Verslag Congres Erasmus Trustfonds (p16-17 Erasmus Alumnieuws)

Mededelingenblad van de

ALGEMENE ERASMUS ALUMNIVERENIGING

Alumnieuws

Erasmus Universiteit 100 jaar In deze uitgave onder andere 4 Het gelijk van Witteveen (en Keynes) 9 100 jaar EUR, 100 jaar Impact 10-11 D'EUR DRAAIEN op 8 juni 16 Toekomst van financiering van wetenschap juli 2013 • jaargang 56

• nummer 3

Mededelingenblad van de

Algemene

Alumnieuws Nieuwe leden

colofon

Erasmus School of Economics Mevr. drs. J.N. Baljeu, Rotterdam Drs. A. Van Dorssen, Wassenaar M.P.A. Ooms MSc, Wageningen Drs. J.V. Timmermans, Huizen R. Vermaas MSc, Rotterdam Prof.dr. R.E. Wessels, Herwijnen

Redactie Adam van der Scheer Marietta Haffner Alexandra Staab

Bedrijfskunde / RSM Drs. M. van Hulst, Den Haag B.P. Hütten BScBA MSCsm, Maassluis K. Zhang MSc, Den Haag

Ontwerp en opmaak PanArt creatie en communicatie, www.panart.nl

Sociale Wetenschappen Mr.drs. G.A.S.Maduro, Rotterdam

abonnementen en adreswijzigingen Secretariaat Erasmus Alumni Vereniging mw A.J. Staab Postbus 4382, 3006 AJ Rotterdam T (010) 414 94 07 E eav@erasmusalumnivereniging.nl ING Bank 3728020 IBAN/SEPA Nr.: NL27INGB0003728020 BIC Nummer: INGBNL2A

Coverfoto: D'EUR DRAAIEN 8 juni: Michiel Muller, Steven Lamberts, Saskia J. Stuiveling en Matthijs van Nieuwkerk Fotografie cover en pagina 10-11: Michelle Muus

De film is direct te bekijken op: http://alumnievent8juni.nl

www.erasmusalumnivereniging.nl onder knop activiteiten en direct te vinden onder http://erasmusalumnivereniging.nl/ wordpress/?page_id=7

www.erasmusalumnivereniging.nl onder knop alumni event 8 juni 2013 en direct te vinden op http://erasmusalumnivereniging.nl/ wordpress/?page_id=163

Erasmus MC Mevr. dr. S.C.E Klein Nagelvoort-Schuit

Bezoek onze website www.erasmusalumnivereniging.nl

voor aankondigingen, foto’s en verslagen bijeenkomsten

De website van de EAV op internet is te bezoeken via: E www.erasmusalumnivereniging.nl

ISSN 1380-8885

D'EUR DRAAIEN op 8 juni

Erasmus School of Law Mevr. mr. C. Van Steenderen-Koornneef, Poortugaal Mevr. mr. N. Timmermans LLM, Zoetermeer

RedactieAdres Postbus 4382, 3006 AJ Rotterdam T (010) 414 94 07 E eav@erasmusalumnivereniging.nl

Verschijnt 5x per jaar in een oplage van 4.500 exemplaren. Het volgende nummer komt uit op 30 september 2013. De sluitingsdatum voor kopij en ad­ver­tenties is maandag 9 september 2013.

Alumni Vereniging

Inhoudsopgave

juli 2013 • jaargang 56 • nummer 3

Woord van uw voorzitter; Convocatie Algemene Ledenvergadering 3

Het gelijk van Witteveen (en Keynes) 4-5

European Finance Tour in Zurich 6

Geslaagde aBMG Doet!; Gezocht: een enthousiaste partner voor een congres met de aBMG 7

Twee NEH-lustrumpenningen uit 1963; RSM Leadership Summit 2013 8

100 jaar EUR, 100 jaar Impact; Lustrumgala 100 jaar Erasmus Trustfonds; 9

D'EUR DRAAIEN op 8 juni 10-11

Onderzoek 12-13

Risicobereidheid CEO’s en CFO’s verschilt niet echt 14-15

Toekomst van financiering van wetenschap 16-17

ESE-Alumni Lustrumfontein; Be Inspired: ‘Drijfveren & Recht’; Be Inspired: Taal & Recht 18 Dr. Matthijs van Otegem bibliothecaris en nieuwe directeur Universiteitsbibliotheek;

EUR Alumni (official)groep op Linkedin; Lof der geneeskunst Vrijdag 4 oktober 2013 19

Nieuw EFR-bestuur; Jaarkalender 2013 20

Bestuur

Woord van uw voorzitter Zoals eerder het Trustfonds het Lustrumjaar heeft ingeluid met een voortreffelijke diner en feest op 29 april in het Wereldmuseum, hebben wij dit samen met het Trustfonds en de Oud-ledenverenigingen op 8 juni gedaan met D’EUR DRAAIEN. Elders in deze Alumnieuws vindt u een impressie van deze succesvolle bijeenkomst. Op de website www.alumnievent8juni.nl kunt u een samenvatting van D'EUR DRAAIEN bekijken.

De volgende festiviteit is de opening van het academisch jaar op 2 september in de Laurenskerk. Op dezelfde dag vindt tevens de opening plaats van het University College in de voormalige bibliotheek in het centrum van de stad. Die avond is er in de Burgerzaal van het Stadhuis een groot Friendship dinner van het College van Bestuur en de decanen met begunstigers. Wij hebben daarom besloten ons jaarlijkse diner dit jaar niet door te laten gaan.

Slechts een paar dagen daarna, op 5 september, vindt de opening plaats van de vernieuwde campus Woudestein met onder andere het studentenpaviljoen. Kortom, het eeuwfeest van onze universiteit is nu echt van start gegaan. Wij zullen ons best doen om ervoor te zorgen dat er ook voor de alumni voldoende plaatsen beschikbaar zijn om de festiviteiten te kunnen bijwonen.

Een andere ontwikkeling waar in deze Alumnieuws uw aandacht voor wordt gevraagd betreft ons plan om de contributie voor alumni tot 40 jaar te verlagen tot een bedrag van e 10,- per jaar. Doel van dit voorstel is om de drempel voor het lidmaatschap voor de jonge alumni minimaal te maken. Op 8 augustus zullen wij via een Bijzondere Algemene Ledenvergadering hiervoor uw toestemming vragen.

In het najaar zal de Desiderius Dies plaatsvinden in samenwerking met een viertal waterschappen verspreid over het land. Over de exacte data (eind oktober of begin november) en lokaties hopen wij u in ons volgende nummer te kunnen informeren.

De ontwikkeling om informatie via digitale weg aan te bieden in plaats van in papieren vorm is ook uw bestuur niet ontgaan. Later dit jaar zal onze website zodanig worden aangepast dat u met uw eigen login code en password toegang krijgt tot bijvoorbeeld de ledengids. De uitgave van de papieren ledengids zal daarom in 2013 niet plaatsvinden.

Ik wens u veel leesplezier n Bon Ellemeet

CONVOCATIE ALGEMENE LEDENVERGADERING Het Bestuur van de Algemene Erasmus Alumni Vereniging nodigt u hierbij uit tot het bijwonen van een buitengewone Algemene Ledenvergadering op donderdag 8 augustus 2013 in de Erasmus Universiteit Rotterdam, complex Woudestein, aan de Burgemeester Oudlaan 50 te (3062 PA) Rotterdam.

Vanaf 18.00 uur is er koffie en/of thee en broodjes, waarna de vergadering om 18.30 uur zal beginnen in zaal T3-14.

AGENDA

1. Opening

2. Mededelingen van de voorzitter

3. Voorstel tot creatie van de categorie e-leden, en vaststelling van de door e-leden verschuldigde jaarlijkse bijdrage*

4. Rondvraag

5. Sluiting

* Het Bestuur stelt voor de volgende categorie van gewone leden te creëren: e-leden, zijnde gewone leden die de leeftijd van 40 jaren nog niet hebben bereikt en die hebben te kennen gegeven berichten en publicaties van de vereniging uitsluitend langs elektronische weg, voor zover op die wijze beschikbaar, te willen ontvangen.

Het Bestuur stelt voor de jaarlijkse bijdrage voor e-leden vast te stellen op e 10,- per jaar.

Wij vernemen graag uiterlijk 5 augustus 2013 van u of u de vergadering zult bijwonen, telefonisch 010-4149407 of per e-mail eav@erasmusalumnivereniging.nl n

Verder in dit nummer: ■ European Finance Tour in Zurich blz. 6

■ Risicogedrag in de bestuurskamer blz. 14

■ Lustrumgala 100 jaar Erasmus Trustfonds blz. 9

■ ESE-Alumni Lustrumfontein blz. 18

Alumnieuws

3

Kring van Economen

Het gelijk van Witteveen Dr. H.J. Witteveen, hoogleraar Conjunctuurleer aan de Nederlandsche Economische Hoogeschool van 1948-1963, geeft hoog-actueel college aan oud-leden RSC. Op dinsdagmiddag 16 april 2013 vond een bijzondere bijeenkomst plaats in de Rotterdamsche Studenten Sociëteit Hermes. Voor een gehoor van meer dan 140 oud-studenten, allen 50 jaar of meer geleden met hun economiestudie aan de N.E.H. begonnen en allen oud-lid van het RSC, gaf “professor” Witteveen (NEH 1939), inmiddels 92 jaar oud, nog eens college over een macro-economisch onderwerp dat de laatste tijd vele landen in de wereld bezighoudt, met EU en USA voorop: de gewenste omvang van begrotingstekorten van en de wijsheid van bezuinigingen door de publieke sector in de huidige economische conjunctuur.

Moderator in Hermes die middag is dr. Dick van Wensveen (NEH 1951). Vooraf­ gaand aan de lezing releveert hij kort Witteveens loopbaan: geboren in 1921, promotie over Loonshoogte en werkgelegenheid bij Jan Tinbergen in 1947, hoogleraar aan de NEH van 1948-1963, minister van Financiën van 1963-1965 en van 1967-1971, Managing Director van het Internationale Monetaire Fonds van 1973-1978, daarna o.m. vele ‘grote’ commissariaten (e.g. Shell, NationaleNederlanden, Robeco, Thyssen-Bornemisza), en vooraanstaand lid van de internationale Soefi-beweging, autobiografie in 2012: De Magie van Harmonie - een visie op de wereldeconomie.

Het Schuldentrauma in Europa en Nederland Conjunctuur en Structuur "Het schuldentrauma in Europa en Nederland - conjunctuur en structuur" is het onderwerp waar Witteveen (HJW) over wil spreken. Hij start met een herinnering aan zijn toespraak als jong hoogleraar op de oude Sociëteit Hermes over John Maynard Keynes, wiens inzichten te lang niet meer in de aandacht zijn geweest, waar we nu de wrange vruchten van plukken.

Maar Keynes is duidelijk aan het terugkomen.

HJW gaat bij zijn betoog - als vanouds - uit 2013 HJW spreekt in Hermes van “structuur en conjunctuur” en wil wat er op tot oud-leden dit moment gebeurt in de wereldeconomie, in Europa, en in Nederland door die bril bekijken. We zitten nu, vooral in Europa, in een grote en pijnlijke depressie, met drie belangrijke aspecten.

1. De Europese Unie Bij het Verdrag van Maastricht (1992/93) is de EMU niet afgemaakt, het bevat geen afspraken over wat te doen bij begrotingstekorten in de lid landen, men had destijds geen goed besef van de werking van de financiële markten, eerst nu is ‘Brussel’ bezig duidelijke afspraken over fiscaal gedrag - en sancties - voor de toekomst te maken, maar dat is een moeizame weg, want tegelijkertijd zijn er grote economische verschuivingen aan de gang.

2. De wereldeconomie Opkomende markten, inzonderheid China, stormen de wereldeconomie binnen, de factor arbeid uit die markten vindt voor het eerst aansluiting op de wereldmarkt, dat is een ingrijpende structurele ontwikkeling ook voor ‘ons’: de relatieve schaarste van productiefactoren (cf. Bertil Ohlin’s relative factor abundances als bepalend voor de structuur van de internationale handel, theorie ontwikkeld in de jaren ’20 en ’30 van de vorige eeuw) verandert, arbeid is in het ‘Westen’ overvloediger geworden, en in Emerging Markets juist schaarser, waardoor ook de relatieve beloningen zijn veranderd, e.g. in USA en Europa zijn de reële lonen de laatste 10 jaar ongeveer gelijk gebleven, terwijl de arbeidsproductiviteit sterk is gestegen. In het ‘Westen’ is ondernemerscapacitieit schaarser geworden, terwijl er juist grote behoefte is aan ondernemers die de

4

Beraad over de studieopzet, Maarsbergen 1958; zittend v.l.n.r.: Prof.dr.

J. Wesselink, Prof.dr. B. Schendstok, Prof.dr. J. Tinbergen, Prof.drs. Ch. Glasz, Prof.drs. H.W. Lambers, Prof.dr. N.E.H. van Esveld; staand v.l.n.r.: Prof.mr.

H. Drion, Prof.dr. B. Pruyt, Prof.dr. H.J. Witteveen, Prof.dr. J.H. van Stuyvenberg, Prof.ir. T.J. Bezemer

juiste investeringsbeslissingen nemen in een veranderende wereldeconomie.

Dat heeft invloed op de conjuncturele ontwikkelingen die ontstaan zijn, met de noodzaak daar iets tegenover te stellen, dat is in Amerika en Europa een zeer ruimhartig monetair beleid geworden, wat ons op het derde punt brengt.

3. Het internationale bankwezen heeft zich de laatste 20 jaar enorm ontwikkeld en bijna onbeperkte groeimogelijkheden ontdekt; waar vroeger bancaire groei werd beperkt door vereiste kasgeld-voorraden, is de ratio Eigen Vermogen/ Vreemd Vermogen bij de banken gedaald van 25% naar 5%. We hebben nu in Europa een particulier bankwezen dat nauwelijks nog functioneert, banken vertrouwen elkaar niet meer, zoeken massaal financiering bij de ECB; mooi dat dat kan, maar op de lange duur is dat niet gezond. Banken zijn zeer voorzichtig geworden, wat de conjunctuur omlaag drukt, in de - federale - USA is dat effectiever gepareerd dan in het gefragmenteerde Europa.

Het kabinet-Rutte 2 Het kabinet-Rutte 2 wil nu nog weer verder bezuinigen, met één doel, het overheidstekort naar of zelfs onder de ‘heilige’ 3% van het BBP te brengen. Dat is in de huidige conjuncturele situatie niet gepast, in het kabinet Rutte 1 is het tekort teruggebracht tot 2,3% wat structureel juist was (bij een schuldquote van 60%), maar Rutte 2 houdt vast aan de idee dat elk tekort verkeerd is, en dat is in de huidige conjunctuur onzinnig. Recent (zelf)onderzoek van IMF, OECD, EU, en CPB laat duidelijk zien dat fiscale multipliers veel groter zijn dan men dacht. Daarop was al gewezen door o.m. Robert Skidelsky die vindt dat IMF etc. uitgingen van de verkeerde, ‘klassieke’, op Ricardo en niet op Keynes gebaseerde modellen, waarin als de overheid bezuinigt de particulieren inspringen en meer gaan uitgeven. Dat kan zo zijn bij full employment maar in een recessie gebeurt dat niet, dat was juist Keynes’ fundamentele inzicht in zijn General Theory.

Lopende rekening van de betalingsbalans (LR) Voor onze open economie zien we in dit verband dat Nederland een welhaast structureel en substantieel LR-overschot heeft, nu zo’n 11% van het BBP. Dit is een belangrijke factor, maar geen bewindsman die het er over heeft. HJW vindt dit “bijna onbehoorlijk”, in Nederland kunnen we ons veroorloven nu iets meer uit te geven (ook goed voor landen in Zuid Europa), hetzelfde geldt voor de andere LR-overschotlanden in EU, inzonderheid Duitsland. Ook het IMF wees erop dat het voor de EU niet goed is om de volle last van aanpassing te laten drukken op tekort-landen alleen.

j u li 2013 • n u m m e r 3

(en Keynes) Nog belangrijker op dit moment is de discussie in ‘Brussel’ over een lange-termijn doelstelling voor begrotingstekorten van 0,5% van het BBP of zelfs lager, er zijn regelingen in de maak die de EU-landen daar naar toe moeten brengen, dat geeft grote spanningen in tekort-landen (e.g. Italië); ook Rutte 2 zit fout met de huidige plannen voor nog weer extra bezuinigingen; HJW vindt dat de discussie in Brussel, en Den Haag, zou moeten zijn óf en in hoeverre de structurele begrotingsdoel­ stelling 3% of iets minder dient te zijn, al helemaal niet bijna 0%!

Bankenstructuur en Eurobonds Er moet een Europese Bankenunie komen, met ECB als toezichthouder, en afspraken voor een gezamenlijk Europees deposito-garantiefonds. De urgentie moge nog eens blijken uit de recente Cyprus-crisis; het is een logische gedachte om grotere depositohouders (e.g. boven 100.000 Euro) mede risico te laten dragen, wat het echter voor de banken ook weer moeilijker en riskanter maakt grotere reserves op te bouwen. Twee dingen wil HJW daarover nog kwijt: 1. Er zou in Europa een soort Volcker-plan moeten komen, waarbij banken worden gedwongen zich te splitsen in een consumenten-deel met deposito-garanties (en last resort gesteund door overheid), en een apart bedrijf met nieuwe producten, capital ventures etc. waar hogere winsten kunnen worden gemaakt maar zonder overheidssteun op de achtergrond; 2. George Soros heeft zeer recent in Frankfurt, juist daar, gewaarschuwd voor het huidige pappen-ennathouden-beleid in Europa onder leiding van Duitsland (Merkel), waarmee we niet veel opschieten; Soros ziet de oplossing in de introductie van Eurobonds, met een lagere gemiddelde Europese rente, het idee is niet nieuw maar tot heden afgewezen door Merkel. Deze Eurobonds dienen alleen voor conversie van bestaande nationale schulden in Eurobonds, als individuele lidlanden nieuwe staatsschulden willen maken moeten ze die zelf financieren (tegen hogere rentes) voor eigen risico.

Zonder zulke Eurobonds blijft Europa worstelen met een pijnlijke recessie, die de Eurozone landen uit elkaar drijft i.p.v. naar elkaar toe (gebrek aan harmonie).

HJW heeft over al deze kwesties veel meer te zeggen, maar wil nu (het ‘collegeuur’ van de gebruikelijke drie kwartier is precies vol) gaarne overgaan tot discussie met de aanwezigen.

2013 HJW met oud-promovendus Ramaer (NEH 1946)

DISCUSSIE Onder leiding van moderator Van Wensveen volgt een geanimeerde gedachtewisseling waarin o.m. het volgende ter sprake komt: Kan de overheid de huizenmarkt en de economie niet stimuleren met geld dat men tegen lage rente leent van banken en doorgeeft aan huizenbezitters? HJW: dat is geen taak voor de overheid, die daarvoor niet echt is geëquipeerd, hij ziet meer in de gedachte om pensioenfondsen hypotheken van banken te laten overnemen opdat deze actiever kunnen worden om investeringen van het bedrijfsleven te financieren, daarvoor zou overheid ev. garanties kunnen geven.

Is het CPB wel in staat in zijn modellen adequaat conjunctuur van structuur te onderscheiden? HJW: de modellen zijn gecompliceerder en verfijnder dan vroeger, maar mensen als Teulings (Centraal Economisch Plan, maart 2013) zien nu

Alumnieuws

wel in dat ze te ‘klassiek’ in hun theoretische opbouw waren; ook de positieve werking van quantitative easing (QE) op de conjunctuur werd overschat, het was juist een centraal inzicht van Keynes dat dat in tijden van recessie niet werkt. Bedrijven gaan nu niet investeren omdat de rente laag is, ze kijken naar de toekomst, en als ze geen vraag (conjunctuur) zien en geen groei (structuur) blijven investeringen uit.

Is het politieke bedrijf in een democratie wel in staat om de juiste beslissingen te nemen? HJW stelt, Churchill citerend, dat democratie een heel slecht systeem is, maar wel het beste wat we hebben; en ja, ‘Brussel’ moet democratischer, werkt niet altijd even goed, veel vertraging door individuele parlementen bij grote beslissingen; daarom juist stelde HJW in de Financial Times (nov. 2011) voor om het IMF een Debt Facility voor Europa in te laten creëren, dat is beter dan de situatie hier te zien als een kwestie die Europa zelf dient op te lossen, jammer dat dat niet is gebeurd.

Heeft het Westen de laatste 20 jaar niet ver boven zijn stand heeft geleefd? Is dat een structureel probleem dat meer door de Hayekiaanse bril moet worden gezien? HJW: we moeten de situaties in USA en Europa wél van elkaar onderscheiden, USA met de dollar als reservevaluta is altijd geneigd geweest daarvan te profiteren en de tekorten maar te laten oplopen; vooral George W. Bush heeft onverantwoordelijk fiscaal beleid gevoerd, dure oorlog in Irak en belastingverlaging voor de rijkere Amerikanen, overstroming van wereldeconomie met liquiditeit waar voor banken weer veel voordeel in zat, met extra risico’s die ons uiteindelijk in de financiële crisis hebben gebracht. In Europa als geheel is de LR van de betalingsbalans min of meer in evenwicht.

De gedachten over ‘structuur’ en Keynesiaans revival moeten toch ook bij anderen zijn opgekomen, waarom is daar zo weinig mee gedaan? En waarom dat LR-overschot verzwegen? HJW: ja, bij mijn opmerkingen ben ik uitgegaan van alom beschikbare EU-publicaties, maar “voor Nederland moet worden gezegd dat dit kabinet eigenlijk nooit gehoord lijkt te hebben van een conjunctuurbeweging”.

Worden met al die QE niet nieuwe zeepbellen gecreëerd? HJW: we moeten goed onderscheiden over welke periode we het hebben, USA heeft onder druk van concurrentie uit China en andere emerging markets geprobeerd de conjunctuur op peil te houden met QE, maar i.h.b. Alan Greenspan is te optimistisch geweest over de reacties van de markten. Het gevaar nu is niet inflatie, maar deflatie, behalve als je filosofie uit de ‘monetaristische’ hoek komt.

Gevraagd naar de veranderende relatieve schaarste-verhoudingen in de wereld stelt HJW dat in de economie alle evenwichtsverstoringen op den duur tot aanpassing leiden, dat proces wordt nu vertraagd, bijv. door China dat zijn valuta kunstmatig laag houdt, maar we zien de lonen in China omhoog gaan, dat is al een stukje aanpassing; in de USA ontstaan weer nieuwe bedrijven, die bij de huidige prijsverhoudingen goed kunnen functioneren; ook in Europa is er - langzaam - aanpassing, zelfs in landen die het nu moeilijk hebben, het is e.g. bemoedigend dat Opel in België fabrieken heeft gesloten en naar Spanje verhuisd, dat is moeilijk voor België maar goed voor Europa.

Na afsluitende dankwoorden wordt van achteruit de zaal het aloude RSC-lied aangeheven dat begint met de woorden “Witteveen, Witteveen, helpt ons door depressies heen..” waarmee de middag op passende wijze wordt beëindigd. De actualiteit van Witteveens lezing werd wel zeer letterlijk “thuisbezorgd” door het redactionele commentaar in NRC Handelsblad van diezelfde 16 april 2013, dat onder de veelzeggende kop “Keynes uit de kast” de grondslag voor Ruttes economisch beleid “onhelder” noemt, met het advies “Als Rutte Keynes binnenlaat in het Catshuis, dan moet hij dat via de voordeur doen”. n Teun Schmidt (NEH 1961)

5

Financiële Studievereniging Rotterdam

European Finance Tour in Zurich

After months of preparation, the day was there to leave for Zurich. On Sunday

a company, for which we had to make our own assumptions. It was nice to

evening the 5th of May, we took the train from Utrecht Central Station to Zurich

listen to the input of other teams and the feedback given from the employees

Hauptbahnhoff. The mood amongst the participants was good, everybody was

of Leonardo was very instructive. During the presentations we had a fantastic

excited to visit the city famous because of its ‘banking secret’. The journey

lunch, with different Swiss specialties. After the lunch we went to SwissRe,

took about 12 hours, so fortunately we were able to catch some sleep in our

a large reinsurance company. The office was established outside the centre of

compartments. The next morning everyone thus seemed quite fresh and so our

Zurich, so we had to take the bus. The tour gave us an amazing view off the

week full of company visits could start! First we dropped our luggage at the

Swiss landscape. At SwissRe we had to make a business case about insuring

hotel and had a quick moment to fresh up. Then we headed to Credit Suisse,

different buildings. We were given some information about how to do best

our first company visit. We enjoyed an interesting presentation about the core

and after choosing which building we wanted to insure and for which price, a

activities of the company. The presenter told us about a typical working day for

simulation was done to see who made the most profit. Again, a competition

a relationship manager working in the Wealth Management department, which

element since we had to work in teams, which made the case exciting and

probably made some people quite enthusiastic. After this visit we had some

competitive. After this interesting case we had a traditional Swiss dinner;

time off, where after we had dinner at a nice Italian restaurant and closed the

Raclette. For we had a day off the following day, we decided to discover the

day by having a few drinks.

nightlife of Zurich and so we visited a club where we had a great time!

At seven o’clock we had to get up for an early company visit, since we were

On Thursday we were free to do whatever we wanted, since it was a national

expected at 9.30 at UBP (Union Bancaire Privée). UBP is a big player in private

holiday so all the companies were closed. Therefore we were able to have a

wealth management, where we were given a presentation about wealth

good sleep, a chance that everybody eagerly grasped. After this good night rest

management. We were told about the investment strategies of the bank and

we decided to take a boat trip over the lake, to a nearby situated park. During

how customers play a role in the building of their personal investment portfolio.

the whole week the weather was amazing, and so this day was sunny as well.

After this visit we went straight to UBS, which was close by. While having

We enjoyed the sun while relaxing in the grass and playing some football.

some time for an informal chat with employees of UBS, we enjoyed a terrific

Afterwards everybody had some time to fill in for themselves. In the evening we

lunch. Then we got a presentation about asset management, which was a

went to another club near our hotel where we had a great time. That Friday we

preparation for the case we had to make that afternoon. We were taught about

had to wake up quite early, after only a few hours of sleep. However, everybody

different aspects of asset management, such as the difference between bonds,

was excited to visit FIFA. The office was located a little bit uphill and was

stocks, cash, gold and the relationships between these assets and the economic

amazing, very modern and high tech with a lot of huge garden surrounding

market cycle. During the afternoon we had to build our own portfolio in teams

it. We got a presentation about all the charity work FIFA does, and about the

of 5. We were given market information and afterwards we had to discuss

legal structures within the organization. Next we got a little tour throughout the

what impact this information could have on our current portfolio. Finally, there

building. Last but not least, visiting the university was our last visit. The campus

was made a simulation to see who performed best. This competition element

was quite big and the buildings were beautiful with a lot of old details. We got

made the case even more fun! After the case we got a personal city tour from

a tour around the campus and a presentation about the possibilities for studying

Jeroen van ‘t Hooft from UBS. He showed us all the highlights of Zurich, which

in Zurich. At the end of the afternoon we had some time left before we had to

we enjoyed fully. Then it was dinner time, fortunately, because everybody

get our stuff at the hotel. At 20:30 the train departed back to Utrecht. Tired but

was hungry after this long and intensive day. We had dinner and some drinks

content we boarded the train and on our way home we talked about the trip.

afterwards in a bar close to our hotel.

Thanks to all participating companies, the funds and let’s not forget the Wednesday also started early, because we had to visit Leonardo and Co. in

participants! We had a great experience during our European Finance Tour in

the morning. During our company day in the Netherlands we got a case to make

Zurich. Everyone thanks a lot, and hopefully we will see you soon at a reunion! n

at home, which we had to present during this meeting in Zurich. Everybody was a bit nervous, because we had to work out different financial models to value

6

Joost Vlot

j u li 2013 • n u m m e r 3

a RB SMMG

Geslaagde aBMG Doet!

De meeste alumni van Beleid en Management Gezondheidszorg werken wel in de gezondheidszorg, maar velen zitten achter een bureau adviezen en beleidskaders voor de zorgwereld te ontwerpen. Sommige van onze alumni zijn zelfs buiten de sector beland en slechts een kleine kern heeft zijn handen nog aan het bed. In navolging van NL-DOET hebben we vanuit de alumnivereniging Beleid en Management Gezondheidszorg (aBMG) hier een eigen draai aan gegeven door vrijwilligerswerk te doen bij Cordaan. Cordaan is een grote AWBZ-instelling in Amsterdam.

We zien deze activiteit als een geslaagd project en zijn voornemens om volgend jaar een vergelijkbare activiteit te organiseren. Met de opgedane ervaring zullen we dan inzetten op een groter project zodat we in korte tijd nog meer kunnen realiseren voor de dan gekozen zorginstelling! Hopelijk sluiten er dan ook alumni van andere studies bij aan. n Bestuur en activiteitencommissie aBMG

Op vrijdagmiddag 3 mei jl. zijn we bij een verpleeghuislocatie in Amsterdam van start gegaan met een enthousiast clubje alumni.

Na een verdeling in teams werden in het moderne verpleeghuis de balkons voorzien van bakken, aarde en bloemen. Het weer hielp goed mee en tijdens het werk was er ook voldoende tijd om elkaar en de bewoners van de zorginstelling wat beter te leren kennen. In ongeveer twee uur tijd werden alle balkons voorzien van bloemen en zat de klus er op. Daarop zijn we afgedaald naar het terras voor een welverdiend drankje, om aansluitend te mogen genieten van een lekker drie gangendiner in het mooie verpleeghuisrestaurant.

Gezocht: een enthousiaste partner voor een congres met de aBMG Succes in het verleden doen je verlangen naar een nog betere toekomst. In 2010 organiseerde de aBMG Zorg voor Kennis in samenwerking met het iBMG. In 2011 werd het congres netwerken in de zorg met jong VWS georganiseerd en in 2012 het succesvolle vervolg Zorg voor Kennis 2. Voor 2014 staat Zorg voor Kennis 3 al in de planning.

Het zijn ambitieuze doelen die wij gezamenlijk met een partner willen realiseren. Heb jij een bedrijf of werk jij bij een bedrijf dat geïnteresseerd is in de zorgsector? Zou dat bedrijf het een verrijking vinden om samen met de aBMG een congres te organiseren waar alumni hun kennis kunnen vergroten en hun netwerk kunnen uitbreiden en waar vernieuwende ideeën gepresenteerd worden? Mail dan naar communicatie@abmg.nl. n

In het voorjaar van 2015 willen wij weer groots uitpakken met een eendaags congres. Op dit moment wordt een congrescommissie samengesteld. De doelstellingen die we hebben met deze dag zijn: • Een verbinding vanuit de praktijk maken met de wereld van de wetenschap of het onderzoek, waarbij de laatste ontwikkelingen op een bepaald gebied worden besproken.

• Een podium bieden aan pakkende sprekers om kennis te ventileren.

• De wetenschappelijk opgeleide doelgroep boeien en aan hen de ruimte bieden nieuwe kennis op te doen, met deze kennis aan de slag te gaan, maar ook op een effectieve manier te netwerken.

Alumnieuws

7

Erasmus onderweg

Twee NEH-lustrumpenningen uit 1963 In het vorige nummer hebt u kunnen lezen dat de EUR een penningenverzameling bezit. In de Erasmusgalerij staan twee touchscreenvitrines waarmee u interactief zo’n 475 penningen uit de collectie kunt visualiseren, plus bijbehorende achtergrondinformatie, foto’s en (beperkt) filmmateriaal.

De tweede penning is de lustrumpenning van het Rotterdamsch Studenten Corps, zoals op het randschrift van de voorzijde is aangegeven.

Deze keer toon ik u twee penningen uit de collectie die in 1963 zijn uitgegeven bij gelegenheid van het tiende lustrum van de NEH, de voorloper van de EUR. De eerste penning is een bronzen lustrumpenning met diameter 70 mm.

Onbekende ontwerper (1963) Tiende lustrum Rotterdamsch Studenten Corps, brons, geslagen, 30 mm., NEPK0786

De diameter van deze geslagen bronzen penning is 30 mm. De voorzijde toont een zeemeermin, met de tekst “MARI-10”. De blanco keerzijde is waarschijnlijk bedoeld voor een inscriptie. De vijf exemplaren in de EUR collectie hebben echter geen van allen een inscriptie.

Het archief van het Nederlandsch Economisch PenningKabinet heeft ook van deze tweede penning geen informatie betreffende oplage en verspreiding.

Cor van Kralingen (1963) Tiende lustrum NEH, brons, geslagen, 70 mm., NEPK0825

Op de voorzijde ziet u een Mercuriusstaf met vleugels en lint, getooid met een hoogleraarsbaret. Tien turfjes van vijf streepjes symboliseren het tiende lustrum. De keerzijde toont de jaartallen 1913, 1938 en 1963, de oorspronke­ lijke naam en de naamsveranderingen van de hogeschool door de tijd.

De penning is ontworpen door de Rotterdamse beeldhouwer en medailleur Cor van Kralingen (1908-1977), die in Rotterdam vooral bekend is van de dier­figuren langs de fontein op het Hofplein. De opdracht tot de penning is gegeven door het College van Curatoren. De oplage in brons is waarschijnlijk meer dan honderd geweest. De penning is gerealiseerd door de toonaangevende penningfabriek Koninklijke Begeer, toen gevestigd in Voorschoten.

Hoe breed de bronzen penning binnen de hogeschool verspreid is onduidelijk.

De collectie van het Nederlandsch Economisch PenningKabinet (NEPK) bevat naast zes bronzen exemplaren, één exemplaar in een speciale uitvoering (NEPK1107). Dat exemplaar werd op 1 december 1963 uitgereikt aan de heer Chr. Stokhuijzen, ter herinnering aan zijn 25-jarig ambtsjubileum als (hoofd)administrateur van de NEH.

Wellicht dat een van de lezers nadere informatie over de penningen kan verschaffen?

Werd de grote penning bijvoorbeeld aan alle medewerkers uitgereikt?

Of was deze te koop, en zo ja, voor welk bedrag? Enig idee van de oplage?

Bij de studentenpenning zijn dezelfde vragen te stellen: verspreiding en oplage. Maar daarnaast ontbreekt de essentiële informatie over de ontwerper, de beeltenis en de tekst. Wat is de betekenis van de zeemeermin, en waar staat de tekst “MARI” voor? Het getal 10 zal wel voor het lustrum staan.

Mocht u antwoorden of suggesties hebben betreffende bovenstaande vragen, wilt u mij dan een email sturen? In het volgende nummer hoop ik daar dan op terug te komen. In dat nummer hoop ik nog enkele NEH studentenpenningen uit de collectie te tonen waarover in het NEPK archief geen informatie beschikbaar is. n Herman Gerritsen, gerritsen@efb.eur.nl

RSM RSM Leadership Summit 2013

Reinventing the future Ontdek tijdens de RSM Leadership Summit op vrijdag 4 oktober hoe leiders van multinationale bedrijven, zoals Ahold, Havenbedrijf Rotterdam en Van Oord hun (en onze) toekomst letterlijk opnieuw uitvinden.

Ontmoet tijdens de feestelijke lustrumborrel van dit jaarlijkse evenement 's werelds meest invloedrijke senior executives, en netwerk met de hele RSM gemeenschap - alumni, vips, zakelijke relaties en faculty. n Voor meer informatie en aanmelden kunt u terecht op www.rsm.nl/summit

8

Mis het niet!

RSM Leadership Summit 2013 Vrijdag 4 oktober, 13.00-18.00 uur Beurs-World Trade Center, Rotterdam

j u li 2013 • n u m m e r 3

100 jaar EUR, 100 jaar Impact De Erasmus Universiteit Rotterdam gaat een bijzonder academisch jaar tegemoet. Vanaf september wordt de oprichting gevierd van de Nederlandsche Handels-Hoogeschool op 8 november 1913, de oudste voorganger van de Erasmus Universiteit Rotterdam. Er is hard gewerkt aan een programma waarin de rode draad het thema ‘100 jaar Impact’ is. Het streven van de EUR naar maatschappelijke relevantie en wetenschappelijke excellentie is vertaald in dit thema: impact op de wetenschap, impact op de samenleving en impact op mensen (alumni). De universiteit is trots op haar impact en dat wil ze we tijdens de viering van het honderdjarig tonen. Dat gebeurt tijdens de academische plechtigheden, congressen, speciale evenementen en andere activiteiten. En ook: goed zichtbaar in de stad. Het eeuwfeest wordt echter wel gepast gevierd. Grootse feesten passen immers niet in deze economisch moeilijke tijden.

De opening academisch jaar op maandag 2 september in de Laurenskerk staat vanzelfsprekend in het teken van het 100-jarig bestaan. Gastspreker Jet Bussemaker (minister OCW) neemt dan het eerste exemplaar van het Lustrumboek over 100 jaar EUR in ontvangst. De opening vindt voor deze gelegenheid plaats in de Laurenskerk. Het cortège van studentenorganisaties en hoogleraren begeeft zich naar deze bijzondere locatie vanuit het nabijgelegen Erasmus University College, dat die ochtend officieel is geopend.

Verder wordt op donderdag 5 september, na twee jaar van ingrijpende verbouwing, het fraai vernieuwde hart van de campus geopend met het ‘Heartbeat Festival’. Bij bovenstaande evenementen is aanmelden wel verplicht.

plaats, met onder meer de diesrede, de uitreiking van acht eredoctoraten en een bijzondere muzikale entourage: het Rotterdams Philharmonisch Orkest.

Gedurende het academische jaar organiseren de faculteiten en instituten een groot aantal internationale congressen van topniveau. Diverse van hen hebben zelf ook een lustrum te vieren. Tijdens het Erasmus Campus Festival in het voorjaar 2014 moeten de deuren open gaan voor het brede publiek en het eeuwfeestjaar wordt afgesloten met European Universities Games.

Cadeau aan de stad De EUR wil iets teruggeven aan de stad waar ze is ontstaan en nog steeds is gevestigd. Het Cadeau aan de stad is vrijwilligerswerk door zoveel mogelijk studenten en medewerkers van de universiteit gedurende het academische jaar 2013-2014. Het gaat zowel om bestaand vrijwilligerswerk als nieuwe projecten. Met dit Cadeau aan de stad wil de EUR maatschappelijke impact creëren.

Hopelijk vieren ook zoveel mogelijk alumni het honderdjarig bestaan van hun alma mater mee. Kijk voor alle info op www.eur.nl/100 en volg/ like het eeuwfeest op Twitter en Facebook. Vanaf 1 juli 2013 staat actuele informatie over programma en aanmelding voor zowel de Opening Academisch Jaar (2 september) als de opening van het Campushart op deze website. n

Hoogtepunt van het eeuwfeest is de Dies Natalis op vrijdag 8 november in De Doelen. In de middag vindt in de grote zaal de academische plechtigheid

E r a s m u s Tr u s t f o n d s

29 april 2013

Lustrumgala 100 jaar Erasmus Trustfonds Tussen 29 april 1913 en 29 april 2013 is heel veel gebeurd. Ondanks alle tegenwerking hebben drie “havenbaronnen” kans gezien om de voorloper van de Erasmus Universiteit van de grond te krijgen. Het begon met een economische opleiding en nu staat er een Universiteit met zeven faculteiten en twee bijzondere instellingen. De geschiedenis wordt beschreven in het boek “Een onzalig plan mijne heeren”. Dit boek werd ten doop gehouden tijdens het galadiner in het Wereldmuseum en de sociëteit van de K.R.& Z.V. De Maas.

Een borrel met een knipoog naar 100 jaar geleden. Champagne en oesters stonden toen op het menu. Een diner op twee locaties omdat de belangstelling erg groot was. Synfonia Rotterdam speelde muziek uit de jaren rond 1913.

Alumnieuws

Na het diner werd het boek gepresenteerd door Jan Paul Bruins, de achter­ kleinzoon van de eerste Rector Magnificus en nu de voortrekker van de Jong Erasmus Trustfonds-leden. Het boek werd door hem aan de huidige Rector Magnificus aangeboden met een aardige speech. Vervolgens kwam de Hermes House Band ten tonele.

Jong en oud vierden feest op de dansvloer. Om precies 24.00 uur speelde de Hermes House Band het Wilhelmus en zo kon de dag beginnen waarop wij een Koning en een Koningin kregen.

De oudere leden konden met een rustig strijkje van Synfonia Rotterdam nagenieten van de maaltijd en praten over vroeger De tweede 100 jaar van het Erasmus Trustfonds was begonnen. n

9

D'EUR DR A A

10

j u li 2013 • n u m m e r 3

IEN op 8 juni

Alumnieuws

11

Onderzoek

Zelfredzame burger in grote steden heeft overheid nodig Competenties, condities en inzet overheid bepalen succes Burgerkracht kan succesvol worden met een betrokken en uitnodigende overheid. Dat blijkt uit het rapport Betrokken bewoners, betrouwbare overheid, dat maandag 10 juni jl. is uitgekomen. Eigen inzet van burgers komt zowel in goede als in minder goede buurten en in alle lagen van de bevolking voor. Een belangrijke aanbeveling is dat de overheid blijft investeren in de sociale en fysieke infrastructuur en initiatiefrijke groepen en wijken en professionals ook letterlijk de ruimte biedt. Het rapport is opgesteld in opdracht van de Kenniswerkplaats Leefbare Wijken en mede mogelijk gemaakt door het ministerie van Binnenlandse Zaken.

Burgerkracht wordt vaak gepresenteerd als een hoopvolle belofte in tijden van crisis. Daarvoor worden verschillende motieven genoemd: het sociale, het economische, het persoonlijke, het complexiteits-, het zingevings- en het onhandigheidsmotief. Op al deze terreinen zou een grote winst te behalen zijn, indien meer ruimte wordt gegeven aan en ingezet op burgerkracht. De opdracht voor de literatuurstudie is ingegeven door het steeds terugkerende pleidooi voor meer burgerkracht en de relatief beperkte kennis over wat burgers zelf al doen, welke competenties daarvoor nodig zijn en hoe de gemeente en professionals deze competenties en daarmee de burgerkracht kunnen versterken.

In de studie Betrokken bewoners, betrouwbare overheid geven de zelfstandige Rotterdamse onderzoekers Van der Zwaard en Specht aan welke competenties en condities gevraagd worden van burgers en overheid voor burgerkracht in de buurt. Uit de studie blijkt dat eigen inzet van burgers zowel in goede als in minder goede buurten en in alle lagen van de bevolking voortkomt. Eventuele buurtverschillen worden niet verklaard door verschil in klassen, bewonersdichtheid of criminaliteit, maar door de organisatiedichtheid en sociale infrastructuur van een buurt. Een belangrijke aanbeveling is behoefte aan een betrokken en uitnodigende overheid. Een overheid die blijft investeren in de sociale en fysieke infrastructuur en initiatiefrijke groepen, wijken en professionals (ook letterlijk) de ruimte biedt.

Het rapport bevestigt het Rotterdamse college in zijn visie op burgerkracht.

Het neemt de aanbevelingen ter harte.

Kenniswerkplaats Leefbare Wijken De Kenniswerkplaats Leefbare Wijken (KWP) is in 2011 voortgekomen uit de samenwerkingsovereenkomst met de gemeente Rotterdam en de Erasmus Universiteit Rotterdam. In de KWP werken de gemeente Rotterdam, Erasmus Universiteit Rotterdam en enkele andere kennisinstituten samen met als doel praktijkrelevante kennis op het gebied van stadswijken en leefbaarheid te ontwikkelen en bij te dragen aan de uitwisseling en toepassing van zulke kennis in het beleid in Rotterdam. n

Met welk been is de baas uit bed gestapt?

Humeur van de baas beïnvloedt teamprestaties Bedrijfsleiders en managers die een creatief team willen, moeten een blij gezicht opzetten. Willen ze in plaats daarvan een nauwkeurig analytisch rapport, dan moeten ze droevig proberen te kijken. Dit komt omdat emotionele gezichtsuitdrukkingen gedachten, gevoelens en gedrag van medewerkers beïnvloeden. Dit effect wordt vaak onderschat of over het hoofd gezien, aldus Victoria Visser in haar proefschrift Leader Affect and Leadership Effectiveness - How leader affective displays influence follower outcomes. Zij promoveerde vrijdag 7 juni jl. bij het Erasmus Research Institute of Management (ERIM).

prestatie eronder lijdt. Maar wanneer de leider droevig keek, was het effect omgekeerd: creativiteitsniveaus daalden, terwijl analytische vermogens met 23% toenamen. Ondanks deze resultaten vonden werknemers dat een vrolijke baas bijna drie keer effectiever was dan een verdrietige.

Positieve emoties, zoals blijdschap, laten onze hersenen weten dat we veilig zijn en kunnen ontspannen, wat leidt tot een open blik en ontvankelijkheid voor creativiteit. Aan de andere kant laten negatieve emoties weten dat er een probleem is en schakelt het brein over op een op detailgerichte, analytische en gefocuste mindset, aldus Visser. n

Victoria Visser toont aan hoe de subtiele gezichtsuitdrukkingen van bedrijfsleiders de prestatie, beslissingen, gevoelens, beoordelingen en het gedrag van hun ondergeschikten, zowel positief als negatief, kunnen beïnvloeden. Haar onderzoek laat zien dat wanneer een leider een blij gezicht trekt, de creativiteit met 11% verbetert, terwijl de analytische

12

j u li 2013 • n u m m e r 3

Word emotioneel: effectieve managers moeten ‘de boodschap voelen’ Leider moet gevoel laten spreken Bedrijfsleiders moeten hun visie met emoties overbrengen.

Dat blijkt uit het promotie-onderzoek Demystifying Visionary Leadership: In search of the essence of effective vision communication van Merlijn Venus. Het effectief overbrengen van een bedrijfsvisie hangt af van het vermogen van de leider om 'emotioneel’ verbonden te zijn met zijn taak, aldus Venus. Met andere woorden: een leider moet zijn gevoel laten spreken. Venus promoveerde donderdag 13 juni jl. bij het Erasmus Research Institute of Management (ERIM) In zijn proefschrift stelt Venus dat, als managers emotionele uitdrukkingen gebruiken, de motivatiefocus van de medewerkers op hun eigen visie komt te liggen. Hun eigen visie resoneert dan als het ware mee met de visie van de manager. Managers kunnen op deze manier hun

medewerkers vatbaarder maken voor handelingen die in lijn liggen met de bedoelde visie. De visie van de manager is een belangrijk middel om verandering te motiveren. Visionaire communicatie inspireert medewerkers bij te dragen aan de succesvolle verandering van de organisatie.

Belangrijk daarbij is dat de kernwaarden - ‘wie zijn wij’ - van het bedrijf overeind blijven staan.

Effectieve visies op verandering benadrukken daarom niet alleen wat er veranderd dient te worden, maar ook – en misschien wel juist – wat er niet verandert. Een dergelijke kijk op de zaken spoort medewerkers aan mee te gaan in de bedoelde veranderingen. Medewerkers zijn nu eerder geneigd de toekomstige organisatie als een natuurlijk evolutieproces te zien, waarin de waarden en kenmerken van de organisatie zichtbaar blijven. n

Nieuw verband tussen genen en opleidingsniveau ontdekt Een wereldwijd consortium van medische en sociale wetenschappers heeft ontdekt dat minieme DNAverschillen bij mensen verband houden met het opleidingsniveau. Het onderzoek, GWAS (Genome Wide Association Study) of 126,559 individuals identifies genetic variants associated with educational attainment, werd op 30 mei online gepubliceerd in Science. De studie werd verricht door het Social Science Genetic Association Consortium, onder leiding van onderzoekers van de Erasmus School of Economics en het Erasmus MC. "Het unieke van deze studie is dat we naar een voor de sociale wetenschappen ongekend grote groep proefpersonen hebben gekeken. We hebben de genetische informatie van meer dan 125.000 mensen bestudeerd.

Daarbij werd er specifiek gekeken naar een variatie in het DNA: single nucleotide polymorphism ofwel SNP’s", vertelt Philipp Koellinger, universitair hoofddocent aan de Erasmus School of Economics. Een SNP is een van de vaakst voorkomende genetische variaties. Hierbij is één basenpaar van het DNA vervangen door een ander basenpaar.

Uit de studie kwam een aantal SNP's naar voren die een duidelijk verband met opleidingsniveau vertonen. Geen enkele SNP was op zichzelf in verband te brengen met meer dan 0,02% van de variatie in jaren onderwijs, maar tezamen kunnen ze uiteindelijk tot wel 20% van de variatie verklaren - alleen als er een nog grotere groep proefpersonen beschikbaar zou zijn.

"Zoals veel aspecten van menselijk gedrag is opleidingsniveau afhankelijk van zowel omgevingsfactoren als genen. Met dit onderzoek zetten we de eerste stap naar het vaststellen welke genetische factoren dat zijn," legt Koellinger uit. "De genetische associaties die we nu ontdekt hebben, vormen nog maar een klein stukje van een hele grote puzzel. Maar onze bevindingen hebben wel degelijk verstrekkende consequenties. Uit ons onderzoek blijkt dat een variatie op zichzelf veel minder effect heeft op opleidingsniveau dan veel onderzoekers hadden verwacht. Toch is het van belang dat we deze genetische varianten gevonden hebben, omdat we daardoor naar de onderliggende biologische redenen van menselijk gedrag geleid worden. Als we die biologische grondslagen beter begrijpen, kunnen we in de toekomst duidelijker maken hoe de combinatie van omgeving en genen een invloed hebben op de menselijke ontwikkeling, zowel op sociaal-economisch als op medisch vlak." n

"We hebben onderzocht of deze kleine genetische verschillen tussen mensen iets te maken hebben met hoeveel jaar onderwijs ze hebben gehad en of ze een vervolgopleiding hebben gedaan," aldus Koellinger.

Alumnieuws

13

ESE

Risicobereidheid CEO’s en Percepties en feitelijk risicogedrag in de bestuurskamer In de beeldvorming over het bestuur van ondernemingen wordt de CEO gezien als de persoon die de grootste risico’s neemt en is de CFO degene die voorzichtiger is en die zo nodig op de rem trapt. In werkelijkheid is de risicobereidheid van CEO’s en CFO’s niet zo verschillend.

CFO’s en commissarissen zijn weliswaar over het algemeen meer risicoavers, maar opvallend genoeg vragen alleen commissarissen hogere opbrengsten in ruil voor het nemen van risico. Het verschil tussen CEO en CFO in de opbrengsten die ze eisen voor het nemen van risico’s is vrijwel te negeren.

beren op de weg te zien en hogere rendementen te eisen voor het nemen van risico”, aldus De Groot. “In de discussie tussen commissarissen en directie over de opbrengsten en risico’s spreken de commissarissen en de CFO bijna dezelfde taal. Er is veel begrip van de CFO voor het standpunt van de commissarissen. Hij kan hun standpunt echter niet volledig beamen, want hij weet tevens dat hij na de vergadering met de CEO de besluiten in de bestuurskamer moet bekendmaken en zeggen: zo gaan we het doen. In de praktijk is dit een moeilijke positie voor de CFO en daar moet hij mee leren omgaan. Als de CFO met de CEO op de tandem rijdt, heeft hij een andere rol dan wanneer hij in zijn rol als CFO enorm op de cijfers zit.”

Dit blijkt uit een onderzoek van de Erasmus School of Economics onder leiding van prof.dr. Bert de Groot onder 292 respondenten, bestaande uit CEO’s (49), CFO’s (61), commissarissen (44) en een referentiegroep van 136 analisten, consultants en managers.

Waarom commissarissen een hogere winstopslag vragen dan CEO’s en CFO’s, kan volgens De Groot vanuit verschillende invalshoeken worden verklaard. “Leeftijd en ervaring spelen een rol. Als non-executives in het verleden goede investeringen hebben gezien die verkeerd uitpakten in de jaarlijkse cijfers, kan het zijn dat ze hun trek in dit soort investeringen verloren hebben. Informatie-ongelijkheid en -afhankelijkheid van de CEO kan een andere verklaring zijn waarom commissarissen besluiten op safe te spelen en een hogere return on investment te eisen. Ze hebben wellicht geleerd negatieve uitkomsten en winstwaarschuwingen op de korte en lange termijn te voorkomen.”

De uitkomsten van het onderzoek komen overeen met eerdere studies, maar volgens De Groot zijn die laatste uitgevoerd op basis van gegevens uit databases over bedrijfsprestaties. “Vanuit de psychologie wordt echter gesteld dat men niet alleen kwantitatief onderzoek moet doen, maar ook onderzoek onder de mensen die daadwerkelijk de eindverantwoordelijkheid dragen. Dat is nog niet eerder gedaan. Vanuit mijn eigen achtergrond – ik heb vijfentwintig jaar in het bedrijfsleven gewerkt en tweemaal als CFO – vind ik het wel eens tijd worden om alles wat we in de academies uitvinden ook in de praktijk te toetsen.”

Hierbij maakte De Groot gebruik van de vignettenmethode. De deel­ nemers kregen een aantal investeringsbeslissingen (vignetten) voorgelegd aangaande het betreden van nieuwe markten, R&D, ICT-projecten en productie­capaciteitopschaling. Hierbij werden het benodigde investeringsbedrag en de kans op succes vermeld. Deelnemers moesten aangeven als hoe risicovol zij de investering ervoeren en wat de netto contante waarde van het project minimaal moest zijn om in te stemmen met de investering.

Om het onderzoek zo goed mogelijk te laten aansluiten bij de belevings­ wereld van de bestuurders werden met behulp van demografische gegevens (welke bedrijfstakken, de grootte van het bedrijf, typische investeringsbeslissingen die hier worden genomen) economisch-zakelijke profielen opgesteld die per deelnemer verschilden. Op het moment dat de deelnemer de vragen beantwoordde, zorgde het profiel ervoor dat deze vragen zo dicht mogelijk bij de belevingswereld van de persoon aansloten, zodat ook de antwoorden dicht bij zijn normale reactie zouden liggen.

Volgens De Groot toont het onderzoek de duale positie van de CFO goed aan. Op het gebied van risicobereidheid en eisen ten aanzien van return on investment zit hij tussen de CEO en de commissarissen in. “Hij moet behoudender en conservatiever zijn dan de CEO, hij wordt geacht meer

14

“Als de CFO met de CEO op de tandem rijdt, heeft hij een andere rol dan wanneer hij in zijn rol als CFO enorm op de cijfers zit” Naarmate de beslissers groeien in hun functie en meer ervaring krijgen, neemt de roekeloosheid af en tenderen zij ernaar hogere returns op investeringen te vragen. Tot het 45ste levensjaar is er volgens het onderzoek sprake van een groeiende risicoaversie, daarna neemt de risicobereidheid weer langzaam toe. “Naarmate men meer ervaring krijgt met investeringen die een groter deel van de jaaromzet vertegenwoordigen, wordt men voorzichtiger in termen van winstopslag, maar wordt er wel minder risico ervaren”, meldt het onderzoek.

Opvallend is dat respondenten die aangaven bij het uitwerken van de opdrachten van het onderzoek een rekenmachine te gebruiken om de

j u li 2013 • n u m m e r 3

CFO’s verschilt niet echt “Het gebeurt waarschijnlijk al wel, maar het is allemaal een beetje impliciet”, aldus De Groot. Toch is het volgens hem belangrijk om deze groepsprocessen in aanmerking te nemen. “Belangrijke beslissingen worden natuurlijk niet in een uur of een middag genomen, er moet vaker vergaderd worden en er wordt veel geëvalueerd. Er gebeurt dan iets in dat groepsproces, waardoor standpunten verder uit elkaar komen te liggen of men elkaars standpunten juist overneemt. Er worden veel argumenten en gegevens uitgewisseld, waardoor de deelnemers gevoel beginnen te krijgen voor elkaars standpunt.

Dat wil niet zeggen dat je persoonlijke percepties over risico’s en winstopslag weg zijn. Je moet altijd van tevoren duidelijk opschrijven tot hoever je bereid bent te gaan. Dat geeft je een ankerpunt in de discussie: wat zijn dan die zwaarwegende punten waardoor ik van mijn standpunt afwijk?”

“Het gaat over rollen: wie heeft welke functie, bij welke positie hoort nu welke risico-inschatting en hoe wordt er besloten?” investeringsbeslissingen te nemen, minder risico ervaren en minder winstopslag vragen. “De helft van de ondervraagden berekent uit zijn hoofd of op de achterkant van een enveloppe wat de investeringen en de return on investment zijn. Met het gebruik van een rekenmachine kun je dichter bij het gaatje komen en beter bepalen of de winstopslag 9 of 10 miljoen euro moet zijn. Gebruikers van een rekenapparaat schrijven wat scherper, ze weten dat ze het goed hebben uitgerekend. Wie het uit het hoofd doet, bouwt een wat ruimere marge voor tegenvallers in”, zegt De Groot, die opmerkt dat de calculaties met de rekenmachine wel echt moeten uitkomen: “anders hebben ze een probleem”.

De conclusie dat de CEO en CFO veel meer op één lijn zitten dan men doorgaans verwacht, heeft gevolgen voor het management. Het echte verschil zit tussen de bestuurders en de commissarissen, waarbij aangetekend moet worden dat veel commissarissen in het verleden een bestuursfunctie hebben vervuld, vaak die van CEO. In een formele setting waarin het bestuur investeringskansen bediscussieert, is het goed dat CEO’s, CFO’s en commissarissen elkaars percepties begrijpen en hier rekening mee houden om zo het besluitvormingsproces te verbeteren.

Alumnieuws

Hoewel de CEO en de CFO uiteindelijk verantwoordelijk zijn voor de beslissingen, betekent dat volgens De Groot niet dat commissarissen zomaar instemmen. “Ze hebben een eigen verantwoordelijkheid en als zij het risico anders inschatten, zou dat er best toe kunnen leiden dat de plannen niet worden doorgezet. Het gaat over rollen: wie heeft welke functie, bij welke positie hoort nu welke risico-inschatting en hoe wordt er besloten? Daar moeten we ons continu van bewust zijn. Ondanks alle argumentatie van degenen die weten hoe de business in elkaar zit, komen aan het eind de oorspronkelijke beelden weer naar boven. Het komt neer op twee parallelle processen: we zijn allemaal zakelijk verbonden aan de toekomst van het bedrijf, maar we hebben daar een eigen visie op. Je moet je daarvan bewust zijn, zodat de eigen visies en verantwoordelijkheden ten aanzien van het bedrijf wel in elkaar passen. Dan denk ik dat je heel constructief bent in de besluitvorming.”

“Ik zeg het wel eens zo: Je moet kijken op basis van welke criteria in de toekomst jouw besluit een succes gaat worden. Dat is anders dan proberen de toekomst te voorspellen. Het gaat erom welke argumenten je vandaag gebruikt om het succes te voorspellen. Dat is je anker en over een paar jaar ga je kijken wat ervan klopt en wat niet, en soms moet je dan je visie herzien.” n Monique Harmsen en prof.dr. Bert de Groot

15

E r a s m u s Tr u s t f o n d s

Toekomst van financiering Meer markt, meer marketing, meer meebetalen Ter gelegenheid van het 100-jarig bestaan van het Erasmus Trustfonds, vond op 4 juni een lustrumcongres plaats over de toekomst van financiering van wetenschap. Precies 100 jaar geleden richtten deze founding fathers de Nederlandse Handelsch-Hoogeschool op voor het bedrag van fl.52.000,- Nu, 100 jaar later, staat de wetenschap voor grote uitdagingen zoals dalende overheidsbudgetten en wijzigend onderwijsen onderzoeksbeleid. Enkele topsprekers en een illuster panel bogen zich over deze uitdagingen.

Het Erasmus Trustfonds: oudste en trouwste partner van de Erasmus Universiteit.

Tijdens haar openingstoespraak feliciteerde mr. Pauline van der Meer Mohr het Erasmus Trustfonds met zijn jubileum. Zij noemde het Trustfonds "de oudste en trouwste partner van de Erasmus Universiteit". Deze ‘founding fathers’ hebben in 1913 52.000 gulden bijeengebracht door fondsenwerving in het Rotterdams bedrijfsleven.

Voor hoger onderwijs is tegenwoordig veel meer geld nodig, maar overheidsbeleid is grillig. Budgetten verdwijnen en de resterende gelden worden vanuit een marktgerichte gedachte toegewezen. Het Topsectorenbeleid leidt ertoe dat universiteiten die er wél onder vallen, veel makkelijker aan overheidsgeld komen. Ook de richtlijnen vanuit Europa veranderen flink, zoals het Horizon2020 beleid. “Universiteiten zullen flink aan hun Europa-strategie moeten werken”, aldus Van der Meer Mohr. Na deze opening stond de rest van het programma onder leiding van drs. Frans Weisglas, voormalig voorzitter van de Tweede Kamer. Als dagvoorzitter introduceerde hij sprekers, coördineerde hij het panelgesprek, prikkelde hij het publiek en voegde zo zijn eigen dynamiek toe aan dit bijzonder congres.

Universiteiten in Nederland moeten een tandje bijzetten “Wat is er aan de hand met de financiering van het hoger onderwijs, in Nederland én in vergelijking met omringende landen?” Met deze vraag opende prof.dr. Frans van Vught, topadviseur bij de Europese Commissie, zijn betoog. Zijn presentatie bevatte een stevige opsomming van cijfers die laten zien dat de dalende uitgaven in hoger onderwijs en onderzoek een zorgelijk patroon vertonen. Nederland blijft achter waar het gaat om R&D-uitgaven ten opzichte van de omringende landen. Volgens de OESO wordt slechts 1.6% van het BBP benut voor financiering van wetenschap (daar zit studiefinanciering niet bij). Dit is beneden het Europese gemiddelde. Met name de uitgaven vanuit de private sector aan R&D blijven achter (rond 2%), ten opzichte van bijvoorbeeld Duitsland (2.8%) en Scandinavische landen (3%) “Wij blijven een natie van handelaren, en wellicht enkele dominees”, aldus Van Vught.

Het resultaat van dit financieel beleid zal voor de toekomst niet veel goeds betekenen.

Het is niet waarschijnlijk dat Nederland in de toekomst een hoger opgeleide beroepsbevolking zal hebben, dat zit er nú al niet meer in, gegeven de cijfers. Het deelname­ percentage tussen 18 en 30 jaar ligt ongeveer op 50%. Deze instroom in het hoger onderwijs blijft gelijk, waardoor we vast blijven zitten in de subtop qua deelname in hoger onderwijs.

Van Vught noemt Nederland “wereldkampioen” in zogenaamde research performance: per 100 researchers realiseert Nederland ruim 60 publicaties per jaar. Maar de kans is groot dat we dit niet kunnen volhouden, omdat de afgelopen jaren zo weinig is geïnvesteerd in R&D. Ook qua impact van onderzoek zijn we “wereldkampioen”.

Met een relatief lage “investering” bereiken Nederlandse publicaties enorme impact.

Maar ook hier bestaat het gevaar dat dit niet vol te houden is.

Verder zijn er een aantal ontwikkelingen in de bekostigingsmodellen waarmee rekening moet worden gehouden. Overheidsgeld gaat vaak naar onderwijs en onderzoek wat als maatschappelijk relevant wordt gezien. Kijkend naar de 200 belangrijkste Europese universiteiten, dan wordt gemiddeld 70% door de overheid gedekt. Daarvan

16

Panel v.l.n.r.: de heren Mengelers, De Groene en Mulder en mevrouw Van der Meer Mohr.

is 80% een zogenaamde “block grant”, een vaste bijdrage die niet projectgebonden is en niet aan bepaalde doelstellingen is gekoppeld. Er kan dus nog meer met ‘targets’ worden gewerkt. Want competitie leidt tot excellentie; dit stimuleert innovatie en leidt tot samenwerking en netwerkvorming. Deze formule lijkt altijd te werken, aldus Van Vught.

De gedachte van de ‘networked university’ lijkt een pleidooi te zijn vóór de voorgenomen samenwerking Rotterdam-Leiden-Delft in de toekomst. Maar zelfs nú al doet de Erasmus Universiteit het goed als netwerk-universiteit. Ruim 7.3% van alle publicaties worden met het R&D-teams uit het bedrijfsleven gerealiseerd, waarmee de Erasmus Universiteit de 5e plaats in Nederland inneemt. De eerste vier plaatsen worden ingenomen door technische universiteiten, die dergelijke samenwerking van oudsher meer gewend zijn. Een hele goede prestatie van Rotterdam dus, aldus Van Vught.

De gelijktijdige steun vanuit overheid én (steeds vaker) bedrijfsleven, maakt van universiteiten steeds meer “hybride organisaties”, zowel “non-profit” als “entrepreneurial”. Van Vught ziet vooral op dit punt ruimte voor nieuwe vormen van strategische bekostiging naast de vaste doch afnemende bijdrage vanuit de overheid. “Een tandje erbij dus!”

Fondsenwerving in het hoger onderwijs: ga het doen!

Liesl Elder, hoofd fondsenwerving van de Oxford University opent haar betoog, dat fondsenwerving niets van doen heeft met bedelen, slijmen of stelen. Het gaat om het delen van het succesverhaal van je universiteit, met mensen die daar genereus aan willen ondersteunen. Filantropie betekent letterlijk de liefde voor de mensheid en onderwijs heeft alles met de ontwikkeling van het welzijn van de mensheid te maken. “Wie wil daar nou niet aan bijdragen?” Volgens Elder is fondsenwerving bereikbaar voor iedereen. Zelf heeft Elder inmiddels al 1,3 miljard pond voor Oxford geworven. Dit bedrag wil ze de komende jaren uitbreiden naar 3 miljard pond. Nederlandse universiteiten zouden minder bescheiden moeten zijn over hun bijdrage aan wetenschappelijke kennis en de toepassing ervan: science is cool! Als Amerikaanse staatsburger, begrijpt Elder dat voor de nuchtere Nederlanders fondsenwerving en filantropie ver weg lijken. Maar in de VS is deze cultuur gedurende decennia ontstaan, en dat kan ook in Nederland, zeker nu de bekostiging verschuift zoals Frans van Vught heeft toegelicht.

Elder toont een lijstje van Nederlandse instellingen die dankzij filantropie zijn gesticht en gegroeid. Bovenaan de lijst staat de Erasmus Universiteit. Volgens Elder is deze universiteit gesticht dankzij gelden van genereuze, betrokken individuen, zoals de oprichters van de Nederlandsche Handels-Hoogeschool in 1913, die 100 jaar later namens het Trustfonds nog altijd investeren in het wetenschappelijk werk van de universiteit. Deze traditie dient opnieuw leven te worden ingeblazen, zeker nu de overheidsbijdrage afneemt, aldus Elder. j u li 2013 • n u m m e r 3

van wetenschap Maar waarom geven mensen? Elder somt de belangrijkste redenen op. De belangrijkste reden is dat mensen worden gevráágd; to develop a culture of giving, first develop a culture of asking. En donateurs willen zien waaraan het wordt besteed. People give to winners, they won’t give just because you need the money. Het gaat ook om een gestructureerde aanpak. Hierbij gelden een aantal randvoorwaarden, zoals goede cases, sterk leiderschap, voldoende contacten met alumni, een goed ontwikkelbudget, realistische verwachtingen en vooral TIJD. Elder’s laatste advies: wees moedig en dapper, fondsenwerving is niets vreemds voor de Nederlandse cultuur, het kan over vijf jaar normaal zijn, dus ga stug door en je zal succesvol zijn!

Na afloop van haar presentatie vroeg Bert Westendorp (voorzitter Erasmus Trustfonds) hoe wetenschappers te betrekken bij fondsenwerving. Elder vertelde eerlijk dat veel onderzoekers zich niet willen bezighouden met geld, maar wel graag praten over hun vakgbied. Breng de meest enthousiaste wetenschappers in contact met je doelgroep.

Volgens Elder lijkt het soms op een dating service waarbij de chemie tussen partijen natuurlijk moet ontstaan. Door je ‘academische sterren’ goed in de etalage te zetten, kunnen relaties met mogelijke donateurs ontstaan.

Het sociaal leenstelsel: de student betaalt mee en krijgt beter onderwijs op maat Prof.dr. Bas Jacobs (in 2007 benoemd als hoogleraar ´vanwege het Erasmus Trustfonds’) trapt zijn betoog stevig af: hoger onderwijs is een massaproduct geworden, de toestroom is enorm toegenomen, en steeds minder mensen in onze beroepsbevolking hebben hoger onderwijs genoten. Jacobs constateert hierbij drie oorzaken: 1. Te lage investeringen: investeringen in hoger onderwijs blijven gelijk, hoewel méér investeren aantoonbaar leidt tot loonstijging van 8 á 9 %. Vanuit economisch perspectief verspillen we maatschappelijke welvaart als we niet meer investeren! aldus Jacobs.

2. Te veel inefficiënties: samenvoegingen in het hoger onderwijs hebben niet tot schaalvoordelen geleid. Integendeel: de overhead is respectievelijk 31% (WO) en 83% (HBO) gestegen. Volgens Jacobs is de voorgenomen fusie tussen de universiteiten van Rotterdam, Leiden en Delft lijken Jacobs dan ook geen goed plan. De beste universiteiten van de wereld hebben 10 á 15.000 studenten. Voorgenoemde fusie zou ruim 60.000 studenten onder één dak brengen. Geen succesrecept voor beter onderwijs en onderzoek, aldus Jacobs.

3. Te weinig variëteit: De titel van Jacobs' dia op dit punt liegt er niet om: De overheid produceert eenheidsworst van gemiddelde kwaliteit. Volgens Jacobs wordt hoger onderwijs centraal gepland. One size fits NOBODY! Differentiatie in het hoger onderwijs zou uitvalcijfers verlagen en tot kwalitatief beter onderwijs leiden. Op dit punt moet de Nederlandse overheid zéker inzetten, betoogt spreker gepassioneerd.

Hogere investeringen in onderwijs zouden worden bekostigd mede via het sociaal leenstelsel: de student leent voor zijn studie van de overheid en lost af gedurende zijn leven, naar rato van inkomen. De problemen van toegankelijkheid en perverse herverdeling tussen inkomensgroepen, worden hiermee ook voorkomen. Tot slot leiden hogere private bijdragen tot de basis voor een meer Angelsaksisch model van academisch corps d’esprit. Wanneer een student veel meer betaalt voor hoger onderwijs, wordt dit als minder vanzelfsprekend ervaren en is de dankbaarheidsfactor groter.

Paneldiscussie: kritisch naar overheid en politiek, maar universiteiten zijn ook zelf aan zet De paneldiscussie wordt geopend door Ir. Jan Mengelers, bestuursvoorzitter TNO, zijn pleidooi gaat over het waarderen van wetenschapsgelden als investering in

Alumnieuws

plaats van kostenpost. Het Topsectorenbeleid biedt hierbij een handvat, maar leidt ook tot versnippering en vraagt dus om focus. Verder vindt hij het vreemd dat China zo´n 60% van zijn wetenschapsgelden aan R&D besteedt, en Europa slechts 20%.

Die overige 80% voor onderzoek (fundamenteel en toegepast) is natuurlijk relevant, maar richten Nederlandse universiteiten zich wel voldoende op de praktijk van het bedrijfsleven?

Drs. Hans de Groene, directeur NWO, sluit zich hierbij aan: het Topsectorenbeleid was even wennen voor NWO; en er zijn flinke budgetverschuivingen geweest (o.a. FES-gelden). Maar door intensievere samenwerking met het bedrijfsleven, is wetenschap hoger op de maatschappelijke agenda gekomen. Het relevant maken van wetenschappelijk onderzoek is een voortdurende plicht voor ons allen én noodzakelijk om de aandacht van beleidsmakers te trekken.

Prof.dr. Theo Mulder, directeur instituten van de KNAW, slaat vervolgens een brug naar de Nederlandse burger. Uit onderzoek blijft dat van de Nederlanders maar liefst 97% vindt dat de wetenschap maatschappelijke problemen moet oplossen.

Echter, slechts 25% vindt dat er meer geld aan onderzoek en wetenschap moet worden besteed. De burger is dus een lastige stakeholder. En ook voor de politiek is wetenschap dus geen ‘verkiezingsthema’. Overheidsfinanciering vereist voortdurende maatschappelijke legitimatie, aldus Mulder.

Mr. Pauline van der Meer Mohr, nu sprekende namens de 14 universiteiten verenigd in de VSNU, schetst de Nederlandse overheid als een onbetrouwbare (eerste) geldstroom voor de wetenschap. De financieringsmix zal in de komende jaren gaan veranderen, zeker naarmate universiteiten meer en beter in staat zijn private gelden aan te boren. Tijdens het paneldebat lanceerde mevrouw van der Meer Mohr het idee van een Blockbusterfonds voor onderzoek en wetenschap (naar een idee van Joop van den Ende uit 2011). De kern van het idee bestaat eruit dat de opbrengsten van grootschalige privaat gefinancierde activiteiten via extra inkomsten in het bedrijfsleven terugvloeien naar de schatkist. Deze multiplier zou de basis leggen voor een vernieuwend elan in academisch ondernemerschap. De panelleden delen op dit punt een gemeenschappelijke interesse en zullen zich na de bijeenkomst beraden of deze succesformule uit de culturele sector toepasbaar is binnen de wetenschap.

Een laatste oproep vanuit het publiek voor een aparte minister van Wetenschap, vindt weinig bijval. Het panel is het unaniem eens: we hebben eerst een brede overheidsvisie nodig voor wetenschapsbeleid op lange termijn, die vérder reikt dan het topsectorenbeleid. We moeten vooraf duidelijk vaststellen, hoe Nederland zich moet ontwikkelen en welk budget daaraan besteed moet worden.

Bert Westendorp: het Erasmus Trustfonds zet zijn traditie voort Bert Westendorp, bestuursvoorzitter van het Erasmus Trustfonds, sluit het congres met een dankwoord voor de sprekers, het College van Bestuur, en de organisatie van het congres. Het Erasmus Trustfonds blijft ook de komende jaren onderzoek financieren en onderzoekers op weg helpen door financiële ondersteuning. Nieuwe vormen van financiering zullen de komende jaren worden ontwikkeld en ook het Erasmus Trustfonds blijft zich vernieuwen. Als deze nieuwe wegen de komende jaren worden ingezet, en de wetenschap haar toegevoegde waarde voor de maatschappij blijft bewijzen, ligt de weg vrij voor wetenschappelijke waardering en nieuwe verbindingen, die de Erasmus Universiteit verder laten groeien en bloeien, zoals de founding fathers dat bedachten in 1913. n

Govert M. Trouwborst Ronald van der Heijden Erasmus Trustfonds Centennial Committee 1913-2013

17

Kring van Economen

Kring van Juristen

ESE-Alumni

19 april 2013

Be Inspired: ‘Drijfveren & Recht’

Lustrumfontein

Studiegezelschap Lothgenoten werd in 2007 opgericht om rechtenstudenten te

De Erasmus School of Economics (ESE) wil als oudste faculteit graag bijdragen aan de restauratie van het oorspronkelijke hart van de universiteit. Hierbij wordt zij gesteund door haar alumni en de Vrienden van de ESE in de vorm van de financiering van een fontein.

laten inspireren door gastsprekers uit praktijk en wetenschap. Geheel in deze traditie was het thema van de Be Inspired-bijeenkomst die dit gezelschap op 19 april j.l. inhoudelijk vormgaf ‘Drijfveren & Recht’. Betere ambassadeurs van dit thema hadden studenten van de Dean’s List, alumni en andere geïnteresseerden zich zeker niet kunnen wensen: prof.mr. Eugène Sutorius, mr. Richard Korver, prof.mr.

Pieter van Vollenhoven en prof.mr. Egbert Myjer vertelden allen vol vuur over dat deel van het recht dat hen inspireert en hoe dit tot uiting kwam in de loop van hun

Impressie: Juurlink en Geluk bnSP, urbanism and landscape, Amsterdam jvantspijker architects, Rotterdam

carrière. Deze vier voorvechters van hun vakgebied hadden zodoende allen een eigen weg gevonden via de advocatuur, de magistratuur, onderzoekscommissies en wat dies meer zij. Hoewel zij geheel verschillende paden hadden bewandeld, was er niettemin één rode draad uit alle kleurrijke en met het grootste enthousiasme

Het initiatief is gekomen van de familie van de in mei 2011 overleden alumnus van de ESE Barnabas Kossmann. Te zijner nagedachtenis heeft de familie met behulp van oud-collega’s van Barnabas uit de gehele wereld het Barnabas Kossmann fonds opgericht. Dit fonds doneert aan de ESE, Barnabas Kossmann’s Alma Mater, de prunussen rond de nieuwe vijver bij de hoofdingang. Het was deze schenking die de ESE inspireerde tot het initiatief van dit Lustrumcadeau: de ESE-Alumni Lustrumfontein, ja zeker “lustrum” want in het collegejaar 2013 bestaat de EUR 100 jaar.

vertelde ervaringen te destilleren: altijd waren het doorzettingsvermogen, geduld en passie die hen brachten tot waar zij nu zijn! Het bleek een leerzame middag waarbij de gasten zich konden spiegelen aan dit enthousiasme en engagement van de gastsprekers en zij, voor zover dat nog niet het geval was, wederom beseften waarom zij zoveel houden van wat zij doen! Geïnspireerd keerden de gasten huiswaarts. Uitgezien wordt naar de vierde en laatste Be Inspired-bijeenkomst van dit studiejaar op vrijdag 24 mei a.s., met als thema ‘Taal & Recht’. n

De Campus Woudestein is bijna vernieuwd. Er is gekozen om een fontein in de nieuwe vijver te plaatsen. De fontein met haar omhoog spuitende waterdruppels staat symbool voor onze inspiratie en innovatie. Het allerbelangrijkste is dat de bijdrage een gezamenlijke inspanning van alle ESE-Alumni en de Vrienden van de ESE samen wordt. Dit onderstreept onze diversiteit en saamhorigheid!

Alumni Colette Cloosterman-van Eerd (1991), Frans van Houten (1985) en Jenno Ipema (1995) zijn de “ambassadeurs” van de fontein. Philips sponsort als Vriend uit verbondenheid met de EUR een programmeerbare kleurenverlichting van de Lustrumfontein! Verder hebben reeds verschillende alumniverbanden gegeven zoals jaren en jaarclubs van het RSC, RSG en Maurits. Wij hopen dat er nog vele individuele alumni en “verbanden” zullen volgen.

Studiegezelschap Lothgenoten met gastsprekers

Be Inspired: Taal & Recht

Hoe de fontein eruit zal zien is mede afhankelijk van de hoogte van de donaties.

Wilt u een schenking doen kijk dan op onze donatiepagina (www.eur.nl/ese/ informatie_voor/alumni/lustrumfontein/hoe_doneer_ik/): Erasmus Trustfonds rekeningnummer 11.69.09.463 o.v.v. “ESE-Alumni Lustrumfontein”. Was het immers niet Erasmus zelve, die zijn beeltenis leende voor het oude Nlg 100,00 biljet? Dus ook onze leidsman begreep reeds wat geld hier wel niet vermag.

Of wenst u eerst meer informatie over de Lustrumfontein? Kijk dan op de ESE-Alumni website: www.esealumni.nl.

Degenen die de door de Juridische Faculteitsvereniging Rotterdam (JFR) georganiseerde Be Inspired-bijeenkomst over ‘Taal & Recht’ op 24 mei jl. hebben bijgewoond weten inmiddels dat taal een van de belangrijkste drijfmotoren is achter het recht. Taal zorgt voor begrip, medeleven, betekenis en is een belangrijk - zo niet het belangrijkste - instrument van een jurist. Onder de leiding van dagvoorzitter Lennard van den Berg werd de middag geopend door prof.dr. Fabian Amtenbrink waarna het woord gegeven werd aan drie prominente sprekers op

Uw donatie is bestemd voor de Lustrumfontein; een eventueel surplus zal kunnen bijdragen aan bijvoorbeeld de Valse Christusdoorns op de Institutenlaan van de campus, het Erasmus Education Fund of andere initiatieven, die de ESE-gemeenschap ten goede komen.

het gebied van taal en recht: prof.mr.dr. Jeanne Gaakeer, mr. Nardy Desloover en mr. Mark van Dam. De inspirerende middag werd afgesloten met een door Henk Stam geschreven juridische dictee. Voor de meeste aanwezigen bleek dit dictee een pittige opgave, maar voor een vijftal taalvirtuozen lag er een cadeaubon van € 25,- klaar. Al met al was

De donateurs zijn van harte welkom tijdens de openingsplechtigheid van de nieuwe campus op donderdagmiddag 5 september tussen 15:30 en 18:00 uur.

Opgave is mogelijk via de groene banner “Opening Campus” op onze alumni website. U ontvangt bij tijdige aanmelding een uitnodiging voor de onthulling.

Voor verdere vragen kunt u bij uw ESE-Alumni officer Charles Hermans terecht,

dit een geslaagde afsluiting van de Be Inspired-bijeenkomsten van dit jaar, wij zien nu al uit naar de volgende reeks! n

bereikbaar onder hermans@ese.eur.nl of 010-408 18 03. n Charles Hermans

De JFR met gastsprekers

18

j u li 2013 • n u m m e r 3

Erasmus onderweg

Dr. Matthijs van Otegem bibliothecaris en nieuwe directeur Universiteitsbibliotheek Opvolger van dr. Paul Soetaert per 1 augustus a.s.

Het College van Bestuur heeft dr. Matthijs van Otegem benoemd tot directeur van de Universiteitsbibliotheek en bibliothecaris van de Erasmus Universiteit Rotterdam. Van Otegem is afkomstig van de Koninklijke Bibliotheek in Den Haag.

Hij volgt per 1 augustus 2013 dr. Paul Soetaert op, die met pensioen gaat.

Van Otegem (1975) was tot op heden als sectorhoofd Productie & Beheer verantwoordelijk voor alle back office activiteiten van de Koninklijke Bibliotheek (KB) in Den Haag. Zijn belangrijkste opdracht daar was het

digitaliseren van alle Nederlandse publicaties van 1470 tot nu. Van Otegem werkt sinds 2002 bij de KB. De nieuwe bibliothecaris van de EUR studeerde Nederlands en Boek- en Documentaire Informatiewetenschap aan de Universiteit van Amsterdam. Hij promoveerde aan de Universiteit Utrecht op een proefschrift over Descartes.

Dr. Paul Soetaert was sinds 1992 bibliothecaris van de universiteit en directeur van de Universiteitsbibliotheek van de Erasmus Universiteit Rotterdam. In de ruim twintig jaar dat hij in dienst was maakte hij grote veranderingen in de bibliotheekwereld mee, met als meest in het oog springende de digitalisering. Soetaert leidde de UB naar een compleet nieuwe organisatie met vele nieuwe vormen van dienstverlening. n

EUR Alumni (official)groep op LinkedIN Zoals u weet viert de Erasmus Universiteit Rotterdam, uw alma mater, het komende academisch jaar (2013/2014) haar Eeuwfeest. Wij willen zoveel mogelijk alumni, waaronder u, betrekken bij het programma.

Daarnaast vinden we het leuk en nuttig om te horen wat u als afgestudeerde zoal bezighoudt en willen we u ook regelmatig op de hoogte houden van de ontwikkelingen aan de EUR. Hiervoor gebruiken we de officiële Erasmus Universiteit Rotterdam Alumni LinkedIN groep:

http://www.linkedin.com/groups?gid=107449&trk=myg_ugrp_ovr.

Wij nodigen u van harte uit om lid te worden van deze community en zijn u zeer erkentelijk als u dit bericht wilt delen met oud-studiegenoten.

Samen maken we er een succes van.

Tot ziens in de Erasmus University Rotterdam Alumni (official)groep

op Linkedin. n

Erasmus MC

Lof der geneeskunst

Vrijdag 4 oktober 2013

Wetenschappelijk onderzoekers richten zich op verschillende kanten van pijn,

Programma

zoals de neurobiologische achtergrond, het herkennen van pijn en pijnbehan-

13.30 - 14.30 uur Ontvangst en registratie

deling. Een uitdaging zijn jonge kinderen en mensen met een verstandelijke

14.30 uur Uitvoering door studenten van Codarts Rotterdam

handicap of dementie. Zij kunnen moeilijk aangeven of ze pijn hebben.

14.40 uur Welkom door prof.dr. Ernst Kuipers

14.50 uur Lezing ‘Pijn bij wilsonbekwamen: herkend en erkend’

In het jaar dat we het 150-jarig bestaan vieren van ons Sophia Kinderziekenhuis

door prof.dr. Dick Tibboel

en het 100-jarig bestaan van de Erasmus Universiteit Rotterdam, presenteert

15.15 uur Uitvoering door studenten van Codarts Rotterdam

Erasmus MC de achtste editie van Lof der Geneeskunst, publiekslezing over

15.30 uur Lezing ‘Pain in Infancy: From Stress to Society’

medische wetenschap en mensen. Topwetenschappers Dick Tibboel, hoogle-

door Dr. Kanwaljeet J. Anand

raar research intensive care op de kinderleeftijd, (Erasmus MC) en Kanwaljeet

16.00 uur Uitvoering door studenten van Codarts Rotterdam

J. Anand, hoogleraar Kindergeneeskunde en Anesthesiologie (University of

16.15 uur Uitreiking Erasmus MC fellowships

Tennessee Health Science Center, Memphis, VS en Le Bonheur Children’s

door prof.dr. Jaap Verweij

Hospital), volgen in langlopende studies kwetsbare mensen in hun pijnbeleving.

16.30 - 18.00 uur Borrel

De lezingen worden afgewisseld met optredens van toptalenten van Codarts Rotterdam, hogeschool voor muziek, dans en circus. Vier jonge toptalenten van het Erasmus MC ontvangen tijdens Lof der Geneeskunst een fellowship. n

We hopen u op 4 oktober als gast te mogen verwelkomen!

Graag nodigen wij u uit bij de Lof der Geneeskunst aanwezig te zijn:

Zie voor informatie en aanmelden www.erasmusmc.nl/lofdergeneeskunst

Vrijdag 4 oktober 2013, de Doelen, Rotterdam

Aanmelden kan tot uiterlijk 10 september 2013.

Aanvang programma om 14.30 uur, borrel vanaf 16.30 uur.

Zaalcapaciteit is beperkt, vol = vol.

Alumnieuws

19

Als u geïnteresseerd bent in het boek dat geschreven is ter gelegenheid van het 100-jarig bestaan van het Erasmus Trustfonds en dit niet op 8 juni heeft meegekregen, dan kunt u het hierbij alsnog bestellen.

Beste Alumnus, Het jaar zit er voor het huidige bestuur op. Het nieuwe bestuur is gekozen en zal vanaf eind juli aan het roer staan. We hebben er vertrouwen in dat zij het jaar succesvol zullen volbrengen.

Het 50e EFR-bestuur bestaat uit: Jolien Paalman – President Marloek Hoogewoud – Vice-President & Secretaris Kees Mackenbach – Treasurer Marjolein Volkers – Marketing Officer Niels Tigges – Activities Officer Jasper Huurman – Information & Strategy Officer Bob Lemmens – Career Officer Edwin van Vliet – Commercial Officer

De symbolische prijs van het boek bedraagt e 19,13.

De kosten van handling en verzending ad. e 8,37 komen daarbij. Totaal kosten boek e 27,50.

Tevens danken wij u allen hartelijk voor deel­name aan onze activiteiten van het afgelopen jaar. Zonder u zouden deze niet mogelijk zijn geweest.

Na ontvangst van uw betaling, zorgen wij voor de verzending aan u.

Bovengenoemd bedrag graag overmaken op rekeningnummer: ING 3728020, IBAN NL27INGB0003728020, BIC INGBNL2A ten name van Erasmus Alumnivereniging ovv ‘boek Trustfonds’ en uw NAW gegevens.

Met vriendelijke groet, Marc Hendrickx Vice-President & Secretaris EFR-Bestuur 2012-2013

JAARKALENDER 2013 8 augustus extra Algemene Ledenvergadering

2 september Opening Academisch Jaar 5 september Opening campushart met aanbieding ESE-Alumni Lustrumfontein 6 september Oratie prof.dr. J.J.M. Takkenberg

(EMC)

13 september Oratie prof.dr. A.H.J. Mathijssen

(EMC)

20 september Oratie prof.dr. T.A.J.M. van Gog

(EMC)

29 september Afscheid prof.dr. H.B. Entzinger

(FSW)

4 oktober RSM Leadership Summit WTC

(RSM)

4 oktober Lof der Geneeskunst

(EMC)

11 oktober Oratie prof.dr. G. Ribbers

(EMC)

18 oktober Afscheid prof.dr. H.W. Tilanus

(EMC)

25 oktober Oratie prof.dr. C.R. Ribbens

(ESHHC)

27 oktober Desideriusbijeenkomst wordt nader bekend gemaakt!

8 november Dies Natalis

11 december Algemene Ledenvergadering

20

j u li 2013 • n u m m e r 3