de beste bron voor boekennieuws – jaargang 8, nummer 4, april 2014 – www.boekenkrant.com
Kijk voor meer informatie op www.danger-close.nl
Simone van der Vlugt: ‘ Ik neem lezers mee op reis’ 23
Bob Bronshoff
De successen van een Nederlands special forces peloton in Afghanistan.
I NSIGHT G UI Redacteur Max over boek Arjen Robben: ‘Ik heb het in één dag uitgelezen!’ 19
Het beste aanbod van kwali Hannah Assouline
Annejet van der Zijl schreef over Gerard Heineken en zijn bier 22
Jess Walter: ‘Dit boek was mijn favoriete mislukking.’ 3
21
Liselore Chevalier
De reizen van Iris Hannema
Wim van der Vlugt
slavernij
www.boekenkrant.com
en verder Losse delen Boekhandel Win een boek Colofon
2 33 35 35
12 years a slave en de memoires waarop de Oscarwinnende film gebaseerd werd. 25
Hoe overleef je je grootste nachtmerrie?
Kraamtijd als nachtmerrie in de nieuwe Esther Verhoef 15
Lees het boekfragment op pagina 10 www.deharmonie.nl
merlijn Doomernik
Solomon Northup
Ducal: de eerste Belgische Dichter des Vaderlands
I NSIGHT G UIDES
Het beste aanbod van kwaliteitsreisgidsen kijk op pagina 20 van deze krant!
Het beste aanbod van kwaliteitsreisgidsen
8
boekenkrant.com
april 2014 pagina 2
losse delen redactioneel
nieuws +++
Kriebels Ik hou van enge verhalen. Graag lees ik over exorcisme, seriemoordenaars en heksenverbrandingen. Van een boek als 1984 krijg ik dan weer wel de kriebels. Net als van het thema ‘Mens en techniek’, dat centraal staat in de Maand van de Filosofie. Op de website van dit initiatief staat een introductietekstje waar ik al bang van word: ‘De Google Glass is er pas net, maar hoe lang duurt het nog voor dit apparaat zich niet meer op maar in ons hoofd bevindt en wij cyborgs zijn geworden?’ Als iemand die in haar tienertijd rondliep met knalrood haar, te wijde broeken en agressieve leuzen op haar shirt, heb ik eigenlijk altijd een hekel gehad aan het opgaan in de massa. Daarom is het werken voor de Boekenkrant zo leuk. Ik lees talloze verhalen die ik anders over het hoofd zou hebben gezien. Boeken die misschien niet direct in de Top 10 van de boekwinkel liggen, maar die zo uniek zijn dat ze wellicht nooit meer compleet uit mijn hoofd zullen verdwijnen. Want het idee dat we in de nabije toekomst allemaal dezelfde massa-informatie – en dus dezelfde verhalen – op ons netvlies geprojecteerd krijgen? Dat vind ik pas echte horror.
www.covercards.nl
Verstuur dit boek als een briefkaart! Ga naar www. covercards.nl en volg de instructies.
Florica en Remus ontmoeten elkaar in de tirannieke jaren ’80 van Roemenië. Eenmaal buiten Roemenië, in het kapseizende WestEuropa, ondervinden ze dat vrijheid een relatief begrip is. Maar net als het leven hen eindelijk toelacht, slaat het noodlot toe. Stefan Popa, Verdwenen grenzen, Uitgeverij Link, ISBN 978 94 623 2113 7 (€ 19,50)
:
:
Land
Stuur deze bon naar: Boekenkrant Visschersplein 160 k22 3511 LX Utrecht Nederland
: Postcode
Handtekening :
: Straat
Plaats
Man/Vrouw :
Opgeven via www.boekenkrant.com/abo kan ook!
Naam
ik wil een abonnement op de Boekenkrant – 12 nummers voor € 30,inclusief bezorgkosten
Ja,
NEEM NU EEN ABONNEMENT EN ONTVANG DE BOEKENKRANT THUIS! 12 NUMMERS VOOR €
BON
Merlijn Domernik
Anouk Abels (anouk@boekenkrant.com) Coördinator redactie Boekenkrant
Een Britse man voelde zich zo belazerd toen hij zijn gekochte Playstation niet geleverd kreeg, dat hij besloot om wraak te nemen. Dat deed hij door complete toneelstukken van Shakespeare naar de verkoper te sms’en, zodat diens telefoon overstelpt zou worden met berichten. Inmiddels heeft hij 22 toneelstukken verstuurd, waaronder Hamlet, Macbeth en Othello. +++ Het is jammer voor de Twentse literatuur- en muziekliefhebber, maar het Crossing Border Festival wordt voortaan niet meer in Enschede georganiseerd. De edities in Antwerpen en Den Haag blijven wel bestaan. +++ Keith Richards heeft een kinderboek geschreven over de band die hij had met zijn opa. In Gus & Me: The Story of My Granddad and My First Guitar beschrijft de zeventigjarige Rolling Stone hoe zijn opa, die in een bigband zat, hem leerde kennismaken met muziek. Of er een Nederlandse vertaling komt is nog niet bekend. +++ In België schijnt een leraar zijn klas stil gekregen te hebben door te dreigen met het verklappen wie er doodgaat in Game of Thrones. Waar zijn leerlingen enkel de tv-serie volgden, had de wiskundedocent de boeken in de serie van George R.R. Martin al gelezen. Toen hij bij het aanhoudende rumoer de eerste twee aanstaande doden op het bord schreef, verstomde het lawaai al snel. +++ Mannenpakken of vrouwenhakken is de allereerste chicklit waarin het hoofdpersonage niet voor mannen gaat, maar voor vrouwen. Deze chick-onchicklit is geschreven door de Vlaamse Jessica Maes en de Nederlandse Suzanne Slotboom en gaat over de 25-jarige Milou, die zich na een relatiebreuk met haar vriend weer in het liefdesleven stort. Deze keer heeft ze echter alleen nog oog voor vrouwen... +++ Naakt poseren uit protest. Dat deed een groep Franse boekverkopers toen politicus Jean-François Copé het kinderboek Tous à poil (Iedereen naakt) wilde censureren. In het boek is te zien hoe iedereen, van schooljuf tot agent, zijn kleren uittrekt tijdens een bezoek aan het strand. Tous à poil veranderde door alle aandacht in één klap in een bestseller. +++ De vriendschap tussen man en kat blijkt een goed onderwerp te zijn voor een boek. In A Street Cat Named Bob beschrijft James Bowen hoe hij als dakloze op straat een gewonde kat vond, die hij Bob noemde, en die hem hielp om van zijn drugsverslaving af te komen. Inmiddels zijn er in Groot-Brittannië al meer dan 1 miljoen exemplaren van de Bob the Street Cat-boeken verkocht.
abe
boekenkrant tip 3
2014, week 14
Jens Peter Jacobsen, Niels Lyhne
Ben van Beurten, Culinaire tour
Niels Lyhne leidt een keurig leven, maar droomt van een meeslepend kunstenaarsbestaan. Als hij alles kwijtraakt, beseft hij dat zijn felbegeerde ‘thuis’ onvindbaar is.
Van Beurten heeft zijn gerechten voor wielrenners gebundeld in dit boek. Dankzij deze recepten ga je beter fietsen.
nederlandse t0p 3
Crystal Chan, Vogel
(Bron: Stichting CPNB) 2014, week 13
Esther Verhoef, De kraamhulp
Jelle Brandt Corstius, Arctisch dagboek
Didi is na een zware bevalling blij met haar kraamhulp: een levensgevaarlijke psychopate.
Het Boekenweekessay van 2014. Verslag van een rauwe reis per cruiseschip naar de Witte Zee.
belgische top 3
Hec Leemans, De kampioentjes en het spookkasteel De Kampioentjes brengen de nacht door in een kasteelruïne. Wanneer er enkele zombies uit hun graf opstaan, merken de vrienden al snel dat ze niet welkom zijn…
Jades broertje John sterft op de dag dat zij wordt geboren. Twaalf jaar later ontstaat er een vriendschap tussen Jade en een jongen die ook John heet.
Isa Hoes, Toen ik je zag Isa Hoes over haar leven met acteur Antonie Kamerling, die leed aan depressies en in 2010 zelfmoord pleegde.
(Bron: Boekenvak.be) 2014, week 12
Stefan Hertman, Oorlog en terpentijn
Marc Descheemaecker, Dwarsligger
Wanneer Stefan Hertmans de oude schriften van zijn grootvader eindelijk besluit te lezen, ontdekt hij een levensverhaal vol onvermoede geheimen.
Descheemaecker kijkt naar het verleden en de toekomst van de Belgische overheidsinstelling NMBS.
squalies.blogspot.com
boekenkrant.com
april 2014 pagina 3
Hannah Assouline
literatuur
Jess Walter
hollywood
De schoonheid van een geruïneerd leven Als jongen was Jess Walter er zo zeker van dat hij schrijver zou worden, dat hij in de schoolbibliotheek alvast keek waar zijn boeken zouden staan. De W van Walter bevond zich naast de V van Vonnegut, zo bleek. Door Nina Visser Toch wilde het met zijn roman Schitterende ruïnes niet echt vlotten, want Walter had maar liefst vijftien jaar nodig om het boek te voltooien. De Boekenkrant sprak met hem over het eindresultaat. Schitterende ruïnes draait om de jonge Pasquale, die een hotel leidt in een afgelegen Italiaans dorpje. Op een dag arriveert er een mooie, maar doodzieke Amerikaanse actrice. Na een korte periode vertrekt ze weer, even plotseling als ze is gekomen. Vijftig jaar later reist Pasquale af naar Hollywood, op zoek naar de vrouw die hij nooit heeft kunnen vergeten. Je hebt vijftien jaar aan Schitterende ruïnes gewerkt. Hoe verliep dat proces? ‘Met dit boek begon ik in 1997, toen ik met mijn vrouw op vakantie was in de Cinque Terre in Italië. Het eerste beeld dat ik krijg voor een boek is bijna als een soort schilderij dat verschijnt in mijn hoofd, en in dit geval kreeg ik een soort klassiek beeld in mijn hoofd van een vrouw die aankwam op een boot en een jonge-
man die in het water stond. Die jongeman werd Pasquale, de vrouw werd Dee. Ik schreef één hoofdstuk, maar daarna zat ik vast. We vertrokken uit Italië en ik raakte mijn inspiratie kwijt.’
diende vooral om erachter te komen hoe het einde zou gaan voelen. Ik was op zoek naar een soort emotioneel crescendo, want ik wilde dat het uiteindelijk allemaal in elkaar zou passen.’
Vervolgens schreef je je romandebuut Riviermoorden. En toen? ‘Daarna ging ik verder met Schitterende ruïnes. Het heette toen nog Hotel Redelijk uitzicht, en ik dacht bij mezelf: geen enkele Italiaanse man zou zijn hotel ‘Redelijk uitzicht’ noemen. Dus bedacht ik een Amerikaanse schrijver, Alvis Bender, om het hotel zijn naam te geven. Hij had hetzelfde probleem als ik: hij had slechts één hoofdstuk geschreven waar hij niet mee verder kon. Ik raakte door hem geïntrigeerd en wilde weten wat zijn achtergrond was en wat er in dat hoofdstuk stond, dus schreef ik het. Toen realiseerde ik me dat het boek opgebouwd zou zijn uit verschillende artefacten die uiteindelijk de ruïnes uit de titel zouden vormen: een hoofdstuk uit Benders roman en uit een Hollywood-memoire, een toneelstuk, een filmpitch.’
Wat opvalt is dat geen van de personages het leven leeft dat hij wil leiden. ‘Dat heeft deels te maken met de mensen waarover ik gekozen heb te schrijven. Elk personage in het boek, behalve Pasquale, is bezig met een vorm van kunst. Het zijn schilders, muzikanten, acteurs, schrijvers. Iedereen is bezig zijn leven te weerspiegelen in een bepaalde kunstvorm. De betekenis van de titel van het boek is dat onze levens schitterende ruïnes zijn. Het leven zit vol tegenslagen, en de dromen die we hebben blijken niet altijd te zijn zoals we het ons hadden voorgesteld, maar er zit toch een soort van waardigheid en gratie in de geruïneerde staat waarin we uiteindelijk terechtkomen. Het is interessant om te zien wat er overblijft wanneer onze fantasieën – want dat is waar onze dromen uit bestaan – oplossen. Voor mij is de realiteit van deze levens veel mooier dan de fantasieën.’
Was je niet bang dat het verhaal nooit af zou komen? ‘Dat dacht ik constant. Tijdens veertien van de vijftien jaar dat ik eraan werkte was het boek mijn favoriete mislukking. Toch wilde ik het per se afmaken. Het verhaal was af in 2008, maar toen vond ik het niks. Ik legde het weg en schreef een andere roman. Toen ik er weer mee verder ging, ging ik terug naar Jess Walter, Schitterende ruïItalië om weer comnes, vertaling: Nicolette Hoekpleet in het boek op te meijer, Uitgeverij Marmer, ISBN 978 94 606 8158 5 (€ 19,95) gaan. Die laatste reis
Je schetst een satirische versie van Hollywood, waarin de meest belachelijke ideeën voor films en series worden bedacht. Wat wil je hiermee uitdragen? ‘Satire is waar sociale kritiek en humor elkaar ontmoeten. De satirische versie van Hollywood is dus grappig bedoeld, maar ik wil er ook een statement mee maken over de cultuur die daar heerst. Ik verwijt Hollywood echter niets, want het is een reflectie van onszelf. Als wij niet naar de Kardashians zouden kijken, dan zou het ook niet worden uitgezonden. Dat is precies wat Michael Deane, de slechterik uit het boek,
‘Veertien jaar lang was dit boek mijn favoriete mislukking.’ vertegenwoordigt: Hollywood geeft ons terug wat wij zelf zijn. Het grappige is dat ik dacht dat ik belachelijke pitches beschreef, maar ik ben gebeld door Hollywood-producers die zeiden: ‘Je ideeën zijn geweldig, daar moet je iets mee doen!’’ Schitterende ruïnes is een roman, terwijl je vorige boeken vaak thrillers waren. Wat is het verschil? ‘Ik denk nooit in genres wanneer ik aan het schrijven ben. Voor mij geeft het verhaal zelf aan welke vorm het wil hebben. Schitterende ruïnes heeft zoveel verschillende vormen in zich dat het een soort samensmelting van genres is. Dat vind ik leuk, ik hou ervan wanneer genres met elkaar botsen. Ik denk ook dat literatuur op zijn best is wanneer verschillende genres samenkomen om iets nieuws te creëren, om een nieuw geluid te ontwikkelen.’ Welke rol spelen de personages uit jouw boeken in jouw leven? ‘Omdat ik voor zo’n lange periode met de personages bezig ben raak ik aan ze gehecht, bijna alsof het echte mensen zijn. In de periode dat ik aan Citizen Vince werkte zat ik een keer in een koffiebar toen ik een man zag die me heel bekend voorkwam. ‘Waar ken ik die man toch van?’, dacht ik. Het grappige was dat ik dacht dat hij een personage uit mijn boek was. Hij leek precies op het beeld dat ik in mijn hoofd van dat personage had. Daarna wilde ik me meteen gaan melden bij een psychiatrische inrichting!’
boekenkrant.com
april 2014 pagina 4
literatuur column
De Best seller 60 De meeste schrijvers pieken rond hun 44e. Dit blijde bericht hoorde ik vorige week op het nieuws. Ik kreeg het ook nog eens van verschillende kanten toegestuurd. Waarschijnlijk wilden mijn vrienden me een hart onder de riem steken. Dat ik nog niet op moest geven ofzo. Mijn piek zou nog komen. De meeste schrijvers maken hun belangrijkste werk rond hun 44e. Voor mij kan dat betekenen dat mijn roman dan in de Bestseller top 60 terechtkomt en er na twee weken weer uitgeknald wordt door Esther Verhoef. Als ik er door iemand uitgewerkt zou willen worden, is zij dat, overigens. Ik heb haar laatste thriller ademloos uitgelezen, terwijl mijn kind huilend van de honger aan mijn rokken hing. In mijn optiek is een plekje in de Bestseller top 60 een enorme uitschieter. Mijn titels hebben daar tot nu toe slechts geschitterd door afwezigheid. Voor iemand anders is het ultieme doel wellicht dat zijn werk wordt bekroond met de Nobelprijs. Een andere schrijver is mogelijk buiten zinnen als zijn werk door een gerenommeerde uitgever wordt gepubliceerd. Een schrijver die ik enorm bewonder is Gerard Klappers. Ik zie u fronsen. Gerard Klappers? Nooit van gehoord. Nou, ik kan u vertellen dat hij een groots, nog niet ontdekt schrijver was. Bovendien gaf hij zichzelf geen kans om te pieken omdat hij er net voor zijn 44e tussenuit kneep. Gerard gaf zijn werk in eigen beheer uit. En tja. Er wordt zoveel geschreven, kijk alleen al naar de enorme slushpile bij de reguliere uitgevers. Zie er dan maar eens die paar goeie eigenbeheerboeken tussenuit te vissen… Ik kan me voorstellen dat literatuurcritici daar hun neus voor ophalen. Hoe weet men nou welke titels wel te lezen en welke niet? Want er zit ook echt een hoop rotzooi tussen. Het is sneu voor de paar schrijvers die hierdoor gemist worden. Jammer voor Gerard. En voor de leesliefhebber die hem nog niet kent. Op dit moment baal ik. Gerard Klappers overleed voordat hij überhaupt de top had bereikt. Lezend Nederland heeft hem net gemist. Daarom gebruik ik dit podium nu om een groots schrijver onder de aandacht te brengen. Googelt u hem eens. Bestel eens een totaal ander boek dan u in gedachten had en kies bijvoorbeeld eens voor Woekeren van Gerard Klappers. Want die bestseller top 60 heeft u toch ook wel een keer gehad, nietwaar? Het wordt hoog tijd iets anders te lezen.
rite de passage
Honderd keer jong zijn
Ronald Giphart stelde voor uitgeverij Prometheus een bloemlezing samen: De Nederlandse coming of ageliteratuur in 100 verhalen. En dat zowel die titel als de bloemlezing zelf niet zo dekkend zijn als men wel zou willen, mag de pret niet drukken. An Prudon Giphart verwierf op vrij jonge leeftijd bekendheid met zijn eigen coming of age-literatuur. In Ik ook van jou, Phileine zegt sorry en Ik omhels je met duizend armen voerde hij jonge, zoekende personages op en thema’s als liefde en seks kwamen uitvoerig aan de orde. Hij bewijst niet alleen een verdienstelijk auteur binnen dit genre te zijn, maar ook een veelzijdig liefhebber: de fragmenten in De Nederlandse coming of age-literatuur lopen uiteen in stijl en thematiek en beslaan drie eeuwen. Wie het idee loslaat dat een bundel als deze een volledig overzicht moet (en kan) bieden, en zich
advertentie
obsessieve liefdes in realiseert dat allerzijn bloemlezing opgelei praktische overwenomen en ruimte gelagingen – rechten, geld, ten voor naïeve liefde ruimte – onvermijdewaarvan misbruik lijk een plaats hebben wordt gemaakt. Een in het selectieproces, combinatie van die drie kan zijn lol op. Wanneer elementen is te vinDe Nederlandse coming den in het fragment of age-literatuur nameuit Plattegrond van een lijk wordt gezien als een jeugd (2010) van Wanda vrijblijvende introducReisel, waarin een leertie in de keur aan ontlinge verliefd wordt op wikkelingsverhalen die haar leraar, door wie de Nederlandse literaire ze uiteindelijk wordt traditie rijk is, kan je je Ronald Giphart, De Nederontmaagd. simpelweg laten verraslandse coming of age-literasen door datgene waartuur in 100 verhalen, UitgeveNiet alle hoofdpersonamee je nog niet bekend rij Prometheus, ISBN 978 90 446 2584 4 (€ 19,95) ges in deze bundel zijn was. En er zit ongetwijonschuldige lieverdjes. feld voor iedereen iets Sommige van de fragmenten in De bij. Nederlandse coming of age-literatuur Een thema dat binnen coming of zijn vrij choquerend en portretteage-verhalen (en eigenlijk in alle ren tieners wiens acties gemakkelijk literatuur) veelvuldig aan bod komt is de liefde, en daaraan verwant: sek- verdorven of pervers kunnen worden genoemd. In een fragment uit sualiteit. Natuurlijk zijn er de zorgeHafid Bouazza’s Liefde onder de olijfloze verliefdheden van bakvissen en boom (1996) vergrijpt een stel jonkalveren, maar niet alle verhalen in gens zich aan een ezel en in een pasDe Nederlandse coming of age-literatuur zijn even lichthartig en onschul- sage uit Soap (1995) van Paul Mennes vertelt een jongen vrolijk aan zijn dig. Giphart heeft bijvoorbeeld ook vrienden dat hij iemand de tanden verscheidene onbeantwoorde en uit de mond heeft getrapt omdat diegene zijn kapsel door de war wilde maken. Wellicht het meest treffende voorbeeld is de passage uit Wij (2009) van Elvis Peeters. Hierin figureert een groepje jongeren wiens tijdverdrijf er onder meer in bestaat een kat te verkrachten en deze na afloop te verdrinken en voor de lol een dodelijk auto-ongeluk te veroorzaken door hun geslachtsdelen te ontbloten op een viaduct:
‘Voor alles is Popa een vitale verteller die iets kwijt móét: een verhaal dat er mag zijn.’ Jeroen Vullings in Vrij Nederland
T I P VA
DW D DN
Aefke ten Hagen
www.uitgeverijlink.nl
Is het mogelijk dat onze kutten dit hebben veroorzaakt? [...] We bekijken de beelden opnieuw en opnieuw. We lachen. Hoe sierlijk de Nissan zijn salto maakt. Hoe de chauffeur de manoeuvre van de Peugeot niet tijdig merkte. Omdat ook hij alleen maar oog voor ons spektakel had. Liefde en seks zijn niet de enige thema’s die het landschap tussen kindertijd en volwassenheid bevolken. Ook vriendschappen en de band met ouders zijn in deze bundel belangrijke onderwerpen en thema’s als ziekte en lichamelijkheid, criminaliteit, de liefde voor muziek en literatuur, ambitie, uiterlijke veranderingen en het experimenteren met drugs en alcohol komen veelvuldig voorbij. En dat verschillende van deze thema’s even nadrukkelijk aanwezig zijn bij klassieke auteurs als Vestdijk, Carmiggelt en Nescio als in verhalen van moderne schrijvers zoals Maartje Wortel, Stephan ter Borg, Tom Lanoye en Floortje Zwigt man is in deze bloemlezing goed zichtbaar. De Nederlandse coming of age-literatuur verhaalt niet alleen over vriendelijke tieners die langzaam van het ouderlijk gezag losweken of een tamme poging tot eerste liefdes ondernemen; Giphart schenkt ook aandacht aan wat niet normaal aanvoelt, wat niet standaard is en waarvan we niet helemaal zeker weten wat we ermee aanmoeten. En als dat geen coming of age is... wat dan wel?
boekenkrant.com
april 2014 pagina 5
klucht
Op ontdek kingsreis in een Ikea-kast De wonderbaarlijke reis van de fakir die vastzat in een Ikea-kast van de Franse auteur Romain Puértolas vertelt het verhaal van de boeddhistische fakir Ajatashatru Lavash Patel, ook wel Aja genoemd. Deze oplichter reist af naar een Parijse Ikea-vestiging om daar het nieuwe spijkerbedmodel te bemachtigen. Dit is het begin van een opmerkelijke en fabelachtige reis door vijf verschillende landen. Door Michelle van Toorn Het boek begint met de aankomst van Aja in Parijs, waarna hij al snel een taxichauffeur afzet en een Parijse vrouw oplicht. Als hij besluit te overnachten in de Ikea, zet Aja een reeks van opmerkelijke gebeurtenissen in gang. Terwijl hij vastzit in de Ikeakast ontmoet hij Wiraj, een vluchteling uit Sudan. Nadat ze elkaar uit het oog verliezen in Barcelona, ontmoeten ze elkaar weer in Libië, waar Aja hem een grote som geld geeft. Zo kan Wiraj terug naar zijn nu rijke familie. Het wordt al snel duidelijk dat Puértolas voor een satirische aanpak heeft gekozen, gecombineerd met kenmerken van een klucht. Het verhaal is bewust over
the top en vol van onwaarschijnlijke toevalligheden. Het verhaal speelt zich af in vijf verschillende landen, maar toch blijven de personages elkaar tegenkomen in de meest krankzinnige situaties. Vooral richting het einde wordt deze manier van schrijven wat monotoon en groeit de behoefte aan een serieuzere aanpak van de thema’s. Zo wordt de behandeling van migranten door EU-landen op een heel satirische manier onder de aandacht gebracht, waardoor enige emotionele diepgang ontbreekt. Het boek heeft echter zijn lengte mee: voordat het al te langdradig wordt ben je al bij het einde.
Romain Puértolas
Philippe Matsas-Opale
Het verhaal over de fakir is vooral Harry Potter, maar ook Weight erg komisch. Vanaf de eerste bladWatchers en Google zijde worden de droge Earth komen voorbij. en flauwe grapjes in Het maakt het boek erg rap tempo afgevuurd. toegankelijk en actuZo zijn de Indische eel, en het is bijna een namen vaak moeilijk spel om zoveel mogeuit te spreken, en ter lijk verwijzingen te verduidelijking worherkennen. den er mogelijke uitDe wonderbaarlijke spraken weergegeven. reis van de fakir die Ajatashatru wordt uitvastzat in een Ikeagesproken als ‘Allejezuskast is in chronologinog-aan-toe’ en ‘Aja, tast sche volgorde geschremaar toe’. De absurde ven. Gedurende het situaties waar Aja zich verhaal volgen we Aja af en toe in bevindt op zijn merkwaardige zijn ook erg geestig. Romain Puértolas, De wonderbaarlijke reis van de fakir die reis en verliezen we Veel lezers zullen plevastzat in een Ikea-kast, vertahem geen moment uit zier halen uit de vele ling: Lidewij van den Berg en het oog. Wanneer Aja culturele verwijzingen Katrien Vandenberghe, Uitin het vliegtuig terug in het boek. Inspector geverij De Bezige Bij, ISBN 978 90 854 2564 9 (€ 18,90) naar Parijs zit om zijn Clouseau, Jules Verne,
liefje Marie op te zoeken, bevindt hij zich echter op magische wijze opeens in een woonwagen. Het lijkt alsof er een aantal pagina’s missen. Gedurende een aantal hoofdstukken wordt er naar een confrontatie toegewerkt waar je als lezer erg naar uitkijkt. De verliefde Française is ingestapt bij de benadeelde en nu wraaklustige taxichauffeur uit het begin van het boek, en samen zijn ze onderweg naar het vliegveld om Aja op te halen. Die heeft ondertussen geen idee wat hem te wachten staat. Het moet een geweldige climax worden, maar het resultaat is teleurstellend: het einde komt gehaast over. En toch: als je van de satirische en kluchtige schrijfstijl houdt, is De wonderbaarlijke reis van de fakir die vastzat in een Ikea-kast ondanks het slotstuk zeker de moeite waard.
levensles
Grote onderwerpen groots beschreven Plattelandsjongen Niels Lyhne streeft naar een onbereikbare vorm van geluk. Een kunstenaarsbestaan als vlucht uit het normale leven, de liefde als rush, met pieken en dalen tot gevolg. Door Maria van Leeuwen Niels Lyhne, de Deense klassieker van Jens Peter Jacobsen uit 1880, werd vertaald naar het Nederlands door Annelies van Hees. Zij koos voor een modernisering van de taal om dezelfde betekenis over te brengen op de hedendaagse lezer als die in
de negentiende eeuw. Zo voorkomt De Hees dat de tekst niet tot zijn recht komt en allicht minder gelezen wordt. De roman geeft een overzicht van de vorming van het leven van Niels, en geeft zijn ontwikkeling weer van kindertijd tot aan sterfbed. Het geeft de mogelijkheden en onmogelijkheden weer van een streven naar geluk. Alle kindergebeurtenissen van Niels ‘vormen de zachte klei, alles vormt, alles heeft betekenis, dat wat er is en dat wat gedroomd wordt, dat wat geweten is en dat wat vermoed wordt – dat alles legt zijn lichte, met losse hand getrokken net van lijnen neer dat dan gevormd en uitgediept moet worden, dat dan moet worden afgerond en uitgevaagd.’ Een kolfje naar de hand van Freud, die een liefhebber van
Jacobsens boek was. Het verhaal is bijzonder beschrijvend en schept een romantische sfeer. De verschillende meningen over bijvoorbeeld de rol die kunst zou kunnen of moeten vervullen zijn nog zeer actueel. Moet kunst bijvoorbeeld de ‘rauwe werkelijkheid’ tonen, of deze werkelijkheid louteren en verhelderen tot het een esthetische ervaring oproept? De lange zinnen en het grootse taalgebruik kunnen soms ietwat langdradig overkomen, maar je kunt er prettig bij wegdromen. Het thema van de liefde speelt een belangrijke rol in de zoektocht van Niels Lyhne naar een thuishaven. Het lukt hem niet om zijn onrustige geest te omarmen en te accepteren, waardoor hij keer op keer bedrogen uitkomt. De zoekende natuur van de
De Deense klassieker van Jens Peter Jacobsen
Jens Peter Jacobsen, Niels Lyhne, vertaling: Annelies van Hees, Uitgeverij Wereldbibliotheek, ISBN 978 90 284 2548 4 (€ 19,90)
hoofdpersoon leidt ertoe dat hij het leven en de toekomst op latere leeftijd met angst tegemoet ziet. Hij raakt steeds meer doordrongen van het idee dat het bestaan zinloos is. Deze gedachte verlamt hem. Een voorbeeld uit zijn volwassen jaren: ‘Hij kon de onverschilligheid van het bestaan niet meer verdragen, het aan alle kanten losgelaten zijn en altijd weer op zichzelf teruggeworpen. Geen huis op aarde, geen God in de hemel, geen doel in de toekomst!’ Rainer Maria Rilke noemde deze roman een aanrader, omdat het alle thema’s van het leven beslaat. Ik sluit me hier graag bij aan: je kunt je in de hoofdpersoon inleven én er lessen uit leren voor de keuzes die je zelf maakt.
boekenkrant.com
april 2014 pagina 7
literatuur bevreemding
Het land 32 Ga er maar aan staan: bouwjaar 1986 en dan al met je vijfde roman komen. Geen idee hoe Daan Heerma van Voss het doet, maar wellicht is het één en ander aan goede genen te wijten – jongere broer Thomas (bouwjaar 1990) bracht als niet onverdienstelijk auteur óók al twee romans uit. Maar goed: Daan Heerma van Voss’ vijfde roman dus, Het Land 32. Door Jolijn Klein Kranenbarg De eerste kennismaking met de hoofdpersoon is meteen raak: hij ontwaakt zonder enige herinnering aan zijn identiteit in een vaalgroene ziekenhuiskamer, waar het getal 32 op de muur is gekalkt. Waar hij zich precies bevindt en waarom hij daar is weet hij niet; evenmin heeft hij een besef van de reeds verstreken tijd of weet hij van mogelijke andere aanwezigen. Wat volgt is een zoektocht naar antwoorden. Niet alleen voor de hoofdpersoon, maar ook voor de lezer, en dat maakt het wegleggen van Het Land 32 gelukkig erg lastig. Meedogenloze cliffhangers en open plekken die de afloop van een verhaal ambigu laten, zijn voor velen een gruwel - het willen stillen van de honger naar licht in de duisternis
soms even bijschakelen. Dat sommige passages net als herinneringen van associativiteit aan elkaar hangen, is een geweldige vondst. Zo stelt Stanley/ Marlon Brando in zijn dagboek Whoppers en Dr. Pepper te missen, maar raakt hij na een aantal regels volledig in zijn eigen verwarring verstrikt: ‘’Dr. Pepper. Nee, geen frisdrank. Een televisiedokter, een bekende, iemand die me heeft genezen en geholpen. Iemand wiens hulp ik nodig heb. (…) Nee, heette die dokter niet Dr. Phil? Hij hielp mij, en vele anderen, dat weet ik nog, een soort geneesheer die zijn hand door het beeldscherm Laila Cohen stak om ons aan te raken, of verwar ik hem nu met een persoon van mythen, een Bijbels figuur?’’ Heerma van Voss hanteert een korte, krachtige schrijfstijl, die juist in al die eenvoud prachtig treffend is. Zinnen als ‘Mensen, ik ben ze verleerd’ en ‘Ik zie haar veranderen in Daan Heerma van Voss, Het een herinnering’ - je Land 32, Uitgeverij De Bezige had het niet beter kunBij, ISBN 978 90 234 8539 1 nen bedenken. Het is (€ 19,90)
is nou eenmaal iets menselijks. Heerma van Voss maakt daar handig gebruik van. In de hoop meer grip op het boek en de door hem geschapen verwarring te krijgen, kun je niet veel anders dan doorlezen. In het geval van Het Land 32 zorgt dat voor een haast sadistisch spel tussen auteur en lezer: elk nieuw aanknopingspunt zorgt voor ontelbaar veel nieuwe vragen, alsof je als een bezetene de teruggroeiende koppen van de Hydra van Lerna aan het afhakken bent. Zo blijkt de hoofdpersoon in het gezelschap van de mysterieuze bewaker Vrijdag – ‘Ik word genoemd naar de dag waarop ik ze vind’ – te verkeren, die hem de opdracht geeft verhalen te schrijven. De bewoonster van kamer 35, het meisje Penny, wordt eveneens omhuld door een zweem van raadselachtigheid: ze blijkt de hoofdpersoon al heel lang te kennen, en weet dat hij soms als Stanley en soms als Marlon Brando door het leven gaat. Die laatste naam is een goed voorbeeld van de manier waarop het menselijk geheugen in Het Land 32 centraal staat. Kleine verwijzingen naar iconen uit de populaire cultuur of doodgewone gebruiksvoorwerpen activeren een bewustzijnsproces van je eigen herinneringen. Deze associaties hebben op de hoofdpersoon een vervreemdende werking, maar ook als lezer is het
Daan Heerma van Voss mooi om te zien hoe dat beknopte in de passages waarin de hoofdpersoon zijn eigen verhalen op papier zet plots verandert in een uitgebreidere stijl, en dan nog steeds geweldig leest. Het Land 32 is een prachtige roman van een ongrijpbare schoonheid. Júist die ongrijpbaarheid is het grootste pluspunt: Daan Heerma van Voss heeft de grillen van de herinneringen die hij beschrijft tot in perfectie doorgevoerd. Waarom zouden we eigenlijk antwoorden willen?
essays
Een flaneur in Oost-Europa De langdurige en disproportioneel grote belangstelling van Nicole Montagne voor Oost-Europa heeft haar vruchten afgeworpen. In Een makelaar in Pruisen brengt ze dit deel van Europa tot leven in verhalen en essays. Door Merijn Schipper Montagne vermengt geschiedenis en kunst met de actualiteit en observaties met bespiegelingen. Zo word je getuige van hoe de tijd zijn sporen heeft achtergelaten en kijk je voorbij de façades. Het is een kenschets van die contreien, en verhoudt zich tot een reisgids als een denker tot een planner. Die denker in Een makelaar in Pruisen is een flaneur. Montagne vertelt over haar onderwerpen zoals een wandelaar door een stad struint. Soms komt dat struinen letterlijk
voor, zoals in het verhaal ‘De speelgoedwinkel’, dat een weerslag is van een invallende avond in Praag. Daarin steekt ze af van een rommelige gesloten markt van de oude binnenstad Havelská, loopt ze langs protserige etalages, een wijnkelder vol drinkgelag en komt ze een krankzinnige vrouw tegen. Uiteindelijk vind ze rust bij een speelgoedwinkel, die haar doet denken aan de stilte van een lang vervlogen kinderkamer. De winkel werd op haar wandelingen vaker een rustpunt, totdat deze op een dag zomaar verdween. Soms flaneert Montagne op meer overzichtelijke wijze. In ‘Over het eerste e-museum en de kunstenaar Péter Forgács’ vertelt ze hoe het echtpaar Tamara Razov en Anton Petrovi in Zagreb weggegooide privéfoto’s vonden. Het echtpaar zocht ze uit en publiceerde ze in 2005 in een online museum. Hun archief is terug te zien op www.skarabej.com en bevat veelal sepia tijdsbeelden. Er zijn inmiddels ook veel internationale foto’s die uit alle windstreken worden toegestuurd. Montagne verbindt
‘Marci Tenczer stuurt in 1929 haar pasfoto naar de Oostenrijkse Missverkiezing'
Nicole Montagne, Een makelaar in Pruisen, Verhalen en essays, Uitgeverij VanTilt, ISBN 978 94 600 4145 7 (€ 19,95)
dit e-museum aan de ‘herinneringspraktijken’ van de jaren negentig, veelal uitgevoerd door kunstenaars die zich op de een of andere wijze bezighielden met geheugenarbeid. Een opvallende kunstenaar is Péter Forgács. Hij verzamelde amateurfilms uit de jaren ’30–’60. Forgács doel was de particuliere geschiedenissen zoals ze in de films naar voren kwamen, in de grote geschiedenis te voegen. Daartoe manipuleerde hij de beelden, bijvoorbeeld door herhaling en vertraging, zodat de beelden toegevoegde betekenissen kregen. Een bijzonder voorbeeld dat Montagne aanhaalt is Miss Universe 1929 – Lisl Goldarbeiter. A Queen in Wien (2006). Deze film vertelt over de levenslang brandende liefde van de Weense Marci Tenczer voor zijn nicht Lisl. Hij filmt haar wanneer hij maar kan, stuurt in 1929 in het geheim haar pasfoto naar de Oostenrijkse Miss-verkiezing, waarvoor ze geselecteerd wordt. Ze doet mee en wint, om datzelfde jaar de Miss Universe-titel in Texas te bemachtigen. Een jaar later moet
Marci met lede ogen aanzien hoe ze met een rijke playboy trouwt, maar hij filmt dapper door. De oorlog scheidt de geliefden. Marci vlucht naar Hongarije, wordt naar het oostfront gestuurd en gevangen genomen. Pas in 1947 wordt hij vrijgelaten. Hij zoekt Lisl op, wier echtgenoot vermist wordt. Als haar man in 1950 nog altijd niet teruggekeerd is, trouwt ze met Marci. Beide geliefden zijn inmiddels overleden, maar Forgács heeft Marci vlak voor zijn dood nog geïnterviewd. Forgács wint met zijn film de Erasmusprijs in 2007. Montagnes essay is interessant, je zou willen dat de zeventig minuten durende film bijgeleverd was. Op Youtube vind je een twee minuten durende trailer die het gevoel dat het essay neerzet bevestigt. Forgács film is een ode aan de schoonheid van Lisl en de onuitputtelijke liefde van Marci. Een makelaar in Pruisen is een ode aan Oost-Europa en de kunst.
boekenkrant.com
april 2014 pagina 8
literatuur pas verschenen
dichter des vaderlands
Weerspiegelingen van de realiteit
Andrews hersenen Doctorow, een van de beroemste NoordAmerikaanse auteurs, laat Andrew zijn levensverhaal vertellen, zijn liefdes en de grote tragedie die hem naar dit moment in zijn bestaan heeft geleid. Een roman de je aanzet na te denken over waarheid en geheugen, over de hersenen en de geest, over persoonlijkheid en lot, en over de ander en jezelf.
E.L. Doctorow, Andrews hersenen, vertaling: Sjaak Commandeur, Uitgeverij De Bezige Bij, ISBN 978 90 234 8329 8 (€17,90)
Door Wendy Claes
Bloemkool uit Tsjernobyl In Bloemkool uit Tsjernobyl zoekt een jongen zijn vader in Oost-Afrika op, om erachter te komen dat een goed deel van zijn vaders wereld verzonnen is. Een coming of age-verhaal, gebaseerd op de familiegeschiedenis van Roman Helinski, waarin vooral de vader volwassen wordt.
Roman Helinski, Bloemkool uit Tsjernobyl, Uitgeverij Prometheus, ISBN 978 90 446 2559 2 (€19,95)
Zeer helder licht Een roman over Wander, een eenendertigjarige, enigszins aan lager wal geraakte man, zonder geld, baan, diploma’s of huis, die verliefd wordt op de bijna twintigjarige studente Hanna, een meisje uit een keurig, welgesteld gezin. Wessel te Gussinklo, Zeer helder licht, Uitgeverij Koppernik, ISBN 978 90 821 7510 3 (€17,50)
Waarvoor ik goed was in jouw leven Een psychologisch interessantere variatie binnen het 50 tinten grijsgenre. Een verontrustend portret van een meisje dat in opperste staat van verwarring verkeert over de dunne lijn tussen intimiteit en afstand. Oorspronkelijk geschreven als blog, een vorm die je in het boek terugziet.
De Leuvense Charles Ducal werd op Gedichtendag 2014 aangesteld als de eerste Belgische dichter des vaderlands. Nu is er zijn zevende dichtbundel, De buitendeur, die zich afspeelt tijdens zijn jeugd in Congo en Palestina.
Marie Calloway, Waarvoor ik goed was in jouw leven, Uitgeverij Atlas Contact, ISBN 978 90 254 4316 0 (€19,99)
meer nieuwe titels? Kijk op boekenkrant.com
Al decennia lang timmert Charles Ducal (een pseudoniem van Frans Dumortier) aan de toegankelijke poëzieweg, maar nu pas lijkt hij enige naamsbekendheid bij het grote publiek te verwerven. Hij debuteerde in 1987 met Het huwelijk, schreef essays en werd, ondanks zijn geringe oeuvre, meermaals bekroond. Ducal geldt dan ook als een van de belangrijkste Nederlandstalige dichters van het moment. De buitendeur is een prima gekozen titel voor een dichtbundel over vrijheid of het streven ernaar. Alle personages, jong en oud, willen immers uit hun huidige situatie breken. De titels van de gedichten lezen als een biografie en de cycli als hoofdstukken in een leven. Vele gedichten zijn dan ook uit zijn leven gegrepen. Het eerste deel bevat broze herinneringen aan Ducals jeugd Charles Ducal (hij groeide op in een diareeksen naar Congo. de verschillende landstalen. Alle boerengezin) met onder Het zijn schrijnende gedichten zullen immers in de drie meer het beklemmendoch hoopvolle gedichtalen ter beschikking gesteld worde ‘Op het land’ en ‘Met ten die eerder werden den. Jaarlijks dient Ducal minizeven aan tafel’. Geen gepubliceerd in het maal zes gedichten te publiceren plattelandsgedichten, Charles Ducal, De buitendeur, kader van vijftig jaar over thema’s of gebeurtenissen die maar gevoelig weinig Uitgeverij Atlas Contact/De Congolese onafhankebelangrijk zijn voor België. De titel woorden voor beklemLinkeroever, ISBN 978 90 254 lijkheid. wordt na twee jaar overgedragen mende en benauwen4291 0/ISBN 978 90 892 4280 8 (€ 21,95/€ 19,95) Het mag duidelijk zijn aan een Franstalige poëet, wellicht de emoties. Ducal verwaarom Ducal als gevolgd door een van de Duitstalige werkt in deze gedichBelgische dichter des vaderlands gemeenschap. ten de zelfmoord van zijn moeder en is verkozen. Zijn betrokkenheid Ducal staat voor innerlijke, zinnenziet zijn vader verdwijnen door Alzmet de wereld alsmede zijn beleprikkelende observaties en rake, heimer. Wat rest is een ontwrichvingen zijn herkenbaar voor velen. aandoenlijke weerspiegelingen van te familie: ‘Hoe wij opstaan, wankeBovendien hanteert hij een toegande realiteit. Benieuwd hoe het klinkt lend, als bezopen / kinderen die net kelijke taal die af en toe rijmt in als hij het land door zijn navel laat leren lopen’. vloeiende, eenvoudige structuren. lopen. Vervolgens zijn we er getuige van Vooral zijn innerlijke hoe Ducal troost vindt in de poëstem laat hij spreken, zie: ‘De moeder van de poëzie is de over angsten en verlanverveling. Zij sluit mij op en gooit gens. Daarnaast obserde sleutel door het raam. Dit is je KIND veert Ducal zeer fijnplek, zegt zij, probeer nu maar’. Erg gevoelig, alsof hij een raak. Voor ‘In de klas 1’ en ‘Meester’ Vader is groot. Hij steekt de zon in zijn zak. blikt hij terug op zijn loopbaan als Als ik een huis bouw schopt hij zoveel sneeuw foto beschrijft. De poëet leraar Nederlands (intussen is hij op het dak dat het instort. Als ik wegloop is duidelijk bijzonder gepensioneerd). legt hij mijn voeten vast met één schreeuw. zintuiglijk ingesteld Moeder is klein. Zij kruipt door het sleutelgat. opvallend is hoe vaak Maar hij gaat ook verder dan zijn Als ik alleen ben zucht zij als de wind de woorden ‘ogen’ en eigen omgeving en tijd. Naast in mijn oor. In mijn droom speelt zij poppenkast. ‘licht’ terugkomen. gedichten als ‘Ergens in Polen 1. Nederland en Engeland Haar stem past precies in mijn hoofd. zomer 1954’ en ‘Na Auschwitz 1’ lees Moeder en vader zijn even sterk. kennen al langer de je over ‘De etnische zuivering van Zij raken elkaar niet aan. Als hij spreekt traditie van een landsPalestina’. Voor ‘Een schitterend is haar oog net zo hard als zijn stem. dichter, maar voor land’, de laatste cyclus, reist hij aan Ik kan mij meten aan haar of aan hem. België lag dat iets de hand van tentoonstellingen en De afstand is even hoog. complexer vanwege
boekenkrant.com
april 2014 pagina 9
handboek
Muizen, vrouw, mes Wie literator wil worden, hoeft eigenlijk maar twee stappen te zetten: je moet je een slag in de rondte lezen én je moet kennis opdoen over literatuur. Sinds kort is die kennis met behulp van 144 bladzijden binnen handbereik. Door Merijn Schipper Die bladzijden staan in Kop en staart, ontstaan uit een samenwerking tussen creative writing-docent Catherine Lewis en tekenaar Joost Swarte – onder meer bekend van zijn Nescio-illustraties. Op elke bladzijde wordt, geïllustreerd door Swarte, een nieuw literair begrip behandeld. Zo lees je op bladzijde 9 over wat een verhaal is: op het meest basale niveau een opeenvolging van gebeurtenissen. Zoals weergegeven in het humoristische Kop en staart: ‘Drie blinde muizen renden de boerin achterna. Ze hakte hun staart af met een vleesmes uit de la’. Op de volgende bladzijde wordt beschreven wat een plot is. ‘Drie blinde muizen renden de boerin achterna. Ze hakte hun staart af met een vleesmes uit de la, want ze was een sadist’. Het
oftewel Ouvroir de littérature potentielle. Deze groep, waartoe onder meer George Perec en Italo Calvino behoorden, experimenteerde er vanaf de jaren zestig lustig op los. In het meesterlijk door Rudy Kousbroek vertaalde Stijloefeningen wordt één verhaal op 99 manieren verteld. Het is een geestige tour de force van wat je allemaal met literatuur kan doen. De ene keer wordt het verhaal verteld als slechts een notering van de verwikkelingen, de volgende keer is het als flaptekst geschreven, of achterstevoren, in terzijdes of in de vorm van een sonnet. Bij Stijloefeningen gaat het voornamelijk om wat je allemaal als schrijver kunt doen. Bij Kop en staart Bert Nienhuis Joost Swarte ligt de nadruk vooral op het uitleggen van literaire begrippen. Het roze plot is wat er gebeurt en waarom. katern gaat overigens Nu worden niet alle literaire begripwel in op het schrijven. pen besproken, maar er komen er Anders dan veel voorbij. Ironie, het Queneau leidmotief, tragedie, legt het oxymoron, elke term uit, maar wordt op speelse wijze toont het uitgelegd. In een roze niet. Het katern gaat gekleurd katern achbijvoorbeeld in op wat terin de bundel wordt er de functie is van vergedieper ingegaan op litelijkingen en metaforen raire mechanieken. en op de verhouding tussen vertellen en De speelse aanpak van tonen. Elk onderwerp Lewis en Swarte houdt heeft minimale ruimte het midden tussen een toebedeeld gekregen. lesboek, een stripverDaardoor zet het een haal en de Stijloefein schrijven geïnteresningen (1978) van RayCatherine Lewis & Joost seerde lezer weliswaar mond Queneau. QueSwarte, Kop en staart, Uitgeveaan tot denken, maar neau was lid van de rij Oog & Blik en De Bezige Bij, veel wijzer wordt hij er ISBN 978 90 549 2419 7 (€ 22,50) schrijversgroep Oulipo,
‘Drie blinde muizen renden de boerin achterna. Ze hakte hun staart af met een vleesmes uit de la’ niet van. Het stukje over vertellen en tonen zegt eigenlijk niets meer dan dat het allebei belangrijk is, en dat het om evenwicht gaat. Waarvan dat evenwicht afhangt, kom je niet te weten. Dat is overigens maar goed ook. Er zijn vooral voorkeuren in de literatuur, geen wetten. Er zijn auteurs die meer tonen dan vertellen en vice versa. Hoewel de leeservaring anders is, hoeft de waardering voor de verschillende aanpakken niet minder te zijn. Denk aan Nabokov en Hemingway. De eerste is een lyrische schilder met taal. De laatste is bij uitstek een economische auteur, die weinig toont en veel vertelt. Soms schrijft hij bijna als een bokser. Of, zoals zijn stijl in Kop en staart wordt geduid: ‘Drie muizen. Vrouw met mes. Geen staarten’. Geen idee hoe die vrouw eruitziet, de kleur en grootte van de muizen blijft je onbekend, maar wat een vaart!
bloemlezing
Tsjechov van Japan Liefdesdood in Kamara en andere Japanse verhalen is een van de meest belanghebbende publicaties van dit jaar. Deze bloemlezing biedt sterk in stijl uiteenlopend proza, waarvan een groot deel van wereldniveau is – en bij de Nederlandse lezers grotendeels onbekend.
Na 1853 kreeg de Japanse roman, voorheen ondergeschikt aan poëzie, een hogere status.
Door Merijn Schipper De bloemlezing met modern en hedendaags kort Japans proza is gepubliceerd in de slipstream van de grote populariteit van Murakami, van wie een kort verhaal uit begin jaren ‘80 is opgenomen, waarvan de auteur zelf heeft aangeven dat dit het basisidee van 1q84 bevat. In het vuistdikke werk staan naast relatief bekende schrijvers ook verhalen van onbekende auteurs die een groot plezier zijn om te lezen. Elk van de auteurs wordt even volledig als bondig ingeleid en de bloemlezing wordt afgesloten door een essay
Luk Van Haute (samenstelling en vertaling), Liefdesdood in Kamara en andere Japanse verhalen, Uitgeverij Atlas Contact, ISBN 978 90 254 4313 9 (€ 45,00)
van vertaler Luk Van Haute over de geschiedenis en tendensen van de Japanse literatuur. Deze literatuur wordt doorgaans geïsoleerd geacht. Typisch Japanse literatuur zou minder begaan zijn met plot en narratieve structuur en minder zoeken naar climaxen. Bovendien komen thema’s als het verlangen naar vrouwen die uit zicht geraakt zijn, sadomasochisme en zelfmoord vaak voor. Het bijzonder rijke Liefdesdood in Kamara toont echter aan dat zij evengoed sterk beïnvloed is door westerse literatuur. Dat is niet zo vreemd. Toen Japan in 1853 haar zelfopgelegde isolatie ophief, zond ze getalenteerde jongeren naar het Westen, gretig als ze was naar Westerse kennis en technologie. Als een gevolg daarvan veranderde het land de tweede helft van de negentiende eeuw sterk: de feodale klassenmaatschappij werd afgeschaft en met het aanstellen van een verkozen regering vormde zich een democratie naar Europees model. Ook op cultureel niveau was de beïnvloeding voelbaar. De roman, voorheen ondergeschikt aan poëzie,
kreeg allengs een hogere status. Het taalgebruik werd alledaagser en er ontstond ruimte voor een psychologisch realisme. De invloed van bijvoorbeeld Emile Zola en Guy de Maupassant waren groot, net als Edgar Allen Poe, naar wie de in de bloemlezing opgenomen Ranpo Edogawa zichzelf vernoemde (in Japan wordt de familienaam voor de eigennaam genoemd). Van dat midden tussen typisch Japans en Westers is Liefdesdood in Kamara een weerslag. Met name Naoya Shiga springt eruit, bekend in Japan als de God van het korte verhaal. ‘De misdaad van Han’ plaatst hem moeiteloos op gelijke hoogte met Tsjechov. Het gaat over een circusartiest die tijdens een messenwerpact de halsslagader van zijn vrouw raakt. Een rechter verhoort de betrokkenen. Han is rustig en zachtaardig, maar had de laatste tijd wel vaak ruzie met zijn vrouw. Wanneer Han wordt gehoord en in alle eerlijkheid de tegenstrijdigheid aangeeft van zijn intenties, illustreert Shiga de grote complexiteit van de menselijke binnenwereld, en hoe
ingewikkeld het is zelfs maar over je eigen beweegredenen te oordelen, laat staan over die van een ander. Andere grootmeesters vinden hun weerslag in deze Japanse verhalen – onafhankelijk van potentiële beïnvloeding. Zoals bijvoorbeeld Haruo Satõ, van wie Murakami een groot liefhebber is. Sato is sterk geïnspireerd door Poe en Wilde en de spanning in de verhalen doet je daar dan ook direct aan denken. Het verhaal van Riichi Yokomitsu over een hongerlijdend gezelschap, is gemakkelijk te associëren met Honger van Knut Hamsun, waarin eenzelfde door honger geplaagde schichtigheid de protagonisten eigen is. Kõbõ Abe zou je de Japanse Kafka kunnen noemen. Hoewel vrouwen in de moderne Japanse literatuur amper voorkomen, zijn ze volop vertegenwoordigd in de naoorlogse literatuur, hetgeen je terugziet in de evenwichtige Liefdesdood in Kamara. Laten we hopen dat in de nasleep van Murakami meer voor het Nederlandse publiek ontsloten kan worden.
boekenkrant.com
april 2014 pagina 10
boekfragment
Het geweten van Roberto Doni In Het geweten van Roberto Doni legt Fontana op meesterlijke wijze een groot moreel dilemma van een officier van justitie bloot, en breekt daarbij steen voor steen de façade van de onpartijdige rechtspraak af.
Giorgio Fontana, Het geweten van Roberto Doni, vertaling: Philip Supèr, Uitgeverij Wereldbibliotheek, ISBN 978 90 284 2569 9 (€ 19,90)
De bouten. Daarmee was het allemaal begonnen. Elke dag, als hij op het werk kwam, naar buiten liep om te lunchen of weer naar huis ging, bleef Doni even staan om ze te bekijken. Van een afstand leken het gewoon slijtplekken, of vlekjes die altijd al in de tegels hadden gezeten, maar het waren bouten, grote metalen bouten, die het marmer op zijn plaats moesten houden. Het oorspronkelijk aangebrachte cement was namelijk aan het loslaten, waardoor het hele gebouw gevaar liep. Die dingen hadden natuurlijk iets van een morele boodschap. Het huis van het Recht dat zich moet voegen naar de hogere wetten van de materie. Maar Doni zag er niets anders in dan de idiotie van de mensen, en misschien een vage waarschuwing: nooit bouwen op zand. Het Paleis van Justitie stootte de omringende ruimte van zich af. Het was ermee in gevecht, het was niet in staat er deel van uit te maken,
zoals het dat trouwens ook niet zou kunnen in een willekeurige andere wijk van de stad. En het kon niet alleen maar een kwestie zijn van bouten en scheuren en lelijkheid. Net zo min als de architectuur uit de tijd van het fascisme of de overwinning van de breedte op de hoogte voldoende waren om het Paleis te vonnissen. Nee, het Paleis had één bepaalde, unieke eigenschap. Het was iets wat te maken had met ballingschap, een moeilijk te vatten gevoel. Als hij daar binnen was, voelde Doni zich verbannen uit de rest van de stad, uit het land, uit de wereld. De kracht van honderden bouten moest hem overeind houden, zand gebouwd op zand. Op de dag dat zij hem schreef, bestond Doni’s lunch niet uit de gebruikelijke mueslireep, maar at hij samen met Salvatori, een officier van justitie, in een restaurant. De hele maaltijd lang voerden ze het bekende toneelstukje op waarin Salvatori het hoogste woord voerde en Doni de rol had van de acteur met teksten in telegramstijl. Toen hij weer terug was in zijn kamer, was de zon verdwenen en had het Paleis de touwtjes weer in handen. Doni tilde de vitrage een stukje op en keek naar buiten. Het was kwart over zes en het grootste deel van het werk dat hij had willen
afmaken lag nog onaangeraakt op zijn bureau. Even stond hij te overdenken of hij door zou werken, zoals hij dat vaak deed toen hij jong was (het idee trok hem wel aan; hij had wel zin om te ondervinden hoe de dag afliep, om de plotselinge huivering van de avond te voelen – om te werken in leegte en eenzaamheid), of naar huis zou gaan. Uiteindelijk besloot hij om het te laten schieten. Hij was te moe, en het laatste deel van de middag, toen hij bij die viespeuk van een Ferrero dat virus was gaan verwijderen, had hem echt genekt. Hij ging aan zijn bureau zitten, bewoog zijn muis en opende Outlook, om nog even de laatste e-mails te checken. Tussen de nog niet gelezen mails was er een van een hem onbekende afzender. Die klikte hij aan.
boekfragment
Bunkerdagboek Bunkerdagboek is een bloedstollend verhaal over wat er gebeurt als je ergste nachtmerrie uitkomt – en als dat gebeurt, hoe overleef je dat?
Kevin Brooks, Bunkerdagboek, vertaling: Jenny de Jonge, Uitgeverij De Harmonie, ISBN 978 90 76168 88 3 (€ 17,50)
‘Ik dacht dat hij blind was. Zo luisde hij me erin. Ik snap nog steeds niet dat ik erin ben getrapt. Steeds opnieuw draai ik het in mijn hoofd af in de hoop dat ik iets anders zal doen, maar altijd is de uitkomst hetzelfde. Het gebeurde zondagochtend vroeg. Gisterochtend. Ik deed niks bijzonders, hing een beetje rond in de stationshal van Liverpool Street, probeerde warm te blijven, was op zoek naar resten van de zaterdagnacht. Ik had mijn handen in mijn zakken, mijn gitaar op mijn rug, mijn ogen op de grond gericht. Zondagochtend is een goede tijd om van alles te vinden. Op zaterdagavond worden mensen dronken. Ze haasten zich om de laatste trein naar huis te halen. Ze laten dingen vallen. Geld, creditcards, mutsen, handschoenen, sigaretten. De schoonmakers pikken het merendeel van de beste spullen in, maar soms kijken ze over iets heen. Een keer heb ik een nepRolex gevonden en er tien pond voor gebeurd. Dus kijken loont altijd de moeite. Maar alles wat ik die ochtend had gevonden was een gebroken paraplu en een halfleeg pakje
Marlboro. De paraplu gooide ik weg maar de sigaretten hield ik. Ik rook niet, maar sigaretten zijn altijd de moeite van het bewaren waard. Dus liep ik daar een beetje rond te scharrelen, toen er twee perronopzichters uit een zijdeur kwamen en op me af liepen. Een van hen was een bekende, een jonge zwarte man die Buddy heet en meestal oké is, maar die andere kende ik niet. En diens gezicht stond me niet aan. Het was een grote kerel met een pet en schoenen met stalen neuzen en dat zag er niet lekker uit. Misschien was dat onzin en hadden ze me waarschijnlijk sowieso niet lastig gevallen, maar je kunt altijd maar het beste op safe spelen, dus keek ik naar de grond, deed mijn capuchon omhoog en liep weg naar de taxistandplaats. En toen zag ik hem. De blinde. Regenjas, hoed, donkere bril, witte stok. Hij stond bij de achterkant van een donkergekleurd bestelbusje. Een Transit, geloof ik. De achterportieren stonden open en op de grond stond een zwaar uitziende koffer. De blinde had moeite om de koffer achter in het busje te krijgen. Dat lukte niet echt. Hij had iets aan zijn arm. Die hing in een doek. Het was nog aan de vroege kant en het station was verlaten. Ik hoorde de twee perronopzichters met hun sleutels rammelen en ergens om lachen. Afgaande op het geluid van
de klik-klakschoenen van die grote wist ik dat ze bij me vandaan liepen naar de roltrap die boven bij McDonalds uitkomt. Ik wachtte even om er zeker van te zijn dat ze niet terugkwamen en richtte toen mijn aandacht op de blinde. Behalve het Transitbusje was de taxistandplaats leeg. Geen taxi’s, geen wachtende klanten. Alleen die blinde en ik. Een blinde met zijn arm in een mitella. Ik dacht erover na. Als je wil zou je weg kunnen lopen, zei ik tegen mezelf. Je hoeft hem niet te helpen. Je zou gewoon stilletjes weg kunnen lopen. Hij is blind, hij komt het toch nooit te weten. Maar ik liep niet weg.’
boekenkrant.com
april 2014 pagina 11
boekfragment
Het oliemannetje. Toplobbyist in Europa Wytze Russchen laat de lezer meekijken in de machinekamers van de macht. Op vermakelijke wijze beschrijft hij zijn belevenissen als lobbyist. Gekke Geertje
Hij wordt vaak gezien als de politieke erfgenaam van Pim Fortuyn. Hij probeert het electorale gat dat Fortuyn heeft achtergelaten met zijn trukendoos op te vullen. Toch is Geert Wilders bij lange na niet de natuurlijke opvolger van Fortuyn. Geert heeft veel kwaliteiten. Hij voelt de Nederlandse onderbuik goed aan en heeft een radar voor slim scoren. Daarnaast is hij een goede spreker en debater die verWytze Russchen, Het oliemannetje. Toplobbyist in Europa, Uitgeverij Conserve, ISBN 978 90 5429 363 7 (€ 19,99)
baal een tegenstander compleet knock-out kan slaan. Zijn gevoel voor communicatie en media is bij vlagen briljant, al zit hij denk ik over zijn politieke houdbaarheidsdatum. Authenticiteit is een belangrijk thema in dit boek. Oprechtheid duurt het langst, en daar zakt Wilders door het ijs. Daarom is hij geen Fortuyn. Want hij vindt niet wat hij zegt. Daarom geloof ik Gekke Geertje niet. Geert was Kamerlid namens de VVD met Sociale Zaken in zijn portefeuille. Ik was woordvoerder van VNO-NCW en onderhield de rela-
ties met de Kamer. Met Wilders had ik regulier contact. Ook was ik actief binnen de VVD. Ik ken Geert al sinds begin jaren negentig van zogeheten Topkadercursussen. Dit zorgde ervoor dat ons contact intensiever was dan met de meeste andere Kamerleden. Bovendien was hij een zeer professioneel Kamerlid met een grote dossierkennis en die vooral in de sociaal-economische hoek goed was ingevoerd. We lunchten af en toe bij Schlemmer op het Plein. Ook sms’ten we soms, zelfs nog na zijn vertrek bij de VVD. Geert was ambitieus maar niet vervelend, inhoudelijk sterk en verre van een electorale magneet. Zijn profiel was eerder bleekjes en hij haalde slechts een paar duizend voorkeurstemmen, destijds. Waar het precies misging weet ik niet maar wel dat het onder Jozias van Aartsen was. Wilders kreeg na het vertrek van zijn politieke vader Bolkestein naar Brussel op eigen verzoek Buitenlandse Zaken toegewezen. Hij miste Frits enorm en kon Van Aartsen niet accepteren als baas. Alsof zijn moeder met een nieuwe man was getrouwd en hij zijn stiefvader niet kon luchten of zien en er alles aan deed om die te dwarsbomen. De ruk naar links onder Dijkstal en Van Aartsen zinde hem geenszins en met zijn uitstekende politieke antenne voelde hij de ruimte op rechts. Hij duwde en hij
trok, maar kreeg zijn fractietop niet mee. Volgens Dijkstal en Van Aartsen hebben zij Geert in die tijd heel veel ruimte geboden en mocht hij veel meer dan andere fractieleden. Maar het was nooit genoeg, alles moest en zou kapot. Van Aartsen kon niet zomaar alles door de vingers zien; er waren grenzen, ook voor de puberale en nukkige Wilders. Jozias, keurig diplomaat en geen manager van beroep, consulteerde veelvuldig de partijvoorzitter en andere VVD-notabelen. Bij het Turkije/uitbreidingsdossier sloeg de rechterbuitenboordmotor geheel op hol. Geert was op ramkoers en dreigde voor de zoveelste keer in zijn eentje de fractie te doen kapseizen. Wilde Van Aartsen nog enige autoriteit als kapitein bewaren dan kon hij maar een ding doen. Wilders vloog eruit. Naar ik heb begrepen voelde Wilders zich daarna verweesd en opgelucht tegelijk. Er moeten niettemin op de achtergrond andere factoren een rol hebben gespeeld. De rustige en dossiergerichte backbencher veranderde in korte tijd in een hijgerige populist die zich met goedkope quotes, Sturm und Dramm en megalomane driften opwerkte tot de vertolker van de Telegraaf-lezer.
boekfragment
Mijn valse verleden In dit autobiografische verhaal vertelt Alex Bakker over zijn geslachtsverandering. 1998
Alex Bakker, Mijn valse verleden, Uitgeverij Nieuw Amsterdam, ISBN 978 90 468 0898 6 (€ 17,95, ook verkrijgbaar als e-book)
Het is Dag Nul. Ik zit op het bed en wacht. Ze komen me zo halen. Achter het raam ligt de rust van Amsterdam-Buitenveldert. Parallelle lijnen van flats en rijtjeshuizen. Zelfs het groen is geometrisch. Het zou net zo goed Hoogeveen kunnen zijn – de plaats waar ik vandaan kom. Maar dit is Amsterdam en dat maakt alles goed. Amsterdam, de stad van de vrijheid, de stad waar alles kan. Zeggen de toeristen. Ik vind dat ook, zonder dat ik de behoefte heb een joint op te steken of naar de hoeren te kijken. Amsterdam, de oude havenstad, waar ik ben aangespoeld en voor dok lig. Hier gaan ze mijn leven redden. Dag Nul. Zo heet vandaag. Ik heb het gezien op mijn status, een overzicht dat aan mijn bed hangt en door de broeders en zusters wordt bijgehouden. Ik probeer niet te denken. Niet dit moment te bevatten. Er valt toch niets meer te begrijpen, niets meer dan ik al begrijp. Je moet je ontspannen, hebben ze gezegd en daarvoor gaven ze een pilletje. Naast me zie ik vaag een oude man. Als auto’s in een
garage liggen we te wachten tot de monteurs tijd voor ons hebben. De oude man is in de war, hij roept naar de broeders dat hij terug wil naar huis. Dan hoor ik de vrolijke stem van de chirurg. Hij vraagt hoe gespannen ik ben en zegt: ‘Het komt helemaal goed, jongen, geen zorgen.’
2013 Op mijn dertigste begon ik met mijn leven: een jonge man zonder enige geschiedenis. Pats-boem, er middenin. Een late geboorte, een nakomer, die direct kon praten en lopen en fietsen en werken en geld verdienen en voor zichzelf zorgen. Een volwassen kerel met jarenlange vriendschappen, ex-minnaars, een doctorandustitel, een platencollectie, planken vol boeken, servies waarvan al menig wijnglas was gesneuveld, vlekken op de bank en toe aan zijn veertiende fiets. Alles zonder enige herkomst. Inmiddels zijn er vijftien jaar verstreken en ben ik een veertiger. Het is anders nu. Ik ben bang geworden voor de tijd. Bang voor de foto’s van vrienden, foto’s waarop ze jong waren, jonger dan nu, waarop je ziet dat er leven door hen heen is gegaan. Hun leven. ‘Ben je dat nog?’ vraag ik en hun ogen lichten zacht op. Ja, ze zijn het nog, ook al waren ze toen mooier,
hadden ze meer haar en wisten ze nog niet wie ze waren. Ze zien hun jeugd, ze zien de jaren tachtig, in kleur en zwart-wit, het leven was leger en scherper, ze vergeten de dagen en zien hun jonge gezichten als in een spiegel. Ik zie in hun gezichten de tijd. Mijn tijd is weg, geschrapt uit de geschiedenis. Ik heb de foto’s verstopt. Geen foto als baby, als verlegen kind, als moeilijke puber, als feestvierende student. Ik kan mijn beelden niet zien. Ik wil ze niet zien. Ik ben historicus van beroep en ik vervals mijn eigen geschiedenis. Dat kan niet goed zijn. Een man zonder verleden, wilde ik dat echt worden? Ik weet het niet meer. Maar ik weet wel dat ik mijn verleden mis. Ik wil ze terug, de herinneringen. Ook al kan ik ze niet onder ogen zien, ik wil ze terug. Ik denk dat ik ze nodig heb.
Langverwachte nieuwe roman van de auteur van de Dina- en Tora-trilogie
Nu in de boekhandel het boek bij de bioscoophit van 2014!
Nu te
koop
â‚Ź15
Een man, een onmogelijke opdracht en een allesverwoestende overstroming Kijk op www.boeknoah.tumblr.com voor beeldmateriaal, interviews en meer!
ISBN: 9789043523424 Ook als e-book verkrijgbaar
boekenkrant.com
april 2014 pagina 13
boekfragment
Het liefdeslied van Jonny Valentine Ondanks zijn succes is de 11-jarige Jonny een kwetsbare jongen die te snel volwassen moet worden. Hij worstelt met zijn identiteit en status als sekssymbool.
Teddy Wayne, Het liefdeslied van Jonny Valentine, vertaling: Ed van Eeden, Uitgeverij Link, ISBN 978 94 623 2111 3 (€ 19,95)
Jane zei dat ik en Lisa Pinto een exclusieve fotosessie voor een glossy gingen doen van een in scène gezet afspraakje bij onze volgende stop in Denver. Ik vroeg haar niet waarom ze van gedachten was veranderd. Er waren altijd twee redenen: Ronald had haar gezegd dat ze het moest doen, of het ging om een heleboel geld. Maar het kon me niet schelen, omdat ik zou gaan zien hoe knap Lisa Pinto van dichtbij was. Dat kun je niet altijd opmaken uit foto’s. Soms zijn meisjes teleurgesteld als ze me ontmoeten. Ik heb er een paar blogteksten over gelezen. Voordat ik ’s ochtend wegging klopte Rog op mijn deur. Hij zag er gespannen uit. ‘Succes vanavond,’ zei hij. ‘Je kent de warming-upbewegingen?’ ‘Rog, die heb ik misschien wel een miljoen keer gedaan.’ ‘Weet ik. Laat me later in ieder geval weten hoe het gaat, oké?’ ‘Roger, Rog,’ zei ik, wat hij nooit leuk vindt. ‘En probeer de naam te herinneren van iedereen met wie je werkt. Kun je dat?’ ‘Nee, ik ben een stommeling die
nooit iemands naam kan onthouden. Wie ben jij ook al weer? En wie ben ik?’ ‘Geen grapjes, Jonny, doe het voor mij. Alsjeblieft.’ Ik beloofde hem dat ik het zou doen. ‘Bedankt,’ zei hij. ‘Het is echt een moeilijke periode in het vak. Dus… ik stel het op prijs.’ Hij ging gauw de hal in, omdat hij waarschijnlijk bang was dat Jane hem zou betrappen. Als hij snel liep, leek het alsof hij een beetje mank was. Het was niet moeilijk te zien waarom hij bang was dat een jonger iemand me les zou gaan geven. Bij de soundcheck in de EnegerySolutions Arena stelde Jane me voor aan een Engelse vrouw die Patricia heette en zei dat ze me zou helpen met mijn warming-ups. Ik kon geen manier bedenken om haar achternaam te vragen voor Rog zonder dat het er te dik op lag. Ze zag er jong genoeg uit om een van mijn achtergronddanseressen te kunnen zijn. In haar topje leek het alsof haar armen gespierde slangen waren en ze had een aantrekkelijke glimlach, als witte pianotoetsen, ook al komt ze uit Engeland. De Engelse muzikanten die ik heb ontmoet hebben vreselijke tanden, behalve de jongeren die popzangers zijn. Die hebben Amerikaanse tanden. Jane bleef erbij en werkte op haar computer terwijl wij stemoefeningen deden in de sterren/talentenkamer, maar ze keek
heel vaak op. De Latchkeys deden daarna hun soundcheck, en hoewel ik eigenlijk moest gaan rusten in de sterren/ talentenkamer en Throat Coat moest drinken en ik wat Zenon wilde spelen, bleef ik naar hen kijken. Het was geen volledig optreden, maar ze hadden een strakke sound, met veel omringend lawaai. Zack maakte het verschil bij hen. Hij was de leadzanger en ritmegitarist, en hij was een prima muzikant, maar zijn stem had een mooie klank en hij had een groot bereik. De meeste mannelijke baritons halen de hoge tonen niet makkelijk of geven ze totaal geen gevoel mee. En hij droeg een groen fluwelen pak. Ik kon de teksten niet verstaan, maar in elk liedje zat een andere meisjesnaam en andere woorden die met diezelfde letters begonnen, zoals Erica’s Elfin Ears.
boekfragment
Enkele ogenblikken Wassmo vertelt haar levensverhaal, waarin ze haar gevoeligheid, kwetsbaarheid en koppigheid durft te laten zien. Ze was moedig genoeg om grote taboes te doorbreken en verwierf internationale faam met haar literaire bestsellers. Haar leven is als het Noord-Noorse landschap: zowel hard als overvloedig.
Herbjørg Wassmo, Enkele ogenblikken, vertaling: Lucy Pijttersen, Uitgeverij De Geus, ISBN 978 90 445 3235 7 (€ 21,95)
Ze dansen in de grote kamer op de tweede verdieping, omdat daar op dat moment niemand woont. Ze hebben een platenspeler bij zich. Tango’s, walsen en rock. Meestal rock. Ze weet niet meer hoe de liedjes heten of wie ze zingt. Met één uitzondering: Elvis. ‘Blue suede Shoes’. Al voordat ze beginnen is ze misselijk en af en toe valt ze. Niet alleen als ze danst. ‘Ga zitten’, zegt moeder met een vriendelijke stem. Haar zus is naar bed, ze zijn alleen. ‘Je bent aangekomen, hè?’ gaat moeder verder. Ze heeft het gezien. Begrépen. Het was niet alleen maar rocken en dansen met de leerling-elektricien. Zo komt het dus uit, zoals dat heet. Alles komt uit. Het enige verwijt dat moeder haar maakt is dat ze zo onverstandig was mee te gaan naar Zweden zonder iets te zeggen.
‘Ik wist het niet, geloofde het niet, ik kon het niet geloven’, beweert ze met schrille stem. Dan laat ze zich gaan. Eerst is het stil. Verschrikkelijk stil. Het lijkt wel of het dagen duurt voordat moeder eindelijk spreekt. ‘Nou ja. Komt tijd, komt raad’, zegt ze. Maar ze kan horen dat ook moeder het niet goed weet. De grote ronde kachel in de woonkamer is koud. Met de ijzeren randen en figuren reikt hij bijna tot aan het plafond. Moeder heeft hem net gepoetst en haar handen gewassen. Nu overhandigt ze haar de handdoek zodat ze haar tranen kan afvegen. Kachelpoets en doekjes liggen in een kartonnen doos bij de kolenkist. ‘Ruim jij voor mij de rommel op, dan ga ik koken’, zegt moeder, en ze komt overeind. Ze voelt de schaamte die in haar zit. Als ze geen oplossing vindt, kan ze beter doodgaan. Het heeft haast, maar ze weet niet wat ze moet doen. Het leven is nu in maanden opgedeeld. Nog maar zevenenhalve maand te gaan. Terwijl ze zich voorbereidt, maakt ze met iedereen pret. Soms loopt ze naar de hoge brug over de rivier. In de diepte ziet ze stenen en donker water. Het hoeft niet lang te duren. Dat weet ze wel. De leerling-elektricien wil zich met haar verloven. Ze staan bij de trap in de gang en opeens is hij een vreemde voor haar zonder dat ze
weet hoe dat is gekomen. Ze moet het maar gewoon zeggen, dat ze dat niet kan. ‘Waarom niet?’ wil hij weten. Ze kan geen geloofwaardige reden bedenken en schudt alleen haar hoofd. Hij pakt haar hand en zegt dat het goed is; dan vertrekt hij. Halverwege draait hij zich nog een keer om en glimlacht. De volgende dag komt zijn moeder langs en zegt dat ze moeten trouwen. Zo hoort het nu eenmaal, zegt die kleine, knappe moeder van hem. Haar moeder staat bij het aanrecht brooddeeg te kneden, ook al hebben ze bezoek. Brooddeeg kan nu eenmaal niet wachten. Dat weet het bezoek ook. Moeder draait zich om en veegt haar handen af aan haar schort. Langzaam. Dan legt ze een schone theedoek over de houten schaal met het deeg. ‘Het zijn nog maar kinderen.’
boekenkrant.com
april 2014 pagina 14
debuut
Net een Tarantino-film Tankstelle gaat over een wiskundestudent die in de Duitse drugswereld van de jaren negentig belandt. Rijkdom en vriendschap komen daar lijnrecht tegenover elkaar te staan. Door Sanne Wolters Het verhaal begint hoopgevend en oogt bijna als een broederlijke roman. Douwe, een Nederlandse jongen die in het Duitse Karlsruhe wiskunde studeert, leert via de lokale voetbalclub twee jongens kennen: Toni en Mehmet. De drie vormen na een tijdje een hecht trio. Het geluk van Douwe wordt alleen maar groter en werkt erg aanstekelijk. Toni helpt Douwe en Mehmet aan een
bijbaantje – weliswaar in de toiletten van een tankstation, maar het verdient goed. Douwe is blij met zijn keuze om in Karlsruhe te gaan wonen. Het jongensboekgehalte wordt verhoogd wanneer de drie vrienden op initiatief van Toni spannende ritjes gaan maken voor het ‘import- en exportbedrijf’ VOWA. De ietwat korte maar vrolijke introductie van het leven en de vrienden van Douwe maakt de hele zaak nog duisterder dan hij in eerste instantie al lijkt. Douwe en Mehmet maken kennis met de mannen achter het bedrijf. Bij het lezen van de namen van de eigenaar en aandeelhouders meneer Volt, Ohm, Watt en Ampère is een vergelijking met de film Reservoir Dogs snel gemaakt. Van Stralen heeft zich voor dit debuut niet alleen laten inspireren door de personages uit deze film, maar ook door de spannende sfeer. Het bedrijf is
Het leven van echte drugskoeriers: dure auto’s, luxe hotels en mooie vrouwen.
Auke van Stralen, Tankstelle, Uitgeverij Nieuw Amsterdam, ISBN 978 90 468 1581 6 (€ 18,95)
gespecialiseerd in het vervoeren van zeepjesverpakkingen gevuld met drugs. De activiteiten leveren veel geld en vooral avontuur op. Maar om te zorgen dat er niets mis gaat worden er duidelijke regels gesteld: binnen is binnen en doe geen rare dingen. De drie jongens voelen zich als hoofdrolspelers in een gevaarlijke actiefilm. Op de afleverlocaties leven ze het leven van echte drugskoeriers: dure auto’s, luxe hotels en mooie vrouwen. Per limousine door Monaco, de stad van de Grand Prix, en dansen in de exclusieve clubs zijn nu de normale gang van zaken. Dit is wel een heel ander leven dan Douwe gewend is. Van Stralen weet het contrast tussen de student Douwe en de drugswereld goed neer te zetten. De jonge student oogt naïef en lijkt geen oog te hebben voor alle rijkdom die het werk met zich meebrengt. Bovendien leest hij liever wiskundige boeken of bezoekt hij colleges.
De kloof tussen zijn wiskundige kennis over wetmatigheden en getallen en de drugswereld vol onverwachte gevaren is ontstellend groot. Door het verhaal vanuit de ogen van Douwe te vertellen wordt er een sociale kant belicht die niet lijkt te passen in het verhaal. Als lezer krijg je medelijden met de naïeve student, vooral wanneer de vriendschap van de jongens op scherp komt te staan. Op het moment dat Toni meer lijkt te geven om het bedrijf dan om de vriendschap, begint Douwe er vraagtekens bij te plaatsen. Wanneer er steeds meer aan het licht komt over het bedrijf, staat Douwe op het punt om allebei zijn vrienden te verliezen. Tankstelle is een verrassend spannend verhaal over de duistere kant van de drugswereld. Auke van Stralen is een gedreven bedrijfsman, maar als debuterende auteur mag hij er ook zeker zijn.
pseudoniem
Kort en sensueel Onze eigen columniste Aefke ten Hagen gaat samen met veertien andere schrijfsters schuil achter het pseudoniem Elle van Bohemen. Hun bundel Overgave is een verzameling korte erotische verhalen.
'Een uitgebluste moeder die aan dacht tekortkomt. Ik vond het niet moeilijk om daar iets sensueels bij te bedenken'
Door Anouk Abels Wie op ‘Elle van Bohemen’ googelt, komt al gauw een mooi rijtje vrouwelijke auteurs tegen, waaronder Olga Hoekstra, Rita Spijker en Ellen de Ruiter. ‘Het collectief is geïnitieerd door Lilian Schneider,’ aldus Ten Hagen. ‘Zij had het idee om een bundel met erotische verhalen uit te brengen.’
het volgens mij wel hip om erotische literatuur te lezen.’ Wat maakt een erotisch verhaal volgens jou goed? En wat maakt het slecht? ‘Ik houd zelf van subtiliteit. Het hoeft van mij niet al te plastisch. Ik houd van een verhaal waarin de spanning wordt opgebouwd. Ik vond bijvoorbeeld Passiespel van Isa Maron erg mooi. Het is een origineel verhaal met hele mooie sensuele scènes waar je als lezer echt in meegenomen wordt. Vergezochte metaforen en gênante bewoordingen tijdens bedscènes maken een erotisch verhaal naar mijn idee slecht.’
De verhalen in Overgave zijn erg kort. In hoeverre was het een uitdaging om een sensueel verhaal in zo weinig woorden op te schrijven? ‘Voor mij persoonlijk geldt dat ik nooit zoveel woorden nodig heb om een verhaal te vertellen. Ik ben geen schrijfster die enorm uitweidt. Dat kan ook een valkuil zijn.’ Je verwacht niet dat humor en erotiek samen gaan, maar jouw verhaal bevat behoorlijk wat donkere humor. Waar kwam je inspiratie vandaan? ‘Ik heb veel gehaald uit mijn kersverse moederschap. Mijn verhaal begon met een beginzin, die ik cadeau kreeg van een vriendin (zonder dat zij zich daarvan bewust was). We hadden het over hoe nietsexy het kan zijn als je net moeder bent geworden. Mijn verhaal gaat daarover. Een uitgebluste moeder die aandacht tekortkomt. Ik vond
het niet moeilijk om daar iets sensueels bij te bedenken. Daarnaast ben ik een social media junkie, dus ik vond het heel leuk om daar iets mee te doen. En blunders maken met sociale media is natuurlijk geweldig. Daar moet iedereen om lachen.’
Elle van Bohemen, Overgave, Uitgeverij Passage, ISBN 978 90 545 2283 6 (€ 10,00)
Waarom denk je dat het erotische genre de laatste jaren zo populair is geworden? ‘Ik denk dat het genre altijd al populair is geweest, maar dat het de laatste jaren meer zichtbaar is geworden. Het is wat meer mainstream. En de gemiddelde 30-plusser vindt
Kunnen we in de toekomst meer van Elle van Bohemen verwachten? ‘Ja, ik kan me niet voorstellen dat Elle al uitgeschreven is. En Elle heeft natuurlijk nog veel meer in haar mars dan alleen erotische fictie…’ De opbrengst van Overgave gaat naar Viva la Donna. Deze stichting wil vrouwen met kanker weer laten stralen, door middel van verwenzorg en het organiseren van campagnes.
boekenkrant.com
april 2014 pagina 15
spanning de garnaal
pas verschenen
Moorddadige gedachten
De koning FBI-agent Patrick Bowers is gelukkig met zijn gezin. Dan ontsnapt een seriemoordenaar die ooit door Patrick werd opgepakt. Deze misdadiger zint op wraak. Patrick wordt meegesleurd in een radeloze zoektocht naar zijn verloofde en zijn stiefdochter, terwijl hij Steven James, De koning, vertaling: Willem Keesmaat, Uit- ondertussen een intergeverij Kok, ISBN 97 890 435 nationale samenzwe2286 1 (€ 22,50) ring moet tackelen om een terroristische aanval te voorkomen.
In Esther Verhoefs De kraamhulp vormt de breekbaarheid van een gezin met een pasgeboren baby een geslaagde setting voor de inmenging van een moordzuchtige vrouw. Door Anouk Abels
Gezworen vrienden
Terwijl moeder Didi door een zware zwangerschap en een nog hevigere bevalling aan bed gekluisterd is, probeert vader Oscar zijn vrouw en zijn dochtertje Indy waar mogelijk te ontwijken, wat behoorlijk wat spanningen oplevert. Geen van hen heeft door dat de behulpzame, vriendelijke kraamhulp Hennequin hen heimelijk het leven zuur maakt. Ondertussen volgen we politieagente Miriam, die ervan overtuigd is dat Hennequin haar broer heeft vermoord. Miriam probeert koste wat kost de kwade aard van deze vrouw te onthullen. Miriams detective-verhaallijn is minder intrigerend dan de rest van De kraamhulp. Toegegeven: haar zoektocht schept een gedetailleerd beeld van de achtergrond, de motieven en menselijkheid van Hennequin, en is uiteindelijk essentieel voor de climax. Toch is het frustrerend om de ontwikkelingen tussen Oscar, Didi en Hennequin op Liselore Chevalier pauze te moeten zetten om weer op Miriam over te gaan. De passa‘de garnaal’ Indy kijkt is wel effecges waarbij we door de ogen van tief, met als hoogtepunt een ijzingHennequin kijken zijn wel spannend, en onthullen uiteindelijk meer wekkende scène waarin ze het baby’ tje in bad doet. Met een even koud over haar persoonlijkheid dan Mirihart windt ze Oscar om haar vinams onderzoek. Hennequin woont ger – al is daarvoor niet al te veel in een steriel appartement, waar ze nodig. Of het nu ligt aan de bloedehaar enige vorm van menselijk conrige bevalling waar hij bij aanwetact ontvangt van een masseuse. zig was of de initiële afwezigheid Ze voelt regelmatig een overweldivan een kinderwens: deze vader gende leegte, maar weet die te overvindt zijn eigen behoeftes belangrijwinnen met haar gebrek aan empaker dan die van zijn gezin. Wanneer thie en het plezier dat ze uit anderDidi haar dochtertje hoort huilen en mans pijn haalt. Oscars hulp vraagt, zegt Over Hennequins planhij dat de baby haar nen met Didi’s gezin probleem is. De woorbestaat er vanaf pagina den die volgen, doen één geen twijfel. Verje hopen dat de onzehoef benadrukt zelfs net kere Didi slechts last iets te vaak de moordheeft van een nachtdadige gedachten die merrie: ‘Ik weet nog door het hoofd van de verdomde goed wat ik kraamvrouw schieheb gezegd! Dat ik nog ten, zodat er nauwelijks niet toe was aan vadersprake is van een vertje en moedertje sperassingseffect. Hiermee len. Je wist het al toen creëert ze te hoge verje besloot om het niet wachtingen, die onmoweg te laten halen.’ gelijk naar tevredenDe kraamhulp een heid kunnen worden Esther Verhoef, De kraamhulp, thriller met een ijzeringelost. De haat waarUitgeverij Anthos, ISBN 978 sterk concept: een mee Hennequin naar 90 414 2369 6 (€ 19,95)
1988. Vier scoutingvrienden beloven elkaar eeuwige trouw met hun bloed. Als een van hen in de problemen komt, zullen de anderen er voor hem zijn. Dan gebeurt er tijdens een zomerkamp een gruwelijk ongeluk. 2013. Eén van de vrienden, Sander Thijssen, heeft een goede baan Edward Hendriks, Gezworen vrienden, Uitgeverij De Fonals chief financial offitein, ISBN 97 890 261 3603 0 cer van een kleine (€ 18,99) bank. Als hij op het punt staat de belangrijkste zakelijke beslissing van zijn leven te nemen, krijgt hij een verontrustend telefoontje. Hij ziet zich genoodzaakt de confrontatie met het verleden aan te gaan.
Schaduw over het meer Esther Verhoef
De haat waarmee Hennequin naar ‘de garnaal’ Indy kijkt is wel effectief, met als hoogtepunt een ijzingwekkende scène waarin ze het baby’tje in bad doet.
Giovanni Cocco & Amneris Magella, Schaduw over het meer, vertaling: Pieter van der Drift, Uitgeverij Anthos, ISBN 97 890 414 2371 9 (€ 18,95)
De innemende politiecommissaris Stefania Valenti begint een onderzoek nadat er bij het Comomeer resten van een lichaam zijn gevonden. De zaak krijgt weinig prioriteit van de Italiaanse recherche, maar Valenti bijt zich er toch in vast. Zal zij het voor elkaar krijgen de moord op te lossen en tegelijkertijd haar roerige leven op de rit te houden?
De boerderij
vreemdeling die van je kraamtijd een nachtmerrie maakt. Maar het is toch vooral de mentaliteit van Oscar die nog lang zal blijven hangen. Als de achterflap van een boek je een psychopathische kraamhulp belooft, verwacht je niet dat het de kersverse vader is die de meeste afschuw opwekt. Giovanni Cocco & Amneris Magella, Schaduw over het meer, vertaling: Pieter van der Drift, Uitgeverij Anthos, ISBN 97 890 414 2371 9 (€ 18,95)
Voor Daniel komt het als een schok dat zijn moeder is opgenomen in een inrichting. Ze lijdt aan achtervolgingswaanzin, beweert Daniels vader. Maar Tilde, inmiddels ontsnapt, vertelt een heel ander verhaal. Wie van de twee vertelt de waarheid? Met deze spannende psychologische thriller heeft Tom Rob Smith zichzelf opnieuw uitgevonden.
Het is nooit te laat voor een boek van Middernacht Pers!
Het leukste voorleesboek over Artis
Als ik kon toveren, dan toverde ik... Paf! Dat iemand mij een echt girafje gaf. Voor bij ons achter in de grote bomentuin. Dan gaf ik hem elke dag een kusje op zijn kruin.
7 kinderen uit 7 windstreken vertellen over 7 touwspelletjes
Sammie en Nele in Artis
Teksten op rijm van Nelleke de Boorder met illustraties van Dick Matena. sammienele.nl
HET GROTE PEP BOEK Begin jaren 60 verscheen het stripblad Pep. Een hele generatie jonge mensen groeide op met dit eigenzinnige tijdschrift dat het begin was van de hedendaagse stripcultuur. De jaren Pep vertelt de opkomst en ondergang van dit roemruchte blad met heel veel schitterend beeld. Een verhaal over een blad dat meegroeide met zijn lezers en ze daardoor maakte tot wie ze geworden zijn. DE JAREN PEP Verschijningsdatum week 17 - 2014 Met linnen rug gebonden hardcover 104 pagina’s • 34 x 30 cm Prijs € 24,95
Middernacht Pers
www.middernachtpers.nl
De jaren
“Vanaf nummer 1 was Pep voor mij op vrijdag na schooltijd een reden om snel naar huis te gaan want dan was de bladenman geweest. Moeder de Margriet, Vader de Panorama en ik de Pep. Feest in huize van Duin.” André van Duin (komiek en Pep-lezer)
“Zonder Pep had ik heel andere films gemaakt.” Dick Maas (filmmaker en Pep-lezer)
“Ik vrat elke Pep helemaal op en Trigië helemaal. Dat miste z’n uitwerking niet. Mijn opa woonde bij ons in huis. Hij was 84 en ik 13. “Beef, laffe krijger”, riep ik tegen hem. “Hij trok verontrust aan z’n sigaar.” Harm Edens (presentator en Pep-lezer)
boekenkrant.com
april 2014 pagina 17
young adult heldinnen
Nederlandse heldinnen van de jeugdthrillers De Nederlandse wereld van de jeugdthrillers kent vele successen. Wie zijn de gezichten achter de meest populaire jeugdthrillers en om welke boeken kunnen we echt niet meer heen? De verkoopcijfers liegen er niet om: spannende boeken voor young adults gaan als warme broodjes over de toonbank. Veel van deze titels belanden in top 10-lijsten. Door Sanne Wolters Zoals in elk genre kent ook de jeugdthrillerwereld zo zijn beroemdheden. Aan de overkant van de oceaan laten de namen Joelle Charbonneau, Tahereh Mafi, Elizabeth George en Sara Shepard menig belletje rinkelen. De boeken uit de Amerikaanse Touching Juliette-trilogie van Mafi zijn razend populair. Het langverwachte slotdeel Vertrouw me is eind vorige maand verschenen en ligt nu in de winkels. Maar wat de Amerikanen kunnen, kunnen wij ook. Naast vertaald Engels werk, doen de jeugdthrillers van eigen bodem het ook erg goed. Het zijn vooral de vrouwen die veel succes behalen. We kunnen wel spreken van echte Nederlandse jeugdthrillerheldinnen. De grootste zijn toch wel Mel Wallis de Vries, Helen Vreeswijk, Mirjam Mous en nieuwkomer Eva Burgers. Mel Wallis de Vries schreef haar eerste boek in 2003 en is sindsdien niet meer weg te denken uit jeugdthrillerland. Hoe spannend haar boeken
Mel Wallis de Vries
Helen Vreeswijk
ook mogen zijn, zelf is ze eigenlijk een enorme angsthaas. ‘Ik ben altijd bang als ik alleen thuis ben. Dan hoor ik de vreemdste geluiden in het donker.’ Voor Wallis de Vries is het schrijven van spannende boeken een soort therapie, waarmee ze haar angsten van zich af kan schrijven. Vroeger las ze de thrillers van haar moeder, maar vond ze het erg jammer dat die altijd over volwassenen gingen. Daarom is ze zelf jeugdthrillers gaan schrijven.
de afdeling zware criminaliteit van de politie zorgde niet per se voor inspiratie, maar wel voor de nodige kennis om een jeugdthriller te schrijven. Burgers houdt gewoon enorm van spannende boeken en kon het niet laten om er zelf een te schrijven. Met Stille getuige heeft ze haar plaats veroverd tussen de andere heldinnen.
Schrijfster Mirjam Mous schreef eerder vooral boeken over meisjes. Toen ze werd gevraagd om een verhaal met een jongen in de hoofdrol te bedenken, schreef ze Boy 7. Deze jeugdthriller werd een groot succes. Mous kreeg de smaak te pakken en al snel verschenen er meer spannende boeken voor jongeren, zoals Password, Vals spel en Test.
Vorige maand vroegen we wie jij graag zou willen ontvoeren. Het leukste antwoord kwam van Karen Dierickx, die Geronimo Stilton wilde kidnappen. Gefeliciteerd!
Het geheim van Helen Vreeswijk is haar inspiratiebron. Ze werkte namelijk bij de recherche en had vaak te maken met jongeren die dader of slachtoffer zijn van een misdaad. Het zijn juist deze moeilijke onderwerpen die Vreeswijk ontzettend boeien en haar vaak versteld doen staan. In haar vrije tijd begon ze erover te schrijven. Inmiddels is er een reeks succesvolle misdaadverhalen voor jongeren verschenen, waaronder Loverboys, Promille en De stalker. Net als Vreeswijk werkte onze laatste heldin Eva Burgers bij de politie. In de maart-editie van de Boekenkrant sprak ik met Burgers en het resultaat was een heel open gesprek over haar werk en haar eerste echte jeugdthriller. Het werk op
Mirjam Mous
Wilco van Dijen
Eva Burgers
Wilco van Dijen
Prijsvraag
Eva Burgers, Stille getuige, Uitgeverij Kluitman, ISBN 978 90 206 0951 6 (€ 13,95)
het fenomeen
Vogel
Het begin van Vogel is alles behalve vrolijk: ‘Mijn opa hield op met praten op de dag dat hij mijn broer John had vermoord.’ Op de dag dat Jade werd geboren, kreeg haar broer John een dodelijk ongeluk. De traumatische gebeurtenis drukt nog altijd zwaar op het gezin, en Jade is erg eenzaam. In het kleine Amerikaanse dorpje waar ze met haar familie woont, wordt ze ook nog eens door haar donkere huidskleur als buitenbeentje gezien. Dan ontmoet ze een andere outsider uit het dorp, die net als haar broertje John heet. Chrystal Chan beschrijft op prachtige wijze hoe Johns dood alle verhoudingen binnen het gezin op losse schroeven heeft gezet. Iedereen zoekt troost in dingen die er niet zijn. Het geloof in de Jamaicaanse geestenwereld en in God speelt hierbij een grote rol, en geeft het boek een bijzonder tintje. De dood loopt als een rode draad door het Crystal Chan, Vogel, vertaling: verhaal, met als logisch Aimée Warmerdam, Uitgevegevolg een verlangen rij Kluitman, ISBN 978 90 206 naar het ongrijpbare. 2982 8 (€14,95)
advertentie
www.Covercards.nl Zet boeken op de kaart! Op covercards.nl staan duizenden boekomslagen die je als e-card kunt versturen.
boekenkrant.com
april 2014 pagina 18
jeugd pas verschenen
hoera!
klassiekers
Fantasia V Fantasia verkeert opnieuw in gevaar en Geronimo moet tot het uiterste gaan om het rijk van de ondergang te redden. De Vuurspuwer is ontwaakt en veroorzaakt met zijn aardschokken diepe kloven in heel Fantasia. Maar dit is nog lang niet alles… Een nieuw avontuur, dwars door rijken vol toverkracht dus!
Geronimo Stilton, Fantasia V, Uitgeverij de Wakkere Muis, ISBN 978 90 859 2120 2 (€24,95)
25 jaar Kikker!
Pluis is het zat Het konijntje Pluis is het zat en besluit dat ze niet meer met zich laat sollen. Ze hopt het raam uit, op zoek naar avontuur. Net als Fred het hert is dit diertje van Pépé Smit ook erg eigenwijs. Pluis zal net als Fred vele kinder- en ouderharten stelen.
Pépé Smit, Pluis is het zat, Uitgeverij De Harmonie, ISBN 978 90 761 6898 2 (€14,90)
Mijn moeder is een stekelvarken Wat nu als je op een ochtend een verrassende ontdekking doet? Iets waar overdag niets van te zien is? Wat nu als je moeder een stekelvarken blijkt te zijn? Tot nu toe heeft ze het altijd verborgen weten te houden. Maar verandert haar dochter nu ook in een stekelvarken?
Isol Misenta, Mijn moeder is een stekelvarken, Uitgeverij De Harmonie, ISBN 978 90 761 6891 3 (€14,90)
spulletjes
belangrijker zijn misschien wel de lessen die hij ze leert. Hoe ga je om met jaloezie, verliefdheid of de dood? Kikker heeft veel vrienden: Eend, Haas, Varkentje, Rat en Beertje, en van iedereen houdt hij evenveel. Iedereen is gelijk, ook al heeft elk dier zo zijn eigen gewoontes. Samen krijgen ze te maken met ‘zware’ onderwerpen, maar toch weten ze samen van het leven te genieten. Genoeg redenen om Max Velthuijs, Het dikke vereen feestje te vieren jaardagsboek van Kikker, Uitter ere van Kikkers geverij Leopold, ISBN 978 90 258 6513 9 (€14,99) verjaardag!
Max Velthuijs, Kikker in de kou, Uitgeverij Leopold, ISBN 978 90 258 5994 7 (€13,95)
Max Velthuijs, Kikker en het vogeltje, Uitgeverij Leopold, ISBN 978 90 258 5875 9 (€13,95)
Kobe maakt een museum Op dinsdag is het zoektochtdag en loopt Kobe door het bos, op zoek naar bijzondere spulletjes.
Daniel Mizielinski, Atlas, vertaling: G. Pauwelijn Uitgeverij Lannoo, ISBN 978 94 014 0928 5 (€24,99)
Haas en mol vinden een uitweg Midden in het bos van Haas ligt een snelweg. Haas woonde tot voor kort aan de overkant, maar durft niet meer over te steken. Hij is verdrietig en mist zijn vriendjes aan de overkant. Tot hij Mol ontmoet. Samen met Mol bedenkt hij een manier om weer terug naar de overkant te komen.
Kikker bestaat in 2014 vijfentwintig jaar, en dat moet gevierd worden. Uitgeverij Leopold geeft ter gelegenheid van dit jubileum een speciaal verjaardagsboek uit over het groene diertje van Max Velthuijs: Het dikke verjaardagsboek van Kikker. Al jaren vermaakt Kikker kinderen van alle leeftijden met zijn avonturen. Maar
Atlas Wat is er veel te zien in deze grote, kleurrijke, verrassende en adembenemende atlas! Het boek zit ook boordevol boeiende weetjes over flora, fauna, cultuur, bevolking en nog veel meer. De gekste vragen worden beantwoord, zo kom je alles te weten over de coolste plekken op aarde.
Max Velthuijs, Kikker is verliefd, Uitgeverij Leopold, ISBN 978 90 258 6044 8 (€13,95)
Hans de Beer, Haas en Mol zoeken een uitweg, Uitgeverij De Vier Windstreken, ISBN 978 90 511 6335 3 (€ 13,95)
Na een dag verzamelen heeft Kobe zoveel spullen dat hij het thuis niet meer kwijt kan. Alle kasten en laatjes zitten al helemaal vol. Hij belt oma, die een supergoed idee heeft: Kobe moet een museum beginnen. Hij leent tafels, kleden en stoelen van zijn buren om alles netjes uit te kunnen stallen. Als alles staat gaat Kobe naar de stad om posters op te hangen om zoveel mogelijk bezoekers te trekken voor zijn museum. Op de dag van de opening staat er een hele grote rij mensen voor zijn huis. Kobes museum is een groot succes! Maar na een week is Kobe de drukte in zijn museum een beetje zat en belt hij zijn oma voor advies. Samen maken ze uiteindelijk een mooi fotoalbum met alle spullen die hij gevonden heeft tijdens zoektochtdag. Nu kan hij alle gecategoriseerde voorwerpen gaan recyclen en terugbrengen naar de plekken waar hij ze gevonden heeft. Gelukkig kan hij nu gewoon weer op dinsAshild Kanstad Johnsen, Kobe dag met zijn beste maakt een museum, vertavriend Spar het bos in ling: Paula Stevens, Uitgeveop zoek naar bijzondere rij De Vier Windstreken, ISBN spullen. 978 90 511 6984 3 (€14,95)
boekenkrant.com
april 2014 pagina 19
champions league
het fenomeen
Kinderboeken marketing Deze week bespreken redacteur Jeugd Sanne Wolters en gastredacteur Meie Otten het fenomeen ‘Kinderboekenmarketing’.
Scoren met Arjen Robben
Max is heel blij met de handtekening van Arjen Robben!
Scholieren uit de omgeving van Bedum in Groningen hebben een boek over Arjen Robben geschreven. Sterker nog, het is een reeks van drie boeken. In januari is het eerste deel verschenen, het tweede deel verschijnt in april. Het laatste boek zal in 2015 in de boekwinkels te koop zijn. Max Louwers (9) is een groot fan van Arjen. Al jaren, ruim voordat hij de Champions League had gewonnen. We hebben Max gevraagd om het boek Arjen en de finale van de Champions League te lezen. We zijn benieuwd naar zijn mening. Hallo Max, wat vond je van dit boek? ‘Leuk.’ Waar gaat het verhaal over? ‘Arjen Robben.’ Kun je ook wat meer vertellen? ‘Het verhaal begint op school, toen was Arjen Robben al heel veel aan het voetballen. Hij deed erg zijn best en was ook de beste. Zijn e erste club
was VV Bedum. Daarna is hij naar FC Groningen gegaan, daar heeft hij heel lang gespeeld. Hij heeft ook zijn school afgemaakt.‘ Heeft Arjen Robben ook nog bij andere clubs gespeeld? ‘Ja, PSV (daar is mijn papa fan van), Chelsea, Real Madrid en nu Bayern München. Dit vind ik de gaafste club waar Arjen gespeeld heeft. Dat is ook zo leuk aan het boek, er wordt verteld wat Arjen allemaal heeft meegemaakt bij al die clubs.’ Heeft Arjen Robben vrienden in München? ‘Ja, zijn vrouw. Ze heet Bernadien. Ze zijn nog steeds verliefd. Ze hebben drie kinderen.’ Het boek is geschreven door leerlingen. Fred Diks, de auteur van Koen Kampioen, heeft het tot een verhaal gemaakt. Vind je Koen Kampioen leuker? ‘Dat zijn ook leuke boeken. Dit boek is leuker dan Koen Kampioen, want het is het echte leven van Arjen Robben.’
Is er nog iets wat je over het boek wilt vertellen? ‘Ik vind de filmpjes in het boek heel leuk! Je kunt met je mobiele telefoon plaatjes scannen en filmpjes bekijken. Ik heb het boek in één dag uitgekregen. Ik heb tot half tien gelezen, terwijl ik eigenlijk maar tot negen uur mocht lezen. En ik heb ook nog een foto met handtekening gekregen. Dankjewel Arjen!’ Dit boek heeft iets speciaals: het maakt gebruik van primm. Met de gratis app van primm in de App Store en Google Play komen de verhalen echt tot leven. Scan de pagina’s met het logo, bekijk het voorwoord van Arjen Robben zelf en herbeleef de finale van de Champions League!
Leerlingen scholen Groningen en Fred Diks, Arjen en de finale van de Champions League, Uitgeverij Kluitman, ISBN 978 90 206 9906 7 (€ 4,95)
Meer foto’s en filmpjes? Scan deze QR-code!
Sanne: Bijna elke peuter- of kleuterouder kent de hondjes Woezel en Pip. Ze hebben een eigen animatieserie op tv, een theatershow en worden als knuffels verkocht. Het hele circus rondom de twee hondenvriendjes heeft weinig meer te maken met de literaire oorsprong. Alles begon met de boekjes die werden geschreven door wijlen Guusje Nederhorst. Door haar grote liefde voor kinderen en dieren kwam ze op het idee om verhaaltjes te schrijven over een hondje met een hele grote neus en hele grote flaporen en zijn allerbeste vriendje Pip. Een succesformule, zo bleek uit de verkoopcijfers. Anno 2014 is het verhaal van Nederhorst uitgegroeid tot een mediageniek fenomeen dat zich flink gedistantieerd heeft van de oorspronkelijke boekvorm. De twee hondenvriendjes zijn nu populair vanwege de marketingstrategieën. Figuren uit populaire kinderboeken worden vaker gebruikt voor commerciële doeleinden. Zo heeft Nijntje bijvoorbeeld haar eigen knuffel- en kleertjeslijn en sieren Jip & Janneke het servies en de rompertjes van de Hema. Maar bij deze kinderhelden zijn het nog de boekjes die het meest verkocht worden in plaats van de bijbehorende artikelen. Dikkie Dik, Nijntje, Geronimo Stilton, Bobbi, Jip & Janneke en Woezel en Pip zijn allen klassiekers en erg mediageniek, en daar mag op zijn tijd best gebruik van gemaakt worden. Maar wat als het hierbij blijft en boekhandelaren er totaal niet mee geholpen zijn? Meie: Knuffelen met de leukste figuren uit je lievelingsboek of rondlopen in kleren met je favoriete boekenhelden erop: welk kind zou dat niet willen? Tegenwoordig, in een tijd waar alles mogelijk is qua media en marketing, wordt werkelijk alles uit de kast getrokken om meer aandacht te vestigen op het kinderboek. Althans, zo is het begonnen. Vandaag de dag ligt de focus eerder bij het figuur dat centraal staat in het kinderboek. Populaire personages zijn hun eigen leven gaan leiden naast het gedrukte verhaal. Sommigen hebben zelfs een eigen tv-programma. Sommige ouders en literatuurliefhebbers zijn bang dat door deze marketingstrategieën het kinderboek onderbelicht wordt en op een gegeven moment verdwijnt. En wat zou dat betekenen voor onze opgroeiende kinderen en voor de (kinder)boekhandels? Niet veel goeds, zou je kunnen stellen. Kinderen worden gestimuleerd om naar de tv-series te kijken en laten boeken links liggen. Boekhandelaren merken een terugval in de kinderboekverkoop. Deze veranderingen zijn in de hedendaagse maatschappij merkbaar en dus al volop bezig. Gelukkig is er ook hoop, want wie zegt dat we de grote groei van media en marketingstrategieën niet in het voordeel van de kinderen en de kinderboeken kunnen gebruiken? Ouders, auteurs en voornamelijk de boekhandels moeten dan enkel open staan voor vernieuwingen binnen de boekenindustrie. Dit lijkt helaas makkelijker gezegd dan gedaan. Maar wie wil overleven binnen een tijd van grote veranderingen zal zich moeten aanpassen, en ja, dat betekent het spel slim en tactisch meespelen.
I NSIGHT G UIDES Het beste aanbod van kwaliteitsreisgidsen
Verkrijgbaar bij uw boekhandel
Kijk voor alle leverbare titels op:
www.insightguides.nl
boekenkrant.com
april 2014 pagina 21
non-fictie lichtstad
De Boekenkrant-redactie gaat voor het vakantiegevoel. We lezen een reisgids. In hoeverre worden we overgehaald om deze zomer naar de betreffende bestemming af te reizen?
Reisleider in de dop Deze maand: Parijs in de serie Draw YourMap, speciaal voor de jongste toerist in de familie.
Robin Bertus, Lisa van Gaalen, DrawYourMap Parijs, Uitgeverij Link, ISBN 978 94 623 2159 5 (€ 9,95)
Vakantiezin? Stel: als tienjarige word je iedere zomer per auto vervoerd naar verre steden vol saaie straten, kerken en musea. Geen zin in een vakantie vol verveling? De nieuwe DrawYourMapserie belooft uitkomst te bieden. En wat blijkt: met Parijs, de eerste titel uit de reeks, kun je vanaf het eerste moment op de achterbank veel lol beleven. Het is een boekje vol geinig vormgegeven feiten over de hoofdstad van Frankrijk. Wist je dat de Eiffeltoren even hoog is als 88 op elkaar gestapelde
olifanten? Dat de NotreDame eigenlijk nooit is afgebouwd? En dat een man genaamd Charles Godefroy ooit met een vliegtuigje onder de Arc de Triomphe is doorgevlogen? Na het lezen van deze reisgids ken jij de Franse keuken als geen ander, dreun je de belangrijkste historische figuren van Frankrijk op en vertel je je ouders alles over de bekendste bouwwerken van Parijs. Ook leuk: als kind werk je met behulp van wat handige aanwijzingen aan je Franse tongval. Zo leer je dat je ‘bon voyage’ en ‘croque monsieur’ uitspreekt als ‘bon vwaajaazje’ en ‘krok musjeu’. Daarnaast word je gewezen op aanvullende weetjes, video’s en plaatjes die op het
internet te vinden zijn. Maar het leukst is natuurlijk dat je Parijs lekker kunt volkliederen met je viltstiften. Sla het boek open in het midden en voorzie de kale kaart op deze bladzijden van je eigen versies van de Eiffeltoren, het Louvre en het Centre Pompidou. Zo kun je iedereen ook nog eens de weg wijzen! Vakantiedomper? Parijs is volgens de omslag een ‘reis-doe-boek voor kinderen én ouders,’ maar richt zich overduidelijk (en terecht) op de kinderreisleider in de dop. Sommige passages passen echter niet helemaal bij die doelgroep. Wat moet je koter nu met een verwijzing naar Dan Browns De Da Vinci Code? Gaan we? Dit eerste boek uit de
Zo leer je dat je ‘bon voyage’ en ‘croque monsieur’ uit spreekt als ‘bon vwaajaazje’ en ‘krok musjeu’. DrawYourMap-serie is een veelbelovend begin voor een reeks kinderreisgidsen. Schrijvers Robin Bertus en Lisa van Gaalen hebben heel goed door dat de meeste kinderen niet mee op reis genomen willen worden, maar jou juist willen meenemen. Het boek maakt ze op originele wijze enthousiast over onderwerpen waar ze in eerste instantie waarschijnlijk weinig mee hebben. Bovendien steek je er als ouder ook nog eens iets van op. Gaan dus – maar vergeet niet je kind mee te nemen!
ontembaar
De wereld rond in dertig landen ‘Er hing in Syrië toen al zo’n duister sfeertje waarin alles fout kon gaan. Jaren later zou de burgeroorlog beginnen. […] Dát het gebeurde, verbaasde mij niet. Heethoofden, die Syriërs,’ schrijft Iris Hannema op pagina 2 van Miss yellow hair, hello! Meteen wordt duidelijk dat de reisjournaliste geen blad voor de mond neemt.
Iris Hannema, Miss yellow hair, hello!, Uitgeverij Arbeiderspers, ISBN 97 890 295 8886 7 (€ 18,95)
Adviezen als ‘Eet alles, ziek word je toch wel’ en ‘Draag te allen tijde een trouwring’ blijken eigenlijk in elk land wel goed van pas te komen.
Door Nina Visser
Iris Hannema bij de lokale bevolking
In het boek komen ruim dertig landen verspreid over de hele wereld aan bod. Van een treinreis vol rochelende Chinezen met spuugbakjes tot een tocht over de Amazone met een sprong in een rivier vol piranha’s: Iris Hannema is zo’n beetje overal geweest. Naast haar reizen beschrijft ze handige do’s en don’ts voor elk land, zoals hoe je douanebeambten in het Midden-Oosten omkoopt, wat je moet meenemen op een avontuurlijke jungletocht en hoe je je dient te gedragen op een traditionele Pakistaanse bruiloft. De hoofdstuktitels van Miss yellow hair, hello! zijn op te vatten als een soort geboden die gelden voor de landen die centraal staan in het desbetreffende hoofdstuk. ‘Vandaag
moet je leven, want morgen breekt de pleuris uit’ is het devies voor Egypte, Jordanië, Libanon en Israël. In Iran mogen vriend en vriendin niet samen slapen als ze niet getrouwd zijn, dus ‘als de politie komt zijn jullie man en vrouw.’ Adviezen als ‘Eet alles, ziek word je toch wel’ en ‘Draag te allen tijde een trouwring’ blijken eigenlijk in elk land wel goed van pas te komen. Hannema’s reisgids is echter niet geschikt voor alle leeftijden. Zo schrijft ze over cocaïnegebruik in Ecuador en eindigt ze vaak ladderzat in bed, al dan niet met een aantrekkelijke man. Soms zijn haar kortstondige affaires vermakelijk om te lezen, bijvoorbeeld wanneer ze verslag doet van haar missie om het bed
te delen met een zwarte man, of de keer dat ze in de Palestijnse gebieden wordt aangehouden door een groep militairen en ze besluit een fotoshoot te houden met een jonge knappe soldaat om de tijd te doden. Op andere momenten zijn de ingevingen van haar hormonen echter niet zo interessant. Je hoeft niet van élke reisgenoot te weten of ze ermee in bed belandt of niet. Toch is haar openheid ook verfrissend. Vrouwen moeten zelf voor condooms zorgen en als je per ongeluk met tien mannen in de woestijn terechtkomt, zeg je gewoon dat je op wereldniveau kickbokst. Bovendien schaamt de journaliste zich nergens voor en vertelt ze ook over minder flatteuze gebeurtenissen. In Buenos
Aires heeft ze zo’n verschrikkelijke kater dat ze haar vlucht mist en op Bali licht ze het autoverhuurbedrijf op om onder een boete uit te komen. Het mooist zijn de persoonlijke scènes waarin Hannema stilstaat bij de veranderingen die de wereld ondergaat en welke invloed dit heeft op de mensen die ze heeft ontmoet: ‘Deiraz-Zur is in 2011 tijdens de burgeroorlog met de grond gelijk gemaakt. Zouden zij ook dood zijn, de leden van die hartelijke Syrische familie?’ Dan blijkt ook dat het allemaal meevalt met die grote uitspraak eerder in het boek: ‘Syriërs worden dan wel om het minste of geringste boos, maar niemand is voorbereid op zo’n bloedige oorlog.’ Maar het belangrijkste thema in Miss yellow hair, hello! is de hang naar avontuur, die uit elk hoofdstuk spreekt. Wanneer in Colombia blijkt dat het hostel waar Hannema slaapt de dag voor haar aankomst is overvallen, baalt ze ervan dat ze er niet bij is geweest. Nergens is ze écht op haar plek, want net als ze een beetje begint te wennen, begint het alweer te kriebelen. ‘Een andere cultuur is intrigerend en leerzaam, maar ze gaat mij langzaam tegenstaan zodra ik er te veel in opga.’ Iris Hannema is een wereldburger die nergens wil integreren.
boekenkrant.com
april 2014 pagina 22
non-fictie goed leven Heb je last van een dipje? Met behulp van deze nieuwe boeken maak je het leven een stuk makkelijker. Leer beter om te gaan met anderen, maar vooral met jezelf!
Over levenskunst De filosofie is terug waar zij begon, bij de vraag naar het goede leven. Hedendaagse filosofen keren terug naar hun afkomst, en de levenskunst beleeft een nieuwe hausse. In Over levenskunst zijn de belangrijkste teksten over de grote levensvragen bijeengebracht van Plato tot Petrarca, van Joep Dohmen, Over levensMontaigne tot Nietzkunst, Uitgeverij Ambo, ISBN sche, van Michel Fou97 890 263 2757 5 (€ 19,95) cault tot Peter Sloterdijk. Joep Dohmen heeft deze bloemlezing van een nieuwe inleiding voorzien en uitgebreid met eigentijdse teksten uit de 21ste eeuw.
Weten wanneer je moet stoppen Doorzetters worden alom geprezen, maar echt succesvolle mensen weten wanneer je moet stoppen en met iets nieuws moet beginnen. In dit boek nemen Bernstein en Streep je stap voor stap mee in de kunst van het stoppen. Ze leren je, gebruikmakend van de nieuwste wetenschappelijke Alan Bernstein & Peg Streep, inzichten, hoe je emotiWeten wanneer je moet stoppen, Uitgeverij Business Cononeel en mentaal weertact, ISBN 97 890 470 0669 5 baarder wordt, hoe je (€ 19,95) de haalbaarheid van je doelen inschat, hoe je de situatie kunt evalueren en je kompas waar nodig bijstelt.
Gelukkig ben ik niet de enige De zoektocht naar perfectie is vermoeiend en onverbiddelijk. We besteden te veel kostbare tijd en energie aan het creëren en in stand houden van zorgvuldig bewerkte versies van onszelf. Waarom doen we zoveel moeite om de schijn op te houden? In Gelukkig ben ik niet Brene Brown, Gelukkig ben ik niet de enige, vertaling: de enige begint Brené Bonella van Beusekom, UitgeBrown een belangrijke verij A.W. Bruna LeV., ISBN 97 nieuwe dialoog waar894 005 0429 5 (€ 19,95) mee ze de lezer wakker schudt om zichzelf, en anderen, te accepteren. Op basis van jarenlang onderzoek en honderden interviews komt Brown met een belangrijke waarheid: het zijn júíst onze onvolmaaktheden die ons met elkaar verbinden.
tour de cuisine
Spaghetti met pangrattato
De spaghetti met pangrattato is een heerlijke maaltijd, die je ook nog eens heel snel kunt bereiden. Mocht je overigens pangrattato maken, maak dan een grote hoeveelheid. Want de pangrattato kun je ook over groenten, vis, vlees, en salades strooien.
ansjovis) • 1 takje tijm Bereiding 10 minuten • 4 personen
De pasta Snijd de bleekselderij en de chilipeper in kleine blokjes en de knoflook fijn. Kook de spaghetti al dente. Ingrediënten voor de pasta Fruit de knoflook, bleek- Serveersuggestie • 1/2 pak spaghetti selderij en chilipeper • 1/2 bleekselderij goudbruin is. aan in de olie. Doe hier • 1/2 chilipeper Voeg als laatste de citroen toe en bak de gekookte spaghetti bij en roer • 1 teentje knoflook, nog 30 seconden verder. Breng het dit goed om. Breng • olijfolie geheel op smaak met peper en zout het geheel op smaak • Parmezaanse kaas en laat het op een vetvrij papier vermet peper en zout der afkoelen. Doe de spaghetti op je en een paar druppels Ingrediënten voor de bord en bestrooi deze met pangratcitroensap. pangrattato tato en vers geraspte Parmezaanse • 200 gr. broodkruim kaas. De pangrattato (vroe• 2 tenen knoflook (snijd ger een vervanger van de knoflook fijn) Tip Parmezaanse kaas) • 1/4 schil van citroen Als je ansjovis gebruikt, doe je eerst Doe de olijfolie in een (alleen het geel van de de ansjovis bij de olijfolie en vervolkoekenpan en bak het schil fijnsnijden) Ben van Beurten, Culinaire gens pas het broodkruim, tijm en de broodkruim, tijm en • 8 lepels olijfolie, tour, ISBN 978 94 900 8541 4 (€ 19,95) knoflook. knoflook, totdat alles zout en peper (optie
heerlijk
Bier, zweet en tranen
Annejet van der Zijl geeft Gerard Heineken zijn plaats in de geschiedenis terug. Het is immers deze held die ervoor heeft gezorgd dat het beroemde Heineken-bier op de internationale markt belandde en tegelijkertijd bijdroeg aan de modernisering van Amterdam. Selma van Aken Nu ik Gerard Heineken: de man, de stad en het bier heb gelezen, zal ik nooit meer zorgeloos een biertje kunnen drinken. De hele zomer zal ik me bij elk terrasbezoek realiseren hoeveel bloed, zweet en tranen vooraf zijn gegaan aan de pils die ik voorheen achteloos achterover sloeg. Annejet van der Zijl dook de geschiedenis in en liet Gerard Heineken, de vader van het bier zoals het nu nog overal te koop is, weer tot leven komen. Hoewel hij kort na zijn dood werd opgeslokt door de geschiedenis, vertelt Van der Zijl meer dan honderdvijftig jaar later het verhaal van de man, de stad en het bier. Gerard Heineken groeit op in een rijk gezin en heeft daarom meer kansen dan de gemiddelde negentiende-eeuwse Amsterdamse jongen. Toch is het vooral te danken aan zijn ambitie en sociale vaardigheden dat hij een kleine familiebrouwerij uit kan laten groeien tot een nationaal toonbeeld van succes, in een eeuw die zo hectisch was voor onze hoofdstad. Op het moment dat Gerard Heineken de basis legt voor zijn brouwerij waarvan het bier nu in meer dan
maakt dit het non-fictieve karakter van haar boek wel minder sterk. Het verhaal valt nog maar net in de categorie van de geloofwaardige, objectieve biografie. De levendige schrijfstijl van Van der Zijl houdt weliswaar de aandacht van de lezer vast, maar het is de vraag waarom ze zich dan niet volledig laat gaan en stopt met het aanduiden van haar boeken als ‘non-fictie’. Je merkt dat de auteur heen en weer getrokken wordt tussen enerzijds een informatief verhaal over een belangrijk, historisch personage en anderzijds een spannend verhaal dat weliswaar gebaseerd is op waarheid, maar vooral uit mooie woorden en een pakkend plot bestaat. Annejet van der Zijl Gerard Heineken is een intrigerend verhaal over een man die als voorhonderdzeventig landen wordt verbeeld mag dienen voor velen. Met kocht, is Amsterdam een stad met de weinige informatie die Van der veel armoede, werkeloosheid en Zijl tot haar beschikking had, weet stinkende grachten. ze toch een boek van ruim tweehonNatuurlijk is er de nodige tegenslag – familiedrama’s, doden, ellende bin- derd pagina’s met inhoud te leveren. Van der Zijl had echter haar stanen het Heineken-bestuur, geldcrises – maar Gerard Heineken laat zich tus als non-fictieauteur mogen loslaten om de gaten die in daar niet door weerhouhet verhaal van Gerard den. Hij droomt groot en Heineken zijn gevallen werkt hard. op te vullen. Op die maVan der Zijl laat in haar nier had ze meer op de ‘biografische’ woorden lezers in kunnen spelen duidelijk haar waaren had ze de leegte in dering voor Heineken de geschiedenis die aan doorschemeren. Dat is Gerard Heineken toenatuurlijk mooi, want behoort nog waardiger daardoor kan ze de kunnen opvullen. Het boodschap die hij prowerkethos dat hij uitbeerde de wereld in te straalt is namelijk uitsturen overbrengen op zonderlijk en verdient, een nieuw publiek van ook twee eeuwen later, twee eeuwen later, dat Annejet van der Zijl, Gerard respect. nog steeds van een glas Heineken: De man, de stad en Heineken kan geniehet bier, Uitgeverij Querido, ten. Aan de andere kant ISBN 978 90 214 5544 0 (€ 19,95)
boekenkrant.com
april 2014 pagina 23
miljaar!
Friet en folklore ‘Morgen gaan we volop aan de slag in België. Geweldig hoe ze daar van elke gelegenheid een feestje maken!’, meldt Simone van der Vlugt op de Facebookpagina Reisverhalen van Wim en Simone van der Vlugt.
Dit is het recepten-, lees-, reis- en inspiratieboek van De Kleinste Soepfabriek, een nononsense eenmansbedrijf uit Groningen dat in korte tijd is uitgegroeid tot een culinair icoon. Het Soepboek Irma Puma & Anne Reinke, bevat verrassende Soepboek van De Kleinste recepten voor authenSoepfabriek, Fontaine Uitgetieke, biologische soevers, ISBN 978 90 595 6516 6 (€ 27,95) pen, geïnspireerd door verre landen en bereid volgens traditionele productiemethodes. Daarnaast staan er sfeervolle portretten in van lokale producenten wiens ingrediënten bijdragen aan het hoge biologische niveau waarop De Kleinste Soepfabriek produceert.
De Nederlandse auteur van thrillers en historische romans tekende eerder voor Fado e festa, een reissfeerboek over Portugal. Nu pakt ze uit met reisverhalen uit Vlaanderen: Friet en folklore. Daarin schetst Van der Vlugt de achtergrond van de steden en geeft ze uitleg bij monumenten, beschrijft ze talloze feestelijkheden, besteedt ze aandacht aan taal- en mentaliteitsverschillen en raadt ze winkels, restaurants en cafés aan. Manlief Wim, zelfstandig portretfotograaf, maakte professionele vakantiekiekjes. Friet en folklore is erg persoonlijk geschreven en leest als een reisdagboek. Wil je het daarmee onderscheiden van de klassieke reisgidsen? ‘Het is altijd leuk als je je kunt onderscheiden. Ik heb ook voor een persoonlijke vertelstijl gekozen omdat veel lezers mij kennen van mijn thrillers en historische romans. Ik neem hen als het ware mee op reis. Ik denk dat mensen dat leuk vinden.’
Was je vertrouwd met de geschiedenis van Vlaanderen? ‘Jawel. Ik houd van geschiedenis en een van mijn historische jeugdboeken, De bastaard van Brussel, speelt zich af in het Vlaanderen van de Tachtigjarige Oorlog. Ook Jacoba, dochter van Holland, mijn historische roman voor volwassenen, is deels in Vlaanderen gesitueerd. Om Friet en folklore te kunnen schrijven moest ik natuurlijk wat dieper in de geschiedenis duiken. Zo wist ik niet zoveel af van de afscheiding van België met Nederland.’ Welk evenement vond je het meest bijzonder? ‘De zeewijding in Blankenberge. Voor zover ik weet worden er in Nederland geen zeewijdingen gehouden. Ik had er nog nooit van gehoord en was erg benieuwd. Religieus ben ik niet, maar het was een mooie, bijzondere ervaring.’
Of het nu gaat over een bijzondere taart, een veganistische schotel of een verfrissende kom soep: het is altijd leuk om je tafelgasten te verrassen. Kook iets nieuws met behulp van deze nieuwe titels! Soepboek van De Kleinste Soepfabriek
Door Wendy Claes
Hebben jullie de afweging gemaakt om het boek over heel België te laten gaan? ‘Ja, in eerste instantie zou het boek over België gaan. We vonden Wallonië echter zo anders qua sfeer en feesten en Vlaanderen had ons op die gebieden zoveel te bieden, dat we besloten ons alleen op Vlaanderen te richten.’
even iets anders
De easy vegeterranean
Simone van der Vlugt proeft de échte Gentse Neuzen Historische evenementen zoals reuzenoptochten alsook belforten zijn typerend voor België begrijp ik? ‘Reuzenoptochten worden hier en daar in het zuiden van Nederland gehouden, maar ze zijn niet algemeen bekend. Voor ik me er in ging verdiepen, had ik er nog nooit van gehoord. Ook Nederland kent twee belforten, maar dat weten velen niet. Lakenhallen kennen we evenmin. Het was leuk om te zien hoe twee landen die zo dichtbij elkaar liggen toch wezenlijk anders zijn van bouwstijl.’ Je besteedt ook aandacht aan streekproducten en ondernam meerdere sneukeltochten. Wat kon je het beste smaken? ‘Mijn man en ik zijn allebei dol op chocola en kaas. Gelukkig waren die producten altijd volop aanwezig! En ik ben verslaafd geraakt aan mosselen. Die eet ik in Nederland nooit, maar in Vlaanderen altijd, in elke stad. Ze horen voor mij bij een bezoek aan het zuiden.’
Wim en Simone van der Vlugt, Friet en Folklore, Uitgeverij Anthos, ISBN 9789041425348 (€ 18,95)
Wat zijn de voornaamste overeenkomsten met Nederland? ‘Zowel Vlaamse als Nederlandse steden vind ik mooi
en gezellig. Overal vind je een leuk stadshart en aardige winkeltjes. De keukens lijken op elkaar, Nederlands eten is ook ongecompliceerd. Natuurlijk zijn er uitzonderingen, beide landen hebben verfijnde sterrenrestaurants. En Nederlanders en Vlamingen hebben gevoel voor humor. Ik heb nog nooit zoveel moppen over elkaars gewoonten gehoord!’ Merkte je verschillen tussen de steden op? ‘Uiteraard. Een betrekkelijk jonge stad als Genk heeft een heel andere uitstraling dan het historische Mechelen. In de kustplaatsen valt de nieuwbouw op, op De Haan na. De meeste steden in Vlaanderen hebben een prachtige historische kern. Na de Grote Oorlog is er veel zorg besteed aan de restauratie, waardoor plaatsen als Dendermonde, Leuven en Ieper er weer heel mooi uitzien.’ Wat is jullie volgende reisbestemming? Of grijp je voor je volgende boek terug naar fictie? ‘Op dit moment hebben we geen plannen voor een nieuw reisboek. Ik ben bezig met een boek over de Tweede Wereldoorlog en mijn man opent volgende week een eigen fotostudio in Alkmaar. Dus voorlopig hebben we het daar druk genoeg mee.’
In De easy vegeterranean gaat Malu Simões de strijd aan met de critici die aangaven dat de recepten in haar vorige boek Vegeterranean weliswaar tongstrelend waren, maar wel te ingewikkeld voor de Alberto Musacchio & Malu hobbykok. De easy vegeSimões, De easy vegeterraterranean doet geen nean, Karakter Uitgevers enkele concessie wat BV, ISBN 978 90 452 0505 2 betreft smaak, maar (€ 29,95) geeft ruim 100 vegetarische en vegan recepten die voor iedereen thuis te maken zijn.
Rutger bakt Rutger van den Broek is de winnaar van het populaire televisieprogramma Heel Holland Bakt. Verdeeld over vijf hoofdstukken - gebak en taart, koekjes, cakes, high tea en brood biedt Rutger Bakt zeventig heerlijke recepten. In een extra hoofdstuk Rutger van den Broek, Rutger bakt, Uitgeverij Carrera, ISBN met handige how-to’s 978 90 488 2015 3 (€ 29,95) laat Rutger stap voor stap zien hoe je basisrecepten op een traditionele wijze bereidt. Bijvoorbeeld hoe je banketbakkersroom maakt, wat tempereren inhoudt en hoe je citrusschilletjes konfijt.
Meer kookboeken op boekenkrant.com
Nieuwe boeken Conserve april 2014
Wytze Russchen, toplobbyist van Europa over gekke Geert(je) Wilders, Pim Fortuyn, Neelie Kroes, Mark Rutte, Jan Peter Balkenende, Nana Mouskouri en royalties als Beatrix, Friso en Constantijn,
Na Raaf deel twee in de Hemelpoortreek: Sam van schrijfster Barbara M. Veenman, onze eigen J.K. Rowling, haar Young Adultboek speelt opnieuw op een middelbare school waar engelen als Raaf gewoon in de klas komen zitten.
Elisabeth Riphagen komt al sinds 1999 in Indonesië en heeft dan gesprekken met de inlandse bevolking op eilanden als Flores, Sumatra, Java, Sulawesi, Timor en Bali over hun strijd om te overleven, verhalen uit het leven gegrepen met veel foto’s.
Presentatie 7 april in Den Haag in perscentrum Nieuwspoort, 9 april in Brussel in Café Dépot, 268 pagina’s, € 19,99
Presentatie 10 april scholengemeenschap Melanchthon, Rotterdam-Schiebroek, 256 pagina’s, € 17,99
Presentatie 25 april boekhandel Romijn, Barneveld, 328 pagina’s, € 18,99.
Uitgeverij Conserve
In de boekhandel, of profiteer van portvrije toezending bij rechtstreekse bestelling via info@conserve.nl of uitgeverij.conserve@wxs.nl, of een kaartje naar Uitgeverij Conserve, postbus 74, 1870 AB Schoorl (tel 072-509 3693).
Heerlijk houten huis te huur in de Ardennen. De Boekenkrant biedt haar lezers in samenwerking met boekhandel Roelants een rustieke vrijstaande landhuisje aan in de Belgische Ardennen. Het ligt in het dorpje Daverdisse. Hier is de laatste 40 jaar weinig veranderd. Ideaal voor een verblijf vol ontspanning of inspanning. De huisbibliotheek staat garant voor wekenlang leesplezier.
Een weekend (vrij-ma) of een midweek (4 nachten) kost 250,– en een week 350,–. Kijk voor meer informatie op www.roelants.nl
boekenkrant.com
april 2014 pagina 25
non-fictie memoires
Slavenhouder Edwin Epps (Michael Fassbender), slavin Patsey (Lupita Nyong’o) en Solomon Northup (Chiwetel Ejiofor) in de filmversie van 12 jaar slaaf.
De bittere smaak van slavernij De verfilming van 12 jaar slaaf won in maart verschillende Oscars, waaronder die voor beste film. Toch wisten we hier in Nederland tot voor kort vrijwel niets over Solomon Northup. Door Anouk Abels Sterker nog, de eerste Nederlandse vertaling van zijn memoires is pas afgelopen februari uitgebracht. Deze editie opent met een voorwoord van regisseur Steve McQueen, die 12 jaar slaaf qua relevantie vergelijkt met het dagboek van Anne Frank. ‘Ik was stomverbaasd dat ik nog nooit van dit boek had gehoord,’ aldus de regisseur. Niettemin werd het werk vlak na publicatie in 1853 een bestseller. Misschien kwam dat wel omdat de vrije blanke lezer zich toentertijd goed kon verplaatsen in Solomons plotselinge overgang van vrijheid tot lijfeigenschap. En ook nu weet de filmversie menig bioscoopganger in het hart te raken.
Solomon Northup, 12 jaar slaaf, vertaling: Leen van den Broucke, Inge Kok, Arjaan van Nimwegen, Thijs van Nimwegen en Anne Colenbrander, Uitgeverij Atlas Contact, ISBN 978 90 245 5360 3 (€ 19,99)
Northup woonde als vrij man in de staat New York met zijn vrouw en kinderen. Totdat hij werd ontvoerd en als slaaf verkocht werd in Louisiana, waar hij twaalf jaar lang op suiker- en katoenplantages werkte. In de negentiende eeuw kwamen zulke schokkende ontvoeringspraktijken regelmatig voor. Northup creëerde een uniek document door extreem
gedetailleerde beschrijvingen van zijn ervaringen te leveren. Hij omschrijft slavenhuizen, zijn meesters en het werk op de plantages. Hij is net zo nauwkeurig wanneer hij vertelt over de martelingen die hij en zijn medeslaven ondergaan. Zo verhaalt hij van de gruwelijke mishandeling van slavin Patsey: ‘De lucht weergalmde van de pijnlijke kreten en gillen van de gemartelde Patsey, die zich vermengden met de luide, boze vloeken van Epps. Ze was vreselijk opengereten – ik kan zonder overdrijven zeggen letterlijk gevild. De zweep was nat van het bloed.’ Ook is het bijzonder om te zien hoe Northup begrip weet op te brengen voor zijn meesters. Hij noemt de slavernij een ‘wreed, onrechtvaardig en barbaars instituut,’ maar beseft tegelijkertijd dat wie in een wereld van slavernij en blanke superioriteit opgroeit, moeilijk beter kan weten. Bovendien ziet hij een verschil tussen slechte meesters als Edwin Epps en goede slavenhouders als William Ford, zijn eerste meester: ‘Waren alle mensen zoals hij, dan was de slavernij maar half zo bitter geweest.’ Het is niet met zekerheid te zeggen of Northup daadwerkelijk zoveel begrip voelde voor de mensen die hem als slaaf lieten werken. Zijn memoires schreef hij in samenwerking met de blanke David Wilson, in een tijd waarin hij zijn ontvoerders niet eens kon laten berechten, omdat het woord van een zwarte niet opwoog
Northup woonde als vrij man in de staat New York met zijn vrouw en kinderen. Totdat hij werd ontvoerd en als slaaf ver kocht werd in Louisiana. tegen de verklaring van een blanke. In de filmversie van 12 jaar slaaf is er juist geen twijfel mogelijk: alle slavenhouders zijn monsters. Waar Northup zijn verleden als vrij man nooit aan Ford heeft onthuld, doet hij dat in de film wel. Ford wil de waarheid niet horen en laat Northup zijn verdere lijdensweg afleggen naar de veel wredere plantagehouder Edwin Epps. Het is slechts een van de vele alteraties waarmee de filmmakers hun eigen mening over de slavernij aandikken. Waar sommige toevoegingen, bewerkingen en omissies Northups verhaal af en toe te grondig veranderen, weet McQueen tegelijkertijd de mogelijkheden van zijn filmmedium optimaal in te zetten. Hij voorziet de memoires van een dimensie
die onmogelijk op papier had kunnen bestaan. Waar Northup in zijn memoires zijn woorden tot het uiterste benut, gebruikt McQueen de stilte. Een goed voorbeeld is de scène waarin Northup door een verongelijkte slavendrijver wordt vastgebonden en bijna opgehangen. Vervolgens moet hij uren achter elkaar in de verzengende hitte op dezelfde plek blijven staan. Het is ijzig stil. Northup ondergaat het lijden, terwijl op de achtergrond kinderen spelen en de andere slaven overgaan tot de orde van de dag. Ook muziek is belangrijk in McQueens film. Slavendrijver Tibeats pest zijn ‘nikkers’ door ze te laten klappen als begeleiding, terwijl hij het slavenlied Run, Nigger, Run zingt. Aan de andere kant van het spectrum bevindt zich de groep slaven die Roll, Jordan, Roll zingt bij het graf van een gestorven slaaf. Northup (een glansrol van Chiwetel Ejiofor) zingt eerst aarzelend mee, totdat hij zichzelf in de muziek verliest, en alle pijn en wanhoop van zijn gezicht afdruipt. Een aantal jaren na zijn bevrijding verdween Northup opnieuw. Niemand weet of hij wederom ontvoerd is, werd gelyncht of mogelijk zelf een einde maakte aan zijn leven. Toch heeft hij een onuitwisbare indruk achtergelaten op een publiek van miljoenen. Een publiek dat, dankzij de filmversie van McQueen, enkel zal blijven groeien.
boekenkrant.com
april 2014 pagina 27
strips grote oorlog
pas verschenen Tim Tijdloos: deel 1. Het Switchkristal Tim Tijdloos is beroemd geworden in de Eppo. Nu is er eindelijk een compleet album. Lees de leuke, spannende en grappige avonturen van Tim, zijn trouwe viervoeter Plotsy, zijn ouders en natuurlijk de kwade Professor Digidoom. Inclusief een volledig nieuw en nooit eerder gepubliceerd verhaal.
Pieter Hogenbirk & Willem Ritstier, Tim Tijdloos : deel 1. Het Switchkristal, Uitgeverij Strip2000, ISBN 97 890 700 6071 8 (€ 8,95)
de afgedankte stripfiguren
Per tijdmachine naar oorlogstijd Precies honderd jaar na het uitbreken van de Eerste Wereldoorlog brengen Suske en Wiske het slagveld tot leven voor een jong publiek. Door Anouk Abels In Het Schrikkelspook wordt er, net als in de leukste Suske en Wiskes van vroeger, per Teletijdmachine naar het verleden gereisd. ‘Onze vrienden’ vertrekken naar de Grote Oorlog om een Duitse piloot met liefdesverdriet te redden die geterroriseerd wordt door oorlogsdemon Sebecum. Tussen de standaard grappen over Jeroms berenkracht en Sidonia’s uiterlijk door ontvouwt zich het geweld van de oorlog. Er zijn bombardementen, loopgraven en stervende soldaten. Suske en Wiske ontmoeten zelfs een
verhaal wat te verlichten. Zo heeft jongeman die lijdt aan shellshock. Barabas’ nieuwe uitvinding, de TeleSebecum symboliseert de oorlog, en dresser, de nodige kuren, waardoor doet zich tegoed aan de verloren zieJerom rondloopt in een Romeinse len van de gestorven soldaten. Het is aan Suske en Wiske en hun vrienden toga en de uitvinder zelf eruitziet als Lodewijk XIV. Met behulp van om deze demon te stoppen. een gezonde dosis humor verandert Hoewel de striphelden van Willy Het schrikkelspook een Vandersteen vaker aanmoeilijke geschiedewezig zijn bij historinisles in een spannend sche gebeurtenissen, avonturenverhaal voor belicht Het Schrikkelkinderen. Maar wel spook wel heel duiseen avonturenverhaal tere materie. Het is ook dat de gruwelijkheid te zien aan de tekevan de oorlog nooit uit ningen: de kleurrijke het oog verliest. Zelfs bekende hoofdfiguWiske heeft er last van: ren bewegen zich door haar knipoog aan het een grauw kraterlandeinde van het verhaal schap, waarboven de is veranderd in een blik donkergrijze wolken Willy Vandersteen, Het Schrikvan ontreddering. zich opstapelen. Gelukkelspook, Standaard Uitgekig zijn er genoeg grapverij, ISBN 978 90 022 5108 5 pen en grollen om het (€ 5,99)
Dokter Schrikmerg organiseert een boksmatch en Urbanus gaat de uitdaging aan. Hij wint op overtuigende wijze, maar verwondt per ongeluk ook een van de hostessen. Urbanus wordt gearresteerd en veroordeeld tot levenslange opsluiting in de Opslagplaats voor Afgedankte stripfiguren...
Urbanus & Willy Linthout, De avonturen van Urbanus: de afgedankte stripfiguren, Uitgeverij SU Strips, ISBN 97 890 022 5593 9 (€ 5,99)
F.C. De Kampioenen: De wereldkam pioenen special Markske, Boma en de anderen beleven opnieuw hun jeugd. Geniet van extra veel stripplezier en speel samen met de Kampioenen het spannende bikkelspel of het hinkelspel voor beginners.
Hec Leemans, F. C. De kampioenen. De wereldkampioenen special, Uitgeverij SU, ISBN 97 890 022 5598 4 (€ 9,99)
peter
Tijdloos portret van drie generaties ‘Dan máák je maar zin!’ Welke puber heeft deze uitspraak niet naar zijn hoofd geslingerd gekregen? In Niet doen opa weet Peter van Straaten het karakter van elke generatie perfect te vangen. Door Nina Visser
Over vaders die elke man die in de buurt van hun dochter komt vol argwaan gadeslaan (‘Wat moest die klootzak?’), over roddelende tantes (‘Gelukkig lijkt ze niet op haar vader’) en onbevangen kleinkinderen (‘Oma, wanneer ga jij dood?’). Cartoonist Peter van Straaten is een echte duizendpoot. Al meer dan een halve eeuw verschijnen zijn tekeningen in kranten als Het Parool en Vrij
Nederland, waarvan de strip Vader & Zoon en zijn verhalen over vrijgevochten bijstandsmoeder Agnes de bekendste zijn. Tegenwoordig heeft hij een column in het NRC Handelsblad en verschijnt er wekelijks een tekening van zijn hand in het Volkskrant Magazine. Daarnaast brengt hij al twintig jaar lang Peter’s Zeurkalender uit én stelt hij sinds 2007 themaboeken samen, zoals Zo zijn we niet getrouwd (2008), Weet mama hiervan (2010) en Heeft het gesmaakt? (2012). In Zo zijn we niet getrouwd verbeeldt Van Straaten het huwelijkse leven, terwijl hij zich in Weet mama hiervan juist op de generatiekloof tussen ouders en hun opgroeiende pubers richt. Zijn nieuwste themaboek, Niet doen opa, is een mooie aanvulling op dit rijtje. In deze bundel schetst de cartoonist in ruim honderdvijftig
‘Een tijdloze optekening van menselijke verhoudingen’
Peter van Straaten, Niet doen opa, Uitgeverij De Harmonie, ISBN 97 890 761 6899 9 (€ 14,90)
tekeningen allerhande situaties waarin grootouders, kinderen en kleinkinderen de hoofdrol spelen. ‘Als ik groot ben ga ik met jou trouwen’, belooft een peuter zijn moeder. ‘Van jou mag het wel hè, opa?’ zegt een kleuter tegen zijn grootvader. ‘Maak je je niet te moe jongen?’ vraagt een vader aan zijn puberzoon die met de afstandsbediening op de bank hangt. Deze herkenbaarheid is op elke pagina terug te vinden, want Van Straaten is een kei in het blootleggen van menselijke communicatie en de alledaagse misverstanden die spelen tussen verschillende generaties. Met een simpele tekening voorzien van een kort onderschrift weet hij de uiteenlopende denkwijzes van jong en oud neer te zetten. Dit getuigt van een scherp observatie- en inlevingsvermogen. Ook de lichaamshoudingen van de
‘Maak je je niet te moe jongen?’ karakters zijn altijd raak: van onderuitgezakte pubers met de armen over elkaar tot chagrijnige opa’s met afhangende schouders. Er zit een enkele tekening tussen die niet uit het leven gegrepen lijkt te zijn, maar ook die zorgt voor een lach – denk aan een kleinzoon die zijn opa vraagt hoe de dollar staat en een moeder die haar zoon op het hart drukt niet met vreemde pastoors mee te gaan. Niet doen opa is een tijdloze optekening van menselijke verhoudingen en een must voor iedereen die (klein)kind is geweest of er zelf een hoopt te krijgen.
boekenkrant.com
april 2014 pagina 28
boekfragment
Touwspelletjes uit de hele wereld
Anne Akers Johnson, Touwspelletjes uit de hele wereld, Uitgeverij Middernacht Pers, ISBN 90 72259 60 2 (€ 12,95)
Zeven kinderen uit zeven windstreken vertellen over zeven touwspelletjes. En zo kom je een heleboel te weten over waar ze vandaan komen. Inclusief duidelijke instructies en een lang veelkleurig touw. Het enige dat je nodig hebt zijn tien vingers!
Op de achtergrond zie je een heel lange veelkleurige boot. Deze is gemaakt van één reusachtige boomstam. De vissers blijven vaak weken lang aan boord. De kinderen in AdaFoah kennen heel veel touwspelletjes, en het is niet verwonderlijk dat een groot aantal met vis te maken heeft.
boekfragment
De jaren Pep In de jaren ‘70 groeide Pep uit tot het meest invloedrijke stripblad van Nederland. Een blad dat meegroeide met zijn lezers en ze daardoor maakte tot wie ze zijn geworden.
Ger Apeldoorn, De jaren Pep, Uitgeverij Don Lawrence Collection, ISBN 978 90 888 6143 7 (€ 24,95)
De topperiode van alles, is dat wat je leert kennen tussen je twaalfde en je veertiende. Ik ben in 1959 geboren, dus ik bofte. Toen ik twee was, las mijn vader voor uit Donald Duck, toen ik vier was las ik Fix en Foxi, toen ik zeven was kregen we de Pep. Ik groeide op met Asterix en Lucky Luke en toen ik dertien was maakte ik kennis met Bernard Voorzichtig en Joris PK. Ik ben een volwaardig lid van de Pep-generatie en ik herken ze nog steeds als ik ze tegenkom. Frisse jongens en meiden met een gezonde dosis humor en in de meeste gevallen al een flink stel grijze haren. Het stripblad Pep verscheen tussen 1962 en 1975. Het begon als poging van uitgeverij De Geïllustreerde Pers om het gat te vullen tussen Donald Duck en de bladen voor oudere lezers, zoals de Revue en Margriet. Maar het groeide uit tot een blad dat een generatie striplezers definieerde, met een slimme mix van toppers uit het buitenland en een groeiend aantal eigen strips en rubrieken. Daarmee was Pep ook het podium voor de eerste generatie Nederlandse striptekenaars
die klassieke strips maakten. Deze ‘Grote Vijf’: Martin Lodewijk, Dick Matena, Daan Jippes, Fred Julsing en Peter de Smet, ze hebben elk een eigen biografie gekregen, samen met Hans G. Kresse, die misschien niet bij Pep begon, maar wel vanaf een jaar na het begin tot een jaar voor het einde een van de meest frequente en gezichtsbepalende medewerkers was. Het zijn de strips van Pep en de toon die het blad in de jaren zeventig had, die de meeste invloed en navolging hebben gehad. Veel van de tekenaars van het tijdschrift Eppo waren nooit stripmaker geworden, als Pep ze niet had geïnspireerd. En hoe levendig de Nederlandse stripwereld al die jaren ook was en nog steeds is, er is geen blad behalve Pep dat bij zoveel mensen een gloed van herinnering en een brede glimlach oproept. Hoewel de lol van dit boek voor een groot deel in de herkenning van de vele prachtige illustraties zit, ben ik bij het maken van dit boek niet uitgegaan van het beeldmateriaal. Ik geloof dat het verhaal van Pep het verhaal is van een generatie en daardoor vooral van een tijdsbeeld. De manier waarop in de jaren zestig en zeventig vermaak werd aangeboden, was fundamenteel anders dan nu. Kranten, bladen, radio- en televisiezenders, alle media behalve de film, boden hun publiek een brede staalkaart van producten aan. Vond je het
ene niet leuk, dan kon je het andere proberen. En dat deed je ook, want het stond in jouw lievelingsblad of werd uitgezonden door jouw lievelingszender. Op die manier kwam je in contact met strips, muziek, programma’s of nieuws en bouwde je een bredere interesse op dan wanneer je je alleen maar richtte op iets waarvan je zeker wist dat je het leuk ging vinden. Het is mijn mening dat die verloren eigenschap ervoor gezorgd heeft dat het blad Pep zo’n blijvende indruk heeft gemaakt op mijn/onze generatie. Want Pep was niet alleen een blad dat meegroeide met zijn lezers. De lezers konden ook meegroeien met het blad.
boekenkrant.com
april 2014 pagina 29
boekfragment
Het Mysterie van het verbogen goud Het mysterie van het verborgen goud is het derde deel uit de populaire serie Avontureneiland. Spannend voor jongens én meisjes vanaf 8. De broers Jack en Scott en hun vriendin Emily stuiten onverwacht op een honderd jaar oude brief met een gehavende schatkaart. Het drietal gaat meteen op onderzoek uit. Maar om de kaart te kunnen lezen, moeten ze eerst een aantal mysteries oplossen, en dan blijkt er ook nog een andere kaper op de kust te zijn… Helen Moss, Avontureneiland III – Het mysterie van het verborgen goud, vertaling: Bies van Ede, uitgeverij Kluitman, ISBN 978 90 206 7313 5 (€ 12,50)
Emily zuchtte. Waar was Jack? Drift, haar hond, die nooit van haar zij week en aan al haar onderzoeken meedeed, duwde zijn kop tegen haar knieën. Zijn zwarte oor stond overeind en het bruin-wit gevlekte oor hing omlaag. Emily wist dat hij haar probeerde te vertellen dat Jack in de kelder was, al hadden ze die al honderd keer doorzocht. Drift was meestal de beste speurhond ter wereld, maar nu had de storm zijn zintuigen blijkbaar in de war gegooid. ‘Jíj moet het zeggen!’ zei Emily tegen Scott nadat ze de kelder nog maar een keer doorzocht hadden.
‘Wat?’ vroeg Scott. ‘Dat je het opgeeft, natuurlijk! Het maakt Jack niet uit of hij gevonden wordt of niet. Hij wil alleen maar jou verslaan.’ Scott gromde. Emily had gelijk. Maar toegeven dat zijn broer gewonnen had was ongeveer net zo cool als de bovenste knoop van je overhemd dichtmaken en het hemd in je broek proppen. Elke vezel in zijn lijf riep: doe het niet! Hij slikte, schraapte zijn keel en perste de woorden tussen zijn op elkaar geklemde kaken door. ‘Oké! Ik geef het op. Kom maar tevoorschijn!’ ‘Sorry, wat zei je?’ Scott draaide een rondje om zijn as. Jacks gedempte stem kwam van vlakbij, maar waar zát hij? Had hij een onzichtbaarheidsmantel gevonden of zoiets? ‘Ik geef het op.’ Scott herhaalde de gehate woorden nog iets luider. ‘Kun je dat voor me op papier zetten?’ Jacks grijnzende gezicht verscheen vanachter een groot krat. Zijn dikke, blonde haar was bedekt met spinrag en er zaten vlekken op zijn gezicht alsof hij zich met camouflageverf had ingesmeerd. ‘Maar daar hebben we gekeken!’ zei Emily ongelovig. ‘Ik zat op een andere plek.’ Jack wees. ‘Poeh, het is daar niet echt een vijfsterrenhotel.’ ‘Welke verstopplek?’ vroeg Emily. ‘Onder het valluik.’
‘Welk valluik?’ Jack staarde Emily aan. ‘Wist je dan niet dat dat luik daar zit?’ Emily schudde haar hoofd. ‘O yes! Wat een overwinning!’ Jack maakte een dansje door de kelder. Dit was nog beter gegaan dan hij had durven hopen. Hij had een geheime plek gevonden! En nog wel eentje die Emily niet kende, terwijl hij recht onder haar neus lag! Met z’n drieën trokken ze het zware krat weg. ‘Wauw!’ zei Emily ademloos. ‘Ik heb nooit geweten dat dat gat hier was…’ Ze wilde net aan een uitgebreide inspectie beginnen, toen ze het rolletje papier in Jacks hand zag. ‘Wat is dat?’ ‘Ik weet het niet. Het lag daar gewoon op de grond.’ Jack ging op de rand van een kapotte tafel zitten en rolde het stukje papier af. ‘Er staat iets op geschreven…’
boekfragment
Reis door de tijd 6 Geronimo Stilton, Uitgeverij De Wakkere Muis, ISBN 978 90 8592 252 0 (7 24,95)
‘Ik zal mijn nieuwe tijdreismachine, de Kosmopoliet, nog één keer zonder bemuizing op reis sturen. Ik wil niet het risico lopen dat jullie ergens in het verleden blijven hangen!’ riep professor Volt. ‘Zet je schrap! Ik tel tot drie. Bij drie de ogen sluiten en de oren dicht houden!’ Hij trok aan een enorme hendel en zei: ‘Eén, twee, drie … contact!’ Er klonk een harde knal. Een witte lichtflits flitste door de lucht en de Kosmopoliet vertrok. ‘Nu moeten we wachten’, kondigde de professor aan. ‘Ik heb hem voor de zekerheid naar drie verschillende tijdKosmopoliet perken gestuurd. Voor ik jullie ermee op pad stuur, wil ik zeker weten dat hij niet uit elkaar valt.’
2
3
1
Zo bleek als mozzarella mompelde ik bibberig: ‘D-dankjewel, p-p-p-professor. I-i-ik wil niet u-uit elkaar vallen, i-ik wil hem nog niet p-piepen!’ Na een paar minuten, die voor mijn gevoel uren duurden, klonk er weer een harde knal. Een witte lichtflits flitste door de lucht en daar verscheen de Kosmopoliet! De deur ging sissend open: Sssssssssssssss… en er kwamen vier knagers naar buiten gesprongen! Gi-ga-geitenkaas! Daar stonden 4 bekende knagers uit het verleden en om de geschiedenis niet te veranderen moesten zij zo snel mogelijk terug naar hun eigen tijd. Dat beloofde een zware reis te worden.
Wil jij een exemplaar winnen? Stuur vóór 1 mei 2014 een e-mail met je leeftijd, naam en adres naar reis@dewakkeremuis.nl © 2014 ATY
reis 6.indd 1
31-03-14 16:59
foto Hermance Triay
Gezien bij ‘Hier is… Adriaan van Dis’
‘Schitterende leeservaring’ – ✶ ✶ ✶ ✶ in Het Parool
‘Een goede roman over corrupt Colombia’ – ✶ ✶ ✶ ✶ in de Volkskrant
‘Vasquez ontpopt zich als de troonopvolger van zijn wereldberoemde landgenoot Gabriel García Márquez’ – Trouw ‘Met ongelofelijk veel taalplezier dompelt Vasquez je onder in de huiveringwekkende Colombiaanse geschiedenis’ WWW.UITGEVERIJSI G NATU U R.NL
– De Standaard
boekenkrant.com
april 2014 pagina 31
boekfragment
Danger Close Openhartig, zelfkritisch, rauw en dicht op de huid schrijft Marco Kroon over zijn tijd als pelotonscommandant van een groep Nederlandse Special Forces in Afghanistan. Maar ook beschrijft hij de Ridderslag, de beschuldigingen die volgden en zijn veroordeling door de media.
Marco Kroon, Danger Close, UHB uitgevers, ISBN 978 90 8200 261 1 (€ 19,95) www.danger-close.nl
Naast me, in de bomen boven me en vlak voor me slaan de kogels in. Tik, eentje schampt mijn helm. Ik duik nog dieper weg. En de eerste die me ooit nog eens aan de kop zeurt over het opzetten van een helm, trap ik dat ding in zijn endeldarm. Vijandmeldingen worden geschreeuwd. Ons front is nagenoeg 270 graden. In sprintjes komen de strijders op ons af. Vuren, rollen, vuren en weer terug. ‘Minimi’s,’ zeg ik door de radio. Nu vuren ook Jelle en Nico. De vlammen slaan uit de vuurmond, de schoten zijn hard. Direct trekken ze tegenvuur. ‘Dempers af!’ Over de hele linie gaan de dempers af. Nu trekken we allemaal tegenvuur. Zodra er op me wordt geschoten, zet ik de demper er weer op, rol weg en schiet. Vijand kwijt? Demper
af, vuur trekken, demper op. Au, die demper is heet! We liggen zo laag mogelijk in dekking. Kruipend, sluipend, rollend, drie kwartier lang. Telkens weer, meer en meer, sprint de vijand op ons af. Maurits is naast me, in voortdurend contact met de AC-130, onze ogen in de lucht. Hij bericht ons over beweging in de vallei, samentrekking naar onze positie, massa’s en massa’s zwaarbewapende strijders, wel honderdvijftig tot tweehonderd man. Met ons lichte kaliber van 5.56 mm hebben we soms meer dan twee patronen nodig om een strijder te stoppen. Oftewel: de munitie raakt op. RPG’s vliegen over onze hoofden en slaan in de huisjes achter ons; granaten vallen vlakbij ons en we moeten ze ontwijken. Nachtkijker af tegen de flitsen. Dertig tot veertig seconden bijna geen zicht. Korte vuurpauze, nachtkijker op. We zitten nu echt knijp met de munitie. In mijn oor heb ik de Aussies. Ze zijn er niet beter aan toe dan wij. De Australische infanterie-eenheid heeft inmiddels ten noorden van ons een tweede front geopend om de aandacht van de vijand te trekken. Het helpt niet. Hij blijft op ons gefocust. De strijders zijn zo dichtbij dat er op de grond nauwelijks meer
onderscheid is. Maurits ligt naast me. We roepen het gunship op. Vragen de laatste update. Ook slecht nieuws van boven. De vijand wordt sterker en sterker. Dit gaat vreselijk fout… Ik voel de boksbeugel in mijn broekzak en maak hem los van het borgingstouwtje. De beugel draag ik altijd bij me, aan een elastiek om mijn pols. Van Mik gekregen, mijn beste maat die als een oudere broer voor me was. We leerden elkaar kennen bij het Korps Mariniers en maakten samen de overstap naar de landmacht. De beugel had ik gekregen voor mijn tweede uitzending naar Irak. ‘Ik wil je niet op Al Jazeera zien. Dat lelijke hoofd van je staat het beste op je romp. Dus als het moet, dan vecht je je maar dood met dit,’ had Mik me gezegd. Is het nu mijn tijd? Nee! Ik duw de twijfel weg, negeer het en denk aan de jongens. Hoe krijg ik ons eruit? De AC-130 heeft enorme vuurkracht, maar het risico… ‘Request danger close mission!’
als een enorme bergkam oprijst van de bodem van de zee. Hij zet zijn voeten erbovenop en merkt dat hij aan de rand van een gigantische afgrond staat.
nog steeds. Hij voelt nog steeds de klauwende handen van de dood en probeert zich los te wringen, maar dan dringt het tot hem door dat deze handen warm zijn, dat het handen zijn die hem strelen en troosten. Hij hoort de stem van Naäma, zijn vrouw. Die klinkt bang. ‘Noach?’ Hij kalmeert, zijn ademhaling wordt langzaam gelijkmatiger, het zweet op zijn lichaam koelt hem af. Aan de andere kant van de tent slapen de jongens rustig verder, zich nergens van bewust, hun ademhaling kalm en diep. Ook de baby, nog dronken van de melk van zijn moeder, is niet wakker geworden van de uitbarsting. ‘Was het een droom?’ vraagt Naäma zacht. ‘Meer dan een droom,’ antwoordt Noach ademloos.
boekfragment
Noah In een gewelddadige wereld zonder hoop, zonder regen en gewassen, leeft Noach, een goed mens. Op een nacht wordt hij getergd door een visioen… Dan valt er een druppel regen. Noach ziet het niet, maar hoort het. Een enkele druppel is het, die neerslaat op de geblakerde bodem. Hij kijkt naar de grond en ziet een glinsterend spatje vocht, heel even, voordat het door de barre aarde wordt verzwolgen en er alleen een nauwelijks waarneembaar kratertje achterblijft. Een druppel, meer niet, maar het komt Noach als een wonder voor. Hij kijkt omhoog, naar een wolkeloze, loodgrijze hemel. Mark Morris, Noah, vertaling: Ernst Bergboer, Uitgeverij Kok, ISBN 978 90 435 234 24 (€15,00) www.boeknoah.tumblr.com
Angst en paniek grijpen hem naar de keel. Hij voelt iets achter zich, iets van enorme omvang dat met een verschrikkelijke vaart op hem af komt en hem onder de voet dreigt te lopen. Hij draait zich vliegensvlug om zijn as. Plotseling gebeurt er iets wat niet kan: hij wordt… verzwolgen door water. Hij spert zijn ogen wijd open, voelt doodsangst, deinst terug, wringt zijn lijf, dat veel te traag beweegt, weg van het lijk. Hij spartelt wild met zijn voeten, voelt dan ineens iets hards. Een rif, onder water. Een scherp gekarteld bouwwerk van rots en koraal dat
Hij kijkt omlaag en ziet wat de voltallige mensheid moet zijn rottend in de diepte liggen. Miljoenen en miljoenen lijken, opeengepakt op de zeebodem zover het oog kan reiken. Het biedt een walgelijke aanblik, angstaanjagender en afschuwelijker dan een mens zich voorstellen kan. Noach schreeuwt. Hij stoot een wolk van luchtbellen uit die hem het zicht ontnemen. Geluid maken kan hij niet, maar hij schreeuwt en schreeuwt en blijft schreeuwen. Hij voelt een hand aan zijn arm trekken, dan een aan zijn been. Handen tasten naar hem, grijpen hem vast, en ook al bevindt hij zich onder water en kan hij niets meer zien, hij voelt dat dit koude handen zijn, handen waarin geen leven is, de handen van de dood. Hij is de enige mens die is overgebleven en de doden zijn afgunstig. Ze trekken hem naar zich toe, willen dat hij een van hen zal worden. Hij worstelt en hij verzet zich, maar steeds meer handen klampen zich aan hem vast. Hij voelt dat het leven uit hem geknepen wordt… Noach komt met een schok overeind. Het is aardedonker. Hij schreeuwt
Nieuwe topthrillers! Vier vrienden zweren elkaar eeuwige trouw. Als een van hen in de problemen komt, zullen de anderen er voor hem zijn. Dan gebeurt er tijdens een zomerkamp een gruwelijk ongeluk… Jaren later krijgt een van hen een verontrustend telefoontje.
Maak kennis met Aector McAvoy. Een boom van een kerel met een zachtaardig karakter, meer bedreven met computers dan met wapens. McAvoy wordt op een moordzaak gezet waarin maar weinig aanknopingspunten te vinden zijn. Het onderzoek is nog nauwelijks van start gegaan als hij zelf getuige is van een aanslag.
Edward Hendriks Gezworen vrienden ISBN 9789026136030 €18,99
David Mark De mazen van het net ISBN 9789026134395 €19,99
www.uitgeverijdefontein.nl
Volg De Fontein ook op
Adv_Boekenkrant.indd 1
01-04-14 14:49
SAMEN LEVEN
MENS, NATUUR EN TOEKOMST Wat is de betekenis van de natuur? Zijn we van de natuur vervreemd? Wat is nodig voor een duurzame toekomst? In de door Mark Verkerk en Babeth VanLoo geregisseerde film ‘SamenLeven, Dialoog met de natuur’ spreekt ecoloog en filosoof Matthijs Schouten met de bioloog Frans Vera, de journaliste Tracy Metz, de fotografen Frans Lanting en Sacha de Boer, de filosoof Bas Haring, kosmonaut André Kuipers en de oprichtster van het NatuurCollege Prinses Irene. Het boek en de DVD vormen samen met de film onderdeel van het mediaproject De Nieuwe Wildernis waar ook het educatief pakket voor het basisonderwijs, ‘De Nieuwe Wildernis in de klas’, deel van uitmaakt. www.denieuwewildernis.nl boek euro 14,95 DVD euro 14,95
boekenkrant.com
april 2014 pagina 33
boekhandel boekhandels die de boekenkrant verspreiden Alblasserdam Boekhandel de Krekel dekrekel.nl Alkmaar Boekhandel Feijn feijn.nl Boekhandel Het Keerpunt boekhandelhetkeerpunt.nl Boekhandel Van der Meulen’s vandermeulensboekhandel.nl Alphen a/d Rijn Boekhandel Haasbeek haasbeek-libris.nl Amersfoort De Algemene Boekhandel algemeneboekhandel.nl Amstelveen Boekhandel Venstra www.venstra.nl Amsterdam De Nieuwe Boekhandel denieuweboekhandel.nl Boekhandel Mulder boekhandelmulder.nl Almelo Boekhandel Broekhuis boekhandelbroekhuis.nl Apeldoorn Nawijn & Polak Boekverkopers nawijn-polak.nl Arnhem De Arnhemse Kinderboekwinkel lezenisleuk.nl Boekhandel Hijman Ongerijmd boekhandelongerijmd.nl Assen Boekhandel Iwema iwema.nl Baarn Boekhandel Den Boer denboer.nl Beilen Boekhandel Het Logboek hetlogboek.org Bennekom Boekhandel Novita www.libris.nl/novita Bilthoven Bilthovense Boekhandel bilthovenseboekhandel.nl Bleiswijk Boekhandel Muilenburg boekhandelmuilenburg.nl Bloemendaal Boekhandel Bloemendaal boekhandelbloemendaal.nl Boxmeer Van Dinter Media www.dinternet.nl Boxtel Boekhandel Elckerlijc elckerlijc.nl Breda Boekhandel Van Kemenade & Hollaers libris.nl/vankemenade-hollaers Breukelen Boekhandel van Kralingen boekhandelvankralingen.nl Brugge De Reyghere Boekhandel dereyghere.be Brunssum boekhandel Rob Rozeman robrozeman.nl Castricum Scholte boek-en kantoorboekhandel boekhandelscholte.nl Coevorden Readshop Coevorden www.readshop.nl/vestiging/ coevorden Den Haag Boekhandel Van Stockum vanstockum.nl Deventer Boekhandel Praamstra www.boekhandelpraamstra.nl Doetichem Raadgreep & Berrevoets www.libris.nl/ raadgeepenberrevoets Doorn The Readshop Doorn Readshop.nl/vestigingen/ doorn Dronten Voster Boek & Kantoor voster.nl Druten Boekhandel Maas & Waal boekhandelmaasenwaal.nl Eindhoven Boekhandel Van Grinsven boekhandelvangrinsven.nl Boekhandel Van Piere www.libris.nl/vanpiere Emmeloord Boekhandel Marsman marsman.nl Emmen Plantage Vermeer vermeer.plantage.nl
Enkhuizen Smit en Co Boek- en Kantoorboekhandel kantoorboekhandelsmitenco.nl Enschede Boekhandel Broekhuis Boekhandelbroekhuis.nl Etten-Leur Plantage Etten-Leur plantage-ettenleur.nl Exloo Geerts Warenhuis geertswarenhuis.nl Geldrop Boekhandel van Grinsven boekhandelvangrinsven.nl Gouda Boekhandel Verkaaik verkaaikboeken.nl Haarlem Boekhandel Gillissen & Co boekhandelgillissen.nl Boekhandel H. de Vries Boeken devriesboeken.nl Bruna Haarlem Bruna.nl Haren GN Boomker Boeken boomker.nl Harlingen Boekhandel Wever boekhandelwever.nl Hedel The Readshop Hedel www.readshop.nl/vestiging/ hedel Heemskerk Bruna Heemskerk Bruna.nl Heemstede Boekhandel Blokker boekhandelblokker.nl Heerhugowaard Bruna Middenwaard bruna.nl Heerlen Bij Het Raethuys bijhetraethuys.nl Heeze Boek- en Kantoorboekhandel Lektura lektura.nl Helmond De Roij & Boschman Boeken www.deroijboschman.nl Hengelo Boekhandel Broekhuis boekhandelbroekhuis.nl Hoevelaken De Hoevelakense Boekhandel hoevelakenseboekhandel.nl Holten Heusinkveld – Holten meerdaneenboekhandel.nl Hoorn Hoornse Boekhandel hoornseboekhandel.nl Houten Boekhandel Wijs boekwijs.nl Huizen Bruna Oostermeent info@onzebruna.nl Kerkrade Boekhandel Leeskunst leeskunst.nl Krimpen aan den IJssel Boekhandel De Korf boekhandeldekorf.nl Laren Larense Boekhandel larenseboekhandel.nl Leiden Boekhandel Cazemier Boekhandelcazemier.nl Leusden The Readshop Leusden www.readshop.nl/vestiging/ leusden Leuven Kinderboekhandel De kleine Johannes www.de-kleine-johannes.be Lochem Boekhandel Lovink boekhandellovink.nl Maassluis Boekhandel Het Keizerrijk hetkeizerrijk.nl Meppel Boekhandel Barth boekhandelbarth.nl Boekhandel Van Stockum vanstockum.nl Middelburg De Drvkkery de-drvkkery.nl Mijdrecht Boekhandel Mondria boekhandelmondria.nl Monnickendam Nimo Boek nimoboek.nl Naaldwijk Boekhandel Vingerling www.vingerling.nl
Nieuwegein Boekhandel Manschot boekhandelmanschot.nl Nijkerk Boekhandel Roodbeen www.boekhandelroodbeen.nl Nijmegen Boekhandel Augustinus boekhandelaugustunis.nl De Nijmeegse Kinderboekwinkel lezenisleuk.nl Roelants [in LUX] roelants.nl Boekhandel Roelants www.roelants.nl Noordwijkerhout Boekhandel Wagenaar & Van Halem wagenaarvanhalem.nl Nuenen Boekhandel van de Moosdijk moosdijk.com Oegstgeest Rijnlandse boekhandel rijnlandseboekhandel.nl Oudewater The Readshop Oudewater www.readshop.nl/vestiging/ oudewater Purmerend Boekhandel het Leesteken www.leesteken.nl Puttershoek Marjan Houtman Lezen en Schrijven marjanhoutman.nl Pijnacker Boekhandel van Atten vanattenboek.nl Roden Boekhandel Daan Nijman daannijman.nl Roosendaal Boekhandel De Boekenwurm deboekenwurm.info Rotterdam Boekhandel Maximus maximushillegersberg.nl Scheveningen Boekhandel Scheveningen boekhandelscheveningen.nl Schiedam Boekhandel J.S. van Leeuwen boekhandelvanleeuwen.nl Sittard Boekhandel Krings boekhandelkrings.nl Soest Boekhandel Van de Ven boekhandelvandeven.nl Steenwijk Steenwijk’s Boekhuys boekwinkel.com Utrecht Boekhandel Libris Utrecht boekhandellibrisutrecht.nl Uden Boekhandel Bert van der Heijden boekhandelbertvanderheijden.nl Veenendaal Boekhandel van Kooten boekhandelvankooten.nl Veghel Bek Boeken bekboeken.nl Velp GLD Boekhandel Jansen & de Feijter eenpassievoorboeken.nl Venlo Boekhandel Koops koophetbijkoops.nl Venray Boek- en kantoorvakhandel van den munckhof boekhandelvenray.nl Vledder Boekhandel Vledderland boekhandelvledderland.nl Wierden Boekhandel Reterink www.boekhandelreterink.nl Winterswijk Boekhandel Kramer www.boekhandelkramer.nl Woerden Libris Woerden www.libriswoerden.nl Wormerveer Pasman Boek & Hobby pasmanboekenhobby.nl Zoetermeer The Readshop Meerzicht www.readshop.nl/vestiging/ meerzicht Zeist Groenveld Boeken groenveldboeken@planet.nl Zeist Boekhandel Kramer & Van Doorn kramerenvandoorn.nl Zwolle Waanders in de Broeren waandersindebroeren.nl
Staat uw naam niet op de lijst, of heeft u aanpassingen? Geef het door via info@boekenkrant.com
hot spots
Boekhandel Koops: van VVV tot vastelaovend Boekhandel Koops in Venlo is meer dan een boekhandel: het is namelijk ook een VVV-kantoor. Het resultaat? Een boekhandel met een hart voor de eigen stad. Vroeger was het achterste gedeelte van boekhandel Koops gereserveerd voor kook- en tuinboeken. Tegenwoordig liggen daar vooral wandelgidsen, fietsroutes en handzame woordenboekjes. Het mag duidelijk zijn: boekhandel Koops is naast boekhandel ook een ideale plek voor toeristen. Boekverkoper Rogier Knipscheer is enthousiast over deze extra functie van de winkel. ‘Waar we eerst vooral signeersessies en evenementen op scholen en bibliotheken organiseerden, kunnen we nu ook andere activiteiten opzetten, zoals bijvoorbeeld themawandelingen. Op deze manier bereiken we zowel toeristen als lokale inwoners.’
als VVV-kantoor als boekhandel, door het verkopen van producten die uniek zijn voor Venlo. Maar de ware local bestseller is Jan van Mesbergens Naar de overkant van de nacht, dat genomineerd werd voor de AKO en Libris Literatuurprijzen en in 2011 de BNG Nieuwe Literatuurprijs won. ‘Dit boek gaat echt over het carnaval in Venlo, oftewel vastelaovend’ aldus Knipscheer. ‘Dit boek verkoopt nog steeds erg goed. Voornamelijk tussen 11 november en carnaval, natuurlijk.’
De straat waar boekhandel Koops zich bevindt, de Klaasstraat, wordt vaak de gezelligste straat van Venlo genoemd: het is een winkelgebied vol lokale ondernemers. Ook Koops stimuleert de lokale identiteit, zowel
Ook voor de jeugdige lezer is een bezoekje aan boekhandel Koops een feest. Zo is er een speciaal kindergedeelte dat wel iets weg heeft van een circustent. Het is een plek waar kinderen vrij zijn om hun eigen gang te gaan. ‘Kinderen mogen hier springen en stuiteren,’ zegt Knipscheer. ‘Omdat het zo’n mooi afgezonderd stuk winkel is, hebben de andere klanten daar absoluut geen last van!’
Tevens VVV-kantoor
De ‘circustent’
het kinderboekdebuut van filosoof Stine Jensen
LIEVE STINE, WEET JIJ HET? 20 VRAGEN OVER LEVEN Waarom mag je het niet gewoon
zeggen als je een cadeau spuuglelijk vindt? Waarom post je superblije foto’s online als je helemaal niet zo’n leuke avond hebt gehad? Hoe weet je bij welk groepje je hoort als je naar de middelbare school gaat? Wat zegt jouw kledingstijl over jou? Moet je altijd naar je ouders luisteren? En waar is je oma eigenlijk nu zij is overleden? Zo veel dingen uit het dagelijks leven zijn ontzettend ingewikkeld als je erover nadenkt! Gelukkig hebben veel wijze filosofen lang nagedacht (soms wel hun hele leven) over al dit soort vragen.
STINE JENSEN combineert de
oude wijsheden met het leven van nu. In Lieve Stine, weet jij het? geeft zij duidelijke antwoorden op vragen van kinderen. Maar soms kan je ook een vraag terug verwachten… Stine is een moderne filosoof en bekend van de tv-programma’s Dus ik ben en Dus ik ben jr. € 14,95 - ISBN 978 90 206 2107 5 vanaf half april bij de betere boekhandel
10+
REIS DOOR DE TIJD 6
kluitman.nl
GA MEE OP DEZE ONGELOOFLIJKE HE
T
REIS DOOR DE TIJD
KRIJT
GERONIMO STILTON
JE
OUDE
DE
TR
O
HUNNEN
www.wakkeremuis.nl www.geronimostilton.com
N
KAREL
E
F
VA
GR
HO
OTE
HET
Geronimo Stilton!
ET
H
Mijn naam is Stilton, Geronimo Stilton! Ik ben uitgeefmuis en ik geef De Wakkere Muis uit, de meest gelezen krant van Muizeneiland. Ik ben afgestudeerd in de Filosofie van de Snorhaar en de Geschiedenis van de Rattentaal. Maar ik ben ook auteur van een aantal bestsellers, zoals de Fantasiareeks. Wat?! Ken je mijn boeken niet? Het zijn verhalen om te lachen, sappiger dan mozzarella, lekkerder dan brie en pittiger dan gorgonzola … sterke verhalen, verhalen met snorharen, erewoord van Stilton,
D
www.geronimostilton.nl www.geronimostilton.be
DE
I KA
ISBN 978-90-8592-252-0
M
D
€ 9,95
ER
ONT
EK
Gi-ga-geitenkaas, tijdens een testvlucht van professor Volts nieuwste tijdreismachine heeft het supersonische apparaat het jonge dinosaurusje Tops mee naar Rokford genomen! De professor vraagt de Stiltons om Tops weer terug te brengen naar de prehistorie, maar voor alle zekerheid laat hij de machine nog één testmissie doen. Had hij dat nu maar niet gedaan … want niet veel later stappen Helena van Troje, Attila de Hun, Karel de Grote en Christoffel Columbus het laboratorium van professor Volt binnen! Het belooft een zware en lange reis te worden voor Geronimo en zijn familie om iedereen weer veilig naar hun eigen tijdperk terug te brengen …
KIN
G VAN
A
stofomslag reis 6.indd 1
© 2014 Atlantyca SpA. All rights reserved.
Uw reisleider staat... eh, hangt klaar!
Muizenissige avonturen beleef je met Geronimo! De Wakkere Muis - www.geronimostilton.nl
De Wakkere Muis
€ 24,95
Lieve knaagdi In deze reis d gaan we naar
1. Het Krijt en de dinosaurus
2. Het oude Tr
3. Het tijdperk de Hunnen
4. Het hof van Karel de Grote 5. De tijd dat ontdekt werd
boekenkrant.com
Agenda
april 2014 pagina 35
win een boek!
Dit kunt u winnen
april 2014
Verdwenen grenzen
1–30 APRIL
April is de Maand van de Filosofie, met als thema Mens en techniek. Het is alleen de vraag of de grens tussen die twee nog wel zo scherp getrokken kan worden; de mens wordt steeds meer machine en machines worden steeds menselijker. Jos de Mul schrijft het essay van de Maand van de Filosofie: Kunstmatig van nature. www.filosofie.nl
Florica en Remus ontmoeten elkaar in de tirannieke jaren ’80 van Roemenië. Wanneer ze in WestEuropa terechtkomen, ondervinden ze dat vrijheid een relatief begrip is.
Stefan Popa, Verdwenen grenzen, Uitgeverij Link, ISBN 978 94 623 2113 7 (€ 19,50)
5–13 APRIL
Dit is de winnaar!
UTRECHT – City2Cities, een internationaal literatuurfestival dat de stad Utrecht verbindt met twee andere literaire steden: Dublin en Boedapest.
Uit de vele goede inzendingen trokken wij Marianne van der Meer uit Tholen als winnaar. Zij wint een exemplaar van Tankstelle van Auke van Stralen.
www.city2cities.nl
12 APRIL
AMSTERDAM – Boekpresentatie van Everything is Everywhere van artiest Ryan McGinness. www.abc.nl
Van harte gefeliciteerd!
15 APRIL
DRIEBERGEN – Lezing van historica Els Kloek over belangrijke vrouwen uit de Nederlandse geschiedenis. www.boekhandelbaas.nl
Auke van Stralen, Tankstelle, Uitgeverij Nieuw Amsterdam, ISBN 978 90 468 1581 6 (€ 18,95)
16 APRIL
DEN HAAG – BorderKitchen met Eleanor Catton, schrijfster van The Luminaries en de jongste Man Booker Prize winnaar ooit. www.borderkitchen.nl
17 APRIL
AMERSFOORT – Lezing van Michel Krielaars over Het brilletje van Tsjechov, over zijn reizen door Rusland. www.libris.nl/dealgemeneboekhandel
18 APRIL
HAARLEM – Fabricage, literaire avond. Thomas van Aalten, Lieke Marsman, Nyk de Vries, P.F. Thomése en Anne Gine Goemans dragen voor uit eigen werk. www.lichtfabriek.nl
Deze schrijver heeft last van een gespleten persoonlijkheid. Welke drie zijn in dit beeld verborgen? Stuur de drie namen voor maandag 5 mei 2014 naar redactie@boekenkrant.com met als onderwerp ‘Win een boek’.
Sociaal
abonnementen
De Boekenkrant is ook actief op Twitter en Facebook. Kijk op twitter.com/ boekenkrant. We hebben momenteel 8027 volgers.
De Boekenkrant thuis ontvangen? Dat kan! Meld je aan via www.boekenkrant.com.
Vorige maand
website Wist je al dat de Boekenkrant.com dagelijks boekennieuws brengt?
18–21 APRIL
UTRECHT – De honderdeenenvijftigste geboortedag van Couperus wordt gevierd met lezingen, interviews, voordrachten en een verfilming.
colofon
www.salonsaffier.nl
De Boekenkrant is een uitgave van Uphill Battle boekpromotie i.s.m. de boekhandels.
19–26 APRIL
De Week van het Sportboek, die samenvalt met de Nationale Sportweek. www.weekvanhetsportboek.nl
22 APRIL
UTRECHT – Drie vertalers (Paula Stevens, Gerrit Bussink en Manon Smits) vertellen over een door hun vertaalde roman, genomineerd voor de Europese Literatuurprijs. www.literaireboekhandel.nl
23 APRIL
Wereldboekendag. De promotie van lezen, het publiceren en het beschermen van publicaties door middel van copyright wereldwijd staan centraal. www.wereldboekendag.nl
23 APRIL
Wie waren de drie schrijvers met een gespleten persoonlijkheid? Het goede antwoord was: Hannah van Wieringen, Klaas de Vries en Kate Williams.
adverteerders
1. UHB uitgevers
BREDA – Vertalers Ike Cialona en Jacques Janssen vertellen over hun vertaling van La Divina Commedia van Dante. www.cafelivre.nl
4. Link
24 APRIL
6. Nieuw Amsterdam
AMSTERDAM – Bespreking van de poëzie van Paul van Ostaijen. www.denieuweliefde.com
2 MEI
BREUKELEN – Arjan Postma presenteert op geheel eigen wijze zijn boek Buiten! www.libris.nl/vankralingen
7 MEI
LEEUWARDEN – Lezing over Verzamelde gedichten van Rutger Kopland. www.volksuniversiteitfryslan.nl
9–11 MEI
Amsterdam Poëziefestival. Remco Campert, een poëziebattle met Arie Boomsma en dichtende dj’s: het Amsterdam Poëziefestival wil poëzie voor een zo breed mogelijk publiek aanbieden. www.amsterdampoeziefestival.nl
Meld je dan meteen aan voor de digitale Boekenkrant Nieuwsbrief op www.boekenkrant.com.
danger-close.nl
1. De Harmonie
deharmonie.nl
1. Cambium
insightguides.nl
uitgeverijlink.nl
6. Wereldbibliotheek
wereldbibliotheek.nl nieuwamsterdam.nl
12. De Geus
degeus.nl
12. VBK (Kok)
kok.nl
16. Eppo
eppostripblad.nl
16. Kluitman
kluitman.nl
16. Middernacht Pers
middernachtpers.nl
24. Boekhandel
Roelants roelants.nl
17. Covercards 24. Conserve
30. Signatuur
32. VBK (fontein)
32. Nieuwe wildernis
34. Wakkere Muis
covercards.nl conserve.nl
uitgeverijsignatuur.nl
uitgeverijdefontein.nl
denieuwewildernis.nl dewakkeremuis.nl
Redactieadres Uphill Battle boekpromotie, Visschersplein 160, Kamer 22, 3511 LX Utrecht, Nederland. Telefoon +31 30 2231718; fax +31 30 2145823; e-mail: redactie@ boekenkrant.com. Redacteuren Anouk Abels (coördinator redactie), Merijn Schipper (redacteur literatuur), Sanne Wolters (redacteur jeugd), Selma van Aken, Bram Bakker, Abe Borst, Wendy Claes, Aefke ten Hagen, Jolijn Klein Kranenbarg, Maria van Leeuwen, Meie Otten, An Prudon, Michelle van Toorn, Nina Visser, Siebe Huizinga (redactie-adviseur). Vormgeving & ontwerp Titus Vegter (titusvegter@chello.nl) Concept & realisatie Uphill Battle boekpromotie, Utrecht. Uitgever Jan Louwers (jan.louwers@uhb.nl). Oplage 30.000 Abonnementenservice boekenkrant@spabonneeservice.nl Informatie over adverteren tel. +31 30 2231718; verkoop@uhb.nl www.boekenkrant.com.
adverteren
De Boekenkrant thuis ontvangen? Meld je aan via www.boekenkrant.com. Of vul de bon in op pagina 3.
Wil je ook adverteren in de Boekenkrant? Bel +31 30 2231718 of stuur een mailtje naar verkoop@uhb.nl.
Verschijningsdatum De volgende Boekenkrant verschijnt op maandag 5 mei 2014!
Nieuwsbrief Meld je nu aan voor de digitale Boekenkrant Nieuwsbrief op www.boekenkrant.com.
oproep
Een boekenlijst voor Geert Wilders De Boekenkrant houdt zich niet direct met politiek bezig. Eenieder heeft recht op zijn eigen mening. Maar recente uitspraken van Geert Wilders kunnen wij niet zomaar laten passeren. Voor ons is het duidelijk: Geert Wilders heeft behoefte aan een goed boek! De Boekenkrant gaat zich inzetten om een fraaie boekenlijst samen te stellen voor de heer Wilders. Daarom hebben we Boekenkrantlezers opgeroepen om titels aan te dragen. De Boekenkrant-redactie zal een selectie van vijf titels maken en deze aan Geert Wilders aanbieden. Houd www.boekenkrant.com goed in de gaten. Wij houden u daar op de hoogte over de vorderingen!
Het boek bij de film Noah! Vanaf 10 april in de winkel boeknoah.tumblr.com
SIGMUND WEET WEL RAAD MET THERAPIE Therapie is onder deskundige begeleiding werken aan een betere versie van jezelf. Dokter Sigmund is gespecialiseerd in lichaamsgerichte therapie, maar u kunt voor elke vorm van behandeling bij zijn praktijk terecht, dus ook voor die alternatieve vage shit. Peter de Wit Sigmund weet wel raad met therapie ISBN 978 90 76174 28 0 € 12,50 Uitgeverij De Harmonie
www.boekenkrant.com
STILLE GETUIGE
Scan QR code voor meer info en boekfragment!
www.boekenkrant.com
Alan Gratz ISBN 978 90 206 5451 6 € 14,95 Uitgeverij Kluitman
Voor liefhebbers van Haar naam was Sarah en De jongen in de gestreepte pyjama. De geschiedenis van Yanek, een Joods jongetje tijdens de Tweede Wereldoorlog in Polen, is gebaseerd op een waargebeurd verhaal. Hoe lukt het Yanek om te overleven, zijn hoop niet te verliezen en vooral om niet te vergeten wie hij werkelijk is?
DE JONGEN DIE TIEN CONCENTRATIEKAMPEN OVERLEEFDE
W W W.B O E KE N KR ANT. COM – D E B E ST E B R O N VO O R BO E K EN N I E U W S
RIPPER Ripper, de nieuwe roman van Isabel Allende, is spannender dan ooit. Tegen het decor van het kleurrijke San Francisco vertelt Allende een verhaal vol intrigerende personages. Met in het hart daarvan een vrouw die moet kiezen en een moordenaar die al gekozen heeft… Isabel Allende Ripper ISBN 978 90 284 2564 4 € 19,90 Uitgeverij Wereldbibliotheek
www.boekenkrant.com
MISS YELLOW HAIR, HELLO!
Scan QR code voor meer info en boekfragment!
DE LAATSTE ONTSNAPPING
Scan QR code voor meer info en boekfragment!
‘Jij bent mijn vader’, zegt de jongen. Hij heet Deedee en is tien jaar. Het nieuws dringt nog niet tot Ivan door. Neemt iemand hem in de maling? ‘Prachtig verhaal over vaders en zonen.’ – Elsevier
Dit zijn geen reisverhalen waarbij je verlekkerd kunt wegdromen naar exotische vakantiebestemmingen. Want ziek word je toch wel, kamperen doe je in Benin óp de auto, aan corrupte politie in Colombia ontkom je niet en wat doe je als er een stomdronken Iraniër ongevraagd in je bed opduikt?
Marco Kroon, geridderd voor zijn dapperheid en vervolgens beschuldigd en vervolgd. Voor het eerst en voor het laatst spreekt Nederlands enige Ridder in actieve dienst zich uit over zijn tijd als commandant van een Special Forces peloton in Afghanistan, over de Ridderslag, beschuldigingen en zijn val van hero to zero. Van dichtbij, door zijn ogen, beleven we de periode van beschuldigingen, maar vooral ook de spannendste en meest succesvolle militaire operaties van onze tijd.
Marco Kroon en het succes van een Nederlands Special Forces peloton in Afghanistan
DE 100
Omdat het boek uiteraard beter is dan de tv-serie!
Honderd jeugdgevangenen worden teruggestuurd naar de aarde om te zien of deze weer leefbaar is. Ze moeten samen proberen te overleven, maar wie kun je vertrouwen als al je lotgenoten een crimineel verleden hebben?
Kass Morgan De 100 ISBN 978 90 206 7969 4 € 15,95 Blossom Books
www.boekenkrant.com
FOTOWEDSTRIJD
Scan QR code voor meer info en boekfragment!
ZAC & MIA
Maak een originele foto van deze poster en plaats hem op de Boekenkrant Facebookpagina. Je kunt alle boeken winnen die hier zijn afgebeeld!
www.boekenkrant.com
Scan QR code voor meer info en boekfragment!
www.boekenkrant.com
De Boekenkrant wordt verspreid via boekhandels in heel Nederland.
BOEKENKRANT
‘Een boek om nooit te vergeten.’
Zac & Mia ontmoeten elkaar op de oncologieafdeling van het ziekenhuis. Hun onverwachte vriendschap geeft hen moed.
Een ode aan het leven.
Iris Hannema Miss yellow hair, hello! ISBN 978 90 295 8886 7 € 18.95 Uitgeverij De Arbeiderspers
Scan QR code voor meer info en boekfragment!
A.J. Betts Zac & Mia ISBN 978 90 206 7972 4 €14,95 Blossom Books
www.boekenkrant.com
‘Hard en loeischerp!’ – de Volkskrant Jan van Mersbergen De laatste ontsnapping ISBN 978 90 593 6469 1 € 18,90 Uitgeverij Cossee
Scan QR code voor meer info en boekfragment!
missyellowhairhello.nl
‘Stille getuige lees je in één adem uit! Spannend van het begin tot het einde.’ – Mel Wallis de Vries Stille getuige is de eerste jeugdthriller van rechercheur zware criminaliteit Eva Burgers. Het gaat over Nikki, die na een schoolfeest getuige is van de ontvoering van een klasgenootje. Als een paar dagen later blijkt dat ze vermoord is, komt Nikki in een nachtmerrie terecht.
www.boekenkrant.com
Eva Burgers Stille getuige ISBN 978 90 206 0951 6 € 13,95 Uitgeverij Kluitman
Scan QR code voor meer info en boekfragment!
Deze Boekenkrant poster is van 2 tot 9 april 2014 op NS stations te zien. Adverteren? Stuur mail naar info@boekenkrant.com