Regio Business Noordoost-Brabant juli/augustus 2017 by Regio Business

REGIO NOORDOOST-BRABANT

ZAKENMAGAZINE | JAARGANG 33 | JULI/AUGUSTUS 2017

Henk Swanenberg Een geboren koopman

Mark Geurts

Een beetje van dit en een beetje van dat

BOB Debat Metaalbranche Made in Brabant

Bart van Poppelen en Mechtild Stultiens-van Straaten We gaan voor een Oscar

Uw totaalinstallateur ook voor loodgieterswerk en klimaatinstallaties

Vestigingen in Udenhout - Deurne - Dongen - Nijmegen

www.hoppenbrouwerstechniek.nl

REGIO NOORDOOST-BRABANT

ZAKENMAGAZINE | JAARGANG 33 | JULI/AUGUSTUS 2017

Henk Swanenberg Een geboren koopman

Mark Geurts

Een beetje van dit en een beetje van dat

BOB Debat Metaalbranche

Made in Brabant

Bart van Poppelen en Mechtild Stultiens-van Straaten We gaan voor een Oscar

Zakenmagazine voor ondernemers en managers in Noordoost-Brabant

MADE IN BRABANT Wist u dat de maakindustrie in Brabant springlevend is? Liepen we tijdens de crisis nog te somberen dat er geen toekomst meer voor was, inmiddels is dat weer helemaal gekanteld.

JAARGANG 33 juli/augustus 2017

Natuurlijk heeft het economisch herstel hiermee te maken. Maar zeker ook KANTOORADRES Kobaltstraat 15 5044 JK Tilburg T 013 - 4631446 info@regio-business.nl www.regio-business.nl CORRESPONDENTIEADRES Postbus 82 5000 AB Tilburg DIRECTIE Gian Ploegmakers Mariëlle Ploegmakers OFFICE Anne van der Heijden SALES Anne Engels Annemiek Slofstra MEMBERS Simone Kuntzelaers TRAFFIC & CONTENT Ingrid Helmink

de innovatiekracht van deze sector. Wij zitten in het kader van de thema’s van onze zakenmagazines en BOB Debatten de laatste jaren regelmatig met ondernemers uit de maakindustrie aan tafel. Begrippen als 3D printing, robotisering en reshoring passeren daarbij vaak de revue. In deze editie zetten we de metaalindustrie in de spotlight. Een hele diverse en grote groep van bedrijven die voor heel veel werkgelegenheid zorgt. Maar ook voor heel veel spin-off voor toeleveranciers en samenwerkingspartners. We hebben na aﬂoop van onze gesprekken vaak een kijkje in hun keukens mogen nemen. Want ze zijn er trots op. Wat een verborgen pareltjes hebben we hier en wat een kapitaal aan kennis. Over een aantal van deze bedrijven leest u meer in deze editie. Overigens vertelde Jan Haans, een gerenommeerde ondernemer uit Brabant die zijn rieten mandjes in China liet produceren, ons al heel wat jaren geleden dat hij eerst alles nog in de kuststrook liet maken maar dat

REDACTIE Gerda Baeyens, Henrike Brouwer, Linda Groothuijse, Jeanette van Haasen, Louisa Henderson, Mireille Kleijngeld, Raquel Mourik, Jenneke de Roij en Sara Terburg.

dit vanwege de loonkosten langzaam steeds verder verschoof

FOTOGRAFIE Kees Bennema, Bas Haans, Michel Klop, Linn de Kort, Raldo Neven, Marjo van de Peppel, Arnold Reyneveld en Jan Sprij.

China naar Made in Brabant. Maak daar maar een

naar het binnenland. ‘Als het nog verder doorschuift komen we vanzelf weer in Nederland uit’ zei hij gekscherend. Zijn voorspelling was echter zo gek nog niet. Van Made in global brand van.

VORMGEVING/LAY-OUT Hans Vermeulen, Passionals DRUK Q-Promotions ADVERTENTIEVERKOOP 013 - 4631446 BEDRIJFSLIDMAATSCHAP Bedrijfslidmaatschap, inclusief BOB activiteiten, per jaar: € 295,- (excl. btw). Aanmelden via www.regio-business.nl. Het lidmaatschap kan op elk gewenst tijdstip ingaan. Het lidmaatschap loopt tot 1 januari en wordt automatisch verlengd, tenzij het uiterlijk vóór 1 november opgezegd wordt. COPYRIGHTS Het auteursrecht op de in dit tijdschrift verschenen artikelen wordt door de uitgever voorbehouden.

Gian Ploegmakers gian@regio-business.nl

6 8 11 12 15 16 18 20 23 24 27 28 31

Artishock Events & Marketing: We gaan voor een Oscar

32 35

PEP Business Creators: Het doel is een hogere omzet

Rabobank ’s-Hertogenbosch en Omstreken: Het mag gerust wat gek zĳn Column Steven Faber: De zin en onzin van regio-allocatie Avans Hogeschool: We willen álles Fellowes: De volgende dimensie SBA Flex: Problemen zĳn cadeautjes Bourgondisch ’s-Hertogenbosch: Hoe behoud je het topniveau? Raros Bouw: Zo simpel is het Story ’s-Hertogenbosch: Etaleren doet begeren Ondernemen met Visie: Henk Swanenberg Column Sylvester Eĳfﬁnger: Verder herstel Europese banken noodzakelĳk Stan de Haas belevingsarchitectuur en fotograﬁe: Ik prikkel zintuigen Koning Willem I College: Het community gevoel

Column Rianne de Brouwer: Hipper imago

BOB UPDATE

Met o.a. een overzicht van de nieuwe leden en de uitnodigingen voor de BOB Zomerborrel bij Kasteel Maurick in Vught, BOB Back to Business bij Auberge du Bonheur in Tilburg en BOB Bourgondisch op de Parade in ‘s-Hertogenbosch. We blikken terug op de BOB Borrel bij De Postelse Hoeve in Tilburg, de BOB Borrel & BOB Golf bij Landgoed Bergvliet in Oosterhout en de BOB Borrel & BOB Masterclass bij Hoppenbrouwers Techniek in Udenhout.

44 47 48

Vrouw in Business: Tessa en Sanne van Swaay Column Rob Gielens: Weet u wél hoe alles werkt? philharmonie zuidnederland: Menselĳke verbinding tussen cultuur en economie

METAAL SPECIAL

52 De Cromvoirtse: Mens en robot | 54 Mutsaerts: Metaalmagie | 55 Elektrolas: Waar begin je aan? | 56 Baril Coatings: We leggen de lat hoog | 58 Dubré: Het ergste is al achter de rug | 59 KGS Tools: Mijn hoofd staat nooit stil | 60 TMP Groep: Iedereen moet zich hier gelukkig voelen | 62 Jos van den Bersselaar Constructie: Zelf opleiden | 63 Van Beek: Creativiteit is hier welkom | 64 Kieu Engineering: Oneindig optimist | 66 WBF Advies: Geen overbodige luxe | 66 HOBIJ Techniek: Never stop growing | 67 Axell Logistics: Ver van huis in goede handen | 68 Dior Heavy Lift: Zware jongens | 70 WerkTalent: Nee is ook een antwoord | 71 Hessels Coating: Van latrelatie tot huwelijk | 72 Column Mark Geurts: Een beetje van dit en een beetje van dat | 73 In Summa Innovation: Wij kunnen voorspellen

BOB DEBAT

50 74

Made in Brabant. De metaalbranche staat voor een groot aantal uitdagingen. Innovaties als 3D printing en smart factory volgen elkaar in een rap tempo op, het productieproces moet steeds sneller en in kleinere series en het aantal vacatures neemt vanwege de aanhoudende groei sterker toe dan voorspeld. Hoe gaan ondernemers en het onderwijs met deze ontwikkelingen om?

Swim to Fight Cancer: Volop in stroomversnelling

20 23 24 28

COVERSTORY

Events met impact en inhoud

We gaan voor een Oscar TEKST GERDA BAEYENS FOTOGRAFIE KEES BENNEMA

Bart van Poppelen en Mechtild Stultiens-van Straaten

‘Want we vinden het juist mooi om alle puzzelstukjes op hun plaats te laten vallen’, zeggen Mechtild Stultiens-van Straaten en Bart van Poppelen. Samen leiden ze Artishock Events & Marketing. Mechtild, die het bedrijf in 1994 oprichtte, stuurt het creatieve team aan. Bart zorgt op operationeel vlak dat alles perfect verloopt. In februari ontvingen ze samen met hun medewerkers een Gouden Giraffe voor de opening van de Jeroen Bosch-tentoonstelling. ‘Het Gouden Kalf van de evenementenbranche.’ En de ambities van Artishock reiken nog verder. ‘We gaan voor een Oscar.’

Raken en verbinden

‘De slingers ophangen kan iedereen. Onze kracht is dat we eigenzinnige events bedenken die het sluitstuk zijn van een verhaal. Een verhaal met inhoud en impact. Het mag gerust gecompliceerd zijn. En het kan nooit groot genoeg zijn.’

REGIO BUSINESS | JULI/AUGUSTUS 2017

De door Artishock georganiseerde evenementen hebben stuk voor stuk een campagneachtige aanpak. ‘Een opzichzelfstaand event blijft niet bij. Dat doet het wél als het deel uitmaakt van een groter geheel. Van een grotere strategische boodschap die we omzetten in een traject.’ De tijd dat bedrijven tonnen spendeerden aan een eenmalig gebeuren met eten, drinken en een artiest, is volgens Mechtild voorbij. ‘Vandaag is er behoefte aan events die raken en verbinden. Events met inhoud en impact op de lange termijn. Want wat is er mooier dan de medewerker of de relatie die een maand na het bedrijfsevenement, tijdens een buurtbarbecue, vol trots vertelt over het bedrijf. Waardoor de buurman zijn afstuderende zoon erop wijst dat dit wel eens een interessante werkgever kan zijn? Op die manier krijg je tevens een vorm van arbeidsmarktcommunicatie.’

Ongevraagd advies

Steeds vaker bedenkt Artishock ook evenementen zonder dat er een opdracht aan

is voorafgegaan. Bart geeft een voorbeeld: ‘We zien dat een bedrijf jaar na jaar een congres organiseert met hetzelfde format en dezelfde gastheer. Waarom dat congres niet ophangen aan het thema van dat jaar, denken we dan? Dus gaan we uit het niets om tafel zitten met de directie van dat bedrijf. En vertellen hen dat we een goed idee hebben waardoor hun congres meer rendeert. We draaien de rollen om.’ Niet alle bedrijven reageren op dezelfde manier. ‘Sommige bedrijven doen niets met ons advies. Andere zijn vaak blij verrast dat we met een voorstel komen. Vaak weten ze zelf wel dat ze routineus bezig zijn, maar weten ze niet hoe dit te doorbreken.’

Smoel en gevoel

In 23 jaar is Artishock uitgegroeid tot een begrip ver buiten de regio. Voor tal van klanten is het evenementenbureau een vaste sparringpartner geworden. HP Nederland heeft de samenwerking zelfs ofﬁcieel bekrachtigd door Artishock als preferred supplier te presenteren. ‘Het geeft ons de mogelijkheid proactief mee te denken over een meerjarig communicatiebeleid.’ Voor de visuele vertaling van een communicatieboodschap, schakelt Artishock overigens dochteronderneming Artixx in. ‘In onze inhouse studio onder leiding van art director Antwan Hoedemakers, gebeurt alles wat met vormgeving te maken heeft. Van eventstyling en infomovies tot beursstands en huisstijlen. Artixx geeft smoel en gevoel aan bijzondere gebeurtenissen van organisaties.’

Maximale betrokkenheid

Een uitdagend event dat Artishock in opdracht van gemeente Tilburg bedacht en

organiseerde is nationale Koningsdag in Tilburg: 013 werelden, één verhaal; het 29e royal event dat Artishock organiseerde. Op het moment loopt een opdracht bij Damen Shipyards. Bart: ‘Aanleiding is het 90-jarige jubileum van het bedrijf én het feit dat de heer Damen er al 50 jaar actief is. Samen met de medewerkers geven we het traject steeds meer vorm.’ Want ook dat aspect is kenmerkend voor Artishock-events. ‘We betrekken de deelnemers op verschillende momenten bij het traject. Soms door middel van een teasetraject. Een andere keer vragen we hen actief mee te werken. Dat laatste was onder meer het geval bij de LUMC-film over de kernwaarde ‘gastvrijheid’. Het script van die film was gebaseerd op de input van medewerkers. Die vervolgens ook nog eens acteerden in de film. Het zorgde uiteraard voor een maximale betrokkenheid.’

Uit het niets om tafel zitten We are Food

Een bijzonder traject dat onlangs van start ging, kent pas volgend jaar zijn hoogtepunt. ‘In 2018 is Brabant een jaar lang ‘Europese Regio van de Gastronomie’. De provincie wil die gelegenheid aangrijpen om vorm en inhoud te geven aan de voedselagenda van de toekomst. Brabants ondernemerschap wordt daarbij ingezet om de oplossingen van morgen te bedenken voor de problemen van vandaag. Na een aanbesteding van Provincie Noord-Brabant en Agrifood Capital bedachten we We are Food. Acht

Een greep uit de Artishock-realisaties: • Night at the museum (Barcelona): 20 jaar BrandLoyalty. • Opening Jheronimus Academy of Science (met koningin Máxima). • Grand depart Tour de France (‘s-Hertogenbosch & Rouen): i.s.m ASO. • Nationale Koningsdag 2017 (Tilburg). • Ofﬁciële bedrijfsopeningen: zoals GATE (Maasvlakte), Ricoh hoofdkantoor en duurzaam distributiecentrum LIDL. • Personeelsfeesten met impact: (o.a. Essent, CTAC en Yacht). • Swim to Fight Cancer (7 edities in het land).

Brabantse keukens krijgen acht maanden lang de kans om een bepaald thema aan te pakken. Denk aan de maand van de gezondheid of de maand tegen voedselverspilling. In maart deden we een oproep aan bedrijven om mee te denken over ‘beter eten in Brabant’. Er kwamen zo’n 100 voorstellen binnen. Een jury is nu volop bezig een selectie te maken. Op 10 juli wordt bekendgemaakt welke bedrijven voor welke thema’s instaan. Daarna begint de invulling van het traject. Inclusief het consumentengedeelte. Het wordt een mooie campagne’, besluit Mechtild. � Artishock Events & Marketing Keizerstraat 12 (Hof van Zevenbergen) 5211 HG ’s-Hertogenbosch T 073-6901504 E info@artishockevents.nl I www.artishockevents.nl

REGIO BUSINESS | JULI/AUGUSTUS 2017

FINANCIEEL MANAGEMENT

Perfectie leveren in een topsegment

Het mag gerust wat gek zijn TEKST GERDA BAEYENS FOTOGRAFIE MARJO VAN DE PEPPEL

Relingen van superjachten als die van Steve Jobs. Door Lloyds gecertificeerde constructies. De kans is groot dat ze afkomstig zijn uit Heusden, waar Inoferro rvs-scheepsonderdelen maakt voor het hoogste van het hoogste segment. Een wereld waar topkwaliteit de norm is.

‘Ik ben opgeleid tot graﬁsch vormgever. De liefde voor jachten scheepsbouw kwam later, toen ik mijn vader vergezelde naar Inoferro om er als vakantiehulp aan de slag te gaan. Op het moment dat ik mee mocht aan boord van een jacht om een windscherm in te meten, was ik verkocht. Ik dacht ‘dit wil ik gaan doen’. Een quote stelt dat superjachten eigenlijk de armoede van de rijken zijn door de miljoenen aan kosten voor onderhoud en bemanning. Maar ikzelf kan er alleen maar een schitterend eindproduct in zien’, zegt directeur Leon Bekkers (27) over de jachten waarvoor hij rvs-onderdelen ontwerpt, construeert, produceert en installeert.

Volste vertrouwen

‘Na mijn vakantiebaantje kreeg ik in 2009 een contract aangeboden als junior engineer. Toen maakte Inoferro nog deel uit van Moonen Shipyards. In 2013 deed Moonen echter afstand van het bedrijf en werd het overgenomen door GJK Techniek. Vanaf dat moment ging ik me meer en meer bezig-

REGIO BUSINESS

Leon Bekkers en Jeroen van Vark

Op 6 februari gleed het grootste superjacht dat ooit op Nederlandse bodem werd gebouwd uit de loods van bouwer Oceanco. Naast een heliplatform is de Jubilee uitgerust met een groot zwembad met ingebouwd aquarium en een ruime beachclub. Er zijn vijftien luxehutten en een privédek voor de eigenaar. houden met sales en marketing. Afgelopen december nam ik het bedrijf over van GJK Techniek’, schetst Leon in vogelvlucht zijn carrière bij Inoferro. ‘In amper zeven jaar tijd werd de voormalige vakantiehulp dus eigenaar van het bedrijf. Hoe kijkt huisbankier Rabobank naar deze ontwikkeling, vragen we Jeroen van Vark, accountmanager MKB. ‘Als een jonge medewerker met verstand van zaken een goedlopend bedrijf wil overnemen, willen we hem daar graag bij helpen’, antwoordt hij enthousiast. ‘Inoferro heeft een volle orderportefeuille en Leon heeft een verfrissende blik op de onderneming. We hebben dan ook het volste vertrouwen in hem.’ Dat vertrouwen blijkt geheel terecht, want in zes maanden tijd evenaarde Inoferro de volledige omzet van 2016.

Bijzondere wereld

Leon opereert met zijn bedrijf in een bijzondere wereld, zoveel is zeker. ‘We leveren aan het topsegment binnen de jachtbouw’, vertelt hij. ‘Onze klanten (scheepswerven) bouwen boten van 40 tot 150 meter. En doen dat voor mensen als Donald Trump, Bernard Arnault en menig oliesjeik. Dergelijke jachten kosten wel 1 miljoen euro per meter. Sommige zelfs bijna 2 miljoen euro. Alles moet dus tot in de kleinste details kloppen. Nederlandse jachtbouwers zijn de absolute top in hun vak. Onze kwaliteit matcht met de vraag van de klant. Er streng op toezien is voor ons vanzelfsprekend. Daarnaast levert Inoferro ook Lloyds gecertiﬁceerde constructies. Denk aan onderdelen van onderzeeboten. Van elk stukje materiaal gaat er een sample naar het laboratorium om uitvoerig getest te worden. Van de werkplaats en het personeel tot de

lassen en het materiaal. Alles moet onderzocht en gecertiﬁceerd worden.’

Geoliede ketting

Wat typeert de scheeps- en jachtbouw nog meer? ‘Deadlines. In geen enkele sector is het halen van een deadline zo belangrijk. Het is tevens de reden waarom Inoferro is opgericht. Moonen had destijds zoveel problemen met rvs-leveranciers dat ze zelf de controle over dit bedrijfsaspect wilden hebben.’ Leon vertelt over de vele fases die aan het moment van tewaterlating voorafgaan. Dat laatste gebeurt overigens altijd op een gestelde datum waaraan niet te tornen valt. ‘Het is een geoliede ketting van opeenvolgende werkzaamheden. Elke leverancier is daarbij gehouden aan een deadline. Anders kan de volgende in de keten niet aan de slag. Daarom zijn er in deze sector ook geregeld boeteclausules verbonden aan projecten.’

Van vakantiehulp tot eigenaar Bizarre specials

‘Een andere uitdaging is het inspelen op de trends die elkaar in snel tempo opvolgen’, vertelt Leon. Trends zoals toy vessels waar jetski’s, privéonderzeeërs en tenders in worden opgeslagen of een zwembad annex helikopterdek. ‘Elke dag bedenken architecten nieuwe dingen. Elke dag komen er bizarre specials bij. De kunst is om de juiste kostencalculatie te maken voor deze nieuwe uitdagingen. Juist in te schatten hoeveel tijd je nodig hebt om perfectie te

leveren. Ik zie met name in specials een kans om ons te proﬁleren als exclusieve rvs-leverancier’, aldus Leon. ‘Wat mij betreft, mag het gerust wat gek zijn. Dat maakt het juist uitdagend.’

Ambities

‘Ik wil de beste zijn en de grootste van Nederland worden’, gaat Leon verder. Ik opper dat die ambitie gezien zijn leeftijd, me wel haalbaar lijkt. ‘Ja, misschien wel’, luidt zijn antwoord. ‘Het is zaak om nú stappen te maken. De vraag is op dit moment bijna groter dan het aanbod. Daar moeten we op inspelen. En dat doen we door extra medewerkers aan te trekken, samen te werken met anderen, efﬁciënter te werken en te innoveren.’ ‘The sky is the limit’, beaamt Jeroen. ‘Dat geldt momenteel voor de hele metaalbranche. Inoferro heeft de afgelopen maanden inderdaad enorme stappen gezet. De ontwikkeling van het bedrijf kun je makkelijk terugvinden in de cijfers. Maar de persoonlijke groei die Leon heeft meegemaakt is minstens zo mooi om te zien.’ �

Rabobank ‘s-Hertogenbosch en Omstreken Helftheuvelweg 87-91 5224 AS ‘s-Hertogenbosch T 073-6995500 E bedrijven.s-hertogenbosch@ rabobank.nl I www.rabobank.nl/s-hertogenbosch

REGIO BUSINESS | JULI/AUGUSTUS 2017

JOS VAN BOXTEL GROEP ERVAAR ONZE KRACHT!

U bent van harte welkom! www.josvanboxtel.nl KIA

SERVICE

Waar en wanneer u wilt. Ondernemen anno nu.

Kennisleverancier op het gebied van kantoorautomatisering voor midden- en kleinbedrijf Wij leveren een totaaloplossing waarbij de menselijke factor hoog bij ons in het vaandel staat. Het is en blijft uiteindelijk mensenwerk. Wij verzorgen het gehele traject van advisering tot aan invoering van een compleet nieuwe werkomgeving.

Office 365

VoIP

Cloud werkplek

All-in Beheer

COLUMN COLUMN Steven Faber

CapitalatWork Nederland

EUROFACTOR De ondernemende financier Wij helpen uw onderneming met liquiditeit

W W W. E U R O FA C T O R . N L

Subliem Subliem S ubliem S ubliem SS ubliem G enieten O ntwaken S parren ubliem Subliem Genieten Subliem OPntwaken roosten Ontwaken Sparren

Subliem Proosten

ubliem Ssinds 1986

Oirschotsebaan 15 5062 TE OISTERWIJK (NL)

T +31 (0)13 - 523 21 00 E info@rosep.com I WWW.ROSEP.COM

De zin en onzin van regio-allocatie De Amerikaanse beurs is hard opgelopen en de koers-winstverhouding van VS aandelen is inmiddels een stuk hoger dan die van Europese aandelen. Met andere woorden: Amerika begint ﬂink duur te worden. Een cliënt vroeg me laatst of het niet tijd werd om Amerika te gaan ‘onderwegen’ en Europa te ‘overwegen’ in de vermogensbeheerportefeuille. Dit lijkt inderdaad een voor de hand liggende stap. En toch heb ik twee belangrijke bezwaren. Gemakkelijk verdrinken Een eerste bezwaar is dat erg wordt gedacht vanuit marktgemiddelden. Het klopt inderdaad dat de VS gemiddeld duurder is dan Europa. Maar in een rivier van gemiddeld een halve meter diep kun je nog gemakkelijk verdrinken. Wat wij zien is dat de Amerikaanse beurswaardering sterk omhoog wordt getrokken door enkele zeer dure beursbedrijven die weinig winst maken. Maar we zien ook nog genoeg Amerikaanse bedrijven die een prima kasstroom genereren en geen hoge koers hebben. En wat is een Amerikaans bedrijf? Is Intel een Amerikaans bedrijf? Wist u dat 80 procent van de omzet van Intel van buiten de VS komt? Zeker bij multinationals zegt het land van notering vaak weinig over hoe het bedrijf echt in elkaar zit. Switchen Een tweede bezwaar legt misschien nog wel meer gewicht in de schaal. In Amerika zijn unieke beursondernemingen genoteerd die je op andere continenten niet vindt. Denk aan Apple, ActivisionBlizzard of Alphabet, de moedermaatschappij van Google. Door te switchen tussen regio’s met breed gespreide mandjes van aandelen, maakt u impliciet ook een belangrijke sectorkeuze. Een switch van Amerika naar Europa betekent in deze context ook een switch uit internet gerelateerde bedrijven (met hoge groei) naar banken en verzekeraars en ‘traditionele’ industriebedrijven (met lage groei). Te kort door de bocht Kortom, het top-down beslissen over regio-allocatie op basis van gemiddelden is te kort door de bocht. Juist het bottom-up beoordelen van ieder beursbedrijf op zijn eigen merites biedt nuance en toegevoegde waarde in de portefeuille. En dat is waar onze analisten dag in dag uit mee bezig zijn. �

ONDERWIJS

Een doorlopend bedrĳfslab

We willen álles TEKST GERDA BAEYENS FOTOGRAFIE MARJO VAN DE PEPPEL

Communities’. De 75 derdejaarsstudenten van de opleiding commerciële economie werden onderverdeeld in vijf Learning Communities. Elke community bestrijkt een kern-expertisegebied van het curriculum: sales, management & organisatie, marketing, marktonderzoek en marketingcommunicatie. Binnen elke Learning Community nemen twee studenten de managementrol voor hun rekening. Zij bewaken het goede verloop van het project. Letten erop dat afspraken worden nagekomen, informatie wordt uitgewisseld en kennis wordt gedeeld. Indien nodig voeren ze corrigerende gesprekken met medestudenten of leggen ze spelregels op.’

Dynamiek en interactie

Mariëlle Hurkmans, Mickel Dielissen en Ger van Cleef

Met Learning Communities introduceert Avans Hogeschool een nieuw concept voor samenwerking met het bedrijfsleven. Studenten, docenten en bedrijven vormen samen een lerende en onderzoekende entiteit. En gaan aan de slag met thema’s uit het expertisegebied. ‘We denken dat we iets sterks in handen hebben’, zegt Ger van Cleef, ontwikkelaar en begeleidend docent Learning Communities. ‘Want met dit concept worden studenten in de eindfase van hun studie beter voorbereid op hun afstuderen. Ze leggen zelf contact met opdrachtgevers. Leren nadenken over de eigenlijke vraag. Bepalen samen hoe ze een project gaan aanpakken.

REGIO BUSINESS | JULI/AUGUSTUS 2017

Ervaren het belang van kennis delen. Ontwikkelen hun eigen netwerk. En leren verschillende ballen tegelijk in de lucht houden. Net zoals dat in de praktijk het geval is.’

Expertise

‘Afgelopen januari introduceerde Avans Hogeschool als een van de eerste Nederlandse hogescholen het concept ‘Learning

‘Binnen een Learning Community hebben we drie lijnen uitgezet’, gaat Ger verder. ‘Een eerste lijn omvat het onderzoek naar de ontwikkeling van het expertisegebied. Daarnaast is er de werkplaats waar continu opdrachten voor bedrijven worden uitgevoerd. Je kunt het vergelijken met een adviesof consultantsbureau waar allerlei projecten worden neergelegd. Studenten kunnen zelf aangeven welk project hun voorkeur heeft en met wie ze het liefst samenwerken. Een derde aandachtspunt is community building. Daarbij gaat het vooral om het leren samenwerken. De kracht van Learning Communities zit in de dynamiek, interactie en betrokkenheid tussen studenten, docenten en de praktijk.’

Buiten de boot

‘Onderzoek, onderwijs en bedrijfsleven zijn geen afgebakende terreinen’, stelt docent en primair aanspreekpunt Mickel Dielissen. ‘Daarom streeft Avans Hogeschool ook voortdurend naar samenwerking met het

Heeft jouw bedrijf een commercieel economische vraag die je graag beantwoord wilt zien? Aarzel niet en neem contact op met Mickel Dielissen: hwdielis@avans.nl of tel. 088-5256764

regionale bedrijfsleven. Het houdt in dat we geregeld gastsprekers uitnodigen of vragen uit het bedrijfsleven omzetten naar een casus voor een afstudeerproject. Maar met afstudeerprojecten alleen kun je niet alle bedrijfsvragen coveren. Opdrachten die minder groot zijn of minder tijd vergen, vielen tot nu toe buiten de boot. En dat is jammer. Want er zijn zoveel leuke en nuttige projecten die zowel voor studenten als bedrijven van toegevoegde waarde kunnen zijn. Met het werkplaatsconcept hebben we de mogelijkheid om ook kleinere projecten aan te pakken. Want we willen álles. We willen juist die diversiteit aan commerciële projecten en op alle niveaus samenwerken.’

Loketbediende

‘De behoefte aan een loketfunctie bestond al langer. Met iemand die snel en efﬁciënt de vragen uit het bedrijfsleven bij de juiste persoon neerlegt. De introductie van Learning Communities verhoogde de urgentie om die functie vorm te geven. Dus fungeer ik voortaan als primair aanspreekpunt. Als de link tussen Avans Hogeschool en het bedrijfsleven, zeg maar. Ik noem mezelf wel eens gekscherend de senior loketbediende,’ lacht Mickel.

Autoboutique

Een mooi voorbeeld van een werkplaatsproject is het marktonderzoek in opdracht van De Dames van Hurkmans. Geïnspireerd door een vrouwengarage in Parijs, openden Janita en Mariëlle Hurkmans in mei 2016 de eerste full service ‘autoboutique’. Een autogarage gericht op vrouwen. ‘Een van onze studenten deed een afstudeerproject voor De Dames van Hurkmans’, vertelt Ger. ‘Een mooi onderzoek dat veel punten

raakte. Maar naar mijn mening konden bepaalde punten nog uitgediept worden.’ Dat vonden ook de dames Hurkmans. Dus kwam er een vervolgproject’. ‘Twee (uiteraard vrouwelijke) studenten onderzoeken hoe de buyer en user journey van onze doelgroep is’, aldus Mariëlle Hurkmans. ‘Een doelgroep die is onderverdeeld in een drietal subgroepen. Binnen twee weken presenteren ze het resultaat van hun onderzoek. Ik ben echt benieuwd naar de uitkomsten.’

Andere beleving

En Mariëlle ziet nog meer mogelijke onderzoeksprojecten. ‘Vrouwen beleven de autobranche totaal anders dan mannen. Ze kopen auto’s anders dan mannen. Letten op andere zaken. Hechten ook meer belang aan het emotionele aspect. Als een vrouw een nieuwe auto aanschaft, lijkt er altijd sprake te zijn van een vorm van afscheid nemen. Als een onderzoek dit bevestigt, kunnen we onze dienstverlening daarop afstemmen. Zodat we voortdurend innoveren en zorgen dat klanten bij ons altijd aan het juiste adres zijn.’

Optimale benadering

Ook voor Interpolis lopen er werkplaatsprojecten. ‘Een aantal studenten doet onderzoek naar wat jongeren drijft bij het afsluiten van een verzekering. Een ander groepje buigt zich over de impact van zelfrijdende auto’s op verzekeraars. Verder hebben we ook een mooi project lopen voor een middelgroot Rotterdams advocatenkantoor. Het kantoor wil zijn strategie omgooien en voortaan focussen op vijf topsegmenten binnen de Nederlandse overheid. Segmenten die ook in de Rotterdamse haven vertegenwoordigd zijn. Binnen de Learning Community management & organisatie on-

derzoeken onze studenten wat de optimale benadering is van deze doelgroepen. Kortom, met Learning Communities kunnen we écht elke vraag aan’, besluit Mickel enthousiast. �

BOB Academy Sales 2.0 Sales 2.0 is een meer efﬁciënte en effectieve manier van verkopen voor zowel de koper als de verkoper ondersteund door technologie. Vanuit de learning community Sales wordt u op de hoogte gebracht van de laatste ontwikkelingen en inzichten op het gebied van sales. Ondernemers zitten te springen om goede mensen in de sales, maar wanneer is iemand goed in sales, en hoe richt je als ondernemer je salesorganisatie op de juiste manier in? Datum dinsdag 31 oktober Locatie Avans Hogeschool Den Bosch Voor wie? Beslissers met minimaal 10 medewerkers in dienst Programma 15.45 – 16.00 uur 16.00 – 17.00 uur 17.00 – 18.00 uur

Ontvangst Presentatie Sales 2.0 Afsluitende borrel

Avans Hogeschool Onderwijsboulevard 215 5201 AS ‘s-Hertogenbosch T 088-5257500 E info@avans.nl I www.avans.nl

REGIO BUSINESS | JULI/AUGUSTUS 2017

THE LAND ROVER FAMILY

The Adventure Reitscheweg 35, ‘s-Hertogenbosch 073 644 67 79 landrover-denbosch.nl Min./max. gecombineerd verbruik: 4,2-12,8 l/100 km, resp. 23,8-7,8 km/l, CO2-uitstoot resp. 109-299 g/km.

JAGUAR XE CORPORATE EDITION

YOUR PERFECT BUSINESS PARTNER.

VANAF € 42.580 OF € 659 PER MAAND The Adventure Reitscheweg 35, ‘s-Hertogenbosch, 073 644 67 79, the-adventure.nl

Min./max. gecombineerd verbruik: 3,8-8,1 l/100 km, resp. 26,3-12,3 km/l, CO2-uitstoot resp. 99-194 g/km. Consumentenprijs incl. BTW, BPM, registratiekosten, recyclingbijdrage en kosten rijklaar maken. Leaseprijs vanaf € 659 p.m. excl. BTW (bron: Jaguar Fleet & Business Leasing, full operational lease, 60 mnd., 20.000 km/jr.). Wijzigingen voorbehouden.

FACILITAIR

Van kartonnen dozen tot innovatieve oplossingen

De volgende dimensie TEKST JENNEKE DE ROIJ FOTOGRAFIE RALDO NEVEN

Een Amerikaans familiebedrijf dat wereldwijd opereert en al honderd jaar bestaat is redelijk uniek. Hajo Hoekstra (sales & marketing director BLS/DACH/SCAN) is zichtbaar trots op Fellowes. ‘Ken je ons niet? Kijk dan maar eens rond op je kantoor. Grote kans dat je onze naam tegenkomt.

Om het honderdjarig bestaan te vieren zijn alle 350 Europese medewerkers een paar dagen in Spanje geweest. Hajo: ‘Het was mooi om iedereen bij elkaar in één zaal te zien. En nog mooier is het als je hoort dat de meesten al lang in dienst zijn. Ik werk inmiddels 25 jaar voor Fellowes. De derde en vierde generatie Fellowes was ook aanwezig, goed om te zien hoe zij openstaan voor de wereld en verder kijken dan alleen Amerika.’

Focus op papier

Van oudsher is Fellowes met kartonnen dozen begonnen. Hajo: ‘Let maar eens op, bij Amerikaanse ﬁlms komen onze dozen in beeld als iemand bijvoorbeeld ontslagen is en zijn spullen inpakt. Inmiddels doen we zoveel meer dan dat. We focussen op papier, denk aan lamineren, shredden, inbinden en opbergen. Maar we zijn ook gespecialiseerd in dataprotectie en gezondheid op en rondom de werkplek. Ergonomie is belangrijk, voor de werknemer én de werkgever. Eén op de drie mensen heeft rugklachten. De laatste jaren heeft iedereen zich geconcentreerd op werkhouding. Nu zijn we toe aan de volgende dimensie.

Zitten is het nieuwe roken, hoor je weleens. En dat klopt. Wij hebben hele mooie oplossingen voor staand werken, die elk bedrijf gratis mag uitproberen. Onze consultants zorgen graag voor een proefplaatsing. Een gezonde werkplek zorgt voor meer productiviteit en minder ziekteverzuim.’

Goed vernietigen

Fellowes biedt ook mooie oplossingen voor dataprotectie. Hajo: ‘Overheden, maar zeker ook het mkb heeft zich aan regels en wetten te houden. De Europese Unie heeft de gegevensbeschermingsregels in 2016 gewijzigd, werkgevers hebben tot 25 mei 2018 om hun protocollen op orde te hebben. En dan gaat het niet alleen om elektronische gegevens, maar ook over papieren bestanden. Veilig bewaren is belangrijk, veilig verwijderen is minstens net zo belangrijk. Het goed vernietigen van papier is nog niet zo simpel in de praktijk. Enkele jaren geleden hebben wij toestemming gekregen om in Nederland 6000 kilo vuilnis te onderzoeken. Dat leverde een schat aan informatie op, vaak informatie die niet op straat mag komen te liggen. Wat dat betreft valt er nog een wereld te winnen voor het bedrijfsleven.’ �

Hajo Hoekstra

Werkgevers hebben de wettelijke plicht volgens EU-richtlijn 90/270/EEC om elke medewerker afzonderlijk te voorzien van een gezonde werkplek die is afgestemd op de persoonlijke behoeften.

Fellowes Gesworenhoekseweg 3a 5047 TM Tilburg T 013-4580500 E cs-benelux@fellowes.nl I www.fellowes.com

REGIO BUSINESS | JULI/AUGUSTUS 2017

PERSONEEL

Krapte op de arbeidsmarkt

Problemen zijn cadeautjes TEKST JENNEKE DE ROIJ FOTOGRAFIE MICHEL KLOP

Roland van den Brand

Roland: ‘Arbeidsmigranten hebben een grote toegevoegde waarde. De markt is volop in beweging. Er is een enorme vraag naar arbeidskrachten in de logistiek, zeker als die gekoppeld is aan e-commerce. Bedrijven die mensen inhuren, vragen deze ’s middags aan en hebben het liefst de mensen ’s avonds al op de werkvloer staan. Dit vraagt om grote ﬂexibiliteit, snel schakelen en efﬁciënt zijn in het oplossen van problemen. Die problemen zie ik als cadeautjes. We lossen ze continu op, onze creativiteit wordt aangesproken en dat maakt het werk erg uitdagend.’

Wat zou je zelf doen?

Roland van den Brand, directeur van SBA Flex, windt er geen doekjes om. De BV Nederland en de BV Tilburg kunnen niet draaien zonder arbeidsmigranten. De krapte op de arbeidsmarkt, en ja die is er echt, krijgen we met alléén Nederlanders niet opgevuld.

Roland huurde al twintig jaar geleden Poolse medewerkers in om aan het werk te gaan in de aardbeienteelt. Er was op een andere manier niet aan genoeg arbeidskrachten te komen die het seizoenswerk wilden doen. ‘Die mensen verdienden hier veel beter dan thuis, logisch dat ze graag naar Nederland kwamen. Wat zou je zelf doen? Als ik een bouwvakker was en bijvoorbeeld in Spanje vijf keer meer kon verdienen dan hier, zou ik ook overwegen daar te gaan werken. Dat is mens-eigen. Bedrijven werken graag met Polen, hun arbeidsethos is geweldig. Nu is het aan ons om ook Roemenen en uitzendkrachten uit andere Baltische staten voor te stellen. De wereld is groter dan het Poolse, wij hebben een brugfunctie om dat te laten zien.’

Voorop in de troepen

‘Gelukkig gaat het in Polen goed, de werkloosheidscijfers zijn laag, lager dan in Nederland. Daarnaast stijgt het loonniveau momenteel sterk, daardoor willen steeds minder Polen hier naartoe komen. Met deze

REGIO BUSINESS | JULI/AUGUSTUS 2017

gegevens en daarbij de aantrekkende markt in Nederland, moesten wij op zoek naar andere klanten, lees uitzendkrachten. Sinds 2015 hebben we de stap naar Roemenië gezet. We hebben er een kantoor geopend. SBA Flex dient zich aan te passen om klanten, zowel de inleners als de uitzendkrachten, goed te kunnen blijven bedienen. Dat betekent dat je verder moet kijken, in Oost-Europa zijn nog veel gebieden met een hoge werkloosheid. We zijn zeker niet de eerste uitzendonderneming dat zich ter plekke vestigt, maar we lopen wel voorop in de troepen.’

Minder is meer dan genoeg Vooroordelen

‘Bedrijven werken graag met buitenlandse uitzendkrachten, maar er zijn genoeg vooroordelen waar we mee te maken hebben. Als we op zoek zijn naar huisvesting bijvoorbeeld. Wij willen natuurlijk dat onze mensen een goede plek hebben om te leven. Iedereen kent de voorbeelden van zestien mensen in een te klein huis. Daar willen wij uiteraard niets mee te maken hebben. Het is voor ons belangrijk dat goed te regelen. Goede woonruimte, goed vervoer, goede betaling, goede faciliteiten. Het zijn allemaal zaken die écht van groot belang zijn. In onze branche is het belangrijk hoe wij omgaan met de mensen. Het valt niet altijd mee om goede huisvesting te vinden. Je hebt met de gemeente te maken, met omwonenden, ondernemersverenigingen en zoveel meer. Onze ervaring is wel dat

het draait om goede communicatie. En om de ontmoeting. Als omwonenden Piotr leren kennen, zien ze dat hij eigenlijk gewoon Piet is. Kennis willen maken met de mensen maakt het verschil.’

Zware periode

SBA Flex is constant in beweging, aanpassend aan, maar vooral vooruitlopend op de veranderingen die razendsnel gaan. Roland: ‘Data worden steeds belangrijker, we hebben een recruiteringstool waarmee we razendsnel kunnen zoeken in alle beschikbare data. Waarmee we de kwaliteiten van mensen snel kunnen koppelen aan de vraag van een bedrijf. We kijken vooruit, volgen de ontwikkelingen wat betreft de robotisering op de voet. Je kunt het als een bedreiging zien, wij vinden het een kans. SBA Flex is de afgelopen jaren hard gegroeid, maar daarvoor hebben we een zware periode gehad. Ik heb vooral gekeken naar ‘met welke mensen kan ik de wedstrijd winnen’. En dat zijn niet per se de mensen met diploma’s. Het gaat om attitude, motivatie, bereidheid. Soms is minder meer dan genoeg. Geef de juiste mensen een kans, degenen die echt gefocust zijn bereiken veel. We zijn de afgelopen jaren naar een veel ﬂexibelere organisatie gegaan, waardoor we nu veel sneller kunnen schakelen.’

Piotr is eigenlijk gewoon Piet Teruggeven

‘Wij vinden het belangrijk om iets terug te doen. Via onze Poolse collega’s selecteren

we goede doelen waar we spullen naar toe brengen. Zo hebben we vijf vaste projecten die we steunen. Eén daarvan is een opvanghuis voor kinderen. Kinderen met bijvoorbeeld het downsyndroom of spierdystroﬁe worden daar nog niet zo geaccepteerd als bij ons. Ze worden min of meer weggestopt. Er zijn nu twee bussen vol met spullen onderweg naar Polen. Kleding, speelgoed, sokken, dozen en snoepgoed. Het mooie is dat onze klanten, de bedrijven die uitzendkrachten inhuren, graag meehelpen en van alles doneren. Dat is mooi om te zien en we zijn ook echt blij dat we iets terug kunnen doen.’ �

SBA Flex Boogschutterstraat 5 5015 BX Tilburg T 013-4648950 E info@sbaﬂex.nl I www.sbaﬂex.nl

REGIO BUSINESS | JULI/AUGUSTUS 2017

EVENT

Kĳken, luisteren en vernieuwen

Hoe behoud je het topniveau? TEKST GERDA BAEYENS FOTOGRAFIE MARJO VAN DE PEPPEL

Bernard Kuenen en Otto van den Groenendaal

‘Waar willen we met Bourgondisch ’s Hertogenbosch naartoe? De vraag stellen betekent met een open blik kijken. Luisteren naar wat restaurants, bezoekers en het bedrijfsleven willen. Samen nadenken over de visie voor de komende jaren. Met als doel een topevenement te blijven.’

Bourgondisch ’s-Hertogenbosch heeft een reputatie hoog te houden. Het heeft immers overduidelijk de status verworven van regionaal topevenement. Bestuursleden Bernard Kuenen en Otto van den Groenendaal zijn het er echter over eens: ‘Het is makkelijker om dat punt te bereiken dan er te blijven. Want hoe behoud je het topniveau? Hoe blijf je bezoekers verleiden, verbinden en verrassen?’ Ze geven meteen zelf het antwoord: ‘Door open te staan voor vernieuwing.’

REGIO BUSINESS | JULI/AUGUSTUS 2017

Win-winsituatie

De eerste ingrijpende vernieuwing kwam er in 2002. Toen werd de zakelijke relatieavond toegevoegd aan het programma. ‘We zagen op het juiste moment het belang van zakelijk netwerken in. Indoor Brabant was wat dat betreft een goed voorbeeld. Daar werden in 1983 voor het eerst loges gereserveerd voor bedrijven die hun zakelijke relaties wilden uitnodigen. Inmiddels kunnen we stellen dat de relatieavond een enorm

succes is. Voor veel ondernemers staat het met stip op één. Als het gaat om de effectiviteit van zakelijk samenzijn en de sfeer waarin dit gebeurt, gaat er volgens hen weinig boven het culinaire evenement aan de voet van de Sint-Jan. Van 800 gasten in 2002 zijn we inmiddels naar bijna 2.500 gegaan. Anderzijds heeft het bedrijfsleven er op zijn beurt voor gezorgd dat dit evenement zo geslaagd is. Het is een win-winsituatie’, benadrukt Bernard.

Van boven naar beneden

Met de editie van 2015 kwamen ook de eerste workshops. ‘De kookworkshops voegen een dimensie toe aan het gebeuren’, stelt Otto. ‘Ze zorgen voor verdieping. Voor beleving. Wat je ook doet of in welke sector je actief bent, de laatste jaren gaat het vooral om beleving. Mensen willen meer dan enkel het product of de dienst. Zorgen voor beleving staat gelijk aan succes. De workshops brengen bezoekers de beleving van het wijnproeven, vis ﬁleren en amuses maken. Anders dan vorige jaren hebben we de workshops deze keer naar beneden gehaald. Op het terrein zelf is er toch meer reuring dan op de entresols. Het verhoogt de interactie. En dus ook de beleving.’

Stad laten bruisen

Op 12 juni zijn voor de tweede keer in de geschiedenis van Bourgondisch ’s-Hertogenbosch de ‘starter’ en ‘stayer’ bekendgemaakt. ‘De Bourgondische starter is een jonge ondernemer die in twee jaar tijd met zijn product en naam regionale naamsbekendheid heeft verworven. Een representatieve vertegenwoordiger van de stad’ staat er op de website van Bourgondisch ’s-Hertogenbosch te lezen. ‘Iemand met een vernieuwend concept die de stad laat bruisen’, vat Bernard het kernachtig samen. De jury bestaande uit Joost de Koning (ejp), Marinus van Dorst (De Klok Dranken) en Carel Henderson (LXA The Law Firm) boog zich over alle kandidaten en koos Keilekker ‘Brabantsche Worstenbroodjes’ als winnaar van deze categorie.

Ambassadeur voor de stad

Die avond maakte burgemeester Rombouts ook bekend wie door de jury is gekroond

tot Bourgondische stayer. Waarbij uiteraard scherp is gelet op de vorig jaar bepaalde criteria: ‘De Bourgondische stayer is een onderscheidende ondernemer in product, vakmanschap en naam. Een ambassadeur voor de stad. Iemand die bijdraagt aan de bovenregionale bekendheid van de stad. En al meer dan vijf jaar een onderneming leidt.’ Jan de Groot ging vorig jaar met de award naar huis. ‘Als mensen in Den Bosch van de trein stappen, het stationsplein oversteken om Bossche bollen bij jou te kopen en vervolgens weer verder treinen, heb je als ondernemer iets heel erg goed gedaan’, glimlacht Bernard. Dit jaar stonden onder meer Sense Restaurant, Golden Tulip Hotel Central, Slagerij ’t Stokpaardje, Café Bar le Duc en De Broodspecialist (opgericht door de opa van Bernard Kuenen) op de longlist. Café Bar le Duc werd de uiteindelijke winnaar.

Sfeer van intimiteit

Bourgondisch Den Bosch vindt plaats van 7 tot en met 10 september op de Parade in ‘s-Hertogenbosch. De Bourgondiër van het jaar wordt eind juli bekendgemaakt.

het uitgangspunt. En zal dat altijd blijven’, zegt Otto stellig.

Volgende edities

‘Ik denk dat het goed zou zijn als we met een aantal geselecteerde deelnemers, zakelijke bezoekers en restaurants zouden samenzitten. Samen nadenken over de visie voor de komende jaren. Hoe dan ook is het onze ambitie om met de kleine veranderingen in cultuur en samenleving, ook de volgende jaren een topevenement neer te zetten. We willen bezoekers blijven verrassen. Blijven vernieuwen. Maar dat laatste is eigenlijk inherent aan onze branche. De horeca vernieuwt altijd’, aldus Bernard Kuenen (Grand Café Silva Ducis) en Otto van den Groenendaal (Stadsherberg ’t Pumpke). �

Kleinere podia

‘Er is dit jaar een aantal nieuwe deelnemers, wat het totaal op 22 brengt’, zegt Otto. ‘Daarnaast hebben we gekozen voor twee kleinere podia in plaats van een centraal platform. Het zorgt voor spreiding van het entertainmentprogramma en creëert een sfeer van intimiteit. Wat onveranderd is gebleven is de aandacht voor het culinaire aspect. Het gaat nog steeds om het oorspronkelijke doel: meer aandacht vestigen op de stad en de horecafaciliteiten in de binnenstad en de regio. Dat is nog steeds

Bourgondisch Den Bosch Postbus 1032 5200 BA ‘s-Hertogenbosch T 073-5134994 E secretariaat@bourgondisch-sh.nl I www.bourgondisch-sh.nl

REGIO BUSINESS | JULI/AUGUSTUS 2017

BOUW

Bouwers nemen heft in eigen hand

Zo simpel is het TEKST GERDA BAEYENS FOTOGRAFIE MARJO VAN DE PEPPEL

Een bijzonder bouwproject. Zonder projectontwikkelaars. Met zelfbouwers en samenbouwers. Op een toplocatie tussen groen en water. Aan de Jan Sluytersstraat ontwikkelt gemeente ‘s-Hertogenbosch een unieke woonbuurt waar aankomende bewoners vrij spel krijgen. Raros Bouw zorgt dat woondromen uitkomen.

De jonge Ruud van Nistelrooij trapte er geregeld een balletje. Maar waar tot voor kort het oefenterrein van FC Den Bosch lag, verrijst nu het Jan Sluyterscomplex. Op een paradijselijke plek, stelt de website van het project. Met ruimte voor zelfbouw. Als alles volgens plan verloopt, worden de woningen in de loop van 2018 opgeleverd. Een groot aantal wordt gebouwd door Raros Bouw.

Droomhuis

‘We zijn een allround bouwbedrijf en leveren het totaalpakket: ontwerp, nieuwbouw, verbouw, aanbouw, renovatie en restauratie. De afgelopen jaren deden we vooral grote verbouw- en renovatieprojecten. Door de crisis heerste er bij mensen toch een zekere voorzichtigheid. Maar sinds de economie aantrekt, zien we een duidelijke toename van nieuwbouw’, vertelt Geoffrey van Rosmalen, mededirecteur Raros Bouw. ‘Opvallend daarbij is dat bouwers steeds vaker het heft in eigen handen nemen. Ze regelen zelf de bouw van hun droomhuis.

REGIO BUSINESS | JULI/AUGUSTUS 2017

Geoffrey van Rosmalen en Jos Raaijmakers

Gaan zelf op zoek naar een architect en aannemer. En doen dat alleen of met gelijkgestemden. Bouwprojecten met een Collectief Particulier Opdrachtgeverschap of Building Apart Together nemen zienderogen toe. Als aankomende bewoners zelf optreden als ontwikkelaar, zorgt dat uiteraard voor een kostenbesparing. Het maakt woningen ook betaalbaar voor wie een modaal inkomen heeft. De projectontwikkelaar is er immers tussenuit gehaald.’

Wie bouwt, heeft hulp nodig Samen bouwen

Jos Raaijmakers, de andere eigenaar van Raros Bouw voegt eraan toe dat gemeentes deze manier van bouwen eveneens toejuichen. In het Jan Sluyterscomplex stelt de gemeente Den Bosch dan ook 34 kavels ter beschikking voor zelfbouw: vier CPOprojecten en twee BAT-projecten. Raros Bouw bouwt veertien starterswoningen voor ‘CPO Jan Sluyters, here we come’. ‘Het gaat om respectievelijk negen en vijf aaneengesloten woningen. Verder bouwen we ook nog twee vrijstaande woningen en een tweekapper. Dat laatste is een duoproject.’

Afwijkende wensen

Hoe zit het met individuele woonwensen? Is daar binnen een Collectief Particulier Opdrachtgeverschap nog ruimte voor? ‘De bewoners bepalen eerst samen hoe hun woningen er moeten uitzien. Het resultaat van die denkoefening presenteren ze vervolgens aan een bouwteam. Binnen de

standaard en binnen het budget, is er altijd wat ruimte voor afwijkende wensen. Want met name aan de badkamer en keuken wil iedereen toch een eigen invulling geven’, stelt Jos.

Stukje vastgoed

‘In dit soort bouwprojecten is Raros als mkbbedrijf de ideale partner’, vindt Geoffrey. ‘We hebben korte lijnen, zijn een platte organisatie en hebben tegelijk een schat aan technische kennis in huis. Iedereen die bouwt gaat blanco het proces in. Wie bouwt, heeft hulp nodig. Zo simpel is het. Onze inbreng zorgt ervoor dat aankomende bewoners een hogere kwaliteitswoning krijgen. Daarnaast zijn we een BouwGarantaannemer. BouwGarant geldt als hét keurmerk in de bouw. Om dat label te mogen dragen, moet je aan een reeks kwaliteitseisen voldoen. Eisen die te maken hebben met de wijze van offreren, de manier waarop je meer- of minderwerk berekent en de werkwijze bij oplevering. Ook het aspect kredietwaardigheid wordt gecontroleerd. Als je eenmaal dit garantielabel hebt, word je bovendien regelmatig getoetst door een onafhankelijke instantie. Voor hypotheekverstrekkers is het belangrijk te weten dat hun cliënt in zee gaat met een BouwGarantaannemer. Meer nog, het gebeurt steeds vaker dat ze dit als vereiste stellen. Met een BouwGarant-aannemer weten hypotheekverstrekkers zich verzekerd van een stukje vastgoed.’

Te weinig handjes

Gevraagd naar wat ze als grootste uitdaging in hun sector zien, hoeven Jos en Geoffrey niet lang na te denken: ‘Arbeidskrachten en de levertijd van productiegevoelig

Raros staat voor Ra-aijmakers en van Ros-malen. Het verwijst ook naar ‘raro’, Spaans voor ‘zeldzaam’. Jos Raaijmakers staat voor de technische kant, Geoffrey van Rosmalen vertegenwoordigt de administratieve en marketingkant. ‘Wat de een niet kan, doet de ander heel goed.’ Samen zijn ze ‘zeldzaam sterk’.

materiaal. Er zijn op dit moment gewoon te weinig vaklui. Iedereen vist in dezelfde kleine vijver. Tijdens de crisis werd het jongeren ontmoedigd, zelfs bijna afgeraden, om voor een bouw gerelateerde opleiding te kiezen. Met als gevolg dat er nu te weinig handjes zijn. We kunnen wel mensen gaan opleiden of omscholen, maar dan zijn we toch gauw vier of vijf jaar verder. Ondertussen groeit het aantal bouwprojecten in hoog tempo. Dus kijken we of we het tekort op een andere manier kunnen invullen. Via een architectenbureau zijn we bijvoorbeeld in contact gekomen met een Syrische asielzoeker uit Den Bosch. Hij werkte als timmerman in het familiebedrijf in Aleppo en wil heel graag aan het werk. We zijn aan het kijken of en hoe we hem kunnen inschakelen.’ ‘En wat de levertijden betreft: enerzijds wordt er met de aantrekkende bouw steeds meer besteld, anderzijds zijn er ten tijde van de crisis een aantal fabrieken omgevallen. Het zorgt ervoor dat we op dit moment twaalf tot veertien weken moeten wachten op breedplaatvloeren om maar een voorbeeld te noemen. Economische groei is mooi, maar het zorgt ook voor beperkingen’, concludeert Jos. � Raros Bouw Doornkampsteeg 32 5236 BB ‘s-Hertogenbosch T 073-5236915 E info@rarosbouw.nl I www.rarosbouw.nl

REGIO BUSINESS | JULI/AUGUSTUS 2017

Allround adviseurs... Ook bij u in de buurt. HLB Van Daal & Partners is daar waar de business zit. Thuis in uw regio, gecombineerd met het juiste internationale netwerk. Een inspirerende accountants- en belastingadviesorganisatie met een dienstenpakket dat naadloos aansluit bij de behoefte van ondernemers binnen het MKB. Verantwoording nemen en toegevoegde waarde bieden staan centraal. U kunt zorgeloos ondernemen, HLB Van Daal & Partners regelt de rest. Gevestigd in Breda, Dongen, Geleen, Gemert, ‘s-Hertogenbosch, Schijndel, Uden, Valkenburg, Waalwijk en Amsterdam.

Ondernemend, net als u

www.hlb-van-daal.nl

CRM maakt werken efficiënt! Ontdek Efficy CRM: www.efficy.com

Efﬁcy Nederland B.V. Atoomweg 63, 3542 AA Utrecht T. + 31 30 602 5450 | info@efﬁcy.nl

160216-EFFICY--Advert-190x128-nl--v1.indd 1

25/02/2016 18:47

AUTOMOTIVE

Van pakhuis naar showroom 3.0

Etaleren doet begeren TEKST LINDA GROOTHUIJSE FOTOGRAFIE ARNOLD REYNEVELD

Bas van Hout was al trots op de merken BMW en MINI, zijn klanten en medewerkers. Maar sinds kort is de directeur van Story ‘s-Hertogenbosch ook echt ﬁer op zijn pand: een fonkelnieuwe locatie van bijna 4.000 m2 op bedrijventerrein de Herven.

Bas van Hout

Na bijna een halve eeuw aan de Rietveldenweg 40 gevestigd te zijn geweest, is de dealer naar een nieuwe locatie verhuisd: de Hervensebaan 29, waar voorheen autobedrijf Van Berkel was gevestigd. Bas vertelt: ‘Door de enorme groei en het succes van BMW en MINI waren we uit ons jasje gegroeid. Nu zijn we van pakhuis naar showroom 3.0 gegaan, op een nog beter bereikbare locatie. Ons nieuwe pand is de helft groter en biedt voldoende ruimte voor alle BMW modellen zoals de nieuwe BMW 5 serie Touring, een grotere, compleet nieuw ingerichte werkplaats met veertien bruggen, een ruimer magazijn en een kofﬁebar en lounge/werkplek voor onze klanten.’ Vanwege de toenemende vraag naar ge-

bruikte auto’s is daar meer ruimte voor gecreëerd en een ocassion-manager aangesteld. Daarnaast heeft MINI een eigen showroom gekregen. ‘Zo doen we meer recht aan de succesvolle groei van het populaire automerk dat onder meer met de MINI Clubman en de MINI Countryman een volwassen alternatief biedt voor de zakelijke rijder’, aldus Bas.

Zelf ervaren

Het moderne pand dat op 18 mei feestelijk is geopend, oogt ruimtelijk, fris en transparant. Story ’s-Hertogenbosch is geheel voorzien van de corporate identity van BMW en mag zich nu ofﬁcieel BMW iagent noemen, oftewel verkooppunt van

Story ’s-Hertogenbosch in aantallen: Monteurs:

Verkopers:

Medewerkers in totaal:

Verkochte BMW’s in 2016:

ruim 400

Verkochte MINI’s in 2016:

150

Verkochte occasions in 2016:

bijna 200

de elektrische BMW i3 en i8. ‘Ons pand is volledig ‘BMW Future Retail’; we voldoen aan alle eisen van de fabrikant, zoals kleuren, materialen en opstellingen. Daarnaast maken we veel gebruik van nieuwe technologieën. Daarmee kan een verkoopadviseur of product genius klanten tot in detail informeren over ons brede aanbod.’ De vele informatieschermen kunnen volgens Bas veel mogelijkheden laten zien, maar volgens hem is het belangrijk om de verschillende opties zelf te ervaren. ‘Hoe een bepaalde modeluitvoering voelt, oogt en ruikt, beleef je niet via een beeldscherm. Daarom hebben we geïnvesteerd in meer ruimte voor ons totale productaanbod. We geloven in de meerwaarde van een showroom en onze adviesrol: etaleren doet begeren.’ �

Story ‘s-Hertogenbosch Hervensebaan 29 5232 JL ‘s-Hertogenbosch T 073-6200400 E info@story-denbosch.nl I www.story-denbosch.nl

REGIO BUSINESS | JULI/AUGUSTUS 2017

Henk Swanenberg

â&#x20AC;&#x2DC;Als ik dingen niet had doorgedrukt, had ik niets bereikt. Je moet durven opkomen voor je bedrijf. Ook als het resulteert in pittige confrontaties met de bureaucratie. Om te groeien heb je tijd, geld en ruimte nodig. En voor dat laatste heb ik meer dan eens moeten knokken.â&#x20AC;&#x2122;

ONDERNEMEN MET VISIE

De wereld veroveren? Gewoon gaan

Een geboren koopman TEKST GERDA BAEYENS FOTOGRAFIE ARNOLD REYNEVELD

Ondernemerstips Henk Swanenberg

Strijdvaardigheid typeert Henk Swanenberg (79) al van jongs af aan. Als peuter overleefde hij een buikvlies- en blindedarmontsteking. Een situatie die in de jaren veertig doorgaans fatale gevolgen had. Behalve een doorzetter bleek Henk ook een geboren koopman te zijn. ‘Op mijn vijftiende was ik al handelaar in konijnen. Daarna volgden koeien, kleding, auto’s: ik heb in van alles en nog wat gehandeld’, vertelt Henk sappig. ‘Maar ijzer is altijd mijn droom geweest. Het is een prachtig product. Het eet niet, is niet modegevoelig en is weinig risicovol’, lacht hij. ‘Dus kocht ik in 1962 een auto met aanhanger, richtte ‘handelsvereniging Henk Swanenberg’ op en ging bij klanten langs om ijzer te (ver)kopen.’

• Zorg voor spreiding (wed niet op één paard).

Na een avondje doorzakken How much?

Dyslexie was de reden dat hij al vrij vroeg van school ging. Maar een haperend taalgevoel en gebrekkige kennis van het Engels verhinderden hem niet de wereld te veroveren. Van Rusland tot het Midden-Oosten ging Henk op zoek naar klanten en handel. ‘How much? Meer hoef je eigenlijk niet te kunnen zeggen’, grapt hij. ‘Als je de wereld wilt veroveren, moet je gewoon gáán’, voegt hij eraan toe. ‘Van mijn talen moest ik het niet hebben. Maar ik was wèl goed in rekenen. Heb ook een goed inschattingsvermogen. Aan de manier van lopen weet ik bijvoorbeeld of ik met een koper of kijker te maken heb. En in een oogopslag zie ik hoeveel ijzer er ligt. Daar heb ik geen com-

puterberekening voor nodig. Ik denk dat je me inderdaad een koopman van de oude stempel kunt noemen. Ik handel op gevoel. Op vertrouwen. Een man een man, een woord een woord. Wat niet wil zeggen dat mijn vertrouwen nooit is beschaamd.’

Liefst alleen

Het succes van Swanenberg IJzer Groep is volgens Henk deels te danken aan het feit dat hij bij voorkeur alleen opereert. ‘Je hoeft met niemand rekening te houden. Alleen werk je sneller. Efﬁciënter.’ Een anekdote staaft zijn stelling. ‘Ik was op weg naar Moskou. In het vliegtuig zaten drie medewerkers van een en hetzelfde bedrijf: de bedrijfsjurist, de inkoper en de algemeen directeur. Ook zij wilden in Rusland zaken doen. We bleken in hetzelfde hotel te logeren. De volgende ochtend stond ik om 05.00 uur op. Een uurtje later was ik onderweg naar de potentiële klant. Om 15.00 uur had ik de deal rond. Om 17.00 uur zat ik op de terugvlucht. Mijn medereizigers daarentegen waren - na een avondje doorzakken - nog bezig met de ‘afstemmende voorbereiding’. Ik bedoel maar.’

De handelsgeest verdwijnt Magere Hein

Op 10 september wordt Henk tachtig. Die dag doet hij een stap terug. Na 55 jaar laat hij de dagelijkse gang van zaken over aan zoon Mark, Toon Jochems en Jeroen Keijzers. Van compleet stoppen is echter geen sprake. ‘Dit bedrijf is ook mijn hobby. Dat is het

• Leer luisteren (anders weet je nooit volledig wat de ander bedoelt). • Goede medewerkers zijn onmisbaar (je kunt het niet alleen). • Blijf onafhankelijk (samengaan zorgt altijd voor ellende). • Als het hier regent, schijnt elders de zon (ga internationaal). al mijn hele leven. Het laat me nooit los. Toch heb ik steeds vaker het gevoel niet meer mee te kunnen. Dus wordt het tijd om afstand te nemen.’ Vanwaar dat gevoel? ‘Het heeft met verschillende zaken te maken’, luidt Henks antwoord. ‘Van degenen met wie ik zaken deed - en die in de loop der jaren vrienden zijn geworden - zijn er nog maar weinig over. Magere Hein heeft ﬂink huisgehouden. Ook de manier van zakendoen is niet meer de mijne. Tegenwoordig moet je eerst over certiﬁcaten praten eer je aan handelen toekomt. Het échte handelen raakt op de achtergrond. De handelsgeest verdwijnt. Door de digitalisering is alles bovendien onpersoonlijker geworden. Er is nog weinig menselijk contact. Onze wereld mag er dan moderner op zijn geworden, maar daarom is hij nog niet mooier geworden.’ �

Swanenberg Ĳzer Groep Zeelandsedreef 2 5374 RR Schaijk T 0486-469120 E sales@swanenberg.com I www.swanenberg.com

REGIO BUSINESS | JULI/AUGUSTUS 2017

WIJ WETEN HOE JOUW MARKETING BETER KAN aha-yeha.nl

Rabobank De Langstraat Waalwijk

/Wil jij het ook weten? Boek dan een Aha-sessie. In slechts twee uur van je kostbare tijd ontdek je de oplossing voor jouw specifieke marketing uitdaging. Vraag vrijblijvend het waarom, hoe en wat van een strategische Aha-sessie aan via: info@aha-yeha.nl

/ONZE (INTER-) NATIONALE WERKERVARING ABB, ACTEMIUM, ASSEMBLÃ&#x2030;ON, CLARKS, CURVER, EURETCO, DAF, DSM, FOOTNOTES, GEZE, PHILIPS (AUDIO, LIGHTING & MEDICAL), HAMERS@HOME, MARANTZ, OOGMERK OPTICIENS, KWANTUM, NEXUS AUTOMOTIVE INTERNATIONAL SA, PATTON BARBEQUES, PFIZER, RABOBANK, REGIO BUSINESS, RICOH, SIEMENS, UTS/UNIGROUP WORLDWIDE MOVING, VERBATIM, WOONEXPRESS.

COLUMN

Heeft u een onbetaalde factuur?

Kijk op stalman.nl wat wij voor u kunnen betekenen “Al meer dan 40 jaar ervaring met incasseren”

Sylvester Eĳfﬁnger Tilburg University

Verder herstel Europese banken noodzakelijk 7,4 7,2 7,0 6,8 6,6 6,4 6,2

incasso@stalman.nl Oranje Nassaulaan 1 | 5211 AR ‘s-Hertogenbosch | 073-6918182

DEC 2013 - JUN 2017 www.sylvestereijffinger.com

6,0

Tien jaar geleden alweer werden de eerste tekenen van de kredietcrisis zichtbaar, die vervolgens de banken en de financiële wereld volledig op zijn kop zette en ook de wereldeconomie ingrijpend veranderde. De economie heeft zich geleidelijk hersteld - zij het niet op alle punten tot het niveau van voor de crisis, maar voor de banken is het leed zeker nog niet geleden. Hardnekkig probleem Sinds de kredietcrisis is de financiële sector wereldwijd flink geherstructureerd. En hoewel er veel verbeterd is, zijn de Europese banken er nog niet. Met name slechte leningen (non-performing loans) blijven een hardnekkig probleem. Volgens de laatste gegevens van de Europese Centrale Bank (ECB) gaat het om 920 miljard euro bij de 121 grootste financiële instellingen van de eurozone. Overigens presteren de Nederlandse banken op dit punt relatief goed.

Ontmoeten in de natuur Rust, stilte en inspiratie

89 HOTELKAMERS

GRATIS PARKEREN

BRASSERIE & TERRAS

GRATIS WIFI

14 CONFERENTIEZALEN

IN DE NATUUR NATUURLIJK

GULDENBERG 12, 5268 KR HELVOIRT | INFO@GULDENBERG.NL

WWW.GULDENBERG.NL | +31 (0)411 - 64 24 24

Niet genoeg Verder hebben de meeste banken hun buffers wel versterkt, maar het gaat te langzaam en het is niet genoeg. Met name de Italiaanse banken, Deutsche Bank, Franse banken en de vier grote Britse banken staan er niet goed genoeg voor om bij een volgende crisis uit de ﬁnanciële problemen te blijven, zo blijkt ook uit de doorlopende stresstest van het Center for Risk Management aan de HEC universiteit in Lausanne. Het ECB-rapport wijst daarnaast op het matige herstel van de bankwinsten en traag verlopende kostenreducties. Herstructureringsslag De winsten in de bankensector staan onder druk, mede door de lage rente en de overvloed aan geld die dankzij centrale banken in omloop is gebracht. Samen met de relatief matige presterende aandelenkoersen van banken blijft dat druk leggen op herstel van het eigen vermogen van de banken. Daar komt bij dat de bankensector door de snel voortschrijdende digitalisering, ﬁn-tech, internetbankieren en big data middenin een herstructureringsslag zitten, die hoge investeringen en dure reorganisaties vergt. Er is nog veel werk aan de winkel. Zodoende blijft mijn Economische Barometer onveranderd op 6,5. �

BELEVINGSARCHITECTUUR

Waan je op de Malediven

Ik prikkel zintuigen TEKST HENRIKE BROUWER FOTOGRAFIE STAN DE HAAS

Stan de Haas

Globetrotter, ontwerper en fotograaf Stan de Haas (53) is gespecialiseerd in superpanorama’s. Daarvoor reist hij de wereld over. ‘De meeste mensen hebben hun werkplek achter een bureau op kantoor. Bij mij is het vaak tot aan mijn oksels in zee.’

REGIO BUSINESS | JULI/AUGUSTUS 2017

Stan bedacht zelf de term voor zijn werk: belevingsarchitectuur. Hij maakt, zoals hij het zelf verwoordt ‘een kunstzinnige vertaling van de zintuiglijke beleving’. Daarvoor zet hij beeld in; enorme panoramawanden die bestaan uit honderden aan elkaar gekoppelde foto’s. Maar ook de andere zintuigen worden door hem aangesproken, met kleur, geur en geluid.

Betegelen is duurder

‘Een fabriekshal kun je omtoveren tot een fris, rustgevend bos, een hotellobby krijgt koninklijke allure en het zwembad wordt een tropische lagune. Alles is mogelijk. Waar eerst kale wanden waren, is nu een totaal andere beleving. Ik heb mijn techniek zo verﬁjnd dat de beelden haarscherp blijven. En betaalbaar, betegelen is vaak duurder. Ik hou van storytelling. Bij bedrijven verdiep ik me in het DNA en de roots, waardoor ik op ideeën kom. Ik kan er bijvoorbeeld een stukje historie in verwerken of foto’s van werknemers die heel subtiel in het beeldlandschap opduiken. De ‘modellen’ hoeven niet mee op reis, die fotografeer ik met een green screen en fotoshop ik erin. Zo krijg je een origineel en persoonlijk interieur.’

Geen bak water

Stan is opgeleid tot graﬁsch ontwerper, werkte een tijdlang in de reclame en kwam

25 jaar geleden in de zwembadenbranche terecht. ‘Bij The Art of Living Well was ik al bezig met beleving. Wanneer iemand droomt van een zwembad, denkt hij niet aan een bak water, maar aan vakantie, met azuurblauw water en wuivende palmen. In Den Bosch vormt ons pand een 2500 m2 grote showroom, vol wellness en leisure invullingen. Ik merkte dat ik steeds meer tijd besteedde aan het vormgeven en wilde me daar totaal op focussen. Dus verkocht ik mijn deel aan de compagnons. Het pand vormt nog wel de showroom waar veel van mijn werk te zien en te beleven is.’

De besten van de klas

‘Mijn panoramawanden kunnen op zichzelf staan, maar ook deel uit maken van een totale belevingsarchitectuur. Daarvoor bedenk ik scènes, waarvoor ik samenwerk met de besten van de klas, zoals een vloeren-, en geurenspecialist en een engineer in domotica. Dat is een sturingssysteem waaraan in ons geval alle belevingsfactoren worden gekoppeld. Als je op de knop drukt komt de scène automatisch tot leven. Een voorbeeld van belevingsarchitectuur is de strandkamer in het Corendon Vitality Hotel in Amsterdam. Daar waan je je aan het strand, met 360° foto’s van het Turkse Antalya op de wand. Liggend in een strandstoel, hoor je de zee, ruik je zonnebrand-

crème en komt er een verkoelend zeebriesje over je heen. Door werking van het licht maak je een zonsopgang en -ondergang mee. De vloer is van strandzand. Dat lijkt levensecht maar is van hypoxie, uitgeharde kunststof. Ik heb er kleine details in aangebracht, zoals voetstappen en schelpen.’

Expeditie

‘Een ander voorbeeld is de selfness ruimte bij hotel Van de Valk in Lent. Daar stap je binnen in de blue lagoon van IJsland. Je ziet het Noorderlicht voorbijkomen, ruikt de zilte zeelucht en de vloer is van lava.’ De foto’s voor de panoramawanden maakt Stan zelf. ‘Daarvoor reis ik veel. Met één foto ben ik ruim 2,5 uur bezig. Ik heb een enorme camera met een gigantische lens op een joekel van een statief. Dat zeul ik mee de zee, het bos of het ijslandschap in; een heuse expeditie! Vaak op inheemse plaatsen, mensen weten niet wat ze zien. Vrijdag vertrek ik naar Zanzibar.’ � Stan de Haas belevingsarchitectuur en fotograﬁe Showroom The Art of Living Well T 06-54781587 E info@standehaas.com I www.standehaas.com

REGIO BUSINESS | JULI/AUGUSTUS 2017

ONDERWIJS

Meest ideale mbo-leeromgeving

Het community gevoel TEKST GERDA BAEYENS FOTOGRAFIE ARNOLD REYNEVELD

Inspanningen op verschillende vlakken hebben het Koning Willem I College in ’s-Hertogenbosch een mooie award bezorgd: die van ’s lands ‘meest ideale mboleeromgeving voor nu en in de toekomst’. ‘Een fantastische plek om je te ontwikkelen’, stelde het juryrapport. Rob de Vrind en Cor van Gerven

Trots kijken Cor van Gerven, vicevoorzitter College van Bestuur en Rob de Vrind, duurzaamheidscoördinator KW1C naar het fraaie beeldje op tafel. Een half uur eerder kregen ze het feestelijk overhandigd door Stichting de Nieuwe Draai.

studenten zich extra inzetten voor de maatschappij. Maar ook de rest van het jaar staan we midden in de samenleving. Zo zijn onze studenten van de opleiding bouw net terug uit Bosnië waar ze een school hebben opgeknapt.’

Circulair

Doe-mentaliteit

Cor van Gerven: ‘De stichting ijvert voor leefbare en energieopwekkende gebouwen en omgevingen. En toetst die gebouwen aan vijf criteria: gezond, sociaal, energiek, circulair en slim. KW1C scoorde hoog in elk van deze categorieën. Maar de jury loofde ook het feit dat we de voormalige kazerne niet hebben gesloopt, maar met visie hebben hergebruikt, opgeknapt en uitgebreid. Met een sfeervolle en inspirerende campus als resultaat. Een plek waar docenten en studenten zich prettig voelen.’

‘We zetten heel erg in op 21st century skills’, zegt Rob over het criterium ‘slim’. Mediawijsheid, denkvaardigheid, ondernemendheid. We leren onze studenten wat ze morgen nodig hebben. Ook de doe-mentaliteit zie ik als een uiting van een ‘slimme’ mbo-omgeving. Learning by doing. Onze mbo-studenten runnen de school mee. Ze helpen bij de toegangscontrole, koken in ons opleidingsrestaurant en runnen een evenementenbureau.’

Extra inzetten

‘Maar vooral op energieopwekkend vlak heeft KW1C enorme stappen gezet’, vindt de duurzaamheidscoördinator. Hij haalt enkele maatregelen aan. ‘Met CO2-regi-

‘Een plek ook waar het community gevoel heerst’, stelt Cor. ‘Dat blijkt onder meer uit onze jaarlijkse Community Week, waarbij

Energieopwekkend

stratie wordt het luchtklimaat gereguleerd en frisse lucht gegarandeerd. Onze Dessotapijten zijn geleaset (circulair denken) en werken geluiddempend én luchtzuiverend. De bestaande verlichting hebben we zoveel mogelijk vervangen door ledverlichting. Gebouw Z heeft een energiedak dat warmte levert aan twee 110.000 liter watertanks. Met die warmte worden de gebouwen in de ochtend verwarmd. Het is de bedoeling dat deze maatregelen op termijn over de hele campus worden uitgerold.’ �

Koning Willem I College Vlijmenseweg 2 5201 AC ‘s-Hertogenbosch T 073-6249624 E info@kw1c.nl I www.kw1c.nl

REGIO BUSINESS | JULI/AUGUSTUS 2017

MARKETING & COMMUNICATIE

Denk als een ondernemer

Het doel is een hogere omzet TEKST HENRIKE BROUWER FOTOGRAFIE MICHEL KLOP

Maikel Loots

Maikel Loots (40) draagt de titel Master of Business Administration (MBA) en werkte lange tijd voor grote investeringsmaatschappijen. ‘Ik was vooral bezig met het bewerkstelligen van snelle groei en het veroveren van marktaandelen. Drie jaar geleden nam ik afscheid en koos ik voor zelfstandigheid.’

Het moet geen stalken worden ‘Wat is er leuker dan als de stoute jongen van de klas herrie te maken? Wij verleiden de klant met creativiteit, lef en humor. En we denken als ondernemers. Puur vanwege het feit dat we dat ook zijn.’

Knalrode lippenstift

Maikel werd eigenaar van PEP Business Creators, een specialist op het gebied van strategie, marketing, communicatie en pr. ‘De afkorting PEP staat voor Plezier En Passie. Het is heerlijk om creatief bezig te zijn met een product. Hoe goed is dat product eigenlijk? Wat zijn de speciﬁeke voordelen van het product, voor de verschillende klantgroepen? Je kijkt naar het assortiment en knipt het op. Elke doelgroep heeft een eigen productgroep. Neem als voorbeeld cosmetica: een knalrode lippenstift wordt gekocht door hippe, jonge meiden. Een wat behoudender kleur heeft een andere doelgroep. De tone of voice moet daarbij aansluiten. Het imago van hetgeen je aanbiedt, wordt beïnvloedt door de beelden die je eraan koppelt, de schrijfstijl en het medium waarmee je het verspreidt.’

Medium

‘Voor dat laatste bestaan tegenwoordig oneindig veel mogelijkheden. Werd er vroeger vooral reclame gemaakt in de geschreven media of op radio en tv, door de komst van online bied je een product ook een podium

REGIO BUSINESS | JULI/AUGUSTUS 2017

via bijvoorbeeld Facebook, Twitter en Instagram. Veel takken van sport migreren daar slecht in. Ik hoor bijvoorbeeld nog steeds: ‘Mijn doelgroep is 65+ en leest alleen de krant’. Dat is fout gedacht! Ten eerste klopt het niet. Ten tweede laat je veel liggen, alleen al vanwege het feit dat veel ouderen hun kinderen vragen om mee te beslissen over duurdere aankopen. Wij bijten ons vast in het hele traject: we evalueren een product, delen het op in doelgroepen, koppelen daar een imago, in woord en beeld aan, en bedenken een mediastrategie.’

Fingerspitzengefühl

‘Communicatie heeft ﬁngerspitzengefühl nodig. Je moet het nooit overbodig inzetten. Niet te weinig, maar zeker ook niet te veel; het moet geen stalken worden. Wij blijven de resultaten van onze klanten volgen en analyseren die ook. We houden die vinger aan de pols, zodat we snel kunnen bijsturen als dat nodig is. In het geval van een website bijvoorbeeld: hoe dynamischer je daarmee bezig bent, hoe meer en beter je gevonden wordt. En de optimalisatie van AdWords, waarbij advertenties gebaseerd op zoekwoorden gedeﬁnieerd worden. Als er op één van deze zoekwoorden wordt gegoogeld, popt bij de zoekresultaten jouw advertentie op.’

dat de traditionele chronologie van verkoop: van producent naar distributeur naar retail(formule), veel verbetering kon gebruiken. Die drie zijn op elkaar aangewezen voor wat betreft logistiek en samenwerking. We besloten zelf de handel in te gaan en onze expertise op eigen producten toe te passen.’

Kruisbestuiving

PEP kocht in Amerika de rechten van het merk Forever&Ever, in de volksmond beter bekend als De Paarse Pot. ‘Het is een uniek concept van veredelde tuinplanten die wij erg geschikt achtten voor de Europese markt. We lieten er onze marketingstrategie op los en het werd een grote hit. Inmiddels bezitten we meerdere agentschappen. We merken hoe slagvaardig je kunt werken wanneer je als producent rechtstreeks met de consument kunt communiceren.’ De balans van PEP ligt nu qua inzet van marketing, communicatie en pr op 30 procent eigen productverkoop en 70 procent werk voor derden. ‘Dat geeft synergie, kruisbestuiving voor beide werkgebieden. De kennis, kunde en ervaring die wij opdoen met onze eigen producten, gebruiken we voor onze marketingklanten. En vice versa. We snappen wat ondernemen inhoudt.’

Maikel Loots persoonlijk • Speelde twaalf jaar lang saxofoon in een straattheatergroep. • Getrouwd met goudsmid Anouck. • Promoot de stad Tilburg met plezier. • Verdiende ‘lekker’ als MBA bij corporate bedrijven, maar vindt dit leuker. • Quote: ‘Mijn moeder zei altijd: ‘Maikel zet zich voor 300 procent in, als hij de beste kan zijn’.’ • Heeft drie kinderen: Fie, Jelte en Mats.

Een grote hit

Het verschil

‘Je moet de potentiële koper ervan weten te overtuigen dat hij of zij blij wordt door de aanschaf van hetgeen je te koop hebt. Het uiteindelijke doel is de leidraad: door onze creatieve oplossingen wordt een hogere omzet behaald. Het verschil van PEP met andere creatieve bureaus is dat we zelf ook ondernemen. Letterlijk. We merkten

in een straattheatergroep; je bent bezig om je publiek te vermaken en een glimlach op het gezicht te toveren. Je moet daarom ﬂexibel zijn en je constant aanpassen aan de vibe. Net zoals we ons nu aan de markt aanpassen. We hebben bij Forever&Ever bijvoorbeeld een consumenten app met een verzorgingsalert voor de plant. Dat past in deze geautomatiseerde, drukke wereld. We denken mee: let op, het wordt warm weer, geef je hortensia water.’ �

Vibe

‘Creativiteit is een vereiste in dit vak. Op een andere manier kunnen denken, ergens de humor van begrijpen. Wat dat betreft proﬁteer ik van de twaalf jaar als muzikant

PEP Business Creators Kreitenmolenstraat 203 5071 ND Udenhout T 013-5111151 E info@PEPBC.nl I www.PEPBC.nl

REGIO BUSINESS | JULI/AUGUSTUS 2017

BMW 5 SERIE TOURING

VOLG UW GEVOEL,

Nu te zien in onze nieuwe showroom

KIES MET VERSTAND,

De nieuwe BMW 5 Serie Touring is een veelzijdige en sportieve allrounder die u alle ruimte biedt voor de meest uiteenlopende activiteiten. Zo worden rijplezier en praktische eigenschappen voor vrije tijd en business op ongeëvenaarde wijze gecombineerd. U kunt deze ‘meester in zijn klasse’ nu bezichtigen in onze nieuwe showroom aan de Hervensebaan 29.

www.story-denbosch.nl

SAMEN EEN GOED VERHAAL, STORY ’S-HERTOGENBOSCH

Story ’s-Hertogenbosch Hervensebaan 29 • 5232 JL ’s-Hertogenbosch • T 073 - 620 0400 • info@story-denbosch.nl Het gemiddelde verbruik bedraagt tussen de 4,3 en 7,5 l/100 km, de CO2 emissie bedraagt tussen de 114 en 172 g/km.

COLUMN COLUMN

Rianne de Brouwer The Knowledge

Hipper imago Zorgt ervoor dat IT en telefonie meegroeit met de ontwikkelingen binnen uw bedrijf. Wij staan voor: • Automatisering- en telecomoplossingen • One stop shop • Calamiteitendienst, die 24/7 bereikbaar is

Laatst kwam ik terug van een grote glas- en metaalfabrikant met veiligheidsopleidingen en logistieke vacatures onder mijn arm. Naast de logistieke vacatures werd ook gevraagd of ik lassers, storings- en onderhoudsmonteurs mee wilde zoeken. We bevinden ons op het moment in een scenario zoals cabaretier Pieter Derks het mooi schetste: 2 miljoen communicatiewetenschappers en niemand die een kraan kan repareren. Er is een schreeuwend tekort aan arbeidskrachten in technische ambachten. Weten lijkt belangrijker dan doen. Salaris en sociale status hangen daarmee samen. Dingen maken wordt niet als hip gezien. En daar moeten we vanaf, voordat we dadelijk evolueren in homo sapiens met gigantische hersenen en twee kleine hulpeloze handjes (volgens Pieter). Kunnen we het imago van technische beroepen misschien verbeteren? Achter glas Het helpt bijvoorbeeld niet dat een lasser in een kale donkere loods werkt. Niet heel aantrekkelijk, terwijl hij daar toch minimaal acht uur per dag vertoeft. Ik stel daarom voor dat we de werkomgeving veranderen, zodat de lasser beter tot zijn recht komt. Laat hem in contact komen met de klant, door hem achter glas met veel licht te laten werken. Zo kan de klant het productieproces en wellicht het eindproduct zien, wat meer tot de verbeelding spreekt. Vloggen en bloggen Een ander voorstel is om arbeidskrachten naast het leren van een technisch ambacht ook een online- of automatiseringstraining te geven. Zo kunnen ze klanten meenemen in hun werkbeleving door ﬁlmpjes te posten, vloggen of bloggen. Of een IT-training zodat ze mee kunnen denken over het automatiseren van hun vak. Door de robotisering is onze technisch vakman een IT-professional geworden.

Féju Groep Nijverheidsweg 21 5071 NL Udenhout T: 013 511 50 88 I: www.feju.nl

Voordelen Ook van dat vieze handen-imago moeten we af. Een ambacht is veel meer dan dat. Laat de beroepsnamen van de ambachten pimpen door de ‘merkmama’ van Coolblue. Wordt het een stuk gezelliger van. En het werken met mannen maakt de wereld juist een stuk makkelijker. Lekker direct; je weet in ieder geval waar je aan toe bent, wat juist prettig kan zijn. Zie er de voordelen van in. Wellicht wordt de metaalsector dan echt hip. Op naar een nieuw gepositioneerde ambachtsrol in de metaalsector! �

UPDATE UPDATE

BOB UPDATE • NIEUWE LEDEN • TWEETS • AGENDA • MASTERCLASS • TALKSHOW

NIEUWE LEDEN Stijl3 • Rovi Stand- en Interieurbouw • De Aanhuurmakelaar Zuid Oost Nederland • Karianne Nijholt Training-Coaching-Consultancy • de opening burn-out specialisten • FD Advies • MEC Training & Advies • Tribal Internet marketing • Meester in Resultaat • EKLegal • De Rijk Kantoor-Schoolshop en Drukwerk • Gaav!Gedaan • Hezelaer • Essential Connection • Foresight Consulting • Autorijschool Mijn Droom • Panhuijsen Verpakkingen • Finovion • Van Boekel Groep • Anderz Gastvrij • NH Adviseurs • Jobse Groep • Van den Noort • Voskamp Beveiligingstechniek • Serticom Young Advisory Group • Schijvens • Dubré • Ingenieurs-

TOP 5

ONLINE GELEZEN

1 2 3 4 5

1. Vrouw in Business

bureau Kieu • Van Gool Sport • MKB Webpartner • Hermes Isolatiepanelen • Hubens

Pirjo de Winkel (Bij Robèrt)

Advocatuur • Personato Werving en Selectie • QNP ICT & TELECOM • Kuborg • Considium

http://bit.ly/2rQ9Kmv

Tilburg • Hessels Coating • Clinton ReisCreaties • In den Zevenden Hemel • iRecruit • Veldsink-Van Son Adviesgroep • ServerPC IT Solutions • De Graﬁschontwerpzaak • BGH Accountants & Adviseurs • Van Mossel Car Solutions • Fontys Hogeschool ICT • Neutral Company • WBF advies • Van der Pluijm • Janssens Vastgoed • ExperiCom • Geert van den

2. Ondernemen met Visie Sander van der Lande

Oetelaar . Architect • Sunnypanels.nl • True Form • Leonard.nl • Koopman Van Steijn advoca-

(Lande Group)

ten • Riverclack • Swanenberg IJzer Groep • De Korenbeurs • TMP Groep • Art for Company

http://bit.ly/2r8QXyh

• Van Beek • Embrace • Strabeko • Vissers Heftruck Service • MarQuis Evenementen • Bommeltjes Media • Finetic • Simac Electronics �

3. Féju Automatisering

De liefde zou hoogtij vieren http://bit.ly/2s039p3

4. Vrouw in Business

Corina van Aperloo (MCAP) http://bit.ly/2qfhBoS

5. RAAK Metals Ik zie iets anders

BOB TALKSHOW INFORMATIEF EN ENTERTAINEND Tijdens de BOB Borrel vindt van 18.00 tot 18.30 uur de BOB Talkshow plaats. Deze Talkshow zorgt voor een nadere kennismaking met ondernemers uit de regio, live op het podium. Talkshowhost Henrike Brouwer sluit af met een op maat gemaakt liedje. Bij de talkshow in De Postelse Hoeve in Tilburg was Lex Peters van ANAC Carwash te gast. Hij vertelde openlijk over het verlies van zijn broer en compagnon en wat voor hem het woord ‘rijkdom’ betekent. Uiteindelijk gaf hij iedere gast een tegoedbon voor zijn carwash cadeau. Bert Houtman van U-Boat Worx schoof tijdens de BOB Borrel bij Landgoed Bergvliet in Oosterhout aan tafel. Bert stond aan de wieg van het geweldig succesvolle softwarebedrijf Exact, bestierde daarna een platenstudio en legt nu zijn ziel en zaligheid in het ontwikkelen van kleine onderzeebootjes, van minimaal 1,8 miljoen euro per stuk. We kregen onder anderen van hem te horen, wie zijn illustere klanten zijn. Directeur van Bij Robèrt, Pirjo de Winkel, werd tijdens de BOB Borrel bij Hoppenbrouwers Techniek in Udenhout geïnterviewd. De charmante, stoere vrouw van Robèrt van Beckhoven, vertelde hoe het is om met een bekende Nederlander getrouwd te zijn, die behalve haar man ook een merk is. �

REGIO BUSINESS | JULI/AUGUSTUS 2017

http://bit.ly/2pEZKsD

�

WORD OOK LID Voor maar 295 euro per jaar! Ga naar regio-business.nl

UPDATE UPDATE

NIEUWE LEDEN • TWEETS • AGENDA • MASTERCLASS • TALKSHOW • BOB UPDATE

EVEN VOORSTELLEN SHIRLEY SCHIJVENS Schijvens, producent van bedrijfskleding, bestaat al sinds 1863 en is een echt familiebedrijf. Shirley Schijvens is samen met haar broer de vijfde generatie die aan het roer staat. De Hilvarenbeekse confectiefabriek is inmiddels veranderd in een kop-staartbedrijf, waarbij circulair werken van groot belang is. ‘We halen gebruikte kleding op en maken daar nieuwe garen en uiteindelijke nieuwe kleding van’, ligt Shirley toe. ‘Een innovatie voor de volgende generatie in het bedrijf.’ Shirley is een echte netwerker: ‘Ik ben er ook wel goed in. Ook al schiet het er soms door tijdgebrek bij in. Ik heb wel een keer een enorme blunder begaan. Ik wilde heel graag Hema als klant en gaf een presentatie daar aan een man en een vrouw. De man kwam ik later op een evenement tegen, maar ik dacht dat hij bij Sligro werkte en praatte dus de hele tijd over Sligro. Tot hij zelf over Hema begon en ik mijn vergissing inzag. Gelukkig is het goed gekomen, want Hema is al jarenlang klant bij ons.’ �

BOB

AGENDA Dinsdag 11 juli BOB Debat Mobiliteit 2020: Overdaad schaadt?

Donderdag 13 juli BOB Workshop & BOB Borrel Kasteel Maurick Vught

Maandag 28 augustus BOB Back to Business Auberge du Bonheur Tilburg

Vrijdag 8 september BOB Bourgondisch Parade ’s-Hertogenbosch

Dinsdag 24 oktober

#BOBTWEETS @ONESTEiN_ERP Kijk, onze netwerker Tim op BoB borrel. Ben jij er de volgende keer ook? @ RegioBusiness @BusinessSoftware #Odoo @rolfbrand Bij @RegioBusiness @BOBBorrel benieuwd naar het verhaal achter @ANACcarwash van Lex Peters. @sanderoord Zo meteen naar de #BOBborrel van @RegioBusiness in de @PostelseHoeve. Wat een prachtige dag om #ondernemer te zijn! @qlubhouse_t Wat leuk dat we jullie mochten ontvangen team @regiobusiness #inspiratie #teamdag #qlubhouse @KuborgOrganizer Goed ontvangen bij @ RegioBusiness #netwerkkiezen #BOBBorrel

BOB Debat Duurzame inzetbaarheid van medewerkers in arbeidsintensieve werkomgevingen

Donderdag 26 oktober BOB Masterclass & BOB Borrel Ericsson/Gate2 Rijen

Dinsdag 31 oktober BOB Academy Sales 2.0 Avans ’s-Hertogenbosch

� REGIO BUSINESS | JULI/AUGUSTUS 2017

Impressie BOB Borrel

De Postelse Hoeve Tilburg 11 mei 2017 400 bezoekers Kijk voor meer fotoâ&#x20AC;&#x2122;s op: www.regio-business.nl

REGIO BUSINESS | JULI/AUGUSTUS 2017

De BOB Zomerborrel wordt mede mogelijk gemaakt door:

Verscholen in de natuur op een eiland van 2,2 ha aan de rivier De Dommel in Vught, ligt Kasteel Maurick. Van het á la carte restaurant Hendrik van Maurick tot ruimten voor een prachtig feest, een romantische bruiloft of een zakelijke ontmoeting. www.kasteel-maurick.nl

Kasteel Maurick Vught

Snijders Advocaten is een allround juridisch partner; een adviseur en sparringpartner. Door hun klantbeleving zorgen zij voor een persoonlijke, betrokken en slagvaardige manier van werken. www.snĳders-advocaten.nl

Donderdag 13 juli Vanaf 17.00 tot 23.00 uur

Presentatie tijdens uw beurs, optimaal geluidsbereik tijdens uw meeting of de passende beleving en sfeer bij uw personeelsfeest, Qube is de meest veelzijdige partner op het gebied van licht, geluid, beeld en aankleding. www.qubeeventsupplies.nl

18.00 - 18.30 uur

15.30 - 17.00 uur

BOB Talkshow

BOB Workshop

José van den

Wilbert Moorman

Wildenberg

18.45 -19.00 uur

19.00 -21.00 uur

Feestelijke opening

Culinaire verrassingen

BOBBORREL BORREL

Uitnodiging BOB Zomerborrel

Vorig jaar zijn we gestart met een nieuwe traditie: de BOB Zomerborrel bij Kasteel Maurick in Vught. Vlak voor de zomervakantie, op donderdag 13 juli, ontmoeten we elkaar ook nu weer op de prachtige binnenplaats en in de tuinen van het kasteel. Eigenaren en gastheren Klaas van Leengoed en Niek van Lieverloo zorgen weer voor verrukkelijke culinaire verrassingen in een feestelijke, sfeervolle ambiance met dito entertainment. BOB Workshop Voorafgaand verzorgt Wilbert Moorman de BOB Workshop ‘Actie in uw zaak, rust in uw hoofd’. Er is plaats voor 50 deelnemers aan deze interactieve workshop. Schrijf je dus snel in. BOB Talkshow Heb je zin in zakelijke ontspanning gecombineerd met een interessant ondernemersverhaal? Neem dan een kijkje bij de BOB Talkshow met als gast José van den Wildenberg van Matching Pool. Nog geen lid? Kom een keertje vrijblijvend kennismaken als je nog geen lid bent. Je bent van harte welkom.

Regio Business. Your Business! BOB staat voor Business Ontmoet Business; de BOB Borrel is een levendige ontmoetingsplaats waar kennis en kaartjes volop worden uitgewisseld.

Aanmelden via www.regio-business.nl

Je vindt bij HANOS niet alleen al je horecabenodigdheden, maar ook al je culinaire inspiratie en kennis onder één dak. Een plek waar ambacht en gastronomie samenkomen. www.hanos.nl Van Gelder is een oer-Hollands en hypermoderne AGF leverancier. Als groente en fruitgroothandel met eigen kwekerij en gecertiﬁceerde leveranciers leveren ze alles dagvers voor horeca en catering.www. vangeldernederland.nl

Vis- en Vleeshandel G&B is een leverancier voor de horeca. G&B staat bekend om haar breed assortiment in vis, schaal- en schelpdieren, vlees en overige producten. www.genbyerseke.nl

Van Beerendonk is een echt familiebedrijf en een full-service communicatiebureau. Ze werken aan de meest uiteenlopende projecten. Ze zijn continu op zoek naar nieuwe trends en ontwikkelingen in communicatie. www.vbcc.nl

Verlinden Drink & Discover richt zich sterk op het optimaal bedienen van de professionele horecamarkt en de wijnspeciaalzaken. Beleving speelt, naast excellente spijzen en wijnen een grote rol. www.verlindendrinkanddiscover.nl Hoovers is hét horeca uitzendbureau in Eindhoven dat groot geworden is door klein te blijven. Enthousiasme en passie voor mensen, beleving, eten en drinken werkt aanstekelijk. www.horeca-uitzendbureau-hoovers.nl Het streven van JM Style in het ontwerpen van interieurs is een combinatie te creëren van oud en nieuw, ruwe materialen met glossy accessoires en objecten, die eigentijds en spannend is. www.jm-style.com

Facility partners BOB Zomerborrel:

Impressie BOB Golf & BOB Borrel

Landgoed Bergvliet Oosterhout 31 mei 2017 300 bezoekers Kijk voor meer fotoâ&#x20AC;&#x2122;s op: www.regio-business.nl

REGIO BUSINESS | JULI/AUGUSTUS 2017

BOB Back to Business wordt mogelijk gemaakt door:

Auberge du Bonheur Tilburg

Vanuit de coöperatieve grondslag verbindt Rabobank Tilburg en omstreken mensen en delen ze kennis. Ze zijn actief op het gebied van bankieren, vermogensbeheer, leasing, verzekeren en vastgoed. www.rabobank.nl/tilburg

18.00 - 18.30 uur

Ontvangst

BOB

met welkomstdrankje

Talkshow

18.30 - 18.45 uur

17.00 - 21.00 uur

Ofﬁciële opening

Culinaire hoogstandjes

Voor iedere gelegenheid in familie- of zakelijke sfeer biedt Auberge du Bonheur, onderdeel van Bonheur Horeca Groep, in Tilburg een invulling op maat. Een karaktervolle locatie, prachtig gelegen in het groen. Ook exclusief afhuren van de locatie, of één van de andere bijzondere locaties van Bonheur, voor je bedrijfsevent kan. www.bonheurhorecagroep.nl

BDO verzorgt alle diensten van een accountantskantoor, maar onderscheidt zich vooral door haar rol als adviseur, waarin zij klanten adviseert op het gebied van personeel, strategie en rendementsverbetering. www.bdo.nl/tilburg

Maandag 28 augustus Vanaf 17.00 tot 23.00 uur

17.00 - 18.00 uur

BOBBORREL BORREL

Uitnodiging BOB Back to Business

Proosten op de tweede helft Traditiegetrouw vindt de eerste BOB Borrel na de zomervakantie plaats in de voortuin van Auberge du Bonheur in Tilburg. Wij verwelkomen je ook bij deze BOB Back to Business (alweer de elfde!) uiteraard met een heerlijk drankje en proosten graag met je op een succesvolle tweede helft van het zakelijke jaar. We gaan zoals gebruikelijk uit van een lekker zonnetje maar we hebben in tien jaar twee keer pech gehad. Meerdink Verhuur zorgt dan ook indien nodig voor sfeervolle tenten. Je weet tenslotte maar nooit in dit kikkerlandje. Made in Tilburg; bekend in heel Brabant De Bonheur Horeca Groep is een op-en-top Tilburgs horecabedrijf met inmiddels acht locaties verspreid door de stad. Zij presenteren dit keer deze acht locaties op culinaire wijze; van het koninklijke Broodje Jantje tot…! Laat je verrassen. Alles in het kader van het thema van dit jaar: Made in Tilburg! In dit geval presenteren wij Tilburg aan onze ondernemende gasten uit heel Brabant (en daarbuiten). Samen met alle partners van BOB Back to Business bieden we je deze geheel verzorgde avond aan; alleen de drankjes zijn voor eigen rekening.

Regio Business. Your Business! BOB staat voor Business Ontmoet Business; de BOB Borrel is een levendige ontmoetingsplaats waar kennis en kaartjes volop worden uitgewisseld.

Aanmelden via www.regio-business.nl

Je kunt bij Van Roosmalen Groep, met vestigingen verspreid over heel NoordBrabant, terecht voor nieuwe Volvo’s, maar ook voor Volvo occasions, accessoires, onderdelen, onderhoud, reparatie, leasing en verzekering. www.roosmalen.nl Mutsaerts adviseert bedrijven en ondernemers (DGA) over schadeverzekeringen, inkomensverzekeringen en pensioen. Zij zoeken naar de balans tussen risico’s verminderen, zelf dragen of afdekken met slimme verzekeringsproducten. www.mutsaerts.nl Tilburg is met ruim 200.000 inwoners de zesde stad van Nederland. Tienduizenden studenten maken de stad tot één van de grootste studentensteden van ons land. Ze vormen een bron van jong talent voor de vele bedrijven die de stad als vestigingsplaats kozen. Investeringskansen te over. www.tilburg.nl Féju biedt automatisering- én telecomoplossingen. Ze geloven dat die twee elkaar moeten versterken, zodat uw mensen zo productief mogelijk kunnen zijn. Daarom hebben ze bijvoorbeeld ook een samenwerkende 24/7 bereikbaarheidsdienst. www.feju.nl

Q-Promotions is al vijftien jaar dé drukwerkspecialist uit Tilburg. Een betrouwbare drukwerkpartner van kleine en grote bedrijven in heel Nederland. Klanten waarderen de persoonlijke service, de ﬂexibiliteit en vooral de snelheid. www.q-promotions.nl Wij Zijn Tilburg is een interactief platform van en door Tilburgers. Het platform levert een bijdrage aan het uitlichten van de mogelijkheden die de stad Tilburg biedt. Met als resultaat de verbinding tussen bedrijven, bezoekers en bewoners. www.wĳzĳntilburg.nl

Facility partners BOB Back to Business:

Impressie BOB Masterclass & BOB Borrel

Hoppenbrouwers Techniek Udenhout 14 juni 2017 300 bezoekers Kijk voor meer fotoâ&#x20AC;&#x2122;s op: www.regio-business.nl

REGIO BUSINESS | JULI/AUGUSTUS 2017

BOBBORREL

Uitnodiging BOB Bourgondisch

Deelnemende restaurants Bourgondisch ’s-Hertogenbosch:

Parade ‘s-Hertogenbosch

RIES ETEN & DRINKEN Een intieme en ongedwongen sfeer, waar iedereen kan genieten van (h)eerlijke gerechten en een goed glas wijn, iedere dag opnieuw.

MUSEUM BRASSERIE Geniet van de lekkerste lunches in het hart van het Noordbrabants Museum en het Stedelijk Museum in ‘s-Hertogenbosch. LE MÉRIDIEN Compleet gerestyled, eigentijds en verrassend. Zie, beleef en proef de sfeer en gastvrijheid bij Le Méridien.

Vrĳdag 8 september Vanaf 16.00 tot 19.00 uur

FF SWANJÉÉ ff eten, ff een cocktail, ff genieten, ff uitrusten, ff een Wapazz, ff een bakje kofﬁe, ff internetten, ff een goed glas wijn, ff een steak, alles kan bij ff Swanjéé.

CENTRAL / DE LEEUWENBORGH U wordt culinair in de watten gelegd in à la carte restaurant De Leeuwenborgh. Een perfecte ambiance om uitgebreid te tafelen. 16.00 - 16.30 uur

16.45 – 17.00 uur

Ontvangst

Ofﬁciële opening

met prosecco aangeboden door PEP

Pieter Bak

16.00 – 19.00 uur

17.00 – 19.00 uur

Sfeervol entertainment

Culinaire amuses

Voor het zevende jaar! Ook dit jaar zijn wij uiteraard weer aanwezig op Bourgondisch ‘s-Hertogenbosch. Dit culinaire topevenement op de Parade in Den Bosch is al ruim 30 jaar een begrip in de regio. Wij ontvangen je met een heerlijk welkomstdrankje aangeboden door PEP (horecaondernemers van de Parade) en de deelnemende restaurants verwennen je met heerlijke, culinaire amuses. Dat is nog eens een vrijmibo op niveau!

BARRIQUE NOSING & TASTING Een culinaire entertainer in de breedste zin van het woord, dat is Barrique Nosing & Tasting. BRASSERĲ BRETON Een brasserij is een gelegenheid waar veelvuldig en lekker gegeten en gedronken wordt: Breton dus!

ZOETELIEF De perfecte espresso, een uitgebreide hightea, een heerlijke high wine, vers gesneden charcuterie en een wisselende à la carte kaart. Dat is Zoetelief.

RESTAURANT NOBLE Tafelen in ongedwongen sfeer in het restaurant, ontspannen een drankje nuttigen aan de gezellige bar of genieten van een besloten diner in een uiterst sfeervolle private dining. VRIELINK BAR & KITCHEN Geniet van lunch, borrel of diner bij Vrielink Bar & Kitchen in het hart van ‘s-Hertogenbosch. Mooie wijnen, cocktails en fantastische gerechten: dat is Vrielink.

BOLWERK BRASSERIE-RESTAURANT Waar vroeger de middeleeuwse stadspoort gelegen was, bevindt zich nu onder andere brasserie het Bolwerk. Bolwerk is zeven dagen per week geopend voor ontbijt, lunch en diner.

Later op de avond Vanaf 19.00 uur kun je daarna op eigen gelegenheid deze restaurants bezoeken en genieten van alles wat dit prachtevenement te bieden heeft.

TASTE BY DIRK Het gaat bij Taste by Dirk om kleine verﬁjnde gerechten. Je kiest drie tot zes gangen en de chef-kok Lucas Schrover stelt een surprise tasting voor u samen.

Update Houd onze BOB Update en social media in de gaten voor updates over Bourgondisch ‘s-Hertogenbosch! Ontvang je onze nieuwsbrief nog niet? Meld je dan aan via regio-business.nl.

VERSUS Geniet bij Versus van sushi, sashimi, tempura, teriyaki vlees- en visgerechten, sushi party trays in de Korte Putstraat, de gezelligste terrasstraat van Nederland. ‘T MISVERSTANT Alles wat uit de keuken van ‘t Misverstant komt is vers en in eigen huis bereid. U vindt ‘t Misverstant op de grens van ‘s-Hertogenbosch en Vught in een heerlijke groene omgeving.

Regio Business. Your Business! BOB staat voor Business Ontmoet Business; de BOB Borrel is een levendige ontmoetingsplaats waar kennis en kaartjes volop worden uitgewisseld.

Aanmelden via www.regio-business.nl

RESTAURANTS OP HET WERELDTERRAS Visch, Rhodos, Wijn Bij Stijn en Bodega de Unie verleiden u op het Wereldterras. De knusse gezelligheid van een intiem en sfeervol terras, vers bereide vis en vlees zorgen voor een zinnenprikkelende aanval op uw smaakpapillen!

Sanne en Tessa van Swaay

VROUW IN BUSINESS

Onze verschillen maken ons sterk

Opa plantte al een boom TEKST HENRIKE BROUWER FOTOGRAFIE ARNOLD REYNEVELD

In de geschiedenis van het 126-jarige bedrijf was al eerder een vrouw die het roer stevig in handen hield. Rosalie van Swaay-Schutjes nam, na het overlijden van haar man Jan in 1929, de leiding twaalf jaar over. Haar achterkleindochters Tessa (39) en Sanne (37) zijn de huidige directeurs van Van Swaay Duurzaam Hout in Schijndel.

Zus over zus: Sanne: ‘Tessa kan verder in de toekomst kijken dan menig ander. Een visionair. Mijn zus is een gevoels-

mens en daardoor ook commercieel; ze begrijpt de behoeftes van onze klanten.’

‘We komen uit een warm nest waarin alles gezegd kan worden’, vertelt Tessa. ‘Als familie deden we jarenlang aan wedstrijdzeilen, met een Lemster Aak. Sanne en ik hockeyden ook samen. Die gezamenlijke interesses hebben onze band versterkt.’

15.000 ﬂessen wijn Maak je eigen keuzes

Sanne, bouwkundig ingenieur, is operationeel directeur, eindverantwoordelijk voor productie, logistiek, inkoop en staf. Bedrijfskundige Tessa focust zich op commercie en marketing. Beiden houden zich graag bezig met innovatie, waarbij de lange termijn centraal staat. Sanne: ‘Langetermijndenken zit in het DNA van ons familiebedrijf. Ondernemen in deze gedachtegang is heerlijk, het inspireert ons en geeft energie.’ Tessa: ‘Ik wilde graag het succes van mijn vader voortzetten en heb, in de tien jaar dat ik met hem samenwerkte, veel van hem geleerd. Hij gaf mij het vertrouwen eigen keuzes te maken.’

Invloed

‘Ook onze moeder is ontzettend belangrijk voor het bedrijf geweest’, zegt Sanne. ‘Ze

bracht ons respect bij voor mens, milieu en product. Haar invloed is groot geweest. Toen papa na veertig jaar met pensioen ging, heeft hij uitgerekend dat ze samen, tijdens overleg in de avonduren, zo’n 15.000 ﬂessen wijn gedronken moeten hebben.’ Lachend: ‘Verdeeld over al die jaren valt dat per saldo wel mee, hoor.’

Familiestatuut

Sanne: ‘Transparantie en gezelligheid is een groot goed binnen ons gezin. Van jongs af aan hielden we op vrijdagmiddag een familievergadering. Onze ouders hebben het initiatief genomen voor een familiestatuut, aan de hand waarvan we één tot twee keer per jaar overleg voeren. Hiermee bespreken we onderwerpen die van groot belang zijn voor het bedrijf. Er zijn in het statuut afspraken gemaakt voor de lange termijn, zodat mogelijke gevoeligheden geen kans krijgen om een eigen leven te gaan leiden.’

Gevoeligheden krijgen geen kans Te leen

Tessa legt uit dat ‘op korte termijn scoren’ sowieso geen hout snijdt. ‘We willen graag

Tessa: ‘Sanne is mijn stabiele geweten. Ze observeert en kan duidelijk vertellen hoe bij haar einddoel te komen. Daarmee maakt ze makkelijk verbinding. Ze is nooit veroordelend, blijft dichtbij zichzelf en is helder. Onze verschillen maken ons samen sterk. We delen nieuwsgierigheid en een open karakter.’

een bijdrage leveren aan de verduurzaming van onze samenleving. Onze grootvader plantte al voor elke boom die gekapt werd, er minimaal één terug. We vinden het een eer dat we deze onderneming mogen sturen. We hebben het te leen en mogen het beter maken voor de volgende generatie.’ �

Van Swaay Duurzaam Hout Vlagweide 2 5482 NM Schijndel T 0413-312727 E info@vanswaay.nl I www.vanswaay.nl

REGIO BUSINESS | JULI/AUGUSTUS 2017

Mercedes-Benz Business Solutions. De oplossing voor zakelijk rijden. Mercedes-Benz introduceert Business Solutions uitvoeringen met aantrekkelijke fiscale waarden. Met een zeer rijke standaarduitrusting die perfect aansluit op de wensen van de zakelijke rijder. Deze is zo compleet dat alleen nog de kleur, het comfort verhogende Plus pakket en/of de sportieve AMG Line gekozen hoeft te worden. Op ruttchen.nl vindt u per model een uitgebreide uitleg over de specifieke eigenschappen. De A-, B-, C- en E-Klasse, B 250 e, CLA Coupé, CLA Shooting Brake, GLA, GLC én GLC Coupé zijn leverbaar als Business Solution. Gecombineerd verbruik: 3,6 – 6,6 l/100 km, 27,8 – 15,2 km/l. CO2-uitstoot: 94 – 149 g/km. Voor kosten en leveringsvoorwaarden, zie ruttchen.nl.

Rüttchen Den Bosch, Zandzuigerstraat 13, 5222 AH Den Bosch, tel. 073 - 640 44 00. Ruttchen.nl, customersupport@ruttchen.nl

Rüttchen Automotive is onderdeel van de Louwman Dealer Group

WT 160281 Business Solutions Regio Business 190x128.indd 3

24-05-17 15:18

Uw Ondernemend Vermogen. De koffie op de zaak...

Aangenaam; échte koffie. Gezet met één van de top blends van de Italiaanse branderij Costadoro met 100% perfecte Arabica’s, exclusief bij Allora Caffè. Zeker zo aangenaam zijn de andere koffieproducten, gezet door de volautomatische espressomachines van het Zwitserse topmerk JURA, verkrijgbaar in onze JURA Premium Store Brabant. En voor wie eens iets anders wil, kan ook aangenaam genieten van de topmerken thee, soepen of cacao, te bereiden met één van onze perfecte machines voor iedere situatie. Uiteraard inclusief de uitmuntende service van Allora Caffè. De beste koffie ook bij u op de zaak? Bel Wim Vollenberg voor een proefplaatsing of kom langs voor een allesovertuigende service- en smaakervaring.

Allora. Bijzonder aangenaam. Geurdenhof 44b Oss 0412 48 88 13 jurapremiumstorebrabant.nl

k o f f i e

t h e e

Pastoor Bloemstraat 82

5345 TP Oss

0412 - 48 44 16

info@alloracaffe.nl

alloracaffe.nl

COLUMN COLUMN

Rob Gielens

Riemersma Leasing

business software die werkt voor jou

Weet u wél hoe alles werkt? De auto die vandaag van de productieband rolt, is in niets te vergelijken met het voertuig waarmee u twintig jaar geleden de weg opging. De auto van nu is een sterk staaltje van techniek, technologie en veiligheid. Uitermate geavanceerd. Bedoeld om het rijden zo comfortabel en efﬁciënt mogelijk te maken.

www.curq.nl

Verbeterprojecten Management skills Omzetstimulering

Bedrijfskundig Support

‘Wij helpen MKB ondernemers in Brabant hun zaken op orde te brengen’

“Bedrijfskundige focus”

Voor vrijblijvende kennismaking en intake:

Maarten Edelman Bos MBA Rotterdam School of Management

Bedrijfskundig Support Waalwijk M: 06-16641159 E: edelmanbos@live.nl LinkedIn: https://nl.linkedin.com/ in/maarten-edelman-bos-6076445

Geheimen Het vraagt echter van de bestuurder steeds meer inzicht, aandacht en handigheid om alle opties, gadgets, veiligheidssystemen en technische mogelijkheden zo optimaal en efficiënt mogelijk (brandstofverbruik) te benutten. Ook van de leverancier wordt meer verwacht dan het voorrijden en overdragen van de sleutels. De bestuurder verwacht terecht dat zijn leverancier hem inwijdt in de geheimen van zijn nieuwe auto. Beleving De praktijk toont echter dat het afleveren van een nieuwe auto doorgaans (te) snel en (te) summier gebeurt. En dat is jammer. Want op zo’n moment gaat het ook en misschien wel vooral om de beleving: de bestelde auto waar al weken naar is uitgekeken, kan eindelijk worden opgehaald. En vanzelfsprekend is de bestuurder benieuwd naar wat zijn nieuwe auto zoal kan. Door meer aandacht en tijd te besteden aan de aflevering, helpt de leverancier zijn klant om alle opties en mogelijkheden beter te benutten. Nut en noodzaak Het geavanceerder worden van auto’s heeft onmiskenbare voordelen bij goed gebruik. Het zorgt voor meer comfort, veiligheid en gebruiksgemak en een efficiënter brandstofverbruik. Waarschijnlijk zitten we in een transitiefase en wordt een groot aantal functionaliteiten uiteindelijk ‘automatisch’ door het voertuig zelf overgenomen. Kijk maar naar de ontwikkeling en implementatie van de zelfrijdende auto. Mijn advies? Kijk kritisch naar nut en noodzaak van mogelijke accessoires als u een nieuwe auto bestelt. Laat u bij de aflevering van de auto grondig informeren over de nieuwe functionaliteiten. En stel uzelf af en toe de vraag: ‘Gebruik ik de technische mogelijkheden van mijn auto optimaal?’ Geef uzelf een eerlijk antwoord. Laat u over uw keuze goed adviseren. Bestel de juiste opties. En geniet vervolgens van het comfort dat uw auto u biedt. �

EVENT

Een krachtig netwerkmoment

Menselijke verbinding tussen cultuur en economie TEKST MAUD DOUWES

Op vrijdag 3 november vindt de derde editie van Leading the South plaats, het evenement waarmee philharmonie zuidnederland de verbinding aangaat met het bedrijfsleven. Ditmaal op de Technische Universiteit Eindhoven. De philharmonie zuidnederland en de TU Eindhoven hebben een verrassend en inspirerend programma samengesteld.

Elphi Nelissen

Stefan Rosu

REGIO BUSINESS | JULI/AUGUSTUS 2017

Tijdens Leading the South 2016 bij Adams Muziekcentrale in Ittervoort werden Jo van Ham (vicevoorzitter TU Eindhoven) en Peter Verkoulen (CEO Brightlands Smart Services Campus) door de beide Commissarissen van de Koning geïnaugureerd als ambassadeurs van philharmonie zuidnederland.

Leading the South Sprekers van de TU Eindhoven delen tijdens Leading the South hun kennis op het gebied van innovatie en leiderschap. Musici van philharmonie zuidnederland brengen een prikkelend en eigentijds concert. En er zijn netwerkmomenten waar succesvolle verbindingen mogelijk worden gemaakt.

Muziek is meer dan entertainment Mens én maatschappij

Verschillende branches kunnen elkaar inspireren met innovatieve inzichten. In dat licht is ook Leading the South een belangwekkend evenement vindt Jo van Ham, vicevoorzitter van het College van Bestuur van de TU Eindhoven. ‘Ik zag meteen de mogelijkheden. Het is niet alleen een heel krachtig netwerkmoment, het is ook een heel mooi evenement voor de universiteit om zich te kunnen proﬁleren. Voor ons is Leading the South een platform om te laten zien hoe technologie zich volgens TU Eindhoven gaat ontwikkelen. De universiteit is een onderdeel van de regio en van de verschillende ‘ecosystemen’ die een regio bepalen. We willen als universiteit het verhaal van mens én maatschappij uitdragen en Leading the South is door de combinatie van cultuur en bedrijf een mooie gelegenheid daarvoor.’

Culturele vuurtoren

Stefan Rosu, intendant en bestuurder van philharmonie zuidnederland, heeft met het orkest een culturele vuurtoren voor ogen die zich verbindt met zowel tradities als met

innovatieve en toekomstgerichte ontwikkelingen in Zuid-Nederland. Een orkest dat nieuwe wegen bewandelt en dat bezig is zich tot één van de meest vooraanstaande orkesten in Nederland te ontwikkelen. ‘De kernwaarde van philharmonie zuidnederland is niet alleen het maken van klassieke muziek, maar ook het idee dat muziek meer is dan entertainment. Onze relaties dragen door hun deelname aan Leading the South bij aan cultuurontwikkeling, en hebben daar zelf ook iets aan. Het is een wisselwerking met muziek als verbindende factor’, aldus Stefan Rosu.

Vertigo

Elphi Nelissen is hoogleraar Building Sustainability op de TU. Als decaan van de afdeling bouwkunde heet zij samen met Jo van Ham de gasten welkom in gebouw Vertigo, de faculteit Bouwkunde, waar onderwijs en onderzoek bijdragen aan het verbeteren van de gebouwde omgeving. Elphi Nelissen introduceert leden van het winnende Solar Team Eindhoven 2016 die hun ervaringen met innovatie en leiderschap, die zij opdeden in de World Solar Challenge, delen. In de loop van de avond geeft Nelissen een kijkje in de toekomst van de steden.

Technologie is overal Muzikale ingrediënten

Technologie is overal. Zelfs een symfonieorkest ontkomt er niet aan. Welke mogelijkheden techniek geeft om een traditionele

De philharmonie zuidnederland blaakt van zelfvertrouwen en zet met Leading the South een onverwachte cross-over van kunst, cultuur, economie en techniek neer. Muziek, technologie, presentaties én ontmoetingen vormen een inspiratiebron voor de gasten. Door deel te nemen aan Leading the South ondersteun je philharmonie zuidnederland en geef je klassieke muziek door aan de volgende generatie.

symfonie van Beethoven te ontregelen én verrijken, bewijst het innoverende technologiegezelschap CREW samen met de energieke dirigente Kristiina Poska. De gasten worden uitgenodigd onderdeel te worden van het concert. Hierdoor wordt Beethoven een totaal andere beleving dan ooit tevoren en ondervinden de gasten direct hoe technologie ons leven beïnvloedt. �

philharmonie zuidnederland Postbus 230 5600 AE Eindhoven T 06-12401230 E maud.douwes@philharmoniezuid nederland.nl I www.philharmoniezuidnederland.nl/ leading-the-south

REGIO BUSINESS | JULI/AUGUSTUS 2017

SPECIAL SPECIAL M E TA A L

SPECIAL

•

DIVERSITEIT

•

GROEI

•

CORROSIE

IN DE LIFT

DE METAALBRANCHE

GROTE DIVERSITEIT AAN ONDERNEMINGEN

PRODUCTIE STIJGT

De metaalbranche kent een grote diversiteit aan ondernemingen, zowel qua grootte als qua toegepaste technieken in het productieproces. Er zijn relatief veel kleine ondernemingen (ruim 10.600 bedrijven) actief in de sector. Ruim 9.000 bedrijven hebben minder dan tien werknemers in dienst. De 120 bedrijven in het grootbedrijf (>100 medewerkers) realiseren ongeveer de helft van de brancheomzet. Bedrijven die actief zijn in de metaalsector zijn vaak toeleverancier van bewerkingen, onderdelen en halffabricaten aan andere industriële bedrijven. Tot de metaalproductenindustrie behoren onder meer verspaningsbedrijven, constructiebedrijven, smederijen, lasserijen, walserijen, oppervlaktebehandelingsbedrijven, forceerbedrijven, gereedschapsindustrie, tankbouw, metalen ramenen deurenindustrie en de cv-ketel en radiatorenindustrie. �

BESCHERMENDE DEKLAGEN

HET TEGENGAAN VAN CORROSIE Een groot nadeel van staal is dat het kan roesten. Aan de buitenlucht blootgesteld staalwerk zoals bruggen, stadions of luchtha-

De Rabobank verwacht dat de productie in de metaalsector in 2017 met circa 1,5% toeneemt (2016: 2%). Dit komt doordat de branche verder proﬁteert van de investeringsbereidheid bij bedrijven, de lichte exportgroei en de stabiele bouwconjunctuur. Er is nog wel sprake van overcapaciteit, zeker als het gaat om minder complexe metaalbewerkingen. De prijzen blijven daardoor naar verwachting onder druk staan. De diversiteit in de metaalsector is echter groot. Van belang zijn het sentiment in de eindmarkt die bediend wordt en de manier waarop de ondernemer keuzes maakt ten aanzien van zijn productenrange én te bedienen klantenkring. �

vens vereist een kosteneffectieve en duurzame bescherming tegen corrosie. Conserveren (de bescherming van staal tegen corrosie) vindt meestal plaats door het aanbrengen van beschermende deklagen op het staaloppervlak, zoals organische deklagen (lak en verf), anorganische deklagen (email) en metallische deklagen (onderdompeling, verzinking en verchroomd staal). De kathodische bescherming (in combinatie met een organische bedekking) wordt gebruikt voor het tegengaan van corrosie van schepen, havenwerken, ondergrondse leidingen, tanks en andere in water of in de bodem aanwezige stalen constructies. �

NEXT SPECIAL

In de volgende editie verschijnt een Mobiliteit Special met daarin een verslag van het BOB Debat ‘Mobiliteit 2020: Overdaad schaadt?’ Proﬁleren in deze special? Neem contact op met annemiek@regio-business.nl.

REGIO BUSINESS | JULI/AUGUSTUS 2017

SPECIAL SPECIAL

P R O D U C T I Z AT I O N

•

VA K K R A C H T E N

•

LEAN

PERSONEELSTEKORT

M E TA A L

SPECIAL

PRODUCTIZATION

VRAAG NAAR VAKKRACHTEN Voor bedrijven in de metaalsector

VAN ONDERDELEN NAAR PRODUCTEN

is het lastig om aan gekwalificeerd personeel te komen. Niet alleen door de vergrijzing, maar ook doordat werk terugkeert naar Nederland. Bij veel bedrijven gaat het personeelstekort nu al ten koste van de groei. De sector zelf, maar ook mkb’ers in de metaal doen er alles aan om meer jongeren voor een technische opleiding te laten kiezen. Momenteel staan er 6000 vacatures open, maar het is nog niet voldoende gelukt jongeren enthousiast te krijgen om deze banen in te vullen. Ondernemers proberen in sommige gevallen vakkrachten uit het buitenland te halen. Andere mkb’ers zetten alles op alles om werknemers zo snel mogelijk om te scholen. �

LEAN EN QRM

EFFICIENTER WERKEN De concurrentiedruk in de metaalbranche is toegenomen door onder meer de kwaliteitsslag van veel buitenlandse producenten, die vaak tegen lagere kosten produceren. Veel bedrijven in de metaalsector hebben geïnvesteerd in automatisering van het productieproces, om productie- en toeleveringsprocessen te optimaliseren. Voor de optimalisatie is volledig inzicht in alle stappen van het productieproces nodig. Werknemers spelen hierin een belangrijke rol. Door op de werkvloer te investeren in Lean of Quick Response Manufacturing (QRM), kunnen doorlooptijden worden verkort, gaan de kosten omlaag en de efﬁciency omhoog. Ook de ﬂexibiliteit van het productieproces verbetert, waardoor metaalbedrijven sneller op de wensen van hun klanten kunnen inspelen. �

Het grootste deel van de Nederlandse industrie richt zich nog op toelevering. Maar steeds meer toeleveranciers streven naar een bedrijfsmodel waarbij ze minder afhankelijk zijn van een beperkt aantal klanten. Zodat zij dan zelf aan het stuur zitten, meer internationaal werken, hogere marges behalen en een betere klantenspreiding hebben. De vaak specialistische toeleveranciers zitten dicht tegen de klant aan, hebben een platte organisatiestructuur, leveren maatwerk en beschouwen elk probleem als een uitdaging. In plaats van losse onderdelen verschuiven de werkzaamheden naar het maken van complete producten of modules. Hiermee worden ze Original Module Manufacturer en hebben ze veel competenties in de mechatronica nodig. �

INDUSTRIAL INTERNET OF THINGS

DE VOORDELEN VOOR DE INDUSTRIE Internet of Things (IoT) is in de industrie aan een opmars bezig. De industrie gebruikt IoT vooral om de efficiency van processen te verhogen. Maar het is ook een middel om onderscheidende diensten en nieuwe verdienmodellen te ontwikkelen. Door verschillende maakprocessen te verbinden en te optimaliseren, kan een fabriek efficiënter produceren. Daarnaast is een flinke efficiencyslag mogelijk door alle schakels in de keten met elkaar te verbinden, van toeleverancier tot afnemer. Hierdoor zijn lagere kosten en meer omzet te genereren. Maar dit gaat wel gepaard met grote investeringen in machines, software en automatisering en opleiding van personeel. �

REGIO BUSINESS | JULI/AUGUSTUS 2017

METAAL SPECIAL

We hebben een slimme fabriek

Mens en robot TEKST HENRIKE BROUWER FOTOGRAFIE KEES BENNEMA

Ook Bart van Gisbergen (30), hoofd verkoop schuift aan. Dat is niet voor niets. Janwillem: ‘Drie jaar geleden hebben we een kleinere variant van De Cromvoirtse in Zuid-Limburg overgenomen, genaamd Felix Philips. Dat heeft ons bewuster gemaakt, het was een trigger voor verandering.’

Loslaten

Ronnie: ‘Sindsdien is ons management team steeds belangrijker geworden. Bart maakt deel uit van het MT, net als Erik Spapens van het bedrijfsbureau, Carlo Lammertse, hoofd productie en Willem van der Putten die de scepter zwaait over de ﬁnanciële administratie en personeelszaken. We zijn nu als directie minder hands-on en meer bezig met het beleid. We durven het reilen en zeilen in de fabriek toe te vertrouwen aan ons MT, dat we natuurlijk coachen en begeleiden.’ Directie en MT werken zelf ook al jaren met een externe coach, waardoor hun visie, doelstellingen en cultuur helder blijven.

Steinbuch bevestigde onze droom Erik Spapens, Carlo Lammertse, Janwillem Verschuuren, Ronnie van den Hurk, Bart van Gisbergen en Willem van der Putten

‘Ik kom hier wel eens in het weekend, wanneer in de fabriekshal geen mensen zijn, terwijl alle robots en machines werken. Dat is een machtig gezicht.’ In gesprek met Ronnie van den Hurk (49) en Janwillem Verschuuren (50), die samen de directie van metaalbedrijf De Cromvoirtse vormen. 52

REGIO BUSINESS | JULI/AUGUSTUS 2017

Visie

Janwillem: ‘Onze visie vormt voor het MT een duidelijke leidraad, hoe het bedrijf te sturen. Wij, als leverancier van halffabricaten, dragen zorg voor mensen, machines en voorraad, zodat onze klanten zich steeds meer op hun kernactiviteit kunnen richten: het ontwikkelen van hun product. Daarop zetten ze ook hun kapitaal in.’ Bart: ‘Onze focus ligt op snelle levering, ﬂexibiliteit,

veel service bieden en ook in kleine aantallen kunnen produceren.’ Daarmee tipt Bart meteen de volgende pijler aan; de doelstellingen van De Cromvoirtse.

gische branche, heeft ook effect op het individu dat hier werkzaam is. En dus op onze bedrijfsvoering. Iedereen moet zich blijven ontwikkelen om bij te blijven.’

Man-arm

Niet manloos Baken

Hij vervolgt: ‘Onze manier van werken is enorm geautomatiseerd en daarmee uniek in de wereld. De klant plaatst een bestelling op ons web portal, waarna het benodigde materiaal meteen aan de goede machine gekoppeld wordt. Robots brengen de platen automatisch naar de machines, waar ze bewerkt worden tot de gewenste onderdelen. Dit proces herhaalt zich zeven dagen per week en 24 uur per dag. Mijn verkoopteam vormt de spreekbuis voor onze klant en is daarmee een baken in deze volledig geautomatiseerde wereld. Waarin we mensen nodig blijven hebben, omdat alles wat we maken maatwerk is. Zelfs een herhaalorder beschouwen we als nieuw en wordt als zodanig ingezet; volgens de laatste revisie of versie.’

Blijven ontwikkelen

‘De metaalwereld is een mannenwereld’, zegt Ronnie. ‘Maar vrouwen krijgen bij ons dezelfde kansen als mannen en zijn hier dus ook werkzaam. Onze bedrijfscultuur is informeel. Je kunt bij Janwillem en mij gemakkelijk binnenlopen en we kennen alle medewerkers bij naam en toenaam. Het feit dat wij steeds verder geautomatiseerd raken, in een snel evoluerende, technolo-

Janwillem: ‘Tijdens de open dag hadden we spreker Maarten Steinbuch, hoogleraar in Robotica aan de TU Eindhoven, te gast, die vertelde over zijn visie op een toekomst van samenwerking tussen mens en robot. De dromen die wij hebben, werden door hem bevestigd. We gaan binnen de smart industry naar een tijdperk wat niet manloos maar man-arm is. Wij zijn daarin ook ambassadeur; we lichten graag toe hoe je als bedrijven onderling van elkaars kennis en ervaring gebruik kunt maken, door goed samen te werken. Hiermee voorkomen we dat productieprocessen uitbesteed worden aan lageloonlanden.’

Dakar-rally Ronnie laat een foto zien van een bemodderde rally truck. ‘Binnenkort gaan we met het personeel hierin crossen. We sponsoren namelijk het DDW rally team dat met deze truck deelneemt aan Dakarrally. Super stoer en goed voor de sfeer.’

13.000 leden van de Metaal Unie is De Cromvoirtse uitgeroepen tot de top drie op het gebied van smart manufacturing. Daar ging een zware selectie aan vooraf, we werden op alle werkgebieden compleet doorgelicht. Ondanks de futuristisch aandoende machines, blijven we een bedrijf van mensen. De balie is voortdurend bemand. Klanten die hier binnenlopen worden persoonlijk te woord gestaan.’ �

In de schoolbanken

Bart vertelt dat ongeveer tweemaal per maand ‘De Cromvoirtse Academy’ georganiseerd wordt. ‘We nodigen engineers en inkopers uit die we een middaglang uitleg geven over de mogelijkheden van onze machines, de beste manier om tekeningen aan te leveren en de expliciete voordelen die onze productie biedt. Zij worden hierdoor geïnspireerd om de opgedane kennis bijvoorbeeld te integreren in hun ontwerpen. Wat kostenbesparend werkt, omdat er mogelijk efﬁciënter geconstrueerd kan worden.’

Wij zijn slimmer

Ronnie: ‘De grootste kick van dit werk? We zijn altijd bezig met vernieuwing en verbetering, zodat we een stukje slimmer blijven dan de concullega’s. Binnen de

De Cromvoirtse Laarakkerweg 18 5061 JR Oisterwijk T 013-5232000 E info@decromvoirtse.nl I www.decromvoirtse.nl

REGIO BUSINESS | JULI/AUGUSTUS 2017

METAAL SPECIAL

Bewust kiezen voor complexiteit

Metaalmagie TEKST SARA TERBURG FOTOGRAFIE MICHEL KLOP

Toveren, zo zou je de innovatiekracht van deze bedrijven kunnen noemen. De één maakt bijzondere constructies van metaal, de ander verzekert op maat. Hans van den Bersselaar van Van den Bersselaar Constructie uit Udenhout en Freek Verhaaf van Mutsaerts uit Tilburg drinken een kop kofﬁe.

Mutsaerts heeft voor de metaalbranche de MetaalPakketPolis ontwikkeld. Een combinatie van een allrisk brandverzekering met een unieke dekking voor machinebreuk(bedrijfs)schade en een branchespeciﬁeke aansprakelijkheidsverzekering.

Ongebruikelijke vormen

Freek: ‘Wij kiezen niet voor standaard verzekeringen. We brengen in kaart wat er verzekerd moet worden, tegen welke voorwaarden en gaan op zoek naar een verzekeraar die mee wil doen. Maatwerk is steeds belangrijker.’ Beide organisaties opereren volgens de ﬁlosoﬁe: bestaat het niet, dan ontwikkelen we het zelf. ‘Wij kiezen bewust voor constructies met ongebruikelijke vormen en een hoog afwerkingsniveau’, vertelt Hans.

Hans van den Bersselaar en Freek Verhaaf

Speciﬁeke branches

Beide bedrijven bijten zich graag vast in complexe projecten. Van den Bersselaar gebruikt innovatieve technieken om het ontwerp van de architect te verwezenlijken. Mutsaerts adviseert over de risico’s bij het produceren en vervoeren van de staalconstructies en zorgt dat de verzekeringen op orde zijn. De staalwerken zijn onder andere te vinden in attractiepark de Efteling, op het NS-station in Den Haag en in het voetbalstadion van Ajax.

Zelfde drive

Hans en Freek kennen elkaar al jaren. De twee familiebedrijven herkennen elkaars drive. ‘Wij zitten anders in de wedstrijd

REGIO BUSINESS | JULI/AUGUSTUS 2017

dan CEO’s die bezig zijn met het halen van targets. Mijn taak is een gezond bedrijf overdragen aan de volgende generatie’, vertelt Hans. ‘Ons advies draagt daar aan bij en is altijd gericht op continuïteit. Machines in de metaalbranche zijn doorgaans complex en onderling afhankelijk. Brand, waterschade of machinebreuk kunnen grote gevolgen hebben. Dit betekent goed analyseren, bepaalde risico’s verzekeren en andere zelf dragen’, vult Freek aan. Hans benadrukt dat er vertrouwen moet zijn. ‘Mutsaerts adviseert ons in een specialistisch vakgebied dat wij niet beheersen en ook niet willen beheersen. Laat ons maar engineeren, lassen en monteren.’

Wat hem vooral aanspreekt in Mutsaerts is het feit dat Freek en zijn collega’s zijn bedrijf kennen. Freek: ‘Dat is naast interessant ook nodig, omdat ik mijn klanten anders niet goed kan adviseren. Ik praat regelmatig met relaties in de metaalsector zodat ik weet wat er speelt. Door te opereren in speciﬁeke branches kunnen we groot inkopen en scherpe premies bieden.’ Hans: ‘Ondanks de groei die het kantoor heeft doorgemaakt, blijft Mutsaerts persoonlijk. Ze staan naast mij als ondernemer en dat is prettig.’ � Mutsaerts Ringbaan West 240 5038 NX Tilburg T 013-5942828 E info@mutsaerts.nl I www.metaalverzekering.nl

METAAL SPECIAL

Joost van den Hooven

Idealistische vakidioten

Waar begin je aan? TEKST SARA TERBURG FOTOGRAFIE KEES BENNEMA

Joost van den Hooven is altijd bezig zich te onderscheiden. ‘Ik kom niet uit een ondernemende familie. Mijn pa zei: waar begin je aan? Maar ik moest en zou voor mezelf beginnen’, vertelt de directeureigenaar van Elektrolas. Ondertussen geeft hij al zeventien jaar leiding aan een hard groeiende, ambitieuze organisatie. Drie jaar geleden deﬁnieerde Joost samen met zijn twintig medewerkers een bedrijfsdoel. ‘Een doel gebaseerd op marges en omzet is geen gezonde drijfveer voor een organisatie.’ Dus streven ze ernaar om dé autoriteit te zijn op lasgebied. ‘Iedereen kan een lasapparaat verkopen. Wij investeren in kennis.’ Joost beseft dat kennisdeling een zeer geschikte marketingtool is om de ambitie van zijn bedrijf waar te maken. ‘We organiseren regelmatig workshops waar dertig tot vijftig man op afkomen. Dan leggen we bijvoorbeeld uit hoe je een ponton lichter kan construeren zonder in te leveren op sterkte.’

15 procent groei per jaar Arbeidsmotto

Wie goed doet, goed ontmoet, is het arbeidsmotto van deze ondernemer. ‘Een idealistisch motto misschien, maar we willen oprecht helpen.’ Met een groei van 15 procent per jaar slaagt hij daar prima in. ‘Maar er is nog een enorme markt te winnen. Er zijn zoveel bedrijven waar al tientallen jaren op dezelfde manier gelast wordt. Zo waren we onlangs bij een bedrijf dat metalen rails repareert. Een ﬂink percentage van het gerepareerde materiaal breekt binnen een paar

weken. Wij hebben laten zien dat als ze op een andere manier en met betere materialen lassen, dat niet meer gebeurt.’

Advies en opleiden

Elektrolas verkoopt en verhuurt lasbenodigdheden, verleent service en kwaliteitsborging en onderwijst. ‘We geven NIL-handvaardigheidsopleidingen. Daarnaast scholen mijn lasspecialisten in onze eigen praktijkruimte bijvoorbeeld constructiebankmedewerkers bij die niet dagelijks met lassen bezig zijn. Eén van onze opdrachtgevers voert nu in vier weken uit waar hij eerst acht weken over deed.’ Daarnaast geven de ‘vakidioten’ zoals Joost ze met een knipoog noemt, advies. ‘Bijvoorbeeld als een uitzendorganisatie wil weten of de lassers die het wil uitzenden wel voldoen aan de eisen van de opdrachtgever.’ Als dan blijkt dat bijscholing nodig is, kunnen ze de volgende dag bij Elektrolas terecht. �

Proost Ook in relatiegeschenken maakt Joost een onderscheidende keuze. ‘Sinds acht jaar laten wij

Elektrolas Gompenstraat 9 5145 RM Waalwijk T 0416-336777 E info@elektrolas.com I www.elektrolas.com

ons eigen speciaalbier, Lasschuim, brouwen. Ondernemers in de metaal en andere relaties waarderen dat vele malen meer dan een wijntje.’

REGIO BUSINESS | JULI/AUGUSTUS 2017

METAAL SPECIAL

Meer bereiken met minder

We leggen de lat hoog TEKST LINDA GROOTHUIJSE FOTOGRAFIE MARJO VAN DE PEPPEL

Als technisch gedreven organisatie wil Baril Coatings graag ‘het beste jongetje van de klas zijn’, zowel in technisch als in maatschappelijk verantwoord opzicht. De duurzame revolutie kan alleen ontstaan wanneer kwaliteit niet ter discussie staat, zo luidt de bedrijfsﬁlosoﬁe.

Duurzaamheid en coatingproductie; het is een combinatie die elkaar soms bijt. Maar waar het groen kan, maakt Baril Coatings deze keuze. Het Brabantse chemiebedrijf zet zich op verschillende manieren in voor een duurzame samenleving: er wordt emissiearm en verantwoord geproduceerd door de inzet van biobased grondstoffen, zonnepanelen op de daken van beide Nederlandse vestigingen, een hybride wagenpark en het beperken van afval door hergebruik en afvalscheiding. ‘We zijn ons bewust van onze verantwoordelijkheid als producent en willen vanuit deze rol het verschil maken’, zegt salesmanager Hans Jansen.

Hoe groener de markt, hoe beter Kostenreductie

Eugene Laverman en Hans Jansen

REGIO BUSINESS | JULI/AUGUSTUS 2017

Maar Baril Coatings gaat nog een stap verder: het ontwikkelen van duurzame technologieën is een dagelijkse uitdaging. Hans haalt als voorbeeld de door het bedrijf gepatenteerde Dual Cure Chemistry (DCC) aan. ‘Met deze innovatieve coatingtechnologie laten we zien dat het mogelijk is om hoogwaardige kwaliteit, verwerkbaarheid en duurzaamheid te combineren in één product. Een coating die niet alleen heel snel uithardt, maar ook garant staat voor een sterke hechting, slijtvastheid, extreme buitenduurzaamheid en corrosiebescherming.’ Een verdrievoudiging van de levensduur zorgt volgens internationaal salesmanager Eugene Laverman bovendien voor grote reducties bij de totale onderhoudskosten voor eigenaren en gebruikers. Hij illustreert:

‘Het onderhoud van een brug kan in dertig jaar tijd ﬂink in de papieren lopen. Door te investeren in kwaliteit wordt de total cost of ownership sterk gereduceerd.’

Amerika meer open voor innovatie Tegenstrijdig

Het klinkt wellicht tegenstrijdig voor een producent om meer te willen bereiken met minder. Toch hanteert Baril Coatings deze visie. Hans licht toe: ‘Onze 4P technologie zorgt voor optimale bescherming met 20 procent minder laagdikte. Doordat dunnere lagen van een betere kwaliteit worden toegepast, dragen we bij aan kostenreductie voor onze klant en het terugdringen van de CO2-uitstoot. Het draait dus niet om de afzet van meer liters verf en coating, maar om een lange en duurzame relatie opbouwen met onze klanten.’ Een win-winsituatie waar iedereen blij van wordt zou je denken, maar volgens de zelfbenoemde ‘dinosaurussen uit de verﬁndustrie’ is het nog best lastig om klanten te overtuigen. Eugene verklaart: ‘Net als mijn collega Hans ben ik al tientallen jaren werkzaam in de verf- en coatingbranche, die nog vrij conventioneel is. Veranderingen worden niet direct omarmd. We merken dat ze in Amerika meer voor innovatie openstaan dan in Europa. De keuze voor verf wordt hier nog vaak gemaakt op basis van de laagste literprijs’, aldus Eugene. ‘Kwaliteit en duurzaamheid komen daarmee op de tweede plaats. Voor Baril Coatings blijft het hierdoor pionieren in een conservatieve markt.’

Stimuleren

De duurzame koers die sinds 2001 is ingezet, heeft het bedrijf geen windeieren gelegd. ‘Puur op basis van competenties is onze jaaromzet in vijftien jaar tijd gegroeid van 4 naar 28 miljoen euro (productielocaties Nederland en USA samen). Deze enorme groei is met name gerealiseerd door export en innovaties. Bedrijven durven gelukkig weer meer aan de langere termijn te denken en ook duurzaamheid wordt een steeds belangrijker onderwerp in de industrie’, aldus Hans. Maar er is nog een rol voor de Nederlandse overheid weggelegd om duurzaamheid te stimuleren. ‘De regelgeving kan nog verder worden aangescherpt. En daarnaast kan de overheid als grootverbruiker van verf zelf het goede voorbeeld geven. Wij leveren aan Rijkswaterstaat, bijvoorbeeld voor de staalconstructies van de matrixborden onze duurzame Dual Cure technologie, maar we willen graag de hele overheid bedienen.’

Anderen inspireren

Als prestatiegericht bedrijf blijft Baril Coatings continu in beweging. Zo is er begin dit jaar een productenpakket op de markt gebracht onder de merknaam Fortis Coatings. ‘Hiermee kunnen we de Nederlandse distributeurs beter bedienen. Voor het mkb is dit kanaal een ideale toeleverancier’, volgens Hans. En binnenkort wordt er, naast het laboratorium in Etten-Leur, een volledig nieuw ‘state of the art’ laboratorium in de Bossche vestiging geopend. Hans vertelt: ‘De lat wordt niet alleen door de markt hoger gelegd, maar met name door onszelf. Een industriële coating op waterbasis is één van de innovaties waar we onze tanden in willen zetten. Dat is niet alleen duurzamer,

Baril Coatings is zo’n 35 jaar geleden in Moerkapelle begonnen als verffabriek. Inmiddels is het bedrijf

verhuisd naar ’s-Hertogenbosch en is het uitgegroeid tot een ontwikkelaar van innovatieve, duurzame oplossingen met distributeurs in zestien Europese landen, de VS en productielocaties in Etten-Leur en ’s-Hertogenbosch, de VS en Polen. Het bedrijf levert wereldwijd aan marine en offshore, OEM en metaalindustrie, staal- en utiliteitsbouw en schildersbedrijven.

maar ook minder belastend voor de gezondheid.’ Eugene voegt daar tot slot aan toe: ‘Continu werken we aan producten die waarde toevoegen op het gebied van kwaliteit, verwerkbaarheid en duurzaamheid. Zo blijven we vooroplopen en worden we niet onaangenaam verrast door onze concurrenten. Sterker nog: we inspireren anderen om duurzamer te produceren. Dat kunnen we alleen maar aanmoedigen. Hoe groener de markt, hoe beter.’ �

Baril Coatings ‘s-Hertogenbosch Zilverenberg 9 5234 GL ‘s-Hertogenbosch T 073-6419890 Baril Coatings Etten-Leur Nieuwe Donk 15 4879 AC Etten-Leur T 076-5034520 E info@barilcoatings.nl I www.barilcoatings.nl

REGIO BUSINESS | JULI/AUGUSTUS 2017

METAAL SPECIAL

Andere karakters, hetzelfde doel

Het ergste is al achter de rug TEKST RAQUEL MOURIK FOTOGRAFIE RALDO NEVEN

John van Dun draagt familiebedrijf Dubré met een gerust hart over aan de nieuwe directeur Pieter van Opstal. En het ergste is al achter de rug. ‘Toen ik het personeel vertelde dat ik een stapje terug zou doen, viel er een last van mijn schouders.’

Het is oma Brekelmans die John van Dun (50) enige jaren terug adviseert: ‘Blijf het bedrijf niet zolang runnen als je opa. Die werkte op zijn zeventigste nog zes dagen per week.’ En dat terwijl zij mede aan de basis staat van metaalbewerkingsbedrijf Dubré. Als haar man Gert zich in hun schuurtje verder bekwaamt in het draaien van onderdelen, steunt zij hem daarin. Samen verdienen ze het eerste draaibankje bij elkaar.

Boodschappenjongen

In 1968 neemt Gert Brekelmans een metaalbedrijf met vijf werknemers over. Een paar jaar daarna komt schoonzoon Ad van Dun in de zaak. Kleinzoon John volgt dezelfde weg. Hij haalt zijn diploma metaalbewerking en groeit door van boodschappenjongen naar directeur. Hij volgt zijn vader op als deze in 1999 onverwacht snel overlijdt aan

REGIO BUSINESS | JULI/AUGUSTUS 2017

John van Dun en Pieter van Opstal

de gevolgen van longkanker. Ad van Dun was toen zeven jaar directeur van Dubré.

Meer een directeur

John bestuurt het metaalbedrijf met succes, maar nu erkent hij dat hij beter tot zijn recht komt óp de werkvloer dan erboven. Daarom ging hij vorig jaar op zoek naar iemand die de bedrijfsvoering van Dubré wilde overnemen. Die vond hij in Pieter van Opstal (51). John: ‘Pieter is de persoon die ik jaren gemist heb. Hij is administratief en organisatorisch beter. Dat is goed voor Dubré. Ik heb daar geen afﬁniteit mee. Pieter is meer een directeur.’

Zelf regie voeren

Pieter verdiende zijn strepen als manager van familiebedrijven in het mkb. ‘Nu wil ik zelf plannen maken en zelf de regie

voeren. Die drive zit nu eenmaal in mij. Dubré is een klein, lean bedrijf. Samen stomen we het klaar voor de toekomst.’ John blijft betrokken als technisch adviseur. Pieter: ‘Hij heeft alles in zijn hoofd zitten. Dat gaan we er allemaal uittrekken, zodat hij ook werkelijk een stapje terug kan doen. Hij werkt ín de zaak, ik werk áán de zaak. Dat is het grootste verschil tussen ons.’ �

Dubré Fatimastraat 41 5021 AM Tilburg T 013-5426266 E info@dubre.nl I www.dubre.nl

METAAL SPECIAL

Bakje kofﬁe met rĳkste man van de Emiraten

Mijn hoofd staat nooit stil TEKST JENNEKE DE ROIJ FOTOGRAFIE KEES BENNEMA

De vader van Tijn Kruissen steekt zijn trots niet onder stoelen of banken. Zijn zoon heeft zijn bedrijf niet alleen succesvol door de crisis heen geloodst, maar binnen no-time internationaal veel klanten aangetrokken. Van over de hele wereld. Senior: ‘Hij reisde van hot naar her, en dat heeft zijn vruchten afgeworpen. Ik ben 78, maar ik werk nog steeds mee in het bedrijf dat ik vijftig jaar geleden zelf ben begonnen.’ Tijn Kruissen (44) is directeur van KGS Tools en SCT Tools. KGS is een traditionele gereedschapsslijperij, een echt Tilburgs familiebedrijf. In 2003 richtte Tijn SCT Tools op. Daar moet je zijn voor nieuwe gereedschappen, om precies te zijn voor alle soorten en maten VHM-frezen voor de metaalindustrie. Tijn is de bescheidenheid zelve, zoals zoveel Tilburgse ondernemers. ‘Ik vind het mooi dat we nu uitgegroeid zijn van een traditioneel familiebedrijf naar een internationale onderneming waarmee we zakendoen in 27 landen over de hele wereld. Bij SCT werken twaalf mensen, bij KGS twintig. We hebben drie man personeel in onze verkoopvestiging in Istanboel, mensen van daar die de cultuur kennen. Onze focus ligt op kwalitatief goede producten produceren en het leveren van een goede service. Dat krijgen we toch maar mooi voor elkaar met een relatief klein team.’

Commercieel bloed

Tijn Kruissen

Het commerciële bloed stroomt door Tijns aderen. Al was hij zelf bijna vergeten dat hij het in zich had. ‘Na de mavo was ik puur op de technische kant van het vak gericht, ik heb daarna de mts en de hts gedaan. Laatst kwam ik oude papieren tegen en wat bleek? In de papieren van de mavo stond dat ik op commercieel gebied erg sterk uit de testen kwam. Dat was ik alweer vergeten. Mijn hoofd staat nooit stil, vooruitgang is belangrijk, stap voor stap. Onze

nieuwe webshop is pasgeleden online gegaan, we willen blijven groeien en op nieuwe manieren onze klanten nog beter helpen.’

50.000 man personeel

Als je in verschillende werelddelen werkt, maak je een hoop mooie dingen mee. Tijn: ‘Ik stond op een metaalbewerkingsbeurs in Dubai en daar liep ik een beetje verloren rond. Er was geen enkele stand te vinden die wat met ons vakgebied te maken had, het draaide allemaal om spullen voor de olie-industrie. Ik kwam in gesprek met een Arabier en hij nodigde me uit voor een kopje koffie. Pas achteraf kwamen we erachter dat dit de rijkste man van de Emiraten was, hij heeft 50.000 man personeel. Dat zijn leuke dingen om mee te maken.’ � KGS Tools Dijksterhuisstraat 4 5013 BG Tilburg T 013-5435297 E sales@kgs-tools.com I www.kgs-tools.com www.promotoolsonline.com SCT Tools Jellinghausstraat 30 5048 AZ Tilburg T 013-5310089 E info@sct-tools.com I www.sct-tools.com

REGIO BUSINESS | JULI/AUGUSTUS 2017

METAAL SPECIAL

Vooruit ondernemen en doorgroeien

Iedereen moet zich hier gelukkig voelen TEKST RAQUEL MOURIK FOTOGRAFIE RALDO NEVEN

Peter Jansen, Andries Tolenaars en Herbert van der Stelt

Ondernemen heeft soms wel wat van een tenniswedstrijd. Je serveert, raakt de netband en dan is het afwachten aan welke kant de bal valt. Andries Tolenaars, algemeen directeur van TMP Groep, legt uit hoe hij erin slaagde door te groeien in crisistijd.

Op de basisschool kwam hij laat op stoom en dus ging Andries Tolenaars (57) naar de lts. Omdat hij vanuit zijn opleiding niet kon doorstromen naar een mts stond hij op

REGIO BUSINESS | JULI/AUGUSTUS 2017

zijn vijftiende al op de werkvloer. Ruim veertig jaar later is hij algemeen directeur van TMP Groep. TMP staat voor Tolenaars Metaalproducten. Het bedrijf herbergt de

takken TMP Metaalproducten, TMP Constructie en TMP Coatings. In totaal werkt er zo’n veertig man personeel.

Beeldje

Het is een meer dan behoorlijke prestatie voor de ondergewaardeerde leerling, maar Andries is er bescheiden onder. ‘Ik sla me-

Locatie Vijzelweg TMP Constructies en TMP Coatings

zelf niet elke dag op de borst. Bij momenten voel ik trots. Vandaag bij de ﬁscalist bijvoorbeeld, toen ik de resultaten van de afgelopen jaren voor me zag. Of toen we in 2016 met TMP Constructies naar ons nieuwe pand verhuisden. Van het personeel kreeg ik toen een beeldje. Dan raakt het me wel.’

IJverige student

Na zijn lts ging Andries aan de slag in een machinefabriek. ‘Juist de ﬁjne techniek van metaal sprak me aan’, vertelt hij. ‘Ik leerde machines bouwen en groeide later door tot bedrijfsleider.’ Andries is dan inmiddels getransformeerd tot een ijverige student. Tot zijn dertigste zit hij met zijn neus in de boeken. Hij voltooit een hbo-opleiding en volgt verschillende technische studies. In 1993 is hij klaar om voor zichzelf te beginnen.

Overall

‘Ik startte mijn eigen bedrijf in las- en plaatwerk in Werkendam. Drie jaar later verhuisde ik naar Waalwijk. De eerste tien tot twaalf jaar stond ik nog op de werkvloer. Overdag liep ik in mijn overall en ’s avonds zat ik achter de computer.’ Andries investeert in moderne apparatuur en het bedrijf groeit verder. En dan is het 2008. Nederland duikt in de crisis en de metaalsector duikt mee. ‘Ik had net een forse investering gedaan en wilde niet terugschakelen. Om dezelfde omzet te draaien nam ik een plaatwerkafdeling over. Dat was een goede drijver, al was het niet direct winstgevend.’

Luxe milieu

Terwijl de metaalbedrijven bij bosjes sneuvelen, houdt TMP het hoofd boven water. Wat is het geheim van Andries? ‘Ik ben iemand die vooruit wil ondernemen. Soms

moet je wat inventiever zijn. Maar dan nog. Ken je de ﬁlm Match Point? Die gaat over een jongen uit het arbeidersmilieu. Doordat hij tennisles geeft, komt hij in een luxe milieu terecht. De ﬁlm laat zien dat het er soms om kan hangen in het tennis en in het leven. Je slaat de bal, hij stuit omhoog op de netband en kan daarna aan jouw kant of aan die van je tegenstander vallen. Een beetje geluk bepaalt het verschil tussen een matchpoint of verliezen. Dat overkomt je als ondernemer ook. Natuurlijk neem je weloverwogen beslissingen, maar je weet niet altijd precies hoe een balletje gaat vallen.’

Wat is het geheim? Praatje

Eind 2013 gaat de afdeling constructie zelfstandig verder als TMP Constructie. De ondernemer maakt in die tijd lange dagen. Hij heeft steeds minder tijd voor een praatje met de mensen op de werkvloer. Andries: ‘Mijn doelstelling is dat iedereen die bij TMP werkt, zich daar gelukkig in moet voelen. Ik realiseerde me dat dat natuurlijk ook voor mijzelf moest gelden. Ik wilde af van de hectiek van alledag. Daarom heb ik Herbert van der Stelt gevraagd de leiding van TMP Constructie op zich te nemen. Kort daarna heb ik Peter Jansen aangesteld als directeur van TMP Metaalproducten. Ik houd me nu meer bezig met dingen die ik leuk vind en waar ik goed in ben: managen, productontwikkeling, strategische keuzes en slim produceren. Dat heeft het bedrijf goed gedaan.’

Het hoofd leegmaken ‘Ik heb veel plezier in mijn werk maar probeer er niet altijd mee bezig te zijn. Mijn vrouw is ook ondernemer. Als we thuis werken, doen we dat in een aparte ruimte. Om mijn hoofd leeg te maken, ga ik regelmatig een stuk wandelen. Dat brengt me weer op nieuwe ideeën. Waar ik helemaal ontspannen van word is zeilen. Ik ben dan ook regelmatig op de Grevelingen of op zee te vinden.’

Prachtig eindproduct

In 2016 komt er een derde tak bij: TMP Coating. De drie bedrijven vullen elkaar perfect aan. ‘Als groep kunnen we veel meer bieden dan twee jaar geleden’, vertelt Andries. ‘Als we vroeger winkelinrichting leverden, dan waren dat van die vettige, metalen rekken. Nu leggen we er zelf een poedercoating overheen en leveren we een prachtig eindproduct af.’ De afgelopen jaren verdrievoudigde de omzet, het aantal werknemers verdubbelde. Andries ziet nog altijd mogelijkheden voor verdere groei. ‘Ik ga de productie verder automatiseren en ik ben bezig met een vierde tak: TMP Engineering. Dat zou echt een toevoeging voor mijn bedrijf zijn. Wij weten hoe we metalen producten moeten maken. Daarin kunnen we veel betekenen voor onze klanten.’ � TMP Groep Vijzelweg 15 5154 NK Waalwijk T 0416-652222 E info@tmpmetaal.nl I www.tmpgroep.nl

REGIO BUSINESS | JULI/AUGUSTUS 2017

METAAL SPECIAL

Geen vakmensen beschikbaar

Zelf opleiden Enkele jaren geleden was het al bekend: na de crisis komt het tekort aan vakbekwame mensen heel snel weer terug. En dat probleem is nu in zijn volle omvang zichtbaar in bijna alle technische beroepen. Van den Bersselaar investeert fors in opleidingen om dat tekort voor te blijven.

Van den Bersselaar Constructie maakt speciaal constructiewerk. Naast bruggen,

perronoverkappingen, luifels, viaductleuningen en trappen, ontwerpen en maken ze al vele jaren constructies voor de Efteling, Marel Stork, Bierbrouwer Heineken en talloze rioolwaterzuiveringsinstallaties. Om te voorzien in vakkrachten heeft het bedrijf 27 leerlingen in dienst die dezelfde opleiding doorlopen of recent doorlopen hebben.

Aan de slag

Hans van den Bersselaar

Jos van den Bersselaar Constructie uit Udenhout maakt al 60 jaar bijzondere staalconstructies voor de bouwsector. Veelal gaan de producten naar infrastructurele projecten waar opdrachtgevers als ProRail en Rijkswaterstaat de maat slaan. Maar ook levert het bedrijf al vele jaren aan de Efteling, Heineken, Marel Stork en vele andere klinkende namen. Directeur Hans van den Bersselaar vertelt: ‘Steeds vaker willen klanten gebruikmaken van de ervaring die bij onze mensen aanwezig is. Die kennis zetten we graag in door vroeg in het project te adviseren over ontwerp en uitvoering. We mikken daarbij op niet-alledaagse projecten waar enkel nog maar prille schetsen van beschikbaar zijn.’

REGIO BUSINESS | JULI/AUGUSTUS 2017

Intensieve begeleiding

‘Deze keuze zorgt er voor dat we veel ervaring in huis moeten hebben’, vertelt hij. ‘Niet alleen bij onze engineers, maar ook in de fabriek waar het nog maar zelden ‘rechttoe rechtaan’ is.’ Van den Bersselaar is daarom nauw betrokken bij het opleiden van jonge vakmensen. ‘Dat doen wij uitsluitend via twee bedrijfsscholen: in Den Bosch (Techniek Academie Brabant) en Tilburg (Stichting Vakopleiding Metaal Tilburg SVMT). Hier worden leerlingen na het vmbo geschoold in een driejarige opleiding waarbij ze beurtelings zes weken op school zijn en zes weken in het bedrijf werken. Ze zijn vanaf het begin in dienst bij ons en worden intensief begeleid’, aldus Hans.

‘Het is mooi om te zien hoe snel deze jongens kunnen leren, terwijl ze eigenlijk het liefst aan de slag willen en de school vaarwel willen zeggen. Maar we moeten nu eenmaal de basis-vaktechnieken bijbrengen. En daarna moeten ze nog jarenlang ons vak in de breedte leren door in teamverband met volwassen vakmensen mee te werken. Door blijvend te investeren in kennisopbouw en jonge mensen hebben wij een kweekvijver van jong talent kunnen maken waaruit hopelijk straks nieuw middenkaderpersoneel ontstaat. Het is voor ons de enige manier om dat wat we onze klanten beloven, ook te kunnen blijven waarmaken.’ �

Jos van den Bersselaar Constructie Brabantsehoek 2 5071 NM Udenhout T 013-5117400 E info@bersselaar.com I www.bersselaar.com

METAAL SPECIAL

Geautomatiseerd waar mogelĳk, ambachtelĳk waar nodig

Creativiteit is hier welkom TEKST GERDA BAEYENS FOTOGRAFIE LINN DE KORT

Perry Verberne

Schroeftransporteurs Schroeftransporteurs zijn simpel gesteld vijzels die producten horizontaal of verticaal van a naar b brengen. Ze worden ook gebruikt om te doseren of te bufferen.

‘Soms lijken we eerder een IT-bedrijf te zijn.’ Directeur Perry Verberne heeft een punt, want Van Beek Schroeftransport lijkt in niets op een traditionele machinefabriek. Alles ademt frisheid en openheid. En ‘Arie’ is het ludieke bewijs dat innovatie vooropstaat. In de werkplaats liggen schroeftransporteurs in alle maten, lengtes en gewichten. ‘Geen twee zijn hetzelfde’, vertelt Perry. ‘Alles wordt op maat voor de klant gemaakt. Dat maakt ons werk afwisselend én uitdagend.’

Pioniersrol

‘Klanten verwachten dat wij vooroplopen en dat doen we ook’, aldus Perry. ‘We zijn dé specialist van schroeftransporteurs. Leveren wereldwijd aan de chemische, food en milieu-industrie. En zijn onder de merknaam Dino® wereldmarktleider op het vlak van bulkwagenvullers. Daarnaast lopen we voorop in de organisatie van ons productieproces. We proberen zoveel mogelijk te automatiseren. Dat we twee fulltime IT’ers in huis hebben, geeft denk ik aan hoe belangrijk we dit aspect vinden. Op dit moment zijn we ook naar robotisering

aan het kijken. Voor onze interne logistiek hebben we al een robotje rondrijden. Hij heet Arie, naar de magazijnmedewerker die anderhalf jaar geleden met pensioen ging. Ook in onze marktbenadering zijn we innovatief. We zijn erg actief op social media. Eén van onze verkopers heeft zelfs een eigen Facebookpagina: Mister Bulktruck loader.’

Vrouwen

Perry benadrukt dat Van Beek altijd plek heeft voor breed inzetbare medewerkers. ‘Creatieve mensen die het leuk vinden om van a tot z met een product bezig te zijn. Die graag uitgedaagd worden en ervan genieten als ‘hun’ product uiteindelijk de deur uitgaat. Want als engineer ontwerp je niet alleen het product, je legt ook contact met de klant en doet een stukje inkoop.’ Welke opleiding ze moeten hebben? ‘Mbo,

hbo, techniek. Maar liefst wil ik graag meer vrouwen in het bedrijf. Nu zijn er vier dames op veertig medewerkers. Dat aantal kan gerust omhoog.’

Opﬂeuren

Van Beek wil overigens niet alleen voor de eigen mensen een leeromgeving zijn. Geregeld lopen stagiaires in het bedrijf rond. Ook heeft het bedrijf projecten lopen in samenwerking met KW1C en Fontys. ‘En in het najaar komen studenten van de kunstopleiding Sint-Lucas de grote traphal opﬂeuren. Creativiteit is hier welkom. Op welk vlak dan ook’, besluit hij. �

Van Beek Christiaan Huygensweg 20 5150 AD Drunen T 0416-375225 E info@van-beek.nl I www.van-beek.nl

REGIO BUSINESS | JULI/AUGUSTUS 2017

METAAL SPECIAL

Ik zie altĳd kansen

Oneindig optimist TEKST HENRIKE BROUWER FOTOGRAFIE KEES BENNEMA

Hien Kieu

Het verhaal van Hien Kieu (51) is ontroerend. Over hoe een jongen van 15 jaar, in zijn eentje, het grote risico nam om met een bootje te vluchten. En uiteindelijk in Nederland een succesvol ondernemer werd.

Hij heeft een gerenommeerd werktuigbouwkundig ingenieursbureau voor conceptual design en de productie van speciaalmachines, gereedschap en logistieke systemen in de machinebouw. Binnenkort zijn er vier ﬁlialen van Kieu Engineering, met in totaal 70 werknemers. Kieu Engineering behaalt jaarlijks een omzet van meer dan twee miljoen euro.

REGIO BUSINESS | JULI/AUGUSTUS 2017

Vluchten

Toen tijdens de val van Saigon, Noord- en Zuid-Vietnam één communistische staat werden, was Hien nog maar een kind. ‘Mijn leven bestond ’s ochtends uit de verkoop van medicinale kruiden in de Mekong Delta. ’s Middags werkte ik op een rijstplantage. Onderwijs volgen had weinig zin omdat ik als Zuid-Vietnamees dusdanig werd achter-

gesteld dat er nauwelijks kans van slagen was. Toen ik 15 jaar was, vroeg ik mijn ouders toestemming om, net als veel anderen, te vluchten.’ Aldus geschiedde.

Uitzichtloos

‘We zaten op een motorbootje met ongeveer 65 mensen. De man die pretendeerde een ervaren kapitein te zijn, bleek later

copiloot bij de Luchtmacht te zijn geweest en had geen verstand van varen. Daardoor bleven we te lang in Vietnamees water. Er werd op ons geschoten door de douane, waardoor de boot lek raakte. Daarna viel de motor uit. Ons drinkwater, wat langzaam op raakte, werd gerantsoeneerd. Het eigenlijke plan was om, buiten de kustwateren in de Zuid-Chinese zee, een buitenlandse boot te treffen die ons zou oppikken. Maar we kwamen alleen een Russische onderzeeër tegen. Onze ‘kapitein’ zwom erheen en vroeg om drinkwater. Hij werd zonder pardon doodgeslagen en in zee gegooid.’

Snelle leerling

Hien werd ziek. ‘Ik rilde van koorts, kreeg maar één kopje water per dag en wist zeker dat ik dood zou gaan.’ Na acht dagen kwamen ze een Nederlandse sleepboot tegen. ‘Het schip nam ons aan boord en bracht ons naar een opvangcentrum in Singapore.’ Uiteindelijk kwam Hien in Nederland bij een pleegfamilie terecht. ‘Ik was nagenoeg analfabeet en wilde liever werken dan naar school. Maar ik was leerplichtig. Eenmaal op de lts bleek ik een snelle leerling, met veel talent voor techniek.’ Na de lts volgden de mts en de hts. Hij studeerde af als ingenieur werktuigbouwkunde.

Handelsmerk

‘In1993 begon ik als zelfstandig engineer. In 1998 heb ik, in een aanbouw in Kaatsheuvel, de basis voor mijn huidige bedrijf gelegd. Sindsdien heb ik me in SprangCapelle, Velsen-Noord en later ook Vietnam gevestigd. Komend jaar staat er een ﬁliaal in Eindhoven op de planning. We werken voor het mkb, maar hebben ook grote namen binnen onze klantenkring, zoals Nedtrain,

Tata Steel en Philips. Techniek heeft iets magisch. Ik communiceer het beste met klanten door ontwerpen en oplossingen met de hand uit te werken tot schetsen. Daarmee kan ik moeilijke dingen op een simpele manier vertellen. Het is mijn handelsmerk geworden.’

Stappen

Het specialisme van Kieu Engineering is gericht op de machinebouw en bestaat uit vier stappen. ‘De eerste is het concept design. Onze klant komt met een vraagstuk en wij bedenken de oplossing door een machine, gereedschap of totaal logistiek systeem te ontwerpen. Vaak zijn er meerdere mogelijkheden, dan ontwerpen we evenzoveel concepten. Zoals gezegd worden deze met de hand uitgetekend. De volgende stap is basic engineering, waarbij het ontwerp wordt doorgerekend en keuzes worden gemaakt voor materialen en onderdelen. Vervolgens wordt het ontwerp tot in detail in een 3D CAD-pakket vastgelegd.’

Moeiteloze vertaalslag Tweetalig

‘De vierde stap is het uitwerken van het 3Dmodel tot productie tekeningen. In Nederland is een capaciteitstekort voor dat soort werk. Wij besteden het uit aan onze vestiging in Vietnam. Als de klant het wenst, wordt het ontworpen concept geproduceerd en zo nodig geïnstalleerd door Kieu Machinebouw, dat in Sprang-Capelle gevestigd is.’ Hien vervolgt: ‘Door mijn Vietnamese af-

komst en Nederlandse opvoeding ben ik volledig tweetalig en sta ik met twee benen in beide culturen. Niet iedereen kan met de Aziatische cultuur omgaan; ik weet de vertaalslag moeiteloos te maken en stuur onze Vietnamese afdeling strak aan.’

Outsourcing naar Vietnam ‘Het is voor onze klant ook mogelijk om rechtstreeks van de Vietnamese capaciteit gebruik te maken. Outsourcing van tekenwerk naar Vietnam biedt, ook voor eigen ontwerpen, grote voordelen. Het relatief minder ingewikkelde tekenwerk wordt nu vaak uitgevoerd door hoogopgeleide ingenieurs, die hun tijd beter kunnen benutten met research en development. Uitbesteding levert daarom direct tijd op voor ontwikkeling. De tarieven in Vietnam zijn lager, dus het werkt kostenbesparend. Daarbij is het vertrouwd; er is een directe lijn van de klant naar Vietnam en terug, maar wij blijven het aanspreekpunt en begeleiden de klant waar nodig.’

Verwesterd

‘Ik ben verwesterd, ik voel me hier thuis. Mijn ervaringen uit het verleden hebben me sterk gemaakt; ik ben oneindig optimist en zie altijd kansen. Daar ben ik dankbaar voor. Het feit dat ik nu 70 gezinnen van een inkomen kan voorzien, voelt als iets terug doen.’ � Kieu Engineering Nies van der Schansstraat 16 5161 CE Sprang-Capelle T 0416-530023 E info@kieu.nl I www.kieu.nl

REGIO BUSINESS | JULI/AUGUSTUS 2017

METAAL SPECIAL

Het verhaal achter de cijfers

Geen overbodige luxe Niet gespeend van enige kennis in de maakindustrie startte Eric-Jan Willems het adviesbedrijf WBF Advies voor het mkb in de maakindustrie. Achttien jaar lang heeft hij zijn sporen daarin verdiend waarvan negen jaar als ondernemer. De afgelopen negen jaar heeft hij als ﬁnancieringsspecialist business banking opdrachten vervuld bij ABN AMRO, Deutsche bank, FGH, Fortis, Rabobank en SNS. ‘Veel adviseurs focussen vooral op cijfers en data.’ Volgens Eric-Jan Willems zijn er steeds meer aanwijzingen dat je met kwantiﬁceren alleen slechts een deel van de werkelijkheid belicht. ‘Het is geen overbodige luxe om zo nu en dan een externe adviseur in te schakelen die verder kijkt dan de cijfers en met je meedenkt om vernieuwingen tot

stand te brengen. Waar het om gaat, is het verhaal achter de cijfers. De persoonlijke ervaringen, kwaliteiten en ambities van de ondernemer.’

Ambitie

Eric-Jan denkt dat het inschakelen van een extern adviseur met een brede oriëntatie

en expertise soelaas kan bieden om de continuïteit voor de lange termijn te waarborgen. ‘Je wilt als ondernemer niet alleen deskundig advies en ondersteuning, maar ook een klankbord voor je speciﬁeke behoeften in de maakindustrie. Ik ondersteun die bedrijven graag bij hun ambities en strategische keuzes en blijf zoeken naar de best mogelijke oplossingen.’ � WBF Advies Bagijnenbocht 5 5095 BL Hooge Mierde T 06-12412649 E info@wbfadvies.nl I www.wbfadvies.nl

We spreken dezelfde taal

Never stop growing HOBIJ, het uitzendbureau dat gespecialiseerd is in onder andere de techniek, heeft jarenlange ervaring met het leveren van technische vakmensen. Voor aanvang testen zij uitvoerig elke flexkracht of deze voldoet aan de door HOBIJ gestelde hoge kwaliteitseisen. De accountmanagers van HOBIJ Techniek komen uit het vak, spreken dezelfde taal en begrijpen als geen ander wat de klant vraagt. Arjen Sans, senior accountmanager bij HOBIJ Techniek: ‘Wij zijn actief in de metaalsector, offshore, scheepsbouw, petrochemie, voedingsindustrie en installatietechniek. Met een groot bestand aan gecertificeerde lassers, fitters, CNC draaiers/ frezers en constructie bankwerkers maken wij de juiste match voor onze opdrachtgevers.’ Als professionele samenwerkings-

REGIO BUSINESS | JULI/AUGUSTUS 2017

partner ontzorgt HOBIJ opdrachtgevers optimaal door het verzorgen van de werving en selectie, het leveren van ﬂexibiliteit, het regelen van planning, vervoer en huisvesting en het proactief adviseren. ‘Wij begrijpen als geen ander hoe belangrijk het is dat een bedrijf zich kan richten op haar kerntaken.’

Ontwikkelen

‘Wij zien het als onze plicht goed voorbereid te zijn op de toekomst en te anticiperen op de arbeidskrapte in gekwaliﬁceerde

technici. Wij leiden zelf technisch personeel op, stimuleren onze ﬂexkrachten om zich te ontwikkelen, bieden hen cursussen aan, coaching, opleidingen en leertrajecten. Niet voor niets is ons motto ‘Never stop growing’.’ � HOBĲ Techniek Heilig Hartplein 1 5462 EA Veghel T 06-14785238 E asans@hobij.nl I www.hobij.nl

METAAL SPECIAL

Liefde voor Oost-Europa

Ver van huis in goede handen TEKST JENNEKE DE ROIJ FOTOGRAFIE RALDO NEVEN

medewerkers is tweetalig. Tom is zelf half Pools, hij spreekt de taal ook vloeiend. De verschillende culturen maken het levendig. Tom: ‘Nederlanders zijn direct, Polen zijn temperamentvol. Dat levert interessante situaties op, maar we werken vooral heel ﬁjn samen.’

Warm bad

Tom van der Vorst en Femke Schampers

De ontvangstruimte bij Axell Employment is nét even anders dan de recepties bij andere bedrijven. Een grote sfeervolle ruimte, warme verlichting. Er is een speciale plek ingericht waar uitzendkrachten bij bezoek aan het kantoor hun bagage neer kunnen zetten. Alles straalt ‘welkom’ uit. In het Nederlands, maar ook in verschillende Oost-Europese talen.

Axell Employment is gespecialiseerd in het uitzenden van mensen in de sectoren techniek, logistiek en productie. Femke Schampers (sales manager) en Tom van der Vorst (managing director) zijn zichtbaar trots op hun bedrijf. Een portretfoto op het kantoor herinnert aan de roots van Axell Group: Timmermans Transport & Logistics. Tom: ‘Op die foto staat Jan Timmermans, zijn vader richtte in 1932 het bedrijf op. Jan bouwde het verder uit, hij zag onge-

kende mogelijkheden in Polen en begon onder andere met Axell Uitzendbureau. De logistieke-, transport- en uitzendbedrijven die we nu hebben in Nederland, Polen en Hongarije vallen allemaal onder de Axell Group. Eén naam is wel zo makkelijk, toch?’

Temperament

De liefde voor Oost-Europa zit diepgeworteld bij Axell. De voertaal op kantoor is Nederlands, maar zeker 70 procent van de

En zoals ze ﬁjn samenwerken op kantoor, doet Axell Employment er ook alles aan om de uitzendkrachten goed te begeleiden. Femke: ‘We zijn eigenlijk veel meer dan een uitzendbureau. Wij zorgen ervoor dat de vakmensen die we rekruteren in een warm bad terechtkomen. Door ze welkom te heten in hun eigen taal, door een mentor aan te wijzen die hun taal spreekt. Door met ze naar de dokter te gaan als dat nodig is, door kwalitatief goede huisvesting aan te bieden. We willen de uitzendkrachten aan ons binden. Ze zijn ver van huis, ze moeten het gevoel hebben dat ze bij ons terecht kunnen. Eigenlijk regelen wij alles van A tot Z. Want een tevreden mens is een goede werknemer en dat betekent ook dat wij onze klanten tevreden houden. Zo is het een winwin-win situatie.’ �

Axell Employment J. Asselbergsweg 70 5026 RR Tilburg T 013-5075440 E info.employment@axell.nl I www.axell-group.nl www.axell-employment.nl www.axell-logistics.nl

REGIO BUSINESS | JULI/AUGUSTUS 2017

METAAL SPECIAL

We doen niet moeilĳker dan nodig

Zware jongens TEKST HENRIKE BROUWER FOTOGRAFIE MICHEL KLOP

Geert-Jan Verschuren en Marceline Engelberts-De Jongh

‘Hetzelfde geldt voor grote machines in fabrieken, waar de muren soms als het ware omheen worden gebouwd. Moet zo’n kolos op een gegeven moment verplaatst worden, dan is dat een grote uitdaging.’ Geert-Jan Verschuren (46) en Marceline EngelbertsDe Jongh (43) werken in een avontuurlijke branche die weinig in de spotlights staat. Tijd om er eens licht op te schijnen.

Afmeting en gewicht zijn grenzeloos 80.000 kilometer

‘Wanneer je een MRI-scan laat maken, vraag je je waarschijnlijk niet af hoe dat apparaat daar is gekomen. Zo’n machine kan tot wel 6000 kilo wegen. Vaak wordt het in delen opgebouwd, of geplaatst nog voordat het dak van het ziekenhuis erop stond.’

REGIO BUSINESS | JULI/AUGUSTUS 2017

Dior Heavy Lift is een onderneming die begint waar het gewone verhuisbedrijf ophoudt. ‘Wij zijn al meer dan twintig jaar specialist op het gebied van industriële verhuizingen. Afmeting en gewicht zijn grenzeloos, net zoals ons werkgebied. Dat beslaat de hele wereld; van Amerika tot Slowakije’, vertelt Geert-Jan. ‘In het afgelopen jaar heb ik ruim 80.000 kilometer gereden en zeker twintig vluchten gemaakt.’ Geert-Jan is technisch specialist bij Dior en heeft direct contact met de klant. ‘Ik maak een verhuisplan en bereken daarvoor een offerte. Ik regel alles voor de werkzaamheden die uitgevoerd gaan worden. Voor ieder project wordt een plan van aanpak, op maat, gemaakt.’

Creatief bezig

Marcelines functienaam is niet één, twee, drie te omschrijven. ‘Noem me maar MVA, manusje van alles’, grapt ze. ‘Ik doe planning, werkvoorbereiding, ﬁnanciële administratie, inkoop, hr, ofﬁce management en

projectleiding. De hele back ofﬁce dus, alles behalve offreren. Buiten Geert-Jan en ik, als overhead, werken hier twintig mensen operationeel.’ De directie wordt gevormd door Martin den Dikken en Frans van Oorschot. ‘Onze bedrijfscultuur is informeel. Eigenlijk zijn we allemaal vakidioten en we doen niet moeilijker dan nodig. Natuurlijk zijn veiligheidsnormen als VCA en ISO van levensbelang in een branche als de onze. Maar verder zijn we vooral creatief bezig met het vinden van oplossingen. Zonder al te veel regeltjes.’

Geen schroefje verkeerd

Geert-Jan: ‘Industrieel verhuizen is heel specialistisch werk. Een object wordt vaak door ons gedemonteerd en vervolgens weer in elkaar gezet. Wanneer bij de montage één schroefje verkeerd wordt geplaatst, of een machine staat niet uitgelijnd of waterpas, kan dat storingen opleveren en zelfs schade toebrengen. Daarom hebben wij regelmatig contact met de leverancier van het object of werken we onder zijn supervisie. Ook al in verband met de garantiebepalingen van een machine.’ Marceline: ‘Je moet goed kunnen luisteren naar de klant en doorvragen. Geert-Jan inventariseert en bekijkt de situatie vervolgens ter plekke.’ Hij beaamt: ‘Ik denk ook kostenbesparend mee. Soms is het bijvoorbeeld goedkoper en veiliger om een machine te draaien, omdat dat op jaarbasis veel heftruckhandelingen scheelt.’

Bevroren neusharen

‘Geen dag is hier hetzelfde en het klantcontact varieert in alle lagen. We spreken met CEO’s en machinebediendes. Omdat we zo internationaal werken, hebben we te

maken met een verscheidenheid aan culturen. Neem Duitsland; daar gaat men vormelijk met elkaar om en is tutoyeren op de werkvloer ongepast. De verschillen in temperatuur zijn soms letterlijk adembenemend. Sta je de ene week in Roemenië bij min 35ºC in een doorwerkpak, terwijl je neusharen letterlijk bevriezen, de week daarop loopt in Griekenland het kwik op tot plus 35ºC.’ Geert-Jan vindt zijn werk geweldig. ‘Het is niet afgewaterd en nooit standaard. Behalve die variatie vind ik het nog steeds spectaculair om een staalpers van 100 ton te zien verplaatsen.’

Zonder al te veel regeltjes Nieuw pand

Marceline wijst door het raam. Op loopafstand is een tweede pand van Dior verrezen dat in juli in gebruik wordt genomen. ‘Wanneer we een complete fabriek verhuizen, gebeurt dat vaak in etappes. Dan slaan wij de machines voor onze klant op, totdat ze bezorgd kunnen worden. Het pand waarin we nu zitten, dient straks alleen nog voor opslag. Onze nieuwe behuizing biedt straks ruimte aan ons eigen materieel en materiaal en we krijgen daar ook de kantoren.’

Alles samen

Geert-Jan: ‘Ik word niet snel zenuwachtig. Ik zit vanaf 1990 in het vak en heb zoveel ervaring. Wanneer ik niet weet hoe iets aan te pakken, overleg ik met Martin en Frans, onze directie. Vragen is geen schande.’ Marceline vertelt dat ze nauw contact heeft

met de medewerkers, waarvoor zij de planning maakt. ‘Er bestaat geen vakopleiding voor dit werk, we leiden onze mensen zelf op. Het zijn goede chauffeurs met een technische achtergrond en de benodigde papieren als een VCA-diploma en een heftruckcertiﬁcaat. Omdat ze veel van huis zijn, blijf ik op de hoogte van hun privé-situatie. Het leuke van dit bedrijf is dat we alles samen doen.’ �

Geert-Jans boodschap aan jongeren ‘Ik wil jongeren motiveren om de techniek in te gaan. Ik denk

dat maar weinig mensen beseffen hoe leuk en avontuurlijk dat kan zijn. Er is meer in het leven dan een smartphone, een laptop en een kantoorbaan. Wij zijn bijvoorbeeld onbewust dagelijks bezig met wisen natuurkunde. Bovendien blijven vakmensen altijd nodig.’

Dior Heavy Lift heeft niets te maken met het cosmetica-

merk. Marceline: ‘Het is de combinatie van de namen van onze eigenaars: Martin den Dikken en Frans van Oorschot. Di en Or, dus. Andersom samengevoegd, was een beetje vreemd geweest.’

Dior Heavy Lift Ramgatseweg 23 4941 VN Raamsdonksveer T 0162-684154 E info@diorheavylift.com I www.diorheavylift.com

REGIO BUSINESS | JULI/AUGUSTUS 2017

METAAL SPECIAL

Geen poespas, maar woorden en daden

Nee is ook een antwoord TEKST JENNEKE DE ROIJ FOTOGRAFIE LINN DE KORT

Albert van der Vliet (senior partner Breda/Tilburg) en Joey Rynenberg (senior accountmanager) van WerkTalent, praten honderduit over hun uitzendbureau. Het enthousiasme en de gedrevenheid om de juiste mensen op de juiste plek te krijgen, is aanstekelijk. Het Tilburgse kantoor aan de Schouwburgring nodigt uit om binnen te lopen. De deur staat wagenwijd open, de ruwhouten bureaus ogen huiselijk. Hier drink je graag een kop kofﬁe. Albert: ‘Dat is precies de bedoeling. Natuurlijk kunnen mensen zich bij ons ook online inschrijven, maar wij zoeken echt de persoonlijke verbinding. Een cv zegt niet alles over iemand en de functie-eisen van onze opdrachtgevers ook niet. We zien het graag anders, en dat kan alleen als je in gesprek gaat met elkaar. Relaties bouwen met klanten en medewerkers lukt alleen door oprechte interesse en te weten wat er speelt op de werkvloer. Op al onze kantoren in Brabant zitten mensen met een eigen specialisme: techniek, ofﬁce/sales, productie/logistiek, industrie en ambachten. Zo weten we altijd wat er speelt en kunnen we makkelijk schakelen voor een passende oplossing. In alle vakgebieden, ook in de metaaltechniek, bemiddelen we in alle functies. Van werkplaats tot kantoor.’

zijn niet bang om opdrachtgevers naar een concullega door te sturen of om zelf bij vakgenoten navraag te doen. Alles om de klant vooruit te helpen.’

Motivatie is alles Eerlijk

Om zo weinig mogelijk nee te hoeven verkopen heeft WerkTalent ﬂexibele openingstijden, ook buiten de standaard kantoortijden. Ook tegen werkzoekenden zijn ze eerlijk. Albert: ‘Motivatie is alles, als dat echt ontbreekt, ben je snel uitgepraat. Maar mensen die graag willen, helpen wij in de zoektocht naar een passende baan. Met persoonlijke aandacht, tips en trucs, maar ook met een opleiding of cursus als het nodig is.’ �

Schaarste

Albert van der Vliet en Joey Rynenberg

REGIO BUSINESS | JULI/AUGUSTUS 2017

Joey: ‘Natuurlijk is ons doel hierbij om aan alle vragen te voldoen en onze klanten volcontinu de juiste persoon op de juiste plek te bieden, maar helaas is dat door de huidige schaarste aan personeel niet altijd mogelijk. Eerlijkheid is daarbij een groot goed. Als wij de personeelsvraag niet kunnen invullen of verwachten dat dit heel lastig wordt, geven we het direct aan. We

WerkTalent Schouwburgring 4 5038 TL Tilburg T 013-3031140 E tilburg@werktalent.com I www.werktalent.com

METAAL SPECIAL

Uitgebreid aan elkaar gesnuffeld

Van latrelatie tot huwelijk TEKST SARA TERBURG FOTOGRAFIE LINN DE KORT

Begin 2017 stapte Arjen Hessels’ vader uit Hessels Coating in Breda. Hij verkocht zijn aandelen aan Rob Gijsen, eigenaar van Gijsen Poedercoating in Purmerend. Sindsdien deelt Arjen het eigenaarschap met een niet-familielid. ‘We zien het als een huwelijk en hebben eerst een jaar genomen om te latten’, zegt hij daarover. Rob zag Hessels als een slimme investering. Dat klinkt erg zakelijk, maar om samen een onderneming te runnen, moet het toch ook klikken? ‘Jazeker’, reageert Arjen. ‘Daarom hebben we eerst zo uitgebreid aan elkaar gesnuffeld.’ Beide heren kijken me stralend aan. Het is duidelijk: hun klik zit in ieder geval in dezelfde humor. ‘Maar ook in onze denkwijze als ondernemer hoor.’ Beide zijn sterk in logisch redeneren, in het doorhakken van knopen en het in gang zetten van veranderingen. ‘Vooral dat laatste is hard nodig.’

Niet meer in ploegendiensten Tegen de stroom in

Hessels Coating straalt en poedercoat voor opdrachtgevers in de kassenbouw, machinebouw, plaatverwerkende industrie en de bouw. ‘Hessels is een prachtig bedrijf’, stelt Rob. ‘Met de chemische baden bieden we een scala aan behandelmogelijkheden.’ Arjen vult aan: ‘We kunnen klussen aan van 1 tot 5000 kilo en van enkele stuks tot duizenden met een maximale lengte van 12,5 meter.’ Klinkt prachtig, maar wat moet anders? Rob: ‘De meesten in onze branche verhoogden na de crisis hun prijzen. Klanten zitten daar niet op te wachten. Dus automatiseren en opti-

maliseren wij tegen de stroom in het productieproces. Hiermee besparen we ﬁks.’

Duurzaamheid

Klanten en medewerkers proﬁteren hiervan. Arjen: ‘Dankzij de gloednieuwe Röslerbandstraalmachine die we eind juni in bedrijf genomen hebben, werken we niet meer in ploegendiensten. Onze straalcapaciteit is namelijk met 50 procent verhoogd.’ En hij schafte onlangs een trekker en twee trailers aan. ‘We halen materialen op en brengen het bewerkt weer terug. Dat is een mooie uitbreiding van onze service.’ Het milieu vaart wel bij de besparingen. Arjen: ‘We hebben alle verlichting in de hal vervangen door led. Dit brengt ons verbruik terug van 64 duizend naar 25 duizend kilowattuur per jaar. Daar komt bij dat de werkomgeving aangenamer en helderder verlicht is. We kunnen hierdoor betere controles uitvoeren op de gecoate materialen.’ Maar Hessels Coating is daarmee nog niet klaar: ‘Een volgende stap wordt het met restwarmte verwarmen van de chemische baden.’ �

Rob Gijsen en Arjen Hessels

Hessels Coating Baarschot 48 4817 ZZ Breda T 076-5302440 E info@hesselscoating.nl I www.hesselscoating.nl

REGIO BUSINESS | JULI/AUGUSTUS 2017

COLUMN

EEN VERLENGSTUK VAN UW ENGINEERINGAFDELING

Mark Geurts

Van Iersel Luchtman Advocaten

Een beetje van dit en een beetje van dat Terwijl de vakbonden al lang niet meer het hoogste lied zingen, blijft de cao-dekkingsgraad in de metaalindustrie onverminderd hoog. De meeste werknemers vallen onder één van de twee grote cao’s: de Metalelektro cao of de cao Metaal en Techniek. Dat dit verregaande gevolgen heeft voor de arbeid(svoorwaarden) is geen verrassing. Niet negatief, niet positief Juist doordat vrijwel elke werknemer onder een cao valt, is het van belang om deze goed toe te passen. En dáár gaat het vaak mis. De reden hiervoor is met name dat de verschillende cao’s elkaar overlappen, of dat de nieuwste versie nog niet wordt toegepast. Werkgevers gaan hier veelal praktisch en soepel mee om. Zo gebruiken ze soms onderdelen van verschillende cao’s door elkaar heen of betalen bijvoorbeeld minder salaris dan de cao voorschrijft en keren meer vakantiegeld uit om dit te compenseren. Het doet haast denken aan de hit van Vulcano uit 1983: ‘een beetje van dit, een beetje van dat’. Niets mis mee, toch? Het tegendeel is echter waar. Er is namelijk sprake van een standaard cao waar werkgever en werknemer aan gebonden zijn en dus niet van af mogen wijken. Niet negatief, maar ook niet positief. Redelijkheid Volgens de wetgeving moet iedere arbeidsvoorwaarde dus afzonderlijk worden beoordeeld of deze voldoet aan de cao. Blijkt bijvoorbeeld achteraf dat een werknemer te weinig loon heeft gekregen, dan heeft hij recht op nabetaling mét wettelijke verhoging van maximaal 50 procent. Maar als blijkt dat een werkgever te veel heeft betaald, kan hij dit slechts terugvorderen zónder wettelijke verhoging. Daarbij moet het ook nog eens niet in strijd zijn met de redelijkheid of met goed werkgeverschap. Meten met twee maten Er wordt dus met twee maten gemeten en dat kan voor werkgevers behoorlijk kostbaar worden. Zeker als alle andere (ex-) werknemers hier van op de hoogte raken. Zorg er dus voor dat als er een cao van toepassing is, deze geheel wordt toegepast. En dus niet een beetje van dit en een beetje van dat. �

SPECIALISTEN MET RUIME KENNIS VAN ZAKEN, DIE U GRAAG WERK UIT HANDEN NEMEN Altenaweg 20-B 5145 PC Waalwijk rdg@rdg-engineering.nl

Tel. 0416 33 33 07 www.rdg-engineering.nl

Bij SBA Flex geloven we in de kracht van samenwerken. Ons team zorgt ervoor dat elke dag honderden, voornamelijk Midden- en Oost-Europese, flexwerkers de mouwen opstropen bij bedrijven in de sectoren:

Wij zijn het uitzendbureau dat vragen stelt én beantwoordt. Dat kennis deelt én betrokken is. We voelen ons verantwoordelijk voor onze omgeving, flexwerkers, medewerkers en opdrachtgevers. Bovendien geloven we in de kracht van dingen samen doen. Want resultaten behalen, dat doen we samen... Samen met u! Benieuwd wat wij voor u kunnen betekenen? Bel met SBA flex op 013 - 464 89 50 of kijk eens op www.sbaflex.nl

Boogschutterstraat 5, 5015 BX Tilburg

T +31 (0)13 464 89 50

www.sbaflex.nl

METAAL SPECIAL

NASA-software voor mkb

Wij kunnen voorspellen TEKST HENRIKE BROUWER FOTOGRAFIE KEES BENNEMA

‘Een satelliet moet volledig doorberekend zijn voordat hij het luchtruim ingeschoten wordt. Je krijgt maar één kans om zo’n duur stukje technologie te testen. Van de software met dat voorspellende vermogen is er sinds kort een betaalbare versie op de markt.’

Anton van Daal en Mathijs Pont Aan het woord zijn Mathijs Pont (25), sales engineer en Anton van Daal (48) CEO van In Summa in Raamsdonksveer. Mathijs: ‘De NASA-professoren MacNeal en Schwendler ontwikkelden MSC software voor toepassingen in de ruimtevaart. Hun bevindingen werden al snel toegepast in de vliegtuig-, auto- en metaalindustrie. De zogenaamde trial & error methode, waarbij je een nieuw product gaat testen en bijschaven, kost veel tijd en materiaal. Wanneer je van tevoren nauwkeurig kunt voorspellen hoe de verschillende elementen van het product zich gaan gedragen onder de speciﬁeke omstandigheden van gebruik, bespaar je kapitalen.’

Enige in de Benelux

Anton: ‘In Summa is het enige bedrijf dat MSC software binnen de Benelux mag verkopen. We werken inmiddels voor grote namen zoals BMW en Toyota. Naast de automotive industrie, heeft het zijn nut bewezen op het gebied van 3D-printen.

Maar ook de medische wereld proﬁteert van deze kennis. Denk aan het maken van protheses van titanium. Vroeger werden de waarden ‘met de hand’ berekend, getest en weer bijgeschaafd. Nu voeren we alles in, zien we hoe het product zich verhoudt tot de prestatie die ervan verwacht wordt en maken aanpassingen tot het volmaakt werkt. Pas dan wordt het geproduceerd.’

Ongewenst vervormen

Werkte In Summa eerst vooral voor multinationals, sinds kort is er iets nieuws op de markt wat interessant is voor ook de wat kleinere metaalbedrijven. ‘De MSC One Starter Edition is een betaalbare variant van de originele software. Metaalbedrijven die al wel iets met CAD doen en die bijvoorbeeld stuiten op ongewenst vervormen bij dieptrekken of lassen, kunnen hier dankbaar gebruik van maken’, vertelt Mathijs. Anton: ‘We kunnen ook reversed engineeren. Stel: een product presteert niet naar

behoren en men heeft geen idee over de oorzaak van de fout. Wij rekenen het tot in detail door, testen het met simulatiesoftware en sporen het mankement op.’

Eigen licht

In Summa werkt met hoogopgeleide engineers die de software installeren en trainingen geven over het gebruik ervan. ‘Maar we nemen, als trouble shooters, ook werk uit handen, door zelf de berekeningen uit te voeren. We zijn een klein, toegankelijk bedrijf en werken graag voor andere kleine bedrijven.’ � In Summa Innovation Oeverkruid 15 4941 VV Raamsdonksveer T 0162-524444 E info@insumma.nl I www.insumma.nl

REGIO BUSINESS | JULI/AUGUSTUS 2017

TEKST LINDA GROOTHUIJSE FOTOGRAFIE LINN DE KORT

BOB Debat Metaalbranche

Made in Brabant De metaalbranche staat voor een groot aantal uitdagingen. Innovaties als 3D printing en smart factory volgen elkaar in een rap tempo op, het productieproces moet steeds sneller en in kleinere series en het aantal vacatures neemt vanwege de aanhoudende groei sterker toe dan voorspeld: het UWV verwacht dit jaar 965.000 vacatures in de metaalsector, bijna evenveel als net voor de crisis. Hoe gaan ondernemers en het onderwijs met deze ontwikkelingen om? Gespreksleider Bert Damen gaat met de elf debatdeelnemers hierover in discussie. 74

REGIO BUSINESS | JULI/AUGUSTUS 2017

Het BOB Debat over de metaalbranche vindt plaats bij Elektrolas in Waalwijk. Oprichter en eigenaar Joost van den Hooven geeft een korte presentatie en rondleiding door zijn bedrijf, dat jaarlijks gemiddeld zo’n 15 procent groei realiseert. ‘Van een verkooporganisatie zijn we meer richting een dienstverlenende organisatie opgeschoven. Met ons lasadvies, certificeringstrajecten en CERTIBANK, een online beheersysteem van laskwalificaties en lasmethodekwalificaties, kunnen we onze opdrachtgevers toegevoegde waarde bieden’, aldus Joost.

Hien Kieu (52) Kieu Engineering Branche: Engineering Aantal medewerkers: 73

Bart de Jong (34) Etemf Branche: Metaalbewerking Aantal medewerkers: 25

Ronnie van den Hurk (49) De Cromvoirtse Branche: Plaatverwerkende industrie Aantal medewerkers: 55

‘Bouw een controlesysteem in je organisatie in, zodat je klant altijd op jou kan bouwen. Vertrouwen is essentieel, net als kennisdeling op directieniveau.’

‘Richt je niet alleen op het aantrekken van personeel, maar ook op innovatie en automatisering om efﬁciënter te kunnen werken.’

‘Maak gebruik van de aanwezige kennis en knowhow in je eigen bedrijf om te kunnen innoveren.’

Ook (bij)scholing vormt een belangrijk onderdeel binnen de organisatie: van NILhandvaardigheidsopleidingen, lasverbeteringstrajecten tot themaworkshops. ‘Hiermee spelen we in op de sterke vraag naar gekwaliﬁceerd personeel in onze branche.’

Ronnie van den Hurk vertelt: ‘De lijn van steeds kleinere en sneller geproduceerde bestelseries van halffabricaten zet zich door. Daar proberen wij op in te spelen met automatisering; door orderregels met kleine aantallen slim te combineren kunnen we een massaproductie realiseren die 24 uur per dag draait. Maar alleen met automatisering red je het niet; meerwaarde bieden, je onderscheiden en inspelen op de behoefte van de klant zijn voor iedere branche essentieel.’ Ook Marco Klijsen, directeur van Straaltechniek International, zet sterk in op innovatie: ‘De concurrentie uit lageloonlanden zagen wij steeds meer toenemen. Daarom hebben we besloten om als metaalbedrijf te gaan specialiseren. Wij hebben de focus verlegd naar onder andere de luchtvaartindustrie; dat heeft ons geen windeieren gelegd. Helaas kunnen we niet alle expertises zelf doen en daarom werken we nauw samen met strategische partners uit de keten. Maar we blijven investeren in vernieuwing om in te kunnen spelen op de ontwikkelingen in de markt.’ Zo ook Fockens & Van Puijenbroek vertelt directeur Henk Fockens. ‘Het afgelopen jaar hebben we toekomstgericht geïnvesteerd in ﬂexibele en grote 5-assige CNC-freesmachines.’

Overleven

Dat deze vraag naar kennis en mankracht groot is, blijkt ook uit het BOB Debat. Maar voordat dit onderwerp aan bod komt, wil gespreksleider Bert Damen eerst een ander belangrijk thema aanstippen: innovatie. ‘Enerzijds zijn er in de metaalsector veel traditionele, kleine ambachtelijke familiebedrijven en anderzijds zie ik bedrijven die inzetten op vernieuwing. Moet je per se innoveren als ondernemer om te kunnen overleven?’, vraagt hij zich af. Henk Bouman van Staalbouw Oosterhout reageert: ‘Zo zwart-wit kun je het eigenlijk niet stellen. Dat ligt aan waar jouw klanten zich begeven. Voor het produceren van grote series of zeer speciﬁeke producten zijn nieuwe technologieën onmisbaar. En voor andere producten kom je verder met vooral handen en/of denkkracht dan met geavanceerde machines.’ Dat geldt ook voor Staalbouw Oosterhout, dat zich onder meer heeft gespecialiseerd in het vervaardigen van staalconstructies voor datacentra. ‘Wij hebben geen ingewikkeld machinepark, maar wel de benodigde apparatuur en vakmensen in huis om klanten goed te kunnen bedienen.’

Sneller en kleiner

Metaalbedrijf De Cromvoirtse heeft wel fors geïnvesteerd in innovatie. Directeur

Sociale innovatie

Voor Paul Belgers, directeur van Matador, draait het niet om corebusiness, maar om more business. ‘Als organisatie hebben wij ons ﬂexibeler ingericht, wat de markt vereist, en lean manufacturing toegepast. Van oudsher produceren wij kruiwagens;

Cees van Gerwen (58) ROC Tilburg School voor Mechatronica, Maintenance en Engineering Branche: Onderwijs Aantal medewerkers: 50 ‘Zorg dat je als onderwijsorganisatie nauw in contact blijft staan met het bedrijfsleven en organiseer regelmatig een branche-gerelateerd overleg.’

dat is tegenwoordig slechts 30 procent tot 40 procent van onze afzet. De groei hebben we gezocht in het produceren van kleine series van andere producten. Daarom hebben we geïnvesteerd in ons machinepark en de vermarketing van deze nieuwe producten en in onze medewerkers.’ Arnold Versteeg, directeur van VPT Versteeg, richt zich naast producten procesinnovatie, op sociale innovatie. ‘We zijn onze kennis steeds meer gaan vermarkten. Een aannemer of architect weet vaak niet hoe onze metalen gevelcassettesystemen dienen te REGIO BUSINESS | JULI/AUGUSTUS 2017

Arnold Versteeg (51) VPT Versteeg Branche: Metalen gevelbekleding Aantal medewerkers: 40

Henk Fockens (64) Fockens & Van Puijenbroek Branche: Machinefabriek Aantal medewerkers: 18

Koen Melis (49) Melis Gieterijen Branche: Gieterij Aantal medewerkers: 21

‘In plaats van alles voor onszelf te willen houden als ondernemers moeten we anno 2017 bereid zijn om onze kennis en ervaringen met elkaar te delen.’

‘Zorg dat medewerkers trots zijn op de producten die ze maken. Zij zijn de ambassadeurs van jouw bedrijf.’

‘Met het predicaat ‘Made in Holland’ maken wij onze branche veel aantrekkelijker richting alle stakeholders.’

worden bevestigd. Daarom zijn we bij het hele totaalproces betrokken. En of uiteindelijk het product uit onze fabriek komt of elders wordt gemaakt, maakt dan niet uit.’ Joost beaamt dat: ‘Uiteindelijk draait alles om communicatie met de klant: wat is zijn concrete hulpvraag? Je zal meer moeite moeten doen om te luisteren en creatiever op zijn wensen inspelen.’

Brabanders zijn geliefd Ketensamenwerking

Volgens de debatdeelnemers kunnen kosten verder gereduceerd worden en de productie verder geoptimaliseerd door nauwer samen te werken met klanten en toeleveranciers. Koen Melis van Melis Gieterijen is dit jaar ingestapt in het familiebedrijf van zijn vader. ‘Ik ben afkomstig uit de entertainmentindustrie. Hier staat klantcentraal denken centraal. Dus geen ‘nee’ zeggen als je iets zelf niet kunt realiseren. Maar een klant van A tot Z ontzorgen door samen met collega-bedrijven tot een oplossing te komen.’ Door samenwerking vergroot je bovendien de innovatiekracht en exportkansen, aldus Koen. ‘De markt is er nog steeds, alleen moet je die zien terug te halen. Daarvoor heb je elkaar hard nodig.’ ‘Samenwerking valt of staat met vertrouwen. Daar wil het in onze branche weleens aan ontbreken’, reageert Henk. Binnen zijn bedrijf wordt wel veel op vertrouwens-

REGIO BUSINESS | JULI/AUGUSTUS 2017

basis gedaan: 70 procent van de opdrachten worden niet op basis van een offerte, maar op nacalculatie uitgevoerd. ‘Hiermee vergroot je het vertrouwen. We willen onze opdrachtgevers niet het vel over de oren trekken, maar een duurzame relatie met hen opbouwen.’

Sexappeal

Bijna ieder bedrijf aan tafel heeft - net als collega’s elders in het land - meerdere vacatures openstaan. Er blijkt vooral een tekort te zijn aan opgeleide technici met een brede inzetbaarheid en speciﬁeke competenties zoals ﬂexibiliteit, zelfstandigheid en het kunnen omgaan met klanten en toeleveranciers. De ene ondernemer lost het deels op door bepaalde onderdelen uit te besteden aan lageloonlanden, zoals bijvoorbeeld Hien Kieu, directeur van Kieu Engineering: ‘Als werktuigbouwkundig ingenieursbureau werken wij onder meer voor Nedtrain, Tata Steel en Philips. Het ‘simpelere’ werk outsourcen we naar ons kantoor in Vietnam, waar zo’n 45 mensen werkzaam zijn. Zo kunnen onze engineers in Nederland de focus leggen op onze belangrijkste toegevoegde waarde: conceptual design en ingewikkelde berekeningen.’ Andere ondernemers trekken krachten uit het buitenland aan, waaronder De Cromvoirtse. Ronnie: ‘Wij hebben al een aantal jaren twaalf Poolse krachten in vaste dienst. Ze werken hard en zijn zeer gemotiveerd.’ Henk Bouman zet doelbewust senioren in. ‘Er is onder werknemers vaak angst om ouderen aan te nemen. We hebben onlangs twee 60-plussers aangenomen en naast twee

jongere collega’s geplaatst. Hun ruime kennis en ervaring zijn een mooie verrijking voor ons bedrijf.’ Maar wat kunnen ondernemers nog meer meer doen om het personeelsprobleem aan te pakken?’, vraagt Bert. Volgens Arnold is het belangrijk om je aantrekkelijkheid als werkgever te vergroten door niet alleen een relevant salaris te bieden, maar ook een uitdagende werkomgeving te creëren waar ruimte is voor groei en eigen initiatief. Paul draagt als oplossing aan om de metaalsector sexier te maken. ‘Tover metaalindustrie om tot metaaltechnologie; dat trekt meer én betere mensen aan. Door het sexappeal te vergroten motiveer je beleidsmakers zoals de lokale, provinciale en landelijke overheid en kun je de positie van de Nederlandse metaalsector versterken.’

Cultureel bepaald

Uiteraard is er bij de invulling van het personeelsvraagstuk een grote rol weggelegd voor het onderwijs. Cees van Gerwen, directeur van ROC Tilburg School voor Mechatronica, Maintenance en Engineering, maakt zich hard voor kwalitatief vakonderwijs. ‘We zorgen voor regelmatig regionaal overleg met het bedrijfsleven en halen de nieuwste machines in huis om een betere aansluiting op de praktijk te realiseren. Daarnaast heeft ons ROC uitsluitend docenten voor de klas met relevante praktijkervaring en kunnen binnen kleine onderwijscommunity’s docenten en studenten van elkaar leren.’ Maar ook het Nederlandse techniekonderwijs kan niet voldoen aan de huidige vraag uit de markt. Cees verklaart:

Marco Klijsen (48) Straaltechniek International Branche: Machinebouw Aantal medewerkers: 30

Joost van den Hooven (40) Elektrolas Branche: Lastechniek Aantal medewerkers: 20

Henk Bouman (49) Staalbouw Oosterhout Branche: Staal, aluminium en RVS Aantal medewerkers: 10

‘Wees ﬂexibel, innoverend en beschouw je leverancier als partner om de samenwerking te verdiepen.’

‘Door samenwerking in de keten kunnen we elkaar versterken en zijn we als Nederlandse bedrijven een graag geziene leverancier in het buitenland.’

‘Iedereen heeft dezelfde problemen en is daar op z’n eigen manier mee bezig. Maar overall genomen zijn we in Brabant goed bezig.’

‘Het gebrek aan interesse in techniek is deels cultureel bepaald. In Duitsland heb je als technicus meer status en daar krijg je ook naar betaald. Ook zijn veel meer meisjes actief in de technieksector.’ Het gematigde enthousiasme voor techniek merkt ook Bart de Jong van Etemf. ‘Wij zijn een dynamisch bedrijf dat beschikt over een interessant machinepark. Als we studenten binnen zouden krijgen voor een rondleiding, weet ik zeker dat er een aantal hier aan de slag willen. De vraag alleen is: hoe krijg ik meer jongens en meisjes over onze vloer?’

drijfsleven een eigen verantwoording liggen. ‘Als meerdere werkgevers bij onze studenten aan de deur staan te kloppen en hen een goed salaris bieden, is het verleidelijk om na het behalen van het diploma direct te gaan werken in plaats van verder te studeren. Om dit enigszins binnen de perken te houden hebben we daarom afspraken met het bedrijfsleven gemaakt.’

Eigen verantwoording

Volgens de debatdeelnemers zou in het basisonderwijs al meer aandacht aan techniek moeten worden besteed of dient de overheid het techniekvak meer te promoten. Mariëlle Ploegmakers van Regio Business reageert daarop: ‘Als branche hebben jullie daar ook een eigen verantwoording in. Draag het enthousiasme voor je vak uit. Nodig een schoolklas uit, organiseer open dagen of leen eens machines uit aan het onderwijs.’ Cees voorziet de komende jaren niet alleen een tekort in het middenkader, maar ook aan hbo’ers. Technologische ontwikkelingen als 3D-printing, robotisering en digitale productie leiden tot een grotere vraag naar hoger opgeleiden. De doorstroom naar het hbo loopt terug, doordat leerlingen rechtstreeks uit de schoolbanken worden geplukt. Marco herkent dit probleem. ‘Onze hoogwaardige en specialistische apparatuur voor de aerospace-branche vraagt om hoogopgeleiden, waar zeer moeilijk aan te komen is’. Ook daar heeft volgens Cees het be-

Sexier imago

Uit het BOB Debat blijkt dat het kunnen inbrengen van specifieke kennis en/of vaardigheden gekoppeld aan een zeer efficiënte, klantgerichte productieorganisatie dé kritische succesfactoren zijn. Bart concludeert: ‘We mogen trots zijn op de Nederlandse metaalsector. Als iedereen een tekort aan handjes heeft, dan doen we het blijkbaar goed met z’n allen.’ Dat vindt ook Paul: ‘‘Made in Holland’ staat in het buitenland gelijk aan een hoge kwaliteit; veel Duitse opdrachtgevers vragen ons dan ook nadrukkelijk om dit op onze producten te plaatsen. Henk Bouman voegt daaraan toe: ‘En trots mogen we zeker ook zijn als het Made in Brabant of Made by Brabanders is. 80 procent van onze klussen is in het westen van het land. Brabanders zijn geliefd: opdrachtgevers vragen specifiek om hen vanwege hun vakmanschap en werkmentaliteit.’ Ook volgens Koen mag er meer company pride zijn: ‘Als metaalbranche zijn we vaak veel te bescheiden. De maakindustrie vormt de ruggengraat van Nederland. Onze trots en het aanwezige optimisme mogen we meer uitdragen. Zo krijgt de metaalindustrie vanzelf een sexier imago.’ �

Paul Belgers (55) Matador Branche: Metaaltechnologie Aantal medewerkers: 75 ‘Het ontwerpen, ontwikkelen en produceren in Nederland wordt hip de komende jaren. Genoeg spijtoptanten - waaronder ik - zoeken het weer dichter bij huis.’

Het volgende BOB Debat vindt plaats op dinsdag 11 juli en gaat over ‘Mobiliteit 2020: Overdaad schaadt’. Bij ieder BOB Debat gaan tien eigenaren dan wel directeuren uit de regio, met minimaal 25 medewerkers in dienst, met elkaar in gesprek. Heeft u interesse in deelname? Stuur dan een mail naar annemiek@regio-business.nl.

REGIO BUSINESS | JULI/AUGUSTUS 2017

EVENT

Derde editie Swim to Fight Cancer

Volop in stroomversnelling

Op zondag 17 september vindt de derde editie van Swim to Fight Cancer in ’s-Hertogenbosch plaats. Swim to Fight Cancer is een zwemevent in een stads decor waarbij deelnemers, kinderen en bedrijventeams zoveel mogelijk donaties ophalen voor Fight Cancer.

Zwemmen door en langs de prachtig gerestaureerde Vestingwerken in de Singelgracht en de Stadsdommel. Dat kan tijdens de derde editie van Swim to Fight Cancer in ’s-Hertogenbosch, waarmee geld wordt opgehaald voor de strijd tegen kanker. De stichting Fight Cancer werft fondsen voor wetenschappelijk kankeronderzoek en preventie via KWF Kankerbestrijding. Enexis heeft zich als ‘de drijvende kracht’ aan de Swim verbonden. Je kunt je inschrijven voor de afstand van 2 km als individuele deelnemer of met een businessteam van maximaal 5 personen. Iedere deelnemer moet minstens 250 euro aan donatiegeld ophalen. Doordat Swim to Fight Cancer dit jaar samenvalt met de Bossche Waterweek en Maritiem ’s-Hertogenbosch, is het voor de deelnemers, zwemmend langs de mooiste boten, extra sfeervol.

REGIO BUSINESS | JULI/AUGUSTUS 2017

Samen zwemmen

Voor 8- tot en met 14-jarigen is er ook dit jaar weer de EJP Kids Swim (korte afstand). De jeugdige zwemmers kunnen onder begeleiding meezwemmen. Hoe leuk is het als je zoon of dochter zich bij jou voegt op het eiland om er vervolgens in te springen en samen naar de ﬁnish te zwemmen (de laatste 750 meter van het parcours met de stroom mee)? Deelnamegeld voor kinderen is 25 euro en zij moeten daarnaast minimaal 100 euro aan donaties ophalen.

Entertainment

Als je je businessteam voor 11 augustus inschrijft, krijg je namens Regio Business 25 procent korting op het inschrijfgeld. Wees er snel bij, deze korting geldt voor de eerste tien teams die zich inschrijven. Je betaalt dan geen 1.000 euro, maar 750 euro.

Hiervoor ontvang je per persoon onder meer een deelnemersbewijs, badjas, handdoek, slippers, medaille, verfrissingsposten, entertainment aan het parcours, een teamfoto en een entreebewijs voor de after finish locatie. Ook krijg je een eigen bedrijfspagina waarop je je logo kunt uploaden. Je schrijft je in via onderstaand mailadres onder vermelding van ‘actie Regio Business’ en je ontvangt een bevestiging en verdere info over de inschrijving. � Stichting Swim to Fight Cancer Keizerstraat 12 5211 HG ‘s-Hertogenbosch T 073-6901504 E info@denbosch.swimtofightcancer.nl I www.denbosch.swimtofightcancer.nl

Nu gratis DSG-automaat op de Passat en Passat Variant t.w.v. € 2.900* Bespaar tot 10% op brandstof.

Snellere acceleratie.

Ongemerkt van versnelling wisselen.

Completer, geavanceerder, verfijnder en desondanks in elke uitvoering voordeliger. Dat is de Volkswagen Passat. Stijlvol en elegant, met een dynamische zijlijn, lange wielbasis en korte overhandiging. U kijkt uw ogen uit. Om het rijden nog veiliger en comfortabeler te maken zijn er 12 veiligheidssystemen en assistenten beschikbaar.

Nu tijdelijk een gratis DSG-automaat ter waarde van maximaal € 2.900 op een nieuwe Passat! De Passat is er vanaf € 33.690. Kijk voor meer informatie op www.udenhout.nl/passatdsg of kom langs voor een proefrit. U bent van harte welkom in onze showroom!

Eindhoven, Wekkerstraat 43 - 53 Helmond, Varenschut 17 ‘s-Hertogenbosch, Balkweg 1

Oss, Kantsingel 22 H-J Veghel, Heuvelplein 4 - 7 info@udenhout.nl | 073 - 64 64 444

*De Business actie is geldig tot 30 juni 2017. De DSG actie is geldig tot en met 29 september 2017. Deze DSG actie is niet geldig op de Passat Trendline. De vanafprijs is inclusief btw, bpm, rijklaarmaakkosten, recyclingbijdrage en leges. Voor meeruitvoeringen gelden de prijzen uit de daarbij behorende prijslijsten. Vraag naar de voorwaarden in de showroom.

Welke contactpersonen zoekt u? Toegang tot ruim 2,8 miljoen actuele bedrijfsadressen met 3,6 miljoen contactpersonen U zoekt bijvoorbeeld: Vanaf

250

Vanaf

€ 0,70

€ 0,27

5000

10.000

Contactpersoon: voornaam, achternaam, adresgegevens, e-mailadres, telefoonnummer

Secretaresses Contactpersoon: voornaam, achternaam, adresgegevens, e-mailadres, telefoonnummer

ICT’ers

ProbeerRANTISU uit!

25 bedrijven G

• Toegang tot alle bedrijven van Nederland voor uw direct mail- en telemarketingacties • 2,8 miljoen bedrijfsadressen met ruim 3,6 miljoen contactpersonen • Onbeperkt doelgroepselecties maken • Exports in diverse formaten • Dagelijkse actualisatie van uw bestanden

www.datacollectief.nl | 0800 - 2028 Bel voor persoonlijk advies

06 - 51 04 89 96

Vanaf

€ 0,22

Marketeers

UNIEK:

Wij leveren contactpersoon gegevens