ЙИСАТ УLА, АРТНАТ УLА, ХАНТЫ МИРЭВ НУПТАH ЯСАH! Яlаптаl тыlащ хутмет хатl 2001-мет таl вуш эваlт этты питас
Российская Федерация Ямало-Ненецкий автономный округ Газета №30 (708) Lапат хутмет (суббота), Уйтlор тыlащ (июль) 26-мет хатl 2014-мет таl
Ляксам ёхlув партам щиран Кашаh ай войии, кашаh хуlыи lув яра мув тайl, lув яра йиhк тайl. Щи йиhкаlан шавиlа, щи муваlан lапатlа. Щи мув lыl йиhкан lаlтаl. Мувев, йиhкев ляксам ёхlуван шавиты парман вуllув. Ма ин нынан йис ар-потар потарlам. Йи ики, таllаl ям ара ювам хоят, унта манаl. Веlпасlаl ванттыя. Опращlаl эваlт хащам муваlан, ёхан курыеlан поl тайl, воой веlты юшаlан сэсат понман уllат. Курпатан эвтам юшхураl хуват щиты си шушаl. Йимоlтына ванттаlан, йи ики lув веlпасаl эваlт, питам вой нох вутаl ныlа. Юухlаl нох лакемаl, туйс эваlт нёоl вуймтаl. Юухlаl йинтатlаllы, нёоlаl юватlаllы. Ин ики самаh порах эваlт мохты манlа. Иl раканаl. Вана шушаl. Парам хоятаl шанша керэмаllы – lув похаl.
Ханты хоят lув йис тэlан утаlман вуl; унт эваlт тарамты арат воой веlтыя, йиhк эваlт lэты тарамты арат хуl веlтыя. Моlтас ки веllан, хуцы муен lэlан? Муен lуматlан? Муен энмаllан. Па хоят мув эваlт нярэматы щира ант утаlтам хоят щиты щи, иlампа, lыlаl хурlаl.
Монщ порайт эваlт, ляксам ёхlув щиты ястыlысат: «Па хоят веlпасlаты лота нэмаlты порайн аl мана. Воой муй па хуl аl lоlма. Кашаh ху хоят lув яра веlпасlаты лот тайl, lув яра унтаl, lув яра йиhкаl уl. Щита щит наh куща. Па хоят-ки ёхатаl, куш наh похэн, вераттэн кеман аратыи, вераттэн кеман шавии. Ханты хоят lув щиты Турам парман вуl, lув Турам партам щиран вуl. Хот тэl хоят вуllат ки, ащи кашаh поха атэl мув маl, атэl хуl веlты лот ортаl. Щиhанща, пох муван мийм юпийн, йинкан ортам юпийн, щита туп ат веlпасlаl, щи муваl ат шавийl. Щиты ки вуlты питlа, щи порайн щи муh мувев шавиlэв.
Рут ясhанна ханшаты Ямал мувев Правительство хоятlаl шимlаh мират ясаhан яма потар ханшты хоятат нох этаlтаты ураhан ох моойlапса юкатмаl. Премий нэмаl Прокопий Салтыков па Леонид Лапцуй нэмhанна оlаhан нэмиты питыlыса. Юухатшак, еша нумасам юпийн, Сергей Иванович Ириков нэм юкан, селькуп мир элты, иси тохи понтса. Тамащ премий мохты, нумасlа мосман тайты, рут ясаh па шошеh муваh вуlапса щират. Там пуш постаман вуllа хуlам премий юкаттыя. Кашаh моойlап питаl ветьяh щёрас соlкува. Уръёх ясаhан ханшты хоят, ханты па селькуп ясhанна ханшты хоятhан моойlаlайhан. Ханшты мосаl рут ясаh эваlт, «Общинайт моlхатаl, тамхатаl па хаlэват вуlапсайlаl», «Ямал – ма хотэм» па «Семья» эваlт.
Мувев щи шеhк тынаh. Мувеван ёханат вуllат, унтат уllат. Ёханан, lоратан хуlэн, унтэнан воен па lэтотэн. Шавиман тайи наh эhкурап мувен. Щи порайн наh щунян ёхатlайн. Сяlта кашаh хоят щуняhа ки вуlты питаl, Турам эваlт муй вохlа? Тумтака вуlаты муван шавияlан, ляксам ёхlув партам щиран. КЕРАН Митры ханшам потар АЙХОП Павель верам хорат
Айкеlат
Ашкуlайт lэсятlайт Туhа щира вуlаты Округев lоватан, хащам таlатан па ин ашкуlайт шукаlам, lыйм па юх эваlт верам пормасат ямаllайт, пелатlайт, оляптаlайт. Там таllуh щи верат верты ураhан миллиард вет сот щёрсаhщёрас арат соlкува эсаlман вуlмаl ар сыр бюджет эваlт. Там порайн, няl ашкуlа кут эваlт йи ашкуlа капитальный ремонт щира пайтман вуllа. Ашкуlа хотат ямаlтыя, округ кущайlув шеhк яма вуйссат. Катра ашкуlа хотат паварт эваlт оматман ар пелкаl вус. Тут питаl – сора ёсlа, хувшак lойl – lыйl. Ин щит яlап ашкуlа ки питчаlа оматтыя мохты кев па кирпащ эваlт оматlа. Так патына шошамlа. Атат хататlыйl, атат сора йира питаl. Щи тумпина кашаh ашкуlа хот Роспотребнадзоран па Госпожнадзоран такан эlты тайlа.
Кашаh хоят, вуlтаl порайн, роммат па вещкат вуlты вераl вуl. Lув сыйl, lув ант рахты вераl, lувеl кератман вуlты хоятlаlа торас атат вус. Атма вуlты верат ёхlы каншты щират ищи тайlат. Си кеша кашh куртна па воошна нэман хоятат понман вуllат. Аl вуlты хоят, атмащ вуlты хоят ёхlы кератты ураhан, полащ нэпек ханшаl. Щи полащ нэпек хуват хоят вуlапса lэрапlа. Яна ки туп, полащ нэпекан ханшам верат нох этlат. Атма вуlты хоят вера пайтlа. Там таllуh хащам хут тыlащ сыс Ямал мувев lоватна рупитты административный комиссийт хоща кат щёрас моlтас полащ нэпек ёхатмаl. Туняl, и там пора пиlан артаlаман, хольмаh пеlа вет процентан аршак.
КЕРАН Митры толмащам айкеlат. ИА «Север-Пресс»
2
№30 (708) Lапат хутмет (суббота), Уйтlор тыlащ 26-мет хатl 2014-мет таl
Ханты мирэв йис верат Там товийн Ас нопатты тыlащ нийlхусмет хатаlн ХантыМансийск вошан выставка пуншса: «Диалоги с Райшевым. Медвежьи игрища». Сус унты, щёхар тыlащ хоlаты унты щи выставка рупитты питаl. Пулhават вош эlты Надежда Михайловна Талигина щи яhхас, lув член Союза художников России. Хоты щи выставкая lув lэщатыйс, муй рупатайт патан тутlыйс, щит эlты мин lув пиlаlан потартсаман. – Надежда Михайловна, наh па щи выставкая вохиlысайн, яhхсан. Щимащ ун вера мосаl туhа щира lэщатыты, щи веран рупитты хоятат пиlан потартты. Хоты нын рупитсаты, муй хорпи хорат мира альсаты – щит эlты газет lуhатты хоятlува потар верlаман. – Там товийн нийlхусмет хатаlан еhк нопатты тыlащан Люмвошан выставка пуншантас. Выставка верса ун хоят сэма питам ураhан – нийlъяh
тэlаh таlа сусан йиl Геннадий Степанович Райшев. Лув хор верты ху, художник-живописец, Заслуженный художник России, член-корреспондент Российской академии художеств. Ма щи выставка верты пиlа вохиlысайм. Щи еlпи товийн, ун кер тыlащ 31-мет хатаlан, Люмвош эlты Наталья Николаевна Федорова манэм звонитаl, ястыйl: «Папуш май тыlащан муh наhен вохlэв выставка верты Г.С.Райшев пиlан. Выставка нэмаl «Диалоги». Таlаh таl наhена lэщатыты хащаl. Выставка май тыlащ кат щёрс няlхощьяhмет таlан питаl». Ма lувеl инщасlэм: «Муй верты мосаl?» Lув ястаl:
«Якты хота наh яhхсан, щита усан. Якты хотан муй хорпи щират усат, муй хорпи пищат усат, щитат хора верlыlан ки, шеhк ям выставка тыйl». Щаlта ястыйl: «Якты хотан щита арсыр емаh арат, lоhаlтыты арат, якты арат, монщ арат арысайт. Матты ар щиlта уlан па ищи рахаl тохи понты, тохи верты». Щаlта таl хуват ма омасlам, хор верlам, щаlта камн lаварта питlам, ант уйтlэм, муй щира верты. Якты хотан сэман вантам отат щит хоты lэр, муй щиран хора верты. Ма па ар усам, тарн ар. Тарн ар хоща ёх нэ уртыты манlат, товийн, еhк нопатты юпийн. Мохетан щи ар ястыlа «Тэкаh ики ар», щиты айllа. Ин щи «Тэкаh ики ар» ма щи хора верты номас усам. Щаlта щи нумасыlам. Яhхам хопlаl па амуй хорпет усат? Йис порайн тонты хопатн хоятатат яhхиlысат. Юхат па юх эlты верты питсат. Lумтам сохlаl па муй хорпет? Щаlта оlаh щи монщ ханшам тахайн ханшlа: «Оваl тухрам тутlы хотан хойтэв тайlув?» Щита ин айlты lуhх икеl уl. Щи lуhх икеl амп хора ювиlыйl. Lув вет ханам ху, хут ханам ху уllат. Мет ун хуеl пирщамам ики. Айшак ёхlаl па айт. Ханты нэhат катра порайн няврэм кутlаl хус таl уllыlат. Оlаh похаl юхат похаlа хоlна ащия рахаl. Щи вет пох, хут пох уllат, ханам ёх, нэ туты манlат. Щит хоты ат уl. Щаlта lумтамlаl па муй хорпет? Муй хорпи сохат lуматlат,
муй хорпи нират lуматlат? Милlаl, оhат эlты верам сохlаl, карты эlты верам lахарlаl, карты лопсат, оhат лопсат эlты верам lахарат. Я, щит хоты ат уl, ищи верты рахаl, там йисан нэпека верман уllайт. Щимащ книга уl, «Угорские воины», Воробьёва нэмпи нэ ханшам книга. Катра ханты лялясты ёх хоты lуматlыман усат. Щаlта нэ уртыты манты еlпийн, ястыйl, lуhхlаl хоща тохеl
керlаl па охпатl амуйн шошамlаllы, ма веккеша оша ант пайтlэм? Щи эlты, lуhхи lаращаl хоща вана манаl па кунштэlан аlэмиты йиты, рущат ястыlат, «энергетическая сила», щиты lув нумаlта охпатаl эlты шошемиllы, юраhа йиl. Щи отты отаl сэман ант ныlа, нэмоlты щиран ант вантасаl. Щаlта lуматlымаl юпийн lапат нюр понаl па lуhхlаl пеlа ястыйl: «Щаха таlаhа ки ёхатlам,
lапат йир хорlам». Щимащ щир хотсахат хора верты? Щаlта тум, моя манты хуйl кев вошаh уl, Lов оlаh хуя айllа. Вошаl кев вош, кев хотатан мохиlаl уllат. Щита вошеl шавиман йиhк lуhх, йиhк куль эвиlаlпохlаl пиlан уl. Щаlта карты эlпи сот меhк ищи вошеl шавиман уllат. Щаlта хуlметты амуй ворш, амуй курк ики, ун тохlаh вой па щи вош шавиман уl. Там йисан уlты тохlаh войт хорасан верты рахаl, щиты версэм. Щаlта па айlты ханты мутрайlаl веккеша оша ант питlат. Муй хорпи хопан яhхиlысат, парш щи порайн ант тайlа, таhха, пещевайн яhхсат. Хопlаl, ванты, lаhкар юран таllыllаl, утlта сахат шушман. Моlты кем, там мохет ястыlат, lоваlтман яhхlат. Щит, ванты, парш еlпийн. Юхат, паршаh хопат этсат. Щаlта хоп хорасlаl эlты нумасыlам. Катра Египет мув хощам Нил Ас хоща хопат верыlысайт, там хопат щи хопат хоща вана рахlат. Там па овс муван уlты хоятат. И яха амуй ёхтыlысат, амуй антом? Ханшам хорэман тата атлымский айхопат сэвсlаl тапщат. Сэвсlаl картыйн сэhкман уllайт. Тарана тайсайт. Еlшак нёхтыlа, хоп иlпия пеlатаl, па хоп пелки поткиlа. Сохаl хоп шукаlаl, тонты хоп щит муй рэнь тайl. Щимащ катра мутрайт каншман ки, щита уйтты рахаl. Щаlта хоп патыlаl кат lуй куlатан карты лопасан куl картыйн понlыllаl. Кат хуйl карты верты хуйhан, хуlмет отаl мет ун икеl ищи карты верты ху ус, кузнецы рущ ясаhан. Няши верlат, куl карты кеl верlат. Щитlаl верты юпийн, хоп вертэl юпийн, щиканща, лотаh сарах ох сэварман яhхlат. Хуl, ванты, хуhхаl, манман, хуl веllат, хуl lэвман манlат. Lунтат, васэт ёхатты юпийн, щиканща, манты щи ястыlат. Еhк нопатты lавlасlат, васэт ат ёхатlат, щаlта ущ нохlы пеlа хухты порайн щи манlат. (Потрэман еllы па уl). Клавдия МАКАРОВА ханшам потар, Надежда ТАЛИГИНА ханшам хорат
3
№30 (708) Lапат хутмет (суббота), Уйтlор тыlащ 26-мет хатl 2014-мет таl
Щущие Няврэмиет, lуhа щи йиl. Пеlhайт ёхатlат, щёхры-хухры акиlав пурlатлиты питlат, нипсар имет юхат кутн, вальюх кутн хоlап омастlат. Каркам хашhайт па хотат омасты питlат, тайты хотlаl па яlпа lэщатlаllаl. Сот щир хомлах мув эlты ким этаl.
№7 (40)
Катра аhкиlав-ащиlав муhев ястыlысат, нэмоlты хомлах, нэмоlты ай войие, мувlэр кетомты ант рахаl. Щит Туром партам вой, моlты щира Туром ащевн мува китыlыса. Щи мутраяhат муh щатщащиlав уlмеl. Мир хоят уlтаl эlты па щимащ номпса ёхтас – мувев таlаhа па сыстама тай-
Хашhа лэhки кащаlоман, Пеlhа lуhан тэlыева, щищкиета па па воята щит няврэмат па щиты увиlысат: мет эпlаh лэтот. Щёхры– Хашhа лэhки! хухры акиlав па пеlhайт Мин и сыр, самаhа тайlаllаl. Мин и рут, Щёхры-хухры пеlhайт Манэм аl поры, lэl, щит ураhан lувеl мет Манэм аl lэви! шопаh шалитты мосас. Катра порайн, ун аhкиlавн щиты утаlтыlысаюв, хун щёхрыхухры муван омасты кащаlыlан, ёшпатыя вуты мосl, нохшик ёваlтматы па щимащ ясhат ястаты: Куш сорта хойтэман, Каши сорта хойтэман, Карты няшпи няшаh ёшн, Карты няшпи няшаh ёшн И там иты, манэм нох аlэмийи! Щёхры-хухры кащаlытэнан, щимащ ясhат увты мосl: Щехры-хухры акем ики! Щехры-хухры акем ики! Вурэм шепом ветсот, Вурэм шепом хутсот Ёхи lэвемаlн!
ты мосаl. Щиты ки муh, хоятат, уlты ант питlув, атом вертlавн муh мувев паратlэв. Няврэмиет, нын ищи туром пеlа яма уlаты, мувев яма шавияlн. Ин па тата ма lуhтарат, ай потаршупат lататlиты па мувн уlты хомлахат па па ай войт эlты понтlом.
Валентина Петровна Лонгортова потрат кутн сора ястаты ясhат уятсом. Хомлах эlты щиты lув ханшмаl: Куншаh, караh хомлах лэhки, Юх кар хуват карhаlтыйl. Наhк юх караh, наhк юх уhхаh, Иl аl хана, хомлах лэhки.
Lапанты эlты умащ lуhтар lув па ханшас:
Аl lата, lапата, лыптата, Lапата, lата наh lытова. Муй арат там ясаh шупlам Ма ай порайн ястасlам… Хорамаh, ханшаh lапата Лыптат нумпийн lарыйl, Тохаllаl ханшаh lапата Кусэт па лотыет тайl. Эвийн lув шияlаса, Щаlта щи нюхаlты питса: – Ай хорам, ханшаh lапата, Сора наh лыптата lата. Тый-тохи lув lатомтыйс, Иl-нохlы lув яhхомтыйс, Щаlта па пиlху мощатас, Щитаl юпийн lув манас. Эвие пеlа ванттэман, Матты, манэм шияlысэм, Хоты ма ернас понэман Lапата тащ актыlысэм. – Аl lата, lапата, lытова, Lапата, lэваса аl lата… Ай пора ван ясаh шупlам, Няхман ма ин нумаlмасlам.
○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○
Тучаh Тучаh веншаh пелкаl хораман эватlа, ёнтlа, сак росыйн верыlыlа, росы оlhа па патр ох карты лыптат яртlайт. Сотщир ханши тохи поныlыlа, куш «няl сэмпи ханши», куш «нёхас паl», куш «ваhкрэпаh хор оhат», куш Касом ими вутаh веншпи ханши. Тухаl нэhат самаhа «сэв лопас ханши», «хотаh нохар», «ов сохаl ханши» поныlыlат.
Катра уlопсайн кашаh ханты нэ тучаh тайс. Эвие аhкеlн, амуй опеlн тучаhан ёнтыlыса. Тохи lув аканьlаl актыlыйс па щата шависlы. Унашик ювман, эви lув щи lув ёра тучаh ёнтыlыйс. Мет тус нэ тучаhаl мет хорамаh ус.
Ин там йисн анта кашаh ханты нэ па эви тучаh тайl. Рущ ёнтом тучаhат ёшн ин аlтлиlув. Па ищипа, сам хошом каншман, рут мирэв эlты нумасман, ин там порайн па тучаhат ёнтыlыlув. Шеhк ар сам амат, шеhк ар хорам, ханты хоят хошом щата щащаl.
Тучаh, нэ номпсан, – щит анта туп хирые, хота lув ёнтасты пормасlаl шавийl. Щиты ястаты рахаl – щит lув пиlнэhаl, муй амта питыlыйl, муй шука питыlыйl, тучаhаl иса lув пуhlаlн уl. Катра пораятн шука питты порайн нэhие тучаhаl эlты луhханщопlаl нох эhхиlысlы, норыйн шавиман па веншаh оlhаl хот йир пеlа поныlысlы, хорамаh оlhаl хоятатн ант ат вантса. Там лопас Надежда КОНЕВАЙН lэщатса
4
№30 (708) Lапат хутмет (суббота), Уйтlор тыlащ 26-мет хатl 2014-мет таl
Сот Паннэ Ар Паннэ ики (монщ оlhаl №29 газетайн уl)
Имоlтыйн амплэhкеl ёlан щи хортаlтас: «Во-во-во, Сот Паннэ Ар Паннэ икен арыман-монщман шушаl, ивlы-ассlы эвеl эlты шанш вояh нёхи тэlаh ухаl таlаl». Ин Порнэ ими ким щи этмаl: «Ивlап-ассlап, Сот Паннэ Ар Паннэ ики муй шанш вояh нёхи тэlаh ухlаl ивlы-ассlы эвеl эlты таlаl? Хортты ант хошlан! Щиты хорта: «Хаlа lовh тэlаh ухаl таlаl, lоhхи lовh тэlаh ухаl таlаl». Ин амплэhки Порнэhан сэhкопlа, еl вощкаlа. Хуlантыйl, иикеl яна па арыйl. «Муйl арыйl, аl хоllаl», – ин Порнэ ими па ёхи lоhемаl. Lув ёхи lоhтаl юпийн, амплэhки па щи хортаlаl: «Во-во-во, Сот Паннэ Ар Паннэ икен ивlы-ассlы эвеl эlты шанш вояh нёхи тэlаh ухаl таlаl, арыман таlасаl монщман таlасаl». «Ивlап-ассlап, шанш вояh нёхи lув хоlща уl, ивlы-ассlы эвеl. Хортты ант хошаl! Щиты хорта малы: «Хаlа lовh тэlаh ухаl таlаl, lоhхи lовh тэlаh ухаl таlаl, хоllоман-есlаман таlасаl». Хуlантыйl, иикеl яна арыйl. «Муйl арыйl, аl хоllаl», – Порнэ ими ёхи lоhемаl. Амплэhкеl па щи хортаlаl: «Во-вово, Сот Паннэ Ар Паннэ ики ивlыассlы эвеl эlты шанш вояh меваl вояh нёхи тэlаh ухаl таlаl, арыман таlасаl монщман таlасаl». Па хоты, иикеl яна арытаl. – Аhканэ-аhканэ! Па наh арыты муйн шохртыlайн, ивlы-ассlы эвен хоща яhхсан. Сот Паннэ Ар Паннэ ики ястыйl: – Аl арыlам! Ин моlты хир ов эhхопlа, таhха, иикеl щи lойl, – иса шанш вой, иса меваl нёхи! – Аhканэ-аhканэ, ивlы-ассlы эвен хоты яма щи питмаl. Ивh-ассаh эвен па щи лэщатлэн: хун там кем, аl ямшак! Иикеl ястаl: – Ит яма питам сахат хоl хун яма питlат… Хоlща!
– Ивh-ассаh эвен lэщатlэн ки, там кем хун, аl ямшак! Иикеl, таhха, тура ёхтоптаllы, ин ики шушиlытаl сахат ивh-ассаh эвеl па щи унтан хотан верlаllы. Унта туты питlа: вои сохтапут, шумах кушам, кат кеши, кат lайм, кат ан, кат пут, иса тэlыя lэщатса. Унта щи туса. Ин ащеl ики, таhха, ёхи йиты юпийн етная йис. Оlтаl сахат: – Хоты, ивh-ассаh эви, уllан? – Уllам! – Ан муй пут тайlан? – Па хоты, ивh-ассаh хоят муйl антом: кат ан, кат пут! – Кеши муй lайм тайlан? – Кат lайм, кат кеши! – Хоты, ёхи lэпlам? – Lэпlан-lэпlан. Ин икеl ёхи щи вуратаl: – Охо, хиlые, ов хопlан ёхи щи таllаlам. – Па lув, акие, щаха lонщапlайт. Lоhа, lоhа. Ин икеl, таhха, lапатlаllы. – Хиlые, – ястыйl, – ма наh оlмен рата лакlэм… – Па хоты, акие, лаhки, наh ун хоят. – Ма оlмем, – акеl ики ястыйl, – ов lуhка хатщаlэм. Ин щаlта, таhха, войпты юпийн акеl икийн ёхи щи lэlа, суllаl пут юха ёварlайт, охаl па ов хопа омасlа… Ин Сот Паннэ Ар Паннэ ики Порнэhан апрапlа: – Мана, мана, ивh-ассаh эвен ин хоты моlты аl актас. Ин ики ястыйl: – Ит яма питам сахат хоl хун яма питlат. Па хоlща! – Яhха, яhха! Ин Порнэ имеlан партlа, Сот Паннэ Ар Паннэ ики па щи шушмас. Эвеl хот лепа ёхтас па, хот ныты ушан: «Эвем па, таhха, шаhкопса, хот оваl пелки понмаl…» Тохи ёхтас па… эвеl ох пушхаl ов хопан омасаl, суllаl пут юха ёвартомат. Хоllоман-есlаман lовl-сомl яха акатlаllы, хира пон-
lаllы, ёхи щи таllаllы. Ин амплэhкеlан па щи хуlтмаса: «Во-во-во, Сот Паннэ Ар Паннэ икен ивh-ассаh эвеl эlты хаlа lовh тэlаh ухаl таlаl, lоhхи lовh тэlаh ухаl таlаl, хоllоман-есlаман таlасаl». «Ивlап-ассlап, хортты ант хошаl, – Порнэ ими па щи ким этмаl, – тамиты хорта: «Сот Паннэ Ар Паннэ икен ивh-ассаh эвеl эlты шанш вояh, потм вояh тэlаh ухаl таlаl, арыман-монщман таlасаl». Хуlантыйl, иикеl яна хоllаl. «Муйl хоllаl, аl арыйl», – lув, таhха, ёхи lоhемаl. Lув lоhтаl юпийн амплэhкеl па щи хортаlаl: «Во-во-во, Сот Паннэ Ар Паннэ ики ивh-ассаh эвеl эlты хаlа lовh тэlаh ухаl таlаl, lоhхи lовh тэlаh ухаl таlаl, хоllоман-есlаман таlасаl». «Ивlап-асlап, ивh-ассаh эвеl эlты муя па хоllоман-есlаман таlасаl? Щиты яста: «Шанш вояh тэlаh ухаl таlаl, потм вояh тэlаh ухаl таlаl». Lув ёхи па lоhемас, и амтом нэ сохаlан. Ин амплэhкеl па щи хортаlаl: «Во-во-во, Сот Паннэ Ар Паннэ ики ивh-ассаh эвеl эlты хаlа lовh тэlаh ухаl таlаl, lоhхи lовh тэlаh ухаl таlаl, хоllоман-есlаман таlасаl». Ин Порнэ ими ким навармаl. Ким этмас па, яна па, иикеl хоllоман таlасаl. – Моlхатl, – Сот Паннэ Ар Паннэ ики Порнэ ими пеlа ястаl, – моlхатl амтыlысан, тата щи, вуи. Ин хир ов пелки эhхопlа – эвеl ох пушах хир овн. Ин Порнэ ими туп аl lояпаl. Ин Сот Паннэ ики, таhха, щаlта ин Порнэ имеl и пелкаl хуры lовн кирlаllы, и пелкаl ром lовн кирlаllы: «И пелкен унта ат туlа, и пелкен уйта ат туlа! Там юпийн тамащ пиl па ант ат тайlам…» Ин Сот Паннэ Ар Паннэ ики вошh урт ханомlаl пиlн, таhха, lуhан ки – вот нявраh юшеl ант хоlлийl, таlан ки – хомт сэмпи сэмаh lонщан юшеl ант питыlыlа. Щиты щи мойlамантотlаман хоlаl. Щи, таhха. Мария МУРАТОВА шуhат потартыйм монщ Леонтий ТАРАГУПТА ханшсаllы, Клавдия МАКАРОВА нэпека lэщатсаllы
Верантты няврэмат вантапса
•Хорат потарlат
Клавдия Макарова верам хорат
Газета
«LУХ АВТ» Адрес редакции: 629008, ЯНАО, г.Салехард, ул. Подшибякина, 17 (34922) 4-68-03, 4-68-63 Е- mail: luhavt@yandex. ru
Учредитель (соучредитель) Департамент внутренней политики Ямало-Ненецкого автономного округа (ЯНАО, г.Салехард, пр-кт Молодёжи, д. 9) Газета зарегистрирована Управлением федеральной службы по надзору в сфере связи, информационных технологий и массовых коммуникаций по Тюменской области, ХМАО-Югре и ЯНАО 19 апреля 2012 года Регистрационный ПИ № ТУ72-00558
Тираж 700 Заказ 0408 Подписные индексы: на год - 29925, на полугодие - 84611
Газета вышла в свет 26 июля 2014г. Подписано в печать 24 июля 2014г. по графику: 17.00 фактически: 17.00 Газета выходит по субботам Цена годовой подписки 96 руб., в розницу не распространяется
Издатель Департамент внутренней политики ЯНАО (629008, Тюменская область, ЯНАО, г.Салехард, пр-кт Молодёжи, д. 9) Отпечатано в типографии ГУ «Северное издательство» (629008, г.Салехард ул. Ямальская, 14)
Главный редактор Кельчин Г.П.