Privacy & Veiligheid | Preview

SUPERTIPS VOOR:

Privacy en veiligheid Veilig op Facebook en Twitter Weet wat je deelt!

Voorkom cybercriminaliteit Digidieven afgetroefd Veilig mobiel online Hierop moet je zeker letten

ANONIEM & VEILIG ONLINE EN MOBIEL

Onbekommerd online winkelen Zo loop je geen gevaar Tips voor betere wachtwoorden Simpel, maar krachtig Beveilig je browser Hoe versterk je de poort naar internet?

Kinderen veilig op internet Weet jij wat ze online zien en doen?

BP

8 718226 100900

01401

â‚Ź 9,95

Inhoud 1 1 2 2.1 2.2 3 4 4.1 4.2 5 5.1 5.2 5.3 6

Colofon Tekst Rik Visser Eindredactie Janin Wensink Vormgeving Dian Geerts Foto omslag Thinkstock Druk Senefelder Misset Informatie Reshift Digital, Haarlem klantenservice@reshift.nl

2 1 2 3 3.1 3.2 3.3 3.4 3.5 4 4.1 5 6 6.1 6.2 7 7.1 7.2 8 8.1 8.2 8.3 8.4 8.5 8.6 8.7 8.8 9

3 1 2 2.1 2.2 3

2

Veiligheid en privacy Internet veranderde de wereld Vervagende grenzen De scheiding tussen privé en publiek Open karakter Spoorzoekers Cybercriminaliteit Definities Wetgeving Erkenning van computercriminaliteit Eigen verantwoordelijkheid Bewustwording Zelfhulp Veiligheid en privacy verdienen blijvend aandacht Mobiel internet Betere bereikbaarheid door mobiel internet Gratis wifi als lokkertje Beveiliging van gratis wifi Man in the middle Valse hotspots Drive-by-download Rootkits Andere vormen van malware Veiliger werken via hotspots Antivirusprogramma’s Afluisterpraktijken Hotspots van providers Werking Bedrijfsfilosofie Een eigen hotspot maken Mobiele hotspot maken met een smartphone Mobiele hotspot met een externe adapter E-mailinstellingen Wachtwoord gebruiken Altijd uitloggen op een vreemde computer Houd je e-mailadres strikt privé E-mail altijd via een beveiligde verbinding Versleutel vertrouwelijke correspondentie Blind Carbon Copy versus Allen beantwoorden Ruim je inbox op Blokkeer irritante personen Met hotspots op internet?

Prima, maar kijk uit!

Zakelijk internetten Multifunctioneel netwerk Zakelijk internet gebruik Webwinkels Online administratieve diensten E-commerce

Privacy en veiligheid

4 4 4 4 4 6 6 6 6 6 6 7 7

3.1 3.2 4 4.1 4.3 4.3.1 5 5.1 5.2 5.1.1 5.1.2 5.1.3 6 6.1 6.2 6.3

8 8 8 8 8 9 9 10 10 10 11 11 11 11 12 12 13 13 13 13 14 14 14 14 14 15 15

16 16 16 16 17

Kopen en verkopen via internet 17 Webwinkels(sites) en veiligheid 18 Zaken doen met je bank 18 Pincode en bankpasje 18 Phishing 19 Verdachte e-mail 19 Spam en andere malware 20 spam (Sending People Annoying Messages) 20 Malware 20 Trojan horse 20 Wormen 21 Drive-by-downloads 21 Tegenmaatregelen 22 Discipline 22 Up-to-date houden van het besturingssysteem 22 Betere bescherming met een antivirus programma 22

4

Wereldwijd contacten leggen en onderhouden 1 Sociale media 2 De risico’s van sociale media 2.1 Nieuwe zoekfunctie van Facebook 3 Google+ 3.1 Vrienden accepteren, blokkeren en negeren 3.2 Uitnodigingen accepteren 4 Anonimiteit 5 Invloed van sociale media 5.1 Verminderd veiligheidsbesef 5.2 Veiligheid versus privacy 6 Kinderen en sociale media 6.1 Tips om sociale media accounts voor kinderen in te richten 6.2 Beveiliging van smartphones en tablets voor kinderen 6.2.1 Pincode instellen 6.2.2 Speciale app plaatsen 6.2.3 De Famigo Sandbox 7 Eigen verantwoording is primair

28 29 29 29 29

5 1 2 2.1 2.2 2.3 2.3.1 2.3.2 2.3.3 2.4 3 3.1 3.2

30 30 30 31 31 31 32 32 32 32 32 33

Werken in de cloud Het einde van fysieke opslag?

Clouddiensten Opkomst van de clouddiensten Voordelen van clouddiensten Nadelen van clouddiensten Aanpassen van algemene voorwaarden Kwaliteit van de verbinding Aanbieders De kosten van clouddiensten Veiligheid van clouddiensten Wachtwoord en versleuteling Privacy in de Cloud

24 24 24 24 25 25 25 26 26 27 27 28

4 4.1 4.1.1 4.1.2 4.2.

5

Toepassingen in de Cloud Opslag en Back-up Synchronisatiedienst33 Back-updienst Kantoortoepassingen Tips voor het veilig werken in de cloud

6 1 2 2.1 2.2 2.3 2.4 3 4 5 5.1 5.2 5.3 6

Zijn apps en cookies een risico?

Verschuivingen Apps Categorieën Winkelen in de app stores Veiligheid en privacy in relatie tot apps Doorgeefluik Inbreuk op je privacy Andere risico’s Verscholen marktonderzoek Toepassingen voor cookies Internetmarketing Geheugensteuntje Wet en regelgeving over cookiegebruik 6.1 Tracking cookies 6.1.2 Werking van een tracking cookie 7 Online diensten 7.1 Oppassen bij het afsluiten van abonnementen

33 33 34 34 35

36 36 36 36 37 38 38 39 39 39 39 40 40 41 41 41

8 1 2 2.1 3 3.1 3.2 3.2.1 3.2.2 3.2.3 3.2.4 3.3 3.4 4 4.1 5 5.1 5.2 6 7 7.1 8 9 9.1 9.2

Veiliger internetten via een Virtual Private Network Alternatieve toegang tot internet Virtual Private Network VPN-diensten Thuis een vpn inrichten?

Voordelen van een eigen vpn Opzetten van een eigen vpn Windows 7 Port Forwarding De webinterface van de router aanspreken Port nummer invullen Adressen kwesties Dynamic Name Server (dns) Jouw computer als vpn-server VPN onder Windows 7 Verbinding maken met de vpn-server Wachtwoord en beveiliging van een vpn Verbinding maken Een Mac met het vpn verbinden Androïd apparaten met een vpn verbinden Instellingen vpn-verbinding met een iOS apparaat Energie- en milieubewustzijn Een PPTP vpn-server via een router inschakelen De router als vpn-client

50 50 50 50 50 50 51 51 51 51 52 52 53 53 53 54 54 54 55 55 55 56 56 57

© Reshift Digital, Haarlem Gehele of gedeeltelijke overname van artikelen uit deze uitgave is alleen toegestaan na voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. Hoewel de gegevens in dit boek zo zorgvuldig mogelijk zijn bijeengebracht, aanvaardt de uitgever geen aansprakelijkheid voor onvolledigheden of (zet)fouten.

41 9

7 1 2 2.1 2.2 3 3.1 3.2.

3.3 3.4 4 4.1 4.1.1 4.1.2 4.2 4.3 5 5.1 5.1.1 5.1.2 5.1.3 5.1.4 5.2 6 6.1 6.2 6.3

Wachtwoorden en encryptie Het begin van internet World Wide Web Groeiende risico’s Open karakter Beveiliging en veiligheid Wachtwoorden gebruiken Zelf wachtwoorden bedenken Wachtwoorden opslaan Wachtwoord bedenken lastig?

Gebruik een wachtwoordgenerator Encryptie Soorten encryptie Symmetrische encryptie Asymmetrische encryptie Encryptie op je computer Encryptiesoftware Usb-sticks Beveiliging van usb-sticks Handmatige beveiliging Versleutelde partitie laten aanmaken USB Safeguard Hardwarematige veiligheid met cijferslot Verlies en diefstal Tablet en smartphone beveiliging Controle op veiligheid van apps Phishing, malware, keylogging en diefstal Maatregelen

42 42 42 43 43 43 43 44 44 45 45 45 45 46 46 46 46 47 47 47 47 48 48 48 48 49

Browserinstellingen aanpassen voor veiligheid en privacy 1 De poort naar internet 2 Internet Explorer 2.1 Veiligheid en Internet Explorer 2.2 Internet Explorer privacy instellingen 3 Firefox 3.1 Veiligheidsinstellingen van Firefox 4 Safari 4.1 Veiligheid en privacy bij Safari 4.3 Instellingen voor gebruikers namen en wachtwoorden 4.4 Beveiliging 4.5 Privacy instellingen voor Safari 5 Google Chrome 5.1 Veiligheidsinstellingen voor Chrome 5.2 Menu veiligheid en privacy 5.3 Instellingen voor inhoud 5.4 Browsegeschiedenis 6 Browserinstellingen op tablets en smartphones 6.1 Safari 6.1.1 Beveiligingsinstellingen wijzigen 6.1.2 Privacy instellingen op iOS 6.2 Android-browser 6.3 Veiligheidsinstellingen voor Android 6.3.1 Apps 6.3.2 Internetten 6.3.3 Apps downloaden 6.4 Rooten en Jailbreak

58 58 58 58 59 59 61 61 61 61 62 62 62 62 62 63 63 63 64 64 64 65 65 65 65 65

Privacy en veiligheid

3

Wereldwijd contacten leggen en onderhouden

1

1 Facebook kan leuk zijn, maar houd de informatieveiligheid goed in de gaten.

Sociale media

Sociale media zijn in korte tijd razend populair geworden. Je kunt er op een leuke en makkelijke manier vriendschappen en contacten mee onderhouden en door het plaatsen van persoonlijke informatie blijft iedereen op de hoogte van jou wel en wee. Tegelijkertijd zit hierin ook het grootste risico, want de informatie wordt niet alleen door al je vrienden gezien, maar soms ook onbedoeld door anderen; ook de netwerksites zelf kijken mee. Dat is dan een tweede risicofactor, want hun verdienmodel is gebaseerd op het doorverkopen van persoonsgegevens van gebruikers aan adverteerders.

Mark Zuckerberg, de eigenaar van Facebook, kwam enkele jaren geleden met de stelling dat als je om privacy geeft, je beter niet op internet kunt gaan.

Facebook is een grote speler op de markt en Google zag het grote succes van Facebook en ontwikkelde daarop zijn eigen vriendensite, Google+. Omdat velen echter al op Facebook zitten, loopt het nog niet bepaald storm en Google zet daarom alle middelen in om gebruikers van populaire Google-diensten als Google Search, Gmail en YouTube te strikken voor Google+.

2

Hoe leuk het ook is om je op diverse sociale media te begeven en een heleboel ‘vrienden’ overal op de wereld te hebben, er schuilen bepaalde risico’s in het gebruik. Door de sociale media zijn de grenzen tussen publiek en privé nog verder opgeschoven en nader beschouwd soms zelfs geheel verdwenen. Facebook bijvoorbeeld, heeft op het gebied van privacy nogal wat steken laten vallen. Nogmaals, het bekendste voorbeeld is ongetwijfeld het Project X-feest in Haren toen een 16-jarig meisje haar vrienden via Facebook had uitgenodigd voor een feestje. Ze vergat echter om aan te geven dat het om een besloten feest ging, met als gevolg dat er duizenden bezoekers op af kwamen, met rellen tot gevolg. Het zou veel beter zijn geweest wanneer Facebook de standaardinstelling op Alleen genodigden zet, want dat had een hoop narigheid voorkomen.

Let dus goed op de privacy-instellingen van je Facebook-account of account bij andere sociale media.

2.1 Nieuwe zoekfunctie van Facebook Facebook introduceerde in 2013 nieuwe zoekfunctie (Graph Search) waarmee iedereen op eenvoudige manier alle openbare informatie in de volledige Facebook-database kan doorzoeken. Sociogram (de Nederlandse naam voor Graph Search) is een snelle manier om mensen te vinden met bijvoorbeeld dezelfde hobby, maar kan ook als opsporingsinstrument dienen. Besef goed wat het resultaat kan zijn van ongebreideld informatie via Facebook met de hele wereld te delen.

3 1

De risico’s van sociale media

Google+

Het antwoord van Google op Facebook, Google+, lijkt een kloon van Facebook maar de verschillen zijn groter dan je wellicht denkt. Facebook maakt bijvoorbeeld een duidelijke scheiding tussen vrienden en overige contacten en dat is bij Google+ een stuk diffuser. Google+ fungeert eigenlijk meer als een communicatiecentrum met al je contacten en is sterk verweven met Gmail. Google+ heeft de drempels om accounts aan te maken en contact te leggen

24

Wereldwijd contacten leggen en onderhouden

2 Dit is een (willekeurige) pagina van Google+.

2

Er is veel gelijkenis met Facebook.

zo laag mogelijk gehouden en dat brengt weer risico’s met zich mee.

3.1 Vrienden accepteren, blokkeren en negeren Bij Google+ kunt je vrienden, collega’s en familieleden indelen in ‘kringen’ (circles) zoals dat bij Facebook met lijsten gebeurt. Google+ biedt daarvoor standaard de kringen Vrienden, Familie, Kennissen en Volgen aan, waarbij de laatste is bedoeld voor mensen die je niet persoonlijk kent, maar van wie je wel de berichten wilt lezen. Je kunt deze standaardkringen zelf uitbreiden met andere categorieën.

3.2 Uitnodigingen accepteren Je kunt in Google+ niet zoals bij Facebook voorkomen dat je een uitnodiging ontvangt van onbekenden, sterker nog: iemand kan jou direct toevoegen aan zijn kringen zonder jouw toestemming. Word je door iemand toegevoegd dan kan hij zelfs , of je hem nou accepteert of niet, berichten aan je sturen en opmerkingen plaatsen bij jouw berichten.

Omgekeerd kun jij dus ook iedereen aan jouw kringen toevoegen. Dat past overigens bij wel het laagdrempelige beleid van Google, dat erop is gericht zo veel mogelijk leden te werven. Je

ontvangt overigens wel een uitnodiging om verbinding te maken en als je deze accepteert, wordt de afzender van de uitnodiging aan jouw kringen toegevoegd. Bedenk wel dat de relatie tweezijdig wordt, waardoor de ander nu ook jouw berichten en foto’s te zien krijgt.

Je kunt vrienden in één of meerdere kringen onderbrengen, zij krijgen hiervan geen bericht.

Vrienden indelen in kringen werkt bij Google+ vrij intuïtief.

4

Anonimiteit

Het gebruik van sociale media is pseudoanoniem en dat wil zoveel zeggen als dat je bijvoorbeeld niet per se een echte foto van jezelf hoeft te plaatsen en zelfs ook een alias kunt gebruiken in plaats van je echte naam. Dat leidt er wel toe dat mensen hun computer gebruiken om er (soms) de meest bizarre dingen mee te doen

3

3 Met deze informatie maak je bij Facebook een account aan. Je e-mailadres en geboortedatum geef je dus al prijs.

Wereldwijd contacten leggen en onderhouden

25

waaronder zelfs allerlei criminele zaken zoals pas nog uit het nieuws is gebleken. Iedereen kan zich van achter de computer voordoen als een ander persoon dan die zij werkelijk zijn en daarmee anderen misleiden.

5

Invloed van sociale media

Volgens experts zitten er zowel voordelen als nadelen aan het hebben van een Facebook-, Pinterest-, LinkedIn- of Twitter-account. Je kunt er inderdaad en zoals eerder al opgemerkt snel en effectief contacten mee leggen en onderhouden. Een van de nadelen zou zijn dat het tegenstellingen tussen mensen zou versterken en dat het een groepsvormend effect heeft op mensen. Je sluit je immers gemakkelijk aan bij anderen die eenzelfde interesse hebben, wat dat ook mag zijn.

5.1 Verminderd veiligheidsbesef De populariteit van sociale media gaat voor veel mensen inmiddels erg ver. Voor hen is het dagelijks of zelfs meerdere keren per dag even op sociale media te kijken, uitgegroeid tot een soort van verplichting. De kans bestaat dat, na een tijdje, het veiligheidsbesef uit het oog wordt verloren. Je ‘praat’ immers met je vrienden dus wat kan er nou fout gaan. Sim-

4

4 Kijk maar eens hoeveel persoonlijke informatie er via Facebook wordt gedeeld.

26

Wereldwijd contacten leggen en onderhouden

pel gezegd: niemand op de hele wereld heeft vijfhonderd vrienden of meer en bovendien kun je via sociale media door, ook voor jou, vreemde mensen worden benaderd voor allerlei dingen. Sociale media zijn ook handig als je even je vrienden en kennissen wilt informeren dat je de komende drie weken op Ibiza aan het feesten, en je kunt uiteraard je vakantiefoto’s uploaden en via Facebook kan iedereen van die foto’s genieten.

Realiseer je echter wel dat je Facebook ook toestemming hebt gegeven om die foto’s te gebruiken. Als je dus wat aan commentaar aan die foto’s hebt toegevoegd dan wordt jouw boodschap ook wereldkundig en dat kan weleens anders uitpakken. Lees daarover maar eens de Algemene Voorwaarden van Facebook goed door. Artikeltjes, reacties op artikeltjes van anderen en andere zaken die worden of werden gepubliceerd kunnen de oorzaak zijn van narigheid. Je bent zeker niet de eerste die een goede baan misloopt vanwege een gemaakte opmerking op je Facebookpagina. Voordat je dergelijke informatie in besloten kring gaat delen is het verstandig om nog eens goed naar de instellingen te kijken en deze indien nodig vooraf aan te passen om te voorkomen dat jouw privacy op de tocht komt te staan.

5.2 Veiligheid versus privacy Veiligheid, privacy en sociale media zijn begrippen die nauw met elkaar in verbinding staan en zijn een constante bron van discussie.

Als je er willekeurig mensen op bevraagd of zij veiligheid of privacy belangrijker vinden in relatie tot sociale media, dan geeft toch een verrassend aantal mensen aan dat het ze niks uitmaakt, omdat ze niks te verbergen hebben.

Zij vinden dat als je voor meer veiligheid iets aan privacy moet opofferen, daar dan niks mis mee is. Op zich is met deze instelling best te leven als er een meetbare grens zou kunnen worden gesteld voor wat betreft de hoeveelheid aan privacy die je inboet ten opzichte van de veiligheid. De kwestie rondom de Amerikaan Edward Snowdon, die bekendmaakte dat de Amerikaanse geheime dienst wereldwijd afluisterpraktijken bezigt, deed de discussie rondom veiligheid en privacy weer oplaaien.

Kennelijk werden (en worden) allerlei gegevens van personen verzameld en opgeslagen zodat deze gegevens, mocht het ooit zover komen, bijvoorbeeld jaren later nog in een strafrechtelijke zaak kunnen worden gebruikt.

Hierbij spelen privacy, rechten en principes dus een ondergeschikte rol in relatie tot de veiligheid van een land.

6

bescherming moeten worden genomen.

Internet is prima voor de ontwikkeling van kinderen, omdat er heel veel nuttige en leerzame informatie wordt aangeboden. Er is ook niks op tegen om kinderen een eigen Facebook-pagina te geven, mits er wel de nodige aandacht wordt besteed aan de veiligheid en de privacy, want misbruik via sociale media ligt voortdurend op de loer.

Kinderen en sociale media

Waar volwassenen toch nog vaak genoeg in trucjes en valkuilen trappen van sociale media, vormen kinderen een groep sociale media-gebruikers die in het bijzonder in

Wereldwijd contacten leggen en onderhouden

27

Kies in elk geval media die inhoudelijk passen bij de leeftijd van de kinderen want iedere leeftijdsfase heeft eigen kenmerken waarop tv-programma’s, apps en sociale media kunnen aansluiten. Om kinderen veiliger te kunnen laten browsen, kun je bijvoorbeeld MyBee downloaden. Hiermee surfen zij niet alleen veiliger, maar ze kunnen ook niet verdwalen of op verkeerde sites terecht komen. Meer veiligheid bij computergebruik kun je ook bereiken door het installeren van een filterprogramma zoals SafeSearch van Google waarmee specifieke sites worden verborgen.

6.1 Tips om sociale media accounts voor kinderen in te richten Tegenwoordig groeien kinderen op met computers en andere apparatuur en gaan daarmee dagelijks op school om. Kinderen zijn in het algemeen vrij snel in het ontdekken van de mogelijkheden van die middelen maar toch is het, waar het om sociale media gaat, verstandig om een oogje in het zeil te houden omdat kinderen nog niet altijd beseffen wat de gevolgen kunnen zijn van het prijsgeven van bepaalde informatie. Hier zijn enkele tips waarmee op veilige wijze met sociale media kan worden omgegaan:

5 Met SafeSearch van Google voorkom je dat kinderen onveilig op internet kunnen browsen.

6 Met dit soort software richt je computers kindvriendelijker en veilig in.

28

maak samen met kinderen een profiel aan op het gekozen medium. Geef aan (stel voor) met wie foto’s en berichten mogen worden gedeeld en daarbij heeft de optie Alleen voor vrienden (mits beschikbaar) of een besloten account de voorkeur. Check af en toe de vriendenlijst en doe dat onder het mom van Laat eens zien hoeveel vriendjes je al hebt?; leer kinderen dat alles wat online wordt gezet daar voorgoed blijft staan. Niks wordt echt van internet verwijderd; bescherm de privacy zoveel mogelijk door te vermijden dat er (te)veel informatie wordt afgegeven. Leg uit dat het helemaal niet nodig is om adres, telefoonnummer online te zetten. Laat kinderen vooraf vragen of ze bepaalde informatie mogen plaatsen; laat kinderen nooit zomaar met vreemden via sociale media afspreken en zeker niet in persoon. Mocht het gebeuren dat een vreemde contact zoekt met kinderen via sociale media, spreek dan af dat kinderen dat melden.

5

Wereldwijd contacten leggen en onderhouden

6.2 Beveiliging van smartphones en tablets voor kinderen Voor smartphones en tablets zijn apps verkrijgbaar waarmee onder andere kan worden bepaald welke spellen mogen worden gespeeld en die apps voorkomen automatische aanschaf van meer speeltijd of spelletjes. Het is echt aan de orde van de dag dat ouders met enorme creditcardafschrijvingen worden geconfronteerd omdat kinderen onbewust en ongeremd hun gang kunnen gaan met het kopen van speeltijd en apps. Als kinderen via tablets of smartphone surfen is het aan te bevelen om af en toe eens naar de browsegeschiedenis te kijken om na te gaan welke sites er door de kinde- 6 ren zijn bezocht. Neem gepaste maatregelen indien nodig.

7 De Famigo Sandbox is een app waarmee je smartphone en tablet absoluut kindvriendelijk kunt maken.

7

6.2.1 Pincode instellen De eenvoudigste manier om een smartphone kindvriendelijker en veiliger te maken is het instellen van een pincode. Een pincode sluit wel de telefoon af, maar daarmee wordt ook voorkomen dat kinderen met de telefoon aan de haal gaan als je er even niet bij bent. Wissel regelmatig van pincode want kinderen zijn in het algemeen best creatief en op een bepaald moment komen ze toch achter de pincode. Het instellen van een pincode op een smartphone is redelijk eenvoudig.

6.2.2 Speciale app plaatsen Er bestaan ook speciale apps waarmee de smartphone en de tablet kindvriendelijker kan worden gemaakt. Bij Android-toestellen kun je vaak het hele toestel afgrendelen, maar niet de afzonderlijke apps. De oplossing is om de app App Lock te downloaden en te installeren.

Start de app en zet het schuifje aan bij die apps die moeten worden vergrendeld.

6.2.3 De Famigo Sandbox Eigenlijk is dit wel de beste manier om kinderen een veilige omgeving te bieden. Kinderen kunnen de Famigo Sandbox niet zomaar afsluiten en binnen Famigo Sandbox plaats je die apps die de kinderen mogen openen.

De makers van de app hebben trouwens een selectie gemaakt van apps die zij kindgeschikt

achten. Kinderen kunnen dan niks anders doen dan de apps openen die je in de Famigo Sandbox hebt geplaatst. Deze app is in de Google Play Store verkrijgbaar.

7

Eigen verantwoording is primair

Het is heel belangrijk om je te realiseren dat gebruik van sociale media in feite een legitieme manier is om aan gegevens van derden te komen. Je geeft immers op vrijwillige basis allerlei informatie prijs waarmee je een account inricht en je bepaalt vervolgens zelf wie die informatie mogen lezen. Het is al langere tijd bekend dat niet elk sociaal medium zich daar iets van aantrekt, maar ook diegenen die beweren dat wel te doen laten toch op veel vlakken steken vallen. Je bent in primaire zin dus zelf verantwoordelijk voor de veiligheid en de mate van privacy als je sociale media gebruikt. De beste bescherming en garantie voor privacy is het niet inrichten van een account op Facebook of waar dan ook want niemand weet dan van jouw bestaan. Toegegeven, dat is een redelijk flauw argument maar niettemin waar. Sociale media maken nou eenmaal deel uit van het huidige (sociale) leven en we maken er grif gebruik van, maar gebruik het verstandig.

Wereldwijd contacten leggen en onderhouden

29

1

Het einde van fysieke opslag?

Het begint er zo langzamerhand op te lijken dat binnen afzienbare tijd de behoefte voor fysieke opslagmedia en capaciteit aanzienlijk zal afnemen door de sterke opkomst van Clouddiensten. Clouddiensten zorgen ervoor dat digitale bestanden overal waar je maar wilt kunnen worden opgeslagen en dat je die bestanden vanuit elke willekeurige locatie kunt ophalen en bewerken. Deze ontwikkeling wordt ook nog eens ondersteund door het groeiende aanbod van snelle internetverbindingen, hotspots en de mogelijkheid tot het maken van een persoonlijke hotspot.

2

Clouddiensten

Voordat internet was zoals het nu is, werden computerprogramma’s op elke computer apart geïnstalleerd en ook op die computer gebruikt. Het delen van bestanden kon alleen door de bestanden op een schijfje (floppy disk) te bewaren en dat schijfje af te geven. Je moest dus ook fysiek bij die computer zijn om gegevens te kunnen bewerken en op te slaan.

Met de opkomst van de zogenaamde online diensten lijkt daar een einde aan te komen. Met Google Docs kun je bijvoorbeeld brieven en andere documenten schrijven en bewerken en

1 Overal toegang tot al je bestanden via de Cloud.

30

Werken in de cloud

met Pixlr kun je online je foto’s bewerken. Zelfs Adobe, bekend van de pdf-readersoftware en Photoshop, biedt tegenwoordig een online dienst aan in de vorm van een abonnement waarvoor je maandelijks een bijdrage betaalt om over het complete programma te beschikken. Je be- en verwerkt dan je foto’s en andere bestanden online en je krijgt in de regel ook een bepaalde opslagruimte voor je bestanden toegewezen.

2.1 Opkomst van de clouddiensten Clouddiensten zijn niet echt nieuw en Hotmail (uit 1996) wordt in het algemeen gezien als de eerste clouddienst. Met Hotmail kreeg je de mogelijkheid om e-mail via je browser binnen te halen terwijl in andere situaties altijd een extra ander programma nodig was voor schrijven en lezen van e-mail. Denk maar aan Outlook dat gescheiden van Chrome, Netscape of Firefox kan worden gebruikt voor het ontvangen en versturen van e-mail. Het aanbod aan clouddiensten groeit gestaag en tegenwoordig kun je er zelfs online video’s mee bewerken.

De benaming clouddienst of cloudcomputing, is overigens ontstaan doordat programmeurs een wolk-pictogram gebruikten als symbool voor netwerken, maar dat terzijde.

2 Bij deze Clouddienst krijg je gratis opslagruimte.

2

2.2 Voordelen van clouddiensten Een van de voordelen is dat je niet meer aan een bepaalde computer bent gebonden en de werking is zeer eenvoudig. Je maakt bij een clouddienst een account aan en met dat account kun je op elke pc, laptop en zelfs tablet gebruikmaken van je bestanden. Al je bestanden zijn dus altijd en vanaf elke willekeurige plek (waar je wifi hebt) bereikbaar, en dat is bijvoorbeeld handig wanneer je er thuis achter komt dat je het bestandje dat je nog even had willen bewerken op je bureau hebt laten liggen.

Als het bedrijf waar je werkt gebruikmaakt van een clouddienst kun je dat bestandje direct van je pc op je werk halen. Clouddiensten bieden vooral gebruiksgemak en in de meeste gevallen is het enige dat je daarvoor moet doen het aanmelden en aanmaken van een account. Sommige clouddiensten zijn gratis, zij het dan met een beperkte opslagruimte, en voor sommige moet je betalen. Hoeveel de diensten kosten hangt van diverse zaken af, onder meer hoeveel opslagruimte je wilt hebben. Desondanks kun je echter heel wat geld besparen, omdat clouddiensten vaak stukken voordeliger zijn dan de aparte softwarepakketten die je moet aanschaffen en ook up-to-date houden. Tenslotte, clouddiensten werken hun beveiligingssoftware regelmatig bij zodat je dat niet steeds zelf hoeft te doen en dat is ook heel voordelig en vooral veilig.

2.3 Nadelen van clouddiensten Helaas kleven er ook minder positieve kanten aan clouddiensten en één daarvan is de afhankelijkheid van een dienst als jij je maar aan één dienst verbindt. Als je gebruik wilt gaan maken van een clouddienst is het aan te bevelen om vooral ook de algemene voorwaarden van Clouddiensten goed door te lezen, want van enkele online fotodiensten is bijvoorbeeld bekend dat zij zich het recht op jouw foto’s toe-eigenen en die foto’s vervolgens voor eigen doeleinden (hoofdzakelijk reclame en advertenties) gaan gebruiken. Wat ook heel vaak in de algemene voorwaarden wordt bepaald is dat een dienst jouw bestanden (na verloop van tijd) ongevraagd mag verwijderen, bijvoorbeeld als is vastgesteld dat het om illegale inhoud gaat. Deze diensten kunnen dat achterhalen met behulp van software die op de achtergrond draait en voortdurend controleert wat jij in de cloud uploadt zoals dat bij Microsoft Skydrive gebeurt.

2.3.1 Aanpassen van algemene voorwaarden Clouddiensten passen soms hun algemene voorwaarden zonder voorafgaande waarschuwing aan, en dat doen zij ook met betrekking tot de functionaliteit en het uiterlijk van de dienst. Google paste bijvoorbeeld de algemene voorwaarden zeer recentelijk nog aan en vanaf dat moment kon (mocht) Google namen,

Werken in de cloud

31

TIP ZORG INDIEN NODIG ZELF VOOR VERSLEUTELING! Als een clouddienst geen versleuteling aanbiedt of toepast dan kun je met programma’s zoals TrueCrypt (via: www.truecrypt.com)

daar zelf voor zorgen. Met TrueCrypt kun je werkelijk van alles versleutelen, van documenten tot usb-sticks. Bewaar en beheer wel het wachtwoord goed, want als je dat kwijt bent, kun je nooit meer bij je spullen.

3 Bij Apple krijg je standaard en gratis 5GB opslagruimte die je tegen betaling kunt uitbreiden.

32

foto’s, recensies en meer informatie voor eigen (advertentie)doeleinden gebruiken. Nog een factor om over na te denken is dat leveranciers van online software die software of bepaalde functies daarvan zomaar kunnen veranderen en dat je daar geen invloed meer op hebt door bijvoorbeeld een update niet te laten uitvoeren. Als je externe softwarepakketten gebruikt dan heb je die keuze nog wel.

2.3.2 Kwaliteit van de verbinding Als je met een clouddienst in zee gaat dan ben je sterk afhankelijk van de (kwaliteit van de) internetverbinding en als die (regelmatig) uitvalt is het werken met clouddiensten geenszins een pretje. De onbetrouwbare verbindingen kunnen er de oorzaak van zijn dat jouw bestanden bijvoorbeeld maar gedeeltelijk of helemaal niet (correct) worden opgeslagen. Er zijn hier en daar wel mogelijkheden om offline verder te werken, maar dat is verre van ideaal.

De snelheid van de internetverbinding kan verder nog invloed hebben op de functionaliteit van de dienst zoals de snelheid waarmee bestanden worden opgeslagen. Dat is iets waar je thuis wellicht geen last van hebt, maar dat kan onderweg wel voor problemen zorgen omdat veel hotspots niet de snelheid kunnen leveren die je thuis gewend bent.

2.3.3 Aanbieders Onder de aanbieders van clouddiensten zitten veel Amerikaanse bedrijven en hier schuilt het addertje onder het gras dat deze Amerikaanse bedrijven onder het Amerikaanse recht vallen.

Als gevolg van, onder andere, de Patriot Act zijn zij verplicht om mee te werken aan allerlei onderzoeken en verzoeken van de veiligheidsdiensten om informatie en die veiligheidsdiensten hebben veel meer bewegingsvrijheid dan de Europese diensten. We weten inmiddels via Snowden dat de Amerikanen het niet zo nauw nemen met bepaalde regels en ze rekken die waar zij dat nodig vinden dusdanig op dat zij bereiken wat zij willen. Zet dus niet zomaar en alles in de cloud want ook al ben je geen verdachte, wees ervan bewust dat ook jouw gegevens worden bekeken. Kies daarom als je

Werken in de cloud

daartoe de mogelijkheid hebt voor een Europese dienst en versleutel je bestanden om te voorkomen dat iedereen die zomaar kan lezen.

2.4 De kosten van clouddiensten Een aantal clouddiensten biedt diensten gratis aan en nadat je een account hebt aangemaakt krijg je een standaard hoeveelheid aan opslagcapaciteit. Bij iCloud van Apple is dat standaard 5 GB, en op zich is dat voor normaal persoonlijk gebruik al voldoende. Tegen betaling kun je die opslagcapaciteit altijd laten uitbreiden. Houd wel in de gaten dat de gratis clouddiensten hun geld verdienen met het plaatsen van advertenties en andere promoties. Dat betekent dat ook jouw persoonlijke profiel een rol kan spelen.

Beperk daarom de hoeveelheid informatie die je 3 gaat delen want hoe uitgebreider het profiel, des te groter de kans dat je gericht wordt benaderd met allerlei reclame en advertenties.

3

Veiligheid van clouddiensten

Aangezien clouddiensten uitsluitend via internet werken en internet qua veiligheid nogal mager scoort, kun je jezelf afvragen hoe veilig het werken met clouddiensten is. Daar is helaas geen eenduidig antwoord op te geven.

Veiligheid en bescherming van de privacy is per dienst heel verschillend, en clouddiensten kunnen je op diverse manieren beschermen.

3.1 Wachtwoord en versleuteling Beveiliging via een wachtwoord is de meest zichtbare en tevens de eenvoudigste manier om je bestanden te beveiligen. Wachtwoorden kunnen echter worden gekraakt en dan is er toch toegang tot je computer en de gegevens, dus als je een wachtwoord gebruikt, maak dan een zo sterk mogelijk wachtwoord (zie ook hoofdstuk 8). Het versleutelen van bestanden is ook een zeer goede manier om je bestanden te beveili-