Boekenkrant februari 2017

T de beste bron voor boekennieuws – jaargang 11, nummer 2, februari 2017 – www.boekenkrant.com

Meester Bart: ‘Een goede docent durft les te geven samen met de leerlingen.’

27

Matty van Wijnbergen

Jessie Burton over De muze: ‘Het enige dat ik wil doen is verhalen vertellen.’

Ontvoerd worden volgens Lieneke Dijkzeul 15

Tessa Posthuma de Boer

Ga voor meer informatie naar pagina 28

Wolf Marloh

ENKR

Aangeboden door:

BOE

K

AN

–

–

JAAR 10

Danny Merz

Marc Weikamp

Het achtste leven: een Piet Paaltjens, maar dan met smartphones groot(s) familie-epos 9 en NS-treinen 30

Raymond Taudin Chabot

Leven in een Damon Young: ‘Voor Vluchtelingenstad je plezier lezen? Een verspilling van je tijd!’ 24 25

Auteurs bewerken de toneelstukken van ­William Shakespeare 11

boekenkrant abonneer je op de gratis boekenkrant nieuwsbrief

ga naar www.boekenkrant.com/nieuwsbrief

UITGEVER ZOEKT TALENT!

www.boekscout.nl

boek.scout

we love shakespeare

British Library. Photo by Clare Kendall

Zie pagina 3

boekenkrant.com

februari 2017 pagina 2

losse delen redactioneel

Er is er een jarig

nieuws

De Boekenkrant en ik hebben één ding met elkaar gemeen: we werden allebei in 2007 de echte wereld in geslingerd. Terwijl ik mijn middelbareschooldiploma haalde en voor het eerst plaatsnam in een collegezaal, kwamen de allereerste stapels kranten op de boekhandelsbalies te liggen. In de tien jaar die volgden gebeurde er een hoop. Ik werd student, schoonmaakster, kaasdame bij de supermarkt, corrector en uiteindelijk hoofdredacteur; de Boekenkrant werd steeds dikker, populairder en beter.

Genoeg reden voor een feestje dus, in 2017. Niet omdat ik zo graag wil vieren dat ik al een decennium officieel volwassen ben. Ons team is er gewoon apetrots op dat de Boekenkrant al tien jaar lang lezers helpt de mooiste boeken te ontdekken. Het komende jaar gaan we ons tienjarig bestaan dan ook goed vieren. Zo zetten we vanaf deze editie iedere maand de mensen achter de Boekenkrant in het zonnetje (p. 39). Maar we vieren onze verjaardag voornamelijk door over boeken te blijven schrijven. Zo kan ik u in deze editie het interview met filosoof Damon Young (p. 25), onze recensie van Het achtste leven (p. 9) en het gesprek over Het boekenboek (p. 21) aanraden. Een mooie start van het volgende decennium, lijkt mij zo – zowel voor mijzelf als voor de Boekenkrant!

Anouk Abels – Hoofdredacteur Boekenkrant anouk@boekenkrant.com

Ga naar www.cover­ cards.nl en volg de instructies

Nordic Noir bevat de vijfentwintig beste verhalen van Vlaamse en Nederlandse auteurs, die geschreven zijn in de traditie van de Scandinavische thriller.

F.P.G. Camerman e.a., Nordic Noir, Uitgeverij Letterrijn, 306 pagina’s (€ 16,00)

Wil jij een abonnement op de Boekenkrant of een van de specials?

Blader gauw door naar de bon op pagina 34!

Amy Gentry, Dochters van anderen

De Midwest, 1917. Drie broers overvallen een bank en verwerven per ongeluk een beruchte reputatie. Leest als een kruising tussen films van de gebroeders Coen en Quentin Tarantino.

De ontvoerde Julie staat na jaren opeens weer bij haar ouders op de stoep. Moeder Anna vertrouwt het niet en gaat op onderzoek uit.

nederlandse t0p 3

Erik Varekamp en Mick Peet, De Ken­ nedy Files Maak kennis met Joe Kennedy, de vader van John. In deze strip lees je hoe de corrupte doch charmante Joe eigenlijk zelf op het Amerikaanse presidentschap mikte.

(Bron: Stichting CPNB) 2017, week 5

Benji Davies, De kleine walvis

Astrid Holleeder, Judas

Boy ontdekt op het strand een aangespoelde walvis en sluit vriendschap met hem.

Prentenboek van het Jaar 2017. Mini-editie met app.

Twee zussen staan op tegen hun criminele broer, Willem Holleeder. Een man die zijn familie dertig jaar lang terroriseerde.

belgische top 3

Tim Hofman, Gedich­ ten van de broer van Roos Hofman werd bekend als presentator, maar eigenlijk is hij een dichter. In zijn debuut vind je rijmpjes en technisch doorwrochte dichtwerken.

(Bron: Boekenvak.be) 2017, week 3

ondertussen op boekenkrant.com Deze maand lees je op onze website een interview met Jules Deelder. Hoewel de dichter een gevreesde interviewkandidaat is, merkte de Boekenkrant daar weinig van. ‘Mij interviewen is niet moeilijk. Je gooit bij mij een kwartje erin en ik lul het hele kladbord vol,’ zei hij tegen onze redacteur Erik de Vries Lentsch. Ook ging de Boeken­ krant in gesprek met Sjoerd en Margje Kuyper over hun nieuwe boek Mooi leven, waarin Sjoerds gedichten en Margjes schilderijen samenkomen.

AMC Fok

aanbieding

Donald Ray Pollock, De hemelse tafel

Alex Odijk

cover van de maand februari 2017

2017, week 5

tessa Posthuma de Boer

+++ Ester Naomi Perquin is uitgeroepen tot de nieuwe Dichter des Vaderlands. Volgens de jury maken haar ‘scherpe geest, creatieve persoonlijkheid en grote taalgevoel’ Perquin tot de ideale Dichter des Vaderlands voor de komende twee jaar. +++ De stad Utrecht heeft zich kandidaat gesteld voor de UNESCO City of Literature. Volgens Eerste Kamerlid Paul Schnabel, tevens de voorzitter van het City of Literaturecomité, heeft de stad Utrecht alles in zich om dé literatuurstad van 2017 te worden. Eind dit jaar zal bekend worden of hij gelijk heeft! +++ Martinus Arions beroemde debuut Dubbelspel uit 1973, dat een schilderachtig maar kritisch beeld geeft van de Curaçaose neokoloniale maatschappij, is eindelijk verfilmd. Hoewel Arion zijn hele leven heeft gestreden voor het Papiamentu, wilde hij dat de personages in de verfilming van zijn boek Engels zouden spreken, zodat de film een groter bereik zou hebben. Double Play is vanaf 25 mei 2017 in de Nederlandse bioscopen te zien. +++ De onlangs overleden striptekenaar Jan Kruis krijgt een eigen museum in het voormalige gemeentehuis van Westerbork.

Er zullen veel interactieve onderdelen komen, zoals de interactieve tekencursus, die Kruis zelf nog heeft gemaakt voordat hij overleed. +++ Goed nieuws voor alle volwassenen die zich zorgen maken over de ‘ontlezing’ onder jongeren. Uit de bibliotheekmonitor is gebleken dat het aantal jeugdleden van de bibliotheek afgelopen jaar met 2,3 miljoen is gestegen. Nu moeten de volwassenen zelf ook het ‘goede voorbeeld’ geven, want het aantal volwassen leden is in 2016 juist gedaald. +++ Ondanks of misschien wel dankzij het feit dat Trump geen lezer is, brengt hij heel wat teweeg in de boekenwereld. Zo staat Orwells 1984 sinds deze week in de VS weer op de bestsellerlijsten en wordt Trump in een Duitse krant vergeleken met Karlsson uit de boeken van Astrid Lindgren. Zo is het Karlsson, een mannetje met een propeller op zijn rug, die onophoudelijk van de daken schreeuwt dat hij ‘de beste Karlsson van de wereld’ is. +++

boekenkrant tip 3

Sandra Bekkari, Nooit meer diëten 3

Sandra Bekkari, Nooit meer diëten

Sandra Bekkari, Nooit meer diëten 2

Nooit meer diëten 3 bevat zestig smakelijke en eenvoudige recepten, die bewijzen dat gezond eten geen synoniem is voor ‘niet meer genieten’.

Op basis van het oorspronkelijke mediterrane dieet biedt Sandra in dit boek een manier aan om een gezond voedingspatroon toe te passen.

Nooit meer diëten 2 focust vooral op de moeilijke momenten, waarop de verleiding genadeloos toeslaat.

abe

squalies.blogspot.com

boekenkrant.com

februari 2017 pagina 3

interview

Het creatieve proces van de kunstenaar Met haar debuutroman Het huis aan de gouden bocht scoorde de Britse schrijfster Jessie Burton een wereldwijde bestseller. Voor haar nieuwe roman De muze putte ze mede uit de achtbaan van emoties die volgde op dit overweldigende succes.

Door Nicole van der Elst

Tijdens een eerder bezoek aan onze hoofdstad kwam Burton in het Rijksmuseum oog in oog te staan met het poppenhuis van Petronella Oortman.

Ze werd hier zo door gegrepen dat ze het een belangrijke rol gaf in haar debuut Het huis aan de gouden bocht; een roman die zich afspeelt in Amsterdam ten tijde van de Gouden Eeuw. ‘Ik had niet kunnen vermoeden dat dat bezoek mijn leven zo zou veranderen,’ vertelt de schrijfster.

‘Niemand had überhaupt verwacht dat een boek over een zeventiendeeeuwse Nederlandse koopman met een poppenhuis zo’n succes zou worden.’ Uiteindelijk werd het boek in meer dan dertig landen een bestseller, ook in Nederland. ‘Ik was verbaasd dat mijn boek ook zo snel in het Nederlands verscheen. Als buitenlander schreef ik toch over een belangrijke periode uit jullie geschiedenis. Mijn agent waarschuwde me dat dit vaak een van de redenen is waarom een boek in het desbetreffende land niet wordt aangekocht. Mensen houden er kennelijk niet van dat een buitenstaander beweringen over hun land doet. Het lijkt erop dat mijn boek de uitzondering op deze regel was.’

Jessie Burton

van een kunstenaar. Burton vertelt dat ze daarvoor heeft geput uit haar eigen ervaringen. ‘Ik schreef Het huis aan de gouden bocht zonder enige verwachting, maar voordat ik het wist waren er meerdere uitgeverijen die interesse hadden in het manuscript. Voor mijn gevoel was mijn boek opeens overal en vond iedereen er iets van.’ Burton besefte eigenlijk nauwelijks wat er gebeurde en had moeite om met Net als haar debuutroman speelt De alle aandacht om te gaan. ‘Ik wilde muze zich af in het verleden. In het niet klagen, maar ik heb eigenlijk te boek volg je twee vrouwen die in veel evenementen ter promotie van verschillende tijdperken leven. Olive het boek gedaan. Aan het einde van woont in het Spanje van de jaren een twee jaar durende tour was ik dertig, een land dat aan de voormentaal uitgeput. Na deze ervaring avond van een burgeroorlog staat. ben ik gaan nadenken De andere hoofdperover een aantal vrasoon, Odelle, woont en gen. Hoe kom je tot het werkt in het swingende maken van kunst en Londen van de jaren wat gebeurt er met je zestig. Wat de twee verals je je werk met de haallijnen met elkaar buitenwereld deelt? verbindt, is een mysDeze vragen lopen als terieus schilderij dat een rode draad door De opduikt in het museum muze.’ waar Odelle werkt.

‘Olive en Odelle hebDaarnaast zijn beide ben daarnaast allebei hoofdpersonen creatief: een bepaald persoon Olive schildert, Odelle die hen inspireert om dicht. zich creatief te uiten,’ De muze is naast een Jessie Burton, De muze, vervoegt Burton toe. ‘Mijn historische roman taling: Marja Borg, Uitgevehoofdpersonen passen vooral een verkenning rij Luitingh-Sijthoff, 384 pagidus goed in het beeld van het creatieve proces na’s (€ 19,99)

Wolf Marloh

dat veel mensen hebben van een klassieke muze. Denk bijvoorbeeld aan de vele vrouwen waarmee Pablo Picasso zich omringde.’ Het creatieve proces van de schrijfster zelf verschilt nogal van dat van haar hoofdpersonen. ‘Ik haal altijd een uitspraak van Frida Kahlo aan, om uit te leggen waar mijn inspiratie vandaan komt. Zij zei: ik ben mijn eigen muze. Natuurlijk inspireren sommige mensen mij, maar ik geloof dat de dingen die ik in mijn leven meemaak vanzelf doorsijpelen in mijn schrijfproces. Voor mij is inspiratie en creativiteit dus een veel vager begrip dan voor Olive en Odelle.’

In het uitdragen van hun werk vertegenwoordigen haar hoofdpersonen juist twee uitersten van het creatieve spectrum, zegt Burton.

‘Olive laat haar schilderijen signeren door haar minnaar. Niemand weet dat ze schildert en ze hoeft dus met niemand over haar kunst te praten. Odelle kan daarentegen niet wachten om haar gedichten met de wereld te delen. Ze wil dan ook niets liever dan gepubliceerd worden, al is ze heel zenuwachtig over het feit dat mensen haar werk daadwerkelijk gaan lezen.’

Burton herkent zichzelf in beide vrouwen. ‘Ik zou het ideaal vinden

‘Ik zou het ideaal vinden om net als Olive onder een pseudoniem te werken. Helaas is het daar nu te laat voor.’ om net als Olive onder een pseudoniem te werken. Helaas is het daar nu te laat voor,’ lacht ze. ‘Vooral omdat ik tijdens de promotie van mijn boeken heb gemerkt hoeveel interesse er is voor mij als persoon.

Soms zou ik willen zeggen dat het boek voor zichzelf spreekt, maar ik weet dat dit in het huidige digitale tijdperk niet meer zo werkt. Maar ja, mensen vragen een zanger ook niet om aan het einde van een concert te komen praten over de liedjes die hij heeft gezongen.’

Ondanks alles geniet Burton van het schrijverschap. ‘Het enige dat ik wil doen is verhalen vertellen en deze opschrijven. Het blijft bijzonder dat mensen speciaal naar de boekwinkel gaan omdat de nieuwe Jessie Burton uit is.’

        

© 



Voorjaar : de strijd om de macht in Nederlands-Indië is begonnen.

Wordt prins Bernhard de onderkoning van Indië?

   

uitgeverijcargo.nl

Boeken Uitgeverij Conserve – februari 2017

Het Boekenweekthema is ‘Verboden vruchten’ en dus is het cultboek Tobia of De ontdekking van het Masturbariaat van Lennaert Nijgh een must om te hebben. Over de roemruchte Seksuele Revolutie van Lennaert Nijgh en Boudewijn de Groot in huize Bereklauw van Janwillem Schrofer, die 19 februari om 15.30 uur het boek in ontvangst neemt in boekhandel De Vries, Oude Gracht 27 in Haarlem, wie erbij wil zijn: aanmelden via info@conserve.nl. Er is ook een Boekenweekmiddag op 26 maart over Lennaert Nijgh in bibliotheek Haarlem Centrum mmv van Janwillem Schrofer, zangeres Josee Koning en singer-songwriter Fokke Hoekstra, Gasthuisstraat 32 in Haarlem, van 14.00-16.00 uur. Opgave via de bibliotheek.

Lennaert Nijgh – Tobia of De ontdekking van het Masturbariaat, roman, 256 pagina’s, € 19,99

Schrijfster Cynthia Abrahams promoveerde op de Surinaamse dichter Dobru. In januari 2016 toerde ze met Cynthia Mc Leod op Curaçao. Daar ontstond het idee om een boek over haar collega-auteur te maken. In Het lot was mij gunstig gezind vertelt Cynthia Mc Leod voor het eerst openhartig over haar moeder, haar jeugd en hoe ze haar eerste boek publiceerde.

Cynthia Abrahams – Het lot was mij gunstig gezind – Openhartige gesprekken met Cynthia Mc Leod, met 2 kleurkaterns, 136 pagina’s, € 12,50

Het vermaarde boek van Cynthia Mc Leod terug in zijn groene jasje. Reeds 200.000 boeken werden van Hoe duur was de suiker? verkocht in Nederland en Suriname. De laatste 30.000 waren van de vier drukken van de filmeditie, die nu op zijn. Op 23 oktober was een eerbetoon aan de beroemdste Surinaamse schrijfster in de Koningskerk in Amsterdam van 500 Surinamers en minister Jet Bussemaker van OCW aan de 80 jaar geworden schrijfster. Dinsdag 3 januari 2017 publiceerde de Volkskrant een 2 pagina’s tellend interview van Robert Vuijsje met Cynthia Mc Leod.

Cynthia Mc Leod – Hoe duur was de suiker? – Surinaamse historische roman, 304 pagina’s, € 20,00

Uitgeverij Conserve

In de boekhandel of (vanaf 15 euro) portvrij te bestellen bij info@conserve.nl

Op 22 februari wordt in het Zuid-Afrikahuis om 15.00 uur de roman Het suikervogeltje – Hoe de VOC weesmeisjes als toekomstige bruiden naar de Kaap liet uitvliegen van de in Zuid-Afrika wonende Nederlandse schrijfster Pauline Vijverberg gepresenteerd. Eerste exemplaar Martine Gosselink, hoofd Geschiedenis van het Rijksmuseum.

Bijwonen kan door aanmelden via info@ conserve.nl. In het Rijksmuseum begint op 17 februari de tentoonstelling Goede Hoop Zuid-Afrika-Nederland vanaf 1600. Het suikervogeltje speelt in de periode van 16871701 tijdens het bestuur van gouverneurs vader en zoon Van der Stel.

Pauline Vijverberg – Het suikervogeltje – Hoe de VOC weesmeisjes als toekomstige bruiden naar de Kaap liet uitvliegen, 320 pagina’s, € 19,99

boekenkrant.com

februari 2017 pagina 5

choquerend

‘Jong zijn is afschuwelijk’ Courtney Farrell is een zestienjarig meisje dat met haar gescheiden moeder leeft.

Haar moeder, een uitgerangeerde actrice, drukt door haar egocentrische houding een zware stempel op de ontwikkeling van haar dochter.

Door Rosanna Del Negro Toen Bonbons als ontbijt voor het eerst werd uitgebracht in 1956, was schrijfster Pamela Moore achttien jaar.

Het publiek vond dit persoonlijke relaas van een jong meisje over haar ontluikende seksualiteit en alcoholmisbruik choquerend. Desondanks werd het een bestseller, die in elf talen verscheen, en Courtney werd in de erop volgende jaren zelfs een populaire meisjesnaam in Amerika.

Courtney leidt een leven zonder structuur: na tijd doorgebracht te hebben in een internaat woont ze

van de jaren vijftig afspelen. Vanuit bij haar moeder in een hotel in Holhaar jeugdige perspectief zet Moore lywood en zit ze op het Beverly Hills de leefwijze van volwassenen te High, maar al snel verhuizen ze naar New York. Je ziet haar geleidelijk aan kijk, eentje van machteloosheid en drankverslaving, die echter onbevolwassen worden terwijl ze haar doeld dient als rolmodel voor hun tijd vult met de dronkenmansfeeskinderen: ‘Cocktailparty’s behoorden ten van de New Yorkse jetset en de tot de weinige constante factoren in ene na de andere relatie heeft. Want haar leven. Ze zou drank altijd met ‘haar leven centreren rond mannen in plaats van rond haar moeder bood haar kinderjaren associëren.’

De elementen in Bonbons als ontbijt meer zekerheid: mannen waren tendie verwijzen naar minste vervangbaar als bipolariteit, maken ze niet voldeden.’ de roman een voorDe vrienden van Courtloper op The Bell Jar ney zijn allen welgevan Sylvia Plath. De stelde jongeren die suïcidale neigingen emotioneel verwaarvan het hoofdpersoloosd worden door hun nage zijn – net als bij ouders. In een zoektocht Plath – tevens die van naar zichzelf probeert de schrijfster: Moore Courtney aansluiting pleegde als jonge moete vinden bij een homoder op zesentwintigjaseksuele acteur, haar rige leeftijd zelfmoord. zelfdestructieve vrienToch leest het boek din Janet en een dandy, makkelijk weg, als een wier levens zich tegen Pamela Moore, Bonbons dagboek van een puber de achtergrond van het als ontbijt, vertaling: Gerda waarin ze haar angcompetitieve Las Vegas Baardman, Uitgeverij Gibbon, sten en onzekerheden en vibrerende New York 301 pagina’s (€ 19,95)

nostalgie

De tijd van Madness Literatuur uit het Duitse taalgebied staat weer volop in de belangstelling. Vaak gaat het om bildungsromans, waarin een jonge hoofdpersoon met vallen en opstaan ­volwassen wordt. Zo ook Auerhaus van Bov Bjerg.

een dergelijke woonvorm.

‘Alle personen zijn verzonnen, alle handelingen verjaard’, zo waarschuwt de allereerste pagina van Auerhaus. Dat doet een boek met een hoog autobiografisch gehalte vermoeden, wat Bjerg in interviews bevestigt. De bildungsperiode in zijn eigen Auerhaus is een dankbaar onderwerp voor een roman: de vriendschappen die door alledaags Door Ika Gerritsen gedoe onder druk komen te staan, de verantwoordelijkheden waar de jonAuerhaus, het is een geren ineens mee om moeten zien verduitste vorm van de te gaan. Loodgieter Harry komt uit titel van een bekende de kast, niet alleen als homo, maar hit van de Britse skaook als prostitué en drugsdealer. band Madness. Het Pauline, die in de hooiberg resideert, is ook de naam die blijkt pyromane neigingen te hebgymnasiumscholier ben. Höppners geliefde Vera gaat Höppner aan de verlaten boerderij aan de lopende band vreemd en dan geeft waarin hij voor het eerst op is er ook nog de angst dat Frieder zichzelf gaat wonen, samen met zijn zichzelf opnieuw iets zal aandoen. beste vriend Frieder. Frieder heeft Ondanks de soms zware thematiek even daarvoor een zelfmoordpodoet Bjerg de verhalen van vroeger ging gedaan en zijn ouders denken op laconieke, soms bijna oppervlakdat het hem goed zal doen om op kige wijze uit de doeken. eigen benen te staan. Als het duo Zich meten met taaleenmaal zijn intrek en tijdgenoten Joachim in het Auerhaus heeft Meyerhoff en Thomas genomen, voegt de een Glavinic lukt Bjerg na de ander zich bij hen: net niet, toch is zijn Höppners vriendinnetje Auerhaus aangenaam Vera, de loodgietershulp leesvoer. In Duitsland Harry, de violiste Cäcilieten meer dan tachlia en de psychotische tigduizend mensen Pauline, die Frieder nog zich meevoeren naar de kent van de suïcidewereld van Höppners preventie. Het met zijn boerderij, en ook in zessen samenwonen Nederland zullen lezers lijkt aanvankelijk een genieten van dit nosdroom. Maar zoals talgische tripje naar de iedereen weet die ooit Bov Bjerg, Auerhaus, vertatijd van Madness. in een studentenhuis ling: Anne Folkertsma, Uitheeft gewoond, zitten er geverij Cossee, 224 pagina’s ook haken en ogen aan (€ 19,99)

Pamela Moore kwijt kan. De schrijfster is zowel qua persoonlijkheid als qua schrijfstijl in ontwikkeling; het perspectief rommelt zo nu en dan, gevoelens worden iets te expliciet uitgelegd. Voor een volwassen lezer kan haar gedachtegang soms melodramatisch overkomen. Een enkele keer herinnert een uitspraak van Courtney (‘Jong zijn is afschuwelijk’) je echter aan het ambigue van de pubertijd.

De roman past prima in het rijtje van coming of age-verhalen, zoals Francoise Sagans Bonjour Tristesse, maar laat slechts een lichte afdruk achter.

advertentie

In de Carrousel d’Amour betalen geliefden de prijs voor hun illusies

V

erleden en heden in een heimelijke relatie vormen een grimmig schaakspel van achterdocht en hypocrisie. De Zeeuwse duinen zijn getuigen van een tragedie, waarin geen plaats is voor sentimenten.

‘Een diepgaande, psychologische roman, interessant en onderhoudend!’ –Biblion

Heleen – Johan Steenhoek

Autobiografische roman over liefde en loslaten “Een prachtig mooi -autobiografisch- boek over het proces van afscheid nemen, loslaten en keuzes maken. Steenhoek heeft mij ontroerd en geraakt met zijn verhaal over Heleen en over de eerlijkheid en openheid met betrekking tot zijn eigen rol in de relatie. Ik heb ‘meegehuild’ om Heleen!”.

Door recensent Hanneke Tinor-Centi ISBN: 9789492221599 Prijs: € 18,95 www.futurouitgevers.nl

Militaireboeken.com

Dé portal voor wie geïnteresseerd is in militaire boeken en alles daaromheen, voor militairen, veteranen én geïnteresseerde burgers. Bezoek onze website voor een uitgebreid overzicht van militaire boeken. Hier vindt u alvast een selectie:

Dit lang niet meer verkrijgbare jeugdboek is deze maand opnieuw uitgebracht en is actueler dan ooit!

Theo Engelen, De Indische vlieger, Uitgeverij QV (€14,95)

Nu 3e druk! ‘De brandende kampongs van Generaal Spoor van historicus Rémy Limpach heeft gezorgd voor een kantelmoment’ – Trouw (3 december 2016) Rémy Limpach, De brandende kampongs van Generaal Spoor, Boom uitgevers Amsterdam (€ 39,90)

Versteende Ridders brengt de objecten van de Nieuwe Hollandse Waterlinie nauwgezet in kaart. Met ontwerpstudies. Levende Forten is een fraai fotoboek over het huidige gebruik.

Ontwapenende kijk op het dagelijkse leven tijdens de bezetting in Apeldoorn. Hans Lyklema is negen als de oorlog uitbreekt. Reconstructie aan de hand van zijn jongensdagboek.

Douwe Koen, Jeroen Junte, Hans van Rhoon (fotografie), Bureau B+B (ontwerpstudies), De Nieuwe Hollandse Waterlinie, Uitgeverij Blauwdruk (€49,90)

Hans Lyklema, Wakker worden in de oorlog, Uitgeverij Blauwdruk (€19,90)

Militaireboeken.com

In de boekwinkel vind je de mooiste dichtbundels

OM EN NABIJ

Fonkelnieuwe, niet eerder gebundelde gedichten van de gelauwerde Hans Tentije. Door zijn sfeervolle taal vol weemoed en verlangen en de melancholieke sfeer, weet Tentije je keer op keer te verleiden de werkelijkheid met zijn ogen te zien.

Prachtige aanvulling op een rijk en consistent oeuvre.

Hans Tentije, Om en nabij, Uitgeverij De Harmonie, 56 pagina’s (€ 15,90) www.deharmonie.nl

MEERVOUDIG AFWEZIG

Ester Naomi Perquin is de nieuwe Dichter des Vaderlands! Geniet van haar nieuwe bundel, waarin ze scherper en persoonlijker is dan ooit.

Ester Naomi Perquin, Meervoudig afwezig, Uitgeverij Van Oorschot, 96 pagina’s (€ 16,99) www.vanoorschot.nl

PIET PAALTJENS IN BEELD

Negen gedichten uit Snikken en Grimlachjes vertaald naar strip, met als resultaat een hedendaagse grafische weergave van romantische melancholie en zwarte humor.

Piet Paaltjens en Marc Weikamp, Piet Paaltjens in beeld, Uitgeverij Syndikaat, 60 pagina’s (€ 14,95) www.syndikaat.nl

LEES MAAR LANG EN WEES GELUKKIG

500 gedichten van Nederlandse en Vlaamse dichters verbeeld door beeldend kunstenaars en illustratoren. Grote namen en aanstormend talent – je ontdekt het in dit boek.

Diverse auteurs, Lees maar lang en wees gelukkig, Uitgeverij Plint, 527 pagina’s (€ 26,00) www.plint.nl

boekenkrant.com

februari 2017 pagina 7

literatuur midwest

column

Een hoop geschiet, een hoop gesterf

De Alchemist – het verhaal van een debuut

Het zou me niet verbazen als Donald Ray Pollock groot fan is van pulpfictie. En niet alleen omdat de drie broers in de hoofdrollen van zijn boek De hemelse tafel besluiten om banken te beroven in navolging van Bloody Bill, de hoofdrolspeler van een pulpromannetje.

Door Anouk Abels Het is 1917 als de godvrezende vader van Cane, Chimney en Cob overlijdt. De broers hebben tot dat moment een leven vol honger en hard werken gekend, met als enige afleiding het pulpboekje The Life and Times of Bloody Bill Bucket, over een beruchte crimineel die het Wilde Westen onveilig maakt. De gebroeders Jewett besluiten in de voetsporen van Bloody Bill te treden. Het doel? Een bank beroven en naar Canada vluchten – al hebben ze geen idee waar dat ligt.

Al gauw belandt het drietal in een neerwaartse spiraal van mislukte bankovervallen en onopzettelijke moordpartijen, en worden ze per ongeluk de beruchtste criminelen van Ohio en omstreken.

De hemelse tafel is echter meer dan alleen het verhaal van Cane, Chimney en Cob. Pollock creëert een indrukwekkend web van figuren die de Jewetts tijdens hun rooftochten tegenkomen, en de personages die die figuren op hun beurt weer kennen. Het levert een divers palet van karakters op. Zo volgen we de lotgevallen van een boer die belazerd wordt en al zijn spaargeld kwijt raakt; een aan alcohol verslaafde zwarte zwerver die in elkaar wordt geslagen door een paar oerstomme hillbilly’s; een homoseksuele luitenant die samen met zijn lievelingssoldaat hoopt te sterven aan het Europese front; en

Donald Ray Pollock, De hemelse tafel, vertaling: Luc de Rooy, Uitgeverij De Bezige Bij, 448 pagina’s (€ 24,99)

Donald Ray Pollock Philippe Matsas

een wc-inspecteur met een enorme penis. Kleurrijk is het verhaal zeker, in alle betekenissen van het woord.

Maar dat is niet nieuw voor Pollock, die in zijn prijswinnende verhalenbundel Knockemstiff (2008) en het daarop volgende romandebuut The Devil All The Time (2011) zijn publiek ook al trakteerde op een portie geweld, alcohol, gescheld en seks.

De Midwest is Pollocks terrein, de minder hoog opgeleide, verslavingsgevoelige Amerikaan met een goede seksdrive zijn lievelingspersonage.

Dat geldt zeker voor de karakters in De hemelse tafel, die vaker handelen uit instinct dan uit verstand, en zich daardoor flink in de nesten werken.

Het levert een verhaal op dat donker en hilarisch tegelijk is; een boek dat leest als een kruising tussen films van de gebroeders Coen en Quentin Tarantino.

Vooral Tarantino, met zijn voorliefde voor westerns en pulpfictie, schoot tijdens het lezen regelmatig door mijn hoofd. De hemelse tafel heeft qua structuur en personages vooral veel weg van zijn film Pulp Fiction (1994). Beide verhalen bevatten verhaallijnen die eerst compleet los van elkaar staan en op een bepaald moment bij elkaar komen, criminelen die van de regen in de drup belanden en, als we op detailniveau gaan zitten, een gestoorde uitbater die mensen martelt in zijn achterkamer. Of er sprake is van wat creatief kopieerwerk of een ode van Pollock

De Midwest is Pollocks terrein, de minder hoog opgeleide, verslavingsgevoelige Amerikaan met een goede seksdrive zijn lievelingspersonage. aan grootmeester Tarantino, laat ik aan u over.

De hemelse tafel is hoe dan ook een heerlijk jongensboek voor volwassenen, waarin de rauwe realiteit van het arme deel van Amerika aan het begin van de twintigste eeuw vermengd wordt met een flinke dosis galgenhumor. Het knappe is dat Pollock je kan laten lachen om zijn oerstomme personages, maar dat hij meer van ze maakt dan een stelletje bordkartonnen karikaturen. Er wordt een hoop geschoten en gestorven in dit boek, maar dat neemt niet weg dat sommige sterfgevallen je daadwerkelijk wat doen. De hemelse tafel is spannend, schokkend en grappig, maar boven alles een pulproman van kaliber met een kloppend hart.

‘Het was wel gepubliceerd, maar vrijwel niemand kocht het!’

We zaten met z’n drieën in een klein Haags restaurant. Theo Wierema, toenmalig directeur van spiritueel centrum De Boskant, Paulo Coelho en ik. Er gingen talloze verhalen over de tafel.

Ik was stomverbaasd te horen dat De Alchemist, toen het begin jaren tachtig in Brazilië gepubliceerd werd, nauwelijks aandacht had gekregen. Het verkocht slechts heel matig en de uitgever zag geen reden om van de auteur van het boek nog een tweede titel uit te geven. In 1987 verscheen, bij een andere uitgever, Coelho’s roman Pelgrimstocht naar Santiago, gebaseerd op de tocht die de auteur zelf een jaar eerder gemaakt had. Deze roman kende wel een behoorlijk succes. Om die reden stelde zijn nieuwe uitgever voor Paulo’s debuut een tweede kans te geven. In 1988 lag het boek opnieuw in de winkels en sindsdien is het nooit meer uit de schappen verdwenen. Inmiddels zijn er wereldwijd meer dan vijfendertig miljoen exemplaren verkocht en dat gaat nog altijd door. Van alle Coelho-titels samen – het werk wordt gepubliceerd in eenentachtig talen – zijn er meer dan driehonderdvijftig miljoen exemplaren over de toonbank gegaan.

Zonder enige twijfel is van alle boeken die Coelho geschreven heeft De Alchemist het bekendste werk.

De hoofdpersoon Santiago is een schaapherder uit Andalusië. Hij wil heel graag weten hoe de wereld in elkaar zit en als hij een droom heeft over een verborgen schat, besluit hij op zoek te gaan. Op zijn omzwervingen ontmoet hij in de woestijn van Egypte een man die zijn leven zal veranderen.

Al voordat ik bij De Arbeiderspers aantrad, publiceerde de uitgeverij het werk van Coelho. In de kast op mijn kamer stonden naast de vertalingen van hierboven genoemde boeken ook titels als De duivel en het meisje en Veronika besluit te sterven.

De eerste titels van Coelho die bij De Arbeiderspers verschenen na mijn aantreden waren Elf minuten en De Zahir. Toen er afgelopen herfst een Friese vertaling verscheen van zijn nieuwste boek – De spion – moest ik denken aan het verhaal over zijn debuut. Het vreemde is dat ik de geschiedenis van de eerste jaren van De Alchemist nergens terug kan vinden. Niet op de officiële website van de auteur, niet op die van de uitgeverij en niet op Wikipedia. Heb ik dan alles zelf verzonnen? Nee, natuurlijk niet. Het verhaal van de schaapherder mag dan een lastige start gehad hebben, uiteindelijk heeft het de wereld veroverd. En dat vertellen die websites wél.

Lex Jansen Jarenlang was Lex Jansen de uitgever en het gezicht van De Arbeiderspers. Nu is hij directeur van het door hem opgerichte Magonia: uitgeverij en centrum voor schrijf­begeleiding. www.magonia.nl

boekenkrant.com

Boekenkrant tipT In de wereld Op 20 januari bereikte ons het trieste nieuws dat Robert Anker (19462017) was overleden.

De auteur van boeken als Een soort Engeland (Libris Literatuur Prijs) en Hajar en Daan overleed op de dag dat zijn historische roman In de wereld uitkwam. Het verhaal speelt tussen Robert Anker, In de wereld, 1467 en 1500 en gaat Uitgeverij Querido, 416 pagiover een gegoede burna’s (€ 19,99) ger bij wie lepra wordt geconstateerd. Dat is het begin van een zwerversleven vol avonturen.

Weg naar huis Yaa Gyasi (1989) wordt alom genoemd als bijzonder literair talent.

Gyasi werd geboren in Ghana en groeide op in de Verenigde Staten. Deze twee landen spelen ook de hoofdrol in haar debuut Weg naar huis, dat het leven van halfzussen Effia en Esi volgt en dat van hun nakomelingen Yaa Gyasi, Weg naar huis, vertaling: Nicolette Hoekmeijer, in de daaropvolgende Uitgeverij De Bezige Bij, 400 driehonderd jaar. In pagina’s (€ 21,99) het achttiende-eeuwse Ghana wordt Effia uitgehuwelijkt aan een rijke Engelsman, terwijl Esi als slaaf naar Amerika wordt vervoerd.

februari 2017 pagina 8

geweer

Welke rol heeft het leven voor jou?

Wie heeft schuld? Wanneer ben je een held? Wat is spel en wat is echt? In Billie & Seb komen deze vragen allemaal aan bod. Ivo Victoria schreef een beklemmend verhaal in prachtig proza.

Door Mieke van Meer ‘“En, hoe is het ermee?” vroeg de oom meteen. “Hij heeft nu een geweer”, zei de moeder opgewekt.’

Al vanaf de eerste pagina’s voel je de beklemming in Billie & Seb. De zeventienjarige Seb, een jongen met behoorlijk autistische trekjes, treurt om zijn maatje Billie. Zij ligt al maanden in coma na een ongeval op de trampoline. Maar Seb mag haar niet bezoeken, omdat ‘hij rust en evenwicht nodig heeft’. Van zijn ouders krijgt hij een airsoftgeweer, want ‘al zijn vrienden hebben een geweer’, en ze zijn ‘allang blij wanneer Seb af en toe weer buiten komt.’

Vanaf dat moment houdt Seb met een groepje vrienden gevechten bij een verlaten boerderij. Gevechten die steeds realistischer worden. Ook heeft Seb schietfantasieën en een van de andere jongens neemt zelfs

De zoon van de verhalenverteller

Katerina Plevkova

Wij zijn op de redactie alvast in dit boek begonnen en zijn erg enthousiast. Auteur Pierre Jarawan is een Duits poetryslam-talent met een prachtige, authentieke manier van vertellen. Zijn hoofdpersoon Samir verruilt het veilige Duitsland voor Pierre Jarawan, De zoon van het wankele Beiroet om de verhalenverteller, vertazijn vader te zoeken, die ling: Lilian Caris, Uitgeverij HarperCollins, 448 pagina’s het gezin zoveel jaar (€ 19,95) geleden plotseling in de steek liet. Welk verborgen familiegeheim schuilt er achter zijn verdwijning?

De jaren Nu voor het eerst in het Nederlands, in een vertaling van Barbara de Lange: De jaren van Virginia Woolf. In deze roman uit 1937, die loopt van 1880 tot de jaren dertig, verweeft Virginia Woolf de geschiedenis van de familie Pargiter met gebeurtenissen uit de wereldgeschiedenis: de Boerenoorlog, de Eerste Wereldoorlog, de suffragettebeweging, de Ierse kwestie, India en het kolonialisme.

Als tegenhanger van het akelige een pistool mee. Je voelt aan alles voorgevoel dat er iets staat te dat een echt schot onvermijdelijk is. gebeuren, schrijft de in AmsterDe context van de roman zorgt dam wonende Belg prachtige zinervoor dat die beklemmende sfeer nen. Vooral in de beschrijvingen aanwezig blijft. Zo woont Seb met van de natuur en in Sebs herinzijn ouders en zusje in een stad op een schiereiland dat ‘ver van het roe- neringen aan Billie schuilen pareltjes: ‘Het mooiste van die twee was rige binnenland verwijderd was’. Of dat ze nooit de kans hadden gekreneem de manier waarop auteur Ivo gen om aan elkaar te wennen – zo Victoria de relatie van Sebs ouders lang hebben ze elkaar niet gekend. beschrijft; de onderlinge irritaties, Misschien daarom dat ze elkaar zo die slechts heel soms tot een korte uitbarsting leiden, hoe onmachtig zij misten, omdat ze precies wisten hoe de ander was.’ Je voelt mee zijn om Seb te accepteren zoals hij is met de worsteling van Seb, die zijn en te steunen in wat hij doormaakt. hele leven het idee heeft ‘dat de Door de volwassenen consequent dingen niet echt gebeurden maar ‘de vader’, ‘de moeder’ en ‘de oom’ in scène werden gezet zonder dat te noemen, maakt de schrijver de iemand hem vertelde welke rol afstand tussen hen en Seb pijnlijk hij moest spelen.’ voelbaar. Verder zijn er Door die persoonlijke de subtiele verwijzinworsteling en zijn gen naar racisme als de spel met geweld te vader het heeft over ‘de plaatsen tegen de huurhuizen’ en zendt achtergrond van de de televisie, steeds op huidige onzekere de achtergrond, bijna wereld, is Billie & Seb continu beelden uit meer dan een verhaal over terroristische over twee jonge zielsaanslagen of praatverwanten. Want wie pogramma’s over dat weet precies welke beladen onderwerp. En rol je moet spelen in dan speelt de Tweede het leven?

Wereldoorlog en de vermeende heldendaad Ivo Victoria, Billie & Seb, Lebvan de grootvader ook owski Publishers, 320 pagina’s nog een rol. (€ 19,99)

Virginia Woolf, De jaren, vertaling: Barbara de Lange, Uitgeverij Athenaeum, 512 pagina’s (€ 24,99)

Ivo Victoria

boekenkrant.com

februari 2017 pagina 9

Georgië

Redt u het tot pagina 1273?

Hoe dikker, hoe beter, lijkt tegenwoordig het devies in de boekenwereld. Geldt dat ook voor Het achtste leven, dat met 1273 bladzijden wordt aangeprezen als een Tolstojesk familie-epos?

Door Nina Visser Maar liefst 624 pagina’s telde de winnende titel van de Man Booker Prize 2015, Een beknopte geschiedenis van zeven moorden van Marlon James. Eveneens genomineerd dat jaar was Een klein leven van Hanya Yanagihara, met 752 pagina’s zelfs nog dikker. Rond die tijd verscheen ook het langverwachte Stad in brand van de Amerikaanse Garth Risk Hallberg, die een voorschot van twee miljoen dollar had ontvangen voor zijn 1056 bladzijden over de levens van een groep New Yorkers tijdens de black-out van 13 juli 1977. Vervolgens had je eind vorig jaar de hype rondom De Nix van Nathan Hill (704 pagina’s) en riep de Volkskrant het 1408 pagina’s tellende Kwaadschiks van A.F.Th. van der Heijden uit tot het beste boek van 2016.

Is dikker ook altijd beter? Het antwoord op die vraag is natuurlijk nee.

Zo zijn er veel lezers die het geen 752 pagina’s uithouden met de depressieve ellende van Jude in Een klein leven. En Hallberg begint in Stad in brand op een gegeven moment flink te zwabberen, waardoor het bereiken van pagina 1056 veel doorzettingsvermogen vereist. Toch kan een dik boek je ook extra meeslepen, juist omdat je zoveel tijd met de personages doorbrengt en je wordt meegenomen in een zeer gedetailleerde verhaalwereld. Dat is precies het geval bij Het achtste leven, dat ondanks zijn enorme omvang een ware pageturner blijkt.

Nino Haratischwili

chocoladefabrikant, die vanwege zijn geheime recept verzekerd is van een niet aflatende stroom klanten.

Stasia droomt ervan om danseres te worden in Parijs, maar de Eerste De schepper van dit meesterwerk Wereldoorlog, de Russische Revolutie is de Georgische theatermaker en en het ontstaan van de Sovjet-Unie schrijver Nino Haratischwili (1983). gooien roet in het eten. Stasia blijft De in Duitsland woonachtige auteur in Georgië en trouwt met luitenant werkte vier jaar aan haar derde roman, die de fictieve, vijf generaties Simon Jasji, wordt moeder van Kostja en Kitty en kijkt omspannende geschietoe hoe de generaties denis van een Georna haar vechten voor gische familie bevat. hun dromen. DaarHaratischwili gaf Het bij worden ze net als achtste leven de onderStasia meer dan eens titel voor Brilka mee, gedwarsboomd door de een verwijzing naar de grote gebeurtenissen opzet van het boek: het op het wereldtoneel. verhaal wordt verteld De personages in deze door dertiger Nitsa, die roman zijn namelijk voor haar nichtje Brilka door en door verbonhun familiegeschiededen met de geschiedenis op papier heeft nis van het land waarin gezet. Die geschiedenis ze leven. Niet voor niets begint in 1900, bij de Nino Haratischwili, Het acht­ opent Het achtste leven geboorte van Nitsa’s ste leven, vertaling: Elly Schipmet een veelzeggend overgrootmoeder Stasia. pers, Jantsje Post, Uitgeverij Georgisch spreekZij is de derde dochter Atlas Contact, 1273 pagina’s woord: ‘Het zijn de van een succesvolle (€ 34,99)

Danny Merz

tijden die heersen, niet de koningen.’

Inderdaad slaagt geen van de personages in dit megadikke familie-epos erin te ontsnappen aan de gebeurtenissen, opvattingen en wetten van zijn tijd. Zoals de Eerste Wereldoorlog Stasia haar danscarrière kost maar wel tot de geboorte van Kostja en Kitty leidt, zo moeten Kostja en Kitty allebei de liefde opgeven door de Tweede Wereldoorlog, wat wederom grote gevolgen heeft voor de generaties die volgen. Bepaalde gebeurtenissen kunnen de loop van de geschiedenis beïnvloeden, wil Haratischwili zeggen, en personen en hun handelingen blijven met elkaar verbonden door die keten van oorzaak en gevolg. Om die reden begint Nitsa haar verhaal dan ook in 1900 en heeft de roman als titel Het achtste leven meegekregen. Brilka is de achtste persoon, die de geschiedenis van al die voorgaande levens in zich draagt.

Om die geschiedenis nauwkeurig weer te geven deed Haratischwili uitgebreid onderzoek in Georgië en

‘Het zijn de tijden die heersen, niet de koningen.’

Rusland. De Sovjet-Unie, opgericht in 1922 en uiteengevallen in 1991, speelt een hoofdrol in de roman, maar het is vooral het Georgisch perspectief erop dat interessant is. Haratischwili is erin geslaagd dit land, dat bij de meeste mensen slechts oppervlakkig bekend is, tot leven te wekken en een gezicht te geven. Dit komt doordat haar personages midden in de Georgische geschiedenis staan en er diep mee verbonden zijn. Haratischwili’s vermenselijking van dit stuk geschiedenis in combinatie met haar vlotte verteltalent en evenwichtige plotopbouw heeft geleid tot een groots familie-epos dat niet Tolstojesk, maar Haratischwilijesk genoemd mag worden.

Bijzondere biografie over Nederlands eerste vrouwelijke militair en oorlogsheldin ‘Door Francien ging de koningin om!’ Trouw

‘Francien was een zeer bevlogen en moedige vrouw, die met humor en een militaire precisie de verhalen uit het verleden tot leven bracht.

Als eerste vrouwelijke militair zal ze altijd een bron van inspiratie voor mij blijven.’

Jeanine Hennis-Plasschaert, de eerste vrouwelijke minister van Defensie

‘Of ik het allemaal nog een keer zou doen? Dat weet ik niet. Mensen zien sterven is vreselijk.’

Francien de Zeeuw

pepperbooks.nl

RAINBOW Nu in de boekhandel

NORDIC NOIR 25 ijskoude verhalen

Deze bundel is een waar genoegen voor liefhebbers van ijzersterke spannende verhalen.

NBD Biblion

€ 12,00 978 90 417 1228 8 | paperback

‘Spannende en knap geschreven verhalen.’ de groene amsterdammer ‘Veel zeggen in één zin, daar was Springer een meester in.’ Arjan Peters

boekenkrant.com

februari 2017 pagina 11

bard

Een hedendaagse buiging naar Shakespeare De Britse uitgeverij Hogarth begon in 2015 met een bijzonder project. Acht succesvolle auteurs werd gevraagd om toneelstukken van William Shakespeare te bewerken.

Halverwege dit Shakespeareproject maken we de tussenbalans op: to read or not to read?

Elke hervertelling is een opzichzelfstaand verhaal Heksengebroed nergens ingewikkeld om te volgen. Door vooral te focussen op de voorbereiding van het daadwerkelijke toneelstuk, neemt Atwood de tijd om haar verhaal te vertellen. Als lezer heb je daarom, ook zonder enige voorkennis van Shakespeare, het idee dat je zowel de hoofdpersonen als de personages uit het toneelstuk door en door kent. Voeg daar een knipoog naar het taalgebruik van de oude meester aan toe, en je hebt een Shakespearebewerking zoals die zou moeten zijn.

Door Nicole van der Elst

Jeanette Winterson, Het gat in de tijd, vertaling: Lidwien Biekmann, Uitgeverij Nijgh & Van Ditmar, 288 pagina’s (€ 19,99)

Het gat in de tijd

Jeanette Winterson trapte de serie af met haar bewerking van The Winter’s Tale. Leo is er in dit verhaal van overtuigd dat zijn beste vriend Xeno een relatie heeft met zijn zwangere vrouw. Verblind door woede en verdriet doet hij twee dingen: hij probeert zijn vriend te vermoorden en stuurt zijn pasgeboren kind naar een ander land. Zij groeit dus op zonder te weten wie haar ouders zijn.

Azijnmeisje

Shakespeare’s First Folio, 1623

Heksengebroed Shakespeare zou Shakespeare niet zijn als de verhaallijn van dit kind De Canadese bestsellerauteur Maruiteindelijk weer die van haar garet Atwood had misschien wel ouders kruist. Toch is het lastige aan de moeilijkste taak tot nu toe: zij dit verhaal dat veel afhangt van het schreef met Heksengebroed een toeval en de samenloop van omstan- hervertelling van The Tempest, niet digheden die daarop volgen. Bij een alleen een van de bekendste, maar toneeluitvoering voelt dit als een ook een van de meest geliefde werlogische opeenvolging van gebeurte- ken van Shakespeare. Dit bleek geen nissen, en zie je bijvoorbeeld de haat belemmering, want Heksengebroed tussen Leo en Xeno door is de meest intelligente middel van mimiek en gedurfde hervertelen lichaamshouding ling uit de serie. van het toneel spatten.

De hedendaagse setDeze uitdrukkingen ting is geen desolaat mis je wanneer je er, eiland, maar een zoals Winterson, voor gevangenis. Felix, een kiest om het verhaal rancuneuze toneelrein een romanvorm te gisseur, voert daar in gieten. Toch lost ze dit samenwerking met de probleem vakkundig op gedetineerden eens per door te focussen op de jaar een Shakespeareonuitgesproken emoties toneelstuk op. Dit jaar van de hoofdpersonais dat, niet geheel toeges. Zo lijken de soms vallig, The Tempest.

Margaret Atwood, Heksen­ absurde plotwendingen Het knappe is dat gebroed, vertaling: Lidwien in het verhaal opeens Atwood dus twee Biekmann, Uitgeverij Nijgh volkomen logisch; als herbewerkingen tege& Van Ditmar, 336 pagina’s lezer heb je namelijk lijkertijd opvoert: het (€ 22,50) al eerder een inkijkje toneelstuk, maar ook gekregen in wat er in die persoon de roman zelf. Toneelregisseur Felix omgaat. neemt bijvoorbeeld de rol van ProsMet Het gat van de tijd eert Winpero op zich bij de opvoering van terson dus op geheel eigen wijze The Tempest in de gevangenis. Tegede interesse van Shakespeare in de lijkertijd vertoont zijn leven buiten psyche van de mens. Een eerbetoon de gevangenismuren ook veel gelijdat ook in romanvorm meer dan kenissen met de rol die hij speelt. overeind blijft.

Ondanks deze ingenieuze opzet is

British Library. Photo by Clare Kendall

De opdracht waarmee de auteurs instemden was simpel, maar verraderlijk. Het boek moest de sfeer van een Shakespeare-stuk ademen en tegelijkertijd worden geüpdatet naar de ­moderne tijd. Net als vierhonderd jaar geleden, toen de toneelstukken voor het eerst werden opgevoerd, moest het publiek zich vooral herkennen in de setting en de personages. Tijdens het lezen wordt duidelijk dat het tussen de regels terugverwijzen naar de wereldberoemde bard wordt aangemoedigd; waarschijnlijk in de hoop dat lezers ook warmlopen voor het origineel. Dit houdt gelukkig niet in dat de boeken ontoegankelijk zijn.

Ook als je nog nooit eerder iets van Shakespeare hebt gelezen of gezien, is deze serie aan te raden. Niet alleen omdat elke hervertelling een opzichzelfstaand verhaal is; in elk boek is ook een korte samenvatting van het desbetreffende toneelstuk opgenomen.

Uitgeverij Nijgh & Van Ditmar geeft de Nederlandse vertalingen uit, waarbij ze de schitterende omslagen van de Engelse edities hebben behouden.

Inmiddels zijn vier van de acht geplande bewerkingen verschenen: Shylock is mijn naam door Howard Jacobsen, Het gat in de tijd door Jeanette Winterson, Azijnmeisje door Anne Tyler en Heksengebroed door Margaret Atwood.

In tegenstelling tot de andere auteurs werd Anne Tyler gevraagd om een komedie voor haar rekening te nemen: The Taming of the Shrew.

Een Shakespeare-komedie belooft meestal één ding: hoofdpersonen die zich vermommen volgen elkaar in rap tempo op. In tegenstelling tot het origineel mist Azijnmeisje deze lichtvoetigheid, hoewel het als losstaand verhaal zeker overeind blijft.

De Amerikaanse Tyler verplaatst het verhaal van Engeland naar Baltimore. Kate, de ongetrouwde dochter van een weduwnaar, wordt verleid door de Russische onderzoeksassistent van haar vader. Wanneer de verblijfsvergunning van deze Pjotr bijna verloopt, ziet Kate’s vader maar één mogelijkheid om hem in het land te houden: de Rus moet met zijn dochter trouwen.

Ondanks dat Azijnmeisje nergens als een komedie leest, heeft Anne Tyler één element uit het origineel wel voortreffelijk weten neer te zetten.

Hoofdpersoon Kate roept namelijk al meer dan een eeuw vooral verontwaardiging op. In het origineel kwam dit door een slotmonoloog waarin de vrouwelijke hoofdpersoon haar onderdanigheid aan een man belooft. Ook Anne Tyler, Azijnmeisje, in deze bewerking wil ­vertaling: Marijke ­Versluys, je Kate af en toe door Uitgeverij Nijgh & Van elkaar schudden. Ze ver­Ditmar, 212 pagina’s kiest namelijk het geluk (€ 19,99) van haar vader boven dat van zichzelf.

In het temmen van de vrouwelijke hoofdpersoon is Tyler dus wonderwel geslaagd. De vraag blijft hoe geloofwaardig dit onderwerp is als je het verplaatst naar de eenentwintigste eeuw.

boekenkrant.com

februari 2017 pagina 12

boekfragment

Carrousel d’Amour Maurice en Galina, beiden getrouwd, beginnen een heimelijke relatie. Hoe serieus zijn hun intenties, waarom ontstaat er achterdocht en waarom komt Marthe weer in beeld? Aan de Zeeuwse kust wacht Maurice een grimmige verrassing.

Jacq Ducaux, Carrousel d’Amour, ABC Uitgeverij, 396 pagina’s (€ 22,50)

Voor vrijdag 26 september was er onbestendig weer voorspeld, het was nog droog, maar daar was alles mee gezegd. Het waaide gelukkig niet hard waardoor het aan zee nog net aangenaam zou kunnen zijn.

Maurice genoot van het landschap, zoals altijd als hij in Zeeland reed. Hij voelde zich goed!

‘Zeeland!’ dacht hij. ‘Wat een naam!

Een land, vernoemd naar zijn vijand en schepper, de zee, waarmee het een haat-liefde verhouding had. Een land met immer wolkenpracht en wind, zon en zout, meeuwen en vis, een land omarmd door de zee om er te kunnen vissen en te varen, een land, ingesteld op de grillen van de zee, die al eeuwenlang velen had meegetrokken naar de diepte en waarover menigeen kan verhalen.

Die onberekenbare zee werd altijd gedoogd en had altijd een stem in de gezangen, die opstegen uit dit land van Bijbelse vroomheid, prachtige dorpen en gesloten gemeenschappen, die snaaks en nieuwsgierig

keken naar alles, dat hun dagelijkse leven kon beïnvloeden.

Luctor et Emergo! Maurice voelde de kracht van het wapen in zijn lichaam. Het was op hem van toepassing, hij voelde zich sterker dan voorheen, trots als een zeeman op de brug na een zware storm. Het van zijn vader geërfde, Zeeuwse bloed begon op te spelen, zijn eigenzinnigheid en trots straalden energiek van hem af. De kracht van Zeeland werd al eeuwenlang weerspiegeld door het wolkenspel en de wind, die zorgden dat dit land nooit saai was en altijd frisheid toonde. Een zuinig land van karakters, van weinig woorden en wars van sterallures.

Zeeland, land van met wuivend helmgras begroeide woeste duinen, die kijken naar bulderende, uiteenspattende golven op de brekers.

Duinen, die roerloos waken over het gebied waarin zware stormen het zand en zout uit zee ver landinwaarts voeren en die waken over een land van zon en hooi, paling en oesters, uien en bier, mosselfeesten, paarden met gespierde konten en stevige meiden, die een kus zonder snor als een ei zonder zout beschouwen. Zeeland! Zoals Japan de rijzende zon heeft, zo is Zeeland het land van de ondergaande zon en zoals Frankrijk haar Marianne heeft, zo heeft Zeeland zijn Marthe!

Naarmate de kust naderde leek het lichter te worden, de wolken werden

minder grauw. Het was middag, toen hij op het uitgestorven strand langs het water wandelde, in de buurt van het duin, waarop hij al zo vaak had gezeten. Even dacht hij in de verte Anna en Rex te zien lopen, maar door de grote afstand was dat meer gebaseerd op fantasie dan op werkelijkheid. Zoals al vierentwintig keer eerder had hij het boeket rozen in zee gegooid op de plek, waarvan hij wist dat daar voldoende stroming stond en het door de wind kon worden weggevoerd van de kust. Maurice tuurde gefixeerd naar de bloemen en hoe ze werden opgenomen door de stroming.

Maar het was anders dan voorheen, het voelde ook anders. De gebeurtenissen van de afgelopen maanden leken van invloed te zijn op zijn band met Marthe. Hij kreeg schuldgevoelens en stond aan de vloedlijn als iemand die terecht stond voor het strenge tribunaal der elementen in aanwezigheid van talrijke onzichtbare getuigen, die hem vanuit het universum gevoelloos aankeken.

boekfragment

Kopdichtbundel De poëzie van absurdist Ronald Snijders had u zelf ook al in de kranten kunnen lezen. Snijders schrijft zijn dikwijls schizofrene, verontrustende, van alle actualiteit gespeende gedichten door enkel ­krantenkoppen te selecteren en te rangschikken.

de shit De schoonheid duikt op in het onverwachte Sparta-doelman wordt met ‘lul’ op voorhoofd wakker na titelfeest Uniek, modern en schimmig Na die nacht was ik als een verdoofd vogeltje De menselijke maat blijft voorop staan Om moedeloos van te worden Daar wapperen de witte zakdoekjes weer Sta ik daar voor janlul met mijn schepnetje Tot op het bot vernederd Ik wil nú genieten Overgave en creatieve extase In een rolstoel door het hele land De bezoekers opfokken Prima dat mensen me een takkewijf noemen Met ‘klein geluk’ gaan we het in deze 21ste eeuw niet redden

Ronald Snijders, Kopdichtbundel, Uitgeverij De Harmonie (€ 15,90).

Verschijnt 20 februari www.deharmonie.nl www.normalemensen.nl

boekenkrant.com

februari 2017 pagina 13

boekfragment

Het suikervogeltje Het suikervogeltje van ­Pauline Vijverberg gaat over weesmeisjes uit Rotterdam die door de VOC ­uitgenodigd worden om bruidjes te worden van kolonisten in Zuid-Afrika. Deze historische roman, die speelt tussen 1687 en 1701, draait om het weesmeisje Ariaan en de band met haar zusje Willemijn, de opbouw van een nieuwe kolonie en loyaliteit en liefde.

Pauline Vijverberg, Het suikervogeltje, Uitgeverij Conserve, 320 pagina’s (€ 19,99)

Het kleine meisje had gedroomd van Afrika. Van het continent waar haar vader over sprak als hij terugkeerde van zijn verre reizen. Ariaan speelde op het strand en zocht naar schelpen. Het water spoelde over haar blote voeten en toch had ze het warm. In de verte zag ze iets glinsteren. Ze rende ernaartoe, pareltjes zweet op haar neus. Een schelp lag half verborgen onder het zand. Ze groef de schelp uit en veegde hem schoon met de mouw van haar jasje.

‘Een kauri,’ prevelde ze. Het leek wel een toverformule, de naam van deze schelp. Het was een schelp die geluk bracht en magische krachten bezat.

Net toen ze hem in haar zak wilde stoppen, rook ze de zwavelgeur van het dode schelpdiertje.

Met een onbestemd gevoel was ze wakker geworden. Een oranje gloed

had haar gewekt, alsof ze met dichte ogen naar de zon keek. Ze wierp de deken van zich af, zo benauwd was het. Ze hoorde een sissend geluid en wreef in haar ogen, maar het bleef wazig, met rook als mistflarden in de kamer. Met een schok schoot ze rechtop. De lucht leek wel te koken.

Waarom? Het was oktober. De zomer was voorbij. Haar hart klopte als een razende. Ze voelde zich duizelig. Haar zusje Willemijn stond naast de bedstee. Het was net of die slaapwandelde, of ze niet helemaal wakker was. Ariaan hoorde een schreeuw en besefte niet direct dat het haar eigen stem was. Willemijn begon te huilen. Ze greep Willemijns hand en wilde de kamer uitrennen toen slierten rook door de kieren van de deur heen kronkelden. Ariaan voelde zich zelf even verlamd door paniek. Als ik nu niet helder denk komen we hier nooit levend uit, dacht ze. Het kraakte en ze hoorde een enorme klap ergens op de achtergrond. Ze keek achterom.

De koraalroze vlammen aten de deur op. De schelp lag op haar nachtkastje en in één beweging griste ze die weg en stak hem in de zak van haar nachtjapon. Ze trok de deken van het bed en sloeg die om Willemijn heen.

Hoestend haalde Ariaan het mutsje van haar hoofd en hield dat voor haar mond en neus. Ze sleurde Willemijn mee naar het venster, gooide de luiken open en leunde naar bui-

ten. De straat werd verlicht door de maan. Zouden ze springen? De grond leek zo ver weg. De hitte in haar rug werd ondraaglijk. Willemijn stond te jammeren en wilde het raam uitklauteren.

‘Wacht.’ Opnieuw keek Ariaan naar buiten. Het was hun enige kans.

Ze pakte de deken van Willemijns schouders, duwde een stoel naar de vensterbank en bond een hoek van de deken aan de poot vast. Ze ging op de stoel zitten met haar gezicht naar de straat. ‘Ga nu maar.’ Willemijn bungelde al met een been buiten, ook haar andere been zwaaide ze over het raamkozijn. Aarzelend draaide Willemijn zich om en keek haar met schotel-grote angstogen aan.

‘Laat je langs de deken zakken, ik volg je.’

boekfragment

Vluchtelingenstad Aan de hand van negen indringende ­levensverhalen vertelt Ben Rawlence in Vluchtelingenstad de geschiedenis van Dadaab in Kenia, het grootste vluchtelingenkamp ter wereld.

Ben Rawlence, Vluchtelingenstad, vertaling: Roelof Posthuma, Uitgeverij Omniboek, 272 pagina’s (€ 19,99) www.omniboek.nl

Kheyro De vluchtelingen die als baby naar de kampen kwamen, waren de jongsten van de groep van 1992. Muna was een van hen, net als Kheyro, maar de wegen die de twee jonge vrouwen hadden bewandeld, konden niet meer uiteenlopen. Terwijl Muna vanwege een liefde de school had verlaten, deed Kheyro haar uiterste best om onderwijs te blijven volgen, ondanks de noodzaak om voor haar familie te zorgen; ze moest haar moeder vaak helpen en had zodoende leerachterstand opgelopen. Met haar 19 jaar zat ze nu pas in de vierde klas van de middelbare school, klaar om die af te maken.

Maar de opschorting had niet op een slechter moment kunnen komen en het was nog maar de vraag of ze de eindstreep zou halen, zoals ze hoopte.

Kheyro en haar klasgenoten bogen hun hoofd over hun examenpapieren in het lage klaslokaal van metaalplaten, waarin het ’s middags gloeiend heet was. Agenten van de paramilitaire politie liepen tus-

sen de rijen tafeltjes op en neer en begeleidden studenten van beide geslachten tijdens hun twee minuten op het toilet, hun geweren losjes over de schouder terwijl ze de toiletruimte inspecteerden. ’s Avonds keerden de leerlingen van klas 4B terug naar hun huurhuis en hoorden ze op het nieuws wat er was gebeurd terwijl zij van de buitenwereld waren afgesloten.

De radio meldde elke dag nieuwe vorderingen: Keniaanse luchtaanvallen doden 73 militanten; Keniaanse strijdkrachten nemen grenssteden in; Frankrijk, Denemarken en de Verenigde Staten pleiten voor steun aan de Keniaanse invasie; al-Shabaab strijders lokken Keniaans konvooi in hinderlaag. En majoor Emanuel ChirChir, de Keniaanse militaire woordvoerder, een plompe man met dikke wangen en een schalks spleetje tussen zijn tanden, tweette elke dag updates over de oorlog die zich langs de grens ontvouwde, in plaatsen die de leerlingen kenden.

Op 28 oktober kwamen de gebeurtenissen dichterbij: een politiewagen reed net buiten Garissa, 160 kilometer verderop in Kenia, op een landmijn.

De meisjes bereidden het eten voor de avondmaaltijd en gingen vervolgens weer aan de studie. De examens waren niet alleen voor hun eigen leven van belang: de leerlingen droegen de hoop en verwach-

ting van hele families mee.

Kheyro’s moeder Rukia was in 1992 uit Somalië gevlucht en had tien dagen met baby Kheyro op haar rug gelopen. Haar jonge gezin breidde verder uit en Rukia had negentien jaar lang brandhout in de woestijn verzameld en op haar schouders naar het kamp gedragen, in de hoop dat op een dag haar oudste, geschoolde dochter in staat zou zijn om de rollen om te draaien en voor haar te zorgen. Kheyro’s vader was in Somalië verdwenen en het gezin had geen andere familieleden in het kamp die konden helpen. Onlangs was Ali, een neef van Rukia die door iedereen Ero, witharige, werd genoemd, met zijn zoon Weli vanuit Ethiopië aangekomen, maar zij waren zelf straatarm en niet in staat om aan de traditionele verplichtingen van mannelijke familieleden te voldoen door Rukia en haar kinderen onder hun vleugels te nemen.

Kheyro had een ernstig gezicht met twee grote voortanden die ze nauwelijks met haar lippen kon bedekken, en ze voelde de last van haar moeders inspanningen duidelijk op haar schouders. Het was het gewicht van negentien jaar brandhout, hout waarmee de twee batterijen voor haar zaklamp werden betaald, in plaats van 3 kilo rijst, om het licht te leveren waarbij Kheyro ’s avonds kon leren.

boekenkrant.com

februari 2017 pagina 14

spanning Boekenkrant tipT Besmeurde sneeuw Uitgeverij De Geus prijst dit boek aan als de nieuwste mijlpaal in Zweedse crime. Het verhaal begint als op een binnenplaats in Stockholm een man wordt neergestoken.

Het slachtoffer deed onderzoek naar extremistische politieke groeperingen. Uit zijn aantekeningen blijkt dat er nog iemand in levensgevaar is. Maar wie? Rechercheur Leo Junker gaat op onderzoek uit.

Christoffer Carlsson, Besmeurde sneeuw, vertaling: Rory Kraakman, Uitgeverij De Geus, 384 pagina’s (€ 19,99)

Hoe sneeuw rood kleurt van bloed Het hart van het kwaad van Luca D’Andrea gaat over Jeremiah, een schrijver die samen met zijn filmpartner al meerdere beroemde documentaires op zijn naam heeft staan. Als hij na de dood van zijn schoonmoeder met het hele gezin naar de Alpen verhuist, raakt hij tijdens een reportage betrokken bij een dodelijk ongeluk.

Door Amanda Morina Het ongeluk vreet aan Jeremiah; niet alleen om wat er gebeurd is en omdat hij er beelden van heeft – het ging nou eenmaal om een reportage – maar ook omdat juist door deze beelden het hele dorp zich tegen hem keert. De documentairemaker is een buitenstaander die geld vangt voor deze tragische gebeurtenissen.

De dokter geeft Jeremiah kalmerende pillen, maar die vertikt hij

Sluipend gif Corine Hartman baseerde deze thriller op de Franse zaak van Jacqueline Sauvage, die jarenlang mishandeld werd door haar man en hem toen vermoordde.

Eind 2016 verleende president Francois Hollande haar gratie en mocht ze de gevangenis verlaten. In deze thriller zien we een vrouw die van haar echtgenoot houdt, maar in haar wanhoop uiteindelijk maar één uitweg ziet.

reportage

Corine Hartman, Sluipend gif, Uitgeverij Cargo, 272 pagina’s (€ 19,99)

Het dossier In deze prachtig vormgegeven thriller blijkt de zesenveertigjarige Josta Bresse slacht­ offer van orgaanroof.

Als haar identiteit ook nog eens ‘gewist’ is en er een aanslag op haar leven wordt gedaan, gaat Josta op onderzoek uit. De speurtocht Anya Niewierra, Het dossier, voert haar terug naar Uitgeverij B For Books, 320 pagina’s (€ 19,95) Oost-Berlijn, waar ze ooit deel uitmaakte van een groep kunstvervalsers die in opdracht werkte van het toenmalige DDR-regime.

Tijden van duisternis Deze thriller doet je beseffen dat de geschiedenis heel anders had kunnen verlopen.

Londen 1946. De nazi’s hebben de oorlog gewonnen en bezetten ook Groot-Brittannië.

John Rossett, een gedecoreerde Britse Tweede Wereldoorlog-held, Tony Schumacher, Tijden van werkt nu voor de SS bij duisternis, vertaling: Gerard het Bureau voor Joodse G. Suurmeijer, Uitgeverij BoeZaken. Als een oude kerij, 400 pagina’s (€ 19,99) vriend hem vraagt zijn Joodse kleinzoon te beschermen, staat Rosett voor een belangrijke keuze.

hebt, is in dit geval bijna onderdeel te slikken. Hij heeft namelijk iets van het verhaal. Jeremiah zoekt ook, anders nodig om zich bezig te houen echt niet alleen naar de oplossing den. Zoals veel schrijvers heeft hij van de moorden. Zijn posttraumabehoefte aan een verhaal waarin tische stressstoornis staat hem in hij zich volledig kan vastbijten. Dat de weg, maar hij heeft zich in zijn verhaal vindt hij in de Bletterbachhoofd gehaald dat het oplossen van moorden, die dertig jaar geleden de moorden ook alle problemen met hebben plaatsgevonden in zijn zijn familie zal oplossen. Hij bevindt nieuwe woonplaats. Iedereen in het zich in een vicieuze cirkel, die Luca dorp lijkt ervan af te weten en lijkt er vrede mee te hebben dat de moor- D’Andrea met mooie woorden en metaforen weet te beschrijven. Dat den nooit opgelost zijn. Jeremiah echter niet. Hij wil koste wat het kost Jeremiah er maar niet uit lijkt te komen, is zo frustrerend dat je niet weten wie de moordenaar is. En het eens meer wil dat hij kost hem veel. Schuld de moorden oplost, als en onschuld beginnen hij maar inziet wat er ergens halverwege het wegglipt tussen zijn boek door elkaar te vingers. lopen, tot je je als lezer Het hart van het kwaad zelfs begint af te vragen is een triller. Echt eng of de gepleegde miswordt het boek echter daad daadwerkelijk zo niet, tot je als lezer de slecht was. hoge prijs begint te Het is moeilijk om over voelen die Jeremiah Het hart van het kwaad moet betalen om antte schrijven zonder al woorden te vinden op te veel van het verhaal de voor hem zo belangweg te geven. Dat je in rijke vragen. het begin even moet Luca D’Andrea, Het hart van aftasten met wat voor het kwaad, Xander Uitgevers soort boek je te maken (€ 19,99)

ontvoerd

Wie is Julie?

Gebombardeerd tot grote concurrent van Gone girl en Het meisje in de trein is Dochters van anderen van Amy Gentry al bij verschijning verkocht aan tweeëntwintig landen. Sony Pictures nam direct een optie op de filmrechten. Wie is deze jonge, Amerikaanse schrijfster, die als een storm door thrillerland raast en alle verkoop­ records breekt?

meegenomen. Verlamd van angst durft Jane pas tegen het ochtendgloren haar ouders, Tom en Anna, te waarschuwen.

Meteen start er een grootscheepse zoekactie, maar tevergeefs.

Lang leeft de familie tussen hoop en vrees.

Naarmate de jaren verstrijken wordt een levensteken vrijwel uitgesloten, totdat op een dag de deurbel gaat. Na acht jaar staat Julie, sterk vermagerd Door Jacqueline Coppens en zwaar verwaarloosd, ineens op de stoep.

Iedereen is uitzinnig Amy Gentry is haar van vreugde, maar schrijfcarrière begonal gauw krijgt Anna nen als freelance haar twijfels als Julie auteur van onder zich steeds vreemder andere boekrecensies Amy Gentry gaat gedragen. Wanvoor diverse media. Ze Matt Valentine heeft een PhD in Engels neer Anna van een rekte drumsolo. Bij elke slag wacht privédetective een behaald en woont met je met ingehouden adem af hoe de verontrustend bericht haar man en twee katvolgende dreun zal zijn. krijgt, gaan er bij haar ten in Austin, Texas.

Ben je moeder van een dochter, of allerlei alarmbellen Met haar debuut, Dochouder van een kind, dan grijpt het rinkelen. Anna gaat op ters van anderen, sleurt boek je extra bij de strot. Een grotere onderzoek uit en zal ze je meteen aan je nachtmerrie is bijna niet denkbaar: niet rusten voordat ze haren in het verhaal. eerst de ontvoering van je kind, de waarheid over Julie Op een doodgewone daarna de jaren van onzekerheid die heeft achterhaald. nacht wordt de dertienvolgen. Een veel voorkomend thriljarige Julie Whitaker lerthema, dat Gentry op een zeer oriDochters van anderen uit haar huis ontvoerd. ginele en onnavolgbare manier heeft is bloedstollend spanHaar jongere zusje Jane uitgewerkt. Het geluk dat je ten deel nend. De plotwendinschrikt wakker en vervalt als je kind na jaren terugkeert gen zijn fenomenaal. borgen in de kast ziet kan van korte duur zijn. Er is niet De ontknoping slaat ze door een kier van Amy Gentry, Dochters van altijd een happy end. Of toch wel? niet in als een bom, de deur hoe haar zus anderen, vertaling: Ans van maar leest als een onder bedreiging van der Graaff, Karakter Uitgevers, 320 pagina’s (€ 19,99) indringende, langgeeen keukenmes wordt

boekenkrant.com

februari 2017 pagina 15

spanning interview

Een thriller die je wakker schudt Dagen van schaamte van Lieneke Dijkzeul is een spannende psychologische thriller. Hoofdpersoon Pieter Elting wordt op klaarlichte dag ontvoerd en zonder verklaring opgesloten. De periodieke bezoeken van zijn ontvoerders leveren hem enkel cryptische antwoorden op.

Samen met de lezer probeert hij de puzzelstukjes in elkaar te zetten: wie heeft hem ontvoerd, en waarom?

Door Zofeyah Braam Lieneke Dijkzeul schrijft kinderboeken, scenario’s en spannende boeken. Vooral haar Vegter-politiethrillers zijn bij het grote publiek bekend.

We zien het grootste gedeelte van het verhaal door de ogen van Pieter.

Hoe zou je hem omschrijven?

‘Naar de buitenwereld toe is hij ongelofelijk arrogant: een succesvol, geslaagd man. Hij is daadwerkelijk gaan geloven dat hij zo is, totdat hij ongenadig hard met zichzelf wordt geconfronteerd. Aan het begin denk je dat het een afschuwelijke man is, maar als die schijn wegsmelt, blijft er eigenlijk een heel bang, klein jongetje over. Hij is maar nauwelijks bereid om dat voor zichzelf toe te geven.’

Lieneke Dijkzeul Tessa Posthuma de Boer

Als schrijver heb ik een levendige verbeeldingskracht.’

Plan je bij het schrijven van een boek veel van tevoren?

‘Nee, ik plan niks. Wat dat betreft ben ik een chaoot. Ik weet natuurlijk wel hoe het verhaal in grote lijnen moet verlopen. Ook het slot weet ik altijd voordat ik begin met schrijven.

Het komt zelfs voor dat ik het slot schrijf voordat ik aan het boek begin.

Dat is erg prettig, want dan weet je waar je naartoe moet. Maar ik maak geen schema. Wel aantekeningen, maar dat doe ik gedurende de dag als ik niet aan het schrijven ben.

Mijn huis is vergeven van de kleine papiertjes met daarop bijvoorbeeld flarden van dialogen. Maar er zijn geen schema’s aan de muur, geen ordners, geen mappen.

Het is een tamelijk instinctief proces.’

Je beschrijft bepaalde elementen van de ontvoering erg gedetailleerd, zoals Pieters benauwdheid nadat een bivakmuts over zijn hoofd wordt getrokken. Is daar vooronderzoek bij komen kijken?

‘Sommige dingen kun je zelf uitproberen. Ooit heb ik mijn man gevraagd of hij er iets voor voelde om even in zijn auto in de achterbak te gaan liggen, maar daar had hij niet zo veel zin in. Ik heb hem ook al eens door de kamer gesleept, omdat hij voor lijk moest spelen. Dat vond hij wel genoeg.

Wat betreft die bivakmuts: als je een wollen sjaal hoog optrekt in de winter, weet je al dat die na een kwartier nat wordt. Dat wordt heel onaangenaam. Laat staan als zo’n muts echt over je hoofd zit en ook nog achterstevoren.

Maar goed, veel dinLieneke Dijkzeul. Dagen van gen kun je inschatten schaamte, Ambo|Anthos uiten de rest laat je over gevers, 254 pagina’s, ISBN 978 aan praktisch denken.

90 263 3715 4 (€ 18,99)

Wat zou je het liefst hebben dat een lezer meeneemt na het lezen van Dagen van schaamte?

‘Ik ben nooit zo van het meenemen. Dat klinkt zo belerend. Ook toen ik nog kinderboeken schreef dacht ik, de moraal mag er niet vanaf druipen.

Een beetje moralisme is geen ramp, maar

ik denk dat de lezer zelf eruit moet halen wat hij erin ziet. Het grappige daarvan is ook dat je soms reacties krijgt waarvan je denkt: had ik dat in dat boek bedoeld? Maar als die lezer dat vindt, prima.’

Heb je al lezersreacties gehad op Dagen van schaamte?

‘Ja, ik krijg behoorlijk wat mails van lezers die zeggen: “Wat goed dat dit boek geschreven is. Wij hopen dat het mensen wakker schudt.” Het maakt me blij dat dat gebeurt.’

Geeft succes extra druk of juist extra vertrouwen?

‘Het geeft niet extra vertrouwen, was dat maar waar. Hoe ouder ik word, hoe minder vertrouwen ik heb. Dat heeft ook te maken met het feit dat ik de lat steeds hoger leg. Maar dat houdt je scherp, want gemakzucht is heel gevaarlijk. Ik heb ook altijd als een boek af is het gevoel dat dit me niet nog een keer gaat lukken. Maar dan dient een nieuw idee zich aan en verdwijnt dat pessimisme totaal.’

Vind je het leuker om kinderboeken of volwassenenboeken te schrijven?

‘Ik heb niet echt een voorkeur, maar op een gegeven moment heb je zo veel onderwerpen gebruikt dat je het gevoel krijgt dat je misschien voor kinderen een beetje bent uitgeschreven. Dat is jammer. Ik heb de laatste paar jaar nog wel een paar kleuter-

‘Ooit heb ik mijn man gevraagd of hij er iets voor voelde om even in zijn auto in de ­achterbak te gaan liggen, maar daar had hij niet zo veel zin in.’ boeken geschreven. Voor kinderen schrijf je speelser. Bij volwassenen mag je meer. Je woordenschat mag je volledig aanspreken en je kunt andere onderwerpen aansnijden.

‘De thrillers zijn een klein beetje per toeval ontstaan. Ik heb jaren scenario’s en liedjes voor een kindertelevisieserie geschreven. Dat lag een seizoen stil. Ik begon mijn werkkamer op te ruimen en kwam een map tegen met ideeën. Ik vond een idee dat ik ooit ook tot kort verhaal had uitgewerkt. Dat las ik en ik dacht dat ik het zou kunnen uitbouwen tot een boek. Dat werd De stille zonde, mijn thrillerdebuut. Ik zie mezelf nog zitten in de tuin met een schrijfblok en een pen. Toen besefte ik: voor volwassenen schrijven is ook heerlijk.’

boekenkrant.com

februari 2017 pagina 16

Heleen Eric Verhoek wil het rustiger aan gaan doen. Voordat het zover is, wordt zijn vrouw ernstig ziek en komt in een verpleeghuis. Het wordt gecompliceerd als Eric verliefd wordt.

Johan Steenhoek, Heleen, Futuro Uitgevers, 270 pagina’s (€ 18,95) www.futurouitgevers.nl

Ik meld me bij de receptie en even later word ik opgehaald door de maatschappelijk werkster van het verpleeghuis. We gaan naar boven, haar kamer in. Nadat ze koffie heeft gehaald, neemt ze plaats achter haar bureau.

‘Wat kan ik voor je doen?’ zegt ze.

‘Heeft u een ambtsgeheim?’

‘Nee, dat heb ik niet, maar je kunt ervan uitgaan dat alles wat we bespreken vertrouwelijk is.’

‘Ik ben verliefd geworden op een van onze vriendinnen,’ zeg ik.

Ze glimlacht. ‘En, wat verwacht je nu van mij? Dat ik kwaad word of je terechtwijs? Hoelang speelt het al?’

Ik hoor haar vragen in een waas. De maatschappelijk werkster is ongeveer van mijn leeftijd en niet onaantrekkelijk. Ze komt omhoog uit haar stoel en loopt naar me toe. Ze begint me te kussen. Ik laat me meenemen in haar hunkering en mijn hand glijdt over haar billen en onder haar rok.

‘Ik vroeg hoelang het al speelt.’ Ze zit

gewoon achter haar bureau.

‘Eh, sorry, een week of vier.’

‘Is die vriendin ook alleen?’

‘Ja, ze is al tien jaar gescheiden.’

‘Luister, ik zou het allemaal wat voorzichtig aan doen. Jullie hebben kennelijk allebei behoefte aan lichamelijk contact. Vooral mannen zijn in deze situatie net als pubers die hun eerste seksboekje hebben gevonden in een oudpapiercontainer. Laat jullie relatie zich eerst maar eens ontwikkelen, voordat je het aan de grote klok hangt. Als ik het goed begrijp ben je ruim drie maanden alleen en verkeer je in een toestand die Maarten ’t Hart ooit beschreef als een situatie waarin je al verliefd

wordt bij het zien van een bagagedrager van een damesfiets.’

Ik denk aan mijn regelmatige dagdromen, zoals die ik net over haar had. Het klopt wat ze zegt. Bijna alle vrouwen die ik zie vind ik aantrekkelijk, tenzij ze héél lelijk zijn.

komen aanrijden. Hij stopt bij de loods. Twee mannen in donkergrijze kostuums stappen uit. Met ferme passen lopen ze naar het glimmende gebouw en kijken behoedzaam om zich heen voordat ze naar binnen gaan. Mijn nieuwsgierigheid is gewekt. Het pand is zeker twintig meter lang. De eerste twee ramen in de zijmuur zijn geblindeerd. Bij het derde raam kan ik op mijn tenen staand naar binnen gluren. De vier mannen staan bij een bureau. De man in de overall is aan het woord en gesticuleert met grote gebaren.

Ole staat naast hem en staart naar de grond. De twee kostuums kijk ik op de rug. De grootste heeft dik

zwart haar. De ander heeft een kaal hoofd met nog wat grijs gesoigneerd haar boven de overgang naar de nek.

Het bureau is bezaaid met kleine witte doosjes. De man in het oranje pakt er één, zwaait ermee als een dirigent en gooit het weer op het bureaublad. De kalende man heft zijn wijsvinger alsof hij hem de les wil lezen. Met één beweging zwiept de oranje overall de doosjes van tafel.

Plotseling draait de man met de teruggetrokken haarlijn zich om en beent naar de uitgang. Zijn gezicht staat op onweer. Hals over kop ren ik naar de camouflage van de stokvissen. De twee heren verlaten de loods.

De Mercedes draait over het terrein

akelig dicht langs de stokvissen. Ik kijk recht in het boze gezicht van de bestuurder. Zijn donkere borstelsnor springt me in het oog.

lingen waren slecht nieuws.

De schaduw stapte tussen de takken het pad op. Het was een man.

Het paard dat hij leidde was enorm, beladen met grote zadeltassen van glanzend leer. Hij droeg zijn lange, zwarte haar in een staart. Zijn vest glinsterde in de zon, dat was vast een maliënkolder, daar had ze van gehoord. Hij keek even rond, toen koos hij haar richting.

Er hing iets onweerstaanbaars rond hem, waardoor ze stil bleef zitten.

‘Gegroet,’ riep hij naar haar. ‘Is daar het dorp dat men Sayleche noemt?’

Zijn gezicht was bedekt met blauwe tatoeages.

‘Wie ben jij?’ vroeg ze, aarzelend.

Hij stopte naast haar en knielde. ‘Ik heet Ardrim van Chrosĕn. En wat is uw naam, jonge vrouwe?’ Hij sprak dezelfde taal als zij, maar zijn g was erg rauw, bijna raspend, alsof hij keelpijn had.

‘Fulia,’ zei ze, en knikte. Ze wachtte op een opmerking over haar ongebruikelijke naam.

Hij lachte zijn tanden bloot. ‘Een curieuze naam, maar een mooie.

De Fulia is een bloem die voorheen alleen groeide bij de ruïnes in het oosten. Maar ik zie dat hij is opgerukt naar de bossen van de Westmark.’

De ridder stak zijn hand uit en ze pakte hem aan. Het leek wel alsof ze

omhoog vloog, zoveel kracht zat er in zijn arm.

‘Ik heb gehoord dat demonen een man hebben gedood, hier vlakbij.’

‘Dat was mijn vader.’

‘Dat spijt me.’

werkers, ambulance-personeel een Valentijnshulde. Soms wordt deze gebracht door Broeder Valentijn, die ingehuurd is bij een bedrijf dat zich daarin gespecialiseerd heeft.

Valentijn van Rome sloot in het geheim huwelijken af van soldaten, die eigenlijk niet mochten trouwen.

Daarvoor werd hij opgepakt door de manschappen van Keizer Claudius II. Rond zijn gevangenschap zijn later verschillende liefdesverhalen ontstaan. Zo zou Valentijn een dochter van een cipier hebben genezen van haar blindheid. Ze werden verliefd en schreven elkaar vurige brieven, volgens sommigen zelfs in de vorm van een hart. De laatste brief die Valentinus vlak voor zijn terechtstelling in 268 schreef, ondertekende hij met: ‘Van je Valentijn’. De tweede heilige die in aanmerking komt, is de bisschop van Interamna (nu Terni) in

Umbrië. Hij zou net als Valentijn van Rome onthoofd zijn, maar dan vijf jaar later in 273. Deze martelaar staat bekend als een bloemenliefhebber. Op een dag, zo gaat de legende, riepen mensen zijn hulp in voor de genezing van een kreupel meisje. Hij legde het meisje de handen op en ze genas wonderbaarlijk. Daarom zijn ze er in Terni van overtuigd dat dit de enige echte Valentijn is. In de Sint-Valentinusbasiliek – waar zijn relieken bewaard worden – beloven verliefde koppels elkaar op 14 februari liefde en trouw. De bijeenkomst in de basiliek is sinds eeuwen een jaarlijks terugkerend ritueel.

Nordic Noir Nordic Noir is een bundel met 25 spannende verhalen van Vlaamse en Nederlandse ateurs en is het resultaat van de jaarlijkse verhalenwedstrijd van uitgeverij LetterRijn.

25 Vlaamse en Nederlandse auteurs, Nordic Noir, Uitgeverij LetterRijn, 306 pagina’s (€ 16,00) www.letterrijn.nl

Als ik me omdraai zie ik Ole de hand schudden van een kleine man in een oranje overall. Ze wandelen in de richting van een zilvergrijze loods. Ik maak een paar foto’s van de houten geraamtes behangen met de lichtgrijze karkassen die zeker zo lang als mijn sneeuwschoenen zijn. Tussen de palen door zie ik een Mercedes

Scherven van het Verbond Episch tweeluik over een jonge vrouw in een middel­ eeuwse wereld, die haar volk wil redden.

‘Vlot leesbaar fantasy-avontuur met levensechte personages, vol menselijke fouten en gebreken.’ – NBD Biblion.

Joost Uitdehaag, Fulia – Scher­ ven van het Verbond, Nimisa Publishing House, 280 pagina’s (€ 16,95) www.nimisa.nl

Toen Fulia weer opkeek, bewoog er een schaduw in de bossen, aan de rand van het ven. Iemand die een paard bij de teugel hield, leek het.

Dan moest het een vreemdeling zijn, want niemand in het dorp had een paard. Ze hield zich stil, in de hoop dat hij haar niet zou zien. Vreemde-

Dit vieren wij

Ineke Strouken, Dit vieren wij, van Nieuwjaarsduik tot Knalfeest, Pharos Uitgevers (€ 15,90) www.pharosuitgevers.nl

Wat vieren wij met Pinksteren? Wie zat er achter Vaderdag? En waar komt Sinterklaas echt vandaan?

In Dit vieren wij vertellen we de gedachte achter alle heugelijke gebeurtenissen die ons land rijk is.

In Nederland heeft Valentijnsdag een tweeledig karakter. Aan de ene kant is het een gelegenheid voor jonge mensen om elkaar te plagen met de liefde. Aan de andere kant krijgen mensen die zich belangeloos inzetten voor de samenleving, zoals de wegenwacht, reddings-

De Heilige Valentijn Tot de hervorming van de heiligenkalender in 1969 konden katholieken op 14 februari Sint Valentijn vieren.

Wie Valentijn precies was, is niet bekend. Dat is waarschijnlijk ook de reden waarom Sint Valentijn niet meer op de heiligenkalender voorkomt. Er zijn namelijk verschillende heiligen die er voor in aanmerking komen, zoals Valentijn van Rome en Valentijn van Terni.

boekenkrant.com

februari 2017 pagina 17

boekfragment

De juiste man De thriller De juiste man speelt zich af in de advocatuur. Oscar krijgt bezoek van een nieuwe cliënt op de vrije dag van zijn secretaresse.

Max van Olden, De juiste man, Uitgeverij Ambo Anthos, ca. 280 pagina’s (€ 19,99) www.amboanthos.nl

Met haar zesendertig jaar was Marjet Venen de oudste secretaresse die hij ooit op een sollicitatiegesprek had uitgenodigd. Haar haar hing een beetje druilerig over haar schouders en de rode, rechthoekige bril was allang uit de mode, maar de stelligheid waarmee ze zei dat ze nauwkeurig, punctueel en betrouwbaar was, maakte alles goed en hij nam haar aan. Ze was zijn zevende secretaresse sinds zijn ‘doorstart’ en pas nu, twee jaar voor zijn pensioen, had hij het begrepen: de beste secretaresses waren moeder.

Hij zette koffie in de kitchenette van het secretariaat en terwijl hij hoorde hoe Loes haar papieren uit haar tas haalde, probeerde hij zich opnieuw voor de geest te halen welke zaak het betrof. Al snel verloor hij zijn concentratie: hij had geen idee waar de suikerklontjes en de koffiemelk zich bevonden, en zoekend achter de theedoosjes in het keukenkastje vloekte hij binnensmonds.

Aan zijn bureau sloeg hij een pagina van zijn blocnote om. ‘Zal ik eerst uw gegevens noteren?’

Loes’ geblader hield abrupt op.

‘Maar heeft u mijn e-mail dan niet

ontvangen? Ik heb u vorige week vrijdag alles al toegezonden, ook een kopie van mijn paspoort en mijn adresgegevens.’

Ik kán helemaal niet zonder ondersteuning op vrijdag, dacht Oscar.

Met een schuin oog keek hij naar zijn agenda, om zich ervan te vergewissen dat zijn cliënte vandaag de enige afspraak was.

‘Uitstekend, dan kunnen we meteen aan de slag,’ zei hij. ‘Vertelt u maar waar u precies voor komt, ik luister.’

‘U heeft mijn dossier nog niet gelezen dus?’ vroeg Loes zacht.

Oscar keek naar de kop koffie die hij haar had voorgezet en zag een bruin spatje op de zijkant zitten. Daarna keek hij haar aan. Deze vrouw, met haar licht vermoeide oogopslag en een jasje dat ze waarschijnlijk speciaal voor de gelegenheid had aangetrokken, moest ongetwijfeld hard werken voor haar gezin maar werd geconfronteerd met ontslag.

Ze kwam op hem over als een zachtmoedige, intelligente vrouw die de allerbeste arbeidsrechtadvocaat verdiende die er te krijgen was.

Wat ze kreeg was een lapzwans die afgelopen nacht tot twee uur had zitten gamen, haar dossier niet had bestudeerd, en geen idee had dát hij een intake had, laat staan waar de zaak over ging. Hij moest de neiging onderdrukken om mevrouw Van der Wetering niet met duizend excuses

onmiddellijk door te verwijzen naar de beste concurrent die hij kende.

‘Neemt u mij niet kwalijk, ik heb helaas te maken met een personeelswijziging, waardoor er een kleine achterstand is ontstaan. Als u mij toestaat dan neem ik de toegezonden documentatie nu ter plekke door.’

Laf, laf, laf, dacht Oscar toen hij was uitgesproken.

Loes knikte en overhandigde hem enkele documenten. ‘Alstublieft, mijn arbeidscontract en de ontslagbrief.’

Hij nam de documenten aan en zette zijn leesbril op. Nog steeds was hij misselijk van zijn eigen gedrag, hij kon zich maar met moeite op de tekst concentreren. Hij begon met de ontslagbrief. Zijn ogen dwaalden eerst diagonaal over het papier, houvast zoekend aan een woord, een haakje waardoor hij weer bij de les zou komen. Langzaam legde hij het eerste blaadje op tafel, en met een luide zucht die hem ontsnapte voor hij er erg in had liet hij zijn bureaustoel langzaam naar achteren veren.

Toen zijn oog op de afzender viel, schoot hij meteen weer naar voren.

boekfragment

Dochters van anderen Een avond als alle andere eindigt voor de familie Whitaker in een afschuwelijke nachtmerrie: hun oudste dochter Julie wordt met een mes op haar keel vanuit haar eigen kamer ontvoerd.

De plank midden op de overloop kreunde. … Jane onderdrukte de neiging verder naar achteren te kruipen tussen haar kleren, die op rammelende hangertjes hingen.

Toen zag Jane een magere voet op het tapijt, met nog een vlekje roze nagellak op de nagel van de grote teen, en ze ademde opgelucht uit.

Het was Julie maar …

Amy Gentry, Dochters van anderen, vertaling: Ans van der Graaff, Karakter Uitgevers, 320 pagina’s (€ 19,99) www.karakteruitgevers.nl

Maar toen waren de vingers terug.

Ze lagen nu op Julies schouders, klemden zich om de stof van haar nachthemd en hielden haar lange blonde haren gevangen tussen de knokige knokkels. Jane had nauwelijks de tijd om Julies verstijfde, rechte gestalte als van een marionet in zich op te nemen voordat ze de lange man zag die vlak achter haar zus liep. Julie en de onbekende man liepen samen in slow motion verder, alsof zijn lange arm en harige hand een ketting vormden die hen met elkaar verbond.

Word wakker, word wakker, word wakker, dacht Jane bij zichzelf, maar

er gebeurde niets. Alles was verstard als in een droom, ook zij. Alleen Julie en de man bewogen. Langzaam, maar wel sneller dan verstard; langzaam, maar ze waren bijna langs haar kamer. Janie opende haar mond om te gillen.

Toen zag Julie haar.

Janes schreeuw gleed terug haar keel in toen Julie recht haar schuilplaats in de kast in keek. Jane keek terug, smeekte Julie met haar blik om haar te zeggen wat ze moest doen en maakte zich klaar om te gehoorzamen; om te gillen, huilen of misschien zelfs te lachen alsof het allemaal maar een grap was. Julie zou haar vast niet alleen achterlaten in deze nachtmerrie. Als Julie haar nou maar vertelde wat ze moest doen, zo beloofde Jane in stilte, dan zou zij naar haar luisteren en vanaf nu nooit meer klagen.

Julie trok zonder haar hoofd te bewegen haar wenkbrauwen op en draaide haar ogen veelbetekenend naar de man achter haar en daarna weer naar Jane, alsof ze die duidelijk wilde maken dat ze goed naar hem moest kijken, maar dat wilde Jane niet. Ze hield haar ogen strak op Julie gericht. De man en het meisje namen de bocht in de overloop zonder voor haar deur te blijven staan en Jane zag waarom Julie zo stijfjes liep: de man hield de punt van een lang, scherp mes tegen haar rug gedrukt. Jane voelde een gemene

prik als van een insectenbeet tussen haar eigen schouderbladen en haar ogen vulden zich met tranen.

Ze stonden net boven aan de trap toen er op zolder een luide knak klonk. Jane wist dat het gewoon het huis was dat kraakte, maar de man bleef staan en keek nerveus over zijn schouder. In de halve seconde voordat hij weer voor zich keek, leek Julie zich los te maken uit een betovering, draaide ze haar hoofd naar Jane, drukte haar linkerwijsvinger tegen haar lippen en tuitte die zwijgend.

Ssst.

Jane gehoorzaamde en Julie liep, gevolgd door de man met het mes, de trap af.

En dat is, volgens de enige getuige, het verhaal van hoe ik in één nacht tijd mijn dochter – allebei mijn dochters, alles, alles – kwijtraakte.

Je gelooft je oren niet!

Kijken, lezen ĂŠn luisteren Geluidenboekjes stimuleren kinderen bij het ontdekken van de wereld.

clavis.uitgeverij @Clavis_Books

Wij maken kinderdromen waar bijenvader adv 260x193.e$S_Opmaak 1 01-02-17 10:52 Pagina 1

Esther Sprikkelman

Een trefzeker, beklemmend debuut dat je niet meer loslaat

isbn 978 90 477 0870 4 | prijs â‚Ź 14,95

Bijenvader

le mnisca a t www.lemniscaat.nl

boekenkrant.com

februari 2017 pagina 19

jeugd kunstjes

column

Het belang van het begin, en het plezier van een goed einde

Een circus vol flapjes Een circus vol tegenstellingen, een prachtig geïllustreerd pop-upboek, toont peuters op een originele en interactieve manier allerlei tegenstellingen uit het dagelijks leven aan de hand van het thema circus. Acrobaten, een clown en een goochelaar - ze laten allemaal hun kunstje zien.

Door Janneke Blok In Een circus vol tegenstellingen passeren de meest basale tegenstellingen de revue, zoals ‘in – uit’ en ‘nat – droog’. Via allerlei verrassende flapjes en andere technieken in de vormgeving kunnen peuters de circusdirecteur zijn paraplu in en uit laten klappen, waardoor hij ‘nat’ of ‘droog’ staat, en

het vogeltje van de goochelaar ‘in’ en eenvoudige tekeningen in typisch jarenzeventigkleuren, zoals oranje, ‘uit’ de kooi laten gaan. Zo wordt het okergeel en zachtgroen. circus niet alleen een leuke, maar Minder positief is dat het boek niet ook een leerzame beleving. altijd even goed vertaald is en de Lee Singh schreef eerder educatieve tegenstellingen daardoor soms prentenboeken, zoals ABC&DO. onnodig ingewikkeld zijn voor jonge Zijn liefde voor prentenboeken herkinderen. Zo is er niet gekozen voor ontdekte hij toen hij zelf kinderen ‘open – dicht’ maar voor ‘open – kreeg. Hij raakte vooral geïnspireerd gesloten’, en voor ‘enkele – veel’ in door pop-upboeken, die de nieuwsplaats van ‘veel – weigierigheid van kinderen nig’. Wel is het boek een wekken. Maar nog bijlust voor het oog. Het is zonderder aan dit boek daarnaast gemaakt van is misschien wel de stevig karton, waardoor vormgeving. Het is geïlhet ook zeer geschikt is lustreerd door de Britse voor kleine kinderhankunstenaar Tom Frost, den die (te) enthousiast die zich in zijn werk laat de bladzijden om wilinspireren door oude len slaan en alle flapjes luciferdoosjes, vintage willen uitproberen, blikken speelgoed en zoals het ook hoort. In postzegels. Deze lethet circus valt namelijk terlijk authentieke stijl Lee Singh, Een circus vol tegen­ van alles te ontdekken. is ook herkenbaar in stellingen, illustraties: Tom Een circus vol tegenstelFrost, Uitgeverij Baeckens lingen, dat bestaat uit Books (€ 15,95)

Het nieuwe jaar is alweer lekker aan de gang. Het eerste hoofdstuk van 2017 hebben we achter de kiezen.

Ik hoop dat het een mooi hoofdstuk voor u was.

Alles heeft natuurlijk een begin. En een goed begin is het halve werk.

Bij jeugd- en kinderboeken is een goed begin misschien wel driekwart van het werk. De eerste bladzijde bepaalt in de meeste gevallen of de lezer verdergaat of niet. Het is de eerste lik aan een ijsje met een onbekende nieuwe smaak. Als de eerste lik niet bevalt, gaat het ijsje de vuilnisbak in. Wat voor heerlijke smaken er ook onder kunnen zitten.

Kinderen zijn wat dat betreft veel meedogenlozer dan hun volwassen leescollega’s. Er is geen mantel der liefde voor een wat minder sterk eerste hoofdstuk.

Maar hoe sla je de verhaalhaak in de jonge vis? Natuurlijk is er geen formule. In film- en theaterland lijkt het de gewoonte om in de allereerste scène een soort inkijk te geven in het soort verhaal waar het om gaat. Bij een boek zou ik hetzelfde doen. In die eerste paar regels stelt het boek zich eigenlijk voor en laat het de lezer weten wat hij of zij kan verwachten. Ikzelf zou vooral geen lees- of denkhordes in de eerste honderd meter van het verhaal plaatsen. Laat de lezer op zijn of haar gemak beginnen. En met gemak sluit ik een dikke vette actiescène natuurlijk niet uit. Want hoe lekker ‘moeiteloos’ is het niet een boek met een wervelende start te beginnen?

Stamboomopeningen zou ik ook vermijden. U bent ze vast weleens tegengekomen; een eerste hoofdstuk waarin tweeëntwintig familieleden even aan u worden voorgesteld. En als de namen dan ook nog eens niet uit elkaar te houden zijn, is het helemaal feest. Het voorstellen van je personages moet je in je eerste hoofdstuk – en zeker op je eerste pagina – niet te letterlijk nemen.

Weet u wat ook zo belangrijk aan een verhaal is? Het einde. Misschien wel net zo belangrijk als het begin. Waar een goed begin ervoor zorgt dat de lezer je wereld binnen wil stappen, zorgt een mooi einde ervoor dat de lezer diezelfde wereld weer met een goed gevoel verlaat.

Er zijn dan ook verhalenmakers die daarom vinden dat het einde stiekem misschien wel belangrijker is dan het begin. Daar komt alles samen. Daar zit de beloning van het verhaal. Het is de kauwgombal onderaan het verrassingsijsje. De reden waarom je de volgende keer weer zo’n ijsje kiest.

Patz Liefhebber van Planeten en Sterren, Notoir Leunstoel Avonturier, Amateur Schatzoeker, Verhalenjager en oprichter/verhalenmaker Verhalen*laboratorium CircusPatz circuspatz.com

boekenkrant.com

februari 2017 pagina 20

jeugd Boekenkrant tipt Bijenvader Dit fascinerende YAboek speelt zich af in de zomer van 1985.

Door een vreselijke gebeurtenis ligt Johannes vriendje Henrico in coma. Ze gelooft dat hij snel wakker zal worden, maar om zijn geheugen alvast op te frissen spreekt ze cassettebandjes in. Johanne vertelt over de lange broeierige zomer dat ze samen zijn.

Vanaf die eerste blik in de snackbar tot aan die afschuwelijke dag...

Esther Sprikkelman, Bijen­ vader, Uitgeverij Lemniscaat, 152 pagina’s (€ 14,95)

De verborgen ­dromen van Dalí Kunst en kinderboek komen samen in dit verhaal. Storm is verdrietig vanwege een foto op internet waarop het lijkt of hij met een meisje zoent. Maar dat is niet waar! Hij heeft verkering met Juul en zij is de enige die hij wel zou willen zoenen. De Manon Berns, Blockbusters. vriendengroep BlockDe verborgen dromen van busters bedenken op Dali, Uitgeverij Kluitman, 200 pagina’s (€ 13,99) vakantie in Spanje een plan om het cyberpesten te stoppen. Ze gaan zelf misleidende foto’s maken, gebaseerd op werken van Salvador Dalí.

De vele werelden van Albie Bright In dit gevoelige sciencefictionverhaal vraagt Albie zich af waar zijn moeder is gebleven nu ze is gestorven. Zijn ouders, beiden wetenschapper, hadden normaal gesproken een antwoord op al zijn vragen, maar nu niet. Dus pakt Christopher Edge, De vele Albie een kartonnen werelden van Albie Bright, doos, de computer van Uitgeverij Meis & Maas, 208 pagina’s (€ 12,95) zijn moeder en een rottende banaan en begint aan zijn reis door tijd en ruimte in de hoop zijn moeder te vinden.

reisjournaal

Op reis in 1847

‘Als ze thuiskomen, valt het hen meteen op dat mama niet meer op haar plaats bij het raam zit… Halverwege de huiskamer staat een versleten scheepskist die al heel wat reizen heeft meegemaakt. “Hij is er!”’ Anna’s vader is weer terug na een verre reis op zee. Maar thuis staat hem een verdrietig bericht te wachten.

Door Aefke ten Hagen In Anna’s grote reis neemt Inez van Loon ons mee naar het Amsterdam van 1847.

Het boek is gebaseerd op het waargebeurde verhaal van Anna Abrahamsz, dochter van koopvaardijkapitein Cornelis Abrahamsz. Ze groeide op in een typisch scheepvaartmilieu en de schrijfster heeft haar originele reisjournaal uit 1847‘48 met speciale handschoentjes mogen lezen.

beeldende en smaakvolle stijl van Het boek bestaat uit vijfentwintig schrijven. Daardoor waan je je als hoofdstukken, allemaal voorzien lezer letterlijk op het schip. Het boek van een titel, plaats en tijd. Al snel bevat veel woorden uit de negenwordt duidelijk dat het gezin waar tiende eeuw, maar alles is goed te Anna uit komt, iets verschrikkelijks begrijpen. Ook omdat er achter in heeft meegemaakt. Anna’s broertje het boek een hele handige woorCornelis is overleden en vader krijgt denlijst is bijgevoegd, waardoor je dit pas te horen als hij thuiskomt. de cursief gedrukte woorden in het Haar moeder mist vader verschrikverhaal kunt opzoeken. Meestal is de kelijk en is depressief. Anna en haar zussen proberen het gezin draaiende context al zo duidelijk, dat het niet nodig is verder te bladeren en je uit te houden. Zodra vader terug is, besluit hij dat hij zijn gezin niet in de de fictieve droom van Anna’s grote reis te halen. steek kan laten. Hij maakt zich zorAls lezer sluit je het meisje Anna gen over hen – vooral om moeder al snel in je hart. Je en ondanks dat het heel merkt ook tussen de ongebruikelijk is dat een regels door hoeveel het kapitein zijn gezin meegezin om elkaar geeft neemt op reis, gebeurt en dat is mooi om te dit toch. De familie gaat lezen. Anna’s grote reis samen een grote reis is een meeslepend en maken van Amsterdam ontroerend verhaal. naar Nederlands-Indië.

Voor lezers vanaf elf De omgeving spreekt jaar, maar ook zeker er schande van, maar een aanrader voor gelukkig trekt het gezin volwassenen. hier zich niet veel van aan.

Dan volgt er een uitgebreid reisjournaal. Van Inez Van Loon, Anna’s grote Loon heeft een hele reis, Uitgeverij Clavis (€ 16,95)

advertentie

‘Een uitstekende inkijk in ‘s werelds grootste vluchtelingenkamp.’

– NRC Handelsblad

Aan de hand van negen indringende levensverhalen van inwoners, vertelt Ben Rawlence de geschiedenis van ‘s werelds grootste vluchtelingenkamp Dadaab. Kenia heeft plannen om het kamp, dat al 25 jaar

Vrolijke vogels Lucy Cousins, bekend van Muis, neemt je een dag mee in een bonte vogelwereld vol verrassingen. Voel je een dag lang een vrolijke vogel: zing, spring, klop, ren, vlieg, waggel, zwem, zwerm, schiet door de Lucy Cousins, Vrolijke vogels, lucht en laat je horen!

Uitgeverij Leopold, 32 pagina’s Van de haan die kraait (€ 14,99) tot de papegaai die alles nazegt: een dag is pas fijn als mama je uiteindelijk toedekt in je nestje en de uil over je waakt.

e Wereldwijd bestseller

bestaat, te ontmantelen. Bijna een half miljoen Somaliërs zouden dan op drift raken en hun ‘tijdelijke’ thuisbasis verliezen. Een humanitaire ramp dreigt...

€ 19,99

paperback | 272 blz., met fotokatern ISBN 9789401909105

Top 10 boeken 2016 LA Times en The Economist

www.omniboek.nl

!

boekenkrant.com

februari 2017 pagina 21

jeugd interview

(Kinder)boeken van A tot Z, maar dan net anders…

Het boekenboek is, zoals de titel al zegt, een boek over boeken. Het is een heerlijk zoekboek om doorheen te bladeren, in te verdwalen en om altijd weer bij een punt van herkenning uit de komen. De ontdekkingstocht begint in het rijk van de jeugdliteratuur, maar gaat veel verder dan dat. Zo leiden er wegen van Annie M.G. Schmidt naar Piet Paaltjens, van Allemaal willen we de hemel naar De aanslag en van nijntje naar Matisse.

Door Janneke Blok Als ik Mirjam Noorduijn, een van de auteurs van Het boekenboek, vraag wat haar eigen favoriete kinderboek is, antwoordt ze enigszins verschrikt: ‘O jee, dat is gelijk een hele moeilijke vraag!’ Uit haar eigen kindertijd is dat De brief van de koning van Tonke Dragt. ‘Ik was vrij jong toen ik het kreeg,’ vertelt ze.

‘Acht misschien. Ik kreeg het als sinterklaascadeautje en ik weet nog dat ik in eerste instantie teleurgesteld was. Het was voor een kind van acht jaar een betrekkelijk dik boek. En kleine lettertjes. Dus ik dacht: nou ja, die Sinterklaas heeft er niets van begrepen!’ Maar nadat haar vader was begonnen met voorlezen, heeft Noorduijn het in één ruk uitgelezen.

‘Dat is voor mij wel dé leeservaring, zoals je dat wel vaker hoort. Dat je echt in een andere wereld komt.’

Mirjam Noorduijn op de Boekenbeurs in Antwerpen (2016) zichtswerk van de Nederlandstalige kinder- en jeugdliteratuur voor een breed publiek. Alle genres van de Nederlandstalige literatuur moesten in the picture komen te staan, met een gelijk gewicht daaraan toegekend.’

Literatuur zonder leeftijd

Noorduijn is expert op het gebied Een van de belangrijkste criteria op van jeugdliteratuur en heeft inmidbasis waarvan Noorduijn en Vanden dels tal van favoriete jeugdboeken, Bosch een vijftigtal kerntitels uit de waartussen ze maar moeilijk een Nederlandstalige kinder- en jeugdlikeuze kan maken. Dat hoeft gelukteratuur hebben geselecteerd, is dat kig ook niet, want in Het boekenhet literatuur zonder leeftijd moest boek passeren ze in woord en beeld zijn. ‘Illustraties zijn een van de allemaal de revue. Samen met karakteristieken van de jeugdliterahaar Vlaamse collega tuur,’ vertelt Noorduijn, Veerle Vanden Bosch ‘maar daarnaast is dat heeft Noorduijn Het voor mij ook de ‘open boekenboek geschreven blik’ van de jeugdter gelegenheid van boekenschrijver. Veel het gastlandschap van auteurs en illustratoren Nederland en Vlaandevan jeugdboeken hebren op de Frankfurter ben een naar buiten Buchmesse 2016. ‘Bart gerichte blik. Ze willen Moeyaert had als artisde wereld ontdekken. tiek intendant van de Daardoor treden ze ook Buchmesse Veerle en veel makkelijker buiten mij eigenlijk al direct in de werkelijke wereld. Er Mirjam Noorduijn & Veerle gedachten om dit boek kán meer, en dat vind Vanden Bosch, Het boeken­ boek. Onmisbare jeugdboeken te maken,’ vertelt de ik een verademing ten uit de lage landen.1001 onver­ schrijfster. ‘Zijn wens opzichte van literatuur wachte dwarsverbanden, Uitwas een toegankelijk, voor volwassenen. En geverij Leopold, 336 pagina’s speels opgezet overals schrijvers dat echt (€ 34,99)

op een goede manier doen, dan is het wat mij betreft literatuur zonder leeftijd.’

wereldliteratuur – er dan ook nog in kwijt kan, dat is dan wel heel leuk!’ vindt Noorduijn.

Niet alle volwassenen zijn echter van mening dat er jeugdboeken voor jong én oud bestaan. ‘Dat vind ik heel spijtig,’ aldus Noorduijn, ‘want die volwassenen doen zichzelf daarmee eigenlijk tekort.’ Zo zijn illustraties niet alleen leuk voor kinderen, maar ook voor volwassenen. In dit verband zegt Noorduijn over de illustraties van Carll Cneut: ‘Het zijn vaak ook echt kunstwerken, die je bij wijze van spreken uit het boek wilt scheuren en aan de muur wilt hangen.’ Met al die prachtige illustraties is Het boekenboek dan ook een feest voor het oog voor jong en oud.

‘De nadruk ligt natuurlijk op de Nederlandstalige kinder- en jeugdliteratuur, maar die hebben we willen schetsen binnen de internationale en volwassen boekenwereld,’ vertelt Noorduijn. Verwante titels en ‘nachtkastjestitels’, de boeken die de kernauteurs hebben geïnspireerd, leveren vaak verrassende dwarsverbanden op tussen beide werelden. Zo prijkt het boek van de IJslandse Nobelprijswinnaar Halldór Laxness zowel op het nachtkastje van Edward van de Vendel als van Marjolijn Hof. ‘Dat je dat soort auteurs – de grote schrijvers uit de

Multifunctioneel boek

Noorduijn noemt Het boekenboek een ‘multifunctioneel boek’. Ouders en grootouders kunnen er met hun kinderen en kleinkinderen mee aan de slag; docenten kunnen het in de klas leggen om leerlingen te inspireren bij hun boekenkeuze; en als lezer kun je er herinneringen aan je eigen jeugdboeken mee ophalen. Noorduijn: ‘Op een gegeven moment had mijn oudste zoon in zijn studentenhuis verteld dat ik met dat boek bezig was en ze hebben het die hele avond alleen maar over hun eigen jeugdboeken gehad.

Nou ja, hoe leuk! Veerle en ik hopen dat als jongeren in dit boek hun favoriete titels terugzien, ze erin gaan bladeren en bij de volwassen titels uitkomen. Lezen hoeft dan niet te stoppen met dertien of veertien jaar, wat je toch vaak hoort.’ Dat Noorduijn en Vanden Bosch zelf ook nog lang niet uitgelezen zijn, blijkt wel. ‘Er verschijnen zo veel nieuwe titels in een razend tempo, dat we nu al het gevoel hebben alweer een vervolg te kunnen schrijven,’ bekent ze lachend. Maar eerst is daar Het boekenboek.

boekenkrant.com

februari 2017 pagina 22

boekfragment

Zusjesland Het is een merkwaardige winter. In de sneeuw vindt de elfjarige Alisa een libel. En voor ze het weet, zakt ze weg in de sneeuw. Ze belandt in Zusjesland, waar een groot avontuur begint.

Salla Simukka, Zusjesland, vertaling: Sophie Kuiper, Clavis Uitgeverij, 128 pagina’s (€ 15,95) www.clavisbooks.com

Zonder waarschuwing week de sneeuw onder Alisa’s voeten. Ze zonk er tot haar middel in weg, maar voor ze om hulp kon roepen, zakte ze dieper en dieper. Ze suisde recht door de zachte, witte kou omlaag.

Alisa bleef zo lang vallen dat ze alle tijdsbesef kwijtraakte. Het zou kunnen dat ze onderweg even indommelde, of flauwviel. Het flitste steeds door haar heen dat dit niet normaal was en dat ze allang de vaste grond had moeten raken, want nergens kon toch zo veel sneeuw liggen. Zelfs niet als er een diepe kuil in de grond had gezeten, die zich had gevuld met sneeuw.

Alles om haar heen was wit, tot het opeens donker werd, aardedonker, en ze niets meer zag. Toen belandde ze op haar rug op iets zachts. Eventjes verloor ze het bewustzijn. Toen ze ten slotte haar ogen weer opende, staarde ze naar een sterrenhemel. Ze was zo duizelig dat ze zich vast probeerde te klampen aan de bekende sterrenbeelden: de Grote Beer, Orion … Ze kon ze niet vinden. De sterren stonden allemaal anders. Ze

keek naar de sterrenhemel van een andere wereld.

Even later merkte ze dat er, naast de sterren, iets nog veel vreemders was aan de hemel: in plaats van één maan zag ze er vijf. Eén grote sikkel en twee iets kleinere. De grootste sikkel was ongeveer vier keer zo groot als die van haar eigen wereld.

Verder zag ze nog twee vollemanen.

Een wereld met vijf manen, dacht Alisa verbijsterd.

Ze had het warm. Het zweet brak haar uit in haar gewatteerde jas en skibroek, en ze begon die uit te trekken. Ze ging zitten en ontdekte dat ze op een zacht grasveld zat. Ze streek met haar hand over het gras.

Het leek wel van zijde en was zachter dan al het andere gras dat ze ooit had aangeraakt.

Toen ze haar bovenste laag kleding had uitgetrokken, was ze opeens zo moe dat ze weer in het gras ging liggen. De warme nacht gonsde om haar heen en ze dacht dat ze ergens zacht gezang hoorde, dat naar rozen rook.

Dit is de vreemdste droom die ik ooit heb gehad, dacht Alisa.

Op hetzelfde moment vloog er iets bekends over haar heen. De libel met de regenboogvleugels. Hij bleef boven haar gezicht in de lucht hangen en sloeg haar gade met gouden ogen. Alisa wilde het insect al bijna vrolijk begroeten, toen het plotseling voor haar ogen begon te groeien.

Zijn vleugels werden een meter lang, zijn lijf dijde uit, zijn kop werd reusachtig. Toen veranderde hij van gedaante.

Op de kop van de libel begon haar te groeien, zijn voelsprieten zwollen op en spitsten zich als oren, zijn vleugels trokken zich terug op zijn rug en werden een vacht, zijn enorme gouden insectenogen krompen tot een scherpe blik. Even later stond links en rechts van Alisa’s schouders een poot, voelde ze op haar gezicht een warme adem die rook naar bos en wild, en staarden twee gouden wolvenogen haar aan.

Alisa was zo stomverbaasd dat ze vergat om bang te zijn.

De wolf staarde haar steeds indringender aan, en plots hoorde ze zijn lage, zacht grommende stem. Die leek wel in haar hoofd te zitten, in haar gedachten.

Sta op, zei de wolf. Dit is geen droom.

vinden. Losse nummers wel: ‘Born to run’, ‘Black Betty’, een paar liedjes van Bowie. Maar bestaat er eigenlijk een album waar we allebei van houden? Dat moeten we onderzoeken.

Dat is belangrijk, denk ik. Stop.

Shit… Stop.

Ze houden je met medicijnen in coma. Er mag maar twee keer per dag een halfuur iemand bij je. Je moeder en ik zijn er het vaakst. Soms zitten we samen bij je bed, soms wisselen we elkaar af. We drinken dunne tomatensoep en chocolademelk uit de automaat.

Je vader was er de eerste nacht, toen je werd geopereerd. Nu moet hij de snackbar draaiende houden en jij merkt toch niet of hij er wel of niet zit, zegt hij.

Leendert en Witte zijn geweest, maar die bleven nog geen vijf minuten.

Ze wisten niet wat ze moesten. Ze hadden zich wel netjes aangekleed, voor hun doen dan. En Dora kwam gisteren ook, Kees-Jan was erbij. Ze lijkt weer oké, maar bij haar weet je het nooit. Stop.

boekfragment

Bijenvader Johannes vriendje Henrico ligt in coma. Hij is waarschijnlijk zijn geheugen kwijt. Op cassettebandjes – in de hoop dat die zijn geheugen straks opfrissen – vertelt Johanne Henrico over hun zomer samen.

Esther Sprikkelman, Bijenvader, Uitgeverij Lemniscaat, 140 pagina’s (€ 14,95)

Oké, het bandje loopt, record en play ingedrukt, het rode lichtje brandt – als het goed is, neemt hij nu op.

Microfoon? Test, test, tjhh, tjhh, tjhh.

Hallo Henrico, hier is Johanne, je liefje.

Nee, dit is stom, je noemt me nooit je liefje. Even terugdraaien. Stop.

Hij doet het dus, best een goed geluid voor zo’n klein ding. Maar mijn stem klinkt als Minnie Mouse.

Ik moet rustiger praten. En lager.

Van Gijs mag ik deze walkman lenen zolang ik wil. Hij heeft nog een andere die ook opneemt.

Ik zit nu op mijn kamer op mijn bed.

Het is 27 juni, halfacht ’s avonds.

Wacht, hoor je de muziek op de achtergrond? The Cure. Ja, sorry, jij haat Robert Smith, zijn zang, zijn haar, zijn uitgesmeerde lippenstift, sorry.

Stop.

Weer teruggeluisterd. Ik praat nog steeds te snel. Je kon de muziek nauwelijks horen, maar ik heb hem toch maar uitgezet. Ik weet zo gauw ook geen plaat die we allebei leuk

Ze hebben een stuk uit je schedel gezaagd om de zwelling ruimte te geven. Dat stuk ligt in de koelkast.

Ze zetten het later weer terug. Ik heb gevraagd of ik het zien mocht, maar dat mocht niet. Ze vonden het een rare vraag.

Weet je, ik moet met je praten… Ik ben zo bang dat je… dat je… Stop.

Ik ben ook bang dat je straks niets meer weet van ons. Dat je niet eens meer weet wie ik ben, dat je me leuk vond. Ine, de dagverpleegster, die aardige met dat korte bruine haar, zij zegt dat je je geheugen kwijt zal zijn als je wakker wordt en misschien komt het nooit meer terug, die kans is best groot.

Wie ben je dan nog als je geen herinneringen meer hebt? Ben jij dan nog wel jij?

Je ligt nu al dagen op je rug in dat hoge ziekenhuisbed aan slangen en apparaten. Je gezicht is gezwollen.

Om je hoofd zit een drukverband met een deuk waar je schedel niet zit. Je haar, wat er nog van over is, krult er treurig onderuit. Je lijkt niet op jou, helemaal niet.

De eerste keren dat ik bij je mocht…

boekenkrant.com

februari 2017 pagina 23

boekfragment

wat beweegt daar, nijntje?

Alles in dit boek is in beweging: nijntje vliegt door de lucht, de bal stuitert, vlinders fladderen en de regent spettert. Volg en voel het vilt en ontdek het zelf!

Dick Bruna, wat beweegt daar, nijntje?, formaat 220 x 220 mm, kartonboek met vilten pagina’s, 16 pagina’s, Uitgeverij Mercis (€ 13,50)

Blockbusters. De verborgen dromen van Dalí De Blockbusters zijn op vakantie in Spanje en logeren met de ouders van Storm in de woonplaats van de kunstenaar Dalí. Maar er gebeuren vreemde dingen in het Spaanse vissersdorp. Wat hebben die met elkaar en met het schilderij van Dalí te maken?

Manon Berns, Blockbusters.

De verborgen dromen van Dalí, Uitgeverij Kluitman, 240 pagina’s ( € 13,99) www.kluitman.nl

‘Jij speelt vals,’ roept Lara naar haar broer. ‘Je voet stond ernaast.’

‘Nietes!’ antwoordt Jimi geïrriteerd.

Lara geeft Jimi een flinke duw. ‘Je bent af.’

Elke avond als ze naar bed gaan spelen ze hetzelfde spelletje: volg de voetstappen in het tapijt. De spelregel is dat je blote voeten precies in de afdrukken moeten staan. Dat is best moeilijk. Ze zijn hier nu al vijf nachten en het is Storm nog niet één keer gelukt.

Juul is aan de beurt. Ze legt het blotevoeten-parcours perfect af. Als ze boven aan de trap staat, draait ze zich met een ruk om. ‘Toen we naar binnen liepen, zaten je ouders toch op het terras te kaarten met opa?’

‘Je hebt ze zelf ook welterusten gezegd,’ roept Jimi. ‘Hoezo?’

Juul gebaart dat ze moeten komen.

‘Ik hoor iemand boven.’

Jimi en Storm sluipen de trap op.

Lara loopt voorzichtig achter hen aan. Ze gluren de gang in maar zien alleen vrolijk gestreepte muren en hondenpootafdrukken in het tapijt.

‘Misschien kwam het geluid van buiten,’ zegt Lara opgelucht. Ze wijst naar de openstaande ramen.

‘Ssst…’ fluistert Jimi. ‘Kijken wat er gebeurt als we stil zijn.’

Met z’n vieren wachten ze boven aan de trap. Op het terras klinkt zomers geroezemoes. In de keuken horen ze señora Lopez pannen opruimen. In de gang blijft het stil. Jimi gebaart nogmaals dat ze niks moeten zeggen.

Opeens gaat de deur van de gesloten

kamer open en stapt Ramon naar buiten. Op zijn voorhoofd brandt een felle lamp.

Voordat Lara kan gillen, slaat Jimi zijn hand voor haar mond.

stond aan de andere kant van de ring naast haar vader, Alex Williams.

Charlie stak haar hand omhoog om naar ze te zwaaien.

‘Dank je wel!’ riep de veilingmeester.

‘Er is duizend pond geboden en ik ga verkopen. Iemand nog een ander bod?’

Charlie besefte vol afgrijzen dat de hamer van de veilingmeester recht naar haar wees. Ze keek op naar haar vader, die ogen als schoteltjes had gekregen. Hij slikte en greep haar hand om te zorgen dat ze niet nog een keer zwaaide. Maar het was al te laat.

‘Eenmaal, andermaal, VERKOCHT, aan de jongedame in de spijker-

broek.’ De veilingmeester gaf een fikse klap met zijn hamer en wees toen weer naar Charlie.

‘Jeetje,’ zei Charlie zachtjes.

‘Zeg dat wel,’ zei haar vader en hij slikte nog eens. Hij zuchtte diep.

‘Nou, laten we hopen dat je gelijk had.’

‘Het spijt me zo, pap. Ik deed het niet expres.’

Het renpaard dat niet wilde racen

Clare Balding, Het renpaard dat niet wilde racen, illustraties: Tony Ross, Uitgeverij Kluitman,224 pagina’s (€ 13,99) www.kluitman.nl

Charlie en haar familie wonen op een koeienboerderij, maar dreigen te moeten verhuizen. Charlie weet dé oplossing voor de ­financiële zorgen: ze moeten een renpaard kopen en de plaatselijke derby winnen! Maar ­Burning Rocket blijkt niet voor niks het koopje van de veiling te zijn… Een hartverwarmend verhaal door BBC-presentatrice Clare Balding, met illustraties van de wereldberoemde Tony Ross.

‘Kom op, kom op!’ zei de veilingmeester iets harder. ‘Er is toch wel iemand die de mogelijkheden ziet?

Laten we het bieden op vijfduizend beginnen. Vijfduizend, vierduizend, drieduizend, tweeduizend…’

Bij elk paard dat de ring binnenkwam was de veilingmeester in prijs omhooggegaan, maar deze keer zakte de prijs bliksemsnel. Toch wilde er nog steeds niemand op Burning Rocket bieden. Charlie begreep er niks van.

‘Laatste kans,’ zei de veilingmeester.

‘Ik neem genoegen met duizend pond.’

Op dat moment ontdekte Charlie haar vriendin Polly eindelijk. Ze

boekenkrant.com

februari 2017 pagina 24

non-fictie Boekenkrant tipt Amsterdam in de wereld Amsterdammers bouwden in Brazilië de eerste synagoge van Zuid-Amerika en legden een Kalverstraat aan in India. Aan de hand van deze en andere voorbeelden onderzoekt Mariëlle Hageman welke sporen Amsterdammers nalieten in de wereld, en welke sporen de wereld achterliet in Amsterdam.

Mariëlle Hageman, Amster­ dam in de wereld, Uitgeverij Ambo|Anthos, 368 pagina’s (€ 24,99)

Al Capone Biografe Deirdre Bair kreeg voor het eerst toestemming van de familie van Al Capone om in het leven van de maffiabaas te duiken. Met behulp van persoonlijke documenten en gesprekken met zijn familie probeert ze meer te weten te komen over de man achter de legende. Was hij de humorvolle man aan wie vele quotes zijn toegeschreven, of een angstaanjagende, brute moordenaar?

Deirdre Bair, Al Capone. Leven, legende, nalatenschap, vertaling: Vera en Conny Sykora, Uitgeverij Spectrum, 464 pagina’s (€ 29,99)

Dadaab

Het gezicht van de vluchtelingen In het plaatselijke, Keniaanse dialect betekent Dadaab ‘rots­achtige barre plek’, vernoemd naar de diamantharde steenlagen die onder het rode zand verscholen liggen. De naam had niet toepasselijker kunnen zijn.

Door Nora van Ouwerkerk Dadaab, een vluchtelingenkamp gelegen in het noordoosten van Kenia, werd in 1992 opgericht voor de opvang van negentigduizend vluchtelingen uit de Somalische burgeroorlog.

Meer dan vijfentwintig jaar later is Dadaab uitgegroeid tot het grootste vluchtelingenkamp ter wereld met bijna een half miljoen inwoners. Ben Rawlence geeft in Vluchtelingenstad de anoniem gebleven inwoners een gezicht.

Ondanks de pijnlijke herinneringen bouwen de vluchtelingen een nieuw leven op in het kamp. Zo kan Guled, ontsnapt uit de handen van terreurorganisatie Al-Shabaab,

emma ringelding Spiegelzee Wie zich zorgen maakt over een stijgende zeespiegel, vergeet dat de mens al eerder zoiets heeft meegemaakt.

Maar hoe wisten onze voorouders de veranderende zeespiegel te trotseren? En welke middelen hadden zij tot hun beschikking? Salomon Kroonenberg onderzoekt in Spiegelzee wat de oorzaken van deze zeespiegelveranderingen waren en hoe we er meer over te weten zijn gekomen.

Salomon Kroonenberg, Spie­ gelzee. De zeespiegelgeschie­ denis van de mens, Uitgeverij Atlas Contact, 228 pagina’s (€ 21,99)

Getekende brieven Kunsthistorici Jan Piet Filedt Kok en Eddy de Jongh doken in de collectie van prachtig geïllustreerde brieven van tekenaar Peter Vos Jan Piet Filedt en Eddy de (1935–2010). De brieJongh, Peter Vos. Getekende ven, geschreven tussen brieven, Uitgeverij Rubinstein 1952 en 2005, werden (€ 49,50) onder andere gestuurd aan vrienden als Louis Andriessen, Rinus Ferdinandusse, Bart van Gool, Eddy de Jongh, Willem den Ouden, Karel van het Reve, Gerard van Rooij en Renate Rubinstein.

daadwerkelijk iedere overheidsmezich in Dadaab weer op zijn pasdewerker in Kenia over de rug van de sies richten: voetbal en zijn geliefde vluchtelingen probeert te profiteren.

Manchester United. Nisho, een marktsjouwer, geboren en getogen De verhalen van de inwoners van in Dadaab, droomt van rijkdom. En Kheyro, een hardwerkende studente, Dadaab worden nog interessanter doordat ze in Vluchtelingenstad verzet haar zinnen op een studie aan vlochten zijn met de politieke actude universiteit. Door middel van aliteiten uit Kenia en Somalië. Zo is deze portretten slaagt Rawlence er aandacht voor mislukte vredeserin een gedetailleerd beeld te conferenties, de Keniaanse invasie schetsen van de harde werkelijkin Somalië en de terreuraanslag op heid van het dagelijks leven in een winkelcentrum Westgate in Nairobi. vluchtelingenkamp.

Deze werkelijkheid bestaat uit angst, De aanslag raakt de kampbewoners direct. De vluchtelingen misbruik, geweld en worden ervan verdacht honger. Politici houden de aanslag te hebben zich bezig met smokkel, gepleegd en in 2013 terwijl de dronken polibesluit Kenia het kamp tie smeergeld verlangt te sluiten. en erop los plundert.

Enkele jaren later Overheidsfunctionarisbestaat Dadaab nog sen waarschuwen de steeds. Nu de wereld vrouwen: ‘Dit is Kenia, kijkt naar de Europese we kunnen je verkrachvluchtelingencrisis is ten als we dat willen.’ het des te belangrijker Over deze overheid en de dat het verhaal van humanitaire hulporgade vluchtelingen die nisaties heeft Rawlence Europa nooit zullen niet veel goeds te melBen Rawlence, Vluchtelingen­ bereiken wordt verteld. den in Vluchtelingenstad, vertaling: Roelof Poststad. Het is echter moei- huma, Uitgeverij Omniboek, 272 pagina’s (€ 19,99) lijk voor te stellen dat

boekenkrant.com

februari 2017 pagina 25

filosofie

‘Je moet de werkelijkheid confronteren’ ‘Reading is important,’ zei Barack Obama, fervent lezer en oud-president van de Verenigde Staten. ‘If you know how to read, then the whole world opens up to you.’ Het citaat sluit naadloos aan op De goede lezer van Damon Young. Vlak voor de feestdrukte in december sprak ik de filosoof over zijn boek, waarin hij filosofeert over literatuur. De focus ligt op de lezer, want goed lezen, dat is nog een uitdaging.

Door Alex Hoogendoorn Op het moment dat iemand besluit een boek te lezen, sluit hij als het ware een contract met de auteur, schrijft Young in De goede lezer. De lezer heeft hierbij de verantwoordelijkheid het boek zo goed mogelijk te duiden. Waarom besloot Young zich te richten op de lezer? ‘We horen een hoop over schrijvers,’ zegt hij.

‘Er zijn festivals en cursussen. De aandacht gaat uit naar het ontvangen van de auteur op een podium als een soort prestigieuze en charismatische persoonlijkheid. Maar we horen nooit over de lezer. Voor mij is die heel belangrijk, want zonder de lezer gebeurt er niets.’ Hij wijst naar mijn exemplaar van zijn boek dat op tafel ligt. ‘Zonder de lezer is dit gewoon een hoop papier met inkt erop. We hebben lezers nodig om die symbolen te vertalen naar een wereld. Ik wil de kracht van lezers serieus nemen, maar ook diens verantwoordelijkheid.’

Als auteur spendeert Young veel tijd met praten over zijn boeken.

‘En dat is prima. Ik snap waarom we dat doen. Maar ik denk dat een optreden vaak een vervanging wordt van lezen. Het charisma van de auteur domineert de tekst. Je zag dat onlangs met Elena Ferrante. Sommige mensen móésten gewoon weten wat de identiteit van deze persoon was, in plaats van gewoon haar boeken te lezen.’

Damon Young

digheid. Waarom? ‘Het is psychologisch gezien makkelijk om een soort wet te verwachten. Eén regel. Zó moet je lezen. Daar zijn voorbeelden van. Maar elk boek kan op verschillende manieren gelezen worden. De aard van een deugd is dat het een gewoonte is van het juiste doen op de juiste plek en het juiste moment.

Het is afhankelijk van omstandigheden. Als je goed en divers leest, krijg je er na verloop van tijd een gevoel voor wanneer je het lezen moet versnellen of afremmen, wanneer je kunt opgeven of moet doorzetten, wanneer je je emotioneel kunt toeleggen of je juist afstand moet nemen, wanneer je je kritisch moet opstellen of je juist achterover kunt leunen. Ik denk niet dat dit teruggebracht kan worden tot één regel.’

Het is goed voor je ontHet is duidelijk dat wikkeling om geconYoung de spotlight van fronteerd te worden de auteur op het podium met andere wereldwil verplaatsen naar beelden, zeg ik. ‘Als de de lezer in het publiek. lezer een boek goed Dat doet hij in De goede leest,’ vult Young aan. lezer aan de hand van ‘Je moet openstaan Damon Young, De goede lezer. zes deugden: weetgierig- Filosoferen over literatuur, voor de confrontatie. heid, geduld, moed, trots, Uitgeverij Ten Have, 176 pagi- Als je laf of ongeïntematigheid en rechtvaarresseerd leest, kom je na’s (€ 19,99)

Raymond Taudin Chabot

niet in aanraking met die andere mogelijkheden.’

In De goede lezer schetst Young een ideaalbeeld van hoe een lezer er volgens hem uit hoort te zien: het is zowel een doel als de weg ernaartoe. ‘Het ideale zit in de aard van een deugd,’ zegt hij. ‘Je verandert je persoonlijkheid niet, maar vergaart betere gewoonten. Ik geloof wel dat dat mogelijk is. De ideale lezer is iemand die zich alle deugden eigen heeft gemaakt en die gedurende zijn leven behoudt. Daar zijn er maar weinig van. Maar ik geloof dat het waardevol is daarnaar te streven.

Het ideaal is er op z’n minst om ons daaraan te herinneren.’

We zijn het erover eens dat lezen belangrijk is voor je ontwikkeling.

Daarom ben ik benieuwd naar Youngs mening over mensen die puur voor hun plezier lezen. ‘Het is een complete verspilling van je tijd,’ zegt hij gedecideerd. ‘Er zijn zo veel geweldige boeken en jij geeft jezelf precies wat je wilt. Een plot dat je van A naar B brengt. Ik heb geen probleem met escapisme, maar als dat het enige is wat je doet, dan loop je zoveel ervaringen mis.’ Wel is het belangrijk een nuance aan te brengen. Net als Young vind ik het plezierig om uitdagende teksten te lezen.

‘Het is een intellectueel plezier,’

‘Lezen voor je ­plezier is een complete verspilling van je tijd.’ aldus Young. ‘We verliezen een hoop als we geen diversiteit in ons plezier aanbrengen.’

Tijdens het uitwerken van ons gesprek moet ik denken aan een boek dat ik onlangs las. In Een eenzame bruggenbouwer haalt Casper Luckerhof een tekst van schrijver P.A.S. van Limburg Brouwer aan die zelfs zo ver gaat dat hij een boek waardeloos acht als er geen maatschappelijke boodschap in doorklinkt, zelfs als het goed is geschreven. Ik vind het mooi hoe Damon Young juist focust op hoe de lezer die boodschap eruit haalt, want niet alleen schrijven vergt ervaring.

‘Het leven is geen feestje,’ zegt Young. ‘Je moet de werkelijkheid confronteren. Een goed boek laat je niet ontsnappen uit de werkelijkheid, maar gooit je er juist vol in.’ Hier komen P.A.S. van Limburg Brouwer en Damon Young samen.

Ook voor mij geen escapisme, maar confrontatie via de literatuur.

GELAAGDE PSYCHOLOGISCHE THRILLER OVER VRIENDSCHAP, ROUWVERWERKING EN DE JURIDISCHE WERELD ‘Met Lieve edelachtbare heeft Van Olden een visitekaartje afgegeven dat veel belooft voor de toekomst.’

– Dagblad De Limburger

★★★★ ‘Eenvoudige, prettige, beeldende en heel soms humoristische schrijfstijl.’ – Hebban

boekfragment

Sigmund weet wel raad met narcisten In Sigmund weet wel raad met narcisten zijn de beste strips verzameld over het fenomeen IK. Eerder verschenen in deze reeks succesvolle delen met adviezen over onder andere managers, vrouwen,kinderen, 50-plussers, mannen en relaties.

Peter de Wit, Sigmund weet wel raad met ­narcisten, Uitgeverij De Harmonie, (€ 12,50).

Verschijnt 18 februari www.deharmonie.nl www.sigmund.nl

boekenkrant.com

februari 2017 pagina 27

non-fictie vintidsj

Oh-la-la op je nieuwe profielfoto Een milkshake is je favoriete drankje, je gaat in een rokje op rolschaatsen naar je werk en Betty Boop is je favoriete stripfiguur. Niemand kan er omheen: jij bent een vintage pin-upgirl. Voor de dames die zich deze stijl nog niet helemaal toegeëigend hebben, is er de Vintage Style Guide.

Door Tanja Wilming Als ik de bedenker van deze how-to-gids, Vivian Kramer gezegd Freher, mag geloven, moet je letterlijk en figuurlijk heel wat uit de kast trekken om het echte oh-la-la effect te bereiken.

Zo moet je met een speelkaart op je gezicht de perfecte eyelinerstreep op je bovenste ooglid zetten, je pony afknippen tot halverwege je voorhoofd en de hoedjes, handschoenen en parels van je oma bemachtigen.

Het klinkt allemaal een beetje over de top, maar Kramer weet met haar boek wel te benadrukken dat elke vrouw sexy is op haar manier. En dat sexappeal mag meer getoond worden. Platte of dikke billen, grote of kleine borsten; niet wegmoffelen, maar vieren.

Het doel van deze gids is volgens Kramer ‘een vintage touch geven aan je eigen stijl’, terwijl ik er eerder ‘vergeet je eigen stijl, word een pin-up’ in zie. Maar desondanks vind ik de Vivian Kramer gezegd Freher, fototips wel erg leerVintage Style Guide, Uitgezaam. Wist jij bijvoorverij Spectrum, 160 pagina’s, beeld dat je nooit recht (€ 17,99)

in de camera moet kijken, maar altijd een beetje van opzij? Zet ook nooit je handen op je heupen, maar hoog in je middel: zo lijk je

slanker. En plaats nooit één been voor het andere, zo lijkt je been namelijk geamputeerd.

Ook ik vind een nieuwe profielfoto op zijn tijd leuk. En zelfs zonder de kilo’s haarlak, centimeters lange

nepwimpers en oncomfortabele jurkjes, kan ik dankzij deze Vintage Style Guide toch proberen dat oh-lala effect te bereiken.

India

Bollyfood: musical of toch een documentaire?

Als je Bollyfood optilt (het is loodzwaar) waan je je in een fantastische, kleurrijke wereld. De achterflap belooft je mee te nemen op de reis van auteur Jean-François Mallet naar Indiase kruidentuinen en theeplantages en wijken in Londen in Parijs.

Maar gaan we wel op reis?

Door Sonja Wessels

Jean-François Mallet, Bolly­ food. De Indische keuken in 100 recepten, Uitgeverij Lannoo, 416 pagina’s (€ 39,99)

Alle ingrediënten voor een bijzonder kookboek liggen klaar: overweldigende foto’s en maar liefst honderd recepten.

Het boek is opgedeeld in overzichtelijke hoofdstukken. In

de inleiding is een groot deel gewijd aan specerijen – waarin peper en kardemom specifiek worden toegelicht – met heel veel prachtige foto’s en illustraties. Er is niks mis met de informatie, maar het is allemaal wat schools en encyclopedisch, nergens proef je iets van toevoeging van de schrijver, terwijl hij toch journalist en chef-kok is.

Na de inleiding volgen de recepten, handig onderverdeeld in categorieën als hapjes, vegetarische gerechten, broodsoorten en drankjes. Aan het begin van de hoofdstukken krijg je extra informatie, maar ook hier kreeg ik het idee dat ik een spreekbeurt aan het lezen was, in plaats van het verhaal van iemand die in het Indiase leven is gedoken.

Er is tussendoor ook nog aandacht voor verschillende typisch Indiase

zaken zoals Dabba Wallah (het bijzondere lunchbezorgsysteem) en Little India in Londen. Ook hier is de tekst echter weer zo droog en zakelijk, het was veel interessanter geweest als er iets van Jean-François in terug te vinden was geweest, over zijn indrukken en zijn ervaringen.

Ik heb zelf door India en Sri Lanka gereisd en weet hoe overdonderend India is, maar dat voel je in dit boek niet echt en dat is wat mij betreft

echt een gemiste kans.

De recepten in Bollyfood zijn overigens prima. Ze zijn eenvoudig en goed beschreven, en – ik zeg het nog maar een keer – de foto’s zijn geweldig. Een van mijn favoriete gerechten is de biryani, lekker met je handen eten van een bananenblad.

Die heb ik gemaakt en hij was prima.

Ook een curry en een tikka masala mochten niet ontbreken. Ik koos voor de ghost palak (lamscurry met spinazie), simpel te maken en heel smakelijk, en de tikka met zeeduivel, heerlijk mild en zacht.

Bollyfood is dus een heerlijk boek om te hebben voor de recepten en de foto’s, maar ik blijf het jammer vinden dat er geen belevenissen en inzichten van de schrijver instaan.

“Dit boek heeft alles wat een boek mooi maakt”

KOOP JE TICKET ONLINE

Hebban

“Niet te missen”

Das Kulturforum Antwerpen

“Loop hier niet aan voorbij”

25 & 26 maart

stripspeciaalzaak.be

“Voor mij het beste boek van 2016”

Jaarbeurs utrecht

Beeldverhaal Amsterdam

DAG TICKET € 20,-

Barbara Yelin is verkozen tot beste Duitse stripauteur van 2016

WEEKEND TICKET €35,Prijs € 26,95

ISBN 978-90-824107-3-0

Gebonden met leeslint, 288 p.

WWW.DUTCHCOMICCON.COM DCC17_128x94,5_Adv_Boekenkrant.indd 2

08/11/16 13:29

boekenkrant.com

februari 2017 pagina 29

non-fictie interview

Het 2017 van Meester Bart Bart Ongering, beter bekend als Meester Bart, heeft een druk jaar achter de rug. Hij bracht de columnbundel Meester Bart op zijn best uit, begon te schrijven aan zijn debuutroman en stond natuurlijk ook nog gewoon voor de klas. Wat verwacht hij van 2017?

Door Nina Visser Aan een tafeltje in het Amsterdamse café De Balie haalt Bart Ongering, een man met een opvallende baard en een open blik, enthousiast een boek uit zijn tas: Tenzij de vader van Karin Amatmoekrim. Hij heeft kerstvakantie en dus is er lekker veel tijd om te lezen.

‘Ik zie deze week van die challenges van bibliotheken waarbij je iedere week een boek moet lezen, en ik ga het gewoon proberen. Een uurtje per dag lezen moet toch kunnen? Ik probeer het in die zin in 2017 anders aan te pakken. Ik ben normaal niet iemand die denkt: ik ga in het nieuwe jaar allemaal andere dingen doen, maar ik betrap mezelf erop dat ik daar nu wel over aan het nadenken ben. Er zijn altijd dingen die Bart Ongering beter kunnen, toch?’

Voor wie hem nog niet kent: Bart Ongering (1981) is leraar Engels op de klas. Ik vind schrijven heel erg leuk Open Schoolgemeenschap Bijlmer in om te doen, maar dat is iets wat ik nu aan het ontdekken ben. Ik zal blijAmsterdam. Tweewekelijks schrijft ven schrijven zolang ik het leuk vind, hij daarover een column in Trouw: maar van lesgeven weet ik dat ik dat over zijn visie op het docentschap, over dertig jaar nog steeds doe. Dat is zijn leerlingen en zijn liefde voor echt waar mijn hart ligt.’ het onderwijs. In de columnbundel Meester Bart op zijn best zijn nu zijn Die passie voor het onderwijs komt beste stukken verzameld, ingeleid duidelijk naar voren als hij vertelt door een hoofdstuk over zijn eigen over zijn leerlingen en zijn manier jeugd als ‘probleem-leerling’. Door van lesgeven. Wat maakt iemand het overlijden van zijn moeder wist een goede docent? Ongering heeft hij een tijdlang niet welke richting meteen een helder antwoord klaar: hij zijn leven wilde geven, maar na ‘Een goede docent durft zichzelf een aantal onafgemaakte opleidinals mens mee te nemen wanneer gen besloot hij in navolging van zijn moeder, oom en opa voor het docent- hij voor de klas gaat staan. Het is iemand die laat zien: dit ben ik, en schap te gaan, een keuze waar hij hiermee moeten jullie het doen. Dat nog altijd erg gelukkig mee is. geldt andersom ook. Als docent moet Die combinatie van schrijven en je het doen met de klas die je hebt. lesgeven is soms best zwaar, vertelt Een goede docent durft Ongering. Rond de verles te geven samen schijning van zijn boek met de leerlingen en zat zijn agenda tjokvol, tussen de leerlingen in elk weekend stond hij plaats van alleen maar wel ergens te signeren klassikaal. Ik heb het of een lezing te geven. idee dat een moderne Dat moet ik anders gaan docent heel goed weet doen, dacht hij, en dus wie hij of zij in zijn klas is hij van plan om in het heeft zitten en wat de nieuwe jaar beter op de specifieke onderwijswerkdruk te letten. Het behoefte is van al die hoeft van hem ook niet leerlingen.’ zo, die schijnwerpers: Die aandacht voor elke ‘Aandacht is fijn, maar individuele leerling is ik weet dat het van tijbelangrijk bij hem op delijke duur is en dat is Bart Ongering, Meester Bart school, vertelt hij. Zo ook goed, want ik ben op zijn best, Uitgeverij Pepper begint elke les in een geen fulltime schrijver.

Books, 160 pagina’s (€ 15,00) kring – de basis voor Ik sta gewoon voor de

Matty van Wijnbergen

een goed gesprek. ‘Een klas bestaat uit individuen die allemaal anders zijn. Als jij het gesprek met ze aangaat en leerlingen met elkaar laat praten, dan zullen ze zien dat er ook nog een ander verhaal is dan het verhaal dat zij thuis meekrijgen. Ik vind het belangrijk om kinderen het idee mee te geven dat ze er mogen zijn, maar dat iemand die er anders uitziet en een andere mening heeft er ook mag zijn.’

Ongering droomt ervan om ooit een eigen middelbare school te openen, ergens op de wereld. ‘Dat zie ik als een soort van eindstation, dan heb ik wat mij betreft het onderwijs een beetje uitgespeeld. Dan zou ik het onderwijs nog veel meer kunnen inrichten hoe ik dat zou willen: met kleinere klassen, pedagogisch onderwijs, het loslaten van niveaus, misschien wel een school waar kinderen van nul tot achttien naartoe gaan. Ik wil eigenlijk die kaders loslaten waar wij ons nu zo aan vasthouden.’

Voorlopig neemt het schrijven echter nog een belangrijke plaats in zijn leven in, want hij hoopt in 2017 zijn debuutroman te voltooien.

Dat wordt nog een hele kluif, zegt hij, zeker omdat hij de eerste veertig pagina’s heeft weggegooid en opnieuw is begonnen. ‘Ik was heel erg zoekende naar de vraag waar ik nou een roman over wilde schrijven.

Wat ik deed was schieten in mijn plek als docent en columnist, die

‘Voor mij is het nu de uitdaging om niet vast te houden aan wat ik ken, maar om het bekende los te laten.’ schrijft over zijn ervaringen in de klas. Ik dacht: waarom moet ik weer over het onderwijs schrijven? Nu gaat mijn roman over iets compleet anders.’ Meer wil hij niet zeggen, zelfs zijn vriendin weet nog niet waar het verhaal over gaat. ‘Ik wil eerst even mijn eigen weg vinden.

Met fictie kan ik over alles schrijven wat ik wil. Die vrijheid vind ik heel fijn, maar maakt ook dat ik het lastig vind om te bedenken waarover ik het wil hebben. Voor mij is het nu de uitdaging om niet vast te houden aan wat ik ken, maar om het bekende los te laten.’

Goede voornemens genoeg dus, of het nu gaat om 2017 of 2047. En aan zijn enthousiaste blik te zien gaan ze nog allemaal uitkomen ook, daar zorgt hij wel voor. Voor nu blijft hij lekker zitten schrijven in De Balie, werken aan zijn column en opgaan in het geroezemoes om hem heen.

En daarna weer verder lezen, want al die boeken, die moeten wel uit.

boekenkrant.com

februari 2017 pagina 30

strips Boekenkrant tipt Liefde in beeld Op lichtvoetige, humoristische en tegelijk verrassend informatieve manier stelt Margreet de Heer alles wat met liefde te maken heeft aan de orde. Haar tekeningen zijn vrolijk en beweeglijk Margreet de Heer, Liefde in beeld, Uitgeverij Meinema en vormen een mooie (€ 16,99) combinatie met de humoristische tekst. Een kleurrijke, geestige en verrassende zoektocht naar wat liefde is, hoe het werkt… Én hoe het niet werkt.

De kraai op gymschoenen Herman Kraay wordt op een goede morgen wakker. In de spiegel ziet hij tot zijn schrik dat hij is veranderd in een kraai, compleet met snavel, veren en bovendien: op sneakers! Auteur Fred gebruikt dit kafkaëske Fred, De kraai op gym­ gegeven om stil te staan schoenen, Uitgeverij Hum! bij hoe het is om in onze (€ 19,95) moderne samenleving ‘anders’ te zijn. Laat het maar aan de maker van Philémon over om dat heel fijntjes uit te werken.

Canciones. Federico García Lorca Federico García Lorca is één van de voornaamste dichters van Spanje. In 1927 publiceerde hij zijn Canciones, een ode aan Andalusië. Tobias Tak bewerkte twintig van deze gedichten tot een reeks pentekeningen, Tabias Tak, Canciones. Fede­ waarin hij de kracht en rico García Lorca, Uitgeverij schoonheid van Lorca’s Scratchbooks (€ 24,90) woorden verbeeldt. De illustraties bevatten zowel de Spaanse originele tekst als de Nederlandse vertaling. Taks illustraties voegen een nieuwe dimensie toe aan Lorca’s poëzie en maken het kleurrijke en sfeervolle landschap van Lorca’s poëzie toegankelijk voor een nieuw publiek.

Berlijn zien en dan sterven Betty & Dodge is een Belgische stripreeks die zich afspeelt in 1937, aan de vooravond van de Tweede Wereldoorlog.

De auteurs hebben zich goed gedocumenteerd om deze woelige periode te reconstrueren. Het tekenwerk is schitteJean-Claude van Rijckegem, rend. Tekenaar Thomas Pat Van Beirs en Thomas Du Du Caju leeft zich uit in Caju, Betty & Dodge 8- Berlijn de details om wagens, zien en dan sterven, Uitgeverij vliegtuigen, interieurs, BDMust, € 45, genummerd en kostuums en decors te gesigneerd tekenen alsof hij het allemaal voor zijn neus heeft staan.

Maar vooral zijn Betty steelt de show.

1889

‘Ze is te zwart, veel te zwart’ Guy de Maupassant was in zijn tijd een ­veelgelezen schrijver. In zijn korte bestaan – hij werd drieënveertig jaar – schreef hij talloze korte verhalen die meer dan een eeuw later nog altijd geliefd zijn. Ze verschijnen in boekvorm, worden verfilmd voor bioscoop of televisie en er verschijnen nu ook stripversies van.

Door Hans Pols Voor De soldaat en de negerin baseerden Sébastien Morice en Didier Quella-Guyot zich op Boitelle et le café des colonies, een novelle uit 1889. De tekeningen in deze uitgave zijn heel sfeervol en mooi ingekleurd. Het is het verhaal van de liefde van de soldaat Antoine Boitelle voor de jonge serveerster Norène. Antoine

tische visie op de mens is nog altijd ziet haar werken in het Café des toepasbaar, ook al spreken we niet Colonies. Eerst wisselen ze steelse meer over negers. Het is daarom blikken uit, maar dan raapt Antoine vreemd dat de uitgever voor deze zijn moed bij elkaar en stapt hij op titel koos in plaats van de veel neuhaar af. Hij wordt smoorverliefd tralere Franse titel te vertalen. En er en wil niets liever dan met haar rammelt wel meer aan deze uitgave, trouwen. Daarvoor heeft hij echter zoals de vertaling, die hier en daar wel de goedkeuring nodig van zijn echt te Vlaams is, wat in de dialogen ouders en hij neemt haar mee naar het dorpje op het platteland waar hij nog wel te rechtvaardigen valt, maar niet in de beschrijvende teksten. vandaan komt.

Tot zover lijkt er niets aan de hand te In de bewerking van Morice en Quella-Guyot is ervoor zijn, maar deze vrouw is gekozen om het verniet alleen beeldschoon, haal te vertellen vanuit ze is ook zwart. En dat is het perspectief van een een probleem. Hoezeer oud geworden Antoine, Norène ook haar best zodat we weten hoe doet en Antoine blijft het met hem afloopt. geloven in verandering, Hoe het Norène verzijn ouders vinden de gaat, lezen we in een vrouw van zijn leven tekstverhaal dat aan de te zwart. Hun liefde is strip is toegevoegd. Een onmogelijk. merkwaardige keuze, De soldaat en de negerin want hierdoor mist het is een aanklacht tegen stripverhaal een hoopracisme. Zo heel veel Sébastien Morice en Didier vol einde. is er in een eeuw tijd Quella-Guyot, De soldaat en niet veranderd en De de negerin, Uitgeverij Saga (€ 19,99) Maupassants naturalis-

1867

Smartphones en grimlachjes In Piet Paaltjens in beeld laat Marc Weikamp met zijn tekeningen zien dat de melancholie van een negentiendeeeuwse dichter nog altijd tot de verbeelding spreekt.

Door Anouk Abels In 1867 verscheen Snikken en grimlachjes, de enige bundel die predikant François HaverSchmidt uitbracht onder de naam Piet Paaltjens. In zijn werk spotte hij graag met de depressies waar hij zelf mee kampte. Zo zien we in het gedicht ‘De zelfmoordenaar’ hoe een lijk seizoenen lang onopgemerkt in een boom hangt, totdat zijn vallende schoen de date van twee tortelduifjes verstoort: ‘In een wip was de lust om het vrijen gebluscht / Bij het paar. Zelfs geen woord dorst het te spreken. / ’t Zag van schrik zóó spierwit als een laken, wen dit / Reeds een dag op het gras ligt te bleeken.’

poëzie in twee aparte grondkleuren uit. Maar er is ook genoeg samenhang. Dat komt met name omdat Weikamp de negentiende-eeuwse woorden van de dichter volledig intact laat, maar die wel begeleidt met tekeningen van hedendaagse taferelen. Dus zingt een smartlappenzanger de tekst ‘Zoo gij de maan zelf niet waart / ‘K zou Precies honderdvijftig zeggen: loop naar de jaar laten komen de maan’, en verzucht een gedichten van Haverjongen dat een meisje Schmidt opnieuw tot met een Starbucksleven in Piet Paaltjens in beker ‘in stilte geënbeeld, een afwisselende gageerd [is] met een bloemlezing van negen luitenant’. bekende en onbekende Memorabel is gedichten van HaverWeikamps bewerking Schmidt. Striptekenaar van het gedicht ‘Aan Weikamp gaf elk gedicht Rika’ – misschien wel een eigen identiteit: het bekendste Paalthij maakte niet alleen jens-gedicht – waarin negen prachtige titelMarc Weikamp, Piet Paaltjens een jongen en een pagina’s, maar werkte in beeld, Uitgeverij Syndikaat meisje in passerende daarnaast ieder stukje (€ 14,95)

treinen een kort moment met elkaar delen en hij hoteldebotel op haar wordt. Op de tekeningen zien we hoe de jongen, omringd door verveelde smartphone- en krantstaarders in zijn coupé, zich inbeeldt dat twee NS-treinen samenkomen in een hartvormige botsing. Ondertussen klinken de woorden van Paaltjens door: ‘Maar Rika, wat kan zaalger voor mij zijn / dan onder helsch geratel en gestamp / met u verplet te worden door één trein?’

Goed, Piet Paaltjens in beeld is geen perfecte stripdichtbundel – niet elke modernisering werkt even goed, en er staat een typefoutje in een van de gedichten. Toch is het Weikamp snel vergeven: met deze verder mooi verzorgde, originele bewerking laat hij zien dat de wereld van Paaltjens ook in onze tijd nog voor flink wat snikken en grimlachjes kan zorgen.

boekenkrant.com

februari 2017 pagina 31

strips

Papa Kennedy is nog fascinerender dan JFK Niet geheel toevallig kwam precies op de dag van de Amerikaanse presidentsverkiezingen De Kennedy Files van Mick Peet en Erik Varekamp uit; een verhaal over corruptie en intriges in de Amerikaanse politiek. Niet met John F. Kennedy in de hoofdrol, zoals je misschien zou verwachten, maar met zijn vader. Het levert een fascinerend stripboek op.

te kiezen, gooide hij zijn eigen glazen in. Vervolgens projecteerde hij zijn ambitie op zijn oudste zoon. Toen die sneuvelde aan het eind van de oorlog, richtte hij zijn pijlen op zijn zoon John. Hij zou president van de VS worden, en we weten allemaal hoe dat afgelopen is.

Erik Varekamp

velt bang is dat Kennedy het in de presidentsverkiezingen van 1940 tegen hem zal opnemen. Zo’n concurrent kun je dan maar beter op afstand houden. Maar Kennedy gaat Door Robin Vinck in Londen volstrekt zijn eigen gang.

Hij verdient goed doordat hij het ‘Die aanslag op Kennedy geloof ik wel,’ ver- monopolie heeft op de import van whisky in de VS, vindt dat Adolf Hitklaart Erik Varekamp ler wel meevalt, laat openlijk blijken de keuze voor ‘papa dat Amerika zich niet zal bemoeien Kennedy’ in plaats van met het conflict in Europa en proJFK zelf. ‘Ik zou niet beert nota bene een ontmoeting met weten waar ik zou Hitler te regelen. Daarnaast was hij, moeten beginnen met die moord. net als zijn zoon later, een notoire Er is al zoveel over gezegd, ik kan er rokkenjager. niks aan toevoegen.’ Over Joe Ken‘Kennedy is Bernhard nedy valt daarentegen in het kwadraat,’ zegt genoeg te vertellen. Net Varekamp, die toch een als bij hun stripreeks voorkeur lijkt te hebover prins Bernhard ben voor discutabele (Agent Orange) zijn Peet politieke figuren in de en Varekamp de archiehoofdrol. ‘Kennedy was ven ingedoken en hebeen door en door corben ze zo een accuraat rupte man. Een van zijn en gedetailleerd portret uitspraken was: je moet weten te maken van nooit meer stemmen hun hoofdpersoon. kopen dan je nodig hebt.’ Hij wilde dolDe Kennedy Files laat graag president worzien hoe Joe Kennedy in Erik Varekamp en Mick Peet, den, maar door aan het 1938 tot ambassadeur De Kennedy Files 1: De man die begin van de Tweede voor de VS in Londen president wilde worden, UitgeWereldoorlog eigenlijk wordt benoemd, vooral verij Scratchbooks (hardcover: voor de verkeerde kant omdat president Roose€ 21,90, softcover: € 16,90)

Het boekenrek van Varekamp in zijn bescheiden studiootje puilt uit met boeken over prins Bernhard, de Oranjes en de Kennedy’s. ‘De Kennedy’s zijn toch een beetje de koninklijke familie van Amerika. Er zijn vijftigduizend boeken over ze verschenen, daarvan heb ik één promille gelezen,’ lacht hij. Nog steeds een respectabel aantal.

Wat in geen enkel boek beschreven werd, maar wat hij uit de archieven van een Amerikaanse krant haalde, is de scène waarin Kennedy in een hotel verstoppertje speelt voor een oliemagnaat die hem een dagvaarding wil overhandigen, en voor wie hij uiteindelijk door een achterdeur het hotel uit vlucht. Het zijn precies dit soort op waarheid gebaseerde details die het boek zo bijzonder maken.

Wat ook bijzonder is, is de manier waarop Varekamp zijn strips tekent.

De basis voor elke tekening is een fotocollage. Hij zoekt oude foto’s bij elkaar van de mensen en de gebouwen die hij nodig heeft, knipt en plakt ze zoals hij ze zelf het liefst wil hebben, en tekent op zijn computer die contouren na. ‘Ik vind het een mooie stijl als het een soort gestileerd realisme is,’ zegt Varekamp. ‘Ik vind het een heerlijke manier van werken, het is af en toe toch een verrassing wat eruit komt rollen.’

Je zou denken dat de weg naar de

‘Stiekem hoopte ik dat de Amerikaanse uitgevers nu massaal zouden gaan bellen.’

Amerikaanse markt nu wel open ligt met een stripboek over de Kennedy’s.

‘Stiekem hoopte ik dat de Amerikaanse uitgevers nu massaal zouden gaan bellen. Vijf Amerikaanse uitgevers zijn nu wel geïnteresseerd, maar dat schijnt een eeuwigheid te moeten duren.’ Er komt wel een Franse uitgave van uitgeverij Dargaud, al moet de handtekening nog gezet worden.

Een Amerikaans succesje zou lekker zijn, want de financiering voor deze strip is nooit rond gekomen.

Varekamp heeft hem in zijn vrije tijd zitten tekenen, naast zijn betaalde tekenopdrachten. Hij heeft zelfs twee keer subsidie aangevraagd, maar kreeg twee keer hetzelfde antwoord. ‘Niet vernieuwend genoeg.

Nou, ik hoop niet dat ze zo naar het Concertgebouw kijken,’ foetert Varekamp. ‘Daar zitten ze een beetje Beethoven te toeteren.’

De strip zou de VS iets kunnen leren over de oorsprong van een van de invloedrijkste politieke dynastieën van het land. En ook al was Joe Kennedy een boef, Varekamp kan een beetje bewondering voor zijn hoofdrolspeler toch niet onderdrukken.

‘Hij was een arme Ierse boerenzoon die miljonair werd. Met valsspelen, maar toch… het zou mij dan nog niet lukken.’

boekenkrant.com

februari 2017 pagina 32

boekhandel Agenda

februari 2017

BOEKHANDEL RIEMER, GRONINGEN

VANAF 10 FEBRUARI

HEEL NEDERLAND – De actie Geef Mij Maar Een Boek ging vorig jaar van start met de jeugdklassieker Oorlogswinter van Jan Terlouw. Het actieboek van 2017 is Achtste-groepers huilen niet van Jacques Vriens. Het boek is vanaf 10 februari voor maar 2 euro te koop bij de boekhandel. www.geefmijmaareenboek.nl

11 FEBRUARI

AMSTERDAM – OBA. Droom jij ervan een boek te schrijven? Heb je hulp nodig om de volgende stap te zetten? Vind je het lastig om ‘droge’ technieken toe te passen in de praktijk? Tijdens deze dag helpen professionals uit het boekenvak je op weg. Zo zijn er workshops over hoe jij je schrijfdroom waar kunt maken en hoe belangrijk de vormgeving van je boek is. www.boekschrijven.nl/schrijf2017

12 FEBRUARI

SOEST – Elisabeth Leijnse brengt een bezoek aan Boekhandel Van de Ven. Ze vertelt over haar bekroonde boek: Cécile en Elsa, strijdbare freules.

Voor dit boek ontving Elisabeth Leijnse de Libris Geschiedenis Prijs 2016. www.libris.nl/vandeven

UTRECHT – Naar aanleiding van hun boek De Bierrevolutie komen Jan Willem Kaldenbach en Edo Dijksterhuis samen met bierbrouwerij Maximus uit Utrecht naar Boekhandel Broese voor een meet & greet én proeverij. Zij zullen over hun boek vertellen en ook ingaan op vragen uit het publiek. Na afloop is er ruimte om je boekexemplaar te laten signeren en te proeven van de bieren van brouwerij Maximus. www.libris.nl/broese

13 FEBRUARI

AMSTERDAM – De Zin boekenclub. Volg workshops bij schrijfsters Tessa de Loo en Joke Hermsen en bezoek de literaire talkshow waar onder andere Ilja Leonard Pfeijffer, Stella Bergsma en Henk van Straten in gesprek gaan over het boekenweekthema: verboden vruchten. www.dezwijger.nl

17 FEBRUARI

AMERSFOORT – Marian Rijk geeft in boekhandel Veenendaal een lezing naar aanleiding van haar boek Polderpioniers: het verhaal van een boerenfamilie. Ze vertelt in haar lezing over de geschiedenis en het taaie bestaan van haar boerenfamilie, die uiteindelijk een eigen boerderij kon verwerven in de net drooggelegde Wieringermeerpolder. www.libris.nl/veenendaal

Van link naar rechts: Gert Jan Riemer – Harmen Riemer – Janny Riemer – Jan Riemer

‘Een plek om te landen’ Onlangs heeft Boekhandel Riemer uit Groningen de prijs voor de Beste Zelfstandige Winkelier van Nederland gewonnen. Reden voor de Boekenkrant om met mede-eigenaar Gert Jan Riemer over het succes van het familiebedrijf te praten.

Door Janneke Blok ‘Ongelooflijk!’ was Gert Jan Riemers eerste reactie toen hij te horen kreeg dat hun boekhandel de gelukkige winnaar was van – een hele mond vol – de publieksprijs abn amro Beste Zelfstandige Winkelier van Nederland 2016-2017. ‘De boekhandel

was al uitgeroepen tot winnaar van de provincie Groningen,’ vertelt hij.

‘Maar dat we ook de landelijke titel wonnen, had ik niet verwacht. Sterker nog, door de drukke decembermaand waren we in eerste instantie niet eens van plan om naar de prijsuitreiking te gaan.’

Volgens Riemer heeft de boekhandel de prijs vooral te danken aan hun gastvrijheid. ‘Daarmee bedoel ik dat onze winkel een plek om te landen is, een plek waar je je thuis voelt en waar je wordt herkend.’ In de door Riemer zelf ontworpen winkel waan je je in huiselijke sferen met de houten vloeren, warme tinten en verschillende hoekjes waar je je bijvoorbeeld in een van de oude bioscoopstoelen kunt terugtrekken met een boek. ‘De winkel kan als onoverzichtelijk worden ervaren door al die verschillende hoekjes,’ aldus Riemer, ‘maar het zijn juist die plekjes die de

klant zich thuis laten voelen en de ruimte geven lekker rond te neuzen.’

Zelf voelt Riemer zich inmiddels ook helemaal thuis in het boekenvak. Na jarenlang bij Vrijbuiter, de grootste kampeerspecialist van Nederland te hebben gewerkt, besloot hij zo’n tien jaar geleden toch de overstap naar de boekhandel te willen wagen.

‘Als kind was ik geen boekenliefhebber, maar de passie voor retail heb ik wel van huis uit meegekregen.

Thuis werd er altijd veel gepraat over de boekhandel van mijn ouders en als kind mochten mijn broer en ik ook vaak met ze meedenken over de winkel.’ En van zo’n goede samenwerking is tot vandaag de dag nog steeds sprake, vertelt de boekhandelaar. ‘Het bedrijf is van ons vieren.

Samen gaat het gewoon goed. We vullen elkaar aan en mijn ouders geven mijn broer en mij heel veel ruimte. Ruimte om te ondernemen.’

18 FEBRUARI

ALMERE – Literair festival Schrijversblock. Schrijvers, dichters en singer-songwriters nemen plaats in de intieme ruimtes in KAF, de Kunstlinie in het Stadscentrum. Jan Siebelink, Maartje Wortel en singer-songwriter Valentina Elèni zullen aanwezig zijn. www.schrijversblock.nl EINDHOVEN – Uitgever Eva Cossee van Uitgeverij Cossee verzorgt een middag rondom bijzondere literaire herontdekkingen. Zo vond ze zelf Een dwaze maagd van Ida Simons terug in de boekenkast van haar ouders en besloot haar werk opnieuw te introduceren bij het publiek. www.ag-eindhoven.nl

19 FEBRUARI

GRONINGEN – Ter ere van zijn tienjarig schrijverschap gaat Auke Hulst op tournee en bezoekt hij boekhandel Van der Velde. Tijdens de Auke 10 jaar Tour vertelt Auke over zijn romans en reisboeken, en speelt hij muziek uit zijn solo-oeuvre en van de albums die hij uitbracht met De Meisjes. www.boekhandelvandervelde.nl

22 FEBRUARI

TILBURG – Tilt en Gianotten Mutsaers organiseren op de woensdagochtend Lees!. Tijdens deze leesclub bespreek je in kleine groep boeken onder leiding van een bevlogen gespreksleider of de auteur zelf. Het boek voor deze bijeenkomst is Wit is ook een kleur van Sunny Bergman. www.tilt.nu

rijswijk

De Stripdagen 2017

Op 4 en 5 maart kunnen stripliefhebbers weer hun hart ophalen op de 49ste editie van De Stripdagen.

Niet alleen zijn er veel strip­ uitgevers en tekenaars aanwezig, ook worden de belangrijkste stripprijzen van Nederland uitgereikt: de Stripschapprijzen.

Bezoekers kunnen kennismaken met zowel stripwinkels als uitgeverijen, terwijl verzamelaars met een stapel nieuwe titels de Broodfabriek in Rijswijk kunnen verlaten. Er is namelijk een grote stripverzamelbeurs. Op zaterdag is zelfs een heuse veiling, waarbij onder andere exclusieve strip­ablums en portretten van stripmakers onder de hamer gaan.

Hoogtepunt van het festival is de uitreiking van de Stripschapprijs.

Dit jaar wordt Willem Ritstier bekroond met deze prestigieuze onderscheiding. De jury roemt Ritstier omdat hij in Nederland, als een van de

weinige stripmakers, gefocust is op het schrijven van stripscenario’s. Immers, de basis van een goede strip is het verhaal maar vaak is het de tekenaar die alle aandacht krijgt. Met deze prijs wil Het Stripschap het vak van scenarist in het zonnetje zetten.

De Stripschapprijs is niet de ­enige award die tijdens De Stripdagen wordt uitgereikt. Ook worden de P. Hans Frankfurterprijs, de Bulletje en Boonestaak Schaal en de Stripschappenningen voor het beste album en jeugdalbum van het jaar uitgereikt. Daarnaast worden op verschillende podia stripmakers geïnterviewd over hun werk en voorzien striptekenaars je pas gekochte album van een krabbel of tekening.

Meer weten over het programma of de aanwezige auteurs? Kijk in de februari-editie van de BKStrips of op www.destripdagen.nl voor het volledige programma.

boekenkrant.com

februari 2017 pagina 33

boekhandel Boekhandels die de Boekenkrant verspreiden.

Voor een compleet actueel overzicht kijkt u op www.boekenkrant.com/boekhandels.

Staat uw naam niet op de lijst, of heeft u aanpassingen?

Geef het door via ­info@boe­ kenkrant.com Aalsmeer

Boekhuis Aalsmeer Alkmaar

Boekhandel Feijn Boekhandel Van der Meulen’s Almelo

Boekhandel Broekhuis Alphen a/d Rijn

Boekhandel Haasbeek Boekhandel Haasbeek Herenhof Amersfoort

De Algemene Boekhandel Boekhandel Veenendaal Amstelveen

Boekhandel Venstra Amsterdam

De Amsterdamse Boekhandel Boekhandel de Dolfijn De Nieuwe Boekhandel Boekhandel Jimmink Boekhandel Scheltema Plantage Van der Plas Apeldoorn

Nawijn & Polak Boekverkopers Arnhem

De Arnhemse Kinderboekwinkel Boekhandel Hijman Ongerijmd Assen

Boekhandel Iwema Baarn

Boekhandel Den Boer

Bergen op Zoom

Quist boeken Beverwijk

Readshop Beverwijk Bilthoven

Bilthovense Boekhandel Bleiswijk

Boekhandel Muilenburg Bodegraven

Readshop Karssen Boxmeer

Van Dinter Media Brasschaat

Standaard Boekhandel Breda

Boekhandel Van Kemenade & Hollaers Libris Boekhandel Buitelaar

Doorwerth

The Read Shop Doorwerth

De Reyghere Boekhandel Brunssum

Boekhandel Rob Rozeman Bunnik

Boekhandel Van Ravenswaay Bunschoten – Spakenburg

Bruna van de Geest Castricum

Boekhandel Laan Coevorden

Readshop Coevorden NIEUW Readshop Cuijk Cuijk

Culemborg

Boekhandel Tomey Delft

Boekhandel Ben Kempers Boekhandel De Omslag Den Bosch

Boekhandel Adr. Heinen Den Haag

Beilen

Heemstede

Maastricht

Rhoon

Venray

Heerhugowaard

Mechelen

Roden

Vleuten

Heerlen

De Meern

Roermond

Voorburg

Heeze

Meppel

Roosendaal

Boekhandel Blokker Bruna Middenwaard Bij Het Raethuys

Boekhandel Van der Velde

Boek- en Kantoorboek­ handel Lektura

Dronten

Helmond

Drachten

Middelburg

De Drvkkery

Eindhoven

Boekhandel Broekhuis

Monnickendam

NIEUW Zin in Boeken

Boekhandel Mondria Nimo Boek

Boekhandel Van Grinsven Boekhandel Van Piere

Heusden

Naaldwijk

Emmen

Holten

Nijkerk

Plantage Vermeer Enkhuizen

Boekhandel Broekhuis Etten-Leur

Plantage Etten-Leur Exloo

Geerts Warenhuis Geldrop

Boekhandel van Grinsven Goirle

Blz. Boekhandel Buitelaar Goes

Boekhandel De Koperen Tuin Gouda

Boekhandel Verkaaik Groningen

Boekhandel Van der Velde Haarlem

Boekhandel Gillissen & Co Boekhandel H. de Vries Boeken Bruna Cronjéstraat HAAKSBERGEN

Boek en Buro

Heusinkveld – Holten Hoofddorp

Boekhandel Stevens Hoorn

Hoornse Boekhandel Houten

Boekhandel Wijs Huizen

Boekhandel Flevo Kapelle

Boekhandel Lectori Kerkrade

Boekhandel Leeskunst Krimpen aan den IJssel

Boekhandel De Korf Boekhandel Kamerbeek Laren

Larense Boekhandel Leeuwarden

Boekhandel Van der Velde Leiden

Boekhandel De Kler Boekhandel Kooyker Boekhandel van Stockum Leiderdorp

Boekhandel De Kler Leidschendam

Boekhandel De Kler

Hazerswoude

Lochem

DOESBURG

Hedel

Maarn

Raadgeep & Berrevoets

Riemer Barth

Hengelo

Boek en Buro

Deventer

Doetinchem

Boekhandel Kees

EDE

LISSE

Nieuwenhuis Boek en Buro

Boekhandel Salvator

Mijdrecht

Haren GN

Boekhandel Praamstra

Boekhandel Dominicanen

Boekhandel de Ganzenveer

Voster Boek & Kantoor

Brugge

Barneveld

Boekhandel Novita

The Readshop Doorn

Enschede

Boekhandel Douwes Boekhandel Van Stockum

Bennekom

Doorn

Boekhandel van Kralingen

Boekhandel Jaspers

Boekhandel Het Logboek

Boekhandel Vos & Van der Leer

Smit en Co Boek- en Kantoor­boekhandel

Breukelen

Badhoevedorp

Boekhandel Romijn

Dordrecht

Boomker Boeken Readshop Hazerswoude The Readshop Hedel Heemskerk

Bruna Heemskerk

Grimbergen Boekhandel Lovink Boekhandel Boek & Koek Maassluis

Boekhandel Het Keizerrijk

Boekhandel Vingerling Boekhandel Roodbeen Nijmegen

Boekhandel Augustinus De Nijmeegse Kinderboekwinkel Roelants [in LUX] Boekhandel Roelants Dekker vd Vegt boekverkopers Noordwijkerhout

Boekhandel Wagenaar & Van Halem Nunspeet

Boekhandel Osinga Oegstgeest

Rijnlandse boekhandel Boekhandel De Kler Oisterwijk

Boekhandel Oisterwijk OLDENZAAL

Boekhandel Broekhuis Oosterbeek

Boekhandel Meijer en Siegers Oss

Boekhandel Derijks Ouderkerk a/d Amstel

Boekhandel Sprey NIEUW Oudewater

The Readshop Oudewater Purmerend

Boekhandel het Leesteken Puttershoek

Marjan Houtman Lezen en Schrijven Pijnacker

Boekhandel van Atten Bruna Pijnacker

Het Witte Huys

Roojboek

Boekhandel Daan Nijman Plantage Boekhandel Boekhandel De Boekenwurm

Boekhandel Kees Kinderboekhandel In de Wolken Voorschoten

Boekhandel De Kler

Rosmalen

Boekhandel De Omslag Rotterdam

Boekhandel Donner Boekhandel Maximus Bosch en De Jong Santpoort-Noord

Bredero Boeken

Waalwijk

Plantage Bookstore Wageningen

Boekhandel Kniphorst Wassenaar

Boekhandel De Kler Willemstad

Schagen

Boekhandel Plukker

Boekhandel het Rozemarijntje

Scheveningen

Winterswijk

Schiedam

Woerden

Sittard

Wormerveer

Sneek

IJsselstein

Steenwijk

Zeist

Boekhandel Scheveningen Schiedams Boekhuis Boekhandel Krings

Boekhandel Kramer Libris Woerden Pasman Boek & Hobby

Boekhandel Van der Velde Steenwijk’s Boekhuys

Boekhandel Logica

Tiel

Boekhandel Arentsen

Groenveld Boeken Boekhandel Kramer & Van Doorn

Tilburg

ZEVENAAR

Turnhout

Zoetermeer

Gianotten Mutsaers Standaard Boekhandel

Rebers Boek en Buro

Uithoorn

Boekhandel Ten Hoope

Boekhandel De Kler Boekhandel Sonneveld Haasbeek

Utrecht

Zutphen

Boekhandel Kees Boekhandel Libris Utrecht Broese boekverkopers Savannah Bay Valkenswaard

Boekhandel Someren en Ten Bosch Van den Brink Boek en Buro Zwolle

Boekhandel Priem

Waanders in de Broeren

Veenendaal

Boekhandel van Kooten Veghel

Bek Boeken Velp GLD

Boekhandel Jansen & de Feijter Venlo

Boekhandel Koops

Xantippe Unlimited

Mijn favoriete ­boekhandel Voor nieuwe boeken gaat Rudy Schreijnders uit Amsterdam het liefst naar boekwinkel Xantippe aan de Prinsengracht. Aan de ­Boekenkrant vertelt hij waarom.

Rudy: ‘Ik heb het niet zo op de boekwinkels van de grote ketens.

Stapels bestsellers waar ik nauwelijks overheen kan kijken en waar de medewerkers achter verborgen gaan.

Natuurlijk draait het in een boekwinkel om boeken, maar ik geef de voorkeur aan een kleine boekwinkel, zoals Xantippe. Dáár kom ik graag.

Ik koop er niet alleen mijn boeken, ik praat met eigenaresse Jos ook óver boeken. Daardoor kent ze mijn literaire voorkeuren. Zelf leest ze ongelofelijk veel en ze kan enthousiast op boeken of schrijvers wijzen die mij nog onbekend zijn, maar die passen bij mijn literaire smaak.

‘Xantippe is dus geen grote boekwinkel, maar het assortiment is desondanks verrassend breed:

‘Xantippe is dus geen grote boekwinkel’ het omvat niet alleen literatuur en kunstboeken, maar ook onderwerpen als politiek, geschiedenis en kookboeken. Het aanbod in de winkel is actueel, maar is ook eigenzinnig omdat het meer omvat dan op de tv of in de kranten besproken bestsellers. Wanneer ik een cadeau zoek komt Jos vaak met originele ideeën die daadwerkelijk in de smaak vallen als ik het boek cadeau doe.

‘En wat ik nou het leukste vind? Ik spreek soms over een boek dat Jos nog niet kent en de volgende keer zie ik het in haar boekwinkel liggen.

Ze neemt de voorkeuren van haar klanten dus serieus en deelt die met haar andere klanten. Jos vervult zo een makelaarsfunctie, niet in koffie en niet op Lauriergracht 37, maar wel in de Amsterdamse Jordaan.’

Pauline Wesselink

Jos Ypma en Rudy Schreijnders

Ik neem een abonnement op:

T waalf nummers van de Boekenkrant + alle specials voor € 30,Zes nummers van de BKJunior voor € 15,Zes nummers van de BKYA voor € 15,Zes nummers van de BKStrips voor € 15,-

Neem een ­ bonnement! a

­ Neem voor € 30,- een jaar krant, abonnement op de Boeken inclusief alle specials! on­ Of u kunt zich voor € 15,- ab ecials: neren op een van onze sp .

BKJunior, BKYA of BKStrips Aanmelden kan via boekenkrant.com/abo (of vul de bon in)

naam straat

BON

postcode land e-mail

m/v

plaats

telefoon

IBAN nummer betaling

automatische incasso per factuur (+ 2,50 administratiekosten)

geboortedatum handtekening

Stuur deze bon naar: Boekenkrant, Visscherplein 160 K22, 3511 LX Utrecht, Nederland

volgende maand in de boekenkrant Maart is de maand van de Boekenweek 2017, met dit jaar als thema ‘Verboden vruchten’. Voor deze gelegenheid gaan we in gesprek met Connie Palmen, die het essay schreef voor de Boekenweek, en vroegen we Emma ­Ringelding om een beeldrecensie te maken van het ­Boekenweekgeschenk van Herman Koch.

Verder in de maart-editie: • Een interview met Annelies Verbeke over haar nieuwe verhalenbundel Hallelujah, in navolging van de Week van het Korte Verhaal in februari. Daarnaast ontmoeten we de Britse kinderboekenauteur Benji Davies, die met De kleine walvis het Prentenboek van het Jaar 2017 schreef, en spreken we met Max van Olden over zijn nieuwe thriller De juiste man.

• Op de jeugdpagina besteden we aandacht aan het prachtige prentenboek Frida, over het leven van de Mexicaanse kunstenares Frida Kahlo, en ook op de strippagina komt het surrealisme aan bod in een recensie van de strip Magritte – Een surrealistische kroniek.

• Op de non-fictiepagina’s kun je lezen over Heerlijk Antwerpen, een culinaire gids van Antwerpen, en over Francien de Zeeuw, de eerste vrouwelijke militair van Nederland.

De Boekenkrant verschijnt iedere eerste maandag van de maand en is voor de klant gratis verkrijgbaar in de betere boekhandel. Thuis ontvangen? Vul de bon in op deze pagina.

Uphill Battle boekpromotie tel +31 302231718 redactie@boekenkrant.com verkoop@boekenkrant.com De volgende Boekenkrant verschijnt 6 maart 2017.

BK2-17

boekenkrant.com

december 2016 pagina 35

win een boek Wij zijn de Boekenkrant In deze rubriek maak je elke maand kennis met een van onze medewerkers. Deze keer is het de beurt aan redacteur Ika Gerritsen.

Wat doe je in het dagelijks leven?

‘Ik ben copywriter bij Alkmaar Marketing en moeder van twee kinderen van acht en tien. Daarnaast heb ik onlangs mijn eerste schreden op het (creatieve) schrijverspad gezet; vorig jaar is mijn eerste thriller Beschadigd verschenen. En ik schrijf dus voor de Boekenkrant. Ik hou van recensies schrijven omdat ik daarbij mijn twee grote liefdes lezen en schrijven kan combineren.’

Ika Gerritsen

Oplossing

winnaar

Hoe lang schrijf je al voor de Boekenkrant?

‘Twee jaar alweer. Daarvoor schreef ik recensies voor Boek Magazine, maar dat is ter ziele gegaan.’

win een boek

Wat was het leukste dat je voor de Boekenkrant hebt mogen doen?

‘Zonder twijfel het interview met Karl Ove Knausgård. Zijn boeken zijn voor mij zo ongeveer wat de Bijbel is voor gelovigen, dus ik was verschrikkelijk zenuwachtig voor het gesprek, dat aanvankelijk zou plaatsvinden in een hotel. Toen ik op het laatste moment te horen kreeg dat het interview telefonisch zou plaatsvinden was ik zelfs opgelucht, zo bang was ik dat ik met mijn held tegenover me alleen nog maar zou kunnen bibberen en stamelen. Het telefonische interview ging trouwens geweldig. Zo gaaf om hem rechtstreeks de dingen te kunnen vragen die ik me altijd al heb afgevraagd over zijn boeken. Alleen jammer dat ik nu geen Knausgård-selfie of handtekening heb!’

Wat is je lievelingsboek?

‘De Mijn Strijd-reeks, van Karl Ove

win dit boek

‘Vorig jaar ­verscheen mijn eerste ­thriller Beschadigd’ Knausgård dus, haha. Ook De verborgen geschiedenis van Donna Tartt heeft een speciaal plekje in mijn hart.’

Welk boek heb je nooit uitgelezen?

‘On the road van Jack Kerouac. Een klassieker met miljoenen fans, maar ik werd er maar heel onrustig van.’

Welk boek ligt er op dit moment op je nachtkastje?

‘De geniale vriendin van Elena Ferrante. Het heeft me al helemaal te pakken. Heerlijk, met hierna nog drie delen te gaan.’

vorige keer

winnaar National Library of Ireland

Antwoorden Boekhandelsprijsvraag januari:

Sebastien Perez en Benjamin Lacombe, Frida, Uitgeverij Clavis, ISBN 978 90 448 2931 0 (€ 47,50)

1. Uit welk land kwam Frida Kahlo?

Mexico 2. Na welke ingrijpende gebeurtenis besloot Frida schilderes te worden?

Een verkeersongeluk 3. Wat was kenmerkend voor Frida’s uiterlijk?

Haar wenkbrauwen

Uit de vele goede inzendingen trokken wij Joke Bobeldijk. Zij mag een exemplaar van Frida van Sebastien Perez en Benjamin Lacombe ophalen bij Boekhuis Aalsmeer.

Gefeliciteerd!

F.P.G. Camerman e.a., Nordic Noir, Uitgeverij Letterrijn, 306 pagina’s (€ 16,00)

Welke drie schrijvers zijn in dit beeld verborgen? Stuur de namen voor 27 februari 2017 naar redactie@ boekenkrant.com met als onderwerp ‘Win een boek’. Onder de goede inzendingen wordt de verhalenbundel Nordic Noir verloot.

Nordic Noir bevat de vijfentwintig beste verhalen van Vlaamse en Nederlandse auteurs, die geschreven zijn in de traditie van de Scandinavische thriller.

colofon Over de Boekenkrant De Boekenkrant biedt kwaliteit voor een breed publiek. Onze onafhankelijke redactie besteedt aandacht aan literatuur, spanning, jeugd, strips en non-fictie. Iedere eerste maandag van de maand verschijnt de papieren editie, die wordt verspreid via boekhandels, bibliotheken en scholen in Nederland en Vlaanderen. Tevens is het mogelijk om als particulier een abonnement te nemen en de Boekenkrant thuisgestuurd te krijgen.

Daarnaast plaatst de redactie regelmatig nieuwe artikelen op www.boekenkrant.com.

Specials Naast de reguliere Boekenkrant ­verschijnen er ook regelmatig ­specials over verschillende thema’s.

BKYA: 6 februari 2017 BKStrips: 6 februari 2017 BKJunior: 6 maart 2017 BKFilosofie: 3 april 2017

Christy Brown, Mijn linker­ voet, vertaling: Frits van der Waa, Uitgeverij Oevers, 224 pagina’s (€ 16,50)

Welke acteur vertolkte de rol van Christy Brown in de verfilming van zijn bestseller My Left Foot?

Het goede antwoord is: Daniel Day-Lewis

Uit de vele goede inzendingen trokken we Bert Matthijsse uit Zoetermeer Hij wint een exemplaar van Mijn linkervoet van Christy Brown. Gefeliciteerd!

medewerkers Contact Uphill Battle Boekpromotie, ­Visschersplein 160, k22, 3511 LX Utrecht, Nederland.

Telefoon: + 31 30 2231718 Redactie redactie@boekenkrant.com Informatie over adverteren verkoop@boekenkrant.com Abonnementenservice abo@boekenkrant.com Telefoon: + 31 172 476085 Online www.boekenkrant.com facebook.com/deboekenkrant twitter.com/boekenkrant instagram.com/boekenkrant

Het team Hoofdredacteur: Anouk Abels Eindredacteur: Nina Visser Redactie: Nicole van der Elst, ­Janneke Blok Medewerkers: Wouter Adriaensen, Tike de Boer, Abe Borst, Zofeyah Braam, Wendy Claes, Jacqueline Coppens, Laura van Dee, Jeroen van Esch, Floortje van Gameren, Ika Gerritsen, Aefke ten Hagen, Alex Hoogendoorn, Hugo Jager, Lex Jansen, Ellen de Jong, Mieke van Meer, Amanda Morina, Rosanna del Negro, Nora van Ouwerkerk, Jesse Poiesz, Hans Pols, Emma Ringelding, Patz van der Sloot, Robin Vinck, Sonja Wessels, Tanja Wilming, Siebe Huizinga (redactie-adviseur).

Senior adviseur: Caroline van der Lee Vormgeving/ontwerp: Titus Vegter (titusvegter@chello.nl)

Anouk Abels

Mieke van Meer

Abe Borst

Wendy Claes

Jacqueline Coppens

Robin Vinck

Nicole van der Elst

Ika Gerritsen

Alex Hoogendoorn

Hugo Jager

Caroline van der Lee

Nora van Ouwerkerk

Jesse Poiesz

Titus Vegter

Nina Visser

Uitgever: Jan Louwers Oplage 22.000

De volgende Boekenkrant verschijnt op 6 maart 2017.