EXTRA
MEI/JUNI 2012
MAGAZINE VOOR FOKKERIJ, SPORT EN ONDERNEMEN
nr 3
STOETERIJ VAN DE HELLE ‘Een paard laten goedkeuren, is geen kunst’
BEDRIJFSREPORTAGE
Kraamkliniek Huurneman kiest voor persoonlijke benadering
PAARDENDORPEN Wie heeft de primeur?
01_Cover.indd 1
MADELEINE BRUGMAN
‘Met creativiteit kom je een heel eind’ 21-05-12 15:24
PL
EXTRA
6
Stoeterij Van de Helle
12
nationaal HippiScH centrum
MEI/JUNI
2012
MAGAZINE VOOR FOKKERIJ, SPORT
Paul Mais en Edith De Reys verleggen accent naar sport
EN ONDERNEMEN
nr 3
16 STOETERIJ VAN DE HELLE ‘Een paard laten goedkeuren, is geen kunst’
BEDRIJFSREPORTAGE
Kraamkliniek Huurneman kiest voor persoonlijke benadering
PAARDENDORPEN Wie heeft de primeur?
MADELEINE BRUGMAN
‘Met creativiteit kom je een heel eind’
01_Cover.indd 1
16-05-12 10:00
coVerfoto:
madeleine Brugman met magical mrS miStoffeleeS
Leanjo de Koster, Digishots
Financiën spelen belangrijke rol bij besluitvorming
KriStina SpreHe
Dressuuramazone maakt reuzensprong op wereldranglijst
INHOUD »
PLUS
20 adVieS Geef zadeldieven geen kans 23 BedrijfSreportage Paarden Kraamkliniek Huurneman helpt veulens op de wereld
28 Stappenplan Hoe om te gaan met wanbetalers? 31
lezerStipS
Praktische tips voor zaken in en om de stal
32 paardendorpen Paarden altijd binnen handbereik in themawijk
Creatief ondernemen
EDITORIAL DE PAARDENKRANT EXTRA MEI/JUNI 2012
45 04-05_Inhoud.indd 42
De grootste valkuil is bij het oude blijven omdat het altijd al zo ging. Als ondernemer moet je in beweging blijven. De ondernemers in deze editie van De Paardenkrant Extra denken allemaal bewust na over hun stallen en het terrein eromheen. Ze zijn creatief bezig met de mogelijkheden; door bouwmarkten struinen voor extra’s bij het bestaande hindernismateriaal, op internet zoeken naar geschikte systemen om toe te passen in of rondom de stallen, in de auto stappen en andere vooruitstrevende stallen (in het buitenland) bezoeken. Of het nu gaat om nieuwbouw, het aanpassen van de stallen naar de nieuwe richtlijnen of het aanpassen naar een nieuw systeem: alleen ondernemers met een creatieve geest overleven in deze tijd. Carolien Tesselhof, hoofdredacteur
35 Manegehouders portretten over hun bijzondere werkwijze
41
SHoppen
Producten voor in en om de stal
42 Madeleine praKtiScH Brugman over haar crossterrein 46 Paardenwelzijn analySe in Nederland 51
een dag op pad met…
57
StoKpaardje
Ton Agterberg op Indoor Brabant
Saaie gouden kooi
58 Volgend nummer 21-05-12 15:28
m
6
16
23
al
35
n
42 04-05_Inhoud.indd 43
51
PL
21-05-12 15:29
‘Als we nu alles nieuw moesten bouwen, zouden we dat heel anders doen’
06-11_Stoeterij.indd 6
21-05-12 15:33
Stoeterij Van de Helle is een begrip in België en daarbuiten. Paul Mais en Edith De Reys hebben daar de laatste twintig jaar hard aan gewerkt. Begin jaren negentig is in PuttePeulis naar eigen inzicht nieuw gebouwd, met het oog op de toekomst. Het bedrijf heeft drie takken: fokkerij, hengstenhouderij en sport, maar de laatste jaren is het accent steeds meer op de sport komen te liggen.
Paul Mais houdt niet van ‘Hollandse konijntjes’
Stoeterij Van de Helle
verlegt accent
naar sport
N
3 Castelino van de Helle (Cassini I x Landgraf I) begint door te breken
et na het nostalgische kerkje in het Belgische Putte-Peulis, nabij Mechelen, staat met een bordje de weg naar Stoeterij Van de Helle aangegeven. De weilanden, met houten hekken, geven aan dat het dichtbij moet zijn. De damp stijgt op van een net bemest perceel. Vlakbij een woonwijk buigt de mooie oprijlaan af. Die voert langs het woonhuis en komt uit bij het stallencomplex. “Je komt net op de vuilste dag van het jaar”, verontschuldigt de baas des huizes, Paul Mais, zich meteen. “Het is regenachtig en dus een goede dag om mest uit te rijden. Dan heeft de buurt het minste last van stank”, vult zijn levenspartner Edith De Reys aan. Het woonhuis staat op een steenworp afstand van het paardenbedrijf en kijkt uit op de weilanden waar voornamelijk merries met veulens vertoeven. Rondom het bedrijf ligt zo’n tien hectare weiland en in de buurt heeft Mais nog eens twintig hectare tot zijn beschikking. De naam Van de Helle is afgeleid van de naam van de straat waar hij geboren is. Het betekent laagte. Met zijn werkkleding nog aan neemt de 69-jarige Mais graag even plaats op de praatstoel aan de stijlvolle eettafel in de woonkamer. Een echte Bourgondiër die van het leven geniet, met de nodige geestdrift en een uitgesproken mening.
op internationaal niveau. Hij is inmid-
Internationale blik
dels met ruiter Niels
Ooit rolde Mais via de pony’s in de paarden. Al snel wilde hij op niveau meespelen. Hij had een paar goedgekeurde hengsten die hij verhuurde aan hengstenhouder Marcel Van Dijck. Mais keek
Bruynseels geselecteerd voor het Belgische landenteam.
toen al met een internationale blik naar de fokkerij en de sport en doet dat nog steeds. “We leven in Europa”, is zijn mening. De stallen bij zijn bedrijf voor automatisering en beregeningstechnieken in de tuinbouw bleken al snel te klein. Op de huidige locatie werd naast de domicilie van wijlen springruiter Eric Wauters een nieuw complex gebouwd naar eigen ontwerp. “Als je nieuw bouwt, kun je dat doen naar eigen inzicht. Ik had op veel plekken in Duitsland en Frankrijk gekeken bij paardenbedrijven. Zo kreeg ik bijvoorbeeld het idee voor een vierkante opstelling met een binnenplaats. Daar wilde ik eerst een stapmolen hebben, maar die is er nooit gekomen. Met het erin en eruit doen van de paarden neem je te veel vuil mee en dan kun je het niet netjes houden.” Er staat nu een fontein. Zelfs een barbecue wordt er niet gehouden. “Dat doen we meestal gewoon bij huis. Bij de stallen zijn toch te veel vliegen”, lacht De Reys. Zo’n veertig individuele stallen en een ruime binnenbak werden neergezet. Bijzonder voor die tijd was de goede isolatie en de prachtige aftimmering met schrootjes. “Die isolatie is ideaal. Daar hebben we al veel voordeel van gehad. In de winter is het hier aangenaam en in de zomer lekker koel.” Inmiddels is er flink uitgebreid voor de opfok. Naast 24 boxen voor de jonge hengsten kwamen er ook zes grote loopstallen bij speciaal voor dit doel. “Als we nu alles nieuw moesten bouwen, zouden we dat weer heel anders doen. Er is alweer zo veel veranderd. We hebben alles altijd goed onderhouden en het voldoet nog prima aan onze eisen. Het hoeft niet overdreven luxe te
Interview DE Paardenkrant EXTRA MEI/JUNI 2012 Tekst: Jacquelien van Tartwijk BEELD: Yvonne Termeer
6
7
EX
06-11_Stoeterij.indd 7
21-05-12 15:33
Bouw
NATIONAAL HIPPISCH CENTRUM
ANALYSE DE PAARDENKRANT EXTRA MEI/JUNI 2012 TEKST: MARJA TEEKENS BEELD: KNHS
12 13 12-13-15_knhs kwpn.indd 12
Financiën spelen belangrijke rol bij besluitvorming ‘Warendorf op de Veluwe.’ Dat is het doel dat de KNHS en het KWPN voor ogen hebben op de terreinen van De Beek 125 in Ermelo. De sportfederatie en het grootste stamboek van Nederland bundelen de krachten en werken samen aan een nationaal centrum voor sport en fokkerij. Bob van Asselt, hoofd Nationaal Hippisch Centrum, licht de plannen toe.
21-05-12 15:35
TIPS VAN DE KNHS De KNHS geeft de volgende tips voor het bouwen van een paardenobject: • Ga gluren bij de buren: probeer inspiratie op te doen. KNHS en KWPN hebben zich laten inspireren door de paardensportcentra in Aken en Warendorf. • Bundel zoveel mogelijk werkzaamheden door de juiste planning hiervan. Als er bijvoorbeeld waterleidingen getrokken moeten worden, bedenk dan vooraf of er nog andere kabels in dezelfde sleuf kunnen liggen. • Wees op de hoogte van nieuwe ontwikkelingen. De KNHS heeft na onderzoek besloten dat in dit specifieke geval een rechtstaande bakrand voldoende veiligheid garandeert. Maak ook gebruik van nieuwe ontwikkelingen op bijvoorbeeld ICT-gebied. • Luister naar de gebruikers. Vraag naar hun wensen en vergeet daarbij de nevengebruikers niet. Denk wat betreft sportevenementen niet alleen aan de deelnemers, maar bijvoorbeeld ook aan de fotograaf. Welk licht hebben hoofd- en nevengebruikers nodig? Welke eisen stelt de fotograaf aan de achtergrondkleur? • Stel grenzen: wat wil je? Hoe is het te bedienen? Wat zijn de meerkosten voor een bepaalde luxe? Hoe ziet het eruit? Welke mogelijkheden wil je openhouden? Wat levert deze investering daardoor ten slotte extra op?
In de bouw trekken KNHS en KWPN samen op, al krijgen beide organisaties een eigen plek op het centrum waarvoor ze zelf verantwoordelijk zijn qua exploitatie. De KNHS bouwt een nieuw stallencomplex en een grote rijhal met een rijbaan van 35 x 70 meter met 700 vaste tribuneplaatsen en 48 boxen.
gunningprocedure ten aanzien van het KNHS-centrum is in een laatste fase. De welstandscommissie heeft haar fiat gegeven aan de plannen, maar de gemeente moet de vergunningen nog verlenen. Er is een intensieve samenwerking met de gemeente en de provincie. De aanvang van de bouw van
‘We willen dat de omgeving TROTS is op het nieuwe centrum’
B
ob van Hasselt laat weten dat het nieuwe centrum exploitatietechnisch zelfstandig moet zijn. Hiermee bedoelt hij dat het centrum bij de bouw wel geld mag kosten, maar dat het daarna voldoende geld moet opbrengen om het draaiende te kunnen houden. De inkomsten van de evenementen en de kantine moeten dus groot genoeg zijn voor onderhoud, rente en aflossing en andere bedrijfskosten. “Daarnaast moet het geschikt zijn om de verschillende disciplines binnen de paardensport, van spring-, dressuur- en mensport en eventing tot voltige, endurance en fokkerij, te kunnen ontvangen. Het centrum dient verder bruikbaar te zijn in zowel het indoor- als het outdoorseizoen. Doelgroepen als recreatieruiters, wedstrijdruiters, topsporters en fokkers moeten de locatie kunnen gebruiken en waarderen. Allemaal werken ze aan een optimale prestatie en het nieuwe centrum moet daartoe belangrijke randvoorwaarden invullen”, somt hij op.
Het aantal tribuneplaatsen is uit te breiden tot 1250. De sportfederatie zal in de toekomst, net als in de huidige situatie, haar terreinen en gebouwen ook beschikbaar stellen of verhuren aan derden. Het KWPN bouwt een carrévormig gebouw met daarin ruimte voor kantoren en veertig paardenstallen. Dit nieuwe gebouw krijgt een corridor naar de Prins Willem Alexanderhal, die straks volledig door het KWPN gebruikt wordt. Het KWPN zal de eigen afdeling bruisend houden door het organiseren van keuringen en hengsten- en merrietesten. Beide organisaties werken actief samen onder de naam ‘Nationaal Hippisch Centrum voor Sport en Fokkerij ’ om zo een uniforme uitstraling van de gebouwen te bewerkstelligen. De achterban wordt betrokken bij de bouw. Er wordt geregeld van gedachten gewisseld met de doelgroepen op alle niveaus. Bestuurders, huurders en deelnemers kunnen hun wensen en visie kenbaar maken aan beide organisaties. Bij de KNHS kreeg dit overleg onder meer vorm in de oprichting van een adviesgroep vanuit de paardensport. DLV en Exaedes begeleiden het bouwproces.
BOUWEN IN STAPJES Voor de bouw doorgang kan vinden, moet de gemeente eerst de vergunningen verlenen. De plannen van het KWPN zijn nagenoeg helemaal goedgekeurd en de bouw start dit voorjaar. De ver-
de KNHS-faciliteiten staat gepland voor september 2012. Binnen het KNHS-deel wordt tijdens fase één de nieuwe stallings- en overnachtingsaccommodatie gebouwd. Tijdens de tweede fase staat de verplaatsing van de Koningin Beatrixhal in de richting van de Prins Willem Alexanderhal op de planning. Fase drie betreft de realisatie van een nieuwe hal met bijbehorend restaurant op een centrale locatie. De bestaande foyer blijft gehandhaafd, maar krijgt door de nieuwe posities van de hallen een andere functie. Als het hele traject volgens plan verloopt, is alles begin 2014 gereed. Van Asselt legt uit dat de combinatie van verschillende gebruikers en activiteiten betekent dat elk detail in de bouw goed doordacht moet worden. “Een voorbeeld is de beschotting in de grote nieuwe hal. Meestal heeft deze een schuine rand, om zo veel mogelijk te voorkomen dat een ruiter met zijn knie de rand aanraakt, wat bij het berijden van jonge paarden nog wel eens het geval is. De nieuwe rijhal wordt echter zo groot dat deze rand goed te vermijden is. Daarom is gekozen voor een rechtopstaande rand. Een gunstig neveneffect is dat deze een stuk goedkoper is en eenvoudig sterk te maken is.” De financiën spelen tevens een belangrijke rol in de besluitvorming. Het centrum komt tot stand met geld van de KNHS-leden en dat moet verantwoord worden besteed. Er is gekozen om een goede en
EISEN NHC Uitgangspunten voor de bouw en inrichting zijn in belangrijke mate ontleend aan: • wensen en eisen vanuit de sport- en aanverwante organisaties • eisen ten aanzien van een goed en vooral gezond exploitatieoogpunt • Stichting Veilige Paardensport • HACCP ten aanzien van voedselveiligheid en hygiëne • Gids voor Goede Praktijken van de Sectorraad Paarden en de reactie hierop van onderzoeker dierenwelzijn bij Wageningen University & Research Centre dr. Kathalijne Visser • Arboregels
EX
12-13-15_knhs kwpn.indd 13
21-05-12 15:35
Stappenplan voor
AANPAK VAN WANBETALERS
Iedereen die bedrijfsmatig in de paardenwereld actief is, kan ermee te maken krijgen: wanbetalers. Je kunt jezelf indekken door bijvoorbeeld klanten vooraf te laten betalen, maar dat is niet in alle gevallen praktisch. Wat is op juridisch gebied mogelijk als je met wanbetalers van doen hebt?
P
ensionklanten die het stallingsgeld niet betalen, fokkers die de factuur voor geleverd sperma niet voldoen, lesklanten die zeggen dat ze volgende week geld meebrengen en dat vervolgens nooit doen. Het zijn slechts een paar voorbeelden van wanbetalers. Een probleem is het zeker. Wanbetalers kunnen het bedrijf waar ze schulden hebben in ernstige financiële problemen brengen. Mr. Ellen van Bussel van Schelstraete Advocaten komt het in de dagelijkse praktijk veel tegen. “Niet betalen kan drie redenen hebben. Men
1 STAPPENPLAN DE PAARDENKRANT EXTRA MEI/JUNI 2012 TEKST: TESSA VAN DAALEN BEELD: LONNEKE RUESINK
28 29 28-29_Stappenplan.indd 28
VOORKOMEN
Wat kun je doen om wanbetaling te voorkomen? Dat begint met het opstellen van een duidelijke factuur. Het gaat daarbij vooral om het vermelden van een redelijke betalingstermijn. Meestal is dat twee tot vier weken. In de algemene voorwaarden kunnen nadere bepalingen worden opgenomen, bijvoorbeeld regels met betrekking tot (te late) betaling. Die voorwaarden of een duidelijke verwijzing ernaar moeten dan wel op de factuur staan. Het is verstandig om niet met mensen in zee te gaan waarvan in de branche bekend is dat ze een dubieuze betalingsmoraal hebben. Wil je toch met zo iemand zaken doen, dan is het beter om in dat geval vooraf te laten betalen of de voorwaarden aan te passen. Sommige stamboeken houden bijvoorbeeld geboortebewijzen achter of schrijven veulens niet in als de hengstenhouder aangeeft dat dekgelden niet zijn betaald.
2
HERINNERING
Is een factuur niet binnen de gestelde termijn betaald, stuur dan als eerste een vriendelijke herinnering. Het kan immers zijn dat er iets over het hoofd is gezien en dat er geen sprake is van kwade opzet. Het heeft weinig zin om ‘eerste aanmaning’ boven een herinnering te zetten. Een ‘echte’ wanbetaler is daar niet van onder de indruk en zal rustig de tweede en derde afwachten. Het kan verstandig zijn om telefonisch contact te zoeken en na te vragen waarom er niet wordt betaald. Van Bussel: “Mocht er sprake zijn van onmacht, dan is misschien een betalingsregeling met termijnen een optie.” Als er niet binnen de gestelde termijn is betaald, mag de wettelijke rente in rekening worden gebracht. De hoogte varieert, maar ligt voor bedrijven momenteel rond de acht procent. Voor particulieren is het percentage iets lager. De actuele rentestand is via internet te achterhalen.
kan niet betalen, omdat het geld er gewoon niet is, er is sprake van laksheid, of er wordt doelbewust niet betaald.” Ze legt uit dat de wet crediteuren jegens debiteuren twee mogelijkheden biedt, namelijk het opschortingsrecht en het retentierecht. “Dat biedt in de paardenbranche echter vaak geen uitkomst, omdat de diensten of de producten al zijn geleverd. Neem een pensionklant met een openstaande stalrekening die het paard al heeft weggehaald. En een ketting om de staldeur als er niet is betaald, maar het paard er nog wel staat, gaat velen te ver.”
3
SOMMATIEBRIEF
Hebben alle pogingen om de klant tot betalen aan te zetten niets opgeleverd, dan is het een optie een sommatiebrief te sturen, waarbij de klant in gebreke wordt gesteld en de incassoprocedure wordt aangekondigd. Stuur een dergelijke brief aangetekend, zodat je bewijs van verzending en ontvangst hebt. De kosten die daarmee gepaard gaan, zijn ook te verhalen. Per e-mail of per fax sturen kan ook, zolang er maar een bewijs van verzending en ontvangst is. De brief en de bewijsstukken zijn nodig om van de vordering een zaak te maken.
Wanbetalers kunnen een bedrijf in ERNSTIGE FINANCIËLE PROBLEMEN brengen 21-05-12 15:43
Pensionklanten die het stallingsgeld niet betalen, het is slechts één voorbeeld van wanbetalers in de paardensector.
4
INCASSO
Als de sommatiebrief geen effect heeft, blijven er verschillende mogelijkheden over. Van Bussel: “Je kunt proberen je goederen terug te halen, maar dat is natuurlijk geen optie als het om bijvoorbeeld dekgeld of stallingskosten gaat. Je kunt ook een incassobureau inschakelen. Zo’n bureau kan de wanbetaler onder druk zetten, maar heeft niet meer bevoegdheden dan de crediteur zelf. Ze kunnen je wel veel werk uit handen nemen, omdat zij de brieven opstellen en versturen, maar ze hebben geen machtsmiddel.”
5
DEURWAARDER OF ADVOCAAT
Ook een optie is het inschakelen van een deurwaarder. Tot 25.000 euro kan een deurwaarder zelf procederen bij een kantonrechter. De kosten kunnen worden verhaald op de wanbetaler, maar als die daarvoor ook in gebreke blijft, komen ze alsnog voor rekening van de crediteur. Bij een vordering boven de 25.000 euro die bij de rechtbank wordt aangekaart, moet een advocaat worden ingeschakeld. Wie voor een lager bedrag een advocaat inschakelt, doet er verstandig aan op de kosten te letten. Deze wegen vaak niet op tegen het bedrag waar het om gaat. Soms biedt een rechtsbijstandverzekering uitkomst, maar lang niet elke rechtsbijstandverzekering biedt dekking voor lagere incasso’s.
6
BESLAGLEGGING
Blijft iemand hardnekkig weigeren om te betalen en is bekend dat hij of zij bezittingen heeft, dan is het mogelijk om beslag te laten leggen. Er moet wel een redelijke verhouding zijn tussen het te vorderen bedrag en de waarde van de in beslag te nemen goederen. In geval van zo’n beslag moet er een civielrechtelijke procedure volgen. Pas na een vonnis in het voordeel van de crediteur mogen de in beslag genomen spullen worden verkocht via een openbare verkoping. Van Bussel: “Vaak komt het niet zo ver. Van deze maatregel gaat zo veel druk uit, dat dan meestal wel wordt betaald.” Er zit ook een nadeel aan een beslaglegging. Zowel de civielrechtelijke procedure als de beslaglegging gaat met kosten gepaard en die staan vaak niet in verhouding tot de opbrengsten. En met een vonnis in de hand mag een crediteur weliswaar de in beslag genomen zaken verkopen, maar als dat bijvoorbeeld paarden betreft, dan blijken die in de praktijk vaak weinig op te brengen tijdens een executieverkoop. Zijn er meerdere schuldeisers, dan is het ook nog mogelijk om een faillissement aan te vragen. Ook dan is het maar afwachten hoeveel geld er nog terugkomt. Want van een kale kip… EXTRA
EX
28-29_Stappenplan.indd 29
21-05-12 15:43
Jeroen Hendriks bouwt Jan Arts Omheiningen verder uit ‘Als mensen het mij niet gunnen, verkoop ik morgen niets meer’
Jan Arts en Jeroen Hendriks
Jan Arts Omheiningen mag zich al twintig jaar rekenen tot de gevestigde namen in hippische kringen. Het bedrijf in Loerbeek levert omheiningen en hindernismateriaal, maar ook stapmolens, stallen en lichtmasten. Met de komst van Jeroen Hendriks (30) heeft het bedrijf een extra impuls gekregen. Vorig jaar nam hij de zaak volledig over en bouwt hij samen met Jan Arts de klantenkring verder uit. Jeroen Hendriks is een jonge ondernemer uit Duiven, die al een groot netwerk had opgebouwd als paardenhandelaar. Stal de Egge was (mede)eigenaar van hengsten als Sir Sinclair, Casco, Riant en Unistar en had veel afzet naar Scandinavië, maar op het moment dat de markt sterk daalde, keek Jeroen Hendriks uit naar nieuwe mogelijkheden.
BWG Stables, Tubbergen
“Jan Arts had een bedrijf dat lekker draaide met een goede basis van vaste klanten, maar geen opvolging. Dat was voor mij de kans om de stap te wagen. Ik ben er met veel energie en frisse ideeën ingestapt en dat loont zich langzaam. Inmiddels hebben we drie montageploegen in plaats van één en zijn we een samenwerking met verschillende partijen aangegaan, zoals met Liberty stapmolens en bodemspecialist Ton Agterberg. Zo hebben we op CHIO Rotterdam de omheiningen gezet en hindernissen op het voorterrein geleverd. We kunnen ook een totaalplaatje maken voor het hele buitengebeuren, inclusief grondwerk, bestrating en de aankleding ervan.” Jeroen Hendriks heeft veel investeringen gedaan in geen makkelijke tijd, gezien de economische malaise. “Het dwingt je om creatiever te ondernemen. Er is best handel, maar je moet het wel gaan halen. Oftewel de baan op en veel mensen spreken. We hebben veel hout op voorraad, waardoor er vandaag besteld kan worden en dezelfde week geleverd. Door snel te werken, je aan de afspraken te houden en hoge kwaliteit te blijven leveren, proberen we onze naamsbekendheid Jan Arts en Jeroen Hendriks Omheiningen verder te vergroten.” De keus in omheiningen is divers, maar ook op wens te maken. “Een uitdaging was om in korte tijd een veilige en toch ook chique omheining te maken bij Nico Witte zodat de jonge paarden niet meer op de stoeprand langs de rijbaan zouden stappen. Een standaard omheining kan iedereen maken, maar hier moesten we ons technisch gezien in vast bijten. Het zijn leuke opdrachten, waarbij ik me realiseer dat klanten je dit moeten gunnen. Als ze dat niet doen, verkoop ik morgen niets meer.” EXTRA
Advertorial DE Paardenkrant EXTRA Mei/juni 2012
Bezoek de website door met uw Smartphone de QR-code in te scannen
Jan Arts & Jeroen Hendriks Omheiningen Komperwijkweg 2 7036 AR Loerbeek, Nederland t. 0031 (0)316 - 532159 f. 0031 (0)316 - 531984 m. 0031 (0)6 53967791 Stal Witte, Schijndel
Arts Omheiningen.indd 30
j.h@janartsomheiningen.nl www.janartsomheiningen.nl
PL
21-05-12 15:55
Hoe staat het momenteel met het welzijn van paarden in Nederland? Nadat de Sectorraad Paarden (SRP) vorig jaar het initiatief nam om een aantal richtlijnen op te stellen voor paardenhouders, is aardig gesleuteld aan de Nota Dierenwelzijn en Diergezondheid. Op horses.nl konden paardeneigenaren een enquête invullen gebaseerd op de richtlijnen van de SRP. Tijd om de balans op te maken.
PAARDENWELZIJN
in Nederland
TWAALF RICHTLIJNEN De Sectorraad Paarden stelde in april 2011 een set basisregels op voor het verbeteren van paardenwelzijn. Deze moesten zoveel mogelijk aansluiten bij het Paardenbesluit van de Dierenbescherming. In mei 2011 ging staatssecretaris Henk Bleker akkoord met de voorstellen van de SRP, waarna de stichting de twaalf richtlijnen verder uitwerkte in de Gids voor Goede Praktijken. Deze richtlijnen worden door diverse organisaties, waaronder de KNHS en de FNRS, als uitgangspunt genomen bij hun beleid. Ook bij bijvoorbeeld de nieuwbouw van een stallencomplex dient deze gids als leidraad. In het kort richt de Gids voor Goede Praktijken zich op vier hoofdaspecten: voeding, huisvesting en beweging, gezondheid en gedrag. Deze vier hoofdaspecten worden onderverdeeld in twaalf verschillende deelaspecten waarop de richtlijnen betrekking hebben: adequate voeding, boxoppervlakte, beweging, hoeveelheid licht, stallen en weides, adequate preventie en behandeling tegen ziektes of aandoeningen, couperen, paardenmarkten, sociaal contact, spenen, stereotype gedrag en zweepgebruik.
A
an de hand van een enquête op horses.nl werd gemeten hoe eigenaren scoren op het gebied van een aantal richtlijnen uit de Gids voor Goede Praktijken. Hieraan namen 1.034 bezoekers van de site deel, waarvan 892 mensen hun paard(en) hobbymatig houden en 142 mensen op professionele basis paarden stallen. In de Gids voor Goede Praktijken staat voorgeschreven dat een paard adequate voeding nodig heeft die is afgestemd op het individuele dier. Dit houdt in dat het paard naar behoefte voldoende voeding van goede kwaliteit krijgt en vrije toegang heeft tot voldoende schoon drinkwater. Een belangrijk aandachtspunt is dat er ten minste tweemaal daags voldoende ruwvoer wordt aangeboden, tenzij sprake is van beweiding in een wei met voldoende gras. Uit de enquête blijkt dat bij ruim een derde van de deelnemende particulieren de paarden gemiddeld drie keer per dag ruwvoer krijgen
ANALYSE DE PAARDENKRANT EXTRA MEI/JUNI 2012 TEKST: WIES ZWANIKKEN BEELD: LONNEKE RUESINK
46 47 46-47-49_Enquete.indd 46
21-05-12 15:53
Stroomdraad of -lint is de MEEST FAVORIETE weideafrastering (37,55%). Bijna een derde van de ondervraagde particulieren (29,33%) voert de paarden tweemaal daags ruwvoer. Bij slechts een enkeling is dat maar één keer per dag. Een aanzienlijk aantal, 29,87%, gaf aan de paarden vaker dan driemaal daags ruwvoer te geven. Zij voeren vier of soms zelfs vijf keer per dag kleine porties ruwvoer, of geven aan dat de paarden onbeperkt toegang hebben tot ruwvoer omdat ze in de wei staan of omdat er sprake is van een grote hooiruif die altijd is gevuld. Onder de beroepsmatige paardenhouders blijkt het vaker dan tweemaal per dag ruwvoer geven gebruikelijker dan onder de particulieren. Een derde (32,94%) voert de paarden drie keer op een dag ruwvoer, 40% doet dit vier of vijf keer. Ook geeft deze groep aan dat jonge paarden in de opfok veelal de hele dag door toegang hebben tot ruwvoer. Wat daarnaast binnen deze groep opvalt, is dat men het
aantal maal ruwvoer per dag soms aanpast aan het seizoen. In de winter wordt dan een keer extra ruwvoer gevoerd. Een kwart van de ondervraagde professionals voert de paarden tweemaal daags ruwvoer en slecht één persoon gaf aan één keer op een dag ruwvoer te geven.
HUISVESTING Onder huisvesting en beweging vallen de aspecten boxoppervlakte, beweging, licht en stallen en weides. Over de boxoppervlakte meldt de Gids voor Goede Praktijken dat de box voor pony’s kleiner dan 1,56 m minimaal tweemaal hun stokmaat in het kwadraat moet zijn. De boxoppervlakte voor pony’s en paarden groter dan 1,56 m is minimaal 10 m . Voor hoogdrachtige merries en merries met veulen is een minimum van 12 m voorgeschreven, tenzij sprake is
van minimaal acht uur weidegang per dag. De richtlijn gaat ook in op stands waarin paarden permanent staan aangebonden. Per 1 januari 2017 zijn deze definitief verboden. De normen worden per 1 januari 2012 gehanteerd bij nieuw- en verbouw van stallen. Uit de enquête blijkt dat een aanzienlijk aantal van de paarden van de respondenten in een stal van 3 x 3 meter staat, wat dus een boxoppervlakte van 9 m inhoudt. Dit geldt voor zowel particulieren (47,94%) als professionals (64,29%). Daarnaast wordt de stalafmeting van 3 x 3,5 m veel genoemd. Een enkeling houdt de paarden in stallen van 2,5 x 2,5 of 2 x 3 m. Een aantal respondenten gaf aan dat zij de paarden in groepshuisvesting houden. De richtlijn voor stallen en weides heeft betrekking op de veiligheid en deugdelijkheid van de omgeving. Zo is prikkeldraad verboden en dient een paard sociaal contact met soortgenoten te hebben. Verder is de hoeveelheid licht van belang. Paarden moeten minimaal 80 lux aan licht krijgen gedurende acht uur per dag. De enquête wijst uit dat stroomdraad of -lint veruit de meest favoriete weideafrastering is onder »
Vrijwel ieder paard kan op stal andere paarden ZIEN of HOREN 46-47-49_Enquete.indd 47
21-05-12 15:53
EX
BELMONDO MATTEN:
voor anti-slip en extra comfort
Uitglijden in de stalgang of op de wasplaats behoort tot de verleden tijd met de producten van Belmondo. Om het comfort voor het paard rondom de dagelijkse training te verbeteren en het risico op blessures tot een minimum te beperken, heeft Belmondo diverse rubbermatten ontwikkelt met anti-slip en schokdemping die ook voor in de stal en in de stapmolen geschikt zijn. Horsefriend Products BV van Wim Wielheesen uit Geesteren heeft al meerdere jaren de Belmondo puzzelmatten in het assortiment. “De kwaliteit is zeer goed en je hebt verschillende matten voor verschillende doeleinden. Belmondo is het toppaardje onder de rubbermatten”, vertelt Wim Wielheesen uit ervaring.
Belmondo Classic
Het Oostenrijks merk ontwikkelt elk product met als uitgangspunt om het paard zich nog prettiger te laten voelen. Geen slippende ijzers meer op de klinkers, rust op stal door de schokdempende werking, geen beschadigde voeten of ijzers als ze staan te krabben en geen stof wat beton wel geeft. Slijtage aan de matten is minimaal, maar mocht er toch een mat beschadigd raken dan is deze zeer eenvoudig te vervangen. De Belmondo rubbermatten zijn in verschillende typen en diktes verkrijgbaar. “Als je er met het huidige werkmaterieel, zoals knikladers, overheen wil zal het wat meer body moeten hebben dan wanneer je er alleen overheen loopt”, legt Wielheesen uit.
WALKWAY, CLASSIC, PADDOCK EN BOX PLUS
Belmondo
ADVERTORIAL
Klinker
Voor in de stalgang wordt de Belmondo Classic of Walkway het meest toegepast. Een nieuwe designmat, op verzoek verkrijgbaar in verschillende kleuren, met een hoefijzer- of klinkerprint en een puzzelinlegsysteem, waardoor heel fijn zand uit de rijbaan nagenoeg niet in de naden terecht komt en de matten perfect blijven liggen. De dikkere Belmondo Paddock, die ook vaak de Diamond wordt genoemd, toegepast op de wasplaats, dekruimtes, paddock of stapmolen. Door de ruitvorm loopt het water snel weg en in de stapmolen biedt de mat grip, maar toch ook niet teveel weerstand. Slijtage is minimaal. De Belmondo Box Plus is net als de Classic geschikt voor in de stal en reduceert strooikosten. “Meadow Brook Farm heeft het onder andere uitgetest. Met rubbermatten als basis hoef je duidelijk minder te strooien. Het is in eerste instantie wel een investering, maar het betaalt zich echt terug”, aldus Wielheesen. De thermo-isolatie en de zachtheid bieden bovendien extra comfort voor het paard. “Vanwege de kwaliteit en de diverse keuzemogelijkheden raadt Wim Wielheesen de producten van Belmondo elke paardenhouder aan. “Het past altijd, is makkelijk schoon te maken en snel aan te brengen, waarna de vloer direct in gebruik genomen kan worden.’” EXTRA
DE PAARDENKRANT EXTRA MEI/JUNI 2012
Belmondo Paddock BEZOEK DE WEBSITE VAN HORSEFRIEND PRODUCTS B.V. DOOR MET UW SMARTPHONE DE QR CODE IN TE SCANNEN
Horsefriends Products (Belmondo).indd 50
De Belmondo producten zijn ook verkrijbaar via Corton Constructiebedrijf in Kampen, Liberty Equine Products in Heerewaarden en Geert & Henk Trading in Mill.
BELMONDO Webersdorf 11 A 5132 Geretsberg (Oostenrijk) Tel: +43 7748 7241 258 Gsm: +43 676 843 451 258 Fax: +43 (0)7748 7241 250 claudia.elsner@kraiburg.co.at www.kraiburg-belmondo.com
Horsefriend Products B.V. Hardenbergerweg 131 7678 VR Geesteren Tel: 0546-639000 Fax: 0546-639001 info@horsefriend.nl www.horsefriend.nl
21-05-12 17:05
PL
Een dag op pad met…
Ton Agterberg
‘Evenementenbodem is
goede reclame’ Paardenliefhebbers kennen de naam Agterberg vooral van de bodems. Deze vormen echter slechts een klein onderdeel van de onderneming, die uit vijf subbedrijven bestaat en actief is in de ‘groene en grijze sector’. In 1988 werd de bodemtak van het bedrijf uitgebreid met evenementenbodems. Deze reportage, gemaakt tijdens Indoor Brabant, laat zien hoe de aanleg van een dergelijke bodem in zijn werk gaat.
Een dag op pad met... DE Paardenkrant EXTRA mei/juni 2012 Tekst: Melanie Brevink BEELD: Melanie Brevink, Kees Haaksman Illustratie: Brian Gunther
50
51
EX
51-52-53-55_Een dag op pad met Agterberg.indd 51
21-05-12 17:19
In het VOLGENDE NUMMER
NOG GEEN
ABONNEE
van De Paardenkrant? Abonneer je op De Paardenkrant Extra
EXTRA
MEI/JUNI 2012
MAGAZINE VOOR FOKKERIJ, SPORT EN ONDERNEMEN
nr 3
PRESTATIE
De volgende editie van De Paardenkrant Extra staat in het teken van prestaties en komt eind juli uit.
STOETERIJ VAN DE HELLE ‘Een paard laten goedkeuren, is geen kunst’
BEDRIJFSREPORTAGE
Kraamkliniek Huurneman kiest voor persoonlijke benadering
PAARDENDORPEN Wie heeft de primeur?
COLOFON
MADELEINE BRUGMAN
SPECIALE UITGAVE VAN DE PAARDENKRANT
‘Met creativiteit kom je een heel eind’
01_Cover.indd 1
Ontvang 6x per jaar een prachtig magazine vol informatie over Fokkerij, sport en ondernemen. Normaal 39,95 (6,95 per nummer)
NU TER INTRODUCTIE Jaarabonnement voor slechts
»
PLUS
16-05-12 10:00
POSTBUS 361
7000 AJ Doetinchem Telefoon redactie: E-mail redactie: Website:
29,95
REDACTIE:
✃
Naam:
(088) 29 44 900 horsesmedia@eisma.nl www.horses.nl
Carolien Tesselhof-Bruggink
ik wil mij abonneren op De Paardenkrant Extra (indien u al abonnee bent van De Paardenkrant ontvangt u standaard deze uitgaven) ❑M/❑V
Adres:
Shanna Alderliesten, Claudia van Bree, Melanie Brevink, Daniëlle Carrière, Ellen Franke, Tamara van de Krol (eindredacteur), Jacquelien van Tartwijk, Yvonne Termeer, Marije Wenneke
FOTOGRAFIE:
Arnd Bronkhorst, De Paardenkrant, Kees Haaksman, Leanjo de Koster, Lonneke Ruesink, Wendy Scholten
AAN DIT NUMMER WERKTEN MEE:
huisnummer:
’t Bonte Paard Advies, Esther Aiking (eindredacteur), Tessa van Daalen, Brian Gunther, Bettine van Harselaar, Rick Helmink, Wendy Scholten, Marja Teekens, Wies Zwanikken
Postcode: Woonplaats: E-mail: Telefoon: ❑ Ik machtig hierbij De Paardenkrant om het verschuldigde bedrag af te schrijven van mijn bank-/gironummer:
❑ Ik betaal per acceptgiro die mij wordt toegestuurd (toeslag € 2,50)
Datum:
Handtekening:
UITGEVER:
Minne Hovenga
ALGEMEEN HOOFDREDACTEUR EISMA HORSESMEDIA: Dirk Willem Rosie
DIRECTIE:
Egbert van Hes (algemeen directeur), Bouke Hoving (financieel directeur), Gerbert Tiecken (uitgeefdirecteur).
ADVERTENTIEVERKOOP:
HOOFDREDACTIE:
Stuur deze bon in een envelop zonder postzegel naar: De Paardenkrant, Antwoordnummer 470, 8900 VC Leeuwarden
Ja,
Extra verschijnt zes keer per jaar en kent een basisoplage van 10.000 exemplaren. Extra is gratis voor abonnees van De Paardenkrant. Een los abonnement kost € 39,95, het introductietarief is € 29,95. En abonnement nemen kan via www.horses.nl/paardenkrant.
58
Tina Duinkerken Cindy Haentjens Eddy Hoornstra André Kunze Irene Leusink Ria Tamboer
(088) 29 44 981 (088) 29 44 980 (06) 317 688 30 (088) 29 44 982 (088) 29 44 983 (088) 29 44 983
ABONNEESERVICE:
Postbus 2238, 5600 CE Eindhoven Telefoon (088) 226 66 47 Telefax (088) 226 66 75 E-mail abonneren@eisma.nl
SALES- EN MARKETINGMANAGER: Seb van der Kaaden
MARKETING: Julien Scholte Geeske Postma
(088) 29 44 864 (088) 29 44 864
VORMGEVING: Zeedesign
DRUK:
Veldhuis Media, Raalte
BEZORGING: Sandd HORSESMEDIA
Eisma Media Groep, waarvan De Paardenkrant onderdeel is, legt uw klantgegevens vast voor de uitvoering van de (abonnements) overeenkomst, of voor wanneer u in het kader van dienstverlening contact heeft met Eisma Media Groep. De gegevens worden tevens gebruikt om u te informeren over producten en diensten van Eisma Media Groep en zorgvuldig geselecteerde derden. De gegevens kunnen daarnaast aan zorgvuldig geselecteerde derden ter beschikking worden gesteld voor het verstrekken van informatie of aanbiedingen. Ook als u dat niet expliciet heeft aangegeven kunt u per e-mail over gelijksoortige producten en diensten van Eisma Media Groep worden geïnformeerd, tenzij u daartegen bezwaar maakt. Als u geen prijs stelt op informatie of aanbiedingen per e-mail of per post, dan kunt u dit aangeven bij Eisma Media Groep, Postbus 4, 7000 BA Doetinchem, of bij redactie.paardenkrant@eisma.nl. Voor meer informatie verwijzen wij u naar het privacystatement op www.eismabusinessmedia.nl/privacy-statement
© Copyright 2012 Eisma Business Media bv, Doetinchem. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/ of overgenomen in enige vorm of op enige wijze zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. Uitgever en auteurs verklaren dat dit blad op zorgvuldige wijze en naar beste weten is samengesteld, evenwel kunnen uitgever en auteurs op geen enkele wijze instaan voor de juistheid en/of volledigheid van de informatie. Uw opgegeven gegevens kunnen worden gebruikt voor het toezenden van informatie en/of speciale aanbiedingen door Eisma Media Groep bv en speciaal geselecteerde bedrijven. Indien u hiertegen bezwaar heeft, stuurt u een briefje naar De Paardenkrant Extra, Postbus 361, 7000 AJ Doetinchem.
PL
58_In het volgende nummer.indd 58
21-05-12 16:12