ЙИСАТ УLА, АРТНАТ УLА, ХАНТЫ МИРЭВ НУПТАH ЯСАH! Яlаптаl тыlащ хутмет хатl 2001-мет таl вуш эваlт этты питас
Российская Федерация Ямало-Ненецкий автономный округ
рашак ушам каlаhат юкана, яlап тась энмаlтыя. Сикуш хасям таllуh тасяh ёх ураhан lаварт ус,исипа нумасlа, туняlат арат уlы хортыя, кат сот ветьяh сёрас тонн арата ёхатты унты. Хорам воойт нёха яма lэсятты юпийн питlа тыныты Ямалан, Тюмень область, Москва па Петра хон воошан. Юураh ястантам нэпек Германий па Финляндий пиlан шумаllа, сикуш Америка санкцийт нёхи тыныты тахан атом верlат, муh уlы нёхаев там хонhанна lутты питlа. Там хасям сус, хорсты шеhк аlаh питса. Мет оlаhан хорсты пичасат Приуральский районна, Паюта коральн. АПК па район шошеh муваh мират отдел куся ху Юрий Лаптандер ясаh сиран, там пораятан, хун убойно-холодильный комплекс рупитаl, хорсты рахты питас шеhк аlаh, воойт вояhат порайн. Еlпи мосас иськи пора lайlтыя, нёхи потаlтаты ураhан. Ин хоты воой хорlа, нёхайl мохты мо-
розильника потаlтатыя понlа. Шеhк ям. Паюта пуhаlан ванна уlты тасят воойт хорlайт. Тасяh ёх ураhан сит ям. Смена сыс сот воой хорты верытlа. Хорсты пора еlпи ястаlа, хой хой юпина па хой хорты воойlаl туllы. Оленеводат, хорты воойlаl ох тын, нёхаеl тыныты юпийн туняl мийlыса, там пуш, иlампа, иситы верlа. Вояh нёха сот хутьяhсот нийlъяh соlкува кеман питlа lуттыя тасяh ёх эlты. Каlаh охат па тахтэн, хорсты мохэтан, хорсты юпийн верытlайт тынlы утыя. Хорсты порайн рупитаl каlаh леккар, кашh воой нёхи lув вантlаllы, категорийн понlаllы, мушаh ки пуhlа уllы, тыныты ант эсаllаllы. Комплекс рупитты мит округ правительство эlты сохаптаlа. Ныдайн иси убойный комплекс рупитты питас. Кат сот уlы сутки сыс хорты верытlа. Надым район администраций агропромышленный управлений куся ху Олег Ха-
рин ясаh сиран, еlпи каlаhат кашh факторийн атэl хорсайт, туп иськия итаl юпийн. Иськи lайlты унты уlэт нёхаеl питаl, оlаh категорий сиран нёхи шимаl уllа. Ох сиран ар ох ант этаl. Убойный комплекс рупитты питтаl юпийн хув ант мосаl lайlасты. Воойт хун нёхэl войh си порайн хорсты рахты питаl. Сита хорсты питlат, Ныда соlхос тасят, «Хамба» община ёх, общинаятан рупитты мохэт па частникат. Там хасям таl сита хуlам сёрас арат каlаh хорса. Хасям таl Надым район lоватан няl сёрс моlтас уlы пармаl. Тасяh ёх хурыманшак хорсlат, еllы тась энмаlты номас тайман. Юрибей факторияйн иси убойный комплекс уl, тампуш постаса убойный комплекс Гыдайн вертыя. Тась энмаlты па тайты ёх ясаh сиран, ар каlаh рыйм юпийн, верат ямашак манты питlат, ушам воойт юкан па энмаllа.
Хуl lоlмах катlами Тазовск районна рыпакат эlты хуl lутты ху катlами. Мохэт эlты хуlам тонн арат сух хуl lутман таймаl. Новозаполярный контрольно-пропускной пунктна катlам порайн, сух хуl тумпина яртсот киlа унш, вет сот киlа щёхар па серс вет сот киlа селька хуl таймаl. Ястаlат си хуlаl lув шоши муваh хотlаl шимlаh мират пеlа lуhтасты хоятат эlты lутмаl. Штраф сиран хуlам сёрсаhсёрас соlкува охаl ехатаl. Там вера сутан таh lэсятты питlа. Интернет эlты понам хор
Ямал муван, там пуш ар уlы парс, аратаlан яртсот сёрс кем каlаh хой пармаl, хой тапмаl, хой па воойн паратами. Керыйм ныh каlаhат пеши иси шимаl оматмеl, ар пеши хаlмаl. Сот важенка эlты хутьяh пеlа вет пеши туп эннаммаl. Еlпи кашh сот ныh каlаh эlты нийlъяh пеши энмаlтыйм. Сусан, тась тайты ёх верат ешайи ямашак манты питмеl, агропромышленный комплекс, торговля па продовольствий департамент куся Вячеслав Кучеренко ясаh сиран. Lуhаl ёлах уlмаl, толах ар энаммаl, пэlhа па пурам шимаl уlмаl, lонсь сора ант питмаl. Иси па хоlна няl-вет таl кем мосаl воойт энмаlты, еlпи аратаlа итаl унты. Еlпи соlхосат пеlа lапат сот няlъяh сёрас (740) уlы lуhтасмаl. Мет ар уlы пармаl Ямальский районна, сита там хатаl унты хоlна ушам каlаhат lуhатlайт. Сита няl сот ветьяh семья уlыlаl пармеl. Соlхос тасят эlты, хуlам тась эlты нийlхус сёрс каlаh пармаl, общинайт па частникат уштам уlэт ант lуhатман. Сяlта, яма lуhатты юпийн, ястаlат, парм воой кат пушан арашак итаl, lампа. Хоlна, lуlн, аршак уlы парс, кум шитса, оленеводат нётсайт округ бюджет эlты. 90 сёрсаhсёрас соlкупа посаптаса. Тухаl уlэh ёх кур кеша хасьсат. Lув воошан хот lутты ураhан охан масайт. Там порайн нумасlа хоты со-
Валентина Рохтымова верам хор
Хасям таl ар каlаh рыйс
○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○
Газета №5 (735) Lапат хутмет (суббота), Яlап таl тыlащ (январь) 31-мет хатl 2015-мет таl
○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○
Ставрополь мув lэтот Пулhаватан, Вячеслав Кучеренко, агропромышленный комплекс, торговля па продовольствий департамент куся ху, Галина Миронычева, Ставрополь край пищевой па перерабатывающий промышленность, торговля па лицензирование комитет куся нэ пиlан юур яха понман нётты сир протокол иlпина ёшпос понман. Потар верам тахайн, lын тумпанан тынасты веран ун кусяйт иси уlмеl Пулhават па Lапатнаhк воошhан эlты. Юр яха понман нётты сир Дмитрий Кобылкинна, муh округ мет ун кусяйна, па Владимир Владимиров Ставрополь мет ун кусяйна яма тайтан. «Па муват эlты сельский хозяйства lэтот ант туты питса. Америка хон атам санкций верас. Ант эсаllаllы муh мувев пиlан па хоната пиlтасьман уlтыя. Там порайн муh муй энмаllув – сит lэты питlув. Сишан Ставропольский крайн энмаlты lэтот муh округеван уlты хоятата шеhк мосты питаl» – ястас Вячеслав Кучеренко. Ставрополь муван уlты хоятат яма па арна сельский хозяйства lэтот энмаllат. Ситат муhэв мосlат. Ястатса сиlта тутыя ар сыр воой нёха, ар сыр овощ па ар сыр фрукт. Галина Миронычева lув муваl эlты lэтотат тувмаl, ёхтам хоятат си lэтотат lэвмеl, артаlаты ураhан: сита унайт, сита кондитер верам lэтотат, сита тушёнка па ар сыр колбас. Хоlна lув турам сот lэтот туты верытlат. Ямал препринимателят ястамеl сорашак си lэтотат муhэв тынытыя па ты тутыя. КЕРАН Митры ханшам айкеlат
2
№5 (735) Lапат хутмет (суббота), Яlап таl тыlащ 31-мет хатl 2015-мет таl
рышкарский район ЯмалоНенецкий автономный округан Питляр вошан сэма питас. Катра Овс мув хантэт lаварт уlапса эlты, анта хоятат потрат эlты уятаl. «Ма иса Ас ёхан сыlн усам. Ащем – хуl веlты ху. Катра хантэт хуllы уlты щи-
Валентина Рохтымова верам хор
Яlаптаl тыlащ хольмаh оlаhмет хатаlан Роман Прокопьевич Ругин lапатъяh хут таlа ис. Уlтаl хуват, щи хоят шэhк ар потар па lуhтар муh Овс мувев эlты ханшас. Lув ханшам потарlаl хуват энамты няврэмат опращlаl уlапса эlты уятlат.
Роман Ругин яlаптаl тыlащ хольмаh оlаhмет хатаlан и щорс яртьяhсот хольмаh яртьяhмет таlан Шу-
рэl антом ус. Ар хуl ки мощатlан – щит шэhк ям. Рутlан па па хуl веlты ёх пиlан орты рахаl» – ханшаl Р.П. Ругин.
Роман Прокопьевич ашкола етшимаl юпиян Ленинградский педагогический институт им. Герцена хоща утаlтыяс. Институт юпиян ям хув Овс мув утаlтыты хотатн рупитас. Ханшам потарlаl па lуhтарlаl и щорс ветъяhмет таlат хоlаты еlпиян нэпека lэщатты питщасlы. И щорс яртьяhсот хутъяh хуlмет таlн Тюмень вошан книжный издательствайн оlаh Роман Ругин книга «Lыlаh иhк» эсаlса. Роман Прокопьевич ай пора эlты Овс мув хоятат lаварт уlапса эlты уятаl. Потар ханшты ху, уяттаl такlы, хоlна энмам муваl утаlтаllы. Потарlаl эlты ныlа, муй щиран энмам муваl lувеl сама ван па мосаl. Ханшаl, муй щиран уlты мувиев шавиты мосаl. Энамтаl хуват Роман Ругин тэlыя монщ, ис потар па ар ащеl эlты хуlлияс. Таlн хатlат ванат, хоятат аlаh иl оlлисат. Нови тут антом ус, саляра шимаl ус, щишн етан, няврэмат ант ат хув ёнтlат па омасlат, ащиlаlн каман верат эlты монщсайт. Роман
«ЛА» архив эlты понам хор
Овс мув писатель
Р.П. Ругин Прокопьевич lуhтарт па потрат хольмаhкем арат книгая lэщатсайт. Lув шэhк ар ханшас нярэмат ураhан. Катхощъяh таl Роман Ругин историко-культурный па научно-популярный журнал «Ямальский меридиан» главный редактора рупитас. Щи пораян щи журналан аршак хантэт уlапса эlты па ханты потрат ханшсаят. Валентина РОХТЫМОВА ханшам потар
Окружной центр национальных культур хоща ханты ясаhан каш верман Надежда Николаевна Конева рупитаl. Каш верты рупатайl такlы, ханты ясаhан муh газетаева потрат, монщат, lуhтарт ханшаl па рущ ясаh эlты толмащl. Яlап таl тыlащан хольмаh
оlаhмет хатаlан сэма питам хатlаl. И щорс яртьяhсот ветьяh ветмет таlн Шурышкарский район Казым – Мыс куртан lув сэма питас. Ащеl – Николай Алексеевич Литва, хуl па вой веlман ус, колхоз «За лучшую жизнь» председателя рупитас.
Валентина Рохтымова верам хор
Н.Н. Конева
Антеl – Екатерина Никитична Литва (Русмиленко), «За лучшую жизнь» колхозан рупитас, тутъюх lэщатас, Горковский рыбзаводан рупитас. Надежда Конева и щорс яртьяhсот lапатьяh кимет таlн ашкоlайн утаlтыты етшас. И щорс яртьяhсот lапатьяh нийlмет таl эlты и щорс яртьяhсот нийlяh хуlмет таl унты Омский ордена
«Знак почёта» педагогический институтан им. А.М. Горького «Немецкий язык» специальность хуват утаlтыяс. И щорс яртьяhсот lапатьяh ветмет таl эlты кат щорс ветмет таl унты Лопхари вош утаlтыты хотан директора ус па немщ ясhа няврэмат утаlтыйс. Кат щорс хутмет таl эlты ин там унты Окружной центр национальных культур
Валентина Рохтымова верам хор
Клавдия Макарова верам хор
Ханты мир щират, пищат щавиты нэ
хоща шоши мир ёх щират па пищат еllы туты верат хуват рупитаl. Щи нэ ханты мир ёх щират, пищат эlты шэhк ар уятаl. Каш верты хоятат ураhан хорам lуматты сохат ёнтаl. Щи тус ёшаh нэ ёнтам сохат пеlа умащ вантты. Щимащ хоятатан ки ханты ясаh еllы туlа, щи порайн ханты ясhев иса уlты питаl. Валентина РОХТЫМОВА ханшам потар
3
№5 (735) Lапат хутмет (суббота), Яlап таl тыlащ 31-мет хатl 2015-мет таl
Щущие
№13 (46)
Хор ханшты похие хун Щаня мувн lонщ шимаl питас. Уlы lэты войт ар уlы веlсат. Щи вер Нымвошкурт пуhаlн ус. Вантlув кимет ханшам хораl «Ёхи манты вер». Таl. Щаня ёхан. Еlаншак
ун нови рэпат ныlайт. Ёхан эlты юш хуват «Буран» lонщхоп «пурlаман» манаl. «Буранан» няврэмат омасlат. Саша там хорl эlты щиты ястас: «Там щутщаты хатlат ёхатсат. Муh яйеван ёхи туlаюв, сора манlув. Там муh щаhра ампиев хухаlаl, ант хащаптыйl».
Ям номасан Саша ястыlэм: «Хор ханшты вер наhена тыйl. Ханша, муй сэмlанан вантlан. Ханша, муй самена рахаl. Тураман мийм ешан хорат нэпэка ханшаlан!» Лилия Сергеевна ЛОНГОРТОВА ханшас, Овкурт школа-интернатан рупитты воспитатель
Саша Макаров
Овкурт утаlтыты хотан похие уl. Lув нэмаl Саша Макаров. Саша кимет классан утаlтыйl. Lув хор яма ханшты хошаl. Хоратан унт уlапса щир этаlтыйl. Вантlыlув lув верам хорlаl. Унт. Аlансахат. Хатl нох этаl. Юх нуван лук омасаl. Иlан, юх кутн уlы lэты войт йиlат. Щи пора ус,
Уlы lэты войт
Щутщаты хатlат ёхатсат
○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○
Няврэмиет! Тата амаматщаят понтман уllат, ханты мир мутраяh ясhат па lуhтопсайт. Нын таlта иса
щит вуты вератlаты па кутэнан амаматщайт уваты, ёнтман, lуhтасаты па мутраяh ясhат па потартаты.
Lуhтопсайт Няврэмат, ёнтман, lуhтасты вер тайиlыlат. Щиты, lуhтасман, ёнт туты няврэм щи пирыlа. Ханты щирн па lуhтасты рахаl. Тата Мария Кузминична Волдина поном каматса lуhтопса понтсув, ар пеlка шоврыет эlты. Няврэмат, ёнтман, ханты щирн па lуhтасаты!
Ёшпат сэhка! Йит-катн – Ёшпат сэhка! Хуlом-няl – Курпат шуhха! Вет-хут – Ванта ма пеlэма! Lапат-нийl – Сора иl ханема!
Шовар эlты Шовар, шовар, шоврые. Ертаh хатl вермаl, Вотаh хатl вермаl – Хоlта ханемаlом? Торн кута ханемаlом, Варс кута ханемаlом. Шовар, шовар, шоврые!
Шоврые Йит, катн! Йит, катн! Щиты шоврат lуhатlом! Тамен ерт вохмаl, Тумен вот вохмаl – Хоlта ханемаlом? Торна ханемаlом, Варса ханемаlом.
Амаматщаят Ар мир хоят амаматщаят тайl. Хоты па lый тыйсат? Хой мет оlhа амаматща ястас? Йис порайн емаh войт эlты туhа ястаты ант рахас, lый эlтэlа па пащирн ястыlыса. Мойпар эlты ястыlыса – щит «унт куща». Щиты, таhха, амаматщаят щи тыйсат. Щи юпийн па ощхуль
верты ураhан увты питсайт. Газетаева ванкутlы амаматщаят поныlыlув. Там амамтщаят, ма нумастэман, па нын вуllан, урокан увты питlаllын, нын кутанан увlыты, ай апщиlана па уваlтаты. Муй щит (отгадки) – па ясhат кератман понтсаllам.
1. 2. 3. 4. 5.
Пиращ ики нох lуматтаlа, нох эhхиlыlа. (Ру тох) Сорнеh анат иса lойlат. (Lух мос) Ёшlы-курlы от яhхаl, юшl ант па ныlа. (Lух) Йи куран lойl, вурты нуй сахн яhхаl. (Харум) Хой lонщ кутан, торн кутн яhхаl, охаlн варс тайl? (Ыlув) 6. Lув ар хуl тайl, вой ар тайl. Антом таром, муhев моlты иса маl. (Морюн) 7. Хой lув катаllаllы, щитаl ант эсаllаllы. (Ысэс) 8. Туром пеlа таlасаl па туром унта ант ёхатаl. (Hасуп) 9. Lуhн вуlы сохн яhхаl, таlн па тонты хотн уl. (Ыlув татhо) 10.Торн кутн войие lойl, туп паllаl ныlайт. (Рвош) 11.Каращ похлэhки, ишния сэhкаl. (Тре) 12.Хорамаh ов lойl, хоятат умащман вантlат. (Люн) 13.Пиращ ики ов пуhаlн lойl. (Икщи) 14.Оlаhан моlты волемийl, щаlта сором юх морэмом щащаl. (Таhlап таlырам)
Ханты мир мутраяh ясhат Там мутра ясhат Геннадий Кельчин, Надежда Лонгортова актыlысlын. • Туром вой-хуl сэhкты – карэк. • Муh тувом ун шукев няврэмlавн, lуlан, ант ат вантсайт. • Туром йи хатlэв па щи усэв. • Хоят таlаh ки, самаl ант ки вохlа, хоты хатl манаl, ант па уятlаllы. • Ин хоlта номасlамн керlаlат, тохи щи карэмаlман. • Ляват ант тайlоман, потар ант тайlоман. • Еllы уlты вер хойн уятlа?
• Ханты хоят нэм ант ки тайl, lув оhатlы кураhвой хорпи. • Ойн ки ёхатсайн – пуhаl хоятэн аl ёрэма. • Хув юш ки тайlан, ям нэман кащтыlайн. • Номас пасты кур тайl, куш хой lув эlты ёхатlаllы. • Па хоят каши, па хоят муш вана ки вуlэн, наh уlопсаен паlа йиl. • Хоят аl лаката, ойlы питlан. • Тараh вера мантэнан – паlтапен ёlн хайи. • Мойh ху хорн ёхатсан, муя па lэваса уllан? Надежда КОНЕВА ханшас
4
№5 (735) Lапат хутмет (суббота), Яlап таl тыlащ 31-мет хатl 2015-мет таl
Хуlам яй
Юраh мойпар пох
Монщ Усат хуlам яй. Унта актащты питсат. Ай апщеl ун яйяlа ястаl: – Там хатl, ун яйе, наh ёlан хаща, мин ёхаттэман унты lэтот вера. Апщеhан мантсаhан. Ун яй ёlан хащас, хот lыпеl lэщатас, юх сэврас, lонщ аlтас, кураl аlас. Lат верты нёхи lоhаlтас, lаhки нёхие. Пут моlас, шай кавартас, омасаl. Щи кут эlты муй хоты йис? Хотхар эlпи сохаl нох ракнас, щиlта йи «моlты» щи этмас. Хоят хорпи ант уl, куль хорпи па антом. Охаl пуlпи, вой тыхаl хорпи, кутпаl ван, курlаl ващат-ващат, ищимет аl тохи метшамат. Хот хуват щи наврас, щи наврас, щаlта ун яй хоща кутарматы питас. Иl нямармасlы ун яй. Ин кавартам пут хоl lэсlы, щаlта манас, хоlща ёхтыlыйс. Етная йис. Апщеhиlаl ёхи ёхатты порая йис. Каман потартан щи щащаl: – Яйеман ин ёlан, кушкепа хотэв тутаh па хошам. Lэтот аlт верас, ин lэlув па иl оllув. Шитам ёлан, иl таhха воямпса? Ёхи lоhксатан, патлам. Ай апщеl кураl аlас, lэтот каварты питас. Кутап яйl ун яйl киlтаты питсаllы, ант верlаl. – Муй щирн щиты такан воямпса, мосаh веlса? Апщеl ястаl: – Lэтот вера, яйе, ма па ун яйем киlтаlэм. Ай апщеl ун яйl йи lуйн нёхтасlы па, хотхар сохаl нох ракнас, ун яйl па нох верэмас. Пасан версат, яма lэсат, иl оlсат. Аlаhсахата йис, апщеl ястаl: – Там хатl ма хащlам, вантlэм, муй щимащ «моlты» ёхтыlыйl муh хотэва. Яна пеlа юраh?
Яйhиlаl мантсаhан. Lув юх сэврас, lонщ аlтас, хот lыпеl lэщатас. Lопаса яhхас, lов сох тус, lов сох эlты ар кеl эвтас. Кураl аlас, lэтот верас. Еша опсас. Щаlта муй хоты йис? Хотхар сохаl нох ракнас, щаlта йи «моlты» щи этмас. Хот хуват щи наварты питас, хот щуhат хоl вантсаllы. Яй апщи хоща кутарматы питас. Яна щи, хоят хорпи ант уlмаl, куль хорпи па антом. Охаl пуlпаh – вой тыхаl хорпи, кутпаl ваные, курhиlаl ващиеhан-ващиеhан. Хув кутармастан, шеhк хув. Ай апщи нумасаl: «Юран, lуlн, ат ёхатlаям». Туп щиты нумаlмас па, юран щи ёхатса, ин мунты lэщатам кеlаlна ин «моlты» иl щи ярсаllы. Ищи матты кат ху, хуlам ху юран маса. Сора-сора иl ярапсаllы ин «моlтэl», кур пуhlа вощкасlы. Ешащтан эlты етная йис. Яйhиlаl ёхатты порая йис, каман щи щащиlыlтан: – Апщеман ант щащаl, мосаh веlса ин «моlтыйн»? – Верытас, ант верытас, хой вуятаl. Ёхи lоhксатан: апщан lыlаh, хотаl хошам, lэтот верам. Ай апщан ястаl: – Вантатан, хой кур пуhаlан оlаl? Яйhиlаl вантlатан – яна щи, ин «моlты» хоят хорпи антом, куль хорпи па антом. Кур пуhаlан оlаl, туп lыlаl уl, оlтаl эlты хотхар сохаlан лап нямартам. Хуlам яй ин «моlты» вусэl па хува унта тусэl. Щита ат lыйl, воятна ат lэlа, нёхеl lэты хорпики? Щиты щи хуlам яй хот куль веlсэl. Еllы яма па щуняhа уlты питсат.
Пиращ икет щиты потартlат – мойпар хоят эlты тыйман уl. Вер щиты ус. И юраh ики ус, унта ванкутlы яhхиlыйс. Муй арат унта яhхиlыйс, иса ёхи ёхтыlыйс. Ипуш па lув унта манас па тапас: шеhкшик хува унта манас, ёхlы йиты ант верытас. Туп рахас и катра юхпай хуват па пеlка ваhкты, щи катра юхпай туhкан этман ус, щимащ катра ус. Щикуш хоят нохlы ваhкиlыйс, ант верытаl, сохlаl нох эhхты мосаl. Эlты сохlаl, иlта сохlаl – иса нох эhхсаllы, юхпай пуhlа понтсаllы, щиты щи няр тэlн юхпай хуват ваhкас. Туп юхпай па пелка питас, lувеl щащаl: эlаl lаварташик йиты питас. Эlаl пеlа вантыlыйс – эlаl иса пунан этом, шома щимащ куl пунан, муйщир пун ин мойпарат тайlат. Хоятэв паlтамас па ёхlы ваhкты питас, ищи щи таха эlты, сохlаl вуты па lуматlиты. Ёхlы ёхтас па вантаl: сохlаl антомат. Хоlта пеlа аhкартмийl – иса антомат. Сохlаl, таhха, унт lуhхатн вусайт па еl тусайт. Эlаl пунаhа па щи эlты йис, хуh lув юхпай хуват ваhкас, туhкан эlаl питса па туhк пуна щи йис. Щаlта хоят па мойпара йис ищи унт lуhх юран. Хоятэв пунан этом ураhан па сохlы хащман, хотаlа, хоятат хоща ант манас. Щиты щи lув унтан хащас па муй уйтас, щит щи lэты питас. Ханты хоят щиты нумасаl, оlаh мойпар щиты щи тыйс.
Монщ потартас Иван Данилович ТАЛИГИН Ханшсаllы Надежда Егоровна ЛОНГОРТОВА
Надежда КОНЕВА интернет эlты монщ вусlы па рущ ясаh эlты толмащсаllы
Овс муван тайты вайт
Газета
«LУХ АВТ» Адрес редакции: 629008, ЯНАО, г.Салехард, ул. Подшибякина, 17 (34922) 4-68-03, 4-68-63 Е- mail: luhavt@yandex. ru
Учредитель (соучредитель) Департамент внутренней политики Ямало-Ненецкого автономного округа (ЯНАО, г.Салехард, пр-кт Молодёжи, д. 9) Газета зарегистрирована Управлением федеральной службы по надзору в сфере связи, информационных технологий и массовых коммуникаций по Тюменской области, ХМАО-Югре и ЯНАО 19 апреля 2012 года Регистрационный ПИ № ТУ72-00558
Тираж 700 Заказ 0013 Подписные индексы: на год - 29925, на полугодие - 84611
Газета вышла в свет 31 января 2015г. Подписано в печать 29 января 2015г. по графику: 16.00 фактически: 12.00 Газета выходит по субботам Цена годовой подписки 96 руб., в розницу не распространяется
•Хорат потарlат
Издатель Департамент внутренней политики ЯНАО (629008, Тюменская область, ЯНАО, г.Салехард, пр-кт Молодёжи, д. 9) Отпечатано в типографии ГУ «Северное издательство» (629008, г.Салехард ул. Ямальская, 14)
Главный редактор Г.П. Кельчин