Nyar'yana Ngerm (Няръяна Нгэрм, Ямал), №10, 2015 г.

Page 1

2005 - 2015г.г.

№ 10 (4711) 2015 поS март ирыS 7 яля СУББОТА Российская Федерация Ямало - Ненецкий автономный округ

•Си”ив яляхана

Илs танява е”эмня Хэвы си”ив яляхана Санкт-Петербург маркна aэрм’ тер” «Коренные и малые народы - за мир» нюбета акциям’ минрець. Тикадо’ тецьда ям’ сяма яля едs минревэдо’. Лохо мюня мядм’ мярвыць. Я’ сярs ниня илаs танява няю’ aэрм’ тер” ненэця” нумдs хэнумдаaгу”.Тарця иaудм’ ненэй ненэцие” округхана илена” ненэй ненэця” нина” aадимдевы. Няхатоs Ямална” тер”, Дальний Востокхад товы”, Квебек, Лапландия тер” нитоs иaудм’ aобкана нёдалмэдонзь.

Ватаaгова нямна Яраs ирыs няхаромдэй яляхад aэрм я’ няна халям’ хадабава нямна Россияна ” тиaгывна едэй вато” aадимя”. Aока вадаd aэрм’ тер” нямна aа”. Тикы нямна Заксобранияна” депутат Александр Евай тасалковам’ мэ”aась. Маdнисявs, хусувэй няхар” ирыхана общинахана ватаaгода” ненэця” падродо’ aэдарамбабатоs тараaгу. Тикахана сян халям’ ватавадo’, aамгэ то”олха поaгамs мэdмадо’, aамгэ то”олха тэнз” халя” aэвадо’, халяндо’ ямбдадо’ сямбир aэвадо’ падыбаaгудоs. Тикыd падроs ёльцьaгананда нибтоs тэвраd – есям’ салдаaгуd. Общинахана халядана” ненэциена” aарка хардахат aыхы яхана иле”. Тарем’ сертабdнандо’, ханяaыd община” тер” тэри ёхода”. Хусувэдо’ aарка ян’ тэворць нида пирасd. Теда пона” нердена няхар” ирыs няюS ненэциенаD падродо’ миптоs тара. Халяданаd ненэциена” выaгана Интернетдо’ яaгу. Тарця вади намдdмахаданда, «Илебцs» община aэвахана мэна Николай Окэтэтто тарем’ мась: - Маня” ёловаd ёна” Сё - Яхад саць хубтаd. Ненэциена” ханяaэхана сяниd поs хардан’ ниd тэворd. Пыдо’ ханелава ётоs хэвхана иле”. Aопой тохонандо’ ёроdмахадандо’, няби ян’ ханdaа”. Тикы ненэциена” ханзер” aарка ян’ тэва пиртадо’? Aока хибя” падарм’ ехэрадо’. Aобтs тасалко”махадандо’, хусувэй хэтвы вадам’ падартs тэвраaгудо’. Тикамдо’ тамна тяха’ ервхаD aэдараaгудо’.

Конкурсдо’ aась Яраs ирыs пудана яляхана Салехардахана ЗАГСхана манзарана” ненэця” конкурсм’ мэ”aаць. Поaгдандо’ ваdлёйм’ тэрабиць. Хусувэдо’ ханзер” манзаравамда манэ”лабтамбись. Пуда Губкинской, Лабытнанги, Новой Уренгой, Ноябрьск, Шурышкарской, Ямальской районхад товы” ненэця” хаиць. Хусувэдо’ хартоs тэнзато’ ханзер” тюaгавам’ манэ”лабтась. Тикы хавна закон” саирмана теневабцодо’ хонрамбиць. Тарем’ пирдыро”махадандо’, округханана” сямянхат ЗАГС манзаям’ теневанаaэ Ноябрьскхад товы Елена Воробьёвам’ таслаць. Нябимдей янs Ямальской районхад товы ненэй ненэць нява” Елизавета Яптик, Губкинской тер Елена Колесникова хаdамвэхэ’.

Aарка Ассоциацияна” яля Хэвы си”ив яляхана Москвахана aарка Ассоциацияна” ялям’ aэрм терd ядабтамбиць. Тикамдо’ мале нябимдей по’ мэ”aадо’. «Первозданная Россия» нюмS мэта фестивальм’ нядdмяць мэ”aадонзь. Мядондито’ едs Санкт-Петербургхад А.И.Герцен нюмS мэта университетхад товы” илаaгы ненэця” трабцо” манэ”лабтаць. Якутияхад, Чукоткахад, Алтайхад товы” ансамбльd сё” мэ”aаць. Aэрм’ тер” луцаха” ханзер” яханандо’ илевамдо’ манэ”лабтаць. Пирибтя” яханатоs мэта” паныдо’ сервыць. Тикыдо’ сыртаха” манэ”лабтэйдонзь. Хабаровской край тер” халя хобахад, пя тэхэт aамгэри сертаба ненэцие тохоламбидонзь. Тодоs янs хэвандо’ нерня Москва тер” aэрм’ тер” aаврахаdна мядиdмярaаць. Яля’ ямбан’ aэрм’ терхаd тет ёнар” пир ненэця” мядо”манзь вэрнаць. Ассоциациядо’ тарця ялямдо’ хусувэй по’ минреванзь пэрaадо’. Тад тованда похона Ямал терd aани’ таняs ядэрта”. М.Яройs падвыd

Aэрм терd неd хэaгадоs таня Яs сярs ниня иламs неd aадимдедонзь. Тад тальняюs ханярина хибяриd aокмаць. Aани сидтоs тоdолха нюдамдоs хомба пяць. Aулиd хаерадs aылна иленинаd тюку тендs паркасиd ядэрaаd. Яхад вадюрта aамдэдоs, aодиd aаворaаd. Ханзо яхана иленинаd aаврадамдоs яхад вадабиd. Маняd aэрм терaэ aобтаремs янаd илебацахад илеваd. Неноховавна тынаd cиднаd aавламбиd. Илаs aадивоdмахад aобs тарця aэвы. Ея мядонаd сэвнаd тяхад хадананаd, небянанаd тюку тендs мярыбидоs. Aавхы похоdна, Советской власть aамдdмахад, ханяaыd не aацекынаd Ленинграданs тохолкованзь хэвыць. Ямальской районхы Новой Порт хардахад Елена Сусой хамедавыць. Танянанда иланда ямбанs пэрманда манзаямда, aацекыd тохоламбавамда серокута серd тохолавэдась. Яханда тоdмахаданда таминанда aацекыd тохоламба пявы. Тиканда ирмня букварь падыба учёнойd нида хамэдоs. Тад тальняюs пыда книгы падыбадаaэ таралмыd. Теда aацекынаd хадакэндоs падвы букварь мэdaаd. Елена Григорьевна Сусой КПСС XXIII съездахана маняd Ямалхаданаd делегатaэ тарась. Маdлёвыd коммунистd нерад янаd не вадамs хэтась. Тамальaгана мась, Ямалхана тыd пэртинаd неd, хасевтоs тотревs ея мякdнатоs манзараd.

Мальци, пиби, савакd сэдыбиd, пядамдоs пэпиd, итамдоs тэвабиd. Манзаядоs aарка. Еся недбямs ниd няdмарпюd. Aани aэрм яхат товыd делегатd вадида савуdядонзь. Тад пуд Россиянаd тиaгывна тэсавэйd ненэциеd недёd недбямs няdмарпа пяць. Тазовской районхы Aэдя хардахана aацекыd тохоламбадаaэ Галина Пияковна Сэротэтто мале aока поs ямбахаd манзара. Aацекыда хартоs вадамдоs саць савовна теневадоs. Ненэй ненэциеd невхы мэdмыd aамгариd манэdлабтdaэ aопой лабэтs маdлэйдонзь. Тикахана aэрм яндоs илs серокута серd aади. Галина Пияковна яхананда aарка таромs хаdаврамби. Приуральской районхана Горнокнязевск таaоцяaгана Молдас Григорьевна Куйбина хадакэваd иле. Саля яв мюня халяримs пэрaа. Теда тюdу миндя пирибтя aэванда мальaгана мале таромs пэртяaэ таралъяць. Мэтада aанода сидd хамбаd тяхаs хаdморцеты. Хасевd пирувна халямs пэрaась. Тыd сапоdлана ирыs 8 яля яs сярs ниня иленяd неd aарка яляaэ толы. Маняd aокаaэ хадананаd, небянанаd, нябакунаd едs сейхад миндя вадиd хэтыбиваd. Тэри aабцата aэрм неd хэaгадоs таня. Маяндортамs сидя aэнда ниs нулта пирdaадоs. Aулиd лэтамбаханаd. Хабэча Яунгадs падвы


2

2015 ПО, МАРТ ИРЫS 7 ЯЛЯ вавна хонёита яaгу. Aобтикы ина” няркна”. Т е л е ф о н у в н а лаханаdмахадандаD, таминиs aарка сехэры няю’ нэкалaавась. Сяянзь пэdмяхадана” паднанаaэ нини” лахарё пондs нидамзь сыaгтор”. Пуна, яля сер’ Алексейм’ пихина ховась. Харdни’ лахарёмиs пянинзь. Мань ханяримна хонрамбивась: -Aэсы ервaэ сян по’ таран? - Хасаваю” поs aэсым’

Маня” выaгана вадёдаваaэ, луца манзаям’ минребdна” aод”, ея мяк” пили” cа”aава”. AадьбянаD aэсыd Салехард хэванS тэвбатоs, минханаd таняs нэкалцетыва”. Тарем’ хахаяда яляs Надым няюS вэaгалёда сехэрэвна нэкалaаваць. Нерде ю” самбляaг ненэць хэвандаць. Си”ив яляS пиркана тетриaэ хаиваD. ЕрвотаднаD aэрм’ тер” департаментхана манзарана нява” Юрий Сэрокович ХудимS тэраваd. Маня” пыда сояdмада aэсыханда «Трэколхана» aэдалэйнаd. ПиS ямбанs миaаваd. Хубтыхы сиdив часхана тэвынаd. Сехэры ядхана aобD мерета «Ямахана» хасава сиднаD ядабта. Юрий Сэрокович минханда нянда няs пяда. НинаD торамдаdмаханаданаD папада Алек-

Хусувэй ненэцяs мята тер” танябато’ тара. Тикыd сямянхат хахаяда”, тарана” ненэця”. Мя”на” терd aобтикы ядембада мя”маd. Сяхав’ небяхаюни’, нисяхаюни’ ниди’ манэць aобтs илелмэхэs. Тикы пуд маня” aацекэaэ соявэва”. Мань ихинани’ сямян иленя aамгэри небяхад пэaга. Сэвна” тяхад небянана” сидна” лэтрамби”. Небя - мяд’ ерв не. Ся-

Мядо”aаваць сей Пирчикович Худи aэвы. Пыда МОП «Ярсалинскойs» матдомдей aэсы ерв. Мале aар- камбой, пирцямбой хасава. Ёльце нямбара. Aобкана aэсы мяд няюS нэкалaаваD. Мат” мядs ненэця” юрквыд. Маня” мяк” туртаaэ aэсы ервs Алексей Пирчикович мятs тюваD. Лахарём’ пыда минреда. Ма: -Мале понs сиддаD aатева”. Товамдаd си”ив яляs тяхана намдаваць. Теда телефон мэць пяdмахадана”, няна” тован’ харванина” aахакуд лахана”. Aока aэвамдаd намдdмахадана”, aэсы’ тер” мякандо’ сеaгнадамдо’ aате”. Тет ненэцяaгав мят хоaгува”. Тарем’ aатенабd, пи’ са-

няdамбив. Нянани’ манзарана” ненэциени” харdни’ сояdминиs. Тидянани’, папананиs, пухуцяни’ няs. Малs aопой пидя’ терва”. СиддоS нидамзь тэрабюs. Харта тарем’ еремя. Aобкартадо’ пуняs ниaа”. Вадами’ нидо’ мадабю”. -Aэсындаd юн aахаs со? -Ты” пэрма aопой ненэця манзая ниaа”. Нерняs хаDмормава” - aобкана тараdмава”. Нюдяко aацекэхэрт хабтем’ нерня танабата, таром’ хаdаврамби. Хусувэва” тэхэнда ена. Мале сян по’ aэсываD нерня ха”морaа. - Небоs, сэрдахана, тыда” aобтикы хаса”? -Маня” aэсына” ты” aани’ няхаdни’ манэць саваць. Небо’ тальняю’ ниваць ма”да”. Cэрадмs aахакуд таславаць. Сидна” ервона” aули” тэдорпиць. Тына” лэтравана” е”эмня, ватовнандоS ниваць сертаd. Ханяaыd тыd пэртинаd манзаяхадандоs хаdавраван’ харвэйдонзь. НяндоS маваць, маня” aэсыхад хандава”, aопой тыдаd ханэйда”. Хибяхарт нись ту”. Ерво” вадам’ мада”махаданиs, aани’ aэсыхыD тасла, aока хавы тэва” яaгусь. -Тыда” лэтраdмахадандаd, сиддаD саву-

НЯРЪЯНА AЭРМ цаD? - Яaго! Сава вадам’, таaок тынаD лэтраdмахадана” ниць мэсD. -Теда нумда хурка aэва серs aа? - Небой понда то”олха ниaа”. Aопой пэдараs поaгана сырада ёря. Нядан’ мерs ты” ниd тэворd. Ёря сырахана ты” сабе ниd ядэр”. Тедариs по савуць вэва. Сэрдаaэ сяхари’ хэсь пиртада. Сарёs ладва хубта ни aаD. Пуна тарсиd тецьхамда. Тикахана сэрад ладаaгуда. -Ненэциет тытоs хавна aамгэ няркнабцодоS таня? -Тикы серd пудана поS aадимя. Хойхана иленаD ненэциенаD Банкахад aатевндаD. МаняD мале сян ирыs нядбямS ниваd няDмарпюD. Тэри таремaгавs хойхана есяS тарабцода яaгу. AэсыниS терD мерета «Ямахы», ханяaыдоS иле харадD тэмдаць. ТаняюS еся хусувэй ирыхана салдамба тара. ЕсямS нибd пэмбюd, тикар aокворaа. - Сяхаs мюсе пэaгуда”? - Тедариs таaгава”. Ты” сапо”лана ирыхана ты” пэртя” сянакова яляваd мэтава”. Нерде Надым няю’ нэкалтава”. Пуна Яр-Салян’ тэваaгунаD. Таняд нарэй илаaганаd хамекулаaгуна”. Aаврадва”, тамна aани’ тарана aамгэдава” тэмдаaгува”. Тикына” aэрёй сыранда

Сямянхат хахаядаd, таранаd ненэциениs мян манзаям’ пыда нерня минреда. Нюдя aэвани мальaгана небяваd нернаd няна юркорцеты. Тумда пятавэда aэсетыда. Пибина’’, мальцина’’ мале ядембасеты’’. Aацяни’ ядэрць мэ’’эмда’’ юдер’’ хамедёсеты’’. Мань юркабани’ хорнаd мюня ту лэйнасеты. Сяй’ ед пивы, ид’ ед панцеты. Тикахавахад сяйманзь

aамдасетына’’. Тольнаd ниня сямян aавар тэнз мал’ танясеты’’: пивы туцавэй илебця’ aамза, сэротавы яв’ халя, хор ни’ ядемдавы нянь, молока, небяни’ сертавыd лескацяd тэри саръясетыd. Хубтыхы сяйнаd пуд aацяваd пин’ тарпасетыd. Сярдида подероdмахаданда, малко хэвонда aэсеты. Небяваd мяд мюй хасюдида пясе-

ты. Вэнекуда aавлаaгу, лампамда тердеaгу, ваdвода миaгу. Мань тарцьd харахана лата’ токоцяхана таборо наdволпасетыдм’. Тад тикахад пин’ тарпасетыни’. Небяваd мята, ханода яaгцеты. Хано’ хансад’’ ний сыри, салаби хар сюмбхана варецетыда. Малкода яaгован’ сярда тыни’’ ин несэй хадосяда ян’ мэ-

ёльцяндs тас aэбтоs тара. Пуна ханона” пандаdмахаданаd явм’ мадаaгува”. Сидяaгахаdна матдомдей aэсы’ тер” ненэцие маниеда”. Марина Яройs падвы.

сетыни’. Ваdмиs с е р т а с е т ы н и s . Cяродабцьени’ вэaгаласетыни’. Таддикахад тына’’ тосетыd. Ёрколоdмахадана’’, мэць сава тыда няммахаданда, aацяваd пя яaгуда манэdманзь хэсеты. Aацями’ илеванда ямбан’ ханенаaэ манзарась. Ханесэйта хобd Тамбей хардан’ ханасетыда. Ханда панаць тосеты. (Пеляда 4 стр. толараd)


3

2015 ПО, МАРТ ИРЫS 7 ЯЛЯ

ООНхана манзаранаD турaаць Яраs ирыS юкад вата сиDивмдей яляхана «Общество Объединённых Наций» организацийхана, форумхана манзаранаD aэрмS терD ненэциеD сероS нерня минреняD округнаD aэрмS терD ненэциенаD иламS манэсарaаць. Aарка форумхана РФ Государственной Думаs депутатD, «Ассоциация коренных малочисленных народов Севера, Сибири, Дальнего Востока РФ» ерв Ледков Григорий тикахана мэсь. Пуна харта сертавы манзаямда инзеленахаD aани вадеdaадась. Нерде ненэцинаD сероS хурка aэвамs Ямало-Ненецкой автономной округхы aэрмS терD ненэциеD Ассоциация «Ямал нюdнаD я!» aэвахэaэ тарана Неркаги Эдман вадеdaадась: - AэрмS терD ненэцяD, aани яхат товыD нинаD aани тороваD. Ханзерd манзараdмаваD теда вадетадмS. Тюку яхананаD ненэциеD тэнзD сяхариs aокаць. ХабиD, aысмаD, ненэй ненэцяD тыD пэрaаD. МаняD организацияваD cидя юd матd поs манзара. Небой поS тикы серd едS хэ-

бидя яляваD мэdaаваць. AудондонадаваD харdнаD поaгаданаD тэраваць. AэрмS терD ненэциеD иламs нерня минреваD. ОкругнаD тиaгывна тамна юкад вата няхарd отделенийваD, хуркариD хардахаdна aаd. МанзараD. Aобкана тасалкуваD. Выaгана иленаD ненэцие нинаD юрыбюD. Мядоdмана aэдалёрaаваD. Ненэцяaгат намдавы вади тамна тяхаs округнаD ервхаD вадеdянаD. Таремs едэй законD aадимдембиваD. Тандаяs хуркари манзаи минреняD ненэцяD яханаD тоS. Ту юрd aобнзерs aамгэaэ таравамs хамедамбиваD. Тикыd нинаD няs aобнзерs тасалкуваD. Невхы иринанаD илаs саирмS ехо ниваD aэдарамбюd. СероS тасламбаванаd еDэмня 2012 похона организацийнаD мюня яaга манзара нята ниниD таняD. Aопой иaудмS няDамбиваD. ТасалкоdмахаданаD, округнаD aэвахы ерв нянаD инзеле. ДепутатнаD законD сертабиD. AэрмS терD ненэциеD иламs aобкана маниеваD. НяндоS aобтаремs хуркариD юнd тэворaаD. Еся сехэры серs

aэдалёрaаваD. Выaгана aэдаD лабкахаD aаварD aэдарамбасетываD. Тэвравы aамзидоS, халэдоS, маdлавыd aодидоS мирдаць нядабасетынаD. ОбщинахаD нядаaгода есьD мипсетываD. Ямалхана сиднтет юd община терD ненэцяD манзараD. Хуркари программы мэdaаваD. ПыдоS хавнандоS aопой юркад вата сиднтет организаций манзара. Aобтаремs aэрмS терD ненэциеD сероS нерня минреD. Тикы нянда пуд «Региональный Союз оленеводов Ямала» организация ерв Худи Леонид лаханась: - Aани торова! МаняD яхананаD сиDив юрd ёнарd тыD хадырaаD. Пудана сиDив юd похона тынаD вадыD. Aадимдембада aамзаваD aока. ОкругнаD ханярина хабарта мэта яD манзараD. Ямалхана aэда «Ямальские олени» организация сероS минре. Яs ханярина тэнаD aамзамs теневадоS. Выaгана илениD серодоS саваD. МанзаядоS нерняриs миaа. Тыd aамзамs aаниD яхаD aэдарамбинаD. Нюртей поS самляaг юd тоннримs aэдараваць. Таддикахад, теда aэдарамбадаваD тет юркад вата сидя юd тонн. Ты aамзахад сертавыd aавранаD Германияхана «Зелёной неделяхана» манэdлабтамбинаD. Тикы хавна яхананаd халяваD aока. ОкругнаD тиaгывна, ненэциеD едs хасаваюd ёнарd тоннмS няDмарпиD. ИлеванаD серs яваD манэdманзь хуркариD туристd турaаD. Ханзерd илеваваD маниедоS. Пуна яS тиaгывна юнваD ханdaа. Мэта илмаD aани ненэциеD илаaгад саць яaга. «Ямал - нюDнаD я!» ассоциациянаd ервs

НЯРЪЯНА AЭРМ марцьхэaэ тарана Елескин Валерий вадамs мэdaась: -Ямалхана иленяD ненэцяD ервотоS няs ёльце савовна илеD. Aобнзерs тасалкуD. ИринанаD иламs нись юрыбюd нерняs миaаваD. Тамальaгана ныхываD aадиберaа. AэрмS терD ненэциеD хэбидяD яляхаdна невхы паaгаваD манэdлабтасетываD. Варaэ ялямS, та еръй ялямS, нюртей халямS пява яля, тыD пэртиD ялямS, халямs хадабадиD хэбидя ялямs етриs мэцетынаD. Хуркари мероприятийхаdна aэрмS терD aацекыD, марад терD, хэвняд товыD ненэцяD сиднаD маниесетыD. СёбарD ненэциенаD пирдырцетыD. Яaга aэрмS терD ненэциеD сянакубцD мэцетыD. Хусувэй поS Надым маркана округнаD ерв Кубок едS сянакосетываD. ЯмалнаD терaэ малs маdлёсетываD. Выaгана иленяD ненэцяD нидоS манэцетыD. Пирдыраць ваdлёйD варемдоS мэцетыD. ХаноS санарпасетыD, няхарd aобпуд санарцетыD, тынзямs, тыбкамs моёпасетыD, нидоS нертемба сюрберцетыD, тароцетыD, ныхыдырцетыD. ТикыD иринанаD сянакубцD. Подермы ханоS манэdлабтамбасетываD. Cаваd ембдяронаD серсетываD. Мадавэсавэй, паской ембдяроS поaгад саць савовна сэдвы паныd, мальци aобнзерs тэрабасетынаD. Тикы хавна хэхэD яхаd ядэрцетываD. Хэвы похоdна Нум тонs нинаD няs ханондаванзь ханцетываD. Тикы хэбидя ямs aэрмS терD малs теневадоS. СиDив яs терD таняs ядэрaаD. Тэри aабцата тикы тонs тодоS яхат самляaг aарка яха хаdморaа. НевхыD ненэцяD есиD серs ламбита турмыD. Таняна нидоS хомбвыдоS. Тамальaгад теневавыd,

хуркариD тэнзD ненэцяD – aопой я терD. Aысмиd, хабиd, тасу хабиD, ненэй ненэциеD я. Тикы хавна тохолкода aацекынаD ханярина мэD. Выaгад товыD aацекыD ханяриs тохолко хэсь пирdaадоs. Харdнаd паднанинаD aокаD. ЯндоS нямна паднаD. МаняD тэнзнаD поaгад, паднана ненэциенаd падвыd книгы харвобтэйнаD. AацекынаD толабидоS. Писательнаd нинаD юрыбюD. ПыдоS етоS музейD сертабиваD. Харdнаd вадавнанаd учебникD aадимдембиваD. Aани яs ненэциеD падвы падроS харdнаD вадаханаD хаdаврамбинаD. Иле яваd саць сяaаваd. Тамна тяхаs нюнаD тикахана илеaгуD. Илмаd вадемы ненэциенаD ООН терхаd лаханаванзь паромбиць. Инзелениd поaгад луца вадамs ехэранаD таняць. ХаняaыD aани яs терD aамгэхэртмS нивыD хамедамбю, хартоS вадахандоS вади вадетидоS таняць. Aарка мандалавамs минреня Ледков Григорий мась: - Янамбовна лаханадаd! Aани яхат товыD нинаD сиднаD мерs хамеда яDмаD. В.Пыриркоs падвы. Сидяaгd Х.Яунгадs тадтавыd


НЯРЪЯНА

2015 ПО, МАРТ ИРЫS 7 ЯЛЯ

AЭРМ -Ямданавэдаd нёD, aамгэ яндаD едS мюселтадаD? Aарка Тэта Талво таремS ма: -ХадонаD маланS aэсодаваD. AахаS ниваD хандS. Няби манзь ханада: -СябухаS поaгы такы нуна няндаD ханда яaгунёS. -Не тэта не, тикахав таныртахаDна тибёда.Хандада хура тедаS нись еревS. AэсоDмахаданаd тикахав хандамда хамедаaгуваD. Тикамбой вадамS тэри намдав. Нерэ хатреDэ aаниS ялъйD. Тет хатреDэ ханоD поёDмана халцдадоS. ХаноD тяхаS ти тэвхава, тет хатреDэ хадандоS поёмаD. AэдалёдаS хэDмяхад Aарка Тэта Талво тюрамда няDма. Манзь тёрибтейd: -НяхарD юD хасава, не тэтахавмS нёраD пэмбюD! Не тэта ядая! Ирив ядэрaа: - Не тэтахавD ниDнёD ядсетуD!? AарекаванандоS пыдоS не нядоS нивэдамнёS aэaгуS? Тэри Не ТэтамS нюбеDлинакэдмS? Тадхава мюдD манзадаD. AутосS яданS пилиD ялъявS. МюдS сиD танетаD. ТаремS мэнаханиS мюдD пуняS пилиD хаDмывS. Танырта хасевD сидя хэвувнаниS тёрридоS хаяD. Тад мюселмандоS наaэдя сиDивандоS ямбанS пиняриS мюсеD. Aадьхарта ниD aадюD. СиDивS aэсоaгана нумS ялэма. Пеляда тад aадиманда номеркана толараd) Сидяaг тадтавы, паднавы Няё Вэнго.

Няхар” Тэта Талво” (Ярабц)

○ ○

E-MАIL: NN-YNАO@YАNDЕХ.RU

УПРАВЛЕНИЕМ ФЕДЕРАЛЬНОЙ СЛУЖБЫ ПО НАДЗОРУ В СФЕРЕ СВЯЗИ, ИНФОРМАЦИОННЫХ ТЕХНОЛОГИЙ И МАССОВЫХ КОММУНИКАЦИЙ ПО ТЮМЕНСКОЙ ОБЛАСТИ ХМАО - ЮГРЕ И ЯНАО ОТ 19 АПРЕЛЯ 2012 ГОДА РЕГИСТРАЦИОННЫЙ ПИ № ТУ72 - 00559

○ ○ ○ ○

○ ○ ○ ○

ГЛАВНЫЙ РЕДАКТОР

Издатель Департамент внутренней политики ЯНАО (629008, Тюменская область, ЯНАО г.Салехард, пр-кт Молодёжи, д.9)

○ ○

4-53-32, 3-08-69 ○

ТЕЛ. (349 22)

○ ○ ○ ○ ○

АДРЕС РЕДАКЦИИ: 629008, ЯНАО, Г.САЛЕХАРД, УЛ.ПОДШИБЯКИНА 17

○ ○

ТИРАЖ 999 ЗАКАЗ 0193 ПОДПИСНЫЕ ИНДЕКСЫ: НА ГОД - 10978, НА ПОЛУГОДИЕ - 54391 № 10 ПОДПИСАНО В ПЕчАТЬ 05.03.2015 Г. ПО ГРАФИКУ: 16.00, ФАКТИчЕСКИ: 12.00. ВЫШЛА В СВЕТ 07.03.2015 Г. ГАЗЕТА ВЫХОДИТ ПО СУББОТАМ ЦЕНА ГОДОВОЙ ПОДПИСКИ 182 РУБ. В РОЗНИЦУ НЕ РАСПРОСТРАНЯЕТСЯ

ДЕПАРТАМЕНТ ВНУТРЕННЕЙ ПОЛИТИКИ ЯМАЛО - НЕНЕЦКОГО АВТОНОМНОГО ОКРУГА (ЯНАО, Г.САЛЕХАРД, ПР-КТ МОЛОДёЖИ, Д.9) ГАЗЕТА ЗАРЕГИСТРИРОВАНА

дя яляхана матотасетыхы’. Ёнэй хасава нюми’ Руслан, Салехардахана Ямальской Многопрофильной Колледжм’ малесь. Не нюми’ Надя. Хой няна соясь, тикы няю’ aопой нюм’ мэ’’aаниs. Ебцотакоми’ Богдан . Школахана тохолкуху’s, музыкальной школан’ ханdaаха’. Нябакоюм’ фортепианохана сянако тохолку, Богдан баянмs мэdaа. Сидя вэнековаd. Хорти,

УчрЕДИТЕЛЬ (СОУчРЕДИТЕЛЬ)

«НЯРЪЯНА НГЭРМ» ○

ялясь, aаркась, ваdавваd лимбикась. Мань aа- цяхаюни’, небяхаюни’ ебцота нюдм’, тикы няю’, мань сиdми’ няхатани’ саць сяaаханзь. Таняванди’ aэсонд’ Ебцотаком’ нюбеdaадамзь. Теда’ мяdнаd терaэ мале сянва’’. Тет aацекэми’. Нисядоs Борис Лапчивич Худи. Aарка хасава нюми’ Ваня. Пыда Тюмень маркана ервaэ тохолку. Нисянда ня’ ты’’ пэртиd хэби-

еdэмня, хабейнзь хантаваd мер’ това еdэмня, тэмбой вэнцеты. Нув’ пэвсюмзь, иры яляхана aацями’ мяканда нултасетыда. Едэй я’ евэйм’ небяваd пиресеты. Мани’ aацяни’ ня’ юсибтасетыни’. Небяваd вэнода aавлаaгу, сярaгу, пивы aавранаd, иденаd ед, сяй ед юйта, нёнда сим’ пакалцетыда. Тикыда мэdмахаданда, хонасетыd. Таняванда мальaгана мяdнаd мюй aоб ядембись,

Газета

няби Икця. Хэвы нара’ ян aамгэри, вынхалутана суюм’ халя’ евэйхана, молокахана, няньхана вадаваць. Теда’ aаркаdя, aэ ямб, нямд поръяна, тарта ливортана суюкоця. Мале aока тэхэdна ядэрaа. Хусувэй ненэць’ мята тер танябато’ тара. Мань тарем’ харвадм’. Сяхари’ aацекыниs едясябто’, хусувэдо’ харта сейхаданда пойда нядамда хоя. Мядото’ тер’’ няs’ сававна илея’’, едясяя’’, aэвто’ ни’ ёмзяри тэсая. Надежда Худиs падвы

Сямянхат хахаядаd, таранаd ненэциениs

Aацяни’ яaгован’ мань aухокохоdна, пя тэхэdна сянакосетыдм’. Хонавани’ нерня хубтахана ту’ табцdмад лядтаdмако, варэс’’ сертасетыдм’. Небяваd мэятасеты, сэдорасеты, пибина’’, aобна’’ cиd сэдорцеты. Индя сава aэбd, невхы сёё, сюдбабц, ярабц, лаханако, хубцоко, хынобц няни’ мэцеты. Ядэртанаd яaгован’ небяваd илебця’ aэ’ тэмбойхад юнмs aэдабтасеты. Тохолкодаd нини’’ сенз aэва е’’эмня, пивня ядэрта тына’’ нива хадабава

ОТПЕчАТАНО В ТИПОГРАФИИ ГУ «Северное издательство» (629008, г. Салехард, ул.Ямальская, 14)

(Нерденада 2 стр. толараd)

хая”. Тюкори яляхав’ вунина” ямдаaгу”. Ханона” хамедамбавава” таня. Хуняaы яля’ ямдаaгуна”. Ненэциеди’ мядодо’ яaга”aая”. Няхар” юд’ тер” ханодо’ хурая”. Ятнолвондо’, тарем’ мамонондо’: - Aэсы’ aацекы”, ханода” хурада”! Хуняaы яля’ ямдаaгуна”.

aэбта? Сидя ю” хурёда ханм’ хуравэхэ’. Aарка Талво’ не’, не’ ханда танянё’. Манзьван ханми’ яaгунё’. Нябиюм’ ю” хурёди”, мюд’ aэван’ есяева ханм’ aабтавы”. Ирив ядэрaа: - Aарка Тэта Талвохана тибёданакэдм’? Хандами’ нивэхэ’ хамеда’. Не тэтахавD aамгэ ханхавмS тарць мэцетынёD? ИниS ядэртанS Aарка ТалвоS не мята сидиDмана сидямбойS хая. СерцялманиS серS тэри пэaгаръявS. ТыдоS тэвраD. ХабтодоS ёркалць – мюддоS пуйдаD. Aарка Тэта Талво таре нясла нендя мюдмS пуйдада. Ихинян мадмS: - Мань ханмиS яaгунёS!? Aа- рекавананда не няхартадоS нинякэдмS aаD? Не няндоS ханда ханзерd яaгода? ХартоS не нядоS aамгэ тыD саваD – тарцямS мэцетынёD. AулиD ханяaэхартадоS нинёS манD. ИниS ядэртанS Aарка Тэта Талво ханамда подерaа. ВэнD тёрейдD. НёS няюмд тет хатреDэ тыD нихимъядD. Мэта ханS ниня хатреDэ парка. Aаркарка aэвы. Сава сякнанда нохоS сядS aэваD хэванарахаD. Нерэ хатреDэ ханоD поёDмана халцдада. Талвонда хэванS инямда тана. Пыда таремS ма:

Няхар” Тэта Талво” тэхэвадо’ луцаю” ёнар”. Некыни’ мал’ несавэй”. Манзьван Няхар” Талво” Папам’ тэри нюбе”aав. Aарка Тэта Талво’ синяна иледм’. Aэсы’ aацекы” няхар” ю” хасава. Ярабцм’ хо”махад няхар” по’ илева”. Aарка Тэта Талво сиaганянда aамды. Сидя Тэта Талво няхананди’ торхаванонди’. Aарка вэсако няди’ тарем’ маманонда: - Сидя няв, вадам’ мэтадм’, - Нина” мюселъяд”. Тюку яханана” хаёдаб”нав”? Мюсеван’ нивакэди’ харваd? Ялна” хаёб”на” вэва aэaгоданакы? Сидя Тэта Талво тарем’ мамононди’: - Пыдар aарка aэсь, ханзер” ха”ман - тарем’ aэaгу”нив’. Мамб”нанд мюсехава”. Маня” мюсеaгува”. - Хахаяда” мяд” мал’

Aарка Тэта Талво мят’ мятю. Пыда тарем’ ма: - Неaэ, пыдар aод” ембасад”, пин’ ятан”. Ханони’ хурахани’. Не ембасо”махаданда, пин’ тарпы”. Мань мякна хаидм’. Ирив ядэрaа: - Не тэтахав пивадамда aамгэ пюaгу? Ханхавадами’ харто’ хамедаaгу”нимs? Не тэтахав” хано” хураба ни”нё” тарасету”. Тиканда яля’ ямбахана мань сэдорадм’. Яля’ пэвсюмзь Aарка Талво не мят’ мятю. Седеларавы”. Едамда пиреда. Едва” aамава”. Пирива” мэ”aава”. Со”омта тидхалць Aарка Талво’ не тумда пятада. Еданда пихива, едамда тедада. Aаворць малесь пин’ тарпына”. Мяд’ сиди”ня’ сидя’ вэламъяв’. Ихинян мадм’: - Ханав ханяна

4

Яунгад Хабэча Хываревич


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.