4 няръяна нгэрм

Page 1

2005 - 2015г.г.

№ 4 (4653) 2014 поS январь ирыS 25 яля СУББОТА

на факториядо’ ни манзараD. Факторщикдо’ яaгу. Aыхы яхад aэдалё товы” ненэця” пихиня нуD. ТецьAавна, тамна СоветS илаS дабада Хатяко Мэйкович дахад пыхыдмS юда хардамальaгана яхананаD хойS Езынги, aэрм’ тер” управ- до’ паклы. Факторияханиня, идS лаaгхана харад” ленияндо’ aэвахана мэна нандо’ лампочкытоS лэё aадибелыдаць. Ты” пэрти” Сергей Сомдерович Ва- яaгу. «Юдэйн - то» тэри е”эмня фактория” aабтам- нуйто, Салехардахы aэрм’ мирдаaгурта харад ба пяць. МюсьлавитоS тер” серо минрена депар- aэвысь. Таняна сидя луца ниня aаць. Лабкыдо’, тиндо’ тамна aаниD таранаD таментхана манзарана илеaахаS. Пыди’ ты” aамaавэдо’ таняць. Факто- Юрий Сэрокович Худи, зи”, пени”, нямдо’ няDмаррия” aадивоDмахад, ненэ- «Ямал - ню” на” я!» ассо- пихи’. Тиканди’ хавна лабця” aарка хардахаD ханаць циацияS aудондана Эдман кахананди’ тарана aавaэвадэйдаць. Aамгэри тар- Хасевтевич Неркаги, ради’ тас aэвыць. «Яра тоцяндо’ тарабD, таняд тэм- мань «Няръяна Aэрм» хона» сидя ненэй ненэцьS дасеты”. ХойS терD халэдоS, газетахана манзаранаaэ манзаравэхэS. Константин тэндоS aамзамS, ханесэйтоS Марина Тэтакучевна Яр Иванович Худи хардахахоб” тэврамбасетыD. Тикы- aэдалёрaаваць. Мерета нанда aамгэнда танявам’ доS таминдоS миртандоS «Буранахана» ядэрць, манэ”лабтась. Лабканда мэцетыдоS. Тамальaгы мале сян факториян’ мюй тецьбата aод” aавaамтавы факторияхаD ты” тэворaаваць. Нерде рада, вы’ терхаDна тарана пэртя” тамна ядэрaа”. Тюку илаaгана ервона” «Порца яхан’» нултаваць. aамгэ” танявыць. Мирехуркари” нядаaгова про- ИлеваS ямбан’ хахая мю- до’ сэвхана aадя падыD. граммы” сертаба пяDмаха- серта” ненэця” тэмдор- Тинда мюня ты” пэртяхат дандо’, фактория” aани’ манзь турaа”. Невхы няDмарпада пена”, aамза” тикы нядDмяць манзара- илаaгана ты пэртяD, хане- aоныць. Яaга лохохана лъядD. ЕтёD есьD aадим- наD aамзидоS, ханесэйтоS aаниS aонабтярD таняць. демби”. ТедаS округханана” хобD тэврамбиць. ТедаS ТуцавэйD aамзаD тэри хусувэй районхана ханяна мале сян ирыS тикы тара- cалъяць. ты” пэртясавэй”, халяданасавэйD яхана фактория” таняD. ЛабкытоS хавна нянь мядотоS, мата мэта хардадо’, сензелава мядодо’ aадимя”. Хусувэй фактория харта aэвахана мэнада, мирдаaгуртада таня. Манзарани” поaгана aокаюмS пелядо’ aэрм’ тер” aэсетыD. Aаврадо’ сава aэва е”эмня пили” ерв” манэсаръядо’. Хэвы си”ив яляхана Ямальской районвана фактория” ханзер” манзаравам’ манэсарць ядэрaаваць. Райондо’ ервмS ня-

ФакторияDмана aэдалёрaаваць

Ю.С. Худи

С.С. Вануйто

«Харп» факторияS хардада мал’ сыра тондавыда. Лабканда мюS тюбD тици. МолокоS банкы”, чай”, aани’ яёлокоS хавна aамгэхартадо’ яaгу. Тинда терси. Aыхы яхад товы ненэць’ ханамда нида пандаaгуD. «Тарко Саля» факторияS лампочкытоD лэё” aыхы ян’ aадиD. Тикари факторияхана серо” минренадо’ Людмила Петросовна Алёшинам’ ядабтаваD. Хардаханандо’ тамна юдS мян ненэцяD манзаравыD. Лабкаханандо’ хойS ненэцяaгана тарана aавар” хавна мандарин”, яблок” танявыць. Aаврадо’ саць ниD миресD. Нянё” ябцыби”. Мата мэта хардадо’ тамна ядембавысь. Людмила Петросовна факториям’ тандаяS няDамвэда. Вадида тарцяць: - Ихинани’ факториям’ тамна aарамдаван’ харвав. Тюкохана иле мэта харад” тараD. Тэвравы балокадо’ иле мяDaэ мэсанаD ниD aаD. ХанюйD. Манзаранини” ядембада харадS мюня илебатоS тара. Aэдалё товы ненэць пыхыдамда тарця харад мюня юдабабта сероDaа. ТикыS хавна ИнтернетмS, телевиденийм’ сертаванзь пэрaадм’. Тюкохана илена”, манзарана ненэциена” маркна мэнарахаD aэaгуD. Сельбя’ няна ма”ламбадаD aодя”, мараaга”, тудако” ненэцяaгаDна aани’ мирDaэ тараaгуD. Тюку илаaгы фактория” тарця aэбтоS сава. ФакторияS манзарава aудонданахаданда пере. Теда манэ”мы факториянанаD ты” пэртяхаDна тарана бензиндо’ яaгу. Ерв” aэдалёрмандо’ пуд Яр - Саляхана тасалкуць. Манэ”мыдо’, намдвыдо’ падартS тэврэйдонзь. Тамна тяха’ округS ервха” aэдараaгудо’. М. ЯрS падвы. СидяaгD aаниS пыда тадтавыда

“Харп” факториямS маниедаD


2

2014 ПО, ЯНВАРЬ ИРЫS 25 ЯЛЯ

НЯРЪЯНА AЭРМ

Пенсия сяхаS пирамда?

* НенэцяS илS

ПэдараS поaгана Василий Тайбери харта иленя ненэць. Сэвхаюта сылаDмахад, ситя тыD сюртембиD. Тад тальняюS Приуральской районхана харта иле. Нердена хадS сэвS хаDмабD, яS ханивоDмахад янамбовна aарка пэдараS няS мюселцетыD. Тюку поS таремS ни еревD. AэрёS сыра aопойS хаDаммахаданда, таминда холкавдавэйS ямS синдадась. Мюсеванда серS ВоркутаS няS вэaгалёда еся сехэры сиддоS нярхаласеты. Таддикахад Итя Aабтеня яханS няDвотана, Харэ яхаS няDав aэсондS вэaгаламбада талбэй сехэрымS aаниS мадасетыдоS. Василий Пырирко таремS лахана:

- Мань илаaгананиS aэрм яваD пудана похоDна саць несэйма. Манзарана луцаD aокмаD. AэрмS терD aобтаремS выaгана илеванS харваD. Aопой янаD хобаS aарамзь мэDманаD еDэмня тайкуS aаваD. Тюку aэрёхана понS сарёD миaаць. ПэD тэлD ханимяць. Сэрад поaэ хаясь. Василий Тайбери ихинянда Саля явS маханяaы хэванS паромбись. Aарка пэдараS поaгана сава aэвы. Aопой сыра саць ёря. ХабтхавD тамна нядамS тэва пирDaадоS. СуюD хадырць выдаaгаD. НараS ёльцьaгана Василий Тайбери пуняS мерS салманзь мэ.

СэвнаD тяхад aадимыD вада” хараD илаaгана нядаaго пэрaаD. Ненэй ненэцяaэ ириева” Леонид Лапцуй иланда ямбанS вадиD хараD маDламбвыдась, падартS aобтS мэвыдась. AаниS тэнзмS мэтаD нинаD aобтаремS хуркари вадито’ хараD таняD. Тарця вада” хараD лаханабцохона нядаaгуD. ХареS вадамS мэбеламбиD, савумдамбиD. Aарка ненэцяaгD инзелебD, хусувэй вадандоS хара яханда ха”морцеты. Тэри хумбанзиD нидо’ мэцету”. Сяхаринда хибяри нямд лаханако, манзара няпат, ихинянда савамS, илаaгананда таранамS няданд намдбата, сертавэDэмнат манэпата – сава вадаS харахана маяб”тавдавэйS нир aэдараaгуD. Нята нянд пэрта манзаянда ила’ пяныд’

хэвнямна ха”морп’, няханд хэтуванда вадит хараD им’ вомдабабто’ ни” тараD. Нямд нядабабто’ сава. Тарана вади” хариD мэць, иaудм’ нэкалпа саваD. Ненэцям’ aылпа вэва. Пуня’ вэва вадам’ нин намдаaгуD. Пыдар хуркан aэсан – нюхут ненэцяD таремS тэяaгуD. Вади” хараD ненэця’ илаaгана саць тарана aамгэD. Леонид Васильевич Лапцуй ириеваD маня” е”эмнянаD падартS падыдась. Ханяaэхэбида харта индя aыл’ хомбвыда, сертабавыда. Тикы aавэда падвы стихотворенияхаDната aани таняD. «НебяS» едS падвэхэнанда мале сян вада’ харам’ хоaгуда”: «Небя вадахава вы’ aаран’ тайнанараха, Пенда сейхад тато’ табцаaгуд”…»

Тюку Г.П.КельчинS тадтавы сидяaгахана Василий ТайберимS маниедаD. Х.НямбараS падвы

Ненэсянда aодD, небяна”наD вади” сяхаринда тенесетынаD. Небянд вадамS мада сеяр пинаaгу. Инд aылS вадада aобS aадиберта. «Ненэця’ Ил’» нямна Леонид Васильевич aаниS падна. Тикахана нядDмаданда тарця вади” хариD мэ”aа: «Ненэця’ Ил’ яха’ лат ни aа”, Ненэця’ ил еaга ямб ни aа”, Ненэця’ ил’ харта сёсавэй, Тю”уй сюрна Ялям’ хынабтамби… Ненэця’ Ил’ малсяда сё, Хуна сяхаaгарт’ ни” таб”лиaгу…» ХареS вадамS мэDма сава. Вадамд юраaгун – техэ паaганд ханяд aэвахад aани’ ехэраaгун.

Aармы вэсакоD, пухуциD манзараваS пирадмS тедаS товы похонанаD aаниS тасламбидонзь. Тад нерняS понS манзаравамдоS хартоS манэсартадоS. ВэсакоS серо минрена Максим Томилин 2014 похона сертаванда манзаямда таремS вадеDaадась. Министр Россия янаD тиaгывна илена ненэциенаD aокмамS хэтась. Хэвы похоDна едэй соявы aацекыD яaгувортахат тянюлерыць. МаняD округхананаD иленяхат aокаD. Aэвахы ЕрваваD Дмитрий Николаевич Кобылкин тикы сермS aани вадеDaадась. 2025 поS aэсондS хаaганинаD, иленинаD сероS тидхалеaгунаD. AацекыD хомбадаD неD нютёD едS няDамарпада есядоS aокамда. ЯхананаD ненэциенаD илS вэсакоD, пухуциD манзаравахад паaгады. ТикымS Россия янаD есьD нямна манзарана министерстванда ерв Антон Силуанов aаниS тюDу aадимдембидась. Мась, пенсияS нямна aэда серD сабе сававна тидхалевдавэйD. ПенсиянS aарвоDмахад ханDмамS Россия янаD экономической развитиянда нямна манзарана министорS Алексей Улюкаев aобтаремS

савуDaадась. Aопой яхананаD иленя ненэциенаD сероS минрена вице-премьер Ольга Голодец нита сероS едS мась: - Aармы ненэциенаD понS манзарава «лаханако» ни aаD. ПенсиямS салдамбаваS еDэмня Россия яхананаD есьнаD таняD. Россия янаD президент Владимир Путин aобтаремS aармы ненэциенаD понS манзаравамS нидя савусD. Тикы серS нямна етриS лаханасеты. Россия янаD председателянда марцьхы таремS тасламбида, пенсиямS несэймдамба 2015 похона пэбDнанаD, aармы вэсакоD, пухуцяD няDмарпаванда пенсиямдоS aарамда таравамда хартоS таслаaгудоS. ТедаS 13 миллион пенсияхана мэнаD вэсакоD, пухуцяD манзараD. Ольга Голодец иS ядэробцовна, Россияхана пенсионной системаваD мэё. Максим Топилин таремS вадеDaада, вэсакоD, пухуциD няDамарпада пенсиямдоS, ненэциенаD сяaок поS пирувна илевамдоS таслаDмахаднаD, aарамдавамS манэтаваD. Хэвы, 2013 похона ненэциенаD, еръй пиранS 70,5 поS aэсондS илевыD. Наталья РыбьяковаS падвэвна

М э б е т а D Aани тэнз нит помна тэри ёхобортан. Леонид Лапцуй нерденя вадита хараD сояDма я’ нямна aа”: «Я’ ненэця’ соявахавада хубта ни aа”. Ила’ саирмана вадёдавакода харта саaгово”aа». «Яд”мавнанда, иле”мявнанда Ненэця’ нюм’ хамедамбаaгур». Ненэць сэхэ’ ёльцьaгана aани’ няханда ена пэрaа. Хэвхананда мэнанда танябD, харвобта юрёда aэя, aобD ту’ тер няда aэaгоданакы, ням-

да савупата тара. ТикыS нямна Леонид Васильевич таремS падна: «Нямд няда”мамд, савам’ серта”мамд Вада’ харахана нёр хомбасету”. Иaудо”пата няр тенеaгуда. Хуна мальaгана, сэхэ яляхана Тензебтеaгуда, сит нядариaгу». «Харе” вэва aэва нид ни aадю”. Харт вэвадамд хось харвабат – Нянд вэва aэвам’ тасламбабат, Харт пыхыдамд пыдар ватабин».


3 ЯмалS

2014 ПО, ЯНВАРЬ ИРЫS 25 ЯЛЯ

НЯРЪЯНА AЭРМ

терадмS

Надежда Сэротэтто сёётэй не. Москвахана тохолкоDмахаданда СалехарданS тось. Сёда саць минDaа. ТандаяS юкад вата aопой нита поaгад «Приз зрительских симпатий» нюмS няDмась. Тамальaгана «Мань ЯмалмиS» сёмS мэDaась. Сита тохоламбададанда Елена Лаптандер тара. Не няваD нюртей янS хаDамванда еDэмня КипрмS нюбета aонS ханда. Таняна иленаD ненэцяD сёмда намдаaгудоS. Татьяна Покальнетова паднана няваD Надежда СэротэттамS лаханако няDмэдась. Aыльнякуна толараD. - СяхаS сё мэць пэсян? - Тет пониS aэваS мальaгана небямиS панэниS тюхуS сеaгакоци сэдась. ЯдваниS серS тикыниD муноDлабтамбасетын. ХарDни иниS aыламна сё мэцетыдмS. Тохолко пэDмахаданиS хуркари кружокхаD ханDaадамзь. Ханярина нюдяко артистаaэ тарадамзь. Хэвнякуд сырта нямиS мась: - Надя, тарсиD мэкадан! Варемд ёльце мэDaар. МасиD сит тамна тяхаS тохоламба пяaгуD? -Тамна тяхаS тохолкосан? - Панаевскахана хасаваюD классмS ёльцеDмахаданиS, Гнесиных нюмS нюбета колледжанS тохолко пэйваць. ТикамиS самбляaгрихиD малевась. ТедаS тамна тяхаS тохолкудмS. Нерде МоскванS тэвбаниS, тэри васарaадамзь. ХарадD, сехэрыD aаркаD. Ханярина танярина ядна aока. Нердена ялэниD тоенаць. ХибяхартмS ехэрадмS. Aобкарт музыкальной ин-

вади” Илаaгана тарця aэсетынёD: ненэцьS нюда таняaгу – нюмда вадаба варемда мэта, aамгэхэртмS ни сяндS. Aамгэ ёльцяaгана нюда пуняцей aылекаaэ ханда. Нисямда-небямда нядава нямна вадада яaгода. Тикы нямна Леонид Лапцуй тарцяD вадида таняD: «Нюнд вэва aэвам’ манэ”либ”нанд, Вада’ харахана хэвняримна нёр пюсету”. Харт вэвадамд пыдар манэ”aан». «Aамзанд иканя мэва’ мальaгана Сертавэвнанд, яд”мавнанд Сит тумдабаaгу”, сит

струментахана нидамзь сянакуD. Хуркавна aодD тохолко пирDaавась. Москвахад ЯмаланS хэбидя яляхаD сиDми ханзетыD. Хубтахана СалехарданS тэвсетывD. Пуна тамна тяхаS aэдаласетывD.

ненэциениD aулиD мэнейн. СёдоS харвобтадмS. Ненэй не aэвамиS нив такалпюD. ХарDниS сёниD мэць ныхыниS пиранS нерняS ядаaгудмS. ЯмалS терадмS.

- Ихинянд тамна aамгэмS сертаванS харван? - Сёётэй не aэваниS еDэмня сояDмамиS ямиS ЯмалмS хынабтаванS харвадмS. ЯS ханярина сиднаD теневабтоS тара. Aобaгуна aопой концертахана ямб платита сёмS мэDманS харвадмS. Тикахав тальняS харта миaа. ТедаS плананиD яaгаD. ЯраS ирыхана Сочи маркана aаниS артистD ниниD няS ЯмалмS хынабтамбаaгуваD. Тад тованда похона харDниS aарка концертмS сертаванS харвадмS. - Ихинянд Ямал aамгэ? - Ямал нисяниS, небяниS я. Мань сояDма ямиS. AэваниS ниня нумгана aэвадёда нумгы ябере. AэрмS тер

хараD хомбариaгу”. Вэсако’ панаха” тэв”махаданд, Харт иле”мяр, сава нят”мар Сит нядабаaгу”. Хурка сава няр aани’ aока aэaгу». Теда тю”у миндиD, иландо’ паaонS тэвотана нита едS Леонид Васильевич aани’ падвыда таняD. НяндоS табекоS, aани ненэциеD поaгана мэсь таравамS вадеDaа: «Нюдя aэдаханд тэри сэвъили” Харт нямюмд нёр таборопю”. Пуна вэльмерaга тохо”махаданд Харт нямюмд нир

таб”лаaгу”. Пунсяда ян’, енарцяда ян’ Сит нихи”мамда, сит пале”вамда Нир хамедаaгу”». «Тэре худаaганзо’ нёда” илесету”. Пуна пянытанда” пяри”махаданда Тикы сехэрэмда” пили” нёдаaгура”. Харта” тохолила” сидда” тобе”лаaгу. Мона”вахаданда” тамна ермеaгуда”, Васартариaада”, тамальaгана пысамбариaгуда”». Тэри хумбанзиD етриS мэва тоDолаха ниaаD, хусувэй aамгэ хареD aудахана хомбада. Хуркан тэтан aэбат aодD – илебц няDамба тара. Манзарабцо нямна Леонид Лапцуй тарця вади падыби: «Манзаравахана тяхасова-

на, Aуди” нерцюмна ня”матарисету” – Тударев’ тус” – харт пыхыдамд Тамна сава серк” тэврамбаaгун». «Пон’ хонёбат, харт илакомд Хадит поaгад aэдарабтаaгун. Хуна сяхаaгарт aани’ ни тут”».

на Вада саaгово”aа. Хуна мальaгана, енядата пуна Инд aыларимна вадам’ тенеaгур, Харт пыхыдамд вэву”тариaан».

Aарка ня ваданS намдорць тара. Пыда илм’ манэ”мы, хуркари сэхэхэD еребермы, нямда тарця маяaгад aэдаванS харва. ИбD aодD, хусувэй хибя ила пяныдмS харта маяaота сер хамедаaгуда. Тикы нямна тарця вадаS хара таня:

Леонид Васильевич ириеваD маня” е”няD падвэда aока. Хуркари ехэрана илеDми вадиDманата хосетываD. Тюку илаaгана вади” хараD aулиD нядаaгуD. ТадaоD aока пеляваD иринатоS илаS мэбцохот юрхалаaга пэйD. Няби вадавна ханя тарця aаD, луцадаревS илеваD. ТыD aэхэна мюсертаD няринаD тамна невхы илаS мин серS илеD.

«Aарка нянд вадам’ нёр мадабюр”. Нивы тердевэ илеварихи-

Лариса ОкотэттоS падвы


○ ○

E-MАIL: NN-YNАO@YАNDЕХ.RU

УПРАВЛЕНИЕМ ФЕДЕРАЛЬНОЙ СЛУЖБЫ ПО НАДЗОРУ В СФЕРЕ СВЯЗИ, ИНФОРМАЦИОННЫХ ТЕХНОЛОГИЙ И МАССОВЫХ КОММУНИКАЦИЙ ПО ТЮМЕНСКОЙ ОБЛАСТИ ХМАО - ЮГРЕ И ЯНАО ОТ 19 АПРЕЛЯ 2012 ГОДА РЕГИСТРАЦИОННЫЙ ПИ № ТУ72 - 00559

○ ○ ○

РЕДАКТОР

○ ○ ○ ○

ГЛАВНЫЙ

ОТПЕчАТАНО В ТИПОГРАФИИ ГУ «Северное издательство» (629008, г. Салехард, ул.Ямальская, 14)

Издатель Департамент внутренней политики ЯНАО (629008, Тюменская область, ЯНАО г.Салехард, пр-кт Молодёжи, д.9)

( Пеляда тад тованда газетахана толаираD). Няё ВэнгоS падыбада

○ ○

ТИРАЖ 999 ЗАКАЗ 0004 ПОДПИСНЫЕ ИНДЕКСЫ: НА ГОД - 10978, НА ПОЛУГОДИЕ - 54391 № 4 ПОДПИСАНО В ПЕчАТЬ 23.01.2014 Г. ПО ГРАФИКУ: 17.00, ФАКТИчЕСКИ: 17.00. ВЫШЛА В СВЕТ 25.01.2014 Г. ГАЗЕТА ВЫХОДИТ ПО СУББОТАМ ЦЕНА ГОДОВОЙ ПОДПИСКИ 182 РУБ. В РОЗНИЦУ НЕ РАСПРОСТРАНЯЕТСЯ

4-53-32, 3-08-69 ○

ТЕЛ. (349 22)

○ ○ ○ ○ ○

АДРЕС РЕДАКЦИИ: 629008, ЯНАО, Г.САЛЕХАРД, УЛ.ПОДШИБЯКИНА 17

○ ○

ДЕПАРТАМЕНТ ВНУТРЕННЕЙ ПОЛИТИКИ ЯМАЛО - НЕНЕЦКОГО АВТОНОМНОГО ОКРУГА (ЯНАО, Г.САЛЕХАРД, ПР-КТ МОЛОДёЖИ, Д.9) ГАЗЕТА ЗАРЕГИСТРИРОВАНА

УчрЕДИТЕЛЬ (СОУчРЕДИТЕЛЬ)

«НЯРЪЯНА НГЭРМ» ○

- ТаремS нидмS харваD. Нюдя AадереDэ пыда таремS ма: Не няханиS саaомиS хаDамвыD. Надaода пайдэхэDната, тютя малхана aоныD. Тарця немS манэць AадереDэ мяканда aэдалэйD. Сидя падвымS хамы ненэцяS туроDмахаданда aопой ялямS мэDaаваD. Пяк нисямиS манзь ханада: - СюхунейD не няхавмS маняD неднаD мэбDнаD саванёS. Нюдя AадереDэ нерня маняD неданд мэхаваD! Небяв пухуця пыда таремS ма: - НеS мирDaэ aавэд митан? -Миркав таня – aэ мерета хасава нюр тэваaгуда. ЮD хабтеDэмиS матота мэтын. ТыD небя яхадей ни выдараaгуD. НебяндоS выдарабD, сидя падвэмиS тамна таняaахаS. СиDив Сюхунейхана мирD ни тараD. Aэрида мирета не нямдоS хибя тэвада, тикы неданда мэaгуда. Тиканда aани aобD поS таня илеваD. Нися вэсакомиS aаниS таремS ма:

Газета

ханабаниS хурка? Мань таремS мадмS: - Тикахавахана мань сермиS яaгу. Пяк Вэсако нисяниS сянда тэхэюда, нянда манD. Тиканда aобD нензадымS мякниS ханадмS. МякниS aэдалэявD. ТэвDмахаданиS Пякав нисяв манзь ханада: - НензадымS ханяд хор? - НяхарD AадереDэ мятS тэворaадамзь. Сидя париденя тёнямS Нюдя AадерканиS миDaадамзь. Няби тёнямиS юрD тымS миреDaа. НябихавамиS юдS тымS миреDмы. Пяк нисяв пыда таремS ма: - МякандоS хэбDниS манзяв няниS aаябадхартадамиS ниD тасетуD. СюхунейD яхана хансоDмахаданда тикахавD хосаяид. Тикари яляваD таремS хая. Хуняна Нюдя AадереDэ мэта мантанда харта мякнаD товы. ЕдваD пэрманаD серS мядондаваD ма: - Пяк Вэсако, сидя падвэмд СюхунейD яхана неS мирaэ ханабDниS хуркавS? НисямиS таремS ма: - Сидя падвэмиS не нюниS тэхэS. Не нюмиS неданд мэхэвабDнанд тэхэюниS татaахаюн! СюхунейD папахавмS таремS aодD неданд мэaгурава.

сэвS лыS тюнданS хаDаврав. Няби aэS харанS тюрS пубтав. Aарка падвы тад лэрёванда, ханниS ниS aамдаaгуваць, ханS пуняS сыранS aамдывD. МэтамиS инямиS пемнаниS вырна хая. Хэня ханS пумна тад сюрбаваниS, нимиS панS aэсоDмана нэкалaав. ХэвданиS ерня я хойS ниня aопой хасавамS мань манэDaадмS. СиDив ваеS нямдамS хабтамS мэDмы. Aэдаравы ханмиS манэць, хасава тыда харейда. Сидя падвымS нертемба, хэвы ханамS няDмуванзь манзабтада. ХанамS пубтада. ХовандамиS янS сиDив ваеS нямдамS aаниS харейда. Сюрамбадаaэ сиDми aаниS пубта. Aадьда яхана хэDмяхадандиS сидя падвымS няDамaахаюн. НяниS aэдалёда хасавамS нусь aатев. Тиканда нянаниS то. Тикахав Нюдя AадереDэ aэвы. Пыда таремS ма: - СюрамбадаS пус хацявS aэвэн. Манзьван сидя падвымS пубтаaахаюн. ТиканиS пуд сит тэвода пядамзь. Сит aаниS пубтадмS. Сюрамба тарсиD саDмэн. СиDив ваеS нямд пирхавандоS тыD саваD тэць. Пыдар aамгэмS пэраць ядэрцан? Мань таремS мадмS: - ТёнD хадаба ядэлидамзь. Сидя париденя тёнямS хададмS. НябимиS хораката тёня. Нюдя AадереDэ aаниS таремS ма: - Париденя тёня юD тымS мирета хадS aэдараха. Хораката тёня юрD тымS миреDaа. НемS мэванзь хэванзь пэрaадмS, париденя тёнямд няниS тадва. Тёнямд тэмдахав. AобD юD тымS татадмS. ТедаS мякниS хэхэниS, aаябададамд ханаaгунва. НяхарD AадереDэ мядодоS aавады aахаDна нивыD aаD. Мяканда тэвыниS. Ед пинвы. AаворманиS серS Нюдя AадереDэ ма: - Хораката тёнямд aаниS тэмдахав. СюхунейD янS хэванзь пэрaадмS. Aэрида мирета СюхунейD папамS, миреD хэбилеDмамS, aэвD салэвоDмамS aэвта пяaгуваD. СиDив ваеS нямд тэниS еDэмня ханданакэдмS? AэхэюниS aулиD нихиS харваD. Пыдхавар aэхэюд савахаS aэвэханзиS. СиDив ваеS нямд тыниD выдарабD, тикахавана СюхунейD папамS нив сояaгуD. Сидя падвэмд

нейD ханоD малхана ваDанда тэрхаD. ТыдоS матоDлабтавыD тикахана aамдыD. Тарця надналунS ханзерD митадоS? Вадида мэсоDмахаданда ТавысоD Нявдэ aэдалэйD. Техэ хэня мюдниS пумна aэдалэявD. МядоS aадь янS Пякав нисяв a э с о л к у л в ы D . НултаDмахаданаD яляваD тамна тюDуна саaгана. Нися вэсакомиS ма: - Тамна яля aэсь тедаS СюхунейD папамS aулиD хонрахарцямиS. Хананд тыD нёд aэдаD. Aопой ханхана хэхэниS. МякавмS нехаS хар-тиS мяраaгудиS. Aопой хананS тийниS. СюхунейD мятS ханяниS тэвD. СиDив сюдбямиS aэта паряS ниня таня aамдёвыD. AэдоS сянакуDaаD. Техэ ханоD малхана aамдёда ненэць aока. Тикы aамдёдиD поaгана Нюдя AадереDэ aаниS мэвы. ХанотоS лехэ-хэD тасириS нюDлаиD. Пякав нисяв пыда таремS ма: - СиDив Сюхуней, aобD не няндаD миртя хумна aа? ПыдоS вахалъядD, таремS маD: - Миртя ни таняS. ХандиS ты aэдабатиS такы aамдёдиD тотревS aаниS aамдаaгудиS. Тикахав манэць тара. Aарка Сюхуней манзь ханада: - Не aацекы, ханяна хаян? СюхунейD папа ти aэдакы, мякад aобD ябтамбой не aадимя. НёS няюS тад сюрбаванда, ханмиS вадартаханиS хасрёS варувна мале хэвы. ХасрёмS сюрте пыда сюрамби. ХасрёS варанS тэвотанаханиS, не мяканда мятю. СиDив Сюхуней маD: - ХанамдиS тедариS нёриS aэдаS! МякандиS тэвDмахадандиS хуняна сидя тэмдиS тэвраидиS. Пяк нисямиS aамгэхад намдувана – ханамда aэдада. Пыда таремS ма: - Еванзадков, хананд ниS тюDу тидD. ТюрмиS няDмадмS, ханниS ниS aамдывD. Пяк нисяв сидя самда марцянда ниS моёDaахаюда. Тад нэкалманда мэта ханмиS няхарD сакада. Техэ мята няS хадда поёмби. МякниS тэвыниS. Пухуцяда ма: - Сидя aэ ламдикамS мале матоDлабтавэхэюдиS? Неры вадеDмэмиS ти. Пяк нисяв таремS ма: - ЮD хабтеDэниS сусава aэсондS нивS aэвадаaгуD. Хуняна матотаванзь aаниS хаяниS. Aамгэда aэвна – юD хабтеDэмиS малS aэдэйниS, матоDлабтэйниS.

( Я р а б ц )

- СюхунейD папамS неднаD мэбDнаD сава aэдараха? Небяв пухуця aаниS таремS ма: - AавэнаD митаваD? ЮD хабтеDэваD мисоDмахаданаD aавэнаD мюсерць мэтаваD?! Пяк вэсако тикари поховS мюсерць хэсь aэвадэйD. Няхаромдэй похона нисямиS aаниS ма: - СюхунейD папамS неднаD мэванзь хэбDнаD сава aэдараха? НенаS няхаромдэйхавS неS мундS намдаванS нидмS харваD. Хуняaы яляS ямдаaгунаD. ВатаD aамгаринаD я мяDнаD мюS сюрканаD. Пя поaгаваD aаниS сяхариS тараaгу. Пяк вэсако нисяниS сертавы я мяD саляS ядхад сабкавы aэвы. Нёнда сиS няDморцяaэ тарана яS хораS нямдS мал яS ядхад сарку. ЯмданолынаD. Нися вэсакомиS юD хабтеDэмда aопойта пуйдэйда. Мань мэта тэмиS сидя aэ ламдик. ПякS пухуцяS мэта тэхэвада сидя aэ ямб. Пяк вэсако тыD небя яхадеймS aобD санS юDaада. Тадхава манзадаваD. Aэдалаикана Пяк вэсако тыD небя яхадимS сэвS лыS тюнданS хаDаврада. Няби aэS харанS тюрS aэдхалада. Ханамда моDна хода. Пухуця ПякамS хэтыдоць, неры aэ ямбамS сэвS лыS тюнданS хаDаврада. Вары aэ ямбамS няби aэS харанS aэдхалада. Ханамда моDна хода. Не нюда нянанда тиби. Тикы хэня мюдхаS пумна сидя aэ ламдикамS хайхалаaахаюн. Сидя падвэваD тарсиD ваDaахаS. Тад мюселманаD пурливаD миaа. Сянад минатS мюсебанаD aодD хэвамбовнанаD сиDив сюнды хабт нихимъядD. Aэдалёда ненэць нисямиS пубтада. Пяк вэсаконда пухуцямS пубтаDмахаданда, сиDмиS aаниS пубта. Нултав, нусь aатев. ХэвамбовнаниS нултада, пыда таремS ма: - Хибян aэсан? - Манзьван ПякS aобD нюдмS. - Пяк вэсакор мюсеня aэвы. СиDив сюндэмиS саваD тыць: ПякамS пубтав. ПякS AобD Ню, тад нерняS ПякоD НадналумS нюбепат сава. - Пыдар хибян? - Манзьван ТавысD НявдэмS нюмaэ мэDaав. ПякS AобD Ню нюмл хаед. - СюхунейD папамS мэванзь миaаваD. - СюхунейD не нямдоS нянд ханзерS татадоS? Няданд хынибэй, няданд савахартD хасаваD Сюху-

ПякоD Надналу

AЭРМ

СалтеDэ тоS сядS ниня aобD мяD палавы. Мякы мякна вэсакохоS, пухуцяхаS илевэхэS. Сидя нюмS вадабавэхэS: aобтиS хасава aацекы, нябидиS не aацекы. МядS хэвхана aока тэдоS яaгу – юпёй хабтеDэдоS, aопой тыD небя яхадейдоS. (ЯрабцмS хоDмахад сёмS хасава aацекы мэDлада). Пяк вэсако нисямиS СалтеDэ тоS халямS пя поaгахана хадабида. СявтасавэйS халяда малS таня, ехэнарида хадавдавэй. НебяваD пухуця халяхат пэхэ сертасеты. ХаляваD няби иканда тэворaа. Не няниS няS янS сидямбониS, aани нямиS яaгу. ПякS AобD НюмS нюмaэ мэDaав. ХэвамбохананаD aадьда яхана няхарD тэта AадерD илеD. ПыдоS тэдоS aока, хэвхананаD пилиD илесетыD. СэвниD aадивоDмахад няхаркав поS иленархаваD. Сидя поS серS тыD небя яхадейваD сидяS ниDaа. Нюртей нюда падвы хабт. НябиюмS нюда яхадей - падвы хабтарка. Юд ПадвымS нюбеDaа. Мань таремS мадмS: - Сидя падвы мань тэхэюниS aэaгухуS? Пяк вэсаков нисяв масьнёD: - Няби нюдяюмS, Юд Падвы не нюниS ты. Aаркаюмгав пыдар тэр aэя. Сидя падвэваD тэваD aармахаS. ПадвэхэюниS пахалаaахаюн. Мань таремS мадмS: - Няби падвымS нензадалаaгув. Aобкана мэць савахаS aэaгухаS. НисямиS масьнёD: - Тикахав нензадалад. Aэдалёрць мэкъюнD. Aарка ПадвымS нензадалав. Юд ПадвымS пелейaэ подерaав. МяDниS aадь явна, хэвнякумна aэдалёртаханиS париденя тёня вэрцабтэйD. Нерэ падвым тёняS пумна вэнолтав. ТэвDмахаданиS нявотана тёнямS Юд Падвы тобахаDна танDaада. ХанниS лехэхана хаёданаханда сарвэдав. ХанS ладанS садобтав. Париденя тёня ха. ТёндерS яданS сыDaэдав. Тикахад хэбяниS нерниS няд хораката тёня вэрцабтэйD. Санана тёнямS пуданда пяв. ПонS нив ханаD. ТэхэюниS хораката тёнямS тобD танDaадиS. ХанS лехэхана хаёданаханда aаниS няDмав. ХанS ладанS садобтав. Хораката тёня aаниS ханя хаD. ТёндерS яданS, нянда хэванS сыDaэдав. ТёнямиS хадаDмахаданиS нултав. ЯDамна сырaадмS. МанэтамиS яaгу. НуDмахаданиS нерэ падвымS

НЯРЪЯНА

2014 ПО, ЯНВАРЬ ИРЫS 25 ЯЛЯ

4

Хабэча Хываревич Яунгад


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.