Polskie Mięso, numer 16 by Redakcja Polskie Mięso

Nr 16 wydanie wakacyjne 2015

www.polskie-mieso.pl

Azotyny i azotany w świetle przepisów UE Poznajemy nowe rynki - Republika Kenii Osłonki sztuczne - jak wybrać? Czym zastąpić sól w wędlinach?

Piknik PDŻ fotorelacja Gazeta wydawana przez

Wydłużony termin przydatności do spożycia dla świeżych oraz przetworzonych produktόw mięsnych Technologia aktywnych opakowań Multisorb Technologies wydłuża termin przydatności mięsa świeżego i przetworzonych produktόw mięsnych, co pozwala na zwiększenie zasięgu dystrybucyjnego, optymalizację procesu produkcyjnego oraz ulepszone zarządzanie stanami magazynowymi jednocześnie zachowując świeżość i jakość produktόw. Odwiedź naszą stronę www.multisorb.com aby uzyskać więcej informacji!

www.multisorb.com

Od redakcji

W tym numerze...

Strona 10

Wieści z UECBV POZNAJEMY NOWE RYNKI

Strona 12

Republika Kenii GŁOS Z BRANŻY

Strona 14

Azotyny i azotany w świetle przepisów Unii Europejskiej

Strona 17

Grillowanie z Fresh Logistics Raben Group

Walne ZPM – str.26

Strona 18

Rynek w liczbach vs. ASF

Strona 20

Osłonki sztuczne – jakie wybrać?

Strona 24

Czym zastąpić sól w przetworach mięsnych? Z DZIAŁALNOŚCI ZWIĄZKU

Strona 26 Walne Zgromadzenie ZPM Strona 27

,,Polskie Mięso” – na podój Japonii i Kanady

Strona 28

ProOpiBeef - na rzecz polskiej wołowiny

Wyróżnienie dla ZPM za promocję branży mięsnej na arenie międzynarodowej.Nagrodę w imieniu ZPM odebrała dyr. Katarzyna Oponowicz – str. 30

TARGI I WYDARZENIA BRANŻOWE Strona 30 Wyróżnienie dla ZPM Strona 31

Turniej Promar Open 2015 rozegrany!

Strona 32 Orły latają wysoko Strona 34 XLIII Dni Przemysłu Mięsnego

FOTORELACJA Strona 36 Piknik Poznaj Dobrą Żywność

PORADY PRAWNE Strona 38

Klasyfikacja produktów podobnych w kontekście stawek podatkowych

Strona 42 Nowości legislacyjne

ZWIĄZEK OD KUCHNI

Strona 4

Wrzuć na ruszt WIEPRZOWINĘ - Piknik PDŻ – str.36

WYDAWCA: Związek Prezes Związku WITOLD CHOIŃSKI

Strona 46

Redaktor naczelna: KATARZYNA OPONOWICZ Źródło zdjęć: zbiory prywatne archiwum Polskie Mięso, photogenica.pl

Debiuty

Adres redakcji: ul. Chałubińskiego 8 00-613 Warszawa tel. 722 220 018 kasia@polskie-mieso.pl www.polskie-mieso.pl Redakcja nie odpowiada za treść ogłoszeń i artykułów sponsorowanych. Reprodukcja lub przedruk wyłącznie za pisemną zgodą redakcji.

Od redakcji

Drodzy Czytelnicy

Strona 6

Mimo okresu wakacji, branża mięsna pracuje na wzmożonych obrotach. Związek Polskie Mięso właśnie rozpoczął, kolejną już w tym roku, kampanię promocyjno-informacyjną skierowaną na rynki krajów trzecich. Tym razem w ramach programu ,,Rozsmakuj się w Europie:, pod hasłem ,,Let’s meat!” ZPM promował będzie na rynki Japonii i Kanady mięso wieprzowe i jego przetwory. Kampania skupiona jest przede wszystkim na udziale w najważniejszych imprezach targowych organizowanych na rynkach docelowych oraz na organizacji spotkań B2B w ramach misji gospodarczych. O projekcie ,,Rozsmakuj się w Europie” więcej na stronie 27. W tym numerze porozmaiwlaiśmy z naszymi ekspertami na temat zawartości azotynów i azotanów w przetworach mięsnych w świetle nowych wymagań Unii Europejskiej (,,Azotyny i azotany w świetle przepisów Unii Europejskiej”, str. 14), a także na temat osłonek sztucznych (,,Osłonki sztuczne – jakie wybrać?”, str. 20). Na stronach 36-37 zaprezentowaliśmy Państwu relację zdjęciową z jednego z największych wydarzeń promocyjnych w stolicy. Jak co roku, uczestnikiem Pikniku Poznaj Dobrą Żywności organizowanego przez Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi, był Związek Polskie Mięso. W tym roku ZPM promował mięso wieprzowe i jego przetwory, szczególnie wśród najmłodszych uczestników imprezy. Profesjonalna ekipa animatorów oraz aktorzy teatralni przygotowali dla dzieci i ich rodziców muzyczny spektakl, którego treści miały na celu przekazanie informacji na temat walorów mięsa wieprzowego, tym samym w atrakcyjny sposób zachęcić do jego spożycia. Na stoisku zorganizowanym przez ,,Polskie Mięso” można było również zasmakować grillowanej wieprzowiny, a od zawodowych dietetyków dowiedzieć się wszystkiego o wartości odżywczej tego mięsa. redaktor naczelna Katarzyna Oponowicz

Na Pikniku Poznaj Dobrą Żywności nie mogło zabraknąć firmy ,,SOKOŁÓW S.A.” Na zdjęciu: Cezary Jasiński - Dyrektor Spółki ds. Marketingu ,,SOKOŁÓW S.A.” wraz z redaktor naczelną POLSKIE MIĘSO Katarzyną Oponowicz.

Strona 7

WieĹ&#x203A;ci z UE

WYKRYWANIE I USUWANIE BIOFILMU NA POWIERZCHNIACH OTWARTYCH

Czym jest Biofilm Biofilm to lepka materia (tzw. matrix), składający się z bakterii oraz polimerów organicznych, przylegająca silnie do powierzchni. Stanowi więc potencjalne źródło zanieczyszczeń!

Wykrywanie Biofilmu na powierzchniach otwartych „Biofilm Detector Kit” to opracowany oraz opatentowany przez REALCO zestaw umożliwiający wykrycie oraz usunięcie biofilmu poprzez proces specyficznego barwienia na odsłoniętych powierzchniach.

Technologia Enzymatyczna ADDZYM SURFACE wraz z DETZYM SURFACES umożliwia rozrywanie łańcuchów polisacharydowych odpowiadających za powstawanie biofilmu zapewniając idealną higienę.

HYPRED wspólnie z REALCO oferuje rewolucyjną, niezastąpioną technologię wykorzystywaną w procesie* wykrywania i usuwania biofilmów. Nasi eksperci przy pomocy „Biofilm Detector Kit” zlokalizują miejsce występowania zanieczyszczeń oraz ustalą plan usuwania biofilmu. Po przeprowadzeniu procedury* usuwania biofilmu zalecamy stosowanie roztworu enzymatycznego, który zapobiega ponownemu powstaniu biofilmu.

*Uwaga: globalny proces zawsze obejmuje fazę dezynfekcji.

Hypred Polska Sp. z o.o. Niepruszewo, ul. Kasztanowa 4, 64-320 Buk Tel: +48(61) 813 8640 www.hypred.pl

Technologia dr Joanna Rychlicka-Rybska Kierownik Działu Badawczo-Rozwojowego i Laboratorium

www.smakovita.com

100% DROBIU

I. SZEROKI ZAKRES PRODUKTÓW Mieszanki kreowane do szerokiego zakresu produktów – od szynek drobiowych i wyrobów blokowych, także dietetycznych, przez kiełbasy cienkie i grube, wyroby kutrowane. • Szynki drobiowe – dedykowane solanki o jasnej barwie, składzie podkreślającym naturalny wygląd produktu drobiowego, łagodność i delikatność smaku mięsa, nadające soczystość odczuć smakowych. • Kiełbasy drobiowe, parówki, pasztety i wyroby garmażeryjne – dodatki o bardzo dobrych właściwościach emulgujących, na bazie białek gatunkowych, kształtujące cechy tekstury wymagających produktów drobiowych.

II. WACHLARZ SMAKÓW I AROMATÓW Wachlarz smaków i aromatów zadowalający najbardziej wyrafinowanego konsumenta, od propozycji szynek typowo mięsnych odpowiadających delikatności produktów drobiowych z dodatkami ekstraktów przypraw, przez aromaty wzmocnione doskonałej jakości mieszankami przypraw naturalnych do kiełbas, parówek, pasztetów i wyrobów garmażeryjnych. Dodatkowo: • Kolorowe Marynaty i Posypki do drobiu – o niebanalnych kompozycjach przyprawowych, wzbogaconych aromatycznymi ziołami i korzeniami, z widoczną mozaiką cząstek użytych składników, dobranych do mięs kulinarnych z kaczki, gęsi, indyka i kurczaka. • Sosy do mięs drobiowych – podkreślające charakter smakowy produktów, znakomicie komponujące się w daniach finalnych.

k ur

Wieści z UE Członkostwo w UECBV (European Livestock and Meat Trading Union) daje szereg przywilejów i możliwości. Jednym z nich jest przyznanie statusu eksperta podczas obrad Grup Dialogu Społecznego w sektorze wieprzowiny i wołowiny dla przedstawicieli Związku Polskie Mięso. ZPM, jako jedyna organizacja w Polsce, jest członkiem UECBV, dzięki temu naszym Czytelnikom możemy przekazać najważniejsze informacje dotyczące europejskiego rynku mięsa. Organizacja UECBV jest największym stowarzyszeniem sektora uboju oraz handlu żywcem i mięsem w Unii Europejskiej, skupiającym narodowe organizacje branżowe z państw Unii Europejskiej oraz Państw Trzecich. Prezentujemy garść najciekawszych informacji z europejskiego i polskiego rynku mięsa ostatniego kwartału.

Strona 10

GRUPA DIALOGU SPOŁECZNEGO W ostatnim kwartale odbyły się dwa posiedzenia Grupy Dialogu Społecznego. W dniu 14 kwietnia 2015 r. miało miejsce posiedzenie dotyczące sektora mięsa wieprzowego, w którym uczestniczyli przedstawiciele Związku Polskie Mięso. Na spotkaniu omówione zostały bieżące problemy branży, a szczególny nacisk położony został na dostęp do rynków krajów trzecich w kontekście rosyjskiego embarga oraz restrykcji nałożonych ze względu na występowanie ognisk wirusa Afrykańskiego Pomoru Świń w Polsce. Witold Choiński – prezes ZPM podczas spotkania zaapelował do przedstawicieli Komisji Europejskiej, aby w dalszym ciągu podejmowali oni wszelkie możliwe starania dotyczące uznania procedury regionalizacji przez kraje trzecie. Przypomniał także, że bez uznania tejże procedury nie jest możliwe wznowienie eksportu mięsa wieprzowego z Polski na te rynki. Na spotkaniu poruszono także kwestie związane z mechanizmem dopłat do prywatnego przechowania mięsa, w którym polscy przedsiębiorcy aktywnie uczestniczyli. Posiedzenie Grupy Dialogu Społecznego poświęcone sektorowi mięsa wołowego odbyło się 8 maja 2015 r. Z ramienia Związku Polskie Mięso uczestniczył w nim Paweł Zakrzewski. Podobnie jak na posiedzeniu dotyczącym mięsa wieprzowego, omówiono bieżącą sytuację na rynku wołowiny w UE oraz przedstawiono prognozy na najbliższe lata. Jednym z poruszonych tematów był dostęp do rynków krajów trzecich – w tym do rynku chińskiego oraz tureckiego. Przedstawiciel Związku Polskie Mięso zwrócił się do obecnych na spotkaniu reprezentantów komisji z prośbą o intensyfikację działań mających na celu przywrócenie możliwości eksportowych dla producentów wołowiny do Turcji w najbliższym możliwym czasie.

MIĘSO JAKO SKŁADNIK Przedstawiciele Komisji Europejskiej na posiedzeniu Grupy Dialogu Społecznego ds. wołowiny poinformowali zgromadzone tam organizacje o swoim stanowisku w sprawie etykietowania krajem pochodzenia mięsa użytego jako składnik. Zgodnie z przekazaną opinią, KE nie będzie wnioskowała o wprowadzenie obowiązku etykietowania krajem pochodzenia w przypadku mięsa użytego jako składnik w innych produktach. Głównym powodem, dla którego podjęto taką decyzję, była niechęć konsumentów do ponoszenia dodatkowych kosztów związanych z implementacją tegoż systemu oraz brak woli do wprowadzenia dodatkowych obciążeń administracyjnych dla podmiotów z branży mięsnej związanych z tym systemem etykietowania. Komisja przekazała swoje stanowisko do Rady Ministrów – która przyjmowała analogiczną pozycję, a także do Parlamentu Europejskiego – który w lutym 2015 wzywał w rezolucji do wprowadzenia takiego obowiązku.

KONIEC MECHANIZMU DOPŁAT DO PRYWATNEGO PRZECHOWYWANIA Trudna sytuacja rynkowa w sektorze wieprzowiny spowodowała decyzję Komisji UE o wprowadzeniu instrumentu dopłat do prywatnego przechowywania wieprzowiny. Przyjmowanie wniosków rozpoczęło się w dniu 9 marca 2015. W dniu 29 kwietnia 2015 r. służby Komisji poinformowały o zawieszeniu funkcjonowania tego instrumentu z dniem 8 maja 2015. Całkowita zakontraktowana ilość w ramach programu wynosi 63 696 ton, z czego 71% kontraktów zawartych zostało na okres 90 dni. Polska jest jednym z liderów wykorzystania systemu – 12 % ogólnej liczby zawartych kontraktów. Najwięcej umów zawartych zostało z podmiotami duńskimi – 23,8% (15 251 ton), hiszpańskimi – 21,5% (13 756 ton) oraz niemieckimi – 12,6% (8 062 ton). Polska uplasowała się na 4 pozycji. Najwięcej umów podpisanych zostało w wy-

www.anuga.com TASTE THE FUTURE niku złożenia wniosków w pierwszym tygodniu obowiązywania programu – na ponad 25 000 ton, potem zainteresowanie mechanizmem było znacznie mniejsze. W związku z tym należy spodziewać się w lipcu znacznej podaży surowca na rynku.

RAPORT NIK W SPRAWIE ASF W dniu 7 lipca br. Najwyższa Izba Kontroli opublikowała swój raport na temat działania organów państwowych w stosunku do pojawienia się ASF w Polsce. ,,Działania organów państwowych zapewniły wczesne wykrycie przypadków afrykańskiego pomoru świń w Polsce. NIK ocenia jednak, że podjęte działania były nieadekwatne do skali zagrożenia: obostrzeniami objęto zbyt rozległy obszar, a nałożone ograniczenia w zakresie obrotu zwierzętami i obróbki wieprzowiny były zbyt restrykcyjne. Wprowadzone rozwiązania skutkowały dotkliwymi stratami dla właścicieli stad świń, a także zwiększeniem wydatków publicznych.”

10 TRADE SHOWS IN ONE

SINGAPUR OTWARTY! W wyniku zintensyfikowanych działań podejmowanych przez Głównego Lekarza Weterynarii w 2014 oraz w 2015 roku, w dniu 22 maja br. służby weterynaryjne władz singapurskich poinformowały o akceptacji nowych warunków wznowienia eksportu wieprzowiny na rynek Singapuru. Polskie przedsiębiorstwa, które znajdują się na liście podmiotów uprawnionych do eksportu mrożonej wieprzowiny na rynek singapurski, mogą rozpocząć eksport po spełnieniu nowych wymagań. Wymagania te określone są w zmienionym świadectwie zdrowia dla mięsa wieprzowego oraz w uzgodnionych Warunkach importu mrożonej wieprzowiny z Polski do Singapuru. Singapur jest pierwszym krajem w regionie, który zniósł restrykcje związane z afrykańskim pomorem świń.

Z WIZYTĄ W JAPONII Z upoważnienia Pana Ministra Marka Sawickiego pod koniec czerwca w Tokyo przebywała delegacja Głównego Inspektoratu Weterynarii oraz Państwowego Instytutu Weterynaryjnego – Państwowego Instytutu Badawczego w Puławach. Celem wizyty było odbycie kolejnych spotkań z przedstawicielami japońskiej inspekcji weterynaryjnej i ekspertami naukowymi ws. możliwości wznowienia eksportu polskiej wieprzowiny na rynek japoński. Spotkania były kolejną możliwością przekazania stronie japońskiej argumentów i obiektywnych dowodów, że Polska w pełni wdraża wszystkie dotychczas sformułowane sugestie i wymagania dotyczące zwalczania afrykańskiego pomoru świń – ASF. Przedstawiciele delegacji polskiej omówili aktualną sytuację w zakresie ASF w Polsce zwracając uwagę na ograniczenie występowania dotychczasowych przypadków i ognisk ASF do obszaru jednego województwa i trzech powiatów. W przedstawionej prezentacji przekonywano stronę japońską do wdrożenia zasady regionalizacji, która jest akceptowana i zalecana przez OIE, a która umożliwi powrót polskiej wieprzowiny na japoński rynek. Dr Marek Pirsztuk poinformował ponadto, że Polska będzie popierać starania Japonii w związku z ograniczeniami dotyczącymi możliwości eksportu produktów rolnych z Japonii na rynek UE po tragedii w Fukushimie a w związku z tym oczekuje podobnych działań Japonii ws. ASF w Polsce.

Anuga Meat Perfekcyjnie rozebrane dla Państwa: najlepsze kawałki mięsa z całego świata. Targi specjalistyczne Anuga Meat dostarczą Państwu bogatą ofertę mięs, wędlin i drobiu. Poznajcie światowe innowacje oraz globalne i regionalne trendy.

Kolonia, 10–14.10.2015 Kup teraz bilet online i zaoszczędź do 44%: www.anuga.com/tickets

Przedstawicielstwo Targów Koelnmesse w Polsce Sp.j. ul. Bagatela 11 lok. 7 00-585 Warszawa Tel. +48 22 8488000 Fax: +48 22 8489011 info@koelnmesse.pl

Poznajemy nowe rynki

Republika Kenii

Na temat kenijskiego rynku porozmawialiśmy z przedstawicielem Afrykańsko Polskiej Izby Handlowej – „ProAfrica”, która zaprezentowała nam zbiór swoich doświadczeń i praktyk, jakie zostały zebrane zarówno podczas misji gospodarczych, jak i działań na rzecz łączenia biznesów polsko-afrykańskich. Wiele wskazuje na to, że to właśnie Kenia może stać się miejscem udanych przedsięwzięć z zakresu biznesu realizowanych przez polskich przedsiębiorców z branży mięsnej.

Strona 12

epublika Kenii to państwo rolnicze, w którym 80% osób mieszkających poza miastami utrzymuje się z rolnictwa, w tym także z hodowli zwierząt. Kraj charakteryzuje się szybko rosnącą populacją (wyniesie ona 96 mln do 2050 roku), szybkim rozwojem urbanizacji, niedoborem wody, spadkiem produkcji żywności. Wraz z rosnącą populacją oraz niezmiennym ciepłym klimatem, wzrasta brak gwarancji bezpieczeństwa żywności oraz degradacja środowiska. Powyższe czynniki wskazują, że w Kenii znajduje się miejsce na rozwój stosunków handlowych pod

kątem branży mięsnej. Możliwości skupiają się na mięsie wołowym, drobiu, a także wieprzowinie. Potencjał dla polskich przedsiębiorców upatruje się zarówno w eksporcie mięsa do Kenii, jak również w obszarze inwestycji. Co więcej rozwój branży mięsnej w Kenii jest jednym z najważniejszych planów tamtejszego rządu. Kenijscy przedsiębiorcy oraz kenijskie instytucje rządowe p atrzą na polskich przedsiębiorców pod kątem inwestycyjnym. Wzrastający dobrobyt gospodarczy oraz rosnąca liczba ludności powoduje coraz większy popyt na mięso w Kenii.

Kenijczycy najczęściej konsumują wołowinę oraz baraninę. Wskaźnik konsumpcji mięsa w Kenii nie należy do wysokich, ponieważ wynosi 15-16kg na rok per capita, lecz analitycy prognozują wzrost tej wartości w związku ze

Poznajemy nowe rynki wzrostem PKB per capita oraz utworzeniem klasy średniej w kraju, w którym konsumenci są coraz bardziej wymagający. Świadomi konsumenci oczekują lepszej jakości mięsa oraz bezpieczeństwa pochodzenia danego produktu. Firmy mięsne w Kenii skupiają się na inwestowaniu w coraz nowsze technologie, które zwiększą produktywność i bezpieczeństwo mięsa, a zarazem będą mogły zaspokoić oczekiwania społeczeństwa. Prognozy analityków wyglądają bardzo obiecująco. Tabela 1. przedstawia przewidziany wzrost w konsumpcji różnych rodzajów mięsa w Kenii do 2030 roku. Wskazuje, iż spożycie mięsa podwoi się do 2030 roku. Spożycie mięsa drobiowego oraz

Prognozy analityków wskazują, że spożycie mięsa podwoi się do 2030 roku, a spożycie mięsa drobiowego oraz wieprzowego potroi się do tego czasu w efekcie wzrostu liczby ludności.

Tab. 1. Przewidziana zmiana w konsumpcji mięsa w Kenii między 2000 a 2030 (w tysiącach ton) Rodzaj mięsa

2000 rok

2030 rok

% wzrostu

Wołowina

286,9

514,3

179%

Baranina

55,8

90,5

162%

Wieprzowina

11,4

325%

Drób

54,8

164,6

300%

Suma całego spożycia

408,9

806,4

197%

(http://www.fao.org/docrep/014/i2425e/i2425e00.pdf)

Wzrastający dobrobyt gospodarczy oraz rosnąca liczba ludności powoduje coraz większy popyt na mięso w Kenii. Kenijczycy najczęściej konsumują wołowinę oraz baraninę.

Wraz ze wzrostem popytu i konsumpcji mięsa drobiowego, przemysł drobiarski zaczyna dokonywać inwestycji w modernizację oraz rozbudowę mocy produkcyjnych w przetwórstwie oraz logistyce. Te inwestycje stwarzają możliwości poprawy ogólnego poziomu produkcji, jakości i bezpieczeństwa, które mogą być wspierane poprzez zaangażowanie polskich firm. W Kenii

istnieją dwie państwowe firmy, które zajmują się drobiem. Możliwości dla polskich przedsiębiorców z sektora mięsnego upatrywane są również w zawarciu partnerstw z lokalnymi firmami. Sektorem w branży mięsnej, na który polscy przedsiębiorcy również powinni zwrócić uwagę to sektor wieprzowiny. W Kenii istnieje tylko jedna

eksporterów mięsa na wschodnią Afrykę, lecz wskaźniki eksportu spadają ze względu na zapotrzebowanie krajowe. Polskie firmy powinny nie tylko myśleć o eksporcie mięsa do tego kraju, ale także zacząć zastanawiać się nad projektami inwestycyjnymi oraz partnerstwami z przedsiębiorcami i instytucjami w Kenii. Długofalowa wymiana handlowa z Kenią może stworzyć z Polski głównego partnera handlowego pod kątem branży mięsnej. Maciej Wnuk specjalista ds. kluczowych klientów w Afrykańsko Polskiej Izbie Handlowej – ,,ProAfrica”

Strona 13

wieprzowego potroi się do tego czasu w efekcie wzrostu liczby ludności. Możliwości dla polskich firm w sektorze wołowiny istnieją pod kątem inwestycji w rozwój firm. Między innymi pomocy w ulepszaniu systemów pakowania, bądź też szkolenia pracowników w funkcjonujących już firmach kenijskich. Drugą możliwością dla polskich przedsiębiorców to opracowywanie oraz budowa „pod klucz” nowoczesnych ubojni w kraju. Potencjał istnieje także w pomocy służbom weterynaryjnym w celu poprawy ich kontroli nad jakością i bezpieczeństwem żywności.

firma, która zajmuje się mięsem wieprzowym. Większość wieprzowiny jest importowana z Brazylii i Kanady, potem paczkowana w Kenii, a następnie rozprowadzana po kraju lub eksportowana do krajów Afryki Wschodniej. Większość produktów już paczkowanych sprowadzana jest z Włoch. W obydwu przypadkach istnieją duże możliwości dla polskich przedsiębiorstw, aby wprowadzić swoje produkty na rynek kenijski. Oprócz eksportu do Kenii istnieją bardzo duże możliwości inwestycyjne. Na tej płaszczyźnie instytucje rządowe jak i firma produkująca wieprzowinę zainteresowane są transferem wiedzy na temat dobrych, produktywnych praktyk hodowli świń. Możliwości leżą także w zawarciu współpracy z lokalnymi firmami oraz w zrealizowaniu „pod klucz” nowych ubojni w Kenii. Kenia ma ogromny potencjał dla polskich przedsiębiorstw z branży mięsnej. Konsumpcja mięsa w kraju rośnie z roku na rok, a firmy kenijskie nie posiadają wystarczających technologii do zaspokojenia potrzeb społeczeństwa. Kenia jest jednym z głównych

Głos z branży

Azotyny i azotany w świetle przepisów Unii Europejskiej

Zawartość azotanów i azotynów w finalnym produkcie zależy od wielu czynników. Wpływa na nią: rodzaj obróbki cieplnej, pH produktu, warunki i czas przechowywania czy też dodatek kwasu askorbinowego. Jeszcze w tym roku Komisja Europejska zakończy rewizję obecnych przepisów stosowania azotynów i azotanów w produktach mięsnych. Jej celem jest potwierdzenie czy możliwe jest dalsze obniżenie poziomów tych związków dodawanych do produktu. Biorąc pod uwagę fakt, że pod względem liczby przypadków zatrucia toksyną botulinową np. Dania, w której parametr ten uległ obniżeniu, nie odbiega od pozostałych Państw Członkowskich UE, obniżenie dopuszczalnych poziomów azotynów i azotanów określonych w przepisach UE wydaje się być bardzo prawdopodobne.

Strona 14

tosowanie substancji dodatkowych do żywności jest obecnie uregulowane rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1333/2008 z dnia 16 grudnia 2008r. w sprawie dodatków do żywności (Dz. Urz. UE L 354 z dnia 31.12.2008 r.). Szczegółowe warunki stosowania dodatków do żywności (jakie substancje, do jakich środków spożywczych i w jakiej dawce) są określone w rozporządzeniu Komisji (UE) nr 1129/2011 z dnia 11 listopada 2011r. zmieniającym załącznik II do rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1333/2008 poprzez ustanowienie unijnego wykazu dodatków do żywności (Dz. Urz. UE L 295 z dnia 12.11.2011r.). Stosowanie azotynów i azotanów jest niezwykle istotne dla przemysłu mięsnego. Oprócz zapewnienia bezpieczeństwa mikrobiologicznego produktu, azotyny pozwalają na zachowanie różowej barwy mięsa, a także wpływają korzystnie na cechy organoleptyczne produktu. W rozporządzeniu 1129/2011 kategorię 08.Mięso podzielono na następujące podkategorie: 08.1 Mięso świeże, z wyjątkiem surowych wyrobów mięsnych w rozumieniu rozporządzenia (WE) nr 853/2004 08.2 Surowe wyroby mięsne w rozumieniu rozporządzenia (WE) nr 853/2004 08.3 Produkty mięsne 08.3.1 Produkty mięsne niepoddane obróbce termicznej 08.3.2 Produkty mięsne poddane obróbce termicznej 08.3.3 Osłonki i powłoki oraz dekoracje mięsa

08.3.4 Tradycyjnie peklowane produkty mięsne, objęte przepisami szczególnymi dotyczącymi azotynów i azotanów 08.3.4.1 Tradycyjne produkty mięsne peklowane zalewowo (produkty mięsne zanurzane w roztworze peklującym zawierającym azotyny lub azotany, sól i inne składniki) 08.3.4.2 Tradycyjne produkty mięsne peklowane na sucho (peklowanie na sucho polega na nałożeniu na sucho mieszanki peklującej zawierającej azotyny lub azotany, sól i inne składniki, na powierzchnię mięsa, po czym mięso poddaje się stabilizacji/dojrzewaniu) 08.3.4.3 Inne tradycyjne produkty mięsne peklowane (peklowanie w zalewie i na sucho stosowane łącznie lub gdy azotyn lub azotan jest zawarty w produkcie złożonym, lub gdy produkt jest nastrzykiwany roztworem peklującym przed gotowaniem). Jeżeli chodzi o stosowanie azotynów i azotanów, ich stosowanie jest dozwolone wyłącznie do przetworów mięsnych objętych następującymi kategoriami: Surowe wyroby mięsne w rozumieniu rozporządzenia (WE) nr 853/2004 – wyłącznie azotyny i tylko do do kiełbasy surowej białej, do kiełbasy surowej metki i tatara wołowego (dania tatarskiego) 08.3.1 Produkty mięsne niepoddane obróbce termicznej 08.3.2 Produkty mięsne poddane obróbce termicznej. Zapisy zawarte w ww. kategoriach określają maksymalną ilość azotynów lub azotanów jaką można dodać w trakcie produkcji; ilość ta jest podana w przeliczeniu na azotyn sodu.

08.3.4 Tradycyjnie peklowane produkty mięsne, objęte przepisami szczególnymi dotyczącymi azotynów i azotanów. Dla produktów objętych kategorią 08.3.4 i jej podkategoriami określono dopuszczalną pozostałość azotynów lub azotanów w przy końcu procesu produkcji. Są to bowiem produkty peklowane zalewowo lub na sucho (lub stosowana jest kombinacja obu ww. metod), a takim przypadku określenie ilości wprowadzonej azotynów lub azotanów byłoby bardzo trudne. Niektóre z produktów, ze względu na swoją specyfikę, wymagają większej ilości dodanych azotynów lub azotanów niż jest to ustalone dla ogółu wyrobów mięsnych. Jednocześnie są to produkty tradycyjne (będące na rynku przynajmniej od 25 lat), o ustalonej, ściśle zdefiniowanej technologii, dzięki czemu na podstawie wieloletnich badań możliwe było ustalenie pozostałości ww. związków w produkcie końcowym. Nazwy produktów należących do kategorii 08.3.4 są zapisane kursywą w języku kraju, z którego pochodzi dany produkt. W rozporządzeniu 1129/2008 podano krótki opis warunków technologicznych otrzymywania poszczególnych produktów. Rozporządzenie podaje, że warunki stosowania azotanów lub azotynów określone dla poszczególnych produktów mogą być stosowane również w odniesieniu do „produktów podobnych”. W ustawodawstwie nie podano wprawdzie definicji produktów podobnych, za „produkty podobne” można jednak uznać: l produkty podobne pod względem wyglądu i smaku do produktów wymienionych w rozporządzeniu 1129/2011

l produkty wytwarzane tradycyjnie l produkty wytwarzane w ten sam sposób, jak określono w przypisach (opis warunków technologicznych otrzymywania produktu), nawet jeżeli są one wytwarzane w innym kraju niż kraj, który zgłosił dany produkt do rozporządzenia. Podane wyżej warunki stosowania azotanów i azotynów w produktach mięsnych zostały wprowadzone do przepisów Unii Europejskiej w 2006 roku (z wyjątkiem dopuszczenia azotynów do niektórych surowych wyrobów mięsnych, co zostało uregulowane dopiero rozporządzeniem 601/2014 z 4 czerwca 2014 roku). Wyjaś-

nych produktach, ilość dodawanych azotynów może być większa, tj. 100 lub 150 mg/ kg, natomiast np. „kødboller” i „leverpostej” (duńskie kulki mięsne i pasztet z wątróbek) nie mogą w ogóle zawierać tych związków. l Azotany są dopuszczone wyłącznie do bekonu typu Wiltshire oraz „spegeskinker” (rodzaj peklowanej szynki) w maksymalnej dawce 300 mg/kg. Komisja Europejska odrzuciła wniosek Danii, w związku z czym Dania wystąpiła ze skargą do Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości. W marcu 2003 roku Europejski Trybunał Sprawiedliwości wydał wyrok popierający wniosek Danii i jednocześnie

nienia, dlaczego przepisy dotyczące stosowania azotanów i azotynów w przemyśle mięsnym określają dopuszczalną ilość tych związków wprowadzanych w takcie produkcji (z pewnymi podanymi w rozporządzeniu wyjątkami) należy szukać w opinii Europejskiego Urzędu ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA), wydanej na wniosek Komisji Europejskiej. W 1996 r., po wejściu w życie dyrektywy 95/2/EC w sprawie substancji dodatkowych innych niż barwniki i substancje słodzące, Dania wystąpiła do Komisji Europejskiej z prośbą o wyrażenie zgody na stosowanie na swoim terenie krajowych przepisów w zakresie azotanów i azotynów, obowiązujących przed wprowadzeniem ww. dyrektywy. Dania uznała bowiem, że ilości omawianych związków dopuszczone do produktów mięsnych ww. dyrektywą są zbyt duże i nie znajdują uzasadnienia z technologicznego punktu widzenia. Duńskie przepisy określają tylko dopuszczalne dawki azotanów i azotynów wprowadzane do produktu: l Azotyny są dopuszczone do produktów mięsnych poddanych i nie poddanych obróbce termicznej – w maksymalnej dawce 60 mg/kg. W niektórych, ściśle określo-

nakazał Komisji Europejskiej zrewidowanie przepisów zawartych w dyrektywie 95/2/ EC w zakresie azotanów i azotynów. W uzasadnieniu wyroku podano, że Komisja Europejska przy opracowywaniu ww. przepisów nie wzięła pod uwagę opinii Komitetu Naukowego ds. Żywności (SCF) z 1995 r. Komitet zwrócił wówczas uwagę na niespójność obowiązujących wówczas przepisów - określone w dyrektywie maksymalne pozostałości azotanów i azotynów w produktach mięsnych były znacznie wyższe niż można było się spodziewać na podstawie dopuszczalnych ilości wprowadzanych w procesie produkcji. SCF podkreślił również, że z jednej strony stosowanie azotanów i azotynów przynosi korzyści – zwiększają one trwałość produktów poprzez zahamowanie rozwoju niepożądanych drobnoustrojów (w tym pałeczki jadu kiełbasianego - Clostridium botulinum), pozwalają na zachowanie różowej barwy przetworów mięsnych i nadają im odpowiedni aromat. Z drugiej jednak strony, azotyny i pośrednio azotany (jako źródło azotynów) mogą być prekursorami nitrozoamin wykazujących działanie rakotwórcze. SCF stwierdził, że należy dążyć do redukcji narażenia konsumenta na nitro-

zoaminy, co można osiągnąć poprzez obniżenie zawartości azotynów i azotanów w żywności do poziomów niezbędnych jedynie do zachowania trwałości i bezpieczeństwa mikrobiologicznego produktów. W swoich opiniach (z 1990 i 1995 roku) SCF nie wskazał jednakże, jakie poziomy tych związków mogłyby być akceptowane. W 2003 r. SCF został zastąpiony przez Europejski Urząd do Spraw Bezpieczeństwa Żywności (EFSA). W związku z wyrokiem Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości oraz biorąc pod uwagę opinie Naukowego Komitetu ds. Żywności, Komisja Europejska wystąpiła z prośbą do EFSA o wskazanie poziomów azotanów i azotynów w żywności, które powinny być uwzględnione w przepisach. W listopadzie 2003 roku, EFSA wydał opinię w powyższej sprawie. W obszernym, 31 stronicowym dokumencie, opublikowanym na stronach internetowych EFSA (www.efsa.eu.int) stwierdzono, że: l Nie można stwierdzić bezpośredniej korelacji pomiędzy ilością azotanów i azotynów wprowadzana do produktu, a pozostałością tych związków. Zawartość azotanów i azotynów w finalnym produkcie zależy od wielu czynników, takich jak: rodzaj obróbki cieplnej, pH produktu, warunki i czas przechowywania oraz dodatek kwasu askorbinowego. Obróbka cieplna w wysokiej temperaturze wydłuża okres, w którym azotyny są wykrywalne w produkcie. Stopień rozkładu azotynów zachodzi natomiast szybciej w obecności przeciwutleniaczy, takich jak kwas askorbinowy, lub gdy wzrasta temperatura przechowywania produktu. W efekcie, na podstawie wyniku badania wskazującego na niewielką ilość azotynów w produkcie, nie można stwierdzić, czy jest to produkt wytworzony niedawno z dodatkiem małej ilości tych związków, czy jest to produkt, do którego dodano wyższe zawartości azotynów, ale był on przechowywany przez dłuższy czas w niskiej temperaturze lub zawiera dodatek kwasu askorbinowego. Na zawartość azotanów w produkcie istotny wpływ ma również naturalna mikroflora produktu, której obecność jest przyczyną redukcji azotanów do azotynów. Ponadto, w wyniku działania mikroflory, azotany mogą występować w niektórych produktach, do których dodano tylko azotyny. l Na bezpieczeństwo mikrobiologiczne produktu (zahamowanie wzrostu Clostridium botulinum) główny wpływ ma

ciąg dalszy na str. 16

Strona 15

Głos z branży

Strona 16

ciąg dalszy ze str. 15 ilość azotynów i azotanów wprowadzona na etapie produkcji. Stopień zahamowania rozwoju niepożądanych drobnoustrojów zależy od dodanej ilości azotynów oraz od pH środowiska – niskie pH zwiększa działanie azotynów. Nie ma dowodów na to, że pozostałość azotynów w produkcie ma wpływ na bezpieczeństwo mikrobiologiczne, np. w produktach mięsnych zawierających askorbiniany (lub izoaskorbiniany), pozostałość azotynów jest niewielka, czasami nawet poniżej granicy wykrywalności, jednakże bezpieczeństwo produktu jest wciąż zapewnione. Działanie azotynów przeciwko drobnoustrojom zmniejsza się natomiast w produktach o dużej zawartości żelaza, takich jak produkty z dużą zawartością wątroby lub krwi.

Ww. konkluzje opinii EFSA były podstawą do opracowania nowych wymagań w zakresie azotanów i azotynów, które obowiązują obecnie. Zgodnie z opinią EFSA zrezygnowano z limitowania pozostałości azotanów i azotynów w wyrobie gotowym do spożycia, pozostawiając tylko zapisy dotyczące maksymalnych ilości tych związków wprowadzanych do produktu. Dopuszczalną ilość azotynów dodawanych do produktów mięsnych sterylizowanych obniżono ze 150 do 100 mg/kg (w przeliczeniu na azotyn sodu). Stosowanie azotanów ograniczono wyłącznie do produktów nie poddanych obróbce termicznej, wychodząc z założenia, że tylko w tych produktach są one niezbędne jako potencjalne źródło azotynów, do których są redukowane podczas przechowywania – dojrzewania wyrobu. Ponadto dopuszczalną dawkę azotanów zmniejszo-

W większości produktów azotany nie wywierają działania hamującego rozwój Clostridium botulinum, są one jednak źródłem azotynów, niezbędnym np. w tradycyjnych, peklowanych i suszonych produktach, takich jak suche, dojrzewające kiełbasy o wysokim pH lub surowe, suszone szynki. l Dla większości produktów ilość azotynów na poziomie 50 – 100 mg/kg (jako azotyn sodu) dodana na etapie produkcji jest wystarczająca dla utrzymania bezpieczeństwa mikrobiologicznego. l Niektóre produkty, szczególnie te o niskiej zawartości soli i długim okresie przechowywania, wymagają jednak większej ilości azotynów, tj. 50-150 mg/kg. l Dodatek azotanów jest niezbędny tylko w przypadku produktów nie poddanych obróbce termicznej. l Ustawodawstwo powinno limitować wyłącznie ilości azotanów i azotynów wprowadzane do produktów, limitowanie pozostałości tych związków nie znajduje uzasadnienia.

no z 300 do 150 mg/kg (w przeliczeniu na azotan sodu). Przy opracowywaniu nowych wymagań powstał problem tradycyjnych wyrobów mięsnych wytwarzanych w niektórych krajach członkowskich. Przyjęcie nowych przepisów w zakresie azotanów i azotynów spowodowałoby zniknięcie tych produktów z rynku, ponieważ stosowane technologie ich produkcji nie pozwalały na spełnienie nowych wymagań. W związku z tym poproszono kraje członkowskie o zgłaszanie produktów, dla których konieczne jest ustanowienie innych przepisów niż te przyjęte dla ogółu produktów mięsnych. Jednocześnie podkreślono, że produkty te mają stanowić nieliczny wyjątek wśród wszystkich produktów mięsnych. W ten sposób została utworzona obecna podkategoria 08.3.4 Tradycyjnie peklowane produkty mięsne, objęte przepisami szczególnymi dotyczącymi azotynów i azotanów. W tej podkategorii nie jest wymieniony żaden polski produkt.

To, że przepisy w zakresie stosowania azotynów i azotanów są tak skonstruowane, że określają ilość tych związków wprowadzoną w trakcie produkcji ma istotny wpływ na sposób sprawowania kontroli w zakresie prawidłowości stosowania azotanów i azotynów w przemyśle mięsnym. Komisja Europejska wyraźnie stwierdziła, że nie jest właściwym wykonywanie analiz zawartości azotanów i azotynów w produkcie po zakończeniu procesu produkcji (nie dotyczy to produktów należących do podkategorii 08.3.4). Możliwa jest natomiast ocena prawidłowości stosowania azotynów lub azotanów na podstawie dokumentacji (obliczeń na podstawie receptur), a nie na podstawie badań laboratoryjnych produktu. Biorąc pod uwagę powyższe, należy stwierdzić, że kontrola prawidłowości stosowania azotynów i azotanów w produktach mięsnych w Polsce leży głównie w gestii Inspekcji Weterynaryjnej, która ma wgląd w receptury produktów podczas kontroli zakładu produkującego przetwory mięsne. Pewnym zaskoczeniem jest jednak fakt, że zarówno w Polsce jaki i na poziomie Unii Europejskiej nie ma dotychczas jasnych wytycznych w jaki sposób należy obliczać ilość azotynów lub azotanów wprowadzaną do produktu: czy w odniesieniu do produktu końcowego, czy do ilości farszu mięsnego czy też w odniesieniu do ilości zastosowanego mięsa? Komisja planuje przedyskutować tę sprawę w najbliższym czasie, tak aby sposób obliczania dodanej ilości azotynów lub azotanów do produktów mięsnych był taki sam we wszystkich Państwach Członkowskich. W 2015 roku Komisja Europejska zakończy rewizję obecnych przepisów stosowania azotynów i azotanów w produktach mięsnych. W związku ze skargą Danii, zostanie przeanalizowane, czy możliwe jest dalsze obniżenie poziomów tych związków dodawanych do produktu, np. do poziomów stosowanych od lat przez producentów duńskich. Biorąc pod uwagę fakt, że pod względem liczby przypadków zatrucia toksyną botulinową Dania nie odbiega od pozostałych Państw Członkowskich UE oraz to, że producenci z innych krajów UE w przypadku eksportu produktów mięsnych do Danii dostosowują się bez problemu do przepisów tego kraju, obniżenie dopuszczalnych poziomów azotynów i azotanów określonych w przepisach UE wydaje się bardzo prawdopodobne. Joanna Gajda-Wyrębek Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego – Państwowy Zakład Higieny Zakład Bezpieczeństwa Żywności

Głos z branży

Grillowanie z

Z czym kojarzy nam się wiosna?... Cieplejsze dni, rozkwitające pąki kwiatów, świeżość i optymizm. Jednakże z cała pewnością większość z nas dodałaby do tych poetyckich skojarzeń zapach grillowanego mięsa unoszący się z przydomowych ogrodów czy działek. Piękna pogoda i cieplejsze wieczory sprzyjają wspólnym spotkaniom w gronie przyjaciół czy rodziny przy przysłowiowej „kiełbasce”. dostaw w obniżonej temperaturze od 0 do +2 st. C. Dzięki tej usłudze w sklepach pojawił się szeroki wybór świeżego mięsa czy drobiu pakowanego w specjalne tacki IMAP pozwalające na utrzymanie właściwej świeżości produktu. Z kolei współcześni konsumenci, tj. finalni odbiorcy, stają się coraz bardziej wymagający, a jakość spożywanych produktów jest dla nich bez wątpienia priorytetem. Dlatego też Fresh Logistics stawia za podstawę wprowadzonego Systemu Zarządzania Bezpieczeństwem Żywności (zgodnego z normą ISO 22000:2005) dbałość o bezpieczeństwo towaru Klientów poprzez składowanie i transport w kontrolowanej temperaturze w całym łańcuchu logistycznym. Warunki termiczne, w jakich przebywają artykuły spożywcze na każdym etapie swojej drogi (od producenta do konsumenta), zawsze są zgodne z obowiązującymi w Polsce i krajach UE przepisami prawa żywnościowego. Ponadto gusta naszych konsumentów stają się coraz bardziej wyrafinowane. Któż z nas nie chciałby zabłysnąć przed swoimi gośćmi świeżą parmeńską szynką prosto z Włoch czy łososiem, który przyjechał na grilla z zamorskiej Norwegii? Nasuwa się

kolejne pytanie – skąd na sklepowej półce pojawiają się takie smakołyki? Tutaj nie sposób nie wspomnieć o usłudze Dystrybucji Międzynarodowej, która znajduje się w portfolio Fresh Logistics od 2004 roku. Sieć regularnych połączeń wahadłowych oraz współpraca z operatorami logistycznymi w Europie, umożliwia świadczenie usług eksportowo-importowych, dokonywanie odprawy celnej i dystrybucji towarów świeżych. Fresh Logistics jest wiodącym członkiem European Food Network – sieci drobnicowej obejmującej swoim zasięgiem 29 krajów Europy. Dzięki międzynarodowej współpracy, w którą zaangażowane są setki osób oraz procesów logistycznych, na naszych stołach goszczą specjały z najdalszych zakątków świata. Bezpieczne i świeże mięsne przysmaki wydają nam się rzeczą oczywistą na naszym grillowy ruszcie. Warto jednak choć przez chwilę zastanowić się, co zaserwowalibyśmy naszym gościom, gdyby nie rzetelny i wiarygodny operator logistyczny, który czuwa, aby droga produktu „z farmy na widelec” była szybka, zgodna z prawnymi uregulowaniami, ale przede wszystkim bezpieczna.

Strona 17

ięgając po pieczoną karkówkę czy pstrąga z grillowego rusztu często nie zdajemy sobie sprawy, ile procesów musiało zajść i ile osób było zaangażowanych w to, abyśmy mogli poczęstować naszych gości kawałkiem pysznego, świeżego mięska. Droga produktu potocznie nazywana „from fark to fork” (z farmy na widelec) to złożony proces podlegający ścisłej kontroli na każdym etapie łańcucha dostaw. Na operatorach logistycznych ciąży ogromna odpowiedzialność, która nie wiąże się tylko z dostarczeniem towaru pod wskazany adres, ale również z terminowością, a przede wszystkim jakością magazynowanych i transportowanych produktów, szczególnie w przypadku branży spożywczej. Kluczowym zadaniem dla firmy logistycznej jest stworzenie pewnego rodzaju pomostu pomiędzy oczekiwaniami producentów, a finalnych odbiorców. Producenci ciągle poszukują nowych kanałów dystrybucji, tak, aby zwiększać dostępność ich produktów dla większego grona odbiorców. To właśnie z myślą o nich Fresh Logistics wprowadziło na rynek nową usługę UltraFresh. Jest to dedykowany system

Głos z branży

Rynek w liczbach vs. ASF Już od kilku lat podmioty w krajowym sektorze produkcji wieprzowiny zmagają się z niekorzystnymi uwarunkowaniami rynkowymi. Obserwowany od 2010 r. wzrost cen pasz, żywca oraz spadek konsumpcji mięsa wieprzowego w Polsce negatywnie odbiły się na kondycji finansowej firm przetwórczych. Sytuacja na rynku wieprzowiny wydawała się nieco poprawiać w 2013 r., kiedy przyspieszyło tempo wzrostu eksportu na rynek wspólnotowy oraz na rynki pozaunijne do 19% w skali roku. W 2013 r. aż 40% krajowej produkcji trafiło na eksport.

Strona 18

ojawienie się ognisk afrykańskiego pomoru świń (ASF) w kraju pod koniec lutego 2014 r. znacznie pogorszyło sytuację. Na mocy umów handlowych, które Polska podpisała z krajami azjatyckimi, w tym z Chinami, Japonią, Koreą Południową, kraje te w momencie pojawienia się ognisk choroby w Polsce wprowadziły natychmiastowy zakaz importu żywca oraz mięsa wieprzowego. Na pojawienie się ASF zareagowała również Rosja. Władze tego kraju uznały obszar całej Unii Europejskiej za strefę zagrożoną rozprzestrzenianiem się ASF i tym samym wprowadziły natychmiastowy zakaz importu trzody chlewnej i wieprzowiny ze wspólnoty. W ślad za Rosją takie działania podjęły również pozostałe kraje Unii Celnej (Białoruś i Kazachstan). Rosja przed 2014 r. była ważnym partnerem handlo-

wspólnotowym. To, jak również 2-procentowy wzrost produkcji w II poł. 2014 r., wywołało spadki cen żywca na rynku unijnym. Niski poziom cen utrzymał się na początku 2015 r. Obniżki cen na rynku wspólnotowym miały bezpośrednie przełożenie na kształ-

wym dla europejskich producentów mięsa wieprzowego - w 2013 roku około 23% unijnego eksportu nieprzetworzonego mięsa wieprzowego o wartości 968 mln euro trafiło na ten rynek. Wprowadzenie zakazu importu spowodowało, że w 2014 r. znaczna część surowca przeznaczona na eksport do Rosji pozostała na rynku

nieprzetworzonego mięsa wieprzowego z Polski na rynki pozaunijne obniżył się w 2014 r. o ponad połowę (53%) w skali roku. Spadki te byłyby jeszcze głębsze gdyby nie wzrost sprzedaży odnotowany w tym okresie na rynek USA i do Hongkongu. Pojawienie się ASF w kraju zbiegło się w czasie ze wzrostem produkcji w kraju.

Według szacunków IERiGŻ produkcja wieprzowiny zwiększyła się w 2014 r. o 6% do poziomu 1,69 mln t. Polscy producenci wieprzowiny znaleźli się więc w szczególnie trudnej sytuacji. Większa ilość surowca na rynku przyczyniła się do silnych spadków cen. Według danych GUS w 2014 r. płacono

Pojawienie się ASF w kraju zbiegło się w czasie ze wzrostem produkcji w kraju. Według szacunków IERiGŻ produkcja wieprzowiny zwiększyła się w 2014 r. o 6% do poziomu 1,69 mln t. Polscy producenci wieprzowiny znaleźli się więc w szczególnie trudnej sytuacji.

towanie się cen w Polsce. Niemniej sytuacja w naszym kraju była jeszcze bardziej skomplikowana. Wstrzymanie sprzedaży na rynki pozaunijne było silnym ciosem dla branży mięsa czerwonego. Na skutek ograniczeń w handlu, wolumen eksportu

przeciętnie 4,87 zł/kg żywca, tj. o 11% (0,63 zł/kg) mniej niż w roku poprzednim. W 2014 r. można było zaobserwować jeszcze jedną ważną zmianę. Polscy producenci żywca byli do tej pory w dużej mierze biorcami cen z rynku unijnego. Jednak w 2014 r. ceny na rynku krajowym utrzymywały się w niektórych tygodniach na niższym poziomie niż w Niemczech. Tym samym zwiększyła się konkurencyjność naszego surowca, co zwiększyło zainteresowanie polskim surowcem na rynku wspólnotowym. Potwierdzają to dane MRiRW, według których eksport nieprzetworzonego mięsa wieprzowego na rynek UE w 2014 r. wzrósł w ujęciu wolumenowym o 24%. Takie tendencje obserwowaliśmy również w I kw. br., kiedy to sprzedaż na rynek wspólnotowy wzrosła w skali roku o 28%, przy utrzymaniu spadkowego trendu w sprzedaży na rynki poza UE (w I kw. 2015 r. -40% r/r). W rezultacie eksport wzrósł łącznie o 7% w ujęciu wolumenowym. Równocześnie zmieniła się w dużej mierze struktura sprzedaży. W I kw. br. 83% eksportu trafiało na rynek wspólnotowy, wobec 69% w roku poprzednim. Jest to o tyle istotne, że wcześniej sprzedaż na rynki pozaunijne pozwalała producentom na zbyt mniej popularnych partii tuszy, co poprawiało marżowość. Kraje trzecie miały zatem szczególne znaczenie z punktu wi-

Głos z branży różniła. Jak wynika z danych GUS (PontInfo), wyniki finansowe podmiotów zajmujących się przetwarzaniem i konserwowaniem mięsa, z wyłączeniem mięsa z drobiu, nieco się poprawiły. Najprawdopodobniej na taką sytuację wpływ miał tańszy suro-

kg przeznaczonych na ubój (197 tys. szt.). Wyższa liczebność tych zwierząt wskazuje, że w kolejnych miesiącach br. możemy spodziewać się wzrostu podaży trzody przeznaczonej na ubój, zatem również produkcji mięsa. Takie czynniki zwiększają

Odbudowanie pozycji na utraconych przez ASF rynkach azjatyckich z punktu widzenia polskich producentów może być trudne i dość czasochłonne. Związane jest to z rosnącym znaczeniem pozostałych unijnych eksporterów na rynkach azjatyckich. W I kw. br. sprzedaż mięsa wieprzowego z UE jedynie do Chin wzrosła o 25% r/r. wiec i silniejsza pozycja negocjacyjna firm przetwórczych. Oczywiście, kluczową rolę odgrywa również struktura sprzedaży, tj. jaka część produkcji kierowana była na rynek krajowy, rynek UE czy na rynki pozaunijne. Dla firm przetwórczych ważną rolę odgrywa również wzrost pogłowia trzody. Według danych GUS na dzień 1 marca br. liczebność trzody chlewnej w kraju wynosiła 11,51 mln szt. i była o 2,9% (326 tys. szt.) wyższa w ujęciu rocznym. Warto przypomnieć, że w grudniu 2014 r. dane GUS również wskazywały na wzrost pogłowia trzody chlewnej, dynamika ta była jednak nieco niższa, 2,2%. Co więcej, w skali roku odnotowaliśmy 4-procentowy wzrost liczby prosiąt (117 tys. szt.) oraz 7-procentowy wzrost liczby zwierząt o masie 20-50

bazę surowcową dla przetwórców mięsa i przy nieco niższych cenach żywca na rynku krajowym, mogą wpłynąć na poprawę pozycji konkurencyjnej firm przetwórczych. Sytuacja firm z sektora przetwórstwa mięsa może być nieco lepsza niż przed rokiem. Niemniej, utrzymanie ograniczeń w handlu na kluczowe rynki pozaunijne utrudnia dalszy rozwój sektora. Duże znaczenie ma prowadzenie rozmów z partnerami handlowymi, w tym z Chinami, Koreą, Japonią i przekonanie władz tych krajów do wznowienia importu z regionów Polski nieobjętych ASF. Departament Analiz Ekonomicznych, Sektorowych i Rynków Rolnych Bank BGŻ BNP Paribas Monika Drąże

Strona 19

dzenia producentów mięsa. Odbudowanie pozycji na utraconych rynkach azjatyckich z punktu widzenia polskich producentów może być trudne i dość czasochłonne. Związane jest to z rosnącym znaczeniem pozostałych unijnych eksporterów na rynkach azjatyckich. W I kw. br. sprzedaż mięsa wieprzowego z UE jedynie do Chin wzrosła o 25% r/r. Na tym znacznie tracą polscy producenci i eksporterzy, których pozycja na tym rynku będzie musiała być budowana prawie od nowa. Warto również zaznaczyć, że zmiany o których była mowa powyżej, szczególnie spadki cen żywca, wpłynęły na zwiększenie konsumpcji mięsa wieprzowego w Polsce. Prognozy IERiGŻ wskazują, że w br. konsumpcja mięsa wieprzowego będzie kontynuować tendencję wzrostową, o 0,5 kg do 39 kg/osobę w 2015 r. W porównaniu z 2013 r. jest to 10-procentowy wzrost, o 3,5 kg per capita. Pomaga to w pewnym stopniu kompensować straty w sprzedaży odnotowane na rynkach pozaunijnych. Niekorzystne uwarunkowania rynkowe miały bezpośrednie przełożenie na pogorszenie wyników finansowych producentów żywca w 2014 r. Obniżyła się stopa rentowności kapitału, zysku operacyjnego, zwiększył się okres regulowania zobowiązań, a tym samym wskaźnik zobowiązań. Sytuacja przetwórców mięsa nieco się

Głos z branży

Osłonki sztuczne – jakie wybrać?

Osłonka sztuczna, podobnie jak osłonka naturalna, jest istotnym elementem gotowej kiełbasy czy też wędliny. To ona nadaje jej specyficzny kształt, wygląd, smak oraz wpływa na jej trwałość. Osłonki sztuczne, w odróżnieniu od osłonek naturalnych, praktycznie są prawie jałowe, łatwe do przechowywania, mają ściśle określone wymiary i mogą mieć nadruk. Istnieje bardzo wiele odmian osłonek, w grupie osłonek sztucznych wyróżnia się osłonki: kolagenowe, celulozowe oraz z tworzyw polimerowych.

Strona 20

słonki stosowane w procesie technologicznym wyrobów mięsnych, są liczną i bardzo zróżnicowaną grupą opakowań bezpośrednich. Szczególna rola przypada osłonkom stosowanym w produkcji rozdrobnionych wyrobów mięsnych. Utrzymują one kształt wędlin, wpływając na ustalenie związania między elementami składowymi farszu do momentu zmiany jego właściwości reologicznych następujących w wyniku zastosowania kolejnych zabiegów technologicznych oraz zwiększają efektywność zabiegów utrwalania. Pierwszą sztuczną osłonkę wyprodukowano z pergaminu i nazwano „osłonką papierową”. Współcześnie stosowane osłonki sztuczne charakteryzują się wieloma zaletami, które zdecydowanie odróżniają je, od stosowanych do niedawna, wyłącznie osłonek naturalnych. Są bezwonne, o pożądanych cechach sanitarno-higienicznych. Cechują się jednakowym kalibrem oraz grubością i przepuszczalnością ścianek na całej długości, mogą mieć dowolną długość, kolor i kształt. Osłonki sztuczne są produkowane zarówno z materiałów naturalnych takich, jak np. kolagen ze skór, przede wszystkim wołowych, surowce roślinne, głównie celuloza, jak i z surowców syntetycznych oraz stanowiących produkty przerobu ropy naftowej. Do kontaktu z żywnością dopuszcza się przede wszystkim następujące surowce, wytworzone lub przetworzone: wodzian celulozy (regenerowana celuloza), pergamin, utwardzone białko zwierzęce (głównie kolagen), tkaniny powleczone warstwą białkową, poliamid (PA), polipropylen (PP), polietylen (PE),

poliester (PETP), kopolimery polichlorku winylidenu (PVDC), tkaniny powleczone tworzywem sztucznym, tkaniny z tworzywa sztucznego, powlekane poliamidem lub diolestrami kwasu politereftalowego oraz diolestry kwasu politereftalowego.

l możliwość barwienia (ochrona przed światłem); l odporność na uszkodzenia mechaniczne; l łatwość nanoszenia na nie wszelkich nadruków.

Do charakterystycznych cech osłonek syntetycznych należą: l nieprzepuszczalność dla tłuszczów, wilgoci, gazów, aromatów; l przystosowanie do sterylizacji (temperatura powyżej 100°C); l odporność na wpływ drobnoustrojów (wzrost pleśni na powierzchni batonu);

Uszlachetnianie osłonek sztucznych polega na takim modyfikowaniu osłonek, dzięki któremu tworzona jest wartość dodana, a ich standardowe, wyrównane cechy umożliwiają pełną automatyzację procesu nadziewania farszem. Sprzyja temu duża odporność takich osłonek na rozerwanie lub

Głos z branży obróbki termicznej i przechowywania. Do osłonek tej grupy należą osłonki termokurczliwe. Batony w osłonkach termokurczliwych charakteryzują się wyrównaną (naciągniętą) powierzchnią i mocnym przyleganiem farszu. Ogranicza to podciek nie związanej solanki (zjawisko podbicia galarety). Osłonki syntetyczne stosuje się przy produkcji wyrobów mięsnych poddawanych parzeniu, takich jak: nie wędzone kiełbasy i wyroby wędliniarskie, wyroby garmażeryjne (flaki, sosy, gulasze) oraz wyroby z drobiu. Najliczniejszą grupę osłonek sztucznych stosowanych w przemyśle mięsnym stanowią osłonki produkowane na bazie regenerowanej celulozy.

Osłonki celulozowe

Osłonki celulozowe wytwarzane są, jak sama nazwa wskazuje z celulozy, aczkolwiek mogą być dodatkowo wzmocnione włóknem. Osłonki te są

przepuszczalne dla dymu, powietrza i pary wodnej, odznaczają się właściwościami charakterystycznymi dla celofanu i nie chronią wędlin przed wysychaniem i utlenianiem. Nadają się do produkcji większości rodzajów wędlin parzonych i wędzonych. Na rynku dostępne są w różnych kolorach i oferowane w kalibrach od 16 do 32 mm. Najprostsze osłonki celulozowe są kruche i dlatego produkuje się je w stosunkowo niewielkich kalibrach: przezroczyste, w paski, w kolorze dymu wędzarniczego lub kolorowe, pokryte wewnątrz barwnikami lub nadrukami pozostającymi na powierzchni batonów wędlin po zdjęciu osłonek. Jednowarstwowe osłonki z regenerowanej celulozy są półprzepuszczalne, dzięki czemu można je stosować do produkcji wędlin zarówno nie wędzonych, jak i wędzonych. Mogą mieć

ciąg dalszy na str. 22

Strona 21

wybrzuszanie ścianek po napełnieniu. Przed nadziewaniem większość z nich musi być poddana nawilżeniu poprzez moczenie lub płukanie w wodzie czy solance, jednak istnieje możliwość dystrybucji niektórych z nich w postaci już zmarszczonej i nawilżonej, gotowej do napełniania, zapakowanych w opakowania barierowe. Sprowadza się to najczęściej do takich procesów jak: l nadrukowywanie – nadruki stanowią istotny element w prezentacji i promocji gotowego produktu, który stanowi jej opakowanie. Nadruki realizuje się współcześnie zarówno metodą tradycyjną jak i metodą UV. Nadruk możliwy jest na praktycznie wszystkich typach osłonek sztucznych (poliamidowych, celulozowych, białkowych, pergaminowych itp.). l marszczenie – polega na ich regularnym pofałdowaniu w formę ściśniętego w siatce batonu. Ta forma konfekcjonowania pozwala na uniknięcie czasochłonnego i kłopotliwego procesu ręcznego naciągania osłonki na lejek nadziewarki. Osłonki marszczone moczy się razem z zabezpieczającą je siatką (zgodnie z przewidzianymi przez producenta instrukcjami użytkowania). l perforowanie – polega na nadawaniu osłonkom odpowiedniej struktury i faktury za pomocą specjalnej platformy igłowej. l wiankowanie – jak sama nazwa wskazuje chodzi tu o nadanie osłonkom odpowiedniego kształtu, najczęściej w formie wianka. Wiankowanie stosowane jest w przetworach mięsnych takich jak: salceson, pasztetowa czy metka. l cięcie – dotyczy podziału osłonek na określone odcinki; często też z zamknięciem jednej strony pętelką lub klipsem – klipsowanie. Jednym z najstarszych typów osłonek sztucznych są osłonki białkowe/ kolagenowe, produkowane z utwardzonego białka zwierzęcego. Osłonki te są półprzepuszczalne, a ich cechy fizykochemiczne stawiają je na pograniczu naturalnych i sztucznych. Te, którym nadano cechy jadalności, nazywane są popularnie „kolagenowymi”, natomiast niejadalne „białkowymi”. Osłonki syntetyczne produkowane są w zależności od przeznaczenia, jako jedno- lub wielowarstwowe. Wielkość warstw (nanoszone są odpowiednie surowce syntetyczne), wpływa na znaczne polepszenie ich cech fizycznych, m.in.: wysoką barierowość wobec pary wodnej, dzięki której nie ma strat masy batonu podczas prowadzenia

Głos z branży

Strona 22

ciąg dalszy ze str. 21

w nich wędliny nie wykazują ubytków masy podczas przechowywania i magazynowania. W takich osłonkach produkuje się przed wszystkim wędliny parzone oraz podrobowe i wyroby w galarecie, dla których zachowanie smaku oraz uniknięcie dostępu tlenu oraz strat masy są bardzo ważnym aspektem jakości.

standardowy kształt rękawa lub wianka. W tych ostatnich produkuje się głównie smarowane wędliny surowe, np. metkę. Ścianki osłonek produkowanych z regenerowanej celulozy mogą być także pokryte warstwą polimeru organicznego, np. polichlorku winylidenu (PVDC), który nanosi się na ich wewnętrzną lub zewnętrzną powierzchnię. W praktyce nazywa się je „lakierowanymi” lub „barierowymi”. Osłonki z zewnętrzną warstwą barierową chronią wędliny przed zakażeniem mikrobiologicznym, zabezpieczają je przed utratą wilgoci i świeżości oraz przedłużają ich trwa-

Osłonki fibrusowe wytwarzane są z włókien wiskozowych uzyskanych z naturalnej celulozy pozyskanej z drewna. Rodzaje tych osłonek są następujące: Fibrous regular – przeznaczone do

łość. Natomiast osłonki posiadające powłokę barierową wewnątrz są kurczliwe podczas obróbki termicznej, powodując kompresje produktu mięsnego, co zapobiega tworzeniu się podosłonkowych wycieków tłuszczu i galarety. Osłonki „lakierowane” są nieprzepuszczalne dla dymu wędzarniczego, pary wodnej i gazów, w związku z czym należą do osłonek tzw. „sterylnych”, a wyprodukowane

produkcji wędlin parzonych i wędzonych, np. mortadela, salceson Fibrous EP – stosowane do wędlin przeznaczonych do plasterkowania Fibrous X – przeznaczone do produkcji wędlin suszonych, trwałych i półtrwałych, np. salami, krakowska sucha Visko light XT – przepuszczające w dużym stopniu dym i dlatego są używane w produkcji wędlin wędzonych,

Osłonki fibrusowe

surowych i parzonych. Mogą zastąpić osłonkę fibrusową, kolagenową i celulozową Regular – bardzo dobra przepuszczalność pary wodnej, dymu i powietrza. Wykorzystywane do produktów wędzonych i wszelkiego rodzaju parzonych kiełbas Securex – bardzo dobra przepuszczalność pary wodnej, dymu i powietrza. Stosowane do produkcji wędlin trwałych (idealna przylepność farszu) Zip – bardzo dobra przepuszczalność pary wodnej, dymu i powietrza. Najczęściej wykorzystywane do produkcji wędlin przeznaczonych do plasterkowania (bardzo dobrze ściągalna osłonka z gotowego produktu) Faserin/Cruvp – osłonka nieprzepuszczalna, nadająca się do wędlin parzonych, produktów w galarecie. Zalety tej osłonki to m.in.: ochrona aromatu, większa wydajność (wstrzymuje ubytek masy), przedłużenie okresu przydatności do spożycia, bardzo dobra odejmowalność. Osłonki fibrusowe są relatywnie wytrzymałe i elastyczne, odznaczają się wyjątkową jednolitością kalibru, mogą być klipsowane. Do tej grupy należą osłonki Wine Pak marszczone celulozowe, przepuszczalne dla dymu, powietrza i pary wodnej, o dużym zakresie kalibrów (13–40 mm) i łatwej ściągalności z gotowego produktu. Przed użyciem osłonki należy moczyć w ciepłej wodzie o temperaturze 40-50°C, przy czym luźne odcinki osłonek, wiązane lub klipsowane, moczy się około 30 min., w wiązkach, a marszczone około 60 min., dla osłonek zadrukowanych czas moczenia powinien być podwojony. Podczas napełniania niektórych osłonek zaleca się ich przepełnienie o 3-10% w stosunku do podanego kalibru. Dużą grupę osłonek sztucznych stanowią osłonki z polimerów organicznych, w większości nieprzepuszczalne dla dymu wędzarniczego, gazów i aromatów, a w bardzo niewielkim stopniu lub wcale dla pary wodnej. Barierowość dla określonych czynników technologicznych uzyskiwana jest poprzez łączenie ze sobą pojedynczych warstw folii polimerowych o zróżnicowanej przepuszczalności, w efekcie czego powstaje osłonka wielowarstwowa.

Osłonki barierowe

Osłonki barierowe to osłonki wyprodukowane z tworzywa sztucznego, a dokładnie polimerów, głównie poliamidu lub poliestru. Występują obecnie

Głos z branży w szerokiej gamie asortymentowej. W ramach tej grupy wyróżnia się osłonki jednowarstwowe nietermokurczliwe i jednowarstwowe termokurczliwe oraz trzy i pięciowarstwowe barierowe osłonki termokurczliwe. Zaletą osłonek jednowarstwowych jest duża elastyczność i odporność na działania mechaniczne oraz jednorodność kalibru. Ponadto stanowią dobre rozwiązanie dla produktów podlegających czynności plasterkowania i pakowania jednostkowego. Łatwo ulegają zdejmowaniu. Osłonki te wykorzystywane są głównie w wyrobie pasztetu, salcesonu, smalcu, szynek blokowych, mortadeli i wszelkiego rodzaju podrobów i wyrobów garmażeryjnych. Osłonki z tworzywa sztucznego mogą być wykorzystywane tylko przy przetworach mięsnych, które są poddawane niewysokim temperaturom, a więc nie mogą

być grillowane, smażone czy wędzone. Nie są to również osłonki jadalne. Występuję w dużej gamie kolorów, kalibrów i kształtów. Aktualnym kierunkiem rozwoju osłonek sztucznych są osłonki będące kombinacją kilku warstw najczęściej używanych tworzyw sztucznych: l poliamidu, który charakteryzuje się wysoką wytrzymałością mechaniczną, stanowi barierę wobec gazów i zapewnia stabilność temperaturową; l polipropylenu, całkowicie nieprzepuszczalnego dla pary wodnej; l alkoholu etylenowinylowego (EVOH), o wysokiej barierowości w stosunku do tlenu; l oraz innych gazów i aromatów, jak również polietylenu, stanowiącego barierę wobec pary wodnej. Kilka lat po tym jak na rynku pojawiły się osłonki poliamidowe rozpoczęto pro-

dukcję osłonek z polichlorku winylidenu (PVDC), które wykazują się ponadprzeciętną kurczliwością. Tego rodzaju osłonki nie znalazły jednak większego zastosowania w produkcji żywności, ponieważ cechuje je niepożądana migracja plastyfikatora używanego podczas ich wytwarzania do farszu wędliniarskiego. Obecnie szerokim wykorzystaniem w przemyśle mięsnym, cieszą się osłonki z poliestru politereftalanu etylu. PETP charakteryzują się dużą wytrzymałością temperaturową, a przed napełnieniem nie wymagają dodatkowego moczenia w wodzie. Nie ulegają łatwo dezintegracji podczas obróbki termicznej. Charakteryzują się dużą odpornością na rozciąganie i rozrywanie, można je zamykać klipsami metalowymi, sklejać oraz poddawać zgrzewaniu. mgr inż. Tomasz Borowy technolog żywności i żywienia człowieka

Tabela 1. Charakterystyka osłonek jednowarstwowych barierowych Czynnik analizowany

Osłonki jednowarstwowe nietermokurczliwe

Osłonki jednowarstwowe termokurczliwe

Surowiec do produkcji osłonek

tworzywa polimerowe (poliamidowe)

Zastosowanie

niewędzone kiełbasy i wędliny podrobowe, wyroby garmażeryjne, wyroby drobiowe

niewędzone kiełbasy i wędliny podrobowe, wyroby garmażeryjne, wyroby drobiowe, szynki prasowane w formach

Zalety

osłonki nie kurczą się

osłonki kurczą się podczas parzenia wędlin do 15% wzdłuż i do 15% wszerz, batony kiełbas są gładkie, nie marszczą się, są wytrzymałe mechanicznie do ciśnienia 0,4 MPa

Sposób użycia

przed zastosowaniem namoczyć w wodzie o temperaturze 20°C przez około 20-30 min, przy napełnianiu automatycznym z kliprowaniem stosować osłonki grubsze (ok. 70-80 mikronów), napełniając bardzo ściśle, chłodzić powietrzem, nie stosować chłodzenia szokowego natryskiem zimnej wody

przed użyciem namoczyć w zimnej wodzie przez około 10-15 min, (nie moczyć w ciepłej wodzie), napełniać ręcznie lub automatycznie, gotować lub parzyć w temperaturze do 100°C, wędliny studzić powietrzem lub natryskiem wodnym

Czynnik analizowany

Osłonki trzywarstwowe barierowe termokurczliwe

Osłonki pięciowarstwowe barierowe termokurczliwe

Surowiec do produkcji osłonek

tworzywa polimerowe (poliamidowe, poliolefiny)

Zastosowanie

niewędzone kiełbasy i wędliny podrobowe, wyroby garmażeryjne, wyroby drobiowe, szynki gotowane

niewędzone kiełbasy i wędliny podrobowe, wyroby drobiowe, szynki prasowane w formach

Zalety

osłonki kurczą się podczas parzenia wędlin do 15% wzdłuż i do 15% wszerz, batony kiełbas są gładkie, nie marszczą się, dobry wygląd i świeżość przez 4-6 tyg., są wytrzymałe mechanicznie, bezproblemowe kliprowanie osłonek, stosowanie obróbki cieplnej do 100°C, produkty w tych osłonkach można mrozić

osłonki kurczą się podczas parzenia wędlin do 15% wzdłuż i do 15% wszerz, batony kiełbas są gładkie, bez pomarszczeń, dobry wygląd i świeżość do 12 tyg. i możliwością przedłużenia do spożycia do kilku miesięcy, produkty można gotować lub parzyć w temperaturze do 100°C oraz mrozić bezpośrednio w osłonkach

Sposób użycia

przed użyciem namoczyć w zimnej wodzie na około 30 min, napełniać ręcznie lub automatycznie, gotować lub parzyć w temperaturze do 100°C, wędliny studzić powietrzem lub natryskiem wodnym

Strona 23

Tabela 2. Charakterystyka osłonek trzy- i pięciowarstwowych barierowych

Głos z branży

Czym zastąpić sól w przetworach mięsnych?

Wędliny stanowią ważny element polskiej diety. W przeliczeniu na jednego mieszkańca spożycie przetworów mięsnych wynosi 26 kg/rok. Według prognoz to spożycie ma nadal wzrastać tak jak ma to miejsce w krajach o najwyższym poziomie rozwoju gospodarczego takich jak: USA, Chinach, Japonii. Mięso i jego przetwory obok sera żółtego i pieczywa są głównym źródłem sodu w żywności. Konsumenci, stając się coraz bardziej świadomymi zagrożeń zdrowotnym jakie niesie za sobą zbyt duże spożycie sodu, unikają soli w diecie. Ich uwaga skupia się na poszukiwaniu naturalnych przypraw i tradycyjnych metod wytwarzania. W jaki sposób pogodzić to z technologią produkcji przetworów mięsnych? O nowych rozwiązaniach jakie szykuje nauka, w niniejszym artykule.

Strona 24

becnie sektor produkcji wędliniarskiej dysponuje szerokim asortymentem wyrobów w różnych klasach jakościowych dedykowanych różnym grupom nabywczym. Wędliny, konserwy, półprodukty garmażeryjne, wyroby z przeznaczeniem do grillowania, steki (T-bone, New Yorker) oraz coraz to nowsze połączenia smaków np. w kabanosach z żurawiną, ze strusiną, z chili, z wołowina, z zielonym pieprzem i czosnkiem. Dzięki temu produkty mięsne obecne są w coraz większej przestrzeni życia konsumentów. Prognozy FAO zakładają spożycie mięsa i jego przetworów przekraczające 130 kg na osobę na rok do 2030 roku. Na szczególna uwagę zasługuje trend w produkcji wyrobów mięsnych o cechach zaprojektowanych dla z góry określonej grupy konsumentów. Parówki o zadeklarowanym szlachetnym składzie surowcowym dla dzieci, wy-

roby podsuszane i długodojrzewające jako synonim wysokiej jakości, produkty blokowe z dodatkami olei roślinnych o korzystnym stosunku kwasów tłuszczowych n-3 do n-6 czy też wyroby mięsne produkowane poprzez innowacje technologiczne polegające na reduk-

nych jest wyższe w Wielkiej Brytanii, Niemczech, Francji natomiast na tle tych państw wyróżniamy się znacząco udziałem spożycia wędlin w spożyciu produktów mięsnych ogółem. Wędliny stanowią ważny element polskiej diety. W przeliczeniu na jednego mieszkańca

Mięso i jego przetwory obok sera żółtego i pieczywa są głównym źródłem sodu w żywności. cji zawartości czy biodostępności takich składników jak tłuszcz czy niekorzystny dla zdrowia cholesterol. Produkty innowacyjne, jakie powstają w sektorze przetwórstwa mięsa zakładają również rozwój technik ograniczających dodatek niekorzystnego dla zdrowia sodu. Polska znajduje się w czołówce pod względem spożycia mięsa w Europie. Spożycie mięsa i produktów mięs-

spożycie przetworów mięsnych wynosi 26 kg/rok. We dług prognoz to spożycie ma nadal wzrastać tak jak ma to miejsce w krajach o najwyższym poziomie rozwoju gospodarczego takich jak: USA, Chinach, Japonii. Mięso i jego przetwory obok sera żółtego i pieczywa są głównym źródłem sodu w żywności. Większość sodu pochodzi z chlorku sodu, czyli soli kuchennej dodawanej na zasadzie (quantum satis- tyle ile wymaga proces technologiczny) w trakcie procesu produkcyjnego. Jednak ograniczanie spożycia sodu jest korzystne ze względu na profilaktykę chorób cywilizacyjnych dietozależnych, do których należy zaliczyć: niedokrwienną chorobę serca, nadciśnienie tętnicze, raka żołądka i jelita grubego. W krajach skandynawskich między innymi w Finlandii prowadzono badania nad redukcją soli w produktach mięsnych poprzez substytucje soli związkami o podobnych właściwościach do soli kuchennej. Do grupy najczęściej stosowanych należą: chlorek potasu, chlorolizyna,

Głos z branży

Modyfikacje technologiczne opierające się na syntetycznych dodatkach do żywności są niekorzystnie odbierane przez konsumentów, których uwaga skupia się na poszukiwaniu naturalnych przypraw i tradycyjnych metod wytwarzania.

Udowodniono właściwości synergistyczne w intensywności smaku słonego dla ekstraktu bazylii i oregano stosowanych w produkcji wędzonek wieprzowych o zredukowanej o 50% zawartości soli w stosunku do wędzonek rynkowych. nowić będzie sól kuchenna a resztę chlorolizyna z 10% dodatkiem chlorku wapnia i chlorku potasu. Należy podkreślić, że aktywatorem receptorów odpowiedzialnych za odczuwanie smaku słonego jest anion chlorkowy. Niestety wszystkie modyfikacje technologiczne opierające się na syntetycznych dodatkach do żywności są niekorzystnie odbierane przez konsumentów,

których uwaga skupia się na poszukiwaniu naturalnych przypraw i tradycyjnych metod wytwarzania. Obecnie prowadzone są badania nad możliwościami wykorzystania ekstraktów ziół w celu redukcji sodu w produktach mięsnych. Naturalne ekstrakty ziół takich jak: bazylia, oregano, rozmaryn, pieprz czarny, w formie dobrze rozpuszczalnej w środowisku wodnym skondensowanych ekstraktów

mikro kapsułkowanych. Udowodniono właściwości synergistyczne w intensywności smaku słonego dla ekstraktu bazylii i oregano stosowanych w produkcji wędzonek wieprzowych o zredukowanej o 50% zawartości soli w stosunku do wędzonek rynkowych. Takie badania mają odzwierciedlenie w potrzebach rynku zorientowanego na racjonalne i zdrowe odżywianie, bez konieczności wykluczania produktów mięsnych będących niezastąpionym źródłem dobrze przyswajalnego białka i żelaza. mgr inż. Adrian Stelmasiak Samodzielny Zakład Techniki w Żywieniu Wydział Nauk o Żywieniu Człowieka i Konsumpcji SGGW w Warszawie

Strona 25

chlorek wapnia. Związki te charakteryzują się podobna budową chemiczna umożliwiającą dysocjacje anionu chlorkowego. Wykorzystanie tych związków jest trudne ze względu na niekorzystne w odbiorze konsumenckim cechy szczególnie problemem jest tu odczucie smaku gorzkiego i metalicznego. Najkorzystniejsze jest stosowanie mieszanki, w której połowę sta-

Z dziaĹ&#x201A;alnoĹ&#x203A;ci ZwiÄ&#x2026;zku

Walne zgromadzenie ZPM W dniu 23 czerwca w Warszawie odbyĹ&#x201A;o siÄ&#x2122; Sprawozdawcze Walne Zgromadzenie CzĹ&#x201A;onkĂłw ZwiÄ&#x2026;zku Polskie MiÄ&#x2122;so. Po obradach odbyĹ&#x201A;o siÄ&#x2122; spotkanie przedstawicieli firm zrzeszonych w ZPM z goĹ&#x203A;ciem specjalnym Ministrem Rolnictwa i Rozwoju Wsi Markiem Sawickim. Wydarzenie zakoĹ&#x201E;czono kuluarowymi rozmowami podczas uroczystego obiadu na tarasie PaĹ&#x201A;ac Konstantego Zamoyskiego na warszawskim Foksalu.

Od lewej: prezes ZPM: Witold ChoiĹ&#x201E;ski, Minister Marek Sawicki, PrzewodniczÄ&#x2026;cy Walnego Zebrania: Ryszard Smolarek

ak co roku, w czerwcu odbyĹ&#x201A;o siÄ&#x2122; Sprawozdawcze Walne Zebranie CzĹ&#x201A;onkĂłw ZwiÄ&#x2026;zku Polskie MiÄ&#x2122;so. Podczas spotkania Biuro ZwiÄ&#x2026;zku podsumowaĹ&#x201A;o dziaĹ&#x201A;alnoĹ&#x203A;Ä&#x2021; ZwiÄ&#x2026;zku za rok 2014. Podczas zebrania przedstawiono rĂłwnieĹź plan pracy na 2015, w tym zaprezentowano projekty ktĂłre bÄ&#x2122;dÄ&#x2026; realizowane w kraju: ,,Moda na wieprzowinÄ&#x2122;â&#x20AC;?, ,,Stawiam na drĂłbâ&#x20AC;? â&#x20AC;&#x201C; szkolenia dla szkĂłĹ&#x201A; gastronomicznych, ,,Polskie MiÄ&#x2122;so Od lewej: dyrektor biura ZPM: Katarzyna Oponowicz, prezes ZPM: Witold ChoiĹ&#x201E;ski, Minister Rolniâ&#x20AC;&#x201C; Ambrozja Smakuâ&#x20AC;?- spotkania z Amba- ctwa i Rozwoju Wsi: Marek Sawicki, PrzewodniczÄ&#x2026;cy Walnego Zebrania: Ryszard Smolarek sadorami, ,,WrzuÄ&#x2021; na ruszt wieprzowi- zwyczajne walne zebranie nÄ&#x2122;â&#x20AC;? oraz projekty realizowane na arenie miÄ&#x2122;dzynarodowej obejmujÄ&#x2026;ce dziaĹ&#x201A;ania na rynku Turcji, Japonii i Kanady. Wszyst23.06.2015 kie uchwaĹ&#x201A;y zostaĹ&#x201A;y przez zgromadzone gremium przyjÄ&#x2122;te jednogĹ&#x201A;oĹ&#x203A;nie. Po obradach do przedstawicieli ZwiÄ&#x2026;zku Polskie MiÄ&#x2122;so doĹ&#x201A;Ä&#x2026;czyĹ&#x201A; Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi Marek Sawicki, ktĂłry odpowiedziaĹ&#x201A; na wszelkie pytania # i nurtujÄ&#x2026;ce branĹźe wÄ&#x2026;tpliwoĹ&#x203A;ci. Spotkanie zakoĹ&#x201E;czono uroczystym obiadem na "" !! tarasie restauracji zlokalizowanej w Pa"# !! Ĺ&#x201A;acu Konstantego Zamoyskiego w War"$ !! szawie. "% !! Serdecznie dziÄ&#x2122;kujemy sponsorom za wsparcie i udziaĹ&#x201A; merytoryczny w tym wydarzeniu. Red. Walne Zgromadzenie ZPM w Warszawie.

Strona 26

ZwiÄ&#x2026;zku Polskie MiÄ&#x2122;so

Sponsorzy

$ ( ''%)** "

Z działalności Związku

„Polskie Mięso” na podbój Japonii i Kanady

W lipcu Związek Polskie Mięso rozpoczyna realizację kolejnego projektu promocyjno-informacyjnego kierowanego na rynki krajów trzecich. Tym razem rynkami docelowymi będzie Japonia i Kanada. Pod hasłem: ,,Let’s meat!” ZPM będzie promował mięso wieprzowe i jego przetwory.

Strona 27

rogramem ,,Rozsmakuj się w Eu- dystrybutorzy, importerzy, hurtownicy rantować obecność promowanych produkropie” pod hasłem ,,Let’s Meat!” na i detaliści przedstawiciele handlowi, nie tów na rynkach docelowych. Zaplanowane rynku Japonii i Kanady Związek posiadają dostatecznej wiedzy na temat do wykorzystania w programie kanały koPolskie Mięso będzie promowała mię- różnorodności oferty europejskiej, w szcze- munikacji (targi i misje) mają na celu zapewso wieprzowe i jego przetwory. Kampa- gólności w odniesieniu do wysokiej jakości nienie jak najszerszego dotarcia do przednia finansowana będzie ze środków Unii i gwarancji bezpieczeństwa produktów stawicieli grupy docelowej TG 1, tak aby Europejskiej, środków RP oraz środków pochodzących z UE. Podobnie wartości w jak największym wymiarze nawiązać Funduszu Promocji Mięsa Wieprzowego. odżywcze produktów wieprzowych nie są współpracę w zakresie obrotu towarowego produktów objętych programem. Program na rynkach docelowych będzie powszechnie znane. Dobór narzędzi i kanałów komunikacji Głównym założeniem strategicznym realizowany przez trzy lata i będzie obejmował głównie wydarzenia targowe oraz programu jest realizacja komunikacji został ściśle dopasowany do celów, jakie spotkania B2B. Analiza dotyczącą kierun- w obrębie B2B (dystrybutorzy, przed- mają zostać osiągnięte w wyniku realizaków importu wieprzowiny, zrealizowana stawiciele sieci handlowych/punktów cji programu i będzie służyć optymalizacji na potrzeby niniejszego programu, wyka- sprzedaży, hurtownicy). Działania komu- kosztów. Zastosowanie bezpośredniej kozała, iż największy potencjał importowy nikacyjne zostaną ukierunkowane do munikacji pozwoli precyzyjnie i efektywnie wykazują się następujące kraje: Japonia, przedstawicieli branży, tak aby móc zagwa- dotrzeć z właściwym przekazem do grupy docelowej. Zaproponowane Rosja, Chiny, Kanada oraz Hong w ramach programu działania B2B Kong. Z uwagi na aktualną sytua- Przykładowy KV kampanii ,,Rozsmakuj się w Europie” cję rynkową (embargo rosyjskie), realizowanej na rynku Japonii i Kanady. KV dostosowany do ukierunkowane są na budowanie długotrwałych relacji z przedstaprogram nie mógł zostać ukierun- rynku Japonii. wicielami grupy docelowej i stanokowany na prowadzenie działań wią tym samym kluczowy element w Federacji Rosyjskiej, dlatego też programu. zasadne było skierowanie działań Program ,,Rozsmakuj się w Euna rynek japoński i kanadyjski. ropie” jest już drugą w tym roku, Głównym celem Kampanii jest: rozpoczętą przez Związek Polskie l wzrost udziału produktów Mięso kampanią promocyjno – objętych programem pochodząinformacyjną. W styczniu ZPM zacych z UE w wolumenie eksportu czął bowiem realizację trzyletniej na każdym rynku docelowym; kampanii, która realizowana jest l zwiększenie świadomości w zakresie mięsa wołowego na wartości europejskich produktów rynku tureckim. Już we wrześniu objętych programem (bezpieczeńkolejna odsłona działań w ramach stwo żywności, gwarancja wysokampanii ,,Zasmakuj w Europie” na kiej jakość, dobrostan zwierząt, Targach World Food International dbałość o środowisko naturalne) Food Products & Technologies Fair wśród grupy docelowej TG 1 (dysw Stambule. Przez cały czas trwatrybutorzy, importerzy, hurtowninia targów do dyspozycji tureckich cy i detaliści, przedstawiciele hanklientów będą polscy specjaliści dlowi); z branży mięsnej oraz przedstawil poprawa wizerunku produkciele producentów, którzy chętnie tów europejskich objętych prograudzielą kompleksowych informacji mem wśród grupy docelowej TG na temat mięsa wołowego – stan1 (dystrybutorzy, importerzy, hurdardów i bezpieczeństwa produktownicy i detaliści, przedstawiciele cji, jakości, a także jego właściwości handlowi) w krajach docelowych; i walorów smakowych. Przedstawiciele grupy doRed. celowej programu - TG 1, tj.

Targi i wydarzenia branżowe

ProOptiBeef – na rzecz polskiej wołowiny

W dniu 7 maja 2015 r. w Centrum Wodnym SGGW odbyła się Międzynarodowa Konferencja podsumowująca realizację projektu ProOptiBeef. W spotkaniu udział wzięli liczni przedstawiciele świata nauki, polscy i zagraniczni eksperci oraz organizacje branżowe, hodowcy, przetwórcy, producenci, przedstawiciele sieci handlowych i dziennikarze. Patronem tego wydarzenia był, współpracujący ze światem nauki za pośrednictwem SGGW, Związek Polskie Mięso.

ałożeniem Projektu ProOptiBeef jest zwiększenie poziomu innowacyjności polskiego sektora wołowiny poprzez kompleksowe badania i stworzenie nowej wiedzy opracowanej w ujęciu holistycznym w obszarze nauk związanych z jakością mięsa wołowego. W wyniku uzyskanych rezultatów branża mięsa wołowego otrzyma nowoczesne rozwiązania dotyczące optymalizacji produkcji i dystrybucji, zaś konsument w konsekwencji otrzyma produkt najwyższej jakości, zgodny z jego oczekiwaniami. Ma to służyć podniesieniu konsumpcji mięsa wołowego w Polsce. Projekt oparty jest na przekrojowym podejściu do rynku wołowiny w Polsce – poczynając od widelca, a kończąc na zagrodzie.

Strona 28

WOŁOWINA NA POLSKICH STOŁACH

W latach 60. spożycie wołowiny utrzymywało się na poziomie 18-19 kg, ale w związku z pojawieniem się choroby BSE w latach 90. spadło do ok. 6 kg. Dziś wynosi niespełna 1,6 kg/osobę/rok. Spadek krajowej konsumpcji wołowiny do dramatycznie niskiego poziomu był też reakcją na brak powtarzalności, wysokiej jakości wołowiny w sklepach. Ani producent, ani sprzedawca nie byli w stanie zagwarantować, że kupione mięso będzie kruche i smaczne. Konsumenci odwrócili się, wybierając bardziej przewidywalne i łatwiejsze w przygotowaniu rodzaje mięsa, a mianowicie - wieprzowinę i drób. Szczegółowe badania konsumenckie, które zostały przeprowadzone w ramach Projektu ProOptiBeef dowodzą jednak, że Polacy są gotowi kupować wołowinę, ale pod warunkiem, że będzie to prawdziwe

mięso kulinarne. I to najlepiej z wyraźnym oznakowaniem, że dany kawałek jest na pieczeń, zrazy, stek czy gulasz; czyli do smażenia, pieczenia lub duszenia. Ta prosta komunikacja z konsumentem zapobiegnie porażkom podczas przygotowania potraw, a nic tak nie zniechęca do zakupu, jak brak sukcesu i świadomość źle wydanych pieniędzy. Dlatego realizacja projektu ma doprowadzić do opracowania polskiego standardu mięsa wołowego na wzór wprowadzonego w Australii, gdy w latach 90. drastycznie spadła konsumpcja tego mięsa; a także określić nowe zasady komunikacji z konsumentem. ,,Chcemy posłużyć się ich koncepcją znakowania mięsa zgodnie z jego jakością np. nadając mu „gwiazdki” – im więcej gwiazdek, tym wyższa jakość, by konsument był pewien, co kupuje i ile ma wydać na to pieniędzy” – deklaruje prof. dr hab. Krystyna Gutkowska, SGGW.

WOŁOWINA – SAMO ZDROWIE

Brak wołowiny w codziennym menu, to straty w dostarczaniu wielu wartości odżywczych, które to mięso posiada. Mięso to charakteryzuje się wysoką zawartością kwasów tłuszczowych typu CLA i składników mineralnych tj. selen, cynk, cyna, magnez, żelazo czy miedź. Jest mięsem niskokalorycznym. Spożycie 120-130 g wołowiny powoduje zbliżony poziom sytości, co w przypadku 220-250 g innych rodzajów mięs. Co więcej, wołowina nie toleruje jakiegokolwiek nastrzykiwania solanką czy wodą, staje się wtedy nieatrakcyjna wizualnie. Dlatego też kupując to mięso mamy pewność, że nie zostało ono niczym nastrzyknięte.

Niestety Polacy z roku na rok konsumują coraz mniej tego niezwykle wartościowej wołowiny. Spadek spożycia wynika też z braku świadomości na temat niezwykłych walorów odżywczych wołowiny, ale również z jej stosunkowo wysokiej ceny i wciąż niejednolitej jakości. Polacy kupują wołowinę na specjalne okazje i chcą mieć wtedy pewność, że przygotowana z niej potrawa będzie miała wyjątkową jakość i smak. Dlatego potrzebna jest edukacja Polaków i informowanie ich o walorach odżywczych wołowiny. Jednocześnie powinny być prowadzone działania na rzecz poprawy standardów produkcyjnych i gwarantowania powtarzalnej, najwyższej jakości mięsa.

CO SĄDZI KONSUMENT?

W ramach Projektu przebadano największą w Europie liczbę konsumentów – około 7 tysięcy osób, które spożyły i oceniły łączną ilość około 49 tysięcy próbek. Każdy z ankietowanych smakował po 7 próbek wołowiny o jednakowej gramaturze i sposobie przyrządzenia. Następnie musiał dokonać oceny miękkości, soczystości, smaku i zapachu oraz ogólnego wrażenia poszczególnych kawałków mięsa. Po tym proszony był o klasyfikację skonsumowanej próbki do jednej z 4 kategorii jakości: niezadowalająca jakość, dobra codzienna jakość, lepsza niż codzienna jakość, bardzo wysoka jakość. Zebrane wyniki pokazały, że Polacy największą wagę przywiązują do smaku i aromatu. W drugiej kolejności liczy się ogólne wrażenie na temat mięsa, a dopiero na końcu brana pod uwagę jest soczystość i kruchość. Dla porównania, badani w ten sam sposób Australijczycy za najważniej-

Targi i wydarzenia branżowe

CZYNNIKI PODWYŻSZONEGO RYZYKA

W projekcie skupiono się na zbadaniu wpływu parametrów związanych z chowem, żywieniem, tuczem zwierząt,

a następnie ich transportem, ubojem, procesem chłodzenia i dojrzewania na parametry jakościowe mięsa i preferencje konsumentów. Parametry związane z ubojem, transportem i przechowywaniem mięsa mają ogromny wpływ na jakość produktu końcowego. Zebrane i przeanalizowane przez naukowców informacje pozwolą na stworzenie optymalnego procesu produkcji mięsa wołowego, poczynając od hodowli, a na przeznaczeniu do obróbki kulinarnej kończąc. Ścisła kontrola na każdym etapie produkcji pozwala dostarczyć na rynek mięso o najwyższych parametrach, o odpowiedniej kruchości, soczystości, smaku. Dzięki szczegółowym rozwiązaniom hodowcy mogą obniżyć koszty produkcji dostarczając tym samym produkt najwyższej jakości, za który zakłady są gotowe więcej zapłacić. Niewątpliwą korzyścią jest również to, że w ramach Projektu dokonano kontrolowanych rozbiorów. Oznacza to, że tusze zostały rozebrane nie na elementy kulinarne, lecz na poszczególne

mięśnie, które następnie były poddane procesowi dojrzewania, po to by uzyskać lepszą kruchość. Na podstawie zebranych danych są opracowywane wytyczne dla zakładów mięsnych - które tańsze mięśnie, z jakich sztuk można zakwalifikować do mięsa pierwszej klasy, nadającej się do smażenia. W efekcie konsument otrzyma produkt wysokiej jakości w niższym przedziale cenowym, a zakład ma zapewnioną wyższą efektywność ekonomiczną. Nowy system rozbiorowy został zaakceptowany na 23. sesji komisji ekonomicznej do spraw mięsa EKG ONZ, co oznacza, że jest respektowany i może być stosowany przez międzynarodowych producentów i przedstawicieli handlu. Projekt został zauważony na arenie międzynarodowej. Doświadczenia zdobyte w ProOptiBeef będą przekładane na arenę międzynarodową po to, by wspólnie zbudować markę wołowiny europejskiej najwyższej jakości. Polscy naukowcy już zostali zaproszeni do współtworzenia drugiej edycji projektu EuroBeef.

Strona 29

sze kryteria oceny mięsa wołowego uznali kruchość, smak i aromat, a dopiero później soczystość i ogólne wrażenie. Dlatego jednym z celów projektu jest dostarczenie konsumentom takiego produktu, który zawsze będzie spełniał ich oczekiwania. Aby to uzyskać ważna jest standaryzacja i kontrola procesów produkcyjnych na każdym etapie. Uczestnicy łańcucha dostaw w Polsce coraz częściej zaczynają wdrażać strategie zorientowane na konsumenta. Wpływa to na odwrócenie trendu w krajowej konsumpcji mięsa wołowego, która spadła w 2013 r. do zastraszająco niskiego poziomu 1,5 kg mięsa na osobę na rok. Szacunki na 2014 r. mówią o zatrzymaniu spadku, a nawet odnotowano niewielki wzrost konsumpcji o około 7%.”

Targi i wydarzenia branżowe

Wyróżnienie dla ZPM

Czytelnicy miesięcznika Hurt & Detal – jednego z najbardziej znaczących na rynku prasy handlowej ogólnopolskiego pisma FMCG – po raz piąty przyznali nagrody „Złoty Paragon 2015 – Nagroda Kupców Polskich”, wyróżniając tym samym najlepsze produkty rynku FMCG. Związek Polskie Mięso otrzymał nagrodę specjalną: wyróżnienie za promocje polskiego sektora mięsnego w kraju i zagranicą.

l Promocja Polskiej Żywności - Związek „Polskie Mięso” l Osobowość Sektora FMCG - Dariusz Orłowski, Prezes Zarządu Wawel l Osobowość Handlu i Dystrybucji - Paweł Kubiak, Prezes Zarządu PUH PILOT UNLIMITED l Biznes, Rodzina, Tradycja - Henryk Kania, twórca sukcesu Zakładów Mięsnych Henryk Kania S.A.

l Lider sprzedaży (50 kategorii) l Nagroda Specjalna „Super Produkt” l Elektroniczne wyposażenie sklepu l Samochód Kupca l Hurtownia Cash&Carry l Lider dystrybucji FMCG l Operator sieci komórkowej Konkurs przebiegał pod nadzorem Instytutu Badawczego TNS Polska. Dane pochodziły ze wszystkich formatów sklepów oraz pełnego zakresu geograficznego kraju. Ponadto, wręczono 11 statuetek dodatkowych, którymi uhonorowano wybrane osoby, firmy, a także Organizacje:

Strona 30

ala wręczenia statuetek Złoty Paragon jest jednym z najważniejszych dorocznych wydarzeń polskiej branży FMCG. Tegoroczne wręczenie prestiżowych statuetek oraz wyróżnień odbyło się w dniu 21 maja w warszawskim Teatrze Kamienica. W tym dniu redakcja miesięcznika Hurt & Detal mogła zaprezentować te produkty i usługi, które w sposób szczególny wpłynęły w ubiegłym roku na rozwój handlu detalicznego w Polsce i nagrodzić te, które według nich wyróżniały się największą konkurencyjnością na rynku. Uroczystą galę poprowadził znakomity duet – Zygmunt Chajzer oraz Katarzyna Pakosińska. Specjalnie dla Gości Wydawnictwa – w fantastycznej komedii z elementami czarnego humoru i wątkiem miłosnym w tle, obok reżysera Emiliana Kamińskiego – na scenie wystąpiła plejada znakomitych aktorów. Wrażeń podczas spotkania dopełniło ponadto wyśmienite menu oraz niepowtarzalny klimat Teatru Kamienica. Kupcy za rok 2015 faworytów rynku wskazali w następujących kategoriach:

Nagrodę dla ZPM odebrała dyrektor biura Związku Polskie Mięso - Katarzyna Oponowicz.

l Usługi dla Handlu - za stworzenie atrakcyjnej oferty finansowania sektora detalicznego w ramach firmy „Specjał Finanse” - Krzysztof Tokarz, Prezes Grupy Kapitałowej Specjał l Urządzenia fiskalne dla handlu i usług - COMP SA za drukarkę Novitus HD E l Organizator Targów Spożywczych - PPH Maxpol Sp. z o.o. l Za innowacyjne projekty i nowoczesne technologie stosowane w produkcji regałów sklepowych i boksów kasowych - Mago S.A. l Opakowania spożywcze - Dekorglass Działdowo S.A. l Nagroda Jubileuszowa - Agencja Rynku Rolnego oraz Hochland Polska

Targi i wydarzenia branżowe

Turniej Promar Open 2015 rozegrany!

egoroczny turniej rozegrano na terenie Olsztyńskich Kortów Tenisowych. Gracze zmierzyli się ze się ze sobą w kilku kategoriach, poniżej prezentujemy zwycięzców: W kategorii do lat 45 mężczyzn: Lech Klimkowski – INDYKPOL (miejsce I) Bartłomiej Wyrębski – PRZEDSIĘBIORSTWO DROBIARSKIE WYRĘBSKI (miejsce II) Marek Rybaczyk – ZAKŁADY MIĘSNE KWIECIŃSCY (miejsce III) Daniel Białożyt – ZAKŁADY MIĘSNE ŁUKOSZ (miejsce III) W kategorii powyżej 45 lat mężczyzn: Robert Wszelaki – ŚWITAŁA INTERNATIONAL (miejsce I), Marek Kapkowski – MIKSTER (miejsce II) Przemysław Wyszyński – SUPER SMAK (miejsce III) Jerzy Iwaniuk – MEGAPACK (miejsce III) Turniej pocieszenia mężczyzn do lat 45: Michał Świtała – ŚWITAŁA INTERNATIONAL (miejsce I) Ramotowski Bartosz – ANIMEX (miejsce II) Michał Bajor – ANIMEX (miejsce III) Paweł Świerkula – PROMAR (miejsce III) Turniej pocieszenia mężczyzn powyżej 45 lat: Leszek Krzewicki – INDYKPOL (miejsce I) Zbigniew Przywara – PROMAR (miejsce II) Tomasz Sandomierski – CAL DAVIS T SANDOMIERSKI (miejsce III)

Witold Choiński – ZWIĄZEK POLSKIE MIĘSO (miejsce III) W kategorii męski debel: Piotr Kulikowski, Lech Klimkowski – INDYKPOL (miejsce I) Michał Świtała, Robert Wszelaki – ŚWITAŁA INTERNATIONAL (miejsce II) Tomasz Sandomierski – CAL DAVIS T SANDOMIERSKI, Bartosz Ramotowski – ANIMEX (miejsce III) Marek Kapkowski – MIKSTER, Krzysztof Parkosz – REX-POL (miejsce III) W kategorii kobiecej: Paula Wszelaka – ŚWITAŁA INTENATIONAL (miejsce I) Izabela Toborowicz-Borda – PROMAR (miejsce II)

Puchar przechodni Prezesa Indykpolu, podobnie jak w poprzednich latach, zdobyła drużyna Indykpol S.A. Turniej rozpoczął się od meczu pokazowego pomiędzy Markiem Kapkowskim (Mikster) a Maksem Kaśnikowskim, Mistrzem Polski do lat 12. W turnieju udział wzięli reprezentanci firm: Animex sp. z o.o., Indykpol SA, Zakłady Mięsne Kwiecińscy, Zakłady Mięsne Warmia, Przedsiębiorstwo Drobiarskie Wyrębski, Zakłady Mięsne Łukosz, ZPR Dunaj sp. z o.o., Zakłady Mięsne Mielczarek, Eurogum Polska sp. z o.o., Mikster sp. z o.o., Związek Polskie Mięso, Masterpress SA, Rex-Pol sp. z o.o., Super Smak sp. z o.o., Świtała International sp. z o.o., Fresh Logistics sp. z o.o., Mega-Pack sp. j. oraz przedstawiciele firmy Promar. Sponsorami XII Mistrzostw byli: Nomax Trading sp. z o.o., Indykpol SA, Zakłady Mięsne Warmia, Quantum Foods Global sp. z o.o., Świtała International sp. z o.o., Związek Polskie Mięso. Przedsiębiorstwo Drobiarskie Wyrębski, Masterpress SA, Mega-Pack sp. j., Fresh Logistics sp. z o.o., agencja eventowa Smerek-Kantor. Patronat medialny nad wydarzeniem objęły czasopisma: Informator Masarski, Polskie Mięso, Mięsne Technologie oraz czasopismo Tenis Klub. Serdecznie dziękujemy wszystkim graczom oraz widzom za wspólną zabawę i udział w sportowym wydarzeniu.

Strona 31

W dniach 13–14 czerwca w Olsztynie odbył się turniej Promar Open 2015. W trakcie dwudniowych rozgrywek przedstawiciele branży spożywczej wyłonili najlepszych zawodników w grze pojedynczej i deblu mężczyzn w dwóch kategoriach wiekowych i w rozgrywkach kobiet. Były to XII Mistrzostwa Branży Mięsnej w Tenisa Ziemnego organizowane przez firmę Promar.

Targi i wydarzenia branżowe

Orły latają wysoko

Po raz piąty Fundacja Orła Białego wyróżniła statuetkami Godła Promocyjnego Orła Białego piętnaście osób i firm wybranych przez kapitułę Fundacji. Uroczystość wręczenia statuetek i dyplomów honorowych odbyła się w piątek 5 czerwca w Pałacu Działyńskich w Poznaniu.

yróżniamy ludzi wybitnych. Ludzi, którzy wyrastają ponad przeciętność, wyróżniają się spośród innych swoją aktywnością, zaangażowaniem w to, co robią, społecznikowską pasją i nieskazitelną postawą obywatelską. Wyróżniamy tych, którzy wyprzedzają swoją epokę, tworzą coś wyjątkowego i niepowtarzalnego, bez względu na czas i okoliczności w jakich przyszło im żyć i działać – mówił w okolicznościowym wystąpieniu do licznie zgromadzonych gości i laureatów gali prezes fundacji Jan Ludwiczak. Podkreślił, że w każdych, nawet najtrudniejszych okresach naszej historii, byli tacy, którzy wyrastali ponad przeciętność. - To z nich inni czerpali wzorce dla swojego postępowania. To oni swoimi dokonaniami rozsławiali dobre imię naszej ojczyzny, pracowali na coraz większy dobrobyt jej obywateli, na

Laureat – Kazimierz Kutz

Strona 32

Laureat – Andrzej Opłatek dobro swoich małych, lokalnych społeczności – dodał prezes fundacji. Fundacja, podobnie, jak miało to miejsce w poprzednich czterech edycjach, nagradza statuetkami Orła Białego wybitnych samorządowców, którzy na co dzień wcielają w życie szczytne idee samorządności i demokracji w swoich lokalnych społecznościach, wybitnych naukowców, przedsiębiorców, ludzi kultury i sportu.

Honoruje też polskie firmy, które wyrastają ponad przeciętność, są liderami w swoich branżach, a ich produkty z powodzeniem konkurują na światowych rynkach. Kapituła Fundacji wyłoniła na tegoroczną galę piętnastkę laureatów z licznego grona pretendentów. W tym roku statuetki Orła Białego i dyplomy honorowe Fundacji otrzymali:

Fabryka Mebli BODZIO z Goszczy – jeden z największych polskich producentów mebli w Polsce. Poznaniak, profesor dr hab. Wojciech Dyszkiewicz – przeprowadził pierwszą w Wielkopolsce udaną operację przeszczepu płuca. Firma FAKRO – światowy lider w produkcji okien dachowych. Firma FOOD SERVICE – jeden z największych polskich producentów i eksporterów mięsa. Marian Ilnicki – twórca i wieloletni prezes Spółdzielczej Agrofirmy Witkowo. Profesor dr hab. Aleksander Kabsch – zasłużony dla wielkopolskiej medycyny w zakresie ortopedii, rehabilitacji, fizjoterapii i neurofizjologii. Marek Kondrat - jeden z najwybitniejszych polskich aktorów filmowych i teatralnych. Kazimierz Kutz – jeden z najwybitniejszych polskich reżyserów filmowych i telewizyjnych. Firma Lira – jeden z największych producentów pasz i komponentów paszowych w Wielkopolsce. Tomasz Majewski – jeden z najwybitniejszych polskich lekkoatletów, dwukrotny mistrz olimpijski w pchnięciu kulą. Jan Nowak – wieloletni wójt gminy Kawęczyn. Andrzej Opłatek – prezes firmy Andrewex, krajowego potentata w produkcji drzewnej, lidera na rynku wyrobów wyposażenia ogrodów i wnętrz oraz wielkowymiarowych konst rukcji drewnianych.

Targi i wydarzenia branżowe

Laureat – Jan Nowak – Wójt Gminy Kawęczyn Józef Schmidt – legendarny polski sportowiec, lekkoatleta. Rekordzista świata w trójskoku, dwukrotny złoty medalista olimpijski w trójskoku z Rzymu i Tokio. Fabryka Cukiernicza „Kopernik” S.A. z Torunia, producent unikalnych w skali światowej polskich pierników. Zbigniew Wodecki – je-

den z najwybitniejszych polskich artystów estradowych, wokalista, muzyk, kompozytor, juror i prezenter telewizyjny. Laureatom statuetki Orła Białego wręczali członkowie kapituły prof. dr hab. Jerzy Strzelecki, mgr inż. Jerzy Głowacki i prezes fundacji Jan Ludwiczak.

Jeden z laureatów, odbierając nagrodę, powiedział: ta nagroda zobowiązuje. Wszyscy wiemy, że orły latają wysoko, dla nas oprócz niewątpliwego zaszczytu, to też wielkie zobowiązanie, by być ponad przeciętność, by w swojej pracy coraz wyżej zawieszać sobie poprzeczkę i ją pokonywać. Warto przypomnieć, że wśród laureatów Godła Promocyjnego Fundacji Orła Białego są wybitni samorządowcy, tacy jak były prezydent Katowic Piotr Uszok, prezydent Gliwic Zygmunt Frankiewicz, prezydent Kołobrzegu Janusz Gromek, burmistrz Witkowa Krzysztof Szkudlarek, ludzie nauki, tacy jak prof. Zofia Siemionow, prof. dr hab. Jerzy Smorawiński czy prof. dr hab. Zbigniew Kwias. Wybitni sportowcy: Irena Szewińska, Włodzimierz Lubański, Ryszard Szurkowski czy Roman Jankowski. Ludzie biznesu: Wojciech Mróz, Jerzy Cerba, Stanisław Grygier, Antoni Chłapowski czy Czesław Cieślak. Nagradzano też firmy, takie jak Solaris, ZM Bystry, Profi Grabów, Metalbud, Spółdzielnia Lazur czy ZPOW Vortumnus. W części artystycznej gali wystąpił Zbigniew Wodecki z zespołem.

NACZEPY DO PRZEWOZU ŻYWCA BERDEX PRZEDSTAWICIEL NA POLSKĘ TEL. 605-554-554

Strona 33

Teraz taniej niż myślisz!

Targi i wydarzenia branżowe

XLII Dni Przemysłu Mięsnego

Instytut Biotechnologii Przemysłu Rolno - Spożywczego im. prof. Wacława Dąbrowskiego Zakład Technologii Mięsa i Tłuszczu zorganizował już po raz czterdziesty trzeci pod honorowym patronatem Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi KONKURS pod tytułem „Produkty najwyższej jakości w przemyśle mięsnym” WIOSNA 2015.

ONKURS WIOSNA 2015 obejmował następujące grupy wędlin: kiełbasy, produkty blokowe (drobno, średnio i grubo rozdrobnione, rolady), wędliny podrobowe (wątrobianki, pasztetowe, kiszki, salcesony), mięso kulinarne, wyroby garmażeryjne (w tym dania gotowe), galarety mięsne i mięsno-warzywne, konserwy pasteryzowane i sterylizowane (mięsne, drobiowe, podrobowe) i inne produkty w ilości 129 próbek zgłoszonych z 34 zakładów mięsnych i drobiarskich. Podstawą konkursowej oceny jakościowej wędlin była ocena sensoryczna wykonana przez dwa dziewięcioosobowe zespoły rzeczoznawców. Puchar Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi za zwycięstwo w XLIII KONKURSIE „Produkty najwyższej jakości w przemyśle mięsnym” WIOSNA 2015 otrzymał: Zakład Przetwórstwa Mięsnego HENRYK KOŁDRAS w Proszówkach. Puchar Dyrektora Instytutu „za wyróżniającą się liczbę nagrodzonych wędlin” otrzymał: Zakład Przetwórstwa Mięsnego Małgorzata Kuś w Rudzie Śląskiej. Specjalne dyplomy za najwyżej ocenione produkty typu żywność wygodna otrzymały: Zakład Przetwórstwa Mięsnego Małgorzata

Kuś w Rudzie Śląskiej za bogracz i kurczaka po meksykańsku oraz Zakład Wędliniarski i Ubojnia GRZEGORZ KĘPA w Czestkowie za pulpeciki w sosie firmowym. Specjalne wyróżnienia za uzyskanie wysokich not w ocenie sensorycznej zgłoszonych produktów typu żywność wygodna otrzymali: Polskie Mięso i Wędliny ŁUKOSZ Sp.z o.o. Zakład Produkcyjny w Czerwionce-Leszczynach za Chunksy z kurczaka w tempurze oraz Zakład Przetwórstwa Mięsnego DWORECKI Sp. J. w Golejewie za gołąbki. Dyplomy otrzymali następujący producenci: Szesnaście produktów: Zakład Przetwórstwa Mięsnego HENRYK KOŁDRAS w Proszówkach za sortymenty: golonko pieczone, salceson golonkowy, kaszanka, salceson drobiowy, pasztet extra pieczony, necówka, pasztet w słoiku, wiejska w słoiku, tyrolska, pieczeń rzymska, golonko w słoiku, wiejska z Proszówek, biała, zwyczajna ekstra, toruńska, kminkowa. Czternaście produktów: l Zakład Przetwórstwa Mięsnego Małgorzata Kuś w Rudzie Śląskiej za sortymenty: salceson ozorkowy biały, galareta

Strona 34

Laureaci XLIII Konkursu Dni Przemysłu Mięsnego

z nóżek, pasztet bauera, pasztet firmowy, krokiety z pieczarkami, krokiety gyros, pieczeń smakowa, pierogi ruskie, bogracz, kiełbasa orzegowska, kiełbasa śląska, krokiety z kapustą i pieczarkami, kurczak po meksykańsku, kiełbasa szynkowa. Dziesięć produktów: l Bell Polska Sp. z o.o.w Niepołomicach za sortymenty: Bratwurst, kiełbasa krakowska sucha z indyka, salami klasyczne dojrzewające 100g, salami z suszonymi pomidorami, salami wieprzowe z dodatkiem mięsa wołowego 100g, salami z serem, salami gotowane 700g, salami dojrzewające z papryką 100g, salami meksykańskie, salami z pieprzem. Osiem produktów: l Zakłady Mięsne „Łmeat -Łuków” S.A. w Łukowie za sortymenty: kaszanka swojska gryczana, salceson włoski, kiszka pasztetowa z manną, mięso z czosnkiem w galarecie, mięso z łopatki w galarecie, mięso z szynki w galarecie, mięso z golonki w galarecie, smalec z boczkiem i cebulką. Siedem produktów: l Zakład Rzeźniczo-Wędliniarski Ernestyn Janeta w Lubomi za sortymenty:

Targi i wydarzenia branżowe

pieczeń z indyka, karczek pieczony z boczkiemi cebulą, leczo, devolay drobiowy z kapustą, golonko pieczone w kapuście, kiełbasa krucha z indyka, zupa rycerska. Sześć produktów: l Zakłady Mięsne HENRYK KANIA S.A. w Pszczynie za sortymenty: kiełbasa chrzanowa, głowizna garmażeryjna, kiełbasa biała z szynki, kiełbasa szlachecka, kiełbasa szynkowa, kiełbasa z szynki Pięć produktów: l Zakłady Mięsne „KAWIKS” w Patokach za sortymenty: pasztet z królikiem, indyk maślany, kapusta z grochem, bigos, kiełbasa z patockiej wędzarni. Cztery produkty: l AGRO-VISBEK BYDGOSZCZ Sp. z o.o. Zakład w Nakle nad Notecią za sortymenty: salceson ozorowy, salceson czarny, boczek rolowany, kiełbasa codzienna pieczona oraz Zakłady Mięsne „BYSTRY” Sp. z o.o. Sp. kom. W Swarzędzu za sortymenty: wątrobianka rodzinna, kiełbasa krucha Mistrza Andrzeja, kiełbasa pieczona z czosnkiem, mielonka tyrolska Trzy produkty: l „JAMIR” Sobieraj i Wspólnicy Sp. J. w Bechcicachza sortymenty: kiełbasa śląska, rolada węgierska, zawijaniec z kurkami. l Zakład Usługowo-Handlowy “WOJCIECHOWSKI” Zdzisław Wojciechowski w Bukowcu Opoczyńskim za sortymenty: salceson włoski, kiełbasa domowa, kiełbasa wiejska. l Polskie Mięso i Wędliny ŁUKOSZ Sp. z o.o. w ChybiuZakład Produkcyjny w Czerwionce-Leszczynach za sortymenty: Chunksy z kurczaka w tempurze, skrzydełka z kurczaka w panierze southern fried, polędwiczka z kurczaka w panierze southern fried mrożona.

l Zakład Przetwórstwa Mięsnego DWORECKI Sp. J. w Golejewie za sortymenty: pasztet pieczony, kiełbasa ze świniobicia, gołąbki. l “DUBIMEX” Zakład Przetwórstwa Mięsa Sp. J. Zygmunt Dubielak w Gostyninie za sortymenty: salceson szlachetny, dubisie, śląska extra. l Zakład Mięsny WASĄG Sp. J. w Hedwiżynie za sortymenty: kaszanka pieczona EKO, drobiowy pasztecik z Roztocza, kiełbasa wiejska EKO. l Zakłady Mięsne HAGA PLUS Sp. z o.o. w Jastrzębiu Zdroju za sortymenty: kiełbaski pieprzowe, kiełbaski śląskie, kiełbaski śląskie drobiowe. l Zakład Masarski JÓZEF KAROLCZAK w Topoli Szlacheckiej za sortymenty: kaszanka, krakowska, kiełbasa śląska. Dwa produkty: l Zakład Wędliniarski i Ubojnia GRZEGORZ KĘPA w Czestkowie za sortymenty: kiełbasa głogowska, pulpeciki w sosie firmowym. l Elbląskie Centrum Mięsne EL-HURT Produkcja i Handel Sp. J. Jolanta Grudzień, Zbigniew Grudzień w Elblągu za sortymenty: kiełbasa krucha z wołowiną, mięso na kotlety mielone wieprzowe. l Zakład Przetwórstwa Mięsa Roman Aniołkowski i Ewa Aniołkowska Sp. J. w Grudziądzu za sortymenty: pasztetowa podwędzana, głowizna. l Zakład Mięsny BEKON Zbigniew Niedbalski w Jabłowie Pałuckim za sortymenty: kiełbasa sołtysa z pałuckiej wędzarni, kiełbasa kresowa pieczona. l “AR-KOS” Sp. z o.o. w Jordanowie za sortymenty: pasztetowa tradycyjna, serdelki tradycyjne.

l Zakład Przetwórstwa Mięsa “MATTHIAS” Sp. z o.o. w Kolonii Zamek za sortymenty: galareta wieprzowa, rolada bistro. l Zakład Przetwórstwa Mięsnego Krzysztof Sobieraj w Krzeszycach za sortymenty: kiełbasa wiejska, kiełbasa szaszłykowa. l Zakłady Mięsne „Nove” Sp. z o.o. w Nowem za sortymenty: szynka z tłuszczem natura, parówki natura l Zakłady Mięsne “PEKPOL Ostrołęka” S.A. w Ostrołęce za sortymenty: parówki wiedeńskie, golonka pieczona. l PEKLIMAR Sp. z o.o. w Umieninie-Łubki za sortymenty: kiełbasa Dobrej Gospodyni, blok krotoszyński. Jeden produkt: l Zakład Masarski Henryka Zychowicz w Daleszycach za gulasz myśliwski. l Zakłady Mięsne “DOBROSŁAWÓW” Henryk Amanowicz w Dobrosławowieża roladę zamkową. l GRZEGORZ PYKA Skup, Przetwórstwo i Sprzedaż Artykułów Mięsnych w Jemielnicy za kiełbasę krakowską pieczoną. l Zakłady Mięsne PAMSO S.A. w Pabianicach za kiełbasę podwawelską. l P.P.H.U. “ROLMAX” Sp. z o.o. w Suszu za flaki wołowe mrożone. l Zakłady Mięsne Henryka Stokłosy Sp. z o.o. w Śmiłowie za paróweczki maślane. Zakłady Mięsne “OLEWNIK -BIS” Sp. z o.o. w Świerczynku za pasztetową z gęsiną Nagrodzone w Konkursie produkty mogą być znakowane znakiem towarowym „Produkt najwyższej jakości” WIOSNA 2015

Strona 35

Podczas XLIII Dni Przemysłu Mięsnego można było degustować wyróżnione wyroby

Fotorelacja

Piknik Poznaj Dobrą Żywność

W ogrodach SGGW w Warszawie 16 maja, odbyła się kolejna edycja, organizowanego przez Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi Pikniku Poznaj Dobrą Żywność. To prawdziwe święto polskiej żywności. Swoje stoiska zaprezentowało ponad 130 wystawców, w ty również stowarzyszenia i instytucje branżowe. Związek Polskie Mięso, pod hasłem ,,wrzuć na ruszt WIEPRZOWNĘ” podczas tej imprezy promował spożycie mięsa wieprzowego i jego przetworów. Liczne animacje, warsztaty gotowania i degustacje przygotowane przez ZPM przyciągnęły liczne grono odwiedzających. Zapraszamy do obejrzenia fotorelacji z aktywności przygotowanych przez Związek Polskie Mięso podczas PDŻ, które miały na celu promocje mięsa wieprzowego.

Profesjonalna grupa aktorska dla odwiedzających stoisko ZPM przygotowała edukacyjne animacje dla dzieci na temat wartości odżywczych mięsa wieprzowego. Edukacji na temat walorów wieprzowiny towarzyszyły zajęcia plastyczne.

ZPM przygotował warsztaty kulinarne dla najmłodszych.

Dla odwiedzających stoisko ZPM przygotowano bezpłatne porady dietetyczne, podczas których można było dowiedzieć się m.in. o najzdrowszych sposobach przyrządzania mięsa wieprzowego.

Fotorelacja

Warsztaty kulinarne poprowadził ekspert Marcin Budynek.

Tematem przewodnim warsztatów kulinarnych było mięso wieprzowe.

Podczas zorganizowanych na stoisku ZPM pokazów kulinarnych odwiedzający mogli dowiedzieć się m.in. w jaki sposób przygotować mięso wieprzowe na grilla.

Wystawców i zwiedzających zaszczycili swoją obecnością m.in. Prezydent RP wraz z Pierwszą Damą, wicepremier Janusz Piechociński, Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi Marek Sawicki a także Główny Lekarz Weterynarii dr Marek Pirsztuk. Ponadto w wydarzeniu uczestniczyli również przedstawiciele korpusu dyplomatycznego, świata biznesu i polityki oraz mediów. Chętni mogli przygotować własne dania z wieprzowiny na grillu pod okiem mistrza kuchni Marcina Budynka – znanego z programu TVP 1 ,,Przepis dnia”.

Dziękujemy Zakładom Mięsnym Henryka Stokłosy za wsparcie produktowe degustacji!

Porady prawne

Klasyfikacja produktów podobnych w kontekście stawek podatkowych

Klasyfikacja produktów wpływa na wymiar podatku, a zgodnie z utrwalony orzecznictwem produkty podobne winny być traktowane w ten sam sposób dla celów podatkowych. W praktyce może się zdarzyć, że produkty podobnym składzie lub właściwościach obciążone są różnymi stawkami tego samego podatku. Niedawno, po raz pierwszy w Polsce sąd krajowy (WSA w Krakowie) samodzielnie ocenił kwestię podobieństwa produktów (kawy zbożowej i kakao w proszku). Problemy z klasyfikacją produktów dotyczą wielu rodzajów artykułów spożywczych.

ojęcia „produktów podobnych” oraz „produktów konkurencyjnych” są ściśle związane z zasadą neutralności podatkowej, która wyklucza odmienne traktowanie dla celów podatkowych produktów podobnych pozostających ze sobą w konkurencji. Oznacza ona, że produkty podobne muszą podlegać tej samej stawce podatku np. VAT, akcyzy (zob. wyrok TS UE z dnia 3 maja 2001 r. Komisja Wspólnot Europejskich przeciwko Republice Francuskiej, C-481/98, ECR 2001 str. I-03369). W praktyce może się zdarzyć, że produkty podobnym składzie lub właściwościach obciążone są różnymi stawkami tego samego podatku. Dotyczy to wielu rodzajów artykułów spożywczych. Zróżnicowanie stawek znajduje odbicie w końcowej cenie produktu. Wpływa to na decyzje konsumentów, którzy z pewnością wybiorą produkt tańszy. Takie zjawisko szkodzi poważnie konkurencji na rynku. Dlatego tak ważne jest by przedsiębiorcy wiedzieli na czym owe podobieństwo polega, by móc bronić swoje produkty od nadmiernego opodatkowania.

Strona 38

PRODUKTY PODOBNE – definicja w świetle prawa

Pojęcia ,,produkty podobne” nie można interpretować w oderwaniu od art. 110 akapit 1 TFUE (dawny art. 95 TEWG i art. 90 TWE) zawierającego zakaz wprowadzania dyskryminacyjnego opodatkowania przez państwa członkowskie UE, zgodnie z którym: „Żadne Państwo Członkowskie nie nakłada bezpośrednio lub pośrednio na produkty innych

KOMENTARZ W ZWIĄZKU Z WYDANIEM ORZECZEŃ PRZEZ NSA. W zaledwie klika dni po zakończeniu prac nad niniejszym artykułem, Naczelny Sąd Administracyjny (NSA) wydał w dniu 1 czerwca 2015 r. dwa ważne wyroki zmieniające przyjętą dotychczas praktykę w zakresie badania podobieństwa produktów (sygnatury akt I FSK 1293/14 oraz I FSK 744/14). NSA pierwszy raz w historii zajął się badaniem podobieństwa produktów. Dotychczas obowiązek przeprowadzania testu podobieństwa produktów ciążył przede wszystkim na Wojewódzkich Sądach Administracyjnych, przed którymi toczyły się sprawy w przedmiocie zaskarżenia ustaleń indywidualnych interpretacji podatkowych. NSA przyjął, że podatnicy wnoszący o wydanie interpretacji podatkowych nie mogą powoływać się na zarzut dyskryminacji produktów. Przedmiotem interpretacji podatkowej jest ocena stosowania prawa, a nie stanu faktycznego w danej sprawie. Tym, czy faktycznie w danej sprawie występuje podobieństwo produktów oraz czy w związku z tym doszło do nierównego ich traktowania dla celów VAT powinny zajmować się organy podatkowe w postępowaniu podatPaństw Członkowskich podatków wewnętrznych jakiegokolwiek rodzaju wyższych od tych, które nakłada bezpośrednio lub pośrednio na podobne produkty krajowe.” W pierwszej kolejności wyjaśnić należy pojęcie „podatku wewnętrznego”. Nie posiada ono definicji w Traktatach UE. Treść nadał mu Trybunał Sprawiedliwości UE (odtąd TS UE). W sprawie Firma Milchwerke H. Wöhrmann & Sohn KG v Hauptzollamt Bad

kowym lub organy kontroli podatkowej w trakcie kontroli. W przypadku podatku VAT będą to odpowiednio - w I instancji Naczelnik właściwego Urzędu Skarbowego, a w II instancji - Dyrektor Izby Skarbowej. Gdy sprawa trafi następnie do WSA, wtedy WSA oceni jedynie czy organy podatkowe właściwie zastosowały prawo. To przed organami podatkowymi podatnicy VAT będą musieli teraz bronić swoich produktów przed niesprawiedliwym zróżnicowaniem stawek. Ponadto NSA uznał, że wybiórcze stosowanie obniżonych stawek VAT jest zgodne z prawem UE. Kwestia ta nie została ujednolicona na poziomie UE, a więc państwa członkowskie mogą samodzielnie określać kryteria różnicowania stawek. Ważne, żeby nie doszło do wykroczenia poza zakres kategorii towaru. W związku z tym, np. odmienna stawka podatku VAT dla wyrobów cukierniczych w zależności od długości terminu ich nie przydatności do spożycia nie stanowi dyskryminacji. Polska nie ma też obowiązku stosować nomenklatury scalonej CN. Może pozostać przy stosowaniu Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług. Reichenhall (wyrok TS UE z dnia 4 kwietnia 1968 r., C-7/67, ECR English special edition str.00177) musiał rozstrzygnąć czy podatek wyrównawczy nałożony na importowane produkty mleczne na podstawie krajowych przepisów o podatku obrotowym jest cłem, czy stanowi „podatek wewnętrzny”. TS UE doszedł do wniosku, że pod pojęciem „podatku wewnętrznego” należy rozumieć podatek nakładany bez różnicy na wszystkie kategorie produktów, czy to

Piotr Włodawiec - Radca prawny krajowych czy importowanych, nawet jeśli są nakładane w chwili przekroczenia granic danego państwa. Jeśli więc dany podatek został nałożony zarówno na jogurty, opony samochodowe lub suszarki, bez względu na miejsce ich pochodzenia to z pewnością nie jest cłem. Pamiętać należy, że w przeciwieństwie do podatków wewnętrznych taryfy celne są zróżnicowane dla różnych kategorii produktów. Ustawodawca unijny nie wprowadził też definicji pojęcia „produktów podobnych”. Ponownie zdefiniował je TS UE. Pojęcie produktów podobnych w sektorze żywności kształtowało się przede wszystkim w odniesieniu do produktów alkoholowych. TS UE opracował test porównywalności produktów, a w kolejnych wyrokach doprecyzowywał kryteria podobieństwa. Już w wyroku z dnia 17 lutego 1976 r. w sprawie Rewe-Zentrale des Lebensmittel-Großhandels GmbH przeciwko Hauptzollamt Landau/Pfalz (wyrok C-45/75, ECR 1976 str. 00181) TS UE wskazał, że obecność w dwóch produktach identycznego surowca (np. alkoholu) nie czyni ich jeszcze podobnymi. Porównania należy dokonać z perspektywy tego, czy dwa produkty znajdujące się na tym samym etapie produkcji lub obrotu mają podobne właściwości i czy zaspokajają te same potrzeby z punktu widzenia konsumentów. Wyrok w sprawie Rewe-Zentrale został wydany w epoce, gdy w Niemczech funkcjonował państwowy monopol na alkohol. Wszystkie alkohole importowane były obowiązkowo sprzedawane do monopolu i obłożone podatkiem monopolowym stanowiącym w całości dochód budżetu państwa. Z kolei część alkoholi rodzimej produkcji została zwolniona z

obowiązku przekazania do monopolu, ale za to obciążona dodatkową opłatą stanowiącą dochód administracji monopolowej. W efekcie końcowym podatek w obu przypadkach miał równą wysokość. TS UE uznał, że nie doszło do dyskryminacji produktów importowanych .Podsumowując, liczy się czy wymiar lub sposób obliczania podatku nakładanego na obie kategorie produktów jest w jakiś sposób dyskryminujący, a nie na jakie cele wpływy z niego przeznaczy potem administracja państwowa. Dużo uwagi produktom podobnym TS UE poświęcił w serii wyroków wydanych w latach 80-tych ubiegłego wieku, a dotyczących problematyki napojów spirytusowych. Wszystkie wydane zostały w wyniku skarg Komisji Europejskiej wniesionych przeciw poszczególnym państwom UE, a dotyczących dyskryminacyjnego opodatkowania alkoholi pochodzących z innych państw UE. W najsłynniejszej bodaj sprawie Komisja Wspólnot Europejskich przeciwko Republice Francuskiej (wyrok z dnia 27 lutego 1980 r., C-168/78, ECR 1980 str. 00347) Komisja zakwestionowała zasadność różnic w opodatkowaniu importowanego whisky i rodzimego cognac, na niekorzyść whisky. TS UE rozwinął swoją wcześniejszą opinię wyrażoną w sprawie Rewe podkreślając, że kryterium podobieństwa stanowi nie tyle ściśle identyczna natura produktów, co ich podobne i porównywalne zastosowanie. W sprawie Komisja Wspólnot Europejskich przeciwko Republice Włoskiej (wyrok z dnia 27 lutego 1980 r., C-169/78, ECR 1980, str. 00385) TS UE odmówił klasyfikacji celnej znaczenia dowodu w ocenie podobieństwa produktów. Sprawa dotyczyła nałożenia przez Włochy wyższej stawki podatku na napoje spirytusowe wyprodukowane z trzciny cukrowej i zbóż, w przeciwieństwie do spirytusów otrzymywanych z wina i wytłok winogron. Spirytusy wyprodukowane z trzciny i zbóż były w przeważającej części importowane, natomiast spirytusy wyprodukowane z wina i wytłok winogron stanowiły wyroby typowo włoskie. Oba typy napojów zostały zakwalifikowane do odmiennych kategorii we włoskiej klasyfikacji celnej. Zdaniem TS UE posiadały przymiot podobieństwa. Do podobnych konkluzji TS UE doszedł w sprawie Komisja Wspólnot Europejskich przeciwko Królestwu Danii (wyrok z dnia 27 lutego 1980 r., C-171/78, ECR 1980 str. 00447). Duński system podatkowy przewidywał różne stawki podatku VAT dla akwawitu (synonim dla schnappsa) oraz innych mocnych napojów spirytusowych, jak np. gin, wódka, czy geneva. TS UE podkreślił, że napoje spirytusowe, jako, że pochodzą z destylacji w wielu sytuacjach mogą stanowić alternatywny wybór dla konsumentów.

Powyższa teza została rozwinięta przez TS UE w kolejnych orzeczeniach w sprawach Komisja Wspólnot Europejskich przeciwko Królestwu Danii (wyrok z dnia 4 marca 1986, C 106/84, ECR 1986 str. 00833) oraz John Walker & Sons Ltd przeciwko Ministerstwu Finansów Królestwa Danii (wyrok z dnia 4 marca 1986 r., C-243/84, ECR 1986 str. 00875). Trybunał zwrócił uwagę, że w celu określenia czy dwa produkty są podobne należy wziąć pod uwagę ich obiektywne cechy, jak ich pochodzenie, metodę produkcji oraz właściwości organoleptyczne, zwłaszcza smak i zawartość alkoholu (lub innych surowców) oraz czy oba produkty zaspokajają te same potrzeby z punktu widzenia konsumentów. W pierwszym z wyroków TS UE za podobne uznał wina produkowane z winogron i wina produkowane z owoców, a opodatkowane w sposób zróżnicowany w ramach duńskiego systemu podatkowego. Z kolei w drugim z ww. wyroków TS UE odmówił miana podobnych whisky oraz owocowym winom typu likier. Różnice w opodatkowaniu winny wynikać z obiektywnych kryteriów, które nie pozwalają uznać danych produktów za podobne. Do dyskryminacji może dojść również wtedy, gdy na danym rynku krajowym brak jest rodzimych produktów podobnych do tych importowanych. Fakt, iż np. w danym państwie nie produkuje się samochodów wyposażonych w pięciobiegowe automatyczne skrzynie biegów lub sześciobiegową ręczną skrzynię biegów, nie uzasadnia wyższej stawki akcyzy w stosunku do pojazdów importowanych. W ocenie konsumentów samochody wyposażone w innowacyjne technologie są podobne do pozostałych pojazdów dostępnych na tym samym rynku (wyrok TS UE C-265/ 99, z dnia 15 marca 2001 r., w sprawie Komisja Wspólnot Europejskich przeciwko Republice Francuskiej, ECR 2001 str. I-02305 oraz wyrok TS UE C-421/99, z dnia 15 czerwca 1999 r., w sprawie Yves Tarantik przeciwko Direction des services fiscaux de Seine-et-Marne, ECR 1999 str. I-03633). Jeszcze do niedawna dokonywaniem ocen podobieństwa w dużej mierze obciążony był TS UE. Obecnie orzecznictwo TS UE stanowi wyłącznie zbiór wytycznych i kryteriów jakie muszą uwzględnić sądy krajowe przeprowadzając test podobieństwa produktów. Ostateczna ocena czy takie podobieństwo zachodzi i jakie ma to konsekwencje dla podatników obciąża sąd krajowy, przed którym dana sprawa się toczy. W tym miejscu nie można zapomnieć o precedensowym wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, w któ-

ciąg dalszy na str. 40

Strona 39

Porady prawne

Porady prawne ciąg dalszy ze str. 39 rym po raz pierwszy polski sąd samodzielnie ocenił kwestię podobieństwa produktówkawy zbożowej i kakao w proszku (wyrok WSA w Krakowie, z dnia 29.01.2015 r., sygnatura I SA/Kr 1820/14). Każdy z produktów został zakwalifikowany do innej kategorii w klasyfikacji produktów na potrzeby podatku VAT. Producent kakao w proszku (obłożonego stawką 23 % VAT) wystąpił do Ministerstwa Finansów z wnioskiem o interpretację podatkową, twierdząc, że ze względu na podobieństwo jego wyrobu do sproszkowanej kawy zbożowej, powinien odprowadzać niższy podatek. WSA przychylił się do opinii producenta stwierdzając, że dla uznania dwóch produktów za podobne nie można wymagać by dla każdego konsumenta miały cechy zamienności. Za podobieństwem kakao do kawy zbożowej zdaniem Sądu przemawiała podobna forma (proszek), identyczny sposób przyrządzania, podobny skład i fakt, że zaspokajają tożsame potrzeby konsumentów jako napoje gorące. Nie bez znaczenia był też fakt ,że w sprzedaży są zwykle oferowane obok siebie.

Strona 40

PRODUKTY KONKURENCYJNE

Pojęcie produktów konkurencyjnych, czy też pozostających ze sobą w konkurencji zostało przez TS UE wyinterpretowane z akapitu 2 art. 110 TFUE., zgodnie z którym: „Ponadto żadne Państwo Członkowskie nie nakłada na produkty innych Państw Członkowskich podatków wewnętrznych, które pośrednio chronią inne produkty.” W wyżej wspomnianych orzeczeniach TS UE w sprawach C-168/78, C-169/78 oraz C-171/78 Trybunał dokonał po raz pierwszy rozróżnienia znaczenia obu akapitów art. 100 TFUE. Funkcją akapitu 2 jest więc objęcie wszystkich form pośredniej ochrony podatkowej w przypadku produktów krajowych, które choć nie są podobne, znajdują się w relacji konkurencji, nawet częściowej, pośredniej lub potencjalnej z produktami importowanymi z innych państw UE. Wystarczy przy tym, by oba produkty znajdowały zamienne zastosowanie do choćby kilku tych samych celów gospodarczych. W ten sposób TS UE stworzył niejako „dwustopniowy” test podobieństwa. Jeśli więc zaistnieją jakiekolwiek wątpliwości co do podobieństwa dwóch produktów, a wiadomo, że w niektórych sytuacjach znajdują tożsame zastosowanie, należy zbadać czy nie pozostają ze sobą w konkurencji. W sprawie Komisja Wspólnot Europejskich przeciwko Zjednoczonemu Królestwu Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej (wyrok z dnia 12

lipca 1983 r., C-170/78, ECR 1983 str.02265) TS UE pochylił się nad zróżnicowaną wysokością podatku akcyzowego nałożonego przez władze brytyjskie na wino i piwo. Wino, pochodzące głównie z importu obłożono akcyzą niemal pięciokrotnie wyższą niż produkowane na wielką skalę w Wielkiej Brytanii piwo. TS UE doszedł do wniosku, że oba produkty znajdują się w relacji konkurencji, oczywiście z ograniczeniem do win ogólnie dostępnych, lekkich i tanich. Zdaniem Trybunału oba napoje w niektórych sytuacjach mogą spełniać identyczne potrzeby konsumentów, stąd w pewnych sytuacjach mogą być stosowane zamiennie-jako substytuty (np. do kolacji część konsumentów woli wino, a część z nich wybierze piwo). W odniesieniu do napojów spirytusowych TS UE wielokrotnie napotykał problem w jednoznacznym stwierdzeniu czy dane produkty są podobne, czy też konkurencyjne. W praktyce obie te sytuacje mogą występować jednocześnie. Dobrze ilustruje to wyrok TS UE w sprawie Komisja Wspólnot Europejskich przeciwko Republice Greckiej (wyrok z dnia 18 kwietnia 1991 r., C-230/89, ECR 1991 str. I-01909). Grecki system podatkowy został oparty na kryterium zwyczajów utrwalonych wśród konsumentów oraz cechach szczególnych napojów, bez różnicowania na produkty krajowe i importowane. Wyższa stawka podatku nałożonego na whisky miała wynikać z postrzegania tego napoju przez konsumentów jako luksusowego, w stosunku do tańszego i częściej spożywanego przez Greków ouzo. W swoim wyroku Trybunał zdyskredytował argumentację, iż przy ocenie podobieństwa lub konkurencji produktów należy przede wszystkim skupić się na badaniu preferencji konsumentów utrwalonych w danym regionie czy państwie. Zwyczaje konsumentów są bowiem zbyt zmienne w czasie i niestałe, by stanowić pewny punkt odniesienia. Natomiast system podatkowy danego państwa UE nie może mieć na celu utrwalania przyjętych zwyczajów konsumentów i w sposób pośredni chronić produkcję krajową. By właściwie ocenić istnienie relacji konkurencji między produktami należy wziąć pod uwagę nie tylko obecny stan rynku, ale też przewidywane kierunki jego rozwoju (ww. wyrok w sprawie Komisja przeciwko Zjednoczonemu Królestwu Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej) Ważne jest też, jak różnice w opodatkowaniu znajdują odzwierciedlenie w ostatecznej cenie danego produktu i czy przez to nie wpływają na decyzje konsumentów. Odnosząc się do stanu faktycznego opisanego wyżej należy sprawdzić, czy aby to właśnie wyższy podatek nie powoduje postrzegania danego produktu jako luksusowego. W spra-

wie Komisja Wspólnot Europejskich przeciwko Królestwu Szwecji (wyrok TS UE z dnia 8 kwietnia 2008 r., C-167/05, Dz.U. C 128 z 24.5.2008, str. 2—2) Trybunał zmierzył się z sytuacją identyczną jak w sprawie C-170/78, a jednak podjął odmienne rozstrzygnięcie. Po wnikliwym badania stanu faktycznego doszedł do wniosku, że różne stawki akcyzy wobec mocnego piwa produkowanego głównie w Szwecji i taniego wina importowanego z zagranicy, nie powodują zróżnicowania w cenie obu produktów. Pomimo więc, że piwo i wino zostały uznane za konkurencyjne, wewnętrzny system podatkowy Szwecji nie stwarzał żadnej pośredniej ochrony rodzimej produkcji.

PODSUMOWANIE

Pojęcia „produktów podobnych” i „produktów konkurencyjnych” wykształciły się w obrębie dziedziny prawa podatkowego i pełnego znaczenia nabierają tylko w odniesieniu do niej. Nie powinny być rozpatrywane osobno. W przypadku stosowania testu podobieństwa TS UE każdorazowo badał występowanie dyskryminacji produktów importowanych w stawce, sposobie obliczania podatku, czy też innych zasadach jego stosowania. Z kolei w przypadku produktów konkurencyjnych badał naturę danego podatku i czy w sposób pośredni nie służy ochronie rodzimej produkcji. Przyjmuje się, że art. 110 TFUE posiada w prawie unijnym walor bezpośredniej skuteczności, co oznacza, że kształtuje sytuację podatników bezpośrednio. Organy podatkowe państw UE są zobowiązane stosować go bezpośrednio - bez konieczności ustanawiania jakichkolwiek przepisów krajowych celem wprowadzenia go do polskiego systemu prawnego. W przypadku, gdy dane Państwo Członkowskie opodatkuje podobne produkty różną stawką podatku, podatnik może z tego tytułu odnieść dwojakie korzyści. Polegają one na: prawie zwrotu nadpłaconego podatku oraz możliwości dochodzenia przed polskim sądem cywilnym odszkodowania od Skarbu Państwa za szkodę wyrządzoną podatnikowi naruszeniem prawa unijnego przez polskie władze ( na podstawie art. 417 i art. 417 1 k.c.). Piotr Włodawiec - Radca prawny Makuliński Moczydłowski Rostafiński Włodawiec Kancelaria Radców Prawnych i Adwokatów Prokurent sp. partnerska A. Zalasiński, Komentarz do art. 110 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej [w:] „Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej. Komentarz, t. II. Art. 90-222” pod red. Kowalik-Bańczyk K., Szwarc-Kuczer M., Wróbel A., WKP 2012, wydanie Lex online.

Prawo żywnościowe

Nowości legislacyjne

Zmiany w prawie żywnościowym są szczególne ważne dla branży spożywczej. To producenci odpowiadają za bezpieczeństwo swoich wyrobów. Każda nowelizacja może mieć poważny wpływ na funkcjonowanie zakładów. Dlatego nasi eksperci, co kwartał prezentują zestawienie najważniejszych zmian w prawie żywnościowym, że szczególnym uwzględnieniem rynku mięsa.

I. RYNEK MIĘSA – ZMIANY W PRAWIE UNII EUROPEJSKIEJ

Weszła w życie 28 maja 2015 r. i od tej daty ma zastosowanie.

Decyzja Komisji (UE) 2015/826 z dnia 22 maja 2015 r. dotycząca przepisów krajowych zgłoszonych przez Danię w sprawie dodawania azotynów do niektórych produktów mięsnych (notyfikowana jako dokument nr C(2015) 3526).1

W świetle decyzji: l zatwierdzone zostają krajowe przepisy dotyczące dodawania azotynów do produktów mięsnych zawarte w zarządzeniu nr 542 z dnia 27 maja 2013 r. w sprawie m.in. dodatków do żywności w środkach spożywczych, które Dania zgłosiła Komisji pismem z dnia 25 listopada 2014 r., l decyzja traci moc z dniem 22 maja 2015 r.

Weszło w życie 7 maja 2015 r. i od tej daty ma zastosowanie. Rozporządzenie wykonawcze Komisji (UE) 2015/725 z dnia 5 maja 2015 r. ustanawiające ostateczny termin składania wniosków o przyznanie dopłat do prywatnego przechowywania wieprzowiny na mocy rozporządzenia wykonawczego (UE) 2015/360.2

Zgodnie z rozporządzeniem: l ostateczny termin składania wniosków o przyznanie dopłat do prywatnego przechowywania wieprzowiny na mocy rozporządzenia wykonawczego (UE) nr 2015/360 ustalony zostaje na dzień 8 maja 2015 r., l dotychczasowe dopłaty do prywatnego przechowywania przyznane zgodnie z rozporządzeniem wykonawczym Komisji (UE) nr 2015/360 miały pozytywny wpływ na rynek wieprzowiny. Komisja oczekuje zatem, że nastąpi dalsza stabilizacja cen.

Weszło w życie 25 maja 2015 r. i od tej daty ma zastosowanie. Rozporządzenie wykonawcze Komisji (UE) 2015/796 z dnia 21 maja 2015 r. zmieniające załącznik I do rozporządzenia (WE) nr 798/2008 w odniesieniu do wpisu dotyczącego Stanów Zjednoczonych w wykazie państw trzecich, terytoriów, stref lub grup, z których dopuszczalny jest przywóz do Unii i tranzyt przez jej terytorium niektórych produktów drobiowych, w związku z wysoce zjadliwą grypą ptaków w następstwie wystąpienia kolejnych ognisk tej choroby w tym państwie.3

Na podstawie rozporządzenia: l zmianie ulega wpis dotyczący Stanów Zjednoczonych w wykazie w części 1 załącznika I do rozporządzenia (WE) nr 798/2008, tak aby uwzględnić obecną sytuację epidemiologiczną w tym państwie, l USA potwierdziły wystąpienie kolejnych ognisk wysoce zjadliwej grypy ptaków podtypu H5 w stadach drobiu w stanach Missouri, Arkansas, Kansas, Dakota Północna i Południowa, Montana, Wisconsin i Iowa które zostały objęte ograniczeniami wprowadzonymi przez organy weterynaryjne Stanów Zjednoczonych ze względu na obecnie występujące ogniska choroby.

Strona 42

Weszła w życie 31 marca 2015 r. i od tej daty ma zastosowanie. Decyzja wykonawcza Komisji (UE) 2015/536 z dnia 27 marca 2015 r. zmieniająca załącznik II do decyzji 2007/777/WE w zakresie wpisu dotyczącego Stanów Zjednoczonych w wykazie państw trzecich lub ich części, z których dozwolone jest wprowadzanie do Unii produktów mięsnych oraz przetworzonych żołądków, pęcherzy i jelit, w odniesieniu do dalszych ognisk wysoce zjadliwej grypy ptaków w tym kraju (notyfikowana jako dokument nr C(2015) 1990).4

Na podstawie decyzji, ze względu na obecność wysoce zjadliwej grypy ptaków w stanach Kalifornia, Oregon, Minnesota i Waszyngton (USA) towary otrzymywane z drobiu, dzikiego ptactwa utrzymywanego w warunkach fermowych i dzikiego ptactwa łownego pochodzące z tych części wyżej wspomnianych stanów, które zostały objęte ograniczeniami wprowadzonymi przez organy weterynaryjne Stanów Zjednoczonych, należy poddawać co najmniej „procesowi obróbki D”, aby zapobiec wprowadzeniu do Unii wirusa wysoce zjadliwej grypy ptaków.

Prawo żywnościowe

II. AKTY PRAWNE ZWIĄZANE Z RYNKIEM MIĘSA – ZMIANY W PRAWIE UNII EUROPEJSKIEJ

Weszło w życie 11 marca 2015 r. i od tej daty ma zastosowanie.

Rozporządzenie wykonawcze Komisji (UE) 2015/264 z dnia 18 lutego 2015 r. dotyczące zezwolenia na stosowanie neohesperydyny DC jako dodatku paszowego dla owiec, ryb, psów, cieląt i niektórych kategorii świń.11

Zgodnie z rozporządzeniem: l preparat neohesperydyny DC, należący do kategorii “dodatki sensoryczne” i do grupy funkcjonalnej “substancje aromatyzujące”, zostaje dopuszczony jako dodatek stosowany w żywieniu zwierząt zgodnie z warunkami określonymi w tym załączniku, l preparat przeznaczony jest dla owiec, ryb, psów, cieląt i niektórych kategorii świń.

Weszło w życie 26 lutego 2015 r. i od tej daty ma zastosowanie. Rozporządzenie Komisji (UE) 2015/174 z dnia 5 lutego 2015 r. w sprawie zmiany i sprostowania rozporządzenia (UE) nr 10/2011 w sprawie materiałów i wyrobów z tworzyw sztucznych przeznaczonych do kontaktu z żywnością.12

Zgodnie z rozporządzeniem: l w załączniku I do rozporządzenia (UE) nr 10/2011 (dotyczącym wykazu dozwolonych substancji) wprowadza się zmiany zgodnie z załącznikiem do niniejszego rozporządzenia, l ustanawia się okresy przejściowe zgodnie z którymi, materiały i wyroby z tworzyw sztucznych spełniające wymogi rozporządzenia (UE) nr 10/2011 mające zastosowanie przed dniem 26 lutego 2015 r. mogą być wprowadzane do obrotu do dnia 26 lutego 2016 r. Rzeczone materiały i wyroby z tworzyw sztucznych mogą pozostawać w obrocie po upływie tego terminu do wyczerpania zapasów.

Weszło w życie 3 kwietnia 2015 r. jednakże stosuje się je od 3 października 2015 r. Rozporządzenie Komisji (UE) 2015/400 z dnia 25 lutego 2015 r. zmieniające załączniki II, III i V do rozporządzenia (WE) nr 396/2005 Parlamentu Europejskiego i Rady w odniesieniu do najwyższych dopuszczalnych poziomów pozostałości oleju kostnego, tlenku węgla, cyprodynilu, dodemorfu, iprodionu, metaldehydu, metazachloru, oleju parafinowego (CAS 64742-54-7), olejów naftowych (CAS 92062-35-6) oraz propargitu w określonych produktach lub na ich powierzchni.13

W świetle rozporządzenia, zmianie ulegają najwyższe poziomy pozostałości (NDP), odnośnie substancji iprodion, poprzez zmianę definicji pozostałości w odniesieniu do produktów pochodzenia zwierzęcego.

Weszło w życie 31 marca 2015 r. i od tej daty ma zastosowanie. Rozporządzenie wykonawcze Komisji (UE) 2015/394 z dnia 10 marca 2015 r. zmieniające załącznik do rozporządzenia (UE) nr 37/2010 w odniesieniu do substancji „tulatromycyna”.14

Zgodnie z rozporządzeniem: l dotychczasowy maksymalny limit pozostałości (MLP) tulatromycyny w odniesieniu do bydła i świń zostaje określony jako ostateczny, l ww. substancji nie należy stosować u zwierząt, których mleko jest przeznaczone do spożycia przez ludzi.

Weszło w życie 7 kwietnia 2015 r. jednakże stosuje się je od 17 maja 2015 r. Rozporządzenie wykonawcze Komisji (UE) 2015/446 z dnia 17 marca 2015 r. zmieniające rozporządzenie (UE) nr 37/2010 w odniesieniu do substancji „selenian baru”.15

Zgodnie z rozporządzeniem: l dokonuje się ekstrapolacji obecnego statusu selenianu baru jako substancji, dla której maksymalny limit pozostałości (MLP) nie jest wymagany w odniesieniu do bydła i owiec, na wszystkie gatunki zwierząt, od których lub z których pozyskuje się żywność, l selenian baru stosowany w weterynaryjnych produktach leczniczych nie może być jednak podawany w formie zastrzyku.

Rozporządzenie Komisji (UE) 2015/728 z dnia 6 maja 2015 r. zmieniające definicję materiału szczególnego ryzyka podaną w załączniku V do rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 999/2001 ustanawiającego zasady dotyczące zapobiegania, kontroli i zwalczania niektórych pasażowalnych gąbczastych encefalopatii.16

W świetle rozporządzenia, zmianie ulega wykaz tkanek uznanych za określony materiał niebezpieczny, w odniesieniu do bydła w celu uwzględnienia ostatniego czterometrowego odcinka jelita cienkiego, jelita ślepego i krezki (których nie można oddzielić od nerwów krezkowych, kompleksu zwojów trzewnych i krezkowych oraz tłuszczu krezkowego) oraz w celu usunięcia z wykazu pozostałych części jelit bydlęcych, tj. dwunastnicy, okrężnicy oraz jelita cienkiego z wyjątkiem jego ostatniego czterometrowego odcinka.

Strona 43

Weszło w życie 7 maja 2015 r. i od tej daty ma zastosowanie.

Prawo żywnościowe

III. RYNEK MIĘSA – ZMIANY W PRAWIE POLSKIM

Weszło w życie 19 lutego 2015 r.

Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 6 lutego 2015 r. w sprawie wprowadzenia „Krajowego programu zwalczania niektórych serotypów Salmonella w stadach indyków rzeźnych” na 2015 r.17, wydane na podstawie art. 57 ust. 7 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt.18

W świetle rozporządzenia: l zgodnie z dyspozycją zawartą w art. 57 ust. 7 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt (Dz. U. z 2014 r. poz. 1539) wprowadza się „Krajowy program zwalczania niektórych serotypów Salmonella w stadach indyków rzeźnych”, l przedmiotowy program będzie realizowany na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w 2015 r.

Weszła w życie 15 kwietnia 2015 r.

Ustawa z dnia 20 lutego 2015 r. o zmianie ustawy o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt.19

Głównym celem ustawy jest: l ograniczenie liczby gospodarstw spełniających niskie standardy w zakresie bioasekuracji (biobezpieczeństwa), l podniesienie poziomu bioasekuracji w gospodarstwach, w których są utrzymywane zwierzęta (np. świnie), przez realizację w nich tzw. programu bioasekuracji, l ww. program ma być opracowany przez Głównego Lekarza Weterynarii i wprowadzany do realizacji na terytorium RP lub jej części, w drodze rozporządzenia ministra właściwego do spraw rolnictwa, l minister właściwy do spraw rolnictwa może wprowadzić tego rodzaju program, mając na względzie zmniejszenie zagrożenia szerzenia się chorób zakaźnych zwierząt na zwierzęta z gatunków wrażliwych przebywające w gospodarstwie oraz umożliwienie podmiotom utrzymującym zwierzęta tych gatunków osiągnięcie odpowiedniego poziomu bioasekuracji. Realizacja programu bioasekuracji będzie finansowana przez posiadaczy zwierząt, z wyłączeniem kosztów nadzoru sprawowanego przez Inspekcję Weterynaryjną. Nadzór nad realizacją wprowadzonego w drodze rozporządzenia programu będzie sprawował Główny Lekarz Weterynarii.

Weszło w życie 20 maja 2015 r. Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 6 maja 2015 r. w sprawie wymogów, do których kontroli jest właściwy powiatowy lekarz weterynarii, oraz rodzajów tej kontroli 20 , wydane na podstawie art. 38 ust. 13 ustawy z dnia 5 lutego 2015 r. o płatnościach w ramach systemów wsparcia bezpośredniego.21

Na podstawie rozporządzenia Powiatowy lekarz weterynarii jest właściwy do przeprowadzania kontroli wymogów podstawowych w zakresie zarządzania m.in. w obszarach: l zdrowie publiczne, zdrowie zwierząt i zdrowie roślin, l dobrostan zwierząt, l substancji farmakologicznie czynnych i ich klasyfikacji w odniesieniu do maksymalnych limitów pozostałości w środkach spożywczych pochodzenia zwierzęcego, l higieny w odniesieniu do żywności pochodzenia zwierzęcego, l higieny pasz, l dopuszczalnych poziomów pozostałości pestycydów w żywności i paszy pochodzenia roślinnego i zwierzęcego oraz na ich powierzchni.

IV. AKTY PRAWNE ZWIĄZANE Z RYNKIEM MIĘSA – PRAWO POLSKIE.

Strona 44

Weszło w życie 17 lutego 2015 r. i od tej daty ma zastosowanie.

Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 5 lutego 2015 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie określenia spraw rozstrzyganych w drodze decyzji administracyjnych przez powiatowego lekarza weterynarii albo urzędowego lekarza weterynarii z upoważnienia powiatowego lekarza weterynarii22, wydane na podstawie art. 7 ust. 4 ustawy z dnia 16 grudnia 2005 r. o produktach pochodzenia zwierzęcego.23

Na podstawie rozporządzenia zmienia się § 5 pkt 1 rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 9 października 2006 r. w sprawie określenia spraw rozstrzyganych w drodze decyzji administracyjnych przez powiatowego lekarza weterynarii albo urzędowego lekarza weterynarii z upoważnienia powiatowego lekarza weterynarii (Dz. U. z 2014 r. poz. 1472) poprzez nadanie następującego brzmienia: Powiatowy lekarz weterynarii (…) „wydaje decyzje administracyjne w sprawie: 1) udzielenia zgody na podział tusz w zakładzie rozbioru zgodnie z warunkami określonymi w art. 2 ust. 3 przed otrzymaniem wyników badania na obecność włośni.”

Prawo żywnościowe Weszło w życie 16 maja 2015 r. i od tej daty ma zastosowanie. Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 30 kwietnia 2015 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie maksymalnej wysokości opłat pobieranych za dokonanie wpisu do księgi hodowlanej i rejestru, wydanie zaświadczenia potwierdzającego dokonanie wpisu do księgi hodowlanej lub rejestru oraz wydanie świadectwa potwierdzającego pochodzenie zwierząt hodowlanych i materiału biologicznego będącego przedmiotem handlu24, wydane podstawie art. 27 ustawy z dnia 29 czerwca 2007 r. o organizacji hodowli i rozrodzie zwierząt gospodarskich .25

Na podstawie nowelizacji w przedmiotowym rozporządzeniu w tabeli lp. 1 otrzymuje nowe brzmienie (zmienia się wysokość opłat za wpis).

Weszło w życie 26 maja 2015 r. i od tej daty ma zastosowanie.

Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 6 maja 2015 r. w sprawie środków podejmowanych w związku z wystąpieniem afrykańskiego pomoru świń26, wydane na podstawie art. 47 ust. 1 i art. 48a ust. 3 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt.27

Na podstawie rozporządzenia w związku z wystąpieniem na terytorium Polski afrykańskiego pomoru świń na niektórych obszarach (wskazanych w decyzji Komisji 2014/709/UE z dnia 9 października 2014 r.) zarządza się m.in: l utrzymywanie świń w gospodarstwie w sposób wykluczający kontakt z wolno żyjącymi dzikami, l sporządzenie przez posiadaczy świń spisu posiadanych świń, z podziałem na prosięta, warchlaki, tuczniki, lochy, loszki, knury i knurki, oraz bieżące aktualizowanie tego spisu, l karmienie świń paszą zabezpieczoną przed dostępem zwierząt wolno żyjących, l stosowanie przez osoby mające kontakt z dzikami środków higieny niezbędnych do ograniczenia ryzyka szerzenia się afrykańskiego pomoru świń, w tym odkażanie rąk i obuwia, l bieżące oczyszczanie i odkażanie narzędzi oraz sprzętu wykorzystywanych do obsługi świń, l wykładanie mat dezynfekcyjnych.

Weszło w życie 8 listopada 2007 r. Rozporządzenie Ministra Zdrowia z 27 września 2007 r. w sprawie wykazu przejść granicznych właściwych dla przeprowadzania granicznej kontroli sanitarnej28, wydane na podstawie art. 83 ust. 2 pkt 1 ustawy z dnia 25 sierpnia 2006 r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia.29

20 kwietnia 2015 r. ogłoszono tekst jednolity rozporządzenia.

Weszło w życie 19 listopada 2010 r. Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi w sprawie wymagań weterynaryjnych przy produkcji mięsa przeznaczonego na użytek własny30 wydane na podstawie art. 11a ust. 2 ustawy z dnia 16 grudnia 2005 r. o produktach pochodzenia zwierzęcego.31

20 marca 2015 r. ogłoszono tekst jednolity rozporządzenia.

Weszła w życie 1 stycznia 2003 r. 15 maja 2015 ogłoszono tekst jednolity ustawy.

Dz. U. UE seria L z dnia 6 maja 2015 r., 115/32; 2 Dz. U. UE seria L z dnia 28 maja 2015 r., 130/10; 3 Dz. U. UE seria L z dnia 22 maja 2015 r., 127/9; 4 Dz. U. UE seria L z dnia 31 marca 2015 r., 86/154; 11 Dz. U. UE seria L z dnia 19 lutego 2015 r., 45/10; 12 Dz .U. UE seria L z dnia 6 lutego 2015 r., 30/2. 13 Dz. U. UE seria L z dnia 14 marca 2015 r., 71/56; 14 Dz. U. UE seria L z dnia 11 marca 2015 r., 66/1; 15 Dz. U. UE seria L z dnia 18 marca 2015 r., 74/18; 16 Dz. U. UE seria L z dnia 7 maja 2015 r., 116/1; 17 Dz. U. z dnia 18 lutego 2015 r., poz. 228; 18 Dz. U. z 2014 r. poz. 1539 ze zm.; 19 Dz. U. z 2015 r., poz. 470; 20 Dz. U. z dnia 19 maja 2015 r., poz. 692; 21 Dz. U. z 2015 r., poz. 308; 22 Dz. U. z dnia 16 lutego 2015 r., poz. 213; 23 Dz. U. z 2014 r. poz. 1577 ze zm.; 24 Dz. U. z dnia 15 maja 2015 r., poz. 679; 25 Dz. U. z 2007 r. Nr 133, poz. 921 ze zm.; 26 Dz. U. z dnia 25 maja 2015 r., poz. 711; 27 Dz. U. z 2014 r., poz. 1539 j.t. ze zm.; 28 Dz. U. z 2015 r., poz. 546 j.t.; 29 Dz. U. z 2010 r. Nr 136, poz. 914 ze zm.; 30 Dz. U. z 2015 r., poz. 392 j.t.; 31 Dz. U. z 2014 r. poz. 1577 ze zm.; 32 Dz. U. z 2015 r., poz. 678. 1

Strona 45

Ustawa o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych.32

Związek od kuchni Poniżej prezentujemy najświeższe nowości branży mięsnej ostatniego kwartału. Rubryka w całości poświęcona jest firmom zrzeszonym w Związku Polskie Mięso. Za rynkowe sukcesy debiutujących produktów trzymamy mocno kciuki.

Strona 46

Karkówka w przyprawach Znakomity karczek wieprzowy w formie bloku. Wyrób parzony na powierzchni posypany przyprawami, dzięki którym zawdzięcza charakterystyczny smak i aromat. Produkt bardzo smaczny, soczysty i kruchy. Znakomicie nadaje się na kanapki.

HITY NA GRILLA!!! Poznaj nasze hity na tegorocznego grilla: Frankfurterki zawijane - lekko pikantne z dodatkiem ziół oraz zawinięte w charakterystycznego ”ślimaka”, sprawiają że nawet najmłodsi sięgają po nie podczas grillowania. Podawane z pomidorkami koktajlowymi lub grillowaną cukinią tworzą wspaniały pomysł na obiad. Duża zawartość mięsa sprawia, że frankfurterki zawijane goszczą na stołach najbardziej wymagających klientów. Kiszka jaglana z boczkiemKrólowa grilla z dodatkiem pełnej witamin kaszy jaglanej sprawia, że twoja kuchnia będzie unikalna i nowatorska. Przygotuj ją zawiniętą w folię z dodatkiem kapusty kiszonej, cebuli lub jabłka. Eksperymentuj, a rodzina oraz goście będą zachwyceni smakiem tej pysznej potrawy. Najwyższą jakość gwarantują Zakłady Mięsne Henryka Stokłosy Kiełbaski na grill z wołowiną Nowa, grillowa propozycja z Łukowa. Kiełbaski na grilla to idealne połączenie wyśmienitego smaku z wygodną do grillowania krótką formą. Produkt wysokiej jakości – charakteryzuje się aż 82% zawartością mięsa (62% to mięso wieprzowe, 20% to mięso wołowe).

SOKOŁOWSKA SPIŻARNIA To nowa linia produktów inspirowana naturą. Charakteryzuje się delikatnym smakiem, podkreślonym dodatkiem naturalnych przypraw. Wiodącymi asortymentami tej linii są produkty sygnowane znakiem NATURRINO. Brak konserwantów, fosforanów i glutaminianu sodu to tylko niektóre z zalet tych wędlin. Odpowiednio selekcjonowany surowiec, ogromne doświadczenie produkcyjne i bardzo wysokie standardy jakościowe ”Sokołów” S.A., to elementy wpływające na końcową ocenę produktu, jego bezpieczeństwo oraz zadowolenie klienta.

Kiełbasa Kresowa z pieprzem Firma STÓŁ POLSKI z Ciechanowca wchodząca w skład Polskiego Koncernu Mięsnego DUDA SA w maju 2015r. wprowadziła na rynek nowość o nazwie Kiełbasa Kresowa z Pieprzem. Jest to produkt gruborozdrobniony, wyprodukowany w 100% z szynki wieprzowej, a jego przekrój uzupełniają całe ziarenka zielonego pieprzu. Do jego produkcji użyto wyłącznie

polskiego surowca, gdzie na 100g produktu wykorzystano 111g mięsa wieprzowego. Produkt posiada oryginalną formę, co powoduje, iż idealnie nadaje się do kanapek i na letni piknik. Termin trwałości produktu to min. 28 dni. Zapraszamy do degustacji produktu wszystkich smakoszy wędlin.

Związek od kuchni KIEŁBASA WIEPRZOWA Kiełbasa Wieprzowa 100% Mięsa jest najnowszym produktem firmy KAROL. Wyprodukowana z najwyższej jakości mięsa wieprzowego z użyciem naturalnych przypraw, parzona i wędzona dymem drewna bukowo-olchowego na

wania. Dodatkowe cięcia mogą być wykonywane pod żebrami, na środku, na schabie lub można całkowicie usunąć żebra ze schabu. Wszystkie te nacięcia są wykonane jednakowo oraz bardziej precyzyjnie niż manualnym sposobem. Dzięki wydajności dochodzącej do 500 części środkowych na maszynę urządzenie redukuje koszty pracy i poprawia efektywność.

złoty kolor, zachwyca wyrazistym, lekko pikantnym smakiem świeżego mięsa. Wspaniale smakuje zarówno na zimo jak i na gorąco, a w sezonie letnim doskonale sprawdzi się na grillu. Oprócz walorów smakowych ogromnym atutem naszej kiełbasy jest atrakcyjna cena za znakomitą jakość.

Parówki z Chrzanowa – pasteryzowane jak dawniej przetwory domowe Chrzanowska Manufaktura Wędlin powiększyła ofertę wędlin o kolejne nowości- Parówki z Chrzanowa o wysokiej jakości (72% i 92% proc. mięsa). Bez osłonkowe i bezglutenowe parówki są wędzone i pasteryzowane jak dawniej przetwory domowe, dzięki czemu zachowują właściwości odżywcze i mają kilkumiesięczny termin przydatności. Parówki o zawartości 92 proc. mięsa nie zawierają dodatkowo fosforanów. Oferta obejmuje 11 wariantów: parówki drobiowe (72 proc. mięsa), z szynki (72 proc. mięsa), parówki wieprzowe (72 proc. mięsa), parówki KIDs skierowane do najmłodszych (92 proc. mięsa), a także parówki z filetem z kurcząt (92 proc. mięsa), z szynki (92 proc. mięsa), oraz z szynki z gęsiną (92 proc. mięsa), z wołowiną i z cielęciną (92 proc. mięsa).

NOWA GENERACJA SOLANEK AVO PORK AVO PORK HAM ITALIA l kompletny preparat nastrzykowy do produkcji klasycznej szynki włoskiej gotowanej „prosciutto cotto” l bez dodatku fosforanów i glutaminianu sodu l pozwala na uzyskanie produktu Premium o charakterystycznym, wykwintnym smaku oraz niebywałej kruchości i soczystości

l w kompozycji zastosowano najlepsze rozwiązania technologiczne zaczerpnięte ze źródeł pochodzenia produktu z uwzględnieniem polskich preferencji smakowych l AVO gwarantuje niezmienną, wysoką jakość surowców użytych do produkcji preparatów nastrzykowych oraz ich powtarzalność produkcyjną

Strona 47

Automatyczne cięcie części środkowej wieprzowiny AMBL odcina kość pokrzepową z dużo lepszą precyzją niżeli cięcie manualne. Nacinanie żeber odbywa się bez przecinania mięsa. Można też oddzielić boczek od schabu. Nacinanie i oddzielanie żeber jest ustawiane w zależności od indywidualnych potrzeb klienta. Wszystkie produkty są transportowane na oddzielnych przenośnikach taśmowych do dalszej obróbki lub pako-