Route.nl Magazine

r out e. nl magaz i ne Edi t i e1

r o u t e . n l HET TIJDSCHRIFT VOOR DE FIETSLIEFHEBBER

650+

FI ETSROUTES

32GRATI SROUTEKAARTEN

VVVFI ETSSPEL

WI NEENFI ETSARRANGEMENT

FAVORI ETEADRESJ ES

VOORDESMAKELI J KESHORTBREAKS

OVERI J SSEL

NR. 1FI ETSPROVI NCI EVANNEDERLAND

DUI TSLAND

FI ETSENOVERDEGRENS

www. r out e. nl

DAGJEWADDEN

LEUKSTEPI CKNI CK PLEKJES

FORTENROUTES

FI ETSARRANGEMENT

Koop nu een en maak kans op

2 fietsen, 4 overnachtingen in 4 Bilderberg hotels en een Falk-VVV fietsatlas!

t.w.v. ₏ 2.500,– Kijk voor meer informatie en de actievoorwaarden op: www.vvvcadeaubon.nl/fietsactie Volg ons op:

R

TE.NL OU

es t u 0 ro

EDITORIAL

65

TOT hier en verder naar WWW.ROUTE.NL! Nederland is een fietsland bij uitstek. Miljoenen mensen, jong én oud, delen de passie voor fietsen. Elk jaar weer trekken we er met zijn allen op uit om de mooiste plekken te ontdekken, om te ontspannen of om simpelweg in conditie te blijven. En als de weergoden ons dan ook nog gunstig gezind zijn en we de zon weldadig zien stralen, is de dag helemaal compleet.

In dit magazine vind je voldoende inspiratie om er op uit te gaan en mooie routes te fietsen. Ga op ontdekkingstocht door de mooiste natuurgebieden en gezelligste plaatsen van ons land. Het is onmogelijk om alle prachtige gebieden van Nederland voor je in kaart te brengen, maar we hebben een selectie gemaakt van alles wat je in ons land op het gebied van fietsontspanning een keer gezien moet hebben.

Vanuit de prachtige fietsprovincies Gelderland en Overijssel wijzen we je de weg naar de oosterburen: twee prachtig vervlochten grensoverschrijdende routes waarmee je het grensgebied van Nederland en Duitsland markeert.

We gaan via de noordelijke routes in Groningen op zoek naar de ongerepte natuur van de Waddeneilanden. Schiermonnikoog komt uitgebreid aan bod, juist omdat je daar niet of nauwelijks wordt gestoord door gemotoriseerd verkeer. We laten je ook zien hoe je naar de Waddeneilanden kunt wandelen: een onvergetelijke ervaring. Verder beschrijven we vele routes die je worden aangeboden door Staatsbosbeer en de VVV. Van routes langs massieve forten en unieke molens, tot tochten dwars over heidevelden en door dichtbegroeide bossen.

Alle unieke routes hebben een ding gemeen en zetten aan tot iets wat onlosmakelijk met fietsen verbonden is: picknicken. Stap af wanneer je een mooi plekje hebt gevonden en geniet in alle rust van je lunch of andere kleine versnaperingen. We bieden je in dit magazine lekkere en simpele gerechten om mee te nemen voor onderweg, echte picknickroutes en afstaplocaties om te genieten van de natuur.

Heb je het magazine al verslonden en ben je op zoek naar nog veel meer mooie en betrouwbare routes? Dan nodig ik je graag uit om onze website www.route.nl te bezoeken. Hier vind je alle routenummers terug die je in dit magazine ziet staan en maak je kennis met honderden redactionele routes waaruit je zelf een selectie kan maken, voor nóg meer fietsplezier het hele jaar door.

Tot route.nl!

Karola van Kolk Hoofdredacteur

Falk-VVV

fiet € 9,10 ¦ w skaart ebwinkel. falk.n

l

Falk-VVV Knooppun te € 6,05 ¦ webwinke r l.falk.nl

.

route nl sroutes ¦ Gratis fiet

route.nl • 3

Inhoud 44

54 Colofon lk Karola van Ko Hoofdredactie Hollering Pina s, Esther de lis El ng vi ge , Vera Donker Vorm Vorstenbosch ica on M ie Redact Limburg, mee: d- en Middenmer werkten og, VVV Noor d, Stichting ko ui ni -Z Aan dit num on nd m la er ol id-H nd, VVV Schi umenten, burg, VVV Zu m on Li m nur VVV Nederla tu de id Na Noord- en M eer, Vereniging heer eh be sb ps bo ha ts Routebureau sc aa nd d, La dernemen, St isme er heer Frieslan To be or ps vo ha Liniebreed On au sc re ckfort, Land tdal , Regionaal Bu ch nd Ve lla g, Ho tin d Keuken van Ha ke or ar Landschap No Marketing, WaterReijk M l Bureau en aa n on ge gi in Re on e, Gr elta au voor Toerism egen, IJsseld gen, re ijm in Bu on -N ts Gr em en g nh Tw Ar g, ketin arketing, Mar lland Marketin nzesteden M Marketing, Sa specialist”.

Ha ts d, fie an e nl “d re le e Rivie en Profi voor Toerism Laag Holland die au Toerisme www.route.nl Euregio, Bure partners van aangesloten de ar na t ui at verder zijn.

Veel dank ga rug te vinden magazine te achterin het ute.nl B.V. Uitgeverij ro bo DaCosta Drukkerij Ha 0 exemplaren 00 0.

11 ge la Op

staurants, fés, hotels, re s - als fietsca nkels. er wi t rtn ie lis pa ut n cia rib te pe ss Dist eslo Profile De Fiet eeld via aang n. rd en de ve s le n el nl zij e. nd ut ha 00 85.0 en ro n, boek ordeelpas.nl V- vestiginge d aan fietsvo ur etcetera - VV tu rs ve n plaren zij 25.000 exem 45 118 nl, tel. 040 26 edia@route.

Adverteren m s Redactieadre , 5601 JN Eindhoven Postbus 7579 route.nl B.V., nl e. ut ro @ fo in , www.route.nl

d. Aan de samengestel rgvuldigheid praken zo e ns ijk ht aa el rig of og n py te tm Co le wijze rech met de groots ke is en t e di in en in az ge ag ud op inho Dit m nnen elijk voor de t magazine ku verwezen niet aansprak ar is na inhoud van he V. ar B. wa nl s e. end. rout de website worden ontle de inhoud op evenmin voor magazine en t, wordt. d, hergebruik verveelvoudig d of openbaar mag worden an e st av be tg ui ns ve ze Niets uit de atiseerd gege nisch, een geautom , hetzij elektro manier, opgeslagen in op enige wijze re of de an rm e vo ig e ig en en of gemaakt, in eën, opnamen uitgever. Alle ming van de door fotokopi m h, te sc es ni to ha e ec ijk m el ift hr sc de gaan zonder vooraf behouden. rechten voor

4 • route.nl

picknicken 6 8 11 12 15

Picknicken in de natuur Recepten voor onderweg Gadgets Fietsroutes Leukste picknickplekjes

Waddenwandelen 20 Waddenwandelen 22 Fietsen op Schiermonnikoog 24 Eilandroute

INSPIRATIE

62 Waar gaan we fietsen?

69 Gratis 32 fietsroutekaartjes

4 heerlijke recepten voor in de picknickmand! pagina 8

Fietsarrangement pagina 47

62

19

6

De mooiste rout

es

DE GRENS OVER

HEBBEN

32 De fietsprovincie van Nederland 35 Smaakfietsroutes 40 Grensoverschrijdend dichtbij 42 8-er de grensroute

11 18 50 58

LANDSCHAPPEN

26 Liefde voor Limburg 27 Fietsen in Noord- en Midden-Limburg 28 VVV Fietsspel 31 Liberation Route 44 Fietsen in de Waterdriehoek

17 Nieuwe Hollandse Waterlinie 51 Er gaat niets boven Groningen 54 Nationaal Landschap Laag Holland

BIJZONDER

15 Leukste picknickplekjes 45 De mooiste plekjes

Picknickgadgets Hebbedingetjes Fietsaccessoires Elektrische fietsen

gastvrij vvv

WIN

28 VVV Fietsspel 74 Puzzel

12 Burger Mar 13 Vesting 3hoek 24 Een ron dje ‘Schier’ 27 Klein G eluk Roerdalen route 27 Peel en Maasroute 31 Liberat ion Route 35 Smaak fietsroute Vec htdal 36 Smaak fietsroute IJss eldelta 37 Wieden route 38 Salland se Heuvelrug e n Regge 39 De Han zeroute 42 8-ter d e grens route 44 Fietsen in de Waterdri ehoek 52 Borgenro ute 56 Rondom Watergang 57 Land va n Leeghwater 62 Kies je route 69 Gratis 32 fietsroutek aarten route.nl • 5

PICKNICKEN IN DE NATUUR NATUUR

Schattige kleedjes, verfrissende drankjes, zelfgemaakte hapjes en bij voorkeur een stralend zonnetje: Noem het woord ‘picknick’ en mensen krijgen iets dromerigs in de ogen. Wie heeft er geen fijne herinneringen aan een lunch in het park met vrienden, een romantische date met een kleedje op het gras of een verjaardag die als verrassing in de vorm van een picknick was gegoten…

Nederland is rijk aan veel mooie plekken en een dagje fietsen in de natuur wordt nog leuker met een heerlijke picknick in het voor uitzicht. Met de (picknick)routes van route.nl, die je in dit magazine en op www.route.nl kunt selecteren, ben je een hele dag actief, gezond en gezellig bezig in de buitenlucht! Laat de stadse drukte achter je om neer te strijken op idyllische picknickplekken in het bos, langs mysterieuze plassen of op het strand met een prachtig uitzicht over zee. Picknicken kan je eigenlijk overal en met iedereen doen: een typische activiteit die leuk is voor jong en oud!

Een succesvolle buitenlunch Lunchen in de buitenlucht doe je natuurlijk bij voorkeur als het lekker weer is. Warmte is funest als je eten lang goed wilt houden, dus zorg er in elk geval voor dat je een koelbox met koelelementen meeneemt. Melk is een afrader, want dit bederft natuurlijk wel érg snel.

6 • route.nl

Zoek een lekker plekje in de schaduw, zodat alles zo lang mogelijk vers blijft. In een bos heb je natuurlijk genoeg keuze uit plaatsen in de schaduw, maar op het strand is het zeker zo fijn om uit de zon te kunnen zitten. Het is in dat geval goed om een parasol bij je te hebben. Spreid je kleed uit op de grond en neem plaats op je provisorische eetplek!

Een plekje aan de waterkant doet het altijd goed; het lijkt wel of de extra sfeer je lunch nog lekkerder maakt! Je kunt het water ook gebruiken als natuurlijke koelbox; leg er maar eens wat flessen met drinken in. Zo blijven je dranken heerlijk koud. Menig picknicker is door de stroming al eens een fles : is kwijtgeraakt, dus maak de flessen wel vast! fr t Alles voor je picknick Een picknick begint al thuis in de keuken. Je kunt natuurlijk eenvoudig

s en ko en d w r on rau me et z m Ge rse kom es) e j V m elt aus o (k ort ips w d

wat boterhammen smeren, maar niets is zo gezellig als veel smakelijke bites waaruit je kunt kiezen. Eten is immers een sociale bezigheid!

Maak je picknick compleet door thuis goede voorbereidingen te treffen. Niet alleen broodjes zijn lekker, veel meer etenswaren zijn geschikt voor een picknick. Wat dacht je van een (hartige) taart of quiche, lekkere zoete pannenkoeken, (gevulde) wraps of een frisse salade? Een aardappel- of groentesalade met noten is zo klaargemaakt en gemakkelijk mee te nemen in een vershouddoos.

Enkele gekookte eieren, lekkere stukjes worst of kaas, of een fruitsalade maken je lunch tot een feestmaal. Koffie of thee blijven uren warm in een thermosfles. Het vergt vaak enige voorbereiding, maar dan heb je ook wat!

Naast servies en bestek zijn peper en zout zijn eigenlijk onmisbaar wanneer je gaat picknicken. Voor een praktische gang van zaken wanneer je eenmaal trek hebt gekregen, is het ook verstandig om een schilmesje, een kurkentrekker en een EHBO-setje in te pakken.

Je kunt ook een spelletje of een boek meenemen voor de ultieme ontspanning in de middagzon. En vergeet je fototoestel niet!

Vergeet ook niet om een vuilniszak mee te nemen, zodat je jouw picknickplek weer opgeruimd achter kunt laten.

Hippe picknicktips Voor kinderen is een picknick helemaal een feest wanneer je ze een rugzakje geeft waar ze hun eigen spulletjes in kunnen stoppen. Een bal of een frisbee, een boek of een spelletje… en een extra trui of vest is ook zo meegenomen.

Bestel een heerlijke picknick

.

.

www picn icco mp any nl Ga je met een grote groep, dan is het ook leuk om een ‘potluck lunch’ te maken.

Vergelijkbaar met de Amerikaanse feesten, waar de gasten zelf hun drank meenemen, kan iedereen een lekker gerecht maken.

Tijdens de picknick kan je gerechten van elkaar proeven en kom je verrassende recepten tegen.

De Nationale Picknickweek 2013 De Nationale Picknickweek 2013 vindt plaats van 6 tot en met 12 mei van dit jaar. De hele week worden er leuke picknickactiviteiten georganiseerd. Bekijk de website www.picknickweek.nl voor alle informatie waar de activiteiten plaatsvinden en de locaties van de Bezoekers-centra van Natuurmonumenten.

P icknick checklist

e om op te zitten Een heerlijk kleedj ood met beleg Broodjes of stokbr jes , bestek en bekert Picknickset: borden ken ermosfles met drin Koeltas en een th Peper, zout Servetten Kurkentrekker Vuilniszak y nd en insectenspra EHBO-set, zonnebra Fototoestel Een mooi boek

... route.nl • 7

PICKNICK RECEPTEN

clubSan

dwich f orel

wrap met kip en mayonaise Een mandje vol met…

Je kan natuurlijk al je heerlijke voer in een rugtas gooien en gaan met de banaan. Maar niets is leuker dan een échte picknickmand. Maak een culinair feestje van je picknick met deze heerlijke recepten.

Clubsandwich met forel

Wrap met kip en mayonaise

Lunchgerecht | 4 personen | 10 min

Lunchgerecht | 4 personen | 10 min

Ingrediënten 8 sneetjes volkorenbrood 2 el mayonaise 2 augurken, fijngesneden 1 tl gedroogde dragon (kruid, potje 7 g) 1/2 komkommer 2 pakjes gerookte forelfilet (a 125 g)

Ingrediënten 3 el mayonaise 6 semigedroogde tomaten (potje 295 ml), fijngesneden 2 grote tortilla’s (pak 8 stuks) 50 g ijsbergsla, in reepjes 100 g kipfilet (vleeswaren)

Bereiden 1. Rooster de sneetjes brood in de broodrooster goudbruin. Meng ondertussen de mayonaise met de augurken en de dragon.

Breng op smaak met peper en zout. Snijd de komkommer in plakjes.

2. Bestrijk 4 sneetjes brood aan 1 kant met de saus en beleg met de komkommer. Verdeel de forelfilet erover en dek af met een sneetje brood. Steek er een tapasprikker in.

Voedingswaarden (per eenpersoonsportie) Energie: 300 kcal Eiwit: 21 gr Vet: 11 gr Koolhydraten: 29 gr

8 • route.nl

Bereiden 1. Meng de mayonaise met de tomaten en bestrijk de tortilla’s ermee.

2. Verdeel de ijsbergsla en kipfilet erover. Rol de tortilla’s strak op en snijd ze schuin doormidden.

Voedingswaarden (per eenpersoonsportie) Energie: 280 kcal Eiwit: 12 gr Vet: 17 gr Koolhydraten: 20 gr

o

Gazpach e tea homemade ic

Homemade ice tea

Gazpacho

Lunchgerecht | 4 personen | 10 min

Lunchgerecht | 4 personen | 15 min

Ingrediënten 1 pot Earl Grey thee citroensap (naar eigen smaak) suiker (naar eigen smaak) enkele takjes citroenmelisse

Ingrediënten 5 tomaten ½ komkommer 1 paprika 1 sjalot 2 tenen knoflook ½ citroen uitpersen ½ theelepel citroen rasp

Bereiden Zelfgemaakt ijsthee is het lekkerst!

1. Zet een pot sterke Earl Grey thee en laat deze helemaal afkoelen.

2. Meng er naar smaak citroensap en suiker door en laat in de koelkast ijskoud worden. Schenk in een thermoskan en steek er enkele takjes citroenmelisse in.

Voedingswaarden (per eenpersoonsportie) Energie: 20 kcal Eiwit: 0 gr Vet: 0 gr Koolhydraten: 4 gr

¼ rode peper 1 stengel bleekselderij 5 blaadjes lavas 2 sneetjes wit brood 3 dl olijf olie 6 IJsblokjes 1 el Crème fraîche

Bereiden 1. Giet een beetje olijfolie in een verwarmde koekenpan en voeg hier de sjalot, knoflook en een halve paprika aan toe.

2. Doe alle ingrediënten, behalve de olie, het zout en de peper, in de blender. Draai alles op tot gladde soep.

3. Maak het op smaak met kruiden en giet al draaiend de olijfolie erbij. Roer de soep door een zeef. Maak het af me crème fraîche.

Voedingswaarden (per eenpersoonsportie) Energie: 443 kcal Eiwit: 16 gr Vet: 17 gr Koolhydraten: 55 gr

route.nl • 9

Geniet van een welverdiend en uitgebreid ontbijt na een heerlijke overnachting bij Hotel Postillion Rijksstraatweg 30 | 3316 EH Dordrecht | T. +31 (0)78-61 84 444 | F. +31 (0)78-65 13 482 | E. hotel.dordrecht@postillionhotels.com | I. www.postillionhotels.com

Herberg - Hotel - EetcafĂŠ Partycentre - Manege

Herberg Manege van Loon Kloosterstraat 115 5175 PB LOON OP ZAND Tel. 0416 361519 info@hotelmanegevanloon.nl

Natuurpoort Nationaal Park de Loonse en Drunense Duinen Fiets-, mountainbike-, ruiter- en menroutes Verschillende overnachtingsmogelijkheden

Herberg Manege van Loon is het startpunt van de populaire Happen en Trappen route: Loonse en Drunense Duinen.

Buitenritten (onder begeleiding / voor ervaren ruiters)

Happen en Trappen: Een ideaal dagje uit voor jong en oud. U heeft de keuze uit 90 lekkere en prachtige fietstochten door heel Nederland. Wilt u meer weten?

Huifkar / Hittax

www.happenentrappen.nl

Bedrijfs- en familiefeesten Ruiterkampen

Meer informatie vindt u terug op onze website. www.hotelmanegevanloon.nl

GADGETS

Picknicken in stijl

€ 47,50 ¦ www.hetleveniseenpicknick.nl

Picknickkleed

yske Wâlden

€ 45,76 ¦ www.provinum.com

Noardlike Fr

Eet in stijl met dit picknickkleed van Staatsbosbeheer. Het kleed is gemakkelijk mee te nemen en het blaadjesmotief geeft het een unieke picknickuitstraling.

De achterkant is van kunsstof en op de 100% polyester fleece bovenkant zit je altijd droog en zacht. Een must-have voor elke buitenfanaat! € 12,95 ¦ winkel.staatsbosbeheer.nl

Drinkbeker + lunchbox

Deze vrolijke bontgekleurde picknicktas biedt plaats voor en wordt geleverd met koelelement, servies en bestek en voor 4 personen. Voor extra fietsveiligheid zijn er reflectiestrips op aangebracht.

Je mee te nemen lunch kan je kwijt in één vak, het servies is vast te snoeren in een ander deel.

De picknick travel cool coat van Menu in de zwarte uitvoering.

De wijnkoeler heeft een schokabsorberend en waterdichte rubberen basis. Daarnaast heeft deze cool coat een rits om geheel af te sluiten, een uitneembare coolpack en een vak om de picknick kurkentrekker van Menu in mee te nemen. Ideaal voor verschillende buitenactiviteiten.

Picknick fietstas Boerenbond

Picknick Travel Cool Coat

Dat picknicken hip is, blijkt wel uit de vele gadgets die je tegenwoordig voor deze buitenactiviteit kunt krijgen. Mooie kleden en moderne picknickmanden, maar ook compacte picknicktafels, compleet met opbergruimte, voor fietsers die niet op de grond willen eten. Wij hebben wat suggesties:

De Frozzypack houdt je eten zo’n 7 uur lang koel en vers, omdat het deksel als koelelement fungeert. Bij de Frozzypack hoort een unieke lekvrije drinkbeter. Het product is gemakkelijk te gebruiken en kan, op het deksel na, zelfs in de vaatwasser en de magnetron. En omdat het oog ook wat wil, is de Frozzypack te koop in verschillende, vrolijke kleuren. € 32,00 ¦ www.aroundkidz.nl

route.nl • 11

Staats bo € 6,95 sbeheer rec re ¦ winke l staat atiekaart 7 sbosbe heer n l

PICKNICKROUTES

.

.

Burgumer Mar Kijk voor meer informatie over route 117881 op route.nl Nationaal Landschap Noardlike Fryske Wâlden is een prachtig gebied, met een dicht netwerk van houtwallen, elzensingels en bomenrijen die grazige graslanden en vruchtbare akkers van elkaar scheiden, hier vormen eenzame boerderijen en kleine lint- en esdorpen de enige bebouwing. Het wordt ook wel het meest kleinschalige landschap van Nederland genoemd.

Het gebied is een uitloper van het Drents Plateau en bevat oude resten keileem, dekzand en veen van duizenden jaren oud. In de ijstijd stuwde het ijs de grond op, waardoor kleine stuwwallen ontstonden, maar toch zijn de hoogteverschillen te verwaarlozen.

Toen de mens naar het gebied kwam, werd de natuur al snel ontgonnen en het agrarische leven gaf het gebied een nieuw uiterlijk. De percelen waarop de boeren hun activiteiten uitvoeren hebben vaak bijzondere en afwisselende afmetingen, van hele smalle lange kavels tot stukken grond die vierkant zijn. Aan de vorm van de percelen kan je de tijd van ontginning vaak afleiden, maar de meeste kavels werden in de middeleeuwen geclaimd.

66

De ruim 300 dobben in het gebied dragen ook bij aan de authenticiteit van het nationale landschap. Resten van ondiepe kommen die vaak worden omgeven door een ringwal en soms gevuld zijn met water, tekenen het landschap. Deze zogenaamde pingoruïnes bevatten vaak prehistorische resten en zijn daarmee van onschatbare cultuurhistorische waarde.

Niet alleen de natuur is schitterend, maar het is ook leuk om cultuur te snuiven. De route voert je langs verschillende interessante musea, zoals het ijstijdenmuseum, landbouwmuseum de Brink in Veenklooster, openluchtmuseum Spitkeet of het Streekmuseum bij het Burgumermar. Hier kan je ook gezellig neerstrijken en je picknickmand uitpakken, want het gezellige Burgum is doorspekt van de Friese cultuur.

Ook de jachthaven nabij Nationaal Park De Alde Faenen is een prachtige plek voor een lunch in de buitenlucht. Terwijl je geniet van de gezelligheid van het samen picknicken, zie je prachtige boten, schepen en jachten, maar er is ook een interessant bezoekerscentrum waar je je licht kunt opsteken over het leven op en om het water.

69 71 70

Route 117881 N-Wegen Snelweg

72 73

Jistrum

Ook de uitkijktoren bij het Burgumermar is een echte aanrader, met een prachtig uitzicht kan je de vele bijzonderheden van Nationaal Landschap Noardlike Fryske Wâlden extra goed zien!

74 54 62 Burgum

Nationaal Landschap Noardlike Fryske Wâlden

75

76 It Heechsân

84 85

83

Eastermar

79

Sumar

78 12 • route.nl

82

pick

77

nick

plaa

ts Zomerse

Leerdam

57 49 33 34 32 31

Hoogblokland

36

37 39

geo

80 Werkendam

23

Sleeuwijk

82 99 98 97

29 28 27

53

fort

high tea

Betuwe

48

Route 117353 N-Wegen Snelweg

Bommelerwaard Gorinchem Nationaal Landschap 50 Nieuwe Hollandse Waterlinie

78

25 24

Woudrichem

25

P ickn

Vesting3hoek

icken b Ga vo ij de forte n¦ or m www h eer inform zondag 26 olland mei sewat atie naar erlinie nl

.

.

Kijk voor meer informatie over route 117353 op route.nl Als onderdeel van de (Nieuwe) Hollandse Waterlinie heeft de Vesting3hoek een rijke historie. Deze fietsroute neemt je mee langs rivier de Maas en verschillende dorpen en steden, door een gebied dat ruim 600 jaar aan geschiedenis herbergt. Grijp de unieke kans om deel te nemen aan de Forten Picknick op zondag 26 mei. Op de vestingen Werk aan het Spoel, Fort Asperen, Geofort, Fort Altena en Fort Bakkerskil kan je terecht voor een heerlijke lunch, zo uit de picknickmand!

Werk aan het Spoel is gebouwd in de periode van 1816 tot 1824 en had als doel om de daar in de buurt gelegen waaiersluis te beschermen. Bij restaurant De Veldkeuken kan je zelf je picknickmand samenstellen.

Je kunt natuurlijk ook alleen lunchen op het fort met een prachtig uitzicht over de Lek. Daarnaast wordt er een documentaire getoond over het leven van Youri Egorov en er wordt een lezingconcert over deze pianist gegeven.

Eet je liever in een wat natuurlijker omgeving, geniet dan van een buitenlunch in het Geofort met je eigen broodjes of fruit, of haal een gevulde picknickmand op. In de Vleermuisspeurtuin kan je leuk zitten, maar er zijn nog vele andere mooie plekjes te vinden op het fort.

Bij Fort Altena kan je picknickmanden kopen, maar kan je ook plaatsnemen op het terras en een keuze maken uit de tapas van de Gepeuzelkaart.

Dit fort, met een Beverburchtdoolhof en speciale kinderrondleidingen, is ook leuk voor kinderen.

Daarnaast is er een expositie van fotograaf Cees Reijnen en tref je een expositie van militaire relikwieën bekijken. Wil je meer van de omgeving zien, geef je dan op voor een prachtige natuurwandeling richting de Zandwijkse molen.

Ook bij Fort Asperen kan je zelf je eigen picknickmand meenemen of deelnemen aan een georganiseerde picknick. Daarnaast heb je de mogelijkheid om te kiezen voor een arrangement, waarbij je wat lekkers eet, het fort bezoekt en in een elektrische sloep vaart.

Een historische picknick is ook leuk bij Fort Bakkerskil.

Hier verbleven in de twee Wereldoorlogen honderden soldaten, maar uiteindelijk werd er nooit gevochten. route.nl • 13

PICKNICKLOCATIES

Leukste picknickplekjes van Nederland

nale Natio kweek ic P ickn kweek.nl

. icknic

www p

Cu p c a k e picknick Dit jaar viert Natuurmonumenten dat zij de Oisterwijkse Bossen precies 100 jaar beschermt. In het bezoekerscentrum in Oisterwijk wordt op 9 mei tussen 12.00 uur en 16.00 uur een Cupcake Trofee uitgereikt. Bak en versier thuis jouw creatie. Alle cupcakes worden op een lange picknicktafel in de bossen gepresenteerd aan cupcake-ster Manon van de Graaf, die de jurering verzorgt.

Bezoekerscentrum Oisterwijk | 9 mei

P i c k n icke n e n s pe u re n op d e B runssummerh eid e Beleef het voorjaar op de Brunssummerheide met een picknick en een speurtocht voor het hele gezin. Neem je lunchpakket mee of bestel vóór 10.00 uur het heerlijke picknickpakket bij het pannenkoekenrestaurant. Combineer je gezellige buitenmaaltijd met één van de zes kant en klare gezinsspeurtochten voor elke leeftijd.

Bezoekerscentrum Brunssummerheide | 9 tot en met 12 mei

Boomgaardspelen voor gezinnen met kinderen Genieten met het gezin in de boomgaard van bekende en onbekende spelen: van reuzenmemory tot belwerpen en meer. Neem je picknickmand mee, zodat je lekker in de buitenlucht tijdens de spelen je lunch kunt oppeuzelen.

Bezoekerscentrum Veluwezoom | 9 tot en met 12 mei

Op pad op een Veluwe Picknickfiets Een prachtige fietstocht door Nationaal Park Veluwezoom is pas compleet met een picknick. De speciale picknickfiets heeft een grote mand waarin je een heerlijke lunch kan meenemen, die je zelf van huis meebrengt of bestelt bij de speciale Picknickfiets. Een route waarin de mooiste picknickplekjes zijn aangegeven is inbegrepen.

Bezoekerscentrum Veluwezoom | 9 tot en met 12 mei route.nl • 15

Nieuwe Holla ndse

Waterlinie-Zui Nieuwe Hollandse

45

d

44

Waterlinie-Noord

Fietsen langs de Linie van Pampus tot Werkendam Staatsbosbeheer is beheerder van vijftien forten in de Nieuwe Hollandse Waterlinie. Daarnaast beheren we ruim 2700 ha natuur en landschap rond de forten en speelbossen om de waterlinie te beleven.

Staatsbosbeheer ontwikkelt tal van activiteiten en werkt samen met vrijwilligers en ondernemers. Zo blijft de Nieuwe Hollandse Waterlinie toegankelijk en beleefbaar voor een breed publiek.

De Waterlinie kaarten zijn o.a. verkrijgbaar bij onze Buitencentra en op winkel.staatsbosbeheer.nl/kaarten.html Voor meer informatie: www.staatsbosbeheer.nl en www.waterlinie.nl

Forten Wandel-en fie tsroutes Nationaal Lan dschap

Forten Wandel-en fietsroutes ap dsch Lan al Nationa

NIEUWE HOLLANDSE WATERLINIE

Natuur en cultuurhistorie tussen het IJsselmeer en de Biesbosch Fietsen langs de Hollandse Waterlinie

Werelderfgoed

Fietsen langs de Hollandse Waterlinie is verrassend afwisselend. Je ziet buitelende kieviten, passeert fraaie landhuizen en ontdekt gezellige vestingstadjes. In de verte wacht alweer zo’n fascinerend fort, vaak met een terras. Sommige forten zijn zelfs voorzien van B&B. Laad je in de zon en uit de wind op voor de volgende etappe.

Weet u het nog? De Nieuwe Hollandse Waterlinie beschermde Holland van 1815 tot 1940 tegen vijandige troepen. Bij oorlogsdreiging zetten militairen brede stroken land onder water. Op strategische posities stuitte de vijand op forten, vestingsteden, kastelen en kazematten. Tegenwoordig is het open Linielandschap het grootste rijksmonument van Nederland en bovendien genomineerd als UNESCO Werelderfgoed. Wat ooit voor het oog van de vijand verborgen lag, is volop zichtbaar en tot een fantastische belevenis gemaakt.

Fietsen langs de Linie kan van het IJsselmeer bij Muiden (NH) tot aan de Biesbosch bij Werkendam (NB). Over een lengte van 85 kilometer wisselen prachtige natuur en indrukwekkende cultuurhistorie elkaar voortdurend af.

11 fietsrondes Het traject van de Hollandse Waterlinie telt 11 fietsrondes. De lengte varieert tussen de 20 en 35 km. De routes voeren langs vestingstad Naarden, het slot bij Muiden en de forten rond Weesp; ze verkennen de omgeving van Culemborg of nemen je mee over De Waal of de Boven Merwede naar het Land van Heusden en Altena. Daar ligt Fort Bakkerskil, dat ooit onderdak bood aan 100 soldaten. In de vesting kan je nu overnachten in luxe kamers. Deze routes vind je terug op www.route.nl.

Groene oase In de linie gold een bouwverbod. Daarom is de Hollandse Waterlinie nog altijd de meest aantrekkelijke groene oase in de Randstad. Populieren, wilgen en iepen staan langs de fortgracht of hagen van meidoorn, sleedoorn, vlier en roos. Ieder fort vormt met het omringende landschap een parel van natuur en cultuurhistorie. Buiten is het genieten van prachtige ijsvogels in de fortgracht, kwakende kikkers en eindeloze vergezichten, binnen boeien kunstexposities en historische excursies. Want in de forten is altijd van alles te beleven. Fiets dit voorjaar nog langs de linie en ontdek er geheimen van vroeger.

Plan je fietstocht op planjeroute.nl of vraag een gratis fietsknooppuntenkaart aan bij info@hollandsewaterlinie.nl

route.nl • 17

Leuke hebbedingetjes Nestkastjes

Superzacht en aaibaai zijn de pluche knuffels van Natuurmonumenten.

Kies uit konijn, eekhoorn, egel, ree, uil of vleermuis. Bij elk dier zit een leuk weetje en raadsel. Spaar ze allemaal. € 8,95 voor leden ¦ € 9,95 voor niet-leden ¦ www.nm.nl/winkel

Pluche knuffels

Kies uit een nestkast voor mezen, roodborstjes en vlinders of de combikasten voor vlinders/bijen of voor lieveheersbeestjes/bijen. Formaat 18x16x18 cm.

Vanaf € 8,95 voor leden ¦ Vanaf € 9,95 voor niet-leden ¦ www.nm.nl/winkel

Het leukste boek om mee op pad te gaan. Met de zoekkaarten ontdek je zelf de meest voorkomende dieren en planten. Je herkent stap voor stap wat je allemaal tegenkomt in de natuur. € 12,50 voor leden ¦ € 17,50 voor niet-leden ¦ www.nm.nl/winkel

Zoekkaartenboek

Natuurmonumenten-Falk wandelkaarten voor elke fietsen wandelliefhebber. Overzichtelijke kaart met de mooiste wandelingen en fietstochten. Keuze uit 13 verschillende kaarten. € 5,95 voor leden ¦ € 6,95 voor niet-leden ¦ www.nm.nl/winkel

Wandelkaarten Voor elke gelegenheid een mooie kaart. De set bevat 5 blanco dubbele wenskaarten met mooie natuurfoto’s. Met envelop.

Afmetingen 10x15cm. Er zijn verschillende sets beschikbaar.

Wenskaarten

€ 6,95 voor leden ¦ € 7,95 voor niet-leden ¦ www.nm.nl/winkel

De leukste en groenste artikelen vind je in de webwinkel van Natuurmonumenten.

Eenvoudig en snel te bestellen via www.natuurmonumenten.nl/winkel of bel gratis 0800-0231666. Met jouw aankoop steun je de natuur in Nederland.

18 • route.nl

De Waddenzee is een uniek natuurgebied, zo bijzonder dat het in 2009 op de Werelderfgoedlijst van UNESCO werd geplaatst. Jaarlijks weten tien tot twaalf miljoen vogels de zand- en slikplaten te vinden voor een tussenstop of het stillen van hun honger. Struin door het modderige zand of verken de kronkelige, bochtige paden in het achterliggende gebied van Friesland, Groningen of Noord-Holland.

route.nl • 19

WADDENWANDELEN

Wandelen in het grootste en meest afwisselende wandelgebied van Nederland; dat kan vanaf dit voorjaar met Waddenwandelen. Met ruim 1200 kilometer aan wandelmogelijkheden ontsluit dit netwerk het hele Waddengebied rond werelderfgoed Waddenzee: de eilanden, inclusief het Duitse Borkum, maar ook het kustgebied van Groningen, Friesland en Noord-Holland.

Waddenwandelen is een nieuw wandelpadennetwerk; honderden kilometers aan paden, ruim 550 knooppunten en veertien bijzondere dagwandelingen, die erom vragen ontdekt te worden. Het netwerk voert over historische voetpaden, boerenlandpaden en oude binnendijken door de mooiste natuur en cultuurlandschappen.

Leesbaar landschap In Friesland en Groningen loopt het netwerk door vaak oeroude kustlandschappen. De terpen en wierden laten zien waar het water tot in de late middeleeuwen het land binnendrong. Ze herinneren aan de hoogtijdagen van de Friese koningen, toen de regio ten westen van het Lauwersmeer even dichtbevolkt was als de regio Parijs. Het zorgt tot op de dag van vandaag voor wandelvriendelijke afstanden tussen de dorpen en steden en maakt het tot ideaal wandelland.

Waddengoud Waddenwandelen is gecertificeerd door Waddengoud. Dit keurmerk voor originele streekproducten en -diensten geeft wandelaars de zekerheid dat het netwerk op een duurzame manier tot stand is gekomen en dat het een unieke ervaring van de Wadden biedt.

In de Kop van Noord-Holland wandel je door het oudste polderland van Nederland en waardevolle duinlandschappen, waar Schotse Hooglanders en Konikpaarden zorgen voor een grote variatie in

20 • route.nl

plantensoorten. Maar Waddenwandelen loopt ook bijna letterlijk door de Stelling van Den Helder, waarmee al in het begin van de 80-jarige oorlog een begin werd gemaakt.

Waddengevoel Ook op de Waddeneilanden biedt het netwerk variatie. De routes lopen door het polderlandschap in de ‘binnenlanden’ en langs de dorpjes, vuurtorens en de Waddencentra. Daarnaast laat het netwerk de wandelaar het ‘traditionele’ waddengevoel ervaren: met de wind door de haren, het zout op de lippen, het krijsen van de meeuwen en het uitzicht over het droogvallende Wad. UNESCO Werelderfgoed De Waddenzee is een bijzonder natuurgebied met een kwetsbaar ecosysteem. Het is het grootste ononderbroken systeem van zanden slikplaten ter wereld, met een grotendeels ongestoorde natuurlijke dynamiek. Het gebied is jaarlijks van levensbelang voor 10 tot 12 miljoen vogels, die hier tussenstop maken op doorreis van of naar hun broed- of overwinteringsgebieden.

Alleen hier vinden ze genoeg voedsel om de trektocht van duizenden kilometers te kunnen volbrengen. Eind juni 2009 is de Waddenzee op de UNESCO Werelderfgoedlijst geplaatst.

Ruggengraat en lussen Ruggengraat van Waddenwandelen is Pracht het internationale Noordzee Kustpad ig uitzi cht (E9 of LAW5). De ‘zijpaden’ voeren langs de cultuurhistorische pareltjes van het Waddengebied, zoals de lieflijke middeleeuwse terpen wierdekerkjes, borgen, staten en stinzen; de dorpjes met

hun beschermde dorpsgezicht. Daarnaast doen ze kenmerkende landschapselementen aan, zoals de vele eendenkooien die het vogelrijke gebied telt.

Op weg met Waddenwandelen Het routenetwerk heeft een uitgebreide website: www.waddenwandelen.nl, waar wandelaars zelf routes kunnen uitstippelen en dagwandelingen kunnen downloaden. Gelopen routes kunnen worden bewaard en gedeeld. Er is een gratis Waddenwandel-app voor de smartphone beschikbaar. Die geeft een signaal als de wandelaar de gekozen route verlaat of wanneer er achtergrondinformatie beschikbaar is tijdens de route.

Gidsen Wandelnet heeft drie gidsen uitgebracht. Twee gidsen beschrijven het netwerk op het vaste land, de derde informeert over de routes op de eilanden. Naast routebeschrijvingen en topografische kaarten bevatten de gidsen ook streekinformatie.

Kaarten, knooppunten en bewegingen Samen met Falkplan zijn vijf opeenvolgende wandelkaarten van het knooppuntennetwerk ontwikkeld, elk van een deel van het vaste land en een eiland. De schaal (1 : 25.000) is toegesneden op de wandelaar.

Knooppunten en bewegwijzering De knooppunten zijn onderweg aangegeven met herkenbare zwarte kunststofpalen, met vierkante markering in blauw/ paars-rood, in twee richtingen. In de bovenste markering

staat het Waddenwandel-logo met knooppuntnummer; eronder de pijlen voor rechtdoor, en links- of rechtsaf.

Het Noordzee Kustpad (E9) behoudt de bekende rood-witte LAW-markering. En behalve op Texel, wijkt ook de situatie op de Waddeneilanden iets af. Hier is gekozen voor de markering van de Streekpaden van Wandelnet met het logo van Waddenwandelen.

Ambitie Waddenwandelen heeft de ambitie in 2014 de eerste Waddenwandel4daagse te organiseren; een duurzaam evenement rond vier dagen wandelen. Deelnemers zouden per dag moeten kunnen kiezen uit verschillende afstanden, van 5 tot en met 40 kilometer.

Voor eind 2013 moet duidelijk zijn of Waddenwandelen deze droom kan realiseren.

Waddenwandelorganisatie Waddenwandelen is een initiatief van Landschap Noord-Holland, Landschapsbeheer Groningen en Landschapsbeheer Friesland.

Zij werken samen met Wandelnet en de ANWB. De aanleg

is betaald met geld uit het Waddenfonds

(90%), aangevuld door bijdragen van de

provincies Noord-Holland, Fryslân en

Groningenen en de Groninger gemeenten

Eemsmond, Winsum, de Marne, Delfzijl en Oldambt.

Voor meer informatie en de gratis app: www.waddenwandelen.nl

Fiskerspaed

delen

wan eerlijk

H

De vuurtoren

route.nl • 21

22 • route.nl

© Cynthia Borras

SCHIERMONNIKOOG

Het Nationaal Park Schiermonnikoog is één van de spannendste natuurgebieden van Nederland. Vrijwel nergens anders zijn er op zo’n kleine oppervlakte zoveel landschapstypen te vinden: bossen en duinen vol geurige bloemen, het oneindige strand, wadplaten vol vogels en een uitgestrekte kwelder met ongerept uitzicht.

Schiermonnikoog is een eiland van rust en ruimte, maar staat ook garant voor gezelligheid en avontuur. Een eiland met oneindig veel mogelijkheden Op Schiermonnikoog kun je je onmogelijk vervelen. De benoeming tot Nationaal Park in 1989 en de plaatsing van de Waddenzee op de Werelderfgoedlijst van UNESCO in 2009 bevestigen hoe bijzonder ‘Schier’ is. Wadlopen, vogels kijken, vliegeren op het strand of op expeditie naar de zeehonden... Natuurlijk heeft het eiland ook een groot aantal gezellige strandpaviljoens en terrasjes.

De ontspannende ervaring van een bezoek aan Schiermonnikoog begint al zodra je in Lauwersoog op de veerboot stapt. Meeuwen scheren door de lucht en in de verte staat de knalrode vuurtoren, die steeds dichterbij komt.

Dieren- en bloemenpracht Velen komen voor de unieke flora en fauna naar het eiland. Vooral tijdens de voor- en najaarstrek wemelt het op Schiermonnikoog van de vogels. Een oktoberdag waarop honderden lijsters na een vlucht van duizend kilometer uitgeput op het strand neerploffen is een

prachtig spektakel. Op de Oosterkwelder liggen grote vogelkolonies en in de duinen maken zangvogels hun nest in dicht struikgewas.

En ook de vogelkijkhut in de Westerplas geeft een mooi uitzicht. Net als de jachthaven en veerdam, die de wadvogels van dichtbij tonen.

Sinds een aantal jaar zie je tussen paal 5 en 10 op het strand één grote bloemenzee. Ook in de duinvalleien zijn dan prachtige orchideeën, gentianen en parnassia’s te bewonderen. Op het meest westelijke punt van de Waddendijk, de Bank van Banck, groeien er planten die nergens anders in het Waddengebied te vinden zijn.

Geschiedenis Na een reeks zware stormvloeden ontstonden rond het jaar 1000 de Waddenzee en de Waddeneilanden. Het eiland dankt haar naam aan de Cisterciënzer monniken van het Friese klooster Claerkamp, die de eerste eigenaren van het eiland waren. Zij droegen grijze (=schiere) pijen en wetende dat oog een oud woord voor voor eiland is, is de naam van het eiland verklaard.

De zee bepaalde lang het leven van de eilanders. Soms kwam ze erg dichtbij en slokte stukjes eiland op. Zo sloegen de golven rond het jaar 1700 aan de westkant van het eiland zelfs het hele dorp Westerburen weg. Nog steeds ‘wandelt’ het Friese eiland.

Tegenwoordig is het ver over de Groningse provinciegrens getreden.

route.nl • 23

NATUUR FIETSROUTE SCHIERMONNIKOOG

vuur

tore

n

eilanderh

De uitgebreide beschrijving van route 117667 is te vinden op route.nl

Leuke tip

Vanaf de veerhaven van Schiermonnikoog, waar je fietsen kunt huren, voeren schelpenpaden je langs de meest prachtige bezienswaardigheden en verschillende natuurgebieden op het eiland. Fietsend in westelijke richting bereik je via de jachthaven, langs de Bank van Banck, de Westerplas. Hier kunnen vogelliefhebbers hun hart ophalen in de vogelkijkhut. Via de Westerburenweg ben je zo in het dorp, waar je aan de Middenstreek en Langestreek de oude eilanderhuisjes1kunt aanschouwen en bovenal in het centrum de gezellige terrasjes kunt opzoeken.

Midden in het dorpscentrum vind je in het Willemshof het standbeeld de ‘Schiere Monnik’, die het eiland symboliseert.

Walviskaken2vormen de ingang van het Willemshof en zijn een verwijzing naar het rijke zeemansverleden van het eiland. Na een half rondje om de kerk, fiets je over de Torenstreek op de witte watertoren3 af, waar ook in de verte de rode vuurtoren3 al opdoemt. Via de duinen bij de vuurtoren aangekomen fiets je het vuurtorenpad naar beneden af, richting de Badweg. Daar ga je linksaf en neemt vlak voor de strandopgang het fietspad aan je rechterhand, dat je via de duinen langs verschillende strandopgangen en uiteindelijk naar strandpaviljoen de Marlijn aan de Prins Bernhardweg voert, met naast de strandingang bunkermuseum Schlei.

De Circustheaterdagen op Schiermonnikoog is hét festival voor jong en oud, waar professionals, amateurs en kindercircussen uit binnen- en buitenland bij elkaar komen. De theaterfietstochten staan garant voor een buitengewone circusbelevenis, dankzij de unieke combinatie van hoogwaardig circustheater en de natuur van Schiermonnikoog als adembenemend decor.

Wat: Circustheaterdagen Schiermonnikoog Waar: Unieke locaties op Schiermonnikoog Wanneer: Hemelvaartweekend, 9 t/m 12 mei 2013 Aanmelden en meer informatie: www.circustheaterdagen.nl

dagen

eater Circusth

24 • route.nl 7 • route.nl

Voorbij het strandpaviljoen kun je nog een stuk verder over het schelpenpad fietsen, waardoor je de kwelder met haar bakens genaamd ‘Kobbeduinen en het Willemsduin'4 kunt aanschouwen. Driehoekige bouwsels moesten vroeger de schepen behoeden voor vastlopen op het wad en het eiland, totdat de twee torens deze navigatie overnamen.

Uiteindelijk kom je in de polder. Ook kun je de Prins Bernhardweg direct rechtsaf volgen, zodat je via de polder terug richting het dorp fietst. Langs deze weg vind je aan de linkerkant bunker de Wassermann,5met daarachter drenkelingenbegraafplaats Vredenhof,6en aan de rechterkant recreatieplas de Berkenplas.

Oosterduinen NATUUR

Noorderduinen

Nationaal Park Schiermonnikoog

aven

th Jach

6

huisjes

2

Route 117667 N-Wegen Snelweg

Banckspolder

Schiermonnikoog 4

Provincie: Friesland Lengte: 12.6 km. (± 0:44 uur) Beginpunt: VVV Schiermonnikoog

Op veel plekken op het eiland zijn de sporen van het rijke verleden van het eiland terug te zien.

1 Eilander huisjes

De oudste huizen in het dorp zijn van rond 1725 en hebben een typische, asymmetrische vorm.

2 Walviskaken in het dorp

De kaken op de Willemshof zijn een ‘souvenirtje’ meegenomen tijdens een reis naar de Zuidpool, geënt op de walvisjacht.

3 De rode vuurtoren en witte watertoren

De torens zijn beide in 1853 gebouwd, voor navigatie van het scheepsverkeer.

4 De bakens van de Kobbeduinen en het Willemsduin

5 Bunkers

Verspreid in de duinen liggen bunkers uit de Tweede Wereldoorlog. De bunker Wassermann en het Bunkermuseum Schlei tonen de roerige oorlogsgeschiedenis van het eiland.

6 Vredenhof

De meeste drenkelingen op deze begraafplaats stammen uit de beide wereldoorlogen.

7 Eendenkooi

De kooiker vangt eenden tegenwoordig alleen nog voor onderzoek. Ga mee op excursie in zijn Eendenkooi!

Driehoekige bouwsels die schepen op het wad de weg wezen.

route.nl • 25 route.nl • 7

LIMBURG

Kleurrijke heidegebieden en de meanderende Maas, maar ook de uitgestrektheid van de Grote Peel en de langste rivierduinengordel in de Maasduinen. De regio Noord- en Midden-Limburg leent zich uitstekend voor een ontdekkingstocht per fiets. De 1300 kilometer aan fietsroutes worden verbonden met pontjes over de Maas. Een groot deel van de routes zijn autovrij.

Noord- en Midden-Limburg heeft de fietser veel te bieden. Geen duizelingwekkende cols, maar lekker rustige, grotendeels vlakke paden. Fietsen is hier ontspannen genieten.

Deze regio staat voor rust en ruimte: veel natuur, water en gastvrije gezelligheid. In dit deel van Limburg liggen maar liefst drie Nationale Parken: de Groote Peel, de Meinweg en de Maasduinen. Uitgestrekte natuurgebieden met elk een heel eigen karakter, waar je uren kunt dwalen.

Ook liefhebbers van cultuur kunnen hier hun hart ophalen. De fietsroutes nemen je mee naar interessante musea, kapellen en prachtige kastelen. Maar ze laten je ook de rijke geschiedenis van

26 • route.nl

de dorpen en steden beleven, zoals de historische bisschopsstad Roermond, het beroemde witte stadje Thorn, het kloosterdorp Steyl of Stevensweert, ooit een Spaanse vesting. Wie tijdens de fietstocht wil uitrusten op een terras aan de Maas, kan heerlijk genieten in het toeristisch dorpje Arcen.

Schaf bij de VVV een fietsroutenetwerkkaart aan, spring op de fiets en verken deze veelzijdige regio.

Voor overnachtingsmogelijkheden, leuke uitjes en uitstekende restaurants verwijzen wij je graag naar www.liefdevoorlimburg.nl en www.vvvmiddenlimburg.nl.

LIEFDE VOOR LIMBURG

Melick

Route 115303 N-Wegen

Herkenbosch

76

75

77

67

Sint Odiliënberg

74 BEGINT HIER 3

71 Vlodrop

De meuleber g

72

69

Montfort

e berckt Kasteel d

Posterholt

68

Klein Geluk Roerdalenroute Kijk voor meer informatie over route 115303 op route.nl

fietse

n

Klein Geluk in Roerdalen is één van de prachtige fietsroutes van route.nl. Een afwisselend landschap met vele mooie vergezichten strekt zich voor je uit! Fiets door dorpen waar gastvrijheid nog met de hoofdletter G wordt geschreven.

Het pittoreske St. Odiliënberg is zo’n dorp. Hier staat een voormalige abdijkerk in romaanse stijl, die in 1957 tot basiliek werd verheven. Naast de Basiliek is het Roerstreekmuseum gevestigd, waar je uitgebreide collectie voorwerpen uit de streek en historische en archeologische informatie over de streek vindt. Bijzonder is ook molen Verbeek, de enige stenen bergkorenmolen in Midden-Limburg ten oosten van de Maas.

bossen

Heldense

Peel en Maasroute informatie over route 115041 op route.nl Noord-Limburg is dé fietsregio bij uitstek. Het ontbreken van heuvels en de beschikbaarheid van goede fietsroutes maken fietsen in het Noord-Limburgse bijzonder plezierig. Peel en Maas is dooraderd met fietsroutes die je naar de mooiste plekken voeren. Verken dorpen als Maasbree,omgeven door afwisselende natuurgebieden zoals Lang Hout, Asbroek, Dubbroek of het dorp Koningslust, in het zuiden omgegeven door natuurgebied Het Vlakbroek.

Dwaal door de romantische Heldense Bossen, een uitgestrekt bosgebied met prachtige stuifzandheuvels en ervaar de rust en het groen van dit prachtige gebied.

52

Maasbree

67

74 61

Koningslust

12

6

Beringerbroek

62

Panningen

22

Helden

Kesselse Bergen 57

Heldense Bossen

56

55

Donkervennen

24 LIEFDE VOOR LIMBURG BEGINT HIER

65

23 66

Route 115041 N-Wegen

route.nl • 27

Je dagje uit wordt pas echt leuk met de VVV. Want de VVV weet je te verrassen als geen ander met de beste tips. Met het VVV-idee maak je bovendien kennis met het verhaal achter dat leuke adresje of die bijzondere plek. Het opent deuren voor je die voor anderen gesloten blijven. Zo ontdek je meer en geniet je nog intenser. Van al het moois dat ons land te bieden heeft.

7. FLEVOLAND Flevoland biedt veel mogelijkheden voor een leuk dagje uit, zeker ook voor kinderen. Welk van die kindvriendelijke bezienswaardigheden brengt iederéén in hogere sferen?

Altijd een VVV-idee

L Aviodrome E Bataviawerf

O Museum Schokland E Pretpark Walibi

9. ZUID HOLLAND Het gebouw op de foto staat in Den Haag. Het verleent de stad voor een groot deel haar identiteit.

Welk gebouw is dit?

W Paleis Huis ten Bosch B Catshuis Z Het Vredespaleis O Het Museon

8. NOORD HOLLAND Wie Noord-Holland zegt, zegt Kaas. Kaas uit NoordHolland is wereldberoemd. De bekendste kaasmarkt van Noord-Holland trekt dan ook altijd heel veel bezoekers, uit binnen- en buitenland. Waar vindt die kaasmarkt plaats?

T Amsterdam R Gouda

E Alkmaar B Purmerend

6. UTRECHT Wist je dat de naam Utrecht een verbastering is van de latijnse aanduiding Trajectum of Trajecto.

Het betekent oversteekplaats voor de rivier. Vanuit Utrecht stroomt een riviertje noordwaarts richting Muiden. Aan weerszijden liggen pittoreske plaatsjes en fraaie landhuizen. Hoe heet dit riviertje?

T De F De E De P De

7

Hollandse IJssel Amer Lek Vecht

6 9

10

11

10. ZEELAND Zeeland is de provincie met de meeste zonne-uren van ons land. Goed nieuws dus voor zonaanbidders. Als je op het strand van Cadzand staat, in welk deel van Zeeland bevind je je dan?

I Zeeuws Vlaanderen J Walcheren

E Noord Beveland U Tholen

11. NOORD BRABANT In ’s-Hertogenbosch, de bourgondische hoofdstad van Noord-Brabant staat een voor Nederland uniek, bouwwerk. Welk gebouw bedoelen we?

D Kasteel Bouvingne E De Sint-Jans kathedraal

28 • route.nl

8

G Fata Morgana L Het Evulon

2. FRIESLAND Omdat de echte Elfstedentocht toch weer net niet kon worden verreden, is het misschien een idee om de tocht der tochten op de pedalen af te leggen. Voor de echte fietsliefhebber, dat dan wel! De foto is gemaakt in Hindeloopen, één van de beroemde Friesche Elf. Welke van de volgende steden behoort hier niet toe?

L Hindeloopen E Franeker

S Stavoren I Lemmer

1

E Gevangenismuseum F Fietsmuseum

3

D Spinnenmuseum A IJsmuseum

4. OVERIJSSEL Overijssel is een grote provincie met leuke steden en prachtige landschappen.

Het noordwesten, ook wel de Kop van Overijssel genoemd, is erg waterrijk.

Welk uniek plaatsje vind je hier?

G Kampen R Ommen

K De Geldersche Vallei S De Hoge Veluwe U De Ooijpolder M Het Rijk van Nijmegen

5

R Valkenburg S Maastricht

3

Tour mee door de 12 provincies, beantwoord onderweg alle vragen en maak kans op één van de twee heerlijke Van der Valk-fietsarrangementen of één van de tien VVV-cadeaubonnen t.w.v. € 25.

Noteer de letters die corresponderen met de juiste antwoorden in het vakje hieronder. Als je alle vragen goed hebt beantwoord krijg je een woord van 12 letters. Ga naar vvv.nl/routenl en vul hier het woord in. Doe dit in elk geval voor 30 juni 2013.

V Vaals A Heerlen

4

E Emmeloord T Giethoorn

Ontdek Nederland met de VVV en win

12. LIMBURG Van Mook tot Maastricht is Limburg een unieke provincie. Waar je ook naartoe gaat, de Limburger ontvangt je hartelijk én vol trots. Wist je dat in 1885 in Limburg de eerste VVV van Nederland werd opgericht. In welke plaats gebeurde dat?

2

T Allersmaborg Z Menkemaborg F Trappistenborg E Fraeylemaborg

5. GELDERLAND Gelderland is de groenste vakantieprovincie van ons land. Je vindt hier ook één van de bekendste Nationale Parken van ons land. Welk Nationale Park bedoelen wij?

4

1

1. GRONINGEN Wist je dat je in Groningen volop cultureel erfgoed kunt vinden. Zoals de borgen, ooit toevluchtsoorden in barre tijden, later luxe huizen voor welgestelden. Op de foto zie je Borg Nienoord. Welke van de onderstaande borgen ligt niet in de provincie Groningen?

3. DRENTHE In Drenthe vind je naast bossen, heide en hunebedden ook enkele bijzondere musea. Nabij het Drentse Veenhuizen ligt een museum dat je wellicht doet rillen. Welk museum is dat?

2

12

VVV-FIETSSPEL

Kijk voor meer informatie en actievoorwaarden op vvv.nl/routenl

5

6

7

8

9

10

11

12

route.nl • 29

Profile ‘de Fietsspecialist’...

Daar mag je méér Profile, de fietsspecialist... van verwachten: méér van verwachten: mag Daar Profile, Profile, de deje fietsspecialist... fietsspecialist...

Profile,de defietsspecialist... fietsspecialist...

Profile, Vakbekwaam personeel Mobiliteitsgarantie méér méér van van verwachten: verwachten: mag mag je je Daar Daar deskundig advies gratis leenfiets bij reparaties Daar méérvan vanverwachten: verwachten: magjejeméér Daarmag Profile, de fietsspecialist...

Vakbekwaam personeel Mobiliteitsgarantie Vakbekwaam personeel Mobiliteitsgarantie Breed assortiment Quick service Vakbekwaam personeel Mobiliteitsgarantie Vakbekwaam personeel Mobiliteitsgarantie Vakbekwaam personeel Mobiliteitsgarantie deskundig deskundig advies advies gratis gratis leenfiets leenfiets bijbij reparaties reparaties en private label van verwachten: bij kleine reparaties deskundig advies gratis leenfiets reparaties méér mag je Daar A-merken deskundig advies gratis leenfiets bijbij deskundig advies gratis leenfiets bijreparaties reparaties Breed assortiment Breed assortiment Niet tevreden?

Breed assortiment Vakbekwaam personeel Breed assortiment Breed assortiment A-merken A-merken en en private private label label Geld terug!

A-merken en private label deskundig advies A-merken A-merkenen enprivate privatelabel label Niet Niet tevreden? tevreden?

Uitgebreid servicepakket Niet tevreden?

Breed assortiment Niet Niettevreden? tevreden?

Geld terug!

Geld terug! bij aankoop van een label fiets Geld terug!

A-merken en private Geld Geldterug! terug!

Quick service Quick service Garantie Quick service Mobiliteitsgarantie Quick service Quick service bij kleine reparaties bij kleine reparaties op alle reparaties kleine reparaties gratis leenfiets bij reparaties bijbij reparaties bijkleine kleine reparaties ® Garantie Garantie Quality check Garantie Quick service Garantie Garantie op alle reparaties op alle reparaties en reparatiefietsen op tweedehandsop alle bij kleine reparaties op alle reparaties op alle reparaties reparaties

Uitgebreid servicepakket Uitgebreid servicepakket Uitgebreid servicepakket Verzekerd op weg Niet tevreden?

Uitgebreid servicepakket Uitgebreid servicepakket bij aankoop van een fiets bij aankoop van een fiets bij aankoop van een fiets powered by van Enra Geld terug! bijbijaankoop aankoop vaneen eenfiets fiets

®® Quality check ® Quality check Quality check Online winkelen Garantie Quality check Quality checkenenreparatiefietsen op tweedehandsop tweedehandsreparatiefietsen 24 uur per dag, 7 dagen per week op tweedehandsreparatiefietsen op alle reparaties tweedehandsenen op tweedehandsenreparatiefietsen reparatiefietsen

Verzekerd Verzekerd op op weg weg Verzekerd op weg Uitgebreid servicepakket Verzekerd op Verzekerd opweg weg powered by Enra powered by Enra powered by Enra bij aankoop van een powered poweredbybyEnra Enra fiets

® Online Online winkelen winkelen Online winkelen Quality check Online winkelen Online winkelen 24 24 uur uur per per dag, dag, 7 7dagen dagen per per week week 24 uur per dag, dagen per week op tweedehandsen reparatiefietsen 24 per 24uur uurper perdag, dag,7 7 7dagen dagen perweek week

Verzekerd op weg powered by Enra

Online winkelen 24 uurKijk per nu dag,op 7 onze dagen per week website voor de dichtstbijzijnde Profile winkel bij jou in de buurt!

Veilig op pad?

Laat je fiets checken bij Profile ‘de Fietsspecialist’

®® ®

Profile ‘de Fietsspecialist’ is ook dealer van:

www.profiledefietsspecialist.nl

Volg ons ook op:

VVV FIETSROUTE

Liberation Route Volg het pad dat de geallieerden aflegden om Nederland te bevrijden en ontdek wat er zich afspeelde in regio Arnhem Nijmegen tijdens de Tweede Wereldoorlog. Op ruim tachtig plekken langs de Liberation Route Arnhem Nijmegen liggen gemarkeerde veldkeien, waar je hoorspelen kunt beluisteren. Burgers, geallieerden en Duitse soldaten delen indrukwekkende ervaringen die ze rond deze plaatsen beleefden. Hun verhalen kun je gratis downloaden op www.liberationroute.com. Ze zijn ook te beluisteren via 0900-5423728.

Bij het start- en eindpunt van de route,VVV Arnhem (Stationsplein 13, Arnhem) kan je terecht voor meer informatie over de regio.

Hier kan je de laatste details van je route opzoeken, voordat je aan de fietstocht begint.

Wil je een gedet hebben? S ailleerde routebesc hrijving can d smartpho eze QR code met ne of kijk je op route n l

Het is moeilijk voor te stellen, maar op de (open) plekken tussen knooppunt 87 en 84 landden op 17 september 1944 duizenden geallieerde parachutisten en zweefvliegtuigen.

Route 115739 N-Wegen Snelweg Alternatief

84

85

Renkum

.

Ginkelse Heide

34

Veluwe Zuid

82

Onderweg steek je bij knooppunt 27 de Rijn met de veerpont over en fiets je over een hoge stuwwal, die ontstond in de laatste ijstijd: de Westerbouwing. Wie deze strategisch gelegen heuvel in handen had, beheerste naast Driel de rivier, de uiterwaarden en de beide oevers. Denk aan vaartijden. Indien de veer niet vaart kun je de route vervolgen via knooppunt 27, 26, 32 via de snelweg naar knooppunt 9, dit alternatief is ongeveer 2 km langer.

44 38

7 87 10

Oosterbeek Doorwerth

Heteren

9

Arnhem

29 22

27

37 32

41

39

26 Driel

Elden

36 35

28

Infocentrum ‘Slag om Arnhem’

Het Informatiecentrum ‘Slag om Arnhem’ bij de John Frostbrug geeft aan de hand van foto’s en persoonlijke verhalen een beeld van burgers en soldaten die in september 1944 in Arnhem woonden en vochten. Een videopresentatie geeft het verloop van de strijd weer. Op de voorgrond (van de foto) zie je een luisterkei van de Liberation Route.

Kasteel Doorwerth

Kasteel Doorwerth is prachtig gelegen in de uiterwaarden van de Rijn. Tijdens de Slag om Arnhem werd de waterburcht zwaar beschadigd, maar Doorwerth werd in 2004 gerestaureerd en in oude staat hersteld. In het kasteel zijn drie musea te bezoeken.

Airborne Museum ‘Hartenstein’

Het museum biedt meer info over de Slag om Arnhem die in het gebied tussen Ede en Arnhem plaatsvond. Britse, Amerikaanse en Poolse luchtlandingstroepen bezetten in september 1944 de bruggen over de rivieren vanaf de grens met België tot aan Arnhem.

De Airborne Experience is een soort filmset waar je deze Slag om Arnhem zelf beleeft.

route.nl • 31

FIETSPROVINCIE OVERIJSSEL

Het is er nog: een plek in Nederland waar het leven puur en ongecompliceerd is. Waar mensen naar elkaar omzien. Waar je kunt genieten van uitgestrekte natuurgebieden, kilometerslange fietspaden, karakteristieke dorpen en bezienswaardigheden, de mooiste Hanzesteden en overheerlijke streekeigen producten.

Monumentale panden, koopmanshuizen, prachtige steegjes en indrukwekkende vestingwerken vormen het decor van Hanzesteden Doesburg, Zutphen, Deventer, Hattem, Zwolle, Kampen en Hasselt, gelegen aan de prachtige rivier de IJssel. De IJssel is een van de mooiste rivieren in Nederland. Je kunt hem te bewonderen in de zomer als alle pontjes varen en in de winter als de ganzen op doortrek zijn, zijn de uiterwaarden bij uitstek geschikt voor vogelliefhebbers.

ROUTE 117672 de HANZEROUTE

Laat je verrassen door het afwisselende fietslandschap van de veelzijdige fietsregio’s IJsseldelta, WaterReijk, Salland, Vechtdal en Twente.

Alle regio’s bieden meerdaagse fietsarrangementen aan met een breed scala aan smaakfietsroutes, natuurroutes en culturele routes. Niets voor niets heeft Overijssel het predicaat “De beste fietsprovincie van Nederland” mogen ontvangen.

Heerlijk weekend Hanzestad?

Vanaf de twaalfde eeuw ontstond in Duitsland het Hanzeverbond, met als doel het beschermen en uitbreiden van de handel in producten zoals zout, granen, vis, hout, wijn, bier en dierenhuiden. De regio’s in Overijssel kennen ook inspirerende, middeleeuwse Hanzesteden met een enorme historische rijkdom. Wil je een weekend naar een dynamische stad? Bezoek dan Doesburg, Zutphen, Deventer, Hattem, Zwolle, Kampen of Hasselt. De voormalige handelssteden hebben veel te bieden op historisch, cultureel, landschappelijk en artistiek gebied. De roemrijke geschiedenis van het middeleeuwse Hanzeverbond heeft z’n sporen ruimschoots achtergelaten en de steden omgetoverd tot uitermate aantrekkelijke toeristische trekpleisters. Elk van de zeven steden heeft haar eigen charme.

rOUTE 117670 sALLANDSE HEUVELRUG EN REGGE

Wakker worden in een bedstee Trek een paar dagen uit voor de route en blijf overnachten in een bedstee van een voormalige stadsboerderij. Wakker worden in de ongekende stilte van de uiterwaarden van de rivier de IJssel? Dat kan! Kijk op de website www.hanzesteden.info voor inspirerende hotelarrangementen en Hanzelogies.

Ontdek onze IJsseldelta; Nederland in het klein De IJsseldelta ligt aan de monding van de IJssel. Hier vind je historische steden, eeuwenoude waterwegen en unieke polders. Het bijzondere gebied wordt omringd door de tapijtstad Genemuiden, watersportparadijs Zwartsluis en de drie Hanzesteden Zwolle, Kampen en Hasselt. De (culturele) rijkdom die het Hanzeverbond met zich mee heeft gebracht is 32 • route.nl

1 e r e m inci d m u N rov lan tsp eder e i f n N va Geniet

en tij

dens

het f

ietsen

hier nog duidelijk zichtbaar en de dynamiek is vandaag de dag nog goed voelbaar. De steden vertellen verhalen over arbeid, handel en lange zeereizen. De imposante historische gebouwen, havens en verdedigingswerken maken de Hanzesteden tot prachtige ‘levende’ openlucht musea, die tot de verbeelding spreken.

In het midden van de IJsseldelta ligt Nationaal Landschap IJsseldelta, met daarin één van de oudste polders van Nederland: de polder Mastenbroek. Het unieke landschap onderscheidt zich door de grote mate van openheid, de oudste rationele geometrische verkaveling en het reliëf in het landschap in de vorm van huisterpen en kreekruggen.

Bekijk vanaf de oude zeedijken de polders en geniet van de bijzondere flora en fauna die de IJsseldelta rijk is.

Waar je voorkeur ook naar uitgaat, de IJsseldelta heeft het mooiste dat ons land te bieden heeft. Fiets en wandel door het uitgestrekte landschap, vaar over mysterieuze rivieren, bewonder en beleef historische binnensteden, proef heerlijke streekproducten, ontdek de vele verhalen die het gebied te vertellen heeft en vertel ze door. Voor meer informatie over de IJsseldelta kun je een bezoekje brengen aan www.vvvijsseldelta.nl.

Ervaar het WaterReijk Er is in Nederland een streek waar je nog echte gastvrijheid vindt. Waar je met volle teugen fietsend, varend of wandelend geniet van prachtige bos-, riet- en waterlandschappen en sfeervolle stadjes. Fiets door de uitgestrekte bossen rondom de Woldberg, langs de stuwwallen en historische paden achter Steenwijk, en door de rietlanden en het waterlandschap in de Weerribben en de Wieden.

Een streek om je thuis te voelen en toch even helemaal weg te zijn: het WaterReijk.

sMAAKFIETSROUTES:

rOUTE 117669 IJSSELDELTA rOUTE 117674 vECHTDAL

Daarnaast is WaterReijk rijk aan cultuur en historie, een keur aan gezellige restaurants en tal van leuke activiteiten. Ontdek pittoreske plaatsen als Giethoorn, Vollenhove en Blokzijl. Hoor de stilte, voel de ruimte, ruik de geur en proef de gastvrijheid van één van de mooiste gebieden van Nederland. Een aanrader is een tocht met de EcoWaterLiner. Door de combinatie van fietsen en varen ontdek je op een fluisterstille manier al het moois dat de regio te bieden heeft.

Ervaar ook het Waterreijk op www.waterreijk.nl.

ROUTE 117671 WIEDENROUTE

Salland: natuurlijk gastvrij Tussen de rivier de IJssel en Nationaal Park de Sallandse Heuvelrug ligt een streek met gezellige dorpen en de oude Hanzestad Deventer: Salland! Grootschalig massatoerisme tref je hier niet aan, maar de route.nl • 33

regio heeft wel een gevarieerd en kleinschalig cultuurhistorisch aanbod. Door de rijke geschiedenis zijn er mooie monumenten bewaard gebleven. Statige landhuizen op fraaie landgoedere en gerestaureerde molens zijn te zien in een afwisselende natuur: weidse uiterwaarden, een prachtig coulisselandschap en een bosrijke heuvelrug. Op het platteland zie je monumentale boerderijen, koeien en schapen in de wei en landwinkels met streekproducten.

Ontdek de vele landgoederen in Salland met de bijbehorende landhuizen en havezaten, waarvan een groot aantal open is gesteld voor het publiek. Of leer het Sallandse landleven kennen door een overnachting bij de boer, het bezoeken van ijs- en zuivelboerderijen, door een knapzakroute te lopen door je rond te laten leiden op het boerenbedrijf. Gemoedelijkheid en gastvrijheid horen helemaal bij de sfeer die Salland uitstraalt. Ook de Rustpunten – plekken waar je bij bewoners van het buitengebied gewoon op de koffie kunt gaan – bewijzen dit. De locaties liggen vaak aan prachtige wandel- of fietsroutes. Bezoek voor meer informatie over de regio www.sallandnatuurlijkgastvrij.nl.

BOERgondisch genieten in het Vechtdal De Vecht baant zich al kronkelend een weg door het schitterende landschap en passeert gezellige dorpjes, landgoederen, bossen en heide. Een landschap waarin vervlogen tijden bewaard zijn gebleven en waar je nog volop ruimte en rust vindt. Je fietst over bospaden en oude klinkerwegen. Onderweg zie je dat het rivierlandschap stroomopwaarts plaatsmaakt voor uitgebreide loof- en naaldbossen met heuvels. Heidevelden gaan over in koelanden en houtwallen in bossen.

Fietsen in het Vechtdal is BOERgondisch genieten. Maak onderweg eens een stop bij de streekproductenwinkel en proef het Vechtdal. Of breng een bezoekje aan één van de gastvrije boeren en om zelf te ontdekken waar deze producten gemaakt worden en hoe het er op de boerderij aan toe gaat.

Verscholen in het groen vind je in het Vechtdal ook een veel historie. Tijden van ruilhandel, ridders, kruistochten en marktkoopmannen herleven bij het zien van het imposante middeleeuwse kasteel Rechteren of bij één van de vele andere havezaten, landhuizen of landgoederen. Ontdek meer over de geschiedenis van Vechtdal op www.vechtdaloverijssel.nl.

Welkom in Twente: landgoed van Nederland.

Maak kennis met het Twentse landschap en de mensen, onderga het ritme van het landleven en laat je langzaam betoveren door de streek. Voel de wind in je haren, de zon op je gezicht en geniet van al het moois, want Twente is een streek waar het leven groen is.

Twente heeft een gevarieerd coulisselandschap met pittoreske dorpen en sprankelende steden. Hier vind je een ruim assortiment aan wandel-, fiets-, mountainbike- en paardrijroutes te combineren met een heerlijke vakantie, een weekendje weg of een dagje uit.

Ga op zoek naar het verleden bij boeiende, amusante of ongewone musea en ontdek gepassioneerde kunst bij exposities. Of ervaar de serene rust van de bossen, de heide en het water terwijl je met de picknickmand een plekje aan de waterkant zoekt.

Beleef de sagen van Twente, proef de ambachtelijke streekproducten of bezoek Heilige Huisjes en cultureel erfgoed. Verrijk jezelf in Twente! Ga voor meer informatie over Twente naar www.twentelandgoed.nl 34 • route.nl 34 • route.nl

FIETSROUTE VECHTDAL

Smaakfietsroute Vechtdal Kijk voor meer informatie over route 117674 op route.nl De Smaakfietsroute Vechtdal is een schitterende fietstocht van ongeveer 40 kilometer langs kastelen en havezaten, gecombineerd met een aantal culinaire stops, zodat je de streek letterlijk kunt proeven. Je komt bovendien langs Kasteel Rechteren, Huize Het Laer en over het Landgoed Vilsteren.

Brasserie Aan de Oever1 is een unieke locatie aan de rivier de Vecht, waar de kok vooral verse, eerlijke en streekgebonden producten gebruikt, waaronder kazen van Kaasboerderij Heileuver en fruitig beleg van Wijngaard de Varsenerhof en aardbeien van Tuinderij Van der Kolk. Bij die tuinderij kun je zien hoe de verse streekproducten geteeld worden.

De route neemt je mee naar een prachtige plek tussen de uitgestrekte bossen in Ommen, waar Wijngaard en Fruitbedrijf ‘de Varsenerhof’2ligt. De wijngaard heeft een grootte van 1 hectare en op het terrein staan ook diverse fruitbomen waar de boerin overheerlijk beleg van maakt. In juli, augustus en september worden in de wijngaard op donderdag rondleidingen gegeven.

In de Uiterwaarden van de Vecht, net buiten Ommen, grazen de zeldzame oud-Hollandse, brandrode runderen van de Vechtdal Hoeve. Als je de dieren van dichtbij wilt zien, moet je eerst een afspraak voor de ‘koesafari’ maken.

In het centrum van Ommen aangekomen, ligt Boerderijwinkel de Groene Marke op de route. Het is een gezellige winkel met agrarische producten uit het Vechtdal, zoals goed gevulde cadeaumanden, die rechtstreeks van het boerenland aan de klant aangeboden worden.

Hampshire Hotel Restaurant Paping3 wordt volop gewerkt met producten uit de directe regio van het Vechtdal. Het hele jaar door staat bijvoorbeeld het huisgerookte brandrode Vechtdalrund op de kaart, die je bij de Vechtdal Hoeve van dichtbij hebt kunnen bekijken.

Tenslotte leidt de fietsroute je naar Kaasboerderij Heileuver,4waar jarenlange ervaring en oude familierecepten garant staan voor een bijzondere smaak. Heel speciaal is de Sallandse kruidenkaas met paprika, bieslook en verse knoflook. In de winkel zijn behalve kaas ook tal van andere streekproducten te koop. Je mag op het erf rondkijken, een koe aaien en een kopje koffie of thee drinken.

1 Brasserie Aan de Oever

Oude Oever 10 7722 VE DALFSEN +31 (0)529 47 87 77 | www.mooirivier.nl

2 Wijngaard en Fruitbedrijf ‘de Varsenerhof’

43

Emslandweg 6 7731 RP OMMEN +31 (0)529 45 15 58 | www.devarsenerhof.nl

3 Hampshire Hotel Restaurant Paping

69

Stationsweg 29 7731 AX OMMEN +31 (0)529 45 19 45 | www.hotelpaping.nl

4 Kaasboerderij Heileuver

Dalmsholterdijk 17 8146 PE DALMSHOLTE +31 (0)529 45 82 32 | www.heileuver.nl

47 65

60 61

49 42 63

48

Dalfsen

Route 117674 N-Wegen Snelweg

83 84

5 Herberg de Klomp

Vilsterseweg 10 7734 PD VILSTEREN +31 (0)529 45 90 00 | www.herbergdeklomp.nl

Ommen

8 59

52

94 96

97 route.nl • 35

83

FIETSROUTE IJSSELDELTA

93

27

Route 117669 N-Wegen Route 117669 N-Wegen Snelweg

30

Genemuiden

39 38 37

Hasselt

31

60

Smaakfietsroute IJsseldelta Kijk voor meer informatie over route 117669 op route.nl De IJsseldelta Smaakfietsroute is een smaakvolle fietstocht door een regio die zich kenmerkt door een unieke combinatie van waterrecreatie, een Nationaal Landschap en Hanzesteden: een waterrijke ervaring met een aantal culinaire stops, waar je de IJsseldelta letterlijk kunt proeven. Je kunt tijdens de route, die 48 kilometer lang is, ook enkele lokale producenten of streekproductenwinkels bezoeken. Fiets over de dijk langs de Overijsselse Vecht die uitmondt in het Zwarte Water, door Hanzestad Hasselt en tapijtstad Genemuiden.

Steek met een pontje het water over en verken de culinaire Zwolse binnenstad.

Het startpunt van de fietstocht is Restaurant De Agnietenberg in Zwolle1, waar je gratis kunt parkeren. Steek de Vecht over met het laatste handgetrokken kabelfietspontje in Nederland. Aan de Zwolse kant hangt een enorme bel waarmee je aangeeft dat je over wilt steken. Het pontje vaart alleen de in zomermaanden!

Bij IJs- en Zuivelboerderij Glinthuys2 wordt op ambachtelijke wijze ijs gemaakt van verse koeienmelk. Er worden geen kunstmatige smaak- en kleurstoffen toegevoegd, zodat het ijs een zuiver natuurproduct blijft.

Vlak voordat je Hasselt binnen fietst, kom je langs korenmolen De Zwaluw. Deze molen is elke zaterdag open voor bezoekers. Er wordt dan uitleg gegeven over het molenaarsvak. Als de blauwe vlag buiten hangt, mag je gewoon binnen stappen.

Neem ook een kijkje bij Veldschuur Bid en Werk, een educatief centrum over natuur, cultuur en historie in de omgeving. Hier leer je meer over de prachtige provincie en al het moois dat je op je tocht tegenkomt.

36 • route.nl

In Zwartsluis is in het oude gemeentehuis Restaurant Brasserie Het Oude Gemeentehuis3 gevestigd, een eigentijds restaurant dat met biologisch vlees en verse producten werkt. Je mag kiezen voor de gerechten van de kaart, en je kunt vragen om een proeverij van biologische en verse producten uit de streek.

Vraag dan ook even naar het verhaal achter deze producten.

Je steekt met de kabelpont het Zwolsche Diep/ Zwarte Water over en fietst de culinaire stad Zwolle in. Ook Restaurant De Mandarijn4 werkt met streekproducten, zoals Zwolse mosterd, oude boerengeitenkaas van de Veluwe en ham- en worstsoorten uit het Vechtdal. Je krijgt dus volop de gelegenheid om je deze route goed te laten smaken!

68

62

69 67 47

6364 Zwolle

65

48

49

66

1 Restaurant De Agnietenberg Haersterveerweg 23 8034 PJ ZWOLLE +31 (0)38 453 28 72 www.agnietenberg.nl

2 IJs- en Zuivelboerderij Glinthuys Verburgweg 4 8061 PM HASSELT +31 (0)38 477 18 34 www.glinthuys.nl

3 Restaurant Brasserie Het Oude Gemeentehuis Kerkstraat 26 8064 DP ZWARTSLUIS +31 (0)38 386 90 20 4 Restaurant De Mandarijn Mandjesstraat 4 8011 RM ZWOLLE +31 (0)38 422 66 85 www.demandarijn.nl

Giethoorn Route 117671 N-Wegen Snelweg

FIETSROUTE WIEDEN

44

61

52 51

Nationaal Park Weerribben Wieden

Wiedenroute

74

75

Vollenhoven

meer informatie over route 117671 op route.nl De Wieden en de Weerribben vormen samen één van de belangrijkste moerasgebieden van Europa. Door veenwinning is dit poldergebied afgegraven en ontstonden uitgestrekte rietvelden en bloemrijke hooivelden. Water, héél veel water, in de vorm van kolkjes, meren, plassen, vaarten en vennen stimuleert de groei van bijzondere planten. In de moerassen kom je onder andere dennenwolfsklauw, moeraswolfsklauw, blonde zegge en slank wollegras tegen. Viseters zoals de aalscholver, de wulp en de purperreiger halen hun voedsel uit de wateren, maar ook andere roofvogels jagen hier. Zo jagen de bruine kiekendief en zeldzame velduil op de trilvenen, blauwgraslanden en veenheiden.

Met de EcoWaterLiner kan je de originele fietstocht van bijna 40 kilometer uitbreiden, want de elektrisch aangedreven lijndienst op het water brengt je via het bezoekerscentrum naar Giethoorn of Blokzijl. Je fiets kan je gewoon aan boord meenemen.

Bezoekerscentrum de Wieden is gelegen aan een schilderachtig straatje met historische veenwerkers-huisjes in Sint Jansklooster. De tentoonstelling en videopresentatie bij het bezoekerscentrum vertellen je alles over de schepping van het beschermde gebied, de flora en de fauna.

Het pittoreske Giethoorn is gelegen aan de rand van Nationaal Park Weeribben-Wieden.

Door de vervening ontstonden in Giethoorn plassen en meren. Om de turf te vervoeren groef men vaarten en sloten. Vele huizen in “Hollands Venetië” zijn op eilandjes gebouwd die alleen via de karakteristieke bruggetjes of met een boot te bereiken zijn.

63 94

Handelsstad Blokzijl heeft een heel ander karakter. Begonnen als nederzetting, groeide Blokzijl in de Gouden Eeuw uit tot handelsstad en overslaghaven. De rijkdom uit die tijd zie je terug in de monumentale panden aan de bochtige straatjes en aan de woningen met de hals-, klok- en trapgevels. Het centrum met de Havenkolk, waar veel kooplieden en kapiteins zich vestigden, is beschermd stadsgezicht.

Een ander mooi stadje is Vollenhove, dat eeuwen geleden ‘Stad der paleizen’ werd genoemd vanwege haar adel, kerkjes en havezaten. In augustus is het de stad van één van de mooiste bloemencorso’s in Nederland, met praalwagens die hoofdzakelijk versierd zijn met dahlia’s.

Het Pontje bij Jonen verbindt je fietstocht van Giethoorn naar Blokzijl en andersom.

In de zomer brengt een schipper je aan de overkant. Tip: neem wat kleingeld mee voor de overtocht.

81 82

84 Zwartsluis

1 Molen De Foeke

De Foeke is een door windenergie aangedreven kleine traditionele poldermolen, een zogenaamde tjasker. In Nederland zijn nog 25 tjaskers aanwezig in natuurgebieden om verdroging van de natuurlijke vegetatie tegen te gaan.

2 De Monnikenmolen

Deze molen, daterend uit 1857, is een achtkantige met riet gedekte stellingmolen op een stenen onderbouw, met de functie van korenmolen. De wiekenvorm is Oudhollands.

3 Klokkenstoel Wanneperveen

De klokkenstoel als dankt zijn ontstaan waarschijnlijk aan het feit dat gemeenschappen te arm of te klein waren om een kerk te bouwen. De klokkenstoel is bedoeld om de doden te beluiden.

4 Kasteel Old Ruitenborgh

Het landhuis is eind 14e eeuw gebouwd.

Landgoed Oldruitenborgh is een havezate; een versterkt huis, hof of hoeve. De gerestaureerde Engelse landschapstuin is adembenemend mooi.

route.nl • 37

FIETSROUTE SALLAND EN TWENTE 1 Schaapskooi, nabij knp 57 en 53 De schaapskooi dient als onderkomen voor schapen die de heide begrazen.

Dit natuurlijk landschapsbeheer zorgt ervoor dat de heidevelden behouden blijven.

2 Molen De Hoop De Hoop is een korenmolen in Hellendoorn. De molen werd in 1854 gebouwd en is nu ingericht met twee koppels maalstenen waarvan er een op windkracht wordt aangedreven.

Sallandse Heuvelrug en Regge

3 Molen De Wippe

meer informatie over route 117670 op route.nl

“De Hellendoornsche Molen” is een voormalige korenmolen De roeden van de molen zijn 21,40 meter lang en zijn voorzien van het Oudhollands hekwerk met zeilen.

In dit Nationaal Park vind je één van de grootste aaneengesloten heidegebieden van Europa. Je waant jezelf soms even in het buitenland, uitgestrekte heidegebieden, bossen, rust en een indrukwekkend reliëf. In een ver verleden vormden schuivend ijs, smeltend water en stuivend zand het landschap. De huidige aanblik van het gebied is vooral in de laatste eeuwen ontstaan. Zandverstuivingen, veroorzaakt door overbegrazing van heidevelden, werden begin vorige eeuw beteugeld door het aanplanten van bos.

De rivier de Regge vormt de natuurlijke grens tussen Salland en Twente. Tot 1848 was de Regge een vrij kronkelende rivier. In de negentiende eeuw zijn de eerste bochten afgesneden en is de Regge gekanaliseerd. Nu zetten meerdere partijen zich in om een groot deel van de Regge stapsgewijs om te vormen tot een natuurlijk ingerichte rivier zodat de Regge haar oorspronkelijke kronkels terugkrijgt.

De route vertrekt vanaf de geheel vernieuwde entree van Nationaal Park De Sallandse Heuvelrug in Nijverdal: het Buitencentrum Sallandse Heuvelrug. Dit centrum dient als uitvalsbasis voor bezoekers van het gebied en biedt onderdak aan o.a. een informatieruimte, expositieruimte, sterrenwacht, planetarium, winkel en horecagelegenheid.

Highlights tijdens de fietstocht zijn natuurdiorama Holterberg, met één van de grootste collecties Europese diersoorten van Nederland,

4 Kinderboerderij Dondertman

Heel veel leuke dieren! En de knuffelwei kun je schapen en geiten aaien. Kinderen kunnen zich ook vermaken in de speeltuin of op de skelterbanen. In het “Boshuus’ kan binnen gespeeld worden.

variërend van de grootste zangvogel van Nederland tot de enige aap die voorkomt in Europa, de Canadese oorlogsbegraafplaats en informatiecentrum Holten Canadian War Cemetry, landgoed Sprengenberg (dat gekenmerkt wordt door de bekende Palthetoren en waar scenes voor de oorlogsfilm ‘A Bridge Too Far’ werden geschoten). Joods monu-ment Rijkswerkkamp Twilhaar, het bakkerij-en ijsmuseum in Hellendoorn en het blikkenmuseum in Marle, waar je meer dan tienduizend blikken kunt bekijken.

9 8 14 13 12

Een leuke plek om te pauzeren is Kinderboerderij Dondertman. De kinderen kunnen een bezoek brengen aan deze leuke kinder- en speelboerderij die in 56 2012 is uitgeroepen tot leukste 5 uitje in Overijssel. Je vindt er geiten, kippen, konijnen, pauwen maar ook tropische vogels, ezels, alpaca’s, herten en moeflons.

Hellendoorn

53 57

Nijverdal

17

54 55 58

Nationaal Park De Sallandse Heuvelrug 62

61 64

65

66

Route 117670 N-Wegen Snelweg

Rijssen

68

69 71 Holten

38 • route.nl

FIETSROUTE HANZESTEDEN 41 Kampen

De Hanzeroute meer informatie over route 117672 op route.nl De Hanzevallei heeft hoge rivierdijken met imponerende vergezichten over de IJssel.

Af en toe fiets je dieper de vallei in door bosrijke landgoederen en langs deftige havezaten. De roemrijke geschiedenis van het middeleeuwse Hanzeverbond heeft z’n sporen achtergelaten in Doesburg, Zutphen, Deventer, Hattem, Zwolle, Kampen en Hasselt. Elke stad heeft haar eigen charme. In Hasselt werden bier, boter, vis, hout, vee, koren en hier geproduceerde dakpannen verhandeld. Ook de hooihandel was van groot belang; het traditionele Euifeest in augustus herinnert daar nog aan.

Stad

Handige knooppunter voor onderweg. Knip de knooppunter op pagina 72 van het magazine uit.

NAAM FIETSROUTE Fietsroute 117672 - De Hanzeroute

41

42

03

02

KM

16

KM

KM

24

17

KM

16

KM

17

KM

49

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

19

11

12

35

21

36

01

10

KM

37

KM

18

78

KM KM

04

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

30

38

59

56

72

43

68

50

52

01

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

TOTAAL

KM

KM

KM

KM

KM

TOTAAL

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

66 KM

55 KM

55

Plan uw fietsroute op vvvfietsrouteplanner.nl

Raalte

erde edetaille en? g n e e bb Wil je ijving he et r h c s e b route code m R Q e z p e Scan d hone of kijk o p rt je sma oute nl r

24 Deventer

Zutphen

1

10

35 Doesburg

.

35

KM

67

30

Het laatste Hanzestadje is het lieflijke Doesburg, gelegen op de rand van de Achterhoek, de Veluwe en de Liemers. Het voormalige Stadsvleeshuis en het Gasthuis verwijzen naar het Hanzeverleden, maar Doesburg is voornamelijk bekend door het mosterdmuseum, dat laat zien hoe ambachtelijke boerenmosterd gemaakt wordt.

Het relatief kleine Hattem ligt op een steenworp afstand van de loof- en naadbossen van landgoed Molencaten en

KM

18

Route 117672 N-Wegen Snelweg

Zutphen groeide in de Hanzetijd door haring, boter en bier te vervoeren over de IJssel naar de Rijn. Ze namen wijn mee terug en ook de houthandel floreerde.

Markante torens en statige koopmanshuizen bepalen het straatbeeld.

In Zwolle gaan heden en verleden prima samen. Het culturele aanbod is gevarieerd en eeuwenoude monumenten en moderne gebouwen gaan naadloos in elkaar over. Hier doet het toerisme geen afbreuk aan de authenticiteit van de stad, maar het voegt er juist een nieuwe dimensie aan toe!

KM

Zwolle

Deventer is één van de oudste steden van Nederland. Er werd voor het eerst melding van gemaakt als kleine nederzetting in het jaar 806. Inmiddels is de stad internationaal bekend geworden met kruidkoeken, de bijtjes en honingenkoeken van ongekend hoge kwaliteit.

Kampen groeide een flink in de twaalfde en dertiende eeuw, met name door de gunstige ligging aan de IJssel.

Schippers voeren af en aan en zelfs nu nog speelt het water een belangrijke rol: met een tiental jachthavens en ideaal surf- en zwemwater, wordt het water optimaal gebruikt voor recreatie.

KM

Hattem

de uiterwaarden op de Homoet.

De binnenstad is klein, maar heel gezellig. Met enige fantasie zie je de kanonnen en soldaten met hellebaarden nog op de stadswallen staan om de vijand buiten de muren te houden.

HanZe

NAAM FIETSROUTE Fietsroute 117672 - De Hanzeroute (102,7 km)

16

62 KM

1 van 2

Plan uw fietsroute op vvvfietsrouteplanner.nl

2 van 2

route.nl • 39

Ook deze grensoverschrijdende routes binnenkort op route.nl United Countries Tour 428 km kunstwegen-Vechtetalroute 150 km Grensland beleven 26 km Rivierenlandschap 460 km Flamingoroute 450 km

n ermole p e i P De 117072 route

40 • route.nl

wist u dat?

De knooppunten in de grensstreek en de mooiste fiets- en wandelroutes in Vechtdal, Twente, Achterhoek, Grafschaft Bentheim en Westmünsterland staan op de Falk-kaarten 21 en 22. Deze zijn te bestellen in de webshop van grensbelevenis.nl. Hier vind je ook de routegids ‘8-er de grens’ en de gratis GPS-tracks.

s -er de gren TOP-route 8 venis nl w grensbele w w ¦ 5 ,9 6 €

.

.

2 1 en 2 2 . r s nl ten n kaar sbeleveni e t u o n r Falk ¦ www gre 5 9 , €8

.

.

Grenzeloos fietsen wordt nog gemakkelijker:

nu ook knooppunten net over de grens Het afwisselende landschap, interessante bezienswaardigheden, de gastvrije bevolking en een uitgebreid netwerk van fietspaden zijn de ingrediënten voor een geslaagde fietsvakantie in het Nederlands-Duitse grensgebied.

Veel fietsliefhebbers hebben de charme van grensoverschrijdende fietsroutes zoals kunstwegen (langs meer dan 70 kunstwerken in de open lucht) of Rivierenlandschap (langs de mooiste grote en kleine rivieren van de grensstreek) inmiddels al ontdekt.

Vanaf het voorjaar van 2013 wordt het aanbod voor fietsers uitgebreid: Het in Nederland inmiddels wijdverbreide fietsknooppuntensysteem wordt dan doorgetrokken naar het Duitse grensgebied. Het Nederlandse knooppuntensysteem en het Duitse systeem met routebordjes - met plaats van bestemming, richting en afstand - waren nog niet op elkaar aangesloten. Om het voor Nederlanders die zich over de grens wagen gemakkelijker te maken, ontstaan in het Duitse grensgebied nu ook een aantal knooppunten en worden Nederlandse knooppunten-bordjes in het Duitse bewegwijzeringssysteem geïntegreerd. Zo onstaat er een geleidelijke overgang naar het andere systeem.

Grenzeloos fietsen en routesystemen combineren Door de verbinding van beide bewegwijzeringssystemen kan er nu naar hartenlust worden gecombineerd. Naadloos doorfietsen vanuit het prachtige Montferland in de Achterhoek naar het Münsterland dat grenst aan het fietsmekka van de Grafschaft Bentheim. Deze streek wordt dan weer verbonden met het Overijsselse Vechtdal en Drenthe.

In Nederland worden het Vechtdal en Twente door middel van een paar nieuwe knooppunten met elkaar verbonden. Meer informatie vind je op www.grensbelevenis.nl/fietsen.

De primeur - de eerste ‘tweetalige’ fietsroute die helemaal langs de knooppunten loopt - is in mei 2013 voor de Route ‘8-er de grens’. Op twee etappes van net geen 40 km in de vorm van een 8 worden spannende grensverhalen verteld. route.nl • 41

FIETSROUTE ACHTERHOEK - MÜNSTERLAND

grensoverschr meer informatie over route 116198 is te vinden op route.nl

Primeur: de eerste grensoverschrijdende fiets-route langs knooppunten De fietsroute ‘8-er de grens’ zal als eerste grensoverschrijdende fietsroute vanaf mei 2013 in zijn geheel van knooppunten zijn voorzien. Met het verdwijnen van de grenscontroles in 1992 raakten de grens- en smokkelverhalen uit de grensstreek een beetje in de vergetelheid.

Een aantal van deze bijzondere, grappige of spannende verhalen staan in het routeboekje ‘Grensverhalen fietsroute 8-er de grens’, samen met alle wetenswaardigheden en informatie over de fietsroute.

Twee etappes van zo´n 38 km vormen samen een acht en bundelen de verhalen van ‘achter de grens’. De twee lussen kruisen elkaar bij restaurant Rotering in Oldenkotte. Het is nog helemaal niet zo lang geleden dat het grenscafé van de familie Rotering ingeklemd zat tussen de Nederlandse en Duitse slagboom. Tegenwoordig is het een uitstekend startpunt voor wandel- en fietsroutes in de omgeving.

De zuidelijke route (39 km) Op Route Zuid kom je alles aan de weet over de slimme smokkeltrucs, zoals kinderwagens met een dubbele bodem, de smokkelende non Martha 42 • route.nl

of pijnlijke versprekingen. Een hoogtepunt onderweg is ongetwijfeld het Zwillbrocker Venn.

Een aantal maanden per jaar verblijven hier flamingo´s.6In het bezoekerscentrum van het Biologisch Station Zwillbrock ervaar je alles over dit unieke natuurgebied. Minstens net zo onverwacht is de prachtige Barokkerk1van Zwillbrock. In Eibergen is een bezoek aan het Historisch Museum de Scheper2de moeite waard. Streekgeschiedenis en kunst hebben hier hun plekje. Bij de Mallumse molen3- waar op zaterdag nog steeds graan wordt gemalen vertrekken de historische berkelzompen voor een boottocht over de Berkel.

De noordelijke route (37 km) Ontdek op de Route Noord waarom de grensbewoners geen enkel probleem hebben elkaar te begrijpen alsook het eeuwige kat-en-muisspel tussen de commiezen en de smokkelaars.4In het natuurgebied het Haaksbergerveen heb je in de zomermaanden grote kans een schaapherder met zijn kudde schapen tegen te komen. De Haarmühle5is een watermolen aan de Alstätter Aa, die aan de Nederlandse kant verder stroomt als Buurserbeek. Bij de bijna 400 jaar oude molen, die nog steeds in bedrijf is, is tegenwoordig een populair café-restaurant gevestigd. www.grensbelevenis.nl

Startpunten

Hotel Restaurant Kloppendiek Zwillbrock 8 D-48691 VREDEN +49 (0) 25 64 91 20 www.kloppendiek.de

Rotering-Oldenkotte Oldenkotseweg 11 REKKEN +31 (0) 54 54 31 250

Landgasthof Haarmühle Beßlinghook 57 D-48683 Ahaus-Alstätte +49 (0) 25 67 93 190 www.haarmuehle.de

Regio: Achterhoek, Nederland.

Bijzonder: Deze route loopt over het grensgebied met Duitsland.

Gemiddelde temperatuur in mei: 20 graden. Afstand: 77 km

rijdend dichtbij Fiets route 116198 in 2 kleine routes: Route 117072 Route 117073

37 km

39 km

3Mallumse Molen De Mallumse Molen is een door water aangedreven koren- en pelmolen, idyllisch gelegen aan de oude arm van de rivier de Berkel.

Niet te missen: Vaartochten met de Berkelzomp!

Mede mogelijk gemaakt door:

www.deutschland-nederland.eu

4Smokkelpaspoort De omgeving van Rekken is nu een aantrekkelijk gebied waar actievelingen het beste van beide landen kunnen ontdekken. Toch was het in de vorige eeuw een echt smokkelbolwerk. Tip voor families: gps smokkelroute met smokkelpaspoort vanaf Café Rotering.

1Barokkerk Tegenover de Barokkerk ligt HotelRestaurant Kloppendiek, genoemd naar het eikenlaantje. Via dit laantje bereikten in de tijd rond de Tachtigjarige Oorlog de RoomsKatholieke gelovigen de kerk in het Zwillbrocker Venn. Het belijden van dit geloof was tientallen jaren lang verboden in de protestantse Nederlanden. Door te kloppen op de deur waarschuwde men elkaar dat het tijd was om naar de mis te gaan.

2 Museum De Scheper Historisch museum De Scheper is een 19e-eeuws herenhuis met vondsten, overblijfselen en voorwerpen die een beeld geven van de ontwikkeling van de streek vanaf miljoenen jaren geleden.

5Watermolen Haarmühle De Haarmühle, al in 1619 gebouwd, met het populaire café-restaurant is tegenwoordig een geliefde bestemming voor uitstapjes. Midden in de natuur gelegen, dient de watermolen als ideaal uitgangspunt voor ontdekkingstochten in de omgeving.

6Flamingo- en kokmeeuwenkolonie Bij het bezoekerscentrum in het Zwillbrocker Veen kun je kennismaken met de noordelijkste flamingo-kolonie ter wereld en de grootste kokmeeuwenkolonie van Duitsland. Tip: Bewegwijzerde wandelroute van 5,8 km naar de mooiste uitzicht plekken.

route.nl • 43

g beschrijvin e t u o r e d r gedetaillee R code met je Q Wil je een can deze nl hebben? S e of kijk op route n smartpho

VVV FIETSROUTE NATUUR

.

Fietsen in de Waterdriehoek Met deze unieke fietsroute ontdek je de Waterdriehoek. Deze bestaat uit Kinderdijk, de Biesbosch en Dordrecht.

Je start in Hollands oudste stad Dordrecht en van daar pak je de waterbus naar Alblasserdam voor een tocht door Alblasserwaard, Nationaal Park De Biesbosch en Dordrecht. Grote en kleine rivieren, historische poldermolens en waterrijke natuur bepalen het landschap waar je doorheen fietst.

De molens van het Werelderfgoed Kinderdijk liggen er schilderachtig bij in de laaggelegen polder. Een bezoek aan het Wisboomgemaal en de Museummolen is een aanrader: hier zie je een staaltje van historisch watermanagement. (Zie VVV-idee Oerrrhollands!)

Het fietspad langs de Achterkade brengt je bij het vogelreservaat De Donksche Laagten, genoemd naar de Donk, een hooggelegen deel in het vlakke veenweidegebied. Stop verderop bij Boerderijwinkel Middelbroeck (Damseweg 109A) voor een boerenijsje of andere streekproducten. Zowel hier als bij IJsboerderij ’t Koeiestalletje in Wijngaarden vind je een gratis oplaadpunt voor de elektrische fiets.

Net voorbij Wijngaarden kun je bij Streeknatuurcentrum Alblasserwaard een wandelingetje door de heemtuin of het Alblasserbos maken. Je verlaat de Alblasserwaard via de Baanhoekbrug over de Merwede en maakt een mooie lus door het Hollandse deel van de Biesbosch. (Zie VVV-idee Hollandse Jungle.)

Langs het Wantij keer je terug naar Dordrecht.

Stap even af bij Villa Augustus (zie VVV-idee Van bodem tot bord) op de hoek van de Oranjelaan of bewonder de vele Dordtse monumenten in de oude binnenstad.

Alblasserwaard

2 Alblasserdam

Route 117200 N-Wegen Snelweg Watertaxi

Papendrecht

HardinxveldGiessendam Sliedrecht

Sliedrechtse Biesbosch

Dordrecht

Oerrrhollands!

Wijk op knooppunt 2 af van je route om iets te leren over eeuwenoud maar ook hedendaags watermanagement. Bekijk in de machinekamer van het monumentale Wisboomgemaal een film op zes doeken over de werking van het watermanagement van Nederland en van Kinderdijk in het bijzonder.

Hollandse jungle

Van bodem tot bord

Dat overkomt je niet vaak! Al dinerend zien waar de worteltjes op je bord vandaan komen. Het oude complex van de Dordtse watertoren is enige tijd geleden omgetoverd tot Hotel-restaurant Villa Augustus. Zowel de watertoren als het restaurant worden omringd door vrij toegankelijke sier- en biologische tuinen.

44 • route.nl

Veel water, veel groen, allerlei beestjes… je zou bijna denken dat je in een oerwoud bent! In Nationaal Park de Biesbosch ervaar je Hollandse natuur in het kwadraat.

Ga op zoek naar beverburchten met een kano of maak een kleine oversteek met de zonnepont om te zien hoe de griendwerkers vroeger woonden en werkten.

FAVORIETE PLEKJES

Edel gerstenat, een glas volle rode of lichte witte wijn en lokale lekkernijen en streekgerechten. Bourgondisch genieten hoort bij het maken een fietstocht, want niets is gezelliger dan je tocht onderbreken bij een sfeervol café, of de route afsluiten met een diner in een romantisch restaurant. Maak kennis met enkele mooie locaties, die zich graag aan je voorstellen en klaarstaan om je te ontvangen, mocht je in de buurt zijn!

1.Theetuin Overleek In het pittoreske Waterland ligt Theetuin en Fluisterbotenverhuur Overleek. Met een prachtig terras aan het water, ontspan je hier maximaal met heerlijke high tea’s, huisgemaakt gebak, boerensandwiches belegd met streekproducten, biologische koffie en thee, frisse fruitsappen uit de regio of ander lekkers. Of je bestelt een goed gevulde picknickbox voor een lunch op het water.

Maak een tocht met een kano of een fluisterboot die een stille elektrische motor heeft. Of kies voor een groepsfluisterboot met gids, die je meeneemt langs alle mooie plekjes van Laag Holland. Zo geniet je maximaal van de rust en ruimte die de regio te bieden heeft.

Theetuin en Fluisterbotenverhuur Overleek Overleek 6 1141 PD Monnickendam

marianne@theetuinoverleek.nl www.theetuinoverleek.nl +31 (0)299-65 27 35

De volgende route op route.nl komt langs dit mooie plekje: 117896 - Rondom Watergang

2.Golden Tulip Alkmaar Een gezellige bar om na te borrelen als je ’s avonds terugkomt van het bezichtigen van Alkmaar. Een mooie fitnessruimte om je conditie op peil te houden. Een wellness center waar je je kunt laten verwennen of lekker kunt zweten in verschillende sauna’s.

En een prachtige wijnkamer en drie restaurants met een specifieke keuken, zodat je culinair kunt genieten. Het gastvrije Golden Tulip Alkmaar heeft het allemaal!

De hotelkamers zijn modern ingericht. Ze beschikken ook over een laptopkluisje, gratis draadloos internet en digitale satellietkanalen. Het hotel is handig gelegen bij de belangrijke rondwegen van Alkmaar en dicht bij de A9.

Voor de lezers hebben wij een speciale prijs, bel nu om te reserveren!

Golden Tulip Alkmaar Arcadialaan 6 1813 KN Alkmaar

info@hotelalkmaar.nl www.hotelalkmaar.nl +31 (0)72-54 01 414

De volgende routes op route.nl komen langs dit mooie plekje: 116220 - Alkmaar, Egmond binnen en aan Zee 116221 - Door Alkmaar, Schoorl en Bergen

route.nl • 45

3.Van der Valk Hotel De Bilt Rustige landweggetjes, frisse bospaden, goudgele zandduinen, de bruisende stad Utrecht, luxe buitenhuizen en Paleis Soestdijk liggen binnen handbereik met het fietsarrangement dat route.nl en Van der Valk Hotel De Bilt je aanbieden.

Aankomst: Donderdag t/m zondag en dagelijks tijdens de schoolvakanties.

Je boekt al een arrangement vanaf € 69,00 p.p. waarbij de lezers van route.nl een gratis upgrade krijgen naar een luxueuze Comfort kamer. Het arrangement is inclusief 3-gangendiner, uitgebreid ontbijtbuffet, fietsroutekaart en informatiepakket van Utrecht en omgeving. Gasten maken gratis gebruik van het verwarmde binnenzwembad, WI-FI en parkeren.

Wil je niet overnachten? Dan ontvangen wij je graag op ons terras of in ons à la carte restaurant!

De Biltsche Hoek De Holle Bilt 1 3732 HM DE BILT

reservations@biltschehoek.valk.com www.biltschehoek.com +31 (0)30 22 05 811

De volgende routes op route.nl komen langs dit mooie plekje: 115155 Leusder- en Vuursche heide 115802 Door de Bilt langs Soest 115158 Maarsseveense Plassen

4.Spelt-project pieterburen Het Spelt-Project Pieterburen is een combinatie van agrarisch/ economische, culturele, cultuurhistorische en toeristisch/ educatieve activiteiten, dat de totale productieketen van streekeigen producten zichtbaar maakt: het verbouwen, verwerken, bewerken van het graan en het verkopen van speltproducten met als basis het biologisch geteelde oerras Oberkulmer Rotkorn (100% spelt). Dit project is het oudste Speltproject van Nederland.

Bij de Theeschenkerij van de botanische tuin ‘Domies Toen’ kan je genieten van een welverdiend kopje koffie, thee of fris met gebak. Gelegen aan de voet van de prachtige Petruskerk midden in Pieterburen, is het een oase van rust.

In de Theeschenkerij vindt je ook het Spelt-informatiecentrum. Naast informatie zijn er in het winkeltje ook spelt- en tuinproducten te koop.

Spelt-project Hoofdstraat 107 9968 AC PIETERBUREN De volgende route op route.nl komt langs dit mooie plekje: 117569 Pieterburen, Uithuizen en Warffum

46 • route.nl

www.spelt-pieterburen.nl +31 (0)595-52 84 05

5.hotel duinzicht Waai uit op Schiermonnikoog met een ontspannen verblijf in dit fraaie familiehotel. Geniet van de natuur, rust, ruimte en activiteiten op het mooie Waddeneiland Schiermonnikoog, een Nationaal Park gelegen in het Werelderfgoed. De naam doet het hotel eer aan, want tegenover het hotel liggen de duinen en de bossen. Vanaf Duinzicht loop je in twee minuten naar het centrum van het dorp en het hotel is gesitueerd op een steenworp afstand van het strand.

In het hotel wordt met zorg een stevig ontbijt, een smakelijke lunch of een romantisch diner voor je bereid, maar je bent ook van harte welkom om te genieten van een wijntje bij de open haard of op het mooie terras.

Hotel Restaurant Café Duinzicht Badweg 17 9166 ND Schiermonnikoog

Heerlijk uitrusten bij Hotel Duinzicht

info@hotelduinzicht.nl www.hotelduinzicht.nl +31 (0)519-53 12 18

De volgende routes op route.nl komen langs dit mooie plekje: 115134 Rondje Schier 115133 Route Schiermonnikoog

Fiets a r ra

n gement

O p ver too n va n je fi etsvoord

eelpa s

G e zellig o ver n a chte n n a de fie ts to cht bij Hotel D u in zicht : 4- d a a gs f iets - en wa ndel a r ra n gement • Boo

tk a a r t • Bu sk a ar t • Koffie m e t g eb a k • 3 ove r n a ch ti n g en • 3 x on tbij tbu ffe t • 3 x 3 ga n gen d iner • Huu r fie ts me t ver snellin • To er is g tenb ela s ti ng • Pla t te g rond S ch ier mon n ik oo g 2 p er soon sk amer m et douche en toilet € 274,00 p .p

N U € 250,0 0 p er p er O p ba sis soon va n 2 p er sonen

2 p er soon st

p er k amer

u ink amer met ba d , € 294,00 p douche, to .p. N U € 2 ilet en terr 75,00 p er as p er soon

route.nl • 47

6. Restaurant Pieterman In de lijst van ‘de mooiste plekjes’ kan het veelzijdige en authentieke Volendam niet ontbreken! Grand Café-Restaurant Pieterman heeft een prachtig uitzicht op de jachthaven van het Marinapark en dat maakt de sfeer wel heel bijzonder. Het gezellige restaurant heeft een uitstekende kaart, waar vooral de visliefhebber zijn vingers bij af zal likken, maar ook voor een goed vleesgerecht of een gevarieerde vegetarische maaltijd ben je hier aan het goede adres. Bij Grand Café-Restaurant Pieterman proef je de sfeer van Volendam op zijn best!

In de Pieterman vanaf 17.00 uur onbeperkt eten bij Bram, proeverij van 30 gerechtjes voor € 23,50. Reserveren is verstandig.

Restaurant Pieterman Pieterman 8 1131 PW Volendam

info@horecamarinapark.nl www.horecamarinapark.nl +31 (0)299-32 33 92

De volgende route op route.nl komt langs dit mooie plekje: 115691 Ontdek Volendam en omgeving

7.Hotel Restaurant Abrona Persoonlijke aandacht, een gemoedelijke sfeer en heerlijk eten: bij Hotel Restaurant Abrona voel je je bijzonder. In het hotel kan je fietsen huren en een verblijf maakt het mensen met een verstandelijke beperking mogelijk een vak te leren, want zij werken in de keuken, in de huishouding en in de bediening en worden begeleid door professionele horecamedewerkers.

Vanaf dit hotel ga je vol energie op pad naar historische plaatsen in de omgeving, zoals Gouda of Montfoort, of je verkent de landelijke omgeving van het Groene Hart, met een afwisselend landschap en kronkelende rivieren.

Hotel Restaurant Abrona Broeckerstraat 20 3421 BL Oudewater

hotel.abrona@abrona.nl www.hotelabrona.nl +31 (0)348-56 74 66

De volgende routes op route.nl komen langs dit mooie plekje: 117617 Oudewater, Reeuwijk en Gouda 117618 Oudewater, Woerden en Montfoort

8.Johanna’s Hof Johanna’s Hof in Bakkum heeft alles voor de fietsliefhebber: fietsverhuur en een breed aanbod in mogelijkheden voor lunch en diners. Je kunt hier een picknickmand vol lekkers bestellen om vervolgens in een bosrijk gebied vlakbij het strand en duinen je luxe broodjes te nuttigen. Het picknickarrangement bestaat niet alleen uit broodjes en dranken, maar ook uit bestek, borden, een picknickkleed, en peper en zout. Ook wanneer je je eigen fiets meeneemt, kan je een picknickmand ophalen. Vergeet niet om je picknickmand minimaal één dag van tevoren te reserveren.

Johanna’s Hof Johannisweg 3 1901 NX BAKKUM

info@johhof.nl www.johannashof.nl +31 (0)251-65 24 86

De volgende route op route.nl komt langs dit mooie plekje: 115690 Door het kustgebied bij Bakkum

48 • route.nl

9.Sint Elisabeth’s Hof Het hart van natuurgebied ‘Het Leudal’, met zijn schilderachtige beekdalen die de vrije loop krijgen, bossen met zeldzame planten, uitgestrekte akkers en grazige graslanden, ligt restaurant Sint Elisabeth’s Hof. Het sfeervolle restaurant heeft een uitgebreide á la carte-kaart en een uitstekende keuken. Deze is vooral georiënteerd op gerechten uit het Middellandse Zeegebied. Sint Elisabeth’s Hof heeft uitgebreid gezellig terras met tal van lunchgerechten en diverse fiets- en wandelroutes.

Restaurant Sint Elisabeth’s Hof Roggelseweg 56 6081 NP HAELEN

info@elisabethshof.nl www.sintelisabethshof.nl +31 (0)475-49 18 29

De volgende route op route.nl komt langs dit mooie plekje: 115049 Beegderheide

10.CafE Restaurant De Krom In de Alblasserwaard is ‘Nel in de Krom’ een lokaal begrip. Het OudHollandse café bestaat al 150 jaar (sinds 1861) en heeft zich in die tijd ontwikkeld tot Café-Restaurant-Terras. Op de gezellige, sfeervolle locatie kan je terecht voor een diner, lunch, receptie of een vergadering, maar je kunt er natuurlijk ook met het gezin een drankje komen nuttigen in het gezellige eetcafé, serre of op het terras.

Café Restaurant De Krom biedt ook mogelijkheden voor een dagprogramma. Sportief of ontspannen, je kunt een arrangement samenstellen met leuke activiteiten, om daarna gezellig te komen barbecueën of iets van de kaart te bestellen op het fraaie terras.

Café Restaurant De Krom Oosteinde 6 2969 AS OUD-ALBLAS

info@dekrom.info www.dekrom.info +31 (0)184-69 12 82

De volgende route op route.nl komt langs dit mooie plekje: 115180 Molenroute Papendrecht

11.Hotel het witte paard Hotel Het Witte Paard is dé huiskamer van Etten-Leur en de ideale plek voor enthousiaste fietsers, met meer dan voldoende fietsparkeerruimte voor de deur. De chef-kok van het sfeervolle restaurant staat voor je klaar om een lunch of een diner te verzorgen, terwijl je in het gezellige café of op het terras een drankje drinkt.

Boek je een verblijf, dan begin je de dag met een lekker ontbijt: biologisch brood, en fairtrade en streekproducten. Nadat je je fiets uit de afgesloten fietsenstalling hebt gehaald, kan je uitgerust op pad!

Hotel Het Witte Paard

Hotel Het Witte Paard Oude Bredaseweg 15 4872 AB Etten-Leur

receptie@hotelhetwittepaard.nl www.hotelhetwittepaard.nl +31 (0)76-50 12 340

De volgende routes op route.nl komen langs dit mooie plekje: 117615 Etten-Leur, Effen en Rijsbergen 117616 Etten-Leur, Ter Heijden en Zevenbergen

route.nl • 49

FIETSACCESSOIRES

hebben hebben

hebben Tas shopper Roses

Basil decoratie bloemenslinger

Gevoerde polyester shoppertas met hengsels en reflectiestrepen.

Inhoud 19 l. Kleur zwart.

Decoratieve bloemenslinger om je fiets of mand mee te versieren. Verkrijgbaar in diverse kleuren.

Beste l alle fiets acce ss oires di rect on lin e!

Vanaf € 4,95

€ 33,95

Tas dubbel M Roses

Zadeldek Roses

Gevoerde dubbele polyestertas met reflectiestrepen op alle zijkanten. Inhoud 35 l.

Kleur blauw.

Trendy zadeldekje van waterafstotend materiaal.

Kleur zwart. € 8,95

Tas dubbel Flint

€ 37,95

Stoere waterdichte dubbele tas met uitsparing voor LEDverlichting. Inhoud 40 liter.

Verkrijgbaar in diverse kleuren.

Tas shopper Zipper

€ 59,95

Trendy polyester shoppertas met nylon ritsen en reflectie.

Inhoud 16 l. Kleur zwart/grijs.

Mand riet Dorset M

€ 49,95

Rechthoekige rotan fietsmand met kunst­lederen details.

Kleur brown.

Mand riet Denton M

€ 30,95

Rieten transportmand met deksel, montage op de voordrager. Kleur grey.

Tas dubbel Fiori Dubbele tas met vrolijke print, snelsluiters en reflectie.

Inhoud 30 l. Kleur multi.

€ 34,95

Tas dubbel Jive Inhoud 26 l. Kleur circulo black.

€ 37,95 € 55,95 50 • route.nl

Alle accessoires zijn te bestellen op www.profiledefietsspecialist.nl

GRONINGEN

Fietsen: de mooiste manier om Groningen te ontdekken Groningen en de fiets, dat is een logische combinatie. Het eeuwenoude cultuurlandschap en de bruisende stad lenen zich perfect om per tweewieler ontdekt te worden.

Groningen is een bruisende studentenstad. De stad kent een lange, roerige geschiedenis en dat is te zien aan de historische pakhuizen, hofjes en gebouwen. Groningen is ook de stad met de meest vernieuwende architectuur binnen haar grenzen. Op de fiets maakt u een rondje om de Grote Markt met de Martinitoren en u fietst in één moeite door naar het Groninger Museum, nota bene gelegen bij een fietsbrug en dicht bij het station.

r

Lauwersmee

Hoe anders is de sfeer in de provincie Groningen!

Eén van de pareltjes in Groningen is Nationaal Park Lauwersmeer. Het afsluiten van de Lauwerszee in 1969 creëerde hier een van de mooiste natuurgebieden van Nederland. De omgeving is een eldorado voor vogels; steltlopers en eenden zoeken rust en voedsel bij het ondiepe water, ganzen en weidevogels verschuilen zich tussen de graslanden.

Menkemaborg

Toch is het uitgestrekte karakter van Nationaal Park Lauwersmeer niet vanzelfsprekend.

Struiken en bomen verruigen het gebied.

Konikpaarden en Schotsehooglanders worden ingezet als natuurlijke grasmaaiers en houden het gras kort. In de zomer begraast ook vee van boeren uit de omgeving het gebied.

De kleinschalige wierdendorpen zijn een klasse apart. Het noorden van Groningen is bezaaid met wierden: eeuwenoude kunstmatige heuvels die de bewoners van deze streek meer dan duizend jaar lang beschermden tegen het wassende water en waaraan het huidige Groningse landschap haar huidige aanzicht dankt.

Ezinge is het meest bekende wierdendorp; archeoloog van Giffen deed hier belangrijke opgravingen. Zijn vondsten zijn te zien in het Wierdenland Museum in Ezinge.

Bekijk onderweg de prachtige buitenplaatsen waar de Groningse jonkers huisden. De borgen, waaronder bijvoorbeeld de Ennemaborgh (Midwolda), de Fraeylemaborg (Slochteren) en de Menkemaborg (Uithuizen), zijn al honderden jaren oud! Ze hebben meestal hun oorsprong in een ‘steenhuis’, een simpel verdedigingswerk uit de 14e of 15e eeuw met dikke muren waarin rijke boeren konden vluchten in tijden van gevaar.

Tijdens een goede fietstocht kan een kleine versnapering niet ontbreken. De terrassen overal in de provincie zijn uitnodigend. Hier kom je op adem terwijl gastvrije Groningers je graag iets over ‘hun’ provincie vertellen!

e

Wierde Ezing

route.nl • 51

FIETSROUTE GRONINGEN

Fraeyle

mabor

g

Ennemaborgh

Kijk voor meer gedetailleerde informatie over route 117527 op route.nl Honderden prachtige buitenhuizen, gebouwd in opdracht van adellijke families, sierden vroeger de Groningse provincie.

Ze ontstonden vaak in de middeleeuwen als ‘steenhuizen’; verdedigbare torens met vier tot vijf woonlagen. Er zijn slechts zestien buitenhuizen overgebleven, waarvan er vier als museum zijn ingericht. Laat je verbazen door de architectonische hoogstandjes van vroeger en bekijk de borgen die je tegenkomt op deze prachtige fietsroute.

De route start bij de Ennemaborgh1.Informatie over deze borg gaat terug tot 1391, toen het nog een omgracht steenhuis was. In de loop van de eeuwen is er turf gestoken, land verpacht en hout gekapt, en er zijn tuinen voor de groente- en fruitteelt aangelegd.

Daarvan zijn er nog twee over; in de ene tuin staan vruchtbomen, in de andere groeien noten- en kastanjebomen.

Rechts van de Ennemaborgh ligt het Oldambtmeer, een kunstmatig meer van ruim 800 hectare waaraan Blauwestad is gevestigd. Eind

52 • route.nl

jaren ‘80 kampte het gebied Oldambt namelijk met sterke vergrijzing, hoge werkloosheid, het wegtrekken van jongeren en landbouwgronden die braak lagen. De aanleg van het meer en de bouw van woningen heeft veel nieuwe toeristische-recreatieve ondernemers aangetrokken.

De Fraeylemaborg7ontstond in de middeleeuwen. Naast de borg is langgerekt park in de Engelse landschapsstijl aangelegd. Na een restauratie in de jaren 1970 werd de Fraeylemaborg omgetoverd tot een museum, dat het tijdsbeeld tot het midden van de twintigste eeuw laat zien.

Als je landgoed Westerlee, dat op een zandrug ligt, achter je laat, zie je de laatste borg van de route: Veenborg Welgelegen.5 Dit buitenhuis stamt uit 1655 en is bekostigd met gelden die zijn verdiend in de turfgraverij.

ek

ordbro

No Kerk

1Ennemaborgh De Ennemaborgh werd in de late middeleeuwen gebouwd. Het steenhuis stond buiten het dorp, omringd door ontgonnen hoogveen en bos. Het gebouw verloor zijn defensieve karakter toen het tussen 1681-1695 tot buitenhuis werd verbouwd.

Nu hebben het huis en het bos een recreatieve functie.

2Strokartonfabriek Een herinnering aan de ooit bloeiende landbouwindustrie in Oost-Groningen is het complex ‘De Toekomst’, wat bestond uit twee strokartonfabrieken.

De locatie werd in 2006 gebruikt door regisseur Verhoeven voor opnamen voor de film Zwartboek.

3Heemtuin De Heemtuin in Muntendam is aangelegd vanaf 1982.

De oorspronkelijke schapenweide is sindsdien uitgegroeid tot een gevarieerd natuurgebied met een heideveld, stinzenbos, boomgaard met fruitbomen van oude rassen en een natuurontwikkelingsgebied.

4Veenborg Welgelegen ‘Buiten’ wonen in het veengebied waar een goede boterham in de turfgraverij was te verdienen, werd vanaf de 17e eeuw een droom voor vele uit de stad Groningen. In de veenkoloniën verrezen daarom veenborgen waarvan luisterrijke namen als ‘Sorgvliet’ en ‘Weltevreden’ vooral het woongenot onderstreepten.

5Kerk Slochteren De kerk van Slochteren wordt al in de 13e eeuw vermeld. Van het oorspronkelijke kerkgebouw resteert alleen nog het roman gotische dwarspand.

De luidklok, gegoten in 1373, is afkomstig uit de kerk van het befaamde klooster van Wittewierum.

6Fraeylemaborg De borg werd in de middeleeuwen als steenhuis gesticht en groeide uit tot een imponerend gebouw met invloedrijke bewoners. Na de restauratie werd de Fraeylemaborg museum.

De vertrekken laten het tijdsbeeld tot het midden van de 20ste eeuw zien.

7Kerk Noordbroek De kerk werd gebouwd in de eerste helft van de 14e eeuw, evenals de vrijstaande toren die als bijnaam Olle Dodde (‘oude dikke’) heeft. De kruiskerk is gebouwd in de laatste fase van de romangotiek die wordt gekenmerkt door een rijke decoratie met profielen rondom vensters en nissen.

Route 117527 N-Wegen Snelweg Spoor

Slochteren Nieuw-scheendam

Ruiten Noordbroek

Blauwe stad

Zuidbroek Winschoten

Muntendam Veendam

route.nl • 53

NATIONAAL LANDSCHAP LAAG holland

Een uniek stukje ĂŠcht Holland grenzend aan Amsterdam. Het schilderachtige beeld dat veel buitenlanders van Nederland hebben, bestaat echt: Laag Holland.

Hier liggen rustieke dorpjes van weleer met hun pittoreske straatjes, omgeven door eindeloos veel groen, molens en volop water. Naast het bekende Marken, De Zaanse Schans, Edam en Volendam herbergt Laag Holland nog veel meer moois.

54 • route.nl

Het is echter vrijwel onmogelijk om al dat moois weer te geven op papier. De veelheid, de geuren, de kleuren: ze komen het beste live tot hun recht. Laat je inspireren om het gebied zelf te verkennen. Om op de fiets te dwalen over de uitgestrekte velden, het vers gehooide gras te ruiken en te luisteren naar het gekwetter van de vele soorten weidevogels die hier rondfladderen.

Ervaar het agrarische leven bij de verschillende bezoekboerderijen en betreed de boerenlandpaden met trekpontjes over de vaarten.

Rond het Alkmaarder- en Uitgeestermeer kom je er wel vijf tegen tijdens de Pontjesroute. Bij twee pontjes moet je zelfs zelf overvaren door aan een lier te draaien. Leuk om met (oudere) kinderen te doen!

En ga lager dan laag, want in Zeevang bevindt zich het laagste punt van Noord-Holland. In de polder Etersheimbraak om precies te zijn.

Eigenlijk is het een polder in een polder, in een… polder. Het laagste punt ligt ruim zes meter onder zeeniveau.

Ontdek ook twee van de Nederlandse vermeldingen op de Unesco Werelderfgoedlijst; de Stelling van Amsterdam en de Beemster.

Fiets ontspannen langs de rechte wegen van de Beemster, terwijl je de forten van de Stelling onderweg passeert. Op sommige dagen kun je de forten zelfs van binnen bezoeken.

En wat dacht je van Broek in Waterland? Het is een van de meest bijzondere plaatsen in Nederland. Een pittoresk dorpje net boven Amsterdam dat perfect met zowel de fiets als een fluisterboot te bezoeken is. Omgeven door water en weilanden biedt het een oase aan rust vlakbij de Randstad. Het dorp heeft letterlijk een rijke geschiedenis. Dat is nog steeds te zien. Onder meer aan de deftige houten huizen die de charme van het landschap alleen maar verfraaien.

Ook als je meer van cultuur dan van natuur houdt, heeft Laag Holland veel te bieden. De charmante marktstad Purmerend heeft bijvoorbeeld nog zo’n 30 rijks- en 127 gemeentelijke monumenten en musea die het bezoeken meer dan waard zijn. En ook in Monnickendam kun je goed terecht voor een flinke dosis cultuurhistorie. Als je door het oude gedeelte van Monnickendam wandelt, kijk dan eens naar de gevelstenen met daarop bijzondere teksten en afbeeldingen. Aan de binnenhaven staat de Waegh, ooit gebruikt voor de kaashandel, maar later werden er vrouwen gewogen. Wie te licht werd bevonden, werd bestempeld als heks, met alle gevolgen van dien.

Eén van de mooiste dorpjes in Laag Holland is De Rijp; de geboorteplaats van Jan Leeghwater. Hier wandel je zo zijn wereld binnen. En die van andere welvarende Hollanders in de Gouden Eeuw. De Rijp was toen een van de rijkste dorpen in Laag Holland en stond bekend om de walvisvaart. De statige kapiteins- en rederswoningen en de raadhuizen van zowel De Rijp als buurdorp Graft zijn hiervan het bewijs. Daarnaast vind je er tegenwoordig veel galeries, ateliers en kunstwinkeltjes.

Tot slot kun je in de Schermerpolder nog elke dag ervaren hoe dit bijzondere land is ontstaan. De Schermermolen is één van de elf goed bewaarde molens in de Schermerpolder. Deze molen is nog geheel intact en het erin gevestigde museum toont de indrukwekkende techniek van waterbeheersing en het droogmalen van de polders in de Gouden Eeuw.

Kortom, er is genoeg te zien en doen in Laag Holland! Wil je nog meer inspiratie, ga dan naar www.laagholland.com om op je gemak door het digitale magazine ‘Eindeloos’ te bladeren of de diverse LaagLander-arrangementen te bekijken.

Toe aan een pauze? Je komt in Laag Holland een veelheid aan gezellige theetuinen en terrassen tegen waar de heerlijkste koffie en verse huisgemaakte taart op je wachten. Mocht je toch liever een zelf meegebracht drankje en boterham nuttigen, dan kun je terecht bij één van de ongeveer 40 rustpunten in Laag Holland. Dit zijn pauzeplekken gelegen aan fiets- en wandelroutes waar je even kunt uitrusten, het toilet kunt gebruiken, je elektrische fiets kunt opladen of zelfs tegen een kleine vergoeding een kopje koffie of thee kunt zetten. Je herkent de rustpunten aan de borden.

route.nl • 55

FIETSROUTE LAAG HOLLAND

Rondom Watergang

Broe

kerk

erk

Kijk voor meer infoRmatie over route 117896 op route.nl De Rondom Watergangroute is een gevarieerde fietstocht rondom het oude ‘vaardorpje’ Watergang in Laag Holland. De route begint in het waterrijke Twiske met zijn prachtige Twiskemolen. Wie weet heb je geluk en zie je de molen in actie, want hij is nog regelmatig in bedrijf.

1Theetuin Overleek

Overleek 6 1141 PD MONNICKENDAM +31 (0)299 65 27 35 www.theetuinoverleek.nl

3Pannenkoekenhuis De Witte Swaen Dorpstraat 11-13 1151 AC BROEK IN WATERLAND +31 (0)20 40 31 525 www.dewitteswaen.nl

4 Het Wapen van Ilpendam Dorpsstraat 7 1452 PD ILPENDAM +31 (0)20 43 63 373 www.wapenvanilpendam.nl

Vervolgens kom je langs het bijzondere natuurgebied Ilperveld. De honderden eilandjes, sloten, plassen, rietkragen en door koeien en schapen begraasde weilandjes geven het gevoel even terug te gaan in de tijd. Ook de vogelaar komt hier goed aan zijn trekken. Het Ilperveld staat bekend om zijn verscheidenheid aan weidevogels. Net als je toe bent aan een hapje en een drankje passeer je het sfeervolle Monnickendam. Geniet van een pauze op één van de gezellige terrassen of bezoek Museum de Speeltoren. Hier kom je alles te weten over de historie en de veranderingen van het Waterlandse landschap. Wanneer je je route vervolgt, fiets je langs de Gouwzee met een perfect uitzicht op het bijzondere eiland Marken, dat een beschermd stadsgezicht is.

Marken heeft een grillige geschiedenis met het omringende water en de bewoners zijn altijd in gevecht geweest om huis en haard er tegen te beschermen. Er werden terpen opgeworpen en later werden de huizen op palen gebouwd.

Marken werd steeds meer een toeristische trekpleister, met name door de karakteristieke woningen en de klederdracht. Als je tijd over hebt, neem dan je fiets mee op de veerboot en ga met eigen ogen bekijken wat dit eiland zo bijzonder maakt.

Tot slot leidt de route door de veenweidegebieden van Waterland-Oost. Onderweg passeer je oude dorpjes met karakteristieke houten huizen zoals, Zuiderwoude en Broek in Waterland. In het laatst genoemde dorp is een bezoek aan de Broekerkerk in combinatie met een wandeling door het centrum een echte aanrader.

Museum

de Spe elto

ren

Route 117896 N-Wegen Snelweg

15

21 22

16

Oostzaan

19

Monnickendam De Purmer

2

Broek in Waterland

20 Landsmeer 4

56 • route.nl

1

55

Waterland

57

54 In deze app vind je alles wat Laag Holland te bieden heeft

37 38

36 Android

Apple

HTML 5

2

52

1 78 77

museummolen

80

Land van Leeghwater Kijk voor meer infoRmatie over route 117895 op route.nl

1 Het Wapen van Munster Grote Dam 3 1483 BK DE RIJP +31 (0)299 67 14 96 www.wapenvanmunster.nl

28

Schermereiland De Rijp

58

In Werelderfgoed Beemster fiets je langs de kenmerkende regelmatige, lange, rechte wegen en kun je goed zien hoe het land ingepolderd is. Het is een bijzonder landschap. Zo bijzonder, dat zelfs het stratenplan van Manhattan in New York geïnspireerd schijnt te zijn op de inrichting van de Beemster.

27 29

e nekk e d aan fort

Deze fietsroute leidt je door het Land van Leeghwater. Een prachtig gebied dat bestaat uit de Beemster, de Eilandspolder en de Schermer.

De route begint in De Rijp en gaat onder andere gedeeltelijk om het voormalige Schermereiland heen. Dit eiland werd al in de twaalfde en dertiende eeuw bedijkt en vormt met zijn ontelbare sloten, historische dorpen en bijzondere natuur een prachtig contrast met de geometrie van de droogmakerijen van de Schermer en de Beemster. In Schermerhorn kun je tijdens de fietstocht een bezoek brengen aan de Museummolen. Dit is één van de elf overgebleven molens van het voormalig molencomplex van de Schermerpolder dat in de 17e eeuw ontworpen is om het nieuwe land droog te houden. De molen is te bezichtigen, waarbij de werking van de molen visueel goed te volgen is.

Route 117895 N-Wegen Snelweg

79

De Schermer

76

rweg

Ursum De Goor

62

61

De Beemster

6 Beemster 5

60 Nationaal Landschap Laag Holland

43 46

Onderweg passeer je onder andere het Fort aan de Nekkerweg.

Vroeger was het fort onderdeel van een beschermingslinie rondom Amsterdam: de Stelling van Amsterdam. Daarmee was het één van de ongeveer 40 forten in die linie, maar tegenwoordig is het Fort aan de Nekkerweg ingericht als luxe hotel en wellness complex, waarin verscheidene historische elementen in het interieur bewaard zijn gebleven.

Je fietstocht eindigt weer in het prachtige dorp De Rijp. De groei en bloei van de Rijp viel grotendeels samen met de levensjaren van de beroemdste inwoner uit de geschiedenis, molenmaker en waterbouwkundige Jan Adriaanszoon, bijgenaamd Leeghwater.

Museum In ’t Houten Huis biedt een prachtig overzicht van de historie van het eiland en zijn (zeevarende) bewoners, met veel objecten die herinneren aan de haringvangst en de walvisvaart.

2 Fort Resort Beemster Nekkerweg 24 1461 LC ZUIDOOSTBEEMSTER +31 (0)299 68 22 00 www.fortresortbeemster.nl

route.nl • 57

laat je inspireren

door de nieuwe

collectie!

Bekijk de kerncollectie fietsen online of bestel de GRATIS brochure op: www.profiledefietsspecialist.nl

Wij van Profile ‘de Fietsspecialist’ houden van ons vak. We streven er dan ook naar om voor jou die ene ideale fiets te selecteren. Met trots presenteren we in onze winkels en onze webshop, een selectie fietsen die garant staat voor puur kwaliteit.

Selle Royal Coast zadel

V-brakes

Altra Valk V27

FIETSEN

Gazelle Murcia V24

€ 849.www.profiledefietsspecialist.nl

van € 799.- voor € 699.www.profiledefietsspecialist.nl

Axa Defender RL slot

27 Shimano Alivio / Deore versnellingen

De Gazelle Murcia V24 is een stevige trekkingsfiets voor de lange afstanden.

Met 24 versnellingen, aluminium frame, V-brakes en een verende voorvork is deze fiets zeer compleet. Verkrijgbaar in dames- en herenmodel.

De Altra Valk is een ideale fiets voor de echte avonturier. Met aluminium frame, V-brakes en verende voorvork fiets je met gemak overal naartoe. Verkrijgbaar in dames- en herenmodel.

24 Shimano Acera / Alivio versnellingen

recreatieve

fietsen

58 • route.nl

Pl an je fiets route on lin e!

V-brakes

Beste l alle sta ds fiets en di rect on lin e!

stads

Geïntegreerde koplamp

Verende voorvork Shimano Rollerbrakes

Gazelle Victoria N8

fietsen De Gazelle Victoria N8 Premium is één van de meest complete fietsen in onze collectie. Deze fiets met 8 versnellingen is namelijk van alle gemakken voorzien.

De koplamp is bij deze fiets mooi geïntegreerd in het voorspatbord. € 869.www.profiledefietsspecialist.nl

Met de kids en boodschappen in evenwicht blijven?

Op de Avancer Malibu is dat een fluitje van een cent.

Voorzien van een breed stuur, een lage instap en een stevige tweepootstandaard. Verkrijgbaar in damesmodel. € 579.-* www.profiledefietsspecialist.nl * prijs is exclusief zitjes

Avancer Malibu N3

8 Shimano Nexus Premium versnellingen

Stuurslot

3 Shimano Nexus versnellingen

Batavus Toledo N8

Selle Royal Coast zadel

8 Shimano Nexus Premium versnellingen

Shimano Rollerbrakes

De Batavus Toledo is van alle gemakken voorzien en maakt dat jij overal met alle plezier naartoe fietst. Fietsen is genieten op deze Toledo. € 899.www.profiledefietsspecialist.nl route.nl • 59

elektrische

Altra Stern N7

fietsen De Altra Stern N7 is een robuuste elektrische fiets met 7 versnellingen. Met verende voorvork fiets je comfortabel naar het werk.

Beste l alle Elektri sche fiets en di rect on lin e!

Li-Mn accu 10Ah en 36V

V-brakes

van € 1399.- voor € 1299.www.profiledefietsspecialist.nl

€ 1899.www.profiledefietsspecialist.nl

7 Shimano Nexus versnellingen

Sparta GRN N7

De Sparta GRN is een uitermate complete elektrische fiets.

Uitgevoerd met 7 versnellingen, een handige gashendel voor extra vermogen, vrijloop motor (licht fietsen zonder ondersteuning) en ergonomisch bedieningsdisplay.

Li-ION accu 9Ah en 36V

V-brake

V-brake

Li-ION accu 11Ah en 36V

Verlichting op accu

7 Shimano Nexus versnellingen

Rollerbrake Shimano

60 • route.nl

De sportieve Batavus Volta Prestige geeft je net dat extra steuntje in de rug. Voorzien van 7 versnellingen, aluminium frame en in de kettingkast verwerkte accu.

Verkrijgbaar in damesmodel. € 2199.www.profiledefietsspecialist.nl

Batavus Volta Prestige N7

V-brake

Altra Kievit N3

Inclusief voordrager

De Altra Kievit N3 is een echte klassieker, met de voordrager fiets jij met extra gemak door de stad.

Verkrijgbaar in dames- en herenmodel. van € 599.- voor € 499.www.profiledefietsspecialist.nl

Rollerbrake Shimano

3 Shimano Nexus versnellingen

Altra Zwaluw N5

Inclusief voordrager

De Altra Zwaluw N5 is een authentieke fiets met trendy design en voordrager.

Met 5 versnellingen is de fiets ook praktisch voor langere afstanden.

Verkrijgbaar in dames- en herenmodel. van € 699.- voor € 599.www.profiledefietsspecialist.nl

5 Shimano Nexus versnellingen

Gazelle Fuerte N3

Inclusief Rieten mand

De Gazelle Fuerte N3 wordt geleverd inclusief rieten mand! Dit maakt deze fiets helemaal af. Deze fiets is verder uitgerust met 3 versnellingen. Ideaal voor een ritje naar school, werk of om boodschappen te gaan doen. € 699.www.profiledefietsspecialist.nl

3 Shimano Nexus versnellingen

Shimano Rollerbrakes

lifestyle

fietsen Beste l alle life sty le fiets en di rect on lin e!

route.nl • 61

FIETSROUTES

Als echte fietsliefhebber kan je waarschijnlijk geen genoeg krijgen van fietsen. Daarom neemt route.nl magazine je in vogelvlucht mee langs 210 routes en de beste stops tijdens de fietstocht. De routes zijn thematisch weergegeven en een uitgebreide beschrijving is terug te vinden op de website www.route.nl, met behulp van de routenummers.

Op route.nl tref je nog veel meer routes aan, dus er zit altijd wel iets van je gading bij. Elke dag groeit het aantal online routes. Die stellen we met zorg voor je samen, door de mooiste omgevingen te kiezen en je tips te geven voor de beste locaties om te pauzeren. Laat je verrassen door het moois dat er in Nederland te zien is; route.nl wijst je graag de weg!

Route 115611

Routes 116038 en 116034

Route 115764

Route 115605

Herberg “In Den Bockenreyder”

Hotel De Bengel

De Vergulde Leeuw

Jacobushof en Recreatie Boom

Route 116026

Route 115653

Routes 116021 en 116022

Route 116024

Eurocamping Vessem en “In Den Bockenreyder”

De Kriekeput

Grand Café Hotel Kruller

Kiosk ‘De Ugchelse Berg’

Route 115860

Route 114716

Routes 115558 en 115556

Routes 115770 en 115769

De Brugkabouter

Café De Gouden Leeuw

Bospark De Schaapskooi

Planken Wambuis

Route 115655 t Oude Wandelpark

Bevrijders en overwinnaars in Nederland

Route 115619 Strandpaviljoen “De Jutter”

Routes116315 en 116314

Route114907

Route 115128

Route 115131

Van der Valk Hotel Arnhem

Wilderniscafé De Waard Van Kekerdom

Amrâth Grand Hotel de l’Empereur

Amrâth Grand Hotel Heerlen

62 • route.nl

Route 115161

Routes 116318 en 116317

Route 115652

Routes 117837 en 117838

IJsboerderij en De Tapperij

De Brabantse Boerin

De Leemer Hoef

Hotel Restaurant Lely

Route 115861 Pannenkoekenrestaurant Brinkpark

Meanderen langs beken en watermolens

Route 115049 Restaurant St. Elisabeth’s Hof

Routes 115772 en 115771

Route 115225

Route 115767

Route 116004

Royal Tulip Heerlickheijd van Ermelo

Gasthof Euverem en Aan de Linde

Pannenkoekenhuis Malkenschoten

Eetcafé De Prins

Routes 116220 en 116221

Route 115436

Golden Tulip Hotel Alkmaar

Het wapen van Nassau

Route 115437

Route 115420

Route 115606

Route 115132

Horecacentrum “de Toekomst”

Hotel Brabant, Boshuis Venkraai en De Sinjoor

Spoordonkse Watermolen

Amrâth Hotel Belvoir en Hortus Arcadie

Route 115137

Route 115228 115227

Route 115613 t Draaiboompje

Lekker bij het water

Bijzondere bieren

Routes 116028 en 116029 Nivon Morgenrood en Pannenkoekenhuis De Ontdekking

SS Rotterdam Restaurant Boekencafé Schrijvers

Route 115413

Routes 117043 en 117044

Route 115395

Route 115691

Sint Jorishoeve

Van der Valk Hotel Amersfoort A1

Boerderij Halfweg, Café De Vijfpoort en ‘t Behouden Huys

Restaurant Pietermannen

route.nl • 63

Routes 116669 en 116070

Routes 115221 en 115220

Routes 116855 en 116856

Routes 115136 en 115135

Restaurant Airport Hilversum

Abrona Kunst en Koffie

Grand Hotel Ter Duin

Amrâth Hotel Lapershoek Arenapark

Route 115180 Café Restaurant de Krom

Route 115219

Koninklijke residenties in ongerepte natuur

Routes 116223 116224 Camping Polsmaten

Route 115405

Route 117349

Routes 115587 en 115584

Café-Zaal ‘t Centrum Westerhoven

Brasserie Hotel Brakke Berg

Route 115226

Route 114759

Route 115185

Route 115047

Eetcafé de Gouden Leeuw

Golden Tulip Arnhem Doorwerth

Pannekoekenhuis Belveren

De Hoijse Hoeve

Route 115317

Route 115523

Route 115056

Route 115412

De Croyse Hoeve

Pannenkoekenrestaurant Langs Berg en Dal

Pannenkoekhuis “De Oude Maas”

Tapperij De Zwaan

Route 117567 en 117568

Routes 117578 en 117579

Route 117853

Route 115163

Hotel het Klooster

Auberge de Papenberg

Grandcafe Stout

Van der Valk Hotel Cuijk

Route 115570

Route 115084

Route 116304

Route 115170 en 115082

Restaurant Dukdalf en Het Veerhuis Café

Aduard

Brasserie Zalmhuis

Boerderij Hazenveld en Abrona Kunst en Koffie

64 • route.nl

Bospark ‘t Wolfsven

De Croyse Hoeve

Route 116002

Routes 115607 en 115609

Route 116316

Route 115416

De Heische Tip

Hotel Restaurant Belvedère

Zorgboerderij Dijkgatshoeve

Eetcafee Zomerhof

Routes 116218 en 116219

Routes 115419 en 115416

Route 115198

Routes 115872 en 115871

Hotel Restaurant De Port van Cleve

Grand Café restaurant “de Zwaan”

IJssalon / Lunchroom Lo Solé

Routes 115623 en 115282

Route 114889

Hotel GroningenWesterbroek

Ipse de Bruggen

Route 115194

Route 115651

Route 115706

Route 115160

Het IJsselpaviljoen

Restaurant Neêrlandsch Koffyhuis

Restaurant d’Oude Waegh

Van der Valk Hotel Cuijk

Route 115701

Route 117582

Routes 115600 en 115601

Route 115641

Pannenkoekenhuis de Koekenbakkers

De Financiën

Postillion Hotel Amersfoort Veluwemeer

Restaurant De Loet

Route 115631 en 115632

Route 115573

Route 115150

Route 114729

Restaurant ‘t Gebaar en Het Panorama

Restaurant Paviljoen ‘t Lutterzand

La Compagnie

Route 115422

Route 117559 en 117560

Route 114734

Routes 115645 en 115643

SED

Camping Lauwerszee

Thermen Bussloo en Het IJsselpaviljoen

Van der Valk Hotel Ridderkerk

Trivium Hotel en Spa

Hap en Stap

Monumenten in het landschap

Route 114735 Hotel Eurotel

route.nl • 65

Route 117569

Route 114732

Route 114944

Route 115654

Het Spelt - Project

Hotel en Restaurant Het Tramstation

Boscafé Het Maasdal

Brasserie Bösdael

Route 115205

Routes 116023 en 116008

Route 117335

Route 115121

Boswachter Liesbosch

Hotel en Eethuys “De Wormshoef”

Duinhotel Zomerlust

Amrâth Hotel Born-Sittard Thermen

Route 115223

Routes 115700 en 115699

Pannenkoekenhuis de Carolinahoeve

Tulip Inn en AC Sevenum

Route 115222

Wijnen van eigen bodem

Restaurant Uitspanning De Nadorst

Route 115686

Route 117842

Route 116300

Abrona De Wijkse Molen en ‘t Berghuis

Grand EetCafé De Kroon

Camping de Krabbeplaat

Chalet Klein Zwitserland

Route 114737

Route 115117

Route 115115

Route 114720

Euromast en Brasserie The Jungle

Amrâth Hotel Brabant

Amrâth Hotel Maarsbergen

Abrona Robberse Eiland

Routes 115765 en 115766 Golden Tulip Ampt van Nijkerk

Parken, tuinen en landgoederen

Route 115683

Route 117840 Restaurant Chez Andre

Routes 115602 en 115588

Routes 115695 en 116018

Route 115687

Route 115576

Postillion Hotel Dordrecht

Paviljoen Malieveld

Pannenkoekenhuis Princenhof

IJssalon D’n Italjaan

66 • route.nl

Route 115075

Route 117042

Route 117315

Routes 115768 en 115767

Blauwestadhoeve

Grandcafe De Kamer

Brasserie De Boschkens

Hotel de Cantharel

Route 115612

Route 115410

Route 115675

Route 115689

Den Heerlijkheid

Herberghe de Coeckepanne

De Viersprong en De Pannenkoekenhoeve

Café Tramzicht ‘t Zwaantje

Route 116017

Route 115586

De Tonnenberg Bospark

De Achterste Hoef

Route 114718

Route 115065

Route 115702

Routes 115865 en 115866

Herberg Manege Van Loon

Dinee Cafe de Kempen

Eethuis ‘t Hoekje

Herberg Den Hemel

Route 115656

Route 116303

Route 115863

Routes 115705 en 115704

Restaurant Truffel

The Novice Restaurant

Hotel Guldenberg

Hotel De Paasberg

Route 114694

Route 115763 115764

Route 117588

Route 115572

Restaurant De Haven Van Huizen

Hotel-café-restaurant ‘t Hilletje

Boswachter In ‘t Mastbos

Pannenkoekenhuis De Ontdekking

Route 115674

Routes 116138 en 116140

Route 115642

Route 116306

Taverne d’n Ouwe Brandtoren en Eetcafé De Klok

Van der Valk Hotel Restaurant Princeville

Paviljoen de Leine

Streek Restaurant De Hofkaemer

Heide en bossen

Route 116025 De Beeldentuin

route.nl • 67

Route 115110

Route 115526

Route 115542

Route 115527

Amrâth Hotel Alkmaar

VVV Zandvoort, Cafe Koper en Fritures d’Anvers

Beachclub Take Five en Behind the Beach Bike Rentals

Club Nautique en Kaashoek

Route 116313

Route 115574

Eetcafé ‘t Eindpunt

Het Pannekoeckershuys

Routes 116310 en 116309

Route 115690

Route 114724

Route 115153

Van der Valk Hotel Haarlem

Johanna’s Hof

Herberg Manege Van Loon en Brasserie Het Genieten

Strandrestaurant en Paviljoen Meijer aan Zee

Route 115224

Route 117328

Routes 116056 en 114739

Routes 115158 en 115155

Boerderij Meerzicht

t Waepen van Veere

Tulip Inn Hotel Oosterhout

Van der Valk Hotel De Biltsche Hoek

Route 116217

Route 115186

Route 114902

Route 115577

Restaurant De Hollandsche Leeuw

Restaurant ‘t Wapen van Reeuwijk

Grand Café restaurant ‘De Verdraagzaamheid’

Eetcafé De Eend en Abrona Robberse Eiland

Route 115570 Het Veerhuis Café Party Boerderij

68 • route.nl

Heerlijk uitwaaien

Militaire fortificaties van onze voorvaderen

Routes 115134 en 115133 Hotel Duinzicht

Route 114915 De Maasstroom

Route 115580

Route 116312 en 116311

Routes 117331 en 117332

Route 115192

Miranda Paviljoen

Hotel Bordwalser

Hotel Restaurant Bommelje

Restaurant Bellevue

Gratis 32 fietsroutekaartjes er Knooppunt l Falk-VVV .n winkel falk b e w ¦ 5 ,0 €6

.

voor in je knooppunter

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

74 KM

KM

73 KM

KM

72 KM

KM

71 KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

79

KM

KM

78

KM

KM

77

KM

62

KM

84 KM

85 TOTAAL

83 KM

KM

KM

KM

70

KM

KM

KM

69

KM

KM

KM

66

KM

KM

KM

KM

KM

KM

1 van 1

KM

82

76

70

Fietsroute 117881 - Burgumer Mar (36,1 km)

75 79 54

KM

Fietsroute 117667 - Rondje Schier (12,6 km)

KM

KM

KM

KM

1 van 1

Bekijk de uitgebreide routebeschrijving op route.nl

KM

FIETSROUTE FiNAAM etsroute 115303 - Klein geluk (31 km)

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

69

KM

KM

68 KM

KM

03 KM

74 KM

75 KM

KM

25 KM

KM

23 KM

KM

80 KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

67 KM

KM

77 KM

KM

71 KM

KM

72 KM

KM

KM

TOTAAL

KM

24

75

KM

KM

76

KM

KM

KM

78

29

KM

KM

KM

28

KM

KM

27

KM

KM

KM

KM

KM

KM

TOTAAL

KM

KM

KM

KM

KM

KM

98

KM

KM

KM

99

KM

KM

KM

49

KM

KM

KM

KM

Plan uw fietsroute op vvvfietsrouteplanner.nl

KM

FIETSROUTE FiNAAM etsroute 115041 - Peel en Maasroute (33,5 km)

KM

1 van 1

KM

KM

KM

1 van 2

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

Plan uw fietsroute op vvvfietsrouteplanner.nl

31

KM

25

50

FIETSROUTE FiNAAM etsroute 117353 - Vestingshoek Waterlinie (66 km)

25 50 32

61

KM

KM

74 KM

KM

67 KM

52 KM

12 KM

KM

06 KM

KM

82 KM

KM

99 KM

KM

98 KM

KM

97 KM

KM

KM

KM

KM

24

KM

KM

65

KM

KM

56 KM

KM

55 KM

KM

57 KM

KM

62 KM

KM

33 KM

KM

34 KM

KM

57 KM

KM

48 KM

KM

KM

TOTAAL

06

KM

KM

22

KM

KM

23

KM

KM

66

KM

KM

50

KM

KM

53

KM

39

TOTAAL

37

KM

82

FIETSROUTE FiNAAM etsroute 117353 - Vestingshoek Waterlinie

97

36

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

Plan uw fietsroute op vvvfietsrouteplanner.nl

1 van 1

KM

KM

2 van 2

KM

KM

Plan uw fietsroute op vvvfietsrouteplanner.nl

KM

85

10

28

87

27

36

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

34

07

35

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

Plan uw fietsroute op vvvfietsrouteplanner.nl

KM

39

KM

KM

48

42

61

63

49

47

59

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

63

08

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

97

43

69

Plan uw fietsroute op vvvfietsrouteplanner.nl

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

65

KM

KM

KM

KM

83

KM

KM

FIETSROUTE FiNAAM etsroute 117674 - Smaakfietsroute Vechtdal (41,9 km)

38

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

Plan uw fietsroute op vvvfietsrouteplanner.nl

84

KM

KM

KM

KM

09

KM

KM

KM

KM

KM

29

KM

KM

FIETSROUTE FiNAAM etsroute 115739- Liberation Route

82

37

22

KM

41

KM

KM

FIETSROUTE FiNAAM etsroute 115739- Liberation Route (36 km)

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

96

49

52

60

1 van 2

TOTAAL

KM

KM

KM

KM

KM

KM

2 van 2

TOTAAL

KM

KM

KM

KM

KM

KM

1 van 2

44

TOTAAL

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

Plan uw fietsroute op vvvfietsrouteplanner.nl

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

48

62

39

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

49

63

30

68

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

81

52

47

64

93

60

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

67

83

31

61

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

63

75

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

94

74

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

84

44

Plan uw fietsroute op vvvfietsrouteplanner.nl

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

Plan uw fietsroute op vvvfietsrouteplanner.nl

KM

KM

KM

KM

KM

69

KM

FIETSROUTE FiNAAM etsroute 117671 - Wiedenroute (42,1 km)

66

37

38

KM

KM

KM

FIETSROUTE FiNAAM etsroute 117669 - Smaakfietsroute IJsseldelta (48,6 km)

94

KM

FIETSROUTE FiNAAM etsroute 117674 - Smaakfietsroute Vechtdal

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

82

51

65

27

1 van 1

TOTAAL

KM

KM

KM

KM

KM

KM

1 van 1

TOTAAL

KM

KM

KM

KM

KM

KM

2 van 2

TOTAAL

KM

KM

KM

KM

KM

KM

09

57

71

KM

KM

KM

KM

KM

14

68

58

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

17

53

64

62

KM

55

12

61

66

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

18

54

66

68

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

79

56

65

74

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

99

64

71

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

97

21

72

67

Plan uw fietsroute op vvvfietsrouteplanner.nl

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

Plan uw fietsroute op vvvfietsrouteplanner.nl

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

FIETSROUTE FiNAAM etsroute 116198 - 8-er de Grens (78,2 km)

52

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

Plan uw fietsroute op vvvfietsrouteplanner.nl

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

FIETSROUTE FiNAAM etsroute 117670 - Sallandse Heuvelrug en Regge

08

56

69

KM

KM

KM

FIETSROUTE FiNAAM etsroute 117670 - Sallandse Heuvelrug en Regge (49,1 km)

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

96

20

50

63

TOTAAL

KM

KM

KM

KM

KM

1 van 2

TOTAAL

KM

KM

KM

KM

KM

KM

2 van 2

TOTAAL

KM

KM

KM

KM

KM

KM

1 van 2

54

13

05

65

KM

KM

KM

FIETSROUTE FiNAAM etsroute 117527 - Borgenroute

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

FIETSROUTE FiNAAM etsroute 117200 - Fietsen in de waterdriehoek (45,6 km)

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

10

KM

KM

48

KM

KM

34

KM

KM

07

KM

KM

19

KM

02 KM

77 KM

KM

84 KM

KM

49 KM

KM

KM

KM

81 KM

KM

KM

KM

78 KM

KM

KM

KM

07

KM

KM

29

KM

KM

06

KM

KM

68

KM

KM

67

KM

12

KM

KM

13

KM

KM

14

KM

KM

07

KM

FIETSROUTE FiNAAM etsroute 116198 - 8-er de Grens

68 KM

KM

KM

KM

TOTAAL

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

57 KM

KM

KM

10 KM

KM

KM

80 KM

KM

79 TOTAAL

99 KM

KM

10 KM

KM

11 KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

87

TOTAAL

KM

KM

86

KM

KM

KM

KM

KM

84

KM

KM

KM

KM

KM

KM

Plan uw fietsroute op vvvfietsrouteplanner.nl

KM

KM

2 van 2

KM

KM

Plan uw fietsroute op vvvfietsrouteplanner.nl

1 van 2

KM

KM

2 van 2

KM

KM

Plan uw fietsroute op vvvfietsrouteplanner.nl

KM

FIETSROUTE FiNAAM etsroute 117896 - Rondom Watergangroute (36,5 km)

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

FIETSROUTE FiNAAM etsroute 117200 - Fietsen in de waterdriehoek

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

22

KM

21

KM

15

KM

KM

16

KM

KM

KM

83

02

KM

17

KM

KM

16

KM

KM

02

KM

KM

03

KM

KM

37

KM

38

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

01 KM

KM

57 KM

KM

54

KM

KM

KM

55 KM

KM

21 KM

KM

12 KM

KM

11 KM

KM

KM

KM

1 van 1

TOTAAL

KM

KM

KM

19

KM

KM

KM

KM

KM

KM

19

KM

KM

20 KM

KM

04 KM

KM

36 KM

KM

68 TOTAAL

72

KM

KM

56

KM

KM

59

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

FIETSROUTE FiNAAM etsroute 117895 - Land van Leeghwater (57,2 km)

Plan uw fietsroute op vvvfietsrouteplanner.nl

KM

KM

KM

16

KM

KM

KM

KM

KM

TOTAAL

KM

KM

KM

KM

KM

KM

62

KM

KM

KM

55

KM

KM

KM

KM

KM

55

KM

KM

KM

Plan uw fietsroute op vvvfietsrouteplanner.nl

KM

2 van 2

KM

KM

1 van 2

KM

FIETSROUTE FiNAAM etsroute 117527 - Borgenroute (65,8 km)

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

78 KM

77 KM

KM

76 KM

KM

80 KM

KM

58 KM

KM

13 KM

KM

12 KM

10 KM

57 KM

KM

37 KM

KM

49 KM

KM

16 KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

27

KM

KM

01 KM

KM

02 KM

KM

52

KM

79

KM

17

Plan uw fietsroute op vvvfietsrouteplanner.nl

66

38

19

42

FIETSROUTE FiNAAM etsroute 117672 - De Hanzeroute (102,7 km)

41 18 30 67

61 KM

KM

92 KM

KM

91 KM

KM

93

KM

04

KM

KM

04

KM

KM

78

KM

KM

10

KM

KM

01

KM

1 van 2

TOTAAL

KM

KM

05

KM

06

KM

07

KM

29

KM

28

KM

58

KM

20

KM

05

KM

KM

57

KM

KM

60

KM

56

KM

KM

60

KM

KM

35

KM

KM

01

KM

52

TOTAAL

50

KM

36

FIETSROUTE FiNAAM etsroute 117672 - De Hanzeroute

24 35 43

KM

KM

KM

KM

KM

KM

43

KM

KM

KM

KM

KM

46

Plan uw fietsroute op vvvfietsrouteplanner.nl

KM

KM

35

KM

KM

KM

33

KM

KM

TOTAAL

32

KM

KM

KM

96

KM

KM

KM

KM

KM

59

KM

KM

KM

KM

KM

KM

Plan uw fietsroute op vvvfietsrouteplanner.nl

1 van 2

KM

KM

2 van 2

KM

KM

Plan uw fietsroute op vvvfietsrouteplanner.nl

58

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

62

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

58

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

Plan uw fietsroute op vvvfietsrouteplanner.nl

KM

61

KM

KM

FIETSROUTE FiNAAM etsroute 117895 - Land van Leeghwater

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

TOTAAL

KM

KM

KM

KM

KM

KM

TOTAAL

KM

KM

KM

KM

KM

KM

2 van 2

TOTAAL

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

TOTAAL

KM

KM

KM

KM

KM

KM

TOTAAL

KM

KM

KM

KM

KM

KM

TOTAAL

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

KM

TOTAAL

KM

KM

KM

KM

KM

KM

TOTAAL

KM

KM

KM

KM

KM

KM

TOTAAL

KM

KM

KM

KM

KM

KM

VAN DER VALK HOTEL AMERSFOORT-A1, IDEAAL GELEGEN AAN DE A1 VRIJ PARKEREN GRATIS INTERNET 140 LUXE KAMERS MET AIRCONDITIONING EN FLATSCREEN TV 4THEMA SUITES MET SAUNA, STOOMBAD EN JACUZZI 8 BIJEENKOMST ZALEN OP DE 7E ETAGE MET UNIEK UITZICHT OVER AMERSFOORT RESTAURANT MET FRONT COOKING GEZELLIGE GEZE BAR EN TERRAS

Ruimtevaart 22 | 3824 MX Amersfoort | T. 033-454.00.00 | F. 033-454.00.01 | E. amersfoort@valk.com | I. www.hotelamersfoorta1.nl

Fietsvakantiewinkel

• Alle fietsgidsen en -kaarten • Fietsvakantieuitrusting • Kampeeruitrusting

Bezoek onze nieuwe webshop!

OPLADEN WORDT ONTDEKKEN. webshop.fietsvakantiewinkel.be webshop.fietsvakantiewinkel.nl

Ontdek nu alle fiets oplaadpunten van Nederland op www.laad.nl route.nl • 73

oplossing Je kunt de el tot van de puzz 13 r 20 01 decembe ia doorgeven v actie www.route.nl/

PUZZEL

Doe mee & WIN

Falk-VVV Kadobox t.w.v. €29.95

DVD Fietsrouteplanner t.w.v. €19.95

10 x Kadobox 50 x DVD Fietsrouteplanner

Op de valreep dagen we je uit om de grijze massa in vorm te houden met onze fietspuzzel. Leuk om thuis te maken, of om met het gezin op te lossen tijdens de picknick.

Wanneer je de oplossing hebt gevonden, geef dan het juiste antwoord door op www.route.nl/actie om kans te maken op een mooie fietscadeaubox, dat bestaat uit een Falk-VVV fietsatlas Nederland, knooppunter en fietsrouteplanner Nederland, of de nieuwste knooppunten fietsrouteplanner Nederland en België op DVD. Veel succes!

Puzzel

Horizontaal: 1. Geladen deeltje - 4. Oud Limburgs Schutterfeest (afk.) - 6. Benzinestation voor fietsen - 13. Jonge vrouw - 14.

Slagader - 15. Achteraf - 16. Kunstmatige inseminatie (afk.) - 17.

Hulde - 18. Restaurant keten - 19. Fiets navigatie - 21. Noot - 22.

Passieve fietsverlichting - 24. Telwoord - 25. Oude bijbelse stad 26. Indien - 28. European Geoscience Union (afk.) - 29. Nikkel - 30.

Wild rund - 32. Plezier - 33. Drug voor fietsers - 35. Inwoner van Letland - 37. Opening - 38. Etablissement - 44. Volgens de wet 45. Koppig - 47. Binnen - 49. Jongensnaam - 50. Ontkenning - 51.

Ouder - 52. Ambiance - 55. Overdreven - 56. Leeg - 57. Baard aan de kin - 58. Heet (engels) - 60. Trapper - 61. Voorloper van de EURO - 63. Conferatur (afk.) - 64. Identiteit (afk.) - 66. Noot - 67. Steeds - 69. Turkse Brandewijn - 70. Huis - 72. Algemeen Dagblad - 73.

Gaten - 75. Neon (afk.) - 76. Periodes in het jaar - 79. Baskische afscheidings beweging - 80. Landbouwwerkuig - 81. Groot succes - 82. Vrouwennaam - 83. Groot bemeten - 85. … Miene Mutte 87. Centraal Station (afk.) - 88. Voorzetsel - 89. Milieuvriendelijk vervoermiddel - 90. Boom - 91. Plezierig

72

74 • route.nl

Verticaal: 1. Perfect - 2. IJzerhoudende grondsoort - 3. Regen - 4.

Onvoltooid - 5. Frans lidwoord - 6. Lichamelijke Opvoeding (afk.)

- 7. Edelgas - 8. Spelcomputer - 9. Mannetjesbij - 10. Verbond 11. Oppas - 12. Scheur - 14. Batterij - 16. Overbrengingsas - 18.

Verzekeraar - 20. Een wet van … - 23. Eetgerij - 27. Wandelen 31. Zorgverzekeraar - 33. Voormalige koningin van Spanje - 34.

Sexueel Overdraagbare Aandoening (afk.) - 35. Deel van het oor - 36. Hete drank - 39. Wielonderdeel - 40. Koolhydraat (afk.)

- 41. Gemeente op de Veluwe - 42. Kempense Darts Organisatie (afk.) - 43. Ter elfde … - 44. Element - 46. Transportfiets - 48.

Regelmaat - 51. Openluchtmaaltijd - 52. Stichting (afk.) - 53. Soort langspeelplaat - 54. Vroegere - 55. Duofiets - 59. Overdosis (engels, afk.) - 62. Askruik - 65. Geslacht - 68. Soort Email - 70. Kookgerei - 71. Neodymium (afk.) - 74. Borsteldier - 77. Ingeschakeld - 78. Zin - 84. Werkwoord - 86. Eminentie (afk.)

Laat je inspireren op www.route.nl

â‚Ź 3,95