2005 - 2015г.г.
№ 6 (4655) 2014 поS февраль ирыS 8 яля СУББОТА
* CиDив яляхана
Cянакова ялянS хамекуD Надымской районS терd ервото’ ня’ сянакова ялянS хамеко пэядd. ТыD сапоDлана ирыхана тодоS районхат товыD тыD пэртяD округнаD ервs КубокмS матопаaгуD. ТыD пэртиD сероD минренаD отдел aэвахана мэна Олег Хрин таремS лахана: - Теда «ПолярноймS» нюбета сензелава мядмS паклоdмахадандоS, лакамбойs хардадваd тасла яdмаваD. Aахат юркад вата ненэцяD сеaга пирDaадонзь. Сэрадs поS aэбта aодD, ихинаниs тэхэdна пирдырмаD таняaгуd. Хасевd хавна неD aаниS aэдалё пирдыртаD. ХасаваD ярколаaгуD, ханоD санабаaгуD, ныхыдыртаD. Тикы хавна хуркари конкурсD мэтаD.
AамзадоS aока Небоs агрокомплекс «Тазовской» няdмарпада aамзида aокамдаванзь таслэйдась. Тюку поS тет юрD тоннмS aыдавыць. AокаюмS пелямдоS хартоS иленаD ненэцяaгат тэмдавыдоS. СиддоS нядмяць агрокомплекс няхарD юр” тонн aамзам’ aыдась. Общинахана манзаранахат тет ю” тонн aамзам’ тэмдавысь. «Антипаютинской» совхоз’ терхат мат” юD няхар” тоннмS ховысь. Тюку поS яхавы” тытоS aамза” мат”, си”ив кыла пирувна сибё. Агрокомплекс aэвахана мэна Степан ВануйтоS вадида тарцяD: - Тюку по’ тыдо’ мирдаDман’ харвана” тамна aокаць. Хусувэхэндо’ есям’ миць ниваць пирасD. AадьбянаD тянёвна ты” няDмарпиваць. Теда aопой кыла aамзам’ юр” мат” ю”, юр” си”ив ю” есявна тэмдабиваць. Тикы мирD сава. Ты” сапо”лана иры ёльцяндS хусувэй ненэцяндS есьдо’ митына”. Ты” aамзам’ АнтипаютанS, ТазовскоянS, Газ-CалянS aамзава” тэворaа. Тикы хавна мале сян aарка марD тер” тына” aамзам’ тэмдабидоS. Небо’ няхар” ю” самбляaг тонн aамзам’ Ялуторовской aамзаS комбинатан’ ханэйнаць. Тюку по’ таняS aани’ самбляaг ю” тоннм’ aэдараaгудо’. Тикы хавна ООО «Совхоз Верхне - Пуровской» носи”, тён” ферман’ ты” яёло” aэдараaгуна”. Тикы aамгэD тэри янS ниD хаюрD.
AобD aэсыS ерв
AэвасэрD ХудиS мята Тэмто сё Юрибей няюS aадараDмахана мяры. Aавнанда нисянда самбляaг хасава нюдя aэвы. Теда вадетаваD школахана aамгэ пиратD тохолкуроDмахаданда, нисянда выдара хой мяканда товы. AацяндоS вадавыD тыD самбляaг пебяс хасава помнандоS тярмыдоS. Теда AэвасэрD тет юрD мян тыда. Сяaок тэнда aэвамS хонрамбваниS мальaгана, тэри маDнисявS, мэDма, aама aокD. Иланда ямбанS луцаD тыD пэртяaэ манзаравы. ВэсакоS есямда няDмарпа пяDмахаданда харта илелмыD. Пухуцянда няS мале нюдиD вадэйдинзь. Хасава нюдя тёняна харта мядмS мэDaа. AэвасэрD вэсако aэва ялмахэй, пирцямбой ненэць. Ханяд AэрмS терD департаментваD конкурсмS минре. ЯраS ирыS товамиS намдDмахаданняхаромдэй яляхад aэрмS терD лаханакоD, невхы илеDми да, иланда нямна лахарёмаDламбада ненэцяD конкурсхана мэванS харванаD падродоS да тэри хэaгадась:
КонкурсваD миaа
aэдарамба пяaгуD. ОрганизацияD хавна, хартоS паднанаD ненэцяD aаниS пирдыраць пиртадоS. НерняS хаDамвыD юрD сидя юD самбляaг ёнарD есямS грантaэ няDмаaгуD. НебоS минревы конкурсханандоS Приуральской районхы АксаркаS хардахад музейS манзаранаD нерняS хаDамвыдаць. ПыдоS «Издание книги « Сказки северной земли» проектмS падвыць. ТикамдоS няхарD вадавна aадимдевэдонзь. Усть-полуйской хабиD вадаS харавна хабиD, луцаD, английской вадавна тола пиртадоS. Тикы нитоS вадаS харавна лахананаD тедаS сянамбой ненэцяндоS хаёвысь. Aадимдевы книгаханандоS aацекыD падтавыD таняD.
- AариS тюкона яваD сава. AадьбянаD aодD нерня ниваD сасD. Яр-СаляS няна сэрад. ХэвхананаD мяD aока. МалS хартоS иленаD ненэцяD. ЮрибейS харахана ПортS терD мядD aаD. ПомнанаD яваD ниваD пидD. Мале илеваS мюсерць таславынаD. Aанимэркана Юрибей няюS ямдаaгуниS.
М. ЯрS падвыD
- ЯханандаD тытаD я хурка?
- Техэ яхананаD Падвы седаваD таня. Aадя нядада суса. ТаремS aокаD тыD сертадоS. Харта илена тэмда aаниS илебтеванS харвада. ЯS нядасяламбата тэри табaэ ханда. ТаS тынаD aамдэдоS aаворaаD. СырамS нядасипойS мада нидоS пирасD. ТыD сывS хадаита яaгу. Харад иламS aаниS яDмаваD. ВыдараDмахаданаD, харданS тэваaгодакэнаD? ТедарихивS тамна тынаD турохат юркорманS харваваD. - Хасаваaэ ялэдаD ханзерD мэDэйдаD? - ТынаD лэтамбиваD. НероD яaгобта, aаниS тада яляS манзая. Тюкона иленаaэ пямS ниваD мэсD. ПаёD маDламбиваD. Мерета «Буранахана» поёрaаваD. Тиканд aарка тецьдахана мань нянаниS манзабтаита яaгу. Ханяaэхана хабтеDэхана малкосетыдмS. ТикыниS хавна Тэм томS пядыбиниS. Таняна ватагосетыниS. ПалкурS хэвада сава. ТикыS пинякуна Тэта то aа. Таняхавана халя aока. ПэвсюмяS няна пихий серонаD малS сертаDмахаданаD, телевизор хэванS aамдсетынаD. Таaга киноD маниесетываD. - Тарана aамгэдамдаD ханяд тэмдабидаD? - Ханяaэхана факторияхаD aэдалёрцетываD.
Aока aамгэD тарабD ЯрСалянS ядэрaаваD. Факторияхана aамгариD миреDaаD. НяднаD тэмдабадидоS хибяриD мирциS ханDлэйдоS. ПыдоS aаврадоS миреDaаD. МаняD нянанаD керосин, солярка, бензин тара. Тикыт мирD саць aока еся. - Хардахана иленаD няхатаD спутниковой телефонувна лаханадаD? - МаняD тарцяваD яaгу. Aамгэри тарцянаD хадкэбD, харDнаD мерета «Буранахана» ханDaаваD. -ТаS aаниS мюсерaадиS? - ТаS няби мяDмаD нядэсеты. Тюку таS саць ядембись. ТынаD, ненэциенаD тэтнаць. Хутыта ядерпS, aэнаD пиaгсетыD. Тэтнаваць. Теда aодD, тыD хаaга ниваD таaгD. ТаремS ЯвS мал няна AэвасэрD Худи, хасава нюндя няS илеaахаS. ИландиS хартиS нерняS минредиS. Хэвняд сиддиS нядавндадамдиS нихиS aатеS. М.ЯрS падвы. СидяaгD aаниS пыда тадтавыда
2 Aавнанда «Ямальской» совхоз танясь. Юнда ядэрaась. ТыD пэртида хусувэй поS етёD таславы планамдоS томдабидонзь. Пудана ервамдоS Гирамнур Хабирович КадыровмS Сё-яхаS терD тамна тенедоS. Манзара мэта лабэта aобD ёaгана, тамальaгы сававна манзаранахаD мипвы няръяна лабакD aокаць. Пудана сиDив поS МОП «ЯмальскойS» aэвахана мэнаaэ Тимофей Aэкович Лаптандер манзара. ГазетанS паднанаваD Хабэча Хыварёвич Яунгад лаханако няDмэдась. Манзаянда нямна хонрамбавэдась: - «Ямальской» совхознаD таняваS мальaгана мань комсомолS манзаямS минредамзь. Гирамнур Хабирович Кадыров тоенана ненэцянзь. Едэй организацияхананаD тыD пэрмахана иринаD сехэрымS нёдаваD. Пудана похоDна манзаянаD саиркана хуркари едэй aамгэD aадимяD. AобтоS едэй яханалва. Тиканда МОП «Ямальской» организацияваD, таддикад хартоS иленя ненэциенаD таславы яляхаDна тыдоS хабарпа пэръядоS. Aопой ханибтеaгозянда яaгу. Евгений Жуков, ООО «Ямальские олени» организацияхана манзарана манзеты, тарцянаD танябD тецьда ялэD ниняD aатеaгуD. - Нерняна миндидаD хибяD? - Олег Омдювич ОкотэттоS aэсыS терD сяхариS тюDу aадиберaаD. Хасава нюда тыD пэрaа. Aавнанда нисяда aаниS тэхэDна манзарась. Мале нюдя пэвдей ирыхана 800 тымS ватS паклець. Aани, матD aэсыхана манзаранинаD, aобтаремS варемдоS мэDaаD. - ОрганизацияханандаD сян тыD лекарараD?
2014 ПО, ФЕВРАЛЬ ИРЫS 8 ЯЛЯ - Aокханда самбляaг тыD лекараваD. AаркадоS Эдуард Сомдерович Вануйто. ТынаD хабцяaо маниенаваD. Няби aарка тыD лекараваD Олег Сёянавич Окотэтто. Тикы сидя ненэцяaгаюнаD сэвтиD aадивоDмахад тыD поaгана илеaахаS. НисянадиS сидя aэсымS няDамбихинзь. Тамна няхарD еръй тыD лекараваD. Валентина Яптунай Тазовской районS тер. Нида Aэдяaгана илеD. AобтаремS манзаямда тидD няDамбида. Пыда хавнанда тамна сидяваD, Прасковья Сэроковна Окотэтто, Пётр Aэкович Лаптандер, илеваS ямбанS тыD лекараaэ манзараD. Aавнанда ТюменьS маркна aэда сельско-хозяйственной институтмS ёльцесь. ТедаS тюDу миндя нида нядаби. Aопой яхана тикы нинаD aобD мэсь ниD пэрD. AэсыDмана етриS aэдалёрaаD. Тарця няхаDнаD саць енаваD. - ЯханандаD манзаранаD экспедицияD няS поёдаD хуркаD? - Нюдя пэвдейS нерденя яляхаDна СабеттаS харданS мале сянaэ мерета «Буранахана» ханDaаваць. Тад нерняS ханзерD илеваваD тасламбиваць. Неноховавна Итя Aабтеня явS вархана иленя тыD пэртинаD нядабаваS нямна лаханакурaаваць. Хэвы понаD таaы ирыхаDна ненэциенаD мэDманда бензинад тэмдаваць. ТикаваD тамна таняна нянандоS aа. СиднаD нядабаaгуD. - ТыD пэртидаD тундоS пяд ханяд хомбиD? - Хэвы похона экспедицияS терD сиднаD нядабиць. МашинахаDна, тракторкаDна тэванаць. ТедаS Сё-яхаS хардахана СМПэваD таня. Тикы организацияваD 2014 похона пядваD тэврамбаaгу.
НЯРЪЯНА AЭРМ
* ТыD пэрма
Итя Aабтеня явS вархана Выaгана паллада мядонаD мюйD ядембаaгуD. - ТэхэтаD сюрхалканиS. МанзетыD, поS тыD пэрмахана нарахад, суюхат паaгады… - ТыD пэрмахана нензелS по яaгу. ИбаS някуна мэнаD нинаD таaганакыD? МанзьванаD таaгмS ниваD хомбюD. Хусувэй нарахана суюнаD хаaгаD. Сян тымS ёDмаваD aахакуд тасламбиваD. ТикаваD планахаDнанаD пады. ТыD пэртинаD хамедамбидоS, тыдоS лэтамбидоS. Неноховавна нараS нохоD сиднаD таaыламдамбиD. ХасаваD есетыD. ТаремS манзаравамдоS яaга салдамбиваD. ЯраS ирыхана тыD пэртинаD есьдоS малS няDмарпидоS. - ТытаD мэта я хурка? - Aавна, Советской илаS мальaгана тыD пэртинаD Неро явмS Пэ-СаляS харадS aыламна мадабидонзь. Тиканда нараS, таS мэта яваD ныланасеты. Тюку похоDна ненэциенаD aарёйaэ илеD. ХадутоS варанSaэсурaаD. ПыдоS хавнандоS хартоS илена нидоS хэвханандоS мэD. AамдэдоS вадёданахандоS
aаворъядоS. Няда мерS вадюрта ни aаD. Нядэй тюндD нядасялмаD. МаняD хавнанаD нерD Сабетта яхаS харадмS вадеDaанисянёS. Таняд Ямал салянаD нярD талбэй сехэрымS экспедицияхана манзаранаD хибяD вэaгаламбиD. Тикы луцаD ямS aаниS ханDлаD. Таддикахад Бованенковохад Сабетта яхаS харадS aэсондS еся сехэрымS вэaгалаaгуD. ЯваD неновна тахабтаaгудоS. Пудана похоDна морD маDламбадаD ненэциенаD «Трэколхана» aэсыDмана aэдалёлыдD. СехэрыдоS париде aадьсетыD. ПуняS мимбаDнанда, машин неры хэDмянда ядувна ханда. Aамгэ я хаёда?! -ПыдараD организацияраD морD маторпи? - МаняD aахаDна тынаD мор маторпа aэвадэйнаць. Мора тэхэна саць тарана aамгэда. ВадёданаD нямдода тыS вэямда несэймдамбиD. AэрёS нямдасядаD хабтD понS пыхыдадоS нылабтамбасетыдоS. Сывы тецьдахаDна нямдсавэй хабтD, aабтниS сядоць ирсуS нулцетыдD. НирдадоS сыранS пакалцетыдоS. ТаремS мерця-
хад, хадхад пыхыдадо aэдабасетыдоS. Пуняaы хэвханандоS суюD, малкD хэaгадамдоS хосетыD. - Тюку сывS яраD хурка? - ТынаD таS ядембада индадмS aэхэлaаць. ТивакадоS, суикадоS, мыддоS парадаць. Таддикад aэрёй сарёD саць ханибтейдонзь. ТаремS яханалва яляхаDнаD тэвыдаць. Нерденя сыра aулиD саць яваD тондадась. AамгэS пирхана aаниS сарюма. СэрадS ныхында валаканS лададась. ТынаD моDнэлыдD. ХаняaыдоS хаaгаD. Выaгана иленинаD aокмаD. ХаDлерS нид сырапD, ханярина танярина мядD палыD. ТикыD малS тэсавэйD. НерD мадамзиD, тынаD хаaгаD, тыD хаDми хибя маDламбаaгуда? - Районхад ерводаD турaаD? - ЕрвонаD сиднаD aобD нядабиD, турaаD, маниеD. Aавхы похоDна «Газпром» яваD мэDманда еDэмня районханаD салдамбидась. ТедаS маDнимS, маняD нянаD салкода. ТедаS aобнзерS минреванда манзаинаD тасламбинаD.
3
2014 ПО, ФЕВРАЛЬ ИРЫS 8 ЯЛЯ
НЯРЪЯНА AЭРМ
* ПрокуратураS манзая
СярадоS 2014 понаD юдимдей яляхана МужиS хардахана Украина яхад товы ненэцямS судебиць. НяхарD юD матS потна хасава саць вэва сероS сертермы. Сидя законмS «РФ УК 131 ст. 1 ч.», «РФ УК 122 ст. 1 ч.» мадавы. Хэвняaы яхад товы ненэць немS талевы. Пуна тарсиD aэдаравэда. Тикы серS едS не палытаниD мятS падармS падвы. Тад сававна манэць, хасава ниня савумдамбада хабцяaгана, «ВИЧ-инфекцийхана» немS палабтавэда. Хасава хаaгурмахаданда теневавы. ХибяхартмS нивы сяйD. Вэва aэвамда судхана таславэдоS. НяхарD понS сярвэдоS. Хэвняд туртаD хуркари хабцяaо aэрм янS тэволавыD.
ЗаконD мадаба вэваD 2013 поS пудана ирыхана Шурышкарской районS прокуратура терD ненэциеD ханзерD илевамS манэсармыD. ВосяховоS хардахана мядо сертабада организаций «ООО «Строитель ТВМ» саaохондоS хаDамвыD. МанзаранаD тра мядмS сулорпавыD. ЮD манзаранадоS aани яS терD aэвыD. Aамгэхэрт падартоS нянандоS яaговы. Ханярид товыD: Таджикистанхад, Киргизийхад, Киргистанхад. МанзараниD ерв тарця серкат теневавы. Aарка суданS таремS еремы. ЮдS мян законD тенева матормы. Тикы «РФ ФЗ 13 ст.», няби «РФ КоАП 15, 18 ст. 1 ч. » законD серS тидхалевыдоS. Саць aарка штрафD 2 750 000 ёнарD есямS салда табедавэдоS. ПадарциS манзаравы ненэциеD таремS aодD законS серD иле табедавыдоS. Таддикахад МужиS хардахана aобтаремS мядо сулорпада организация тикыS тоDолха сертS еремы. Aани ООО «АвангардS» манзараниD организацияS терD палытаниD мядмS сулорпавыD. Тикы манзараниD поaгана прокуратурахана манзаранаD Украина яхад aэда ненэцямS едеDмыD. Aамгэхарт падарта яaговы. Ервхаданда недбямда иртS няDмарпавэда. Тикы сероD хавна манзаямS тамбда, няби манзарана налогмS нивэхэS салдамбюD. Судхана ервдоS aарка штрафмS 275 000 есямS салда aаниS табедавэхэюдоS. ЗаконD мадаба вэваD. Шурышкарской районS прокуратураS терD вадахат ненэй ваданS В. ПыриркоS падвыD
СехэрыD сирыбиD ОкругнаD явна вэaгалёдаD, ненэциеD aэдалёрць мэтаD сехэрыD хурка aэвамS телефонувна хонра пиртыD. «Ямалавтодор» предприятийS етя манзаранидоS таняD. Ханярина мэбD, машинахана aэдалёбD 8-902-727-73-81 телефонS номерDмана ненэць хонаркода. СехэрыD серS сыраS машинD, «БуранD» етриS ядэрaаD. AэрмS терD ненэй мяктоS, хардахана мэDманда aамгаридамдоS, aаврадамдоS минреD. Саць ямбувна вэaгалёда сыраS мэтаD сехэрыD: СалехардНадым, Лабытнанги-Мужи-Азовы-Теги, aани АксаркаСалемал-Панаевск-Яр-Сале. Тикы саць тарана сехэрымS маниеняD хусувэй тетимдей часхана салмрамбидоS. «Ямалавтодор» организацийS сехэрыD маниеня ерв Виктор Строков таремS лахана: - Хусувэй сехэрэнаD малхана миндяD машинD падартS падыбидоS. ХибяD ханяS мима aобS aади. ТикыS хавна видеорегистраторS ялясавэйS, писавэйS ненэциеD падыбида. Таддикахад сехэрыD салмрамбадиD машиныдоS спутникхад, «ГЛОНАСС системаS» серS маниейнаD. Хусувэй машинаваD харDнаD маниеваD. ХибяS ханзерD манзарава aади. МанзаямдоS малS сававна минреaгудоS. ТикыS хавна пыдоS едэй «навигатор» малS мэDaаD. СиддоS маниенинаD таняD. НедбядоS сава. МэтаD ханодоS едэйD. МанзаравариS тоDолхаD. СехэрыD aобS маниейнаD. НенэциеD нядабинаD. В. ПыриркоS падвы
КультурамS едэйвана таслаaгудоS ОкругнаD Законодательной Собранияхана манзаранаD депутатD культураS нямна aэда законD несэйвана манэDманS харвэйдоS. НенэциеD поaгана маняD культураваD, пыдоS вадавнандоS вэвавна миaа. Манзара пявандоS нерня ханярина культураS нямна хонарковыD. Интернетхана лаханаванS харвани хуркариD хоaгудаD. Россия янаD культураS Министерство сававна манзараванда еDэмня aани несэй культурной программамS серта табедавы. 2020 поS ёльцяндS серта тара. ТедаS культураS нямна миндяD, манзарана законD 2015 похона манзара aэвадаaгудD. ДепутатD вадавна, культураS нямна aэда закон
ЯнаD, Тюку миндя сиDивхана округнаD aарка ерв совещаниймS мэDaась. ЯхананаD халяS сусава нямна тасалковыD. ХалямS лэтрава еDэмня, тэдревS вадабава нямна ибидормыD. ХалясиS aэрмS тер ненэцяD яDамаaгудоS. ПыдоS нянандоS саць вэва. ОкругнаD aэвахы ервS марцьхы Алексей Ситников тикахана мэсь. Aани юнетадоS «Институт экологии растений и животных Уральского отделения РАН» ерв, профессор, доктор биологических наук
aаниS сававна пада сероDaа. ТикыD законD манзарава еDэмня, ЯНАО Законодательной СобранияS ервS марцьхы Елена Зленко Интернетхана культурамS падыба тасламби. Тарця Интернет-порталмS Санкт-Петербургхана, ПушкинS мякна сертаванS харвадоS. Aопой падS мюня aэдараха хуркари ненэциеD культура, учёнойD падарD aэдарахаD aэaгуD. НенэцяaгананаD тэри сава aэaгу. МасиS тарця едэй законD пуд, хусувэй ненэць культурамда сававна теневаaгуда. ТедаS вадёдана aацекэсавэйD ненэй вадаваD тензебтеaгуваD. AэрмS терD ненэцяD хартоS вадамдоS
юрыбабтоS ни тараD. Вадамда теневана ненэць иланда нерняS минреaгуда. Харта вадавнанда паднаaгу, лаханаaгу. Aопой районD aэвахыD ервD серкD сырманS ниD харваD. Ямальской район ерв ненэй ненэциета едS aэда, яланда ненэй вадавна падна, мирцяда «Няръяна Aэрм» газетамдоS ненэцяaгD манэDлабтамбаванS, подпискамS сертаванS ниD харваD. Районхана манзаранаD ервD вададоS тарця: «ЕсяваD яaгу. ГазетамS 2014 поS ямбанS тэмда яDмаваD».
В.ПыриркоS падвы. Сидяaг М.ЯрS тадтавы
халянаD нямна Владимир Богданов таремS мась: - МаняD учёнойaэ aэрм ямS маниеваD. Aока поS манзараDмаваD, маниеDмаваD вадеDaадмS. Тюку яхана 1990 похона халямS няDмарпадаD саць соDaадонзь. ТедаS лахана халямS тале aэрмS терD хадабиD. ТуS юрмS нэкалпада сертоS aоб яaгу. Минреня манзаяндоS сабе вэва таборта яaгу. ХартоS няндоS ехэра лаханаD. ХаляS aадимя еDэмня aобнзерS aокавна манзарабDнаD тара. Тикахана
масиS aамгэмS налаaгуваD. ХалямS вадаба мэта мядD Пыри яхаS мюня серта сероDaа. Няби Мессо-яхаS мюS aабта сава aэaгу. Идюрця, сюмбак, пайха, палкур, нярьяна халя вадаба саваD. ХалямS няDмарпадаD хибяриD табDламба тараD. Тикы сероD нямна законD сахамда тирний. ЕребертаD хибяD законD сятS aабтамба тараD. В.ПыриркоS падвы. Сидяaг М.ЯрS тадтавы
○ ○
E-MАIL: NN-YNАO@YАNDЕХ.RU
○
○
○
○
○
○
○
○
УПРАВЛЕНИЕМ ФЕДЕРАЛЬНОЙ СЛУЖБЫ ПО НАДЗОРУ В СФЕРЕ СВЯЗИ, ИНФОРМАЦИОННЫХ ТЕХНОЛОГИЙ И МАССОВЫХ КОММУНИКАЦИЙ ПО ТЮМЕНСКОЙ ОБЛАСТИ ХМАО - ЮГРЕ И ЯНАО ОТ 19 АПРЕЛЯ 2012 ГОДА РЕГИСТРАЦИОННЫЙ ПИ № ТУ72 - 00559
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○ ○ ○
РЕДАКТОР
○
○ ○ ○ ○
○ ○
ГЛАВНЫЙ
○
○
○
○
○
○
○
○
○
ОТПЕчАТАНО В ТИПОГРАФИИ ГУ «Северное издательство» (629008, г. Салехард, ул.Ямальская, 14)
○
○
○
○
Издатель Департамент внутренней политики ЯНАО (629008, Тюменская область, ЯНАО г.Салехард, пр-кт Молодёжи, д.9)
○
○
○
○
( Пеляда тад тованда газетахана толаираD). Няё ВэнгоS падыбада
○
○
○
○
○
4-53-32, 3-08-69 ○
ТЕЛ. (349 22)
○
○
○ ○ ○ ○ ○
АДРЕС РЕДАКЦИИ: 629008, ЯНАО, Г.САЛЕХАРД, УЛ.ПОДШИБЯКИНА 17
○
○
○
○
ТИРАЖ 999 ЗАКАЗ 0064 ПОДПИСНЫЕ ИНДЕКСЫ: НА ГОД - 10978, НА ПОЛУГОДИЕ - 54391 № 6 ПОДПИСАНО В ПЕчАТЬ 06.02.2014 Г. ПО ГРАФИКУ: 17.00, ФАКТИчЕСКИ: 17.00. ВЫШЛА В СВЕТ 08.02.2014 Г. ГАЗЕТА ВЫХОДИТ ПО СУББОТАМ ЦЕНА ГОДОВОЙ ПОДПИСКИ 182 РУБ. В РОЗНИЦУ НЕ РАСПРОСТРАНЯЕТСЯ
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○
ДЕПАРТАМЕНТ ВНУТРЕННЕЙ ПОЛИТИКИ ЯМАЛО - НЕНЕЦКОГО АВТОНОМНОГО ОКРУГА (ЯНАО, Г.САЛЕХАРД, ПР-КТ МОЛОДёЖИ, Д.9) ГАЗЕТА ЗАРЕГИСТРИРОВАНА
○
○ ○
«НЯРЪЯНА НГЭРМ» ○
○
○
УчрЕДИТЕЛЬ (СОУчРЕДИТЕЛЬ)
○
Газета
«СюхунейD папа сядотакы? Не няв тамна сядоDмы». Небяв пухуця не нюнда aэвамS таDнёaада. Тора сэрD паныS серибтеда. Пяк вэсако aаниS таремS ма: - ТедаS пихиня мэхэваD. AаябаддаваD яркхаваD. ТыD поaгад aобD нензадымS яркадмS. ПонS нись мыD хабарaав. AаябармаS серриS яхав. ТэнаD маханS aамдынаD. Пяк вэсако явS тяханяS aудамS тидкуDaа. Пыда таремS ма: - ЯвS тяханяaы ябтохав ниняраха aаD. НеданаD хаDаммахана тоDмаваD тасламби. Мань таремS мадмS: - Ядна ненэць aэвы. ЯхаS пиняюна ярхаD саюD aадиD. Пяк вэсако aаниS ма: - Такы ненэць хосаяхаркарт. Сидя aэ ламдикмS подертанакэн. ТэхэюниS aахаDна нихиS мыD, няDамaахаюн. AулиD паромба подерaахаюн. Техэ явS итS пидеaахаюн. Сидя aэ ламдикS тобтиS aыламна иS ханиворaа. НеданиS итS хаDамма янS тэвывS. ТикаехэвамиS Нюдя AадереDэ. Пыда таремS ма: - ЯрхаD саюD сиднаD хадабиD. Яaэ мэтадоS ТавысоD Нявдэ. Хавы хальмераваD aаниS илевыD. ТедаS сиDми нёракуDaаD. Ибэй явмS ханзерD тяханяS мадасараD? Мань таремS мадмS: - МерS тюDу тидD! Нюдя AадереDэ ханS вэняS тийD. ЯвS итS сидя aэ ламдикмS пидеaахаюн. ТобтиS aыламна иS ханиворaа. МякниS тэвыниS. ХанмиS aэдав. МятS мятюниS. Нюдя AадереDэ пыда таремS ма: - ЯрхаD саюD сиднаD пяць. Нися вэсакомиS таремS ма: - Пыдхартар Aарка СюхунейS не нюмS неданд вуньсяр мэaгуD. СеняS мамбDнаниS не нюмиS неданд мыD, нинсянёS харваD.
- Сидя юрD тымS ханаaгуDнидамD. - Париденя тёнямS няр тасянёD. ТикыD поховD хубтаD, тыD нисерaаD. - НяхарD юрD тымS тиканиS татадмS. ТынаD яркынаD. ТыниS мякниS танэйниS. МякниS тэвDмахаданиS, Пяк вэсаков таремS ма: - Тюку яхаданаD ямдабанаD тара. Пя поaгацяваD я мятS сюрмы aэя. Пуна сяхаринда харобта тараaгодакы? ВатаD aамгаринаD я мядS мюS мэйнаD. Халэта aэсяaо Пяк aаниS тюлейда. ЯмданолынаD. ЯмдабанаD aодD тад мюселманаD, Пяк вэсаков пиняриS мюсе. НернаD нямна ямS нярхалъйD. НултаваD. Пяк ма: - НернаD няна явS aо таня. НяхарD сян понS aонS хэбDнаD саванёD. ТаремSсырпаниS яв ибэй, хамбариD иларaаD. ЯвS сядS ниS мяDмаD мяраваD. ПэвсюмяS няaы едваD aамаваD. AавороDмахад хонэйнаD. Хубта няна нися вэсаковаD мале юрквыD. Пыда таремS ма: - ТедаS aаниS ямдаaгунаD. МерS ятнадаD! Aамгэ aавормаваD малеDмяхаданаD, мяDмаD хаDавраваD. МюднаD пуйдаваD. Нися вэсаков тыD небя яхадеймS aопой санS юDaада. Техэ явS итS парDaада. Тобта aыламна иS ханеaга. AудонданаS пумна явмS aонS мадаваD. ПумнаD нямна хамбариD макабтыD. ЯвS aо нядэй aэвы. ТынаD хадырць лабцейдD. ТиканS aэсываD. Aохона хуркасиD харасиD няхарD поS илеваD. ХувыS aэвы. Пяк вэсако пыда таремS ма: - ПухуцяS, ПякоD матабDцяндS aаниS тюлеир. Не нюмиS сята масая. Сята масDмахаданда, не нюнд aэвамS таDнёир. Небяв пухуця ПякоD матабDцямда aаниS тюледа. Недко папав сята масада. Мань мамакэдмS:
○
( Я р а б ц )
тэвыниS. Aарка ерваридоS хуныD. Тикы яхана aацекэхавD хаенямиS яaгу. Тамна тяхаS aэдалэйниS. Нюдя AадереDэ тамна хунамбавы. Пуданда тэвамиS. Пяк вэсако ма: - Сидя aэ ламдикмS aамгэ хунабтамбихиюд? Мань пумнанд вуньсядмS тутD. - ЯнS тэвбаниS саюD тикахана aатенавыць. ПуняS aэдараитиS яaгусь. AадьбяниS саюхат aэдалё хунываць. Сидя aэ ламдикS инямдиS няDмав. Нися вэсакомиS ма: - ТедахавS Нюдя AадереDэ, сают мякD ханданава. AаркаD ерводоS хаD. AацекэхэбидоS харанS ниD харваaгуD. ХанD, тыD хамедыD. Тэдар тэраD. Тыд харт танаид. Хавы саюD ханоD тыD aэдэйнаD. Нюдя AадереDэ aэдалэйD. МаниS мякниS хаяниS. ТыDниS тобD aыламна явS иS ханиворaа. Aохона aэда мякниS нултамиS. Няхаркав поS таня илеваD. НяхарD поS хэсь Пяк вэсако таремS ма: - Нюв aобD нюв, пыдар ненэй нюмиS нин aаD. ПякоD хаDма яхад не нянд няS сиддиS ходамзь. Мань ПякадмS нидмS aаD. ПухуцяниS няS пыдриS еDэмняндиS нумS няд хаDмынинзь. СиддиS вадаDмамиS ти. ТедаS яханиS ханданиS. Мань яхананиS нувS няна aаниS нюсавэниS. Не няхавамд вадабаDмаданиS ханаaгодакэмиS? Мань таремS мадмS: - Не нюмдиS ханяриS ханаS. Пухуця не нюнда aэвамS aаниS таDнёaада. Пяк вэсаков aаниS таремS ма: - ЯвS aоход яS няS мадаириS. ПухуцяS, ПякоD пансяда есямиS танясиS? Нюханд миDир. ЯS няS тэвDмахаданд, ПякоD пансядамS серDмахаданд, aобS нёр екабасетуD. Хонёхарта мэт. Пансяда есямS мэпат, ныхыр харта aадиберта. Инд aуS aаниS харта турта.
Сядота немS манэць, Нюдя AадереDэ манзь ханада: - ТедаS aодD недниS мэбDниS aамгэда вэва? - СеняS тамбаваниS мальaгана волтамбирасиD. ТедаS нив татD! Тиканда мядондаваD вадасялма. Не няханиS aобоS сыласетыD. СаюD идS харанS таS сюралъядD. Aамгэ сюрвамдоS малеDмяхадандоS ярхаD саюD сэяD. ТикыD хэDмяхад Нюдя AадереDэ няхарD поS нянанаD иле. Пыда таремS ма: - ТедахавS саюD тодоS яхаD тахараD. ЯханиS хэбDниS сава. - Ненэсянда Нюдя AадереDэ яханд пяд. Саюд тодоS яхаD тахараD. ЯвS тяханяaы хэванS сидя aэ ламдикахана хандан. ТяханяS тэвDмахаданд тэхэюнаD тальняS aэдарахаюнS. Тамна тяхахавS яда хэин. - Тамна тяхахавS яда ханядмS ханьD. Сидя aэ ламдикмS aэдараaгухуюн. Тиканда aэдалэйD. ПуняS тода тэсавэй хан яaгу. AатенанаханаD наaэдя по хая. Пяк вэсако ма: - Сидя aэ ламдикмS Нюдя AадереDэ пилиD ханаaахаюда. ТэхэюниS хосаяванзь хэбDниS тара. Небянд мэтахаS сидя aэ ямб тэхэюниS подерD. Aопой ханхана ханданима. Тиканда aопой хананS тийниS. Ибэй явмS тяханяS мадамиS. ЯвS мрахана aэдалёвамда хомиS. Нюдя AадереDэмS ярхаD саюD пуданда нёдалмэдоS. Пяк вэсаков таремS ма: - AэваS инямS мань няDамхарцяв. Нися вэсаков инямда мэда. Нерэ aэ ямбамS сэвS лыS тюнданS хаDаврада. Вары aэ ямбамS aэдалаaгута няби aэS харанS aэдхалада. Ханамда моDна хода. Ханямна мимамиS нив хамедамбюD. ЯрхаD саю пудандоS тэвыниS. Ирмнянда хаюрта aэдалёдиD Пяк нисяв, тюндець силмы есяева тюрхананда ладорпида. Тад ладбата, хурка хансавэйS сидя янS лядосетыD. ПудандоS малS
○
ПякоD Надналу
- МякниS хэбDниS саванёD. Нюдя AадереDэ aаниS таремS ма: - Aопой яS терваD, маниS aодD ятнаaгуниS. ХэбDнаD сава. - ПонS яaгобаниS Пяк нисяв тута. ПякS тоховабD, сава ни aэaгуS! СюхунейD маD: - Турць пэрaадаD, сиддаD aатеaгуваD. Мань мадмS: - ХаняваD турD. Иленя ненэцьS ханяриS тэваaгуS. ПинS тарпынаD. ХанонаD подерaаваD. ХуркасиD харасиD aэдалэйнаD. МаниS недаS мюS хаDмыниS. СюхунейD папа илерта сотэхана хаёсеты. Нусь aатесетыв. Такы яхаданаD Пяк вэсаконаD няS, aопой яляхана тюку янS тодарахавациD? ТедахавS недаS мюмня сиDив яляS миaаниS. СиDив aэсоaгана нисяниS мята aадимя. МядS хэванS нултамиS. ВэсаконS ядадмS. Хананда хэвхымS, сидниS aатеняханда манэмдавэда. Пыда таремS ма: - ПонS aатенанаханиS хацядмS серцялвD. Сидя падвымS aэдаaахаюда. AамгэS пиркана немиS нултада. НениS ханS тыD мань aэдэйн. Тадхава таS илелъянаD. Пяк вэсаков пыда таремS ма: - ТевS пиркана Нюдя AадереDэ яханда тэвванS хабя. ХосаявандаD тынаD таняциD. Мяканда пяхаваD, тынаD хокваD. ТыниD мятS тэврэян. ТэдниS сидя aэ ламдикамS подерaадмS. Пяк вэсаков мэта ханханда сидя aэ ямбамS подерaахаюда. НяхарD AадереDэ мякD ханяниS ханьD. МякD тэвыниS. Нюдя AадереDэ мякна мэвы. Пяк нисяв таремS ма: - ТыниD хосаяниS. Хасава нюмиS неS мирDaэ мэDмандадандS, париденя хораката тёнямS тасиD. Тикы тёняда юрD тымS миреDaа. AадереDэ масиD: - ТикахабидаD татын. - НемS тэвDмамиS aаниS юрD тэсиD.
AЭРМ
○
(Нерденада 4, 5 номеркана толараd)
○
НЯРЪЯНА
2014 ПО, ФЕВРАЛЬ ИРЫS 8 ЯЛЯ
○
4
Хабэча Хываревич Яунгад