rozhnama

‫کاتێ گوتاری‬

‫مــــاڵپه‌ڕی نوێی رۆژنــامه‌‬

‫له‌ یادی هه‌ڵه‌بجه‌ی‬ ‫ئه‌مساڵدا‪ ،‬ده‌سه‌اڵت‬

‫راگه‌یاندنی ده‌سه‌اڵت‬

‫دادگایی ده‌کرێت‬

‫بێڕێزیی ده‌کات‬

‫‪18‬‬

‫‪21‬‬

‫که‌مال که‌رکوکی‬ ‫تۆڵه‌ی له‌ تاڵه‌بانی‬ ‫کرده‌وه‌‬

‫ده‌یان موڵکی گشتیی‬ ‫ل ‌ه زاخۆ داگیر کراون‬ ‫ژمارە (‪ )625‬سێشەممە ‪2011/3/15‬‬

‫كۆمپانیای وشە هەفتانە دەریدەكات‬

‫‪15‬‬

‫نرخ (‪ )750‬دینار‬

‫شـکـسـتـه‌کـانی کـابینه‌ی شـه‌شـه‌م ب ‌ه ژمـاره‌‬

‫لە كابینەكەی نێچیرڤان بارزانیدا‬ ‫(‪ )476‬دۆنم دەدرێتە سەرۆكی دیوانەكەی‬ ‫تایبەت بە رۆژنامە‬

‫‪..........................................‬‬

‫لە یەك رۆژدا كابینەی پێشووی‬ ‫حكومەتی هەرێم‪ ،‬زیاد لە (‪ )476‬دۆنم‬ ‫زەوی لە ناوجەرگەی هەولێر دەكات‬ ‫بە ناوی د‪.‬نوری عوسمان سنجاری‪،‬‬ ‫سەرۆكی دیوانی ئەنجومەنی وەزیران‌و‬ ‫دواتر بە بڕی (‪ )379‬ملیۆن دینار‪،‬‬

‫بە زانكۆی كوردستان دەفرۆشرێت‌و‬ ‫بەرامبەر بە (‪ )195‬دۆنمیشیان‪ ،‬پارە‬ ‫وەرنەگیراوە‪.‬‬ ‫بەپێی چ��ەن��د ت��اپ��ۆی��ەك كە‬ ‫كۆپییەكانی دەست رۆژنامە كەوتوون‪،‬‬ ‫لە ‪2008/3/13‬دا‪ ،‬رووبەری (‪)476‬‬ ‫دۆنم‌و (‪ )18‬ئۆلك زەوی بەتاڵ لە‬ ‫ك��ەرت��ی عەینكاوەی ناوجەرگەی‬

‫شاری هەولێر كراوە بە ناوی د‪.‬نوری‬ ‫عوسمان سنجاری‪ ،‬سەرۆكی دیوانی‬ ‫ئەنجومەنی وەزیران‪ ،‬كە تائێستاش‬ ‫لەسەر لیستی پارتی لەو پۆستەدا‬ ‫ماوەو دواتر جگە لە (‪ )195‬دۆنمی‬ ‫كە نرخی دیاریی نەكراوە‪ ،‬لەگەڵ‬ ‫تێكڕای زەوییەكانی ت��ردا بە بڕی‬ ‫(‪ )379‬ملیۆن دینار بە زانكۆی‬

‫كوردستان فرۆشراوە‪.‬‬ ‫بەپێی ئەو تاپۆیانە كە ژمارەیان‬ ‫(‪ )22‬تاپۆیە‌و لە سەردەمی دەسەاڵتی‬ ‫نێچیرڤان بارزانی‪ ،‬سەرۆكی كابینەی‬ ‫پێنجەمی ح��ك��وم��ەت��ی ه��ەرێ��م��دا‬ ‫ئ��ام��ادەك��راوە‪ )12( ،‬تاپۆیان كە‬ ‫بـــــــە خـــــاوەنــــكــــردنــــــــــی‬ ‫(تەملیك)ی ئەو زەوییانەیە بە ناوی‬

‫‪www.rozhnama.net‬‬

‫ل‪6‬‬

‫د‪.‬نوری عوسمانەوە‪ ،‬تەنیا لە یەك‬ ‫رۆژدا ئەنجامدراوە كە ‪2008/3/13‬ەو‬ ‫دوای (‪ )17‬رۆژ بەهەمانشێوە لە یەك‬ ‫رۆژدا لە ‪2008/3/30‬دا بە شێوازی‬ ‫فرۆشتن‪ ،‬ك��راوە بە ن��اوی زانكۆی‬ ‫كوردستانەوە‪ ،‬كە وەك زانكۆیەكی‬ ‫ئەهلیی لە هەولێر ناسێنراوە‌و‪...‬‬ ‫بۆ‪...‬ل‪2‬‬

‫هەولێر‪ :‬هەڕەشەكردن‬ ‫لە هەڵسوڕاوانی‬ ‫گۆڕان چڕدەبێتەوە‬ ‫هاوڕێ‌ عەبدوڵاڵ‬ ‫‪...................................‬‬ ‫ترساندن‌و هەڕەشە‌و هەڵكوتانە‬ ‫سەر ماڵی هەڵسوڕاو ‌و الیەنگری‬ ‫گۆڕان لە هەولێر‪ ،‬چڕتر دەبێتەوەو‬ ‫هەڵسوڕاوێكی گۆڕانیش دەڵێت‪:‬‬ ‫"پ��ارت��ی ه��ەوڵ��ی سەركوتكردنی‬ ‫هەڵسوڕاوانی گۆڕان دەدات"‪.‬‬ ‫چەند رۆژێك پێش ئێستا‪ ،‬چەند‬ ‫چەكدارێك هەڵیانكوتاوەتە سەر ماڵی‬ ‫(م‪.‬ع) هەڵسوڕاوی بزووتنەوەی‬ ‫گۆڕان لە شاری هەولێر‌و بە تەلەفۆن‬ ‫هەڕەشە لە د‪.‬سلێمان جەعفەریش‬ ‫كراوە‪ ،‬كە یان واز لە گۆڕان بهێنێت‪،‬‬ ‫یان دەكوژرێت‪.‬‬ ‫س��ەرچ��اوەی��ەك��ی ن��زی��ك ل��ەو‬ ‫هەڵسوڕاوەی گۆڕان لە هەولێر‪ ،‬ئەوەی‬ ‫خستە روو؛ كە ماوەی چەند رۆژێكە‬ ‫ئۆتۆمبێلێكی چەكدار‪ ،‬چاودێریی‬ ‫ماڵی ئەو هەڵسوڕاوەیان ك��ردووەو‬ ‫دواتر بە شەو چوونەتە ماڵەكەی‌و‬ ‫فۆرمی زانیارییان پێ پڕكردوونەتەوەو‬ ‫هەڕەشەیان لە خۆی‌و منداڵەكانی‬ ‫ك��ردووە‪ ،‬كە دەبێت واز لە گۆڕان‬ ‫بهێنێت‌‪ .‬ئەو هەڵسوڕاوە بۆ ماوەی‬ ‫دە رۆژ‌ه ماڵەكەی بەجێهێشتووە‪.‬‬ ‫لەو بارەیەوە عوسمان بانیمارانی‪،‬‬ ‫ه��ەڵ��س��وڕاوی ب��زووت��ن��ەوەی گ��ۆڕان‬ ‫لە هەولێر‪ ،‬بە رۆژنامەی راگەیاند‪:‬‬ ‫"ترساندن‌و هەڕەشەكردن‌و هەڵكوتانە‬ ‫سەر ماڵی هەڵسوڕاو‌و الیەنگرانی‬ ‫گۆڕان لە هەولێر بەردەوامە‌و رۆژانە‬ ‫خەڵك دەستگیر دەكەن"‪.‬‬ ‫وتیشی‪" :‬ئ��ەم دەس��ەاڵت��ە لە‬ ‫سنووری حكومڕانیی خ��ۆی تەنیا‬ ‫زمانی هەڕەشە‌و تفەنگ دەزانێت‌و‬ ‫ش���اری ه��ەول��ێ��ری گ���ەم���ارۆداوەو‬ ‫خەڵكەكەی زیندانیی كردووە‪ ،‬چونكە‬ ‫پارتی قبووڵی نییە جگە لە خۆی‪،‬‬ ‫هیچ كەس‌و الیەنێك كاری سیاسیی‬ ‫بكات لە هەولێر"‪.‬‬

‫لە پەرلەمانی‬ ‫كوردستاندا‪ ،‬لێدان‌و‬ ‫"زیندانیی"‌هەیە‬ ‫رۆژنامه‌‪ :‬رووداوەكانی چەند‬ ‫رۆژی راب��ردووی ناو پەرلەمانی‬ ‫كوردستان لە برینداركردن‌و‬ ‫پەرلەمانتارو‬ ‫زیندانیكردنی‬ ‫ب��ێ�لای��ەن ن��ەب��وون��ی س���ەرۆك‌و‬ ‫سەرۆكایەتی‪ ،‬نیگەرانیی الی‬ ‫پەرلەمانتاران دروستكردووەو‬ ‫پەرلەمانتارێكیش دەڵێت‪" :‬داوا‬ ‫دەك���ەم س��ەرۆك��ی پ��ەرل��ەم��ان‬ ‫دەستلەكار بكێشێتەوە"‪.‬‬ ‫كاروان ساڵح‪ ،‬پەرلەمانتاری‬ ‫فراكسیۆنی گ��ۆڕان‪ ،‬پێیوایە؛‬ ‫ئ��ەو رووداوان����ەی چەند رۆژی‬ ‫راب����ردووی ن��او پ��ەرل��ەم��ان بە‬ ‫هەڕەشە‌و لێدانی پەرلەمانتار‬ ‫ب��وره��ان رەش��ی��د‌و داخستنی‬ ‫دەرگای هۆڵی پەرلەمان لەسەر‬ ‫ئۆپۆزسیۆن‌و‬ ‫پەرلەمانتارانی‬ ‫زیندانیكردنیان بۆ ماوەیەك‪،‬‬ ‫جۆرێك لە لەكەداركردنی ئەدای‬ ‫سەرۆكایەتی نیشان دەدات‪ ،‬كە‬ ‫"نە داوای لێبووردن دەكات‪ ،‬نە‬ ‫ئیدانەیەكی رەسمیی‌و راشكاو‬ ‫دەكات"‪.‬‬ ‫ل����ە ل���ێ���دوان���ێ���ك���دا ب��ۆ‬ ‫رۆژن��ام��ە ك��اروان ساڵح‪ ،‬وتی‪:‬‬ ‫"زیندانیكردنی پەرلەمانتار لە‬ ‫هیچ پەرلەمانێكی دنیا‪...‬‬ ‫بۆ‪...‬ل‪2‬‬

‫ل‪9‬‬

‫نێچیرڤان بارزانی‪ ،‬سه‌رۆکی کابینه‌ی پێنجه‌م‬

‫ ‬

‫نوری عوسمان‪ ،‬سه‌رۆکی دیوانی سه‌رۆکایه‌تی حکومه‌ت‬

‫شه‌ش ساڵه‬ ‫(‪ )‌5‬لیژنه‌ی پشکی‬ ‫یه‌کێتی‌و پارتی ل ‌ه‬ ‫که‌رکوک بێ سه‌رۆکن‬

‫ره‌شنووسی (پەیڕەوی ناوخۆ)ی "گۆڕان" باڵودەكاتەوە‬

‫تایبەت بە رۆژنامە‬ ‫‪‌...................................‬‬ ‫بزووتنەوەی گۆڕان بەشی یه‌که‌م‬ ‫لە پرۆژەی پەیڕەوی ناوخۆ‌و رێنماییە‬ ‫رێكخراوەییەكانی ئاشكرا دەكات‪ ،‬كە‬ ‫ئامادەكراوە بۆ یه‌که‌مین كۆنگرەی‬ ‫ب��زووت��ن��ەوەك��ە‪ ،‬تا ل��ەوێ��دا بڕیاری‬ ‫لەسەر بدرێت‌و پەسەند بكرێت‪.‬‬ ‫بەپێی پڕۆژەی پەیڕەوی ناوخۆی‬ ‫بزووتنەوەی گۆڕان‪ ،‬كە كۆپییەكی‬ ‫لە الپەڕە (‪‌4‬و‪)5‬دا باڵوكراوەتەوە‪،‬‬ ‫هەیكەلی بەڕێوەبردنی بزووتنەوەكە‬ ‫پێكهاتووە‪ :‬لە (ئەنجومەنی بنكە‪،‬‬ ‫ئەنجومەنی ب��ازن��ە‪ ،‬ئەنجومەنی‬ ‫رایەڵە‪ ،‬ئەنجومەنی شار‪ ،‬یان قەزا)‪.‬‬

‫ه���ەر ب��ەپ��ێ��ی ئ���ەو پ��رۆژەی��ە‬ ‫ب��زووت��ن��ەوەی گ���ۆڕان بەمشێوەیە‬ ‫پێناسە كراوە‪ :‬رێكخراوێكی سیاسیی‬ ‫خ��اوەن كەسایەتی مەعنەوییە‪ ،‬لە‬ ‫گردبوونەوەی ئارەزوومەندانەی ئەو‬ ‫هاواڵتییانە پێكدێت كە لە دەوری‬ ‫ب��ەرن��ام��ەی سیاسیی‌و پ��ەی��ڕەوی‬ ‫ن���اوخ���ۆی ب���زووت���ن���ەوەی گ���ۆڕان‬ ‫كۆبوونەتەوە‪.‬‬ ‫بەپێی ئ��ەم پ��رۆژە پەیڕەوەی كاتی پێویستدا‪.‬‬ ‫ب��زووت��ن��ەوەی گ���ۆڕان‪ ،‬ئەنجومەنی‬ ‫كۆبوونەوەكانی ئەنجومەنی شار‬ ‫ش��ار ه��ەم��وو مانگێك ب��ە الیەنی تەرخان دەكرێت بۆ هەڵسەنگاندنی‬ ‫كەمەوە یەك جار لە سەری مانگ‪ ،‬هەمەالیەنەی هەلومەرجی سیاسیی‪،‬‬ ‫یا لە ناوەڕاستی مانگدا كۆبوونەوە ئابووریی‪ ،‬كۆمەاڵیەتی‪ ،‬رۆشنبیریی‪،‬‬ ‫دەك��ات‪ ،‬یان هەر كاتێ چواریەكی پ��ەروەردەی��ی‪ ...‬هەروەها بۆ هەر‬ ‫ئەندامەكانی داوای��ان كرد‪ ،‬یان لە بابەت‌و كێشەیەك كە لەو ماوەیەدا‬

‫‪3‬‬

‫ورووژا بێت یان لێدوانی پێویست بێ‪.‬‬ ‫هەر لەو پ��رۆژەی��ەدا ئاماژە بە‬ ‫جۆرێكی تر لە چاالكیی ك��راوە بە‬ ‫ناوی كۆنفرانسی شار‪ ،‬ئەم كۆنفرانسە‬ ‫ساڵی جارێك دەبەسترێت‌و ئەركی‬ ‫ئەوەیە ئەدائی ئەنجومەنی پێشووی‬ ‫شار (یا قەزا)‪ ،‬هەڵسەنگێنێت‪.‬‬ ‫هەروەها لە كۆنفرانسی شاردا‬ ‫هەڵسەنگاندن بۆ دۆخی بزووتنەوەی‬ ‫گ���ۆڕان ل��ە ن��اوچ��ەك��ەدا دەك��رێ �ت‌و‬ ‫ب���ەراورد لەنێوان پشتیوانەكانی‬ ‫بزووتنەوەكە‌و ژمارەی دەنگدەرانی‬ ‫ن���اوچ���ەك���ەدا دەك���رێ���ت‌و ب��اس��ی‬ ‫گرفتەكان‌و چارەسەرەكان‌و رێگەكانی‬ ‫گەشەكردنی زیاتری بزووتنەوەكە‬ ‫دەكرێت‪.‬‬

‫ل‪11‬‬

‫رۆشنبیرانی‬ ‫هه‌ولێر ئیدانه‌ی‬ ‫دژایه‌تیکردنی‬ ‫خۆپیشاندان ده‌که‌ن‬

‫هه‌ڵه‌بجه‌ییه‌کان‪ :‬یادکردنه‌وه‌مان ناوێت‪ ،‬پرۆژه‌مان ده‌وێت‬

‫‪19‬‬

‫‪hewal.rozhnama@gmail.com‬‬

‫ذمارة (‪ )625‬سيَشةممة ‪2011/3/15‬‬

‫‪www.rozhnama.net‬‬

‫کامه‌ران مه‌نتک‪ :‬ئەو جۆرە تانەدانەی یەكێتی‌و پارتی بۆ یەكتر‪ ،‬پەیوەندیی بە پەروەردەی ئەو‬ ‫دوو الیەنەوە هەیە‬

‫«خەریكبوو ببێت بە (‪»)66‬‬

‫كەمال كەركوكی‪ ،‬تۆڵەی خۆی لە تاڵەبانی كردەوە!‬ ‫راپۆرتی‪ :‬شۆڕش خالید‬

‫‪...........................................................‬‬

‫وتەیەكی كەمال كەركوكی‪،‬‬ ‫پەرلەمانتارانی یەكێتی لەناو‬ ‫هۆڵی پەرلەماندا نیگەران دەكات‪،‬‬ ‫كە تانە بوو لە مێژووی جەالل‬ ‫تاڵەبانی‌و حیزبەكەی‪ .‬بەبێ‬ ‫ئ��ەوەی ئ��ەو قسەیە سانسۆری‬ ‫بكرێتە سەر‌و هیچ هەڵوێستێك‬ ‫بنوێنرێت لە الیەن پەرلەمانتارانی‬ ‫یەكێتییەوە‪.‬‬

‫تاڵه‌بانی‪:‬‬ ‫لە راستیدا‪ ،‬نە دكتۆرە‌و‬ ‫نە خەڵكی كەركوكە‌و‬ ‫«خەریكبوو ببێت بە (‪ »)66‬نە ناویشی كەمالە‪،‬‬ ‫د‪.‬كەمال كەركوكی‪ ،‬سەرۆكی‬ ‫پەرلەمانی كوردستان‪ ،‬لە دوایین ئەمانە هەمووی نازناون‬ ‫ك��ۆب��وون��ەوەی پ��ەرل��ەم��ان��دا لە‬ ‫هەژماركردنی ئەو دەنگانەی كە ئەو بەكاریاندەهێنێت‬

‫لە بەرژەوەندیی بەردەوامیدانی‬ ‫ك��اب��ی��ن��ەك��ەی ب���ەره���ەم ساڵح‬ ‫ب��وون‪ ،‬كە (‪ )67‬دەن��گ بوو‪،‬‬ ‫بە پێكەنینەوە ژمارەی «‪»66‬‬ ‫دەهێنێت‌و دەڵێت‪« :‬خەریكبوو‬ ‫ژمارەكە ببێت بە (‪ .»)66‬بە‬ ‫الی چاودێرانیش ناوبراو وەك‬ ‫تۆڵەكردنەوەیەك لە تاڵەبانی ئەو‬ ‫قسەیەی كردووە‪ .‬كە پێشتر بە‬ ‫«گێل» ناوی بردووە‪.‬‬ ‫ل���ە دوای���ی���ن دان��ی��ش��ت��ن��ی‬ ‫پەرلەمانی كوردستاندا شەوی‬ ‫(‪ )3/9‬ك��ە ت��ای��ب��ەت ك��راب��وو‬ ‫ب��ە لێپێچینەوە ل��ە س��ەرۆك��ی‬ ‫حكومەت‪ ،‬دوای ئەوەی بابەتی‬ ‫لێسەندنەوەی متمانە لە سەرۆكی‬ ‫حكومەت خرایە دەنگدانەوە‪ ،‬لە‬ ‫بەرامبەر (‪ )28‬دەنگ كە داوای‬ ‫متمانەیانكرد‬ ‫لێسەندنەوەی‬ ‫لە سەرۆكی حكومەت‪)67( ،‬‬ ‫دەن��گ دژی وەستانەوە‪ ،‬بەاڵم‬ ‫لە ئاماژەیەكی چاوەڕواننەكراودا‬ ‫ك���ەم���ال ك���ەرك���وك���ی‪ ،‬وت���ی‪:‬‬ ‫«خەریكبوو ببێت بە (‪.»)66‬‬

‫یەكێتییەكان توڕەن‬

‫ل��ەن��او ه��ۆڵ��ی پ��ەرل��ەم��ان��دا‬ ‫پەرلەمانتارە یەكێتییەكان هیچ‬ ‫جۆرە هەڵوێستێكیان نەنواندووە‬ ‫ل��ە دژی ئ��ەو وت��ەی��ەی كەمال‬ ‫كەركوكی‌و تەنیا سەیری یەكتریان‬ ‫كردووە‪ ،‬هەرچەندە رەتیناكەنەوە‬ ‫كە ئاگاداربوون‪.‬‬ ‫ب��ەش��ێ��ك��ی��ان راس��ت��ەوخ��ۆ‬

‫كەوتوونەتە چەپڵەڕێزان وەك‬ ‫دڵخۆشییەك بۆ متمانەدانەوە‬ ‫بە بەرهەم ساڵح‪ ،‬بەاڵم بەپێی‬ ‫ئەو زانیارییانەی دەست رۆژنامە‬ ‫كەوتوون؛ زۆرێك لە پەرلەمانتارە‬ ‫ی��ەك��ێ��ت��ی��ی��ەك��ان ئ���ەو قسەیە‬ ‫نیگەرانیی كردوون‪.‬‬ ‫یەكێتی‬ ‫پەرلەمانتارێكی‬ ‫ل��ە پەرلەمانی ك��وردس��ت��ان كە‬ ‫نەیوسیت ناوی باڵو بكرێتەوە‪،‬‬ ‫بە رۆژنامەی وت‪« :‬ئەو وتەیەی‬ ‫كەمال كەركوكی‪ ،‬جاری یەكەمی‬ ‫نییە‪ ،‬چ��ەن��د ج��ارێ��ك��ی تریش‬ ‫تانەی لە یەكێتییەكان داوە‪،‬‬ ‫بەبێ ئ��ەوەی هیچ ناڕەزاییەك‬ ‫دەرب��ب��ڕدرێ��ت ل��ەالی��ەن ئێمەوە‪،‬‬ ‫بەاڵم نیگەرانی كردووین»‪.‬‬ ‫لەالیەكی ترەوە‪ ،‬پەرلەمانتار‬ ‫خ��ەل��ی��ل ع���وس���م���ان‪ ،‬ل��ەس��ەر‬ ‫فراكسیۆنی یەكێتی بە رۆژنامەی‬ ‫وت‪« :‬ك��ات��ی دانیشتنەكەش‬ ‫درەن����گ ب���وو‪ ،‬م��ان��دووب��ووی��ن‪،‬‬ ‫تەركیزی ئەوەمان نەبوو داوای‬ ‫س��ان��س��ۆر بکه‌ین ل��ەس��ەر ئەو‬ ‫قسەیە‪ ،‬بۆیە قسەكە رۆیشت»‪.‬‬ ‫خەلیل بەو قسەیە نیگەران‬ ‫ب���ووە‌و پێیوایە؛ ن��ەدەب��وو لە‬ ‫شوێنێكی لەو جۆرەدا قسەی لەو‬ ‫شێوەیە بكرێت‪ ،‬وتی‪« :‬كەمال‬ ‫كەركوكی نوێنەری گەلە‌و پۆستی‬ ‫سەرۆكی پەرلەمانی هەیە‪ ،‬باش‬ ‫نییە قسەی لەو شێوەیە دەكات»‪.‬‬

‫ئ���ام���اژەی ب���ەوەش���دا؛ كە‬ ‫ئاگاداری ئەوە نییە یەكێتییەكان‬ ‫دوات����ر ه��ی��چ هەڵوێستێكیان‬ ‫هەبووبێت‪ ،‬یان نا‪.‬‬

‫یەكێتییەكان لە ئەرسەالن بایز‬ ‫نیگەرانن‬

‫بەپێی زانیارییەكانی رۆژنامە‬ ‫یەكێتییەكان لە ئەرسەالن بایز‪،‬‬ ‫جێگری س��ەرۆك��ی پ��ەرل��ەم��ان‬ ‫نیگەرانن‪ ،‬بە پێویستی دەزانن لە‬ ‫هەندێك شتدا قسەی هەبێت‪.‬‬ ‫ئەو پەرلەمانتارەی یەكێتی‬ ‫كە نەیویست ناوی باڵوبكرێتەوە‬ ‫وتی‪« :‬هەڵوێستی یەكێتییەكان‬ ‫دژی ئەو قسانە‪ ،‬دەبوو لە رێگەی‬ ‫كاك ئەرسەالنەوە بوایە‪ ،‬چونكە‬ ‫زۆرێ���ك ل��ە كێشەكانی نێوان‬ ‫پەرلەمانتارانی یەكێتی‌و پارتی‬ ‫ل��ە رێ��گ��ەی ئ��ەوان��ەوە یەكالیی‬ ‫دەك��رێ��ن��ەوە‪ ،‬ب��ەه��ۆی ئ��ەوەی‬ ‫هەردووكیان ئەندامی مەكتەبی‬ ‫سیاسیی حیزبەكانیانن»‪.‬‬ ‫ئ��ام��اژەی ب��ەوەش��دا؛ «ئ��ەوە‬ ‫چەندین جارە كەمال كەركوكی‪،‬‬ ‫ئەو تەعلیقانە دەدات‪ ،‬بەاڵم كاك‬ ‫ئەرسەالن گوێی ناداتێ»‪.‬‬

‫كەركوكی تۆڵەی خۆی كردەوە‬

‫ب��ە رای چ���اودێ���ران ئ��ەو‬ ‫قسەیەی كەمال كەركوكی بە‬ ‫پێكەنینەوە‪ ،‬تانەدانێكی ئاشكرایە‬ ‫لە یەكێتی نیشتمانیی‌و خودی‬ ‫جەالل تاڵەبانی‪ ،‬سكرتێری ئەو‬

‫حیزبە وەك ئاماژەیەك بەوەی‬ ‫ل��ەو س��اڵ��ەدا «خیانەتیان لە‬ ‫شۆڕش ك��ردووە»و پێشیانوایە؛‬ ‫دەربڕینی ئەو قسەیە لەكاتێكدایە‬ ‫كە ه���ەردووال رێككەوتننامەی‬ ‫ستراتیژییان لەنێواندایە‪ ،‬ئه‌وه‌ش‬ ‫راستەوخۆ وەاڵمدانەوەیە بۆ ئەو‬ ‫هێرشەی كە تاڵەبانی كردبوویە‬ ‫سەری‪.‬‬ ‫پێشتر س����ەرۆك ك��ۆم��اری‬ ‫عێراق جەالل تاڵەبانی‪ ،‬بەپێی‬ ‫ب��ەڵ��گ��ەن��ام��ەك��ان��ی م��اڵ��پ��ەڕی‬ ‫ویكیلیكس لە كۆبوونەوەیەكی‬ ‫لەگەڵ كریستۆڤەر هیڵ باڵیۆزی‬ ‫ئەمریكا ل��ە ع��ێ��راق‌و جێفری‬ ‫فێڵتمان‪ ،‬ی��اری��دەدەری وەزی��ری‬ ‫دەرەوەی ئەمریكا بۆ كاروباری‬ ‫خۆرهەاڵتی ن��اوەڕاس��ت‪ ،‬كە لە‬ ‫‪ 2009/12/14‬ئەنجام دراوە‪،‬‬ ‫كەمال كەركوكی‪ ،‬بە كابرایەكی‬ ‫«گێل‪ ،‬ناودەبات‌و رایدەگەیەنێت؛‬ ‫ك��ە ك��ەم��ال «ن��ە دك��ت��ۆرە‌و نە‬ ‫كەمالە‌و نە كەركوكییە»‪.‬‬ ‫ل��ە وەاڵم����ی پ��رس��ی��ارێ��ك��ی‬ ‫كریستۆڤەر ه��ی��ڵ‪-‬دا سەبارەت‬ ‫ب���ەوەی د‪.‬ك��ەم��ال ك��ەرك��وك��ی‪،‬‬ ‫سەرۆكی پەرلەمانی كوردستان‬ ‫داوای ك����ردووە ل��ەگ��ەڵ تیمی‬ ‫دان���وس���ت���ان���ی ه��اوپ��ەی��م��ان��ی‬ ‫كوردستانیدا بەشداربێت لەگەڵ‬ ‫خ��ۆت��ان دەی��ب��ەن؟ تاڵەبانی‪،‬‬ ‫كەمال كەركوكی بە كابرایەكی‬

‫«گێل‌و گاڵتەجاڕ» ناودەبات‪،‬‬ ‫دەڵێت‪« :‬كەركوكی كابرایەكی‬ ‫گێل‌و گاڵتەجاڕە‪ ،‬لە راستیدا‪ ،‬نە‬ ‫دكتۆرە‌و نە خەڵكی كەركوكە‌و نە‬ ‫ناویشی كەمالە‪ ،‬ئەمانە هەمووی‬ ‫نازناون ئەو بەكاریان دەهێنێت»‪.‬‬ ‫كامەران مەنتك‪ ،‬مامۆستای‬ ‫زانستە سیاسییەكان پێیوایە؛‬ ‫ئەو جۆرە تانەدانەی یەكێتی‌و‬ ‫پارتی بۆ یەكتر‪ ،‬پەیوەندیی بە‬ ‫پ���ەروەردەی ئەو دوو الیەنەوە‬ ‫ه��ەی��ە ك��ە ب�����ەردەوام ه��ەوڵ��ی‬

‫ئەو وتەیەی كەمال‬ ‫كەركوكی‪ ،‬جاری‬ ‫یەكەمی نییە‪ ،‬چەند‬ ‫جارێكی تریش تانەی‬ ‫لە یەكێتییەكان داوە‬

‫الوازكردنی یەكتر دەدەن‪.‬‬ ‫م��ەن��ت��ك‪ ،‬وت����ی‪« :‬ئ����ەوان‬ ‫تائێستاش بۆ بەهێزكردنی خۆیان‬ ‫هەوڵی الوازكردنی بەرامبەریان‬ ‫دەدەن‪ ،‬ئەو جۆرە هێرشانەش‬ ‫بە تایبەت مەسەلەی ناوهێنانی‬ ‫ژم�����ارەی (‪ )66‬الی پ��ارت��ی‬ ‫تەنانەت الی یەكێتیش بووە بە‬ ‫كه‌لتوور»‪.‬‬ ‫لەالیەكی ترەوە‪ ،‬گۆران ئازاد‪،‬‬ ‫پەرلەمانتاری یەكێتی لە لیستی‬ ‫كوردستانیی رەت��ی��ن��ەك��ردەوە‬ ‫ئ��اگ��اداری ئ��ەو وشەیە بووبێت‬ ‫كە كەمال كەركوكی وتوویەتی‪،‬‬ ‫ب��ەاڵم وت��ی‪« :‬م��ن وەك خۆم‬ ‫هیچ تەعلیقێكم لەسەری نییە‌و‬ ‫ئاگاداری ئەوەش نیم كە سەرۆكی‬ ‫پەرلەمان ل��ەو قسەیە ئاگادار‬ ‫كراوەتەوە‪ ،‬یان نا»‪.‬‬ ‫گۆران ئازاد‪ ،‬ئامادەنەبوو قسە‬ ‫لەسەر ئەوە بكات كە تا چەند‬ ‫ئەو قسەیەی كەمال كەركوكی‬ ‫پەیوەندیی بە بەڵگەنامەكانی‬ ‫ویكیلیكسەوە هەیە‪.‬‬ ‫ب���ەاڵم خەلیل عوسمانی‪،‬‬ ‫پ��ەرل��ەم��ان��ت��ار وت��ی‪« :‬ئەگەر‬ ‫گرێدانێك هەبێت بۆ ئەو قسەیەی‬ ‫پێشووتر لەسەر كەمال كەركوكی‬ ‫باڵوبووبێتەوە‪ ،‬ئەوە تەنیا خۆی‬ ‫دەزان��ێ��ت‪ ،‬ب��ەاڵم ن��ەدەب��وو ئەو‬ ‫قسەیەی بكردایە»‪.‬‬ ‫ب��ەپ��ێ��ی زان��ی��اری��ی��ەك��ان��ی‬ ‫رۆژن���ام���ە‪ ،‬س�����ەرەڕای ئ���ەوەی‬ ‫سەرۆكی پەرلەمان بەر لەوەی‬ ‫كۆپی ه��ەر دانیشتنێك بداتە‬ ‫راگەیاندنەكان سانسۆر لەسەر‬ ‫چەند وتەیەك دادەنێت‪ ،‬بەاڵم‬ ‫ئ��ەو وتەیە ال ن��ەب��راوە‌و دەست‬ ‫كەناڵەكانی راگەیاندن كەوتووە‌و‬ ‫لە پرۆتۆكۆڵی ئەو دانیشتنەی‬ ‫پەرلەمانیشدا نەسڕدراوەتەوە‪،‬‬ ‫پێشتریش وتەیەكی مەسعود‬ ‫بارزانی‪ ،‬زۆرێك لە یەكێتییەكانی‬ ‫نیگەران كرد‪ ،‬كاتێك لە كۆنگرەی‬ ‫حیزبەكەیدا ل��ە ساتەوەختی‬ ‫ه��ەڵ��ب��ژاردن��ی وەك���و س��ەرۆك��ی‬ ‫پارتی‪ ،‬رایگەیاند‪« :‬تكا دەكەم‬ ‫ئەگەر رێگەم دەدەن دەمەوێت‬ ‫كەسێكی تر خۆی بۆ ئەو پۆستە‬ ‫هەڵبژێرێتەوە‪ ،‬نامەوێت وەك‬ ‫هەندێك ك��ەس پێم بڵێن لە‬ ‫كۆڵمان نابێتەوە»‪.‬‬

‫کەناڵی تەلەفزیۆنی نالیا پێویستی‬ ‫بە کارمەند هەیە بۆ ئەم پۆستانەی الی خوارەوە‬ ‫ئەرشیف‬ ‫‪ .1‬دوو مۆنتێر‬ ‫‪ .8‬دوو کارمەند بۆ بەشی‬ ‫‪ .2‬دوو کامێرامان‬ ‫‪ .3‬چوار کارمەندی دەنگ تەنسیق‬ ‫‪ .9‬یەک کارمەند بۆ‬ ‫‪ .4‬چه‌ند کارمه‌ندێکی‬ ‫ته‌کنیکی بۆچه‌ند به‌شێکی بەدالە‬ ‫‪ .10‬یەک کارمەندی‬ ‫جیا‬ ‫رێکخەری ستۆدیۆی هەواڵ‬ ‫‪ .5‬یەک کەس وەکو‬ ‫‪ .11‬یەک کارمەند بۆ‬ ‫بەڕێوەبەری تەکنیکی‬ ‫‪ .6‬دوو جێبەجێکار (منفذ) بانکی زانیاری‬ ‫‪ .7‬دوو کارمەند بۆ بەشی ‪ .12‬پێنج هەواڵساز‬

‫‪ .13‬سێ بێژەری کچ‬ ‫‪ .14‬دوو وەرگێڕی زمانی‬ ‫ئینگلیزی‬ ‫‪ .15‬یەک وەرگێڕی زمانی‬ ‫تورکی‬ ‫ئەو کەسانەی لە خۆیان‬ ‫رادەبینن و ئارەزوو‬ ‫دەکەن رۆژانی ‪ 15‬هەتا‬ ‫‪20‬ی مارت‪ 2011/‬سەردانی‬

‫ئۆفیسی تەلەفزیۆنی‬ ‫‪ NRT‬بکەن بۆ‬ ‫پڕکردنەوەی فۆرمی‬ ‫(سی ڤی)‪ ،‬لە کاتژمێر‬

‫‪9.00‬ی بەیانی هەتا‬ ‫‪4.00‬ی دوای نیوەڕۆ‪ ،‬لەم‬ ‫ناونیشانەی الی خوارەوە‪:‬‬ ‫بینای ‪ ،A‬قاتی هەشت‪،‬‬

‫شوققەی ژمارە یەک…‬ ‫زانیاری زیاتر پەیوەندی‬ ‫بکەن بە ژمارە تەلەفۆنی‪:‬‬ ‫‪07707615188‬‬

‫ذمارة (‪ )625‬سيَشةممة ‪2011/3/15‬‬

‫‪hewal.rozhnama@gmail.com‬‬

‫پۆلیسێك لەسەر تەقەنەكردن لە خۆپیشاندەران خەاڵت دەكرێت‬ ‫ئاكام ئەبوبه‌كر‪ :‬رێكخراوی (رێز‬ ‫لە بوێریی) ئێوارەی دوێن ‌ێ (‪)3/14‬‬ ‫پۆلیسێكی ژینگەپارێزی گەرمیانی‬ ‫خەاڵتكرد‪ ،‬لەبەرامبەر ئ��ەو رۆڵ��ەی‬ ‫ب��ۆ تەقەنەكردن لەخۆپیشاندەران‬ ‫ب��ی��ن��ی��وی��ەت��ی‪ ،‬ل��ەی��ەك��ێ��ك ل��ە گرتە‬

‫ڤیدیۆییەكانی خۆپیشاندانەكانی كەالردا‬ ‫پۆلیسێكی ژینگەپارێزی گەرمیان بەناوی‬ ‫(ئاراس حەمە رەشید) دەردەكەوێت‪،‬‬ ‫كە بەزۆر چەك لە چەكدارێك دەسەنێت‬ ‫كە جلی سەربازیی لەبەردایە‪ ،‬تا تەقە‬ ‫لە خۆپیشاندەران نەكات‪.‬‬

‫سەمەدی مەال ئەحمەد‪ ،‬ئەندامی‬ ‫رێكخراوی رێز لە بوێریی لەم بارەیەوە بە‬ ‫رۆژنامەی راگەیاند‪« :‬كاتێك هەڵوێستی‬ ‫ئەم كارمەندەمان لە میدیاكان بینی‪،‬‬ ‫بڕیارماندا یەكەم خەاڵتی رێكخراوەكەمان‬ ‫ئەو كارمەندەی پۆلیس بگرێتەوە كە‬

‫هەستی بە بەرپرسیارێتی كردووە لە‬ ‫بەرامبەر پیشەكەی»‪.‬‬ ‫رێكخراوی رێز سااڵنە ئەم خەاڵتە‬ ‫دەبەخشێتە ئەو كەسانەی بۆێرانەو‬ ‫ب��ەرپ��رس��ان��ە ل��ەب��وارەك��ان��ی خۆیاندا‬ ‫كاردەكەن‪.‬‬

‫نەوشیروان مستەفا‪ :‬ئەزموونی حیزبیی‌و میدیای حیزبیی‬ ‫لە مەترسیدان‌و شكستیان خواردووە‬ ‫راپۆرتی‪ :‬رۆژنامە‬ ‫‪......................................................‬‬

‫نەوشیروان مستەفا ئەمین‪،‬‬ ‫رایدەگەیەنێت؛ ك��ە ئ���ەوەی لە‬ ‫مەترسیدایە‪ ،‬ئەزموونی هەرێمی‬ ‫كوردستان نییە‪ ،‬بەڵكو ئەزموونی‬ ‫حیزبە سیاسییەكانی كوردستانەو‬ ‫شكستیان خ����واردووە‌‪ ،‬ئاماژە‬ ‫ب��ەوەش دەك��ات؛ كە ئەزموونی‬ ‫میدیای حیزبیش لە مەترسیدایە‪.‬‬ ‫ن��ەوش��ی��روان م��س��ت��ەف��ا‪ ،‬لە‬ ‫ب��ەرن��ام��ەی‬ ‫چاوپێكەوتنێكی‬ ‫رووب����ەڕووی كەناڵی ئاسمانیی‬ ‫(‪)KNN‬دا‪ ،‬لە بارەی ئەزموونی‬ ‫ه��ەرێ��م��ی ك��وردس��ت��ان��ەوە كە‬ ‫زۆرینەی كات حیزبەكانی سەر‬ ‫ب��ە دەس����ەاڵت رای��دەگ��ەی��ەن��ن‪،‬‬ ‫ئ��ەزم��وون��ەك��ە ل��ە مەترسیدایە‪،‬‬ ‫رایگەیاند‪« :‬من پێشنیاز دەكەم‪،‬‬ ‫ئەزموونی س��اوا لە فەرهەنگی‬ ‫كوردیدا شاربەدەر بكرێت‪ ،‬چونكە‬ ‫مەعقول نییە لەپاش (‪ )20‬ساڵ‪،‬‬

‫هەرچی قسەیەك بكەیت‪ ،‬بڵێن‪،‬‬ ‫ئەزموونەكەمان ساوایە‌و دەكەوێتە‬ ‫مەترسییەوە‪ ،‬لەپاش (‪ )20‬ساڵ‪،‬‬ ‫ئەگەر كەسێك ساوابێت ئەوە‬ ‫مانای وایە مەنگۆلە‌و پێویستی‬ ‫بەوە هەیە بنێردرێتە چاودێریی‬ ‫ك��ۆم��ەاڵی��ەت��ی‪ ،‬ی���ان بیخەیتە‬ ‫نەخۆشخانەوە»‪.‬‬ ‫نەوشیروان مستەفا‪ ،‬ئاماژەی‬ ‫بەوەدا؛ كە ئەزموونی (‪ )20‬ساڵەی‬ ‫راب���ردووی كوردستانی عێراق‪،‬‬ ‫ئەگەر لەسەر چەند ئاستی جیاجیا‬ ‫سەیری بكرێت‪ ،‬ئەوا «ئەزموونی‬ ‫(سیاسیی‪ ،‬قانوونی‪ ،‬دەستووریی)‬ ‫لە كوردستانی عێراقدا سەركەوتنی‬ ‫بەدەستهێناوە‪ ،‬لەبەر ئەوەی ئەم‬ ‫ئەزموونە ئێستا خاوەنی شتێكە‬ ‫ك��ە پێی دەوت��رێ��ت حكومەتی‬ ‫هەرێمی كوردستان‪ ،‬لە ئەزموون‬ ‫دەرچووە»‪.‬‬ ‫ه���ەروەه���ا وت���ی‪« :‬ئ���ەوەی‬ ‫شكستی خ���واردووە‪ ،‬ئەزموونی‬ ‫حیزبە سیاسییەكانە‪ ،‬لەوەی كە‬

‫ئەزموونی ش��اردن��ەوەی داهاتی‬ ‫هەرێمی كوردستان‌و شاردنەوەی‬ ‫ب����ودج����ەو ب��ەح��ی��زب��ی��ك��ردن��ی‬ ‫كۆمەڵ‌و ئەزموونی تاكحیزبی‌و‬ ‫رێككەوتن‌و گرێبەستی نهێنیی‪،‬‬

‫هەمووی شكستی خ��واردووە‌و لە‬ ‫مەترسیدایە»‪.‬‬ ‫لە بارەی میدیای حیزبییەوە لە‬ ‫هەرێمی كوردستان‪ ،‬كە بەردەوام‬ ‫دووپاتی بوونی مەترسیی لەسەر‬ ‫ئەزموونەكە دەك��ات��ەوە‪ ،‬وت��ی‪:‬‬ ‫«ئەزموونی میدیای حیزبیی كە‬ ‫بناغەكەی لەسەر پ��ارەو لەسەر‬ ‫درۆ دابمەزرێت‪ ،‬ئەوەش شكستی‬ ‫خ��واردووە‌و لە مەترسیدایە‪ ،‬كە‬ ‫ئەمساڵ‪ ،‬یان ساڵێكی تربێت‪،‬‬ ‫كۆتایی پێدێت»‪.‬‬ ‫سەبارەت بەوەی كە زۆرینەی‬ ‫ك��ات حیزبە دەس��ەاڵت��دارەك��ان‪،‬‬ ‫مەسەلەی زۆرینەو كەمینە دەهێننە‬ ‫كایەوە‪ ،‬نەوشیروان مستەفا وتی‪:‬‬ ‫«ئەو زۆرینەیەی ئەوان هەیانەو‬ ‫هێناویانە مەعلومە چۆنە‪ ،‬ئێمە‬ ‫ئەو زۆرینەیەمان ئیحترام گرتووە‪،‬‬ ‫ئ��ەو زۆرینەیەی پەیوەندیی بە‬ ‫ژی��ان��ی رۆژان���ەو كورتخایەنەوە‬ ‫هەبووە‪ ،‬قبووڵمانكردووە‪ ،‬بەاڵم‬ ‫كاتێك ئەو قانوونێك دەهێنێت بۆ‬

‫وه‌اڵمی سەرای ئازادیی‪ :‬بەردەوام دەبین لە خۆپیشاندان‬ ‫سەنگەر كوردە‬

‫‪............................................. .......‬‬

‫س����ەرۆك����ی ح��ك��وم��ەت��ی‬ ‫هەرێم وەاڵم��ی داواكارییەكانی‬ ‫خۆپیشاندەران دەداتەوەو داوای‬ ‫لێبووردن لە خەڵكی كوردستان‬ ‫دەك��ات‪ ،‬وتەبێژی ئەنجومەنی‬ ‫كاتیی س��ەراش‪ ،‬وەاڵم��ەك��ە بە‬ ‫جوڵەیەكی باش دەزانێت‪ ،‬بەاڵم‬ ‫دەڵێت‪« :‬خۆپیشاندان بەردەوام‬ ‫دەبێت»‪.‬‬ ‫دوای تێپەڕبوونی (‪)25‬‬ ‫رۆژ بەسەر خۆپیشاندانەكانی‬ ‫شاری سلێمانی‌و دەوروبەریدا‪،‬‬ ‫دوێنێ‌ لە پەیامێكدا سەرۆكی‬ ‫حكومەتی هەرێمی كوردستان‪،‬‬ ‫خۆشحاڵیی دەرب���ڕی ب��ەوەی‬ ‫گ��ەن��ج��ان‌و خ��ۆپ��ی��ش��ان��دەران‬ ‫ئاستی هۆشیارییان بەرزەو بە‬ ‫پەرۆشییەوە داوای چاكسازیی‬ ‫دەكەن‌و لە (‪ )11‬خاڵدا وەاڵمی‬ ‫«داواكارییە هەنووكەییەكانی»‬ ‫حكومەت جوڵەیەكی باشە‌و‬ ‫راگەیاندووە‪.‬‬ ‫ن��اس��ك ق����ادر‪ ،‬وت��ەب��ێ��ژی چ���ەن���د خ��اڵ��ێ��ك��ی��ان وەك‬ ‫خۆپیشاندەران‬ ‫ئ��ەن��ج��وم��ەن��ی ك��ات��ی��ی س���ەرا‪ ،‬دەستكەوتی‬ ‫هەرچەندە پێیوایە؛ وەاڵمەكەی دەستنیشان ك���ردووە‪ ،‬ب��ەاڵم‬ ‫پاشماوه‌ی‪ ...‬له‌ کابینه‌که‌ی‬ ‫نێچیرڤان بارزانیدا‪...‬‬ ‫وەك ل���ە ت��اپ��ۆك��ان��ی��ش��دا‬ ‫دەردەكەوێت‪ ،‬ئەو بڕە پارەیەی‬ ‫كە زەوییەكانی پێ فرۆشراوە‬ ‫ره‌م��زی �ن‌و نرخی ی��ەك دۆنمی‬ ‫هەندێك لە پارچە زەوییەكان‬ ‫بە (‪ )520‬هەزار خەمڵێنراوە‌و‬ ‫نرخی هەندێكی تریشیان دەگاتە‬ ‫سەروو یەك ملیۆن‌و پارچەیەك‬ ‫زەوی��ش كە لە تاپۆكەیدا بە‬ ‫پارچە زەوی (‪)2302/4‬ی كەرتی‬

‫بیركوت ناسێنراوە‪ ،‬بەرامبەر بە‬ ‫فرۆشتنی بە زانكۆی كوردستانی‬ ‫هەولێر‪ ،‬هیچ بڕە پارەیەك لە‬ ‫سورەت قەیدەكەیدا بەرامبەر بە‬ ‫فرۆشتنی دیاریی نەكراوە‪.‬‬ ‫ل���ەو ب���ارەی���ەوە‪ ،‬دیلمان‬ ‫محەمەد سابیر‪ ،‬خاوەن ماستەر‬ ‫لە كارگێڕیی گشتیدا‪ ،‬جەخت‬ ‫لەسەر ئەوە دەكاتەوە؛ كە ئەوە‬ ‫لە رووی یاسایی‌و ئیداریشەوە‪،‬‬ ‫گ��ەن��دەڵ��ی��ی��ەو ب��ە رۆژن��ام��ەی‬ ‫راگەیاند‪« :‬د‪.‬ن��وری عوسمان‪،‬‬

‫باس لەوە دەكات؛ كاتێك لەناو‬ ‫خ��ۆپ��ی��ش��ان��دەران��دا خاڵەكانی‬ ‫وەاڵمەكەی سەرۆكی حكومەتیان‬ ‫خ��وێ��ن��دەوە‪ ،‬خەڵك تێبینیی‬ ‫لەسەری هەبوو «ساردییەك‬ ‫هەبوو لە وەرگرتنی»‪ ،‬هۆكاری‬ ‫ئ����ەوەش ب��ۆ درەن��گ��وەخ��ت��ی��ی‬ ‫وەاڵمەكە دەگەڕێنێتەوە‪.‬‬ ‫لە لێدوانێكیدا بۆ رۆژنامە‬ ‫وتی‪« :‬وەاڵمەكە زۆر دواكەوت‪،‬‬ ‫(‪ )25‬رۆژە خەڵك وەستاوەو‬ ‫خۆپیشاندان هەیە‪ ،‬چاوەڕێی‬ ‫شتی زۆر كۆنكرێتیتریان دەكرد‪،‬‬ ‫بەاڵم لەگەڵ ئەوەشدا جوڵەیەكی‬ ‫باشەو ك��ردن��ەوەی دەرگایەكی‬ ‫دیالۆگە بۆ ئ��ەوەی زیاتر كار‬ ‫لەسەر شێوازی جێبەجێكردنی‬ ‫ئەو خااڵنە بكەین»‪.‬‬ ‫ل���ەو پ��ەی��ام��ەدا س��ەرۆك��ی‬ ‫حكومەت جگە لەوەی دڵگرانیی‬ ‫ب��ۆ رووداوە ن��ەخ��وازراوەك��ان‬ ‫دەرب��ڕی��وەو داوای لێبووردنی‬ ‫لە خەڵكی كوردستان كردووە‪،‬‬ ‫هیوای خواستووە‪ ،‬لیژنەیەكی‬ ‫ه����اوب����ەش ل���ە ح��ك��وم��ەت‌و‬ ‫دروستبكرێت‬ ‫خۆپیشاندەران‬ ‫ب���ۆ ج��ێ��ب��ەج��ێ��ك��ردن��ی داوا‬

‫بنەڕەتییەكان‪.‬‬ ‫ل��ەوب��ارەی��ەش��ەوە وتەبێژی‬ ‫ئەنجومەنە كاتییەكە‪ ،‬وتی‪:‬‬ ‫«ل��ە ئەنجومەنە كاتییەكەی‬ ‫ئێمەوە‪ ،‬تائێستا بانگەشەی‬ ‫ئەوەمان نەكردووە نوێنەرایەتی‬ ‫خەڵك بكەین‪ ،‬بەڵكو ئەگەر‬ ‫هاوكارییەك بە ئێمە بكرێت‬ ‫وەكو ئەنجومەنەكە دەیكەین»‪،‬‬ ‫دووپ��ات��ی��ش��ی ك������ردەوە؛ كە‬ ‫ب���ەردەوام‬ ‫خۆپیشاندانەكان‬ ‫دەب �ن‌‪ ،‬وتیشی‪ )25(« :‬رۆژە‬ ‫خەڵك لەسەر شەقامە‪ ،‬تازە‬ ‫خەریكە كۆمەڵێك دەستكەوت‬ ‫بەدەستدێنن‪ ،‬بۆیە خەڵك زیاتر‬ ‫بە پەرۆشەوەیە بۆ كۆبوونەوە‬ ‫ل��ە دەوری ئ���ەو ب��زووت��ن��ەوە‬ ‫ج��ەم��اوەری��ی��ە م��ەدەن��ی��ی��ان��ە‪،‬‬ ‫ب��ۆ ئ����ەوەی ب��ە هەمانشێوە‬ ‫پێداگریی لەسەر داخوازییەكان‬ ‫بكەین‌و شێوازی جێبەجێكردنی‬ ‫شیاوی بۆ ب��دۆزی��ن��ەوە‪ ،‬بۆیە‬ ‫ب���ەردەوام دەب��ی �ن‌و (‪،)3/16‬‬ ‫ل��ە س����ەرای ئ���ازادی���ی ی��ادی‬ ‫كارەساتی هەڵەبجە دەكەینەوەو‬ ‫بەرنامەڕێژیی بۆ رۆژانی ئایندە‬ ‫دەكەین»‪.‬‬

‫خوێنه‌رانی رۆژنامه‌ ده‌توانن‬ ‫وەك فەرمانبەرێك بەپێی یاسا‪،‬‬ ‫مافی ئ��ەوەی هەیە پارچەیەك به‌ڵگه‌نامه‌کان ل �ه‌ ماڵپه‌ڕی‬ ‫زەوی وەربگرێت‪ ،‬ب��ەاڵم مافی رۆژنامه‌ ببینن‪.‬‬ ‫ئ��ەوەی نییە كە س��ەدان دۆنم‬ ‫پاشماوه‌ی‪...‬لە پەرلەمانی‬ ‫زەوی وەربگرێت»‪.‬‬ ‫ئەو پسپۆڕە ئیدارییە‪ ،‬ئاماژە كوردستاندا‪ ،‬لێدان‌و‬ ‫بەوەش دەكات؛ كە دەبێت بەپێی «زیندانیی»‌هەیە‬ ‫‪...‬رووی ن���ەداوە‪ ،‬ئ��ەوەش‬ ‫یاسای وەبەرهێنان‪ ،‬زەوی بدرایە‬ ‫بە زانكۆی كوردستان‌و گومان سەرۆكی پەرلەمان دەخاتە ژێر‬ ‫لەوەدایە كە ئەو زەوییانە كراون پرسیارەوە‪ ،‬بۆیە داوای لێدەكەم‬ ‫بە ناوی كەسێكەوە كە دواتر دەستلەكار بكێشێتەوە»‪.‬‬ ‫الی خ��ۆش��ی��ەوە د‪.‬دان����ا‬ ‫بەو زانكۆیە فرۆشراوە‪.‬‬

‫مەنعی خۆپیشاندان‪ ،‬یان قانوونێك‬ ‫دەهێنێت بۆ ئ��ەوەی كۆمسیۆنی‬ ‫هەڵبژاردن لە كوردستان مۆنۆپۆڵ‬ ‫بكات‌و قۆرخی بكات‪ ،‬بێگومان‬ ‫ئەوكات ئەو زۆرینەیە دەكەوێتە‬ ‫ژێر پرسیارەوە»‪.‬‬ ‫ل���ە ب�����ارەی ه��ەڵ��ب��ژاردن��ی‬ ‫پێشوەختەوە‪ ،‬نەوشیروان مستەفا‪،‬‬ ‫وتی‪« :‬ئێمە ئێستاش پێمانباشە‪،‬‬ ‫هەڵبژاردنی پێشووەخت بكرێت‪،‬‬ ‫ب��ەاڵم هەڵبژاردنی پێشووەخت‬ ‫م��وس��ت��ەل��زەم��ات��ی دەوێ�����ت‪،‬‬ ‫هەڵبژاردنێكی وەكو ئێستا بكرێت‬ ‫ل��ەم حاڵەتەو ب��ەو تەریقەیەی‬ ‫ئێستا دەستیان بەسەر هەولێر‌و‬ ‫دهۆكدا گرتووە‪ ،‬ئەو ئینتیخاباتە‬ ‫چ مانایەكی هەیە»‪.‬‬ ‫ئاماژەی بەوەشدا؛ بۆ مەرجی‬ ‫هەڵبژاردنی پێشوەختە‪ ،‬داوا‬ ‫دەكەن لەپێش هەموو شتێكدا هێزە‬ ‫ئەمنییەكان‌و ئاسایش‌و پێشمەرگە‌و‬ ‫دژەت��ی��رۆر بێالیەن بكرێن لەو‬ ‫ملمالنێ سیاسییەی دەكەوێتە‬

‫نێوان حیزبەكانەوە‌و دەسەاڵتی‬ ‫ئەوەیان نەبێت دەستوەربدەنە‬ ‫كاروباری هەڵبژاردنەوە‪ .‬وتیشی‪:‬‬ ‫«چاوبخشێنرێتەوە بە كۆمسیۆنی‬ ‫ه��ەڵ��ب��ژاردن��ەك��ان‌و ئ��ەوان��ەش��ی‬ ‫ل��ەم��ەك��ت��ەب��ەك��ان دادەن���رێ���ن بە‬ ‫مدیری هەڵبژاردنەكان‪ ،‬ئەوساكە‬ ‫ئێمە پێشوازیی لە هەڵبژاردنی‬ ‫پێشوەخت دەكەین»‪.‬‬ ‫س�����ەب�����ارەت ب����ە ب���وون���ی‬ ‫دەس���ت���ێ���وه‌ردان���ی ئ���ێ���ران لە‬ ‫خۆپیشاندانەكاندا وەك ئەوەی‬ ‫لە هەندێك راگەیاندنی حیزبیی‬ ‫جارجار باس دەكرێت‪ ،‬نەوشیروان‬ ‫مستەفا‪ ،‬وتی‪« :‬جێگەی شەرمە‬ ‫ئەگەر كەسێك لە سەركردایەتیی‬ ‫یەكێك لە حیزبەكان قسەی لەو‬ ‫شێوەیە بكات‪ ،‬ئەوانەی لەسەر‬ ‫جادەكانن‪ ،‬نەوەی دوای راپەڕینن‪،‬‬ ‫بەشی هەرە زۆری��ان لە تەمەنی‬ ‫گەنجێتییان‪ ،‬هەرگیز نە لە ئێران‬ ‫ژی��اون‪ ،‬نە مووچەخۆری ئێرانن‪،‬‬ ‫بۆیە ئەو تۆمەتباركردنە شەرمە»‪.‬‬

‫پەرلەمانی عێراق بەكوردی قسە دەكات‬ ‫رۆژنامە‬

‫لەسەر داوای فراكسیۆنی گۆڕان‬ ‫لە ئەنجومەنی نوێنەرانی عێراق‪،‬‬ ‫پەرلەمانتارانی كورد بەزمانی كوردی‬ ‫قسە دەكەن‌و وتەی پەرلەمانتارانی‬ ‫عەره‌بیش وەردەگێڕدرێتە سەر زمانی‬ ‫كوردی‪.‬‬ ‫رۆژی (‪‌)2010/11/21‬و لە دووەم‬ ‫كۆبوونەوەی خولی نوێی ئەنجومەنی‬ ‫نوێنەرانی عێراقدا‪ .‬فراكسیۆنی گۆڕان‬ ‫داوای له‌سەرۆكایەتی پەرلەمان كرد‬ ‫بــــەپـــێــی بڕگەی (ب) لەمادەی‬ ‫(‪)4‬ی دەستوری عێراق زمانی كوردی‬ ‫لەپاڵ زمانی عەرەبیدا بەكاربهێنرێت‬ ‫لەناوەندە رەسمییەكانی پەرلەمان‌و‬ ‫حكومەت‌و ئەنجومەنی وەزی���ران‌و‬ ‫دادگ��ا‌و فەرمانگەكانی حكومەتی‬ ‫عێراقدا‪ .‬سەرۆكی پەرلەمان بەڵێنی‬ ‫جێبەجێكردنی داواك���ەی پێدان‪.‬‬ ‫لەدوێنێوە بڕیارەكە چ��ووە بواری‬ ‫جێبەجێكردنەوە‪.‬‬ ‫هەڤاڵ كوێستانی‪ ،‬پەرلەمانتاری‬ ‫فراكسیۆنی گ��ۆڕان لە ئەنجومەنی‬ ‫نوێنەران بە رۆژن��ام��ەی راگەیاند‪:‬‬ ‫ل��ەس��ەر ب��ن��ەم��ای دەس���ت���وور ئ��ەو‬ ‫داواكارییەمان پێشكەش بە سەرۆكی‬

‫پەرلەمان كرد‪ .‬كە پەرلەمانتارانی‬ ‫كورد بەزمانی كوردی قسە بكەن‌و‬ ‫ق��س��ەی پ��ەرل��ەم��ان��ت��اران��ی ع��ەرەب‬ ‫وەربگێڕدرێنە سەر زمانی كوردی‪،‬‬ ‫بۆ ئ��ەوەی ئ��ەو پەرلەمانتارانەی‬ ‫عەرەبییەكەیان باش نییە‪ .‬هەروەها‬ ‫خەڵكی كوردستانیش ئاگاداربن كە‬ ‫نوێنەرەكانیان باسی چی دەكەن‪.‬‬ ‫وتیشی‪« :‬دوای ماوەیەك لە‬ ‫چوونە ناو هۆڵی نوێ‪ ،‬داخوازییەكە‬ ‫جێبەجێ نەبووە‪ .‬دوێنێ پەرلەمانتاری‬ ‫ه��اوڕێ��م د‪.‬لەتیف شێخ مستەفا‪.‬‬ ‫جارێكی دیكە داخوازییەكەی بیر‬ ‫س��ەرۆك��ی پ��ەرل��ەم��ان هێنایەوەو‬ ‫داوایكرد بەبۆنەی جەژنی نەورۆزەوە‬ ‫ئ��ەو داوای���ە جێبەجێبكرێت وەك‬ ‫دیارییەك بۆ خەڵكی كوردستان»‪.‬‬ ‫هه‌ر دوێنێ دووشەممە لەكاتی‬ ‫پشووی نیوەڕۆی پەرلەمانتاراندا‬ ‫ئ��ام��ێ��رەك��ان��ی وەرگ���ێ���ڕان ب��ەس��ەر‬ ‫پەرلەمانتاراندا دابەشكران‪ .‬كە زمانی‬ ‫كوردی‌و عەرەبی تێدا وەرگێڕدراوە‌و‬ ‫پەرلەمانتارانیش لەڕێی ئەو ئامێرەوە‬ ‫گوێبیستی وەرگ��ێ��ڕان��ی ه���ەردوو‬ ‫زمانەكە دەبن‪.‬‬ ‫بەوتەی كوێستانی‪« :‬ئەوەش‬ ‫دەستكەوتێكی باشە بۆ خەڵكی‬ ‫كوردستان»‪.‬‬

‫سەعید سۆفی‪ ،‬پەرلەمانتاری‬ ‫ف��راك��س��ی��ۆن��ی ك��وردس��ت��ان��ی��ی‪،‬‬ ‫پێیوایە‪ :‬ئاسان نییە باس لە‬ ‫بێالیەنبوونی س��ەرۆك��ای��ەت��ی‬ ‫پەرلەمان بكەین‪ ،‬لە كاتێكدا‬ ‫م��ل��م�لان�ێ‌ س��ی��اس��ی��ی��ەك��ان بە‬ ‫ئ��اراس��ت��ەی��ەك��ی توندوتیژیدا‬ ‫دەڕۆن‪ ،‬ب��ۆ رۆژن���ام���ە وت��ی‪:‬‬ ‫«گ��رف��ت��ی ئ��ێ��م��ە ل���ەم واڵت��ە‬ ‫ئەوەیە كە دامەزراوەكان بەپێی‬ ‫شەرعیەت‌و ئەقاڵنییەتی یاسایی‬ ‫كار ناكەن‪ ،‬بۆیە هەمیشە بوار‬

‫بۆ الدان‌و الیەنگیریی هەیە»‪.‬‬ ‫ئ���ەو ب��اس��ی ل��ەوەش��ك��رد؛‬ ‫كە دانیشتنی لێپرسینەوە لە‬ ‫سەرۆكی حكومەت تا رادەیەك‬ ‫ب���اش ب���ەڕێ���وەچ���وو‪ ،‬ب���ەاڵم‬ ‫«دانیشتنی نائاسایی ژم��ارە‬ ‫(‪ )2‬كارەسات ب��وو‪ ،‬هەروەها‬ ‫پابەند نەبوون بە رێكخستنی‬ ‫دانیشتنەكان‌و نا رۆشنیی لە‬ ‫بەرنامەی كار‪ ،‬ئەو گرفتانەن‬ ‫ك��ە ئ���ەدای پ��ەرل��ەم��ان��ی الواز‬ ‫كردووە»‪.‬‬

‫‪............................................... .........‬‬

‫‪hewal.rozhnama@gmail.com‬‬

‫ذمارة (‪ )625‬سيَشةممة ‪2011/3/15‬‬

‫‪www.rozhnama.net‬‬

‫یوسف محه‌مه‌د‪ :‬ده‌بێت ئۆپۆزسیۆن سه‌قفی داواکارییه‌کانی به‌رزبکاته‌وه‌‬ ‫لەگەڵ رایەڵەكەی نزیكی خۆی یەك‬ ‫بخرێن‪.‬‬

‫(ژمارەیان بە قەدەر ژمارەی رایەڵەكان‬ ‫ئەبێ)‪.‬‬

‫رێكخەری رایەڵە‪ ،‬كە سەرپەرشتی‬ ‫ئەنجومەنی رای��ەڵ��ەی��ە‪ ،‬نوێنەرایەتی‬ ‫رایــەڵەكە ئەكا لە ئەنجومەنی شار‬ ‫(ق��ەزا)دا‪( ،‬تێبینی‪ :‬نوێنەر ئەشێ بە‬ ‫پێكهاتن‪ ،‬یا بە هەڵبژاردن‪ ،‬یا بە دانان‪،‬‬ ‫یان بە نۆرە بێ)‪.‬‬

‫«م��ەك��ۆی ب��زووت��ن��ەوەی گ��ۆڕان»‬ ‫ب��ارەگ��ای سەرەكیی ئەنجومەنەكانی‬ ‫بزووتنەوەی گۆڕان ئەبێ لە شارەكەدا‪،‬‬ ‫جێگەی یەكتر بینین‌و كۆبوونەوە‌و‬ ‫راپ��ەڕان��دن��ی ك���ارو فرمانی رۆژان���ەی‬ ‫ئەندامانی ئەنجومەنی شارە‪.‬‬

‫شەشەم‪ ،‬نوێنەرایەتی رایەڵە‪:‬‬

‫حەوتەم‪ ،‬ئەنجومەنی رایەڵە پێكدێ‬ ‫لە‪:‬‬

‫‪ - 1‬رێكخەری رایەڵە (‪ 1‬كەس)‪.‬‬ ‫س��ەرپ��ەرش��ت��ی ك��اروب��ارەك��ان��ی‬ ‫ئەنجومەنی رایەڵە ئەكا‪.‬‬ ‫‪ - 2‬سكرتێری رایەڵه (‪ 1‬كەس)‪.‬‬ ‫كات‌و شوێنی كۆبوونەوەی ئەنجومەن‬ ‫رێك ئەخا‌و ئەندامەكانی لێ ئاگادار ئەكا‪،‬‬ ‫كۆنووسی كۆبوونەوەكان ئامادە ئەكا‪،‬‬ ‫لیستی ناوی ئەندامان‌و هەڵسووڕاوان‬ ‫ئەپارێزێ‪.‬‬ ‫‪- 3‬بەڕێوەبەری كارگێڕیی (‪1‬كەس)‪.‬‬ ‫بەرپرسە ل��ە ك��اروب��اری دارای���ی‌و‬ ‫پێویستییە لۆجستییەكانی رایەڵەكە‪.‬‬ ‫‪ -4‬ئەندامانی ئەنجومەنی رایەڵە‪،‬‬ ‫(تێبینی‪ :‬ژم����ارەی ئ��ەن��دام��ەك��ان��ی‬ ‫رایەڵە‌و گروپەكانی پشتیوانیی بە پێی‬ ‫پێویستییەكانی فراوانی پیشەكە دیاری‬ ‫ئەكرێ)‪.‬‬ ‫‪ -5‬ه��ەر ئەندامێكی ئەنجومەنی‬ ‫رایەڵە ئەش ‌ێ سەرپەرشتی بنكەیەك‪،‬‬ ‫یا چەند بنكەیەكی هاوپیشەكانی بكا لە‬ ‫سنووری شار‪ ،‬یا قەزایەكدا‪.‬‬ ‫‪ -6‬هەر بنكەیەك ئەشێ لە چەند‬ ‫هەڵسووڕاوی گ��ۆڕان پێك بێ و هەر‬ ‫هەڵسووڕاوێكیش پەیوەندیی لە گەڵ‬ ‫گروپێ‪ ،‬یا چەند گروپی پشتیوان لە‬ ‫هەمان پیشە هەبێ‪.‬‬ ‫‪ -7‬ئەندامانی ئەنجومەنی رایەڵە‬ ‫ئەشێ خۆبەخش بن لە پاڵ كارەكانی‬ ‫ئەنجومەندا كاری ئاسایی خۆیان بكەن‪.‬‬

‫بەشی حەوتەم‪ :‬ئەنجومەنی شار‬

‫یەكەم‪ ،‬ئەنجومەنی شار (یان قەزا)‬ ‫پێك ئەهێنرێ لە‪:‬‬ ‫‪ -1‬دەستەی بەڕێوەبەر كە پێك دێ‬ ‫لە‪:‬‬ ‫‪ /1-1‬باژێڕەوان (‪ 1‬كەس)‪.‬‬ ‫بەرپرسی یەكەمە لە كاروفرمانی‬ ‫هەموو بەشەكانی ئەنجومەن‪( .‬ئەشێ بە‬ ‫پێكهاتن‪ ،‬یا بە هەڵبژاردن‪ ،‬یا بە دانان‬ ‫بێ)‪.‬‬ ‫‪ /1-2‬س��ك��رت��ێ��ری ئ��ەن��ج��وم��ەن‬ ‫(‪1‬كەس)‪.‬‬ ‫ب��ەرپ��رس��ە ل��ە دان��ان��ی بەرنامەی‬ ‫كۆبوونەوە‌و دیاریكردنی كات‌و شوێنی‬ ‫كۆبوونەوە‌و تۆماركردنی بابەتەكانی ناو‬ ‫كۆبوونەوە‌و بڕیار‌و راسپاردەكانی‪.‬‬ ‫‪ /1-3‬ب��ەڕێ��وب��ەری ك��ارگ��ێ��ڕی��ی‬ ‫ئەنجومەن (‪ 1‬كەس)‪.‬‬ ‫بەرپرسە لە راپەڕاندنی كاروباری‬ ‫دارایی‪ ،‬ژمێریاریی‪ ،‬دابینكردنی پێویستی‬ ‫لۆجستی بارەگا‌و بنكەكان‪.‬‬ ‫‪ /1-4‬بەرپرسی میدیا (‪ 1‬كەس)‪.‬‬ ‫ب���ەرپ���رس���ە ل���ە ك���ۆك���ردن���ەوە‌و‬ ‫بەدواداچوونی هەموو ئەو رووداوان��ەی‬ ‫لە سنووری بازنەكاندا ئەقەومێن و‪،‬‬ ‫گەیاندنی بە شوێنی پەیوەندیدار بۆ‬ ‫ئاگاداریی‪ ،‬یان بۆ باڵوكردنەوە‪.‬‬ ‫ب��ەرپ��رس��ە ل��ە رێكخستنی ك��ۆڕ‌و‬ ‫ك��ۆب��وون��ەوە ف����راوان‌و گشتییەكانی‬ ‫ئەنجومەن‌و دابینكردنی پێویستییەكانی‪.‬‬ ‫‪ /1-5‬بەرپرسی پەیوەندییەكان (‪1‬‬ ‫كەس)‪.‬‬ ‫بەرپرسە لە پەیوەندیی لە گەڵ‬ ‫داوودەزگ������ای ح��ك��وم��ەت�ی‌و حیزبی‌و‬ ‫رێكخراوەكانی كۆمەڵگەی شارستانی‪.‬‬ ‫‪ /2-1‬نوێنەرێكی فراكسیۆنی گۆڕان‬ ‫لە ئەنجومەنی پارێزگادا‪ 1( .‬كەس)‪.‬‬ ‫‪ /2-2‬نوێنەرێكی فراكسیۆنی گۆڕان‬ ‫لە پارلەمانی كوردستاندا‪ 1( .‬كەس)‪.‬‬ ‫‪ /2-3‬نوێنەرێكی فراكسیۆنی گۆڕان‬ ‫لە ئەنجومەنی نوێنەرانی عێراقدا‪1( ،‬‬ ‫كەس)‪.‬‬ ‫‪ -3‬بازنەوانەكان (ژم��ارەی��ان بە‬ ‫قەدەر ژمارەی بازنەكان ئەبێ)‬ ‫‪ - 4‬رێ���ك���خ���ەری رای���ەڵ���ەك���ان‬

‫دووەم‪ ،‬بارەگای ئەنجومەن‪:‬‬

‫سێیەم‪ ،‬كۆبوونەوەی ئەنجومەنی‬ ‫شار‪:‬‬

‫‪ -1‬ئەنجومەنی شار هەموو مانگێ بە‬ ‫الیەنی كەمەوە یەك جار لە سەری مانگ‪،‬‬ ‫یا لە ناوەڕاستی مانگدا كۆبوونەوە ئەكا‪،‬‬ ‫یا هەر كاتێ چواریەكی ئەندامەكانی‬ ‫داوایان كرد‪ ،‬یان لە كاتی پێویستدا‪.‬‬ ‫‪ -2‬بەرپرسی یەكەم سەرۆكایەتی‬ ‫كۆبوونەوەكان ئەكا‪ ،‬ئەشێ بیكا بە‬ ‫نۆرەیی (دەوری) بە پێی تەمەن‪ ،‬یا بە‬ ‫پێی حەرفی ئەبجەدی هەر جارەی یەكێ‬ ‫ئەنجامی بدا‪.‬‬ ‫‪ - 3‬ك��ۆب��وون��ەوەك��ان ت��ەرخ��ان‬ ‫ئەكرێن بۆ‪ :‬هەڵسەنگاندنی هەمەالیەنەی‬ ‫ه��ەل��وم��ەرج��ی سیاسیی‪ ،‬ئ��اب��ووری��ی‪،‬‬ ‫كۆمەاڵیەتی‪ ،‬رۆشنبیریی‪ ،‬پەروەردەیی‪...‬‬ ‫هەروەها بۆ هەر بابەت‌و كێشەیەك كە‬ ‫لەو ماوەیەدا ورووژاو یا لێدوانی پێویست‬ ‫بێ‪.‬‬

‫چوارەم‪ ،‬نوێنەرایەتی‪:‬‬

‫ئەنجومەنی شار لە كۆبوونەوەدا‬ ‫ن���ێ���ردراوی خ���ۆی دی����اری ئ��ەك��ا بۆ‬ ‫ئەنجومەنی ناوەندیی پارێزگا‪( ،‬تێبینی‪:‬‬ ‫ئەشێ بە پێكهاتن‪ ،‬یا بە هەڵبژاردن‪ ،‬یا‬ ‫بە تیروپشك‪ ،‬یا بە دانان بێ)‪.‬‬

‫بەشی هەشتەم‪ :‬كۆنفرەنسی شار‬

‫(هەروەها قەزاكان)‬ ‫یەكەم‪ ،‬كاتی بەستنی‪:‬‬ ‫ساڵی یەك جار ئەبەسترێ‪.‬‬ ‫دووەم‪ ،‬فرمانەكانی‪:‬‬ ‫‪ -1‬هەڵسەنگاندنی ئەدائی ئەنجومەنی‬ ‫پێشووی شار (یا قەزا)‪.‬‬ ‫‪ -2‬هەڵسەنگاندنی دۆخی بزووتنەوەی‬ ‫گۆڕان لە ناوچەكەدا‪ :‬بەراوردی ژمارەی‬ ‫پشتیوانەكانی بزووتنەوە لە چاو ژمارەی‬ ‫دەن��گ��دەران��ی ن��اوچ��ەك��ەدا‪ ،‬باسكردنی‬ ‫گرفتەكانی‪ ،‬چارەسەرەكانی‪ ،‬رێگەكانی‬ ‫گەشەكردنی زیادتری بزووتنەوەكە‪.‬‬ ‫‪ -3‬ه��ەڵ��س��ەن��گ��ان��دن��ی ئ��ەدائ��ی‬ ‫فەرمانگەكانی ح��ك��وم��ەت‌و ئاستی‬ ‫خ��زم��ەت��گ��وزاری��ی��ەك��ان��ی‪ :‬پ����ەروەردە‪،‬‬ ‫تەندروستی‪ ،‬رێگەوبان‪ ،‬ئاوی خواردنەوە‌و‬ ‫كارەبا‪ ،‬شارەوانی‪ ،‬پۆلیس‌و ئاسایش‪.‬‬ ‫‪ -4‬ئامادەكردنی پ��رۆژە‌و پێشنیار‬ ‫ب��ۆ ب��اش��ك��ردن��ی ئ��ەدائ��ی حكومەت‌و‬ ‫خزمەتگوزارییەكانی‪.‬‬ ‫‪ - 4‬ه��ەڵ��ب��ژاردن��ی ئ��ەن��دام��ان��ی‬ ‫ئەنجومەنی شار (یا قەزا) بۆ ماوەی‬ ‫یەكساڵی كاری داهاتوو‪.‬‬

‫سێیەم‪ ،‬بەشدارەكانی (‪ )3‬جۆر ئەبن‪:‬‬

‫‪ - 1‬ئەندامی كارا‬ ‫ئەندامانی ئەنجومەنی قەزا (شار)‬ ‫نوێنەرانی بنكەكانی گروپەكانی‬ ‫پشتیوان‬ ‫(تێبێنی‪ :‬مافی ت��ەواوی گفتوگۆ‌و‬ ‫دەنگدان‌و خۆپااڵوتنیان هەیە)‪.‬‬ ‫‪ - 2‬شارەزا‌و پسپۆڕ‬ ‫(تێبینی‪ :‬ب��ەپ��ێ��ی پسپۆڕیی‌و‬ ‫شارەزایی لە بوارەكانی خۆیاندا بانگ‬ ‫ئەكرێن‪ ،‬یا خۆیان داوا ئەكەن بۆ بەشداریی‬ ‫ل��ە گفتوگۆكانی كۆنفرەنسەكەدا‪،‬‬ ‫مافی خۆپااڵوتنیان هەیە‪ ،‬بەاڵم مافی‬ ‫دەنگدانیان نییە‪ ،‬چونكە نوێنەرایەتی‬ ‫هیچ بنكە‪ ،‬یا بازنەیەك ناكەن)‪.‬‬ ‫‪ - 3‬میوانی رێزلێنراو‪.‬‬ ‫(تێبینی‪ :‬لە كەسایەتی كۆمەاڵیەتی‪،‬‬ ‫پێشمەرگەی دێرین‌و تێكۆشەری دێرین‪،‬‬ ‫وەرزشكار‪ ،‬هونەرمەند‪ ،‬مەال‪ ،‬كارمەندانی‬ ‫پلە ب��ەرزەك��ان بانگ ئەكرێن‪ ،‬مافی‬ ‫گوێگرتنیان هەیە)‪.‬‬

‫تێبینی‪:‬‬ ‫داوا ل ‌ه هاواڵتییانی خۆشه‌ویست‬ ‫ده‌که‌ین ک ‌ه ب ‌ه تێبینی و پێشنیاز ئه‌م‬ ‫پرۆژه‌ی ‌ه ده‌وڵه‌مه‌ند بکه‌ن‪.‬‬

‫یوسف محەمەد‪ ،‬مامۆستای زانكۆ‪:‬‬

‫پێویستە ئۆپۆزسیۆن سیاسەتی خۆی بگۆڕێت‬ ‫سازدانی‪ :‬شۆڕش خالید‬

‫‪....................................................................‬‬

‫یوسف محەمەد س��ادق‪ ،‬مامۆستای‬ ‫زانستە سیاسییەكان لە زانكۆی سلێمانی‬ ‫له‌م چاوپێکه‌وتنه‌ی رۆژنامه‌دا بۆچوونه‌کانی‬ ‫س��ه‌ب��اره‌ت ب � ‌ه دۆخ���ی سیاسیی هه‌رێم‬ ‫ده‌خاته‌ڕوو‪.‬‬ ‫رۆژنامە‪ :‬خۆپیشاندانەكان وا پێ دەنێتە‬ ‫مانگێكەوە‌و ئ��ەوەی دەبینرێت تائێستا‬ ‫هیچ وەاڵمێك لە الیەن دەسەاڵتەوە بەدی‬ ‫ناكرێت‪ ،‬دەمەوێت بڵێم؛ ئایا باوەڕتان بەوە‬ ‫هەیە كە ئەو خۆپیشاندانانە كاریگەریی‬ ‫لەسەر سیستمی حوكمڕانیی دەبێت‪ ،‬یان‬ ‫هەڵچوونێكی كاتییە‌و دادەمركێتەوە؟‬ ‫* ئ��ەوە هەڵچوونێكی كاتیی نییەو‬ ‫پێشینەیەكی هەیە‪ ،‬ئەوە دەگەڕێتەوە بۆ‬ ‫پێش (‪‌)7/25‬و بۆ ساڵی (‪ ،)2006‬كە‬ ‫خەڵك لە ك��ەالر‌و هەڵەبجە‌و شوێنەكانی‬ ‫تر هاتنە سەر شەقام‪ ،‬دەگەڕێتەوە بۆ‬ ‫ئەو بزووتنەوانەی كە دروستبوون وەكو‬ ‫ب��زووت��ن��ەوەی ه��ەت��اك��ەی‪ ،‬ب��زووت��ن��ەوەی‬ ‫ریفراندۆم‪ ،‬دەگەڕێتەوە بۆ هەوڵەكانی‬ ‫چاكسازیی لەناو یەكێتیی نیشتمانیی كە‬ ‫باڵی ریفۆرم بوو‪ ،‬كەواتە ئەوە ئاراستەیەكە‬ ‫لە راب��ردووەوە قۆناغ بە قۆناغ هاتووەتە‬ ‫پێشەوە‪ ،‬تا گەیشتووە بە رۆژگاری ئەمڕۆمان‪،‬‬ ‫بە دڵنیاییشەوە لە رۆژگاری ئەمڕۆشماندا‬ ‫ناوەستێت تا نەگاتە گۆڕانكاریی بنچینەیی‪،‬‬ ‫ئەوە ئەو كات هەڵچوونێكی كاتیی دەبوو‬ ‫كە بەبێ پێشینەیەكی مێژوویی كۆمەڵێك‬ ‫خۆپیشاندان بێتە كایەوە‌و دامركێتەوە‪،‬‬ ‫ب���ەاڵم ئ��ەم��ە پێشینەیەكی م��ێ��ژووی��ی‬ ‫هەیە‪ ،‬دڵنیاشم هاواڵتییانی كوردستان‬ ‫هۆشیارییەكی ئەوتۆیان هەیە تا نەگەن‬ ‫بە ئامانجەكانیان وازناهێنن‪ ،‬دەسەاڵتی‬ ‫سیاسیی دەیەوێت خۆی بخەڵەتێنێت بەوەی‬ ‫كە ئەوە هەڵچوونە‪.‬‬ ‫رۆژن���ام���ە‪ :‬ه��ەن��دێ��ك پ��ێ��ی��ان��وای��ە‪،‬‬ ‫خۆپیشاندانەكان تا نەگوازرێتەوە هەولێر‪،‬‬ ‫ئ��ەوا كاریگەرییەكی ئەوتۆی نابێت‪ ،‬بە‬ ‫حوكمی ئ��ەوەی تائێستا تەنیا سلێمانی‌و‬ ‫دەوروب����ەری گ��رت��ووەت��ەوە‪ ،‬ل��ەو الش��ەوە‬ ‫دەس��ەاڵت بە توندیی دژی گواستنەوەی‬ ‫خۆپیشاندانەكانە بۆ هەولێر‌و ناوچەكانی تر؟‬ ‫* پەردەپۆشكردنی ناڕەزاییەكانی‬ ‫خەڵكی هەولێر‌و دهۆك نیشانەی ئەوە نییە‬ ‫كە لەوێ ناڕەزایی نییە‪ ،‬ئەگەر لە هەولێر‌و‬ ‫دهۆك ناڕەزاییەتی نەبوایە‪ ،‬ئەوا دەسەاڵتی‬ ‫سیاسیی لەوێ دەزگا ئەمنییەكانی پارتی‬ ‫دیموكراتی كوردستان ناچار نەدەبوون كە‬ ‫هەر دوو كەس‌و سێ كەس لە بازاڕی هەولێر‬ ‫پێكەوە كۆببنەوە یەكسەر سیخوڕێك بنێرنە‬ ‫ناویان‪ ،‬ئەگەر ناڕەزاییەتی لەناو هەولێر‬ ‫نەبوایە‪ ،‬ئەوا دەزگا حكومییەكانی پارتی‬ ‫ناچار نەدەبوون دەوام��ی سەرجەم زانكۆ‬ ‫حكومیی‌و ئەهلییەكانی هەولێر دابخەن‪،‬‬ ‫ل��ەب��ەر ئ���ەوەی ترسی ئ��ەوەی��ان هەبوو‪،‬‬ ‫ناڕەزاییەكان لە زانكۆكانەوە بتەقێتەوە‪ ،‬ئەوە‬ ‫تەنیا پەردەپۆشكردنی ئەو ناڕەزایەتییانەیە‬ ‫كە دەبێتە ه��ۆی پەنگخواردنەوەی ئەو‬ ‫ناڕەزایەتییانە‌و دوور نییە لە كاتێكی‬ ‫دیاریكراودا زۆر توندتر لەوەی لە سلێمانی‬ ‫هەیە لە هەولێر بتەقێتەوە‪.‬‬ ‫رۆژن��ام��ە‪ :‬قسەیەك هەیە دەوترێت‬ ‫پەنگخواردنی ئەو ناڕەزایەتییانە لە هەولێر‌و‬ ‫دهۆك‌و رێگریكردنی لە هەر جموجوڵێك لە‬ ‫الیەن دەسەاڵتەوە دوورر نییە تەقینەوەی‬ ‫گەوره‌تری جەماوەریی بەدواوە بێت‪ ،‬كە ئەو‬ ‫كات جەماوەر تەسفییەی حساباتی پێشووتر‬ ‫بكەن؟‬ ‫* بەدڵنیاییەوە‪ ،‬فشارێكی زۆر‬ ‫گەورە دەبێتە هۆی (رەدفعل)ێكی ئێجگار‬ ‫گەورەتر‪ ،‬ئەوە نەزەریەیەكی فیزیاییە‪ ،‬كە‬ ‫كار هەمیشە كاردانەوەیەك بەدوای خۆیدا‬ ‫دەهێنێت‪ ،‬كە یەكسانە بە بڕو ئاراستە‪،‬‬ ‫كەواتە پەردەپۆشكردنی ناڕەزاییەكانی‬

‫هەولێر‌و ده��ۆك خزمەت بە دەسەاڵتی‬ ‫سیاسیی ل��ەوێ ن��اك��ات‪ ،‬بەڵكو دەبێتە‬ ‫هۆی ئەوەی ئەو ناڕەزاییانە بە شێوەیەكی‬ ‫توندتر لەوەی لە سلێمانی بینیمان لە ئان‌و‬ ‫ساتێكی تردا بتەقێتەوە‪ ،‬ئەوكات دوورنییە‬ ‫گۆڕانكاریی بنچینەیی لە كوردستاندا بێتە‬ ‫كایەوە‪.‬‬ ‫رۆژنامە‪ :‬هەر پەیوەند بەو ناڕەزاییانە‬ ‫لەدوا وتاریدا رۆژی هەینی مەسعود بارزانی‪،‬‬ ‫وتی‪« :‬سێ بۆ چوار مانگی تر بە چاوی‬ ‫خۆتان دەرئەنجامی ئەو چاكسازییە دەبینن‬ ‫كە دەستمان پێكردووە»‪ ،‬خوێندنەوەی‬ ‫بەڕێزتان بۆ ئەو لێدوانە چییە؟‬ ‫* ئەمە هەوڵدانە بۆ چاوبەستكردنی‬ ‫خەڵك كە بەداخەوە سەرۆكی هەرێم پێی‬ ‫هەڵدەسێت‪ ،‬سەرۆكی هەرێم لەبری ئەوەی‬ ‫بە مەسئولیەتەكانی خۆی هەستێت وەكو‬ ‫س��ەرۆك��ی ه��ەم��وو هەرێمی كوردستان‪،‬‬ ‫ئێستا ئیشی بووەتە بەرگریكردن لە دوو‬ ‫حیزبی دەسەاڵتدار لە هەرێمی كوردستان‪،‬‬ ‫ب��ە دی��اری��ك��راوی��ی ئێستا ی��ەك حیزبیش‬ ‫لە هەرێمی كوردستاندا دەس��ەاڵت��دارە‪،‬‬ ‫پارتی دەسەاڵتدارەو یەكێتی سێبەری ئەو‬ ‫دەسەاڵتەیه‌‪ ،‬سەرۆكی هەرێم ئیشی بووەتە‬ ‫بەرگریكردن ل��ەو حیزبە كە حیزبەكەی‬ ‫خۆشیەتی‪ ،‬خەڵك چیتر بە بەڵێن‌و پەیمان‬ ‫دانامركێتەوە‪ ،‬پێنج ساڵ زیاترە ئێمە بە‬ ‫دەیان جار گوێمان لە بەڵێنی جۆراوجۆر‌و‬ ‫دژای��ەت��ی گەندەڵیی ب��ووە ل��ە هەرێمی‬ ‫كوردستان‪ ،‬بەاڵم لەسەر ئەرزی واقیع تەواو‬ ‫پێچەوانەكەی دەبینین‪.‬‬ ‫رۆژنامە‪ :‬دەتەوێت بڵێیت؛ ئەم بەڵێنەی‬ ‫ئەمجارەی بارزانیش لە بەڵێنەكانی پێشوو‬ ‫زیاتر نییە؟‬ ‫* بە دڵنیاییەوە ئەمەی ئەمجارەشیان‬ ‫تەنیا بۆ چاوبەستكردنە‪ ،‬كە گرنگیشی‬ ‫نەماوە لەالیەن خەڵكەوە‪ ،‬خەڵك ئێستا‬ ‫هەنگاوی عەمەلیی دەوێت لەسەر ئەرزی‬ ‫واقیع‪.‬‬ ‫رۆژنامە‪ :‬باشە هۆكار چییە بە الی‬ ‫بەڕێزتانەوە‪ ،‬لە وتارەكەیدا بەڕێز مەسعود‬ ‫بارزانی‪ ،‬پشتگیریی خۆی بۆ مانەوەی ئەم‬ ‫دەسەاڵتەی یەكێتی‌و پارتی دەرب��ڕی‪ ،‬لە‬ ‫بەرامبەر گوتارەكانی ئۆپۆزسیۆن‪ .‬كەچی‬ ‫ئۆپۆزسیۆن كەمترین رەخنە لە سەرۆكی‬ ‫هەرێم‌و سەرۆكایەتی هەرێم دەگرێت؟‬ ‫* بەشێك لە ئۆپۆزسیۆن ئەوەندەی‬ ‫من سەرنجم دابێت‪ ،‬پێیانوایە؛ كە سیستمی‬ ‫سیاسیی لە هەرێمی كوردستان پێویست‬ ‫دەكات بە پەرلەمانیی بكرێتەوە‪ ،‬پێویستمان‬

‫چاكسازییەكەی ئەمجارەی‬ ‫سەرۆكیش بۆ چاوبەستکردنی‬ ‫خەڵكە‬

‫بەوە هەیە دەستوور بهێنرێتەوە پەرلەمان‌و‬ ‫جاریكی تر گفتوگۆی لەسەر بكرێتەوە‌و‬ ‫دەسەاڵتەكانی سەرۆكی هەرێم بكرێتەوە‬ ‫تەشریفاتی‪ ،‬بە راستی ئ��ەوە خزمەتمان‬ ‫پێدەكات‌و خزمەت بە پرۆسەی دیموكراسیی‬ ‫دەكات‪.‬‬ ‫رۆژنامە‪ :‬ئەمە بە هۆكاری سەرەكیی‬ ‫كەمیی رەخنەكانی ئۆپۆزسیۆن دەبینی لە‬ ‫دامەزراوەی سەرۆكایەتی هەرێم؟‬ ‫* ئەوە مەسەلەكەیە‪ ،‬سەرۆكایەتی‬ ‫هەرێم نابێت ئەو دەسەاڵتە زۆرو زەبەندانەی‬ ‫هەبێت‪ ،‬نابێت رۆڵ��ی هەبێت‪ ،‬دەبێت‬ ‫پەرلەمان رۆڵی هەبێت‪ ،‬دەبێت حكومەتێك‬ ‫كە لێپرسراوە بەرامبەر بە پەرلەمان رۆڵی‬ ‫هەبێت‪ ،‬نەك تاكەكەسێك كە سەرۆكی‬ ‫حیزبێكیشە ل��ە ه��ەم��ان��ك��ات��دا بیەوێت‬ ‫سەرجەم دەس��ەاڵت��ە ئەمنیی‌و ئیداریی‌و‬ ‫سیاسییەكان الی خۆی كۆ بكاتەوە‌و ئێمە‬ ‫بیكەینە لێپرسراو‪ ،‬ئەو پێویستە لێپرسراوی‬ ‫بەدەستەوە نەبێت‪ ،‬ئەو پێویستدەكات‬ ‫سیادەی هەبێت‪ ،‬بەاڵم حوكم نەكات‪.‬‬ ‫رۆژنامە‪ :‬هەر سەبارەت بە ئۆپۆزسیۆن‬ ‫بە ب��ەراورد بە واڵتانی (میسر‌و تونس)‬ ‫ئۆپۆزسیۆنی كورد بە ترس‌و ح��ەزەرەوە‬ ‫پشتیوانیی لە داخوازییەكانی شەقام‬ ‫دەك��ەن‪ ،‬ئایا ئەمە هۆكارەكەی جیاوازیی‬ ‫ئەجێندای ئۆپۆزسیۆنە‪ ،‬یان چی؟‬ ‫* ئەم جوڵە جەماوەرییانە پێویست‬ ‫دەك���ات جوڵەیەكی خ��ۆڕس��ك بێت‪ ،‬بۆ‬ ‫ئ���ەوەی نەبێتە ه��ۆی موڵكی الیەنێكی‬ ‫سیاسیی تاوانباریش نەكرێت كە موڵكی چ‬ ‫الیەنێكە‪ ،‬ئێستا هەر یەكێك لە هێزەكانی‬ ‫ئۆپۆزسیۆن تەبەنی ئەو شەقامە بكات‬ ‫ئەوە زۆر بە ئاسانیی‪ ،‬دەتوانرێت قەمعی‬ ‫ئەو جادەیە بكرێت‪ ،‬ب��ەاڵم دەبێت هێز‌و‬ ‫الیەنە ئۆپۆزسیۆنەكان پشتگیریی بكەن كە‬ ‫جوڵەیەكی خوڕسك هەیە‪ ،‬پێشموایە؛ ئەو‬ ‫پشتگیرییەش كراوە‪ ،‬چ وەك ئامادەبوونی‬ ‫الیەنگرانی هێزە ئۆپۆزسیۆنەكان لە شەقام‪،‬‬ ‫چ وەك بەیاننامە دەركردن بۆ پشتگیریكردن‬ ‫لێیان‪ ،‬تائێستا ئەوە بە باشی دەڕوات‪.‬‬ ‫رۆژن���ام���ە‪ :‬ب��ە پێویستی دەزان��ی��ت‬ ‫ئۆپۆزسیۆن ستراتیژیی خۆی لە ئێستادا‬ ‫بگۆڕێت‪ ،‬ئەگەر پێویست دەكات چۆن؟‬ ‫* ئۆپۆزسیۆن كە ئێستا شەقامێكمان‬ ‫هەیە‌و خەڵك هاتووەتە سەر جادە‪ ،‬دەبێت‬ ‫سەقفی داواك��ان��ی خ��ۆی ب��ەرز بكاتەوە‌و‬ ‫مكوڕتربێت بۆ جێبەجێكردنی گۆڕانكاریی‬ ‫لە هەرێمی كوردستان‪ ،‬پێویست دەكات‬ ‫ئۆپۆزسیۆن تەنیا لە پڕۆژەی چاكسازیدا‬ ‫نەمێننەوە‪ ،‬بەڵكو ف��ش��اری گ��ەورەت �ر‌و‬ ‫جۆراوجۆر بۆ سەر دەسەاڵتی سیاسیی لە‬ ‫هەرێمی كوردستان بكات‪ .‬بە بەشداریكردن‬ ‫ل��ە ش��ەق��ام ب��ە ئاراستەكردنی شەقام‌و‬ ‫هەنگاوی عەمەلیتر لە پەرلەمان‌و گەیاندنی‬ ‫دەنگی ناڕەزایی بۆ دەرەوە‪ ،‬هەوڵی ئەوە‬ ‫ب��دەن فشاری زیاتر لەسەر دەسەاڵتی‬ ‫سیاسیی دروستبكەن‪ ،‬بۆ ئەوەی گۆڕانكاریی‬ ‫لە هەرێمی كوردستاندا زووت��ر رووب��دات‪،‬‬ ‫ئۆپۆزسیۆن دەبێت لە قۆناغی داهاتوودا‬ ‫چاالكتر بێت‪.‬‬ ‫* درێ���ژه‌ی ئ �ه‌م چاوپێکه‌وتن ‌ه له‌‬ ‫ماڵپه‌ڕی رۆژنام ‌ه باڵوده‌کرێته‌وه‌‪.‬‬

‫ذمارة (‪ )625‬سيَشةممة ‪2011/3/15‬‬

‫‪hewal.rozhnama@gmail.com‬‬

‫هەموو ئەنجومەنی رایەڵەیەك بۆ ناسینەوە‌و جیاكردنەوەیان لە یەكتری‪ ،‬ناوێكی‬ ‫ئەبێ بگونجێ لەگەڵ پیشەكەیان‬

‫ره‌شنووسی ‌پەیڕەوی ناوخۆی بزووتنەوەی گۆڕان‬ ‫خوێنەرانی رۆژنامە ئاگادار دەكەینەوە‪ ،‬ئەمە بەشێكە لە پرۆژەی پەیڕەوی‬ ‫ناوخۆی بزووتنەوەی گۆڕان‌و رێنمایی رێكخراوەییی كە ئامادەكراوە بۆ‬ ‫ئەوەی لە كۆنگرەی نیشتمانیی بزووتنەوەكەدا یەكالیی بكرێتەوەو‬ ‫بڕیاری لەسەر بدرێت‪.‬‬ ‫رێنمایی رێكخراوەیی‬ ‫ژمارە ‪ ....‬بۆ پێكهێنانی‪:‬‬ ‫ئەنجومەنی بنكە‬ ‫ئەنجومەنی بازنە‬ ‫ئەنجومەنی رایەڵە‬ ‫ئەنجومەنی شار‪ ،‬یان قەزا‬

‫بەشی یەكەم‪ :‬ناسینی بزووتنەوەی‬ ‫گۆڕان‬ ‫یەكەم‪ ،‬ناوی رێكخراو‪ :‬بزووتنەوەی‬

‫گۆڕان‪.‬‬ ‫دوەم‪ ،‬پێناسەكەی‪ :‬رێكخراوێكی‬ ‫س��ی��اس��ی��ی خ����اوەن ك��ەس��ای��ەت��ی‬ ‫مەعنەوییە‪ ،‬ل��ە گ��ردب��وون��ەوەی‬ ‫ئارەزوومەندانەی ئەو هاواڵتییانە‬ ‫پێكدێ‪ ،‬كە لە دەوری بەرنامەی‬ ‫س��ی��اس��ی�ی‌و پ���ەی���ڕەوی ن��اوخ��ۆی‬ ‫بزووتنەوەی گۆڕان كۆبوونەتەوە‪.‬‬ ‫سێیەم‪ ،‬دروشمەكەی‪ :‬گۆڕان‪.‬‬ ‫چ��وارەم‪ ،‬لۆگۆكەی‪ :‬بازنەیەكە بە‬ ‫رەنگی نیلی‪ ،‬لە ناوەڕاستیدا وێنەی‬ ‫مۆمێكی سپی هەیە‪ ،‬ئاگرێكی بە‬ ‫ه��ەردوو رەنگی زەرد‌و نارنجی لە‬ ‫سەرە‪ ،‬لە ژێریدا ناوی بزووتنەوەكە‬ ‫بە ه��ەردوو رەنگی نارنجی‌و سپی‬ ‫(گۆڕان)‪ ،‬بە هەر سێ زمانی كوردی‌و‬ ‫عەرەبی‌و ئینگلیزی نووسراوە‪.‬‬ ‫پێنجەم‪ ،‬شوێنی چاالكیی‪ :‬هەرێمی‬ ‫كوردستان‌و عێراق‌و هەر جێیەكی‬ ‫هاواڵتییانی كوردستانی لێ بێت لە‬ ‫دەرەوەی عێراق‪ .‬بارەگای سەرەكیی‬ ‫جارێ لە شاری سلێمانییە‪.‬‬

‫بەشی دووەم‪ :‬ئەندامەتی‬

‫ی����ەك����ەم‪ ،‬ب��ەدەس��ه��ێ��ن��ان��ی‬ ‫ئەندامەتی‪:‬‬ ‫هەر هاواڵتییەكی كوردستانی‬ ‫تەمەنی گەیشتبێتە شانزدە ساڵ‬ ‫دەتوانێ ببێتە ئەندام بەو مەرجەی‪:‬‬ ‫‪ -1‬ف���ۆرم���ی ژم�����ارە (‪)1‬ی‬ ‫ئەندامەتی بزووتنەوەی گ��ۆڕان پڕ‬ ‫بكاتەوە‪.‬‬ ‫‪ -2‬ب��ەڵ��ێ��ن ب����دات ك���ار بۆ‬ ‫جێبەجێكردنی بەرنامەكەی بكا‪.‬‬ ‫‪ -3‬ئەندامانە بدا‪.‬‬ ‫‪ -4‬دوو ئ��ەن��دام��ی ن��اس��راوی‬ ‫ب��زووت��ن��ەوەی گ���ۆڕان پشتگیریی‬ ‫وەرگرتنی بكەن‪.‬‬

‫دووەم‪ ،‬لەدەستدانی ئەندامەتی‪:‬‬

‫‪ -1‬ئەگەر بە ئ��ارەزووی خۆی‬ ‫وازیهێنا‪.‬‬ ‫‪ -2‬ئەگەر مرد‪.‬‬ ‫‪ -3‬ئ��ەگ��ەر دادگ���ا ب��ە تاوانی‬ ‫لەكەی شەرەف سزای بدا‪.‬‬ ‫‪ -4‬ئەگەر مەرجەكانی ئەندامەتی‬ ‫لەدەستدا‪.‬‬ ‫‪ -5‬ئ��ەگ��ەر زی��ان��ی م���ادی‪ ،‬یا‬ ‫مەعنەوی لە بزووتنەوەكە‪ ،‬یا لە‬ ‫هەرێم دا و «ژووری قانونی»ی‬ ‫ب���زووت���ن���ەوەی گ����ۆڕان ب��ڕی��اری‬ ‫هەڵپەساردنی كاتی‪ ،‬یا دەركردنی‬ ‫دا‪.‬‬

‫سێیەم‪ ،‬مافەكانی ئەندام‪:‬‬

‫‪ -1‬كارتی ئەندامەتی بزووتنەوەی‬ ‫گۆڕان وەربگرێ‪.‬‬ ‫‪ -2‬ئەندام بۆی هەیە‪ ،‬ئەگەر‬ ‫مەرجی قانونی تێدا بوو‪ ،‬داوا بكا‬ ‫بۆ هەموو ئاستە رێكخراوەییەكانی‬ ‫دەزگاكانی بزووتنەوە‌و بۆ كارەكانی‬ ‫دەزگاكانی حكومەتی هەرێم‌و عێراق‬ ‫بپاڵێورێ‪.‬‬ ‫‪ -3‬لە ری��ف��ران��دۆم‌و دەنگدانە‬ ‫ناوخۆییەكانی بزووتنەوەكەدا‪ ،‬دەنگ‬ ‫بدا‪.‬‬ ‫ب���ەش���ی س���ێ���ی���ەم‪ :‬گ��روپ��ی‬ ‫پشتیوانیی‬

‫یەكەم‪ ،‬پشتیوان‬

‫‪ -1‬پشتیوان‪ ،‬ئەشێ كەسێك‬ ‫بێ كە نایەوێ‪ ،‬یا ناتوانێ ببێتە‬ ‫ئەندام‪ ،‬بەاڵم ئامادەیە خۆبەخشانە‬ ‫پشتیوانیی‌و هاوكاریی مەعنەوی‪ ،‬یا‬ ‫مادی بزووتنەوەی گۆڕان بكا‪.‬‬ ‫‪ -2‬پشتیوان بۆی هەیە‪ ،‬ئەگەر‬ ‫م��ەرج��ی قانونی تێدا ب��وو‪ ،‬داوا‬ ‫بكات بۆ پۆستی هەموو ئاستەكانی‬ ‫دەزگاكانی حكومەتی هەرێم‌و عێراق‬ ‫بپاڵێورێ‪.‬‬ ‫‪ -3‬پشتیوان بۆی هەیە‪ ،‬وەكو‬ ‫ك��ارم��ەن��د ل��ە ه��ەم��وو دەزگ��اك��ان��ی‬ ‫بزووتنەوەدا كار بكا‪.‬‬ ‫‪ -4‬پ��ش��ت��ی��وان ب���ۆی ه��ەی��ە‪،‬‬ ‫رەخنە‌و پێشنیار‪ ،‬دەرب��اری كار‌و‬ ‫هەڵوێستی ب��زووت��ن��ەوەی گ��ۆڕان‌و‬ ‫هەڵسووڕاوەكانی ئاراستەی هەموو‬ ‫ئاستە رێكخراوەییەكانی بزووتنەوە‬ ‫بكا‪.‬‬

‫دووەم‪ ،‬گروپی پشتیوانیی‪:‬‬

‫دەكا)‪.‬‬ ‫‪ -2‬ل��ە ك��ات��ی ه��ەڵ��ب��ژاردن��دا‪،‬‬ ‫هەڵبژاردنی پەرلەمانی كوردستان‪،‬‬ ‫ئەنجومەنی ن��وێ��ن��ەران��ی ع��ێ��راق‪،‬‬ ‫ئ��ەن��ج��وم��ەن��ی پ���ارێ���زگ���ا‪ ،‬ه��ەر‬ ‫هەڵبژاردنێكی تر‪ ،‬خۆی تەرخان‬ ‫دەكات بۆ پرۆسەی هەڵبژاردن‪.‬‬ ‫‪ -3‬بنكە بۆ راپەڕاندنی كارو‬ ‫فرمانەكانی‪ ،‬دەت��وان��ێ ل��ە كاتی‬ ‫هەڵبژاردنەكاندا بارەگایەكی كاتی‬ ‫دابنێ‪.‬‬ ‫‪ -4‬بنكە ژم���ارەی پێویستی‬ ‫هەڵسووڕاو بۆ بریكاری وێستگەكان‌و‬ ‫بۆ هەڵمەتی هەڵبژاردن بۆ سنووری‬ ‫كاركردنی خۆی ئامادە دەكا‪.‬‬

‫سێیەم‪ ،‬نوێنەرایەتی بنكە‪:‬‬

‫ئەنجومەنی بنكە ن��ێ��ردراوی‬ ‫خۆی دیاری دەكات بۆ نوێنەرایەتی‬ ‫بنكەكەیان لە ئەنجومەنی بازنەدا‪،‬‬ ‫(تێبینی‪ :‬دەشێ بە هەڵبژاردن‪ ،‬یا‬ ‫بە پێكهاتن‪ ،‬یا بە تیروپشك‪ ،‬یا بە‬ ‫دانان بێ)‪.‬‬

‫چوارەم‪ ،‬ناوی بنكە‪:‬‬

‫ه��ەم��وو بنكەیەك ب��ۆ ئ��ەوەی‬ ‫بناسرێتەوە‌و لە بنكەكانی تر جیا‬ ‫بكرێتەوە‪ ،‬ن��او‌و ژم��ارەی تایبەت‬ ‫بەخۆی دەبێت‪( ،‬تێبینی‪ :‬دەشێ‬ ‫بە ناوی هەمان گوند‪ ،‬قوتابخانە‪،‬‬ ‫فەرمانگە‪ ،‬كۆاڵن‪ ،‬شەقام‪ ،‬گەڕەك‪...‬‬ ‫ەوە ناو بنرێت‪ ،‬كە ناوەندی دەنگدان‌و‬ ‫وێستگەكانی تێدا بووە)‪.‬‬

‫‪ /4-1‬ب��ازن��ەی ه��ەڵ��ب��ژاردن��ی‬ ‫سنووری كارەكەی‪.‬‬ ‫‪ /4-2‬دەنگدەرانی بازنەكە‪.‬‬ ‫‪ /4-3‬الیەنە مونافیسەكان‪.‬‬ ‫‪ -5‬بەدەسهێنانی داتای راست‬ ‫بە رێگەی راپرسیی‪ ،‬یا لێكۆڵینەوەی‬ ‫زانستی‌و گەڕانی مەیدانی لەسەر‬ ‫ق����ەوارەی دەن��گ��دەران��ی گ���ۆڕان‌و‬ ‫الیەنەكانی تر‪.‬‬ ‫‪ -6‬ئاگاداركردنی راگەیاندنی‬ ‫ئەنجومەنی شار لە هەر رووداوێك كە‬ ‫لە سنووری بازنەكەیاندا دەقەومێ‪.‬‬ ‫‪ -7‬ب��ە ه��اوك��اری��ی بنكەكان‌و‬ ‫گروپەكانی پشتیوانیی ژم��ارەی‬ ‫پێویستی هەڵسووڕاو بۆ راهێنانی‬ ‫بریكاری وێستگەكان‌و بانگەشەی‬ ‫هەڵبژاردن ئامادە دەكا‪.‬‬

‫‪ -3‬بەڕێوەبەری كارگێڕیی (‪1‬‬ ‫كەس)‪.‬‬ ‫بەرپرسە لە كاروباری دارایی‌و‬ ‫پێویستییە لۆجستییەكانی بازنەكە‪.‬‬ ‫‪ -4‬رێ��ك��خ��ەری رای��ەڵ��ەك��ان��ی‬ ‫كەسایەتی‪ ،‬پیشەیی‪ ،‬هونەری‪،‬‬ ‫وەرزشی‪ ...‬لە سنووری بازنەدا‪1( ،‬‬ ‫كەس)‪.‬‬ ‫‪ -5‬بنكەوانەكان‪ ،‬كە سەرپەرشتی‬ ‫ئەنجومەنی بنكە جیاوازەكانی‬ ‫سنووری یەك ناوەندی تۆماركردنی‬ ‫دەنگدەران (مركز تسجیل الناخبین)‬ ‫ی سەردەمی هەڵبژاردن دەك��ەن‪،‬‬ ‫(تێبینی‪ :‬ژمارەی بنكەوانەكانی ناو‬ ‫بازنە بە قەدەر ژمارەی ناوەندەكانی‬ ‫دەنگدانە)‪.‬‬ ‫‪ -6‬ئ��ەن��دام��ان��ی ئەنجومەنی‬ ‫بازنە دەشێ خۆبەخش بن‌و لە پاڵ‬ ‫كارەكانی ئەنجومەندا كاری ئاسایی‬ ‫خۆیان بكەن‪.‬‬

‫‪ -1‬پشتیوان دەتوانێ بە تاك‪،‬‬ ‫یان بە كۆمەڵ لەگەڵ (‪ )2‬كەس‪،‬‬ ‫یا زیاتر لە ناسیاوەكانی لە سەر‬ ‫بنچینەی دراوسێیەتی‪ ،‬هاوپیشەیی‪،‬‬ ‫هاوبیریی‪ ،‬هاوشوێنی‪ ،‬هاومەزەبی‪ ،‬پێنجەم‪ ،‬ئەنجومەنی بنكە پێكدێ‬ ‫هاودینی‪ ،‬خزمایەتی‪ ...‬لە الدێ‪ ،‬لە‪:‬‬ ‫‪ -1‬بنكەوان‪ ،‬كە سەرپەرشتی‬ ‫گ��ون��د‪ ،‬ك���ۆاڵن‪ ،‬ش��ەق��ام‪ ،‬گ��وزەر‪،‬‬ ‫فەرمانگە‪ ،‬قوتابخانە‪ ،‬كارگەدا‪ ..‬بنكەكە دەك��ات‪( ،‬تێبینی‪ :‬دەشێ‬ ‫هاودەنگ بن بۆ پێكهێنانی «گروپی بە هەڵبژاردن‪ ،‬یا بە پێكهاتن‪ ،‬یا بە‬ ‫تیروپشك‪ ،‬یا بە دانان بێت)‪.‬‬ ‫پشتیوانیی»‪.‬‬ ‫‪ -2‬ل��ە (‪ 15‬ت��ا ‪ )21‬كەس‬ ‫‪ -2‬گروپی پشتیوان‪ :‬یەكەی‬ ‫بنچینەیی ه��ێ��زی ج��ەم��اوەری��ی ل��ە ه��ەڵ��س��ووڕاوان��ی گروپەكانی‬ ‫رێ���ك���خ���راوەك���ەن‪ ،‬ب���ۆ زان��ی��ن��ی پشتیوانیی‪.‬‬ ‫‪ -3‬هەر ئەندامێكی ئەنجومەنی سێیەم‪ ،‬بارەگای بازنە‪:‬‬ ‫خواستەكانی خەڵك‌و بۆ گەیاندنی‬ ‫‪ -1‬لە دۆخی ئاساییدا ئەنجومەنی‬ ‫پەیامەكانی‪ ،‬چاو‌و گوێ‌و دەست‌و بنكە لە رێگەی بینین‌و پەیوەندیی‬ ‫زمان‌و مەژی‌و دڵی بزووتنەوەكەن تەلەفۆنی‌و بەریدی ئەلیكترۆنیەوە بازنە لە «م��ەك��ۆی بزووتنەوەی‬ ‫دەشێ لە پەیوەندیدا بێت لەگەڵ گۆڕان»دا بۆ راپەڕاندنی كارەكانی بەشی شەشەم‪ :‬ئەنجومەنی رایەڵە‬ ‫لەناو خەڵكدا‪.‬‬ ‫‪ -3‬لە سنووری هەر وێستگەیەكی زۆرترین ژمارەی گروپی پشتیوانیی جێگەیەكی تایبەت بە خۆی دەبێت‪ .‬یەكەم‪ ،‬رایەڵە‪:‬‬ ‫رایەڵە بە جۆری پیشە‌و باری‬ ‫‪ -2‬ل��ە كاتی پێویستدا‪ ،‬بە‬ ‫دەنگداندا دەشێ هەڵسووڕاوێك‪ ،‬یا دا‪.‬‬ ‫‪ -4‬ئ��ەن��دام��ان��ی ئەنجومەنی تایبەتی لە كاتی هەڵبژاردندا‪ ،‬بۆی كۆمەاڵیەتی دیاری دەكرێت‪ .‬سنووری‬ ‫زیاتر چەندین گروپی پشتیوانیی‬ ‫كاری رایەڵە هەموو هاوپیشەكانی‬ ‫بنكە دەشێ خۆبەخش بن لە پاڵ هەیە بارەگا بكاتەوە‪.‬‬ ‫دروست بكەن‪.‬‬ ‫دەگرێتەوە لە سنووری ش��ار‪ ،‬یا‬ ‫بەشی چوارەم‪ :‬ئەنجومەنی بنكە كارەكانی ئەنجومەندا كاری ئاسایی چوارەم‪ :‬كۆبوونەوەی بازنە‪:‬‬ ‫ئەنجومەنی بازنە بۆ ئاگاداریی قەزایەك دا‪.‬‬ ‫خۆیان بكەن‪.‬‬ ‫یەكەم‪ ،‬بنكە‪:‬‬ ‫‪ -1‬بنكە بە سنووری جوگرافی بەشی پێنجەم‪ :‬ئەنجومەنی بازنە لە ئاڵوگۆڕی دۆخ��ی ناوچەكەی‌و دووەم‪ ،‬فرمانەكانی رایەڵە‪:‬‬ ‫‪ -1‬رایەڵە كەناڵی پێوەندیی‬ ‫هەڵسەنگاندنی كاروبارەكانی‪ ،‬الیەنی‬ ‫یەكە كارگێڕییەكان دیاری دەكرێ‪ .‬یەكەم‪ ،‬بازنە‪:‬‬ ‫بازنە بە س��ن��ووری جوگرافی كەم هەفتەی جارێك‌و هەر رۆژێكیش بزووتنەوەی گۆڕانە لەگەڵ پیشە‬ ‫‪ -2‬سنووری جوگرافی بنكەی‬ ‫جیاوازەكانی كۆمەڵگەدا‌و بەرپرسە‬ ‫پشتیوانیی هەمان سنووری جوگرافی دیاری دەكرێت‪ ،‬سنووری جوگرافی پێویستی كرد كۆ دەبێتەوە‪.‬‬ ‫لە رێكخستن‌و سازدان‌و ئامادەكردنی‬ ‫ناوەندی دەنگدان (مركز االقتراع)ی ب��ازن��ە س��ن��ووری ج��وگ��راف��ی یەك پێنجەم‪ ،‬ناوی بازنە‪:‬‬ ‫هەموو ئەنجومەنی بازنەیەك ئەو توێژە كۆمەاڵیەتییە بۆ بەشداریی‬ ‫ن��اوەن��دی ت��ۆم��ارك��ردن��ی دەن��گ��دان‬ ‫سەردەمی هەڵبژاردنەكان دەبێ‪.‬‬ ‫بۆ ناسینەوە‌و جیاكردنەوەیان لە لە چاالكیی سیاسیی‌و پیشەیی‌و‬ ‫‪ -3‬لە سنووری هەر ناوەندێكی دەگرێتەوە‪.‬‬ ‫یەكتری ناوێكی تایبەت‌و ژمارەیەكی كۆمەاڵیەتی‌و رۆشنبیری‪ ..‬دا‪.‬‬ ‫دەن��گ��دان��دا‪ ،‬كە چەند وێستگەی دووەم‪ ،‬فرمانەكانی بازنە‪:‬‬ ‫‪ -2‬سەرژمێریی هاوپیشەكانی‬ ‫‪ -1‬راگرتنی پێوەندی بەردەوام تایبەت بە خۆی دەبێت‪( .‬تێبینی‪:‬‬ ‫تێدایە‪ ،‬دەش��ێ چەندین گروپی‬ ‫ل��ەگ��ەڵ دانیشتوانی ب��ازن��ەك��ەدا دەشێ بە هەمان ناو‌و ژمارەی ئەو رایەڵەكە بۆ ناسینیان لە كاتی‬ ‫پشتیوانیی تێدا دروست بكرێت‪.‬‬ ‫‪ -4‬چەند گروپێكی پشتیوان بە‪ :‬بەشداریی پرسە‪ ،‬بەشداریی گەڕەكەوە بێت‪ ،‬كە بنكەی تۆماری بانگەشە‌و هەڵمەتی هەڵبژاردن‌و بۆ‬ ‫هەر كارێكی پێویستی تری وەكو‬ ‫پێكەوە دەشێ تۆڕێكی پەیوەندیی ش��ای�ی‌و ش��ەك��راو‪ ،‬ب�ڵاوك��ردن��ەوەی دەنگدەرانی لێ بووە)‪.‬‬ ‫ریفراندۆم‪.‬‬ ‫لەنێوان خۆیاندا دروس��ت بكەن‌و راگەیەنراوەكانی گ��ۆڕان‪ ،‬بەستنی شەشەم‪ ،‬نوێنەرایەتی بازنە‪:‬‬ ‫‪ -3‬پێشنیاركردنی ناوی كاندید‬ ‫ب��ازن��ەوان‪ ،‬ك��ە سەرپەرشتی‬ ‫كەسێ بكەنە نێردراوی خۆیان بۆ كۆڕ‌و كۆبوونەوە‪ ،‬هاندانی گەنجەكان‬ ‫بنكەی پشتیوانیی لە گەڕەكەكەیان‪ ،‬تیپی وەرزش‌و هونەر پێك بهێنن‪ ،‬ئەنجومەنی بازنەیە‪ ،‬نوێنەرایەتی بۆ هەر هەڵبژاردنێكی (پارلەمان‪،‬‬ ‫س��ازك��ردن��ی ئ��اه��ەن��گ ل��ە بۆنە بازنەكە دەكات لە ئەنجومەنی شار پارێزگا‪ ،‬شارەوانی‪ ،‬رێكخراوەكانی‬ ‫یان لە سنوورە ئیدارییەكەیاندا‪.‬‬ ‫كۆمەڵی شارستانی ‪ ،)...‬كە ئەنجام‬ ‫نەتەوەییەكاندا‪ ،‬سەیرانی بە كۆمەڵی (قەزا‌و ناحیە)دا‪.‬‬ ‫دووەم‪ ،‬فرمانەكانی بنكە‪:‬‬ ‫(تێبینی‪ :‬نوێنەر دەش��ێ بە دەدرێت‪.‬‬ ‫‪ -1‬لە كاتی ئاساییدا فرمانی گ��ەڕەك‪ ،‬ی��ان پیشەیی‪ ،‬ی��ان هەر‬ ‫‪ -4‬ئ��ام��ادەك��ردن��ی پ���رۆژەی‬ ‫پێكهاتن‪ ،‬یا بە هەڵبژاردن‪ ،‬یا بە‬ ‫سەرەكیی بنكە ك��اری سیاسیی چاالكییەكی كۆمەاڵیەتی تر‪.‬‬ ‫هەڵسەنگاندن‌و تۆژینەوە لە بوارە‬ ‫‪ -2‬كێوماڵكردنی ماڵ بە ماڵ‌و دانان بێ)‪.‬‬ ‫– ج���ەم���اوەری���ی‌و پ��ەی��داك��ردن��ی‬ ‫دۆس�ت‌و الیەنگر‌و پشتیوانیی نوێ دووك��ان بە دووكانی دانیشتوانی ح��ەوت��ەم‪ ،‬ئەنجومەنی بازنە جیاوازەكانی ژیانی كۆمەڵدا وەكو‪:‬‬ ‫‪ /4-1‬هەڵسەنگاندنی ئەدائی‬ ‫دەبێ بۆ بزووتنەوەكە‪( ،‬تێبینی‪ :‬سنووری بازنەكە بۆ ناسینیان لە پێكدێی لە‪:‬‬ ‫‪ -1‬بازنەوان‪ ،‬كە سەرپەرشتی كاری حكومیی‌و ئەهلیی لە بواری‬ ‫بەدواداچوون دەكات بۆ هەموو ئەو كاتی بانگەشە‌و هەڵمەتی هەڵبژاردن‌و‬ ‫رووداوان��ەی رۆژانە لە ناوچەكەیاندا بۆ هەر كارێكی پێویستی تری وەكو ئەنجومەنی بازنە دەكات‪ 1( ،‬كەس)‪ .‬ئەو پیشەیەدا‪.‬‬ ‫‪ /4-2‬ئامادەكردنی پ��رۆژەی‬ ‫‪ -2‬سكرتێری بازنه (‪ 1‬كەس)‪،‬‬ ‫دەقەومێ – وەكو‪ :‬ئاگركەوتنەوە‪ ،‬ریفراندۆم‪.‬‬ ‫‪ -3‬پێشنیاركردنی ناوی كاندید كات‌و شوێنی كۆبوونەوەی ئەنجومەن زانستی بۆ چاكسازیی لە سیستەمی‬ ‫الفاو‪ ،‬دزی‪ ،‬شەڕ‪ ،‬كوشتن‪ ،‬رووداوی‬ ‫سەیاره‪ ،‬مردنی دۆست‌و پشتیوانیی بۆ هەر هەڵبژاردنێكی (پەرلەمان‪ ،‬رێك دەخات‌و ئەندامەكانی لێ ئاگادار كاری پیشەی پێوەندیداردا وەكو‪:‬‬ ‫بزووتنەوە‌و‪ ..‌.‬هیتر‪ ،‬پاش دڵنیابوون پارێزگا‪ ،‬شارەوانی )‪ ،‬كە ئەنجام دەك��ات‪ .‬كۆنووسی كۆبوونەوەكان سیستەمی پەروەردە‪ ،‬تەندروستی‪،‬‬ ‫ئ��ام��ادە دەك����ات‪ ،‬لیستی ن��اوی ق��ەزائ��ی‪ ،‬ژێ��رخ��ان‪ ،‬تەكنۆلۆجی‪،‬‬ ‫ل��ە راس��ت��ی رووداوەك����ە ئ��اگ��اداری دەدرێت‪.‬‬ ‫ئەندامان‌و هەڵسووڕاوان دەپارێزێ‪ .‬ب���ازاڕ‪ ،‬كشتوكاڵ‪ ،‬پیشەسازیی‪،‬‬ ‫‪ -4‬كۆكردنەوەی داتا لەسەر‪:‬‬ ‫رایەڵەی راگەیاندنی ئەنجومەنی شار‬

‫رۆشنبیریی‪...‬‬ ‫‪ /4-3‬هەڵسەنگاندنی ك��ار‌و‬ ‫قەوارەی الیەنە مونافیسەكان‪.‬‬ ‫‪ -5‬بەدەسهێنانی داتای راست‬ ‫بە رێگەی راپرسیی‪ ،‬یا لێكۆڵینەوەی‬ ‫زانستی‌و گەڕانی مەیدانی لەسەر‬ ‫ق��ەوارەی دەنگدەرانی گۆڕان لەناو‬ ‫ئەو پیشەیەدا‪.‬‬ ‫‪ -6‬ئاگاداركردنی راگەیاندنی‬ ‫ئەنجومەنی شار لە هەر رووداوێكی‬ ‫كە لە س��ن��ووری رایەڵەكەیان دا‬ ‫ئەقەومێ‪.‬‬ ‫‪ -7‬بە هاوكاریی بازنە‌و بنكەكان‌و‬ ‫گروپەكانی پشتیوانیی ژم��ارەی‬ ‫پێویستی هەڵسوڕاو بۆ وێستگەكان‌و‬ ‫بانگەشەی هەڵبژاردن ئامادە ئەكا‪.‬‬

‫سێیەم‪ ،‬بارەگای رایەڵە‪:‬‬

‫‪ -1‬لە دۆخی ئاساییدا ئەنجومەنی‬ ‫رایەڵە لە «مەكۆی بزووتنەوەی‬ ‫گۆڕان» دا بۆ راپەڕاندنی كارەكانی‬ ‫جێگەیەكی تایبەت بە خۆی ئەبێ‪.‬‬ ‫‪ -2‬ل��ە كاتی پێویستدا‪ ،‬بە‬ ‫تایبەتی لە كاتی هەڵبژاردندا‪ ،‬بۆی‬ ‫هەیە بارەگا بكاتەوە‪.‬‬

‫چوارەم‪ :‬كۆبوونەوەی رایەڵە‪:‬‬

‫ئەنجومەنی رایەڵە بۆ ئاگاداریی‬ ‫لە ئاڵوگۆڕی دۆخ��ی پیشەكەی‌و‬ ‫هەڵسەنگاندنی‬ ‫ن���اوچ���ەك���ەی‌و‬ ‫كاروبارەكانی رایەڵەكەی‪ ،‬الیەنی‬ ‫كەم مانگی جارێك‌و هەر رۆژێكیش‬ ‫پێویستی كرد كۆ ئەبێتەوە‪.‬‬

‫پێنجەم‪ ،‬ناوی رایەڵە‪:‬‬

‫‪ - 1‬ه���ەم���وو ئ��ەن��ج��وم��ەن��ی‬ ‫رای���ەڵ���ەی���ەك ب���ۆ ن��اس��ی��ن��ەوە‌و‬ ‫جیاكردنەوەیان لە یەكتری‪ ،‬ناوێكی‬ ‫ئەبێ بگونجێ لەگەڵ پیشەكەیان‪،‬‬ ‫یا پایەی كۆمەاڵیەتییان‪ ،‬وەكو‪:‬‬ ‫رایەڵەی ژنان‪ ،‬رایەڵەی مامۆستایان‪،‬‬ ‫رای���ەڵ���ەی پ��زی��ش��ك��ان‪ ،‬رای��ەڵ��ەی‬ ‫كارمەندان‪ ،‬رایەڵەی ئەندازیاران‪،‬‬ ‫رایەڵەی پارێزەران‪ ،‬رایەڵەی زانكۆ‌و‬ ‫پەیمانگا‪ ،‬رایەڵەی خوێندكاران‪،‬‬ ‫رای��ەڵ��ەی گەنجان (وەرزش����ەوان‌و‬ ‫ه��ون��ەرم��ەن��دان)‪ ،‬رای��ەڵ��ەی ب��ازاڕ‌و‬ ‫ن��اوچ��ەی پیشەسازیی‪ ،‬رای��ەڵ��ەی‬ ‫كەسایەتی (مامۆستایانی ئایینی‪،‬‬ ‫ب����راگ����ەورەی ب��ن��ەم��اڵ �ە‌و خێل‪،‬‬ ‫فەرمانبەری خانەنشین‪ ،‬فەرمانبەری‬ ‫پلەی ب��ەرز)‪ ،‬رایەڵەی جوتیاران‪،‬‬ ‫رای���ەڵ���ەی ك��رێ��ك��اران‪ ،‬رای��ەڵ��ەی‬ ‫پێشمەرگەی دێرین‪.‬‬ ‫‪ - 2‬لە هەندێ شار‪ ،‬یا قەزا‬ ‫كە یەكێ‪ ،‬یا هەندێ لەم پیشانەی‬ ‫لێ نییە‪ ،‬یان لێیەتی‌و بە ژمارە‬ ‫كەمن‪ ،‬ئەگەر ئەو پیشەیە ژمارەیەكی‬ ‫بەرچاوی تێدا نەبو‌و پێویست ناكا‬ ‫رایەڵەیان بۆ دروست بكرێ‪ ،‬ئەشێ‬

‫‪www.rozhnama.net‬‬

‫‪hewal.rozhnama@gmail.com‬‬

‫ذمارة (‪ )625‬سيَشةممة ‪2011/3/15‬‬

‫بەرئەنجامی شكستی سیاسەتی كابینەی شەشەم‪ ،‬رووداوی (‪)2/17‬ی بەدوای خۆیدا هێنا‬ ‫سەرۆكی حكومەت‪ ،‬یان جێگرەكەی‪ ،‬ناتوانن یەك بڕیار دەربكەن وەكو حكومەتی هەرێم بۆ سەرجەم هاواڵتییان‬

‫ـــــــــــەشەم ئاشكرا دەكات‬ ‫كوردستان‪ ،‬وەزارەت���ی ك��ار‌و كاروباری‬ ‫كۆمەاڵیەتی پ��ارە دەدات���ە حیزبەكان‪،‬‬ ‫(‪)30،000‬دینار مانگانە كە ئێستا كراوەتە‬ ‫(‪)75،000‬دینار وەكو چاودێریی خێزان‌و‬ ‫مووچەی تایبەت دەیبەخشنە هاواڵتییان‬ ‫بەپێی ئینتیمای حیزبیی‌و خزمخزمێنە‪.‬‬ ‫■ ك��ات��ێ��ك ك��ەس��ێ��ك ل��ەژێ��ر هێڵی‬ ‫هەژاریدایە‪ ،‬سیستمێك نییە حكومەت بەپێی‬ ‫حكومەتی هەرێم‪ ،‬كاری‬ ‫چەند زانیارییەك پشتگیریی دارایی بكات‪،‬‬ ‫بۆیە مافی ئەوە نییە داوای ئەو پشتگیرییە‬ ‫ئەوە‬ ‫بكات ئەگەر سەر بەالیەنێك نەبێت‪،‬‬ ‫لەسەر شێواندنی سیمای‬ ‫راستییەكە كە ئێستا تێیدا دەژین‪.‬‬ ‫یەدەگی‬ ‫‪ - 4‬نەبوونی شەفافییەت‌و‬ ‫ئابووریی بازاڕ كردووە‌و‬ ‫دارایی حكومەت‪:‬‬ ‫پێنچەم‬ ‫كابینەی‬ ‫سەرۆكی‬ ‫■ كاتێك‬ ‫هاوسەنگیی كۆمەاڵیەتی‬ ‫(نێچیرڤان بارزانی) كۆتایی بە ئەركی خۆی‬ ‫هێنا‪ ،‬رایگەیاند كە یەدەگی دارایی حكومەت‪،‬‬ ‫كردووەتە خێر‌و سەدەقە‬ ‫واتە ئەوەی جێیهێشتووە بریتییە لە (‪4‬‬ ‫ملیار دۆالر)‪ ،‬كەچی سەرۆكی كابینەی‬ ‫شەشەم كورتهێنانی بودجەی (‪ )2011‬بە هەروەها سووتاندنی رادی��ۆی (دەن��گ)‌و‬ ‫(‪ )1،554،000‬ترلیۆنێك پێنچ سەد‌و پەنچاو خێمەكانی بەردەركی س��ەرا‌و هەموو ئەو‬ ‫چوار ملیار دەخەمڵێنێت‪ ،‬كوا ئەو یەدەگە بەرپرسیارێتییە وا دەخوازێت كە متمانە‬ ‫لەحكومەت بسەنرێتەوە‪.‬‬ ‫داراییە؟‬ ‫رۆژنامە‪ :‬لەگەڵ فراكسیۆنەكەی ئێوە‪،‬‬ ‫‪ - 5‬تەندەری پرۆژەكانی وەبەرهێنانی‬ ‫فراكسیۆنەكانی یەكگرتوو ‌و كۆمەڵیش‬ ‫سااڵنەی حكومەت‪:‬‬ ‫پ��اش راستاندنی پەرلەمان لەسەر داوای لێسەندنەوەی متمانەیان كرد لە‬ ‫پرۆژەكانی وەبەرهێنان‪ ،‬جێبەجێكردنی سەرۆكی حكومەت‪ ،‬ئەمە هەڵوێستێكی‬ ‫ئەو پرۆژانە‌و تەندەرینكردنی لە دەسەاڵتی تازەبوو بەنیسبەت ئەم دوو فراكسیۆنەوە‪،‬‬ ‫پارێزگا‌و پارێزگاری هەولێردایە‪ ،‬وەزارەتەكان ئ��ەم مەسەلەیە چ��ۆن ب��وو‪ ،‬ئایا پێشتر‬ ‫كە خۆیان پێشنیازی پرۆژەكانیان دەكەن‪ ،‬رێككەوتنێك هەبوو لەنێوانتاندا؟‬ ‫* ه��ەرس��ێ الم��ان ه��اوڕاب��ووی��ن بۆ‬ ‫كەچی الیەنێكی ت��ری ناپەیوەندیدار‬ ‫جێبەجێی دەك��ات‪ ،‬ئەوەش بووەتە هۆی بانگهێشتكردنی س��ەرۆك��ی حكومەت‬ ‫باڵوبوونەوەی گەندەڵییەكی بەرفەراوان لە بۆ لێپرسینەوە‌و هەرسێ الم��ان وەكو‬ ‫فرۆشتنەوەی تەندەرەكان كە گەلێكجار ئۆپۆزسیۆن‪ ،‬رێك بووین لەسەر شكستی‬ ‫چەندین دەستی بەدەستی پێدەكرێت لەنێو ح��ك��وم��ەت‌و پێویستی وەرگ��رت��ن��ەوەی‬ ‫بەڵێندەرەكان‪ ،‬بەڵێندەرە حیزیەكانیش متمانە لێی‪ ،‬تا ئێستاش هەرسێ المان‬ ‫هاوهەڵوێستین‪.‬‬ ‫پشكی شێریان هەیە لەو پرۆسەیەدا‪.‬‬ ‫رۆژنامە‪ :‬بەردەوام دەبن لەسەر داوای‬ ‫‪ - 6‬پالنی ستراتیژیی كەرتی كشتوكاڵ‬ ‫لێسەندنەوەی متمانەو هەڵوەشاندنەوەی‬ ‫(‪:)2013 – 2009‬‬ ‫بزانە كارەساتی شكستی ئەو پالنە حكومەت؟‬ ‫* بەڵێ‪ ،‬ب���ەردەوام دەبین لەسەر‬ ‫ستراتیژییە لە چیدایە كە تەنیا (‪)5‬‬ ‫ملیۆن دۆالر درایە هەقدەستی ئامادەكردنی جێبەجێكردنی داخوازیی خۆپیشاندەران‌و‬ ‫بە كۆمپانیایەكی ئەمریكی كە حكومەت فشار دروستكردن بۆ لێسەندنەوەی متمانە‪،‬‬ ‫كەمترین بە دواداچوون‌و چاودێریكردنی نییە چونكە پێمانوایە‪ ،‬ئەم حكومەتە سەلماندی‬ ‫كە ناتوانێت چاكسازیی بكات‪.‬‬ ‫بۆ ئەو پالنە ستراتیژییە!‬ ‫رۆژن��ام��ە‪ :‬لەچەند رۆژی راب���ردوودا‪،‬‬ ‫بەرئەنجامی شكستی سیاسەتی‬ ‫كابینەی شەشەم‪ ،‬رووداوی (‪)2/17‬ی دوو رووداوی چاوەڕواننەكراو بەرامبەر‬ ‫بەدوای خۆیدا هێنا‪ ،‬خۆپیشاندەران لەم فراكسیۆنەكەتان ئەنجامدرا‪ ،‬پەالماردانی‬ ‫رۆژەدا رووبەڕووی توندوتیژیی‌و تەقەكردن‌و پەرلەمانتار‪ ،‬بورهان رەشید گوڵەو داخستنی‬ ‫كوشتن‌و راوەدونان‪ ،‬گرتن بوونەوە‌و حكومەت دەرگای پەرلەمان بەسەر پەرلەمانتارانی‬ ‫نەیتوانی پارێزگاریی لە گیانی هاواڵتییان‌و ئۆپۆزسیۆن‌و وەك باسدەكرێت‪ ،‬هێنانی‬ ‫پاراستنی بارەگاكان بكات‌و لە رووداوە یەك هێز بۆ پەرلەمان‪ ،‬چۆن لەم مەسەلەیەتان‬ ‫بەدوایەكەكاندا هێزی چەكدار جوڵەی پێكرا روانی؟‬ ‫* رێ��زن��ەگ��رت��ن��ی پ���ەرل���ەم���ان‌و‬ ‫بۆ شاری سلێمانی‪ ،‬بەبێ ئەوەی حكومەت‬ ‫ئاگادار بێت‪ .‬بەچاوقایمییەوە پەالماری پ��ەرل��ەم��ان��ت��اران‪ ،‬ش��ك��ان��دن��ی شكۆی‬ ‫كەناڵی ئاسمانیی (نالیا) دراو سووتێنرا‪ ،‬دام���ەزراوەی���ەك���ە‪ ،‬ه��ەق نییە ل��ە هیچ‬ ‫لەناو پەرژینی هێزەكانی ئاسایش‌و پۆلس كەس قبووڵ بكرێت‪ .‬ه��ەردوو رووداوی‬ ‫لەهەولێردا‪ ،‬بارەگاو رادیۆی گۆڕان كەنالی چاوەڕواننەكراوی دەره��ەق بە ئێمە كرا‌و‬ ‫‪ knn‬سووتێنران‪ ،‬لەالیەن رێخراوێكی بەتایبەتی پەالماردانی پەرلەمانتار‪ ،‬بورهان‬ ‫حیزبییەوە‪ ،‬زانكۆی سەالحەدین داخرا‌و رەشید گوڵە‌و داخستنی دەرگای پەرلەمان‬ ‫وەزارەتی خوێندنی بااڵ دەرەقەتیان نەهات‪ ،‬ب��ەس��ەر پەرلەمانتارانی ئۆپۆزسیۆن‪،‬‬ ‫چەندین یاسا بۆ یەكخستنی دووئیدارەیی پەیوەندیی بە عەقڵییەتێكەوە هەیە لە‬ ‫پەسەند كران‪ ،‬كەچی حكومەت نەیتوانی بەڕێوه‌بردنی پەرلەمان كە قبووڵی ئەوی‬ ‫جێبەجێیان بكات‪ ،‬ل��ەوان��ە یەكخستنی تری نییە‪ ،‬خۆی بەخاوەن‌و ئۆپۆزسیۆن‬ ‫هێزی پێشمەرگە‪ ،‬ئاسایش‪ ،‬پۆلیس‪ ،‬بە نەیار سەیر دەك���ات‪ ،‬ئێمە ه��ەردوو‬ ‫دارایی ئەمەش لەسەر كێشەیەكی گەورەی رووداوەكە بە كارێكی نەشیاو‌و ناشایستە‬ ‫نەتەوەیی رەنگیداوەتەوە كە كەركوكە دەزان��ی��ن بۆ كەسایەتیی پەرلەمانتار‌و‬ ‫بەهۆی چ��ارەس��ەرك��ردن��ی رەن��گ��دان��ەوەی پەرلەمان‪ ،‬بۆیە بۆ هەردوو رووداو هەموو‬ ‫ئ��ەو دوو ئیدارەییە لەبەڕێوەبردنیدا‪ ،‬رێوشوێنێكی یاسایی بۆگەیشتن بە الیەنی‬ ‫لەبوونی دوو دەزگاییدا‪ ،‬كێشەكەی بەبێ كەمتەرخەم‌و دەرخستنی بۆ رای گشتیی‌و‬ ‫چ��ارەس��ەر هێشتەوە‪ ،‬لەكاتی گونجاو‪ ،‬ئیجرائەتی پێویست دەگرینەبەر‪ ،‬چونكە‬ ‫ئێستا دەتانەوێت بەهێزی چەكدار پێش ئەو كارەی لەبەرامبەر پەرلەمانتار‪ ،‬بورهان‬ ‫لە مەترسییەكان بگرن‪ ،‬تا ئێستا سەرەڕای رەشید درێژكراوەی هەمان ئەو بێباكییەیە‬ ‫دەرك��ردن��ی ب��ڕی��اری (‪ )17‬خاڵییەكە كە لە توندوتیژیی بەرامبەر هاواڵتییان‬ ‫لەپەرلەمانەوە‪ ،‬پێشێلكاریی ب��ەردەوام دەكرێت تا ماف بەخۆدان بۆ پەالماردانی‬ ‫ب��ووە‌و حكومەت میكانیزمی پێویستی نائینسانانەش لە حەرەمی پەرلەمان بۆ‬ ‫نەگرتووەتەبەر بۆ دادگاییكردنی تاوانباران‌و سەر پەرلەمانتاران‪ ،‬بۆیە ئێمە لەسەر‬ ‫رێگرتن لە بەشداریی هێزی چەكداری ئەم رووداوانە وەكو فراكسیۆن‪ ،‬خۆمان بە‬ ‫نادیار لە پەالماردانی خۆپیشاندەران‌و بەرپرسیار دەزانین كە بێدەنگ نەبین‌و بە‬ ‫گرتن‌و راوەدوونانیان بەتایبەت لەكەالرو رێكاری یاسایی بگەینە ئەنجام‪.‬‬

‫«وەاڵمە الستیكییەكانی سەرۆكی حكومەت‬ ‫وەاڵمی داوای خەڵك نەبوون»‬ ‫راپۆرتی‪ :‬سەنگەر جەمال‬

‫‪...............................................................‬‬

‫دوای بڕیارە (‪ )17‬خاڵییەكەی‬ ‫پەرلەمان‌و پەیامەكەی سەرۆكی‬ ‫هەرێم‪ ،‬پێشێلكاریی بەردەوام بووە‬

‫بانگهێشتكردنی سەرۆكی حكومەت‬ ‫بۆ پەرلەمانی كوردستان بە مەبەستی‬ ‫لێپێچینەوە ب��ۆ یەكەمجار ل��ە مێژووی‬ ‫پەرلەمان‌و حكومەتی هەرێمی كوردستاندا‪،‬‬ ‫بەشێكی وەاڵمەكانی د‪ .‬به‌رهه‌م‬ ‫هەرچەندە وەك سەركەوتنێكی ئۆپۆزسیۆن‬ ‫دەچوونە خانەی ئومێد‌و‬ ‫لێی دەڕوانرێت‪ ،‬بەاڵم وەاڵمەكانی مەتاتی‬ ‫بوون‌و نەیتوانیوە خەڵك رازی بكەن‪.‬‬ ‫خۆزگە بە داهاتوو‬ ‫دەستكەوتی ئۆپۆزسیۆن‬ ‫لەبەرامبەردا د‪ .‬دانا پێیوایە‪ ،‬سەرۆكی‬ ‫دوای (‪ )20‬ساڵ بۆ یەكەمجارو لەسەر پەرلەمانی كوردستاندا سەرۆكی حكومەت‬ ‫داخ��وازی�ی‌و فشاری ئۆپۆزسیۆن‪ ،‬جیاواز بۆ لێپرسینەوەو لێسەندنەوەی متمانە حكومەت وتارێكی پڕ لە رەوانبێژیی پێشكەش‬ ‫لە «میواندارییەكانی» راب��ردوو‪ ،‬سەرۆكی بانگهێشتی پەرلەمان بكرێت‌و وتی‪« :‬بۆیە ك��ردو كۆمەڵێك وەاڵم��ی ریتۆریكئامێزی‬ ‫حكومەت ب��ۆ لێپرسینەوە بانگهێشتی دەبێت سوپاسی ئ��ەو پەرلەمانتارانەی خستەڕوو‪ ،‬كە رەنگە لە مێژووی رەوانبێژیی‬ ‫پەرلەمان كرا‪ ،‬بەاڵم ئەوەش نەبووە جێی ئۆپۆزسیۆن بكەین كە داوای ئەو دانیشتنەیان سیاسیدا باس بكرێت لە ئایندەدا‪ ،‬وتی‪:‬‬ ‫«وەاڵمەكانی هەندێكیان راشكاوانە بوون‬ ‫رازیبوونی فراكسیۆنەكانی ئۆپۆزسیۆن‌و كردبوو»‪.‬‬ ‫بۆیە پەرلەمانتارانی ئۆپۆزسیۆن‪ ،‬بە بەتایبەت كە باسی رێگرییەكانی بەردەم‬ ‫زۆربەی خەڵكی كوردستان‪ ،‬چونكە سەرۆكی‬ ‫براوەی سەرەكیی ئەو دانیشتنە دەزانێت‌و چاكسازیی ئەجێندا سیاسییەكانی كرد‪،‬‬ ‫حكومەت وەك پێویست وەاڵمی نەدایەوە‪.‬‬ ‫وەك پ��ەرل��ەم��ان��ت��اران��ی��ش ب��اس��ی دەڵێت‪ :‬مێژوویان بۆخۆیان تۆمار كرد‪ ،‬ب��ەاڵم هەندێك لە راستییەكانی لەنێو‬ ‫دەكەن‪ ،‬جگە لەوەی كە وەاڵمی بەشێكی ه���ەروەك س��ەرۆك��ی حكومەت ب��ە ب��راوە تەمومژ‌و جوانیی رەوانبێژیدا ش��اردەوە‪،‬‬ ‫پرسیارەكانی نەدایەوە‪ ،‬ئەوانەی دیكەشی دەزانێت بەو مانایەی یەكەم سەرۆكە بۆ بەتایبەت ئەوەی پەیوەندیی بە سەرپێچییە‬ ‫ئەمنیی‌و ئیجرائاتە یاساییەكان هەبوو»‪.‬‬ ‫مەتاتی بوون بەب ‌ێ ئەوەی بەڵێنی تەواو لێپرسینەوە هاتووەتە پەرلەمان‪.‬‬ ‫الی خ��ۆش��ی��ەوە‪ ،‬ب��وره��ان رەش��ی��د‪،‬‬ ‫وەاڵمەكان «مەتاتی» بوون‬ ‫و ورد ب��دات بۆ چ��ارەس��ەری كێشەكان‌و‬ ‫پەرلەمانتارانی ئۆپۆزسیۆن‪ ،‬رەخنە پەرلەمانتاری فراكسیۆنی گۆڕان‪ ،‬پێیوایە‪،‬‬ ‫جێبەجێكردنی داوای خەڵك‌و خۆپیشاندەران‬ ‫كە (‪ )25‬رۆژە رژاونەتە سەر شەقامەكان‪ .‬ل��ە ب��ەڕێ��وەچ��وون��ی دانیشتنەكە دەگ��رن لەو دانیشتنەدا سەرۆكی حكومەت‪ ،‬هیچ‬ ‫كاروان ساڵح‪ ،‬پەرلەمانتار لە فراكسیۆنی كە س��ەرۆك��ی حكومەت بۆ لێپرسینەوە وەاڵمێكی باوەڕپێكراوی نەداوەتەوە «ئەوەی‬ ‫گ��ۆڕان‪ ،‬سەرباری ئەوەی بانگهێشتكردنی هێنرابوو‪ ،‬بەو پێیەی وەك پێویست رێ الی م��ن س��ەی��رە‪ ،‬ئ��ەوەی��ە ك��ە سەرۆكی‬ ‫س��ەرۆك��ی ح��ك��وم��ەت ب��ە س��ەرك��ەوت��ن��ی بە پەرلەمانتارانی ئۆپۆزسیۆن ن��ەدراوە حكومەت دان بەگەندەڵیی‌و خراپیی ئیدارەو‬ ‫ئۆپۆزسیۆن دەزانێت‪ ،‬روونیدەكاتەوە كە ئەو پرسیار بكەن‌و بەڵگە بخەنەڕوو‪ ،‬هەروەك بێدەسەاڵتیدا دەن��ێ��ت‪ ،‬ب��ەاڵم هەنگاوی‬ ‫رۆژە لە بەرنامەی كاردا نەبووە سەرۆكی ئەوە دەخەنەڕوو كە وەاڵمەكانی سەرۆكی پێویستی نەناوە بۆ چارەسەری كێشەكان‪،‬‬ ‫حكومەت بهێنرێتە پەرلەمان‪« ،‬دوو رۆژی حكومەت‪ ،‬مەتاتی ب��وون‌و وەك پێویست بۆیە پێویستبوو وەك مەسئولیەتێكی‬ ‫پێشتر پێویستی بەوە بوو پەرلەمان بڕیارێك وەاڵم��ی ئ��ەوان‌و داخوازییەكانی خەڵكی قانوونی‌و ئەخالقی‌و ویژدانی‪ ،‬دەست لەكار‬ ‫بكێشێتەوە»‪.‬‬ ‫دەربكات‪ ،‬دوای بڕیارە (‪ )17‬خاڵییەكە نەداوەتەوە‪.‬‬ ‫ئەو جەخت لەوە دەكاتەوە كە وەاڵمەكان‬ ‫ك��اروان‪ ،‬وتی‪« :‬سەرۆكی پەرلەمان‪،‬‬ ‫كە ئەندامانی سەرجەم فراكسیۆنەكان‬ ‫ئەندام بوون تێیدا‌و جێبەجێنەكرا‪ ،‬بەاڵم رێی بە ئێمە نەدا بەڵگەی گەندەڵییەكان‌و لە مستەوای پرسیارەكانی پەرلەمانتاران‬ ‫سەرۆكایەتی دەستی دەستی بەو بەرنامەیە نادادپەروەریی‌و دەستێوەردان‌و تەخشان‌و ن��ەب��وون‌و ب��اس ل���ەوە دەك����ات‪ ،‬وەاڵم��ی‬ ‫كرد تا ئەو رۆژەی پێشتر كە وتی سەرۆكی پەخشانی س���ەروەت‌و س��ام��ان‌و بێالیەن نیوەی پرسیارەكانی ئەوی نەداوەتەوەو‬ ‫نەبوونی دادگاگان‌و رێكخستنی حیزبی لەناو ئەوەی تریشی وەاڵمەكانی مەتاتی بوون‬ ‫حكومەت دێتە پەرلەمان»‪.‬‬ ‫ئ��ەو پەرلەمانتارە لە لێدوانێكدا بۆ دامەزراوەكانی حكومەت بخەینەڕوو‪ ،‬جگە «هیچ شتێكی ت��ازەی پێنەبوو‪ ،‬بەشێك‬ ‫رۆژنامە‪ ،‬رایدەگەیەنێت كە بانگهێشتكردنەكە لە بەڵگەی گەندەڵییەكانی ناو ئەنجومەنی لە قسەكانیشی جێی رەزامەندیی ئێمەی‬ ‫پەرلەمانتار نەبوو‪ ،‬هەندێكجار تەخوینیشی‬ ‫تەنیا بۆ سەرۆكی حكومەت نەبووە‪ ،‬بەڵكو وەزیران»‪.‬‬ ‫پ��ێ��ش��ی��وای��ە‪ ،‬س���ەرۆك���ی ح��ك��وم��ەت تێدەكەوت‪ ،‬ب��ەاڵم كێشەكە لەوەدایە كە‬ ‫دەب���وو وەزی���ری ن��اوخ��ۆو پێشمەرگەش‬ ‫بهێنرانایە‪ ،‬ب��ەاڵم «وەك سیناریۆیەكی بەشێوازێكی الستیكی‌و وەك موحازەرە پەرلەمان ئەركی خ��ۆی جێبەجێناكات‌و‬ ‫رێكخراو‪ ،‬تەنیا سەرۆكی حكومەت هێنرا‪ ،‬قسەی دەكرد‌‪ ،‬وتیشی‪« :‬چەندین پرسیار هەندێكیان بوونەتە پارێزەری دەسەاڵت»‪.‬‬ ‫ك����ارەس����ات‌و پ��ێ��ش��ێ��ل��ك��اری��ی��ەك��ان‪،‬‬ ‫شەرعییەتی حكومەت‬ ‫په‌رله‌مانتارانی ئۆپۆزسیۆن‬ ‫رووداوەكانی (‪)17‬ی شوبات‌و رۆژانی‬ ‫دواتر‪ ،‬هۆكاری سەرەكیی بانگهێشتكردنەكەی‬ ‫مێژوویان بۆ خۆیان تۆمارکرد‬ ‫سەرۆكی حكومەت بوون كە تا ئێستا (‪)8‬‬ ‫كوژراو و (‪ )200‬برینداری لێكەوتووەتەوە‪،‬‬ ‫جگە لە دەستگیركردنی دەی��ان گەنج‌و‬ ‫سەرۆكی حكومەت دان بەگەندەڵیی‌و خراپیی‬ ‫هاواڵتی بەشداری ئەو خۆپیشاندانانە لە‬ ‫ئیدارەو بێدەسەاڵتیدا دەنێت‪ ،‬بەاڵم هەنگاوی سلێمانی‌و دەوروبەری‌و هەولێر بەب ‌ێ بڕیاری‬ ‫دادگا‪ ،‬هەروەها سووتاندنی كەناڵی ئاسمانیی‬ ‫پێویستی نەناوە بۆ چارەسەری كێشەكان‬ ‫(نالیا) لە سلێمانی‌و بارەگای مەكۆ‌و رادیۆو‬ ‫ئ��ەوەب��وو رۆژی پێشتریش هەڵوێستمان هەبوون كە بێوەاڵم مانەوە‪ ،‬وەك ئەوەی تیڤی (گۆڕان) لە هەولێرو هەڵكوتانە سەر‬ ‫لەسەر ئەو مەسەلەیە وەرگرت تا بە بڕیاری هێز دەجوڵێنرێت ئەگەر بە ئاگاداری ئەوە‪ ،‬رادیۆی (دەنگ) لە كەالر‪.‬‬ ‫بەاڵم ئەوانە ئەو پرسیارە سەرەكییانە‬ ‫سەرۆكی پەرلەمان‪ ،‬لە هۆڵی پەرلەمان تۆمەتبارە‌و ئەگەر ئاگادار نییە دەكەوێتە‬ ‫بەرپرسیارێتییەوە‪ ،‬یان بۆ لە تەداخولی بوون كە سەرۆكی حكومەت بە راشكاویی‌و‬ ‫دەرگامان لەسەر داخرا»‪.‬‬ ‫بەبڕوای ئارام قادر‪ ،‬سەرۆكی فراكسیۆنی حیزب بێهەڵوێست بووەو بێدەنگبووە لە بە وردیی وەاڵمی نەدانەوە‌‪ ،‬ئەوەش بووە‬ ‫كۆمەڵی ئیسالمیی‪ ،‬بانگكردنی سەرۆكی سووتاندنی كەناڵی نالیارو رادیۆی گۆڕان‌و جێی رەخنەی پەرلەمانتاران‌و هاواڵتییانی‬ ‫ئەنجومەنی وەزی��ران بۆ لێپرسینەوە بۆ هەڵكوتانە سەر رادیۆی دەنگ لە كەالر‪ ،‬یان سەر شەقام‪.‬‬ ‫د‪ .‬دان��ا سۆفی‪ ،‬ب��اس ل��ەوە دەك��ات‬ ‫یەكەمجار‪ ،‬ئیجابییە‪ ،‬بەاڵم ئەو پەرلەمانتارە لەسەر (‪ )17‬خاڵەكەی پەرلەمان كە دەبوو‬ ‫باس لەوە دەكات كە لەچاو ئومێدەكانی چەند خاڵێكی یەكسەر جێبەجێ بكرانایە»‪ .‬كە ئەو خااڵنەی كە لە پ��رۆژەی بودجەی‬ ‫ئارام قادر‪ ،‬سەرۆكی فراكسیۆنی كۆمەڵ‪ ،‬ساڵی (‪ )2010‬سەرۆكی حكومەت باسی‬ ‫ئۆپۆزسیۆن نەبوو‪ ،‬دەڵێت‪« :‬ئومێدم زۆر‬ ‫كەمبووەوە دوای ئەوە‪ ،‬چونكە چاوەڕوانم هەمان بۆچوونی هەیەو پێیوایە‪ ،‬زۆربەی ئەو كرد‪ ،‬باشن‪ ،‬بەاڵم بەس نین بۆ چارەسەری‬ ‫دەكرد كە كۆمەڵێك پالن‌و داتاو بەرنامەی پرسیارانەی ئاراستەی سەرۆكی حكومەت كێشەكان‌و «خەڵكی داوای چاكسازیی‬ ‫پێبێت بۆ ئارامكردنەوەی دۆخەكەو بە كران‪ ،‬بە راشكاوی وەاڵم نەدرانەوە‌و ئەوانەی بنەڕەتیی دەكەن‪ ،‬من چاوەڕوانی ئەوەبووم‬ ‫ئاراستەی باشی ببات‪ ،‬ب��ەاڵم بەداخەوە وەاڵمیش درانەوە «مەتاتی‌و گشتگیر بوون‪ ،‬كە سەرۆكی حكومەت لە روونكردنەوەكەیدا‬ ‫وانەبوو‪ ،‬قسەكانی گشتگیر بوون كە وەاڵمی جگە لەوە بەشێكی وەاڵمەكانیش دەچوونە بەرنامەی چاكسازیی حكومەتیش پێشكەش‬ ‫خواستی خۆپیشاندەران‌و داوای خەڵكی خانەی ئومێد‌و خۆزگە بە داهاتوو‪ ،‬نەك بكات‪ ،‬كە خۆشم چەند رۆژێك پێشتر ئەو‬ ‫دەستنیشانكردنی میكانیزمی دیاریكراو داوایەم لێكردبوو‪ ،‬بەاڵم بەداخەوە‪ ،‬تا ئێستا‬ ‫كوردستان نین»‪.‬‬ ‫لەالیەكی دیكەوە‪ ،‬د‪ .‬دانا سەعید سۆفی‪ ،‬ب��ۆ چ��ارەس��ەرك��ردن‪ ،‬لەكاتێكدا دەب��وو حكومەت سیاسەتی چاكسازیی بنەڕەتیی‬ ‫پەرلەمانتاری فراكسیۆنی كوردستانیی‪ ،‬وەاڵمی وردو میكانیزمەكان‌و كات دیاری خۆی رانەگەیاندووە‪ ،‬ئەوانەی تا ئێستاش‬ ‫پێیوایە‪ ،‬دانیشتنەكە تاڕادەیەك ئیجابیی بكات‌و زانیارییەكان بە شێوەیەكی تەواو كراون هەندێك هەوڵی پچڕپچڕن‌و ناتوانین‬ ‫ناوی بنێین بەرنامەی چاكسازیی»‪.‬‬ ‫بووە بەو مانایەی یەكەمجارە لە مێژووی بخاتەڕوو»‪.‬‬

‫ذمارة (‪ )625‬سيَشةممة ‪2011/3/15‬‬

‫‪hewal.rozhnama@gmail.com‬‬

‫پاش راستاندنی پەرلەمان لەسەر پرۆژەكانی وەبەرهێنان‪ ،‬جێبەجێكردنی ئەو پرۆژانە‌و تەندەرینكردنی لە دەسەاڵتی‬ ‫پارێزگا‌و پارێزگاری هەولێردایە‪ ،‬ئەوەش بووەتە هۆی باڵوبوونەوەی گەندەڵییەكی بەرفراوان لە فرۆشتنەوەی تەندەرەكان‪.‬‬

‫سەرۆكی فراكسیۆنی گۆڕان‪ ،‬بە داتاو ژمارە‪ ،‬هۆكاری شكستی كابینەی شـــــــــــ‬ ‫بۆیەكەمجار لەمێژووی حوكمڕانیی هەرێمی كوردستاندا‪ ،‬لەسەر داوای‬ ‫سازدانی‪ :‬رۆژنامە‬ ‫‪............................................................‬‬ ‫هەرسێ الیەنە ئۆپۆزسیۆنەكەی هەرێم‪ ،‬سەرۆكی كابینەی شەشەم بۆ‬ ‫لێپرسینەوە لەكەمتەرخەمییەكانی حكومەتەكەی بانگهێشتی پەرلەمان‬ ‫رۆژن���ام���ە‪ :‬ی��ەك��ەم ج���ارە كە‬ ‫سەرۆكی حكومەت بۆ لێپرسینەوە كرا‪ .‬لەم چاوپێكەوتنەدا كاردۆ محەمەد‪ ،‬سەرۆكی فراكسیۆنی گۆڕان‬ ‫لەسەر كەمتەرخەمییەكان بانگ لەپەرلەمان‪ ،‬بەداتاو ژمار‌ه شكستی كابینەكە دەخاتەڕوو‪.‬‬

‫بكرێتە ب���ەردەم پ��ەرل��ەم��ان‪ .‬ئایا‬ ‫سەرۆكایەتیی پەرلەمان لەسەرەتاوە‬ ‫بە چ نیازێك د‪ .‬بەرهەم ویستی بێتە‬ ‫پەرلەمان‪ ،‬وەك بانگهێشت‌و گفتوگۆ‪،‬‬ ‫یان وەك لێپرسینەوە؟‬ ‫* دوای رووداوەكانی (‪،)2/17‬‬ ‫ئۆپۆزسیۆن بە ژم���ارەی یاسایی‬ ‫ئەندامانی پەرلەمان بە مەبەستی‬ ‫لیپرسینەوە‪ ،‬داوای بانگهێشتی‬ ‫س���ەرۆك���ی ح��ك��وم��ەت‌و وەزی���ری‬ ‫پێشمەرگە‌و ناوخۆی كرد‪ ،‬سەرەتا‬ ‫ویسترا بەنیازی روون��ك��ردن��ەوە‪،‬‬ ‫بانگهێشتی پەرلەمان بكرێت‪ ،‬نەك‬ ‫لێپرسینەوە‪ ،‬بۆیە كاتێک باسی‬ ‫بانگهێشتی سەرۆكی حكومەت كرا‪،‬‬ ‫ئێمە هەرسێ الیەنی ئۆپۆزسیۆن‪،‬‬ ‫پێداگیریمان ك���رد‪ ،‬ئ��ەگ��ەر بۆ‬ ‫لێپرسینەوە نەبێت‪ ،‬ئامادە نین‬ ‫بەشداریی دانیشتنەكە بكەین‌و لە‬ ‫كۆتاییدا داواكارییەكەمان پەسەند‬ ‫كرا‪.‬‬ ‫رۆژن����ام����ە‪ :‬پ��ێ��ت��ان��وای��ە كە‬ ‫ئەمە دەستكەوتی ئێوەیە وەك‬ ‫ئۆپۆزسیۆن؟‬ ‫* ئ��ەم��ە وەك دەس��ت��ك��ەوت بوارەكانی كارگێڕیی‌و ئابووریی‌و‬ ‫دانانرێت‪ ،‬چونكە ئەركێكی یاسایی دارای���ی‌و كۆمەاڵیەتیی‪ ،‬نەبوونی‬ ‫جێبەجێنەكردنی‬ ‫پەرلەمانە كە چاودێریی حكومەت شەفافییەت‌و‬ ‫بكات‪ ،‬بەاڵم لە واڵتی ئێمەدا مۆدێلی بەڵێنەكانی كە بە خەڵكی كوردستانی‬ ‫حوكمڕانی دام��ەزراوەی��ی نییە كە داب��وو‪ ،‬لە سایەیدا قوڵبوونەوەی‬ ‫سەرچاوەی سەرەكی كێشەكانیشە‪ ،‬زیاتری كێشەكان‌و ناڕەزایی‌و هاتنە‬ ‫پەیوەندییەكی دروستیش لەنێوان شەقامی خەڵكی كوردستان زۆرتر‪،‬‬ ‫دام���ەزراوەك���ان نییە‌و بڕیارەكان لەم دۆخەدا ئەندامانی فراكسیۆنی‬ ‫ل��ە دەرەوەی دام����ەزراوەك����ان ك��وردس��ت��ان��ی��ی پ��رس��ی��ارەك��ان��ی��ان‬ ‫دەدرێ������ن‌و ك��ەم��وك��ورت��ی��ی��ەك��ان لەئاستی پێویستدا نەبوون‪ .‬پەرۆشتر‬ ‫ح��ی��زب پ��ەردەپ��ۆش��ی��ان دەك���ات‪ ،‬لەسەرۆكی حكومەت‪ ،‬پاساویان بۆ‬ ‫ل��ە ئەنجامدا پەرلەمانیش وەك كەمتەرخەمییەكان دەهێنایەوە‌و‬ ‫دامەزراوێكی نیشتمانیی هەڵبژێردراو راموایە كە ئەگەر هەژموونی حیزبیی‬ ‫دەستەوەستانە لە ئ��ەدای ئاسایی نەبێت‪ ،‬بەشێكیان دڵ‌و ویژدانیان‬ ‫خۆی‪ ،‬بۆیە بانگهێشتكردنی سەرۆكی لەگەڵ پرسیارەكانی ئێمەدایە‪،‬‬ ‫ئەنجومەنی وەزیران بۆیەكەمین جار ت��اك��وت��ەراش��ی��ان بەرپرسیارێتی‬ ‫لەژێر فشار‌و داوای ئۆپۆزسیۆن بە رووداوەكانیان دەخستە ئەستۆی‬ ‫حكومەت‪ ،‬بەاڵم لە ئەنجامدا وەكو‬ ‫دەستكەوت دەبینرێت‪.‬‬ ‫رۆژنامە‪ :‬بۆچوونت سەبارەت‬ ‫بە وەاڵمەكانی سەرۆكی حكومەت‬ ‫چۆن ب��وو‪ ،‬ئایا ئێوەی قانع كرد‬ ‫لەبەرامبەر ئەو رەخنەو پرسیارانەی‬ ‫رووبەڕووتان كردەوە؟‬ ‫* وەاڵمەكانی بەڕێز‪ ،‬سەرۆكی‬ ‫حكومەت لەبەرامبەر ئەو رەخنەو‬ ‫پرسیارانەی ئۆپۆزسیۆن رووبەڕوویان (‪)17‬ی شوبات هێڵی‬ ‫ك�����ردەوە‪ ،‬وەاڵم��ەك��ان��ی رۆش���ن‬ ‫زیاتر‌و یەكالكەرەوەیە بۆ شكستی‬ ‫قەناعەتپێهێنەر ن��ەب��وون‪،‬‬ ‫جەختكردنەوە‬ ‫لەبازنەی وشەسازیی‌و‬ ‫حكومەت لە كارنامەو‬ ‫لەسەر نیازو ه��ەوڵ دەخ��والن��ەوە‪،‬‬ ‫دەرخستنی ئەستۆپاكیی كەسی‪ ،‬بەرپرسیارێتیی یاسایی‬ ‫نەك هەڵگرتنی بەرپرسیاریەتی‌و‬ ‫وەاڵمەكانیدا خۆیدا‬ ‫ك��اری عەمەلی‪ ،‬لە‬ ‫خ��ۆب��واردن دەب��ی��ن��را‌و ب��ە شێكی‬ ‫دەخستە ئەستۆی رابردوو‪ ،‬بە شێكی‬ ‫تری تەگەرەكانی بەردەمی‪ ،‬بۆیە نەریتی جارانیان‪ ،‬بەبێ جیاوازی‬ ‫نەیدەتوانی بڕوامان پێبهێنێت كە دەن��گ��ی��ان ب��ەس��ەرۆك��ی حكومەت‬ ‫حكومەت هیچ میكانزمێكی دانابێت دای���ەوە‌و ب��ەالی منەوە دوای ئەو‬ ‫بۆ پێشگرتن لە پێشێلكارییەكان‌و هەموو رووداوە‪ ،‬شكستی حكومەت‬ ‫رێكارەكانی بەرپرسیارێتی‌و سزادان‪ .‬لەچارەسەركردنی كێشەكان جێگای‬ ‫رۆژنامە‪ :‬بۆچوونی چاودێران س��ەرس��وڕم��ان��ە ك��ە بەمشێوەیە‬ ‫وایە كە فراكسیۆنی كوردستانی‪ ،‬پشتیوانی بكرێتەوە‪.‬‬ ‫رۆژن��ام��ە‪ :‬سەرۆكی حكومەت‬ ‫وەك متمانەپێدەری كابینەی‬ ‫شەشەم‪ ،‬بۆچوون‌و پرسیارەكانیان لە وەاڵم‌و روونكردنەوەكانیدا‪ ،‬زیاتر‬ ‫ل��ەب��ەرام��ب��ەر س��ەرۆك��ی حكومەت لەسەر ناوچەی ئیداریی سلێمانی‬ ‫لەئاستی بەرپرسیارێتی نەبوو‪ ،‬قسەی دەك���ردو زان��ی��اری هەبوو‪،‬‬ ‫پێتانوایە كە بۆچوونی ت��ەواوی ب��ۆن��م��وون��ە دەی����وت‪ ،‬ل��ەئ��ی��دارەی‬ ‫سلێمانی‪ ،‬ساڵی پ��ار‪ ،‬زی��ات��ر لە‬ ‫ئەندامانی فراكسیۆنەكە وابوو؟‬ ‫* ل��ەگ��ەڵ ق���ەی���ران‌و خ��راپ ‪17‬ملیۆن دۆالرم گەڕاندووەتەوە بۆ‬ ‫بەڕێوەبردنی حكومەت لەهەموو حكومەت‪ ،‬پێتوایە‪ ،‬ئەمە دەلیلی دوو‬

‫کاردۆ محه‌مه‌د‬

‫‪ - 1‬الوازیی سیاسەتی حكومەت‬ ‫لە ئاراستەكردنی وەبەرهێنان‪:‬‬ ‫دەبینرێت حكومەت ب��ە رێ��ژەی‬ ‫(‪ )%98‬پشتدەبەستێتە داهاتەكانی‬ ‫نەوتی عێراق‌و هەرێمی كوردستان‬ ‫لەو بەشەی كە رەوان��ەی دەكات‌و‬ ‫داهاتەكەی دەدات��ە بەغدا‪ ،‬كەچی‬ ‫رێژەی بەشداریی كەرتی پیشەسازیی‬ ‫لە پێكهێنانی سەرجەم بەرهەمی‬ ‫نەتەوەییدا (الناتج المحلی االجمالی)‬ ‫بۆ هەرێمی كوردستان‪ ،‬بریتییە لە‬ ‫(‪.)%2‬‬ ‫‪ - 2‬ن��ەب��وون��ی سیاسەتی‬ ‫حكومەت لە بەرەنگاربوونەوەی‬ ‫گرفتە كۆمەاڵیەتییەكان‌و مامەڵە‬ ‫نەكردن بە داتا‌و رێژەكان‪ ،‬ئەگەر‬ ‫حكومەتێك مامەڵە ل��ەگ��ەڵ ئەو‬ ‫رێژانە نەكات‌و سیاسەت‌و ستراتیژ‌و‬ ‫بەرنامەی بۆ بەگەڕ نەخات‪ ،‬گرفتە‬ ‫كۆمەاڵیەتییەكان ب��ەس��ەر یەكدا‬ ‫كەڵەكە دەب��ن‪ ،‬وەك��و‪ :‬دی��اردەی‬ ‫ه���ەژاری���ی‪ ،‬ب��ێ��ك��اری��ی‪ ،‬ق��ەی��ران��ی‬ ‫نیشتەجێ‌‪ .‬لە خ���وارەوە هەرسێ‬ ‫گرفتی سەرەوە بە داتا نیشاندەدەین‪:‬‬ ‫أ‌‪ -‬دیاردەی بێكاریی‪:‬‬ ‫■ كاتێك ژمارەی دانیشتووانی‬ ‫هەرێم بەپێی سەرچاوەی زانستی‬ ‫ئێستا‪ ،‬بریتییە لە (‪)4.975.105‬‬ ‫كەس‪ ،‬بەپێی لێكدانەوەی ماتماتیكی‬ ‫دەردەچ��ێ��ت كە (‪)2.885.560‬‬ ‫ك��ەس لە هەرێمی كوردستان لە‬ ‫تەمەنی كاركردندان‪.‬‬ ‫■ بەپێی ئ��ام��ارەك��ان‪ ،‬رێ��ژەی‬ ‫بێكاریی لە هەرێمی كوردستان‪،‬‬ ‫(‪)%18‬یە‪ ،‬واتە (‪ )519.400‬هەزار‬ ‫هاواڵتی لە ئێستادا لە هەرێمی‬ ‫كوردستان بێكارن‪.‬‬ ‫هۆكارەكانی هەڵكشانی بێكاریی‬ ‫لە هەرێمی كوردستان كە حكومەت‬ ‫كەمتەرخەم بووە لە بەرامبەریدا‪:‬‬ ‫■ وات����ە (‪ )%28‬خەڵكی‬ ‫■ نەبوونی سیاسەتێكی كارا‌و‬ ‫ت��ۆك��م��ەی كارپێخستن ل��ەالی��ەن كوردستان لە ه���ەردوو رەگ��ەزی‬ ‫حكومەتی هەرێمەوە بۆ ئەوانەی نێرینە‌و مێینە‪ ،‬بێكارن‌و لەژێر هێڵی‬ ‫لە تەمەنی ك��ارك��ردن��دان‪ .‬ئ��ەوەی هەژاریدان‪.‬‬ ‫ج‪ -‬دیاردەی قەیرانی نیشتەجێ‌‪:‬‬ ‫ئێستا وەزارەت��ی كار لەو ب��وارەدا‬ ‫‪ - 3‬سندووقی نیشتەجێ كە لە‬ ‫ئیشی پێدەكات‪ ،‬رەنگە كەسێك‬ ‫ئەگەر نووسینگەیەكی تایبەت بەم ساڵی (‪ )2007‬لەالیەن پەرلەمانەوە‬

‫ئیدارەیی‌و دوو حكومەتیی نییە كە‬ ‫سەرۆكی حكومەت زانیاری لەسەر‬ ‫هەولێرو دهۆك كەم بێت؟‬ ‫* س����ەرۆك����ی ح��ك��وم��ەت‪،‬‬ ‫دەی��وی��س��ت ت��ۆم��ەت ئ��اراس��ت��ەی‬ ‫الیەنی سیاسیی بكات كە گوایە‬ ‫ئەجێندای دابەشكردنی هەرێمی‬ ‫كوردستانیان هەیە‪ .‬لەڕاستیدا‬ ‫سەرۆكی حكومەت‪ ،‬قەڵەمڕەوی‬ ‫لەسنووری ئیدارەی سلێمانیدایە‪،‬‬ ‫بەسەر ئیدارەی هەولێرەوە نییە‌و‬ ‫هەموو الیەك دەزانن لەكاتی متمانە‬ ‫بەخشیندا بە كابینەی شەشەم‪،‬‬ ‫متمانە بە س���ەرۆك‌و جێگرەكەی‬ ‫بەخشرا‪ .‬هەنووكەش درێژكراوەی‬ ‫هەمان ك��اری دوو ئ��ی��دارەی��ەو بە‬ ‫هاوسەنگیی‌و رێككەوتن نەبێت‪ ،‬نە‬ ‫سەرۆكەكەی‪ ،‬نە جێگرەكەی ناتوانن‬ ‫ی��ەك بڕیار دەرك��ەن بۆ سەرجەم‬ ‫هاواڵتییان لەهەرێمدا‪ ،‬بۆیە لەواقیعدا‬ ‫ئەوان دەیانەوێت دابەشكردنەكە بە‬ ‫قانوون بكرێت بە بەڵگەی دەركردنی‬ ‫چەندین یاسا بۆ یەكخستنەوەی‬ ‫دوو ئیدارەیی‪ ،‬نەتوانراوە هەنگاوی‬ ‫راستەقینە بهاوێژرێت‌و وەاڵمەكانیشی‬ ‫ئاماژەیەكی زەق ب��وون بۆ بوونی‬ ‫دوو ئیدارەیی لە كرداردا‪ ،‬بەاڵم لە‬ ‫رووك��اردا واپیشان بدرێت كە یەك‬ ‫ئیدارەیە‪.‬‬ ‫رۆژنامە‪ :‬ئێوە وەك سەرۆك‌و‬ ‫ئەندامانی فراكسیۆنی گ��ۆڕان‪ ،‬لە‬ ‫رەخنەكانتاندا‪ ،‬داوای لێسەندنەوەی‬ ‫متمانەتان لەسەرۆكی حكومەت‌و‬ ‫كابینەكەی كرد‪ ،‬ئەو پاساوانە چین‬ ‫كە ئێوەی گەیاندە ئەو ب��اوەڕەی ب��وارە دابمەزرێنێت‌و هەماهەنگی‬ ‫ل��ەن��ێ��وان كۆمپانیاكانی كەرتی‬ ‫متمانە بسەنرێتەوە لە حكومەت؟‬ ‫* ئێمە پێمانوایە‪ ،‬س��ەرەڕای تایبەت‌و ناونووسی بێكاران بكات‬ ‫ئ���ەوەی (‪)17‬ی ش��وب��ات هێڵی بەپێی بەهرەی خۆیان‪ ،‬رەنگە زۆر‬ ‫ی��ەك�لای��ی��ك��ەرەوەی��ە ب��ۆ شكستی لەو وەزارەت��ە زیاتر كار بۆ خەڵك‬ ‫حكومەت لە كارنامەو بەرپرسیارێتی بدۆزێتەوە‪.‬‬ ‫■ نەبوونی یاسایەكی كاری‬ ‫یاسایی خۆیدا‪ ،‬كەچی دەبێت ئەو‬ ‫پرسیارە بكەین‪ ،‬بۆچی هاواڵتییانی س��ەردەم��ی��ی��ان��ە ك��ە بتوانێت بە‬ ‫كوردستان رژان��ە سەرشەقامەكان میكانیزمێكی سەردەمییانە مامەڵە‬ ‫بۆ ناڕەزایی دەربڕین‌و داواكردنی لەگەڵ دی���اردەی بێكاریی بكات‪،‬‬ ‫مافەكانیان‪ .‬دەتوانین شكستی ئەوەی تا ئێستا كاری پێ دەكرێت‪،‬‬ ‫كابینە شەشەم‪ ،‬لەم چەند خاڵەدا یاسای كاری عێراقی ژمارە (‪)71‬ی‬ ‫كورت بكەینەوە‪ .‬بەشێكی بە شێوەی ساڵی ‪ 1987‬كە بۆ جاری دووەم لە‬ ‫هێڵكاریی‌و داتا روونبكەینەوە كە ساڵی ‪2000‬دا هەمواركرایەوە‪ .‬یاسای‬ ‫ئاراستەی سەرۆكی حكومەتمان كار رێكخستنی ئ��ەرك‌و مافەكانە‬ ‫لەنێوان حكومەت‌و كەرتی تایبەت‌و‬ ‫كرد‪.‬‬

‫هاواڵتییان‪ ،‬ل��ەو یاسای ك��ارەی‬ ‫س���ەرەوەدا م��ادەی��ەك‌و بڕگەیەكی‬ ‫تایبەتی بە بیمەی بێكاریی تێدا‬ ‫نییە‪.‬‬ ‫■ الوازی���ی كەرتی تایبەت لە‬ ‫ئیستیعابكردنی هێزی كار لە هەرێمی‬ ‫كوردستان‪ ،‬لەبەرئەوەی ئەو كەرتە‬ ‫خۆی لە خۆیدا لە قەیرانێكی قوڵی‬ ‫خۆیدا دەناڵێنێت‪ ،‬تا ئێستا حكومەت‬ ‫نەیتوانیوە بە یاسایەك ئامانج‌و‬ ‫ئەركی ئەو كەرتە رێك بخات كە‬ ‫ئەویش یاسای (كێبڕكێ)یە‪ ،‬بۆیە‬ ‫دەبینرێت لە غیابی ئەو یاسایەدا‪،‬‬ ‫دەرف���ەت���ی ی��ەك��س��ان ل��ەب��ەردەم‬ ‫هاواڵتییان‌و سەرمایەداران نییە‪ ،‬ئەو‬ ‫كاتە كێ بەهێزتر بێت‪ ،‬پرۆژە بۆ‬ ‫ئەوە‪ ،‬بۆیە قۆرخكردن لە ئێستادا‬ ‫بووەتە ئەو زەمینەیە كە كەرتی‬ ‫تایبەت لە هەرێمدا تێیدا نەشونما‬ ‫دەكات‪ ،‬نوخبەی حیزبیش‪ ،‬بوون بە‬ ‫شاسواری گۆڕەپانی دروستكردن‌و‬ ‫وەرگرتنی پرۆژەكان‪.‬‬ ‫ب‪ -‬دیاردەی هەژاریی‪:‬‬ ‫■ رێژەی هەژاریی لە كوردستان‬ ‫لە ئێستادا‪ ،‬نزیكەی (‪)%10‬یە‪.‬‬ ‫■ كاتێك ژمارەی دانیشتووانی‬ ‫هەرێمی كوردستان بریتییە لە‬ ‫(‪ )4،975،105‬كەس‪ ،‬بەپێی ئەو‬ ‫رێ��ژەی��ەی س���ەرەوە ك��ۆی گشتیی‬ ‫ئ��ەوان��ەی لەژێر هێڵی ه��ەژاری��دان‬ ‫لە هەرێمی كوردستان‪ ،‬بریتییە‬ ‫لە(‪ )472،634‬كەس‪.‬‬ ‫■ ك��ۆی گشتیی ئ��ەوان��ەی لە‬ ‫هەرێمی كوردستان لە ئێستادا‬ ‫بێكارن (‪ )519،400‬كەسن‌و ئەوانەی‬ ‫لەژێر هێڵی هەژاریدان (‪)472.634‬‬ ‫كەسن‪ ،‬واتە (‪ )992.034‬كەس لەو‬ ‫هەرێمەدا لەژێر زەب��ری بێكاریی‌و‬ ‫هێڵی هەژاریدان‪.‬‬

‫موسادەقەی لەسەركرا‪ ،‬بەاڵم بە‬ ‫هیچ شێوەیەك نەیتوانی گرفتی‬ ‫نیشتەجێ بۆ ئەو توێژە چارەسەر‬ ‫بكات كە خاوەن كێشەكەیە‪ ،‬وەزیری‬ ‫پالندانان لە لێدوانێكیدا بۆ راگەیاندن‪،‬‬ ‫خۆی دانی پێدانا كە زیاتر خزمەتی‬ ‫چینە دەوڵەمەندەكانی كردووە‪.‬‬ ‫■ تا ئێستا (‪ )41،000‬یەكەی‬ ‫نیشتەجێ لەالیەن كۆمپانیاكانی‬ ‫وەب��ەره��ێ��ن��ان��ەوە ب��ە هەماهەنگی‬ ‫دەستەی وەبەرهێنان دروستكراوە‪،‬‬ ‫بەاڵم (كۆی گشتیی پێویستی یەكەی‬ ‫نیشتەجێ لە هەرێمی كوردستان بۆ‬ ‫هاواڵتییان‪ ،‬بۆ ئەوانەی چەندین‬ ‫خێزان بەیەكەوە دەژین‌و بۆ ئەوانەی‬ ‫كرێچین‪ ،‬بریتییە لە (‪)463.158‬‬

‫خانوو‪.‬‬ ‫ه��ۆك��ارەك��ان��ی زەق��ب��وون��ەوەی‬ ‫دی����اردەی ه���ەژاری���ی‪ ،‬وات���ە ئەو‬ ‫س��ی��اس��ەت��ان��ەی ح��ك��وم��ەت پێی‬ ‫هەڵنەستاوە‪:‬‬ ‫■ سیستمی ئابووریی بازاڕ كە‬ ‫سیستمی زاڵی ئابوورییە لە جیهاندا‪،‬‬ ‫ل��ەگ��ەڵ دەره��اوی��ش��ت��ە باشەكانی‬ ‫دەره��اوی��ش��ت��ەی خراپیشی هەیە‬ ‫بەسەر كۆمەڵگادا‪ .‬سیستمێكی‬ ‫ئابووریی دروستی ب��ازاڕ‪ ،‬ئەوەیە‬ ‫كە كەرتی تایبەت‪ ،‬ئابووریی واڵت‬ ‫بەڕێوەدەبات‪ .‬حكومەت لەسەرەوە‬ ‫ت��ای��ب��ەت��م��ەن��دە ب��ە وەدیهێنانی‬ ‫هاوسەنگی كۆمەاڵیەتی لە رێگای‬ ‫(دووب��ارە دابەشكردنەوەی داهات‬ ‫– اعادە توزیع الدخل‪ -‬سۆشیال‪،‬‬

‫* رێژەی بێكاریی لە هەرێمی‬ ‫كوردستان‪)%18( ،‬یە‪.‬‬ ‫* رێژەی هەژاریی لە كوردستان‬ ‫لە ئێستادا‪ ،‬نزیكەی (‪)%10‬یە‪.‬‬ ‫بیمەی بێكاریی‪ ،‬تۆڕی پاراستن‌و‬ ‫یارمەتی كۆمەاڵیەتی‪ ،‬گەشەپێدانی‬ ‫ئابووریی كۆمەاڵیەتیی هاوسەنگ‬ ‫لەنێوان گوند‌و شاردا‌و لەنێو گەڕەگە‬ ‫هەژارنشینەكاندا)‪.‬‬ ‫■ حكومەتی هەرێم‪ ،‬ئەو رۆڵەی‬ ‫نەبینیوە‪ ،‬بەڵكو بەپێچەوانەوە كاری‬ ‫لەسەر شێواندنی سیمای ئابووریی‬ ‫بازاڕ كردووە‌و هاوسەنگیی كۆمەاڵیەتی‬ ‫ك��ردووەت��ە خێر‌وسەدەقەیەك كە‬ ‫بەشێوەی پ��ارە لەسەر بنچینەی‬ ‫چەمكی ئینتیما دەیبەخشێتە كەسە‬ ‫بێكار‌و هەژارەكان‪ ،‬بۆیە جیاوازییە‬ ‫جینایەتییەكانی بە شێوەیەكی‬ ‫مەترسیدار قوڵكردووەتەوە‪.‬‬ ‫■ دەب��ی��ن��رێ��ت ل��ە ئێستادا‪،‬‬

‫گرفتە كۆمەاڵیەتییەكان پەیتا‬ ‫پەیتا بەسەر یەكدا كەڵەكە بوون‬ ‫بەشێوەی خۆپیشاندان‌و ناڕەزایەتی‬ ‫خۆیان بەرجەستە دەك��ەن‪ ،‬بۆیە‬ ‫حكومەتی هەرێم لەپەیڕەوكردنی‬ ‫یاسا‌و رێساكانی سیستمی ئابووریی‬ ‫بازاڕ شكستی هێناوه‌‌و نەیتوانیوە‬ ‫ئەو رۆڵە ببینێت كە هاوسەنگیی‬ ‫كۆمەاڵیەتی تێدا بپارێزێت‪ ،‬ئەگەر‬ ‫جۆرە چارەسەرێكیشی هەبێت‪ ،‬ئەوە‬ ‫زیاتر چارەسەرێكی كاتییە‪.‬‬ ‫■ ن��ەب��وون��ی ی��اس��ای ت��ۆڕی‬ ‫پاراستنی كۆمەاڵیەتی‪ :‬ئەو یاسایە‬ ‫لە هەموو واڵتێكی دامەزراوەییدا‪،‬‬ ‫بەپێی پێوەرەكانی خۆی پەیڕەوی‬ ‫لێدەكرێت‪ ،‬كەچی ل��ە هەرێمی‬

‫‪hewal.rozhnama@gmail.com‬‬

‫ذمارة (‪ )625‬سيَشةممة ‪2011/3/15‬‬

‫‪www.rozhnama.net‬‬

‫رێبوار تاڵه‌بانی‪ :‬لەماوەی رابردووشدا یەكێتی‌و پارتی لەسەر ئەوە رێكنەكەوتوون كە‬ ‫كێ سەرۆكی كام لیژنە بێت‌و كێ جێگری بێت‬

‫بەهۆی ملمالنێی حیزبییەوە له‌که‌رکوک‬

‫شەش ساڵە‪)5(،‬لیژنە لەپشكی یەكێتی‌و پارتی‪ ،‬بەبێ سەرۆكن‬ ‫راپۆرتی‪ :‬شااڵو‪ -‬بەهادین‬

‫‪...........................................................‬‬

‫ش��ەش س��اڵ��ە‪ )5( ،‬لیژنەی‬ ‫كەركوك بەهۆی ملمالنێی یەكێتی‌و‬ ‫پارتییەوە بەبێ سەرۆكن‌و ئێستاش‬ ‫جگە لە یەكێتی‌و پارتی‪ ،‬توركمان‌و‬ ‫عەرەبەكانی كەركوك رێككەوتوون‬ ‫ل��ەس��ەر گ��ۆڕان��ك��اری��ی لیژنەكان‌و‬ ‫كاندیدی خۆیان پێشكەش كردووە‪.‬‬ ‫دوای تێپەڕبوونی شەش ساڵ‬ ‫بەسەر هەڵبژاردنی ئەنجومەنی‬ ‫پارێزگای ك��ەرك��وك��دا‪ ،‬تا ئێستا‬ ‫لیژنەكانی (ن��ەوت‌و غ��از‪ ،‬ئەمن‌و‬ ‫ئاسایش‪ ،‬ژنان‪ ،‬پڕۆژەكان‪ ،‬نەزاهە)‬ ‫بەب ‌ێ س��ەرۆك �ن‌و ب��ۆ چ��ارەس �ه‌ری‬ ‫ئەوەش‪ ،‬لیژنەیەك پێكهێنراوە بۆ‬ ‫دیاریكردن‌و پێداچوونەوە بە كاری‬ ‫لیژنەكان‌و گۆڕانكاریی لە سەرۆك‌و‬ ‫جێگرو ئەندامانی لیژنەكان‌و لە‬ ‫ئێستاشدا ه��ەردوو لیستی بەرەی‬ ‫توركمانی‌و گردبوونەوەی كۆماریی‪،‬‬ ‫كاندیدی خۆیان بۆ گۆڕانكارییەكان‬ ‫یەكالییكردووەتەوەو تەنیا لیستی‬ ‫برایەتیی كەركوك ماوە كە كاندیدی‬ ‫خۆی بۆ ئەو لیژنانە دیاریی بكات كە‬ ‫بەریدەكەون‪.‬‬ ‫لەوبارەیەوە‪ ،‬رێبوار تاڵەبانی‪،‬‬ ‫س��ەرۆك��ی ئەنجومەنی پارێزگای‬ ‫كەركوك بە وەكالەت‪ ،‬بە رۆژنامەی‬

‫راگەیاند‪« :‬لەكۆبوونەوەی لیژنەی‬ ‫هەماهەنگی كە لەنێوان هەر سێ‬ ‫لیستە سەرەكییەكەی ئەنجومەنی‬ ‫پارێزگا پێكهاتووە‪ ،‬بڕیاردراوە بە‬ ‫رێكخستنی لیژنەكانی ئەنجومەنی‬ ‫پ��ارێ��زگ��ا ب��ە گ��ۆڕی��ن��ی س���ەرۆك‌و‬ ‫ئەندامانی لیژنەكان‌و جێگرەكانیان‌و‬ ‫هەردوو لیستی بەرەی توركمانی‌و‬ ‫گردبوونەوەی كۆماری‪ ،‬كاندیدەكانی‬ ‫خۆیان پێشكەشكردووە‌و تەنها لیستی‬ ‫برایەتی ماوە كە گۆڕانکارییەكانی‬ ‫ئاراستەی ئەنجومەن بكات»‪.‬‬ ‫س����ەب����ارەت ب���ە ه���ۆك���اری‬ ‫یەكالیینەبوونەوەی لیستی برایەتی‬ ‫ل��ە دی��اری��ك��ردن��ی كاندیدەكانی‪،‬‬

‫بەهۆی الوازیی‬ ‫ئەنجومەنی پارێزگای‬ ‫كەركوكەوە‪ ،‬گۆڕانكاریی‬ ‫بنەڕەتی لەئەنجومەنەكەدا‬ ‫پێویستە‬

‫تاڵەبانی وتی‪« :‬هۆكارەكەی ئەو‬ ‫بارودۆخەیە كە لەكەركوك هەیە‌و ئەو‬ ‫گۆڕانكارییانەی بڕیارە لە كەركوك‬ ‫بكرێن‌و بەوهۆیەوە تا ئێستا حیزبە‬ ‫كوردستانییەكان نەگەیشتوونەتە‬ ‫هیچ رێككەوتنێك لەسەر ئەوەی‬ ‫كێ سەرۆكی لیژنەكان‌و كێ جێگر‬ ‫بێت»‪.‬‬ ‫رێ��ب��وار تاڵەبانی‪ ،‬ئەوەشی‬ ‫ن������ەش������اردەوە ك����ە ه���ۆك���اری‬ ‫یەكالیینەبوونەوەی سەرۆكی ئەو‬ ‫پێنج لیژنەیەی بەر كورد دەكەون‪،‬‬ ‫رێكنەكەوتنی یەكێتی‌و پارتییەو‬ ‫وتی‪« :‬لەماوەی رابردووشدا یەكێتی‌و‬ ‫پارتی لەسەر ئەوە رێكنەكەوتوون‬ ‫كە كێ سەرۆكی كام لیژنە بێت‌و كێ‬ ‫جێگری بێت‌و بەرامبەر كام لیژنە‬ ‫بێت»‪.‬‬ ‫بەپێی بڕیاری ئەنجومەنیش‪،‬‬ ‫«ك����اری ل��ی��ژن��ەك��ان بەپێكهاتە‬ ‫كۆنەكەیەوە ب���ەردەوام دەبێت تا‬ ‫ئ��ەو ك��ات��ەی ك��ان��دی��دی س���ەرۆك‌و‬ ‫جێگرو ئ��ەن��دام��ان ب��ۆ پێكهاتەی‬ ‫نوێی لیژنەكان دیاریدەكرێن بە‬ ‫یەك پاكیج‌و دەخرێتە بەردەستی‬ ‫ئەنجومەنی پارێزگای كەركوك بۆ‬ ‫پەسەندكردنی»‪.‬‬ ‫ل��ە ب��ەرام��ب��ەردا ن��ووس��ەران‌و‬ ‫رۆژنامەنووسانی شاری كەركوك‪،‬‬ ‫پێیانوایە كە تا ئێستا ئەنجومەنی‬

‫پ��ارێ��زگ��ای ك��ەرك��وك ل��ە ئاستی‬ ‫داخوازییەكانی خەڵكی شارەكەدا‬ ‫نەبووە‌و گۆڕانكاریی بنەڕەتی لە‬ ‫ئەنجومەنەكە بە پێویست دەزانن‌و‬ ‫هاوكات داوای ناساندنی سەرۆك‌و‬ ‫ئ��ەن��دام��ان��ی لیژنەكە دەك���ەن بە‬ ‫دانیشتووانی شاری كەركوك‪.‬‬ ‫رۆژنامەنووس‪ ،‬رێبوار ساڵەیی‪،‬‬ ‫بە رۆژنامەی راگەیاند‪« :‬بەهۆی‬ ‫الوازی����ی ئەنجومەنی پارێزگای‬ ‫كەركوكەوە‪ ،‬گۆڕانكاریی بنەڕەتی‬ ‫لەئەنجومەنەكەدا پێویستە‪ ،‬چونكە‬ ‫تا ئێستا كاری ئەو لیژنانەی كە‬ ‫لە ئەنجومەنەكە دروس��ت��ك��راون‪،‬‬ ‫بێبەرنامە بووە‌و ئەقڵی حیزبی‌و تاكە‬ ‫شەخسی زاڵ ب��ووە بەسەر كاری‬ ‫سەرۆك‌و ئەندامانی لیژنەكاندا»‪.‬‬ ‫وتیشی‪« :‬وەك���و ئ���ەوەی تا‬ ‫ئێستا لیژنەكان نەناسراو بوون‪ ،‬وا‬ ‫پێویست دەكات لە دیاریكردنی ئەم‬ ‫چەند سەرۆك لیژنەیە‌و ئەندامانی‬ ‫لیژنەكانی تر بە خەڵكی كەركوك‬ ‫بناسێرێن ب��ۆ ئ����ەوەی ل��ەك��وێ‌‬ ‫كەمتەرخەمی هەبوو‪ ،‬ئاگاداریان‬ ‫بكەنەوە»‪.‬‬ ‫بەپێی رێككەوتنە تازەكەی‬ ‫كوتلەكانی ئەنجومەنی پارێزگای‬ ‫ك���ەرك���وك‪ ،‬لیستی ب��رای��ەت��ی‪،‬‬ ‫سەرۆكایەتیی هەریەكە لە لیژنەكانی‬ ‫(پ���رۆژەك���ان‪ ،‬م����ادەی (‪،)140‬‬

‫ئاسایش‪ ،‬پ���ەرەوەردەو خوێندنی‬ ‫بااڵ‪ ،‬پیشەسازیی‌و وزە‪ ،‬ئابووریی‌و‬ ‫دارایی‌و وەبەرهێنان‪ ،‬مافی مرۆڤ‌و‬ ‫ژن���ان‌و م��ن��دااڵن)ی ب��ەردەك��ەوێ��ت‬ ‫ل��ەگ��ەڵ جێگری ح���ەوت لیژنەی‬ ‫دیكەو هەریەكە لەهەردوو لیستی‬ ‫توركمانی‌و عەرەبیش‪ ،‬سەرۆكایەتی‬ ‫سێ لیژنەیان بەردەكەوێت‪.‬‬ ‫بەپێی زانیارییەكانی رۆژنامە‪،‬‬ ‫وا بڕیارە دڵشاد پیرۆت بكرێتە‬ ‫سەرۆكی لیژنەی خزمەتگوزاریی‌و‬ ‫پڕۆژەكان‌‪ ،‬ئەحمەد عەسكەری بۆ‬ ‫سەرۆكی لیژنەی ئەمنیی‌و ئاسایش‌‪،‬‬ ‫جوان حەسەن بۆ سەرۆكی لیژنەی‬

‫ك��اروب��اری ژن���ان‪ ،‬رێ��ب��وار فایەق‬ ‫تاڵەبانی بۆ سەرۆكی لیژنەی نەوت‌و‬ ‫غاز‪ ،‬هەرچەندە وا بڕیارە گۆڕانكاریی‬ ‫لە كاری چەند لیژنەیەكدا بكرێت‪.‬‬ ‫ل��ە هەڵبژاردنی ئەنجومەنی‬ ‫پارێزگای كەركوكدا كە لە كانوونی‬ ‫دووەمی ساڵی (‪ )2005‬بەڕێوەچوو‪،‬‬ ‫لیستی برایەتیی كەركوك كە لە‬ ‫ژم��ارەی��ەك حیزبی كوردستانیی‬ ‫پێكهاتووە‪ )26( ،‬كورسی‌و لیستی‬ ‫توركمانی (‪ )9‬كورسی‌و لیستی‬ ‫عەرەبی (‪ )6‬كورسییان لەكۆی‬ ‫(‪ )41‬ك��ورس��ی ئەنجومەنەكە‬ ‫بەدەستهێنا‪.‬‬

‫حكومەتی محەلی كەركوك لەبەردەم گۆڕانكارییەكانی یەكێتی و پارتیدا‬

‫هەڵسوڕاوێكی گۆڕان‪ :‬سەرگەرمی ئامادەكردنی پرۆژەیەكین و پێویستە شەقامیش رۆڵی هەبێت‬ ‫راپۆرتی‪ :‬هاوڕێ‌ عەبدوڵاڵ‬

‫‪...........................................................‬‬

‫ه��اوك��ات ل��ەگ��ەڵ زی��ادب��وون��ی‬ ‫شەپۆلی ن��اڕەزای��ی دانیشتووانی‬ ‫ك��ەرك��وك‪ ،‬الیەنە سیاسییەكانی‬ ‫ش���ارەك���ە ل���ە گ��ف��ت��وگ��ۆدان بۆ‬ ‫گۆڕانكاریی لە پۆستە ئیدارییەكاندا‪،‬‬ ‫ه��ەڵ��س��وڕاوێ��ك��ی گ��ۆڕان��ی��ش لە‬ ‫كەركوك بە پێویستی دەزانێت‪،‬‬ ‫گۆڕانكارییەكان بە رەزامەندیی‬ ‫هەموو الیەنەكان بێت‪.‬‬ ‫ل��ە رۆژی (‪ )2/25‬دا لە‬ ‫چ��ەن��د ن��اوچ��ەی��ەك��ی پ��ارێ��زگ��ای‬ ‫که‌رکوک خۆپیشاندانی جەماوەریی‬ ‫ئەنجامدراو بەشی زۆری فەرمانگە‬ ‫حكومییەكانی ئەو ناوچانە لەالیەن‬ ‫سووتێنران‌و‬ ‫خۆپیشاندەرانەوە‬ ‫دوای مەترسی پەالماردانی شاری‬ ‫كەركوك‪ ،‬هێزی پێشمەرگە رەوانەی‬ ‫شارەكە كرا‌و هاوكات (‪ )8‬پارت‌و‬ ‫الیەنی سیاسیی كوردی لە كەركوك‬ ‫لە م��اوەی چەند رۆژی راب���ردوودا‬ ‫دوو كۆبوونەوەیان ئەنجام داوەو‬ ‫ب��ڕی��ارە لیژنەیەك پێكبهێنرێت‬ ‫ب��ۆ چ��ارەس��ەرك��ردن��ی كێشەكان‌و‬ ‫ئەنجامدانی گۆڕانكاریی لە پۆستە‬ ‫ئیدارییەكان‪.‬‬ ‫م����ەال ف���ەرم���ان م��ح��ەم��ەد‪،‬‬ ‫هەڵسوڕاوی گۆڕان لە كەركوك ئەوە‬ ‫دەخاتەڕوو‪ ،‬ئەوان لە بزووتنەوەی‬ ‫گۆڕان لە سۆنگەی بەرپرسیارێتی‬ ‫نیشتمانییان بەرامبەر بە كەركوك‪،‬‬ ‫كاتێك هەستیان بە مەترسی رەوشی‬ ‫ك��ەرك��وك‌و پیالنێك ب��ۆ شارەكە‬ ‫ك��رد‪ ،‬دەستپێشخەرییان ك��رد‌و لە‬ ‫رێ��گ��ەی پ��ارێ��زگ��اری ك��ەرك��وك��ەوە‬ ‫داوای دانیشتنێكی الیەنە سیاسییە‬ ‫كوردییەكانیان كرد‌و داواكارییەكە‬

‫دەبێت یەكێتی‌و پارتی دەست لە‬ ‫دابەشكردنی پۆستەكانی كەركوك‬ ‫لەسەر بنەمای حیزبیی هەڵبگرن‬ ‫ق��ب��وڵ ك���را‪ ،‬دوات���ر (‪ )8‬پارتی‬ ‫سیاسیی كوردی دوو كۆبوونەوەیان‬ ‫ئەنجام داوە‌و بڕیاریشە كۆبوونەوەی‬ ‫تر بكەن‪.‬‬ ‫بە وتەی هەڵسوڕاوەكەی گۆڕان‬ ‫الیەنە سیاسییەكان رێكەوتوون‬ ‫ل��ەس��ەر پێكهێنانی لیژنەیەكی‬ ‫ه���اوب���ەش ب��ۆ چ��ارەس��ەرك��ردن��ی‬ ‫كێشەكانی شارەكە‪.‬‬ ‫ئەوەشی خستەڕوو‪ ،‬بزووتنەوەی‬ ‫گۆڕان لەو كۆبوونەوانەدا پێشنیازی‬ ‫ك���ردووە (ل��ی��ژن��ەی��ەك ل��ە هەموو‬ ‫پ��ارت��ە سیاسییەكان‌و كەسانی‬ ‫سەربەخۆ‌و رۆشنبیر پێكبهێنرێت‪ ،‬بۆ‬ ‫پەیوەندیكردن‌و گفتوگۆكردن لەگەڵ‬ ‫پێكهاتەكانی توركمان‌و ع��ەرەب‪،‬‬

‫ب��ۆ ئ���ەوەی پێكەوە پۆستەكان‬ ‫دابەشبكرێتەوە‪ ،‬هەروەك كاركردن‬ ‫بۆ یەكخستنەوەی ئەو دەزگایانەی‬ ‫كە دوو ئیدارەیی دروستیكردوون‌و‬ ‫ل��ەژێ��ر ف��ەرم��ان��ی حیزبدا ب��وون‪،‬‬ ‫هەروەها ئەنجامدانی هەڵبژاردنی‬ ‫ئەنجومەنی پارێزگای كەركوك‌و‬ ‫قەزاو ناحیەكان‌و فشارخستنە سه‌ر‬ ‫حكومەت بۆ جێبەجێكردنی مادەی‬ ‫‪ ،)140‬بڕیارە لیژنەكە پێكبهێنرێت‪.‬‬ ‫بەپێی چ��ەن��د زان��ی��اری��ی��ەك‪،‬‬ ‫یەكێتی‌و پارتی رێكەوتوون لەسەر‬ ‫گ��ۆڕان��ك��اری��ی ل��ە پۆستەبااڵكانی‬ ‫ك���ەرك���وك���دا‌و ب����ڕی����اردراوە كە‬ ‫عەبدولڕەحمان مستەفا‪ ،‬پارێزگاری‬ ‫ك������ەرك������وك ل��ە پۆستەكەی‬

‫الببرێت‌و د‪.‬نەجمەدین كەریم شوێنی‬ ‫بگرێتەوە‪ ،‬ه��ەروەك رزگ��ار عەلی‪،‬‬ ‫س��ەرۆك��ی ئەنجومەنی پارێزگای‬ ‫كەركوك كە لە ئێستادا مۆڵەتی‬ ‫وەرگرتووە‪ ،‬لە پۆستەكەی الببرێت‌و‬ ‫توركمانێك لە شوێنەكەی دابنرێت‌‪،‬‬ ‫جگە ل��ەوەش یەكێتیی رازیبووە‬ ‫پۆستی ب��ەڕێ��وەب��ەری پۆلیسی‬ ‫كەركوك بدرێتە پارتی‪ .‬هاوكات‬ ‫لەگەڵ ئەو دەنگۆیانەدا‪ ،‬خەڵكی‬ ‫كەركوك گۆڕانكاریی لە پۆستەكاندا‬ ‫بە پێویست دەزانن‪.‬‬ ‫م��ەال ف��ەرم��ان‪ ،‬ئ��ام��اژە ب��ەوە‬ ‫دەك��ات‪ ،‬پێویستە گۆڕانكاری لە‬ ‫پۆستە ئیدارییەكانی كەركوکدا‬ ‫بكرێت‪ ،‬چونكە زیاتر لە حەوت ساڵە‬ ‫بەرپرسانی شارەكە نەگۆڕان‌و لە‬ ‫هەمانكاتدا گوزەرانی دانیشتووانەكەی‬ ‫زۆر خ��راپ �ە‌و گەندەڵییەكی زۆر‬ ‫ه��ەی�ە‌و ئ��ەو بەرپرسانه‌ی ئێستا‬ ‫ئاگایان لە خەڵك نەماوە‪ ،‬بۆیە بۆ‬ ‫چارەسەركردنی كێشەكان‪ ،‬پێویستە‬

‫ه��ەن��گ��اوی ی��ەك��ەم ب��ەرپ��رس��ان��ی‬ ‫ئیداریی شارەكە بگۆڕدرێن‪ ،‬چونكە‬ ‫كێشەكانی كەركوك زۆر ئاڵۆزن‌و‬ ‫ئەوەی كە كێشەكانی ئاڵۆزتركردووە‬ ‫ئیدارەی شارەكەیە‪.‬‬ ‫وت���ی���ش���ی‪« :‬دەرك��������ەوت‬ ‫سیاسەتی راب����ردووی یەكێتی‌و‬ ‫پارتی لە كەركوك سیاسەتێكی‬ ‫فاشل ب��ووەو هۆكارێكی سەرەكی‬ ‫ئ��اڵ��ۆزب��وون��ی رەوش���ی ك��ەرك��وك‬ ‫ب��ووە‪ ،‬ئەو ب��ارودۆخ��ەی ئێستا لە‬ ‫كەركوك دروستبووە‪ ،‬دەرئەنجامی‬ ‫هەڵە سیاسییەكانی حەوت ساڵی‬ ‫رابردووی یەكێتی‌و پارتییە‪ ،‬چونكە‬ ‫بەهۆی ئەو سیاسەتەوە توركمان‌و‬ ‫عەرەب پشتیوانی لە كێشەی كورد‬ ‫ناكەن‪.‬‬ ‫م��ەال ف��ەرم��ان‪ ،‬بە پێویستی‬ ‫دەزانێت‪ ،‬دابەشكردنی پۆستەكان‬ ‫لەسەر ت��وان�ا‌و لێهاتوویی بێت‪،‬‬ ‫«دەبێت یەكێتی‌و پارتی دەست‬ ‫ل���ە داب��ەش��ك��ردن��ی‬

‫پۆستەكانی كەركوك لەسەر بنەمای‬ ‫حیزبیی هەڵبگرن‪ ،‬چونكە ئێمە‬ ‫رێكەوتووین كە دەبێت لێرەوە‬ ‫لەسەر بنەمای كەفائەت‌و لێهاتوویی‬ ‫پۆست بە خەڵك بدرێت‌و كە لە‬ ‫م��ەودوا ئەو لیژنەیە خ��اوەن بڕیار‬ ‫بێت‪ ،‬پێویستیشە ئەو گۆڕانكارییانە‬ ‫بە لێكتێگەیشتن‌و رەزامەندیی هەموو‬ ‫الیەن‌و پێكهاتەكان بێت»‪.‬‬ ‫گ���ۆڕان ك��ە ل��ە ه��ەڵ��ب��ژاردن��ی‬ ‫(‪ )3/7‬دا نزیكەی (‪ )40‬ه��ەزار‬ ‫دەنگی بەدەستهێنا‪ ،‬لە ئێستادا‬ ‫رۆڵێكی كاریگەری هەیە‌و وەك‬ ‫هەڵسوڕاوەكەی گۆڕان ئاماژەی بۆ‬ ‫دەكات‪ ،‬ئێستا گۆڕان لە كەركوك‬ ‫هێزێكی ك��اری��گ��ەرە‌و خ��اوەن��ی‬ ‫جەماوەرێكی بەرفراوانە‪ ،‬تا دێت‬ ‫جەماوەری ئێمە لە كەركوك زیاتر‬ ‫دەبێت‪ ،‬بۆیە بۆ چاوخشاندنەوە‬ ‫بەو سیاسەتە هەڵەیەی كە كورد‬ ‫لە كەركوك پیادەی كردووە‪ ،‬ئێمە‬ ‫پێمانباشبوو پێكەوە گفتوگۆ بكەین‌و‬ ‫واقعییانە كێشەكە چارەسەربكرێن‪،‬‬ ‫ئێستاش ل��ەگ��ەڵ ه��ەری��ەك لە‬ ‫كۆمەڵ‌و یەكگرتوو لە گفتوگۆداین‬ ‫ب��ۆئ��ەوەی پێكەوە پ��رۆژەی��ەك بۆ‬ ‫چارەسەركردنی كێشەكانی كەركوك‬ ‫ئامادە بكەین‪.‬‬ ‫سەبارەت بە داخوازییەكانی‬ ‫ه��اواڵت��ی��ی��ان ئ���ەوە دەخ���ات���ەڕوو‪،‬‬ ‫«ج��گ��ە ل��ە ه��ێ��زی دەس����ەاڵت‌و‬ ‫هێزی ئۆپۆزسیۆن‪ ،‬هێزی سێیەم‬ ‫دروس��ت��ب��ووە‪ ،‬ك��ە ئ��ەوی��ش هێزی‬ ‫شەقامە‌و ئەو هێزە قورساییەكی زۆی‬ ‫هەیە‪ ،‬ئێمە لە گۆڕان پێداگریمان‬ ‫كردووە كە دەبێت هێزی شەقامیش‬ ‫لە بڕیارەكاندا رۆڵی هەبێت‪ ،‬دەبێت‬ ‫داواكارییەكانی خەڵك جێبەجێ‬ ‫بكرێن»‪.‬‬

‫ذمارة (‪ )625‬سيَشةممة ‪2011/3/15‬‬

‫‪hewal.rozhnama@gmail.com‬‬

‫هەڕەشەی كوشتن لە ستافی ماڵپەڕی ستاندەر دەكرێت‬ ‫رۆژنامە‪ :‬چەند رۆژێكە هەڕەشەی‬ ‫كوشتن‪ ،‬ل��ە س��ت��اف‌و پەیامنێرانی‬ ‫ماڵپەڕی ستاندەر دەكرێت كە پێگەیەكی‬ ‫ئەهلییە‌و ب��ەڕێ��وەب��ەری نووسینی‬ ‫ماڵپەڕەكەش دەڵێت‪« :‬بەردەوام دەبین‬ ‫لەسەر دەرخستنی راستییەكان»‪.‬‬

‫لە روونكردنەوەیەكی ماڵپەڕی‬ ‫س��ت��ان��دەردا‪ ،‬ك��ە رۆژی (‪)2/13‬‬ ‫باڵوكراوەتەوە‪ ،‬هاتووە‪« :‬چەند جارێك‬ ‫لە رێگەی ئیمەیڵەوە‪ ،‬هەڕەشەی كوشتن‬ ‫لە ستافی ستاندەر ك��راوەو پێمان‬ ‫راگەیەنراوە‪ ،‬كە ئەگەر ب��ەردەوام بن‬

‫لەو هەاڵنە‪ ،‬ئەوا دەتانكەین بە قوربانی‬ ‫چەند فیشەكێك‌و وەك��و سەردەشت‬ ‫عوسمان‪ ،‬بەڕێتان دەكەین»‪.‬‬ ‫ئ����االن س��دی��ق‪ ،‬ب��ەڕێ��وەب��ەری‬ ‫نووسینی ماڵپەرەكە‪ ،‬بە رۆژنامەی‬ ‫راگەیاند‪« :‬پێگەی ستاندەر‪ ،‬بووەتە‬

‫مینبەرێك بۆ دژایەتیكردنی گەندەڵیی‌و‬ ‫دەرخستنی راستییەكان‌و راماڵینی‬ ‫پ���ەردەی ش���اراوە ل��ەس��ەر سەرجەم‬ ‫بەرپرسە گەندەڵەكان‪ ،‬لەو سۆنگەیەوە‬ ‫هەڕەشە لە گیانی ستافی پێگەكە‬ ‫دەكرێت»‪.‬‬

‫«پەرلەمان پاشەكشەی كرد لە ئاستی داخوازییەكانی جەماوەردا»‬ ‫راپۆرتی‪ :‬شارا عەبدولڕەحمان‬

‫‪...........................................................‬‬

‫ژم��ارەی��ەك لە پەرلەمانتاران‬ ‫پێیانوایە‪ :‬ک ‌ه پەرلەمان لە ئاست‬ ‫داخوازییەكانی‬ ‫جێبەجێكردنی‬ ‫ج��ەم��اوەردا پاشەكشەی ك��ردووە‪،‬‬ ‫بە تایبەتیش ل���ەدوای جێبەجێ‬ ‫نەكردنی بڕیارە (‪ )17‬خاڵییەكەو‬ ‫هەڵوەشاندنەوەی لیژنە پەرلەمانییە‬ ‫تایبەتمەندەكە‪ ،‬ب��ەب��ێ ئ��ەوەی‬ ‫ئەنجامێكی روون بدەن بەدەستەوە‪.‬‬ ‫دوای چ���ەن���د رۆژێ�����ك لە‬ ‫دەستپێكردنی خۆپیشاندانەكان‪،‬‬ ‫پ��ەرل��ەم��ان��ی ك��وردس��ت��ان هاتە‬ ‫سەرخەت‌و لیژنەیەكی بۆ گوێگرتن‬ ‫ل��ە خ��ۆپ��ی��ش��ان��دەران پێكهێناو‬ ‫داخوازییەكانیانی گەیاندە هۆڵی‬ ‫پەرلەمان‪ ،‬دوای گفتوگۆكردنیش‬ ‫لەسەریان‪ ،‬پەرلەمان بڕیاری ژمارە‬ ‫(‪)1‬ی ساڵی (‪)2011‬ی بۆ دەركرد‪،‬‬ ‫كە لە (‪ )17‬خاڵ‌و بڕگە پێكهاتبوو‪،‬‬ ‫بەاڵم دوا ب��ەدوای ئەم هەنگاوانە‬ ‫پەرلەمان جۆرێك لە سستبوونەوەی‬ ‫پێوە دیاربوو‪ ،‬چ لە بەجێگەیاندنی‬ ‫ئ��ەرك��ەك��ان��ی ك��ە لێپرسینەوەی‬ ‫جدیی ب��وو ل��ە حكومەت‌و چ لە‬ ‫بەدواداچوونی جێبەجێ نەكردنی‬ ‫ب��ڕی��ارە (‪ )17‬خاڵییەكەی لە‬ ‫الیەن حكومەتەوە‪ ،‬هاوكات لیژنە‬ ‫پێكهاتووەكەی پەرلەمانیش بەبێ‬ ‫ئ���ەوەی ئەنجامێكی دڵخۆشكەر‬ ‫بە هاواڵتییان ببەخشێت خۆی‬ ‫هەڵوەشاندەوە‪.‬‬ ‫بیالل سڵێمان‪ ،‬پەرلەمانتاری‬ ‫فراكسیۆنی كۆمەڵی ئیسالمیی‬ ‫پەرلەمانی كوردستان ئاماژەی‬

‫ب��ەوەدا‪ ،‬كە یەكەمجار پێیانوابوو‬ ‫پەرلەمان بە جدیی هاتووەتەپێش‌و‬ ‫دەی���ەوێ���ت ب�����ەدواداچ�����وون بۆ‬ ‫داخوازییەكانی ج��ەم��اوەر بكات‪،‬‬ ‫تەنانەت دوای ئەوەی كە راپۆرتی‬ ‫لیژنەكەش هاتەوە گەرموگوڕیی‬ ‫هەبوو‪ ،‬بەاڵم لە ئێستادا هەست‬ ‫دەكرێت پەرلەمان لە پاشەكشێدایە‌و‬ ‫ب��ۆ رۆژن���ام���ە وت���ی‪« :‬پێموایە‬ ‫پاڵپشتێكی سیاسیی هەیە لە پشت‬ ‫پەرلەمانەوە كە دەیەوێت دەستی‬ ‫دەستی بەداواكارییەكانی خەڵكەوە‬ ‫بكات‪ ،‬داواكارییەكانی خەڵك بە‬ ‫شەرعیی نەناسێنێت‌و وشەكانی‬ ‫پێمان ب��اش��ە‪ ،‬ی��ان پشتیوانیی‬ ‫دەكەین‪ ،‬كە لەالیەن پەرلەمانەوە‬ ‫دەوترێن نابنە ئیش‪ ،‬بە داخەوە‬ ‫تائێستا ئ��ەو داواك��اری��ی��ان��ەی كە‬ ‫هاواڵتییان ناردوویانە تەنیا لەسەر‬ ‫كاغەز ن��ووس��راوەو هیچ هێزێكی‬ ‫یاسایی وەرن��ەگ��رت��ووە‪ ،‬ئەمەش‬

‫پێویست بوو پەرلەمان‬ ‫لەم چەند رۆژەدا‬ ‫جۆرێك لە بڕیاری‬ ‫پابەندبوون دەربكات‬ ‫بۆ سەرۆكی حكومەت و‬ ‫هەموو وەزارەتەكان‬

‫پاشەكشێی پەرلەمانە»‪.‬‬ ‫بە ب��ڕوای ئەو پەرلەمانتارەی‬ ‫ئۆپۆزسیۆن لە ئێستادا پەرلەمان‬ ‫بەرپرسیارێتییەكی مێژوویی لەسەر‬ ‫شانە‪ ،‬كە پێویستە هەرچی زووە‬ ‫بەجێی بگەیەنێت‪« ،‬ئەگەرنا‬ ‫پەرلەمان دەبێتە پەرلەمانێكی بێ‬ ‫مانا‌و هیچ وجودی نامێنێت»‪.‬‬ ‫بە پێچەوانەوە پەرلەمانتارێكی‬ ‫ح��ی��زب��ی ش��ی��وع��ی ك��وردس��ت��ان‬ ‫ه��اژە سڵێمان‪ ،‬بۆ رۆژنامە وتی‪:‬‬ ‫«م��ن پێموانییە ك��ە پەرلەمان‬ ‫پاشەكشێی كردبێت ل��ەو بڕیارو‬ ‫ئیش‌و ك���ارەی ك��ە ك��ردووی��ەت��ی‪،‬‬ ‫چونكە بڕیاری دەركردووەو لیژنەی‬ ‫بۆ داخوازییەكانی خۆپیشاندەران‬ ‫دروس���ت���ك���ردووە‪ ،‬ب���ەاڵم ئ��ەوەی‬ ‫ك��ە جێگەی داخ���ە ئ��ەوەی��ە كە‬ ‫نەتوانرا رێكەوتن لەسەر چۆنیەتی‬ ‫جێبەجێكردنی داخ��وازی��ی��ەك��ان‬ ‫بكرێت‪ ،‬چونكە لە كاتی گفتوگۆكردن‬ ‫لەنێوان سەرۆكی فراكسیۆنەكاندا‪،‬‬ ‫نەتوانرا بگەنە رێكەوتنێك تاكو‬

‫راپۆرتی كۆتایی بۆ پەرلەمان ئامادە‬ ‫بكەین»‪.‬‬ ‫پەرلەمان‬ ‫بەدەنگەوەهاتنی‬ ‫بۆ گوێگرتن لە شەقام‪ ،‬بە بڕوای‬ ‫پەرلەمانتارێكی گ���ۆڕان دی��وی‬ ‫راستەقینەی پ��ەرل��ەم��ان نەبوو‪،‬‬ ‫«ب��ەڵ��ك��و ئ���ەوە دەن��گ��ی شەقام‬ ‫ل�����ەدەرەوەو ئ��ۆپ��ۆزس��ی��ۆن لەناو‬ ‫پەرلەماندا بوو كەوایكرد پەرلەمان‬ ‫هەندێك هەنگاو بۆ ئەو مەبەستە‬ ‫هەڵبێنێت»‪.‬‬ ‫ئاشتی ع��ەزی��ز‪ ،‬پەرلەمانتار‬ ‫پێیوایە؛ «پاشەكشەی پەرلەمان‬ ‫لە بەجێگەیاندنی داخوازییەكانی‬ ‫خ��ۆپ��ی��ش��ان��دەران وای���ك���رد‪ ،‬كە‬ ‫پەرلەمان لە دۆخە راستەقینەكەی‬ ‫خۆیدا ببینرێت‪ ،‬دۆخی راستەقینەی‬ ‫پەرلەمانیش ئەوەیە‪ ،‬كە دەسەاڵتی‬ ‫نییە ب��ەس��ەر چ��اك��س��ازی��ك��ردن‌و‬ ‫ه��ەن��گ��اون��ان ب��ۆ ب��اش��ت��رك��ردن��ی‬ ‫بارودۆخەكە‪ ،‬ئەو چەند هەنگاوەش‬ ‫كە لە سەرەتای بابەتەكەدا پەرلەمان‬ ‫نای‪ ،‬بە فشاری شەقام بوو‪ ،‬كە‬

‫پەرلەمانی ناچار ك��رد كە بێتە‬ ‫پێشەوە‪ ،‬هەم فشاری ئەو ئیرادەیە‬ ‫ب��وو ك��ە ل��ەن��اوەوەی پەرلەماندا‬ ‫هەیە‪ ،‬كە بریتییە لە ئۆپۆزسیۆن‌و‬ ‫دەركەوت ئیرادەی زۆرینە نییە كە‬ ‫دەی��ەوێ��ت دای��ەل��ۆگ بكات لەگەڵ‬ ‫ئەندامانی كۆمیتەی سەرشەقامدا‪،‬‬ ‫بۆیە رووە راستەقینەكەی پەرلەمان‬ ‫دەركەوت»‪.‬‬ ‫لە ئێستادا پەرلەمان هەموو‬ ‫پێداویستی‌و وەاڵمدانەوەكانی خەڵكی‬ ‫خستووەتە گۆڕەپانی حكومەتەوە‪،‬‬ ‫ب��ەاڵم وەك ل��ە بانگهێشتكردنی‬ ‫سەرۆكی حكومەتدا بۆ پەرلەمان‬ ‫بینرا كە سەرۆكی حكومەت وەاڵمی‬ ‫الستیكیی‌و جۆرێك لە خۆدزینەوەی‬ ‫لە وەاڵمەكان لەگەڵ پەرلەمانتاران‬ ‫بەكارهێنا‪ ،‬هەربۆیە ئاشتی پێیوایە‬ ‫كە پێویست بوو پەرلەمان لەم چەند‬ ‫رۆژەدا جۆرێك لە بڕیاری پابەندبوون‬ ‫دەر بكات بۆ هەموو وەزارەتەكان‬ ‫بۆ خودی سەرۆكی حكومەتیش‪،‬‬ ‫نەك بە راسپاردە قسەی لەگەڵ‬

‫بكات‌‪ ،‬وتیشی‪« :‬بەداخەوە ئیرادەی‬ ‫حیزب‌و پەیوەندیی‌و پەرژەوەندییە‬ ‫حیزبییەكان لەنێوان حكومەت‌و‬ ‫پ��ەرل��ەم��ان��دا ئ��ەوەن��دە گ��ەورەی��ە‬ ‫بڕوام وایە‪ ،‬نە حكومەت بتوانێت‬ ‫ل�����ەدەرەوەی حیزب رستەیەكی‬ ‫هەبێت بۆ چاكسازیی راستەقینە‪،‬‬ ‫نە پەرلەمانیش بەم تێوەگالنەی‬ ‫لیستی زۆرینەو بەم رێكارە یاساییە‬ ‫تەقلیدییەی كە بەكاری دەهێنێت‬ ‫ب��ۆ خنكاندنی دەن��گ��ی ئ���ازاد لە‬ ‫پ��ەرل��ەم��ان��دا‪ ،‬بتوانێت ئ��ی��رادەی‬ ‫راستەقینەی هەبێت ل��ەدەرەوەی‬ ‫كۆنترۆڵی حیزب»‪.‬‬ ‫د‪.‬دان������ا س��ەع��ی��د س��ۆف��ی‪،‬‬ ‫پ��ەرل��ەم��ان��ت��اری ف��راك��س��ی��ۆن��ی‬ ‫كوردستانیی ل��ەو ب��ارەی��ەوە بۆ‬ ‫رۆژنامە وتی‪« :‬بارودۆخی سیاسیی‬ ‫ل��ە ك��وردس��ت��ان وای���ك���ردووە كە‬ ‫پەرلەمان نەتوانێت بە باشی رۆڵی‬ ‫خۆی بگێڕێت‌و ئەو ئەركانەی لەسەر‬ ‫شانیەتی نەتوانێت وەكو پێویست‬ ‫ئەدای بكات»‪.‬‬

‫په‌رله‌مانتار سەباح بەرزنجی‪ ،‬هۆكاری هەڵوەشاندنەوەی لیژنە پەرلەمانییەكە ئاشكرادەكات‬ ‫سازدانی‪ :‬هەنگاوهاشم‬

‫‪............................................................‬‬

‫رۆژن����ام����ە‪ :‬ب���ۆچ���ی ل��ی��ژن��ە‬ ‫تایبەتەكەی پەرلەمان بۆ گوێگرتن‬ ‫لە داوای خۆپیشاندەران‪ ،‬كە بەڕێزت‬ ‫س��ەرۆك��ی بوویت هەڵوەشایەوە‪،‬‬ ‫بەربەستەكانی بەردەمی چی بوون؟‬ ‫* ئەو لیژنەیە كە پێكهێنرا‬ ‫ب��ۆ وەرگ��رت��ن��ی داواك��اری��ی��ەك��ان��ی‬ ‫خۆپیشاندەران‪ ،‬لەسەر خواستی‬ ‫هەموو لیستەكانی پەرلەمان بوو‪،‬‬ ‫داوی ئەوەی كارەكانمان ئەنجامداو‬ ‫راپۆرتمان نووسی‌و داواكارییەكانی‬ ‫خ��ۆپ��ی��ش��ان��دەران��م��ان وەرگ����رت‌و‬ ‫هێنامانەوە بۆ پەرلەمان‪ ،‬بینیمان‬ ‫ئ����ەوەی ئێمە دەم��ان��ەوێ��ت ئەو‬ ‫راپۆرتەیە بخرێتە بەردەمی پەرلەمانی‬ ‫كوردستان‌و بڕیاری پێویستی لەسەر‬ ‫بدرێت‪ ،‬ب��ەاڵم دانیشتنەكان هەر‬ ‫دوادەخ��را‪ ،‬بۆیە بە پێویستمانزانی‬ ‫كارەكەمان كۆتایی پێ بێنین‌و لەوە‬ ‫زیاتر ئەم خەڵكە چاوەڕێی ئێمە‬ ‫نەبن‪ ،‬هەستمان كرد مانایەك لە‬ ‫مانەوەی ئێمە نەماوە لەم لیژنەیەدا‌و‬ ‫سەرۆكایەتی پەرلەمان دەیەوێت‬ ‫رەزام��ەن��دی��ی ه��ەم��وو لیستەكانی‬ ‫لەسەر بێت‪ ،‬لە لیژنەكەدا نوێنەری‬ ‫سەرجەم لیستەكانی تێدابوو‪ ،‬دوای‬ ‫ئەوەی راپۆرتێكمان لەگەڵ لیژنەی‬ ‫یاسایی ئامادەكرد‌و بردمانە الی‬ ‫سەرجەم فراكسیۆنەكان‪ ،‬هەموویان‬ ‫بە تێبینییەوە لەسەری رازیبوون‪،‬‬ ‫تەنیا لیستی كوردستانیی نەبێت‪.‬‬ ‫رۆژن����ام����ە‪ :‬ب��ۆچ��ی لیستی‬ ‫كوردستانیی رازی نەبوو لەسەر‬

‫د‪.‬سەباح بەرزنجی‪ ،‬سەرۆكی لیژنە تایبەتەكەی پەرلەمان بۆ گوێگرتن لە داخوازیی‬ ‫خۆپیشاندەران هۆكاری هەڵوەشاندنەوەی لیژنەكەی ئاشكرا دەكات‌و ئاماژە بەوەش‬ ‫دەكات‪ :‬كە لیستی كوردستانیی لە میانی راپۆرتێكدا لەسەر قسەكردن لەسەر‬ ‫رەشنووسی دەستوور قایل نەبوون‪.‬‬

‫راپۆرتی لیژنەكەتان؟‬ ‫* ل��ی��س��ت��ی ك��وردس��ت��ان��ی��ی‬ ‫ل��ەس��ەر ی��ەك وش��ە رازی نەبوو‪،‬‬ ‫كە ئەو وشەیەش قسەكردن بوو‬ ‫ل��ەس��ەر ره‌ش��ن��ووس��ی دەس��ت��وور‪،‬‬ ‫كە باس لە دیالۆگی نیشتمانیی‬ ‫دەك��رێ �ت‌و پێویستە تێیدا باس‬ ‫ل��ە ه��ەم��وو ی��اس��اك��ان‌و رەه��ەن��دە‬ ‫سیاسییەكان بكرێت‪ ،‬بۆنموونە‬ ‫یاسای خۆپیشاندان‌و هەڵبژاردنی‬ ‫پ��ارێ��زگ��اك��ان‌و ی��اس��ای دەس��ت��ەی‬ ‫ه��ەڵ��ب��ژاردن��ەك��ان‪ ،‬ب��ۆی��ە لیستی‬ ‫ك��وردس��ت��ان��ی��ی رازی ن��ەب��وو و‬ ‫ئۆپۆزسیۆنیش جەختی دەكردەوە‬ ‫كە دەبێت تێیدا بێت‪ ،‬پێویست‬ ‫ن��ەب��وو لیستی ك��وردس��ت��ان��ی��ی‬ ‫داواك��اری��ی هەبێت‪ ،‬چونكە خۆی‬ ‫لەناو دەس��ەاڵت��ەو هەموو جومگە‬ ‫گرنگەكانی دەسەاڵتی بەدەستە‌و با‬

‫جێبەجێی بكات‪.‬‬ ‫رۆژن������ام������ە‪ :‬ل����ە م�����اوەی‬ ‫دەستبەكاربوونی لیژنەكه‌تاندا چیتان‬ ‫بەدی كرد؟‬ ‫* ه��ەس��ت��م��ان ب����ەوە ك��رد‬ ‫هەندێك لە هاواڵتییان داخوازیی‬ ‫سیاسییان هەیە‌و هەندێكی تریش‬ ‫داخوازیی خزمەتگوزاریی‌و ئابووریی‌و‬ ‫چاكسازیی بنەڕەتییان هەیە‪،‬‬ ‫بۆیە پێمانوابوو؛ خۆپیشاندەران‬ ‫داخ��وازی��ی��ەك��ان��ی��ان ف��راوان��ت��رە لە‬ ‫داخوازیی الیەنە سیاسییەكان‪ ،‬بەاڵم‬ ‫داخ��وازی��ی الی��ەن سیاسییەكانیش‬ ‫جیاواز نییە لە داخوازیی خەڵك‪،‬‬ ‫چ��ون��ك��ە خ��ۆپ��ی��ش��ان��دان��ەك��ەش‬ ‫جەماوەری هەمووالیەنەكانی تێدا‬ ‫بوو‪ ،‬بە پارتی‌و یەكێتیشەوە‪ ،‬واتە‬ ‫ئەم جەماوەرە بچووككراوەی هەموو‬ ‫خەڵكی كوردستان بوو‪.‬‬

‫رۆژنامە ‪:‬پێتانوایە دەس��ەاڵت‬ ‫خۆپیشاندەرانی‬ ‫داواكارییەكانی‬ ‫جێبەجێ كردووە؟‬ ‫* ئ��ەگ��ەر ح��ك��وم��ەت ئ��ەو‬ ‫داواكارییانەی جێبەجێ بكردبایە‬ ‫قازانجی دەك��رد‌و خەڵكی لە خۆی‬ ‫رازی دەك����رد‌و ئ��ەگ��ەر تەنانەت‬ ‫هەنگاوێكی عەمەلیی بنرایە بۆ‬ ‫جێبەجێكردنی داواكارییەكان‪ ،‬ئەو‬ ‫جەماوەرە لە سەرای ئازادیی سلێمانی‬ ‫بەرەو فراوانتر نەدەچوو‪ ،‬قسەكانی‬ ‫سەرۆكی حكومەتیش لە پەرلەماندا‬ ‫بەوە دەچوو كە دەسەاڵتی نەبێت‬ ‫وەكو خۆی دانی پێدادەنا كە هەندێ‬ ‫ناوەندی هێز هەیە لەناو حیزبەكاندا‬ ‫لەو بەهێزترن‪ ،‬بۆیە دەبێت سەرۆكی‬ ‫حكومەت ئەو ئازایەتییەی هەبێت كە‬ ‫سنووری دەسەاڵتەكانی تا كوێیە‌و‬ ‫گەر زانی دەستی ناڕوات پێویستە‬ ‫بڵێ؛ من دەسەاڵتم نییە‪ ،‬بۆیە لەسەر‬ ‫ئەو بنەمایە واز لە پۆستەكەم دێنم‪.‬‬ ‫رۆژن������ام������ە‪ :‬پ��ێ��ت��ان��وای��ە‬ ‫خ��ۆپ��ی��ش��ان��دەران م��ت��ان��ەی��ان بە‬ ‫دەسەاڵت ماوە‪ ،‬لەگەڵ ئەوەی لەم‬ ‫بارودۆخەدا چەندین بەڵێن‌و بڕیار‬ ‫دراوەو جێبەجێ نەكراون؟‬ ‫* خۆپیشاندەران خەڵكانێكی‬ ‫هۆشیارن‌و داواكاریی دیاریكراویان‬ ‫ه��ەی��ەو ئ��ەگ��ەر ببینن حكومەت‬ ‫ب��ڕی��ارەك��ان��ی جێبەجێ ك���ردووە‪،‬‬ ‫ئەوا هەست دەكەن ئامانجەكانیان‬ ‫هاتووەتە دی‪ ،‬بەاڵم كە دەبینن‬ ‫حكومەت ه��ەر قسەكانی دوێنێ‬ ‫دەك���ات‪ ،‬هیچ هەنگاوی كرداریی‬ ‫نانێت‪ ،‬ه���ەرب���ەردەوام دەب���ن لە‬ ‫خۆپیشاندان‪.‬‬

‫رۆژن��ام��ە‪ :‬دەس��ت��ی دەرەك��ی��ی‬ ‫لەناو خۆپیشاندانەكاندا هەیە‪ ،‬وەك‬ ‫هەندێك باسی لێوە دەكەن؟‬ ‫* پ��ێ��م��وای��ە ئ���ەو خەڵكەی‬ ‫هاتوونەتە سەر شەقام ئامادەنین بە‬ ‫بڕیاری هیچ الیەنێك بڕۆنەوە‪ ،‬یان‬ ‫بێنە دەرەوە‪.‬‬ ‫رۆژن���ام���ە‪ :‬ئ��ەگ��ەر ه��ەرس��ێ‬ ‫سەرۆكایەتییەكەی هەرێم لە بەردەمی‬ ‫خۆپیشاندەراندا ئامادەبوونایە زیاتر‬ ‫لێكتێگەیشتن دەبوو؟‬ ‫* بێگومان لە هیچ شوێنێكی‬ ‫دونیا پەرلەمان ناچێت گفتوگۆ‬ ‫لەگەڵ خۆپیشاندەراندا بكات‪ ،‬بەڵكو‬ ‫دەسەاڵتی جێبەجێكردن دەچێت كە‬ ‫لە ئێستادا لە هەرێمی كوردستان‬

‫لە هیچ شوێنێكی‬ ‫دونیادا پەرلەمان‬ ‫ناچێت گفتوگۆ لەگەڵ‬ ‫خۆپیشاندەراندا بكات‪،‬‬ ‫بەڵكو دەسەاڵتی‬ ‫جێبەجێكردن دەچێت‬

‫سەرۆكایەتی هەرێم‌و سەرۆكایەتی‬ ‫ئەنجومەنی وەزیرانە‪ ،‬ئەم دوو الیەنە‬ ‫بە پلەی یەكەم پەیوەندیدارن لە‬ ‫وەاڵم��دان��ەوەی خۆپیشاندەراندا‪،‬‬ ‫پ��ەرل��ەم��ان ل��ەس��ەری��ەت��ی یاسا‬ ‫دابنێت‌و چاودێریی بكات‪ ،‬بەاڵم‬ ‫خ��ەڵ��ك داخ���وازی���ی هەنووكەیی‬ ‫هەیە‌و پێویستە دەسەاڵت‌و خودی‬ ‫وەزیرەكان جێبەجێی بكەن‪.‬‬ ‫رۆژن���ام���ە‪ :‬ه��ەس��ت ناكرێت‬ ‫دەس�����ەاڵت س��س��ت ب��ێ��ت ل��ەس��ەر‬ ‫داواكارییەكانی‬ ‫جێبەجێكردنی‬ ‫خەڵك؟‬ ‫* ب��ێ��گ��وم��ان دەی��ب��ی��ن��ی�ن‌و‬ ‫دەیبیستین‌و هەستی پێدەكەین‪،‬‬ ‫دەس��������ەاڵت س��س��ت��ە ل���ەس���ەر‬ ‫داواكارییەكانی‬ ‫جێبەجێكردنی‬ ‫خ��ۆپ��ی��ش��ان��دەران ك��ە بەشێك لە‬ ‫داوكارییەكان كاتی ناوێت‪ ،‬ئەنجومەنی‬ ‫وەزی���ران دەتوانێت كۆببێتەوە‌و‬ ‫كۆمەڵە بڕیارێك دەربكات‌و دابەشی‬ ‫سەر وەزارەتەكان‌و دامودەزگاكانی‬ ‫بكات‪ ،‬بەاڵم ئەنجومەنی وەزی��ران‬ ‫كۆبوونەوەیەكیش چییە نایكات‪،‬‬ ‫ئەم كەموكورتییانەش كە ئێستا هەن‬ ‫بەشێكی زۆری بۆ سااڵنی رابردوو‬ ‫دەگ��ەڕێ��ت��ەوە‪ ،‬ك��ە بەشێكی دوو‬ ‫ئیدارەییەو لەنێوان هەردوو حیزبی‬ ‫دەس��ەاڵت‌و دوای رووخاندنی رژێم‬ ‫بودجەیەكی زەبەالح هاتە هەرێمەو‬ ‫لەنێوان خۆیاندا بەشیان كرد‪ ،‬ئەم‬ ‫بودجەیە تەرخانكرا بۆ خزمەتی دوو‬ ‫حیزب‌و لە ئەنجامدا بەشێكی زۆری‬ ‫خەڵك لە داهاتی واڵتەكەیان بێبەش‬ ‫بوون‪ ،‬بۆیە بێكاریی‌و ناعەدالەتیی‌و‬ ‫گرانیی پەیدا بوو‪.‬‬

‫‪hewal.rozhnama@gmail.com‬‬

‫ذمارة (‪ )625‬سيَشةممة ‪2011/3/15‬‬

‫‪www.rozhnama.net‬‬

‫ئاسۆس هه‌ردی‪ :‬دروشمی ئازادیی رۆژنامەگەریی كە حیزبە دەسەاڵتدارەكان هەمیشە باسی‬ ‫دەكەن‪ ،‬لە كاتی قەیرانەكاندا دەردەكەوێت‬

‫رۆشنبیرانی هەولێر ئیدانەی دژایەتیكردنی خۆپیشاندان دەكەن‬ ‫راپۆرتی‪ :‬بەرزان و هەنگاو‬ ‫‪..............................................................‬‬

‫چ����اودێ����ران����ی س��ی��اس��ی �ی‌و‬ ‫چاالكوانانی كۆمەڵی مەدەنیی‬ ‫ل��ەپ��ارێ��زگ��ای ه��ەول��ێ��ر‪ ،‬ئیدانەی‬ ‫هەنگاوەكانی دژە خۆپیشاندانی‬ ‫دەسەاڵت لە هەولێر دەكەن‪.‬‬ ‫دواب��ەدوای خۆپیشاندانەكانی‬ ‫(‪)2/17‬ی سلێمانی‌و كپكردنەوەی‬ ‫هەوڵێكی خۆپیشاندانی هاوشێوە‬ ‫لەشاری هەولێر كە بە دەستگیركردن‌و‬ ‫لێدانی هاواڵتییان كۆتاییهات‌‪،‬‬ ‫رۆشنبیرانی ئەو شارە نیگەرانن لە‬ ‫بڕیارەكانی پەرلەمان‌و هەنگاوەكانی‬ ‫ح��ك��وم��ەت ب��ۆ جێبەجێكردنی‬ ‫داواكاریی خۆپیشاندەران‪.‬‬ ‫ه��ۆگ��ر چ��ەت��ۆ‪ ،‬چ��االك��وان��ی‬ ‫كۆمەڵی م��ەدەن��ی��ی ل��ە هەولێر‪،‬‬ ‫پێیوایە‪ ،‬هەنگاوەكانی كە حكومەت‬ ‫ناونی لەچوارچێوەی داواك��اری��ی‬ ‫هاواڵتییاندا نین‪ ،‬بەوپێیەی تا ئێستا‬ ‫حكومەت نەیتوانیوە متمانەی خۆی‬ ‫بگەڕێنێتەوە بۆ هاواڵتییان‪ ،‬بۆیە‬ ‫خۆپیشاندان‌و ناڕەزایی ب��ەردەوام‬ ‫دەب��ێ�ت‌و ه��ۆك��اری هەنگاونەنانی‬ ‫دەسەاڵتیشی بۆ داواكارییەكان‪ ،‬بۆ‬ ‫دوو هۆكار دەگەڕێنێتەوە‌و دەڵێت‪:‬‬ ‫«حكومەت‪ ،‬پاشخانی كۆمەڵێك‬ ‫سلبیات‌و پ��ڕك��ەم��وك��ووڕی��ی��ە كە‬ ‫بڕیاردان لەسەر چاكسازیی بەشێكە‬ ‫ل��ە كفندوورین ب��ۆ سیستمەكە‪،‬‬ ‫ه��ەروەه��ا دیموكراسی لەقۆناغی‬

‫گواستنەوەدایەو دەسەاڵت واهەست‬ ‫دەكات‪ ،‬ئەم داخوازییانە تەنیا داوای‬ ‫ئۆپۆزسیۆنن»‪.‬‬ ‫ئ���ەو چ��االك��وان��ەی كۆمەڵی‬ ‫مەدەنیی‪ ،‬وتیشی‪ :‬گومان لەوەدا‬ ‫نییە كە خۆپیشاندانەكانی هەرێمی‬ ‫ك��وردس��ت��ان ب����ەرەو ف��راون��ب��وون‬ ‫دەچ���ن‪ ،‬ك��ە م��اوەی��ەك��ە چەندین‬ ‫ن��اوچ��ەی هەرێمی كوردستانیان‬ ‫گرتووەتەوە‌و بە دووریش نازانرێت‬ ‫ئەم خۆپیشاندانانە هەموو هەرێمی‬ ‫ك��وردس��ت��ان ب��گ��رێ��ت��ەوە ئ��ەگ��ەر‬ ‫دەس��ەاڵت بەجدیی مامەڵە لەگەڵ‬ ‫ئەم رووداوانەدا نەكات‪.‬‬ ‫ب��ۆ ه��ەم��ان مەبەست‪ ،‬راب��ەر‬ ‫ت��ەڵ��ع��ەت‪ ،‬چ��االك��وان��ی كۆمەڵی‬ ‫مەدەنیی‪ ،‬بەپێویستی زان��ی كە‬

‫دەس��ەاڵت لە هەرێمی كوردستاندا‬ ‫ل��ەوە تێبگات ك��ە سەرهەڵدانی‬ ‫ناڕەزایی جەماوەریی‌و خۆپیشاندان‬ ‫بە تەنها بریتی نییە لە خواستی‬ ‫الیەنێكی دیاریكراوی سیاسیی‪،‬‬ ‫ی��ان ژم��ارەی��ەك��ی كەمی خەڵك‌و‬ ‫بە رۆژنامەی راگەیاند‪« :‬ئ��ەوەی‬ ‫لە دوای (‪)17‬ی شوباتەوە لە‬ ‫س���ەر ش��ەق��ام��ی زۆرب����ەی ش��ار‌و‬ ‫ش��ارۆچ��ك��ەك��ان��ی ك��وردس��ت��ان��دا‬ ‫دەبینرێت‪ ،‬دەرئەنجامی بونیادێكی‬ ‫بیست ساڵەی ئەدا‌و مامەڵەی ئەو‬ ‫دەسەاڵتەیە لەگەڵ خەڵكەكەی‌و‬ ‫هەڵقواڵوی چاوەڕوانی‌و گازەندەی‬ ‫زۆری ج��ەم��اوەری كوردستانە بۆ‬ ‫باشتركردنی رەوش���ی ژی��ان لەم‬ ‫ه��ەرێ��م��ەدا»‪ .‬ن��اوب��راو ئ��ام��اژەی‬

‫ب��ەوەش ك��رد‪ ،‬ئ��ەوەی دەسەاڵتی‬ ‫ك��وردی ئێستا خەریكە دەیكات‪،‬‬ ‫سەنگەرگرتنە ل��ە خەڵكەكەی‬ ‫خ��ۆی‌و رێكخستنی خۆپیشاندانی‬ ‫پ��ێ��چ��ەوان��ەی� ‌ه ك��ە س��ەرەت��ای��ەك��ی‬ ‫ت��رس��ن��اك��ە ب��ۆ هەڵگیرساندنی‬ ‫ج��ەن��گ��ێ��ك��ی ك���ۆم���ەاڵی���ەت���ی‌و‬ ‫خۆدزینەوەیە لە بەرپرسیارێتی‌و‬ ‫ئەنجامی زۆر خراپی ل ‌ێ دەكەوێتەوه‌‪،‬‬ ‫ئەمین فەرەج‪ ،‬مامۆستای كۆلێژی‬ ‫زانستە سیاسییەكان ل��ە زانكۆ‬ ‫سەاڵحەدین‪ ،‬ئاماژەی بۆ ئەوە كرد‬ ‫كە بارودۆخی ئەمڕۆی كوردستان‬ ‫گۆڕانكاریی بەخۆیەوە بینیوە‪،‬‬ ‫بەتایبەت لەدوای (‪)17‬ی شوباتەوە‬ ‫كە بەردەوامبوونی خۆپیشاندەرانە‌و‬ ‫سووربوونیانە لەسەر جێبەجێكردنی‬

‫داواك��اری��ی��ەك��ان��ی��ان ك��ە پێویستە‬ ‫بەشێوەی راستەوخۆ‌و ناڕاستەوخۆ‬ ‫دیالۆگ هەبێت لەنێوان دەسەاڵت‌و‬ ‫بەپێچەوانەوە‬ ‫خۆپیشاندەراندا‪،‬‬ ‫دۆخەكە بەرەو ئاڵۆزی زیاتر دەچێت‬ ‫ل��ە (‪)65( ،)2011/3/3‬‬ ‫ن��ووس��ەرو رۆشنبیر‌و چاالكوانی‬ ‫كۆمەڵگەی مەدەنیی شاری هەولێر‪،‬‬ ‫وێڕای شاهیدیدان لەسەر گەندەڵیی‌و‬ ‫ناعەدالەتیی كۆمەاڵیەتی‌و خراپ‬ ‫ئیدارەكردنی واڵت‪ ،‬داوایەكی حەوت‬ ‫خاڵییان خستە بەردەم بەرپرسان‌و‬ ‫تیایدا ئیدانەی داخستنی زانكۆی‬ ‫سەاڵحەدین ل��ەالی��ەن رێكخراوی‬ ‫یەكێتیی قوتابییان‌و دەستگیركردنی‬ ‫نایاسایی هاواڵتییان لەالیەن دەزگا‬ ‫ئەمنییەكانەوە دەك���ەن‌و ئاماژە‬ ‫ب��ەوەش دەك��ەن‪ ،‬كە رێگرتن لە‬ ‫خۆپیشاندان پێشێلكاریی یاسایی‌و‬ ‫دەستوورییەو دژ بە بنەماكانی‬ ‫مافی مرۆڤە‪.‬‬ ‫د‪ .‬رەوشت رەشید‪ ،‬نووسەرو‬ ‫مامۆستای زانكۆ كە بەشداریی‬ ‫لە دەركردنی ئەو بەیاننامەیەدا‬ ‫ك��ردووە‪ ،‬ئاماژە بەوە دەك��ات كە‬ ‫ئەگەر لە رۆژی یەكەمدا رووداوەكان‬ ‫بەو ئاراستەیە نەڕۆشتنایە‪ ،‬ئەو‬ ‫خۆپیشاندانەی كە لەهەولێر دەكرا‪،‬‬ ‫زۆر گ��ەورەت��ر دەب��وو ل��ەوەی كە‬ ‫لەشارەكانی تردا روویاندا‌‪ ،‬وتیشی‪:‬‬ ‫«ئ��ەو ن��اڕەزای��ی��ەی كە لەهەولێر‬ ‫هەیە چوارقاتی ئەو ناڕەزاییانەیە‬ ‫كە لەشوێنەكانی تر هەیە‪ ،‬ئەگەر‬

‫زۆرتر نەبێت كەمتر نییە‪ ،‬بەاڵم لە‬ ‫هەولێر دەسەاڵتێك حوكم دەكات‬ ‫كە ترس‌و تۆقاندنێكی زۆر گەورەی‬ ‫خستووەتە دڵی خەڵكەوە»‪.‬‬ ‫دڵزار حەسەن‪ ،‬رۆژنامەنووس‪،‬‬ ‫یەكێكی ت���رە ل���ەو ك��ەس��ان��ەی‬ ‫ك���ە ئ��ی��م��زای ب��ەی��ان��ن��ام��ەك��ەی‬ ‫ك���ردووە‪ ،‬ب��اس ل��ەوە دەك��ات كە‬ ‫س���ەرج���ەم ه���ۆك���ارە میدیایی‌و‬ ‫لەپێشتردا‬ ‫كۆمەاڵیەتییەكان‬ ‫ناڕەزاییەكانیان ورووژان����دووە‪،‬‬ ‫ب��ەاڵم حكومەت نەیتوانیوە لە‬ ‫ئاستی ئەو داخوازییانەدا بێت‪،‬‬ ‫بۆیە خۆپیشاندان لەكوردستاندا‬ ‫روویداوە‌‪.‬‬ ‫ئەو (‪ )65‬نووسەرو روناكبیر‌و‬ ‫چاالكوانەی كۆمەڵگەی مەدەنیی‬ ‫لە هەولێر‪ ،‬لە بەیاننامەكەیاندا‬ ‫ئاشكرای دەك��ەن‪ ،‬كە تەقەكردن‬ ‫بەرامبەر بە خۆپیشاندان بەهەر‬ ‫پاساوێك بێت‪ ،‬كارێكی نامرۆییەو‬ ‫جێی قبووڵكردن نییە‌و داواش لە‬ ‫سەرۆكی هەرێم دەك��ەن‪ ،‬لەئاست‬ ‫بەرپرسیارێتی مێژوویدا بێت‌و‬ ‫بەدەنگ داواكاریی خەڵكەو‌ه بچێت‪.‬‬ ‫سمكۆ م��ح��ەم��ەد‪ ،‬ن��ووس��ەر‌و‬ ‫رووناكبیر‌و بەشداربوویەكی تری‬ ‫ئەو بەیاننامەیەیە‪ ،‬ئاماژە بەوە‬ ‫دەك���ات‪ ،‬كە ئ��ەوان ویستوویانە‬ ‫وەكو رۆشنبیر رۆڵیان لە دۆخەكەدا‬ ‫هەبێت‌‪ ،‬وتیشی‪« :‬لە واشنتۆنیش‬ ‫ن��اڕەزای��ی ه��ەی��ە‪ ،‬مومكین نییە‬ ‫لەهەولێر خەڵك ناڕازیی نەبێت»‪.‬‬

‫رۆژنامەنووسانی دەرەوەی دەسەاڵت لەژێر هەڕەشەی مەرگدان‬ ‫پشتیوان سەعدوڵاڵ‬

‫‪..............................................................‬‬

‫لە م��اوەی مانگی راب���ردوودا‪،‬‬ ‫ژمارەیەك كەناڵی راگەیاندنی ئەهلی‌و‬ ‫سەربەخۆ‪ ،‬رووب���ەڕووی پەالمار‌و‬ ‫س��ووت��ان��دن‌و تێكشكاندنی هێزە‬ ‫چەكدارەكانی دەسەاڵت بوونەتەوەو‬ ‫هاوكات نزیكەی (‪ )100‬پێشێلكاریی‬ ‫بەرامبەر بە ر‌وژنامەنووسان كراوە‪.‬‬ ‫لەدوای خۆپیشاندانەكانی رۆژی‬ ‫(‪ )2/17‬لە شاری سلێمانی‪ ،‬چەند‬ ‫كەناڵێكی راگ��ەی��ان��دن (‪NRT‬‬ ‫‪ ،KNN‬رادی��ۆی گ��ۆڕان‪ ،‬رادی��ۆی‬ ‫دەن��گ‪ ،‬رادی���ۆی ن��ەوا‪ ،‬رۆژن��ام��ەی‬ ‫هاواڵتی) رووب���ەڕووی سووتاندن‌و‬ ‫ت��ێ��ك��ش��ك��ان��دن‌و ه���ەڕەش���ەك���ردن‬ ‫بوونەتەوە‌و هاوكات سەنتەری میترۆ‬ ‫بۆ داكۆكیكردن لە رۆژنامەنووسان‪،‬‬ ‫ئاشكرای دەك���ات‪ ،‬ل��ەالی��ەن هێزە‬ ‫چەكدارەكانی دەس��ەاڵت��ەوە‪ ،‬زیاتر‬ ‫لە (‪ )80‬پێشێلكاریی بەرامبەر بە‬ ‫رۆژنامەنووسان ئەنجام دراون‪.‬‬ ‫رەح��م��ان غ��ەری��ب‪ ،‬رێكخەری‬ ‫سەنتەری میترۆ‪ ،‬ب��ە رۆژن��ام��ەی‬ ‫راگ��ەی��ان��د‪« :‬ت���ا ئێستا (‪)80‬‬ ‫پێشێلكاریی لە تەقەكردن‌و لێدان‌و‬ ‫پ����ەالم����اردان‌و ك��ام��ێ��راش��ك��ان��دن‌و‬ ‫راونان بەرامبەر بە رۆژنامەنووسان‬ ‫ك��راوە‪ ،‬پێشێلكارییەكان لەالیەن‬ ‫پاسەوانەكانی بارەگاكانی پارتی‬ ‫دیموكراتی كوردستان‌و هێزەكانی‬ ‫پێشمەرگە‌و ئاسایشی ناوخۆوە‬ ‫ئەنجام دراون»‪.‬‬ ‫وتیشی‪« :‬رەوشی رۆژنامەگەریی‬ ‫لە كوردستاندا‪ ،‬زۆر مەترسیدارەو‬ ‫ئێمە رۆژان����ی ی��ەك��ەم‌و دووەم���ی‬ ‫خۆپیشاندانەكانمان بە رۆژێكی رەش‬

‫لە مێژووی رۆژنامەگەریی كوردیدا‬ ‫ن��اوب��رد‪ ،‬چونكە رۆژنامەنووسانی‬ ‫كوردستان رووب���ه‌ڕووی شااڵوێكی‬ ‫دەستدرێژیی بوونەتەوەو حكومەتیش‬ ‫هیچ هەڵوێستێكی نەبووە»‪.‬‬ ‫هاوكات‪ ،‬لە روونكردنەوەیەكی‬ ‫گرووپی رۆژنامەنووسانی بێسنووری‬ ‫كوردستاندا هاتووە‪« :‬پە‌الماردانی‬ ‫پە‌یامنێری كە‌ناڵە‌كانی راگە‌یاندن‌و‬ ‫سووتاندنی كەناڵەكان‪ ،‬سە‌لمێنە‌ری‬ ‫ئە‌و راستییە‌ن كە‌رە‌وشی راگە‌یاندن‬ ‫ل ‌ە هە‌رێمی كوردستان ل ‌ە رە‌وشێكی‬ ‫م �ە‌ت��رس��ی��داردای �ە‌و پێویستی بە‬ ‫‌چارە‌سە‌ری بە‌پە‌ل ‌ە هە‌یە»‪.‬‬ ‫ل���ی���ژن���ەی داك���ۆك���ی���ی ل��ە‬ ‫م���اف���ی رۆژن����ام����ەن����ووس����ان لە‬ ‫س��ەن��دی��ك��ای رۆژن��ام��ەن��ووس��ان��ی‬ ‫كوردستان‪ ،‬لە (‪)3/3‬دا‪ ،‬ئاماری‬ ‫پێشێلكارییەكانی سێ هەفتەی‬ ‫راب��ردوو كە بەرامبەر كەناڵەكانی‬ ‫راگەیاندن‌و رۆژنامەنووسان كراون‪،‬‬ ‫خ��س��ت��ووەت��ەڕوو‪ ،‬ل���ەو ئ��ام��ارەی‬ ‫س��ەن��دی��ك��ادا‪ ،‬ن��زی��ك��ەی (‪)70‬‬ ‫پێشێلكاریی باسکراوە‪ ،‬ه��ەروەك‬ ‫سەندیكای رۆژنامەنووسان پێیوایە‪:‬‬ ‫«ئاماری پێشێلكارییەكان بە هۆی‬ ‫ئەم رووداوانەوە روو لە هەڵكشانە‌و‬ ‫هێزەكانی ناوخۆ‌و هێزی چاالكییە‬ ‫مەدەنییەكان‪ ،‬مامەڵەی خراپیان‬ ‫لەگەڵ رۆژنامەنووساندا كردووە»‪.‬‬ ‫ه���اوك���ات رۆژی (‪،)3/9‬‬ ‫ك����ۆب����وون����ەوەی س��ەن��دی��ك��ای‬ ‫رۆژن��ام��ەن��ووس��ان��ی ك��وردس��ت��ان‬ ‫بەڕێوەچوو‪ ،‬دوای كۆبوونەوەكە‬ ‫س �ە‌ن��دی��ك��ای رۆژن���ام���ە‌ن���ووس���ان‬ ‫راگە‌یە‌نراوێكی باڵوكردەوەو تێیدا‬ ‫ئ���ەوە خ���راوەت���ەڕوو‪« :‬ئ��ی��دان�ە‌و‬ ‫م �ە‌ح��ك��وم��ك��ردن��ی ت��ێ��ك��ڕای ئ �ە‌و‬

‫پێشێلكاریی‌و دە‌ستدرێژییانە‌ی ك ‌ە‬ ‫بە‌رامبە‌ر رۆژنامە‌نووسان ك��راوە‌و‬ ‫هەروەها ئیدانە‌و مە‌حكومكردنی‬ ‫هە‌موو ئە‌و دە‌ستدرێژییان ‌ە ده‌که‌ین‬ ‫ك ‌ە كراونە‌ت ‌ە سە‌ر هە‌ندێ كە‌ناڵ‌و‬ ‫دە‌زگای راگەیاندن»‪.‬‬ ‫ه��ەروەك سەندیكا‪« :‬داوا لە‌‬ ‫دە‌زگا پە‌یوە‌ندیدارە‌كان دە‌كات كە‌‬ ‫سە‌المە‌تیی رۆژنامە‌نووسان بپارێزن‌و‬ ‫ه �ە‌روە‌ه��ا پاراستنی دە‌زگاكانی‬ ‫راگە‌یاندنیش ل ‌ە ئە‌ستۆ بگرن»‪.‬‬ ‫رۆژن��ام��ەی هاواڵتی‪ ،‬لە دوای‬ ‫رووداوەكانی (‪)2/17‬ەوە‪ ،‬بەهۆی‬ ‫ه��ەڕەش��ەوە ب��ارەگ��ای سلێمانی‬ ‫گواستەوەو ه��ەروەه��ا هە‌ڕە‌شە‌ی‬ ‫سووتاندنی نووسینگە‌ی هەمان‬ ‫رۆژن��ام��ە لە هەولێر ك��راوەو جگە‬ ‫لەوەش هێرش كراوەتە سەر زۆربەی‬ ‫پەیامنێرانی‪.‬‬ ‫كەمال رەئوف‪ ،‬سەرنووسەری‬ ‫رۆژن�����ام�����ەی ه�����اواڵت�����ی‪ ،‬ب��ە‬ ‫رۆژن��ام��ەی راگەیاند‪« :‬لە ماوەی‬ ‫خۆپیشاندانەكاندا‪ ،‬رۆژنامەنووسان‌و‬ ‫كەناڵەكانی راگەیاندن رووب��ەڕووی‬ ‫ش��ەپ��ۆل��ێ��ك��ی ت��ون��دی پ��ەالم��ار‌و‬ ‫دەس���ت���درێ���ژی���ی ب���وون���ەت���ەوە‪،‬‬ ‫میدیای‬ ‫ب����ەت����ای����ب����ەت����ی‬ ‫ئ��ەه��ل��ی ك��راوەت��ە‬ ‫ئ��ام��ان �ج‌و ئێمەش‬ ‫وەك�����و ه���اواڵت���ی‬ ‫پێشێلكاریمان بەرامبەر ك��راوە‪،‬‬ ‫پێشبینی دەك���ەی���ن ل��ەگ��ەڵ‬ ‫ئاڵۆزتربوونی رەوش��ەك��ەدا‪ ،‬هێزە‬ ‫چ���ەك���دارەك���ان���ی‬ ‫دەس����ەاڵت‬ ‫ت���ون���دت���ر‬ ‫رووبەڕووی‬ ‫راگەیاندنە‬

‫ئەهلی‌و سەربەخۆكان ببنەوە‪ ،‬بەو‬ ‫هۆیەشەوە ئێستا لە بارودۆخێكی‬ ‫نائارامداین‌و پێدەچێت هاوشێوەی‬ ‫(‪‌)NRT‬و (رادی�����ۆی دەن���گ)‬ ‫بەشێكی تر لە دەزگاكانی راگەیاندن‬ ‫بسووتێنرێن‌و تااڵن بكرێن‪ ،‬چونكە‬ ‫تا ئێستا دەس��ەاڵت ئەو مافەمان‬ ‫پێ نادات كە رووماڵی رووداوەكان‬ ‫بكەین‌و راستییەكان بخەینەڕوو»‪.‬‬ ‫ه����ەروەك ئ��اس��ۆس ه���ەردی‪،‬‬ ‫ب��ەڕێ��وەب��ەری كۆمپانیای ئاوێنە‬ ‫ئ����ەوە دەخ����ات����ەڕوو‪ :‬دروش��م��ی‬ ‫ئازادیی رۆژنامەگەریی كە حیزبە‬ ‫دەس��ەاڵت��دارەك��ان هەمیشە باسی‬ ‫دەك���ەن‪ ،‬ل��ە كاتی قەیرانەكاندا‬ ‫دەردەك���ەوێ���ت‪ ،‬ل��ە م���اوەی (‪)20‬‬ ‫رۆژی راب��ردوودا‪ ،‬بۆمان دەركەوت‬ ‫كە تا چەند دەس��ەاڵت ب��اوەڕی بە‬ ‫ئازادیی رادەربڕین‌و یاسا هەیە‪،‬‬ ‫ت��ا چ��ەن��د ه��ێ��زی��ان ه��ەی �ە‌و لە‬ ‫دەرەوەی یاسا (نالیا‌و رادیۆی‬ ‫دەن��گ) دەسووتێنن‌و‬ ‫ك����ەس ن��ات��وان��ێ��ت‬ ‫لێپرسینەوەیان لەگەڵ‬

‫بكات‪.‬‬ ‫ئ��ەوەش رادەگەیەنێت‪« :‬ئەم‬ ‫واڵتە واڵتی مافیایە‌و كۆمەڵێك مافیا‬ ‫بە ئ��ارەزووی خۆیان هەڵدەكوتنە‬ ‫سەر كەناڵەكانی راگەیاندن‪ ،‬نەك‬ ‫واڵتی یاسا‌و حكومەت»‪.‬‬ ‫«دەستدرێژیی‌و‬ ‫پێشیوایە‪:‬‬ ‫پەالماردان‌و سووتاندنی كەناڵەكانی‬ ‫راگەیاندن‪ ،‬عەقڵیەتی خەڵكێكە كە‬ ‫وا دەزانێت كاتێك چاوی كامێرایەك‬ ‫دەشكێنێت‪ ،‬ئیتر چ��اوی خەڵك‬ ‫دەبەستێتەوە‪ ،‬كاتێك بڵندگۆی‬ ‫رادی��ۆی��ەك بێدەنگ دەك��ات‪ ،‬ئیتر‬ ‫خەڵك گوێی لە هیچ نابێت‪،‬‬ ‫ئەمە پەلەقاژێی دەسەاڵتێكە‬ ‫ك����ە ه����ەم����وو گ��ی��ان��ی‬

‫كەموكووڕییە‌و دەترسێت لەوەی‬ ‫قسە ل��ەس��ەر كەموكووڕییەكان‬ ‫بكرێت‪ ،‬لە كاتێكدا ئەم عەقڵیەتە‬ ‫دۆڕاوە»‪.‬‬ ‫بێستون ژاڵ��ەی��ی‪ ،‬بەرپرسی‬ ‫نووسینگەی كەناڵی سپێدە لە‬ ‫گەرمیان‪ ،‬بە رۆژنامەی راگەیاند‪:‬‬ ‫« لە دوای (‪)2/25‬ه‌وە‪ ،‬دەسەاڵت‬ ‫ئێمەی رۆژنامەنووسانی كردووەتە‬ ‫ئامانج‌و هێزەچەكدارەكان هەڕەشەی‬ ‫ك��وش��ت��ن��ی��ان ل��ە م���ن‌و چ��ەن��دی��ن‬ ‫رۆژنامەنووسی تر ك��ردووە‪ ،‬بۆیە‬ ‫ئێستا ژیانمان لە مەترسیدایە»‪.‬‬

‫ذمارة (‪ )625‬سيَشةممة ‪2011/3/15‬‬

‫‪hewal.rozhnama@gmail.com‬‬

‫كۆیە داوای ئیدارەی سەربەخۆ‌و پارەی نەوت‌و كەمكردنەوەی چەكدارەكان دەكەن‬ ‫ئ��اری سابیر‪ :‬خۆپیشاندەرانی‬ ‫ق���ەزای كۆیە چەند داواكارییەكی‬ ‫تایبەت بە قەزاكە بەرزدەكەنەوە‪،‬‬ ‫لەوانە‪ :‬ئیدارەی سەربەخۆو پارەی‬ ‫نەوتی تەق تەق‌و كەمكردنەوەی هێزە‬

‫راپۆرتی‪ :‬عەبدوڵاڵ گۆران‬

‫‪...........................................................‬‬

‫خۆپیشاندەران بە سەرجەم‬ ‫چین‌و توێژەكانەوە م��اوەی (‪)27‬‬ ‫رۆژە لە مەیدانی ئازادیی سلێمانی‌و‬ ‫زۆربەی قەزا‌و ناحیەكانی كوردستان‬ ‫داوای ئ���ازادی���ی‌و چ��اك��س��ازی�ی‌و‬ ‫بنەبڕكردنی گەندەڵیی دەك��ەن‪،‬‬ ‫دەسەاڵتیش وەاڵمێكی بڕواپێكەریان‬ ‫ناداتەوە‪.‬‬

‫خۆپیشاندانی هەمەڕەنگ‬

‫ك����ەژان ع��وس��م��ان‪ ،‬ئەندامی‬ ‫رێكخراوی ناوەندی ئاڤێستا لەناو‬ ‫م��ەی��دان��ی ئ��ازادی��ی سلێمانییەوە‬ ‫ب��ۆ رۆژن��ام��ە وت��ی‪« :‬ه��ات��ووم بۆ‬ ‫ئەوەی چاكسازیی بە تەواوەتی لە‬ ‫سیستمی حوكمڕانیی كوردستاندا‬

‫شەقام خۆی بڕیار‬ ‫لە ئایندەی سیستمی‬ ‫سیاسیی هەرێمی‬ ‫كوردستان دەدات‬

‫چەكدارەكان لەو قەزایەدا‪.‬‬ ‫دوای رووداوەكانی (‪)17‬ی شوباتی‬ ‫سلێمانی‪ ،‬خۆپیشاندانی جەماوەریی لە‬ ‫قەزای كۆیەش ئەنجامدراو‪ ،‬پێگەیەكی‬ ‫كۆیەیان بە ناوی سەكۆی ئازادییەوە‬

‫دیاری كردووە‌و تیایدا خۆپیشاندەران‬ ‫كۆدەبنەوەو وتاری خۆیان پێشكەش‬ ‫دەكەن‪.‬‬ ‫دەرباز كەیفی‪ ،‬ئەندامی ئەنجومەنی‬ ‫كاتی سەكۆی ئازادیی لە كۆیە بە‬

‫رۆژنامەی راگەیاند‪« :‬داواكارییەكانمان‬ ‫بریتین لە سەربەخۆیی ئیدارەی كۆیە‌و‬ ‫تەرخانكردنی بڕێك لە داهاتی كێڵگەی‬ ‫نەوتی تەق تەق‌و كەمكردنەوەی هێزە‬ ‫چەكدارەكان لە كۆیە»‪.‬‬

‫سەرای ئازادیی؛ گۆڕین و چاكسازیی‬

‫بكرێت‪ ،‬دوای ئەوەی ئەم حكومەتە‬ ‫هەڵدەوەشێتەوە»‪.‬‬ ‫خۆپیشاندانەكان لە سەرەتادا‬ ‫تەنیا لەناو سلێمانی دەستپێكرد‌و‬ ‫بەشێك ل��ە خەڵكی ن��اڕازی��ی لە‬ ‫سیستمی سیاسیی بەشدارییان‬ ‫تێدا ك��رد‪ ،‬ب��ەاڵم ئێستا زۆرب��ەی‬ ‫ش��ار‌و شارۆچكەكانی كوردستانی‬ ‫گرتووەتەوە‪.‬‬ ‫رۆشنبیران كە رۆڵێكی گەورە‬ ‫لە بەڕێوەبردنی خۆپیشاندانەكاندا‬ ‫دەب��ی��ن��ن ب���ڕوای���ان وای�����ە‪ :‬ئ��ەم‬ ‫خ��ۆپ��ی��ش��ان��دان��ان��ە ش���ۆڕش���ە‌و تا‬ ‫ئامانجەكانی ب��ەدەس��ت نەهێنێت‬ ‫دانامركێتەوە‪.‬‬ ‫موحسین ئ��ەدی��ب‪ ،‬ن��ووس��ەر‬ ‫دەڵ��ێ��ت‪ :‬ه��ۆك��اری سەرەكیی ئەم‬ ‫شۆڕشە گەورەبوونی بێمانای حیزبە‬ ‫دەس��ەاڵت��دارەك��ان��ە لەسەر حسابی هه‌موو چین و توێژه‌کان ل ‌ه سه‌رای‬ ‫خ��ەڵ�ك‌و ئ��ازادی��ی‌و دیموكراسی‪،‬‬ ‫ئەمەی ئێستا روودەدات تا بەردەوام بسەنێتەوە‪.‬‬ ‫موحسین ئەدیب‪ ،‬كە بەشدارێكی‬ ‫بێت حیزبە دەسەاڵتدارەكان بچووك‬ ‫كارای خۆپیشاندانەكانە ئاماژە بەوە‬ ‫دەبنەوە‪.‬‬ ‫دەكات؛ كە ئایندەی هەر حیزبێكی‬ ‫كوردستان پابەندە بە پابەندبوونی‬ ‫شەقام متمانە لە دەسەاڵت‬ ‫بە شەقامەوە‪ ،‬م��ان��ەوەی بەهێزی‬ ‫دەسەنێتەوە‬ ‫ت�����ەواوی ئ���ەو رۆژان�����ەی كە حیزبەكان پەیوەست دەبێت بە‬ ‫خۆپیشاندانەكان لە واڵتانی ئەوروپا‌‪ ،‬تێگەشتنیان بە شەقامەوە»‪.‬‬ ‫حكومەتی هەرێمی كوردستان‬ ‫سلێمانی‌‪ ،‬كەالر‌‪ ،‬كفری‌‪ ،‬چەمچەماڵ‌‪،‬‬ ‫هەڵەبجە‌‪ ،‬رانیە‌‪ ،‬ق��ەاڵدزێ‌‪ ،‬كۆیە‌‪ ،‬لەالیەن پەرلەمانی كوردستانەوە‬ ‫سەیدسادق‌و قەزا‌و ناحیەكانی تری متمانەی پ��ێ��دراوە‌و پەرلەمانی‬ ‫كوردستان كراوە «هەڵوەشاندنەوەی كوردستانیش ل��ە الی��ەن گەلەوە‬ ‫حكومەت» دروشمێكی سەرەكیی دەنگی پێدراوە‪ ،‬هەر بۆیە پارێزەرێك‬ ‫خۆپیشاندەران بووە‪ .‬بەاڵم پەرلەمان بڕوای وایە؛ شەقام دەتوانێت متمانە‬ ‫ن��ەی��ت��وان��ی متمانە ل��ە حكومەت لە حكومەت بسەنێتەوە‪.‬‬

‫ئازادیی ‬ ‫رازاو مەحمود‪ ،‬پ��ارێ��زەر بە‬ ‫رۆژن���ام���ەی راگ��ەی��ان��د‪« :‬ش��ەق��ام‬ ‫پ��ەرل��ەم��ان‌و ح��ك��وم��ەت دروس���ت‬ ‫دەك��ات‪ ،‬هەر شەقامیش دەتوانێت‬ ‫متمانەیان لێ بسەنێتەوە‪ ،‬چونكە‬ ‫داواكارییەكانی س��ەرای ئازادیی‬ ‫هەموویان رەوان»‪.‬‬

‫(‪ )27‬رۆژە شەقام حكوم دەكات‬

‫ئ�����ەم�����ڕۆ (‪ )27‬رۆژە‬ ‫خۆپیشاندانەكان بەردەوامە‌و شەقام‬ ‫خۆی بڕیار لە ئایندەی سیستمی‬ ‫سیاسیی هەرێمی كوردستان دەدات‪.‬‬ ‫دەس����ەاڵت����داران����ی ه��ەرێ��م��ی‬ ‫كوردستان لە ماوەی رابردوودا زۆر‬

‫فۆتۆ‪ :‬عه‌بدوڵاڵ‬ ‫هەوڵیانداوە ئارامیی خۆپیشاندانەكان‬ ‫تێكبدەن‌و بە پێدانی بەڵێن كۆتایی‬ ‫بە خۆپیشاندانەكان بهێنن‪ ،‬بەاڵم‬ ‫شەقام خۆی بڕیار دەدات چ جۆرە‬ ‫چاكسازییەكی دەوێت‪.‬‬ ‫ه��ێ��م��ن ك���ەری���م‪ ،‬ئ��ەن��دام��ی‬ ‫ئەنجومەنی كاتیی سەرای ئازادیی‬ ‫سلێمانی‪ ،‬لە ب��ارەی بەردەوامیی‬ ‫خۆپیشاندانەكانەوە بە رۆژنامەی‬ ‫راگ���ەی���ان���د‪« :‬دەس���ەاڵت���داران���ی‬ ‫ئ���ەم واڵت����ە خ��ۆی��ان ب��ە گ���ەورە‬ ‫دەزان���ن‪ ،‬ئێمە سیناریۆی زۆرم��ان‬ ‫هەیە بۆ ب��ەردەوام��ی��م��ان‪ ،‬لێرەوە‬ ‫دەڵێم؛ شەقامەكە ئەنجومەنەكە‬ ‫بەڕێوەدەبات‪ ،‬نەك پێچەوانەكەی»‪.‬‬

‫الی خۆیەوە ش��ۆڕش ئەمین‪،‬‬ ‫چ���االك���وان���ی م���ەدەن���ی ج��ەخ��ت‬ ‫ل���ه‌و‌ه دەك���ات���ەوە ک���ه‌؛ ه��ۆك��اری‬ ‫هاتنە سەرشەقامی هاواڵتییان‪،‬‬ ‫كەموكورتییەكانی‬ ‫كەڵەكەبوونی‬ ‫(‪ )20‬ساڵی راب���ردووی حكومەتی‬ ‫هەرێمی كوردستانە بەرامبەر بە‬ ‫هاواڵتییان‪.‬‬ ‫ش���ۆڕش ئ��ەم��ی��ن‪ ،‬ه��ۆش��داری��ی‬ ‫دەدات لەوەی ئەو ماوە زۆرەی وەاڵمی‬ ‫خەڵك نەدراوەتەوە‪ ،‬توڕەبوونێكی‬ ‫خراپی لێ دەكەوێتەوە لە داهاتوودا‪،‬‬ ‫لەم بارەیەوە دەڵێت‪ :‬شەقام توڕەیەو‬ ‫تەشەنە دەكات‪ ،‬بە وەاڵمنەدانەوەی‬ ‫بەرەو توندوتیژیی دەڕوات‪ ،‬چونكە‬ ‫وەاڵمنەدانەوە زەمینە خۆشكردنە بۆ‬ ‫توندوتیژیی‪.‬‬ ‫ئەم بێ وەاڵمییەی دەس��ەاڵت‬ ‫ب���وو ل���ە ه��ەف��ت��ەی راب������ردوودا‬ ‫پێشمەرگە دێرینەكانی هێنایە ناو‬ ‫خۆپیشاندەرانەوە‌و لە سەرای ئازادیی‬ ‫بڕیاریاندا درێژە بە خەبات بدەن‪.‬‬ ‫ح��ەم��ە ق��ی��ادە‪ ،‬یەكێكە لەو‬ ‫پێشمەرگە دێرینانەی كە بەشداریی‬ ‫خۆپیشاندانەكان دەكات‌و بڕوای وایە‪:‬‬ ‫هەر حكومەتێك گوێ لە میللەتەكەی‬ ‫خۆی نەگرێت زەرەر دەكات‪.‬‬ ‫حەمە ق��ی��ادە‪ ،‬دەڵ��ێ��ت‪ :‬ئێمە‬ ‫كاتێك كە پێشمەرگە بووین‪ ،‬بۆ‬ ‫میللەت شۆڕشمان دەك���رد‪ ،‬ئێمە‬ ‫شۆڕشمان نەكرد بۆ ئەمەی ئێستا‪،‬‬ ‫لەبەر خاتری ئازادیی كوردستان‬ ‫بوومە پێشمەرگە‪ ،‬ئومێدم هەیە ئەم‬ ‫گەنجانە شتێك بكەن بۆ كورد‪ ،‬بۆیە‬ ‫پشتیوانییان لێ دەكەم‪.‬‬

‫«دەنگ»‪ ،‬رادیۆ سەربەخۆكەی گەرمیان دەست بەپەخش دەكاتەوە‬ ‫راپۆرتی‪ :‬بەهادین یوسف‬

‫‪..............................................................‬‬

‫دوای شەش رۆژ لە تااڵنكردن‌و‬ ‫تێكشكاندنی‪ ،‬رادی��ۆی «دەن��گ»‬ ‫دەستی بە پەخشی خۆی كردەوەو‬ ‫راشیدەگەیه‌نن؛ ب���ەرده‌وام دەبن‬ ‫لەسەر شێوازی كاركردنی خۆیان‬ ‫بە شێوەی پیشەیی‌و بێالیەنیی‌و‬ ‫ئازادانە‪.‬‬ ‫ئ��ازاد عوسمان‪ ،‬بەڕێوەبەری‬ ‫گشتیی رادی����ۆی «دەن����گ» لە‬ ‫ك���ەالر‪ ،‬ك��ە ش���ەوی (‪ )3/6‬لە‬ ‫الی���ەن ژم���ارەی���ەك چ���ەك���دارەوە‬ ‫تااڵنكراو كەل‌وپەلەكانی شكێنرا‬ ‫بە رۆژنامەی راگەیاند‪« :‬لە رووی‬ ‫لێكۆڵینەوەو بەدواچوون‪ ،‬تائێستا‬ ‫هیچ بەره‌وپێشچوونێك سەبارەت‬ ‫بە كێشەكەمان رووینەداوە‌و هیچ‬ ‫شتێك نەهاتووەتە ئ���اراوە‪ ،‬لە‬ ‫كاتێكدا ئێمە هەم لە ئاسایش‌و‬ ‫هەم لە پۆلیس داوای یاساییمان‬ ‫تۆمار كردووە‌و داواكەشمان چووەتە‬ ‫ب���ەردەم دادگ���ای لێكۆڵینەوەی‬ ‫ك���ەالر»‪ .‬ئ��ام��اژەی بەوەشكرد‪:‬‬ ‫گومانمان لە هەموو هێزە ئەمنیی‌و‬ ‫سەربازییەكانی ئەم ناوچەیە هەیە‪،‬‬ ‫چونكە ئەو هێزەی هاتووەتە سەر‬ ‫رادیۆكەمان چ��ەك��دارب��وون‌و جلی‬ ‫سەربازییان لەبەردا بووە»‪.‬‬ ‫دوای زنجیرە خۆپیشاندانەكانی‬ ‫كــــوردستان كـــــە لـــــــە (‪)2/17‬‬ ‫وە دەستیپێكرد‪ ،‬ژمارەیەكی زۆر‬ ‫لە رۆژنامەنووسان‌و كەناڵەكانی‬

‫رادیۆی (ده‌نگ) دوای هێرشکردن ‌ه سه‌ری‬

‫راگەیاندن كەوتنە بەر شەپۆلی‬ ‫هەڕەشەكردن‌و شەوی (‪)3/6‬یش‬ ‫رادیۆی «دەنگ» لە كەالر لەالیەن‬ ‫ژم��ارەی��ەك چ��ەك��دارەوە تااڵنكراو‬ ‫ژماره‌یەكی زۆر لە كەل‌وپەلەكانی‬ ‫تێكشكێنران‪.‬‬ ‫بەڕێوەبەری رادی��ۆی دەن��گ‪،‬‬ ‫ئ��ام��اژەی ب��ەوەش��ك��رد‪« :‬لەگەڵ‬ ‫سەرپەرشتیاری ئیدارەی گەرمیان‬ ‫دان��ی��ش��ت��ی�ن‌و ل��ەس��ەر س��ێ خ��اڵ‬ ‫رێكەوتین‪ ،‬ی��ەك��ەم‪ :‬پێكهێنانی‬ ‫لیژنەیەك‌و دووەم‪ :‬ق��ەرەب��ووی‬ ‫مادیی‌و سێیەم‪ :‬مەعنەویی‪ ،‬لە‬ ‫ق��ەرەب��ووی م��ادی��ی��ەوە دەستیان‬ ‫پێكرد‌و هەندێك كەرەستەیان‬ ‫بۆ كڕین‌و بڕیارە رۆژان��ی داهاتوو‬ ‫ئ��ەو كەرەستانەی م��اوە بۆ مان‬ ‫بكڕدرێـتەوە»‪.‬‬ ‫ئازاد عوسمان‪ ،‬وتیشی‪« :‬لەوە‬ ‫خراپتر سێ رۆژ دوای رووداوەك��ە‬ ‫هێزێكی ئاسایش هاتنە بینای‬ ‫رادیۆكەمان‪ ،‬دوای ئەوەی لە بازاڕ‬ ‫باڵوەیان بە هەندێك گەنج كردبوو‪،‬‬ ‫كە كۆبووبوونەوە‌و هەندێكیان لێ‬ ‫دەستگیركردن‪ ،‬هاتنە رادیۆكەمان‌و‬ ‫ویستیان راستەوخۆ بچنە ستۆدیۆی‬ ‫رادیۆكە‪ ،‬ئێمە رێگەمان پێنەدان‌و‬ ‫پێمانوتن؛ بۆتان نییە هەڵكوتنە‬ ‫س��ەر هیچ ب��ارەگ��ای��ەك‪ ،‬چونكە‬ ‫فەرمانی دادوەرتان پێ نییە‪ ،‬وتیان؛‬ ‫ئەمری بەڕێوەبەری ئاسایشمان‬ ‫پێیە‪ ،‬دوای دەنگە دەن��گ ئیتر‬ ‫نەمانهێشت بێنە سەرەوە»‪.‬‬ ‫سەبارەت بە كاردانەوەكانیش‬

‫لەسەر ئاستی نێودەوڵەتیی وتی‪:‬‬ ‫«ل��ەس��ەر ئاستی نێودەوڵەتیی‬ ‫رێكخراوی هیومان رایتس وۆچ‬ ‫لە راپۆرتێكیدا بە وردی��ی باسی‬ ‫ك���ردووە‪ ،‬سەفارەتی ئەمریكی‌و‬ ‫رێكخراوی پەیامنێرانی بێسنوور‬ ‫ئیدانەیان كردووە‪ ،‬لەگەڵ رێكخراوی‬ ‫لێبووردنی نێودەوڵەتیش گفتوگۆمان‬ ‫كردووە‌و بڕیارە لە راپۆرتێكدا باسی‬ ‫رووداوەكە بكەن»‪.‬‬ ‫ب����ۆ ئ���اس���ت���ی ن���اوخ���ۆی���ش‬ ‫رایگەیاند‪« :‬لەو كاتەی پەخشمان‬ ‫دەس��ت��پ��ێ��ك��ردووەت��ەوە ه���ەزاران‬ ‫پ��ەی��وەن��دی��ی ت��ەل��ەف��ۆن��ی��م��ان بۆ‬ ‫هاتووەو خەڵك سەردانی كردین‌و‬ ‫كۆمەڵێك گەنج هەڵمەتێكی كۆمەك‬ ‫كۆكردنەوەیان دەستپێكرد‪ ،‬لە‬ ‫ماوەیەكی زۆر كەمدا نزیكەی (‪)900‬‬ ‫ه��ەزار دیناریان بۆ كۆكردینەوە‪،‬‬ ‫دوات����ر خ��ۆم��ان پێمانباشبوو‬ ‫رایگرن‪ ،‬چونكە مەسەلەی قەرەبوو‬ ‫هاتەپێشەوە»‪.‬‬ ‫دوای شەش رۆژ لە رووداوەكە‪،‬‬ ‫رۆژی یەكشەممە ‪ 2010/3/12‬رادیۆی‬ ‫«دەن���گ» لە ك��ەالر بە هەندێك‬ ‫ئامێری سەره‌تاییەوە دەستیان بە‬ ‫پەخش ك��ردەوە‪ .‬ئ��ازاد عوسمان‪،‬‬ ‫جەختی لەوە ك��ردووەت��ەوە‪« :‬بە‬ ‫حكومەتمان راگەیاندووە تەنیا بە‬ ‫الیه‌نی مادیی قەرەبوو ناكرێینەوە‪،‬‬ ‫ئەگەر قەره‌بووی مەعنەویی حساب‬ ‫نەكرێت‪ ،‬لە هەموویشی گرنگتر‪،‬‬ ‫ئەگەر لێكۆڵینەوەی جدیی نەكرێت‬ ‫نامانەوێت لەبەر الیەنی مادیی‬

‫قەزییە گەورەكەی خۆمان لەدەست‬ ‫بدەین‪ ،‬لەبەر ئەوە قەزییەكە گرتنی‬ ‫تۆمەتباران‌و ئ��ەو كەسانەیە كە‬ ‫دەستیان لە رووداوەكاندا هەیە»‪.‬‬ ‫رادی������ۆی دەن�����گ‪ ،‬ل��ەگ��ەڵ‬ ‫دەستپێكردنەوەی پەخشەكەشیدا‬ ‫دەڵێن‪ :‬ئێمە یەك لەحزە پاشەكشە‬ ‫لەو فیكرەیە ناكەین‌و لەو رێچكەیە‬ ‫الن��ادەی��ن‪ ،‬كە گرتوومانەتەبەرو‬ ‫یەقینین لەوەی هیچ هەڵەیەكمان‬ ‫نەكردووە‪ ،‬چونكە رووداوێك هەبووە‬ ‫وەك ئ���ەوەی هەیە رووم��اڵ��م��ان‬ ‫ك��ردووە بە شێوەیەكی پیشەیی‌و‬ ‫واقیعی‌و بێالیەنی‌و الیەنگریی هیچ‬ ‫الیەنێكمان نەكردووەو واقیعەكەمان‬ ‫وەك����خ����ۆی ب���ۆ ه��اواڵت��ی��ی��ان‬ ‫گواستووەتەوە‪ ،‬بە پشت بەستن‬ ‫ب��ەو میساقی ش��ەرەف��ەی هەمانە‬ ‫كار دەكەین‌و ب��ەردەوام دەبین لە‬ ‫بێالیەنیی»‪.‬‬ ‫رادی����ۆی دەن����گ‪ ،‬ل��ە رۆژی‬ ‫‪ 2010/2/6‬دەس��ت��ی ب��ە پەخش‬ ‫ك��ردووە‌و یەكەم رادی��ۆی ئەهلیی‬ ‫ئ���ازادە ل��ە م��ێ��ژووی گەرمیاندا‬ ‫لەسەر شەپۆلی (‪ )FM91‬لە‬ ‫كەالر پەخشدەكات‪ ،‬كە مەركەزی‬ ‫ئیدارەی گەرمیان‌و چەند ناحیەیەكی‬ ‫دەوروب���ەری دەگرێتەوە‪ ،‬لەالیەن‬ ‫كۆمەڵێك گەنج بە شێوەیەكی‬ ‫خۆبەخش بەڕێوەدەبرێت‪ ،‬هیچ‬ ‫ك��ۆم��ەك‌و ه��اوك��اری��ی��ەك ن��ە لە‬ ‫حیزب‌و حكومەت‌و هیچ رێكخراوێك‬ ‫وەرن��اگ��رێ��ت‪ ،‬تەنیا ب��ە ریكالم‌و‬ ‫كۆمەكی خەڵك بەڕێوەدەچێت‪.‬‬

‫‪hewal.rozhnama@gmail.com‬‬

‫ذمارة (‪ )625‬سيَشةممة ‪2011/3/15‬‬

‫‪www.rozhnama.net‬‬

‫سارا لی ویتسۆن‪ :‬هێزەكانی ئاسایشی حكومەتی هەرێمی كوردستان‪ ،‬ناتوانن ئیشە‬ ‫نەشیاوەكانیان بە كۆمەڵێك جەردە بسپێرن‌و پینەی بكەن‬

‫هیومان رایتس وۆچ‪ :‬شه‌رمه‌زارییه‌‪ ،‬کورده‌کان ئازادییان نییه‌‬ ‫راپۆرتی‪ :‬رۆژنامە‬

‫‪............................................................‬‬

‫رێ��ك��خ��راوی چ��اودێ��ری مافی‬ ‫مرۆڤی جیهانیی (هیومان رایتس‬ ‫وۆچ) لەسەر خۆپیشاندانەكانی‬ ‫ك��وردس��ت��ان رەخ��ن��ەی ت��ون��د لە‬ ‫دەس��ەاڵت��ی ك���وردی‌و هێزەكانی‬ ‫ئاسایش دەگرێت‪ ،‬لە راپۆرتێكیدا‬ ‫ه��ات��ووە‪ :‬ه��ێ��زەك��ان��ی ئاسایش‬ ‫تەنیا رۆڵ��ی سەیركەر دەبینن‪،‬‬ ‫لە كاتێكدا لە الی��ەن كۆمەڵێك‬ ‫رووپ��ۆش��راوەوە هێرش دەكرێتە‬ ‫سەر خۆپیشاندەران‪.‬‬ ‫ل��ەو راپ���ۆرت���ەی رێ��ك��خ��راوی‬ ‫هیومان رایتس وۆچ��دا هاتووە‪:‬‬ ‫«هێزەكانی ئاسایشی حكومەتی‬ ‫هەرێم وەستابوون‌و سەیری ئەو‬ ‫دەی��ان كەسەیان دەك��رد‪ ،‬كە بە‬ ‫رووپۆشەوە لە رۆژی (‪)6‬ی ئەم‬ ‫مانگەدا پەالماری خۆپیشاندەرانیان‬ ‫دا‌و هێرشبەران رێگەیان پێدرا كە‬ ‫لە خەڵكی بدەن‌و خۆپیشاندەران‬ ‫ببەن‌و خێمەكانیان بسووتێنن‌‪،‬‬

‫هێزەكانی ئاسایش‬ ‫تەنیا وەستاون‌و‬ ‫سەیری ئۆتۆمبێلی‬ ‫هێرشبەرەكانیان‬ ‫كردووە‬

‫لەالیەكی تریشەوە‪ ،‬گرووپێكی‬ ‫دی��ك��ە دەزگ���ای���ەك���ی رادی����ۆی‬ ‫س��ەرب��ەخ��ۆی ت��ااڵن ك��رد‪ ،‬ئەمە‬ ‫لە كاتێكدا هێزەكانی ئاسایش‬ ‫ئەركی پاراستنی مافی رای ئازادو‬ ‫كۆبوونەوەی هێمنانەیان لەسەر‬ ‫شانە‪.‬‬ ‫ئەو رێكخراوە ئاماژە بەوەش‬ ‫دەك�����ات؛ ك���ە ب��ەپ��ێ��ی وت��ەی‬ ‫شایەتحاڵێك ش��ەوی (‪،)3/6‬‬ ‫دەی����ان پ��ی��اوی رووپ��ۆش��ك��راو‬ ‫ب��ە ك��وت��ەك��ەوە ل��ە ئۆتۆمبێلە‬ ‫س��ەرب��ازی��ی��ەك��ان��ی��ان داب��ەزی��ن‌و‬ ‫هێرشیانكردە سەر نزیكەی (‪)100‬‬ ‫ك��ەس كە لە مەیدانی ئازادیی‬ ‫مابوونەوە‪ .‬بەپێی قسەی چەند‬ ‫شاهیدحاڵێك؛ هێزەكانی ئاسایش‬ ‫تەنیا وەستاون‌و سەیری ئۆتۆمبێلی‬ ‫هێرشبەرەكانیان ك���ردووە‪ ،‬كە‬ ‫هەندێكیان ب��ە جلی رەش���ەوە هێزه‌ ده‌مامکداره‌کان له‌به‌رامبه‌ر خۆپیشانده‌ران ‬ ‫خێمەكانیان ئاگر تێبەرداوە‪.‬‬ ‫سارا لی ویتسۆن‪ ،‬بەڕێوەبەری‬ ‫پ��ارێ��زەرێ��ك ك��ە بەشداریی دەكات بە رووداوەكەو دەنووسێت‪:‬‬ ‫خۆرهەاڵتی ناوەڕاست‌و باكووری‬ ‫ئەفریقای رێ��ك��خ��راوی هیومان خ��ۆپ��ی��ش��ان��دان��ەك��ان��ی ك��ردب��وو خۆپیشاندەران باس لەوە دەكەن‬ ‫رایتس وۆچ‪ ،‬لەو بارەیەوە دەڵێت‪ :‬شایەحاڵێكی تری ئەو رووداوە ك��ە ل��ەك��ات��ێ��ك��دا ئ����ەوان ب���ەرەو‬ ‫«هێزەكانی ئاسایشی حكومەتی بوو لەو راپۆرتەی هیومان رایتس ئاسایش رایانكردووە بۆ ئەوەی‬ ‫هەرێمی كوردستان‪ ،‬ناتوانن ئیشە وۆچدا دەڵێت‪« :‬لەژێر خێمەكەداو داوای یارمەتی بكەن‪ ،‬بەرپرسانی‬ ‫نەشیاوەكانیان بە كۆمەڵێك جەردە لەگەڵ هاوڕێیەكمدا قسەم دەكرد‪ .‬ئاسایش رایانگەیاندووە؛ كە ئەوان‬ ‫بسپێرن‌و پینەی ب��ك��ەن‪ ،‬ئ��ەوە كاتژمێر (‪)2:20‬ی ش��ەو ب��وو‪ ،‬مافی دەستێوەردانیان نیی ‌ه لەو‬ ‫شەرمەزارییە كە دوای چەندین گوێم لە دەنگی فیشەكێك بوو‪ .‬دۆخەدا‪ .‬دوای رووداوەكە‪ ،‬گرووپی‬ ‫دەی��ە لە چەوساندنەوە‪ ،‬هێشتا دوای دوو دەق���ە‪ ،‬دەستەیەك پ��ارێ��زەران��ی س��ەرب��ەخ��ۆ لەگەڵ‬ ‫كوردەكان ئەو ماف‌و ئازادییەیان هاتن‌و لە هەموو شتێكیان دەدا‪ .‬بەڕێوەبەری ئاسایش كۆبوونەوە‪،‬‬ ‫نییە‪ ،‬كە ل��ەالی��ەن حكومەتەوە زۆربەیان دەبەی نەوتیان پێبوو‪ ،‬ك��ە دەڵ���ێ���ت‪ :‬ه��ێ��زەك��ان��ی ئ��ەو‬ ‫پەیمانیان پێدراوە‪ ،‬لەنێویاندا مافی بەسەر خێمەكانیاندا دەكرد‌و دوای دەستیان لەو رووداوەدا نەبووە‪،‬‬ ‫خۆپیشاندانی هێمنانە‪ ،‬شاهیدەكان ئەوانیش هێرشبەرەكانی تر خێرا پارێزەرێك باس لەوە دەكات؛ كە‬ ‫باس لەوە دەكەن؛ كە گرووپێكی ئاگریان لە خێمەكان ب��ەردا‪ ،‬لەو بەڕێوەبەری ئاسایش وتوویەتی كە‬ ‫چەتە هێرشیان كردووەتە سەریان‪ ،‬خەڵكانەشیان دەدا كە خەویان هێزەكانی ئەو ناتوانن ئاسایشی‬ ‫ئەو خۆپیشاندەرانە دابین بكەن‪،‬‬ ‫نزیكەی (پانزە) كەس تائێستا لێكەوتبوو»‪.‬‬ ‫دوات��ر رێكخراوەكە ب��اس لە كە شەقامە سەرەكییەكان دەگرن‌و‬ ‫ن��ادی��ارن‌و هێرش ك��راوەت��ە سەر‬ ‫ئامێرە كارەباییەكان‌و لەكار خراون‪ .‬گوێپێنەدانی بەڕێوەبەرێتی ئاسایش لە سەالمەتییان بەرپرسیار نین‪.‬‬

‫فۆتۆ‪ :‬زمناکۆ ئیسماعیل‬ ‫هیومان رایتس وۆچ‪ ،‬باسی‬ ‫دوو كەیسی دیكەی پێشێلكردنی‬ ‫مافی مرۆڤ دەكات‪ ،‬سووتاندنی‬ ‫بینای كەناڵی نالیاو هێرشكردنە‬ ‫سەر رادیۆی دەنگ‪ ،‬دوو نموونەی‬ ‫ترن كە لە راپۆرتەكەی هیومان‬ ‫رایتس وۆچ��دا باسیان لێكراوە‪،‬‬ ‫بەو شێوەیە باسكراوە‪ ،‬لە هەمان‬ ‫رۆژدا كۆمەڵێك چەكدار هێرش‬ ‫دەك��ەن��ە س��ەر ئۆفیسی رادی��ۆی‬ ‫سەربەخۆی دەنگ‪ ،‬ئازاد عوسمانی‬ ‫بەڕێوەبەری جێبەجێكاری ئەم‬ ‫رادی���ۆی���ە ب��ە ه��ی��وم��ان رای��ت��س‬ ‫وۆچی وت‪ :‬كە ئ��ەوان پاسەوانی‬ ‫ش��ەوان��ەی��ان كەلەپچە ك���ردووە‌و‬ ‫زۆربەی ئامێرەكانیان شكاندووە‪،‬‬ ‫ئ��ەو دەڵ��ێ��ت‪ :‬كە رادی��ۆك��ەی لە‬ ‫كەالر رووداوەكانی خۆپیشانده‌رانی‬

‫گواستووەتەوە‪.‬‬ ‫ل��ە (‪)2/17‬وە ه����ەزاران‬ ‫خ��ۆپ��ی��ش��ان��دەر ب���ەردەوام���ن لە‬ ‫خۆپیشاندان لە دژی گەندەڵیی‌و‬ ‫قۆرخكاریی سیاسیی دوو پارتە‬ ‫دەس��ەاڵت��دارەك��ە‪ ،‬وات��ە پارتی‌و‬ ‫یەكێتی‪ ،‬لەم هەفتانەی دواییدا‬ ‫بەپێی راپۆرتی رۆژنامەنووسان‬ ‫هێرشكراوەتە س��ەر بارەگاكانی‬ ‫حیزبی گۆڕان لە سۆران‌و دهۆك‌و‬ ‫هەولێر‪ ،‬هەر بەو هۆیەشەوە‌و لەژێر‬ ‫هەڕەشەی بارەگای نزیكی پارتیدا‬ ‫هاواڵتی ئۆفیسی خۆی گواستەوە‪،‬‬ ‫رۆژی (‪)2/20‬یش‪ ،‬هێزێك هێرشی‬ ‫كردووەتە سەر تەلەفزیۆنی نالیاو‬ ‫پاسەوانەكەیان برینداركردووەو‬ ‫ب��ی��ن��اك��ەی��ان س���ووت���ان���دووەو‬ ‫ئامێرەكانیان شكاندوون‪.‬‬

‫بۆ هەڵبژاردنێكی بێگەرد‪ ،‬لە توركیا سوپاو وەزیرەكان كەنارگیر دەكرێن‬ ‫راپۆرتی‪ :‬شااڵو فەتاح‬

‫‪...........................................................‬‬

‫لەپێناو ئەنجامدانی هەڵبژاردنێكی‬ ‫بێگەرددا‪ ،‬وەزیرەكانی ناوخۆو داد‌و‬ ‫گواستنەوەی توركیا دەست لەكار‬ ‫دەكێشنەوە‌و پارتە ركەبەرەكانیش‬ ‫داه��ات��ی س��ااڵن��ەی ه��اواڵت��ی��ی��ان‌و‬ ‫هێنانەكایەی دەستوورێكی دیموكراتی‬ ‫ب��ۆ ت��ورك��ی��ا دەك���ەن���ە دروش��م��ی‬ ‫بانگەشەكانیان‪.‬‬ ‫توركیا یەكێكە ل��ەو واڵتانەی‬ ‫گرنگییەكی زۆر ب��ە بێگەردیی‬ ‫هەڵبژاردنەكان دەدات‌و لەم پێناوەشدا‬ ‫چەند یاسایەكی روون‌و ئاشكرای بۆ‬ ‫رێگرتن لە هەر جۆرە ساختەكارییەك‬ ‫لە خۆپیشاندانەكاندا دەركردووە‪ ،‬لە‬ ‫گرنگترین ئەو یاسایانەی كە ئێستا‬ ‫لە توركیادا ك��اری��ان پێدەكرێت؛‬ ‫دەستلەكاركێشانەوەی چەند وەزیرێك بۆ ئەنجامدانی هەڵبژاردنێكی پاك‌و ل��ە جێگەیدا عوسمان گونەشی‪،‬‬ ‫پێش ه��ەڵ��ب��ژاردن‌و رێگەنەدان بە ب � ‌ێ خ���ەوش‪ ،‬توركیا مادەیەكی جێگری كرا بە وەزی��ر‪ ،‬سەعدوڵاڵ‬ ‫دەس��ت��ووری��ی تایبەت ك���ردووە بە ئەرگینی‪ ،‬وەزیری دادیش بە ئەحمەد‬ ‫دەنگدانی ئەندامانی سوپایە‪.‬‬ ‫هەڵبژاردنی (‪)12‬ی حوزەیرانی دەستلەكاركێشانەوەی وەزیری چەند قەهرەمان‪ ،‬جێگەی گیرایەوە‪ ،‬ئەمە‬ ‫ئەمساڵی توركیا‪ ،‬یەكێك دەبێت لە وەزارەتێكی هەرە گرنگ بۆ ئەوەی جگە لەوەی بیانلی یڵدرمی‪ ،‬وەزیری‬ ‫گرنگترین هەڵبژاردنەكانی مێژووی وەزارەتەكانیان بەكار نەهێنن بۆ گواستنەوە بە حەبیب سۆڵوك‪،‬‬ ‫ئ��ەو واڵت��ە‪ ،‬وا چ���اوەڕوان دەكرێت پڕوپاگەندەی هەڵبژاردن‌و كار نەكەنە جێگەی گیرایەوە‪ ،‬م��ادەی (‪)114‬‬ ‫ل��ەم ه��ەڵ��ب��ژاردن��ەدا گڵۆپی سەوز س��ەر ئەنجامەكانی ه��ەڵ��ب��ژاردن‪ .‬لە دەستووری توركیا وەزیرەكانی‬ ‫بۆ پارتی دادوگ��ەش��ە (ئەكەپە)ی مادەی (‪ )114‬لە دەستووری توركیا ئەو س ‌ێ وەزارەتە ناچار دەكات كە‬ ‫دەسەاڵتدار هەڵبكرێت بۆ تەواوكردنی جه‌خت ل��ەس��ەر ئ��ەوە دەك��ات��ەوە‪ ،‬لە پێش هەڵبژاردندا دەست لەكار‬ ‫ریفۆرمەكانی‪ ،‬بانگەشەی هەڵبژاردن كە دەبێت وەزی��ری وەزارەتەكانی بكێشنەوەو پۆستەكانیان ببەخشنە‬ ‫هەر لە ئێستاوە دەستیپێكردووە‪ ،‬ن��اوخ��ۆو دادو گواستنەوە دەست كەسانێكی بێالیەن‪ ،‬بۆ دابینكردنی‬ ‫هەرچەندە پسپۆڕانی بواری توركیا لەكار بكێشنەوە‪ ،‬هەر بۆیە رۆژی پاكیی‌و بێگەردیی هەڵبژاردنەكان‪.‬‬ ‫دووپاتیدەكەنەوە؛ كە ئۆپۆزسیۆنی سێشەممەی پێشوو بەشیر ئەتەالی‪ ،‬هەر بۆیە ئەم س ‌ێ وەزارەتە دران بە‬ ‫ئەو واڵت��ە لە الوازت��ری��ن كاتیدایەو وەزی����ری ن��اوخ��ۆی ئ��ەو واڵت���ە بە س ‌ێ كەسی تەكنۆكرات‌و بێالیەن‌و لە‬ ‫ناتوانێت تەحەدای ئەكەپە بكات فەرمیی دەستی لەكار كێشایەوەو ئێستادا ئەوان پۆستە فەرمییەكانی‬

‫واڵت بەڕێوە دەبەن‪ ،‬هەرس ‌ێ وەزیرە‬ ‫نوێیەكە مێژووییەكیان لە شەفافیەتی‬ ‫سیاسیی هەیە‪.‬‬ ‫هەر بەپێی دەستووری توركیاو‬ ‫بۆ دابینكردنی هەڵبژاردنێكی پاك‌و‬ ‫بێالیەن‪ ،‬ئەندامانی سوپای ئەو‬ ‫واڵتە بۆیان نییە لە هەڵبژاردنەكاندا‬ ‫بەشداریی بكەن‪ ،‬سوپای توركیا‬ ‫(تەسەكە) پێكهاتووە لە چەند‬ ‫بەشێكی ئاسمانیی‌و دەریایی‌و پیادە‪،‬‬ ‫بەشەكانی جەندرمەو پاسەوانانی‬ ‫س��ن��وور تایبەتن ل��ە پاراستنی‬ ‫ئاسایشی ناوخۆی توركیاو لە كاتی‬ ‫ئاشتییدا پەیوەستن بە بڕیارەكانی‬ ‫وەزارەتی ناوخۆی توركیاوە‪ ،‬بەاڵم لە‬ ‫كاتی جەنگدا پەیوەستن بە سوپای‬

‫توركیاوەو بەشداریی لە پاراستنی‬ ‫ك���ۆم���اردا دەك�����ەن‪ .‬دەس���ت���ووری‬ ‫توركیا هەمیشە هێزێكی گ��ەورەی‬ ‫بەخشیوەتە سوپای توركیاو زۆرجار‬ ‫لە كاتە چارەنووسسازەكاندا بڕیاری‬ ‫یەكالییكەرەوەی داوە‪ ،‬هەرچەندە‬ ‫ریفۆرمە دەستوورییەكانی ئەم دواییەی‬ ‫توركیا دەسەاڵتی سوپای تاڕادەیەكی‬ ‫زۆر كەمكردەوەو چاوەڕوان دەكرێت‬ ‫كەمتریش ببێتەوە‪ ،‬بەاڵم هێشتاش لە‬ ‫توركیادا سوپا بۆی نییە بەشداریی‬ ‫لە هەڵبژاردندا بكات‪ ،‬بە پاساوی‬ ‫ئەوەی بەشێكە لە هێزی پاراستنی‬ ‫دەوڵ��ەت‌و لە دام��ەزراوەی حكومەت‬ ‫گەورەترەو بەشداریكردنیان دوورنییە‬ ‫الیەنگریی تێدابێت‌و چارەنووسی‬

‫سیاسیی واڵتەكە یەكالیی بكاتەوە‪.‬‬ ‫ه����ەر ل���ە ئ��ێ��س��ت��اوە پ��ارت��ە‬ ‫سیاسییەكانی توركیا خۆیان بۆ‬ ‫هەڵبژاردن ئامادە ك��ردووەو پارتی‬ ‫بزووتنەوەی نەتەوە پەرستی توركیا‬ ‫(م��ەه��ەپ��ە)ش‪ ،‬یەكەمین حیزب‬ ‫بوو كە دەستی كرد بە كەمپەینی‬ ‫هەڵبژاردن‪ ،‬یەكێك لەو پەیمانانەی‬ ‫كە هەموو حیزبە توركییەكان بە‬ ‫هاواڵتییانی ئەو واڵتەیان داوە بریتییە‬ ‫ل��ە ن��ووس��ی��ن��ەوەی دەستوورێكی‬ ‫نو ‌ێ بۆ ئەو واڵتە‪ ،‬تەنانەت پارتە‬ ‫ئۆپۆزسیۆنەكانیش وەك پارتی‬ ‫دەسەاڵت‪ ،‬پەیمان بە هێنانەكایەی‬ ‫دەستوورێكی دیموكراتی بۆ ئەو واڵتە‬ ‫دەدەن‪ ،‬ئەكەپە پەیمانی ئەوەیداوە‬ ‫كە تا ساڵی (‪ ،)2023‬واتە ساڵی‬ ‫یادكردنەوەی (‪)100‬یه‌مین ساڵەی‬ ‫دامەزراندنی كۆماری توركیا‪ ،‬داهاتی‬ ‫هەر هاواڵتییەكی توركیا لە (‪)10‬‬ ‫هەزار دۆالرەوە بۆ (‪)15‬هەزار دۆالر‬ ‫بەزر بكاتەوەو رێژەی هەناردەش بۆ‬ ‫(‪ )250‬ملیۆن دۆالر بەرز بكاتەوە‪ ،‬لە‬ ‫ئێستادا ئەكەپە (‪ )4‬هەزار كەسی‬ ‫راهێنراوی بۆ هەر (‪ )81‬پارێزگاكەی‬ ‫توركیا ئامادە كردووە‪ ،‬پارتی ئاشتی‌و‬ ‫دیموكراسی (بەدەپە)ی پرۆكوردیش‬ ‫چاوی لەوەیە كە لە رێگەی كاندیدە‬ ‫سەربەخۆكانەوە ژمارەی ئەندامانی‬ ‫پەرلەمانی خ��ۆی لە (‪)20‬ه‌وە بۆ‬ ‫(‪ )40-35‬بەرز بكاتەوە‪ ،‬ئەمە جگە‬ ‫لەوەی پەیمانی داوە‪ ،‬كە (‪ )12‬لەو‬ ‫(‪ )35‬كاندیدە ژن بن‪ .‬بەمشێوەیەش‬ ‫ژمارەی ژن لە پەرلەمانی توركیادا‬ ‫زیاد دەبێت‪.‬‬

‫ذمارة (‪ )625‬سيَشةممة ‪2011/3/15‬‬

‫‪hewal.rozhnama@gmail.com‬‬

‫پەرلەمانی عێراق‪ ،‬لە (‪ )20‬هەزار بڕوانامەی ساختە دەكۆڵێتەوە‬ ‫رۆژنامە‪ :‬لەیال حەسەن‪ ،‬ئەندامی‬ ‫ئەنجومەنی ن��وێ��ن��ەران��ی ع��ێ��راق‪،‬‬ ‫ئاشكرایكرد‪ ،‬كە ئەنجومەنی ناوبراو‪،‬‬ ‫لە بڕوانامەی (‪ )20‬هەزار كارمەندی‬ ‫حكومەتی عێراقی دەكۆڵێتەوە‪ ،‬كە‬ ‫گومان دەكرێت ساختەیان كردبێت‪ ،‬بۆ‬

‫ئەوەی پۆستە حكومییەكان وەربگرن‪.‬‬ ‫ئاژانسی ئاسیۆشیەتد پرێس‪،‬‬ ‫لەسەر زاری ئەو پەرلەمانتارەوە كە‬ ‫ئەندامی لیژنەیەكی لێكۆڵینەوەی‬ ‫تایبەتی ئەو دۆسیەیە‪ ،‬رایگەیاند‪:‬‬ ‫«ئەو لێكۆڵینەوەیە‪ ،‬لە بڕوانامەی‬

‫كێ بەعسییەكانی بەهێز كرد؟‬

‫هەڤاڵ كوێستانی‬ ‫ئەندامی ئەنجومەنی نوێنەرانی عێراق ده‌ینووسێت‬

‫لەپەرلەمانی عێراقەوە‬

‫راپۆرتی سلێمانی جیاوازبوو‬ ‫لە دوا دانیشتنی هەفتەی رابردووی پەرلەمانی‬ ‫عێراقدا‪ ،‬راپۆرتی پەرلەمانتارانی شارە جیا جیاکانی‬ ‫عێراق خوێنرانەوە‌و داخ��وازی��ی خۆپیشاندەرانی‬ ‫هەموو ش��ارەک��ان ل��ەو راپ��ۆرت��ە گشتگیرییەدا‪،‬‬ ‫جێیان کرابووەوە‪ .‬ئەوەی کە خاڵی تێڕامانە لەو‬ ‫تێکەڵکردنەدا‪ ،‬ئەوەیە کە تووڕەیی‌و داخوازییەکانی‬ ‫خ��ۆپ��ی��ش��ان��دەران��ی ک��وردس��ت��ان‪ ،‬سلێمانی بە‬ ‫تایبەتی‪ ،‬لەگەڵ باقی شارەکانی دیکەی عێراقدا‬ ‫جیاوازبوون‪ .‬ئەوەش دەگەڕێتەوە بۆ جیاوازیی لە‬ ‫هۆکاری سەرهەڵدان‌و لە سروشت‌و لە ئامانجەکانی‬ ‫ئەو خۆپیشاندانانه‪ .‬ن��اڕەزای�ی‌و داواکارییەکانی‬ ‫خۆپیشاندەرانی ئەو شارانە لە بازنەی کەمیی‬ ‫خزمەتگوزارییەکان‌و بێکاریی‌و مووچەو کێشەی‬ ‫نیشتەجێبوون‌و مەغدووریی نەدەچوونە دەرێ‪،‬‬ ‫ل��ە ب��ەرام��ب��ەردا خۆپیشاندانەکانی سلێمانی‪،‬‬ ‫خۆپیشاندانێکن كە سروشتی سیاسییان زیاتر هەیە‬ ‫تا سروشتی تر‌و ئەوەش لەوەدا کە داخوازییەکانی‬ ‫ج��ەم��اوەر ه��ەر ب��ە مەسەلەی خراپیی رەوش��ی‬ ‫خزمەتگوزارییەوە نەوەستاوە‌تەوه‪ ،‬بەڵکو داوای‬ ‫گۆڕینی بنەڕەتیی دەکات لە سیستمی حوکمڕانیی‌و‬ ‫ئیداریی‌و ئابووریی‌و کۆمەاڵیەتیدا‪ .‬خاڵێکی تریش‬ ‫لە جیاوازییەکان کە جێی هەڵویستە لەسەرکردنە‪،‬‬ ‫پێکهاتەکانیانە‪ .‬پێکهاتەی خۆپیشاندانەکانی‬ ‫ک��وردس��ت��ان‪ ،‬وێ��ڕای ئ��ەوەی لە هەموو تەمەن‌و‬ ‫چین‌و توێژەکانی ناو کۆمەڵی تیدایە‪ ،‬بەاڵم ئەوەی‬ ‫کە پێکهێنەری سەرەکیی ئەو خۆپیشاندانانەن‪،‬‬ ‫ئەو نەوەیەیە کە بەنەوەی دوای راپەڕین پێناسە‬ ‫دەکرێت‪ ،‬نەوەیەک کە هەرچەندە بەچاوی رێزەوە‬ ‫دەڕوانێتە خەبات‌و قوربانییەکانی هەفتاکان‌و‬ ‫هەشتاکانی سەدەی رابردوو‪ ،‬بەاڵم ئەو مافە نادا‬ ‫بە دەسەاڵتدارانی ئه‌مڕۆی کوردستان کە چیتر‬ ‫لەسەر ئەو رابردووە بژین‌و شەرعییەتی شۆڕشگێڕیی‬ ‫خۆیان لەوێوە وەرگرن‪ ،‬ئەو شەرعییەتەی کە شەڕی‬ ‫ناوخۆی نەوەده‌کانی ئەو حیزبانە هەڵیانتەکاندووە‌و‬ ‫لە سەرووی ئەوەشەوە‪ ،‬راپەڕینیش بە بەرهەمی‬ ‫خەباتی کۆمەاڵنی خەڵکی کوردستان دەزانن‪ ،‬نەک‬ ‫دەسەاڵتدارانی ئه‌مڕۆکە‪ .‬ئەم نەوەیە‪ ،‬نەوەیەکی‬ ‫تەواو جیاوازە لەوانەی پێش خۆی‪ ،‬خەون‌و خەم‌و‬ ‫خواستی جیاوازی هەیە‌و بەدوای رۆڵی کاریگەری‬ ‫خۆیشیدا دەگەڕێت لە بەڕێوەبردنی ژیانی سیاسیی‌و‬ ‫ئیداریی‌و کۆمەاڵیەتیی میللەتەکەیدا‪ .‬نەوەیەکە‬ ‫كە قبووڵ ناکات ک��ەس ئازادییە کەسییەکانی‬ ‫لێ زەوت بکات‌و فیکرو ویست‌و ئارەزووەکانی لە‬ ‫قاڵب بدات‪ ،‬نەوەیەکە لە دیموکراسی تێدەگات‌و‬ ‫بە چ��اوی ک��راوەش��ەوە سەیری ئەزموونی واڵتە‬ ‫دیموکراسییەکانی دنیا دەکات‌و قبووڵیش ناکات هیچ‬ ‫دیکتاتۆرێک لە بەرگی دیموکراسیدا خۆی پیشانیان‬ ‫بدا‪ ،‬یان بیەوێت سیستمێکی حوکمڕانیی فەردی‬ ‫یان دیکتاتۆری بە سەریاندا بسەپێنێت‪ .‬دیارە ئەو‬ ‫گۆڕانە قووڵەش کە بەسەر سیاسەتی کۆمەڵگای‬ ‫جیهانیدا هاتووە بەرامبەر بە داخوازییەکانی خەڵکی‌و‬ ‫حوکمی خەڵک لە واڵتانی ترداو لە پشتیوانیکردن لە‬ ‫پرۆسەی دیموکراسی‌و لە گەیشتنە ئه‌و دەرەنجامەی‬ ‫کە سەقامگیریی لە رێی هەبوونی حوکمی فەردی‌و‬ ‫دیکتاتۆرییەوە هەمیشە لە خەتەردایەو ئەوەی کە‬ ‫زەمانەتی سەقامگیرییەکی بەردەوام دەکات‪ ،‬تەنیا‬ ‫چەسپاندنی پایەکانی سیستمێکی دیموکراسییە‬ ‫لەو واڵتانەدا‪ .‬هەڵبەتە شۆڕشی تەکنەلۆجیاو ئەو‬ ‫باهۆزی گۆڕانەش کە واڵتانی عەرەبی گرتووەتەوە‪،‬‬ ‫هاندەری زۆر بەهێزن لە رابوونی ئەو نەوەیەدا‌و‬ ‫هەر کەسێکیش ئەو هێزە نوێیە نەبینێت‌و ئایندە‬ ‫بە هی ئەوان نەزانێت‪ ،‬لە واقیعی ئەم سەردەمه‬ ‫تێنەگەیشتووە‪.‬‬ ‫بۆیە زۆر گرنگه كە پەرلەمانی عێراق ئەو‬ ‫راستییە سەبارەت بە خۆپیشاندانەکانی کوردستان‬ ‫ببینێت‌و مامەڵەیەکی جیاوازیان لەگەڵدا بکات‌و بە‬ ‫دەم داخوازییەکانیانەوە بچێت‌و پشتیوانییان لێبکات‌‪،‬‬ ‫ئەگەر وا نەکات‪ ،‬هەڵەیەکی کوشندە دەکات‌و هەر‬ ‫درزێکیش دواتر بکەوێتە نێوان کۆمەڵگای سبەینێی‬ ‫کوردی‌و باقی خەڵکی عێراقەوە‪ ،‬پەرلەمانی ئێستا‬ ‫لێی بەرپرسیار دەبێت‪‌‌‌‌‌.‬‬

‫ساختەی سەرجەم وەزیر‌و بریكاری‬ ‫وەزی���رەك���ان‌و ئ��ەن��دام پەرلەمانان‬ ‫دەگ��رێ��ت��ەوە‌و ه��ەن��دێ��ك ل��ەوان��ەی‬ ‫بڕوانامەكانیان ساختە ك���ردووە‪،‬‬ ‫ب��ەرپ��رس��ی ح��ك��وم��ەت��ی ئێستاو‬ ‫پێشوون»‪.‬‬

‫ساختەكارێكی بڕوانامە لە شاری‬ ‫ب��ەغ��دا ك��ە ب��ە ئ��ەب��وح��ەی��دەر خۆی‬ ‫ناساندووە‪ ،‬ئاشكرای ك��ردووە كە‬ ‫بڕوانامەی سەرەتایی بە (‪)1500‬‬ ‫دۆالر‌و ب��ڕوان��ام��ەی دك��ت��ۆراش��ی بە‬ ‫(‪ )7000‬دۆالر ساختەكردووە‪.‬‬

‫پەرلەمانتارێكی پێشوو‪ :‬دەسەاڵتێك لە هەرێم گەندەڵ بێت‪ ،‬كێشەی ناوچەدابڕاوەكانی پێ چارەسەر ناكرێت‬ ‫راپۆرتی‪ :‬هەستیار قادر‬

‫‪....................................................................‬‬

‫چاودێرێکی سیاسیی ئاماژە بەوە دەكات؛‬ ‫كە لێخۆشبوون لە سەركردە بەعسییەكان‬ ‫لە رێگەی دەستپێشخەرییەكەی بارزانییەوە‪،‬‬ ‫شۆڤێنییەكانی لە ناوچەدابڕاوەكاندا بەهێز‬ ‫ك���ردووە‌و هەندێكی تریش پێیانوایە‪:‬‬ ‫مەترسیی كۆنە بەعسییەكان لەو ناوچانە‬ ‫لە قەبارەی خۆیان گەورەتر كراون‪.‬‬ ‫لە م��اوەی دوو هەفتەی راب���ردوودا‬ ‫هێزی پێشمەرگەی كوردستان بە پاساوی‬ ‫رووبەڕووبوونەوەی پالنی شۆڤێنیی‌و كۆنە‬ ‫بەعسییەكان رەوان��ەی كەركوك‌و ناوچە‬ ‫كوردییەكانی دیالە كران‌و راگەیاندنەكانی‬ ‫دەس��ەاڵت��ی��ش ئ��ام��اژەی��ان بە پالنێكی‬ ‫مەترسییدار دا‪ ،‬دژ بە بوونی كورد لەو‬ ‫ناوچانە‌و (‪)25‬ی مانگی رابردووش چەند‬ ‫خۆپیشاندانێك لە حەویجەو جەلەوالو‬ ‫ك��ەرك��وك ل��ە الی���ەن ع��ەرەب��ەك��ان��ی ئەو‬ ‫ناوچانەوە ئەنجامدرا‪.‬‬ ‫هەندێك پێیانوایە؛ بەهێزبوون‌و‬ ‫دووب��ارە دەركەوتنەوەی «شۆڤێنیی»‌و‬ ‫كۆنە بەعسییەكان لە ناوچەدابڕاوەكان‬ ‫بەو شێوەیە‪ ،‬پەیوەندیی بە لێخۆشبوونی‬ ‫ژمارەیەك لە سەركردە دیارەكانی حیزبی‬ ‫بەعسی پێشووەوە هەبووە‪ ،‬كە هەڵگری‬ ‫فیكری ناسیۆنالیستی عەره‌بی بوون‪ ،‬لەوانە؛‬ ‫ساڵح موتڵەگ‌و زافر عانی‌و راسم عەوادی‪،‬‬ ‫كە لە چوارچێوەی دەستپێشخەرییەكەی‬ ‫مەسعود ب��ارزان��ی‪ ،‬س��ەرۆك��ی هەرێمی‬ ‫كوردستاندا‪ ،‬بۆ پێكهێنانی حكومەتی نوێی‬ ‫عێراق لە رێوشوێنەكانی ریشەكێشكردنی‬ ‫بەعس ب��ەدەرك��ران‪ ،‬كە پێشتر دوانیان‬ ‫لەسەر داوای كورد گرتبوونیەوە‪.‬‬ ‫د‪.‬دلێر ئەحمەد‪ ،‬مامۆستای كۆلێژی‬ ‫زانستە سیاسییەكانی زانكۆی سلێمانی‬ ‫جەخت لەسەر ئەوە دەكاتەوە؛ كە ئەو‬ ‫دەستپێشخەرییەی سەرۆكی هەرێم رۆڵی‬ ‫لە بەهێزبوون‌و دووب��ارە دەركەوتنەوەی‬

‫بەعسییەكاندا ه��ەب��ووە‌و بە رۆژن��ام��ەی‬ ‫راگەیاند‪« :‬ل��ە رووی سیاسییەوە ئەو‬ ‫س��ەرك��ردە بەعسییانەی كە راب���ردووی‬ ‫خ��ۆی��ان ه��ەب��ووە‪ ،‬هەست دەك���ەن ئەو‬ ‫ترسەیان لەسەر ن��ەم��اوە‌و بەپێی ئەو‬ ‫دەستپێشخەرییەی سەرۆكی هەرێم‌و چەند‬ ‫الیەنێكی تر ئەو رابردووەیان بۆ پاكرایەوە‌‪،‬‬ ‫بێگومان ئەوەش رۆڵی سەرۆكی هەرێمی‬ ‫تیابووە‌و دیاردەیەكی سیاسیی ئاوهای‬ ‫بەدوادا دێت»‪.‬‬ ‫تێڕوانینێك هەیە كە پێیوایە؛ كورد‬ ‫ل��ە رێ��ك��ەوت�ن‌و دەستپێشخەرییەكانیدا‬ ‫دوورم��������ەوداو س��ت��رات��ی��ژی��ی��ان��ە بیری‬ ‫ن���ەك���ردووەت���ەوە‌و ه��ەم��ی��ش��ە ب���ەدوای‬ ‫دەستكەوتی هەنووكەییدا رۆیشتووە‪،‬‬ ‫دەرەنجامی ئایندەیی ئەو رێكەوتنانەی‬ ‫لێكنەداوەتەوە‪ ،‬هەروەك د‪.‬دلێر پێیوایە؛‬ ‫سەركردایەتی سیاسیی كورد لەسەر بنەمای‬ ‫ستراتیژیی سیاسیی بەرنامە بۆ دوا رۆژی‬ ‫كورد دانانێت‌و بیكردنەوەكەیان پەیوەندیی‬ ‫بە قۆناغێكی بچووكەوە هەبووە‌و عەقڵیەتی‬ ‫سیاسیی كورد لەو رووەوە قۆناغییە‪.‬‬

‫پەرلەمانتارێكی پێشووی عێراقیش‬ ‫پێیوایە؛ خ��ودی دەستپێشخەرییەكەی‬ ‫س���ەرۆك���ی ه��ەرێ��م م��ەت��رس��ی ل��ەس��ەر‬ ‫دەستووریش دروستكردووە‪.‬‬ ‫پ��ش��ت��ی��وان ئ��ەح��م��ەد‪ ،‬ئ��ەن��دام��ی‬ ‫پێشووی ئەنجومەنی نوێنەرانی عێراق‬ ‫بۆ رۆژن��ام��ەی روون��ك��ردەوە؛ كە بەپێی‬ ‫دەستپێشخەرییەكەی بارزانی‪ ،‬ئوسامە‬ ‫نوجێفی‪ ،‬ب��ووە س��ەرۆك��ی ئەنجومەنی‬ ‫نوێنەران كە پێشتر سەركردایەتی سیاسیی‬ ‫كورد هەوڵی هەڵگرتنی حەسانەی لەسەر‬ ‫دا‌و لە یەكەم وتەیدا ناوچەدابڕاوەكانی بە‬ ‫هاوسنووری هەرێم لەقەڵەمدا‌‪ ،‬وتیشی‪:‬‬ ‫دەستوور بە پەلە نووسراوه‌تەوە‪.‬‬ ‫پشتیوان‪ ،‬وتیشی‪« :‬بەپێی ئەو‬ ‫دەستپێشخەرییە ل��ە ژم��ارەی��ەك كۆنە‬ ‫بەعسی خۆشبوون‌و ئەنجومەنی نیشتمانیی‬ ‫بۆ سیاسەتە ستراتیژییەكان پێكدێت‪ ،‬كە‬ ‫دژ بە دەستوورە‪ ،‬ئەمەش وا لە سوننەكان‬ ‫دەكات لەناوەوە بەپێی مادەی (‪‌)141‬و‬ ‫ل���ەدەرەوەش بە هۆی گوشارەكانیانەوە‬ ‫دەستوور هەموار بكەنەوە»‪.‬‬

‫رووداوەكانی ئەم دواییەی كەركوك‌و‬ ‫ناوچەدابڕاوەكان تێڕوانینێكی تری لە الی‬ ‫هەندێك دروستكردووە‪ ،‬كە بەو قەبارەیە‬ ‫نەبووە كە راگەیاندنەكان باسیان لێكردووە‪،‬‬ ‫ه���ەروەك پشتیوان ئەحمەد‪ ،‬ئاماژەی‬ ‫پێدەدات؛ عەرەبی ناوچەدابڕاوەكان بە‬ ‫ب��ەراورد بە راب���ردوودا بێهێز ب��وون‌و ئەو‬ ‫دەوڵەتانەی وەك میسر‌و سعودیەو ئوردون‬ ‫كە پشتیان دەگرتن‪ ،‬بە كێشەی ناوخۆیی‬ ‫خۆیانەوە گیرۆدە بوون‌و دەڵێت‪« :‬باسكردنی‬ ‫مەترسیی شۆڤێنیی‌و كۆنە بەعسییەكان لە‬ ‫ناوچەدابڕاوەكان سیناریۆیەكی دەسەاڵتی‬ ‫هەرێمی كوردستانە‪ ،‬بە تایبەت كە لە‬ ‫هەرێمدا خۆپیشاندان لە دژی گەنده‌ڵیی‬ ‫هەیە‪ ،‬ه��ەر ل��ەو رێگەیەشەوە هەوڵدرا‬ ‫خۆپیشاندانی كوردیش لە كەركوك لەبار‬ ‫ببرێت دژ بە گەندەڵیی كە هێندەی من لە‬ ‫خولی پێشووی پەرلەماندا ئاگادار بووم‪،‬‬ ‫سەرۆكی ئەنجومەنی پارێزگای كەركوك بە‬ ‫نووسراوی رەسمیی گازندەی لەوە كردووە‬ ‫كە پارێزگار بودجەی شارەكە سەرف‬ ‫ناكات‌و دەیگەڕێنێتەوە بۆ بەغدا»‪.‬‬ ‫پشتیوان‪ ،‬جەخت لەسەر ئ��ەوەش‬ ‫دەكاتەوە؛ كە دەسەاڵتێك لەناو هەرێمی‬ ‫كوردستاندا گ��ەن��دەڵ بێت‌و نەتوانێت‬ ‫گەندەڵییەك چارەسەر بكات‪ ،‬كە بە هۆی‬ ‫سیاسەتەكانیەوە دروستبوون‪ ،‬كێشەی‬ ‫ناوچەدابڕاوەكانیشی پێ چارەسەر ناكرێت‪.‬‬ ‫دروشـــمـــی خـــۆپــیــشاندانەكانی‬ ‫(‪)2/25‬ی ناوچەدابڕاوەكان لە رێگەی‬ ‫راگەیاندنە حیزبییەكانی كوردستانەوە دژ‬ ‫بە كورد پیشاندران‪ ،‬لەكاتێكدا ئەندامێكی‬ ‫كوردی ئەنجومەنی پارێزگای دیالە ئەوە‬ ‫رەتدەكاتەوە‪.‬‬ ‫زی���اد ئ��ەح��م��ەد‪ ،‬ئ��ەن��دام��ی ك��وردی‬ ‫ئەنجومەنی پارێزگای دیالە بە رۆژنامەی‬ ‫راگەیاند‪« :‬ئەو خۆپیشاندانەی لە سنووری‬ ‫پ��ارێ��زگ��ای دی��ال��ە ئ��ەن��ج��ام��دران‪ ،‬دژ بە‬ ‫نەبوونی خزمەتگوزاریی بوو‪ ،‬نەك هەستی‬ ‫شۆڤێنیی‌و دژ بە كورد»‪.‬‬

‫بەرپرسەكان لە دەرەوەی بازنەی په‌یوه‌ندین‬ ‫راپۆرتی‪ :‬عەلی ناجی‬

‫‪......................................................................‬‬

‫بەغدا‬

‫رۆژنامەنووسانی عێراق رەخنە‬ ‫ل��ە وەاڵم���ن���ەدان���ەوەی پەیوەندییە‬ ‫تەلەفۆنییەكانیان دەگ���رن لەالیەن‬ ‫بەرپرسە عێراقییەكانەوە‌و بەشێك لە‬ ‫بەرپرسانیش لەدوای وەرگرتنی پۆستێك‬ ‫ژمارەی مۆبایلەكانیان دەگۆڕن‪« ،‬ئەم‬ ‫ژمارەیەی داوات كردووە داخراوە‪ ،‬یان‬ ‫ل���ەدەرەوەی بازنەیە»‪ ،‬ئەمە وەاڵمی‬ ‫پەیوەندییەكی تەلەفۆنیم بوو كە بۆ‬ ‫بەرپرسێكی بااڵی حكومەتم كرد كە بەر‬ ‫لە وەرگرتنی ئەو پۆستەی لەگەڵ یەكەم‬ ‫زەنگدا وەاڵمی دەدامەوە‪.‬‬ ‫پەیوەندیی نێوان رۆژنامەنووسانی‬ ‫عێراق‌و بەرپرسان چەندین ئاستەمی‬ ‫ج���ۆراوج���ۆری دێ��ت��ە ب�����ەردەم‪ ،‬ی��ان‬ ‫تەلەفۆنی ب��ەرپ��رس داخ����راوە‪ ،‬یان‬ ‫ژم��ارەك��ەی گ��ۆڕی��وە‪ ،‬ی��ان بەدەست‬ ‫سكرتێرەكەیەوەیە‪ ،‬بۆیە رۆژنامەنووس‬ ‫وەاڵمی ئەو پرسیارە گرنگانەی دەست‬ ‫ناكەوێت كە پێویستە بیگوازێتەوە بۆ‬ ‫جەماوەر‪ ،‬بۆ دەربازبوون لەو گلەییە‬ ‫هەندێك لە بەرپرسە حكومییەكان‬ ‫وتەبێژ دادەن��ێ��ن ب��ۆ وەزارەت‪ ،‬یان‬ ‫دەزگاكەیان كە هەندێكجار وتە نابێژێت‪،‬‬

‫ی��ان زانیاریی ت���ەواوی لەسەر پرسە‬ ‫گرنگەكانی تایبەت بە وەزارەتەكەی ال‬ ‫نییە‪ ،‬كە رۆژنامەنووس دەیەوێت‪ ،‬ئەوە‬ ‫جگە لەوەی بە گۆڕینی ژمارەی مۆبایلی‬ ‫بەرپرس‪ ،‬یان پەرلەمانتارەكان خۆیان‬ ‫لەو دەنگدەرانەیان دەشارنەوە كە بە‬ ‫دەنگی ئەوان ئەو دەسەاڵتەیان پێدراوە‪.‬‬ ‫ع��ەب��دول��ڕەح��م��ان ئ��ی��ب��راه��ی��م‪،‬‬ ‫رۆژن����ام����ەن����ووس ل���ە رۆژن����ام����ەی‬ ‫بەیانی عێراقی پێیوایە؛ زۆری��ن��ەی‬ ‫وەزی���ر‌و پەرلەمانتارەكان ل��ەو چینە‬ ‫كۆمەاڵیەتییەوە هاتوون‪ ،‬كە لە ئاستێكی‬ ‫سیاسیی پلە ب��ااڵدا نین‌و كاتێكیش‬ ‫پۆستەكانیان وەردەگرن‪ ،‬كێشەیەك لە‬ ‫زیهنیەتیاندا دروست دەك��ات‌و تووشی‬ ‫نێرجسیەت دەبن‌و ناتوانن ئیستیعابی‬ ‫هاواڵتییان‌و لە نێویاندا رۆژنامەنووسان‬ ‫بك ‌هن‌‪ ،‬بە رۆژنامەی راگەیاند‪« :‬ئەو‬ ‫هەستە وا ل��ەو بەرپرسە دەك��ات لە‬ ‫دەن��گ��دەران‌و كەسە نزیكەكانی خۆی‬ ‫دووربكەوێتەوە‌و دەستی دەستیش بە‬ ‫رۆژنامەنووسان بكات»‪.‬‬ ‫ئەو رۆژنامەنووسە جەختی لەسەر‬ ‫ئ��ەوەش��ك��ردەوە؛ ك��ە ن��ەدان��ی لێدوان‬ ‫بۆ كەناڵەكانی راگەیاندن لە الیەن‬ ‫بەرپرسەكانەوە‪ ،‬ترسە لە رەخنەی‬ ‫دوات����ری س��ەرۆك��ی ئ��ەو كوتلەیەی‬ ‫ئەندامێتی‪ ،‬یان دەترسێت نزمیی ئاستی‬ ‫رۆشنبیریی دەربكەوێت‪ ،‬بۆیە هەمیشە‬

‫دوای لێدوانەكانیش دەڵێت‪« :‬وتەكانم‬ ‫شێوێندراوە»‪.‬‬ ‫ب����ەاڵم وت��ەب��ێ��ژی فراكسیۆنی‬ ‫هاوپەیمانیی كوردستان لە ئەنجومەنی‬ ‫ن��وێ��ن��ەران��ی ع��ێ��راق ب��ەرگ��ری��ی لە‬ ‫وەاڵمدانەوەی پەیوەندیی تەلەفۆنیی‬ ‫رۆژنامەنووسان لەالیەن بەرپرسەكانەوە‬ ‫دەكات‌و پێیوایە‪« :‬سەرقاڵن»‪.‬‬ ‫م��وئ��ەی��ەد ت��ەی��ب‪ ،‬ب��ۆ رۆژن��ام��ەی‬ ‫روون���ك���ردەوە‪ :‬ك��ە دوورك��ەوت��ن��ەوەی‬ ‫بەرپرسان لە كەناڵەكانی راگەیاندن‬ ‫چەند هۆكارێكی هەیە‪ ،‬لەوانە زۆریی‬ ‫ك��ەن��اڵ��ەك��ان‌و س��ەرق��اڵ��ی��ی رۆژان����ەی‬ ‫بەرپرسەكان لە كاروبارەكانیانەوە‬ ‫ك��ە پێویستی ب��ە پ��ش��وودان هەیە‪،‬‬ ‫وتیشی‪« :‬كەسانێكی نامۆ بە ناوی‬ ‫رۆژنامەنووسانەوە هەن كە وەك لە‬ ‫كایەی سیاسییدا بەدی دەكرێت‌و بە‬ ‫پرسیارەكانیان بەرپرسەكان شەرمەزار‬ ‫دەكەن»‪.‬‬ ‫ئەمە لەكاتێكدایە تائێستا لە‬ ‫عێراقدا یاسای بەدەستهێنانی زانیاریی‌و‬ ‫رۆژن��ام��ەوان��ی��ی ل��ەالی��ەن ئەنجومەنی‬ ‫نوێنەرانی عێراقەوە دەرن��ەك��راوە‪ ،‬كە‬ ‫كاری رۆژنامەنووسان لە بەردەستكەوتنی‬ ‫زانیاریی‌و ناچاركردنی بەرپرسان بۆ‬ ‫وەرگرتنی لێدوان ئاسان دەكات‪.‬‬ ‫هادی مەرعی‪ ،‬سەرۆكی روانگەی‬ ‫ئازادییە رۆژنامەوانییەكانی عێراق‬

‫جەخت لەسەر ئەوە دەكاتەوە؛ كە ئەو‬ ‫كەموكورتییەی لە بەرپرسەكاندا هەیە‬ ‫لە مامەڵەكردن لەگەڵ رۆژنامەنووساندا‪،‬‬ ‫پەیوەندیی بە پەروەردەیانەوە هەیە كە‬ ‫لە ژینگەیەكی نموونەییدا نەبوون‌و لە‬ ‫رووی رۆشنبیریی سیاسیشەوە بێهێزن‪،‬‬ ‫هەر بۆیە بە وتەی ناوبراو بە چاوێكی‬ ‫دوژمنكارییەوە لە خەڵكانی تر دەڕوانن‌و‬ ‫لە راگەیاندنەكان دووردەك��ەون��ەوە‌و بە‬ ‫كەم تێیان دەڕوانن‪.‬‬ ‫مەرعی‪ ،‬بە رۆژن��ام��ەی راگەیاند‪:‬‬ ‫«كەسێك كە لە پۆستێكی نزمەوە‬ ‫دەچێتە پۆستێكی بااڵ‪ ،‬هەست دەكات‬ ‫لە ژینگەی پێشووی ئازاد بووە‪ ،‬بۆیە‬ ‫مامەڵەی دەگۆڕێت‌و ئەو كێشەیە نەك لە‬ ‫عێراق‪ ،‬لە هەموو خۆرهەاڵتی ناوەڕاستدا‬ ‫هەیە»‪.‬‬ ‫هەندێك لە بەرپرسانیش رەخنەی‬ ‫توند لەو جۆرە مامەڵە ناتەندروستەی‬ ‫ب��ەرپ��رس��ان ل��ەگ��ەڵ راگ��ەی��ان��دن��ك��اران‬ ‫دەگ���رن‌و ل��ەو ب��ارەی��ەش��ەوە مەیسون‬ ‫دەمەلۆجی‪ ،‬وتەبێژی لیستی عێراقییە بە‬ ‫رۆژنامەی راگەیاند‪« :‬دووركەوتنەوەی‬ ‫بەرپرسەكان تەنیا بە راگەیاندنەكانەوە‬ ‫نەوەستاوە‪ ،‬بەڵكو بەرپرسەكان پشتیان‬ ‫لە دەن��گ��دەرو كەسە نزیكەكانیان لە‬ ‫ه��ەم��ان كوتلەی سیاسیی ك���ردووە‌و‬ ‫بیانووشیان بۆ ئەو دابڕانە‪ ،‬سەرقاڵییانە‬ ‫بە كارەكانیانەوە»‪.‬‬

‫‪nawxo.rozhnama@yahoo.com‬‬

‫ذمارة (‪ )625‬سيَشةممة ‪2011/3/15‬‬

‫‪www.rozhnama.net‬‬

‫ل ‌ه زاخۆ‪ :‬لقی (‪ )8‬و ناوچه‌ی زاخۆی پارتی ل ‌ه موڵکی گشتیدان‬

‫پاش تێپه‌ڕبوونی (‪)7‬ساڵ به‌ڵێنی قه‌ره‌بوویان پێ ده‌درێته‌وه‌‬ ‫راپۆرتی‪ :‬الڤە بەشارەت‬

‫‪..........................................................‬‬

‫جەالل تاڵەبانی‪ ،‬سەرۆك كۆماری‬ ‫ع��ێ��راق ل��ە رێ��گ��ەی ش��ارەوان��ی��ی‬ ‫سلێمانییەوە بە پارچەیەك زەوی‬ ‫قەرەبووی ئەو هاواڵتییانە دەكاتەوە‬ ‫كە خانووەكانیان بەهۆی چەند‬ ‫پرۆژەیەكی رێگەوبانەوە تێكدراون‪.‬‬ ‫ئاراس ناجی نوری‪ ،‬بەڕێوه‌بەری‬ ‫شارەوانیی رۆژئاوای سلێمانی بە‬ ‫رۆژن��ام��ەی راگ��ەی��ان��د‪« :‬ل��ەس��ەر‬ ‫بڕیاری س��ەرۆك كۆماری عێراق‪،‬‬ ‫كە لە ساڵی (‪)2010‬دا دەریكرد‬ ‫بۆ قەرەبووكردنەوەی چەند زەوی‌و‬ ‫خانوویەك لە (‪)26‬ی زەرگەتە‌و‬ ‫(‪)29‬ی كەرتی ئاوبارە‪ ،‬ئێستاش‬ ‫س��ەرق��اڵ��ی ئ���ەوەی���ن ك��ە ج��ەرد گه‌ڕه‌کی کانی کورده‌ له‌ سلێمانی ‬ ‫بـــكـــرێت‪ ،‬لەگەڵ خانووەكانی‬ ‫(‪)36‬ی كەڵەكن‌و (‪)35‬ی كانی پێشینەی خانووبەرە»‪.‬‬ ‫ب���ەڕێ���وه‌ب���ەری ش��ارەوان��ی��ی‬ ‫سپیكە‪ ،‬ئەوانیش جەرد دەكەین‌و‬ ‫ق��ەرەب��وو دەك��رێ��ن��ەوە بە پارچە رۆژئ�����اوای سلێمانی ئ��ام��اژەی‬ ‫زەوییەك كە رووبەرێكی یاساییان بەوەشكرد؛ جگە لەو موڵكانەش‪،‬‬ ‫دەدرێتێ‌ بۆ ئەوەی سوودمەندبن لە ئەو خانووە حكومیانەی خەڵكی‬

‫به‌ڕێوه‌به‌ری شاره‌وانی‪:‬‬

‫پێشتر چه‌ند‬ ‫بڕیارێک له‌وباره‌یه‌و‌ه‬ ‫ده‌رچووه‌‬ ‫فۆتۆ‪ :‬رۆژنامه‌‬ ‫تێدایە وەك��و بینا حكومییەكان‬ ‫(شوقەكانی ق��االوە‌و قوتابخانەی‬ ‫چوارباخی سەرەتایی)و ئەوانەی‬ ‫ل��ەم س��ن��وورەدان بە فەرمانێكی‬ ‫سەرۆكایەتی ئەنجومەنی وەزیران‬

‫جەردمان كردوون‪ ،‬نزیكەی (‪)1000‬‬ ‫م��اڵ دەب��ێ��ت زەوی��ی��ان ب��ۆ دابین‬ ‫دەكەین‪ ،‬لە كاتی بوونی زەوی��دا‬ ‫قەرەبوو دەكرێنەوە‪.‬‬ ‫ه���ەر ل���ەن���او ئ���ەو پ��رۆس��ەی‬

‫قەرەبووكردنەوەیەدا ئاراس ناجی‬ ‫نوری‪ ،‬وتی‪« :‬ئەو گەڕەكانەی لە‬ ‫سنووری ئێمەدان زۆربەی زۆریان‬ ‫كێشەكانیان چارەسەر كراوە‪ ،‬ئەو‬ ‫گوندانەی كە دەكەوێتە سنووری‬

‫شارەوانیی سلێمانی‌و بەڕێوه‌بەرێتی‬ ‫رۆژئاوا‪ ،‬گوندەكانی‪( :‬قەرەتۆغان‌و‬ ‫ك��ان��ی گ��ۆم��ە‌و ك��ەن��ە س����وورە)‪،‬‬ ‫ئەوانیش كێشەیان هەیە‪ ،‬ئەگەر‬ ‫فەرمانی تەملیكیان بۆ دەربچێت‪،‬‬ ‫قەرەبووە دەكرێنەوە»‪.‬‬ ‫ه��اواڵت��ی��ی��ان��ی ئ��ەو گ��ەڕەك��ان��ە‬ ‫ب��ۆ م����اوەی (‪ )7‬س���اڵ دەب��ێ��ت‬ ‫سەردانی الیەنە پەیوەندیدارەكان‬ ‫دەكەن بۆ قەرەبووكردنەوەیان‪ ،‬لە‬ ‫هەموو هەڵمەتێكی هەڵبژاردنیشدا‬ ‫بەڵێنیان پ��ێ دەدرێ����ت‪ ،‬ب��ەاڵم‬ ‫قەرەبوو نەكراونەتەوە‪.‬‬ ‫بەڕێوەبەری شارەوانیی رۆژئاوا‬ ‫ل���ەو ب���ارەی���ەوە دەڵ��ێ��ت‪ :‬چەند‬ ‫بڕیارێك دەرچوو لە ساڵی (‪‌1998‬و‬ ‫‪‌2005‬و ‪ )2009‬بڕیارێكی ئەنجومەنی‬ ‫وەزیرانیش بۆ قەرەبووكردنەوەی‬ ‫ئ��ەو خ��ان��ووان��ە‪ ،‬ب��ەاڵم زەویمان‬ ‫ن��ەب��ووە‪ ،‬ئێستا ل��ە (‪)7-29‬ی‬ ‫ئاوبارە زەویمان ئیفراز ك��ردووە‪،‬‬ ‫قۆناغ بە قۆناغ ئ��ەوان��ەی داوای‬ ‫قەرەبوویان ك��ردووە‪ ،‬قەرەبوویان‬ ‫دەكەینەوە‪.‬‬

‫دەیان موڵكی گشتیی لە زاخۆ داگیركراون‬

‫شارەوانی‪« :‬باوەڕناكەم هیچ زەوییەك درابێت بە بەرپرسەكان»‬ ‫راپۆرتی‪ :‬دیاری خالید‬

‫‪...........................................................‬‬

‫دەی��ان بیناو زەوی‌و موڵكی‬ ‫گشتیی ق��ەزای زاخ��ۆ‪ ،‬كراونەتە‬ ‫ب���ارەگ���ای ح��ی��زب��ی�ی‌و ب��ەرپ��رس��ە‬ ‫حیزبییەكان‌و سەرۆكی شارەوانیی‬ ‫زاخۆش‪ ،‬ئەوە بەناڕاست لەقەڵەم‬ ‫دەدات‪.‬‬ ‫ب��ەپ��ێ��ی ئ���ەو زان��ی��اری��ی��ان��ەی‬ ‫دەست رۆژنامە كەوتوون‪ ،‬چەندین‬ ‫شوێنی گرنگ لە دەڤەری بادینان‬ ‫ك��ە موڵكی حكومەتن‪ ،‬ئێستا‬ ‫بوونەتە موڵكی حیزبیی‪ ،‬لەوانە‬ ‫ناوچەی گۆشتفرۆشانی زاخۆ كە‬ ‫لەالیەن بەرپرسە حیزبییەكانەوە‬ ‫دەستی بەسەرداگیراوە‌و پێشتر‬ ‫موڵكی حكومەت بووەو سەیرانگای‬ ‫زاخۆش كە شوێنێكی گەشتیاریی‬ ‫تایبەتە‌و پێشتر (معسكر كشفی)‬ ‫بوو‪ ،‬ئێستا موڵكی كەسایەتییەكە‪،‬‬ ‫هەروەها هەوارگەی دەالل��ی نزیك‬ ‫پ��ردی دەالل لە هەمان ش��ار كە‬ ‫موڵكی شارەوانییە‪ ،‬ئێستا كراوەتە‬ ‫موڵكی كەسایەتییەك‌و شوێنی‬ ‫ئاهەنگگێڕان‪.‬‬ ‫قەزای زاخۆ‪ ،‬دەكەوێتە باكووری‬ ‫خۆرئاوای شاری دهۆك‌و لە ئێستادا‬ ‫ژمارەی دانیشتووانی نزیكەی (‪ )190‬قه‌زای زاخۆ ‬ ‫هەزار كەسە‌و بە بەشێك لە دەڤەری‬ ‫زەرد‪ ،‬یان ئیداریی پارتی لە قەڵەم حكومیی كەمبووەتەوە‌و كراون بە‬ ‫موڵكی الیەنێكی دەسەاڵت‌و وتیشی‪:‬‬ ‫دەدرێت‪.‬‬ ‫هەر بەپێی ئەو زانیارییانەی «ئەوەی ک ‌ه بەرپرسانی ئەم دەڤەرە‬ ‫رۆژنامە‪ ،‬موڵكێكی تری حكومەت دەی��ك��ەن‪ ،‬ك��ارێ��ك��ی نایاساییە‌و‬ ‫ك��ە كۆمەڵگەی زاخ���ۆی كۆنە‌و حسابنەكردنە بۆ خەڵكی هەژار‪،‬‬ ‫پێشتر ب��ەرەی كوردستانیی تێدا كە دەس��ت��دەگ��رن بەسەر شوێنە‬ ‫ب��ووە‪ ،‬ئێستا بە پارەیەكی زۆر باشەكان لەم شارەدا‌و وایكردووە كە‬ ‫دەفرۆشرێت‪ ،‬بەبێ ئەوەی خاوەنی زەوییەك نەماوە پرۆژەیەكی باشی‬ ‫تێدا بكرێت»‪.‬‬ ‫ئێستای دیاربێت‪.‬‬ ‫ئەو هاواڵتییەی شاری زاخۆ‪،‬‬ ‫عوسمان ئەحمەدی تەمەن‬ ‫(‪)48‬س����اڵ‪ ،‬دانیشتووی زاخ��ۆ‪ ،‬ئاماژەی ب��ەوەش دا‪ ،‬كە چەندین‬ ‫بەنیگەرانییەوە باسی لەو دۆخە بەنزینخانەی گەورە بەناوی شەهیدان‬ ‫كرد كە بە هۆیەوە شوێنی گشتیی‌و دان���راون ك��ە موڵكی حكومەتن‪،‬‬

‫سه‌رچاوه‌یه‌ک‪:‬‬ ‫ئیبراهیم خه‌لیل‬ ‫به‌ هه‌ردوو به‌ره‌و‌ه‬ ‫فرۆشراوه‌‬

‫فۆتۆ‪ :‬رۆژنامه‌‬ ‫ئێستا كەسانی حیزبیی خاوەنیانن‌و‬ ‫دەیان پارچە زەوی فرۆشراون لە‬ ‫شارەوانی‌و كەس نازانێت خاوەنیان‬ ‫كێیە‪ ،‬وتیشی‪« :‬كەسێك پێیوتم‪،‬‬ ‫بڕۆ هەرشوێنێكت دۆزییەوە لەناو‬ ‫زاخ��ۆ كە ك��ەس خاوەنی نەبێت‪،‬‬ ‫بە (‪)5‬دەف��ت��ەر دۆالر ب��ۆت تاپۆ‬ ‫دەكەم»‪.‬‬ ‫یەكێكی تر لەو شوێنە گشتییانە‬ ‫كە ئێستا كراوە بە موڵكی حیزب‪،‬‬ ‫بارەگای لقی (‪)8‬ی پارتییە لەزاخۆ‬ ‫كە پێشتر شوێنی حیزبی بەعس‬ ‫بووە كە نزیكەی (‪)5‬دۆن��م زەوی‬

‫دەبێت‪ ،‬هەروەها لیژنەی ناوچەی‬ ‫زاخ��ۆ كە بارەگایەكی حیزبییە‪،‬‬ ‫پێشتر شوێنی جەیش شەعبی بووە‬ ‫كە موڵكی گشتییە‪.‬‬ ‫هاوكات چاودێرانی سیاسیی‪،‬‬ ‫نەبوونی یاساو دەسەاڵتی مەدەنی‬ ‫بەهۆكاری لێنەپرسینەوە لەو دۆخە‬ ‫دەزانن‪.‬‬ ‫ئ��ەن��وەر ك��ۆچ��ەر‪ ،‬چ��اودێ��ری‬ ‫سیاسیی‌و دانیشتووی زاخ��ۆ‪ ،‬بۆ‬ ‫رۆژنامە ئاماژەی بەوەدا كە ئەوەی‬ ‫دەكرێت «فەزاحەتن» بەرامبەر‬ ‫خەڵكی‪ ،‬ئەوەش بۆ نەبوونی قانوون‬

‫دەگەڕێتەوە‌و هەركەس بۆخۆی‌و‬ ‫بەرژەوەندیی حیزبایەتییە‪ ،‬نەك بۆ‬ ‫میللەت‪.‬‬ ‫ئەو چاودێرە‪ ،‬داوای لەحكومەت‬ ‫كرد‪ ،‬رێگە لەو داگیركارییە بگرێت‌و‬ ‫وتیشی‪« :‬ئەگەر بمانەوێت باسی‬ ‫پ��اش��ەڕۆژی ئ��ەم ش���ارە بكەین‪،‬‬ ‫پێویستە لەپێش هەموو شت پالن‬ ‫بۆ ت��ەج��اوزات‌و ك��اری دەستگرتن‬ ‫بەسەر ماڵی گشتیی دابنێین‪ ،‬چونكە‬ ‫جێگەی پ��رۆژەی مەزن نەماوە»‪.‬‬ ‫لەالیەكی ت��رەوە‪ ،‬سەرچاوەیەكی‬ ‫ئاگاداری شاری زاخۆ كە نەیویست‬

‫ناوی ئاشكرا بكات‪ ،‬بۆ رۆژنامەی‬ ‫روونكردەوە كە شەقامی ئیبراهیم‬ ‫خەلیل بە هەردووبەریەوە‪ ،‬فرۆشراوە‬ ‫كە هەمووی موڵكی حكومەتە‌و كەس‬ ‫نازانێت پارەكەی بۆك ‌ێ دەبێت‌و‬ ‫قوتابخانەی بەدرخانیش كە كۆنترین‬ ‫قوتابخانەی زاخۆیە‪ ،‬هەوڵێك هەیە‬ ‫بە ناوی كوڕی بەرپرسێكەوە بكرێت‬ ‫بە باڵەخانە‪.‬‬ ‫بەاڵم لە بەرامبەردا‪ ،‬بەرپرسە‬ ‫ئیدارییەكان‪ ،‬نكوڵی لە داگیركردنی‬ ‫موڵك‌و ماڵی گشتیی دەكەن لەالیەن‬ ‫بەرپرسانەوە‪.‬‬ ‫لەوبارەیەوە‪ ،‬موحسین سندی‪،‬‬ ‫س��ەرۆك��ی ش��ارەوان��ی��ی زاخ���ۆ‪ ،‬بە‬ ‫رۆژنامەی راگەیاند‪« :‬ئەوە راست‬ ‫نییە‌و زەوی لەسەر ك��ەس تاپۆ‬ ‫ن��ەك��راوە‌و ب��اوەڕن��اك��ەم زەوییەك‬ ‫پێشتر موڵكی حكومەت بێت‪ ،‬ئێستا‬ ‫درابێت بە بەرپرسەكان»‪.‬‬ ‫س���ەب���ارەت ب���ە ف��رۆش��ت��ن��ی‬ ‫موڵكەكانی ئ��ەم��ب��ەرو ئ��ەوب��ەری‬ ‫جادەی مەرزی ئیبراهیم خەلیلیش‪،‬‬ ‫وت��ی‪« :‬ئ��ەوە لەسەر شارەوانیی‬ ‫زاخۆ نییە‌و نازانم‌و ئاگام لێی نییە‌و‬ ‫ناتوانم قسەی لەسەر بكەم»‪.‬‬

‫ذمارة (‪ )625‬سيَشةممة ‪2011/3/15‬‬

‫‪nawxo.rozhnama@yahoo.com‬‬

‫بڕیاردەری لیژنەی دارایی‪ :‬دۆخەكە هەرچۆنێك بێت دەبێت گفتوگۆی بودجە بكرێت‬ ‫دل��ێ��ر م��ەح��م��ود‪ ،‬ب���ڕی���اردەری‬ ‫لیژنەی دارایی‌و كاروباری ئابووری لە‬ ‫پەرلەمانی كوردستان‪ ،‬لە لێدوانێكدا‬ ‫ب��ۆ رۆژن���ام���ە وت����ی‪« :‬ب��ودج��ەی‬ ‫ه��ەرێ��م��ی ك��وردس��ت��ان ب��ۆ ساڵی‬

‫س����ەن����گ����ەر ك����������وردە‪ :‬ل��ە‬ ‫دانیشتنەكانی‬ ‫دەستپێكردنەوەی‬ ‫پەرلەمانی كوردستاندا خوێندنەوەی‬ ‫یەكەم بۆ پرۆژەیاسای بودجەی ساڵی‬ ‫(‪)2011‬ی هەرێمی كوردستان دەكرێت‪.‬‬

‫‪16‬‬ ‫عه‌لی حه‌مه‌ساڵح‬ ‫بەشی دووەم‬ ‫نۆ رێگا بۆ بردنی پارەی میللەت‬ ‫جگە لە داگیركردنی ئەو دەیان‬ ‫دۆنم زەوییەی كە ئەگەر ئێستا‬ ‫بە نرخی رۆژ س��اغ بكرێتەوە‪،‬‬ ‫بە دەی��ان م��ل��ی��اردۆالر مەزەندە‬ ‫دەكرێت‪ ،‬ک ‌ه پارەیەكی زۆر لە‬ ‫بودجەی گشتیی بۆ حیزب برابێت‪،‬‬ ‫جگە لە داهاتی نەوت‌و داهاتەكانی‬ ‫دیكە‪ ،‬حیزب لە بودجەشدا دەستی‬ ‫خستووەتە بینەقاقای میللەت‪،‬‬ ‫رەنگە لە م��اوەی راب��ردوو تەنیا‬ ‫باسی ئەوە كرابێت كە یەكێتی‌و‬ ‫پارتی مانگانەیەكی زۆر بۆ خۆیان‬ ‫دەبەن‪ ،‬بەاڵم ئەو رێگایانەی دیكە‬ ‫كە یەكێتی‌و پارتی لە رێگایەوە‬ ‫پارەی گشتیی دەبەن‪ ،‬زۆر زیاترە‬ ‫لە ئەو پارانەی كە مانگانە وەك‬ ‫بودجەیەك دەدرێ��ت��ە یەكێتی‌و‬ ‫پ��ارت��ی‪ ،‬یەكێتی‌و پ��ارت��ی لە‬ ‫كوردستاندا بە چەندین رێگای‬ ‫ج��ی��اواز ب��ودج��ەی گشتییان بۆ‬ ‫بەرژەوەندیی خۆیان بەكارهێناوە‪.‬‬ ‫ل��ە ب��ەش��ی ی��ەك��ەم��ی ئ��ەم‬ ‫نووسینەدا‪ ،‬قسەم لەسەر سێ‌‬ ‫رێگا ك��رد كە حیزب بەهۆیەوە‬ ‫بودجەی گشتیی بۆ بەرژەوەندیی‬ ‫خۆی بەكاردەهێنێت‪ ،‬كە ئەویش‬ ‫خانەنشینكردنی كادیرێكی زۆری‬ ‫حیزبییە ك��ە ب��ە پ��ل��ەی وەزی��ر‬ ‫دەستپێدەكات تاوەكو فەرمانبەری‬ ‫ئاسایی‪ ،‬رێگایەكی دیكە؛ ئەوەبوو‬ ‫ك��ە ح��ی��زب ك��ادی��رەك��ان��ی خۆی‬ ‫ێ ئەوەی‬ ‫كردووەتە فەرمانبەر بەب ‌‬ ‫فەرمانبەری حكومەتی هەرێمی‬ ‫كوردستان بن‪ ،‬واتە لەبری ئەوەی‬ ‫لە فەرمانگەیەكی حكومەتدا رۆژانە‬ ‫دەوام بكەن‪ ،‬لە لق‌و مەڵبەند‌و‬ ‫بارەگا حیزبییەكاندان‪ .‬خاڵێكی‬ ‫دیكە؛ كە لە نووسینی پێشووتردا‬ ‫قسەم لەسەر ك��رد‪ ،‬ئەو هەموو‬ ‫بینایە بووە كە لەسەر بودجەی‬ ‫گشتیی ب��ۆ ی��ەك��ێ��ت�ی‌و پ��ارت��ی‬ ‫دروستكراوە‪.‬‬ ‫لەم نووسینەشدا قسە لەسەر‬ ‫چەند رێگایەكی دیكە دەكەم كە‬ ‫حیزب بەهۆیەوە بودجەی گشتیی‬ ‫بۆ بەرژەوەندیی خۆی بەكارهێناوە‪.‬‬

‫بەشێوەیەك كە هاوتابێت لەگەڵ‬ ‫هاوپیشەكانیان لە شارەكانی‬ ‫دیكەی عێراق‪.‬‬ ‫لێرەدا ئاماژە بەو وەزارەتانە‬ ‫دەدەم كە لەژێر هەیبەتی حیزبدان‌و‬ ‫زۆرینەی مووچە بۆ ئەوانە‪.‬‬ ‫* وەزارەت����ی دارای���ی‪ :‬ئەم‬ ‫وەزارەتە جگە لەوەی تاوەكو ئێستا‬ ‫بەفیعلیی وەك دوو وەزارەت كار‬ ‫دەكات‪ ،‬بۆ دوو ئیدارەی پێشووی‬ ‫یەكێتی‌و پارتی‪ ،‬ژمارەیەكی زۆری‬ ‫كادیرە حیزبییەكانی یەكێتی‌و‬ ‫پارتی فەرمانبەری ئەم وەزارەتەن‪،‬‬ ‫پارساڵ وەزارەتی دارایی (‪)37‬‬ ‫ه���ەزار‌و (‪ )788‬مووچەخۆری‬ ‫ه���ەب���وو‪ ،‬ب��ەش��ێ��ك��ی زۆری����ان‬ ‫ێ ئ��ەوەی‬ ‫كادیری حیزبین‌و بەب ‌‬ ‫بۆ چركەیەكیش فەرمانبەربن‪،‬‬ ‫مووچە لەم وەزارەتە وەردەگرن‪،‬‬ ‫ه��ەر لە پارساڵدا (‪)559‬ملیار‬ ‫دی��ن��ار ك��ە (‪)469‬م��ل��ی��ۆن دۆالر‬ ‫دەكات‪ ،‬مووچەیان بووە‪ ،‬ئەگەر‬ ‫رێژەیەكی گشتیش وەربگرین هەر‬ ‫فەرمانبەرێكی سەربەم وەزارەتە لە‬ ‫ساڵێكدا (‪)12‬هەزار‌و (‪)429‬دۆالر‬ ‫وەردەگ��رێ��ت‪ ،‬لەكاتێكدا ئەگەر‬ ‫رێژەیەكی گشتیی بۆ فەرمانبەرانی‬ ‫وەزارەت��ی پ��ەروەردە وەربگرین؛‬ ‫(‪)6‬ه�������ەزار‌و (‪)421‬دۆالرە‪،‬‬

‫(‪ ،)2011‬گەیشتووەتە پەرلەمان‌و بە‬ ‫بۆچوونی من لە دەستپێكردنەوەی‬ ‫دانیشتنەكاندا‌و لە یەكەم دانیشتنی‬ ‫پەرلەمان خوێندنەوەی یەكەمی بۆ‬ ‫دەكرێت»‪.‬‬

‫لە بارەی دواكەوتنی گفتوگۆكە‬ ‫بەهۆی بارودۆخی كوردستانیشەوە‬ ‫وتی‪« :‬ناكرێت بارودۆخ‌و خۆپیشاندان‬ ‫ك��اری��گ��ەری��ی ه��ەب��ێ��ت‪ ،‬بەوپێیەی‬ ‫خۆپیشاندانەكان داواكاریی خەڵكن‌و‬

‫دواك���ەوت���ن���ی ب���ودج���ەش دەب��ێ��ت��ە‬ ‫ه��ۆی دواك��ەوت��ن��ی جێبەجێكردنی‬ ‫داواكارییەكان‪ ،‬بۆیە دۆخ ئارام بێت‪،‬‬ ‫یان نا پێویستە گفتوگۆ لەسەر بودجە‬ ‫بكرێت‌و پەسەند بكرێت‪.‬‬

‫حیزب‪ ،‬وەك ئافاتێكی گەورە بۆ میللەت‬

‫(‪)%42.5‬ی مووچە بۆ وەزارەتە حیزبییەكانە‬

‫مووچەكانیان زۆر بەرزە‪.‬‬ ‫* وەزارەت����ی پێشمەرگە‪:‬‬ ‫پێویستە مووچەی پێشمەرگەی‬ ‫هەرێمی كوردستان هاوتابێت لەگەڵ‬ ‫مووچەی كارمەندانی وەزارەت��ی‬ ‫بەرگریی عێراق‌و پێشمەرگەش‬ ‫بكرێتە موڵكی نیشتمان‪ ،‬بەاڵم‬ ‫ل��ەب��ەر ئ���ەوەی ت��اوەك��و ئێستا‬ ‫پێشمەرگە ل��ەژێ��ر هەیمەنەی‬ ‫حیزبدایەو حیزب لەبری حكومەت‬ ‫ج��وڵ��ەی��ان پ��ێ��دەك��ات‪ ،‬ت��اوەك��و‬ ‫ئێستاش ژمارەی هێزی پێشمەرگە‬ ‫ب��ە ن���ەزان���دراوی���ی م���اوەت���ەوەو‬ ‫وەزی��ری پێشمەرگەی حكومەتی‬ ‫ه��ەرێ��م��ی ك��وردس��ت��ان دەڵ��ێ��ت؛‬ ‫ژمارەی هێزی پێشمەرگە (‪)195‬‬ ‫ه��ەزار كەسەو بەپێی میالكاتی‬ ‫حكومەتی هەرێمی كوردستان كە‬ ‫مووچەیان بۆ تەرخانكراوە (‪)122‬‬ ‫هەزار كەسە‪ ،‬خەرجیی ســــاڵــی‬ ‫(‪)2009‬ی پێشمەرگە لەسەر‬ ‫بودجەی گشتیی (‪)971‬ملیار‌و‬ ‫(‪)666‬ملیۆن دینار بووە‪ ،‬گریمان‬ ‫ژمارەكانی وەزی��ری پێشمەرگە‬ ‫دروس��ت نییەو بە لێكدانەوەو‬ ‫وەرگ��رت��ن��ی رێ����ژەی س��ەدی��ی‬ ‫پشت بە میالكاتی حكومەتی‬ ‫ه��ەرێ��م دەب��ەس��ت��ی��ن‪ ،‬حكومەت‬ ‫پ��ارس��اڵ (‪)596‬م��ل��ی��ار دیناری‬

‫وەزارەتەكانی حیزب‬ ‫لە حكومەتەكەی یەكێتی‌و‬ ‫پارتیدا‪ ،‬ئەگەر حیزبیی نەبیت‪ ،‬لە‬ ‫هیچ وەزارەتێكدا بە بەڕێوەبەری‬ ‫بەشیش پۆستت نییە‪ ،‬نەك‬ ‫ب��ەڕێ��وەب��ەری بەشیش زۆرج��ار‬ ‫ئەگەر حیزبیی نەبیت‪ ،‬تەسكییەی‬ ‫ئەوەشت بۆ ناكرێت دانامەزرێیت‬ ‫وەك فەرمانبەرێكی ئاسایی‪،‬‬ ‫ب��ەاڵم قسەكردنی ئێمە لەسەر چونكە (‪)143‬ه�����ەزار‌و (‪ )314‬تەرخانكردووە بۆ (‪)122‬ه��ەزارو‬ ‫ئەمە نییەو گەر چاوپۆشیی لەمە ف��ەرم��ان��ب��ەری ه��ەی��ەو مووچەی (‪)471‬م��ووچ��ەخ��ۆری وەزارەت��ی‬ ‫بكەین‌و ئەوانیش نكوڵیی لێبكەن‪ ،‬ساڵێكی هەمووشیان ترلیۆنێك‌و پێشمەرگە‪ ،‬ئەگەر رێژەیەكی‬ ‫ئەوا كۆمەڵێك وەزارەت‌و دامەزراوە (‪)141‬ملیار دینارە‪ .‬بەپێی ئەم گشتیی وەربگرین سااڵنەی هەر‬ ‫هەن بەتەواوەتی لەژێر هەیمەنەی ش��ی��ك��ردن��ەوەی��ەی س����ەرەوەش‪ ،‬مووچەخۆرێك (‪)4‬هەزار‌و (‪)65‬‬ ‫حیزبدان‌و جگە لە رەنگی زەردو م��ووچ��ەی ه��ەر فەرمانبەرێكی دۆالرە‪ ،‬لەكاتێكدا رێژەی تێكڕایی‬ ‫سەوز‪ ،‬هیچی دیكە نابینن‪ ،‬ئەم وەزارەت��ی دارای��ی دوو ئەوەندەی ب��ۆ مووچەخۆرێكی وەزارەت���ی‬ ‫وەزارەت��ان��ە زۆری��ن��ەی مووچەی مووچەی فەرمانبەرێكی وەزارەتی دارای���ی ك��ە زۆرب��ەی��ان كادیری‬ ‫پ��ەروەردەی��ە‪ ،‬ه��ۆك��اری ئەمەش حیزبین (‪)12‬ه�����ەزار‌و (‪)429‬‬ ‫فەرمانبەران بۆ ئەوانە‪.‬‬ ‫مەبەستی م��ن ئ���ەوە نییە بۆ ئەوە دەگەڕێتەوە؛ كە لەبەر دۆالرە‪ ،‬ب��ە وەرگ��رت��ن��ی رێ��ژەی‬ ‫ك��ە م��ووچ��ەی فەرمانبەرەكانی ئەوەی بەشی هەرە زۆری كادیرە تێكڕایی م��ووچ��ەی كادیرێكی‬ ‫ئەم دامەزراوانە كەم بكرێنەوە‪ ،‬حیزبییەكان بە پلەی بااڵ وەك ح��ی��زب��ی��ی ل���ەس���ەر ب��ودج��ەی‬ ‫ێ ئ���ەوەن���دەی‬ ‫بەڵكو پێویستە زیادیش بكرێن بەڕێوەبەرو راوێژكار دام��ەزراون‪ ،‬ح��ك��وم��ەت‪ ،‬س�� ‌‬

‫ئاسایش‌و وەزارەت��ی پێشمەرگەو‬ ‫ناوخۆو داراییەوە (‪)292‬ه��ەزار‌و‬ ‫(‪)731‬م��ووچ��ەخ��ۆری��ان هەیە‪،‬‬ ‫ل��ەو ب��ودج��ەی��ەش ك��ە مووچەی‬ ‫فەرمانبەران تەرخانكراوە‪ ،‬بەشی‬ ‫هەرە زۆری بۆ ئەم دەزگاو وەزارەتە‬ ‫حیزبییانەیە كە لە (‪ )4‬ترلیۆن‌و‬ ‫(‪)999‬ملیار دینار كە پارساڵ بۆ‬ ‫مووچەی فەرمانبەران تەرخانكرا‪،‬‬ ‫(‪)2‬ترلیۆن‌و (‪)125‬ملیار دیناری‬ ‫بۆ ئەو وەزارەتانەیە كە لەژێر‬ ‫دەسەاڵتی حیزبدان‪ ،‬بەم پێیەش؛‬ ‫(‪)%42.5‬مووچەی فەرمانبەرانی‬ ‫كوردستان بەشێوەی راستەوخۆو‬ ‫ناڕاستەوخۆ‪ ،‬دەچێتە خزمەتی‬ ‫حیزبەوە لە رێگای ئەم دەزگاو‬ ‫وەزارەت��ان��ەوە كە ئێستا حیزب‬ ‫بەڕێوەیان دەبات‪.‬‬

‫مووچەی پێشمەرگەیەكە‪.‬‬ ‫* ئاسایش‪ :‬گومان لەوەدا‬ ‫نییە ئێستا ئاسایش لە سنووری‬ ‫پارتی ئاسایشی پارتییەو لە‬ ‫سنوری یەكێتیش ئاسایش لەژێر‬ ‫دەسەاڵتی یەكێتیدایە‪ ،‬لە پارساڵدا‬ ‫ژمارەی فەرمانبەرانی ئاسایشی‬ ‫گشتیی سلێمانی (‪)17‬ه���ەزار‌و‬ ‫(‪)%60‬ی بودجە‬ ‫(‪ )678‬فەرمانبەرەو مووچەی‬ ‫چووەتە خزمەتی‬ ‫ساڵێكی هەموویان (‪)125‬ملیار‬ ‫دینارەو ژم��ارەی فەرمانبەرانی‬ ‫یەكێتی‌و پارتی‌و‬ ‫ئاسایشی هەولێریش (‪)18‬هەزار‌و‬ ‫(‪)819‬كەسەو مووچەی ساڵێكی‬ ‫(‪ )%6‬بۆ پرۆژە‬ ‫هەموویان (‪)140‬ملیار دینارەو‬ ‫لە بودجەی گشتیی پارەیان بۆ‬ ‫خەرجكراوە‬ ‫تەرخان دەكرێت‪ ،‬ئەمە جگە لە‬ ‫حكومەت وەرگرتووە‪.‬‬ ‫دەزگ��ای زانیاریی‌و پاراستن كە‬ ‫بەپێی ئامارێكی فەرمی‬ ‫تاوەكو ئێستا بە نەزاندراویی‬ ‫كە لە بەرپرسێكی ئەنجومەنی‬ ‫ماوەتەوە‪.‬‬ ‫وەزی��ران��ی حكومەتی هەرێمی‬ ‫* وەزارەت��������ی ن���اوخ���ۆ‪ :‬رێكخراوەكانی حیزب‬ ‫یەكێك لە سیما جوانەكانی كوردستانمان وەرگرتووە‪ ،‬لەم‬ ‫هەرچەندە وەزارەتی ناوخۆ ئێستا‬ ‫ی��ەك��ی��گ��رت��ووەت��ەوە‪ ،‬ب��ەاڵم زۆر واڵت��ی دیموكراتیی‪ ،‬هەبوونی هەرێمە سێ‌ شارییەدا مانگانە‬ ‫ئەستەمە لە ناوچەی دەسەاڵتی رێ��ك��خ��راوەك��ان��ی ك��ۆم��ەڵ��گ��ای (‪)426‬رێ����ك����خ����راوو س��ەن��ت��ەر‬ ‫ی��ەك��ێ��ت��ی��دا ئ��ێ��س��ت��ا كەسێك مەدەنییەو گومانیش لەوەدا نییە ملیارێك‌و (‪)456‬ملیۆن دینار‬ ‫وەك كارمەندی ئ��ەم وەزارەت��ە كە چەند رێكخراوێكی كۆمەڵگای وەردەگرن‪.‬‬ ‫بەپێی بەڵگەنامەیەك؛ ئەم‬ ‫دابمەزرێت‌و یەكێتی نەبێت‪ ،‬هەر چاالك كە ژمارەیان زۆر كەمە لە‬ ‫وەك ه��ەم��ان ش��ت ل��ە ناوچەی هەرێمی كوردستاندا هەیە‪ ،‬بەاڵم ژمارەیەی س��ەرەوە بە دروست‬ ‫دەس��ەاڵت��ی پارتیدا ئەستەمە‪ ،‬ژم��ارەی رێكخراوە حیزبییەكان نازانم‌و دروستكەی لەخوارەوە‬ ‫دەخ����ەم����ەڕوو‪ ،‬گ��ری��م��ان ئ��ەو‬ ‫بەشی هەرە زۆری كارمەندانی ئەم زۆرن‪.‬‬ ‫ژمارەیەی س��ەرەوەش دروستە‪،‬‬ ‫ئایا ئەو دۆخ��ەی كە ئێستا لە‬ ‫كوردستاندا دەیبینین بەرهەمی‬ ‫ك��اری ئەم (‪ )426‬رێكخراوانە‬ ‫بێت‪ ،‬ئایا جیاوازیی نێوان بوون‌و‬ ‫نەبوونیان چییە؟‬ ‫ك��ات��ێ��ك م����رۆڤ ب��ڕی��اری‬ ‫خەرجكردنی بڕێك پارە دەدات‪،‬‬ ‫هەڵسەنگاندێك لەنێوان بڕە‬ ‫پ���ارەی خ��ەرج��ك��راو و س��وودی‬ ‫ئەو شتەدا دەكات كە پارەكەی‬ ‫ب��ۆ خ���ەرج���دەك���ات‪ ،‬ب���ەاڵم لە‬ ‫خەرجكردنی پارە بۆ رێكخراوەكان‬ ‫تەواو پێچەوانەی ئەمە روویداوە‪.‬‬ ‫ئ����ەوەی ل��ە ك��وردس��ت��ان��دا‬ ‫بەناوی رێكخراوەكانەوە بە چەند‬ ‫كەسێك دەدرێت‪ ،‬بڕێكی ئەوەندە‬ ‫زۆرە كە م��رۆڤ تووشی شۆك‬ ‫دەك��ات‪ ،‬تەنیا ساڵی (‪)2009‬‬ ‫وەرب��گ��ری��ن‪ ،‬ئ��ەو ب��ڕەپ��ارەی �ه‌ی‬ ‫دراوەت��ە رێكخراوەكان‪ ،‬بەشێكە‬ ‫ل��ە ب��ودج��ەی ب��ەك��ارب��ردن‌و لە‬ ‫بودجەی بەكاربردنیشدا لەنێو‬ ‫مینحە(بەخشین)‪،‬‬ ‫خ��ان��ەی‬ ‫جێی كراوەتەوە‪ ،‬ساڵی رابردوو‬ ‫(‪ )368‬ملیۆن دۆالر‪)131( ،‬‬ ‫م��ل��ی��ۆن‌و (‪)264‬ه������ەزار دۆالر‬ ‫دراوەتە رێكخراوەكان‌و زیاترە لە‬ ‫دوو ئەوەندەی ئەو پارانەی كە‬ ‫بۆ سەرجەم پرۆژەكانی وەزارەتی‬ ‫لەماوەی سااڵنی راب��ردوودا‪ ،‬پەروەردە خەرجكراوە‪.‬‬ ‫وەزارەتەش لەبری ئەوەی بەرگریی‬ ‫ب��������ۆ رێ������ك������خ������راوە‬ ‫ل��ە میللەت ب��ك��ەن‪ ،‬پاسەوانی بەپشتیوانیی حیزب‌و كەسانی‬ ‫بەرپرسە حیزبییەكانی یەكێتی‌و ن��او ح��ی��زب‪ ،‬دەی���ان سەنتەرو زانستییەكان(المنظمات العلمیة)‬ ‫پارتی‌و بارەگا حیزبییەكانیانن‪ ،‬رێكخراو لە كوردستاندا كرانەوەو (‪ )9‬ملیار‌و(‪ )309‬ملیۆن دینار‬ ‫ژمارەی فەرمانبەرانی وەزارەتی ب��ەش��ێ��ك��ی ئ���ەم س��ەن��ت��ەران��ە خەرجكراوە‪ ،‬ئایا ئەم رێكخراوە‬ ‫ن��اوخ��ۆش ل��ە پ��ارس��اڵ��دا (‪ )95‬رۆڵ��ی ب��ارەگ��ا حیزبییەكانیان زانستییانە كامانەن ك��ە ئەم‬ ‫ه��ەزار‌و (‪)983‬كەسەو مووچەی دەبینی‌و لەپێناو بەرژەوەندیی هەموو پارەیەیان بۆ خەرجكراوەو‬ ‫ساڵێكیشیان (‪)705‬ملیار دینارە‪ .‬حیزبەكەیاندا كاریان دەك��رد‪ ،‬شوێن دەستیان دیار نییە‪.‬‬ ‫ب��ۆ رێ��ك��خ��راوی زانستیی‬ ‫حكومەتی ه��ەرێ��م پارساڵ هەندێكیشیان ن��ە لەپێناوی‬ ‫(‪)625‬ه�������������ەزارو (‪ )849‬حیزبەكەو نە لەپێناوی كاری (المنظمات الثقافیة) لە ساڵی‬ ‫م��ووچ��ەخ��ۆری ه��ەب��ووە‪ ،‬بەشی رێكخراوەیشدا‪ ،‬هیچ كارێكیان (‪)2009‬دا (‪ )19‬ملیار‌و(‪)812‬‬ ‫ه����ەرە زۆری�����ان ئ���ەوان���ەن كە نەكردووەو وەك «مشەخۆرێك» ملیۆن دینار خەرجكراوە‪ ،‬ئایا ئەم‬ ‫لەژێر دەس��ەاڵت��ی حیزبدان‪ ،‬بە مانگانە بودجەیەكی شیاویان لە رێكخراوە حیزبییانە كامانەن؟‬

‫‪nawxo.rozhnama@yahoo.com‬‬

‫ذمارة (‪ )625‬سيَشةممة ‪2011/3/15‬‬

‫‪www.rozhnama.net‬‬

‫فاروق ره‌فیق‪ :‬كۆبوونەوەی سەرۆكی حكومەت لە پەرلەمان لە شانۆگەرییەك دەچوو كە‬ ‫پێشتر دەرهێنرابێت‬

‫چیرۆكی ئەو رۆژنامەنووسەی هەولێر‬ ‫كە بەهۆی لێدوانێکه‌وه‌ لە دەزگاكەی دەركرا‬ ‫رابەر فاریق‬

‫‪...............................................................‬‬

‫هەولێر‬

‫هه‌ندێك شار هەن مرۆڤ تا ژیانیان‬ ‫تێدا نەگوزەرێنێ‪ ،‬لە راستییەكانی‬ ‫واقیعەكەی نزیك ناكەوێتەوە‪...‬‬ ‫من لە هیچ شارێكی تردا نەژیاوم‪،‬‬ ‫سلێمانی نەبێ‪ ،‬ئەویش تەنیا بە‬ ‫سەفەرو لە ماوەی چەند رۆژێكدا‪،‬‬ ‫كە تەنیا لە پیسترین و هەرزانترین‬ ‫هۆتێلی سلێمانی م��اوم��ەت��ەوە‪.‬‬ ‫لەبەر كاری رۆژنامەوانییش‪ ،‬چەند‬ ‫جارێك سەرم بە شاری كەركوكدا‬ ‫كردووە‪ ،‬ئەو شارەی وه‌ک ئه‌وه‌ وای ‌ه‬ ‫لەجیاتی زبڵ‪ ،‬مرۆڤگەلی جوانیان‬ ‫تێدا فڕێدابێ‪ ،‬بەاڵم لە هەردووكیان‬ ‫پتر‪ ،‬لە هەولێر هەستم بە دڵتەنگیی‬ ‫كردووە‪ ،‬چونكە پتر لە هەولێر بیرم‬ ‫كردووەتەوە‪ ،‬پتر لە هەولێر ژیانم‬ ‫گوزەراندووە‪ ،‬ئەوا ئەگەر ژیابم‪.‬‬ ‫تەمەنم بیست و چەند ساڵێكە‪،‬‬ ‫تا ئێستا لە دەیان خانووی كرێدا‬ ‫ژیاوین‪ ،‬بەاڵم هەرگیز دایك و باوكم‪،‬‬ ‫خوشك و براكانم و خۆم‪ ،‬هەستمان‬ ‫بە ژیانی ئازاد نەكردووە‪.‬‬ ‫لە سەرەتای نەوەدەكان‪ ،‬ماڵمان‬ ‫لە (گەڕەكی مەالیان) بوو‪ ،‬ئاسوودە‬ ‫بووم‪ .‬ئەوكات لە گوفەكەكاندا بە‬ ‫دوای توێكڵەپرتەقاڵدا دەگ��ەڕام‪،‬‬ ‫چونكە باوكم پارەی نەبوو‪ ،‬تەنانەت‬ ‫ب��ۆ ژەم��ی بەیانیانیش مەسرەف‬ ‫بكا‪ ،‬ب��ەاڵم لە بیرم نییە هیچكام‬ ‫لەو رۆژانە‪ ،‬وەك دوێنێ و ئەمڕۆ و‬ ‫ئێستا‪ ،‬هەستم بەو جۆرە نیگەرانییە‬ ‫سەرتاپایییە كردبێ‪ .‬مرۆڤ بێ نان‬ ‫ن��اژی‪ ،‬بێ ئازادییش لە مرۆڤبوون‬ ‫دەكەوێ‪ .‬ئازادیی هەیە‪ ،‬لە ناوەوەی‬ ‫ئینسانە‪ ،‬دەبێ بە دەستی خۆمان‬ ‫لەو بیرەوە دەری بێنین‪ .‬ئازادیی‬ ‫س��ەگ نییە‪ ،‬تا لە خ��ەو هەستێ‪،‬‬ ‫بەشێكە لە بوون‪ ،‬دەبێ ئەو بەشە‬ ‫هەمیشە لە خەوتن دوور بخرێتەوە‪...‬‬ ‫رۆژی ‪25‬ی شوبات‪ ،‬خەڵك لە دژی‬ ‫سیستمی تۆتالیتێریی حیزبێكی وەك‬ ‫پارتیدا‪ ،‬خۆپێشاندانیان نەدەكرد‪،‬‬ ‫بەڵكو دژی س��ت��ەم و نەبوونی‬ ‫سیستمی دیموكراسی و نەبوونی‬ ‫خواستەكانیان دەچوونە سەر جادە‪،‬‬ ‫ب��ەاڵم پ��ارت��ی دژی ه��ەم��وو ج��ۆرە‬ ‫خۆپێشاندانێك راوەستا‪ ،‬تەنانەت‬

‫پارتی لە باتی داوای‬ ‫لێبووردن لە خەڵكی‬ ‫سلێمانی‪ ،‬لوقم و پاقالوەی‬ ‫حیزبیی‪ ،‬كە پێیان دەگوت‬ ‫شیرینیی سەركەوتن‪،‬‬ ‫بەسەر ئەندامانی حیزب‬ ‫دابەشكران‬ ‫چەند رۆژێكیش پێشتر‪ ،‬بە هەموو‬ ‫شێوەیەك ئامادەباشیی فاشیزمانەی‬ ‫كردبوو‪...‬‬ ‫رۆژی ‪ 2/25‬زیاتر لە هەر رۆژێكی‬ ‫تر‪ ،‬هەستم بە بارقورسیی ئەم شارە‬ ‫كرد بەسەر شانمەوە‪ ،‬پتر هەستم‬ ‫بەوە كرد‪ ،‬ئەوەی تێیدا دەژیم‪ ،‬بەر‬ ‫لەوەی شار بێ‪ ،‬مۆڵگەی هێزەكانی‬ ‫پاراستنە‪ .‬ئەوەی لە دوێنێدا بینیم‪،‬‬ ‫وا بزانم نوێ نەبوو‪ ،‬بەاڵم كۆنیش‬ ‫نابێ‪ .‬دوێنێ نەژیام‪ ،‬بەاڵم پتر لە‬ ‫هەر رۆژێكی تر‪ ،‬هەستم كرد‪ .‬ئێستا‬ ‫تێدەگەم‪ ،‬جیاوازیی دوێنێی هەولێر‬ ‫لە بەرامبەر دوێنێی سلێمانیدا‪ ،‬تەنیا‬ ‫بۆ بەرنامەی (من ج��ی��اوازم)م بە‬ ‫كەڵك دێ‪.‬‬ ‫ئەو رۆژە‪ ،‬سیلەی كۆاڵن‪ ،‬گەڕەك‪،‬‬ ‫مزگەوت‪ ،‬چایخانە و خواردنگە و‬ ‫كافێكان‪ ،‬دەورووبەری هەر كام لەو‬ ‫كەسە دەگمەنانەی بۆنی مرۆڤ و‬ ‫ئازادییان لێ دەهات‪ ،‬بە چەند كەسی‬ ‫چەكبەدەستی پاراستن‪ ،‬گەمارۆ‬ ‫درا ب��وو‪ ،‬ب��ەاڵم ه��ەر دەب��وو بچمە‬ ‫دەرەوە‪ .‬دوای نیوەڕۆ‪ ،‬هەرچەندە‬ ‫دایك و باوكم رێگر بوون لە چوونە‬ ‫دەرەوەم‪ ،‬ب��ەاڵم هەر چۆنێك بوو‬ ‫رازیم كردن‪ ،‬بەوەی كە ناچمە ریزی‬ ‫خۆپێشاندەرانەوە‪.‬‬ ‫ل��ە م��اڵ��ەوە‪ ،‬ه��ەم��وو دەیانزانی‬ ‫دەچم‪ ،‬بەاڵم وەك دەڵێن‪« :‬ئێستا‬ ‫گ��ەورە و تەمامم»‪ ،‬بۆیە جگە لە‬ ‫نەختێك ت��ووڕەی��ی‪ ،‬هیچی تریان‬

‫دەرن��ەب��ڕی‪ .‬گیرفانم هەر ئەوەندە‬ ‫پارەی تێدا بوو‪ ،‬پاكێتێكی سیگار‬ ‫بكڕم و لەگەڵ دۆستێكدا‪ ،‬دوو قاوە‬ ‫بخۆینەوەو بتوانم بە تاكسییەك‪،‬‬ ‫دوای پرتەوبۆڵە و سوێندخواردن‬ ‫بە درۆ‪ ،‬بە ‪ 3000‬بگەڕێمەوە ماڵ‪...‬‬ ‫چووم‪ ،‬لە بەردەم چاخانەی مەچكۆ‪،‬‬ ‫تێكەڵی خەڵك بووم؛ زۆر هاتبوون‪،‬‬ ‫دڵم خۆش بوو‪ ،‬هەستم كرد شار پڕ‬ ‫بووە لە بەرزەمرۆڤی نیچەیی‪ ،‬بەاڵم‬ ‫لە هەولێر‪ .‬هەستم كرد‪ ،‬كە ئیدی‬ ‫دەتوانم بڵێم‪« :‬شایەدی دەدەم‪ ،‬لە‬ ‫مەودوا دەژیم»‪ ،‬بەاڵم‪ :‬هەستەكان‪،‬‬ ‫بینین و بیركردنەوە نین‪.‬‬ ‫ب��ە گشتی‪ ،‬ل��ەو ج���ۆرە رۆژو‬ ‫ساتەوەختانەدا‪ ،‬م��رۆڤ تاقەتی‬ ‫گۆرانیگوتنی نییە‪ ،‬ب��ەاڵم دوور‬ ‫لە ویستی خ��ۆم‪ ،‬دەم��م ج��وواڵ‪:‬‬ ‫«ئەگەر فەقێیان لە مەدرەسان‬ ‫دەخوینن‪ /‬ئەمن بە بێ برینان‪/‬‬ ‫خوینێ دەڕێژم»‪.‬‬ ‫ل��ە دەن��گ��ه��ەڵ��ب��ڕی��ن��ی ن��اوەك��ی‬ ‫ب��ووم��ەوە‪ .‬سەرنجم لە خەڵكدا‪:‬‬ ‫هەر چواردەورم هێزەكانی پاراستن‬ ‫و زێرەڤانین‪ ،‬بەاڵم بە جلوبەرگی‬ ‫مەدەنییەوە‪ ،‬لە بیریشیان نەچووە‬ ‫دەمانچەی بێ كیف هەڵگرن‪ ،‬بەاڵم‬ ‫بە نیوەشاراوەیی‪.‬‬ ‫نەتاساوم‪ ،‬بیریش لەوە ناكەمەوە‪:‬‬ ‫ئەوانەی لێرەن‪ ،‬مرۆڤ نین‪ ،‬هاوار‬ ‫دەكەن‪ ،‬بە زمانی كوردی‪ ،‬لە پێناو‬ ‫بنەماڵە و ئایدیۆلۆجیای ترسناكدا‪،‬‬

‫ه��اواڵت��ی��ی��ان��ی خ��ۆپ��ێ��ش��ان��دەر‬ ‫دەترسێنن‪ ...‬ئەمانە بیركردنەوەی‬ ‫الوەكین‪ ،‬هەر كەسیش حەز بكا‪،‬‬ ‫دەتوانێ پێیان ئاشنا بێ‪...‬‬ ‫وەڕەز نەبووم‪ ،‬دەمپرسی‪ :‬كوا‬ ‫م���رۆڤ؟ ب���ەاڵم نەمپرسی‪ :‬ئەو‬ ‫مەالیانە لە كوێن‪ ،‬كە دژی شیعر‪،‬‬ ‫دژی چیرۆكی ئێرۆتیكی‪ ...‬دژی‬ ‫ئ���ەدەب رادەوەس���ت���ن‪ ،‬ب���ەاڵم لە‬ ‫بەرامبەر سەركوتكردنی خواستی‬ ‫هاواڵتییاندا‪ ،‬بێدەنگن؟ بێ ئەوەی‬ ‫پێغەمبەر بم‪ ،‬دەمزانی هیچكام لەو‬ ‫مەالیانە‪ ،‬لە ساتەوەختی هەڵاڵی‬ ‫پارتیدا‪ ،‬لە ئاودەست نەبوون‪.‬‬ ‫ب��ی��رم ن��اك��ەوێ��ت��ەوە پرسیبم‪:‬‬ ‫فەرهاد پیرباڵ لە هەولێرە؟ هۆكار‬ ‫چییە‪ ،‬كە فاروق رەفیق و شێركۆ‬ ‫بێكەس خۆیان پێشان دەدەن؟ درۆ‬ ‫نەكەم باشە‪ :‬هەر بیرم لە یەكێتیی‬ ‫نووسەران و نووسەرەكانی تری‬ ‫ئەم شارە نەكردەوە‪ ،‬تەنیا گوتم‪:‬‬ ‫پارتی‪ ،‬لە دژی خەڵك خۆپێشاندان‬ ‫ساز دەكا‪ .‬ئێوارە بوو كە زانیم‪:‬‬ ‫گەندەڵەكان دژی ئەوە نین‪ ،‬خەڵك‬ ‫دژیان بن‪ ،‬بەاڵم دژی ئەوەن‪ ،‬كە‬ ‫«بە دەنگی بەرز بیر بكەنەوە»‪.‬‬ ‫ئ���ەوەی رۆژە بینیم‪ ،‬ناڵێم‬ ‫هیچكام لە دیكتاتۆرە گەورەكان‬ ‫ن��ەی��ان��ك��ردووە‪ ،‬چ��وون پارتی لە‬ ‫ترسناكیدا بە هیچكامیان بەراورد‬ ‫ناكرێ‪ .‬دەڵێم‪ :‬ئ��ەوەی رووی��دا‪،‬‬ ‫خۆپێشاندانی كۆمەڵێك هێزی‬ ‫ترسناكی پ��ارت��ی ب���وون‪ ،‬دژی‬ ‫میللەت‪ ،‬تا بیسەلمێنن ئێستایش‬ ‫دەت��وان��ن بێدەنگیی ل��ە هەولێر‬ ‫ب��ااڵدەس��ت بكەن و بچووكترین‬ ‫مافی خەڵك‪ ،‬كە ئازادییە‪ ،‬زەوت‬ ‫بكەن‪ .‬خۆپیشاندەرانی هەولێر‪،‬‬ ‫خەڵكی سڤیلی ئەم شارە نەبوون‪،‬‬ ‫بەڵكو رێنوێنیكارانی حیزب بوون‪.‬‬ ‫(‪25‬ی‬ ‫خـــۆپیشاندانەكەی‬ ‫شوبات)ی‪ ،‬پارتی لە دژی میللەت و‬ ‫بە تایبەتیش سلێمانی‪ ،‬لە هەولێر‬ ‫سازیدا‪ .‬كە سەروەختەكەیش بوو‬ ‫بە ئێوارە‪ ،‬لە باتی داوای لێبووردن‬ ‫ل��ە خەڵكی سلێمانی‪ ،‬لوقم و‬ ‫پ��اق�لاوەی حیزبیی‪ ،‬كە پێیان‬ ‫دەگ��وت شیرینیی سەركەوتن‪،‬‬ ‫بەسەر ئەندامانی حیزب دابەش‬ ‫ك���ران‪ .‬ئ���ەوەی داب���ەش دەك��را‪،‬‬ ‫ئازادییەكانی تاكەكەس نەبوو‪،‬‬ ‫وێنەی رەنگاوڕەنگ و جۆربەجۆری‬ ‫س��ەرۆك��ی پ��ارت��ی ب��وو‪ .‬ئ��ەوەی‬ ‫داب��ەش دەك��را‪ ،‬دروشمی پارتی‬ ‫بوو‪ ،‬نەك پەڕۆی سپی‪ .‬ئەوەی‬ ‫داب��ەش دەك��را‪ ،‬هێزی پۆلیسی‬ ‫ناحیزبیی ن��ەب��وو‪ ،‬تا لە پێناو‬ ‫بەرگریكردن لە هێمنی و ئیرادەی‬ ‫هاواڵتییان‪ ،‬پ��ەرت ببن‪ ،‬بەڵكو‬ ‫ئەندامەكانی زێرەڤانی و پاراستن‬ ‫بوون‪ ،‬بە جلوبەرگی ئاسایییەوە‪.‬‬ ‫ئ��ەوەی دوێنێ رووی���دا‪ ،‬مەرگی‬ ‫شەهامەتی دانیشتووان و خەڵكی‬ ‫هەولێر ب��وو‪ ،‬ب��ەاڵم تەنیا لەم‬ ‫ساتەوەختەدا‪.‬‬ ‫ك��اب��را گ��وت��ەن��ی‪« :‬چ��ی روو‬ ‫دەدا‪ ،‬ب��ا روو ب���دا»‪ .‬بەپێی‬ ‫رووداوەكانیش دەزان��م‪ :‬سەرانی‬ ‫ب��زووت��ن��ەوەی گ���ۆڕان‪ ،‬لە پێناو‬ ‫خواستەكانی‬ ‫دەستەبەركردنی‬ ‫هاواڵتییاندا ك��ار ناكەن‪ ،‬بەاڵم‬ ‫مەجبوورن لەو ڕێیەوە قسە بكەن‪،‬‬ ‫ئەگەرچی تاكەكەس مەجبوور‬ ‫نەبێ ئازادییەكانی لەڕێی حیزب و‬ ‫بزووتنەوەكانەوە بە دەست بێنێ‪.‬‬

‫كـــورت‌و كــرمانج‬ ‫ژمارەیەك هاواڵتی بۆچوونی خۆیان لەبارەی‬ ‫خۆپیشاندانەكان و ئامادەبوونی سەرۆكی حكومەتی‬ ‫هەرێم لە پەرلەمان لەڕێی رۆژنامەوە دەردەبڕن‬

‫ئامادەكردنی‪ :‬ئاكام ئەبوبه‌كر‬ ‫گریان سیروان‪ ،‬خوێندكار‪:‬‬ ‫ئەندام پەرلەمانەكانی لیستی دەس��ەاڵت‬ ‫سەلماندیان ئەوان خزمەتی حیزب دەكەن‬ ‫نەك میللەت‪ ،‬ئەوان ئامانجیان پلەو پارەیە تا‬ ‫كار لەكار نەترازاوە دەسەاڵتە هەڵوەشێتەوە‬ ‫باشترە‪ ،‬با میلەت بەزۆر هەڵینەوەشێنێتەوە‪.‬‬ ‫دیدەن عەلی‪ :‬خوێندكار‪:‬‬ ‫ئەگەر پەرلەمان ئاوا لێپرسینەوە لەبەر‬ ‫پرسەكان بكات‪ ،‬نەكردنی باشترە‪ ،‬ئەنجامی‬ ‫هاتنی سەرۆكی حكومەت چی بوو‪ ،‬چی كرد‬ ‫بەداخەوە بۆ ئەو پەرلەمانە كارتۆنییە‪.‬‬ ‫عیسمەت مەحمود‪ ،‬تەمەن (‪ )60‬ساڵ‪:‬‬ ‫مێردەكەم شەهیدە‌و دوو كوڕم پێشمەرگە‬ ‫بووە‪ ،‬لە خانووی كرێدا دەژیم‪ ،‬مێردەكەم‬ ‫دانا وتم ژیان خۆش دەبێت‪ ،‬خراپتر بوو‬ ‫ب��اش ن��ەب��وو‪ ،‬بۆیە بە حكومەت دەڵێم‬ ‫نامانەوێت با هەڵوەشێتەوە‪.‬‬ ‫فاروق رەفیق‪ ،‬توێژەری فەلسەفە‪:‬‬ ‫ئەدای پەرلەمان شوێنی پرسیارە لەدوای‬ ‫ئەو هەموو تاوانەی كرا دەبوو هەڵویستی‬ ‫پەرلەمان‌و ئەندامەكان بەشێوەیەكی تر بوایە‬ ‫كۆبوونەوەی سەرۆكی حكومەت لە پەرلەمان‬ ‫لە شانۆگەرییەك دەچوو كە پێشتر دەرهێنرابێت‪.‬‬ ‫سومەییە واحید‪ ،‬خوێندكار‪:‬‬ ‫نزیكەی (‪ )5‬س��اڵ��ە ب��اوك��م نەبینیوە‬ ‫ئاسایش گرتوویەتی‌و بێسەروشوێنە‪،‬‬ ‫دەبێت دەسەاڵت مل بۆ داواكارییەكانمان‬ ‫ب��دات‪ ،‬به‌ دەس���ەاڵت دەڵێم باوكم چی‬ ‫كردبوو ئێمەتان سەرگەردان كرد‪ ،‬بەس تاوانەكەیمان‬ ‫پێ بڵێن هیچمان ناوێت‪.‬‬ ‫دیار جەبار‪ ،‬كاسب‪:‬‬ ‫كۆبوونەوەكەی پەرلەمان هەر سیناریۆیەكی‬ ‫دەس����ەاڵت ب���وو‪ ،‬گ��ەورەت��ری��ن كێشەی‬ ‫پەرلەمان زۆرینەو كەمینەیە‪ ،‬سەرۆكی‬ ‫حكومەت نەتوانێ كەسێك دەستگیر‬ ‫بكات‪ ،‬بەاڵم حیزب بتوانێت‪ ،‬لێرەدا بوون و نەبوونی‬ ‫سەرۆكی حكومەت لە كوێدایە‪.‬‬ ‫فازڵ عەباس‪ :‬ئەندازیار‪:‬‬ ‫حكومەت لە ماوەی بیست ساڵ نەیتوانی‬ ‫ئامانجەكانی خۆی و شەقام بپێكێت بێجگە‬ ‫لە ئامانجی گیرفان پڕكردن و گەندەڵیی‬ ‫نایەكسانی‪ ،‬سەرۆكی حكومەت خەڵك‬ ‫بەگێل دەزانێت كۆبوونەوەی رووكەشی دەكەن بۆ‬ ‫چەواشەكردنی رای گشتیی‪ ،‬بەاڵم ئێستا میللەت‬ ‫هۆشیارە‪.‬‬ ‫حاجی عەلی‪ ،‬هاواڵتی‪:‬‬ ‫دەسەاڵت پێمان دەڵێت گڵۆپێك بكوژێنەوە‬ ‫با ماڵێكی تر رووناك بێت‪ ،‬ئەی بۆ خۆی‬ ‫چاكسازیی ناكات بۆئەوەی واڵتێك رووناك‬ ‫بێتەوە؟‬ ‫ئاسۆ عیزەت‪ ،‬خوێندكار‪:‬‬ ‫دەبوایە كاتێك سەرۆكی حكومەت خۆی‬ ‫لە پرسیارەكان دەدزییەوە لە پەرلەمان‪،‬‬ ‫بێ ئینتیمای حیزبیی یەكسەر متمانەی‬ ‫لێوەربگیرایەتەوە‪ ،‬ئەم حكومەته‌ شەرعیەتی نەماوە‪.‬‬ ‫یەڵدا سیوەیلی‪ ،‬خوێندكار‪:‬‬ ‫كۆبوونەوەی سەرۆكی حكومەت بێجگە‬ ‫لە سیناریۆ هیچی تر نەبوو بۆ ئەوەی‬ ‫شەقام بێدەنگ بكەن‪ ،‬بەاڵم نەیانتوانی‌و‬ ‫سەركەوتوو نەبوون‪.‬‬

‫ذمارة (‪ )625‬سيَشةممة ‪2011/3/15‬‬

‫‪nawxo.rozhnama@yahoo.com‬‬

‫هەڕەشە لە مامۆستایانی زانكۆی سەاڵحەدین دەكرێت‬

‫ه��اوڕێ‌ عەبدوڵاڵ‪ :‬بە تەلەفۆن‬ ‫هەڕەشەی كوشتن لە ژمارەیەك‬ ‫مامۆستای زانكۆی سەاڵحەدین‬ ‫دەكرێت‌و داوای��ان لێدەكرێت‪،‬‬ ‫بەشداریی خۆپیشاندان نەكەن‪.‬‬ ‫لە چەند رۆژی رابردوودا سێ‬

‫مامۆستای زانكۆی سەاڵحەدین‬ ‫ب���ە ن���اوەك���ان���ی (م‪.‬ئ���ەی���وب‬ ‫سماقەیی‪ ،‬د‪.‬ب��ەح��ری كەریم‪،‬‬ ‫د‪.‬سلێمان جەعفەر) لە رێگەی‬ ‫چەند ژم���ارە تەلەفۆنێكەوە‬ ‫هەڕەشەی كوشتنیان لێكراوە‌و‬

‫ئ��اگ��اداری��ان ك��ردوون��ەت��ەوە كە‬ ‫دەس��ت ل��ە هەڵوێستەكانیان‬ ‫هەڵبگرن‪.‬‬ ‫د‪ .‬س��ڵ��ێ��م��ان ج��ەع��ف��ەر‪،‬‬ ‫مامۆستا لە كۆلێژی زانستیی‬ ‫زان���ك���ۆی س���ەاڵح���ەدی���ن‪ ،‬بە‬

‫ه���ەروەك مامۆستا ئەیوب‬ ‫سماقەیی‪ ،‬ئاماژەی بەوەكرد‪،‬‬ ‫ماوەی چەند رۆژێكە بە تەلەفۆن‬ ‫هەڕەشەی كوشتنم لێكراوە بەو‬ ‫بیانووەی هانی خۆپیشاندانم‬ ‫داوە»‪.‬‬

‫رۆژن���ام���ەی راگ��ەی��ان��د‪« :‬ب��ە‬ ‫تەلەفۆن هەڕەشەم لێكراوەو‬ ‫پێم وتراوە واز لە گۆڕان بهێنم‌و‬ ‫بەشداریی خۆپیشاندان نەكەم‪،‬‬ ‫ئەگەرنا هەرچی خراپە پێم‬ ‫دەكەن»‪.‬‬

‫سەرپەرشتیاری كەمپه‌ینی «تۆم بە سەرۆك قبووڵ نییە»‪:‬‬

‫دەمانەوێت پیشانی بارزانی بدەین كە جەماوەری که‌مبووه‌ته‌وه‌‬ ‫ل��ە زان��ك��ۆی س��ەاڵح��ەدی��ن‪ ،‬بە‬ ‫مەبەستی ناچاركردنی بارزانی تا‬ ‫دەستلەكاربكێشێتەوە‪ ،‬كەمپه‌ینی‬ ‫«تۆم بە سەرۆك قبووڵ نییە»ی‬ ‫پێكهێنا‪.‬‬ ‫ناوبراو ئاماژە بەوە دەكات‪،‬‬ ‫كاتێك ك��ە مەسعود ب��ارزان��ی‪،‬‬ ‫سەرۆكی هەرێمی كوردستان لە‬ ‫رۆژنامەوانیدا‬ ‫چاوپێكەوتنێكی‬ ‫رایگەیاند‪ ،‬كە ئەگەر (‪ )50‬هەزار‬ ‫هاواڵتی هەرێمی كوردستان داوای‬ ‫بكەن‪،‬‬ ‫دەستلەكاركێشانەوەم‬ ‫دەست لەكاردەكێشمەوە‪ ،‬دوای ئەو‬ ‫راگەیاندنە پێمباشبوو دەستبكەین‬ ‫بە كەمپه‌ینێكی ئیمزاكۆكردنەوە‬ ‫ب��ۆ دەس��ت��ل��ەك��ارك��ێ��ش��ان��ەوەی‬ ‫س��ەرۆك��ی ه��ەرێ��م‪ .‬ل��ەگ��ەڵ دوو‬ ‫گەنجی ت��ردا لە رۆژی (‪)2/28‬‬ ‫لە زانكۆی سلێمانی دەستمان بە‬ ‫كەمپه‌ینەكە كردو دوو رۆژی یەكەم‬ ‫لە زانكۆدا واژۆم��ان كۆكردەوەو‬ ‫دواتر كەمپه‌ینەكەمان بۆ سەرای‬

‫رۆژنامە‬ ‫‪...................................‬‬ ‫ش������������ادان ع������ەب������دول‪،‬‬ ‫سەرپەرشتیاری كەمپه‌ینی «تۆم‬ ‫بە سەرۆك قبووڵ نییە»‪ ،‬ئەوە‬ ‫دەخ��ات��ەڕوو‪ ،‬كە دەیانەوێت لە‬ ‫رێگەی كەمپه‌ینەكەیانەوە ئەوە بۆ‬ ‫بارزانی بسەلمێنن‪ ،‬كە جەماوەری‬ ‫که‌مبووه‌ته‌وەو ناتوانێت سەرۆكی‬ ‫هەمووان بێت‪.‬‬ ‫رۆژی ‪ 2011/2/24‬مەسعود‬ ‫ب���ارزان���ی‪ ،‬س��ەرۆك��ی هەرێمی‬ ‫كوردستان‪ ،‬لە چاوپێكەوتنێكدا‬ ‫لەگەڵ ئاژانسی (‪ )AGI‬ئیتاڵی‬ ‫ئاشكرایكرد‪« ،‬ئەگەر (‪ )50‬هەزار‬ ‫هاواڵتی هەرێمی كوردستان داوای‬ ‫بكەن‪،‬‬ ‫دەستلەكاركێشانەوەم‬ ‫دەست لەكاردەكێشمەوە»‪ ،‬دوای‬ ‫چوار رۆژ ش��ادان عەبدول‪ ،‬كچە‬ ‫خ��وێ��ن��دك��اری قۆناغی یەكەمی‬ ‫كۆلێژی كارگێڕیی‌و ئابووریی‬

‫ئازادیی گواستەوە‌و لە ئێستاشدا‬ ‫كەمپینەكە فراوانبووەو دە كەس‬ ‫سەرپەرشتی دەكات»‪.‬‬ ‫هەرچەند لە هەڵبژاردنەكانی‬ ‫(‪)7/25‬دا مەسعود ب��ارزان��ی‪،‬‬ ‫(‪ )%70‬دەنگەكانی بەدەستهێنا‪،‬‬ ‫بەاڵم بە بڕوای چاودێران‌و بەشێك‬ ‫لە خەڵكی كوردستان ناوبراو وەكو‬ ‫سەرۆكی حیزب مامەڵەی لەگەڵ‬ ‫هاواڵتییانی هەرێمەكەی كردووە‪،‬‬ ‫نەك وەك سەرۆكی هەرێم‪ .‬لە‬ ‫دوای رووداوەك��ان��ی (‪)2/17‬ەوە‬ ‫دوو كەمپه‌ینی ئیمزاكۆكردنەوە بۆ‬ ‫دەستلەكاركێشانەوەی سەرۆكی‬ ‫هەرێم پێكهێنرا‪.‬‬ ‫شادان عەبدول‪ ،‬ئەوە ئاشكرا ئیمزایان بۆ دەستلەكاركێشانەوەی‬ ‫دەكات‪ ،‬تا ئێستا نزیكەی (‪ )45‬سەرۆكی هەرێم كردووە‪ ،‬جگە لە‬ ‫هەزار ئیمزامان كۆكردووەتەوەو سلێمانی‪ ،‬لە ئێستادا لە پێنجوێن‌و‬ ‫خوێندكارانی زانكۆ‌و هاواڵتییان هەڵەبجە‌و كەالر‌و قەرەداغ‌و وارماوا‬ ‫زۆر ب���ە پ����ەرۆش����ەوە ب���ەرەو كەمپه‌ینەكە بەردەوامە‌و بۆ شار‌و‬ ‫كەمپینەكە دێ���ن‌و بەشێك لە شارۆچكەكانی تر دەگوازرێتەوە‪.‬‬ ‫س����ەب����ارەت ب���ە ئ��ام��ان��ج��ی‬ ‫خوێندكارانی زانكۆ بە خوێن‬

‫شادان عه‌بدول‬ ‫كەمپینەكە ئەو كچە خوێندكارە‬ ‫وتی‪« :‬دەمانەوێت ئەوە پیشانی‬ ‫سەرۆكی هەرێم بدەین‌و پێی بڵێین‬ ‫كە جەماوەری نەماوەو ناتوانێت‬ ‫سەرۆكی هەمووان بێت‪ ،‬چونكە‬ ‫ناوبراو تا ئێستا وادەزانێت خەڵك‬ ‫لێی تووڕە نییە‌و هەموو خەڵك‬

‫شۆڕشێكی نوێی خوێندكاریی دەستپێدەكات‬ ‫راپۆرتی‪ :‬هاوڕێ‌‌و زمناكۆ‬ ‫‪..................................‬‬ ‫لەگەڵ رووداوەك��ان��ی هەرێمی‬ ‫كوردستان‪ ،‬شۆڕشی خوێندكاران‌و‬ ‫ق��وت��اب��ی��ی��ان دەس��ت��پ��ێ��دەك��ات‪،‬‬ ‫ئەوەش بە ئامانجی گۆڕانكاریی‬ ‫ریشەیی‌‪ ،‬خوێندكارانی زانكۆ‬ ‫دای���ن���ەم���ۆ‌و پ��ێ��ش��ەن��گ��ی ئ��ەو‬ ‫شۆڕشەن‌و چاوەڕواندەكرێت زانكۆ‬ ‫رۆڵێكی ب��ەرچ��اوی هەبێت لە‬ ‫گۆڕانكارییەكاندا‪.‬‬ ‫بە ب��ڕوای دەرب���از محەمەد‪،‬‬ ‫مامۆستای زان��ك��ۆ‪ ،‬زانكۆكان‬ ‫ه��ەڵ��س��وڕێ��ن��ەر‌و ب��زوێ��ن��ەری‬ ‫شۆڕشەكان ب��وون‪ ،‬چونكە لە‬ ‫زۆربەی كۆمەڵگەكاندا‪ ،‬نوخبەی‬ ‫رۆشنبیر‌و زان���ا‌و خ���اوەن فیكر‬ ‫ل��ە زان��ك��ۆك��ان��دا ك��ۆب��وون��ەت��ەوە‪،‬‬ ‫ئەو فەزایەی زانكۆ بەتایبەتی‬ ‫لەو واڵتانەی كە زانكۆ ئازادیی‬ ‫بیركردنەوەو داهێنانی فیكریی‌و‬ ‫سیاسیی هەیە‪ ،‬ئەو فەزایە لە‬ ‫قۆناغێكدا بە ئاراستەی گۆڕانكاریی‬ ‫دێتە جوڵە‪.‬‬ ‫ل��ە (‪)2/17‬ەوە هەرێمی‬ ‫كوردستان بە قۆناغێكی نوێدا‬ ‫تێدەپەڕێت‌و لە سێ هەفتەی‬

‫خوێندکاران له‌ناو زانکۆی سلێمانی ‬

‫خۆپیشاندانەكاندا‪،‬‬ ‫یەكەمی‬ ‫(‪ )8‬هاواڵتی كوژراون‌و زیاتر لە‬ ‫(‪ )200‬كەسیش برینداركراون‌و‬ ‫وەاڵم��ی دەس���ەاڵت لە بەرامبەر‬ ‫خۆپیشاندەران‪ ،‬ناڕازەییەكی توندی‬ ‫شەقامی كوردی لێكەوتووەتەوەو‬ ‫زیاتر لە (‪ )25‬رۆژە لە شاری‬ ‫سلێمانی‌و چەند ناوچەیەكی تر‬ ‫خۆپیشاندان بەردەوامە‌و هاوكات‬ ‫خوێندكارانی زانكۆی سلێمانی‌و‬ ‫كۆلێژ‌و پەیمانگاكان بێدەنگییان‬ ‫شكاندووەو بەشێكی سەرەكیی‬ ‫ناڕەزایەتییەكان بوون‪.‬‬ ‫رۆژی (‪ ،)2/19‬خۆپیشاندانێكی‬ ‫هێمنانە لەنێو زانكۆی سلێمانی‬ ‫بەڕێوەچوو‪ ،‬رۆژی دوات��ر چەند‬ ‫خوێندكارێكی بەشی راگەیاندنی‬ ‫زان��ك��ۆی سلێمانی‪« ،‬گ��رووپ��ی‬ ‫زانكۆی سلێمانی»یان پێكهێنا‬ ‫وەكو گرووپێكی فشاری مەدەنیی‬ ‫دژ بەو كوشتن‌و دەستگیركردن‌و‬ ‫ترساندنی هاواڵتییان لەالیەن‬ ‫دەسەاڵتەوە‪.‬‬ ‫ب��ە ب���ڕوای موسەنا ئەمین‪،‬‬ ‫مامۆستا لە زانكۆی سلێمانی‪،‬‬ ‫زانكۆی سلێمانی رۆڵێكی بەرچاوی‬ ‫هەبوو لە فراوانتركردنی ناڕەزایی‌و‬ ‫خۆپیشاندانەكان‪ ،‬بەوەش زانكۆ‬ ‫قۆناغێكی نوێی دەستپێكرد‌و دەرگا‬

‫داخراوەكانی بە رووی رۆشنبیران‌و‬ ‫سیاسییەكاندا كردەوەو كۆتوبەندی‬ ‫ئازادییەكانی شكاند‪ ،‬خوێندكاران‬ ‫ئەو بێدەنگییەیان شكاند‌و ئێستا‬ ‫كاراكتەری سەرەكی ناڕەزاییەكانن‪.‬‬ ‫موسەننا پێی وای���ە‪ ،‬ئەم‬ ‫ج��وڵ��ەی��ەی ئێستای زان��ك��ۆی‬ ‫سلێمانی‪ ،‬سەرەتایەكی بەهێزە‬ ‫بۆ قۆناغێكی نوێ‌و شۆڕشێكی‬ ‫ن��وێ‪ ،‬ئ��ەگ��ەر زان��ك��ۆ ئ��ەو رۆڵ��ە‬ ‫نەبینێت‪ ،‬شایەنی ئ��ەوە نییە‬ ‫پێی بوترێت زان��ك��ۆ‪ ،‬چونكە‬ ‫گەورەترین سەرمایەی مرۆیی‬ ‫چاالك‌و رۆشنبیر لەنێو زانكۆدایە‌و‬ ‫زان��ك��ۆ ك��ارگ��ەی ب��ی�ر‌و عەقڵی‬ ‫گ��ەورەی كۆمەڵگەیە‪ ،‬لەهەموو‬ ‫واڵتاندا خوێندكارانی زانكۆ لە‬ ‫پێشەوەی داواكارییەكانی خەڵكن‌و‬ ‫رابەرایەتییان كردووە‪ ،‬ئەركی ئەم‬ ‫نەوەیە لە هەموو كەس قورستر‌و‬ ‫كاریگەرترە‪ ،‬بۆیە پێویستە زانكۆ‬ ‫میحوەری گۆڕانكارییەكان بێت‪.‬‬ ‫ه���ەورەه���ا ب��ەی��ان تۆفیق‪،‬‬ ‫ئ��ەن��دام��ی گ���رووپ���ی زان��ك��ۆی‬ ‫سلێمانی‪ ،‬مانگرتن‌و خۆپیشاندانی‬ ‫زانكۆی سلێمانی‪ ،‬بە شۆڕشێكی‬ ‫خوێندكاریی لە قەڵەمدەدات‌و‬ ‫ب����روای وای���ە «هیچی كەمتر‬ ‫نییە» لە شۆڕشەكانی رابردوو‪،‬‬

‫وتیشی‪ :‬ئ���ەوەی ل��ە زان��ك��ۆدا‬ ‫روویدا‪ ،‬دەسەاڵتی ترساند‌و هێندە‬ ‫كاریگەر بوو دەسەاڵتی تووشی‬ ‫شڵەژان كرد‌و هەر لە سەرەتاوە‬ ‫بە هەموو شێوەیەك هەوڵیاندا‬ ‫بێدەنگمان بكەن‌و چاالكییەكان‬ ‫راب��گ��ری��ن‪ .‬ب���ەاڵم ب��ەی��ان وت��ی‪:‬‬ ‫«بەردەوام دەبین لە خەبات»‪.‬‬ ‫هاوكات لەگەڵ خۆپیشاندانی‬ ‫خوێندكارانی زانكۆی سلێمانی‪،‬‬ ‫بڕیاربوو (‪ )2/25‬ئەو شۆڕشە‬ ‫نوێیە زان��ك��ۆی سەاڵحەدینیش‬ ‫ب��گ��رێ��ت��ەوە‪ ،‬ئ����ەوەش ترسی‬ ‫دەسەاڵتی زیاتر كردو بە مەبەستی‬ ‫رێگریكردن ل��ە خۆپیشاندان‪،‬‬ ‫(‪ )2/24‬یەكێتیی قوتابییانی‬ ‫سەر بە پارتی‪ ،‬دەوامی زانكۆی‬ ‫سەاڵحەدینی راگرت‪.‬‬ ‫دەرباز محەمەد‪ ،‬پێیوایە‪ ،‬ئەو‬ ‫جوڵەیەی ئێستای خوێندكارانی‬ ‫زانكۆ لە هەرێمی كوردستان زۆر‬ ‫ڵخۆشكەرە‌و زیندووێتی زانكۆ‬ ‫دەردەخ��ات‪ ،‬خوێندكارانی زانكۆ‬ ‫خاڵی وەرچانن‌و رۆڵی بەرچاویان‬ ‫ه��ەی��ە ل��ە گ��ۆڕان��ك��اری��ی��ەك��ان��دا‪،‬‬ ‫خوێندكارانی زانكۆ گوزارشت لە‬ ‫هەموو خەڵك دەكەن‪ ،‬ئەم نەوەیە‬ ‫دەستی بەهێزە‌و دەیەوێت ئەمڕۆ‬ ‫گۆڕانكاریی بكرێت‪ ،‬نەك سبەینێ‌‪،‬‬

‫فۆتۆ‪ :‬ئاکام ئه‌بوبه‌کر‬

‫ل��ە ب��ەرام��ب��ەردا دەس���ەاڵت زۆر‬ ‫دەترسێت لەو جوڵەیەی كە ئێستا‬ ‫لەنێو زانكۆدا هەیە‌و دەس��ەاڵت‬ ‫ئیرادەیەكی بەهێزی هەیە بۆ‬ ‫كپكردنی ئەو جوڵەیە‪ ،‬چونكە‬ ‫پێیوایە‪ ،‬خوێندكاران دەتوانن‬ ‫رێبەرایەتیی گۆڕانكاریی بكەن‪.‬‬ ‫س��ەره��ەڵ��دان��ی شۆڕشێكی‬ ‫نوێی خوێندكاریی لە ئێستادا‪،‬‬ ‫ه���ان���دەرێ���ك���ی ب���ەه���ێ���زە بۆ‬ ‫ناڕەزاییەكان‌و‬ ‫بەردەوامبوونی‬ ‫زووت��ر ئەنجامدانی گۆڕانكاریی‬ ‫ریشەیی لە سیستمی حكومڕانیی‬ ‫هەرێمی كوردستان‪.‬‬ ‫هەردی نەجمەدین‪ ،‬ئەندامی‬ ‫دەس���ت���ەی س��ەرپ��ەرش��ت��ی��اری‬ ‫گ��رووپ��ی زان��ك��ۆی سلێمانی‪،‬‬ ‫ب��ە رۆژن��ام��ەی راگ��ەی��ان��د‪« :‬بە‬ ‫خوێندكارانی‬ ‫بەشداریكردنی‬ ‫زان���ك���ۆ‪ ،‬خ��ۆپ��ی��ش��ان��دان��ەك��ان‬ ‫پ��ێ��ی��ان��ن��اوەت��ە ق��ۆن��اغ��ێ��ك��ی‬ ‫قوڵترەوەو رۆڵی ئێستای زانكۆ‬ ‫كاریگەرییەكی باشی كردووەتە‬ ‫سەر رەوت��ی خۆپیشاندانەكان‌و‬ ‫گەیاندنی داواكارییەكانی خەڵك‬ ‫بەدەسەاڵت‌و بووەتە داینەمۆیەك‬ ‫ب��ۆ گەیاندنی داواكارییەكانی‬ ‫سەرشەقام بە دەسەاڵت»‪.‬‬ ‫هێرش عوسمان‪ ،‬خوێندكاری‬ ‫زانكۆی سلێمانی‪ ،‬ئاماژە بەوە‬ ‫دەك����ات‪« :‬زان���ك���ۆ‪ ،‬بەشێكی‬ ‫زیندووی كۆمەڵگەیە‌و دەمانەوێت‬ ‫رۆڵ�����ی ك�����ارا ب��گ��ێ��ڕی��ن ل��ەو‬ ‫گۆڕانكارییانەی كە لە هەرێمی‬ ‫كوردستاندا روودەدەن‪ ،‬زانكۆ‬ ‫رەنگدانەوەی هەموو كۆمەڵگەیە‪،‬‬ ‫ل��ە ك��وڕە ه��ەژارێ��ك��ەوە لێرەیە‬ ‫ت��ا ك��وڕی ب��ەرپ��رس‌و كەسێكی‬ ‫مامناوەند‪ ،‬ناڕەزایەتییەكانی ئێمە‬ ‫كۆی گشتیی ناڕەزایەتییەكانی‬ ‫كۆمەڵگەیە»‪.‬‬ ‫كوێستان محەمەد‪ ،‬خوێندكاری‬ ‫زان���ك���ۆ‪ ،‬پ��ێ��ی��وای��ە‪« :‬زان��ك��ۆ‪،‬‬ ‫پێگەیەكی بەهێزی هەیە‌و زانكۆ‬ ‫رەنگدانەوەی هەموو كۆمەڵگەیە‌و‬ ‫دەتوانیت تێبكۆشێت بۆ هێنانەدی‬ ‫خواست‌و داواكارییەكانی خەڵك»‪.‬‬

‫ئەوی دەوێت‪ ،‬نازانێت بە كوشتن‌و‬ ‫رف��ان��دن‌و گرتن‌و باڵوكردنەوەی‬ ‫ت���رس‌و ت��ۆق��ان��دن‌و سووتاندنی‬ ‫كەناڵەكانی راگەیاندن هێندەی تر‬ ‫خەڵك تووڕە دەبێت‌و جەماوەری‬ ‫كەمدەبێتەوە»‪.‬‬ ‫پێشیوایە‪ ،‬س��ەرۆك��ی هەرێم‬ ‫تا ئێستا نەیتوانیوە سەرۆكی‬ ‫ه��ەم��وو ه��اواڵت��ی��ی��ان��ی هەرێمی‬ ‫كوردستان بێت بەبێ جیاوازیی‪،‬‬ ‫بەڵكو سەرۆكی حیزبەكەی بووە‌و‬ ‫كەسێكی دادپ����ەروەر ن��ەب��ووە‪،‬‬ ‫قسەكانیشی تەنیا م��وزای��ەدەی‬ ‫سیاسییە‌و بۆ چەواشەكردنی دنیای‬ ‫دەرەوە ئەو قسانە دەكات‪« ،‬ئەو‬ ‫هیچ كاتێك مەبەستی نییە كە‬ ‫دەست لە پۆستەكەی هەڵبگرێت‪،‬‬ ‫چونكە پۆستەكەی لە خەڵك لەال‬ ‫گرنگترە‪ ،‬بۆیە داوا لە سەرۆكی‬ ‫ه��ەرێ��م دەك���ەی���ن‪ ،‬ل��ە ك��ورس��ی‬ ‫س��ەرۆك��ای��ەت��ی بێتە خ���وارەوەو‬ ‫دەست لەكار بكێشێته‌وە»‪.‬‬

‫شێركۆ بێكەس‪:‬‬

‫خوێندكارانی زانكۆ‬

‫هاندەرن بۆ راپەڕینی‬ ‫خەڵك‬

‫لە هەموو دنیادا‪ ،‬زانكۆكان جێگەی‬ ‫فیكر‌و بیری داهێنەرانە‌و پێشكەوتووانەن‪،‬‬ ‫هەروەها هێزی گ��ەورەی رووناكبیریین‪،‬‬ ‫زۆرجار كە راپەڕینە گرنگەكان روویانداوە‪،‬‬ ‫خوێندكارانی زانكۆ پێشەنگی ب��وون‪،‬‬ ‫بەشێكی زۆری گەنجانی زان��ك��ۆك��ان‬ ‫ل��ە هەرێمی ك��وردس��ت��ان‪ ،‬ل��ە زۆر شت‬ ‫مەحرومن‪ ،‬بەتایبەتی ئازادیی‪ ،‬ئەوان لە‬ ‫مەشخەڵە داگیرساوەكانی رووناككەرەوەی‬ ‫رێگەی خەڵكن‪ .‬لەم خۆپیشاندانانەی‬ ‫ئێستادا‪ ،‬خوێندكارانی زانكۆی سلێمانی‬ ‫وەك��و چاوگێك وان‪ ،‬ئەو خوێندكارانە‬ ‫ن���ەوەی س��ەردەم��ی ئێمە نین‪ ،‬ئ��ەوان‬ ‫نەوەی تەكنەلۆژیان‪ ،‬خوێندكارانی زانكۆی‬ ‫سلێمانی رۆڵیان هەبووە لە جواڵندنی‬ ‫زیاتری خۆپیشاندانەكان‌و هاندەربوون‬ ‫بۆ راپەڕینی هەموو خەڵك‪ ،‬كاریگەریی‬ ‫خوێندكارانی زان��ك��ۆ‪ ،‬كاریگەرییەكی‬ ‫تایبەتییە كە زیاتر لە دەسەاڵتی فیكر‌و‬ ‫زانستەوە دێتەدەرەوە‪.‬‬ ‫خوێندكارانی زانكۆ‪ ،‬نەوەیەكن كە‬ ‫ئایندەیان لەبەردەمدایە‌و دەبێت رۆڵی‬ ‫گەورەیان هەبێت لە گۆڕانكاریی ریشەیی‬ ‫لە هەرێمی كوردستان‪.‬‬

‫‪nawxo.rozhnama@yahoo.com‬‬

‫ذمارة (‪ )625‬سيَشةممة ‪2011/3/15‬‬

‫‪www.rozhnama.net‬‬

‫گۆران ئه‌دهه‌م‪ :‬بانگهێشتی چه‌ندین لێپرسراوی حکومه‌تی هه‌رێم و عێراق و باڵیۆزمان کردووه‌‬

‫«یادكردنەوەمان ناوێت‪ ،‬پرۆژەمان دەوێت»‬ ‫هەڵەبجەییەكان لە (‪)3/16‬دا خۆپیشاندان دەكەن‬ ‫راپۆرتی‪ :‬دیاری خالید‬

‫‪..............................................................‬‬

‫دانیشتووانی شاری هەڵەبجە‪،‬‬ ‫بێزاربوون لەو بەڵێن‌و ئاهەنگانەی‬ ‫ه���ەم���وو س��اڵ��ێ��ك دەس�����ەاڵت‬ ‫لە(‪)3/16‬دا لەو شارەدا دەیانكات‪،‬‬ ‫بەوهۆیەوە بڕیاریانداوە كە ئەمساڵ‬ ‫لەساڵیادی كیمیابارانی هەڵەبجەدا‪،‬‬ ‫خۆپیشاندان بكەن‪.‬‬ ‫ئەمجەد عەلی‪ ،‬گەنجێكی (‪)24‬‬ ‫ساڵی هەڵەبجەیەو پێیوایە كە یادی‬ ‫هەڵەبجە شتێكی رۆتینییە‌و دەڵێت‪:‬‬ ‫«ل��ەب��ری ی��ادەك��ە‪ ،‬ب��ا پ���ڕۆژەی‬ ‫خزمەتگوزاریی بكرێت بۆ شارەكە‪،‬‬ ‫ئەو پارەیەی بۆ یادەكە سەرف‬ ‫دەك��رێ��ت‪ ،‬ب��ا ب��ۆ گەنجێك‪ ،‬یان‬ ‫شتێكی شارەكە سەرف بكرێت»‪،‬‬ ‫بۆیە داوا لە خەڵكی هەڵەبجە‬ ‫دەكات‪ ،‬ئەو یادە نەكەنەوە‪.‬‬ ‫ئەو گەنجە هەڵەبجەییە‪ ،‬ئاماژە‬ ‫بەوەش دەكات‪« :‬هەموو ساڵێك‬ ‫ل���ە(‪)3/16‬دا‪ ،‬هەڵەبجە دەكرێت‬ ‫بەشاری شین‌و پرسە بەب ‌ێ ئەوەی‬ ‫كارێكی بۆ بكەن‌و دێن كۆمەڵێك‬ ‫بەڵێن دەدەن‪ ،‬بەاڵم هیچ ناكەن‪،‬‬ ‫ئیتر بەسە‪ ،‬با به‌ڵێن ن��ەدەن‌و‬ ‫یادی نەكەنەوە‌و پارەی بەسەرەوە‬ ‫نەخۆن»‪.‬‬ ‫ش������اری ه���ەڵ���ەب���ج���ە‪ ،‬ل��ە‬ ‫ل��ەالی��ەن‬ ‫(‪)1988/3/16‬دا‬ ‫رژێمی بەعسەوە كیمیاباران كرا‌و‬ ‫بەوهۆیەوە (‪ )5‬ه��ەزار هاواڵتی‬ ‫بوونە قوربانیی‪ ،‬لەئێستاشدا هەموو‬ ‫ساڵێك ل��ەو رۆژەدا بەرپرسانی‬

‫حكومەتی هەرێمی كوردستان‬ ‫شاری هەڵەبجەیان بیردەكەوێتەوە‌و‬ ‫یادی دەكەنەوە‪.‬‬ ‫ئەنوەر ع��ەرەب‪ ،‬یەكێكە لە‬ ‫رۆژنامەنووسەكانی شاری هەڵەبجە‌و‬ ‫ب��ۆ رۆژن���ام���ە وت���ی‪« :‬خەڵكی‬ ‫هەڵەبجە‪ ،‬ب��اوەڕی بەیادكردنەوە‬ ‫نییە‌و ئەوانەی كە لەناو حیزبەكاندا‬ ‫نین‪ ،‬ناچنە ئەو یادە‪ ،‬هەروەها ئێمه‌‬ ‫وه‌ک رۆژنامەنووسان‌و رۆشنبیرانی‬ ‫سەربەخۆ‪ ،‬نامانەوێت ئەم یادە‬ ‫بكرێت‌و باوەڕمان پێی نییە»‪.‬‬ ‫لەبارەی ئەو خۆپیشاندانەی‬ ‫كە وا بڕیارە سبەین ‌ێ لە هەڵەبجە‬ ‫بەڕێوەبچێت‪ ،‬ئەو رۆژنامەنووسە‬ ‫وت���ی‪« :‬دەن��گ��ۆی��ەك ه��ەی��ە كە‬ ‫خۆپیشاندان ب��ك��رێ��ت‪ ،‬هەموو‬ ‫ئەگەرێك بۆ ئەو رۆژە هەیە‌و دەزگا‬ ‫ئە منییە كا ن‌و‬

‫قایمقامیش ئاگادارن لێی‪ ،‬هەموویان‬ ‫ح��ەزەری لێدەكەن‌و دەترسن بە‬ ‫ئاقارێكی تردا بڕوات»‪.‬‬ ‫دەسەاڵتدارانی ناوچەكە‪ ،‬ئاماژە‬ ‫بەوەدەكەن‪ ،‬كە هەڵەبجە لەدوای‬ ‫ساڵی (‪)1991‬ەوە گۆڕانكاریی‬ ‫زۆری بەسەردا هاتووە‌و گەشەی‬ ‫باشی بەخۆیەوە بینیوە‪ ،‬بەاڵم ئەو‬ ‫رۆژنامەنووسە ئەوەی رەتكردەوە‌و‬ ‫وت���ی‪« :‬ت��ا ئێستا هەڵەبجە‬ ‫نەبووەتەوە ئەو هەڵەبجەیەی‬ ‫پێش كیمیاباران‪ ،‬راستە‬ ‫هەندێك بیناكراوە‪ ،‬بەاڵم‬ ‫چەندین پرۆژە بۆ ئەم شارە‬ ‫دەرچووە‌و بردوویانەتە شوێنی‬ ‫دیكە‪ ،‬ئیتر چ��ۆن خەڵك‬ ‫تووڕە نابن»‪.‬‬ ‫قا یمقا مییە تی‬

‫قەزای هەڵەبجە‪ ،‬بۆ ئەمساڵی یادی‬ ‫كیمیابارانی شارەكە‪ ،‬وەك هەموو‬ ‫ساڵێكی تر‪ ،‬ئامادەسازیی كردووە‌و‬ ‫وا بڕیارە سبەین ‌ێ بە ئامادەبوونی‬ ‫بەرپرسانی حكومیی‌و حیزبیی‬ ‫یادی (‪ )3/16‬بەڕێوەبچێت‪.‬‬ ‫گ���ۆران ئ��ەده��ەم‪ ،‬قایمقامی‬ ‫هەڵەبجە‪ ،‬بە رۆژنامەی راگەیاند‪:‬‬ ‫«بۆ یادی كیمیابارانی هەڵەبجە‪،‬‬ ‫ب��ان��گ��ه��ێ��ش��ت��ی چ��ەن��دی��ن‬ ‫لێپرسراوی حكومەتی‬ ‫هەرێم‌و عێراقی‌و چەند‬ ‫باڵیۆزخانەیەك كراوە»‪.‬‬ ‫هەرچەندە شەهیدانی‬ ‫كیمیابارانی هەڵەبجە وەك‬ ‫ی���ەك‌و ل��ەی��ەك ساتدا‬ ‫شەهیدبوون‪ ،‬بەاڵم‬

‫ناعەدالەتییەكی زۆر لەمووچەكەیاندا‬ ‫ه��ەی�ە‌و ت��ا ئێستا بەشێكی زۆر‬ ‫لەخاوەن شەهیدەكان خانوویان‬ ‫بۆ نەكراوەتەوە‪ ،‬ئەگەرچی پێشتر‬ ‫دەیانجار بەڵێنیان پێدرابوو‪.‬‬ ‫ك��ۆم��ەڵ��ەی ق��ورب��ان��ی��ی��ان��ی‬ ‫كیمیابارانی هەڵەبجە‪ ،‬بەهۆی‬ ‫بەڵێنەكانی‬ ‫جێبەجێنەكردنی‬ ‫حكومەت‌و ئەو نادادپەروەرییەی‬ ‫لە مووچە‌و ئیمتیازاتی كەسوكاری‬ ‫شەهیداندا هەیە‪ ،‬وا بڕیارە سبەینێ‌‬ ‫ب��ەش��داری��ی س��اڵ��ی��ادی (‪)3/16‬‬ ‫نەكات‪.‬‬ ‫لوقمان عەبدولقادر‪ ،‬بەرپرسی‬ ‫كۆمەڵەی قوربانییانی كیمیابارانی‬ ‫هەڵەبجە‪ ،‬وێڕای ئەوەی كە ئەو یادە‬ ‫بەرز دەنرخێنێت‪ ،‬بەاڵم بەشداریی‬ ‫ناكات‌و دەڵێت‪« :‬ئێمە بە رۆژێكی‬

‫تایبەت وەری دەگرین‪ ،‬ناخۆشە لەو‬ ‫رۆژەدا خەڵكی داواكاریی هەبێت‪،‬‬ ‫ب���ەاڵم ب��ەرپ��رس��ان بەشێوەیەك‬ ‫دەرگاكانیان داخراوە‪ ،‬لەو رۆژەدا‬ ‫نەبێت ن��ات��وان��ی��ن داواك��اری��ی��ان‬ ‫لێبكەین»‪ .‬ئەو‪ ،‬بەنیگەرانییەوە‬ ‫ب��اس ل���ەوەدەك���ات ك��ە «ش��ەش‬ ‫كابینەی حكومەت‪ ،‬نەیانتوانی‬ ‫كێشەكانی قوربانییانی كیمیاباران‬ ‫چارەسەربكەن»‪.‬‬ ‫بەرپرسی كۆمەڵەی قوربانییانی‬ ‫كیمیابارانی هەڵەبجە‪ ،‬بۆ رۆژنامە‬ ‫وت��ی��ش��ی‪« :‬ئ��ێ��م��ە راس��ت��ەوخ��ۆ‬ ‫ب��ە قایمقاممان وت‪ ،‬ناتوانین‬ ‫بەشداربین‌و بایكۆتی دەكەین ئەگەر‬ ‫داواكانمان جێبەج ‌ێ نەكرێن»‪.‬‬ ‫ل��ەب��ارەی ئ��ام��ادەك��اری��ی بۆ‬ ‫خۆپیشاندان لە(‪)3/16‬دا‪ ،‬لوقمان‬ ‫وتی‪« :‬خەڵك بەتەواویی ناڕازییە‪،‬‬ ‫بۆیە تەوەقوع دەك��ەم كە خەڵك‬ ‫رەدفیعلی دەب��ێ��ت‪ ،‬هەرچەندە‬ ‫ئێمە لەگەڵ كاری خراپ نی ‌ن که‌‬ ‫ناخۆشیی لێ بكەوێتەوە»‪.‬‬ ‫لە ئێستادا‪ ،‬داواكارییەكانی‬ ‫كەسوكاری قوربانییانی كیمیاباران‪،‬‬ ‫بریتین لە دروستكردنی خانوو‬ ‫بۆ ئ��ەو خ��اوەن شەهیدانەی كە‬ ‫سوودمەندنەبوون‪ ،‬چارەسەركردنی‬ ‫ب��ری��ن��داران��ی چ��ەك��ی كیمیایی‪،‬‬ ‫زیادكردن‌و یەكسانكردنی مووچەی‬ ‫ق��ورب��ان��ی��ی��ان‪ ،‬لێخۆشبوونی‬ ‫(‪ )500‬ملیۆن دیناری پێشینەی‬ ‫ه��اوس��ەرگ��ی��ری��ی ل��ە كەسوكاری‬ ‫قوربانییان‪ ،‬لەگەڵ ئاوەدانكردنەوەی‬ ‫شارەكە‪.‬‬

‫هەڵه‌بجە بنكەی گرتن‌و گواستنەوەی نییە‬ ‫ئا‪ :‬دیاری خالید‬

‫‪................................................................‬‬

‫عەقید ئەنوەر حاجی عومەر‪،‬‬ ‫بەڕێوەبەری پۆلیسی هەڵەبجە‪،‬‬ ‫ب��ە رۆژن��ام��ەی راگ��ەی��ان��د‪« :‬بۆ‬ ‫ساڵیادی كیمیابارانكردنی شاری‬ ‫هەڵەبجە‪ ،‬كە وا بڕیارە سبەینێ‌‬ ‫(‪ )3/16‬بەڕێوەبچێت‪ ،‬لیژنەی‬ ‫ئەمنیی پێكهێنراوە‌و هەموو‬ ‫ئامادەسازییەك كراوە بۆ پاراستی‬ ‫هێمنیی شاری هەڵەبجە»‌و داوا لە‬ ‫هەڵەبجەییەكانیش دەك��ات‪ ،‬ئەم‬ ‫یادە بەرز‌و پیرۆز رابگرن‪.‬‬ ‫ل��ەب��ارەی ئ��ەگ��ەری هێنانی‬ ‫هێزەكانی ن��اوخ��ۆوە ل���ەدەرەوەی‬ ‫شاری هەڵەبجە‪ ،‬عەقید ئەنوەر وتی‪:‬‬ ‫«لە رووداوی خۆپیشاندانەكاندا‪،‬‬ ‫رازی نەبووین پۆلیسێك لەدەرەوە‬ ‫بهێننە ناو هەڵەبجە‪ ،‬چونكە ئێمە‬ ‫ئەوەندە توانامان هەیە كە پاڵپشت‬ ‫ب��ە خەڵكی هەڵەبجە‪ ،‬هێمنیی‬ ‫شارەكە بپارێزین‪ ،‬چونكە ئەوەی‬ ‫پۆلیس بێت الی ئێمە‪ ،‬هەمووی‬ ‫خەڵكی ش��ارەك��ەی �ە‌و تەنانەت‬ ‫خەڵكی ناحیەكانیشی تێدا نییە»‪.‬‬ ‫وا بڕیارە كە سبەینێ‌ لەگەڵ‬ ‫س��اڵ��ی��ادی ك��ی��م��ی��اب��اران��ك��ردن��ی‬ ‫هەڵەبجەدا‪ ،‬ل��ەالی��ەن كۆمەڵێك‬ ‫لە رۆشنبیران‌و خەڵكی ناڕازیی‬ ‫ه��ەڵ��ەب��ج��ەوە‪ ،‬خۆپیشاندانێك‬ ‫سازبكرێت‪ ،‬عەقید ئەنوەر لەم‬ ‫ب��ارەی��ەوە ئ��ام��اژە ب��ەوە دەك��ات‪:‬‬ ‫«منیش ئەو دەنگۆیەم بیستووە‬

‫كە لەناو خەڵكدا باس دەكرێت‪،‬‬ ‫بەاڵم تا ئێستا هیچ سەرچاوەیەكی‬ ‫رەسمیی ئەوەی نەسەلماندووە كە‬ ‫خۆپیشاندان هەبێت‪ ،‬من داوا لە‬ ‫هەڵەبجەییەكان دەكەم‪ ،‬ئەو بۆنەیە‬ ‫نەكەنە رووداوێ��ك وەك ئەوانەی‬ ‫كە ئێستا سلێمانی‌و كوردستانی‬ ‫گ��رت��ووەت��ەوە‪ ،‬ئەمە بۆنەیەكی‬ ‫تایبەتە‌و پێویست بە خۆپیشاندان‬ ‫ناكات‪ ،‬دەكرێت لە رۆژێكی تردا‬ ‫دوای یادەكە‪ ،‬یان پێش یادەكە‪،‬‬ ‫خۆپیشاندان بكرێت»‪.‬‬ ‫بەڕێوەبەری پۆلیسی هەڵەبجە‪،‬‬ ‫رەت��ی��دەك��ات��ەوە ك��ە لەهەفتەی‬ ‫ی��ەك��ەم��ی خ��ۆپ��ی��ش��ان��دان��ەك��ان��ی‬ ‫ه��ەڵ��ەب��ج��ەدا‪ ،‬زی��ات��ر لەكەسێك‬ ‫دەستگیركرابێت‪ ،‬لەم بارەیەوە‬ ‫دەڵ��ێ��ت‪ :‬تەنیا كەسێك گیراوە‬ ‫كە (‪ )5‬دەقیقە دوای رووداوەكە‬ ‫ئازادکراوە‪ ،‬ئەویش لەسەر داوای‬ ‫خۆپیشاندەران ب��ووە‪ ،‬لەكاتێكدا‬ ‫لە رووداوەك��ەی (‪)22‬ی مانگدا‪،‬‬ ‫(‪ )41‬پ��ۆل��ی��س‌و ك��ارم��ەن��دی‬ ‫لەگەڵ‬ ‫بەڕێوەبەرێتییەكەمان‬ ‫دوو ئەفسەرمان برینداربوون‬ ‫لەالیەن خۆپیشاندەرانەوە‌و لە‬ ‫رۆژی دواتریشدا خۆپیشاندەران‬ ‫هەوڵیاندا سەرۆكایەتیی شارەوانی‬ ‫بسووتێنن كە ئەندامی رێكخراوی‬ ‫ئاشتییە لە جیهان‪ ،‬لەوێش (‪)6‬‬ ‫كارمەندمان برینداركراون‪.‬‬ ‫ن����اوب����راو‪ ،‬ب����اس ل����ەوەش‬ ‫دەكات كە لە رۆژی دوات��ری ئەو‬ ‫رووداوەدا كە دەكاتە (‪،)2/23‬‬

‫بەڕێوەبەری پۆلیسی هەڵەبجەی شەهید‪ ،‬جەخت دەكاتەوە كە زانیارییان‬ ‫پێگەیشتووە‪ ،‬لە رۆژی (‪)3/16‬دا‪ ،‬لەجیاتی یادكردنەوەی كیمیابارانی‬ ‫هەڵەبجە‪ ،‬خۆپیشاندان دەكرێت‌و لەم رووشەوە لیژنەیەكی ئەمنییان بۆ‬ ‫پاراستنی ئارامیی شارەكە پێكهێناوە‪.‬‬

‫ده‌توانین‬ ‫هێمنیی شاره‌ک ‌ه‬ ‫بپارێزین‬ ‫عه‌قید ئه‌نوه‌ر‪ ،‬به‌ڕێوه‌به‌ری پۆلیسی هه‌ڵه‌بجه‌‬ ‫هێزەكانی پۆلیسی هەڵەبجە (‪)15‬‬ ‫خۆپیشاندەریان دەستگیركردووە‬ ‫ك��ە «دەم��ام��ك��ی��ان ب��ەس��ت��ووە‌و‬ ‫بەفەرمانی دادوەر بەپێی یاسای‬ ‫س��زادان��ی عێراقی‪ ،‬تەنیا (‪)12‬‬ ‫سەعات بەندكراون»‪.‬‬ ‫ب�����ەه�����ۆی پ���ێ���ك���دادان���ی‬ ‫خ��ۆپ��ی��ش��ان��دەران‌و ه��ێ��زەك��ان��ی‬ ‫پۆلیسەوە لە ش��اری هەڵەبجە‪،‬‬ ‫پۆلیسێك ب��ەن��اوی (س��ەرك��ار)‬ ‫ش���ەه���ی���دك���را‪ ،‬ب���ەڕێ���وەب���ەری‬ ‫پۆلیسی هەڵەبجەش‪ ،‬لەبارەی‬ ‫لێكۆڵینەوەكانی ئەو رووداوەوە‪،‬‬ ‫دەڵ��ێ��ت‪ :‬ئ��ەو خۆپیشاندانەی‬ ‫هەڵەبجە كە ب��ەرەو توندوتیژیی‬ ‫چ���وو‪ ،‬ئێمە دڵ��ن��ی��اب��ووی��ن كە‬

‫ك��ۆم��ەڵ��ێ��ك خ��ەڵ��ك��ی دەرەوەی‬ ‫هەڵەبجە هاتوون‌و دەزانین كێن كە‬ ‫هەندێكیان دەمامك بەسەر بوون‪،‬‬ ‫دیار بوو بۆ توندوتیژیی نواندن‬ ‫ه��ات��ب��وون‪ ،‬ب��ەداخ��ەوە ئامانجی‬ ‫خۆیان پێكاو تەقەیان ك��رد‌و بە‬ ‫گوللەی دەم��ان��چ��ە س��ەرك��اری��ان‬ ‫شەهید كرد‪.‬‬ ‫ناوبراو‪ ،‬لەبارەی شەهیدكردنی‬ ‫س���ەرك���ارەوە زی��ات��ر دەدوێ����ت‌و‬ ‫ئاماژە بەوە دەكات‪« :‬توێكاریی‬ ‫پزیشكیمان بۆ كردووە‪ ،‬گوللەكە‬ ‫دەركەوتووە‌و دەینێرین بۆ ئەدیلە‬ ‫جینائیە لەهەولێر‌و دەیسەلمێنین‬ ‫كە چ جۆرە دەمانچەیەكیش بووە‌و‬ ‫بەڵگەی تریش هەیە‌و برینداری تر‬

‫هەیە لەناو خۆپیشاندەراندا كە‬ ‫ئەو كەسەیان بینیوە كە تەقەی‬ ‫لە سەركار كردووە‪ ،‬ئێمە ناتوانین‬ ‫زیاتر بچینە ناو وردەكارییەكان‪،‬‬ ‫چونكە لێكۆڵینەوەكە ت��ەواو‬ ‫ن���ەب���ووە‪ ،‬ئ���ەوك���ات ك��ۆن��گ��رەی‬ ‫رۆژن��ام��ەوان��ی��ی دەگ��ری �ن‌و وێنەی‬ ‫تاوانبارەكە باڵودەكەینەوە»‪.‬‬ ‫ئ���ەو ب��ەرپ��رس��ەی پۆلیس‪،‬‬ ‫ئ����ەوەش دەخ���ات���ەڕوو‪ ،‬هێشتا‬ ‫ئەو كەسە ده‌ستگیرنەکراوە كە‬ ‫تۆمەتبارە بەكوشتنی شەهید‬ ‫س��ەرك��ار‪ ،‬ب���ەاڵم ب��ەم نزیكانە‬ ‫وێنەكەی باڵودەكرێتەوە‪ ،‬ئاماژە‬ ‫ب��ەوەش دەك��ات كە پێش رووداو‬ ‫ناكەوین‪ ،‬بەاڵم «بەڵگەمان الیە‬

‫كە دەتوانین بڵێین فاڵنە كەس‬ ‫بووە»‪.‬‬ ‫عەقید ئەنوەر حاجی عومەر‪،‬‬ ‫باس لە پێویستی زیاتری بنكەی‬ ‫پۆلیس دەكات لە هەڵەبجە‌و ئاماژە‬ ‫بەوەدەكات‪ ،‬لەساڵی هەشتاكاندا‬ ‫دوو بنكەی پۆلیس هەبووە‪ ،‬بەاڵم‬ ‫ئێستا رێگەمان بەخۆمان نەداوە‬ ‫كە كەمتەرخەم بین‌و لە ئاست‬ ‫داواك��اری��ی هاواڵتییاندا بووین‪،‬‬ ‫توانیومانە هەر رووداوێك هەبێت‬ ‫بچین ب��ە دەم��ی��ان��ەوە‌و چەندین‬ ‫باندی دزیمان دەستگیركردووە‪،‬‬ ‫جگە لەمەش وەزارەت���ی ناوخۆ‪،‬‬ ‫رەزام��ەن��دی��ی ل��ەس��ەر ب��ودج��ەی‬ ‫(‪ )2011‬دەربڕیوە بۆ دروستكردنی‬ ‫بینایەكی گ���ەورە ب��ۆ پۆلیسی‬ ‫هەڵەبجە‌و ن��اوی دەنێین شەهید‬ ‫سەركار‪.‬‬ ‫ل������ەب������ارەی ن���ەب���وون���ی‬ ‫شوێنی پێویست ب��ۆ م��ان��ەوەی‬ ‫دەس��ت��گ��ی��رك��راوان ل��ە پۆلیسی‬ ‫هەڵەبجە‪ ،‬عەقید ئەنوەر وتی‪:‬‬ ‫«ئەمە یەكێكە لە گرفتەكانی‬ ‫ئێمە كە لە زۆرێک ل ‌ه قەزاكاندا‬ ‫بنكەی گرتن‌و گواستنەوە هەیە‪،‬‬ ‫بەاڵم لە هەڵەبجە نییە‪ ،‬ئەوەش‬ ‫م��ەس��رەف��ێ��ك��ی زۆرە ل��ەس��ەر‬ ‫حكومەت‪ ،‬كاتێكیش زیندانییەك‬ ‫هەبێت‪ ،‬ئەگەر ماوەی سجنەكەی‬ ‫لە (‪ )24‬سەعات تێبپەڕێت‪ ،‬ئەوا‬ ‫دەینێرین بۆ سلێمانی‪ ،‬ئەگەر‬ ‫ل��ەوك��ات��ە كەمتر ب��ێ��ت‪ ،‬ژووری‬ ‫ئەفسەرەكانی بۆ چۆڵ دەكەین»‪.‬‬

‫ذمارة (‪ )625‬سيَشةممة ‪2011/3/15‬‬

‫‪nawxo.rozhnama@yahoo.com‬‬

‫پەیمانگایەك نەخشەی شوێنی بۆمبە كیمیاییەكانی هەڵەبجە دەكێشێت‬

‫رۆژنامه‌‪ :‬پەیمانگای ڤیوگروپ لە‬ ‫(‪)23‬یەمین ساڵیادی كیمیابارانكردنی‬ ‫هەڵەبجەدا نەخشەی كیمیابارانكردنی‬ ‫هەڵەبجەو شوێنی بۆمبە كیمیاییەكان‌و‬ ‫ئەو ژێرزەمینانە باڵودەكاتەوە كە‬ ‫تیایدا هاواڵتییان شەهیدكراون‪.‬‬

‫لەیادی هەڵەبجەی‬ ‫ئەمساڵدا‪ ،‬دەسەاڵت‬ ‫دادگایی دەكرێت‬ ‫دكتۆر فائیق محەمەد گوڵپی‬ ‫ئ��ەم دەس��ەاڵت��ە حیزبییە خێڵەكییە دەس��ك��ەالی��ەی‬ ‫داگیركەرانی كوردستان كە لە دوای راپەڕینەوە تا ئەمڕۆ‪ ،‬بە‬ ‫زەبری گوللە‌و درۆ‌و پارە‌و فێڵ‪ ،‬حوكمی هەرێمی كوردستان‬ ‫دەكات‪ ،‬لە مێژووی نوێی گەلی كوردا‪ ،‬چەندان كارەساتی‬ ‫قەوماندووە‪ ،‬یەك لەو كارەساتانە‪ .‬كارەساتی كیمیابارانی‬ ‫هەڵەبجە‪ ،‬لە سەرەتای بەهاری ساڵی ‪1988‬دا‪ ،‬دوای كردەیەكی‬ ‫سەربازیی هاوبەشی هێزی پێشمەرگەی بەرەی كوردستانیی‌و‬ ‫سوپای پاسدارانی ئێران‪ ،‬شاری هەڵەبجە‌و ناوچەی هەورامان‬ ‫كەوتنە ژێر دەسەاڵتی ئێران‌و هێزی پێشمەرگەی بەرەی‬ ‫كوردستانیی‌و بە بیانووی داگیركردنی بەشێك لە خاكی‬ ‫عێراق لەالیەن سوپای پاسدارانی ئێرانەوە‪ ،‬سوپای رژێمی‬ ‫بەعس‪ ،‬بە بەرچاوی جیهانەوە‌و بێشەرمانە‪ ،‬بە چەكی كیمیایی‬ ‫شاری هەڵەبجەی بۆردومان كرد‌و دەیان هەزار كەسی بێچەكی‬ ‫شەهید‌و بریندار كرد‪ .‬بەرپرسەكانی هێزی پێشمەرگەی ئەو‬ ‫كاتە‌و دەسەاڵتدارانی ئەمڕۆی هەرێمی كوردستان‪ ،‬وەك چۆن‬ ‫ئێستا نرخ بۆ سەرو سامانی گەلی كورد دانانێن‌و بەرامبەر‬ ‫خۆپیشاندان بە گوللە‪ ،‬گەنج‌و منداڵی كورد شەهید دەكەن‌و‬ ‫سامانی ژێر زەمینی‌و سەرزەمینی خەڵكی كوردستان تااڵن‬ ‫دەك��ەن‪ ،‬ئەو كاتەش لە كاتی كیمیابارانی هەڵەبجەدا‪ ،‬بە‬ ‫مەرگی ژن‌و منداڵ پێدەكەنین‌و سامانی بەجێماوی خەڵكی‬ ‫شەهید‌و برینداریان تااڵن دەكرد‪.‬‬ ‫پێشمەرگەكانی بیست‌و سێ ساڵ لەمەوبەری هەڵەبجە‌و‬ ‫حاكمەكانی ئەمڕۆی كوردستان‪ ،‬ئەوساش وەك ئێستە‬ ‫ئاگایان لە ئێش‌و ئازاری خەڵكی بێچەك‌و بێتاوانی هەڵەبجە‬ ‫نەبوو‪ ،‬وەك چۆن ئەمڕۆ بیر لە ئاسایشی خەڵكی كوردستان‬ ‫ناكەنەوە‪ ،‬ئەوساش نە خۆیان‌و نە ئێرانی هاوپەیمانیان‬ ‫هیچ ئامادەكارییان نەكرد بۆ وەاڵمدانەوەی هەر هێرشێكی‬ ‫هەوایی سوپای بەعس‪ ،‬مەفرەزەی پزیشكیان بۆ چارەسەری‬ ‫بریندارەكانی چەكی كیمیایی نەبردە گۆڕەپانی شەڕەكە‪ .‬وەك‬ ‫چۆن ئەمڕۆ هەرچی پۆست‌و ئیمتیازاتی هەرێم هەیە بەسەر‬ ‫خزم‌و بنەماڵەكانیاندا دابەشیان كردووە‪ ،‬پێش روودانی شەڕی‬ ‫هەڵەبجە‪ ،‬بەرپرسەكانی هێزی پێشمەرگە‌و حاكمەكانی ئەمڕۆی‬ ‫هەرێم‪ ،‬خزم‌و بنەماڵەكانی خۆیانیان ئاگاداركردەوە كە بە‬ ‫زووترین كات هەڵەبجە چۆڵ بكەن‌و خۆیان لە مەرگ بپارێزن‪.‬‬ ‫ئەو دەسەاڵتەی كە لە سەردەمی جەولەی شەڕی براكوژیی‬ ‫دوای راپەڕیندا‪ ،‬چەندان جار گەنجانی هەڵەبجەی لە خوێندا‬ ‫گەوزاندو دوورودرێ��ژت��ری�ن‌و سەخترین ش��ەڕی براكوژیی لە‬ ‫هەڵەبجەدا ئەنجامدا‌و لە خۆپیشاندانی ئاشتییانەی ساڵی‬ ‫‪2006‬دا‪( ،‬كوردە)ی شەهید كرد‌و دەیان گەنجی بریندار كرد‪،‬‬ ‫ئەمڕۆ لە بەردەمی لقی چوار‌و لە شەقامی خانەقا‌و لەبەردەمی‬ ‫مزگەوتی گ��ەورە‌و لە هەڵەبجە‌و لە ك��ەالر‌و لە چەمچەماڵ‪،‬‬ ‫(رێژوان‪ ،‬سوركێو‪ ،‬شێرزاد‪ ،‬ئۆمێد‪ ،‬سەركار‪ ،‬بیالل‪ ،‬رەشید‌و‬ ‫گەرمیان) شەهید دەكات‌و هاوڕێكانیان بریندار دەكات‪.‬‬ ‫هەڵەبجە‪ ،‬كێشەی كوردی بە جیهان ناساند‪ ،‬دەسەاڵتی‬ ‫كوردی هەڵەبجەی لە شەڕی براكوژیی‌و ئابڵووقەی ئابووریی‌و‬ ‫گەندەڵیی ئیداریدا خنكاند‪ ،‬هەزاران كەسی لە هەڵەبجەدا بە‬ ‫دەستی تاریق رەمەزان‌و بڕیاری عەلی كیمیایی‌و نزار خەزرەجی‬ ‫شەهید‌و بریندار ب��وون‪ ،‬كەچی دەس��ەاڵت��داران��ی ئەمڕۆی‬ ‫كوردستان‌و فەرماندەی پێشمەرگەكانی ئەو كاتەی هەڵەبجە‪،‬‬ ‫وەك چۆن بكوژانی خەڵكی هەڵەبجە لە زیندان ئازاد دەكەن‌و‬ ‫ئیمزای لە سێدارەدانی عەلی كیمیایی ناكەن‪ ،‬ئەمڕۆش بكوژانی‬ ‫(ك��وردە‪ ،‬رێ��ژوان‪ ،‬سوركێو‪ ،‬شێرزاد‌و ئەوانی تر) دەستگیر‬ ‫ناكەن‪ .‬ئ��ەو سیاسەتەی لە راب���ردوودا دەس��ەاڵت��ی هەرێم‬ ‫بەرامبەر بە هەڵەبجەی پەیڕەو كردووە‪ ،‬بە تەمایە لەئێستادا‬ ‫بەرامبەر بە سەرتاپای هەرێمی كوردستان درێژەی پێبدات‪،‬‬ ‫ئەو ناڕەزایەتییەی خەڵكی هەرێمی كوردستان بەرامبەر بە‬ ‫دەسەاڵت كە لە ‪2-17‬دا دەستیپێكردووە‌و بەردەوامە‪ ،‬پێشینەی‬ ‫خۆی هەیە‪ ،‬كارەساتی هەڵەبجە‌و ئەنفال‌و فەرامۆشكردنی‬ ‫خەڵكی هەڵەبجە‌و گەرمیان‌و بازرگانیكردن بە هەڵەبجەوە‪،‬‬ ‫هۆكارە سەرەكییەكانی تێكچوونی پەیوەندیی نێوان خەڵك‌و‬ ‫دەسەاڵتن‪ ،‬كاتێك یادی هەڵەبجە‌و كارەساتەكانی ئەنفال‬ ‫دەكرێنەوە‪ ،‬تاك‌و پێكهاتەكانی گەلی كورد بەشێوەیەكی‬ ‫چڕ‌وپڕ مێژووی نابەرپرسیارێتی‌و بە مێگەل سەیركردنی گەلی‬ ‫كوردی دێتە بەرچاو لەالیەن دەسەاڵتی هەرێمی كوردستانەوە‪.‬‬ ‫ناڕەزایی خەڵكی كوردستان بەرامبەر بە سیاسەتی دەسەاڵتی‬ ‫ك��وردی لە سەر ئەنفال‌و كیمیابارانی هەڵەبجە‪ ،‬ناڕەزایی‬ ‫خەڵكی كوردستان لە سەر سیاسەتی گشتیی دەس��ەاڵت‌و‬ ‫ناڕەزایی خەڵكی كوردستان لە سەر شەهیدكردنی گەنجانی‬ ‫خۆپیشاندانەكانی مانگی شوبات‪ ،‬بە هەموویەوە كۆدەبنەوە‌و‬ ‫لە بیست‌و سێ ساڵەی یادەوەریی كارەساتی كیمیابارانی‬ ‫هەڵەبجەدا‪ ،‬دەسەاڵتی كوردی‪ ،‬لەالیەن خەڵكەوە دادگایی‬ ‫دەكرێت‪.‬‬

‫بەشی (‪)GIS‬ی پەیمانگای‬ ‫ڤیوگروپ بۆ راهێنان‌و توێژینەوەی‬ ‫ئ��ەن��دازی��اری��ی‪ ،‬رایانگەیاند وەك‬ ‫ه��ەس��ت��ێ��ك��ی ب��ەرپ��رس��ی��ارێ��ت��ی‬ ‫ن���ەت���ەوەی���ی‌و م���ێ���ژووی���ی‌و وەك‬ ‫وەفایەك بۆ شەهیدان‌و كەسوكاری‬

‫شەهیدانی هەڵەبجە‪ ،‬هەستاون بە‬ ‫نەخشەكردنی‬ ‫دۆكیۆمێنتكردن‌و‬ ‫ش��وێ��ن��ی ب��ۆم��ب��ە كیمیاییەكان‌و‬ ‫ژێرزەمینە شەهیدكراوەكانی ئەو‬ ‫شارە‪.‬‬ ‫لە نەخشەكەدا (‪ )28‬جێكەوتی‬

‫شوێنی كیمیایی دیاریكراوە لەگەڵ‬ ‫دیاریكردنی (‪ )17‬ژێرزەمین كە‬ ‫لەكاتی بۆمببارانكردنەكەدا هاواڵتییان‬ ‫تێیدا شەهیدبوون‪.‬‬ ‫ع���ادل ل��ەت��ی��ف ب��ەڕێ��وەب��ەری‬ ‫پەیمانگاكە رایگەیاند‪ :‬ئەم نەخشەیە‬

‫س��ەرەت��ای��ە‌و ئ��اس��ۆی��ەك��ە ب��ۆ بە ‬ ‫(‪ )GIS‬كردنی هەموو داتاكانی ئەو‬ ‫شارە‪ ،‬لەماوەی (‪)9‬مانگی كاركردنی‬ ‫مەیدانی‌و مەكتەبیدا تەنها ئەوەندە‬ ‫داتامان چنگ كەوت‪ ،‬كە زۆر كەمترە‬ ‫لە حەقیقەتی ئەو كارەساتە‪.‬‬

‫چیرۆكی ئەو گەنجەی دڵی‬ ‫هەڵەبجەییەكانی زامدار كردەوە‬ ‫دیاری خالید ‪ -‬هەڵەبجە‬

‫‪..............................................................‬‬

‫«ت��ەق��ە م��ەك��ەن پۆلیسە‪،‬‬ ‫پۆلیس فریاكەون»‪ ،‬ئەمە دیمەنی‬ ‫گرتەیەكی ڤیدۆییە كە كۆمەڵێك‬ ‫گەنج لە شاری هەڵەبجە هاواریان‬ ‫دەكرد‌و بەرەو ئۆتۆمبێلێك دەڕۆشتن‬ ‫تاكو بە گوللەپێكراوێك بگەیەننە‬ ‫نەخۆشخانەو نەمرێت‪ ،‬كە (سەركار‬ ‫حەمە سەعید)ی تەمەن (‪ )28‬ساڵ‬ ‫بوو‪ ،‬كە دواتر گیانی لەدەستدا‪.‬‬ ‫سەركار‪ ،‬كارمەندی پۆلیسی‬ ‫چاالكییە مەدەنییەكانی هەڵەبجە‪،‬‬ ‫یەكێكی تر ب��وو لە قوربانییانی‬ ‫خـــۆپــیـــشـــانـــدانەكانی دوای‬ ‫(‪)17‬ی شوبات‪ ،‬كە بە رووداوێكی‬ ‫ت��ەم��وم��ژاوی�ی‌و نـــادیــــاردا لە‬ ‫(‪)2/22‬دا‪ ،‬لە شەقامی گشتیی‬ ‫هەڵەبجەی شەهید فیشەكێك بەر‬ ‫سەری كەوت‌و بووە قوربانیی‪.‬‬ ‫كوشتنی ئ��ەو گەنجە زیاتر‬ ‫دڵگرانیی الی خزم‌و كەسوكاری‌و‬ ‫دان���ی���ش���ت���ووان���ی ش����ارەك����ەی‬ ‫دروس���ت���ك���ردووە‪ ،‬ب���ەو پێیەی‬ ‫نازانرێت لەبەرچی كوژراوە‪ ،‬كە نە‬ ‫خۆپیشاندەر بووە‌و نە پۆلیسی چەك‬ ‫بەدەستیش ب��ووە‪ ،‬تەنیا بە جلی‬ ‫پۆلیسییەوە لەناو خۆپیشاندەراندا‬ ‫دەركەوتووە‪.‬‬ ‫سەركار حەمە سەعید‪ ،‬ماوەی‬ ‫ساڵێكە وەك پۆلیسی چاالكییە‬ ‫مەدەنییەكان دامەزراوە‌و خوێندكاری‬ ‫قۆناغی دووی پەیمانگەی تەكنیكی‬ ‫هەڵەبجە ب��وو‪ ،‬ئەو بە كۆمەڵێك‬ ‫خەون‌و ئاواتەوە گیانی سپارد‪.‬‬ ‫وەك ب���راو ه����اوڕ ‌ێ‌و كەسە‬

‫راپۆرتی‪ :‬ئاكام ئەبوبه‌كر‬

‫‪...................................................................‬‬

‫س��ت��ەم��ل��ێ��ك��راوان ل��ە س���ەرای‬ ‫ئ�����ازادی�����ی ش������اری س��ل��ێ��م��ان��ی‬ ‫كۆدەبنەوەو هەندێكیشیان چیرۆكی‬ ‫ستەملێكردنیان لەالیەن دەسەاڵتەوە‬ ‫بۆ رۆژنامە دەگێڕنەوە‪.‬‬ ‫ل����ە س���اڵ���ی (‪)2003‬ەوە‬ ‫هۆشیار ساڵحی م��ێ��ردی لەالیەن‬ ‫ئاسایشی سلێمانییەوە بەتۆمەتی‬ ‫«ئیسالمیبوون» دەستگیركراوە‪،‬‬ ‫ئەمەش پاڵنەری‪ ،‬ژی��ان محەمەد‪،‬‬ ‫خەڵكی ق��ەزای چەمچەماڵ بوو بۆ‬ ‫بەشداریكردن لە خۆپیشاندانەكانی‬ ‫سەرای ئازادیی‌و بەهەناسە سوارییەوە‬ ‫بە رۆژنامەی وت‪« :‬لە مانگی ‪9‬ی‬ ‫‪ 2003‬هاوسەرەكەم كاتێك لە ماڵەوە‌و‬ ‫لەسەر بەرماڵ نوێژی نیوەڕۆیی دەكرد‬ ‫لەالیەن ئاسایشەوە دەستگیركرا‪،‬‬ ‫لەوكاتەوە بێسەروشوێنە‌و یەك جار‬ ‫سەردانمان كرد»‪.‬‬ ‫ژی��ان محەمەد‪ ،‬خ��اوەن��ی (‪)3‬‬ ‫منداڵەو لە خانووی كرێدایە‪ ،‬گلەیی‬ ‫لە خراپیی گوزەرانی دەكات‌و دەڵێت‪:‬‬ ‫«س��ەرچ��اوەی مادیمان ئەوەیە كە‬ ‫هاواڵتییان بەخێر بۆمان دەهێنن‬ ‫ناتوانم منداڵەكانم وەك منداڵی‬ ‫خەڵك پارە خەرج بكەن‌و جلوبەرگ‬

‫مه‌راسیمی ناشتنی سه‌رکار‬ ‫نزیكەكانی سەركار باسی دەكەن؛ لە‬ ‫ناچاریی‌و هەژاریدا بووە بە پۆلیس‌و‬ ‫هەتاكو مردنیش بە هەموو شێوەیەك‬ ‫رەخنەی لەم دەسەاڵتە هەبووەو بە‬ ‫بێزارییەوە ناوی بردوون‪.‬‬ ‫كوشتنی س��ەرك��ار‪ ،‬گومان‌و‬ ‫خەیاڵی كەڵەكەبووی الی هاوڕ ‌ێ‌و‬ ‫نزیكەكانی دروستكردووە‪ ،‬چونكە‬ ‫دوژمنایەتی لەگەڵ خەڵكیدا نەبووە‪،‬‬ ‫هەرچەندە الیەنی ئەمنیی هەڵەبجە‬ ‫ب���اس ل���ەوە دەك����ەن؛ ل��ە الی��ەن‬ ‫خۆپیشاندەرەوە كوژراوە‪ ،‬بەاڵم وەك‬ ‫زانراوە لەناو خۆپیشاندەراندا بووەو‬ ‫چەكی پێ نەبووە‪.‬‬ ‫جوتیار حەمە سەعید‪ ،‬برای‬ ‫قوربانیی ئاماژە بەوە دەكات؛ سەعات‬ ‫چواری سەر لە ئێوارە شەهید كراوەو‬ ‫دەوام��ی فەرمانگەی پۆلیسیش تا‬

‫هێمن ل��ەت��ی��ف‪ ،‬هاوڕێیەكی‬ ‫سەعات یەكی پێشنیوەڕۆ بووە‪،‬‬ ‫بەاڵم بانگیان كردبووە وە بۆ ئەو سەركارە‪ ،‬باس لە نهێنیی ژیانی‬ ‫خۆپیشاندانەی لە هەڵەبجە كراوە‪ ،‬دەكات كە چەندە هەستیار بووەو‬ ‫وتی‪ 10« :‬خولەك بەر لە رووداوەكە هەموو خراپییەكانی دەس��ەاڵت‌و‬ ‫پەیوەندیم پێوە كرد‌و پێیوتم؛ ناچمە كۆمەڵگەی بینیوە‌و دەڵێت‪« :‬لە‬ ‫ناو قەرەباڵغیی‪ ،‬كاكە سەركارم سەرەتای نەوەدەكانەوە هاوڕێین‪،‬‬ ‫سروشتی خۆی وابوو نەیدەتوانی‬ ‫تەنیا دارێكیشی پێ نەبوو»‪.‬‬ ‫ج��وت��ی��ار‪ ،‬ه���ەر ل��ە ب���ارەی تێكەڵی هەموو ك��ەس بێت‌و بە‬ ‫براكەیەوە دەڵێت‪« :‬ئەوەی ئێمەی توندیی دژی ئەم دەسەاڵتە بوو‪ ،‬كە‬ ‫نیگەران كردووە‪ ،‬نازانین لەبەرچی بەردەوام خەڵكی دەچەوساندەوە‌و‬ ‫كوژراوە‪ ،‬ئازاری ئەو وای لە دایكم تەواو یاخی بوو لێی»‪.‬‬ ‫ه��ێ��م��ن‪ ،‬دەڵ��ێ��ت‪« :‬ئ���ەوەی‬ ‫كردووە ناتوانێت قسە بە ئاسایی‬ ‫بكات‌و بە جارێك كارەساتێك رووی سەركاری ك��ردە پۆلیس ناچاریی‬ ‫بوو‪ ،‬چونكە باری دارایی زۆر باش‬ ‫تێكردین‪ .‬‬ ‫وەك براكەی روونیدەكاتەوە؛ نەبوو‪ ،‬نەیدەویست لەسەر گیرفانی‬ ‫سەركار‪ ،‬سەربەخۆ بووەو سەر بە ك��ەس ب��ژی‪ ،‬ه��ەر ئەمە ب��وو وای‬ ‫هیچ حیزب‌و الیەنێك نەبووە‌و لە لێكردبوو لەگەڵ هەموو داواكانی‬ ‫خەڵكدا بێت»‪.‬‬ ‫هیچیانەوە نزیك نەبووە‪.‬‬

‫«عەمرەی ئازادیی»‬ ‫بكڕن ئەگەر مێردەكەم المان بوایە‬ ‫بەم داماوییە نەدەژیاین»‪.‬‬ ‫ی��ەك��ێ��ك ل��ە خەسڵەتەكانی‬ ‫خۆپیشاندانی س���ەرای ئ��ازادی��ی ‬ ‫فرەڕەنگییەكەیەتی لە چەندین الیەنی‬ ‫جیاوازەوە ئایندارو چەپ رۆشنبیرو‬ ‫نەخوێندەوار‌و كاسب‌و خوێندكار‬ ‫پیرو گەنج‌و ئێستاش خاوەن كەیسی‬ ‫ستەملێكراویان بۆ زیادبووە‪ ،‬هاوكات‬ ‫رەوەن��دی كوردیش لە ئەوروپا لە‬ ‫هەوڵی ماراسۆنییدان بۆ گەڕانەوەو‬ ‫بەشداریكردن لە خۆپیشاندانەكانی‬ ‫س��ەرادا‪ ،‬كە هەندێك بە «عەمرەی‬ ‫ئازادیی» ناوی دەبەن‪.‬‬ ‫النە مستەفا‪ ،‬نیشتەجێی واڵتی‬ ‫هۆڵەندایە‌و لە بەر خۆپیشاندان‌و‬ ‫پشتیوانیكردنی مەیدانی ئازادیی‬ ‫گ��ەڕاوەت��ەوە كوردستان‌و دەڵێت‪:‬‬ ‫«باشترین هەل هەڵكەوتووە بۆمان‪،‬‬ ‫ت��ا وەك تاكەكانی ت��ری دنیا لە‬ ‫كوردستان بژین‪ ،‬زۆر الم سەیرە‪ .‬لە‬ ‫ێ لە دەسەاڵت دەگرێت‌و‬ ‫واڵتان گو ‌‬ ‫ئەویش گوێت لێدەگرێت‪ ،‬بەاڵم لێرە‬ ‫پێچەوانەیە دەبێت ئێمە بەس گوێ‬ ‫لە دەسەاڵت بگرین دەممان داخەین‪.‬‬ ‫هەروه‌ها وتی‪« :‬له‌جیاتی باوكیشم‬ ‫لێرەم‪ ،‬ئەگەر بمایە دڵنیام لێرە‬ ‫دەبوو»‪.‬‬ ‫هەرچەندە لە سنوورەكانی ژێر‬

‫لە ئاكرێ‌ بەهۆی سەركوتكردن‌و‬ ‫هەڕەشەی پارتی‪ ،‬ناتوانین‬ ‫بێینە سەر شەقامەكان‬ ‫دەس��ەاڵت��ی پ��ارت��ی هاواڵتییان بە‬ ‫شێوازی جیاجیا سەركوت دەكرێن‪ ،‬تا‬ ‫نەیەنە سەر شەقامەكان‌و خۆپیشاندان‬ ‫بكەن‪ ،‬بەاڵم زۆرێك لە گەنجەكان روو‬ ‫لە سەرای ئازادیی دەكەن‪.‬‬ ‫م��ح��ەم��ەد ع��ه‌زی��ز‪ ،‬ل��ە ئاكرێ‬ ‫لەبەر رێگریی خۆپیشاندان لەالیەن‬ ‫پ��ارت��ی��ی��ەوە ب���ڕی���اردەدات لەگەڵ‬ ‫هاوڕێیەكی ل��ە مەیدانی ئ��ازادی��ی‬ ‫بەشداری بكات لە خۆپیشاندانەكان‪،‬‬ ‫ێ ب��ەه��ۆی‬ ‫وت�����ی‪« :‬ل����ە ئ���اك���ر ‌‬ ‫سەركوتكردن‌و هەڕەشەی پارتی‪،‬‬ ‫ناتوانین بێینە سەر شەقامەكان بۆیە‬ ‫هاتووم ئەگەر خوێنیشم بڕێژم لەگەڵ‬ ‫گەنجەكانی سلێمانیدام‪ ،‬هەروەها‬ ‫وتیشی‪« :‬زۆرێ��ك لە گەنجەكانی‬ ‫بادینان ن��اڕازی�ن‌و لەگەڵ مەیدانی‬ ‫ئازادین‪ ،‬بەاڵم سەركوتكراون»‪.‬‬ ‫گ��ەوه��ەر یاسین‪ ،‬ل��ە ناحیەی‬

‫ش��ۆڕش��ەوە ب��ەش��داری��ی دەك���ات لە‬ ‫خۆپیشاندانەكانی مەیدانی ئازادیی‪،‬‬ ‫بەدەم هەنسكەوە‪ ،‬وتی‪(« :‬واحید‬ ‫حسێن ئەمین)ی مێردم (‪ )6‬ساڵە‬ ‫نادیارە‪ ،‬مێردەكەم لە فەرمانگەی‬ ‫ئ���اوی ك��ەرك��وك دەوام���ی دەك���رد‪،‬‬ ‫كاتێك سه‌رله‌بەیانی ‪ 2006/6/26‬‬ ‫رۆیشت بۆ دەوام‪ ،‬نەگەڕایەوە ئەوەی‬ ‫ئێمە زانیومانە لەالیەن ده‌سەاڵتی‬ ‫كوردییەوە فڕێنراوە‪ ،‬دواتر لەڕێگەی‬ ‫ناسیاوێكمانەوە پاش (‪ )11‬ڕۆژ لە‬ ‫دەستگیركردنی لە ئاسایشی سلێمانی‬ ‫دۆزیمانه‌وه‌‪ ،‬خۆم و چوار منداڵیان‬ ‫سەرگه‌ردان كرد‪ ،‬لەبەر خراپیی باری‬ ‫ئابووریمان كەركوكمان بەجێهێشت‌و‬ ‫چووینە ناحیەی ش��ۆڕش‪ ،‬وتیشی‪:‬‬ ‫ئەمانە هەمان كاری حكومەتی بەعس‬ ‫دەك��ەن جیاوازییەكە ئەوەیە ئەم‬ ‫كوردە ئەو عەرەب بوو‪.‬‬

‫‪nawxo.rozhnama@yahoo.com‬‬

‫ذمارة (‪ )625‬سيَشةممة ‪2011/3/15‬‬

‫‪www.rozhnama.net‬‬

‫ئاگاداری سه‌رجه‌م نووسه‌رانی به‌ڕێزی رۆژنامه‌که‌مان ده‌که‌ینه‌وه‌‪ ،‬با نووسینه‌کانیان له‌نێوان (‪ )550-500‬وشه‌دا‬ ‫بێت‪ ،‬ئه‌گه‌رنا چانسی باڵوبوونه‌وه‌ی که‌م ده‌بێت یاخود کورت ده‌کرێته‌وه‌‪.‬‬

‫كاتێ گوتاری راگەیاندنی دەسەاڵت‬ ‫بێڕێزیی بەرامبەر عەقڵ دەكات‬ ‫خۆپێشاندانەكەی (‪ )2/17‬ئەو‬ ‫رووداوە دڵتەزێنەی لێكەوتەوە‪ ،‬وەك‬ ‫بەشێك لەو دی��اردە بەرفراوانە نوێیە‬ ‫سیاسیی‌و كۆمەاڵیەتییە لە ناوچەكەدا‬ ‫روودەدات‌‪ ‌ ،‬بۆ چاودێران‌و توێژەرانی‬ ‫بوارەكانی كۆمەڵگە‌و كەلتوور زۆر شتی‬ ‫پێوتین‪ ،‬لە زۆر بوارو رەهەندەوە‪ ،‬هەر‬ ‫زوو بیرمەندانی وێ��ن��ەی چۆمسكی‪،‬‬ ‫فۆكۆیاماو سالڤۆی ژی���ژك‌و چەندین‬ ‫كۆمەڵناس‌و ئەكادیمی دیكه لە ناوەندە‬ ‫زانستییەكانی جیهانەوە هاتنەگۆو‪‌،‬‬ ‫پێناسەو چەمكی نوێیان ورووژاند لەمەڕ‬ ‫ئەو بزاڤە جەماوەرییانەی كە دوو مۆركی‬ ‫سەرەكیی هەموویانی ك��ۆدەك��ردەوە‪،‬‬ ‫ئەوانیش؛ جموجوڵەكان لەالیەن گەنجەوە‬ ‫رابەرایەتی دەكرێ‪ ،‬لەبری پارتی سیاسیی‬ ‫تەقلیدیی‪ ،‬هەروەها كاریگەریی تۆڕی‬ ‫كۆمەاڵیەتی ئینتەرنێت زۆر بە روونی‬ ‫دی��ار‌و كاریگەرە‪ ،‬ئێمە لەم دەرفەتە‬ ‫كورتەدا هەوڵدەدەین قسە لەسەر گوتاری‬ ‫راگەیاندنی دەسەاڵت‌و بە وردتر راگەیاندنی‬ ‫پارتی بكەین‪ ،‬كه زیات‌ر لە رێگەی كەناڵە‬ ‫تیڤییەكانەو‌ە خۆی نمایش دەكرد‪ ،‬ئاخر‬ ‫گوتاری راگەیاندنی دەس��ەاڵت گرنگیی‬ ‫خۆی هەیە‪ ،‬لە سەرتاسەری راپەڕینەكانی‬ ‫میسر من هیندە چاودێریی كەناڵی‬ ‫فەرمیی میسرم دەكرد‪ ،‬هێندە سەیری‬ ‫جەزیرە‌و ئەلعەره‌بیەم نەدەكرد‪ ،‬كەچی تا‬ ‫دوا سات ئەو دەزگایە هەر بە بێالیەنیی‬ ‫مایەوە‪ ،‬بەاڵم راگەیاندنی پارتی‌و یەكێتی‬ ‫زۆر نائومێدكەر‌و چەواشەكار بوو لەم‬ ‫رووداوان����ەی لە كوردستان رووی��ان��دا‪،‬‬ ‫وێنەكانی ئەم شاشانە‌و وشەكانی ئەم‬ ‫دەنگانە جارێكی تر ئەوەیان پێوتین؛ كە‬ ‫راگەیاندن لەم دەڤەرەی ئێمەدا چەندە لە‬ ‫قەیراندایە‌و چەندە الیەنگرو ناپیشەگه‌رە‪.‬‬ ‫ب��ەك��اره��ێ��ن��ان��ی دەس���ت���ەواژەی‬ ‫«ئ���اژاوەگ���ێ���ڕ»‌و «گ��ێ��ڕەش��ێ��وێ��ن»‌و‬ ‫«دەستی دوژمنان»‌و‪...‬هتد‪ ،‬ئەوەمان‬ ‫پێدەڵێت؛ كە ئەم گوتارە هێشت‌ا لێوانلێوە‬ ‫لە نەفەسی ش��ەڕی ناوخۆ‌و هەروەها‬

‫لەشكرە میدیاكارە شەڕەنگێزەكانی‬ ‫شەڕی براكوژیی هێشتا سەرمەشقن لەو‬ ‫دەزگایانەداو لەسەر بنەمای پاراستنی‬ ‫حیزبیی لە س��ەروو پاراستنی خەڵك‌و‬ ‫نەتەوەدایە‪ ،‬كار دەك��ەن‪ .‬ترسناكترین‬ ‫خەسڵەت لەم چەند رۆژەی دوایی لەو‬ ‫گوتارە تەلەفزیۆنیانەدا بینیمان ئەوەیە؛‬ ‫كە ئ��ەوان ناتوانن وێنای جەماوەرێكی‬ ‫راپ��ەڕی��و بكەن ل����ەدەرەوەی الیەنێكی‬ ‫سیاسیی ئۆپۆزسیۆن‪ ،‬ئەگەرنا ئیدی‬ ‫ئاژاوەگێڕن‪ ،‬رۆالن بارت پێماندەڵێت؛‬ ‫كە چۆن وێنەو ئاماژەكان ئایدیۆلۆژیایی‬ ‫هەر گوتارێك پیشان دەدات‪ ،‬دواتریش‬ ‫چیرۆكەكان ئەو ئاماژانە دەكەنە گوتاری‬ ‫بەرجەستە‪ ،‬هەر وەك چۆن لە مادەیەكی‬ ‫ریكالمی ئەم پرۆسەیە دەبینن‪ ،‬كۆمەڵێك‬ ‫چیرۆك‌و گێڕانەوەی هەزەلی ئەو پرۆسە‬ ‫ناوەستایەی دەزگ��اك��ان��ی راگەیاندنی‬ ‫پارتی دەرخست‪ ،‬كە ئێمە هەوڵدەدەین‬ ‫ئەو نموونە چیرۆكانە بە كورتی لێرەدا‬ ‫بهێنینەوە‪ ،‬یەكێك ل��ەو شتە سەیر‌و‬ ‫س �ە‌م��ەران��ەی ك��وردس��ت��ان تیڤی‪ ،‬كە‬ ‫دكتۆرێكی رۆشنبیریان هێنابوو بۆ‬ ‫گێڕانەوەی بێسڵەمینەوە‌‪ ،‬ئەوە بوو؛‬ ‫گوایا «چۆن دەبێت خەڵكی سلێمانی‬ ‫هاوسۆزی خۆیان دەربڕن بۆ سەركەوتنی‬ ‫گەالنی میسر‌و تونس‪ ،‬لە كاتێكدا ئەو‬ ‫واڵت��ان��ە دەستیان ه��ەب��ووە لە بردنی‬ ‫چەندەها كیژۆڵەی كورد لە كاتی پرۆسەی‬ ‫ئەنفالدا»‪ ،‬وەك ئامانجی خۆپیشاندانەكەی‬ ‫(‪)2/17‬ی بەردەكی سەرا دیاریكرابوو بۆ‬ ‫هاوسۆزیی سەركەوتنی شۆڕشی میسر‪،‬‬ ‫ئاخر هێنانەوەی ئەم بابەتە لەم كاتەدا‬ ‫بۆ ختووكەدانی نەستی تاكی كورد‪،‬‬ ‫وەك هەموو جار ئەمە پیشەی دەسەاڵتە‬ ‫لە كاتی هەڵبژاردنەكان‌و تەنگژەكاندا‬ ‫دەیهێننەوە‪ ،‬هیچ نییە جگە لە گەمەیەكی‬ ‫كۆنی دۆڕاو‪ ،‬زۆر هەست بە نەنگیی‌و كەمیی‬ ‫خۆم دەكەم كە بینەری ئەو گوتارەم‌و‬ ‫ئەو بێڕێزییە بەرامبەرم دەكرێت تا ئەو‬ ‫ئاستەی بێڕێزیی كە راست پێچەوانەی‬

‫ی راستە‪ ،‬ئاخر دەبێت بوترێت؛‬ ‫ئەمە خۆ ‌‬ ‫دەستخۆش گەنجانی شاری سلێمانی كە‬ ‫هاوسۆزیتان دەربڕی بەرامبەر ئەو گەلەی‬ ‫كە توانی دەسەاڵتێكی دیكتاتۆریی كۆنە‬ ‫ه��اوڕێ��ی س��ەدام بڕوخێنێ‪ ،‬كە كاتی‬ ‫خۆی ئەو كچە كوردانەی لە سەدامی‬ ‫دۆستی وەرگ��رت��ووە‪ ،‬ن��ەك گەنجێكی‬ ‫راپ��ەڕی��وی (‪ )18‬ساڵ ئەسڵەن دوای‬ ‫پرۆسەی ئەنفال لەدایك بووە‪ ،‬سەیرو‬ ‫سەمەرەیەكی میدیای دیكە ئەوە بوو‪،‬‬ ‫كابرایەكی بە حساب ئەویش هەر دكتۆر‌و‬ ‫خوێنەوار هێنراوەتە سەر شاشە‌و گومان‬ ‫ل��ە رەس��ەن��ی ئ��ەو خەڵكانە دەك��ات‌و‬ ‫گوایا لە شوێنانی دیكەوە هاتوون بۆ‬ ‫گێرەشێوێنی لە سلێمانی‪ ،‬جارێ نوكتەكە‬ ‫لەوەدایە‪ ،‬ئەو برادەرە دكتۆرە تەمەنی‬ ‫زیاتر لە (‪ )65‬ساڵ دەبوو‪ ،‬دەیوت؛ من‬ ‫كەسیانم نەناسیوە واتە بەشداربووانی‬ ‫خۆپیشاندانەكەی (‪ )17‬شوبات‪ ،‬ئاخر‬ ‫بە چ لۆژیكێك تۆ دەبێت ئەو هەموو‬ ‫خەڵكە بناسی‪ ،‬بۆ ئەمە شاری سلێمانی‬ ‫پەنجاكانە‪ ،‬كە دەرودراوسێ‌و گوزەرەكە‬ ‫هەمووی بناسی‪ ،‬یان ئەمە الدێیەكی‬ ‫بچووكە؟ لەمانەش سەیرتر ئەوە بوو كە‬ ‫چەند برادەرێك هاتوون‪ ،‬دەڵێن؛ ئێمە‬ ‫پەشیمانین كە بەكاریان هێناین بــــۆ‬ ‫لــێـــدانــی بـــــــارەگــــــای لــــقــــی‬ ‫(‪)4‬ی پارتی‪ ،‬ئاخر ئەم مادە ئیعالمییە بە‬ ‫راستی دیسان یاریكردنە بە ئاوەز‌و ئەقڵی‬ ‫بینەر‪ ،‬ب��ەاڵم وەك وت��م؛ یاریكردنێكی‬ ‫نەزانانە هەر هیچ نەبوایە لەبەر بێڕێزیی‬ ‫پێمان با گەنجیان بهێنایە‪ ،‬ئەم چیرۆكە‬ ‫بێتام‌و سواوانە خۆ هیالكردنی ناوێت‬ ‫رۆژان���ە بە سەرنجێكی ك��ەم چەندین‬ ‫دیمەنی هاوشێوە دەدۆزی��ت��ەوە‪ ،‬بۆیە‬ ‫ئەمانە تەنیا چەند نموونەیەكی كەم‬ ‫بوون‪ ،‬گوتاری میدیا كە هەنووكە ئەو‬ ‫چوارچێوە كالسیكییەی تێپەڕاندووە‌و‬ ‫ئەمڕ‌ۆ چاالكیی راگەیاندنی تاكیی‌و‬ ‫ت��ۆڕە كۆمەاڵیەتییەكانی ئینتەرنێت‌و‬ ‫رۆژنامەگەریی ئۆنالین‪ ،‬پێناسەی نوێیان‬

‫گرەوی‬ ‫عەلی زەڵمی *‬ ‫بەخشیوە بە میدیا‌و رۆڵەكەی ل ‌ە دەیەی‬ ‫یەكەمی س��ەدەی بیستویەك‪ ،‬بەاڵم‬ ‫دابەزین بۆ ئەو ئاستە نزمەی گوتاری‬ ‫راگەیاندن كە بەو شێوازە نەشارەزاییە‬ ‫كە كاری وێنەی دوژمن داتاشین بێت‌و‬ ‫هەروەها خۆالدان لە پیشاندانی وێنەی‬ ‫كوشتنی گەنجێكی (‪ )16‬ساڵ لەبری‬ ‫ئ��ەوە زەق��ك��ردن��ەوەی وێنەی شووشە‬ ‫شكاوێك‪ ،‬یان ب��ەرد وەشاندنێك‪ ،‬من‬ ‫پێموایە؛ ئەم ئاكارە میدیاییەی ئەم‬ ‫گوتارە ئەنجامی دەدات كە بێڕێزییە‬ ‫بەرامبەر بە بینەر‪ ،‬وا دەك��ات پرسیار‬ ‫بكەین لەسەر وردو درشتی هەر مادەیەك‬ ‫دێتە دەرەوە ل��ەو شاشانەوە‪ ،‬لێرەدا‬ ‫دەبێت گریمانەیەك بخەینە روو؛ ئەویش‬ ‫هۆشیاریی شەقامی كوردی زۆر بەرزترە‬ ‫لە هۆشیاریی راگەیاندنی دەس��ەاڵت‌و‬ ‫وردت��ر تیڤی‌و رۆژنامەكانی پارتی‪ ،‬بە‬ ‫ج��ۆرێ��ك هاواڵتییانی ك��ورد ب��ە هۆی‬ ‫كرانەوەیان بە رووی جیهاندا‌و بە كلیكێك‬ ‫گوزەر بە هەموو سەرچاوە هەواڵییەكانی‬ ‫جیهاندا دەكەن‪ ،‬لە هەموویشی گرنگتر‬ ‫ئەوڕۆ رۆژنامەوانی ئۆنالین‌و بە تایبەتی‬ ‫تۆڕه‌كۆمەاڵیەتییەكانی وەك فەیسبووك‌و‬ ‫تویتەر بێ فلتەر زانیارییەكانیان دەگەنە‬ ‫وەرگ��ر‪ .‬ئەگەرنا بە ناچاریی گریمانەی‬ ‫دووەم دێتە پێشەوە‪ ،‬كە ئەویش ئەوەیە‪،‬‬ ‫ئەو راگەیاندنانە كاری چەواشەكاریی‬ ‫دەكەن‌و بەدەستی ئەنقەست دەیانەوێت‬ ‫ئاراستەی رووداوەكان بە ئاقاری دیكەدا‬ ‫بەرن‪ ،‬لەم بارەشدا رووبەڕووی دووجۆر‬ ‫راگەیاندنكار دەبینەوە‪ ،‬یەك‪ :‬كەسانی‬ ‫مشەخۆر‌و گوێ لە مستی ئاغاكانیان‌و‬ ‫دوو‪ :‬ئ��ەوان��ەی وی��ژدان��ی خۆیان ئ��ازار‬ ‫دەدەن لە گرفتێكی قووڵی زاتیدان‪ ،‬ئاخر‬ ‫مانای نییە دوو هەفتە خرۆشانی گەنج و‬ ‫پیر‌و چەپ‌و راست‌و باوەڕدار‌و بێ باوەڕی‬ ‫ش��اری‌و الدێ��ی رووم��اڵ نەكرێت‌و وەك‬ ‫ئەوەی واڵت شامی شەریف بێت‪.‬‬ ‫* زانكۆی بریستۆل ‪ -‬ئینگالند‬

‫دەمكوتكردنی میدیا‌و دەنگی ئازاد‪ ،‬بۆچی؟‬ ‫موتەلیب سەعید‬ ‫ل��ەب��ەرام��ب��ەر ئ���ەو كۆدەنگییە‬ ‫ن��اڕەزای��ی��ان��ەی ئێستا ل��ە واڵت��ان��ی‬ ‫خ��ۆره��ەاڵت��ی ن��اوەڕاس��ت بەگشتیی‌و‬ ‫هەرێمی كوردستان بەتایبەتی بوونی‬ ‫هەیە دەرب��ارەی گەندەڵیی‪ ،‬بێكاریی‌و‬ ‫نادادگەریی كۆمەاڵیەتی‪ ،‬دەستوەردانی‬ ‫ح��ی��زب ل���ە ك����اروب����اری گشتیی‪،‬‬ ‫قۆرخكردنی دەسەاڵت لەالیەن سیستمە‬ ‫دیكتاتۆرییەكانی بەشێك لە حكومەت‌و‬ ‫دەس���ەاڵت���ە ق��ۆرخ��ك��ارەك��ان ل��ەس��ەر‬ ‫ئاستی دونیاو خۆرهەاڵتی ناوەڕاست‪،‬‬ ‫ل��ە ئ��ێ��س��ت��ادا خ��ەڵ��ك��ی ك��وردس��ت��ان‬ ‫بەئاگان لەو رووداوان��ەی كە لەجیهاندا‬ ‫روودەدەن‪ ،‬گەالن بۆ گوزارشتكردن‌و‬ ‫هەڵوێستوەرگرتن داوای مافەكانیان‬ ‫دەكەن‪.‬‬ ‫ێ هەفتەیە شەقامی‬ ‫بۆماوەی س ‌‬ ‫ك���وردی ل��ە زۆرب���ەی شارۆچكەكانی‬ ‫كوردستان لە ب��ەردەوام��ی��دان لەسەر‬ ‫خۆپیشاندان بە مەبەستی گەیشتنە‬ ‫ئەنجامێك‌و تا ئێستا بەردەركی سەرای‬ ‫سلێمانی‪ ،‬رۆژان��ە جەماوەرێكی زۆر‬ ‫لەتوێژی جیاواز بەشێوەیەكی مەدەنییانە‬ ‫بەردەوامن لەسەر داواكانیان‪.‬‬ ‫لەچوارچێوەی ناڕەزاییەكاندا‌و لەپاڵ‬ ‫ئەو بارودۆخە نائارامەی شاری گرتەوە‪،‬‬

‫لەكاتێكدا شار هەموو شەقامەكانی‬ ‫بەهێزی جیاواز تەنرابوو‪ ،‬كۆمەڵێك‬ ‫چەكدار كە ژم��ارەی��ان (‪ )50‬چەكدار‬ ‫بووە‪ ،‬هەڵدەكوتنە سەر رادیۆ‌و تیڤی‬ ‫نالیا‌و زۆر دڕندانە هەموو كەرەستەكانی‬ ‫تێكوپێك دەش��ك��ێ��ن�ن‌و بیناكەشی‬ ‫دەسووتێنن‪ ،‬ئەم رەفتارە ناشارستانییە‬ ‫لەژێر دەسەاڵتی ئەو فرەهێزە‪ ،‬وێنەیەكی‬ ‫ترسی نائارامی دژ بەمیدیای ئ��ازادو‬ ‫لەهەمانكاتدا سەركوتكردنی دەنگی‬ ‫ئ��ازادە لەشارێكی وەك سلێمانی كە‬ ‫مەڵبەندی رۆشنبیرییە‪ ،‬ئەمە لەكاتێكدا‬ ‫كە هەڵكوتانە سەر میدیایەكی ئازاد‪،‬‬ ‫یەكێكە لەپیشێلكارییەكان بەرامبەر بە‬ ‫یاسا‪.‬‬ ‫ب����ەداخ����ەوە‪ ،‬ك���ارەك���ە ب��ەم��ەوە‬ ‫ن��اوەس��ت��ێ �ت‌و س����ەرەڕای ئ��ازاردان��ی‬ ‫خۆپیشاندەران بەتایبەتی لەشاری‬ ‫هەولێرو شارۆچكەكانی سلێمانی‪،‬‬ ‫كۆمەڵێكی ت��ر لەخۆپیشاندەران‌و‬ ‫رۆژن��ام��ەن��ووس��ان رووب����ەڕووی گرتن‌و‬ ‫ئازاردان دەبنەوە‪ .‬بەڕاشكاویی دەڵێم‪،‬‬ ‫هەموومان دووالی��ەن��ی گرنگ كۆمان‬ ‫دەكاتەوە بۆ پێكەوەژیان كە ئاشتی‌و‬ ‫ێ ئازادیی‌و مافی‬ ‫ئارامییە‪ ،‬ئەمەش بەب ‌‬ ‫هاواڵتیبوون نایەتەدی‪.‬‬

‫س��ه‌ره‌ت��ا پێویستە حكومەتی‬ ‫هەرێمی كوردستان‪ ،‬زۆر واقیعبینانەو‬ ‫ب��ەك��رداری��ش مرۆڤدۆستانە مامەڵە‬ ‫لەگەڵ ئەم دۆخە هەستیارەدا بكات‪،‬‬ ‫لەبەرئەوەی پاراستنی گیانی هاواڵتییان‬ ‫لەئەستۆی دەسەاڵتی سیاسیدایە‌و كە‬ ‫رەخنە لە دەس��ەاڵت دەگرین‪ ،‬دەبێت‬ ‫هەمیشە خۆشمان بە بەرپرسیار بزانین‬ ‫لەبەرامبەر چونێتیی رەفتاركردن‌و‬ ‫هەڵوێستوه‌رگرتن بەرامبەر پاراستنی‬ ‫ئاسایش‌و روونەدانی گرژیی‌و بەریەك‬ ‫نەكەوتن لەگەڵ هێزەكانی ناوخۆ‌و‬ ‫ئاسایشدا‪ .‬لەم بارودۆخە هەستیارەدا‌و‬ ‫لە شەوی (‪)3/6‬دا‪ ،‬هێزێكی نەناسراو‬ ‫لەسەعات دوای شەو هەڵدەكوتنە سەر‬ ‫خێمەی خۆپیشاندەرانی سرای ئازادیی‌و‬ ‫دوای ئازاردان‌و لێدانی خۆپیشاندەران‪،‬‬ ‫خێمەو كەلوپەلەكان لەالیەن ئەو هێزەوە‬ ‫دەسووتێنرێت‪ ،‬ئەگەرچی ئەوهێزە‬ ‫هەرچییەك بن‪ ،‬هێزێكن لەپێكهاتەی‬ ‫ئەم حكومەتەن‌و ئەگەر بوترێت مانەوەی‬ ‫خۆپیشاندەران لەشەودا لەوشوێنەدا‬ ‫نایاساییە‪ ،‬ب��ەاڵم ل��ێ��دان‌و ئ��ازاردان��ی‬ ‫ئەو هاواڵتییانە‪ ،‬پێشلكارییەكی ترە‬ ‫بەرامبەر بە یاسا‪ ،‬ئەمە جگەلەوەی‬ ‫ك��ە ه��ەر هەوڵێك ب��ۆ راگرتنی ئەو‬

‫دەنگانە بە مەبەستی دەمكوتكردن‪،‬‬ ‫گرژییەك‌و ئاڵۆزییەك دروست دەكات‌و‬ ‫رەوت��ی داواكارییەكانیش بە ئامانجی‬ ‫خۆی ناگات‪ ،‬لەالیەكی تر هەمان شەو‬ ‫لەسەعات ی��ەك��دا‪ ،‬هێزێكی چەكدار‬ ‫هەڵدەكوتنە س��ەر رادی��ۆی (دەن��گ)‬ ‫لە ك��ەالر‌و هەموو كەلوپەلەكانی لە‬ ‫كومپیوتەر كەرەستەو پێداویستییەكانی‬ ‫رادیۆكە دەشكێنن‪ ،‬ئەم دەستانە كێن‌و‬ ‫بۆچی وادەكەن‌و ئامانجیان چییە؟‬ ‫ئ�����ەوە ح��ك��وم��ەت ب����ەو ك���ارە‬ ‫هەڵدەستێت‪ ،‬وەك هەستكردن بە‬ ‫بەرپرسیارێتی‌و داكۆكیكردن لەبەرامبەر‬ ‫ئ��ەو پیشیلكارییانەی دژ بە میدیاو‬ ‫رۆژنامەنووسان‪ ،‬چاالكوانان دەكرێت‪،‬‬ ‫چ بەهەڕەشە‪ ،‬یان لێدان‪ ،‬پێویستە‬ ‫لەبەرامبەر هه‌ر دەستدرێژكارییەك‌و‬ ‫هەوڵێكی تێكدەرانەدا‪ ،‬هەڵوێستێكی‬ ‫مەدەنییانە بگرینەبەرو دەنگی ناڕەزایی‬ ‫خۆمان بگەیەنینە دەس��ەاڵت��داران‪ ،‬تا‬ ‫دەستدرێژكاران‪ ،‬ئەو دەستانەی چاویان‬ ‫بەئازادیی‌و مافی هاواڵتیبوون هەڵنایە‪،‬‬ ‫رووبەڕووی یاسا بكرێنەوە‌و سزابدرێن‪.‬‬ ‫با لەوە زیاتر تاكه‌كانی ئەم كۆمەڵگەیەو‬ ‫ناوەندەكانی راگەیاندن نەكەونە بەر‬ ‫هەڕەشەو پەالماردان‪.‬‬

‫دەسەاڵت‬ ‫سەمەد بێتواتەیی‬ ‫خۆپیشاندان‌و داواكارییەكانی شەقامی كوردی كە‬ ‫لە ‪ ،2011/2/17‬لە سلێمانی سەریانهەڵداوەو سەرجەم‬ ‫قەزاكانی سلێمانی‌و گەرمیان‌و كۆیەشی گرتووەتەوە‪،‬‬ ‫تەنیا لە بوارێكدا قەتیس نین‪ ،‬بەڵكو لە یەك كاتدا‬ ‫داواكاریی سیاسیی‌و ئابووریی‌و ئیداریی‌و هی تریشن‪،‬‬ ‫هەرچەندە لە سەرەتای خۆپیشاندانەكاندا مەترسیی‬ ‫ئەوە دەكرا‪ ،‬كە بە ئاراستەیەكی ناتەندروستدا بڕۆن‪،‬‬ ‫بەاڵم ئەوەی مایەی دڵخۆشیی هەموو دڵسۆزان بوو‪ ،‬ئەوە‬ ‫بوو ئەو جواڵنەوە سیاسیی _ كۆمەاڵیەتییە‪ ،‬ئاراستەی‬ ‫راست‌و شێوازی بەرزو سەردەمیانەو پێشكەوتووانەی‬ ‫خۆی سەلماند‪ ،‬ئێستاو پاش تێپەڕبوونی نزیكەی‬ ‫مانگێك بەسەر دەستپێكی ئەو چاالكییانەدا سەرجەم‬ ‫بەشداربووان دەریانخست كە چەند پشوو درێ��ژن‌و‬ ‫چەندیش هەست بە بەرپرسیارێتی دەكەن‪.‬‬ ‫بەاڵم ئەوەی جێی داخە دەسەاڵتی كوردی زۆر‬ ‫بە خەمساردیی‌و گوێ پێنەدانەوە هەڵسوكەوتی لەگەڵ‬ ‫دەكات‌و پێناچ ‌ێ تائێستا بیەو ‌ێ لە داواكارییەكانیان‬ ‫تێبگات! هەر وەك ئەوەی لەبیریان چووبێتەوە كە‬ ‫ئێمە لە واڵتێكی خاوەن دەستوورێكی دیموكراتی‌و‬ ‫پەرلەمانیدا دەژین (عێراق)!‪.‬‬ ‫ب���ە ب��ۆچ��وون��ی م���ن گ�����رەوی دەس�����ەاڵت لە‬ ‫بەدەنگەوەنەهاتنی داواكاریی خه‌ڵكی ناقایل بۆ ئەم‬ ‫خااڵنە دەگەڕێتەوە‪:‬‬ ‫‪ /1‬تێڕادیتن لە نیازپاكیی خۆپیشاندەران‪:‬‬ ‫بەو مانایەی ئەوان دەزانن خەڵكی كوردستان واڵتی‬ ‫خۆیان خۆشدەوێ‌‌و دەزانن لەسەر دەستی داگیركەران‬ ‫زۆری چەشتووەو دیسان لە شەڕەكانی ناوخۆشدا‬ ‫تووشی كارەساتی ئەوتۆ بووە‪ ،‬كە هێشتا كاریگەر‌ییە‬ ‫نێگەتیڤەكانی وەك رۆژی روون���اك دی���ارن‪ ،‬لەبەر‬ ‫ئەوە دەسەاڵت پێیوایە؛ ئەگەر بێت‌و النی كەمیی‬ ‫داواكانیشیان جێبەج ‌ێ نەكات‪ ،‬ئەوا پاش ماوەیەك‬ ‫باڵوەی لێ دەكەن!‪.‬‬ ‫‪ /2‬وەڕسبوونی جەماوەر‪:‬‬ ‫بەرپرسانی هەرێمی كوردستان وای بۆ دەچن‬ ‫چەند رۆژ‪ ،‬یان چەند حەفتەیەكی ترەو ئەگەر هەر‬ ‫پشتگوێخران خەڵك ماندوو دەبێ‌و لە ئەنجامدا بێ هیوا‬ ‫دەبن‌و وازدێنن!‪.‬‬ ‫‪ /3‬دوور نییە دەس��ەاڵت بیەو ‌ێ خۆپیشاندەران‬ ‫والێبكات لە ئەنجامی ماندووبوون‌و بێ هیوایی لە‬ ‫وەرگرتنەوەی وەاڵمی پۆزەتیڤ بە ئاقاری نەخوازراودا‬ ‫ب��ڕۆن‌و دوا جار بڵێن؛ ئەها ئەی نەمانگوت ئەوانە‬ ‫ئاژاوەگێڕن!! بەو پاساوەشەوە گورزێك ئاراستەی‬ ‫هەندێك الیەنی ئۆپۆزسیۆن‌و هاواڵتییانیش بكەن!‪.‬‬ ‫‪ /4‬پێدەچ ‌ێ كاربەدەستان گرەویان لەسەر ئەوەش‬ ‫كردبێ‪ ،‬كە ناقایلیی‌و داواكارییەكان تەنیا لە سنووری‬ ‫پارێزگای سلێمانی‌و گەرمیان‌و كۆیەن (النیكەم بە‬ ‫رواڵ���ەت)‪ ،‬ب��ەاڵم ئ��ەم هەڵسەنگاندنە بەج ‌ێ نییە‌و‬ ‫دانیشتووانی هەولێرو دهۆكیش دژی ناعەدالەتیی‌و‬ ‫گەندەڵین‪ ،‬ئەوانیش دژی بەشبەشێنەو بێدادین‪ .‬بگرە‬ ‫بەشی زۆری الیەنگرانی هەردوو حیزبی دەسەاڵتداریش‬ ‫حەز لە ئازادیی‌و دیموكراسی‌و چاكسازیی‌و شەفافیەت‬ ‫دەكەن‪.‬‬ ‫‪ /5‬سەبارەت بەوەش كە ئەو ه��ەزاران كەسەی‬ ‫شەقام نوێنەرایەتی خەڵك ناكەن‪ ،‬وا چاكە بێننەوە‬ ‫بیری خۆیان كە میسر زیاتر لە هەشتا ملیۆن كەسە‪،‬‬ ‫بەاڵم هەرگیز لە (‪6‬ـ ‪ )8‬ملیۆن كەس زیاتر نەهاتە‬ ‫سه‌ر جادەو خۆپیشاندانەكانی میسریش لە كۆی (‪)29‬‬ ‫پارێزگا (‪ )10‬پارێزگای تێنەپەڕاند!‬ ‫‪ /6‬ل��ە ك��ۆت��ای��ش��دا ئ��ەگ��ەر دەس����ەاڵت توانی‬ ‫خۆپیشاندەران بەدەستی بەتاڵ رەوان���ەی پشت‬ ‫دەركەی ماڵەكانیان بكاتەوە‪( ،‬كە زەحمەتە بتوانێ‌)‬ ‫دێت‌و دەست دەدات��ە هەندێك گۆڕانكاریی رووکه‌ش‬ ‫(سطحي)‪ ،‬كە هیچ لە مەسەلە گرنگەكان ناگۆڕێ‌و‬ ‫ت ئەم نامەیە بداتە جەماوەر‪ ،‬كە هەر‬ ‫بەمەش دەیەوێ ‌‬ ‫دەسەاڵت خۆیەتی چاكسازیی دەكات‌و واشی پێشان‬ ‫دەدات گوایە‪ ،‬ئەو چاكسازییانەی ئەوان لەژێر فشاری‬ ‫ئۆپۆزسیۆن‌و شەقامدا نییە‪ ،‬بەڵكو لە بەخشندەیی‬ ‫دەسەاڵت خۆیەتی!!!‬ ‫دیارە هەمووشمان دەزانین سەردەمی ئەو جۆرە‬ ‫گەمانە بەسەر چووە‪ ،‬لێرە بەدواوە گەالن خۆیان بڕیار‬ ‫دەدەن چۆن دەژین‌و كاتی ئەوە نەماوە چەند كەسێك كە‬ ‫بە پەنجەی دەستێك دەژمێردرێن لە جیاتی نەتەوەیەك‬ ‫بیر بكەنەوەو بڕیار لەسەر شێوە ژیانی میللەت بدەن!‪.‬‬

‫ذمارة (‪ )625‬سيَشةممة ‪2011/3/15‬‬

‫‪nawxo.rozhnama@yahoo.com‬‬

‫(‪ )21‬رێكخراوی گەرمیان‪ ،‬داوای كشاندنەوەی هێزە چەكدارەكان دەكەن‬

‫هاوڕێ‌ عەبدوڵاڵ‬

‫(‪ )21‬رێكخراوی كۆمەڵگەی‬ ‫م��ەدەن��ی��ی گ���ەرم���ی���ان‪ ،‬داوای‬ ‫دەرك��ردن��ی ئەو هێزە چەكدارانە‬ ‫دەكەن‪ ،‬كە هێنراونەتە گەرمیان‌و‬

‫بۆ ئ��ەو مەبەستەش یاداشتێك‬ ‫دەدەنە الیەنە پەیوەندیدارەكان‪.‬‬ ‫دوای رووداوەكانی (‪،)2/17‬‬ ‫نائارامیی باڵی ب��ەس��ەر ش��اری‬ ‫ك���ەالردا كێشاوەو ل��ە ئەنجامی‬ ‫خۆپیشاندانەكانیش‪ ،‬هاواڵتییەك‬

‫ك�������وژراوەو (‪ )30‬ك��ەس��ی تر گ��ەرم��ی��ان‪ ،‬ل��ە رێ��گ��ەی ئ��ی��دارەی‬ ‫ب���ری���ن���دارك���راون‌و دووج���اری���ش گ��ەرم��ی��ان��ەوە‪ ،‬یاداشتێكی (‪)3‬‬ ‫هێرشكراوەتە سەر رادیۆی دەنگ خاڵییان ئ��اراس��ت��ەی حكومەت‌و‬ ‫پەرلەمان كرد‪.‬‬ ‫لە كەالر‪.‬‬ ‫ع��ەدن��ان قوربانی‪ ،‬ئەندامی‬ ‫ه���اوك���ات دوێ���ن���ێ‌‪)21( ،‬‬ ‫رێكخراوی كۆمەڵگەی مەدەنیی رێكخراوەكانی كۆمەڵگەی مەدەنیی‬

‫گەرمیان‪ ،‬بە رۆژنامەی راگەیاند‪:‬‬ ‫«دی��ارت��ری��ن داواك��اری��ی��ەك��ان��م��ان‬ ‫بریتیین‪ :‬ل��ە ئاساییكردنەوەی‬ ‫بارودۆخی گەرمیان‌و كشاندنەوەی‬ ‫هێزە چەكدارەكان‌و ئەنجامدانی‬ ‫چاكسازیی لە ئیدارەی گەرمیان»‪.‬‬

‫جـــــلـڕەشەكـــــــــــــــــانی كەالر‪...‬‬ ‫راپۆرتی‪:‬‬ ‫گەرمیانی حەمەی پوور‬

‫‪...............................................................‬‬

‫سەرەتای سەرهەڵدانی ناوی‬ ‫جلڕەشەكان‬

‫ج��ل��ڕەش��ەك��ان��ی ك����ەالر‪ ،‬لە‬ ‫ساڵی ‪ 2008‬ب��ۆ یەكەمجار لە‬ ‫راگەیاندنەكاندا وەك��و كۆمەڵە‬ ‫گەنجێكی ئاژاوەگێڕ لە گەرمیان‬ ‫(ش���اری ك����ەالر)دا ب��اس ك��ران‪،‬‬ ‫ئ���ەوەش بەپێی لێدوانەكانی‬ ‫پۆلیس لەسەر ئەو گەنجانەی كە‬ ‫بە تۆمەتی شەڕكردن دەستگیر‬ ‫دەك��ران‌و چەند كەسێكیان جلی‬ ‫رەشیان لەبەردابووە‪ ،‬ئیتر ئەوە‬ ‫ب��وو ب��ە ناسنامەیەك ب��ۆ هەر‬ ‫گەنجێكی كەالر كە جلی رەشی‬ ‫ل��ەب��ەردا بێت‪ ،‬ب��ەاڵم ه��ەر زوو‬ ‫پۆلیس لە ناوبردنی ئەو گەنجانە‬ ‫بە جلڕەشەكان نیگەرانیی خۆی‬ ‫دەربڕی‌و جەختی كردەوە كە هیچ‬ ‫ ‬ ‫گرووپ‌و دەستەیەك لە كەالردا بە جلڕه‌شه‌کانی که‌الر‬ ‫ناوی جلڕەشەكان نییە‪.‬‬ ‫ن��ەق��ی��ب ش����ۆڕش پ��ااڵن��ی‪ ،‬ئەوەشی وت‪« :‬هەموو ئەمانەش كۆبوونەوەی نائاسایی پەرلەمانی‬ ‫ب��ەرپ��رس��ی ب��ن��ك��ەی پۆلیسی جگە لە كۆمەڵێك تۆمەتی ناڕەوا كوردستاندا‪ ،‬عەبدوڵاڵ مەال نوری‪،‬‬ ‫ك��ەالر ب��ە رۆژن��ام��ەی راگەیاند‪ :‬ب��ەرام��ب��ەر ب��ە گەنجانی ك��ەالر‪ ،‬وتی‪« :‬ئەوانەی بە جلڕەشەكان‬ ‫«ب��وون��ی گ��رووپ��ێ��ك ب��ە ن��اوی هیچی تر نەبوو‪ ،‬چونكە مەسەلەی ناودەبرێن‪ ،‬كەسوكاری ئەنفالن‪،‬‬ ‫جلڕەشەكانەوە‪ ،‬هەر لە سەرەتاوە ش��ەڕك��ردن ه��ەر دەب��ێ�ت‌و ئەگەر ئەو گەنجانە كە جلەكانیان رەشە‪،‬‬ ‫شتێكی دروستكراو ب��ووەو هیچ مانگانە ئاماری پۆلیسی هەموو بەاڵم ناخیان سپییە‪ ،‬ئەو گەنجانە‬ ‫گرووپێكی (ئاژاوەگێڕ) بەو ناوەوە شارەكان وەربگریت‪ ،‬دەبینی ئەو جلەكانیان رەشە‪ ،‬بەاڵم هەر زۆر‬ ‫پێش بەرپرسەكانی ئێمە هەستیان‬ ‫لەكەالردا نەبوون‌و رەخنەشی لە كێشانە هەن»‪.‬‬ ‫ك��رد ك��ە ئ��ەم واڵت��ە ل��ە لێواری‬ ‫راگەیاندنەكان‌و رۆژنامەنووسان‬ ‫قەیرانێكی گەورەدایە»‪.‬‬ ‫گرت كە ئەو بابەتەیان ورووژاندووەو جلڕەشەكان‌و ئەندامانی‬ ‫ئەو چەند گەنجەی كە شەڕیان پەرلەمان‬ ‫هەر چەندە پێشتر مەسەلەی ئەنفال‌و جلڕەشەكان‬ ‫كردووەو كێشەیان دروستكردووە‪،‬‬ ‫ناوبردنی جلڕەشەكان لەالیەن‬ ‫بە جلڕەشەكان ناویان بردوون»‪ .‬جلڕەشەكان لە راگەیاندنەكانەوە‬ ‫باڵوكرابووەوە‪ ،‬بەاڵم ئەم مەسەلەیە ع��ەب��دوڵ�ڵا م��ەال ن��ووری��ی��ەوە بە‬ ‫ئەو كاتە ورووژا كە دوو ئەندامی كەسوكاری ئەنفالكراوەكان‪ ،‬بوو بە‬ ‫بۆچی ناونران جلڕەشەكان؟‬ ‫«س���ێ س���اڵ ل��ەم��ەوب��ەر‪ ،‬پەرلەمانی سەر بە دەسەاڵت كە بیانوویەك بۆ نوێنەری حیزبەكان‬ ‫چ��ەن��د ك��ەس��ێ��ك ل���ەوان���ەی بە یەكێكیان پارتی‌و ئ��ەوی تریان لەناو رێكخراوەكانی تایبەت بە‬ ‫ه��ۆی ش��ەڕك��ردن��ەوە ل��ە ك��ەالر یەكێتی ب��وو‪ ،‬خۆپیشاندەرانی ئەنفالدا‌و وەك هەمیشە هەوڵدرا‬ ‫دەستگیركران‪ ،‬جلی رەشیان كەالریان بە جلڕەشەكان ناو برد كەسوكاری ئەنفالكراوەكان بۆ‬ ‫پۆشیبوو‪ ،‬هەرچەندە پۆشینی جلی كە ئ��ەوەش تەنیا هێمایەك بوو ملمالنێ سیاسییەكان پەلكێش‬ ‫رەش وەكو حەزێك كاری بەشێكی بەوەی كە خۆپیشاندەرانی كەالر‪ ،‬ب��ك��ەن‌و دژ ب��ە وت��ەك��ان��ی ئ��ەو‬ ‫زۆر لە گەنجانە لەو سنوورە‪ ،‬كەچی كەسانێكی ئاژاوەگێڕ‌و شەڕەنگێزن‪ ،‬پەرلەمانتارە‪ ،‬بییانهێننە سەر‬ ‫دەستگیركردنی چەند كەسێك بوو دوات��ر پەرلەمانتارێكی س��ەر بە جادە؟‬ ‫ئ��ەن��وەر ح��ەم��ەالو‪ ،‬ئەندامی‬ ‫بە ناسنامە بۆ هەموو گەنجانی فراكسیۆنی گۆڕان لەبەرامبەر ئەو‬ ‫كەالر‌و هەموو ئەو گەنجانەش كە تۆمەتانەدا‪ ،‬بێدەنگیی شكاند‌و ئەو كۆمەڵەی داكۆكیكردن لە مافی‬ ‫جلی رەشیان دەپۆشی‪ ،‬بوون بە جلڕەشانەی بە كەسوكاری ئەنفال كەسوكاری ئەنفالكراوانی گەرمیان‪،‬‬ ‫ب��ە رۆژن���ام���ەی راگ��ەی��ان��د‪:‬‬ ‫هێمای شەڕانگێزیی»‪ ،‬ئەمە قسەی ناو برد‪.‬‬ ‫«چ��ەن��د ئەندامێكی‬ ‫ل�����������ە‬ ‫گەنجێكی شارەكەیە لە سەر‬ ‫كۆمەڵەكەمان كە‬ ‫جلڕەشەكان‪.‬‬ ‫كادیری حیزبەكانن‪،‬‬ ‫ئ��ەو گەنجە كە‬ ‫ه��ەوڵ��ی��ان‬ ‫ن��ەی��وی��س��ت ن��اوی‬ ‫دا دژ بە‬ ‫ب��ه��ێ��ن��رێ��ت‪،‬‬ ‫وت��ەك��ان��ی‬ ‫عەبدوڵاڵ‬

‫به‌رپرسێکی پۆلیس‪:‬‬ ‫هیچ گرووپێکی‬ ‫ئاژاوه‌گێڕ به‌ناوی‬ ‫جلڕه‌شه‌کانه‌و‌ه نییه‌‬ ‫فۆتۆ‪ :‬رۆژنامه‌‬ ‫م����ەال ن������وری‪ ،‬ك���ەس���وك���اری‬ ‫ئەنفالكراوان بهێننە سەر جادە‪،‬‬ ‫بەاڵم ئێمە ئەوەمان قەبووڵ نەكرد‪،‬‬ ‫چونكە ئەوەی ئەوان دەیانویست‬ ‫چ��ەواش��ەك��ردن��ی ك��ەس��وك��اری‬ ‫ئەنفالكراوان بوو لەسەر وتەكانی‬ ‫عەبدوڵاڵ»‪.‬‬ ‫ئ��ەو ئ��ەن��دام��ەی كۆمەڵەی‬ ‫داك���ۆك���ی‪ ،‬ئ���ەوەش���ی وت كە‬ ‫كۆمەڵەكەی ئ��ەوان‌و رێكخراوی‬ ‫چ�����واردەی چ�����واردە‪ ،‬پێكەوە‬ ‫بەیاننامەیەكیان باڵوكردەوە كە‬ ‫تێیدا داوای روون��ك��ردن��ەوە لەو‬ ‫پەرلەمانتارە دەكەن‪ ،‬بەاڵم وتەكانی‬ ‫ئەو بۆ خۆی روونەو ئەو تۆمەتانە‬ ‫رەتدەكاتەوە كە پەرلەمانتارانی‬ ‫دەس��ەاڵت دەیدەنە پاڵ گەنجانی‬ ‫پاشماوەی ئەنفالكراوان‪.‬‬

‫جلڕەشەكان گرووپ نین‬

‫پۆلیس‪ ،‬دەڵ��ێ��ت‪« :‬ئەمانە‬ ‫گرووپ نین‌و ناتوانین ناویان لێ‬ ‫بنێین گرووپی جلڕەشەكان‪ ،‬لەناو‬ ‫خەڵكدا واباڵوە كە ئەمانە گرووپن‪،‬‬ ‫بەاڵم لە راستیدا وانییە‪ ،‬بەڵكو‬ ‫ئەمانە هەر لە گەڕەكێك‌و یەك‬ ‫دوانێكن‪ ،‬شەڕیان كردووەو فایلیان‬ ‫هەیەو یەك دوو جارێك گیراون‪،‬‬ ‫وات��ە ئ��ەوە نین ك��ە شوێنێكی‬ ‫تایبەتیان هەبێت‌و تێیدا كۆببنەوەو‬ ‫بڕیار ب��دەن كە بچن بۆ‬ ‫فاڵنە شوێن‪ ،‬یان فاڵنە‬ ‫كار»‪.‬‬ ‫ئ�����ەوەش�����ی‬ ‫وت‪« :‬ئەم ناوە‬ ‫راگەیاندنەكان‬ ‫دروستیان كردو‬ ‫گەورەیان‬

‫كردەوە‪ ،‬ئەگەر نا شەڕو كێشە لە‬ ‫هەموو شوێنێك هەر دەبێت»‪.‬‬

‫گەنجێكی شارەكەش دەڵێت‪،‬‬ ‫ئەو نازانێت ئەو جلڕەشانە‬ ‫كێن‌و بۆ ئەو ناوەیان لێنراوە؟‬

‫كاروان مەحمود‪ ،‬خوێندكاری‬ ‫زان��ك��ۆ‌و دان��ی��ش��ت��ووی گ��ەڕەك��ی‬ ‫فەرمانبەرانی كەالر‪ ،‬بۆ رۆژنامە‪،‬‬ ‫وتی‪« :‬من منداڵی ئەم شارەم‌و‬ ‫هەر لێرەش گەورە بووم‪ ،‬كەچی تا‬ ‫ئێستاش نەمزانی ئەو گەنجانە كێن‬ ‫كە ناونراون جلڕەشەكان‪ ،‬ئەوانە‬ ‫تەنیا لە رۆژنامەو راگەیاندنەكانەوە‬ ‫ئەو ناوەیان بەسەرا درا‪ ،‬ئەگەرنا‬ ‫وەك ئ��ەوەی كۆمەڵێك گەنجی‬ ‫ئاژاوەگێڕ یان شەڕەنگێز هەبن‌و‬ ‫ببنە ه��ۆی م��ەت��رس��ی ب��ۆ سەر‬ ‫شارەكە‪ ،‬یان هەر كەسێك‪ ،‬من‬ ‫شتی ل��ەو شێوەیەم نەبینیوەو‬ ‫نەبیستووە»‪.‬‬ ‫ك����اروان‪ ،‬ئ���ەوەش دەڵ��ێ��ت‪:‬‬ ‫ماوەیەك راگەیاندنەكان وایان لە‬ ‫گەنجی كەالر كردبوو كە روویان‬ ‫نەبوو جلی رەش لەبەر بكەن‪،‬‬ ‫چونكە بەو چاوە تەماشا دەكران‬ ‫كە لە راگەیاندنەكاندا باس دەكران‪.‬‬ ‫پێشتریش چاومان بە یەكێك‬ ‫لەو گەنجانە كەوتبوو كە بەجلی‬ ‫رەش��ەوە بە تۆمەتی شەڕكردن‬ ‫دەستگیر ك��راب��وو‪ ،‬ئ��ەو وت��ی‪:‬‬ ‫«ئەمە گشتی قسەی جەریدەیە كە‬ ‫گرووپی جلڕەش‌و شتیان بۆ خۆیان‬ ‫دروستكردووە‪ ،‬ئەگەر نا منیش‬ ‫وەك��و هەركەسێكی تر ه��اوڕێ‌و‬ ‫برادەرم هەیەو كە شەڕێكم تووش‬ ‫بێت‪ ،‬برادەرم لەسەرم دێتە جواب‪،‬‬ ‫ئیتر ئ��ەوان ئەمانە بە گ��رووپ‌و‬ ‫كۆمەڵەو شتی وا دەنووسن»‪.‬‬ ‫ئ����ەو گ��ەن��ج��ە‪ ،‬ئ���ەوەش���ی‬ ‫وت‪« :‬ئ��ەو گەنجانەی ناونراون‬ ‫جلڕەشەكان‌و گوایە لە خۆیانەوە‬ ‫لەخەڵك دەدەن‪ ،‬ئەسڵی نییە‪،‬‬ ‫چونكە م��ەگ��ەر كەسێك شێت‬ ‫ب��ووب��ێ��ت‪ ،‬ل��ەخ��ۆی��ەوە لەخەڵك‬ ‫ب��دات»‌‪ ،‬وتیشی‪« :‬من بۆ خۆم‬ ‫دەژیم‌و نامەوێت كەس تەداخولی‬ ‫ژیانم بكات»‪.‬‬

‫رای توێژەرانی كۆمەاڵیەتی‬

‫ت��وێ��ژەرێ��ك��ی ك��ۆم��ەاڵی��ەت��ی‬

‫پێیوایە‪ ،‬كە ئەو گەنجانە جلڕەش‬ ‫بن یان سپی‪ ،‬هیچ لە گرفتەكە‬ ‫ناگۆڕێت‌و ئەوانە تەنیا قوربانیی‬ ‫دەستی كۆمەڵگان‪.‬‬ ‫مامۆستا سەرحەد‪ ،‬مامۆستای‬ ‫كۆمەاڵیەتی لە كۆلێژی پەروەردەی‬ ‫ب��ن��ەڕەت��ی��ی ك����ەالر‪ ،‬ل��ە ب���ارەی‬ ‫جلڕەشەكانەوە وتی‪« :‬ئەو گەنجانە‬ ‫جلڕەشبن یان سپی‪ ،‬یان رەساسی‪،‬‬ ‫یان هەرجۆرێك خۆیان ئارەزووی‬ ‫ب��ك��ەن‌و ل��ەب��ەری ب��ك��ەن‪ ،‬هیچ‬ ‫لەمەسەلەكە ناگۆڕێت‪ ،‬بەڵكو ئەو‬ ‫بۆچوون‌و پەیامەی ئەوان هەیانە‬ ‫گرنگە‪ ،‬ئەو پەیامەش كە ئەمانە‬ ‫هەیانە بۆ كۆمەڵگا‪ ،‬من پێموایە كە‬ ‫سەرچاوەكەی ئەوەیە كە ئەوانە لە‬ ‫ژیانیاندا بۆشاییەكی گەورە هەیە‪،‬‬ ‫چونكە لە گەرمیاندا شوێنێك‬ ‫ی��ان ه��ۆی��ەك��ی س��ەرگ��ەرم��ك��ردن‬ ‫وەك یانەیەك‪ ،‬یان پاركێك یان‬ ‫شوێنێكی وەرزش��ی یان هونەری‬ ‫گەورە نییە كە ئەو ژمارە گەنجە‬ ‫لەخۆ بگرێت‪ ،‬ئەگەر هەشبێت زۆر‬ ‫ك��ەم‌و دیاریكراوەو تەنیا لەیەك‬ ‫شوێن هەیە‪ ،‬نەك هەموو شوێنێك‌و‬ ‫كەمیی كتێبخانەش لەالیەكی‬ ‫ترەوە كە هۆكارێكە بۆ تێگەیشتن‬ ‫لە دەوروب��ەرو خۆڕۆشنبیركردن‪،‬‬ ‫هۆكارێكی ترە بۆ ئەو گەنجانە»‪.‬‬ ‫ئەو توێژەرە كۆمەاڵیەتییە‪،‬‬ ‫وتیشی‪« :‬بێكارییش هۆكارێكی‬ ‫ت��رە ك��ە كاریگەرییەكی زۆری‬ ‫لەسەر ژیانی ئەمانە هەیەو وایان‬ ‫لێدەكات كە بێهودە بن لە ژیان‪ ،‬بە‬ ‫تایبەت كاتێك كەسانی تر دەبینن‬ ‫كە بەرپرسی حیزبیی‌و حكومیی‌و‬ ‫س��ەرب��ازی�ن‌و لەناكاو پێدەگەن‌و‬ ‫دەوڵەمەند دەبن»‪.‬‬ ‫ن��اوب��ردن��ی خۆپیشاندەرانی‬ ‫ك��ەالر بە جلڕەشەكان لەالیەن‬ ‫پەرلەمانتارانی سەر بەدەسەاڵتەوە‬ ‫ل��ە ك���ۆب���ووەن���ەوەی نائاسایی‬ ‫پ��ەرل��ەم��ان��ی‬ ‫‪2011/3/4‬ی‬ ‫كوردستان‪ ،‬زیاتر ئەم بابەتەی‬ ‫ورووژان���د‌و ل��ەو سەروبەندەشدا‪،‬‬ ‫وەك��و ك��اردان��ەوەی��ەك‪ ،‬رۆژان��ی‬ ‫چوارشەممە‪ ،‬گەنجانی ك��ەالر‌و‬ ‫رزگ���������اری‌و پ��ێ��ن��ج��ش��ەم��م��ە‪،‬‬ ‫خۆپیشاندەرانی س��ەرای ئازادیی‬ ‫ب��ە رەش��پ��ۆش��ی درێ���ژەی���ان بە‬ ‫خۆپیشاندانەكانیان دا‪.‬‬

‫‪nawxo.rozhnama@yahoo.com‬‬

‫ذمارة (‪ )625‬سيَشةممة ‪2011/3/15‬‬

‫‪www.rozhnama.net‬‬

‫ئازاد چاالک‪ :‬ئەگەر سەرۆكی حكومەت نەیتوانی راشكاوانە ئەوە بڵێت‪ ،‬با هیچی تر نەڵێت‪ ،‬چونكە‬ ‫ئەوەی دەوترێت‪ ،‬بەشێكی كەمی راستییەكانە‌‬ ‫نازم سائیغ‬

‫*‬

‫((مـــاســـت رەشـــە))‬ ‫ئازاد چاالک‬ ‫پێش ئەوەی تیشك بخەمە سەر بەشێك‬ ‫لە قسەكانی سەرۆكی حكومەتی هەرێم‬ ‫لەبەردەم ئەندامانی پەرلەمانی كوردستان‪،‬‬ ‫دەبێت ئ��ەوە بڵێم كە راگەیاندنەكانی‬ ‫دەس��ەاڵت زۆر بەشانازییەوە باسی ئەو‬ ‫ئامادەبوونەی د‪ .‬بەرهەمیان كرد‌و وەك‬ ‫دەستكەوت‌و بڕوابوونی دەسەاڵتی بە‬ ‫دیموكراسیی‌و ئ��ازادی��ی وێنەیان كرد‪،‬‬ ‫لەكاتێكدا بانگهێشتكردنی بەرپرسانی‬ ‫حكومەت‌و لێپێچینەوە لە كارەكانیان‪،‬‬ ‫یەكێكە لە ئەركە سەرەكییەكانی هەر‬ ‫پەرلەمانێك‌و بەپێچەوانەوە ئامادەنەبوونی‬ ‫سەرۆكی حكومەت‌و وەزیرەكان بەدرێژایی‬ ‫م��اوەی تەمەنی پەرلەمانی كوردستان‌و‬ ‫ك��ەم��ت��ەرخ��ەم��ی��ی لیستی دەس����ەاڵت‌و‬ ‫سەرۆكایەتیی پەرلەمان‌و بەرپرسانی هەرێم‬ ‫پیشان دەدات‌و ئەگەر پەرلەمان رۆڵی خۆی‬ ‫ببینیایە لە چاودێریكرن‌و بانگهێشتكردن‌و‬ ‫پرسینەوە لە بەرپرسانی حكومەت‪ ،‬ئەوا‬ ‫ئەمجۆرە تێگەیشتنە الی راگەیاندنەكانی‬ ‫دەسەاڵت‌و حاڵی گەندەڵیی‌و ناڕەزاییەكانی‬ ‫خەڵكیش بەم رۆژە نەدەگەیشت‪.‬‬

‫سەرۆكی حكومەت دانی بەچیدا نایەوە‬

‫دووب�����ارەو چ��ەن��دب��ارە‪ ،‬س��ەرۆك��ی‬ ‫حكومەت باسی لە بوونی گەندەڵیی‌و‬ ‫كەموكورتیی حیزب‌و حكومەت كردەوە‌و‬ ‫هەمووانی بە بەرپرسیار لەقەڵەمدا بە‬ ‫دەسەاڵت‌و ئۆپۆزسیۆنەوە‪ ،‬داوای كردەوە‬ ‫كە هەموو هاوكاربین بۆ چارەسەركردنی‬ ‫كێشەكان‪ ،‬باسی لەوە ك��ردەوە كە ئەو‬ ‫دەستی بە چاكسازیی كردووەو ئەوەندە‬ ‫ملیۆنی لە ئیدارەی سلێمانی گەڕاندووەتەوە‬ ‫بۆ حكومەت‌و چەندین یاسای ناردووەتە‬ ‫پ��ەرل��ەم��ان‪ ،‬ب��ەاڵم پەرلەمان یاساكان‬ ‫دەرن��اك��ات‪ ،‬بێئەوەی بڵێت ك��ە ئ��ەوە‬ ‫زۆرینەیە ئەو یاسایانە دوادەخات‌و لەنا‌و‬ ‫ئۆپۆزسیۆن‌و لەناو دەسەاڵتدا كەسانێك‬ ‫هەن‪ ،‬یەكیانگرتووە دژی ئەو چاكسازییەی‬ ‫كە بەڕێزی دەستیپێكردووە‪ ،‬چونكە لە‬ ‫بەرژەوەندییان دراوە‪ ،‬كاری چاكسازیی‬ ‫كارێكی ئاسان نییەو بەربەستی زۆری‬ ‫لەبەردەمدایە‪.‬‬

‫گشتیی‪ ،‬یاخود پەرلەمان‪ ،‬یاخود دیوانی‬ ‫چاودێریی؟‬ ‫ئ��ەو كەسانەی كە ئ��ەو كارانەیان‬ ‫ئەنجامداوە‪ ،‬لەسەر كارەكانیان ماون‪،‬‬ ‫یاخود ئێستا (سحب الید) كراون‌و دراون‬ ‫بە دادگاو بە فەرمانی كامە بەرپرس ئەو‬ ‫سەرپێچییانەیان ئەنجامداوە؟‬ ‫ج ‪ -‬دكتۆر ب��ەره��ەم‪ ،‬تەنیا باسی‬ ‫ئیدارەی سلێمانی كرد كە ئەو گەندەڵییەی‬ ‫تیا دۆزی��وەت��ەوە‌و ئەو سەركەوتنەی بۆ‬ ‫حكومەتەكەی تۆماركردووە‪ ،‬پرسیار لێرەدا‬ ‫ئەوەیە‪ ،‬ئایا لە هەولێرو دهۆك بودجە‬ ‫بەباشی خەرجكراوە‌و دەست نەبراوە بۆ‬ ‫بودجەی گشتیی؟ تەنیا بەرپەرسانی‬ ‫یەكێتی كە ئەو جێگری سكرتێری گشتییەو‬ ‫سەرۆكی حكومەتەكەیەتی لە سلێمانی‪،‬‬ ‫تەنیا ئ��ەوان تاوانبارن بە گەندەڵیی‌و‬ ‫دەست درێژ دەكەن بۆ سەروەت‌و سامانی‬ ‫گشتیی؟ ئایا هۆكاری باسكردنی سلێمانی‬ ‫چییەو دكتۆر دەیەوێت بڵ ‌ێ چی؟ تۆ‬ ‫بڵێی پارتی راس��ت بكات كە كێشەی‬ ‫خۆپیشاندەران تەنیا لەگەڵ یەكێتی‌و‬ ‫بەرپرسانی سلێمانییە‪ ،‬بۆیە خۆپیشاندان‬ ‫لە شارەكانی تر نەكراوە؟ یان ئەوەتا‬ ‫سەرۆكی حكومەت سڵ دەكاتەوە باس لە‬ ‫گەندەڵییەكانی ئەو پارێزگایانە بكات كە‬ ‫دەسەاڵتی بەسەردا ناشكێت‌و ناشیەوێت‬ ‫پارتی لە خۆی عاجز بكات‌و دوژمنی تر‬ ‫بۆ خۆی زیاد بكات‪ ،‬بۆیە قیروسیای لە‬ ‫بەرپرسانی یەكێتی كردووە؟ گومانم لەوەدا‬ ‫نییە كە سەدان دۆكیۆمێنت لەبەر دەستی‬

‫یەك پسوڵە‌و وەسڵ پێشكەش بكات‪،‬‬ ‫گەورەترین موستەفید بووە لەو پارە‌و‬ ‫مینحانە!‬ ‫گریمان ئ��ەم قسانەی سەرۆكی‬ ‫حكومەت ‪ %100‬راستن‪ ،‬بەاڵم خۆ دەكرێت‬ ‫بپرسین‪ ،‬ئەم حكومەت‌و ئەم سیستمە بۆ‬ ‫ه��ەوڵ��دەدەن خەڵك فێری گەندەڵیی‌و‬ ‫سەرشۆڕیی بكەن‪ ،‬بۆ كە الی خۆیان بن‬ ‫ئەو پارانەیان دەدەنێ‌‪ ،‬بەرامبەر بە چی؟‬ ‫ئەو پارانە كە ئا وا تەخشان‌و پەخشانی‬ ‫دەكەن‪ ،‬هی كێیەو بۆچی وا بێبەزەییانە‌و‬ ‫بێباكانە دەیدەن بەم‌وبەو؟ بۆ هەتا الی‬ ‫حیزبەكانی دەسەاڵت بن‪ ،‬كارێكی باش‌و‬ ‫ح��ەاڵڵ��ەو باسی ن��اك��ەن‪ ،‬ب��ەاڵم ئەگەر‬ ‫هاتنە الی ئۆپۆزسیۆن‪ ،‬ئەو كات خودی‬ ‫س��ەرۆك��ی حكومەت باسیان دەك��ات‪،‬‬ ‫تەنیا بۆ ئ��ەوەی بڵێت كە هەموومان‬ ‫بەرپرسیارین لە گەندەڵیی‪ ،‬چ دەسەاڵت‌و‬ ‫چ ئۆپۆزسیۆن‌و دەبێت هەتا هەتایە هەر‬ ‫واش بین‪.‬‬ ‫سەرۆكی حكومەت‪ ،‬ب��ەو لۆژیكە‬ ‫هه‌رگیز ناتوانێت چاكسازیی بكات‪،‬‬ ‫چونكە چاكسازیی راستەقینە بە‬ ‫موئەسەساتكردن‌و وااڵكردنی دەستی‬ ‫دەزگاكانی چاودێریی دارایی‌و داواكاری‬ ‫گشتیی‌و دوورخ��س��ت��ن��ەوەی دەستی‬ ‫حیزب دەستپێدەكات‪ ،‬كە ئازایەتی‌و‬ ‫شەفافبوونی زۆری دەوێ���ت‪ ،‬ك��ە لە‬ ‫ئێستادا وەك رووكەش هەیە‪.‬‬

‫تەقەیان كردووە لە هاواڵتییان‪ ،‬كێن‌و ئەو‬ ‫سزایە چۆن‌و كەی جێبەج ‌ێ دەكرێت؟‬ ‫سەرۆكی حكومەت‪ ،‬شانازیی بە رۆڵی‬ ‫هێزە ئەمنییەكانی كوردستانەوە دەكات‪،‬‬ ‫ب��ەاڵم هەر لەپاڵ بوونی ئەم وەزارەت��ە‬ ‫زەب��ەالح��ان��ەدا كە بودجەیەكی ئێجگار‬ ‫گەورەیان بۆ تەرخان دەكرێت‪ ،‬ئاسایشی‬ ‫هەرێم دەشێوێنرێت‌و لەجیاتی كەسانی‬ ‫گێرەشێوێن‌و تێكدەر‌و مافیا‪ ،‬دەسەاڵت‬ ‫خۆی قیناع‌و دەمامك دەپۆشێت‌و دەچێت‬ ‫كەناڵی ئاسمانیی نالیاو بارەگاكانی گۆڕان‌و‬ ‫رادیۆی دەنگ‌و خێمەكانی سەرای ئازادیی‬ ‫دەسووتێنێت‌و هاواڵتی دەڕفێنێت‌و راپێچی‬ ‫ئاسایش‌و زیندانەكانیان دەكات‪.‬‬ ‫سەرۆكی حكومەت‪ ،‬پێمان ناڵێت ئەو‬ ‫باسی كام حكومەتەیان دەكات‌و سەرۆكی‬ ‫كامەیان! ئەوەیان كە گوایە بە رۆژ ئەمن‌و‬ ‫ئاسایشی هاواڵتییان دەپارێزێت‪ ،‬یاخود‬ ‫حكومەتە دەمامككراوەكە كە شەوانە‬ ‫هەڵدەكوتنە سەر هاواڵتییان‌و ژیانیان لێ‌‬ ‫هەراسان دەكەن‌و پێچەوانەی یاساكانی‬ ‫خۆیان تاوان ئەنجامدەدەن؟‬ ‫ك��اك د‪ .‬ب��ەره��ەم‪ ،‬هەقە لە خۆی‬ ‫بپرسێت‪ ،‬نەك لە هاواڵتییان‌و ئەندام‬ ‫پەرلەمانەكان كە ئەو هێزە دەمامكدارانە‬ ‫كێن؟ ئەو سەیارە ئاخیر مۆدیلە جامڕەش‌و‬ ‫بێڕەقەمانە سەر بە كێن كە لە هەولێرو لە‬ ‫شارەكانی تر بە پێچەوانەی یاسا خاوەنی‬ ‫هەموو دەسەاڵتێكن‌و بكوژ‌و ببڕ خۆیانن‌و‬ ‫بە جلی مەدەنییەوە جۆرەها چەكیان جارێكی تر وەاڵمەكانی سەرۆكی‬ ‫هەڵگرتووە؟ دەبێت سەرۆكی حكومەت حكومەت‪ ،‬تووشی رەشبینی‌و‬

‫نائومێدیی كردینەوە!‬

‫سەرۆكی حكومەتی هەرێم چی نەوت!‬

‫بۆ ئەوەی هەقیقەتی ئەو مەسەالنە‬ ‫بخەینەڕوو كە د‪ .‬بەرهەم باسیكردن‌و‬ ‫وەك دەستكەوت بۆ خۆی‌و بۆ حكومەت‌و‬ ‫ئەو سیستمەی كە بەڕێزی سەرۆكایەتی‬ ‫دەكات‪ ،‬تیشك دەخەمە سەر ئەم خااڵنەی‬ ‫خوارەوە‪_:‬‬ ‫‪ /1‬لەبارەی گەڕاندنەوەی ‪18_17‬‬ ‫ملیۆن دۆالر بۆ حكومەت لە ئیدارەی‬ ‫پارێزگای سلێمانی‪ ،‬چەند پرسیارێك‬ ‫دێتە پێشەوەو دەبێت سەرۆكی حكومەت‌و‬ ‫داواكاری گشتیی‌و دەزگا چاودێرییەكان بە‬ ‫پەرلەمانیشەوە وەاڵمی بدەنەوە‪:‬‬ ‫أ ‪ -‬ك ‌ێ بەرپرسە لە بەهەدەردانی‬ ‫ئەو بڕەپارەیەی سەرەوەو لە چ بوارێكدا‬ ‫بەهەدەردراون؟ چۆن لە سیستمێكدا كە‬ ‫ئەو سەرۆكایەتی دەكات‪ ،‬توانراوە فێڵ لە‬ ‫یاسا‌و رێسا بكرێت‌و ئەو بڕەپارەیە هەموو‬ ‫مانگێك لە قوتی خەڵك‌و شاری سلێمانی‬ ‫زەوت بكرێت؟‬ ‫ب ‪ -‬ئەو بڕەپارەیە‪ ،‬چەند مانگە‪،‬‬ ‫یاخود چەند ساڵە لە سلێمانی دەدزرێت‌و‬ ‫ك ‌ێ بەرپرسە لە گەڕاندنەوەی هەموو ئەو‬ ‫پارانە بۆ خەڵك؟ ك ‌ێ لێپرسینەوە لە‬ ‫بكەرانی ئەو كارە نایاساییانە دەكات؟‬ ‫دكتۆر بەرهەم خۆی‪ ،‬یاخود داواك��اری‬

‫دكتۆر بەرهەمدا هەن هەر لە دەستبردنی‬ ‫گ��ەورە بەرپرسانی ه��ەردوو حیزب بۆ‬ ‫سەروەت‌و سامانی گشتیی‌و دانی قیستی‬ ‫كەڵەكەبووی كۆمپانیایەكی تەلەفۆنی‬ ‫كەرتی تایبەت كە لە بودجەی هەرێم درا‬ ‫كە دكتۆر خۆی ئاگای لێیە‪ ،‬جگە عیجزی‬ ‫سەدان ملیۆن دۆالری شارێكی هەرێم‪ ،‬تا‬ ‫دەگاتە گرێبەستە نەوتییەكان‌و پارەی‬ ‫شیرینیی نەوت‌و پرۆژە وەهمییەكان‌و‪...‬‬ ‫هتد‪.‬‬ ‫‪ /2‬لەبارەی ئاسایش‌و پێشمەرگەو‬ ‫خۆپیشاندەرانەوە كە سەرۆكی حكومەت‬ ‫دەیویست نە شیش بسووتێت‌و نە كەباب‌و‬ ‫نە دڵی كەسیش بڕەنجێنێت‪ ،‬ئێستاش‬ ‫دانی بەوەدا نەنا كە ئەوانەی‬

‫كؤمثانياى وشة هةفتانة دةريدةكات‬

‫سيروان رةشيد‬

‫خاوةنى ئيمتياز‪ :‬كؤمثانياى وشة‬

‫بة ِر َيوةبةرى نووسين‬

‫‪07501522528‬‬

‫‪serwan_rm@yahoo.com‬‬

‫وەك هاواڵتییان لەوە دڵنیابێت كە ئەو‬ ‫سەرۆكی حكومەتی ژێرمێز‌و سەیارەی‬ ‫جامڕەشی بێڕەقەم‌و مافیای پڕچەك‌و‬ ‫قیناعبەسەریشە!‬ ‫سەرۆكی حكومەت باس لە دژەتیرۆر‬ ‫دەك��ات‌و دەڵێت‪ ،‬بەرپرسانیان راپێچی‬ ‫دادگا دەكەین‪ ،‬ئاخۆ تا چەند ئەو قسەیەی‬ ‫ێ بڕدەكات؟‬ ‫جدیی‌و واقیعییە‌و تاكو ‌‬ ‫‪ /3‬جەنابی س��ەرۆك��ی حكومەت‪،‬‬ ‫باسی لەوە كرد كە كەسێك الی خۆیان‪،‬‬ ‫مانگانە (‪ )5‬دەف��ت��ەر‪ ،‬یاخود پەنجا‬ ‫ملیۆن دیناری وەردەگرت‪ ،‬كەچی ئێستا‬ ‫لە كەناڵێكی ئۆپۆزسیۆن دەمی گەرمەو‬ ‫باسی گەندەڵیی دەكات‪ ،‬هەروەها باسی‬ ‫لەوەش كرد كە یەكێكی تر‪ ،‬بێئەوەی‬

‫هيوا جةمال‬

‫‪07701576906‬‬

‫‪hiwa.jamal@yahoo.com‬‬

‫ل َيثرسراوى هونةرى‬ ‫شاخةوان ئةنوةر‬

‫‪07701361826‬‬

‫‪shakhawan.shdn@gmail.com‬‬

‫خۆپیشاندەرانی س��ەرای ئازادیی‪،‬‬ ‫دروشمێكی سەرنجڕاكێشیان لەسەر پارچە‬ ‫مقەبایەك ب��ەرزك��ردەوە‪ ،‬نوسیبوویان‪،‬‬ ‫بەكۆی دەنگی پەرلەمانتارانی لیستی‬ ‫كوردستانیی ((ماست رەش��ە)) ئەو‬ ‫پارچە مقەبایە‪ ،‬وەك كۆشك‌و تەالری‬ ‫بەرپرسان‪ ،‬بەڕوونی گوزارشتیان لەم‬ ‫دۆخەی ئەمڕۆی كوردستان كرد‪.‬‬ ‫لە بەرنامەیەكی (‪)KNN‬دا‪ ،‬لەگەڵ‬ ‫بێهیوابوونم بە چاكسازیی ریشەیی لەم‬ ‫سیستمەدا‪ ،‬وتم؛ ئەم بارودۆخەی لە‬ ‫كوردستاندا ئەمڕۆ لە ئارادایە‪ ،‬هەمووی‬ ‫خەتای كابینەی دكتۆر بەرهەم نییە‪،‬‬ ‫هەمووشمان دەزانین كە كێشەكان وەك‬ ‫میراتێك بۆ هەمووان لەپێش راپەڕین‌و‬ ‫لەدوای راپەڕین ماوەتەوە‪ ،‬بەاڵم گرفت‬ ‫لەوەدایە كە رۆژ لەدوای رۆژ السەنگتر‬ ‫دەبێت‪ ،‬بۆ ئ��ەوەی راستگۆبین لەگەڵ‬ ‫خۆمان‌و لەگەڵ خەڵك‪ ،‬دەبێت دەست‬ ‫بخەینە سەر هەموو برینەكان‌و ئازایانەش‬ ‫بە هەردوو سەرۆك‌و هەردوو مەكتەبی‬ ‫سیاسیی بڵێین؛ كە ئێوەن هۆكاری‬ ‫ئەم بارودۆخە‌و چاكسازیش هەر دەبێت‬ ‫لەوانەوە دەستپێبكات‪.‬‬ ‫ئەگەر سەرۆكی حكومەت نەیتوانی‬ ‫راشكاوانە ئ��ەوە بڵێت‪ ،‬با هیچی تر‬ ‫نەڵێت‪ ،‬چونكە ئ���ەوەی دەوت��رێ��ت‪،‬‬ ‫بەشێكی كەمی راستییەكانە‌و وەك‬ ‫پەرلەمانەكەی كوردستانی لێدێت كە‬ ‫ێ موناسبە سەرۆكەكەی لەكاتی‬ ‫بەب ‌‬ ‫ژماردنی دەنگەكاندا‪ ،‬خۆزگەی بەوە‬ ‫خواست كە باشبوو (‪)67‬دەن��گ بوو‪،‬‬ ‫ن��ەك (‪‌)66‬و كەسیش لە ئەندامانی‬ ‫لیستی كوردستانیی نقەیان لێوە نەهات‌و‬ ‫باسی (‪ )30‬ساڵ پاش ئەو رووداوەیان‬ ‫نەكرد‪.‬‬

‫میللەت‪...‬‬ ‫خۆپیشاندان‪ ...‬دەسەاڵت‬ ‫خۆپیشاندان لە هەموو واڵت‌و هەموو‬ ‫شوێنێكی جیهان ئاسایی‌و رەوایە‌و رێنمایی‌و‬ ‫سنووری خۆی هەیە‌و دەبێ‌ خۆپیشاندەران‬ ‫پ��اب��ەن��دب��ن پ��ێ��وەی‪ ،‬ل��ە ب��ەرام��ب��ەردا بە‬ ‫هەمانشێوە بۆ دەسەاڵتیش هەندێ‌ هێڵی‬ ‫سوور هەن بەرامبەر خۆپیشاندەران دەبێ‌‬ ‫نەبەزێنرێن‪.‬‬ ‫وادی�������ارە ن��ات��ێ��گ��ەی��ش��ت��ن��ێ��ك خ��ۆی‬ ‫لەژێر تەمێك ح��ەش��ارداوە‪ ،‬وات��ە ئەگەر‬ ‫خۆپیشاندەران لە كاتی خۆپیشانداندا‬ ‫پەالماری موڵكی گشتیی‌و تایبەت بدەن‪،‬‬ ‫ئەوا بەم كارەیان لە سیستمی خۆپیشاندان‬ ‫دەردەچ��ن‌و ئامانجەكانی خۆیان ناپێكن‪،‬‬ ‫لە هەمانكاتدا دەسەاڵتیش بە شێوەیەكی‬ ‫ناشارستانییانە‌و دڕندەیی رەفتار بەرامبەر‬ ‫بە خۆپیشاندەران دەكات‪ ،‬هەر بەم هۆیەوە‬ ‫ئەو ناتێگەیشتنە دروست دەبێت‌و هەوڵەكان‬ ‫ب��ە ه���ەدەر دەچ���ن‌و ئاڵۆزییەك دروس��ت‬ ‫دەبێت‌و دەسەاڵت چەك‌و گووللەی زیند‌و‌و‬ ‫بەكاردێنێت‌و زیانی گیانیی لێ دەكەوێتەوە‪،‬‬ ‫كە بە هیچ جۆرێك قەرەبوو ناكرێتەوە‪.‬‬ ‫ئێستا ش��ارەك��ان��ی ع��ێ��راق دووچ���اری‬ ‫ق��ەی��ران��ێ��ك ب���ووەت���ەوە‪ ،‬ب���ەاڵم وادی���ارە‬ ‫دەس��ەاڵت��داران بەرپەرچدانەوەی میللەت‌و‬ ‫ل��ەن��اوب��ردن��ی��ان��ی زۆر پ �ێ‌ ئ��اس��ان��ت��رە لە‬ ‫لەناوبردنی گەندەڵیی‪ ،‬یاخو جێهێشتنی‬ ‫دەس����ەاڵت‪ ،‬ن��ە دەس��ت��ی��ان ل��ە دەس���ەاڵت‬ ‫بەردەبێت‌و نە گەندەڵیشیان پێ چارەسەر‬ ‫دەك��رێ��ت‪ ،‬ب��ە هیچ جۆرێكیش نایەوێت‬ ‫شەرعییەت بە خۆپیشاندەران ب��دات‌و بە‬ ‫تێكدەر‌و گێرەشوێن‌و خەوارج ناویان دەبات‪،‬‬ ‫هەڕەشەی كوشتن‌و دەستبڕینیان لێ‌ دەكات‌و‬ ‫جار بە جاریش خۆپیشادانەكە بە فیت‌و‬ ‫دەستی دەركیی وەس��ف دەك��ات‪ ،‬لەبیری‬ ‫چ��ووە ئەگەر دەستی دەرەك��ی��ی نەبوایە‬ ‫ئەسڵەن بە خەونیش ئەم پۆستەی دەست‬ ‫ن��ەدەك��ەوت‪ ،‬چەند پیاوكوژێكی خۆشی‬ ‫ره‌وانەی ناو خۆپیشاندەران دەكات‪ ،‬بە جلی‬ ‫مەدەنیی بۆ كوشتنیان‌و پڕوپاگەندەی بوونی‬ ‫تیرۆریستی خۆكوژیی لەنێو خۆپیشاندەران‬ ‫باڵودەكاتەوە بۆ تۆقاندنیان‪ ،‬ئەوەش لەبیر‬ ‫خۆیان دەبەنەوە كە میللەت زۆر لە تانك‌و‬ ‫زریپۆش‌و چەكی دەسەاڵت بەهێزترە‪ ،‬چونكە‬ ‫خۆپیشاندەران خاوەن مافن‪ ،‬خاوەن مافیش‬ ‫لە هەموو چەكێك بەهێزترە‪.‬‬ ‫ئەگەر لە هەر شارێكی عێراق چەند‬ ‫سەد هەزارێك بڕژێتە سەر شەقامەكان‪،‬‬ ‫ژمارەیان لەو دەنگانەی كە بە دەستیان‬ ‫هێناوە‪ ،‬زی��ات��رە‌و بەمجۆرەش دەس��ەاڵت‬ ‫متمانە ل��ە دەس��ت دەدات‌و گرێبەستی‬ ‫نێوان میللەت‌و دەسەاڵت هەڵدەوەشێتەوە‪،‬‬ ‫كە ئ��ەو گرێبەستەش دەس��ت��ووری واڵت��ە‪،‬‬ ‫دەبێ‌ دەسەاڵت ئەوە بزانێ‌ كە چاكسازیی‬ ‫ناوەخت هیچ سوودێكی نابێت‪ ،‬ئەگەر لە‬ ‫كاتی خۆی نەبێت‪ ،‬منیش گەشبین نیم كە‬ ‫بتوانرێت چاكسازیی بكرێت‪ ،‬چونكە وەك‬ ‫دەزانین كە گەندەڵیی هەموو دامودەزگاكانی‬ ‫دەوڵەتیان گرتووەتەوە‌و دەسەاڵتیش لە‬ ‫وەاڵمدا دەڵێت‪ :‬گەندەڵیی بە شەو و رۆژێك‬ ‫چارەسەر ناكرێت‪.‬‬ ‫* چاالكوانی توركمان‬

‫‪www.sbeiy.com‬‬

‫سةرنووسةر‪ :‬ئازاد ضاالك‬

‫کارگ َي ِری‌و ريکالم‌و ئاگاداريى‪:‬‬

‫‪07480121144 - 07701203949‬‬

‫‪info. rozhnama@gimail.com‬‬ ‫‪riklam.rozhnama@gimail.com‬‬

‫ناونيشان‪:‬‬

‫سل َيمانی‪ :‬زه‌رگه‌ته‌‪ .‬گردی زه‌رگه‌ته‌‪ .‬کؤمپانيای وشه‬ ‫هه‌ول َير‪ :‬گه‌ ِره‌کی زانکؤ‪ .‬چوار ِريانی حه‌مرين‪.‬‬

‫ته‌نيشت بة ِرَيوه‌به‌رَيتی ژينگه‌ (‪)07504733642‬‬

‫دابه‌شکردن‪:‬‬

‫کؤمپانيای پةيپه‌ر‬

‫‪07708649210‬‬ ‫‪07504483631‬‬

‫ذمارة (‪ )625‬سيَشةممة ‪2011/3/15‬‬

‫‪nawxo.rozhnama@yahoo.com‬‬

‫نووسه‌رانی به‌ڕێز ئاگادار ده‌که‌ینه‌وه‌‪ ،‬ئه‌و بابه‌تانه‌ی ل ‌ه رۆژنام ‌ه جێیان نابێته‌وه‌و شیاوی‬ ‫باڵوکردنه‌وه‌ن‪ ،‬ل ‌ه ماڵپه‌ڕی رۆژنام ‌ه (‪ )www.rozhnama.com‬باڵویان ده‌که‌ینه‌وه‌‪.‬‬ ‫پشكۆ ناكام‬

‫حوکمەتە حیزبییەکانی پدک‌و ینک‪ :‬ئینجاز لە فەشەلدا‬ ‫زیایە مەسرەفیی‬ ‫ماوەیەكی دوورو درێ��ژ بوو‬ ‫س��ك��رت��ێ��ری(ی‪.‬ن‪.‬ك) دەرب���ارەی‬ ‫ئەو هەموو دەنگ‌و هاوارو ناڵەیەی‬ ‫ج��ەم��اوەری كوردستان نقەی لە‬ ‫خۆی بڕی بوو‪ ،‬تا خۆی هاتەوە‬ ‫سلێمانی‌و لە ی��ادی راپەڕیندا‪،‬‬ ‫هەندێك قسەی كرد كە (كالعادە)‬ ‫شیاوی هەڵوەستەكردنە لێیان‪ ،‬بۆ‬ ‫نموونە وتی‪ :‬پشتگیریی (ی‪.‬ن‪.‬ك)‬ ‫ب��ۆ داواك���ان���ی خ��ۆپ��ی��ش��ان��دەران‬ ‫دەردەبڕین!!‬ ‫كەسێك لە نزیكەوە لەو زاتەو‬ ‫(ب��ڕی��ارە ژێربەژێرەكانی م‪.‬س)‬ ‫ئاگادار نەبێت‪ ،‬وا دەزانێت كە‬ ‫سبەینێ‌ خۆی‌و چەند (مەالو حاكم‌و‬ ‫ێ بەرەو بەردەركی‬ ‫خانمێك) بەپ ‌‬ ‫س��ەرا ب��ەڕێ��دەك��ەون‌و دەچنە ناو‬ ‫خ��ۆپ��ی��ش��ان��دەرەك��ان��ەوە‌و دەس��ت‬ ‫دەكەن بە سروودی (خوایە وەتەن‬ ‫ئ��اواك��ەی‪ ،)...‬ب��ەاڵم كە دیمەنی‬ ‫چ��ادرە سووتاو و رووخاوەكانی‬ ‫ێ دەبینین‪ ،‬تێدەگەین كە‬ ‫ئ��ەو ‌‬ ‫مەبەستی لە پشتگیریكردنەكەی‪،‬‬ ‫پشتگیریكردنە ل��ە ب��ەردەرك��ی‬ ‫سەرا بە چۆڵی بەبێ‌ نەفەرەكانی‪،‬‬ ‫ئەوانیش بە رۆژ چۆڵیان نەكرد‪،‬‬ ‫بۆیە لوتفیان ك��رد كە بە شەو‬ ‫پێیان چۆڵ بكەن بۆ ئ��ەوەی لە‬ ‫م��اڵ��ەوە ب��ن��وون‪ ،‬چونكە ب��اران‌و‬ ‫س���ەرم���ای س����ەرەت����ای ب��ەه��ار‬ ‫هەاڵمەت‌و ئەنفلوەنزای بەدواوەیە‪،‬‬ ‫تا جەماوەری (سەروەرییەكان)!‬ ‫تووشی نەخۆشیی نەبن‪..‬‬ ‫هەر ئەو زاتە وتی‪ :‬شەهیدەكانی‬ ‫ئ���ەم دوای���ی���ەی س��ل��ێ��م��ان��ی‪ ،‬بە‬ ‫شەهیدی خۆمان دەزانین!! دیارە‬ ‫گەر ئەو قوربانییانە (شەهیدی‬ ‫یەكێتی ب��ن)‪ ،‬دەب��ێ��ت ئ��ەوان��ەی‬ ‫ب��ك��وژی��ان��ن‪ ،‬دوژم����ن‌و ن��اح��ەزی‬ ‫یەكێتی بن‪ ،‬خۆ ناكرێت كەسێك‬ ‫بە دەستی ((دۆست‌و هاوڕێیەكی‬ ‫ستراتیژیی)) ئەوان شەهید بێت‪،‬‬ ‫ب���ەاڵم س���ەرۆك���ەك���ەی(ی‪.‬ن‪.‬ك)‬ ‫دەربارەی بكوژانی ئەو شەهیدانە‪،‬‬ ‫نوتقی نەكرد‌و نەمانزانی ئاخۆ‬ ‫ئ��ەو قوربانییانە دەخرێنە سەر‬ ‫لیستی (ش��ەه��ی��دان��ی دەس��ت��ی‬ ‫هاوپەیمان)‪ ،‬یان هەروەك خۆیان‌و‬ ‫پێش شەهیدبوونیان لە لیستی‬ ‫((ئاژاوەگێڕەكان)) گیردەخۆن‌و‬ ‫ناوهێنانیان تەنیا((رتوش))كردنی‬ ‫رەسمیی یادەكە بوو‪.‬‬ ‫ه���ەروەه���ا ئ���ەو زات���ە وت��ی‪:‬‬ ‫هیوادارم خۆپیشاندەرەكان لە كاری‬ ‫توندوتیژیی دوور بكەونەوە‪ ،‬راستە‬ ‫هەقیەتی دەبێت لە بەردەركی‬ ‫س���ەرا ئ��ەو ه��ەم��وو(ب��ی‪ ،‬ك��ەی‪،‬‬ ‫سی)‌و خاوەن مۆنیكا جامڕەشانە‬ ‫البەن‌و خۆپیشاندەرانیش بە شەو‬ ‫(دەم‌وچاوی)خۆیان نەشارنەوەو‬ ‫پ��ەالم��اری هێزە موسالیمەكانی‬ ‫ئاسایش‌و دژەتیرۆر نەدەن‌و وەك‬ ‫شەمشەمەكوێرە (برایەتی گوڵ‌و‬ ‫تفەنگ) تێكنەدەن!‬ ‫لە دواج��اری��ش��دا‪ ،‬هیوادارین‬ ‫تاڵەبانی ئەمر بكات كە چیتر‬ ‫خۆپیشاندەران نەكوژن كە ئەو‬ ‫سەرەڕای ئەوەش بە (شەهیدی)‬ ‫خۆیان لە قەڵەمی بدات‪ ،‬دەبێت‬ ‫شەهیدانەشیان ب��ۆ ببڕێتەوە‬ ‫كە مەسرەفێكی ت��ری زیادەیە‪،‬‬ ‫لەكاتێكدا كە یەكێتی بە دەست‬ ‫ئیحتیاجییەوە‬ ‫ن��ەب��وون��ی��ی‌و‬ ‫دەناڵێنێت‪....‬‬ ‫* ب��ۆ وت��ەك��ان��ی تاڵەبانی‪،‬‬ ‫بڕوانە سایتی چاودێر ‪2011/3/7‬‬

‫مەحمود رەزا ئەمین‬ ‫رۆژی ‪ 2010/10/29‬بەهۆی‬ ‫راگرتنی دانی پێشینەی خانوو‬ ‫بە گوندنشینەکان‪ ،‬لە بەردەمی‬ ‫بانکی خانوبەرەی سلێمانی دا‬ ‫قەڵەباڵغی دروس��ت ببو‪ .‬لەالی‬ ‫ئەو قەرەباڵغییەدا تاکسییەکم‬ ‫راگرت‪ .‬شۆفێرەکەی پرسی‪ :‬ئەو‬ ‫قەڵەباڵغییە چییە؟ چیرۆکەکەم‬ ‫بۆ گێڕایەوە‪ .‬زۆر بە خێرایی هاتە‬ ‫دەم‪ ،‬وتی‪« :‬لە ژێر لێفەکەمەوە‬ ‫دەت��وان��م‪ ،‬سێ حوکمەتی وەکو‬ ‫ئ��ەم ح��وک��م��ەت��ەی د‪ .‬ب��ەره��ەم‬ ‫بەڕێوەبەرم»‪.‬‬ ‫پ��ێ��م��وای��ە د‪ .‬ب��ەره��ەم��ی��ش‬ ‫خیالفێکی زۆری لەگەڵ شۆفێری‬ ‫تاکسییەکە ن��ەب��ێ‪ .‬زمانحاڵی‬ ‫ئ��ەڵ��ێ‪« :‬ح��وک��م��ەت��ک��ردن زۆر‬ ‫ئاسانە‪ :‬فیشاڵە وتار بدە‌و بڕۆ‪...‬‬ ‫بەڵێنی زل بدە‌و ب��ڕۆ‪ ...‬خەڵک‬ ‫رازین یا نە کەیفی خۆیانە‪ ،‬تۆ‬ ‫م��وچ��ەی خ��ۆت وەرگ����ره‌و ب��ڕۆ‪،‬‬ ‫ئیمتیازەکانت بپارێزەو هەقت‬ ‫نەبێ‪ ...‬ئابوری وێرانە‪ ..‬ئاسایش‬ ‫ب��ەرب��ادە‌‪ ..‬ک��ار‌و ب��ەره��ەم نین‪،‬‬ ‫قیروسیا‪ ،‬ک��ەی ئ��ەوان��ە خەمی‬ ‫حوکمەت‌و سەرۆکن!»‬ ‫دک������ت������ۆر ل������ە ه���ەم���و‬ ‫دەرکەوتنێکیا‪ ،‬زۆرت��ر‪ ،‬لە باتی‬ ‫شەرحکردنی پالنی حوکمەت بۆ‬ ‫نەهێشتنی نەخۆشییە ئابوری‪،‬‬ ‫ک��ۆم��ەاڵی��ەت��ی‪ ،‬خ��زم��ەت��گ��وزاری‪،‬‬ ‫سیاسی‪ ،‬ئەمنی‪ ،‬تەندروستی‪،‬‬ ‫زانستی‪ ،‬پیشەسازی‌و داراییەکان‪،‬‬ ‫باسی سەرکەوتنەکانی خۆی‌و‬ ‫کابینەکەیمان‬ ‫دەسکەوتەکانی‬ ‫بۆ ئەکا‪ .‬سەروەزیر کە ناتوانێ‬ ‫ل��ەس��ەر ئ��ەن��ج��ام��دان��ی ت��اوان��ی‬ ‫بینراو (الجریمة المشهودة)‬ ‫چەکدارێکی ناسراوی پارتی یان‬ ‫یەکێتی‪ ...‬دەزگایەکی حیزبیی‬ ‫پارتی یان یەکێتی بدا بە دادگا‪،‬‬ ‫لەبەر شەوقی کامێرادا باسی‬ ‫س��ەروەری��ی ق��ان��ون‌و بێالیەنی‬ ‫دادگامان بۆ ئەکا‪ .‬کە تەواوی‬ ‫کابینەکەی ن��ات��وان��ێ ب��ڕی��اری‬ ‫رێکخراوی یەکێتیی قوتابیانی‬ ‫پ���ارت���ی ه��ەڵ��وەش��ێ��ن��ێ��ت��ەوە‌و‬ ‫دەرگاکانی زانکۆکانی پارێزگای‬ ‫ه���ەول���ێ���ر ب���ۆ خ��وێ��ن��دک��اران‬ ‫بخاتەوە سەر پشت‪ ،‬ئەو باسی‬ ‫هەوڵەکانی جیاکردنەوەی حیزب‬ ‫لە حوکمەتت بۆ ئەکا‪ .‬کە لێی‬ ‫ئەپرسی هەڵوێستت چییە لەسەر‬ ‫دامەزراندنی ناقانونی دەیان هەزار‬ ‫کادر‌و ئەندام‌و الیەنگری حیزبی‪،‬‬ ‫بە تەزکیەی حیزبی‪ ،‬ئەو باسی‬ ‫ع��ورف‌و ع��ادەت��ی کۆمەاڵیەتی‌و‬ ‫واسیتەو واسیتەکاریت بۆ ئەکا‪.‬‬ ‫ل���ە وت������اری پ��ێ��ش��وم��دا‪:‬‬ ‫(ئ��ەم حوکمەتە بونی خەتەرە‬ ‫ن���ەک ن��ەب��ون��ی) فەشەلەکانی‬ ‫حوکمەتەکەی دک��ت��ۆرم ژم��ارد‬ ‫ب��و‪ .‬ل��ەم وت����ارەدا ب��اس��ی ئەو‬ ‫شتانە ئەکەم کە د‪ .‬بەرهەم بە‬ ‫«ئینجاز»یان ئەزانێ‪.‬‬ ‫ئاخۆ حوکمەتە حیزبییەکانی‬ ‫هەرێم «ئینجاز»یان هەیە؟‬ ‫حوکمەت چییە؟ جۆرێکە لە‬ ‫مەنەجمێنت‪ :‬ئیدارەدان‪.‬‬ ‫ئیدارەدانی سەرکەوتو ئەو‬ ‫ئیدارەدانەیە کە بە ئیمکانیاتی‬ ‫ب���ەردەس���ت‪ :‬م����ادی‌و م��رۆی �ی‌و‬ ‫م��ەع��ن��ەوی‪ ،‬زۆرت��ری��ن خزمەت‬ ‫(س��ی��اس��ی‪ ،‬ئ��اب��وری‪ ،‬ئەمنی‪،‬‬ ‫زانستی‪ ،‬پیشەسازی‪ ،‬دارای��ی‪،‬‬ ‫ک��ۆم��ەاڵی��ەت�ی‌و رۆشنبیری) بە‬ ‫باشترین کوالیتی پێشکەش ئەکا‪.‬‬ ‫بۆئەوەی بزانین شەش کابینە‬

‫حیزبییەکەی پ��ارت�ی‌و یەکێتی‬ ‫لە نزیکەی ‪ 20‬ساڵی راب��ردودا‬ ‫سەرکەوتو بون یان فاشیل‪ ،‬ئەبێ‬ ‫بپرسین‪ :‬توانیویانە بە باشترین‬ ‫شێوە ئیمکانیاتی مادی‌و مرۆیی‌و‬ ‫سامانی سروشتی‌و هەلومەرجی‬ ‫سیاسی بخەنەگەڕ‌و زۆرت��ری��ن‬ ‫ق��ازان��ج ب��ە خ��ەڵ��ک بگەیەنن‌و‬ ‫باشترین کااڵ پێشکەش بکەن؟‪:‬‬ ‫یەکەم‪ :‬ئەگەر حوکمەتەکانی‬ ‫یەکێتی‌و پارتی‪ ،‬هەرکامیان لە‬ ‫هەر قۆناغێکدا توانیبێتی زیاد‬ ‫لەو توانا مادییەی لەبەردەستی‬ ‫ب��وە‪ ،‬خزمەت بگەیەنێ‪ ،‬مانای‬ ‫وایە «ئینجاز»ی هەبوە‪.‬‬ ‫بۆ نمونە‪ :‬ئەگەر کابینەی‬ ‫ش��ەش لە ساڵێکدا تەنیا یەک‬ ‫ملیارد دۆالری لەبەردەست بو‪،‬‬ ‫بەاڵم توانی بایی یەک ملیارد‌و‬ ‫ی���ەک م��ل��ێ��ون دۆالر خ��زم��ەت‪،‬‬ ‫بە کوالیتی ب��ەرز‪ ،‬پێشکەشی‬ ‫هاواڵتیان بکا‪ ،‬ئ��ەوە ئینجازی‬ ‫ئ��ی��دارەدان��ە‪ .‬ئەکید ه��ەر شەش‬ ‫کابینەکەی یەکێتی‌و پارتی‬ ‫«ئینجاز»ی وایان نەبوە‪.‬‬ ‫ئەگەر کابینەکە بایی یەک‬

‫فراکسێونی دەسەاڵت‬ ‫لە پارلەمانی‬ ‫کوردستان بە چەپڵە‬ ‫متمانەیان دایەوە‬ ‫بە بەرهەم ساڵح‌و‬ ‫حوکمەتەکەی‬ ‫پارتی‌و یەکێتی‬ ‫ملیارد دۆالر خزمەتی کوالیتیی‬ ‫ب��ەرزی پێشکەشکردین‪ ‌،‬مانای‬ ‫وای��ە ئەرکی سەرشانی خۆیی‌‬ ‫جێبەجێکردوە‪ .‬س��ەرک��ەوت��وە‪،‬‬ ‫بەاڵم ئینجازی نییە تا پێویست‬ ‫بێ میدیای ئ��ازاد‌و ئۆپۆزسێون‬ ‫دەستخۆشی لێ بکەن‪ .‬ئەکید‬ ‫هەر شەش کابینەکەی یەکێتی‌و‬ ‫پارتی «ئینجاز»ی وایان نەبوە‪.‬‬ ‫لێ‪ ،‬ئەگەر یەک ملیارد دۆالری‬ ‫لەبەردەست بو‪ ،‬بایی چارەکە‬ ‫ملیاردێک دۆالر خزمەتگوزاری‬ ‫پێشکەشکردین‪ ،‬ئەوە فەشەلی‬ ‫ی‬ ‫گ����ەورەی����ەو ئ��ەب��ێ ل��ەس��ەر ‌‬ ‫ئ��ی��ج��رائ��ات��ی ل��ەگ��ەڵ ب��ک��رێ‪...‬‬ ‫رەخنەی توندی لێ بگیرێ‪...‬‬ ‫هەڵوەشێنرێتەوە‪.‬‬ ‫کابینەکەی‬ ‫ب��ە دڵنیاییەوە ئ��ەم نمونەیە‬ ‫ک��ورت��ک��راوەی تاقیکردنەوەی‬ ‫هەر شەش کابینەکەی یەکێتی‌و‬ ‫پارتییە بە بچوککراوەیی‪ .‬یانی‬ ‫فەشەلی کابینەکانی حیزب لەم‬ ‫نمونەیەش گ���ەورەت���رن‪ ،‬بۆیە‬ ‫گونجاوە کابینەکانیان ناوبنێین‪،‬‬ ‫کابینەکانی داهێنان لە فەشەلدا‪.‬‬ ‫دووەم‪ :‬د‪ .‬بەرهەم ژمارەیەک‬ ‫شانازیی وەهمی هەیە‪ ،‬پێیانەوە‬

‫ئەنازێ‪:‬‬ ‫‪ - 1‬دامەزراندنی ژمارەیەک‬ ‫زانکۆی تر‪.‬‬ ‫‪ - 2‬دام��ەزران��دن��ی نزیکەی‬ ‫‪ 35000‬کەس‪.‬‬ ‫‪ - 3‬پێشینەی خ��ان��و بۆ‬ ‫گوندییەکان‪.‬‬ ‫‪ - 4‬یەکخستنی پێشمەرگە لە‬ ‫یەک هێزدا‪.‬‬ ‫ئاخۆ ئەوانە «ئینجاز»ن؟‬ ‫لە زانستی ئابوریدا تێرمێک‬ ‫ه��ەی��ە پ��ێ��ی ئ��ەوت��رێ (الجهد‬ ‫االقتصادی)‪ .‬جوهدی ئیقتیصادی‬ ‫چ��ی��ی��ە؟ خ����اوەن ک��ارگ��ەی��ەک‬ ‫ک��ااڵی��ەک��ی دی��اری��ک��راو ب��ەره��ەم‬ ‫ئەهێنێ‪ .‬داه��ات��ی ک��ارگ��ەک��ەی‬ ‫بەشی ژیانی خۆی‌و خێزانەکەی‌و‬ ‫ک��رێ��ک��ارەک��ان �ی‌و‬ ‫مـــوچــەی‬ ‫(ص��ی��ان��ە)ی ک��ارگ��ەک��ەی ئەکا‪.‬‬ ‫شتێکیشی لێ ئەمێنێتەوە بۆ‬ ‫پاشەکەوتکردن‌و کەڵەکەکردنی‬ ‫سەرمایه بۆ رۆژان��ی لێقەومان‌و‬ ‫زەرەری گەورە‌‪ .‬ماندوبونی ئەم‬ ‫کابرایە لەگەڵ کارگەکەی‪ ،‬بە‬ ‫خۆڕایی ناڕوا‪ .‬جوهدی ئەم خاوەن‬ ‫کارگەیە جوهدێکی ئیقتیسادیە‪.‬‬ ‫خاوەن کارگەیەکی تر هەمان‬ ‫ک��ااڵ‪ ،‬یان کااڵیەکی تر بەرهەم‬ ‫ئەهێنێ‪ ،‬لێ داهاتی کارگەکەی‬ ‫وەکو خاوەن کارگەکەی یەکەم‬ ‫بەشی ژی��ان‌و پێویستییەکانی‬ ‫ت��ر ن��اک��ا‪ .‬ئ��ەم ک��اب��رای��ە ئەگەر‬ ‫بەردەوام بێ لەسەر ئەو کارەی‪،‬‬ ‫لە کۆتاییدا ئیفالس ئەکا‪ .‬ئەو‬ ‫جوهدەی ئ��ەم کابرایە سەرفی‬ ‫ئەکا‪ ،‬پێی ئەوترێ جوهدی نا‬ ‫ئیقتیسادی‪.‬‬ ‫با بەو پێودانگەی سەرەوە‬ ‫«ئینجاز»ەکانی کابینەی شەش‬ ‫بپێوین‌و بزانین فیعلەن ئینجازن‬ ‫یان فەشەل؟‬ ‫‪ -1‬زان��ک��ۆ دام���ەزران���دن‬ ‫کاتێک ئینجازە کە‪ :‬زەرورەت��ی‬ ‫ئابوری‌و زانستی‌و کۆمەاڵیەتی‬ ‫سەپاندبێتی؛‌ ک��ە خوێندکارە‬ ‫دەرچ��وەک��ان بەگوێرەی پالنی‬ ‫پێشوەخت لەناو کەرتی تایبەتی‌و‬ ‫گشتیدا جێگەیان ببێتەوەو‬ ‫ج��وه��دی ئیقتیسادی س��ەرف‬ ‫بکەن؛ کە لە کاتی دامەزراندنیا‬ ‫نوقسانیەکی ت��ر ن��ەب��ێ‪ ،‬لەم‬ ‫پێویست تر بێ پارەی بۆ خەرج‬ ‫بکرێ؛ کە نە زانکۆ نوێیەکەو نە‬ ‫زانکۆ کۆنەکان کێشەی کەمیی‬ ‫دەس��ت��ەی خ��وێ��ن��دن (الهیئة‬ ‫التدریسیة)‌و مەنهەجیان نەبێ؛‬ ‫کە کێشەی بیناو جێگەو رێگەی‬ ‫ب��ەڕێ��وەب��ردن‌و هۆڵی خوێندن‬ ‫لە هیچ زانکۆیەکدا نەبێ؛ کە‬ ‫ئامرازەکانی حەوانەوەی تەلەبە‌و‬ ‫میزانیەی پێویست بۆ سەرخستنی‬ ‫زانکۆکە دابینکرابن‌و قورسایی‬ ‫نەخەنە سەر کەرتەکانی تر‪.‬‬ ‫ئ���ەوەی رون‌و ئاشکرایە‪،‬‬ ‫ل��ە ک��وردس��ت��ان دام��ەزران��دن��ی‬ ‫زانکۆ هیچ پەیوەندییەکی بە‬ ‫پێویستییەکانی ژیانی کۆمەڵەوە‬ ‫نییە‪ .‬یەکێتی‌و پارتی بە بڕیاری‬ ‫سیاسی‌و بۆ بەرتیلی سیاسی‬ ‫زان��ک��ۆ دائ��ەم��ەزرێ��ن��ن‪ .‬رۆژی‬ ‫‪ 2010/1/26‬سەرۆکی هەرێم چوە‬ ‫ناوچەی پشدەر‌و رانیە‪ .‬لەوێ‬ ‫بەڵێنی دام��ەزران��دن��ی زانکۆی‬ ‫راپ��ەڕی��ن‪-‬ـ��ی دا‪ .‬زانکۆکانی‬ ‫هەڵەبجە‌و گەرمیان بەهەمان‬ ‫دەستور‪ ،‬بە بڕیاری لێپرسراوە‬ ‫حیزبییەکانی یەکێتی‌و پارتی‬ ‫دامەزرێنران‪.‬‬

‫‪ -2‬ب��ە گ��وێ��رەی قانونی‬ ‫ب��ودج��ەی س��اڵ��ی ‪ ،2010‬ئەبو‬ ‫ک��اب��ی��ن��ەک��ەی ب���ەره���ەم ساڵح‬ ‫نزیکەی ‪ 10000‬ک��ەس‪ ،‬لەسەر‬ ‫بناغەی پێویستی وەزارەتەکان‌و‬ ‫ل��ێ��وەش��اوەی��ی‌و ش���ارەزای���ی‪،‬‬ ‫داب��م��ەزرێ��ن��ێ‪ .‬ب��ەاڵم کابینەی‬ ‫ش���ەش‪ ،‬ب��ە ت��ەزک��ی��ەی حیزبی‬ ‫نزیکەی ‪ 35000‬ئەندام‌و الیەنگری‬ ‫هەردوو حیزبەکەی دامەزراندوە‪.‬‬ ‫ئەمە لەیەککاتدا‪ :‬پێشێلکردنی‬ ‫قانونی بودجەیە؛ بەفیڕۆدانی‬ ‫س��ام��ان��ی گشتییە؛ خیانەتە‬ ‫ل��ەو س��وێ��ن��دەی خ��واردوی��ەت��ی‬ ‫ک��ە حوکمەتی گ��ەل ب��ێ نەک‬ ‫حوکمەتی حیزب‪ .‬ئەبو لەسەری‬ ‫پارلەمان لێی بپرسیایەتەوە‪.‬‬ ‫گ��وم��ان ه��ەی��ە دەس����ەاڵت‬ ‫بەنیازی خراپ ئەمە بکا‪ :‬لەباتی‬ ‫ب��وژان��دن��ەوەی ئ��اب��وری و لەو‬ ‫رێگەیەوە نەهێشتنی بێکاری‪،‬‬ ‫پەنا ببا بۆ نغرۆکردنی کەرتی‬ ‫ب��ەڕێ��وەب��ردن ب��ە م��وچ��ەخ��ۆری‬ ‫بندیوار‌و گەورەترکردنی دیاردەی‬ ‫بێکاریی دەمامکدار‪ .‬بۆئەوەی‬ ‫هیچ حوکمەتێک دوای حوکمەتە‬ ‫حیزبییەکانی پارتی‌و یەکێتی‬ ‫نەتوانێ باری ئابوری‌و ئیداریی‬ ‫ک��وردس��ت��ان هەڵبستێنێتەوە‪.‬‬ ‫ن��ی��ازی وەه���ا ئ��ەگ��ەر ه��ەب��ێ‪،‬‬ ‫ئەگاتە رادەی خیانەتی گەورەی‬ ‫نیشتمانی‪.‬‬ ‫‪ -3‬پ��ێ��ش��ی��ن��ەی خ��ان��و‬ ‫بۆ گوندنشینەکان‪ ،‬بڕیارێکی‬ ‫سیاسیی ئیرتیجالیی بێپالن بو‪.‬‬ ‫ئەم بڕیارە ناتوانێ‪ :‬گوندەکان‬ ‫ئ�����اوەدان ب��ک��ات��ەوە؛ ئ��اب��وری‬ ‫کشتوکاڵی ببوژێنێتەوە؛ لە‬ ‫قەبارەی قەیرانی نیشتەجێبون‬ ‫ک��ەم ب��ک��ات��ەوە؛ گوندییەکان‬ ‫بگێڕێتەوە بۆ الدێ‪ .‬لەبەرئەوە‬ ‫هەرچی پارەیەک لەم بڕیارەدا‬ ‫خ��ەرج ک���راوەو خ��ەرج ئەکرێ‪،‬‬ ‫ئەچێتە خ��ان��ەی بەفیڕۆدانی‬ ‫سامانی گشتییەوه‪ .‬کابینەی‬ ‫ش���ەش ئ���ەم ب���ڕی���ارەی‌ وەک��و‬ ‫بەرتیلی سیاسی دەرک���رد‪ .‬بۆ‬ ‫کڕینی دەنگ بو بۆ هەڵبژاردنی‬ ‫گشتیی ئەنجومەنی نوێنەرانی‬ ‫عێراق‪ .‬ئەبو لەسەری پارلەمان‬ ‫لێی بپرسیایەتەوە‪.‬‬ ‫‪ -4‬دوو هەوڵی هاوتەریب‬ ‫هەن بۆ ئ��ەوەی دەس��ەاڵت پێی‬ ‫ئەڵێ «یەکخستنی پێشمەرگە»‪.‬‬ ‫یەکێکیان دروستکردنی چوار‬ ‫لیوای سەربازییە لەسەر میالکی‬ ‫وەزارەت���ی دیفاعی ع��ێ��راق‪ ،‬بۆ‬ ‫هەرێمی کوردستان‪ .‬یەکێتی‌و‬ ‫پ��ارت��ی ئ��ەم چ���وار لیوایەیان‬ ‫لەنێوان خۆیاندا دابەش کردوە‪.‬‬ ‫ه�����ەوڵ�����ەک�����ەی ت���ری���ان‬ ‫یەکخستنی ه��ێ��زی چ��ەک��داری‬ ‫ه��������ەردوال (پ��ێ��ش��م��ەرگ��ەی‬ ‫یەکێتی‌)‌و (زێرەڤانیی پارتی)‬ ‫یە لە چ��وارچ��ێ��وەی وەزارەت���ی‬ ‫پ��ێ��ش��م��ەرگ��ەی حوکمەتەکەی‬ ‫یەکێتی‌و پارتی دا‪ .‬بۆ سەلماندنی‬ ‫ئ���ەوەی ئ��ەم ه��ێ��زەش ه��ەر بە‬ ‫هێزی حیزبی ئەمێنێتەوەو کەس‬ ‫ناتوانێ بەبێ تەزکیەی حیزبی‬ ‫تیایدا ببێ ب��ە هیچ‪ ،‬خوێنەر‬ ‫ئەنێرم ب��ۆ الی ه��ەواڵ��ێ��ک کە‬ ‫رۆژی یەکشەممە‪2010/4/4 ،‬‬ ‫ل��ە م��اڵ��پ��ەڕی س��ەرۆک��ای��ەت��ی‬ ‫ه��ەرێ��م��دا ب�ل�اوک���راوەت���ەوە‪.‬‬ ‫ناونیشانی هەواڵەکە بریتییە لە‬ ‫(سەرۆکی هەرێمی کوردستان‬ ‫کۆبونەوەیەکی‬ ‫سەرپەرشتی‬

‫فەرماندەیی گشتی هێزەکانی‬ ‫پاراستنی هەرێم دەک���ات)‪ .‬لە‬ ‫خاڵی ‪2‬ـی ئەو هەواڵەدا بە دەق‬ ‫نوسراوە‪ -2« :‬بەشداریکردنی‬ ‫الیەنە سیاسییەکانی دیکە لەو‬ ‫هێزانەی وەزارەت��ی پێشمەرگە‪،‬‬ ‫ئ����ەوان����ەی ک���ە ب���ە ک����ردەوە‬ ‫پێشمەرگە ب��وون»‪ .‬ئەم دەقە‬ ‫هیچ لێکدانەوەیەک هەڵناگرێ‪،‬‬ ‫ئ��ەوە نەبێ کە ئ��ەو شانازییە‬ ‫بەدینەهاتوەی د‪.‬بەرهەم باسی‬ ‫ئەکا‪ ،‬تەقنینکردن‌و شەرعاندنی‬ ‫میلیشیاکانی پارتی‌و یەکێتییە‪.‬‬ ‫ئ��ەو میلیشیایانەی ‪ 20‬ساڵە‬ ‫بەخوێن‌و سامانی خەڵک قەڵەو‬ ‫ئەکرێن بۆ پاراستنی بەرژەوەندی‬ ‫دوو بنەماڵە‪.‬‬ ‫بە گوێرەی بەڵێنی سەرۆکی‬ ‫هەرێم کە ‪ ،2010/2/16‬لە وتاریدا‬ ‫بۆ (کۆنگرەی یەکگرتنەوەی‬ ‫یەکێتی زانایانی ئاینی ئیسالم لە‬ ‫کوردستان) بە زانایانی ئاینی‌و‬ ‫خەڵکی کوردستانی دا‪ ،‬ئەبو‬ ‫«ئینجاز»ـی یەکخستنی هێزی‬ ‫پێشمەرگەو ت��ەواوی دام��ەزراوە‬ ‫دووبەشکراوەکانی تری هەرێم‪،‬‬ ‫هەتا کۆتایی ‪ 2010‬بهاتایەتە دی‪.‬‬ ‫بەرهەم ساڵح لە دانیشتنی‬ ‫‪ 2011/3/9‬دا لە (ال وعی) دا دانی‬ ‫بە شکستی خۆی‌و حوکمەتەکیدا‬ ‫ه��ێ��ن��ا‪ .‬ئ���ەوان���ەی ئ��ەم��ان��ەوێ‬ ‫تێبگەین‪ ،‬تێگەیشتین ک��ە‪:‬‬ ‫دەستی سەرۆک‌و حوکمەتەکەی‬ ‫زۆر لە دەستی حیزب کورتترن؛‬ ‫هیچ تاوانبارێکی پێ نادرێ بە‬ ‫دادگا؛ ناتوانێ سنور بۆ حیزب‬ ‫دابنێ مافی مرۆڤ‌و مافی هاواڵتی‬ ‫کوردستان پێشێل نەکا؛ ناتوانێ‬ ‫ب��ەرگ��ری ل��ەو قانونانە بکا کە‬ ‫پارلەمانەکەی حیزب دایان ئەنێ؛‬ ‫ناتوانێ رێ��گ��ەی پێشێلکردنی‬ ‫قانون لە حیزب‌و میلیشیاکانی‬ ‫بگرێ؛ ناتوانێ نەهێڵێ میلیشیای‬ ‫حیزب خۆپیشاندەر بڕفێنێ‪...‬‬ ‫خێمەی خۆپیشاندەر بسوتێنێ؛‬ ‫ناتوانێ ی��ان ن��اوێ��رێ رێگە لە‬ ‫تاوانی سیستماتیک بگرێ؛ بۆ‬ ‫جواڵندنی هێز‌و باڵوەپێکردنی‬ ‫هێز حیزب نە پرسی پێ ئەکا‪ ،‬نە‬ ‫بەگوێی ئەکا؛ دەسەاڵتی خۆی‌و‬ ‫وەزی��رەک��ەی لە ژێ��ر دەسەاڵتی‬ ‫یەکێتیی قوتابیانی پارتییەوەیە؛‬ ‫ئاگای لە داتاکانی وەزارەتەکانی‬ ‫پ��ارت��ی نییە؛ ئ��اگ��ای ل��ە ب��اری‬ ‫دارای��ی گیتۆکەی پارتی نییە؛‬ ‫لەترسی غەزەبی حیزب دایە پاڵی‬ ‫حیزب‌و خوێنی خۆپیشاندەرانی‬ ‫بۆ چەتەکانی حیزب حەاڵڵ کرد؛‬ ‫توانای بەرەنگاربونەوەی دیاردەی‬ ‫گەندەڵی نییە؛ ناتوانێ بەر لە‬ ‫بەفیڕۆدانی سامانی نیشتمانی‬ ‫بگرێ؛ ئاگای لە داهات‌و شیرینی‬ ‫نەوتی کوردستان نییە‪.‬‬ ‫س���ەرەڕای ئ��ەو راستییانە‪،‬‬ ‫کەچی فراکسێونی دەسەاڵت لە‬ ‫پارلەمانی کوردستان بە چەپڵە‬ ‫متمانەیان دای��ەوە بە بەرهەم‬ ‫ساڵح‌و حوکمەتەکەی پارتی‌و‬ ‫یەکێتی‪ .‬ئەو ئەندام پارلەمانەی‬ ‫متمانە بە حوکمەتی وەها ئەدا‪،‬‬ ‫بێگومان نوێنەری گەل نییە‪ ،‬بۆیە‬ ‫ئەشێ بونی ئەم پارلەمانە بکەین‬ ‫بە فەشەلێکی تری دەس��ەاڵت‌و‬ ‫وەکو خەڵکی سلێمانی ئەڵێن‪،‬‬ ‫ناوی بنێین‪ :‬شازی فەشەل‪.‬‬ ‫ب��ڵ��ێ��ی زاک����ی����رەی گ��ەل‬ ‫مەهزەلەکەی ‪ 2011/3/9‬ی لە‬ ‫بیربچێتەوە؟‬

RE

KL

AM

RE KL

AM

www.rozhnama.net

2011/3/15 ‫) سيَشةممة‬625( ‫ذمارة‬