O paxaro burlón (mostra)

Gerald Durrell

O paxaro burlón

Este Li onllo a ☐ regalár no ☐ gañou uno o c ☐ mer no o p ☐ ato u

bro

Este libro é para Lee

Capítulo I Onde se dá a coñecer Zenkali No límite extremo do mar, sobre a liña imaxinaria onde se atopan e conflúen as augas do océano Índico e as do océano Pacífico, atópase a illa de Zenkali, un lugar fresco e agradable, tan remoto que poderiades pensar que nin inflúe no mundo exterior nin este lle afecta. No entanto, durante dous meses da súa historia, Zenkali espertou a admiración de todo o mundo civilizado e de boa parte do mundo sen civilizar, representado por xornalistas, comentaristas de televisión e xente semellante. Non fai falta dicir que o prezo pagado por acaparar deste xeito tan ostentoso a atención mundial foi elevado, e que aínda hoxe (pois, malia que a maioría das feridas curou, as cicatrices aínda están frescas) podedes acabar cun ollo mazado –ou con algo peor– se mencionades o asunto no Club Inglés, construído hai pouco, e empezarán a evitarvos deliberadamente se tendes o mal gusto de referirvos ó Paxaro Burlón.

Todo comezou en xaneiro. A xente da illa, coma de costume, comera e bebera de máis durante o Nadal e sufría as picadas no fígado derivadas do patriótico xesto de comer pavo asado e pudin de ameixas a unha temperatura lixeiramente superior ós trinta e dous graos á sombra. A illa xacía soñadora baixo a branca luz do sol, protexida polos conos dos seus dous volcáns, o Timbalu e o Matakama. Nin un só dos habitantes da illa (ocupados co Alka-Seltzer e o bicarbonato) podía imaxinar que o destino empuxaba cara a eles polo vasto océano algo máis mortífero ca un furacán, máis desastroso ca un tsunami e máis tremendo ca un terremoto.

9

Era dobremente mortífero debido á súa aparencia inocente, coma un cachorriño de pequinés con hidrofobia, e encarnábase en Peter Foxglove, un cabaleiro alto, louro e encantador, que era o novo axudante do conselleiro político da súa Maxestade.

Chegado a Xacarta, Peter alarmárase ó descubrir que o navío que o ía levar a Zenkali era un vello barco sardiñeiro francés reconvertido, de idade e condicións de navegabilidade incertas, gobernado por un grego repoludo e sen afeitar chamado Aristóteles Papaiatocópulos, asistido con alegría pero sen a mínima competencia mariñeira por unha tripulación de zenkalís que parecía considerar a idea de atravesar o océano nun trebello tan dubidoso co incompetente entusiasmo dun grupo de boy scouts disposto a cruzar unha poza nunha canoa que mete auga. Todos lles daban instrucións a berros a todos, que ninguén obedecía, e aínda facía aquilo máis preocupante o feito de que o bo navío Andrómada III tivese tal escora a estribor que unha bóla ou calquera outro obxecto esférico que se pousase na cuberta rodaría velozmente ata a varanda e se afundiría nas graxentas augas do porto. O xogo de maletas de pel de becerro de cor crema, que Peter escollera con tanto coidado en Assinders & Grope, un establecemento londiniense de artigos para o trópico, non impresionou, naturalmente, a tripulación zenkalí. Foron recollidas, guindadas dunhas mans morenas a outras, rozadas contra a varanda ou calquera outra protuberancia que houbese á man e finalmente tiradas sen miramentos sobre unha morea de guano que fumegaba suavemente na cuberta de proa. Peter comprendeu por primeira vez as desvantaxes de non ter unhas nocións do inglés macarrónico que era a lingua franca de Zenkali.

–Eh, oia –dixo, no que esperaba que fose un ton de voz firme, dirixíndose a un zenkalí que parecía lixeiramente máis intelixente cós demais–. É vostede o segundo oficial?

O zenkalí era un mozo robusto que levaba un pantalón esfarrapado, un sombreiro de palla a piques de desintegrarse e un puñado de chapas de Coca-cola ensartadas nun fío como colar.

10

Quitou o sombreiro cun xesto de exquisita educación e mantívoo apertado contra o peito mentres amosaba unha formidable dentadura que escintilaba nun enorme sorriso de boa vontade.

–É vostede o segundo oficial? –inquiriu Peter de novo.

–Señó? –preguntou o rapaz, esforzándose por sorrir e ó mesmo tempo cargar a cella con xesto de preocupación.

–É vostede o segundo oficial deste barco? –preguntou Peter por terceira vez, falando moi lenta e claramente.

–Barco! –dixo o rapaz, radiante–. Si, señó.

–É vostede o segundo oficial?

–Si, señó… barco –dixo o rapaz palmeando o sombreiro.

A Peter corríalle a suor pola cara e polas costas. O seu bonito pantalón branco de dril era agora dunha cor gris sucia e as raias, que estaban tan ben marcadas cando o puxera dúas horas antes, desapareceran. O tecido colgáballe fláccido e engurrado, coma se durmise con el posto un dinosauro con insomnio. O que máis desexaba Peter nese momento era escapar do sol, cambiar a roupa por outra seca e tomar unha bebida fresca.

–Como se chama? –preguntou, cambiando de táctica.

–Andrómada Tres –dixo o rapaz, sen vacilar.

–Andrómada? Pero ese é un nome de muller… Ah, xa entendo, quere dicir que o barco se chama Andrómada?

–Si, señó, barco –contestou o rapaz alegremente, volvendo á posición de partida.

Peter enxugou a cara e o pescozo cun pano empapado e volveu probar.

–Eu pasaxeiro –dixo, sinalándose e sentíndose extremadamente idiota–. Eu quero camarote… eu quero que leven equipaxe a camarote… eu quero bebida fresca… eu pasaxeiro, entendido?

–Eu Andrómada Tres –repetiu o rapaz, obviamente preocupado polo feito de que Peter non se decatase dese importante detalle.

Porén, antes de que Peter puidese invocar o Todopoderoso para que fulminase o rapaz, o capitán materializouse de súpeto ó

11

seu carón, exhalando un aroma tan penetrante a allo que se podía percibir mesmo por encima do cheiro combinado da copra, o guano e seis vacas, extremadamente recalcitrantes, que a tripulación zenkalí intentaba subir a bordo con fortes e melodiosos berros.

–Señor –dixo o capitán cunha voz tan profunda e cálida que parecía chegar resoando dende o cuarto de máquinas–, eu é o capitán, Aristóteles Papaiatocópulos. Ó teu servizo. A xente chámame capitán Papas porque lle custa moitísimo trabucar a pronuncia do meu nome.

–Trabucar a pronuncia do seu nome? –preguntou Peter, pensando que oíra mal.

–Si, señor –dixo o capitán–. Sempre lles custa moito trabucar a pronuncia do meu nome.

Peter empezou a pensar que a conversa co capitán Papas ía ser tan gratificante coma a que mantivera co suposto segundo oficial.

–Encantado de coñecelo, capitán –dixo–. Eu son…

–Rumba, Valse –interrompeuno o capitán coa cara contraída pola concentración–. Polca… Minueto, Foxtrot!

–Perdón? –dixo Peter.

–Non te desculpes, señor Foxtrot –dixo o capitán–. Estou lembrando o teu nome con métodos mnemotécnicos… é unha palabra grega, entendes? Os métodos mnemotécnicos úsanse para lembrar.

–Pero eu non me chamo Foxtrot –dixo Peter, desconcertado.

–Non? –dixo o capitán, cos ollos saíndolle das cuncas polo abraio–. Entón como? Quizais Tango? Quizais Pasodobre?

–Non –dixo Peter con firmeza–. Non son Pasodobre, son Foxglove.

–Foxglove… Foxglove? –O capitán Papas quedou mirando para el, incrédulo–. Onde se baila o Foxglove?

–Non se baila… é unha… é unha flor –explicou Peter, decatándose por primeira vez na súa vida do desaxeitado que era o seu apelido.

12

–Unha flor… queres dicir unha flor coma as dos xardíns?

–preguntou o capitán.

–Si –dixo Peter.

O capitán apoiou todo o seu peso na varanda e pechou os ollos.

–Foxglove –entoou con voz profunda e cargada de autoridade–, Foxglove, Rosa, Hibisco, Dalia, Pensamento, Foxglove.

–Pregúntome se… –empezou a dicir Peter.

–Buganvílea, Tulipán, Xirasol, Campaíña –continuou o capitán, sen facer caso e demostrando uns coñecementos botánicos tan extensos que parecía capaz de continuar indefinidamente–, Begonia, Caravel, Ranúnculo, Foxglove.

Abriu os minúsculos ollos negros e sorriulle a Peter.

–Agora recordo o teu nome sempre –dixo triunfalmente–, sempre está na miña memoria. É unha forma excelente de recordar, eh? É unha forma grega… excelente… a mellor, eh?

–Excelente –dixo Peter con entusiasmo–, e agora pregúntome se sería demasiada molestia que me mostrase o meu camarote, fixese que leven a el a miña equipaxe e me conseguise unha bebida fría.

–Por suposto, por suposto –dixo o capitán–, xa che mostra Kalaki o camarote… arranxo eu todo… non te preocupes por ningunha maldita cousa.

Berrou unha serie de instrucións no que a Peter lle pareceu un inglés macarrónico moi rápido e que o rapaz que era o suposto segundo oficial pareceu entender. Este chamou inmediatamente por dous compañeiros, e entre todos recolleron a equipaxe e desapareceron nas entrañas do barco con ela.

–Sígueos, amable señor –dixo o capitán con xesto grandilocuente–. Eles vanche mostrar o camarote… o mellor camarote do barco… o mellor camarote para novo axudante.

–Sabe quen son? –preguntou Peter, sorprendido.

O capitán riu ruidosamente, botando a cabeza para atrás e revelando en toda a súa gloria unha especie de Fort Knox dental

13

que relucía entre os seus beizos carnosos. Pousou un groso dedo no nariz picado de vexigas, sinalando o seu olliño brillante.

–Eu sei todo canto pasa en Zenkali. Sei todo e sei de todos.

Como o bo Deus, os meus ollos están en todas as partes, e non cae un camelo ó chan sen que alguén mo conte. Calquera cousa que queiras en Zenkali, só mo tes que dicir.

–Moitas grazas –dixo Peter.

Entón, a grosa man do capitán impulsouno suavemente e atopouse baixando ós tombos por unha escada graxenta cara ás escuras e ruidosas profundidades do barquiño, que despedían un forte cheiro a auga de sentina, pintura e, por algunha estraña razón, a perfume de violetas de Parma.

A viaxe de tres días no Andrómada III deulle a Peter tempo dabondo para lamentarse con amargura de non agardar para viaxar a Zenkali no Emperatriz de Asia, un barco de pasaxeiros máis grande, que visitaba a illa unha vez ó mes. Mentres o Andrómada III sucaba o océano vibrando e dando tombos, empezouse a arrepentir tamén de aceptar tan alegremente aquel posto. Deitado no seu catre, semellante a un cadaleito, lembraba o afagado que se sentira cando o seu tío lle dera a noticia.

–Ímoste enviar a Zenkali –dixera sir Osbert, examinando o seu único parente vivo a través do monóculo cos seus fríos ollos azuis–, e non quero que alí te metas en leas.

–Meu ceo, tío, iso é marabilloso –dixera Peter con entusiasmo. Tiña un amigo, un tal Hugo Charteris, que pasara un mes en Zenkali e volvera exaltando os seus encantos, coma un axente de viaxes enlouquecido.

–Non te mandamos alí de vacacións –dixera sir Osbert mordazmente–, senón que vas como axudante do imbécil de Oliphant.

Empezou a pasear dun lado ó outro do seu despacho. Fóra estaba nevando, e Londres ruxía e retumbaba a través dun veo de folerpas que semellaban de encaixe.

14