2005 - 2015г.г.
№ 1 (4650) 2014 поS январь ирыS 4 яля СУББОТА
*Cиdив яляхана
ХаляS aокадмS ваторaаD Aарка пэвдей ирыs матдомдей яляхана тасалкурaаць, маць, тад тованда похона округнаD тиaгывна сяaок халямS хадавамs намдdмахадандоs, aэрмS терD идёd вомаць. Хусувэй поS aыдабада халяндоS aокад тянюворaа. Хэвы поS явs халямs юD хасаваюD тонн пирувна, няхарD юD сиDив тонн пайха халя aокадмs aыда aокамдавэдоS. Aамгари мирдапдаd сероd минренаd ненэцяD aарка тохона ненэциетоs ёрапd, тарця халя тэнзD aокадмS aыда пиртадоs. AэрмS терD небой понаd пирувна халямS хадабаaгуD. ЯвS халэ, пайхамS aаниS aокамдавыдоS. ХалямS хадабава няюS сидя ёнаркад вата aамгариd мирдапада ненэцяD падродоS миdмыдоS. Хэвы похона aопой ненэцьs няхарD юрD тет кыла сявтамS, сюмбакмS, идюрцямS, явS халямS, сэвримS хада пирdaаcь. Aани халя тэнзмs таaга ватаба пирdaа.
Мюсерта aацекыD книгаD ОкругхананаD вымна мюсертаd aацекыD еDэмня нюдякоs толаaго книгаD aадимдаD. ТикыдоS рюкзак сумка мюня aаd. «Ямалко» нюбеdaа. Ненэй вадавна Валентина Нёлёковна Няруй, Галина Ивановна Вануйто падыдинзь. ХабиD, тасу хабиD нинаD aаниS тарця книгы сертаaгуD. Книгытоs саирмана самбляaгd, матD потнаd aацекыD падтаaго, падна, тохолко, толаaго пиртадоS. Книгы Любовь Возелова, Римма Кусамина сертабидиS. Тикы няюS тохолкова сероD минрена департамент есямS aадимдемби. ЮрD книгамS – хабиd aацекыD едs, тамна самбляaг юD книгамs - тасу хабиd aацекыD няdмаaгуD.
Халэd вадабиd Приуральской районхы Харп хардахана халямS вадаба мэdманда заводмs тамна мимбидоS. Нердена халэтоs ханиD 2016 похона итs aэдараaгудоS. Похона сидя юD миллион идюрцяD, юD матD миллион пайхаD, самбляaг миллион сюмбакD ханимS итs aэдабтамбаaгуD.
Нерняs хаdмыd Хэвы поs нюдя пэвдей ирыхана ОГТРК «Ямал - Регион» «Народное признание» нюбета конкурсмS минресь. Лекарd манзаямS минрениD помна округнаD терD сямянхат савамдоS тэрабиць. AобD таремS нерняs хаdамвы ненэй ненэцямаd – Светлана Тэсида. Пыда Тазовской районхад aа. Танянанда мале юкад вата поs вымна aэдалёрта лекараaэ манзара. ТасуS яв терd, таaоцяaгана иленяd ненэцяD сававна теневадоS. Светлана Яивна хабцяaгад сибдавэда aока.
Aудонданадамдоs тэраd. Aарка пэвдей иры пудана яляхана Тазовской районхана «Ямал - нюd наd я!» ассоциация отделенияндоs aудонданад тэраць. Николай Неркаги едs aока падармs aэдараць. Пыда тет поs aудонданаaэ тараaгу. Тикы нерцюна ассоциацияндоs сероd минренаaэ тарась. Теда округханана d Тасуs яв няaы отделенийd сямянхат сававна манзараaэ толы. М.Ярs падвыd
Ёховы няваD ховаD Окотэтто Афанасий Сёяхаs харад тер. Таняна манзара. Мяд терсавэй. Салехардахана едеdaав. Пыда Казахстанхад то. Ядэроdмамда вадеDaадась: -Нерня Окотэттаaэ няваD ёdaаваць. Пыда Окотэтто Мэдна Макувич 1960 похона соявы ненэць. Совет илаs мальaгана Армияхана мэсь. Тамальaгана ямs манэdманs харвавы. А р м и я м S малеdмяхаданда, яханда нись туd. Казахстанхана, Житикар маркана солдат манзаямs минре пявы. Сидя юd поS манзаравы. Aарка прапорщикaэ хэвы. Таняaы яхана савовна илелмыd. Недамда мэвы. Харта мяцавэй aэвы. Совет илаS пуд манзаямда ёdмэда. Aамгэ пиркана пухуцяда яaгумы. AацекэдиS яaговы. Мякнанда aопойaэ хаёвы. Aани несэй манзаядамда ховы. Янамбовна таaга илелмыd. Сяdны aэбта aодd пухуцянда не ня товы. Aацекэсавэйs мяциs хаёвыD. Лакамбойs илеванзь мяканда aэдаравыда. Мяд ервaэ едэй манзаяхаданда тавы мякна илевы. ЯлэD ваераdмахад лакамбойs
илелмыd нида хэсь aоб яDамвэдоS. Ханяaы яхана пыдоS сермS минре пявэдоS. ПоS хэdмяхад манзаяхаданда aани хаDамвыd. Иле мята ханавэдоS. Харта мяканда нида таняд питармэдоS. Пихина хаёвы. ТеневанаD нита мякна сеaга пэрмы. Хибяхарт нивэда нядабюd. Сояdма яханда хэсь паспортада яaговы. Иланда ямбанS военной билетаримда мэdмы. Едэй паспортмS серта сояdма падарd таравы. Тарця падарта пыда сяхаaгартs яaговы. Таремs aамгэхэрт падармS серта яDма илевы. ПадарциD пыхыдамда ёdманзь пявэда. Ханяхартs хэсь яDамвэда. МаняD няваD пюрць малтаваць. Няхарd юd поs манэDмадавэваD. Яханда турта письмо яaгусь. Илевахаданда ехэраваць. Таддикахад aобd aарка телевизионной программанs «Жди меня» падармS падаваць. Няваd ёdмаваd вадеdaаваць. Тамальaгана ханяs хэdмямда, илевамда хэтаваць. Сидяaгамда манэdлабтаваць. Пуна понs aатенаваць. Aамгэ пиркана «Жди меня» программахад лаханана не aадимя. Мамы,
пюрта ненэцялаd тикахана иле. Нюртей телефонрихина нинаD лаханако няцетынаD. Иланда тандаяs вадеdaада. Сита нядаванзь мань пухуцяниs няs хаянинзь. Ехэрана ненэциеd, ямs манэDaаниS. Танянанда иле мята яaгу. Тёняaы нянда мякна сидниs aате таслась. Казахстанхана хуркариD маркаdна минмиs aэвы. Сэвхаdна маниебd тэри саваD. МядодоS савовна сертавыдоS. ХуркариD тэнзахаD хаDморaаD. Житикар харданs тэвыниS. ЯдэлаваD мюмня нямиs манэdманзь миaаниS. Пихиня яднаханиS ненэциеD поaгана пюрта нямиs хамедав. Пыда aодd сидниs манэць маиd. Тарэнзяда сибимя. Aобкана тёняaы нянда мятs хаяваD. Ёльце лаханакурaаваD. ИлеdминаD малs вадеdянаD. Пыда мале aарка ненэць aэвы. Няниs иле мэта хардахана юd яляs сеaганиS. Едэйвана ховы нямиs тэри ирdлемиS. Мэта aам- гэридамда тэмдаваниS мальaгана, пыда aацекэдревs маймбись. МаниS ихинаниs aани савась. Ёховы нямиs хомиS. Мяканда ханаaгумиS. Яaговы падрода сертаба нядамиS. Сидя сян яляs хэdмяхад пэврёда ненэцяaэ хая. Ихинанда мандараха, сиdмиs нядавндаd харdниS ниниD танявыD. Ида таaгама. Лакамбойs падрода сертаба, тидхалемба хаи. Маниs мякниS пароманиS. Иле мятамда хониs. Aаврата aэсеaоS сабаниS. Aани яs терD, казахD падроS сертаба нядабидоS. Падрода няммахаданда, пумнаниs тута. МаняD няваD нядаaгуваD. Пыда сояdма ямда манэта. Нида тензебтеaгу, илдамда хоaгу. В.ПыриркоS падвы. Сидяaг пыда тадтавэда.
2
2014 ПО, ЯНВАРЬ ИРЫS 4 ЯЛЯ
Паднанаs ненэцяD тасалкурaаць. Нюдя пэвдей ирыхана Салехарданs финно- угорской тэнзмs мэтаD паднанаD ненэцяD маDлыць. Финляндияхад, Эстонияхад, Венгрияхад, Францияхад, Ханты-Мансийской округхад, СанэроD, Удмуртияхад, Марий Эл республикахат тоць. НяхарD яляS ямбанS aацекыD едs падыбадидоs, вадамS лэтрава нямна лаханакурaаць. Округнаd ервs марцьхы Наталья Фиголь, ЯмалхананаD aэрмS терD едs хуркари тарана сероD минревамдоS вадеDaась. Маdнисявs, книгы, газеты aадимдембиваD. Тикы няюS округваd aока есямS мэdaа. Пуданда лаханавы Валтон Арво, эстонецd паднана, вадита хараd яaгаць. Маdнисявs, нерданиS лаханавы ерв aэрмS терD едs сертабадидоS aулиD савуdядась. Пыда манзаянда саиркана таремS лаханабта тара. Илаaгана aэрмS терD едs aадимдембада законадоS ни манзараD. Мордовияхана, Коми рес-
публикахана вададоS государственнойaэ толы, таремS aодD aобкарт организацияхана тикы вадавна лаханана яaгу. Тамна хартоs вадавнандоS сававна вахалмадавэйs aаниS вадахаd тохоламбидоS. AацекыD едs паднанидоs ехэраD, хибя вадавнандоS падвы книгыдоS толабаaгуда? ПыдоS нерняaы ялэдоS пунсиd. ТодоS яхана иленаD aацекыдоS хусувэй урокамдоS школахана хартоs вадавнандоS тохоламбабатоs тара. Тикарихина aацекыD едs падвы книгынаD толабада таняaгу. ЯмалхаднаD Арктикаs научной центрахад товы Наталья Цымбалистенко лаханась: - Aавна школанS туртаD aацекыD aобкарт луца вадамS ехэраць. Теда нюртей поS тохолкованзь туртаD хартоs вадамдоS ехэрадоS. Школахана пыдоS небяндоS,
М.Волдина
Н.Неркаги, А.Терентьев
нисяндоS вадаs еDэйaэ английской вадамS тохоламбиd. МякнандоS небянадоS, нисянадоS помнандоS хартоs вадавнандоS ниd лаханакурD. Таддикахад финно - угорской тэнз мэтаD паднаниD падвыD книгы хибя толабаaгуда? ПыдоS aацекыD хартоs вадамдоS мэневандоS еDэмня паднаD. Aадьбята теда aэрмS терD вадавна паднана тянё. AобтоS Геннадий Кельчин. Пыда луциD падвы лаханакоD хаби ваданS тэврамбида. А. С. Пушкинs «Сказка о царе Салтане», няби «Сказка о золотой рыбке» хабиd aацекыD толабидоS. Aахакуна падна пэвыd. Aэрм’ тер” хартоs ямдо’ лэтрамбава, невхы иландоS нёдава нямна паднаць. ПаднанаD aацекыD хартоs вадамдоS ехэравандоS нямна лаханаць. Финляндияхана иленаD нинаD таремS сертавэдоS. ТохолкодаD илаaгы ненэциедоS колледжмS ёльцеdмяхадандоS, литературной дипломамS няdмарпиD. Тарцясавэйs тамна тяхаS таaга тохолкодаd. Колледжахана тохолковандоS ямбанS илаaгыd ненэцяD хартоs вадавнандоS паднаD, aаниS нитоs падвыd книгы тасламбиD. Индёd ядэробцоD хурка aэвамS вадавнандоS падыбиD. Библиотекахаdна манзаранаD aацекыD тохолкова янS хартоs вадавнандоS падвыD, паскойвана падтавыD книгы тэврамбиD. ХабиD округхад товы няваD Еремей Айпин сепета мюд нёлёкоця книгы
НЯРЪЯНА AЭРМ aадимдембись. Таремs мась: -Aацекы aэвани мальaгана макадниS aадимдембада книганS харвасетыдмS. Невхы иниS харвобцомS падартs харdниs тэвравась. Тюкуниs сидя вадавна падыD. AацекынаD хартоs вадавнандоS идоs ядэрма, толаaгова, паднава еDэмня КонгрессанS товы паднанаD ненэцяD aарка ервхаD вадамS aэдараць. Тад нерняS aацекынаD хартоs вадавнандоS тохолко учебникдамдоS aокавна aадимдемба тара. Телевиденийхана, радиохана етёd таславы программы маниебтоS сероDaа. Школахаdна, гимназияхаdна aацекыD литературамдоs, ямдоs, невхы илеdмидоS хартоs вадавнандоs тохоламбаaгуD. AацекынаD вадамдоS сававна тохоламбавандоS еDэмня, вадитоs урокD aокаd aэя. AацекыD едs aадимдембадаd книгынаD есяд aокавна aадимдемба тара. КонгрессандоS пуд резолюциямS няDмаць. ПаднаниD ненэциеD Ассоциация УставамдоS яaгамдадоS. ТаремS сертаdмахадандоS, правленияхана мэнаD ненэцяндоS aока aэaгу. Конгрессхана вадеdмыдоS aобтs маdламахадандоS, книгаaэ сертаaгудоS. AацекыD едs падыбадаD книгыдоS малS aопой сайтанS маdлаaгудоS. Тикы хавна финно - угорской aацекыD едs электронной библиотекы сертаaгуD. AацекынаD вадидоS сававна мэdмандоS еDэмня, таS лагерькана,
школахана aобтs маdламбаaгудоS. Хартоs вадавнандоs падвыD книгыдоs французской, английской, немецкой, луца ваданS тэврамбаaгудоS. «Древнее родство» Ямал проектмS тамна тяхаS минреaгудоs. Ханты – Мансийской автономной округ терD нёдана иaуS тарця, финно - угорской паднана ненэцяs яaгувоdмахаданда, сояdма яхананда памятникдамда aабтамбаaгуD. М.Яройs падвы
Е.Айпин
Паднанаd
3
2014 ПО, ЯНВАРЬ ИРЫS 4 ЯЛЯ
Aамгэ мянD яDамна aэдалёрцетыдмs Едэй поs яля нерцюs aэрм няs aэдалэявd. Пебяниs мятS мядоманзь миaадмS. Небямиs манэтадмS. Салехардахад Панаевск харданS мимбd, сехэры aулиd салмуй. Неро явs маханяaы сядоS aыламна хаядмS. Ханяaэхэна саля ниs танаaгадмS. Пэдараs пондs пакалaгадмS. Сидя хэвхэмиS сисьда пэдараaэ ханdaа. Яхаs салабанS aани хаdморaадмS. Нёдана сехэрэмиs яs варувна aа. Яхаs ермана минзь вэва. ХаняaыD яхаD ханимадавэйd. Таремs aодd тоса миaадмS. Саць яs вар нямна хэбd, aаниs манябэхэD ханмиs табаaга. Яхаs тирмS нёданаханиs, саляs пыя тяхад Салемал харад лакриs aадимя. Часs ваераdмахад Панаевсканs тэвывd. Ту юрмS пюладмs. Таaы тэвравы бензиндоS мале сусавы. Тедариs машинахаdна тэвра яDмаD. Выs няюs минмиs тидхалев. Талбэй сехэры ниня, тыd aэхэdна сиднтет aэдалава хункана ваs таня. Лабкасавэй. Хусувэй aамгэмs мирдапиD. Таняна сеaга таслав. Вакад ядэртаD ненэцяD сехэрымs aоб салмравэдоS. Таняs тэвбаниs МП «Панаевскойs» тыD пэртяD вакна тыдоS толабавыD. ХабармандидоS няби янs aэдарамбидоS. Матдомдэй aэсы терD пи ёльцьaгана тамна саaгнаD. ВаремдоS мэdaаD. AэсымдоS похоS няDамбада Хороля Aанико. Aэсындоs терd cава манзаранаaэ толыD. ТытоS лекар таремs ма: -Теда мале толаaго малевариваD хаи. Пудана яляваD. ТынаD тюку поS вынхалутаD. Та ёльцьaгана тандерd понs я нимня лехэбтысь. ТивакаDмна хаaгана aокась. Хадохаdна хаюрaаць. Сельбя няна сыра нимня сарюмясь. Теда сыраваD няхарd тоянана яaорэaэ aоны. Ныхысяда сую тарця сырамs тахабта нида пирасd. Тэвадана яниs няs тюку яляs вездеход ядэрмы. МП «Панаевской» тыD пэртиD хасаваюдимдей aэсынs тундоS пяд ханавы. Сехэрэда aади. Тикы сехэры ниs aамдdмахаданиs сиднтет aэдалава пиранs хандадмS. Таминаниs aэдалэявd.
Вездеход салмуй явна ханdмы. ПензьD ваaгоS хэрабтамбвыда. Хамедёда сехэрымs нёдава тэри сава. Танянанда aокаD тэхэD тебадмs. Пэвдя помна сидя aарка мядs пармхаS манэdaадмS. Поs пэвдя ёльцьaгана таремs ямдана сероdaа. Хасаваюдимдей aэсымs няDамбада Окотэтто Василий, тедаs тюDу миндя ненэцьs. Пыда мяканда мятюдмS. Мяцавэй нямиs таремs лахана: - Пуняaы янаD нядада яaгу. Нерняна я aани вэва aэдараха. Теда иле янаD вакцяри сава. Тедариs тиканs хасерьянаD. Тецьдахана салабасавэй, нядасяда яхана минабd саць вэва. Мюсебd, ниня хадыртаd тыd нерняs яда яDмадоS, ныхысиD. ВынхалутанидоS неда мюня хаюрaаD. Ядембада сяймS aавоdмахаданиS сёнзяни мюй ю. ХонэйнаD. Хубтахана юкрdмахаданаD яляда тамна тасина aа. Поs пэвдяs ёльцьaгана aахаs aэдалёбd вэва aэвы. Aэсы терD ниниD минмиs табедадоS. Тид помна aэдалэявd. Миндаханиs ялэма. Aопой aэдалава aэсоaгана сидя мяDамна aадимядмS. ТыдоS мятоS хэвхана мэвыD. НенэцяD поёрмыD. Матормы паёd палмыдоS. ПармдоS aахаs aади. Хартиs иленя ненэцяaгS aэвэхэS. Сэротэтто Николай, няби Окотэтто Андрей. Тандаяs юрквыдD. Мятs тюдмS. Едваd aавоdмахаданаD, сехэрэмиs aаниs табедадоS. Пыдоs ханяaыдоS харданs ядэрманзь ятнавыD. ПелдоS поёрманзь хаяD. Малкодадоs тэхэта парома. Мань тэвадана яханиS aэдалэявd. Понs миндаханиS пэдасетывd. Яs пондs нултасетыв. Яdамна сырцетыдмS. Яляхана aэдалёбd сава. Хусувэй пензяs ваaг aади. Томбой тонs тебадмS. Варда aарханда пензя. СабартанаD ваaгD. Янамбовна минзь сехэрымs едеdaадмS. ТыD танабавыD. Неда aэдараха. Нёдалaав. ТоS варанs хаDмыd ПензьD мюs хаdаммахад, тюDу нин тарпаaгуd. Я мюмна миндя тоDолхадмs. Aавэдана неда тюDу сиDми тэвра.
Aарка тоs няби варда ни aадюd. Пирця хой ниs тана тикахана хамедав, нумда нярамs хадs тир синдавэда. Хадs сэв хаdморць пэйd. Тасиримна паромадмS. Пудниs хадри хаюрaа. Нувs панмS синдабада хадмS нертемба пяв. Aэдалёдаханиs aавэдана ни хадувd. Тэри талмaэ хая. Нувs няра, няби я ний сыра aопой тидaэ хаяхаS. Нерняs минзь aамгэхэртмS нидмS маниеd. Янамбовна хаdмортаD хад сэвD сэвхаD минаць теберaаD. Таремs яраць aэдалыдмS. Ханяaэхэна сыра aылад таб, aувD лахацяD aадиберaаD. Тасламбив, тедарихивs яs нимня aэдалёвэдмS. Aамгэ пиркана еся сехэры сиdми нярхала. «Хралов» станциявана aадимядмS. ХардатоS ялэD aахаs манэdян. Сехэрыs хэвхана Окотэтто Лидия Васильевна фактория aа. Хадаaэ тыда хабарманзь хэвы. Лабкахана сидя манзаранарида мэвэхэS. Ядембада яs терхаs aэвэхэS. Сыра ниня париденя ятаdмадревs aадихиS. Луца вадавна варехэтиS лаханакухуS. МядоS ханяна aэвахад ехэраaахаS. Тамна ханяд ненэциеD турмахат ехэраaахаS. Понs лаханакуроdмахаданиS нядандиS aамгэхарт юнмS нидмS намдd. ЯтаdмахаюниS тябибтаaахаюн. Фактория Хэ тоs тир ниня aэвы. Таремs сырпаниs, мюсенаD aарка Томбой томs пароць мадабидоS. Пуняна танырта тыда танаби. Aудондана мюдхат ваць нерняна хэвы. Нерденя няхандоS тидхалев. Хэвханда нултав. Пыда мале aарка ненэць aэвы. Пыхыданда нямна вадамs ни хэтd. Сехэрэмиs таминда вадеDaада. AэдалёбиD серs сиDми табеда. Aармы ненэй ненэциеD поaгана aарка ненэциеD нюмs хэтыба, вадець ни серосd. Выaгана вадёвэaэ тикы сероS хацяs тасламбин. Сян ханяs тамна хонарковдавэйs хаядмS. Хамедёда сехэры няхарd aарка мятs сиdми тэвра. ТидянаниD мяDамна aадимядмS. Сеaга таслав. Нултабdниs нумда тидaэ хаясь. Мяд терaэ ярколавыD. ТыдоS манзаяdмыD. ЯрквыдоS
НЯРЪЯНА AЭРМ маноaуD. Aока тыдоS танэйдоS. Ваaганs паклейдоS. МаноaовыD тынаD самбанs aэдарэйнаD. Няби малкода тыта aэвамs мята няюs тидхаледа. Няби пуняд танабида. Таремs мэнахандоS хойD тяхаs сэяD. СыaгрёдоS сусаD. Небяниs нямна иримиs Сэротэтто Сергей, Вэвако Некаaэ нюмдебадаваD мякна мэвы. Няхарd хасава нюда еся сехэры няs хабарманда тыдоS танаба ханавыD. ХартоS иленяaэ есядамдоS хартоS хомбиD. ТытоS aамзиD мирдапиD. Вэвако НекаваD таремs ма: - Харdнаd иленаaэ илмаd тоена. AокаD тыD ямs aоб ниaгыбидоS. Пуна маняD хадомдоS хаеба понs мюсерцетываD. НюдякоS aацекынаD ханимзетыD. Ханяхартана ниня манзаранаaэ толёдаaэ сиднаD хибяхарт ни нядабюd. СеронаD нидоS тасламбюd. Ханзерd пирdaаваD, таремs наладарaаваD. Теда aэсыD тыдоS хабарьядоS. МаняD пуда хаиваD. Хардахаdна aамдёдаd ервD мале aамзанs малевыдD. AамзинаD няdамвамs нидоS харваd. Есясиs хаёванзь мэваD. МаняD нянамнаD aамгэ ниD ибедорD? ЕDэйданаD Окотэтто Лидия Васильевна хадаваD лаханакурманзь aэда- раваць. ТасалкодаD. Хусувэй aамгэхана пуняs хаdморaаваD. Харад няна собранийхаD сермS минреняD сиднаD ниd маdламбюD. Тэнаd aамза саць мирциd ханdaа. НянаD инзелена яaгу. ХартоS иленяD таремs лаханакуD. ИландоS вадеDaаD. Тэвадана пебяниs мяd маханяна, тамна aахана aэдараха. Ненадовна ханяна мята aэвахад хибяхартадоs ехэ-
ра. Тикахана таслав. Малта хуркари aэя. СерониD малеdмяхаданиs пуняs сюрхалъявd. Сеaгdмахаданиs, пуняs aэдалэявd. Тоdма сехэрэмиs савовна aадьвы. МиндаханиS пиaэ хая. Неры хомбвы мякнаниs сеaгадмS. Хубтахана aаниs хаядмS. Хадарка яля. Минреня сехэрэмиs сыра синдабида. ТыD толаба мэта ватs тэвывd. Толаaгода яa– говы, малевыдD. СехэрэмиS aарка Неро яв ниs сиDми тэвра. Тэри маханякуs тидхалев. Салемал хардавна aадимядмS. Тамна тяхаs машинD салмуй сехэры мюs хаdмывd. Тэри пуdларыдмS. Парамдэйхарт яaговы. Aамгэ пиркана Аксарка харадмS манэdaадмS. Пэдараd поaгана сехэрэмиs тэри халмана пэйd. Саaговота ханмиs «Буранамиs» танабахаdна нидя хомбюd. Лакриs сятаняна хаядмS. Aэлd сыранs таркэйвd. Теда хамедав. Ёря сырахана ханмиs илнана нивы aаd. «Буранамиs» сирав. Cалмуй яs ниs aабтав. СирнанаханиS нёходмS. Ёря мальцямиs екав. Нумs няд сивамs няDамбадаaэ няниs иры сырaа. НумгыD ябереD. Ямб иняхана ханмиs пуняцейs нэкалaав. Тикарихина талбэй сехэры ниs тэврав. Aаниs мерцядаревs пулэйвd. Харсаим хардахана сехэрэмиs яхаs салабанs хаDмыd. Яs варувна миaадмS. Салмуй сехэры малмS тэвваринs харвав. Aамгэ пиркана ибэй идs индs синёдаревs то. Нерниs няна aамгэхэрт ни aадюd. Aэдалёdмяриd нёдадмS. Тикахана aани хамедав. Яхамиs савовна ханимадавэй aэвы. (Пеляда 4 стр. толараd)
4-53-32, 3-08-69 ○
E-MАIL: NN-YNАO@YАNDЕХ.RU
○
○
ТЕЛ. (349 22)
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○
УПРАВЛЕНИЕМ ФЕДЕРАЛЬНОЙ СЛУЖБЫ ПО НАДЗОРУ В СФЕРЕ СВЯЗИ, ИНФОРМАЦИОННЫХ ТЕХНОЛОГИЙ И МАССОВЫХ КОММУНИКАЦИЙ ПО ТЮМЕНСКОЙ ОБЛАСТИ ХМАО - ЮГРЕ И ЯНАО ОТ 19 АПРЕЛЯ 2012 ГОДА РЕГИСТРАЦИОННЫЙ ПИ № ТУ72 - 00559
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○ ○ ○
РЕДАКТОР
○
○ ○ ○ ○
○ ○
ГЛАВНЫЙ
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○
В.Пыриркоs падвы. Сидяaг пыда тадтавэда
Издатель Департамент внутренней политики ЯНАО (629008, Тюменская область, ЯНАО г.Салехард, пр-кт Молодёжи, д.9)
○
○
○
○
AэдалёбиD ниня мэваримиs сиdмиs мэйрамби. Синё помна хахаяда яха тир ни aадюd. Сеймиs хая. Нерняриs саць паромадмs. Aамгэ пиркана синё лакриs суса. Иры, нумгыD тэри парцьнеd. Сёнзяни мюй aадя таaгума. Нерниs няна Горнокнязевск харадмS манэdaадмS. Таняs тэвdмахаданиs нултав. Ханниs хуркуD савовна мэйрэян. Ихинаниs мадмS, тедахавs мякниs тэввывd. Aопой яхаS харамs понs нив сюртембаaгуd. Тамна тяхаs нёдана сехэрэмиs сяд aылримна aэвы. Aэлd сырахана юху. Пэдараs пондs маdлёвы сырамs мерця сяд aылd пуdмэда. Aэдалёва тоDолхаaэ нивы ханьd. Ханмиs саaговолыd. Янамбовна миaадмS. Aамгэ пиркана манябэD нимня хэвэдмS. Ханмиs aопой янs таркэйd. Сидя хэвхэмда aоб сирав. ТодоS яхаD иняхана ныхыбив. Иняцеймиs ныкласеты. Хоaгарта яDмав. Таремs тарнэртаханиS сидя хэвхы ямs aоб танdмэв. Сырада пулыD тюDумна aа. Нерняна харадD яляD aадиD. Понs aэдалёdмахаданиs, aариs тиканs таaгна яхад ханмиs таркабтав. Няхарd часS aопой яхана нудмS. Мальцямиs ямбума, саaговолыd. Aаводана сепниs мюня лахана мэта телефонмиs манзаравы. Aысма няханиs вахалъявd. Пыда таминда то. Aани aопой хаби нямда содавы. Хабиюмs aаркарка aэвы. Еся ханда ниня няда етя едеворaа. ХанваD хоaгахартаваD. Няaота aэлd сырамs ерыба пяваd. Таремs миндаханаD тоенана сехэрэнs aаниs тэвынаd. МякнаD понхартs ниваD aэдалюd.
○
○
○
○ ○ ○ ○ ○
АДРЕС РЕДАКЦИИ: 629008, ЯНАО, Г.САЛЕХАРД, УЛ.ПОДШИБЯКИНА 17
○
○
○
○
○
○
ТИРАЖ 780 ЗАКАЗ 0001 ПОДПИСНЫЕ ИНДЕКСЫ: НА ГОД - 10978, НА ПОЛУГОДИЕ - 54391 № 1 ПОДПИСАНО В ПЕчАТЬ 26.12.2013 Г. ПО ГРАФИКУ: 17.00, ФАКТИчЕСКИ: 17.00. ВЫШЛА В СВЕТ 04.01.2014 Г. ГАЗЕТА ВЫХОДИТ ПО СУББОТАМ ЦЕНА ГОДОВОЙ ПОДПИСКИ 182 РУБ. В РОЗНИЦУ НЕ РАСПРОСТРАНЯЕТСЯ
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○ ○
«НЯРЪЯНА НГЭРМ»
ДЕПАРТАМЕНТ ВНУТРЕННЕЙ ПОЛИТИКИ ЯМАЛО - НЕНЕЦКОГО АВТОНОМНОГО ОКРУГА (ЯНАО, Г.САЛЕХАРД, ПР-КТ МОЛОДёЖИ, Д.9) ГАЗЕТА ЗАРЕГИСТРИРОВАНА
○
УчрЕДИТЕЛЬ (СОУчРЕДИТЕЛЬ)
○
Газета
aамгэмиS aэвна. Латэй еся нимS сёнзяниS тяхамна сиDив пэбтав. СиDив харS сенда. Тора сэрd паркамS мякад серав. ПинS тарпыниS. ТыD мятS тоD. Самбляaг хабтаркамS тыD няDма. Есяева ханмS хамедавы, манзь ханада: - Ханар тюку. ХанмиS подерaав. Няби вэS лусъё aынмиS ханS вэняS патав. Тикахавад aэдалэйниS. ТевS тенкавS тамна пёдвэхэS. Хуюмгартахана хаDмандана яaгу. Aарка СёрмиS няндиS таремS ма: - Тикари явна серодиS нидиS таслаaгуd. МерS вунидиS малеaгуd. AариS тедамбойS aаворпанаD савараха. СёрS aацекы, едмS пире теневанава – еддаваD пиреd. ПэDмыD пиниS ханяS таняD – едмS пиредмS. Сава вадиD намдахава
○
○
Пясякdна хаенада яaгу. ХэтреDэ Нохонда няS тамна пёдaахаS. - Мань Aарка СёрамS. Такы няхаюд таня пэрaамдиS. Пыдар мяканд тэвын. Пэдавэнва, тедаS aаворd. Пуна хонаин. Aаворць пэйнаD. Aаворць малесь тад хонаваниS сиDивхав яляS хонёдарханиS. СиDив aэсоaгана Aарка Сёр макоданда синS aудида вэнDaа, манзь ханада: - СёрS aацекы, понS хонын. Тюку яляS СёрD ТоётанамS вэдеDманзь ханданиS. ХэтреDэ Нохо тикар aылека. СёрD Тоётана мань сиципойS пэртя нямда нида хадаaгуd. ЕдваD aамаваD. ХанзоS няд не пиби вэрда. Сибиs падроти пиби серадмS. СиDив няблюймS сэдDма мальцямS ханядмS туйлаd. ТарцямS мэсоDмамиS
○
-СёрD Тоётана, мань нянаниS aодd нензелта вуни таняS. МяDниS терхат хибяхартмS нин хаеd. Мань мяDниS терD хаевы aэбат – хасенаaгудамзь. AобтS пёлъяхаS. Тад нэкалмандиS хуюмгартахана хаDмандана яaгу. Ихинян мадмS: «НенэцяD мананёD – СёрD Тоётана нисяр. ХибяниS пяaэ пямS пэпив? НисямиS нядабаниS савараха». ТыбкамиS янS мов. ПёднахаS няS ялъявd. ХэтреDэ НохомS маханда няд няDмаaгувась, няби aэхэнанда сиDмиS енеда. Aамдё хаDмывd. СёрD Тоётана манзь ханада: - Еванзадков, тяхана мыd. Худял нероко. ХарDниS пёдханиS. ХэтреDэ Нохо тикар aылека. AамдёDма яхад aаниS санэйвd. Aарка ПясядS ханS няна мань хаядмS. ПатS няDванS aудамиS сарвары. AынмS тальняS нэкалaав. Енарd сава aынхав нивы aаd. Няби вэS лусъё aынмS няDамба, aэдалёваS мюмня нё няS сюрба пяв. Сянад хунад сюрамбадакэдмS, нерниS няна мяd танявы. Мяd тодавы. AынмиS пихиня хаев. МятS мятюдмS. ПэвдюкоD ниS сэвниD якэхамаD. Хасава мякна мэвы, манзь ханада: - AариS тамня ядd. Синяaы хэвханда та aамдывd. ХацяS aармэрка ненэць aэвы, ма: - Хибян aэдакэн? - Манзьван aаDи сэвниD aадивоDмахад няхарD ПясядD пямS пэпидмS, идмS тэвабидмS. Aарка ПясядS пелейS няна, няхарD пэвдюкоD ниS лехэбтавы нядэ суюS хоба ниня илесетыдмS. МамбDнандоS маD, тедаS намдадмS: «СёрD ТоётанаS харта нюда». ВадетадоS нисямиS aэвы. ТедахавS СёрD Тоётана
(Нерденада 3 стр. толараd)
ОТПЕчАТАНО В ТИПОГРАФИИ ГУ «Северное издательство» (629008, г. Салехард, ул.Ямальская, 14)
○
(Нерденада 52, 2013 похы номеркана толараd)
Aамгэ мянD яDамна aэдалёрцетыдмs
пёднахаюниS нидиS aэдарэйдиS. ХэтреDэ Нохо таремS ма: - Тайна СалтеDэ то таня. СалтеDэ ниня пёдбанаD сава. ХальмерD поaгана aамгэмS пэртаваD? НяхаюниS маaахаS: - ТаремS мамбат – таремS aэя! Пиревы едниS термS иS евэйсавэйS aамаваD. Aаворць малесь пинS тарпынаD. ТыD мядотоS хэванS сюрлабтэйн. СёрD ТоётанаS ханхав В.Г.Ушаковs манзая тамна сярвы. Самбляaг хабтаркамS aаниS подеръян. ХэтреDэ Нохо, Aарка Сёр тыдиD няDамaахаS. Тад aэдалаванаD СалтеDэ тоS надоS ниS нултаваD. НяхарD сюдбя aобтS тебаD. НяхаюниS маaахаS: -Пыдар тяхакуна мэхарd! Хэвнякуд тэри сырd! Сидяхартахана ХэтреDэ НохоS хаDманданада яaгу. Тад пёлмандоS наaэдя ирыS пёдаD. ИрыS томзь ХэтреDэ НохомS aыландиS модиS. Хорака сихид харS ерадиS. Сидя тарка хуaгомS тивакасавэйS, сейсавэйS вэрдадиS. Сеямда юдыбадахандиS, сеянда маликмS яS aылняS тэмзарабтадиS. ЯS aылняна валымда хая, aобкавS ма: - НыхыриS ваDмы, тад нерняS сэрероD aылняд нют нюd пяaгудмS. AылекамS хадаDмахаданаD, тынаD мякнаD танэйнаD. Aарка Сёр таремS ма: - Пыдар ТоётанаS нюaэ, СёрD Ерваaэ тараaгодакэн? СёрD Тоётана яS няна СёрD ханондормаaэ таралтыd Мань нувоS няд нямиS нядаванзь тодамзь. Ялрихиванда aылекамS хада нидась пиратd. Aарка СёрS мята несэй яхана aэвы. НисяниS няS СёрD мядоS няS хаяниS. Мята мядоS сава ерня палавы. Ялэта томзь, нисямиS СёрD яхаS маланS ханондормаaэ таS хая. ЯрабцмS падвы Няё Ейкович Вэнго.
○
(Ярабц)
AЭРМ
○
НяхарD ПясядD, СёрD Тоётана
○
НЯРЪЯНА
2014 ПО, ЯНВАРЬ ИРЫS 4 ЯЛЯ
○
4
Хабэча Хываревич Яунгад