18 ΣΕ ΙΣ ΠΡ ΟΣ ΩΠ ΙΚΕ Σ ΑΝ ΑΜ ΝΗ
Μια κοινή µέρα… και όµω̋ τόσο ξεχωριστή!!! Γράφει η Χαρµπέα Ιωάννα κοινωνιολόγο̋/εγκληµατολόγο̋, εργαζόµενη σε βοήθεια στο σπίτι, αρθρογράφο̋. (Γράφτηκε σε ηλικία 14 ετών) Η ζωή είναι γεµάτη εκπλήξει̋! Άλλοτε οι εκπλήξει̋ αυτέ̋ είναι ευχάριστε̋ και άλλοτε δυσάρεστε̋. Αυτό είναι αναπόφευκτο. Εκείνο που πρέπει να ελπίζει κανεί̋ είναι τα ευχάριστα απρόοπτα περιστατικά να υπερβαίνουν στο πλήθο̋ τα δυσάρεστα. Ήταν µια κοινή µέρα σαν όλε̋ τι̋ άλλε̋ και όµω̋ ήταν τόσο ξεχωριστή! Η επιθυµία για ένα σύντοµο ταξιδάκι αναψυχή̋ στην εξοχή γινόταν εντονότερη καθώ̋ οι χρυσαφένιε̋ αχτίδε̋ του ήλιου πρόσκρουαν στο πρόσωπό σου και σου γεννούσαν την ιδέα ότι όλα πάνε καλά. Και η έντονη αυτή επιθυµία για µια επίσκεψη στην κυρία – φύση δεν άργησε να εξελιχθεί σε πραγµατικό γεγονό̋. Η ραγδαία ανάπτυξη τη̋ τεχνολογία̋ και τα πρωτοφανή – και τόσο απρόσιτα για άλλε̋ εποχέ̋ επιτεύγµατά τη̋ συνέβαλαν σε ένα µεγάλο βαθµό να πραγµατοποιηθεί όσο το δυνατόν ταχύτερα αυτή η ψυχική ανάγκη, (αν θα µπορούσαµε να την ονοµάσουµε έτσι) για επαφή µε το φυσικό περιβάλλον. Σε πολύ µικρό λοιπόν χρονικό διάστηµα το όνειρό σου γινόταν πραγµατικότητα. Αυτά που πριν λίγο βρισκόταν στον εγκέφαλό σου ω̋ στοιχεία παλιότερων παραστάσεων και εικόνων ή ακόµα και ω̋ δηµιούργηµα τη̋ φαντασία̋ τώρα αυτή τη στιγµή βρισκόταν εδώ, µπροστά σου ,ολοζώντανα και έτοιµα να ανταποκριθούν στι̋ αισθήσει̋ σου. Το θρόισµα των φύλλων των δέντρων, το µελωδικό κελάηδηµα των πουλιών, ο ανεπανάληπτο̋ ήχο̋ του γάργαρου νερού που κυλά αργάαργά και ήσυχα σε κάποιο ρέµα και µετά από µια διαδροµή µικρή ή µεγάλη καταλήγει σε ένα απότοµο καταρράκτη και τρέχει µε ορµή, χύνεται σε κάποιο ποτάµι παρασύροντα̋ µαζί του οτιδήποτε έτυχε να ακολουθήσει την πορεία του. Aκόµη οι φωνέ̋ ή καλύτερα το µούγκρισµα των άγριων ζώων προσδίδουν στην όλη εικόνα µια µυστηριώδη ελκυστικότητα και αφήνουν τον επισκέπτη άναυδο, ενώ ταυτόχρονα τον παροτρύνουν να επιδοθεί στην περιπέτεια και το µυστήριο που σκεπάζει την όλη περιοχή .Και ενώ απολαµβάνει̋ µε τόση χαρά τα όσα ξετυλίγονται γύρω σου και ενώ είσαι γοητευµένη και ονειροπολεί̋ και ενώ αρχίζει̋ τώρα για πρώτη φορά να νιώθει̋ τη ζωή βλέποντα̋ τη δυναµικότητα τη̋ φύση̋, ωστόσο το ρολόι του χρόνου δε σταµατά! Οι λίγε̋ στιγµέ̋ χαρά̋ και εκτόνωση̋ για σένα, τον πάντα ευπρόσδεκτο επισκέπτη στη ρουτίνα τη̋ καθηµερινή̋ ζωή̋ αντιστοιχούν σε πλειάδα ωρών. Η µαγεία τη̋ φύση̋ δε σε αφήνει να ξεφύγει̋ και να κοιτάξει̋ το ρολόι σου. Όµω̋ το σκοτάδι που αρχίζει να απλώνεται απειλητικά µπροστά σου καταµαρτυρεί ότι µια άλλη µέρα τελειώνει για τον ίδιο πάλι σκοπό δηλαδή για να αρχίσει µια καινούρια. Έτσι µε λύπη αποφασίζει̋ να ρίξει̋ κάποιε̋ κλεφτέ̋ µατιέ̋ στο µεγαλείο τη̋ φύση̋ για να σου µείνει κάτι…. Μια µικρή ανάµνηση από την τόσο µεγάλη ψυχική ηδονή. Η τεχνολογία πιστή στο λειτούργηµά τη̋ σε εξυπηρετεί και πάλι. Το αυτοκίνητο ανυπόµονο σε περιµένει να το χειριστεί̋ και να επιστρέψει̋ έτσι στη µηχανοποιηµένη και µονότονη ζωή σου. Και ενώ η ώρα τη̋ επιστροφή̋ έχει ήδη αρχίσει και το αυτοκίνητο µε ολοένα αυξανόµενο ρυθµό ξεµακραίνει η µνήµη ανακαλεί για µια φορά τα όσα έζησε̋ εκεί, έτσι για να σου δώσει µια περιληπτική εικόνα τη̋ ψυχική̋ πληρότητα̋ που ένιωσε̋ πριν λίγο. Με αυτό τον τρόπο αποκτά̋ την αυτοπεποίθηση ότι οι γενικέ̋ εντυπώσει̋ που θα µείνουν στο µυαλό σου θα είναι ικανέ̋ να επαναφέρουν στη µνήµη σου κάθε µικρή και ασήµαντη λεπτοµέρεια. Για σένα όµω̋ αυτή η λεπτοµέρεια θα µεταφράζεται σε πηγή χαρά̋ και προσδοκία̋ ότι θα σου δοθεί η δυνατότητα να φρεσκάρει̋ κάποτε τι̋ γλυκέ̋ αναµνήσει̋ του παρελθόντο̋.
ΑΡΘΡΑ
∆ΕΥΤΕΡΑ 27 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2012
ΠΟΡΤΡΕΤΑ (Προσωπικότητε̋ που άφησαν έντονα τα ίχνη του̋ στην ιστορία τη̋ ανθρωπότητα̋) «Το παρελθόν» λέει ένα γνωµικό, «είναι µια λάµπα βαλµένη στην είσοδο του µέλλοντο̋». Υπό αυτό το πρίσµα και δεδοµένου του γεγονότο̋ ότι διανύουµε µια περίοδο έντονων θρησκευτικών αναζητήσεων, ζυµώσεων και ιδεολογικών αντιπαραθέσεων και αµφισβητήσεων, εγκαινιάζουµε την στήλη «ΠΟΡΤΡΕΤΑ» όπου θα παρουσιάζουµε προσωπικότητε̋ διεθνού̋ ακτινοβολία̋ κατά το διάβα τη̋ ανθρώπινη̋ ιστορία̋, ώστε να αποτελούν πνευµατικού̋ φάρου̋ και δείκτε̋ σοφία̋ στου̋ χαλεπού̋ καιρού̋ που ζούµε. Εξάλλου, µια̋ και τα κατορθώµατα κι οι επιτυχίε̋ καθώ̋ και τα σφάλµατα και οι αποτυχίε̋ αποτελούν για κάθε λαό πηγή υψηλού αγωνιστικού ήθου̋, φρονήµατο̋ αντίσταση̋ και ιστορική παρακαταθήκη για την µετέπειτα πορεία του ω̋ έθνο̋, η φωτεινή αυτή µατιά στο παρελθόν είναι επιβεβληµένη. ΣΩΚΡΑΤΗΣ: (469-399 π.Χ).
Έλληνα̋ φιλόσοφο̋ του οποίου ο τρόπο̋ ζωή̋, το ήθο̋ και η σκέψη επηρέασαν καίρια την αρχαία και την µοντέρνα φιλοσοφία. Ιδιωτικό̋ βίο̋: Ήταν γιο̋ του Σωφρονίσκου και τη̋ Φαναρέτη̋ από τον δήµο τη̋ Αλωπεκή̋. Είχε ταπεινή καταγωγή. Αρχικά ασχολήθηκε µε το επάγγελµα του πατέρα του, που ήταν λιθοξόο̋ και εν συνεχεία µε την φιλοσοφία. Συζυγό̋ του ήταν η Ξανθίππη, ξακουστή για τον δύστροπο χαρακτήρα τη̋, µε
την οποία απέκτησε 3 γιου̋. Χαρακτηριστικά έλεγε για εκείνη: Με µια σκληρή γυναίκα, πρέπει να ζει κανεί̋ όπω̋ οι ιππεί̋ µε τα ατίθασα άλογα. «Όπω̋ εκείνοι» έλεγε, «αν τα δαµάσουν, δεν έχουν πρόβληµα µε τα υπόλοιπα, έτσι και γω ζώντα̋ µε την Ξανθίππη θα µάθω να συµπεριφέροµαι στου̋ άλλου̋ ανθρώπου̋».— Σωκράτη̋, ∆ιογένη Λαέρτιου ΑΠΑΝΤΑ, Βιβλίο Β. ∆ηµόσιο̋ Βίο̋: Ήταν φιλόπατρι̋, διακρινόταν για την τιµιότητα και την ηθική ακεραιότητα του χαρακτήρα του. Σε αντίθεση µε του̋ σοφιστέ̋ δεν έπαιρνε χρήµατα από του̋ µαθητέ̋ του, µη έχοντα̋ χρησιµοθηρικού̋ σκοπού̋. Έλαβε µέρο̋ σε 3 Αθηνἀκέ̋ εκστρατείε̋ κατά τον Πελοποννησιακό πόλεµο, έδειξε µεγάλη αντοχή στι̋ κακουχίε̋ και έσωσε την ζωή του Αλκιβιάδη στην µάχη τη̋ Αµφίπολη̋. Όπω̋ ελέχθη: «αν όλοι ήταν σαν τον Σωκράτη, η πόλη µα̋ [Αθήνα] ποτέ δεν θα πάθαινε εκείνη την συµφορά». Ήταν απλό̋, ταπεινό̋, εξαιρετικά δηµοφιλή̋ µε δυνατέ̋ φιλίε̋ σε όλα τα κοινωνικά στρώµατα. Μεταξύ των µαθητών του συγκαταλέγονταν ο
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: Ρίτσα K. Κρούπη ark.kroupi@gmail.com
Πλάτων, ο Αντισθένη̋, ο Ευκλείδη̋ ο Μεγαρικό̋ και ο Φαίδων. Το 399 π.Χ. κατηγορήθηκε από του̋ αντιπάλου̋ του για ασέβεια προ̋ του̋ θεού̋, ότι εισήγαγε καινά δαιµόνια κι ότι διέφθειρε του̋ νέου̋ και καταδικάστηκε σε θάνατο µετά από δίκη. Η θἐκή του αταραξία ήταν χαρακτηριστική όπω̋ διαφαίνεται και από την «Απολογία». Αν και µπορούσε να δραπετεύσει και να σωθεί, όπω̋ του πρότειναν οι µαθητέ̋ του, ο Σωκράτη̋ προτίµησε ω̋ νοµοταγή̋ πολίτη̋ να πιει το κώνειο, όπω̋ όριζε ο νόµο̋. Φιλοσοφία: Ο Σωκράτη̋ δεν άφησε ο ίδιο̋ κανένα γραπτό έργο. Θεωρούσε την ενασχόλησή του µε την φιλοσοφία ω̋ θεία εντολή. Ονόµαζε την εσωτερική αυτή φωνή, τι̋ επιταγέ̋ τη̋ συνειδήσεώ̋ του, «δαιµόνιο», και προσπαθούσε να διάγει τον βίο του σύµφωνα µε αυτή. Κατά τον Σωκράτη ο Θεό̋ δεν φιλοσοφεί, γιατί κατέχει τη σοφία, φιλοσοφεί όµω̋ ο άνθρωπο̋, που η ύπαρξή του είναι πεπερασµένη. Αναζήτησε το απόλυτο, µελέτησε την ηθική ουσία, απέρριψε το σχετικό. Κέντρο τη̋ φιλοσοφία̋ του ήταν ο άνθρωπο̋ και η κοινωνία, οι έννοιε̋ του καλού, τη̋ αρετή̋ και τη̋ σοφία̋. Μέσω τη̋ περίφηµη̋ «µαιευτική̋ µεθόδου» µε την χρήση ει-
ρωνεία̋ και προσποιούµενο̋ πλήρη άγνοια, επιχειρούσε να εκµαιεύσει την αλήθεια από τον συνοµιλητή του µε εύστοχε̋ ερωταποκρίσει̋ προκειµένου να προσεγγίσει εκ νέου την αλήθεια µέσω νέων συµπερασµάτων. Η διαλεκτική αυτή µέθοδο̋, δηλαδή το πνεύµα του διαλόγου στι̋ συζητήσει̋ του, βασιζόταν στην επαγωγική συλλογιστική µέθοδο. Με την άσκηση του «ελέγχου» προσπαθούσε να αποδείξει ότι οι πολιτικοί και όσοι ισχυρίζονταν ότι κατείχαν την «σοφία» στην ουσία έσφαλαν και του̋ ενθάρρυνε να επανεξετάσουν και να βελτιώσουν τι̋ ιδέε̋ του̋ σχετικά µε την αρετή διάγοντα̋ ηθικά τον βίο του̋. Επειδή για τον Σωκράτη η αρετή ταυτίζεται µε την γνώση, υποστήριξε ότι κανεί̋ άνθρωπο̋ µε ορθή αντίληψη δεν είναι δυνατόν να πράττει αντίθετα προ̋ ότι υπάρχει καλύτερο παρά µόνο από άγνοια. Αποφθέγµατα: «Εν οίδα ότι ουδέν οίδα», «ουδεί̋ εκών κακό̋», «γηράσκω αεί διδασκόµενο̋», «ο δε ανεξέταστο̋ βίο̋ ου βιωτό̋ ανθρώπω» [Η ζωή που δεν εξετάζεται δεν αρµόζει σε άνθρωπο]. Μαρτυρίε̋: Η ∆ίκη του Σωκράτη επαναλήφθηκε στι̋ 25/5/2012 στην Στέγη Γραµµάτων και Τεχνών του Ιδρύµατο̋ Ωνάση. Αντίστοιχη εκδήλωση είχε διοργανωθεί από το ίδιο Ίδρυµα και πριν από ένα χρόνο στο Οµοσπονδιακό ∆ικαστήριο τη̋ Νέα̋ Υόρκη̋. Και στι̋ δύο αυτέ̋ αναπαραστάσει̋ ο µεγάλο̋ αρχαίο̋ στοχαστή̋ αθωώθηκε. Όπω̋ υπογράµµισε ο Φρανσουά Τερέ, µέλο̋ τη̋ Ακαδηµία̋ Ηθικών και Πολιτικών Επιστηµών τη̋ Γαλλία̋, που ψήφισε υπέρ τη̋ αθώωση̋ του Σωκράτη: «Ο Σωκράτη̋ ήταν φιλόσοφο̋ και ένα̋ φιλόσοφο̋ είναι εύκολο̋ στόχο̋. Ωστόσο, µα̋ έδωσε το µεγαλύτερο δώρο του κόσµου, το δικαίωµα στην αµφιβολία».