ONZE VOOROUDERS jaargang 2018

21ste Jaargang nr.1 driemaandelijks

januari – maart 2018

Onze

Voorouders

De Pittemse kiezers. Deel II: vrouwen 1946-1948

Uit het handboek van deken Jan de Mol: huwelijkscontracten 1649

Nieuwe uitgaven: De graven van Knesselare en De naam Cappelle in Langemark-Poelkapelle-Bikschote

Nationaal congres 2018 in Leuven (Heverlee)

Begrafenis van Adrienne Callens – Tillsonburg (Canada) 1936

ONZE VOOROUDERS

Is een genealogisch tijdschrift en informatieblad uitgegeven door FV regio Tielt vzw, dat driemaandelijks verschijnt, telkens bij het begin van het kwartaal. Teksten om in het tijdschrift op te nemen zijn altijd welkom bij de redactie: Luc Neyt, Luxemburglaan 21, 8700 Tielt, tel.: 051/40 60 75, lneyt@skynet.be Ons werkgebied valt samen met de (deel)gemeenten van het vroeger bestuurlijk en kiesarrondissement Tielt (Aarsele, Ardooie, Dentergem, Egem, Kanegem, Koolskamp, Markegem, Meulebeke, Oeselgem, Ooigem, Oostrozebeke, Pittem, Ruiselede, Schuiferskapelle, Sint-Baafs-Vijve, Tielt, Wakken, Wielsbeke, Wingene en Zwevezele) daarbij aansluitend Gottem, Lotenhulle, Poeke, Vinkt en Wontergem.

Het leesgeld bedraagt 5,00 euro per jaar over te schrijven op het rekeningnummer

IBAN BE75 9731 3326 0351

van FV regio Tielt vzw, Luxemburglaan 21 te 8700 Tielt. (voor lezers uit het buitenland 10,00 euro).

Een vrijwillige surplus als steun is altijd welkom !!!!

Voorzitter: Luc Neyt, Luxemburglaan 21, 8700 Tielt, tel.: 051/40 60 75, lneyt@skynet.be

Redactie: Claude Moors en Luc Neyt

Secretariaat: Jan Callens, Tieltstraat 15, 8740 Pittem, tel.: 051/ 46 54 11, jan-callens@telenet.be

Penningmeester: Lucien Ailliet, Schuiferskapelsestwg. 29, 8700 Tielt, tel.: 051/40 11 36, l.ailliet@skynet.be

Website FV regio Tielt Facebook fv-tielt.familiekunde-vlaanderen.be

https://www.facebook.com/#!/groups/fvTielt/

Documentatiecentrum: Huyse Aleydis, Beernegemstraat 5, 8700 Tielt Openingsuren: elke eerste en derde zaterdag van de maand van 9 tot 12 uur. Elke auteur is verantwoordelijk voor de inhoud van zijn artikel. Overname van teksten toegestaan met vermelding van bron en auteur.

Verantwoordelijke uitgever: Jan Callens, Tieltstraat 15, 8740 Pittem.

Hoe word je lid van Familiekunde Vlaanderen vzw kennisknooppunt voor

familiegeschiedenis

in Vlaanderen en Brussel

Je stort het lidgeld (37 euro gewoon lid, 54 euro steunend lid en minimum 84 euro beschermend lid, een tweede lid van hetzelfde gezin, wonend onder hetzelfde dak betaalt slechts 10 euro) op rekening IBAN BE58 4141 1712 2179 van Familiekunde Vlaanderen vzw Merksem. Ieder lid ontvangt viermaal per jaar het tijdschrift VLAAMSE STAM. De leden kunnen ook uitgaven en formulieren aan goedkopere tarieven krijgen. Je bereikt het Centrum voor Familiegeschiedenis via: mail info@familiekunde-vlaanderen.be en zie ook de website van FV: http://www.familiekunde-vlaanderen.be

NIEUWJAARWENS

In de eerste plaats willen we onze sponsors en lezers oprecht bedanken. We wensen onze trouwe lezers, bezoekers en vrijwilligers van Familiekunde Vlaanderen regio Tielt een deugddoend nieuw jaar. Geniet van je opzoekingen maar ook van deze die je voor anderen doet. We wensen jullie een vruchtbaar jaar met je genealogische opzoekingen in een Rijksof Stadsarchief maar ook in een documentatiecentrum van Familiekunde Vlaanderen. Als vrijwilliger of bestuurslid ben je heel hartelijk welkom bij Familiekunde Vlaanderen regio Tielt. Neem daarvoor contact met Luc Neyt, mail: lneyt@skynet.be Om het jaar goed in te zetten, wordt iedereen uitgenodigd op zaterdag 6 januari 2018 van 9 tot 12 uur in de Beernegemstraat 5 om te klinken op het nieuwe jaar.

“STORT VANDAAG NOG JE LEESGELD VOOR 2018”

Hierbij ontvang je het eerste nummer van Onze Voorouders jaargang 21. Om het niet te vergeten en om ons kosten te besparen, vernieuw vandaag nog je abonnement op papier of digitaal. Voor slechts 5,00 euro (voor lezers uit het buitenland 10,00 euro) heb je jaarlijks 80 bladzijden interessante familiekundige informatie, blijf je op de hoogte van de komende activiteiten en ontvang je de nieuwsbrief.

Storten op IBAN BE75 9731 3326 0351 van FV regio Tielt vzw, p/a Luxemburglaan te 8700 Tielt

Een vrijwillige surplus als steun is zeer welkom !!!!

Wie voor de digitale versie kiest, bezorgt een mailadres aan Jan Callens: jan-callens@telenet.be

NIEUWE UITGAVEN STAAN OP TIL ………

* Wettelijke passeringen van Vinderhoute met zijn lenen binnen ons werkgebied 1607-1649

* Project inventarissen van “funerair erfgoed voor de toekomst” .

* Handboek Deken Joannes Demol 1616-1657

* Dopen Aarsele 1609-1795

26 april 2018 Prof. Magda Devos over het ontstaan van de familienamen.

28 september 2018 de heer Peter Eykerman, spoorzoeker, oude foto’s identificeren. Meer info in volgende nummers van Onze Voorouders.

NIEUWSBRIEF

Wie de nieuwsbrief van Familiekunde Vlaanderen regio Tielt wenst te ontvangen, bezorgt zijn of haar mail aan Luc Neyt: lneyt@skynet.be

Luc Neyt, Tielt

DE PITTEMSE KIEZERS 1946-1948 DEEL II: VROUWEN

De lijst bevat een overzicht van het aantal kiezers. De eerste tabel bestaat uit twee delen en is van 30 oktober 1945. Kiezers voor de Gemeenteraad

Vrouwen-kiezers 1e deel 1516

Vrouwen-kiezers 3e deel 6

Totaal 1522

De lijst is gemaakt op dezelfde manier als de lijst met de mannelijke kiezers. Dezelfde opmerkingen zijn hier ook geldig.

Ook in deze lijst is niet vrij van onvolmaaktheden. De in de afbeelding vermelde Adriana (later meestal Adrienne geschreven) Callens, Sectie D19 staat ingeschreven bij haar vader en stiefmoeder Edmond Callens – Pharaïlde De Witte. Adriana vertrok reeds op 21 april 1926 samen met haar zuster Alida en schoonbroer Alphons Steen naar Canada. Ze was toen 15 jaar oud. Ze huwde in 1928 met Leon Vandeweghe eveneens geboren in Pittem in 1903. Zij overleed in Tillsonburg op 31 december 1935. Ze liet een zoon, Roger na.

Bij haar begrafenis, begin 1936 maakte men een groepsfoto van haar familieleden op de begraafplaats van Tillsonburg. Het was haar zuster Alida die mij kort voor haar overlijden deze foto gaf met de namen van de personen:

1. Joseph Vandeweghe, broer van Leon

2. Achiel Vandeweghe, kozijn van Leon

3. Martha De Witte, echtgenote van Gustaf Kerkhof, zus van stiefmoeder Adriana

4. Isidoor Vandeweghe, vader van Leon

5. Dienstdoende pastoor

6. Leon Vandeweghe, echtgenote van Adriana

7. Roger Vandeweghe, zoon van Adriane, later Van de Weghe

8. Regina Vandewege, zus van Leon

9. Cyriel Vandeweghe, broer van Leon

10. Alida Callens, zus van Adriana

11. Elisa Descheemaeker, moeder van Leon

12. Vrouw Joseph Vandeweghe

13. Dochter van Achiel Vandeweghe

14. Vrouw van Achiel Vandeweghe

15. Marcel Van Rumbeke, schoonbroer van Leon Vandeweghe, echtgenoot van Suzanna Vandeweghe.

De familie Vandeweghe vertrok naar Canada op 28 augustus 1923. Een zoon bleef achter in België.

In de gemeente stonden ingeschreven op het adres “Koolskampstraat 4”1, 6 kloosterlingen en op “Statiestraat 1”2, 160 kloosterlingen. Germaine Bertrem staat ook als kloosterlinge op SB 86. De invloed van deze groep kiezers op het totaal der kiezers geven we verder nog aan.

Voor het uitfilteren van de gegevens die volgen hebben we enkele verbeteringen aangebracht aan de info daar waar er duidelijk fouten waren gemaakt. De plaatsnamen hebben we omgezet naar de huidige schrijfwijze. De straatnamen hebben we omgezet naar de moderne schrijfwijze.

We treffen 21 maal een tweede naam aan waarvan een groot deel in combinatie met Maria (inclusief namen als Marie-Louise en Marie-Louisa).

De indeling van de informatie3 .

Kolom I: Volgnummer.

Kolom II: Naam en voornaam kiezer, echtg. of wed.4 en eventueel beroep.

Kolom III: Aanduiding “G” voor gemeentekiezer5 .

Kolom IV: Aanduiding laatste woonplaats in de gemeente op 1 juli 1945. Aanduiding indien de inschrijving in de gemeente gebeurde na 1930. Aanduiding indien de kiezer na 1 januari 1945 zijn woonplaats heeft overgebracht naar een andere gemeente.

Kolom V: Plaats en datum van de geboorte. Voor de in het buitenland geboren personen de geboorteplaats van de vader en zijn geboorteplaats en datum.

1 Ouderlingengesticht.

2 Hoofdklooster van de “Zuster van Maria” van Pittem.

3 We geven hier verkort de belangrijkste informatie weer.

4 vr: vrouw van, we: weduwe van.

5 In de lijst staan alle vrouwen als gemeentekiezer.

Enkele wetenswaardigheden6 .

Bij de Burgerlijk Stand staat aangegeven of ze de “echtg.” of de “wed.” is. 1522 kiezers (zonder kloosterlingen 1355).

Bij de mannen was 65 % gehuwd, bij de vrouwen slechts 58 %. We zien in absolute cijfers dat er 886 gehuwde mannen in de lijst staan en slechts 869 gehuwde vrouwen. Het zou kunnen dat bepaalde vrouwen nog niet in de kiezerslijst werden ingeschreven na hun huwelijk met een Pittemnaar kort voor het opmaken van de lijst. Ofwel zijn bij de mannen de recente “weduwnaars” nog opgegeven als “echtgenoot van”.

6 In de meeste gevallen spreken de afbeeldingen voor zich. Voor bepaalde grafieken hebben we enkel maar de percentages opgenomen van de grootste groepen. Voor de voornamen zijn bijvoorbeeld maar 18 namen weergegeven op de grafiek.

Er zijn 199 verschillende voornamen van vrouwen aangegeven, 97 daarvan komen slechts één keer voor. Bij één vrouw zijn drie voornamen gegeven en bij 25 vrouwen zijn twee voornamen gegeven (hierbij inbegrepen voornamen die beginnen met Maria of Marie. Bij Julmena Gryp staat tussen haakjes Germaine, mogelijks is deze laatste haar normale aanspreeknaam.

Bij de vrouwen is het verschil tussen de meest voorkomende voornaam Maria tot de tweede meest voorkomende voornaam Irma 329 tot 76. Maria komt voor 22 % als voornaam bij de vrouwen voor.

Er zijn 643 familienamen die voorkomen in de lijst, 359 daarvan komen slechts één keer voor (56%).

Ten opzichte van de familienamen bij de mannen ligt dit cijfer pakweg 200 hoger. De invloed van de kloosterorde speelt hierbij een belangrijke rol.

Namen bestaande uit twee of drie delen zoals De Witte, Van de Casteele, enz. hebben wij in de lijst met familienamen genomen samen met de namen in een deel zoals Dewitte, Vandecasteele, enz.

De oudste persoon is geboren in 18527, de jongste in 19258. De invloed van de eerste wereldoorlog is duidelijk af te lezen.

De geboortemaand geeft iets meer geboorten aan in het begin van het jaar. Het gemiddelde verschil is ongeveer 20, bij de mannen was dit 16.

Er komen 37 verschillende beroepen voor, waarvan 14 slechts één maal. Het grootste deel van de vrouwen staat aangegeven zonder beroep. Daarna volgen de kloosterlingen en landbouwsters. We denken te mogen aannemen dat een groot deel van de vrouwen die zonder beroep staan aangegeven voor een extra inkomen zorgde als seizoenarbeidster in de landbouw.

7 Ida Musschoot, rentenierster, Koolskampstraat 2, ° Vinkt 15 februari 1852.

8 Godelieve Locquet, landbouwster, SD 49, ° Dentergem 30 april 1925.

55 % van de inwoners woonde op een sectie en dus buiten de dorpskern. Dit is 12 % minder dan bij de mannen.

Rekening houdende met de kloosterzusters komen we op 62 % van de vrouwen die buiten de dorpskern woont. Dit ligt al iets dichter bij de 67 % van de mannen die buiten de dorpskern woont, maar toch leven er meer vrouwen in het centrum van de gemeente.

9 Kloosterlinge-overste staat afzonderlijk in lijst beroepen. Wat maakt dat er 167 kloosterlingen zijn in totaal.

De kiezers werden geboren in 180 verschillende dorpen of steden. 104 geboorteplaatsen komen slechts één maal voor.

De overgrote meerderheid van de kiezers is geboren in Pittem en de onmiddellijke omgeving. Enkele kiezers werden geboren in het buitenland, de VS, Frankrijk, Belgisch Congo, Argentinië, Nederland en Duitsland.

De gemiddelde ouderdom op 27 december 1945 was 45,3 jaar.

Indien we geen rekening houden met de kloosterzusters dan is de op 27 december 1945 gemiddelde ouderdom 46,0 jaar. De zusters brachten de gemiddelde leeftijd dus iets naar omlaag.

In de bepaling van de gemiddelden hebben we niet enkel rekening gehouden met de jaren maar ook met de maanden en de dagen.

Op 1000 vermeldingen10 van de beide geboortedatums mannen en vrouwen in de kiezerslijst van de vrouwen komen we tot een gemiddelde van 3,1 jaar11 dat de mannen ouder waren dan de vrouwen12,13,14,15 .

Er zijn 1000 vermeldingen van koppels. Van 286 koppels (28.6 %) zijn man en vrouw in dezelfde gemeente of stad geboren. Van 228 koppels (22.8 %) zijn man en vrouw in Pittem geboren.

Paul Callens, Pittem

10 Vermelding bij gehuwde vrouwen en weduwen.

11 Totaal gemiddelde van de gegevens. Als we werken met absolute waarden van het verschil (zonder rekening te houden wie oudste is) dan bekomen we een gemiddeld verschil van 4,4 jaar.

12 Rekening houdende met jaren, maanden en dagen.

13 Grootste verschil vrouw ouder dan man voor het koppel Irma Devolder, ° Meulebeke, 21 februari 1886 x Cyriel Volckaert, ° Lichtervelde, 29 augustus 1905.

14 Grootste verschil man ouder dan vrouw voor het koppel De Smet Marie, ° Tielt, 23 februari 1870, weduwe Leonard Pauwels, ° Pittem, 26 december 1842.

15 Een koppel verschilt maar vijf dagen in leeftijd. Margaretha Spriet, ° Tielt, 12 maart 1914 x Georges Bouvry, ° Pittem, 17 maart 1914.

Komende activiteiten

Vergeet de jonkvrouw in de toren. Hoe vrouwen leefden in het middeleeuwse Vlaanderen

De middeleeuwen waren een donkere periode, en al zeker voor vrouwen. Middeleeuwse vrouwen waren hulpeloze prinsessen, kinder-barende huisvrouwen en godsvruchtige kloosterzusters - met ertussen een occasionele Jeanne D’Arc. In een maatschappij gedomineerd door mannen waren vrouwen passieve wezens. Of tenminste, zo klinkt het hardnekkige clichébeeld over vrouwen in de middeleeuwen. Het doet echter weinig recht aan de werkelijkheid.

Wanneer: donderdag 8 februari om 20 uur

Inkom: gratis

Waar: Stadsbibliotheek, Lakenmarkt 9 in Tielt.

In deze lezing toont historica Andrea Bardyn (KU Leuven en Universiteit Antwerpen) hoe het leven van vrouwen in het middeleeuwse Vlaanderen eruit zag. Ze laat je kennis maken met de machtige vorstinnen en invloedrijke kluizenaressen die onze gewesten telden, maar ook met de gewone man en vrouw in de stad die hun geld verdienden met handel en productie.

==============================================================================

Lessenreeks familiekunde voor beginners door Claude Gekiere van FV-Deinze

Zaterdag 03 maart 2018

Algemeen, situering van FV regio Tielt binnen FV Nationaal, eerste stappen, archiefbezoek: noteren en ordenen, formulieren.

Zaterdag 10 maart 2018

Burgerlijke Stand, Bevolkingsregisters en Republikeinse Kalender.

Zaterdag 17 maart 2018

Parochieregisters, Poorterij, wezerij, staten van goed, munten, oude maten en gewichten.

Zaterdag 24 maart 2016

Landboeken, volkstellingen, kadaster, Poppkaarten, Registratie- en hypotheekkantoren, militaire bronnen.

Wanneer: telkens van 14.30 tot 16.00 uur

Waar: Stadsbibliotheek, Lakenmarkt 9,Tielt

Bijdrage: 20,00 euro

Inschrijven Cultuurcentrum Gildhof: telefoon: 051/42 82 20 of via mail

vorming@tielt.be

Betaal op rekeningnummer BE64 0910 1654 0852 van Cultuurcentrum

Gildhof met vermelding “cursus familiekunde”.

Aanwinsten 2017, deel I

Welkom in ons documentatiecentrum elke eerste en derde zaterdag van de maand van 9.00 tot 12.00 uur.

In 2017 verwierven we heel wat nieuwe boeken, parochieregisters, documenten die gratis te plaatse te raadplegen zijn. Om het u gemakkelijk te maken, hebben naast de titel van het document het nummer van de doos en het nummer van het document in de doos vermeld.

Stad Oostende, lijst van de Parlements-, Provincieraads- en de Gemeenteraadskiezers voor 1966-1968, Boek III

Stad Oostende, lijst van de Parlements-, Provincieraads- en de Gemeenteraadskiezers voor 1966-1968, Boek IV

Gemeente Dadizele, lijst van de Parlements-, Provincieraads- en Gemeenteraadskeizers 1974-1976.

Stad Oostende, lijst van de Parlements-, Provincieraads- en Gemeenteraadskiezers, boek 2, 1969-1971

Stad Oostende, lijst van de Parlements-, Provincieraads- en Gemeenteraadskiezers, boek 3, 1969-1971

Stad Oostende, lijst van de Parlements-, Provincieraads- en Gemeenteraadskiezers, 1970-1972, schrappingen

Stad Oostende, lijst van de Parlements-, Provincieraads- en Gemeenteraadskiezers, 1972-1974, schrappingen

Stad Oostende, lijst van de Parlements-, Provincieraads- en Gemeenteraadskiezers, boek 3, 1970-1972

Stad Oostende, lijst van de Parlements-, Provincieraads- en Gemeenteraadskiezers, boek 1, 1969-1971

Stad Oostende, lijst van de Parlements-, Provincieraads- en Gemeenteraadskiezers, boek 1, 1970-1972

Stad Oostende, lijst van de Parlements-, Provincieraads- en Gemeenteraadskiezers, boek 2, 1970-1972

Gemeente Lichtervelde, Lijst van de Parlements-, Provincieraads- en Gemeenteraadskeizers 1974-1976, 1°, 2°, 3° en 4° deel

Gemeente Oostrozebeke: lijst van de algemene kiezers ingeschreven in het kiezersregister op 1 april 1981

464/01

464/02

464/03

465/01

465/02

466/01

466/02

466/03

466/04

467/01

467/02

468/01

468/02

Nieuwe uitgaven

Binnen het project “funerair erfgoed voor de toekomst” publiceerde Paul Callens in 2017 de inventaris van de begraafplaats van Beveren-Roeselare, Sint-Maria-Aalter1 en als sluitstuk verdiepte hij zich in de begraafplaats van KNESSELARE. Zoals alle vorige werken over de “graven van de gemeenten van het werkgebied van Familiekunde Vlaanderen regio Tielt” wordt elk graf op een plan gesitueerd. De tekst die op de zerk staat, wordt heel nauwkeurig genoteerd, ook al is deze soms zeer moeilijk leesbaar. Maar een beetje water of heel fijn droog wit zand kunnen wonderen verrichten op een verweerde grafsteen. Met de uitgave van de begraafplaats van Knesselare treedt Paul terug buiten de grenzen van het werkgebied van FV regio Tielt, want in 2016 kwamen de begraafplaatsen van de gemeenten Gits, Grammene, Meigem, Zeveren, Poesele, Hertsberge en Hulst aanbod.

Het boek “De graven van Knesselare” is een digitale zwart-wit print op A4-formaat, telt 436 blz. en is afgewerkt met een doorlopende kaft in kleurenprint. Prijs: 26,00 euro te verhogen met 5,00 euro portkosten, maar kan ook gratis afgehaald worden.

“De naam Cappelle in Langemark-Poelkapelle-Bikschote”

door Etienne Cappelle

Zoals in talrijke gemeenten in Zuid-WestVlaanderen zijn in Langemark vele parochieregisters vernietigd tijdens WOI. Toen werden deze documenten immers nog in de plaatselijke kerken bewaard en als hoog gebouw waren ze een ideaal wachtpost om troepenbewegingen waar te nemen. Ze waren bijgevolg in de meeste parochies een eerste mikpunt voor de vijandige artillerie. Zo gebeurde dit ook in Langemark, Poelkapelle en Bikschote. Wat overbleef van de archieven bleek meestal onvoldoende om de Cappelles uit de XVIe , XVIIe en de eerste helft van de XVIIIe eeuw te identificeren. Dubbele van akten van parochieregisters en burgerstand brachten nadien de nodige informatie over de Cappelles en eventuele varianten.

1 Onze Voorouders, 20ste jaargang nr. 4 van 2017, p.70.

Na de Beeldenstorm van 1566, de Hage prekers die het nieuwe geloof kwamen verkondigen, de geuzen, de malcontenten, de repressie door het Spaanse leger onder het bevel van de Hertog van Alva, de plunderingen en moorden door vrijbuiters, kenden onze contreien een periode van grote onveiligheid voor heel de bevolking. De mensen sloegen massaal op de vlucht ofwel naar de Noordelijke Nederlandse provincies ofwel naar Engeland. Deze exodus begon in 1572 en bereikte een hoogtepunt op het einde van de XVIe eeuw. Langemark was voor een groot stuk helemaal verlaten, zoals Roeselare, Zonnebeke, Moorslede en Beselare. In andere dorpen zoals Staden, Gits, Oostnieuwkerke, Westrozebeke was geen ziel meer te bespeuren.

Het herbevolken van heel de streek begon pas rond of na de eeuwwisseling, met nieuwkomers vooral uit Noord-Frankrijk (toen nog Vlaanderen), Artesië, Rijsel en Picardië, streken die toen nog bij het Graafschap Vlaanderen hoorden. De meeste Cappelles van het arrondissement Roeselare stammen af van (katholieke) voorouders die zich toen in onze contreien vestigden. Deze grote volksverhuizing werd toen aangemoedigd door jaren van vrede (het Twaalfjarig bestand van 1609 tot 1621 onder het bewind van de Aartshertog Albrecht van Oostenrijk en Isabella van Spanje, dochter van Filips II).

Dit boek verzamelt alle fiches van Cappelles en aanverwanten (van ±1600 tot na WOII) die ofwel in Langemark, Poelkapelle of Bikschote, geboren, getrouwd en/of overleden zijn ofwel waar er minstens één van hun kinderen geboren is of in het huwelijk trad1. Naamgenoten die zich in de entiteit Langemark-Poelkapelle kwamen vestigen waren van oorsprong uit Oostnieuwkerke, Staden, Westrozebeke, Passendale, Beveren, Zonnebeke, Moorslede, Reningelst, Merkem, Esen, Tielt, Elverdinge, Roeselare, Dikkebus, …

Het boek is zwart-wit geprint op formaat A4, telt 488 bladzijden en is afgewerkt met een doorlopende kaft in kleur. Naast de inleiding en de verklaring van de naam Cappelle bevat dit werk een index op de aangetrouwden, Cappelle van A-Z, doop- en/of geboorte-, huwelijks- en overlijdensakten.

Deze uitgaven zijn te verkrijgen door storting op rek. BE75 9731 3326 0351 van FV regio Tielt vzw p/a Luxemburglaan 21, 8700 Tielt (kostprijs + verzendingskosten) of zonder onkosten af te halen op het secretariaat, Schuiferskapelsesteenweg 29 te 8700 Tielt. (Lucien Ailliet, Tel. 051. 40 11 36 en mail: l.ailliet@skynet.be). Een bestelling kan ook, elke eerste en derde zaterdag van de maand tussen 9 en 12 uur, gratis afgehaald worden in het Documentatiecentrum van Familiekunde Vlaanderen regio Tielt, Beernegemstraat 5 in 8700 Tielt.

Luc Neyt, Tielt

Wanneer: zaterdag 17 maart 2018 van 9 tot 17.00 uur

Waar: Heilig Hartinstituut, Naamsesteenweg 355, Heverlee Congresprogramma: 9 uur onthaal met koffie

10 uur: opening congres door Wilfried Devoldere, voorzitter van Familiekunde Vlaanderen en aansluitend drie referaten.

12.45 uur: broodjeslunch

14 uur: twee referaten gevolgd door het ceremonieel gedeelte met toespraak door de heer minister Sven Gatz

17 uur: receptie met mogelijkheid tot deelname aan banket Inschrijven: via http://www.familiekundevlaanderenleuven.be/Congres.htm

1 De auteur kon rekenen op de medewerking van wijlen André Cappelle uit Bikschote, Gabriël en Maria Cappelle uit Langemark, de familie van wijlen Frans Cappelle uit Zonnebeke en Mariette Wemaere-Huyghe uit Tielt.

Huwelijkscontracten uit het handboek van deken Jan De Mol1

De personen in deze contracten zijn terug te vinden in de parochieregisters van Tielt.

f° 130

Alsoo apparent is een huwelyck te gewerden in dient onse moeder de H. Kercke gedooght tuschen Jan Coghe filius Antheunis in Meulebeque en Elizabet Bruneel filia Laureins soo syn den selven Jan Coghe ter eendere en de voornoemde Elizabet Bruneel geassisteert met haer moeder en Jan Van Lokere haeren oom ter andere voor eenich verband van huwelic oft ondertrau geaccordeert by vorme van contract van huwelyck: dat naer tvulcommen van tselve apparent huwelyc hy Coghe compt eerst toverlyden, kind oft kinderen van tsleve achterlaetende ofte gheene sy Elizabeth sal voren vuyt hebben alle de cleeren lynen en wullen baguen en juweelen thaeren lyfve dienende een camer en bedde gestoffeert, en alle de reste van tgoed ten sterfhuyse bevonden sal deelsaem syn naer de costume van tpoorterlyc sterfhuys van Cortryc; gelyck sal deelsaem syn in alle andere gevallen, Aldus tuschen hun gedaen desen 5en dagh aprilis van den jaere 1600 negen en veertich Toorconden elcx handteecken hier gestelt

Dit merc heeft gemaect Jan Coghe bovenscreven

Lijsebet Bruneel

my present Jan De Mol pasteur en deken van Thilt

f° 137

Alsoo apparent is een huwelyc te gewerden in dient onse moeder de H. Kercke gedooght tuschen Laureins Plancart filius Francois en Tanneken Boesens filia Joos soo syn den selven Laureins geassisteert met Gillis De Pyper syn moyens2 man ter eendere en den voorseiden Joos Boesens hem sterc maeckende over tvoorseide Tanneken syn dochter ter andere voor ondertrau oft eenich verband van huwelyc geaccordeert by vorme van contract van tvoorseide huwelyc in dese maniere: dat naer tvulcommen van dit apparent huwelyc hy Laureins eerst overlydende kind oft kinderen van tselve achterlaetende oft gheene en sy Tanneken eerst overlydende in tgelycke kind oft kinderen achterlaetende, sal al tgoed ten sterfhuyse bevonden deelsaem syn naer de costume van tpoorterlyck sterfhuys: maer in dien sij eerst overlydt gheen kind oft kinderen van dit huwelyc achterlaetende sal hy Laureins blyven in alle baeten en schaeden ten sterfhuyse bevonden mids an haer hoirs ghevende twaelf pond groten eens suyver en vry van alle lasten soo funerale als andere en voorts dhelft van de conquesten3 te doen geduerende dit apparent huwelyck laetende an de selve haer hoirs

Toorconden hebben de voorseide contractanten dit onderteeckent en ooc de voorseide

Tanneke Bousens dit contract daer by advouerende desen 12en dagh mey 1600 negenenveertich bij mij Laureins Blanckaert

dit merc heeft + gemaect Joos Bousens bovenscreven

by my Gillis De Pypere

dit merc + heeft gemaect Tanneke Boesens bovenscreven

my present en toorconden Jan De Mol pasteur en deken van Thilt

1 Decanaal Archief (DAT), 114. Jan De Mol was deken van Tielt van 1617 tot 1656

2 Moye of moeie: tante

3 Conquesten: aangewonnen bezit tijdens het huwelijk

Claude Moors, Tielt

Familiekunde Vlaanderen regio Tielt activiteitenagenda januari - februari - maart 2018

Het documentatiecentrum FV regio Tielt is open elke eerste en derde zaterdag van de maand.

1. Werkgroep genealogie op zaterdag 6 januari van 9 tot 12 uur, gelegenheid tot opzoeken.

2. Werkgroep genealogie op zaterdag 20 januari van 9 tot 12 uur, gelegenheid tot opzoeken.

3. Werkgroep genealogie op zaterdag 3 februari van 9 tot 12 uur, gelegenheid tot opzoeken.

4. Vrouwen in de Middeleeuwen, Andrea Bardyn, donderdag 8 februari: (zie p. 12)

5. Werkgroep genealogie op zaterdag 17 februari van 9 tot 12 uur, gelegenheid tot opzoeken.

6. Werkgroep genealogie op zaterdag 3 maart van 9 tot 12 uur, gelegenheid tot opzoeken.

7. Zaterdag 17 maart gesloten wegens congres. Vervangdatum: zaterdag 24 maart van 9 tot 12 uur, werkgroep genealogie en gelegenheid tot opzoeken.

8. 53ste Nationaal Congres in Leuven, zaterdag 17 maart (zie p. 16)

9. Cursus genealogie voor beginners: zaterdag 3, 10, 17 en 24 maart, Claude Gekiere (zie p. 12)

10. Werkgroep genealogie op zaterdag 7 april van 9 tot 12 uur, gelegenheid tot opzoeken.

11. Werkgroep genealogie op zaterdag 21 april van 9 tot 12 uur, gelegenheid tot opzoeken.

Dank

Wij danken hartelijk voor wat ze schonken aan ons archief, zoals: bidprentjes, rouwbrieven, rouwberichten, communieprentjes, documenten, huwelijksaankondigingen, foto’s, tijdschriften, familiegeschiedenissen, familiepapieren, genealogische uitgaven, enz…

Mevr. M. Lakiere-Vyncke – Hilda De Roo – Luc Neyt - Daniël Missant – Roede van Tielt – Noël Devriese –Georges Vanhoute, Dominique Maes, Stefan De Smet en Julien Verbrugge, allen uit Tielt, Denis Haerens, Wakken en Ely Verleysen Lotenhulle

Inzenden van vragen, antwoorden, teksten en activiteitenkalender

Voor de eerstvolgende nummers worden de belanghebbenden dringend gevraagd rekening te houden met de hierna volgende uiterste data voor het inzenden van hun vragen, antwoorden, teksten, mededelingen. (Steeds één maand vóór de maand van verschijnen!):

Nummer 1 / januari - februari - maart 2019 vóór 30 november 2018

Nummer 2 / april - mei - juni 2018 vóór 28 februari 2018

Nummer 3 / juli - augustus - september 2018 vóór 31 mei 2018

Nummer 4 / oktober - november - december 2018 vóór 31 augustus 2018

Luc Neyt, Tielt

Duthoit Luc

21ste Jaargang nr.2 driemaandelijks april – juni 2018

Onze

Voorouders tijdschrift voor familiegeschiedenis

De Pittemse kiezers. Deel III: mannen en vrouwen 1946-1948

Enige huwelijkscontracten uit het handboek van deken Jan De Mol 1649

Jaecquemyne Veroust uit Tielt, vrouw van Joos Van Betsbrugghe, na 14 jaar verlost van haar hoofdpijn in 1644

Nieuwe uitgaven: De graven van 14 kerkhoven, begraafplaatsen

Enkele kiezers van Pittem met bezoek uit Canada – 1949

Familie Edmond Callens, Waterstraat 18, Pittem

ONZE VOOROUDERS

Is een genealogisch tijdschrift en informatieblad uitgegeven door FV regio Tielt vzw, dat driemaandelijks verschijnt, telkens bij het begin van het kwartaal. Teksten om in het tijdschrift op te nemen zijn altijd welkom bij de redactie: Luc Neyt, Luxemburglaan 21, 8700 Tielt, tel.: 051/40 60 75, lneyt@skynet.be

Ons werkgebied valt samen met de (deel)gemeenten van het vroeger bestuurlijk en kiesarrondissement Tielt (Aarsele, Ardooie, Dentergem, Egem, Kanegem, Koolskamp, Markegem, Meulebeke, Oeselgem, Ooigem, Oostrozebeke, Pittem, Ruiselede, Schuiferskapelle, Sint-Baafs-Vijve, Tielt, Wakken, Wielsbeke, Wingene en Zwevezele) daarbij aansluitend Gottem, Lotenhulle, Poeke, Vinkt en Wontergem.

Het leesgeld bedraagt 5,00 euro per jaar over te schrijven op het rekeningnummer

IBAN BE75 9731 3326 0351

van FV regio Tielt vzw, Luxemburglaan 21 te 8700 Tielt. (voor lezers uit het buitenland 10,00 euro).

Een vrijwillige surplus als steun is altijd welkom !!!!

Voorzitter: Luc Neyt, Luxemburglaan 21, 8700 Tielt, tel.: 051/40 60 75, lneyt@skynet.be

Redactie: Claude Moors en Luc Neyt

Secretariaat: Jan Callens, Tieltstraat 15, 8740 Pittem, tel.: 051/ 46 54 11, jan-callens@telenet.be

Penningmeester: Lucien Ailliet, Schuiferskapelsestwg. 29, 8700 Tielt, tel.: 051/40 11 36, l.ailliet@skynet.be

Website FV regio Tielt Facebook fv-tielt.familiekunde-vlaanderen.be https://www.facebook.com/#!/groups/fvTielt/

Documentatiecentrum: Huyse Aleydis, Beernegemstraat 5, 8700 Tielt Openingsuren: elke eerste en derde zaterdag van de maand van 9 tot 12 uur. Elke auteur is verantwoordelijk voor de inhoud van zijn artikel. Overname van teksten toegestaan met vermelding van bron en auteur.

Verantwoordelijke uitgever: Jan Callens, Tieltstraat 15, 8740 Pittem.

Hoe word je lid van Familiekunde Vlaanderen vzw kennisknooppunt voor familiegeschiedenis in Vlaanderen en Brussel

Je stort het lidgeld (37 euro gewoon lid, 54 euro steunend lid en minimum 84 euro beschermend lid, een tweede lid van hetzelfde gezin, wonend onder hetzelfde dak betaalt slechts 10 euro) op rekening IBAN BE58 4141 1712 2179, BIC KREDBEBB van Familiekunde Vlaanderen vzw Merksem. Ieder lid ontvangt viermaal per jaar het tijdschrift VLAAMSE STAM. De leden kunnen ook uitgaven en formulieren aan goedkopere tarieven krijgen. Je bereikt het Centrum voor Familiegeschiedenis via: mail info@familiekunde-vlaanderen.be en zie ook de website van FV: http://www.familiekundevlaanderen.be

Inhoud:

- Jaecquemyne Veroust uit Tielt, vrouw van Joos Van Betsbrugghe, na 14 jaar verlost van haar hoofdpijn in 1644 23

- Enige huwelijkscontracten uit het handboek van deken Jan De Mol 28

- Waar komen onze familienamen vandaan? Prof. Dr. Magda Devos 30

- De gevolgen van een tentoonstelling in Pittem en in Weymouth 31

- Pittemse Kiezers. Deel III: mannen en vrouwen 1946-1948

- Nieuwe uitgaven: De graven van 14 kerkhoven, begraafplaatsen

Jaecquemyne Veroust uit Tielt, vrouw van Joos Van Betsbrugghe, na 14 jaar verlost van haar hoofdpijn in 1644

Deel 1

Voor familiekundigen is het altijd plezant als ze interessante stukken kunnen terugvinden uit een ver verleden die ertoe bijdragen om hun familiegeschiedenis te stofferen. Een bron waar we voor Tielt ook enkele merkwaardige enkwesten in terugvonden is het mirakelenboek van de Groeningeabdij van Kortrijk1 . Deze Tieltse gebeurtenissen hebben we getranscribeerd en geven ze in een paar artikels weer omdat ze tevens een beeld schetsen van het leven in het midden van de zeventiende eeuw.

Het eerste document beschrijft het lijden en verlossing van Jaecquemyne Veroust aan hoofdpijn, slaperigheid en zwaarmoedigheid en dat gedurende 15 jaar. De beschrijving, in Oud-Vlaams dialect, is prachtig om te lezen2 .

“

Jaecquemyne Veroust fa Jans, huysvrauwe van Joos Van Betsbrugghe, oudt dertich iaeren oft daerontrent, wonen(de) inde prochie van Thielt, verclaert by eede, dat haer is anghecom(m)en zeker quellinghe gheleden veerthien iaeren ofte daerontrent, zonder dat zy weet hoe ofte van wie haer de zelve anghedaen is, dan weet zeer wel, dat zy was met ghedeurighe pyne des hoofts, ende gheheel zwaermoedich oft zy vul loots gheweest hadde, ende altyts oock zeer slaeperich, met ghedeurighe pyne des lichaems, de welcke haer oeffende nu in d’een, nu in d’ander litmaet haer lichaems, somtyts in haeren buyck, aen haer herte, in haere ooghen, aen haere ooren, in haere vinghers, in haere voeten, rugghe ende zoo voorts.

Om van deze quellinghe verlost te worden, heeft zy haer eerst gheaddesseert aen Meester Pieter Willems, vermaert chirurghyn in Caneghem, den welcken zoo hy haer sagh, ende den staet inde vrine (?), oirdeelde terstont dat hy haer niet gheven en konde om haer te helpen, ende dat de medicyne haer niet en diende, maer dat zy moeste belezen worden, doordien dat hy, nochte andere medicynen, zoo hy zeyde, haer niet en konden helpen.

Drye iaeren ende drye maenden daernaer, zoo haere voorscreven quellinghe altyts continueerde, heeft zy verbeyt van haer te laeten helpen ende belezen, doordien zy niet en konde haer laeten voorstaen3, dat zy betovert was, ende zoo zy nu de resolutie ghetrocken hadde van haer door de belezinghe te doen helpen, zoo zy ten dien eynde vut haer huys is ghecom(m)en op den eersten dach van oust XVIc dryenveertich. Wezende ontrent ten halfven van haer hof om naer de kercke te gaen, ghevoelde zy eenne grooten slach ofte stoot op haeren rechteren boeseme, dies zy zeer vervaert wiert, doordien zy ontrent haer niemant en was ziende; ende zoo zy van haer hof quam opde straete, ghevoelde zy eenen ghelycken slach ofte stoot op haeren slinckeren boeseme, daer van zy noch veel meer vervaert, benaut ende beansticht wiert; te meer om dat zy ghevoelde dat

1 RAK Toegang 23/3, Register inzake het onderzoek naar de mirakelen door bemiddeling van 0.-L.-Vrouw van Groeninge, Archief van de Groeningeabdij te Kortrijk, nr. 52, 1640-1650.

2 Om de leesbaarheid te verbeteren hebben we de leestekens uit de originele tekst soms gewijzigd of er extra aangebracht.

3 voorstaen = verstaan

haer iemant teghenstack ende wilde haeren voorderen wegh naer de kercke beletten; daerom(m)e riep zy eerst: “O Heere”, ende daernaer haeren man, zegghende: “Joos, compt hier eens”, twelck zoo hy dede, grypende haer onder d’oxel, leyde haer naer de kercke in dezen manieren, met zeer groote pyne, moeyte ende aerbeyt, doordien zy opden wegh zeer dickwils viel; soo zy nu alzoo totte kercke ghecom(m)en was, en konde zy inde kercke niet gaen, doordien zy haer zoo zwaer ghevoelde, al offer een huys op haer gheleghen hadde, ende haere beenen als vul loots, mitsghaeders haer ghezichte haer benomen; overzulcx niet en konde haer beenen verstellen, ende daer was altydts iemant voor haer, die haer van (de) kercke afdwerfde ende van daer stack; twelck haeren man ziende, heeft haer opghenomen ende inde kercke ghedreghen, zegghende: “laet ons gaen ter eeren Godts, ende ten spyte vanden duvel”. Soo zy nu alzoo inde kercke ghecom(m)en was, en konde zy niet k(n)ielen, nochte haere handen te gadere legghen, maer viel altydts neder; alwaer by haer ghecom(m)en zynde den capellaen vande parochiale kercke van Thielt, ghenaemt heer Jan, heeft haer by consente vanden pastere aldaer belezen ghedeurende welcke belezinghe de handen vande attestante ende gheheel haer lichaem wiert hutsende ende bevende.

Belezen wezende ghinck zy t’huysewaerts, zonder dat zy opden wech eenigh beletsel ghewaer wiert, maer dan als zy met haer drough ghewyt water, alsdan creegh zy oock opden wegh groot obstakel. Deze belezynghe heeft alzoo ghecontinueert den tydt van drye weken, ende heeft d’attestante altyts ghelyck beletsel ende obstaekel ghevonden telcken daghe, zoo zy naer de kercke ten dien eynde ghinck, ghelyck hiervooren ghezeyt is.

Op den eersten dach dat zy naer de kercke daertoe ghinck gheschiet te zyne, eer meer dan min; ghedeurende den tyt dezer belezinghen, zoo zy t’huys was hoorde aen beyde haere ooren zeer dickwils twee stemmen, de welcke ghedeurelick haer wercken controlleirden, ende namelick haere goede wercken, dat haer de zelve goede wercken niet en konden te baete com(m)en, als misse hoaren, aelmossen gheven, ende dierghelycke nochte en konde oock binnen dezen tydt eenighe gheboden lezen, nochte haer kindt de zelve leeren.

Naer het belezen van(de) voorseyde drye weken, heeft zy haer noch andere neghen daghen laeten belezen vanden zelven heer Jan, ghedeurende de welcke daghen zy altyts was puffende ende snickende met eenen clack, welcke puffen ende clack zoo groot een gheluyt gaf, dattet ghehoort wierdt van een distantie van vier bunderen lants, ende als zy inde kercke was wierdet ghehoort gheheel de kercke.

Ten neghensten daghe, zoo zy naer de stadt van Thielt ghinck om belezen te worden, zoo zy nu ontrent de cauchie quam, heeft d’attestante ghelost vut haer mont een schotel fenyn4, als het witte van eyers, bleckende als regael, met welck lossen ghecesseert heeft het puffen ende clacken hier voorseyt ende bleef alzoo zonder puffen tot Ste Michielsdach XVIc dryenveertich, alswanneer zy eerstmael belezen is gheweest metter applicatie vande bilde ghesneden van het hout van Onse Lieve Vrauwe van Foy5, de welcke den voorscreven capellaen alsdan eerstmael ghecreghen hadde; in welcke belezinghe zy wiert van haer zelven, ende lagh over doodt, twelck inde voorgaende belezynghen niet en is ghebuert,

4 fenyn of fernyn = dialect voor ongedierte, insecten

5 In 1609 ontdekte een houthakker in het binnenste van een eik in Foy Notre-Dame, op 6 kilometer van Dinant, een Mariabeeldje, dat al vlug werd vereerd. Uit het hout van de boom werden nieuwe beeldjes vervaardigd. Men vermoedt dat een bedevaarder het beeldje twee eeuwen eerder in een holte van de boom had verborgen.

ende t’huys ghecom(m)en wezende, moestes d’attestante haer bedde houden. Op haer bedde ligghende, heeft terstont overghegheven, wel zeven potten zwaert bloedt, daerin was ghemenghelt ghelewe6 saet ende sanderdaechs heeft zy vut haer mont ghelost een quantiteyt fenin in witte brocke,, wel tot dertich stix onder cleyn ende groot, welcke witte fenyninghe brocken, zoo deze attestante de zelve int vier wierp mette hulpe van haeren man, wierden deze fenyninghe brocken vut het vier springhende ende daerin andermael gheworpen wezende, waerop daer noch eens vutspringhen, totter tydt toe dat haeren man daerop was werpende ghewyt water ende ghewyt saut, alsdan wierden deze brocken verbrant zonder meer vut te springhen, maar veroirzaecken zulcken stank, dat het gheheel huys daervan vervult wiert; naer welcken wiert d’attestante ghesont van herten ende van lichaeme den tyt van zeven weken, behalvens dat de vervaertheyt ende het hooren van(de) twee stemmen aen haeren ooren noch was continuerende.

Ten eynden van welcke zeven weken zy andermael verclaert qualick gheweest te zyne, ende dat zy alsdan ontrent haer herte ghevoelde eenen clomp, de grootte van een vuyst, haer perssende ende nemende haeren aeseme7; welcke clomp somtyts clemmende was naer haer kele, zomtyts naer haer rugghe, ende oock zomtyts naer andere partyen haers lichaems; welcken clomp haer anghecom(m)en is, zoot haer dinckt, opde marct van Thielt inden vasten vanden iaere XVIc vierenveertich, alwaer zeker vrauwe van quaeden naeme haer gaf een vuyst op haren buyck. Om welcken clomp quyt te worden, zy verclaert andermael gheweest te zyne alsvooren inde kercke van Thielt, ende alzoo hier van gheen beteringhe en is ghecommen, heeft d’attestante by raede vanden voornomden heer Jan capellaen, ende van haere moeder, ghenomen haeren toevlucht tot Onse Lieve Vrauwe in Groeninghe, ende een vast propost ghemaeckt van haer te commen eeren. Met het maeken van dit propost verclaert zy groote verlichtinghe ghewaer gheworden te hebben ende ghevoelde eenighen tydt den zelven clomp niet.

Opden Xen april XVIc vierenveertich, zoo zy haer ghereet maekte om naer Cortryck ten dien eynde te commen, ghevoelde zy haer lichaem gheheel zwaer ende als met loot overgoten, haere beenen gheheel styf als twee stylen ende van onder aen haere rocx waeren hanghende als steenen, de welke telken slappe sloughen teghen haere beenen, dezen nieteghenstaende heeft zy ten zelven daghe den wegh anghenomen ende ghecom(m)en logieren in het Panhuys by Cortrycke, ende sanderdaechs zoo zy quam inde kercke van Groeninghe begonste haer lichaem te zwellen, ende den clomp veropenbaerde ten andermael, rysende tot in haer kele; soo zy daertoe poochde te nemen van het heyligh waterken, wiert haere handt tot drye keeren wedertrocken, ende daernaer het zelve als met ghewelt innemende, ende haere devotie inde kercke van Groeninghe vuldaen hebbende, heeft met haer ghenomen een quantiteyt van het heyligh waeterken, ende is daermede naer huys ghekeert, ende heeft daeghelicx van dit heyligh waterken wat inghenomen, hoewel met zeer groote wederspannicheyt ende teghenstrydt, waerdoor zy verclaerst ghelost te hebben, zoo van onder als van boven, binnen den tydt van vyf weken, wel tot veertich potten fenyn, twelck was als van ghestampte padden, doordien men bescheydelick zagh de hoofden ende pooten van padden, met ghelewe saet daerin gheminghelt, ende zoo twee van haere fraeye hinnen daerin maer eens op peckteden zyn 6

beyde daer van gheborsten. Met dit overgheven is den voorscreven clomp in haer achterghebleven.

S’vrydaechs voor Sinxen is zy andermael ghecom(m)en naer de stadt van Cortryck om Onse Lieve Vrauwe van Groeninghe te eeren ende te groeten, op den wegh heeft zy haer zeer zwaer ghevoelt, ende is ten zelven daghe maer ghecommen tot het Panhuys. Sanderdaechs in de kercke van Groenyn(ghe) zynde ghecom(m)en, ghevoelde eenighe roeringhe in haer lichaem ende heeft ghedroncken met teghenstant van het heyligh waeterken, haere devotie voor Onse Lieve Vrauwe in Groeninghe8 heeft zy ghewaer gheworden, dat de twee stem(m)en aen haere ooren inghegheven hebbende vele contradictien, alsdan zyn eerstmael achterghebleven, ende zedert nietmeer ghecom(m)en.

Vutte kercke van Groeninghe ghecom(m)en zynde zoo, zy noch zomtydts opden wegh qualick wiert, heeft ter ancomste vande quaelten ghedroncken van het heyligh waterken, d’welk zy mededrough, daermede de zelve cesseerden, tot dies zy ghecom(m)en is aen het Stampcot by het Panhuys, daer zy gheheel quaelick wordende, heeft nederghezeten, ende ghedroncken hebbende van het heyligh waterken heeft ghelost vut haer mont een quantiteyt fenyn, gheheel zwaert als hinct9, daerin waeren eenighe vellen bleckende met ooghen, ende t’huys ghekeert wezende heeft zy ghecontinueert het drincken van het heyligh waterken, daerdoor zy daghelicx veel fenyn is quyt gheworden. S’daechs voor den dach vande heylighe dryevuldicheyt lestleden is zy voor de derde mael ghecom(m)en in pilgrimaighe Onse Lieve Vrauwe in Groeninghe groeten ende eeren, opden wegh is zy zeer quaelick ende zwaermoedich gheweest, hoe zy naeder de stadt, ende naerder de kercke van Groeninghe was, hoe zy qualicker wiert, ende inde kercke nu wezende is zy tamelick gheweest totter tydt toe datmen heeft nederghelaeten de heylighe miraculeuse bilde, om deze attestante daermede te zeghenen, alswanneer zy zeer beroert ende ontstelt wierdt van binnen haer lichaem zoo met coude als met hitte, ende zoo de heylighe miraculeuse bilde aen haer gheapplickieert wiert, ghevoelde zy in haer lichaem wat opclemmen in haer kele, als eenen duts10 van werck ofte van hair. Naer het doen van haere devotie is zy naer huys ghegaen, met haer nemende een goede quantiteyt van het heylich waterken, ende oock van witte wassebollekens ghemaeckt van ghewyt was ende van het heyligh waterken, de welcke gheraekt hebben de miraculeuse bilde ende de heylighe kersse; van welck heylich waterken zy wat innam, zoo zy opden wegh eenighe quaelten ghewaer wiert, daermede dezelve cesseerden.

Opden dach van(de) heylighe dryevuldichheyt lestleden, zoo zy nam van het heylich waeterken, ende vyfve vande voorscreven ghewyde bollekens, wierden deze bollekens blyvende in haere kele, op ende neder springhende, als erweten op het vier hanghende, als zy beghinnen te zyden, zoo dat zy nam tot

8 Het zogenaamde miraculeus beeld van Onze Lieve Vrouw van Groeninge, op de foto hierboven, bevindt zich nu in de Sint-Michielskerk in Kortrijk.

9 hinckt = inkt

10 duts = prop

drye stonden daernaer van het heyligh waterken, om(m)e de zelve te doen syncken. Nu deze nu in haer ghesoncken waeren, en hadde zy nerghens ruste, maer wiert opghezwollen, ende haer herte als in een wafelyser ghesloten, ende van daer zoo hart toeghecnepen in haer kele, al offer eenen man met groot ghewelt haer kele toeghehouden hadden met een stercke hant, zoo dat zy niet en konde aesemen, ende met een doncker stemme roupende zoo zy beste konde naer haeren man. Zoo dezen anquam gheheel beroert, wiert zy ghewaer dat vut haeren mont wat was vlieghende, als eenen stercken wint, ofte eenen grooten roock, zonder dat zy iet ghezien heeft, alswanneer zy gheheel quaelick wiert, ende bynaer van haer zelven den tydt van twee uren. Met het vutgaen van dezen wint cesseerden de zwellinghen, perssinghen aen haer herte ende aen haer kele. Savonts ten zelven daghe ende sanderdaechs heeft d’attestante andermael ghenomen vande voorseyde ghewyde bollekens met het heyligh waterken, de welcke alsdan waeren terstont zynckende zonder eenighen wederstand ofte steegheringhe, alswanneer zy van onder heeft quytgheworden wel vier potten fenyn, ende zoo zy dit nemen vande voorseyde bollekens met het heylich waeterken heeft daghelicx ghecontinueert den tyt van drye weken, heeft zy daghelicx fenyn quytgheworden den eenen dach meer, den anderen min. Naer welken zy verclaert wel te passe gheweest te zyne, ende in vyfthien iaeren zoo wel niet gheweest te zyne ende zoo zy bekent dit weldaet van Onsen Lieven Heere ontfanghen te hebben door de voorspraeke van zyn heylighe Moeder, ende haer miraculeuse bilde in Groeninghe, verclaerst zy alsheden ghecom(m)en te zyne inde kercke van Groeninghe alleenelick om Onsen Lieven Heere ende zyn heylighe Moeder van dit groot weldaet te bedancken, eyndende hiermede haer verclaers met belofte van ratificatie dezen XXen juny XVIc vierenveertich, onder stont zeker merck ende neffens ghescreven t’merck Jaecquemyne Veroust huysvrauwe van Joos Van Betsbrugghe.”

In ons volgende nummer laten we Joos Van Betsbrugghe zijn versie van het verhaal brengen.

Jan Callens, Pittem

Nieuwe uitgaven: Vinderhoute Wettelijke Passeringen deel I: 1607-1644 en deel II: 1636-1659

Luc Neyt, Vinderhoute, Wettelijke Passeringen, deel I, 1607-1644 (250 blz.,) deel II, 1636-1659 (245 blz.) beide delen met uitgebreide index, A4-formaat, digitaal zwart-wit geprint en afgewerkt met een doorlopende kaft in kleurendruk. Prijs 17,00 euro per deel te verhogen met 3,50 euro portkosten te storting op rek. BE75 9731 3326 0351 van FV regio Tielt vzw p/a Luxemburglaan 21, 8700 Tielt of zonder kosten af te halen op het secretariaat, Schuiferskapelsesteenweg 29 te 8700 Tielt. (Lucien Ailliet, Tel. en fax 051. 40 11 36; e-mail: l.ailliet@skynet.be). Een bestelling kan ook, elke eerste en derde zaterdag van de maand tussen 9 en 12 uur, gratis afgehaald worden in het Documentatiecentrum van Familiekunde Vlaanderen regio Tielt, Beernegemstraat 5 in 8700 Tielt.

Enige huwelijkscontracten uit het handboek van deken Jan De Mol1 vervolg

De personen in deze contracten zijn terug te vinden in de parochieregisters van Tielt

f° 138

Alsoo apparent is een huwelyc te gewerden in dient onse moeder de H. Kercke gedooght tuschen Joos Van Hollebeque en Fransintien Convent, soo syn den selven Joos geassisteert met Cornelis Van Hollebeque synen broeder ter eendere en tvoorseide Fransintien geassisteert met Jaques Convent haeren vader ter andere voor ondertrau oft eenich verband van huwelyck geaccordeert by vorme van contract van huwelyc dat naer tvulcommen van dit apparent huwelyc ter ter eerster doot van een van hun beede kinderen oft kind van tselve achterlaetende ofte gheene tgoed ten sterfhuyse bevonden sal houden den cant en syde daer van het gecommen is en de cateilen2 en conquesten geduerende dit huwelyc te doen sullen deelsaem syn tuschen den lancx levende en dhoirs van den overledene en sal den lancx levende hebben recht van byleve dat is dhelft van dincommen syn oft haer leven geduerende van al den erfgrond daer van den overledene sal erfachtich gestorven syn: en voorts sal den voorseiden Jaques Convent tot avancement van dit huwelyck gheven een coebeeste en een bedde.

Toorconden elcx handteecken gestelt desen 29en mey 1649

Joos Van Hollebeke

dit merc heeft gemaect Jaques Convent dit merc heeft gemaect + Fransintien Convent bovenscreven dit merc heeft + gemaect Cornelis Van Hollebeque my toorconden en present Jan De Mol pastor van Thilt

f°138 v°

Alsoo apparent is een huwelyc te gewerden in dient onse moeder de heylighe kercke gedooght tusschen Jacques Goemaer filius Pieters en Catelyne Veroust weduwe van Guillaeme Van Poucke soo syn den selven Jacques geassisteert met Pieter Goemaer synen vader ter eender syde en de voorseide Catelyne geassisteert met Tanneken Van Poucke huysvrou van Gerardt Vande Walle ter andere geaccordeert voor eenich verbant van huwelyck oft ondertrau by vorme van contract antenuptiael: in dese maniere: dat naer tvulcommen van dit apparent huwelyck hy Jacques compt eerst toverlyden sonder kint oft kinderen van tselve achter te laeten sy Catelyne lanckx levende sal kuere en optie hebben van aen syn hoirs te gheven de helft van de renten ofte grond te conquesteren binnen dit huwelyck en bovendien acht ponden grooten eens sy alle de reste behouden van tgoed ten sterfhuyse bevonden ofte wel hun al te laeten deelen in schaeden en baeten maer in alle andere gevalle sal al tgoed ten sterfhuyse bevonden wesen deelsaem naer de costume van tpoorterlyck sterfhuys, Aldus gedaen en geaccordeert tusschen hun desen 26en juny 1649

Toorconden elcx handteeckent hier gestelt

Dit merck heeft gamaeckt Jacques Goemaer bovenscreven

Dit is het merck + van Catelyne Veroust bovenscreven

Dit merck heeft gamaeckt Pieter Goemaer

my present Jan De Mol pasteur van Thilt

1 Decanaal Archief (DATà, 114. Jan De Mol was deken van Tielt van 1617 tot 1656.

2 Cateilen: roerende goederen

f°141

Alsoo apparent is een huwelyck te gewerden in dient ons moeder de H. Kercke gedooght tuschen Joos Goemaer en Perintien Van Lerberge weduwe van Jooris De Boschere soo syn sy lieden voor ondertrau oft eenich verband van huwelyck geaccordeert by vorme van contract antenuptiael in dese maniere dat ter eerster doot van hun beede de lancx levende sal behouden syn leven geduerende alle den erfgrond van de overledene soo patrimoniel als conquest sonder die te mogen alieneren oft te belasten, maer alleenelyc gebruycken oft andersints profiteren: en ooc sal den lancx levende behouden alle de catheilycke goederen ten sterfhuyse bevonden met tlast van te betalen de schulden soo funerale als andere en ter doot van de lancx levende sullen de hoirs van hun beede van wedersyde haelen de erfgronden van elcx syde gecommen en elcke partie de helft van de conquesten en ooc dhelft van de catheilycque goederen die ten tweeden sterfhuyse bevonden sullen syn en insgelycx sullen sy moeten betalen de schulden van schade ten selven sterfhuyse oft wel vuyt de gemeene deelsame goederen. Toorconden hebben sy dese onderteeckent ter presentie van ons onderscreven als getuygen desen 11en july 1649

Bij mij Joos Goemare

Dit merc heeft + gemaect Perintien Van Lerberge bovenscreven

my present en toorconden Jan De Mol pasteur van Thilt

my present Jaspaer De Smet 1649

f° 144

Alsoo apparent is een huwelyc te gewerden in dient onse moeder dheylige kercke gedooght tuschen Roeland Vermersch filius Joos en Mayken De Wispelaer weduwe van Gillis Lootens beede in Wingene, soo syn sy voor ondertrau oft eenich verband van huwelyc geaccordeert by vorme van contract van huwelyc dat in dien hy eerst compt overlyden kind oft kinderen van dit apparent huwelyc achterlaetende ofte gheene sy van teerste en gereetste goed ten sterfhuyse bevonden sal voren vuyt hebben hondert guldens eens en haer wooninge haer leven geduerende in de zuydcamer van thuys daer hy nu woond: en boven dien houden den erfgrond van haer syde gecommen dhelft van de resterende catheilycque goederen en van de conquesten by hun te doen geduerende dit huwelyck en byleve volgende de costume van het gediedt sterfhuys en sterf sy eerst sal ooc den erfgrond van weder syde houden cant en syde en de conquesten en catheylycque goederen sullen wesen deelsaem naer de costume van tgediedt sterfhuys der casselrie van Cortryc. Aldus gedaen en geaccordeert ter presentie van den onderscreven deken van Thilt en Adriaen De Wispelaer als getuygen daer over geropen en hebben toorconden elcx handteecken hier gestelt desen 12en augusti 1649

by mij Roeland Vermersch

Dit merc heeft gemaect Mayken De Wispelaer bovenscreven

Jan De Mol pasteur en deken van Thilt

bij mij Adrijaen De Wispelaere

f°148

Alsoo apparent is een huwelyc te gewerden in dient onse moeder dheylige kercke gedooght tuschen Jan Ide filius Jans in Wontergem en Petronelle Oste weduwe van Guillam De Hane in Tilt soo syn den selven Ide geassisteert met Joos Vander Vennet en Adriaen De Wispelaer te eendere en de voorseide Petronelle geassisteert met de weduwe van Jan Oste haer moeder ter andere voor eenich verband van huwelyc oft ondertrau geaccordeert by vorme van contract van huwelyck dat ter eerster doot van een van beede al tgoed ten

sterfhuyse bevonden sal houden cant en syde daer van het sal commen wesen en de catheilycque goederen en conquesten weesen deelsaem: en dat den lancx levende sal hebben recht van byleve op tgoed van den overledene al in gevolge van tgedied3 sterfhuys van de casselrie van Cotryck: behoudens dat den lancx levende sal hebben voren vuyt tbeste bedde gestoffeert, en de cleederen lynen en wullen mitsgaders juweelen tsynen lyfve duerende

Aldus gedaen desen 18en september 1649

Toorconden elcx handteecken hier gestelt by my Jan Ide Petronelle Oste by my Joos Vander Vennet bij Maiken Du Maleine weduwe Jan Oste

Claude Moors, Tielt

Waar komen onze familienamen vandaan?

Gastspreekster: Prof. Dr. Magda Devos, ere-professor van de Universiteit Gent

Wanneer: donderdag 26 april 2018 om 20 uur

Waar: Handelsinstituut Regina Pacis, Patersdreef 5, 8700 Tielt

Toegang: gratis

Wie aanwezig zal zijn op deze voordracht, mag zijn familienaam, via mail, bezorgen aan Jan Callens en dit ten laatste op 6 april 2018.

jan-callens@telenet.be Mevrouw Devos zal in haar voordracht deze familienamen gebruiken.

Ooit was er een tijd dat mensen met één enkele naam door het leven gingen. Dat was een Germaanse naam, zoals Brecht, Boudewijn, Clotilde of Ermelinde, of, na de kerstening, een Bijbelse naam zoals Jan, Pieter, Anna of Elisabeth. Op de duur waren er echter binnen de middeleeuwse gemeenschappen te veel mensen met dezelfde voornaam, en drong een nadere onderscheiding zich op. Dat gebeurde door de naamdragers een bijnaam toe te kennen. Zulke bijnamen verwezen naar de vader of de moeder, bv. Jan, de zoon van Matthijs, werd Jan Matthijs genoemd en Brecht, de zoon van Bele (verkorte vorm van Isabele) heette in de volksmond Brecht Bele(n). Zo’n bijnaam kon ook verwijzen naar iemands beroep, bv. De Backer, Timmerman, naar een lichamelijk, karakter- of gedragskenmerk, bv. De Grote, Bruynooghe, Snauwaert, De Vos, naar de plaats van herkomst, b.v. Van Parijs, Maldegem, Brusselaars of naar de woonplaats van de naamdrager, bv. Van de Velde, Mortelmans, Opdenakker. Al in de middeleeuwen werden die bijnamen overgeërfd door de volgende generaties. Vanaf het moment dat een bijnaam erfelijk wordt, spreken we van een familienaam. Al onze familienamen gaan dus terug op betekenisvolle bijnamen, die ons iets vertellen over de eerste naamdrager.

3 Gediede: niet poorter

De gevolgen van een tentoonstelling in Pittem

1. Prijsuitreiking van de zoektocht op de tentoonstelling “Dick & Bobby”.

We ontvingen 26 ingevulde formulieren: 16 volwassenen en 10 kinderen uit het vijfde leerjaar vielen in de prijzen. Iedereen had prijs en mocht uit de grote voorraad boeken van Familiekunde Vlaanderen regio Tielt zelf zijn prijzen kiezen. Daarnaast ontvingen alle deelnemers ook een geschenk van het Pittems gemeentebestuur1 .

2. In Weymouth krijgt de plaatselijke ‘Ralph Talbot School’ van de oud-strijdersbond een gedenkplaat toegewezen aan ‘Second Lieutenant Ralph Talbot (1897-1918)

Op 14 oktober 1918 voerde het Amerikaanse Marine Corps haar eerste raid uit met een volledige eigen bezetting. Voordien vlogen haar piloten al mee met de RAF boven het front voor voedselbedeling en bombardementen om spoorweginfrastructuur onklaar te maken. De spoorwegen waren van enorm belang voor de aanvoer van wapens en voedsel voor de Duitse troepen. Deze tactiek bracht relatief weinig schade aan gezien de hoeveelheid bommen zeer beperkt was maar wel effectief. Andere tactieken zoals toegepast in Passendale in 1917 brachten geen of weinig vooruitgang teweeg aan het front.

Op 14 oktober 1918 stond een luchtaanval op het station van Tielt op het programma. Bij de terugkeer naar de basis in Frankrijk kwamen de Amerikaanse piloten en hun schutters onder vuur te liggen van Duitse toestellen. Ralph Talbot en zijn schutter Robert Guy Robinson gingen volop het gevecht aan. Door hun strijd tot het uiterste, op gevaar van eigen leven, zorgden ze ervoor dat de rest van de formatie kon ontkomen.

Op 14 oktober 1918 schrijft Ralph Talbot in zijn verslag van de strijd dat de aanval door de Duitsers zich afspeelde boven “Pitthem”. Zijn schutter, Robinson, werd zwaar gekwetst en kon het verslag niet ondertekenen gezien Ralph Talbot hem had afgezet bij een militair hospitaal net over de frontlijn. Doorvliegen naar de basis in Frankrijk zou hem zijn leven hebben gekost. Later las iemand “Pittham” in plaats van “Pitthem”, niemand ging nog terug naar de originele bron, en zo was de fout een feit.

1 Zowel in “De Weekbode” als “De Week” verscheen deze foto van de hand van WME met een begeleidende tekst van LVA en mdbe.

Een week later komt Ralph Talbot om bij het opstijgen tijdens een proefvlucht. Na de eerste wereldoorlog gaf het Amerikaanse Congres de Medal of Honor aan enkele verdienstelijke soldaten. Deze onderscheiding is zeer uitzonderlijk en men kan er niet echt iets gewoons voor doen. Het is vanaf dat moment dat men in alle documenten, latere artikels en boeken spreekt van “Pittham”.

Tijdens een bezoek aan Weymouth, Massachusetts konden we ons vergewissen van de status van Ralph Talbot… Men heeft er de Ralph Talbot Street, De Ralph Talbot School, Het Ralph Talbot Amphitheater. Hij staat ook op verschillende herdenkingsmuren in het stadhuis en op de Memorial Wall… altijd met vermelding van “Pittham”.

Samen met een erg behulpzame, Eileen Dumont, zelf ex-leerlinge van de Ralph Talbot School konden we in de zomer van 2017 een tentoonstelling laten doorgaan in Pittem en tegelijkertijd in Weymouth, Massachusetts. Op deze laatste locatie loopt de tentoonstelling nog altijd….

Normaal gezien ging de eerste vrijdag van januari 2018 de oud-strijdersbond een nieuwe gedenkplaat overhandigen aan de Ralph Talbot School om aan de school te plaatsen. Door de hevige sneeuwval moest men deze ceremonie een week uitstellen.

Het is aangenaam te zien dat men in het kader van 100 jaar einde van de eerste wereldoorlog de schoolkinderen betrekt in de ceremonie. Een verslag kwam in de lokale krant en op de plaatselijke televisie.

Uiteindelijk kreeg Ralph Talbot zijn gedenkplaat in Weymouth met de schrijfwijze “Pittem”. We zien dit als het herstel van fouten die in het verleden gebeurden en daardoor weet men ginder in Weymouth uiteindelijk waar ze Pittem kunnen vinden want googelen naar Pittham ligt niet voor de hand….

Overhandiging van de gedenkplaat2 .

Paul Callens, Pittem

2 Beide foto’s komen uit de verzameling van Eileen en Emma Dumont, Weymouth, MA.

DE PITTEMSE KIEZERS 1946-1948 DEEL III: MANNEN en VROUWEN

Door het samenvoegen van de kiezerslijsten van de mannen en de vrouwen kunnen we nog wat statistieken weergeven over het gehele kiezerscorps.

Totaal 1353 mannen en 1522 vrouwen.

Na aftrek van de vrouwelijke kloosterlingen, 1353 mannen en 1355 vrouwen

Er komen 377 verschillende voornamen voor waarvan 172 één maal.

Er komen 793 verschillende familienamen voor waarvan 375 slechts één maal.

De gemiddelde ouderdom op 27 december 1945 was 45,5 jaar. In de bepaling van de gemiddelden hebben we niet enkel rekening gehouden met de jaren maar ook met de maanden en de dagen.

Samenstelling van geboortejaar mannen en vrouwen toont eveneens duidelijk de invloed van de eerste wereldoorlog aan.

De bevolking bestaat hoofdzakelijk uit beroepen verwant met de landbouw. Een groot aantal personen die aangegeven staat zonder beroep zal wel af en toe seizoenarbeid verricht hebben om

het inkomen wat aan te vullen. Er zijn 207 verschillende beroepen opgegeven waarvan 104 die maar één keer voorkomen.

61 % van de bevolking woont buiten de dorpskern. Zonder de kloosterlingen mee te rekenen ligt dit aantal nog iets hoger (65 %).

De kiezers zijn geboren in 216 verschillende plaatsen, daarvan zijn er 116 plaatsen die slechts één maal voorkomen. 51 % van de kiezers is ook effectief in Pittem geboren. 23 % komen uit de randgemeenten Tielt, Meulebeke, Ardooie, Egem en Koolskamp.

Paul Callens, Pittem

Nog een nieuwe uitgave

Luc Neyt, “Kwartierstaat De Gryse Arsène Jean Prudent (1902-1989) en De Lodder Antoinette Emilie Pelagie (1908-1996)”, telt 136 bladzijden, rijk geïllustreerd met ruim 140 illustraties en een index op de familie- en plaatsnamen. Dit werk is zwart-wit geprint op formaat A4 en afgewerkt met een doorlopende kaft in kleurendruk. Prijs 12,00 euro te verhogen met 3,50 euro portkosten te storting op rekening BE75 9731 3326 0351 van FV regio Tielt vzw p/a Luxemburglaan 21, 8700 Tielt of zonder kosten af te halen op het secretariaat, Schuiferskapelsesteenweg 29 in 8700 Tielt. (Lucien Ailliet, Tel. en fax 051. 40 11 36; e-mail: l.ailliet@skynet.be). Een bestelling kan ook, elke eerste en derde zaterdag van de maand tussen 9 en 12 uur, gratis afgehaald worden in het documentatiecentrum van Familiekunde Vlaanderen regio Tielt, Beernegemstraat 5 in 8700 Tielt.

Nieuwe uitgaven: de graven van …

Een kerkhof of een begraafplaats is een spiegel naar het verleden van de parochie, stad of gemeente. Naast de gewone zerken worden op de huidige begraafplaatsen ook nissen, een strooiweide en urnencolumbaria aangebracht. Niet overal zijn deze vernieuwingen al terug te vinden op de gefotografeerde begraafplaatsen. Men ziet ook dat bepaalde begraafplaatsen aan het afbouwen zijn. Een goed voorbeeld daarvan is het kerkhof van Sint-Jozef De Geite in Hooglede.

Gezien regelmatig grafzerken worden weggenomen, om plaats te maken voor nieuwe, is de inventarisatie van de huidige begraafplaats een momentopname die voor de toekomst heel waardevol is. Soms komt men de gewone simpele graven tegen uit de jaren vijftig, soms kan men grafzerken vinden die heel persoonlijk gemaakt zijn met simpele materialen, soms is er enkel een houten kruis aanwezig…. Bij grote opruimacties, na het vervallen van de concessies, verdwijnen veel oude of unieke grafzerken.

Als de begraafplaats dicht bij of rond de kerk gelegen is, wordt in de inventaris de naam kerkhof gebruikt. Op een paar plaatsen hebben wij dit ruim gezien daar waar er al een zekere, eerder beperkte, afstand is tussen kerk en begraafplaats. Voorbeelden daarvan zijn Kachtem en Sint-Petrus Oostveld.

Vijf kaften van de 14 inventarissen van kerkhoven of begraafplaatsen.

De boeken zijn digitaal zwart-wit geprint op formaat A4 en afgewerkt met een doorlopende kaft in kleurendruk. Elk werk sluit af met een ruime index op familienamen, plaatsen en voorwerpen. De portkosten bedragen 3,50 euro per boek tenzij anders vermeld.

Ursel, 202 blz., 15,00 €

Ronsele, 64 blz., 8,00 €

Beke, Waarschoot, 62 blz., 8,00 €

Hooglede, De Geite, 92 blz., 9,00 €

Maldegem Kleit kerk, 114 blz., 11,00 €

Maldegem Kleit Aalterbaan, 126 blz., 12,00 €

Oostwinkel, 134 blz., 12,00 €

Maldegem Donk, 108 blz., 11,00 €

Sint-Joris, 108 blz., 11,00 €

Oedelem Oostveld, 106 blz., 11,00 €

Emelgem, 294 blz., 19,00 € (port 5€.)

Beernem, 196 blz., 15,00 €

Oedelem Hogenakker, 172 blz., 14,00 €

Kachtem, 244 blz., 17,00 €

Paul Callens, De graven van …

De inventarissen zijn te verkrijgen door storting op rek. BE75 9731 3326 0351 van FV regio Tielt vzw p/a Luxemburglaan 21, 8700 Tielt (kostprijs + verzendingskosten) of zonder onkosten af te halen op het secretariaat, Schuiferskapelsesteenweg 29 te 8700 Tielt. (Lucien Ailliet, Tel. en fax 051. 40 11 36; e-mail: l.ailliet@skynet.be). Een bestelling kan ook, elke eerste en derde zaterdag van de maand tussen 9 en 12 uur, gratis afgehaald worden in het Documentatiecentrum van Familiekunde Vlaanderen regio Tielt, Beernegemstraat 5 in 8700 Tielt.

Een meer uitgebreide versie van de aankondiging van de nieuwe uitgaven is terug te vinden op onze website en facebook, maar zal ook aan onze Nieuwsbrieflezers worden bezorgd.

Familiekunde Vlaanderen regio Tielt activiteitenagenda april – mei - juni 2018

Het documentatiecentrum FV regio Tielt is open elke eerste en derde zaterdag van de maand. Alle activiteiten, tenzij anders vermeld, gaan daar door.

1. Werkgroep genealogie op zaterdag 7 april van 9 tot 12 uur, gelegenheid tot opzoeken.

2. Werkgroep genealogie op zaterdag 21 april van 9 tot 12 uur, gelegenheid tot opzoeken.

3. Donderdag 26 april 20 uur. FAMILIENAMEN. (zie pagina 31)

4. Werkgroep genealogie op zaterdag 5 mei van 9 tot 12 uur, gelegenheid tot opzoeken.

5. Werkgroep genealogie op zaterdag 19 mei van 9 tot 12 uur, gelegenheid tot opzoeken.

6. Werkgroep genealogie op zaterdag 2 juni van 9 tot 12 uur, gelegenheid tot opzoeken.

7. Werkgroep genealogie op zaterdag 16 juni van 9 tot 12 uur, gelegenheid tot opzoeken.

8. Werkgroep genealogie op zaterdag 7 juli van 9 tot 12 uur, gelegenheid tot opzoeken.

Dank

Wij danken hartelijk voor wat ze schonken aan ons archief, zoals: bidprentjes, rouwbrieven, rouwberichten, communieprentjes, documenten, huwelijksaankondigingen, foto’s, tijdschriften, familiegeschiedenissen, familiepapieren, genealogische uitgaven, enz… Lakiere-Vincke Maria, Bellem – Koenraad Degroote en Jules Desmet Wakken –Heemkundige Kring de Roede van Tielt, Daniël Missant, Luc Neyt, deken Filiep Callens, Jan Vandermeulen, Julien Verbrugge en Eddie Verbeke allen van Tielt.

Inzenden van vragen, antwoorden, teksten en activiteitenkalender

Voor de eerstvolgende nummers worden de belanghebbenden dringend gevraagd rekening te houden met de hierna volgende uiterste data voor het inzenden van hun vragen, antwoorden, teksten, mededelingen. (Steeds één maand vóór de maand van verschijnen!):

Nummer 1 / januari - februari - maart 2019 vóór 30 november 2018

Nummer 2 / april - mei - juni 2018 vóór 28 februari 2018

Nummer 3 / juli - augustus - september 2018 vóór 31 mei 2018

Nummer 4 / oktober - november - december 2018 vóór 31 augustus 2018

Komende activiteit

Noteer nu al in je agenda: vrijdag 28 september 2018 om 20 uur in de stadsbibliotheek, Lakenmarkt 9 (rechtover de kunstacademie ) in Tielt, ingang bibliotheek langs de Bruggestraat De heer Peter Eykermaan, spoorzoeker, identificeren van oude foto’s.

Luc Neyt, Tielt

Duthoit Luc

21ste Jaargang nr.3 driemaandelijks

juli – september 2018

Onze

Voorouders

tijdschrift voor familiegeschiedenis

Afscheid van Fons Das, een gedreven familiekundige

Jaecquemyne Veroust uit Tielt, vrouw van Joos Van Betsbrugghe, na 14 jaar verlost van haar hoofdpijn in 1644, dl 2

Scheiding van tafel en bed te Meulebeke in 1662

Aanwinsten 2017, documentatiecentrum, deel 2

Nieuwe uitgaven

Groeningeabdij te Kortrijk

ONZE VOOROUDERS

Is een genealogisch tijdschrift en informatieblad uitgegeven door FV regio Tielt vzw, dat driemaandelijks verschijnt, telkens bij het begin van het kwartaal. Teksten om in het tijdschrift op te nemen zijn altijd welkom bij de redactie: Luc Neyt, Luxemburglaan 21, 8700 Tielt, tel.: 051/40 60 75, lneyt@skynet.be

Ons werkgebied valt samen met de (deel)gemeenten van het vroeger bestuurlijk en kiesarrondissement Tielt (Aarsele, Ardooie, Dentergem, Egem, Kanegem, Koolskamp, Markegem, Meulebeke, Oeselgem, Ooigem, Oostrozebeke, Pittem, Ruiselede, Schuiferskapelle, Sint-Baafs-Vijve, Tielt, Wakken, Wielsbeke, Wingene en Zwevezele) daarbij aansluitend Gottem, Lotenhulle, Poeke, Vinkt en Wontergem.

Het leesgeld bedraagt 5,00 euro per jaar over te schrijven op het rekeningnummer

IBAN BE75 9731 3326 0351

van FV regio Tielt vzw, Luxemburglaan 21 te 8700 Tielt. (voor lezers uit het buitenland 10,00 euro).

Een vrijwillige surplus als steun is altijd welkom !!!!

Voorzitter, bibliothecaris, peningmeester: Luc Neyt, Luxemburglaan 21, 8700 Tielt, tel.: 051/40 60 75, lneyt@skynet.be

Redactie: Claude Moors en Luc Neyt

Secretariaat: Jan Callens, Tieltstraat 15, 8740 Pittem, tel.: 051/ 46 54 11, jan-callens@telenet.be

Website FV regio Tielt Facebook fv-tielt.familiekunde-vlaanderen.be

https://www.facebook.com/#!/groups/fvTielt/

Documentatiecentrum: Huyse Aleydis, Beernegemstraat 5, 8700 Tielt

Openingsuren: elke eerste en derde zaterdag van de maand van 9 tot 12 uur. Elke auteur is verantwoordelijk voor de inhoud van zijn artikel. Overname van teksten toegestaan met vermelding van bron en auteur.

Verantwoordelijke uitgever: Jan Callens, Tieltstraat 15, 8740 Pittem.

Hoe word je lid van

Familiekunde

Vlaanderen

vzw kennisknooppunt voor familiegeschiedenis in Vlaanderen en Brussel

Je stort het lidgeld (37 euro gewoon lid, 54 euro steunend lid en minimum 84 euro beschermend lid, een tweede lid van hetzelfde gezin, wonend onder hetzelfde dak betaalt slechts 10 euro) op rekening IBAN BE58 4141 1712 2179, BIC KREDBEBB van Familiekunde Vlaanderen vzw Merksem. Ieder lid ontvangt viermaal per jaar het tijdschrift VLAAMSE STAM. De leden kunnen ook uitgaven en formulieren aan goedkopere tarieven krijgen. Je bereikt het Centrum voor Familiegeschiedenis via: mail info@familiekunde-vlaanderen.be en zie ook de website van FV: http://www.familiekundevlaanderen.be

6de ERFGOEDBEURS met

tentoonstelling

ZONDAG 2 SEPTEMBER 2018

Samenwerken tussen verschillende verenigingen wordt zeer sterk gewaardeerd. Je kan op dezelfde locatie twee beurzen bezoeken: de erfgoedbeurs en de infobeurs van het Koninklijk Verbond van de Belgische Postzegels afdeling Tielt. De infobeurs gaat door in de Europahal en de erfgoedbeurs in de voorhal en het cafetaria van de Europahal. Voor de erfgoedbeurs worden niet alleen heel wat regio’s van Familiekunde Vlaanderen uitgenodigd maar ook Heemkundige Kringen en privé personen. De erfgoedbeurs is vrij te bezoeken van 9 tot 12 uur. De postzegelbeurs is open van 9 tot 17 uur.

Deelnemen als standhouder op de erfgoedbeurs is nog steeds mogelijk. Inschrijven kan tot 15 augustus 2018 bij Jan Callens: telefonisch na 19 uur (051/46 54 44) of per mail jancallens@telenet.be

Tentoonstelling met zoektocht op de erfgoedbeurs

De laatste dagen van de eerste wereldoorlog in onze regio

Tijdens de Erfgoedbeurs houden wij een tentoonstelling met beelden en informatie over de laatste dagen van de eerste wereldoorlog in onze streek.

* De rol van de Amerikanen met hun prille luchtmacht die de Duitse aanvoerlijnen onklaar maken.

* Sporen van de laatste oorlogsdagen die we nog vinden op onze begraafplaatsen. * Beelden van de schade in Tielt en omstreken.

Aan deze tentoonstelling is een kleine zoektocht verbonden die loopt van 9 tot 16 uur. De vragen komen in de volgorde van de opbouw van de tentoonstelling en zijn toegankelijk voor iedereen van 7 tot 97…, enige voorwaarde is dat men kan lezen. De prijswinnaars worden nadien persoonlijk op de hoogte gebracht.

Paul Callens, Pittem

Afscheid van Fons Das, een gedreven familiekundige

“Fons was een eenvoudig en goed mens. Hij was eerder stil van karakter, geen grote babbelaar, maar in alles wat hij deed was hij punktueel en correct. Fons heeft zijn hele loopbaan bij Philips gewerkt. Op zijn 54 ging hij op brugpensioen, door herstructurering van het bedrijf. Hij liet de wereld van de electronica en de techniek achter zich. Het stelde hem in de gelegenheid om zich nog meer toe te leggen op zijn hobby en werk voor heemkunde1”. Bij de bestuurswissel in 1987 trad hij toe tot de Raad van Bestuur van de Heemkundige Kring de Roede van Tielt. Met andere bestuursleden nam Fons steeds deel aan de jaarlijkse West-Vlaamse ontmoetingsdag, met boekenbeurs, in Roeselare. Hij hield

1 Uit de afscheidsliturgie verzorgd door deken Filiep Callens.

geregeld de Roede bibliotheek open en was een gedreven werkend bestuurslid. Toen op 27 november 1990 in de Deseynzaal van het Tieltse Cumtureel Centrum ’t Gildhof de stichtingsvergadering van de Tielt VVF-afdeling plaats vond, werd Robert Tanghe verkozen tot voorzitter, wegens zijn grote verdienste voor de genealogie in de Tieltse regio. Robert overleed in Tielt op 5 juli 1991 en ondergetekende nam het voorzitterschap over. Vanaf dat jaar was Fons actief in beide verenigingen en was de bibliotheek van de Roede gevestigd in de Peperstraat, vroegere materniteit. Het archief van Familiekunde afdeling Tielt werd ondergebracht bij Lucien Ailliet. Maar de nood aan ruimte bracht beide verenigingen, in september 1992, naar de gewezen Sint-Lucaskliniek in de Beernegemstraat, om vanaf 1995 aldaar een meer vaste stek te krijgen in de kelderverdieping. Pas nu konden deze verenigingen ten volle tot ontplooiing komen. Fons was toen heel actief binnen de Roede. Hij werkte in 1991 mee aan 20 jaar vereniging en tijdschrift de Roede van Tielt en in 1993 aan ‘Componisten uit eigen streek?’. Maar vooral in de Vlaamse Vereniging voor Familiekunde afdeling Tielt vond hij een uitlaatklep om de resultaten van zijn opzoekingswerk te publiceren. Zijn interesse voor de mensen, burgers en militairen, in beide wereldoorlogen leverde in 1995 twee zeer interessante werken op over de gesneuvelde militairen en de burgerlijke slachtoffers in en uit het Tieltse 1940-1945. Toen hij in 1999 de redactie op zich nam van de ‘Oorlogsverslagen 1914-1918’ van het werkgebied van Familiekunde regio Tielt, verdiepte hij zich in de leefomstandigheden tijdens de Eerste Wereldoorlog.

In 2008 werd uitgebreid de bevrijding van WO I herdacht. Om dit alles in goede banen te leiden werd in februari 2007 in de schoot van de toenmalige Vlaamse Vereniging voor Familiekunde afdeling Tielt en de heemkundige kring “De Roede van Tielt” een werkgroep opgericht. Fons werd de voorzitter van de werkgroep. Oorspronkelijk werd enkel gedacht aan het opzetten van een tentoonstelling, maar dit alles groeide uit tot een zeer uitgebreid programma. Fons zorgde ervoor dat aan openbare en private gebouwen die tijdens de Eerste Wereldoorlog belangrijk waren, een blijvend informatiebord aangebracht werd. Niet enkel in Tielt, maar ook in Pittem en Dentergem. De leerlingen van de lagere scholen werden bij deze gebeurtenis betrokken en de gekleurde of geschilderde tekening van striptekenaar Ferry werden door Fons verzameld.

Na vijf jaar werking van de Vlaamse Vereniging voor Familiekunde: organiseren van genealogische uitstappen, inrichten van infoavonden over genealogische onderwerpen, het toegankelijk maken van de genealogische bibliotheek, uitgeven van familiekundige werken, enz. bracht Fons het idee aan met een eigen tijdschrift/infoblad te starten. Alle bestuursleden waren dit idee zeer genegen en vanaf 1998 verscheen het familiekundig tijdschrift ‘ONZE VOOROUDERS’ dat om de drie maand nog steeds verschijnt en waarvan Fons de redactie voor zijn rekening nam.

Als auteur start Fons twee reeksen publicaties op. In 2002 verschijnt zijn eerste deel van ‘Onze Families’ en in 2010 ‘Religieuzen geboren, overleden of verbleven in de gemeenten van het werkgebied van Familiekunde Vlaanderen regio Tielt’. Over de religieuzen verschijnen elf delen waarvan het laatste postuum.

Begin 2012 krijgt Fons slecht nieuws te horen. Volgens de dokters zou hij niet lang meer zijn zeer actief leven verder kunnen in stand houden. Het feit dat hij niet altijd goed begrepen wordt, zijn passie voor WO I hem uit handen wordt genomen, zijn gevoel voor eerlijkheid en waardering niet ten volle gerespecteerd wordt en uiteindelijk slachtoffer wordt van zijn goedheid besluit Fons op 20 februari 2012 ontslag te nemen als bestuurslid van de Roede van Tielt en van Familiekunde Vlaanderen regio Tielt. Maar na zijn ontslag

publiceert hij nog tien werken bij Familiekunde Vlaanderen en blijft hij de redactie van ‘Onze Voorouders’ verder verzorgen tot het laatste nummer van 2016.

“Tot de laatste dag is hij bezig met familiekunde. Opzoeken en bijhouden van zijn opzoekingen op de computer. Hij was verre van klaar met zijn werk. Zondagavond heeft hij nog twee uur alles doorgegeven aan zijn buur en vriend Luc Neyt, met wie hij vele jaren zijn passie voor familiekunde deelde. Fons heeft heel bewust afscheid genomen. Hij ontving de ziekenzalving, en nam heel bewust afscheid van zijn dierbaren. Hij kon niet meer, het was alsof hij zich daarvoor verontschuldigde, na vijf en een half jaar ziek zijn was het genoeg geweest, en het was met grote spijt dat hij zijn geliefden moet achterlaten. Cecilia zijn vrouw met wie hij zovele jaren alles heeft gedeeld, zijn dochter Hannelore en de kleinkinderen Kato en Marte, met wie hij zo een hechte band had, de vrienden, buren en familie. Aan Kato en Marte gaf hij nog het familierecept voor het bereiden van stoofvlees en drukte hen op het hart altijd de rechte lijn te volgen en correct te zijn in het leven en ook af en toe te bidden tot Onze Lieve Vrouw, want dat heb je nodig in het leven. Fons bleef alert en helder tot op het laatste. Hij heeft zijn ziek zijn heel moedig gedragen. Hij was ook bijzonder dankbaar voor alle steun en hulp, voor elke nabijheid2” .

Uit dankbaarheid en uit respect voor Fons zal het bestuur van Familiekunde Vlaanderen regio Tielt postum nog enkele werken van Fons publiceren. Fons dank voor alles.

PUBLIKATIES

1970–1990: 20 jaar vereniging en tijdschrift de Roede van Tielt, 1991, in samenwerking met Renaat Lobbestael en Geert Vermeulen.

Driemaandelijks heemkundig tijdschrift De Roede van Tielt

24ste jaargang, nr. 3-4 – september-december 1993

Albert Lietaert (1882 – 1963) blz. 35 – 42

Marcel Van Quickelberghe (1921 – 1990) blz. 63 – 80

Gesneuvelde militairen in en uit het Tieltse 1940 – 1945, 1995, 310 blz.

Burgerlijke oorlogsslachtoffers in en uit het Tieltse 1940-1945, 1995, 318 blz.

Kwartierstaat Michiel Van Daele, 1997, 125 blz.

Genealogische bronnen voor het arrondissement Tielt, 1997, 136 blz. eindredactie.

Oorlogsverslagen 1914

1918, 1999, 170 blz. eindredactie.

Onze families, deel 1, 2002, 164 blz.

Stamreeks Reinout Verhamme, 2007, 82 blz. in samenwerking met Rosa Plettinck. Onze Families. Deel 2, 2008,160 blz.

Religieuzen in het werkgebied van VVF-Tielt. Deel I, 2010, 123 blz.

Religieuzen in het werkgebied van VVF-Tielt. Deel II, 2011, 112 blz.

Religieuzen in het werkgebied van VVF-Tielt. Deel III, 2011, 116 blz.

Religieuzen: de dekens van het district en het decanaat Tielt. Deel IV, 2011, 195 blz.

Religieuzen: pastoors, medepastoors Aarsele, 1910-2010. Deel V, 2011, 229 blz.

Religieuzen in het werkgebied FV-Tielt. Deel VI, 2012, 108 blz.

Klapper op de dopen van Pittem: 1884–1907, 2012, 141 blz.

Klapper op de dopen van Marialoop: 1900-1913, 2013, 45 blz.

Religieuzen in de gemeenten van het werkgebied van FV-Tielt. Deel VII, 2013, 121 blz. Onze families. Deel 3, 2013, 208 blz., in samenwerking met Johny Lanckriet.

Religieuzen van de O.-L.-Vrouwparochie-Tielt. Deel, VIII, 2013, 258 blz.

Religieuzen in de gemeenten van het werkgebied van FV regio Tielt. Deel IX, 2013, 123 blz. Onze Families. Deel 4. Kwartierstaat Alina & Irma Minne, Tielt. 2013, 244 blz. in samenwerking met Johny Lanckriet.

Klapper op de dopen, huwelijken & overlijdens van Marialoop, 1900-1913. 2014, 215 blz.

Religieuzen in de gemeenten van het werkgebied van FV regio Tielt. Deel X, 2014, 116 blz.

Neyt,

Luc

Tielt

Uit de afscheidsliturgie verzorgd door deken Filiep Callens.

What’s in a picture?

Analyse en datering van oude foto’s en fotocollecties.

Wie zich wat interesseert in het verleden van zijn familie of dorp heeft heus wel enkele oude fotoportretten liggen. Omdat tekst en uitleg mee het graf ingingen is het niet altijd duidelijk wanneer de foto werd genomen of wie erop staat. Is dit mijn straat of die verderop? Staat mijn grootvader hierop of mijn overgrootvader of betovergrootvader? Een goede datering is al een grote hulp om te bepalen tot welke generatie de persoon behoort. Maar weet je dat je ook andere boeiende zaken over je voorouders kunt afleiden uit een simpele foto? Peter Eyckerman is gespecialiseerd in historische fotografie en hij leert je de juiste knepen: oordelen over het gebruikte foto-procedé, inhoudelijke analyse en identificatie. Wat een beetje Sherlock Homes spelen met oud fotomateriaal je al niet kan bijbrengen. Kom langs en breng dat album en of die foto met vraagtekens gerust mee.

Wanneer: vrijdag 28 september 2018 om 19.30 uur

Inkom: gratis

Waar: bibliotheek, Lakenmarkt 9, 8700 Tielt

Begeleiding: Ir. Peter Eyckerman, Spoorzoeker. Lees meer op http://spoorzoeker.petereyckerman.be

Luc Neyt, Tielt

Jaecquemyne Veroust uit Tielt, vrouw van Joos Van Betsbrugghe, na 14 jaar verlost van haar hoofdpijn in 1644

Deel 2

In het vorig nummer van Onze Voorouders brachten we het eerste deel van een enkwest van Jaecquemyne Veroust. In het tweede deel komt haar man aan het woord:

“Joos Van Betsbrugghe fs Lowys, gheboren van Aerseele ende alsnu wonende inde prochie van Thielt byden Stuvenbergh, oudt achtendertich iaeren oft daerontrent, verclaert by eede dat d’attestatie van zyn huysvrauwe voorgaen(de) attestante teenemael is waerachtich, naerdien hy daer van de lecture heeft ghehadt, behalvens dat hy niet en weet te spreken vande ancomste van haer quellinghe, nochte oock haere ghesteltenisse alsdan, doordien hy met haer maer ghetraut en is over zeven iaeren; dan hy weet wel dat zy is ghegaen naer den chirurghyn van Caneghem ghenaemt Mr Pieter Willems, maer zoo hy met haer niet en ghinck, en weet niet wat hy haer zeyde.

Hy verclaert oock dat hy met haer maer dryemael ofte viermael en is ghegaen totte kercke van Thielt, als zy vanden capellaen aldaer belezen wiert, daerom(m)e en weet niet wat beletselen haer op den wegh anghecom(m)en zyn, hy en weet oock niet vande twee stemmen aen haer ooren, dan dat hy dit van zyn huysvrauwe verstaen, hy en is oock niet teghenwoordich gheweest als zy zoo veel fenyn quytgheworden heeft byde cauchie van Thielt; soo hy oock niet en is teghenwoordich gheweest inde kercke van Thielt, als zy aldaer belezen wiert mette applica(ti)e vande bilde van Onse Lieve Vrauwe van Foy, dan verclaert zeer verwondert gheweest te zyne dat zy alsdan zoo langhe wech bleef. Soo hy oock niet en is teghenwoordich gheweest op de marct van Thielt, als zyn huysvrauwe van een vrauwe van quaeden naeme ontfinck aldaer een vuyst opde slincker zyde van haeren buyck, maar hoorde zyn huysvrauwe daervan claeghen, als zy t’huys quam ende namelick dat zedert dezen slach wat roerde in haer lichaem, twelck daghelicx anwas nam.

Hy en is oock niet teghenwoordich gheweest s vrydaechs voor Sinxen inde kercke van Groeninghe1, daerom(m)e en weet niet wat aldaer ghepasseert is, nochte int derwaerts gaen, nochte in het wederkeeren, nochte oock sdaechs voor de heylighe dryevuldicheyt, maer verclaerst haer gheholpen te

1 Op de foto wat er vandaag nog te zien is van Groeninge in Kortrijk.

hebben t’haerder wedercomste in het nemen van het heylich waterken ende vande witten wassenbollekens, ende heeft van haer verstaen opden dach vande alderheylichste dryevuldicheyt datter vut haer mont wat is ghevloghen, dan verclaert niet ghezien te hebben, hy en is oock niet teghenwoordich gheweest als zyn huysvrauwe heeft commen de dancksegghinghe doen aen Onse Lieve Vrauwe van Groeninghe, maer verclaert daerom alsheden expresselick ghecom(m)en te zyne om Onse Lieve Vrauwe in Groeninghe van dit groot weldaet met ende neffens zyn huysvrauwe te bedancken; verclarende dat al het surplus van zyn huysvrauwens attestatie is teenemael waerachtich. Eyndende hiermede zyn verclaers met belofte van ratificatie. Torconden2 dezen tweeden july XVIc vierenveertich ende was onderteekent by my Joos Van Betsbrugghe.”

We stellen dus vast dat Joos niet van alles wat zijn vrouw had meegemaakt goed op de hoogte was, zelfs bij hem was veel van horen zeggen! Desalniettemin was hij zeer blij dat zijn vrouw van haar probleem verlost was.

Wie waren nu Joos Van Betsbrugghe en Jaecquemyne Veroust ?

Zij waren een koppel dat huwde te Tielt op 1 juni 1637. Joos was afkomstig van Aarsele en had al een huwelijk achter de rug met Georgia Coussens. Joos overleed te Aarsele op 9 oktober 1661. Jaecquemyne Veroust is ook in Aarsele overleden op 15 maart 1678 en kon dus nog 34 jaar zonder haar kwaal verder door het leven gaan.

Kerkgevel van de vroegere Groeninghe Abdij 1593-1797. Jan Callens, Pittem

Aanwinsten 2017, deel II

Welkom in ons documentatiecentrum elke eerste en derde zaterdag van de maand van 9.00 tot 12.00 uur.

In 2017 verwierven we heel wat nieuwe boeken, parochieregisters, documenten die gratis ter plaatse te raadplegen zijn. Om het u gemakkelijk te maken, hebben we naast de titel van het document het nummer van de doos vermeld.

Sint-Gerolf. De figuur andermaal belicht. Methodisch onderzoek van het reliek bewaard te Drongen.

De lezing in het restaurant van het Handelsinstituut Regina Pacis in Tielt door Prof. Dr. Magda Devos over ‘Waar komen onze familienamen vandaan?’ was een groot succes. Haar gestructureerde uiteenzetting had bij de studenten een grote bijval. Op de foto’s mevrouw Devos aan het woord over het ontstaan van de “Christelijke namen vanaf 1000” en omringd door een deel van de aanwezige studenten. Met dank voor hun aanwezigheid en hun getoonde interesse.

Luc Neyt, Tielt

Scheiding van tafel en bed te Meulebeke in 16621

Alsoo inde kercke van Meulebecke over eenige jaeren getrauwd is Pieter de Vrindt ende Elisabete Spillebeen beede van Meulebecke, waer naer tusschen hun is misverstand geresen soo dat sij vele tijdts hebben van elcanderen gewoont en(de) geleeft, sonder dat sij bij veele debvoiren hebben connen beweegt sijn en nu elcanderen te accorderen en te woonen naer behooren, soo sijn sij lieden op hedent date deser voor mij Pastor en Decken van Thielt gecompareert en hebben verclaert dat sij geaccordeert en(de) te vreden sijn te scheeden van elcandere van tafel en van bedde, up conditien dat elc van hun sal behouden tgoed van elc van hun ten voors(chreven) huwelijcke gebrocht, en(de) dat sij respectivelijc sullen betaelen de costen van dese scheedinge ten geestelijcke hove van Gent en sij hebben beede geconstitueert en weder weselijc soo sij doen bij dese Mr Emmanuel vander Haeghen procureur van selve geestelijcke hove om over te kennen van de seer eerw heer Officiale van Gent hun voorsc(hreven) accoord van scheedinge van tafel en(de) van bedde en(de) daer up te versoecken aen lichten sijn decreet beloven(de) ul(ieden) van hun te houden goed vast ende van weerde al tgonne hunnen voorsch(reven) constitueerde daer in doen sal op verband als naer rechte. Aldus gedaen ter presentie van Joos van Damme en(de) Tobias van Lockere als getuijgen daer over geroepen als te gebieden. Toorc(onde) hebbe ick decken voors(yd) desen neffens de voors(eyde) comp(aran)ten onderteckent

desen 27 martij 1662. dit merc heeft + gemaeckt Pieter de Vrindt dit merc heeft + gemaeckt Elisabeth Spillebeen mij Toorc(onde) Peter Verbeeck Pastor en deken van Thielt.

Wie zijn Petrus Devriendt en Elisabeth Spillebeen2?

Petrus Devriendt is een zoon van Guilliemus en Judoca Diers en overlijdt rond 1666. Hij huwt te Meulebeke op 7 februari 1655 met Elisabeth Spillebeen (Spelbeene – Spille) dochter van Joos en Tanneken Fiers en overlijdt volgens de kerkrekening van Meulebeke in 1670.

Zij huwt drie keer:

1. met Gaspar Moreels fs Arent, +Meulebeke 20 januari 1648

2. met Judocus Vandeputte fs Bertran, +Meulebeke 25 juni 1652, in 1ste huwelijk met Maria Vandekerchove en in 2de huwelijk met Elisabeth Spillebeen.

3. met Petrus Devriendt Luc Neyt, Tielt

1 Decanaal Archief Tielt (DAT), bundel 988, 2de document.

2 Meer informatie is nog te vinden op de ‘Databank Meulebeekse bevolking’

Nieuwe uitgaven

In het tweede nummer van Onze Voorouders, 21ste jaargang, april-mei 2018 op bladzijde 37 verscheen een overzicht van de publicaties van Paul Callens over de graven van 14 parochies: Ursel, Ronsele, Beke Waarschoot, Hooglede De Geite, Maldegem Kleit kerk, Maldegem Kleit Aalterbaan, Oostwinkel, Maldegem Donk, Sint-Joris, Oedelem Oostveld, Emelgem, Beernem, Oedelem Hogenakker en Kachtem.

KWARTIERSTAAT DE GRYSE - DE LODDER

De kwartierstaat start bij De Gryse Arsène (1902-1989) en zijn echtgenote Antoinette De Lodder (1908-1996). Ook hun zussen en broers zijn kwartierdragers van Parenteel I of een groep van bloedverwanten als afstammelingen van één bepaald ouder of van een bepaald paar ouders. Om alles overzichtelijk te houden worden in deze publicatie twee schema’s opgebouwd: één van de familie De Gryse en één van de familie De Lodder. De voorouders van Arsène De Gryse en Antoinette De Lodder worden beschreven in parenteel II – III – IV en V. We gaan dus terug tot en met de betovergrootouders, geboren anno 1740-1760, waarvan we ook de ouders kennen en vermelden.

Dit werk is niet enkel een kwartierstaat maar schets het ontstaan en het teloorgaan van de weverij De Gryse. Léopold en zijn broer Honoré De Gryse zijn vlashandelaars in Sint-Eloois-Winkel. In 1899 verhuist Léopold naar de Hoogstraat in Tielt, hij huwt aldaar in 1900 Emilie Marie Maes. Zij is de dochter van weeffabrikant Henri Maes die in Oostrozebeke een weef- en breifabriek van linnen, wol, katoen uitbaat naast een groothandel in ‘koloniale waren’ of voedingswaren. In Oostrozebeke vindt hij geen geschikt terrein om zijn bestaand bedrijf uit te bouwen en te moderniseren. Zijn keuze valt op Tielt in de Oude Stationstraat aan ’t Stockt. In 1898 verlaat hij Oostrozebeke en wordt in Tielt de stichter van de weverij Maes aan het Tieltse station. In 1902 bouwt Henri Maes en zijn schoonzoon Léopold De Gryse elk een huis aan de Nieuwstraat in Tielt. In 1904 verhuist het gezin Léopold De Gryse-Emilie Maes naar de Nieuwstraat waar ze tien jaar later naast hun huis een nieuw magazijn bouwen voor hun groothandel in textiel. Als toekomstgericht zakenman ziet vader Léopold De Gryse brood in het zelf vervaardigen van de weefsels die hij voor zijn eigen magazijn nodig heeft. Zijn zonen, Arsène en Joseph, lopen school in Gent aan de Hogere Nijverheidsschool. In 1925 bouwen ze een fabriek met een directiewoning en drie werkmanswoningen aan de Deken Darraslaan in Tielt. In 1927 start de weverij, die tussen 1942 en begin 1946 stil ligt, maar in 1949 wordt door de gebroeders De Gryse een bouwaanvraag ingediend om de weverij in de Deken Darraslaan te mogen uitbreiden met een magazijn en burelen. De wereldcrisis, veroorzaakt door de Koreaanse oorlog, heeft in Tielt concrete gevolgen. Joseph De Gryse verlaat met zijn gezin Tielt en vestigt zich als planter en steenbakker in Zaïre. De Tieltse fabriek wordt verkocht. Arsène blijft de groothandel uitbaten aan de Deken Darraslaan, maar in 1962 verkoopt hij ook zijn gebouw aan Désiré Bleijaert die er zijn schoenfabriek ‘Giovanni Shoe’ in onderbrengt. In dat zelfde jaar bouwt Léopold een nieuw groothandelsmagazijn aan de Hulststraat, waar vanaf 1964 tot 1977 de nieuwe kunststoffabriek Vulkoprin is gevestigd en wegens plaatsgebrek verhuist naar de Herderstraat. Voor meer informatie over de weverij Maes verwijs ik graag naar het tijdschrift van de Roede van Tielt1 .

Luc Neyt, “Kwartierstaat De Gryse - De Lodder” telt 136 bladzijden, rijk geïllustreerd met ruim 140 illustraties en een index op de familie- en plaatsnamen. Dit werk is zwart-wit digitaal geprint op formaat A4 en afgewerkt met een doorlopende kaft in kleurendruk.

Prijs: 12,00 euro te verhogen met 3,50 euro portkosten.

WETTELIJKE PASSERINGEN VAN DE PAROCHIE EN HEERLIJKHEID VINDERHOUTE, MERENDREE EN BELZELE

Als medewerker aan de geschiedenis van Vinderhoute is het maar normaal dat zoveel mogelijk archiefstukken worden geraadpleegd. Geraadpleegd slaat terug op lezen en/of transcriberen en/of samenvatten om dan de gevonden informatie te verwerken in een doorlopende tekst. Het zou jammer zijn mochten al de getranscribeerde teksten in de kast blijven liggen. Ze bevatten heel wat interessante informatie voor een familiegeschiedenis.

Onder de naam ‘wettelijke passeringen’ worden heel wat soorten akten, overeenkomsten geregistreerd: verkoopakten, leningen, huwelijkscontract, testamenten, borgstellingen, voogdijstelling, “donatie intervivos” of schenkingen onder levenden, renunciaties en emancipaties.

Luc Neyt, Vinderhoute, Wettelijke Passeringen, deel I, 1607-1644, telt 250 blz., A4 formaat, digitaal zwart-wit geprint en afgewerkt met een doorlopende kaft in kleurendruk. Prijs 17,00 euro te verhogen met 3,50 euro portkosten.

Vinderhoute, Wettelijke Passeringen, deel II, 1636-1659, telt 245 blz., A4 formaat, digitaal zwart-wit geprint en afgewerkt met een doorlopende kaft in kleurendruk. Prijs 17,00 euro te verhogen met 3,50 euro portkosten.

Beide werken zijn een uitgebreide samenvatting van de registers: 98 (1607

1610), 99 (1610

1623), 100 (1632–1644) en 101 (1638-1648), evenals de bundels 120 (1635,1640-1649) en 121 (1650-1659) uit het archief van de heerlijkheid Vinderhoute.

FUNERAIR ERFGOED DE GRAVEN VAN OLSENE OUD - KERKSTRAAT en OLSENE NIEUW - HAMSTRAAT

Als vervolg op onze eerdere uitgaven dit jaar kunnen we U volgende twee nieuwe uitgaven aankondigen. De graven Olsene oud en De graven van Olsene nieuw.

De oude begraafplaats heeft een paar opmerkelijke graven van belangrijke families en een aantal graven van Fransen die gestorven zijn voor het vaderland. Tevens is er een graf van een soldaat van het Britse Gemenebest en een aandenken voor de oorlogsslachtoffers van Olsene. De oude begraafplaats is nog volledig in steenslag en heeft geen strooiweide, urnenmuren en urnengraven.

De nieuwe begraafplaats is een oase van groen en oogt modern. Hier is er wel een strooiweide en zijn er urnenmuren en urnengraven.

Bij het opmaken van de inventaris waren er nogal wat aanduidingen van graven die binnenkort zullen weggenomen worden. Het fotoarchief is dus een momentopname die zeker op tijd komt.

Paul Callens, de graven van Olsene oud telt 136 blz., kostprijs 12,00 euro en de graven van Olsene nieuw telt 234 blz. prijs 17,00 euro telkens te verhogen met de portkosten van 4,00 euro. Beide boeken zijn digitaal zwart-wit geprint op formaat A4 en afgewerkt met een doorlopende kaft in kleurendruk. Beide publicaties sluiten af met een ruime index op familienamen, plaatsen en voorwerpen.

Het bedrag van een bestelling mag gestort worden op rekening BE75 9731 3326 0351 van FV regio Tielt vzw p/a Luxemburglaan 21, 8700 Tielt of zonder kosten af te halen elke eerste en derde zaterdag van de maand tussen 9 en 12 uur, in het documentatiecentrum Familiekunde Vlaanderen regio Tielt, Beernegemstraat 5 in 8700 Tielt.

Komende activiteiten van FV regio Tielt, de Heemkundige Kring de Roede van Tielt, Stad Tielt i.s.m. de SRC-werkgroep ‘Levenslang leren’.

* Zondag 1 juli om 13 uur, Markt Tielt, ter hoogte van het Stadhuis AMUSANT PLATTELAND, een Tieltse landbouwfietstocht in al zijn facetten.

Na de officiële opening volgt een begeleide sneukelfietstocht van zo’n 15 km.

Inschrijven deelname opening en/of fietstocht via evenementen@tielt.be of 051 42 81 15.

* Woensdag 11 juli: ‘Feest van de Vlaamse Gemeenschap’ op de Tieltse markt.

Kindernamiddag en beiaardconcert.

18u30: Academische zitting.

19u25: Vlaghijsing gevolgd door optreden JET Symphonic Band (Alexianenplein).

21u00: Marktoptreden Peter Koelewijn.

* Zondag 9 september: Open Monumentendag in Tielt.

In de Onze-Lieve-Vrouwekerk zijn vier begeleide bezoeken voorzien: om 10.30 u, 14u, 15u en 16u. telkens van ongeveer één uur. Aansluitend kan ook Huize Waeyberg (museum Vander Meeren) van 14 tot 17 uur bezocht worden met begeleiding van een gids.

* Vrijdag 28 september: Spoorzoeker, Peter Eyckerman. (zie p. 47)

* Zondag 30 september: daguitstap van de Roede van Tielt naar Oudenaarde. Voor meer info: roedevantielt@outlook.be

* Woensdag 17 oktober om 20 uur ‘Engagement van jongeren versus vergrijzing’ . Locatie: Openbare bibliotheek, Lakenmarkt 9, 8700 Tielt.

* Woensdag 21 november om 20 uur ‘Feitelijke verenigingen versus vzw’s’.

Locatie: Openbare bibliotheek, Lakenmarkt 9, 8700 Tielt.

* Zaterdag 24 november 2018: West-Vlaamse ontmoetingsdag in Roeselare. Meer info in volgend nummer van Onze Voorouders.

Privacyverklaring Familiekunde Vlaanderen regio Tielt

Luc Neyt, Tielt

Op 25 mei 2018 ging de Algemene Verordening Gegevenbescherming (AVG) of de General

Data Protection Regulation (GDPR) in. Op onze website vind je alle informatie in verband met onze PRIVACYVERKLARING. Ga naar: fv-tielt.familiekunde-vlaanderen.be

Mocht je over geen computer beschikken en wil je op de hoogte worden gebracht van deze verklaring, geef een seintje per post of per telefoon na 19 uur (051/46 54 11) naar het secretariaat van onze vereniging en de info word je per post bezorgd.

Familiekunde Vlaanderen regio Tielt activiteitenagenda juli – augustus - september 2018

Het documentatiecentrum FV regio Tielt is open elke eerste en derde zaterdag van de maand.

1. Werkgroep genealogie op zaterdag 7 juli van 9 tot 12 uur, gelegenheid tot opzoeken.

2. Werkgroep genealogie op zaterdag 21 juli van 9 tot 12 uur, gelegenheid tot opzoeken.

3. Werkgroep genealogie op zaterdag 4 augustus van 9 tot 12 uur, gelegenheid tot opzoeken.

4. Werkgroep genealogie op zaterdag 18 augustus van 9 tot 12 uur, gelegenheid tot opzoeken.

5. Werkgroep genealogie op zaterdag 1 september van 9 tot 12 uur, gelegenheid tot opzoeken.

6. Zondag 2 september: erfgoedbeurs van 9 tot 12 uur in de Europahal. (zie p. 43) De tentoonstelling met zoektocht is vrij te bezoeken tot 16 uur.

7. Werkgroep genealogie op zaterdag 15 september van 9 tot 12 uur, gelegenheid tot opzoeken.

8. Vrijdag 28 september: Spoorzoeker Peter Eykerman, bib 19.30 uur (zie p. 47 )

9. Werkgroep genealogie op zaterdag 6 oktober van 9 tot 12 uur, gelegenheid tot opzoeken.

10. Werkgroep genealogie op zaterdag 20 oktober van 9 tot 12 uur, gelegenheid tot opzoeken.

Dank

Wij danken hartelijk voor wat ze schonken aan ons archief, zoals: bidprentjes, rouwbrieven, rouwberichten, communieprentjes, documenten, huwelijksaankondigingen, foto’s, tijdschriften, familiegeschiedenissen, familiepapieren, genealogische uitgaven, enz… Jules Desmet Wakken, AnneMarie Cardon Brugge, N. Vermeersch Mechelen, Romain De Bouver Deinze, Jan Callens Pittem en Fons Das, Stefan De Smet, Willy Dubois, William Oosterlinck, De Roede van Tielt, E.H. Georges Vanhoutte, Leona Verheye, Jan Vandermeulen, Julien Verbrugge, Berenice Devaere en Daniël Missant allen uit Tielt.

Inzenden van vragen, antwoorden, teksten en activiteitenkalender

Voor de eerstvolgende nummers worden de belanghebbenden dringend gevraagd rekening te houden met de hierna volgende uiterste data voor het inzenden van hun vragen, antwoorden, teksten, mededelingen. (Steeds één maand vóór de maand van verschijnen!):

Nummer 1 / januari - februari - maart 2018 vóór 30 november 2017

Nummer 2 / april - mei - juni 2018 vóór 28 februari 2018

Nummer 3 / juli - augustus - september 2018 vóór 31 mei 2018

Nummer 4 / oktober - november - december 2018 vóór 31 augustus 2018

Luc Neyt, Tielt

Duthoit Luc

21ste Jaargang nr.4 driemaandelijks oktober – december 2018

Voorouders

Kennismaking met Gustavo Vlaeminck

Genealogische opzoekingen via internet

Petronelle Van Calis uit Tielt verlost van een boze geest in 1644

Congres 2019 en 45ste West-Vlaamse Ontmoetingsdag

Roeselare

Bertha met haar man Gustavo Vlaeminck, met in zijn hand de typische matébeker en thermos die iedereen uit Argentinië of Uruguay altijd meehebben, en Sven Van Hulle.

ONZE VOOROUDERS

Is een genealogisch tijdschrift en informatieblad uitgegeven door FV regio Tielt vzw, dat driemaandelijks verschijnt, telkens bij het begin van het kwartaal. Teksten om in het tijdschrift op te nemen zijn altijd welkom bij de redactie: Luc Neyt, Luxemburglaan 21, 8700 Tielt, tel.: 051/40 60 75, lneyt@skynet.be Ons werkgebied valt samen met de (deel)gemeenten van het vroeger bestuurlijk en kiesarrondissement Tielt (Aarsele, Ardooie, Dentergem, Egem, Kanegem, Koolskamp, Markegem, Meulebeke, Oeselgem, Ooigem, Oostrozebeke, Pittem, Ruiselede, Schuiferskapelle, Sint-Baafs-Vijve, Tielt, Wakken, Wielsbeke, Wingene en Zwevezele) daarbij aansluitend Gottem, Lotenhulle, Poeke, Vinkt en Wontergem.

Het leesgeld bedraagt 5,00 euro per jaar over te schrijven op het rekeningnummer

IBAN BE75 9731 3326 0351

van FV regio Tielt vzw, Luxemburglaan 21 te 8700 Tielt. (voor lezers uit het buitenland 10,00 euro).

Betaling leesgeld 2019 komt in het eerste nummer van 2019

Voor het zelfde bedrag kun je kieren tussen de papieren of de digitale versie.

Een vrijwillige surplus als steun is altijd welkom !!!!

Voorzitter: Luc Neyt, Luxemburglaan 21, 8700 Tielt, tel.: 051/40 60 75, lneyt@skynet.be

Redactie: Claude Moors en Luc Neyt

Secretariaat: Jan Callens, Tieltstraat 15, 8740 Pittem, tel.: 051/ 46 54 11, jan-callens@telenet.be

Penningmeester: Lucien Ailliet, Schuiferskapelsestwg. 29, 8700 Tielt, tel.: 051/40 11 36, l.ailliet@skynet.be

Website FV regio Tielt Facebook fv-tielt.familiekunde-vlaanderen.be

https://www.facebook.com/#!/groups/fvTielt/

Documentatiecentrum: Huyse Aleydis, Beernegemstraat 5, 8700 Tielt

Openingsuren: elke eerste en derde zaterdag van de maand van 9 tot 12 uur. Elke auteur is verantwoordelijk voor de inhoud van zijn artikel. Overname van teksten toegestaan met vermelding van bron en auteur.

Verantwoordelijke uitgever: Jan Callens, Tieltstraat 15, 8740 Pittem.

Hoe word je lid van Familiekunde Vlaanderen vzw kennisknooppunt voor familiegeschiedenis in Vlaanderen en Brussel

Je stort het lidgeld (37 euro gewoon lid, 54 euro steunend lid en minimum 84 euro beschermend lid, een tweede lid van hetzelfde gezin, wonend onder hetzelfde dak betaalt slechts 10 euro) op rekening IBAN BE58 4141 1712 2179, BIC KREDBEBB van Familiekunde Vlaanderen vzw Merksem. Ieder lid ontvangt viermaal per jaar het tijdschrift VLAAMSE STAM. De leden kunnen ook uitgaven en formulieren aan goedkopere tarieven krijgen. Je bereikt het Centrum voor Familiegeschiedenis via: mail info@familiekunde-vlaanderen.be en zie ook de website van FV: http://www.familiekundevlaanderen.be

- Kennismaking met Gustavo Vlaeminck.

- Nieuwe publicaties: parochieregisters Aarsele dopen 1609-1795, Het voedselcomiteit in de regio Tielt, Dagboek van Theophiel Buyse en de Geestelijkheid van de parochie Marialoop.

- Petronelle Van Calis uit Tielt verlost van een boze geest in 1644.

- Bibliografie Fons Das, slot.

- Activiteiten: congres in 2019 en 45ste West-Vlaamse Ontmoetingsdag Roeselare.

Kennismaking met Gustavo Vlaeminck, een afstammeling van Gustave Vlaeminck en Marie Louisa Misselis uit Tielt

Van februari 2017 tot augustus 2017 verbleef Sven Van Hulle in La Plata, Argentinië. Sven Van Hulle is de zoon van Annita Vlaeminck, die gepassioneerd is in stamboomonderzoek en meer bepaald in het verzamelen van Vlaemincks over de hele wereld. Tijdens zijn verblijf ging hij, onder lichte dwang van de moeder, op zoek naar afstammelingen in Uruguay. Hierbij een verslag van zijn belevenissen ter plaatse en tevens een bewijs dat stambomen helemaal niet saai hoeft te zijn: het kan leiden tot real life contacten en zelfs tot hechte vriendschappen.

Tijdens mijn verblijf in La Plata, Argentinië voor mijn studies, ben ik een weekje naar Montevideo, Uruguay getrokken om in levende lijve kennis te maken met Gustavo Vlaeminck en zijn familie. Ik verbleef in Argentinië van begin februari tot begin augustus. Mijn korte trip naar Uruguay vond plaats eind april. Uiteraard kenden wij Gustavo al heel lang, maar wij hadden enkel contact via Facebook of via mail. Alles is begonnen een drietal jaar geleden toen Gustavo als één van de weinigen reageerde op onze oproep naar Vlaemincks in Zuid-Amerika, via Facebook. Wij corresponderen heel vaak om informatie te krijgen over de stamboom van de Vlaemincks die in Zuid-Amerika woonden. Ik keek er dus wel echt naar uit om Gustavo in real life te ontmoeten.

Heel snel was het moment daar dat ik op de bus zat richting Buenos Aires om daar de Buquebus (soort veerboot) te nemen om de oceaan over te steken van Argentinië naar Uruguay. De tocht over zee duurde ongeveer twee uur en daar stond ik dan in de haven van Montevideo. Ik dacht: “Wat nu”? Gustavo wist op welk tijdstip ik zou aankomen, maar ik had geen telefoonnummer, mijn gsm met Argentijnse simkaart werkte daar ook niet… Ik kon dus niet veel anders doen dan wachten in de aankomsthal en hopen dat Gustavo zou komen en mij zou herkennen. Ik had Gustavo nog maar enkel op foto gezien en was dus ook hoegenaamd niet zeker dat ik hem zou herkennen. Dat was wel een vreemd gevoel om daar moederziel alleen te staan op een zeer drukke plaats in een ver en onbekend land. Gelukkig sprak ik de taal wel, maar dan nog.

Na een kwartiertje wachten werd ik plots aangesproken door een onbekende man: “Sven”? Ik had hem nooit zien aankomen tot hij plots voor mijn neus stond. We gaven elkaar, volgens de Zuid-Amerikaanse gewoonte, een knuffel en we maakten kennis. Babbelen met elkaar ging heel vlot. Van nature uit ben ik een vlotte babbelaar en Gustavo bleek dat ook te zijn, dus dat was een goede match.

Sven en Gustavo Vlaeminck voor het welkomstbord “Montevideo”.

We hadden elkaar ook veel te vertellen, allebei hadden we zoveel vragen over elkaars leven. We hadden wel al veel gechat met elkaar maar face-to-face contact is toch iets helemaal anders. Later ook bij Gustavo thuis konden we eindeloos zitten babbelen, soms zelfs tot een stuk in de nacht, vaak over de stamboom, maar niet altijd. Ook met Bertha, Gustavo’s echtgenote, klikte het heel goed en soms waren ze aan het bekvechten om met mij te babbelen, dat was wel grappig.

Van links naar rechts: Maria Vlaeminck, Micaela Vlaeminck, Bertha Carbajal, Gustavo Vlaeminck, Sven Van Hulle

Gustavo had een deel van zijn living omgebouwd en daar een bed voor mij in geïnstalleerd. Heel chique gedaan. Je kon duidelijk zien dat Gustavo een handige harry was en nog steeds is, maar wel een stuk minder na zijn zwaar moto-ongeval, waardoor hij niet meer alle handelingen kan verrichten met zijn rechterarm en -hand. Hij heeft zijn huis volledig zelf gebouwd en je kon duidelijk zien dat het een stuk chiquer was dan de andere huizen, zelfs één van de betere huizen die ik in Z-Amerika gezien heb. In die week dat ik daar verbleef, hebben we vooral veel gebabbeld en elkaar goed leren kennen, maar ook veel uitstappen gedaan, zoals een bezoek aan de stad Colonia en twee keer een bezoek aan Montevideo, de hoofdstad.

Gustavo woont namelijk niet in Montevideo zelf, maar buiten de stad op een klein halfuurtje rijden. Daardoor woont hij rustig en afgelegen tussen de velden. Ook hebben we eens een bezoek gebracht aan een natuurpark, omdat ik daarnaar gevraagd had. Zijn familieleden zijn ook op bezoek gekomen, dat was een heel toffe en gezellige samenkomst. Kortom, de week is voorbijgevlogen, ik heb mij daar enorm geamuseerd en er echt van genoten. Ik heb mij een week lang echt thuis gevoeld in het warme, gezellige en joviale casa Flamintje in Uruguay. Het was precies of Gustavo en Bertha voor eventjes mijn mama en papa waren, en ook voor hen was dat gevoel wederzijds.

In die week tijd zijn we heel close geworden en het was dan ook een moeilijk afscheid. Veel te snel was het moment daar dat ze mij terug moesten brengen naar de haven van Montevideo. Ik moest nu ook eenmaal terugkeren naar La Plata om terug naar school te gaan…

Het was zeker een week vol met leuke herinneringen en het is tof om aan de mooie momenten terug te denken. Ik zal die herinneringen nooit vergeten, en zeker niet hoe Gustavo mij op de traditionele manier heeft leren mate (de typische Zuid-Amerikaanse drank) maken. Hij heeft me zelfs een mate-pot cadeau gegeven!

Tot op de dag van vandaag drink ik mate en bereid ik hem op Gustavo’s wijze, die toch een beetje verschilt van de gebruikelijke manier om mate te zetten. Toen ik terug “thuis” was in La Plata, zeiden ze zelfs ook dat ik echt lekkere mate kon brouwen1 .

Bedankt voor alles, Gustavo! Un abrazo!

Gustavo Vlaeminck, Montevideo Uruguay

Sven Van Hulle, Knesselare

45

ste West-Vlaamse Ontmoetingsdag Roeselare zaterdag 25 november 2018

De jaarlijkse ontmoetingsdag van de Vlaamse Vereniging voor Familiekunde – provinciale afdeling West-Vlaanderen heeft dit jaar ook plaats in de VMS (Vrije Middelbare School), Arme Klarenstraat 40 te 8800 Roeselare.

Boekenbeurs van 9.30 tot 12.30 uur: er is een ruime keuze aan de talrijke stands: genealogische werken, formulieren, genealogische computersoftware, e.d. Tevens is er gelegenheid tot contact met andere vorsers. De aanwezigen kunnen eveneens gegevens uitwisselen.

Er is een middagmaal voorzien, maar voor deelname en keuze van het hoofdgerecht neem, ten laatste tegen 15 november 2018, contact met Noël Boussemaere, Bloemendale 6, 8904 Boezinge. Tel. 057 42 29 85 of via e-post: noel.boussemaere@skynet.be. Iedereen kiest zelf aperitief of drank.

Opgelet: betalend parkeren in de Arme Klarenstraat, met schijf in de Blekerijstraat, maar gratis aan de sporthal VMS, te bereiken via de Groenestraat.

1 In het eerste nummer van jaargang 2019 lees je over “De levenservaringen van Gustave Vlaeminck en zijn afstammelingen 1889-2018.

Typische mate pot

Nieuwe publicatie: de doopregisters van Aarsele 1609-1795

De heer Frans Neirinck, geboren in Aarsele, begon halfweg 2015 de digitale beelden van de 2.300 huwelijksakten en ongeveer 1.500 ondertrouwen te lezen en nauwkeurig alle informatie te noteren. Dit resulteerde in 2016 tot de publicatie “PAROCHIEREGISTERS VAN AARSELE” Huwelijken 1627-1795. Deze publicatie is nog steeds te verkrijgen aan 18,00 euro en 6,00 euro portkosten. Vol enthousiasme start Frans in september 2016 met het lezen, overschrijven en intikken in een Excelbestand van de 10.618 doopakten over de periode 1609-1795. Dit resulteert in een boek van 857 bladzijden alfabetisch gerangschikt op de familienaam van de dopeling. Dit alles publiceren in één boek is niet mogelijk gezien de omvang van het werk en de onmogelijkheid dit op een degelijke en gebruiksvriendelijke manier in te binden. Dit resulteert in drie delen van 20,00 euro per deel of voor de drie delen samen 60,00 euro te verhogen met de portkosten van 4,50 euro per deel of 7,50 euro voor de drie delen samen op rek. BE75 9731 3326 0351 van FV regio Tielt vzw p/a Luc Neyt, Luxemburglaan 21, 8700 Tielt of zonder onkosten af te halen elke eerste en derde zaterdag van de maand tussen 9 en 12 uur, in het Documentatiecentrum van Familiekunde Vlaanderen regio Tielt, Beernegemstraat 5 in 8700 Tielt.

Opbouw van de publicatie onder een Excelbestand.

Van elke doopakte wordt de familienaam, de voornaam van het kind, de datum van geboorte en doop, de naam van de vader en de moeder en de doopouders of peter en meter vermeld. Om de doopakte gemakkelijk terug te vinden in het originele doopregister wordt van elke akte de bladzijde vermeld. Opmerkelijk is dat de boeken doorlopend genummerd zijn. In de laatste kolom ‘Bemerkingen’ staan heel wat bruikbare gegevens die iets meer vertellen over o.a. de herkomst van de vader en/of de moeder, onwettig kind, gedoopt sub conditione, naam van de vroedvrouw, enz. Deze publicatie is een bijdrage aan de ontsluiting van ons familiekundig patrimonium. Dit werk mag dan ook niet ontbreken in de documentatiecentra van Familiekunde Vlaanderen.

Luc Neyt, Tielt

315 blz. 266 blz. 276 blz.

Drie nieuwe publicaties van Fons Das met de afwerking door Paul Callens, Carlos Heytens en Luc Neyt

Na een strijd tegen een slepende ziekte ging Fons rustig, in zijn vertrouwde omgeving, van ons heen. Hij liet drie bijna afgewerkte publicaties na, die ons door de familie ter beschikking werden gesteld. Ondergetekenden hebben getracht, volgens de wens van Fons, deze publicaties in een persklare vorm te gieten, met bijhorende plaats- en namenindex.

De publicatie over de voedselcomités start met een overzicht van verschenen artikelen en boeken over dit onderwerp. Daarbij aansluitend worden de verslagen van de gemeentelijke comiteiten in de regio Tielt in het daglicht gebracht. Aanvullende informatie werd gevonden in het Rijksarchief in Gent onder de toegang PV42 Provinciaal hulp- en voedingscomité Oost-Vlaanderen waarvan de regionale comités Tielt-Roeselare-Torhout afhankelijk waren.

Tot slot vonden we nog heel wat Tieltse documenten in het decanaal archief Tielt die als bijlage aan dit werk worden toegevoegd.

Deze publicatie is een digitale zwart-wit print op A4-formaat, telt 400 blz., is afgewerkt met een doorlopende kaft in kleurenprint, prijs 25,00 euro te verhogen met 6,00 euro portkosten.

Met deze publicatie hopen wij ook wat aandacht te schenken aan een vergeten groep mensen tijdens de Eerste Wereldoorlog, de krijgsgevangenen. Theophiel is maar één van de velen, maar er toch in slaagde in contact te blijven met familie en vrienden op het thuisfront. Niet enkel Theophiel zag af van zijn gevangenschap, zijn vriendin bleef hem al die tijd trouw schrijven en hopen dat alles wel zou goed komen. Alle brieven zijn opgenomen in dit werk evenals zijn dagboek. De bijdrage van Carlos Heytens plaatst Theophiel in een stukje militaire geschiedenis waarin hij een klein onderdeeltje was.

Deze publicatie is een digitale zwart-wit print op A4-formaat, telt 198 blz., is afgewerkt met een doorlopende kaft in kleurenprint, prijs 15,00 euro te verhogen met 4,50 euro portkosten.

De publicatie over Marialoop begint met een geschiedkundige schets van de kapel, kerk en parochie. Aan de stichter van de parochie, Mgr. Boussen bisschop van Brugge, wordt heel wat aandacht besteed. Daarop volgt de informatie over de pastoors, onderpastoors en hulppriesters van de Onze-Lieve-Vrouw Bezoeking en Sint-Leokerk.

Wij weten dat Fons veel informatie heeft opgezocht over de geestelijkheid in het werkgebied van Familiekunde Vlaanderen regio Tielt. Deze verzamelde informatie over de religieuzen zal stapsgewijs geklasseerd worden in het Fonds De Somviele We bekijken hoe we deze informatie kunnen ontsluiten. Deze publicatie is een digitale zwart-wit print op A4-formaat, telt 314 blz., is afgewerkt met een doorlopende kaft in kleurenprint, prijs 20,00 euro te verhogen met 4,50 euro portkosten.

De publicaties zijn te verkrijgen door storting op rekening BE 75 9731 3326 0351 van FV regio Tielt vzw, Luxemburglaan 21, 8700 Tielt van het bedrag van het boek te verhogen met de portkosten of gratis af te halen elke eerste en derde zaterdag van de maand tussen 9 en 12 uur in het Documentatiecentrum van FV regio Tielt, Beernegemstraat 5, 8700 Tielt.

Paul Callens, Pittem en Luc Neyt, Tielt, zomer 2018

Genealogische opzoekingen via internet

1. Opzoekingen in (kopieën van) originele akten.

1.1. Introductie

Daar waar wij genealogen gewend zijn opzoekingen te doen in een gemeentehuis of rijksarchief, zijn er door de evolutie mogelijkheden om dit van thuis uit te doen, via het internet.

Zoals u weet, hebben de Mormonen gedurende jaren kopieën gemaakt van originele akten van burgerlijke stand en parochieregisters op microfilm. Door de evolutie van de techniek worden deze microfilms nu stilaan gedigitaliseerd en via het internet aangeboden.

De Mormonen hebben die informatie in een grote “database” gestoken, die (tot hiertoe) vrij toegankelijk is, mits u te registreren. Buiten het feit dat die website opgemaakt is in het Engels, wat voor sommigen misschien niet zo eenvoudig is, is de structuur van die website niet zo doorzichtig. Daarom gaan we gebruik maken van een “hulpmiddel”, dat de toegang tot die Mormonendatabase vereenvoudigt. Een zogenaamde “portaalsite” maakt het overzichtelijker. Dit wordt hieronder uitgelegd.

1.2.

Over welke websites gaat het?

De website met de grote database van de Mormonen is terug te vinden op www.familysearch.org.

Eénmalige registratie

Op de website van de Mormonen dien je eerst te registreren, dit is gratis. Eens op de homepagina, kies je rechts bovenaan voor “free account”. Gelukkig kan het registratieproces zelf in het Nederlands gebeuren. Zoals zo dikwijls vraagt men een gebruikersnaam en paswoord te kiezen en een E-mail adres op te geven. Naar dit E-mail adres wordt een mail gestuurd. Je dient die mail te openen en te klikken op een link om je gebruikersnaam te activeren. Dit proces is éénmalig. Noteer ergens je gebruikersnaam en paswoord op deze website.

1.3. Voorbeeld van een opzoeking bij de Mormonen

Ik ben geïnteresseerd in de geboorteakte van mijn voorvader Bruno Verhelst, die ergens in de jaren 1830 is geboren in deze gemeente. IK zoek dus eerst de tienjarentafel van de geboorten van Wingene van de jaren 1830. In principe kan je dit rechtstreeks bij de mormonen zoeken, maar veel handiger is daar een “portaalsite” voor te gebruiken, zoals die dan Familiekunde Vlaanderen Leuven. Een voorbeeld verduidelijkt dit.

1.3.1.Zoeken naar Bruno Verhelst in de tienjarige tafel

Ga naar http://www.familiekundevlaanderen-leuven.be/Familysearch.htm

- Kies daar voor West-Vlaanderen,

- Je komt op Familysearch.org terecht op een pagina met alle West-Vlaamse gemeenten (zieFiguur 1)

- Ga naar beneden tot je de naam “Wingene” ziet, en klik daarop

- Je krijgt het overzicht van wat er van Wingene terug te vinden is (zie Figuur 2)

- Kies daar voor de “tienjarige tafels 1833-1842” en de eerste pagina is Figuur 3.

- Zoek in de tienjarige tafel tot je Bruno Verhelst vindt, zie Figuur 4.

Figuur 1: Familysearch, overzicht West-Vlaamse gemeenten

Figuur 2: Overzicht akten van Wingene.

1.3.2.Zoeken naar de geboorteakte

We moeten dus een geboorteakte van 24 mei 1839 uit Wingene zoeken.

We gaan terug naar het overzicht van wat er van Wingene te vinden is, zie Figuur 2. Daar vinden we een verwijzing naar een film “Geboorten, huwelijken, overlijden 18311843”

Als we de film in “overzicht” bekijken, vinden we het begin van de geboorteakten van 1839, zie Figuur 5.

We gaan verder naar 24 mei 1839 en vinden daar de geboorteakte van Bruno Verhelst, zie Figuur 6.

Figuur 3: Tienjarige tafels Wingene 1833-1842

Figuur 4: Bruno Verhelst in de tienjarige tafel geeft zijn geboortedatum: 24 mei 1839.

1.4. Evolutie op komst bij de Mormonen

In een eerste fase hebben de Mormonen hun microfilmen gewoon online gebracht. Zij zijn nu echter ook bezig (een mammoet job) om alles te indexeren. Dat wil zeggen: in de toekomst zal ik kunnen vragen “geef mij de geboorteakte van Bruno Verhelst, geboren in Wingene ergens in de jaren 1830”. Dan krijg je die gegevens, en een link naar de originele akte. Momenteel zijn de akten van Wingene nog niet geïndexeerd in de Mormonendatabase (sommige andere gemeenten wel). Maar binnen afzienbare tijd zullen die ook opgenomen zijn.

Figuur 5: Overzicht van de film "geboorten-huwelijken-overlijden" Wingene 1839

Figuur 6: Geboorteakte van mijn voorvader Bruno Verhelst

1.5. Andere bronnen op basis van originele akten Het rijksarchief probeert stap voor stap de genealogische informatie waarover het beschikt online ter beschikking te brengen.

Zo zijn bijvoorbeeld in het rijksarchief van Brugge een aantal vrijwilligers actief, die één voor één de akten ingeven. In eerste instantie worden die vrijgegeven in www.vrijwilligersrab.be, maar de info die wordt verzameld wordt ook opgenomen in de nationale database van het rijksarchief, te raadplegen via http://search.arch.be

Figuur 7: Geboorte Bruno Verhelst via Rijksarchief online

Opzoekingen via die database verlopen op het ogenblik dat ik deze regels typ misschien wel wat traag, maar er zou beterschap op komst zijn. Ik las onlangs dat het ganse serverpark zou vernieuwd worden.

Als ik via search.arch.be Verhelst Bruno en Wingene opgeef krijg ik een link naar zijn gegevens: zie figuur 7.

Sommige gemeenten brengen zelf hun akten online. We hebben hier toevallig een voorbeeld van Wingene gebruikt. Mits u te registreren op archief.wingene.be kan u voor deze specifieke gemeente ook de geboorteakte van bv Bruno Verhelst opvragen (zie Figuur 8). Let wel: lang niet alle gemeenten brengen hun data online.

In een volgend artikel (jaargang 22 – 2019 nummer 1), wordt getoond hoe men gepubliceerde stambomen van genealogen online kan raadplegen.

Figuur 8: Geboorteakte Bruno Verhelst via archief.wingene.be

Petronelle Van Calis uit Tielt verlost van een boze geest in 1644

In onze vorige nummers brachten we de enkwesten betreffende Jaecquemyne Veroust, die na 14 jaar verlost werd van haar hoofdpijn en andere ongemakken. In dezelfde periode was er in Tielt nog een tweede geval waarbij de hulp van het miraculeus beeldje van Onze-Lieve-Vrouw van Groeninge in Kortrijk werd ingeroepen en met succes. Het verhaal, opgetekend in oud-vlaams, bevat daarenboven genealogische gegevens die elders niet terug te vinden zijn en uiteindelijk duiken ook Jaecquemyne Veroust en haar man niet toevallig weer op in het verhaal.

“Petronelle Van Calis fa Franchois, oudt twintich iaeren, gheboren van Thielt, ionghedochter, onghehuwet, heeft by eede verclaerst dat zy over neghen iaeren oft daerontrent gheleden heeft groote vervolghinghe vanden boozen; den welcken zoo hy aen haer zedert beleden heeft aen haer veropenbaert heeft den tydt van vier iaeren in het wezen ende ghedaente van haere moeder, de welcke overleden was in Hollant, ten oirzaeken van welcke miserable doodt van haere moeder d’attestante zeer mistroostich was ende zeer melancolick, alswanneer den boozen inde ghedaente voorseyt aen haer was voorlegghende dat zy verdomt was, haer raedende dat zy haer verhanghen zoude.

Naer welcken den boozen by haer is ghecom(m)en inde ghedaente van zekeren ionckman, haren ghebuer, snachts ten twee uren in haer slaepcamer, twelck d’attestante ziende zy: “wat duvel staet daer”, alswanneer dezen persoon van haer verdween, cruypende door een cleyn holleken, daerdoor zy zeer verscrict wiert.

Ontrent den kerstdach, zoo zy ten elf uren haer zoude begheven te ruste, bevant dat haere bedtstede al in vlamme stondt, zoot haer dochte, ende zoo zy met haere handt bevoelde offer hitte was, en bevandt gheene, daerom(m)e zy lezende een Ave Maria, maeckte haer ghereetschap om opt bedde te gaen, alswanneer zy zach dat alle de vlammen waeren verdwenen.

Inden Vasten daernaer, zoo d’attestante zeer zieck wiert, ende dat haeren pasteur haer vermaende dat zy zoude ontfanghen de rechten van Onse Moeder de heylighe kercke; wiert zy ghewaer dat den boozen haer zeyde, zonder dat zy nochtans hem was ziende, dattet gheenen noodt en was dat men haer zoude administreren, overzulcx dat zy t’zelve niet en zoude toelaeten, twelck haeren pastor verstaende, liet hy haer weten door haeren vaeder, dat hy zelve tot haer com(m)en zoude, zoo dit t’haerder kennisse quam wiert zy opstaende, om te tooghen dat het niet noodich en was, maer zy wiert wederom zieck twee daghen daernaer; alswanneer dat het haer dochte, dat de camer in die welcke zy was, gheheel in het vier stont, ende zy in het vier lagh, maer en ghevoelde gheen; alsdan zagh zy inde zelve camer vul viers staen drye ionghe mannen als edelmannen, zeer wel ghecleet, ende met plumen opden hoet, vergult, zoot haer

dochte; de welcke haer vraeghden wat zy liever hadde, te weten: oft te sterven, ofte hun aen te hanghen ? Voughende daerby dat zy hun anghanghende zoude eerst moeten Godt afgaen ende zyn heylighe moeder; waerop d’attestante anders niet en antwoordede, dan: “dat Godt belieft, dat moet geschieden”, daermede zy ende het vier verdwenen.

Op eenen anderen tydt was den boozen, nochtans onzienlick, van haer verzouckende haer consent om in haer te com(m)en, zegghende dat hy Godt was; daerop d’attestante was antwoordende: “zydy Godt? De gratie Godts moet in my gheschieden”.

Op eenen anderen tydt vraeghde den boozen haer oft zy wilde leeren toveren?

Daer zy daermede zoude behouden wezen haer leven daghe, daerop zy antwoordede dat zy zulcx niet en wiste, ende maer en begheerde te leeren dat haer goet ende salich was.

Op den Paeschavont XVIc eenenveertich heeft zeker vrauwe, quaelick befaemt, haer ghezonden zekeren dranck, op pretext dat zy van(de) conste was van(de) medicine, ende haer daermede verhopte te helpen; welcken dranck by haer gheweygherdt wezende, heeft de zelve vrauwe aen(de) attestante ghezonden fynen triaekel1, den welcken zy opden Paeschdach smerghens inghenomen hebbende; wiert zy ghewaer, vier uren daerna dat zy bezeten was, ende dat den boozen in haer zeyde: “nu begint daer ick zyn wille ende in zeven iaeren en zal ick u niet verlaeten”, sedert welcken tydt zy altyts in haer ghewaer is gheworden datter een beeste in haer lichaem was roerende, loopende van d’een plaetse naer d’andere, zonder stede te houden ende was van(de) grootte als een muys; overzulcx en heeft zy oock zedert gheen goede wercken konnen doen, doordien den boozen in haer zulcx belettede, zegghende dat zy verdomt zoude wezen indien zy zulcx dede, namelick int regard vande biechte zoo dat zy verclaerst gheweest te zyne den tyt van een iaer ende twaelf weken zonder te konnen biechten, ende als zy daertoe pooghe dede, was den boozen com(m)ende in haer kele zoo dat zy binnen de tydt van een half ure niet en konde spreken, den boozen was haer oock inghevende dat zoo wanneer den biechtvaeder haer vraeghen zoude, waerom(m)e zy niet en spreekt, zy antwoorden zoude dat zy niet en hoorde, daerom(m)e als hy opden Palmsondach van (den) iaere XVIc tweeenveertich haer stelde anden biechtstoel, om(m)e te gaen biechten, was den boozen haer smytende van achter om vutten biechtstoel. Soo zy eens de misse hoorde inde prochiekercke van Thielt, veropenbaerde haer den boozen in zienelycke ghedaente, haer toezeggende te gheven twee gauwen braceletten2, indien zy hadde willen spuwen naer het hoochwerdich heylich sacrament, daerop zy hem gaf voor antwoorde: “ick en hebbe uwe braceletten niet van doen, want naeckt ben ick ter werelt ghecom(m)en, ende naeckt zal ick van daer vertrecken”.

Op diversche tyden heeft zy ghezien diversche quantiteyten van muysen, te weten eens zeven en eens veerthiene, loopende al ghecoppelt, ende die by haer waeren

1 fynen triaekel = fijne triakel = vroeger een bekend geneesmiddel van ingewikkelde samenstelling

2 gauwen braceletten = gouden armbanden

en zaghen gheene, ende zoo zy op zekeren zaeterdach was inde prochiekercke van Thielt, alwaer den pasteur hem was cleedende ende bereyt maekende om misse te lezen, was den boozen haer stauwende3 dat zy hem de cleederen zoude aftrecken, dattet al maer fateringhe4 en was, voughende daerby: “indien ghy dit niet en doet, ick zal u den hals breken”, daerop zy hem was antwoordende: “hebdy de macht van Godt, doedet, ick gheve u de macht de welcke u Godt gheeft”, binnen de welcke misse zy was knielende, nochtans van haer zelven, zoo dat zy vande gheheele misse niet en heeft ghehoort dan deze woorden in het eynde: “ite missa est”.

By raede van heer Jan, capellaen van Tielt, haer belezen hebbende zonder effect, is deze attestante gheleyt gheweest naer Cortrycke den tweeden july XVIc vierenveertich door Joos Van Betsbrugghe ende Jaecquemyne Verougst, zyn huysvrauwe, naer Onse Lieve Vrauwe in Groeninghe, vande welcke de voorn(omde) Jacquemyne, nichte van deze attestante, groot weldaet heeft ontfaen(ghen), ende zoo zy tsaemen ghecom(m)en zyn tot het Panhuys by Cortrycke, is den boozen ghecom(m)en inden slincken boesem van(de) attestante, haer zegghende dat zy niet voorder en zoude gaen, want indien zy tot Cortryck was gaende dattet haer quaelickvaert wezen zoude ende oock het zyne; daerop zy hem heeft gheantwoort dat zy naer zyn quaelickvaert niet en vraeghde maer indien zy het haere konde ontvlieden, dat zy gheerne zoude doen, twelck het voorn(omde) Jaecquemynken Verougst hoorende vraeghde haer aen wien zy was sprekende, daerop haer d’attestante antwoordede dat zy niet en wist aen wien zy was sprekende, daerop Jaecquemynken haer zeyde: “wel beghint hy te vreesen ? Eyst om dat hy de kercke beghint te zien daer het bildt miraculeus staet ?”. Den boozen inde attestante waerhop antwoordende: “ick hebbe meer Maryen ghezien”.

Inde kercke van Groeninghe ghecom(m)en wezen(de) wiert zy quaelick, ende daer vuyt gaende zeyde zy aen Jaecquemynken Veroust dat zy alhier niet en wilde blyven, ende zoo Jaecquemynken daerop vraechde: “wie doeter u blyven ?” daer d’attestante haer zeyde: “ghy zulter my doen blyven”, ende Jaecquemynken zeyde haer daerop: “ick hope dat iae, met Godts gratie”. De attestante en weet niet het minste te zegghen van al het gone dat ontrent haer gheschiet is, ten tyde als aen haer inde kercke van Groeninghe gheapplickieert wiert de heylighe miraculeuse bilde doordien zy altyts van haer zelven was; soo zy oock niet en weet hoe dat zy verlost is gheweest, maer zy houdt voor vast dat dit gheschiet is door d’applica(ti)e vande heylighe miraculeuse bilde van Onze Lieve Vrauwe van Groenynghe, ander welcke zy alleenelick al d’eere ende glorie ende dancksegghinghe gheeft, zoo zy oock opden VIIen oust XVIc vierenveertich ghedreghen heeft een witten wassen kersse inde solemnele processie de welcke zy ter offerande inde solemnele misse heeft opgheoffert, alles tot dancksegghinghe van dit groot weldaet, verclaerende voorts dat zy zedert haer verlossinghe, de welcke gheschiedede op den XXIXen july XVIc vyerenveertich ten elf uren inden nacht, altyts zeer wel te passe is gheweest ende zeer gheneghen om alle soorten

3 stauwende = stuwende

4 fateringhe = verzinsels

van goede wercken te doen, de welcke zy zedert de verlossinghe doet zonder eenighe wederspannicheyt, als biechten, com(m)uniceren, bidden, drincken van het heylich waeter van Onse Lieve Vrauwe ende dierghelycke.

Eyndende hiermede haer verclaers met belofte van ratificatie dezen vierden november XVIc vierenveertich, onder staet merck ende daerneffens ghescreven t’merck Petronelle Van Calis fa Franchois.”

Petronelle Van Calis was de dochter van Franciscus en Adriana Buckels. Petronelle werd gedoopt te Tielt op 11 januari 1622. Franciscus Van Calis is overleden in Tielt op 5 december 1645, dus een jaar na de uitdrijving van de boze geest van zijn dochter. Adriana Buckels is volgens bovenstaande verhaal overleden in Holland in miserabele omstandigheden. Franciscus Van Calis is op 12 februari 1630 hertrouwd met Jacoba Vanden Bussche, die overleden is te Tielt op 10 november 1645, dus ook het jaar na deze duiveluitdrijving.

Publicaties van Fons Das slot

In eigen beheer (beperkte oplage)

Joseph Roger Constant Van Quickelberghe, 1991.

Verzamelde verzen van Marcel Van Quickelberghe (Tielt 1921-1990), 1992.

Kwartierstaat (8 kwartieren) Hannelore Das, 1993.

Verwantschap tussen Michiel Van Daele, burgemeester van Tielt en Cecilia Van Quickelberghe, voorzitter Europacomité Tielt, 1997.

Verwantschap tussen Cecilia Van Quickelberghe en Frans Vanderplaetse, 1998.

De Roede van Tielt, inventaris archief Verbaeys, 1999.

Verwantschap tussen Luc Neyt, voorzitter V.V.F.-Tielt en Fons Das, bestuurslid

V.V.F.-Tielt, 1999.

Artikels in tijdschriften

• Heemkundige kring de Roede van Tielt:

De Sint-Antoniuskapel in Tielt, jaargang 1992, nr. 2.

Albert Lietaert (1882-1963), jaargang 1993, nr. 3-4.

Marcel Van Quickelberghe (1921-1990), jaargang 1993, nr. 3-4.

Jan Callens, Pittem

• Familiekunde Vlaanderen regio Tielt in Onze Voorouders:

Kwartierstaat van Michiel Van Daele, burgemeester van Tielt, jaargang 1998, nr. 1.

Stamreeks Leopold Gelaude, burgemeester van Pittem, jaargang 1998, nr. 3.

Missionarissen uit het gezin Uyttenhove-Madou uit Pittem, jaargang 1998, nr. 3.

Iets over de Republikeinse kalender, jaargang 1999, nr. 1.

Kerkelijke rechtspraak betreffende Meulebeke tussen 1570 en 1795, jaargang 1999, nr. 3.

Merkwaardig document, jaargang 2000, nr. 2.

Genealogie van Guillielmus De Backer, eerste deel, jaargang 2000, nr. 2.

Genealogie van Guillielmus De Backer, slot, jaargang 2000, nr. 3

Pater Omer Gelaude, Redemptorist-Missionaris, jaargang 2002, nr. 1

Emigratie naar Frankrijk, Amerika en Argentinië te Wakken van 1847-1900, jaargang 2003, nr. 1 en 2.

Van Wassenhove Victor, gesneuvelde van WO 1, jaargang 2003, nr. 4.

Pieter Van Walleghem, Tielt, jaargang 2005, nr. 5.

Een onweder met dodelijke gevolgen te Dentergem, jaargang 2003, nr. 2.

Mishandeling en poging tot moord te Tielt, jaargang 2006, nr. 3

Oproep van erfgenamen Isabella-Clara Mestdagh, jaargang 2006, nr. 4.

Schrikkelyk misdryf, jaargang 2007, nr. 1.

Van bakkerstrog naar drukpers (samen met Milo Baert), jaargang 2009, nr. 4.

De stadssecretarissen, of “griffiers” genoemd onder het Oud Regime, van de Stad

Tielt vanaf de 16de eeuw, jaargang 2010; nr. 4 en jaargang 2011 nr. 1

Kerkelijke rechtspraak, Tielt, 1570-1795, jaargang 2015, nr. 2 en 3.

Ons bestuurslid André Braet valt in de prijzen, jaargang 2015, nr. 4

• Vlaams centrum voor Genealogie en Heraldiek:

Somerghem 1819-1828, jaargang 1998, nr. 2.

Bijdragen / artikels bij diverse publicaties

Woonhuizen: onbewuste monumenten. Roede van Tielt, 1990, Gruuthusestraat 26 en Hoogstraat 61-63.

Het Tieltse 1940-1945. Bedreigd, bezet, bevrijd. Roede van Tielt, 1995, bijlagen. Lexicon van de muziek in West-Vlaanderen, deel 3. Vereniging van West-Vlaamse Schrijvers, 2002, Lietaert Albert.

Mei 1940, de Regio Tielt in de Vuurlinie. Roede van Tielt, 2003, bijlage V (lijst van de Tieltse gemobiliseerde die voor de zomer van 1941 terug van hun vrijheid konden genieten en voetnoten.

Fotoboek: Tielt graag gezien. Roede van Tielt, 2003, onderschriften bij meerdere postkaarten.

Luc Neyt, Tielt

Familiekunde Vlaanderen regio Tielt activiteitenagenda oktober – november - december 2018

Het documentatiecentrum FV regio Tielt is open elke eerste en derde zaterdag van de maand. Alle activiteiten, tenzij anders vermeld, gaan daar door.

1. Werkgroep genealogie op zaterdag 6 oktober van 9 tot 12 uur, gelegenheid tot opzoeken.

2. Werkgroep genealogie op zaterdag 20 oktober van 9 tot 12 uur, gelegenheid tot opzoeken.

3. Werkgroep genealogie op zaterdag 3 november van 9 tot 12 uur, gelegenheid tot opzoeken.

4. Werkgroep genealogie op zaterdag 17 november van 9 tot 12 uur, gelegenheid tot opzoeken.

5. Zaterdag 24 november van 9 tot 12.30 uur: West-Vlaamse ontmoetingsdag in Roeselare. (zie p. 65)

6. Werkgroep genealogie op zaterdag 1 december van 9 tot 12 uur, gelegenheid tot opzoeken.

7. Werkgroep genealogie op zaterdag 15 december van 9 tot 12 uur, gelegenheid tot opzoeken.

Vastgelegde activiteiten in 2019

Donderdag 14 maart 2019 om 20 uur: lezing door mevr. Magda Devos “Deregenboogvande Vlaamse dialecten” in Handelsinstituut Regina Pacis.

Op zaterdag 30 maart 2019 valt de eer te beurt aan FV regio Deinze om het 54ste Nationaal Congres van Familiekunde te organiseren in Domein de Ghellinck in Wortegem-Petegem met als thema ‘De adel op het platteland’.

Dank

Wij danken hartelijk voor wat ze schonken aan ons archief, zoals: bidprentjes, rouwbrieven, rouwberichten, communieprentjes, documenten, huwelijksaankondigingen, foto’s, tijdschriften, familiegeschiedenissen, familiepapieren, genealogische uitgaven, enz. Paul Callens Pittem, Clara Meulebeke, Luc Soenens, Lucien Ailliet, Daniël Missant, Robert Hoste, Fons Das (+ 2018), Jan Vandermeulen, Cecilia Van Quickelberghe, Godfried Claerhout, Marie-Thérèse Strobbe en Ronny Ostyn via de Roede van Tielt allen van Tielt

Inzenden van vragen, antwoorden, teksten en activiteitenkalender

Voor de eerstvolgende nummers worden de belanghebbenden dringend gevraagd rekening te houden met de hierna volgende uiterste data voor het inzenden van hun vragen, antwoorden, teksten, mededelingen. (Steeds één maand vóór de maand van verschijnen!):

Nummer 1 / januari - februari - maart 2019 vóór 30 november 2018

Nummer 2 / april - mei - juni 2019 vóór 28 februari 2019

Nummer 3 / juli - augustus - september 2019 vóór 31 mei 2019

Nummer 4 / oktober - november - december 2019 vóór 31 augustus 2019

Luc Neyt, Tielt

Duthoit Luc