TOGETHER WE STAND “ . . . ประวัติศาสตร์ได้แสดงให้ปรากฏตลอดมาว่า ชาติใดเสื่อมสูญย่อยยับ อับปางไป ก็เพราะประชาชาติขาดสามัคคีธรรม แตกแยกเป็นหมู่คณะ เป็นพรรค เป็นพวก คอยเอารัดเอาเปรียบ ประหัตประหารซึ่งกันและกัน บางพรรคบางพวก ถึงกับเป็นไส้ศึกให้ศัตรูมาจู่โจมท�ำลายชาติของตน ดังนี้ ข้าพเจ้าจึงขอชักชวนพี่ น้องชาวไทยทั้งหลาย ให้ระลึกถึงพระคุณของบรรพบุรุษ ซึ่งได้กอบกู้รักษาบ้านเกิด เมืองนอนของเรามานั้นให้จงหนัก แล้วถือเอาความสามัคคี ความยินยอมเสียสละ ส่วนตัวเพื่อประโยชน์ยิ่งใหญ่ของประเทศชาติ เป็นคุณธรรมประจ�ำใจอยู่เนืองนิจ จึงขอให้พี่น้องชาวไทยทั้งหลาย จงบ�ำเพ็ญกรณียกิจของตนแต่ละคน ด้วยซื่อสัตย์ สุจริต ขยันหมั่นเพียร อดทนและกล้าหาญ แล้วอุทิศความเสียสละส่วนตัว ความ เหน็ดเหนื่อยล�ำบากยากแค้น เป็นพลีบูชาบรรพบุรุษ ผู้ซึ่งได้ก่อสร้างชาติเป็นมรดก ตกทอดมาถึงพวกเราชาวไทยจนบัดนี้”
พระราชด�ำรัสในพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวภูมิพลอดุลยเดช
DIVIDED WE FALL สารประถมอุ ดมปั ญญา 1
สารบัญ
บทบรรณาธิการ
บทบรรณาธิการ...................................................๓ สารจากครูใหญ่ <ครูจิ๋ว>.....................................๔ รวมความประทับใจจากงานแสดงดนตรี รวมไทย ใจหนึ่งเดียว..........................................๗ รายงานความเคลื่อนไหว ป.๑ ถึง ป.๖.................๕๔ English Corner................................................๖๖ การกลับมาของทองกวาว <บทความโดยครูเซียน>....................................๗๘ ชีวิตสัมพันธ์ <บทความโดยพ่อหมี> .....................................๘๖ เป็น อยู่ คือ <บทความโดย ‘การเวก’> ...............๙๕ ของใครหายมารับได้จ้า <ครูเรียม>.. ...............๑๐๐ พิมพ์ที่ mediazone printing โทร 02 874 1274~ 5 www.mediazoneprinting.com
2 สารประถมอุ ดมปั ญญา
ที่ปรึกษา ครูสกุณี บุญญะบัญชา ครูใหญ่โรงเรียนประถม บรรณาธิการ ไตรรงค์ ประสิทธิผล กองบรรณาธิการ อิทธิกุณ กนกกันทรากร สมพร รู้แสวง ชัชฎาภรณ์ ศิลปสุนทร ชฎาภรณ์ พิพุทธางกูร จริยา ฟักประไพ รัตนา วจนะศิริ ฤทธิรงค์ เจริญวัฒนมงคล สิริรัตน์ สังวาลย์ เบญจพร บุกบุญ นันท์นภัส รุ่งแสง
ประทั บ ใจกั น ไปอย่ า งมากมายเกิ น คาดในเทอมนี้ กั บ การแสดง ดนตรี “รวมไทย ใจหนึ่งเดียว” ซึ่งอาจนับเป็นครั้งแรกของโรงเรียนรุ่งอรุณเลย ก็ว่าได้ ที่มีโอกาสไปแสดงดนตรีนอกโรงเรียนอย่างเป็นทางการ อันน�ำมาซึ่ง ทั้งความเหน็ดเหนื่อย ความภาคภูมิใจ และความประทับใจของทุกฝ่ายที่ได้ มาลงแรง ลงใจ ลงมือท�ำจนส�ำเร็จ และได้สดับรับฟังงานดนตรีที่ตั้งใจกลั่น กรองและเรียบเรียงบรรเลงออกมาอย่างสุดฝีมือ ใครที่อยู่ในโรงละครแห่งชาติในคืนนั้นคงรับความรู้สึกที่กล่าวมาได้ เป็นอย่างดีแบบไม่ต้องอธิบายกันให้ยืดยาว ความงดงามแสดงพลั ง ผ่ า นท่ ว งท� ำ นองออกมาได้ ด ้ ว ยฝี มื อ และ หัวใจของนักดนตรี นักร้อง คุณครู นักเรียน รวมไปถึงผู้ปกครองทั้งหลายที่มา ช่วยกันรวมใจเป็นหนึ่งเดียวเหมือนชื่องานในวันนั้น จนส�ำเร็จลุล่วงไปอย่าง งดงาม สารประถมอุดมปัญญาฉบับนี้จึงขอบันทึกเหตุการณ์และความรู้สึก ทั้งหลายของวันนั้นไว้พร้อมทั้งหวังว่าเรื่องดีๆ เช่นนี้คงจะเกิดขึ้นอีก และขอให้ ความตั้งใจดีทั้งหลายที่เราได้ท�ำร่วมกันในวันนั้นได้ส่งผลดีอันเป็นบูรณาการ ต่อชาติบ้านเมืองและอนาคตลูกหลานของเราในภายภาคหน้า จากพลังของ พวกเรา คนไทยตัวเล็กๆ ที่รวมใจกันเพื่อความเป็นปึกแผ่นมั่นคงของชาติใน อนาคตสืบต่อไป กองบรรณาธิการสารประถมอุดมปัญญา สารประถมอุ ดมปั ญญา 3
สารจากครูใหญ่
<ครูจิ๋ว>
“...รักชาติของเรา ไว้เถิดผองไทย ผืนแผ่นแหลมทอง รวมพี่รวมน้อง ด้วยกัน... ” ......... เสียงร้องจากบทเพลงอีกหลายเพลงที่นักเรียนของเราได้ขับร้องในวัน งานคอนเสิร์ต “รวมไทย ใจหนึ่งเดียว” ดังขึ้นเป็นระยะๆ อยู่ในความคิดค�ำนึง นับแต่วันที่คอนเสิร์ตจบลง ความงดงามที่เกิดขึ้นจากการแสดงดนตรีในวันนั้น น่าจะได้ประทับ อยู่ในความรู้สึกของทุกๆ คนที่ได้รับชม เสียงเพลงที่เกิดขึ้นนั้นมีพลังอย่างยิ่ง มีพลังที่สามารถสลายสิ่งที่เป็นอุปสรรคในใจของคณะท�ำงานทุกคน ทั้งผู้ที่ ท�ำงานเบื้องหน้า เบื้องหลัง ให้หมดไป คงเหลือแต่ความยินดี ความชื่นใจ และการจดจ�ำแต่ความดี ความสามารถ และความเสียสละของกันและกัน ทุกคนพร้อมที่จะเดินหน้าไปสู่ก้าวต่อไปที่ดีขึ้นของชีวิต และท�ำหน้าที่ที่อยู่ ตรงหน้าให้สมบูรณ์ สมดังที่พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวฯ ได้พระราชทาน พระราชด�ำรัสให้แก่ประชาชนคนไทยทุกคน 4 สารประถมอุ ดมปั ญญา
ขอขอบคุณทุกๆ คนที่มีส่วนร่วม และมีส่วนสนับสนุนในการแสดง ดนตรีในครั้งนี้ด้วยใจที่คารวะต่อความวิริยะอุตสาหะของทุกคน และขอเชิญ ท่านผู้อ่านได้อ่านความในใจที่ได้รับการถ่ายทอดออกมาเป็นงานเขียนที่ งดงามทุกข้อความจากบุคคลต่างๆ เหล่านี้ ที่มีส่วนในความส�ำเร็จของการ แสดงดนตรีครั้งนี้ค่ะ สวัสดีค่ะ ครูจิ๋ว
สารประถมอุ ดมปั ญญา 5
รวมความประทับใจจากงานแสดงดนตรี
‘รวมไทย ใจหนึ่งเดียว’ ๑๑ มีนาคม ๒๕๕๗
6 สารประถมอุ ดมปั ญญา
สารประถมอุ ดมปั ญญา 7
งานแสดงรวมไทยใจหนึ่งเดียวนั้น ท�ำให้เห็นการรวมใจกันในทุก ภาคส่วนของครู นักเรียน และบุคลากรในองค์กร ที่ร่วมแรงกายแรงใจปฏิบัติ ในหน้าที่ตนเป็นอย่างดี เนื่องจากเป็นงานใหญ่ครั้งแรกที่ได้จัดขึ้นด้วยก�ำลัง กายใจของชาวชุมชนรุ่งอรุณทุกท่านที่อาจหาญระดมความคิดสรรพก�ำลังที่ จะออกมาประกาศความเป็นรุ่งอรุณสู่สายตา อาจหาญจะออกมาร้องมาเล่น กันถึงโรงละครแห่งชาติซึ่งเป็นสถานที่ที่ทรงเกียรติอันเป็นที่หมายฝันของนัก ดนตรีและนักร้องไทยทุกคน จากความอาจหาญนี้ท�ำให้เห็นอาการอยู่ ๓ อย่าง คือ เหนื่อย เหนื่อย มาก และเหนื่อยที่สุด ซึ่งความเหนื่อยทั้ง ๓ ระดับดังกล่าวนั้นมลายหายสูญ ไปในพริบตาเมื่อเสียงอันเป็นพลังบริสุทธิ์ของนักเรียนดังขึ้น ทั้งร้อง ทั้งบรรเลง ท�ำให้ทราบความรู้สึกของค�ำว่า “หายเหนื่อยเป็นปลิดทิ้ง” ได้ในทันที จึงต้อง ขอกล่าวระลึกถึงความบริสุทธิ์นั้น ขอบคุณเทวดา นางฟ้าน้อยๆ ของครูที่ ประพรมน�้ำทิพย์เย็นฉ�่ำมาสู่ครูและเชื่อเหลือเกินว่าคณะผู้จัดงานทุกท่านทั้ง เบื้องหน้าและเบื้องหลังจะเห็น และรู้สึกดุจเดียวกัน ณ เรือนดนตรีไทยโรงเรียนรุ่งอรุณ ๑๔ มีนาคม ๒๕๕๗ ครูเอกภพ ศรีรักษา ครูดนตรีไทย
8 สารประถมอุ ดมปั ญญา
สารประถมอุ ดมปั ญญา 9
รู้สึกมีความภูมิใจและดีใจที่ได้มีส่วนร่วมในงานคอนเสิร์ต ”รวมไทย ใจหนึ่งเดียว” ซึ่งเป็นงานใหญ่งานแรกที่ผมได้มีส่วนร่วมตั้งแต่ได้เข้ามาอยู่ที่ รุ่งอรุณ ความพิเศษของงานนี้ คือ การร่วมแรง ร่วมใจกันในการท�ำงานของ ครู ผู้ปกครอง และนักเรียนในรุ่งอรุณ ถึงแม้ว่าเวลาในการจัดงานนี้จะมีไม่ มากสักเท่าไร แต่ทุกคนก็ร่วมใจกันท�ำอย่างเต็มที่ ได้เห็นพลังอันยิ่งใหญ่ของ เด็กๆ ทุกคนที่มีในการแสดงครั้งนี้ ขอขอบคุณที่ท�ำให้เกิดงานนี้ขึ้นมา และ ได้สร้างแรงบันดาลใจทางดนตรีให้กับเด็กๆ อีกหลายคน สุดท้ายมันไม่ใช่ เป็นการแสดงความรักชาติเพียงอย่างเดียว แต่มันยังแสดงถึงความรักความ สามัคคีของผู้ที่มีส่วนร่วมในการจัดงานทุกคน ครูณัชกฤษฏิฌาน์ แก้วละเอียด (ครูเป้ ดนตรีไทย)
10 สารประถมอุ ดมปั ญญา
สารประถมอุ ดมปั ญญา 11
ครั้งหนึ่งที่เราเคยได้เป็นผู้แสดง เรามีความรู้สึกตื่นเต้นและมีความ ประทับใจที่ได้รับเลือกให้เป็นตัวแทนในการแสดง พร้อมที่จะท�ำหน้าที่ของ ตนเองอย่างเต็มที่อย่างสุดความสามารถ ครั้งนี้ในการจัดคอนเสิร์ต “รวมไทย ใจหนึ่งเดียว” เรากลับได้เป็นผู้ จัดการแสดง ซึ่งมีความรู้สึกกลัว ตื่นเต้นมากกว่าการเป็นผู้แสดงเองเสียอีก แต่ก็พร้อมที่จะผลิตการแสดงที่ดีที่สุดออกมา เพื่อเผยแพร่ให้ผู้ชมอย่างเต็ม ความสามารถเช่นกัน เมื่อการจัดการแสดงครั้งนี้ได้ผ่านพ้นไปอย่างราบรื่น ความประทับ ใจที่เกิดขึ้นกับตัวเองได้กลับมาและมีความประทับใจมากกว่าตอนที่ตนเอง แสดง ความรู้สึกนี้แสดงให้เห็นถึงความส�ำเร็จในการท�ำงานที่เราทุ่มเททั้งแรง กาย และแรงใจอย่างเต็มที หวังว่าการจัดคอนเสิร์ตครั้งนี้คงมีประโยชน์ และ เป็นการแสดงที่ผู้ชมทุกท่านเกิดความประทับใจในการชมมากเช่นกัน
12 สารประถมอุ ดมปั ญญา
ครูศศิประภา รัตนวราหะ (ครูศิ นาฏศิลป์ไทย)
สารประถมอุ ดมปั ญญา 13
การจัดคอนเสิร์ต “รวมใจ ไทยหนึ่งเดียว” ในครั้งนี้คงจะเกิดขึ้นไม่ ได้ ถ้าขาดผู้จัดงานที่ดี ส่วนหนึ่งก็คือคุณครูโรงเรียนรุ่งอรุณทุกคน ท�ำให้เห็น ถึงความรัก ความสามัคคีที่เกิดขึ้น ช่วยกันท�ำงานในบทบาทหน้าที่ที่ได้รับ มอบหมายอย่างเต็มความสามารถ และอีกส่วนหนึ่งซึ่งเป็นส่วนส�ำคัญที่สุด ที่ท�ำให้งานนี้เกิดขึ้นได้ คือ นักเรียนโรงเรียนรุ่งอรุณทุกคน ที่ต้องอดทนต่อ ความเหนื่อยในการซ้อม ซึ่งนักเรียนทุกคนก็พร้อมที่จะท�ำ พร้อมที่จะสู้เพื่อ คอนเสิร์ตครั้งนี้อย่างเต็มที่เพื่อให้งานออกมาดีที่สุด ส�ำหรับการจัดคอนเสิร์ต ครั้งนี้ ต้องอดทน อาจจะเหนื่อยบ้าง อาจจะท้อบ้างแต่ก็เป็นความอดทน ความเหนื่อย ที่คุ้มค่าที่สุดในชีวิตครั้งหนึ่ง
14 สารประถมอุ ดมปั ญญา
กนกศักดิ์ วาสุกรี (ครูโอม ดนตรีไทย)
สารประถมอุ ดมปั ญญา 15
เมื่อได้ทราบว่าโรงเรียนรุ่งอรุณจะจัดแสดงดนตรี “รวมไทย ใจหนึ่ง เดียว” เป็นครั้งแรกที่โรงละครแห่งชาติ รู้สึกตื่นเต้นและเป็นเกียรติอย่างยิ่งที่ ได้เป็นส่วนหนึ่งของทีมจัดงานในครั้งนี้ เป็นที่น่ายินดีที่โรงเรียนของเราได้เปิด โอกาสให้นักเรียนและบุคลากรได้ลงมือจัดงานแสดงครั้งยิ่งใหญ่ที่ใช้นักแสดง ราว ๗๐๐ ชีวิตอย่างเต็มศักยภาพ ในทางดนตรีนั้น การจัดการแสดงจัดเป็นอีกหนึ่งวิชาที่บัณฑิตจะได้ ศึกษาและทดลองปฏิบัติจริง ก่อนที่จะส�ำเร็จการศึกษาเป็นศิลปินที่มีความ สมบูรณ์ในองค์ความรู้ จึงไม่ใช่เรื่องง่ายที่ใครก็ได้จะลุกขึ้นมาท�ำการแสดง ในสถานที่ส�ำคัญของประเทศไทยเช่นนี้ การแสดงดนตรี “รวมไทย ใจหนึ่ง เดียว” ครั้งนี้จึงเป็นเครื่องพิสูจน์ที่แสดงให้เห็นว่านักเรียนและบุคลากรของ โรงเรียนรุ่งอรุณมีศักยภาพภายในตัวเองอย่างครบเครื่อง สามารถเรียนรู้งาน ที่เกิดขึ้นเฉพาะหน้าได้อย่างรวดเร็ว วางแผนการท�ำงานด้วยความรอบคอบ คิดอย่างเป็นระบบ และสร้างสรรค์งานอย่างมีสุนทรียะ อีกทั้งยังใช้ความ สามารถพิเศษและความถนัดเฉพาะด้านของแต่ละคนออกมาร่วมแรง ร่วมใจ ขับเคลื่อนงานได้อย่างราบรื่น
16 สารประถมอุ ดมปั ญญา
สารประถมอุ ดมปั ญญา 17
หัวใจส�ำคัญที่ท�ำให้งานนี้บรรลุผลตามวัตถุประสงค์ที่ตั้งไว้ นอกจาก ความพร้ อ มที่ ไ ด้ กล่าวไว้ข้างต้นแล้วนั้น งานนี้จะส�ำเร็จไปเสียไม่ได้เ ลย ถ้าขาดทีมเวิร์คที่ดี ได้แก่ ครู บุคลากรทุกฝ่าย นักเรียนที่น่ารักทุกคน และ ผู ้ ป กครองทุ ก ท่ า นที่ ใ ห้ ก ารสนั บ สนุ น กิ จ กรรมของโรงเรี ย นมาโดยตลอด โรงเรียนรุ่งอรุณสามารถจัดงานหลายๆ ครั้งให้ออกมาเป็นที่ยอมรับของทุกคน ได้นั้น ประสบการณ์การท�ำงานถือว่าเป็นส่วนส�ำคัญ แต่ถ้าขาดทีมเวิร์คและ การสื่อสารระหว่างการท�ำงานที่ดีแล้ว เราทุกคนจะไม่สามารถฝ่าฟันอุปสรรค ที่แวะเวียนมาทักทายได้เลย แต่เมื่อไหร่ก็ตามที่เราทุกคนรวมแรง รวมใจให้ เป็นหนึ่งเดียวไม่ว่าอุปสรรคข้างหน้าจะมีมากน้อยเพียงใด พวกเราก็จะผ่าน ไปได้ด้วยความภาคภูมิใจ การแสดงดนตรี “รวมไทย ใจหนึ่งเดียว” ครั้งนี้จะ เป็นอีกหนึ่งความประทับใจของพวกเราชาวรุ่งอรุณตลอดไป ครูอภิญญาวุฒิ วิโรจน์เวชภัณฑ์ (ครูโอ๊ต) ครูดนตรีไทย
18 สารประถมอุ ดมปั ญญา
สารประถมอุ ดมปั ญญา 19
เบื้องหน้า เบื้องหลัง
การแสดงดนตรี “รวมไทย ใจหนึ่งเดียว” ผ่านไปแล้วเกือบหนึ่ง สัปดาห์ แต่ความประทับใจในงานยังคงอยู่ คนในโรงเรียนรุ่งอรุณยังพูดถึง การแสดงดนตรีครั้งนี้ บางคนเข้ามาทักทายผม เพราะเห็นผมนั่งอยู่ในกลุ่ม นักดนตรีด้วย ส่วนใหญ่ให้ความชื่นชม ประทับใจในเบื้องหน้าของการแสดง แต่ไม่ค่อยมีใครนึกถึงเบื้องหลังว่ากว่าจะเป็นการแสดงสองชั่วโมงกว่านั้น ทั้ง เด็กและผู้ใหญ่ต้องพบอุปสรรค และแรงกดดันอะไรบ้าง ผมโชคดีที่ได้เห็นทั้งเบื้องหน้าและเบื้องหลัง จริง ๆ แล้วในช่วงก่อน การแสดง ทางคุณครูผู้จัดงานมีเวลาเตรียมวงไม่มาก ในขณะที่จ�ำนวนเพลง มีมาก และนักดนตรีของเรามักจะขาดซ้อมด้วยเหตุจ�ำเป็นบ้าง ไม่จ�ำเป็นบ้าง โอกาสจะมาพร้อมกันครบทุกคนนั้นน้อยมาก ที่เห็นว่ามาครบชุดจริงๆ ก็คือ วันซ้อมใหญ่ ช่วงแรก ๆ เป็นช่วงที่เด็ก ๆ ต้องอดทนกับความขี้เกียจ ความ เบื่อ ความอยากท�ำอย่างอื่นที่สนุกกว่า 20 สารประถมอุ ดมปั ญญา
สารประถมอุ ดมปั ญญา 21
พอถึงวันซ้อมจริง เป็นช่วงที่ต้องท�ำความคุ้นเคยกับสถานที่ ต้องจ�ำ ล�ำดับว่าการเข้า การออก เปิดไฟ ปิดไฟ ต้องท�ำตอนไหน และเป็นวันที่ ต้องประสานงานกับทีมอื่นๆ ซึ่งแต่ละทีม โดยเฉพาะเด็กเล็กๆ ก็มีนักเรียน จ�ำนวนมากอยู่ไม่นิ่ง คุยกัน เล่นกัน เอาธงตีหัวกัน ฟันดาบกัน ฯลฯ ดู สับสนวุ่นวาย เห็นแล้วเหนื่อยแทนคุณครู ทุกคนต้องอดทนต่ออากาศร้อน ต้องอดทนกับการหิวข้าว หิวน�้ำ ต้องอดทนรอทีมอื่นที่ยังไม่พร้อม ในห้อง พักนักดนตรีนั้น เดิมผมจินตนาการว่า แต่ละคนคงเอาโน้ตเพลงมาซ้อมเป็น จริงเป็นจัง แต่ก็ได้พบความจริงว่า เด็กก็คือเด็ก คุยกัน แซวกัน เล่นมือถือ กินขนม อ่านการ์ตูน วิ่งเปี้ยว เล่นมวยปล�้ำ ฯลฯ เครื่องดนตรีเสียงเพี้ยนก็ ดูไม่ได้เดือดร้อน ผมรู้สึกตกตะลึง อดกังวลไม่ได้ว่า จะไปรอดหรือเปล่า แต่ เ ท่ า นั้ น ยั ง เหมื อ นอุ ป สรรคไม่ ม ากพอ เด็ ก ๆ ยั ง ต้ อ งกลั บ ดึ ก ท�ำการบ้าน ท�ำโครงงานต่อให้เสร็จก่อนสอบ (การสอบมีหลังการแสดง 1 วัน) ต้องทบทวนบทเรียนก่อนสอบ ผมรู้มาว่าเด็ก ๆ บางคน ได้นอนหลังเที่ยงคืน แต่ก็อดทนท�ำจนเสร็จ อืม...ผมนับถือน�้ำใจของน้อง ๆ มากเลย เมื่อถึงวันแสดงจริง แม้แต่ตัวผมเองยังแทบหมดแรง มองดูเด็ก ๆ เริ่มมีแววของความเหนื่อยล้า ความกดดันเรื่องเวลาซ้อมมีมากขึ้น แต่ละ ทีมเริ่มกังวลในความพร้อมเพรียงของตนเอง จนบางช่วงเกิดแรงเสียดทาน ระหว่างทีมที่จะท�ำหน้าที่ของตนให้ดี แต่เผลอไปกระทบกับทีมอื่นที่ก็กังวล ไม่แพ้กัน บรรยากาศเริ่มกดดันมากขึ้น เมื่อเห็นผู้คนเริ่มทยอยเข้ามารอบๆ โรงละคร โอ้ย ๆ น้อง ๆ ยังเอาธงตีหัวกัน เล่นมือถือ กินขนมสายไหม ชาเขียวเย็น โอ้...พระเจ้าช่วยลูกด้วย แต่พอถึงเวลาแสดงจริง เหมือนดั่งมีมนต์...น้องๆ เลิกเอาธงตีหัว กันแล้ว ทุกคนรู้หน้าที่ของตัวเอง ก�ำกับตัวเองได้อย่างไม่น่าเชื่อ ดูเข้าที่ เข้าทาง ล�ำดับการแสดงผสมกับทีมอื่น ๆ ได้อย่างดี จนจบการแสดงแบบ ประทับใจคนดู 22 สารประถมอุ ดมปั ญญา
ชีวิตจริงก็เป็นแบบนี้ เราไม่สามารถรอให้พร้อมก่อน มีเวลาก่อน หาย เหนื่อยก่อน เคลียร์งานอื่นก่อน แล้วค่อยเผชิญกับงานใหญ่ตรงหน้า แรงกดดัน ทางกาย ทางใจ และสิ่งแวดล้อม เป็นสิ่งเลี่ยงไม่ได้ แต่เราเลือกได้ว่าจะเดิน หน้าต่อไป ผมเพียงอยากบอกว่า นอกจากเบื้องหน้าที่เด็กจะดูซน ๆ ไม่เดือดร้อน กับอะไร บ่นบ้าง ขี้เกียจบ้าง เด็ก ๆ ยังมีเบื้องหลังที่รู้ว่าอะไรเป็นอะไร อดทน กับแรงกดดันได้ ที่ส�ำคัญเราต้องเชื่อว่า เด็ก ๆ จัดการได้ การแสดงดนตรีเริ่มจากความวุ่นวาย สับสน จนมารวมตัวอย่างมีพลัง สมกับชื่องานว่า “รวมไทย ใจหนึ่งเดียว” นพ.อนันต์ ธนาประเสริฐกรณ์ พ่อซุป (17/3/57) สารประถมอุ ดมปั ญญา 23
ขอขอบคุณโรงเรียน คุณครูทุกท่าน ชมรมดนตรีสากล ชมรมดนตรี ไทย และผู้มีส่วนเกี่ยวข้องทุกท่าน ที่ทุ่มเททั้งก�ำลังกาย ก�ำลังใจ หาโอกาส ให้เด็กๆ ได้มีประสบการณ์ในการแสดงดนตรี ร้องเพลงที่ยิ่งใหญ่ ณ โรงละครแห่งชาติในครั้งนี้ เป็นการเปิดโลกทัศน์ให้เด็กๆ ได้มีเวทีที่แสดงออก ถึงความสามารถของตนเอง ให้ได้รับประสบการณ์จริงที่ดี เรียนรู้การมีวินัย การเสียสละ ความรับผิดชอบหน้าที่ของแต่ละคนทั้งเบื้องหน้า และ เบื้องหลัง จนน�ำมาถึงการแสดงที่ส�ำเร็จลุล่วงด้วยดี สร้างความชื่นใจประทับใจให้กับผู้ ปกครองและผู้ชมได้อย่าง 100% เต็ม ถึงแม้นว่ากว่าจะถึงวันแสดงจริง มีทั้ง ความคิดเห็น และแสดงออกถึงความไม่เห็นด้วยของผู้ปกครองบางท่าน ว่า ท�ำไมทางโรงเรียนต้องจัดงานใหญ่ขึ้น ออกนอกสถานที่ ที่มีความล�ำบากใน การเดินทาง เวลามาส่ง มารับ ทั้งในวันซ้อมที่โรงเรียน วันซ้อมใหญ่ และ วันแสดงจริง 24 สารประถมอุ ดมปั ญญา
น้องเฌอปรางเป็นคนหนึ่งที่ได้มีโอกาสเป็นส่วนหนึ่งในวง R.A. POP ORCHESTRA เล่นดนตรีไวโอลีนในครั้งนี้ ถือได้ว่าเป็นเกียรติครั้งหนึ่งในชี วิต น�ำมาซึ่งความสุข ความภาคภูมิใจ ทั้งของตนเอง คนในครอบครัว รวม ถึงเพื่อนๆ คุณพ่อ คุณแม่ทุกคน การเล่นดนตรีมีส่วนช่วยสร้างความเชื่อมั่น ให้กับเฌอปราง สร้างความเป็นผู้น�ำ ความรับผิดชอบ มีวินัย รู้จักการแบ่ง เวลาในการขยันหมั่นฝึกซ้อม เรียนรู้การเสียสละ ความอดทน ฝึกการท�ำงาน เป็นทีม การประสานงานร่วมกัน เป็นประสบการณ์จริงโดยตรงที่ดีมากๆ สามารถสร้างแรงบันดาลใจในการใฝ่ดี สร้างคุณค่าให้แก่ชีวิตที่ดีได้ทั้งใน ปัจจุบันและอนาคตค่ะ นางสาวชนะจิต ช้างงาม ผู้ปกครองของนางสาวเฌอปราง และ ฌาน อารีย์กุล สารประถมอุ ดมปั ญญา 25
ขออนุญาตเขียนรีวิวเกี่ยวกับงาน คอนเสิร์ต “รวมไทย ใจหนึ่งเดียว” ที่ผ่านมา สักนิดนะครับ ซึ่งตอนแรกคิดว่าจะเก็บไว้ ในใจคนเดียว แต่แล้วก็อดทนต่อความรู้สึก ของตัวเองไม่ได้จึงขออนุญาตเขียนออกมา สักหน่อย... ผมเชื่อว่าคงมีผู้ปกครองบางท่าน รู้สึกเช่นเดี ย วกั บผม สิ่ งที่ ผมรู ้ สึก คื อ เกิ ด ความประทั บ ใจในแบบที่ ไ ม่ เ หมื อ นกั บ ทุกๆ ครั้งที่ได้มีโอกาสเข้าร่วมกิจกรรมของ โรงเรี ย น ไม่ ไ ด้ ป ระทั บ ใจแค่ ใ นผลของ งานเพียงอย่างเดียว แต่ประทับใจในพลัง ของคณะครู นักเรียน และทีมงานที่มีส่วน ร่ ว มในการจั ด งานครั้ ง นี้ ประทั บ ใจในวิ ธี การและกระบวนการ ประทั บใจในความ สามารถของคนทุกคนที่มีส่วนร่วมในงาน ครั้งนี้ กิจกรรมครั้งนี้ ผมบังเอิญโชคดีได้ มีโอกาสอยู่ในทั้งสองบทบาทคือ 1.บทบาท เล็กๆ ในการร่วมท�ำงาน และ 2.ในบทบาท ที่เป็นผู้ชมด้วย จึงท�ำให้ผมได้เห็นเบื้องหลัง และกระบวนการตั้งแต่เริ่มๆ ก่อตัวเป็นรูป เป็นร่างของโครงการนี้ ความรู้สึกช่วงแรก ยอมรับว่า (คิดอยู่ในใจ) งานนี้ก็คงเป็นแค่ งานที่ ใ ห้ เ ด็ ก นั ก เรี ย นในชมรมดนตรี ไ ทย– 26 สารประถมอุ ดมปั ญญา
สารประถมอุ ดมปั ญญา 27
สากล ได้มาร่วมกันจัดแสดงกันธรรมดา ๆ เหมือนกับทุกครั้ง แต่ครั้งนี้อาจ จะดีกว่าหน่อยตรงที่ไปจัดนอกสถานที่ คือ คิดเอาเองว่าคงอยากให้เด็ก ๆ ที่ แสดงได้รับประสบการณ์จริงบนเวที อะไรประมาณนี้ ซึ่งผมก็ว่าดีเหมือนกัน เพราะอย่างน้อยก็มีลูกผมแสดงด้วย แต่เมื่อมีโอกาสได้พบปะพูดคุยกับคณะ ท�ำงานแล้ว เลยต้องเปลี่ยนทัศนคติเสียใหม่ครับ งานนี้ล้วนแล้วแต่มีเหตุผล และนัยส�ำคัญที่ลึกซึ้งมากครับ ผมเองพอรู้มาอยู่บ้างว่าในการบริหารจัดการงานแสดงโดยเฉพาะ งานคอนเสิร์ต ทั่วๆ ไปที่มืออาชีพเค้าท�ำกันนั้น ทีมงานผู้จัดจะต้องทุ่มเทสรรพ ก�ำลังอย่างมากมายมหาศาล ทั้งก�ำลังคน ก�ำลังเงิน ก�ำลังสมอง ในการจัดการ เพื่อให้ทุกอย่างออกมาดีที่สุดไม่มีที่ติ มีการวางแผนเพื่อร้อยเรียงล�ำดับทุกขั้น ทุกตอนอย่างพิถีพิถัน เพื่อความสมบูรณ์แบบที่สุด ดังนั้นทรัพยากรที่ใช้ก็ต้อง มากตามไปด้วย มีทั้งการประชุมทีมงาน การระดมสมองและระยะเวลาการเต รียมงานก็จะต้องมากตามไปด้วย แต่เมื่อผมหันไปมองทรัพยากรที่ทางคณะ ครูและบุคลากรของเรามีอยู่ ทั้งจ�ำนวนคนและระยะเวลานั้นมันกลับตรงกัน ข้ามโดยสิ้นเชิงและเหมือนไม่เห็นหนทางว่ามันจะออกมาดีได้เลย ผมจ�ำได้ว่า วันที่เริ่มต้นคิดงานกัน เรามีเวลาเหลือกันอยู่ไม่ถึงหนึ่งเดือน งานนี้ผมขอ ชื่นชมในหัวใจของบุคลากรและคณะคุณครูทุกๆ ท่านที่ท�ำสิ่งนี้ให้เกิดขึ้นมา ได้อย่างน่าอัศจรรย์ ทั้งที่ทุกท่านก็มีภาระล้นมือกันอยู่แล้ว มีท่านผู้ชมบางท่านที่ได้ร่วมชมการแสดงคอนเสิร์ตครั้งนี้แล้ว มี ความเห็นในเชิงวิพากษ์วิจารณ์ว่า ยังขาดตรงนั้นนิดยังต้องเสริมตรงนั้นหน่อย ยังเรียงล�ำดับไม่สมบูรณ์บ้างนั้น แต่ส�ำหรับผม ผมกลับคิดว่า ผมไม่ได้มอง ความสมบูรณ์แบบตรงที่ผลส�ำเร็จ แต่ผมมองความสมบูรณ์ตรงที่กระบวนการ มากกว่า หากเราเอาปัจจัยข้างต้นที่ผมเกริ่นมาเป็นตัวแปร การที่เราสามารถ ท�ำให้เกิดงานครั้งนี้ขึ้นมาได้ ผมว่ามันเกินกว่าค�ำว่าสมบูรณ์เสียอีก งานนี้ผม ได้เห็นพลังของคน ผมได้เห็นความเชื่อมั่นของใครบางคน ผมได้เห็นความรัก 28 สารประถมอุ ดมปั ญญา
และความเสียสละของอีกหลายๆ คน ผมได้เห็นความสามารถที่ซุกซ่อนอยู่ ในตัวของทุกๆ คน ในทุกแง่ทุกมุมดูจะสมบูรณ์มากกว่ากิจกรรมที่มืออาชีพ ที่เค้าท�ำกันด้วยซ�้ำไป หากเราน�ำทั้งกระบวนการของกิจกรรมนี้มาพิจารณา ตั้งแต่ที่มาที่ไปในการด�ำริ ริเริ่มให้เกิดงานนี้ การเปิดโอกาสให้เด็กนักเรียน และคณะครูได้แสดงสิ่งที่อุตส่าห์ฝึกซ้อมมาให้ได้รับประสบการณ์ที่ล�่ำค่า มากที่สุดครั้งหนึ่งในชีวิต การเปิดโอกาสให้มีการร่วมแรง ร่วมใจของบุคลากร ทุก ๆ ระดับ ตั้งแต่นักเรียน คุณครู ผู้ปกครองให้ได้มาท�ำงานร่วมกัน การได้ ใช้สถานการณ์แห่งความขัดแย้งในปัจจุบันมาเป็นประเด็น เพื่อจุดประกาย ให้เราได้หันมาทบทวนบทบาทบางอย่างของเราต่อสังคม การน�ำเงินรายได้ที่ ได้จากการจัดกิจกรรมครั้งนี้ไปท�ำประโยชน์การกุศล การเปิดโอกาสให้เหล่า ผู้ปกครองได้รับความภาคภูมิใจในตัวบุตรหลานจากการได้ร่วมแสดงความ สามารถในสถานที่ที่น้อยคนจะได้มีโอกาส การเปิดโอกาสให้ผู้ปกครองได้ท�ำ กุศลโดยซื้อบัตรที่นั่ง เป็นต้น ในความหมายของผมนี่แหละคือความสมบูรณ์ แบบ ผมอยากจะเรียกงานนี้ว่า “กลม” ครับ คือหมายถึงวัตถุทรงกลมมองมุม สารประถมอุ ดมปั ญญา 29
ไหนก็กลม เปรียบเสมือน กิจกรรมนี้ที่ไม่ว่าจะมองมุม ไหนก็ได้ประโยชน์ และเป็นประโยชน์ที่ท�ำเพื่อสังคม ส่วนรวมด้วย นอกจากรู ป แบบงานที่ ท� ำ ให้ เ กิ ด ความ ประทับใจได้ตลอดช่วงเวลาการแสดงแทบไม่ต่างกับ มืออาชีพแล้วนั้น ในจุดที่เป็น “เนื้อหา” (concept) ของงานนี้ ก็เป็นจุดที่ท�ำให้ผมประทับใจและได้แง่ คิดต่างๆ มากมาย โดยเฉพาะอย่างยิ่งตอนที่พูดถึง เรื่องทศพิธราชธรรมขององค์พระบาทสมเด็จพระเจ้า อยู่หัวฯ ที่แสดงออกมาในทุกๆ กิจกรรมที่พระองค์ ทรงกระท�ำให้พสกนิกรได้เห็นเป็นแบบอย่างนั้น หาก พิจารณาในรายละเอียดเล็กๆน้อยแล้ว ท�ำให้ผมมอง เห็น “แก่น” ของงานนี้ขึ้นมาเลยว่า การที่เราทุกคน ด�ำเนินชีวิตไปตามบทบาทหน้าที่ของตัวเอง ท�ำใน สิ่งที่ถูกต้องดีงาม ท�ำในสิ่งที่ไม่เห็นแก่ประโยชน์ส่วน ตั ว ร� ำ ลึ ก เสมอว่ า จะท� ำ ประโยชน์ สุ ข แก่ ผู ้ อื่ น ก่ อ น เสมอ มีความเพียรพยายามบากบั่น ไม่ย่อท้อต่ออุปสรรคใดๆ ไม่ว่าจะมากหรือน้อย ยึดมั่นในความรัก ความสามัคคีพร้อมใจกันเป็นหนึ่งเดียว ถึงแม้ว่าเรา จะเป็นเพียงคนตัวเล็กๆ ในสังคมของพระองค์ ซึ่งผม ว่างานนี้เป็นตัวอย่างที่ดีที่สุดที่สนับสนุนความคิดนี้ กล่าวคือ คณะท�ำงานจัดงานครั้งนี้ได้พิสูจน์ให้เห็น แล้วว่า ด้วยการร่วมแรงร่วมใจกันไม่ว่าจะเป็นคนใน ระดับไหน ที่อยู่ร่วมกันในสังคมเล็กๆ แห่งนี้ของเรา ก็ สามารถสร้างสรรค์สิ่งที่ยิ่งใหญ่และมีคุณค่าขึ้นมาได้ 30 สารประถมอุ ดมปั ญญา
สรุปคือ งานนี้เป็นบทพิสูจน์ให้เห็นถึงพลังที่ยิ่งใหญ่จากคนตัวเล็กๆ ไม่ว่าเค้าคนนั้นจะเป็นใคร เป็นเด็กนักเรียนชั้นประถมคนหนึ่งที่ยืนร้องเพลง อยู่ในแถวหลังสุด เป็นนักร้องที่ยืนเด่นเป็นสง่าอยู่กลางเวที เป็นคนตีกรับ นั่งแทรกตัวอยู่ท้ายๆ ของวงดนตรีไทย เป็นตากล้องที่ซุ่มอยู่ข้างๆ เวที หรือ เป็นบุคคลระดับสูงที่จะต้องออกมากล่าวเปิดงาน หากได้ร่วมกันสรรค์สร้าง สิ่งดีงามขึ้นมาโดยไม่ค�ำนึงถึงประโยนช์สุขส่วนตนแล้วนั้น ล้วนแล้วแต่สร้าง ความน่าภาคภูมิให้แก่ผู้ที่มีส่วนร่วมได้เท่าเทียมกันหมด ไม่ว่าผลลัพธ์ที่ได้ จะออกมาอย่างไร อุปสรรคจะมากน้อยขนาดไหน ผลที่ออกมาย่อมสมบูรณ์ แบบเหมือนดั่งเช่นงานนี้ที่ได้สร้างความประทับใจให้กับผมแบบที่จะไม่มีวัน ลืม
ธาตรี โภควนิช
พ่อดอย
สารประถมอุ ดมปั ญญา 31
คอนเสิร์ท มหกรรม มโหรี orchestra และชาติของเรา ก่อนอื่นต้องออกตัวก่อนว่า ไม่ได้คลุกวงในการเตรียมงาน ไม่ได้เป็น หนึ่งในทีมงาน ไม่ได้เห็นขั้นตอนระหว่างทาง ก่อนมาเป็นการแสดงดนตรีใน ค�่ำคืนที่โรงละครแห่งชาตินั้น เลยเรียกสั้นๆ ได้ว่า เป็น การนั่งเทียนเขียนขึ้น ในฐานะคนดูซื้อบัตรแบบเต็มขั้น เพื่อมาดู “มาดี” ลูกชายในคณะร้อง “สมาน” เสียง (แถมท�ำบัตรหายอีกต่างหาก) แต่ด้วยความที่ผมเองมีอาชีพที่เกี่ยวข้องกับงานดนตรี โดยเฉพาะที่ จะเขียนถึงในครั้งนี้คือการแสดงดนตรีสด พอจะรู้ว่ากว่าจะมาเป็นการแสดง ดนตรีสดหรือเรียกกันจนชินว่า การแสดงคอนเสิร์ตนั้นไม่ได้ง่ายๆ เลย ล�ำพัง การฝึกฝนความสามารถส่วนตัวว่ายากแล้ว การรวมกันให้เกิดความสามารถ ส่วนรวมนี่หินสุดๆ โดยเฉพาะจากเด็กๆ การแสดงคอนเสิร์ตยังเป็น “มหกรรม” ที่ต้องประกอบด้วยความร่วมมือหลายฝ่ายทั้งเบื้องหน้าและเบื้องหลัง ทั้ง ที่เกี่ยวกับการแสดงโดยตรง จนถึงบางเรื่องที่แทบจะนึกไม่ออกเลยว่าจะ เกี่ยวข้อง คงยังต้องได้รับการวางแผนมาอย่างดี และ แก้ปัญหาเฉพาะหน้า ตลอดเวลาจนกว่าจะสิ้นเสียงสุดท้ายของการแสดง จนอุปกรณ์ชิ้นสุดท้ายถูก ขนออกจากโรงละครและดับไฟลง ดังนั้น ตั้งแต่ทราบข่าวว่าจะจัดกันที่โรงละครแห่งชาติ ก็รู้สึกได้ว่า โรงเรียนก�ำลังคิดการใหญ่ การใหญ่ที่ว่าไม่ได้อยู่ที่ขนาดอย่างเดียว แต่เป็น โอกาสที่ดีที่ได้เรียนรู้ร่วมกัน โดยเฉพาะเด็กๆ ว่า ความตั้งใจ อดทน มีวินัย มี ความรับผิดชอบต่อตัวเองและผู้อื่นนั้น ยังผลให้เกิดผลอย่างไร มีค่าแค่ไหน เป็นประสบการณ์ที่จะเกิดเฉพาะตัวที่หลากหลาย ที่จะจดจ�ำ ติดตัว สอนใจ เมื่อโมเมนต์ที่ดีที่เกิดจากความตั้งใจของทุกคนนั้มมาบรรจบ ณ ห้วงเวลาหนึ่ง มาถึง ก็เชื่อว่าจะตราตรึง ประทับเข้าไปในหัวใจของเราทุกคน 32 สารประถมอุ ดมปั ญญา
สารประถมอุ ดมปั ญญา 33
ความงดงามของการแสดงดนตรีครั้งนี้ส�ำหรับผมไม่ได้อยู่ที่ความ สมบูรณ์แบบของการบรรเลง ร้อง ร�ำ แสง เสียง ความงดงามจึงอยู่ที่การเห็น ความตั้งใจของทุกๆ คน ที่รู้สึก สัมผัสได้ อบอวลไปด้วยความตั้งใจดี มันน่าทึ่ง พาให้น�้ำตาปริ่มๆ ขนลุกเป็นระยะๆ
อยากชื่นชมและปรบมือดังๆ อีกทีครับ
ปล.1 เด็กๆ รุ่งอรุณ อยู่ในโรงเรียนอาจดูเล่นๆ แต่พอเปลี่ยนสถานที่ ในบรรยากาศเอาจริง ดูเปลี่ยนไปเป็นอย่างกับคนละคน ^ ^ ปล.2 การแสดงดนตรีมโหรี หรือ วง orchestra นั้นความไพเราะ ไม่ อาจเกิดขึ้นได้จากนักดนตรีเก่งๆ คนสองคน แต่เกิดจากการรู้จักเล่นบรรเลงใน หน้าที่ตัวเองอย่างดี สอดประสาน รู้เบา รู้ดัง รู้น�ำ รู้ตาม ในจังหวะเดียวกัน เห็น เป้าหมายใหญ่ปลายทางร่วมกัน ... “ชาติ” เราก็คงไม่ต่างกัน...
วิชญ วัฒนศัพท์ พ่อโหน่ง (พ่อฟ้าสร้าง-มาดี-พอใจ)
34 สารประถมอุ ดมปั ญญา
สารประถมอุ ดมปั ญญา 35
ครั้งแรกที่ได้ทราบข่าวจากครูเล็กว่า อาจารย์ประภาภัทรอยากให้ ครูดนตรีพานักเรียนและครูไปแสดงดนตรีนอกสถานที่ ในตอนนั้นยังไม่ทราบ รายละเอียดอะไรเลย มีแต่ค�ำถาม ความกลัว ความไม่เชื่อมั่น หลากหลาย ความรู้สึกมาก ๆ ซึ่งระยะเวลาของการเตรียมงานนั้นก็เพียงแค่เดือนกว่า ๆ หรือสองเดือน เมื่อได้รับโจทย์ใหญ่มาแล้ว ครูดนตรีทุกคนก็ลงมือฝึกซ้อม ติดต่อประสานงาน ท�ำเพลง ฯลฯ ทุกคนร่วมแรงร่วมใจกันท�ำงานในส่วน ของตนและช่วยเหลือในส่วนอื่น ๆ เท่าที่จะท�ำได้ ครูเจี๊ยบได้เห็นความทุ่มเท ความเสียสละ การร่วมแรงร่วมใจ ลงมือท�ำงานของทุกคน ทุกฝ่าย ที่ได้ท�ำ หน้าที่ของตนเองอย่างเต็มก�ำลังความสามารถ ครูเจี๊ยบกลับได้พบความจริง ที่ว่า อุปสรรคทั้งหลายที่มีอยู่ในตัวเรานั้น มันเป็นสิ่งที่เราคิดขึ้นเองทั้ง สิ้น การที่เราลงมือท�ำงาน มีสติอยู่กับงานที่ท�ำ เราจะไม่มีเวลามานั่งคิด หรือ วิตกกังวลใด ๆ เลย เรากลับมองเห็นความส�ำเร็จที่ก�ำลังรออยู่เบื้องหน้าต่าง หาก ครูเจี๊ยบขอขอบพระคุณอาจารย์ประภาภัทร ที่เป็นผู้คอยกระตุ้น เตื อ น และเห็ น ศั ก ยภาพของครู ด นตรี ทุ ก คน ขอขอบคุ ณ ครู จิ๋ ว ส� ำ หรั บ ค� ำ แนะน�ำที่ดีตลอดมา ขอบคุณครูประจ�ำชั้นทุกท่าน นักเรียนทุกคน และอีก หลาย ๆ คนที่เป็นส่วนหนึ่งในการแสดงพลังแห่งความสามัคคีที่ยิ่งใหญ่ในครั้ง นี้... “รวมไทย ใจหนึ่งเดียว” ขอบคุณค่ะ ครูเจี๊ยบ 13 มีนาคม 2557 36 สารประถมอุ ดมปั ญญา
สารประถมอุ ดมปั ญญา 37
การจัดการแสดงดนตรีการกุศล “ รวมไทย ใจหนึ่งเดียว ” ในความ คิดของผม นอกจากจะเป็นการแสดงดนตรีเพื่อให้คนเกิดความรัก และความ สามัคคีของคนในชาติแล้ว ยังเป็นการรวมไทย ใจหนึ่งเดียว ของพวกเราชาว รุ่งอรุณ ที่ร่วมแรง ร่วมใจกันท�ำในสิ่งที่ยิ่งใหญ่ มีคุณค่าต่อตัวของพวกเรา ชาวรุ่งอรุณ ผมขอขอบคุณอาจารย์ประภาภัทร นิยม ที่เป็นผู้จุดประกาย และดึงศักยภาพของทีมครูดนตรีสากล ให้มีความกล้าหาญในการท�ำงาน ใหญ่ และได้รับประสบการณ์ ความภาคภูมิใจมากมาย และต้องขอขอบคุณ ทีมงานเบื้องหลังทุกท่าน ไม่ว่าจะเป็น ครูใหญ่ ครูประจ�ำชั้น ทีมครูดนตรี สากล นักดนตรีทุกคน และฝ่ายการจัดการต่างๆ ที่เป็นเบื้องหลังในความ ส�ำเร็จในครั้งนี้ ในส่วนตัวของผมที่มีหน้าที่อยู่เบื้องหน้าในการควบคุมวง R.A.POP ORCHESTRA ผมได้เห็นพลังของเด็กนักเรียนชาวรุ่งอรุณที่มีความมั่นใจเกิน ร้อย ความน่ารัก และมีพลังในการถ่ายทอดเสียงที่เป็นธรรมชาติในการร้อง เพลงอย่างมีความสุข รวมทั้งพลังเสียงของคุณครูที่ได้เป็นส่วนหนึ่งของการ แสดงดนตรีในครั้งนี้ แม้การแสดงดนตรีในครั้งนี้จะเสร็จสิ้นอย่างสมบูรณ์ไป แล้ว แต่ผมยังเชื่อว่า ทุกคนคงได้รับความสุข ความเบิกบานใจ และได้รับพลัง บางอย่างในการที่จะยึดมั่นในการที่เราจะรักและสามัคคีกัน และคงจะจดจ�ำ ช่วงเวลาแห่งความยิ่งใหญ่ที่พวกเราชาวรุ่งอรุณได้ร่วมกันสร้างสรรค์ผลงาน ระดับชาติในครั้งนี้ ให้อยู่ในหัวใจตลอดไปนะครับ ผมก็เป็นคนหนึ่งนะครับที่ จะไม่มีวันลืมช่วงเวลาที่ยิ่งใหญ่ในครั้งนี้ ครูเชษฐ (ดนตรีสากล)
38 สารประถมอุ ดมปั ญญา
ผู้ควบคุมวง R.A.POP ORCHESTRA
สารประถมอุ ดมปั ญญา 39
สิ่งที่ได้เรียนรู้จากการแสดงดนตรี “รวมไทย ใจหนึ่งเดียว” คือ เรื่อง ของการที่เห็นทุกคนมีความตั้งใจ และช่วยเหลือให้งานนี้ออกมาส�ำเร็จ และ สมบูรณ์ ส่วนตัวผมรู้สึกประทับใจ และมีความสุขมาก ๆ ที่ได้เล่นคอนเสิร์ต ในครั้งนี้ ได้เห็นนักเรียนทุกคนไม่ว่าจะเป็นนักดนตรี นักร้อง ทีมงานทุกฝ่าย ตั้งใจ และเต็มที่กับการท�ำงานได้ครั้งนี้ เราได้เรียนรู้ร่วมกันหลาย ๆ เรื่อง ใน ระหว่างทางนั้น แน่นอนมันต้องมีอุปสรรคหลาย ๆ อย่าง แต่พวกเราทุกคน ก็ผ่านอุปสรรคนั้นมาได้ สุดท้ายแต่ไม่ท้ายสุด ผมต้องขอขอบคุณโรงเรียนรุ่งอรุณ ที่ท�ำให้ ผมได้พัฒนาตัวเองมากขึ้น ขอขอบคุณ รศ.ประภาภัทร นิยม ที่เป็นแกนหลัก ที่ท�ำให้คอนเสิร์ต “ รวมไทย ใจหนึ่งเดียว ” เกิดขึ้น เพื่อปลุกจิตส�ำนึกของคน ไทยให้มีความสามัคคี การช่วยเหลือซึ่งกันและกันของคนในชาติ ขอขอบคุณ คุณครูสกุณี บุญญะบัญชา ที่เป็นส่วนส�ำคัญที่ท�ำให้งานคอนเสิร์ตในครั้งนี้ ส�ำเร็จสมบูรณ์ ขอขอบคุณครูประจ�ำชั้น ทีมดนตรีสากล ทีมดนตรีไทย แขกรับเชิญทุกท่าน ผู้ปกครอง และทีมท�ำงาน ที่ช่วยกันอย่างเต็มที่ครับ ขอบคุณครับ
ครูตั๋มคุง
40 สารประถมอุ ดมปั ญญา
สารประถมอุ ดมปั ญญา 41
ทีมครูดนตรีได้เริ่มก่อตั้งวงนี้มาได้ไม่นาน จากความคิดที่อยาก ให้มีจุดรวมของนักเรียนดนตรีหลาย ๆ กลุ่มให้มาอยู่รวมกัน เพื่อสร้างแรง บันดาลใจใหม่ ๆ ให้กับตัวครู และนักเรียนของเรา โดยเริ่มจากครูเป็นหลักใน การฝึกซ้อมในช่วงแรกและชักชวนนักเรียนที่สนใจเข้าร่วมฝึกซ้อมเป็นประจ�ำ เรื่อยมา ต้องขอขอบคุณอาจารย์ประภาภัทร นิยม ที่เป็นจุดเริ่มต้นความ คิดของงาน “รวมไทย ใจหนึ่งเดียว” ในครั้งนี้ที่ให้โอกาส และเห็นศักยภาพ ของนักเรียน ตอนแรกที่ได้ทราบว่าจะมีงานคอนเสิร์ตนอกสถานที่ความรู้สึก ตื่นเต้น คึกคัก กลัว กังวล ตามมาเต็มไปหมด แต่ความรู้สึกที่มามาก คือ ความกลัวว่าดนตรีจะซ้อมไม่ทัน จะเล่นออกมาดีรึเปล่ากับเวลาที่มีไม่มาก ความกลัวมันมาอยู่เรื่อยๆ ต้องยอมรับว่าทีมครูดนตรีไม่ค่อยได้ท�ำงานใหญ่ ๆ แบบนี้ ในระยะเวลาสองเดือนที่ต้องเตรียมงาน จึงต้องอาศัยทีมงานเข้า มาช่วยเหลือมากมาย ซึ่งต้องขอบคุณครูสกุณี บุญญะบัญชา ที่เป็นแม่งาน คนส�ำคัญที่ช่วยผลักดัน สนับสนุนทีมดนตรี เรียกได้ว่าเป็นผู้ที่พาก้าวผ่าน ความกลัว จากตอนแรกที่คิดจะท�ำงานเล็กๆ ก็กลายเป็นงานใหญ่ขึ้นมาทันที 42 สารประถมอุ ดมปั ญญา
ผมผ่านความกลัวไปได้ด้วยความตั้งใจ สนุกกับการซ้อมดนตรีร่วม กับนักเรียน สนุกกับการเขียนเพลงให้นักเรียนเล่น เราเขียนเอง เรารู้ทักษะ ของนักเรียนเพลงที่ออกมาจึงสามารถเล่นได้ไม่ยาก หลายคนมีทักษะการเล่น ที่ดีขึ้นมากจากการฝึกซ้อมที่ต่อเนื่อง งานคอนเสิร์ตการกุศล “รวมไทย ใจหนึ่งเดียว” ได้ผ่านไปอย่างน่า ประทับใจ ผมขอชื่นชมนักดนตรี R.A. Pop Orchestra นักร้องประสานเสียง ประถมทุกระดับชัน้ ทีร่ ว่ มฝึกซ้อมอย่างเหน็ดเหนือ่ ยตลอดสองเดือนทีผ่ า่ นมา ผมคิดว่าทุกคนจะได้ประสบการณ์มากมายจากงานครั้งนี้ ให้ทุกคนภูมิใจใน ความสามารถของตนเองและฝึกซ้อมกันต่อไป ขอบคุณทีมครูดนตรีไทย ครู ประถมทุกท่าน ผู้ปกครองที่ให้การสนับสนุนงานดีๆในครั้งนี้
ครูคมสันต์ ละครอนันท์ ดนตรีสากล
สารประถมอุ ดมปั ญญา 43
การได้เข้ามาในวงนี้ ท�ำให้ผมได้ฝึกความรับผิดชอบ ความตรงต่อ เวลา และการไม่เห็นแก่ตัว เพราะหากเราไม่มาซ้อมก็อาจจะเกิดความล�ำบาก ให้คนอื่นๆ ในวงได้ แม้ว่าจะขี้เกียจซ้อม แต่ว่าหลังจากที่ได้แสดงคอนเสิร์ต แล้วก็ดีใจ เพราะ อย่างน้อยเราก็ได้ความภาคภูมิใจกลับมาเป็นสิ่งตอบแทน นายนาธัส อุดมศักดิ์ไพบูลย์ นักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ ๒/๒
ความรู้สึกตอนแรกที่รู้ตัวว่าต้องมาเล่นในวงก็รู้สึกงงนิดๆ เพราะอยู่ ดีๆ ก็มาบอกกันเฉยๆ ซึ่งพอหลังจากนั้นก็ต้องพยายามซ้อมมากขึ้น เนื่องจาก เป็นงานใหญ่ที่สุดที่จะได้เล่น และเป็นปีสุดท้ายที่จะได้อยู่ที่โรงเรียนแล้ว เลย อยากที่จะสร้างผลงานสุดท้ายไว้ก่อนไป ซึ่งเมื่อใกล้ถึงวันแสดงจริงนั้นได้เห็น แขกรับเชิญหลายคนนั้นพยายามอย่างเต็มที่ในตอนซ้อม ท�ำให้ผมรู้สึกว่าควร ที่จะพยายามมากขึ้น สุดท้ายแล้วก็รู้สึกดีใจที่ได้เข้ามาเป็นส่วนหนึ่งของวง R.A. POP ORCHESTRA นายฉัตรชัย ศิริพัฒนกุลขจร นักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ ๖/๒
มันเป็นเกียรติอย่างยิ่งในการที่ได้มาท�ำการแสดงในโรงละครแห่ง ชาติ ก่อนที่จะมาแสดงถึงแม้ว่าตอนซ้อมจะเหน็ดเหนื่อยมาก ต้องซ้อมถึง ๒ ทุ่ม แต่การแสดงที่ออกมาก็เจ๋งดีในความคิดผม และรู้สึกว่าวง R.A. POP ORCHESTRA เจ๋งมาก และรู้สึกภาคภูมิใจที่ได้มาเป็นสมาชิกในวงนี้ ด.ช.พชร พงศาช�ำนาญกิจ นักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ ๖/๒ 44 สารประถมอุ ดมปั ญญา
สารประถมอุ ดมปั ญญา 45
ในงานคอนเสิร์ตครั้งนี้ ผมรู้สึกสนุก และดีใจที่ มี โอกาสได้ เ ป็ น ส่ วนหนึ่ งของการ เล่ น ดนตรี ได้ อ ยู ่ กั บ เพื่ อ นๆ และได้ เ รี ย นรู ้ หลายอย่าง เช่น ความรับผิดชอบที่จะมาซ้อม ตรงเวลา มีสติที่จะเป่าโน้ตเพลงให้ตรงจังหวะ และมีความขยันหมั่นเพียรที่จะซ้อม หลังจาก การแสดงผมก็รู้สึกดีที่ตัวเองท�ำได้และออกมา ดี เพราะฉะนั้นผมจึงอยากเป็นส่วนหนึ่งของวง R.A. POP ORCHESTRA ต่อไปครับ ด.ช.มีดี วิสุทธิแพทย์ นักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ ๖/๑ จากการได้ร่วมแสดงครั้งนี้ ได้เรียนรู้สิ่งต่างๆ มากมาย ทั้งความรับ ผิดชอบ ความสามัคคี แรกๆ รู้สึกเหนื่อยและร�ำคาญที่ท�ำไมต้องซ้อมขนาด นี้ แต่พอเริ่มจริงๆ จังๆ ก็รู้สึกว่าคุณครูเหนื่อยมาก และได้รู้ว่าทั้งประถมต้อง แสดง รู้สึกถึงความพยายามและสามัคคี เลยพยายามมาซ้อมทุกครั้ง แต่ช่วง ซ้อมก็มีติดสอบท�ำให้มาไม่ได้ทุกครั้ง ถ้าครั้งหน้ามีเวลามากกว่านี้จะพยายาม มาซ้อมให้มากกว่านี้ ด.ญ.อติภา วิเศษโอภาส นักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ ๖/๒
46 สารประถมอุ ดมปั ญญา
ในตอนแรกขี้ เ กี ย จมากที่ จ ะมา ซ้อม เพราะต้องซ้อมหนักมาก ท�ำให้ไม่ได้ ทบทวนการสอบ แต่การซ้อมที่หนักนั้นท�ำให้ ได้ พั ฒ นาตนเองได้ อ ย่ า งรวดเร็ ว มาก พอ แสดงจริงเล่นถูกบ้างผิดบ้าง แต่ก็พยายาม เล่นให้สนุกที่สุด มีความสุขที่สุด พอแสดง เสร็ จ ก็ รู ้ สึ ก รั ก ชาติ ม ากขึ้ น สิ่ ง ที่ ไ ด้ เ รี ย นรู ้ คือ ความอดทนกับการนั่งนานๆ การตรงต่อ เวลาที่จะมาซ้อม ต้องขอบคุณวง R.A. POP ORCHESTRA มากๆ ด.ญ.นารา โลจนาทร นักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ ๖/๓ สารประถมอุ ดมปั ญญา 47
ในตอนแรกที่ได้เข้ามาในวง R.A. POP ORCHESTRA ผมคิดว่าเป็น เพียงการเล่นช่วยวงของโรงเรียน ผมจึงแทบไม่ได้ซ้อมเพลงเลย แต่เมื่อรู้ว่าจะ ต้องเล่นงาน “รวมไทยใจหนึ่งเดียว” ผมจึงต้องเปลี่ยนความคิดใหม่และฝึก ซ้อมให้มากขึ้น เพราะการเล่นวง ORCHESTRA นั้น หากเราพลาดจะท�ำให้ทั้ง วงนั้นเสีย และเมื่อมาถึงในวันงานผมก็พยายามเล่นให้ดีที่สุด แต่ก็ยังมีบาง จุดที่พลาด แต่ถึงกระนั้นผมก็ได้รู้ว่าในการเล่นรวมวงกับคนจ�ำนวนมากๆ (วง ORCHESTRA ) นั้นมีความแตกต่างกับการเล่นในวง POP ที่ปกติผมจะเป็น คนเล่นกลอง จะท�ำหน้าที่เป็นคนคุมจังหวะ แต่ในการเล่นวง ORCHESTRA นั้น ผมต้องคอยมอง conductor ตลอดเวลา ท�ำให้ผมได้เรียนรู้ทักษะในการ ที่จะเล่นวงร่วมกับคนอื่นๆ การมาซ้อมที่ตรงต่อเวลา และการช่วยเหลือคนใน วง นอกจากนั้นในการเล่นครั้งนี้ ท�ำให้ผมได้รู้จักเพื่อนๆ รุ่นพี่ รุ่นน้องที่อยู่ใน วงมากขึ้น เหมือนเป็นสังคมใหม่อีกสังคมหนึ่งซึ่งมีความสามัคคีกันมาก ผม จึงภูมิใจที่ได้เป็นส่วนหนึ่งของวง R.A. POP ORCHESTRA ครับ นายธีรภาพ เศวตสมภพ นักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ ๔/๒
48 สารประถมอุ ดมปั ญญา
สารประถมอุ ดมปั ญญา 49
ได้เข้ามาวง R.A. POP ORCHESTRA วงดนตรีสากลของโรงเรียน โดยเล่นไวโอลิน ด้วยความเป็นพี่ใหญ่สุดในโรงเรียน จึงต้องตั้งใจและเป็น ตัวอย่างที่ดีให้กับน้อง การมาซ้อมก็ใช้เวลาช่วงเย็น ซึ่งเป็นเวลาที่ปกติจะ ใช้พักผ่อน มาร่วมซ้อมกัน ช่วงที่ซ้อมหนักก็เหนื่อยบ้าง แต่ก็สนุกที่ได้มาเจอ คนในวง และได้เล่นดนตรี เพราะถ้าไม่ได้มาเล่นในวงก็คงไม่ค่อยได้ซ้อม ดนตรีเท่าไรนัก งานแสดงดนตรีเป็นผลพลอยได้จากการมาซ้อมและมา ร่วมวง เวลาที่มีการแสดงจริงก็ท�ำให้รู้สึกดีใจและอยากท�ำให้ออกมาดีที่สุด หลังงานผ่านไปก็ภูมิใจที่ได้แสดง ท�ำการแสดงออกมาได้ดี ได้รับความชื่นชม และรู้สึกดีที่ได้ท�ำงานและรู้จักน้องๆ ในวงมากขึ้น การได้ร่วมแสดงครั้งนี้จึง เป็นประสบการณ์ที่ดีมาก และน่าจดจ�ำ ว่าครั้งหนึ่งในชีวิตได้แสดงดนตรีร่วม กับน้องๆ ที่โรงละครแห่งชาติ นางสาวเฌอปราง อารีย์กุล นักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ ๖/๒
50 สารประถมอุ ดมปั ญญา
สารประถมอุ ดมปั ญญา 51
52 สารประถมอุ ดมปั ญญา
สารประถมอุ ดมปั ญญา 53
รายงานความเคลื่อนไหว ป.๑ ถึง ป.๖ ความเคลื่อนไหว ป.๑ ภาคเรี ย นที่ ๓ นี้ ผ ่ า นไปอย่ า ง รวดเร็ว ได้เห็นการเติบโตของนักเรียน ในทุกๆ ด้าน เช่น ในกระบวนการคิด ความชัดเจนใน การแสดงความคิดเห็น และการแสดงเหตุผล ได้อย่างน่าชื่นใจ รวมทั้งสามารถใช้ภาษาใน การถ่ายทอดทั้งการพูดและการเขียนได้อย่าง ชัดเจน มีความกล้าในการน�ำเสนอหน้าชั้น เรียน เด็กๆสามารถย้อนมองสิ่งที่ได้เรียนรู้ เพื่อน�ำมาพัฒนาตนพร้อมทั้งแนะน�ำเพื่อนๆ ได้อีกด้วย นอกจากนี้ยังมีทักษะในการดูแลตัว เอง และให้ความช่วยเหลือผู้อื่นได้เป็นอย่าง ดี สามารถท�ำอาหารได้อย่างคล่องแคล่วและ หลากหลายเมนู มีทักษะในการพายเรือ รู้จัก การท�ำงานร่วมกับผู้อื่นและการแก้ปัญหา จากการได้ไปออกภาคสนามกันที่ สวนสัตว์ดุสิต เด็กๆ ต่างชื่นชอบและพูดเป็น เสียงเดียวกันว่า “สนุกมาก” และผู้ปกครอง ต่างบอกว่านักเรียนมีความกระตือรือร้นและ มีความรับผิดชอบ ผู้ปกครองจึงกระซิบมาว่า “อยากให้มีภาคสนามทุกวันเลย”
54 สารประถมอุ ดมปั ญญา
ความเคลื่อนไหว ป.๒ การเรียนการสอนในภาคเรียนที่ ๓ ได้ต่อเนื่อง มาจากภาคเรียนที่แล้ว นักเรียนได้สังเกตเห็นว่ามีสัตว์ หลายชนิดที่อยู่ในแปลงผักของนักเรียน และอยู่บริเวณ รอบๆ โรงเรียน นักเรียนได้รู้ว่าสิ่งมีชีวิตมีความสัมพันธ์ กันต้องพึ่งพาอาศัยกันและกัน ท�ำเกิดความสนใจอยาก ศึกษาเกี่ยวกับสัตว์ที่ตนเองสนใจ เริ่มจากการไปสืบค้นหา ข้อมูล น�ำเสนอแลกเปลี่ยนกัน พูดคุยวางแผนเกี่ยวกับ การเลี้ยงสัตว์ที่ตนเองสนใจ โดยมีเงื่อนไขว่าต้องน�ำสัตว์กลับคืนสู่ธรรมชาติได้หรือ เป็นสัตว์ที่นักเรียนเลี้ยงอยู่แล้ว นักเรียนได้ดูแลสัตว์อย่างใกล้ชิด ได้ฝึกความรับผิด ชอบที่ต้องคอยให้อาหาร การท�ำความสะอาดที่อยู่ของสัตว์และฝึกเรื่องความอดทน นอกจากนั้นยังใช้ทักษะทางคณิตศาสตร์ เช่น การชั่งน�้ำหนัก วัดส่วนสูง วัดความยาว และได้ถ่ายทอดความรู้สึกต่างๆและบันทึกได้สอดคล้องต่อเนื่องเป็นเรื่องราวมากขึ้น รวมถึงการได้ถ่ายทอดผ่านงานศิลปะต่างๆ เชื่อมโยงไป ถึงการดูแลและสังเกตการ เจริญเติบโตของตนเอง นักเรียนได้เรียนรู้เกี่ยวกับพัฒนาการของตนเองในด้านต่างๆ ทั้งทางร่างกายและจิตใจ ได้เห็นถึงความส�ำคัญของผู้ที่มีส่วนดูแลช่วยเหลือในการ ด�ำเนินชีวิต ตั้งแต่แรกเกิดจนถึงปัจจุบัน ในขณะเดียวกันนักเรียนได้ฝึกฝนพึ่งพา ตนเองในเรื่องต่างๆ เช่น การประกอบอาหาร การปฏิบัติกิจวัตรประจ�ำวัน โดยฝึก การปฏิบัติจริงด้วยการอยู่ค่ายพักแรมที่โรงเรียน สารประถมอุ ดมปั ญญา 55
ความเคลื่อนไหว ป.๓ ในภาคเรียนนี้ นักเรียนชั้น ป. 3 ได้เรียนพระราชประวัติของสมเด็จ พระเจ้ า กรุ ง ธนบุ รี แ ละได้ รู ้ ว ่ า ในช่ ว ง ศึ ก สงครามนั้ น อาหารการกิ น ของ ผู ้ ค น มี ค วามแตกต่ า งจากภาวะใน ยามที่ บ ้ า นเมื อ งสงบสุ ข นั ก เรี ย นได้ เรี ย นรู ้ ว ่ า บรรพบุ รุ ษ ของพวกเราได้ สั่ ง สมภู มิ ป ั ญ ญาในเรื่ อ งการถนอม อาหาร เพื่อยับยั้งการเจริญเติบโตของ จุลินทรีย์ในอาหาร ท�ำให้สามารถยืดอายุอาหารสดซึ่งมีกรรมวิธีหลายแบบ ด้วยกัน ในภาคเรียนนี้นักเรียนได้ลองฝึกท�ำอยู่ 3 แบบ คือ 1. การดอง(ไข่เค็ม) 2. การกวน(แยมสับปะรด) 3. การท�ำให้แห้ง (หมูและไก่ตากแห้ง) การถนอม ทั้ง 3 ชนิด นักเรียนได้สังเกต และบันทึกการเปรียบเทียบอายุของอาหาร ที่เป็น อาหารสด และอาหารที่ได้รับการถนอมอาหาร พบว่าอาหารสดทั้ง 3 ชนิด นั้นเน่าเสียเร็วกว่าอาหารที่ได้รับการถนอมอาหารทั้งหมด หลังจากที่นักเรียนได้เรียนเรื่องการกินอยู่ของคนในสมัยนั้นแล้ว นั ก เรี ย นยั ง ได้ ไ ปเรี ย นรู ้ ถึ ง ประวั ติ ศ าสตร์ ใ นเรื่ อ งการเดิ น ทั พ ทางเรื อ ของ พระเจ้าตากแล้วได้มาขึ้นที่วัดมะกอกในสมัยนั้น จากนั้นได้สร้างพระราชวัง และบู ร ณะวั ด มะกอกพร้ อ มกั บ สถาปนาให้ เ ป็ น วั ด คู ่ พ ระราชวั ง รวมทั้ ง ขนานนามใหม่เป็นวัดอรุณราชวราราม ในตอนเช้าตรู่ ของวันที่ 20 และ 25 กุมภาพันธ์ ที่ผ่านมา นักเรียนได้เห็นพระราชวังเดิมที่เคยเป็นที่ประทับของพระองค์ มี ความประทับใจในความเป็นอยู่ที่เรียบง่าย รวมทั้งได้เรียนรู้ถึงความกล้าหาญ ของพระเจ้าตาก และทหารผู้ได้เสียสละชีพเพื่อชาติไทยของเรา ท�ำให้พวกเรา ได้มีผืนแผ่นดินอยู่ในวันนี้ 56 สารประถมอุ ดมปั ญญา
ความเคลื่อนไหว ป.๔
ในภาคเรียนที่ 3 ของระดับชั้น ป.4 ได้เรียนรู้โครงงานบูรณาการ เรื่อง “กรุงเทพฯ...เมืองอาหาร...หลากวัฒนธรรม” ซึ่งนักเรียนได้เริ่มรู้จักความ หลากหลายของผู้คนที่อยู่อาศัยในกรุงเทพฯ ผ่านอาหารจานโปรดที่นักเรียน น�ำมาแลกเปลี่ยนกับเพื่อน ๆ ในชั้นเรียน และวิเคราะห์กันว่าอาหารอะไรอีก บ้างที่มีในกรุงเทพฯ รวมถึงหาสาเหตุว่าเพราะเหตุใดจึงมีความหลากหมาย มากบนพื้นที่กรุงเทพฯ ที่นักเรียนบอกว่า “เป็นเมืองหลวง เป็นเมืองศูนย์กลาง ที่ผู้คนเข้ามาอยู่อาศัย มาประกอบอาชีพ ติดต่อเรื่องต่างๆ เช่น ค้าขาย เพราะ ที่กรุงเทพ ฯ มีสินค้าหลากหลายชนิด รวมถึงเป็นพื้นที่ขายส่ง ในหลายๆ พื้นที่ มาติดต่อสถานที่ราชการซึ่งส่วนใหญ่ตั้งอยู่ที่กรุงเทพฯ รวมถึงมาท่องเที่ยว เพราะมีสถานที่ส�ำคัญ หรือแหล่งท่องเที่ยวจับจ่ายอยู่มากมาย เป็นที่รู้จัก ของชาวต่างชาติ เช่น พระบรมมหาราชวัง วัดพระศรีรัตนศาสดาราม วัดอรุณ ราชวราราม พิพิธภัณฑ์สถานแห่งชาติ ตลาดนัดสวนจตุจักร ย่านเยาวราช เป็นต้น สารประถมอุ ดมปั ญญา 57
นั ก เรี ย นได้ อ อกศึ ก ษาภาคสนามย่ า น เยาวราช เนื่ อ งจากเป็ น พื้ น ที่ ตั ว อย่ า งจากการที่ นักเรียนได้ค้นคว้าพบว่าเยาวราชเป็นสถานที่ที่เป็น แหล่งค้าขายอาหารที่หลากหลาย มีผู้คนไปจับจ่าย กันเป็นจ�ำนวนมากเพราะเป็นแหล่งค้าส่งขนาดใหญ่ ของกรุงเทพฯ และเป็นพื้นที่ที่อยู่อาศัยของชาวไทย เชื้อสายจีนที่มีประวัติความเป็นมายาวนาน จาก การออกศึกษาภาคสนามในครั้งนี้ นักเรียนได้พบกับ วิทยากรที่เป็นที่ประทับใจของนักเรียนทั้ง 3 ห้อง ส่ง เสียงบอกว่าต้องการให้มาเป็นครูสอนประวัติศาสตร์ ที่ โ รงเรี ย น และยิ น ดี ม ากหากมาหาพวกเขาที่ โรงเรียน นั่นคือ ครูป๊อบ ปัญญภัทร์ เลิศส�ำราญ เริงรมย์ ที่ช่วยพานักเรียนศึกษาพื้นที่ย่านเยาวราช เล่าเรื่องราวทั้งในประวัติศาสตร์ วัฒนธรรม ความ เป็นอยู่ของคนในพื้นที่ย่านเยาวราชทั้งที่วัดไตรมิตร วิทยารามวรวิหาร ชุมชนเจริญไชย ศาลเจ้าเล้ง บ๊วยเอี๊ยะ วัดบ�ำเพ็ญจีนพรต นอกจากนักเรียนได้ พบกับครูป๊อบแล้ว นักเรียนยังจะได้พบกับวิทยากร ประจ�ำพื้นที่ในชุมชนเจริญไชย คือ พี่เล็ก พี่อาส และพี่หนุ่ม ที่ได้ช่วยกันชักชวนจนเกิดความร่วม แรงร่วมใจของคนในชุมชนจัดตั้ง “บ้านเก่าเล่าเรื่อง” เพื่อเล่าเรื่องราวประวัติศาสตร์ของชุมชนเจริญไชย เอาไว้ให้ผู้คนได้ศึกษา และเพื่อรักษาชุมชนของ ตนเองให้คงอยู่ ซึ่งเป็นพื้นที่ที่อยู่อาศัย และท�ำมา หากินของบรรพบุรุษของผู้คนในชุมชนมาเป็นเวลา ยาวนาน 58 สารประถมอุ ดมปั ญญา
นอกจากนั้นนักเรียนยังได้เดินส�ำรวจ และรับประทานอาหารเด่นใน ชุมชนทั้งคั้นกี่น�้ำเต้าทอง ลอดช่องสิงคโปร์ เกี้ยมอี๋ บะหมี่เกี๊ยวทะเล ขนม จันอับ ขนมเปี๊ยะ ที่แต่ละอย่างก็อร่อยถูกปากนักเรียนแต่ละคนจนต้องขอ เติม อีกทั้งยังได้รับน�้ำใจจากคุณป้าคุณลุงที่ศาลเจ้าเล้งบ๊วยเอี๊ยะ ที่ได้พบ นักเรียนของเราจึงน�ำน�้ำ ผลไม้ หรือข้าวเหนียวหมูปิ้งมาแจกให้นักเรียนฟรี ๆ รวมถึงร้านที่นักเรียนไปซื้อของฝากร้านเล่าจิ้นเส็ง ริมถนนเยาวราช นักเรียน ก็ได้รับความเมตตาจากเจ้าของร้านที่แจกขนมให้ฟรีๆ หรือขายแบบซื้อ ๒ แถม ๒ ซื้อ ๓ แถม ๓ ซึ่งสร้างความแปลกใจ และความรู้สึกประทับใจใน น�้ำใจของคนในชุมชนเป็นอย่างมาก และรับรู้ว่าจริง ๆ แล้วผู้คนในชุมชนย่าน เยาวราชนั้นต่างใจดีมีน�้ำใจมาก จนท�ำให้การศึกษาภาคสนามในครั้งนี้จบลง ด้วยความประทับใจทั้งพื้นที่ที่ก็ยังมีเรื่องราวที่ให้ค้นคว้าอีกมากมาย รวมถึง ผู้คนในชุมชนที่นักเรียนรู้สึกได้ถึงจิตใจที่มีความเมตตาและได้รับกับตนเอง เกิดเป็นความทรงจ�ำที่ดีในการศึกษาภาคสนามในครั้งนี้ สารประถมอุ ดมปั ญญา 59
ความเคลื่อนไหวชั้น ป.๕
ภายหลั ง การเก็ บ เกี่ ย วข้ า วเสร็ จ ในช่ ว ง ปลายเดือนพฤศจิกายนในภาคเรียนที่แล้ว เมื่อ เปิดภาคเรียนสุดท้ายของปีการศึกษา นักเรียน ป. ๕ ก็น�ำข้าวเปลือกที่ได้ไปสีเป็นข้าวกล้อง และน�ำ ข้าวส่วนหนึ่งไปมอบให้อาจารย์ประภาภัทร นิยม มอบให้ คุ ณ ครู จิ๋ ว เพื่ อ หุ ง รั บ ประทาน จากนั้ น จึ ง หุงเพื่อรับประทานในระดับชั้น ป.๕ แต่การเรียนรู้ เรื่องข้าวก็ยังไม่จบเพียงเท่านี้ ต่อไปนักเรียน ป.๕ ได้เรียนรู้วิธีการท�ำผลิตภัณฑ์จากข้าวในโครงงาน ตามความสนใจ นักเรียนบางกลุ่มเลือกท�ำสบู่จาก ข้าว เทียนไขจากข้าว น�้ำมันข้าว น�้ำนมข้าว ลูกอม ข้าว ไอศกรีมข้าว ข้าวเกรียบว่าว ข้าวแต๋น ฯลฯ สารพัดผลิตภัณฑ์จากข้าวนี้ นักเรียนแต่ละกลุ่ม ต้อ งลงมือ ลองผิด ลองถูกด้วยตนเอง กว่า จะได้ ผลิตภัณฑ์ที่มีคุณภาพเป็นที่พอใจ ก็ต้องใช้เวลา ในการท�ำหลายครั้งหลายหน นอกจากนี้ นักเรียนยังได้ตามรอยข้าว ไป รู้เรื่องราวในภูมิภาคต่างๆ ของไทย เพราะในทุก ภูมิภาคของไทยล้วนปลูกข้าวกันทั้งนั้น โดยเลือก ศึ ก ษาพื้ น ที่ จั ง หวั ด เพชรบุ รี ใ นภาคตะวั น ตกเป็ น กรณีศึกษา การศึกษาภาคสนามนี้ นักเรียนได้เรียน รู้สภาพพื้นที่การท�ำนา วิถีชีวิตความเป็นอยู่ของ ชาวนา พูดคุยสนทนาถึงเรื่องราวการท�ำนา เช่น ท�ำนาปีละกี่ครั้ง ปลูกข้าวพันธุ์อะไร ผลผลิตที่ได้ เป็นอย่างไร ชาวนาพึงพอใจกับรายได้ของตนเอง 60 สารประถมอุ ดมปั ญญา
หรือไม่ รวมถึงศึกษาลักษณะภูมิศาสตร์เพชรบุรี แบบเจาะลึกลงพื้นที่ส�ำคัญๆ ด้วยการติดตามเส้น ทางการไหลของแม่น�้ ำเพชรบุรีซึ่งเปรียบเสมือน เส้นเลือดที่หล่อเลี้ยงชีวิตของคนเมืองเพชร พื้นที่ การปลู ก มะนาวและกล้ ว ยหอมทอง ในอ� ำ เภอ ท่ายาง สถานที่ทางประวัติศาสตร์ที่วัดท่าไชยศิริ ในอ�ำเภอบ้านลาด และไปดูกิจกรรมการประกอบ อาชี พ ในชุ ม ชนปลายน�้ ำ ที่ อ� ำ เภอบ้ า นแหลม นั ก เรี ย นได้ เ รี ย นรู ้ ก ระบวนการท� ำ นาเกลื อ การ ถนอมอาหารด้วยการท�ำปลาเค็มจากปลาอินทรีย์ เป็นต้น รวมถึงการส�ำรวจตลาดเช้าเมืองเพชรบุรี ศู น ย์ ร วมอาหารและผลิ ต ผลการเกษตรจากทุ ก อ� ำ เภอมาไว้ ใ ห้ ค นเมื อ งเพชรได้ จั บ จ่ า ยซื้ อ หา นักเรียนได้สัมภาษณ์พ่อค้าแม่ค้าถึงที่มาและราคา ซื้อขายเพื่อได้ให้เห็นภาพของความอุดมสมบูรณ์ ของดินแดนแห่งนี้ เมื่ อ กลั บ มาจากภาคสนามนั ก เรี ย นได้ ขยายการเรียนรู้สู่ภูมิภาคต่างๆ ของไทย ทั้งเหนือ อีสาน ตะวันออก และภาคใต้ ผ่านการสืบค้น ข้อมูลและสรุปเป็นความรู้ความเข้าใจของตนเอง ต่อไป ด้านวัฒนธรรมทางภาษา นักเรียนได้จัดท�ำ สื่อน�ำเสนอนิทานและต�ำนานพื้นบ้านภาคต่างๆ ของไทย ๖ ภาค รวมถึงได้ท�ำอาหารไทย ๔ ภาค เพื่อรับประทานในแต่ละสัปดาห์อีกด้วย สุดท้าย นักเรียนยังคงฝึกฝนการหุงข้าวด้วยเตาถ่านเพื่อรับ ประทานร่วมกับเพื่อนๆ ในทุกๆ สัปดาห์เช่นกัน
สารประถมอุ ดมปั ญญา 61
62 สารประถมอุ ดมปั ญญา
สารประถมอุ ดมปั ญญา 63
ความเคลื่อนไหว ป.๖
นักเรียนชั้น ป.6 มีการประมวลสรุปความ รู้จากการไปภาคสนาม และการท�ำโครงงานตาม ความสนใจ จากนั้นน�ำเสนอให้เพื่อนในชั้นได้รับ ทราบ ในรูปแบบของ Power point วีดิโอ และ การทดลอง ตัวอย่างโครงงานที่นักเรียนได้ศึกษา เช่น โครงงานตรวจคุณภาพน�้ำ ตามรอยตาน�้ำที่ เทือกเขาหินปูน การบ�ำบัดน�้ำเสีย เป็นต้น หลัง จากนั้นนักเรียนได้ประเมินตนเองและเพื่อนจาก การท�ำโครงงาน และ เตรียมน�ำเสนองานทั้งหมด ในงานหยดน�้ำแห่งความรู้
64 สารประถมอุ ดมปั ญญา
สารประถมอุ ดมปั ญญา 65
r e n r o C English
Dear Readers This year, the students have participated in many fun activities during English class. This has to lead to an increase in their language abilities. When the students have fun, they will be excited to learn and will retain the lessons in their memory and they may be inspired to learn more about the topics. Fun activities and games can also be effective tools for students to develop their English skills. The English team would like to suggest that all parents encourage their children to continue using English over the holidays. Here are some great English activities for students to practice in any environment while they are away from school. We hope you have a fantastic holiday. The English Team 66 สารประถมอุ ดมปั ญญา
Reading First Grade students had a pleasant time listening to Dr. Seuss story books, then the teacher helped them read and they enjoyed the colorful pictures, rhymes and insights of each story. While Third Grade students read “Sparky the Dragon” in class and had fun with the sequencing activity. Include reading in your daily routine to encourage reading outside of school: in the car, at the beach, before bed.
สารประถมอุ ดมปั ญญา 67
Phonics reader Since I have been praising projects and crafts so much I should have an example for you to do at home during the long holiday break. I really like this craft project as it makes reading much more hands-on. Your child can help you make the reader and choose some of the sounds he wants to have on it. This works well while driving or any other time. You can make as many ‘rings’ to put on the reading roll so you can always swap them out to make new words on the go. Things you need: brown toilet roll(s), paper, scissors, scotch-tape, marker(s). See photos for further instructions. (Teacher Freddie)
68 สารประถมอุ ดมปั ญญา
A great opportunity for children to hear a native English speaker tell a story is at the Neilson Hays Library, everyday Saturday at 10:30 am (excluding major public holidays). After the story, participate in the arts and crafts available or choose from a variety of colorful books available at the library. For more information about this and other children’s events at Neilson Hays Library, call 02 233 1731 or check out their website at http://www.neilsonhayslibrary. com/#! Or Facebook: https://www.facebook.com/pages/Neilson-HaysLibrary/119676494783490
From March 28 to April 7, 10:00AM to 9:00 PM, the Bangkok book fair will be taking place at the Queen Sirikit National Convention Center or please visit http://www.qsncc.com/th/visitor/event-calendar/ item/1404-42nd-national-book-fair-12th-bangkok-international-bookfair-2014.html Finally, www.starfall.com is an excellent reading resource for all levels. สารประถมอุ ดมปั ญญา 69
Games
Writing
This year, 1st graders wrote about classroom objects, 2nd graders wrote about body parts, 3rd graders wrote about their favorite animal and its habitat, 4th grade students looked at prepositions and adjectives to describe houses, 5th grade has written about famous people and countries all over the world and in 6th grade, they had fun writing English comic books to help encourage younger learners to be interested in reading English. Writing can start with a simple topic like what we do every day but creative writing can come from the child’s imagination. Let your child try to put their ideas on paper. The first step is to help to think out the idea. Don’t worry about grammar and spelling yet. Then organize the final copy so that it is easy to read- this is when all the corrections are made. You can publish the work by putting pictures and binding it. Maybe you can make a book for the grandparents, siblings or a present for your teacher! (Teacher Carole) If your child is experiencing writer’s block, check out Chateau Meddybemps Young Writers Workshop free online story starters and mail it in for a chance to have your child’s story published, please visit http://www.meddybemps.com/9.700.html . 70 สารประถมอุ ดมปั ญญา
Children enjoy playing games. All levels played games in English this year. In 1st grade, students enjoyed our on-going ‘phonics game’ and ‘guessing action words (verb) for different animals game’ using sentences such as “ It can swim, It can fly, It can jump” and so on. In third grade, we played “Spelling Kick”. Each team is given one point for correctly spelling the word. The competing students also receive an opportunity to kick a ball for an extra point. The teacher places a strip of tape on the floor at a set distance from the goal. This game has been a wonderful way to motivate students to practice their spelling words. The 4th graders played the “Chair game”. It’s girls against boys to see who can give their friends the best clues. One student sits on a chair in front of the board, the teacher writes a word on the board and their team describes the word. The 5th grades played the past tense card game where they tried to match questions and answers. Of course they had to listen and answer the question using the correct sentences in past tense!
Singing
All levels have learned songs and chants throughout the year. First graders sang many fun action songs like “We’re going to do the Monkey - OO OO AA AA” “One finger one thumb keep moving” and “12345, once I caught a fish alive!” While third grade made a dinosaur finger puppet and sang with the puppet to act out our story. We had fun singing a song called “What time is it?” They also sang “Winnie The Witch” on the Halloween day too! สารประถมอุ ดมปั ญญา 71
Singing encourages self-expression and gives a child confidence to speak loudly and an eagerness to communicate. It helps children to speak more clearly with phrasing, patterning, rhythm and rhyme. Through practice, singing teaches grammar and vocabulary as well as the sequencing of events. Singing gives children the tools of verbal communication which include how to listen, how to enjoy listening and how to think while listening. (Teacher Carole)
Cooking
Also first grade had a great cooking time baking Chocolate Chip Cookies together! Yum Yum... The 3rd grade students this year made Banana and Strawberry Smoothies in class and created a story about our baby dinosaur’s favorite smoothie. Grade 5 has been learning countries throughout the world this year and have cooked national dishes every time they learned about a new continent including French toast and ham and cheese omelets, fruit smoothies, American hash browns, English Sheppard’s Pie, Swiss Rachlette potatoes and Vietnamese pork roast sandwiches. This was definitely a very popular and delicious activity. They competed all of these meals using only English of course!
72 สารประถมอุ ดมปั ญญา
Many students in 6th grade raised funds to donate to charity organizations through having bake sales or selling drinks. They also had a lot of fun speaking in English with people who came to donate money as well as buy their snacks. The students are great bakers! Cooking with children gives them a sense of control and accomplishment when you allow them to be involved in making choices throughout the cooking process. This may include helping decide what recipe or food you will prepare, what toppings they would like on their pizza, what fruit to include in a smoothie or what type filling to put in their sandwich. Children develop social skills including communication, problem-solving, decision making, self-management, and peer relations. They learn to follow directions. Cooking involves many subjects including reading, history, shapes, colors, science, nature, vocabulary, art, health and nutrition. Thinking in English is also encouraged such as comparing, counting, classifying, and experiencing how properties of things change . Cooking motivates conversation and is a wonderful introduction to the cultures and peoples of the world. (Teacher Carole)
สารประถมอุ ดมปั ญญา 73
Arts and Crafts First grade s t u d e n t s m a d e ‘animal masks’ and also had an awesome time creating ‘rein deer hats’ using our hands as a template for the antlers. In 2nd grade we have learned to make something with soil, or rather clay. Students learned more about the properties of clay and how we handle it from teacher Toto at the Art Centre. Learning from an expert and professional potter really serves as an inspiration for the children before doing their own projects. The students in Third grade constructed an animal habitat diorama from a shoebox of their choice.
74 สารประถมอุ ดมปั ญญา
This term, fourth grade studied about the great adventures of Earnest Shackleton. The teacher then taught them important life saving techniques like how to make an arm sling and a reef knot.
The six graders helped each other create a haunted house, including a spooky closet, a scary hospital and even a terrifying grave yard! Arts and crafts are very hands-on. Learning how to make something requires the language we use to be clear and practical. Every child wants to be able to make something beautiful or useful and thus every child wants to understand what needs to be done. When communication and language have a clear objective, children want to listen and they make connections more easily even though we speak English. (Teacher Freddie) Visit the Finger Tips website for great arts and crafts activities with easy to read instructions and demonstration videos in English http://www.fingertipstv.com/ สารประถมอุ ดมปั ญญา 75
Bringing the School together English Day
Movies coming soon
Watch a movie from your own collection at home or make a trip to the movie theater for a chance to see something new on the big screen. See the list and visit http://www.sfcinemacity.com/ “Rio 2” Welcome to the Jungle will be released on 10th April. “Khumba” is an adventure animation movie about a halfstriped zebra. It will be released on 14th April. Movies are a great way to relax and to learn English too! The original soundtrack teaches natural speech and the pictures help meaning. (Teacher Carole)
76 สารประถมอุ ดมปั ญญา
We had an amazing time on our English Day at primary school on 14th March 2014. We enjoyed watching the musical “Peter and The Wolf” from grades 1, 2 and 3. It was wonderful!! After that, we enjoyed playing games and had our picnic lunch. In the afternoon, we had a lot of fun watching the performance from the upper primary and high school students. At the end of the day, it was time for arts and crafts and food booths for afternoon snack. Thank you everyone and we hope you had a good time on the English Day! The English teachers asked students in every grade what they like about English and asked who wanted to help us have an open house for the entire Primary school. All together we had 168 primary school student volunteers. The students chose what they wanted to do. Some wanted to do a stage performance, games, cooking or arts and crafts. The activities from the students remind us again what they like to do in English which allows them to have fun, practice, and feel proud of their accomplishments. These are certainly things which everyone can do at home too! (Teacher Carole)
สารประถมอุ ดมปั ญญา 77
การกลับมาของทองกวาว <ครูเซียน>
สวัสดีครับท่านผู้มีใจรักสิ่งแวดล้อมทุกท่าน ถ้าผมจะ บอกว่าท่านผู้อ่านและผมต่างก็เป็นสมาชิกเล็กๆ ในระบบนิเวศ ท่านจะเห็นด้วยกับผมไหมครับ ดังนั้นเราลองมาหาค�ำตอบชัดๆ ถึงความหมาย ของค�ำว่าระบบนิเวศ ซึ่งค�ำว่าระบบนิเวศแปล ว่า ระบบความสัมพันธ์ของสิ่งมีชีวิตที่อยู่ได้ด้วยตนเอง และมี ความสัมพันธ์กับสิ่งแวดล้อมที่อยู่โดยรอบ ท่านผู้อ่านอาจจะยัง เข้าใจไม่ชัดนัก แต่เมื่อพิจารณาค�ำนี้ที่เป็นภาษาอังกฤษ คือ ค�ำว่า Ecosystem ซึ่งค�ำนี้บัญญัติขึ้นในปี ค.ศ. 1930 โดยนัก พฤกษศาสตร์ชาวอังกฤษที่ชื่อว่า อาร์เธอร์ รอย แคลปแฮม (Arther Roy Claham ) และเมื่อผมพิจารณาที่มาของค�ำ ผมก็ รู้สึกทึ่งมาก เพราะค�ำว่า “Eco” มาจากค�ำว่า “Oikos” ซึ่งเป็น ภาษากรีกแปลว่า “บ้าน”
78 สารประถมอุ ดมปั ญญา
ถ้าหากเรายอมรับตนเองว่าเป็นสมาชิก หนึ่ง ของระบบความสัมพันธ์ของสิ่งมีชีวิตภายใน ระบบนิ เ วศจริ ง บ้ า นของเราคงไม่ ใ ช่ อ าคาร คอนกรีต อีกต่อไป และสมาชิกภายในบ้านของ เราก็คงไม่ใช่คนในครอบครัวเราเท่านั้น ดังนั้นถ้า เราเป็นสมาชิกหนึ่งในระบบนิเวศ บ้านของเราก็คือ “ธรรมชาติ” นั่นเอง บ้านที่มีเพดานเป็นท้องฟ้าสี คราม มีพื้นเป็นดินสีน�้ำตาล ไม่มีเครื่องปรับอากาศ และสิ่งอ�ำนวยความสะดวกใดๆ มีเพียงร่มเงาใต้ ต้นไม้ และสายลมเย็นๆ ส�ำหรับให้เราได้พักกาย พักใจ ถ้าเราเริ่มยอมรับความจริงนี้ เราจะมอง ชีวิตทะลุเปลือกมายาแห่งความสะดวกสบาย เรา จะเห็นถึงแก่นแท้ของการมีชีวิต แล้วพบความจริง ว่า เรามีชีวิตที่สมบูรณ์อยู่แล้ว จะตระหนักว่าชีวิต เราที่ด�ำรงอยู่ได้ ก็ต้องอาศัยการโอบอุ้มจากเพื่อน สมาชิ ก ในบ้ า น หรื อ สิ่ ง มี ชี วิ ต มากมายมหาศาล ภายในระบบนิเวศ ซึ่งสิ่งมีชีวิตต่างๆ ที่เกื้อกูลชีวิต เรานั้น บางชนิดก็ให้บางส่วนของร่างกาย ซึ่งส่วน นั้นก็มักจะเป็นส่วนที่ดีที่สุดที่ผลิตได้ในช่วงชีวิต ของสิ่งมีชีวิตชนิดนั้น และบางชนิดก็ให้ชีวิต เพียง เพื่อให้เรามีชีวิต แล้วเราจะพบว่า เพื่อนสมาชิก ในบ้านหลังนี้ ไม่เคยทวงบุญคุณ ไม่เคยหวังสิ่ง ตอบแทนอะไรเลยแม้ว่าเราจะเอาเปรียบกอบโกย และละเมิดสิทธิของการมีชีวิตมากเพียงใด ดังนั้น สารประถมอุ ดมปั ญญา 79
ผมคิ ด ว่ า ความสั ม พั น ธ์ ข องเราที่ มี ต ่ อ สมาชิ ก ใน บ้านที่ชื่อว่าธรรมชาติ จึงไม่ใช่ความสัมพันธ์แบบ ผิวเผินแต่เป็นความสัมพันธ์แบบลึกซึ้งไม่แตกต่าง กับคนในครอบครัวเราเลย ความจริงนี้ผมได้ค้นพบ จากการเป็นครู ที่โรงเรียนนี้ มาจากการสังเกตเด็กๆ ผมมักจะเห็น เด็กๆ สามารถเล่นกับธรรมชาติโดยที่ครูไม่ต้อง สอน และก็ชอบมาก เวลาครูปล่อยออกมาวิ่งเล่น ในสนามหญ้า ที่เปิดโล่ง โดยไม่สนใจที่จะถูกขังใน ก�ำแพงคอนกรีตที่ได้มาจากการระเบิดภูเขาหินปูน ที่ส�ำคัญเด็กๆ ตื่นเต้นเสมอกับการท�ำความรู้จัก กับสิ่งมีชีวิต เพราะสิ่งมีชีวิตทุกชนิดในระบบความ สัมพันธ์นี้ มีจังหวะมีการเปลี่ยนแปลงที่น่าสนใจ เมื่อเด็กติดตามจังหวะเหล่านั้นเขาจะค้นพบความ สุขที่เกิดจากความเข้าใจในสิ่งมีชีวิต ดังนั้นการเล่น ของเด็กๆที่มีต่อธรรมชาติ จึงเป็นการเคลื่อนไหว ไปตามจังหวะของธรรมชาติ ซึ่งส่งผล ต่อ ร่างกาย จิตใจ อารมณ์ ของเด็กๆ โดยตรง เด็กๆ จึงสามารถ ยิ้ม หัวเราะ และร้องไห้ ให้กับธรรมชาติได้อย่างน่า มหัศจรรย์ จังหวะของธรรมชาติ เกิดขึ้นมากมาย ในพื้นที่โรงเรียนประถมของเรา ซึ่งในภาคเรียน นี้ จั ง หวะของธรรมชาติ ห นึ่ ง ที่ ง ดงามได้ เ ผยตั ว ออกมา เมื่อ ปลายเดือนมกราคมที่ผ่านมา ซึ่งเป็น ช่วงที่อุณหภูมิอากาศเย็นลงไปถึง ๑๘-๑๙ องศา เซลเซียส ในเช้าตรู่วันที่ ๒๘ มกราคม ขณะที่ผม 80 สารประถมอุ ดมปั ญญา
เดินมาโรงเรียน พี่นุช พี่แม่บ้านได้เรียกผมและชวน ผมให้สังเกตไปที่ต้นไม้ต้นหนึ่งข้างทาง ผมสังเกต เห็นว่าตุ่มเล็กๆที่ปลายกิ่งจ�ำนวนมาก ความรู้สึก แรกที่เกิดขึ้นคือ ผมรู้สึกดีใจและเสียดายที่ไม่เห็น การเปลี่ยนแปลงของต้นไม้ต้นนี้ ตั้งแต่แรกว่าก่อน จะมีตุ่มขึ้นมากมาย ต้นไม้ต้นนี้เป็นอย่างไรมาก่อน ทั้งๆ ที่ผมเดินผ่านต้นไม้ต้นนี้ทุกวัน ผมจึงถามพี่ นุชว่า “ตุ่มๆ ที่ปลายกิ่งนั่นก�ำลังจะกลายเป็นดอก ใช่ไหมครับ” พี่นุชพยักหน้า ต้นไม้ต้นนี้ คือต้น “ทองกวาว” เมื่อนึกถึง ต้นทองกวาว ผมคิดถึงความทรงจ�ำที่งดงาม เมื่อ ๗ ปีที่แล้ว ในช่วงวันเด็ก โรงเรียนได้จัดกีฬาสี และ สีต่างๆ ก็นั่งรอบๆ สนามฟุตบอล ซึ่งสีส้มนั่งอยู่ ทิศใต้ของสนามฟุตบอลใต้ต้นทองกวาวต้นใหญ่ และตอนนั้นจังหวะของธรรมชาติก็ช่างเหมาะเจาะ เหลือเกินเพราะดอกทองกวาวสีส้มสะพรั่งเต็มต้น ทุ ก ซอกทุ ก มุ ม ของกิ่ ง ทองกวาวล้ ว นแล้ ว แต่ มี ด อกทองกวาวแทรกอยู่ และก็มีดอกทองกวาวอีก จ�ำนวนหนึ่งหล่นระเกะระกะอยู่ที่โคนต้นประกอบ เก็บเด็กๆ ที่ใส่ชุดสีส้มหลายเฉดสี นั่งร้องเพลง เชี ย ร์ กี ฬ า ช่ า งเป็ น ภาพที่ ง ดงามและประทั บ ใจ จนถึงวันนี้ ไม่มีทางที่จะลืมภาพนั้นได้เลยตลอด ชีวิต ซึ่งในวันเด็กปีต่อมา ผมก็เฝ้ารอที่จะเห็น ภาพ นั้นอีก แต่ต้นทองกวาวก็ไม่ออกดอกอีกเลย สารประถมอุ ดมปั ญญา 81
ผมจึงเริ่มสังเกตต้นทองกวาวทุกวัน พบ ว่าต้นทองกวาวต้นแรก ที่เกิดตุ่มดอกเกิดขึ้นทั้งต้น คือต้นที่อยู่ข้าง ห้อง ป. ๑/๔ อาคารประพาฬรัศมิ์ จากนั้นอีก ไม่นานต้นที่ลานสัก และต้นที่ทางทิศ เหนือของสนามฟุตบอลก็เกิดตุ่มดอก จากนั้นอีก ไม่นานอีกเพียง ๑ สัปดาห์ต้นทองกวาวทั้ง ๕ ต้น ก็ออกดอกทั้งหมด เมื่อมองไปที่ต้นทองกวาวเห็น ดอกสีส้มๆ ตัดกับท้องฟ้าสีฟ้าเป็นภาพงดงาม เมื่อ ได้สังเกตต้นทองกวาวใกล้ๆ จะพบว่ามีสัตว์หลาย ชนิดมารุมล้อม เพื่อที่จะดื่มกินน�้ำหวานภายใน ดอกทองกวาว โดยมีผึ้งหลายพันธุ์ ได้แก่ ผึ้งหลวง ผึ้งโพรง ผึ้งมิ้ม ชันโรง ยุง และเจ้ามดแดงที่น�ำใบ ต้นทองกวาวมาสร้างเป็นรังอย่างมากมาย เพื่อจะ ท�ำการเก็บเกี่ยวน�้ำหวานจากดอกทองกวาวอย่าง เต็มที่ ดอกทองกวาวที่สะพรั่งอยู่เต็มต้น ก็เริ่ม ร่วงลงกับพื้น สิ่งที่เราเห็นตามมาคือเด็กๆ มารุมใต้ ทองกวาว และเล่นกับทองกวาวอย่างสนุกสนาน โดยไม่มีใครมาสอนพวกเขาว่าต้องเล่นอย่างไร คล้ายกับต้นทองกวาวมากระซิบข้างหูแล้วพูดว่า “มาเล่นกันเถอะ” ผมจึงเห็นเด็กๆเล่นกับทองกวาว ได้หลากหลายและสร้างสรรค์ เด็กผู้หญิงน�ำมา ร้อยเป็นสร้อย เป็นก�ำไล น�ำไปใส่เองหรือน�ำไป ไหว้พระ และอีกหลายคน น�ำก้านเกสรตัวผู้มาคาบ แล้วเป่าเสียงปี๊ดๆ กระทั่งดูดน�้ำหวานภายในดอก หรือแม้แต่น�ำดอกไม้มาปาเล่นกัน 82 สารประถมอุ ดมปั ญญา
อีกประมาณ ๑ เดือนต่อมา ดอกทอง กวาวก็ร่วงอย่างมาก และร่วงจนเกือบจะหมดต้น เกิดการเปลี่ยนแปลงมีใบอ่อนสีเขียวเกิดขึ้นที่ตา มากมาย และอีก ๒ สัปดาห์ก็พัฒนาเป็นใบสีเขียว สดต้อนรับฤดูร้อน ส�ำหรับผมการเฝ้าดูสมาชิกใน บ้านหลังใหญ่ มีการเปลี่ยนแปลง ตามจังหวะของ ธรรมชาติ มีการแบ่งปัน และเห็นเหตุผลของการ เปลี่ยนแปลง ปรับตัว เพื่อการด�ำรงอยู่อย่างชัดเจน ท�ำให้ผมรู้สึกอิ่มเอมใจยิ่งนัก ต้นทองกวาวได้สอนผมว่า หากเราช่าง สังเกต เราจะเห็นจังหวะของธรรมชาติในบ้านหลัง นี้อีกมากมาย เช่น ต้นสักที่ทิ้งใบจนเกือบจะหมด ต้นและออกดอกอย่างเต็มที่เป็นช่อสวยงามยอด สุดของต้น ยากที่เอื้อมได้เหมือนดอกทองกวาว ต้นโพธิ์ที่แตกใบอ่อนต้อนรับฤดูร้อน สวยงามยิ่ง นักยามใบต้องกับแสงอาทิตย์ และดอกปีบที่ก�ำลัง ออกดอกส่งกลิ่นหอมทุกครั้งในเวลาผมกลับบ้าน ยามเย็น และนั่นท�ำให้เรารู้สึกได้ว่าการมีชีวิตนั้นมี คุณค่ามากแค่ไหน ในฐานะสมาชิกคนหนึ่งของระบบนิเวศ ผมขอแสดงความยิ น ดี กั บเพื่ อ สมาชิ ก สิ่ งมี ชีวิต เหล่านั้น ที่มีโอกาสได้ด�ำเนินชีวิตไปถึงขั้นของการ เปลี่ยนผ่านตามจังหวะของธรรมชาติ ดังนั้นผมจึง อยากชวนท่านผู้มีใจรักสิ่งแวดล้อมมาเป็นสมาชิก ของระบบนิเวศกันเถอะ ด้วยการใช้ชีวิตไปตาม สารประถมอุ ดมปั ญญา 83
จังหวะของธรรมชาติ ด้วยการสังเกตเพื่อนสมาชิก ให้เกียรติ ให้ค่าของสิ่งมีชีวิตทุกชนิดในระบบล้วน มีความเท่าเทียมกัน มีสิทธิ์อย่างเต็มที่ที่จะมีชีวิต และใช้ชีวิต มองให้เห็นเหตุผล ของการเป็น อยู่ คือ ของสิ่งต่างๆในธรรมชาติตามความเป็นจริง เพื่อที่เราจะย้อนกลับมาที่ตนเอง และเกิดอุปนิสัย ของคนที่ รู ้ จั ก ปรั บ ตั ว กั บ การเปลี่ ย นแปลงตาม จังหวะของธรรมชาติ ไม่ขัดขวางการเปลี่ยนแปลง ไม่รบกวน หรือท�ำสิ่งใดๆ เพราะความหลงผิดว่า ตนเองมีสิทธิ์มากกว่าเพื่อนสมาชิกในระบบนิเวศ ตนเองเป็นสิ่งมีชีวิตที่มีค่ามากที่สุดในระบบนิเวศ ขอให้เห็นถึงความเกื้อกูลของสิ่งมีชีวิตที่มีต่อตัว เรา เรียนรู้ที่จะขอบคุณเพื่อนสมาชิก เรียนรู้ที่จะ ขอโทษและส�ำนึกผิดเมื่อเราพลั้งเผลอ หรือมอง ข้ามความส�ำคัญของสมาชิก ลืมบุญคุณที่เพื่อน สมาชิกเอื้อเฟื้อเผื่อแผ่ให้เรา 84 สารประถมอุ ดมปั ญญา
ผมหวังว่าปีหน้าดอกทองกวาวจะออกดอกตามจังหวะของธรรมชาติ ที่เป็นปกติในชีวิตของเขา อย่าให้มีอะไรมารบกวน หวังว่าจะเห็นภาพที่เคยได้ เห็นเมื่อ ๗ ปีที่แล้ว คือเห็นกองเชียร์สีส้มนั่งใต้ต้นทองกวาว ส่งเสียงเชียร์กีฬา และมีนักเรียนบางส่วนแอบพักผ่อนจากการเชียร์กีฬาด้วยการหยิบดอกทอง กวาวสีส้มสดใสมาชื่นชม ท�ำความรู้จักและเข้าใจแบบเพื่อนคนหนึ่ง สุดท้ายก็ อดใจไม่ไหว เผลอยิ้ม และหัวเราะไปกับการเล่นกับดอกทองกวาว
แหล่งอ้างอิง สารานุกรมไทยส�ำหรับเยาวชนฯ / เล่มที่ ๑๗ / เรื่องที่ ๓ ระบบนิเวศ และความสัมพันธ์ระหว่างธรรมชาติกับสิ่งมีชีวิต / ระบบนิเวศในธรรมชาติ สารประถมอุ ดมปั ญญา 85
ชีวิตสัมพันธ์ <พ่อหมี>
หน้าหนาวปลายปีที่ผ่านมา มวลอากาศเย็นมาพร้อมกับมวลมหา ประชาชน มาเยี่ยมเยียนประเทศไทยนานมาก ล่วงเลยจนมาถึงปลายเดือน มกราคม โดยเฉพาะกรุงเทพฯ...ผมไม่ได้สัมผัสอากาศเย็นแบบนี้มานานมาก แล้ว อุณหภูมิ 15 องศาเซลเซียสในกรุงเทพฯนั้น น่าจะเกิดขึ้นเมื่อตอนผมยัง เด็ก ๆ อยู่ เมื่อ ๒๐-๓๐ ปีที่แล้วเห็นจะได้มั้งครับ อากาศเย็น ๆ แบบนี้ คงพอ จะท�ำให้เราไม่ร้อนตามการเมืองซึ่งร้อนระอุอยู่ ณ ตอนนี้ลงได้บ้าง 86 สารประถมอุ ดมปั ญญา
เปิดเทอมภาคเรียนที่ ๓ ในระดับประถม ศึกษาปีที่ ๒ นี้ คุณครูมีโครงงานให้กับเด็ก ๆ เกี่ยวกับ “ชีวิตสัมพันธ์ ตัวฉันกับสิ่งแวดล้อม” หนึ่งในโครงงาน ที่เกี่ยวกับหัวข้อ “ชีวิตสัมพันธ์ ตัวฉันกับสิ่งแวดล้อม” คือการศึกษาสิ่งมีชีวิตเพื่อให้นักเรียนได้ฝึกทักษะการ เรียนรู้ด้าน การสังเกต การสืบค้น การบันทึก การสรุป ข้อมูล การสัมภาษณ์ การแก้ปัญหา การน�ำเสนอ ซึ่ง ช่วงปิดเทอมตอนภาคเรียนที่ ๒ ลูกชายผมก็ได้เกริ่น กับผมมาบ้างว่า คุณครูให้เลือกสัตว์ชนิดหนึ่งขึ้นมา เพื่อให้เลี้ยงและศึกษา สิ่งแรกที่วิ่งเข้ามาในสมอง ของผมก็คือ “ไม่นะ ไม่นะ... เราไม่อยากเลี้ยงอะไรให้ เป็นภาระ” แต่ด้วยความที่เป็นโครงงานของภาคเรียน นี้ ซึ่งยังไงก็ต้องเลี้ยงแน่ ๆ ผมก็เลยถามว่า “แล้วลูก อยากเลี้ยงอะไรครับ?” ลูกชายก็เสนอสัตว์ชนิดต่าง ๆ มา เช่น สุนัข แมว หนู ปลา กระต่าย เต่า เป็นต้น ซึ่ง ในกระบวนขั้นตอนนี้เอง ผมว่าเป็นการเปิดโอกาสให้ เด็กได้คิดไตร่ตรองข้อดี ข้อเสียของการเลี้ยงสัตว์ชนิด ต่าง ๆ ภาระหน้าที่ความรับผิดชอบว่าใครจะดูแลท�ำ หน้าที่อะไรบ้าง โดยผมเป็นคนตั้งค�ำถามต่าง ๆ เช่น เลี้ยงแมว..แต่คนในบ้านไม่มีใครชอบแมวเลย จะท�ำ อย่างไร? เลี้ยงสุนัข...ถ้าเราไปเที่ยวต่างจังหวัดกัน เป็นอาทิตย์ ใครจะดูแลให้อาหาร? ใครเก็บอุจจาระ? เลี้ยงกระต่าย...เราเป็นภูมิแพ้ขนกระต่ายจะเหมาะ หรือไม่? ลูกกระต่ายออกมาเยอะแยะจะท�ำอย่างไร? ฯลฯ สารประถมอุ ดมปั ญญา 87
แต่จะสารภาพความจริงว่า ใจจริงผม ไม่อยากให้เลี้ยงอะไรเลย เพราะกลัวเค้าเบื่อและ สุดท้าย ภาระหน้าที่ทั้งหมดก็จะตกเป็นของผม หรือไม่ก็คนอื่น ๆ ในบ้าน ผมเลยตั้งค�ำถามต่างๆ ให้เค้าแก้ปัญหา ทีแรกกะว่าจะต้อนให้จนมุม แล้ว มาเลี้ยงสิ่งที่ง่าย ๆ ไม่เป็นภาระระยะยาว เช่น หนอนผีเสื้อ คือพอกลายเป็นผีเสื้อเมื่อไหร่ เราก็ ปล่อยสู่ธรรมชาติ แน่นอนครับ หมดภาระผูกพัน ระยะยาว !!! พ่อสบายใจ..ไร้ภาระ อิอิอิ ทีแรกลูกชายผมเค้าก็จะยอมเลี้ยงหนอน ผีเสื้อ แต่พอวันรุ่งขึ้น เค้าก็มาอ้อนบอกว่า เค้าขอ เลี้ยงหนูได้มั๊ย? ผมก็บอกว่า หลังบ้านเรามีเพียบ เลย ไว้ซื้อกรงมาดักดีมั๊ย? ลูกชายบอกว่า ไม่ใช่ ๆ หนูอย่างนั้น เค้าอยากจะเลี้ยงหนูแฮมสเตอร์!!! ไม่อยากจะบอกเลยว่า นอกจากผมไม่ ชอบแมวแล้ ว หนู ก็ เ ป็ น สั ต ว์ อี ก ชนิ ด หนึ่ ง ที่ ช วน ขนลุกส�ำหรับผมมาก แค่เห็นก็จะร้องยี้แล้ว นี่ลูก จะเอามาเลี้ยงให้เห็นทุกวันอีกเหรอ ...พ่อแย่แน่ ๆ แต่แล้วด้วยความที่เค้าขอร้อง ผมเลย สร้างเงื่อนไขมาว่า ถ้าท�ำสิ่งที่พ่อให้ท�ำส�ำเร็จตาม เป้าที่ก�ำหนด พ่อจะอนุญาตให้เลี้ยง เงื่อนไขของ ผมก็คือ ให้ท�ำสิ่งที่เค้าไม่ค่อยอยากจะท�ำ (พ่อ ใจร้ายนิดนึง แหะ แหะ) เช่น อ่านหนังสือให้ฟัง ทุกวันอย่างคล่องแคล่ว ท่องสูตรคูณ ทบทวน คณิตศาสตร์ ท่องศัพท์ภาษาอังกฤษ เขียนอิสระให้ 88 สารประถมอุ ดมปั ญญา
ครบ ๑๐ หน้า ล้างจาน ขัดห้องน�้ำ ฯลฯ เรียกว่า สะสมคะแนน เพื่อให้ถึงเป้าภายใน ๗ วัน และ ที่ส�ำคัญคือ ให้ไปหาข้อมูลเกี่ยวกับหนูแฮมส เตอร์มา เพราะพ่อจะถามค�ำถามเกี่ยวกับหนู แฮมสเตอร์ แผนการที่จะไม่ให้เลี้ยงหนูของผมไม่ ประสบความส�ำเร็จครับ เพราะเค้าไปสืบค้น ข้ อ มู ล มา โดยมี พี่ ส าวช่ ว ยหาข้ อ มู ล ให้ และ ตารางกิ จ กรรมต่ า ง ๆ ที่ ผ มก� ำ หนดไว้ เค้ า ก็ ท�ำได้ส�ำเร็จ มีเหมือนกันนะครับที่ว่า จะขอต่อ รองว่ า ซื้ อ มาก่ อ นได้ ห รื อ ไม่ ? ซึ่ ง พ่ อ (ใจร้ า ย) คนนี้ ก็ ยั ง ยื น ยั น เหมื อ นเดิ ม ว่ า “ไม่ ไ ด้ ค รั บ ... ต้องท�ำให้บรรลุเป้าหมายตามที่ก�ำหนดก่อน” เพราะผมอยากให้เค้าได้รู้จักความมานะ ความ พยายาม อดทน ขยัน การรอคอย และสุดท้าย เค้าก็ท�ำส�ำเร็จ!!! วันที่เค้ารอคอยก็มาถึง ... ใน ขณะเดียวกัน วันที่ผมต้องปรับตัวกับหนู ก็มา ถึงเช่นกัน!!! อยากจะร้องกรี๊ดดด... แต่นึกขึ้นได้ ทันว่า เป็นผู้ชายไม่ควรร้องกรี้ดดดด ...ฮ่าฮ่าฮ่า ผมอยากให้เค้ารู้ถึงคุณค่าในสิ่งของ ที่ได้มา ผมเลยบอกว่าค่าใช้จ่ายต่าง ๆ ในการ เลี้ยงหนู ลูกต้องเป็นคนออกเองนะ เช่น ค่า อาหารหนู อุปกรณ์ทุกชนิด ฯลฯ เค้าก็ตอบ ตกลง โดยจะเอาเงินที่หยอดไว้ในกระปุกมา จ่าย สารประถมอุ ดมปั ญญา 89
ก่อนไปซื้อหนูและอุปกรณ์ ผมก็จะบอก ว่าหนูและอุปกรณ์มันมีหลายราคานะทั้งแพงและ ถูก ลูกคิดว่าควรจะเลือกแบบไหน ราคาเท่าไหร่ คื อ อั น นี้ ต ้ อ งมี คุ ย กั น ก่ อ นเพื่ อ สอบถามความคิ ด เห็นว่า มันจ�ำเป็นมั๊ยที่ต้องราคาสูง ข้อดีและข้อ เสียคืออะไร เพราะผมเข้าใจว่า เด็ก ๆ อาจจะยัง ไม่ทราบถึงคุณค่าของเงิน ถ้าไม่ฝึกให้รู้จักประหยัด อดออม อีกหน่อยไม่ใช่แค่เค้าจะล�ำบาก ผมเองก็ ล�ำบากหาเงินเช่นกัน ลื ม เล่ า ไปว่ า ก่ อ นจะมาถึ ง ขั้ น ตอนการ ซื้อหนูและอุปกรณ์ ผมบอกว่ามีวิธีเลี้ยงหนูแบบ ประหยัดด้วยนะ ผมบอกว่า เราไปขอรับบริจาค หนูและอุปกรณ์จากเพื่อนผู้ปกครองด้วยกันก่อนดี ไหม? เผื่อใครเบื่อไม่อยากเลี้ยง เราจะได้รับอาสา ไปเลี้ยงต่อ แต่สุดท้าย เราหาไม่ได้...เลยต้องซื้อ พอได้ ห นู แ ละอุ ป กรณ์ ร าคาประหยั ด มา ผมก็ต้องปรับตัวกับเจ้าหนูแฮมสเตอร์ อย่างที่ กล่าวไว้ในตอนแรก ผมไม่ชอบแมวกับหนูเอาเสีย เลย (Man มากๆ.. ใครได้ยินก็ข�ำ) น่าขยะแขยง ไม่ กล้าที่จะสัมผัส ชวนขนลุกอย่างยิ่ง ผมยังถามเด็กๆ เลยว่า กล้าจับกันได้อย่างไร อี๋ อี๋ อี๋ ... (พ่ออาการ หนักที่สุด) ผมย้อนกลับไปนึกถึงตอนที่ผมอายุ ๒๓ ปี ได้มีโอกาสไปเรียนภาษาที่ต่างประเทศ โดยมีคุณ ลุงและคุณป้าใจดีให้ที่พักพิง พักด้วยกันกับท่าน 90 สารประถมอุ ดมปั ญญา
ทั้งสอง ที่พักเป็นอพาร์ทเมนท์ซึ่งแบบ ๑ ห้องนอน กับห้องรับแขก ซึ่งคุณป้าถามผมตั้งแต่แรกก่อน เดินทางไปแล้วว่า “นอนโซฟาที่ปรับเป็นเตียงนอน ในห้องรับแขกได้มั๊ย?” ผมบอกว่า “สบายมากครับ คุณป้า” แต่ มี สิ่ ง หนึ่ ง ที่ คุ ณ ป้ า ไม่ ไ ด้ บ อกผมคื อ คุณป้าเลี้ยงแมวไว้ ๑ ตัวในห้องรับแขก ซึ่งนั่น หมายความว่า ผมต้องใช้ชีวิตกับเจ้าแมวเหมียวใน ห้องรับแขกกันอีกนานแสนนาน แล้วจะท�ำยังไงดี ล่ะ? ถึงตรงนี้ผมเริ่มเข้าใจความรู้สึกของคนที่กลัว งู แมลงสาบ หนอน กิ้งกือ จิ้งจก ตุ๊กแก ฯลฯ แน่นอนครับ ผมต้องปรับตัว ผมต้องฝึกที่ จะมองแมวให้เป็นสัตว์ที่แสนน่ารัก น่าสัมผัส น่า เอ็นดู เหอ เหอ ...ท�ำยากนะเนี่ย! หลายคนน่าจะ เคยเจอประสบการณ์ที่ว่า “ยิ่งกลัว ยิ่งเจอ”...ผม ก็เป็นหนึ่งในนั้น เวลาไปกินข้าวที่ไหนที่มีแมวมา เดินใต้โต๊ะ นั่งกันตั้งหลายคน แต่แมวกลับชอบ เล็งมาที่ผม เดินเอาตัวมาถูกขา บางครั้งก็กระโดด ขึ้นตัก เล่นเอาผมตกใจ ขนลุกซู่ แต่ต้องเก็บอาการ ร้องกรี๊ดดด เอาไว้ ... เดี๋ยวต่อมแต๋วแตก! ผมใช้เวลาร่วมหลายเดือนทีเดียวในการ ปรับตัวจนเรียกว่า สัมผัสแมวได้โดยไม่มีอาการ ขยะแขยงหรือหวาดกลัว แต่ก็ยังยืนยันว่า ถ้าให้ เลือกได้ ก็จะหลีกเลี่ยงพบปะกับแมวอยู่ดีครับ สารประถมอุ ดมปั ญญา 91
เอาล่ะสิ! คราวนี้มาถึงสัตว์อีกชนิดที่ผม ไม่ชอบ แต่ลูกชายเอามาเลี้ยง ผมเห็นลูกทั้งสอง คน หยิ บ จั บ มาเล่ น อย่ า งไม่ ไ ด้ รั ง เกี ย จหรื อ รู ้ สึ ก ขยะแขยง เค้าบอกว่ามันน่ารักดีนะ ...ผมนึกในใจ “ตรงไหนเนี่ย?” เฮ่อ... ผมค่อย ๆ ปรับทัศนคติตัวเองที่มีกับหนู แฮมสเตอร์ พยายามมองให้น่ารัก น่าจับ เหมือน กับที่ลูก ๆ ผมรู้สึกกับหนูแฮมสเตอร์ ค่อย ๆ ลองเอา นิ้วแตะๆ ดู ท�ำเหมือนกับหนูเป็นของร้อน .. แตะ ปล่อย แตะปล่อย พอบ่อย ๆ เข้า ก็เริ่มแตะนาน หน่อย ท�ำอย่างนี้มันทุกวัน พยายามเอาชนะความ กลัวตัวเอง สุดท้าย ผมก็จับและอุ้มเจ้าหนูได้อย่าง สบายใจ พอผมมีทัศนคติในทางที่ดีกับเจ้า “สโมค กี้” กับ “แอลลี่” หนูแฮมสเตอร์ ๒ ตัวนี้ ผมเริ่มเห็น ความน่ารักของมัน เห็นความฉลาดของมันซึ่งไม่ คาดคิดว่า เจ้าหนูแฮมสเตอร์จะมีวิธีเรียกให้ผมมา สนใจดูตัวมันได้ คือ ปกติผมจะไม่อนุญาตให้ลูก ๆ เอากรงหนูเข้าห้องนอนโดยเด็ดขาด ให้ตั้งไว้นอก ห้องเท่านั้น ช่วงค�่ำ ๆ คืนหนึ่งที่ลูก ๆ ผมเข้านอนแล้ว ผมได้ยินเสียงเจ้า “สโมคกี้” วิ่งในวงล้อ ส่งเสียง ดังวี๊ดเข้ามาในห้องนอนนานมาก ผมเลยออกจาก ห้องแล้วเปิดไฟดู เจ้าสโมคกี้หยุดวิ่งทันที ผมเดิน เข้าไปทักทายกับหนูซึ่งเป็นสัตว์ที่ผมไม่ชอบเอา 92 สารประถมอุ ดมปั ญญา
ซะเลย แล้วพูดกับมันว่า “เป็นไง? อยากออก จากกรงมาล่ะสิเนี่ย” พร้อมกับเอามือไปแตะ ตรงกรง เจ้าสโมคกี้วิ่งออกมาจากวงล้อมา ดมนิ้วมือของผม หลังจากนั้นผมก็ปิดไฟ แล้ว เดินเข้าห้องนอน .... ผมได้ยินเสียงการปั่นวง ล้อของหนูเข้ามาในห้องอีก ผมก็เลยออกจาก ห้อง เปิดไฟ แล้วเดินไปที่กรงพร้อมคุยกับมัน อีก “ว่าไง? ไม่หลับไม่นอนอีกเรอะ? เอ๊ะหรือ ว่าหิว” เจ้าสโมคกี้ก็เดินออกจากวงล้อแล้วยืน ๒ ขาที่ริมกรง ผมเลยเอาเมล็ดทานตะวันให้ไป ๑ เมล็ด เจ้าสโมคกี้รีบยื่นปากมาคาบไปแทะ อย่างโดยเร็ว .... หลังจากนั้น เวลาเจ้าสโมคกี้ และเจ้าแอลลี่ต้องการอะไรในตอนกลางคืน มันก็จะปั่นวงล้อให้ผมได้ยินเสียงเพื่อให้ผม ออกไปทักทาย บางครั้งมันไม่หิว...แต่มันเหงา อยากหาเพื่อนเล่น สรุปว่า เอ่อ...ไม่รู้ว่า หนู ฉลาดหรือผมฉลาดขึ้นกันแน่ ฮ่า ฮ่า ฮ่า .. เลย เป็นที่มาของปรากฏการณ์ “หนูเรียกหมี” !!! ข้อดีของการเลี้ยงสัตว์ที่ลูกผมได้จาก การเลี้ยงหนูแฮมสเตอร์นั้น เท่าที่สังเกตเห็น คือเด็ก ๆ ได้รับความเพลิดเพลินใจจากการ เล่นกับหนู มีจิตใจอ่อนโยน มีความรับผิดชอบ มากขึ้น รู้จักท�ำความสะอาดกรงด้วยตนเอง มี ความสุขทางใจเวลาเล่นกับหนู สารประถมอุ ดมปั ญญา 93
เป็น อยู่ คือ <การเวก>
ไม่ใช่แค่เด็ก ๆ เท่านั้นนะครับที่ได้ ผมเอง ก็ได้เรียนรู้อะไรหลายอย่าง ผมได้รู้จักวิธีการปรับ ตัวกับสิ่งที่ผมรังเกียจ สิ่งที่ผมไม่เคยคิดจะชอบเลย เพียงแค่ผมปรับทัศนคติ มองในมุมบวก มองแง่ดี ไม่มีอคติ ไม่น่าเชื่อว่า มันท�ำให้ผมสามารถอยู่ร่วม กับสิ่งที่ผมเกลียดมาตลอดได้ แค่ปรับความคิดเรา เอง เราก็จะพบความสุขแล้ว เช่น เวลาที่เราเจอใคร ที่มีทัศนคติไม่ตรงกับเรา ถ้าเรามัวแต่เพ่งโทษ มอง แต่แง่ร้ายของเขา เราเองก็ไม่มีความสุข เค้าเองก็ ไม่มีความสุข มีแต่จะโกรธกัน รังเกียจกัน อั น นี้ มี ป ระโยชน์ ม ากส� ำ หรั บ ผม ที่ สามารถน�ำมาใช้กับลูก ๆ ภรรยา และคนรอบตัว ให้มากขึ้น เราลองมาปรับมุมมองใหม่ เข้าใจเค้า ให้มากขึ้น คิดถึงใจเขาใจเรา เมตตากันมากขึ้น เรา เองก็สุข เค้าเองก็สบายใจ ขอบคุณ 3 ครั้งนะ...คุณแฮมสเตอร์ 94 สารประถมอุ ดมปั ญญา
คน สัตว์ สิ่งของ สภาพแวดล้อมรอบตัวเรามันช่างกว้างเท่าๆ กับโลก ของเรา ดีไม่ดีต้องอยู่ที่เรามอง และเลือกที่จะเป็น ความรักที่มีต่อลูกๆ ของเรา ท�ำให้คนเป็นพ่อแม่ มีความกังวลอย่าง มาก ในสภาะแวดล้อมปัจจุบัน ที่ดูเหมือนว่า อะไรๆ ก็ผันเปลี่ยนเร็วตาม เทคโนโลยีเหลือเกิน วันนี้ ในความกังวลใจหลายๆ อย่าง คงต้องหยุดพักให้กับ เรื่อง การเมือง อย่างหลีกเลี่ยงไม่ได้ และดูเหมือนว่ามันมีความจริงสลับกับภาพใน โซเชียลมีเดีย ท�ำให้เราออกจะสับสน ปนเครียด ว่าสิ่งเหล่านี้มัน เป็น อยู่ คือ เป็นสิ่งจริง สมมติ หรือเกมกันแน่ สารภาพตามตรงว่า ตัวเองค่อนข้างจะเอนเอียง เอียงไปข้างที่ฉัน เห็นว่ามีน�้ำหนักแห่งความถูกต้องมากกว่า สารประถมอุ ดมปั ญญา 95
ฉันติดตามการเคลื่อนไหวของมวลมหา ประชาชนอยู ่ เ กื อ บทุ ก วั น แอบเอาใจช่ ว ย และ ลงมื อ ช่ ว ยทุ ก ครั้ ง ถ้ า มี โ อกาส และขอสารภาพ ว่ า ตั ว เองนั้ น มี ค วามเกลี ย ดชั ง ฝ่ า ยตรงข้ า มมาก เพราะเห็นว่าพวกเค้ามีแนวทางที่ไม่ถูกต้อง ไม่ ชัดเจน ลึกลับ ซ่อนเงื่อน และรุนแรง จนกระทั่ง ในคืนที่ได้ชมคอนเสิร์ตของคุณ พงศ์พัฒน์ วชิรบรรจง หลังจากคุณอ๊อฟห่างหาย จากการแสดงคอนเสิรต์มานานหลายปี มีความ ประทับใจในความจริงใจทั้งในบทเพลงที่น�ำมาร้อง และถ้ อ ยค� ำ ที่ คุ ณ อ๊ อ ฟบ่ น พึ ม พ� ำ ตามสไตล์ ข อง อาร์ติสท์ตัวพ่อ ที่เห็นว่ามีประโยชน์เหลือเกิน ก่อนที่คุณอ๊อฟ พงศ์พัฒน์ จะเล่นเพลงต่อ ไป ขอสักครั้งจะไม่ลืมพระคุณ คุณอ๊อฟ ได้กล่าว ว่า “ประชาธิปไตยที่สวยงาม และเต็มใบ จะ ต้องประกอบไปด้วยเสื้อทุกสี ไม่ใช่สีใดสีหนึ่ง ถ้ามีสีเดียวนั่นไม่ใช่ประชาธิปไตย” ประโยคนี้ กระชากอารมณ์แห่งความเกลียดชังของฉันอย่าง มาก ฉันกลับมานั่งทบทวนดูว่า จริง! เพราะใน ขณะที่เราร�่ำร้องความถูกต้องจากอีกฝ่าย ในภาพ ประชาธิปไตยใบสวยของเรา ไม่มีพวกเขา (ฝ่าย ตรงข้าม) อยู่ในนั้นเลย เรียกว่าต้องลบสีของพวก เขาทิ้งไปให้หมดจด และช่วยกันละเลงเพียงสีของ เรา ลืมนึกไปว่า นี่เราก�ำลังเห็นแต่พวกพ้องน้อง พี่สีเดียวกับเราเท่านั้น แต่ พวกเขา ก็ เป็น อยู่ คือ 96 สารประถมอุ ดมปั ญญา
เหมือนกับเรา เป็นมนุษย์เหมือนกับเรา ถ้าไม่นับเรื่องที่พวกเขาใช้อ�ำนาจใน ทางที่ผิดแล้ว เราก็ควรจะพร้อมที่จะยอมรับขั้วตรงข้ามกับเรา ให้เขาช่วยมา เติมเต็ม ให้ ประชาธิปไตยใบนี้ สวยงามยิ่งขึ้น คือ ไม่ได้มีเพียงสีเดียว และในสภาะวะอันขึงเครียด อยู่ตอนนี้ มันมีความรู้สึกขัดแย้งกัน ใน หลายระดับ ให้เราได้เห็นกันในสังคม ไม่ว่าจะเป็นที่บ้าน ที่ท�ำงาน โรงเรียน หรือในโซเชียลมีเดีย ในระดับที่หนักมากๆ อาจมีการกระทบกันในค�ำพูดทั้ง ทางตรง และทางอ้อม แล้วลูกตัวน้อย ๆ วัยใส ๆ ของเรานี่ล่ะ จะท�ำอย่างไร หากลูกถาม ฉันเคยได้ยินกับหู ว่ามีคุณแม่ใส่ทั้งความคิดและปฏิกิริยาที่มีต่อมวลมหา ประชาชนอย่างเข้มข้น ใส่ความคิดว่าใช่และให้เห็นด้วยและบอกให้ลูกมี อารมณ์ร่วมกับตน ให้ปรบมือโห่ร้องเหมือนกับตนอย่างสะใจ ถึงแม้ฉันจะเห็น ด้วยแต่แบบนี้ดูจะล�้ำ ความรู้สึกนึกคิดของเด็กไปนิดตามความเห็นของฉัน
สารประถมอุ ดมปั ญญา 97
เด็กควรจะได้รู้ทั้งสิ่งที่ถูกและสิ่งที่ผิด ใน ฝ่ายหนึ่งฝ่ายใด เขาก็ไม่ได้ด�ำเนินแนวทางที่ถูก ไปทุกเรื่อง แต่สิ่งที่ต้องชี้แนะนั้นน่าจะเป็นสิ่งที่ ผู้น�ำประเทศควรจะมี การท�ำผิดกฎหมาย ทุกคน ต้องได้รับโทษ ไม่ใช่ยกโทษได้ส�ำหรับบางคนที่มี เงินทองและอ�ำนาจ แม้ลูกท�ำผิดกฎของโรงเรียน ลูกยังต้องถูกลงโทษและได้เรียนรู้ที่จะไม่ท�ำผิด ซ�้ำ ผู้ใหญ่ทั้งหลายที่เป็นถึงผู้น�ำ เมื่อท�ำผิดแล้ว นอกจากต้องยอมรับผิด ยิ่งต้องไม่ท�ำผิดซ�้ำอีก และประชาธิปไตยนั้น คือต้องรับฟังความคิดเห็น ของเสียงส่วนใหญ่ ซึ่งต้องได้มาด้วยความสุจริต ไม่คดโกง ไม่โกหก และต้องเห็นแก่ประเทศเป็น ส�ำคัญ ประโยชน์ อี ก มาก ที่ เ ราจะแทรกในค� ำ สอนได้ คือสิทธิที่เท่าเทียมกันของความเป็นมนุษย์ ในทุกๆเรื่อง สิทธิความเป็นคน สิทธิในสังคมทั้งใน สังคมเล็กๆของเขาในโรงเรียน ในห้องเรียน และ ในสังคมใหญ่ ๆ ที่เขาต้องพบเจอ เราไม่ควรดูถูก ดูหมิ่นคนอื่น เพียงเพราะความคิดเห็นที่แตกต่าง เพียงเพราะฐานะ สีผิว เผ่าพันธุ์ที่ไม่เหมือนกัน ควรเคารพในความคิดเห็นของเพื่อน ๆ รับฟังและ ใคร่ครวญ น�ำเอาสิ่งดี ๆ มาเติมเต็มส่วนของเราให้ ดียิ่งขึ้น ส่วนที่ไม่ดีเราน�ำมาสังเคราะห์ และไม่น�ำ มาใส่ในตัวเรา
98 สารประถมอุ ดมปั ญญา
ขอจบท้ายด้วยประโยคจาก พระไพศาล วิสาโล ให้ได้สะกิดใจกันนิดหน่อย อย่ า ให้ ค วามโกรธเกลี ย ดครอบง� ำ ใจ เมื่อรับรู้สิ่งที่ไม่ถูกใจ เวลาไม่พอใจ ที่ได้ยินค�ำพูดของบางคน ก็ควรหันกลับมาดูใจของตน แทนที่จะไม่พอใจว่าท�ำไมเขาพูดอย่าง นั้น เราควรจะกันมาเตือนตัวเองว่า แล้วเราล่ะ...ท�ำไมถึงปล่อยใจให้ร้อนรุ่ม อย่างนั้น สาธุ สาธุ สาธุ เนื่ อ งจากบทความนี้ เ ป็ น เพี ย งความ คิดเห็นส่ วนตั ว หากมี ข ้ อ ความใดที่ ผิด ไปต้ อ ง ขออภัยมา ณ ที่นี้ด้วย
สารประถมอุ ดมปั ญญา 99
ของใครหายมารับได้จ้า
สวัสดีสมาชิกทุกท่านค่ะ งานคอนเสิร์ต “รวมไทย ใจหนึ่งเดียว” ได้ แสดงจบลงด้วยความประทับใจของทุกฝ่ายทั้งผู้ที่อยู่เบื้องหน้า เบื้องหลัง และผู้ชมทุกท่าน แต่หลังเลิกงานมีนักเรียนบางคนได้ทิ้งสิ่งของ เช่น กระติก น�้ำไว้ที่โรงละครแห่งชาติ คุณครูประจ�ำชั้นเก็บมาส่งไว้ที่ครูเรียมจ�ำนวนหนึ่ง บางส่วนมีผู้ปกครองมารับไปแล้ว ในการมาตามของหาย ครูเรียมแนะน�ำว่า นักเรียนคนที่ท�ำของหาย ควรมาตามหาของหายกับครูเรียมเอง เนื่องจากจุดนี้ถึงแม้ว่าจะเป็นจุดเล็ก ๆ ของชีวิตเรา แต่ถ้าเราฝึกดูแลและรับผิดชอบเรื่องต่าง ๆ ในชีวิตของเราด้วย ตัวของเราเอง สิ่งเหล่านี้จะสะสมไว้ในตัวเรามากขึ้นๆ จนกระทั้งเป็นนิสัยการ ดูแลและรับผิดชอบตัวของเราเองได้ในที่สุด 100 สารประถมอุ ดมปั ญญา
ครูเรียมขอชื่นชมนักเรียนที่มีความซื่อสัตย์และมีน�้ำใจในการน�ำของ ที่พบมาส่งคืนที่ครูเรียมหรือพี่จป.รายชื่อนักเรียนที่น�ำของหายมาส่งคืนครู เรียมมีดังนี้ค่ะ ๑.เด็กหญิงญาณิศา ขันธิกุล ป.๑/๑ ๒.เด็กหญิงลัลลิสา สุจิวรพันธ์พงศ์ ป.๑/๑ ๓.เด็กหญิงพอ ปุรผาติ กุลวานิช ป.๑/๓ ๔.เด็กชายอานนท์ บุรกาญจนานนท์ ป.๑/๓ ๕.เด็กหญิงปทิตตา คงมหาวิเศษ ป.๑/๓ ๖.เด็กนภัทร ธนาลงกรณ์ ป.๑/๓ ๗.เด็กหญิงชญาดา อุทัยธัน ป.๑/๓ ๘.เด็กหญิงอลิสซา เรเช เซล ปง๑/๔ ๙.เด็กหญิงปุญญภัสร์ เติมสุขสวัสดิ์ ๑๐.เด็กหญิงบุณยนุช หมั่นปรุ ป.๒/๑ ๑๑.เด็กหญิงปุณณ์ จัยวัฒน์ ป.๒/๒ ๑๒.เด็กหญิงรักตภา นันทสุขเกษม ป.๓/๑ ๑๓.เด็กชายชิงช้า เตชภิญญโญ ป.๓/๔ ๑๔.เด้กหญิงณัฐวรา บุณยประทีปรัตน์ ป.๑/๑ ๑๕.อภิชญา ประยูรโภคานันท์ ป.๑/๔ ๑๖.เด็กหญิงสุลลิต เกาะแก้ว ป.๑/๔
สารประถมอุ ดมปั ญญา 101
ครูเรียมขอแจ้งรายการสิ่งของที่นักเรียนท�ำหายในภาคเรียนที่ผ่าน มาแล้วยังไม่มีผู้มาติดต่อรับ ดังนี้
ของมีค่าของใช้
• พระพร้อมสร้อยคอ ๑ องค์ • นาฬิกา ๖ เรือน • กระเป๋าสตางค์ • กระติกน�้ำ ๕ ใบ • แว่นกันแดด • ไม้กลอง ๑ คู่ ถ้านักเรียนคนใดมีสิ่งของที่หายแล้วยังหาไม่เจอ นักเรียนสามารถ ติดตามหาของหายได้อีก ๒ ที่ดังนี้ ๑. ครูสุวรรณ โรจนดุล ห้องภาคสนาม ตั้งแต่ เวลา ๐๘ : ๐๐ – ๑๗ : ๐๐ น. ๒. จป. บริเวณประตูโรงเรียนประถม
102 สารประถมอุ ดมปั ญญา
สารประถมอุ ดมปั ญญา 103
“One good thing about music, when it hits, you feel no pain.” (Quote : Bob Marley)
“ความดีงามอย่างหนึ่งของดนตรีก็คือ เมื่อไหร่ที่มันกระทบจิตใจ ความเจ็บปวดก็มลายไปสิ้น” (บ็อบ มาร์เลย์ : นักดนตรีเร็กเก้ชาวจาเมกา)
104 สารประถมอุ ดมปั ญญา