Η έναρξη της ηµερίδας έγινε µε την παρουσίαση του βιβλίου «Κριτικές προσεγγίσεις του ναζιστικού φαινοµένου: από την ιστοριογραφία και την πολιτική θεωρία στη σχολική ιστορική µάθηση» (επιµέλεια Άγγελου Παληκίδη), από τον Αγαθοκλή Αζέλη, ∆ιδάκτορα Ιστορίας. Στη συνέχεια, ο Άγγελος Παληκίδης, Λέκτο-
ρας ∆ιδακτικής της Ιστορίας στο ∆ηµοκρίτειο Πανεπιστήµιο Θράκης, ανέπτυξε το θέµα «Τι (δεν) διδάσκουµε για το Ναζισµό στο ελληνικό σχολείο», αναφέροντας χαρακτηριστικά ότι «αποκαλύπτοντας τις αδυναµίες του σχολείου και γενικότερα της εκπαίδευσης, µπορούµε να προτείνουµε τρόπους για την προσέγγιση αυ-
τών των ζητηµάτων, ώστε η εκπαίδευσή µας να αποτελέσει το εφαλτήριο για τη δηµιουργία µιας ελεύθερης δηµοκρατικής συνείδησης». Κατόπιν, η Βασιλική Σακκά, Ιστορικός, ∆ιδάκτωρ στην Εκπαίδευση Ενηλίκων και Ιστορία-Σχολική Σύµβουλος Φιλολόγων Μεσσηνίας, ανέπτυξε το θέµα «Προσεγγίζοντας την ιστορία του 19ου και 20ου αιώνα στη δευτεροβάθµια εκπαίδευση: Στοχοθεσία και διαχείριση της ύλης σε ένα δύσκολο πλαίσιο», προτείνοντας τρόπους διδασκαλίας της
Ιστορίας που οδηγούν στην καλλιέργεια της ιστορικής σκέψης των µαθητών. Τέλος, η Κατερίνα Μπρεντάνου, ∆ιδάκτωρ Ιστορίας, Θεατρολόγος-Σχολική Σύµβουλος Φιλολόγων Πειραιά, ανέπτυξε το θέµα “Εχθροί της δηµοκρατίας: ο Ναζισµός”: το διδακτικό υλικό του Ιδρύµατος της Βουλής των Ελλήνων», παρουσιάζοντας υλικό που µπορεί να αξιοποιηθεί από τους εκπαιδευτικούς στην τάξη. Την ηµερίδα παρακολούθησαν πλήθος εκπαιδευτικών αλλά και τρικαλινών πολιτών.
Η Ηµερίδα για τη διδασκαλία του ναζισµού
Σοβαρές ενστάσεις για τον κ. Παληκίδη Η
µερίδα µε θέµα: «∆ιδάσκοντας Ιστορία σε κρίσιµους καιρούς», διοργάνωσε την Παρασκευή (21/2) το απόγευµα ο Σύνδεσµος Φιλολόγων Τρικάλων. Ως ιδρυτικό µέλος του Συνδέσµου την παρακολούθησα, όµως διαπίστωσα ότι ναι µεν οι προθέσεις των διοργανωτών ήταν καλοπροαίρετες αλλά όχι και των κυρίων οµιλητών, ιδίως δε του βασικού εξ αυτών κ. Άγγελου Παληκίδη, λέκτορα διδακτικής της ιστορίας στο ∆ηµοκρίτειο Πανεπιστήµιο Θράκης, ο οποίος είχε ως θέµα της οµιλίας του «Τι (δεν) διδάσκουµε για το Ναζισµό στο ελληνικό σχολείο». Ο κ. Παληκίδης, προερχόµενος από τη Μέση Εκπαίδευση και µε θητεία µισού χρόνου στο Πανεπιστήµιο Θράκης, από καιρό προσπαθεί µε διάφορα αντιεπιστηµονικά δηµοσιεύµατα να απαξιώσει τα σχολικά βιβλία Ιστορίας της ΣΤ΄ ∆ηµοτικού και της Γ΄ Λυκείου, τα οποία έχουν συγγράψει πανεπιστηµιακοί καθηγητές εγνωσµένου κύρους και µε διεθνή αναγνώριση, αλλά µη αρεστοί σ’ αυτόν. Αυτό επιχείρησε να κάνει και στα Τρίκαλα, όπως και στη Λάρισα την εποµένη (22/2) αλλά και όπου αλλού τον καλούν ανυποψίαστα τα διοικητικά συµβούλια των διαφόρων τοπικών συνδέσµων φιλολόγων. Ο κ. Παληκίδης αντί να επικεντρωθεί στο φαινόµενο του Ναζισµού και του Νεοναζισµού, το οποίο έχει λάβει ανησυχητικές διαστάσεις και στη χώρα µας, επικεντρώθηκε στη διαστρέβλωση του περιεχοµένου των βιβλίων Ιστορίας του ∆ηµοτικού και του Λυκείου, τα οποία έχουν γραφεί σύµφωνα µε τις διεθνώς αποδεκτές
απόψεις περί ιστορίας. Και ενώ καταφερόταν κατά του Ναζισµού χρησιµοποίησε κατά κόρον την µέθοδο της µισής αλήθειας. Υποβάθµισε ή αποσιώπησε το γεγονός ότι στο βιβλίο της Γ΄ Λυκείου υπάρχει ξεχωριστή ενότητα (σσ. 129-131) µε τίτλο: «Τα Εγκλήµατα του πολέµου κατά της Ανθρωπότητας. Το Ολοκαύτωµα», αλλά και πληθώρα άλλων αναφορών για τα εγκλήµατα του Ναζισµού, επέλεξε δε ένα παραπλανητικό απόσπασµα αποσιωπώντας το ουσιαστικό κείµενο που ακολουθεί στο βιβλίο (σ. 131). Εκτός από το αφηγηµατικό αυτό κείµενο υπάρχουν πολλά παραθέµατα µε αφηγήσεις Εβραίων και άλλων που έζησαν τα εφιαλτικά εκείνα γεγονότα, πλήθος εικόνων και πίνακας µε τις σπουδαιότερες «εκατόµβες θυµάτων της ναζιστικής κατοχής» (σ. 125), όπου καταγράφονται µαζικές εκτελέσεις αµάχων στην Ελλάδα (Κάνδανος 300, ∆ράµα και ∆οξάτο 5.016, Μεσόβουνο Κοζάνης 165, ∆οµένικο Ελασσόνας 150, Κούρνοβο Φθιώτιδος 106, Κοµµένο Άρτας 317, Βιάννο Κρήτης 451, Ασπροπόταµος Τρικάλων 200, Καλάβρυτα 1.104, ∆ράκεια Πηλίου 133, Καλαµάτα 500, Λαµία 150, Κλεισούρα Καστοριάς 270, Πύργοι Εορδαίας 318, Σκοπευτήριο Καισαριανής 200, Χαcδάρι 120, ∆ίστοµο 296, Λιόσια 200, Κοκκινιά 200, Ρέθυµνο 323, Χορτιάτης 149 κ.ά.). Ακόµα στο Βιβλίο του Καθηγητή (σ.118), µεταξύ πολλών άλλων, αναφέρονται και τα εξής σχετικά µε τις οργανωτικές βάσεις του ναζισµού στη Γερµανία: • Εξαπόλυση διώξεων κατά των δηµοκρατικών πολιτών, των
προοδευτικών διανοουµένων και όλων των αντιφρονούντων. • Συντριβή της ατοµικής προσωπικότητας. • Τυφλή προσήλωση στον Αρχηγό (Fuhrer). • Πίστη στη φυλετική καθαρότητα και συστηµατική εξόντωση των µη γερµανικών µειονοτήτων (Εβραίων, Τσιγγάνων κ.ά.). • ∆υναµική λύση των εδαφικών διαφορών της Γερµανίας µε τους γείτονές της βάσει της θεωρίας περί "ζωτικού χώρου" (Lebensraum). • Τροµοκρατία στο εσωτερικό µε τη δράση των στρατιωτικών ταγµάτων Εφόδου (S.Α) και Μονάδων Προστασίας (SS)». Χάρη στις αναφορές αυτές του βιβλίου Ιστορίας της Γ΄ Λυκείου για τα εγκλήµατα των ναζί, η Ελλάδα το φθινόπωρο του 2007 (σύνοδος Κρακοβίας) έγινε µέλος της Internatioinal Task Force Holocaust, µόνη από όλες τις βαλκανικές χώρες. Αλλά και αυτό επιχείρησε να το αµφισβητήσει η εκ των οµιλητριών κ. Βασιλική Σακκά. Με τον ίδιο τρόπο (της µισής αλήθειας) ο κ. Παληκίδης αντιµετώπισε και το βιβλίο της ΣΤ΄ ∆ηµοτικού. Θέλοντας να παρουσιάσει το βιβλίο αυτό ως δήθεν φιλοµεταξικό διάβασε ένα απόσπασµα παραλείποντας και πάλι το ουσιαστικό που γράφει τα εξής: «Στις 4 Αυγούστου του 1936 ο Μεταξάς, στον οποίο είχε αναθέσει την πρωθυπουργία ο βασιλιάς Γεώργιος Β, διέλυσε τη Βουλή και επέβαλε δικτατορία. Ο Μεταξάς άσκησε διώξεις εναντίον των πολιτικών του αντιπάλων και προσπάθησε, χωρίς ουσιαστικό αποτέλεσµα, να προσεγγίσει τους αγρότες και τους εργάτες µε διάφορα κοινωνικά µέτρα. Ως έµπειρος
στρατιωτικός, φρόντισε να προετοιµάσει τη χώρα για τον πόλεµο που ερχόταν. Παράλληλα, ενώ επικαλούνταν την ουδετερότητα, ακολούθησε σταθερή πολιτική φιλίας µε τη Βρετανία, τη µεγαλύτερη ναυτική δύναµη της εποχής». Σε υποσηµείωση στην ίδια σελίδα επεξηγείται η λέξη δικτατορία: «Το πολίτευµα, όπου η εξουσία ασκείται απολυταρχικά από ένα πρόσωπο ή οµάδα ατόµων που έχουν επικρατήσει µε τη βία». Υπόψιν ότι το βιβλίο αυτό απευθύνεται σε παιδιά 11-12 χρονών. Οι οµιλητές έδειξαν να αγνοούν ότι το βασικό πρόβληµα των φιλολόγων είναι πότε θα προλάβουν να διδάξουν τα όσα περιλαµβάνουν τα βιβλία ιστορίας και όχι η έλλειψη διδακτικού υλικού. Είπαν και πολλά άλλα, τα οποία δεν θέλω να σχολιάσω, προς το παρόν. Ειλικρινά λυπάµαι που αναγκάζοµαι να δηµοσιοποιήσω τις ενστάσεις µου γι’ αυτή την ατυχή ηµερίδα, αλλά πρέπει κάποτε να λέµε τα πράγµατα µε το όνοµά τους. Ελπίζω ότι στο εξής το ∆.Σ. του Συνδέσµου Φιλολόγων Τρικάλων θα είναι πιο προσεκτικό στην επιλογή των οµιλητών που καλεί. ∆ιότι µε απόψεις σαν αυτές που ακούστηκαν στην Ηµερίδα, όχι µόνο δεν καταπολεµάται το φαινόµενο του Νεοναζισµού αλλά µάλλον ενισχύεται. ∆ρ. Θεόδωρος Α. Νηµάς τ. σχολικός σύµβουλος φιλολόγων επίτιµος διδάκτωρ Πανεπιστηµίου Αθηνών
ΕΠ Ρ ΙΜ Em ίτσα ΕΛΕ ail Κ ΙΑ Σ :a .Κ Τ rk. ρ ΗΛ kro ού ΗΣ up πη : i@ gm ail .co m
Ενδιαφέρουσα η ηµερίδα του Συνδέσµου Φιλολόγων για την Ιστορία Με εξαιρετική επιτυχία πραγµατοποιήθηκε την Παρασκευή 21 Φεβρουαρίου η ηµερίδα µε θέµα «∆ιδάσκοντας Ιστορία σε κρίσιµους καιρούς», την οποία διοργάνωσε ο Σύνδεσµος Φιλολόγων Τρικάλων. Η Πρόεδρος του Συνδέσµου Γεωργία Κολοβελώνη τόνισε ότι «στόχος της ηµερίδας είναι να δούµε πώς µπορούµε να προσεγγίσουµε την ιστορία του 19ου και 20ου αιώνα στη δευτεροβάθµια εκπαίδευση, καθώς επίσης και πώς µπορούµε επίµαχα και συγκρουσιακά θέµατα, όπως είναι ο Ναζισµός, να τα διδάξουµε στο ελληνικό σχολείο, ειδικά σε µία τόσο κρίσιµη εποχή, έτσι ώστε να συµβάλουµε στην καλλιέργεια κριτικής σκέψης και στην ανάπτυξη υγιούς ιστορικής και πολιτικής συνείδησης στους µαθητές µας».
15
ΤΟΠΙΚΑ
∆ΕΥΤΕΡΑ 24 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2014
Χάσατε τη δηµιουργικότητά σας; Υπάρχουν λύσεις!
Η δηµιουργικότητα, µε όποιον τρόπο επιλέξει ο καθένας να την εκφράσει, µπορεί να ακούγεται εξεζητηµένη έννοια, ίσως και υπερβολική απαίτηση στη σηµερινή εποχή, όπου τα πρακτικά προβλήµατα υπερτερούν, αλλά δεν παύει να έχει τη δική της σηµασία στην ψυχοσύνθεση του ανθρώπου. Πώς µπορούµε όµως να µεγιστοποιήσουµε τη δηµιουργικότητά µας στην εργασία και γενικότερα την καθηµερινότητά µας; -Κάντε ένα διάλειµµα, αλλά όχι ένα τυχαίο διάλειµµα. Τα διαλείµµατα, που µπορούν να σας βοηθήσουν να γίνετε πιο δηµιουργικοί, άρα και αποδοτικοί, περιλαµβάνουν δραστηριότητες, που «ξυπνούν» το µυαλό ενώ παράλληλα το ξεκουράζουν. Οι ειδικοί αναφέρουν, µάλιστα ότι το περπάτηµα και η κηπουρική, βρίσκονται µεταξύ των «πρώτων» στη λίστα αυτών των δραστηριοτήτων.
-Η «εποικοδοµητική» σιέστα Οι άνθρωποι είναι πολύ πιο παραγωγικοί και δηµιουργικοί µετά από έναν «υπνάκο», λένε οι ειδικοί. Ένας ολιγόλεπτος και ελαφρύς ύπνος µπορεί να σας βοηθήσει να «ξεµπερδέψετε» µε προβλήµατα, τα οποία θεωρείτε άλυτα. Ο ύπνος ξεκουράζει τον οργανισµό και βοηθά το µυαλό να ανασυνταχθεί, βάζοντας τις σκέψεις σε σειρά και στην ουσία, ανοίγοντας νέους ορίζοντες σε ό,τι σας προβληµατίζει.
-Κάντε λίγο θόρυβο Η σιωπή µπορεί να είναι χρυσός, κατά το γνωστό ρητό, αλλά σε ορισµένες περιπτώσεις µπορεί να γίνει πραγµατικά εκκωφαντική. Μάλιστα, πρόσφατη έρευνα αναφέρει, ότι η εργασία σε ένα µέτρια θορυβώδες περιβάλλον βοηθά τους ανθρώπους να είναι πιο παραγωγικοί και δηµιουργικοί.
-Συµπλέκτης, γκάζι και έτοιµοι! Η οδήγηση θεωρείται από τις δραστηριότητες που δίνουν ώθηση στη δηµιουργικότητα. Πιο ειδικά µάλιστα, η οδήγηση σε µεγάλους δρόµους, όπως είναι η εθνική οδός, όπου δεν χρειάζεται να δείχνετε συνέχεια προσοχή (π.χ να σταµατάτε σε φανάρια κλπ). Οι ειδικοί θεωρούν ότι η διορατικότητα ενισχύεται µε την οδήγηση καθώς περιλαµβάνει λιγότερη ψυχική εµπλοκή, αφήνοντας το µυαλό ελεύθερο.
-Αποσύνδεση… τώρα Μπορεί να θεωρείτε ότι να «χαζέψετε» λίγο στο facebook ή να παίξετε κάποιο παιχνίδι στον υπολογιστή σας το µυαλό σας θα απελευθερωθεί, αλλά κάτι τέτοιο δεν ισχύει. Το πιθανότερο, σύµφωνα µε τους ειδικούς είναι να συµβαίνει το ακριβώς αντίθετο. Όσο ελκυστικό και αν είναι το internet, επιλέξτε να αποσυνδεθείτε για µερικές ώρες, δίνοντας την ευκαιρία στον οργανισµό σας να ξεκουραστεί.
-Όνειρα θερινής… ηµέρας! Κλείστε τα µάτια σας για λίγα λεπτά και ονειρευτείτε το µέλλον σας. Η ιδέα ενός λαµπρού και χρωµατιστού αύριο, φηµολογείται ότι ενισχύει τη δηµιουργικότητα. Οι έρευνες αναφέρουν, ότι όταν οι άνθρωποι φαντασιώνονται τους εαυτούς τους στο άµεσο µέλλον, προκαλούν το µυαλό τους να διευρύνει τη σκέψη τους. Προσοχή, οι έρευνες κάνουν λόγο για µακροχρόνια όνειρα, π.χ πώς θα είστε σε µία πενταετία από τώρα, και όχι τι θα κάνετε αύριο.
-Ποιο είναι το αγαπηµένο σας χρώµα; Πρόσφατη γερµανική έρευνα αναφέρει, ότι κοιτάζοντας πράσινα αντικείµενα, ενισχύεται η δηµιουργική σκέψη. Ο λόγος είναι ότι ο ανθρώπινος εγκέφαλος έχει συνδέσει το χρώµα µε τη φύση και την ανάπτυξη, η οποία ωθεί την καινοτοµία.
-Επιστροφή στη φύση! Η επαφή µε τη φύση µάς κάνει περισσότερο δηµιουργικούς, κάτι που τεκµηριώνει εκ νέου πρόσφατη µελέτη ψυχολόγων. Η συνεχής επαφή µε τις νέες τεχνολογίες και τα επικοινωνιακά µέσα ζηµιώνει την υγεία µας. Αρκεί µια βόλτα στη φύση ώστε να αποκαταστήσουµε αυτή τη ζηµιά. Κάντε µια βόλτα και δείτε την εναλλαγή των εποχών, παρατηρείστε π.χ. τί συµβαίνει στα δέντρα το φθινόπωρο, τα µανιτάρια που φυτρώνουν, ακούστε το κελάιδισµα των πουλιών, τις πάπιες, τους κύκνους σε µια λιµνούλα. Μελέτες έχουν δείξει ότι τέτοιου είδους αλληλεπιδράσεις βελτιώνουν τις διανοητικές λειτουργίες, µειώνουν την επιθετικότητα και απαλύνουν τα συµπτώµατα της κατάθλιψης. Το 2012 µια άλλη έρευνα αµερικανών ψυχολόγων από το πανεπιστήµιο της Γιούτα και του Κάνσας, έδειξε ότι οι άνθρωποι είχαν κατά 50% καλύτερα αποτελέσµατα σε ένα τεστ δηµιουργικότητας, έχοντας περάσει πρώτα τέσσερις ηµέρες στη Φύση, µακριά από ηλεκτρονικές συσκευές!