Лух Авт №18

Page 1

ЙИСАТ УLА, АРТНАТ УLА, ХАНТЫ МИРЭВ НУПТАH ЯСАH! Яlаптаl тыlащ хутмет хатl 2001 мет таl вуш эваlт этты питас

Российская Федерация Ямало Ненецкий автономный округ Газета №18 (644) Lапат хутмет (суббота), Ас нопатты тыlащ (май) 4 мет хатl 2013 мет таl

Овас мувев – мосты мувев

Там вуlты кутэван шеhк ар потар Арктика мув эваlт потарlа. Хотсат ант потар ты. Lув щикуш потам па ищки – тащаh лумаl lащ кам. Тата lэваса хоят вуlтыя па рупиттыя ант ханаl. Та мащ тащаh мув хотсат ант аратыты? Аратыlа щи. Яма ло Ненецкий автономный ок руг Арктика муван яlап щиран рупиттыя па турам шавиты номасан такан тай ман вуlтыя па государствайт пиlан артаlам, мет оха вуl. Щит эваlт муh губернаторэв Дмитрий Николаевич Кобыл кин па щи потар тайс ин тернэт хоща. Щиlта муh оlаh шупаl вусэв. Хащты таlатан, Ямало Ненецкий автономный округ Овас мув пеlа lуhтасты ми рат па хонмуват пиlан воlа hашак и нопса, и ясhа пит ты питас. Ямал спортсменат арктический олимпиадаятан касlат, тащатна рупитты ёх Канадайн па Аляскайн вуlы тайты щирата утаlтыlат, предпринимателят тынасты харlаl арашак верlаllаl, исскуства па культура щи ран рупитты хоятат арlаl монщlаl Овас мирата арыl lаl, власть пеlа lуhтасты ёх утаlтыlат, хоты припо лярный мувсуhатан (терри ториях) туhа щира вуlтыя. И пелак эваlт вантман, муh округева мосаl кашh

приполярный мувсуh пиlан lухсатман вуlтыя, кимет пелак щиран, Арктика кима lан омасты хонат муват хо ятат, муh Ямал мувев хоща ищи хущlайт. Муh мувев тащаl ар, шоши муваh хо ятlаl шимlаh мират, турам партам вуlты щиреl аняh. Па муват мират, муh пилэ ван пиlтащман, ун онтасан ёхатlайт. Ин муh округев промыш ленный освоений щиран яlап сорта (этап) питас, питсайт вертыя ялап машина юшат, питсайт таlтыя карты юшат. Там юшат государстваева шеhк ун онтас верты питlат вертэт юпийн. «Северный ши ротный ход», Сабетта lащкам каlнаh па арктический шельф хоlыя мосlат вертыя па ар таlатыя. ТЭК ун компанийт этlат вератты Ямал авта (по луостров). Мет шопаh, там верата катаlты еlпийh, мосаl турам шавиты щират такан артаlаты па яма нумасты, атом верат ант тыйты щира. Щаlта, ям щира верат вертыя. Современный хоята па гражданина щи порайн рахаl lойтыя, хун наh йис пора эваlт, монщ пора эваlт ми ран актам ям нопсат оша понlаllан. Вуйтман щи, му вев ар суhат эваlт Пулhавта ёхатты, Арктический совета lоhам хоятат, Овас мув ту рам шавитыя шеhк ун онтас верlат. Щи порайн, Аркти ка муваh хоятата рахаl ху рыllы, ойяhа па тащаhа еl lы вуlмиттыя.

Арктика муван турам партты щи ран вератты мосаl Кашh таl, мират кутан, заполярный муват эваlт по трат, муват тащат араты ве рат, кутаhшак иlат. Щит хоты вантман щи, Арктика мув шеhк тащаh лум, ара тыты па мэнамты пормас ар вуl. Щи тащат антом туп Россия хон ярая вуllат. Муh па мират пиlан и турам иl пина вуllув, щишан щи тащат па мирата ищи рахlат тайтыя. Артаlам щиран, Арктика мув эваlт, ветьяh таl хащтаl кеман, мета та кан мув иlпи тащат канш ты питlайт. Ванты, па та хаятан, мувев lоватан, йиhкев утатан нэмаlты ант хащаl пинсин юкана понаптыя, газ юкана вущематыя. Мет мос ты юшат Молам щарс (Се верный Ледовитый океан) йиhк шанш эlты таllайт. Арктика мув мосмитам щи раl, антом туп нефть па газ вуты таха эваlт lойl. Щит hан эlты муh ин шеhк ар потарlув. Арктика хоща араl эваlт ар инщты йиhк сопаса вуl, ар сыр войl хуlаl ищи вуl. Там арктикайн вуlты войт хуlат, сыстам инщты йиhкат, каман хорпи тащаh лумат мосаl вер туhа щира вуйтман тайтыя. Туhа щира ки ант тайман, муh верытlув ун вера пит тыя. Щишна щи ин кашh

арктический государства ну масаl турам шавиты щират щиран мув тащаh лумат та lаптыя, турам пиlан вуlтыя. Россия хонмув ёх арктичес кий государствайт мохэт пи lан и номас понман вуlты па рупитты lаhхаlайт. Кашh хонмув хоятат ям номас, Арктика мув туhа щира тайты ям верат иса яха мосаl пон тыя. Арктика мув шукатты верат, тэрматыман тэрматы ман рупитты верат мосаl пуhlа понтыя, нох воlыттыя. Кашh вера, торlы lэрапты юпийн, мосаl вуйстыя, ун накlат ант верты ураhан. Владимир Путин, Россия хонэв мет ун куща, ищи Губернатор самаhа вантаl ЯНАО Арктика мув Д.Н. Кобылкин пеlа. Мосаl там веран хар щияшак вуlтыя, ант пуран там муват шанш пураттыя, ант яhхам щарсат йиhк щарат хопат нёlатан ващтыя. Еlпи ант тайм тащат ёша пайт тыя. Муh па мув хонат эваlт, Арктика регионат (мувсуhат) эlты нэмаlты ант ханятlув. Потарты мосаl – потарты питlув, вератты мосты питаl – вератты питlув. Моlты щи ран, моlты веран ки муh, нямарты питlаюв матты хо нан, муh ёхlы эllаты щир мощатlув, ёхlы ястаты ясаh тайlув. Щиты ки вантман, Арктика и мув пелкаl йис порайт вуш эваlт Россия хон пеlа lунтасас. Ар пелак Россия хон мувсуhат Аркти ка муван вуllат. Муh аl хун ястаlув там муh мувев, муh щита антом и яh таllуh вуllув па рупитlув. Ямало Ненецкий автономный окру гев Овас мув, lув ар газ тайты мув. Lув мувшуваl онтасан Россия хон ям ву lапсайн па тащаhа вуl. Ар ктика мув самаl, Аркти ка мув lыlаl Ямал мувсуhан вуl. Муh хуван тата вуllув па рупитlув, муh вуйтlэв Арктика веккеша потам мув. Артаlасэв турмаl керlыты сот щир. Шошеh муваh хо ятlаl шимlаh мират вуlапса вуйтlэв. Lув lыlэl шави ман тайlэв. Ямал муван нох вуты газ (мувшув) ар пелак Россия хон мувсуhат (регио ны) хошмаlтаl, Европа мув ищи Ямал мув хошаман хошмаllа. Ищки мув хошам шеhк lавартат шитlа. Дмитрий КОБЫЛКИН ханшам потар Геннадий КЕЛЬЧИННА толмащса


2

№18 (644) Lапат хутмет (суббота), Ас нопатты тыlащ 4 мет хатl 2013 мет таl

Айкеlат «Интегра» Ун Ас Сол мий порытты lэщатыйl «Интегра» компаний хоща рупитты хоятат ОАО «Ямал СПГ» хоятат пиlан долго срочный договор вермеl. Контракт щиран «Интегра Бурение» общество ёх питlат мув порыттыя Южно Тамбей ский мувшув вуlты лотна, Ямал полуостров овс хаlэват пелкаl кимlат па Ун Ас Солмий нум кев оlаh пелкаl. Щита мув иlпи ун тащ вуlтаl. «Интегра Бурение» ёх вет таl мар договор щиран питlат рупиттыя, 2018 таl вуш унты. Там таl няlмет квартална lув мувшув каш ман мув порытты питчаlат. Феликс Любашевский,

Катра хaнты хот

«Интегры» президент ясаh щиран, там ястантам вер шеhк мостаl. Вет таl сыс кашаh таl хоятlаl рупата тайты питlат. Щи тумпина, верастыя, хольмаh миллион доллар са хат ар сыр оборудований lутман вуlмаl. Щи охат ищи ёхlы кератlайт. «Интегра» компанийн рупитты ёх, яма вераттэl ураhан ар тахайн рупитсат нефть па газ кан шты веран.

группаята акатlаllаl. Кашаh группайн катхощъяh вет хощъяh хоят питаl.

«Белый» нэмпи пухра яhхты экспе диций акатlа Ямал мув правительства нэман комиссий актас па юураh ясаhан онтастасlы. Оха щита понман вуl Алек сандр Мажаров, губернато рэв lаhкар ворты ху, меж дународный па внешнеэко номический департамент ку ща. Там комиссий ясаh щи ран питlайт хоятат пиры тыя волонтёра вуты ураhан. Lэваса хоят тохи ант вуlа: вантlа верытаl муй антом хоят сэмна ныты сормаh тахайн ант паканты па lыlhа хащты, хоты сэр тахайн верытаl вуlты. Комиссияя lоhам хоятат анкета щиран хоятат пирытыя питlат па

Хащты lапатна еhк шоппи юш тухарlа

Спасателят карlаптантыlат Ункер тыlащ хольмаh пеlа хуlмет хатаlан муh округе ван спасателят карlаптанты ты (тренироваться) питсат. Карlаптантыты питlат хуlам ятан: оlаhан питlат утаl татыя хотсат атом вер тыйтаl порайн аl хоятат айкеlан вертыя. Щаlта ар сыр ко миссийт кутlаlан яма ру питты щират артаlаты па хотсат вуlтыя па вераттыя атом вер тыйты порайн. Спасателят карlаптан тыты питlат Шурышкарский, Пуровский па Надымский районатан. Ученийт щиран, хун па хота атом вер тыйм лот ястаlа, ал хоятатан ант вуйтlа. Щишан хун ратюв хуват муй па телевизоран сигнал маlа «Внимание, всем!», нын ал пакнат, спа сателят ясhа хуlантаты. Хо ты lув парlат щиты вуlаты. Спасателят хуlам хатаl мар карlаптантыты питlат.

Таlаh таl Пулhават эваlт Lапатнаhка еhк шанш эlты машинайт яhхсат. Мелка ис, еhк ухlа иты питас, эlты йиhкан амарlаlа. Атом вер ант тыйты ураhан там lапат сохантаlан переправа лап тухарlа. Машинайт юкана, хоя тат тыеl тохеl тутlыман, питlат яhхтыя воздушный подушка вездеходат. Аратаlан хуlам хоп яhхты питаl.

○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○

Аhкия ой, ащия ой

Хотhат вантсам ункер тыlащ хольмаh пеlа хутмет хатаlан. Нуманшак вуlты муватан, хуllытэм щиран, хотhат ёхатмеl еlпишак. Сойм курат, посlат, мохтат хоlна ийhк ант тайlат. Lонщ сохаl так керна сухтами. Яhхты эlы. Керщищкет пу катна, пукатна пурlамтыlат. Курк ики тыхlаlа ёхатмаl. Аlаhсахат ищки, хатаl сам мелак, хот lоhаl эваlт, lоlты lонщ сэмъйиhкаl посыйl. Ешавуl воllы lоlаl.

Няврэмиет энмаlтыя садикат оматlайт Там хащам таl няl дет ский сад таlаhа верса па няврэмат тохи яhхты пит сат. Аратаlан, ипуляh 670 няврэмии щи садиката lоh ты верытаl. Приуральский районна Белоярскна 120 местайh садик пуншами, Пуровск нэмпи вошан 240 (кат сот няльяh) няврэм яhхты lоват садик верами, Яр Сале вошан, Ямальский районан ищи Пуровск lоват садик рупитты питмаl. На дыман 220 (кат сот хус) няврэм питаl яhхтыя яlап садика. Постаман вуllа, там пит ты хуlам таllуhа, хоlна 920 (яртсот хус) местайh хуlам садик оматтыя. Са дикат тумпина хоlна питlа хольмаh пеlа кат хот омат тыя дошкольный образова ний ураhан. Тохи яhхты питаl 4280 (няl Щорс кат сот нийlъяh) няврэм.

Сяхашак хаlтатат этlат, васэт, lунтат ёхатlат. Йиhкев эпатаl. Васхор оматты пора ёхатаl, васы веlпасlаты рах ты питаl. Ащет уншак пох lаl пиlан хопан вой веlты манlат, амарlам lоратан хо lапшупиет понlат. Анкет эви lаl ёlан lавlасlат. Похиет ащиlаlан, орэматы вератты кем, пошканан маlайт. Вой мощатlат, аhкия ой, ащия ой, няврэма ун амат. Веlам вой, веlты хуl ёlан аhкетан, эветан туhа щира lэщатlайт. Геннадий КЕЛЬЧИН lэщатам лопас

Там таl хащам тыlщат сыс, муh округев lоватан, хуlам садик верами па няв рэмата тайты миями. Вет сот ветьяh няврэмии тохи lоhты верытаl ипуляh. Са лемалан сот местайh садик пуншами, Пулhаватан 210 (кат сот яh) местайh, Губ кинскийн – 240 (кат сот няльяh) местайh садик. Таl соханты унты хоlна постаман вуllа 1930 (щорс яртъяh сот хольмаh) места арат садикат вертыя. Губ кинскийн – 330 (хуlам сот хольмаh) местайh, Lапат наhкан, Муравленкайн, Яlап Уренгойн – 300 (хуlам сот) няврэм яhхты lоват сади кат оматlайт, сот хус мес тайh садикат Новый Порт на, Аксаркайн па Мушийн постаман вуl вертыя, Та зовскийн – 240 места, Па наевскан – 100 местайh садик оматlа.


3

№18 (644) Lапат хутмет (суббота), Ас нопатты тыlащ 4 мет хатl 2013 мет таl

Марина Яр: – Дудинка вошан рут ясhат утаlтыты верат lэрапман семинар верыlыса. Хуlам хатl сыс куртат, вошат эlты ёхтам утаlтыты хоятат щит эlты потарсат. Там порайн щита няврэм утаlтыты нэ пекат ант ханшlайт, мето дический литература ищи шимаl. Ямал муван, Югра муван щи вер ямашак lэ щатман уl. Дудинка вошан школа интернат уl, хота

Интернатан уlты мет ай няврэмат

Тухарт курт эlты уlты няв рэмат утаlтыlат. Сот ветьяh кем няврэм интернатан уl. Щи ашкуlайн вошаh рущ па па мир няврэмат ищи утаlтыlат. Щит ма ванттэ ман ямшак, анта муh итэ ван, няврэмат интернатан ертман тайlайт. Щи ашку lайн «Таймыр» ансамбль уl,

уllат: долган рут, нганасан рут па ур ёх рут щиран. Ашкуlа етшаптам няврэ мат еllы Таймырский кол леджан верытlат утаlтыты. Муh ёхтыlыйм хатаllуван щита международный кон ференция ус, ищи ясаh па культура верат эlты потар манас. Хоты рут ясhатан

Марина Яр вуйм хfр

Овс мир шимlаh мират кутан ур ёх мир мет артан уlтаl. Мет ёlта верам пере пись щиран няlьяh няl щёрас арат хоят тайтэl. Ненецкий, Ямало Ненецкий па Долгано Ненецкий окру гат lоватан ур ёх уllат. Анта шеhк хуваншак Долгано Не нецкий округ района верам, Красноярский край хоща ханшlтам. Ин там порайн Таймыр муван шимlаh ми рат эlты мет ар долган рут мир уlтаl – вет щёрс кем, щаlта хуlам щёрс ур ёх, энцы катсот няl хоят, эвен ки катсот хутьяh хут хоят па нганасан lапатсот няlъяh lапат хоят уlтаl. Таймыр муван вошатан па куртатан рут ясаh ашкуlаятан ищи утаlтыlат. Там таl айкер тыlащ оlаh хатlатан Дудинка вошан рут ясаh утаlтыты веран семинар ус. Пулhават вош региональный институт развития образования хоща рупитты хоятат щи ищи яhхсат. Щит Валентина Нё лёковна Няруй па Галина Ива новна Вануйто. Айкеl хан шты щиран щита Марина Тэтакучевна Яр «Няръяна Hэрм» газета эlты рупитас. Хоты семинар рупата манас, хоты еllы мосаl няврэмат утаlтыты, щит эlты Мари на муhев айкеl верас.

Марина Яр вуйм хfр

Таймыр муван рут ясаh ищи утаlтыlат

«Таймыр» ансамбль хоща якты эвет, похат

кущая щита Владимир Сёгу ней рупитаl. Концертан этаl тысаюв. Щаlта интернатан семья щиран клубат верман

радио, телевидение хуват потарты па газетаятан хан шты. Щи конференцияян Финляндия мув эlты учё

ный ими потартас, хоты lув няврэмат пиlан саами ясаh утаlтыlыт. Щи муван госу дарства эlты нэман партlайт рут ясаh утаlтыты, нётты охан сохаптаlайт, щи кеша мув ки мосаl, муван маlайт. Муh па арпелак муh юрэван няврэмlув утаlтаllув. Уlап саев па щиран lэщатман уl. – Ур ёх щита ищи кас lыман уllат? – Куртатан па уllат, щит Носок, Караул, Тухарт па Усть Порт куртат. Вуlэh хоя тат ищи уllат, туп таlан lув балок хотатан касlыlат. Балокат иуlтыя вуlыйн таl lыты щира верман уllат. Lыпийн усам, ерматшак, ур хотан lащкам. Ямал муван Тазовский тундрайн тухаl хо ятат ищи щимащ балок тай lат. Мет оlаhан долганат щиты уlмеl, lыв эlтыlаl, таhха, еllы манас. Щимащ балок таlан туп тайlат, lуhан ищи ур хот lонщиlыlат. – Lуматты сохlаl, вайlаl ищи там мув ёх хорпет? – Ур ёх lуматты сохlаl муh хорпиlув. Туп рущ щи ран сах ястаlат «парка». Па мират lув сохlаl тайlат. Энцы мир сохlаl ур ёх пеlа таllат, ханшиlаl ищи хор пишакат. – Дудинка вош муй хор пи? – Дудинка вошан иса кев хотат, кат ятпи юх эlты опсам хот щита антом. Иса вет, lапат ятпи кев хотат. Ищи округ центра ус. Щи шан вошеl и оlаh эlты кимет оlhа щёс шупкем шушlа. Енисей хуват таlан ледокол яhхаl, еhкаl иса шукатман уl. Норильск ун вош щи леп уl, щи воша пормасат таl хуват туlайт. Клавдия МАКАРОВА ханшам потар

Уна пеlа ювом хоятат яха актыlыlув Хуlом тыlащ хащман, муh Округ ун нях каш верты хотэвн уна пеlа ювом хоятат каш вантты актыlыllав. Щи кеша клуб «Обдорские посиделки» тайlув. Па таlн щи клуб хус вет таlа щи йиl. Маргарита Ефимовна хув по райн щи клуб верыlыйс. Оlhа саранат па рущат туп тохи яhхсат. Ин муh хощаев ар мир хоятат ёхтыlыlат. Lапат таl хуват клуб куща нэhа Наталья Федоровна Ребась уl. Ункер тыlащ хольмаh пеlа ветмет хатаlн хоятат па щи актыlысlув. Тови верат эlты щата потар lойс – «Весен ние заклички» рущ ясаhан аяlсэв уйтантопса. Нях каш вантман, мояh хоятат пасан суран омассат, творогаh нянь пиlн шай йинщсат. Хоятат ёнта, нях каша хущман, Тови нэ (Антонина Ануфриева) па рущ мир Порнэ ими – Кикимора ими (Наталья Башева) ёхтыlыстан. Lын арщир пища

мояh хоятат таlлиlыстан. Аматлиман, мояh ёх ёнтсат, верба пиlн хухатли сат, яха актащман хорамаh хор верт сат, амаматщет увсат, яксат, арысат. Окружной Центр национальных культур хоща рупитты артистат моя ёхтом хоятат ураhан ар мир ясаhан арыт арысат. Антонина Ануфриева рущ ясаhан «Течет ручей» ар арыйс, Ната лья Ребась па верба эlты арсов туве мийс. Саран йис арат арыты группайhан «Обдорянка» па «Марья моль» саран ясаhан арсов тутлистан, Наталья Ре бась «Мойпар як» арыяс, Владислав Озелов па туса ханты ёх якты як тус. Руслан Салиндер ур ясаhан арыйм арhиlаl умащман мояh хоятатн хуlантсайт. Мояh ёхlув арыты па хошмеl! Хорамаh турсыйh нэhие Люсинда Пав ловна Лялько кат умащ ар аремас. Юрий Георгиевич Дружинин па арсов

тутлийс па lув ханшом lуhтарlаl lуhатсаllы. ОЦНК хоща уlты клуб «Надежда» хоща яhхты ёх ищи мояh хоятата кат хуlом ар мойlыйс, хатань арсов муh хощаев ищи щащас, хатань ясаhан арыты группа «Дуслык» ищи арсов тутлийс. Па муh уйтантопсаев порайн мояh ёх яlоп ар хуlтсат – «Куноватский сор», ясhат Светлана Ануфриева ханш маl, арсов па – Юрий Юнкеров. На талья Ребась па Валентин Вальгамов щи ар арыстан. Ям номасн, кен куран, мойlопсайт пиlн мояh ёх ёхlы мантсат. Ун пума щипа ясаh муhев ястасат. Па порайн па lыеl моя вохты партсат. Муhев ар ям ясаh ястасат, уна питом хоятат ат ёрэмитэв ураhан, нях каш вертэв ураhан. Надежда КОНЕВА ханшам потар


4

№18 (644) Lапат хутмет (суббота), Ас нопатты тыlащ 4 мет хатl 2013 мет таl

Александр Сергеевич Пушкин

«Соlтан хон эваlт, lув юраh па веваh Кивтон урт похаl па аляh Хfтаh меняl эваlт монщ» (оlаh шупlаl еlпи газетаятан lуhтаlан)

Вантыlаh и вер па уl. «Щарс йиhкаl такан эптаl, Каварты, опатты сэрак питаl. Сыйhат вуты пана ховкаl. Вутан иса лакки оваl. Си юпина, монщен иты, Lахар сомlаl аl ворlыман, Сэйхиш пана нуман питlат Няльяh пеlа хуlам уртат. Иса воllы найен похат. Иса и паlатна lойlат. Черноморна охеl тайlа. Там ёх мохты вой ант манаl, Там ёх мохты хуl ант унсяl. Канащ хуеl ими тайl; Lув пеlайl ванттан сахат Сэмlан воllы тохи ханlат. Найh хатаl патлам вуlтаl,

Газета

«LУХ АВТ» Адрес редакции: 629008, ЯНАО, г.Салехард, ул. Подшибякина, 17 (34922) 4 68 03, 4 68 63 Е mail: luhavt@yandex. ru

Муваl вантты lаhхаlайт. Сыйhотат похты питсат; Турм хотат юсь таятан Питсат шаhкан* сэhкаlтаты; Кивтон манаl мойl есяl. Мойl хося; хон ху асеl. Омеl ими кат опеhан Бабариха сясеl пиlан; Иса вуты lув вохlаllы.

А.С.Пушкин «Сказки» книга эlты вуйм хfр

Щарс хуват вотаl яhхаl. Паршаh хоп lув паршаl поlаl. Парш сохlаl мэнлаптаман, Йиhк сяр эlты хоп хэhхаляl. Буян нэмпи пухар мохты Соlтан хонэв муват унты. Сиhанся, вантты lытам мувеl Еlан сэмна ныты питса. Мойh ёхат вуты хойсат. Соlтан хонна мойlатыя Ёхтам мохет вохапсайт. Сяшкан сэвты па lэтот каврты Хонна понам имайhаlаl Бабариха сясеl пиlан, Веншlаl ликсохна сухтамат. Хонэl пуhаlна омасlат, Няl сэмеlна айlта вантlат. Соlтан хонэв мойh ёхат, Пасан сура омпсаlсаllы, Сяlта ситы инсяссаllы: «Сама рахты тынаh мохэт, Хуваl ванаl нын яhхсаты? Муй тахайна нынат усты? Щарс сайн ям муй атом? Моса еlпи ант вантыйм Умась сират нын вантсаты?» Хопаh ёхат уhаl версат: «Кусы кертам лакмаh турам, Lfватаlна муh кератсэв. Щарс сайн яма вуllат. Ант вантыйм умащ сират Муh сэмlува иси хойсат: Кутпаh Щарс кутпаl кеман И юхаh ки пухар вантсув. Сэмhан ныты хуватаlан Еlпи иса хар лот тайсув. Хар лот кутпаl паl вурамаh. Вурам кертман восты Щарс. Вурам lоhlаl юхна энмам. Моlха вуlам паl вурамна Таlаh вун вош нох омпсатмаl. Кертман пеhкаh кирпощ пушас Вошаl сайlатыя верам. Пушас сайна турам хотат, Хоят вуlты хотlаl пиlан, Хот тай юсьlаl аl ворlыlат. Вош lfватаh хот еlпина, Вунаl эваlт вун хуl энмаl. Вfшh хуlаl вfшl иlпина, Ёшна тайты каркам lаhки, Тынаhкев эваlт верам хотан, Карh нохар сэмат пораl. Ар шупиет арыlыйl. Нохар сэмlаl аl хун сэмат! Карlаl иса сорни картэт. Lыпиlаl иса тынаh кеват; Lаймат порхна катаlты ёхат Тынаhкев хотаl шавиман тайlэl. Сорнеh нохр кар lуhаттыя Нэман понман хоят вуlтаl.

Lув юпеlна, каlнаh эlты, Мойl айlта сухтасыйс. Оваl тайты пушас ов леп Lахар сомlаl* аl ворlыман, Няльяh пеlа хуlам урт lойlат. Иса воllы найен похат. Иса и паlатна уllат. Черноморна охаl тайlа.

Lув пиlаlан артаlаман, Тыlщаh атна, исимет найна, Турмаl матты похаптатаl. Сэвпотлаhан – Тыlащ ворlаl, Веншлохтаlан – Хусаl lойl. Кивтон канащ – вошаl куся, Яма тайlа мираl хося. Сяlта, наhэн партас ястатыя: «Соlтан хона ёхаттанан, Йи пуш па па ястыяlан; Муh хосяев мойlатыя, Хуван яhхты номас тайс, Ин там вунты ант па ёхтас. Lувеl китам вуся ясhэм Lув паlаlа нын пайтаlан». Хон сам кепа хун верытаl. Партас хопат lэсяттыя. Сяшкан сэвтат, lэтот кавртот Бабариха утпан пиlан, Нох омпсантам сюняh пухра Lувеl эсаlты век ант lытlат. Там пуш атом нэhат ясhа Соlтан ики ант хуlантаl: «Хоты? – хонэl ликаl ёхтас. – Ма нын хонан аl па вусам! Яhхты верэм ёхатмаl lампа, Си вер няха аl таяlан!» Сяlта курна такан пурмас, Ким этмас па, оваl хатчас. Ун ишнявус ун иlпина Кивтон ики опсыlыйс. Щарс эваlт мойт lайlаl. Щарсаl хоты ай вот руваl Тупан, тупан таиlыllы. Йимоlтына сэм тай кемна, Восты шув рав лумаl эlты, Паршаh хопат ты си этсат. Щарсэн пайlы шаншвур хуват, Соlтан хонэн хопат иlат. Кивтон канащ такан амтас, Ойя питман, еl уваlтас: «Манэм тайм ям, омаем! Сама питам ай имием! Вантыятан тохеl пеlа: Асем тыеl итаl ныlа». Хопат пухра ванамасат. Муват вантты карты тураl* Кивтон хопlаl пеlа шашаl: Таксар курна такан lойман, Асеl ики вутlы вантаl. Сяшкан сэвты понам опеl, Сяlта lэтот каврты апсеl Бабариха утпаl пиlан,

Учредитель (соучредитель) Департамент внутренней политики Ямало Ненецкого автономного округа (ЯНАО, г.Салехард, пр кт Молодёжи, д. 9) Газета зарегистрирована Управлением федеральной службы по надзору в сфере связи, информационных технологий и массовых коммуникаций по Тюменской области, ХМАО Югре и ЯНАО 19 апреля 2012 года Регистрационный ПИ № ТУ72 00558

Тираж 1160 Заказ 0249 Подписные индексы: на год 29925, на полугодие 84611

Газета вышла в свет 4 мая 2013г. Подписано в печать 30 апреля 2013г. по графику: 17.00 фактически: 17.00 Газета выходит по субботам Цена годовой подписки 96 руб., в розницу не распространяется

Пушас сая хонэl питас: Вfшh хуlэl вfшl иlпина, Lаhкиен арат арыlыйl. Сорнеh карh нохар сэм пораl. Тынаh эваlт тынаh кеват, Мосман иса хира понаl. Сорнеh караh нохр каран, Хот еl пелкаl лап ёваlмаl. Сиlта мойl еllы манаl. Кивтон ими шияlасат, Умсяlаман вантты питсат; Сэвпотлаhан – Тыlащ ворlаl, Веншлохтаlан – Хусаl lойl. Утпаl ими ёшаl катlаl. Упаl ики пеlа туllы. Упаl ики имеl моштас. – Сит па муя ситы питас? Хотсат ситы вераl тыйс? Ийимем амуй яна lыlаhlас? Сэм йиhк посмас, lыlаl ермас, Lыlаl ермас – хасьси шакнас. Ийимеl, похаl па ай меняl Lатаl сиран апаlтысlы. Сиhанся, пасан сая омассат, Такан lэты инсьты питсат. Ин имайhан Бабариха сясеl пиlан Вера питты тахэl эваlт Сай сюhата ханемасат. Сита тупан мосятсайт. Хонэl ликасьты ант питас. Атом верам отlаl Ёхlы пеlа эсаlсаllы. Соlтан хон шеhк инсьмаl антом. Еша кашаh вуlмаl сирна, Сютсятыя иl оlтаса. Сита иси ма па вусам. Маваh йиhк па сур ма инсьсам – Тушlам тупшак мораlсаllам. Си. Геннадий КЕЛЬЧИННА толмащса

Моштантыты ясhат: Муват вантты турна*, муват вантты карты* – хоят сэм шеhк хуваlта яма ант моштаllы хув тахайн lойты пор мас. Хуваlта яма ныты ураhан нэман си кеша верам тур, муй па карты тайlа. (Подзорная труба, бинокль). шаhкан* – ун па lаварт луhхансяп. (Колокол). Lахар сомlаl* – карты эваlт сэвам ернас лопсат, сом хорпэт. (Бляшки кольчуги). Моштантыты ясhат Геннадий КЕЛЬЧИННА ханшсайт

Издатель Департамент внутренней политики ЯНАО (629008, Тюменская область, ЯНАО, г.Салехард, пр кт Молодёжи, д. 9) Отпечатано в типографии ГУ «Северное издательство» (629008, г.Салехард ул. Ямальская, 14)

Главный редактор Кельчин Г.П.


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.