Boekenkrant juli 2017

T

BOE K

AN

–

–

JAAR 10

E N K R de best e bron vo or boek en n i eu w s – no. 7, j u l i 2017, ja a rga ng 1 1 – w w w. boek en k r a n t.com

Myrthe van der Meer: ‘De man is een intrigerend wezen.’

Zie pagina 27 NL

EN VERDER

Sprakeloos op het witte doek 4

Fancultuur in Mijn vriend Spider-Man 33

Een duister kinderboek van Elena Ferrante 17

Lieke Marsman, Het tegenovergestelde van een mens ............................................3 Adriaan van Dis, In het buitengebied ........5 Gerrit Komrij, De lange oren van Midas ....5 Tim Parks, De roman als overlevingsstrategie .....................................................7 Anthony Burgess, Machten der Duisternis ..................................................8 Ilja Gort, De vulkaan ................................... 9 Erica Ferencik, Nacht op de rivier ............ 12 Peter Römer en Annet Hock, En nu ik! .... 13 Leslie Connor, De gevangenisfamilie van Perry T. Cook .................................... 18 Mirjam Hildebrand, Voorlopers ............... 19 Charles Foster, Leven als een beest ...........26 Matthijs de Ridder, De eeuw van Charlie Chaplin .......................................26 Bert Gevaert, Het grote verhaal van kleine mensen .........................................28 Rachida en Najima Kharbouch, Healthy sisters ........................................29 Peter van Gucht en Luc Morjeau, Suske & Wiske ......................................... 35 Edward van de Vendel en Floor de Goede, De Zombietrein ....................................... 35

PETER VAN STRAATEN

WAS IK MAAR THUISGEBLEVEN

De beste tekeningen over vakantielief en -leed In de boek- en stripwinkel € 14,90

w w w. d e h a rm o n i e . n l

BOEKENKRANT.COM

JULI 2017 PAGINA 2

LOSSE DELEN REDACTIONEEL

Is het een vogel?

Is het een vliegtuig?

NIEUWS

BOEKENKRANT TIP 3

BOB BRONSHOFF

VERA CORNEL

+++ De winnaar van jongerenschrijfwedstrijd Write Now! 2017 is de 24-jarige Kyrian Esser uit Amsterdam. Dat maakte juryvoorzitter Roos Vlogman op zondag 25 juni bekend tijdens de finale.

Vroeger keken we allemaal wel tegen De jury prees Kyrians verhaal ‘Grote iemand op. Je grote broer, een Spice Girl of lijnen, kleine mannen’ om het een superheld. Zelf was ik op dertienjarige inlevingsvermogen en om de leeftijd idolaat van Buffy the Vampire Slayer, mooie, verzorgde taal.

Write Now! een tv-heldin die me liet zien hoe stoer en staat inmiddels bekend als kweekzelfstandig meisjes kunnen zijn. vijver van superschrijftalent, met Sommige mensen vergeten de helden uit oud-winnaars als Lize Spit (2013), hun kindertijd nooit. Neem Michael Minneboo, die in Niña Weijers (2010) en Maartje Wortel (2007). +++ deze juli-krant vertelt hoe Spider-Man hem al dertig jaar waardevolle levenslessen meegeeft (p. 33). Anderen vinEls Van der Perre van de lagere school Regina den later nieuwe helden. Dokters, brandweermannen of Assumpta in Anderlecht is uitgeroepen tot Beste kunstenaars die hen inspireren om meer uit hun eigen Boekenjuf 2017. Deze eretitel gaat jaarlijks naar leven te halen. een juf of meester in Vlaanderen die zich met veel Deze Boekenkrant staat bomvol helden. Op p.3 interenthousiasme inzet voor leesbevordeviewen we Lieke Marsman, die met haar debuutroman ring en het werken met kinderboemensen aan het denken zet over klimaatverandering. Op ken in de klas. Voor deze dertiende p. 29 komen de Healthy Sisters aan het woord, die met editie van de verkiezing werden 141 hun heerlijke recepten én hun aanstekelijke vrolijkheid meesters en juffen aangemeld door mensen aansporen om gezond te eten. En dan zijn er nog leerlingen, ouders en collega’s. +++ Adriaan van Dis en Gerrit Komrij (p. 5) – schrijvers die als Nederlands’ meest invloedrijke kunliteraire helden menig schrijver in spe geïnspireerd hebben om de pen op te pakken. stenaar van dit jaar is een schrijver. Het NRC verOf het nu door Buffy, Komrij of uw moeder is: laat u inspikoos de veel vertaalde Arnon Grunberg tot numreren door de helden om u heen en de helden in deze mer één in de Cultuur Top 100. Hoewel de Nederkrant. Ze zijn er in alle soorten en maten, maar één ding is landse dancemuziek vooral opviel door zijn interzeker: de wereld is een stukje mooier omdat zij er zijn. nationale profiel, blijkt hiermee maar weer dat de invloed van literatuur niet onderschat Anouk Abels – Hoofdredacteur Boekenkrant moet worden.

Grunberg zelf zei anouk@boekenkrant.com verbaasd te zijn: ‘Meestal is dat een leugen, maar nu kan ik uit de grond van mijn hart zeggen dat het COVER VAN DE MAAND JULI 2017 waar is.’ +++ Schrijver Ronald Giphart werkt vaker samen met andere auteurs, maar nu heeft hij een wel heel bijzondere collega: een computer. In het kader van ‘Nederland Leest de toekomst’ schrijft Giphart een verhaal met behulp van speciale software. Dat Giphart zichzelf overbodig maakt met zijn experiment hoeft hij niet Dit verhaal te vrezen, aangezien de computer sugheeft geen gesties doet op basis van zijn input. draak. Niet In november dit jaar moet het veréén. Wat? Zie jij er een? Tja, haal af zijn, als Nederland Leest hij hoort zeker van start gaat. +++ Slecht nieuws niet bij dit vervoor de boekenverzamelaar, want haal, en hij is zeker niet de boekenbonnen zijn vanaf 1 november held. Nope. niet meer tien jaar, maar slechts drie jaar geldig.

Echt niet.

De kaarten moeten vanwege Europese regelgeving Lou Carter, voortaan voldoen aan de termijn van Keurmerk Geen draak in dit verhaal, Cadeaukaarten. Overigens verzilvert 92% van de Uitgeverij Clamensen hun boekenbon al binnen drie jaar. En vis (€ 14,95) waarom zou je ook langer wachten? +++ Er lijkt geen einde te komen aan het succes van Jeroen Olyslaegers.

AANBIEDING Na de nominatie voor de Libris Literatuur Prijs en de winst van zowel de Fintro jury- als lezersprijs met Wil, is hij ook de laureaat van de Ultima, een Vlaamse cultuurprijs, in de categorie Letteren. Olyslaegers is overigens de komende twee jaar ‘writer in residence’ bij Museum Mayer van den Bergh in Antwerpen. Hij doet daar onderzoek voor zijn volgende roman, die speelt in het Antwerpen van de zestiende eeuw. +++

2017, week 26

KEKE KEUKELAAR KOEN BROOS

Wil jij een abonnement op de Boekenkrant of een van de specials?

Blader gauw door naar de bon op pagina 38!

ERWIN SUVAAL

Anthony Burgess, Macht der Duisternis

Charles Foster, Leven als een beest

Kenneth Toomey kijkt als 81-jarige bon vivant terug op zijn leven als schrijver, beginnend bij zijn adolescentie tijdens de Eerste Wereldoorlog.

Charles Foster wilde weten hoe het is om een dier te zijn. Dus probeerde hij het uit. Als das leefde hij wekenlang in een hol terwijl hij regenwormen leerde eten.

NEDERLANDSE T0P 3

Karin Slaughter, Goede dochter Achtentwintig jaar na een aanslag waarbij haar moeder stierf, is advocate Charlotte getuige van een tweede aanslag.

De zussen Rachida en Najima begonnen een blog om hun afvalavontuur en tips te delen: Healthy Sisters.

Naast een blog is er nu ook een boek.

(Bron: Stichting CPNB) 2017, week 26

Jo Nesbø, De dorst Een tinderdate loopt fataal af. Alleen Harry Hole kan de moord oplossen, maar niet zonder confrontatie met zijn aartsvijand.

BELGISCHE TOP 3

Rachida en Najima Kharbouch, Healthy sisters

Jeff Kinney, Het leven van een loser 11. Drie keer niks.

Bram wil een griezelfim maken en wereldfaam verwerven. Gaat het lukken of wordt het drie keer niks?

(Bron: Boekenvak.be) 2017, week 24

Karin Slaughter, Goede dochter

Paula Hawkins, In het water

Achtentwintig jaar na een aanslag waarbij haar moeder stierf, is advocate Charlotte getuige van een tweede aanslag.

Nel, een alleenstaande moeder, wordt gevonden in de rivier. Ze is niet de eerste vrouw die daar haar dood vindt.

Tom Bouden en Hec Leemans, F.C. De Kampioenen / 94. De tandartsassistente Mark zoekt een nieuwe baan en stuit op een advertentie voor een tandartsassistente, de tandarts werkt alleen enkel met vrouwelijke assistenten.

www.cviiiontwerpers.nl

BOEKENKRANT.COM

JULI 2017 PAGINA 3

LITERATUUR INTERVIEW

Dat je in je eentje overblijft Lieke Marsman schreef met Het tegenovergestelde van een mens een roman, dichtbundel en essay in één. De centrale thema’s, klimaatverandering en liefde, weet ze op een verrassende manier met elkaar te combineren.

Door Hugo Jager Ik praat met Marsman in haar domein, waar we plaatsnemen aan een tafel die is omgeven door haar boekenkasten en piano. We hebben het over Het tegenovergestelde van een mens, een debuutroman die je aan het denken zet. In dit vernieuwende boek wisselen een doorlopend verhaal, gedichten en filosofische gedachten van belangrijke denkers elkaar af.

‘Ik wilde een vormexperiment aangaan en wist van tevoren niet precies hoe het uit zou pakken,’ vertelt ze. ‘Ik heb heel lang gezocht naar een goede vorm, maar het was van begin af aan wel mijn plan om roman, poëzie en essay te combineren.’

Lieke Marsman schreef eerder twee dichtbundels, die enthousiast werden ontvangen, maar koos met Het tegenovergestelde van een mens voor een ander type boek. ’Ik wilde mijzelf uitdagen, vooral in het componeren van mijn roman. Hier moet nog iets uit, daar moet nog iets bij.’

Dat was anders dan bij haar dichtbundels. ‘Ik kan mezelf meer dwingen om proza te schrijven, terwijl ik het schrijven van gedichten niet kan forceren. Daar moet ik echt een ingeving voor hebben. Poëzie schrijf ik als ik veel vrije tijd heb. Dus als ik heel lang door de stad loop en al een paar dagen niemand zie. Als ik dan ’s avonds de ideale omstandigheden creëer en bijvoorbeeld de ideale muziek opzet, gaat alles vanzelf.’

In Het tegenovergestelde van een mens volgen we het verhaal van de

Lieke Marsman, Het tegenovergestelde van een mens, Uitgeverij Atlas Contact, 176 pagina’s (€ 19,99)

Lieke Marsman JELMER DE HAAS

29-jarige Ida, een net afgestudeerde klimaatwetenschapper die een relatie krijgt met de ambitieuze promovendus Robin. Na haar studie valt ze in een zwart gat en besluit ze stage te lopen bij een instituut dat een stuwdam in de Italiaanse Alpen gaat afbreken.

Marsman geeft toe dat ze een beetje op Ida lijkt. ‘Sommige gedachten die zij heeft, zijn gewoon mijn gedachten. Maar ik vond het vooral heel leuk om daar een beetje mee te spelen, want sommige dingen die zij meemaakt heb ik echt helemaal verzonnen. Ik denk dat Ida nog een stuk extremer is in de manier waarop ze in zichzelf gekeerd is.’ Verder laat ze haar personage ook dingen denken waar ze het niet helemaal mee eens is. ‘Soms heb je een mening en dan ontdek je dat je daar niet achter staat, maar blijkt het wel een leuk idee om verder uit te werken. Vaak heb ik gedacht: dat is een interessant onderwerp. Hoe zou Ida daarover denken?’

De centrale thema’s in het boek zijn liefde en klimaatverandering.

Door de roman heen verweven zitten essay-achtige hoofdstukken die je daarover aan het denken zetten.

Het zijn onderwerpen die dicht bij Marsman staan. ‘Liefde is natuurlijk heel universeel, dat geldt niet alleen voor mij. Maar toch raakt mij dat in mijn alledaagse bestaan het meest.

En door klimaatverandering werd ik ook echt gegrepen.’ Volgens Marsman verbindt één woord de beide thema’s met elkaar: eenzaamheid.

‘In het eerste deel van het boek gaat het om de eenzaamheid die je als individu tegenover de mensheid kunt hebben; in het tweede deel gaat het om de eenzaamheid van de hele mensheid ten opzichte van de wereld.’

Marsman had als het om het klimaatprobleem ging altijd goede hoop. ‘Ik was heel optimistisch, omdat we genoeg technologie hebben om echt iets te kunnen doen.

Het is realistischer dan ooit om echt werk te maken van groene energie.’

Maar in een wereld waarin het klimaatprobleem steeds ter discussie staat, is er ook voor Marsman min-

der ruimte voor hoop – al kunnen invloedrijke denkers volgens haar een belangrijke rol spelen. ‘De dag dat Mark Rutte en Donald Trump filosofieboeken gaan lezen zie ik niet aanbreken. Maar filosofische denkers kunnen het probleem behapbaar en concreet maken. Ik denk dat klimaatverandering voor veel mensen een abstract iets is, dat ver van hen verwijderd is. Er zijn denkers nodig om op papier te zetten wat er nou precies aan de hand is en hoe dat samenhangt met politiek en economie. Daar is een grote slag te slaan.’

Vanuit dichterlijk perspectief lijkt de schrijfster de dreiging van een eindtijd allesbehalve problematisch te vinden. ‘In de boeken die ik in Het tegenovergestelde van een mens aanhaal worden gedachteexperimenten gedaan als: wat zou er gebeuren als de hele mensheid ineens verdwijnt? Dat vond ik eigenlijk een heel mooi thema. En dan niet het apocalyptische ervan, maar het post-apocalyptische: dat je in je eentje overblijft.’

BOEKENKRANT.COM

JULI 2017 PAGINA 4

LITERATUUR BOEKVERFILMING

Nooit meer sprakeloos Sprakeloos draait nu in de Nederlandse zalen en is een verfilming van de bejubelde roman die Tom Lanoye schreef over zijn moeder. Wie het boek heeft gelezen, weet dat de bewerking geen evidente klus moet zijn geweest voor regisseur Hilde van Mieghem en haar coscenarist Bert Scholiers. Het verhaal is immers zoveel meer dan een portret van een opvallende verschijning in een Vlaamse volkswijk.

Door Katy Hurkmans Wanneer Josée Verbeke, slagersvrouw en moeder van vijf kinderen, door een beroerte wordt getroffen, begint haar lijdensweg. De flamboyante vrouw die zich profileerde in het amateurtheater en ook in het echte leven graag de hoofdrol speelde, verliest haar spraak en langzaam ook haar waardigheid. Wanneer ze sterft, vat haar zoon het leven van zijn moeder, zijn vader, maar ook zijn jeugd en vooral zijn schrijversbestaan in een boek. Zoals hij op de laatste pagina over zichzelf schrijft: ‘Nooit meer zwijgen, altijd schrijven, nooit meer sprakeloos.’

Die schrijvende zoon is dus Tom Lanoye. Eerder herdacht hij al zijn jeugd in Een slagerszoon met een brilletje en het geprezen Kartonnen Dozen. Zijn moeder laat hij een laatste keer schitteren in Sprakeloos.

Het boek verscheen al in 2009, maar werd naar aanleiding van de verfilming uitgebracht in een nieuw jasje.

ziekte langzaam al haar woorden kwijtraakte.

Sprakeloos is prachtig geschreven.

Triest, weergaloos en komisch tegelijk. Lanoye speelt met heden en verleden en wisselt af tussen zijn eigen gedachten en herinneringen.

Het geheel voelt een beetje ruw aan, alsof iemand vergeten is de scherpe kantjes eraf te vijlen. Dat maakt het In het boek schildert Lanoye een verhaal persoonlijk en verleent de scherp portret van zijn moeder. Ze roman karakter. wordt verheerlijkt, maar ook verIn de film heet Tom Jan en wordt foeid en pijnlijke momenten worden hij gespeeld door Stany Crets. De rol niet uit de weg gegaan. Ze kon hard van zijn moeder is voor grande dame zijn, bijvoorbeeld wanneer Tom van het Vlaamse theater Viviane eindelijk de moed heeft om haar de Muynck. Beide acteurs doen hun over zijn geaardheid te vertellen, best, al slaagt De Muynck er net iets en ze hield van dramatiek. Ook in beter in dan Crets om haar persohet dagelijks leven schrok ze er niet nage tot leven te brengen. Waar het voor terug om met het nodige gevoel boek in aparte hoofdstukken ook voor drama haar zin door te drijaandacht heeft voor de impact van ven. De conversatie tussen Josée en de gebeurtenissen op vader Roger en loodgieter Omer over de op de schrijver, kiezen rand van het bad dat in de filmmakers voor de muur moest worden een meer tot de esseningeslepen is daar een tie teruggebrachte vermakelijk voorbeeld vorm. Regisseur Hilde van. Josée was bereid Van Mieghem stelt de om zelf de slijpschijf in moeder-zoonrelatie haar handen te nemen, centraal. Ze brengt eertegen de wil van de der een rechtlijnig en loodgieter in en de arme overzichtelijk verhaal. man moest uiteindeFlashbacks worden op lijk schoorvoetend zijn een dromerige manier ongelijk bekennen. Het in beeld gebracht, is daarom schrijnend om waarbij het heden te lezen dat de vrouw opeens overloopt in Tom Lanoye, Sprakeloos. filmdie zo graag het hoogste editie, Uitgeverij Prometheus, het verleden. Dit in woord had, door haar tegenstelling tot het 368 pagina’s (€ 15,00)

boek, dat haast willekeurig lijkt te springen tussen vroeger en nu om zo op treffende wijze gebeurtenissen in perspectief te plaatsen. Van Mieghem blijft wel dicht bij het oorspronkelijke verhaal, ze neemt er geen loopje mee en bewaart het zwaartepunt, de aftakeling van Josée.

Hoewel de film minder emotioneel aanvoelt dan het boek en de rauwheid mist van Lanoyes woorden, is hij hier en daar ook teder. De scène waarin Jan de luier van zijn moeder verwisselt en die waarin vader Roger voor het slapengaan alle foto’s goedenacht wenst, maken indruk. Het is een verfilming geworden die los van het boek wel weet te boeien, maar hoewel hij Lanoyes verhaal verbeeldt (of in dit geval dus dat van de fictieve Jan), is het niet het audiovisuele equivalent van zijn boek.

Lezers geven vaak het advies: lees eerst het boek en kijk daarna de film.

Doe het voor één keer omgekeerd: eerst de film, dan het boek. Op die manier komt die eerste beter tot zijn recht en valt er in dat laatste nog zoveel meer te ontdekken. Bovendien kun je zo twee keer het relaas beleven van de vrouw die, om het met de woorden van Tom Lanoye zelf te zeggen, eerst haar spraak verloor, dan haar waardigheid, dan haar harteklop.

Film: Boek:

Sprakeloos draait nu in de Nederlandse bioscopen.

BOEKENKRANT.COM

JULI 2017 PAGINA 5

LITERATUUR ACHTERHOEK

Eenzaamheid als bindende factor Adriaan van Dis behoort tot Nederlands meest geliefde schrijvers. Vanwege zijn romans, breed gelezen en geprezen, maar ook vanwege zijn persoonlijkheid: deftig en fijnbesnaard, maar tegelijk vol zelfspot. Waardering van anderen levert echter niet automatisch veel zelfbegrip op, zo blijkt uit Van Dis’ nieuwste boek, In het Buitengebied.

Door Ika Gerritsen Net als Adriaan van Dis zelf, woont de hoofdpersoon van In het Buitengebied in de Achterhoek. Na jaren doorgebracht te hebben in Parijs en Amsterdam is dat geen plek waar hij veel aansluiting vindt. Hoewel de chirurg die hem voor zijn aambeien behandelt hem wel meteen inlijft bij

het plaatselijke ‘ons kent ons’-clubje, Ook is er een puberjongen uit een asociaal gezin (prachtige scène: de onder het mom van ‘we moeten zuierudiete schrijver die bij die familie nig op elkaar zijn’. Van Dis beschrijft Flodder een biertje gaat drinken). het met veel zwarte humor: hoe zijn alter ego terechtkomt in het wereldje Veel overeenkomsten hebben deze personages niet, maar er is wel eenvan provinciale bobo’s, en een verzaamheid als bindende factor. houding begint met een mevrouw Daarnaast is er ook nog de ‘bindie in Leiden ‘deftig schreeuwen’ nenstem’ van de schrijver, die een heeft geleerd. Tot zijn eigen ergernis belangrijke rol speelt in In het buiraakt de hoofdpersoon gevangen in tengebied. Een stem die de schrijver het circuit van deze Claire, met haar van binnenuit bekriticultuurdinertjes op seert, omdat hij weer woonboerderijen, expoeens al te bekakt praat sities en onbegrijpelijke bijvoorbeeld, maar die films. Qua sociale conhem soms ook regeltacten heeft hij echter recht ondermijnt. ‘En niet veel te kiezen. toch schrijf je het op,’ In het buitengebied is zegt de binnenstem dan ook een ‘geharnaste in het boek, na een roman over alleen zijn,’ vilein stukje over de zo vermeldt het omslag. artistieke scene in Toch is het juist het zijn woonomgeving samenzijn met anderen geschreven te hebdat Van Dis beschrijft. ben. ‘Wat ben je aan Zo zijn er een stokoude het doen, gek, je eigen maar steenrijke Parisigraf aan het graven? Je enne, een Japanse robot Adriaan van Dis, In het buiwoont hier. Wil je nog en een asielzoeker met tengebied, Uitgeverij Atlas meer alleen zijn?’ Het is een oorlogstrauma.

Contact, 144 pagina’s (€ 18,99)

POSTUUM

Adriaan van Dis ANNALEEN LOUWES

dus maar een geluk dat de schrijver niet altijd naar zijn binnenstem luistert. Anders was In het Buitengebied waarschijnlijk niet verschenen, en dat was zeker een gemis geweest.

ADVERTENTIES

Komrij’s tragedie

be strip be .brussels

Op 5 juli is het precies vijf jaar geleden dat literair multitalent Gerrit Komrij (19442012) overleed. Zijn biograaf Arie Pos grijpt deze gelegenheid aan om de ongepubliceerde debuutroman De lange oren van Midas alsnog onder de aandacht te brengen.

01> 03.09 2017 > BOZAR &

WARANDEPARK

Franquin © Dargaud - Lombard, 2016

in De lange oren van Midas.

Achteraf gezien was Komrij wellicht niet blij met zijn Kreta-avontuur, maar volgens Pos is de tijd die hij op het eiland heeft doorgebracht toch zeer belangrijk geweest. Hij heeft de postume uitgave dan ook de ondertitel ‘Het begin van een schrijverschap’ meegegeven om te laten zien dat Kreta de plek is waar Komrij de schrijver in zichzelf heeft ontdekt.

Dat meerdere uitgeverijen het niet zagen zitten om deze debuutroman Door Nikki Spoelstra uit te geven, is misschien niet geheel onterecht. Door de bonte verzameling van poëtische uitlatingen, onbeIn 1965 vertrekt de kende woordconstructies, losse noti21-jarige Gerrit Komrij met een goede vriendin ties en citaten uit boeken en popsongs is het vrijwel onmogelijk om naar Griekenland om iets van een plot te reconstrueren. daar een nieuw leven Bovendien is de schrijfstijl uiterst te beginnen. Komrij warrig, wat misschien samenhangt was zeer optimistisch met het toentertijd overweldigende over zijn verhuizing van Amsterdam drankgebruik van de schrijver. naar Kreta. Zo omschrijft hij zichOndanks de matige literaire kwalizelf als een ‘omgekeerde Orpheus’ teit is De lange oren van Midas een die oprijst uit de onderwereld. Het interessant boek om te lezen, want leven kon alleen maar beter worhet geeft inzicht in den, dacht Komrij. Dat de moeilijke start van bleek een misvatting.

Komrij’s schrijfcarHet verblijf zelf, dat rière. Pas na jaren van uiteindelijk slechts een tevergeefs aanklopjaar zou duren, bestond pen bij uitgeverijen louter uit tegenslagen. werden zijn boeken Toch heeft het ook iets uiteindelijk uitgegeopgeleverd: een debuutven en steeg de waarroman. Daarnaast heeft dering voor zijn werk. de schrijver als ‘ijverig Zelfs grote schrijvers krabbelaar’ een jaar en dichters moeten lang al zijn observaties soms eerst door diepe en gedachtenspinsels dalen om uiteindenauwkeurig vastgelegd lijk de top te kunnen in cahiers en dagboeGerrit Komrij, De lange oren bereiken. ken. Deze papieren van Midas, samengesteld door herinneringen aan Grie- Arie Pos, Uitgeverij De Bezige kenland zijn nu te lezen Bij, 287 pagina’s (€ 21,99)

www.stripfeest.brussels #stripfeest

Boeken Uitgeverij Conserve – juli 2017

Peter d’Hamecourt gaat de grote Russische schrijver Fjodor Dostojevski achterna voor zijn boek In het spoor van de Russische ziel – Dostojevski tussen Europa en Rusland. Hij reist door Europa vanaf Berlijn naar Dresden en kuuroorden als Bad Ems, Bad Homburg, Baden-Baden, Wiesbaden, Genève en Vevey.

Dostojevski is een fervente gokker en maakt overal waar hij komt schulden, dus bedelt om voorschotten van uitgevers en schrijft zo steeds nieuwe boeken, zoals de toepasselijke roman De speler. Desondanks is hij kritisch op de Europeanen: de Duitsers vindt hij dom, de Zwitsers oplichters en de Fransen doortrapte poseurs. Zo leren we de ware mens Dostojevski kennen, die maar een redding weet: de Russische ziel. De beleidsmakers in het Kremlin hebben het gedachtengoed van de Dostojevski uit de negentiende eeuw omarmd en tot beleid gemaakt.

Peter d’Hamecourt – In het spoor van de Russische ziel – Dostojevski tussen Europa en Rusland, 248 pagina’s ,€ 19,99. Acht andere boeken van Peter d’Hamecourt zijn nu in prijs verlaagd naar € 12,50 (zie onze website), behalve het omkeerboek In de spiegel (in Nederlands en Russisch), dat kost € 26,50.

Slechts

¤

5,

95

*

Boer zoekt vrouw anno 1688. Dat is de roman Het suikervogeltje – Hoe de VOC weesmeisjes als toekomstige bruiden naar de Kaap liet uitvliegen van de in Zuid-Afrika wonende Nederlandse schrijfster Pauline Vijverberg ten voeten uit. Zes Rotterdamse weesmeisjes worden door de VOC uitgenodigd om bruidje te worden van een kolonist in ZuidAfrika, dat begint met een avontuurlijke en gevaarlijke tocht per boot onderweg naar Afrika. Het suikervogeltje speelt in de periode van 1687-1701 tijdens het bestuur van gouverneurs vader en zoon Van der Stel. Een steady seller.

Pauline Vijverberg – Het suikervogeltje – Hoe de VOC weesmeisjes als toekomstige bruiden naar de Kaap liet uitvliegen, 320 pagina’s, € 19,99

Lennaert Nijgh is de beroemde tekstschrijver van o.a. Boudewijn de Groot en Astrid Nijgh, hij overleed op 28 november 2002. Zijn enige roman is Tobia of de Ontdekking van het Masturbariaat. De roman is het humoristische verhaal van een jongen die op zoek is naar seks. Lennaerts eerste echtgenote Astrid komt in het najaar bij Conserve met de verhalenbundel Varen met de Jonge Jacob – Lennaert en ik op de Urker kotter 114, reeds te bestellen bij uitgeverij Conserve. Presentatie 1 november, 14.30 uur, De Waag, Haarlem.

Lennaert Nijgh – Tobia of de Ontdekking van het Masturbariaat, 256 pagina’s, € 19,99

Uitgeverij Conserve In de boekhandel of portvrij te bestellen via www.conserve.nl.

Voor België geldt helft portvrij of € 4,65 per bestelling.

Ooit het zomerhuisje gezien van Karel van het Reve, het werkhuisje van de boerderij waar Jan de Hartog zijn wereldberoemde roman Hollands glorie schreef, het huis waar Gerard Reve zijn laatste roman afmaakte of de plek waar Bernlef de helft van zijn hele oeuvre schreef? Loop dan mee met uitgever Kees de Bakker van uitgeverij Conserve tijdens de literaire wandeling door Groet (op 21 juli en 4 augustus) of Schoorl (op 28 juli en 11 augustus) gebaseerd op het boek Hier schijnt de zon – Schrijvers over Schoorl, Groet en Camperduin – Van Bernlef tot Reve (waarde € 20), dat u cadeau krijgt bij deelname aan de wandeling, € 20, boek tijdig via info@conserve.nl en geef op voor welke datum u kiest. U krijgt tevens een flesje water mee, een Boekenkrant, een folder van de uitgeverij en flyer en flyer van de actiegroep schoorlsebosmoetblijven.nl. Startpunt: camping Eldorado, Groet, iedere vrijdag om 11.00 uur.

Literaire wandeling gebaseerd op Hier schijnt de zon – Schrijvers over Schoorl, Groet en Camperduin – Van Bernlef tot Reve – samenstelling Kees de Bakker, kosten € 20

Rainbow in alle smaken

J.G. KIKKERT

Het avontuurlijke leven van ALEXANDRINE TINNE 1835-1869 

*GELDT VOOR DE GESELECTEERDE TITELS TOT EN MET 31 AUGUSTUS 2017, ZO LANG DE VOORRAAD STREKT.

BOEKENKRANT.COM

JULI 2017 PAGINA 7

LITERATUUR LEZER EN SCHRIJVER

COLUMN

Bezoek van Orhan Pamuk

Tim Parks

Het lezen van een roman 2.0 In De roman als overlevingsstrategie schopt Tim Parks tegen verschillende heilige huisjes van de literatuurwetenschap. Zijn belangrijkste punt? De biografie van zowel schrijver als lezer moet belangrijker worden in het literaire debat.

Door Nicole van der Elst

de schrijver en de lezer zo belangrijk in het begrijpen van literatuur? Hij gelooft niet dat gebeurtenissen uit het leven van de auteur een-op-een terug te lezen zijn in zijn werk, maar vaak zijn wel bepaalde kernwaarden terug te zien. Deze ideeën zijn vaak eerder in het leven van de auteur gevormd – denk bijvoorbeeld aan de normen die ouders hun kinderen meegeven. De roman kan dus niet uit het leven worden gelicht om, vooral door academici, te worden ontleed als iets dat losstaat van de auteur. Geen enkele schrijver schrijft uit het niets en als je deze biografie kent, snap je met welke conflicten, spanningen en frustraties hij soms te maken heeft. Het schrijven van een roman kan een manier zijn om deze dingen te onderzoeken.

Lezers zijn volgens Parks ook geen objectieve wezens. We reageren vaak het heftigst op literatuur als het onze eigen visie op de wereld bekrachtigt of verwerpt. Het is haast onmogelijk om neutraal te reageren op een tekst. De boeken die ons bijblijven roepen emoties bij ons op, positieve of negatieve.

Na het lezen van de inleiding van De roman als overlevingsstrategie moet ik even ademhalen. Als literatuurwetenschapper kreeg ik tijdens mijn studie een aantal regels mee die niet te omzeilen waren: bij het interpreteren moet je een tekst op zichzelf zien, zonder daar de achtergrond van de auteur bij te betrekken. En bij die interpretatie betrek je al helemaal niet jouw ervaring als lezer. Die waarden zet Parks direct bij het grofvuil. Dat is misschien sterk geformuleerd, maar in dit boek worden wel enkele vanzelfsprekendheden over het lezen van literatuur tegen het licht gehouden. Denk daarbij aan kwesties als: waarom wordt het lezen van literatuur altijd als iets goeds gezien?

Ik vind het een spannende benadering. Zal Parks erin slagen om zijn standpunten op een overtuigende en begrijpelijke manier uit te leggen?

Tim Parks, De roman als overlevingsstrategie. Een nieuwe De schrijver slaagt kijk op de relatie tussen schrijhier zeker in als hij ver, tekst en lezer, vertaling: zijn belangrijkste punt C.M.L. Kisling, Uitgeverij De uitlegt: waarom is de Arbeiderspers, 240 pagina’s levensgeschiedenis van (€ 19,99)

De beweringen in De roman als overlevingsstrategie worden getest aan de hand van voorbeelden uit de Engelstalige literatuur. Hier schuilt voor de Nederlandse lezer wellicht een gevaar. Als je niet thuis bent in het werk van Dickens, Lawrence of Joyce, blijft het betoog op een theoretisch niveau hangen. Je weet dan niet genoeg van de voorbeelden uit deze romans om de aannames tot leven te wekken.

Tegelijkertijd zijn

ERNIE ENKELAAR

het juist deze voorbeelden die het boek verlevendigen wanneer Parks probeert te reconstrueren hoe een boek tot stand is gekomen. James Joyce streefde bijvoorbeeld zijn hele leven een roemrijk bestaan na. Deze bewijsdrang had alles te maken met de mensen die het dichtst bij hem stonden: zij waren allemaal spectaculaire mislukkingen. Zijn vader kon zich niet ontworstelen aan armoede en overmatig drankgebruik. Dit straalde af op de jonge James, die wel iets van zijn leven wilde maken.

Parks laat zien dat deze worsteling terug te zien is in het werk van Joyce.

Zijn karakters meten zich altijd aan iemand anders om hun identiteit te bepalen.

Het meest verrassend is het hoofdstuk waarin Parks op aandringen van zijn uitgever iets over zijn eigen achtergrond vertelt. Als hij beweert dat het leven van de schrijver niet los te zien is van de tekst, dan moeten we ook iets meer weten over het leven van de auteur van het boek dat we nu aan het lezen zijn. Dat Parks hier moeite mee heeft, heeft volgens hem alles te maken met zijn christelijke opvoeding. Het wereldbeeld van zijn ouders was simpel: iets was goed of fout. Op de voorgrond treden door een hoofdstuk te wijden aan je levensverhaal, hoort in zijn hoofd nog steeds tot de laatste categorie.

In De roman als overlevingsstrategie wordt het leven en het werk van de schrijver dus in elkaars verlengde gezien. Deze aanname doet bij mij nog steeds alarmbellen afgaan. Niet omdat het faliekant onwaar is, maar omdat mijn academische achtergrond ervoor heeft gezorgd dat dat ik dit nog steeds een groot taboe vind.

Parks zou mijn reactie waarschijnlijk als volgt samenvatten: dit zegt meer iets over mij dan over zijn boek.

Uit een bericht van Abdelkader Benali op Facebook maak ik op dat schrijver Orhan Pamuk in september naar Nederland komt.

Mijn gedachten gaan terug naar zijn bezoek aan Utrecht, kort na de publicatie van zijn boek Het museum van de onschuld, bij De Arbeiderspers. Al heel veel jaren gaf onze uitgeverij zijn werk uit.

Van titels als De witte vesting, Het huis van de stilte en Het zwarte boek verkochten we nooit meer dan hooguit tweeduizend exemplaren.

Daar kwam verandering in met de boeken Ik heet Karmozijn, Sneeuw en Istanbul. Nadat Pamuk in 2006 de Nobelprijs voor Literatuur kreeg, leek zijn succes verzekerd.

De schrijver had de naam lastig te zijn, kortaangebonden, een control freak. Ik had daar voorbeelden van gezien. Toen ik hem ophaalde uit zijn hotel, leek hij echter blij me te zien. In de auto vertelde ik hoezeer ik had genoten van Het museum van de onschuld. ‘That pleases me,’ zei hij, ‘thank you, Lex.’ Verschillende passages hadden me zozeer geraakt dat ik er een brok van in mijn keel kreeg. Om dat toe te lichten gaf ik het voorbeeld van een passage waarin hoofdpersoon Kemal met zijn vader in een restaurant zit. Een diner voor vader en zoon. Tijdens het eten spreekt de vader over zijn eigen amoureuze verleden. Dingen die hij nog nooit eerder verteld had. En hij houdt zijn zoon voor dat hij moet genieten van zijn leven.

Orhan aarzelde even. Toen zei hij dat ik precies de meest autobiografische scène uit het hele boek had gepikt. Het beschreven gesprek had werkelijk plaatsgevonden. De vader en zoon uit de roman waren Orhan en zijn pa. ‘I am glad I touched your heart,’ zei hij.

Op zijn verzoek aten we bij mij thuis, voorafgaand aan zijn optreden bij muziekpodium Rasa. Hij maakte foto’s van alles wat hij mooi of opvallend vond, grasduinde in onze boekenkast, maakte grappen en zei dat hij beslist nog een keer terug wilde komen. Tegenover interviewer Bas Heijne liet Orhan zich in een tussenzinnetje ontvallen: ‘I am not a social person.’ Dat is de sleutel tot zijn gedrag, denk ik. Bij mij thuis hoefde hij dat ook niet te zijn. Ik liet hem zijn gang gaan. Maar zodra hij in gezelschap verkeert, moet eten met mensen die hij niet of nauwelijks kent, moet antwoorden op vragen die hij al duizend keer gehoord heeft, of moet opzitten voor de organisatoren van zo’n literaire avond… Dán zie je ineens een auteur die onzeker is over de vraag of de dingen wel lopen zoals ze moeten lopen. En dát is ook de Nobelprijswinnaar die snauwt tegen obers, of chauffeurs.

Er bestaat echter ook een andere Orhan Pamuk.

Jarenlang was Lex Jansen de uitgever en het gezicht van De Arbeiderspers. Nu is hij directeur van het door hem opgerichte Magonia: uitgeverij en centrum voor schrijfbegeleiding. www.magonia.nl

BOEKENKRANT.COM

BOEKENKRANT TIPT

JULI 2017 PAGINA 8

BURGESS

NAZOMER Na al haar thrillers zijn wij natuurlijk erg nieuwsgierig naar deze roman van Esther Verhoef! Nazomer voert je mee van een volksbuurt in de jaren zeventig en tachtig via een atelier aan het Amsterdamse IJ naar de wereld van high fashion in Parijs en New York. Verhoef beschrijft Esther Verhoef, Nazomer, Uithoe de jonge Claudia geverij Ambo Anthos (€ 22,50) opgroeit in een wereld die niet bij haar past en verandert in de succesvolle Vivian D.

HET LICHT DAT WE VERLOREN Hoofdpersonages Lucy en Gabe ontmoeten elkaar op een dag die alles voorgoed zal veranderen. Samen besluiten ze dat hun leven wat moet betekenen, van belang moet zijn. Wanneer ze elkaar een jaar later weer tegenkomen, lijkt hun liefde voorbeJill Santopolo, Het licht dat we stemd. Het licht dat we verloren, Uitgeverij Prometverloren is een liefdesheus, 320 pagina’s (€ 19,99) verhaal over verborgen verlangens en de vraag hoeveel we moeten opofferen voor de liefde.

DE WERELD VAN MIJN VADER Dit boek over een eigenzinnige vader werd verkozen tot beste boek van 2016 door de Financial Times. Keggie Carew onderzoekt het levensverhaal van haar vader.

Al snel ontdekt ze dat zijn verleden heftiger is dan ze dacht. Als lid van de geallieerde Operatie Keggie Carew, De wereld van Jedburgh werd hij achmijn vader, Uitgeverij Specter vijandelijke linies trum, 456 pagina’s (€ 22,50) gedropt om in Frankrijk en later ook in Birma contact te maken met lokale verzetsgroepen.

Maar deze wapenfeiten zijn slechts het begin...

Anthony Burgess

Een eeuw, een kunstenaarsleven Op een familiefeestje ontmoette ik een leugenaar. Het was de karikaturist die mijn oom had uitgenodigd om de drinkende en kletsende gasten te vereeuwigen. Toen de avond ten einde liep, waren zijn verhalen zo smeuïg (‘Ik heb geruzied met Desi Bouterse’) en zijn beschonken gebaren zo intens, dat ik gefascineerd bleef luisteren naar deze zelfingenomen man.

WARME MELK

Door Erik de Vries Lentsch

Voor iedereen die nog speurt naar een goed zomerboek: zoek niet verder! Warme melk is een unieke, poëtische roman over twee vrouwen die op eigen benen leren staan in een veranderend Europa.

De net afgestudeerde Sofia probeert al jaren te ontdekken wat voor mysterieuze ziekte haar Deborah Levy, Warme melk, verlamde moeder heeft. vertaling: Astrid Huisman Roos van de Wardt, Uitgeverij Wanneer ze een peperDe Geus, 256 pagina’s (€ 19,99) dure wonderdokter op het spoor komt, reizen moeder en dochter af naar zijn kliniek aan de Zuid-Spaanse kust.

Anthony Burgess’ Machten der duisternis is een soortgelijke vertelling: fascinerend zelfingenomen, maar oneindig veel indringender, schandaliger en stijlvoller. Als dit een beschonken avondverhaal was, dan wilde je de nachtrust overslaan. De hoofdpersoon, Kenneth Toomey, kijkt als 81-jarige bon vivant terug op zijn leven als schrijver, beginnend bij zijn adolescentie tijdens WOI. Daarbij voert hij zichzelf in onwaarschijnlijke ontmoetingen op als edelfigurant, handenschuddend met de halve twintigste eeuw, van James Joyce tot Joseph Goebbels tot

de paus. Deze passages blijven spannend door hun roddelachtige toon en de sluimerende twijfel over hun waarheidsgehalte; hoeveel heeft Toomey vervormd of overdreven?

Een andere manier waarop Toomey zijn leven aan de historie verbindt, is minder geslaagd: af en toe noemt hij droge data. Zo vermeldt hij dat zijn zus één dag na het tekenen van het Versailles-verdrag trouwde, een detail met weinig betekenis. Maar dit punt mag slechts een kanttekening heten.

Erg schandalig allemaal, maar ook tragisch én vermakelijk.

herschrijving van het scheppingsverhaal. Zoals ik al zei, erg schandalig allemaal, maar ook tragisch én vermakelijk.

Toomeys stem houdt alles bij elkaar, met een vertelbravoure zoals ik die zelden heb gezien. Tijdssprongen Nog boven de geschiedenis staat in en uitweidingen worden op verdeze roman de ontwikkeling van rassende wijze ingevoerd en de Toomeys kunst en ziel centraal. Het taal – die kan ik alleen maar citeren. woord ‘ziel’ is bewust gekozen, want ‘Ik wilde kameraadschap met een een rode draad door Toomeys leven bijsmaak van amouis zijn strijd tussen zijn reuze opwinding, katholieke afkomst en wat betekende de zijn homoseksualiteit; elektrische spanning hij blijft op praktische van de aanraking, van en innerlijke manieren verstrengeling, van in aanraking komen verbale liefkozingen, met de moederkerk. de geruststelling, Zijn complexe houding ’s nachts, van een doet denken aan de lichaam, mits jeugdig mystieke, erotische, en aantrekkelijk, dat ironische geloofsbelijnaast het mijne lag te denis van Gerard Reve ademen.’ Taalvirtuosi(wist u dat ik die nog teit, historie, esthetiek, de hand heb geschud?). grove seks en ironie.

Eén hoofdstuk in MachAnthony Burgess, Machten Dit is een groots boek. ten der Duisternis is der duisternis, vertaling: Paul bijvoorbeeld gewijd Syrier, Uitgeverij van Ooraan een homoseksuele schot, 751 pagina’s (€ 34,99)

BOEKENKRANT.COM

JULI 2017 PAGINA 9

LITERATUUR ILJA GORT

Dansen op de vulkaan Onlangs scoorde Ilja Gort een kijkcijferhit met Gort over de grens, waarin hij het zoete Italiaanse leven verkende.

Als schrijver keert hij met zijn roman De vulkaan terug naar het land waar hij zo van houdt: Frankrijk.

Door Anouk Abels ‘Bonjour, Anouk! Hoe is het?’ klinkt het aan de andere kant van de telefoon. Terwijl ik door het raam naar de grijze Utrechtse lucht staar, zit Ilja Gort aan de andere kant van de lijn in de Franse zon. Daar, op zijn wijndomein, schreef hij zijn vierde roman, De vulkaan. ‘Dat ik hier zit, helpt enorm bij het schrijven. Het is verdomd moeilijk om vanuit een flat in de Bijlmer te beschrijven hoe de nevel verdwijnt boven de toppen van de Alpen. Hier hoef je alleen maar te omschrijven wat je ziet.’

DE BETEKENIS VAN DE MONDSCHEET Schrijver, wijnboer, programmamaker: de in Amersfoort geboren Gort is het allemaal. De besnorde wijnliefhebber begon zijn carrière als componist van reclametunes. In 1994 kocht hij een wijngaard in Bordeaux, waar hij nu, twintig jaar later, zijn succesvolle Tulipe- en Slurpwijnen verbouwt en boeken schrijft.

Inmiddels is Gort ook een bekende televisiepersoonlijkheid. Na verschillende programma’s over de Franse wijn en de Franse keuken te hebben gemaakt, maakte hij met Gort over de grens voor het eerst een programma over Italië. Een roman over dat land zit er echter niet in. ‘Het is daar prachtig, maar ik heb er twintig jaar over gedaan om de Fransen te begrijpen, en dat doe ik nu. Ik blijf daarom boeken in Frankrijk situeren, anders ga ik op mijn bek.’

De vulkaan, de nieuwe roman van Gort, speelt zich dus af in hetzelfde land, maar wel in een nieuwe streek: Frans-Baskenland. Parijzenaar Emile erft een wijndomein in het Baski-

Ilja Gort, De vulkaan, Slurp Publishers, 224 pagina’s (€ 14,95)

Ilja Gort CAROLINE D’HOLLOSY

sche dorpje Sardets. Helaas gaat het niet zo goed met zijn nieuwe woonplaats. Door gebrek aan toeristen gaan verschillende winkels op de fles en ligt het authentieke dorpspleintje er verlaten bij. Emile besluit alles op alles te zetten om het noodlijdende dorp van de ondergang te redden. Hij werkt zich op tot burgemeester en komt met een bijzonder plan: een slapende vulkaan in de buurt ombouwen tot toeristische trekpleister.

Frans-Baskenland vormt een markant decor voor het verhaal. ‘Veel gebieden in Frankrijk zijn aan het moderniseren, maar daar zie je nog het authentieke Franse boerenleven,’ zegt Gort. ‘De mensen hebben een typisch Franse houding: altijd maar dingen willen, maar daar niks voor willen doen.’ Die houding uit zich vaak in een apart gebaar: ‘De mondscheet. Het is een simpel geluid, dat gepaard gaat met het ophalen van de schouders en een sullige gezichtsuitdrukking. Het betekent: ik ben niet verantwoordelijk voor wat zich hier heeft voltrokken. Dit gebaar komt dan ook zeker voor in deze roman.’

HUMOR, SPANNING EN WIJN Er valt een hoop te lachen in De vulkaan. De manier waarop Emile zijn stugge dorpsgenoten zo gek krijgt om toch mee te gaan in zijn plan, is erg grappig. ‘Ik merk dat ik een zwak heb voor figuren die zich uit een situatie proberen te manoeuvreren

door rare dingen te verzinnen,’ zegt Gort. Zo timmert de gemeenschap op Emiles aanraden een oventje met schoorsteen in elkaar om ervoor te zorgen dat het lijkt alsof de inactieve vulkaan aan het roken is.

Tegelijkertijd bevat het boek flink wat thrillerelementen. Zo levert de samenwerking tussen Emile en een huichelachtige aannemer levensgevaarlijke situaties op. Is De vulkaan nu een komedie of een thriller?

Gort vindt het lastig om die vraag te beantwoorden. ‘Mijn probleem is dat ik niet zonder humor kan. Ik wou er een spannend boek van maken, maar ik moet altijd weer grapjes maken – dat kan ik niet onderdrukken. Het zit er daarom ergens tussenin.’

TRUFFELS EN KAVIAAR Ondertussen loopt Gort al over van ideeën voor zijn volgende roman, die zal gaan over spanningen tussen Franse truffelboeren. ‘Ik heb nog geen letter op papier staan, maar wel een ontzettend leuk boek in mijn kop zitten. Als mensen denken dat ik zit te luisteren – als ik met de boek-

‘Mijn probleem is dat ik niet zonder humor kan.’ houder zit te praten en het gaat over de jaarcijfers, bijvoorbeeld – zit ik stiekem te schrijven in mijn hoofd.’

Als we op het punt staan om au revoir tegen elkaar te zeggen, schiet me nog een laatste vraag te binnen. Heeft Gort tussen al dat wijn verbouwen, programma’s maken en schrijven eigenlijk nog weleens tijd om terug te keren naar zijn eerste liefde: de muziek? ‘Eens per jaar duik ik met mijn oude maatjes de studio in om een begintune van mijn televisieprogramma te maken,’ antwoordt hij. ‘Heerlijk, vind ik dat.

Maar als het dan gaat kriebelen, geef ik mezelf een tik op de vingers.

Dat is een afgesloten periode. Ik ben nu boeken aan het tikken en daar gaat zoveel tijd in zitten. Ik moet niet die hele ijskast willen leeghalen. Ik moet alleen de kaviaar opeten.’

HOE IS DIE BASKISCHE WIJN EIGENLIJK? Gort: ‘In het seizoen dat de druiven moeten groeien, van eind mei tot september, is het in Frans-Baskenland ’s ochtends koud en overdag heet. Dat is niet altijd even goed voor het product. Gek genoeg is, Irroulégi, zoals de wijn heet die ze daar maken, toch heel goed. Er zit nauwelijks eikenhout in, waar je zo’n koppijn van krijgt als je te veel drinkt. Deze wijn is fruitig en dartel als een veulentje in de wei.’

BOEKENKRANT.COM

JULI 2017 PAGINA 10

BOEKFRAGMENT

De onderwereld De onderwereld vertelt het levensverhaal van de inwoners van een klein mijnwerkersdorp in Idaho, vanuit het perspectief van drie verschillende bewoners. Wanneer een grote mijnramp plaatsvindt, worden de verhoudingen in de hechte gemeenschap op scherp gezet.

Kevin Canty, De onderwereld, vertaling: Frans van der Wiel, Uitgeverij De Harmonie, 260 pagina’s (€ 19,90) www.deharmonie.nl

‘Misschien dat ik van de zomer een baantje in Missoula zoek,’ zegt hij. ‘Ik weet nog niet.’

‘Waarom zou je dat niet doen?’

‘Ik weet het niet,’ zegt hij. Het heeft eigenlijk iets met haar te maken, maar dat wil hij niet zeggen. Wil haar niet voor het blok zetten. Hij zegt: ‘Het is gewoon het gevoel dat er van alles aan het stuklopen is – Jordan, mijn vader.’

‘Kún je hen wel helpen?’

Hij haalt in het donker zijn schouders op en zegt: ‘Ik denk eraan, waar ik ook ben. Dan kan ik net zo goed hier zijn.’

‘Ik niet,’ zegt ze. ‘Ik neem morgenochtend vroeg mijn zus mee naar het strand. Ik moet nu echt weg.’

‘Oké,’ zegt hij.

‘Nou,’ zegt ze. En dan zoenen ze, op de slaapzak op de motorkap van de auto, in het schemerlicht van verre straatlantaarns, in het volle zicht van de sterren. Het is tegelijk ver-

wacht en onverwacht, maar zonder aarzeling – hun lichamen zoeken elkaar, haar tong in zijn mond, zijn hand op haar heupen. Ze is heerlijk.

Hij heeft nog nooit zo naar iets verlangd als naar dit, naar haar, nu. Die kant van hem zat op slot, maar nu niet. Ze voelt hem door de stof van zijn spijkerbroek.

‘Kom op,’ zegt ze. Ze glijden van de motorkap, nemen de slaapzakken mee naar de achterbank van haar auto. Haastig, koortsachtig, alsof het direct zou ophouden als ze ook maar iets bedaren. Haar borsten tegen zijn borst en dan trekt ze terug, maakt haar bh met één hand los en ze tuimelen in zijn gezicht, zwaar, prachtig, heerlijk. Zijn handen in haar broek, alleen de ronde vrucht van haar huid.

‘Ik heb niks,’ zegt hij.

‘Wat?’ ‘Ik heb niks bij me.’

‘Geeft niet,’ zegt ze. ‘Het is oké. Echt.’

Het is geen grote achterbank, ze zijn geen van twee heel klein en de slaapzak blijft wegglijden en de kunstleren bank is koud en toch lukt het hun op de een of andere manier een deel van hun kleren uit te krijgen en dan is hij in haar en bewegen ze samen en het is mooi, het is geweldig om na zo’n lang verdriet die blijdschap te voelen en het is echt blijdschap en als zijn ogen aan het donker wennen kijkt hij in haar donkere gezicht en ziet dat ze

opeens huilt, hij heeft nog nooit met een huilende vrouw gevreeën maar ze wil niet dat hij stopt en hij stopt niet, blijft gewoon doorgaan tot het einde. Even later liggen ze stil in een kluwen van kleren en slaapzakken, de ramen beslagen door hun adem.

De tranen zijn opgehouden. Alles is opgehouden, behalve hun ademhaling. Na een paar minuten zegt Ann: ‘Dit was eigenlijk niet de bedoeling.’

‘Sorry,’ zegt hij.

‘Spijt?’

‘Nee,’ zegt hij. ‘Jij?’ ‘Nog niet,’ zegt ze en ze begint zich los te wurmen. In verbazend korte tijd is ze weer volledig gekleed.

David zit daar nog met zijn broek op z’n knieën en zij is al helemaal op orde. Hij trekt met tegenzin zijn spijkerbroek op. ‘Waar is die fles?’ vraagt Ann. ‘Ik denk dat we hem buiten hebben laten liggen.’

‘Shit,’ zegt ze en geeft hem een zoen.

open, ons model stapt eruit en er blijft een mal over waar je een afgietsel mee kan maken.’

Fronsend strijkt Bork over zijn kaalgeschoren schedel. ‘Krankzinnig plan.’

‘Maar het kan!’

De aannemer haalt zijn schouders op. ‘Alles kan.’ Hij neemt een slok koffie. ‘We hebben een cementkuil op de werkplaats. Daar 99 zou het kunnen. En dan een bekisting maken zodat je d’r, als het uitgehard is, met een zaag bij kan.’

‘Klinkt goed. Wanneer zouden we een testje kunnen doen?’

‘Als jij iemand kan vinden die zo gek is om in een bak gips te gaan liggen, kan het wat mij betreft morgen.’

Rustig ademen, houdt Emile zich voor. Van top tot teen in landbouwplastic gewikkeld ligt hij in een ruw houten bekisting op de bodem van de cementkuil. Met zijn tanden klemt hij het uiteinde van een tuinslang in zijn mond. Hij proeft de smaak van rubber en oud water. Teneinde straks een mooi dramatisch beeld over te houden, heeft hij zijn armen in de lucht gestoken alsof hij in een doodsstrijd is verwikkeld en om goddelijk ingrijpen smeekt. Door twee piepkleine spleetjes in het plastic ziet hij het hoofd van Fitou boven zich. ‘Ça va?’ vraagt die.

Ten antwoord weet Emile door de

tuinslang enkele braakgeluiden te produceren, die de stukadoor opvat als instemming. ‘Oké, daar gaan we dan,’ zegt hij en drukt op de rode knop van de cementmolen. De kuip begint te draaien en een dikke straal gips spettert over de ingepakte Emile. Langzaam wordt de onfortuinlijke burgervader bedolven onder een laag witte blubber.

Gestaag vult de bekisting zich en als na een laatste trage ‘blob’ Emile geheel aan het oog is onttrokken, schakelt Fitou de cementmolen uit. ‘Ça va?’ roept hij tegen het witte oppervlak. Er komt geen antwoord.

Twijfelend pakt Fitou het uiteinde van de tuinslang die over de rand bungelt. Hij houdt hem voor zijn oog en kijkt in de opening. Erin roepen?

Even blijft hij staan met de slang in zijn hand. Dan hangt hij hem voorzichtig terug. Terwijl hij zich bezorgd onder zijn pet krabt, sloft hij naar het stoffige koffiezetapparaatje in de werkplaats. Even later komt hij weer naar buiten met een plastic bekertje koffie in zijn hand.

Bij de kist neemt hij een slokje en werpt een verontruste blik op het rimpelloze gipsoppervlak. Een tijdje staat hij daar. Besluiteloos trommelt hij met zijn vingers op de planken, waarbij hij af en toe op zijn horloge kijkt. Ten slotte haalt hij zijn telefoon uit zijn zak en drukt een nummer.

BOEKFRAGMENT

De vulkaan Emile, Parijzenaar tot in zijn haarvaten, is recentelijk gekozen tot burgemeester van een slaperig Pyrenees bergdorpje.

Ilja Gort, De vulkaan, SLURP Publishers, 224 pagina’s (€ 14,95) www.tulipe.nl/vulkaan

Emile draait zijn laptop naar Bork.

‘Kijk, dit is wat ik wil maken.’ Over zijn ochtendkoffie heen wordt de aannemer aangekeken door een melkwitte doodskop met holle oogkassen. De grijnzende tanden ontbloot in een geluidloze schreeuw, de nek onnatuurlijk ver naar achteren gestrekt in een verkrampte doodsstrijd.

‘Gezellig.’

‘Dit zijn gipsbeelden uit Pompeï. Per jaar komen daar tweeënhalf miljoen bezoekers op af. Dit zijn de beelden die ik wil tentoonstellen in het vulkaanmuseum.

‘En waar haal je die beelden vandaan?’

‘Die maken we zelf,’ lacht Emile zelfverzekerd. ‘Maar daar heb ik jouw hulp bij nodig.’

Bork gaat verzitten om zijn imposante buik wat ruimte te geven, waarbij een wolk aftershave vermengd met zweetlucht vrijkomt.

‘Hoe bedoel je dat?’

‘Iemand moet in een bad gips gaan liggen. Gewikkeld in landbouwplastic met een stuk tuinslang in zijn mond om door te ademen. Als het gips hard geworden is, zaag je het

BOEKENKRANT.COM

JULI 2017 PAGINA 11

BOEKFRAGMENT

Het laatste jaar van Marvellous Ways De onvergetelijke nieuwe roman van de schrijfster van de internationale bestseller Toen god een konijn was, gaat over de vriendschap net na de Tweede Wereldoorlog tussen een getraumatiseerde soldaat en een oude vrouw.

Sarah Winman, Het laatste jaar van Marvellous Ways, vertaling: Miebeth van Horn, Uitgeverij Orlando, 320 pagina’s (€ 19,95) www.uitgeverijorlando.nl

Dus daar was ze, oud geworden, wachtend langs de kant van de weg.

Sinds haar negentigste levensjaar was ingegaan, bracht Marvellous Ways een groot deel van haar dag in afwachting door, en niet op de dood, zoals je zou kunnen aannemen, gegeven haar leeftijd. Ze wist niet echt waarop ze wachtte, want het beeld was onvolledig. Het was een gevoel, meer niet, iets wat op de staartveer van een droom tot haar was gekomen – een van die dromen over Paper Jack, God hebbe zijn ziel – en het was vlak voordat het licht werd over het landschap van de slaap gevlogen en ze was er niet in geslaagd die staartveer te grijpen en terug te halen voordat hij voorbij de horizon verdween en uiteenviel in de warmte van een opgaande zon.

Maar ze had de boodschap gekend: Blijf wachten, want het komt.

Ze paste het elastiek van haar grote brillenglazen aan zodat ze vlak tegen haar gezicht zaten. De dikke glazen maakten haar ogen tien maal

zo groot en lieten zien dat ze net zo blauw en net zo wispelturig waren als de zee. Ze keek op en neer over het stuk weg dat ooit de majestueuze naam High Road droeg en dat nu werd gebruikt als doorsteek op weg naar Truro. De vertrouwde granieten cottages – tien in getal – die een eeuw geleden waren opgetrokken als onderdak voor de knechten van de boerderijen en de tuinen van grote landgoederen, waren dichtgespijkerd en vervallen, en werden alleen nog bezocht door spookachtige struiken steekbrem en bramen, die als geruchten van verre hierheen waren geblazen.

Ze noemden het een dorp, maar eigenlijk was St. Ophere een gehucht, aangezien de kerk die zijn naam had verleend aan het groepje huizen zich beneden aan de getijdenbeek bevond waar de oude Marvellous woonde. En al evenmin was er een school [...] Maar wat het dorp wel had, was een bakhuis.

Elke ochtend wanneer de oven heet en gereed was, luidde mevrouw Hard ooit haar bel, waarop niet alleen haar klanten ontwaakten, maar ook, zonder dat zij dat wist, iedere verdronken zeeman vanaf het schiereiland de Lizard tot aan de Scilly-eilanden, aangezien die bel was mee gejat van een geborgen scheepswrak. De vrouwen uit het dorp namen hun ongebakken pasteien, gebakjes en broden mee

en schoven die tussen de brandende kooltjes. Mevrouw Hard noemde haar oven ‘de Kleine Hel’, en als jij je vergiste in de plek waar jouw pastei stond en die van een ander meenam, was dat de plaats waar je belandde.

Of in elk geval was dat wat ze tegen de kinderen zei als ze de gebakken waren van hun moeder kwamen ophalen. Dat zorgde voor menig onrustige nacht, omdat kinderen lagen te zweten onder hun keer op keer verstelde lakens uit angst voor wat ervan zou komen als ze eens verkeerd kozen.

Het dorp was ooit een geliefd reisdoel geweest vanwege dat brood.

Nu, in 1947, was het nog slechts een troosteloze herinnering aan het wrede verstrijken van de tijd.

Het haar van de oude vrouw waaide op door de bries. Ze keek omhoog naar de hemel. Die was lila-grijs en laag, afgeladen met regen, maar Marvellous betwijfelde dat het zou gaan regenen. Waai over, fluisterde ze. Ze stak de weg over en ging voor het bakhuis staan. Ze zette haar lamp op het trapje en duwde met haar handen hard tegen de verweerde deur. Mevrouw Hard? fluisterde ze zacht.

BOEKFRAGMENT

Glossy Boerin Als het noodlot toeslaat, komt Cat erachter dat haar perfecte leven haar weinig voldoening geeft. Ze gaat terug naar de plek waar ze als kind gelukkig was: de schapenboerderij van haar oma.

Maureen du Toit, Glossy Boerin, PepperBooks, 304 pagina’s (€ 19,99) www.pepperbooks.nl

Voor ze van gedachten kon veranderen sprong ze in de sloot. Geluidloos hapte ze naar adem. Cat wist niet wat ze precies verwacht had, maar niet deze allesoverheersende snijdende kou. Ze stond tot haar middel in de sloot. Remi stond twee armlengtes bij haar vandaan. De geit was even opgesprongen van de plons en in een schrikreflex wat verder weggezwommen.

‘Kom hier, ongelooflijk stom kutbeest!’ Cat voelde de wind en de ijzige koude sloot heel snel alle warmte uit haar lijf trekken. ‘Kom hier, anders laat ik je hier gewoon creperen!’ Remi keek haar onverschillig aan, weinig onder de indruk van haar dreigementen. Langzaam waadde ze dichterbij en ze wist hem bij de nek te grijpen. Remi verzette zich niet. Met de geit in een houdgreep koerste ze langzaam terug naar de waterkant.

Haar maag draaide zich om van het gore gevoel van de slijmerige drek van de sloot onder haar sokken. Het

ging veel langzamer dan ze gedacht had; ze had niet gedacht dat de geit zo zwaar zou zijn. ‘Stomme, suïcidale klotegeit, eigenlijk moet ik je gewoon hier achterlaten. Wie loopt er nou midden in de winter een sloot in, wil je soms dood?’ Tierend en vloekend probeerde ze de afgrijselijke kou niet te voelen die haar steeds trager leek te maken. De kant van de sloot bleek een nieuwe uitdaging. Eerst probeerde ze Remi eruit te duwen, maar dat was een onbegonnen zaak. Het beest gaf op geen enkele manier mee en glibberde elke keer weer terug. Voor alle kracht uit haar spieren verdween, probeerde ze er zelf uit te klimmen, met het plan om dan de geit eruit te sleuren. Ook dat bleek een onbegonnen zaak. Nu begon ze toch een beetje in paniek te raken. Ze was al flink aan het klappertanden. ‘Als ik dit overleef, dan wurg ik je alsnog, allejezus stupide, hersenloos hoefdier, had ik je maar nooit gevonden…’ ‘Hulp nodig?’ Een zacht gegrinnik volgde. Cat keek verrast in de richting van de stem, die vanuit het niets leek te komen. Even dacht ze dat ze hallucineerde. Er was nooit iemand hier. Het eerste waar haar ogen op vielen waren een paar donkerbruine leren werklaarzen.

Een paar mannelijke benen in een spijkerbroek. Een groengrijze winterjas met een witte wollenkraag.

Een gestoppelde kaaklijn, een brede grijns met een rij witte tanden.

Daarboven de blauwste ogen die ze ooit gezien had. ‘Huh?’ Meer intelligents kwam er niet uit, ze was inmiddels oncontroleerbaar aan het rillen, en praten was praktisch onmogelijk geworden. Het eerste wat haar opviel was zijn ontspannen houding. Op zijn dooie gemakje, met zijn handen in zijn zak stond hij daar te staan. De koude februariwind had duidelijk geen effect op hem. Hij stond haar gewoon uit te lachen; dat kon ze opmaken uit het lichte schudden van zijn schouders. De woede nam nu volledig bezit van haar. Ze was woedend op de geit, op zichzelf, op de situatie waar ze zichzelf in had gebracht. Hoe had ze ooit kunnen bedenken dat dit, deze hele onderneming, een goed idee was, dat ze dit wel ging redden? Ze zat in een verlaten, vervallen boerderij waar gigantisch veel aan moest gebeuren. Dacht ze nou echt dat ze dat in haar eentje zou gaan rooien? ‘Ik bebevries, s-stomme l-ul, help me nou gewoon…’

BOEKENKRANT.COM

JULI 2017 PAGINA 12

SPANNING BOEKENKRANT TIPT TEN NOORDEN VAN HET PARADIJS Dit is weer een klassieke Thomas Engström: een hedendaagse spy novel met een inktzwarte setting. Het verhaal speelt zich af in Miami, waar twee autobommen ontploffen. De slachtoffers zijn prominente figuren binnen de anti-Castrobeweging in Cuba.

Thomas Engström, Ten noorWanneer Ludwig Licht den van het paradijs. Ludde aanslag onderzoekt, wig Licht-kwartet 3, vertastuit hij op een samenling: Sophie Kuiper, Uitgeverij zwering die gevolgen Ambo|Anthos (€ 15,00) kan hebben voor de diplomatieke relaties tussen de Verenigde Staten, Havana en Moskou.

MOORDHUIS The Hamptons hebben zich menigmaal bewezen als de perfecte locatie voor een spannend boek, en ook in Moordhuis blijkt dit het geval. Na haar mislukte carrière bij de politie in New York, hoopt Jenna Murphy op een nieuw leven in the Hamptons.

Maar ook hier raakt ze betrokken bij een gruJames Patterson, Moordhuis, vertaling: Waldemar Noe, Uitwelijk onderzoek. Ze geverij Cargo, 432 pagina’s wordt meegezogen in (€ 19,99) het geheim achter een moord en ze zal haar leven moeten riskeren om de waarheid te achterhalen.

DRIE METER ONDER NUL Hoe wordt een mens moordenaar? Dit is de interessante vraag die centraal staat In Drie meter onder nul. Het hoofdpersonage in dit boek lijkt een normale jonge vrouw: ze is een succesvol IT-specialist, onafhankelijk, zelfverzekerd, intelligent en mooi. Maar ieder mens heeft een duistere kant.

Op een mistige donderdag in november besluit ze: ik word moordenares.

WILDWATERHORROR

Niemand is een binnenmens Niemand is een binnenmens, zo klonken de reclames van een bekende sportwinkel onlangs. Toch ben je na het lezen van Nacht op de rivier best blij dat je ’s avonds lekker warm in je eigen bedje ligt.

nis, waar gevaarlijke dieren zich in de bossen schuilhouden. Honger, dorst, uitputting en onderkoeling steken de kop op. Waar schrijfster Ferencik de pracht en praal van de natuur eerder met zoveel smaak omschreef, weet ze de angstaanjagende kant Door Anouk Abels daarvan net zo intens te beschrijven. De dreiging Ook Wini, de hoofdvan de rivier levert de persoon van het boek, meeste spanning op: de is gesteld op haar hulpeloze lichamen van appartementje en haar spinnende kat. Als haar onze helden zijn overgeleverd aan de verniedrie beste vriendinnen tigende kracht van het haar uitnodigen voor water. een weekendje wildwaterraften Helemaal origineel is in de bossen van Maine, is ze niet Nacht op de rivier niet enthousiast. Toch besluit ze mee – in verschillende interte gaan. Wanneer de drie dames Erica Ferencik views vinkte Ferencik en hun begeleider in de wildernis KATE HANNON Deliverance van James aankomen, begint Wini haar omgezijn. Tegelijkertijd toont haar verhaal Dickey al aan als grootste inspiratieving echter langzaam te waarderen: bron. In Dickey’s roman ons dat die onvoorspelbare wilder‘Omdat de rivier zo nis een bron van aantrekkingskomt een groepje manbreed was, hadden we kracht is voor velen van ons die in nen tijdens een kanoook ruim zicht op de tripje in aanraking met de bewoonde wereld een monotoon lucht. […] Ik vroeg me af bestaan leiden. andere, gevaarlijke waarom de hemel soms Nacht op de rivier zal weinig mensen mensen die zich in zo immens en complex ertoe aanzetten om echt een buitenhet bos ophouden. Dit leek, zo vol met wolken, gebeurt ook in Nacht op mens te worden – daarvoor gebeusterren en de maan, en de rivier. Dat is jammer, ren er te veel nare dingen met Wini andere keren zo gewoon en haar vriendengroep. Maar een want de bulderende en onopvallend was. zeker respect voor de natuur krijg je rivier en het geheimKwam dat door de plek er wel van. En stiekem toch wel een zinnige woud vormen waar we nu waren of beetje zin om zo’n ongerept stukje een vijand die veel oridoordat ik zo zelden gineler, beangstigender natuur te bezoeken. Zij het met een omhoog keek?’ werkende telefoon in je broekzak en en ook nog eens reaMaar dan gaat het mis.

Erica Ferencik, Nacht op de een ervaren gids aan je zijde. listischer is. Ferencik Na een ongeluk met de rivier, vertaling: Karien Gomlaat zien dat de natuur raft komt de groep vast mers, Uitgeverij Luitinghlevensgevaarlijk kan te zitten in de wilderSijthoff, 320 pagina’s (€ 16,99)

SLENDER MAN

Mythe of waarheid?

Marina Heib, Drie meter onder nul, vertaling: Lilian Caris, Uitgeverij HarperCollins, 256 pagina’s (€ 17,99)

DEAL MET DE DUIVEL Stephen King noemde dit boek al ‘het echte werk’ en daar zijn wij het helemaal mee eens.

Deal met de duivel gaat over Nick Mason, die al vijf jaar onschuldig gevangenzit voor de moord op een DEAagent. Tot hem de kans wordt geboden weer vrij te komen. Hij hoeft alleen maar een deal te sluiten met de crimineel Steve Hamilton, Deal met de duivel, vertaling: Jan MelDarius Cole. De enige lema, Uitgeverij Luitinghvoorwaarde: als je teleSijthoff, 304 pagina’s (€ 19,99) foon gaat, neem je op en doe je wat er gevraagd wordt.

De Vlaamse auteur Guido Eekhaut is voor zijn boeken meerdere keren bekroond en heeft diverse nominaties ontvangen, waaronder de Diamanten Kogel en de Gouden Strop. De auteur staat bekend om zijn onconventionele plots en heeft met Slender man wederom een thriller afgeleverd die afwijkt in vorm en inhoud.

Door Jacqueline Coppens De Schotse ex-politievrouw Charlotte McCormack woont na haar pensioen met haar partner Nicky in een Londense middenstandswijk. Op een ochtend, nadat Nicky is vertrokken naar haar werk, ziet ze een moord gebeuren in het huis aan de overkant van de straat. Twee tienermeisjes snijden ruw de keel door van een oudere vrouw. Ze twijfelt geen moment en belt de politie. Wanneer die op het plaats

waarbij het verschil in sociale klasdelict verschijnt, is er geen lijk te sen zijn stokpaardje lijkt te zijn. Ook bekennen en zijn er geen sporen schroomt hij niet om ondubbelzindie naar een misdaad leiden. De nig een mening te ventileren over politierechercheur neemt Charlotte de wereldpolitiek en het terrorisme. nauwelijks serieus en zonder aanSoms schiet hij daarmee zijn verhaal toonbaar bewijs verdwijnt de zaak voorbij; het had iets minder hoognaar de achtergrond. Echter niet dravend gekund. voor deze ex-politievrouw. Charlotte ontdekt dat de mysterieuze moord Daar komt bij dat Slender man is het werk kan zijn van Slender man, geschreven in de jij-vorm. Het is een mythische figuur die aan jonge even wennen om een verhaal te meisjes de opdracht geeft om leeflezen dat verteld wordt door de tijdgenoten om te brengen. Te bizar ogen van een schaduwfiguur die om te geloven, maar wanneer Charhoofdpersoon Charlotte lotte op een chic feest aanspreekt, maar er feivan een van de bazen telijk niet is. Maar als van Nicky geconfronje er eenmaal doorheen teerd wordt met de verbent, is de spanning dachte meisjes, kan ze doorslaggevend en er niet langer omheen. vlieg je over de bladzijZe bindt de strijd aan den. De entree tot dit met hun ouders die bijzondere plot is dus behoren tot de upper niet gemakkelijk, maar ten van de financiële wie doorleest, belandt wereld. Lukt het Charin een zeer spannende lotte om door te dringen en intelligent geconin deze onaantastbare strueerde thriller met high society en de meiseen verrassend én verjes te ontmaskeren? pletterend einde.

Eekhaut plaatst dit Guido Eekhout, Slender man, plot in een hedendaags Uitgeverij Vrijdag, 254 pagimaatschappelijk decor, na’s (€ 19,95)

BOEKENKRANT.COM

JULI 2017 PAGINA 13

SPANNING INTERVIEW

‘We willen mensen laten verlangen naar meer’ Terwijl de thermostaat in mijn kantoortje 40 graden aantikt, skype ik met Peter Römer en Annet Hock. Op het scherm zie ik het schrijversduo verschijnen, met op de achtergrond de kust. ‘We zijn in ons strandhuisje. Hier zijn we begonnen met het schrijven van En nu ik!.’

Door Amanda Morina Peter Römer en Annet Hock zijn dertig jaar getrouwd. Zij werkt als trainer en coach; hij is acteur, regisseur en schrijver. Samen voedden ze vier kinderen op, die inmiddels allemaal het huis uit zijn. ‘Je hoort vaak dat mensen na het vertrek van hun kinderen een bed & breakfast beginnen,’ lacht Annet. ‘Wij besloten iets anders te doen: samen een roman schrijven.

Dit project was eigenlijk onze bed & breakfast.’

Het eindresultaat is een thriller over – u raadt het misschien al – een echtpaar wiens kinderen net hun vleugels hebben uitgeslagen. Pien en Johan wonen in het chique plaatsje Aerdenhout en zijn druk bezig om hun leven zonder kinderen vorm te geven. Piens net geopende yogastudio loopt goed en Johan is bezig met een succesvol nieuw project.

Alles verandert wanneer een oude bekende terugkeert naar het dorp, die de wereld van Pien en Johan op zijn grondvesten doet schudden.

Peter Römer en Annet Hock MARK UYL

samen. Ieder zijn eigen deel werkte niet, daar hadden we een te groot verschil in stijl voor. Dus die feedback moest wel komen. Van tevoren hebben we wel afgesproken dat ons huwelijk belangrijker is dan het boek dat eruit voortkomt.’

Hoe was het om samen dit eerste boek te schrijven?

Peter: ‘De eerste twee weken, hier in het strandhuisje, gingen heel goed.

Samen zijn we veel gaan wandelen en bedachten we allerlei leuke verAls echtpaar hebben jullie, net als haalelementen. Maar toen we weer Pien en Johan, de kinderen uit zien thuiskwamen en daadwerkelijk moesten gaan schrijven, was het wel vliegen. Hebben jullie inspiratie gehaald uit jullie eigen ervaring? even bikkelen.’

Peter: ‘Als schrijver haal je inspiratie Annet: ‘Die eerste twee weken ben je bouwstenen aan het leggen en dat uit alles om je heen. En wij merkten dat mensen zich is leuk om te doen. Als je ineens heel anders daarna ook dingen moet gingen gedragen op gaan afbreken en elkaar het moment dat de feedback moet gaan kinderen de deur uit geven, is het een heel gingen. Dan namen ze ander verhaal. Daar hebuit het niets een hond. ben we wel van geleerd.’

Of ze gingen uit elkaar, Peter: ‘Annet vond bijomdat ze gewoon niet voorbeeld dat ik niet meer wisten wie ze goed was in feedback moesten zijn met z’n geven. Nou geef ik schrijtweeën. Ik vond het zelf vers al jaren feedback, ook een vreemde ervadus was ik het niet ring. Ik was opeens niet helemaal met haar eens. meer de vader die aan Maar als het je vrouw is, Peter Römer en Annet Hock, zijn kind kon vragen: is het toch andere koek.

En nu ik!, A.W. Bruna Uitge“Waar ben je geweest?”’

Wel schreven we veel vers, 312 pagina’s (€ 19,99)

Annet: ‘Heb je dat ooit wel gevraagd toen het nog wel kon?’

Peter, lachend: ‘Nee, maar nu kon het ook echt niet meer.’

Hoe hebben jullie ervoor gezorgd dat En nu ik! zo spannend werd?

Peter: ‘Niks is spannend als er geen conflicten zijn. Een gelukkig gezin is gewoon niet leuk. Dingen worden pas leuk als we moeten ontdekken wat er aan de hand is. En het is aan ons als schrijvers om je alle informatie in doseringen te geven. En om af en toe een boobytrap te plaatsen om je op het verkeerde spoor te zetten.’

Annet: ‘Ik houd er ook wel van om mensen in het ongewisse te houden en ze te laten verlangen naar meer.

Ik heb een vriendin met zes kinderen. Zij nam een boek mee naar het toilet, zodat ze daar even haar rustmomentje kon pakken en snel kon ontdekken wat er allemaal nog ging gebeuren. Dat vind ik leuk. Als mensen alles laten vallen omdat ze graag willen weten hoe het verhaal afloopt. Dat hebben we er wel in proberen te stoppen. En er is nog niemand die heeft gezegd dat ze de gebeurtenissen zagen aankomen.’

‘Van tevoren hebben we afgesproken dat ons huwelijk belangrijker is dan het boek.’

Ik zat in ieder geval op het puntje van mijn stoel tot het einde. Dat brengt me direct op de laatste vraag: kunnen we nog meer van dit soort spannende verhalen verwachten?

Annet: ‘De eerste lijnen voor een volgend boek staan al wel uit, maar voor nu ligt eerst de focus nog even op En nu ik!.’

Peter: ‘Maar we zijn er zeker mee bezig. Dan kun je opnieuw een verhaal over een sociaal systeem verwachten. Zo zijn we geïnteresseerd in ouders die vrienden met elkaar zijn geworden op het schoolplein van de kinderen. Nu de kinderen groot zijn, ontdekken ze de houdbaarheidsdatum van hun vriendschap.’

De nieuwste bestseller van

ESTHER VERHOEF

© CARLI HERMÈS

Twee werelden.

Eén vrouw.

Nazomer.

Nu overal verkrijgbaar — ook als dwarsligger

BOEKENKRANT.COM

JULI 2017 PAGINA 15

BOEKFRAGMENT

Te waar om mooi te zijn Te waar om mooi te zijn is het indrukwekkende debuut van de amper 19-jarige Roxanne Wellens. Een indringend verhaal over zelfdoding, vrijheid en liefde!

Roxanne Wellens, Te waar om mooi te zijn, Uitgeverij: Querido, 168 pagina’s ( €15,99) www.wpg.be

Begin november was hij het wachten zat. Hij wilde naar Zwitserland om Minthe te zien. Hij wachtte tot het weekend om het aan zijn moeder te vertellen, maar zij hield hem tegen.

‘Dat is geen goed idee, Othello,’ zei ze. Ze had haar blik afgewend.

‘Ik moet haar zien. Er klopt iets niet.’

Ze nam hem in haar armen.

‘Mam,’ smeekte hij.

‘Ze wil je niet meer zien, lieverd.’

‘Hoe weet je dat?’

‘Dat heeft ze gezegd aan de telefoon.’

Othello geloofde haar niet, belde Minthe om het zelf te vragen.

Toen hij haar eindelijk aan de lijn kreeg, zei ze dat ze nog een paar weken tijd nodig had en dat het geen goed idee was dat hij naar Zwitserland kwam. Ze wilde dat hij zich concentreerde op zijn studie.

Ze zouden elkaar snel weer zien. Ze zei dat ze van hem hield en hing op.

Twee weken later was ze dood.

Othello kwam overeind en begon gefrustreerd zijn koffer uit te pakken. De kast was te klein. Hij schreeuwde en gooide alle kleren eruit. Met gebalde vuisten liep hij door de kamer en sloeg hard tegen

de muur. Zijn knokkels gloeiden, maar hij voelde geen pijn. Hij wilde alles vergeten. Zijn oog viel op een verkreukeld papiertje dat tussen zijn kleren op de grond lag. Het was vast uit een van zijn broekzakken gevallen. Hij herkende het sierlijke handschrift van Minthe. Het was een gedicht dat hij ooit uit haar prullenmand had gehaald. ‘Wilde bloemen’, zo heette het.

Ik heb zonlicht, water en aarde nodig om te groeien.

Dat gaat langzaam, dus moet je geduldig zijn.

Als ik knop draag, wacht ik om open te bloeien.

Ik wil mijn schoonheid tonen zonder pijn.

Ik heb doornen waarmee ik prik als je dichtbij komt, als je te veel van me vraagt.

Ik verwond wie me wil plukken.

Wees gewaarschuwd, voor je een poging waagt.

Ik ben een wilde bloem, ik sta alleen.

Rijs alleen en volhardend, nergens heen.

Hij sloot zijn ogen en schudde zijn hoofd.

Hij was als kind wel eens van zijn fiets gevallen. Hij had als tiener soms een blauwtje gelopen. Hij was zijn huisdier verloren, en iemand had zijn hart gebroken. Maar niets had hem hierop kunnen voorbereiden. Nu pas begon het tot hem door

te dringen dat ze echt weg was. Ze zou nooit meer bellen. Ze zou nooit meer schrijven. Ze zou nooit meer komen aankloppen om te vragen of hij een nieuw kunstwerk mooi vond.

Er was alleen nog leegte. Zijn ogen waren rood toen hij Anna Karenina uit de stapel boeken pakte. De kaft was bordeauxrood en de rug zat vol scheuren. Hij veegde zijn tranen weg en sloeg het open.

Aristoteles en Dante ontdekken de geheimen van het universum Aristoteles en Dante ontdekken de geheimen van het universum gaat over twee jongens die elkaar ontmoeten terwijl ze allebei kampen met vragen over wie ze zijn en wat ze willen in het leven.

Benjamin Alire Sáenz, Aristoteles en Dante ontdekken de geheimen van het universum, vertaling: Aimée Warmerdam, Uitgeverij Blossom Books, 356 pagina’s (€ 18,99) www.blossombooks.nl

We begonnen weer te lachen. En we hielden niet meer op. Waarom lachen we nou? vroeg ik me af.

Alleen om onze namen? Of lachten we omdat we opgelucht waren? Of waren we blij? Lachen was nog zo’n vreemd verschijnsel waar ik niks van begreep.

‘Ik heb mezelf een tijdje Dan

genoemd. Het enige wat ik deed was dus twee letters weglaten. Maar daar ben ik mee opgehouden. Het voelde niet eerlijk. Alsof iemand me zou kunnen betrappen. En ik vond mezelf een leugenaar, en een idioot.

Ik schaamde me omdat ik me voor mezelf schaamde. Dat was een rotgevoel.’ Hij haalde zijn schouders op.

‘Mij noemt iedereen Ari,’ zei ik.

‘Aangenaam, Ari.’ Ik vond het prettig, zoals hij dat zei.

Alsof hij het meende.

‘Oké,’ zei ik, ‘geef me dan maar zwemles.’ Volgens mij zei ik het alsof het iets was waar ik hem een plezier mee deed. Hij merkte het niet op, of het kon hem niks schelen.

Dante gaf goede aanwijzingen. Hij was een echte zwemmer. Hij begreep alles over de beweging van de armen en benen en over je ademhaling, hij begreep hoe een lichaam in het water functioneert. Hij hield van water.

Het was iets waar hij respect voor had. Hij begreep de schoonheid en de gevaren. Hij sprak over zwemmen alsof het een manier van leven was. Hij was vijftien. Wie was deze jongen? Hij leek een beetje kwetsbaar, maar dat was hij niet. Hij was gedisciplineerd en stoer, en hij wist veel, en hij deed niet alsof hij dom en oppervlakkig was. Hij was geen van tweeën.

Hij was grappig en gefocust en fel. Ik bedoel dat hij fel zou kunnen zijn.

Maar er was helemaal niks gemeens aan hem. Ik begreep niet hoe je in een gemene wereld kon leven zonder dat dit een spoortje gemeenheid bij je achterliet. Hoe kon een jongen overleven zonder ook maar een beetje gemeen te zijn?

Dante was een nieuw raadsel, in een universum vol raadsels.

‘Wat begrijpen?’ Fulia klonk bozer dan ze bedoelde maar ze zat onder bloed en ze was zo moe.

Voorzichtig rolde Mici de dekens terug tot aan het voeteneind, zodat het magere lichaam van haar moeder tevoorschijn kwam. Daarna wendde ze haar blik af.

Het lichaam van Annys lag kaarsrecht, met haar handen in haar schoot gevouwen. Haar rechterhand leek wel verkrampt, alsof ze iets vasthield. Fulia plooide haar moeders handen uiteen en vond een buideltje van zwart leer.

‘Ze heeft het zo vaak willen weggooien. Omdat ze wist dat het jou uit Nivantes zou drijven,’ mompelde

Mici.

Fulia liet de inhoud in haar hand glijden. Het was een medaillon, ter grootte van een margriet en van het allerzuiverste zilver. Aan de buitenkant waren twee over elkaar woekerende bloemen met vlamvormige kroonbladen gesmeed, zo precies dat ze leken te leven. Het medaillon van Jachaim.

‘Zou ze het dan hierin staan?’ vroeg ze.

‘Wat, Fulia?’

‘Het geheim van de plaats waar hij vandaan kwam.’

Fulia. Scherven van het Verbond Fulia is een tweeluik over de strijd van een jonge vrouw in een prachtig neergezette middeleeuwse wereld.

‘Een fantasy-avontuur met levensechte personages, vol menselijke fouten en gebreken.’ – Biblion.

Joost Uitdehaag, Fulia. Scherven van het Verbond, Nimisa Publishing House, 306 pagina’s (16,95) www.nimisa.nl

‘Ik wil mijn erfstukken zien,’ zei Fulia.

Haar moeders hulp knikte en liep naar de zwarte eikenhouten kist in de hoek van de kamer. Ze opende het deksel en wenkte. In de kist lagen drie brokaten mantels, een paar buidels en twee mooie leren banden die

samen het getijdenboek van Elmeia vormden. Boven op de mantels lagen het diadeem en de twee armbanden van de gravin van Gander.

Ze schaamde zich ervoor dat ze de juwelen ooit had willen verkopen, al zou ze die zo inruilen voor dat ene verloren sieraad van Jachaim.

‘Ik snap het niet,’ zei ze, met haar hand op de rand geklemd. ‘Ze heeft zoveel meegemaakt en dan is er niets dat écht van haarzelf is.’

Mici deed een stap terug. ‘Ik denk dat ze gewoon wilde dat je geen gevaar liep. Soms had ze nachtmerries dat een mirrax je te pakken kreeg.

Ze hield zoveel van je. Je moet het begrijpen.’

PAS OP!

Dit nieuwe verhaal van David Walliams en Tony Ross is zรณ grappig dat je misschien wel ziek wordt van het lachen.

Voor lezers vanaf 8 jaar.

Middernacht in het kinderziekenhuis.

De lichten zijn uit. De verplegers slapen ...

En de kinderen zetten de boel op stelten!

clavis.uitgeverij @Clavis_Books

www.clavisbooks.com Wij maken kinderdromen waar Adv Boekenkrant Spuitende_Opmaak 1 23-06-17 13:37 Pagina 1

WAT J E Z E LF K AN D O E N B I J K LE I N E E N G R OT E R A M PE N

NU IN DE BOEKHANDEL! W W W. L E M N I S C A AT. N L

BOEKENKRANT.COM

JULI 2017 PAGINA 17

JEUGD SPROOKJESSFEER

Een fabelachtige vriendschap Mati en haar pop Celina zijn dikke vriendinnen, totdat Minù haar intrede maakt.

De vijfjarige Mati vindt deze poes opeens interessanter dan Celina. In Een nacht op het strand verhaalt Elena Ferrante over vriendschap en jaloezie. Door de sprookjesachtige illustraties van Mara Cerri is het een aanrader voor jong en oud.

Door Mieke van Meer Ben jij bevangen door de Ferrantekoorts? Dan herken je onmiddellijk de plot van een van Ferrantes Napo-

litaanse romans in dit kinderboek. In De verborgen dochter steelt de hoofdpersoon een pop van een meisje, omdat zij jaloers is op de innige band van het kind met haar moeder.

In Een nacht op het strand speelt een pop zelfs de hoofdrol.

Pop Celina staat een nacht lang doodsangsten uit wanneer haar poppenmoeder Mati haar vergeet mee naar huis te nemen. ‘Ze heeft alleen oog voor die poes, mij hoort ze niet,’ gelooft Celina.

In haar herkenbare stijl beschrijft Ferrante de gebeurtenissen op het strand en de emoties van de verlaten pop. Dat doet ze met goed gevoel voor de werkelijkheidsbeleving van een kind. Zo wordt degene die de boel opruimt na een dag strandpret

Illustrator Mara Cerri won met haar De Wrede Badmeester van Zonsontekeningen al verschillende prijzen. dergang. Met zijn vriend de Grote Haar donkergekleurde Hark steelt hij de speelafbeeldingen van de tjes van kleine meisjes. tussen de rommel achOok krijgen natuurvertergelaten pop op het schijnselen een naam: strand en van de Wrede ‘Door de Storm wordt Badmeester met de de Zee erg woelig, net vishaak, versterken de als wanneer Mati en spannende sprookjesik thuis in de badkuip sfeer. Gelukkig houdt Woelige Zee spelen.’ Als ook Elena Ferrante zich Celina door de Grote aan het stramien van Hark terechtkomt in de een sprookje. Degene klauwen van het Vuur die het kwaad verooren de Golf, verandert Elena Ferrante, met illuszaakte, blijkt zo slecht haar boosheid op Mati traties van Mara Cerri, Een nog niet. Eind goed, al langzaam in gemis. ’Het nacht op het strand, vertaling: goed. water beweegt heel Marieke van Laake, Uitgeverij lichtjes, zoals Mati wan- Wereldbibliotheek, 40 pagineer ze me wiegt.’ na’s (€ 14,99)

BOEKENKRANT.COM

JULI 2017 PAGINA 18

JEUGD BOEKENKRANT TIPT ORIGAMI, HAIKU’S EN KUNST We weten allemaal: Japanse kunst zorgt ervoor dat je de tijd vergeet. In dit prachtige doe- en kijkboek zijn drie bijzondere Japanse kunstvormen bij elkaar Origami, haiku’s en kunst, Uitgeverij Lemniscaat (€ 14,95) gebracht: de papiervouwkunst origami, de dichtkunst haiku en beeldende kunst in de vorm van prenten. Achter in het boek zijn schitterende origamipapiertjes opgenomen, zodat je meteen de mooiste dieren en vormen kunt vouwen.

RASPBERRY PI VOOR KIDS VOOR DUMMIES Computerkennis is tegenwoordig erg belangrijk. Richard Wentk heeft ruim vijftien jaar ervaring als programmeur en deelt graag zijn kennis. Met dit boek leer je alles wat je altijd al wilde weten over de werking van computers. En intussen Richard Wentk, Raspberry bouw je er ook nog eens Pi voor kids voor Dummies, zelf één! Van het bouUitgeverij BBNC (€ 14,99) wen van je computer tot er muziek mee maken en er spelletjes op spelen, met dit boek heeft Raspberry Pi geen geheimen meer voor je.

Gezellige gevangenis

De meeste mensen verlaten de gevangenis het liefst zo snel mogelijk, maar niet als je in Blue River je straf uitzit.

Dit is de gevangenis waar de twaalfjarige Perry T. Cook woont, die als onschuldig kind het beste in de gevangenisbewoners naar boven haalt.

Door Janneke Blok De gevangenis in De gevangenisfamilie van Perry T. Cook is verzonnen, maar het piepkleine stadje Surprise aan de Big Blue River in Nebraska bestaat echt.

In het nawoord vertelt de schrijfster ook dat er penitentiaire inrichtingen bestaan waar kinderen voor korte of langere tijd bij hun opgesloten ouders kunnen verblijven. Dit tot de verbeelding sprekende gegeven vormt de basis van De gevangenisfamilie van Perry T. Cook.

Perry groeit vol liefde op in de ge-

vangenis waar zijn moeder haar straf uitzit, maar ook de andere bewoners ziet hij als familie. Zijn situatie is voor hem de normaalste zaak van de wereld, maar daar denkt niet iedereen zo over. Als Perry op een dag bij zijn moeder vandaan wordt zijn geschreven vanuit het perspecgehaald en in huis wordt genomen tief van Perry’s moeder dragen niet door openbaar aanklager VanLeer, alleen bij aan de spanning, maar voelt hij zich onvrijer dan toen hij bieden kinderen ook een bijzonder nog áchter de tralies verbleef. kijkje in het hoofd van een volOm zijn moeder zo vaak mogelijk wassene. Desondanks te kunnen bezoeken, laat de vertaling uit krijgt Perry het brilhet Engels soms wat jante idee om voor een te wensen over (boeschoolopdracht de verken ‘uitchecken’ in halen van de kleurrijke plaats van ‘uitlenen’) gevangenisbewoners te en komt alles aan het verzamelen. Hier hoort einde wel heel toevalnatuurlijk ook het verlig samen. Toch is De haal van zijn moeder bij. gevangenisfamilie van Al snel komt hij erachter Perry T. Cook een boek dat er iets niet klopt aan dat je raakt en je doet haar geschiedenis en dat nadenken over wie nu VanLeer de vrijlating van eigenlijk de ‘goeden’ en zijn moeder vertraagt. de ‘slechteriken’ zijn: de Wat aanvankelijk begint Leslie Connor, De gevangenismensen in of buiten de als een interessant verfamilie van Perry T. Cook, vergevangenis. haal, wordt gaandeweg taling: Ineke Lenting, Uitgeeen heuse detective. verij Lemniscaat, 400 pagina’s De hoofdstukken die (€ 16,95)

ADVERTENTIE

Lou Carter, Geen draak in dit verhaal, Uitgeverij Clavis (€ 14,95)

De Boekenkrant biedt haar lezers in samenwerking met boekhandel Roelants een rustiek vrijstaand landhuisje aan in de Belgische Ardennen. Het ligt in het dorpje Daverdisse. Hier is de laatste 40 jaar weinig veranderd. Ideaal voor een verblijf vol ontspanning of inspanning. De huisbibliotheek staat garant voor wekenlang leesplezier.

DE WAANZINNIGE BOOMHUT De zomer is natuurlijk de perfecte tijd voor kruiswoordraadsels, puzzels, woordzoekers, quizjes en zoek-deverschillen. Daarom is De waanzinnige boomhut hét doeboek voor de zomer. Duik in de waanzinnige wereld van de waanzinnige boomhut.

Ontcijfer boodschappen met de ‘Boomhutcode’, ontwerp een superheld en ontsnap ten slotte uit het Labyrint des Doods!

Wie zijn de ‘goeden’ en wie zijn de ‘slechteriken’ ?

Heerlijk houten huis te huur in de Ardennen.

GEEN DRAAK IN DIT VERHAAL Dit boek maakt ons erg nieuwsgierig. Dit verhaal heeft namelijk geen draak. Niet één.

Wat? Zie jij er een? Tja, hij hoort zeker niet bij dit verhaal, en hij is zeker niet de held. Nope.

Echt niet. Een humoristisch prentenboek over een draak die heel graag een held wil zijn. Voor dromers vanaf 4 jaar.

BLUE RIVER

Andy Griffiths, Terry Denton, Jill Griffiths, De waanzinnige boomhut. Het doeboek, Uitgeverij Lannoo, 192 pagina’s (€12,50)

Een weekend (vrij-ma) of een midweek (4 nachten) kost 250,– en een week 350,–. Kijk voor meer informatie op www.roelants.nl

BOEKENKRANT.COM

JULI 2017 PAGINA 19

JEUGD INTERVIEW

Voorlopen op de evolutie Complicaties na een operatie zorgden ervoor dat psychologe Mirjam Hildebrand langere tijd met hevige pijnproblemen thuis kwam zitten.

In deze nare periode besloot ze toch iets moois van haar leven te maken. Het resultaat mag er zijn: de spannende young adult Voorlopers ligt nu in de winkels.

Door Anouk Abels Ik ontmoet Mirjam Hildebrand in haar thuisstad Haarlem op het terras van het Dolhuys – een historisch ‘gekkenhuis’ uit de zestiende eeuw. Het is een interessante locatiekeuze van Hildebrand, die naast schrijfster ook psychologe is. In haar praktijk krijgt ze veel te maken met hoog-sensitieve en hoogbegaafde jongeren. ‘In die zin lijken ze wel wat op mijn hoofdpersonage Emma,’ zegt Hildebrand.

‘Maar de kinderen in mijn praktijk kunnen niet wat Emma kan – zij loopt immers voor op de evolutie…’

Aan de start van Voorlopers ontdekken we dat de Nederlandse Emma een bijzondere gave heeft: ze voelt hoe andere mensen zich voelen en hoort soms zelfs wat ze denken. Een mysterieus meisje vertelt haar dat ze deel uitmaakt van een groep mensen die zichzelf ‘Voorlopers’ noemen: personen die empathische en telepathische gaven hebben en daarmee voorlopen op de evolutie. Als Emma erachter komt dat haar vader – die het gezin een tijd geleden verliet en naar Frankrijk verhuisde – samen met andere Voorlopers in een Frans bergdorp woont, besluit ze naar hem toe te reizen. Daar aangekomen ont-

Mirjam Hildebrand, Voorlopers, Uitgeverij Kluitman, 240 pagina’s (€ 16,99)

Mirjam Hildebrand dekt Emma van alles over zichzelf, maar krijgt ze ook te maken met een groot gevaar dat zich in de buurt van het bergdorp schuil houdt.

Je schreef Voorlopers tijdens een moeilijke periode in je leven. Kun je daar iets over vertellen?

‘Inmiddels gaat het stukken beter met me, maar in de periode vlak na mijn operatie kon ik niet rechtop zitten. Ik kon alleen staan en liggen, en dan had ik nog heel veel pijn. Ik dacht bij mezelf: ik moet iets gaan doen om te voorkomen dat ik depressief word. Toen heb ik een iPad gekocht en ben ik begonnen met typen. Het was fijn om af en toe weg te kunnen duiken in de fantasiewereld van Voorlopers. Ik vind het mooi dat die nare tijd me toch iets moois heeft gebracht.’

Welke jeugdboeken hebben jou tijdens het schrijven geïnspireerd?

‘Ik ben dol op young adult-boeken vanwege de steeds terugkerende thema’s van zelfontdekking en relaties opbouwen met anderen. Ik ben blij dat die ook in mijn boek terugkomen. Ook moet ik denken aan de boeken die ik vroeger las – Kruistocht in spijkerbroek van Thea Beckman en Het onzichtbare licht van Evert Hartman, bijvoorbeeld. Ik vond ze

geweldig, verhalen waarin jongeren uit deze tijd ergens naartoe gaat waar het heel anders is. J.K. Rowling is natuurlijk ook een groot voorbeeld: ik vind haar wereld prachtig geschapen.’

willen durven doen. Als er paarden in Voorlopers 2 voorkomen, ga ik dat zeker onderzoeken.’

Net als J.K. Rowling heb je een unieke mythologie bedacht voor de wereld in jouw boek. Op welk element van die mythologie ben je het meest trots?

‘Ik vind “signum” heel leuk: iedereen heeft een eigen teken, iets dat echt symbool voor jou staat, waarmee je anderen toestemming geeft om telepathisch met je te communiceren.’

Er komt dus een deel twee – wat leuk! Wat is het grootste verschil tussen het schrijven van deel een en zo’n deel twee?

‘Ik ben inmiddels inderdaad begonnen aan het schrijven van het tweede deel. Ik vind het fijn dat je niet opnieuw hoeft na te denken over je personages en setting, en dat je die kunt verdiepen. Daarnaast is het heel leuk om er nieuwe karakters bij te bedenken. En nieuwe avonturen, natuurlijk.’

Hoe was je zelf toen je Emma’s leeftijd had? Leek je een beetje op haar?

‘Ik denk het, maar ik werd niet gepest en ik moest, in tegenstelling tot Emma, leren voor mijn proefwerken. Wel ben ik net zo gevoelig.

Soms heb ik het gevoel dat ik een telepathische band met mensen heb: dat ik kan aanvoelen wat er gevoeld wordt of wat iemand gaat zeggen.

Overigens houdt Emma heel erg van paarden, maar ben ik een beetje bang voor die dieren. Je voelt dat het wezens zijn die je gedrag en gevoelens kunnen spiegelen. En dan zijn ze ook nog zo groot en statig. Stiekem zou ik wel meer met deze dieren

Voorlopers is een fantasieverhaal, maar eigenlijk worstelt Emma met een heel normaal tienerprobleem: ze is verdrietig en boos omdat haar vader hun gezin heeft verlaten. Hoe zou je met zo’n casus omgaan als psycholoog?

‘Je moet een inschatting maken: is er kans op herstel van de band, of is het een verloren zaak? Als die kans er nog is, en ik het gevoel heb dat het geen kwaad kan, probeer ik de vader te betrekken bij het gesprek. Als dat niet het geval is, kom je op een rouwproces uit. Het is een analyse van het hele gezin, eigenlijk, voordat je je lijnen uitzet.’

ŏ:$7 ((1 35$&+7,*( 6&+5ò)67ò/

ŏ:ò +(%%(1 21=( *527(

(1 ((1 $'(0%(1(0(1' 022, 9(5+$$/ Ő

9$.$17,(/,()'( *(921'(1 Ő

- Boekhandel Stevens

- Boekhandel Veenendaal

“SOMMIGE BOEKEN ZOU IEDEREEN

“PRACHTIG, PRACHTIG!!! IK BEN

02(7(1 /(=(1 ',7 3$5(/7-( ,6 (5 ((1 9$1 Ő

9$1 '(=( -21*(16 *$$1 +28'(1 Ő

- Boekhandel Plukker

- Stumpel

BOEKENKRANT.COM

JULI 2017 PAGINA 21

BOEKFRAGMENT

Foert met Knoert Het vreemde mannetje Knoert trekt bij William in als hij kanker heeft. William weet dat Knoert zijn aartsvijand is, maar tegelijk helpt hij hem om weer een ‘gewone jongen’ te worden.

Williams vader en moeder waren verrast dat ze hem helemaal aangekleed zagen staan en nee hoorden zeggen tegen een ontbijt. Ze kregen hem zover dat hij wel een glas sap dronk en een banaan at en toen zorgde zijn moeder dat hij een dikke jas aantrok. Nu zweet William al.

Waar blijft Knoert?

William volgt met zijn blik een mus die in een vreemd patroon over het gras hupt en af en toe in de grond pikt. Dat moet een teken van voorjaar zijn. Dat er leven zit in een paar microscopische insecten.

Dan komt Knoert en hij is allesbehalve microscopisch. Hij heeft zich omgekleed: hij heeft een lichtgroene onesie van zacht fluweel aan en een grote spiegelende zonnebril op. Alsof een koolrups een superheld zou kunnen zijn, denkt William. Knoert heeft er niet genoeg aan alleen te denken, maar bekritiseert ogenblikkelijk en hardop de kleren van William.

‘Je lijkt op een gebalsemd lijk,’ zegt hij. ‘Anderzijds is het natuurlijk perfect als je taak in het leven is om het hele jaar met min 40° op dezelfde

Jesper Wung-Sung, Foert met Knoert, Clavis Uitgeverij, 232 pagina’s (€ 18,95) Vanaf 12 jaar www.clavisbooks.com

plek te blijven staan met een bord waarop staat: ik houd van Knoert!’

‘Dat is om niet verkouden te worden,’ legt William uit. ‘We moeten extra voorzichtig zijn als ik ziek ben geweest.’

‘Wat zei de dokter ook weer?’ vraagt Knoert en staat in zijn lichtgroene onesie voor William te trappelen.

‘Dat ik me als een heel gewone jongen moest gedragen,’ antwoordt William, die zichzelf met zijn muts, sjaal en dikke truien onder zijn winterjas in de spiegelende zonnebril van Knoert kan zien.

‘En wat doen heel gewone jongens?’ vraagt Knoert.

‘Ze gaan naar school … en voetballen …’ probeert William.

‘Ja, en de rest van de dag wachten ze bij een stoplicht op jonge eendjes of stokoude dames die ze de straat over kunnen helpen,’ spot Knoert.

‘Verdomme nee! Ze schoppen toch uitsluitend fantasievol, bekroond en zeer professioneel rotzooi! En dat doen ze dag en nacht. Ze denken nergens anders aan! Ze zijn als bezeten!

En de rest is literatuurgeschiedenis!’

‘Oké,’ antwoordt William die bijna zeeziek wordt door zichzelf in de spiegelende zonnebril op en neer te zien springen.

Dan duwt Knoert een kruiwagen tot aan de schutting, hijst zich van de kruiwagen op de schutting en klautert dan verder omhoog naar een dikke tak die hun tuin in steekt. Het

gaat niet vlug en de klimpartij wordt ook niet elegant uitgevoerd maar hij is in de boom. William denkt: een heel gewone jongen.

Dan raapt hij al zijn moed bij elkaar, doet zijn handschoenen uit en gaat hem achterna. Hij komt ook in de boom, maar Knoert is al meters hoger. Het is niet gemakkelijk om met al die kleren die William aanheeft in bomen te klimmen. Aan de andere kant wil hij ook niet gewond raken als hij zou vallen.

Knoert is opeens verrassend lenig.

Het lijkt net alsof hij zuignappen van koolrupsen op zijn handen en voeten heeft die hem steeds hoger de boom in helpen. William moet zijn best doen om hem bij te houden en algauw zijn ze zo hoog boven in de boom dat hij zich flink pijn zou doen als hij zou vallen, hoeveel kleren hij dan ook aanheeft.

‘Ik kan helemaal tot aan de kleine zeemeermin kijken!’ roept Knoert.

‘Ze is echt zo mooi, zo mooi – maar verlegen! Zelfs als een oude vriend als Knoert haar komt begroeten.’

BOEKFRAGMENT

Spuitende slagaders en overstromende oceanen Spuitende slagaders en overstromende oceanen is een handleiding bij vierendertig grote en kleine rampen vol grappige, griezelige en geweldige weetjes over alle mogelijke catastrofes.

Jesse Goossens en Linde Faas, Spuitende slagaders en overstromende oceanen, Uitgeverij Lemniscaat, 96 pagina’s (€ 16,95) www.lemniscaat.nl

Wist je dat…

• Ieder jaar verdrinken 1,2 miljoen mensen: elke 26 seconden een persoon.

• In de leeftijd van 0 tot 5 jaar is verdrinking de belangrijkste doodsoorzaak. Er verdrinken ook meer jongeren tussen de 20 en 25 (waarschijnlijk omdat ze meer watersporten doen én omdat ze roekelozer zijn) en mensen die ouder zijn dan 65 jaar.

• Aan het eind van de middag verdrinken de meeste mensen. Het is het heetste moment van de dag en mensen zijn vermoeider aan het worden.

• Een kwart van de verdrinkingen gebeurt in water dat minder dan 1 meter diep is. En 40 procent van de mensen die verdrinken doen dat binnen 2 meter van de kust of de rand van het zwembad.

• Wie onder water terechtkomt en niet meer naar adem kan happen, sterft binnen 3 tot 5 minuten.

Dit moet je doen Als iemand in water in nood is, roept

hij meestal niet om hulp. Hij heeft al zijn kracht nodig om naar adem te happen. Grijp in als je ziet dat iemand steeds kopje-onder gaat, probeert te zwemmen maar niet vooruitkomt én natuurlijk als iemand toch om hulp roept.

• Roep de hulp in van de reddingsbrigade of bel 112.

• Gooi iets naar het slachtoffer waar hij zich aan vast kan houden.

• Doe níéts waardoor je zelf in de problemen kunt komen.

• Als de drenkeling uit het water is, leg hem dan op zijn rug en praat tegen hem.

• Ademt hij gewoon, draai hem dan op zijn zij en leg een deken over hem heen.

• Ademt hij niet, begin dan meteen met reanimeren (zie p. 12) tot de ambulance komt.

• Ook al lijkt het goed te gaan met het slachtoffer, hij moet nog wel naar de dokter. Als er water in zijn longen is gekomen, kan dat uren later nog grote problemen geven.

Maak kennis met al onze specials!

BK BKJunior JULI 2017, NO. 11 – DE BESTE BRON VOOR JEUGDBOEKEN

BKMilitaireBoeken MEI 2017, NO. 1 – DE BESTE BRON VOOR MILITAIRE BOEKEN

VETERANEN VAN VROEGER EN NU

JUNI 2017, NO. 6 – DE BESTE BRON VOOR YOUNG ADULT-BOEKEN

DE JONGENS TEGEN DE MEISJES!

Zin in zomerlezen Met De Grijze Jager, Minecraft, de Prijs van de Kinderjury en 100% Coco

Met Marco Kroon, het thuisfront, militaire geschiedenis en meer...

Met Megan Shepherd, Brooke Saward, nagenieten van YALFest en 13 reasons why

JUNI 2017, NO. 2 – DE BESTE BRON VOOR HISTORISCHE ROMANS

FEBRUARI 2017, NO. 8, DE BESTE BRON VOOR STRIPNIEUWS

100 JAAR RUSSISCHE REVOLUTIE En verder: in gesprek met Jan Guillou, de watersnoodramp en Simone van der Vlugt

ALLES OVER DE STRIPDAGEN

Met Stripschapprijswinnaar Willem Ritstier, Paulus de boskabouter, André Hazes en veel meer…

APRIL 2017, NO. 1 – DE BESTE BRON VOOR FILOSOFISCHE BOEKEN

Durf te denken!

Met Denker des Vaderlands René ten Bos, filosoferen voor kinderen, Peter Singer en Afrikaanse filosofie

Kijk voor meer info op www.boekenkrant.com

BOEKENKRANT.COM

JULI 2017 PAGINA 23

BOEKFRAGMENT

In het spoor van de Russische ziel Peter d’Hamecourt volgde nauwgezet de Europese reis van de beroemde Russische schrijver Fjodor Dostojevski.

De schrijver bleek een enorme gokker te zijn waarmee hij veel geld verloor en gedwongen was om voor uitgevers nieuwe boeken te schrijven zoals de nagenoeg autobiografische roman De speler.

Peter d’Hamecourt, In het spoor van de Russische ziel, 300 pagina’s, Uitgeverij Conserve (€ 19,99) www.conserve.nl

Hij gelooft lang dat het mogelijk is zijn precaire financiële situatie te verlichten via de roulettetafel. Het is ook dat argument dat hij gebruikt als hij zijn vrouw Anna probeert te overtuigen dat het de moeite loont dat hij hun huwelijksreis enige dagen onderbreekt om in Bad Homburg te gaan spelen. Het geluk staat opnieuw niet aan zijn zijde, maar zijn geloof in toekomstig succes is ongeschonden, blijkt uit de brief die hij uit Homburg schrijft aan zijn vrouw Anna in Dresden: ‘Het is mijn vaste overtuiging Anja: als men verstandig is en hard als marmer, koel en onmenselijk voorzichtig dan kan men zeker, zonder enige twijfel, op winst komen. Kun je zelfs zoveel winnen als je maar wilt. Maar je moet lang spelen, veel dagen moet je met weinig genoegen nemen en als het niet loopt, dan moet je je beheer-

sen en je niet met geweld op het kansspel werpen.’

Een dag later moet hij zijn vrouw in een volgende brief bekennen, dat het hem niet is gelukt zijn koelbloedigheid te bewaren. ‘Ik heb ongeveer tien uur gespeeld en aan het eind heb ik verloren. Het liep vandaag erg slecht. Ik stond weliswaar op winst, maar toen keerde het geluk zich van mij af. Nu wil ik vandaag met de rest van het geld een laatste poging wagen. Weet je: mijn pogingen hebben iedere keer succes als ik koelbloedig en berekenend blijf tijdens het vervolg van mijn spel. Maar nauwelijks begin ik te winnen, dan begin ik meteen risico’s te nemen, ik kan me niet beheersen.’

De man die het spel dacht door te hebben komt de volgende dag tot de bekentenis dat de Spielbank toch weer aan het langste eind heeft getrokken. Hij biecht alles, zoals altijd in zijn brieven, eerlijk op aan zijn vrouw. ‘Je zult het niet willen geloven: ik heb gisteren alles verspeeld, tot op de laatste kopeke, tot op de laatste gulden, en daarom schrijf ik je snel, zodat je me geld kan sturen voor de reis. Toen viel me in dat ik nog een horloge heb. Ik ben naar de klokkenmaker gegaan om het horloge te verkopen of te verpanden.’

Weer een dag later moet hij aan zijn vrouw Anna bekennen dat zijn koelbloedigheid hem opnieuw in de

BOEKFRAGMENT

Leven als een beest Charles Foster wilde weten hoe het is om een dier te zijn.

Dus probeerde hij het uit als das, otter, vos, hert en gierzwaluw. Het resultaat is een humoristisch geschreven warm pleidooi voor empathie, en een aanmoediging om al onze zintuigen weer te gaan gebruiken.

Charles Foster, Leven als een beest, Uitgeverij Signatuur, 240 pagina’s (€ 19,99) www.awbruna.nl

Ik geef de voorkeur aan de eenvoudige uitleg van Macdonalds verhalen en de lessen die honden ons leren. Vossen zijn empathische wezens die relaties aangaan. En het maakt me niet uit hoe hard je ‘Beatrix Potter’ roept.

De empathie en het vermogen om relaties aan te gaan van vos X is, voor zover we weten, direct gericht op vossen waarmee X gedeelde belangen heeft, zo wil het neodarwinisme. Ongetwijfeld klopt het. Maar als je het vermogen tot empathie en om relaties aan te gaan eenmaal te pakken hebt, is het verschrikkelijk moeilijk om ze netjes in hun hokje te houden. Ze verspreiden zich steeds over andere, evolutionair irrelevante individuen en soorten. Mensen geven geld aan ezels en aan stervende kinderen, iets wat hen geen enkel voordeel oplevert. Ze geven het zelfs anoniem, waardoor ze zichzelf het applaus voor hun medemense-

lijkheid ontzeggen. Een nazi die zelf kinderen heeft, zal het moeilijker vinden om de kinderen van een ander aan zijn bajonet te rijgen dan een nazi die het vermogen om relaties aan te gaan niet heeft ontplooid.

Dat ging er door me heen, toen ik op mijn knieën bij de vossen aan de langpootmuggen zat. Die vossen kunnen een relatie aangaan met mij, en ik met hen. En er is geen reden waarom ze dat niet zouden willen. Er zijn momenten geweest (hele seconden achtereen) dat ik naar een vos keek en dat de vos terugkeek (in een bos in Yorkshire, op een klif in Cornwall, in een sinaasappelboomgaard bij Haifa, op een strand op de Peloponnesos), dat ik dacht: Yes! Er is wel degelijk een rudimentaire taal waarin we onszelf aan de ander kunnen beschrijven en de ander aan onszelf. We hóéven niet wederzijds ontoegankelijk te zijn alsof we twee afzonderlijke sterrenstelsels vormen.

Zelfs wanneer die hele seconden achtereen voorbij zijn, ben ik in staat geweest om tegen die vos te zeggen: Kijk, we hebben allebei een lichaam, en we worden allebei nat als de wolken hun lading lossen op weg naar boven vanaf de grauwe zee, en we zijn allebei híér! Ik ben hier! Jij bent hier!

Jij en ik!

En meestal is het dan tijd om naar de pub te gaan.

steek heeft gelaten op het moment dat hij op winst stond. ‘Toen ik je de brief had gestuurd met het verzoek geld te sturen, ben ik weer naar de speelzaal gegaan. In mijn zak had ik alles bij elkaar 20 gulden en ik riskeerde tien gulden met als resultaat dat ik 300 gulden winst pakte.

Ik was zo blij en wilde snel aan alles een einde maken, tenminste nog twee keer zoveel winnen en dan definitief van hier vertrekken. Zonder eerst een rustpauze in te lassen heb ik me meteen weer op de roulette gestort. Ik heb het geld ingezet en alles, alles verspeeld, tot op de laatste kopeke.’

Jan KRuis 7 mei t/m 3 september 2017

DAAN JIPPES 20 mei t/m 29 oktober 2017

TINA 50 jaar 23 juni t/m 16 november 2017

Kakhiel 24 maart t/m 3 september 2017

UITGEVER ZOEKT TALENT!

www.boekscout.nl Wij beoordelen ieder manuscript en we kijken graag samen met jou naar de mogelijkheid om het uit te geven!

boek.scout

BOEKENKRANT.COM

JULI 2017 PAGINA 25

BOEKFRAGMENT

$1NGLE

Miljonairs, who cares! Tegenwoordig draait het om miljarden. Stella wil zekerheid en heeft haar zinnen gezet op een echte multimiljardair. En dat lijkt nog te lukken ook! Ze wordt uitgenodigd om naar het paradijselijke St Barth te komen om kennis te maken met een jonge internetmultimiljardair. Stella zet alles op alles om deze golden technerd aan de haak te slaan en natuurlijk neemt ze haar beste vriendinnen Fatima en Nienke mee om te baden in haar weelde.

Hanco Kolk & Peter de Wit, $1NGLE, Uitgeverij De Harmonie, ISBN 978 94 633 6007 4 (â‚Ź 9,90) www.deharmonie.nl

BOEKFRAGMENT

Op de camping Vakantie volgens Gummbah! De dagelijkse beslommeringen van de boer, het echtpaar en de andere campinggasten, waaronder de zwaarbehaarde Deirdre.

[ 25 ] [ 25 ]

Gummbah, Op de camping, Uitgeverij De Harmonie, 112 pagina’s (₏ 12,50) www.deharmonie.nl

BOEKENKRANT.COM

JULI 2017 PAGINA 26

NON-FICTIE BOEKENKRANT TIPT

EMMA RINGELDING

MEISJES IN BLESSURETIJD Carolina Trujillo maakt ons in dit boek deelgenoot van haar jeugd in Uruguay en het leven in een Nederlandse refugio met haar moeder en zusje. Zij schreef deze verhalen speciaal voor Hard Gras, dus voetbal is nooit ver weg. Eerder won Trujillo al de BNG Literatuurprijs, dus van Meisjes in blessuretijd hebben wij hoge verwachtingen!

Carolina Trujillo, Meisjes in blessuretijd, Uitgeverij Ambo|Anthos (€ 15,00)

REISJOURNAL Geraldine Kemper heeft als presentatrice van reisprogramma’s natuurlijk genoeg ervaring met reizen.

Reisjournal is een unieke combinatie van een dagboek en een invulboek met tips, travelhacks opdrachten en reisfoto’s. In dit boek is heel veel ruimte om Geraldine Kemper, Reisjourzelf in te vullen, maar nal, Uitgeverij Unieboek ook pagina’s om uit te Het Spectrum, 200 pagina’s scheuren en naar je (€ 14,99) vrienden te sturen en ruimte om bij te houden wie je ook alweer hebt ontmoet.

RETOUR SAN SEBASTIAN Wat betekent het vandaag de dag om Baskisch te zijn? En ligt in het moeizame Baskische vredesproces misschien een inspiratiebron besloten voor de omgang met culturele diversiteit elders in Europa? In haar ontmoetingen met Basken uit de stad Donostia-San Sebastián, komt Sarah de Mul in dit boek tot de kern van dit soort vragen.

CHAPLIN

Sarah de Mul, Retour San Sebastian. Opgroeien met een vaderland in de verte, Uitgeverij De Bezige Bij, 224 pagina’s (€ 21,99)

NO MAN’S LAND Wat als dieren de enige overlevenden zouden zijn? De nieuwe fotoreeks van Henk van Rensbergen brengt een post-apocalyptische Henk Van Rensbergen, Peter wereld in beeld, even Verhelst, No man’s land, Uitspookachtig als hypnogeverij Lannoo, 192 pagina’s tiserend. Al meer dan (€ 45,00) 25 jaar legt hij prachtige beelden vast van verlaten plekken. Zijn Abandoned Places-fotoboeken waren telkens een groot internationaal succes.

Dat Vlaams schrijver Peter Verhelst een epiloog voor dit boek schreef, maakt het natuurlijk helemaal opmerkenswaardig.

Cultuurgeschiedenis door de ogen van een filmicoon

‘Over het leven en werk van Charlie Chaplin zijn hele bibliotheken volgeschreven,’ stelt Matthijs de Ridder aan het eind van De eeuw van Charlie Chaplin. Toch weet hij met dit omvangrijke boek een nieuwe dimensie toe te voegen aan het levensverhaal van de auteur.

Door Ira Pronk Voor veel beroemde kunstenaars geldt dat zij niet los kunnen worden gezien van de tijd waarin zij leven. Dit basale gegeven blijkt maar weer uit het boek van Matthijs de Ridder. Filmicoon Chaplin is beroemd geworden met ‘de kleine zwerver’, een personage dat zich vaak aan de randen van de samenleving begeeft. In tegenstelling tot deze rol stond de acteur zelf juist midden in de maatschappij.

Niet alleen werd hij door zijn grote

Mede door de kwaliteiten van De populariteit voor verschillende doelRidder als schrijver en onderzoeeinden ingezet, hij bemoeide zich ker is De eeuw van Charlie Chaplin ook vaak met het maatschappelijk een boek waarin veel interessante debat. aspecten aan het licht komen. Het In De eeuw van Charlie Chaplin legt De Ridder aan de hand van het leven boek doet uit de doeken hoe de filmster voor veel verschillende, vaak en werk van Chaplin de grotere tegenstrijdige belangen is ingezet. geschiedenis bloot. De Ridder doet Zo was hij zowel een symbool voor dit op genuanceerde wijze: door de Amerikaanse droom, als een symmateriaal over en door de acteur te bool voor het verzet tegen het grootcombineren met veel geschiedkunkapitaal. Ook de rol van Chaplin als dig materiaal, probeert hij de tijd wapenbroeder voor de waarin Chaplin leefde geallieerden in beide te karakteriseren. Een wereldoorlogen is door zeer geslaagd aspect is De Ridder mooi en uitde integratie van zijn gebreid omschreven. films in een verder vrij Door al deze ontwikconsistente, chronolokelingen uit de doeken gische afwikkeling van te doen, vertelt de Ridhet verhaal. Hier laat de der meer dan alleen de auteur ook uitgebreid persoonlijke geschiedezijn literaire kwaliteiten nis van een filmicoon. zien. Het is namelijk niet De eeuw van Charlie eenvoudig om de essenChaplin zegt evenveel tie en de humor van de over Chaplin als over films in woorden te vatzijn tijd, en dat is een ten, ondanks dat deze Matthijs de Ridder, De eeuw bijzondere verdienste. wel essentieel zijn om de van Charlie Chaplin, Uitgeverelatie tussen Chaplin en rij De Bezige Bij, 512 pagina’s de wereld te begrijpen. (€ 29,99)

BOEKENKRANT.COM

JULI 2017 PAGINA 27

NON-FICTIE INTERVIEW

Boys will be boys Toen Myrthe van der Meer haar boekenkast ordende, viel haar één ding op.

Waarom zijn er honderden boeken over het houden van katten, honden en paarden, maar is er geen eentje over mannen? Met Het houden van mannen brengt ze daar verandering in.

Door Nicole van der Elst Voordat ik Van der Meer spreek, probeer ik te bedenken waar de schrijfster zoal onderzoek gedaan moet hebben voor Het houden van mannen. Zou ze zich opgehouden hebben in de sportkantine tijdens de derde helft van een voetbalelftal?

Of zou ze met een aantal kerels de kroeg in zijn gedoken om ze van dichtbij te observeren? De schrijfster onthult dat haar research veel uitgebreider was dan dat. ‘Het boek is het resultaat van twintig jaar onderzoek. Dat begon als veertienjarig meisje op het schoolplein, toen mannen mij voor het eerst begonnen op te vallen. Ik dacht: waarom zijn ze zo anders?’

Geen gekke gedachte voor een pubermeisje, maar ook na haar tienerjaren bleven mannen op haar pad komen. ‘Vooral tijdens mijn studietijd heb ik een aantal bijzondere exemplaren ontmoet, maar ook in mijn werk als redacteur.

Zelfs tijdens mijn opnames op de psychiatrische afdeling van het ziekenhuis, waarover ik in Paaz en Up schreef, was driekwart van de psychiaters en psychologen man.’

Van der Meer is eraan gewend om personen haar omgeving te observeren, en richt zich daarbij niet alleen op mannen. ‘Ik heb Asperger. Daarom let ik altijd goed op het gedrag van andere mensen.

Als ik iemand observeer, denk ik vaak: is dit gedrag dat ik kan imiteren, of doet iemand nu iets heel afwijkends?’

Myrthe van der Meer, Het houden van mannen.

Veldgids voor de praktijk, The House of Books, 224 pagina’s (€ 19,99)

Myrthe van der Meer Hoe gedegen haar onderzoek is geweest, blijkt uit de gevarieerde inhoud van de gids. Werkelijk alle facetten over het houden van mannen komen voorbij. Waar moet je aan denken voordat je tot aanschaf overgaat? Wat is het eetpatroon van de man, en hoe kun je hem het best verzorgen? Ondanks de humor en het absurdisme waarmee ze haar boek heeft doorspekt, is Van der Meer na het schrijven wel degelijk anders tegen mannen aan gaan kijken. ‘Ik ben mijn eigen man niet beter gaan verzorgen, maar mijn eisen ten aanzien van het andere geslacht zijn wel realistischer geworden. Mannen zijn gewoon anders, misschien moeten we dat helemaal niet proberen te veranderen.’ Ze moet er dan ook niet aan denken om een kloon van zichzelf op de bank te hebben zitten. ‘Stel je voor, iemand die ook elke maand ongesteld is, of over zijn schuldgevoel wil praten.

De man is een intrigerend wezen dat je zoveel mogelijk intact moet laten. Het zijn juist vrouwen die de omgang met de man vaak onnodig gecompliceerd maken.’

Van der Meer vindt dat Het houden van mannen daarom ook geen antimannenboek is geworden, iets wat veel mensen wel verwachtten. ‘Toen werd aangekondigd waar dit boek over zou gaan, heb ik veel reacties gehad. Gek genoeg kwamen deze vooral van vrouwen. Voordat ze een

letter hadden gelezen, vonden ze het een seksistisch boek. De meesten wilden vooral dat ik consequent zou zijn. ‘Je kunt ook geen boek schrijven dat ‘Het houden van vrouwen heet’ omdat dat seksistisch is, dus dan ook niet ‘Het houden van mannen’.’

Volgens Van der Meer missen deze mensen de essentie van haar verhaal. ‘Ik zeik helemaal geen mannen af. Ik neem vooral mijzelf op de hak, want ik put uit mijn eigen ervaringen, zwaktes en vooroordelen in mijn omgang en relaties met mannen. Als er dus iemand klungelig overkomt, dan ben ik dat.’

Zelf houdt Van der Meer al meer dan tien jaar een man. Ze kwam erachter hoe hij over het boek dacht toen ze samen geïnterviewd werden door De Telegraaf. ‘Hij zei dat hij wel zag dat dingen grappig bedoeld waren, maar hij vond het zelf niet grappig.’

Volgens de schrijfster blijkt uit zijn antwoord maar weer eens het verschil tussen mannen en vrouwen.

‘Mijn eerste gedachte was: zegt hij nou tegen een journalist van een landelijke krant dat hij mijn boek niet grappig vond? Een vrouw zou dit veel diplomatieker oplossen.

Die zegt: ik vond het een leuk boek, maar ik denk niet dat ik de juiste doelgroep ben.’ Toch heeft Van der Meer hem tijdens het lezen van Het houden van mannen regelmatig zien lachen. ‘Als hij dan tijdens een

‘Mannen zijn gewoon anders, misschien moeten we dat helemaal niet proberen te veranderen.’ interview zo’n antwoord geeft, dan denk ik: wat ben je af en toe toch een eikel,’ geeft ze lachend toe.

Aan het einde van ons gesprek vertel ik Van der Meer dat ik zelf moeite heb met het houden van een man.

Haar advies is simpel. ‘Laat je vooral niet gek maken door het beeld dat de media van relaties schetst. Als je meerdere keren hebt gevraagd om de wc-bril na een toiletbezoek niet omhoog te laten staan, kan een man dat nog steeds vergeten.

Dit betekent niet dat hij niet van je houdt, maar vrouwenbladen trekken die conclusie vaak wel. Je krijgt door zulke berichtgeving het idee dat je niet op zoek moet naar een man maar naar een soort halfgod, en dat je niet met minder genoegen moet nemen. Vrouwen die al langer samen zijn met een man zullen je vertellen dat de realiteit heel anders is. Mannen zijn juist zo leuk omdat ze gewoon man zijn.’

BOEKENKRANT.COM

JULI 2017 PAGINA 28

VLAAMS ICOON

VOSsenstreken tussen punk en kleinkunst Met VOS eert de Nederlandse journalist-presentator Leon Verdonschot de frontman van ‘Gorki from Belgium’. Het is een tragikomisch relaas van het geleidelijke komen en plotse gaan van een volksheld.

Door Wendy Claes In 1990 werd Gorky derde in de muziekwedstrijd Humo’s Rock Rally. Sindsdien heeft Vlaams icoon Luc De Vos ons een kwarteeuw verblijd. Meer dan een talentvolle liedjes-, boeken- en columnschrijver en een aanstekelijke zanger met uitstekende livereputatie, was hij vooral een innemende (tv-)figuur. Alleen hij kon zo blij zijn als een kind, al verraadde de weemoedige blik in zijn ogen een

kwetsbare inborst. Naast het podium worstelde de publiekslieveling met zichzelf en een alcoholverslaving.

Tot er eind 2014 onverwacht nieuws kwam: De Vos was overleden.

Leon Verdonschot, die eerder de verhalen achter bands als De Heideroosjes en Volumia! vereeuwigde, stelde met VOS een eerbetoon samen aan de volgens hem allergrootste tekstschrijver van Vlaanderen en Nederland. Aan de hand van talloze anekdotes uit interviews met collega’s, familieleden en vrienden alsook fotokaternen, leren we de charismatische frontman van Gorki (beter) kennen. Een doodgewone man. En daarom zo geliefd. Met zijn humoristische en tevens melancholische teksten over meisjes, Jezus, Sartre en de middenstand beroerde Luc De Vos menig hart. In zijn onnavolgbare sobere, doch geniale stijl bezong hij het alledaagse leven.

VOS loodst je op een vlotte, vermakelijke wijze door het boeiende en

tegelijk simpele bestaan van de ‘boerenjongen’ uit Wippelgem. Heel naturel, zonder allures, net als Luc. Herkenbaar voor Vlamingen en voor onze noorderburen komt het plaatselijke vast charmant over. Je leest het gniffelend, mijmerend. Humor en tristesse gaan ook hier hand in hand.

Leon blijkt echter niet vies van sentiment. Veel personalia passeren de revue. Van zijn jeugdjaren: jongste telg van zeven, moeizame schoolcarrière, maar zeer geletterd, van een vader die ‘koning van de schuiterij’ was, terwijl het hele huishouden draaide op zijn moeder, waar Luc tot zijn dertigste woonde en Vlaamse kost genoot; tot de perikelen met de originele bandleden, hoe hij conflicten ontweek en troost zocht in drank. Stuk voor stuk sappige weetjes die weleens weinig ter zake doen.

Wel is VOS een uitvoerige karakterstudie van de warme en gevoelige

persoon die Luc was. Interessant is de inkijk in de interne keuken van de muziekwereld: hoe Gorky Gorki werd, hoe B-kantje ‘Mia’ het bekendste nummer van de band werd – het kampvuurliedje staat al 21 jaar in de top 10 Belgische songs allertijden en de belangrijke Vlaamse muziekprijzen de MIA’s werden ernaar vernoemd – en hoe de tweede plaat een Afrikaanse draai kreeg.

VOS motiveert om creatief te zijn, ook als het niet door je omgeving gestimuleerd wordt. Zijn familieleden zetten Luc vaak neer als een dromer. Vaak blijkt echter het tegendeel waar: zijn volharding en een ontwapenende persoonlijkheid maakt hem nog steeds onsterfelijk.

Van alle heengegane bekende Vlamingen, een waarvan je moeilijk of geen afscheid neemt. Of, zoals Luc het in ‘Mia’ verwoordt: Alleen Elvis blijft bestaan.

Leon Verdonschot, VOS. Het leven van Luc de Vos, Uitgeverij Lebowski, 280 pagina’s (€ 19,99)

DWERGGESCHIEDENIS

Kleine mensen doen grootse dingen Achondroplasie, in de volksmond beter bekend als dwerggroei, is een aandoening waardoor de betreffende persoon een karakteristiek kleine gestalte heeft.

In Het grote verhaal van kleine mensen. Een geschiedenis van dwergen laat Bert Gevaert zien dat achondroplasie geen beperking hoeft te zijn in het dagelijks leven.

Door Nora van Ouwerkerk Met Het grote verhaal van kleine mensen De familie Ovitz in 1949, bij hun aankomst in Haifa (Israël) belicht Gevaert een GETTY IMAGES andere kant van de zijn opgenomen. De schilderijen westerse geschiedenis, Gevaert duidelijk dat mensen met zorgen ervoor dat je als lezer de namelijk de geschieachondroplasie niet anders zijn dan tijdgeest van verschillende periodenis van vermaarde anderen. ‘Ik wilde hen presenteren den ervaart. Een voorbeeld van zo’n dwergen. Zo maak je kennis met de als kleine mensen die tot grootse schilderij is Las Meninas (de hofdadwerg Seneb, die het in het oude dingen in staat waren en dat nog mes) uit 1653 van Diego Velázquez.

Egypte voor elkaar kreeg om topsteeds zijn. Zij waren dansers, enterOp dit doek zijn twee dwergen ambtenaar van de farao te worden. tainers, zangers, maar ook priesters, samen met de Spaanse infante Of de post-impressiokunstenaars, auteurs Margarita en haar hofdames afgenistische kunstenaar en zwaardvechters.’ beeld. Volgens Gevaert geeft de Henri de ToulouseHiermee maakt hij positie van dit duo op het schilderij Lautrec, die het in de duidelijk dat de aanhun status als hofdwergen weer: Franse belle époque ver doening zeker geen ‘Het is opvallend dat beide dwerschopte als ontwerper handicap hoeft te zijn gen dicht in de buurt van de hond van affiches voor de en fungeert het boek worden afgebeeld, wat wellicht befaamde Moulin Rouge. als een pleidooi om na opnieuw wijst op hun statuut als Ook laat Gevaert zien te denken over hoe wij menselijke huisdieren.’ hoe de twaalfkoppige omgaan met mensen De associatie met menselijke familie Ovitz, ondanks die als ‘anders’ gezien huisdieren is maar een van de verde horror-experimenten worden. nederingen waar personen met van dokter Mengele, De verhalen worBert Gevaert, Het grote verachondroplasie door de eeuwen met dank aan achonden verrijkt door de haal van kleine mensen. heen mee te maken hebben gehad. droplasie, Auschwitz illustraties van oude Een geschiedenis van dwerIn de Grieks-Romeinse Oudheid overleefde. schilderijen en beelgen, Uitgeverij Davidsfonds, ontstonden bijvoorbeeld al de eerste In zijn boek maakt den die in het boek 180 pagina’s (€29,99)

De dwerg Bartolo (of Bartolillo) MUSEO DEL PRADO, MADRID

dwergenmoppen. Ook vandaag de dag zijn dwergen nog steeds niet verlost van spot. Zo worden acteurs met dwerggroei voornamelijk in stereotiepe rollen geduwd en verhuren sommige entertainers zich zelfs als zogenaamde partydwerg voor vrijgezellenfeesten. Om nog maar te zwijgen over het tot de verbeelding sprekende dwergwerpen, dat pas in de jaren tachtig verboden werd.

Gelukkig onderstrepen de verhalen van Gevaert dat personen met achondroplasie in de geschiedenis niet alleen maar subjecten van spot zijn geweest, maar juist kansrijke levens geleefd hebben. Of ze nu echt bestaan of in een sprookjeswereld leven, Het grote verhaal van kleine mensen wakkert met zijn indrukwekkende verhalen een gezonde fascinatie voor dwergen aan.

BOEKENKRANT.COM

JULI 2017 PAGINA 29

KOKEN HEALTHY LIFESTYLE

‘Af en toe moet je gewoon kunnen cheaten’ Ben jij eindeloos diëten ook zo zat? Rachida en Najima hebben alle crashdiëten voorgoed achter zich gelaten met hun healthy lifestyle, waarover ze je in hun boek Healthy sisters alles vertellen.

Dit levert twee vrolijke en fitte zussen op, die ook nog eens gewoon gezellig kunnen genieten van lekker eten.

Dat smaakt naar meer!

Door Janneke Blok Ik, die net van buiten kom, ben minder blij met het regenachtige weer als ik ben afgereisd naar Helmond – waar de zussen hun eigen kantoor hebben – maar voor Najima en Rachida is het een verademing na al die hitte.

Het is ramadan. ‘Toevallig zijn we deze maand even de “Fasting sisters” in plaats van de “Healthy sisters”,’ vertelt Rachida. ‘We kregen heel veel vragen over het vasten in combinatie met een gezonde levensstijl, ook van niet-moslims. Maar eigenlijk vinden we dat een gezonde levensstijl voor iedereen is. Wij dragen toevallig een hoofddoek, maar dat heeft helemaal niks te maken met wat wij doen. Dat is ons geloof. Als we ons alleen tot de moslims hadden willen richten, hadden we wel de “Moslima sisters” geheten.’

GEEN SIXPACK Rachida coacht hardloopgroepen die bestaan uit Nederlandse en Marokkaanse dames en haar zus Najima heeft een opleiding tot voedingscoach gevolgd. Niet alleen op dit vlak vormen ze het perfecte duo. Ze zijn zo’n drie jaar geleden begonnen met het delen van hardloop- en eetmomenten op sociale media en nu is Healthy sisters verschenen. ‘Ik kan nog steeds niet geloven dat er nu een boek van ons in de winkels ligt,’ aldus Rachida. ‘Het is eigenlijk heel onschuldig begonnen, puur voor “de leuk”,’ zegt Najima. ‘Op een gegeven moment kregen we zoveel vragen uit onze directe omgeving over hoe het kon dat we zoveel waren afgevallen, dat we na ongeveer een jaar de blog “Healthy sisters” zijn begonnen. We hebben op dit moment ruim 40.000 unieke bezoekers per maand. En het blijft maar groeien en groeien!’

In Healthy sisters vertellen Najima en Rachida hun verhaal, afgewisseld door recepten van couscous met lamsvlees en groente tot healthy pepernoten, handige tips en inspirerende foto’s. ‘We hebben eigen-

Couscous met melk

lijk allebei ons eigen traject afgelegd.

Rachida is pas dik geworden na haar zwangerschappen en ik heb als kind altijd overgewicht gehad. Ergens gaandeweg hebben we elkaar getroffen in onze zoektocht naar afvallen. Op een gegeven moment is Rachida begonnen met hardlopen en ik had al honderdduizend diëten geprobeerd en zag hoe zij van dat hardlopen afviel. Ik dacht: “Dat wil ik ook!”’ Het gaat voor de zussen niet zo zeer om de kilo’s die eraf vliegen, maar om het fitte gevoel dat ze van sporten en gezond eten krijgen. ‘Een healthy mind vinden wij eigenlijk belangrijker dan een healthy body,’ legt Rachida uit. ‘Daarmee bedoel ik dat je niet per se superslank hoeft te zijn en maatje 34 hoeft te hebben om je misschien nog wel fitter te voelen dan iemand die dat wel heeft. Het belangrijkste is dat je gelukkig bent met jezelf. Wij hebben ook Rachida en Najima Kharnog geen sixpack, maar bouch, Healthy sisters, zijn in jaren niet zo fit Xander Uitgevers (€ 19,99)

en gelukkig geweest als nu.’

SMOOTHIES In de Marokkaanse cultuur is eten ‘alles’ volgens de zussen, dus hun familie was niet gelijk enthousiast over hun gezonde levensstijl. ‘Eten staat in onze cultuur vooral voor gastvrijheid en gezelligheid,’ vertelt Najima. ‘Als je spontaan bij iemand binnenloopt, dan krijg je bij wijze van spreken al een driegangenmenu.

Zo zijn we opgegroeid. We koken niet voor personen, we koken gewoon een pan vol en dan is er altijd voor iedereen genoeg.’ Rachida: ‘Als we een gezonde smoothie maakten, reageerde onze vader: “Ik begrijp het niet. Laten jullie de lekkere maaltijd van jullie moeder staan en gaan jullie zo’n vieze smoothie zitten drinken!” Nu zijn de rollen omgedraaid en vraagt hij aan ons of we zo’n smoothie voor hem willen maken.’

Niet alleen hun familieleden, maar ook de dames van de hardloopclub beseffen inmiddels dat niet de lijn, maar de gezondheid het belangrijkst is. ‘In onze cultuur komen diabetes en een hoog cholesterolgehalte heel

‘Een healthy mind vinden wij eigenlijk belangrijker dan een healthy body.’ veel voor,’ vertelt Rachida. ‘De dames kampen met allerlei kwaaltjes. Een arts van een van onze cursisten vroeg zich af wat deze Marokkaanse dame deed. Haar suikers waren in geen jaren zo goed geweest!’ Najima: ‘Ik denk dat iedereen tegenwoordig wel weet wat gezond eten is. Niemand is perfect en af en toe moet je gewoon kunnen cheaten en dat doen we ook gewoon. Maar het is wel belangrijk dat je daarna weer doorgaat met de orde van de dag.’ En dat bewust eten alleen maar meer genieten is, daar zijn de healthy sisters heilig van overtuigd. Rachida: ‘Ik geniet nu veel meer van het eten.

Daarvoor was je gewoon aan het …’ ‘schransen!’ maakt Najima de zin feilloos voor haar zus af.

De vakantie begint in de boekhandel. Daar vind je de mooiste vakantiegidsen en reisverhalen.

MARKANTE REIZIGERS

Tussen de achttiende en eind twintigste eeuw gingen avonturiers met de nodige moed ontberingen tegemoet in onbekende continenten. Ze reisden verkleed als man, als spion, kapitein, handelaar, of als dandy met exotische dieren.

Lex Veldhoen, Markante reizigers. Dertien biografieën van markante pioniers in de vorm van reisverhalen, Uitgeverij Ad. Donker, 132 pagina’s (€14,90)

KANONNEN VOOR KRUIDNAGELEN

Kapitein Pieter de Lint weerstond de jacht van het Spaanse koloniale bewind en stak de Stille Oceaan over. Aangekomen bij de Molukken blijkt het schip niet meer zeewaardig. Hij verkoopt zijn scheepsgeschut en krijgt een contract voor de levering van kruidnagelen.

EEN GRENS VAN STEEN

De ideale smaakmaker voor een ieder die zich wil verkneukelen over een tocht langs de Muur van Hadrianus en die onderweg verder wil kijken dan de Muur lang is.

Herman Vuijsje en Marianne van de Veen - van Rijk, Een grens van steen, Pharos uitgevers, 208 pagina’s (€ 19,90) www.pharosuitgevers.nl

www.uitgeverijdonker.nl

Jan de Lint, Kanonnen voor Kruidnagelen. De reis om de wereld van Pieter de Lint 1598 – 1603, Uitgeverij Ad. Donker, 128 pagina’s (€14,90)

111 PLEKKEN IN UTRECHT DIE JE GEZIEN MOET HEBBEN

111 PLEKKEN IN DEN HAAG DIE JE GEZIEN MOET HEBBEN

111 PLEKKEN IN AMSTERDAM DIE JE GEZIEN MOET HEBBEN

Henny van der Eng en Fenna Riethof, 111 Plekken in Utrecht die je gezien moet hebben, Uitgeverij Thoth, 240 pagina’s (€ 16,95)

Tal Maes, 111 Plekken in Den Haag die je gezien moet hebben, Uitgeverij Thoth, 240 pagina’s (€ 16,95)

Bas van Lier, 111 Plekken in Amsterdam die je gezien moet hebben, Uitgeverij Thoth, 240 pagina’s (€ 16,95)

www.thoth.nl

www.thoth.nl

www.thoth.nl

Bezoek een expositie in een oorlogsbunker, proef sprinkhanen in een fabriekshal of een ‘Mai Prima’ bij Roberto Gelato. Een ontdekkingsreis die je tot onder de grond brengt!

www.uitgeverijdonker.nl

Strandjutten in Kijkduin of surfen in Scheveningen, echt Haags bier in een oude loods of muntthee in de hammam. Deze gids toont de hofstad op haar veelzijdigst.

De wijngaard in Noord, de winkel van Stadshout of de Dubbeltjespanden, afgewisseld met the place to be voor liefhebbers van elektronische dansmuziek of biologische borrels.

BOEKENKRANT.COM

JULI 2017 PAGINA 31

BOEKFRAGMENT

Het suikervogeltje Weesmeisje Ariaan en haar zusje Willemijn worden door de VOC uitgenodigd om bruidjes te worden van kolonisten in Zuid-Afrika. Deze historische roman speelt tussen 1687 en 1701 en gaat over de band tussen twee zusjes, de opbouw van een nieuwe kolonie, loyaliteit en liefde.

Pauline Vijverberg, Het suikervogeltje, uitgeverij Conserve, 320 pagina’s (€ 19,99) www.conserve.nl

De regent keek zelfgenoegzaam naar haar als naar een vergissing.

Ariaan bewoog haar tenen in haar schoenen. ‘Ik heb een belangrijk voorstel en wil dat eens met jullie bespreken,’ begon hij plechtig. Hij zat met een regentes en de binnenmoeder aan de grote vergadertafel.

Achter hem hing een schilderij van zijn voorgangers, voor deze kamer in opdracht geschilderd. ‘Wij zoeken vrouwen om met de boeren in de Kaap te trouwen.’

Doodse stilte. Verwarring. Een moment lang vergat Ariaan te ademen. Ze wilde een vraag stellen, maar de regent hield zijn hand op ten teken dat hij nog niet was uitgesproken. ‘Op deze tafel ligt een brief van de Rotterdamse Kamer van de Heren Zeventien van de Verenigde Oost-Indische Compagnie, de voc.’

Hij sprak langzaam alsof hij anders de boodschap niet goed kon overbrengen, ieder woord apart uitspre-

kend. Vorsend keek hij de meisjes aan. ‘Hebben jullie wel van de voc gehoord? Of van de Kaap?’

Ariaan dacht, mijn vader was een zeeman, natuurlijk weet ik van de Kaap, en wilde dat zeggen, maar iets in de ogen van de regent weerhield haar ervan. Het bleef stil, er werd wat heen en weer geschuifeld. Ariaan wilde weer iets vragen, maar opnieuw hief de regent waarschuwend z’n vinger.

‘Graag horen we meer van u over de voc,’ zei Petronella beleefd en maakte een kniksje.

De mondhoeken van de regent krulden omhoog. ‘Mooi.’ Hij drukte zijn vingertoppen nadenkend tegen elkaar aan. ‘In 1602 werd de voc opgericht. Zoals jullie misschien weten, is de voc de grootste handelsmaatschappij ter wereld. Een aantal jaar geleden is op Kaap de Goede Hoop door de voc een Hollandse buitenpost gesticht. Een bestemmingsdorp noemen we dat ook wel.’

Hij slikte. ‘Waarom is dat belangrijk?’

Zonder een antwoord af te wachten, vervolgde hij. ‘Om verse levensmiddelen, water en medische hulp voor de schepen op weg naar Indië aan te bieden. Een van de Hollanders, Van Riebeeck, bouwde een fort. Er is een tuin aangelegd om groenten en granen te kweken.’ De regent keek hen nu een voor een doordringend aan. Het leek of hij zich ervan wilde vergewissen dat ze opletten.

‘Maar,’ en hierbij stak hij belerend een vinger omhoog. ‘Maar deze compagniestuin voorziet niet in de behoeften van het steeds groter aantal passerende schepen. Er wordt niet genoeg verbouwd.’ De regent pauzeerde even, wreef met zijn handen over elkaar en vervolgde zijn verhaal.

‘Met Simon van der Stel als nieuwe commandeur zijn de zaken efficiënter geworden. Hij heeft een vruchtbare vallei in het binnenland gevonden. Twee jaar geleden hebben de Heren Zeventien het besluit genomen een aantal kolonisten naar de Kaap te zenden om te helpen met het cultiveren van de grond. Nu willen ze zelfs zoveel mogelijk pioniers naar Afrika sturen. Van der Stel wil de stad vergroten! Een beter ziekenhuis neerzetten! Het onderwijs verbeteren!’ De regent ging steeds harder praten. ‘Hij is op zoek naar Hollandse boerengezinnen. Hij is vooral geïnteresseerd in landbouwkundigen en huwbare vrouwen.

Begrijpen jullie dit?’

Clementine. Een leven met Winston Churchill Deze biografie vertelt het opmerkelijke levensverhaal van Clementine Churchill: een getalenteerde vrouw die niet alleen de kunst verstond zich staande te houden naast een complexe echtgenoot, maar die nauw betrokken was bij beslissende momenten in de wereldgeschiedenis.

Sonia Purnell, Clementine.

Een leven met Winston Churchill, Uitgeverij Karmijn, 448 pagina’s inclusief fotokatern (€ 34,95) www.uitgeverijkarmijn.nl

Laat op de avond van maandag 5 juni 1944 liep Clementine Churchill langs de op wacht staande mariniers de kaartenkamer van Downing Street binnen. In haar elegante zij-

den peignoir die sierlijk over haar nachtjapon viel en met haar mooie gezicht nog helemaal opgemaakt zag ze er onberispelijk en, zoals altijd, sereen uit.

Om haar heen, in het hart van het Britse legercommando, was de sfeer echter voelbaar gespannen, wrevelig zelfs. Haar ogen rustten even op de ‘plotters’, die doende waren met ernstige gezichten de troepen, vrachtwagens en schepen op hun kaarten te verschuiven. Maar een tel later gleed haar blik via de lange tafel in het midden, waar de telefoons onophoudelijk rinkelden, naar de andere kant van de kamer, waar ze zoals verwacht Winston zag staan,

met gespannen schouders en het kwabbige gezicht vertrokken tot een gekwelde grimas. Ze liep naar hem toe in het besef dat niemand anders, adjudant noch general noch vriend, hoe trouw ook, hem nu kon helpen.

Clementine was als een van de zeer weinigen op de hoogte geweest van de voorbereidingen die de afgelopen maanden en jaren in het diepste geheim waren getroffen voor de kolossale taak die morgenochtend wachtte. Zij kende de risico’s van wat de grootste overzeese invasie aller tijden zou worden en wist dat de gevolgen niet te overzien zouden zijn als die uitliep op een fiasco: miljoenen mensen en een enorm deel

van Europa zouden onder de tirannie van de nazi’s blijven. Alle hoop op redding zou de bodem worden ingeslagen.

Maar zij begreep als geen ander door welke spookbeelden Winston die avond werd geplaagd, dat zijn gedachten onherroepelijk teruggingen naar de duizenden mannen die hij in de Eerste Wereldoorlog tijdens de Slag om Gallipoli de dood in had gejaagd. Alleen zij had hem zowel tijdens die tragedie als tijdens de verschrikkingen van zijn soldatenjaren in de loopgraven aan het westfront ter zijde gestaan.

‘Fantastisch geschreven.’ – Trouw

Sabina, vrouw van Hadrianus. Een bijzondere liefdesgeschiedenis Keizer Hadrianus is ziek, het gaat niet goed met hem. Zijn vrouw Sabina, die enkele maanden daarvoor het paleis heeft verlaten, wordt gehaald.

Nynke Smits, Sabina, vrouw van Hadrianus. Een bijzondere liefdesgeschiedenis, Primavera Pers, 287 pagina’s (€ 19,50) www.primaverapers.nl

Ik kreeg geen tijd om tot mezelf te komen. Turbo had ons al gehoord en de deur zwaaide open nog voordat wij klopten. Mijn blikken schoten langs hem heen naar het bed waarin de keizer lag. Hij lag er niet erg keizerlijk bij. Wat slordig afhangende lappen bedekten zijn buikige gestalte, een slap kussentje lag onder zijn hoofd gefrommeld. Hij had zich

naar de deur gewend en onze blikken troffen elkaar. Ergernis trok over zijn bleke gezicht. Hij sloot de ogen, wilde de mijne niet zien. Dit bezoek was beslist niet zijn idee. Ik bleef bij de deur staan, maar toen spasmen van pijn de ergernis van zijn gezicht veegden, schoot ik op hem af en struikelde. Het kwam door de sandalen die op een slordige afstand van het bed over de vloer slingerden.

Ik ving mezelf op met enkele snelle passen en voorkwam, met een naar de bedrand uitgestoken arm, dat ik met mijn hele lichaam op hem stortte. Een voet slingerde tegen zijn afhangende deken en onder het bed klonk het fragiele gerinkel van

brekend glas of aardewerk. Door het leer van mijn laarzen heen voelde ik mijn tenen nat worden. Had ik zijn po omgestoten? Hij kwam half overeind, ik tilde het afhangende beddengoed op. Een walm van bederf sloeg me tegemoet, de punt van mijn laars kleurde donker. Ontzet keken de keizer en ik elkaar aan. Wat was dit? In een plas vocht tussen glasscherven lag een bleek stuk vlees.

Een lever? Had hij zich de toekomst laten voorspellen? (...)

Het hart! Hij had al die jaren het hart bij zich gehouden, de nabijheid van de jongen in een conserverende vloeistof gekoesterd. Blootgesteld aan de buitenlucht was het onmid-

dellijk overgegaan tot bederf. De goden mochten weten wat er door hem heen ging terwijl hij hijgend naar me zat te kijken, totdat hij voldoende lucht had om mij toe te brullen: ‘Heb je nou je zin, leugenares?’

BOEKENKRANT.COM

JULI 2017 PAGINA 33

STRIPS SUPERHELD

‘Door Spider-Man leer je hoe de wereld in elkaar zit’ Wat doet het met je als je ergens fan van bent? En wat als je ook nog eens idolaat bent van een fictief figuur? In Mijn vriend Spider-Man geeft Michael Minneboo een openhartig inkijkje in zijn liefde voor de superheld, en vraagt hij zich af wat wij van SpiderMan kunnen leren.

Door Robin Vinck Voor Michael Minneboo is fan zijn van Spider-Man een serieuze zaak. De superheld maakt onmiskenbaar deel uit van zijn leven en zit stevig in hem verankerd. Hij moest er dus wel een boek over schrijven. ‘Spider-Man is voor mij de meest interessante fictiefiguur. Hij ziet er fantastisch uit en hij heeft bijzondere krachten.

Maar nog veel belangrijker: hij heeft humor. Dat maakt hem als held zo interessant. En hij faalt om de haverklap. Het is nogal wat als je je vriendin niet kunt redden als je vijand haar van een brug gooit.’

Dat is precies wat Minneboo zo aantrekt in Spider-Man: naast superheld is het een mens van vlees en bloed.

In het dagelijks leven heet hij Peter Parker en is hij een buitenbeentje met alledaagse problemen. Hij heeft moeite om de huur te betalen en heeft ook weleens een gebroken hart, maar in zijn woonplaats New York is hij ook degene die met zijn superkrachten andere mensen probeert te helpen. With great power comes great responsibility, heet dat in Spider-Man-idioom. Je hebt de plicht om iets goeds te doen met je krachten.

Michael Minneboo, door Paul Stellingwerf genoeg’. Een Nederlandse superheld wordt al gauw een parodie. Jammer?

‘Echt wel,’ zegt Minneboo vol overtuiging. Hij heeft duidelijk meer met de Amerikaanse comics dan met de klassieke Europese strip. ‘Kuifje is het tegenovergestelde van SpiderMan. Er zit geen ontwikkeling in, het is een plat personage. Ik vind hem maar een saai personage.’

Mijn vriend Spider-Man gaat niet alleen over de superheld. Minneboo trekt het onderwerp veel breder en zoekt uit wat fancultuur is, en wat het betekent om idolaat van iemand te zijn. Hij interviewt daarvoor tal Toch is niet elke superheld hetzelfde. van mensen, van filosoof Ad VerMinneboo heeft een sterke voorbrugge tot rouwdeskundige Daan keur voor de comics van Marvel.

Westerink. Minneboo: ‘Ik hou van Met Superman van tegenhanger fancultuur en van fans. Niet van DC Comics heeft hij voetbalsupporters die een stuk minder. ‘Een de stad afbreken, wel MICHAEL MINNEBOO superheld is voor mij van te gekke cosplayers. iemand die tegen wil En door dit boek kon en dank superkrachten ik vragen behandelen krijgt, en die ondanks waar ik al jaren mee persoonlijke offers proliep.’ beert de mensheid te Bijvoorbeeld: waarom helpen. Met Superman zijn er geen Nederkun je je niet identifilandse superhelden? ceren: hij is onoverwinVolgens de Amerikaansnelijk en een buitenNederlandse mediaaards wezen, terwijl wetenschapper Dan SUPERHELDEN, GEEKS FANCULTUUR Spider-Man gewoon Hassler-Forest kan een uit Queens komt.’ De superheld in Nederland Marvel-helden komen simpelweg niet. We zijn Michael Minneboo, Mijn ook een stuk echter te veel van ‘doe maar vriend Spider-Man, Uitgeverij over, volgens Minnenormaal, dan doe je gek Q, 319 pagina’s (€ 19,99) EN

boo. ‘Ik zie Ironman zweten als het moeilijk wordt, dat zie ik Superman nooit doen.’

Spider-Man daarentegen krijgt het soms flink voor zijn kiezen. En dat kan heel leerzaam zijn, vindt Minneboo. ‘Door fictie leer je hoe de wereld in elkaar zit. De eerste begrafenis die ik ‘meegemaakt’ heb was die van Gwen Stacy, de vriendin van Peter Parker, alias Spider-Man. Daardoor leer je hoe zoiets gaat. Je leert dat Peter er kapot van is en veel verdriet heeft, en dat dat mag. Maar je ziet ook dat hij daarna zijn leven weer oppakt. Daar leren wij weer van. Dat maakt fictie tot kunst.’

Wat Mijn vriend Spider-Man zo fascinerend maakt, is de openheid waarmee Minneboo zijn eigen ervaringen deelt. Zo beschrijft hij uitgebreid hoe hij de scène beleefde waarin Gwen Stacy stierf. Hoe hij bijna wit wegtrekt op de bank, en hoe de dood van de vriendin van zijn favoriete stripfiguur ook bij hem binnenkomt. ‘Het is een minirouwproces,’ zegt rouwdeskundige Daan Westerink daarover in het boek. ‘Ook het overlijden van een stripfiguur kan je enorm raken. Dat komt omdat zij staan voor iets wat belangrijk voor je is.’

‘Ik hou van fancultuur en van fans. Niet van voetbalsupporters die de stad afbreken, wel van te gekke cosplayers.’

Het geeft in een notendop aan waarom Minneboo uren over zijn vriend Spider-Man kan praten.

‘Goede verhalen die we elkaar vertellen zijn zoveel belangrijker dan verhalen over de economie of de kabinetsformatie. Daarom maak ik me hard voor dit soort strips.’

Over aandacht voor zijn boek heeft hij in ieder geval niet te klagen.

Zelfs het klassieke Radio 4 wilde het over Spider-man hebben, inclusief de muziek die erbij hoort.

‘Als mensen dan door mij SpiderMan-muziek uit de jaren zeventig voorgeschoteld krijgen, ben ik een gelukkige nerd.’

VOOR iO S EN ANDR O 150 intera ID ctieve animaties met beeld en geluid

Boeken vol magie!

Deze boeken zitten vol animaties en geluiden.

Met de gratis app voor je tablet of smartphone NRPHQ GH SDJLQD¡V pFKW WRW OHYHQ (HQ QLHXZH manier van lezen, voor kleine tovenaars vanaf drie jaar.

clavis.uitgeverij @Clavis_Books

Wij maken kinderdromen waar

www.clavisbooks.com

BOEKENKRANT.COM

JULI 2017 PAGINA 35

STRIPS BOEKENKRANT TIPT OCTOPUS In een klein dorpje in Korea runt een vrouw een winkeltje, maar ze gaat eigenlijk liever vissen in een natuurreservaat. Daar ontdekt ze een octopus die kan praten en wat hij zegt vindt ze even irritant als intrigerend. In Octopus raken een aantal paralMark Hendriks, Octopus, lelle verhaallijnen langUitgeverij Scratchbooks, 230 pagina’s (€ 39,90) zaam in elkaar verstrikt als de tentakels van een inktvis. In zijn prachtige, vrije tekenstijl vertelt Mark Hendriks een zonderling verhaal waarin traditie en de moderne tijd elkaar raken en waarin niets is wat het lijkt.

OP WEG EN REIS Op weg en reis verbeeldt een zondag uit het leven van Neeltje, een Zeeuws meisje. De zuil waar Neeltje en haar familie deel van uitmaken kraakt aan alle kanten. In prachtige zwartwittekeningen toont Labeur een dag uit het leven van een fantasievol meisje, dat opgroeit in een protestants gezin en die haar vertrouwde wereld langzaam ziet afbrokkelen.

Liesbeth Labeur, Op weg en reis, Uitgeverij Cossee, 128 pagina’s (€ 15,00)

DE WITTE EZEL Op zoek naar een doel in zijn leven meldt Abe Belatzeko zich op negentienjarige leeftijd aan bij het United States Marine Corps.

Door de strikte hiërarchie vraagt hij zich af of hij de juiste keuze heeft gemaakt. Op missie in Irak verlangt hij naar een vuurgevecht en Max Uriarte, De witte ezel. een heldhaftige daad, Zaidon, Irak 2007, Soul Food maar in plaats daarvan Comics, 280 pagina’s (€ 27,50) maakt hij een fout met verstrekkende gevolgen... Marinier en Irakveteraan Max Uriarte schetst in De witte ezel een eerlijk beeld van het leven als militair.

THUISFRONT Voor Eppo werd de bekende strip uit de jaren zeventig en tachtig over de legendarische voetballer Roel Dijkstra nieuw leven ingeblazen. Willem Ritstier en Roelof Wijtsma werden hiervoor aangetrokken als Willem Ritstier en Roescenarist en tekenaar. lof Wijtsma, Roel Dijkstra 1.

Zij hebben goed werk Thuisfront, Don Lawrence Colafgeleverd dat de oorlection, 48 pagina’s (€ 8,95) spronkelijke auteurs Andries Brandt en Jan Steeman bijna doet vergeten. In Thuisfront keert Roel niet alleen terug als stripfiguur, ook speelt hij weer bij zijn oude club FC Leidrecht.

OPINIE

De borsten van Wiske Er waaide onlangs een ongekend wilde tornado door stripland. Een van de laatste heilige huisjes was vakkundig omver getrapt. Ten prooi gevallen aan de grillen van de moderne tijd. Het was zelfs trending topic op Twitter: Wiske heeft borsten.

seling is al eens geprobeerd het duo een nieuwe garderobe aan te meten, en ook toen was er veel ophef. Het topje en wel erg korte rokje dat Wiske droeg in het album De koeiencommissie werden niet gewaardeerd door de lezers, en al snel weer teruggedraaid. In plaats daarvan kreeg haar klassieke Door Robin Vinck jurkje een iets modernere snit.

Suske mocht zijn wijde Suske en Wiske zijn skaterbroek met zakken (weer eens) gemoderwel houden. Overigens niseerd. In het nieuwe album De Planeetvreter verdween deze moderne kleheeft Suske een hoodie, ding toen het huidige team de strip overnam. skinny jeans en sneaNu gaat de bezem er toch weer doorkers gekregen. Wiske heen en krijgt iedereen ruilt haar eierkopje behalve Lambik een in voor een paardennieuwe look. Daarstaart en jawel: ze heeft naast is er gesleuteld borsten. Nog niet heel aan de bladindeling. groot, maar toch. Een Geen keurige stroken ‘welvinkje’ noemde scemet hokjes meer, maar narist Peter van Gucht dynamische plaatjes het. Omdat jonge meidie doorlopen tot de den tegenwoordig nou rand van de bladzijde. eenmaal sneller volwasDe makers hopen dat sen worden, moeten al die veranderingen Vlaanderens bekendste de strip weer aantrekstripfiguren daarin mee. kelijk maken voor een Het is niet voor het eerst Peter van Gucht en Luc Morjong publiek. dat Suske en Wiske een jeau, Suske en Wiske 339. De En natuurlijk zijn er metamorfose onderplaneetvreter, Standaard Uitgeverij, 48 pagina’s (€ 5,99) dan mensen die roegaan. Rond de eeuwwis-

pen: ‘Willy Vandersteen draait zich om in zijn graf.’ Dat zal wel meevallen. Vandersteen was een rasopportunist, die zonder problemen zijn strip aanpaste als het grote publiek daarom vroeg. Zo schakelde hij van Vlaams over op ABN om zijn albums makkelijker in Nederland te kunnen verkopen, en veranderde daarbij prompt de naam Sidonie in Sidonia. Of Schalulleke in Schanulleke – een ‘lulleke’ in het Vlaams is een sjalotje.

Hoe onschuldig.

Het grote probleem met de modernisering van nu is dat het zo abrupt gebeurt. Daardoor voelt het geforceerd, terwijl Suske en Wiske vroeger altijd geleidelijk met hun tijd meegingen. Bovendien wil de uitgeverij hiermee de doelgroep van 9- tot 12-jarigen bedienen. Dat kan, maar daarmee wordt Suske en Wiske niet meer de grote strip die het ooit was.

Suske en Wiske was ooit een familiestrip, ook gewaardeerd door veel volwassenen. Dat publiek raak je kwijt als je er een echte jeugdstrip van maakt, zoals de laatste tien jaar is gebeurd. Daar veranderen zelfs de borsten van Wiske niks aan.

ZWART-WIT

Spelen met taal De zombietrein en andere stripgedichten neemt je mee in een droom vol kleurrijke en afwisselende verhalen.

Over chips aan je vingers, goudvissen als gouden lampjes in de grond en een trein met spoken. Edward van de Vendel schreef de gedichten en Floor de Goede maakte er strips van.

zijn. Ze hoopt dat haar vader een goede grap maakt als hij haar komt ophalen.

De stripgedichten zijn bedoeld voor kinderen, maar ook als volwassene vond ik het een verademing om deze bundel te lezen. De teksten zijn scherpzinnig, origineel en lopen als een trein.

Edward van de Vendel speelt op een heel leuke Door Aefke ten Hagen manier met taal. Het is goed om wat langer stil te staan bij de felgeDe zombietrein is een kleurde en beeldende toegankelijke, handtekeningen in de verhazame bundel voor kinlen; beeld en tekst vullen deren van 8 tot 12 jaar elkaar heel mooi aan. oud. Het boek bestaat Deze bunuit leuke, del lijkt me grappige een schot gedichten. Bijvoorbeeld in de roos over een eekhoorntje voor de dat weleens een dag wil doelgroep. De onderspelen met zijn vader en werpen spreken tot de opa, zodat zij ook weer verbeelding en voor een dag kind kunnen kinderen is dit een heel zijn. Naast grappige mooie, laagdrempelige dichtwerkjes staan er manier om kennis te in het boek ook ontroemaken met gedichten rende gedichten met en striptekeningen. een kwinkslag. Zoals Edward van de Vendel en Mijn eigen kinderen het verhaal over een Floor de Goede, De zombiemeisje dat bij haar tante trein en andere stripgedichten, (twee en vier) hebben echter ook van dit boek is achtergelaten omdat Uitgeverij Querido, 48 pagigenoten. De gevatte haar ouders op vakantie na’s (€ 12,99)

doordenkers en geestige woordgrappen gaan nog aan ze voorbij, maar de tekeningen zijn voor de allerkleinsten ook al leuk om te bekijken.

Elk kind leest natuurlijk graag een gedicht over chips aan je vingers. Ik heb het in elk geval al zo vaak moeten herhalen dat ik het inmiddels uit mijn hoofd ken. Kortom: een aanwinst voor de kinderliteratuur.

BOEKENKRANT.COM

JULI 2017 PAGINA 36

BOEKHANDEL AGENDA

juli 2017 8 – 9 JULI

BRUSSEL – Geert Van Istendael, Dichteres des Vaderlands Laurence Vielle en andere leden van het Brussels Dichterscollectief lezen voor uit eigen werk tijdens het Brosella Folk & Jazz Festival dat zich afspeelt in het Groentheater/Théâtre de Verdure, ‘in de schaduw van het Atomium’. www.brosella.be

11 – 12 JULI

DEVENTER – Boekensalon langs de IJssel. Ter gelegenheid van de IJsselbiënnale staat het boek Langs de IJssel. Natuur en cultuur van de IJsselvallei van schrijver Kester Freriks centraal. Garrelt Verhoeven, directeur Deventer Verhaal, gaat in gesprek met de natuurschrijver, die op zijn beurt kunstenaar Paul de Kort interviewt. Speciale aandacht gaat uit naar de kunst die tijdens de biënnale te zien is langs de rivier. www.ijsselbiennale.nl

14 – 16 JULI

GRONINGEN – Dichters in de Prinsentuin. Voor de 20ste keer vindt dit poëziefestival plaats in de Groningse Prinsentuin en op andere locaties in de binnenstad. Deze jubileumeditie zal groots gevierd worden met jonge talenten, oudgedienden, muziek, drank en uiteraard heel veel poëzie. www.dichtersindeprinsentuin.nl

18, 20 EN 22 JULI

GENT – Poëziecentrum en Poemtata brengen tijdens de Gentse Feesten drie gratis toegankelijke poëziemanifestaties. Op 18 juli vertelt Sylvie Marie in het Hof van Ryhove over haar literaire helden Claus, Vasalis en Gorter. Het Poëziecentrum vormt op 20 en 22 juli het decor voor een muzikale theatervoorstelling van actrice Sabine Goethals en de band Hermitage, en een poëziemiddag met Hannah van Binsbergen, Peter Verhelst, Vrouwkje Tuinman, Charlotte Van den Broeck, F. Starik en Bart Moeyaert. www.poeziecentrum.be

21 JULI

GROET – Deze zomer zijn er voor de derde keer literaire wandelingen door Groet en Schoorl. Onder leiding van Kees de Bakker van uitgeverij Conserve en samensteller van het boek Hier schijnt de zon – Schrijvers over Schoorl, Groet en Camperduin – Van Bernlef tot Reve. Nieuw is dat de literaire wandeling afwisselend in Groet (21/7 en 4/8) en Schoorl (28/7 en 11/8) wordt gehouden. www.conserve.nl

Johan Vandenbroucke

DE ZONDVLOED IN MECHELEN

Een zondvloed aan boeken en een Brouwers-tafel De grootste poëziekast van Vlaanderen vind je in Mechelen – in boekhandel De Zondvloed, om precies te zijn. De winkel van ruim 350 vierkante meter heeft een uitgebreid assortiment en is gevestigd in een prachtig oud pand in de binnenstad.

Door Carien Touwen

Eigenaars zijn voormalig literair journalist Johan Vandenbroucke en filosofe Ann Meskens, beiden ook zelf auteur. Vandenbroucke vertelt: ‘Ik werkte al jaren in de journalistiek voor De Morgen, Humo en Knack en was het een beetje beu. Ik had alle grootheden van de Nederlandse literatuur al geïnterviewd en wilde wat anders.

Maar ik wilde wel in de boekenwereld blijven.’

Samen met zijn vrouw en een vriend besloot hij om twee boekwinkels te

zeer bewondert. De boekhandelaar beginnen: een in Mechelen, waar schreef twaalf jaar geleden een boek Ann vandaan komt, en een in Roeover het oeuvre van deze auteur. Dat selare, waar hij zelf vandaan komt. werd in 2015 in een herziene editie Een ambitieus plan, mede omdat ze opnieuw uitgegeven en ligt op de wilden dat er een gigantisch assortiment zou komen. Vandenbroucke: ‘Ik speciaal ingerichte Brouwers-tafel in De Zondvloed. Diens Bezonken had de illusie dat het mogelijk was rood is een van de titels die altijd om het hele oeuvre van alle grote aanwezig moet zijn in de winkel wat auteurs in huis te hebben.’ Dit bleek Vandenbroucke betreft. Voor Ann niet zo eenvoudig, omdat de meeste Meskens geldt hetzelfde voor de boeken niet eeuwig in herdruk essays van Montaigne. blijven.

Een belangrijke pijler van De ZondInmiddels wordt de winkel in Roevloed vormen de evenementen die selare gerund door Vandenbrouckes met grote regelmaat worden georzus, die mede-eigenaar is geworganiseerd. Vanden. Meskens en denbroucke: ‘Wij Vandenbroucke DE ACTUEL E BOEKENTIP waren een van de beheren de winkel eerste boekhandels in Mechelen, waar VAN DE ZONDV LOED die systematisch nog vier personen Max, Mischa activiteiten organiwerkzaam zijn. & het Tet-offensief seerde. Na ons zijn De naam van de van Johan Harstad er velen gevolgd, boekwinkels was maar wij hebben snel gekozen en ons hier duidelijk wel mee op de staat symbool voor het zeer grote en kaart gezet.’ Het heeft De Zondvloed brede assortiment. Maar de naam in ieder geval een klantenkring verwijst ook naar het gelijknamige opgeleverd die zich uitstrekt tot de magnum opus van Jeroen Brouwers, wijde omgeving van Mechelen. een auteur die Vandenbroucke

25 JULI

AMSTERDAM – Lezing Jane Barchas. In samenwerking met boekhandel Waterstones organiseert de Jane Austen Society Nederland in juli 2017 meerdere activiteiten in verband met het Jane Austen Jubileumjaar. Jane Barchas is de auteur van Matters of Fact in Jane Austen: History, Location, and Celebrity en de maker van ‘What Jane Saw’, een online reconstructie van een kunsttentoonstelling bezocht door Jane Austen op 24 mei 1813. www.janeaustensociety.nl

TOT 3 SEPTEMBER

WATOU – Kunstenfestival Watou brengt verhalen in woord en beeld bij elkaar in een parcours langs elf locaties, waaronder de kelder van een brouwerij en een graanschuur. Het thema van de 37e editie is ‘Over alleenigheid en ondraaglijke eenzaamheid’. In de weekenden zijn er onder de noemer ‘Zomerzinnen’ uiteenlopende programma’s, waaronder interviews met auteurs en een leesclub. www.kunstenfestivalwatou.be

TOT 24 SEPTEMBER

DEN HAAG – ‘Declaring Reason’ is een unieke samenwerking tussen Museum Meermanno en de Koninklijke Academie van Beeldende Kunsten (KABK). 23 installaties van jonge studenten nodigen de bezoeker uit om na te denken over zes politieke publicaties uit de collectie van Meermanno en de betekenis van democratie.

27 JULI – 5 AUGUSTUS

Theater aan Zee in Oostende Van 27 juli tot en met 5 augustus staat Oostende voor de eenentwintigste keer in het teken van het festival Theater aan Zee. Op verschillende locaties in de stad vind je theater- en filmvoorstellingen, concerten, debatten en exposities, waarbij ook aan de jongste bezoekers is gedacht met voorstellingen in een speciaal familiepark.

Voor de boekenliefhebber is er een uitgebreid literair programma. Zo zijn er podiumgesprekken waarin auteurs en andere ervaren lezers vertellen over boeken die hen raakten en in het onderdeel ‘Op sleeptouw’ kun je in gesprek met

schrijvers terwijl zij je meenemen naar bijzondere locaties in Oostende.

Iedere dag is een andere auteur jouw gids. Onder hen Annelies Verbeke, Chris De Stoop, Martin Michael Driessen, Jeroen Olyslaegers en Anne Provoost.

Het literatuurprogramma schenkt verder veel aandacht aan poëzie. Er zijn interviews met onder anderen Peter Verhelst, Hagar Peeters en Charlotte Van den Broeck. De laatste fungeert ook als festivaldichter: ze schrijft dagelijks een gedicht dat te lezen is in de ‘poëziedreef’.

Op 5 augustus wordt voor het eerst de Poëziedebuutprijs Aan Zee uitgereikt. Vier dichters zijn genomineerd: Idwer de la Parra met Grond, Frank Keizer met Onder normale omstandigheden, Mustafa Kör met Ben jij liefde en Hannah van Binsber-

gen met Kwaad gesternte. Ieder van hen is in de dagen voorafgaand aan de prijsuitreiking te gast in het poëzieprogramma Apéro Poëzie.

Alle informatie over het festival vind je op www.theateraanzee.be.

BOEKENKRANT.COM

JULI 2017 PAGINA 37

BOEKHANDEL BOEKHANDELS DIE DE BOEKENKRANT VERSPREIDEN Voor een compleet actueel overzicht kijkt u op www.boekenkrant.com/boekhandels. Staat uw naam niet op de lijst, of heeft u aanpassingen? Geef het door via info@boekenkrant.com

NEDERLAND AALSMEER

DOORWERTH

LOCHEM

ALKMAAR

DRACHTEN

MAARN

DRONTEN

MAASSLUIS

EDE

MAASTRICHT

EINDHOVEN

DE MEERN

Boekhuis Aalsmeer Boekhandel Feijn Boekhandel Van der Meulen’s ALMELO

Boekhandel Broekhuis ALPHEN A/D RIJN

Boekhandel Haasbeek Boekhandel Haasbeek Herenhof AMERSFOORT

De Algemene Boekhandel Boekhandel Veenendaal

EMMEN

Plantage Vermeer ENKHUIZEN

Boekhandel Kees MEPPEL

Riemer Barth MIDDELBURG

De Drvkkery

MONNICKENDAM

ETTEN-LEUR

NAALDWIJK

EXLOO

NIEUWEGEIN

GELDROP

NIJKERK

GOIRLE

NIJMEGEN

Boekhandel Broekhuis Plantage Etten-Leur Geerts Warenhuis

APELDOORN

Boekhandel van Grinsven

ARNHEM

Blz. Boekhandel Buitelaar

ASSEN

Boekhandel Iwema BAARN

Boekhandel Den Boer

GOES

Boekhandel De Koperen Tuin GOUDA

Boekhandel Verkaaik GRONINGEN

Boekhandel Van der Velde Boekhandel Riemer HAARLEM

BARNEVELD

Boekhandel Gillissen & Co Boekhandel H. de Vries Boeken Bruna Cronjéstraat

BEILEN

Boek en Buro

BADHOEVEDORP

Boekhandel Jaspers Boekhandel Romijn Boekhandel Het Logboek BENNEKOM

Boekhandel Novita BERGEN OP ZOOM

Quist boeken BEVERWIJK

Readshop Beverwijk BILTHOVEN

Bilthovense Boekhandel

HAAKSBERGEN HAREN GN

Boomker Boeken

BREDA

Boekhandel Van Kemenade & Hollaers Libris Boekhandel Buitelaar

PIJNACKER

Zin in Boeken

HOOFDDORP

Bruna van de Geest

HOORN

Readshop Coevorden CUIJK

Readshop Cuijk CULEMBORG

Boekhandel Tomey DELFT

Boekhandel Ben Kempers Boekhandel De Omslag DEN BOSCH

Boekhandel Adr. Heinen DEN HAAG

Boekhandel Douwes Boekhandel Van Stockum DEVENTER

Boekhandel Oisterwijk

HELMOND

BUNSCHOTEN

COEVORDEN

OISTERWIJK

PUTTERSHOEK

Boekhandel Broekhuis

Heusinkveld – Holten Boekhandel Stevens Hoornse Boekhandel HOUTEN

Boekhandel Wijs HUIZEN

Boekhandel Flevo KAPELLE

Boekhandel Lectori KERKRADE

Boekhandel Leeskunst KRIMPEN AAN DEN IJSSEL

Boekhandel De Korf Boekhandel Kamerbeek LAREN

Larense Boekhandel LEEUWARDEN

Boekhandel Van der Velde LEIDEN

Boekhandel Broekhuis Boekhandel Meijer en Siegers Boekhandel Derijks Boekhandel Sprey

The Readshop Oudewater Boekhandel het Leesteken Marjan Houtman Lezen en Schrijven Boekhandel van Atten Bruna Pijnacker RHOON

Het Witte Huys RODEN

Boekhandel Daan Nijman

Bek, Boeken & Bijzonders VELP GLD

Boekhandel Jansen & de Feijter VENLO

Boekhandel Koops VENRAY

Roojboek VLEUTEN

Boekhandel Kees VLISSINGEN

Boekhandel ’t Spui VOORBURG

Kinderboekhandel In de Wolken VOORSCHOTEN

Boekhandel De Kler WAALWIJK

Plantage Bookstore WAGENINGEN

Boekhandel Kniphorst Boekhandel De Kler Boekhandel het Rozemarijntje WINTERSWIJK

Boekhandel Kramer WOERDEN

Libris Woerden WORMERVEER

Pasman Boek & Hobby IJSSELSTEIN

Boekhandel Logica ZEIST

Groenveld Boeken Boekhandel Kramer & Van Doorn ZEVENAAR

Rebers Boek en Buro ZOETERMEER

Boekhandel De Kler Boekhandel Sonneveld Haasbeek ZUTPHEN

Boekhandel Someren en Ten Bosch Van den Brink Boek en Buro ZWOLLE

Waanders in de Broeren

Boekhandel De Omslag ROTTERDAM

Boekhandel Donner Boekhandel Maximus Bosch en De Jong SANTPOORT-NOORD

Bredero Boeken SCHAGEN

Boekhandel Plukker SCHEVENINGEN

Boekhandel Scheveningen SCHIEDAM

Schiedams Boekhuis SITTARD

Boekhandel Krings SNEEK

TIEL

DORDRECHT

LEIDSCHENDAM

TILBURG

DOORN

LISSE

The Readshop Doorn

VEGHEL

ROSMALEN

LEIDERDORP

Boekhandel De Kler

Boekhandel van Kooten

Boekhandel De Boekenwurm

DOETINCHEM

Boekhandel Vos & Van der Leer

VEENENDAAL

ROOSENDAAL

Nieuwenhuis Boek en Buro

Boekhandel De Kler

Boekhandel Priem

Plantage Boekhandel

DOESBURG

Raadgeep & Berrevoets

VALKENSWAARD

ROERMOND

Boekhandel De Kler Boekhandel Kooyker Boekhandel van Stockum

Boekhandel Praamstra

Boekhandel Kees Boekhandel Libris Utrecht Broese boekverkopers Savannah Bay

WILLEMSTAD

Rijnlandse boekhandel Boekhandel De Kler

HEEZE

Boekhandel de Ganzenveer

UTRECHT

OEGSTGEEST

PURMEREND

Boek- en Kantoorboekhandel Lektura

The Read Shop Express Uithoorn

WASSENAAR

Boekhandel Osinga

HEERLEN

Bij Het Raethuys

UITHOORN

NUNSPEET

OUDEWATER

HOLTEN

Boekhandel Laan

Boekhandel Wagenaar & Van Halem

HEERHUGOWAARD

BUNNIK

CASTRICUM

NOORDWIJKERHOUT

OUDERKERK A/D AMSTEL

HEUSDEN

– SPAKENBURG

Boekhandel Augustinus De Nijmeegse Kinderboekwinkel Roelants [in LUX] Boekhandel Roelants Dekker vd Vegt boekverkopers

HEEMSTEDE

Bruna Heemskerk

BRUNSSUM

Boekhandel Van Ravenswaay

Boekhandel Roodbeen

OSS

HENGELO

Boekhandel Rob Rozeman

The Read Shop Nieuwegein

HEEMSKERK

The Readshop Hedel

BREUKELEN

Boekhandel van Kralingen

Boekhandel Vingerling

OOSTERBEEK

Bruna Middenwaard

Van Dinter Media

Nimo Boek

HEDEL

Readshop Hazerswoude

BODEGRAVEN BOXMEER

Boekhandel Mondria

OLDENZAAL

Boekhandel Blokker

Readshop Karssen

MIJDRECHT

HAZERSWOUDE

BLEISWIJK

Boekhandel Muilenburg

‘Mijn favoriete boekhandel is Het Keizerrijk in Maassluis.

Waarom? De winkel is gevestigd in een oud herenhuis en die sfeer van huiselijkheid en gezelligheid heerst er ook. Wim Keijzer is een prettig en heel deskundig mens bij wie je je gauw op je gemak voelt, en die zijn brede kennis op zijn vakgebied graag met je deelt. Verder kun je heerlijk met hem discussiëren over van alles en nog wat. Zijn assistenten zijn ook heel behulpzaam en attent. En dan is er natuurlijk nog iets waar het om gaat in een boekwinkel: de boeken! Nu, dan moet je bij Het Keizerrijk zijn: een uitgebreide collectie, voor elk wat wils. Is het toevallig niet in huis, dan zorgt Wim dat het de andere dag aanwezig is. Ze doen ook erg veel met scholen, lezingen met schrijvers.

Kortom: ik kom er met heel veel plezier minstens eenmaal per week, om heerlijk te keuvelen en met de neus in de boeken te duiken. Steeds weer een feest. Een Keizerrijk waardig!’

Boekhandel Van Grinsven Boekhandel Van Piere

Boekhandel Dominicanen

ENSCHEDE

De Arnhemse Kinderboekwinkel Boekhandel Hijman Ongerijmd

Rob de Bruijn (80) is vaste bezoeker van Het Keizerrijk in Maassluis. Aan de Boekenkrant vertelt hij wat deze boekwinkel zo bijzonder maakt.

Boek en Buro

Boekhandel Het Keizerrijk

AMSTERDAM

Nawijn & Polak Boekverkopers

Mijn favoriete boekhandel

Voster Boek & Kantoor

Boekhandel Boek & Koek

Boekhandel Venstra De Amsterdamse Boekhandel Boekhandel de Dolfijn De Nieuwe Boekhandel Boekhandel Jimmink Boekhandel Scheltema Plantage Van der Plas

BOEKHANDEL HET KEIZERRIJK

Boekhandel Van der Velde

Boekhandel Lovink

Smit en Co Boek- en Kantoorboekhandel

AMSTELVEEN

Rob de Bruijn

The Read Shop Doorwerth

Boekhandel Van der Velde STEENWIJK

Steenwijk’s Boekhuys Boekhandel Arentsen Gianotten Mutsaers

Grimbergen

VLAANDEREN ANTWERPEN

DEINZE

LIER

OUDENAARDE

BRASSCHAAT

GENK

LEUVEN

MORTSEL

BRUGGE

GENT

MECHELEN

ROESELARE

De Markies Standaard Boekhandel De Reyghere Raaklijn

Letters & Co Malpertuis Walry HEIST-OP-DEN-BERG

Het Voorwoord

De Boekanier Boekarest Salvator De Zondvloed

Boekhandel Beatrijs De Boekuil De Zondvvloed TURNHOUT

Standaard Boekhandel

!AJ B=O?EJANAJ@A >EKCN= A

Zeer persoonlijk en soms zelfs schokkend’ THE SUNDAY TIMES

‘Stapje dichterbij de ware Diana.’

DE TELEGRAAF

‘Een hartverscheurend en intens persoonlijk verhaal.’

INDEPENDENT

‘De erfenis van een prinses.’

DE VOLKSKRANT

Met een voorwoord van Susan Smit

‘Dichter bij haar eigen versie van haar levensverhaal zullen we nooit komen.’

GOOD BOOK GUIDE

pepperbooks.nl

Neem een abonnement!

Aanmelden kan via boekenkrant.com/abo (of vul de

bon in)

Ik neem een abonnement op:

Twaalf nummers van de Boekenkrant + alle specials voor € 30,Zes nummers van de BKJunior voor € 15,Zes nummers van de BKYA voor € 15,Zes nummers van de BKStrips voor € 15,Zes nummers van de BKFilosofie voor € 15,Zes nummers van de BKHistorischeRomans voor € 15,Zes nummers van de BKMilitaireBoeken voor € 15,-

naam straat postcode land e-mail

BON m/v

plaats

telefoon

IBAN nummer betaling

automatische incasso per factuur (+ 2,50 administratiekosten)

geboortedatum handtekening

Stuur deze bon naar: Boekenkrant, Visscherplein 160 K22, 3511 LX Utrecht, Nederland

BK7-17

VOLGENDE MAAND IN DE BOEKENKRANT In de Boekenkrant van augustus is er veel aandacht voor bestsellerauteurs. Zo interviewen we Esther Verhoef, die met Nazomer een zomerse roman schreef, en bespreken we Max, Mischa en het Tet-offensief van Johan Harstad. Ook lees je een verslag van het poëziefestival Dichters in de prinsentuin, dat dit jaar voor de twintigste keer wordt gehouden.

Verder in de augustus-editie: • Wat spannende boeken betreft besteden we aandacht aan de thriller Geen weg terug in een interview met schrijver Edward Hendriks. Verder bespreken we een detective uit onverwachte hoek, namelijk Marten Toonders vergeten parel Tim MacNab zoekt kopij.

• Op de jeugdpagina’s lees je over De olifant die niet wist of hij verdwaald was van Bart Eysink Smeets en Selfie van Susie Brooks. Dit laatste boek gaat over zelfportretten door de jaren heen: van olieverfdoek tot smartphonekiekje.

• Op de non-fictiepagina’s blijven we in de zomersfeer met het Vakantiekookboek Frankrijk van Onno Kleyn.

Bij de zomer denk je natuurlijk ook meteen aan de Tour de France. Daarom bespreken we deze editie De dag dat ik de Tour verloor van Lucien van Impe.

• Ook blikken we op de strippagina’s alvast vooruit naar het eerste weekend van september. Dan vindt in Brussel het Stripfeest plaats. Wij neuzen alvast door het programma.

De Boekenkrant verschijnt iedere eerste maandag van de maand en is voor de klant gratis verkrijgbaar in de betere boekhandel. Thuis ontvangen? Vul de bon in op deze pagina.

Uphill Battle boekpromotie tel +31 302231718 redactie@boekenkrant.com verkoop@boekenkrant.com De volgende Boekenkrant verschijnt op 7 augustus 2017.

BOEKENKRANT.COM

JULI 2017 PAGINA 39

WIN EEN BOEK WIJ ZIJN DE BOEKENKRANT In deze rubriek maak je elke maand kennis met een van de medewerkers van de Boekenkrant. Deze keer is het de beurt aan redacteur Mieke van Meer.

Wat doe je in het dagelijks leven?

‘Mijn dagelijks leven breng ik voornamelijk schrijvend door. Ik ben namelijk tekstschrijver, redacteur, copywriter – hoe je het beestje ook wil noemen. Ik schrijf webteksten, artikelen, nieuwsbrieven en blogs voor verschillende overheidsorganisaties en andere bedrijven. Het is een beetje zoals met lezen. Je krijgt de unieke kans om even een kijkje in het leven van iemand anders te nemen.’

Hoe lang schrijf je al voor de Boekenkrant?

‘Al tweeënhalf jaar.’

Mieke van Meer

WIN DIT BOEK

WIN EEN BOEK

Dit verhaal heeft geen draak. Niet één. Wat? Zie jij er een? Tja, hij hoort zeker niet bij dit verhaal, en hij is zeker niet de held. Nope. Echt niet.

Wat is je lievelingsboek?

‘Dat is een moeilijke vraag, want ik heb zoveel mooie boeken gelezen.

Dertig dagen van Annelies Verbeke vond ik geweldig, met de prachtigste zinnen ooit en geen woord te veel.

En als ik Norwegian Wood niet had gelezen, was ik nooit fan geworden van Haruki Murakami.’

Specials Naast de reguliere Boekenkrant verschijnen er ook regelmatig specials over verschillende thema’s.

BKStrips: 7 augustus 2017 BKYA: 7 augustus 2017 BKFilosofie: 4 september 2017

Welk boek heb je nooit uitgelezen?

‘Hugo Claus’ meesterwerk Het verdriet van België was voor mij te hoog gegrepen. Met mijn leesclub hadden we unaniem besloten dit boek te bespreken. Een klassieker die je gelezen moet hebben. Ik bleek niet de enige te zijn die niets snapte van het Vlaamse epos. Aan de bespreking zijn we nooit toegekomen.’

Welk boek ligt er op dit moment op je nachtkastje?

‘Als de winter voorbij is van Thomas Verbogt, een heerlijk melancholische roman.’

WINNAAR

Ilja Gort, De vulkaan, Slurp Publishers, 224 pagina’s (€ 14,95)

Wie waren de drie schrijvers met een gespleten persoonlijkheid in het juninummer? Het goede antwoord is: Deon Meyer, Ali Bader en Rosanne Hertzberger.

COLOFON Over de Boekenkrant De Boekenkrant biedt kwaliteit voor een breed publiek. Onze onafhankelijke redactie besteedt aandacht aan literatuur, spanning, jeugd, strips en non-fictie. Iedere eerste maandag van de maand verschijnt de papieren editie, die wordt verspreid via boekhandels, bibliotheken en scholen in Nederland en Vlaanderen. Tevens is het mogelijk om als particulier een abonnement te nemen en de Boekenkrant thuisgestuurd te krijgen.

Daarnaast plaatst de redactie regelmatig nieuwe artikelen op www.boekenkrant.com.

‘Het verdriet van België was voor mij te hoog gegrepen.’

VORIGE KEER

Welke drie schrijvers zijn in dit beeld verborgen?

Stuur de namen voor 31 juli naar redactie@boekenkrant.com met als onderwerp ‘Win een boek’. Vermeld ook je naam en adres. Onder de goede inzendingen wordt Geen draak in dit verhaal van Lou Carter verloot.

Lou Carter, Geen draak in dit verhaal, Uitgeverij Clavis (€ 14,95)

Wat was het leukste dat je voor de Boekenkrant hebt mogen doen?

‘Tot nu toe heb ik alleen recensies geschreven. Ik hoop dat er zich nog eens een gelegenheid voordoet om een auteur te interviewen of verslag te doen van een literair evenement.

Verder vind ik het leuk dat ik dankzij de boekrecensies meer verschillende genres lees: een biografie, een non-fictieboek over voedsel en een opnieuw uitgebrachte Nederlandse versie van een Engelse klassieker. Ik weet zeker dat ik die boeken anders niet zo snel gelezen had.’

Uit de vele goede inzendingen trokken we Diny Akse uit Willemsoord. Zij wint een exemplaar van De vulkaan van Ilja Gort.

Gefeliciteerd!

MEDEWERKERS Contact Uphill Battle Boekpromotie, Visschersplein 160, k22, 3511 LX Utrecht, Nederland.

Telefoon: + 31 30 2231718 Redactie redactie@boekenkrant.com Informatie over adverteren verkoop@boekenkrant.com Abonnementenservice abo@boekenkrant.com Telefoon: + 31 172 476085 Online www.boekenkrant.com facebook.com/deboekenkrant @boekenkrant @boekenkrant Oplage 22.000 De volgende Boekenkrant verschijnt op 7 augustus 2017.

Het team Hoofdredacteur: Anouk Abels Redactie: Nicole van der Elst, Janneke Blok, Ezra Hakze Corrector: Christine Tinssen Medewerkers: Wouter Adriaensen, Zofeyah Braam, Wendy Claes, Jacqueline Coppens, Laura van Dee, Jeroen van Esch, Ika Gerritsen, Aefke ten Hagen, Alex Hoogendoorn, Katy Hurkmans, Hugo Jager, Lex Jansen, Mieke van Meer, Amanda Morina, Rosanna del Negro, Nora van Ouwerkerk, Jesse Poiesz, Hans Pols, Ira Pronk, Emma Ringelding, Nikki Spoelstra, Katrien Steyaert, Erwin Suvaal, Robin Vinck, Erik de Vries Lentsch, Anneke Voerman, Sonja Wessels, Tanja Wilming.

Anouk Abels

Janneke Blok

Wendy Claes

Jacqueline Coppens

Nicole van der Elst

Ika Gerritsen

Alex Hoogendoorn

Hugo Jager

Caroline van der Lee

Mieke van Meer

Nora van Ouwerkerk

Jesse Poiesz

Hans Pols

Titus Vegter

Robin Vinck

Senior adviseur: Caroline van der Lee Vormgeving/ontwerp: Titus Vegter Uitgever: Jan Louwers

Ik ga op vakantie en neem mee...

DE NIEUWE ILJA GORT ‘Vijf sterren.

Geweldig boek.’

‘Boek van het jaar!

Gort is een meesterverteller.’

‘Zijn beste boek tot nu toe!’

‘Ik moest lachen en huilen tegelijk.’

€ 14,95

Emile, een aan lager wal geraakte wijnhandelaar, erft onverwacht een wijndomein in een dromerig Frans dorpje. Hij wordt zo verliefd op het dorp dat hij probeert er burgemeester te worden. Dat lukt hem, maar het zadelt hem op met de zware taak het gehucht van de dreigende ondergang te redden.

Hij ontdekt een slapende vulkaan en probeert die met behulp van de dorpelingen om te toveren in een toeristische attractie.

De situatie loopt volledig uit de hand en als Emile tenslotte met zijn rug tegen de muur staat, moet hij kiezen: nationaal succes? Of de rode knop indrukken?

3e DRUK

ook verkrijgbaar als ebook

Adv_Vulkaan_Boekenkrant_juli_260x390.indd 1

26-06-17 16:59