ไซแน็ก (XANAX) ไซแน็ก (XANAX) เปนชื่อทางการคาของยา ซึ่งมีชื่อทางเคมีวา อัลปราโซแลม (Alprazolam) อยูใน กลุมยาเบนโซไดอาซีฟน (Benzodiazepines) ออกฤทธิ์ในการกลอมประสาท โดยทั่วๆ ไปยากลุมนี้จะมีฤทธิ์ ทางเภสัชวิทยาที่คลายคลึงกัน ขอที่แตกตางกันระหวางยาตางๆ ในกลุมนี้ คือยาบางชนิดอาจมีถทธิ์ใดฤทธิ์ หนึ่งที่เดนชัดกวายาชนิดอื่นในกลุม คุณสมบัติเหลานี้ จึงเปนองคประกอบที่สําคัญที่ทําใหเบนโซไดอาซีฟน มีประโยชนและมีการใชอยางแพรหลายในทางการแพทยมากมาย เชน ใชเปนยาสงบประสาท ยากลอม ประสาท ยานอนหลับ ระงับการชักจากสาเหตุตางๆ รวมทั้งโรคลมชัก ใชเปนยานํายาสลบ และใชทําให กลามเนื้อลายคลายตัว ยากลอมประสาท เปนกลุมยาที่สามารถลดหรือปองกันความรูสึกไมสบายทางอารมณ สมองและ อารมณคลายความตึงเครียด จิตใจสบาย เกิดความรูสึกเคลิบเคลิ้ม อาจมีฤทธิ์ทั้งยากดประสาท และยานอน หลับ อาจเกิดการติด ถาใชขนาดสูงติดตอกันเปนเวลานาน ปกติใชเปนระงับความวิตกกังวล และนอนไม หลับ และมีรายงานวาอัลปราโซแลมนี้ มีคุณสมบัติที่แตกตางจากยาตัวอื่น ในกลุมนี้ คือใชเปนยาระงับโรค ซึมเศรา (Neurotic Depression)ดวย ผลขางเคียงที่เกิดขึ้นบอยเมื่อใชยาในกลุมนี้ เปนยากลอมประสาท คือ ออนเพลีย งวงนอน อวัยวะตางๆ จะไมประสานกัน เดินเซ อาการเหลานี้จะเปนอันตรายมาก ถาบุคคลผูนั้น ทํางานเกี่ยวกับการควบคุมเครื่องจักรกล และฤทธิ์เหลานี้จะเสริมกับแอลกอฮอล และยากดสมองอื่นๆ จากการที่ฤทธิ์ของยาในกลุมนี้ จะเสริมกับแอลกอฮอล และยากดสมองอื่นๆ จึงมีการนําไปใชในทาง ที่ผิด โดยนิยมรับประทานกับเครื่องดื่มที่มีแอลกอฮอล จึงเปนสาเหตุหนึ่งที่ทําใหมีการแพรระบาดในสถาน เริงรมยตางๆ และจากการบอกเลาของผูเสพ เลาวา เมื่อเสพแลวจะเกิดอาการที่เรียกวา “อัพมาก” เมื่อไดเสพ พรอมๆ กับเหลา หรือเบียร จะมีอาการ “ยวย” หรือ “เบลอ” สรางมโนภาพลองลอยแหวกวายไปในอากาศได วิจิตรบรรจงกวา เปรียบเสมือนหลุดไปอยูในอีกโลกหนึ่ง ที่สําคัญบางครั้งมีการแอบใสไปในเครื่องดื่มของ ผูหญิง ดวยจุดมุงหมายในเรื่องเซ็กส เมื่อรับประทานเขาไปแลว เกิดการเคลิบเคลิ้มไดงาย หมดสติคลายคน นอนหลับ ทําใหบรรลุจุดมุงหมายดังกลาว ที่จริงแลว ไซแน็ก ก็คือยากลอมประสาท ที่ตัวยาทางเคมี คือ อัลปราโซแลม ซึ่งจัดเปนวัตถุออกฤทธิ์ ตอจิตและประสาท ประเภท 4 ตามพระราชบัญญัติวัตถุออกฤทธิ์ตอจิตและประสาท พ.ศ.2518 มีจําหนายตาม รานขายยาทั่วไป จะจําหนายไดตามใบสั่งแพทยเทานั้น ลักษณะของเม็ดยา ที่พบแพรระบาดมีการนําไปใช ในทางที่ผิด เชน ในสถานเริงรมย สวนใหญเปนเม็ดยารูปไข (ทรงรี) มีขนาดเสนผาศูนยกลางประมาณ 9 มิลลิเมตร มี 3 สี คือ มวง ชมพู ขาว มีตราประทับบนเม็ดยาตางๆ กัน เชน “XANAX 0.25” “Central 0.5” และ “Central 1.0” เปนตน จะบรรจุในแผงอลูมิเนียมกดพลาสติก บรรจุแผงละ 10 เม็ด ราคาจําหนายตามราน ขายยา เม็ดละประมาณ บาท เทานั้น และเมื่อนําไปจําหนายตามสถานเริงรมยตางๆ ราคาจะเพิ่มขึ้นเปน เม็ดละ ประมาณ บาท นอกจากลักษณะเม็ดยา ที่พบมีการแพรระบาดแลว ยังมีเม็ดยารูปแบบตางๆ ที่ใชชื่อทางการคาวา ไซ แน็ก อีกคือ
รายละเอียดของเม็ดยารูปแบบตางๆ ที่ใชชื่อทางการคา ไซแน็ก (XANAX) ตราประทับ
สี
ลักษณะเม็ดยา
XANAX 0.25 XANAX 0.5 XANAX 1.0 UPJOHN 29 Upjohn 55 XANAX 2 UPJOHN
ขาว ชมพู (พีช) ฟา ขาว ฟา ขาว มวง
รูปไข รูปไข รูปไข รูปไข รูปไข สี่เหลี่ยม รูปไข
เส น ผ า ศู น ย ก ลาง (มิลลิเมตร) 09.1 09.1 09.2 09.2 09.1 15.5 09.1
น้ํ า ห นั ก ต อ เ ม็ ด (มิลลิกรัม) 130 130 130 130 130 260 130
รวมทั้งจากเอกสารพบอัลปราโซแลม ที่จําหนายโดยใชชื่อทางการคาตางๆ กันมากมาย ลักษณะเม็ด ยา มี ทั้ ง รู ป ไข กลม และสี่ เ หลี่ ย ม มี สี ต า งๆ เช น ขาว ฟ า ชมพู เหลื อ ง เขี ย ว เป น ต น ขนาดเม็ ด ยา เสนผาศูนยกลางประมาณ 6-9 มิลลิเมตร น้ําหนักตอเม็ดประมาณ 100-130 มิลลิกรัม ปริมาณสารออกฤทธิ์ อัลปราโซแลม 0.25-2 มิลลิกรัม ซึ่งรูปแบบรายระเอียดของเม็ดยาตางๆ รายละเอียดปรากฏ ดังตาราง ตราประทับ สี ลักษณะเม็ดยา เสนผาศูนยกลาง น้ําหนักตอเม็ด (มิลลิเมตร) (มิลลิกรัม) MYLAN A ขาว กลม 06.4 125 MYLAN A1 ฟา กลม 06.4 125 MYLAN A3 พีช กลม 06.4 MYLAN A4 ขาว กลม 09.5 LL A51 ขาว รูปไข 09.1 150 A 51 LL ขาว รูปไข 09.1 150 A 52 LL เหลือง รูปไข 09.1 150 LL A 52 เหลือง รูปไข 09.1 150 LL A 53 เขียว รูปไข 09.1 150 A 53 LL เขียว รูปไข 09.1 150 A 54 LL เขียว สี่เหลี่ยม 15.6 300 LL A 54 เขียว สี่เหลี่ยม 15.6 300 G 3721 ฟา รูปไข 09.1 130 GG 258 ฟา รูปไข 09.1 130 G 3719 ขาว รูปไข 09.0 -
ตราประทับ G 3720 G 372 2 GG 249 GG 257 R 031 R 027 R 029 R 039 UPJOHN UPJOHN 90 N 127 0.5 0.5 N 127 1.0 N 131 N 131 1.0 LL A51 LL A52 LL A53 LL A54 G AL 1.0 AL 1.0 G K 29 K 55 APO .25 APO 0.5 GG 256 AL 0.25 mg G AL 0.5 mg G 54 860 54 599 N 126 UPJOHN 55
สี
ลักษณะเม็ดยา
พีช ขาว ขาว สม ฟา ขาว พีช เหลือง มวง ฟา สม สม ฟา ฟา ขาว เหลือง เขียว เขียว ขาว ขาว ขาว พีช ขาว พีช ขาว เหลือง เหลือง ขาว ขาว ขาว ฟา
รูปไข สี่เหลี่ยม สี่เหลี่ยม รูปไข กลม กลม กลม สี่เหลี่ยม รูปไข รูปไข กลม กลม กลม กลม รูปไข รูปไข รูปไข รูปไข รูปไข รูปไข รูปไข รูปไข รูปไข รูปไข รูปไข รูปไข รูปไข รูปไข รูปไข กลม รูปไข
เสนผาศูนยกลาง (มิลลิเมตร) 09.1 15.2 15.4 09.1 07.2 07.0 07.2 15.5 09.2 09.1 07.1 07.1 07.1 07.1 09.1 09.1 09.1 10.0 09.1
น้ําหนักตอเม็ด (มิลลิกรัม) 130 260 260 130 130 130 260 130 130 130 130 130 130 130 130 130
ตราประทับ AL 0.5 G G AL 0.5 G AL 1.0 AL 1.0 G AL 0.25 G G AL 0.25 U 94 NU .25 NU 0.5 UPJOHN 55 RUGBY 3236 RUGBY 3235 RUGBY 3237 54 512 no logo
สี
ลักษณะเม็ดยา
สม สม ขาว ขาว เหลือง เหลือง ขาว ขาว พีช สม สม ขาว ฟา ขาว ชมพู
รูปไข รูปไข รูปไข รูปไข รูปไข รูปไข สี่เหลี่ยม รูปไข รูปไข รูปไข กลม กลม กลม รูปไข กลม
เสนผาศูนยกลาง (มิลลิเมตร) 08.7 08.7 08.7 08.7 08.7 08.7 15.5 08.0 08.0 08.0 08.0 06.5
น้ําหนักตอเม็ด (มิลลิกรัม) 130 130 130 130 130 130 255 130 105