Boekenkrant Vlaanderen april 2017

Page 1

T

AN

BOE K

BOEKENKRANT

JAAR 10

E N K R de best e bron voor boekennieu ws – no. 4 , a pril 2017, ja a rga ng 11 – w w w.boekenkr a n t.com

INTERVIEW

Erwin Mortier: ‘Er zijn dagen dat ik deze bladzijden opzijleg.’

Zie pagina 3 BE

LIEVE BLANCQUAERT

EN VERDER

Onvervalste horror in Ragdoll 13

GIDS voor onverwachte diersoorten www.deharmonie.nl

Verrassende liefde in Prinses Pompelien gaat trouwen 17

Voorkom voedselverspilling met Empty the Fridge 25

Joost van Driel, In het museum ......................4 Pauline Vijverberg, Het suikervogeltje ........4 Jamal Ouariachi, Herinneringen in aluminiumfolie ......................................... 5 Als dit zo doorgaat, samengesteld door Auke Hulst ............................................ 5 Marita de Sterck, Wreed schoon .....................7 Tessa de Loo, Liefde in Pangea ........................8 Bert Wagendorp, Masser Brock ......................8 Erik Jan Harmens, Pauwl ................................. 9 Corine Hartman, Sluipend gif ...................... 12 25 Vlaamse en Nederlandse auteurs, Nordic Noir .................................................... 12 Rindert Kromhout, Een Mann ...................... 19 Mark Traa, Steeds blijf ik u beminnen ........22 Marc Josten, Weerwoord ................................ 23 Frank Westerman, In het land van de ja-knikkers ................................................ 24 Jennifer Schleber, Empty the Fridge ........... 25 Marieke Eyskoot, Dit is een goede gids voor een duurzame lifestyle ..................... 25 Serge Scotto, Eric Stoffel en Morgann Tanco, De triomf van mijn vader .........................28 Ben Avery en Sergio Cariello, De kinderjaren van Jezus ..........................29

BOEKENKRANT ABONNEER JE OP DE GRATIS BOEKENKRANT NIEUWSBRIEF

€ 17,50

NU in de boekhandel

GA NAAR WWW.BOEKENKRANT.COM/NIEUWSBRIEF


BOEKENKRANT.COM

APRIL 2017 PAGINA 2

LOSSE DELEN REDACTIONEEL

Een nieuw hoofdstuk

NIEUWS

BOEKENKRANT TIP 3

+++ Het Land van Music-Hall is een in de titel naar het werk van Paul Van Ostaijen verwijzende speurtocht die dichter en poëziepromotor Peter HolvoetHanssen ondernam door het rijk der poëzie op verzoek van het Vlaams Fonds voor de Letteren. Op 21 maart, WereldpoëzieDe Boekenkrant timmert al tien jaar aan dag, werd zijn multimediale ‘reisde weg in boekenland. Inmiddels intervieverslag’ gepubliceerd op Paukeslag. wen we maandelijks de groten der aarde org. +++ Met anderen praten over en kun je ons in meer dan 160 boekwinkels boeken? In Boekhandel De Groene tegenkomen. Toch is de kans groot dat jij Waterman in Antwerpen kun je meede Boekenkrant nog nooit gezien hebt. In doen aan diverse leesgroepen rond genres en rond Nederland zijn we inmiddels een begrip in de boekhandel, maar in Vlaanderen is ons bereik redelijk afzonderlijke boeken. Een overzicht van bijeenkombeperkt geweest. sten tot de zomer vind je op groenewaterman.mijnTot nu. Want vanaf nu wordt er iedere maand een speboekhandelaar.com +++ Op 6 april is de shortlist ciale Vlaamse editie van de Boekenkrant uitgebracht. bekendgemaakt van de Fintro Literatuurprijs 2017. Een editie met Vlaams boekennieuws (P.2), aandacht Welke auteur gaat uiteindelijk met de voor Vlaamse boekhandels en een Vlaamse agenda (P. prijs lopen? Dat ga je horen en zien 32). Natuurlijk vind je in deze krant veel boekennieuws, op 14 mei, als de slotshow te bekijrecensies en interviews die je ook in de Nederlandse verken is op Canvas. Ook de lezersjury sie tegenkomt. Maar er zijn ook artikelen die alleen in geeft dan natuurlijk zijn oordeel. de Vlaamse editie staan, zoals ons interview met Erwin +++ Boekenvakkers, politici, leraren, Mortier (P.3). opiniemakers, lezers en ieder ander Maar het mooiste aan deze gloednieuwe Vlaamse Boekenkrant is dat we nu in verschillende Vlaamse boekwinkels die zich betrokken voelt bij het boek, kan op 24 april te vinden zijn. En dat jij, de Vlaamse lezer, de krant daar deelnemen aan het symposium De Staat van het bent tegengekomen en nu aan het lezen bent. Het is een Boek dat plaatsvindt in het Vlaams Parlement in mooi nieuw hoofdstuk in ons jubileumjaar. We gaan er Brussel. De ‘keynote-speaker’ is schrijver Alex Boogiets moois van maken – in Nederland én in Vlaanderen! ers die in zijn schotschrift De lezer is niet dood het boekenvak opriep om lezers te zoeken Anouk Abels – Hoofdredacteur Boekenkrant waar je ze niet verwacht. Meer over anouk@boekenkrant.com het symposium op www.staatvanhetboek.be. +++ Een jihad van liefde, het door David Van Reybrouck COVER VAN DE MAAND APRIL 2017 opgetekende verhaal van Mohamed El Bachiri die bij de aanslag in Brussel op 22 maart 2016 zijn vrouw verloor, is ook in Nederland een enorm succes. Veel kranten besteedden aandacht aan het boek en uitgever De Bezige Bij moest eind maart al een zesde druk opleggen. De Belgisch-Marokkaanse gemeenschap eerde El Bachiri met de Burgerschapsprijs. Van Reybrouck komt in mei overigens met een nieuw boek, geschreven De avonturen van samen met de Franse psycholoog de 12-jarige Kos, die Thomas d’Ansembourg. De titel: samen met zijn vader Vrede kun je leren. +++ Op 25 januari en drie zussen in hun 2018, Gedichtendag, begint Els Moors familiehotel aan zee haar werk als nieuwe Dichter des Vaderlands, woont, zijn vanaf 19 april in de bioscoop te zo werd bekend op Wereldpoëziedag. Om warm zien. te lopen functioneert ze tot die tijd al als ambasSjoerd Kuyper, Hotel de sadeur van de huidige Dichter des Vaderlands, Grote L, Uitgeverij LemnisLaurence Vielle. +++ caat (€ 14,95)

Paul is autist en woont in een gezinsvervangend tehuis. Harmens beschrijft een ogenschijnlijk normale dag uit het leven van Paul.

Brigitte Minne, Prinses Pompelien gaat trouwen

Frank Westerman, In het land van de ja-knikkers

Een prentenboek over een verrassende liefde waar iedereen een mening over zal hebben.

Een collectie van oerHollandse reportages die de lezer meeneemt door het veranderende Nederland van de afgelopen vijfentwintig jaar.

BELGISCHE TOP 3

Charel Cambré e.a., De Kronieken van Amoras / 1 Gestrand De eerste kroniek van Amoras neemt een duik in het niet altijd zo duistere verleden van Antiheld Krimson.

(Bron: Boekenvak.be) 2017, week 11

Merho, De Kiekeboes / 148 Nepwerk De familie raakt verzeild in allerlei frauduleuze praktijken. Vader Marcel mag de brokken opruimen.

NEDERLANDSE T0P 3

Hec Leemans en Tom Bouden, F.C. De Kampioenen / 93 Supermarkske is weer proper Mark Vertongen wordt op een ochtend wakker en blijkt in één nacht veranderd te zijn in Supermarkske.

(Bron: Stichting CPNB) 2017, week 13

WIST JE DAT…

AANBIEDING APRIL 2017, NO. 1 – DE BESTE BRON VOOR FILOSOFISCHE BOEKEN

Wil jij een abonnement op de Boekenkrant of een van de specials?

Erik Jan Harmens, Pauwl

2017, week 13

Durf te denken!

Met Denker des Vaderlands René ten Bos, filosoferen voor kinderen, Peter Singer en Afrikaanse filosofie

… er deze maand een nieuwe Boekenkrant-special verschijnt? In deze maand van de filosofie komt de eerste editie van de BKFilosofie uit. We spreken hierin onder anderen met de nieuwe Denker des Vaderlands René ten Bos, de Australische filosoof Peter Singer en we besteden aandacht aan kinderfilosofie.

Connie Palmen, De zonde van de vrouw Boekenweekessay 2017. Zoektocht naar het verband tussen originaliteit, roem en zelfdestructie aan de hand van de levens van vier beroemde vrouwen.

David van Reybrouck & Mohamed Bachiri, Jihad van liefde

Tommy Wieringa, De dood van Murat Idrissi

Mohammed El Bachiri, moslim en Molenbekenaar, over zijn leven na de aanslag in Brussel waarbij zijn vrouw stierf.

Op feiten gebaseerde roman over twee Marokkaans-Nederlandse vrouwen en een verstekeling die in hun kofferbak sterft.

HAES

Blader gauw door naar de bon op pagina 34! haes (een pseudoniem van Hugo Seriese) is een illustrator met een voorliefde voor de synergie tussen woord en beeld. Onlangs bracht hij het prachtige stripalbum Zo zout, zo zoet uit. Kijk voor meer info op www.comicsperimenter.com.


BOEKENKRANT.COM

APRIL 2017 PAGINA 3

INTERVIEW

Bont en scherven Een zielsportret van het excentrieke koppel dat schrijver Jef Geeraerts vormde met zijn Eleonore. Een ode aan de vriendschap. Een bespiegeling over de lichte en donkere draden in het tapijt van ons leven – Omtrent liefde en dood van Erwin Mortier is het allemaal. Door Katrien Steyaert Niet lang nadat Jef Geeraerts in 2015 overlijdt, krijgt Erwin Mortier nachtmerries, ingegeven door de rouw om zijn dierbare vriend en diens geliefde Eleonore. Zij was zeven jaar eerder bezweken aan kanker. ‘Ik voelde dat het me goed zou doen om mijn gevoelens van verdriet uit te drijven’, vertelt Mortier. ‘Dat is uiteindelijk wat een schrijver doet: emoties en gedachten in taal vormgeven, vanuit een hoogstpersoonlijke drang. Wat mij obsedeert of intrigeert, wat mij blij maakt of bang, dat is altijd mijn vertrekpunt.’ ‘Er zijn dagen dat ik deze bladzijden opzijleg, wanneer het gemis te massief door me heen trekt, als een soort van barensweeën’, noteert hij in Omtrent liefde en dood. Mortier: ‘Wat me ook erg getroffen had was Jefs grote, rauwe verdriet om Nora – wij noemden haar Nora – een verlies zo groot dat hij het niet meer kon inweven in de rest van zijn bestaan. Hij kon nog wel plezier en verstrooiing ervaren, bijvoorbeeld bij zijn naaste vrienden, maar geen echt levensgeluk meer. De bodemlaag van zijn ultieme gemis kreeg hij niet meer toegedekt. Hij ging in die rouw om zijn vrouw wonen. Ook in zijn werk waren liefde en dood constanten, en daar knoop ik met dit memorieschrift bij aan. Het schildert de winterjaren van een schrijver die in eenzaamheid achterblijft wanneer zijn grote liefde wegvalt.’ Mortier weet de symbiose tussen Jef en Eleonore zeer goed te treffen. Het is een vergroeiing die soms beklemmend aandoet, maar even vaak warm en diep. ‘Dit waren twee mensen die een enorm plezier schepten in het leeuwendeel van hun leven samen doorbrengen. Dat heb ik bewust aan bod laten komen: hoe ze genoten van de liefde, van vriendschappen, van kunst. Ik toon licht én schaduw, zoals in het leven zelf, en hoop dat de lezers er de echo’s van opvangen.’ Die lezers weten hoe verlies binnensloop in Mortiers recente oeuvre. In zijn romans Godenslaap (2008), bekroond met de AKO Literatuurprijs, en De spiegelingen (2014) keert hij terug naar de Eerste Wereldoorlog, en in Gestameld liedboek (2011) schetst hij een indringend portret

Erwin Mortier LIEVE BLANCQUAERT

Ik toon licht én schaduw, zoals in het leven zelf, en hoop dat de lezers er de echo’s van opvangen.’

kijkt het recht in de ogen. ‘Door hun dood is de sterfelijkheid tot in mijn botten doorgedrongen’, schrijft hij. Ook het overlijden van zijn moeder deed hem stilstaan, vertelt de schrijver. ‘Het gebeurde net voor de publicatie van dit boek – een mooi toeval, vind ik. Ik troost me met de gedachte dat Jef en Nora mijn moeder gekend hebben en haar levenslust altijd hebben geroemd. “Nelly is haar hele leven een meisje gebleven,” zei Jef. En dat bedoelde hij niet zoeterig, want mijn moeder was pure girl power. Ze kon geluk creëren.’

van zijn dementerende moeder. ‘Ik zie mezelf nochtans niet als een schrijver voor wie de dood een thema is,’ zegt Mortier. ‘Wel de eindigheid, de sterfelijkheid. Die zit in elke vezel Jef en Nora leefden even intens. Zij van ons lijf. Die geeft ook zin aan ons hulde zich vaak in ‘een explosie van bestaan, want mochten we het eeubont van bijna uitgestorven dieren’, wige leven hebben, dan hem stak ze ‘in een zou alles een spel woreigenhandig genaaid den, relaties, maar ook pak van wit leer’. ‘Maar artistieke uitingen. Net dat imago van glitter door dat eeuwige tekort en glamour diende als creëren we dingen van schild om hun intimiwaarde. George Steiner, teit af te schermen,’ de grote moraalfilosoof, zegt Mortier. ‘In die zin zegt altijd dat kunst ons herkende ik iets in hen. terugvoert naar het diepSinds mijn debuut heb ste in onszelf dat we nog ik dezelfde scheiding niet hebben gekend. Ik aangebracht tussen geloof dat sterke literahet schrijverschap tuur zich in die mooie als publiek gegeven paradox nestelt.’ en mijn persoonlijke Mortier doet wat hij bestaan. Sinds de dood Erwin Mortier, Omtrent preekt. In Omtrent liefde van Jef en het schrijven liefde en dood: een afscheid, en dood gaat hij naar het van Omtrent liefde en De Bezige Bij, 104 pagina’s diepste in zichzelf, en dood is mijn waak(€ 17,99)

zaamheid daarover alleen maar vergroot.’ Of het boek ook impact had op zijn omgang met taal vindt hij moeilijk te zeggen. ‘Het creatieve proces is iets wat je maar voor een stuk met je rationele vermogens kunt bevatten. Ik ben gewoon aan het werk gegaan. Het is natuurlijk niet evident om de grootheden des levens te vatten, maar je kunt ze wel proberen te omschrijven, en dat bedoel ik niet in de zin van “definiëren”, maar van er als het ware rond schrijven en zo iets oproepen tussen de regels. Daar, tussen de zinnen, hoop ik te laten zien dat de rauwheid van rouw een diepere waardering van het leven niet in de weg hoeft te staan.’ Afgaand op de vele reacties die Mortier al kreeg is hem dat gelukt. ‘Oude vrienden van Jef en Nora vonden het een troost dat het koppel gezien werd als wie ze waren, en ook andere lezers lieten me weten steun te hebben gevonden in dit boek. Dat is wat cultuur uiteindelijk moet doen: een vorm van verweer, hoe weerloos ook, tegen de eindigheid bieden.’ Voor Mortier zelf is dit boek een coda in zijn rouwproces. ‘Ik merk dat de droefenis heeft plaatsgemaakt voor een rijker palet aan emoties. Ik kan me Jef en Nora nu ook herinneren met deernis en vertedering. Ik kan een periode afsluiten waarin ik twee bijzondere, artistieke zielen heb leren kennen.’


BOEKENKRANT.COM

APRIL 2017 PAGINA 4

LITERATUUR ONVOORWAARDELIJK

Dwalen door het museum In een interview met de Provinciale Zeeuwse Courant vertelt Joost van Driel dat hij een interessant vertrekpunt had voor zijn debuutroman: ‘Stel dat je als kind niet wordt opgehaald in een museum, wat doe je dan?’ Door Nicole van der Elst

De hoofdpersonen van In het museum zijn dan ook niet alleen de zesjarige David en zijn ouders. Van Driel heeft een glansrol weggelegd voor de opgezette dieren, dinosaurussen, mineralen en fossielen uit het natuurwetenschappelijk museum in Brussel. Samen met zijn vader stapt David elke maand op de trein om het museum te bezoeken, terwijl zijn moeder van niets weet. Tegen haar houden ze namelijk de leugen in stand dat ze iedere maand naar Amsterdam afreizen.

een praatjesmaker is. Voor David duurt het heel wat langer voordat Met deze eerste onwaarheid geeft hij de ware aard van zijn vader Van Driel direct een knap inkijkje ontdekt. Stonden de reizen eerder in de tegenstrijdige karakters van in het teken van hun gezamenlijk beide ouders. Davids moeder heeft museumbezoek, steeds vaker laat hij neurotische trekjes en ze kan beter David achter bij een oppas, om zelf maar niets afweten van de fratsen de bloemetjes buiten te zetten. die haar echtgenoot uithaalt. Zij is Het resultaat is dat de wereld van echter niet helemaal onwetend en heeft feilloos door met wat voor man David steeds kleiner wordt. Hij vertrouwt zijn vader niet meer, maar ze getrouwd is: ‘Hij kan het mooi wil hem tegelijkertijd zeggen. Vergezichten niet verraden tegenschetsen, nee, inkleuren, over zijn moeder. In het schilderen, fijntjes en museum lijkt dan ook toch groots. Dat kan hij. de vraag op te roepen Maar het blijven vergeof onvoorwaardelijke zichten. Ze staan aan de liefde van beide ouders horizon, onbereikbaar genoeg is om als kind als een pot goud ondergelukkig op te groeien. aan de regenboog.’ Het verhaal wordt echVoor het antwoord ter voor het grootste keren we terug bij de deel verteld vanuit het enige constante in het oogpunt van David. Het verhaal: het museum. interessante is dat je als Met een magischlezer allang door hebt realistisch slotstuk laat dat zijn vader onvoorJoost van Driel, In het Van Driel zien dat hij waardelijk van hem museum, Uitgeverij Vrijdag, niet alleen een fijn oog houdt, maar toch vooral 160 pagina’s (€ 17,50)

Joost van Driel heeft voor het beschrijven van menselijke karakters, maar ook dat hij niet bang is om van een realistische verhaallijn af te wijken. Het resultaat is dat je levenloze museumobjecten nooit meer met dezelfde ogen zal bekijken.

VOC-EDITIE

ADVERTENTIES

RAINBOW Nu in de boekhandel

Boer zoekt Vrouw Rotterdam, 1688. Vijf weesmeisjes vertrekken voor minimaal vijf jaar naar ZuidAfrika. Zij worden de echtgenotes van de Nederlandse boeren die daar gevestigd zijn. Ariaan stapt vol enthousiasme aan boord, maar is het leven dat haar aangeboden wordt wel zo goed? Door Amanda Morina

€ 12,00 978 90 417 1228 8 | paperback

‘Spannende en knap geschreven verhalen.’ de groene amsterdammer ‘Veel zeggen in één zin, daar was Springer een meester in.’ Arjan Peters

op te bouwen, ziet ze dan ook als een kans. Na een moeilijke overtocht komt ze aan in het nieuwe land. Opeens moet ze leren omgaan met slaven en de inheemse bewoners, de Khoikhoi. Als weesmeisje weet ze als geen ander hoe het is om gezien te worden als minder dan de rest. Dat haar toekomstige man erg beledigend praat over de Khoikhoi en slaven, stoot haar daarom erg tegen de borst. Ik voel Ariaans verontwaardiging en word herinnerd aan een historische periode waar ik niet trots op ben als Nederlander. Ariaan en ik lijken een beetje op elkaar. Ik kan ook geen passieve partner zijn. Maar ik woon in een periode waarin dat geaccepteerd is. Terwijl ze een kruidenzaakje probeert op te starten, vecht Ariaan het hele boek lang om als een gelijke te worden gezien. Tijdens het lezen vecht ik met haar mee. Vijverberg heeft haar research gedaan en dat voel je. Niet alleen weet ze de weg in het Kaapstad van nu, ze kent ook de stad van meer dan driehonderd jaar geleden op haar duimpje. Ze kent Ariaan, Willemijn en de overige meiden. Nadat ik het boek uit heb, zoek ik even naar vliegtickets naar Kaapstad. Ik ben erg benieuwd geworden naar het suikervogeltje en wil ook op zoek naar het geluk dat het beestje kan brengen.

Amsterdam, 2017. Druppelend van de stortbui waar ik doorheen moest, sta ik te luisteren naar schrijfster Pauline Vijverberg. In geuren en kleuren vertelt ze over haar historische roman Het suikervogeltje, dat is gebaseerd op waargebeurde verhalen. Tijdens deze bijeenkomst waan ik me al snel in het warme, tropische Kaapstad. Deze sfeer zal ik later ook voelen als ik tijdens de volgende regenbui begin te lezen in het boek. Even stormt het niet. Even sta ik samen met de vijf weesmeisjes op de boot en voel de spanning. Zullen ze wel zo gelukkig worden als ze hopen? Had ik zelf zo’n grote stap durven zetten? Hoofdpersoon Ariaan heeft het niet makkelijk in Rotterdam. De mogePauline Vijverberg, Het suilijkheid om in Zuidkervogeltje, Uitgeverij ConAfrika een nieuw leven serve, 320 pagina’s (€ 19,99)


BOEKENKRANT.COM

APRIL 2017 PAGINA 5

LITERATUUR KAMPVUUR

Luguber en luchtig

Wie heeft er niet één keer in zijn leven rond een knapperend vuurtje gezeten en enge verhalen gedeeld? Mocht je er nog niet aan toe zijn gekomen, Jamal Ouariachi beveelt het in zijn nieuwe verhalenbundel Herinneringen in aluminiumfolie van harte aan. Door Rosanna Del Negro Het vertellen van verhalen zit in onze DNA geprent. Kijk naar de literaire geschiedenis, schrijft Ouariachi in het nawoord van zijn verhalenbundel, daar barst het van de verhaalverzamelingen. Denk maar aan Duizend-en-een nacht, de Decamerone en de Odyssee, allemaal raamvertellingen waarin personen bijeenkomen en de tijd doden met vertellingen. Het idee dat het vertellen van verhalen een gezelschapsspel is, komt herhaaldelijk terug in Herinneringen in aluminiumfolie. Ouariachi betrekt, in een aantal van de in totaal tien het lugubere genre, Edgar Allan Poe? verhalen, bewust het publiek. Dat gebeurt in de vorm van een observa- De verhalen in de bundel zijn heel verrassend. Wij, de tor, lezer van een rubriek kampvuurdeelnemers, of toehoorder. En dat is worden continu op het gezellig. Een keer loopt verkeerde been gezet. het zelfs slecht af met We weten nooit welke ons, het publiek. Dat is vorm het personage ons deel van de misère, gaat aannemen; in want voor de personages een van de verhalen zijn de ontwikkelingen is het perspectief in vaak ook niet mals. De eerste instantie vanuit korte verhalen, zo wordt een streberig maar gaandeweg duidelijk, gevoelig insect. Ook hebben lugubere trekjes. weten we niet welke Er drijft een lijk langs, er wending het verhaal zijn gapende wonden, gaat nemen. Wie van er vallen doden. Heeft de twee blind daters de schrijver zich laten Jamal Ouariachi, Herinneringaat bijvoorbeeld het inspireren door de mees- gen in aluminiumfolie, Uitgeonderspit delven in terverhalenverteller van verij Querido (€ 18,99)

Jamal Ouariachi ARNOUT HULSKAMP

het verhaal ‘Come Together’? Dat maakt van elk verhaal een kleine ontdekkingsreis, ook al is de manier waarop ze eindigen niet altijd even bevredigend. De personages hebben overigens allemaal relatieproblemen, tot op het extreme af, en zijn zo goed als allemaal neerslachtig. Toch bezitten ze ‘een zekere vastberadenheid om ondanks alles op een zo prettig mogelijke wijze voort te leven, eenvoudigweg omdat de alternatieven zo onaantrekkelijk zijn.’ Het blijft ‘ondanks alles’ inderdaad luchtig. De raamvertelling, het vuurtje waarbij we plaats mogen nemen, ontbreekt in Herinneringen in aluminiumfolie. Niet dat we niet bij de les

De personages hebben overigens allemaal relatieproblemen. worden gehouden, maar dat verbindende element kan toch nog wel in onze tijd? De personages uit de ‘Moslim Sportvissers Club’ hadden zich er prima voor geleend. We zien ze al zitten in het afgelegen heuvellandschap rond het kampvuur, elkaar de stuipen op het lijf jagend, met een vastgebonden lijk aan de oever.

DYSTOPISCH

Verhalen met een moraal Als dit zo doorgaat is een verhalenbundel met ‘urgente verhalen’ van een groot aantal Nederlandse schrijvers. Samensteller Auke Hulst kwam met het plan voor de bundel in de eerste dagen van het presidentschap van Donald Trump. Door Ika Gerritsen

Als dit zo doorgaat, samengesteld door Auke Hulst, Uitgeverij Ambo|Anthos, 248 pagina’s (€ 18,99)

‘Omdat ik slecht op mijn handen kan zitten als de stoel in de fik staat, borrelde er onlangs een wild plan bij me op,’ schrijft Hulst in zijn voorwoord. Het plan voor deze bundel, zo beschrijft hij, werd

geïnspireerd door het ongeloof om de uitspraken van president Trump, na diens aantreden. Hulst beschrijft zijn angst voor radicale ideologieën, incompetentie en verkiezingszeges van anti-democratische partijen. Hij noemt literatuur ‘een manier om de vinger op de zere plek te leggen’. Wat gebeurt er als ook Nederland in de greep komt van foute politici? De 24 verhalen in Als dit zo doorgaat proberen antwoord te geven op deze vraag. Er zijn bijdragen van onder anderen Nelleke Noordervliet, A.F.Th. Van der Heijden, Gustaaf Peek, P.F. Thomése, Hanna Bervoets en Mohammed Benzakour. Volgens de opzet van het boek wagen vrijwel alle deelnemende schrijvers zich, tegen hun gewoonte in, aan een dystopie; een toekomstschets waar

je niet vrolijk van wordt. Dat levert interessante literatuur op. Een paar voorbeelden: Walter van den Berg opent de bundel met een hyperrealistische beschrijving van een pogrom tegen moslims en gutmenschen in Amsterdam-West. Alma Mathijsen beschrijft met ironie een wereld waarin vrouwen de heerschappij hebben en mannen nog slechts voor de fok gehouden worden. Hulst zelf verwoordt zijn angsten in een verhaal waarin Nederland in de greep is van een nieuw soort inquisitie: het normaliteitsbureau. Rob van Essen benadrukt juist het verschil tussen verhalen en nieuws, maar schetst tegelijk een toekomstbeeld waarin dat verschil langzaam verdwijnt. Bijna alle bijdragen in Als dit zo door-

gaat zijn goed geschreven. Daarmee is de bundel een handige manier om kennis te maken met het werk van nieuwe(re) schrijvers. Tegelijkertijd snap je bij het lezen ervan waarom dystopieën niet zo in zwang zijn in de Nederlandse literatuur. Want hoe mooi geschreven ook; het zijn toch veelal verhalen met een moraal, met een soms hinderlijke belerende factor. Verhalen die bovendien, na de recente verkiezingsuitslag in Nederland, alweer stukken minder ‘urgent’ zijn. Dat neemt niet weg dat Als dit zo doorgaat een bewonderenswaardig initiatief is. Al is het maar omdat zoveel Nederlandse schrijvers eens een heel andere kant van zichzelf laten zien.


0ȽOɁVɋD 6ɃDɑH

,Ɇ RɆVȻKɍOȼ ‘Wie zich het verleden niet herinnert, is gedoemd het opnieuw te beleven.’

!"#"$%&'())"'$(*$+,-,.$/0$,1'()$ 2+"',)$+"'3'(456,,'7

Bekijk de wereld door kinderogen

Ga mee op reis en ontmoet kinderen XLW DOOHUOHL ODQGHQ 3UDFKWLJH IRWR·V en openhartige interviews laten je kennismaken met andere culturen. Voor wereldkinderen vanaf 12 jaar. clavis.uitgeverij @Clavis_Books

Wij maken kinderdromen waar


BOEKENKRANT.COM

APRIL 2017 PAGINA 7

LITERATUUR VOLKSSPROOKJES

COLUMN

De schrijfwedstrijd

Wreed, schoon en wereldwijd ‘Een duizelingwekkende ontdekkingsreis door de mythische en wrede wereld van de volkssprookjes’, zo beschrijft Abdelkader Benali Wreed schoon van Marita de Sterck. En wat een expeditie: je reist van Roemenië en België tot China en Palestina, samen met uitgebuite dochters, duivels en bloeddorstige verwanten.

tegen de dochter van haar man, en de prins die komt kijken wie het schoentje past. In het hoofdstuk ‘Liefde en Lust’ komen daarentegen heel wat onbekende en behoorlijk vreemde mythes aan bod. De geslachtsdelen vliegen je niet alleen om de oren, ze worden ook vereerd en gepersonifieerd. Lees bijvoorbeeld voor het slapengaan

Door Tanja Wilming De Sterck heeft het sprookjesboek verdeeld in zes verschillende hoofdstukken, waarin mythes uit verschillende landen thematisch zijn gerangschikt. Uiteraard ontbreken in Wreed Schoon de traditionele sprookjes niet. Het is leuk om te lezen hoe ieder land zijn eigen Assepoesterverhaal heeft. Maar echt buiten dat template treden de landen niet: ‘De gele koe’ in Afghanistan, ‘Assekatje’ in Griekenland en ‘Sla toch zachtjes en voorzichtig op de trom’ in Marokko, hebben allemaal de bekende stiefmoeder die lelijk doet

Marita de Sterck, Wreed schoon. Volkssprookjes op reis, illustraties: Jonas Thys, 388 pagina’s, Uitgeverij Polis (€ 24,99)

JONAS THYS

Colson Whitehead

‘Nua kutanda, U mum nanshapu.’ het Kameroense sprookje over Nderr de penis en Mberr de testikels, twee beste vrienden die samen op reis gaan en op een loeihete dag schuilen tegen de zon bij Vagina. ‘En hiermee eindigt het verhaal’. Een moraal, dat in bijna alle sprookjes terug is te vinden, blijft in deze mythe uit. ‘Nua kutanda, U mum nanshapu.’ De Sterck schrijft naast vlot Nederlands, een aantal passages in andere talen die ze tegenkwam op haar wereldreis door de volkssprookjes. Deze Congoleze zin brengt voor de lezer sfeer in het verhaal van ‘Tshikaji Tshikulu, de oude vrouw’. In dit sprookje doet een geest zich voor als een stokoude dame, om midden in de nacht een man en vrouw op te eten. In de buik komt het stel elkaar weer tegen en werken ze zich een weg naar buiten met een mes. Toch een geruststelling dat in alle vijfenzeventig sprookjes, mythes en verhalen uit Wreed Schoon elke dierlijke bruidegom, verstoten vrouw en dappere zoon nog lang en gelukkig leeft.

Ons land kent een groot aantal literaire festivals, optredens van auteurs en bijeenkomsten van leesclubs van zeer uiteenlopende signatuur. Daarnaast worden er meer dan waar ook ter wereld schrijfwedstrijden georganiseerd. Soms zijn ze gericht op een bepaald genre (poëzie, het korte verhaal), maar vaker worden ze gerelateerd aan een zorgvuldig gekozen onderwerp. Ook bij de meest recente versie van Schrijversblock, een literaire zaterdagmiddag in Almere, werd een schrijfwedstrijd georganiseerd. In de jury zaten Connie Franssen, freelance tekstschrijver, Thomas Heerma van Voss, schrijver, en ik was gevraagd vanwege mijn ervaring als uitgever. De inzendingen druppelden binnen, maar naarmate de sluitingsdatum naderde, veranderde de druppel in een stroom aan geschriften. We lazen alles en maakten onze persoonlijke top 5. Toen we die aan elkaar stuurden, bleken er verschillende inzendingen op twee of drie lijstjes te staan. Er was dus sprake van eensgezindheid. Op een lenteachtige woensdagmiddag spraken we af bij café Tolhuistuin, in Amsterdam-Noord. Nooit eerder had ik Connie of Thomas gesproken, maar we hadden direct stof genoeg. Een voor een bespraken we de inzendingen die ons bij lezing op waren gevallen. Op grond daarvan maakten we een nieuwe top 5. Na herlezing van die teksten kozen we uiteindelijk de winnaars. Voor de hoofdprijs had de organisatie van het festival een bedrag van vijfhonderd euro gereserveerd. Een paar dagen later wandelde ik het KAF-theater in Almere binnen. De prijsuitreiking zou om drie uur ’s middags zijn, als onderdeel van een veel groter literair programma. De bezoekers konden in groepen van hooguit twintig personen in allerlei ruimtes auteurs bezoeken. Natuurlijk was Thomas Heerma van Voss er, maar ik zag ook Christine Otten, Kader Abdolah, Maartje Wortel, Arthur Japin, Jan Siebelink en David Pefko. Met een groep bezoekers ging ik naar de ruimte waar Özcan Akyol zijn lezers ontving. In de grote ontvangsthal waren muzikale optredens en overal was er leven in het gebouw. Lezen verbindt. Dat laat zo’n festival goed zien. Na de lunch stonden nog twee rondes optredens gepland. Daartussenin zou de prijsuitreiking van de schrijfwedstrijd plaatsvinden. In het zaaltje lagen de bloemen en de cheque al klaar. Iemand van de techniek installeerde de microfoon en op de afgesproken tijd nam ik, namens de jury, het woord. Pas toen realiseerde ik me hoe belangrijk zo’n schrijfwedstrijd is. Ik las dat op de gezichten van de deelnemers. Hier ging het om een oordeel over hún bijdrage. Met zijn verhaal ‘Dertien hoog’ werd Teije Venema de winnaar. Het was duidelijk dat het hem niet om het geld ging. De toelichting van de jury en zéker het enthousiasme van zijn dochtertjes waren de echte prijs. Jarenlang was Lex Jansen de uitgever en het gezicht van De Arbeiderspers. Nu is hij directeur van het door hem opgerichte Magonia: uitgeverij en centrum voor schrijfbegeleiding. www.magonia.nl


BOEKENKRANT.COM

APRIL 2017 PAGINA 8

BOEKENKRANT TIPT MAANGLOED Michael Chabons terminaal zieke opa vertelde hem op zijn doodsbed over de rebelse jonge man die hij ooit was en het roerige leven dat volgde. In het tijdsbestek van een week hoorde Michael nooit eerder vertelde verhalen, over oorlog en avontuur, lust en liefde, waanzin en existentiële twijfel en, uiteindelijk, over de verwoestende impact van geheimen en leugens.

Michael Chabon, Maangloed, Uitgeverij Ambo|Anthos, vertaling: Gerda Baardman, Jan de Nijs en Tjadine Stheeman, 480 pagina’s (€ 24,99)

TERUGKEER NAAR HET KIPPENCOLLECTIEF ‘Ik moest heel hard lachen om dit boek,’ schreef onze redacteur Nina vorig jaar over Het kippencollectief. Nu is er het vervolg, waarin alle bekende personages terugkeren: de idealistische Prudence, de norse Earl, de bloggende Seth en de kleine, superslimme Sara. Zullen ze opnieuw de boerderij van de ondergang weten te redden? Eén ding is zeker: aan hun trots, passie of koppigheid zal het niet liggen!

Susan Juby, Terugkeer naar het kippencollectief, vertaling: Tracey Drost-Plegt, Uitgeverij Pepper Books, 400 pagina’s (€ 19,99)

FEMME FATALE

Een stempel van waanzin Beeldschone vrouwen die waanzinnig lijken – denk aan Ophelia in Hamlet en Olga in Turks Fruit – trekken aan en stoten af, fascineren en leiden bijna altijd tot een onvermijdelijke tragedie. Ook het nieuwe boek van Tessa de Loo draait om zo’n femme fatale. Door Anouk Abels Liefde in Pangea begint met een zelfmoord: de zeventienjarige Sacha springt tijdens de Romereis, ten overstaan van haar klas, vanaf haar balkon de dood tegemoet. Ook haar ex-vriendje en klasgenoot Fidel is getuige van deze tragische gebeurtenis. Jaren later – Fidel is inmiddels een bioloog met een specialisatie in kameleons – wordt hij tijdens een reünie geconfronteerd met zijn herinneringen, en besluit hij eens goed na te denken over het verband tussen hun stormachtige relatie en Sacha’s besluit om uit het leven te stappen. Dat levert een intrigerende zoektocht op: Fidel denkt niet alleen terug aan Sacha, maar ook aan zijn persoonlijke familiegeschiedenis.

DE COWBOYKAMPIOEN

JOURNALISTIEK

Aura Xilonen was pas 19 toen ze debuteerde met deze roman. De zeventienjarige Liborio woont zonder papieren in een Amerikaans stadje en werkt bij een boekhandel. Daar leest hij vrijwel alles, zodat hij indruk kan maken op een meisje dat hij heeft gered toen ze op straat Aura Xilonen, De cowboywerd lastiggevallen. kampioen, Uitgeverij WereldDaarbij is hij een boksbibliotheek, 352 pagina’s (€ 19,99) trainer opgevallen die hem onder zijn hoede neemt en een professioneel bokser van hem wil maken.

De waarheid niet altijd volledig onthullen, of sterker nog: de waarheid helemaal niet onthullen, is dat in sommige gevallen gerechtvaardigd? Deze en andere journalistieke vraagstukken komen aan bod in Masser Brock van Bert Wagendorp.

LENTE Met zijn persoonlijke verhalen weet Knausgård roman na roman te vullen. Nu is er Lente, waarin Karl Ove met zijn drie maanden oude dochter Anne onderweg is naar zijn vrouw Linda, die is opgenomen. We volgen hen tijdens een roadtrip van zonsopgang tot zonsondergang. Het is lente, de bomen Karl Ove Knausgård, Lente, krijgen knoppen, de Uitgeverij De Geus, 224 pagina’s (€ 19,99) dagen worden langer. Tegelijkertijd is er de duisternis van de ziekte van Knausgårds vrouw. Hoe kunnen een gezin, een vader, maar vooral een klein meisje daar ooit mee leren omgaan?

achtergrond het een en ander bevesAan zijn vroeg overleden vader, een tigt. Maar is dat genoeg? Sacha kan paleontoloog die hem een knufimmers zelf niet meer meepraten. feldino gaf, hem meenam naar het Het is een personage dat bestaat bij natuurhistorisch museum en bij de gratie van de mannen om haar hem een voorliefde voor biologisch heen. Dat idee wordt ultiem bevesonderzoek deed ontwaken; aan zijn tigd als haar waanzin en droevig lot moeder, een afstandelijke biblioook nog eens veroorzaakt blijken te thecaris die hij met haar voornaam zijn door een man. moest aanspreken. Al die persoonHet lijkt erop dat De Loo zich met lijke verdiepingen zorgen voor deze roman wilde wagen aan de een warme band tussen lezer en klassieke waanzinnige vrouw, die al hoofdpersoon. eeuwenlang het fictieve speelveld Zo diep als de ontwikkeling van het onveilig maakt. De verwijzingen die karakter van Fidel gaat, zo opperin het verhaal naar de destructieve vlakkig blijft echter de benadering Pandora uit de Griekse mythologie van Sacha. Dat is verrassend, want worden gedaan, onderstrepen dat De Loo heeft met boeken als Kenau vermoeden. Zo’n complexe jonge en De tweeling bewezen dat zij vrouw is anno 2017 nog steeds een prachtige driedimensionale dames fascinerende en welkome gast in op het papier kan zetten. Sacha zien de literatuur. De vraag we daarentegen voornais echter of we nog melijk door de ogen van meer verhalen nodig haar mannelijke aanbidhebben waarin een ders en familieleden. vrouw zo afhankelijk Zo ontstaat er een beeld is van de mannen om van een zeer aantrekhaar heen, en ook nog kelijk meisje dat maneens het stempel van nen om haar vingers waanzin van hen ontwindt, dubbele seksuele vangt. Liefde in Pangea signalen afgeeft en hen is een aardige roman, in een emotionele wurgmaar zou meer indruk greep houdt. In hoeverre maken als De Loo haar is het beeld dat via die femme fatale ook een mannenperspectieven geschapen wordt te ver- Tessa de Loo, Liefde in Pangea, stem had gegeven. trouwen? Er is wel een Uitgeverij De Arbeiderspers, jeugdvriendin die op de 224 pagina’s (€ 19,99)

Wie geeft er nog om de waarheid? met de toenemende rol van burgerjournalistiek in het medialandschap: door internet en sociale media kan elke burger nu nieuws de wereld inbrengen. Wie controleert de kwaliteit daarvan en heeft de traditionele journalist nog iets in te brengen? Dan gebeurt er iets waardoor Massers twijfels over de journalistiek nog meer toenemen. Vier omgekomen militairen hebben onlangs een staatsbegrafenis gekregen, maar Door Laura van Dee Masser ontdekt dat de vier verre van heilig waren: zij smokkelden drugs. Tijdens zijn onderzoek ontdekt hij De titel van het boek dat de premier op de hoogte was, is ook de naam van maar toch besloten heeft de militaide hoofdpersoon: een eindveertiger genaamd ren een staatsbegrafenis te geven. In Masser Brock laat schrijver en Masser Brock. Masser Volkskrant-columnist Bert Wagenwerkt als columnist bij dorp zijn gedachten en ideeën over de landelijke krant De het veranderende journalistieke Nieuwe Tijd, waar hij ooit zijn carlandschap de vrije loop. rière is gestart als redacDe journalistieke kronteur. Elke week noteert kelingen in het boek hij op spitsvondige wijze zijn interessant, maar zijn blik op de actualibij de meeste lezers teit, de laatste tijd echter ongetwijfeld bekend. met minder plezier. Zo Wij weten dat journapiekert hij: ‘Het leek listen de wereld vanuit erop dat nieuws louter hun visie laten zien, aanleiding voor columns ook al proberen ze dat was geworden, dat de te voorkomen. Dat ze mening over het feit niet altijd de waarheid belangrijker was geworvertellen, omdat er den dan het feit zelf. soms ook andere belanSoms waren meningen gen op het spel staan opeens nieuws, en dan Bert Wagendorp, Masser en dat de burger steeds was de cirkel rond.’ Brock, Uitgeverij Atlas Conmeer inbreng heeft in Masser heeft ook moeite tact, 416 pagina’s (€ 19,99)

Bert Wagendorp JELMER DE HAAS

de journalistiek. Het bijzondere is dat deze ideeën nu eens in romanvorm zijn gegoten. Wagendorp heeft ongetwijfeld zijn eigen twijfels en vragen over de journalistiek laten terugkomen in het personage Masser Brock. Wel is het jammer dat de meeste personages tamelijk vlak en clichématig zijn neergezet. Echte karakters worden het niet. Daarnaast irriteert het taalgebruik van sommige personages. Ze gebruiken veel populaire Engelse termen, praten vaak bekakt en drukken zich uit in halve zinnen als: ‘Brock in de nieuwe tijd gelezen’? en ‘Dacht dat je allang met pensioen was’. Masser Brock behandelt de belangrijkste hedendaagse journalistieke strubbelingen en geeft een goed tijdsbeeld van de huidige maatschappij. Maar een écht pakkende roman is het helaas niet.


BOEKENKRANT.COM

APRIL 2017 PAGINA 9

INTERVIEW

Een absoluut specifieke manier van denken Hoofdpersoon Paul zou mijn ontmoeting met Erik Jan Harmens wellicht als volgt beschrijven: op maandagochtend om twee minuten voor tien ga ik aan het eerste tafeltje links van de ingang van een Amsterdams café tegenover Erik Jan zitten, nadat ik zijn hand drie seconden lang heb geschud.

‘Literair gezien is dit einde goed, maar ik vind het vreselijk. Ik wilde dat het boek nikserig zou eindigen.’

Door Erik de Vries Lentsch

en hem daadwerkelijk uitlachen? ‘Dat is een dunne lijn. Ik heb geprobeerd om aan de goede kant van die lijn te blijven, zodat je als lezer niet om de verkeerde redenen lacht. Ik kan alleen maar hopen dat ik daar geslaagd in ben. Ik denk ook dat humor een belangrijk wapen is om niet hysterisch te doen over beperkingen. Autisme is een soort black box en er zijn miljoenen varianten van. Humor kan hen in het normale trekken. Soms doen mensen met autisme gewoon hele grappige dingen.’

Paul heeft autisme. Zijn ervaring van een ogenschijnlijk normale dag in een gezinsvervangend tehuis wordt in Harmens’ nieuwe roman Pauwl met empathie en humor beschreven. Wat was het lastigste aan het schrijven van dit boek? ‘Het lastigste was de autistische logica. Ik heb die niet helemaal doorgetrokken, omwille van de leesbaarheid. Paul heeft bijvoorbeeld een tic waarbij hij zijn middenhandsbeentje likt voordat hij iets oppakt. Iedere keer dat hij dat doet, wil hij eigenlijk zeggen dat hij het middelste middenhandsbeentje likt, anders weet je niet welk botje hij bedoelt. Als je dat het hele boek door moet vermelden, wordt het onleesbaar. ‘Naast de redacteuren hebben ook twee correctoren meegelezen. Zij moesten alle fouten eruit halen, maar ze werden net zoals ik tureluurs van Pauls specifieke manier van denken. Het boek leest heel simpel, maar het was moeilijk om alles te checken, vooral alle cijfers en redeneringen. Ingewikkeld schrijven is eigenlijk makkelijker, want dan kun je alles volstouwen met bijzinErik Jan Harmens nen en dan komt het wel goed. Dit boek is wat dat betreft heel kaal. boek nikserig zou eindigen. Dat is nu ‘Daarnaast was het einde moeilijk, niet helemaal gelukt.’ emotioneel gezien. Dat is uit mijn handen gerukt, wat me normaal Je zoon Julian heeft meegewerkt nooit gebeurt. Ik geef les in creatief aan het boek. Wat hield die samenschrijven aan de kunstacademie. werking in? Daar leer ik al mijn ‘Julian is zestien en studenten: structuur, heeft autisme. Ik structuur, structuur. schreef eerst een boek Het is onzin dat een dat op hem was geïnboek zichzelf schrijft, je spireerd. Daar heb ik moet gewoon heel hard hem een hele ruwe werken. En wat gebeurt versie van laten lezen. er bij mij? Het einde Hij vroeg: ‘Is dit fictie ontstaat spontaan! Ik of non-fictie?’ Dat vond had het nog nooit meeik eigenlijk een hele gemaakt en ik vond het goede vraag. Ik had dus dan ook hoogst onwenal verschillende mooie selijk hoe het met Paul scènes, maar die waren afloopt. Literair gezien allemaal op hem gebasis dit einde goed, maar Erik Jan Harmens, Pauwl, eerd en omdat ik had ik vind voel zo met hem Lebowski Publishers, 224 gezegd dat het fictie mee. Ik wilde dat het pagina’s, (€ 19,99)

AN-SOFIE KESTELEYN

was, moesten die scènes eruit, want die waren ‘non-fictie’. Het is vrij rigide, maar ik vond het wel terecht. Alles wat met Julian te maken had, is eruit.’ Wat is het grootste verschil tussen Julian en Paul? ‘Als Pauls hoofd te vol zit, wordt hij agressief, vooral in zijn eigen fantasie. Hij bedenkt dan hoe het zou zijn om iemands oogballen in te drukken, maar soms wordt hij ook fysiek gewelddadig. Dat zou mijn zoon nooit doen, dat komt niet in zijn palet van mogelijkheden voor. Als het Julian te veel wordt, trekt hij zich even terug of gaat hij een rondje lopen.’ Waar ligt in Pauwl de grens tussen lachen om de dingen die Paul doet

Ik vind Pauls opvangcentrum behoorlijk troosteloos, en verzorger Marco vind ik een druiloor. Is het boek een pleidooi voor betere opvang, á la de oproep van Hugo Borst voor betere ouderenzorg? Lacht. ‘Ik heb meteen de neiging om het voor Marco op te nemen. Hij doet dingen verkeerd, maar hij heeft meer bewoners waar hij op moet letten. Pauls wensen kunnen niet allemaal ingewilligd worden. Marco doet op zijn manier zijn best. ‘Paul verzorgen is ook geen sinecure. Hij geeft niet zoveel liefde terug. Althans, niet op de standaardmanier. Het is een taboe onder mantelzorgers, want je wil onbaatzuchtig zijn, maar eigenlijk wil je iets terug – een schouderklopje, een gebaar – en dat krijg je niet altijd van iemand met autisme. Ik wil als vader ook een supermens zijn die niets nodig heeft, een soort Jezus, maar als ik eerlijk ben, wil ik af en toe horen: dankjewel, papa.’ Wil je met het boek iets corrigeren aan het populaire beeld van autisme? ‘Ja. Dat komt rechtstreeks van mijn zoon vandaan. Hij voldoet niet aan het cliché van iemand die de hele dag in de foetushouding op bed ligt, maar ook niet aan het cliché van een genie dat perfect het aantal lucifers in een grote schaal kan raden. Dat is niet wat autisme ten volle is. Waar het mij om gaat is dat je nog redelijk kunt functioneren met een brein dat informatie op een andere, verwarrende manier verwerkt. Dat is veel knapper dan die lucifers.’


BOEKENKRANT.COM

APRIL 2017 PAGINA 10

BOEKFRAGMENT

Madame Manet Dit boek vol geruchtmakende schilderijen en oude foto’s is te lezen als een roman, maar biedt evengoed een sprankelend kunsthistorisch tijdsbeeld van het Parijs van de negentiende eeuw. Dit fragment is uit de Proloog, waar de oude dienstbode Marie aan het woord is.

Ton van Kempen & Nicoline van de Beek, Madame Manet. Muziek en Kunst in het Parijs van de Impressionisten, Uitgeverij Het ArchiefCollectief, 364 pagina’s (€ 32,50) www.Madamemanet.nl

Sinds een dag of drie duikt ze op met het papier in haar hand, leest, citeert, twijfelt. Toch heeft ze de nachten geteld tot de komst van dit bezoek uit Holland. ‘Het is allemaal zo ver weg. Een mens moet wel heel lange armen hebben om zo ver terug te tasten in de tijd. Wat rakelt zo’n man allemaal op. Hij brengt me er mijn lieve !"#$%&" niet mee terug.’ Ik knik begrijpend, maar mijn gedachten zeilen al weg. Al jaren kom ik in dagdromen terecht terwijl ik mensen aankijk. Haar mond praat door, de rimpels bewegen, haar handen gesticuleren, het geluid sterft weg. En dan is daar ineens een beeld uit het vroegere huis, waar we woonden met monsieur Manet, de kunstschilder. De oude Rossini zoekt steun bij de deurpost van de salon. De trap naar de voordeur op de eerste verdieping is hem zwaar gevallen. Ik heb hem juist zijn manteltje afgedaan en

hem ondersteund, de gang door naar de deur waarachter het pianospel van madame klinkt. Behoedzaam schuifelt hij over de gladde, houten vloer naar zijn vertrouwde plek bij het raam. Het engelklokje tikt. Het is een avond waarop de familie salon houdt. Ik neem mijn plek weer in bij de voordeur, bovenaan de trap. Met enkele sprongen haast monsieur !"#$%&" zich van de binnenplaats naar boven, rent langs me heen de gang in, herneemt zich in de antichambre, kamt haar en baardje voor de spiegel en stapt dan kalm en open de gang door, de salon binnen. !'()* Zola, huisvriend van de familie, en een schrijver die zijn pen doopt in een potje inkt gemengd met arsenicum, geeft me een handkus. ‘Marie…’, zegt hij ernstig. Aandachtig bekijkt hij mijn hand. Een dunne lijn van geur passeert mijn neus... Ach ja, stoofpot met konijn… Nog voordat ik met mijn ogen kan knipperen dient het volgende beeld zich aan. Het is diezelfde avond en Eugène Manet verslikt zich in een gemeen botje. Baudelaire, die zijn ademnood ziet, staat op, leunt over tafel heen om Eugène op de rug te slaan en laat zo de kristallen karaf van de oude madame Manet omvallen. Ik word geroepen voor doeken en dweil en rep me van de keuken door de gang naar de salon. Madame Berthe Morisot heeft al het water in de schoot

van haar zwarte jurk gekregen. Ik help haar, dep stoel en vloer, en zie +) die benen onder tafel. De prachtige stoffen die de vrouwen dragen, de gepoetste schoenen van de heren, de vloer die ik in de was heb gezet, het linnen tafellaken dat ik gewassen en gebleekt heb, de stoelpoten die ik heb gewreven. Ik kom onder tafel vandaan, de dweil druipend, en zet er flink de pas in naar de keuken. Er komen spatten op de flank van de !&%&",)*$-*), die open staat. Madame kan elk moment weer gaan spelen. De kamer hangt nog vol met de heerlijke schilderijen van monsieur !"#$%&", ik zie ze in mijn ooghoeken voorbijflitsen. De oude Madame Eugénie Manet deinst achteruit als ik langsloop, tot ze niet verder kan en tegen de Hollandse kast aan stoot. Het is maar water, maar ik laat een spoor achter op de tapijten van de salon en de planken in de gang. Nicoline van de Beek is winnares van de NPOschrijfwedstrijd 2017 en was 30 maart te zien in het programma Iedereen Schrijft.

BOEKFRAGMENT

Het suikervogeltje Weesmeisje Ariaan en haar zusje Willemijn worden door de VOC uitgenodigd om bruidjes te worden van kolonisten in Zuid-Afrika. Deze historische roman speelt tussen 1687 en 1701 en gaat over de band tussen twee zusjes, de opbouw van een nieuwe kolonie, loyaliteit en liefde.

Pauline Vijverberg, Het suikervogeltje, uitgeverij Conserve, 320 pagina’s (€ 19,99) www.conserve.nl

De regent keek zelfgenoegzaam naar haar als naar een vergissing. Ariaan bewoog haar tenen in haar schoenen. ‘Ik heb een belangrijk voorstel en wil dat eens met jullie bespreken,’ begon hij plechtig. Hij zat met een regentes en de binnenmoeder aan de grote vergadertafel. Achter hem hing een schilderij van zijn voorgangers, voor deze kamer in opdracht geschilderd. ‘Wij zoeken vrouwen om met de boeren in de Kaap te trouwen.’ Doodse stilte. Verwarring. Een moment lang vergat Ariaan te ademen. Ze wilde een vraag stellen, maar de regent hield zijn hand op ten teken dat hij nog niet was uitgesproken. ‘Op deze tafel ligt een brief van de Rotterdamse Kamer van de Heren Zeventien van de Verenigde Oost-Indische Compagnie, de voc.’ Hij sprak langzaam alsof hij anders de boodschap niet goed kon overbrengen, ieder woord apart uitspre-

kend. Vorsend keek hij de meisjes aan. ‘Hebben jullie wel van de voc gehoord? Of van de Kaap?’ Ariaan dacht, mijn vader was een zeeman, natuurlijk weet ik van de Kaap, en wilde dat zeggen, maar iets in de ogen van de regent weerhield haar ervan. Het bleef stil, er werd wat heen en weer geschuifeld. Ariaan wilde weer iets vragen, maar opnieuw hief de regent waarschuwend z’n vinger. ‘Graag horen we meer van u over de voc,’ zei Petronella beleefd en maakte een kniksje. De mondhoeken van de regent krulden omhoog. ‘Mooi.’ Hij drukte zijn vingertoppen nadenkend tegen elkaar aan. ‘In 1602 werd de voc opgericht. Zoals jullie misschien weten, is de voc de grootste handelsmaatschappij ter wereld. Een aantal jaar geleden is op Kaap de Goede Hoop door de voc een Hollandse buitenpost gesticht. Een bestemmingsdorp noemen we dat ook wel.’ Hij slikte. ‘Waarom is dat belangrijk?’ Zonder een antwoord af te wachten, vervolgde hij. ‘Om verse levensmiddelen, water en medische hulp voor de schepen op weg naar Indië aan te bieden. Een van de Hollanders, Van Riebeeck, bouwde een fort. Er is een tuin aangelegd om groenten en granen te kweken.’ De regent keek hen nu een voor een doordringend aan. Het leek of hij zich ervan wilde vergewissen dat ze opletten.

‘Maar,’ en hierbij stak hij belerend een vinger omhoog. ‘Maar deze compagniestuin voorziet niet in de behoeften van het steeds groter aantal passerende schepen. Er wordt niet genoeg verbouwd.’ De regent pauzeerde even, wreef met zijn handen over elkaar en vervolgde zijn verhaal. ‘Met Simon van der Stel als nieuwe commandeur zijn de zaken efficiënter geworden. Hij heeft een vruchtbare vallei in het binnenland gevonden. Twee jaar geleden hebben de Heren Zeventien het besluit genomen een aantal kolonisten naar de Kaap te zenden om te helpen met het cultiveren van de grond. Nu willen ze zelfs zoveel mogelijk pioniers naar Afrika sturen. Van der Stel wil de stad vergroten! Een beter ziekenhuis neerzetten! Het onderwijs verbeteren!’ De regent ging steeds harder praten. ‘Hij is op zoek naar Hollandse boerengezinnen. Hij is vooral geïnteresseerd in landbouwkundigen en huwbare vrouwen. Begrijpen jullie dit?’


BOEKENKRANT.COM

APRIL 2017 PAGINA 11

BOEKFRAGMENT

Omtrent liefde en dood In Omtrent liefde en dood. Een afscheid kijkt Erwin Mortier terug op zijn vriendschap met Jef Geeraerts en diens vrouw Eleonore. Al schrijvend volgt Mortier deze dierbare vrienden naar de uiterste randen waar de dood zich bevindt.

Erwin Mortier, Omtrent liefde en dood. Een afscheid, Uitgeverij De Bezige Bij, 104 pagina’s (€ 17,99) www.debezigebij.nl

Als we de doden niet uit de kamers van onze ziel verdrijven, blijven ze hangen. We moeten ze verbannen om ze te kunnen verwelkomen in onze herinneringen als wat ze geworden zijn: aflijvigen; dierbaren die bestaan hebben, maar er voorgoed niet meer zijn. Die tijdelijke ballingschap is noodzakelijk om hun wederkomst te garanderen. Anders kan het gemis op slinkse wijze zijn eigen doffe bladzijden tussen elke pijn of vreugde in schuiven, en voor je er erg in hebt word je door de doden bewoond in plaats van hun gastheer te zijn. Dit is een uitdrijving, maar alleen om hen te kunnen weerzien. Door hun dood is de sterfelijkheid onder de rokken van mijn taal gekropen en tot in mijn botten doorgedrongen. Hij huist in mijn beenmerg, in alle lagen en windingen van dit stompzinnige lichaam, waarin de geest die deze zin neerschrijft de illusie koestert op zichzelf

te staan maar niet meer is dan een voetnoot. Ik weet nu, wat ik altijd al wist, zonder het aan den lijve te ondervinden, dat hij ooit uit mijn cellen naar buiten zal breken om me met de doofstomme materie van de natuur en alle dingen te herenigen. Stoïcijnse overpeinzingen vermogen weinig. De prijs voor de eeuwigheid is gebrek aan leven, wil een antieke wijsheid (maar ik hou van het leven), en de prijs voor het leven is gebrek aan eeuwigheid (maar de eeuwigheid is me te eeuwig). Geef mij maar een bescheiden metafysica. Ik heb altijd geschreven vanuit de hoop dat zich in de woorden een onpersoonlijke ontmoeting zal voltrekken tussen een lezer die mij niet kent en mijzelf, ik die de lezer niet ken. Lezen werd voor mij de zegen die ik nog steeds ervaar toen ik me op een dag realiseerde dat ik, met mijn eigen, vrij onbetekenende bestaan, in iemands afwezigheid mocht logeren, om zijn of haar dode letters met mijn schamele leeftocht te voeden – waarna de woorden van hen die aan mij voorafgingen me hebben gevoed en gelaafd met een gulheid die in geen enkele verhouding staat tot wat ikzelf, met de armoedige rugzak van mijn eigen leven op mijn schouders, te bieden heb. Er is, begrijp ik intussen, niets wat

zo individueel is als het universele. Zonder boeken, zonder verhalen, zonder muziek, zonder de kunsten had ik nooit uitwegen gevonden om mezelf te herkennen op wijzen die ikzelf nooit had vermoed. Laat staan dat ik zonder de ogenschijnlijke dode letters van mijn voorouders al schrijvende de nauwe ruimtes had kunnen openen waarin, wie weet, anderen ons zullen beademen. Ik kan niet schrijven zonder erop te vertrouwen dat wat ontbreekt evenveel betekenis in zich draagt als wat er is. Ik schrijf in de hoop dat we elkaar ooit zullen weervinden, hier, nu, wanneer andere levens onze afwezigheid bewonen en onze dode letters met hun damp bewasemen. En nu, voor het eerst, moet ik zien te rouwen in mijn taal, die me mijn eigen vergankelijkheid heeft verraden – ik vraag me af: waarom nu pas, waarom niet vroeger, of later? Waarom kijk ik af en toe, even vergenoegd als gepijnigd, naar de botten in mijn handen nu zij deze woorden opschrijven? Het gemak waarmee ze de pen of het klavier beroeren kan niet verhullen dat een toekomstig skelet op het toetsenbord een danse macabre uitvoert. Het is alsof ik door mijn eigen weefsels heen kijk.

BOEKFRAGMENT

De onderwereld De onderwereld vertelt het levensverhaal van de inwoners van een klein mijnwerkersdorp in Idaho, vanuit het perspectief van drie heel verschillende bewoners. Wanneer er een grote mijnramp plaatsvindt, worden de verhoudingen in de hechte gemeenschap onherroepelijk op scherp gezet.

Kevin Canty, De onderwereld, vertaling: Frans van der Wiel, Uitgeverij De Harmonie, 264 pagina’s (€ 19,90) Verschijnt 25 april 2017 www.deharmonie.nl

De kat van de buren heeft ergens een konijn ontdekt en jaagt het op door de sneeuw. Het konijn is bijna zo groot als de kat, maar de kat is sterker en sneller en wreder. Twee keer drukt hij het konijn tegen de grond. Het konijn blijft stil liggen, alsof het verlamd is. Dan lijkt de kat het voor gezien te houden en begint weg te lopen, twee of drie meter, en het konijn probeert ervandoor te gaan en de kat vangt het opnieuw. Het laatste wat David van het konijn ziet is dat het onder de struik bij de hoek van het huis wordt gesleept, slap in de bek van de kat. David vindt dat er iets moois zit in de flitsende, instinctieve bewegingen van de kat. En hij voelt de minachting van de kat voor het konijn, te traag om te vluchten, geen klauwen of tanden om zich mee te verdedigen. Het enige wat het kan is zich verstoppen, en als het zo stom is zich

buiten zijn hol te wagen, waarom zou je er dan niet wat mee spelen? Het konijn is niet mooi. Het konijn kent geen snelheid, elegantie, bloeddorst en bloedlogica. Hij bekijkt het lege sneeuwland van de tuin, struiken die door het ijs steken, de reservebanden van zijn hospita, en bedenkt dat die twee zich in verschillende werelden bevinden. De kat speelt een spel, terwijl het konijn voor zijn leven rent. De kat heeft de macht, kan ophouden als hij het beu is, maar het konijn moet meespelen tot het zijn dood wordt. Melody de hospita is op haar gebruikelijke post als hij beneden komt. Ze zit aan de keukentafel en tuurt vanachter haar Olivetti-typemachine en haar asbak chagrijnig in een Frans boek. David zegt: ‘De kat van de buren heeft een konijn te pakken.’ Melody’s gezicht ontdooit langzaam, komt terug uit een diepe droom. Ze zegt: ‘Hebben de buren een kat?’ ‘Die grijze,’ zegt David. Melody haalt haar schouders op, weet het niet, duikt weer in haar boek. Ze is gescheiden, humeurig, David kwam noodgedwongen bij haar terecht. Toen hij na de kerstvakantie terugkwam, bleek dat zijn kamergenoot zijn studie had opgegeven, de huur had opgezegd en naar huis was vertrokken. Melody was een naam op het prikbord van het kamerbureau. Ze is tien jaar ouder dan David, een postdoctoraal-

studente Frans, en het huis was haar bij de scheiding toegewezen. David vindt haar verbitterd en kil, maar op een beetje enge manier mooi, donker haar, groene ogen, bleke doorzichtige huid waaronder blauwe aderen zich vaag aftekenen. Toen hij pas bij haar woonde, dacht hij dat ze misschien op een avond dronken zou worden en met hem naar bed zou gaan. Maar ze heeft iets met iemand van de vakgroep, iets heimelijks. David vermoedt een getrouwde man. Hij vraagt niets, zij zegt niets. ‘Ik heb dit weekend een trouwerij,’ zegt hij. ‘Ik vertrek na college, ben zondag terug.’ ‘Trouwen, trouwen, trouwen,’ zegt ze zonder op te kijken. ‘Het is nog niet eens lente.’


BOEKENKRANT.COM

APRIL 2017 PAGINA 12

SPANNING BOEKENKRANT TIPT

EMMA RINGELDING

EVENWICHT Wij zijn er hartstikke trots op dat een aantal van onze redacteuren zelf aan het schrijven is gegaan. Nu is het de beurt aan onze thrillerrecensent Jacqueline Coppens. Zij schreef Evenwicht, een spannende thriller over een jonge vrouw die werkt bij de medische regisJacqueline Coppens, Eventratie in een ziekenhuis wicht, Uitgeverij Ellessy en worstelt met overge(€ 19,95) wicht. Ze overweegt het plaatsen van een maagbandje, maar ontdekt dat er schokkend veel patienten overlijden na deze ingreep.

WEERGALOZE DWALINGEN Vijf hoofdpersonen proberen allemaal boete te doen voor hun zonde uit het verleden, maar zo gemakkelijk kom je niet in het reine met jezelf. In 2016 won de Ierse Lisa McInerney met deze thriller de prestigieuze Baileys Women Prize for Fiction. Deze Britse prijs Lisa Mcinerney, Weergawordt jaarlijks uitgeloze dwalingen, vertaling: reikt aan het beste boek Johannes Jonkers, Uitgedat geschreven is door verij Querido, 400 pagina’s een vrouwelijke auteur. (€ 19,99) Wij zijn benieuwd of Weergaloze dwalingen ook in Nederland hoge ogen gaat gooien.

HET PAULUSLABYRINT Dankzij zijn thrillerdebuut De bekentenissen van Petrus staat Jeroen Windmeijer bekend als de Nederlandse Dan Brown. Het Pauluslabyrint draait wederom om archeoloog Peter de Haan én de stad Leiden. Een ondergronds gangenstelsel, een met bloed besmeurde jongen Jeroen Windmeijer, Het en mysterieuze verdwijPauluslabyrint, Uitgeverij ningen zorgen ervoor HarperCollins, 400 pagina’s dat Peter een deel van (€ 19,99) de vaderlandse geschiedenis ontdekt dat niet voor niets eeuwenlang verborgen is gebleven.

EEN HOOP SNEEUW

Daders zijn vaak slachtoffers In Nederland en Vlaanderen zijn we gek op Scandinavische thrillers. Uitgeverij LetterRijn sloot op die rage aan en organiseerde een verhalenwedstrijd rondom het thema ‘ijskoude verhalen’. De 25 beste zijn gebundeld in Nordic Noir.

OVER DE GRENS

Door Janneke Blok

Deze nieuwe thriller van bestsellerauteur James Patterson begint met de moord van een hoge politiechef in Washington DC. Onder druk van de burgemeester wordt Alex Cross op de zaak gezet, maar nog voordat hij het onderzoek heeft opgestart vallen er meer doden. Er is slechts één verband te vinden: de slachtoffers zijn allemaal criminelen. De moordenaar meent dan ook dat hij aan de goede kant van de wet staat.

‘Noordelijk’ zijn de meeste verhalen uit Nordic Noir in elk geval. Het merendeel van de verhalen speelt zich af in Denemarken, Noorwegen, Zweden en Finland. De prachtige natuur, het soms ruige en bovenal uitgestrekte landschap van deze landen vormt niet alleen het sfeervolle decor, maar is ook een essentieel onderdeel van veel verhaallijnen. Zo biedt het weidse, bevroren Finse meer voor Marla in ‘Om het ijs te breken’ van Rémon Saaltink de oplossing voor al haar problemen en lukt het Alma en Gustav in ‘Zit, Sivar, zit’ van Gea van

James Patterson, Over de grens, vertaling: Waldemar Noë, Uitgeverij Cargo, 432 pagina’s (€ 19,99)

boringen komen voorbij, en er zijn een aantal verhalen over de vluchtelingenproblematiek. Intrigerend is het verhaal ‘GOT-Lovers’ van Isaballa Driesmans, over Jonathan, die in Denemarken naar een LARP-school (Live-Action Role-Play) gaat en zich bij terugkomst in Noorwegen aansluit bij GOT-Lovers, een groep die zich met het spel Syria in de vluchtelingen verdiept. Jonathan gaat echter zo op in zijn rol als Khalid, dat dit dramatische gevolgen heeft voor de realiteit. Hoewel 25 verhalen heel veel is en het wat clichématig is dat het in de meeste vertellingen die zich daadwerkelijk op Scandinavisch grondgebied afspelen sneeuwt, is de bundel zeer divers. Juist de verhalen die wel in Nederland en België zijn gesitueerd, laten zien dat onze auteurs, net als onze noorderburen, ijzersterk zijn in het vertellen van ‘ijs25 Vlaamse en Nederlandse koude’ verhalen. auteurs, Nordic Noir, Uitge-

Beuningen, dankzij het teruggetrokken leven dat ze leiden op Gotland, hun mismaakte zoon verborgen te houden voor de buitenwereld. Wat de verhalen zo realistisch maakt en soms eng dichtbij doen komen, is dat ze bijna allemaal over gewone mensen gaan, die vaak niet alleen daders, maar ook slachtoffers zijn. Als lezer is het dan ook niet moeilijk je in te leven in een jongen die totaal in paniek een misstap begaat nadat hij door zijn beste vriend wordt geconfronteerd met zijn diepste angst en geheim: zijn homoseksualiteit. Hetzelfde geldt voor een pianolerares die voor het eerst de liefde van haar leven ontmoet, maar niet anders kan dan wraak nemen als ze erachterkomt dat hij getrouwd is. De bundel is niet alleen realistisch, maar ook actueel: het lot van de bewoners van Doel door de uitbreiding van de Antwerpse haven en de boeren in Groningen die last hebben van de gas-

verij LetterRijn, 306 pagina’s (€ 16,00)


BOEKENKRANT.COM

APRIL 2017 PAGINA 13

SPANNING INTERVIEW

Lappenpoppen, ambulances en horrorfilms Als ik tegen Daniel Cole zeg dat zijn boek me doet denken aan de film Se7en, moet hij lachen. ‘Grappig dat je dat zegt, want wel meer mensen vinden dat. Toen mijn literaire agent met mijn boek aan de slag ging, verwees ze er zelfs naar in haar pitch.’

‘Mijn ambulancewerk heeft me vooral inspiratie opgeleverd wat betreft de houding van mensen die bij hulpdiensten werken’

Door Anouk Abels Net als in de bekende film met Morgan Freeman en Brad Pitt in de hoofdrol, voert de politie in Ragdoll een race tegen de klok om een sadistische moordenaar tegen te houden. Het team van inspecteur Wolfe ontdekt een lijk dat bestaat uit aan elkaar genaaide lichaamsdelen van zes verschillende mensen. Niet veel later ontvangt het team een lijst met toekomstige slachtoffers, inclusief de data waarop zij vermoord zullen worden. De laatste naam die genoemd wordt, is die van Wolfe zelf.

lijk vooral inspiratie opgeleverd wat betreft de houding van mensen die bij hulpdiensten werken. Die hebben al het denkbare voorbij zien komen en een donker gevoel voor humor ontwikkeld – dat heb je echt nodig als je dat werk doet. Die ervaring heeft de droge, licht sarcastische toon voor het boek gezet.’ Zelfs in de Nederlandse vertaling komt Ragdoll over als een erg Brits boek. Denk je dat het verhaal ook zou werken als Hollywood-verfilming? ‘Ik vind het interessant – en goed om te weten – dat het boek ook in vertaling erg Brits overkomt. Ik denk dat het komt omdat ik er een hoop alledaagse, Britse dingen in heb gestopt. Dat zorgt ervoor dat het verhaal realistisch blijft, zelfs als het af en toe grootse, over de top wendingen neemt. Ik denk dat het verhaal ook wel zou werken als Amerikaanse film. Misschien zou het verhaal naar New York verplaatst kunnen worden, en misschien eet iedereen dan opeens hotdogs. Maar ik probeer niet te obscuur te zijn met mijn verwijzingen naar de Britse cultuur. Ze zijn niet zo belangrijk dat je het verhaal niet meer begrijpt als je niet Brits bent.’

Wie denkt dat aan elkaar genaaide lichaamsdelen al gruwelijk genoeg zijn, komt bij het lezen voor verrassingen te staan: Ragdoll zit vol moordpartijen die even creatief als gruwelijk zijn. ‘Ik heb mijn jeugd verpest met het kijken naar een hoop slechte horrorfilms, daar komt mijn inspiratie denk ik voornamelijk vandaan,’ zegt Cole daarover. ‘Samen met mijn beste vriend ging ik elke week naar de bioscoop om een nieuwe te zien. Mijn favoriet is nog steeds de eerste film in de Saw-serie, omdat die zo goed in elkaar zit.’ Ik vond Ragdoll een sterk boek – niet alleen vanwege de fascinerende, bloederige moorden, maar ook vanwege de leuke, menselijke personages. Heb je zelf een favoriet? ‘Ik ben dol op de drie hoofdrolspelers: Wolfe, maar ook zijn collega’s Edmunds en Baxter. Baxter lijkt een beetje op mijn jongste zus – ik heb een zachte plek voor haar. Ragdoll is echt Wolfe’s boek, maar ik vind het erg belangrijk om een hele groep personages te hebben. Daarbij komt dat Ragdoll het eerste deel van een serie vormt. Het is de bedoeling om ieder boek dat hierna volgt specifiek rondom één ander personage te laten draaien.’ Wat inspireerde je om met het schrijven te beginnen? ‘Ik begon met het schrijven van scripts. Dat deed ik omdat ik gefrustreerd raakte tijdens het kijken naar mijn favoriete tv-series. Vooral Amerikaanse shows hebben er een

Daniel Cole ELLIS PARRINDER

dewerker. Zijn de ervaringen die je tijdens dat werk hebt opgedaan nog van pas gekomen tijdens het schrijven? ‘Tijdens mijn werk ben ik nooit een Ragdoll tegengekomen. Gelukkig maar! Ik denk wel dat ik wat aan mijn medische kennis had bij het beschrijven van bloederige situaties. Maar het blijft de vraag hoeveel daarvan uit mijn echte leven komt en hoeveel ik uit die slechte horrorfilms Daniel Cole, Ragdoll, vertauit mijn jeugd heb ling: Roelof Posthuma, Uitgegehaald. Het ambulanVoordat je schrijver was, verij Luitingh-Sijthoff, cewerk heeft me eigenwas je ambulanceme400 pagina’s (€ 17,50) handje van om lange seizoenen te maken met veel afleveringen die niets meer zijn dan opvulling. Ik dacht dat ik dat beter zou kunnen doen. Ik had er alleen weinig succes mee. Ik kreeg veel afwijsbrieven waarin stond dat ik potentie had, maar meer niet. Ook Ragdoll was eerst een script voor een tv-show. Uiteindelijk besloot ik, als laatste poging tot een schrijfcarrière, dat script in een boek te veranderen.’

Heb je een droomcast in je hoofd voor zo’n verfilming? ‘Wolfe lijkt in mijn hoofd op Mark Ruffalo. Maar dan wel groter. En Engels, natuurlijk. Hij kijkt een beetje vermoeid, maar hij is ook knap. Ruffalo zou daar goed bij passen. Maar we zijn sowieso eerst bezig met het ontwikkelen van een Britse tv-serie.’ O ja? ‘Ik weet niet hoeveel ik daarover kan zeggen. Maar er is een fantastisch productiebedrijf bij betrokken dat het boek echt begrijpt. Ik heb de scriptschrijver ontmoet, die briljant is, een komedieschrijver. Dat vind ik een interessante benadering. Ik dacht dat ze een crimeschrijver zouden uitzoeken en de humor uit mijn boek zouden halen. Ik heb de eerste versie gelezen en het was heel goed.’


BOEKENKRANT.COM

APRIL 2017 PAGINA 14

BOEKFRAGMENT

Tot op het bot Wanneer Nadia Mendonck na een gijzeling op rust wordt gesteld, verzet ze zich heftig. Als compromis wordt ze tijdelijk overgeplaatst. Maar nog voor ze is ingeburgerd in haar nieuwe biotoop, staat ze al met beide voeten middenin een moordonderzoek.

Luc Deflo, Tot op het bot, Uitgeverij Borgerhoff & Lamberigts, 304 pagina’s (€ 22,95) www.borgerhoff-lamberigts.be

‘Ik ben hier niet voor mezelf, dokter. Ik ben hier voor een patiënte van u. Brygida Zwoliĸska. Ik wil weten wat er met haar aan de hand is.’ ‘Euhmm. En u bent?’, vraagt het schriele mannetje met de vrouwenhanden. Hij krabt in zijn rossige, uitgedroogde haar dat in plukjes groeit, alsof degene die het gezaaid heeft niet veel tijd of goesting had. ‘Callens. Jan Callens.’ Hij fronst. Hier moet hij even van bekomen. Hij begint verwoed in zijn register te bladeren. ‘Ik dacht dat uw naam Klein was. Oscar Klein’, zegt hij terwijl hij aanstalten maakt om de telefoon te pakken en zijn secretaresse te consulteren. ‘Dat was een leugentje om bestwil’, stel ik hem gerust. Hij legt de draadloze telefoon neer. ‘Ik was bang dat u me niet zou willen ontvangen als ik mijn echte naam verklapte.’ ‘En wat is uw, euhmm, relatie met mevrouw Zwoliĸska?’

‘Ik ben haar man.’ Er volgt een lange stilte. Daar hou ik van. Mijn opponent blijkbaar niet, want hij begint nerveus te schuifelen. Voortdurend lonkend naar mijn zwarte leren tas. Alsof daar materiaal in steekt om mensen in stukken te snijden. Ik lach in mijn vuistje. Hij moest eens weten hoe dicht hij bij de waarheid zit. ‘Ik heb toevallig ontdekt dat ze bij u in behandeling is’, verlos ik hem uit zijn lijden. ‘En ik wil haar graag helpen. Maar ik weet niet hoe. Daarom kom ik naar u toe.’ ‘Meneer, hmm, Callens, u weet toch dat ik gebonden ben door het medisch beroepsgeheim, neem ik aan?’ ‘Ik ben haar man.’ ‘Dat, meneer Callens, doet er helaas niet toe. Ik vrees dat ik u niet ga kunnen helpen.’ ‘Maar u gaat me wel een doktersbezoek aanrekenen?’ ‘Euhmm… tja… ik vrees…’ ‘U hoeft niks te vrezen, dokter. Ik zal betalen wat ik u verschuldigd ben. Maar nu ik hier toch ben, kunnen we het misschien over mijn problemen hebben. Mijn psychische problemen, wel te verstaan.’ ‘Goed. Meneer Klein, of Callens, vertel eens’, klinkt het aarzelend. Hij doet zijn best, maar kan zijn ongemak niet verbergen. Het lijkt me iemand die structuur nodig heeft in zijn leven. Houvast. ‘Ik luister naar uw verhaal’, probeert hij het schip vlot te trekken.

Ik zucht. Het liefst van al zou ik het niet proberen te vertellen, noch proberen te vatten op papier. Woorden zijn niet plastisch genoeg voor mijn verhaal. Er zouden foto’s zijn en flarden van kleren, plukken haar en brokken aarde, fragmenten van opgenomen kreten, stukken hout en vlijmscherp ijzer, buisjes met geuren, scherp, ophitsend, van zweet en lichaamssappen, uitwerpselen, of nog veel adequater: een bloedend stuk vlees uitgerukt met mijn tanden. Maar goed. Ik zit hier niet om mensen te entertainen. ‘Waarmee kan ik u helpen?’, herformuleert het mannetje zijn vraag. Hij kijkt me geïnteresseerd aan. Met een bezorgde rimpel in zijn lage voorhoofd. ‘Ik wil mezelf proberen te doorgronden.’ Dat antwoord had hij niet verwacht. Ik zie het aan zijn onzekere ogen. Hij is de teugels kwijt. Nu al. En hij weet het. ‘Vertelt u maar. Ik luister.’

BOEKFRAGMENT

Over elk vergeten heen Op een kunstveiling is Thomas Berg er getuige van hoe een bronzen beeld van Constantin Meunier tegen een recordprijs wordt verkocht. De nieuwe eigenaar wordt die nacht vermoord en het beeld gestolen.

Jo Claes, Over elk vergeten heen, Uitgeverij Houtekiet, 350 pagina’s (€ 21,99) www.houtekiet.be

Thomas Berg, hoofdinspecteur bij de Federale Politie van Leuven, had het eerder al ondervonden: naar een veiling gaan was zo’n beetje als ten strijde trekken. Er moest iets veroverd worden. Iets wat je echt graag wilde hebben, maar waar anderen hun zinnen ook op hadden gezet. En die anderen zouden zoveel mogelijk weerwerk geven en al hun middelen aanwenden om zelf hun slag te slaan. Wie het begeerde voorwerp dus in handen wilde krijgen, moest de tegenpartij de loef afsteken. Dat kon door meer te bieden, maar vaak was dat alleen niet genoeg. Je moest de ander ook te slim af zijn: hem onzeker maken, overbluffen, tactisch buitenspel zetten. In dit geval had Berg zijn oog laten vallen op een prachtig 19de-eeuws balboekje dat geveild werd bij Bernaerts in Antwerpen. Het kleinood zag er aan de buitenkant uit als een minihandtasje, uitgevoerd in kunstig geciseleerd zilver en voorzien van een als een

bloem gecamoufleerd drukknopje dat via een onzichtbaar mechanisme de sluitklep bovenaan deed openspringen. Binnenin, discreet aan het oog onttrokken, zat het eigenlijke balboekje waarin de eigenares dansen kon laten reserveren door heren die daar op voorhand om hadden gevraagd. De foto in de catalogus op internet had meteen Bergs aandacht getrokken. Het snuisterijtje, negen bij zes centimeter groot, zou een mooie aanwinst vormen voor zijn collectie klein zilver en dus had hij een plaats geboekt voor de veiling die zou plaatsvinden op vrijdag 13 februari. Het was niet de eerste keer dat Berg naar Bernaerts ging. De verkoop begon zoals altijd om zeven uur waardoor hij de laatste trein naar Leuven dreigde te missen en verplicht was de nacht door te brengen in Antwerpen. Gewoonlijk reserveerde hij een kamer in hotel Rubenshof dat op loopafstand van het veilinghuis lag, maar dit keer was het weer zo slecht dat hij een taxi had genomen. Onmiddellijk bij zijn binnenkomen voelde hij de typische opwinding die hem telkens weer overviel in dit soort situaties: een haast koortsachtige agitatie die zijn zenuwen op scherp zette en nog versterkt werd door de nerveuze spanning die onder de aanwezigen hing. Iedereen was een potentiële tegenstander,

een concurrent die op hetzelfde voorwerp kon bieden en de prijs zo hoog opdrijven dat je je gewonnen moest geven en de avond op een teleurstelling uitliep. De zaal zat barstensvol. Berg had een plaats gereserveerd op de bovenste rij van de tribune, een strategische positie vanwaar hij een overzicht had over het publiek en kon zien wie van de deelnemers tegen hem opbood. Nog voor de eigenlijke verkoop begon, rook de heet gestookte ruimte al naar natte kleren. Het balboekje werd geveild als lot 81, wat betekende dat het meer dan twee uur zou duren voor het onder de hamer kwam. Het was intussen vijf voor zeven. De veiling kon elk ogenblik van start gaan. Op dat moment hoorde hij iemand zeggen: ‘Wie we daar hebben. Dag, Thomas.’ Hij keek op. Een man van vooraan in de zestig hing zijn jas over de leuning van de stoel, schuin voor de zijne. Het was Karel Vyncke, een antiekhandelaar uit Leuven bij wie Berg geregeld iets kocht. Ze schudden handen. Vyncke ging zitten en draaide een halve slag. ‘Wat brengt jou hier?’ ‘Lot 81,’ antwoordde Berg. Vyncke sloeg zijn catalogus open.


BOEKENKRANT.COM

APRIL 2017 PAGINA 15

BOEKFRAGMENT

Terugkeer naar het kippencollectief In het vervolg op Het kippencollectief keren alle personages terug. Zullen ze opnieuw de boerderij van de ondergang weten te redden? Eén ding is zeker: aan hun trots, passie of koppigheid zal het niet liggen!

Susan Juby, Terugkeer naar het kippencollectief, Uitgeverij Pepper Books, 368 pagina’s (€ 19,99) www.pepperbooks.nl

‘Je hebt een oude tractor voor ons?’ vroeg ik, zo opgetogen dat mijn vermoeidheid er even door verdween. Ik wierp Sara en Earl, die aandachtig meeluisterden, een blik toe. ‘Nog beter,’ zei Werner. ‘Ik heb een muildier voor je.’ Mijn adem stokte

in mijn keel. Een muildier! Als er iets was wat ik nog liever wilde dan een tractor van Kubota, dan was het een muildier! Een boerderij is geen boerderij zonder dieren. We hadden een mooi begin gemaakt met Sara’s showkippen en dan was er natuurlijk nog Bertie, het depressieve schaap van mijn overleden oudoom, maar een muildier zou een trapje hoger zijn, qua veehouderij. Ik had gelezen dat een muildier een van de sterkste en nuttigste boerderijdieren was. Met een muildier konden we de velden omploegen, boomstronken verwijderen, het gras kort houden. We zouden er zelfs op kunnen rijden!

‘Wij hebben zelf niet veel aan een muildier. Ons bedrijf is bijna volledig geautomatiseerd, maar ik weet dat jij het graag ouderwetsig doet,’ zei Werner. ‘Leuk geprobeerd, Werner,’ zei een diepe stem. Ik voelde een stel grote handen om mijn middel en een zachte kus op mijn hoofd terwijl Eustace, mijn vriendje, erbij kwam staan. Ik smolt half van zijn aanraking, maar zoals gebruikelijk negeerde ik wat hij zei. ‘Ik zou heel graag een muildier willen hebben,’ zei ik. ‘Is hij getraind?’ vroeg Eustace aan Werner. Hij is dierenarts en denkt dat hij alles weet over het trainen

van dieren en de juiste behuizing en omheining. Volgens mij vergeet hij weleens dat iedereen toch ergens moet beginnen. Al doende leren is een legitieme aanpak in het agrarisch bestaan. ‘Hij is getraind om elke dag zijn eigen gewicht aan voer te eten,’ grinnikte Werner, de vraag ontwijkend. ‘Is hij gevaarlijk voor onervaren verzorgers? Wat voor temperament heeft hij?’ vroeg Eustace. ‘Daar komen we vanzelf wel achter,’ zei ik.

glas op het marmeren blad van het nachtkastje, en liet zich achterover op bed vallen. In plaats van weg te zakken in een diepe slaap, dacht ze aan alles wat ze de volgende dag te doen had. Ze moest het transport van twee verkochte schilderijen regelen vóór tien uur ’s ochtends, zorgen dat de werken goed werden verpakt in houten kisten en de verzekering in orde maken. In de korte tijd dat ze als kunsthistorica bij Goudstikker werkte, had ze veel verantwoordelijkheid gekregen. Dagelijks rubriceerde ze oude tekeningen, etsen, litho’s en schilderijen, die vanuit heel Europa binnenkwamen. Om het

vertrouwen van de eigenaar, Jacques Goudstikker, te winnen had zij flink haar best gedaan. In het begin deed hij erg afstandelijk, maar later was hij onder de indruk geraakt van haar kennis en enthousiasme. Zonder een naslagwerk te raadplegen kon ze bijna elke schilderstijl benoemen en de belangrijkste kunstwerken wist ze feilloos te herkennen. Ze was opgegroeid in een bankiersfamilie op de Keizersgracht, waar de liefde voor de schilderkunst er van jongs af aan met de paplepel was ingegoten. Die nacht sliep Marta slecht. Ze stond vroeg op en at snel een boterham. Om kwart over zeven fietste ze

al over de Herengracht, haar zwarte krullen dansend rond haar gezicht. Ze haalde diep adem en genoot van de frisse ochtendlucht.

Niets te horen, afgezien van mijn eigen hijgende ademhaling. Mijn kortstondige verzet brengt een subtiele verandering teweeg. Ik put er kracht uit. ‘Eikel!’ Ik hoor krakende voetstappen en merk dat mijn woede plaatsmaakt voor een zinderende angst. Hij staat naar me te kijken, dat weet ik zeker. Straks heeft hij een pistool en schiet hij me dood. Of een mes, waarmee hij op me inhakt tot ik gillend en krijsend doodbloed. Ik besef dat ik een talent heb ontwikkeld om mezelf naar de klote te helpen. Of schijnbaar het vermogen bezit altijd in moeilijkheden te komen. ‘Laat me gaan,’ zeg ik dunnetjes, al

probeer ik uit alle macht mijn waardigheid te behouden. ‘Laat me alsjeblieft vrij. Je hebt echt de verkeerde voor je.’ Hij laat de stilte voortduren, waardoor ik nog nerveuzer word. Ik wil zijn stem horen, ik wil wel een uur naar zijn stem luisteren, misschien gaat er in mijn hoofd een belletje rinkelen en weet ik wie hij is. Ik hoor hem niet eens ademen. Hij staat er toch nog wel? Ik probeer de geur van aftershave op te vangen in de hoop dat het een herinnering bij me naar boven haalt, maar ik ruik alleen de muffe ruimte om me heen.

haar gezicht vast met beide handen en zoent haar vol op de mond. Zijn tong worstelt zich naar binnen en hij duwt zijn heupen hard tegen die van haar. Bij Tess gaan alle alarmbellen af. Ze probeert haar hoofd los te trekken, maar hij is te sterk. Zijn handen doen zeer aan de zijkant van haar hoofd. Haar oren worden geplet en ze kan niet gillen. Dan, met alle woede die ze voelt, tilt ze haar rechterbeen op. Haar laarzen hebben harde hakken. Ze trapt hem vol op de bovenkant van zijn voet. Door de klap verslapt zijn greep om haar gezicht en in die ene seconde trekt ze zichzelf met kracht naar ach-

teren. Met wilde ogen kijkt ze hem aan, net op genoeg afstand, zodat hij haar niet meer kan aanraken. Woest is ze, haar ogen spugen vlammen zijn kant op. ‘Rustig maar, rustig maar…’ zegt hij. ‘Niks rustig. Ben jij gestoord of zo? Jij spoort niet. Idioot. Laat me met rust!’ schreeuwt ze. ‘Geef jij nou maar mijn geld,’ zegt hij geïrriteerd en hij houdt zijn hand op. Tess staat te trillen. ‘Het is niet jouw geld,’ roept ze, ‘het is van mij.’ Bang doet ze nog een stap naar achteren. Ze trekt het briefje van vijftig uit haar broekzak en gooit het voor hem op de grond.

De Jacht Als de Amsterdamse jodenjager Jan van de Laan verliefd wordt op Marta Rosenthal, de vrouw die hij moet opsporen en arresteren, verandert dat hun beider levens voorgoed.

Hans Galesloot, De Jacht, Uitgeverij Magonia, 320 pagina’s (€ 21,95) www.magonia.nl

1 Het voorjaar Marta Rosenthal kon die nacht de slaap niet vatten, ze woelde in haar bed, schopte het laken van zich af en staarde naar het plafond. Ze stond op om een glas water te pakken, hield haar polsen onder het koele stromende water en bleef zo even staan voordat ze de kraan weer dichtdraaide. Ze nam een slok, zette het

In onschuld Op een dag ontwaakt de 31-jarige Yara de Best in haar achtertuin. Ze is bont en blauw, schaars gekleed en kan zich niet herinneren hoe ze daar is terechtgekomen.

Melissa Skaye, In onschuld, Uitgeverij LetterRijn, 280 pagina’s (€ 17,50) www.letterrijn.nl

Ik spits mijn oren: wat hoor ik daar? Opnieuw word ik overvallen door angst en ik begin te rillen. Hij dwingt me in mijn verleden te duiken omdat hem schijnbaar ooit iets is aangedaan, maar behalve een man afweren of er geen tweede afspraak mee maken, heb ik bij mijn weten niemand ooit iets vreselijks geflikt. ‘Laat me gaan, klootzak!’

Laat me met rust Laat me met rust is realistische, actuele fictie voor jeugd én volwassenen. Als Tess verliefd wordt op Daan raakt ze verstrikt in ‘het web’ en slaat verliefdheid om in angst. Kan haar vriendengroep helpen tegen de social media-dreiging?

Maaike Möllmann, Laat me met rust, Uitgeverij TaalKwestie, 176 pagina’s (€ 14,95) www.maaikemollmann.com

Hij lacht en kijkt haar aan met zijn meest verleidelijke glimlach. Dit is de glimlach waar ze verliefd op werd. Dit is de “Daan” die ze zo leuk vond. Voor ze het in de gaten heeft, pakt hij

Ze draait zich om, pakt haar stuur, gooit haar been als een jongen over het zadel en fietst hard het park uit. Bij de supermarkt staan Lize en Marleen. Tess is woedend. Daniel lijkt wel verbluft te kijken hoe Tess wegfietst. Dan bukt hij zich om het briefgeld van de grond te pakken. Als hij opkijkt, duiken Martijn en Mark net op tijd weg.


!"#$%&'()*+,-$,&..*$ "/.*+"0."1$2'#$ ˜HKOKBA /PEJA &AJOAJ

!"#$#"%%"&

!""#$%&'$()&*(&+",&*(&'$(),-&./&0(,&12(,&(#3&$%& *")$(#/&,(&42*1-&561&*(&*(4()7&(%8",02(&""1)(#(1-

9))(/&+",&2:&'$()&2/&((1&;$(:&<",&:21<(#(1& ;(+6/,&%"":,&'"1&061&(23(1&3('$()(1/&=1&0(1& /,2%6)((#,&$%&(#$'(#&1"&,(&<(1:(1>&

!"#$%&'($&)$*'+',-$'.$',(//0$%'#'0$#'$%'102*3'.$

Verschijnt 5 april 2017 9789463052252

GA M OP AV EE O VOL D NTUUR RAKE N!

In deel 1 van Dragon Lords kwamen Donald, oom Dagobert en Kwik, Kwek en Kwak door een magische doorgang in een andere dimensie terecht. In een wereld waar Morgs, verschrikkelijke bruten die zich voortbewegen op angstaanjagende draken, de macht hebben over de mensen die er wonen. Moedig zetten de Ducks en de mensen in dit tweede deel van Dragon Lords de strijd om de vrijheid voort. Zullen ze de Morgs verslaan?

Alles is leuker met Donald Duck

Š 2017 Disney

Reeds verschenen 9789463052245

www.kluitman.nl


BOEKENKRANT.COM

APRIL 2017 PAGINA 17

JEUGD PRINSESSENLIEFDE

COLUMN

Afscheidspijn

Van elkaar houden, daar gaat het om Mag je als meisje verliefd worden op een ander meisje – zelfs als je een prinses bent? Het fijne prentenboek Prinses Pompelien gaat trouwen beantwoordt deze vraag met een volmondig ‘ja’. Door Anouk Abels De afgelopen tijd hebben we op de Boekenkrant-redactie een hoop mooie jeugdboeken voorbij zien komen waarin de LHBTQgemeenschap een belangrijke rol speelt. Zo draagt de YA-roman Simon vs. de verwachtingen van de rest van de wereld bij aan een positieve beeldvorming rondom homoseksualiteit, en gaat het kinderboek George over een jongetje dat van binnen een meisje is. Nu is er dus het prentenboek Prinses Pompelien gaat trouwen, over een prinsesje dat allerlei prinsen ontmoet, maar daar niks bij voelt. Dan komt er een prinses op een zwart paard voorbij gegaloppeerd. Het is liefde op het eerste gezicht voor Pompelien en het prinsesje Hadewijch, en de twee meisjes willen niets liever dan met elkaar trouwen. Prinses Pompelien gaat trouwen laat op toegankelijke wijze zien dat er niets geks is aan twee meiden die verliefd op elkaar zijn. Wel wordt

al snel duidelijk dat zo’n lesbische relatie nog weleens nare reacties losmaakt: ‘Overal in het paleis en ver daarbuiten werd gefluisterd, geroddeld en gefezeld. Lelijke woorden – en gelukkig af en toe iets liefs – dwarrelden Pompeliens kamer in. De lelijke woorden bleven hangen en maakten haar verdrietig.’ Dit maakt het prentenboek niet alleen een fijn en leerzaam verhaal voor lesbische meisjes, maar voor alle kinderen die homo’s en lesbiennes in hun omgeving tegenkomen. Misschien vind je het in eerste instantie een beetje gek, twee mannen of twee vrouwen bij elkaar. Dat

‘Overal in het paleis en ver daarbuiten werd gefluisterd, geroddeld en gefezeld.’ vinden de ouders van Pompelien ook. Gelukkig komen ze, met de hulp van een wijze oude vrouw, tot de volgende conclusie: ‘”Van elkaar houden,” zei de koning. “Daar gaat het om,” vulde de koningin aan.’ Het verhaal van Prinses Pompelien gaat trouwen is prachtig. Het is echter wel de vraag in hoeverre de illustraties van Trui Chielens bij iedereen in de smaak zullen vallen. De hoekige, schetsachtige tekeningen wijken erg af van de toegankelijke stijlen die je voornamelijk in prentenboeken tegenkomt. Het zijn mooie platen, maar het is afwachten of kinderen ze ook kunnen waarderen. De zachte kleuren die Chielens heeft gebruikt, passen in ieder geval wel erg goed bij dit lieve verhaal. De combinatie van woord en beeld levert in ieder geval een erg origineel boek op, met een belangrijke boodschap voor iedere kleine prins en prinses in het koninkrijk.

Brigitte Minne, Prinses Pompelien gaat trouwen, Uitgeverij De Eenhoorn (€ 15,50)

Ik ben gek op verhalenseries. Het wil namelijk nog weleens voorkomen dat één boek gewoon niet genoeg is om alle personages echt goed te leren kennen. Kids zijn tegenwoordig ook gek op boekenseries. Je wil niet weten hoe vaak jongens en meisjes die vraag stellen. ‘Is het een serie?’ En vaak genoeg gaat het boek weer gewoon terug in het schap in boekwinkel en bibliotheek als het een eenling blijkt te zijn. Hoe goed het verhaal misschien ook is. Er zijn hordes theorieën om deze voorkeur. Jongens en meisjes dolen wellicht net als ondergetekende graag wat langer rond in de nieuwe wereld dan slechts één boek. De negatieve verklaring is dat kids niet meer willen investeren in het leren kennen van een personage. Die moeite hoef je alleen maar te steken in het eerste deel, daarna kun je op je gemak doorrollen. Energiebeheer en gemak. Want het is al erg genoeg dát je van je ouders moet lezen. Series hebben ook een gevaar. Waar losse boeken het risico lopen op een soort van zoete teleurstelling aan het eind – ‘Ik had nog zo graag meer willen lezen over deze wereld of deze persoon’ – willen bepaalde series op een bepaald moment eigenlijk wel af zijn. Ja, het was leuk dat er meer boeken waren, maar na drie boeken was het verhaal al wel verteld. Te laat gestopt. ‘De eerste vier boeken waren leuk, daarna ging het bergafwaarts.’ De schrik van iedere seriebakker: ‘Heb het laatste deel eigenlijk niet eens meer gekocht.’ Stoppen doe je nu eenmaal het liefst op het hoogtepunt. Zodat er – ondanks die vele boeken – tóch nog sprake is van afscheidspijn. Dat heb ik nu ook met deze column. Mijn punten zijn eigenlijk wel een beetje gemaakt. Herhaling van zetten liggen op de loer. De hoogste tijd om weer alle schrijfenergie in mijn film- en boekwerk te stoppen en mijn Boekenkrant-400-woorden-column-pen aan de wilgen te hangen. Mag ik u als lezer bedanken voor de tijd die u heeft gestopt in het lezen van mijn maandelijkse verhaaltjes? Ik hoop dat ik u hier en daar heb laten nadenken over Verhalen, over de kracht van Fantasie en het belang van Avontuur (alle drie met hoofdletters!). Met een beetje geluk heb ik met mijn woorden zelfs een glimlach op uw gezicht weten te toveren.

Patz PS. Nu maar hopen dat ik niet de enige ben met afscheidspijn…

Liefhebber van Planeten en Sterren, Notoir Leunstoel Avonturier, Amateur Schatzoeker, Verhalenjager en oprichter/verhalenmaker Verhalen*laboratorium CircusPatz circuspatz.com


BOEKENKRANT.COM

APRIL 2017 PAGINA 18

JEUGD BOEKENKRANT TIPT HANS IS KWIJT Voor deze Boekenkrant spraken we met Erik Jan Harmens over zijn roman Pauwl. Maar deze schrijver maakt ook heel leuke kinderboeken. Zo schreef hij het mysterieuze Hans is kwijt. Hans vraagt zich af of iemand hem wel zou missen als hij zou Erik Jan Harmens, Hans is kwijt, illustraties: Elise van verdwijnen. Zijn famiIterson, Uitgeverij Moon, 112 lie heeft het namelijk pagina’s (€ 14,99) enorm druk met andere dingen. Dan lukt het Hans om echt te verdwijnen. Maar hoe kom je eigenlijk weer terug als je kwijt bent?

HET HEEL GROTE VOGELBOEK In 2012 won Bibi Dumon Tak een Gouden Griffel voor haar boek Winterdieren. Nu is er Het heel grote vogelboek, gevuld met een heleboel vogelverhalen. Waargebeurde verhalen over Mustapha de purperreiger, over zeearenden als vlieBibi Dumon Tak, Het heel gende deuren, over de grote vogelboek, Uitgeverij Lannoo, 80 pagina’s (€ 24,99) wraak van de waterral, over de kampioenste onder de zangvogels, de gemeenste onder de roofvogels, over zwanen die kunnen zingen met hun vleugels.

UIT 1949

Klassieker in een nieuw jasje

Dodie Smith schreef De dagboeken van Cassandra Mortmain in 1949. In het boek beschrijft hoofdpersoon Cassandra haar excentrieke en straatarme familie, met wie ze in een vervallen kasteel woont. Hun leven verandert als twee rijke Amerikaanse broers hun intrek nemen in het naastgelegen kasteel. Door Mieke van Meer Een vader die na een wereldwijde bestseller met een writer’s block kampt, een stiefmoeder die naakt door de tuin danst, een knappe knecht die je het hof maakt en verliefd worden op de verloofde van je oudere zus: dan heb je als zeventienjarig meisje genoeg onderwerpen om over te schrijven in je dagboeken. Tel daarbij op dat de familie heel inventief moet zijn om voldoende te kunnen eten en zich fatsoenlijk te kleden, en je begrijpt

dat Cassandra Mortmain schriften vol pent met haar gedachten en gevoelens. Cassandra is, ondanks dat ze haar onzekerheden kent als opgroeiende tiener, vrolijk van karakter. Dankzij haar beschrijvingen wandel je mee over het Engelse platteland, beleef je plezier aan haar uitje naar Londen en zie je voor je hoe ze in de gootsteen zit te schrijven. De vergelijking met Pride and Prejudice is onvermijdelijk, als de rijke, ongehuwde, Amerikaanse broers Simon en Neill Cotton komen wonen in het naburige kasteel. Cassandra refereert er zelfs aan in haar dagboek als ze schrijft over de interesse van haar zus Rose voor de broers. Door de heldere schrijfstijl leest het verhaal gemakkelijk. Toch is het geen simpel boek. De filosofische bespiegelingen van Cassandra over thema’s als geloof en relaties geven diep-

gang. Net als de tegenstellingen tussen de verschillende vrouwen in het boek, zoals haar vrijgevochten stiefmoeder en haar wanhopige zus Rose.

Dat de roman zich afspeelt in de jaren dertig van de vorige eeuw is duidelijk. De kleding, de manier van reizen en een nieuw fenomeen als de grammofoon verraden de tijdgeest. De dagboeken van Cassandra Mortmain is geen ouderwetse roman. Het is nog altijd een lezenswaardig boek voor romantische (jong)volwassenen omdat het over verlangens en dromen gaat. In Engeland is het sinds 1949 niet uit druk geweest. Het zou mij niet verbazen als deze vertaling voor een kleine hype onder young adults in Nederland zorgt. Die lieve, Dodie Smith, De dagboeken slimme Cassandra is van Cassandra Mortmain, verhet waard. taling: Hannie Tijman, Uitgeverij Karmijn, 395 pagina’s (€ 19,95)

ADVERTENTIE

FRED WIL OOK NAAR SCHOOL Ons favoriete hert is terug! Ook dit derde boek over Fred staat vol even hilarische als schattige tekeningen Pépé Smit, Fred wil ook naar van Pépé Smit. Als de school, Uitgeverij De Harmoheld van het verhaal nie, 32 pagina’s (€ 14,90) een verdwaald meisje tegenkomt in het bos, ontdekt hij dat je op school van alles kunt leren. Dat wil hij ook! Met een list smokkelt het meisje Fred de klas in. Daar loopt het snel uit de hand.

kinderboeken die tot de verbeelding spreken

Soesja Tinker is ’s werelds eerste uitvinder jonger dan twaalf. Haar babybroer heeft heel wat gebreken. Soesja besluit dan maar zelf een betere broer te bouwen: Brobot. Brobot heeft alle gadgets en functies om de perfecte broer te zijn. Maar dan gaat de Bro-afstandsbediening stuk. Misschien is haar kleine broer toch meer dan een lastpost? Een hilarische graphic novel. € 13,50 8 jaar en ouder 112 blz. check de trailer op www.eenhoorn.be/nl/brobot

OP DE VLUCHT In de kinderliteratuur zie je steeds vaker de actualiteit weerspiegeld. Zo verschijnen er steeds meer kinderboeken over vluchtelingen. Het prentenboek Op de vlucht is wel heel bijzonder: het verhaal nodigt uit om gesprekken over én met gevluchte kinPimm van Hest, Op de vlucht, deren te beginnen. In illustraties: Aron Dijkstra, poëzie en beeld nemen Uitgeverij Clavis, 32 pagina’s de makers je mee van (€ 14,95) het beangstigende uitzichtloze van de oorlog naar een hoopvolle toekomst.

!!!"##$%&&'$"(#


BOEKENKRANT.COM

APRIL 2017 PAGINA 19

JEUGD INTERVIEW

Van kunstenaarsgroep naar schrijversfamilie Rindert Kromhout, schrijver van talloze kinder- en jeugdboeken, zoals de verhalen over Kleine Ezel, Meester Max en de avonturen van de verschrikkelijke tweeling Ellie en Nellie: wie kent hem niet? Dat hij de laatste jaren ook bekendheid heeft verworven als auteur van historische young adult-boeken, is een gelukkig toeval. Door Janneke Blok Voor ons op tafel ligt Een Mann, Kromhouts meest recent verschenen historische roman. ‘Ik was in eerste instantie helemaal niet van plan om dit soort boeken te gaan schrijven,’ vertelt de schrijver. Dat veranderde toen hij een bezoek bracht aan het huis van Virginia Woolf en Vanessa Bell, de centrale leden van de Bloomsbury Group, een bonte verzameling Engelse kunstenaars in de eerste helft van de vorige eeuw. ‘Het huis was net een schilderij om in te wonen. Ik vond dat zo betoverend, dat ik dacht: hier wil ik iets mee!’ Uiteindelijk schreef Kromhout drie boeken over deze kunstenaarsgroep. ‘Ik vond het zo interessant en leuk om me maandenlang te verdiepen in die wereld en de literatuur, dat ik, nadat ik die Bloomsbury-trilogie klaar had, dacht: hier wil ik mee doorgaan! En gelukkig was daar Klaus Mann, van wiens werk ik al heel lang heel veel hield.’ IN DE SCHADUW VAN EEN ANDER Klaus Mann is de zoon van de beroemde Duitse schrijver Thomas Mann, die in het begin van de vorige eeuw leeft. Klaus begint zijn loopbaan als schrijver met een achterstand. Hij wordt altijd gezien als ‘de zoon van’, wat in zijn voordeel kan werken, maar wat Klaus vooral als iets vervelends ervaart. ‘Juist omdat ik de relatie tussen zoon en beroemde vader centraal wilde stellen, heb ik gekozen voor het perspectief vanuit Klaus,’ legt Kromhout uit. ‘Maar er is meer aan de hand. Het gaat niet alleen om hun relatie tot elkaar als schrijvers, maar ook om hun persoonlijke verhouding, wat ik nog veel interessanter vond.’ Thomas Mann wordt door zijn kinderen ook wel ‘de tovenaar’ genoemd, omdat hij zo’n fantastische vader voor hen was. Als Klaus echter ouder wordt, krijgt hij het gevoel dat Thomas hem niet accepteert zoals hij is. Een gesprek met zijn vader durft hij niet aan te gaan. Daarom besluit hij hem

Rindert Kromhout MARK SASSEN

boeken van en over de familie Mann. Hij heeft ook een bezoek gebracht aan alle verschillende plaatsen die in het boek een rol spelen. ‘Klaus is iemand die zijn leven lang overal en nergens heeft gewoond,’ zegt Kromhout, die niet alleen het ouderlijk huis van Klaus in München heeft bezocht, maar ook het vakantiehuis van de familie in Bad Tölz en de stad Parijs, waar Klaus een tijd lang het leven en de liefde ontdekte. ‘Ik moet het ook voor me zien, anders kan ik het niet overtuigend neerzetten.’ Dat hij daarin is geslaagd, blijkt wel uit de vele mooie sfeerbeschrijvingen die Een Mann rijk is, zoals: ‘Het vakantiehuis stond aan de rand van een middeleeuws stadje met kleurrijke huizen en schuin oplopende, smalle straten, en was omringd door groen: oude bomen, wilde braamstruiken en golvende velden.’ Misschien zijn het wel die sfeerbeschrijvingen die Een Mann tot een roman maken ‘voor bijna-volwassen en volwassen lezers,’ zoals op de website van Kromhout staat. ‘In Rindert Kromhout, Een Mann, de boekhandel vind je Uitgeverij Leopold, 400 pagiEen Mann zowel op de na’s (€ 18,99)

een brief te schrijven. Die brief groeit uit tot de aangrijpende roman Een Mann. ‘De vorm is mijn verzinsel,’ vertelt Kromhout. ‘Maar de historische werkelijkheid is dat Klaus en zijn vader hun leven lang niet met elkaar konden praten.’ Uit veel bestaande literatuur over de familie Mann komt volgens Kromhout een vrij negatief beeld naar voren van Thomas. ‘Hij wordt vaak neergezet als een behoorlijk onaangename man, die alleen maar met zijn werk bezig was en zijn gezin hing er maar een beetje bij. Uit de egodocumenten, de dagboeken en de autobiografieën die ik ben gaan lezen, kwamen zowel Thomas als Klaus – die toch ook een ijdeltuit is – er voor mij veel sympathieker uit dan in de boeken over hen.’ Het is dan ook die sympathieke kant waaraan Kromhout meer aandacht wilde besteden. HET SCHRIJVERSCHAP Voor het schrijven van Een Mann heeft Kromhout niet alleen literatuuronderzoek gedaan vanuit zijn prachtige werkkamer in Weesp met uitzicht op de gracht, die volstaat met

‘Ik heb geen seconde bij het lezerspubliek stilgestaan. Ik wilde dit verhaal vertellen, en wie het wil lezen, graag.’ young adult-afdeling als de afdeling voor volwassenenliteratuur,’ zegt de schrijver. ‘Maar ik heb geen seconde bij het lezerspubliek stilgestaan. Ik wilde dit verhaal vertellen, en wie het wil lezen, graag.’ Kromhout geeft voorzichtig prijs dat hij nog niet helemaal klaar denkt te zijn met het vertellen van het verhaal over de Manns. ‘Een Mann is een zelfstandige roman, maar er ligt nog wel vrij veel stof om door te gaan. De tijd dat Hitler aan de macht komt en de Manns, de een na de ander, naar het buitenland vluchten of gejaagd worden, is ook een interessante tijd. Ik denk dat er wel een vervolg komt. Je weet het nooit, maar ik denk het wel.’


Stap in de wereld van het bijzonderdom

De bijzondere kinderen van mevrouw Peregrine groeiden op met de Bijzondere vertelsels. Nu, voor het eerst in de geschiedenis, zijn tien van die verhalen gebundeld. Ransom Riggs biedt een uniek inkijkje in de geschiedenis van het bijzonderdom.

Bijzondere vertelsels - !19,95 ISBN 978 90 448 2963 1

clavis.uitgeverij @Clavis_Books

Wij maken kinderdromen waar

!"#$%&$"'()* $$$$$$+*,,($-). !"#$%#&!$%'#(#%&)*('#%&+(**,./01//2&345560&76&890&:6;6<=&=;<4>>60-&?@<260& =A6<60&76&890&64260&B<@@1-&#0&@:6<A@<260& 345560&76&16&36<651&7460C&D#"#?EE"&E""##%-& +<@@;&74F0&4=&0@2&B6=;&5/=;42-&+659>>42&4=&6<&@@>& 0@2&46;=&3//<&76&0@@4;&;6&2<@@;&:@@<&74F0-

SIQCMT

+<@@;&G@<A//;&H<60;60B@6> .6<><4F2B//<&:/0/G&I&/H<45 $JK%L&MNO&MP&QNO&PQRI&Q

Boekenkrant 260x193mm Als ik Later.indd 1

28-02-17 10:47


BOEKENKRANT.COM

APRIL 2017 PAGINA 21

BOEKFRAGMENT

Als ik later groot ben Kleine kinderen worden groot. Vandaag willen ze hun veters strikken. Morgen smeren ze hun eigen brood. En overmorgen willen ze de wereld zien, HELEMAAL ALLEEN. Maar groot zijn is nog best lastig. Gelukkig is er ook nog iets waar ze nooit te groot voor zijn.

Lucia Emiliani en Tina Dobrajc, Als ik later groot ben, vertaling: Manon Sikkel, Uitgeverij Big Balloon, 28 pagina’s (€ 14,95) Naamloos-1 1

24-03-17 11:13

www.bigballoon.nl

!"#"$%#&'()*#+,#-.(",&# %,/#/''0/#,(#),1'" ,(#+,("#''(#%.2(#$%'3 # 4.2#.*#5678#9:;!<<7=!73 >'/#-$$0+#",(+,#2,# ?'*/#($)#(.,/3

Als ik groot ben binnen.indd 10-11

24-03-17 11:14

BOEKFRAGMENT

Op zoek naar de kapitein Halidon werd wakker en schoot overeind in de hangmat. De kapitein had allang thuis moeten zijn. Het was midden in de nacht. Waar hing hij uit?

Jakob Wegelius, Op zoek naar de kapitein, vertaling: Sophie Kuiper, Uitgeverij Clavis, 128 pagina’s (€ 15,95) www.clavisbooks.com

Het was een klein en gezellig café. In een hoek stond een platenspeler en op de planken erboven stond Ella’s hele platenverzameling. Het waren er wel honderden, dacht Halidon. Aan de andere wand ging het bloemetjesbehang bijna helemaal schuil achter alle ingelijste foto’s van Amerikaanse jazzsterren die Ella had opgehangen. Wie ernaar vroeg, trakteerde ze op lange verhalen over de mensen op de foto’s. Ze wist alles over de beroemde bands uit New Orleans en Chicago. Al was ze er zelf nooit geweest. Ella kwam weer terug met chocolademelk en koffiebroodjes op een dienblad. ‘Dank u wel,’ zei Halidon, en hij nam een slokje van de hete chocolademelk. ‘De kapitein was hier vanavond ook,’ zei Ella toen ze al een poosje stil waren geweest. ‘Maar dat is alweer uren geleden. Naar hem ben je op zoek, toch?’ Halidon dronk van zijn chocolademelk zonder te antwoorden. Ze zaten weer even zwijgend tegenover elkaar. Ella zette een andere

plaat op. ‘We hadden het over dromen,’ zei ze toen. ‘Over toekomstdromen, bedoel ik. De kapitein vertelde dat hij ooit theaterdirecteur is geweest. Dat wist ik niet. Stel je voor, een echt theater! Ik denk dat er heel wat mensen zijn die daarvan dromen.’ Halidon knikte. ‘En jij was een van de artiesten,’ zei Ella met een glimlach. ‘Dat vertelde hij ook. Hebben jullie elkaar zo leren kennen?’ Halidon knikte weer. Ella keek hem aan alsof ze wachtte tot hij iets zou zeggen. Toen het stil bleef, zuchtte ze en zei: ‘Ik heb er altijd van gedroomd om naar Amerika te gaan. Alle beroemde jazzcafés te bezoeken. En alle grote sterren te ontmoeten! Eén keer in mijn leven. Dat zou wat zijn. De kapitein zei dat ik morgen meteen een vliegticket moest kopen. Je moet je dromen najagen, zei hij.’ Ella liet haar hoofd op haar hand rusten. ‘Maar ik weet het niet, hoor. Wat vind jij?’ Halidon haalde zijn schouders op en nam een grote hap van zijn koffiebroodje. ‘Misschien heb je gelijk,’ zei Ella. ‘Ik kan maar beter hier blijven. Zo’n lange reis is niet niks. En wat zou ik verdrietig zijn als ik weer terugkwam! Dan was Amerika al achter de rug. Waar moet ik dan nog van

dromen?’ Halidon dronk zijn beker leeg en stond op. ‘Bedankt voor de chocolademelk en het broodje,’ zei hij. ‘Neem er maar een paar mee naar huis,’ bood Ella aan. ‘Dan kun je de kapitein trakteren als hij thuiskomt.’ Ze stopte een paar warme koffiebroodjes in een zakje, en Halidon bedankte haar nog een keer. Op de drempel draaide hij zich om en vroeg: ‘Waar denkt u dat de kapitein is?’ ‘Ik denk dat hij ergens plezier aan het maken is,’ zei Ella geruststellend. ‘Maak je maar geen zorgen. Beloof je me dat je nu naar huis zult fietsen? Straks vat je nog kou.’ Halidon knikte en deed de deur achter zich dicht. Ella stond voor het raam en keek toe terwijl hij de koffiebroodjes in zijn jaszak stopte. Toen stapte hij op zijn eenwieler en reed de straat uit.


BOEKENKRANT.COM

APRIL 2017 PAGINA 22

NON-FICTIE BOEKENKRANT TIPT KINDERLOGICA Voor de BKFilosofie spraken we met Sabine Wassenberg, die als filosofiejuf op multiculturele basisscholen in Amsterdam-West werkt. Ze praat met haar leerlingen over grote vragen en gaat taboes niet uit de weg. En wat blijkt? De logica van deze kinderen is vaak helderder en directer dan menig debat in de grotemensenwereld.

Sabine Wassenberg, Kinderlogica. Filosoferen op een multiculturele school, Uitgeverij Lemniscaat, 232 pagina’s (€ 16,95)

SOCRATES, MAAK MUZIEK! Voor Socrates staat muziek gelijk aan het zoeken naar harmonie. In dit boek laat Jos Kessels zien dat deze muzikale benadering een zinvolle aanvulling is op ons normale wereldbeeld. Of het nu gaat om een muziekstuk van Bach, het werk van Jos Kessels, Socrates, maak andere grote geesten, muziek!, Uitgeverij Boom, zoals Immanuel Kant, 312 pagina’s (€ 25,00) Thomas Mann of Piet Mondriaan, of om een gesprek met familie of collega’s: steeds staat het vinden van harmonie centraal.

MARLI HUIJER

Uittredend Denker des Vaderlands In Leve de publieksfilosofie! blikt Marli Huijer terug op haar tweejarige termijn als Denker des Vaderlands en reflecteert zij op het typisch Nederlandse fenomeen publieksfilosofie: ‘filosofische gedachten, theorieën en boeken voor een breed en gevarieerd publiek toegankelijk te maken.’ Volgens Huijer is de populariteit van filosofie in Nederland uniek. We hebben filosofische tv-programma’s, radioshows, krantenrubrieken, boe-

kenclubs en april is traditioneel de Maand van de Filosofie. Veel filosofen zijn blij dat zij een breder publiek kunnen aanspreken, al ligt altijd het gevaar van vervlakking op de loer. In het boek stelt ze dan ook vragen als: welke taken, verantwoordelijkheden of verplichtingen heeft de publieksfilosoof? Over welke middelen kan hij of zij beschikken om het vak op een goede manier te beoe-

fenen? En in hoeverre doet de persoon van de publieksfilosoof ertoe? Als hoogleraar publieksfilosofie en voormalig Denker des Vaderlands weet Marli Huijer namelijk als geen ander hoe ingewikkeld de rol van de publieksfilosoof is.

Marli Huijer, Leve de publieksfilosofie! Uitgeverij Boom (€ 14,90)

Benieuwd geworden naar dit boek? Deze april recenseert onze redacteur Ira Pronk Leve de publieksfilosofie! voor onze website.

TINDER

SCHIZOFRENIE Waanzin spreekt tot de verbeelding en schrikt af. Maar wat is waanzin? De handboeken psychiatrie vatten hem op als een defect, een tekort. Paul Moyaert gooit het over een andere boeg. In het spoor van de Franse filosoof Gilles Deleuze verkent hij de waanzin Paul Moyaert, Schizofrenie. vanuit zijn eigen kracht, Een filosofisch essay over vanuit zijn vermogen waanzin, Uitgeverij Vantilt, 160 pagina’s (€ 19,95) zich te organiseren binnen het kader van de problematiek die hem bestookt. Hij zoekt dus niet naar de oorzaak, maar concentreert zich op de vraag: wat is waanzin?

HET AJAX-DILEMMA Wat kunnen we doen om een bedrijf, een organisatie, een samenleving duurzaam en gezond te houden? De Amerikaanse filosoof Paul Woodruff onderzoekt deze vraag aan de hand van de beroemde wedstrijd tussen Ajax en Odysseus, waarin bepaald werd wie de Paul Woodruff, Het Ajaxmeest waardevolle dilemma, vertaling: Jan Vorsoldaat in het Griekse stenbosch, Uitgeverij Lemniscaat, 240 pagina’s (€ 19,95) leger was. Aan de hand van dit verhaal maakt Woodruff duidelijk hoe belangrijk eer, loyaliteit en erkenning zijn en hoe ingewikkeld het kan zijn voor een leider om rechtvaardig te zijn.

Liefdesmedium uit vervlogen tijden Hoe vind je de liefde van je leven zonder Tinder of datingwebsites? Wetenschapsjournalist Mark Traa geeft in Steeds blijf ik u beminnen een interessant inkijkje in het liefdesmedium van weleer: de krant. Door Nicole van der Elst Tegenwoordig kijkt niemand er meer van op als je uitweidt over je online datingavonturen, of je laatste verovering uit de kroeg. Je zou haast vergeten dat het honderd jaar geleden onmogelijk was om zomaar op iemand af te stappen, en openbaar flirten was helemaal uit den boze. Moest je dan simpelweg genoegen nemen met een liefje uit de nabije omgeving? Per toeval stuitte Traa op het medium waarmee mensen aan dit strikte liefdesspel probeerden te ontsnappen. In oude kranten vond hij een aantal advertenties en liefdesoproepen. Een nieuwe verslaving

vooral de clandestien geregelde afspraakjes en wanhopige liefdeskreten in het oog. ‘U.U. Kom laatste; 16de. Haal mij niet af; zet deur op kier; brand geen licht in gang. Heerlijk vooruitzicht.’ Of: ‘Snoes! Slechts een brief! Ge zijt toch niet ziek of van gedachten veranderd? Laat mij toch niet langer in pijnlijke onzekerheid Traa geeft in zijn inleiding al aan en schrijf eens spoedig.’ dat na het lezen van zo’n oproepje, De berichtjes die Traa heeft verzaje fantasie meteen met je op de loop meld, bieden dus een rechtstreeks gaat. Wat is er aan een berichtje inkijkje in de liefdesperikelen van voorafgegaan? En hoe zou het zijn onze voorouders. Mij doen de oproeafgelopen? Het is niet zo vreemd dat pen vooral terugverlangen naar deze vragen steeds komen bovendrij- een tijd waarin mensen nog moeite ven, vooral bij algemene berichtjes staken in het edele liefdesspel. Zouals deze: ‘de jongedame, die vrijdagden zij hebben kunnen vermoeden middag omstreeks 3 uur dat we tegenwoordig een boekwinkel op het met een enkele klik of Damrak inging en toen swipe mensen af- of een heer ontmoette, die goedkeuren? Geluker uitkwam en omkeek, kig kunnen we met vraagt of die heer genedit boekje, tussen het gen is nader kennis te scrollen op de datingmaken.’ Zouden deze pagina’s door, af en twee elkaar gevonden toe ontsnappen naar hebben? de datingperikelen uit Naast het in contact vervlogen tijden. Mark Traa, Steeds blijf ik u komen met die ene leuke beminnen, Uitgeverij Meulenman of vrouw, springen hoff, 120 pagina’s (€ 12,50) was geboren. Al snel zocht hij naar meer oproepen van mensen die op deze manier hun levensgezel zochten, of een berichtje plaatsten om heimelijke ontmoetingen te regelen. De meest opmerkelijke, grappige en ronduit liefdevolle zijn gebundeld in Steeds blijf ik u beminnen.


BOEKENKRANT.COM

APRIL 2017 PAGINA 23

PUBLIEKE OPINIE

Marc Josten

Hoe komt een mening tot stand? HUMAN/TJEBBE VENEMA

De Tweede Kamerverkiezingen zijn net achter de rug. Heb jij bij het bepalen van je stem vooral gekeken naar de feiten of heb je je laten leiden door de meningen van alle andere Nederlanders, oftewel de publieke opinie? Door Nora van Ouwerkerk De publieke opinie is de rode draad in Weerwoord. In dit boek neemt Marc Josten, hoofdredacteur van omroep Human, de lezer mee in dit actuele thema. Aan de hand van het werk Public Opinion van de Amerikaanse journalist Walter Lippmann, die zich al een eeuw geleden met de publieke opinie bezighield, laat Josten zien waar we onze informatie vandaan halen en hoe we met deze informatie tot een weloverwogen inzicht

kunnen komen. Volgens Lippmann bestaan er verschillende stappen in het vormen van een publieke opinie, de zogenaamde ‘publieke-opiniecyclus’. Eerst wordt de informatie geselecteerd, vervolgens wordt dit verwerkt en wordt er een mening gevormd. Tot slot komen al deze meningen samen en vormen zij de publieke opinie. Lippmann stelt dat mensen tijdens dit proces fouten kunnen maken, omdat ‘de beelden in de hoofden van mensen niet overeenkomen met de werkelijkheid, waardoor ze eenvoudig te manipuleren zijn, en waardoor de volkswil vaak op onjuiste aannames is gebaseerd, wat op zijn beurt weer slecht beleid veroorzaakt.’ Als voorbeeld geeft Josten de moord op Marianne Vaatstra uit 1999. Omdat haar keel was doorgesneden, en Nederlanders het beeld hebben dat hun landgenoten geen kelen doorsnijden, werd de schuld bij het dichtbijgelegen asielzoekerscentrum

gelegd. In 2012 kwam echter aan het licht dat een Fries de daadwerkelijke dader was. Naast de moord op Marianne Vaat-

Marc Josten, Weerwoord. De publieke opinie, Uitgeverij De Geus, 224 pagina’s (€ 19,99)

stra gebruikt Josten in Weerwoord een scala aan andere interessante voorbeelden. Zo schenkt hij rijkelijk aandacht aan het Duitsland van de twintiger en dertiger jaren en laat hij zien hoe de publieke opinie toentertijd in het voordeel van de nazi’s werd gevormd. De opkomst van de populist Pim Fortuyn, de Europese eenwording en de turbulente zwartepietendiscussie blijven ook niet onbesproken. Deze veelzijdige onderwerpen verweeft Josten op een heldere manier door zijn betoog. Sinds de tijd van Lippmann is er veel veranderd in de publieke opinie. Tegenwoordig zorgen sociale media, internettrollen en nepnieuws ervoor dat het selecteren van op feiten gebaseerde informatie bemoeilijkt wordt. Josten ziet hierin een duidelijk gevaar voor de publieke opinie; zijn Weerwoord is een poging om ons bewust te maken van deze journalistieke crisis.


BOEKENKRANT.COM

APRIL 2017 PAGINA 24

NON-FICTIE INTERVIEW

‘Soms is de waarheid te bizar voor woorden’ Als de werkelijkheid ongeloofwaardig wordt, kan de schrijver er niets mee. Daarom moet je weglaten wat te bizar is voor woorden, vindt journalist en schrijver Frank Westerman.

voegde dan alleen interessant voor degenen die een band hebben met het Drentse land? Nee, want de schrijver is een begaafd verteller en hij laat met verschillende reportages zien dat spannende, boeiende, komische en tragische gebeurtenissen zich niet alleen voordoen in een ver land. ‘Toen ik in Wageningen tropische cultuurtechniek studeerde, was Door Cees van Dijk voor ons alleen wat aan de andere ‘U kunt zo prachtig ver- kant van de wereld gebeurde intetellen,’ zegt de bejaarde ressant. Onzin natuurlijk, want de dame die Frank Wester- drama’s spelen zich ook vlakbij af.’ Westerman doelt daarbij op de man hartelijk de hand moord op de Wageningse Marian schudt in de boekwinHeij, die jarenlang een boekwinkel kel in Assen. Zij is niet runde in het centrum van Wageninde enige die zich vergen. Totdat zij viel voor een man die heugt op wat er komen gaat. Op de uiteindelijk haar moordenaar werd. klapstoelen zitten enkele tientallen Ook voor deze zaak is er aandacht toehoorders die niet alleen fervent in zijn boek. ‘Zij was de spil in alles lezer van Westermans boeken zijn, wat er in Wageningen en omgemaar de schrijver ook graag horen ving op het literaire vlak gebeurde. praten. Voor Westerman is Assen Marian formeerde boekenclubs en bekend terrein. Hij is geboren in organiseerde lezingen. En toen was Emmen en opgegroeid in de Drentse ze dood.’ hoofdstad. In Het land van de ja-knikkers beschrijft Westerman beeldend het In zijn nieuwe bundel In het land drama rond de vermoorde boekhanvan de ja-knikkers beschrijft hij delaar. Hij praat met onder andere verschilde mensen die haar lende gebeurtenissen van nabij hebben zien waarin de Nederlandse veranderen van een Aardolie Maatschappij gepassioneerd boeeen hoofdrol speelt. Het kenliefhebber tot een bedrijf dat olie en gas MERLIJN DOOMERNIK vrouw die door steeds wint en in Groningen zo minder mensen in haar schrijver, omdat zij zo ongeloofwaaronder vuurt ligt, was in dig kan zijn.’ omgeving werd begrehet Drenthe van WesterLang heeft hij geaarzeld om stukpen. Zijn reportage mans jeugd alom aanken die hij elders had gepubliceerd, leest als een thriller wezig. ‘Ik ben een NAMof die eerder buiten de boot waren waarvan de lezer naukind,’ zegt hij terugdengevallen, alsnog in een boek te bunwelijks beseft dat het kend aan die tijd. In zijn delen. ‘Met een doos met knipsels en gaat om een beschrijgeboortedorp Emmen fragmenten toog ik naar mijn uitving van de rauwe stond vrijwel alles in het Frank Westerman, In het land gever die er een zomerse week aan werkelijkheid. teken van het bedrijf. van de ja-knikkers, Uitgeverij besteedde om een eerste selectie te ‘Vaak is die werkeIn het nabijgelegen Querido, 272 pagina’s maken. Vervolgens kozen wij samen lijkheid te bizar voor Schoonebeek drukten (€ 18,99) artikelen uit die een zekere samenwoorden,’ zegt Wesin de naoorlogse jaren hang hebben. Je kunt niet zomaar terman. Als voorbeeld noemt hij NAM-medewerkers op bijna alles eerder geschreven stukken op een de boortoren die, toen er van alles hun stempel. Zwarte kevers, de stapel leggen, er een nietje doorheen bedrijfsauto’s van de oliemaatschap- misging, geheel door de aarde werd verzwolgen. Alles in de naaste omge- slaan en er een kaftje omheen doen,’ pij, domineerden het straatbeeld. vindt Westerman. ‘Bundelen van Buitenlanders hingen aan de bar van ving van het gevaarte verdween in artikelen in een boek is meer dan een krater die een doorsnede van het plaatselijk café, er verrees een dat.’ overdekt zwembad en een boortoren ruim tweehonderd meter bereikte. Nog steeds is het gevaarte begraven werd een bezienswaardigheid die de in de Drentse bodem. ‘Alleen de cara- In het najaar van 2016 werd Westermoeite waard was om er een dagje man als eerste auteur van literaire van van de bewaker overleefde het uit aan te besteden. reportages benoemd tot gastschrijdrama,’ herinnert de auteur zich. ‘Ik Als Westerman vertelt over de ver aan de Universiteit van Leiden. houd van de ironie van de werkeperiode waarin de oliewinning in ‘Anders dan je zou denken, zat ik lijkheid, maar tegelijk is die werkeDrenthe voor zoveel ingrijpende daar niet in een kamertje gebogen lijkheid vaak onbruikbaar voor de veranderingen zorgde, hangen de toehoorders aan zijn lippen. Niet zo verwonderlijk, want onder hen bevinden zich, naast de vader van de FRANK WESTERMAN schrijver, ook andere oud-werknemers van de NAM. Als we tijdens een Na zijn studie aan de Landbouwuniversiteit Wageningen vertrok Frank korte pauze met de mannen en vrou- Westerman (1964) naar de Andes in Peru waar hij een jaar woonde. Hij wen van toen praten, bevestigen zij schreef onder andere voor Het Parool en de Volkskrant, werkte als verslaghet beeld dat Westerman schetst: ‘Ja, gever voor NRC Handelsblad en was correspondent in Moskou en Belgrado. zo was het.’ Hij verbleef in Roemenië kort voor de val van Nicolae Ceausescu en als eniIs het boek dat Westerman onlangs ge Nederlandse journalist deed hij verslag van het drama dat zich in Srebraan zijn omvangrijke oeuvre toeenica afspeelde. Zijn eerste boek, De Brug over de Tara, verscheen in 1994.

Frank Westerman

‘Ik houd van de ironie van de werkelijkheid, maar tegelijk is die werkelijkheid vaak onbruikbaar voor de schrijver, omdat zij zo ongeloofwaardig kan zijn.’ achter mijn werktafel om te schrijven, maar om college te geven.’ In vier openbare ‘anatomielessen’ ontleedde hij de literaire reportage tot op het bot. Met zijn gast- en hoorcolleges trad Westerman in de voetsporen van 31 illustere voorgangers, allemaal fictieschrijvers, waaronder Gerard Reve. ‘In mijn repliek aan Reve beaamde ik dat je als schrijver soms dingen weg moet laten,’ benadrukt Westerman. ‘Ook als reportageschrijver maak ik keuzes. Michelangelo zei het al, het beeld is er. Je hoeft het alleen maar te bevrijden uit het marmer. Dat is precies wat ik doe.’


BOEKENKRANT.COM

APRIL 2017 PAGINA 25

GEEN VERSPILLING MEER!

Creatief je koelkast legen Empty the Fridge van de Vlaamse blogger Jennifer Schleber geeft je ‘meer dan 100 restjesrecepten, bewaartips en tricks om het meeste uit je koelkast te halen.’ Zouden beschimmelde bakjes couscous en verschrompelde paprika’s dan nu echt tot het verleden behoren? Door Anouk Abels Volgens Schleber verspillen Vlaamse huishoudens in totaal 564 miljoen euro per jaar aan voedsel. Dat kun je veranderen door bewust inkopen te doen, het voedsel op de juiste manier te bewaren en aan de slag te gaan met overgebleven ingrediënten en restjes, aldus de blogster. Empty the Fridge is een handig naslagwerk dat je daarbij helpt. Je leert hoe lang bepaald voedsel te bewaren is en hoe je verlepte en zachte producten weer fris en krokant maakt; welke producten je boven en onder in de koelkast moet leggen; en hoe je zelfs de allerrijk ingrediënt op de lijst; jij, maar laatste restjes chocopasta, honing voornamelijk ook de inhoud van je en jam omtovert tot chocolademelk, koelkast bepalen hoe het eindresuldressing en cakeglazuur. taat er echt uit komt Erg leuk is Schlebers ‘ijste zien. Er zijn veel blokjesmethode’: vries recepten, bijvoorbeeld fruit, yoghurt, saus of voor hummus en pesto, kruiden in om later te waarbij je eindeloos gebruiken. Ook wijn kun kunt variëren met je in blokjes invriezen, de ingrediënten. Aan om later te gebruiken in de andere kant laat de risotto of een drankje. Schleber zien dat één Empty the Fridge staat product een hoop vervol recepten waarbij schillende gerechten Schleber verfrissend op kan leveren: met Jennifer Schleber, Empty the genoeg de nodige creabananen kun je smooFridge. Meer dan 100 restjestiviteit van haar lezers thies, soep en omeletrecepten, bewaartips en tricks verwacht. Vaak staat er ten maken, terwijl oud om het meeste uit je koelkast simpelweg ‘groenten’ brood te veranderen te halen, Uitgeverij Van Haleof ‘fruit’ als belangis in parmezaan, chips wyck, 180 pagina’s (€ 19,99)

en crostini’s. En restjes? Die kun je ook prima verwerken tot nieuwe maaltijden en snacks. Zo wijdt Schleber een heel hoofdstuk aan wat te doen met overgebleven pasta en pastasaus. Het is echter wel de vraag of Empty the Fridge de interesse opwekt van het brede publiek. Dat heeft te maken met het feit dat Schleber niet alleen voedselverspilling wil tegengaan, maar zich ook richt op verantwoord eten. Er staan koekjes in, maar die zijn wel suikervrij; er is een recept voor pizza, maar dan wel eentje met een (beduidend minder lekkere) polentabodem. Of zo’n dubbel streven aanslaat, durf ik niet met zekerheid te zeggen. Toch hoop ik

Schleber laat zien dat één product een hoop verschillende gerechten op kan leveren. dat Empty the Fridge een hit wordt, want het is een bijzonder nuttig, vrolijk en inspirerend boek, dat je tot nadenken stemt over je manier van leven. Ik kan weinig andere kookboeken bedenken die dat weten klaar te spelen.

LIFESTYLE

Een duurzaam leven De titel van Marieke Eyskoots boek vat de inhoud perfect samen. Dit is een goede gids voor een duurzame lifestyle is een omvangrijke boek met veel praktische tips over duurzaamheid. Door Zofeyah Braam

Marieke Eyskoot, Dit is een goede gids voor een duurzame lifestyle, Keff & Dessing Publishing in samenwerking met Uitgeverij Boekerij, 336 pagina’s (€ 20,00)

Voor Marieke Eyskoot betekent duurzaamheid vooral: ‘met respect voor mensen en onze omgeving’. Ze beperkt zich in haar boek dan ook niet tot het geven van duurzame tips op één bepaald gebied. Zo geeft ze onder andere advies over het kopen van

kleren, vervoer, voeding, huidverzorging en duurzaam vakantie vieren. Daarnaast gaat ze in op de vraag of de mensen die het product hebben gemaakt, wel eerlijk worden behandeld. Ook onderwerpen als zelfbeeld, gelijke rechten en diversiteit komen aan bod. Eyskoot geeft aan het boek te hebben geschreven als een magazine, en zo voelt het ook. Het boek is onderverdeeld in zes grote blokken: kleding & accessoires, verzorging, eten, wonen en werken, vrije tijd en weten. Het is op een prettige, persoonlijke manier geschreven en wisselt steeds af tussen langere stukken tekst, kortere blokjes met informatie, quotes, lijstjes en interviews met mensen uit verschillende industrieën die duurzaam proberen

te werken en leven. Dit is een goede gids voor een duurzame lifestyle is dus niet het soort boek dat je in één adem van kaft tot kaft uitleest. Omdat je de hoofdstukken niet in een bepaalde volgorde hoeft te lezen, kun je wel meteen doorbladeren naar het onderwerp dat je het meest interessant vindt. Misschien is dat ook beter, want er is zoveel informatie in het boek opgenomen dat het een overweldigende leeservaring zou worden. Door deze structuur is het soms een tikkeltje lastig om alle tips op een rijtje te zetten. Zo is er in het boek een lijst met stoffen opgenomen die je liever niet in je huidverzorgingsproducten wilt hebben zitten. Aan deze lijst is de opmerking toegevoegd dat dit een verkorte versie

is en dat er een completere lijst op het internet te vinden is. Later in het hoofdstuk wordt er echter nog iets anders genoemd dat niet in je huidverzorging moet zitten. Je moet dus een klein beetje puzzelen om een volledig overzicht te krijgen. Dit is een goede gids voor een duurzame lifestyle is zeker de moeite van het lezen waard. Als je graag duurzaam wilt leven maar niet goed weet hoe, bevat dit boek op allerlei gebieden startpunten en ideeën, die ook nog eens op een leuke manier worden aangeboden. Er is veel informatie, maar het idee dat steeds terugkomt, is dat je niet alles hoeft te doen: ‘Begin met wat je te doen lijkt, en take it from there.’


BOEKENKRANT.COM

APRIL 2017 PAGINA 26

BOEKFRAGMENT

De Kids op Appetite Bestsellerauteur David Arnold schreef een geweldig boek met onvergetelijke personages. De Kids of Appetite is een tragikomedie over eerste liefde en allesvernietigend verlies.

David Arnold, De Kids of Appetite, vertaling: Elise Kuip, Blossom Books, 344 pagina’s (₏ 17,99) www.blossombooks.nl

Ik kon mezelf wel voor mijn kop slaan dat ik mijn telefoon thuis had laten liggen, ook al wist ik niet wie ik gebeld zou hebben, of waarom precies. Er was iets geruststellends aan de gedachte dat je maar een telefoontje bij iemand vandaan was, zeker gezien mijn huidige locatie. Maar ik was haastig vertrokken, volgens het klokje op mijn iPod minder dan een uur geleden, als dat mogelijk was, met maar ĂŠĂŠn gedachte: mijn vader moest daar weg. Deze gedachte was veranderd in het nogal shakespeareaanse idee om zijn overblijfselen in de Hackensack te strooien, zodat hij voor altijd in vrede zou rusten bij de Ling, en zou zijn bevrijd van de rampzalige gebeurtenissen die de komende maanden (en jaren?) ongetwijfeld tussen de tragische restanten van Huize Benucci zouden plaatsvinden. Maar toen, aan de oever van de rivier, met de stijgende sopranen in mijn oren, had ik de urn opengemaakt. En daarin had ik dingen aangetroffen die ik niet had verwacht. Stel je eens voor: van de miljarden

naar de jonge Doris. Jonge ouders, jonge liefde. Dat soort geluk kon ik me nauwelijks meer herinneren, dat soort geluk voelde onbekend en ver weg, als Singapore. Ik wist dat mensen naar Singapore reisden en dat er een heleboel mensen woonden. Ik had Singapore op kaarten, op wereldbollen, op televisie gezien. Singapore moest dus wel echt bestaan, ook al was ik er nog nooit geweest en had ik geen flauw idee hoe ik er in godsnaam moest komen. Dit geluk was net als Singapore. Naast de foto was er nog iets wat deze urn anders maakte dan alle andere urnen. Een open, blanco envelop. Er stond geen afzender of ander stempel of teken op. Ik haalde er een velletje gelinieerd papier uit, vouwde het open en las...

mensen op Aarde is er maar ĂŠĂŠn om wie je geeft, iemand waar je mee samenwoont en van wie je houdt; die persoon overlijdt en wordt verbrand in miljarden microscopisch kleine stukjes, en die miljarden stukjes worden weer in ĂŠĂŠn bak geveegd. Van miljarden naar ĂŠĂŠn, van ĂŠĂŠn naar miljarden, van miljarden naar ĂŠĂŠn. Soms denk ik dat liefde echt wordt bepaald door getallen. Nu, in de schaduwen van de bungelende varkenskarkassen, staarde ik naar paps urn, trok het tape eraf, tilde het deksel op en ging naar mijn Land van Niets... HĂŠ pap. Heb je daarbinnen nog iets nodig? Nee hoor, V, zou mijn vaders as zeggen. Alles okĂŠ?Í’ Ja hoor, V. Goed zo. Slaap lekker.Í’ Slaap lekker, V.Í’ Voor zover ik wist zat er in een normale urn alleen maar as. In dat geval was dit geen normale urn. Want: in mijn vaders urn zat niet alleen as, maar ook een plastic zakje met een foto erin. Een oude polaroidfoto van mijn ouders, met hun frisse, enthousiaste en jonge gezichten. Ze stonden op een hoog gebouw, op het dak van een wolkenkrabber met op de achtergrond de skyline van New York. De jonge Doris glimlachte naar de camera. De jonge Bruno glimlachte

BOEKFRAGMENT

Toevalsdieren De toevalsdieren werden het eerst gesignaleerd op de achterpagina van de Volkskrant. Nu kunt u in boekvorm kennismaken met fascinerende wezens als de bonsailifant, de peuling en de loopsvogel. Alle feiten worden in dit naslagwerk op overzichtelijke wijze aan u gepresenteerd, inclusief juicy details en bonusweetjes.

% (Erinaceus cauda est) Frank van Roessel en Mara van Vlijmen, Toevalsdieren, Uitgeverij De Harmonie (â‚Ź 17,90) www.deharmonie.nl

% ! " # $

" # % $ " $ $ $ # # ! # " #

De tarrèlegel heeft stekels die eindigen in een klein mintgroen kelkje waar de egel vocht in vasthoudt. Mannetjes en vrouwtjes zijn terstond te onderscheiden aan hun snuitjes; mannetjes hebben een krachtige lange snuit die uitloopt in een sierlijk sliertje, vrouwtjes hebben daar een soort leeggelopen ballon.

Tarrèlegels blijven hun hele leven bij elkaar, hun staarten vervlechten zich op den duur waardoor scheiding ook niet meer mogelijk is. De egels paren met zichtbare tegenzin eens in de twee jaar en krijgen dan gemiddeld 2,3 jongen. Tarrèlegels zijn aseksueel, maar voelen wel de natuurlijke plicht om de soort in stand te houden. ! Geen.

" " # ! # " " # & "

(Erinaceus cauda est)

12

13


BOEKENKRANT.COM

APRIL 2017 PAGINA 27

BOEKFRAGMENT

Kinderlogica Sabine Wassenberg is al tien jaar lang filosofiejuf op multiculturele basisscholen. Ze praat met haar leerlingen over grote vragen en gaat taboes niet uit de weg.

Sabine Wassenberg, Kinderlogica. Filosoferen op een multiculturele school, Uitgeverij Lemniscaat, 232 pagina’s (€ 16,95) www.lemniscaat.nl

Zijn we allemaal gelijk? ‘Jaaaaa’, galmen kinderen in koor. Enkelen krijgen geen ja uit hun strot, want argumenten groeien zienderogen in hun gedachten. Een paar vingers schieten de lucht in, want ze weten: nu gaat de juf vragen waarom wel of waarom niet. ‘Wie denkt: Nee, we zijn niet gelijk?’ En ik wijs een vinger aan die overeind blijft. Youssra zegt voorzichtig: ‘We zijn niet gelijk, want je hebt bijvoorbeeld een koning en die is niet gelijk.’ ‘Niet gelijk aan…?’ vraag ik. ‘Niet gelijk aan ons’, vult ze aan. Ik kijk haar aan met vragende ogen. ‘Ons… mensen.’ ‘Burgers!’ helpt David haar. ‘Wat is er dan niet gelijk?’ vraag ik. ‘Nou, een koning is heel rijk. Hij woont in een paleis’, zegt Chaima. ‘Is dat het? Is het verschil tussen ons en de koning dat hij rijk is?’ ‘Nee’, weet Manal, ‘dat is niet het enige. Hij is ook zeg maar meer belangrijk.’ ‘En hij hoeft niet te werken!’ roept Abdelrachman, dwars door de klas. ‘Wat is er allemaal nog meer

ongelijk?’ Een waterval van verschillen komt los en ik maak een lijst op het bord. Arm en rijk, slim en dom, huidskleur, oud en jong, groot en klein, mooi en lelijk, man en vrouw, verschillende religies, verschillende culturen. Dan vraag ik ze: ‘Maar hoe komt het nou dat de meeste van jullie riepen dat we wél gelijk zijn, terwijl we hier een waslijst aan ongelijkheden hebben?’ Het is even stil. Dan steekt Marlies haar vinger op. ‘Juf, kunt u zeggen wat u bedoelt met de vraag: Zijn we allemaal gelijk? Want aan de ene kant bedoelen we met gelijk dat ieder mens een mens is. Maar aan de andere kant zijn we ook allemaal anders!’ Zonder dat iemand een woord zegt, is het voelbaar dat iedereen het roerend eens is met deze slimme opmerking. Dan kom ik met het woord gelijkwaardigheid op de proppen. Meestal komen ze daar zelf niet mee, maar het maakt wel het verschil in deze discussie. ‘Dus’, vraag ik, ‘zijn we dan wel helemaal gelijkwaardig, zelfs al hebben we al die verschillen?’ Weer galmt een groepje dat denkt het juiste antwoord te raden: ‘Jaaaaaa’, maar weer zijn er enkelen die dieper nadenken. ‘Nou’, begint Joy, ‘eigenlijk wel, maar ook weer niet. Want iemand die rijk is, kan veel meer kopen en iemand

die heel arm is, gaat misschien wel dood van de honger! En bijvoorbeeld een koning kan veel meer met zijn leven doen dan u of ik.’ Ik gooi er een gedachte-experiment in om te testen of een koning gelijkwaardig is aan een gewone burger. ‘Stel je voor: er is oorlog. Er worden bommen gegooid. Er is één schuilkelder en die heeft plaats voor maar één persoon. Er zijn twee mensen in de buurt: de koning en een meisje van twaalf. Wie mag erin?’ ‘De koning. Want als hij doodgaat, is het hele land verdrietig’, redeneert Mohammed. ‘En bij het meisje alleen haar familie.’ ‘Maar eigenlijk is het oranje’, zegt Pieter terwijl hij zijn oranje stembordje toont, ‘want eigenlijk ook wel het meisje.’ ‘Waarom het meisje?’ vraag ik. ‘Omdat zij haar hele leven nog voor zich heeft’, antwoordt Stefanie. ‘Of toch de koning, want daar is er maar één van’, zegt Felicity. ‘We kunnen niet kiezen’, zegt Chaima. ‘Eigenlijk mogen ze allebei.’

George en de onbreekbare code George en de onbreekbare code is deel vier in de Georgeserie, geschreven door de wereldberoemde natuurkundige Stephen Hawking en zijn dochter Lucy. Behalve een superspannend avontuur, bevat het boek heel veel informatie over de ruimte en prachtige kleurenfoto’s. Stephen en Lucy Hawking, George en de onbreekbare code, Uitgeverij Kluitman, 272 pagina’s (€ 14,99) www.kluitman.nl

‘Je doet het niet, hoor!’ George geloofde niet echt dat ze in een onbekende krater zou springen, maar toch... Hij wilde zeker weten dat ze het niet zou doen. ‘Straks krijg

ik je er niet meer uit.’ Opeens voelde hij een trilling, alsof het ergens in de verte donderde. ‘Voelde jij dat ook?’ vroeg hij aan Annie. Ze knikte. Toen voelde hij een sterkere trilling, recht onder zijn voeten, alsof het uit de barst in de oppervlakte kwam. ‘Kosmos?’ vroeg hij. Maar de supercomputer gaf geen antwoord en de stilte gaf George een onprettig gevoel. Annie keek voor de zekerheid met Ebots blik in de werkkamer van haar vader. ‘Op Aarde is niks aan de hand,’ zei ze. ‘Kosmos staat gewoon op tafel en Ebot houdt de deur in de gaten. Kosmos zou gewoon moeten reageren.’

‘Kosmos!’ probeerde George opnieuw. ‘Weet je zeker dat je ons naar een veilige locatie hebt gebracht?’ De grond rommelde weer onder hun voeten, en ze botsten tegen elkaar aan. Even kon George zich helemaal niet bewegen en was het alsof hij net zo vastzat als Annies camera. Pure angst nagelde hem aan de grond. Hij keek om zich heen of ze konden ontsnappen, maar er was geen spoor van de doorgang meer te bekennen, en ze konden niks doen, behalve... ‘Rennen!’ Annie greep George bij zijn arm en trok hem zo snel als ze kon met zich mee. Hij begon zijn benen

te bewegen – opgeschrikt door de dwingende stem in zijn oor. ‘Kom op, George! Ik kan je toch niet dragen! We moeten rennen – sneller!’ Eindelijk renden zijn benen weg van de plek waar Kosmos hen naartoe had gebracht, en waar de grond nu heen en weer schudde en alles wankelde.

stig sloeg ze haar handen voor haar gezicht terwijl ze op het onvermijdelijke wachtte. San In keek bezorgd naar het drama dat zich voor haar ogen afspeelde. Wat was er toch met deze Hogepriesteres die maar niet begreep over welk een onvoorstelbare hoeveelheid positieve én negatieve Energie ze beschikte? Ze kon de groep voor haar gemakkelijk tot de laatste kannibaal vernietigen. De primitieven vielen nog niet aan en San In begreep maar al te goed waarom. Shirah had de Gwargs in de omgeving van de dodelijke val gemobiliseerd om haar doel, het vernietigen van de Hogepriesteres, alsnog te

bewerkstelligen als het met de Vermorzelaar niet zou lukken. Bovendien kon ze twee vliegen in één klap slaan, realiseerde San In zich. Het ging Shirah nu niet direct om de Hogepriesteres. Het was de Godin van de Zee die ze in de val wilde lokken. Als die haar Energie zou gebruiken, zou ze, net zoals Shirah dat bij haar had gedaan, kwetsbaar worden.

De Afgrond, Boek 3 – De Verbanning De Elfenkoningin bereiken wordt meer en meer een onmogelijke taak voor Leila. Het Kwaad rukt op en zelfs het koude noorden raakt betrokken in de strijd.

Rolf Österberg, De Afgrond, Boek 3 – De Verbanning, Celtica Publishing, 552 pagina’s (€ 20,00) celtica-publishing.nl

Leila trilde op haar benen. Er stonden zeker veertig Gwargs op ongeveer tweehonderd meter van hen bij elkaar. Ze hadden hun vreemd gevormde kromzwaarden in hun hand, maar kwamen nog niet dichterbij. Het leek wel of ze op iets wachtten. Hoe kwamen die nu opeens hier terecht, vroeg ze zich benauwd af. Ongewild zag ze in haar

geest de droom terug waarin ze door een halfmens werd verkracht. Angst schroefde haar keel dicht en het zweet brak haar uit. Zou de Godin van de Zee ze kunnen vernietigen? En wat als ze dat niet deed en met Narija verdween? Dan stonden Ninas en zij er alleen voor! Het was maar zeer de vraag of de sabeltand zich tegen deze overmacht kon verdedigen. Misschien kan ik helpen, dacht ze dapper. Ze probeerde zich te concentreren en Energie te genereren, maar kreeg de droom waarin de kannibaal op haar lag niet van haar netvlies. Ze rook opnieuw zijn stinkende adem en haar concentratie vervloog. Ang-


BOEKENKRANT.COM

APRIL 2017 PAGINA 28

STRIPS BOEKENKRANT TIPT INCUBATOR Grafisch ontwerper en stripliefhebber Hans Lijklema heeft korte stripverhalen van kunstacademiestudenten van over de hele wereld verzameld in deze mooie bundel. Incubator bevat naast de strips ook informatie over de betrokken Hans Lijklema, Incubator, Uitacademies en hun geverij Palmslag, 272 pagina’s docenten, waardoor het (₏ 24,95) een unieke en onmisbare gids is voor iedereen die wil afstuderen met zijn of haar strips. Een interview met James Sturm, gerenommeerd striptekenaar en medeoprichter van The Center for Cartoon Studies, maakt deze bundel helemaal compleet.

DATING FOR GEEKS Daten is een noodzakelijk kwaad voor de eenzame vrijgezel op zoek naar een partner. Maar wat als jouw ideale man geen deel uitmaakt van jouw cinematic universe? Of als jouw Khaleesi het te druk heeft met vijanden aan haar draken Kenny Rubines, Dating for voeren? Dating for geeks Geeks 6 – Action packed, Uitverzacht de pijn voor geverij Strip 2000, 48 pagina’s iedereen die wanhopig (₏ 8,95) op zoek is naar een Fantastic Beast om mee oud te worden, iedereen die de droid waar ie naar op zoek was al lang gevonden heeft, en iedereen die toch liever in z’n eentje met action figures speelt.

DE KOLONISTEN De Kolonisten is het zestiende en laatste deel van de psychologische sciencefictionstrip Arman en Ilva. Het tekenwerk van ThÊ Lo Hartog van Banda en ThÊ Tjong-Khing, Arman en Ilva Tjong-Khing kent zijn 16 - de Kolonisten, Uitgeverij gelijke niet! Het dosSherpa, 64 pagina’s (₏ 24,95) sier bevat uitgebreide interviews met Lo Hartog van Banda, de al even begaafde tekstschrijver van deze strip. Met een voorwoord van Hans van Oudenaarden.

Trollen van Troy Van alle levensvormen op de planeet Troy lijken de woeste trollen nog het meest op mensen. Wat niet wil zeggen dat ze het altijd goed met hen kunnen vinden. Over het algemeen negeren de trollen de mensen, tenzij Arleston, Scotch en Mourier, ze zin hebben in een Trollen van Troy 8 - Trollenpesterijtje. In deel 8 is rockers, Uitgeverij L, in Eckmßl een concert 48 pagina’s (₏ 8,95) van De Truckende Trollen grandioos uit de hand gelopen. Dat heeft enorme gevolgen. Voor de rockers, de bewoners van het trollendorp Falompe en de hele trollenwereld. Als dat maar goed afloopt!

FILOSOFISCH EN ALLEDAAGS

Vallen en opstaan Wat is liefde? Hoe vind je die ‘Ene’? Hoe houd je een relatie spannend? En hoe zit het eigenlijk met seks? Stripmaker Margreet de Heer gaat in haar nieuwste stripboek Liefde in beeld op zoek naar antwoorden op deze even filosofische als alledaagse vragen. Caroline van der Lee Margreet de Heer is zo’n stripmaker die in alle bescheidenheid gestaag doorwerkt en zo beetje bij beetje een imposant en mooi oeuvre bij elkaar heeft getekend. Sinds een aantal jaar brengt De Heer belangrijke zaken des levens in beeld. Zo maakte zij stripboeken over filosofie, religie, wetenschappen en wereldheerschappij. In het werk van Margreet de Heer vinden we geen monu-

liefde en seks wordt aangekeken. Ook gaat ze in op het beeld dat in sprookjes van de liefde wordt geschetst en geeft ze tips, bijvoorbeeld over daten, omgaan met liefdesverdriet en trouwen. De Heer put behalve uit de geschiedenis ook uit haar eigen leven. Zonder terughoudendheid vertelt mentaal of episch tekenwerk. De en tekent ze over haar leven met en tekeningen van De Heer hebben een zekere kinderlijke naïviteit, die mooi liefde voor de man van haar leven, beeldend kunstenaar Yiri T. Kohl. samengaat met haar heldere vertelKohl was nog op een andere manier toon. Met haar opgewekte en perbij het boek betrokken; hij verzorgde soonlijke aanpak weet Margreet de de inkleuring van de stripjes. In Heer de soms ingewikkelde onderLiefde in beeld valt ook te lachen, werpen toegankelijk te maken voor want er wordt wat getwijfeld en een groot publiek. De humoristische gestunteld in de liefde. en soms zelfs ironische Ook voor het koppel ondertoon zorgen ervoor De Heer en Kohl gaat dat het nooit saai wordt. de liefde met vallen In haar laatste boek pakt en opstaan. Dat maakt De Heer het onderwerp dit boek zowel perder onderwerpen aan: de soonlijk als algemeen liefde. In Liefde in beeld herkenbaar, maar laat zij zien hoe door de bovenal buitengewoon eeuwen heen over de sympathiek. liefde werd gedacht en Margreet de Heer, Liefde in hoe bijvoorbeeld door beeld, Uitgeverij Meinema, diverse religies tegen 128 pagina’s (₏ 16,99)

JAGEN MET OOM JULES

Op zoek naar de steenpatrijs De Franse auteur Marcel Pagnol (1895–1974) schreef en regisseerde talloze films en toneelstukken. Vanaf 1957 werkte hij aan Souvenirs d’enfance, een vierdelige serie romans met jeugdherinneringen. Het eerste deel, De triomf van mijn vader, is nu als Nederlandstalig strip verschenen. Door Hans Pols

Het verhaal speelt zich af aan het begin van de twintigste eeuw en beschrijft een vakantie die de jonge Marcel met zijn ouders, jon gere broer en zus, tante

en ‘oom’ Jules, doorbrengt in een villa tussen Aubagne en Aix in de Garrigue. De villa staat in een schit terende, rotsachtige omgeving waar

triomf van mijn vader is een heel Ze gaan samen de uitdaging aan om Marcel veel tijd doorbrengt in de

fraaie stripversie van het boek, dat natuur. Samen met zijn broertje gaat een steenpatrijs, de koning onder als roman niet in het Nederlands de patrijzen, te schieten. Ze beloven hij vaak op avontuur, bijvoorbeeld verkrijgbaar is. Morgann Tanco Marcel dat hij mee mag met de verkleed als indiaan.

heeft een heel prettige tekenstijl jacht, maar breken hun Marcels vader, een belofte. De jongen volgt waarin ze realistische decors combibescheiden onderwijneert met half-realistisch getekende hen van een afstand, zer en atheĂŻst, heeft personages. De sfeer van het boek en dankzij hem beleeft tijdens de vakantie is goed getroffen met overtuigende zijn vader de triomf heftige discussies met

personages en mooie beschrijvinwaarnaar de titel van de katholieke snoever

gen, waarin de dichterlijke stijl van het boek verwijst. Jules. Op een dag besluit Pagnol zo veel mogelijk bewaard is De Franse stripuitgeveJules om met Marcels gebleven. Hoewel de indrukwekrij Bamboo geeft sinds vader te gaan jagen. kende decors heel Frans zijn, zijn de kort de jeugdherinneJules hoont de man die thema’s die worden aangesneden ringen en toneelstuknauwelijks een deuguniverseel: de kindertijd, familieleken van Pagnol uit, in delijk geweer heeft, ven, respect voor de natuur en voor samenwerking met terwijl hij met een Serge Scotto, Eric Stoffel en je medemensen. prachtig vuurwapen en Morgann Tanco, De triomf van zijn kleinzoon. Deze reeks verschijnt nu ook een briljante techniek mijn vader, Uitgeverij Saga in het Nederlands. De vrijwel geen prooi mist. (₏ 24,95) De-Triomf-van-mn-Vader.indd 15

31/10/16 16:20


BOEKENKRANT.COM

APRIL 2017 PAGINA 29

STRIPS HET BOEK

De Bijbel beter begrijpen Sinds 2010 publiceert de Amerikaanse uitgeverij Kingstone Comics verschillende stripreeksen waarin het christelijk geloof centraal staat. In december verscheen met De kinderjaren van Jezus de eerste Nederlandse vertaling. ‘We willen de drempel tot het lezen van de Bijbel verlagen,’ vertelt Jerrel IJzer van Kingstone Media Nederland. Door Wouter Adriaensen De Bijbel is het bestverkochte boek ter wereld, heeft het dan wel zin om er ook een stripreeks van te maken? ‘In het algemeen gaan comics over mensen met superkrachten die de wereld komen redden van iets of iemand die kwaad wil doen. De Bijbel staat vol met dergelijke prachtige, epische verhalen. En het hoofdpersonage in deze comics is iemand waarvan we geloven dat Hij een echte Superheld is – ja, dat mag je met een hoofdletter schrijven (lacht). ‘Maar het is absoluut niet onze bedoeling om de Bijbel te vervangen. We willen mensen wel op weg helpen om Het Boek te gaan lezen.

De meerwaarde van een strip is dat tekeningen sneller een context tonen en zo helpen de verhalen beter te begrijpen. ‘We slaan wel letterlijk een brug naar de Bijbel. Onder de meeste bladzijden staan verwijzingen naar de corresponderende hoofdstukken en op de laatste pagina hebben we links toegevoegd naar websites die de lezer helpen in zijn of haar persoonlijke zoektocht en om de Bijbel te lezen, te begrijpen en toe te passen.’

eerder afschrikwekkend, dus voegen we pupillen toe.’ Jullie lijken bewust te hebben gekozen voor een uitgave van hoge kwaliteit, klop dat? ‘Dat begint uiteraard met de tekeningen. Alle strips worden gemaakt door voormalig striptekenaars van de twee grootste Amerikaanse stripuitgeverijen: Marvel en DC Comics. Dat zie je terug in de tekeningen die ze voor ons maken. De kracht van onze strips is dat emoties zoals spijt en verdriet er echt uitspringen. We hebben ook bewust gekozen voor een stevige cover en glanzend papier. Onze strips mogen gerust doorgegeven worden, dan is het de bedoeling dat ze niet uiteenvallen maar heel lang meegaan.’

Hebben jullie de Amerikaanse comics moeten aanpassen voor de Nederlandstalige uitgave? ‘Voor de vertaling doen we ons uiterste best om vereenvoudigde, bijbelgetrouwe teksten te schrijven die direct gebaseerd zijn op de Schrift. De letterlijke quotes nemen we zoveel mogelijk zuiver over uit de Statenbijbel. Aan de tekeningen hebben we enkele kleine aanpassingen gedaan. De Verenigde Staten hebben een comic-cultuur, ze zijn daar beter gewend aan bepaalde tekeningen. Niemand kijkt er raar van op wanneer een personage Ben Avery en Sergio Cariello, bijvoorbeeld geen pupil- De kinderjaren van Jezus, Uitlen heeft. In Nederland geverij Kingstone Comics en België vinden we dat Nederland (€ 4,95)

Inmiddels hebben jullie twee delen uitgegeven. Hoe zijn de reacties tot nu toe? ‘Ik werk als freelancer in een zorginstelling waar jongeren met zware problemen, zoals misbruik of mishandeling, worden opgevangen. De drempel om de Bijbel te lezen is heel hoog en veel van de jongeren kennen de nochtans mooie verha-

len, helemaal niet. Maar over onze comics zijn ze laaiend enthousiast. Dat soort reacties, daar word je als uitgever natuurlijk helemaal warm van.’ Welke strips kunnen we nog meer verwachten van Kingstone Comics? ‘In het Engels is de hele Bijbel verstript, dat zijn in totaal meer dan dertig delen. Er zijn ook nog andere comics die niet rechtstreeks tot een specifiek verhaal zijn terug te leiden. Daarin wordt bijvoorbeeld ingegaan op het ontstaan van Het Boek of worden vragen beantwoord die mensen zich na het lezen van de Bijbel kunnen stellen. Hoe zit het bijvoorbeeld met de dinosaurussen? En hoe kunnen mensen met verschillende huidskleuren allemaal afstammen van Adam en Eva? Op de cover van de comics staat nogal prominent de leeftijdsaanduiding 9+. Mikken jullie specifiek op oudere kinderen? ‘Mijn zoontje is acht jaar en die leest de strips ook zonder problemen. Maar we willen met name tieners en (jong)volwassenen aanmoedigen om weer de Bijbel te gaan lezen. Het taalgebruik hebben we dan ook bewust niet kinderlijk gehouden. Jongere kinderen die iets niet begrijpen, kunnen uitleg vragen aan volwassenen, die op hun beurt weer geprikkeld worden om na te denken over de Bijbel.’


Eens in de zoveel tijd verschijnt er een boek dat verandert hoe je elke dag denkt, voelt en handelt. ‘Een praktische handleiding vol hartstocht voor een beter en langer leven. Eet Beweeg Slaap zal uw leven veranderen. Misschien zelfs redden.’ - Sir Ken Robinson, auteur van The element.

Paperback | 9789024405763 | € 22,50

bestel via www.bua.nl

Boeken Uitgeverij Conserve – april 2017

De jonge Surinaame debutante Ingrid Chen debuteert met de historische roman Het zilveren kruis – Een mysterie ontsluierd. Het boek werd op 22 maart gepresenteerd in museum Bredius in Den Haag waar ds. Carel ter Linden het eerste exemplaar van het boek ontving. De roman gaat over de negenjarige Damian die alleen met zijn vader woont in Amsterdam en zijn hele leven op zoek is naar zijn moeder. De speurtocht brengt hem in Nieuw-Nederland, het tegenwoordige New Jersey. Het boek gaat over geborgenheid , volwassene-kind-verhouding, vriendschap, verraad en liefde tegen de achtergrond van minder bekende historische feiten in de Gouden Eeuw. Ingrid Chen – Het zilveren kruis – Een mysterie ontsluierd, 512 pagina’s, € 24,99

Op 15 maart waren de verkiezingen voor de Tweede Kamer. Sylvana Simons schreef met haar kandidaten een intrigerend boek: Artikel 1 – Een nieuwe politiek van gelijkwaardigheid, met verhalen van Ian van der Kooye, spindoctor van Artikel 1, een psychologisch verhaal van Glenn Helberg, poëtische oproepen van dichteres Simone van Saarloos en een verhaal over het nieuwe feminisme door Anja Meulenbelt. Uiteraard bevat het boek ook het nieuwe partijprogramma van Artikel 1. Sylvana Simons – Artikel 1 – Een nieuwe politiek van gelijkwaardigheid, 176 pagina’s, € 14,99

Het Boekenweekthema was in maart Verboden vruchten, en dus is ook in april het cultboek Tobia of De ontdekking van het Masturbariaat van Lennaert Nijgh een must om te hebben. Over de roemruchte Seksuele Revolutie van Lennaert Nijgh en Boudewijn de Groot in huize Bereklauw van Janwillem Schrofer. Lennaert Nijgh – Tobia of De ontdekking van het Masturbariaat, roman, 256 pagina’s, € 19,99

Uitgeverij Conserve In de boekhandel of te bestellen via www.conserve.nl

De roman Het suikervogeltje – Hoe de VOC weesmeisjes als toekomstige bruiden naar de Kaap liet uitvliegen van de in Zuid-Afrika wonende Nederlandse schrijfster Pauline Vijverberg sluit mooi aan op de tentoonstelling Goede Hoop Zuid-Afrika-Nederland vanaf 1600. Zes Rotterdamse weesmeisjes worden door de VOC uitgenodigd om bruidje te worden van een kolonist in Zuid-Afrika, dat begint met een avontuurlijke en gevaarlijke tocht per boot onderweg naar Afrika. Het suikervogeltje speelt in de periode van 1687–1701 tijdens het bestuur van gouverneurs vader en zoon Van der Stel. Boekenkrant-cover van de maand maart! Pauline Vijverberg – Het suikervogeltje – Hoe de VOC weesmeisjes als toekomstige bruiden naar de Kaap liet uitvliegen, 320 pagina’s, € 19,99


BOEKENKRANT.COM

APRIL 2017 PAGINA 31

BOEKFRAGMENT

Brobot Soesja Tinker is ’s werelds eerste uitvinder jonger dan twaalf. Haar babybroer heeft heel wat gebreken. Soesja besluit dan maar zelf een betere broer te bouwen: Brobot.

James Foley, Brobot, Uitgeverij De Eenhoorn (€ 13,50) www.eenhoorn.be

LEGO Star Wars: Han Solo’s avonturen Galactische smokkelaar Han Solo doet zijn best om avonturen te vermijden, maar ze lijken vanzelf op zijn pad te komen! Ontdek wat er gebeurt als hij zijn geliefde Millennium Falcon kwijtraakt.

LEGO Star Wars: Han Solo’s avonturen, Uitgeverij MEIS & MAAS (€ 8,95) www.meisenmaas.nl

In een groot, donker bos sprong Han Solo op een gevallen boomstam en haalde diep adem. “Wauw, het is hier wel mooi, hè? Wanneer gaan we een kampvuur maken en spookverhalen vertellen om C-3PO bang te maken?” C-3PO kwam achter een boom vandaan. Zijn metalen knieën begonnen

angstvallig te knikken en kraken. “S-s-s-spoken? Zei iemand spoken?” “Stil!” zei Luke Skywalker, terwijl hij vanuit zijn schuilplaats achter een andere boom keek. “Han, vind een schuilplaats voordat iemand je ziet. We zijn wel op een missie, hè? En je weet dat we geen grappen kunnen maken over spoken als C-3PO erbij is.” En C-3PO hield inderdaad niet van spookverhalen. “Hou nou op, jongen; niemand vindt ons hier,” zei Han. Hij wees naar het lege bos om hen heen. “We zijn op een verlaten plek. Ik kan gewoon keihard roepen: ‘Hé, Keizerrijk, we zijn de rebellen en willen je Death Star vernietigen!’ en dan

gebeurt er niets.” De andere rebellen kropen langzaam uit hun schuilplekken en kwamen bij Han staan. “Han heeft wel gelijk, Luke,” zei Leia. “Ik heb in dit bos geen spoor van Stormtroopers gezien. Door al dat schuilen duurt het alleen maar langer.” De Jedi waren het ermee eens: “Oké.” “Zie je, Luke,” zei Han. “We zijn hier maar met z’n vijven. En die motorverkenners die ons bekijken vanaf hun speedermotors daar… oh jee!” De motorverkenners bedachten zich even. Een van hen pakte een zender om versterking op te roepen, maar Han schoot het apparaat uit zijn handen. De motorverkenner viel van zijn speeder, maar klampte zich vast

aan een andere soldaat die ervandoor ging om het Keizerrijk over de rebellen te informeren. De motorverkenner verdween in het bos en zijn speeder bleef achter. “Geen zorgen, allemaal. Ik pak ze wel voordat ze de basis bereiken,” zei Han. Maar Luke en prinses Leia waren hem voor. “Wij doen dit wel, Han,” zei Luke. Leia en Luke sprongen op de speeder en startten de motor. “Blijf hier om op de droïden te passen.” “Ah nee, hè? Babysitten voor droïden?” klaagde Han. “Ik ben geen babysitter, ik zou degene moeten zijn die op zo’n supercoole speeder ging zitten.”

kaart van de westerse geesteswereld. Jostein Gaarder verhaalt gestructureerd maar toch verlokkend, soms sprookjesachtig. Kenmerkend is de terugkerende beeldspraak waarbij de schrijver het universum vergelijkt met een gigantisch wit konijn, dat al dan niet door een goochelaar uit zijn hoed is getoverd. (…) De schrijver probeert aldus te betoveren, maar verhult niet altijd zijn voorkeuren, die duidelijk humanistisch van aard zijn. Hij verweeft de rijke ontwikkelingsgeschiedenis van de filosofie met het bewustwordingsproces van een zoekende enkeling, dynamisch gecombineerd met de inbreng van een raadselachtige leraar. De vertel-

ler reikt geen kant-en-klare antwoorden aan op de grote levensvragen. Hij laat zijn personages voorbeschikking en bijgeloof in vraag stellen, maar dat niet alleen. Een almachtige schepper van het universum kan niet gedetecteerd worden, of het zou de Grote Goochelaar dan wel een onbekende ‘majoor’ moeten zijn.

uitdagende gedachte-experimenten. Deze briefjes brengen Sofie in vervoering en ontvouwen voor haar een nieuw levenspad met wegwijzers naar hoogwaardige denkers en hun theorieën. De geheimzinnige leermeester die het denkavontuur in gang zet, bezorgt haar vervolgens een correspondentiecursus filosofie in afleveringen. Om te voorkomen dat Sofie tijdens het opgroeien afgestompt raakt, wordt ze geprovoceerd en finaal geconfronteerd met misschien wel de wezenlijkste aller vragen: Besta ik eigenlijk wel?

De wereld van Sofie

Jostein Gaarder, De wereld van Sofie, vertaling: Janke Klok, Lucy Pijttersen, Kim Snoeijing en Paula Stevens, Uitgeverij Houtekiet, 560 pagina’s (€ 19,99) www.houtekiet.be

In De wereld van Sofie beschrijft Jostein Gaarder de geschiedenis van het denken als ‘een drama in veel bedrijven’. Ter lering en vermaak verweeft hij de inzichten van klassieke filosofen met Shakespeare en de sprookjes van Andersen, met Winnie de Pooh en Alice in Wonderland, zelfs met de mogelijkheden van het legoblokkenspel. In een doordachte combinatie van literatuur, informatie en educatie presenteert hij een attractieve staal-

De heldin van het verhaal, de veertienjarige Sofie Amundsen, wordt intens gegrepen door de wil tot weten. Bij het begin van het boek leeft zij geestelijk geïsoleerd. Haar bestaan raakt verstoord als ze anonieme briefjes ontvangt met een serie zinderende zijnsvragen en


BOEKENKRANT.COM

APRIL 2017 PAGINA 32

BOEKHANDEL AGENDA

april-mei 2017

BOEKHANDEL PASSA PORTA IN BRUSSEL

VANAF 5 APRIL

HASSELT – Het Literair Museum bestaat twintig jaar. Bezoekers vanaf vijf jaar kunnen de komende maanden (tot 19 augustus) op de Sprookjeszolder de hoogtepunten uit de sprookjestentoonstellingen van de afgelopen jaren nog eens beleven. Maar ga zeker ook even kijken bij de actuele tentoonstelling Kraanvogels en kersenbloesems, over het Verre Oosten in prentenboeken. www.literairmuseum.be

12 APRIL

ANTWERPEN – Het Letterenhuis biedt onder de titel Boeken op woensdag maandelijks een interview op lunchtijd met een auteur die net een nieuw boek uit heeft. In april komt Walter Van den Broeck langs, van wie juist De babyboomboogie verscheen. www.letterenhuis.be

19 APRIL

GENT – Een Poëzie Rendez-Vous met Elvis Peeters, veelzijdig schrijver van onder andere proza, poëzie, toneel- en songteksten. Hij komt naar het Poëziecentrum om te vertellen over zijn poëzie en eruit voor te lezen natuurlijk. Op 4 mei werkt hij ook mee aan Licht op Hadewijch, een avond in het Poëziecentrum rond de middeleeuwse dichteres en mystica Hadewijch. www.poeziecentrum.be

23 APRIL

HASSELT – Tijdens de Vlaamse Erfgoeddag is het thema zorg. Ook de zorg voor oude boeken komt aan bod. Stof, vocht en temperatuurswisselingen kunnen grote schade veroorzaken. In de Provinciale Bibliotheek Limburg kun je die dag de tentoonstelling ‘Boeken met een hoek af’ bezoeken. In 26 verrassende beelden wordt getoond hoe boeken kunnen lijden én krijgt de boekenliefhebber tips om de eigen boeken goed te bewaren. Kan je die dag niet? De tentoonstelling zal nog blijven lopen tot 20 mei. www.limburg.be/pbl

ANTWERPEN – Ook het Letterenhuis viert de Erfgoeddag, in combinatie met Wereldboekendag. Je kunt mee met rondleidingen door het depot waarbij je hoort en ziet hoe er gezorgd wordt voor het literair erfgoed van Vlaanderen. En Maarten Inghels leest ‘Lorem Ipsum’, een ode aan het boek. www.letterenhuis.be

OOSTENDE – Vandaag is Stefan Hertmans te gast om in Vrijstaat O. te praten over zijn roman De bekeerlinge. www.kaap.be/programma/stefan_hertmans

5-13 MEI

BRUGGE – Bru-Taal is een nieuw internationaal literatuurfestival dat een uitgebreid programma belooft met literatuur, muziek en performance. Bekende en minder bekende auteurs uit binnenen buitenland treden op, onder wie Sandro Veronesi, Marie NDiaye, Claudo Magris, Philippe Claudel, Bart Moeyaert en Arnon Grunberg. Op 7 mei trekt een ‘woordparade’ door de stad, waar iedereen in mee kan lopen. En het Brutaalfeest vormt op 13 mei de afsluiting. www.brutaalbrugge.be

6 MEI

BRUGGE – Een geweldige nacht vol boeken, leuke prijzen, lekker eten, geweldige activiteiten en een Skype-interview met auteur Gena Showalter: dat belooft de YA-Sleepover in de Brugse Boekhandel. De eerste editie vorig jaar was een groot succes. Inschrijven kan tot 30 april. www.confituurboekhandels.be

1 JUNI

HEIST-OP-DEN-BERG – Voor de zevende keer organiseert boekhandel Het Voorwoord de Nacht van het Cultboek. Vanaf 20 uur kun je langskomen om onder het genot van muziek, drank en spijs en je laten informeren over al die boeken die net even anders zijn dan andere. www.confituurboekhandels.be

‘Meer bieden dan boeken alleen’ Boekhandel Passa Porta is de enige onafhankelijke algemene boekwinkel in Brussel. De prachtige meertalige winkel is te vinden aan het einde van een lange gang in de befaamde Dansaertstraat, op een steenworp van de Beurs. De Boekenkrant ging praten met eigenaar Ludovic Bekaert. Door Carien Touwen Bekaert begon de boekwinkel in 2005 en legde aanvankelijk de focus op literatuur. Maar al snel bleek dat er behoefte was aan een meer algemene boekhandel. Er is nu dan ook een zeer breed assortiment van romans, kinder- en jeugdliteratuur, maar ook literaire non-fictie, kunstboeken en kookboeken. Passa Porta onderscheidt zich door de zeer intensieve samenwerking met het gelijknamige internationale literatuurhuis. Hierdoor biedt de boekhandel veel literaire evenemen-

ten zoals lezingen en ontmoetingen met schrijvers. Het bekendste evenement is het tweejaarlijkse literatuurfestival, waarbij grote literaire namen uit de hele wereld een weekend lang overal in Brussel optreden. In maart mocht het Passa Porta Festival onder anderen Herman Koch, Connie Palmen, Dimitri Verhulst en Juan Gabriel Vásquez verwelkomen. Ludovic Bekaert is heel stellig over het koppelen van evenementen aan het hebben van een boekwinkel: ‘Een boekwinkel moet in deze tijd meer bieden dan boeken alleen.’ De boekwinkel maakte jarenlang een gestage groei door, maar kreeg het in 2016 moeilijk, net als alle retailers in de Brusselse binnenstad, als gevolg van de lockdown van de stad in november 2015 en de aanslagen in maart 2016. Daarnaast voelt de boekwinkel een toenemende concurrentie van online verkopen. Toch was er ook vorig jaar nog steeds een kleine groei dankzij trouwe klanten en bibliotheken.

kenvak alleen maar meer gaan waarderen: ‘Ik ben bevoorrecht om zo dicht op de boeken te mogen zitten. Ik geloof er alleen maar meer in en zie steeds meer de noodzaak van een onafhankelijke boekwinkel in Brussel.’ Bekaert roemt zijn team en is zeer tevreden over de goede samenwerking met het literatuurhuis: ‘We doen allebei iets anders maar het gaat over hetzelfde. Het is een perfect totaalplaatje. En er is niets mooiers dan ervoor te zorgen dat mensen nieuwsgierig zijn naar en plezier beleven aan het lezen van een tekst.’ Als ik vraag of er een specifiek boek is dat altijd op voorraad moet zijn in de boekwinkel, moet Bekaert lachen: ‘Jazeker, Don Quichot van Cervantes, de vennootschap van de boekwinkel is ernaar vernoemd. Het is een oud boek uit de zeventiende eeuw, maar de vertaling van Barber van de Pol is zeker niet moeilijk te lezen. Het biedt ontspannen vermaak, is vlot geschreven en zowel grappig als tragisch.’

Bekaert ziet de toekomst van de boekwinkel zonnig in. Hij wil op dezelfde voet verder en hoeft niet groter te worden, maar wel altijd beter. Na twaalf jaar is hij het boe-

De persoonlijke boekentip van Ludovic Bekaert van dit moment: Ons soort mensen van de Duitse Juli Zeh. ‘Ik zeg dit bijna nooit, maar dit is echt haar meesterwerk.’


BOEKENKRANT.COM

APRIL 2017 PAGINA 33

BOEKHANDEL GENOMINEERDEN

Wie wint de Confituur Boekhandelsprijs 2017? De Confituur Boekhandels zijn een culturele ontmoetingsplaats waar je kennismaakt met verrassende, tegendraadse en inspirerende schrijvers en boeken. Hieronder beschrijft Gert De Bie wat de Confituur Boekhandels en hun medewerkers kenmerkt. Dit verbond van onafhankelijke boekhandels reikt op 23 april voor de tweede keer de Confituur Boekhandelsprijs uit. Dit zijn de vijf genomineerden.

Ilja Leonard Pfeijffer, Brieven uit Genua, Uitgeverij De Arbeiderspers, 704 pagina’s (€ 21,50)

Laura Broekhuysen, WinterIJsland, Uitgeverij Querido, 136 pagina’s (€ 15,00)

Martin Michael Driessen, Rivieren, Uitgeverij Van Oorschot, 139 pagina’s (€ 17,99)

Jeroen Olyslaegers, Wil, Uitgeverij De Bezige Bij, 304 pagina’s (€ 19,99)

Rodaan Al Galidi, Hoe ik talent voor het leven kreeg, Uitgeverij Jurgen Maas, 472 pagina’s (€ 24,95)

Met zijn Genua-roman La Superba won Pfeijffer de Libris Literatuurprijs. Deze brievenbundel is volgens de auteur het ‘spiegelbeeld’ van die roman. Via brieven aan zijn moeder, een vroegere geliefde, zijn uitgever en anderen ontstaat een autobiografie en het verhaal van een nieuwe grote liefde.

Laura Broekhuysen emigreerde naar IJsland, het land waar haar man vandaan komt. In Winter-IJsland beschrijft ze haar leven daar gedurende het eerste jaar, in een houten huis aan een afgelegen fjord. Het is er koud en donker, maar ook betoverend mooi.

‘Hij peddelde om drijvende eilanden van plompenbladeren heen, besloot af en toe om links dan wel rechts om een kiezelbank heen te varen, maar in feite deed de stroom al het werk.’ Drie lange verhalen waarin rivieren een belangrijke rol spelen in het leven van de personages. Eerder bekroond met de ECI Literatuurprijs.

Hoe overleef je in oorlogstijd? Een oude man vertelt aan zijn achterkleinzoon hoe hij tijdens de Duitse bezetting van Antwerpen als hulpagent tussen twee werelden probeerde te laveren om zichzelf te redden.

Een vluchteling uit Irak komt na lange omzwervingen in Nederland aan. Hij vraagt asiel aan, waarna hij negen jaar lang in asielzoekerscentra verblijft in afwachting van de goedkeuring van zijn aanvraag. Tijdens dat lange wachten bestudeert hij het land waar hij misschien ooit deel van mag uitmaken.

COLUMN

Tijdgebrek, op alfabet gesorteerd Dat ze verscheiden zijn. Hun onderlinge verschillen soms groter dan de gemeenschappelijke noemer. Dat ze gepassioneerd zijn. Ieder uitzonderlijk bedreven in zijn domein: weze het kant, cult, koken of cultuur. Ieder zijn literatuur.

Gert De Bie

Dat ze bereid zijn om risico’s te nemen. Ze investeren in boeken en lokale economie: geen holle etalages met kostenstructuren in een Excel, maar fysieke winkels vol goesting, kennis en langzaam rijpende letteren.

Dat ze belezen zijn. U lacht. Maar uw kassierster in de supermarkt heeft niet van elk merk melk geproefd noch met alle allesreinigers gekuist. Ze scant, glimlacht en rekent met je af. Dat mag.

Dat ze uitdagingen niet uit de weg gaan. Klagers aan de kant. Wie het schip onafhankelijk wil, is bereid te laveren, zijn eigen koers te navigeren. Als je al klachten hoort, is het de leestijd die je erbij inschiet. Ironisch.

Uw boekhandelaar weet van elk boek waarom het er staat. Of niet staat. Velen ervan las hij of leest hij. De rest is gebonden tijdgebrek, op alfabet gesorteerd.

Dat die onafhankelijken onder één noemer bundelen, al is het maar voor even om te roepen dat ze bestaan, allesbehalve een sinecure is. Die onafhankelijkheid wordt

even streng bewaakt als de kwaliteit op de planken. Dat al die verschillen voor de lezer en de uitgever een feest zijn. Elke winkel krijgt richting door de eigenzinnige leeshonger van de boekhandelaar en zijn medewerkers. Een verschil in stijl en uiteindelijk ook in voorraad dat met de jaren unieker en indrukwekkender wordt. Een troef die je nergens anders terugvindt. Maar wat tussen al die verschillen het meest opvalt, is dan weer gemeenschappelijk: kwaliteit komt bovendrijven. Daar is de Prijs van Confituur een toonvoorbeeld van. Een blik achter de schermen leert al snel dat in al die verscheidenheid dezelfde ijkpunten overeind blijven.

Al schieten hun visies op literatuur alle kanten uit, al leest de ene liever fantasy, de ander slechts literatuur met een grote L (wat dat ook moge zijn) en ontspant gene zich liever met een detective; als er een shortlist voor de Confituur Boekhandelsprijs wordt opgemaakt, valt op hoe snel ze het eens zijn over welke boeken er het voorbije jaar bovenuit staken. Die kwaliteit, daar breekt uw boekhandelaar graag een lans voor, want zo wordt zijn winkel een uniek kruispunt waar lezers, auteurs en boeken elkaar steeds opnieuw ontmoeten.

Gert De Bie Boekhandel Het Voorwoord – Heist-op-denBerg, ondervoorzitter Confituur Boekhandels. www.confituurboekhandels.be

ADRESSEN

Boekhandels die de Boekenkrant verspreiden.

Voor een compleet actueel overzicht kijkt u op www.boekenkrant. com/boekhandels. Staat uw naam niet op de lijst, of heeft u aanpassingen? Geef het door via info@boekenkrant.com

AARTSELAAR

De Reyghere Markt 12 www.dereyghere.be

ANTWERPEN

Raaklijn Kuipersstraat 1 www.raaklijn.be

Boekenhof Wolffaertshoflaan 10 www.boekenhof.com Boekenmarkt De Markies Hoogstraat 62-64 www.boekmarkies.be

BRUSSEL

De Groene Waterman Wolstraat 7 www.groenewaterman.be

Passa Porta Antoine Dansaertstraat 46 www.passaporta.be

BRUGGE

DEINZE

Brugse Boekhandel Dyver 2 www.brugseboekhandel.be

Letters & Co Markt 1 www.lettersenco.be

GENK

Malpertuis Molenstraat 24 www.boekhandelmalpertuis.be GENT

Limerick Koningin Elisabethlaan 142 www.limerick.be Walry Zwijnaardsesteenweg 6 www.walry.be HEIST-OP-DEN-BERG

Het Voorwoord Noordstraat 2 www.hetvoorwoord.be

HERENTALS

MECHELEN

LEUVEN

Salvator Befferstraat 5 www.salvator.be

Boekhandel Bert Van Sande Fraikinstraat 37 www.boekhandelvansande.be Boekarest Ladeuzeplein 12 www.boekarestleuven.be Plato Hooverplein 24 LIER

De Boekanier Antwerpsestraat 2 www.deboekanier.be

De Zondvloed Onze-Lieve-Vrouwstraat 70 www.dezondvloed.be

MORTSEL

De Boekuil Antwerpsestraat 22 www.boekuil.be OOSTENDE

Corman Witte Nonnenstraat 38

OUDENAARDE

Beatrijs Hoogstraat 37 www.beatrijs.be ROESELARE

De Zondvloed Sint-Alfonssustraat 4 www.dezondvloed.be SINT-NIKLAAS

’t Oneindige verhaal Stationsstraat 68 www.oneindigeverhaal.be TIENEN

Plato Spiegelstraat 16


Neem een abonnement!

Aanmelden kan via boekenkrant.com/abo (of vul de

bon in)

Ik neem een abonnement op:

Twaalf nummers van de Boekenkrant + alle specials voor € 30,Zes nummers van de BKJunior voor € 15,Zes nummers van de BKYA voor € 15,Zes nummers van de BKStrips voor € 15,Zes nummers van de BKFilosofie voor € 15,Zes nummers van de BKHistorischeRomans voor € 15,Zes nummers van de BKMilitaireBoeken voor € 15,-

naam straat postcode land e-mail

Over de onmogelijke liefde tussen een jodenjager en zijn slachtoffer, Marta Rosenthal

BON m/v

plaats

telefoon

IBAN nummer betaling

automatische incasso per factuur (+ 2,50 administratiekosten)

geboortedatum handtekening

Stuur deze bon naar: Boekenkrant, Visscherplein 160 K22, 3511 LX Utrecht, Nederland

Heerlijk houten huis te huur in de Ardennen. De Boekenkrant biedt haar lezers in samenwerking met boekhandel Roelants een rustiek vrijstaand landhuisje aan in de Belgische Ardennen. Het ligt in het dorpje Daverdisse. Hier is de laatste 40 jaar weinig veranderd. Ideaal voor een verblijf vol ontspanning of inspanning. De huisbibliotheek staat garant voor wekenlang leesplezier.

Een weekend (vrij-ma) of een midweek (4 nachten) kost 250,– en een week 350,–. Kijk voor meer informatie op www.roelants.nl

BKVL4-17

De jacht | Auteur: Hans Galesloot | ISBN: 9789492241177 Uitvoering paperback | 320 pagina’s | € 21,95 WWW.MAGONIA.NL

VOLGENDE MAAND IN DE BOEKENKRANT

Luisterboeken worden steeds populairder. Tegenwoordig kun je niet alleen onbeperkt muziek luisteren via Spotify, maar ook een abonnement nemen op luisterboeken via Storytel. Redacteuren Anouk en Nicole testen speciaal voor de meieditie hoe het is om naar boeken te luisteren in plaats van ze te lezen. Verder in de mei-editie: • Interviews met verschillende grote namen, waaronder Lydia Rood over haar nieuwe historische roman De dochter van de zeemeermin, absurdist Ronald Snijders over de Kopdichtbundel en professor Erik Scherders over wat muziek met je hersenen doet naar aanleiding van zijn nieuwe werk Singing in the brain. • Op de jeugdpagina’s bespreken we Kleine broer van de Noorse illustrator Øyvind Torseter, bekend van Het gat, en verschillende informatieve boeken voor kinderen, zoals De ijsbeer en Kom binnen. Een kijkje in het leven van vijf kinderen. • Op onze non-fictiepagina’s kun je lezen over Kleurenblind, waarin comedian en tv-presentator Trevor Noah vertelt over zijn jeugd in Zuid-Afrika ten tijde van en vlak na de apartheid. Ook laten wij ons licht schijnen op het door het DWDDBoekpanel getipte boek Zijde. In mei wordt weer een nieuwe special gelanceerd: de BKMilitaireBoeken. In de eerste editie besteden we bijzondere aandacht aan de Nationale Veteranendag (24 juni) en spreken we verschillende (schrijvende) veteranen over hun verhaal. Daarnaast bespreken we een breed scala aan boeken met een militair onderwerp, van krijgsgeschiedenis tot militaire fictie. De Boekenkrant verschijnt iedere eerste maandag van de maand en is voor de klant gratis verkrijgbaar in de betere boekhandel. Thuis ontvangen? Vul de bon in op deze pagina.

Uphill Battle boekpromotie tel +31 302231718 redactie@boekenkrant.com verkoop@boekenkrant.com De volgende Boekenkrant verschijnt 1 mei 2017.


BOEKENKRANT.COM

APRIL 2017 PAGINA 35

WIN EEN BOEK WIJ ZIJN DE BOEKENKRANT In deze rubriek maak je elke maand kennis met een van onze medewerkers. Deze keer is het de beurt aan redacteur Tanja Wilming. Wat doe je in het dagelijks leven? ‘Ik werk fulltime bij brandwebbing, een media-marketing bureau in Utrecht. Onze klanten hebben commerciële doelen, maar niemand zit te wachten op reclame. Wij streven daarom naar communicatie waar mensen iets aan of mee hebben. ’s Avonds ben ik vaak in de bioscoop te vinden.’ Hoe lang schrijf je al voor de Boekenkrant? ‘In januari 2015 heb ik gewerkt op de redactie van de Boekenkrant in het kader van een werkervaringsplek. Na drie maanden vond ik een vaste baan, maar ben ik wel recensent gebleven.’

Tanja Wilming

WIN DIT BOEK

WIN EEN BOEK

De avonturen van de 12-jarige Kos, die samen met zijn vader en drie zussen in hun familiehotel aan zee woont, zijn vanaf 19 april in de bioscoop te zien.

Wat is je lievelingsboek? ‘Dat vind ik zo’n lastige vraag! Ik kan oprecht niet hapklaar één boek noemen. Ik heb er ook zoveel gelezen. Vroeger wel zeven per week: dat was het maximale aantal dat je mocht lenen met je biebpasje. Maar de Harry Potter-reeks en Het huis van de moskee van Kader Abdolah vind ik wel toppers.’ Welk boek heb je nooit uitgelezen? ‘Knielen op een bed violen van Jan Siebelink. Ik ben er wel vier keer opnieuw aan begonnen, maar

Specials Naast de reguliere Boekenkrant verschijnen er ook regelmatig specials over verschillende thema’s. BKJunior: 1 mei 2017 BKMilitaire Boeken: 1 mei 2017 BKYA: 6 juni 2017 BKHistorischeRomans: 6 juni 2017

haakte elke keer weer af.’ Welk boek ligt er op dit moment op je nachtkastje? ‘De Cirkel van Dave Eggers, Alleen met de goden van Alex Boogers en Inferno van Dan Brown. Als ik niet zoveel tijd heb om te lezen, zit ik soms niet genoeg in het verhaal en begin ik liever aan een nieuw boek. Uiteindelijk lees ik ze allemaal nog wel een keer uit.’

WINNAAR

Pauline Vijverberg, Het suikervogeltje, Uitgeverij Conserve, 320 pagina’s (€ 19,99)

Wie waren de drie schrijvers met een gespleten persoonlijkheid in het maartnummer? Het goede antwoord is: Connie Palmen, Katie Roiphe en Graham Norton.

COLOFON Over de Boekenkrant De Boekenkrant biedt kwaliteit voor een breed publiek. Onze onafhankelijke redactie besteedt aandacht aan literatuur, spanning, jeugd, strips en non-fictie. Iedere eerste maandag van de maand verschijnt de papieren editie, die wordt verspreid via boekhandels, bibliotheken en scholen in Nederland en Vlaanderen. Tevens is het mogelijk om als particulier een abonnement te nemen en de Boekenkrant thuisgestuurd te krijgen. Daarnaast plaatst de redactie regelmatig nieuwe artikelen op www.boekenkrant.com.

‘Vroeger las ik zeven boeken per week: dat was het maximale aantal dat je mocht lenen met je biebpasje.’

VORIGE KEER

Welke drie schrijvers zijn in dit beeld verborgen? Stuur de namen voor 24 april naar redactie@boekenkrant.com met als onderwerp ‘Win een boek’. Onder de goede inzendingen wordt Hotel de Grote L van Sjoerd Kuyper verloot.

Sjoerd Kuyper, Hotel de Grote L, Uitgeverij Lemniscaat (€ 14,95)

Wat was het leukste dat je voor de Boekenkrant hebt mogen doen? ‘Jacques Vriens interviewen over zijn jubileumboek Die rotschool met die fijne klas. Ik vond vroeger – en nog steeds eigenlijk – alles van Vriens heerlijk om te lezen. Ik zie mezelf nog zitten op de basisschool naast de boekenkast, op zoek naar zijn boeken bij de V.’

Uit de vele goede inzendingen trokken we Lotte Mulder uit Haarlem. Zij wint een exemplaar van de historische roman Het suikervogeltje. Gefeliciteerd!

MEDEWERKERS Contact Uphill Battle Boekpromotie, Visschersplein 160, k22, 3511 LX Utrecht, Nederland. Telefoon: + 31 30 2231718 Redactie redactie@boekenkrant.com Informatie over adverteren verkoop@boekenkrant.com Abonnementenservice abo@boekenkrant.com Telefoon: + 31 172 476085 Online www.boekenkrant.com facebook.com/deboekenkrant twitter.com/boekenkrant instagram.com/boekenkrant

Oplage 22.000

Het team Hoofdredacteur: Anouk Abels Redactie: Nicole van der Elst, Janneke Blok, Frank Hockx Corrector: Christine Tinssen Medewerkers: Wouter Adriaensen, Tike de Boer, Gert de Bie, Zofeyah Braam, Wendy Claes, Jacqueline Coppens, Laura van Dee, Cees van Dijk, Jeroen van Esch, Ika Gerritsen, Haes, Aefke ten Hagen, Alex Hoogendoorn, Hugo Jager, Lex Jansen, Mieke van Meer, Amanda Morina, Rosanna del Negro, Nora van Ouwerkerk, Jesse Poiesz, Hans Pols, Emma Ringelding, Patz van der Sloot, Robin Vinck, Nina Visser, Erik de Vries Lentsch, Katrien Steyaert, Carien Touwen, Sonja Wessels, Tanja Wilming, Siebe Huizinga (redactie-adviseur). Senior adviseur: Caroline van der Lee Vormgeving: Titus Vegter, Ilse Radstaat Uitgever: Jan Louwers De volgende Boekenkrant verschijnt op 1 mei 2017.

Anouk Abels

Wouter Adriaensen

Janneke Blok

Wendy Claes

Jacqueline Coppens

Nicole van der Elst

Ika Gerritsen

Alex Hoogendoorn

Caroline van der Lee

Mieke van Meer

Nora van Ouwerkerk

Jesse Poiesz

Hans Pols

Titus Vegter

Robin Vinck



Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.