtig om te zien.

In zijn kenmerkende tekenstijl verbeeldt Dick Bruna het kerstverhaal en de geboorte van Jezus.

Home alone Voor veel mensen is het inmiddels een traditie: met kerst kijken naar Home alone (1990). De film over de

ondeugende Kevin die tijdens de kerstdagen alleen thuis achterblijft en wordt geconfronteerd met twee sukkelige dieven werd vorig jaar uitgebracht in boekvorm. Op de grappige illustraties van Kim Smith kun je Kevins plannen voor boobytraps nu eindelijk eens van dichtbij bekijken.

Sprookjes onder de kersenboom Astrid Lindgrens Sprookjes onder de kersenboom kun je heel goed (voor)lezen onder de kerstboom, want veel van de verhalen in deze bundel gaan over kerst en de voorbereidingen hierop. Hoewel de verhalen al tientallen jaren oud zijn blijven ze tot de verbeelding spreken. De opwinding naar de aanloop van het kerstfeest blijft immers universeel en van alle tijden.

klassiekers

255

De lichtjes van Duckstad

255

Donald Duck pocket 255 – De lichtjes van Duckstad, Uitgeverij Sanoma, ISBN 978 94 630 5068 5 (€ 5,25)

Julia Donaldson en Axel Scheffler, Mannetje Tak (kersteditie), vertaling: Bette Westera, Uitgeverij Gottmer, 32 pagina’s, ISBN 978 90 257 6643 6 (€ 10,00)

Matt Haig, Een jongen met de naam Kerstmis, illustraties: Chris Mould, vertaling: Karin Pijl, Uitgeverij Moon, 256 pagina’s, ISBN 978 90 488 3271 2 (€ 17,50)

Dick Bruna, Kerstmis, Uitgeverij Mercis, 28 pagina’s, ISBN 978 90 739 9191 0 (€ 11,50)

John Hughes, Home alone.

Het klassieke verhaal geïllustreerd, illustraties: Kim Smith, vertaling: Suus van de Kar, BBNC Uitgevers, 44 pagina’s, ISBN 978 90 453 1889 9 (€ 14,99 )

Astrid Lindgren, Sprookjes onder de kersenboom, illustraties: Alex de Wolf, vertaling: Rita Törnqvist-Verschuur, Koos Meinderts en Mariyet Senders, Uitgeverij Ploegsma, 256 pagina’s, ISBN 978 90 216 7430 8 (€ 19,99)

ADVERTENTIE

TM

Maak in één keer je Star Wars-verzameling compleet!

Alle 13 edities verzameld in een Star Wars box.

Van

€ 42, 25 Voor

€ 15

© & TM 2016 LUCASFILM LTD.

AARON CASSADAY MARTIN

®

AARON CASSADAY

®

006

003

®

Met Darth Vader strip

Met Darth Vader strip

KINDERBOEKENTIPS VOOR KERST 500.000 Heksje Lilly-boeken verkocht!

2 miljoen Bobbi-boeken verkocht!

Ontdek de lente, zomer, herfst en winter samen met Bobbi (2+). Vier avonturen in 1 boek! € 14,99

Hilarische detective voor peuters en kleuters (4+). € 13,99

Beleef samen met waterelfje Ella de spannendste avonturen (7+). € 9,99

Alle stokstaartjes blijven in de burcht, maar Toffie droomt ervan op avontuur te gaan (7+). € 9,99

Magisch nieuw avontuur met het populairste heksje van Nederland (8+). € 9,99

jkste ‘Het belangri ooit!’ kinderboek

DWDD

Bekend van TV!

Koen Kampioen (9+) is de meest succesvolle voetbalboekenserie van Nederland! € 9,99

Winnaar Carnegie Medal & YA Book Prize 2016

Aanrader voor fantasierijke lezers, waarbij iets wat niet meer is, toch kan blijken te bestaan (9+). € 13,99

Stel je voor dat alles wat je wenst opeens uitkomt...

Maar wat als je per ongeluk het verkeerde wenst (8+)? € 13,99

Het is precies 125 jaar geleden dat Dik Trom voor het eerst verscheen. Deze jubileumeditie bevat twee delen. € 14,99

‘De Drakenmenners (10+) is vergelijkbaar met Harry Potter. Een dikke aanrader!’ aldus nerdyneekyfanboy.com € 14,99

De YA-hit van dit moment!

Winnaar van de Carnegie Medal en de YA Book Prize 2016. € 16,99

kluitman.nl

boekenkrant.com

december 2016 pagina 21

boekfragment

Prim Alleen aan de bruisende rivier heeft Anna het gevoel zichzelf te kunnen zijn. Daar ontmoet ze Prim, een mysterieus en intrigerend meisje, dat een groot geheim bij zich draagt.

Phebe Rasch, Prim, Uitgeverij Clavis, 120 pagina’s, ISBN 978 90 448 2885 6 (€ 14,95) www.clavisbooks.com

Het is beter als we elkaar niet kennen.

Anna wil niet dat Prim naar het eiland gaat. ‘Het gaat zo regenen,’ zegt ze.

Prim kijkt naar de lucht en komt het water uit. Maar op het gras zegt ze tegen Anna dat ze alleen wil zijn.

‘Wacht,’ reageert Anna als Prim wegloopt. Ze zoekt naar woorden die van betekenis kunnen zijn. ‘Je hoeft niets te zeggen.’

Prim blijft staan, met de rug naar haar toe.

Ze zal niet naar huis gaan, veronderstelt Anna. ‘Zullen we naar onze bungalow gaan?’ vraagt Anna. ‘Mijn ouders zijn er niet.’

Na een aarzeling stemt Prim in.

In de bungalow neemt Anna Prim mee naar boven en ze pakt een grote handdoek voor haar uit de kast.

Samen gaan ze op de schommelbank zitten en ze wisselen telefoonnummers uit. Wat er precies is gebeurd, weet Anna niet, maar het contact met Prim is essentieel, daar is ze van overtuigd. Ze beseft dat ze hier nog een week zal zijn. Daarna gaat ze weg en Prim blijft hier – aan de

rand van de wereld, zoals Anna deze plek ziet, waar niemand weet dat je bestaat.

‘We woonden eerst ergens anders,’ zegt Prim. Ze houdt de handdoek tot onder haar kin en leunt iets naar voren. ‘Mijn vader verkocht het huis na het ongeluk. Ik was jong, maar ik weet nog dat ik altijd in een hofje speelde met veel kinderen. Het huis waar we gingen wonen, was nieuw en groot, alleen de wind leek door de muren te komen. Ik koos de slaapkamer aan de straatkant, zodat ik niet uitkeek op het donkere bos. ’s Nachts sliep ik onrustig. Ik werd weleens schreeuwend wakker. Mijn vader kwam naar me toe en streelde over mijn haar. Overdag ontweek hij vaak mijn blikken, om vragen te vermijden, maar nu bleef hij bij me. Ik luisterde naar zijn ademhaling, die me rustig maakte. Op een keer hoorde ik hem zacht huilen en ik voelde zijn handen zoals ik ze nog niet eerder had gevoeld, zacht en hard tegelijk.

Ik wist niet of hij nou verdrietig was of boos. Het bracht me in de war. Ik wilde niet meer dat hij kwam, want het gebeurde opnieuw. ’s Avonds durfde ik niet te gaan slapen, maar hij kwam ook als ik niet had gehuild.

Toen ik ouder werd, begreep ik dat het ging om háár, mijn moeder, en dat hij zich verloor in verdriet en schuld. Iets raakte hem als hij bij mij was. Ik was een stukje van haar. Ik leek naar haar te ruiken en net zo

te voelen als zij. Hij ervaarde dat hij haar even kon terugkrijgen en kon goedmaken wat hij fout had gedaan.

De momenten dat hij bij me was, verstopte ik in een geheim laatje. Ik leerde mezelf dat het alleen iets was van de nacht.’

Prim stopt. Ze verroert zich niet en ook Anna kan zich niet bewegen. Op het moment dat er tranen komen, staat Prim op en loopt ze naar de deur.

‘Het was helemaal niet de bedoeling dat je dit zou horen.’

Anna moet haar best doen om geluid uit haar mond te krijgen. ‘Ik vind het heel goed dat je het verteld hebt,’ zegt ze.

boekfragment

Siem Subliem en het ei van Jannes Kakels mirakels! Siem Subliem en het ei van ­Jannes is een hilarisch verhaal met sublieme illustraties van Katrien Holland. Het is het eerste deel in een nieuwe serie over de bijzondere Siem Wrongel en zijn avonturen op Landgoed Pierewaai.

Tosca Menten, Siem Subliem en het ei van Jannes, illustraties: Katrien Holland, Uitgeverij Van Goor, 188 pagina’s, ISBN 978 90 003 5168 8 (€ 14,99) www.de-leukste-kinderboeken.nl

Siem Wrongel werd geboren met een verkreukeld oor en een te vroege tand. Maar verder zag hij er prima uit. Hij lachte meteen en keek nieuwsgierig om zich heen. Natuurlijk waren meneer en mevrouw Wrongel vooral geïnteresseerd in zijn neus. Hand in hand keken ze naar het kleine dopje op het ronde gezichtje.

‘Het is geen grote neus,’ zei meneer Wrongel ongerust.

‘Een neus is een neus,’ vond mevrouw Wrongel.

‘Zullen we het al testen?’ vroeg meneer Wrongel.

‘Nee, laat hem lekker slapen!’ zei zijn vrouw.

Maar ja. Ze waren razend nieuwsgierig naar wat de kleine Siem lekker zou vinden, of waarvoor hij zijn neus zou ophalen. En na twee dagen konden ze hun nieuwsgierigheid niet langer bedwingen. Vol verwachting duwden ze het zoete geurtje Wrongel 6 onder zijn neus. Siem reageerde niet. Ze probeerden een ander geur-

tje. En nog een. Maar tot hun afgrijzen gebeurde er niks. Wat ze ook probeerden, de kleine Siem verblikte of verbloosde niet.

‘Hij ruikt het niet,’ zei meneer Wrongel ongerust.

‘Hij ruikt niks,’ zei mevrouw Wrongel handenwringend.

‘Misschien zit er iets in zijn neus.’

‘Haal het eruit!’

Meneer Wrongel pakte een vergrootglas en keek zo diep in Siems neus als hij kon. Maar er zat geen snotje in de gaatjes en ook geen verdwaald lieveheersbeestje. Er zat helemaal niks in de gaatjes! Opeens dodelijk bezorgd probeerden ze alle andere geurtjes van Hemelse Neuzen.

‘Pak Wrongel 10. Wrongel 9, die is sterk. Pak Wrongel 1. Nummer 3! In hemelsnaam!’

Ten einde raad hielden ze een geschilde ui voor zijn neus. Gekookte bloemkool. Verbrande kip. Maar Siem reageerde nergens op. En toen ze in een uiterste poging Siems eigen poepbroek onder zijn neus duwden, begon het ventje zelfs te lachen en stak zijn handjes uit.

‘Hoe kan dat nou?’ riep meneer Wrongel. ‘Hij ruikt minder dan de neus van mijn schoen!’ Hij dacht aan de erfenis en keek vertwijfeld naar de wieg. ‘Dat is een ramp! Of neemt hij ons bij de neus?’

‘Misschien is zijn neus nog te jong,’ bedacht mevrouw Wrongel opeens hoopvol.

‘Ja, dat is het! Hij is nog te jong,’ zei meneer Wrongel opgelucht. ‘Wat een opluchting. Ik schrok me rot!’

Toen ze van de eerste schrik bekomen waren, wachtten ze een paar maanden. Daarna probeerden ze het voorzichtig opnieuw. Siem bleef vrolijk lachen en reageerde nergens op.

Nog een paar maanden later deden ze weer een poging. Siem deed alsof zijn neus bloedde. Ze wachtten en probeerden het weer. En nog een keer. Ze bleven maar dingen onder zijn neus duwen. Vis. Kaas. Mandarijn. Kaneel. Kruidnagels. Vieze sokken. Drop. Maar Siems neus was geen knip voor de neus waard.

boekenkrant.com

december 2016 pagina 22

prijzen

Winnaars Harland Awards Bart Treuren

We kennen allemaal de winnaars van de Gouden Griffel of de ECI-literatuurprijs, maar in 2016 werden er nog veel meer literaire prijzen uitgereikt. Aan het einde van dit boekenjaar blikken we daarom terug op minder bekende, maar misschien nog wel specialere prijswinnaars. Door Nicole van der Elst

En de winnaar is…

gaat ruim veertig heeft ooit gehoord van gereedhouden. jaar terug, toen een Trijntje Keever? Van De onmetelijke eer, een kleine groep mensen Marie du Moulin? Van beker en een geldbedrag besloot om een verhaJudith Leyster, Maria van 34 euro (één euro lenwedstrijd te orgaGartman, Trix Tervoor elk woord in de niseren om schrijwindt? Stuk voor stuk zin), ging dit jaar naar vers van fantasy-, speelden ze een belang- Yves Petry. Deze regel ­sciencefiction-, horrorrijke rol in het verleuit Liefde bij wijze van en magisch-realistiden van Nederland. Uit spreken werd gekroond sche verhalen onder de de reactie van stemtot mooiste zin van Els Kloek – 1001 vrouaandacht te brengen. mers blijkt dat zij waar- 2015: ‘Ze ging naar bed wen uit de Nederlandse Deelname aan de wedderen dat dit boek laat met jongens op de geschiedenis strijd stond open voor zien dat vrouwen ook manier waarop ze vroeiedereen, van debudeel uitmaken van de ger boeken las: omdat ‘Wat is het geschiedeEls Kloek, 1001 vrouwen uit tant tot ouwe rot in ze het gevoel had dat nisboek dat u het meest de Nederlandse geschiedenis, geschiedenis. Of zoals Auke Hulst, Slaap zacht, Uitgeverij Vantilt, 1566 pagiJohnny Idaho, Uitgeverij het vak, en dat is altijd Frans Smits, hoofdrehet van haar werd veris bijgebleven? En over na’s, ISBN 978 94 600 4141 9 Ambo|Anthos, 384 pagina’s, zo gebleven. Het aandacteur van Het Histo­ wacht, niet omdat ze er welk geschiedenisboek (€ 39,50) ISBN 978 90 263 3441 2 tal inzendingen wordt risch Nieuwsblad, conzelf veel bijzonders van bent u enthousiast?’ (€ 12,50) wel ieder jaar groter: cludeerde: ‘Vrouwen verwachtte.’ Wat de jury Deze vragen legde Het voor deze editie werden maar liefst waren altijd ondergesneeuwd, maar in deze zin aansprak, is dat de verHistorisch Nieuwsblad voor aan zijn tweehonderd verhalen ingestuurd. nu niet meer’. gelijking die gemaakt wordt zowel lezers. Om het vijfentwintigjarig komisch als tragisch is. Immers, is de Tijdens de uitreiking van de Harjubileum van het tijdschrift te vieland Awards van dit jaar werd niet vergelijking die gemaakt wordt tusren vroeg het blad zijn lezers naar alleen de winnaar van de verhasen het liefhebben van jongens en het beste geschiedenisboek aller tijlenwedstrijd geëerd, ook waren er het lezen van boeken nu positief of den. Bekende historici als Herman diverse speciale vermeldingen; uitnegatief? De juryleden waren duiPleij en Fik Meijer stelden een longYves Petry – Liefde bij wijze van eenlopend van de beste debutant delijk erg gecharmeerd list van tweehonderdvijftig titels spreken van het boek van Petry; tot het beste sciencefiction-verhaal. samen, waarvan lezers uiteindeLisette Jonkman werd uiteindelijk er ­stonden nog enkele lijk hun tien boeken voor de shortDe Tzum-prijs is een van uitgeroepen tot winnaar met haar zinnen uit Liefde bij list konden uitkiezen. In deze top onze favoriete prijzen verhaal De vier stadia van verval. wijze van spreken op de tien stonden uiteindelijk bestselvan het jaar. Voor één shortlist. lers als De Eeuw van mijn vader van keer wordt niet de kwaDit jaar werd er voor het eerst ook Geert Mak, Het pauperparadijs van liteit van het hele boek een award uitgereikt voor de beste Suzanna Jansen en Sonny Boy van beoordeeld, maar wordt fantastische roman. Eenenveertig Annejet van der Zijl. er specifiek gelet op de titels dongen mee, waarbij de jury De uiteindelijke winnaar was een kwaliteit van een fraceen shortlist van vijf titels opstelde. stuk verrassender: die eer ging naar tie van het werk. De prijs Slaap zacht, Johnny Idaho werd Els Kloek voor haar boek 1001 vrou­ wordt namelijk uitgegekozen als winnende boek. In deze wen uit de Nederlandse geschiedenis. loofd aan de mooiste zin Auke Hulst – Slaap dystopische roman gaan verschilVoor dit boek werkte Kloek tien jaar uit een boek. Het leuke is zacht, Johnny Idaho lende karakters op zoek naar de samen met meer dan driehonderd dat je als lezer ook jouw Lisette Jonkman – De Yves Petry, Liefde bij wijze sleutel tot het eeuwige leven. Auke deskundigen om de biografieën van favoriete regel kunt vier stadia van verval van spreken, Uitgeverij De Hulst mag zich door deze uitverkie1001 beroemde, beruchte, opmerkeinsturen! Voor de editie Bezige Bij, 336 pagina’s, ISBN zing de eerste winnaar noemen van lijke, geliefde, slechte en invloedrijke van volgend jaar kun je De geschiedenis van 978 90 234 8607 7 de Harland Awards romanprijs. vrouwen te verzamelen. Want wie dus alvast je schrijfblok de Harland Awards (€ 19,90)

Het beste geschiedenisboek aller tijden

Tzum-prijs

Harland Awards

boekenkrant.com

december 2016 pagina 23

prijzen interview

Gouden Griffel 2016: ‘Totaal over de top blij’ Tijdens ­schoolbezoeken ­stelden kinderen aan Anna Woltz (1981) regelmatig die ene vraag: heeft u weleens een Gouden Griffel gewonnen? Sinds kort kan ze die met een volmondig ‘ja’ beantwoorden. In oktober werd haar boek Gips bekroond met de presti­ gieuze kinderboekenprijs.

‘Mijn zusje is dokter en zij vindt het ziekenhuis een fantastische locatie. Ik zie toch meer de erge en de enge kanten van zo’n plek.’

Door Nicole van der Elst ‘Totaal over de top blij’ – zo vat Woltz haar gemoedstoestand samen toen ze hoorde dat zij de winnares van de Gouden Griffel was.

‘Ik had er rekening mee gehouden dat ik in mijn ­carrière misschien een Zilveren Griffel zou winnen. Daar worden er jaarlijks tien van uitgereikt dus de kans is iets groter dat je bij de gelukkigen hoort.

Maar als je ziet wie er in Nederland allemaal een Gouden Griffel hebben gewonnen, dan kan ik eigenlijk nog steeds niet geloven dat ik nu bij dat rijtje hoor!’

De dagen na de bekendmaking merkte Woltz pas echt wat de prijs losmaakte. ‘De Gouden Griffel kent iedereen, niet alleen mensen die in het boekenvak werken. Ik heb eerder de Nienke van Hichtum-prijs gewonnen voor Honderd uur nacht.

Mijn vrienden wilden toen best blij voor mij zijn, maar die prijs zei hen niets.’ Na het winnen van de Gouden Griffel was dat wel anders. ‘Wekenlang heb ik van iedereen die ik ooit in mijn leven heb ontmoet berichtjes gekregen, van mijn oude peuterjuf tot elke man met wie ik ooit heb gedatet. Het is natuurlijk fantastisch dat mensen de moeite nemen om een mailtje te schrijven, maar het is ook heel gek. Opeens zie je je hele leven aan je voorbijtrekken. Mensen met wie ik letterlijk twintig jaar geen contact heb gehad grepen deze prijs aan om mij een berichtje te sturen. Dat vond ik zo ­ontroerend dat ik daar echt even van moest bijkomen.’

Ik spreek de schrijfster een maand na de uitreiking en inmiddels beseft ze wat deze prijs voor haarzelf zo waardevol maakt. ‘Ik heb het gevoel dat ik ben beloond voor de ontwikkeling die ik als schrijver heb doorgemaakt,’ vertelt ze. ‘Kinderen vonden mijn boeken altijd al prachtig, maar ik merk ook dat steeds meer volwasse-

gegeven als je bedenkt dat hoofdpersoon Fitz net heeft gehoord dat haar ouders gaan scheiden. ‘Tijdens het schrijven heb ik dus ook een half jaar het gevoel gehad dat mijn ouders een week daarvoor uit elkaar gegaan waren. Ik was net zo boos als Fitz.’

Daar komt ook nog bij dat de vader en het zusje van de hoofdpersoon een ongeluk krijgen en het grootste gedeelte van het boek zich in een ziekenhuis afspeelt. ‘Mijn zusje is dokter en zij vindt het ziekenhuis een fantastische locatie. Ik zie toch meer de erge en de enge kanten van zo’n plek. Nou is Gips als verhaal ook heel avontuurlijk en grappig en gek, maar als ik een grapje in mijn eigen verhaal twintig keer lees, vind ik dat op een gegeven moment niet meer grappig. Dat vind ik altijd gek om te merken, want de ernstige passages blijf ik wel verdrietig vinden. Als ik aan Gips terugdenk, denk ik dus vooral daaraan,’ aldus Woltz.

Anna Woltz

nen enthousiast zijn. Dat was eigenlijk mijn droom toen ik begon met schrijven; niet het winnen van een Gouden Griffel, maar iets maken waarvan zowel kinderen als volwassenen zouden zeggen: dit zijn prachtige boeken!’

Het blijft voor Woltz dan ook heel bijzonder als anderen onder woorden kunnen brengen wat ze zo bijzonder vinden aan haar verhalen. ‘Kinderen die mijn boek hebben gelezen vinden het superleuk of superspannend. Of ze zeggen, en dat is het grootste compliment, dat ze het al vijf keer Anna Woltz, Gips, Uitgevegelezen hebben. Aan de rij Querido, 176 pagina’s, ISBN andere kant besteed ik 978 90 451 1782 9 (€ 13,99)

Na het schrijven van dit verhaal wist de schrijfster een ding zeker: het volgende boek moest over iets gaan waar ze zelf gelukkig van werd. ‘Ik dacht: waar word ik gelukkig van? Van honden! Een van de drie hoofdpersonen wordt een hond!’ Met haar volgende boek heeft ze deze belofte aan zichMerlijn Doomernik zelf ingelost, want naast een jonveel aandacht aan taal en stijl. Het is gen en een meisje speelt een hulphond een belangrijke rol in Alaska. fijn dat ook dit in het rapport van de ‘Het onderzoek voor dit boek Griffeljury terugkomt.’ bestond uit het bezoeken van mensen met hulphonden. Ik kreeg daarToch hebben al deze lofuitingen door een inkijkje in haar niet anders tegen wat deze honden alleGips aan laten kijken. maal kunnen: de was ‘Dat vond ik interesdoen, schoenen uitsant om te merken. Ik trekken. Ik smelt daar had verwacht dat het totaal bij! Als ik na wel zou veranderen. zo’n bezoek weer achWat mij vooral bijblijft ter de computer zat, is het schrijfproces, of dacht ik aan die mooie het boek nu uiteindelijk momenten terug,’ vermet een prijs bekroond telt Woltz. ‘Tijdens het is of niet.’ Woltz is stellig schrijven van Gips kon over het gevoel dat bij ik alleen maar terugdat proces de overhand denken aan de operahad. ‘Ik vond het een tie die ik had gezien rotboek om te schrijtoen ik een dag met ven! Ik leef altijd heel Anna Woltz, Alaska, Uitgevemijn zusje meeliep in erg mee met de hoofdrij Querido, 192 pagina’s, ISBN het ziekenhuis…’ personen.’ Een lastig 978 90 451 1976 2 (€ 14,99)

boekenkrant.com

december 2016 pagina 24

non-fictie Boekenkrant tipt Haagse en Leidse buitenplaatsen Wil je er lekker opuit dit weekend? Misschien kun je eens een buitenplaats bezoeken. Adel en kooplieden genoten vanaf de zeventiende eeuw op hun buitenplaatsen van het leven buiten de stad.

René Dessing brengt de geschiedenis van veertig plekken in kaart en laat zien waarom deze buitenplaatsen ook nu nog interessant zijn om te bezoeken.

René W.Chr. Dessing, Haagse en Leidse buitenplaatsen.

Over landelijke genoegens van adel en burgerij, Kantoor Verschoor Boekmakers, 232 pagina’s, ISBN 978 90 825 8930 6 (€ 19,95)

Suriprofs Sinds 2000 spelen de Suriprofs, een gelegenheidsteam van voetballers van Surinaamse afkomst, benefietwedstrijden in Nederland. Dit boek belicht de projecten waaraan de opbrengsten van de wedstrijden ten goede komen, maar ook de Hamied Ahmadali (red.), SuriSuriprofs zelf komen profs. Van benefiet tot project, aan het woord. Zij verUitgeverij Conserve, ISBN 978 90 542 9398 9 tellen onder andere over (€ 19,99) de impact van de vliegramp in 1989, waarbij veel voetballers van Surinaamse afkomst omkwamen.

Het verleden op je bord Of je nu een middeleeuwse maaltijd op tafel wilt zetten of een etentje door de eeuwen heen wilt presenteren, je vindt het in dit boek!

Christianne Muusers heeft ruim vijfenveertig recepten uit de interessante en gevarieerde verzameling historische Christianne Muusers, Het verleden op je bord, Karakter Uitboeken over koken van gevers, 160 pagina’s, ISBN 978 de Koninklijke Biblio90 452 1036 0 (€ 29,99) theek geselecteerd en bewerkt voor de moderne keuken.

Een goudmijn aan weetjes Voor iedereen die zich weleens verwondert over onze dagelijkse gewoontes, bevat Kwestie van konijnen een goudmijn aan weetjes. De verrassende, frisse kijk op het alledaagse levert gegarandeerd interessante gespreksstof op.

Door Eugenia Melissen Ferrer Kwestie van konijnen is een initiatief van het Belgische LECA (Landelijk Expertisecentrum voor Cultuur van Alledag) en bundelt de vragen over alledaags erfgoed waar het expertisecentrum het meest mee te maken krijgt. Omdat er altijd verschillende (wilde) versies van een verhaal de ronde doen en veel zaken nog steeds worden onderzocht, geeft het boek geen absolute antwoorden. De schrijvers zijn uitgegaan van de meest betrouwbare bronnen, in combinatie met wat we op dit moment over een gegeven onderwerp weten.

Het resultaat is allesbehalve een ver-

op één pagina kort en bondig wordt zameling droge feitjes. Zo is het niet behandeld, word je als lezer niet oninteressant om stil te staan bij gebombardeerd met te veel informade herkomst van de vork (vroeger tie. Kwestie van konijnen is daarom bestempeld als een ‘verwijfd’ eetinuitermate geschikt om even in te strument voor prinsessen) of planduiken op een verloren moment. tenliefhebbers te wijzen op het verHet boek is ook als encyclopedie of haal achter hun kamerplanten. Verwoordenboek te gebruiken, waarder worden onder andere de herbij je doelgericht en snel kunt blakomst van smileys, de kerstboom, deren naar een specifiek woord of ‘Happy Birthday to You’ en het veronderwerp. band tussen rijst en het huwelijk In een wereld van constante onder de loep genomen. updates, waarin steeds aandacht Kwestie van konijnen is een Belgevraagd wordt voor het allernieuwgisch boek, iets wat hier en daar ste, stimuleert Kwestie van konij­ enkele gewoontes oplevert waar over het algemeen weinig Nederlan- nen de lezer juist om aandacht te schenken aan het verders bekend mee zullen leden. Gewapend met zijn. Voorbeelden zijn de de nodige kennis over vraag waarom Antwerde complexiteit hierpen tegendraads doet van wordt het mogeover Moederdag, de oorlijk om de wereld weer sprong van het feest Vermet een open blik te loren Maandag en de bekijken. Voor menBelgische zeezegeninsen die weinig tijd hebgen. Dit maakt het boek ben, op zoek zijn naar echter niet minder releeen leerzame leeservavant; het blijft een fasciring én in het bezit zijn nerende mini-encyclovan een nog altijd jeugpedie over alles wat we Laure Messiaen, Emmie dige nieuwsgierigheid, zo ‘gewoon’ zijn gaan Segers en Liesbet Depauw, is dit boek zeker een vinden dat we er geen Kwestie van konijnen, Uitgeaanrader. vraagtekens meer bij verij Davidsfonds, 140 pagiplaatsen. na’s, ISBN 978 90 590 8754 5 Omdat ieder vraagstuk (€ 24,50)

The Boss

Springsteen houdt niet van half werk Afgelopen zomer hield Bruce Springsteen op het Haagse Malieveld ruim 67.000 toeschouwers drie uur lang volledig in zijn ban. Ik was één van hen. Zijn autobiografie Born to run laat zien dat het plaatje van deze rocklegende niet altijd is wat het lijkt.

uit komt het beeld naar voren van de working class hero met die rode zakdoek om zijn hoofd. De man die weet wat hij wil en daar alles voor overheeft. Maar Springsteen is niet altijd de energieke ­rocker, zo blijkt.

Hij worstelt regelmatig met depressies en noemt zichzelf ‘een man die zich zelden op zijn gemak voelde in zijn eigen vel’, met het podium als ‘zelfmedicatie’.

Door Mieke van Meer

Durf te twijfelen!

‘Hoe weet je dat zo zeker?’ Deze vraag stellen Leonie Breebaart en haar collega’s van dagblad Trouw aan spraakmakende denkers, aan elkaar en aan ons. Moet je de rechter, de politicus of de krant zomaar geloven? De auteurs laten zien dat denken over het nieuws begint bij twijfelen.

gespreksstof

Leonie Breebaart e.a, Durf te twijfelen!, Uitgeverij Lemniscaat, ISBN 978 90 477 0883 4 (€ 14,95)

De manier waarop Springsteen zijn levensverhaal vertelt, doet me denIn chronologische volg- ken aan pubers die elkaar vertellen wat ze de vorige dag hebben meegeorde maakt Springmaakt. Echt lekker lezen doet deze steen je in Born to dikke pil daarom niet. In lange zinrun deelgenoot van nen gaat hij van het zijn leven. ene detail over op het Hoe hij andere. Die details opgroeide lardeert hij met zijn in een klein stadje aan gevoelens en tegeltjesde kust van New Jersey wijsheden die soms en hoe hij hunkerde naar neigen naar predikande erkenning van zijn tenpraat, maar het ergvader. Hij vertelt evenste van al is dat hij eens over zijn drang om regelmatig de caps-lock een rockster te worden, gebruikt om zijn woorbeschrijft wie zijn voorden kracht bij te zetten. beelden waren en hoe ‘IK WILDE… IK MOEST… hard hij voor zijn sucROCKEN! NU!!’ Het ces heeft moeten werklopt echter wel bij zijn ken. Hij legt uit waar hij Bruce Springsteen, Born to verhaal. de inspiratie vond voor run, vertaling: Rob de Ridder, zijn geëngageerde songs Uitgeverij Spectrum, 526 pagi- ‘Ik heb je niet “alles” over mezelf verteld,’ en vertelt over optredens na’s, ISBN 978 90 773 3032 6 schrijft Springsteen all over the world. Daar(€ 25,00)

The Boss frank stefanko

aan het einde van zijn boek, om daaraan toe te voegen dat hij geprobeerd heeft ‘de lezer zijn geest te tonen’. Daar is hij zeker in geslaagd.

Je kunt zeggen wat je wilt van Springsteen, maar hij geeft het je allemaal en helemaal. Al meer dan veertig jaar rockmuziek, concerten met tweeëndertig nummers en een autobio­grafie van meer dan vijfhonderd pagina’s. Half werk is er voor hem niet bij; je bent The Boss of je bent het niet.

boekenkrant.com

december 2016 pagina 25

non-fictie interview

De verhalende kracht van trillende lucht Van het pianoconcert van de onbekende componist Finzi en de sarabande van Bach naar de fluwelen stem van jazzangeres Nancy Wilson en de melige teksten van de Jeugd van Tegenwoordig.

Wie het boek Lekkere ­stukken van Mike Boddé doorbladert vliegen de muziektips om de oren.

Door Hugo Jager

‘Een concert lijkt soms op een kerkdienst. Het moet er heel stil zijn en de musici dragen rokkostuums.’ Volgens hem is dat nergens voor nodig en is die gewoonte gemakkelijk te doorbreken. ‘Je kunt eraan denken de klassieke muziek uit de concertzaal weg te halen. Er zijn steeds meer ensembles die proberen muziek te maken op plekken waar voorheen nooit klassieke muziek te horen was. Dan staan ze in een winkelcentrum te spelen. Ik kan je vertellen: daar staat iedereen dan ademloos te luisteren.’

Wekelijks is Mike Boddé te zien in Aan mij de eer om het televisieprogramma Podium Boddé bij hem thuis Witteman, waarin veel aandacht is de oren van het hoofd voor klassieke muziek. Een ambaste vragen. Wanneer ik sadeur van dat muziekgenre voelt hem spreek zie ik hem Boddé zich niet. ‘Er zijn veel menin de eerste plaats nog sen die veel meer weten dan ik. Ik als de imitator uit het probeer een brug te slaan tussen de televisieprogramma Kopspijkers. Ik echte kenners en de leken. Ik denk verbeeld me bij vlagen dat zijn stem dat alleen daar een rol voor mij is klinkt als die die van Saddam Hoesweggelegd.’ sein, Hilbrand Nawijn of Ivo OpstelHet boek heeft dan ook beslist geen ten. Maar muziek is toch echt ons opvoedkundig karakter volgens de onderwerp. Zijn boek beschrijft van schrijver. ‘Er moesten zo’n tachtig uiteendingen in staan voor lopende artiesten de de leek, maar ook voor muziek en welke gevoemensen die al iets lanlens en herinneringen ger luisteren. Want ik die bij hem oproept. vind het toch wel heel Ons gesprek begint met leuk om mensen af en een relativering. ‘We toe iets mee te geven kunnen er heel belangover muziek. Dat kan rijk over doen, maar ook iets zijn waar ze muziek is maar trilniet op zitten te wachlende lucht,’ zegt Boddé. ten, maar waarvan ik Klassieke muziek neemt het dan toch aardig een belangrijke plaats vind om het ze door de in binnen zijn boek, een Mike Boddé, Lekkere stukstrot te duwen.’ muzieksoort die welken. De allermooiste muziek Voor een muzikaal perlicht een elitair karakdie ik ken, Uitgeverij Balans, soon als Boddé lijkt het ter heeft. De schrij240 pagina’s, ISBN 978 94 600 lastig om een muziekver begrijpt dat wel.

3164 9 (€ 17,50)

Mike Boddé selectie te maken. Het aantal bladzijden in een boek is beperkt, dus op het moment dat je muziek uitzoekt, valt er per definitie ook iets af. Maar Boddé tilde er niet te zwaar aan. Zijn doel was vooral om muziek samen te brengen waar niet iedereen gelijk aan denkt. ‘Ik heb bedacht dat het geen heel bekende dingen mochten zijn. Mijn missie is geslaagd als lezers er een paar namen aan overhouden waar ze meer van willen horen’.

Muzikale ontdekkingen doe je gedurende je leven. Soms hoor je muziek die je doet denken aan een bepaalde periode. Het boek van Boddé is haast als een biografie te lezen. Maar dat gaat volgens de schrijver wat ver. ‘Er zitten ook namen tussen die ik nog maar een half jaar ken. Het moest geen nostalgisch reisje naar de tachtiger jaren worden – mijn meest ontvankelijke periode, zeg maar.’

We hebben het over de prachtige stem van jazzzangeres Nancy Wilson. In zijn boek schrijft hij dat hij wel met haar zou willen trouwen.

De vrouw van Boddé is bij het interview aanwezig en zegt: ‘Je vergeet daar wel dat je al met een hele muzikale vrouw getrouwd bent, hè?’

Boddé krabbelt een beetje terug.

‘Ik zit niet echt te springen om een extra vrouw. Wilson heeft een hartveroverend mooi gouden keeltje. Ik ben dan zo’n dromer die denkt dat het ook in het echt een fantastische vrouw zal zijn. Ik ben wel een fantast ook. Een mooi stemgeluid kan me heel diep raken.’

Ten slotte komen we te spreken over het verschil tussen literatuur en muziek. De laatste kunstvorm is volgens Boddé abstracter. ‘Muziek verwijst voor mij altijd naar verhalende structuren. Een melodie kan je het gevoel geven dat iemand je zijn levensverhaal vertelt. En als die melodie terugkomt in een andere toonsoort, dan geeft dat je het idee dat je hetzelfde verhaal uit een andere optiek hoort. Volgens mij zitten er verhaaltechnische constructieve elementen in muziek.’ Iedereen die hier meer over zou willen lezen raadt Boddé Point Coun­ ter Point van de Engels-Amerikaanse auteur Aldous Huxley aan. ‘De roman gaat over de verbanden tussen literatuur en muziek. Echt een te gek boek, dus zet het op je leeslijst, Boekenkrant-lezers!’

Mike Boddé heeft de smaak te pakken. Zijn boek lijkt het begin van een veel groter project. ‘Er staat niks van Harry Bannink in het boek. En ook Miles Davis ontbreekt nog. Wat toch wel behoorlijke hiaten zijn denk ik.’

Eén ding staat vast: als dit boek een succes wordt, komt er een tweede deel waarin hij dat kan goedmaken.

Mike Boddé heeft een afspeellijst op Spotify gemaakt, die je kunt vinden via de link: www. uitgeverijbalans.nl/boeken/lekkere-stukken

testament

Hoogspanning van het dieptragische soort Vanaf het moment dat haar broer Willem ontmaskerd werd als één van de Heineken-ontvoerders, werd Astrid Holleeder door velen met de nek aangekeken. Dat vond ze vreselijk, maar nog vreselijker voor haar was zijn status als ‘knuffelcrimineel’.

Door Ika Gerritsen

Astrid Holleeder, Judas, Uitgeverij Lebowski, 571 pagina’s, ISBN 978 90 488 2502 8 (€ 22,50)

Het was vorig jaar groot nieuws: de zussen van Willem Holleeder hadden in het diepste geheim tegen hun broer getuigd. De moord op zijn zwager (en mede-Hei-

neken-ontvoerder) Cor van Hout, de liquidatie van allerlei schimmige criminelen en vastgoedhandelaren; het was allemaal zíjn werk, verklaarden Astrid en Sonja Holleeder. Waarom zij nooit eerder iets gezegd hadden?

De ‘knuffelcrimineel’ hield zijn zussen jarenlang in een wurggreep, waaraan slechts met gevaar voor eigen leven te ontsnappen was.

Astrid Holleeders Judas is een autobiografisch verhaal, en dus totaal subjectief. Toch kan de denkwijze die ze aan haar broer toeschrijft haast niet verzonnen zijn, zo onnavolgbaar en kwaadaardig als die is. Of Astrid nou hulp heeft gehad van een ghostwriter of niet, ze weet haar dilemma haarscherp te beschrijven: hoe neem je het op tegen een moorddadige gek? De beschrijving van hoe ze

ondanks de continue dreiging contact legt met de politie is daardoor ijzingwekkend spannend, zelfs als je de uitkomst al kent. Tussendoor zijn er flashbacks, die er eveneens goed inhakken. Net als haar moeder, broers en zus werd Astrid vroeger vrijwel dagelijks door haar vader afgetuigd en vernederd. Ze laat zien hoe geweld de neiging heeft besmettelijk te zijn, maar tegelijkertijd zet ze daar de vrije wil tegenover. Willem ging door in de stijl van vader en ontpopte zich tot een criminele tiran, maar Astrid ging studeren en werd advocaat. Hoe kan het dat hij niet en zij wel op het rechte pad is gebleven, vraagt ze zich in Judas af, zonder die vraag overigens te kunnen beantwoorden.

Hoe meer je aan de weet komt over

de bizarre machtsverhoudingen binnen de familie Holleeder, hoe dapperder je het vindt dat Astrid uiteindelijk haar verhaal heeft durven vertellen, aan justitie én in dit boek. Je weet: ergens in een zwaarbeveiligde cel zit een gewelddadige psychopaat die het normaal al niet eens tolereert als zijn zus hem rechtstreeks een vraag stelt. De woede die hem zal doen exploderen als hij (ooit?) haar boek over hem in handen krijgt, zet de pagina’s ervan onder stroom.

Hoogspanning dus, maar wel van het dieptragische soort. In de media heeft Astrid Holleeder Judas immers haar testament genoemd. Ze gaat ervanuit dat ze de publicatie ervan uiteindelijk niet zal overleven.

net verschenen

ilja gort: slurpen in frankrijk het nieuwste deel in de succesvolle Slurp-serie

14,95 het leukste wijnboek voor de feestdagen Adv_SlurpenInFrankrijk_Boekenkrant_260x193.indd 1

30-11-16 18:27

UITGEVER ZOEKT TALENT!

www.boekscout.nl Wij beoordelen ieder manuscript en we kijken graag samen met jou naar de mogelijkheid om het uit te geven!

boek.scout “Dit boek heeft alles wat een boek mooi maakt” Hebban

“Niet te missen”

Das Kulturforum Antwerpen

“Loop hier niet aan voorbij” stripspeciaalzaak.be

“Voor mij het beste boek van 2016” Beeldverhaal Amsterdam

Barbara Yelin is verkozen tot beste Duitse stripauteur van 2016 Prijs € 26,95

ISBN 978-90-824107-3-0

Gebonden met leeslint, 288 p.

boekenkrant.com

december 2016 pagina 27

koken zoetekauw

recept v/d maand december

Pizza burrata Chef-kok Ron Blaauw: ‘Deze pizza eet ik het liefst met mijn kinderen op zondagmiddag als we naar Ajax kijken.’

Lunch – voor 2 personen – 30 minuten

Boodschappen

Good Food Book #3, Stichting Fdbck Foundation, 120 pagina’s, ISBN 978 90 825 7540 8 (€ 15,90)

500 g tomaten 2 uien 1 teen knoflook olijfolie pizzabodem (24 cm) artisjokkenharten, gehalveerd verse oregano burrata of mozzarella rucola

Bereiden

Snijd de tomaten in grove stukken, houd er 3 achter. Snipper 1 ui en de knoflook. Zet de knoflook en de ui aan in een beetje olijfolie. Voeg de tomaten toe en laat ze 10 minuten pruttelen. Pureer het geheel glad met een staafmixer. Smeer de bodem van de pizza hier ruim mee in. Snijd de 3 achtergehouden tomaten in plakjes en de andere ui in ringen. Beleg de pizza met de artisjok, de tomatenplakjes en de uienringen. Pluk de verse oregano en strooi deze over de pizza. Bak de pizza 15 minuten af in een oven op 200°C. Snijd de burrata in plakken. Garneer de pizza met de plakken burrata en met rucola. Eet smakelijk!

Voor elk verkocht Good Food Book doneert de FDBCK Foundation via het World Food Programme veertig schoolmaaltijden aan kinderen in Malawi.

Dáárom noemen we dit ’t aller- aller- allergoedste kookboek!

Good Food Book is Kookboek van de Maand december, een initiatief van Kookboek van het Jaar-organisator Fusina Verloop.

Knutselen met eten In hun boek Cookart benaderen Jennifer Foster en Lianne Koster eten vanuit een esthetische invalshoek. Het gaat ze om ‘smullen en schoonheid, kunst en koken, smaak en sfeer.’

Door Tike de Boer De schrijvers hebben een designachtergrond en het zit met die schoonheid en de sfeer dan ook wel goed. Er is veel aandacht besteed aan de fotografie en er staan leuke en sfeervolle ideeën in om het op en rond de eettafel mooi te maken.

De recepten zijn verdeeld in vijf categorieën: ‘eet’, ‘snoep’, ‘snack’, ‘drink’ en ‘maak’. Vanwege die designachtergrond is het niet verrassend dat het zwaartepunt ligt bij de categorie ‘maak’, het gedeelte dat gaat over styling en versiering. Er zitten aardige vondsten bij en leuke styling­ ideeën, zoals de lamp met gummi­ beertjes, maar de dames laten

leuk, een (kook)boek voor volwasook wel wat steken vallen. Bij een senen en kinderen, maar de kindeprachtige foto van diverse hoopren komen er hier wel wat bekaaid jes gekleurde rijst staat de tip om je vanaf. Afgezien van het symbool rijst te kleuren door hem te koken voor helpende (kinder)handen dat met natuurlijke kleurstoffen als kurbij sommige recepten staat en dat kuma, bietensap, inktvisinkt en steevast gevolgd wordt door de aanrode kool. Maar een uitleg hoe je sporing om ‘je souschef’ te vragen die rijst dan kleurt met bijvoorbeeld om een bepaalde handeling uit te rode kool, zodat je van die prachtige voeren, is er niet veel aandacht voor paarse rijst als op de foto krijgt, ontze. Een meer algemene inleiding breekt. Recepten uit de andere cateop de recepten waarin ook de kingorieën variëren van zelfgemaakte deren worden aangesproken en de pasta met verse groene kruiden tot term souschef wordt geïntroduceerd confetti-popcorn: kant en klare popwas misschien wel zo verhelderend corn waar gesmolten chocola en geweest. gekleurde spikkels overheen gaan.

Cookart is eigenlijk meer een doe- of Over het algemeen valt op dat snoep maak-boek met eten en snacks hoog scoren als ingrediënt, dan een bij de schrijvers. Voor echt kookboek. Ben je zoetekauwen valt er dol op snoep en snacks dus ook wel het een en en ben je nog gekker op ander te genieten. grappige, mooie dingen Met Cookart willen Jenmaken, dan is dit een nifer Foster en Lianne aardig boek voor je. Ben Koster laten zien dat je je meer van het echte ‘zó veel meer kunt met koken (ook met kindeeten. Leuk voor kindeJennifer Foster en Lianne Kosren), dan kun je beter ren, volwassenen en ter, Cookart, de kunst van het nog even verder kijken. natuurlijk helemaal eten, Uitgeverij Scriptum, 159 leuk om samen aan de pagina’s, ISBN 978 94 631 9021 slag te gaan.’ Inderdaad 3 (€ 24,95)

boekenkrant.com

december 2016 pagina 29

boekfragment

Het Land van Oranje Wahyuningrat, Annisa Rijadi, Rizki Pandu Permana en Adept Widiarsa zijn vier van de vijf Indonesische studenten die in Utrecht, Leiden, Wageningen, Den Haag en Rotterdam gestudeerd hebben. Zij zijn heel enthousiast over het leven dat ze leiden als student in ons land, sterker nog: ze zijn idolaat. In de proloog blijkt hoe ze het land van oranje ervaren.

Wahyuningrat, Annisa Rijadi, Rizki Pandu Permana en Adept Widiarsa, Het Land van Oranje, Uitgeverij Conserve, 492 pagina’s, ISBN 978 90 542 9429 0 (€ 24,99) www.conserve.nl

In Rotterdam ‘PIEP-PIEP’ komt het geluid van een sms’je binnen. Banjar werpt snel een blik op zijn mobieltje. Hè, waarom moeten ze juist nu een sms’je sturen?

Zonder nog lang na te denken drukt Banjar zijn kreteksigaret, waarvan hij pas vier trekjes heeft genomen, uit – gewoonlijk een doodzonde wanneer de kruidnagelsigaretten niet voor het oprapen liggen.

Hij springt op van het cafétafeltje, waarop nog een verleidelijk dampende mok koffie verkeerd staat, die smeekte dat er een slokje van genomen zou worden. Terwijl hij een biljet met het cijfer vijf erop uit zijn portemonnee vist, tikt hij even tegen de mouw van de dichtstbijzijnde serveerster.

‘Mijn excuses, dame! This is for table three. Keep the change!’

Gehaast stopt Banjar haar het biljet toe en loopt snel naar de deur.

‘Maar, mijnheer! Sir! Come back!

What is this?’

Maar Banjar kan haar al niet meer horen. Verward kijkt de serveerster de jongeman na, die hals over kop het café uitrent. Met een zachte vloek stopt ze het biljet van vijftigduizend roepia’s in haar zak.

In Utrecht ‘Minuman keras, MIRAS! Apa pun nama ... muuu ... tak akan kusentuh lagi dan tak akan ....’

‘Oops, sorry!’ Daus haast zich om zijn vals klinkende mobieltje op te pakken en probeert het luide gejank van Rhoma Irama dat de vredige rust in het café verstoort, te stoppen.

Door zijn haast stoot Daus een glas Chardonnay, dat op de tafel staat om. Note to self: snel deze dangdut ringtone vervangen!

‘Hallo?’ Vol verbazing neemt Daus de telefoon aan.

‘Ik ben al OTW! Waar zit jij nu ergens?’ klinkt de hijgende stem van Banjar, flink opboksend tegen het gejank van een hard loeiende wind als backing vocal. Hij zit vast op de fiets.

‘Op weg waarheen?’

‘Wat lul je nou, sukkel? Je heb het sms’je toch zeker wel gelezen!?

‘Wat voor sms? Waar moeten we dan zo snel heen?’

‘Check je mobiel maar, CHOL! We

wachten daar. Haast je!’

En de verbinding wordt verbroken.

Daus vloekt zachtjes. Staat er, nadat die telefoon zijn date heeft verpest nu nog meer ellende op het spel?

‘What’s that all about, Daus? Some­ thing wrong?’ vraagt Selisha, het aardige Armeense meisje, terwijl ze het wijnglas dat zo-even is omgevallen opnieuw vult.

‘No, nothing’s wrong,’ antwoordt Daus terwijl hij zijn sms-inbox opent.

‘Everything’s fi…’ ‘…’

Jeminee! Hoe kan dat nu, weer?

Daus staat gehaast op.

Damn. Daar gaat die wijn weer om.

‘Het is mijn loo-ho-ot, ik mag geen alcohoool drinken!’

‘Selisha, I have to go.’

‘What? What’s wrong?’

‘I can’t explain it now. I’m really sorry, I gotta run!’

Vlug holt Daus in de richting van de fietsenstalling. Hij is zelfs vergeten haar drie kussen op de wang te geven zoals hij gewoonlijk doet bij zijn Nederlandse vriendinnen.

1) ‘Sterke drank, alcohol. Hoe je ook mag heten, ik zal je nooit meer aanraken en nooit meer ….’

boekfragment

Geloof in mij Is God na Gerard Reve, Maarten ’t Hart, Jan Wolkers en Jan Siebelink terug in onze literatuur? In Geloof in mij is religie zeker een leidmotief.

Maar dit keer geen afrekening, bekering of bekentenis.

Jacob Groot, Geloof in mij, Uitgeverij De Harmonie, 320 pagina’s, ISBN 978 90 761 7498 3 (€ 24,90) www.deharmonie.nl

Dit is het lichtsnelle verhaal van Eddie Combo, hoe hij wakker werd op een heldere middag na een mistige ochtend in de doolhof van de uitleg met betrekking tot de duiding als het handelt om de richting van de weg naar het mikpunt, en dan moest de avond nog vallen, al klaarde alles op. Zo is het lot van de mens, vertaald in dat van Eddie Combo, want wie niet gelooft leeft niet, zo luidt tenminste de spreuk in rood borduursel aan de kamerwand in zijn ouderlijk huis aan de rand van de kleine stad die hij inmiddels als een metropool is gaan verkennen, en in dier voege volgen wij hem, terwijl zijn verhaal al is begonnen, in de hoop, grenzend aan geloof, dat wij liefdevol bij hem zullen kunnen blijven.

Geloof, hoop en liefde. Deze drie, maar vooral de komma, het voegwoord en de punt. Geloof in Eddie en u daalt, zoals hij, in de diepzee van het weten. Lees daarom rustig, in het tempo dat het water afdwong van de wind over het meer als de overkant

week terwijl hij gewoon door bleef zwemmen. Verzamelde hij dan de kracht om het te halen, of deed hij er juist goed aan zichzelf helemaal weg te cijferen opdat wat hem omringde hem in vol ornaat verving? We komen er nog op terug. Wie het wil kan het al weten, hoewel het gissen blijft. Juist wie gelooft twijfelt. Wat we zeker weten is opgetekend.

ROE PI N G 1 Hij wordt gezien des avonds en des nachts, alsof hij zoekt wat overdag ontbreekt. De stadsrand wordt daarbij overschreden, maar de grens niet bereikt. Wat zijn de vorderingen? Mondigheid, nog krakkemikkig, maar in de maak, de wereld, al bijna een heelal, dijt uit. Elke dag een lichtjaar. Hij verheft zich niet maar wordt vanzelf gehesen op een schild, gemaakt van tijd. Combo, eerst een trio, nu een gezelschap, ik geheten, met de bijnaam samenleving. Het klopt. Hij is ze aan het bestuderen. De dames en heren. Het zal ze leren. De huizen Gods vermijdt hij ’s zondags ook losgekoppeld van Freddie en Teddie niet. Hij maakt geen onderscheid. De brandschilder gebruikt hetzelfde licht, de stem dezelfde adem, vol heffing en daling, net als in de gymnastiek, de fiscus of de ritmeleer. Men is gedagvaard, stelt hij vast, en komt om het vonnis te vernemen, gevolgd door het plei-

dooi dat leidt tot vrijspraak, gekoppeld aan taakstraf. Er is, hoe men ook samenschoolt, sprake van een seance, de zang klaagt, het orgel produceert een traan die, wind geworden, ten hemel vaart. Ik ben getuige, dat is mijn bijdrage, meer kan ik niet voor ze doen, stelt hij vast. Ook mijn getuigenis heeft deel aan de compulsieve aandrift van de apathische incantatie. Juist als ik me onttrek ben ik deelgenoot. Daarom ben ik hier, zo laat ik mij doordringen.

Doordring mij, want ik ben het zelf.

Doe ik het voor Freddie? Nee. Doe ik het voor Teddie? Nee, want ook zij zijn gemaakt van dezelfde tijd die ik niet met ze deel. Lamentatio in excelsis. Omdat ik kan zingen zing ik mee, met de baard al in de keel.

boekenkrant.com

december 2016 pagina 30

strips Boekenkrant tipt Fokke & Sukke – Het afzien van 2016 Van Keulen tot de VS, van Wilders tot Trump, van horrorclown tot roetveegpiet: heel 2016 is in deze leuke cartoonbundel van het bekende vogelduo samengevat. Fokke & Sukke bewijzen ook met deze editie van Het afzien dat ze tot de top van de Nederlandse satire behoren.

eend

Gesnaterde superheld In zijn bijna tachtigjarige carrière hebben we Donald Duck in tal van gedaantes gezien. Die van superheld lijkt hem wel te bevallen, zo blijkt uit deze dikke bundel.

Reid, Geleijnse en Van Tol, Fokke & Sukke – Het afzien van 2016, Uitgeverij Catullus, ISBN 978 94 924 0930 0 (€ 9,95)

Sigmund zesentwintigste sessie Vals, kwaadaardig en gemeen. Maar ook vreselijk grappig. Zo kennen we de kleine therapeut met het grote ego, Sigmund. In zijn nieuwste boek zien we de toegenomen diversiteit in Nederland weerPeter de Wit, Sigmund zesenspiegeld in zijn praktwintigste sessie, Uitgeverij De tijk. Sigmund ontvangt Harmonie, ISBN 978 94 6336 005 0 (€ 9,90) transgenders, teruggekeerde jihadstrijders, ZZP’ers, vluchtelingen, roetveegpieten en belastingontwijkers. Hij heeft voor iedereen een luisterend oor. Het andere oor(tje) bewaart hij voor de trash metal die het gezever van zijn patiënten moet overstemmen.

Heer Bommel en Tom Poes – Het Lastpak Bijna dertig jaar nadat heer Bommel met Het einde van eindeloos zijn laatste avontuur beleefde, blijkt deze wereld met zijn bewoners nog steeds springlevend. In dit nieuwe Bommel-verhaal draait Henk Hardeman en Henrieke alles om een geheimGoorhuis, Heer Bommel en zinnig pak dat ontlast.

Tom Poes - Het Lastpak, UitgeMaar het pak is niet verij De Bezige Bij, ISBN 978 zonder gevaar. Het zal 90 234 9981 7 (€ 14,99) niemand verbazen dat Heer Bommel dit als eerste aan den lijve ondervindt. Hoog tijd dus dat Tom Poes een list verzint…

De Kennedy Files Erik Varekamp en Mick Peet zijn bekend van Agent Orange, de stripbiografie over prins Bernard. Ook hun nieuwste project baseren deze stripmakers op de recente geschiedenis.

In De Kennedy Files volgen zij self-made miljonair Joseph P. Kennedy, Mick Peet en Erik Varekamp, senator en ambassaDe Kennedy Files: De man die deur van de VS, die aan president wilde worden, Uitde vooravond van de geverij Scratchbooks, ISBN 978 Tweede Wereldoorlog 94 921 1756 4 (€ 21,95) probeert om Amerika buiten het conflict in Europa te houden. Maar Kennedy wil ook de eerste Iers-Katholieke president van Amerika worden en zijn eigen belang gaat vóór dat van het land.

Door Wouter Adriaensen Mijn woonplaats Turnhout ligt amper tien kilometer van de grens tussen België en Nederland. Toch kan ik me niet herinneren ooit een Donald Duck in mijn stripspeciaalzaak gezien te hebben. Ook in onze supermarkten is de in Nederland wereldberoemde eend amper te vinden. Donald Duck ken ik dan ook van het kleine scherm, zij het dan in een andere hoedanigheid. Ik kan nog steeds met een zweem van weemoed terugdenken aan het ronkende haardvuur, het plastic potje met chips en de uitzendingen van superheld Darkwing Duck op de Belgische jeugdzender.

Meer dan twintig jaar voor de Amerikaanse animators had ook de redactie van het Italiaanse Disneyweekblad Topolino het idee om

plaats voor filosofische en wetenschappelijke overpeinzingen.

Deze dikke bundel is goed voor enkele uren leesplezier, ideaal om je kroost zoet te houden op de achterbank van de auto op weg richting een zomerse vakantiebestemming.

De koters krijgen dan wel leesvoer voorgeschoteld dat een inspanning vraagt. De Italiaanse scenaristen en tekenaars hebben goed gekeken naar de Amerikaanse comics, waarvan ze het handzame formaat, de erg dynamische paginacomposities en de soms willekeurig rondgestrooide plaatjes-in-plaatjes geleend hebBuitenaardse wezens die de aardse ben. De leesrichting is energie willen aftappen, dan ook niet altijd even toekomstige inwoners duidelijk. van Duckstad die hun SuperDonald is minder held van driehonderd vrijblijvend dan de wat jaar geleden willen ontnaïeve Disney-verhaalmoeten, gekke geleerden tjes en minder serieus die met een verwoesdan Batman, Preacher, tende zeebeving een et les autres. Wij zouden betere aarde willen creëons hiermee als tienjaren… SuperDonald heeft rigen te pletter geamuhet ook in deze derde seerd hebben. Darkbundel niet makkelijk. wing Duck heeft er Tussen de spectaculaire geduchte concurrentie scènes, meestal gelarSuperDonald Premium 3: In bij gekregen… deerd met komische strijd met de tijd, Sanoma Uitoneliners, is er dankzij gevers, ISBN 978 94 630 5056 Eén en het tijdreizen ook 2 (€ 9,95) de avonturen van een gesnaterde superheld te vertellen (zeer tegen de zin van Disney-tekenaar Don Rosa, overigens). Inmiddels zijn er al meer dan achthonderd strips verschenen met SuperDonald in de hoofdrol. Twintig jaar geleden ging Duck Power van start, een uitgave waarin SuperDonald zijn avonturen in de nabije toekomst beleeft, geholpen door Eén, een wezen met kunstmatige intelligentie, en het wapenarsenaal dat de overleden miljonair Everett Ducklair uitgevonden heeft.

Hans Fallada

Want ik heb drank en drugs In De Drinker vertelt Jakob Hinrichs over de tragische laatste jaren van ­schrijver Hans Fallada. En over de meest voorkomende verslavingen van de moderne tijd: drank en drugs.

krijgt De Drinker zijn geteisterde gezicht.

Rudolf Ditzen, zoals Fallada eigenlijk heette, wordt door Jakob Hinrichs over de fictieve zakenman Erwin Sommer heen gelegd. Een gelaagd, manisch drama is het resultaat. ‘Een sluiDoor Jeroen van Esch pend proces van stiekeme drankzucht die ontTekenaar Jakob Hinaardt in compleet maatrichs kreeg van zijn schappelijk verval,’ uitgever oorspronkewaarschuwt de achterlijk de opdracht om flap. Ik weet niet wanenkel de roman De neer je voor het laatst Drinker te visualiseren flink dronken was, maar tot ­graphic novel. Hij ik durf toch wel op te begon enthousiast, maar kwam na biechten dat er angsteen paar pagina’s al tot de conclusie aanjagend herkenbare dat hij op de verkeerde weg zat. Het scènes voorbij trekken. verhaal was te veel gescript. HoofdHoe verder het boek vorpersoon Erwin Sommer was flets, de dert, des te groter wordt ondergang dankzij de fles ging veel het delirium. De muren te snel. Daarom verdiepte hij zich staan scheef, niemand uitgebreid in de schrijver zelf. Hij is te vertrouwen. Zwarlas over Hans Fallada, te achtergronden, felrogevierd schrijver in het de en -gele kleuren die Duitsland van de jaren pijn doen aan je ogen dertig van de vorige schreeuwen vanaf het eeuw. papier (mat, het wit De auteur van Alleen gebroken). in Berlijn en andere Een huwelijk strandt, literaire meesterweronvermijdelijk. Een ken ging langzaam te groot schrijver gaat gronde aan zijn hang in Nazi-Duitsland ten naar drank en morfine. onder omdat hij geen Nadat hij in een drongrip krijgt op zijn leven, ken bui op zijn ex-vrouw zichzelf ‘in een roes verschiet, belandt hij in de Jakob Hinrichs, Hans Falwoest’, zoals Hinrichs gevangenis. Daar schrijft lada. De Drinker, Uitgeverij het verwoordt. Hoe hefhij zijn meest persoonXtra, ISBN 978 94 907 5986 5 tig ook, ik kon het boek lijke roman. Dan pas (€ 24,95)

onmogelijk wegleggen totdat het uit was: zo verschrikkelijk beklemmend!

Vooral omdat, onder de ‘juiste’ omstandigheden, iedereen een prooi kan worden van de fles.

Wie is niet gewend om dagelijks een glaasje te genieten? Een biertje na het werk, een wijntje voor het nakende slapengaan? Ik wil dat nog geen verslaving noemen, maar heb je wel eens een weekje zonder geprobeerd? Misschien wat flauw, maar toch, vraag het je eens af. Want de heerlijke roes van een stevige neut kan gevaarlijk bevrijdend werken.

boekenkrant.com

december 2016 pagina 31

strips Interview

‘ Elsje heeft me veel gebracht’ Boven de tekentafel van ­Gerben Valkema hangen ingelijste originele ­pagina’s van de grootheden uit de Nederlandse strip. Martin Lodewijk, Daan Jippes, Dick Matena; ze houden Valkema scherp in de gaten als hij aan het werk is.

Door Robin Vinck De man die al tien jaar de strip Elsje tekent, is vooral zelf stripliefhebber. Zijn boekenkast staat helemaal vol met stripboeken: van De familie Door­ zon tot Asterix en van Scott McCloud tot Suske en Wiske. Op een boekenplank boven zijn bureau staan beeldjes van Boes en Agent 327 gebroederlijk naast het beeldje van zijn eigen Elsje. Op de grond staan dozen en stapels papier. Ook zijn werktafel is bezaaid met blaadjes, tekeningen en pennetjes. ‘Dit is nog best opgeDe eerste schetsen van Elsje. Uit het schetsboek van Gerben Valkema. ruimd,’ lacht hij. Gerben Valkema gedijt bij chaos.

Het is illustratief voor zijn stripfiguurtje Elsje, dat met haar eigenwijze en onbezonnen gedrag ook regelmatig een spoor van chaos achterlaat. Ze bestaat dit jaar tien jaar, en dat wordt gevierd met een speciale jubileumuitgave (Elsje maakt geschiedenis) en een tentoonstelling in museum Strips! in Rotterdam.

‘Heel gek dat het al tien jaar loopt,’ mijmert Valkema.

Hij maakt de strip samen met Eric Hercules, die voor de scenario’s zorgt.

Dat betekent dat ze veel contact hebben. ‘Negentig procent van de mails Gerben Valkema die ik krijg, is van Eric. Ik spreek hem vaker dan mijn eigen moeder.’ Herprijs die Valkema en Hercules kregen getekend had, moest wel nog wat cules stuurt elke week zes plotjes op, voor de bundel Elsje maakt geschie­ bijgeschaafd worden. Ze was in die en Valkema stuurt dan weer ruwe denis. Een hele eer, vindt Valkema, eerste schetsen nog veel liever dan schetsen terug. Ze schrikken er niet vooral door de naam van die onderze nu is. voor terug om commentaar te levescheiding. ‘Wie heeft vroeger niet ren op elkaars werk. ‘Als ik een plotje Inmiddels zijn we tien haar verder Suske en Wiske zitten lezen? Ik heb en bereikt Elsje elke dag zo’n drie niet leuk vind, kan ik dat gewoon ook nog steeds zestig centimeter aan miljoen mensen in tientallen regizeggen en maakt Eric een nieuwe,’ die albums in de kast staan.’ Bovenonale kranten. ‘Elsje heeft me veel zegt Valkema. ‘En Eric geeft het ook dien werd hij door de jury vergelegebracht,’ blikt Valkema terug. ‘Om aan als een houding of een gezichtsken met Franquin, een van de grootte beginnen heb ik mijn eigen daguitdrukking anders moet.’ ste Belgische striptekenaars en geesstrip, dat is fantastisch.

Valkema en Hercutelijk vader van Robbedoes en Guust En na al die jaren bij les leerden elkaar kenFlater. ‘Geweldig compliment, maar Studio Jan Kruis werd nen bij Studio Jan Kruis. daar ben ik het natuurlijk niet mee ik gedwongen om mijn Valkema was daar tekeeens,’ zegt Valkema bescheiden. ‘Tuseigen ding te doen, naar, Hercules scenariosen Franquin en mij zit een enorme om mijn eigen stijl te schrijver. Toen al werkgapende kloof die nooit te overbrugontwikkelen. Na vijf ten ze graag samen, en gen is.’ albums had ik die wel het schetsboekje van Een ander uitvloeisel van tien jaar te pakken. En het tekeValkema waarin hij Elsje is de tentoonstelling die op nen gaat nu steeds zomaar wat had zitEric Hercules en Gerben Valk3 december van start gaat in het sneller.’ ten tekenen, vormde ema, Elsje 10 – Je bent van museum Strips! in Rotterdam. ValkNa tien jaar komt ook het begin van Elsje. harte welkom een feestje voor ema moet daarvoor een selectie de erkenning.

Bijvoor‘Eric wilde er iets mee me te geven, Uitgeverij Don maken van originele stroken uit beeld in de vorm van doen toen hij dat zag.’

Lawrence Collection, ISBN 978 ruim drieduizend afleveringen van de Willy VandersteenHet meisje dat Valkema 90 888 6284 7 (€ 9,95)

Elsje. ‘Onbegonnen werk,’ lacht Valkema. ‘Ik ben twee volle dagen bezig om door al die tekeningen te gaan.’

Ook worden sommige tekeningen uitvergroot en als een soort billboards in het museum neergezet. ‘Ik hoop maar dat er niet te veel foutjes zitten die je dan extra goed ziet.’

Na tien jaar Elsje zijn Valkema en Hercules nog lang niet klaar. ‘Het is niet iets dat op raakt. Daarom kan Eric ook makkelijk een plotje weggooien als ik het niet leuk vind.’ Er zijn een aantal nevenfiguren om Elsje heen gecreëerd waarmee er bovendien altijd een nieuw verhaaltje te maken is. ‘En haar karakter blijft altijd hetzelfde: moeite met autoriteit, de baas willen spelen, meer zakgeld willen. Of ze zit zich enorm te vervelen natuurlijk. Daar kun je altijd iets mee.’

Dan gaat de bel, en Valkema excuseert zich als hij de deur open gaat doen. Hij komt glunderend terug met een grote doos in zijn handen: ‘De hardcovers van het nieuwe Elsjealbum die de uitgever heeft opgestuurd.’ Vol verwachting opent hij de doos en haalt een album met mooie linnen rug eruit. Hij slaat het open en kijkt er kritisch naar. ‘Wauw, een gouden schutblad.’ De hardcoverElsje is goedgekeurd.

‘En dit vind ik het mooiste om te doen,’ zegt Valkema vrolijk. Hij schuift het album voorzichtig in zijn boekenkast, tussen de andere hardcovers en softcovers van Elsje. En tussen al die andere stripgrootheden.

De expositie Elsje, 10 jaar rebels is nu te zien bij Strips! Museum voor het beeldverhaal in Rotterdam. www.stripsrotterdam.nl

boekenkrant.com

december 2016 pagina 32

boekhandel Agenda

Voster Boek en Kantoor, dronten

tot 23 december 2016

De boekhandel als afspiegeling van het dagelijks leven

8 DECEMBER

Op het moment dat de ­Boekenkrant met Frank Voster spreekt, zit hij midden in een verhuizing. Voster Boek en Kantoor gaat namelijk terug naar het winkelpand waar zijn ouders in 1968 als pioniers in Dronten zijn begonnen.

december 2016 UTRECHT – Bibliotheek Vleuterweide. Tentoonstelling van grafisch ontwerper Lucas van Hapert.

Er zijn verschillende schetsen voor boekomslagen te zien die hij voor uitgeverij de Arbeiderspers maakte. In zijn werk is het zijn belangrijkste doel om met enkele kleuren en duidelijke vormen een sprekend beeld neer te zetten.

LEIDEN – Boekhandel Kooyker. Historicus Fik Meijer geeft een lezing over zijn nieuwe boek Petrus. Leerling, leraar, mythe. Hij beschrijft daarin Jezus’ meest vooraanstaande leerling in de Evangeliën en de Handelingen der Apostelen. Daarbij probeert hij feit en fictie zoveel mogelijk gescheiden te houden. www.libris.nl/kooyker

8 DECEMBER

DEVENTER – Boekhandel Praamstra. Schrijfster Eva Rovers vertelt over de net verschenen biografie Boud. Of het nu ging om Goethe, Mick Jagger of dodo’s, Boudewijn Büch wist met zijn aanstekelijke enthousiasme literatuur en geschiedenis toegankelijk te maken voor een groot publiek. www.boekhandelpraamstra.nl

10 DECEMBER

SNEEK – Boekhandel Van der Velde. Meester Bart signeert en vertelt over zijn werk als leraar. In zijn boek Meester Bart op zijn best staan zijn beste stukken en uitspraken. Hij neemt de lezer mee in zijn ontwikkeling van probleemleerling tot leraar-met-een-missie. www.boekhandelvandervelde.nl

10 DECEMBER

HAARLEM – Boekhandel H. de Vries. Leer alles over gedachtelezen, versieren en paranormale gaven ontmaskeren. Victor Mids en Oscar Verpoort komen alles vertellen over hun boek MINDF*CK. www.devriesboeken.nl

10 DECEMBER

ENSCHEDE – Concordia. Dichteres Eva Gerlach zal haar mooiste poëzie voordragen. Zij won in 2000 de P.C. Hooftprijs. Tijdens haar voordracht wordt ze muzikaal begeleid door André Kerver op klarinet en zijn muzikale vrienden. www.concordia.nl

11 DECEMBER

ROTTERDAM – Boekhandel Donner. Een dubbel­ interview met Georgina Verbaan en Yasmina Aboutaleb. Het zal gaan over het boek Loze Ruimte van Verbaan, waarin de columns die ze de afgelopen jaren voor de krant schreef werden gebundeld. Aboutaleb schreef het ontroerend verhalenboek Dit maak je nooit meer mee, dat vol staat met verrassende ontmoetingen. Gespreksstof genoeg dus. www.donner.nl/evenementen

11 DECEMBER

HEEMSTEDE – Boekhandel Blokker. Illustrator Paul van der Steen komt niet alleen signeren, maar gaat ook ter plekke een tekening maken. Het is een unieke kans om zijn kunst af te kijken. Voor het nieuwe jaar stelde hij Steen’s schrijverskalen­ der samen, waarin veel auteursportretten die hij maakte voor de krant een plekje hebben gekregen. www.libris.nl/blokker

14 DECEMBER

AMERSFOORT – De Algemene Boekhandel. Beleef een muzikale avond. Mike Boddé vertelt over zijn nieuwste boek Lekkere stukken. Het zal gaan over harmonieën, vorm, betekenis, instrumentkeuze, de bewuste of onbewuste intuïties van de componist en over de emoties die muziek losmaakt. www.libris.nl/dealgemeneboekhandel

17 DECEMBER

ARNHEM – Boekhandel Het Colofon. Onno Kleyn komt praten over zijn nieuwe kookboek De grote Kleyn. Het staat vol informatie over ingrediënten en technieken, maar ook over smaken, achtergronden, historie, landenkeukens en etiquette.

Opgeschreven met veel ironie. hetcolofon.nl/activiteiten

Door Nina Visser ‘Dit winkelpand kwam toevallig per 1 november vrij,’ zegt Voster.

‘Met vrienden en kennissen zijn we met man en macht aan de slag gegaan om fris te kunnen beginnen voor de drukte van de feestdagen. Dat is gelukt; het oude pand is tot de kerstdagen een outlet, waarin heel veel boeken voor de halve prijs worden aangeboden.’

Voor wie het gevoel heeft Frank Voster ergens van te kennen – dat kan kloppen. Vijf jaar geleden, in de zomer van 2011, vergaarde hij nationale bekendheid binnen het boekenvak door binnen Dronten zo’n honderd posters op te hangen, voorzien van zijn foto met daaronder de tekst: Ik ben ook bol. Koop uw boe­ ken online bij mij!. ‘Ik word daar door collega’s nog regelmatig over aangesproken,’ vertelt Voster. ‘In Dronten was ik natuurlijk het gesprek van de dag, iedereen vond het fantastisch.

Alleen mijn kinderen waren niet zo enthousiast. De bezoeken aan de site schoten omhoog en de verkoop ook.’

Naast de online verkoop van boeken probeert Voster ook op andere manieren zijn klanten tegemoet te

Frank Voster komen. ‘Wij proberen mensen altijd te helpen als ze op zoek zijn naar moeilijk verkrijgbare boeken. Aangezien er toch nog veel boeken zijn die niet via kanalen in Nederland beschikbaar zijn, bestellen we vaak bij Amazon.com. Daarnaast regelen we als klanten dat willen een tweedehands exemplaar van een uitverkocht boek.’

Wat het werken in een boekwinkel nu precies zo leuk maakt? Daar heeft Voster een duidelijk antwoord op. ‘Binnen de boekhandel maak je

de veranderingen van het dagelijks leven mee. Ontwikkelingen op welk gebied dan ook zijn door het verschijnen van nieuwe titels terug te vinden in de boekwinkel. Als er een bekende Nederlander komt te overlijden zie je dat meteen terug in de boekhandel. Ik zeg weleens: “Ga een jaar op vakantie, lees geen kranten en volg de media niet, maar ga bij thuiskomst naar de boekhandel en je bent weer helemaal op de hoogte van alle ontwikkelingen van het afgelopen jaar.”’

11 december

Beurs van Bijzondere Uitgevers Leuk natuurlijk, al die bestsellers, maar soms wil je ook weleens een boek lezen dat niet iedereen al op zijn nachtkastje heeft liggen. Het boekenaanbod is ­breder dan je denkt, laat de Beurs van Bijzondere ­Uitgevers zien.

Wat: Beurs van Bijzondere Uitgevers.

Waar: Paradiso, Amsterdam.

Wanneer: zondag 11 december 2016 van 13.00–17.00 uur.

Toegang: €3,– inclusief daglidmaatschap. Kaartverkoop alleen aan de zaal.

Op deze beurs, die zich ten doel stelt de uitgaven van zelfstandige, veelal kleine uitgevers onder de aandacht te brengen, vind je ongeveer honderd uitgevers uit Neder-

Sanne Lohof Beurs van Bijzondere Uitgevers 2015 in Paradiso

land en België die nieuwe en oude titels meebrengen. Je komt er voornamelijk boeken op het gebied van literatuur, literaire non-fictie en beeldende kunsten tegen.

Dat de uitgevers klein zijn betekent niet dat ze geen grote namen in hun fonds hebben; zo geeft Bas Lubberhuizen het fotoboek Amster­ dam! van de bekende fotograaf Ed van der Elsken uit, werkte Middernacht Pers samen met Nobelprijs-

winnares Malala, en kwam Sherpa onlangs met de verstripping van Irène Némirovsky’s Suite française.

Maar ook minder bekende auteurs zijn de moeite waard om voor naar de beurs te komen. Op de website van het evenement, waar recensies en columns te lezen zijn over boeken van de deelnemende uitgevers, viel ons oog bijvoorbeeld op De Toppopgedichten van Frans Kusters, dat verkrijgbaar is via Hof van Jan. In dit boekje met gedichten over het populaire tv-programma Toppop vind je onder meer een ode aan Roy Orbison.

Dus trek op 11 december naar de Beurs van Bijzondere Uitgevers om te grasduinen in titels die je in de boekhandel niet zo snel zult tegenkomen. Heb je gelijk een mooi kerstcadeau, voor een ander of gewoon voor jezelf.

Op www.beursbijzondereuitgevers.nl vind je een lijst van de deelnemende uitgevers.

boekenkrant.com

december 2016 pagina 33

boekhandel Boekhandels die de Boekenkrant verspreiden.

Bruna Vlaardingen

Voor een compleet actueel overzicht kijkt u op www.boekenkrant.com/boekhandels.

Staat uw naam niet op de lijst, of heeft u aanpassingen?

Geef het door via ­info@boe­ kenkrant.com Aalsmeer

Boekhuis Aalsmeer boekhuisaalsmeer.nl

Alkmaar

Boekhandel Feijn feijn.nl Boekhandel Van der Meulen’s vandermeulensboekhandel.nl

Almelo

Boekhandel Broekhuis boekhandelbroekhuis.nl

Alphen a/d Rijn

Boekhandel Haasbeek haasbeek-libris.nl Boekhandel Haasbeek Herenhof haasbeek.nl

Amersfoort

De Algemene Boekhandel algemeneboekhandel.nl Boekhandel Veenendaal boekhandelveenendaal.nl

Amstelveen

Boekhandel Venstra venstra.nl

Amsterdam

De Amsterdamse Boekhandel deamsterdamseboekhandel.nl Boekhandel de Dolfijn boekhandeldedolfijn.nl De Nieuwe Boekhandel denieuweboekhandel.nl Boekhandel Jimmink jimminkboek.nll Boekhandel Scheltema scheltema.nl Plantage Van der Plas plantagevanderplas.nl

Rosmalen

Boekhandel Douwes boekhandeldouwes.nl Boekhandel Van Stockum vanstockum.nl

Krimpen aan den IJssel

Rotterdam

Boekhandel Praamstra boekhandelpraamstra.nl

Laren

Nieuwenhuis Boek en Buro boek-en-buro.nl

Leeuwarden

Raadgeep & Berrevoets raadgeepenberrevoets.nl

Leiden

Den Haag

Deventer

DOESBURG

Doetinchem

Dordrecht

Boekhandel Vos & Van der Leer vosvdleer.nl

Doorn

The Readshop Doorn Readshop.nl/vestigingen/doorn

Doorwerth

The Read Shop Doorwerth

Drachten

Boekhandel Leeskunst leeskunst.nl Boekhandel De Korf boekhandeldekorf.nl Boekhandel Kamerbeek kamerbeekkrimpen.nl

Boekhandel De Omslag boekhandeldeomslag.nl Boekhandel Donner donner.nl Boekhandel Maximus maximushillegersberg.nl Bosch en De Jong boschendejong.nl

Larense Boekhandel larenseboekhandel.nl

Santpoort-Noord

Boekhandel Van der Velde boekhandelvandervelde.nl

Schagen

Boekhandel De Kler NIEUW www.dekler.nl/nl/winkels/leiden Boekhandel Kooyker kooyker.nl Boekhandel van Stockum vanstockum.nl

Leiderdorp

Boekhandel De Kler NIEUW www.dekler.nl/nl/winkels/ leiderdorp

Bredero Boeken brederoboeken.nl Boekhandel Plukker boekhandelplukker.nl

Scheveningen

Boekhandel Scheveningen boekhandelscheveningen.nl

Schiedam

Schiedams Boekhuis Schiedamsboekhuis.nl

Sittard

Boekhandel Krings boekhandelkrings.nl

Boekhandel Van der Velde boekhandelvandervelde.nl

Leidschendam

Sneek

Voster Boek & Kantoor voster.nl

LISSE

Steenwijk

Boek en Buro boek-en-buro.nl

Lochem

Tiel

Boekhandel Van Grinsven boekhandelvangrinsven.nl Boekhandel Van Piere libris.nl/vanpiere

Maarn

Tilburg

Maassluis

Turnhout

Maastricht

Uithoorn

Mechelen

Utrecht

Dronten

EDE

Eindhoven

Emmen

Plantage Vermeer vermeer.plantage.nl

Enkhuizen

Smit en Co Boek- en Kantoor­boekhandel kantoorboekhandelsmitenco.nl

Boekhandel De Kler dekler.nl Grimbergen www.grimbergenboeken.nl Boekhandel Lovink boekhandellovink.nl Boekhandel Boek & Koek boekenkoek.net Boekhandel Het Keizerrijk hetkeizerrijk.nl Boekhandel Dominicanen Boekhandeldominicanen.nl Boekhandel Salvator salvator.be

Boekhandel Van der Velde boekhandelvandervelde.nl Steenwijk’s Boekhuys boekwinkel.com Boekhandel Arentsen arentsen.nl Gianotten Mutsaers gianottenmutsaers.nl Standaard Boekhandel standaardboekhandel.be Boekhandel Ten Hoope tenhoopeboeken.nl

Boekhandel Kees boekenkees.nl Boekhandel Libris Utrecht boekhandellibrisutrecht.nl Broese boekverkopers libris.nl/broese Savannah Bay www.savannahbay.nl

Etten-Leur

De Arnhemse Kinderboekwinkel lezenisleuk.nl Boekhandel Hijman Ongerijmd boekhandelongerijmd.nl

Exloo

Middelburg

Valkenswaard

Geldrop

Mijdrecht

Veenendaal

Boekhandel Iwema iwema.nl

Goirle

Monnickendam

Veghel

Boekhandel Den Boer denboer.nl

Goes

Naaldwijk

Velp GLD

Boekhandel Jaspers boekhandeljaspers.nl

Gouda

Nijkerk

Venlo

Boekhandel Romijn boekhandelromijn.nl

Groningen

Nijmegen

Venray

Badhoevedorp

Barneveld

Beilen

Boekhandel Het Logboek hetlogboek.org

Bennekom

‘Het fijne aan deze Bruna is dat ze er alles hebben, van potloden tot mijn favoriete boeken,’ vertelt Andrea enthousiast. ‘Voordat ik naar Pernis verhuisde woonde ik vlak bij de winkel in de buurt, maar ook nu nog koop ik al mijn kantoorartikelen, tijdschriften en boeken het liefst hier.’ Volgens Andrea heeft dat te maken met de fijne sfeer die er in de winkel hangt, waar vooral de medewerkers aan bijdragen. ‘Inmiddels kennen ze me goed en weten ze precies welke boeken ik leuk vind, of welke tijdschriften goed bij mij passen.

Als er bijvoorbeeld een nieuwe Karin Slaughter uitkomt houden ze die meteen apart.’

Inmiddels is het personeel ook op de hoogte van een van Andrea’s grote hobby’s: vintagekleding, en dan vooral uit de rock ’n roll-periode. ‘Als een van hen een speciaal tijdschrift over dit onderwerp voorbij ziet komen, of weet van een speciale uitgave, dan wordt die gelijk voor mij besteld, zelfs als het uit het buitenland moet komen.’ Het is duidelijk: volgens Andrea zijn het vooral de medewerkers die de winkel kleur geven.

‘Niets is ze teveel, of je nu voor het eerst de winkel binnenkomt of een vaste klant bent. Ze hebben het geduld om je te helpen en daarom vind ik dit zo’n geweldige boekhandel.’

Kerkrade

Boekhandel De Boekenwurm boekenwurm.biz

Meppel

Baarn

Door Nicole van der Elst

Boekhandel Adr. Heinen heinen.nl

Den Bosch

Nawijn & Polak Boekverkopers nawijn-polak.nl

Assen

Ook nu Andrea Aksu in Pernis woont gaat ze nog regelmatig terug naar Vlaardingen om haar favoriete boekhandel te bezoeken: Bruna aan De Loper 11.

Roosendaal

Boekhandel Lectori lectori.nl

De Meern

Arnhem

Mijn favoriete ­boekhandel

Kapelle

Enschede

Apeldoorn

Andrea Aksu (l.)

Boekhandel De Omslag deomslagdelft.nl

Boekhandel Novita libris.nl/novita

Bergen op Zoom

Quist boeken quistboeken.nl

Beverwijk

Readshop Beverwijk readshop.nl

Bilthoven

Bilthovense Boekhandel bilthovenseboekhandel.nl

Bleiswijk

Boekhandel Muilenburg boekhandelmuilenburg.nl

Boekhandel Broekhuis Boekhandelbroekhuis.nl Plantage Etten-Leur plantage-ettenleur.nl Geerts Warenhuis geertswarenhuis.nl Boekhandel van Grinsven boekhandelvangrinsven.nl Blz. Boekhandel Buitelaar blz.nl/buitelaar Boekhandel De Koperen Tuin koperentuin.nl Boekhandel Verkaaik verkaaikboeken.nl Boekhandel Van der Velde boekhandelvandervelde.nl

Haarlem

Boekhandel Gillissen & Co boekhandelgillissen.nl Boekhandel H. de Vries Boeken devriesboeken.nl Bruna Cronjéstraat Bruna.nl

HAAKSBERGEN

Boek en Buro boek-en-buro.nl

Haren GN

Breda

Boekhandel Van Kemenade & Hollaers libris.nl/vankemenade-hollaers Libris Boekhandel Buitelaar librisbuitelaar.nl

Breukelen

Boekhandel van Kralingen boekhandelvankralingen.nl

Brugge

De Reyghere Boekhandel dereyghere.be

Brunssum

Boekhandel Rob Rozeman robrozeman.nl

The Readshop Hedel readshop.nl/vestiging/hedel

Boek- en Kantoorboek­handel Lektura lektura.nl

Helmond

Boekhandel Tomey libris.nl/boekhandeltomey

Delft

Boekhandel Ben Kempers benkempers.nl

Voorburg

Kinderboekhandel In de Wolken indewolken.nl

Voorschoten

Boekhandel De Kler NIEUW www.dekler.nl/nl/winkels/ voorschoten

Waalwijk

Plantage Bookstore waalwijk.plantage.nl Boekhandel Kniphorst www.kniphorst.nl Boekhandel De Kler NIEUW www.dekler.nl/nl/winkels/ wassenaar

Willemstad

Boekhandel het Rozemarijntje hetrozemarijntje.nl

Woerden

Boekhandel Meijer en Siegers plantagemeijerensiegers.nl

Wormerveer

Boekhandel Derijks derijksoss.nl

IJsselstein

The Readshop Oudewater readshop.nl/vestiging/oudewater

Zeist

Oudewater

Boekhandel het Leesteken leesteken.nl Marjan Houtman Lezen en Schrijven marjanhoutman.nl

Pijnacker

Boekhandel van Atten vanattenboek.nl Bruna Pijnacker bruna.nl/Pijnacker

Hoornse Boekhandel hoornseboekhandel.nl

Rhoon

Boekhandel Wijs boekwijs.nl

Roden

Boekhandel Flevo boekhandelflevo.nl

Roermond

Huizen

Boekhandel Kees boekenkees.nl

Boekhandel Broekhuis boekhandelbroekhuis.nl

Puttershoek

Houten

Roojboek roojboek.nl

Vleuten

Winterswijk

Boekhandel Broekhuis boekhandelbroekhuis.nl

Boekhandel Stevens boekhandelstevens.nl

Boekhandel Koops koophetbijkoops.nl

Boekhandel Oisterwijk boekhandeloisterwijk.nl

Purmerend

Heusinkveld – Holten meerdaneenboekhandel.nl

Boekhandel Jansen & de Feijter eenpassievoorboeken.nl

Wassenaar

Boekhandel de Ganzenveer ganzenveer.eu

Hengelo

Bek Boeken bekboeken.nl

Rijnlandse boekhandel rijnlandseboekhandel.nl Boekhandel De Kler NIEUW www.dekler.nl/nl/winkels/ oegstgeest

Oss

Heeze

Boekhandel van Kooten boekhandelvankooten.nl

Wageningen

Bij Het Raethuys bijhetraethuys.nl

Heerlen

Boekhandel Priem libris.nl/priem

Boekhandel Osinga osinga-boeken.nl

Oosterbeek

Hoorn

Culemborg

Boekhandel Wagenaar & Van Halem wagenaarvanhalem.nl

Bruna Middenwaard bruna.nl

Heerhugowaard

Castricum

Readshop Coevorden readshop.nl/vestiging/coevorden

Noordwijkerhout

OLDENZAAL

Hoofddorp

Coevorden

Boekhandel Augustinus boekhandelaugustunis.nl De Nijmeegse Kinderboekwinkel lezenisleuk.nl Roelants [in LUX] roelants.nl Boekhandel Roelants roelants.nl Dekker vd Vegt boekverkopers dekkervdvegt.nl

Boekhandel Blokker boekhandelblokker.nl

Heemstede

Bunschoten – Spakenburg

Boekhandel Laan boekhandellaan.nl

Boekhandel Roodbeen boekhandelroodbeen.nl

Oisterwijk

Holten

Bruna van de Geest bruna.nl

Boekhandel Vingerling vingerling.nl

Bruna Heemskerk Bruna.nl

Bunnik

Boekhandel Van Ravenswaay ravenswaay.net

Nimo Boek nimoboek.nl

Oegstgeest

Heemskerk

Standaard Boekhandel www2.standaardboekhandel.be/ nl/winkels/brasschaat

Boekhandel Mondria boekhandelmondria.nl

Readshop Hazerswoude readshop.nl

Hazerswoude

Boxmeer

Brasschaat

De Drvkkery de-drvkkery.nl

Nunspeet

Hedel

Van Dinter Media dinternet.nl

Riemer Barth riemerbarth.nl

Boomker Boeken boomker.nl

Bodegraven

Readshop Karssen readshop.nl

Boekhandel Kees boekenkees.nl

Het Witte Huys boekenleeswinkelhetwittehuys.nl

Boekhandel Daan Nijman daannijman.nl Plantage Boekhandel plantageroermond.nl

Boekhandel Kramer boekhandelkramer.nl Libris Woerden libriswoerden.nl Pasman Boek & Hobby pasmanboekenhobby.nl Boekhandel Logica boekhandellogica.nl Groenveld Boeken groenveldboeken@planet.nl Boekhandel Kramer & Van Doorn kramerenvandoorn.nl

ZEVENAAR

Rebers Boek en Buro boek-en-buro.nl

Zoetermeer

Boekhandel De Kler NIEUW www.dekler.nl/nl/winkels/ zoetermeer Boekhandel Sonneveld sonneveld.nu Haasbeek haasbeekzoetermeer.nl

Zutphen

Boekhandel Someren en Ten Bosch libris.nl/vansomeren-en-tenbosch Van den Brink Boek en Buro boek-en-buro.nl

Zwolle

Waanders in de Broeren waandersindebroeren.nl

Adel, Oranjes en grootgrondbezitters Kunsthistoricus René Dessing heeft inmiddels vier publicaties over buitenplaatsen op zijn naam staan.

De nieuwste is Haagse en Leidse buitenplaatsen.

Een overzicht van circa veertig van deze ZuidHollandse parels, waar burgers en bestuurders maar ook adel en de Oranjes een grote rol speelden in de aanleg van buitenplaatsen. Het boek bevat ook informatie over wat je er kunt doen: wandelen, museumbezoek, concerten, etc.

René W.Chr. Dessing, Haagse en Leidse buitenplaatsen.

Over landelijke genoegens van adel en burgerij 232 blz., 17x24 cm, C 19,95 isbn 978 90 8258 930 6 Verschenen bij Kantoor Verschoor Boekmakers, 2016

Anne Goldmann - Lichtschacht - ISBN 97890852345049 248 pagina’s, € 15,95 - vertaling: Inge Boorsma www.stortebeeker.nl

Een moordenaar kruist Lena’s pad. Hij is een wolf in schaapskleren, zij het perfecte slachtoffer.

Lena woont net in Wenen wanneer ze getuige wordt van een misdaad. Ze zou de dader op straat niet herkennen, maar hij haar wel. Waarschijnlijk zal hij op zoek gaan naar haar en Lena moet goed oppassen met wie ze vriendschap sluit. Tijdens het onderzoek dat ze op eigen houtje uitvoert, leert ze steeds meer mensen kennen.

En die zijn haar niet allemaal goedgezind.

‘Een misdaadverhaal waarvan je op een gegeven moment niet meer weet waar het naartoe gaat, dat je er even niets meer van begrijpt. Alleen dan komt de ontknoping…en dan blijkt dat het de auteur perfect gelukt is een gekleurd verhaal neer te zetten.’ VrouwenThrillers.nl Advertentie Lichtschacht Boekenkrant.indd 1

18-11-2016 14:59:48

volgende maand in de boekenkrant In januari wordt de Boekenkrant traditioneel omgetoverd tot boekfragmentenspecial. Veel voorproefjes dus uit net verschenen boeken. Hopelijk doe je goede ideeën op voor boeken die je van begin tot eind zou willen lezen.

Januari is het moment om vooruit te blikken op het nieuwe jaar. Er komen boekhandelaren aan het woord die vertellen op welke boeken zij zich het meest verheugen.

Verder in de januari-editie: • Interviews met de Zweedse thrillerauteur Håkan Nesser over zijn nieuwste boek De levenden en de doden in Winsford en met Sun Li over haar verrassende familieverhaal De zoetzure smaak van dromen.

• Je leest onder andere een recensie van Het Land van Oranje, dat gaat over vijf Indonesische studenten die gaan studeren in Nederland.

• Veel aandacht voor het begin van het Jane-Austenjaar. In 2017 is het 200 jaar geleden dat de schrijfster van Sense and sensibility en Pride and Prejudice overleed.

• In een beschouwing worden enkele schrijversdagboeken die onlangs uitkwamen tegen het licht gehouden.

De Boekenkrant verschijnt iedere eerste maandag van de maand en is voor de klant gratis verkrijgbaar in de betere boekhandel. Thuis ontvangen? Vul de bon in op pagina 2.

Uphill Battle boekpromotie tel +31 302231718 redactie@boekenkrant.com verkoop@boekenkrant.com De volgende Boekenkrant verschijnt 2 januari 2017.

Verschoor advertentie adel.indd 1

29-11-16 09:45

boekenkrant.com

december 2016 pagina 35

win een boek win dit boek

boekhandelsprijsvraag

oplossing

Beantwoord de volgende drie vragen, knip deze bon uit en lever hem in bij je plaatselijke Boekenkrant-boekhandel (kijk voor de deelnemende boekhandels op p.

33). Onder de goede inzendingen wordt Harry Potter en het Vervloekte Kind van J.K. Rowling, John Tiffany en Jack Thorne verloot.

Oplossing boekhandelsprijsvraag november:

BON

1. Toverspreuken zijn in de boeken van Harry Potter aan de orde van de dag. Met welke spreuk kan een heks of tovenaar zijn tegenstander ontwapenen?

Naam

J.K. Rowling, John Tiffany, Jack Thorne, Harry Potter en het Vervloekte Kind, vertaling: Wiebe Buddingh’, Uitgeverij De Harmonie, ISBN 978 90 761 7494 5 (€ 19,90)

Het leven van Harry Potter was al nooit eenvoudig, maar nu hij een overwerkte ambtenaar is op het ministerie van Toverkunst en vader van drie schoolgaande kinderen lijkt alles nog moeilijker.

n Wingardium leviosa n Expelliarmus n Expecto patronum

mailadres

2. Wanneer kwam J.K. Rowling op het idee om een reeks boeken over Harry Potter te schrijven?

naam boekhandel

n Tijdens een lange treinvertraging n Toen ze een boek vol heksachtige gebeurtenissen las n Tijdens een wandeling door een sprookjesachtig

plaats boekhandel

landschap

Lever deze bon uiterlijk 21 december 2016 in bij je plaatselijke boekhandel. Veel succes!

3. Wat hebben schrijfster J.K. Rowling en Harry Potter met elkaar gemeen?

Voor de boekhandelaar: scan de ingeleverde bon in of maak een foto en stuur de afbeelding naar redactie@boekenkrant.com. Alvast hartelijk dank! (Boekenkrant december-editie)

n Hun verjaardag valt op dezelfde dag n Ze dragen beiden een bril n Ze hebben dezelfde kleur ogen

win een boek

win dit boek

Welke drie schrijvers zijn in dit beeld verborgen? Stuur de drie namen voor 21 december 2016 naar redactie@ boekenkrant.com met als onderwerp ‘Win een boek’.

Onder de goede inzendingen wordt Een Kerst­ lied van Charles Dickens verloot.

colofon Over de Boekenkrant De Boekenkrant biedt kwaliteit voor een breed publiek. Onze onafhankelijke redactie besteedt aandacht aan literatuur, spanning, jeugd, strips en non-fictie.

Iedere eerste maandag van de maand verschijnt de papieren editie, die wordt verspreid via boekhandels, bibliotheken en scholen in Nederland en Vlaanderen. Tevens is het mogelijk om als particulier een abonnement te nemen en de Boekenkrant thuisgestuurd te krijgen. Daarnaast plaatst de redactie regelmatig nieuwe artikelen op www.boekenkrant.com.

Specials Naast de reguliere Boekenkrant ­verschijnen er ook regelmatig ­specials over verschillende thema’s.

BKJunior: 2 januari 2017 BKYA: 6 februari 2017 BKStrips: 6 februari 2017

1. Wat was de eerste thriller van Simone van der Vlugt?

De reünie 2. In welke eeuw speelt Van der Vlugts historische jeugdroman De guillotine zich af?

18e eeuw 3. In Toen het donker werd verliest Sascha bij een ongeluk haar zicht.

Welke thriller speelt met een soortgelijk gegeven, waarbij Christine haar herinneringen kwijt is na een ernstig ongeluk?

Voor ik ga slapen van S.J. Watson

vorige keer

Simone van der Vlugt, Toen het donker werd, Uitgeverij Ambo|Anthos, 320 pagina’s, ISBN 978 90 263 3208 1 (€ 19,99)

Uit de vele goede inzendingen trokken wij Paulina Dabestan. Zij mag een exemplaar van Toen het donker werd van Simone van der Vlugt ophalen bij Boekhandel Plukker in Schagen. Gefeliciteerd!

winnaar

Charles Dickens, Een Kerstlied, vertaling: Mark van Dijk, illustraties: René Hazebroek, Uitgeverij Nimisa Publishing House, 124 pagina’s, ISBN 978 94 9 23 37 122 (€ 24,95)

Een Kerstlied is de vertaling van Mark van Dijk van het in 1843 verschenen A Christmas Carol. Het bekende verhaal gaat over de oude vrek Scrooge die tijdens Kerstnacht bezoek krijgt van drie geesten.

winnaar

Steven De Foer, Hollywood Boulevard, Uitgeverij Polis, 643 pagina’s, ISBN 978 94 631 0151 6 (€ 24,95)

Wie waren de drie schrijvers met een gespleten persoonlijkheid in het novembernummer? Het goede antwoord is: Robert Harris, Graeme Simsion en Marieke Nijkamp.

Uit de vele goede inzendingen trokken we Miep Huizing uit Delft.

Zij wint een exemplaar van Hollywood Bou­ levard van Steven de Foer. Gefeliciteerd!

medewerkers Contact Uphill Battle Boekpromotie, ­Visschersplein 160, k22, 3511 LX Utrecht, Nederland.

Telefoon: + 31 30 2231718 Redactie redactie@boekenkrant.com Informatie over adverteren verkoop@boekenkrant.com Abonnementenservice abo@boekenkrant.com Telefoon: + 31 172 476085 Online www.boekenkrant.com facebook.com/deboekenkrant twitter.com/boekenkrant instagram.com/boekenkrant

Oplage 22.000

Het team Hoofdredacteur: Anouk Abels Eindredacteur: Nina Visser Redactie: Nicole van der Elst, Hugo Jager Medewerkers: Wouter ­Adriaensen, Selma van Aken, Tike de Boer, Abe Borst, Zofeyah Braam, Wendy Claes, Jacqueline Coppens, Laura van Dee, Jeroen van Esch, Floortje van Gameren, Ika Gerritsen, Aefke ten Hagen, Alex Hoogendoorn, Lex Jansen, Ellen de Jong, Mieke van Meer, Eugenia Melissen Ferrer, Nora van Ouwerkerk, Jesse Poiesz, Hans Pols, Emma Ringelding, Patz van der Sloot, Fusina Verloop, Robin Vinck, Sonja Wessels, Tanja Wilming, Siebe Huizinga (redactie-adviseur).

Senior adviseur: Caroline van der Lee Vormgeving/ontwerp: Titus Vegter (titusvegter@chello.nl) Uitgever: Jan Louwers De volgende Boekenkrant verschijnt op 2 januari 2016.

Anouk Abels

Selma van Aken

Abe Borst

Wendy Claes

Jacqueline Coppens

Wouter le Duc

Nicole van der Elst

Ika Gerritsen

Alex Hoogendoorn

Hugo Jager

Caroline van der Lee

Nora van Ouwerkerk

Jesse Poiesz

Titus Vegter

Nina Visser

2016 DEC BK POSTER2.indd 1

De drie vraagtekens - Boekenkrantposter2.indd 1

www.drievraagtekens.nl

9+

9+

Nu ook in Nederland!

9+

9+

9+

7/11/16 10:54

bekijk de trailer!!!

Deze Boekenkrant-poster was van 22 tot 30 november 2016 te zien op NS-stations in heel Nederland. Meer weten? info@boekenkrant.com

Marcel Wanders, Rijks, Masters of the Golden Age, Uitgeverij Komma, Limited Edition € 6.500,- (35 kg), Unlimited Edition: € 125,- (5 kg)

Rijks, Masters of the Golden Age, een Marcel Wanders publicatie, is een baanbrekende kunstuitgave die een eerbetoon brengt aan de zeventiendeeeuwse Nederlandse meesterwerken uit de prestigieuze Eregalerij van het Rijksmuseum. Met inzichten van 30 toonaangevende denkers en kunstenaars uit de hele wereld.

‘Dit boek laat zien hoe de grote meesterwerken onze kijk op de wereld beïnvloeden,’ zegt Marcel Wanders.

RIJKS, MASTERS OF THE GOLDEN AGE

Frank Krake, Menthol, Uitgeverij Achtbaan, € 19,95

Dit is het waargebeurde verhaal van Joseph Sylvester, die in 1925 zijn geboorteland Saint Lucia ontvlucht, op zoek naar vrijheid.

Hij komt terecht in Nederland, waar hij een succesvolle tandpastaverkoper wordt en trouwt met Roosje Borchert, een vrijgevochten mannequin die bekendstaat als het mooiste meisje van de stad. Als twaalf jaar later de oorlog uitbreekt, dreigt Josephs vrijheid opnieuw te worden aangetast.

MENTHOL

BOB ANDREWS • JUSTUS JONAS • PETER SHAW alle logo’s uit ROCKY BEACH

De Drie ??? detectivehelden

Michael Pilarczyk, Master your mindset – Leef je mooiste leven, Uitgeverij Invictus, € 19,95

Je dromen echt werkelijkheid laten worden en de mooiste versie van je leven leiden, dat is wat Michael Pilarczyk je wilt leren in zijn nieuwste boek. In Master your mindset – Leef je mooiste leven vertelt Michael op basis van eigen ervaringen en wetenschappelijke onderzoeken hoe je jouw gedachtepatroon kunt aanpassen om succesvoller en gelukkiger te worden.

MASTER YOUR MINDSET – LEEF JE MOOISTE LEVEN

Peter van Straaten, Peter’s Zeurkalender 2017, Uitgeverij De Harmonie, € 15,00

Voor veel mensen in Nederland (en Nederlandstaligen ver daarbuiten) is het een verslavende gewoonte jaarlijks Peter’s Zeurkalender aan te schaffen.

Gelukkig kunt u ook in 2017 weer genieten van de herkenbare situaties die Van Straaten zo meesterlijk schetst.

Niet zeuren, maar scheuren!

PETER’S ZEURKALENDER 2017

Ian McEwan, Notendop, De Harmonie, € 19,90

Ian McEwans vorige roman De kinderwet werd vier keer herdrukt en nog steeds weet het boek zijn weg naar vele lezers te vinden. Zijn nieuwste roman, Notendop, is een bijna klassiek verhaal over moord en bedrog, verteld vanuit een zeer ongebruikelijk perspectief.

NOTENDOP

Rolf Österberg, De Zaak, Celtica Publishing, € 20,00

Ilse vindt in Jeruzalem een filmrolletje, neemt het mee naar Nederland en vergeet het. Als ze later terugkeert van haar huwelijksreis, verandert haar leven in een nachtmerrie...

Welke rol speelt het Vaticaan hierin?

En wat heeft de Mossad ermee te maken? Je leest het in De Zaak van Rolf Österberg!

DE ZAAK

WWW.BOEKEN KRANT.COM – DE B ESTE B RON VOOR BOEKEN N I EUWS

alle logo’s

Ilja Gort, Slurpen in Frankrijk: levensgenieten voor gevorderden, Slurp Publishers, € 14,95

Dit nieuwste Slurp-boek, Slurpen in Frankrijk, van wijnboer en televisiemaker Ilja Gort, bevat reportages van de succesvolle televisieserie Gort à la Carte.

De lekkerste vissoep van Marseille, de beste croissant van Frankrijk, kruidenjacht in de Provence, en een bezoek aan het wijndomein van Sting in Toscane.

Vier sterren. Must read!

SLURPEN IN FRANKRIJK

Glennon Doyle Melton, Carry on en leef, Uitgeverij Kok, € 20,00

Maskers opzetten, daar doet Melton niet aan mee. Twintig jaar lang nam ze haar toevlucht tot overmatig eten, alcohol en drugs, totdat ze koos voor het leven. Met vallen en opstaan, dat wel. Carry on en leef is haar gevoelige, herkenbare en vooral ook vermakelijke verhaal. Een inspirerend boek over compassie en kwetsbaarheid.

CARRY ON EN LEEF

Delphine de Vigan: ‘Mensen willen dat dingen waargebeurd zijn.’

9

Hartzeer in de nieuwe Hertmans 8

Nog één keer Johan Cruijff aan het woord 27

De warme geschiedschrijving van Geert Mak 27

Graeme Simsion: ‘Ik vond het toepasselijk dat mijn nieuwe boek een soundtrack kreeg.’

3

Modieus bakken met Prêt-à-Portea 29

NOVEMBER 2016

De Boekenkrant wordt verspreid via boekhandels in heel Nederland. Kijk voor meer info op www.boekenkrant.com

Kijk voor meer informatie op pagina 34.

20 november: filmvertoning Schone handen met bestsellerauteur René Appel

boekenkrant presenteert

In deze editie zetten we bijzondere boekwinkels en uitgevers in het zonnetje!

22-23

ALTO

Het Amerikaanse succes van Marieke Nijkamp: ‘Ik vind het geweldig, bizar en alles ertussenin!’

19

DE BESTE BRON VOOR BOEKENNIEUWS – JAARGANG 10, NUMMER 11, NOVEMBER 2016 – WWW.BOEKENKRANT.COM

Je kunt alle boeken winnen die hier zijn afgebeeld!

Maak een originele foto van jezelf met deze poster en stuur hem op naar foto@boekenkrant.com.

FOTOWEDSTRIJD

Fokke & Sukke, Het afzien van 2016, Uitgeverij Catullus (€ 9,95)

Jaarlijks terugkerend schoencadeautje! Verschijnt in een Zwartepieten- én een Roetveegpietenversie.

Reid, Geleijnse & Van Tol

het afzien van 2016

Marco Kroon over zijn tijd als commandant van een Special Forces peloton in Afghanistan.

Aangeboden door:

De Drie ???

KARIN NIJKAMP THOMAS OLDE HEUVELT

DAAN BRAND

MERLIJN DOOMERNIK MICHIEL HENDRYCKX DELPHINE JOUANDEAU

Fokke & Sukke

JAMES PENLIDIS

Reid, Geleijnse & Van Tol Het afzien van 2016

11/8/16 4:33 PM