Rozhnama

Page 1

‫لە هەولێر؛ "گرووپی حەسیرمەیدان" دەستبەكاردەبێت‬

‫رۆژن��ام��ە‪ :‬هەڵكوتانە سەر‬ ‫مااڵن‌و رێگرتن لە خەڵك‌و ئازارو‬ ‫ئەشكەنجەدانی رۆژن��ام��ەن��ووس‌و‬ ‫ه���ەڵ���س���وڕاو ‌و چ��االك��وان��ان��ی‬ ‫م��ەدەن��ی �ی‌و ئ��ەن��دام‌و الیەنگری‬

‫پارتە ئۆپۆزسیۆنەكان‪ ،‬لە هەولێر‬ ‫ب���ەردەوام���ە‌و پ��ەرل��ەم��ان��ت��اران��ی‬ ‫ئ��ۆپ��ۆزس��ی��ۆن��ی��ش ب��ە "گ��رووپ��ی‬ ‫حەسیرمەیدان" پێناسەی دەكەن‪.‬‬ ‫ل���ە ش�����اری ه���ەول���ێ���ر‪ ،‬بە‬

‫هه‌ولێر‬ ‫بازاڕی گه‌رمه‌‬ ‫ژمارە (‪ )631‬سێشەممە ‪2011/4/26‬‬

‫كۆمپانیای وشە هەفتانە دەریدەكات‬

‫‪17‬‬

‫رۆژی روون�����اك‌و ب��ە ب��ەرچ��اوی‬ ‫خ��ەڵ��ك��ەوە‪ ،‬بەشێوەی گ��رووپ‌و‬ ‫چەند ئۆتۆمبێلێك بەدوای یەكدا‪،‬‬ ‫هەڵدەكوتنە س��ەر هاواڵتییان‌و‬ ‫هەڕەشەیان لێدەكەن‌و مافەكانیان‬

‫پێشێل دەك��رێ��ت‪ ،‬بەرپرسانی‬ ‫ئەمنییش‪ ،‬بێئاگایی خ��ۆی��ان‬ ‫نیشاندەدەن‌و دەڵێن‪ :‬هەڕەشە‬ ‫گەیشتووەتە ئەوانیش‪.‬‬ ‫بۆ‪...‬ل‪3‬‬

‫به‌ پالن؛ په‌الماری‬ ‫راگه‌یاندنه‌کانی هه‌رێم‬ ‫ده‌درێت‬ ‫نرخ (‪ )750‬دینار‬

‫‪18‬‬

‫‪www.rozhnama.net‬‬

‫لە سلێمانی؛ بێجگە لە ئاسایش‌و پۆلیس‪ ،‬زیاتر ل ‌ه (‪)10‬هه‌زار پێشمه‌رگ ‌ه باڵودەكرێنەوە‬

‫ئۆپۆزسیۆن‪ :‬كارتی بەهێزمان بەدەستەوەیە‬

‫رۆژن��ام��ە‪ :‬ه��اوك��ات لەگەڵ‬ ‫راگەیاندنی بریكاری وەزارەت��ی‬ ‫ن��اوخ��ۆ س���ەب���ارەت ب��ە ب��وون��ی‬ ‫لیوایەك‌و هەشت هەزار چەكدار‬ ‫ل���ەن���او ش����اری س��ل��ێ��م��ان��ی��دا‪،‬‬ ‫ئ��ۆپ��ۆزس��ی��ۆن رای��دەگ��ەی��ەن��ێ��ت‪:‬‬ ‫هێشتا ك��ارت��ە بەهێزەكانیان‬ ‫بەكارنەهێناوە‪.‬‬ ‫بریكاری وەزارەت��ی ناوخۆی‬ ‫حكومەتی هەرێم‪ ،‬بۆ "رۆژنامە"ی‬ ‫ئ���اش���ك���رادەك���ات‪" :‬ب��ێ��ج��گ��ە‬ ‫لەهێزەكانی پۆلیس‌و ئاسایش‪،‬‬ ‫زیاتر ل ‌ه (‪ )10‬هەزار پێشمه‌رگ ‌ه‬ ‫لەنێو سلێمانیدا خ��راون��ەت��ە‬ ‫ئامادەباشییەوە‌و بەشی زۆری ئەو‬ ‫هێزانەش لە دەوروبەری سلێمانیدا‬ ‫هۆكارەكەشی‬ ‫جێگیركراون"‪.‬‬ ‫بۆ ئەوە دەگەڕێنێتەوە‪" :‬ئەگەر‬ ‫روداوێ��ك��ی ن��ەخ��وازراو لەنێوان‬ ‫ح��ی��زب‌و الی��ەن��ەك��ان��دا رووی���دا‪،‬‬ ‫هێزەكانی پۆلیس‌و ئاسایش‌و‬ ‫پێشمەرگە ناوبژیوانیی دەكەن"‪.‬‬ ‫ل��ە دوای��ی��ن ك���اردان���ەوەی‬ ‫فۆتۆ‪ :‬رۆژنامه‌‬ ‫ئۆپۆزسیۆنیشدا‪ ،‬ئەبوبەكر عەلی‪ ،‬ب ‌ه سه‌ربازگه‌کردنی سلێمانی به‌رده‌وامه‌ ‌ ‬ ‫ئ��ەن��دام��ی مەكتەبی سیاسیی‬ ‫یەكگرتوی ئیسالمیی كوردستان‪ ،‬پێویست نەكات ئۆپۆزسیۆن ئەو ك��وردس��ت��ان‪ ،‬دەڵ��ێ��ت‪" :‬وەك��و ئەندامی ئێمە لەگەڵ جەماوەری نەداوە‪ ،‬ئەمەش بۆ ئەوەیە هێڵێك گەورە بەدەست ئۆپۆزسیۆنەوه‌ی ‌ه‬ ‫ئ���ۆپ���ۆزس���ی���ۆن‪ ،‬ت��ائ��ێ��س��ت��ا سەرشەقامدایە‪ ،‬بەاڵم تائێستا بمێنێتەوە بۆ گفتوگۆ لەگەڵ بەكاریبهێنێت‪.‬‬ ‫رایگەیاند‪" :‬ئۆپۆزسیۆن شێوازو كارتانە بەكاربهێنێت"‪.‬‬ ‫وردەكاریی لەالپەڕە (‪)2‬دا‬ ‫ه������ەروەك‪ ،‬ع��ەب��دول��س��ت��ار ب��ەت��ەواوەت��ی دانەبه‌زیوینەتە هەرسێ الیەنەكە‪ ،‬بەیەكجاریی دەس��ەاڵت��دا بۆ چارەسەركردنی‬ ‫رێ��گ��ای م��ەدەن��ی��ی��ان��ەی ت��ری‬ ‫دەخوێننەوە‪...‬‬ ‫لەبەردەستدا م��اوە‪ ،‬ه��ی��وادارم مەجید لە كۆمەڵی ئیسالمیی س��ەرش��ەق��ام‪ ،‬راس��ت��ە الیەنگرو بڕیاری چوونە سەرشەقاممان گرفتەكان‪ ،‬ئەگەرنا زۆر كارتی‬

‫وته‌بێژی بزووتنه‌وه‌ی گۆڕان‪:‬‬

‫ئەمریكا؛ رێگا نادات هێز به‌کاربهێنرێت‬

‫رۆژن�����ام�����ە‪ :‬وت��ەب��ێ��ژی‬ ‫ب�����زووت�����ن�����ەوەی گ������ۆڕان‪،‬‬ ‫رەت�����ی�����دەك�����ات�����ەوە‪ ،‬ك��ە‬ ‫ئەمریكییەكان‪ ،‬گڵۆپی سەوزیان‬ ‫ب��ۆ دەس���ەاڵت���داران���ی ه��ەرێ��م‬ ‫داگیرساندبێت بۆ جوڵەپێكردن‌و‬ ‫بەكارهێنانی هێز بەرامبەر‬ ‫خۆپیشاندەران‪.‬‬ ‫محەمەد تۆفیق رەحیم‪،‬‬ ‫لە لێدوانێكیدا بۆ "رۆژنامە"‪،‬‬ ‫روونیدەكاتەوە‪" :‬ئەو قسانە؛‬ ‫راست نین‌و بەهیچ شێوەیەك‪،‬‬ ‫ئەمریكا شتی وا بەكەس ناڵێت‌و‬ ‫لە هیچ شوێنێكی دنیادا ئەو‬ ‫جۆرە هەڵوێستەیان نییە؛ كە‬

‫چەك دژی خەڵكی مەدەنیی‌و‬ ‫خۆپیشاندەران بەكاربهێنرێت"‪.‬‬ ‫ل����ەب����ارەی ه��ەڵ��وێ��س��ت��ی‬ ‫ئەمریكییەكانیشەوە بۆ دۆخی‬ ‫ئێستای هەرێمی كوردستان‌و‬ ‫بەتایبەت دوای ئەو كۆبوونەوانەی‬

‫لەگەڵ ئۆپۆزسیۆن‌و دەسەاڵتدا‬ ‫ك���ردووی���ان���ە‪ ،‬وت��ەب��ێ��ژەك��ەی‬ ‫"گۆڕان"‪ ،‬وتی‪" :‬ئەمریكییەكان‪،‬‬ ‫ل��ە ه��ەم��وو شوێنێكی دنیادا‬ ‫هەڵوێستیان چۆنە‪ ،‬لێرەش‬ ‫ه��ەم��ان هەڵوێستیان هەیە‪،‬‬

‫بەوەی كە خەڵك مافی خۆیەتی‌و‬ ‫ئازادە خۆپیشاندان بكات‌و نابێت‬ ‫هێز‌و توندوتیژیی بەرامبەر بە‬ ‫خەڵك بەكاربهێنرێت‌‪ ،‬ئەوەش‬ ‫هەڵوێستیانە‌و هەم بە ئێمە‌و‬ ‫هەم بە دەسەاڵتیشیان وتووە"‪.‬‬

‫"كابینەكەی‬ ‫د‪.‬بەرهەم؛ تەزكییەی‬ ‫حیزبیی بۆ نەوەدەكان‬ ‫گەڕاندووەتەوە"‬ ‫رۆژن������ام������ە‪ :‬ئ���ەن���دام���ی‬ ‫سەركردایەتی‌و لێپرسراوی مەڵبەندی‬ ‫دهۆكی یەكگرتووی ئیسالمیی‬ ‫ك��وردس��ت��ان‪ ،‬ئ��اش��ك��رای��دەك��ات؛‬ ‫تائێستاش ل��ەده��ۆك‪ ،‬ك��ار بە‬ ‫تەزكییەی حیزبیی دەكرێت‌و لە‬ ‫كابینەكەی د‪.‬بەرهەمدا‪ ،‬حاڵەتەكە‬ ‫زیادیكردووە‪.‬‬ ‫غ���ازی س��ەع��ی��د‪ ،‬دەڵ��ێ��ت‪:‬‬ ‫"كەسانێكمان دكتۆرایان هەیە‪،‬‬ ‫لە ئامادەییەك وان��ە دەڵێنەوە‪،‬‬ ‫ناتوانێت بچێتە زانكۆ‪ ،‬هەروەها‬ ‫خەڵكانێكی ت��ری��ش خ��اوەن��ی‬ ‫شوێنێكی بازرگانین‪ ،‬ناتوانن‬ ‫ئیجازە دەربهێنن‪ ،‬تەزكییەی‬ ‫حیزبیی زۆر نیگەرانی كردووین‌و‬ ‫دژای��ەت��ی دەك��ەی �ن‌و كابینەكەی‬ ‫د‪.‬بەرهەم ساڵح‪ ،‬تەزكییەی حیزبیی‬ ‫گەڕاندەوە بۆ سااڵنی نەوەدەكان‪.‬‬ ‫الپەڕە (‪ )7‬بخوێنەرەوە‪...‬‬

‫د‪.‬شاهۆ سه‌عید‪ :‬لە فەسڵكردن ناترسین‬ ‫رۆژن���ام���ە‪ :‬فراكسیۆنەكانی‬ ‫الیەنە ئۆپۆزسیۆنەكان‪ ،‬بەردەوامن‬ ‫لەسەر بایكۆتكردنی دانیشتنەكانی‬ ‫پ���ەرل���ەم���ان���ی ك���وردس���ت���ان‌و‬ ‫پەرلەمانتارێكیش رایدەگەیەنێت‬ ‫"لە هەڕەشەی نانبڕین‌و فەسڵكردن‬ ‫ناترسین"‪.‬‬ ‫د‪ .‬شاهۆ سەعید‪ ،‬پەرلەمانتار‬ ‫لە فراكسیۆنی "گۆڕان"‪ ،‬سەبارەت‬

‫ئەمریكا بەدواداچوون بۆ هۆیەكانی بڕینی بودجەی ئۆپۆزسیۆن دەكات‬

‫رۆژنامە‪ :‬دوای بڕینی مینحەی "بزووتنەوەی گۆڕان"‪ ،‬یەكێتی‌و پارتی مینحەی یەكگرتووی ئیسالمیی‌و كۆمەڵی ئیسالمییش دەبڕن‌و بەتەلەفۆن‬ ‫لە بڕیاری بڕینەكەیان ئاگاداردەكەنەوە‌و ئەمریكایش بەدواداچوونی بۆ دەكات‪.‬‬ ‫لە تازەترین پێشهاتدا لەوبارەیەوە‌و لە بەرنامەیەكی تایبەتی که‌ناڵی (‪)KNN‬دا‪ ،‬كە شەوی رابردوو پەخشكرا‪ ،‬محەمەد تۆفیق رەحیم‪ ،‬وتەبێژی‬ ‫بزووتنەوەی "گۆڕان" ئاشكرایكرد‪ :‬ئەمریكا لە نزیكەوە چاودێریی بڕینی بودجەی هێزەكانی ئۆپۆزسیۆن لەالیەن یەكێتی‌و پارتییەوە دەكات‌و‬ ‫راپۆرتێك لەالپەڕە (‪)10‬دا‪ ،‬دەخوێننەوە‪...‬‬ ‫بەدواداچوونی بۆ دەكات؛ بۆ ئەوەی بزانێت لەسەر چ بنەمایەكی یاسایی ئەو بودجانە بڕاون ‪.‬‬

‫بە بایكۆتكردنی پەرلەمانتارانی‬ ‫ئۆپۆزسیۆن ل��ە دانیشتنەكانی‬ ‫پ��ەرل��ەم��ان��دا‪ ،‬وت��ی‪" :‬ئێمە وەك‬ ‫فراكسیۆنەكانی ئۆپۆزسیۆن‪ ،‬یەك‬ ‫جار هەڵوێستی خۆمان راگەیاندووە‬ ‫كە بایكۆتی هەموو ئەو كۆبوونەوەو‬ ‫چاالكییانە دەك��ەی��ن؛ كە دۆخی‬ ‫ئێستای كوردستان لە كوشتن‌و‬ ‫گرتن‌و لەشكركێشی‌و سەركوتكردنی‬ ‫ه��اواڵت��ی��ی��ان ن��اخ��ات��ە ك��ارن��ام��ەی‬ ‫خ��ۆی��ەوە‪ .‬وت��ی��ش��ی‪" :‬گ���ەر وەك‬ ‫چاودێرێكی سەربەخۆش تەماشای‬ ‫كاروباری ئێستای پەرلەمان بكەین‪،‬‬ ‫زۆر ب��ە ئاشكرا ئ��ەوە دەبینین‬ ‫پەرلەمان چ خەمساردە بەرامبەر‬ ‫قەیرانی ئێستای كوردستان‌و بووه‌تە‬ ‫بەشێك لەو دەسەاڵتە تەنفیزیی‌و‬ ‫ئەمنییەی هەڵمەتی سەركوتكردن‌و‬

‫بێدەنگكردن‌و خنکاندنی ئازادییەكان‬ ‫په‌یڕەو دەكات‪.‬‬ ‫وتیشی‪" :‬لە هەڕەشەی نانبڕین‌و‬ ‫فەسڵكردن ناترسین‌و سەرۆكایەتی‬ ‫پەرلەمان‪ ،‬بە هەڵە ی��ەك ل��ەدوا‬ ‫یەكەكانی لە م��اوەی ساڵ‌و نیوی‬ ‫راب����ردوودا‪ ،‬قەیرانی كوردستانی‬ ‫قووڵتر ك���ردووەت���ەوە‪ ،‬ه��ەروەك‬ ‫چۆن زیندانیكردن‌و بێڕێزیكردن‌و‬ ‫هەڕەشە بە "حەسیرمەیدان" ئێمەی‬ ‫نەترساندووە‪ ،‬پێشیوایه‌‪" :‬هەڕەشەی‬ ‫لەو جۆرە‪ ،‬بەڵگەی ئەوەیە سەرۆكی‬ ‫پەرلەمان هیچ ئاسۆیەكی رێكەوتنی‬ ‫نیشتمانی نابینێت‪ ،‬یان دەیەوێت‬ ‫لەناویبەرێت‪ ،‬چونكە ناكرێت تۆ‬ ‫ل��ە ی��ەك ك��ات��دا داوای پێكهاتن‬ ‫بكەیت‌و لەپەرلەمانیشدا‪ ،‬هەڕەشەی‬ ‫سڕینەوەی ئۆپۆزسیۆن بكەیت"‪.‬‬

‫بایكۆتكردنی چوونە نێو هۆڵەكانی خوێندن؛ رادەگیرێت رێکخراو‌ه بیانییه‌کان؛ داوا ل ‌ه کۆمه‌ڵگه‌ی نێوده‌وڵه‌تی‬ ‫ده‌که‌ن‪ ،‬هه‌ڵوێست ل ‌ه دژی ده‌سه‌اڵتدارانی هه‌رێم وه‌ربگرن‬

‫پشتیوان سەعدوڵاڵ‪:‬‬ ‫ك��ەم��پ��ی��ن��ی داك���ۆك���ی لە‬ ‫مافی مامۆستایان‪ ،‬راگرتنی‬ ‫بایكۆتی چوونە نێو هۆڵەكانی‬ ‫خوێندنی راگ��ەی��ان �د‌و هۆكاری‬ ‫راگ��ەی��ان��دن��ەك��ەی��ش��ی ب��ۆ ئ��ەوە‬ ‫گەڕاندەوە تا هەلێكی تر بدەنە‬ ‫دەس����ەاڵت؛ ب��ۆئ��ەوەی زمانی‬ ‫گفتوگۆ‌و دیالۆگی ئاشتییانە‬ ‫بكرێتە چارەسەر‪.‬‬ ‫هەر لەو بەیاننامەیەدا‪ ،‬كە‬ ‫ێ باڵوكرایەوە‌و‬ ‫ئ��ێ��وارەی دوێن ‌‬ ‫دان��ەی��ەك��ی دەس���ت "رۆژن��ام��ە"‬ ‫كەوتووە‪ :‬كەمپینەكە رایگەیاندووە‬ ‫لەهەمان كاتدا داواكارییەكانمان‬

‫جێبەجێنەكراون‪ ،‬كە بریتین‬ ‫ل���ە گ�����ەڕان�����ەوەی س���ەرج���ەم‬ ‫هێزە جوڵەپێكراوەكان لەناو‬ ‫ش��ارەك��ان��ەوە ب��ۆ شوێنەكانی‬ ‫خ���ۆی���ان‪ ،‬ل��ەگ��ەڵ پ��اراس��ت��ن��ی‬ ‫س���ەروەری���ی ی��اس��ا‌و ن��ەم��ان��ی‬ ‫پ��ێ��ش��ێ��ل��ك��اری��ی ت��ای��ب��ەت لە‬ ‫ناوەندەكانی خوێندندا‪.‬‬ ‫لە كۆتایی بەیاننامەكەیشدا‪،‬‬ ‫ئاشكرایانكردووە‪ :‬چەند رۆژێك‬ ‫پێش تاقیكردنەوەكانی كۆتایی‬ ‫وەرزی دووەم‪ ،‬بە شێوازێكی‬ ‫مەدەنییانە هەڵوێستی خۆمان‬ ‫رادەگەیەنین‪.‬‬ ‫لە كاردانەوەیەكی پێشتریشدا‬

‫س���ەب���ارەت ب��ە بایكۆتكردنی‬ ‫مامۆستایان لە خوێندن‪ ،‬وەزیری‬ ‫پ���ەروەردەی حكومەتی هەرێم‬ ‫رای��گ��ەی��ان��د‪ :‬هیچ ئیجرائاتێك‬ ‫لەگەڵ مامۆستایاندا ناكرێت؛ كە‬ ‫بایكۆتی وانەوتنەوەیان كردووە‪.‬‬ ‫س���ەف���ی���ن دزەی��������ی‪ ،‬ب��ۆ‬ ‫"رۆژن��ام��ە"ی روون��ك��ردەوە‪ :‬هیچ‬ ‫ئیجرائاتێكی ئیداریی لەگەڵ‬ ‫ئەو مامۆستایانەدا ناكرێت؛ كە‬ ‫نەچوونەتە پۆلەكانی خوێندنه‌وه‪،‬‬ ‫ب��ە مەرجێك سەرپێچییەكان‬ ‫دووب��ارە نەكرێنەوە‪ ،‬داواش لە‬ ‫مامۆستایان دەك���ەم‪ ،‬بچنەوە‬ ‫پۆلەكانی خوێندن"‪.‬‬

‫رۆژن����ام����ە‪ :‬ل��ەب��ەرام��ب��ەر‬ ‫ب��ەك��اره��ێ��ن��ان��ی ه��ێ��ز ل��ەالی��ەن‬ ‫دەسەاڵتدارانی هەرێمەوە بۆسەر‬ ‫خ��ۆپ��ی��ش��ان��دەران‪ ،‬رێ��ك��خ��راوە‬ ‫نێودەوڵەتییەكان‌و ن��ووس��ەران‬ ‫دێنە دەن���گ‌و داوا ل��ە كۆشكی‬ ‫سپی دەك���ەن‪ ،‬بێدەنگ نەبێت‬ ‫لەئاست ئ��ەو زەب��روزەن��گ��ەی دژ‬ ‫بە خۆپیشاندەران لە هەرێمی‬ ‫كوردستاندا ئەنجامدەدرێت‪.‬‬ ‫هەریەكە لە رێكخراوەكانی‬ ‫(هیومان رایتس وۆچ و ئەمنستی‬

‫ئەنتەرناشناڵ)‪ ،‬باس لە دۆخی‬ ‫شلۆقی هەرێمی كوردستان دەكەن‌و‬ ‫داوا لە كۆمەڵگەی نێودەوڵەتیش‬ ‫دەك����ەن‪" ،‬ه��ەڵ��وێ��س��ت ل��ە دژی‬ ‫بەرپرسانی هەرێم وەربگرێت"‪.‬‬ ‫لە الیەكی ترەوە‪ ،‬لە وتارێكی‬ ‫نووسەری واشنتۆن پۆست‪" ،‬دەیڤد‬ ‫ئیگناتۆس"دا‪ ،‬هاتووە‪ :‬دوای ئەوەی‬ ‫هێزە ناوخۆییەكان‪ ،‬سەركەوتوو‬ ‫ن���ەب���وون ل��ە دام��رك��ان��دن��ەوەی‬ ‫س��ەرك��ردە‬ ‫خۆپیشاندانەكاندا‪،‬‬ ‫كوردییەكان‪ ،‬داوای هێزیان لە‬

‫مالیكی كردووە‪ ،‬هەر لەو وتارەدا‬ ‫كە "دەیڤد ئیگناتۆس" لە بەشی‬ ‫(پ��ۆس��ت پ��ارت��ی��زان)ی سایتی‬ ‫واشنتۆن پۆستدا باڵویكردووەتەوە‪،‬‬ ‫هاتووە‪ :‬سەركردە كوردەكان‪ ،‬كە لە‬ ‫ئێستادا رووبەڕووی خۆپیشاندان‌و‬ ‫ن��اڕەزای��ی ل��ە دژی گەندەڵیی‌و‬ ‫ن��ادی��م��وك��رات��ی��ی��ەت دەب���ن���ەوە‪،‬‬ ‫پەنادەبەنە بەر بەغدا‪ .‬هەروەها‬ ‫"مایكڵ رۆبن" توێژەری سیاسیی‬ ‫ئەمریكی دەڵ��ێ��ت‪" :‬پێویستە‬ ‫ئیدارەی ئۆباماو كۆنگرێس‪ ،‬داوای‬

‫كۆتاییهێنان بە چەتەگەریی سەر‬ ‫بە حكومەت بكەن لە كوردستاندا"‪.‬‬ ‫هەر لەسەر بارودۆخی هەرێم‬ ‫"ع��ەل��ی ئەلسەفار" شیكاروانی‬ ‫سیاسیی خۆرهەاڵتی ناوەڕاست لە‬ ‫دەزگای توێژینەوەی ئیكۆنۆمیستی‬ ‫بەریتانی‪ ،‬وتی‪" :‬دوور نییە هەرێمی‬ ‫ك��وردس��ت��ان‪ ،‬س��وم��ع��ەی خ��ۆی‬ ‫وەك مێرگی ئارامیی‌و ئازادیی لە‬ ‫ناوچەكەدا‪ ،‬لەدەستبدات"‪.‬‬

‫"ده‌سه‌اڵتداران خیانه‌تێکی گه‌وره‌ له‌ خه‌باتی دوورو درێژی میلله‌تی ئێمه‌ ده‌که‌ن"‬

‫بۆ‪...‬ل‪19‬‬

‫‪4‬‬


‫‪www.rozhnama.net‬‬

‫‪hewal.rozhnama@gmail.com‬‬

‫ذمارة (‪ )631‬سيَشةممة ‪2011/4/26‬‬

‫كارێكی ئاستەمە لەناو هەولێردا هێرش بكرێتە سەر خەڵك‪ ،‬ئەگەر بێت‌و دەزگا ئەمنییەكان ئاگادار نەبن‪.‬‬

‫ل ‌ه هەولێر؛ «گرووپی حه‌سیر مه‌یدان» ده‌ستبه‌کار ده‌بێت‬ ‫بەڕێوەبەری پۆلیس‪ :‬هەڕەشە لە منیش كراوە‬

‫راپۆرتی‪ :‬بەرزان عەلی حەمە‬

‫‪..............................................................‬‬

‫هەڵكوتانە سەر مااڵن‌و رێگرتن‬ ‫لە خەڵك‌و ئازارو ئەشكەنجەدانی‬ ‫رۆژن��ام��ەن��ووس‌و ه��ەڵ��س��وڕاو‌و‬ ‫چاالكوانانی مەدەنیی‌و ئەندام‌و‬ ‫الیەنگری پارتە ئۆپۆزسیۆنەكان‬ ‫لە هەولێر‪ ،‬بەردەوامە‌و بەرپرسانی‬ ‫ئەمنیش رایدەگەیەنن‪ ،‬كە هەڕەشە‬ ‫گەیشتووەتە ئەوانیش‪.‬‬ ‫ل���ە ش����اری ه���ەول���ێ���ر‪ ،‬بە‬ ‫رۆژی روون����اك‌و ب��ە ب��ەرچ��اوی‬ ‫خەڵكەوە‪ ،‬بەشێوەی گ��رووپ‌و‬ ‫چەند ئۆتۆمبێلێك بەدوای یەكدا‪،‬‬ ‫هەڵدەكوتنە س��ەر هاواڵتییان‌و‬ ‫هەڕەشەیان لێدەكەن‌و مافەكانیان‬ ‫پێشێل دەك��رێ��ت‪ ،‬بەرپرسانی‬ ‫ئەمنییش‪ ،‬بێئاگایی خۆیان‬ ‫ن��ی��ش��ان��دەدەن‪ .‬پەرلەمانتارانی‬ ‫ئۆپۆزسیۆنێش ئەوە بە «گرووپی‬ ‫حەسیرمەیدان» پێناسە دەكەن‪.‬‬ ‫ش��ێ��خ ق����ادر‪ ،‬ه��ەڵ��س��وڕاوی به‌کارهێنانی هێز دژی هاواڵتییان به‌رده‌وامه‌‬ ‫ب��زووت��ن��ەوەی گ���ۆڕان ل��ە ش��اری‬ ‫ه��ەول��ێ��ر‪ ،‬ل��ە رۆژی (‪)23‬ی كارەبا هێرشیان كردە سەرم‪ ،‬كە كۆمەڵی مەدەنیی‪ ،‬یەكێكی ترە‬ ‫مانگدا‌و سەعات نۆ‌و نیوی شەو‪ ،‬لە دوو سێ الوە رانم كون بووە»‪ .‬لەو كەسانەی بە رۆژی رووناك‌و‬ ‫هەڵدەكوتنە س��ەر ماڵەكەی‌و دواتر دراوسێكانی فریای دەكەون‪ .‬بە ب��ەرچ��اوی خەڵكەوە‪ ،‬پێنج‬ ‫ئەو هەڵسوڕاوەی بزووتنەوەی ئۆتۆمبێلی چ��ەك��دار دەك��ەون��ە‬ ‫بە دار‌و بۆكس‌و كارەبا هێرشی‬ ‫گۆڕان‪ ،‬وتی‪« :‬كێشەم لەگەڵ هیچ ش��وێ��ن��ی‌و ئ���ازارێ���ك���ی زۆری‬ ‫دەكەنەسەر‪.‬‬ ‫شێخ ق��ادر‪ ،‬بۆ «رۆژنامە» كەسێكدا نییەو پیاوێكی تەمەن پێدەگەیەنن‪.‬‬ ‫هێمن‪ ،‬بۆ «رۆژنامە» ئاماژەی‬ ‫وت���ی‪« :‬ب��ە ن���اوی جەماعەتی شەست ساڵم‪ ،‬خۆ شەڕم لەگەڵ‬ ‫بەوە دا‪« :‬سەعات ‪12‬ی نیوەڕۆ لە‬ ‫م��وەل��ی��دەك��ەوە خ��ۆی��ان ك��ردە كەس نییە»‪.‬‬ ‫هێمن ف��ەری��د‪ ،‬چ��االك��وان��ی گەڕەكی عەدالە‪ ،‬پێنج ئۆتۆمبێلی‬ ‫ژوورەوە‌و بە دار‌و بە بۆكس‌و‬

‫پڕ لە خەڵك‪ ،‬پێشیان لێ گرتین‌و‬ ‫سەرەتا دوو كەسیان بە بۆكس‌و‬ ‫بە داری پۆلیسیی‪ ،‬هەڵیانكوتایە‬ ‫سەرم‪ ،‬ویستم خۆم لە دەستیان‬ ‫قوتار بكەم‪ ،‬بەاڵم هەرچوار تایەی‬ ‫سەیارەكەمیان تەقاند»‪.‬‬ ‫ئ��ەو چ��االك��وان��ە‪ ،‬وتیشی‪:‬‬ ‫دارێكی كارەبایی لە ملم دەدەن‌و‬ ‫دوای كەوتنی بە «شەق‌و بۆكس‬

‫كەوتنە سەر خۆم‌و هاوڕێیەكەم‬ ‫وەك ئ���ەوەی تیرۆریستێكیان‬ ‫دەستگیركردبێت»‪.‬‬ ‫هێمن ف��ەری��د‪ ،‬پێشتر لە‬ ‫راگەیاندنەكاندا باسی گەندەڵیی‌و‬ ‫كێشەكانی واڵتی كردووە‪.‬‬ ‫كاروان ساڵح‪ ،‬پەرلەمانتاری‬ ‫ل��ی��ژن��ەی ن��اوخ��ۆ‌و ئەنجومەنە‬ ‫خۆجێییەكان‪ ،‬پێیوایە‪ :‬لە هەولێر‪،‬‬

‫شێوازێك لە «ئیرهاب»‌و ترس‬ ‫الی خەڵكی دروست بووەو وتی‪:‬‬ ‫«ئ��ەو ه��ەواڵن��ەش بەشێوەیەكی‬ ‫رێكخراو دەكرێت‌و پەیوەندییان‬ ‫بەالیەنێكی سیاسییەوە هەیە‪،‬‬ ‫بە جلی مەدەنییەوە كارەكانیان‬ ‫ئەنجام دەدەن»‪.‬‬ ‫ه���ەرچ���ەن���دە رۆژان�����ە ئ��ەو‬ ‫هەڕەشەو پەالماردانانە بەردەوامن‪،‬‬ ‫بەاڵم تائێستا هێزەكانی پۆلیس‌و‬ ‫ئاسایش لێپێچینەوەیان لەگەڵ‬ ‫هیچ كەسێكدا نەكردووە‪.‬‬ ‫عەمید عەبدولخالق تەڵعەت‪،‬‬ ‫بەڕێوەبەری پۆلیسی پارێزگای‬ ‫هەولێر‪ .‬بە پێویستی دەزانێت‪ ،‬ئەو‬ ‫كەسانە بچنە الیان‌و سكااڵ تۆمار‬ ‫بكەن‪ ،‬ئەگینا «ئێمە چوزانین ئەو‬ ‫كەسانە كێن‪ ،‬منیش هەڕەشەم لێ‬ ‫كراوەو وەرە سەیری مۆبایلەكەم‬ ‫بكە‪ ،‬پڕیەتی لە هەڕەشە»‪.‬‬ ‫لەبارەی نەبوونی هەڵوێستەوە‪،‬‬ ‫وتی‪« :‬بەڕاستیی ئەوە كێشەیە‪،‬‬ ‫تۆ ئەگەر مەعلوماتی ت��ەواوت‬ ‫نەبێت‪ ،‬من نازانم كەس بگرم‪،‬‬ ‫ئەوە كێشەیەكی یاساییە»‪.‬‬ ‫ئارام قادر‪ ،‬سەرۆكی لیستی‬ ‫كۆمەڵی ئیسالمیی لە پەرلەمانی‬ ‫ك��وردس��ت��ان‪ ،‬رەخ��ن��ە ل��ە دەزگ��ا‬ ‫ئەمنییەكان دەگرێت‌و پێیوایە‪،‬‬ ‫خۆیان لە كێشەكان دەدزنەوە‪.‬‬ ‫ناوبراو‪ ،‬وتی‪« :‬ئەوانە لیژنەی‬ ‫حەسیرمەیدانن‪ ،‬لەو بڕوایەدام‪ ،‬ئەو‬ ‫قسانەی بەرپرسە ئەمنییەكان‪،‬‬

‫خۆدزینەوەیە لە كێشەكان‪ ،‬چونكە‬ ‫پێش ئەم رووداوانە هەولێر ئارام‬ ‫ب��ووەو كەس نەیتوانیوە خەڵك‬ ‫بڕفێنێت‌و خەڵك فەلالقە بكات»‪.‬‬ ‫ماوەیەكە چەند كەسێك بە‬ ‫ناوی پسووڵەی كارەباوە دەچنە‬ ‫ب���ەردەم ماڵی رۆژن��ام��ەن��ووس‌و‬ ‫س �ه‌رۆک��ی ده‌زگ���ای س��ت��ان��ده‌رد‪،‬‬ ‫م��ەس��ع��ود ع��ەب��دول��خ��ال��ق‪ ،‬ب��ەاڵم‬ ‫دوای ئەوەی ئاسایشی لێئاگادار‬ ‫دەكاتەوە‪ ،‬پێی دەڵێن‪« :‬دەستی‬ ‫لێ مەپارێزە‪ ،‬لەوانەیە تیرۆریست‬ ‫بێت»‪.‬‬ ‫ئەو گەڕەكەی ماڵی مەسعود‬ ‫عەبدولخالقی لێیە‪ ،‬هەمان ئەو‬ ‫گەڕەكەیە كە تێیدا هەڵیانكوتایە‬ ‫س��ەر هێمن فەریدی چاالكوانی‬ ‫كۆمەڵی مەدەنیی‪ .‬مەسعود‪ ،‬وتی‪:‬‬ ‫«ئەم جۆرە هەواڵنە‪ ،‬ئەوپەڕی‬ ‫ئیفالسیی دەگەیەنن»‪.‬‬ ‫ك����اروان‪ ،‬وت���ی‪« :‬ج��ۆرێ��ك‬ ‫ل��ە دووف��اق��ی�ی‌و ئیزدیواجییەت‬ ‫دەب��ی��ن��ی��ن‪ ،‬ئ��ەگ��ەر خ��ۆی��ان لە‬ ‫پشتییەوە نەبن‌و چاوپۆشیی لێ‬ ‫نەكەن‪ ،‬كەس ناتوانێت بە گرووپی‬ ‫شەش سەیارەییەوە هەڵبكوتێتە‬ ‫سەر هێمن فەرید»‪.‬‬ ‫س��ەرۆك��ی لیستی كۆمەڵی‬ ‫ئیسالمیی‪ ،‬پێیوایە‪ :‬كارێكی‬ ‫ئاستەمە لەناو هەولێردا هێرش‬ ‫بكرێتە سەر خەڵك‪ ،‬ئەگەر بێت‌و‬ ‫«دەزگ���ا ئەمنییەكان ئ��اگ��ادار‬ ‫نەبن»‪.‬‬

‫ئاواتەكانی هەردی؛ نەهاتنەدی‬ ‫شۆڕش خالید‬

‫‪........................................................‬‬

‫هاوڕێكانی دەڵێن‪ :‬هەردی‪،‬‬ ‫ب��ەرل��ەوەی گیان لەدەستبدات‪،‬‬ ‫رۆژان������ە چ���ووەت���ە «س����ەرای‬ ‫ئازادی»ی‌و بێزاریش بووە لەوەی‬ ‫«س���ەرای ئ����ازادی»ی‪ ،‬لەالیەن‬ ‫پ��ێ��ش��م��ەرگ��ەوە چ��ۆڵ��ك��راوە لە‬ ‫خۆپیشاندەران‪.‬‬ ‫ب��ەرل��ەوەی خەڵتانی خوێن‬ ‫بكرێت‪« ،‬ه��ەردی» بەنیازبوو‪،‬‬ ‫ل��ەچ��ەن��د رۆژی راب�������ردوودا‪،‬‬ ‫ل��ەگ��ەڵ چ��ی��ای دەستگیرانیدا‬ ‫«ج�����ل‌وب�����ەرگ»ی ئ��اه��ەن��گ��ی‬ ‫دەرچوون بكڕن‌و پیاسەیەك بكەن‌و‬ ‫باسی نزیكبوونەوەی پێكهێنانی‬ ‫ژیانی هاوسەرێتییان بكەن‪ ،‬بەاڵم‬ ‫هەردی رۆیشت‌و نەهاتەوە‪.‬‬ ‫هاوڕێكانی دەڵێن‪ :‬هەردی‪،‬‬ ‫باوەشی بەژیاندا كردبوو و «ژیانی‬ ‫زۆر خ��ۆش��دەوی��س��ت‪ ،‬چ��اوەڕێ��ی‬ ‫هاتنەدی سەرجەم ئاواتەكانی‬ ‫بوو»‪.‬‬ ‫به‌سه‌رکردنه‌وه‌ی؛ شوێنی‬ ‫ئیشكردنی هەردی‬ ‫ه��ەردی ف���اروق‪ ،‬كارمەندی‬ ‫چ��اپ��خ��ان��ەی دەزگ�����ای چ��اپ‌و‬ ‫پەخشی س���ەردەم ب��وو‪ ،‬رۆژان��ە‬ ‫(‪ )8‬س��ەع��ات ل��ە ژێرزەمینی‬ ‫چاپخانەی س��ەردەم��دا‪ ،‬لەسەر‬ ‫ئامێری (هایلدبورگ دوو حەوز)ی‬ ‫كاری كردووە‪ ،‬كە دەكەوێتە چەقی‬ ‫ژێرزەمینەكەوە‪.‬‬ ‫ئ����ەو ئ���ام���ێ���رە‪ ،‬ل��ەگ��ەڵ‬ ‫ئیشپێكردنیدا‪ ،‬پێویستی بە دوو‬ ‫كارمەند هەیە‪ ،‬بەاڵم حەمەڕەشیدی‬ ‫بەڕێوەبەری چاپخانەكە دەڵێت‪:‬‬ ‫«ه����ەردی‪ ،‬ئ��ەوەن��دە بەتواناو‬ ‫بەسەلیقەو ورد ب��وو‪ ،‬بەتەنیا‬ ‫لەسەر ئەو ئامێرە‪ ،‬كاری دەكرد»‪.‬‬ ‫ك��ارم��ەن��دەك��ان‪ ،‬تائێستاش‬ ‫هەست ناكەن‪« ،‬هەردی»یان لێ‌‬ ‫دووركەوتبێتەوە‌و دەڵێن‪ :‬ئەو‪ ،‬بە‬

‫جەستە لێرە نەماوە‪ ،‬بەاڵم «بە‬ ‫رۆح لەگەڵماندایە»‪.‬‬ ‫دی���ار ئیسماعیل‪ ،‬ه��اوڕێ��ی‬ ‫نزیكی ه���ەردی‪ ،‬فرمێسکەكانی‬ ‫چاوی‪ ،‬رێگەیان نەدەدا بەتەواوی‬ ‫چیرۆكی ژیانی هەردی بگێڕێتەوە‪،‬‬ ‫وت��ی‪« :‬ئ��ەو ئێوارەیەی هەردی‬ ‫ب���ڕی���اردەدات بچێتە دەرەوە‌و‬ ‫بەشداریی لە خۆپیشاندانەكاندا‬ ‫بكات‪ ،‬دوو پلێت ئامادە دەكات‌و‬ ‫ح��ی��ب��ری پێویستیش دەك��ات��ە‬ ‫ئامێری چاپەكەیەوە‪ ،‬بەاڵم هەردی‬ ‫رۆی��ش�ت‌و ئامێره‌كەش تائێستا‬ ‫چاوەڕوانی ئەو دەكات»‪.‬‬ ‫ب���ەڕێ���وەب���ەری چاپخانەی‬

‫سەردەم‪ ،‬وتی‪« :‬ماوەی زیاتر لە‬ ‫سێ ساڵە‪ ،‬هەردی الی ئێمە ئیش‬ ‫دەكات‌و یەكێك بووە لە كارمەندە‬ ‫بەتواناو بەسەلیقەكان»‪.‬‬ ‫گرتنی «سەرای ئازادی»ی‪،‬‬ ‫بێزاری كردووە‬ ‫ه��ەردی‪ ،‬ئ��ەو رۆژەی هێزی‬ ‫پێشمەرگە دەب��رێ��ت��ە س���ەرا‌و‬ ‫«سەرای ئازادی»ی چۆڵدەكرێت‪،‬‬ ‫زۆر بێتاقەت بووە‪ ،‬چونكە وەك‬ ‫هاوڕێكانی دەڵێن‪ ،‬رۆژانە بەشداریی‬ ‫لە كۆبوونەوە جەماوەرییەكەی‬ ‫سەرادا كردووە‪.‬‬ ‫هەرچەندە باوكی ه��ەردی‪،‬‬

‫رەت��ی��دەك��ات��ەوە ك��ە ك��وڕەك��ەی‬ ‫چووبێت بۆ خۆپیشاندان‪ ،‬بەاڵم‬ ‫ه��اوڕێ��ك��ان��ی دەڵ��ێ��ن‪ :‬ه���ەردی‪،‬‬ ‫هەستی بەنادادپەروەریی كردووە‌و‬ ‫بێزاربووە لەو ب��ارودۆخ��ە‪ ،‬بۆیە‬ ‫زۆرك����ات س���ەردان���ی «س���ەرای‬ ‫ئازادی»ی كردووە‪.‬‬ ‫دیار ئیسماعیل‪ ،‬كە وەك خۆی‬ ‫دەڵێت‪ ،‬تەنیا بۆ خەوتن لەهەردی‬ ‫دابڕاوە‌و وتی‪« :‬هەردی‪ ،‬بەشداریی‬ ‫ك���ردووە‌و‬ ‫خۆپیشاندانەكانی‬ ‫نیگەران بووە بەو بارودۆخە»‪.‬‬ ‫ف��اروق��ی ب��اوك��ی ه���ەردی‪،‬‬ ‫ئ��ام��اژە ب��ەوە دەك���ات‪ ،‬ه��ەردی‪،‬‬ ‫ب��ی�لای��ەن ب�����ووە‌و ب��ەش��داری��ی‬ ‫خۆپیشاندانەكانیشی نەكردووە‪.‬‬ ‫ح��ەم��ەڕەش��ی��د‪ ،‬ب��ەڕێ��وەب��ەری‬ ‫چاپخانەی سەردەمیش‪ ،‬وتی‪:‬‬ ‫«ه����ەردی‪ ،‬بێالیەن ب���وو‪ ،‬بەو‬ ‫مانایەی س��ەر بەهیچ حیزبێك‬ ‫ن���ەب���وو‪ ،‬ب����ەاڵم ل��ەئ��اس��ت ئ��ەو‬ ‫ناعەدالەتییەی كە هەیە‪ ،‬لەڕووی‬ ‫ئینتیماوە بێالیەن نەبوو»‪.‬‬ ‫بەر لە برینداركردنی‪ ،‬دووجار‬ ‫بەر گازی فرمێسكڕێژ دەكەوێت‬ ‫ئ���ەو رۆژەی ب��ری��ن��دارك��را‪،‬‬ ‫ه��ەردی لەگەڵ دی��اری هاوڕێیدا‪،‬‬ ‫دەچێتە شەقامی پیرەمێرد بۆ‬ ‫بەشداریكردن لە خۆپیشاندانەكان‪،‬‬ ‫ب��ەاڵم دوای ئ��ەوەی هێزەكانی‬ ‫پێشمەرگە رووبەڕوویان دەبنەوە‪،‬‬ ‫لەوێ لەیەكتر جیادەبنەوە‪.‬‬ ‫دی����ار‪ ،‬وت����ی‪« :‬ه����ەردی‪،‬‬ ‫بەرلەوەی بریندار بكرێت‪ ،‬دووجار‬ ‫گ��ازی فرمێسكڕێژ ب��ەر چ��اوی‬ ‫دەكەوێت‌و دوات��ر لەنەخۆشخانە‬ ‫بینیمەوە»‪.‬‬ ‫دی���ار‪ ،‬باسی ئ���ەوەی ك��رد‪،‬‬ ‫هەمیشە‌و دوای (‪)17‬ی شوبات‬ ‫بەتایبەتی‪ ،‬زۆر بەهەڵوێستبوو‪.‬‬

‫ ‬ ‫هه‌ردی جوانه‌مه‌رگ له‌گه‌ڵ دوو هاوڕێیدا‬

‫فۆتۆ‪ :‬تایبه‌ت‬

‫چیای جێهێشت‬ ‫هەردی‪ ،‬لەمانگی (‪)7‬ی ساڵی‬ ‫راب��ردوودا‪ ،‬لەگەڵ خوێندكارێكی‬

‫زانكۆ بەناوی «چیا»‪ ،‬ئەڵقەی‬ ‫دەس��ت��گ��ی��ران��ی��ی دەگ���ۆڕن���ەوە‌و‬ ‫بڕیاربوو‪ ،‬هاوینی داهاتوو‪ ،‬بچنە‬ ‫ژیانی هاوسەرییەوە‪.‬‬ ‫ئەو خۆی ساڵی پار كۆلێژی‬ ‫بازرگانیی ئ��ێ��واران ت��ەواوک��رد‌و‬ ‫ب���ۆ ب��ژێ��وی��ی ژی���ان���ی خ���ۆی‌و‬ ‫خێزانەكەشی‪ ،‬شەو‌و رۆژ دەنێتە‬ ‫سەر یەك‪ ،‬بەڕۆژ لە چاپخانەی‬ ‫سەردەم‌و هەفتەی دوو شەویش لە‬ ‫چاپخانەی رەنج كاردەكات‪.‬‬ ‫رۆژان����ە ب��ۆ گ��واس��ت��ن��ەوەی‬ ‫دەس��ت��گ��ی��ران��ەك��ەی ب��ۆ زان��ك��ۆ‪،‬‬ ‫ب��ەر ل��ەس��ەع��ات ‪ 7:30‬لەخەو‬ ‫ه��ەڵ��دەس��ت��ێ��ت‪ ،‬ن��ی��وەڕوان��ی��ش‬ ‫پشوویەك لەچاپخانە وەردەگرێت‌و‬ ‫دەستگیرانەكەی دەگەیەنێتەوە‬ ‫ماڵ‪.‬‬ ‫دی����ار ئیسماعیل‪ ،‬وت��ی‪:‬‬ ‫«ب��ەرن��ام��ەی دان��اب��وو‪ ،‬بەهۆی‬ ‫نزیكبوونەوەی ئاهەنگی دەرچوونی‬ ‫دەستگیرانەكەیەوە‪ ،‬پێكەوە بچنە‬ ‫بازاڕ‌و جل‌وبەرگ بكڕن‪ ،‬بەاڵم ئەو‬ ‫ئاواتەشی نەهاتەدی‌و ئاهەنگی‬ ‫دەرچ��وون��ی دەستگیرانەكەی‬ ‫نەبینی»‪.‬‬ ‫حەمەڕەشید‪ ،‬وت��ی‪« :‬ئەو‪،‬‬ ‫ژیانی زۆر خۆشدەویست‌و هەمیشە‬ ‫دەم��ب��ەخ��ەن��دە ب���وو‪ ،‬ن��اس�ك‌و‬ ‫بەوەفابوو‪ ،‬دڵسۆز بوو لە رۆژانی‬ ‫تەنگانەدا»‪.‬‬ ‫هاندەری ریاڵ مەدرید بوو‬ ‫ه���ەرچ���ەن���دە ب���ە وت���ەی‬ ‫ه��اوڕێ��ك��ان��ی‪ ،‬س��ااڵن��ێ��ك ب��وو‪،‬‬ ‫چاوەڕوانی بردنەوەی ریاڵ مەدرید‬ ‫بوو‪ ،‬بەاڵم نەیتوانی یاریی كۆتایی‬ ‫نێوان یانەكەی لەگەڵ بەرشەلۆنەدا‬ ‫ببینێت‪.‬‬ ‫دی����ار‪ ،‬وت���ی‪« :‬ل���ە ی��اری��ی‬ ‫كالسیكۆدا ل��ە اللیگا‪ ،‬كاتێك‬ ‫ه������ەردووال ی��ەك��س��ان ب���وون‪،‬‬ ‫پێیوتین‪ ،‬لە یاریی شای ئیسپانیا‬ ‫دەتانبینینەوە‪ ،‬بەاڵم لەو یارییەدا‪،‬‬ ‫ریاڵمان ب��ەب��ردن��ەوەی كاسەكە‬

‫ ‬ ‫«هه‌ردی فاروق»ی جوانه‌مه‌رگ‬ ‫ب��ی��ن��ی��ی��ەوە‪ ،‬ب���ەاڵم ه��ەردی��م��ان‬ ‫نەبینییەوە»‌‪ .‬وتیشی‪« :‬ئەو‬ ‫ئاواتەشی بەچاوی خۆی نەبینی»‪.‬‬ ‫دیار‪ ،‬باسی ئەوەی كرد‪ ،‬زۆر‬ ‫حەزی بەیاریی لەشجوانیی بووە‌و‬ ‫كاتی بۆ ئەو یارییە تەرخانكردووە‪.‬‬ ‫هەردی‪ ،‬رۆژی (‪)23‬ی مانگ‪،‬‬ ‫بەهۆی سەختیی برینەكەیەوە‪،‬‬ ‫كە گوللەی هێزە ئەمنییەكان بەر‬ ‫سەری كەوتبوو‪ ،‬لەنەخۆشخانەی‬ ‫فریاكەوتنی سلێمانی‪ ،‬گیانی‬ ‫لەدەست دا‪.‬‬ ‫ه������ەردی‪ ،‬ن��ەی��ت��وان��ی نە‬ ‫«چیا» لە زانكۆوە بگەیەنێتەوە‬

‫فۆتۆ‪ :‬تایبه‌ت‬

‫م����اڵ����ەوە‌و ن���ە ل���ە ئ��اه��ەن��گ��ی‬ ‫دەرچ���وون���ی���ش���دا ب��ەش��داری��ی‬ ‫ب��ك��ات‪ .‬رۆژی دەستپێكردنی‬ ‫هاوسەرگیریشیان‪،‬‬ ‫ئاهەنگی‬ ‫ب��ە دی��اری��ن��ەك��راوی��ی م��ای��ەوە‌و‬ ‫ب���ووە دەی��ەم��ی��ن «ش��ەه��ی��دی»‬ ‫خۆپیشاندانەكان‪.‬‬ ‫ه��ەردی‪ ،‬ئاواتی ئازادكردنی‬ ‫«س���������ەرای ئ����������ازادی»ی‌و‬ ‫ج��ێ��ب��ەج��ێ��ك��ردن��ی داوای‬ ‫خۆپیشاندەران‌و بردنەوەی ریال‬ ‫مەدریدیشی نەهاتەدی‌و بەچاوی‬ ‫خۆی نەیبینی‪ ،‬بەاڵم ئەو‪ ،‬هەمیشە‬ ‫بە رۆح ئاگادارە‪.‬‬


‫ذمارة (‪ )631‬سيَشةممة ‪2011/4/26‬‬

‫‪hewal.rozhnama@gmail.com‬‬

‫پەرلەمانتارێك‪ :‬لیژنه‌که‌مان له‌گه‌ڵ کۆمه‌ڵ و یه‌کگرتوویشدا کۆده‌بێته‌وه‌‬ ‫رۆژنامە‪ :‬ئەندامێكی لیژنەی ئاشتەوایی‬ ‫پەرلەمانی كوردستان‪ ،‬ئاشكرای دەكات‪،‬‬ ‫دوای بینینی س��ەرۆك��ی حكومەت‌و‬ ‫نوێنه‌ری «بزووتنەوەی گ��ۆڕان»‪ ،‬لەم‬ ‫هەفتەیەشدا كۆبوونەوە لەگەڵ كۆمەڵ و‬

‫یەكگرتوودا دەكەین‪.‬‬ ‫شێرزاد حافز‪ ،‬لەو لێدوانە تایبەتەیدا‬ ‫ب��ۆ «رۆژن���ام���ە» وت��ی��ش��ی‪« :‬وەك‬ ‫پەرلەمانتارانی سلێمانی‪ ،‬لەكاتی‬ ‫سەردانماندا بۆ الی لیژنەی ئەمنیی‬

‫پ��ارێ��زگ��ای سلێمانی‪ ،‬ه��ەری��ەك لە‬ ‫ب��ەڕێ��وەب��ەری پۆلیس‌و ب��ەڕێ��وەب��ەری‬ ‫ئاسایشی سلێمانیمان بینی‪ ،‬پاش‬ ‫گفتوگۆیەكی زۆر‪ ،‬بۆمان دەركەوت كە‬ ‫لیژنەیەكی بااڵتر لەئەمان هەیە‌و ئەم‬

‫بەرپرسانە هیچ دەسەاڵتێكی وای��ان‬ ‫نییە‪ ،‬بەاڵم پشتگیریی هێنانی هێزیان‬ ‫دەك���رد»‪ .‬ئ��ەو پەرلەمانتارە‪ ،‬باسی‬ ‫لەوەشكرد‪« ،‬سەرۆكی حكومەت‪ ،‬هێنانی‬ ‫هێز بەپێویست دەزان��ێ �ت‌و بە وتەی‬

‫خۆی‪ ،‬بەنیازیش نین هێز بگەڕێننەوە‪،‬‬ ‫تا ئارامیی بۆ شار دەگەڕێتەوە»‪.‬‬ ‫بڕیارە دوات��ر لیژنە پەرلەمانییەكە‪،‬‬ ‫راپ��ۆرت��ێ��ك پێشكەشی پ��ەرل��ەم��ان‌و‬ ‫سەرۆكایەتیی هەرێم بكەن‪.‬‬

‫ئۆپۆزسیۆن‪ :‬كارتی بەهێزی دیكەمان ماوە‬ ‫ئه‌ندامێکی سەركردایەتیی «یەكێتی»‪ :‬ئەگەر نیەتی گفتوگۆ هەبێت؛ هێز بە سەعاتێك دەگەڕێتەوە‬ ‫راپۆرتی‪ :‬رۆژنامە‬

‫‪............................................ .......‬‬

‫ه��ێ��زەك��ان��ی ئ��ۆپ��ۆزس��ی��ۆن‪،‬‬ ‫ب��ەك��اره��ێ��ن��ان��ی ه��ێ��ز ل��ەالی��ەن‬ ‫دەسەاڵتەوە بۆ ئەوە دەگەڕێننەوە‪،‬‬ ‫كە دەیەوێت هەموو دەنگێك بۆ‬ ‫چاكسازیی كپ بكاتەوە‌و درێ��ژە‬ ‫بە دەسەاڵتی «ناشەرعیی» خۆی‬ ‫ب���دات‪ ،‬ه��ەرچ��ەن��دە دەسەاڵتیش‬ ‫دیالۆگ‌و هاوكات بەكارهێنانی هێز‬ ‫رەتناكاتەوە‪.‬‬ ‫عەبدولستار مەجید‪ ،‬ئەندامی‬ ‫مەكتەبی سیاسیی (كۆمەڵی‬ ‫ئیسالمیی كوردستان)‪ ،‬پێیوایە؛‬ ‫«دەس����ەاڵت» دۆخ��ەك��ەی ب��ەرەو‬ ‫ئاڵۆزیی ب����ردووە‪ ،‬ب��ۆ م��ان��ەوەی‬ ‫دەسەاڵتە ناشەرعییەكەی خۆی‪،‬‬ ‫ب��ەوت��ەی ن��اوب��راو‪ ،‬چونكە هەر‬ ‫دەسەاڵتێك بەڕاستی دیموكراتی‬ ‫ب��ێ��ت‪ ،‬ئ����اوا ب���ە ئ���اگ���رو ئاسن‬ ‫دانابەزێت‌و دەبابەو دۆشكەو تۆپ‬ ‫بەرامبەر جەماوەری بێچەكی خۆی‬ ‫بەكارناهێنێت‪ ،‬تاكو دەنگی حەقی‬ ‫ناڕازیی خەڵك كپ بكاتەوە‪.‬‬ ‫ه��اوك��ات‪ ،‬ئەبوبەكر عەلی‪،‬‬ ‫ئ��ەن��دام��ی م��ەك��ت��ەب��ی سیاسیی‬ ‫(ی���ەك���گ���رت���ووی ئ��ی��س�لام��ی��ی‬ ‫ك��وردس��ت��ان)‪ ،‬بەكارهێنانی هێز‬ ‫ب��ۆ ئ���ەوە دەگ��ەڕێ��ن��ێ��ت��ەوە‪ ،‬كە‪:‬‬ ‫«دەس���ەاڵت هێشتا لە ق��ەوارەی‬ ‫ئەو گۆڕانكارییانەی رووی��ان��داوە‪،‬‬ ‫ب��ەج��وان��ی��ی ت��ێ��ن��ەگ��ەی��ش��ت��ووە‪،‬‬ ‫دەیەوێت لەباری سەرنجی خۆیەوە‬ ‫بڕوانێتە كێشەو ق��ەی��ران��ەك��ان‌و‬

‫رای گشتیی؛ دژی به‌کارهێنانی هێزه‌ له‌ به‌رامبه‌ر خۆپیشانده‌ران‬ ‫ه��ەر ل��ەو ب��ارەی �ه‌ش��ەوە بڕوانێتە‬ ‫چارەسەرەكان»‪.‬‬ ‫وت���ەب���ێ���ژی ب���زووت���ن���ەوەی‬ ‫«گۆڕان»یش دۆخەكە وا دەبینێت‪،‬‬ ‫كە «لە بنەمادا دەسەاڵت نایەوێت‬ ‫چ��اك��س��ازی��ی ب��ك��ات‪ ،‬ب��ۆی��ە ئ��ەم‬ ‫بارودۆخەی هێناوەتە كایەوە؛ كە‬ ‫دۆخێكی نالەبارەو بە زیانی هەموو‬ ‫الی��ەك ت���ەواو دەب��ێ��ت‪ ،‬ه��ەروەك‬ ‫نابێت دەسەاڵت پەنابەرێتە بەر ئەو‬ ‫رێگایانە بۆ ئەوەی خۆپیشاندان‌و‬

‫ناڕەزایی سەركوت بكات»‪.‬‬ ‫ج��گ��ە ل���ەو چ��ەن��د پ����رۆژەو‬ ‫پێشنیازەی بۆ چارەسەری قەیرانەكە‬ ‫خستوویانەتەڕوو‪ ،‬لە دواكۆبوونەوەی‬ ‫رۆژی ‪2011/4/23‬دا‪ ،‬كە لەسەر‬ ‫ئاستێكی بااڵ لەنێوان هێزەكانی‬ ‫ئۆپۆزسیۆندا بەڕێوەچوو‪ ،‬داوایان لە‬ ‫دەسەاڵت كرد كۆتایی بە دۆخی بە‬ ‫سەربازگەكراوی كوردستان بهێنێت‪،‬‬ ‫ئ��ەم��ەش ب��ۆ ئ���ەوەی زەمینە بۆ‬ ‫گفتوگۆی پێنج قۆڵی بڕەخسێنێت‪.‬‬

‫فۆتۆ‪ :‬به‌هێز عوسمان‬ ‫م��ح��ەم��ەد ت��ۆف��ی��ق رەح��ی��م‪،‬‬ ‫ل��ەوب��ارەی��ەوە وت��ی‪« :‬هێزەكانی‬ ‫ئ���ۆپ���ۆزس���ی���ۆن دەی���ان���ەوێ���ت‬ ‫بەشێوەیەكی مەدەنییانە داوا‬ ‫رەواكانی خەڵك بە دەسەاڵت بگات‌و‬ ‫بەردەوامدەبن لەسەر ئەو كارە‪ ،‬بەاڵم‬ ‫هەوڵدەدەین دەس��ەاڵت هێمنانەو‬ ‫ئێمەش هێمنانە ئ��ەم داوای��ان��ەی‬ ‫خ��ەڵ��ك بگەیەنینە دەس���ەاڵت‌و‬ ‫لە كۆتاییشدا دەبێت دەس��ەاڵت‬ ‫دەستبكات بە چاكسازیی‪ ،‬ئەگەرنا‬

‫خەڵك بەردەوام دەبێت لە ناڕەزایی‬ ‫بەشێوەیەك لە شێوەكان»‪.‬‬ ‫لە ب��ەردەوام��ب��وون��ی قەیرانە‬ ‫سیاسییەكاندا‪ ،‬بەشێكی زۆر لە‬ ‫ش��ەق��ام‌و هێزەكانی ئۆپۆزسیۆن‬ ‫رەخنە لە دەس��ەاڵت دەگ��رن‪ ،‬كە‬ ‫بوارێكی بۆ دیالۆگ نەهێشووەتەوە‪،‬‬ ‫حیزبەكانی دەسەاڵتیش لەگەڵ‬ ‫ئ��ەوەی ماف بەخۆیان دەدەن بۆ‬ ‫بەكارهێنانی هێز‪ ،‬ب��ەاڵم دەڵێن‪:‬‬ ‫«لەگەڵ توندوتیژیدا نین‌و ئامادەی‬

‫دیالۆگین»‪.‬‬ ‫ئ��ارێ��ز ع��ەب��دوڵ�ڵا‪ ،‬ئەندامی‬ ‫سەركردایەتیی یەكێتی‪ ،‬دیالۆگ بە‬ ‫دەرگای چارەسەری هەموو كێشەكان‬ ‫دەزانێت‌و دەڵێت‪« :‬یەكێتی‪ ،‬بڕوای‬ ‫ب��ەوەی��ە كێشەكان ب��ە دی��ال��ۆگ‌و‬ ‫چارەسەربكرێن‪،‬‬ ‫گفتوگۆكردن‬ ‫بەاڵم گفتوگۆ لەپێناو بەرژەوەندیی‬ ‫گشتیی‌و سەپاندنی مەرج بەسەر‬ ‫یەكتردا نا»‪.‬‬ ‫س��ەب��ارەت ب��ە بەكارهێنانی‬ ‫ه��ێ��زی��ش ل���ەالی���ەن «ی��ەك��ێ��ت�ی‌و‬ ‫پ��ارت��ی»ی��ەوە؛ ب��ۆ كپكردنەوەی‬ ‫دەنگی ناڕەزایی لە كوردستاندا‪،‬‬ ‫ئارێز عەبدوڵاڵ‪ ،‬بە «رۆژنامە»ی‬ ‫وت‪« :‬ل��ە كوردستاندا‪ ،‬یاسای‬ ‫خۆپیشاندان هەیە‪ ،‬یاساكە مۆڵەتی‬ ‫خۆپیشاندان‌و بڕگەی دیكەی هەیە‪،‬‬ ‫خۆپیشاندانیش بەپێی قانوون‌و‬ ‫دەس���ت���وور مافێكی ئاساییە‪،‬‬ ‫بەمەرجێك ئاشتییانە بێت»‪.‬‬ ‫سەبارەت بەو رەخنەیە‪ ،‬كە لە‬ ‫هێزەكانی ئۆپۆزسیۆن دەگیرێت‪،‬‬ ‫بەوەی دەستەوەستانن لە بەرامبەر‬ ‫ئەو دۆخە نائارامەی دەسەاڵت لە‬ ‫كوردستاندا هێناویەتییەكایەوە‪،‬‬ ‫عەبدولستار مەجید‪ ،‬لە كۆمەڵی‬ ‫ئیسالمیی ب��ە «رۆژن���ام���ە»ی‬ ‫وت‪« :‬ج��ەم��اوەرو ئۆپۆزسیۆن‪،‬‬ ‫گەورەترین دەستكەوتیان ئەوەیە‪،‬‬ ‫كە خەڵك هاتووەتە سەرجادە‌و‬ ‫بەشێوەی مەدەنییانە‪ ،‬داوای مافە‬ ‫رەواك��ان��ی خ��ۆی دەك���ات‪ .‬لەگەڵ‬ ‫ئەوەشدا دەسەاڵت رووی حەقیقی‬ ‫دەرك��ەوت‪ ،‬كە زۆرج��ار بانگەشەی‬

‫چاكسازیی‌و گۆڕانكاریی كردووە‪،‬‬ ‫لە بەرامبەردا دەسەاڵت بە هەموو‬ ‫هێزی‌و بە ئاگرو ئاسن دابەزیوەتە‬ ‫سەر گۆڕەپانەكە»‪.‬‬ ‫لە ئەگەری بەردەوامبوونی دۆخە‬ ‫نائاساییەكەی كوردستان‌و ملنەدانی‬ ‫دەس���ەاڵت ب��ۆ ئاساییكردنەوەو‬ ‫ئەنجامدانی چاكسازیی بنەڕەتیی‪،‬‬ ‫هێزەكانی ئۆپۆزسیۆن؛ نایشارنەوە‬ ‫ك���ە ك���ارت���ی ب��ەه��ێ��زی��ان ه��ەی��ە‬ ‫بەكاریبهێنن‪.‬‬ ‫ل���ەوب���ارەی���ەوە‪ ،‬ئ��ەب��وب��ەك��ر‬ ‫عەلی‪ ،‬وتی‪« :‬گەورەترین كارتی‬ ‫ئۆپۆزسیۆن؛ ئ��ەو هۆشیارییەیە‬ ‫ل��ەن��او ج��ەم��اوەری كوردستاندا‬ ‫دروس���ت���ب���ووە‪ ،‬پ��ش��وودرێ��ژی �ی‌و‬ ‫خۆڕاگریی هێزەكانی ئۆپۆزسیۆنە‬ ‫بەرامبەر ئەو داواكارییانە‪ ،‬جگە‬ ‫لەوەی ئۆپۆزسیۆن شێوازو رێگەی‬ ‫مەدەنییانەی ت��ری لەبەردەستدا‬ ‫ماوە‪ ،‬هیوادارم پێویست نەكات ئەو‬ ‫كارتانە بەكاربهێنین»‪.‬‬ ‫ع��ەب��دول��س��ت��ار م��ەج��ی��دی��ش‪،‬‬ ‫نایشارێتەوە‪« :‬وەكو ئۆپۆزسیۆن؛‬ ‫تائێستا بە تەواوەتی دانەبەزیوینەتە‬ ‫سەر شەقام‌و هەرسێ الیەنەكە‪،‬‬ ‫ب��ڕی��اری چ��وون��ە سەرشەقاممان‬ ‫ن��ەداوە بە یەكجاریی‪ ،‬بۆ ئەوەی‬ ‫هێڵێك بمێنێتەوە بۆ گفتوگۆ لەگەڵ‬ ‫دەسەاڵتدا بۆ چارەسەری گرفتەكان‪،‬‬ ‫ئومێدمان ماوە گۆڕانكاریی بكرێت‪،‬‬ ‫دەن��ا زۆر ك��ارت��ی گ���ەورە گ��ەورە‬ ‫بەدەست ئۆپۆزسیۆنەوەیە بەكاری‬ ‫بهێنێت‪ ،‬كە دامودەزگاكان لەكار‬ ‫دەكەون»‪.‬‬

‫بریكاری وەزارەتی ناوخۆ‪ :‬جگە لە پۆلیس‌و ئاسایش‪ ،‬به‌شێکی هێزه‌کانی ناوشارمان بردووه‌ت ‌ه ده‌ره‌وه‌ كۆمەڵناسان؛‬ ‫بەاڵم لە سنووری پارێزگای سلێمانی یەكگرتوو) بەرەو هەڵكشان بڕۆن‪ ،‬ناوخۆی حكومەتی هەرێم‪ ،‬جگە هەموو هێزەكان هی سلێمانین نموونە ده‌یهێنێتەوە‌و‬ ‫رۆژنامە‬ ‫دەڵێت‪ :‬هەڕەشەدەكه‌ن‬ ‫كەمی ناكەنەوە‌و بەپێچەوانەشەوە هێزەكانمان هەر دەهێڵینەوە‪ ،‬بەاڵم ل��ە پ��ۆل��ی�س‌و ئ��اس��ای��ش‪ ،‬ئێستا تەنیا لیوایەكی هاوبەش لە هێزی دوو رۆژ پێش هێنانی هێزەكانی‬

‫‪............................................ .......‬‬

‫بریكاری وەزارەت���ی ناوخۆی‬ ‫حكومەتی هەرێم رایدەگەیەنێت‪:‬‬ ‫لە دوێنێوە هێزە چەكدارەكانیان‬ ‫لەسەر جادەكان كەمكردووەتەوە‪،‬‬

‫«هێزی زیاتر دەبه‌ن»‪.‬‬ ‫ج����ەالل ش��ێ��خ ك���ەری���م‪ ،‬لە‬ ‫لێدوانێكیدا بۆ «رۆژنامە» وتیشی‪:‬‬ ‫تا ئاڵۆزیی لە ن��اوش��اردا بێت‌و‬ ‫راگەیاندنەكانی (گۆڕان‪ ،‬كۆمەڵ‌و‬

‫لەناو شاردا كەممان كردووەتەوە‪،‬‬ ‫ل ‌ه ده‌ره‌و‌ه «لێی كەم ناكەینەوە‪،‬‬ ‫بە پێچەوانەوە هێزی تریش بۆ ناو‬ ‫شار‌و شارۆچكەكان ده‌به‌ین»‪.‬‬ ‫بە وت��ەی بریكاری وەزی��ری‬

‫جێگری پارێزگار‪ :‬الفاوه‌که‌ی هه‌ولێر؛‬ ‫بەهۆی نەبوونی ئاوەڕۆوە بوو‬

‫كەمال كەركوكی‪ :‬ئەوانەی ژیربوون؛‬ ‫دەنگیان بە وەزیری ناوخۆ دایەوە‬ ‫رۆژنامە‬

‫‪............................................ .......‬‬

‫سەرۆكی پارلەمان رایگەیاند‪:‬‬ ‫ئ��ەو پارلەمانتارانەی ژیربوون‪،‬‬ ‫دەنگیان بەهێشتنەوەی وەزیری‬ ‫ناوخۆ لەپۆستەكەی‪ ،‬دایەوە‪.‬‬ ‫ل����ە ك����اردان����ەوەی����ەك����دا ناكرێت سەرۆكی‬ ‫لەوبارەیەوە‪ ،‬ئەندامێكی پارلەمانی‬ ‫كوردستان‪ ،‬رایگەیاند‪ :‬پێویستە پارلەمان بەگێل لەوانە‬ ‫س��ەرۆك��ی پ��ەرل��ەم��ان‪ ،‬سەرۆكی‬ ‫هەموو ئەندامانی پەرلەمان بێت‪ ،‬بڕوانێت؛ كە دەنگیان‬ ‫«لەناو هۆڵی پەرلەمان دەڵێت؛‬ ‫با شەڕەكانی دەرەوەی پەرلەمان نەداوە‬ ‫بێتە ن��او پ��ەرل��ەم��ان‪ ،‬ناكرێت‬ ‫سەرۆكی پەرلەمان پەرچەكرداری نەدایەوە‪ ،‬بەاڵم بەهۆی ئەوەی سەر‬ ‫بۆ دروست بێت‌و سیفەتی گێلبوون بە دەسەاڵتە‪ ،‬راستەوخۆ ئەندامانی‬ ‫بخاتە پاڵ الیەنێك‪ ،‬بەو واتایەی سەر بەلیستی دەسەاڵت‪ ،‬دەستیان‬ ‫ئەوەی دەنگی بە وەزیری ناوخۆ هەڵبڕی‌و متمانەیان پێدایەوە»‪.‬‬ ‫ئەو پەرلەمانتارە‪ ،‬خەڵكی‬ ‫نەداوەتەوە‪ ،‬ژیر نییە»‪.‬‬ ‫ناسك تۆفیق‪ ،‬وتی‪« :‬دەبێت وەك ناوبژیوان لەو مەسەلەیەدا‬ ‫بێالیەنیی ئەم دەزگایە بپارێزرێت‪ ،‬دان���او وت���ی‪« :‬ب��ا هاواڵتییان‬ ‫چونكە بەكارهێنانی ئەو وشەیە‪ ،‬ب��ڕی��ار ب���دەن‪ ،‬ك��ە گ��وێ��ی��ان لە‬ ‫خ��ۆی ل��ە خ��ۆی��دا الیەنگرییە‌و وەزی��ری ناوخۆ بووە‪ ،‬بزانن ئەو‬ ‫بەكارهێنانی هەڵەیە‌و ئەندامانی پەرلەمانتارانە ژیرن كە دەنگیان‬ ‫پەرلەمانیش باش دەزانن وەزیری بە وەزی��ر دای��ەوە‪ ،‬یان ئەوانەی‬ ‫ناوخۆ وەاڵمی هەموو پرسیارەكانی دەنگیان پێنەدایەوە؟»‪.‬‬

‫زیاتر لە (‪ )8000‬ه��ەزار چه‌کدار‬ ‫لە ناوشاردا پاسەوانیی دەكەن‌و‬ ‫«چ��ه‌ن��د ه��ێ��زێ��ک��ی تایبەتیش‬ ‫دانراون‪ ،‬بۆ ئەوەی لەكاتی رووداوی‬ ‫نەخوازراودا‪ ،‬ئامادەبن»‪ .‬وتیشی‪:‬‬

‫پێشمەرگە لەدەرەوەی سلێمانییەوە‬ ‫هێنراون‪.‬‬ ‫بە بڕوای جەالل شێخ كەریم‪،‬‬ ‫هێزەكان «ئارامی»یان بۆ شاری‬ ‫سلێمانی گ��ەڕان��دووەت��ەوە‪ ،‬وەك‬

‫ناوخۆ‪ ،‬رۆژ هەبووە (‪ )150‬كەس‬ ‫بریندابوون‪ ،‬رۆژی دوو شەممە‌و‬ ‫سێشەممەی رابردوو‪ ،‬هەر رۆژێك‬ ‫زیاتر لە (‪ )130‬كەس لە هێزەكانی‬ ‫ئاسایشی ناوخۆ بریندار بوون»‪.‬‬

‫رۆژنامە‬

‫‪............................................ .......‬‬

‫جێگری پارێزگاری هەولێر‬ ‫ئاشكرایكرد؛ بەهۆی نەبوونی‬ ‫ئ����اوەڕۆی پێویستەوە‪ ،‬الف��او‬ ‫ل��ە چەندین گ��ەڕەك��ی هەولێر‬ ‫دروستبوو‪ ،‬ئاماژە بۆ ئەوەش‬ ‫دەكات‪ ،‬قەرەبووی زیانلێكەوتووان‬ ‫دەكەنەوە‪.‬‬ ‫تاهیر ع��ەب��دوڵ�ڵا‪ ،‬جێگری‬ ‫پ���ارێ���زگ���اری ه���ەول���ێ���ر‪ ،‬بە‬ ‫«رۆژن�����ام�����ە»ی راگ���ەی���ان���د؛‬ ‫«زیانەكانی الفاوه‌که‌ی شه‌وی‬ ‫هه‌ینی راب���ردوو‪ ،‬ج��ۆراوج��ۆرن‌و‬ ‫ش��وێ��ن��ی ب���ازرگ���ان���ی‌و م���ااڵن‌و‬ ‫ش��اق��ام‌و چ��ەن��د ئۆتۆمبێلێك‪،‬‬ ‫فۆتۆ‪ :‬کۆمه‌ڵ نیوز‬ ‫زیانیان پێگەیشتووە‪ ،‬وتیشی‪ :‬نه‌بوونی ئاوه‌ڕۆی سندووقیی‪ ،‬گرفتێکی سه‌ره‌کی هه‌ولێر‌ه‬ ‫شارەوانییەكان‌و‬ ‫لەئێستادا‪،‬‬ ‫ج���ێ���گ���ری پ����ارێ����زگ����ار‪ ،‬ئەمەش لەتوانایدا نییە كە زیاتر لەسەر ئ��اوەڕۆ ك���ردووە‪ ،‬بەاڵم‬ ‫بەرگریی شارستانیی‪ ،‬رووپێویی‬ ‫زیانەكانیان كردووەو زیانەكانیان ه��ۆك��اری ئ��ەو وەس��ت��ان��ی ئ��اوو لە (‪ 62‬ملم) باران وەربگرێت»‪ .‬تائێستا نەیانتوانیوە كێشەی‬ ‫ل��ەالی��ەك��ی ت���رەوە‪ ،‬ك��اروان ئاوەڕۆی شاری هەولێر چارەسەر‬ ‫كۆكردووەتەوە‪ ،‬بەاڵم نازانرێت زیانگەیاندنانەی گەڕاندەوە بۆ‬ ‫ب���ڕی پ����ارەی خ��ەم��ڵ��ێ��ن��راو بۆ شوێنی گ��ەڕەك��ەك��ان‪« ،‬چەند س��اڵ��ح‪ ،‬ئ��ەن��دام��ی پەرلەمانی بكەن‌و لەسەردانێكی مەیدانیدا‬ ‫ئ��ەم زی��ان��ان��ە چ��ەن��دەو هەموو گەڕەكێكی هەولێر‪ ،‬ئاوەڕۆیان كوردستان بۆ «رۆژنامە» وتی‪ :‬بۆم دەركەوت‪ ،‬چەندین گەڕەكی‬ ‫زان���ی���اری���ی���ەك���ان ب��ەی��ەك��ەوە نییەو هەندێكیان ئاوەڕۆكانیان «كابینە یەك لەدوای یەكەكانی شاری هەولێر‪ ،‬بەم هۆیەوە بەر‬ ‫بەهێواشی ئ��او وەردەگ��رێ��ت‪ ،‬هەرێمی ك��وردس��ت��ان‪ ،‬كاریان الفاو كەوتوون»‪.‬‬ ‫كۆنەكراونەتەوە‪.‬‬

‫رۆژن���ام���ه‌‪ :‬س��ەرۆك��ی‬ ‫كۆمەڵناسان‌و‬ ‫كۆمەڵەی‬ ‫دەرونناسانی كوردستان‪،‬‬ ‫رای���گ���ەی���ان���د‪ :‬ئ���ەگ���ەر‬ ‫داواك��اری��ی��ەك��ان��م��ان‪ ،‬كە‪:‬‬ ‫(سەرفكردنی دەرم��اڵ �ە‌و‬ ‫دام��ەزران��دن��ی دەرچ��ووان��ی‬ ‫كۆمەڵناسی‌و دەروونناسی)‬ ‫ی���ە‪ ،‬ج��ێ��ب��ەج��ێ��ن��ەك��رێ��ن‪،‬‬ ‫خۆپیشاندان دەكەین‪.‬‬ ‫ج����ەزا ح��ەم��ەس��اڵ��ح‪،‬‬ ‫س��ەرۆك��ی ئ��ەو كۆمەڵەیە‬ ‫ل���ەس���ل���ێ���م���ان���ی‪ ،‬ب��ە‬ ‫«رۆژن��ام��ە»ی راگەیاند‪:‬‬ ‫چاوەڕوانی هێوركردنەوەی‬ ‫ب�����ارودۆخ�����ی ئ��ەم��ن��ی��ی‬ ‫ش��اری سلێمانی دەكەین‪،‬‬ ‫ئ��ەگ��ی��ن��ا ت���وێ���ژەران���ی‬ ‫كۆمەاڵیەتی‌و دەروونیی نێو‬ ‫خوێندنگەكان‌و دەرچووانی‬ ‫زانكۆكان‪ ،‬خۆپیشاندانیان‬ ‫ب���ۆ ب���ەرگ���ری���ك���ردن لە‬ ‫مافەكانیان‪ ،‬دەستپێدەكرد‪.‬‬ ‫س��ەرۆك��ی ك��ۆم��ەڵ��ەی‬ ‫ك��ۆم��ەڵ��ن��اس��ان‪ ،‬وت���ی‪:‬‬ ‫«س��ەرۆك��ی فراكسیۆنی‬ ‫ك��وردس��ت��ان��ی��ی بەڵێنی‬ ‫پ��ێ��دای��ن‪ ،‬ك��ە ب��ەوپ��ەڕی‬ ‫سەرسەختییەوە پشتیوانیی‬ ‫لە داواكارییەكانمان بكات‌و‬ ‫ل��ە راگ��ەی��ان��دن��ەك��ان��ەوە‪،‬‬ ‫ب���ڵ��اوی������ك������ردەوە؛ ك��ە‬ ‫داواك����اری����ی����ەك����ان����ی‬ ‫ت��وێ��ژەران��ی كۆمەاڵیەتی‌و‬ ‫دەروون���ی���ی‪ ،‬داواك���اری���ی‬ ‫ف��راك��س��ی��ۆن��ەك��ەی��ان��ە‪،‬‬ ‫ب���ەاڵم تائێستا وەاڵم���ی‬ ‫داخ��وازی��ی��ەك��ان��م��ان‪ ،‬هیچ‬ ‫ئاسۆیەكی دیار نییە»‪.‬‬


‫‪hewal.rozhnama@gmail.com‬‬

‫‪www.rozhnama.net‬‬

‫ذمارة (‪ )631‬سيَشةممة ‪2011/4/26‬‬

‫تێپه‌ڕاندنی یاسا ل ‌ه ئێستاداو بێ ئاماده‌یی ئۆپۆزسیۆن‪ ،‬سیناریۆو مەرامێكی سیاسییە؛ كە رۆڵی لە چارەسەرکردنی كێشەكاندا نابێت‪.‬‬

‫دوای ساڵ و نیوێك لە پێكهێنانی حكومەت‬

‫بەبێ‌ ئۆپۆزسیۆن‪ ،‬لیستی دەسەاڵت هەوڵی تێپەڕاندنی یاسای دەستەی نەزاهە دەدات‬ ‫راپۆرتی‪ :‬سەنگەر جەمال‬

‫‪..............................‬‬ ‫دوای چاوەڕوانییەكی زۆری‬ ‫«ئ��ۆپ��ۆزس��ی��ۆن‌و چ���اودێ���ران»‬ ‫پ��ڕۆژەی��اس��ای دەس��ت��ەی نەزاهە‬ ‫لەپەرلەمانی كوردستان لە غیابی‬ ‫ئۆپۆزسیۆندا گفتوگۆی لەسەر كرا‌و‬ ‫سەرۆكی فراكسیۆنی گۆڕانیش‪،‬‬ ‫ئەو كارە بە «سیناریۆو مەرامی‬ ‫سیاسیی» ناو دەبات‪.‬‬ ‫نزیكەی ساڵێكە پرۆژەیاسای‬ ‫«دەستەی نەزاهە» نێردراوەتە‬ ‫پ��ەرل��ەم��ان��ی ك��وردس��ت��ان‪ ،‬ب��ەاڵم‬ ‫سەرۆكایەتی پەرلەمان نەیخستە‬ ‫ب��واری جێبەجێكردنەوە‪ ،‬تا ئەو‬ ‫كاتەی فراكسیۆنەكانی ئۆپۆزسیۆن‬ ‫دانیشتنەكانیان بایكۆت كرد؛ لە‬ ‫غیابی ئەوانیشدا تا دوێنێ نیوه‌ڕۆ‬ ‫(‪ )10‬م��اده‌ی گفتوگۆیان له‌سه‌ر‬ ‫ک��راوه‌و (‪)9‬ی��ان په‌سه‌ندکراون‪،‬‬ ‫ئ������ەوەش ف��راك��س��ی��ۆن��ەك��ان��ی‬ ‫ئۆپۆزسیۆنی نیگەران ك��ردووەو‬ ‫پ��ێ��ی��ان��وای��ە؛ ب��ەه��ۆی ملمالنێی‬ ‫سیاسیی‌و وەك سیناریۆیەك ئەو‬ ‫كارە كراوە‪.‬‬ ‫ك���اردۆ م��ح��ەم��ەد‪ ،‬س��ەرۆك��ی‬ ‫فراكسیۆنی «گۆڕان» لە پەرلەمانی‬ ‫كوردستان‪ ،‬پێیوایە؛ ئەو پرۆژانەی‬

‫لە ئێستادا پەرلەمان گفتوگۆیان‬ ‫لەسەر دەك��ات‪ ،‬پ��رۆژەی باشیش‬ ‫بن‪ ،‬چارەسەری گرفت‌و قەیرانەكان‬ ‫ناكەن‪ ،‬چونكە «تەنیا دەركردنی‬ ‫ی��اس��ا‪ ،‬ك��ێ��ش��ەك��ان چ��ارەس��ەر‬ ‫ناكات‪ ،‬بەڵكو بەرپرسیارێتی لە‬ ‫پابەندبوون ب��ە جێبەجێكردنی‬ ‫یاسا چارەسەرە»‪ ،‬پێشیوایە؛ لە‬ ‫كوردستان كێشە لە نەبوونی یاسادا‬ ‫نییە‪ ،‬بەڵكو كێشە لە جێبەجێ‬ ‫نەكردنی یاسادایە‪.‬‬ ‫لەالیەكی دیكەوە‪ ،‬د‪.‬سەروەر‬ ‫عەبدولڕەحمان‪ ،‬بڕیاردەری لیژنەی‬ ‫نەزاهە لە پەرلەمانی كوردستان‪ ،‬لە‬ ‫لێدوانێكدا بۆ «رۆژنامە»‪ ،‬ئاماژە‬ ‫بە درەنگوەختیی خستنە بەرنامەی‬ ‫ك��اری پ��رۆژەی��اس��ای «دەس��ت��ەی‬ ‫نەزاهە» دەكات‌و دەڵێت‪« :‬دەبوو‬ ‫زووت��ر پەسەند بكرایە‪ ،‬چونكە‬ ‫دەمێكە هاتووەتە پەرلەمان»‪،‬‬ ‫ب��ەاڵم بەشێكی دواكەوتنەكەش‬ ‫بۆ بوونی پ��رۆژە یاسای دیكەو‬ ‫تێكەڵبوونی لەگەڵ رەشنووسێكی‬ ‫پرۆژەكەو درەنگ نووسینی راپۆرتی‬ ‫لیژنەكان‌و پ��ەرش‌و باڵویی ئیش‌و‬ ‫كارەكان دەگەڕێنێتەوە‪ ،‬لەگەڵ‬ ‫ئەوەشدا دەڵێت‪« :‬ئێستاش درەنگ‬ ‫نییەو گرنگ ئەوەیە پرۆژەیاسایەكی‬ ‫شیاو پەسەند بكەین‌و دەستەیەك‬

‫دیمه‌نێک له‌ بایکۆتکردنی په‌رله‌مان له‌الیه‌ن ئۆپۆزسیۆنه‌وه‌‬ ‫پێك بێت‪ ،‬كە ب��ەرەو رووی ئەو‬ ‫هەموو گەندەڵییە ببینەوە‪ ،‬كە‬ ‫بەداخەوە لە كوردستاندا هەیە»‪.‬‬ ‫ف����راك����س����ی����ۆن����ەك����ان����ی‬ ‫«ئ��ۆپ��ۆزس��ی��ۆن» رەخ��ن��ە لە‬ ‫كۆبوونەوە ئاساییەكانی پەرلەمان‬ ‫دەگ���رن‪ ،‬لە كاتێكدا ب��ارودۆخ��ی‬ ‫تایبەت لە ئارادایەو بە پێویستی‬ ‫دەزان��ن پەرلەمان بەردەوامبێت‬

‫لەسەر كۆبوونەوە نائاساییەكانی‬ ‫تایبەت ب��ەب��ارودۆخ��ی ئێستای‬ ‫ك��وردس��ت��ان‌‪ ،‬ن��ەك كۆبوونەوەی‬ ‫ئ��اس��ای��ی ب���ك���ات‌و ل���ە ك��ات��ی‬ ‫بایكۆتكردنەكانی فراكسیۆنەكانی‬ ‫«ئۆپۆزسیۆن»دا‪ ،‬پرۆژەیاسای‬ ‫گ��رن��گ بخاتە ب��ەرن��ام��ەی ك��ارو‬ ‫گفتوگۆی لەسەر بكرێت‪.‬‬ ‫سەرۆكی فراكسیۆنی گۆڕان‪،‬‬

‫دەڵێت‪« :‬زۆر پڕۆژەیاسا هەیە‬ ‫ساڵێكە لە پەرلەمانەو خوێندنەوەی‬ ‫بۆ كراوەو چەند جارێك یاداشتی‬ ‫لەسەر دراوە‪ ،‬ب��ەاڵم نەخراوەتە‬ ‫بەرنامەی كارەوە‪ ،‬وەك دەستەی‬ ‫نەزاهەو كۆمەكی ئەحزاب‪ ،‬كەچی‬ ‫لە دۆخێكدا كە پێویستە قسە‬ ‫لەسەر شتێكی دیكە‌و بارودۆخی‬ ‫رۆژ بكرێت‪ ،‬ئەو یاسایانە دەخرێنە‬

‫بەرنامەی كارەوە»‪.‬‬ ‫بۆیە پێیوایە؛ ئەو ك��ارە بۆ‬ ‫ئیحراجكردنی ئۆپۆزسیۆنە بۆ‬ ‫ئەوەی بڵێن‪ ،‬پرۆژەیاسای گرنگ‬ ‫هەیە‪ ،‬بەاڵم ئامادەی دانیشتنەكان‬ ‫ن��اب��ن‌‪ ،‬وت��ی��ش��ی‪« :‬س��ی��ن��اری��ۆو‬ ‫مەرامێكی سیاسییە؛ كە رۆڵی‬ ‫لە چارەسەرکردنی كێشەكاندا‬ ‫نابێت»‪.‬‬ ‫ل��ی��س��ت��ی ک��وردس��ت��ان��ی��ی؛‬ ‫له‌کاتی هه‌ڵمه‌تی هه‌ڵبژاردنی‬ ‫په‌رله‌مانی‬ ‫(‪)2009/7/25‬ی‬ ‫کوردستاندا‪ ،‬به‌ڵێنی ب ‌ه هاواڵتییانی‬ ‫کوردستان دا؛ له‌کاتی دروستکردنی‬ ‫حکومه‌تدا به‌زووترین کات ده‌سته‌ی‬ ‫نه‌زاه ‌ه ل ‌ه هه‌رێمدا دروستده‌کات‪،‬‬ ‫ب �ه‌اڵم ل ‌ه ئێستادا‪ ،‬ک ‌ه زیاتر له‌‬ ‫ساڵ‌و نیوێک به‌سه‌ر ئه‌و کابینه‌یه‌دا‬ ‫تێده‌په‌ڕێت‪ ،‬ئه‌و ده‌سته‌ی ‌ه دروست‬ ‫نه‌بووه‌‪.‬‬ ‫ه������ەروەك‪ ،‬ح��ەم��ەس��ەع��ی��د‬ ‫ح��ەم��ەع��ەل��ی‪ ،‬پ��ەرل��ەم��ان��ت��اری‬ ‫فراكسیۆنی یەكگرتوو‪ ،‬ئەندامی‬ ‫لیژنەی ن��ەزاه��ە‪ ،‬جەخت ل��ەوە‬ ‫دەك��ات��ەوە؛ كە كۆبوونەوەكانی‬ ‫پەرلەمان‌و گفتوگۆو پەسەندكردنی‬ ‫مادەكانی پرۆژەیاسای دەستەی‬ ‫ن���ەزاه���ە‪ ،‬پ��ێ��چ��ەوان��ەی ب��ڕی��اری‬ ‫ژمارە (‪)2‬ی پەرلەمان خۆیه‌تی‪،‬‬

‫ب���ەوەی تێیدا ه��ات��ووە‪« :‬ئ��ەو‬ ‫پرۆژەیاسایانەی ره‌هه‌ندی گشتیی‌و‬ ‫سیاسیی‌و نیشتمانییان هەیە‪،‬‬ ‫دەب��ێ��ت ل��ە پێشدا ب��ە ت��ەواف��وق‬ ‫ب��ێ��ت»‪ ،‬دەس���ت���ەی ن��ەزاه��ەش‬ ‫بەیەكێك لەو یاسایانە دادەنرێت‬ ‫ك��ە دەب��ێ��ت پێشتر ب��ەت��ەواف��وق‬ ‫لەنێوان ئۆپۆزسیۆن‌و دەسەاڵتدا‬ ‫قسەی لەسەر بكرێت‪ ،‬ئینجا لە‬ ‫پەرلەماندا گفتوگۆی لەسەر بكرێت‪،‬‬ ‫بۆ «رۆژنامە» ئاماژە بەوە دەكات؛‬ ‫مسداقییەتی ئەو پرۆژەیاسایانەی‬ ‫بەب ‌ێ بوونی ئۆپۆزسیۆن پەسەند‬ ‫دەكرێن‪ ،‬دەكەونە ژێر پرسیارەوە‪.‬‬ ‫الی خۆشیەوە‪ ،‬د‪.‬س��ەروەر‪،‬‬ ‫ئ��ام��اژە ب��ە پێویستی ب��وون��ی‬ ‫«ئ��ۆپ��ۆزس��ی��ۆن» دەك���ات لەناو‬ ‫هۆڵی پەرلەماندا لە كاتی گفتوگۆی‬ ‫ئ��ەو یاسایەنە‪ ،‬وت��ی‪« :‬ل��ەڕووی‬ ‫یاساییەوە‪ ،‬دەك��رێ��ت پ��رۆژەك��ە‬ ‫بەب ‌ێ بوونی ئۆپۆزسیۆن گفتوگۆی‬ ‫لەسەر بكرێت‪ ،‬بەوپێیەی نیسابی‬ ‫قانوونی ت��ەواوەو لە كۆی (‪)111‬‬ ‫ئەندام‪)76( ،‬ی ئامادەن‪ ،‬بەاڵم‬ ‫ئ��ەو پرۆژەیاسایانەی كە زیاتر‬ ‫گرنگن بۆ كۆمەڵگە‪ ،‬وا باشترە‬ ‫هەموو الیەنەكان بە دەس��ەاڵت‌و‬ ‫ئۆپۆزسیۆنەوە لە گفتوگۆكردنیدا‬ ‫بەشداربن»‪.‬‬

‫حیزبە «تاكوەزیرەكان»‪ ،‬چی لەسەر ناڕەزاییەكانی خه‌ڵک دەڵێن؟ پێشێلكارییەكان؛ یادی‬ ‫رۆژنامەگەریی سارد ده‌که‌نه‌وه‌‬ ‫راپۆرتی ‪ :‬رۆژنامە‬ ‫‪..............................‬‬ ‫ئەو حیزبانەی بە یەك وەزیر‬ ‫بەشدارییان لە حكومەتدا كردووە‪،‬‬ ‫جەخت لەسەر ئ��ەوە دەكەنەوە‪،‬‬ ‫لەگەڵ ناڕەزاییەكانی خەڵكدان‪،‬‬ ‫بەاڵم پاساو بۆ بەشدارنەبوونیان زەحمەتكێشان‪:‬‬ ‫بزووتنەوەی ئیسالمیی‪:‬‬ ‫ل��ەو ن��اڕەزای��ی��ان��ە دەهێننەوە‌و‬ ‫ئیسالمیش لەگەڵ دەسەاڵتدا نین‌و‬ ‫حكومەت خەمساردە‬ ‫وتەبێژی بزووتنەوەی‬ ‫خەمساردە‬ ‫دەڵێت‪« :‬حكومەت‪،‬‬ ‫پێدانی وەزارەتیش‪،‬‬ ‫لە جێبەجێكردنی‬ ‫ل��ە جێبەجێكردنی داواك��اری��ی‬ ‫خەڵكدا»‪.‬‬ ‫ب ‌ه تەكلیف بووە‬ ‫داواكاریی خەڵك‬ ‫ل��ەگ��ەرم��ەی رووداوەك���ان���ی‬ ‫هەرێم‌و زیادبوونی ناڕەزاییەكانی‬ ‫هاواڵتییاندا دژ بە گەندەڵیی‌و‬ ‫داخوازیی جەماوەریدایە‌و ناكۆكییان‬ ‫ناعەدالەتیی‪ ،‬پرسیار لەسەر هەرێم نەزانیوە»‪.‬‬ ‫شوان قەاڵدزێیی‪ ،‬ئاماژ‌ه بۆ لەسەر بەرنامەی خۆپیشاندانەكە‬ ‫هەڵوێستی ئەو حیزبانە دەكرێت‬ ‫ك��ە ئ��ەن��دام��ی��ان ل��ە پ��ەرل��ەم��ان‌و ئەوەش دەك��ات‪ :‬بزووتنەوەكەی؛ هەیە‌و بۆ «رۆژنامە» وتی‪« :‬ئەگەر‬ ‫وەزیرێكیان لە حكومەتدا هەیە‪ ،‬ئایا «گلەیی‌و گازندەی زۆری لەسەر خۆپیشاندان وەك حیزب دەكرێت‪،‬‬ ‫هەڵوێستیان بەرامبەر ناڕەزاییەكان چۆنێتیی ئەدای حكومەت هەیە‪ ،‬با سەركردایەتیی هاوبەشی بۆ‬ ‫چ��ۆن��ە؟ ب��ەش��دارب��وون��ی��ان لە ب��ڕی��ار دەردەك���رێ���ت‌و ئ��ی��رادەی دابنرێت‌و ئەگەر ئەحزاب نایكات‪،‬‬ ‫حكومەتدا‪ ،‬رێگرە لە هەڵوێستیان؟ جێبەجێكردنی نییە‪ ،‬بە خودی بۆ خۆی دەكات بە خاوەنی؟»‪.‬‬ ‫ئەبو ك��اروان‪ ،‬جەخت لەسەر‬ ‫حكومەتیشەوە»‪.‬‬ ‫ئەوەش دەكاتەوە‪ ،‬بەشداریكردنیان‬ ‫رەخنە لە ئەدای حكومەت‬ ‫ل��ە ح��ك��وم��ەت��دا‪ ،‬رێ��گ��ر نییە لە‬ ‫ناكۆكی لەسەر بەرنامە‬ ‫ب���زووت���ن���ەوەی ئیسالمیی‬ ‫حیزبی شیوعی كوردستان‪ ،‬بەشداریكردنیان لە خۆپیشانداندا‌و‬ ‫لەهەڵبژاردنی خولی سێیەمی‬ ‫پەرلەمانی كوردستان و بەدروشمی كورسییەكی لە پەرلەمان‌و وەزیری دەڵ�����ێ�����ت‪« :‬ه������ەر ك��ات��ێ��ك‬ ‫خۆپیشاندانمان‬ ‫دژایەتی گەندەڵیی‪ )2( ،‬كورسی لە رۆشنبیریی‌و الوانی لە حكومەتدا ویستبێتمان‪،‬‬ ‫پەرلەمانی كوردستاندا بەدەستهێناو ه��ەی��ە‪ ،‬ه���ەروەك ئەبو ك���اروان‪ ،‬ك����ردووە‌و ن��ەم��ان��ش��اردووەت��ەوەو‬ ‫ب��ە پۆستی وەزی���ری ئ��ەوق��اف‌و ئ��ەن��دام��ی م��ەك��ت��ەب��ی سیاسیی ئەگەر فشارێكیش هه‌بێت بەهۆی‬ ‫ك��اروب��اری ئاینیی‪ ،‬لە كابینەی ئەو حیزبە‪ ،‬ئاماژەی پێدەكات‪ ،‬بەشداریكردنمانەوە لە حكومەتدا‪،‬‬ ‫حیزبەكەی لەگەڵ خۆپیشاندان‌و پێویست ناكات بچینە ژێر باری»‪.‬‬ ‫حكومەتدا بەشداریكردووە‪.‬‬ ‫ش��وان قەاڵدزێیی‪ ،‬وتەبێژی‬ ‫مەكتەبی سیاسیی ئەو حیزبە‪،‬‬ ‫جەخت لەسەر ئ��ەوە دەكاتەوە‪،‬‬ ‫كە لەگەڵ داوای خپیشاندەراندان‌و‬ ‫ئاماژە بۆ ئەوەدەكات «حكومەت‬ ‫خ��ەم��س��اردە ل��ە جێبەجێكردنی‬ ‫داواكارییەكانیان»‪.‬‬ ‫وته‌بێژی بزووتنەوە‪ ،‬گلەیی‬ ‫لە زمانی به‌یاننامەكان هەیە‪،‬‬ ‫بەتایبەت به‌یاننامه‌کانی «یەكێتی‌و‬ ‫پ��ارت��ی»‪ ،‬كە زیاتر لە بەالغی‬ ‫«ع��ەس��ك��ەری��ی» چ���ووە‌و وت��ی‪:‬‬ ‫«ده‌بێت ئەو كەسانەی تەقەیان لە‬ ‫خۆپیشاندەران كردووەو خوێنیان‬ ‫رشتووە‪ ،‬تەسلیمی دادگا بكرێن‌و‬ ‫هەڵوەشاندنەوەی حكومەتیشمان‬ ‫بە هەڵوەشاندنەوەی ئەزموونی ناڕه‌زایی هاواڵتییان‪ ،‬هه‌ڵوێستی حیزبه‌کانی هه‌رێمی روونکرده‌وه‌‬

‫راپۆرتی‪ :‬ئاریان حەسەن‬ ‫‪..............................‬‬

‫سۆسیالیست‪:‬‬ ‫نابێت رەوشەكە بەرەو‬ ‫ئاقارێك بەرین؛ ببێتە‬ ‫هۆی تێكدان‌و پشێویی‬

‫شیوعی‪:‬‬ ‫ناكۆكیمان‬ ‫لەسەر بەرنامەی‬ ‫خۆپیشاندانەكەیە‬

‫بەشێك نین لە دەسەاڵت‬ ‫زەحمەتكێشانی‬ ‫حیزبی‬ ‫ك��وردس��ت��ان «ب��اڵ��ی مەكتەب‬ ‫سیاسیی»‪ ،‬وەزی��ری كاروباری‬ ‫پەرلەمانیان هه‌یه‌ لە حكومەتی‬ ‫ه��ەرێ��م��دا‌و س��ەع��د خالید‪ ،‬كە‬ ‫ئەندامی مەكتەبی سیاسیی ئەو‬ ‫حیزبەیەو تاكە وەزیرەكەشیانە‪،‬‬ ‫ئاماژە بەوە دەكات‪ ،‬لەسەرەتای‬ ‫خۆپیشاندانەكانەوە‪ ،‬پشتیوانیی‬ ‫داخ��وازی��ی شەقامیان ك��ردووە‌و‬ ‫پ��ێ��ی��ان��واب��ووە‪ ،‬دەرئ��ەن��ج��ام��ی‬ ‫كەڵەكەبوونی كۆمەڵێك كێشەی‬ ‫بێچارەسەر ب��ووە‪ ،‬لە م��اوەی‬ ‫چەند ساڵی حوكمڕانیی هەرێمدا‪،‬‬ ‫كە چیتر خەڵك «تەحەمولی‬ ‫بەردەوامبوونی ناكات»‪ ،‬ئەگەر‬

‫هاواڵتییانیش نەهاتنایەتە سەر‬ ‫شەقام‪ ،‬ئەستەم بوو حكومەتی‬ ‫ه��ەرێ��م‪ ،‬بیری ل��ە چاكسازیی‬ ‫گشتگیر بكردایەتەوە‪ ،‬بەاڵم بۆ‬ ‫«رۆژنامە» وتی‪« :‬هەڵوێستی‬ ‫ئێمە‪ ،‬ج��ی��اوازە لە هەڵوێستی‬ ‫ئ��ۆپ��ۆزس��ی��ۆن‌و جیاوازیشمان‬ ‫ل���ەوەدای���ە‪ ،‬ك��ە پ��ێ��م��ان��وای��ە‪،‬‬ ‫ئەزموونی هەرێم‌و دامەزراوەكانی‪،‬‬ ‫بە خەباتی خەڵك هاتوونەتەدی‌و‬ ‫دەبێت دەستی پێوەبگرین»‪.‬‬ ‫سەعد خالید‪ ،‬ئاشكرایدەكات‪،‬‬ ‫ئەوان لە دەسەاڵتدا نین‌و پێدانی‬ ‫ئەو وەزارەتەش‪ ،‬به‌ «تەكلیف»‬ ‫بووە‪.‬‬ ‫لەگەڵ كێشەدا نین‬ ‫سۆسیالیستی‬ ‫ح��ی��زب��ی‬ ‫ك��وردس��ت��ان‪ ،‬دوو ك��ورس��ی لە‬ ‫پەرلەماندا هەیەو بە وەزیرێك‬ ‫ب��ەش��دارە لە حكومەتدا‌و وەك‬ ‫ع��ەب��دوڵ�ڵای حاجی مەحمود‪،‬‬ ‫ئ��ەن��دام��ی مەكتەبی سیاسیی‬ ‫ئەو حیزبە‪ ،‬ئاماژەی پێدەكات‪:‬‬ ‫ئ���ەوان ل��ەگ��ەڵ دورس��ت��ب��وون��ی‬ ‫ك��ێ��ش�ە‌و گ��رف��ت��دا ن��ی��ن‪ ،‬ب��ەاڵم‬ ‫ل��ەگ��ەڵ ه��ەن��گ��اون��ان��دان ب��ەرەو‬ ‫چاكسازیی‌و بۆ «رۆژنامە» وتی‪:‬‬ ‫«خۆپیشاندان‪ ،‬مافی رەوای‬ ‫خەڵكە‪ ،‬بەاڵم نابێت رەوشەكە‬ ‫بەرەو ئاقارێك بەرین؛ ببێتە هۆی‬ ‫تێكدان‌و دروستبوونی پشێویی‌‪،‬‬ ‫لەگەڵ ئەوەشدان خۆپیشاندان‬ ‫لە چوارچێوەی یاسادا بێت‌و بە‬ ‫هێمنیی بکرێت»‪.‬‬

‫بەشێك لە رۆژنامەنووسان‪،‬‬ ‫یادی (‪)113‬ساڵەی رۆژنامەگەریی‬ ‫كوردییان بایكۆت كرد‌و سەنتەری‬ ‫میترۆش‪ ،‬بە یادێكی «رەشی»‬ ‫ناوزەد كرد‪.‬‬ ‫ی�����ادی (‪ )113‬س��اڵ��ەی‬ ‫رۆژنامەگەریی كوردیی لە هەرێم‪،‬‬ ‫هاوكات بوو لەگەڵ سەركوتكردنی‬ ‫خۆپیشاندانەكانی شاری سلێمانی‌و‬ ‫هێنانی هێزێكی زۆری ئەمنیی‌و‬ ‫دەس��ت��پ��ێ��ك��ردن��ی هەڵمەتێكی‬ ‫رەشبگیریی رۆژن��ام��ەن��ووس��ان‌و‬ ‫ئەشكەنجەدانیان‪ ،‬كە وایكرد‪،‬‬ ‫بەشێك لە رۆژنامەنووسان‪ ،‬یادەكە‬ ‫بایكۆت بكەن‪.‬‬ ‫هاوكار محه‌مەد‪ ،‬خوێندكاری‬ ‫ب��ەش��ی راگ��ەی��ان��دن��ی زان��ك��ۆی‬ ‫س��ل��ێ��م��ان��ی��ی��ە‪ ،‬وت����ی‪« :‬ی���ادی‬ ‫رۆژنامەگەریی چی بكەینەوە‪ ،‬لە‬ ‫كاتێكدا بەدرێژایی (‪ )113‬ساڵی‬ ‫راب��ردوو‪ ،‬نەهامەتیی ئاوا گەورە‬ ‫بەسەر رۆژنامەنووساندا نەهاتووە‌و‬ ‫ئەوەندە پێشێلكارییان بەرامبەر‬ ‫نەكراوە»‪.‬‬ ‫ه��اوك��ات‪ ،‬پێشەوا محەمەد‪،‬‬ ‫كە خوێندكاری بەشی راگەیاندنی‬ ‫پەیمانگای تەكنیكیی سلێمانییە‪،‬‬ ‫ئ��ام��اژە ب��ەوەدەك��ات‪ ،‬بە هەموو‬ ‫شێوازێك‪ ،‬توندوتیژیی بەرامبەر‬ ‫ه���اوڕێ رۆژن��ام��ەن��ووس��ەك��ان��ی��ان‬ ‫دەك���رێ���ت‌و ب��ەش��ێ��ك��ی زۆر لە‬ ‫رۆژنامەنووسە «ئازاو ئازادەكان»‬ ‫ل���ە زی���ن���دان ت��ون��د دەك���رێ���ن‌و‬ ‫ئەشكەنجەدەدرێن‌و بۆ «رۆژنامە»‬ ‫وتی‪« :‬وا هەست دەكەم‪ ،‬ئێستا‬ ‫رۆژن��ام��ەگ��ەری��ی‪ ،‬پێویستی بە‬ ‫یادكردنەوە نەبێت»‪.‬‬ ‫پ��ێ��ش��ەوا‪ ،‬ئ��ام��اژە ب���ەوەش‬ ‫دەكات‪ ،‬شاری سلێمانی‪ ،‬دەكرێت‬ ‫بە سەربازگە‌و حەرەمی زانكۆ‌و‬ ‫پ��ەی��م��ان��گ��اك��ان دەش��ك��ێ��ن��رێ�ت‌و‬ ‫ئیهانە ب��ە مامۆستای زان��ك�ۆ‌و‬ ‫خوێندكارەكانی دەكرێت‪ ،‬بۆیە‬ ‫«من‌و هەندێك لەهاوڕێكانم‪ ،‬ئەو‬ ‫یادەمان بایكۆت كرد»‪.‬‬

‫د‪ .‬ه���ەڤ���اڵ ئ��ەب��وب��ەك��ر‪،‬‬ ‫مامۆستای بەشی راگەیاندنی‬ ‫زانكۆی سلێمانیش ئاشكرای كرد‪،‬‬ ‫لە ئێستادا‪ ،‬رۆژنامەگەریی كوردیی‬ ‫لە «گ��ەورەت��ری��ن» قەیراندایە‌و‬ ‫زۆرێ���ك ل��ە رۆژن��ام��ەن��ووس��ەك��ان‪،‬‬ ‫رووبەڕووی توندوتیژیی بوونەتەوە‌و‬ ‫دەستگیركراون‌و وتی‪« :‬بە بڕوای‬ ‫م��ن‪ ،‬پێویستمان بەیادكردنەوە‬ ‫ن��ی��ی��ە‪ ،‬ب��ەڵ��ك��و پێویستمان‬ ‫بەوەیە كە زمانی ناو رۆژنامەو‬ ‫راگەیاندنەكانمان‪ ،‬نەرمتر بكەین‌و‬ ‫زانیاریی راست‌و دروست بدەین بە‬ ‫هاواڵتییان‌و بەرەو چەواشەكارییان‬ ‫نەبەین»‪.‬‬ ‫ل���ە ب��ەی��ان��ن��ام��ەی �ه‌ك��دا كە‬ ‫تایبەت بوو بەو یادە‪ ،‬سەندیكای‬ ‫رۆژنامەنووسانی كوردستان‪ ،‬خۆی‬ ‫لە بەرپرسیارێتیی هەڵوێستوەرگرتن‬ ‫لە پیشێلكارییەكانی سێ رۆژی بەر‬ ‫لەیادەكەی دژ بە رۆژنامەنووسانی‬ ‫هەرێم‪ ،‬الدا‪ ،‬كە لەالیەن هێزە‬ ‫ئەمنییەكانەوە ئەنجامدرا‌و بەشێكی‬ ‫بەیاننامەكەی تەرخانكرد بۆ‬ ‫پاساوهێنانەوە بۆ ئەنجامنەدانی‬ ‫كۆنگرەی سەندیكا‪ ،‬كە بڕیابوو لە‬ ‫(‪)4/22‬دا سازبدرێت‪.‬‬ ‫هاوكات‪ ،‬بەهۆی ئەو كەشە‬ ‫«سلبی»یەی باڵی بەسەر كاری‬ ‫رۆژنامەوانیدا كێشاوە لەهەرێمدا‪،‬‬ ‫سەنتەری «میترۆ» بۆ داكۆكیی‬ ‫لە مافی رۆژن��ام��ەن��ووس��ان‪ ،‬ئەو‬ ‫ی����ادەی ب��ە «رۆژی رەش»ی‬ ‫رۆژنامەنووسی ناونا‪.‬‬ ‫رەحمان غەریب‪ ،‬بەڕێوەبەری‬ ‫سەنتەری میترۆ‪ ،‬جەختی لەسەر‬ ‫ئەوەكردەوە‪ ،‬یادی رۆژنامەگەریی‪،‬‬ ‫یادی هەموو تاك‌و رۆژنامەنووسێكی‬ ‫ئ����ەم ه��ەرێ��م��ەی��ە‪ ،‬ب����ەاڵم بۆ‬ ‫«رۆژن��ام��ە» وت��ی‪« :‬ل��ەم كاتەدا‬ ‫كە رۆژنامەنووسان لەخەتەرترین‬ ‫كاتدان‌و جێی مەترسییەكی زۆرن‌و‬ ‫بەردەوام لەبەردەمی هەڕەشەدان‌و‬ ‫ئیهانە دەكرێن‌و دەستگیر ده‌کرێن‌و‬ ‫ت��ووش��ی ئەشكەنجە دەب��ن��ەوە‪،‬‬ ‫بۆیە تا رەوش��ی رۆژنامەگەریی‬ ‫لەمەترسیدا بێت‪ ،‬ناتوانرێت ئەم‬ ‫یادە بكرێتەوە»‪.‬‬


‫ذمارة (‪ )631‬سيَشةممة ‪2011/4/26‬‬

‫‪hewal.rozhnama@gmail.com‬‬

‫هەزاران ئیمزا؛ بۆ البردنی سه‌رۆکی زانکۆ كۆده‌کرێتەوە‬

‫رۆژن��ام��ە‪ :‬دوێنێ کەمپەینی‬ ‫ك��ۆك��ردن��ەوەی ئیمزا‪ ،‬بۆ البردنی‬ ‫سەرۆكی زانكۆی سلێمانی‪ ،‬دەستی‬ ‫بە كۆكردنەوەی ئیمزای خوێندكاران‬ ‫كردو لەماوەی (‪ )4‬سەعاتدا نزیكەی‬ ‫(‪ )2‬هەزار ئیمزای كۆكردووەتەوە‪.‬‬

‫دوای رووداوەكــــــانـــــــی‬ ‫(‪)19‬ی نیسان‪ ،‬كە تێیدا ژمارەیەك‬ ‫خوێندكاری زانكۆی سلێمانی لەالیەن‬ ‫هێزێكی ئەمنییەوە «ئەنفال»‬ ‫ك��ران‌و ح��ەرەم��ی زانكۆ شكێنرا‪،‬‬ ‫كۆمەڵێك خوێندكار كەمپەینەكەیان‬

‫بە كۆكردنەوەی ئیمزا بۆ البردنی‬ ‫سەرۆكی زانكۆ دەستپێكرد‪.‬‬ ‫دێكان كاوە‪ ،‬ب ‌ه «رۆژنامە»ی‬ ‫راگ���ه‌ی���ان���د‪« :‬وەك كۆمەڵێك‬ ‫خوێندكاری خەمخۆری زانكۆ‪ ،‬ئەم‬ ‫كەمپەینەمان رێكخستووە‪ ،‬ئەوەش‬

‫بەوهۆیەوە كە سەرۆكی زانكۆی‬ ‫سلێمانی بێهەڵوێست بووە بەرامبەر‬ ‫ئەو هەڕەشەو لێدان‌و سوكایەتییانەی‬ ‫بەرامبەر خوێندكارانی زانكۆكە‬ ‫لەالیەن هێزە ئەمنییەكانەوە کراون‪،‬‬ ‫هەروەها حەرەمی زانكۆ شكێنراوە»‪.‬‬

‫وتــــیـــشــی‪« :‬لە سەعات‬ ‫(‪)10.30‬ی پ��ێ��ش ن���ی���وه‌ڕۆوە‬ ‫ت��ا س��ەع��ات (‪)2‬ی پاشنیوەرۆ‬ ‫(‪ )1760‬ئیمزامان كۆكردووەتەوە‌و‬ ‫بەردەوامیش دەبین لە كۆكردنەوەی‬ ‫ئیمزا»‪.‬‬

‫مەریوان وریا قانیع‪ ،‬ئاراس فەتاح‌و بەختیار عەلی‪:‬‬

‫دەسەاڵتداران؛ خیانەتێكی گەورە لە خەباتی دوورودرێژی میللەتی ئێمە دەكەن‬ ‫راپۆرتی‪ :‬رۆژنامە‬ ‫‪..............................‬‬ ‫سێ‌ رووناكبیری بەناوبانگی‬ ‫كورد‪ ،‬رەخنە لە بارودۆخی ئێستای‬ ‫كوردستان‌و بەسەربازگەكردنی‬ ‫شارەكانی دەگ��رن‌و تێهەڵدان‌و‬ ‫گرتن‌و سووكایەتی بە گەنجانی‬ ‫كوردستانیش بە درێ��ژك��راوەی‬ ‫سەردەمی بەعس دەزان��ن‪ ،‬ئەو‬ ‫دەس��ت��درێ��ژی��ی��ان��ەش دەخ��ەن��ە‬ ‫ئەستۆی س��ەرۆك��ی حكومەت‌و‬ ‫دەنووسن‪« :‬دەشێت سەرباز‌و‬ ‫پۆستاڵ بۆ م��اوەی��ەك تەمەنی‬ ‫درێ��ژ ب��ك��ەن��ەوە‪ ،‬ب��ەاڵم مەرگی‬ ‫ئەو ج��ۆرە سیستمە ترسناك‌و‬ ‫تراژیدیی دەبێت»‪.‬‬ ‫ئ��ەوس��ێ‌ روون��اك��ب��ی��رە لە‬ ‫وت��ارەك��ەی��ان��دا‪ ،‬ل��ەژێ��ر ن��اوی‬ ‫«كاتێك پۆستاڵ حوكمدەكات‌و‬ ‫كاتێك تفەنگ قسە دەك��ات»‪،‬‬ ‫ن��ووس��ی��وی��ان��ە‪« :‬پ��ێ��دەچ��ێ��ت‬ ‫دەسەاڵتدارانی كوردستان‪ ،‬جگە‬ ‫ل��ە پ��رۆژەی��ەك��ی چ��ەك��داران��ەی‬ ‫رووت‪ ،‬ج��گ��ە ل���ە ت��ەن��ی��ن��ی‬ ‫ش���ارەك���ان���ی ك���وردس���ت���ان بە‬ ‫سەربازە گوێڕایەڵەكانی خۆیان‌و‬ ‫جگە لە زمانی تیرۆركردنی‬ ‫كۆمەڵگە‪ ،‬هیچ پرۆژەیەكی تریان‬ ‫ب��ۆ وەاڵم���دان���ەوەی داخ��وازی �ی‌و‬ ‫ناڕەزاییەكانی كۆمەڵگەی ئێمە‬ ‫پێنەبێت»‪.‬‬ ‫لە وت��ارەك��ەدا‪ ،‬ن��ووس��ەران‬

‫ ‬ ‫مه‌ریوان وریا قانع‬

‫ ‬ ‫ئاراس فه‌تاح‬

‫به‌ختیار عه‌لی‬

‫رەخ��ن��ە ل��ەو ه��ێ��زان��ە دەگ���رن‪،‬‬ ‫كە ش��ەق لە گەنجانی زانكۆو‬ ‫كتێب‌و مامۆستاكانیان دەدەن‌و‬ ‫دەنووسن‪« :‬ئەم پاڵەوانە تازانە‪،‬‬ ‫كە حیزب بۆ تۆقاندنی كۆمەڵگە‬ ‫پەروەردەی كردوون‪ ،‬درێژكراوەی‬ ‫ئ���ەو ل��ەش��ك��رەن‪ ،‬ك��ە ش��ەڕی‬ ‫دزێ���وی ن��اوخ��ۆی��ان ئەنجامدا‪،‬‬ ‫ئەمڕۆش وەك رۆبۆت بە ئەمری‬ ‫ژەنەراڵە حیزبییەكانیان تەقە لە‬ ‫ژی��ان‌و هیواو چاوەڕوانییەكانی‬ ‫كۆمەڵگەی ئێمە دەكەن»‬ ‫هەر لە وتارەكەدا‪ ،‬جەخت‬ ‫لەوە كراوەتەوە؛ ئەگەر جاران‬ ‫شەڕی ئەوان تەنیا شەڕی دوو‬ ‫هێزی سیاسیی بووبێت لەگەڵ‬ ‫یەكدا‪ ،‬ئەوا ئەم شەڕەی ئەمڕۆ‬ ‫شەڕی ناوخۆ نییە‪ ،‬بەڵكو شەڕی‬ ‫ن��ێ��وان هێزێكی دیكتاتۆریی‌و‬ ‫دەس��ەاڵت��ێ��ك��ی ت��ی��رۆری��س��ت��ی‬

‫خ��ۆس��ەپ��ێ��ن��ە‪ ،‬ل��ەگ��ەڵ ه��ەم��وو‬ ‫كۆمەڵگەدا بەگشتیی‌و بەتایبەت‬ ‫ئ��ەو گەنجانەی نائومێدبوون‬ ‫لێیان‪.‬‬ ‫ل��ە وت���ارەك���ەدا‪ ،‬ه��ات��ووه‪:‬‬ ‫هەبوونی دەسەاڵتێكی كوردی‬ ‫كە بەمجۆرە مۆراڵ‌و ئەخالقیاتە‬ ‫فاشیستییە رەف��ت��ار ل��ەگ��ەڵ‬ ‫كۆمەڵگەی خۆیدا بكات‪ ،‬نیشانەی‬ ‫ئ��ەوەی��ە ك��ە ئ��ەم دەس��ەاڵت��ەی‬ ‫ئەمڕۆ هێندەی جگەرگۆشەی‬ ‫كەلتووری سیستمە فاشییەكانی‬ ‫خۆرهەاڵتە‌و دۆستایەتی لەگەڵ‬ ‫دی��ك��ت��ات��ۆرەك��ان��ی ن��اوچ��ەك��ەدا‬ ‫هەیە‪ ،‬ئەوەندە بەرهەمی رۆحە‬ ‫دیموكراسی‌و ئازادیخوازەكەی‬ ‫خەباتی گەلی كوردستان نییە‪.‬‬ ‫مەریوان‌و بەختیار‌و ئاراس‪،‬‬ ‫ن��ووس��ی��وی��ان��ە‪« :‬س���ەرب���از‌و‬ ‫پۆستاڵ دەشێت بۆ ماوەیەك‬

‫تەمەنی سیاسیی دیكتاتۆرییەت‬ ‫درێژبكەنەوە‪ ،‬بەاڵم دوا مەرگی‬ ‫ئەم جۆرە سیستمە‪ ،‬مەرگێكی‬ ‫ت��رس��ن��اك‌و ت��راژی��دی��ی دەب��ێ��ت‪،‬‬ ‫كە بەیەكجار‌و بۆ هەتاهەتایە‬ ‫خۆیان‌و جەالدەكانیان فڕێدەداتە‬ ‫دەرەوەی م��ێ��ژوو‪ ،‬هەموو ئەو‬ ‫دیكتاتۆر‌و بنەماڵەو حیزبانەی‬ ‫فیشەك‌و كوتەك‌و ئەشكەنجە‪،‬‬ ‫تەنیا چەكیان ب��وون‪ ،‬كۆتایی‬ ‫ترسناكیان بۆ سەركردەو بكەرو‬ ‫نۆكەرەكانیان زامن كردووە»‪.‬‬ ‫ه���ەرس���ێ‌ روون��اك��ب��ی��ر لە‬ ‫وت���ارەك���ەی���ان���دا ئ���ام���اژە ب��ەو‬ ‫«تەعەدا گەورە»‌و دەستدرێژییە‬ ‫«ب��ێ��ش��ەرم��ان��ە» دەك����ەن‪ ،‬كە‬ ‫ل��ەالی��ەن چ���ەك���دارە «رۆب���ۆت‬ ‫ئاساكانی حیزب» كراوەتە سەر‬ ‫ئینسانەكانی ئەم كۆمەڵگەیە‪،‬‬ ‫كە «چۆن گەنجانی واڵت لەناو‬

‫شەقام‌و گۆڕەپان‌و زانكۆو تەنانەت‬ ‫راودەن��ێ��ن‌و‬ ‫ماڵەكانیشیاندا‬ ‫دەگرن‌و ئازار دەدەن‪ ،‬بەجۆرێك‬ ‫چیتر ئێمە بۆمان نییە شانازیی‬ ‫بەسەر ئ��ەم ن��ەوەی��ەدا بكەین‌و‬ ‫پێیان بڵێین؛ (ئێوە بەعستان‬ ‫ن��ەدی��وە)‪ ،‬ئ��ەوەی ئ��ەم نەوەیە‬ ‫بەدەست ژەن��ەرااڵ‌و رۆبۆتەكانی‬ ‫حیزبەوە دەیچێژن‪ ،‬ئەو ئازارە‬ ‫زۆرەی رۆژان��ە دەیكێشت‪ ،‬لەوە‬ ‫كەمتر نییە كە ئێمە بەدەست‬ ‫بەعسەوە بینینمان»‪.‬‬ ‫ن���ووس���ەران���ی وت���ارەك���ە‪،‬‬ ‫پ��ێ��ی��ان��وای��ە‪ :‬دەس��ەاڵت��داران��ی‬ ‫ك���وردس���ت���ان‪ ،‬ن����ەك ت��ەن��ی��ا‬ ‫خیانەتێكی گ��ەورە لە هەموو‬ ‫رووەكارە ئینسانییەكانی خەباتی‬ ‫دوورودرێژی میللەتی ئێمە دەكەن‪،‬‬ ‫«بەڵكو خیانەت لە هەموو ئەو‬ ‫نێودەوڵەتییانەش‬ ‫بەیاننامە‬ ‫دەك���ەن‪ ،‬ك��ە ئەشكەنجەدانی‬ ‫ئینسان ب��ە تاوانێكی گ��ەورە‬ ‫دەناسێنن»‪ ،‬لەو بارەیەشەوە‬ ‫نووسیویانە‪« :‬ئ��ەم كولتووری‬ ‫ئەشكەنجەیە ب��ە ئاشكراو بە‬ ‫رەزامەندیی‌و بەپێی سیاسەتێكی‬ ‫ئاراستەكراو ل��ەالی��ەن سەرانی‬ ‫گەورەی حیزبەوەو بە رەزامەندیی‬ ‫س��ەرۆك��ی ح��ك��وم��ەت‌و هەموو‬ ‫كابینەكەی دەچ��ێ��ت ب��ەڕێ��وە‪،‬‬ ‫بەرپرسیارێتی ه��ەر زللەیەك‌و‬ ‫هەر شەقێك‪ ،‬كە لە گەنجان‌و‬ ‫رۆژن��ام��ەن��ووس��ان‌و ن��ووس��ەران‬

‫دەدرێ���ت‪ ،‬بە پلەی یەكەم لە‬ ‫ملی سەرۆكی حكومەتدایە‪ ،‬ئەو‬ ‫لە بەرنامەی هەڵبژاردندا دەیان‬ ‫وەع���دی گ���ەورەی دیموكراسی‬ ‫ب��ە خەڵك داو ئێستا توانای‬ ‫جێبەجێكردنی فاریزەیەكیشی‬ ‫لەو وەعدانە نییە»‪.‬‬ ‫ئەوەی هەرسێ‌ نووسەر بە‬ ‫خەمی گەورەی خۆیانی دەزانن‪،‬‬ ‫ئەو راستییەیە‪ ،‬كە دەسەاڵتدارانی‬ ‫ك����وردس����ت����ان ل��ەش��ك��رێ��ك��ی‬ ‫گ���ەورە ل��ە ئینسانی دڵ���ڕەق‌و‬ ‫ئ��ەش��ك��ەن��ج��ەدەر‌و ئ��ۆردووی��ەك‬

‫بەرپرسیارێتی هەر‬ ‫زللە‌و شەقێك‪،‬‬ ‫كە لە گەنجان‌و‬ ‫رۆژنامەنووسان‌و‬ ‫نووسەران دەدرێت‪،‬‬ ‫لە ملی سەرۆكی‬ ‫حكومەتدایە‬

‫گوێڕایەڵیان دروس��ت��ك��ردووە‪،‬‬ ‫كە ئ��ام��ادەن «هەموو ئیهانە‌و‬ ‫سووكایەتییەك ب��ە ئینسان‌و‬ ‫ك��ۆم��ەڵ��گ��ە ب��ك��ەن‌و دەس���ەاڵت‬ ‫چۆن ویستی‪ ،‬ئاوا ئینسانەكان‬ ‫ئەشكەنجە بدەن‪ ،‬ئەمانە هێزێكن‬ ‫منداڵی كۆمەڵگەیەكی مەدەنی‬ ‫نین‪ ،‬بەڵكو وەك كەتائیبەكانی‬ ‫قەزافی‌و فیدائییەكانی سەدام‪،‬‬ ‫كۆیلە‌و ملكەچی ئاغاكانیانن»‪.‬‬ ‫لە كۆتایی وتارەكەشیاندا‬ ‫ه��ەرس �ێ‌ ن��ووس��ەر‪ ،‬رەخ��ن��ە لە‬ ‫كاری دەسەاڵتدارەكان دەگرن‌و‬ ‫ن��ووس��ی��وی��ان��ە «ك��ارك��ردن��ی‬ ‫دەس���ەاڵت���داران ب��ۆ دیلكردنی‬ ‫سەرتاسەری كۆمەڵگە‪ ،‬بۆ بە‬ ‫بارمتەگرتنی شارێكی گ��ەورەو‬ ‫خەباتگێڕیی وەك سلێمانی‪ ،‬بۆ‬ ‫پەالماردانی دڕندانە بۆ گەنجە‬ ‫نائومێدو بەدبەختەكانمان لە‬ ‫ه��ەم��وو ش���ارو شارۆچكەكانی‬ ‫دیكەدا‪ ،‬دروستكردنی دۆخێكیش‬ ‫ك��ە ئ��ەم ن��اوچ��ەی��ە ب��ەدرێ��ژای��ی‬ ‫مێژووی خۆی‪ ،‬نە لە سەردەمی‬ ‫داگ��ی��رك��ردن��ی ئینگلیز‌و ن��ە لە‬ ‫سەردەمی داگیركەری بەعسدا‬ ‫ب��ەخ��ۆی��ەوە بینیوە‪ ،‬وادەك���ەن‬ ‫هەموو توانای شەخسیی‌و توانای‬ ‫قەڵەمی خۆمان بۆ دژایەتیكردنی‬ ‫ئ���ەم ش��ەپ��ۆل��ە فاشیستییە‬ ‫ل��ە ك��وردس��ت��ان بخەینە ك��ارو‬ ‫رووبەڕووبوونەوە لەگەڵ ئەم هێزە‬ ‫فاشییەدا»‪.‬‬

‫خۆپیشاندانی خوێندكاران‌و مامۆستایانی زانكۆی سلێمانی بەردەوام دەبێت‪...‬‬

‫لەدوای (‪)19‬ی نیسانەوە‪ ،‬سەدان خوێندكاری تر چوونەتە ریزی خۆپیشاندەرانەوە‬

‫راپۆرتی‪ :‬رۆژنامە‬ ‫‪..............................‬‬ ‫رووداوە كارەساتبارەكانی‬ ‫(‪)19‬ی نیسان‪ ،‬نەبوونە فشارو‬ ‫رێگر لە ب��ەردەم خوێندكارانی‬ ‫زانكۆی سلێمانی‌و بەپێچەوانەوە‪،‬‬ ‫دژی ئ���ەو رووداوان�������ەو وەك‬ ‫تەحەدایەك هەڵوێستیان وەرگرت‌و‬ ‫نەچوونە هۆڵەكانی خوێندن‌و‬ ‫ئ��ەو ب��ۆن��ەو ی��ادان��ەش بایكۆت‬ ‫دەكەن‪ ،‬كە لەم ماوەیەدا لەالیەن‬ ‫كۆلێژەكانەوە دەكرێنەوە‪.‬‬ ‫(‪)19‬ی نیسان‪ ،‬بووە «رۆژێكی‬ ‫رەش» لە مێژووی فەرمانڕەوایەتی‬ ‫دەسەاڵتی كوردیدا‪ ،‬بەوەی تێیدا‬ ‫«سووكایەتی لە رادەب��ەدەر» بە‬ ‫خوێندكارانی زانكۆ كرا لەالیەن‬ ‫هێزە ئەمنییەكانی دەسەاڵتەوە‪.‬‬ ‫لەو رۆژەدا زیاتر لە (‪)25‬‬ ‫پاسی پڕ لە خوێندكارو مامۆستای‬ ‫ن���اڕازی���ی زان���ك���ۆی سلێمانی‬ ‫ب��ەالڕێ��دا بۆ ناوچەیەكی چۆڵی‬ ‫دوورەدەس�����ت ب���ران‪ ،‬ل��ە نزیك‬ ‫سلێمانی‪ ،‬كە خوێندكاران بە‬ ‫«ئەنفال» ناوی دەبەن‪ ،‬ئەوەش‬ ‫ل��ەالی��ەن هێزە ئەمنییەكانەوە‬ ‫ئه‌نجامدرا‪ ،‬لەكاتێكدا بەنیازبوون‬ ‫كۆبوونەوەیەكی ناڕه‌زایی لەبەردەم‬ ‫خانەی دادی سلێمانی رێكبخەن‌و‬ ‫ت��ێ��ی��دا داوای س��ەروەرب��وون��ی‬ ‫یاسا‌و دەستگیركردنی بكوژانی‬ ‫خۆپیشاندەرانی (‪)17‬ی شوبات‌و‬ ‫رۆژانی دوایی بكەن‪.‬‬ ‫خوێندكارانی رفێنراو ئاماژە‬ ‫بەوە دەكەن؛ كە بە شێوەیەكی‬ ‫بەرنامەبۆداڕێژراو لەالیەن هێزە‬ ‫ئەمنییەكانەوە رفێنراون‌و هەموو‬

‫ئ��ەو ك���ۆاڵن‌و دەرچ��ان��ە لەالیەن‬ ‫هێزەكانەوە گیراون‪ ،‬بۆ ئەوەی‬ ‫كاروانی پاسەكانیان تەنیا بەو‬ ‫ئاراستەیە ب���ڕوات‪ ،‬كە خۆیان‬ ‫م��ەب��ەس��ت��ی��ان��ە‪ ،‬بەكارهێنانی‬ ‫وش��ەی «ئەنفالكردنیان» بۆ‬ ‫ئ���ەوە دەگ��ەڕێ��ن��ن��ەوە‪ ،‬ك��ە بۆ‬ ‫شوێنێكی ن��ادی��ار ب����راون‌و بۆ‬ ‫ماوەیەكی زۆر دەستبەسەربوون‪،‬‬ ‫بەب ‌ێ ئ��ەوەی ئ��او و خۆراكیان‬ ‫پێبدرێت‌و بەپێچەوانەشەوە لە‬ ‫خۆیان‌و مامۆستاكانیان دراوەو‬ ‫سووكایەتییان پێكراوە‪.‬‬ ‫خ��وێ��ن��دك��ارێ��ك‪ ،‬ك���ە ل��ەو‬ ‫رۆژەدا دەستگیركراوەو لەترسی‬ ‫ه��ێ��زە ئەمنییەكان نەیویست‬ ‫ن��اوی بهێنرێت‪ ،‬لە گێڕانەوەی‬ ‫بەسەرهاتی ئ��ەو رۆژەی��ان��دا بۆ‬ ‫«رۆژنامە»‪ ،‬وتی‪« :‬لەالیەن ئەو‬ ‫چەكدارانەی دەستبەسەر كرابووین‬ ‫س��ووك��ای��ەت��ی ب��ە ك����وڕو كچە‬ ‫خوێندكارەكانی زانكۆ دەكرا‪ ،‬جگە‬ ‫لەوەی لێمان دەدرا‪ ،‬ئەگەر بە دڵی‬ ‫ئەوان هەڵسوكەوتمان نەكردایە»‪.‬‬ ‫باس لەوەشدەكات؛ بەپێی‬ ‫ئینتیمای سیاسیی هەڵسوكەوت‬ ‫لەگەڵ خوێندكارەكاندا ك��راوەو‬ ‫سووكایەتییان پێكراوە‪ ،‬ئەوەشی‬ ‫وت‪ :‬كە «لەالیەن بەرپرسانی ئەو‬ ‫هێزانەوە سووكایەتی بە ئایین‬ ‫كراوە»‪.‬‬ ‫هەینی رابردوو گرووپی زانكۆ‬ ‫لە راگەیەنراوێكدا لە شەش خاڵدا‬ ‫داواكارییان خستەڕوو؛ كە خۆی‬ ‫لە دادگایكردنی ئەو كەسانەی‬ ‫هێرشیان ك��ردوون��ەت��ە س��ەرو‬ ‫سووكایەتیان پێكردوون‪ ،‬هەروەك‬ ‫داوای لێبووردنی سەرۆكایەتی‬ ‫زانكۆو حكومەت بۆ خوێندكاران‌و‬

‫ ‬ ‫خوێندکارانی زانکۆ؛ به‌ ده‌ستبه‌رزکردنه‌وه‌ ده‌نگ بۆ بایکۆتکردنی موحازه‌ره‌کان ده‌ده‌ن‬

‫فۆتۆ‪ :‬بێستون محه‌مه‌د‬

‫هۆڵەكانی خوێندنەوە‪ ،‬هەروەها‬ ‫بایكۆتی ئەو بۆنانەشیان كرد‪،‬‬ ‫كە لەالیەن كۆلێژ‌و بەشەكانی‬ ‫زانكۆوە رێكخرابوون وەك؛ یادی‬ ‫رۆژنامەگەریی لە رۆژی (‪،)4/24‬‬ ‫كە لە هۆڵی راپەڕینی زانكۆ ساز‬ ‫كرا‪.‬‬ ‫زۆربەی خوێندكارانی زانكۆ‬ ‫بە وتنەوەی دروشمی ناڕەزایی‬ ‫ل��ە گ��ۆڕەپ��ان��ی زان��ك��ۆو ب��ەردەم‬ ‫زان��ك��ۆدا ب��ەردەوام��ن لە رەخنە‬ ‫گ��رت��ن‌و س���ەرب���اری داواك����ردن‬ ‫لەالیەنە پەیوەندیدارەكان بۆ‬ ‫پۆزش هێنانەوە بۆ خوێندكاران‬ ‫لە بەرامبەر رووداوەكانی (‪)19‬ی‬ ‫نیسان‪ ،‬داوای بە دادگاگەیاندنی‬ ‫ئەو بەرپرس‌و هێزە ئەمنییانەش‬

‫دەك���ەن ك��ە ل��ەو رۆژان�����ەدا لە‬ ‫خ��وێ��ن��دك��ارەك��ان��ی��ان داوەو‬ ‫سووكایەتییان پێكردوون‪.‬‬ ‫لهۆن ه��ەورام��ی‪ ،‬ئەندامی‬ ‫گ��رووپ��ی زان��ك��ۆ‪ ،‬ئ��ام��اژە ب��ەوە‬ ‫دەكات؛ كە بێدەنگ نابن بەرامبەر‬ ‫ئەو «بێحورمەتیی‌و ئەو رەوشتە‬ ‫ناشرینەی دەسەاڵت» كە بەرامبەر‬ ‫خوێندكارانی زانكۆ كردی‪ ،‬وەك‬ ‫«ئەو ئەنفالەی قولەرەیسی بە‬ ‫هەندێك خوێندكار ك��راو ئەو‬ ‫رەشەكوژیی‌و شكاندنەی حەرەمی‬ ‫زانكۆ‪ ،‬كە بەرامبەر خوێندكارانی‬ ‫زانكۆی سلێمانی كرا»‪.‬‬ ‫لە لێدوانێكیدا بۆ «رۆژنامە»‬ ‫وت��ی‪« :‬ق��ەت بێدەنگ نابین‪،‬‬ ‫دەب���ێ���ت دەس�����ەاڵت گ��وێ��م��ان‬

‫گەڕاندنەوەی ب��اری ئاسایی بۆ‬ ‫شاری سلێمانی‪ ،‬دەبینێتەوە‪.‬‬ ‫رێبەر نەجم‪ ،‬ئەندامی گرووپی‬ ‫زانكۆ لەوبارەیەوە رایگەیاند‪ :‬كە‬ ‫«ناچنە هۆڵەكانی خوێندن‌و‬ ‫دەیانەوێت رێز‌و كەرامەت بۆ زانكۆ‬ ‫بگەڕێننەوە»‪.‬‬ ‫ل��ە راگ��ەی��ەن��راوێ��ك��ی��ش��دا؛‬ ‫ئەنجومەنی مامۆستایانی زانكۆ‬ ‫بۆ هەڵوێستی م��ەدەن��ی داوای‬ ‫ئاساییكردنەوەی دۆخی پارێزگای‬ ‫سلێمانی‌و راگەیاندنی هەڵوێستی‬ ‫روون���ی س��ەرۆك��ای��ەت��ی زان��ك��ۆی‬ ‫سلێمانی‌و وەزیری خوێندنی بااڵ‬ ‫دەك��ەن‪ ،‬دەن��ا «بە پێچەوانەوە‬ ‫هەڵوێستی مەدەنییانەی خۆمان‬ ‫رادەگەیەنین»‪.‬‬

‫ه��اوك��ات ب��ە پ��ێ��چ��ەوان��ەی‬ ‫ت��ێ��ڕوان��ی��ن��ەك��ان��ی دەس����ەاڵت‪،‬‬ ‫هێرشكردنە سەر خوێندكاران‌و‬ ‫ش��ك��ان��دن��ی ح���ەرەم���ی زان��ك��ۆ‬ ‫ل��ەالی��ەن هێزە ئەمنییەكان بە‬ ‫لێدان‌و سووكایەتی پێكردنیان‪،‬‬ ‫نەبوونە فشارو رێگر لەبەردەم‬ ‫خوێندكارانی زان��ك��ۆو ل��ەدوای‬ ‫رووداوەكانی (‪)18‬ی نیسانەوە‪،‬‬ ‫خ���وێ���ن���دك���اران ه��ەڵ��وێ��س��ت��ی‬ ‫«بەگرتنە ب���ەری هەڵوێستی‬ ‫مەدەنیانە» بەردەوامییان دا بە‬ ‫چاالكییەكانیان‪.‬‬ ‫ب���ەش���ێ���وەی���ەك ل���ەگ���ەڵ‬ ‫دەستپێكردنەوەی دەوام‌و لە‬ ‫رۆژی ش��ەم��م��ەی راب�����ردووەوە‬ ‫مانیان لە خوێندن گرت‌و نەچوونە‬

‫لێبگرێت‌و ئ��ەو بێحورمەتییە‬ ‫رابگیرێت‪ ،‬كە بەرامبەر زانكۆو‬ ‫خوێندكاران دەكرێن»‪.‬‬ ‫لە شەممەی راب����ردووەوەو‬ ‫لەدوای (‪)19‬ی نیسانەوە‪ ،‬سەدان‬ ‫خوێندكاری تر چوونەتە ریزی‬ ‫خۆپیشاندەرانەوەو لە درێ��ژەی‬ ‫مانگرتن‌و نەچوونە ناو هۆڵەكانی‬ ‫خوێندنەوە بە لێشاو و بە هوتافی‬ ‫ج��ۆراوج��ۆرەوە بەناو گۆڕەپانی‬ ‫زانكۆدا دەخولێنەوەو كۆبوونەوەی‬ ‫ب����ەرف����راوان س����از دەك����ەن‌و‬ ‫ناڕەزایەتییەكانیان دەخەنەڕوو‪.‬‬ ‫ی��ەك��ش��ەم��م��ەی راب����ردووش‬ ‫خ��وێ��ن��دك��اران وەك ن��اڕەزای �ی‌و‬ ‫گەیاندنی داواكانیان‪ ،‬لە زانكۆ‬ ‫هاتنە دەرەوەو شەقامی بەردەم‬ ‫زانكۆیان بۆ ماوەیەك داخست‪،‬‬ ‫خوێندكارانی‬ ‫بەهەمانشێوە‬ ‫ئێوارانی هەمان زانكۆ كۆبوونەوەی‬ ‫ناڕەزاییان رێكخست‌و شەقامی‬ ‫بەردەم زانكۆی سلێمانیان گرت‪.‬‬ ‫لەوبارەیەشەوە لهۆن‪ ،‬وتی‪:‬‬ ‫«لەو رۆژەوە كە سووكایەتیمان‬ ‫پ��ێ��ك��را‪ ،‬زی��ات��ر س��وورب��ووی��ن‬ ‫لەسەر داواكردنی مافەكانمان‌و‬ ‫جێبەجێكردنیان»‪.‬‬ ‫ێ رۆژە ناچینە‬ ‫وتیشی‪« :‬س ‌‬ ‫ه��ۆڵ��ەك��ان��ی خ��وێ��ن��دن‌و یەكەم‬ ‫داواكاریمان ئەوەیە‪ ،‬ئەو ئەفسەرو‬ ‫پلەدارانەی هەڵسوكەوتی ناشرین‌و‬ ‫لێدان‌و سووكایەتییان بەرامبەر‬ ‫خوێندكاران ك���ردووە‪ ،‬بدرێتە‬ ‫دەس��ت دادگ���ا‌و ی��اس��ا‪ ،‬ت��ا ئەو‬ ‫داوایانەمان بەدی دێت لە مانگرتن‬ ‫بەردەوام دەبین‪ ،‬بۆ ئەوەش وەك‬ ‫رابردوو بەشێوەیەكی مەدەنییانە‌و‬ ‫دوور لە توندوتیژیی ب��ەردەوام‬ ‫دەبین»‪.‬‬


‫‪www.rozhnama.net‬‬

‫‪hewal.rozhnama@gmail.com‬‬

‫ذمارة (‪ )631‬سيَشةممة ‪2011/4/26‬‬

‫دوو مانگە خۆپیشاندانە‌و دەسەاڵت بێدەنگە لە ئاست داواكارییە رەواكانیان‪ ،‬ئەگەر ئەمە درێژە بكێشێت‪،‬‬ ‫بەدڵنیاییەوە بارودۆخێكی ئاڵۆزتر دروستده‌بێت‪.‬‬

‫غازی سه‌عید‪ ،‬ئه‌ندامی سه‌رکردایه‌تی یەكگرتووی ئیسالمیی‪:‬‬

‫كابینەكەی «بەرهەم ساڵح»؛ تەزكییەی حیزبیی گەڕاندەوە بۆ سااڵنی نەوەدەكان‬ ‫غازی سەعید‪ ،‬ئەندامی ئەنجومەنی سەركردایەتی‌و بەرپرسی مەڵبەندی‬ ‫سێی یەكگرتووی ئیسالمیی لە دهۆك‪ ،‬لەم دیدارەی «رۆژنامە»دا‪ ،‬باس‬ ‫لە بارودۆخی ئێستای کوردستان‌و بادینان‌و رێگریی بەردەم حیزبەكەیان‌و‬ ‫فشار خستن ‌ه سه‌ریان دەكات‪ ،‬هەروەها تیشك دەخاتە سەر بەردەوامیی‬ ‫خۆپیشاندانەكان‪.‬‬ ‫سازدانی‪ :‬دیاری كرمانج‬

‫‪.........................................................‬‬

‫رۆژنامە‪ :‬خوێندنەوەت بۆ‬ ‫بارودۆخی ئێستای كوردستان‬ ‫چییە‪ ،‬لەوەی خرۆشانێكی زۆری‬ ‫ج��ەم��اوەری��ی ه�ه‌ی�ه‌و دروشمی‬ ‫دژی گەندەڵیی‌و ناعه‌داله‌تیی‬ ‫به‌رزکراوه‌ته‌وه‌؟‬ ‫* وا هەستدەكەم كوردستان‬ ‫ل���ەب���ەردەم دوو رێ��گ��ەدای��ە‪،‬‬ ‫یەكێكیان‪ ،‬ل��ەس��ەر بنەمای‬ ‫موبادەرەكەی جەنابی سەرۆكی‬ ‫ه��ەرێ��م��ە‪ ،‬ك��ە ئ��ۆپ��ۆزس��ی��ۆن‌و‬ ‫دەس���ەاڵت پ��ێ��ك��ەوە دانیشن‪،‬‬ ‫ل��ەس��ەر پ���رۆژەی چاكسازیی‌و‬ ‫بەشداریی حكومەتێكی بنكە‬ ‫فراوان‌و هەڵبژاردنی پێشوەختە‪،‬‬ ‫ئ��ەم��ە رێ��گ��ە چ��ارەی��ەك��ە كە‬ ‫ك��وردس��ت��ان ب���ەرەو ئارامیی‌و‬ ‫هێمنیی ب����ڕوات‪ ،‬رێ��گ��ەك��ەی‬ ‫ت��ری��ان ئ��ەوەی��ە‪ ،‬دوو مانگە‬ ‫خۆپیشاندانە‌و دەسەاڵت بێدەنگە‬ ‫لە ئاست داواكارییە رەواكانیان‪،‬‬ ‫ئەگەر ئەمە درێ��ژە بكێشێت‪،‬‬ ‫بەدڵنیاییەوە ب��ارودۆخ��ێ��ك��ی‬ ‫ئ��اڵ��ۆزت��ر دروس��ت��ده‌ب��ێ��ت‪ ،‬من‬ ‫رێگەچارەی دیالۆگ‌و دانیشتن‬ ‫بۆ ئ��ەم ب��ارودۆخ��ە بە گونجاو‬

‫دەزانم‪.‬‬ ‫رۆژنامە‪ :‬پارێزگای دهۆك‌و‬ ‫بەتایبەت جەماوەری یەكگرتوو‬ ‫ل�ه‌و پارێزگایه‌‪ ،‬لە كوێی ئەو‬ ‫ناڕەزاییانەدان؟‬ ‫* ج��ەم��اوەری یەكگرتوو‬ ‫بەگشتیی‌و هەموو الیەنەكانی‬ ‫تر‪ ،‬داوای چاكسازیی دەكەن‪،‬‬ ‫نەك تاكە حیزبێك‪ ،‬هەتاكو لەناو‬ ‫حیزبی دەسەاڵتیش دەبیستین‬ ‫داوای چاكسازیی دەكرێت‪ ،‬ئەم‬ ‫داوای��ە تەنیا ش��ارو ناوچەیەك‬ ‫نییە‪ ،‬بەڵكو داوایەكی گشتییە‪.‬‬ ‫رۆژنامە‪ :‬باشە ئێوە تاچەندە‬ ‫لەگەڵ خۆپیشاندانەكاندان‪ ،‬وەك‬ ‫یەكگرتوو لە دهۆك‌و بادینان؟‬ ‫* ئێمە وا هەستدەكەین‬ ‫خۆپیشاندان مافێكی رەوای��ە‪،‬‬ ‫ب��ەپ��ێ��ی ی��اس��ا‌و ش��ەری��ع��ەت‪،‬‬ ‫ئ��ەوەی لە سلێمانی دەكرێت‪ ،‬غازی سەعید‬ ‫بەگشتیی ئێمە لەگەڵ ئەوەین‌و‬ ‫پێشمانباشە لەڕێگەی پەرلەمان‌و بەاڵم جێگەی داخە‪ ،‬كە هەموو‬ ‫دانیشتن‌و موبادەرەی سەرۆكی ش��ت��ی خ��ۆم��ان وەك خەڵكی‬ ‫نییە‪ ،‬واتە دەبوایە خۆپیشاندان‬ ‫هەرێمیشەوە چارەسەر بێت‪.‬‬ ‫رۆژنامە‪ :‬بۆچی تائێستا لە ب���ۆ چ���اك���س���ازی���ی دەس��ت��ی‬ ‫دەڤ��ەری بادینان خۆپیشاندان پێبكردایە‪ ،‬بەاڵم جێگەی داخە‬ ‫خۆپیشاندانەكانی سلێمانی‪ ،‬بە‬ ‫ناكرێت؟‬ ‫* پ��ێ��ش��ت��ر وت������م؛ ك��ە چوونەسەر بارەگاكانی حیزب‬ ‫خۆپیشاندان مافێكی رەوای��ە‪ ،‬دەس��ت��ی پ��ێ��ك��ردووە‪ ،‬ن��ەك بۆ‬

‫حساباتی سیاسیی‌و رەنگە‬ ‫م��ەرام��ی سیاسیی بێت‪ ،‬یان‬ ‫هەندێك سیناریۆی الواز لەپشت‬ ‫ئ��ەو خۆپیشاندانەی (‪)17‬ی‬ ‫شوباتەوە بێت‪ ،‬بەگشتیی لە‬ ‫سلێمانی بەڕێگەی خۆپیشاندان‌و‬ ‫ناڕەزایی داوای ماف دەكرێت‪،‬‬ ‫ب��ەاڵم ل��ە ده��ۆك ب��ە هەندێك‬

‫رێگەی مەدەنییانە داوای ماف‬ ‫دەكرێت‪ ،‬كە تائێستا هەندێك‬ ‫نیشانەی پرسیار‪ ،‬لەسەر چوونی‬ ‫خەڵكی بۆ س��ەر بارەگاكانی‬ ‫ح��ی��زب ه��ەی��ە‪ .‬ئ��ەگ��ەر ئ��ەوان��ە‬ ‫داوای��ان لە دەس��ەاڵت هەبوایە‪،‬‬ ‫دەبوایە لەبەردەم پارێزگا داوای‬ ‫مافەكانیان بكردایە‪ ،‬دیارە لەوێ‌‬ ‫كێ‌ دەسەاڵتدارە‪ ،‬لەبەر ئەوە وا‬ ‫هەستدەكەین هەڵەیەكی گەورە‬ ‫بوو‪.‬‬ ‫رۆژن��ام��ە‪ :‬ئ���ەوەی ئێستا‬ ‫هەستی پێدەكرێت‪ ،‬لە سلێمانی‬ ‫زۆر له‌ ئه‌ندامانی یەكگرتوو‬ ‫لەناو خۆپیشاندانەكاندان‪ ،‬بەاڵم‬ ‫لە دهۆك ئەوە نابینرێت‪ ،‬ئەمە‬ ‫پەیوەندیی بەو بەیاننامەیەوە‬ ‫نییە كە بەناوی یەكگرتووەوە لە‬ ‫راگەیاندنەكانەوە باڵوكرایەوە؟‬ ‫* ه��ی��چ هەقیقەتێك بۆ‬ ‫ئەو بەیاننامە نییە‪ ،‬ئەوەی لە‬ ‫رۆژن��ام��ەك��ان��ەوە ب�ڵاوك��رای��ەوە‪،‬‬ ‫بەیاننامەی یەكگرتوو نەبوو‪،‬‬ ‫ه��ی��چ راستییەكیش ب��ۆ ئ��ەم‬ ‫مەسەلەیه‌ نییە‪ ،‬ئێمە یەك‬ ‫هەڵوێستمان ه��ەی��ە‪ ،‬ئ��ەوەش‬ ‫سروشتییە كە یەكگرتوو لە‬ ‫سلێمانی ب��ە ش��ێ��وازێ �ك‌و لە‬ ‫دهۆك بە شێوازێكی تر‪ ،‬بەاڵم‬ ‫ئێمە لە هەموو شوێنێك داوای‬ ‫چاكسازیی دەكەین‪.‬‬ ‫رۆژن�����ام�����ە‪ :‬م��ەت��رس��ی��ی‬ ‫رووداوەكەی (‪ )2005‬ناكەن‪ ،‬كە‬ ‫هێرشكرایە سەر بارەگاكانتان لە‬ ‫بادینان؟‬ ‫* نەخێر‪ ،‬تەسەور ناكەین‬

‫ك��ارەس��ات��ێ��ك��ی وەك ئ���ەوەی‬ ‫پێشووتر رووب��دات��ەوە‪ ،‬چونكە‬ ‫ئەوەی پێشوو زۆر ناسروشتی‬ ‫بوو‪.‬‬ ‫رۆژن����ام����ە‪ :‬ب��ەپ��ێ��ی ئ��ەو‬ ‫زانیارییانەی الی «رۆژنامە»یە‪،‬‬ ‫زی���ات���ر ل���ە (‪ )25‬ئ��ەن��دام��ی‬ ‫یەكگرتوو‪ ،‬كە خاوەن بڕوانامەی‬ ‫ماستەرو دكتۆران‪ ،‬ناهێڵن لە‬ ‫زانكۆكانی ئ��ەو دەڤ���ەرە وانە‬ ‫بڵێنەوە‪ ،‬لەكاتێكدا مامۆستا لە‬ ‫باشووری عێراقەوە دەهێنن؟‬ ‫* م��ەس��ەل��ەی تەزكییەی‬ ‫ح��ی��زب��ی��ی ت��ائ��ێ��س��ت��ا ئ��ەن��ج��ام‬ ‫دەدرێ����ت‪ ،‬ل��ە ده���ۆك‌و گشت‬ ‫شوێنەكانی تریش‪ ،‬ئێمە زۆر‬

‫خۆپیشاندان‪ ،‬مافێكی‬ ‫رەوایە‪ ،‬بەپێی یاسا‌و‬ ‫شەریعەت‪ ،‬ئەوەی‬ ‫لە سلێمانی دەكرێت‪،‬‬ ‫بەگشتیی ئێمە لەگەڵ‬ ‫ئەوەین‌و پێشمانباشە‬

‫س��ووری��ن تەزكییەی حیزبیی‬ ‫نەمێنێت‪ ،‬چونكە ئێمە زۆر‬ ‫قوربانیی تەزكییەی حیزبیمان‬ ‫داوە‪ ،‬لە ده��ۆك كەسانێكمان‬ ‫دكتۆرایان هەیە‪ ،‬لە ئامادەییەك‬ ‫وان��ە دەڵێنەوە‌و ناتوانن بچنە‬ ‫زان��ك��ۆ‪ ،‬ه��ەروەه��ا خەڵكانێكی‬ ‫ت��ری��ش خ���اوەن���ی محەلێكی‬ ‫ب���ازرگ���ان‌و ن��ات��وان��ن ئیجازە‬ ‫دەربهێنێت‪ ،‬مەسەلەی تەزكییەی‬ ‫حیزبیی زۆر نیگەرانی كردووین‌و‬ ‫دژایەتیمان دەكەن‪ ،‬كە حیزبی‬ ‫دەسەاڵت هەموو دەرگایەكی بۆ‬ ‫كراوە بێت‪ ،‬بەاڵم حیزبێكی تر‬ ‫بێت رێگای پێنادەن‪ ،‬ئەمە زۆر‬ ‫هەڵەیە‪ ،‬بەتایبەت دوای ئەوەی‬ ‫كابینەكەی ك��اك «ب��ەره��ەم»‬ ‫تەزكییەی حیزبیی گەڕاندەوە‬ ‫بۆ سااڵنی «نەوەدەكان»‪ ،‬كە‬ ‫سەردەمی كابینەی پێنج بەو‬ ‫شێوەیە نەبوو و ت��اڕادەی��ەك‬ ‫تەزكییە نەمابوو‪.‬‬ ‫رۆژن����ام����ە‪ :‬ه��ەن��دێ��ك لە‬ ‫ئەندامانی یەكگرتوو دەڵێن‪،‬‬ ‫فشاری زۆرمان لەسەرە‌و رێگە‬ ‫ب��ە چاالكیمان ن���ادەن‪ ،‬لەناو‬ ‫زانكۆ‌و لە چۆنیەتی كردنەوەی‬ ‫كەناڵی راگ��ەی��ان��دن‌و تەنانەت‬ ‫تۆمارگەو دووكانیش؟‬ ‫* ب��ەگ��ش��ت��ی��ی رێ��گ��ری �ی‌و‬ ‫ئاستەنگمان ل��ەب��ەردەم هەیە‌و‬ ‫كێشەیەكی ل��ەم ج��ۆرە هەیە‪،‬‬ ‫بەاڵم ئێمە لەڕێگەی پارێزگاری‬ ‫ده����ۆك����ەوە‪ ،‬ئ����ەم ك��ێ��ش��ەی�ه‌‬ ‫چارەسەر دەكەین‪ ،‬ئەویش زۆر‬ ‫هاوكاریمان دەكات‪.‬‬

‫شەپۆل فەتحی‪ ،‬له‌ چاوپێکه‌وتنێکدا به‌ناوی حیزبی شیوعی كوردستانه‌وه‌‪:‬‬

‫ده‌بێت پارتی و یه‌کێتی به‌رنامه‌ی وردو حسابکراویان بۆ چاکسازیی هه‌بێت‬

‫سازدانی‪ :‬ن‪ .‬هه‌ولێر‬

‫‪.........................................................‬‬

‫رۆژن���ام���ە‪ :‬ب��ۆچ��ی حیزبی‬ ‫شیوعی س���ەرەڕای ئ��ەو هەموو‬ ‫ن��اع��ەدال��ەت��ی �ی‌و گەندەڵییەی‬ ‫ل��ە ك��وردس��ت��ان��دا ه��ەی��ە‪ ،‬لە‬ ‫حكومەتدا ماوەتەوە‌و هەڵوێستی‬ ‫وەرنەگرتووە؟‬ ‫* ب���ەش���داری���ك���ردن لە‬ ‫حكومەتدا‪ ،‬كاریگەریی بەسەر‬ ‫سیاسەت‪ ،‬بەرنامەو هەڵوێستی‬ ‫حیزبمانەوە نییە‪ ،‬ئێمە سیاسەتی‬ ‫رەسمكراو‪ ،‬بەرنامەو میكانیزمی‬ ‫ك��ارك��ردن��ی خ��ۆم��ان ه��ەی��ە‪ ،‬لە‬ ‫كۆنگرە بڕیاری لەسەر دراوە‌و لە‬ ‫بەڵگەنامەكانی حیزبماندا هەیە‪.‬‬ ‫وەزیرەكانمان بە ئاراستەی‬ ‫سیاسەتی حیزب‌و بەرنامەكەی‬ ‫كار دەكەن‪ ،‬كە دژی گەندەڵیی‌و‬ ‫ن��اع��ەدال��ەت��ی��ی��ە‪ ،‬ه���ەروا لەناو‬ ‫ئەنجومەنی وەزی��ران��دا پ��رۆژە‌و‬ ‫ه��ەڵ��وێ��س��ت��ی خ��ۆم��ان ه��ەی��ە‪،‬‬ ‫ئەگەر بتانەوێت بەدواداچوونی‬ ‫بۆ بكەن لە راس��ت‌و دروستی‬ ‫قسەكانمان‪ ،‬لە هەموو كابینەكان‬ ‫بە وەزیرێك بەشداریمان كردووە‪،‬‬ ‫دەكرێت بەدواداچوون بكەن‪ ،‬تا‬ ‫چەند سەركەوتوو ب��وون‪ ،‬یان‬ ‫سەركەوتوو نەبوون‪ ،‬س��ەرەڕای‬ ‫ئ���ەوە؛ هەڵوێستوەرگرتن الی‬ ‫ئێمە ج��ی��اوازی��ی زۆری هەیە‬ ‫لەگەڵ الیەنەكانی تردا‪ ،‬دەكرێت‬ ‫لەناو حكومەت بیت‪ ،‬رەچ��اوی‬ ‫بەرژەوەندیی نیشتمان‌و گەلەكەت‬ ‫بكەیت‪ ،‬یان لەدەرەوەی حكومەت‬ ‫بیت‪ ،‬هەڵوێستی نەرێنی‌و دژ‬ ‫بە بەرژەوەندییەكانی گەلەكەت‬ ‫هەبێت‪ ،‬بۆیە مەرج نییە شەڕی‬ ‫گەندەڵیی تەنیا ل���ەدەرەوەی‬ ‫ح��ك��وم��ەت ب��ك��رێ��ت‪ ،‬دەك��رێ��ت‬

‫شەپۆل فەتحی‪ ،‬ئەندامی كۆمیتەی رێكخستنی ناوەندی حیزبی شیوعی كوردستان‪ ،‬دەڵێت‪ :‬مەنتیقیی نییە‬ ‫هەرێمی كوردستان بە میسرو لیبیا بشوبهێنرێت‌و بیركردنەوەی لەمجۆرە هەبێت زۆر سادەیە‪ ،‬چونكە ئەوان‬ ‫دەوڵەتن‌و ئااڵو قەوارەی سیاسیی خۆیان هەیە‪.‬‬ ‫شەپۆل فەتحی‪ ،‬كە وەك بۆچوونی فەرمیی حیزبی شیوعی ئەم چاوپێكەوتنەی لەگەڵدا سازدراوە‪ ،‬رایدەگەیەنێت؛‬ ‫تاوان خستنە پاڵ حیزبی شیوعی‪ ،‬وەك پاشكۆی «یەكێتی‌و پارتی»‪ ،‬تاوانێكی گەورەیە‌‪ ،‬هه‌روه‌ها باس لەوە‬ ‫دەكات؛ كە شیوعییەكان خاوەنی هەڵوێست‌و بەرنامەی سەربەخۆی خۆیانن‪.‬‬ ‫لەناو حكومەتیشدا بیت‌و شەڕی‬ ‫گەندەڵیش بكەیت‪.‬‬ ‫رۆژنامە‪ :‬بۆچی دوای زیاتر لە‬ ‫نیو سەدە خەبات‪ ،‬ئێستا وەكو‬ ‫پاشكۆی «یەكێتی‌و پارتی»‬ ‫دەردەكەون؟‬ ‫* پرسیارەكەت زۆر سادەو‬ ‫زاڵمانەیە‪ ،‬تەنانەت كەمترین‬ ‫راس���ت���ی ت��ێ��دان��ی��ی��ە‪ ،‬گرفتی‬ ‫رۆژنامەنووسان‌و نووسەرانی ئێمە‬ ‫لێرەوە دەستپێدەكات‪ ،‬سەرەڕای‬ ‫ئ��ەو ه��ەم��وو ف��ش��ارو هەڵمەتی‬ ‫راگ��ەی��ان��دن��ەی دژی حیزبمان‌و‬ ‫م��ێ��ژووەك��ەی دەك��رێ��ت‪ ،‬هێشتا‬ ‫متمانەمان ب��ە خ��ۆم��ان هەیەو‬ ‫سەر لە رەوشەكان دەردەكەین‪،‬‬ ‫ئ��ێ��م��ە ن��ای��ش��اری��ن��ەوە ل��ەگ��ەڵ‬ ‫«یەكێتی‌و پ��ارت��ی»‌و حیزبە‬ ‫جیاوازیی‬ ‫كوردستانییەكاندا‪،‬‬ ‫ریشەییمان هەیە‪ ،‬ئێمە حیزبێكی‬ ‫ماركسیین‪ ،‬ئەوان نەتەوەپەرست‌و‬ ‫ئیسالمیین‪ ،‬بەاڵم لە هەمانكاتدا‬ ‫خاڵی هاوبەش كۆمان دەكاتەوە‪،‬‬ ‫بەتایبەت لە بواری نیشتمانیی‌و‬ ‫ن���ەت���ەوەی���ی���دا‪ ،‬ل���ەم ق��ۆن��اغ��ە‬ ‫هەستیارەدا‪.‬‬ ‫ت���اوان خستنەپاڵ حیزبی‬ ‫ش���ی���وع���ی؛ وەك پ��اش��ك��ۆی‬ ‫«ی��ەك��ێ��ت �ی‌و پ��ارت��ی» خ��ودی‬ ‫ئەوە تاوانێكی گەورەیە‪ ،‬ئەگەر‬ ‫پشوومان درێژ بێت‪ ،‬لە داهاتوودا‬ ‫(ژی�����ان) ت��ەزك��ی��ی��ەی ه��ەم��وو‬ ‫الیەكمان دەكات‪.‬‬

‫رۆژنامە‪ :‬ماوەیەك لەمەوبەر‬ ‫وەرەق���ەی���ەك���ی چ��اك��س��ازی��ت��ان‬ ‫ب��ڵ�اوك����ردەوە‪ ،‬ه��ەن��دێ��ك وای‬ ‫دەبینن‪ ،‬ئ��ەو وەرەق��ەی��ەت��ان لە‬ ‫ناچاریدا دەرك����ردووە‪ ،‬چونكە‬ ‫ئەوكاتە دەس��ەاڵت تا ئاستێك‬ ‫لەبەردەم داواكارییەكانی خەڵك‌و‬ ‫ئۆپۆزسیۆندا شل ببوو؟‬ ‫* ئەو پ��رۆژە چاكسازییە‬ ‫كورتكراوەی بەرنامەی داڕێژراوی‬ ‫بڕیاردراوی كۆنگرەیە‪ ،‬نوێ نییە‪،‬‬ ‫ئێمە یەكەم حیزب بووین پرۆژەی‬ ‫خستووەتەڕوو‪،‬‬ ‫چاكسازیمان‬ ‫س��ەرەڕای ئەوەیش پێش هەموو‬ ‫حیزبە كوردستانییەكان لە‬ ‫ساڵی (‪)1991‬ەوە‪ ،‬ب��ەردەوام‬ ‫پ��رۆژەم��ان خستووەتەڕوو‪ ،‬ئەو‬ ‫ك��ات��ەی س�����ەروەت‌و س��ام��ان��ی‬ ‫كوردستان ئاودیوی ئێران دەكرا‪،‬‬ ‫دژی گفتوگۆكردن بووین لەگەڵ‬ ‫س��ەدام��ی گ��ۆڕ ب��ەگ��ۆڕ‪ ،‬لەگەڵ‬ ‫دووبارەكردنەوەی هەڵبژاردنەوەی‬ ‫پەرلەمانی كوردستان بووین‪،‬‬ ‫ل���ە س��اڵ��ی (‪ ،)1992‬دژی‬ ‫دابەشكردنی دەسەاڵتی (فیفتی‬ ‫بە فیفتی) بووین‪ ،‬دژی شەڕی‬ ‫براكوژیی بووین‪ ،‬دژی هێنانی‬ ‫هێزە داگیركەرەكانی كوردستان‬ ‫بووین‪ ،‬دژی حیزبایەتی تەسك‌و‬ ‫پ���اوان���خ���وازی���ی‌و گ��ەن��دەڵ��ی �ی‌و‬ ‫م��ش��ەخ��ۆری��ی ب���ووی���ن‪ ،‬دژی‬ ‫دەستدرێژیكردنە سەر جوتیاران‌و‬ ‫بزووتنەوەی جوتیاران بووین‪،‬‬

‫ن��ام��ان��ەوێ��ت م��وزای��ەدە بەسەر‬ ‫كەسدا بكەین‪ ،‬گوناهی ئێمە‬ ‫چییە خەڵكێك هەڵوێستی‬ ‫پێشوەختی هەیە له‌سه‌رمان‌و لە‬ ‫ئاست ئەو راستییانە چاوی خۆی‬ ‫دەنوقێنێت‪ ،‬ئێمە كەس لە خۆمان‬ ‫بە ئۆپۆزسیۆنتر نازانین‪ ،‬بەاڵم‬ ‫دەزانین چۆن ئۆپۆزسیۆنێكین‌و‬ ‫ب��ەرن��ام��ەم��ان چ��ی��ی��ەو چیمان‬ ‫دەوێ��ت‌و ب��ەرەو چ ئاراستەیەك‬ ‫دەڕۆی�����ن‪ ،‬ئێمە س����واری ئ��ەو‬ ‫شەپۆالنە نابین؛ نەزانین دواجار‬ ‫دەمانگیرسێنێتەوە‪،‬‬ ‫ل��ەك��وێ‬ ‫هیچ فشارو پاڵەپەستۆیەكیش‬ ‫ناتوانێت هاوسەنگیمان تێكبدات‪.‬‬ ‫رۆژن����ام����ە‪ :‬ئ���ەگ���ەر ئ��ەم شەپۆل فەتحی‬ ‫خ��ۆپ��ی��ش��ان��دان��ان��ە ب�����ەردەوام‬ ‫ب����ن‌و دەس���ەاڵت���ی���ش وەاڵم����ی ك��ارك��ردن��ی��ش��م��ان ب��ەپ��ێ��ی ئ��ەو‬ ‫داخوازییەكانی جەماوەر نەداتەوە‪ ،‬ت��اق��ی��ك��ردن��ەوە دەوڵ��ەم��ەن��دەی‬ ‫ئەگەری ئەوە هەیە ئێوەش بچنە هەمانە‪ ،‬ئێمە سوورین لەسەر‬ ‫ئەوەی‪ ،‬دەبێت دەسەاڵت وەاڵمی‬ ‫پاڵ خۆپیشاندەران؟‬ ‫* ئ��ێ��م��ە ل���ە زۆر ب��ۆن��ە داخوازییەكانی خەڵك بداتەوە‪،‬‬ ‫خ��ۆپ��ی��ش��ان��دان‌و ن��اڕەزای��ی��م��ان ئەگەرنا ئەوا ناڕەزاییەكان فراوانتر‬ ‫دەرب����ڕی����وە‪ ،‬ل��ە پ��ەرل��ەم��ان‪ ،‬پەرە دەستێنێت‪ ،‬بۆیە دەبێت‬ ‫ل��ە ح��ك��وم��ەت‌و ل��ە دانیشتنە «پارتی‌و یەكێتی» بەرنامەو‬ ‫فەرمییەكان بیرو بۆچوونەكانی پالنی وردو حسابكراویان هەبێت‬ ‫خۆمان خستووەتەڕوو لەدەرەوەی ب��ۆ چ��اك��س��ازی��ی‪ ،‬بنبڕكردنی‬ ‫خۆپیشاندانەكان‌و ل��ەدەرەوەی گ��ەن��دەڵ��ی��ی‪ ،‬ج��ی��اك��ردن��ەوەی‬ ‫داوا رەواكانی خەڵك نین‪ ،‬كە بە حیزب‌و حكومەت‪ ،‬پەلە بكه‌ن‌و‬ ‫هەموو شێوەیەك پشتیوانییان دەستبەكاربن‪.‬‬ ‫رۆژنامە‪ :‬ب��ەڕای بەڕێزتان‬ ‫دەك��ەی��ن‪ ،‬ل��ەوان��ەی��ە سروشتی‬ ‫ئێمە جیاوازبێت لە دەربڕینی ب��ارودۆخ��ی ك��وردس��ت��ان ب��ەرەو‬ ‫ن���اڕەزای���ەت���ی���ی‌و میكانیزمی ك��وێ‌ هەنگاو دەن��ێ��ت‪ ،‬ب��ەرەو‬

‫سواری ئەو شەپۆالنە‬ ‫نابین؛ نەزانین‬ ‫دواجار لەكوێ‬ ‫دەمانگیرسێنێتەوە‬

‫بە لیبیابوون‪ ،‬ی��ان ب��ەرەو بە‬ ‫م��ی��س��رب��وون‪ ،‬ی��اخ��ود ب���ەرەو‬ ‫هیچیان؟‬ ‫* مەنتیقیی نییە وەزعی‬ ‫ه���ەرێ���م���ی ك���وردس���ت���ان بە‬ ‫میسرو لیبیا بشوبهێنرێت‌و‬ ‫بیركردنەوەی لەمجۆرە هەبێت‬ ‫زۆر سادەیە‪ ،‬ئ��ەوان دەوڵەتن‌و‬ ‫ئااڵو ق��ەوارەی سیاسیی خۆیان‬ ‫ه��ەی��ە‪ ،‬ئێمە ل��ەس��ەر نەخشە‬ ‫ش��وێ��ن��م��ان چ��ی��ی��ەو ل��ە كوێی‬ ‫سیاسییەكانداین؟‬ ‫هاوكێشە‬ ‫هەڵچوون‪ ،‬ئیرادەو بیركردنەوە‬ ‫ناواقیعییەكان نامانگەیەنێتە هیچ‬ ‫شوێنێك‌و بەرژەوەندییەكانمان‬ ‫دەخاتە مەترسییەوە‪ ،‬پێویستمان‬ ‫بە بەخۆداچوونەوەی سیاسەت‌و‬ ‫ب���ی���رك���ردن���ەوەو میكانیزمی‬ ‫كاركردنمان هەیە‪ .‬پێویستە‬ ‫ك��ااڵ بە ب��ااڵی خۆمان ببڕین‌و‬ ‫ژیرانە مامەڵە بكەین‪ ،‬هەموومان‬ ‫بەرپرسیارییەتیمان لەئەستۆیە‪،‬‬ ‫بۆیە پێویستمان بە بەرنامەی‬ ‫ه���اوب���ەش‌و ك����اری ه��اوب��ەش‬ ‫هەیە ب��ۆ رووب��ەڕووب��وون��ەوەی‬ ‫ه���ەر ئ��ەگ��ەرێ��ك‪ ،‬زەح��م��ەت��ە‬ ‫ب��ەو پاشاگەردانییەی هەیە‪،‬‬ ‫گۆڕانكارییەكان لە بەرژەوەندیی‬ ‫ئێمەدا بێت‪ ،‬بۆیە پێویستمان بە‬ ‫بەخۆداچوونەوە هەیە‪ ،‬ئەمەش‬ ‫بە دووركەوتنەوە لە پاوانخوازیی‬ ‫دەس��ەاڵت‪ ،‬حیزبایەتی تەسك‪،‬‬ ‫گەندەڵیی‌و مشەخۆریی دەبێت‪،‬‬ ‫ب��ۆ ئ����ەوەی ب��ت��وان��ی��ن گشت‬ ‫وزەو تواناكانمان بە ئاقاری‬ ‫ب��ەرژەوەن��دی��ی��ە نیشتمانیی‌و‬ ‫ن��ەت��ەوەی��ی��ەك��ان ب��ب��ەی��ن‪ ،‬ئەو‬ ‫ك��ات��ە زەم��ی��ن��ەی ب��اش��ت��رم��ان‬ ‫ب��ۆ دەڕەخ��س��ێ��ت‌و ئ��اڵ��وگ��ۆڕو‬ ‫رووداوەك����ان لە ب��ەرژەوەن��دی��ی‬ ‫هەرێمی كوردستان ده‌بێت‪.‬‬


‫ذمارة (‪ )631‬سيَشةممة ‪2011/4/26‬‬

‫‪hewal.rozhnama@gmail.com‬‬

‫ل ‌ه هه‌ولێره‌وه‌‪ ،‬داوای کشاندنه‌وه‌ی هێزو ده‌ستکردن ب ‌ه دیالۆگ ده‌کرێت‬

‫رۆژنامە‪ :‬لەیاداشتێكدا كە‬ ‫ئاراستەی هەر سێ سەرۆكایەتیی‬ ‫هەرێم‌و حكومەت‌و پەرلەمان‌و‬ ‫الی��ەن��ە سیاسییەكان‌و الیەنە‬ ‫هەرێمیان‬ ‫پەیوەندیدارەكانی‬ ‫ك���ردووە‪ ،‬كۆمەڵێك كەسێتی‌و‬

‫پەرلەمانتاری ش��اری هەولێرو‬ ‫لیژنەی ئەوقافی پەرلەمانی‬ ‫كورستان‌و یەكێتیی زانایانی‬ ‫ئاینیی ئیسالمیی كوردستان‌و‬ ‫سەرۆكایەتیی ئەسقافیەی كلدانی‬ ‫لەهەولێر‪ ،‬كۆمەڵێك داواكاریی بۆ‬

‫كۆتاییهێنان بە دۆخی ئێستای‬ ‫هەرێم‪ ،‬دەخەنەڕوو‪.‬‬ ‫ئ��ەو كەسێتی‌و الیەنانەی‬ ‫ه��ەول��ێ��ر‪ ،‬داوای راگ��رت��ن��ی‬ ‫هەڵمەتی راگەیاندنی دژ بەیەكی‬ ‫كەناڵەكان‌و كشاندنەوەی هێزی‬

‫زی���ادەو ناپێویست ل��ە ش��اری‬ ‫سلێمانی‌و ئەنجامدانی دیالۆگی‬ ‫پێنجقۆڵیی نێوان «یەكێتی‌‪،‬‬ ‫پ��ارت �ی‌‪ ،‬گ���ۆڕان‌‪ ،‬یەكگرتوو ‌و‬ ‫كۆمەڵ» دەكەن‪.‬‬ ‫هەر لەو یاداشتەدا‪ ،‬ئاماژە‬

‫بەوە کراوه‌‪ ،‬دوای دروستبوونی‬ ‫توندوتیژییەكان‪ ،‬هێزێكی زۆر‬ ‫رژێنراوەتە ناو شەقامی شارەكان‪،‬‬ ‫بەتایبەت شاری سلێمانی‌و ئەو‬ ‫دۆخەی ئێستاش‪ ،‬ئەزموونێكی‬ ‫تاڵ به‌خۆوه‌ ده‌بینێت‪.‬‬

‫ئۆپۆزسیۆن؛ تۆپەكە دەخاتەوە گۆڕەپانی دەسەاڵت‬ ‫وەزیری پێشمەرگە‪ :‬هەركاتێک داوای ناوبژیوانی دەرەكیمان كرد؛ پەیامی شەڕمان راگەیاندووە‬ ‫راپۆرتی‪ :‬ئەسعەد عەلی‬

‫‪.........................................................‬‬

‫دیالۆگی ن��ێ��وان دەس���ەاڵت‌و‬ ‫ئۆپۆزسیۆن؛ پەكی دەك��ەوێ�ت‌و‬ ‫الی��ەن��ەك��ان ئ��ەگ��ەری ناوبژیوانی‬ ‫دەرەكیی بەدوور دەزانن‪ ،‬وەزیری‬ ‫پێشمەرگەش‪ ،‬دەڵێت‪« :‬هەركاتێک‬ ‫داوای ناوبژیوانی دەرەكیمان كرد‪،‬‬ ‫ئەوا پەیامی شەڕمان راگەیاندووە»‪.‬‬ ‫سەرەڕای رەخنەی هاواڵتییان‌و‬ ‫الیەنە ئۆپۆزسیۆنەكان؛ بەرامبەر‬ ‫بە هێنانی هێزێكی سەربازیی زۆر‬ ‫بۆ ناو شاری سلێمانی‌و ناوچەكانی‬ ‫دەوروب���������ەری‪ ،‬ب����ەاڵم حیزبە‬ ‫دەسەاڵتدارەكان‪ ،‬س��وورن لەسەر‬ ‫ئەو كارەیان‌‪ ،‬ئەمەش لەكاتێكدایە‬ ‫دی��ال��ۆگ��ی ن��ێ��وان ئۆپۆزسیۆن‌و‬ ‫دەسەاڵت لەسەر خاڵی كشاندنەوەی‬ ‫هێزە سەربازییەكان پەكی كەوتووە‌و‬ ‫چەندین بەرپرسی حیزبەكانی‬ ‫دەسەاڵتیش‪ ،‬رایدەگەیەنن‪ :‬هیچ‬ ‫«ن��ی��ی��ەت��ێ��ك»ی دان��وس��ت��ان��دن‌و‬ ‫گفتوگۆ لە راگەیەنراوە هاوبەشەكەی‬ ‫سەرەتای ئەم هەفتەیەی الیەنەكانی‬ ‫ئۆپۆزسیۆندا نابینن‪.‬‬

‫خوێندنەوەی نییەت‬

‫ت��ۆف��ی��ق ك���ەری���م‪ ،‬ئ��ەن��دام��ی‬

‫م��ەك��ت��ەب��ی سیاسیی كۆمەڵی‬ ‫ئیسالمیی‪ ،‬ئاماژە بە خوێندنەوە‬ ‫رووكەشەكەی حیزبەكانی دەسەاڵت‬ ‫دەكات‌و دەڵێت‪ :‬سەیرە‪ ،‬حیزبەكانی‬ ‫دەس���ەاڵت نییەت دەخوێننەوە‪،‬‬ ‫ب��ەڵ��ك��و «دەب�����وو حیزبەكانی‬ ‫دەسەاڵت‪ ،‬بۆ خوێندنەوەی نییەت‪،‬‬ ‫پرسیاریان لە ئێمەی ئۆپۆزسیۆن‬ ‫بكردایە»‌‪ ،‬جەختی لەسەر ئەوەش‬ ‫ك����ردەوە ك��ە ه���ەر س��ێ الیەنی‬ ‫ئۆپۆزسیۆن‪ ،‬لەسەرەتاوە باوەڕیان‬ ‫بە گفتوگۆ هەبووە‌و ئێستاش لە‬ ‫چ��وارچ��ێ��وەی داواك��اری��ی��ە (‪)22‬‬ ‫خاڵییەكەیاندا‪ ،‬گفتوگۆ دەكەن‪.‬‬

‫لەئێستادا‪،‬‬ ‫گفتوگۆ هیچی لێناكەوێتەوە‬

‫بابەكر دڕەی��ی‪ ،‬بەڕێوەبەری‬ ‫كۆمپانیای وشە‪ ،‬وەك خۆی دەڵێت‪:‬‬ ‫بۆچوونی هاوڕێكانی دیكەی لە‬ ‫بزووتنەوەی گۆڕان دووپاتدەكاتەوە‪،‬‬ ‫كە هەمیشە باوەڕیان بە گفتوگۆ‬ ‫ه��ەی��ە‪ ،‬ب���ەاڵم ب��ۆ «رۆژن���ام���ە»‬ ‫رایگەیاند‪« :‬لە ئێستادا‪ ،‬كە هێزی‬ ‫چ��ەك��دار حوكمڕانیی ش��ارەك��ان‬ ‫دەك��ات‪ ،‬گفتوگۆ هیچ ئەنجامێكی‬ ‫ئەوتۆی لێناكەوێتەوە»‪.‬‬ ‫ئەگەرچی جەعفەر مستەفا‪،‬‬ ‫وەزی���ری پێشمەرگە‌و ئەندامی‬

‫مەكتەبی سیاسیی یەكێتی‪ ،‬ئامادە‬ ‫نەبوو وەكو ئەندامێكی مەكتەبی‬ ‫سیاسیی یەكێتی قسە بكات‪،‬‬ ‫ب���ەاڵم س��ەرب��اری رەخنەگرتنی‬ ‫لە راگەیاندنەكانی «كۆمپانیای‬ ‫وش��ە»‌و «بزووتنەوەی گ��ۆڕان»‪،‬‬ ‫بزووتنەوەی گ��ۆڕان‌و الیەنەكانی‬ ‫ئۆپۆزسیۆنی ل��ە ه��ەڵ��ب��ژاردن��ی‬ ‫«شەڕ» یان «برایەتی»‪ ،‬بەوتەی‬ ‫ناوبراو‪ ،‬سەرپشک كرد‪.‬‬

‫تۆپەكە؛‬ ‫لە گۆڕەپانی دەسەاڵتدا‬

‫ه����اوك����ات‪ ،‬س���ەاڵح���ەدی���ن‬ ‫ب��اب��ەك��ر‪ ،‬وت��ەب��ێ��ژی مەكتەبی‬ ‫سیاسیی یەكگرتووی ئیسالمیی‪،‬‬ ‫ئاماژەی ب��ەوەدا‪ :‬ئێستا‪ ،‬تۆپەكە‬ ‫ل���ە گ���ۆڕەپ���ان���ی ح��ی��زب��ەك��ان��ی‬ ‫دەس��ەاڵت��دای��ە‌و ب��ۆ «رۆژن��ام��ە»‬ ‫وت��ی‪« :‬س��ێ ئۆپۆزسیۆنەكە لە‬ ‫بەیانە هاوبەشەكەیاندا‪ ،‬ئامادەیی‬ ‫خۆیان دەربڕیوە لەسەر گفتوگۆو‬ ‫رایانگەیاندووە‪ ،‬بارودۆخەكە ئاسایی‬ ‫ب��ك��رێ��ت��ەوە؛ ب��ۆ ئ���ەوەی دەس��ت‬ ‫بكرێتەوە بە گفتوگۆ‌و ئێستاش‬ ‫تۆپەكە لە گۆڕەپانی دەسەاڵتدایە‌و‬ ‫ئ��ەوان سەرپشكن لە هەڵبژاردنی‬ ‫گفتوگۆ‪ ،‬ی��ان ئ��ەم ب��ارودۆخ��ەی‬ ‫ئێستا»‪.‬‬

‫رەوت�����ی رووداوەك��������ان لە‬ ‫ك��وردس��ت��ان‌و ب��ەت��ای��ب��ەت‬ ‫سلێمانی‌و ش��ارەك��ان��ی‬ ‫دەوروب�������������������ەری‪،‬‬ ‫دەریخستووە؛ گفتوگۆ‬ ‫لەنێوان الیەنەكاندا‪،‬‬ ‫بەشێوەیەك لەشێوەكان‪،‬‬ ‫كاتیی‬ ‫بەبنبەستێكی‬ ‫گ����ەی����ش����ت����ووە‌و ب��ە‬ ‫ب��ەردەوام��ی��ی دەنگۆی‬ ‫ئ��ەوەش باڵودەبێتەوە‬ ‫چەندین بەرپرسی بااڵی‬ ‫حیزبەكانی دەس��ەاڵت‪،‬‬ ‫س����ەردان����ی واڵت��ان��ی‬ ‫دەوروبەریان كردووە؛ بە‬ ‫مەبەستی دۆزینەوەی‬ ‫رێ��گ��ەچ��ارەی��ەك بۆ‬ ‫چ��ارەس��ەرك��ردن��ی‬ ‫بارودۆخی ئێستای‬ ‫ك����وردس����ت����ان‪،‬‬ ‫ئ��ەم��ەش ئەگەری‬ ‫پرسی ناوبژیوانیی‌و‬ ‫م���ی���ان���گ���ی���ری���ی‬ ‫ه���ێ���ز‌و الی���ەن���ە‬ ‫دەرەك��ی��ی��ەك��ان��ی‬ ‫هێناوەتە ئاراوە‪.‬‬ ‫ك���ێ���ش���ەك���ە‬ ‫ب����ە ب��ن��ب��ەس��ت‬ ‫نەگەیشتووە‬

‫جەعفەر مستەفا‪،‬‬ ‫وەزی���������ری‬ ‫پێشمەرگە‪،‬‬ ‫س���ەرب���اری‬

‫س����وورب����وون����ی ح���ك���وم���ەت‌و‬ ‫وەزارەت���ەك���ەی‪ ،‬رایدەگەیەنێت؛‬ ‫لەسەر هێنانی هێز بۆ ئەو شوێنانەی‬ ‫«پێویست» بكات‌و خۆپیشاندانیان‬ ‫تێدا دەك��رێ��ت‪ ،‬ه��اوك��ات تاوانی‬ ‫شەهیدكردنی هاواڵتییان لەالیەن‬ ‫ه��ێ��زە چ��ەك��دارەك��ان��ی س���ەر بە‬ ‫وەزارەتەكەی‌و وەزارەتی ناوخۆوە‪،‬‬ ‫دەخ��ات��ە ئەستۆی ئۆپۆزسیۆن‪،‬‬ ‫ب����ەاڵم دەڵ���ێ���ت‪« :‬ك��ێ��ش��ەك��ان‬ ‫نەگەیشتوونەتە بنبەست‌و دەشێت‬ ‫لە رێگەی پەرلەمانەوە گرفتەكان‬ ‫چارەسەر بكرێن»‪.‬‬ ‫دەرب������������ارەی ئ����ەگ����ەری‬ ‫میانگیریی‌و ناوبژیوانیی الیەنێكی‬ ‫دەرەوەی حیزبەكانی دەس��ەاڵت‌و‬ ‫ئۆپۆزسیۆن‪ ،‬دەڵێت‪« :‬كێشەكان‪،‬‬ ‫نەگەیشتوونەتە ئاستێك كە‬ ‫ه���ەردووال دەس��ت��ەوه‌س��ت��ان بین‌و‬ ‫داوا بكەین الی��ەن��ی دەرەك��ی��ی‬ ‫ناوبژیوانیمان بكات‪ ،‬هەركاتێك‬ ‫داوای ناوبژیوانی الیەنی دەرەكیمان‬ ‫ك���رد‪ ،‬ئ���ەوا پ��ەی��ام��ی ش��ەڕم��ان‬ ‫راگەیاندووە‪ ،‬كە ئەمەش لە قازانجی‬ ‫هیچ الیەكدا نییە»‪.‬‬

‫م��ەك��ت��ەب��ی سیاسیی كۆمەڵی‬ ‫ئیسالمییش ئ��ەوە دەخ��ات��ەڕوو‪:‬‬ ‫«پێشتر‪ ،‬یەكێتی‌و پارتی شەڕیان‬ ‫دەك����رد‪ ،‬پێویست ب��وو الیەنی‬ ‫دەرەك��ی��ی ناوبژیوانیی بكات‪،‬‬ ‫بەاڵم ئێستا كێشەی حیزبەكانی‬ ‫دەسەاڵت لەگەڵ خەڵكدایە‌و الیەنی‬ ‫دەرەك��ی��ی ت��وان��ای ناوبژیوانیی‬ ‫نابێت لە كوردستاندا‪ ،‬چونكە‬ ‫ناعەدالەتییەكی زۆر لە كوردستاندا‬ ‫هەیە‌و بە ن��اوب��ژی��وان چارەسەر‬ ‫ن��اك��رێ��ت»‪ ،‬ئ��اش��ك��راش��ی��ك��رد‪:‬‬ ‫جگە لە چەندین شەخسییەتی‬ ‫كوردستانیی‪ ،‬تا ئێستا هیچ الیەن‌و‬ ‫دەوڵەتێكی دەرەك��ی��ی‪ ،‬هەوڵی‬ ‫ناوبژیوانیی نێوان ئۆپۆزسیۆن‌و‬ ‫دەسەاڵتی نەداوە‪.‬‬

‫ئەنجام‬

‫وتەبێژی مەكتەبی سیاسیی‬ ‫یەكگرتووی ئیسالمیی‪ ،‬پێیوایە‪:‬‬ ‫ب��ارودۆخ��ەك��ە‪ ،‬نەگەیشتووەتە‬ ‫ئ��اس��ت��ێ��ك الی���ەن���ی دەرەك���ی���ی‬ ‫ناوبژیوانیی بكات‪ ،‬بەڵكو «ئەگەر‬ ‫دەس��ەاڵت ب��ارودۆخ��ی چەكداریی‬ ‫نەهێڵێت‌و دۆخ��ەك��ە ئاسایی‬ ‫ببێتەوە‪ ،‬دەك��رێ��ت ل��ە رێگەی‬ ‫الیەنی دەرەكیی؛‬ ‫گفتوگۆوە كێشەكان چارەسەر‬ ‫ناوبژیی پێناكرێت‬ ‫ت��ۆف��ی��ق ك��ەری��م‪ ،‬ئ��ەن��دام��ی بكرێن»‪.‬‬

‫ل ‌ه دوای رووداوەكانی (‪)17‬ی شوبات‌و له‌الیه‌ن سیاسیه‌کانه‌‌وه‌‪ ،‬زمانی «زبر» سەرهەڵدەداتەوە‬ ‫«حەسیرمەیدان»و «كوێخاكانی ئۆپۆزسیۆن»و «پاشاكەی گۆڕان»‪ ،‬تازەترین دەستەواژەی بەرپرسانی دەسەاڵتن‬ ‫راپۆرتی‪ :‬رۆژنامە‬

‫‪.........................................................‬‬

‫ل���ێ���دوان���ی «ئ���اگ���ری���ن»‌و‬ ‫«ت�����ون�����د»‪ ،‬ب�����اڵ ب���ەس���ەر‬ ‫كاروكاردانەوەی راگەیاندنەكاندا‬ ‫دەك��ێ��ش��ێ��ت‪ ،‬ب��ەت��ای��ب��ەت بۆ‬ ‫ن��اوزڕان��دن��ی پشتگیریكارانی‬ ‫خ������ۆپ������ی������ش������ان������دەران‪،‬‬ ‫سیاسەتمەداران‌و رۆشنبیران‌و‬ ‫م��ام��ۆس��ت��ای��ان��ی زان���ك���ۆش‪،‬‬ ‫پێیانوایە‪ ،‬ئەم جۆرە لێدوانانە‪،‬‬ ‫بارگرژیی زیاتر دروست دەكەن‪.‬‬ ‫«دەم������ان������ت������وان������ی‪،‬‬ ‫ح��ەس��ی��رم��ەی��ان��ێ��ك��ی ب��اش��ی‬ ‫بكەین»‪ ،‬ئەمە وتەی كەسێكی‬ ‫ئاسایی نەبوو‪ ،‬بەڵكو لێدوانی‬ ‫ك��ەم��ال ك��ەرك��وك��ی‪ ،‬س��ەرۆك��ی‬ ‫پەرلەمانی كوردستان بوو‪ ،‬كە‬ ‫لە كۆنگرەیەكی رۆژنامەوانیدا‪،‬‬ ‫كە چەندین كەناڵی راگەیاندن‬ ‫ئ�����ام�����ادەی ب�������وون‪ ،‬وەك‬ ‫ك��اردان��ەوەی��ەك ب��ەرام��ب��ەر بە‬ ‫تێگرتنی «بوتڵە ئاو» لەالیەن‬ ‫فراكسیۆنی‬ ‫پەرلەمانتارێكی‬ ‫گۆڕانەوە‪ ،‬لە دانیشتنی هەفتەی‬ ‫رابردووی بانگێشتكردنی وەزیری‬ ‫ناوخۆداو له‌به‌رده‌م ناوه‌نده‌کانی‬ ‫یەكێتی که‌ به‌رپرسی راگه‌یاندنی‬ ‫میدیادا‪ ،‬درکاندی‪.‬‬ ‫نموونەی ئەم جۆرە لــێدوانە ئه‌و حیزبه‌شه‌‪ ،‬لە لێدوانێكیدا‬ ‫لە دوای رووداوەك��ان��ی (‪)17‬ی ب��ۆ رۆژن���ام���ەی «ه���اواڵت���ی»‪،‬‬ ‫شوباتی ش��اری سلێمانییەوە‪ ،‬لەبری ناوهێنانی سەركردەكانی‬ ‫ب������ەردەوام ل��ە ك��ەن��اڵ��ەك��ان��ی «ئۆپۆزسیۆن»‪ ،‬دەستەواژەی‬ ‫راگ��ەی��ان��دن��ەوە دەبیسترێن‪« ،‬كوێخاكانی ئۆپۆزسیۆن»ی‬ ‫بەتایبەت ل��ەو لێدوانانەی كە ب��ەك��اره��ێ��ن��اوە‪ ،‬ك��ە ل��ە زمانی‬ ‫پەیوەست بوون بە هێرشكردنە ك��وردی��دا‪ ،‬وش��ەی «كوێخا»‪،‬‬ ‫س���ەر خ��ۆپ��ی��ش��ان��دەران‪ ،‬ی��ان مانایەكی نەگەتیڤی هەیە‪.‬‬ ‫ه��اوك��ات‪ ،‬ل��ە لێدوانێكی‬ ‫ئ���ەو ك����ەس‌و رۆش��ن��ب��ی��ران��ەی‬ ‫رۆژن��ام��ەوان��ی��دا ك��ە س��ەب��ارەت‬ ‫پشتگیرییان لێدەكەن‪.‬‬ ‫هاوكات‪ ،‬ئ��ازاد جوندیانی‪ ،‬بە هێنانی هێزی چ��ەك��دار بۆ‬ ‫وت��ەب��ێ��ژی مەكتەبی سیاسیی ن��او ش��اری سلێمانی داب��ووی‪،‬‬

‫مەحمود سەنگاوی‪ ،‬ئەندامی‬ ‫مەكتەبی سیاسیی یەكێتی‪،‬‬ ‫لەبری ناوهێنانی «نەوشیروان‬ ‫م��س��ت��ەف��ا»‪ ،‬ك��ەس��ی یەكەمی‬ ‫ب��زووت��ن��ەوەی گ����ۆڕان‪ ،‬وت��ی‪:‬‬ ‫«پاشاكەی گۆڕان»‪.‬‬ ‫ع��ەب��دول��ك��ەری��م ئ��ەح��م��ەد‪،‬‬ ‫رۆژن���ام���ەن���ووس‪ ،‬پ��ێ��ی��وای��ە‪:‬‬ ‫ل���ەدوای (‪)17‬ی ش��وب��ات��ەوە‪،‬‬ ‫دۆخێكی زۆر ناجێگیرو خراپ‬ ‫رووبەڕووی رۆژنامەنووسی كورد‬ ‫بووەتەوە‪ ،‬كە جگە لە لێدان‌و‬ ‫دەستگیركردنی رۆژنامەنووسان‪،‬‬

‫خۆی لە لێدوانی بەرپرسانیشدا‬ ‫دەبینێتەوە‪ ،‬بۆ «رۆژن��ام��ە»‬ ‫وت��ی��ش��ی‪« :‬ئ���ەم ج���ۆرە وت��ە‬ ‫ن��ەش��ی��اوان��ە‪ ،‬گ���وزارش���ت لە‬ ‫رەف��ت��ارو ئاستی رۆشنبیریی‬ ‫ئەو كەسانە دەكەن‪ ،‬بەجۆرێك‬ ‫ئ��ەوەی كە لە میدیای ئەمڕۆدا‬ ‫پەخشی دەكەن‪ ،‬هەمان زمانی‬ ‫ش��ەڕی ناوخۆی نێوان پارتی‌و‬ ‫یەكێتییە‪ ،‬وەك ئ���ەوەی‪ ،‬ئەو‬ ‫جۆرە كەسانە راهاتبن بەو جۆرە‬ ‫زمانە قسەبكەن‌و لەبیرو زهنیاندا‬ ‫چەسپیوە»‪.‬‬

‫ب��ە ب���ڕوای ع��ەب��دول��ك��ەری��م‬ ‫ئ��ەح��م��ەد‪ ،‬ك��ە س��ەرن��ووس��ەری‬ ‫رۆژن���ام���ەی «ی��ەك��گ��رت��وو»ە‪،‬‬ ‫لە زەمەنێكدا كە رێگریی لە‬ ‫خ��ۆپ��ی��ش��ان��دان��ی م��ەدەن��ی��ی��ان��ە‬ ‫ب��ك��رێ��ت‌و رۆژن���ام���ەن���ووس���ان‬ ‫بكەونە بەر رەحمەتی تفەنگی‬ ‫هێزە چەكدارەكانه‌وه‌‪ ،‬دەشێ‬ ‫چ��اوەڕوان��ی ئ��ەوەش بكرێت كە‬ ‫ئەو جۆرە گوفتارانە لەدەمی ئەو‬ ‫بەرپرسانەوە بێنە دەرەوە «دەنا‬ ‫دەستەواژەی (حەسیرمەیدان)‬ ‫لەالیەن سه‌رۆکی په‌رله‌مانەوە‬

‫ب��ەرام��ب��ەر پ��ەرل��ەم��ان��ت��ارێ��ك‬ ‫بەكاربهێنرێت‪ ،‬دەبێت لەسەری‬ ‫بوەستین‌و رۆژنامەنووسان كاری‬ ‫لەسەر بكەن‪ ،‬تا كەموكورتی ئەم‬ ‫جۆرە گوفتارە دەربكەوێت»‪.‬‬ ‫سەبارەت بەوەی‪ ،‬تا چەند‬ ‫ئ��ەم ج��ۆرە گوفتارانە خزمەت‬ ‫ب��ەدۆخ��ی ئێستای كوردستان‬ ‫دەكەن‪ ،‬ناوبراو دەڵێت‪« :‬هیچ‬ ‫هەنگاوێك بۆ ئاساییكردنەوەی‬ ‫بارودۆخەكە نەنراوە‪ ،‬جگە لە‬ ‫هەنگاوی س��ەرب��ازی��ی نه‌بێت‪،‬‬ ‫تا ئێمە باس لە «زم��ان» بۆ‬ ‫ئاساییكردنەوەی بارودۆخەكە‬ ‫بكەین»‪.‬‬ ‫ئ����ەم ج�����ۆرە ل����ێ����دوان‌و‬ ‫گ��وف��ت��اران��ەی س��ەرك��ردەك��ان��ی‬ ‫«ی��ەك��ێ��ت�ی‌و پ��ارت��ی»‪ ،‬زیاتر‬ ‫ب���ەالی وت���ەی «خێڵەكیی»‌و‬ ‫«ب���ازاڕی���ی»دا دەچ���ن‪ ،‬ن��ەك‬ ‫وت��ەی بەرپرسێك لەپۆستێكی‬ ‫حكومیی‌و حیزبیدا‪ ،‬ه��ەروەك‬ ‫د‪ .‬فایەق گوڵپی‪ ،‬سیاسەتمەدار‬ ‫پێیوایە؛ ئەو جۆرە دەستەواژانە‪،‬‬ ‫«خێڵەكین»‪ ،‬دەس��ت��ەواژەی‬ ‫خ��ەڵ��ك��ان��ێ��ك��ن ك���ە رۆژان���ێ���ك‬ ‫پێش ئ���ەوەی بێنە مەیدانی‬ ‫هەڵیانگرتووە‌و‬ ‫سیاسەتەوە‪،‬‬ ‫ئەو كاتەش كە هاتوونەتە ناو‬ ‫سیاسەتەوە‪ ،‬ئ��ەوەن��دە ق��ووڵ‬ ‫لە سیاسەت‌و وت��ارو لێدوانی‬ ‫رۆژنامەوانیی تێنەگەیشتوون‪،‬‬ ‫تا ئەو چەمكە كۆنانەیان تەرك‬ ‫بكەن‌و ناتوانن بە مۆدێلی نوێ‬ ‫گوفتار بكەن‪ ،‬كە لەگەڵ كار‌و‬ ‫لێدوانی رۆژنامەوانیدا بگونجێت‌و‬ ‫بۆ «رۆژن��ام��ە» وت��ی‪« :‬دوای‬ ‫رووداوەك��ان��ی ‪17‬ی شوباته‌وه‌‪،‬‬ ‫دووجۆر زمانی رۆژنامەنووسیی‬ ‫دروس���ت ب���ووە‪ :‬زمانێكیان‪،‬‬ ‫زمانی ئەو خەڵكەی كە ناڕازین‌‬

‫ل��ە چ��االك��ی��ی��ەك��ان‌و نووسین‌و‬ ‫لێدوانی كەسە رۆشنبیرەكاندا‬ ‫دەردەك��ەوێ��ت‌و ناوەڕۆكێكیان‬ ‫ه��ەی��ە ك��ە دەڵ��ێ��ت‪« :‬تكاتان‬ ‫لێدەكەین‪ ،‬نرخ بدەنە ئینسانی‬ ‫ك��ورد‪ .‬زمانێكی تریش‪ ،‬زمانی‬ ‫دەسەاڵتە كە دەیەوێت‪ ،‬ئەو شتە‬ ‫گەورانەی روویانداوە‪ ،‬بریتیبن‬ ‫لە بێنرخ سەیركردنی ئینسانی‬ ‫كورد»‪.‬‬ ‫م��ام��ۆس��ت��ای��ەك��ی زان��ك��ۆش‬ ‫پ����ێ����ی����وای����ە‪ ،‬پ��ێ��وی��س��ت��ە‬ ‫رۆژنامەنووسان‪ ،‬دووربكەونەوە‬ ‫ل����ە زم����ان����ی ن�����اوزڕان�����دن‌و‬ ‫ت���ەش���ه���ی���رك���ردن‪ ،‬ه���اوك���ات‬ ‫بەرپرسانیش دووربكەونەوە لە‬ ‫وشە‌و لێدوانی ناڕۆژنامەوانیی‌و‬ ‫دوور لەئیتیكی رۆژنامەوانیی‪.‬‬ ‫ئ���ی���ب���راه���ی���م س���ەع���ی���د‪،‬‬ ‫مامۆستای راگەیاندن لە زانكۆی‬ ‫س��ل��ێ��م��ان��ی ب���ۆ «رۆژن���ام���ە»‬ ‫وت��ی‪« :‬پێویستە كەناڵەكانی‬ ‫راگەیاندن‪ ،‬سەر بەهەر الیەنێك‬ ‫بن‪ ،‬پەیوەست بن بە ئیتیك‌و‬ ‫یاسای رۆژنامەگەرییەوە‪ ،‬كە‬ ‫گرنگترینیان ئ��ەوەی��ە‪ ،‬ك��ارە‬ ‫نەچنە‬ ‫رۆژنامەوانییەكانیان‪،‬‬ ‫خانەی تەشهیرو ناوزڕاندنەوە»‪.‬‬ ‫س�����ەب�����ارەت ب����ە وت����ەو‬ ‫ل��ێ��دوان��ی ئ��ەو ب��ەرپ��رس��ان��ەش‪،‬‬ ‫كە ده‌س��ت �ه‌واژەی «ناشیرین»‬ ‫مامۆستاكەی‬ ‫بەكاردەهێنن‪،‬‬ ‫زانكۆ وتی‪« :‬ئەم وتانە‪ ،‬نەك‬ ‫بەئاساییكردنەوەی‬ ‫خ��زم��ەت‬ ‫ب��ارودۆخ��ەك��ە ن��اك��ەن‪ ،‬بگرە‬ ‫بارودۆخەكە ئەوەندەی تر گرژو‬ ‫ئ��اڵ��ۆز دەك���ەن‪ ،‬ئ���ەوان ئەگەر‬ ‫دەیانەوێت بەتەنگ ئارامیی‌و‬ ‫ئاسایشی ن��اوچ��ەك��ەوە بێن‌‪،‬‬ ‫دەبێت خۆیان لەم جۆرە زمانانە‬ ‫دووربخه‌نه‌وه‌»‪.‬‬


‫‪www.rozhnama.net‬‬

‫‪hewal.rozhnama@gmail.com‬‬

‫ذمارة (‪ )631‬سيَشةممة ‪2011/4/26‬‬

‫كەسوكاری ئەنفالكراوەكان؛ كێشەی خزمەتگوزارییان هەیە‌و رێگەشیان نه‌درا بە ئازادیی یادی ئەنفال بكەنەوە‪.‬‬

‫تاقانەیەكی ئەنفال؛ لە تەوالێتی ئاسایشدا بەند ده‌کرێت‬ ‫به‌دواداچوون‪ :‬رۆژنامە‬

‫‪.........................................................‬‬

‫ئ��ەو رۆژەی (ق��اس��م)ی‬ ‫تاقانەی ئەنفال‪ ،‬بڕیاری دا‪،‬‬ ‫یادی ئەنفال بۆ كەسوكاری‬ ‫ئەنفالكراوەكان خۆیان بێت‌و‬ ‫دووربێت لەدەستی حیزب‪،‬‬ ‫هەستی ك��رد‪ ،‬دوای (‪)23‬‬ ‫ساڵ‪ ،‬بەشێك لە ئازارەكانی‬ ‫ساڕێژبوون‪ ،‬بەاڵم ئەوەندەی‬ ‫نەبرد‪ ،‬لە تەوالێتی ئاسایشدا‬ ‫خۆی بینییەوە‪.‬‬ ‫ئ��ەو‪ ،‬وەك وەف��ای��ەك بۆ‬ ‫كەسوكارە ئەنفالكراوەكەی‬ ‫كە بەهۆی «كوردبوون»ەوە‬ ‫ئ��ەن��ف��ال��ك��ران‪ ،‬ب��ڕی��اری دا‪،‬‬ ‫ئ��ەم��س��اڵ دوور ل��ەدەس��ت��ی‬ ‫ح���ی���زب‪ ،‬ی�����ادی ئ��ەن��ف��ال‬ ‫ب��ك��ات��ەوە‪ ،‬ب���ەاڵم لەتۆڵەی‬ ‫ئەوەدا‪ ،‬لەتەوالێتی ئاسایشدا‬

‫زیندانیان كرد‪.‬‬ ‫قاسم عوسمان‪ ،‬خەڵكی‬ ‫گوندی «دێبنە»ی سنووری‬ ‫ن��اح��ی��ەی رزگ���اری���ی���ە‪ ،‬كە‬ ‫زۆری��ن��ەی دانیشتووانی ئەو‬ ‫ن��اوچ��ەی��ە‪ ،‬ل��ە ك��ەس��وك��اری‬ ‫ئەنفالكراوەكانن‌و یەكێكە لەو‬ ‫گەنجانەی هەموو بنەماڵەكەی‬ ‫ئەنفالكراون‌و تەنیا خۆی ماوە‪،‬‬ ‫رۆژی (‪ )4/14‬رەتیكردەوە‪،‬‬ ‫ب��ەش��داری��ی ل��ەه��ەر یادێكدا‬ ‫بكاتەوە كە حیزبەكان بۆ‬ ‫«مەرام»ی خۆیان بەڕێوەی‬ ‫ببەن‪ ،‬بۆیە بایكۆتی یادی‬ ‫تاوانی ئەنفالی كرد‪.‬‬ ‫هۆشیار عومەر‪ ،‬یەكێكی‬ ‫تر لەو دەستگیركراوانەی كە‬ ‫وەكو قاسم‪ ،‬بایكۆتی یادی‬ ‫ئەنفالی كرد‪ ،‬وتی‪« :‬قاسم‪،‬‬ ‫لەهەموو بنەماڵەكەی‪ ،‬تەنیا‬ ‫خ��ۆی رزگ���اری ب��ووە‪ ،‬بەاڵم‬

‫قاسم عوسمان‬ ‫ل��ەی��ادی ئ��ەن��ف��ال��دا‪ ،‬بەهۆی‬ ‫ئ���ەوەی بایكۆتی ی��ادەك��ەی‬ ‫گوندی دێبنەی كرد‪ ،‬لەالیەن‬

‫ئاسایشی ناحیەی رزگارییەوە‬ ‫دەستگیر كرا»‪.‬‬ ‫قاسم‪ ،‬دوای (‪ ،)23‬لەبری‬ ‫یارمەتیدان‌و كەمكردنەوەی‬ ‫ب��ەش��ێ��ك ل��ە ئ��ازارەك��ان��ی‪،‬‬ ‫خۆی لە تەوالێتی ئاسایشدا‬ ‫بینییەوە‪ .‬هۆشیار‪ ،‬وتی‪:‬‬ ‫«لەتەوالێتدا بەندكرا‪ ،‬تەنیا‬ ‫تاوانیشی ئەوە بوو كە دوور‬ ‫ل��ە دەس��ت��ی ح��ی��زب‪ ،‬ی��ادی‬ ‫تاوانی ئەنفالی كردەوە»‪.‬‬ ‫هۆشیار عومەر‪ ،‬دەڵێت‪:‬‬ ‫«ئامانجمان لە یادكردنەوەی‬ ‫ئ���ەن���ف���ال‪ ،‬ئ����ەوەب����وو كە‬ ‫ئەنفالكردنی دای �ك‌و باوك‌و‬ ‫كەسوكاری ئێمە‪ ،‬تەنیا لەبەر‬ ‫حیزبێك‪ ،‬ی��ان دوو حیزب‬ ‫نەبووە‪ .‬بەدەنگێكی بەرزتر‪،‬‬ ‫وتی‪« :‬بەڵكو لەسەر ئەوە‬ ‫ب��ووە كە ك��ورد ب��وون‪ ،‬بۆیە‬ ‫ن��ام��ان��ەوێ��ت هیچ حیزبێك‬

‫خ���ۆی ب��ك��ات ب��ەخ��اوەن��ی‬ ‫مەراسیمەكانمان»‪.‬‬ ‫دوای (‪ )23‬ساڵ‪ ،‬هێشتا‬ ‫ت���ۆزی ئ��ەن��ف��ال ل��ەدەالق��ەی‬ ‫خ��ان��ووە ق��وڕی��ن��ەك��ان��ەوە‪،‬‬ ‫لەسەر روومەتی كەسوكاری‬ ‫ئەنفالكراوەكان دەنیشێت‌و‬ ‫هێشتا ن��ەت��وان��راوە بەشێك‬ ‫ل���ە زام�����ی ئ��ەن��ف��ال��ەك��ان‬ ‫كەمبكرێتەوە‪.‬‬ ‫ك��������ەس��������وك��������اری‬ ‫ئ��ەن��ف��ال��ك��راوەك��ان‪ ،‬كێشەی‬ ‫خزمەتگوزاریی‌و كارەباو ئاوو‬ ‫رێگاوبانیان هەیە‌و رێگەشیان‬ ‫ن���ه‌درا‪ ،‬ب��ە ئ��ازادی��ی ی��ادی‬ ‫ئەنفال بكەنەوە‪.‬‬ ‫ئەمساڵ‪ ،‬لە سەروبەندی‬ ‫ی����ادك����ردن����ەوەی ت���اوان���ی‬ ‫ئەنفالدا‪ ،‬خەڵكی ناوچەكە‪،‬‬ ‫وی���س���ت���ی���ان ئ�����ەو ی����ادە‬ ‫خۆڕسكانە‪،‬‬ ‫بەشێوەیەكی‬

‫ل��ە گ��ەڕەك��ی «ئ��اس��وودە»‬ ‫كە بەگەڕەكی ئەنفالەكان‬ ‫ن��اس��راوە‪ ،‬ب��ك��ەن��ەوە‪ ،‬ب��ەاڵم‬ ‫لەالیەن هێزێكی ئاسایشی‬ ‫ن��اح��ی��ەك��ەوە‪ ،‬هەڵكوترایە‬ ‫س��ەری��ان‌و رێگەیان لێگیراو‬ ‫سوكایەتییان پێكردن‪.‬‬ ‫ب�����ەپ�����ێ�����ی وت�������ەی‬ ‫ئ���ەوان���ەی ن��زی��ك��ب��وون ل��ەو‬ ‫پێشتر‬ ‫خۆئامادەكردنەوە‪،‬‬ ‫ئ�����ەو ه����ێ����زە‪ ،‬س���ەك���ۆی‬ ‫تێكدابوو‪،‬‬ ‫مەراسیمەكەیان‬ ‫هەر لەوێش ئامادەبوون‪ ،‬بۆ‬ ‫ئ��ەوەی هەركەس هاتە ناو‬ ‫گۆڕەپانەكەوە‪ ،‬دەستبەجێ‌‬ ‫دەستگیربكرێت‪.‬‬ ‫ی�����ەك�����ێ�����ك�����ی ت���ر‬ ‫لەدەستگیركراوەكان‪ ،‬وتی‪:‬‬ ‫«هێزەكانی ئاسایش‪ ،‬وەك‬ ‫ئەوەی تاوانبارێكی جەنگیان‬ ‫كەوتنە‬ ‫دەستگیركردبێت‪،‬‬

‫لێدانمان‌و بەر شەق‌و زللەیان‬ ‫دای����ن‌و ل��ە ت��ەوال��ێ��ت��ەك��ان��ی‬ ‫ئ��اس��ای��ش��دا زی��ن��دان��ی��ی��ان‬ ‫كردین»‪.‬‬ ‫بەپێی وتەی پەیامنێرانی‬ ‫«رۆژن���ام���ە»‪ ،‬لەناحیەی‬ ‫رزگ����اری‪ ،‬ج��گ��ە ل��ەل��ێ��دان‌و‬ ‫س��وك��ای��ەت��ی��ی ب��ەرام��ب��ەر‬ ‫بەگەنجەكان‌و نەوەكانی دوای‬ ‫ئەنفال‪ ،‬هێزەكانی ئاسایش‪،‬‬ ‫دەس���ت���ی���ان ل���ە ژن��ان��ی��ش‬ ‫نەپاراستووەو لێیانداون‪.‬‬ ‫لەیال عەزیز‪ ،‬كە دایك‌و‬ ‫ب��رای��ەك��ی ئ��ەن��ف��ال��ك��راوه‌‪،‬‬ ‫وت�������ی‪« :‬ه���ێ���زەك���ان���ی‬ ‫ئاسایش‪ ،‬پەالماریان داین‌و‬ ‫بەشێوەیەكی دڕندانە كەوتنە‬ ‫لێدانی گەنجەكانمان»‪.‬‬ ‫ئەو ژنە‪ ،‬وتی‪« :‬بە منیان‬ ‫وت‪ ،‬ئەگەر دوور نەكەویتەوە‪،‬‬ ‫بەر شەقت دەدەین»‪.‬‬

‫بەڕێوەبەری بەشی شوێنەواری كۆمەڵكوژیی لە رێكخراوی (‪:)ICMP‬‬

‫پێویستە توندترین سزای ئەوانە بدرێت؛ كە دەستیان لە ئەنفالدا هەبووە‬ ‫ئیان هانسۆن‪ ،‬بەڕێوەبەری بەشی شوێنەواری كۆمەڵكوژیی‌و‬ ‫پزیشكی یاسایی‪ ،‬لە رێكخراوی (‪ ،)ICMP‬یەكێك بوو لە‬ ‫بەشدارانی كۆنگرەی «گۆڕەبەكۆمەڵەكان»‪ ،‬كە هەفتەی رابردوو‬ ‫لە شاری هەولێر ئەنجامدرا‪ .‬لەم دیدارەی «رۆژنامەدا»دا‪،‬‬ ‫كۆمەڵێك راو پێشنیاز‌و هۆیەكانی هاتنی بۆ هەرێمی كوردستان‬ ‫لەسەر كەیسی «ئەنفال‌و گۆڕەبەكۆمەڵەكان»‪ ،‬دەخاتەڕوو‪.‬‬ ‫بە پێویستیشمانزانی بەشداریی‬ ‫سازدانی‪ :‬به‌همه‌ن ئه‌یمه‌ن‬ ‫‪ .........................................................‬لە كۆنگرەی گۆڕەبەكۆمەڵەكان‬ ‫ب��ك��ەی��ن‌و رێ��ن��م��ای��ی ب��دەی��ن��ە‬ ‫رۆژن����ام����ە‪ :‬ئ���ێ���وە ب���ۆ چ دەسەاڵتداران‪.‬‬ ‫رۆژن��ام��ە‪ :‬ئێوە تا چەند لە‬ ‫مەبەستێك هاتوونەتە هەرێم‌و‬ ‫لە كۆنگرەی گۆڕەبەكۆمەڵەكاندا بەرنامەتاندایە كەیسی ئەنفال‌و‬ ‫گ��ۆڕەب��ەك��ۆم��ەڵ��ەك��ان ب��ە دونیا‬ ‫بەشداریی دەكەن؟‬ ‫* ئ��ێ��م��ە ل���ە رێ��ك��خ��راوی بناسێنن؟‬ ‫* ئێمە ن��ەه��ات��ووی��ن كە‬ ‫(‪ )ICMP‬ك���اردەك���ەی���ن لە‬ ‫نووسینگەی ه��ەول��ێ��رو بەغدا‪ ،‬تەنیا لەسەر كەسە ونبووەكان‬ ‫رێ��ن��م��ای��ی ح��ك��وم��ەت��ی ع��ێ��راق‌و رێ��ن��م��ای��ی ببەخشین‪ ،‬بەڵكو‬ ‫ه��ەرێ��م دەك��ەی��ن ل��ەس��ەر كەسە هاتووین بۆ ئەوەی فێریان بكەین‬ ‫ونبووەكان‌و گۆڕەبەكۆمەڵەكان‪ .‬چۆن لێكۆڵێنەوە لەسەر كەسە‬

‫ئیان هانسۆن‬ ‫ونبووەكان‌و گۆڕەبەكۆمەڵەكان‬ ‫ب��ك��ەن‪ ،‬ب��ۆ ئ���ەو مەبەستەش‬ ‫رێنماییان دەكەین‪.‬‬ ‫رۆژن��ام��ە‪ :‬تا چەند كەیسی‬ ‫ئەنفال لە دونیا دەنگی داوەتەوە؟‬ ‫* ئەنفال كەیسێكی جیهانییە‪،‬‬ ‫ئەنفال وەكو كێشەیەكی خەمناك‬ ‫دەناسێنرێت‪ ،‬ئەنفال بە شێوەی‬

‫یاسایی لە جیهان ناسێندراوە‪،‬‬ ‫ئەوەی لە ئەنفالدا روویداوە‪ ،‬بووەتە‬ ‫شتێكی جیهانیی‪ .‬ئەنفال خۆی بە‬ ‫رای گشتیی دونیا دەڵێت؛ كە ئەم‬ ‫جۆرە سەركوتكردنانە لە جیهان‬ ‫رابگیرێت‪ ،‬ئێمە دەمانەوێت ئەوە‬ ‫رابگەیەنین كە پێویستە جارێكی‬ ‫تر كارەساتی ل��ەو شێوەیە لە‬

‫عێراق روونەداتەوە‪ ،‬دەشمانەوێت‬ ‫ئ���ەم ج����ۆرە ك��ارەس��ات��ان��ە لە‬ ‫جیهانیش روون���ەدات���ەوە‪ ،‬ئێمە‬ ‫هاتووین ئامۆژگارییان بكەین‪،‬‬ ‫ك��ە چ��ۆن ئ��ەم كەیسە لەسەر‬ ‫ئاستی جیهان بناسێنن‪ ،‬هاتووین‬ ‫شارەزایی خۆمان پێشكەش بكەین‬ ‫كە چۆن ئەو كەیسە دەناسێنرێت‪،‬‬ ‫بۆ ئەوە هاتووین زانیاریی زیاتر‬ ‫لەسەر ئەنفال وەربگرین‌و بزانین‬ ‫گۆڕەبەكۆمەڵەكان چین‌و چۆن‬ ‫ئەو گۆڕەبەكۆمەاڵنە ئەنجامدراون‪،‬‬ ‫پێویستە زانیاریی لەسەر ئەم‬ ‫كەسانە وەربگرین كە که‌سوکاری‬ ‫گۆڕەبەكۆمەڵەكانن‪،‬‬ ‫ئەنفال‌و‬ ‫س��ەرق��اڵ��ی ئ���ەوەی���ن بەڵگەی‬ ‫ت��ەواو وەربگرین‪ ،‬بزانین ئەنفال‬ ‫چۆنە‌و زانیاریش لەسەر دادگای‬ ‫ب���ااڵی ت��اوان��ەك��ان وەرب��گ��ری �ن‌و‬ ‫ب��زان��ی��ن بەڵگەكانیان لەسەر‬ ‫گ��ۆڕەب��ەك��ۆم��ەڵ��ەك��ان چ��ی�ن‌و تا‬ ‫چەند راستییان تێدایە‪ ،‬هەروەها‬

‫لەڕووی یاساییەوە بزانین لە دادگا‬ ‫كەیسەكە چۆنە‪.‬‬ ‫رۆژنامە‪ :‬ئەوانەی ئەنفالیان‬ ‫كردووە‪ ،‬دەبێت سزایان چی بێت؟‬ ‫* ئ��ەن��ف��ال‪ ،‬كێشەیەكە‬ ‫بەسەر ك��ورددا هاتووە‪ ،‬ئەنفال‬ ‫یەكێكە ل��ە ه���ەرە ب��ەرزت��ری��ن‬ ‫تاوانەكان كە ئەنجامدراوە‪ ،‬بۆیە‬ ‫پێویستە توندترین سزای ئەوانە‬ ‫بدرێت‪ ،‬كە دەستیان لەو كارەدا‬ ‫ه���ەب���ووە‪ ،‬چونكە قورسترین‬ ‫تاوانیان ئەنجامداوە‪ ،‬سزاكەش‬ ‫ل��ە واڵت��ێ��ك��ەوە ب��ۆ واڵتێكی تر‬ ‫جیاوازیی هەیە‪ ،‬وەكو دەبینین لە‬ ‫عێراق سزای كوشتنە‌و لە دادگای‬ ‫ب��ااڵی تاوانەكانیش لە جیهان‬ ‫زیندانیكردنە‪ ،‬پێویستە دادگای‬ ‫بااڵی تاوانەكانیش دادوەریی خۆی‬ ‫بەكاربهێنێت‪.‬‬ ‫رۆژن���ام���ە‪ :‬ئ��ەگ��ەر تەماشا‬ ‫بكەین‪ ،‬لە هەرێمی كوردستان‬ ‫زۆرێ���ك ل��ەوان��ەی دەستیان لە‬

‫كەیسی ئەنفالدا هەبووە تاوەكو‬ ‫ئێستا دەستگیر نەكراون‪ ،‬بەڵكو‬ ‫ژیانیشیان پارێزراوە‪ ،‬رای تۆ لەم‬ ‫بارەیەوە؟‬ ‫* پێشەكی‪ ،‬پێویستە ئەوانە‬ ‫بەڵگەیان لەسەر هەبێت‌و بدرێن‬ ‫بە دادگ��ا‪ ،‬ئێمە هەوڵی ئەوەش‬ ‫دەدەی��ن بۆ دۆزینەوەی ئەوانەی‬ ‫دەستیان لە ئەنفالدا هەبووە‌و‬ ‫خ��ۆی��ان ل��ەب��ەرچ��او ون��ك��ردووە‪،‬‬ ‫پێموایە خەڵكی عێراق حەز بە‬ ‫دادوەریی‌و ئاشتی دەكات‪.‬‬ ‫رۆژن����ام����ە‪ :‬ئ��ێ��وە ل��ەگ��ەڵ‬ ‫دەسەاڵتدارانی هەرێم باستان لە‬ ‫چۆنیەتی باشتركردنی گوزەرانی‬ ‫ك��ەس��وك��اری ئ��ەن��ف��ال��ك��راوەك��ان‬ ‫كردووە؟‬ ‫* پ��ێ��وی��س��ت��ە دەزگ�����ای‬ ‫كاروباری ئەنفال چاالك بكرێت‬ ‫ب��ۆ هاوكاریكردنی كەسوكاری‬ ‫پێویستیشە‬ ‫ئەنفالكراوەكان‌و‬ ‫ئەنفال لەیاد نەكرێت‪.‬‬

‫جێگری سەرۆكی لیژنەی بااڵی گۆڕەبەكۆمەڵەكان‪:‬‬

‫ئەو حیزبانەی پشتی تاوانباران دەگرن؛ باشتروای ‌ه رادەستی دادگایان بكەن‬ ‫س��ەرۆك��ی ح��ك��وم��ەت ب��ڕی��اری��دا‬ ‫ل ‌ه به‌دواداچوونێکی «رۆژنامه‌»دا‪ ،‬پەری نوری عەزیز‪ ،‬جێگری‬ ‫دوای��ی��ن ژم����ارەی ك��ەس��وك��اری‬ ‫‌و‬ ‫ن‬ ‫سەرۆكی لیژنەی بااڵی گۆڕەبەكۆمەڵەكان لە وەزارەتی شەهیدا‬ ‫ئەنفال‪ ،‬كە لە گەرمیاندان شوێنی‬ ‫ئەنفالكراوەكان‪ ،‬رۆشنایی دەخاتە سەر گرنگیی‌و ئامانجی‬ ‫نیشتەجێبوونیان بۆ دابین بكرێت‪،‬‬ ‫هەولێر‬ ‫شاری‬ ‫كۆنفرانسی گۆڕەبەكۆمەڵەكان‪ ،‬كە هەفتەی رابردوو لە‬ ‫بەاڵم ئەو بودجەی بۆیان دیاری‬ ‫بەڕێوەچوو‪ ،‬لەسەر چەند تەوەرێكی تری پەیوەندیداریش دەدوێت‪ ...‬كرابوو‪ ،‬دیاربوو بەشی نەدەكرد‪،‬‬ ‫ئ��ەوە ب��وو لە بودجەی تایبەتی‬ ‫خ��ۆی بودجەیەكی تایبەتی بۆ‬ ‫به‌دواداچوونی‪:‬نووسینگەی هەولێر دەكرێن‪ ،‬لەالیەن پسپۆڕان‌و ئەو گەرمیان سەرفكرد بۆ دروستكردنی‬ ‫‪ .........................................................‬كەسایەتییە سیاسییانەی لەناو ئەو خانووانە‪ ،‬ئێستا لە بواری‬ ‫كۆنگرەكە بوون‪ ،‬گفتوگۆی لەسەر جێبەجێكردندان‪ .‬ه��ەروەه��ا ئەو‬ ‫ب��ودج��ەی��ەی ب��ۆ دروس��ت��ك��ردن��ی‬ ‫رۆژنامە‪ :‬تا چەند توانیوتانە دەكرێت‪.‬‬ ‫رۆژن��ام��ە‪ :‬تا چەند كارتان ئەو بەڕێوەبەرێتییانەی سەر بە‬ ‫كارەكانی ئ��ەم كۆنفرانسە بە‬ ‫ل���ەس���ەر خ��ۆش��گ��وزەران��ی��ی وەزارەتی شەهیدان‌و ئەنفالكراوەكان‬ ‫سەركەوتوویی بەڕێوەبەرن؟‬ ‫* سەبارەت بە سەركەوتوویی ك��ەس��وك��اری ئەنفالكراوەكان ت �ه‌رخ��ان��ک��را ب��ۆ دروس��ت��ك��ردن��ی‬ ‫خانوو بۆ كەسوكاری شەهیدان‌و‬ ‫كۆنفرانسەكە‪ ،‬ئێمە وەكو لیژنەی كردووە؟‬ ‫* سەبارەت بە كاركردن بۆ ئەنفالكراوەكان سه‌رفکرا‪.‬‬ ‫ئامادەكاریی ناتوانین هەڵسەنگاندن‬ ‫رۆژنامە‪ :‬كێ‌ كەمتەرخەمە‬ ‫بۆ كارەكانی خۆمان بكەین‪ ،‬بەاڵم باشتركردنی گوزەرانی كەسوكاری‬ ‫وەكو هەڵوێستی توێژەرەوەكان‪ ،‬ئەنفال‪ ،‬من دەتوانم زۆر بەڕاشكاوانە ل��ە دەس��ت��گ��ی��رن��ەك��ردن��ی ئ��ەو‬ ‫كە بەشداربوون لە كۆنفرانسەكەدا‪ ،‬بڵێم؛ ئ���ەوەی ب��ۆ ك��ەس��وك��اری ت��اوان��ب��اران��ەی دەس��ت��ی��ان لە‬ ‫پەیوەندیمان پێوەكردوون‪ ،‬وەك ئەنفالكراوەكان كراوە‪ ،‬دابینكردنی ئ��ەن��ف��ال��دا ه��ەب��ووە‌و فەرمانی‬ ‫ئیدارەی كۆنگرەكە دەستخۆشییان شوێنی گونجاوە كە لە كابینەی دەس��ت��گ��ی��رك��ردن��ی��ان ل��ە الی��ەن په‌ری نوری‬ ‫ل��� ‌ێ ك����ردووی����ن‪ ،‬وەك�����و ئ��ەو پێنجەم دەستكراوە بە پرۆسەی دادگاوە دەرچووە؟‬ ‫* سەبارەت بە دەستگیركردنی رۆڵە ببینن‌و هەڵوێستیان هەبێت‬ ‫پێشكەشكراوە‪ ،‬دابینكردنی شوێنی نیشتەجێبوون‬ ‫توێژینەوانەی‬ ‫هەست دەكەین ئەو پێشنیازانەی بۆ كەسوكاری ئەنفال‌و لە كابینەی تاوانباران‪ ،‬پێموابێت رێكخراوەكانی بۆ دەستگیركردنیان‪ ،‬لەبەر ئەوەی‬ ‫لەناو توێژینەوەكاندا پێشكەش شەشەمیشدا ماوەیەك لەمەوبەر كۆمەڵگەی مەدەنی‪ ،‬دەتوانن ئەو لە الیەن دادگاوە ئەوانە فەرمانی‬

‫كەسێك ب��ە كەمتەرخەم بزانم‬ ‫لە دەستگیرنەكردنی تاوانباران‪،‬‬ ‫بێگومان ئەو بڕیارەی لە دادگا‬ ‫دەرچ��وو‪ ،‬بەدواداچوونی دەوێت‬ ‫لەالیەن دەسەاڵت‌و رێكخراوەكانی‬ ‫كۆمەڵگەی مەدەنییه‌وه‌‪ ،‬پێم سەیرە‬ ‫كە وەك پێویست رێكخراوەكانی‬ ‫كۆمەڵگەی مەدەنی هەڵوێستێكی‬ ‫جدییان ن��ەب��ووە ب��ەرام��ب��ەر ئەو‬ ‫كەسانە‪.‬‬ ‫رۆژن��ام��ە‪ :‬تاوانبارەكان لە‬ ‫گوزەرانێكی خۆشدا ژیان بەسەر‬ ‫دەب����ەن‪ ،‬ك��ەچ��ی ك��ەس��وك��اری‬ ‫ئەنفالكراوەكان زۆرب��ەی��ان لە‬ ‫گوزەرانێكی ناخۆشدان؟‬ ‫* خەڵكی تاوانبار دەبێت‬ ‫ش����ەرم����ەزار ب��ك��رێ��ت‪ ،‬نابێت‬ ‫ب���اروگ���وزەران���ی ب���اش بكرێت‪،‬‬ ‫بڕواناكەم یەكێكی ئەنفالچی لە‬ ‫پۆست‌و پایەدا بێت‪ ،‬نەمبیستووە‬ ‫ئەنفالچییەكان پ��ۆس �ت‌و پلەو‬ ‫پایەیان هەبێت‪.‬‬ ‫رۆژن�����ام�����ە‪ :‬ت����ا چ��ەن��د‬ ‫دەستگیركردنیان بۆ دەرچ��ووە‪ ،‬هەوڵتانداوە‪ ،‬كەوا كەیسی ئەنفال‬ ‫دەبێت ئیش بۆ ئەوە بكرێت‪ ،‬كە لە جیهان دەنگ بداتەوە؟‬ ‫* ئێمە ل��ەم كۆنگرەیەدا‬ ‫راپێچی دادگا بكرێن‪ ،‬ناتوانم هیچ‬

‫ك����اری زۆرم������ان ك������ردووە بۆ‬ ‫بەجینۆسایدناساندنی ئەنفال‪ ،‬كە‬ ‫زۆرترین توێژینەوە هی ئەو خەڵكانە‬ ‫بێت لەدەرەوەی واڵتەوە هاتوون‪،‬‬ ‫لەبەر ئەوەی لە ساڵی (‪)1991‬ه‌وە‪،‬‬ ‫ئەمانە كارمان لەگەڵدا دەكەن‌و‬ ‫دەتوانم بڵێم‪ ،‬هەندێك پسپۆڕمان‬ ‫بانگهێشتكردووە وەك��و من‌و تۆ‬ ‫فێربوون بە ك��وردی قسە بكەن‪،‬‬ ‫ئەوەندە لەناو كەیسی ئەنفالدا‬ ‫ژیاون‪ ،‬ئەوەندە گرنگییان بە كەیسی‬ ‫ئەنفال داوە‪ ،‬توێژینەوەكانیان زۆر‬ ‫خزمەتی بە كۆنگرەكەمان كردووە‪،‬‬ ‫له‌و پێگه‌یه‌شه‌و‌ه ده‌توانین لە دادگا‬ ‫نێودەوڵەتییەكانەوە كەیسی ئەنفال‬ ‫بە دونیا بناسێنین‪.‬‬ ‫رۆژن���ام���ە‪ :‬چ ب��ە‌و ك��ەس‌و‬ ‫ح��ی��زب��ان��ە دەڵ����ێ����ن‪ ،‬ك���ەوا‬ ‫تاوانبارانیان لەژێر سێبەری‬ ‫خۆیان حەشارداوە؟‬ ‫ هەرگیز لەگەڵ ئەوەنیم‪ ،‬كەوا‬‫پشتی خەڵكی تاوانبار دەگ��رن‪،‬‬ ‫ئەگەر خۆشم بم‪ ،‬واباشترە ئەوانە‬ ‫رادەستی دادگا بكرێن‪ ،‬ئەو كەس‌و‬ ‫الیەنانەش هاوكاریمان بكەن تا‬ ‫رادەستی دادگایان بكەین‪.‬‬


‫ذمارة (‪ )631‬سيَشةممة ‪2011/4/26‬‬

‫‪hewal.rozhnama@gmail.com‬‬

‫ته‌ماشاکردنی که‌ناڵه‌کانی ئۆپۆزسیۆن قەدەغەدەكرێن‌و بەڕێوەبەرێكیش رەتیدەكاتەوە‬

‫ف��ەرم��ان چ��ۆم��ان��ی‪ :‬بەپێی‬ ‫ب��ەدواداچ��وون��ێ��ك��ی رۆژن��ام��ەی‬ ‫«رۆژنامە»‪ ،‬دەركەوتووە‪ ،‬بەبڕیاری‬ ‫بەڕێوەبەرانی پاسەوانانی سنوور‪،‬‬ ‫لە زۆرب���ەی بنكەكانی پۆلیسی‬ ‫پاسەوانی س��ن��ووردا لە دەڤ��ەری‬

‫ێ‬ ‫پ��ش��دەر‪ ،‬سەیركردنی ه��ەر س ‌‬ ‫كەناڵەكەی ئۆپۆزسیۆن‪ ،‬قەدەغە‬ ‫ك���راوە‪ ،‬ب���ەاڵم بەڕێوەبەرێكی‬ ‫پاسەوانی سنوور‪ ،‬ئەو هەوااڵنە‬ ‫رەتدەكاتەوە‪.‬‬ ‫«رۆژنامە»‪ ،‬لە زاری چەندین‬

‫پۆلیسی هێزەكانی پاسەوانی راگەیاند‪« :‬نووسراوێكمان بۆ كراوەو‬ ‫س���ن���وورەوە‪ ،‬زان��ی��اری��ی ئ��ەوەی تێیدا هاتووە‪ ،‬نابێت هیچ كەسێك‪،‬‬ ‫دەس��ت��ك��ەوت��ووە‪ ،‬ك��ە ل��ەدەڤ��ەری كەناڵەكانی (سپێدەو پەیام‌و‬ ‫پ��ش��دەر‪ ،‬ئ��ەو ك��ەن��ااڵن��ەی��ان لێ ‪ )KNN‬ب��ك��ات��ەوە‪ ،‬لەهەندێك‬ ‫ق����ەغ����ەدەك����راوە‌و ی��ەك��ێ��ك لە شوێنیش ئ��ەو ك��ەن��ااڵن��ەی��ان‪ ،‬لە‬ ‫پۆلسیەكان ب��ە «رۆژن��ام��ە»ی ئامێرەكانی سەتەالیتدا البردووە»‪.‬‬

‫ل��ە ل��ێ��دوان��ێ��ك��ی��دا‪ ،‬عەقید‬ ‫هەورامان‪ ،‬بەڕێوەبەری پاسەوانی‬ ‫سنووری قەاڵدزێ‪ ،‬ئەو هەوااڵنەی‬ ‫رەت��ك��ردەوەو رایگەیاند‪« :‬هیچ‬ ‫بروسكەیەكی وامان بۆ نەهاتووەو‬ ‫سەیركردنی ئەو كەنااڵنە ئاساییە»‪.‬‬

‫لەسەر بودجەی حكومەت‪« ،‬یەكێتی» پاداشتی كادیرەكانی ده‌کات‬ ‫كادیرەكانی گۆڕان‪ :‬بە بڕیاری بەرهەم ساڵح‪ ،‬مووچە لە حكومەت وەردەگرین‬ ‫به‌دواداچوونی‪ :‬رۆژنامە‬

‫‪.........................................................‬‬

‫حكومەت م��ووچ��ەی (‪)14‬‬ ‫مانگی كادیرەكانی «گۆڕان»ی‬ ‫ن��ەگ��ەڕان��دووەت��ەوە‌و سەرجەم‬ ‫كادیرەكانی گۆڕانیش بە بڕیاری‬ ‫د‪.‬بەرهەم ساڵح‪ ،‬مووچەكانیان‬ ‫لەسەر حكومەت بۆ گەڕاوەتەوە‪.‬‬ ‫ب���ە ب����ڕی����اری س���ەرۆك���ی‬ ‫ح���ك���وم���ەت‌و ج��ێ��گ��رەك��ەی‪،‬‬ ‫مووچەی سەرجەم ئەو كەسانە‬ ‫گەڕێنرایەوە كە بە هۆی بیروڕای‬ ‫س��ی��اس��ی��ی��ەوە س���زادراب���وون‌و‬ ‫لەسەر ك��ار دوورخ��راب��وون��ەوە‪،‬‬ ‫كە ژم��ارەی��ان زیاتر لە (دوو‬ ‫هەزار) كەس دەبوو‪ ،‬بێ ئەوەی‬ ‫قەرەبووی مووچەی (‪ )14‬مانگی‬ ‫فەوتاویان بۆ بگەڕێندرێتەوەو‬ ‫قەرەبوو بكرێنەوە‪.‬‬ ‫لەچەند ساڵی راب���ردووداو‬ ‫دوای رووخانی بەعس‪ ،‬یەكێتیی‬ ‫ن��ی��ش��ت��م��ان��ی��ی ك���وردس���ت���ان‪،‬‬ ‫هۆبەیەكی بە ناوی بەڕێوەبەرێتی‬ ‫ك���اروب���اری رێ��ك��خ��راوەك��ان لە‬ ‫وەزارەت����ی دارای����ی‪ -‬ئ��ی��دارەی‬ ‫سلێمانی‪ ،‬دام��ەزران��دب��وو‪ ،‬بۆ‬ ‫پێدانی مووچەی كادیرەكانی‬ ‫ل��ەس��ەر ب��ودج��ەی حكومەتی‬

‫په‌یام ئه‌حمه‌د‬ ‫ه��ەرێ��م‪ ،‬بەبێ‌ ئ��ەوەی تابلۆی‬ ‫رەسمیی وەك فەرمانگەیەكی‬ ‫حكومیی پێوە هەڵواسیبێت‪.‬‬ ‫ب��ەپ��ێ��ی زان��ی��اری��ی��ەك��ان��ی‬ ‫«رۆژن��ام��ە»‪ ،‬م��ووچ��ەی زیاتر‬ ‫ل��ە (‪ )16‬ه����ەزار ك���ەس لە‬ ‫ك���ادی���رەك���ان���ی رێ��ك��خ��س��ت�ن‌و‬ ‫راگەیاندن‌و مەكتەبەكانی ئەو‬ ‫حیزبە لەسەر حكومەت بووەو‬ ‫بە پلەی وەزیفی دامەزرێنراون‌و‬ ‫دوای یەكگرتنەوەی حكومەتیش‪،‬‬ ‫ت��ائ��ێ��س��ت��اش ئ���ەو م��ووچ��ەی��ە‬ ‫وەردەگرن‌و بەوەش «یەكێتی»‬ ‫پاداشتی ك��اری كادیرەكانی‬ ‫ب��ۆ ح��ی��زب‪ ،‬ل��ەس��ەر حكومەت‬ ‫دەداتەوە‪.‬‬

‫ل���ە الی���ەك���ی دی���ك���ەوە‪،‬‬ ‫بەپێی یاسای بودجەی ساڵی‬ ‫(‪ ،)2010‬م��ووچ��ەی سەرجەم‬ ‫ئ���ەو ك��ادی��ران��ەی «گ����ۆڕان»‬ ‫گ���ەڕێ���ن���رای���ەوە‪ ،‬ك��ە ب��ەه��ۆی‬ ‫دەنگدانیان بەو لیستە سزای‬ ‫سیاسیی درابوون‌و مووچەكانیان‬ ‫بڕدرابوو‪ ،‬هەروەك فراكسیۆنی‬ ‫«گۆڕان» داوایكرد‪ ،‬مەسەلەی‬ ‫ب��ڕی��ن��ی م��ووچ��ەی ك��ادی��ران��ی‬ ‫حیزبیی لەسەر حكومەت بكرێتە‬ ‫بڕگەیەكی یاساكەو مووچەی‬ ‫هەموو ئەو كەسانە بخرێتە سەر‬

‫«لە كۆی نزیكەی‬ ‫(‪)17‬هەزار مووچەخۆری‬ ‫«یەكێتی» لەسەر‬ ‫حكومەت‪ )256( ،‬كەسی‬ ‫«گۆڕان» هەیە‬

‫حیزبەكانیان‪ ،‬بەاڵم بە دەنگی‬ ‫زۆرینە رەتكرایەوە‪.‬‬ ‫ه�����ەروەك ب���زووت���ن���ەوەی‬ ‫گۆڕان ئەوە رەتدەكاتەوە‪ ،‬هیچ‬ ‫مووچەخۆرێكی «گ��ۆڕان» دوو‬ ‫لۆگۆی چه‌ند ده‌زگایه‌کی راگه‌یاندنی «یه‌کێتی»؛ ک ‌ه کارمه‌نده‌کانیان ل ‌ه حکومه‌ت مووچه‌ وه‌رده‌گرن‬ ‫مووچە وەربگرێت‪ ،‬بە گوێرەی‬ ‫حیزبیی‪ ،‬ك��ە مووچەكانیان‬ ‫س��ەرچ��اوەی��ەك��ی پەیوەندیدار ریزی «یەكێتی»دا بوون‌و ئەو حكومەتەوە»‪.‬‬ ‫لەدوای راگەیاندنی لیستی ل���ەس���ەر ح���ك���وم���ەت ب���وو‪،‬‬ ‫ب��ەو دۆس��ی��ەی��ەش‪« :‬ئ��ەو دوو مووچەیه‌یان بۆ بڕاوه‌تەوە‪ ،‬دوای‬ ‫ك��ەس��ەی ل��ە راگەیاندنەكانی ئەوەی دەنگیان بە گۆڕان داوە‪ ،‬گۆڕان‌و دەستپێكردنی هەڵمەتی ن��ان��ب��ڕاوك��ران‌و پ��اش��ان لەژێر‬ ‫«یەكێتی»دا ناویان هاتووە‪ ،‬مووچەكانیان بڕاوە‪ .‬پاشان بە هەڵبژاردنەكانی ‪ ،2009/7/25‬راس��پ��اردەی سەرۆكی هەرێم‌و‬ ‫یەكێكیان رێ��گ��ەی یاسایی بڕیاری حكومەت مووچەكەیان بۆ ب��ۆ پ��ەرل��ەم��ان��ی ك��وردس��ت��ان‪ ،‬ب��ە ب��ڕی��اری ژم���ارە (‪)3977‬‬ ‫دەگرێتە ب��ەر‌و سكااڵ لەسەر گەڕاوەتەوە‪ ،‬بێئەوەی قەرەبووی ژم��ارەی��ەك��ی زۆر پێشمەرگەو لە ‪2010/4/19‬ی ئەنجومەنی‬ ‫ئەو راگەیاندنانە تۆمار دەكات‪ ،‬ئ��ەو ه��ەم��وو م��ووچ��ەی��ەی��ان بۆ پۆلیس‌و ئ��اس��ای�ش‌و ك��ادی��ری وەزی���ران‪ ،‬كە ئیمزای بەرهەم‬ ‫ساڵحی ل��ەس��ەرە‪ ،‬س��ەرج��ەم‬ ‫ئ��ەوەی دیكەشیان چەندینجار بكرێتەوە كە لێیان بڕاوە»‪.‬‬ ‫سزادراوە سیاسییەكان گەڕانەوە‬ ‫وت��ی��ش��ی‪« :‬چ��ەن��دی��ن��ج��ار‬ ‫داوای لە فەرمانگەكەی كردووە؛‬ ‫س��ەر ك��ارو مووچەكانیان بۆ‬ ‫مووچەكەی رابگرن‪ ،‬یان بۆی لەگەڵ وەزیری داراییدا قسەمان‬ ‫گەڕایەوە‪.‬‬ ‫بكەن بە مۆڵەتی بێ مووچە‪ ،‬ك��ردووە؛ كە ناكرێت خەڵكێك‬ ‫ئەو پەرلەمانتارە ئەوەش‬ ‫بۆ ئەوەی تەنیا یەك مووچەی تەرخانبێت بۆ كاری حیزبیی‪،‬‬ ‫رەت����دەك����ات����ەوە؛ ل�����ەدوای‬ ‫لەسەر حكومەت بۆ بهێڵرێتەوە‪ ،‬ی���ان ل��ە م��اڵ��ەوە دانیشێت‌و‬ ‫ئه‌وانه‌ی ناویان هاتووه‌ دروس��ت��ب��وون��ی ب��زووت��ن��ەوەی‬ ‫مووچەی حكومەت وەربگرێت‪،‬‬ ‫بەاڵم بۆی نەكراوە»‪.‬‬ ‫گ���ۆڕان���ەوە‪ ،‬هیچ كادیرێكی‬ ‫پەرلەمانتار‪ ،‬پەیام ئەحمەد‪ ،‬ب��ۆی��ە داوام��ان��ك��ردووە بەپێی‬ ‫وه‌ک مووچه‌خۆری گۆڕان‪ ،‬بزووتنەوەكە مووچەی لەسەر‬ ‫رێكخەری نێوان فراكسیۆنی بڕوانامەو پلە وەزیفییەكانیان‬ ‫سەرجەمیان پێشتر ح��ك��وم��ەت ب���ۆ ب��ڕاب��ێ��ت��ەوەو‬ ‫«گۆڕان»‌و حكومەتی هەرێم بۆ بخرێنە سەركار لە فەرمانگەكانی‬ ‫دەڵێت‪« :‬سەرجەم ئەو كەسانە‬ ‫كەیسی سزادراوانی سیاسیی‪ ،‬دیكە‪ ،‬ی��ان خانەنشین بكرێن‬ ‫ب��ە «رۆژن���ام���ە»ی راگ��ەی��ان��د‪ :‬بەرامبەر ئەو خزمەتەی لە ریزی كادیری «یەكێتی» بوون‌و پێشتر ك��ادی��ری «یەكێتی»‬ ‫بوون‌و هەر ئەو حیزبە خۆیشی‬ ‫كردوویانە‪،‬‬ ‫«لە كۆی نزیكەی (‪ )17‬هەزار پێشمەرگایەتیدا‬ ‫مووچەخۆری «یەكێتی» لەسەر هەروەك داواشمانكردووە‪ ،‬یاخود ئەو حیزبە مووچەكانیانی م��ووچ��ەك��ان��ی��ان��ی خستووەتە‬ ‫خستووەتە سەر حكومەت س��ەر حكومەت‪ ،‬ن��ەك خۆیان‬ ‫حكومەت‪ ،‬تەنیا (‪ )256‬كەسی م��ووچ��ەك��ان��ی��ان بخرێتە سەر‬ ‫داوایانكردبێت»‪.‬‬ ‫«گۆڕان» هەیە؛ كە پێشتر لە حیزبەكانیان‌و نەبنە بار بەسەر‬

‫«وەزارەتی ئەوقاف؛ مامۆستایانی ئایینی چاوترسێن دەكات»‬

‫بڕیارەكەی وەزارەتی ئەوقاف؛ لەبارەی سزادانی مامۆستایانی ئایینیه‌وه‌‪ ،‬ناڕەزایی لێدەكەوێتەوە‬ ‫به‌دواداچوونی‪ :‬كاڵێ عەلی‬

‫‪.........................................................‬‬

‫م��ام��ۆس��ت��ای��ان��ی ئایینی‪،‬‬ ‫بڕیارێكی وەزارەت��ی ئەوقاف‪،‬‬ ‫ب������ەوەی «س�������زا»ی ه���ەر‬ ‫م���ام���ۆس���ت���ای���ەك دەدرێ�����ت‬ ‫مزگەوتەكەی جێبهێڵێت‪ ،‬بە‬ ‫هەوڵدان بۆ «چاوترساندن»‬ ‫ل��ێ��ك��دەدەن��ەوە‪ ،‬وەزارەت�����ی‬ ‫ئ��ەوق��اف��ی��ش دەڵ���ێ���ت‪ :‬ئ��ەوە‬ ‫ئیجرائاتە‪.‬‬ ‫ك��ام��ی��ل��ی ح��اج��ی ع��ەل��ی‪،‬‬ ‫وەزی���ری ئەوقافی حكومەتی‬ ‫ه���ەرێ���م‪ ،‬ه��ەف��ت��ەی راب����ردوو‬ ‫رایگەیاند‪ :‬وەزارەتەكەی سزای‬ ‫ه��ەر مامۆستایەكی ئایینی‬ ‫دەدات مزگەوتەكەی جێبهێڵێت‪،‬‬ ‫بەاڵم بەرپرسی راگەیاندنی ئەو‬ ‫وەزارەت��ە پێیوایە؛ مەبەستی‬ ‫ئیجرائاتە‪ ،‬نەك سزادان‪.‬‬ ‫ئ��ەو ب��ڕی��ارە دوای ئ��ەوە‬ ‫هات‪ ،‬زۆرێك لە مامۆستایانی‬ ‫ئ��ای��ی��ن��ی پ��ش��ت��ی��وان��ی��ی��ان بۆ‬ ‫سلێمانی‌و‬ ‫خۆپیشاندانەكانی‬ ‫ه��ەول��ێ �ر‌و ق����ەزاو ناحیەكان‬ ‫دەربڕی‪.‬‬ ‫مامۆستایانی ئایینی‪ ،‬دوای‬ ‫ئەوەی لە ماوەكانی رابردوودا‬ ‫ب��ەه��ۆی ئ���ەوەی بەشدارییان‬ ‫ل��ە خۆپیشاندانەكاندا ك��رد‪،‬‬ ‫رووب����ەڕووی دەستگیركردن‌و‬ ‫ئ��������������ازاردان‌و ه����ەڕەش����ە‬ ‫ب�����وون�����ەوە‪ ،‬ل���ە ن��وێ��ت��ری��ن‬ ‫هەڵوێستی وەزارەت��ەك��ەی��ان��دا‬ ‫ه��ەڕەش��ەی سزادانیان لێكرا‪،‬‬ ‫پەرلەمانتارێكیش لە لیژنەی‬ ‫ئ����ەوق����اف داوا دەك�����ات‪،‬‬ ‫مامۆستایانی ئایینی سكااڵ‬ ‫تۆمار بكەن بۆ ئ��ەوەی ئەوان‬ ‫بتوانن بەدواداچوونی بۆ بكەن‪.‬‬ ‫م���ام���ۆس���ت���ا م���ح���ەم���ەد‬

‫په‌رله‌مانتارێک‪:‬‬ ‫تا مامۆستایانی‬ ‫ئایینی سكااڵی خۆیان‬ ‫لە پەرلەمان تۆمار‬ ‫نەكەن‪ ،‬ناتوانین‬ ‫هیچ شتێك بكەین‬

‫کۆمه‌ڵێک مامۆستای ئایینی و که‌سێتیی ل ‌ه پارێزگای هه‌ولێر ‬ ‫نەسروڵاڵ‪ ،‬وتاربێژی مزگەوتی‬ ‫عەلی كەمال‪ ،‬بێئاگایی خۆی‬ ‫لەو بڕیارە دەرب��ڕی‌و ئاماژەی‬ ‫ب���ەوەش���دا؛ ك��ە ب��ڕی��اری ل��ەو‬ ‫شێوەیە ئەوان ناترسێنێت‪.‬‬ ‫مامۆستا محەمەد‪ ،‬یەكێكە‬ ‫لەو مامۆستایانەی بەشداریی‬ ‫خۆپیشاندانەكانی ك���ردووە‌و‬ ‫ی��ەك��ێ��ك ل��ە هەینییەكانیش‬ ‫وتارخوێن‌و پێشنوێژی «سەرای‬ ‫ئازادیی» بووە‪ ،‬وتی‪« :‬لەكاتی‬ ‫ئەركی خۆماندا ئامادەییمان‬

‫لەناو مزگەوتەكاندا هه‌بووه‌‪،‬‬ ‫دوای ئەركی خۆمان ئازادین‬ ‫بەشداریی هەر شتێك بكەین»‪.‬‬ ‫ن���اوب���راو‪ ،‬ئ���ەو ب��ڕی��ارەی‬ ‫وەزارەت��ی ئەوقافی بە جۆرێك‬ ‫لە فشار زانی‌و وتی‪« :‬ئەگەر‬ ‫وابێت‪ ،‬ئەوە بۆ چاوترساندنی‬ ‫مامۆستاكانی ترەو جۆرێكی ترە‬ ‫لە فشاری دەس��ەاڵت لەڕێگەی‬ ‫وەزارەت��ی ئەوقافەوە؛ بۆ سەر‬ ‫مامۆستایانی ئایینی»‪.‬‬ ‫مامۆستا محەمەد‪ ،‬وتی‪:‬‬

‫فۆتۆ‪ :‬رۆژنامه‌‬ ‫«ئێمە دەوامی مزگەوتەكانمان‬ ‫بە باشی دەكەین‌و بەشداریش‬ ‫دەبین لە هەر چاالكییەك‪ ،‬هیچ‬ ‫بڕیارێكی لەو جۆرە نابێتە هۆی‬ ‫ترساندنی مامۆستایانی ئایینی‌و‬ ‫لەگەڵ جەماوەرین»‪.‬‬ ‫یەشار نەجمەدین‪ ،‬ئەندامی‬ ‫پەرلەمانی كوردستان لە لیژنەی‬ ‫ئەوقاف‪ ،‬بۆ «رۆژنامە»‪ ،‬وتی‪:‬‬ ‫«تائێستا ئاگاداری بڕیارێكی‬ ‫ل��ەو ج��ۆرە نیم‌و ن��ازان��م بە چ‬ ‫مەبەستێك ئ��ەو ئیجرائاتە‬

‫دەكرێت‪ .‬ئەگەر بێت‌و بڕیارێكی‬ ‫ل��ەو ج���ۆرەش دراب��ێ��ت‪ ،‬تاكو‬ ‫مامۆستایانی ئایینی سكااڵی‬ ‫خ��ۆی��ان ل��ە پ��ەرل��ەم��ان تۆمار‬ ‫نەكەن‪ ،‬ناتوانین هیچ شتێك‬ ‫بكەین»‪.‬‬ ‫یەشار‪ ،‬بەڵێنی دا‪ ،‬ئەگەر‬ ‫مامۆستایانی ئایینی سكااڵ‬ ‫تۆمار بكەن‪ ،‬ئەوان لێپێچینەوە‬ ‫لە وەزیر بكەن‪ .‬وتی‪« :‬ئەوكات‬ ‫دەتوانین سەبارەت بەو بڕیارە‬ ‫وەزی���ری ئ��ەوق��اف بانگێشتی‬

‫پەرلەمان بكەین‌و لێپرسینەوەی‬ ‫لەگەڵدا بكەین»‪.‬‬ ‫رۆژی (‪ ،)4/21‬وەزی��ری‬ ‫ئەوقاف رایگەیاند‪ :‬ئیجرائاتیان‬ ‫ل��ەگ��ەڵ بەشێك ل��ە مامۆستا‬ ‫ئایینییەكاندا ك��ردووە‪ ،‬بەبێ‬ ‫ئەوەی چۆنیەتی ئیجرائاتەكەو‬ ‫ئەو مامۆستایانە باس بكات که‌‬ ‫ئیجرائاتیان له‌گه‌ڵدا کراوه‌‪.‬‬ ‫م���ەری���وان ن��ەق��ش��ب��ەن��دی‪،‬‬ ‫بەرپرسی راگەیاندنی وەزارەتی‬ ‫ئەوقاف‪ ،‬وتی‪« :‬ئەوەی وتراوە‬

‫بە هەڵە خوێندنەوەی بۆ كراوە‪،‬‬ ‫ئێمە ئیجرائات دەكەین‪ ،‬نەك‬ ‫سزایان بدەین»‪.‬‬ ‫ن�ه‌ق��ش��ب�ه‌ن��دی‪ ،‬پێیوایە؛‬ ‫ك��ەن��اڵ��ەك��ان��ی راگ��ەی��ان��دن بە‬ ‫هەڵە لەو بڕیارە گەیشتوون‌و‬ ‫وت��ی‪« :‬مەبەست ل��ەو بڕیارە‬ ‫ئ��ەوەی��ە‪ ،‬ه��ەر مامۆستایەكی‬ ‫ئ��ای��ی��ن��ی ل��ە ك��ات��ی دەوام���ی‬ ‫رەسمیدا‪ ،‬ئ��ام��ادە نەبێت لە‬ ‫جێگەی خ���ۆی‌و ئەركەكانی‬ ‫خ����ۆی ج��ێ��ب��ەج��ێ ن���ەك���ات‪،‬‬ ‫ئیجرائاتی ئیداریی لەگەڵدا‬ ‫دەكرێت‪ ،‬نەك سزا‪ ،‬چونكە لە‬ ‫وەزارەتی ئەوقافدا‪ ،‬وشەی سزا‬ ‫بەرامبەر مامۆستایانی ئایینی‬ ‫بەكارناهێنرێت»‪.‬‬ ‫ئاماژەی بەوەشدا؛ لەدوای‬ ‫دەوام���ی م��زگ�ه‌وت�ه‌ک�ه‌ی‪ ،‬هەر‬ ‫م��ام��ۆس��ت��ای��ەك ئ�����ازادە چی‬ ‫دەكات‪.‬‬


‫‪www.rozhnama.net‬‬

‫‪hewal.rozhnama@gmail.com‬‬

‫ذمارة (‪ )631‬سيَشةممة ‪2011/4/26‬‬

‫دەسەاڵتی دادوەریی‌و دادگاو دادوەرە بەڕێزەكان بوون بە ئالەتێك بەدەست كاربەدەستانی هێزە دەسەاڵتدارەكانەوەو حیزب‬ ‫بە ویستی خۆی دادوەرو دادگاكان لە دژی هاواڵتییان بەكاردەهێنێت‪.‬‬

‫سکرتێری نووسینی «رۆژنامه‌»؛ چیرۆکی رفاندن‌و ئه‌شکه‌نجه‌دانیان ده‌گێڕێته‌وه‌‬ ‫ستۆریی‪ :‬هیوا جەمال‬

‫‪..............................................................‬‬

‫وەك ئ������ەوەی ب�����ەدوای‬ ‫كەسێكی تاوانباردا عەوداڵبن‌و بۆ‬ ‫دەستگیركردنی چەندین خەاڵت‬ ‫دانرابێتن‪ ،‬هێزێكی چ��ەك��داری‬ ‫نەناسراو‪ ،‬هەڵیانكوتایە سەرم‌و‬ ‫ب��ە ل���ێ���دان‌و ئ��ەش��ك��ەن��ج��ەدان‪،‬‬ ‫دەستگیریان كردم‪.‬‬

‫چۆن دەستگیركراین؟‬

‫چ��ەك��دارەك��ان پ��ەالم��اری��ان��دام‪،‬‬ ‫راستەوخۆ خۆمم پێناساندن‌و‬ ‫وت��م‪« :‬رۆژنامەنووسم‌و ئەوەش‬ ‫پێناسەكەمە»‪ ،‬ب���ەاڵم ئ��ەوان‬ ‫وەك ئ��ەوەی لە زمانی ك��وردی‬ ‫تێنەگەن (بێگومان خۆیان كورد‬ ‫بوون)‪ ،‬بەربوونە سەروپۆتەاڵكم‌و‬ ‫نزیكەی (‪ 5‬ت��ا ‪ )6‬ك��ەس‪ ،‬بە‬ ‫بەرپرسەكەشیانەوە لێیاندام‪.‬‬ ‫دوو ك�����ەس‪ ،‬پ���ەالم���اری‬ ‫كامێرەكەمیان دا‌و دوو كەس‬ ‫پەلیان گ��رت�م‌و چەند كەسێك‬ ‫لێیاندام‌و كراسەكەیان لەبەردا‬

‫ئەم رووداوە‪ ،‬سەعات (‪)10.20‬‬ ‫ی خولەكی سەرلەبەیانی (‪)4/19‬‬ ‫بوو‪ ،‬لەكاتێكدا چەند خولەكێك بەر‬ ‫بەكارێكی‬ ‫لە دەستگیركردنەكەم‪،‬‬ ‫ئەوانه‌ی من‬ ‫رۆژنامەنووسیی‪ ،‬چ��ووب��ووم بۆ‬ ‫بینینی (حاكم شێخ لەتیف)‪،‬‬ ‫دڕاندم‪.‬‬ ‫سەرۆكی دادگای سلێمانی‪.‬‬ ‫شوێنی دەستگیركردنەكە‪،‬‬ ‫بینینی س��ەرۆك��ی دادگ���ا‪،‬‬ ‫ب��ەم��ەب��ەس��ت��ی ه��اوك��اری��ك��ردن��ی ت��ا ئ��ەو ئۆتۆمبێلەی (پاسی‬ ‫«ئ��ەو»ب��وو بۆ رۆژنامەكەمان‪ ،‬بیست‌ویەك نەفەریی) ئێمەیان‬ ‫ێ گ��واس��ت��ەوە‪،‬‬ ‫رۆژنامەی «رۆژنامە»‪ ،‬چونكە ئێمە ب��ۆ زی���ن���دان پ�� ‌‬ ‫تازە الپەڕەیەكمان تەرخانكردووە ئەوپەڕی (‪ )50‬مەتر لە جێگای‬ ‫بە ناوی «داوەریی‌و خەڵك»ەوە‪ ،‬ده‌ستگیرکردنەكەمانەوە دوور بوو‪،‬‬ ‫بۆ ئەوەی ببێتە پردی پەیوەندیی بەاڵم زیاتر لە (‪ )100‬جار لێدانم‬ ‫بەركەوت‪.‬‬ ‫لەنێوان «دادگا‌و خەڵك»دا‪.‬‬ ‫دەستگیركرام‪،‬‬ ‫لەكاتێكدا‬ ‫دەس��ت��گ��ی��رك��ردن��م‪ ،‬ل��ەگ��ەڵ‬ ‫دەس��ت��گ��ی��رك��ردن��ی ه��ەری��ەك لە كە جگە لە هێزە چەكدارەكان‬ ‫«سیروان رەشید»ی هاوپیشەم‪ ،‬كە ناوچەكەیان تەنیبوو‪ ،‬ئەو‬ ‫«رێبین ه����ەردی»‪ ،‬ن��ووس��ەر‌و هاواڵتییانەش كە بەمەبەستی‬ ‫رووناكبیر‌و «مەریوان مەسۆیی»‪ ،‬كاری دادگا لەوێبوون‪ ،‬هیچی تری‬ ‫پێشمەرگەی دێرین‌و ئەفسەری لێنەبوو‪ ،‬ئەوكاتە نە خۆپیشاندان‬ ‫هەبوو‪ ،‬نە دوای تەقینەوە بوو‪،‬‬ ‫خانەنشیندا بوو‪.‬‬ ‫ل���ەوك���ات���ەدا ل���ەدەرگ���ای نە دوای ئەنجامدانی تاوانێك‪،‬‬ ‫سەرەكیی دادگای سلێمانی هاتمە یان شەڕێك لەو ناوەدا‪ ،‬ئەوكاتە‪،‬‬ ‫دەرەوە‌و پێناسی سەندیكای هێمنترین ك��ات ب��وو ل��ە ش��اری‬ ‫رۆژن��ام��ەن��ووس��ان��ی كوردستانم سلێمانی‪ ،‬بەتایبەتی لەو شوێنەدا‪.‬‬ ‫بەپێی لێدوانی هێزەكان‌و‬ ‫لەملدابو‌و‪ ،‬كامێرای فۆتۆگرافەریم‬ ‫بەشانەوە بوو‪ ،‬مەفرەزەیەك لە ه��اواڵت��ی��ی��ان��ی �ش‌و ب��ەپ��ێ��ی ئ��ەو‬ ‫هێزە چەكدارەكان‪ ،‬هەڵیانكوتایە راگەیەنراوەش كە گرووپی زانكۆ‪،‬‬ ‫شەوی پێشتر‪ ،‬باڵویانكردبووەوە‌‪،‬‬ ‫سەرم‌و دەستگیركرام‪.‬‬ ‫ئ��ەگ��ەرچ��ی ل��ەوك��ات��ەدا‪ ،‬كە دەب���وو خوێندكاران ل��ەب��ەردەم‬

‫دادگ��ادا‪ ،‬خۆپیشاندانیان ئەنجام‬ ‫بدایە‪ .‬هێزەكان‪ ،‬بۆ سەركوتكردنی‬ ‫خۆپیشاندەران هاتبوون‪ ،‬بەاڵم‬ ‫خۆپیشاندانەكە ئەنجام ن��ەدرا‌و‬ ‫خوێندكاران نەگەیشتنە شوێنەكە‌و‬ ‫ه��ێ��زە چ��ەك��دارەك��ان��ی��ش ه��ەر‬ ‫لەوێدابوون‌و خەڵكیان دەستگیر‬ ‫دەكرد‪.‬‬ ‫دەستگیركرابوو‬ ‫كەسێك‬ ‫(دوای ئازادكردنمان لە زیندان‪،‬‬ ‫زانیم) كە سەر بە حیزبی دەسەاڵت‬ ‫بوو‪ ،‬ئەفسەری پۆلیس بوو‪ ،‬بەاڵم‬ ‫ئەو رۆژە چووبوو بۆ دادگا‌و كاری‬

‫ئ��ەو ج��ۆرە ئەشكەنجەیەی‬ ‫هێزە چەكدارەكان لەدژی ئێمەیان‬ ‫بەكاردەهێنا‪ ،‬تەنیا لە فیلمەكان‌و‬ ‫گ���ێ���ڕان���ەوەی ئ��ەوك��ەس��ان��ەدا‬ ‫بیستبووم‪ ،‬كە پێشتر لەالیەن‬ ‫دەس���ەاڵت���ە دی��ك��ت��ات��ۆرەك��ەی‬ ‫سەدامەوە‪ ،‬ئەشكەنجە درابوون‪.‬‬ ‫لە زیندانەكانی رژێمی بەعسدا‪،‬‬ ‫ئ��ەوان��ەی خەڵكیان ئەشكەنجە‬ ‫دەدا‪ ،‬هەر دوو دەست‌و دوو قاچ‌و‬ ‫دڵێكی رەقیان هەبوو‪ ،‬هەرچۆنێك‬ ‫بۆیان بكرایە‌و بەهەر شێوازێك‬ ‫بوایە‪ ،‬خەڵكیان ئەشكەنجە دەدا‪،‬‬

‫ئەشكەنجە دەدرای����ن‪« ،‬رێبین‬ ‫ه�����ەردی»‪ ،‬ل��ەس��ه‌ر كورسیی‬ ‫بەردەممدا دان��راب��وو‪ ،‬ئاگاداری‬ ‫ئ���ەوەب���ووم ك��ە چ����ۆن‌و ب��ە چ‬ ‫شێوازێك ئەشكەنجە دەدرێ��ت‪،‬‬ ‫ب��ۆی��ە ه��ەس��ت��م��ك��رد‪ ،‬ك��ە ئ��ەو‬ ‫ئەشكەنجەیە‪ ،‬ئەگەرچی شایەنی‬ ‫هیچ تاوانبارێكیش نییە‪ ،‬بەاڵم‬ ‫ب��ەت��ای��ب��ەت‪ ،‬ناكرێت كەسێكی‬ ‫رووناكبیری دیار كە لە ژیانیدا‬ ‫جگە لە چاكە بۆ گەلەكەی‪ ،‬هیچی‬ ‫دیكەی نەویستووە‪ ،‬بەوشێوازە‬ ‫نامرۆڤانەیە ئەشكەنجە بدرێت‪،‬‬

‫بینیم‪ ،‬له دڵڕەقه‌کانی سه‌رده‌می به‌عس ده‌چوون‬ ‫دادگ��ای هەبوو‪ ،‬هەر لەوكاتەدا‬ ‫وی��س��ت��ب��ووی بچێتە ژوورەوە‪،‬‬ ‫راستەوخۆ دەستگیریان كردبوو‪.‬‬

‫ئەشكەنجەدان لە پاسدا‬

‫دوای ئ��ەوەی بە بەرچاوی‬ ‫دادگا‌و پۆلیسی دادگاوە‌و بێئەوەی‬ ‫فەرمانی دەستگیركردنیان پێ‬ ‫بێت‪ ،‬هێزەكانی سەر بە وەزارەتی‬ ‫پێشمەرگە‪ ،‬دەستگیریان كردم‪ ،‬بە‬ ‫پاسێك كە تابلۆی سەوزی ژمارەی‬ ‫فەرماندەیی پێشمەرگەی پێوە‬ ‫بوو‪ ،‬گواستراینەوە‪.‬‬ ‫لە پاسەكەدا‪ ،‬كە چوار كەسی‬ ‫تێدابوو‪ ،‬دەستگیركرابووین‪ ،‬زیاتر‬ ‫لە (‪ )10‬چەكداری تێدابوو‪ ،‬بەسەر‬ ‫سەرمانەوە وەستابوون‌و بەردەوام‬ ‫ئەشكەنجەیان دەداین‪.‬‬ ‫بۆكس‪ ،‬زللە‌و شەپازلە‪ ،‬شەق‌و‬ ‫پێلەقە‪ ،‬ك��وت��ەك‌و تێاڵ‪ ،‬لولە‌و‬ ‫قۆناغی تفەنگ‪ ،‬ئەو ئامرازانەبوون‬ ‫كە چ��ەك��دارەك��ان‪ ،‬ئێمەیان پێ‬ ‫ئەشكەنجە دا‪ ،‬جنێو‌و سوكایەتیی‌و‬ ‫هەڕەشە‪ ،‬بەشێكی تر ب��وون لە‬ ‫ئەشكەنجەدان‪.‬‬

‫ئەوەی منیش بینیم‪ ،‬له‌و دڵڕەقانە‬ ‫ده‌چ��وون كە دەستیان لە هیچ‬ ‫نەدەپاراست‪.‬‬ ‫ل���ە پ����اس����ەك����ەدا‪ ،‬ئێمە‬ ‫دانیشتبووین‌و ئەوانیش بەپێوە‌و‬ ‫ب��ەس��ەرم��ان��ەوە وەس��ت��اب��وون‌و‬ ‫بەردەوام لێیان دەداین‪.‬‬ ‫دەبوو سەیریان نەكەیت‪ ،‬قسە‬ ‫نەكەیت‪ ،‬دەست بە دەموچاو ‌و‬ ‫هیچ شوێنێكتەوە نەگریت‪ ،‬بەڵكو‬ ‫دەبوو دەستەكانت بەردرابنەوە‌و‬ ‫سەر داخەیت‪ ،‬بۆئەوەی هەرچۆنێك‬ ‫ویستیان‌و هەر شوێنێك ویستیان‪،‬‬ ‫لێی بدەن‪.‬‬ ‫لەبەردەم دادگا‪ ،‬تا زیندانیی‬ ‫دەزگ����ای زان��ی��اری��ی وەزارەت����ی‬ ‫پێشمەرگە‪ ،‬نزیكەی (‪ 10‬تا ‪)15‬‬ ‫خولەك رێگایە‪ ،‬لەو ماوە كەمەدا‪،‬‬ ‫ئەوەندە بەخەستی ئەشكەنجە‬ ‫دراین‪ ،‬كە پێموایە‪ ،‬كەمترین زامم‬ ‫پێوەیە‌و كۆی زامەكانم‪ ،‬زیاتر لە‬ ‫(‪ )11‬زامن‪.‬‬

‫بۆیە هاتمە دەنگ‌و وتم‪« :‬بۆخاتری‬ ‫خ���وا‪ ،‬كەمێك دەستهەڵگرن‪،‬‬ ‫دەزان��ن ئەوە كێیە‪ ،‬ئەوە رێبین‬ ‫ه��ەردی‪ ،‬كوڕی ه��ەردی شاعیری‬ ‫گەلەكەمانە‪ ،‬كوڕی ئەو پیاوەیە‪،‬‬ ‫شایەنی لێدان نییە»‪.‬‬ ‫ئ���ەوەی ك��ە م��ن پێشبینیم‬ ‫نەدەكرد‪ ،‬ئەوە دەرچ��وون‪ ،‬دوای‬ ‫ئەوی كە ناساندم‪ ،‬زیاتر دەستیان‬ ‫كرد بە ئەشكەنجەدان‌و بەوهۆیەوە‬ ‫یەكێك لە چەكدارەكان‪ ،‬كە تا‬ ‫ئەوكاتە دەستی نەكردبووەوە‪،‬‬ ‫چەند دارێكیشی لە خۆم دا‪.‬‬ ‫دوابەدوای ئەوە‌و تا گەیشتینە‬ ‫بەردەم زیندانەكە‪ ،‬ئەشكەنجەدان‪،‬‬ ‫خەستتر بەردەوام بوو‪.‬‬

‫بە چاوبەستراویی بۆ زیندانی‬ ‫تاكەكەسیی‬

‫دوای ئ����ەوەی گەیشتینە‬ ‫بەردەم دەرگا گەورە ئاسنینەكەی‬ ‫زی��ن��دان��ەك��ە‪ ،‬كراسەكانیان پێ‬ ‫داكەندین‌و وەك تورەكە كردیانە‬ ‫چییان بە «رێبین هەردی»‬ ‫سەرمان‌و بەرچاویان تاریك كردین‪.‬‬ ‫كرد؟‬ ‫ئەوە دوای ئەوەی كە پێیان‬ ‫ل��ەوك��ات��ەدا ك��ە ب����ەردەوام‬

‫وتین‪« ،‬هەركەسێك چاو بكاتەوە‪،‬‬ ‫چاوی دەردەهێنین»‪.‬‬ ‫بە لێدان‌و چاوبەستراویی‪،‬‬ ‫رەوان���ەی زیندانیان كردین‪ ،‬لە‬ ‫رێگەشدا بۆ زیندانەكە‪ ،‬چەند‬ ‫جارێك شەقمان بەركەوت‌و سەریان‬ ‫بە دەرگا‌و دیواردا كێشاین‪.‬‬

‫بە تەنیا كردیانمە ژوورێكەوە‪،‬‬ ‫كە چوار بە چوار مەتر دەبوو‬

‫دیوارە بەردینە ئەستوورەكانی‌و‬ ‫دەرگ���ا پ��ۆاڵی��ن��ەك��ان‌و پەنجەرە‬ ‫بچووكەكانی‪ ،‬هەر لەوانە دەچوو‬ ‫كە لە فیلمەكاندا دەیانبینین‌و‬ ‫خەڵكیان تێدا ئەشكەنجە دەدرێت‪.‬‬ ‫ل��ەس��ەر دی���وای ژوورەك���ەی‬ ‫مندا‪ ،‬نووسین هەبوو‪ ،‬یەكێك لە‬ ‫نووسینەكان‪ ،‬نووسرابوو «‪18‬‬ ‫بێتاوان»‪.‬‬ ‫ئەگەرچی لە زیندانەكانی‬ ‫دەزگ����ای زان��ی��اری��ی وەزارەت����ی‬ ‫پێشمەرگەدا‪ ،‬لێدانم نەبوو‪ ،‬بەاڵم‬ ‫ئەوەی كە هیچی لە لێدان كەمتر‬ ‫نەبوو‪ ،‬ئ��ەو حاڵەتە نەفسییە‬ ‫ب��وو‪ ،‬كە كارمەندەكانی ئەوێ‌‬ ‫دروستیان دەك��رد‪ ،‬بۆنموونە‪،‬‬ ‫هەموویان دەمامكی رەشیان‬ ‫ه��ەب��وو‪ ،‬ه��ەر جارێك دەهاتنە‬ ‫ژوورەوە‪ ،‬پێدەچوو بۆ ئەشكەنجە‬ ‫هاتبن‪.‬‬ ‫زی��ات��ر ل��ە ش��ەش سەعات‬ ‫لەسەر كاشییە سارد‌وسڕەكانی‬ ‫زیندانەكە‪ ،‬دانیشتین‌و دواتر هەر‬ ‫سێ كەس كردیانینە ژوورێكەوە‌و‬ ‫پاش چەند سەعاتێك‪ ،‬بەتانییان‬ ‫ێ بۆ ئ��ەوەی بیخەینە ژێر‬ ‫داین ‌‬ ‫خۆمان‪.‬‬

‫میوانی نوێ‌‬

‫دوای سەعات (‪)10‬ی شەو‪،‬‬ ‫هەشت كەسی تریان ك��رد بە‬ ‫ژوورەكەماندا‪ ،‬كە ئەوانیش هەر‬ ‫ئەو رۆژە دەستگیر كرابوون‪.‬‬ ‫ئ��ەوان‪ ،‬خوێندكار‌و قوتابی‬

‫ب���وون‪ ،‬ب��ەاڵم هەریەكەیان لە‬ ‫شوێنێك دەستگیركرابوون‪.‬‬ ‫هەندێكیان لەبەردەم زانكۆ‪،‬‬ ‫هەندێكیان لە چەقچەقی(نزیك‬ ‫س��ەرچ��ن��ار)‪ ،‬هەشیانبوو‪ ،‬لە‬ ‫رێگایاندا بۆ ماڵەوە‌و لەبەردەم‬ ‫ن��ەخ��ۆش��خ��ان��ەی فریاكەوتنی‬ ‫سلێمانیدا‪ ،‬دەستگیركرابوون‪.‬‬ ‫خوێندكارەكان‪ ،‬راستەوخۆ‬ ‫ك��ە س��ەع��ات (‪)4‬ی ئ��ێ��وارە‬ ‫دەستگیركرابوون‪ ،‬بردبوویاننە‬ ‫زیندانەكانی ئاسایشی سلێمانی‪.‬‬ ‫بە وت��ەی خوێندكارەكان‪،‬‬ ‫لەوكاتەوە كە دەستگیركرابوون‪،‬‬ ‫تا ئەوكاتەی هاتنە الی ئێمە‪،‬‬ ‫بۆماوەی «‪ »6‬سەعات‪ ،‬بەردەوام‬ ‫لە زیندانەكانی ئاسایشدا‪ ،‬لێیان‬ ‫درابو‌و و ئەشكەنجە درابوون‪.‬‬ ‫شوێنەواری ئەشكەنجەدان‪ ،‬بە‬ ‫روونیی بە جەستەیانەوە دیاربوو‪،‬‬ ‫لەكاتی هاتنە ژورەوەش��ی��ان��دا‪،‬‬ ‫پێیانەوە دیار بوو‪.‬‬ ‫یەكێك لە دەستگیركراوەكان‪،‬‬ ‫كوڕێكی (‪ )17‬ساڵ بوو‪ ،‬قوتابی‬ ‫پۆلی (‪ )8‬ب���وو‪ ،‬وەك خۆی‬ ‫وت���ی‪« :‬ه��ی��چ پ��ەی��وەن��دی��ی بە‬ ‫خۆپیشاندانەوە نەبوو‪ ،‬هەر بە‬ ‫بنەماڵە سەر بە پارتی دیموكراتی‬ ‫كوردستان بوون‪ ،‬بەاڵم لەكاتی‬ ‫رۆی��ش��ت��ن��ەوەی��دا ب��ۆ م��اڵ��ەوە‪،‬‬ ‫دەستگیریان كردووە»‪.‬‬ ‫دەك���رێ���ت رۆژی (‪)19‬ی‬ ‫نیسان‪ ،‬چی تر بە رۆژی (‪)19‬ی‬ ‫رەشبگیریی ناوبنرێت‪ ،‬چونكە لەو‬ ‫رۆژەدا‪ ،‬بە سەدان كەس لە هەموو‬ ‫چین‌و توێژەكان دەستگیركران‪،‬‬ ‫بەپێی كتێبە مێژووییەكانیش‪ ،‬ئەو‬ ‫رۆژان��ەی پێشتر ناویان لێنراوە‪،‬‬ ‫رەشبگیریی‪ ،‬ژم��ارەی ئەوانەی‬ ‫تێیاندا دەستگیركراون‪ ،‬كەمترن‬ ‫لە ژم��ارەی ئ��ەوان��ەی لە رۆژی‬ ‫‪19‬ی نیسانی ئەمساڵدا دەستگیر‌و‬ ‫بێسەر‌وشوێن كران‪.‬‬

‫ئەوانەی چەكدارەكانی «یەكێتی» دەستگیریكردن‪ ،‬چیرۆكه‌کانیان دەگێڕنەوە‬ ‫بەدواداچوونی‪ :‬هاوار عەلی‬

‫‪.........................................................‬‬

‫«رۆژن�������ام�������ە» ل���ەڕێ���ی‬ ‫راپ��ۆرت��ێ��ك��ەوە‪ ،‬چ��ی��رۆك��ی ئ��ەو‬ ‫دەستگیركراوانە دەگێڕێتەوە‪ ،‬كە‬ ‫لە زیندانەكانی «یەكێتی»دا‪،‬‬ ‫ئەشكەنجەو ئ������ازاردراون‪ ،‬بە‬ ‫تۆمەتی ئەوەی «بەشداربوون»‬ ‫لە خۆپیشاندانەكان‪ ،‬داواك��اری‬ ‫گ��ش��ت��ی��ش دەڵ�����ێ�����ت‪ :‬ئ���ەو‬ ‫دەستگیركردنانە نایاساییە‪.‬‬

‫ئەنجامدەرانی رەشبگیریی‬ ‫كێن؟‬

‫لە رۆژی (‪ )4/18‬ب��ەدواوە‪،‬‬ ‫تائێستاش هەڵمەتی رەشبگیریی‬ ‫دەزگ��ا ئەمنییەكان ب��ەردەوام��ە‪،‬‬ ‫دوای ئەوەی بە سەدان لە هاواڵتی‌و‬ ‫نووسەر‌و رۆژنامەنووس‌و چاالكوانی‬ ‫مەدەنی‌و پارێزەران دەستگیركران‌و‬ ‫بە توندترین شێوە ئەشكەنجەدران‪،‬‬ ‫سووكایەتیشیان پێكرا‪.‬‬ ‫تائێستاش ئەوانەی ئازادكراون‪،‬‬ ‫زۆری��ن��ەی��ان ن��ازان��ن ل��ەالی��ەن چ‬ ‫هێزێكەوە دەستگیركراون‪ ،‬هەندێك‬ ‫لەو هێزە چەكدارانە دەمامكدار‌و‬ ‫بەشێكیشیان ب��ە جلوبەرگی‬ ‫سەربازییەوە ب��وون‪ ،‬جگەلەوەی‬ ‫بە جلی مەدەنیشەوە هاواڵتی‬ ‫دەستگیر كراوە‪.‬‬ ‫ب��ەپ��ێ��ی زان��ی��اری��ی��ەك��ان��ی‬ ‫«رۆژنامە»‪« ،‬یەكێتی» لەڕێگەی‬ ‫چەندین دەزگ��ای ئەمنیی جۆراو‬ ‫جۆرەوە‪ ،‬رەشبگیریی دەستپێكرد‪،‬‬ ‫لەو نێوەندەدا ئاماژە بە بوونی‬ ‫چەكدارانی دەزگ��ای (زانیاریی‪،‬‬ ‫دژەت��ی��رۆر‌‪ ،‬ئاسایش‌‪ ،‬پۆلیس‌‪،‬‬ ‫سوپای عێراق ‌ی و پاسەوانانی‬

‫کاو‌ه حه‌سه‌ن‬

‫هێمن فه‌رید‬

‫سیروان ره‌شید‬

‫رێبین هه‌ردی‬

‫ئاشتی‌و روونەدانی توندوتیژیمان‬ ‫دەدا‪ ،‬ب������ەاڵم ه��ێ��زەك��ان��ی‬ ‫«دژەت���ی���رۆر» هێرشیان ك��ردە‬ ‫سەرمان‌و برینداربووین‪ ،‬لە زانكۆ‌وە‬ ‫ت��ا ئاسایشی گشتیی‪ ،‬لەسەر‬ ‫شەقامەكە لێیان دام»‪.‬‬

‫«توندترین» شێواز ئەشكەنجە‬ ‫دەدرێن‪.‬‬ ‫ئێستاش ش��وێ��ن��ی كێبڵ‌و‬ ‫پ���ۆس���ت���اڵ ب����ە ج���ەس���ت���ەی‬ ‫«س��ی��روان»ەوە‪ ،‬دی��ارە‪ ،‬وتی‪»:‬‬ ‫كۆمەڵێك ئامرازی تریان بۆ لێدانم‬ ‫بەكاردەهێنا‌و كاریگەرییان لەسەر‬ ‫تەندروستیم دروستكردووە»‪.‬‬ ‫ش���ەش دادوەری دادگ���ای‬ ‫سلێمانی‪ ،‬دەسەاڵتدارانی هەرێم‬ ‫ئاگاداردەكەنەوە لە دەستگیركردنی‬ ‫ه��اواڵت��ی��ی��ان ب��ەب��ێ ب��ڕی��اری‬ ‫دادوەرو «ن��ای��اس��ای»ی بوونی‬ ‫ئەشكەنجەی جەستەیی‌و دەروونیی‬ ‫گیراوەكان‌و پێچەوانەبوونی یاسا‬ ‫نێودەوڵەتییەكان‪.‬‬ ‫رێبین هەردی‪ ،‬لە كۆنگرەیەكی‬ ‫رۆژن��ام��ەوان��ی��دا‪ ،‬وت���ی‪« :‬زۆر‬ ‫ئ��ازاری��ان��دام‌و ئەشكەنجە درام‪،‬‬ ‫ت��ا پ��ێ��م��وت��ن؛ ك��اك��ە ئ��ەوەن��دە‬ ‫ئ��ازارم ن��ەدەن»‪ ،‬هەروەها وتی‪:‬‬ ‫«تائێستاش نازانم لەسەر چی‬ ‫دەستگیركراوم»‪.‬‬ ‫بەپێی وت���ەی خ���ۆی‪ ،‬ئەو‬

‫شوێنەی «س��ی��روان رەشید»ی‬ ‫لێ زیندانیكرا نایاساییە‪ ،‬چونكە‬ ‫لە «چ��وارچ��ێ��وەی زیندانەكانی‬ ‫حكومەتدا نییە»‪.‬‬ ‫س���ی���روان‪ ،‬ئ���ام���اژەی ك��رد‬ ‫ب����ەوەی؛ «س���ەرب���اری ئ���ەوەی‬ ‫بەپێی دەستوورو یاسا‪ ،‬لێدان‌و‬ ‫ئ��ەش��ك��ەن��ج��ەدان ق��ەدەغ��ەی��ە‪،‬‬ ‫ئێمەیان بەب ‌ێ فەرمانی دادوەر‬ ‫دەستگیركرد»‪.‬‬ ‫بەختیار ع��ەل��ی‪ ،‬ئەندامی‬ ‫داواك��������اری گ��ش��ت��ی��ی‪ ،‬وت���ی‪:‬‬ ‫«هەڵسوكەوتی هێزە چەكدارەكان‬ ‫لە چەند رۆژی رابردوودا نایاسایی‬ ‫بوو»‪.‬‬ ‫ه��ەروەه��ا‪ ،‬وت��ی‪« :‬تائێستا‬ ‫چەندین هاواڵتی ئەشكەنجەدراو‬ ‫س��ەردان��ی ك����ردوون‌و ئ��ەوان��ەی‬ ‫ئ��اس��ەواری ئەشكەنجەیان پێوە‬ ‫دیاربێت‪ ،‬ئەمان وەك داواك��اری‬ ‫گشتیی داكۆكیان لێكردوون»‪.‬‬

‫سەرۆكایەتی كۆمار) دەكرێت‪.‬‬ ‫رێبین ه���ەردی‪ ،‬رۆشنبیری‬ ‫ن��اوداری كورد‪ ،‬بە «رۆژنامە»ی‬ ‫وت‪« :‬نازانم چ الیەنێكی سەربازیی‬ ‫دەستگیری كردم‪ ،‬تەنیا ئەوەندە‬ ‫دەزان���م جلوبەرگی سەربازییان‬ ‫جۆرەها ئامراز‪ ..‬بۆ‬ ‫لەبەردا بوو»‪.‬‬ ‫ئەشكەنجەدان بەكارهێنراوە‬ ‫ه����ەروەه����ا‪ ،‬وت����ی‪« :‬الی‬ ‫دەستگیركراوەكان دەڵێن‪:‬‬ ‫ل��ێ��ك��ۆڵ��ەرەوەك��ەی فەرماندەیی‬ ‫گ���ش���ت���ی���ی‪ ،‬ك�����ە ئ���ی���ف���ادی دەزگا ئەمنییەكان ئامێر‌و شێوازی‬ ‫ل��ێ��وەردەگ��رت��م‪ ،‬گلەییم ك��رد لە ج���ۆراوج���ۆری���ان ب��ۆ ئ���ازاردان���ی‬ ‫دڵڕەقیی چەكدارەكانیان‪ ،‬كە جەستەیی‌و دەروونیی بەكارهێناوە‌و‬ ‫بەخراپیی ئەشكەنجەیان داوین‌و بە «توند»ی ئازاریانداون‪.‬‬ ‫چەكدارەكان‪ ،‬بەپێی وتەی‬ ‫لێكۆڵەرەوەكەش وتی‪ :‬ئەوان سەر‬ ‫بە فەرماندەیی نین‌و لە دەزگای دەستگیركراوەكان‪ ،‬كێبڵ‌و دار‌و‬ ‫قۆناغە تفەنگ‌و دەستی دەمانچەو‬ ‫زانیارییەوە هاتوون»‪.‬‬ ‫هونەرمەند‪ ،‬ك��اوە حسێن‪ ،‬شەق‌و بۆكسیان بەكارهێناوە‪.‬‬ ‫سیروان رەشید‪ ،‬سكرتێری‬ ‫لەوكاتەی رۆژی (‪ )4/19‬دەیویست‬ ‫ل��ەگ��ەڵ چ��ەن��د هونەرمەندێكی نووسینی رۆژنامەی «رۆژنامە»‪،‬‬ ‫تر ببنە پەرژین لەنێوان هێزە یەكێك ل��ەو دەستگیركراوانەی‬ ‫ئەمنییەكان‌و خوێندكارانی زانكۆدا‪ ،‬ل��ەب��ەردەم دادگ���ای سلێمانیدا‬ ‫دەستگیر دەكرێت‌و ئەشكەنجەو دەستگیر كرا‪ ،‬لەوكاتەی دەیویست‬ ‫رووماڵی خۆپیشاندانەكان بكات‪،‬‬ ‫ئازار دەدرێت‪.‬‬ ‫ئ��ەو وت���ی‪« :‬ئێمە هەوڵی ل��ەگ��ەڵ «ه��ی��وا ج��ەم��ال»‪ ،‬بە‬

‫دەستگیركردنەكان‪ ،‬بەبێ‬ ‫فەرمانی دادوەر بوون‬

‫زۆرینەی ئەوانەی لە ماوەی‬

‫هەفتەی رابردوودا دەستگیركران‪،‬‬ ‫بەبێ فەرمانی دادوەر ب��وون‪،‬‬ ‫داواك�����اری گشتیش ئ���ەوە بە‬ ‫نایاسایی دەزانن‪.‬‬ ‫ن����از ن������وری‪ ،‬ب��ەرپ��رس��ی‬ ‫نووسینگەی داواكاری گشتیی لە‬ ‫سلێمانی‪ ،‬ئەو دەستگیركردنانەی‬ ‫بە نایاسایی زانی‪ ،‬هەروەك شەش‬ ‫ئەندامی دادوەری دادگای سلێمانی‪،‬‬ ‫ناڕەزایی خۆیان دەربڕی‪.‬‬ ‫ن��از‪ ،‬بۆ «رۆژن��ام��ە»‪ ،‬وتی‪:‬‬ ‫«تەنیا پۆلیس‌و ل��ە هەندێك‬ ‫حاڵەتیشدا ئاساییش‪ ،‬بۆیان‬ ‫هەیە لەكاتی روودان���ی تاوانی‬ ‫بینراودا‪ ،‬بەبێ ئەمری دادوەر‬ ‫خەڵك دەستگیر بكەن‪ ،‬بەاڵم‬ ‫دەستگیركردنەكانی تر بەبێ تاوان‌و‬ ‫ئەمری دادوەر‪ ،‬نایاساییە»‪.‬‬ ‫ئەو شەش دادوەرەی دادگای‬ ‫سلێمانی‪ ،‬لە راگەیەنراوێكی (‪)5‬‬ ‫خاڵیدا ئەو دەستگیركردنانەیان‬ ‫رەتكردەوە‌و بە نایاساییان زانی‪.‬‬ ‫ل�������ە خ������اڵ������ی س���ێ���ی‬ ‫داواكارییەكانیاندا‪ ،‬داوا دەكەن‪:‬‬ ‫«لەم كاتەدا واز لە بەكارهێنانی‬ ‫دەس���ەاڵت���ی ت���اوان���ی ب��ی��ن��راو‬ ‫بهێنرێت»‪.‬‬ ‫ئ���ەو ش���ەش دادوەرە بە‬ ‫پێچەوانەی لێدوانەكەی «ناز‬ ‫نوری»یەوە‪ ،‬كە دەزگای ئاسایش‬ ‫بە خاوەنی مافی بەكارهێنانی‬ ‫دەسەاڵتی تاوانی بینراو دەزانێت‪،‬‬ ‫راشكاوانە رایدەگەیەنن‪« :‬تەنیا‬ ‫پۆلیس مافی ئەوەی هەیە‪ ،‬مامەڵە‬ ‫لەگەڵ خۆپیشاندەراندا بكات»‪.‬‬

‫گیراوەكان بە هۆی‬ ‫«نەبوون»ی متمانە بە‬ ‫دادگاكان‪ ،‬سكااڵ ناكەن‬

‫ك��اوە حەسەن‪ ،‬لێپرسراوی‬ ‫بەشی سینەمای دەزگای سەردەم‬ ‫رەت��ی��ك��ردەوە‪ ،‬س��ك��ااڵ ل��ە هیچ‬ ‫الیەنێك تۆمار بكات‪ ،‬بە هۆی‬ ‫ئەوەی گومانی هەیە سكااڵكەی‬ ‫بەشوێنی خۆی بگات‪.‬‬ ‫ك�����اوە‪ ،‬وت����ی‪« :‬ب���ە هیچ‬ ‫شێوەیەك باوەڕم بە سەربەخۆیی‬ ‫دادگاكانی هەرێمی كوردستان‬ ‫نییەو سكااڵش تۆمار ناكەم»‪.‬‬ ‫رێ����ب����ی����ن ه�����ەردی�����ش‪،‬‬ ‫رایدەگەیەنێت‪ :‬ئەو سكااڵ لەسەر‬ ‫هیچ كەس‌و الیەنێك تۆمار ناكات‪،‬‬ ‫چونكە كێشەی لەگەڵ كەسدا‬ ‫نییە‪.‬‬ ‫شەش دادوەرەك���ەی دادگای‬ ‫سلێمانی لە راگەیەندراوەكەیاندا‪،‬‬ ‫دەسەاڵت ئاگاداردەكەنەوە‪ ،‬كە بە‬ ‫پێچەوانەی ئاراستەی بەدیهاتنی‬ ‫سەروەریی یاسا دادگا بەكارنەهێنن‬ ‫بۆ راپەڕاندنی كارەكانی خۆیان‌و‬ ‫پێشێلكردنی یاسا‪.‬‬ ‫س��ی��روان رەش��ی��د‪ ،‬وت��ی‪:‬‬ ‫«ب���ێ ه��ەڵ��وێ��س��ت��ب��وون��ی ك��ۆی‬ ‫دەسەاڵتی دادوەری��ی‪ ،‬لەمەڕ ئەو‬ ‫پێشێلكارییانە‪ ،‬ئاماژە بۆ نەمانی‬ ‫خ��ەون��ی ده‌س��ەاڵت��ی دادوەری����ی‬ ‫س��ەرب��ەخ �ۆ‌و س���ەروەری���ی یاسا‬ ‫دەكات»‪.‬‬ ‫ئ��ام��اژەی ب���ەوەش دا؛ كە‬ ‫«دەس��ەاڵت��ی دادوەری���ی‌و دادگ��او‬ ‫دادوەرە ب��ەڕێ��زەك��ان ب��وون بە‬ ‫ئالەتێك بەدەست كاربەدەستانی‬ ‫هێزە دەسەاڵتدارەكانەوەو حیزب‬ ‫بە ویستی خۆی دادوەرو دادگاكان‬ ‫لە دژی هاواڵتییان بەكاردەهێنێت‪،‬‬ ‫بەاڵم بكوژی شەهیدەكان دەستگیر‬ ‫ناكات»‪.‬‬


‫ذمارة (‪ )631‬سيَشةممة ‪2011/4/26‬‬

‫‪hewal.rozhnama@gmail.com‬‬

‫دوای مامۆستایان‌و پزیشكان‪ ،‬فەرمانبەرانیش هەڵوێست وەردەگرن‬ ‫رۆژن����ام����ە‪ :‬ل���ە ن��وێ��ت��ری��ن‬ ‫هەوڵدا بۆ كشانەوەی هێزەكانی‬ ‫پێشمەرگە‪ ،‬فەرمانبەرانی سنووری‬ ‫سلێمانی بەیاننامەی ژمارە یەك‬ ‫باڵودەكەنەوە‌و داوای كۆتاییهێنان‬

‫بەو لەشكركێشییە دەكەن‪.‬‬ ‫ل���ە ب��ەی��ان��ن��ام��ەك��ەدا‪ ،‬كە‬ ‫كۆپییەكی ب��ۆ «رۆژن���ام���ە»‪،‬‬ ‫هاتووە‪ ،‬فەرمانبەرانی سنووری‬ ‫سلێمانی‪ ،‬چەند داواك��اری��ی��ەك‬

‫ئاراستەی دەسەاڵت دەكەن‌و تێیدا‬ ‫هاتووە‪« :‬ئێمە وەك توێژێكی‬ ‫زۆر زی��ن��دووی ئ��ەم كۆمەڵگایە‌و‬ ‫وەك ب��ەرپ��رس��ی��ارێ��ت��ی��ی��ەك��ی‬ ‫مێژوویی‌و ئەركی سەرشانمان‪،‬‬

‫ئ��ی��دان��ەی‬ ‫بەپێویستمانزانی‪،‬‬ ‫كۆكردنەوەی هێز‌و لەشكركێشی‬ ‫بۆ سەر پارێزگاكەمان‌و دەوروبەری‬ ‫بكەین»‪.‬‬ ‫ل�����ە ب���ەش���ێ���ك���ی ت����ری‬

‫بەیاننامەكەشدا داواك��راوە‪ :‬پاش‬ ‫گەڕانەوەی هێزەكان بۆ شوێنی‬ ‫خۆیان‪ ،‬هەوڵی گ��ەڕان��ەوەی بۆ‬ ‫سەر مێزی گفتوگۆ بدرێت‌و تەواوی‬ ‫كێشەكان چارەسەر بكرێن‪.‬‬

‫داڕشتنی سیناریۆی «ئابڕووبردن»ی سیاسیی‌و میدیاكار‌انی سەربەخۆ‌و ئۆپۆزسیۆن؛ به‌دوور نازانرێت‬ ‫راپۆرتی‪ :‬رۆژنامە‬

‫‪.........................................................‬‬

‫رۆژنامەنووسان‌و رووناكبیران‬ ‫ب��ەدووری نازانن «دەس��ەاڵت»‬ ‫س��ی��ن��اری��ۆ ب���ۆ كەسێتییان‬ ‫دروس��ت��ب��ك��ات‌و بەپێی چەند‬ ‫هەواڵێكیش‪ ،‬كە لە ماڵپەرەكاندا‬ ‫باڵوبووەتەوە‪ ،‬دەسەاڵت نیەتی‬ ‫كارێكی لەو شێوەیەی هەیە‪.‬‬ ‫م���اڵ���پ���ەڕی «س���ب���ەی»‬ ‫باڵویكردەوە‪ :‬زانیارییان هەیە‬ ‫ل��ەس��ەر هەوڵێكی مەكتەبی‬ ‫راگەیاندنی سەر بە یەكێتیی‪،‬‬ ‫بە «دروستكردنی سیناریۆ‌و‬ ‫ك�����اری س���اخ���ت���ە»‪ ،‬ل��ەس��ەر‬ ‫رۆژنامەنووسان‌و رۆشنبیران‌و‬ ‫ن���ووس���ەران���ی س���ەرب���ەخ���ۆ‌و‬ ‫ئۆپۆزسیۆن‪ ،‬بەاڵم ئەندامێكی‬ ‫ئ��ەو مەكتەبە رەت��ی��دەك��ات��ەوە‬ ‫هەوڵی لەو شێوەیە لەئارادابێت‪.‬‬ ‫ع��ارف قوربانی‪ ،‬ئەندامی‬ ‫مەكتەبی راگەیاندنی یەكێتی‌و‬ ‫س���ەرن���وس���ەری رۆژن���ام���ەی‬ ‫«ئاسۆ»‪ ،‬كە نزیكە لەسەرۆكی‬ ‫ح���ك���وم���ەت���ەوە‪ ،‬دژای���ەت���ی‬ ‫دروستكردنی هەر سیناریۆیەك‬ ‫دەك���ات ب��ۆ رۆژن��ام��ەن��ووس��ان‌و‬ ‫رووناكبیران‌و دەڵێت‪« :‬بۆ خۆم‬ ‫دژی دروستكردنی هەرجۆرە‬

‫کاوه‌ عه‌بدوڵاڵ‬ ‫سیناریۆیەكم‪ ،‬كە بۆ شكاندنی‬ ‫هەركەسێتییەك بكرێت‪ ،‬لەالیەن‬ ‫دەس����ەاڵت����ەوە ب��ێ��ت‪ ،‬ی��اخ��ود‬ ‫ئۆپۆزسیۆنەوە»‪.‬‬ ‫ق����ورب����ان����ی‪ ،‬ل����ەب����ارەی‬ ‫دروس�����ت�����ك�����ردن�����ی ه����ەر‬ ‫سیناریۆیەكەوە‪ ،‬دەڵێت‪« :‬شتی‬ ‫وام نەبیستووە تائێستا‪ ،‬هیچ‬ ‫شتێكی لەو شێوەیه‌ لە راگەیاندنی‬ ‫ی��ەك��ێ��ت��ی��ی��ەوە دەرن���ەچ���ووە‪،‬‬ ‫بۆیە پێموانییە راس��ت بێت»‪،‬‬ ‫پێشبینیی ئەوەشی نەكرد‪ ،‬شتی‬ ‫لەو جۆرە رووبدات‪.‬‬ ‫ئ�����اس�����ۆس ه���������ەردی‪،‬‬ ‫خ��اوەن ئیمتیازی كۆمپانیای‬ ‫«ئاوێنە»‪ ،‬بە «رۆژن��ام��ە»ی‬

‫عارف قوربانی‬ ‫وت‪« :‬دەس��ەاڵت��ێ��ك ب��ەس��ەر‬ ‫راگەیاندنەكانی هەردوو حیزبدا‬ ‫ب��ااڵدەس��ت��ە ك��ە س��ڵ ل��ە هیچ‬ ‫شتێك ناكاتەوە‪ ،‬درۆی شاخدار‬ ‫دەكات»‪.‬‬ ‫ه���ەردی‪ ،‬پێیوایە؛ ئەگەر‬ ‫هەوڵی سیناریۆی زیاتر هەبێت‪،‬‬ ‫ئ���ەوا «ت��ەن��ی��ا خ��ۆی��ان زەرەر‬ ‫دەك����ەن‌و بەمشێوەیە بۆیان‬ ‫ناچێتە سەر‪ ،‬چونكە كەس باوەڕ‬ ‫بەڕاستییەكانیشیان ناكات‪ ،‬نەك‬ ‫ئەوەی سیناریۆ دروست بكەن»‪.‬‬ ‫هەندێك پێیانوایە؛ دوورنییە‬ ‫ئ��ەو سیناریۆیە بۆ شكاندنی‬ ‫كەسێتییەكانی ن��ووس��ەران‌و‬ ‫رۆژنامەنووسان دروستبكرێت‪،‬‬

‫ئاسۆس هه‌ردی‬ ‫بەوپێیەی لە شەڕی ناوخۆشدا‬ ‫ه��ەردوو حیزبەكەی دەس��ەاڵت‬ ‫پەنایان بۆ بردووە‪.‬‬ ‫ع�����ەدن�����ان ع���وس���م���ان‪،‬‬ ‫پ��ەرل��ەم��ان��ت��اری فراكسیۆنی‬ ‫«گ���������ۆڕان»‪ ،‬ه����ەر ج���ۆرە‬ ‫سیناریۆیەكی ب��ەالوە ئاساییە‪،‬‬ ‫لەبەر ئ��ەوەی بەوتەی ناوبراو‬ ‫«ئەمە جاری یەكەم نییە»‪.‬‬ ‫ع��ەدن��ان‪ ،‬وت��ی‪« :‬ئەمانە‬ ‫لە سەردەمی ش��ەڕی ناوخۆوە‬ ‫كراوە‪ ،‬لە رێگەی میدیاكانەوە‪،‬‬ ‫ئێستاش ئەو رۆڵە دەبینن‪ ،‬بۆیە‬ ‫شتێكی تازە نییە بۆ ئێمە‪ ،‬لەبەر‬ ‫ئەوەی هیچ كێشەیەكمان نییە»‪.‬‬ ‫ئەوەی بەالی عەدنانەوە لە‬

‫که‌مال ره‌ئوف‬ ‫دروستكردنی سیناریۆ ئاسایی‬ ‫نییە‪ ،‬ئ��ەوەی��ە «كاریگەریی‬ ‫خراپی لەسەر خەڵك دەبێت‪،‬‬ ‫بەوەی كە دڵپیسیی‌و قەلەقبوون‬ ‫دروستدەكات»‪.‬‬ ‫د‪.‬موسەنا ئەمین‪ ،‬ئەندامی‬ ‫س��ەرك��ردای��ەت��ی ی��ەك��گ��رت��ووی‬ ‫ئیسالمیی كوردستان‪ ،‬دەڵێت‪:‬‬ ‫ئ��ەوە شتێكی چاوەڕوانكراوە‪،‬‬ ‫چونكە دەسەاڵت حورمەتی بۆ‬ ‫هیچ شتێك نەهێشتووەتەوە‪.‬‬ ‫م��وس��ەن��ا‪ ،‬وت����ی‪« :‬ئ���ەو‬ ‫سیناریۆیانەی دەسەاڵت‪ ،‬دەچنە‬ ‫خانەی تیرۆری كەسێتییەوە‪،‬‬ ‫كە ناوی كەسەكان دەزڕێت‌و بێ‌‬ ‫حورمەتییان پێدەكات»‪.‬‬

‫عه‌دنان عوسمان‬ ‫ك��اوە عه‌بدوڵاڵ‪ ،‬سەرۆکی‬ ‫ئ��ه‌ن��ج��ووم��ه‌ن��ی پ��ا‌رێ��زگ��ای‬ ‫سلێمانی‪ ،‬ب��ە «رۆژن��ام��ە»ی‬ ‫وت‪« :‬پێشبینیی سیناریۆی‬ ‫وا دەك���رێ���ت‪ ،‬ل��ەب��ەر ئ���ەوەی‬ ‫پ��ێ��ش��ت��ر ش��ت��ی وا ك�����راوە‪،‬‬ ‫دەبێت بەهەموومانەوە‪ ،‬ئەمە‬ ‫رەتبكەینەوە‌و بەرپرسیارێتیمان‬ ‫ل��ەئ��ەس��ت��ۆ ب���ێ���ت‌و رێ��گ��ای‬ ‫پێنەدەین»‪.‬‬ ‫ل��ە ئ��ێ��س��ت��ادا ب��ەش��ێ��ك لە‬ ‫سیناریۆكانی دەسەاڵت دەستی‬ ‫پ��ێ��ك��ردووە‪ ،‬ب���ەاڵم تەنیا بۆ‬ ‫سەر پارتە ئۆپۆزسیۆنەكانەو‬ ‫ن�������ەگ�������وازراوەت�������ەوە ب��ۆ‬ ‫رۆژنامەنووسان‌و نووسەران‪.‬‬

‫د‪ .‬موسه‌نا ئه‌مین‬ ‫ك������ەم������ال رەئ���������وف‪،‬‬ ‫س���ەرن���ووس���ەری رۆژن���ام���ەی‬ ‫«هاواڵتی»‪ ،‬دەڵێت‪« :‬بارودۆخ‬ ‫ب��ەرەو تەشەنوج‌و پێكدادانی‬ ‫زیاتر دەچێت‪ ،‬لە هەركاتێكدا‬ ‫ئەمە بووبێت‪ ،‬دی��ارە رەوش��ی‬ ‫رۆژنامەنووسان بەرەو خراپبوون‬ ‫دەچێت»‪.‬‬ ‫ك��ەم��ال‪ ،‬پیشبینیی ك��رد؛‬ ‫ئەو دەنگۆیانە راستبن‌و دەست‬ ‫ب���ەو س��ی��ن��اری��ۆی��ان��ە بكرێت‪،‬‬ ‫وت���ی‪« :‬چ�����اوەڕوان دەك��رێ��ت‬ ‫كۆمەڵێك سیناریۆ دروستبكەن‬ ‫بۆ ناشیرینكردنی كەسێتیی‬ ‫سەربەخۆ‌و ئەوانەیشی چوونەتە‬ ‫پاڵ ئۆپۆزسیۆنەوە»‪.‬‬

‫ل ‌ه په‌رله‌مانی عێراق؛ شکات ده‌که‌ن‬

‫دوای «گۆڕان»‪ ،‬مینحەی «كۆمەڵ‌و یەكگرتوو» دەبڕدرێت‬ ‫راپۆرتی‪ :‬هاوڕێ‌ عەبدوڵاڵ‬

‫‪........................................................‬‬

‫دوای ب��ڕی��ن��ی مینحەی‬ ‫«ب���زووت���ن���ەوەی گ�����ۆڕان»‪،‬‬ ‫حكومەتی هەرێمی كوردستان‪،‬‬ ‫بڕیاری دا‪ ،‬مینحەی یەكگرتووی‬ ‫ئیسالمیی‌و كۆمەڵی ئیسالمیی‬ ‫ب��ب��ڕدرێ��ت‌‪ ،‬ئ���ەو ه��ەن��گ��اوەش‬ ‫ن����اڕەزای����ی س��ی��اس��ی��ی ه��ێ��زە‬ ‫ئۆپۆزسیۆنەكانی لێده‌که‌وێتەوە‪.‬‬ ‫دوای ئه‌وه‌ی لە مانگی ئازاری‬ ‫ئەمساڵەوە‪ ،‬حكومەتی هەرێمی‬ ‫كوردستان‪ ،‬بودجەی مانگانەی‬ ‫بزووتنەوەی گۆڕانی راگرتووە‪،‬‬ ‫رۆژی (‪)4/24‬ی��ش‪ ،‬هەریەك لە‬ ‫یەكگرتووی ئیسالمیی‌و كۆمەڵی‬

‫ئیسالمیی‪ ،‬به‌ ته‌له‌فۆن لە بڕینی‬ ‫بودجەكەیان ئاگاداركراونەتەوە‪.‬‬ ‫سە‌اڵحە‌دین بابە‌كر‪ ،‬وتەبێژی‬ ‫مەكتەبی سیاسیی یەكگرتووی‬ ‫ئیسالمیی ك��وردس��ت��ان‪ ،‬بە‬ ‫«رۆژن��ام��ە»ی راگەیاند‪« :‬لە‬ ‫ئەنجومەنی وەزی��ران��ی هەرێمی‬ ‫كوردستان‪ ،‬پێیان راگەیاندین‪،‬‬ ‫كە بودجەی كۆمەڵ‌و یەكگرتوو‬ ‫بڕدراوە»‪.‬‬ ‫هاوكات‪ ،‬محەمەد حەكیم‪،‬‬ ‫بەرپرسی دامەزراوەی كارگێڕیی‌و‬ ‫دارای����ی ك��ۆم��ەڵ��ی ئیسالمیی‬ ‫كوردستان‪ ،‬بە «رۆژن��ام��ە»ی‬ ‫راگەیاند‪« :‬بەبێ هیچ بڕیارێكی‬ ‫رەس���م���ی���ی‪ ،‬ب���ە ت��ەل��ەف��ۆن‬ ‫پ��ێ��م��ان��ڕاگ��ەی��ەن��راوە‪ ،‬بودجەی‬

‫كۆمەڵ‌و یەكگرتوو بڕراوە»‪.‬‬ ‫ه��ێ��زە ئ��ۆپ��ۆزس��ی��ۆن��ەك��ان‪،‬‬ ‫پ��ێ��ی��ان��وای��ە‪ ،‬بڕینی ب��ودج��ەی‬ ‫مانگانەیان دەچێتە چوارچێوەی‬ ‫فشارەكانی دەس��ەاڵت��ەوە؛ بە‬ ‫مەبەستی س��اردك��ردن��ەوە لە‬ ‫پ���رۆژەی چاكسازیی ئ��ەو سێ‬ ‫الیەنە‪.‬‬ ‫بە بڕوای وتەبێژی مەكتەبی‬ ‫سیاسیی ی��ەك��گ��رت��وو‪ ،‬بڕینی‬ ‫ب��ودج��ەی ح��ی��زب��ەك��ەی��ان‪ ،‬لە‬ ‫چوارچێوەی ئەو فشارانەدایە كە‬ ‫«یەكێتی‌و پارتی» خستوویانەتە‬ ‫سەر هێزەكانی ئۆپۆزسیۆن‪.‬‬ ‫وتیشی‪« :‬ئ��ەو هەنگاوە‪،‬‬ ‫فشاری یەكێتی‌و پارتییە بۆ‬ ‫سەر حیزبە ئۆپۆزسیۆنەكان؛‬

‫بە مەبەستی پاشگەزبوونەوە‬ ‫لە بەرنامەكانمان‪ ،‬ب��ەاڵم ئەو‬ ‫فشارانە سوورترمان دەكەن لە‬ ‫شێوازی كاركردنمان»‪.‬‬ ‫لە دوو هەفتەی راب��ردوودا‪،‬‬ ‫میدیاكان باڵویانكردەوە‪ ،‬كە‬ ‫بڕینی ب��ودج��ەی بزووتنەوەی‬ ‫گ����ۆڕان‪ ،‬ل��ەس��ەر راس��پ��اردەی‬ ‫س��ەرۆك��ی هەرێمی كوردستان‬ ‫ب���ووە‪ ،‬ب���ەاڵم سەرۆكایەتیی‬ ‫ه��ەرێ��م��ی ك���وردس���ت���ان‪ ،‬لە‬ ‫روونكردنەوەیەكدا‪ ،‬كە رۆژی‬ ‫(‪ )4/17‬ب�ڵ�اوی���ك���ردەوە‪،‬‬ ‫رایگه‌یاند‪« :‬پێدان‌و راگرتنی‬ ‫مانگانەی ح��ی��زب‌و رێكخراوە‬ ‫سیاسییەكان‪ ،‬كاری حكومەتەو‬ ‫ئەگەر ب��ڕی��اری واش درابێت‪،‬‬

‫لەالیەن حكومەتی هەرێمەوە‌و‬ ‫بەشێوەیەكی جەماعی دراوە‪،‬‬ ‫نەك بە راس��پ��اردەی سەرۆكی‬ ‫هەرێم»‪.‬‬ ‫ه���اوك���ات‪ ،‬ب��ەرپ��رس��ان��ی‬ ‫حكومیی‪ ،‬بێئاگایی خۆیان لە‬ ‫بڕینی مینحەی ئۆپۆزسیۆن‬ ‫دەردەبڕن‌و هیچ روونکردنەوەیەك‬ ‫لەو بارەیەوە نادەن‪.‬‬ ‫توانا ئەحمەد‪ ،‬بەڕێوەبەری‬ ‫راگەیاندنی ئەنجومەنی وەزیرانی‬ ‫هەرێمی كوردستان‪ ،‬بێئاگایی‬ ‫خ���ۆی ل���ە ب��ڕی��ن��ی ب��ودج��ەی‬ ‫«كۆمەڵ‌و یەكگرتوو» نیشاندا‪.‬‬ ‫د‪ .‬نوری عوسمان‪ ،‬سەرۆكی‬ ‫دیوانی ئەنجومەنی وەزیرانی‬ ‫ه��ەرێ��م��ی ك��وردس��ت��ان��ی��ش‪ ،‬بە‬

‫«رۆژنامە»ی راگەیاند‪« :‬ئاگام‬ ‫لە بڕینی بودجەی ئەو حیزبانە‬ ‫نییە‌و ئەوە پەیوەندیی بە منەوە‬ ‫نییە‪ ،‬لەگەڵ د‪ .‬بەرهەم قسە‬ ‫بكەن»‪.‬‬ ‫پێشتریش‪ ،‬كاوە مەحمود‪،‬‬ ‫وتەبێژی حكومەتی هەرێمی‬ ‫كوردستان‪ ،‬بە «رۆژن��ام��ە»ی‬ ‫راگه‌یاندبوو‪« :‬ئاگام لە بڕینی‬ ‫مینحەی ئەو حیزبانە نییە»‪.‬‬ ‫ئۆپۆزسیۆنەكان‪،‬‬ ‫حیزبە‬ ‫بڕینی بودجەی حیزبەكانیان‬ ‫ب��ۆ ئ���ەوە دەگ��ەڕێ��ن��ن��ەوە‪ ،‬كە‬ ‫لەكوردستاندا یاسا س��ەروەر‬ ‫نییەو پێیانوایە؛ دەبێت پێدانی‬ ‫بودجە بۆ حیزبەكان بەپێی یاسا‬ ‫بێت‪.‬‬

‫ه����ەرچ����ەن����دە ئ��ێ��س��ت��ا‬ ‫پ��ڕۆژەی��اس��ای��ەك ل��ەوب��ارەی��ەوە‬ ‫ل��ە پەرلەمانە‪ ،‬ب��ەاڵم پێشتر‬ ‫الیەنەكانی ئۆپۆزسیۆن ئاماژەیان‬ ‫بەوەدابوو سەرۆكایەتی پەرلەمان‬ ‫دەی���ەوێ���ت پ��ەس��ەن��دك��ردن‌و‬ ‫گفتوگۆكردنی دوابخات‪.‬‬ ‫محەمەد حەكیم‪ ،‬رایگەیاند‪:‬‬ ‫«لە كوردستاندا‪ ،‬یاسا سەروەر‬ ‫نییە‌و بودجەی حیزبەكان بەبێ‬ ‫یاسا دەبڕدرێت‌و هێزی چەكدار‬ ‫ب��ەب��ێ ی��اس��ا دەج��وڵ��ێ��ن��رێ�ت‌و‬ ‫یەكێتی‌و پ��ارت��ی خ��ۆی��ان بە‬ ‫حاكمی كوردستان دەزان��ن‪ ،‬بۆ‬ ‫گەڕاندنەوەی ئەو مافەمان‪ ،‬لە‬ ‫ئەنجومەنی نوێنەرانی عێراق‬ ‫رێگەی یاسایی دەگرینەبەر»‪.‬‬

‫پەرلەمانی كوردستان؛ لە پەراوێزی قەیرانەكانی هەرێمدایە‬ ‫ن‪ .‬هەولێر‬

‫‪........................................................‬‬

‫پ��ەرل��ەم��ان��ی ك��وردس��ت��ان‪،‬‬ ‫تائێستا ن��ەی��ت��وان��ی��وە وەك��و‬ ‫بەرزترین ناوەندی دەس��ەاڵت‪،‬‬ ‫ببێتە مەرجەعی یەكالیكردنەوەی‬ ‫كێشە سیاسییەكانی كوردستان‪،‬‬ ‫بەپێچەوانەوە‪ ،‬پەرلەمان تەنیا‬ ‫وەكو پاشكۆی ه��ەردوو حیزبە‬ ‫دەسەاڵتدارەكە كاری كردووە‪.‬‬ ‫پ��ەرل��ەم��ان��ی ك��وردس��ت��ان‪،‬‬ ‫رووداوه‌کــــانـــی‬ ‫لــــەدوای‬ ‫(‪)17‬ی ش��وب��ات��ی سلێمانی‬ ‫ب����ڕی����اری ژم�������ارە (‪)1‬ی‬ ‫دەرك���رد‪ ،‬ك��ە ل��ە (‪ )17‬خاڵ‬ ‫پ��ێ��ك��ه��ات��ووە‌و ح��ك��وم��ەت‌و‬ ‫الی��ەن��ە پ��ەی��وەن��دی��دارەك��ان‬ ‫بەجێبەجێكردنی داواكارییەكانی‬ ‫خۆپیشاندەران ناچاردەكات‪،‬‬ ‫بەاڵم ئەم بڕیارە‪ ،‬تەنیا وەك‬

‫نووسین م��اوەت��ەوە‌و حكومەت‬ ‫پێوەی پابەند نەبووە‪.‬‬ ‫عومەر نورەدینی‪ ،‬ئەندامی‬ ‫پەرلەمانی كوردستان لەسەر‬ ‫لیستی ك��وردس��ت��ان��ی��ی‪ ،‬بە‬ ‫«رۆژن����ام����ە»ی راگ��ەی��ان��د‪:‬‬ ‫«پەرلەمان‪ ،‬گۆچانی سیحریی‬ ‫پێ نییە كە سەرجەم گرفتەكان‬ ‫چارەسەر بكات‪ ،‬لەگەڵ ئەوەی‬ ‫مەرجەعە‪ ،‬ئەمە بەو مانایە نییە‪،‬‬ ‫بەتەنیا ئەو لە بڕیاری سیاسیی‬ ‫ب��ەرپ��رس��ە‪ ،‬ئ��ەو بەرپرسە لە‬ ‫یاسا دەرك��ردن‪ .‬ئەگەر سه‌یری‬ ‫كوردستان بكەین‪ ،‬كۆمەڵێك‬ ‫كارەكتەری سیاسیی هەن كە‬ ‫بڕیار الی ئ��ەوان��ە‪ ،‬جواڵندنی‬ ‫شەقام الی ئەوانە‪ ،‬مەبەستم‬ ‫كەسی سەرەكیی حیزبەكانە‪،‬‬ ‫ب���ەاڵم پێویستە پ��ەرل��ەم��ان‪،‬‬ ‫چاودێریی بكات‌و شەرعییەتی‬ ‫پێ بدات»‪.‬‬

‫لەساڵی (‪)1992‬ەوە كە بۆ‬ ‫یەكەمجار پەرلەمانی كوردستان‬ ‫دام��ەزراوە‪« ،‬یەكێتی‌و پارتی»‬ ‫لەهەوڵی ئ���ەوەدان‪ ،‬پەرلەمان‬ ‫بێدەسەاڵت بكەن‌و دەسەاڵتی‬

‫حیزبە بەسەر پەرلەمانەوە‪ ،‬بۆیە‬ ‫دەبێت چاوەڕێی ئەوە بكەین‪،‬‬ ‫بڕیارەكان لەدەرەوەی پەرلەمان‬ ‫دەرب��ك��رێ�ن‌و ئینجا پەرلەمان‬ ‫فۆرمێكی یاسایی بداتە ئەو‬

‫بكات»‪.‬‬ ‫ل����ەم����اوەی راب�������ردوودا‪،‬‬ ‫هەردوو الیەنی «ئۆپۆزسیۆن‌و‬ ‫دەس������ەاڵت»‪ ،‬ه��ەری��ەك��ەی��ان‬ ‫بەرنامەی خۆی بۆ چارەسەری‬

‫ناوخۆ‌و پێشمەرگەدا‪ ،‬پەرلەمان‬ ‫وەكو ناوەندێكی حیزبیی‪ ،‬خۆی‬ ‫نمایشكرد‪ ،‬نەك وەكو ناوەندێكی‬ ‫بڕیاری نیشتمانیی‪.‬‬ ‫بیالل سلێمان‪ ،‬پەرلەمانتاری‬

‫بیالل سلێمان‪ :‬پەرلەمان‪ ،‬خۆی رۆڵی خۆی نەهێشتووە‪،‬‬ ‫ئەوەش بۆ سەرۆكایەتیی پەرلەمان‌و سەرۆكی پەرلەمان دەگەڕێتەوە‬ ‫راستەقینە لەدەستی خۆیاندا‬ ‫بهێڵنەوە‌و تائێستاش‪ ،‬بەكردەیی‬ ‫توانیویانە ئەو كارە بكەن‪.‬‬ ‫ك��اردۆ محەمەد‪ ،‬سەرۆكی‬ ‫فراكسیۆنی گۆڕان لەپەرلەمانی‬ ‫كوردستان‪ ،‬ب��ڕوای وای��ە‪« :‬لە‬ ‫كوردستان‪ ،‬بڕیار لەپەرلەمان‬ ‫نییە‌و ل��ەدەرەوەی پەرلەمانە‪،‬‬ ‫ئەمەش دەرخ��ەری هەژموونی‬

‫بڕیارانە»‪.‬‬ ‫كاردۆ‪ ،‬بەپێویستی دەزانێت‬ ‫پ��ەرل��ەم��ان ب��ەئ��ەرك��ی خ��ۆی‬ ‫هەستایە‪« ،‬دەبوایە پەرلەمان‬ ‫بە ئەركی خۆی هەسێت‪ ،‬بەاڵم‬ ‫بەداخەوە‪ ،‬پەرلەمان ناتوانێت‬ ‫ب��ڕی��ارەك��ان��ی خ��ۆی جێبەجێ‬ ‫ب��ك��ات‪ ،‬وات��ا حكومەت ناچار‬ ‫بكات‪ ،‬بڕیارەكانی جێبەجێ‬

‫رەوش���ەك���ە خ��س��ت��ووەت��ەڕوو‪،‬‬ ‫ه��ەرالی��ەن��ەش س���وورە لەسەر‬ ‫جێبەجێكردنی داواكارییەكانی‬ ‫خۆی‪ .‬لەم نێوەندەدا‪ ،‬پەرلەمان‬ ‫نە رۆڵێكی ماوە‪ ،‬نە توانیویەتی‬ ‫ن��ێ��وان��گ��ی��ری��ی��ەك ل��ەن��ێ��وان‬ ‫ئۆپۆزسیۆن‌و دەسەاڵتدا بكات‪،‬‬ ‫بەڵكو بەپێچەوانەوە‪ ،‬لە دوو‬ ‫دانیشتنی بانگهێشتی وەزیرانی‬

‫كۆمەڵی ئیسالمیی‪ ،‬پێیوایە‪:‬‬ ‫پەرلەمان‪ ،‬خ��ۆی رۆڵ��ی خۆی‬ ‫ن��ەه��ێ��ش��ت��ووە‪« ،‬ئ����ەوەش بۆ‬ ‫س��ەرۆك��ای��ەت��ی��ی پ��ەرل��ەم��ان‌و‬ ‫سەرۆكی پەرلەمان دەگەڕێتەوە‪،‬‬ ‫چونكە س��ەرۆك��ی پەرلەمان‪،‬‬ ‫گرنگیی بە كێشەكان ن��ادات‌و‬ ‫دەی��ەوێ��ت پ��ەرل��ەم��ان پ��ەراوێ��ز‬ ‫بخات»‪.‬‬

‫ل����ەم ب����ارودۆخ����ە گ���رژ‌و‬ ‫قەیراناوییەدا كە كوردستانی‬ ‫پێدا تێپەڕدەبێت‪ ،‬پەرلەمانی‬ ‫ك����وردس����ت����ان‪ ،‬رۆڵ������ی ل��ە‬ ‫ه��ێ��ورك��ردن��ەوەی رەوش��ەك��ە‌و‬ ‫لێكترنزیكکردنەوەی الیەنەكانی‬ ‫ئۆپۆزسیۆن‌و ده‌سه‌اڵتدا نەبووە‪.‬‬ ‫بە رای عومەر نورەدینی‪،‬‬ ‫دەكرێت پەرلەمانی كوردستان‪،‬‬ ‫دەس��ت��پ��ێ��ش��خ��ەری��ی ب��ك��ات‬ ‫ب��ۆ الی��ەن��ەك��ان��ی دەس����ەاڵت‌و‬ ‫ئ��ۆپ��ۆزس��ی��ۆن‌و ل��ەس��ەر مێزی‬ ‫گ��ف��ت��وگ��ۆ ك��ۆی��ان ب��ك��ات��ەوە‪،‬‬ ‫«پەرلەمانی كوردستان‪ ،‬لەگەڵ‬ ‫ب��ەردەرك��ی س��ەرا بە بنبەست‬ ‫گەیشت‪ ،‬چونكە پەرلەمانی‬ ‫ل��ی��ژن��ەی دی��ال��ۆگ��ی پێكهێنا‪،‬‬ ‫بەاڵم بەردەركی سەرا لیژنەی‬ ‫گفوگۆیان رەت��ك��ردەوە‪ ،‬ئێستا‬ ‫ئ��ەوان��ی��ش دەڵ���ێ���ن‪ ،‬دەب��ێ��ت‬ ‫پەرلەمان هەڵبوەشێتەوە»‪.‬‬


‫‪hewal.rozhnama@gmail.com‬‬

‫ذمارة (‪ )631‬سيَشةممة ‪2011/4/26‬‬

‫‪www.rozhnama.net‬‬

‫پارێزه‌ر رازاو عەبدول‪ :‬ئەوەی ئەو رۆژە بەرامبەر پارێزەران كرا‪ ،‬نیشانی دا كە ئەم واڵتە یاسای تێدا نییە‌و‬ ‫ئەنجومەنی قەزا سەروەر نییە‪.‬‬

‫د‪ .‬لەتیف شێخ مستەفا‪ :‬دەسەاڵتی هەرێم؛ لەدەرەوەی سیستمەو پێش دەسەاڵتی دیكتاتۆرییە‬

‫«رێگرتن‌و ئەشكەنجەو زیندانیكردن‌و رێگریی لە كۆبوونەوە‪ ،‬تاوانە»‬ ‫سازدانی‪ :‬رۆژنامە‬

‫‪........................................................‬‬

‫د‪ .‬لەتیف شێخ مستەفا‪،‬‬ ‫پسپۆڕی یاسای دەستووریی‪،‬‬ ‫لەم دیدارەی «رۆژنامە»دا‬ ‫دەڵێت‪ :‬ئەوەی لەماوەی ئەم‬ ‫چەند رۆژەدا‪ ،‬لە كوردستان‬ ‫كراوە‪ ،‬لە ئەشكەنجەدان‌و‬ ‫گرتن بەبێ فەرمانی دادوەرو‬ ‫سوكایەتی‌و زیندانیكردن‌و‬ ‫رێگرتن لە هاتوچۆی ئاسایی‬ ‫خەڵك‪ ،‬گرتنی شەقام‌و‬ ‫بازاڕەكان لەالیەن هێزی‬ ‫سەربازییەوە‪ ،‬لە رووی‬ ‫یاساییەوە‪ ،‬تاوانە‌و ئەوانەشی‬ ‫تاوانیان بەرامبەر كراوە‪ ،‬مافی‬ ‫خۆیانە پەنا ببەنە بەر دادگا‪.‬‬

‫رۆژنامە‪ :‬م��اوەی دوومانگە‪،‬‬ ‫«باری نائاسایی»ی رانەگەیەنراو‬ ‫لە كوردستان پەیڕەو دەكرێت‪،‬‬ ‫لە رووی یاساییەوە‪ ،‬ئەمە چۆن‬ ‫لێكدەدەیتەوە‪ ،‬یاسا چۆن رێگە بە‬ ‫«باری نائاسایی» دەدات‌و چۆن‬ ‫مامەڵەی لەگەڵدا دەكات؟‬ ‫*دامودەزگا دەستوورییەكانی‬ ‫وەك���و پ��ەرل��ەم��ان‌و حكومەت‌و‬ ‫دەسەاڵتی دادوەری��ی‪ ،‬ئەمانە بۆ‬ ‫بەڕێوەبردنی دەوڵ���ەت دان��راون‬ ‫ل��ە «ب���اری ئ��اس��ای��ی»دا‪ ،‬ئەم‬ ‫كاركردنانە لە ب��اری ئاساییدا‪،‬‬ ‫زۆرجار رۆتینیات‌و لەسەرخۆییان‬ ‫پێوەیە‪ ،‬بۆ ئەوەی ئەم دەزگایانە‬ ‫ک ‌ه كاردەكەن‌‪ ،‬تەجاوزی یاسا‌و كراونەتەوە‪ ،‬ب��ەاڵم بەیەكجاریی هەر تاوانە‪ ،‬ئەگەر باری نائاسایی‬ ‫رابگەیەنێت‪ ،‬ئاساییە‪ ،‬بەاڵم مادام‬ ‫ماف‌و ئازادییەكانی خەڵك نەكەن‪ ،‬سفرناكرێنەوە‪.‬‬ ‫ل���ەع���ێ���راق���دا‪ ،‬دەس���ەاڵت���ی نەیكردووە‪ ،‬تاوان دەكات‪ ،‬ئێستا‬ ‫بەاڵم زۆرجار كە واڵت رووبەڕووی‬ ‫«ب��اری نائاسایی» دەبێتەوە‪ ،‬جێبەجێكردنی باری نائاسایی‪ ،‬لە هەولێر‪ ،‬دەسەاڵت بە بەردەوامی‬ ‫بەهۆكاری دەرەكیی یان ناوخۆیی‪ ،‬ل���ە دەس���ەاڵت���ی ئ��ەن��ج��وم��ەن��ی ت��اوان دەك��ات‪ ،‬چونكە مۆڵەتی‬ ‫وەكو پەتاو نەخۆشیی‌و كارەساتی وەزیراندایە‪ ،‬پەرلەمان رەزامەندیی كۆبوونەوەو خۆپیشاندان نادات‪،‬‬ ‫س��روش��ت��ی��ی‌و ب���ووم���ەل���ەرزە‪ ،‬لەسەر دەدات‪ ،‬بەاڵم لەهەرێمی لێدانی خەڵك ه��ەر لە بنەمادا‬ ‫ك��ە سەقامگیریی ن��اوچ��ەی��ەك كوردستان‪ ،‬روون نییە‪ ،‬تەنیا ت��اوان��ە‪ ،‬لەحاڵەتی ناكاویشدا‬ ‫تێكبدات‪ ،‬ی��ان ش��ۆڕش‌و شەڕی لە یاسای سەرۆكایەتیی هەرێمدا ناتوانرێت لە خەڵك بدرێت‪.‬‬ ‫رۆژن��ام��ە‪ :‬ئێستا لەخەڵك‬ ‫چەكداریی لە واڵت رووبدات‪ ،‬یان بڕگەیەكی تێدایە كە دەسەاڵتی‬ ‫واڵت رووب���ەڕووی ش��ەڕو جەنگی راگەیاندنی باری نائاسایی هەیە‪ ،‬دەدرێ����ت‌و ت��ەق��ەی لێدەكرێت‌و‬ ‫دەرەكیی ببێتەوە‪ ،‬لەو كاتەدا‪ ،‬هەرچەندە لە رووی یاساییەوە‪ ،‬دەستگیر ده‌کرێت‪ ،‬ئەی خەڵك‬ ‫ئەو دامودەزگا ئاساییانە‪ ،‬ناتوانن ت��ائ��ێ��س��ت��ا ب����اری ن��ائ��اس��ای��ی چی بكات؟‬ ‫* لە هەرێمی كوردستاندا‪،‬‬ ‫واڵت بەڕێوەببەن بەو میكانیزمە رانەگەیەنراوە‪.‬‬ ‫رۆژن���ام���ە‪ :‬ب����ەاڵم ئ���ەوەی پێش قۆناغی دەوڵەتین‪ ،‬ئەوەی‬ ‫ی��اس��ای��ی��ان��ەی ب��ۆی��ان دان����راوە‪.‬‬ ‫زۆرب��ەی واڵت��ان‪ ،‬رێگەیانداوە كە لەواقیعدا‪ ،‬لە كوردستان پەیڕەو ل��ەك��وردس��ت��ان��دا ه��ەی��ە‪ ،‬پێش‬ ‫دیكتاتۆرییەتیشە‪،‬‬ ‫ب��اری نائاسایی پەیڕەو بكرێت‪ ،‬دەكرێت «ب��اری نائاسایی»یە‪ ،‬سیستمی‬ ‫چونكە لە سیستمی دیكتاتۆریشدا‪،‬‬ ‫بۆ ئەوەش دەبێت تایبەتمەندیی‌و هەرچەندە رانەگەیەنراوە؟‬ ‫* م��ادام ئیعالن ن��ەك��راوە‪ ،‬ئیعالنی حاڵەتی لەناكاو دەكرێت‪،‬‬ ‫هۆكارەكانی ئەو بارە هەبن‪.‬‬ ‫دەبێت بۆ راگەیاندنی باری پێویستە دامودەزگاكان‪ ،‬هەمووی كەواتە‪ ،‬ئەم حاڵەتە وەكو ئەوە‬ ‫نائاساییش‪ ،‬بە یاسا دیاریی بكرێت بەشێوەی ئاسایی كاربكەن‪ ،‬كەواتە وایە‪ ،‬فێڵ لە هاواڵتییان بكەن‪،‬‬ ‫كە كام دەسەاڵت‪ ،‬باری نائاسایی هەموو ئەو كارانەی ل��ەدەرەوەی تەڵەیان ب��ۆ بنێنەوە‪ ،‬چونكە‬ ‫رادەگ��ەی��ەن��ێ��ت‌و ك��ێ ل��ە ب��اری باری نائاسایی دەیكەن‪ ،‬تاوانە‪ ،‬دەڵێن‪ ،‬ئێوە ئ���ازادن‌و ئێمە لە‬ ‫نائاساییدا واڵت بەڕێوە دەبات‪ ،‬گرتنی خەڵك‪ ،‬گرتنی شەقامەكان‪ ،‬باری ئاساییداین‪ ،‬مافەكانتان لە‬ ‫ئەو ماف‌و ئازادییانەی هاواڵتییان رێگرتن لە چوونی خوێندكاران‌و دەستووردا دیاریكراوە‪ ،‬هاتوچۆو‬ ‫كامانەن كە بەرتەسك دەكرێنەوە‪ ،‬خەڵك لە شارێكەوە بۆ شارێكی خۆپیشاندانتان ئازادە‪ ،‬كۆبوونەوە‬ ‫هەروەها ماوەی بارەكەو زۆرجار دیكە‪ ،‬پێشێلی مافی ئازادیی ئ��ازادە‪ ،‬بەاڵم دەیانگرن‪ ،‬ئەمەی‬ ‫جوگرافیای شوێنەكە دیاریی هاتوچۆی خەڵكە كە لە دەستوور‌و ئێستا دەك���رێ���ت‪ ،‬فێڵكردن‌و‬ ‫دەكرێن‪ ،‬لەهەمووی گرنگتر‪ ،‬ئەگەر ی��اس��اك��ان��دا ه��ەی��ە‪ ،‬رێگرتن لە هەڵخەڵەتاندن‌و تەڵەنانەوەیە بۆ‬ ‫خەڵكێك لەسەرووی یاسای باری كۆبوونەوەی خەڵك‪ ،‬تاوانە‪ ،‬راستە خەڵك‪ ،‬ئەمە لە هیچ دەسەاڵتێكدا‬ ‫نائاساییەوە‪ ،‬تەجاوزی لەسەر كرا‪ ،‬لەیاسای خۆپیشانداندا مۆڵەت جێینابێتەوە‪ ،‬تەنیاو تەنیا میزاجی‬ ‫ئەو هاواڵتییە پەنا بۆ كوێ بەرێت‪ ،‬ه��ەی��ە‪ ،‬ب��ەاڵم داوای مۆڵەتیش كۆمەڵە خەڵكێكە‪ ،‬ئەگەر حاڵەتی‬ ‫راستە ماف‌و ئازادیی بەرتەسك دەكرێت‪ ،‬هەر نایدرێتێ‪ ،‬ئەوەش ل��ەن��اك��او بەپێویست دەزان���ن‪،‬‬

‫بۆچی ئیعالنی ناكەن‪ ،‬ئەوەش‬ ‫بەئارەزووی خۆیان نییە‪ ،‬دەبێت‬ ‫بارەكەو واقیعەكە هەبێت‪ ،‬ئەگەر‬ ‫واقیعەكە نەبێت‌و ئیعالن بكرێت‪،‬‬ ‫دەتوانیت لە دادگای دەستووریی‬ ‫تانەی لێبدەیت‪.‬‬ ‫رۆژن��ام��ە‪ :‬ك��ەوات��ە‪ ،‬ئ��ەوەی‬ ‫ل��ە ك��وردس��ت��ان ه��ەی��ە‪ ،‬حوكمی‬ ‫عورفییە؟‬ ‫* حوكمی عورفیش نییە‪،‬‬ ‫چونكە حوكمی عورفی‌و ئیعالنی‬ ‫حاڵەتی لەناكاو‪ ،‬دوو رووی یەك‬ ‫دراون‪ ،‬بەس ئ��ەوەن��دەی هەیە‪،‬‬ ‫هەندێك خەڵك دەڵێن‪ ،‬حوكمی‬ ‫عورفی بۆ حاڵەتی عەسكەرییە‌و‬ ‫ئەوی دیكە بۆ حاڵەتی مەدەنییە‪،‬‬ ‫ك��ەوات��ە‪ ،‬ئ��ەوەی لەكوردستاندا‬ ‫ه��ەی��ە‪ ،‬ل��ە حوكمی عورفیش‬ ‫خراپترە‪.‬‬ ‫رۆژن���ام���ە‪ :‬ب����ەاڵم‪ ،‬خەڵك‬ ‫تاوانی بەرامبەر دەكرێت‌و بەبێ‬ ‫بڕیاری دادوەر دەستگیر ده‌کرێت‌و‬ ‫ئیهانە دەكرێت‪ ،‬ئەم هەموو تاوانە‬ ‫دەكرێت‪ ،‬دادگ��ا چی بۆ خەڵك‬ ‫دەكات؟‬ ‫* دەبێت جیاوازیی یاساو‬ ‫واقیع بكەین‪ ،‬بەگوێرەی یاساكانی‬ ‫دەوڵەتی فیدراڵی‌و بە گوێرەی‬ ‫ی��اس��اك��ان��ی ن���اوخ���ۆش‪ ،‬ئەمە‬ ‫هەمووی ت��اوان��ە‪ ،‬ئ��ەوە تاوانەو‬ ‫دەستدرێژیكردنە بۆ سەر ماف‌و‬ ‫ئازادییەكانی خ��ەڵ��ك‪ ،‬دەبێت‬ ‫خەڵك پەنا بباتە بەر دادگا‪.‬‬

‫ئەو تاوانانەی ئێستا‬ ‫دەكرێن‪ ،‬بە زیانی‬ ‫هەرێمیش دەشكێنەوە‪،‬‬ ‫چونكە ئەوە هەڵناگرێت‬ ‫بەوشێوەیە حوكمڕانیی‬ ‫بكەن‪ ،‬ئەو جۆرە‬ ‫حوكمڕانییە‪ ،‬مەترسییە‬ ‫لەسەر هه‌رێمی كوردستان‬

‫رۆژن��ام��ە‪ :‬ب��ەاڵم‪ ،‬دادگاكانی‬ ‫هەرێمی ك��وردس��ت��ان‪ ،‬دەت��وان��ن‬ ‫ب��ڕی��ار ب����دەن‌و ب��ڕی��ارەك��ان��ی��ان‬ ‫جێبەجێبكرێت؟‬ ‫* نەخێر‪ ،‬ئەگەر پەناش بەرێتە‬ ‫بەر دادگای فیدراڵی‪ ،‬ئەوانیش لەو‬ ‫ئاستەدا نین‪ ،‬بۆیە ئەم دەوڵەتە‬ ‫ب��ە كوردستانیشەوە‪ ،‬واڵتێكە‬ ‫تائێستا نەگەیشتووەتە قۆناغی‬ ‫دەوڵەت بوون‪ ،‬مومكین نییە ئەم‬ ‫شێوازە بەردەوام بێت‪ ،‬ئەمە زۆر‬ ‫ترسناكە‪ ،‬ئێمە نەگەیشتووینەتە‬ ‫ئاستی سیستمیش‪ ،‬دیكتاتۆرییش‬ ‫سیستمە‪.‬‬ ‫رۆژنامە‪ :‬ئەی حاڵی مەحاكم‌و‬ ‫دەس��ەاڵت‌و سیستم وا بێت‪ ،‬چار‬ ‫چییە؟‬ ‫* بە رای من‪ ،‬با خەڵك بچێت‪،‬‬ ‫سكااڵ تۆمار بكات لەسەر هەموو‬ ‫دەسەاڵتەكان‪ ،‬لەگەورەترینەوە‪،‬‬ ‫هەر كەس ئیهانەی پێكراوە‌و رێی‬ ‫لێگیراوە كۆبێتەوە‪ ،‬ئەشكەنجە‬ ‫دراوە‪ ،‬هەركەسێك لە شارێكدا‬ ‫رێی لێگیراوە بچێت بۆ شارێكی‬ ‫دیكە‪ ،‬هەقی ئەوە كە بچێت سكااڵ‬ ‫تۆماربكات‪.‬‬ ‫رۆژنامە‪ :‬بەو مەنتیقەی ئەو‬ ‫هەموو سكااڵیە بچنە بەردەستی‬ ‫دادگ�����ا‪ ،‬ئ���ەوی���ش دەك��ەوێ��ت��ە‬ ‫واقیعێكەوە ك��ە ئیتر دەبێت‬ ‫بەدواداچوونیان بۆ بكات؟‬ ‫* تەسەوردەكەم لەم چەند‬ ‫رۆژەدا دوو هەزار حاڵەت هەبێت‪،‬‬ ‫ئەم دوو هەزار حاڵەتە‪ ،‬بەڵگەیەكی‬ ‫باشن‪ ،‬ئەمڕۆش نەكرێت‪ ،‬سبەینێ‬ ‫دەكرێت‪ ،‬ئەوەش دەبێتە بەڵگە‬ ‫ب���ۆئ���ەوەی ك��ە دۆخ���ی دادگ���او‬ ‫دەسەاڵتەكانی ئەم هەرێمە لەو‬ ‫ئاستەدایە‪ ،‬لەگەڵ ئ��ەوەی ئەم‬ ‫مافانە ون نابن‪ ،‬ب��ەاڵم ئەگەر‬ ‫كەس قسە نەكات‪ ،‬ون دەبن‪ .‬ئەو‬ ‫نیزامانەی كە ئێستا میللەتەكانیان‬ ‫لێیان هاتوونەتە دەن��گ‪ ،‬هەموو‬ ‫مەلەفەكانیان هەڵدەدرێتەوە‪ ،‬ئەو‬ ‫تاوانانەشی كە ئێستا دەكرێن‪ ،‬بە‬ ‫زەرەری هەرێمیش دەشكێنەوە‪،‬‬ ‫چونكە هەرێمی كوردستان‪ ،‬ئەوە‬ ‫هەڵناگرێت بەوشێوەیە حوكمڕانیی‬ ‫بكەن‪ ،‬ئەو ج��ۆرە حوكمڕانییە‪،‬‬ ‫م��ەت��رس��ی��ی��ە ل��ەس��ەر هەرێمی‬ ‫كوردستانیش‪.‬‬

‫یاسا به‌شێوه‌ی (انتقائی)‬ ‫پارێزەر ئاكار محەمەد‬ ‫لە ساڵی (‪)2010‬دا‪ ،‬یاسای خۆپیشاندان سەرباری هەموو تێبینی‌و‬ ‫ناڕەزاییەكان‪ ،‬پاش زنجیرەیەك خۆپیشاندان لە دژی‪ ،‬یاساكە پەسەند‬ ‫كرا لە الیەن پەرلەمانی كوردستان‌و سەرۆكایەتی هەرێمەوە‪.‬‬ ‫دەمەوێت لێرەدا باسی كاردانەوە لە بەرامبەر خۆپیشاندان بكەم‬ ‫لە ماوەی رابردوودا‪ ،‬كە بەرامبەر ئەو یاسایەی كە دەسەاڵت شێلگیرانە‬ ‫داكۆكیی لێدەكردو بڕگەو مادەكانیان بۆ هاواڵتییان شیدەكردەوە‪،‬‬ ‫الیەنە باشەكانیان دەخستەڕوو‪ ،‬گوایە یاساكە گیانی خۆپیشاندەر‬ ‫دەپارێزێت‪ ،‬چونكە هەرێم مەترسیی كردەوەی تیرۆریستی لەسەرە‪،‬‬ ‫چەندین جار ئەم پاساوەی بۆ دەرچوواندنی یاساكە درا بە گوێماندا‪،‬‬ ‫بەاڵم ئەوەی بینیمان بە پێچەوانەوە بوو‪ ،‬خۆپیشاندەران لە الیەن‬ ‫خ��ودی دەس��ەاڵت��ەوە تیرۆركران‌و بریندار ك��ران‪ ،‬سووكایەتییان‬ ‫پێكرا‪ ،‬ئەشكەنجەدران‪ ،‬بەبێ فەرمانی دادوەر خرانە زیندانەكانەوە‪،‬‬ ‫هەرچەندە چەندینجار داواكراوە تۆمەتباران رادەستی دادگا بكرێن‪،‬‬ ‫نەك تەنیا رادەست نەكراون‪ ،‬بەڵكو بەردەوام تاوانی زیاتر ئەنجام‬ ‫دەدەن‪ ،‬تا گەیشتە ئەوەی لەبەردەم دادگای سلێمانی‌و بە بەرچاوی‬ ‫ئەندامانی دەسەاڵتی دادوەرییەوە‪ ،‬گرتن‌و ئەشكەنجەدان روویدا‪ ،‬وەك‬ ‫سووكایەتییەك بە یاساو دادگاو ئەنجومەنی دادوەریی‪.‬‬ ‫لە یاساكەدا دوو مادە هەیە‪ ،‬كە سنوور بۆ مامەڵەی هێزی پۆلیس‬ ‫لەگەڵ خۆپیشاندەران دادەنێت‪:‬‬ ‫‪ - 1‬مادەی هەشتەم‪ ،‬بڕگەی دووەم‪ ،‬دەقەكەی بەمشێوەیەیە‪:‬‬ ‫«ئ��ەگ��ەر دەزگ��اك��ان��ی پۆلیس زەحمەتیان ل��ە باڵوەپێكردنی‬ ‫خۆپیشاندەراندا بینی‪ ،‬وێڕای ئەوەی داوایان لێ كراو لەسەر ئەمەش‬ ‫سووربوون‪ ،‬بۆی هەیە هۆكاری مۆرك مەدەنی بۆ باڵوەپێكردنی‬ ‫خۆپیشاندەران بەكاربهێنێت»‪ ،‬بینیمان هۆكاری مۆرك مەدەنی‪ ،‬یان‬ ‫بەكار نەهاتووە‪ ،‬یان بەكارهێنانەكەی بەشێوەیەك بووە كە زۆرترین‬ ‫زیانی داوە لە خۆپیشاندەران‪.‬‬ ‫‪ - 2‬مادەی یازدەیەم‪ ،‬بڕگەی یەكەم‪ ،‬لە یاساكەدا هاتووە‪« :‬لە‬ ‫حاڵەتێكدا كە دەزگای پۆلیس لە سنووری دەسەاڵتی دەرچوون بۆ‬ ‫بەكارهێنانی هێزی لە رادەبەدەر لە دژی خۆپیشاندەران‪ ،‬ئەوا رێگەی‬ ‫یاسایی بەرامبەریان ده‌گیرێته‌به‌ر؛ بەپێی یاسا جێبەجێكراوەكان»‪.‬‬ ‫كەواتە هەر ئەندامێكی هێزەكانی پۆلیس هێزی لە رادەب��ەدەری‬ ‫بەكارهێنا‪ ،‬ئەوا یاسا پارێزگاری ناكات‌و پێویستە ره‌وان��ەی دادگا‬ ‫بكرێت‌و بەپێی یاسای سزادانی عێراقی مامەڵەی لەگەڵدا بكرێت‪ ،‬ئەم‬ ‫دوو مادەیەی كە گیانی خۆپیشاندەرانی پێ دەپارێزرا‪ ،‬پێچەوانەكانی‬ ‫پەیڕەو كرا‪.‬‬ ‫دەمێنێتەوە بڵێم؛ ناكرێت یاسا بەشێوەی (انتقائی) بەكاربهێنرێت‪،‬‬ ‫ئ��ەو م��ادەو بڕگانەی لە ب��ەرژەوەن��دی��ی دەس��ەاڵت��ە‪ ،‬بە تەواویی‬ ‫جێبەجێبكرێت‌و ئەوەی لە بەرژەوەندیی خۆپیشاندەرانیشە كاری‬ ‫پێنەكرێت‪ ،‬چونكە لە مادەی پانزه‌یه‌می یاساكەدا هاتووە‪« :‬پێویستە‬ ‫لەسەر ئەنجومەنی وەزیران‌و الیەنە پەیوەندیدارەكان‪ ،‬حوكمەكانی‬ ‫ئەم یاسایە جێبەجێ بكەن»‪ ،‬بەاڵم هەندێكی جێبەجێكراوەو ئەوەی‬ ‫كە سنوور بۆ دەسەاڵتیش داده‌نێت پشتگوێخراوە‪ ،‬بەاڵم سەرەڕای‬ ‫ئەوە داوام لە هەموو ئەو خۆپیشاندەرانەیە كە تاوانیان دەرهەق‬ ‫كراوە لە الیەن دەسەاڵتەوە‪ ،‬سكااڵی یاسایی خۆیان تۆمار بكەن بۆ‬ ‫بەدۆكیۆمێنتكردنی ئەو تاوانانە‪ ،‬تاکو بكرێت ‌ه فشار لەسەر دەسەاڵت‬ ‫بۆ دووبارە نەكردنەوەو چەسپاندنی حوكمی یاسا لەسەر پێشێلكارانی‬ ‫یاسا‪ ،‬چونكە تەنیا چارەسەر پابەندبوونە بە یاسا‪.‬‬

‫پارێزەرانی سەربەخۆ؛ دەبنە ئامانجی هێزەكانی ئاسایش‬ ‫بەدواداچوونی‪ :‬پ‪ .‬سلێمانی‬

‫‪........................................................‬‬

‫پ����ارێ����زەرێ����ك‪ ،‬ل���ەالی���ەن‬ ‫ئاسایشەوە «دەڕفێنرێت»‌و هەوڵی‬ ‫دەستگیركردنی یەكێكی دیكەش‬ ‫دەدرێت‌و پارێزەرانیش‪ ،‬هۆكارەكەی‬ ‫دەگەڕێننەوە بۆ ئەوەی‪ ،‬بەرگریی‬ ‫لە قوربانییان‌و هاواڵتییان دەكەن‬ ‫دەستدرێژییەكانی‬ ‫لەبەرامبەر‬ ‫دەسەاڵتدا‪.‬‬ ‫رۆژی سێشەممە‌و لەوكاتەی‬ ‫بڕیاربوو‪ ،‬خوێندكارانی زانكۆ‪،‬‬ ‫خۆپیشاندانێك بۆ بەردەم خانەی‬ ‫داد لە سلێمانی ئەنجامبدەن‪،‬‬ ‫لەبەرامبەر ئازارو ئەشكەنجەدانی‬ ‫رۆژنامەنووساندا‪،‬‬ ‫هاواڵتییان‌و‬ ‫ه��ەڵ��وێ��س��ت��ی��ان وەرگ�������رت‪،‬‬ ‫ب��ەوه��ۆی��ەش��ەوە‪ ،‬ه��ه‌ن��دێ ل��ەو‬ ‫پارێزەرانە‪ ،‬كەوتنە بەر شااڵوی‬ ‫رفاندن‌و هەوڵی دەستگیركردنیان‬ ‫دراوە‪.‬‬ ‫رۆژی دواتر‪ ،‬هێزێكی ئاسایش‬ ‫لە شەقامی كاك ئەحمەدی شێخ‌و‬ ‫لە نزیك «مزگەوتی گ��ەورە»ی‬ ‫شاری سلێمانی‪ ،‬پارێزەر «رازاو‬ ‫ع���ەب���دول» ئ��ەن��دام��ی گ��رووپ��ی‬ ‫پارێزەرانی سەربەخۆی رفاند‌و دوای‬

‫ماوەیەك هێشتنەوەی لە ئاسایشی‬ ‫ناوشار‌و ئاسایشی سلێمانی‪ ،‬دواتر‬ ‫لەژێر فشاردا ئازادكرا‪.‬‬ ‫رازاو عەبدول‪ ،‬بۆ «رۆژنامە»ی‬ ‫روونكردەوە‪ :‬كە رۆژی چوارشەممە‪،‬‬ ‫ل���ەالی���ەن س��ێ ئ��ۆت��ۆم��ب��ێ��ل��ەوە‪،‬‬ ‫تەكسییەك‌و دوو ئۆتۆمبێلی جۆری‬ ‫پەترۆڵ‪ ،‬رفێنراوە بەرەو ئاسایشی‬ ‫ن���اوش���ارو دوای دوو س�ه‌ع��ات‬ ‫هێشتنەوەی‪ ،‬ره‌وان��ەی ئاسایشی‬ ‫گشتیی كراوە‪ ،‬پاشان ویستوویانە‬ ‫ب����ەرەو ف��ەرم��ان��دەی��ی گشتیی‬ ‫بیگوازنەوە‪ ،‬بەاڵم بەهەوڵی هەموو‬ ‫الیەك‪ ،‬ئازاد كراوە‪.‬‬ ‫وتیشی‪« :‬ئ��ەوەی بەرامبەر‬ ‫م��ن ك���را‪ ،‬ت��ی��رۆر ب���وو‪ ،‬چونكە‬ ‫بەرنامەڕێژیی بۆ كرابوو‪ ،‬پالنی‬ ‫بۆ دان��راب��وو‪ ،‬چونكە سێ كەس‬ ‫بەچەكەوە هاتنە بەردەمم‪ ،‬دوو‬ ‫سەیارەی تر لە پشتیانەوە بوو‪،‬‬ ‫ئ��ەوە بەرنامەڕێژیی بۆ كرابوو‪،‬‬ ‫منیان خستە تەكسییەكەوە‌و‬ ‫پەردەكەیان دادای���ەوەو مۆبایل‌و‬ ‫هەموو شتەكانیان لێوەرگرتم‪،‬‬ ‫دوای گواستنەوەم بۆ ئاسایشی‬ ‫ن��اوەن��دی ش��ار‪ ،‬بەرپرسەكەیان‬ ‫«خالید سیتەكی» دوای بێنەو‬ ‫بەردەیەكی زۆر‪ ،‬پێیوتم‪ ،‬كاری‬

‫من تەوابوو‪ ،‬چونكە كارەكەی ئەو‪،‬‬ ‫تەنیا رفاندنی من بوو‪ ،‬دواتر لە‬ ‫ئاسایشی سەرەوە‪ ،‬ناو و ژمارەی‬ ‫تەلەفۆن‌و ناونیشانی مێردو منداڵ‌و‬ ‫ك���ارو شوێنی نیشتەجێبوون‌و‬ ‫هەموو پرسیارێكیان لێكردم‪ ،‬هیچ‬ ‫شتێكیان نەدەنووسییەوە‪ ،‬تەنیا بۆ‬ ‫ترساندن‌و تۆقاندنی من بوو»‪.‬‬ ‫هۆكاری دەستگیركردنەكەشی‪،‬‬ ‫گ��ەڕان��دەوە بۆ ئ���ەوەی‪« :‬رۆژی‬ ‫پێشووتر‪ ،‬لەو رووداوەی بەردەم‬ ‫دادگ���ادا‪ ،‬هەڵوێستمان هەبووە‌و‬ ‫میدیاكانمان ئ���اگ���ادارك���ردەوە‬ ‫ل��ەوەی‪ ،‬چۆن بێڕێزیی بەرامبەر‬ ‫س���ەروەری���ی ی��اس��ا دەك��رێ��ت‌و‬ ‫دادوەرەك��������ان بێهەڵوێستن‌و‬

‫«تائێستا‪ ،‬نازانم‬ ‫فەرمانی گرتنم هەیە‪،‬‬ ‫ئەگەر هەشبێت‪،‬‬ ‫نایاساییە»‬

‫ئاماژەیەك ب��وو ب��ۆئ��ەوەی‪ ،‬ئەم‬ ‫واڵت���ە واڵت���ی میلیشیایە‪ ،‬نه‌ک‬ ‫ی��اس��ا‪ ،‬ب��ۆی� ‌ه ت��ەس��ەور دەك���ەم‪،‬‬ ‫هەرئەوەبووە‌و لە رۆژی پێشووەوە‬ ‫ب��ەدوام��ەوە ب���وون»‪ .‬هۆكارێكی‬ ‫دی��ك��ەی دەستگیركردنەكەشی‪،‬‬ ‫دەگەڕێنێتەوە بۆئەوەی كە ئەندامی‬ ‫گرووپی پارێزەرانی سەربەخۆیە‪.‬‬ ‫گرووپی پارێزەرانی سەربەخۆی‬ ‫سلێمانی‪ ،‬لە زیاتر لە (‪ )50‬ئەندام‬ ‫پێكهاتووە‪ ،‬ب��ۆ داكۆكیكردنی‬ ‫بێبەرامبەر لەو كەسانەی لەپێناو‬ ‫مافی گشتیدا‪ ،‬ت��ووش��ی ئ��ازارو‬ ‫ئەشكەنجەو گرتن‌و شەهیدكردن‬ ‫دەب�ن‌و تا ئێستا زیاتر لە (‪)100‬‬ ‫كەیسی رووداوەك���ان���ی (‪)17‬ی‬ ‫شوباتی سلێمانی‌و رۆژانی دواتریان‬ ‫وەرگرتووە‌و كاری لەسەر دەكەن‪.‬‬ ‫هەمان رۆژ‪ ،‬دوو مەفرەزەی‬ ‫ئاسایش‪ ،‬هەڵدەكوتنە سەر ماڵی‬ ‫پارێزەر‪« ،‬بێستون محەمەد» بە‬ ‫مەبەستی دەستگیركردنی‌و بەهۆی‬ ‫ئەوەی لەماڵەوە نەبووە‪ ،‬بەردەستی‬ ‫هێزەكانی ئاسایش نەكەوتووە‪.‬‬ ‫بێستون م��ح��ەم��ەد س��اڵ��ح‪،‬‬ ‫ل��ەوب��ارەی��ەوە ب��ە «رۆژن��ام��ە»ی‬ ‫راگ��ەی��ان��د‪« :‬س��ەرق��اڵ��ی ك��اری‬ ‫پیشەیی خۆم ب��ووم‪ ،‬بێئاگابووم‬

‫ل���ەوەی ئ��ەم��ری گرتنم هەبێت‪،‬‬ ‫دواتر پەیوەندیم پێوەكرا كە بەدوو‬ ‫مەفرەزەو‌ه چوون بۆ گرتنم‌و من‬ ‫لەماڵەوە نەبووم‌و چوونەتە ئەو‬ ‫شوێنەی كە زانیویانە بۆ كوێ‬ ‫دەچم‪ ،‬بۆ ئەوەی بمگرن»‪.‬‬ ‫س��ەب��ارەت ب��ەوەی فەرمانی‬ ‫دادگا هەبووە بۆ دەستگیركردنی‪،‬‬ ‫وتی‪« :‬تائێستا‪ ،‬نازانم فەرمان‬ ‫ه���ەی���ە‪ ،‬ئ���ەگ���ەر ه��ەش��ب��ێ��ت‪،‬‬ ‫نایاساییە‪ ،‬چونكە بەپێی یاسای‬ ‫پارێزەرایەتیی هەرێم‪ ،‬دەبوو پێشتر‬ ‫ئاگادار بكرێمەوە بۆ چوونە بەردەم‬ ‫دادگا»‪.‬‬ ‫ب��ەپ��ێ��ی م����ادەی (‪ )23‬لە‬ ‫یاسای پارێزەرایەتیی هەرێمی‬ ‫كوردستان‪ ،‬هەر پارێزەرێك كە‬ ‫دادگا داوای بكات بۆ وتەوەرگرتن‪،‬‬ ‫یان لێكۆڵینەوە‪ ،‬یان ناردنە بەردەم‬ ‫دادگ���ا‪ ،‬پێویستە خ��ۆی ئاگادار‬ ‫بكرێتەوە‪ ،‬لەگەڵ ئەوەشدا دەبێت‬ ‫نوێنەرێكی سەرۆكی سەندیكا لە‬ ‫دانیشتنەكاندا ئامادەبێت‪.‬‬ ‫بە وت��ەی پ��ارێ��زەر بێستون‬ ‫محەمەد‪« :‬لەبەرئەوەی پارێزەران‪،‬‬ ‫پایەیەكی گرنگی كۆمەڵگەن‌و رۆڵی‬ ‫كاریگەریان هەیە لە گه‌ڕاندنەوەی‬ ‫م��اف‌و ئ��ازادی��ی��ەك��ان��دا‪ ،‬گرووپی‬

‫پارێزەرانی سەربەخۆش هەردەم‬ ‫لەپێناو خزمەتكردنی خەڵكدا‪،‬‬ ‫خۆبەخشنانە ك��اری پیشەییمان‬ ‫ئ��ەن��ج��ام��داوە‪ ،‬ل��ەس��ەر سیستمی‬ ‫هەرێمیش قسەمان ك���ردووە لە‬ ‫میدیاكاندا‪ ،‬ئەوە هۆكاری ئەوەیە‬ ‫كە بكرێینە ئامانج»‪.‬‬ ‫هەروەك پارێزەر رازاو عەبدول‬ ‫ئ��ام��اژەی بۆ ك��رد‪« :‬ئێم ‌ه وه‌ک‬ ‫پ��ارێ��زەران‪ ،‬بەرگریی لە مافی‬ ‫خەڵك دەك��ەی�ن‌و ئیفلیجیی ئەو‬ ‫یاسایە دەردەخەین‪ ،‬كە ناتوانێت‬ ‫مافی هاواڵتی بەدەستبهێنێت‪،‬‬ ‫ئ��ەو یاسایە‪ ،‬ب��ۆ ب��ەرژەوەن��دی��ی‬ ‫ب��ەرپ��رس��ەك��ان داڕێ���ژراوەت���ەوە‪،‬‬ ‫ئ����ەوەی ئ���ەو رۆژە ب��ەرام��ب��ەر‬ ‫پ��ارێ��زەران ك��را‪ ،‬نیشانی دا كە‬ ‫ئەم واڵتە یاسای تێدا نییە‌و لەم‬ ‫واڵتەدا ئەنجومەنی قەزا سەروەر‬ ‫نییە‪ ،‬وەرە سەیری ئەو یاسایە‬ ‫بكە‪ ،‬ل��ەوالوە ئەوانەی فەرمانی‬ ‫ده‌ستگیرکردنیان بۆ دەرچ��ووە‪،‬‬ ‫حیزبەكانی حاكم‪ ،‬تەسلیمیان‬ ‫ناكەن‪ ،‬بەاڵم لەهەمانكاتدا‪ ،‬ئیهانە‬ ‫بــــە پ��ارێ��زەرەك��ان ك���راوە كە‬ ‫(رۆب)یان لەبەردابووەو هێزەكەش‬ ‫لەبەردەرگای دادگ��ادا بوو‪ ،‬ئێمە‬ ‫سكااڵمان ت��ۆم��ارك��رد‪ ،‬فەرمانی‬

‫گرتنیان بۆ دەرنەكردن‪ ،‬ئەم یاسایە‬ ‫لە سەردەمی بەعسەوە دەستكاریی‬ ‫نەكراوە‪ ،‬چونكە ئەمانیش پەیڕەوی‬ ‫هەمان سیاسەتی بەعس دەكەن»‪.‬‬ ‫لەبەرامبەر ئەو سوكایەتییانەی‬ ‫پێیانكراوە‪ ،‬پ��ارێ��زەران رێگای‬ ‫یاسایی دەگرنەبەرو سكااڵ لەسەر‬ ‫ئ��ەو الیەنانە ت��ۆم��اردەك��ەن كە‬ ‫«بێڕێزیی»یان بەرامبەر كردوون‪.‬‬ ‫لەو رووەوە‪ ،‬بێستون محەمەد‪،‬‬ ‫وت��ی‪« :‬ب���ەدواداچ���وون دەك��ەم‌و‬ ‫بێدەنگ ن��اب��م‪ ،‬ل��ەب��ەردەم یاسا‬ ‫ئامادە ده‌بم‪ ،‬بەجۆرێك بۆ هەمووان‬ ‫وەكیەك بێت‪ ،‬ناكرێت بۆ ئێمە‬ ‫بەدواچوونی یاسایی بكرێت‪ ،‬بەاڵم‬ ‫بكوژانی هاواڵتییان سەربەست‬ ‫بن‪ ،‬بۆیە لە رێگەی ئاشتییانەو‬ ‫یاساییانەوە‪ ،‬كاردەكەین‌و داوای‬ ‫هەڵوێستیش ل��ە سەندیكای‬ ‫پارێزەران دەكەین»‪.‬‬ ‫ه�����ەروەك‪ ،‬رازاو ع��ەب��دول‬ ‫وتی‪« :‬هەموو رێگایەكی یاسایی‬ ‫دەگرمەبەرو دەست لەو سكااڵیەش‬ ‫هەڵناگرم ک ‌ه رۆژی پێشووتر لەسەر‬ ‫«عەقید ئازاد عومەر» ئەفسەری‬ ‫پێشمەرگە تۆمارم كرد‪ ،‬كە جنیۆی‬ ‫پێداین‌و سوكایەتی بە پارێزەران‌و‬ ‫پیرۆزییەكان كرد»‪.‬‬


‫ذمارة (‪ )631‬سيَشةممة ‪2011/4/26‬‬

‫‪hewal.rozhnama@gmail.com‬‬

‫ئۆپۆزسیۆن؛ بەردەوام دەبێت لە بایكۆتكردنی پەرلەمان‬

‫رۆژنامە‪ :‬هەرس ‌ێ فراكسیۆنی‬ ‫ئ��ۆپ��ۆزس��ی��ۆن (گ����ۆڕان‪ ،‬ك��ۆم��ەڵ‪،‬‬ ‫یەكگرتوو) تا دوێن ‌ێ ‪ ،4/25‬بەردەوام‬ ‫بوون لەسەر بایكۆتكردنی دانیشتنە‬ ‫ئاساییەكانی پەرلەمانی كوردستان‌و‬ ‫ب��ەش��داری��ی��ان لەگفتوگۆكردنی‬

‫پڕۆژەیاساكان ‌ی دەستە ‌ی نەزاهە‌و‬ ‫قەدەغەكردنی رێكخستن ‌ی حیزبیی‌‬ ‫لە دامودەزگا ئەمنییەكانی حكومەتدا‬ ‫نەكردووه‌‪.‬‬ ‫عومەر عەبدولعەزیز‪ ،‬سەرۆكی‬ ‫فراكسیۆنی یەكگرتوو لە پەرلەمانی‬

‫ك��وردس��ت��ان‪ ،‬ب��ە «رۆژن���ام���ە»ی‬ ‫راگەیاند‪« :‬وەك فراكسیۆنەكانی‬ ‫ئۆپۆزسیۆن‪ ،‬لەهەفتەی راب��ردوودا‪،‬‬ ‫كەمێك نەرمیمان نواند بە مەرجی‬ ‫ئ��ەوەی ئ��ەو یاسایانەی رەهەندی‬ ‫نیشتمانییان هەیە‪ ،‬تاوتو ‌ێ بكرێن‪،‬‬

‫ب���ەاڵم دەس����ەاڵت بەدەنگمانەوە‬ ‫نه‌هات»‪.‬‬ ‫سەرۆكی فراكسیۆنی یەكگرتوو‪،‬‬ ‫وتیشی‪« :‬ب�����ەردەوام دەب��ی��ن لە‬ ‫بایكۆتكردنی دانیشتنە ئاساییەكانی‬ ‫پەرلەمان‪ ،‬چونكە پارێزگای سلێمانی‪،‬‬

‫كراوەتە سەربازگە‌و دەسەاڵت بەهێز‬ ‫وەاڵم��ی خۆپیشاندەران دەدات��ەوە‪،‬‬ ‫ب���ەاڵم رەن��گ��ە ب��ۆ گفتوگۆكردنی‬ ‫بودجەی ‪2011‬ی هەرێم‪ ،‬بەشداریی‬ ‫ب��ك��ەی��ن‪ ،‬چ��ون��ك��ە پ��ەی��وەن��دی��ی‬ ‫راستەوخۆی بەخەڵكەوە هەیە»‪.‬‬

‫پەرلەمانتاران؛ متمانە بە «لەشكری ئەرەز» ناكەن‬ ‫«حەسیر مەیان»‬ ‫ئه‌له‌ند مه‌حوی‬ ‫لەدوای دانیشتنە نائاساییەكەی رۆژی (‪)4/19‬ی پەرلەمانی كوردستان‪،‬‬ ‫جارێكی تر بە فەرهەنگی كوردیدا گەڕامەوە‪ ،‬تابزانم وشەی «حەسیر‬ ‫مەیان» مانای چی دەگەیەنێت‪ ،‬تا سەرۆكی پەرلەمانی كوردستان بەو‬ ‫ساناییە لە كۆنگرەی رۆژنامەوانیدا لەدژی پەرلەمانتارێك بەكاریبهێنێت‪.‬‬ ‫«حەسیر مەیان»‪ ،‬بەپێی دەرەنجامەكانی گەڕانی من‪ ،‬زاراوەیەكە‬ ‫گوزارشت لە «لێدانێك دەكات كە كەسی لێدراو وەك حەسیر لەزەویدا‬ ‫رابكێشرێت‌و لەپەل‌و پۆ بخرێت»‪ .‬لەڕاستیشدا پۆستەكەی كەمال‬ ‫كەركوكی‪ ،‬رێگەی پێنادات ئەم جۆرە وتانە لەناو پەرلەماندا بەگاڵتەش‬ ‫دەرببڕێت‪ ،‬چ جای ل ‌ه کۆنگره‌ی رۆژنامه‌وانییداو هه‌روه‌ها بتوانێت بەكردەوە‬ ‫جێبەجێی بكات‪.‬‬ ‫پەرلەمانتار‪ ،‬پێشەوا تۆفیق‪ ،‬لە دانیشتی ژمارە (‪)9‬دا رۆژی (‪،)4/19‬‬ ‫كە تایبەت بوو بە لێپرسینەوە لە وەزیری ناوخۆی حكومەتی هەرێمی‬ ‫كوردستان‪ ،‬لەكاتی «متمانە دانەوە» بە وەزیری ناوخۆ (‪ )2‬دەبە ئاوی‬ ‫گرتە سەرۆكی پەرلەمانی كوردستان‪ ،‬ئەم هەڵوێستەی ئەو پەرلەمانتارە‬ ‫بەشێوەیەك سەرۆكی پەرلەمانی نیگەرانكرد‪ ،‬كە نەیتوانی لە كۆنگرە‬ ‫رۆژنامەوانییەكەی دواتریدا بیشارێتەوە‌و پەرچەكردار نیشان نەدات‪ ،‬بۆیە‬ ‫وتی‪« :‬ئێمە دەمانتوانی ئەو پەرلەمانتارە «حەسیر مەیان» بكەین»‪.‬‬ ‫ئەوانەی چاودێریی خولی سێیەمی پەرلەمانی كوردستان دەكەن‪،‬‬ ‫باش دەزانن كە چۆن لەم خولەدا‌و بە سەرۆكایەتی كەمال كەركوكی‪،‬‬ ‫ئازادیی لە پەرلەماندا لەقاڵب دراوە‌و بە كردەوە پەرلەمان لە دەسەاڵت‌و‬ ‫ئامانج‌و مەهامە گرنگەكانی دابڕاوە‌و كراوەتە قوربانی ئەجێندای حیزبە‬ ‫حاکمه‌كان‪ ،‬پەرلەمانتاریش وەك بەشێك لەو بێبایەخكردنەی پەرلەمان‬ ‫بووەتە فەرمانبەرێكی ئاسایی‌و هەر رۆژە‌و بەشێوازێك بێڕێزیی پێدەكرێت‪.‬‬ ‫ئێمە باش لە موعاناتی هاوڕ ‌ێ پەرلەمانتارەكانمان دەگەین‪ ،‬رۆژێك لە‬ ‫فەرمانگەكان دەكرێنە دەرەوە‌و رۆژێكیش لەناو پەرلەماندا لێیان دەدرێت‌و‬ ‫رۆژی دواتریش هەر لەناو پەرلەماندا زیندانیی دەكرێن‪ ،‬ئەوان زۆر رێگەیان‬ ‫تاقیكردەوە بۆ ئەوەی سەرۆكایەتی پەرلەمان تێبگەیەنن‪ ،‬كە ئەوە رێگە‬ ‫راستەكە نییە سەرۆكایەتی كاری پێدەكات‪ ،‬بەاڵم «داواكاریی ئۆپۆزسیۆنە‪،‬‬ ‫گوێی لێ ناگیرێت»‪.‬‬ ‫هەڵوێستەكەی پێشەوا تۆفیق‪ ،‬دەڕبرێنێك بوو گوزارشتی لەو‬ ‫«تووڕەییە» دەكرد‪ ،‬كە پەرلەمانتارانی ئۆپۆزسیۆن هەستی پێدەكەن‌و‬ ‫پێوەی دەتلێنەوە‪ ،‬تووڕەییەك كە سەرۆكایەتی پەرلەمان ئاگاداردەكاتەوە‬ ‫لەوەی چیتر ناتوانن قبووڵی متمانەدانەوە بە وەزیرێك بكەین‪ ،‬كە بكوژانی‬ ‫خۆپیشاندەران دەپارێزێت‪ ،‬توڕەییەك كە رێگە نادات پەرلەمان بكرێتە‬ ‫دەزگایەك پرۆژەكانی حیزبی حاكم تێپەڕێنێ‌‌و پرۆژەكانی ئۆپۆزسیۆن‬ ‫بسووتێنێت‌‪ .‬لێره‌یشدا مه‌به‌ستم هه‌ڵسه‌نگاندنی ئه‌و هه‌ڵوێسته‌ی نییه‌‪،‬‬ ‫به‌ڵکو ته‌نها توڕه‌ییه‌که‌یه‌تی‪.‬‬ ‫ئەگەر سەرۆكی پەرلەمانی كوردستان پەرلەمانتارانی ئۆپۆزسیۆن‌و‬ ‫دەسەاڵتی بە یەك چاو سەیربكردایە‪ ،‬بیری لە «حەسیر مەیان»كردنی‬ ‫پەرلەمانتاران نەدەكردەوە‪ ،‬تەنانەت ئەگەر هەڵوێستێكی جیاوازیشی‬ ‫ببینیایە‪ ،‬بەڵكو بیری لە گ��ەڕان��دن��ەوەی متمانە دەك���ردەوە بۆ ئەو‬ ‫پەرلەمانتارەی كە دەست بۆ پرۆژەكانی ركابەرەكەی بەرز ناكاتەوە‪.‬‬

‫راپۆرتی پ‪ .‬دهۆک‬

‫راپۆرتی‪ :‬ئاوارە حەمید‬

‫‪.....................................................‬‬

‫هەولێر‬

‫پەرلەمانتارانی كوردستان‪،‬‬ ‫متمانە بە «لەشكری ئەرەز»‬ ‫ناكەن‪ ،‬كە هێزێكی پارتییە‌و‬ ‫پ��اس��ەوان��ی��ی ل��ە پ��ەرل��ەم��ان��ی‬ ‫ك���وردس���ت���ان دەك������ات‌و ب��ەم‬ ‫ه��ۆی��ەش��ەوە‪ ،‬گ��وم��ان دەك��ەن‪،‬‬ ‫ل��ە رووداوەك���ان���دا الیەنگریی‬ ‫بۆ پەرلەمانتارانی «پارتی‌و‬ ‫دەسەاڵت» بكەن‪.‬‬ ‫بەپێی م���ادەی (‪ )91‬لە‬ ‫پ��ەی��ڕەوی ناوخۆی پەرلەمانی‬ ‫كوردستان‪ ،‬پەرلەمان پاسەوانی‬ ‫تایبەت بەخۆی هەیە‪ ،‬بەاڵم‬ ‫ئەمە سێیەم خولی پەرلەمانی‬ ‫كوردستانە كە پاسەوانی تایبەت‬ ‫بەخۆی نییە‌و ئەو هێزەی ئێستا‬ ‫پاسەوانیی پەرلەمان دەك��ات‪،‬‬ ‫سەر بە «لەشكری ئ��ەرەز»ه‌‪،‬‬ ‫كە هێزێكی پارتی دیموكراتی‬ ‫فۆتۆ‪ :‬رۆژنامه‌‬ ‫كوردستانە‌و ب��ەردەوام لەنێوان رێگ‌ا ب ‌ه راگه‌یاندنه‌کان نادرێت بچن ‌ه هۆڵی په‌رله‌مانه‌وه‌ ‬ ‫ئەنجومەنی وەزیران‌و پەرلەماندا‪،‬‬ ‫ك��ات��ێ��ك پ��ەرل��ەم��ان��ت��ارێ��ك��ی لە بری ئەوەی فازڵ بەشارەتی‌و ك��وردس��ت��ان‪ ،‬دەڵ��ێ��ت‪« :‬ئەمە حیزبیی‪.‬‬ ‫ئاڵوگۆڕیان پێدەكرێت‪.‬‬ ‫دك��ت��ۆر ئ��ەح��م��ەد وەرت���ی‪،‬‬ ‫ئ��ەم ه��ێ��زان��ە‪ ،‬لەچەندین فراكسیۆنی گ��ۆڕان‪ ،‬دوو بوتڵ پاسەوانەكانی ب��گ��رن‪ ،‬بەڵكو كێشەیەكە‌و ماوەیەكی دوورودرێژە‬ ‫فراكسیۆنەكانی‬ ‫ب���ۆن���ەدا‪ ،‬بێالیەنیی خ��ۆی��ان ئاوی گرتە سەرۆكی پەرلەمان‪ ،‬پارێزگارییان لێكردن‪ ،‬تەنیا قسەی لەسەر دەكرێت‪ .‬بەپێی رێ��ك��خ��ەری‬ ‫نەپاراستووە‪ ،‬هەر لە هێرشكردنە لەالیەن پاسەوانانی سەرۆكی لەبەر ئەوەی كە تۆمەتبارەكە‪ ،‬پ��ەی��ڕەوی ن��اوخ��ۆ‪ ،‬پەرلەمان پەرلەمان‪ ،‬وتی‪« :‬چەندینجار داوا‬ ‫س����ەر ع���ەدن���ان ع��وس��م��ان‪ ،‬پەرلەمانەوە‪ ،‬هێرشی كرایە سەر‪ ،‬كەسێكی پارتییە‪ ،‬بۆیە ئەم هێزە هێزی تایبەت بە خۆی هەیە‌و لە سەرۆكی پەرلەمان كراوە‪ ،‬بۆ‬ ‫پەرلەمانتاری فراكسیۆنی گۆڕان‌و ب��ەاڵم پەرلەمانتاران رێگرییان بێالیەن نییە‌و هێزی پارتییە‪ ،‬دەبێت ئەوهێزە پاسەوانیی لە ئەوەی پەرلەمان هێزێكی تایبەت‬ ‫ئەركیشە لەسەر سەرۆكایەتیی پەرلەمانتاران‌و تەالری پەرلەمان بەخۆی هەبێت‪ ،‬وەاڵمی سەرۆكی‬ ‫بێدەنگیی ئ��ەو هێزە لەكاتی لێكردن‪.‬‬ ‫ب���وره���ان رەش��ی��د گ��وڵ��ە‪ ،‬پەرلەمان‌و پارتی‪ ،‬ئەو هێزەیان ب��ك��ات‪ ،‬چەندین پەرلەمانتار پەرلەمان ئ��ەوە ب��ووە‪ ،‬كە ئەم‬ ‫پەالماردانی بورهان رەشیدی‬ ‫پ��ەرل��ەم��ان��ت��ار ل��ەالی��ەن ف��ازڵ پەرلەمانتاری فراكسیۆنی گۆڕان‪ ،‬كە بە نایاسایی لە پەرلەمانە‪ ،‬داوای��ان ك��ردووە‪ ،‬ئەو مادەیەی هێزە سەربەخۆیە‌و تایبەتە بە‬ ‫بە «رۆژنامە»ی راگەیاند‪« :‬ئەو ببه‌نە دەرەوەی پەرلەمان‪ ،‬چونكە پ��ەی��ڕەوی ن��اوخ��ۆ‪ ،‬جێبەجێ پەرلەمان»‪.‬‬ ‫بەشارەتی‌و پاسەوانەكانییەوە‪.‬‬ ‫ئ��ەو پەرلەمانتارە‪ ،‬باسی‬ ‫هەروەها بەپێی پەیڕەوی هێزە‪ ،‬هێزی پارتی دیموكراتی بەڕاستی هەڕەشەیە بۆ سەر بكرێت»‪.‬‬ ‫س�����ەرۆك�����ی ی��ەك��ێ��ت��ی��ی ل��ەوەك��رد‪« :‬چەندینجار‪ ،‬باس‬ ‫ناوخۆی پەرلەمان‪ ،‬جگە لەو هێزە ك��وردس��ت��ان��ە‌و پ��ێ��ی دەڵ��ێ��ن ژیانی ئەندامانی پەرلەمان»‪.‬‬ ‫ساڵی راب��ردووش‪ ،‬زیاتر لە پەرلەمانتاران‪ ،‬باسی لەوەكرد‪ :‬ل����ەوەك����راوە‪ ،‬ئ���ەو ه��ێ��زە لە‬ ‫تایبەتەی پەرلەمان‪ ،‬بۆ پاسەوانی «لەشكری ئ���ەرەز»‪ ،‬ئەمەش‬ ‫هیچ بەپرس‌و پەرلەمانتارێك‪ ،‬بە پێچەوانەی م��ادەی (‪)91‬ی لە (‪ )50‬پەرلەمانتار‪ ،‬ئیمزایان لەدژی ب��ۆ ه��ی��چ پ��اس��ەوان��ێ��ك��ی ه��ەر پ��ەرل��ەم��ان��ەوە ب��ۆ ئەنجومەنی‬ ‫سەرۆكی پەرلەمانیشەوە‪ ،‬نییە‪ ،‬پەیڕەوی ناوخۆی پەرلەمانە‪ ،‬بەرپرسێكی ئەمنیی پەرلەمان بەرپرسێك‌و پەرلەمانتارێک‪ ،‬بە وەزی��ران‌و دەزگاكانی حكومەت‪،‬‬ ‫بچنە ن��او ت���ەالری پەرلەمان‪ ،‬كە دەبێت پەرلەمان ئەو هێزە بەناوی (سیپان) ك��ۆك��ردەوە‪ ،‬سەرۆكی پەرلەمانیشەوە‪ ،‬نییە‪ ،‬ئ��اڵ��وگ��ۆڕی��ان پ��ێ��ك��راوە‌و لەژێر‬ ‫چ��اودێ��ری��ی پەرلەماندا نییە‪،‬‬ ‫بەاڵم ئێستا پاسەوانانی سەرۆكی دروست بكات‌و سەر بە پەرلەمان لەبەرامبەر ئ��ەو هەڵوێستەی بچنە ناو هۆڵی پەرلەمانەوە‪.‬‬ ‫پەرلەمانی كوردستان‪ ،‬وەك ئەمەش مانای ئەوەیە‪ ،‬ئەم هێزە‬ ‫بەرامبەر پەرلەمانتار‪ ،‬عەدنان‬ ‫پەرلەمان‪ ،‬جگە لەوەی دەچنە بێت‪ ،‬نەك سەر بە پارتی»‪.‬‬ ‫دەرب����ارەی بێالیەنیی ئەو عوسمان نواندی‌و وتبووی «ئەگەر زۆرینەی بڕیار‌و یاساكانی تر‪ ،‬تایبەت نییە بە پەرلەمان»‪.‬‬ ‫ن��او پەرلەمانەوە‪ ،‬دەچنە نا‌و‬ ‫وەرتی‪ ،‬داوا دەكات‪ ،‬كار بە‬ ‫پ��ەرل��ەم��ان‌و هێزە‪ ،‬ئەو پەرلەمانتارە‪ ،‬وتی‪ :‬ن��اچ��ارب��م‪ ،‬ل��ە پەرلەمانتاریش ئەو مادەیەش جێبەجێ ناكات‬ ‫دانیشتنەكانی‬ ‫كە لەپەیڕەوی ناوخۆدا ئاماژە پەیڕەوی ناوخۆ بكرێت‌و هێزێكی‬ ‫ل��ەو شوێنەی پێشتر شوێنی «ه��ێ��ن��دە ب��ەس��ە بڵێین‪ ،‬لە دەدەم»‪.‬‬ ‫نیعمەت عەبدوڵاڵ‪ ،‬سەرۆكی بەهێزێكی تایبەت بە پاراستنی تایبەت بە پەرلەمان دابمەزرێت‪،‬‬ ‫رۆژنامەنووسان بوو‪ ،‬دادەنیشن‪ .‬رووداوی پەالماردانی مندا لە‬ ‫لە (‪)19‬ی ئ��ەم مانگەدا‪ ،‬رۆژی ‪2011/3/6‬دا‪ ،‬ئەم هێزە‪ ،‬یەكێتیی پ��ەرل��ەم��ان��ت��اران��ی پەرلەمان دەكات‪ ،‬نەك هێزێكی وەك بااڵترین دەزگای یاسادانان‪.‬‬

‫خەڵكی بادینان؛ متمانە بە پەرلەمانتارەكانیان ناکه‌ن‬

‫‪........................................................‬‬

‫دانیشتووانی دەڤەری بادینان‪،‬‬ ‫متمانەیان بەو (‪ )21‬پەرلەمانتارە‬ ‫ن���ەم���اوە ك���ە ل��ەپ��ەرل��ەم��ان��ی‬ ‫كوردستان‌و پەرلەمانی عێراقدا‬ ‫نوێنەرایەتییان دەك��ەن‌و پێیان‬ ‫وایە‪ ،‬نوێنەرەكانیان هەڵنەستاون‬ ‫بە رۆڵی خۆیان‪.‬‬ ‫ژیهات محەمەد‪ ،‬گەنجێكی‬ ‫دانیشتووی دهۆكە‪ ،‬لەبارەی رۆڵی‬ ‫پەرلەمانتارەكانی ناوچەكەیانەوە‪،‬‬ ‫وتی‪« :‬ئەو ئەندام پەرلەمانانەی‬ ‫خەڵكی دەڤ����ەری بادینانن‪،‬‬ ‫نەیانتوانیوە كێشەكانی ناوچەكە‬ ‫پەرلەمانەكانیان‬ ‫بگەیەننە‬ ‫كە بەدەنگی ئ��ەوان چوونەتە‬ ‫پەرلەمان»‪.‬‬ ‫لەپەرلەمانی كوردستاندا‪،‬‬ ‫(‪ )11‬ئ��ەن��دام��ی پ��ەرل��ەم��ان‪،‬‬ ‫ن��وێ��ن��ەرای��ەت��ی��ی خ��ەڵ��ك��ی ئ��ەو‬ ‫دەڤ����ەرە دەك����ەن ل��ەس��ەرج��ەم‬ ‫حیزب‌و الیەنەكان‪ ،‬ب��ەاڵم ئەم‬ ‫رێژەیە نەیتوانیو‌ه رەزامەندیی‬ ‫دانیشتووانی ناوچەكە‪ ،‬مسۆگەر‬ ‫بكات‪.‬‬ ‫ع��ەب��دول��ڕەح��م��ان حسێن‪،‬‬

‫ ‬ ‫دیمه‌نێک ل ‌ه شاری دهۆک‬ ‫ئەندامی پەرلەمانی كوردستان‬ ‫ل��ە ف��راك��س��ی��ۆن��ی «گ����ۆڕان»‌و‬ ‫دانیشتووی شارۆچكەی «زاخۆ»‪،‬‬ ‫ب��ە «رۆژن���ام���ە»ی راگ��ەی��ان��د‪:‬‬ ‫«ئەوە حەقیقەتێكە كە خەڵكی‬ ‫ئەم دەڤ��ەرە‪ ،‬متمانەی بەئەندام‬ ‫پەرلەمانەكان نەماوە‪ ،‬لەبەرئەوەی‬ ‫گرنگی بە بەرژەوەندیی حیزبیی‌و‬ ‫شەحسیی دەدەن‪ ،‬نەك ئەوەی‬ ‫نوێنەرایەتیی خەڵكی بكەن»‪.‬‬

‫ئەو پەرلەمانتارەی هەرێمی‬ ‫كوردستان‪ ،‬وتیشی‪« :‬ئەو ئەندام‬ ‫پەرلەمانانە‪ ،‬هەندێكیان پێشتر‬ ‫مەسئولی حیزبیی بوون‌و گوێیان‬ ‫بەزۆر شت نەداوە‪ ،‬ئێستاش هەر‬ ‫بەو نەفەسە بیردەكەنەوە‪ ،‬نازانن‬ ‫نوێنەری خەڵكین»‪.‬‬ ‫لەهەڵبژاردنەكانی پەرلەمانی‬ ‫ك���وردس���ت���ان���دا‪ ،‬زۆری���ن���ەی‬ ‫الی��ەن��ەك��ان‪ ،‬ئ��ەو كەسانەیان‬

‫فۆتۆ‪ :‬رۆژنامه‌‬

‫كاندیدكرد كە ل��ەالی��ەن حیزب‬ ‫یان عەشیرەتەكەیەوە پشتیوانی‬ ‫لێدەكرێت‌‪ ،‬ئەمەش دەرفەتی‬ ‫ب��ۆ كەسانی پسپۆڕ‌و بەتوانا‬ ‫كەمكردەوە‪.‬‬ ‫پەرلەمانتارەكەی «گۆڕان»‬ ‫وتی‪« :‬ب��ەداخ��ەوە‪ ،‬هەڵبژاردنی‬ ‫پەرلەمانتاران لەسەر ئاستی‬ ‫عەشیرەتی‌و زۆرینەی دەنگ بوو‪،‬‬ ‫نەك توانا‪ ،‬ئەمەیە وای كردووە‪،‬‬

‫كۆمەڵێك بچنە پەرلەمان كە‬ ‫توانایان نه‌بێت‪ ،‬بۆیە ناتوانن‬ ‫دەنگی خەڵكی بگەیەنن»‪.‬‬ ‫دەڤ������ەری ب���ادی���ن���ان‪ ،‬لە‬ ‫پەرلەمانی عێراقیشدا‪)10( ،‬‬ ‫نوێنەری ه��ەی�ە‌و (‪ )9‬ئەندام‬ ‫پەرلەمانیان بەتەنیا س��ەر بە‬ ‫پارتی دیموكراتی كوردستانن‪ ،‬كە‬ ‫حیزبی حاكم‌و زۆرینەیە لەدەڤەری‬ ‫بادینان‪.‬‬ ‫موئەیەد ت��ەی��ب‪ ،‬ئەندامی‬ ‫پەرلەمانی عێراق لە فراكسیۆنی‬ ‫كوردستانیی‪،‬‬ ‫هاوپەیمانیی‬ ‫بەپێچەوانەی خەڵكی ناوچەكەوە‪،‬‬ ‫پێی وای��ە‪ :‬پەرلەمانتارەكانی‬ ‫ئ��ەو دەڤ���ەرە‪ ،‬بەئەركی خۆیان‬ ‫هەستاون‌و توانیویانە كێشەكان‬ ‫ببەنە پەرلەمانەوە‪.‬‬ ‫ئەو پەرلەمانتارەی عێراق كە‬ ‫خەڵكی شاری دهۆكە‪ ،‬وتیشی‪:‬‬ ‫«ئێمە‪ ،‬زۆری��ن��ەی كاتەكانمان‬ ‫لەبەغداین‪ ،‬مەجالمان نییە زۆر‬ ‫لەگەڵ خەڵكی تێكەڵ بین‪ ،‬كە‬ ‫دەشگەڕێینەوە‪ ،‬خەڵكی دەبینین‌و‬ ‫خۆمان لێنەگۆڕاوە‌و داواكاریی‬ ‫پارێزگای دهۆكمان گەیاندووەتە‬ ‫پەرلەمان»‪.‬‬

‫لەالیەكی تریشەوە‪ ،‬چاودێرانی‬ ‫سیاسیی‪ ،‬جەخت لە بۆچوونەكانی‬ ‫خ��ەڵ��ك��ی دەڤ�����ەری ب��ادی��ن��ان‬ ‫دەكەنەوە‪ ،‬كە پەرلەمانتارەكانی‬ ‫بادینان‪ ،‬نەیانتوانیوە لەئاست‬ ‫داواكارییەكانی خەڵكی ناوچەكەدا‬ ‫بن‪.‬‬ ‫كەمال سلێڤانەیی‪ ،‬چاودێری‬ ‫سیاسیی لە دەڤ��ەری بادینان‪،‬‬ ‫ب��ە «رۆژن���ام���ە»ی راگ��ەی��ان��د‪:‬‬ ‫«ئەو ئەندام پەرلەمانانەی لەم‬ ‫دەڤ����ەرەوە چ��وون��ەت��ە ه���ەردوو‬ ‫پەرلەمانی عێراق‌و كوردستان‪،‬‬ ‫نەیانتوانیوە بە رۆڵ��ی خۆیان‬ ‫هەستن‌و ئەو بەڵێنانەی لەكاتی‬ ‫بانگەشەی هەڵبژاردندا بەخەڵكیان‬ ‫دا‪ ،‬هیچیان نەبردووەتە سەر»‪.‬‬ ‫ئ��ەو چ��اودێ��رە سیاسییە‪،‬‬ ‫بڕواشی وای��ە‪ :‬پەرلەمانتارانی‬ ‫ب���ادی���ن���ان‪ ،‬ن��وێ��ن��ەرای��ەت��ی��ی‬ ‫ح��ی��زب��ەك��ەی��ان دەك����ەن‪ ،‬ن��ەك‬ ‫خەڵك‪ ،‬چونكە تائێستا كاریان بۆ‬ ‫حیزبەكەیان كردووە‪« ،‬لەبەرئەوە‬ ‫خەڵك بەچاوێكی كەم سەیریان‬ ‫دەكات‌و هیچ متمانەیەكیان پێیان‬ ‫نەماوە‪ ،‬رەنگە هەڵبژاردنێكی تر‬ ‫بكرێت‪ ،‬حیزبەكانیان ئەو دەنگانە‬

‫نەهێننەوە»‪.‬‬ ‫پارێزگای ده��ۆك‪ ،‬لە رووی‬ ‫ژمارەی دانیشتووانەوە‪ ،‬سێیەمین‬ ‫پارێزگای هەرێمی كوردستانە‌و‬ ‫دانیشتووانەكەی كە بەشێوەزاری‬ ‫ك��رم��ان��ج��ی ژوورو (ب��ادی��ن��ی)‬ ‫ق��س��ەدەك��ەن‪ ،‬ب���ەردەوام گلەیی‬ ‫ئ���ەوە دەك���ەن‪ ،‬ك��ە حكومەتی‬ ‫هەرێمی ك��وردس��ت��ان‪ ،‬بەهۆی‬ ‫ملمالنێكانی ه���ەردوو حیزبی‬ ‫دەس��ەاڵت��دار (پارتی‌و یەكێتی)‬ ‫یەوە‪ ،‬دابەشبووە بەسەر هەولێر‌و‬ ‫سلێمانیدا‌و دهۆك پەراوێزخراوە‪.‬‬ ‫ژی��ه��ات م��ح��ەم��ەد‪ ،‬وت��ی‪:‬‬ ‫«ئ���ەن���دام پ��ەرل��ەم��ان��ەك��ان��ی‬ ‫بادینان‪ ،‬نوێنەرایەتیی خەڵكی‬ ‫دەڤ���ەرەك���ەی���ان پ��ێ��ن��ەك��راوە‪،‬‬ ‫لەپەرلەمانیشدا بەسۆرانی قسە‬ ‫دەك���ەن‪ ،‬دەب��وای��ە ب��ە بادینی‬ ‫قسەیان بكردایە»‪.‬‬ ‫ئ���ەو گ��ل��ەی��ی��ان��ەی خەڵكی‬ ‫بادینان‪ ،‬لەكاتێكدان كە پەرلەمانی‬ ‫كوردستان‪ ،‬لە شارۆچكەی زاخۆ‬ ‫نووسینگەی هەیە‪ ،‬بەاڵم بەهۆی‬ ‫ن��ەب��وون��ی م��ت��م��ان��ەوە‪ ،‬خەڵكی‬ ‫ناوچەكە كەمتر رووی تێدەكەن بۆ‬ ‫چارەسەركردنی كێشەكانیان‪.‬‬


‫ذمارة (‪ )631‬سيَشةممة ‪2011/4/26‬‬

‫‪www.rozhnama.net‬‬

‫مەم بورهان قانع‬

‫رێبین هەردی‌و مەال كامەران‬ ‫رەزا جەبار‬ ‫ئ���ەم ن��ووس��ی��ن��ە‪ ،‬ب��ەك��ورت��ی��ی‪،‬‬ ‫قسەكردنە لەسەر یەكێك لە وانەكانی‬ ‫ئەو خۆپیشاندانانەی كە لەحەڤدەی‬ ‫شوباتەوە دەستیانپێكردووە‪ ،‬وانەیەك‬ ‫كە لە مێژووی ك���ورددا‪ ،‬دەگمەن‌و‬ ‫كەموێنەیە‪ ،‬ئەویش وانەی قبوڵكردن‌و‬ ‫پێكەوەژیانە‪« .‬رێبین ه��ەردی»‬ ‫وەك رووناكبیرێكی عەلمانی‌و «مەال‬ ‫كامەران»یش وەك پیاوێكی ئایینی‪،‬‬ ‫دەبنە دوو نمونەی ئ��ەم نووسینە‬ ‫ب��ۆ ه��ەڵ��وەس��ت��ەك��ردن ل��ەس��ەر ئەو‬ ‫پێكەوەبوونەی هاواڵتییانی كوردستان‬ ‫ك��ە جیاوازییەكانی بیركردنەوەو‬ ‫دنیابینیی‪ ،‬رێگر نەبوون لە دروستبوونی‬ ‫ئ��ەو هەستی دەستەجەمعییەی كە‬ ‫هاواركردنە بۆ رێزگرتن لە مرۆڤ‌و‬ ‫پاراستنی كەرامەت‌و بەرجەستەكردنی‬ ‫مافە مرۆییەكانی‪.‬‬ ‫كاتێك دەڵ��ێ��ی��ن‪ ،‬ئ��ەم وان��ەی��ە‬ ‫ل��ەم��ێ��ژووی ك�����ورددا‪ ،‬دەگ��م��ەن‌و‬ ‫كەموێنەیە‪ ،‬بەڵگەمان گەڕانەوەیە‬ ‫بۆ نێو رووداوە دوور‌و نزیكەكانی‬ ‫م��ێ��ژووی ك����ورد‪ ،‬ئ���ەو م��ێ��ژووەی‬ ‫ب�����ەردەوام‪ ،‬ل��ەب��ری پ��ێ��ك��ەوەژی��ان‪،‬‬ ‫داب��ەش��ب��وون‌و پ��ارچ��ەپ��ارچ��ەب��وون‪،‬‬

‫ئامادەیی بەرفراوانیان هەیە‪ .‬ئەو‬ ‫دابەشبوونەش‪ ،‬تەنها لەسەر ئاستی‬ ‫سیاسیی نەبووە‪ ،‬بەڵكو دابەشبوونێك‬ ‫بووە لەسەر ئاستی گشتیی كۆمەڵگە‪.‬‬ ‫لەمێژوودا‪ ،‬بەچەشنێك كۆمەڵگەی‬ ‫ك��وردی��ی ب���ەردەوام لەپارچەبوون‌و‬ ‫دابەشبووندا خۆی دەبینێتەوە‪ ،‬تا ئەو‬ ‫رادەی��ەی‪ ،‬لەزۆر بواردا مامەڵەكردن‬ ‫ل��ەگ��ەڵ م��رۆڤ��ی ك����ورد‪ ،‬مامەڵە‬ ‫ب��ووە لەسەر بنەمای دابەشبوونی‬ ‫سیاسیی ناوخۆیی‌و ئەمەش هۆكاری‬ ‫سەرەكیی دروستنەبوونی هەستی‬ ‫مرۆڤدۆستی‌و قبوڵكردنی بەرامبەر‬ ‫بووە‪ ،‬كاتێكیش هەستی مرۆڤدۆستی‬ ‫ئامادەیی نابێت‌و لەبەرامبەردا هەستی‬ ‫داب��ەش��ب��وون��ی سیاسیی جێگەی‬ ‫دەگرێتەوە‪ ،‬ئەستەمە بتوانین‪ ،‬باسی‬ ‫پێكەوەژیان‌و قبوڵكردنی یەكتر‌و‬ ‫رێزگرتن لەجیاوازییەكان بكەین‪.‬‬ ‫بێگومان‪ ،‬لەبیست ساڵی راب��ردوودا‪،‬‬ ‫ئەم كلتورە سیاسییە ناتەندروستە‪،‬‬ ‫ن��ەك ن��ەس��ڕراوەت��ەوە لە عەقڵیەتی‬ ‫سیاسیی كوردیدا‪ ،‬بەڵكو ب��ەردەوام‬ ‫دووبارەكردنەوەی ئەو هێڵەی تۆختر‬ ‫كردووەتەوە‪.‬‬

‫ئەوەتا لەئێستادا‪ ،‬ئەوانەی لەم‬ ‫ب��وارەدا كار بۆ بەردەوامیدانی ئەم‬ ‫عەقڵییەتە دەك����ەن‪ ،‬پێیانوایە‪،‬‬ ‫ناكرێت‌و عەیبەیەكی گەورەیە‪ ،‬لەهەر‬ ‫شوێنێك رێبین هەردی لێبێت‪ ،‬مەال‬ ‫ك��ام��ەران ل��ەو ‌ێ بێت‪ ،‬چونكە ئەو‬ ‫عەقڵییەتە‪ ،‬بڕوای وایە‪ ،‬مادامەكی ئەم‬ ‫دوو ئینسانە بیركردنەوەیان جیاوازە‪،‬‬ ‫دەبێت ئەو جیاوازبوونە هۆكاربێت بۆ‬ ‫سڕینەوەو لەناوبردنی یەكتر‪ ،‬نەك‬ ‫پێكەوەبوون!!‪.‬‬ ‫پرسیار ل��ێ��رەدا ئ��ەوەی��ە‪ :‬ئ��ەرێ‌‬ ‫دەك��رێ��ت ل��ەب��ەر جیاوازییەكانی‬ ‫بیركردنەوەمان‪ ،‬پێكەوە نەژین؟‬ ‫لەكاتێكدا كۆمەڵگەی تەندروست‪،‬‬ ‫بەردەوام لەسەر جیاوازیییەكانی‪ ،‬خۆی‬ ‫بیناكردووەو قۆناغەكانی پێشكەوتنی‬ ‫تێپەڕاندووەو بەردەوام جیاوازییەكان‬ ‫هۆكاربوون بۆ گەیشتن بەئامانجە‬ ‫مرۆییەكان‪ ،‬ئێستاش كۆمەڵگەی‬ ‫كوردیی‪ ،‬ئەوەتا لەقۆناغێكدا‪ ،‬هەموان‬ ‫بەجیاوازییەكانیانەوە ه���اوار بۆ‬ ‫ئازادیی‌و مافی مرۆڤ دەكەین‪.‬‬ ‫رێبین ه���ەردی‌و م��ەال ك��ام��ەران‪،‬‬ ‫لەو چوارچێوەداو لەسەرای ئازادییدا‬

‫یەك ئامانج كۆیكردبوونەوە‪ ،‬ئەویش‬ ‫ئامانجی خۆپیشاندەران ب��وو كە‬ ‫هەموان بەدەسەاڵتیشەوە‪ ،‬بە باشی‬ ‫دەیانزانی‪ ،‬داواكاریییەكان رەوان‌و‬ ‫لەپێناو گێڕانەوەی كەرامەت‌و رێزگرتن‬ ‫لە مرۆڤ‌و ناچاركردنی دەسەاڵتن بە‬ ‫هەنگاونان بۆ چاكسازیی ریشەیی لەو‬ ‫سیستمە سیاسییەی كە هاواڵتییان‬ ‫بەگشتیی‪ ،‬بەدەستیەوە دەناڵێنین‪،‬‬ ‫كەچی دەسەاڵت‪ ،‬دێت رێبین هەردی‌و‬ ‫م��ەال ك��ام��ەران دەك��ات��ە زیندانەوەو‬ ‫كاتێكیش رێبین ه��ەردی لەزیندان‬ ‫دەكاتە دەرەوە‪ ،‬بە جەستەیەكی‬ ‫شێوێنراوو ئەشكەنجەدراوەوە دێتە‬ ‫بەرچاومان‪.‬‬ ‫ئەم زیندانیكردن‌و ئەشكەنجەدانەی‬ ‫ن��ووس��ەرو رووناكبیرێكی ناسراو‪،‬‬ ‫بەئاشكرا دوو پەیاممان دەدات��ێ‌‪،‬‬ ‫یەكەمیان‪ ،‬ئەو پەیامەیە كە بڕوای بە‬ ‫دابەشبوون‌و سڕینەوەی یەكتر هەیە‌و‬ ‫قبوڵ ناكات لەهیچ ساتەوەختێكدا‬ ‫جیاوازییەكان بەسروشتی خۆیان‪،‬‬ ‫ئامانجێك كۆیان بكاتەوە كە ئامانجی‬ ‫مرۆڤبوون‌و مافەكانیەتی‪ ،‬پەیامی‬ ‫دووەمیش‪ ،‬ئیهانەكردنێكی ئاشكرای‬

‫كۆنگرەی گۆڕە بەكۆمەڵەكان‌و عێراقیبوون‬ ‫ل���ە ك���ۆن���گ���رەی س��ێ��ی گ���ۆڕە‬ ‫ب��ەك��ۆم��ەڵ��ەك��ان��دا‪ ،‬ك��ە رۆژان����ی‬ ‫(‪17‬بۆ‪)19‬ی مانگی نیسان لەهەولێر‬ ‫بەسترا‪ ،‬پرسیاری گرنگ ئەوەبوو‬ ‫ل��ەم��ەودوا ج��ۆری ژیانكردنی ئێمە‬ ‫لەگەڵ عێراقی عەرەبیدا چۆن بێت‪...‬‬ ‫هەڵبەتە ئەوەی جێگەی نیگەرانی‌و‬ ‫خەمی من ب��وو‪ ،‬ئ��ەوە ب��وو‪ ،‬نەك‬ ‫وەاڵم��ی ئەم پرسیارە ن��ەدرای��ەوە‪،‬‬ ‫بگرە تاڕادەیەكی زۆر خۆدزینەوەو‬ ‫خۆ الدان بەدی دەكرا‪ ،‬لەوەی ئایا‬ ‫قسە لەسەر ئەم بابەتە هەستیارە‬ ‫بكرێت‪ ،‬یان نا‪ ،‬نیگەرانی بەشێكی‬ ‫زۆری ئەندامانی كۆنگرە‪ ،‬لەوەدابوو‬ ‫كە لەالیەنی بایەخەوە‪ ،‬چ سەرۆكی‬ ‫هەرێم چ سەرۆكی حكومەت‪ ،‬لە سێ‌‬ ‫رۆژی كۆنگرەدا سەریان لە كۆنگرە‬ ‫ن��ەدا‪ ،‬لە كاتێكدا میوانی بیانی‬ ‫زۆر هاتبوون‪ .‬بەهەر شێوەیەكە‪،‬‬

‫ئێستا قسە لەسەر پرسێكی ترە‪،‬‬ ‫پرسی چۆنێتی مانەوەی كورد لە‬ ‫چوارچێوەی عیراقدا‌و شێوازی ئەو‬ ‫مانەوەیە‪ ..‬ئایا بەبێ متمانەبوون‬ ‫بەكۆتاییهێنان بە ستەمكاریی‌و بەبێ‬ ‫متمانەبوون بە هاوئاستیی‌و وەك‬ ‫یەكی لەگەڵ ع��ەرەب��دا‪ ،‬دەتوانین‬ ‫پێكەوە بژین؟ بێگومان ئەستەمە‪.‬‬ ‫كەواتە رێگاچارە چییە؟ ئەمە ئەو‬ ‫پرسیارە بوو كە كۆنگرە نەیتوانی‬ ‫وەاڵمی بداتەوە‪ ،‬چونكە لە عێراقدا‬ ‫تائێستا ئەو راب��ردووە وەك ئەوەی‬ ‫كورد گەرەكێتی دادگایی نەكراوە‪،‬‬ ‫ئ��ەم��ە جگە ل����ەوەی دەس��ەاڵت��ی‬ ‫ئێستای عیراق‪ ،‬ناچێتە ژێر باری‬ ‫داوای لێبووردن لەكورد‪ ،‬كە ئەمە‬ ‫سەرەتاییترین رێگایە بۆ ساڕێژكردنی‬ ‫برینەكە‪ ،‬بۆیە عێراقیبوونەوەی بێ‌‬ ‫مەرجی كورد‪ ،‬شێوەیەكە لەشێوەكانی‬

‫خۆبەدەستەوەدان‪ .‬ئاشتبوونەوەی‬ ‫ب ‌ێ مەرجی جەلالدو قوربانیی‪ ،‬لە هیچ‬ ‫شوێنكی دنیادا رووینەداوە‪ ،‬مەگەر‬ ‫لە عێراق‌و ئەویش لە سەردەستی‬ ‫ك����ورددا‪ .‬ك��ۆن��گ��رە‪ ،‬ت��ەن��ان��ەت لە‬ ‫راسپاردەكانیشیدا‪ ،‬ئاوڕێكی وردی‬ ‫لەم خاڵە نەدایەوە‪ ،‬ئەمەش مانەوەی‬ ‫كورد لە عێراقدا‪ ،‬بەردەوام لەبەردەم‬ ‫ه���ەڕەش���ەی دووب���ارەب���وون���ەوەی‬ ‫ئەنفال‌و جینۆسایددا رادەگ��رێ��ت‪،‬‬ ‫لەكاتێكدا هەموو ئەو نەتەوانەی‬ ‫لەناو ستەمكارییەوە هەستاونەتەوە‪،‬‬ ‫بوونەتە خاوەنی دەوڵەتی خۆیان‪،‬‬ ‫كورد نەبێت‪.‬‬ ‫لە كۆنگرەدا‪ ،‬لەسەر زۆر بابەت‬ ‫وتووێژ كرا‌و چەندین راسپاردەش‬ ‫ئاراستەی دەس��ەاڵت��داران كرانەوە‪،‬‬ ‫بەاڵم نادیدەكردنی خواستی كورد؛‬ ‫كە ئەگەر نەیویست لەچوارچێوەی‬

‫دیموكراسی‌و ئاشتییە‪ ،‬چونكە رێبین‬ ‫هەردی‪ ،‬یەكێكە لەو رووناكبیرانەی‬ ‫ل����ەدوای راپ��ەڕی��ن��ەوە‪ ،‬ب����ەردەوام‬ ‫ك��اری لەسەر مانا راستەقینەكانی‬ ‫دیموكراسی كردووە‌و لەدەستپێكردنی‬ ‫خۆپیشاندانەكانیشەوە‪ ،‬بەبەردەوامی‬ ‫پەیامی بەئاشتی‪ ،‬بەئاشتی دەدا‬ ‫بەگوێی خۆپیشاندەراندا‪.‬‬ ‫دەس��ەاڵت��ی ك��وردی��ی‪ ،‬پێویستە‬ ‫ب��ەب��اش��ی ل��ەو راستییە تێبگات‪،‬‬ ‫لەبری زیندانیكردن‌و ئەشكەنجەدانی‬ ‫هاواڵتییان‪ ،‬بیربكاتەوە‌و رێ��ز لە‬ ‫هاواڵتییانی ئ��ەم هەرێمە بگرێت‌و‬ ‫مافە زەوت��ك��راوەك��ان��ی پێبداتەوە‪،‬‬ ‫چونكە بەخۆشحاڵییەوە‪ ،‬هەستی‬ ‫دەس��ت��ەج��ەم��ع��ی ل��ەن��ێ��و خەڵكی‬ ‫كوردستاندا دروس��ت��ب��ووەو لەهیچ‬ ‫دەسەاڵتێك قبوڵ ناكات‪ ،‬بێڕێزیی‬ ‫بە هاواڵتییانی ئەم هەرێمە بكات‬ ‫بێگومان‬ ‫بەجیاوازییەكانیانەوە‪،‬‬ ‫ئ��ەم قبوڵنەكردنەو ئ��ەو هەستی‬ ‫دەستەجەمعییەی كە دروستبووە‪،‬‬ ‫بەتەنها بۆ ئەم دەسەاڵتە نییە‪ ،‬بەڵكو‬ ‫بۆ ئۆپۆزسیۆنیشە‪ ،‬ئەگەر لەئایندەدا‬ ‫كورسیی دەسەاڵتدارێتی گرتەدەست‪.‬‬

‫لەتیف فاتیح فەرەج‬

‫ئەم واڵتەدا بمێنێتەوە‪ ،‬منی تووشی‬ ‫نیگەرانی كرد‪ ،‬ئەمە سەرەڕای ئەوەی‬ ‫تائێستا ئێسك و پروسكی ئازیزانمان‬ ‫لەبیابانەكاندا‪ ،‬لەبەردەم هەڕەشەی‬ ‫ونبووندان‪ ،‬لە كاتێكدا وەزارەت��ی‬ ‫مافی مرۆڤی عێراقی بەردەوام لەمپەر‬ ‫لەبەردەم هێنانەوەی رووفاتەكاندا‬ ‫دروس��ت دەك��ات‌‪ ،‬ئەم رێگرییەشی‬ ‫یاساییكردووە‪.‬‬ ‫بەبڕوای من‪ ،‬ئێستا كاتی ئەوەیە‬ ‫لەگەڵ حكومەتی عێراقی‌و خودی‬ ‫نوری مالیكیدا‪ ،‬قسە لەسەر تەواوی‬ ‫ئەو پرسانە بكەین‌و نەك داواو تكا‪،‬‬ ‫بگرە بیكەینە بڕیار‌و بەحكومەتی‬ ‫عێراقیشی بسەلمێنین؛ ك��ە ئەو‬ ‫میراتگری دەسەاڵتی پێشووە‪ ،‬وەك‬ ‫چۆن ئەمە لە ئەڵمانیاش وایە‪ ،‬یان‬ ‫داوای لێبووردنەكەی ژاپۆن لەچین‪.‬‬ ‫ت لە مەدا بەهیچ شێوەیەك‬ ‫نابێ ‌‬

‫شەرم بكەین‌و خۆمان بەخاوەن ماف‌و‬ ‫قوربانیی نەزانین‪ ،‬بەپێی دانپیانانی‬ ‫بەرپرسانی بااڵی عیراق‪ ،‬ئەم واڵتە‬ ‫تائێستا (‪ )80‬ملیار دۆالر قەرزو‬ ‫زیانی ب���ژاردووە‪ ،‬كە یەك سەنتی‬ ‫قەرەبووی كوردی پێنەكراوەتەوە‪،‬‬ ‫لەكاتێكدا ب���ەراورد لەنێوان ئەو‬ ‫ستەمكارییەدا ناكرێت كە دەرهەق‬ ‫بەكوردو كوەیت ك��راوە‪ .‬پێویستە‬ ‫ك��ورد ل��ە ئ��ەم��ڕۆوە ك��ار ب��ۆ ئ��ەوە‬ ‫بكات لەپرسی گۆڕەبەكۆمەڵەكاندا‪،‬‬ ‫یۆنامی‌و رێكخراوەكانی مافی مرۆڤی‬ ‫نێودەوڵەتی بێنێتە سەر هێڵ‪ .‬بۆیە‪،‬‬ ‫دەش ‌ێ عێراقیبوون لە قۆناغێكدا‪،‬‬ ‫بەسوودی كەسێك‪ ،‬یان گرووپێك‪،‬‬ ‫یاخود حزبێك ت��ەواو بێت‪ ،‬بەاڵم‬ ‫لە مەودای دووردا‪ ،‬عێراقیبوون بۆ‬ ‫كورد‪ ،‬جگە لە مەینەتی‪ ،‬هیچی تر‬ ‫نییە‪.‬‬

‫شەڕ دەكەن‪ ،‬پەالماری ئۆپۆزسیۆن دەدەن‬ ‫مەهدی ئەبوبەكر‬ ‫لێكدانەوەی ئ��ەو هەڵسوكەوتە‬ ‫توندوتیژەی لە هەفتەی راب��ردوودا‪،‬‬ ‫ل���ەالی���ەن دەس�����ەاڵت�����ەوە‪ ،‬دژی‬ ‫خۆپیشاندەران بینیمان‪ ،‬نەك تەنها‬ ‫مایەی نیگەرانییە‪ ،‬بەڵكو مایەی‬ ‫ترس‌و گومان پەیداكردنە لە نیەتی‬ ‫دەسەاڵت بەرامبەر بە ئۆپۆزسیۆن‪،‬‬ ‫خۆپیشاندەران‌و هاواڵتییان بەگشتیی‪.‬‬ ‫دەس��������������ەاڵت‪ ،‬س�����ەرەت�����ا‬ ‫بەشێوەیەكی‬ ‫خۆپیشاندانەكانی‬ ‫ناتەندروست خ��وێ��ن��دەوە‪ ،‬چونكە‬ ‫هەرگیز لەو بڕوایەدا نەبوو‪ ،‬ئاستی‬ ‫ج��ەم��اوەرێ��ت �ی‌و پاڵپشتییەكەی‬ ‫گەیشتبێتە ئاستێكی زۆر الواز‪ ،‬واتە‬ ‫لەو بڕوایەدا نەبوو‪ ،‬گەیشتبێتە ئەو‬ ‫ئاستی الوازییەی داوای لێبكرێت‪،‬‬ ‫ك��ورس��ی��ی دەس����ەاڵت چۆڵبكات‪.‬‬ ‫ل��ەس��ەر بنەمای ئ��ەو خوێندنەوە‬ ‫هەڵەیە‪ ،‬ئەم كاردانەوانەی هەبوو‪:‬‬ ‫دانیشتن‌و گفتوگۆكردن لەگەڵ‬ ‫ئۆپۆزسیۆن‪ .‬رەوانەكردنی لیژنەیەكی‬ ‫پەرلەمانی‪ ،‬بۆ گفتوگۆكردن لەگەڵ‬ ‫نوێنەرانی خۆپیشاندەران‪ .‬دەركردنی‬ ‫وەرەق��ەی��ەك��ی چاكسازیی لەالیەن‬ ‫سەرۆكی هەرێمەوە كە تێیدا بەڵێنی‬ ‫دابوو‪ ،‬ئەگەر دوای س ‌ێ مانگ‪ ،‬ئەو‬ ‫وەرەق��ەی��ەی جێبەج ‌ێ نەكرا‪ ،‬ئەوا‬ ‫دەست لە پۆستەكەی دەكێشێتەوە‪.‬‬ ‫جەالل تاڵەبانی‪ ،‬سەرۆكی یەكێتیش‪،‬‬

‫بەناوی خۆیەوە‪ ،‬پەیامێكی ئاراستەی‬ ‫خۆپیشاندەران ك��رد‌و پشتگیریی‬ ‫داواكارییەكانی كردن‪.‬‬ ‫پ��رس��ی��ارەك��ە ئ���ەوەی���ە؛ ئ��ەگ��ەر‬ ‫دەس��ەاڵت ئەو هەڵوێستانەی تەنها‬ ‫بۆ چەواشەكاریی نەبوو‪ ،‬بۆچی لێیان‬ ‫پاشگەز بووەوە‌و بە زمانی دەبابەو‬ ‫تۆپ هاتەوە مەیدان؟‬ ‫دەس��ەاڵت‪ ،‬سەرەتا لەو بڕوایەدا‬ ‫ب��وو‪ ،‬ب��ە ه��ۆی ئ��ەو بەڵێنانەوە‪،‬‬ ‫دەت���وان���ێ���ت ن��اڕەزای��ەت��ی��ی��ەك��ان‬ ‫كپبكاتەوە‌و دوات��ر بەئاسانی خۆی‬ ‫لەبەڵێنەكان بدزێتەوە‪ ،‬بەاڵم كاتێك‬ ‫گەیشتە ئەو بڕوایەی خۆپیشاندەران‬ ‫سوورن لەسەر خۆپیشاندان‪ ،‬تا ئەو‬ ‫دەم��ەی داواكارییەكانیان جێبەجێ‌‬ ‫دەكرێن‪ ،‬بڕیاریدا هەڵسوكەوتەكانی‬ ‫بگۆڕێت‪.‬‬ ‫دەس��ەاڵت��ی سیاسیی هەرێمی‬ ‫ك���وردس���ت���ان‪ ،‬ب���ۆی دەرك�����ەوت‪،‬‬ ‫چیدی خەڵكی بەقسە ناخەڵەتێن‪،‬‬ ‫تێگەیشت وەكو سەردەمانی پێشین‪،‬‬ ‫ناتوانێت پشتگیریی ج��ەم��اوەر‬ ‫بەدەستبهێنێت‌و شەرعییەتی نەماوە‪.‬‬ ‫وەكو رۆژی رووناك بۆی ئاشكرابوو؛‬ ‫خەڵكی چاكسازیی راستەقینەیان‬ ‫دەوێ��ت‪ ،‬چاكسازیی راستەقینەش‬ ‫م��ان��ای ك��ۆت��ای��ی دەس��ەاڵت��ەك��ەی‬ ‫ئەوانە‪ ،‬بۆیە بڕیاریدا‪ ،‬وەاڵمەكەی‬

‫ل��ە بەڵێندان ب��ە چاكسازییەوە‬ ‫بگۆڕێت بە وەاڵم��ی ش��ەق‌و لولەی‬ ‫تفەنگ‪ .‬هەموو دەسەاڵتێك‪ ،‬كاتێك‬ ‫لەتوانایدا نەما وەاڵمی ئاشتییانەی‬ ‫داواكارییەكانی جەماوەر بداتەوە‪،‬‬ ‫ئ��ەوا پەنا دەباتەبەر بەكارهێنانی‬ ‫هێز‌و هەڕەشە‪ .‬دەسەاڵتی كوردیش‪،‬‬ ‫دوای ئەوەی شەرعییەتی لەدەستدا‌و‬ ‫توانای وەاڵمدانەوەی داواكارییەكانی‬ ‫ج��ەم��اوەری نەما‪ ،‬پەنای بۆ هێز‌و‬ ‫هەڕەشە برد‪.‬‬ ‫ب���ۆ ئ�����ەوەی ش��ەرع��ی��ی��ەت بە‬ ‫ه��ەڕەش��ەك��ان��ی��ش��ی ب����دات‪ ،‬چەند‬ ‫بیانوویەكی دۆزیوەتەوە‪ ،‬لەوانە؛ لە‬ ‫رێگەی دەزگا راگەیاندنەكانییەوە‪،‬‬ ‫ت��ۆم��ەت��ی ئ����ەوە دەدات������ە پ��اڵ‬ ‫خۆپیشاندەران كە گوایە دەستی‬ ‫دەرەك��ی��ی��ان لە پشتە‪ .‬ن��اوە ناوە‬ ‫ئاژاوەی لە ناوخۆپیشاندەراندا دروست‬ ‫دەك��رد‌و هەندێك لە ئەندامەكانی‬ ‫حیزبی دەناردە ناو خۆپیشاندەران‪،‬‬ ‫تا ئ��اژاوە دروست بكەن‌و پەالماری‬ ‫دوكان‌و بازاڕەكان بدەن‪ ،‬بۆ ئەوەی‬ ‫بە خەڵكی بڵێت؛ ئەوەتا‪ ،‬ئەمانە‬ ‫ئاژاوەگێڕ‌و فەرهودچین‪.‬‬ ‫تۆمەتی ئەوەی بۆ ئۆپۆزسیۆنیش‬ ‫دروست دەكرد؛ گوایە دەیانەوێت‪ ،‬لە‬ ‫رێگەی خۆپیشاندەرانەوە دەسەاڵت‬ ‫ل��ەن��اوب��ەرن‌و ب��ە فیتی دەرەك���ی‬

‫دەی��ان��ەوێ��ت‪ ،‬ئ��ەزم��وون��ی ك��وردی‬ ‫سەرەوژێر بكەن‪ .‬لە هەموو ئەوانەش‬ ‫مەترسیدارتر‪ ،‬ئۆپۆزسیۆن بەوە‬ ‫تاوانبار دەك��ەن كە گوایە چەكیان‬ ‫كڕیووە‌و دەیانەوێت كودەتا بكەن‪.‬‬ ‫ئ��ەوەت��ا‪ ،‬شێخ ج��ەع��ف��ەر شێخ‬ ‫مستەفای وەزی��ری پێشمه‌رگه‌‪ ،‬لە‬ ‫دیمانەیەكی رۆژنامەی «هاواڵتی»دا‪،‬‬ ‫ئۆپۆزسیۆن ب��ەو شتانە تاوانبار‬ ‫دەكات‌و چەند جارێكیش بە راشكاوانە‬ ‫باسی شەڕو هەڵگیرسانی شەڕ دەكات‌و‬ ‫دەڵێت‪« :‬الیەنەكانی ئۆپۆزسیۆن‪ ،‬بە‬ ‫گۆڕان‌و كۆمەڵ‌و یەكگرتوو‪ ،‬ئیعالنی‬ ‫شەڕیان كردووە‌و دەبێت تەحەمولی‬ ‫بكەن‪ ،‬بەتایبەت كۆمەڵ‌و یەكگرتووی‬ ‫ئیسالمیی‪ ،‬سەری فیتنەكەن‌و ئەو‬ ‫هێزە ئۆپۆزسیۆنانە چەكیان كڕیوە‌و‬ ‫چەك كۆدەكەنەوە‪ ،‬بەناوی جیهادەوە‬ ‫دەیانەوێت ئەم ئەزموونە نەمێنێت‪».‬‬ ‫ل��ە وەاڵم���ی پرسیارێكی ت��ردا‪،‬‬ ‫دەڵێت‪« :‬تا ئێستا بڕیارمان نییە‪،‬‬ ‫هێرش بكەینە سەر هیچ الیەنێكی‬ ‫ئۆپۆزسیۆن‪ ،‬هەر وەختێك گەیشتە‬ ‫ح��ەدی ئ��ەوە‪ ،‬ئ��ەوا ئایندە دی��اری‬ ‫دەكات‪».‬‬ ‫ل��ە وەاڵمێكی ل��ەوان��ەی پێشوو‬ ‫ترسناكتردا‪ ،‬بەوپەڕی جورئەتەوە‬ ‫دەڵ��ێ��ت‪« :‬ئ���ەو ه��ێ��زەی ه��ات��ووە‪،‬‬ ‫بە تەئكید چەكی قورسی پێیە‪،‬‬

‫ئەرەوەاڵ دەبابە‌و ناقیلەی ئەشخاس‌و‬ ‫دۆشكە‌و تۆپ‌و هەموو شتێكیان پێیە‪،‬‬ ‫چەكی قورس جوڵە دەكات لەهەموو‬ ‫شوێنەكانەوە‪ ،‬چونكە گۆڕان‌و كۆمەڵ‌و‬ ‫یەكگرتوو‪ ،‬ئەوەی كردویانە‌و روویداوە‪،‬‬ ‫وەكو ئینقیالب وایە‌و ئیعالنی شەڕیان‬ ‫كردووە‪ ،‬ئەوەی روویداوە خۆپیشاندان‬ ‫نەبووە كە پۆلیس‌و هێزی ئەمنی تێیدا‬ ‫شەهید‌و بریندار بووە‪ ،‬ئەوە ئیعالنی‬ ‫شەڕە‪».‬‬ ‫لەم وەاڵم��ان��ەی وەزی��ری جەنگ‌و‬ ‫بێدەنگیی تاڵەبانی‪ ،‬بارزانی‪ ،‬سەرۆكی‬ ‫حكومەت‌و مەكتەبی سیاسیی هەردوو‬ ‫حیزب بەرامبەر بەم قسانەی ئەم‬ ‫وەزی���رە‪ ،‬دەگەینە ئ��ەو ب��ڕوای��ەی‪،‬‬ ‫دەسەاڵت بڕیاری خۆی داوە‪ ،‬لە هەر‬ ‫ساتێكدا سەعاتی سفر ه��ات‪ ،‬ئەوا‬ ‫پەالماری ئۆپۆزسیۆن دەدات‪ .‬بۆ‬ ‫ئ��ەوەی بۆ خەڵكیشی بسەلمێنێت‪،‬‬ ‫كە ئۆپۆزسیۆن بە نیازی ئینقیالب‬ ‫ب���وون‪ ،‬ئ���ەوا چەندین سیناریۆی‬ ‫ل��ەب��ەردەس��ت��دای��ە‪ ،‬ل��ەه��ەم��ووی��ان‬ ‫ئاسانتر ئەوەیە؛ دوای داگیركردنی‬ ‫بارەگاكانیان‪ ،‬دەی��ان پارچە چەك‬ ‫دەخاتە بارەگاكانیانەوە‌و بە خەڵكی‬ ‫دەڵێت‪ :‬ئەوەتا راستمان كرد‪ ،‬ئەوەش‬ ‫نموونەی چەكەكانە‪ ،‬بۆیە دەبێت‬ ‫مەمنونمان ب��ن‪ ،‬وا ئەمجارەش لە‬ ‫پیالنی پیالنگێڕان رزگارمان كردن‪.‬‬

‫دەسەاڵتی هه‌رێم و‬ ‫دیکتاتۆره‌کانی عه‌ره‌ب‬ ‫لەرۆژی ‪19‬ی ئەم مانگەوە‪ ،‬بارێكی نائاسایی‌و لێوان‬ ‫لێو لەنیگەرانیی‪ ،‬لەالیەن هاواڵتییانەوە‪ ،‬شاری سلێمانی‌و‬ ‫بەشێكی زۆری ق��ەزا‌و ناحییەكانی ئەم پارێزگایەی‬ ‫گرتوەتەوە‌و تا نوسینی ئەم وتارە‪ ،‬دەیان رۆژنامەنوس‌و‬ ‫رۆشنبیر‌و خۆپیشاندەر‌و خوێندكار‌و مامۆستای زانكۆ‬ ‫رف��ێ��ن��راون‌و س���ەرەڕای سوكایەتیپێكردنیان‪ ،‬ئ��ازار‌و‬ ‫ئەشكەنجەیەكی زۆریش دراون‪ ،‬پاشان ئازادکراون‪.‬‬ ‫ئەم بارە نائاساییەی ل��ەرۆژی ‪19‬ی ئەم مانگەوە‬ ‫سلێمانی‌و دەوروب���ەری گرتوەتەوە‪ ،‬هاوكاتە لەگەڵ‬ ‫هەڵگرتنی ب��اری نائاسایی لەالیەن بەشار ئەسەدی‬ ‫سەرۆكی سوریا لەواڵتەكەی‪ ،‬كە چەندین ساڵە لەو‬ ‫واڵتەدا باری نائاسایی راگەیاندراوە‌و كاری پێدەكرێت‪،‬‬ ‫بەاڵم بە فشاری خۆپیشاندەران‪ ،‬هەڵگرتنی ئەو بارە‬ ‫نائاساییە‪ ،‬ئەو واڵتەیشی گرتەوە‪ ،‬هەروەكچۆن لەهەمان‬ ‫كاردانەوەی هاوشێوەدا‪ ،‬چەند هەفتەیەك لەمەوبەر‌و‬ ‫بەرانبەر ب���ەداوای خۆپیشاندەراندا‪ ،‬عەبدولعەزیز‬ ‫بۆتەفلیقەی سەرۆكی جەزائیریش‪ ،‬یاسای باری نائاسایی‬ ‫لەواڵتەكەیدا هەڵگرت‪.‬‬ ‫ئ���ەوەی دەك��رێ��ت ل��ێ��رەدا ل��ەس��ەری بوەستین‪،‬‬ ‫بانگەشەكانی سەركردایەتیی پارتی‌و یەكێتییە‪ ،‬كە‬ ‫هەمیشە شانازی بە ئەزمونی هەرێمی كوردستان‌و‬ ‫حوكمڕانییەكەیانەوە دەك���ەن‪ ،‬كە گوایە ئەوپەڕی‬ ‫ئازادیی تیا زامنكراوە‌و هاواڵتیان مافی رادەربڕین‌و‬ ‫خۆپیشاندانیان هەیە‌و مافەكانی م��رۆڤ پارێزراون‌و‬ ‫دەوڵەتی قانونمان هەیە‌و دەبێت هەموان لەژێر چەتری‬ ‫یاسادا كاربكەین‌و دادگا سەروەربێت‌و چەندین بانگەشەی‬ ‫تری له‌و جۆره‌‪ ،‬لەكاتێكدا دەسەاڵتەكانی حوكمڕانیكردنی‬ ‫سوریا‌و جەزائیر‌و بەشێكی زۆری واڵتانی عەرەبی‪ ،‬كە‬ ‫ئێستا بەناچاری گ��وێ‌ ل���ەداوای خۆپیشاندەرانیان‬ ‫دەگ��رن‌و بەشێكی زۆری داواكارییەكانیان (لەپێناو‬ ‫مانەوەیاندا لەكورسی دەسەاڵت) جێبەجێدەكەن‪ ،‬كۆی‬ ‫ئەو دەسەاڵتانە‪ ،‬دەسەاڵتی دیكتاتۆرین‌و سااڵنێكی‬ ‫زۆرە خەڵكی واڵتەكانیان دەچەوسێننەوە‌و داهاتی‬ ‫واڵت‌و دەسەاڵت‌و دامەزراوەكانی دەوڵەت؛ بۆ خزمەتی‬ ‫ه��ەوادار‌و الیەنگر‌و دۆست‌و ئەندامانی نزیكی بنەماڵە‌و‬ ‫بەكرێگیراوەكانیان بەكاردەهێنن‪.‬‬ ‫لەوێ‌‪ ،‬واتە سوریا‪ ،‬كە بەشێكی هاواڵتییە كوردەكانی‬ ‫ئ��ەو واڵت��ە‪ ،‬تەنانەت ناسنامەیان لێسەندراوەتەوە‌و‬ ‫هەندێكیان وەك هاواڵتیی كوردی ئەو واڵتە ناناسێنرێن‪،‬‬ ‫سەرباری پێشێلكردنی مافەكانی مرۆڤ‌و مافی هاواڵتیبون‌و‬ ‫مافی نەتەوەیەكی چەند ملیۆنی لەو واڵت��ەدا‪ ،‬كەچی‬ ‫دەبینین سەرۆكی ئەو واڵتە‪ ،‬ئامادەیی بۆ دانوستاندن‬ ‫لەگەڵ كارەكتەرە سیاسییەكانی واڵتەكەی‌و هەروەها‬ ‫چاكسازییكردن نیشاندەدات‌و دواجاریش یاسای باری‬ ‫نائاسایی لەواڵتەكەیدا هەڵدەگرێت‪ .‬بەاڵم‪ ،‬لەم هەرێمی‬ ‫ێ دەركردنی یاسایەكی تایبەت بە‬ ‫كورستانەدا‪ ،‬كە ب ‌‬ ‫«یاسای باری نائاسایی»‪ ،‬باری نائاسایی سەپێنراوە‪...‬‬ ‫هەروەكچۆن لەراگەیاندنی «باری نائاسایی»دا‌و بەپێی‬ ‫یاسا‪ ،‬دادگای تایبەتمەند پێكدەهێنرێ‌‌و لەچوارچێوەی‬ ‫ئەو بارە نائاساییە راگەیاندراوەیشدا‪ ،‬هاواڵتیان دەتوانن‬ ‫سكااڵ ل��ەدژی هەمو ئ��ەو ك��ەس‌و الی��ەن‌و دەزگایانە‬ ‫تۆماربكەن؛ كە سوكایەتییان پێدەكەن‌و بونەتە جێی‬ ‫هەڕەشە‌و پەالماردانیان‌و هەروەها ناقانونیان بەرانبەر‬ ‫كرداوە‪ .‬هاواڵتیان؛ دەتوانن لەمبارەیەوە دەنگی خۆیان‬ ‫بەرزبكەنەوە‪ ،‬بەاڵم ئەوەی لەم هەرێمەدا دەگوزەرێت‪،‬‬ ‫بەیاسا (كە هەمیشە دەس��ەاڵت��داران شانازی بەبونی‬ ‫دەوڵەتی قانونەوە دەكەن) باری نائاسایی رانەگەیاندراوە‪،‬‬ ‫كەچی بەكردەیی سلێمانی لەبارێكی نائاساییدایە‌و‬ ‫لەبەرانبەریشدا‪ ،‬دادگایەكی بێالیەن‌و كارا‌و كاریگەرمان‬ ‫نییە؛ بڕیارەكانی لەالیەن دەسەاڵتەوە بەهێند وەربگیرێت؛‬ ‫تاكو هاواڵتیان بتوانن لێیەوە‌و بەرانبەر لێدان‌و ئەشكەنجە‌و‬ ‫رفاندنیان (لەالیەن هێزە جیاجیاكانی دەسەاڵتەوە؛ كە‬ ‫بۆ تۆقاندن‌و هەڕەشەلێكردنیان هێنراونەتە سلێمانییەوە)‪،‬‬ ‫بتوانن مافەكانیان وەربگرنەوە‪.‬‬ ‫لەواڵتێكی دیكتاتۆری وەك سوریا‌و لەسەر داوای‬ ‫خۆپیشاندەران‪ ،‬یاسای باری نائاسایی هەڵدەگیرێت‌و‬ ‫لەم هەرێمی كوردستانە «دیموكراسی»یەیشدا‪ ،‬كە‬ ‫بەئەزمونێكی دیموكراسیی عەیار (‪)18‬ی دادەنێن؛‬ ‫ێ‬ ‫ئەگەر (‪ )21‬نەبێت لەالیان (سەرەڕای ئەوەی هەند ‌‬ ‫كارەكتەری سیاسیی پێیانوایە پێویستمان بەنزیكەی‬ ‫دوو سەد ساڵە بۆ ئەوەی دیموكراسی جێگیر بكەین‪،‬‬ ‫وەكچۆن لەئەوروپادا بەسەدان ساڵ ئەو دیموكراسییە‬ ‫هاتوەتە دی!)‪ ،‬دەسەاڵتدارانی هەرێم‪ ،‬لەبەرانبەر داوای‬ ‫خۆپیشاندەراندا‪ ،‬سەكۆكانی ئازادیی خۆپیشاندەران‬ ‫دەسوتێنن‌و شارەكان دەكەنە سەربازگە‌و خۆپیشاندەر‌و‬ ‫رۆژنامەنوس‌و رۆشنبیری خاوەن قەڵەم‪ ،‬دەڕفێنن‌و پاش‬ ‫ئ��ازار‌و ئەشكەنجەیەكی زۆر‪ ،‬دوات��ر هەندێكیان ئازاد‬ ‫دەكەن‪.‬‬ ‫ئەمە‪ ،‬ئەو دیموكراسی‌و ئازادییەی رۆژنامەنوسیی‌و‬ ‫پاراستنەی مافەكانی مرۆڤە لەم هەرێمەدا‪ ،‬كە بەخوێنی‬ ‫دەیان هەزار شەهید‌و خەڵكی بەشەرەفی كوردستان‬ ‫هاتوەتە دی‪‌،‬و سەرەنجام نوخبەی حوكمڕانی ئەم‬ ‫هەرێمە‪ ،‬بەمجۆرە وەفای قوربانی‌و خوێنی شەهیدان‬ ‫دەدات���ەوە‌و ئ��ەم ئەزمونەی هەرێم بۆ بەرژەوەندیی‬ ‫تەسكی حزبایەتیی‌و نوخبەیەكی دی��اری��ك��راوی ناو‬ ‫حزب بەكاردەهێنێ‌‌و بەمجۆرە داوای خۆپیشاندەران‬ ‫جێبەجێدەكات‌و مۆدێلێكی «دیموكراسی»ی حوكمڕانیی‬ ‫لەم هەرێمەدا‪ ،‬نیشانی رایگشتی ناوخۆ‌و نێودەوڵەتیی‬ ‫دەدات!‬


‫ذمارة (‪ )631‬سيَشةممة ‪2011/4/26‬‬

‫‪nawxo.rozhnama@yahoo.com‬‬

‫‪ 40‬سەعات‪ ،‬چاوەڕوانی فڕۆكە بوون‬ ‫رۆژنامە‪ :‬نزیکه‌ی (‪ )300‬هاواڵتیی‬ ‫پارێزگای سلێمانی‪ )40( ،‬سەعات‬ ‫لە فڕۆكەخانەی سلێمانی مانەوەو‬ ‫چاوەڕوانی گەیشتنی فڕۆكەو فڕین‬ ‫ب��وون ب��ەرەو واڵت��ی سعودیە بۆ‬

‫ئەنجامدانی عەمرە‪.‬‬ ‫هاوسەری یەكێك لەو هاواڵتییانە‪،‬‬ ‫باسی لە چاوەڕوانی لەڕادەبەدەری‬ ‫ئەو كەسانەی كرد لە فڕۆكەخانەی‬ ‫سلێمانی‌‪ .‬لە لێدوانێكیدا بۆ «رۆژنامە»‬

‫وتی‪« :‬سەعات شەشی بەیانی رۆژی‬ ‫شەممە‪ ،‬كەسوكارەكانمان گەیاندە‬ ‫ج��ێ��ی م��ەب��ەس��ت‪ ،‬ب��ۆ ئ����ەوەی بە‬ ‫فڕۆكە بفڕن بۆ واڵت��ی سعودیە بۆ‬ ‫بەجێگەیاندنی عەمرە‪ ،‬بەاڵم دوای‬

‫(‪ )40‬سەعا ‌ت بەڕێكەوتن»‪.‬‬ ‫ت��اه��ی��ر ع��ەب��دوڵ�ڵا‪ ،‬ب��ه‌ڕێ��وه‌ب��ه‌ری‬ ‫فڕۆکه‌خانه‌ی سلێمانی‪ ،‬لە لێدوانێكدا‬ ‫بۆ «رۆژنامە» نكۆڵی لە دواكەوتنی‬ ‫ئ��ەو گەشتە ن��ەك��رد‪ ،‬رایگەیاند‪:‬‬

‫«كێشەكە پەیوەندی بە فڕۆكەخانەی‬ ‫سلێمانیەوە نەبووە‪ ،‬بەڵكو پەیوەندی‬ ‫بە دەستەی حەج‌و عەمرەی بەغداوە‬ ‫ه��ەب��ووە»‪ ،‬وتیشی‪« :‬ئ��ەوان كاتی‬ ‫گەشتەكان رێكدەخەن»‪.‬‬

‫ئەنجومەنی شورا؛ وەاڵمی ئەگەری سەرفكردنی زیادەی مووچەی فەرمانبەرانی نەداوەتەوە‬

‫پردی نێوان حكومەت‌و‬ ‫رۆژنامەنووس‬ ‫هەستیار قادر‬ ‫زۆرن ئەو كێشانەی رۆژنامەنووس لە مامەڵەكردنی دەزگا‬ ‫رەسمییەكانی حكومەتدا رووب��ەڕووی��ان دەبێتەوە‪ ،‬بەتایبەت لە‬ ‫وەرگرتنی لێدوان‌و زانیاریدا‪.‬‬ ‫لە نەبوونی یاسای بەدەستهێنانی زانیاریدا‪ ،‬بوونی هاوكێشەیەكی‬ ‫ناهاوسەنگی پەیوەندیی نێوان خەڵك‌و راگەیاندنەكان لەالیەك‌و‬ ‫حكومەت لەالیەكی ت��رەوە‌و زاڵبوونی كه‌لتووری خۆدزینەوە لە‬ ‫راستییەكان‌و رووبەڕووبوونەوەیان‪ ،‬رۆژنامەنووسان دەخەنە بەردەم‬ ‫چەند ئەگەرێك‪ ،‬بۆ چنینەوەی وەاڵمی پرسیارگەلی هاواڵتییان‪ ،‬یان‬ ‫بە «نەخێر»ێكی بێزانیاریی‪ ،‬یاخود ئامادەنەبوون بۆ لێدوان‪ ،‬یان‬ ‫تەواو داخستنی دەرگای زانیارییەكان‪ ،‬ئەمە سەرباری ئەوەی‪ ،‬لە‬ ‫بڕگەی دووەمی مادەی دووەمی یاسای رۆژنامەگەریی ژمارەی (‪)35‬‬ ‫ساڵی ‪2007‬دا هاتووە‪« :‬رۆژنامەنووس‪ ،‬بۆی هەیە لە سەرچاوە‬ ‫جیاوازەكانەوە‪ ،‬هەر زانیارییەك‪ ،‬كە بایەخی بۆ هاواڵتییان هەبێت‌و‬ ‫پەیوەندییان بە بەرژەوەندیی گشتییەوە هەبێت‪ ،‬وەدەستبهێنێت بە‬ ‫پێی یاسا»‪ ،‬بەاڵم ئەو بڕگەیەش‪ ،‬وەك زۆرێك لە مادە یاساییەكان‪،‬‬ ‫تا ئێستا مەرەكەبی سەر كاغەزە‪.‬‬ ‫ئەوەی ئەم دەرگاداخستنە بەسەر رۆژنامەنووساندا دەسەلمێنێت‪،‬‬ ‫ئەوەیە كە زۆرێك لە دەزگا گرنگ‌و هەستیارەكانی حكومەتی هەرێم‬ ‫كە هاواڵتییان پرسیاریان لەسەریان هەیە‪ ،‬وتەبێژ‪ ،‬یان بەرپرسی‬ ‫راگەیاندنیان نییە تا رۆژنامەنووس لە رێگەیانەوە وەاڵمی هاواڵتییان‬ ‫بگوازێتەوە‪ ،‬بەتایبەتی دەزگا ئەمنیی‌و سەربازیی‌و داراییەكان كە لە‬ ‫خراپترین حاڵەتیشدا‪ ،‬بە «نەخێر» وەاڵمی پرسیاری رۆژنامەنووسەكان‬ ‫بدەنەوە‌و هەندێك لە دەزگا حكومییەكانیش‪ ،‬ئیبداعیان لە وتەبێژدا‬ ‫ك��ردووەو جار ناجارێك بۆ راگەیاندنی ئەو زانیارییانەی خۆیان‬ ‫دەیانەوێت‪ ،‬یان رەتكردنەوەی هەواڵێك دوای باڵوبوونەوەی‪ ،‬قسە‬ ‫دەكەن‪ ،‬غافڵ لەوەی كە وەاڵمدانەوەی رۆژنامەنووسان لەالیەن دەزگا‬ ‫حكومییەكانەوە‪ ،‬پانتایی جیاوازیی نێوان هاواڵتییان‌و دەسەاڵت‬ ‫زیاتر دەك��ات‌و پەیوەندیی‌و كارلێكی ناتەندروست لە نێوانیاندا‬ ‫بەرهەم دەهێنێت‌و لەبری كۆمەڵگەیەكی یەكتر تەواوكەر‪ ،‬كۆمەڵگە‬ ‫بەسەر كۆمەڵگەی (خەڵك‌و دەسەاڵت)دا دابەشدەبێت‪ ،‬كە تەنیا لە‬ ‫هەڵبژاردن‌و بۆنەكاندا‪ ،‬هەست بە نزیكییان دەكرێت‪.‬‬ ‫ئ��ەوەی جێگای نیگەرانیی رۆژنامەنووسانی هەرێمە‪ ،‬هەموو‬ ‫ئەو دەزگایانەی دەرگاكانیان بە روویاندا دادەخ��ەن‪ ،‬لە بەردەم‬ ‫رۆژنامەنووسانی بیانیدا لەسەر پشتە‌‪ ،‬ئەمەش دەیسەلمێنێت‪،‬‬ ‫ئەوەندەی ئەم دەسەاڵتە لە رای گشتیی دەرەوە دەترسێت‪ ،‬نیو‬ ‫هێند‌ه پرسیاری هاواڵتییانی هەرێمەكەی بە هێند وەرناگرێت‪ ،‬هەر‬ ‫بۆیە هاوكاریی رۆژنامەنووسانی هەرێم‪ ،‬بۆ گواستنەوەی زانیارییەكان‬ ‫بۆ شەقام‪ ،‬ناكەن‪.‬‬

‫فەرمانبەران؛ هەڕەشەی مانگرتن دەكەن‬

‫راپۆرتی‪ :‬الڤە بەشارەت‬ ‫‪.......................................................‬‬

‫پاش ئاشكرابوونی مووچەی‬ ‫براوی حەوت ساڵی فەرمانبەران‬ ‫ل��ەالی��ەن ح��ك��وم��ەت��ەوە‪ ،‬لە‬ ‫ئێستادا حكومەت ئامادە نییە‬ ‫ئەو مووچەیە بگەڕێنێتەوە بۆ‬ ‫فەرمانبەران‌و فەرمانبەرانیش‬ ‫هەڕەشەی مانگرتن دەكەن‪.‬‬ ‫دوای ئ��ەوەی ئەنجومەنی‬ ‫وەزیرانی هەرێم‪ ،‬بە بڕیارێكی‬ ‫رەس��م��ی��ی‪ ،‬ه��ەن��گ��اوەك��ان��ی‬ ‫ب��ۆ یەكخستنی م��ووچ��ەی‬ ‫ف���ەرم���ان���ب���ەران���ی ه����ەردوو‬ ‫ئ��ی��دارەی سلێمانی‌و هەولێر‬ ‫دەس��ت��پ��ێ��ك��رد ك���ە ت��ی��ای��دا‬ ‫م��ووچ��ەخ��ۆران��ی سلێمانی‪،‬‬ ‫ل��ە ه��اوت��ا هەولێرییەكانیان‬ ‫كەمتر بوو‪ ،‬لەالیەن وەزارەتی‬ ‫دارای���ی���ەوە‪ ،‬تەنیا زی���ادەی‬ ‫م��ووچ��ەی س��اڵ��ی ‪ 2011‬بۆ تائێستا چاره‌نووسی زیاده‌ی مووچه‌ی فه‌وتاوی فه‌رمانبه‌رانی سلێمانی نادیاره‌‬ ‫فەرمانبەران سەرفكرا‌و زیادەی‬ ‫دوای دەرچوونی بڕیارەكەی یەكێك ل��ە خوێندنگەكانی ئامادەكردنی ئ��ەم راپۆرتە‪،‬‬ ‫مووچەی حه‌وت ساڵی رابردوو‬ ‫سەرف نەكرا‪ ،‬ئەمەش بووەتە حكومەت بۆ سەرفكردنەوەی سلێمانی‪ ،‬ئاماژە بەوە دەكات‪ ،‬وەاڵم نەدراونەتەوە‪.‬‬ ‫هاوكات‪ ،‬وەزارەت��ی دارایی‬ ‫جێگەی گلەیی‌و نیگەرانیی پ����ارەی زی����ادەی ف��ەوت��اوی زۆر دڵ��ی ب��ەو هەواڵە خۆش‬ ‫ف��ەرم��ان��ب��ەران��ی سلێمانی‪ ،‬بووە كە باسی لەوە كردووە‪ ،‬ه��ەرێ��م‪ ،‬وەاڵم��ی ئەنجومەنی‬ ‫فەرمانبەران‪.‬‬ ‫دەنگۆی ئەوە هەبوو زیادەی ئ��ەو ب��ڕەپ��ارە ف��ەوت��اوەی��ان ش��وراش لەسەر سەرفكردنی‬ ‫«ئەو پارەیە‪ ،‬رەنجی شانی (‪ )7‬س��اڵ��ی راب������ردووش‪ ،‬دەدرێتەوە‪ ،‬بەاڵم وتی‪« :‬هەر زی���ادەی ف��ەوت��اوی مووچەی‬ ‫ب��ۆ ف��ەرم��ان��ب��ەران س��ەرف وەك���و بەڵێنەكانی ت��ری��ان‪ ،‬فەرمانبەرانی سلێمانی‪ ،‬بە‬ ‫خۆمانە‪ ،‬بماندەنەوە»‬ ‫رۆژان محەمەد‪ ،‬فەرمانبەر‪ ،‬دەكرێت‪ ،‬بەاڵم ئەم هیوایەی دوای م��اوەی��ەك پەشیمان یەكالییكەرەوە نازانێت‪.‬‬ ‫دل��ێ��ر ت���اری���ق‪ ،‬وت��ەب��ێ��ژی‬ ‫بەو شێوەیە تووڕەیی خۆی ف���ەرم���ان���ب���ەران‪ ،‬ه���ەر زوو بوونەوە‪ ،‬دڵنیایان دەكەینەوە‪،‬‬ ‫لەسەرفنەكردنی زیادەی چەند پ��وك��ای��ە‪ ،‬كاتێك وەزارەت���ی ئەگەر ئەو بڕە پارەیەمان بۆ وەزارەت��������ی دارای�������ی‪ ،‬بە‬ ‫«رۆژن����ام����ە»ی راگ��ەی��ان��د‪:‬‬ ‫ساڵی راب��ردووی مووچەكەی دارای����ی حكومەتی ه��ەرێ��م‪ ،‬نەگەڕێننەوە‪ ،‬ماندەگرین»‪.‬‬ ‫ئ������ەو ه����ەڕەش����ەی����ەی «ئ��ێ��م��ە‪ ،‬ئ���ەو ب��ڕی��ارەم��ان‬ ‫دەرب�����ڕی‌و ب��ۆ «رۆژن���ام���ە» ئاشكرای كرد‪ ،‬بە پرسكردن‬ ‫وت���ی‪ « :‬ح��ك��وم��ەت‪ ،‬ل��ەوە بە وەزارەت���ی دارای��ی بەغدا‪ ،‬ف��ەرم��ان��ب��ەران��ی س��ن��ووری ناردووە بۆ ئەنجومەنی شورای‬ ‫ئاگادار دەكەینەوە تاماوەیەك دەرك�����ەوت�����ووە‪ ،‬م��ووچ��ەی پ����ارێ����زگ����ای س��ل��ێ��م��ان��ی‪ ،‬هەرێم‪ ،‬ئێستا رێكخستنەوە‬ ‫دەوەستین‪ ،‬ئەگەر وەاڵممان فەرمانبەرانی هەولێر‪ ،‬هەڵەی ل��ەك��ات��ێ��ك��دای��ە وەزارەت�����ی دەكرێت‌و بڕیارێكیش دەرچووە‬ ‫ن��ەدەن��ەوە‪ ،‬م��ان��دەگ��ری�ن‌و وا تیا ب��ووە‪ ،‬ب��ەوەش حكومەت دارای����ی حكومەتی ه��ەرێ��م‪ ،‬ل��ە ‪2011/1/1‬وە ق��ەرەب��وو‬ ‫دەك��ەی��ن هیچ ك��اروب��ارێ��ك��ی خ���ۆی ل��ە ب��ەرپ��رس��ی��ارێ��ت��ی ب��ۆ ی��ەك�لای��ی��ك��ردن��ەوەی ئەو دەكرێنەوە‌و ئەوەش كە ماوە‪،‬‬ ‫رۆژان��ە ن��ەڕوات بەڕێوە‌و ئەم سەرفكردنی زیادەی ئەو (‪ )7‬ك��ێ��ش��ەی��ە‪ ،‬ن��ووس��راوێ��ك��ی دەب��ێ��ت پ��ەرل��ەم��ان ب��ڕی��اری‬ ‫رەوان��ەی ئەنجومەنی شورای لەسەر بدات»‪.‬‬ ‫جیاوازییە ب��ە ئێمە قبووڵ ساڵە دوورخستەوە‪.‬‬ ‫لەالیەكی ت��رەوە‪ ،‬محەمەد‬ ‫ش��ارا ه��ی��وا‪ ،‬مامۆستا لە ه��ەرێ��م ك�����ردووە‪ ،‬ب���ەاڵم تا‬ ‫ناكرێت»‪.‬‬

‫دل��ێ��ر ب���ڕی���اردەری لیژنەی‬ ‫دارای �ی‌و ئابووریی پەرلەمانی‬ ‫كوردستان ئەو كێشەیەی بە‬ ‫كێشەیەکی تەكنیكی زانی و‬ ‫بۆ «رۆژنامە»ی ئاشكراكرد؛‬ ‫پ��س��پ��ۆڕان��ی ب����واری دارای���ی‬ ‫وەزارەت���ی دارای��ی و یەكێتی‬ ‫ف��ەرم��ان��ب��ەران��ی ك��وردس��ت��ان‬ ‫بە ئ��اگ��اداری لیژنەی دارای��ی‬ ‫پ��ەرل��ەم��ان ل��ەوب��ارەی��ەوە‬ ‫دان��ی��ش��ت��ن دەك�������ەن‪ ،‬ب��ۆ‬ ‫گەیشتن بە دەرئه‌نجامێك‌و‬ ‫چارەسەركردنی بە میكانیزمی‬ ‫خۆی‪.‬‬ ‫جەمال كەریم‪ ،‬فەرمانبەرێكی‬ ‫ت��ری م��ووچ��ەخ��وراو‪ ،‬بڕینی‬ ‫مووچەكانیان دەبەستێتەوە بە‬ ‫كەمدەرامەتیی فەرمانبەران‌و‬ ‫ك��اری��گ��ەری��ی ل��ەس��ەری��ان‌‪،‬‬ ‫دەڵێت‪« :‬ناقایلم بەرامبەر‬ ‫بەو مووچەیەی لێمان بڕاوە‬ ‫ب��ەب �ێ‌ ئ����ەوەی ئ���اوڕێ���ك لە‬ ‫كەمدەرامەتیمان بدرێتەوە‌و‬ ‫ه��ەم��وو ك���ات چ���اوەڕوان���ی‬ ‫ئ��ەوە دەك��ەی��ن ك��ە ق��ەرەب��وو‬ ‫بكرێینەوە‪ ،‬ئەگەر نا ئامادەم‬ ‫م��ان��ب��گ��رم‌و چ���اوەڕوان���ی���ش‬ ‫سنووری هەیە‪ ،‬ژیانمان بەو‬ ‫شێوەیە ناڕوات»‪.‬‬ ‫مەهاباد قادر‪ ،‬كە فەرمانبەرە‬ ‫لە یەكێك لە فەرمانگەكانی‬ ‫سنووری پارێزگای سلێمانیدا‪،‬‬ ‫ئاشكرای دەك��ات‪ ،‬دەسەاڵتە‬ ‫وای لێكردوون كە دڵخۆش‬ ‫نەبن ب��ە هیچ بەڵێنێكیان‪،‬‬ ‫ب��ەوپ��ێ��ی��ەی چ��ەن��دی��ن ج��اری‬ ‫ت���ری���ش‪ ،‬ب��ەه��ەم��ان��ش��ێ��وە‬ ‫بەڵێنیان پێداون‌و جێبەجێیان‬ ‫نەكردووە‪.‬‬ ‫وتیشی‪« :‬مافمان خوراوە‌و‬ ‫ئ��ەو م��ووچ��ەی��ەی ك��ە وەری‬ ‫دەگرین‪ ،‬بەشمان ناكات‪ ،‬جا‬ ‫چجای لێمان ببڕن»‪.‬‬

‫دوای حه‌وت ساڵ‪ ،‬بڕیاری دروستكردنی (‪ )110‬خانوو بۆ گوندێك جێبەجێناکرێت‬ ‫راپۆرتی‪ :‬سیروان عەول‬

‫‪........................................................‬‬

‫ح���ه‌وت س��اڵ��ە‪ ،‬بڕیارێكی‬ ‫حكومەت جێبەجێ ن��ەك��راوە‪،‬‬ ‫بۆ دروستكردنی (‪ )110‬خانوو‬ ‫ل��ە گوندێكی نزیك سلێمانی‌و‬ ‫دان��ی��ش��ت��ووان��ی ئ��ەو گ��ون��دەش‪،‬‬ ‫ماوەیەك دەدەن��ە بەرپرسان بۆ‬ ‫دروس��ت��ك��ردن��ی ئ��ەو خ��ان��ووان�ە‌و‬ ‫ه��ەڕەش��ەی هەڵوێستوەرگرتن‬ ‫دەكەن‪.‬‬ ‫ئەگەرچی لەساڵی ‪2004‬دا‪،‬‬ ‫ج���ەالل ت��اڵ��ەب��ان��ی بەڵێنی بە‬ ‫دانیشتووانی زڕگوێزەڵەی باشووری‬ ‫خۆرهەاڵتی شاری سلێمانی دابوو‬ ‫كە (‪ )110‬خانوو بۆ دانیشتووانی‬ ‫ئەو گوندە دروستبكات‪ ،‬بەاڵم پاش‬ ‫تێپەڕبوونی حه‌وت ساڵ بەسەر ئەو‬ ‫بەڵێنەدا‪ ،‬تا ئێستا ئەو خانووانە‬ ‫دروس��ت ن��ەك��راون‌و بۆ ناڕەزایی‬ ‫دەرب��ڕی��ن��ی��ش دژ ب��ە جێبەجێ‬ ‫نەكردنی ئ��ەو بەڵێنە‪ ،‬هەفتەی‬ ‫رابردوو‪ ،‬بەشێك لە دانیشتووانی‬ ‫ئ��ەو گوندە‪ ،‬خۆپیشاندانێكیان‬ ‫ئەنجام داو رێگەی گشتیی نێوان‬ ‫سلێمانی‌و قەرەداغیان داخست‪.‬‬ ‫ن����ەوزاد ش��ەری��ف گ���ورون‪،‬‬ ‫یەكێك لە هاواڵتییانی گوندی‬ ‫زڕگوێزەڵە‪ ،‬ئاماژەی بەوەكرد‪،‬‬ ‫بەڵێنی دروستكردنی ئەو (‪)110‬‬ ‫خانووه‌یان بە بڕیارێكی حكومەتی‬

‫ ‬ ‫ئه‌و گونده‌ی بڕیاری دروستکردنی (‪ )110‬خانووه‌که‌ی بۆ جێبه‌جێناکرێت‬ ‫هەرێم‌و ئیمزای جەالل تاڵەبانی‬ ‫بووە‪ ،‬بەاڵم بە وتەی ناوبراو‪ ،‬ماوەی‬ ‫حه‌وت ساڵە حكومەت «دەستی‬ ‫دەستییان پێدەكات»‪ ،‬هه‌روه‌ک به‌‬ ‫«رۆژنامە»ی وت‪« :‬بەردەوامین‬ ‫لە داواك��ردن‪ ،‬بۆ ئ��ەوەی بڕیاری‬ ‫ئەو (‪ )110‬خانووەمان بۆ جێبەجێ‌‬

‫بكرێت‌و بێدەنگ نابین»‪.‬‬ ‫ب��ەپ��ێ��ی زان��ی��اری��ی��ەك��ان��ی‬ ‫«رۆژنامە»‪ ،‬پرۆژەی دروستكردنی‬ ‫ئەو خانووانە‪ ،‬بڕی (‪ )3‬ملیۆن‌و‬ ‫(‪ )360‬هەزار دۆالری تێدەچێت‌و لە‬ ‫رێگەی ئەندازیارو رووپێوەكانەوە‬ ‫نەخشەی بۆكێشراوە‌و زەوییەكانی‬

‫رەنگڕێژكراون‪ ،‬ب��ەاڵم جێبەجێ‬ ‫نەكراوە‪.‬‬ ‫م��ەال ئ��ەن��وەر عەبدولكەریم‬ ‫م��س��ت��ەف��ا‪ ،‬ن��وێ��ن��ەری گ��ون��دی‬ ‫زڕگ��وێ��زەڵ��ە‪ ،‬جه‌ختی له‌سه‌ر‬ ‫ئ��ه‌و زانیارییانە ک����رده‌وە‌و بۆ‬ ‫«رۆژنامە» وتی‪« :‬لەالیەن چەند‬

‫فۆتۆ‪ :‬رۆژنامه‌‬

‫ئ��ەن��دازی��ارو نەخشەكێشێكەوە‪،‬‬ ‫زەوی���ی���ەك���ان رووپ��ێ��وی��ك��ران‌و‬ ‫شوێنی خانووەكانیان دیاریكرد‪،‬‬ ‫بەشێوەیەك كە هەر خانوویەك‪،‬‬ ‫(‪ )33‬ه�����ەزار دۆالری������ان بۆ‬ ‫تەرخانكرد‌و پاشان بەجێیانهێشت‌و‬ ‫تا ئێستا كە ساڵی ‪2011‬یە‪ ،‬هیچ‬

‫ئاوڕێكیان لێ نەداوینەتەوە»‪.‬‬ ‫ن���وێ���ن���ەرەك���ەی گ��ون��دی‬ ‫زڕگ��وێ��زەڵ��ە‪ ،‬وتیشی‪« :‬چه‌ند‬ ‫رۆژێ��ک��م��ان دان����اوە‪ ،‬ب��ۆ ئ��ەوەی‬ ‫حكومەت وەاڵممان بداتەوە‪ ،‬ئەگەر‬ ‫نا هەڵوێست وەردەگرین»‪.‬‬ ‫گ��ون��دی زڕگ��وێ��زەڵ��ە‪ ،‬سەر‬ ‫بە ناحیەی تانجەرۆیەو لەساڵی‬ ‫‪1920‬ه‌وە دروستكراوە‪ ،‬لەساڵی‬ ‫‪1988‬دا لەالیەن رژێمی بەعسەوە‬ ‫چۆڵكراوە‌‪ ،‬سێ جار سووتێنراوە‌و‬ ‫ئێستا (‪ )77‬ماڵی تێدا نیشته‌جێن‪.‬‬ ‫ه���اوك���ات‪ ،‬ب��ە مەبەستی‬ ‫چارەسەركردنی ئەو كێشەیەش‪،‬‬ ‫نوێنەرانی گوندی زڕگوێزەڵە‪،‬‬ ‫سەردانی قایمقامیەتی تانجەرۆیان‬ ‫ك��رد‪ ،‬كە كێشەی گوندەكەیان‬ ‫پ���ەی���وەن���دی���دارە پ��ێ��ی��ان��ەوە‌و‬ ‫وەك هاواڵتییانی ئ��ەو گوندە‬ ‫ئ��ام��اژەی پ���ێ���دەدەن‪ ،‬بەڵێنی‬ ‫چارەسەركردنیان پێدراوە‪.‬‬ ‫ح��اك��م وش���ی���ار مستەفا‪،‬‬ ‫بەڕێوەبەری ناحیەی تانجەرۆ‪،‬‬ ‫روون��ك��ردن��ەوەی زی��ات��ری لەسەر‬ ‫ك��ێ��ش��ەی دروس�����ت ن��ەك��ردن��ی‬ ‫ئ��ەو (‪ )110‬خ��ان��ووەی گوندی‬ ‫زڕگوێزەڵە بۆ «رۆژنامە» ئاشكرا‬ ‫كرد‌و وتی‪« :‬ئەو بڕیارە‪ ،‬لەساڵی‬ ‫‪2006‬دا دراوە‪ ،‬ب��ەاڵم لە مانگی‬ ‫ئه‌یلولی ساڵی ‪2009‬دا‪ ،‬هاتووە بۆ‬ ‫بەڕێوه‌بەرێتیی ئاوەدانكردنەوەو‬

‫زەوی‌و نەخشەی بۆ دابینكراوەو‬ ‫بەشێوەیەكی ئاسان جێبەجێ‌‬ ‫دەكرێت‪ ،‬چونكە لە فەرمانەكەدا‬ ‫ه��ات��ووە‪ ،‬ئ��ەو خانووانە بخرێنە‬ ‫بەرنامەی ساڵی ‪2010‬وە‌‪ ،‬نەوتراوە‬ ‫بخرێتە بواری جێبەجێكردنەوە»‪.‬‬ ‫حاكم وشیار‪ ،‬ئاماژەی بەوەش‬ ‫ک��رد‪ ،‬س��ەردان��ی قایمقامییەت‌و‬ ‫دەزگای ئاوەدانكردنەوەی كردووە‌و‬ ‫هەوڵی داوە‪ ،‬ب��ۆئ��ەوەی لەگەڵ‬ ‫نوێنەری گوندی زڕگوێزەڵەو چەند‬ ‫هاواڵتییەكدا بچنەالی قایمقام‌و‬ ‫ب��ەڕێ��وەب��ەری ئ��اوەدان��ك��ردن��ەوە‪،‬‬ ‫بۆئەوەی لەنزیكەوە خۆیان قسەی‬ ‫لەسەر بكەن‪ ،‬چونكە «چەند‬ ‫بڕیارێكیان داوە‪ ،‬یەكێك لەوانە‪،‬‬ ‫دەڵێن‪ ،‬بڕیاری (‪ )110‬خانووەكەیان‬ ‫بۆ جێبەج ‌ێ دەكەین‪ ،‬بەاڵم ئەگەر‬ ‫بچنە زڕگوێزی سەروو‪ ،‬شوێنەكانی‬ ‫خۆیان جێبهێڵن‪ ،‬بەاڵم ئایا ئەو‬ ‫هاواڵتییانە بەوە رازی دەبن؟»‪.‬‬ ‫س����ەب����ارەت ب���ە الی��ەن��ی‬ ‫ب��ەرپ��رس��ی��اری��ش ل��ە جێبەجێ‬ ‫نەكردنی ئەو بڕیارە‪ ،‬بەڕێوەبەری‬ ‫ن��اح��ی��ەی ت���ان���ج���ەرۆ‪ ،‬وت���ی‪:‬‬ ‫«وەزارەت����ی ئ��اوەدان��ك��ردن��ەوە‌و‬ ‫ئەو الیەنانەی كە ئه‌و بڕیاره‌یان‬ ‫ده‌رک���ردووه‌‪ ،‬بەرپرسیارن‪ .‬وەك‬ ‫خۆم‪ ،‬دەسەاڵتێكی ئەوتۆم نییە‪،‬‬ ‫ئەوەی لەتواناشمدا بووە‪ ،‬بۆیانم‬ ‫کردووه‌»‪.‬‬


‫‪www.rozhnama.net‬‬

‫‪nawxo.rozhnama@yahoo.com‬‬

‫ذمارة (‪ )631‬سيَشةممة ‪2011/4/26‬‬

‫عه‌بدوڵاڵ نازه‌نینی‪ :‬لەگەڵ دەسەاڵتین‌و تائێستاش وامان نیشانداوە‪.‬‬

‫هەولێر؛ بازاڕی گەرمە‬

‫د‪ .‬بایەزید حەسەن‬

‫كاریگەریی گۆڕانكارییەكانی‬

‫بازرگانێك‪ :‬رەوشی سیاسیی؛ كاری لە بازاڕمان نەكردووە‬

‫خۆرهەاڵتی ناوەڕاست‬

‫راپۆرتی‪ :‬بەهمەن ئەیمەن‬

‫‪.......................................................‬‬

‫خۆپیشاندانەكان‌و ئەو گەمارۆ‬ ‫ئەمنییەی دەس����ەاڵت بەسەر‬ ‫شارەكانی هەرێمی كوردستاندا‬ ‫كاریگەرییان‬ ‫سەپاندوویەتی‪،‬‬ ‫نەبووە لەسەر كڕین‌و فرۆش لە‬ ‫بازاڕەكانی هەولێری پایتەختدا‌و‬ ‫ب��ازرگ��ان��ەك��ان ج��ەخ��ت ل��ەوە‬ ‫دەكەنەوە‪ ،‬كە بازاڕیان گەرمە‪.‬‬ ‫س��ەره��ەن��گ ع���ادل‪ ،‬خ��اوەن��ی‬ ‫كوتاڵفرۆشی س��ەره��ەن��گ‪ ،‬كە‬ ‫(‪ )20‬ساڵە ئەم ك��ارە دەك��ات‪،‬‬ ‫ب��ە «رۆژن���ام���ە»ی راگ��ەی��ان��د‪:‬‬ ‫«چەندین جۆر كوتاڵمان هەیە‌و‬ ‫كڕیاری زۆرم��ان هەیە‪ ،‬لەهەموو‬ ‫وەرزێكیشدا كوتاڵی تایبەتمان‬ ‫هەیە‪ .‬كڕین‌و فرۆشتنی ئێمە‪،‬‬ ‫ئەگەر زیاتر نەبوو بێت‪ ،‬ئەوا‬ ‫كەمی نەكردووە‪ .‬لەكاتی نەورۆزو‬ ‫بۆنە تایبەتییەكاندا‪ ،‬تاڕادەیەكی‬ ‫زۆر كڕیار زیاد دەكات»‪.‬‬ ‫ه���ەم���وو س��اڵ��ێ��ك‪ ،‬ب��ەه��ۆی‬ ‫دەس��ت��پ��ێ��ك��ردن��ی س���ەی���ران‌و‬ ‫گەشتەوە لە وەرزی ب��ەه��اردا‪،‬‬ ‫كوتاڵفرۆشەكان‪ ،‬كڕیاریان زیاتر‬ ‫دەبێت‪ ،‬رێ��ژەی هاوسەرگیریش‬ ‫ل��ەم وەرزەدا‪ ،‬ب��ەه��ۆی ك��ەش‌و‬ ‫هەواوە زیاتر دەبێت‪.‬‬ ‫خ����اوەن����ی ك��وت��اڵ��ف��رۆش��ی‬ ‫سەرهەنگ‪ ،‬وتیشی‪« :‬ئەوانەی‬ ‫دێنە المان‪ ،‬لەهەموو تەمەنێكی‬ ‫جۆراو جۆرن‌و زیاتریش لەكاتی‬ ‫پێكهێنانی ژیانی هاوسەریدا‪،‬‬ ‫كچانی گەنج روومان تێدەكەن»‪.‬‬ ‫س�����ەب�����ارەت ب����ە ج����ۆری‬ ‫كوتاڵەكانیشیان‪ ،‬باسی لەوە‬ ‫كرد‪ ،‬لە دوبەی‪ ،‬توركیاو چینەوە‪،‬‬ ‫كوتاڵ دەهێنین‌و ئێستا خواستی‬ ‫كڕین‌و فرۆشتن‪ ،‬زیاتر لەسەر‬

‫خۆپیشاندانه‌کان؛ کاریگه‌رییان به‌سه‌ر بازاڕی هه‌ولێره‌وه نه‌بوو‌ه ‌‬ ‫حەریرو ئیتولە‪ ،‬ب��ەاڵم ئیتول‪،‬‬ ‫زیاتر خواستی لەسەرە‪.‬‬ ‫ناوبراو‪ ،‬ئەوەشی خستەڕوو‪،‬‬ ‫رەوش������ی س��ی��اس��ی��ی ك���اری‬ ‫تێنەكردوون‪« ،‬زیاتر لەمانگی‬ ‫رەمەزاندا‪ ،‬بازاڕمان كەم دەكات‪.‬‬ ‫خواستی كڕینی كوتاڵیش‪ ،‬لەچاو‬ ‫ساڵەكانی راب�����ردوودا‪ ،‬رووی‬ ‫لەزیادبوون ك��ردووە‪ ،‬بەاڵم ساڵ‬ ‫بەساڵیش‪ ،‬نرخی كوتاڵ زیاد‬ ‫دەكات‪ ،‬لەبەر خواستی زیاتر»‪.‬‬ ‫دەس��ەاڵت��داران��ی هەرێم‪ ،‬باس‬ ‫لەوە دەكەن‪ ،‬قەیرانی سیاسیی‬ ‫هەرێم‪ ،‬ك��اری لە ك��ار‌و كاسپی‬ ‫ه��اواڵت��ی��ی��ان ك�����ردووە‪ ،‬ب��ەاڵم‬ ‫كاسبكارانی شاری هەولێر‪ ،‬ئەوە‬

‫رەتدەكەنەوە‌و باس لەوە دەكەن‪،‬‬ ‫ئەگەر ل��ەو وەرزەدا‪ ،‬خواستی‬ ‫كڕین الی هاواڵتییان‪ ،‬بەرزیی‬ ‫بەخۆیەوە نەدیبێت‪ ،‬ئەوا بەرەو‬ ‫الوازیی نەچووە‪.‬‬ ‫ه��ون��ەر ح��ەس��ەن‪ ،‬خ��اوەن��ی‬ ‫پ���ێ�ڵ�اوف���رۆش���ی ه���ەڵ���دێ���ر لە‬ ‫ب��ازاڕی قەیسەریی هەولێر‪ ،‬بە‬ ‫«رۆژن��ام��ە»ی راگەیاند‪« :‬لەم‬ ‫وەرزەدا‪ ،‬ب��ازاڕم��ان ل��ەوپ��ەڕی‬ ‫باشیدایە‪ ،‬بەڕاستی هیچ رەوشێكی‬ ‫سیاسیی كاری لە ئێمە نەكردووە‪،‬‬ ‫بەڵكو رووی لە زیادبوون كردووە‪،‬‬ ‫بەتایبەتی پێاڵوی هاوینە‪ ،‬زۆر‬ ‫بەخێرایی دەفرۆشرێت»‪.‬‬ ‫هونەر‪ ،‬باسی لەوە كرد‪ ،‬كاریان‬

‫فۆتۆ‪ :‬رۆژنامه‌‬ ‫زۆر باشە‌و ئەو پێاڵوانەی ئەوان‬ ‫دەیفرۆشن‪ ،‬زیاتر لە تایلەندەوە‬ ‫دەیهێنن‪.‬‬ ‫زی���ات���ر ل���ە دوو م��ان��گ��ە‪،‬‬ ‫هاواڵتییانی هەرێمی كوردستان‪،‬‬ ‫لەدژی گەندەڵیی‌و دەستێوەردانی‬ ‫حیزب لە بازاڕەكان‌و بەهەدەردانی‬ ‫سامانی گشتیی‪ ،‬هاتوونەتە‬ ‫سەر شەقامەكان‌و خۆپیشاندان‬ ‫دەك���ەن‪ ،‬ب��ەاڵم دەس��ەاڵت��داران��ی‬ ‫هەرێم‪ ،‬بۆ ناشیرینكردنی ئەو‬ ‫داواكارییانە‪ ،‬تۆمەتباریان دەكەن‬ ‫بە كەمكردنەوەی كڕین‌و فرۆش‬ ‫لەبازاڕەكاندا‪.‬‬ ‫غەریب حسێن خدر‪ ،‬خاوەنی‬ ‫زەڕەن��گ��ەری شیڤان لە ب��ازاڕی‬

‫ق��ەی��س��ەری��ی ل��ه‌ ه��ه‌ول��ێ��ر‪ ،‬بۆ‬ ‫«رۆژنامە» وتی‪« :‬نرخی زێڕ‪،‬‬ ‫گران بووە‪ ،‬بۆیە خەڵك زیاتر زێڕ‬ ‫دەفرۆشن»‪.‬‬ ‫س���ەب���ارەت ب����ەوەی‪ ،‬گ��وای��ە‬ ‫رەوش����ی س��ی��اس��ی��ی ك���اری لە‬ ‫كاروكەسابەتیان كردبێت‪ ،‬وتی‪:‬‬ ‫«هیچ كێشەیەكمان نییە‪ ،‬بەڵكو‬ ‫ل��ەم وەرزەدا‪ ،‬ب��ازاڕ لەوپەڕی‬ ‫گەرمیدایە‪ ،‬چونكە هاوسەرگیریی‬ ‫لە وەرزی بەهاردا‪ ،‬زیاتر دەكرێت‬ ‫لەچاو وەرزەكانی تردا»‪.‬‬ ‫ئ���ەو زەڕەن����گ����ەرە ئ���ەوەی‬ ‫خستەڕوو‪ :‬خەڵكی‪ ،‬زیاتر گرنگی‬ ‫بە دروستكردنی خانوو دەدەن‌و‬ ‫زیاتر شتی ناوماڵ دەكڕن‪.‬‬

‫لەسەر بنەمای «الیەنگریی»‪ ،‬بودجە بە حیزبەكان دەدرێت‬ ‫راپۆرتی‪ :‬بەرزان عەلی حەمە‬

‫‪...........................................................‬‬

‫ه��ەردوو پارتی دەسەاڵتدار‬ ‫(پارتی‌و یەكێتی)‪ ،‬لە رێگەی‬ ‫بەرپرسە حكومییەكانیانەوە‪،‬‬ ‫بودجەی حیزبە بچووكەكان‬ ‫دی�����اری دەك������ەن‪ ،‬ح��ی��زب��ە‬ ‫ب����چ����ووك����ەك����ان����ی ن���زی���ك‬ ‫دەسەاڵتیش‪ ،‬زیاتر ل��ەو بڕە‬ ‫پارەیەیان پێدەدرێت؛ كە لە‬ ‫ئاستی دەنگەكانیاندایە‪.‬‬ ‫ح���ك���وم���ەت���ی ه���ەرێ���م���ی‬ ‫كوردستان‪ ،‬وەك خەماڵندنێكی‬ ‫سەرەتایی‌و پێش پەسەندكردنی‬ ‫یاسای بودجەی حیزبەكان‪،‬‬ ‫هەر كورسییەكی پەرلەمانی‬ ‫كە ه��ەر حیزبێك بەدەستی‬ ‫هێنابێت‪ )60( ،‬ملیۆن دیناری‬ ‫بۆ تەرخانكراوە‪ ،‬ب��ەاڵم ئەم‬ ‫خەماڵندنە «یەكێتی‌و پارتی»‬ ‫ناگرێتەوە‪.‬‬ ‫حیزبە بچووكەكانیش‪ ،‬كە‬ ‫كورسی پەرلەمانیان بەدەست‬ ‫نەهێناوە‌و لە فەرهەنگی نوێی‬ ‫سیاسیی كوردیدا هه‌ندێ بە‬ ‫«دوكانی سیاسیی» ناویان‬ ‫دەبه‌ن‪ .‬سكرتێری هەندێ لەو‬ ‫حیزبانە نایشارنەوە‪ ،‬ئەوان‬ ‫الیەنی دەسەاڵتیان گرتووە‌و‬ ‫لە بودجەی گشتیی‪ ،‬داهاتی‬ ‫حیزبەكانیان دابین دەكرێت‪.‬‬ ‫ع���ەب���دوڵ�ڵ�ا ن��ازەن��ی��ن��ی‪،‬‬ ‫سكرتێری (حیزبی رزگ��اری‬ ‫دیموكراتی ك��وردس��ت��ان)‪ ،‬بە‬ ‫حیزبێكی نزیك لە (یەكێتیی‬

‫لە س��ەرەت��اوە بەیاننامەمان‬ ‫دەرك�������ردووەو هەڵوێستی‬ ‫خ���ۆم���ان راگ����ەی����ان����دووە‪،‬‬ ‫هەڵوێستەكەشمان ئەوە بووە‪،‬‬ ‫ب��ە حەقیقەت ئێمە لەگەڵ‬ ‫دەسەاڵتین‌و تائێستاش وامان‬ ‫نیشانداوە»‪.‬‬ ‫حیزبەكەی نازەنینی‪ ،‬بڕی‬ ‫(‪ )20‬ملیۆن دی��ن��ار بودجە‬ ‫ل��ە س���ەر داه���ات���ی گشتیی‬ ‫وەردەگرێت‌و لە ساڵی (‪)1993‬‬ ‫وە دام�����ەزراوەو تائێستاش‬ ‫بەشداریی هیچ هەڵبژاردنێكیان‬ ‫نەكردووە‪.‬‬ ‫ل���ە ب����ودج����ەی (‪)2010‬‬ ‫ی ه��ەرێ��م��ی ك��وردس��ت��ان��دا‪،‬‬ ‫(‪ )90‬ملیار دینار بۆ حیزب‌و‬ ‫رێكخراوەكان تەرخانكرابوو‪،‬‬ ‫ب���ەاڵم ح��ك��وم��ەت��ی هەرێمی‬ ‫ك��وردس��ت��ان ل��ە م���اوەی ئەو‬ ‫ساڵەدا زیاتر لە (‪ )200‬ملیار‬ ‫دیناری خەرجكردووە‪.‬‬ ‫زەی��د م��ەح��م��ود‪ ،‬سەرۆكی‬ ‫(حیزبی‬ ‫یەكالیینەبووەوەی‬ ‫رزگ����اری ك��وردس��ت��ان)‪ ،‬كە‬ ‫بەهۆی ناكۆكیی لەگەڵ رێكار‬ ‫ئ��ەح��م��ەد‪ ،‬ه���اوس���ەرۆك لە‬ ‫حیزبەكەیدا‪ ،‬ماوەیەكە بودجە‬ ‫(‪ )20‬ملیۆن دینارییەكەیان‬ ‫بڕاوە‪ ،‬بەڕاشكاویی دۆستایەتی‬ ‫خۆیانی بۆ «پارتی‌و یەكێتی»‬ ‫فۆتۆ‪ :‬رۆژنام ‌ه دووپات كردەوە‪.‬‬ ‫بودجه‌ی حیزبه‌کان ب ‌ه یاسا رێکنا‌خرێت‌‬ ‫ناوبراو جگەلەوەی جەخت‬ ‫لە دۆستایەتی حیزبەكەی‌و‬ ‫ك��وردس��ت��ان) الیەنی دەسەاڵتییان گرتووە‪.‬‬ ‫نیشتمانیی‬ ‫ئەو بۆ «رۆژنامە» وتی‪ :‬دەس�����ەاڵت دەك����ات����ەوە‪ ،‬لە‬ ‫دادەنرێت‪ ،‬بە راشكاوی ئاماژە‬ ‫بەوە دەك��ات‪ ،‬ئەوان هەمیشە «ئێمە چەند حیزبێكین هەر هەمانكاتیشدا دژایەتی خۆی‬

‫*‬

‫بۆ كۆبوونەوە جەماوەرییەكەی‬ ‫س��ەرای سلێمانی نیشاندەدا‌و‬ ‫دەڵێت‪« :‬ئێمە لەگەڵ ئەوە‬ ‫نین كە لە سلێمانی دەكرێت‪،‬‬ ‫چونكە ئەوەندەی من تێبینی‬ ‫دەك���ەم‌و س��ەی��ری رەوش��ەك��ە‬ ‫دەك���ەم‪ ،‬شتێكە ل���ەدەرەوە‬ ‫دێت»‪.‬‬ ‫ل���ە راب�������ردوودا زۆرب����ەی‬ ‫ئ��ەم حیزبە ب��چ��ووك��ان��ە لەو‬ ‫ق��ەی��ران��ان��ەی ك��ە «یەكێتی‌و‬ ‫پ���ارت���ی» ت��ێ��ی��ك��ەوت��وون‪،‬‬ ‫خۆیان بێدەنگ گ��رت��ووە‪ ،‬لە‬ ‫سەركردایەتی‬ ‫بەرامبەریشدا‬ ‫«یەكێتی‌و پارتی» لە كاتی‬ ‫پێویستی خۆیاندا وەك كارتی‬ ‫فشار بەكاریانهێناون‪.‬‬ ‫الی خۆیەوە‪ ،‬جەبار میرزا‬ ‫رۆستەمی‪ ،‬سكرتێری (پارتی‬ ‫نەتەوەیی كوردستان)یش‪ ،‬كە‬ ‫نزیكەی (‪ )20‬ملیۆن دینار‬ ‫لە حكومەت وەردەگرێت‌و بە‬ ‫پارتێكی نزیك لە «یەكێتی»‬ ‫دەزانرێت‪ ،‬رۆڵی خۆیان زیاتر‬ ‫بە هەڵوێست پێناسە دەكات‌و‬ ‫ئ��ام��اژە ب���ەوە دەك����ات؛ هەر‬ ‫لە سەرەتای رووداوەك��ان��ەوە‬ ‫هەڵوێستی خۆیان بەڕاشكاوانە‬ ‫راگەیاندووە‪.‬‬ ‫ح��ی��زب��ە ب��چ��ووك��ەك��ان لە‬ ‫زۆرب����ەی ه��ەڵ��ب��ژاردن��ەك��ان��ی‬ ‫راب���ردوودا الیەنگریی ه��ەردوو‬ ‫ح��ی��زب��ی دەس���ەاڵت���داری���ان‬ ‫كردووە‌و دەنگدەرانیان هانداوە‬ ‫پشتیوانیی لیستی دەسەاڵت‬ ‫بكەن‪.‬‬

‫دەوڵ��ەت��ە پیشەسازییەكان‪ ،‬ب��ە نیگەرانییەوە‬ ‫چاودێریی رووداوەكانی خۆرهەاڵتی ناوەڕاست‌و باكووری‬ ‫ئەفریقا دەك��ەن‪ ،‬بەتایبەتی ئەو گۆڕانكارییانەی لە‬ ‫سیستمی حوكمڕانیی ئەو دەوڵەتانەدا روودەدات‪،‬‬ ‫یاخود بەڕێوەن كە نەوت بەرهەمدەهێنن‪ ،‬وەك (لیبیا‪،‬‬ ‫عومان‌‪ ،‬بەحرەین‌‪ ،‬یەمەن‌‪ ،‬كوەیت‌‪ ،‬جەزائیرو سعودیە)‪،‬‬ ‫هاواڵتییانی ئەم دەوڵەتانە‪ ،‬لەو سیستمە حوكمڕانییە‬ ‫نادیموكراسییە خۆسەپێنەرانەی دەوڵەتەكانیان‪ ،‬رازی‬ ‫نین‌و دەیانەوێت لە رێگەی خۆپیشاندان‌و فشارە‬ ‫جۆراوجۆرەكانەوە‪ ،‬بیانگۆڕن‪ ،‬یاخود بیانڕوخێنن‌و‬ ‫لەجێگەیان سیستمێكی دیموكراسیی دابمەزرێنن‪.‬‬ ‫ئەمانە كاریگەرییەكی راستەوخۆو خێرایان لەسەر‬ ‫بەرزبوونەوەی نرخی نەوتی خاو دروستكردووە‪ ،‬كە‬ ‫نرخی نەوتی خاو لە بازاڕەكانی جیهاندا لەچاو (‪)3‬‬ ‫ساڵی راب��ردوودا‪ ،‬بە رێژەیەك بەرزبووەتەوە‪ ،‬چونكە‬ ‫ناوچەی خۆرهەاڵتی ن��اوەڕاس�ت‌و باكووری ئەفریقا‪،‬‬ ‫بنكەیەكی سەرەكیی بەرهەمهێنانی نەوتن لە جیهانداو‬ ‫(‪)%70‬ی ناردەی نەوتی جیهان پێكدەهێنن‪.‬‬ ‫پسپۆڕانی ئابووریی‪ ،‬ئاماژە بۆ ئەوە دەكەن‪ ،‬ئەو‬ ‫دەوڵەتە پیشەسازییانە‪ ،‬ئەو نەوتە خاوەی عەمباری‬ ‫دەكەن‪ ،‬تەنیا بەشی چەند رۆژێكیان دەكات‪ ،‬لەبەرئەوە‬ ‫ئەو پشێوویی‌و ئاڵۆزییەی كەوتووەتە ناو دەوڵەتە‬ ‫بەرهەمهێنەرەكانی ئەم دەڤەرە‪ ،‬هەڕەشەیەكی گەورەن‬ ‫بۆ بەرژەوەندییەكانی ئەم دەوڵەتە پیشەسازییانە‪.‬‬ ‫لیبیا‪ ،‬رۆژان���ە نزیكەی (‪ )1,6‬ملیۆن بەرمیل‬ ‫نەوتی بەرهەم دەهێنا‪ ،‬لەكاتێكدا پێداویستی رۆژانەی‬ ‫جیهان‪ ،‬دەگاتە (‪ )87,5‬ملیۆن بەرمیل‪ ،‬ئەمەش ئەوە‬ ‫دەگەیەنێت كە ناردەی نەوتی لیبیا بۆ بازاڕی نەوتی‬ ‫جیهان گرنگە‪ ،‬كەچی بەهۆی راپەڕینی هاواڵتییانی‬ ‫لیبیاوە دژی رژێمەكەیان‪ ،‬بەرهەمهێنانی نەوت لەو‬ ‫واڵتەدا ڕاوەستا‪.‬‬ ‫ئاالن دانكان‪ ،‬كە پیسپۆڕێكی بواری نەوتە‪ ،‬دەڵێت‪:‬‬ ‫ئەگەر توندڕەوەكان ئەو بارگرژیی‌و پشێوییەی ناو‬ ‫دەوڵەتانی عەرەب بقۆزنەوە‌و دامەزراوە نەوتییەكانی‬ ‫سعودیە تێكبدەن‪ ،‬ئ��ەوا نرخی بەرمیلێك ن��ەوت لە‬ ‫(‪ )200‬دۆالر تێدەپەڕێت‪.‬‬ ‫ل��ە رێ��ك��خ��راوی «ئ��ۆپ��ی��ك»دا‪ ،‬سعودیە یەكەم‬ ‫بەرهەمهێنی نەوتەو رۆژانە (‪)8,5‬ملیۆن بەرمیل نەوت‬ ‫بەرهەم دەهێنێت‌و ئێرانیش دووەم دەوڵەتە‪.‬‬ ‫لە (‪ ،)2011/4/9‬نرخی بەرمیلێك نەوتی خاوی برێنت‬ ‫لە بۆرسەی لەندەن‪ ،‬گەیشتە (‪ )123‬دۆالر‌و هەروەها‬ ‫نرخی بەرمیلێك نەوتی خ��اوی ئەمریكی‪ ،‬گەیشتە‬ ‫(‪ )111,28‬دۆالر‪ ،‬ئەوانەش بەرزترین نرخی بەرمیلێك‬ ‫نەوتن لە (‪ )30‬مانگی رابردوودا‌و وا چاوەڕوان دەكرێت‬ ‫كە لە كۆتایی ساڵی (‪)2011‬دا‪ ،‬نرخی بەرمیلێك نەوت‬ ‫بگاتە زیاتر لە (‪ )130‬دۆالر‌و لە (‪ )150‬دۆالر نزیك‬ ‫ببێتەوە‌‪ ،‬بەرزبوونەوەی نرخی بەرمیلێك نەوتی خاو بۆ‬ ‫(‪ )150 – 140‬دۆالر كاریگەرییەكی زۆر خراپی لەسەر‬ ‫گەشەی دەوڵەتە پەرەسێنەكان دەبێت‪.‬‬ ‫ئەمریكا‪)%15( ،‬ی سەرجەم ئەو نەوتەی هاوردەی‬ ‫دەكات‪ ،‬هی خۆرهەاڵتی ناوەڕاستەو یەكەمین دەوڵەتیشە‬ ‫لە جیهاندا لە رووی هاوردەكردنی زۆرترین نەوتی خاو‪،‬‬ ‫(‪)%85‬ی نەوتە هاوردەكەی هی كەنەداو كۆلۆمبیایە‪.‬‬ ‫هەروەها ئەمریكا نەوتی خاوی عەمباركراوی زۆری هەیە‪،‬‬ ‫لەبەرئەوە گۆڕانكارییەكانی خۆرهەاڵتی ناوەڕاست‌و‬ ‫باكووری ئەفریقا‪ ،‬كاریگەریی زۆریان لەسەر ئەمریكا‬ ‫نابێت‪.‬‬ ‫ژاپۆن‪ ،‬دووەم دەوڵەتی جیهانە لە رووی هاوردەكردنی‬ ‫نەوتی خاوەوە‌و (‪)%75‬ی نەوتە خاوە‪ ،‬هاوردەكەی هی‬ ‫خۆرهەاڵتی ناوەڕاستە‪.‬‬ ‫لەكاتێكدا‪ ،‬چین سێیەم دەوڵەتی جیهانە لە رووی‬ ‫هاوردەكردنی نەوتی خاو و (‪)%50‬ی نەوتە خاوە‬ ‫هاوردەكەی لەو خۆرهەاڵتی ناوەڕاستەوەیە‌و هەروەها‬ ‫هیندستانیش (‪)%70‬ی ن��ەوت��ە ه���اوردەك���ەی هی‬ ‫خۆرهەاڵتی ناوەڕاستە‪ .‬هەبوونی ئاڵۆزیی‌و پشێویی لە‬ ‫ناوچەی خۆرهەاڵتی ناوەڕاست‪ ،‬كاریگەریی زۆر خراپی‬ ‫لەسەر هاوردەی نەوتی ئەو دەوڵەتانە دەبێت‪ ،‬چونكە‬ ‫دەوڵەتی پیشەسازین‌و كەرەستەی خ��اوی زۆرب��ەی‬ ‫پیشەسازییەكانیان نەوتی خاوە‪.‬‬ ‫ئاژانسی وزەی نێودەوڵەتیی‪ ،‬كە رێكخراوی ئەو‬ ‫دەوڵەتانەیە‪ ،‬ن��ەوت بەكاردەبەن‪ ،‬بە بڕی (‪)1,6‬‬ ‫ملیار بەرمیل یەدەكی ستراتیژی نەوتی خاوی هەیەو‬ ‫دەتوانرێت ئەو (‪ )1,6‬ملیار بەرمیل یەدەگی نەوتە‬ ‫وەكو دواكارت بۆ سەقامگیریی‌و جێگری نرخی نەوت لە‬ ‫بازاڕەكانی جیهاندا بەكاربێت‪.‬‬ ‫هەروەها مانەوەی بەرزیی نرخی نەوت بۆ ماوەیەكی‬ ‫درێ��ژ‪ ،‬كاریگەرییەكی خ��راپ دەكاتە سەر ئابووریی‬ ‫دەوڵەتانی پەرەسێن‌و ئەگەر ئەو نرخ بەرزییەی نەوت بۆ‬ ‫ماوەی ساڵێك زیاتر بمێنێتەوە‪ ،‬ئەوا گەشەی ئابووریی‬ ‫دەوڵەتانی پەرەسێن بە رێ��ژەی (‪)0,4 – 0,2‬ك��ەم‬ ‫دەكات‌و دەبێتە هۆی زیادبوونی رێژەی هەژاریی‪.‬‬ ‫* ئەندامی ئه‌نجومه‌نی نوێنه‌رانی عێراق‪.‬‬


‫‪nawxo.rozhnama@yahoo.com‬‬

‫ذمارة (‪ )631‬سيَشةممة ‪2011/4/26‬‬

‫دەروازەی دووەمی توركیا – كوردستان‪ ،‬دیاری ناکرێت‬

‫ئا‪ :‬رۆژنامە‪ :‬سەرچاوەیەك‬ ‫لە گومرگی ئیبراهیم خەلیل‪،‬‬ ‫ئ��اش��ك��رای ك���رد‪« :‬تائێستا‪،‬‬ ‫شوێن‌و بودجە بۆ كردنەوەی‬ ‫دەروازەی دووەم���ی توركیا‌و‬ ‫هەرێمی كوردستان‌و ناوچەی‬

‫بازرگانیی‌و پیشەسازیی ئازاد‬ ‫دیاریی نەكراوە‪ ،‬كە بڕیارە بەم‬ ‫نزیكانە بكرێتەوە»‪.‬‬ ‫وەفدێكی حكومەتی عێراق‪،‬‬ ‫كە نوێنەری هەشت وەزارەت��ی‬ ‫حكومەتی عێراقی له‌خۆگرتبوو‪،‬‬

‫رۆژی ‪ ،4/12‬ب��ە مەبەستی‬ ‫دامەزراندنی ناوچەی بازرگانیی‌و‬ ‫پیشەسازیی ئ��ازادو كردنەوەی‬ ‫دەروازەی دووەم ل��ەگ��ەڵ‬ ‫حكومەتی توركیادا‪ ،‬سەردانی‬ ‫ش��اری «زاخ��ۆ»ی��ان ك��رد‌و لە‬

‫سەردانەكەدا‪ ،‬شاندی حكومەتی‬ ‫عێراق‪ ،‬بڕیاریان دا «لەماوەیەكی‬ ‫كەمدا‪ ،‬شوێن‌و بودجەی تایبەتی‬ ‫بۆ دیاری بكرێت»‪.‬‬ ‫س���ەرچ���اوە ت��ای��ب��ەت��ەك��ەی‬ ‫گ��وم��رگ��ی ئیبراهیم خەلیل‪،‬‬

‫ب��ە «رۆژن���ام���ە»ی راگ��ەی��ان��د‪:‬‬ ‫«ه��ێ��ش��ت��ا م��ش��ت��وم��ڕ ل��ەگ��ەڵ‬ ‫ت��ورك��ی��ا ب���ەردەوام���ە‌و قسەی‬ ‫ل��ەس��ەر دەك���رێ���ت‌و تائێستا‬ ‫رێكنەکه‌وتووین ل��ەس��ەر ئه‌و‬ ‫ده‌روازه‌یه‌»‪.‬‬

‫سەرۆكی دەستەی وەبەرهێنان‪ :‬هەڵەكانی رابردوو؛ دووبارە ناكەینەوە‬

‫شۆڤێنیزمی ئابووریی‬ ‫محەمەد شێخ فاتح*‬ ‫لەو جێگەیەی كە منداڵدانی دروستبوونی ب��ازاڕی ئازاد‌و‬ ‫ئابووریی بازاڕە‪ ،‬لە هەموو كات زیاتر گرنگی دەدرێت بە كااڵی‬ ‫وەبەرهێنراوی ناوخۆیی‪ ،‬واتە لەگەڵ پیادەكردنی بنەماكانی‬ ‫بازاڕی ئازاددا‪ ،‬زیاتر گرنگی بەو شمەكە وەبەرهێنراوە دەدەن‪ ،‬كە‬ ‫خۆیان بەرهەمیانهێناوە‪ ،‬ئەوەش لە دونیای ئابووریی ئێستادا بە‬ ‫«شۆڤێنیزمی ئابووریی» ناودەبرێت‪.‬‬ ‫شۆڤێنیزمی ئابووریی‪ :‬واتە پاراستنی كااڵو سەرمایەگوزاریی‬ ‫ناوخۆیی لە هەر كااڵیەكی تری بیانی‪ ،‬بەو مانایەی كە خەڵكی ئەو‬ ‫واڵتە هەتا دەتوانن‪ ،‬كە (دەبێت بتوانن) روونەكەنە كڕینی شمەكی‬ ‫بیانی‪ ،‬ئەویش لە رێگەی باشكردن‌و هەرزانكردنی كااڵی نێوخۆیی‪،‬‬ ‫خۆ ئەگەر باشتر‌و هەرزانتریش نەبوو‪ ،‬رۆشنبیرییەكی لەو جۆرە‬ ‫باڵوبكرێتەوە‪ ،‬كە خەڵك لەوە تێبگەن كە كڕینی كااڵی ناوخۆیی‬ ‫ئایندەیەكی باشتری ئابووریی دێنێتە كایە‪ ،‬كە سەرەكیترینیان‬ ‫بەگژداچوونەوەی پەتای بێكارییە‪.‬‬ ‫ئیسپانیاو فەڕەنسا‪ ،‬كە هەردووكیان ئەندامی یەكێتیی‬ ‫ئەوروپان‌و هاوسنووری یەكترن‌و دەتوانن زۆربەی كااڵو شمەكەكان‬ ‫بەبێ‌ لێپرسینەوەو گومرگ كردن ئاڵوگۆڕ بكەن‪ ،‬بەاڵم ئەگەر‬ ‫یەكێك تەماتەیەك‪ ،‬یان سێوێك بەرێتە دیوی ئەودیو تووشی‬ ‫لێپرسینەوە دەبێت (مەگەر لە حاڵەتێكدا رێككەوتنێك هەبێت‬ ‫لەنێوانیاندا)‪ ،‬لەنێوان خودی ویالیەتەكانی ئەمریكاشدا یاسا هەیە‬ ‫بۆ پاراستنی جوتیاران‌و بەرهەمی خودی ویالیەتەكان‌و یاساكانی‬ ‫بازرگانی ئازادیش زۆرجار ناتوانێت دەخالەت بكاتە ناو یاساو‬ ‫رێنماییە ناوخۆییەكانەوە‪.‬‬ ‫هەرێمی كوردستان كە خاوەنی زیاتر لە (‪ )40‬ملیار بەرمیل‬ ‫یەدەگی نەوتی خاوە‌و (‪ )47‬ملیار مەتر سێجا ئاوی شیرین‌و‬ ‫(‪ )17‬ملیۆن دۆنم زەوی كشتوكاڵی هەیە‪ ،‬لەو هەرێمەی كە (‪)40‬‬ ‫لەسەدی دانیشتووانەكەی لە ئاستی مامناوەنددان لە تەمەندا‪،‬‬ ‫لەو هەرێمەدا بێكاریی ئاستە مەترسیدارەكانی تێپەڕاندووە‪ ،‬لەم‬ ‫جیۆگرافییەدا تەنانەت ماستاویش لەدەرەوە هاوردە دەكرێت‌و یەك‬ ‫كیلۆ مۆز لەو ئیكوادۆرەی كە زیاتر لە (‪ )8115‬میل دوورە لە‬ ‫هەرێمی كوردستانەوە‪ ،‬بە كەمتر لە هەزار دینار دەگات‪ ،‬بەاڵم‬ ‫ئەگەر بە كیلۆ بیكێشین یەك كیلۆ سەوزە لە (تانجەرۆ)وە‪ ،‬كە‬ ‫كەمتر لە (‪ )10‬كیلۆمەتر دوورە لە شاری سلێمانییەوە (‪ 2‬هەزار)‬ ‫دینار دەكەوێت تا دەگاتە بازاڕ‪ ،‬بەاڵم هێشتا لەڕووی ئابوورییەوە‬ ‫حاڵەتی دووەم تەندروستترو گونجاوترە‪ ،‬ئەگەر سیاسەتێكی‬ ‫تۆكمە لەپشتییەوە بێت‪ ،‬چونكە لەو دۆخەدا ئەو پارەو سەرمایەی‬ ‫كە هەیە لە ناوخۆی واڵتەكەدا دەسووڕێتەوەو ناچێتە دەرەوە‪.‬‬ ‫مانای چییە سەدان هەزار هێكتار لەوەڕگاو پوش‌و پاوان‬ ‫هەیە‪ ،‬كەچی مەڕو رەشەواڵخ لەدەرەوە هاوردە بكرێت‪ ،‬بە ریشی‬ ‫كێ‌ رەوایە‪ ،‬سەدان خاڵی شوێنەواری مێژوویی‌و سەدان پێگەی‬ ‫گەشتیاریی هەیە‪ ،‬كەچی رۆژانە لە كەناڵەكانەوە دەبینین كە‬ ‫ریكالم بۆ شوێنە گەشتیارییەكانی واڵتانێكی وەك مالیزیاو لوبنان‌و‬ ‫هیند دەكات؟!‪.‬‬ ‫بۆیە لە سایەی ئاوها ق��ەدرو قیمەت گرتنێكی بەرهەمی‬ ‫خۆماڵیی‌و كاركردن بۆ زیادكردن‌و باشكردنی‪ ،‬قسەكردن لە‬ ‫ژێرخانی ئابووری كوردستان‪ ،‬جگە لە درۆیەكی شاخدار شتێكی‬ ‫تر نییە‪.‬‬ ‫* رۆژنامەنووسی ئابووری‪.‬‬

‫یەكەكانی نیشتەجێبوون؛ كڕیار‌و فرۆشیار بێبەشدەكەن‬

‫راپۆرتی‪ :‬سەنگەر جەمال‬ ‫‪................................‬‬ ‫ئ����ەوەی ج��ێ��ی رەخ��ن��ەی‬ ‫ب��ەش��ێ��ك��ی ه���اواڵت���ی���ی���ان‌و‬ ‫ئەوكەسانەیە كە لەدەستی دوو‬ ‫بە قازانجێكی زۆر پرۆژەكانی‬ ‫نیشتەجێبوون دەك��ڕن��ەوە‌‪،‬‬ ‫ئ��ه‌وه‌ی��ه‌ ک �ه‌ ب��ە س��وودم��ەن��د‬ ‫ه��ەژم��ار دەك���رێ���ن‌و بێبەش‬ ‫دەكرێن لە وەرگرتنی زەوی‌و‬ ‫قەرزی خانووبەرە‪.‬‬ ‫س��ەرۆك��ی دەس��ت��ەی وەبەرهێنانی هەرێمی ك��وردس��ت��ان‪،‬‬ ‫ب��وره��ان ن��ەج��ات‪ ،‬یەكێك‬ ‫لەو هاواڵتییانەی لە دەستی ئاشكرایدەكات‪ ،‬ئ��ەو هاواڵتییانەی یەكەی نیشتەجێبوون‬ ‫دوو‪ ،‬شوقەیەكی كڕیوەتەوە‪ ،‬لەدەستی یەك دەكڕنەوە‪ ،‬سوودمەند دەبن لە وەرگرتنی قەرزی‬ ‫بە «رۆژن��ام��ە»ی راگەیاند‪ :‬سندووقی نیشتەجێبوون‌و زەوی‪ ،‬لەكاتێكدا كەسی یەكەمیش‬ ‫«ئ���ەوك���ەس���ەی ی��ەك��ەم��ج��ار سوودمەندبووە لەسەر هەمان یەكەی نیشتەجێبوون‪.‬‬ ‫شوقەكە كراوە بەناوییەوە‪ ،‬بە‬ ‫سوودمەند هەژماركراوە‪ ،‬ئێستا دەك��ڕێ��ت��ەوە ل��ەو ك��ەس��ەی لە لەمساڵدا نەهێڵن دووب���ارە‬ ‫منیش بەسوودمەند دادەنرێم‪ ،‬س��ن��دووق��ی نیشتەجێبوون ب��ب��ێ��ت��ەوە‌و ب��ەرن��ام��ەك��ان‬ ‫ب����ەاڵم ئ����ەوە ن��اگ��ون��ج��ێ��ت‪ ،‬سوودمەند بووە‪ ،‬دەبێت ئەو چڕوپڕتربن‌‪ ،‬تەركیزمان لەسەر‬ ‫چونكە بە (‪ )15‬هەزار دۆالر رێنماییانە جێبەجێ بكات شارە گەورەكان نییە‪ ،‬بەڵكو‬ ‫خێر ك��ڕی��وم��ان��ەت��ەوە‪ ،‬چۆن كە سندووقی نیشتەجێبوون ه��ەوڵ��دەدەی��ن ل��ە ق��ەزاك��ان��دا‬ ‫دەبێت بە سوودمەند حیساب لە وەزارەت��ی دارای��ی دایناوە‪ ،‬پ��رۆژەی زیاتر ئەنجامبدرێت‌و‬ ‫ب��ك��رێ��م‌و زەوی������ی‌و ق���ەرزی كاتێك ب��ەس��ەری��دا جێبەجێ ئەگەر میزانییەكەش زۆر بێت‪،‬‬ ‫نیشتەجێبوونیش وەرنەگرم لە دەبێت‪ ،‬ئ��ەو شتانە دەچێتە لە شارە گەورەكانیش پرۆژەی‬ ‫س��ەرش��ان��ی ت���ۆش‪ ،‬ك��ەوات��ە زیاتر دەكەین»‪.‬‬ ‫داهاتوودا»‪.‬‬ ‫ه��اواڵت��ی��ی��ان‌و بەشدارانی‬ ‫ب�����وره�����ان‪ ،‬وت��ی��ش��ی‪ :‬بەدڵنیاییەوە‪ ،‬بە سوودمەند‬ ‫«پێویستە حكومەت‪ ،‬یان ئەو ه���ەژم���ار دەك���رێ���ت‪ ،‬ب���ەاڵم پ�����رۆژەك�����ان�����ی ی���ەك���ەی‬ ‫پ��ارەی��ەم��ان بۆ بگەڕێنێتەوە خەڵكێك كە دەیكڕێت‌و خۆی ن��ی��ش��ت��ەج��ێ��ب��وون‪ ،‬رەخ��ن��ە‬ ‫ك��ە بەخێرو زی���ادە داوم��ان��ە قەرزەكە دەداتەوە‪ ،‬ئەوەیان بە ل��ە گ��ران��ی��ی ن���رخ‌و خراپیی‬ ‫كوالێتی بەشێكی ئەو یەكەی‬ ‫ل��ە ك��ڕی��ن��ەوەی ش��وق��ەك��ەدا‪ ،‬سوودمەند هەژمار ناكرێت‪.‬‬ ‫بەپێی وت���ەی س��ەرۆك��ی نیشتەجێیانە دەگ����رن كە‬ ‫یان بەشێوەیه‌ك بێت‪ ،‬تەنیا‬ ‫دەستی یەك سوودمەند بێت‌و دەستەی وەبەرهێنان‪ ،‬لە ساڵی ل��ە چ��ەن��دس��اڵ��ی راب�����ردوودا‬ ‫ئێمە بە سوودمەند هەژمار راب��ردوودا‪ )7( ،‬هەزار یەكەی دروستكراون‪.‬‬ ‫س����ەرۆك����ی دەس���ت���ەی‬ ‫نیشتەجێبوون ل��ە هەرێمی‬ ‫نەكرێین»‪.‬‬ ‫ل���ەب���ەرام���ب���ەردا‪ ،‬هێرش كوردستاندا دروستكراون‪ ،‬بەاڵم وەبەرهێنان‪ ،‬نایشارێتەوە ئەو‬ ‫موحەڕەم‪ ،‬سەرۆكی دەستەی وەك خۆی ئاماژەی پێدەكات‪ ،‬پرۆژەنیشتەجێیانەی لە چەند‬ ‫وەب���ەره���ێ���ن���ان���ی ه��ەرێ��م��ی تائێستا بەرنامەیان دانەناوە‪ ،‬ساڵی رابردوودا ئەنجامدراون‪،‬‬ ‫ك��وردس��ت��ان‪ ،‬جەختی ل �ه‌وه‌ چەند یەكەی نیشتەجێبوون كەموكووڕییان تێدایە‪ ،‬ئاماژە‬ ‫بەوەش دەكات بۆ چارەسەری‬ ‫ك����ردەوە‪« :‬ئ����ەوەی یەكەی لەمساڵدا دروستبكەن‪.‬‬ ‫هێرش موحەڕەم وتیشی‪ :‬ئەو كەموكووڕییانە‪ ،‬پرۆسەی‬ ‫نیشتەجێبوون دەك��ڕێ��ت��ەوە‪،‬‬ ‫ش��ێ��وەك��ەی ی��اس��ای��ی نییە‪« ،‬بۆ ئه‌و مه‌به‌سته‌ چاوەڕێی سەرپەرشتی جێبەجێكردنی‬ ‫ه��ەرب��ۆی��ە خانووەكانیان بۆ پ��ەس��ەن��دك��ردن��ی ب��ودج��ەی��ن‪ ،‬پرۆژەكان دەچێتە وەزارەتێكی‬ ‫تەحویل ناكرێت تا قەرزەكە چونكە نازانین‪ ،‬میزانییە چۆن دیكە‪.‬‬ ‫ناوبراو‪ ،‬وتیشی‪« :‬ناڵێین‬ ‫ن��ەدەن��ەوە‪ ،‬ئ���ەوەش ب��ە دوو پەسەند دەكرێت‌و چەندمان بۆ‬ ‫كەموكووڕیی لە پرۆژەكاندا‬ ‫ش���ێ���وەی���ە‪ ،‬ئ���ەگ���ەر ه��ات��وو تەرخاندەكرێت»‪.‬‬ ‫ناوبراو ئاماژەی بەوەشكرد نییە‪ ،‬بەڵكو هەیەو نكوڵیی‬ ‫ق����ەرزەك����ەی وەرگ��رت��ب��ێ��ت‬ ‫س�����وودم�����ەن�����دە‪ ،‬ئ���ەگ���ەر ب��ەن��ی��ازن زی��ات��ر گ��رن��گ��ی بە لێناكەین‪ ،‬بەاڵم بەوشێوەیەش‬ ‫سوودمەند ق��ەزاو ناحیەكان ب��دەن‪ ،‬نەك نییە ك��ە زۆر خ���راپ بێت‪،‬‬ ‫وەرینەگرتبێت‪،‬‬ ‫شارە گەورەكان‌و دەیانەوێت‪ ،‬چونكە ئەوەتا بەشێكیان بە‬ ‫نییە»‪.‬‬ ‫ئەو‪ ،‬زیاتر روونیكردەوە‪ ،‬ئەگەر لە سااڵنی راب��ردوودا‪ ،‬قازانج دەفرۆشرێنەوە‪ ،‬رەنگە‬ ‫كاتێك كەسێك خانوویەك ك��ەم��وك��ووڕی��ی رووی��داب��ێ��ت‪ ،‬ل��ە رووی ئ �ه‌ن��دازی��اری��ی��ەوە‬

‫یه‌کێک له‌ پرۆژه‌کانی نیشته‌جێبوون له‌ هه‌ولێر‬ ‫ب��ەش��ێ��ك��ی پ��ەی��وەن��دی��ی بە‬ ‫ك��ەش��وه��ەواو ساغكردنەوەی‬ ‫زەوی���ی���ەك���ان‪ ،‬ی���ان پ���رۆژە‬ ‫خزمەتگوزارییەكانەوە هەبێت‪،‬‬ ‫ب���ۆئ���ەوەش ل���ەگ���ەڵ چ��ەن��د‬ ‫وەبەرهێنێك كۆبووینەتەوەو‬ ‫ق��س��ەم��ان ل��ەس��ەر ك����ردووە‪،‬‬ ‫ك��ە دەب��ێ��ت پ��اب��ەن��دی ئ��ەو‬ ‫گ��رێ��ب��ەس��ت��ەب��ن ك���ە ل��ەگ��ەڵ‬ ‫هاواڵتییاندا هەیانە‌و ئەگەر‬ ‫ه��ۆك��ارێ��ك پ��ەی��وەن��دی��ی بە‬ ‫فەرمانگەیەكی ت��رەوە هەیە‪،‬‬ ‫كۆمپانیاكان دەتوانن سكااڵ‬ ‫تۆمار بكەن»‪.‬‬

‫كۆنترۆڵی‬ ‫نەمانتوانیبێت‬ ‫سەرجەم پێكهاتەكان بكەین‪،‬‬ ‫ب�����ەاڵم ئ��ێ��س��ت��ا پ���رۆس���ەی‬ ‫دەچێتە‬ ‫سەرپەرشتیكردن‪،‬‬ ‫وەزارەت��ێ��ك��ی دیكەو ئ��ەوەش‬ ‫وادەك����ات‪ ،‬س��ەرق��اڵ بین بە‬ ‫پالنی تۆكمەترەوە»‪.‬‬ ‫ل�����ەب�����ارەی رەخ���ن���ەی‬ ‫هاواڵتییانەوە لە دواكەوتنی‬ ‫پ���رۆژەك���ان‌و ئەنجامنەدانی‬ ‫ل��ەوادەی دیاریكراودا‪ ،‬هێرش‬ ‫موحەڕەم ئ �ه‌وه‌ی خسته‌ڕوو‪:‬‬ ‫«ه��ەن��دێ��ك ه��ۆك��ار ه��ەن بۆ‬ ‫دواكەوتنی پرۆژەكان‪ ،‬رەنگە‬

‫کار ب ‌ه «بەرپرسیارێتیی كۆمەاڵیەتیی كۆمپانیاكان» ناكرێت‬ ‫راپۆرتی‪ :‬شارا عەبدولڕەحمان‬ ‫‪.................................‬‬ ‫تائێستا ل��ە ك��وردس��ت��ان��دا‪،‬‬ ‫پەیماننامەیەك س��ەب��ارەت بە‬ ‫كۆمەاڵیەتیی‬ ‫بەرپرسیارێتیی‬ ‫كۆمپانیاكان‪ ،‬بوونی نییەو ئەو‬ ‫ی��اس��ای��ان��ەش ك��ە تایبەتن بە‬ ‫كاروباری كۆمپانیاكان‪ ،‬ئەوەندەی‬ ‫م��اف دەدەن����ە كۆمپانیاكان‪،‬‬ ‫ئەوەندە ئەركیان بۆ دیاری ناكات‪.‬‬ ‫بەرپرسیارێتیی كۆمەاڵیەتیی‬ ‫بەرپرسیارێتیی‬ ‫كۆمپانیاكان‪،‬‬ ‫پاراستنی ژینگە‪ ،‬ب��ە هەموو‬ ‫رەه����ەن����دە ك��ۆم��ەاڵی��ەت��ی��ی‌و‬ ‫دام�����ەزراوەی�����ی‌و ئ��اب��ووری��ی‌و‬ ‫ژی��ن��گ��ەی�ی‌و سیاسییەكانەوە‪،‬‬ ‫دەخاتە ئەستۆی كۆمپانیاكان‪،‬‬ ‫ب��ەاڵم تائێستا لەكوردستاندا‪،‬‬ ‫ئ��ەم بەرپرسیارێتییە‪ ،‬هەستی‬ ‫پێنەكراوە‪.‬‬

‫ئ��ەی��وب ئ��ەن��وەر سماقەیی‪،‬‬ ‫ش�������ارەزای ئ���اب���ووری���ی‪ ،‬بۆ‬ ‫«رۆژن���ام���ە»ی روون���ك���ردەوە‪،‬‬ ‫كۆمەاڵیەتیی‬ ‫بەرپرسیارێتیی‬ ‫كۆمپانیاكان‪ ،‬بریتییە ل��ەوەی‬ ‫ئ��ەو كۆمپانیایانە‪ ،‬نەبنە هۆی‬ ‫مۆنۆپۆڵكردن‌و قۆرخكاریی‪ ،‬یان‬ ‫زاڵبوونی سیاسیی‪ ،‬كە دژایەتیی‬ ‫الیەنی كۆمەاڵیەتیی‌و ئەخالقیی‌و‬ ‫مەدەنیی‌و ئاینیی بكات‪ ،‬هەر‬ ‫ئەو بەرپرسیارێتییەشە وادەكات‪،‬‬ ‫ك��ۆم��پ��ان��ی��اك��ان ئ��ەخ�لاق��ی��ات��ی‬ ‫دام���ەزراوەی���ی جێبەجێبكەن‪،‬‬ ‫«بەاڵم بەداخەوە‪ ،‬لەكوردستاندا‪،‬‬ ‫ه��ی��چ پ��ەی��م��ان��ن��ای��ەك‪ ،‬ی��ان‬ ‫ی��اس��ای��ەك��ی ل��ەو ج���ۆرە نییە‪،‬‬ ‫لەكاتێكدا لە زۆرب���ەی واڵتانی‬ ‫دنیادا‪ ،‬پەیماننامەی لەو جۆرە‬ ‫هەیە كە رێوشوێنی دروس��ت‌و‬ ‫بەرپرسیارێتیی لەسەر شانی‬ ‫كۆمپانیاكان دروست دەكات»‪.‬‬

‫بەوپێیەش ك��ە سماقەیی‪،‬‬ ‫مامۆستای زانكۆی سەاڵحەدینە‪،‬‬ ‫ب��ەپ��ێ��وی��س��ت��ی��ی��ەك��ی گ��رن��گ��ی‬ ‫دەزان��ێ��ت‪ ،‬لەكوردستاندا‪ ،‬ئەو‬ ‫بەرپرسیارێتییە هەبێت‌و وتی‪:‬‬ ‫«كۆمپانیا هەیە لەكوردستاندا‪،‬‬ ‫شوقە‌و خانوو دروس��ت دەكات‌و‬ ‫دەیداتە (‪ )180‬بۆ (‪ )200‬هەزار‬ ‫دۆالر‪ ،‬بەبێ ئ��ەوەی بزانێت كە‬ ‫ئەو كارەی ئەو‪ ،‬زیان بەكۆمەڵگا‬ ‫دەگەینێت‌و جیاوازیی چینایەتیی‬ ‫دروس�����ت دەك������ات‪ ،‬ئ��ەم��ەش‬ ‫پێچەوانەی هەموو ئەو شۆڕش‌و‬ ‫بنەمایانەیە كە كورد لەپێناویاندا‬ ‫خەباتی كردووە»‪.‬‬ ‫بەاڵم سەرۆكی لقی سلێمانیی‬ ‫یەكێتیی بەڵێندەرانی كوردستان‪،‬‬ ‫ئاماژە بەبوونی چەند یاسایەك‬ ‫دەكات كە لەكوردستاندا كاریان‬ ‫پ��ێ��دەك��رێ �ت‌و ت���اڕادەی���ەك ئەو‬ ‫بەرپرسیارێتییە دیاری دەكەن‪.‬‬

‫نەورۆز خەفاف‪ ،‬بۆ «رۆژنامە»‬ ‫رای��گ��ەی��ان��د‪« :‬لەكوردستاندا‪،‬‬ ‫یاسای تۆماركردنی كۆمپانیاكان‬ ‫ه��ەی��ە‪ ،‬ج��ا ئ��ەو كۆمپانیایانە‬ ‫دەرەك��ی��ی ب��ن ی��ان ناوخۆیی‪،‬‬ ‫ك��ە بەپێی چ��ەن��د بنەمایەك‪،‬‬ ‫كۆمپانیاكەی ت��ۆم��اردەك��ات‌و‬

‫ئەركی حكومەتە‬ ‫بەرپرسیارێتیی‬ ‫كۆمەاڵیەتیی بۆ‬ ‫كۆمپانیاكان دیاری‬ ‫بكات‬

‫ك����اری خ���ۆی ب��ەپ��ێ��ی چ��ەن��د‬ ‫بەرپرسیارێتییەكی كۆمەاڵیەتیی‌و‬ ‫ئەخالقیی بەڕێوەدەبات‪ ،‬هاوكات‬ ‫بەپێی پەیڕەوی ناوخۆی یەكێتیی‬ ‫بەڵێندەرانیش‪ ،‬ئەو كۆمپانیایەی‬ ‫ت��ۆم��اردەك��رێ��ن‪ ،‬ئێمە بەرپرس‬ ‫دەب��ی��ن ل��ە پ��ارێ��زگ��اری��ك��ردن لە‬ ‫پرۆژەكانی‌و خۆی‌و سەرمایەكەی‬ ‫لە بەفیڕۆچوون‪ ،‬یەكێتییەكەمان‬ ‫م����اف ب���ۆ ب��ەڵ��ێ��ن��دەرەك��ان‬ ‫وەردەگرێت»‪.‬‬ ‫س��ەرۆك��ی ل��ق��ی سلێمانیی‬ ‫یەكێتیی بەڵێندەران‪ ،‬ئاماژەی بە‬ ‫یاسای مەرجی بەڵێندەرایەتیی‬ ‫عێراقی دا كە لەمێژە لەعێراقدا‬ ‫هەیەو بەهەمان شێوە‪ ،‬چەندین‬ ‫مافی بۆ بەڵێندەرو كۆمپانیاكان‬ ‫دی���اری ك����ردووە‌و بەوپێیەش‪،‬‬ ‫كۆمپانیاكان دەت��وان��ن مافی‬ ‫خۆیان وەربگرن‪« ،‬ب��ەاڵم وەك‬ ‫پەیماننامە‪ ،‬یان یاسایەكی تایبەت‬

‫بە بەرپرسیارێتیی كۆمەاڵیەتیی‬ ‫كۆمپانیاكان‪ ،‬بوونی نییە»‪.‬‬ ‫بۆیە مامۆستاكەی زانكۆ‪،‬‬ ‫بەرپرسیاركردنی كۆمپانیاكان‬ ‫سەبارەت بە كۆمەڵگە‪ ،‬بە ئەركی‬ ‫حكومەت دەزان��ێ��ت‪ ،‬سماقەیی‬ ‫وت����ی‪« :‬ئ���ەرك���ی ح��ك��وم��ەت��ە‬ ‫بەرپرسیارێتیی كۆمەاڵیەتیی بۆ‬ ‫كۆمپانیاكان دیاری بكات‪ ،‬هاوكات‬ ‫كۆمپانیاكانیش ناچاربكات بە‬ ‫جێبەجێكردنی»‪.‬‬ ‫ل����ەم����اوەی راب���������ردوودا‌و‬ ‫ل��ەش��اری ه��ەول��ێ��ر‪ ،‬ب��ەرن��ام��ەی‬ ‫ن��ەت��ەوەی��ەك��گ��رت��ووەك��ان بۆ‬ ‫پ���ەرەپ���ێ���دان «‪،»UNDP‬‬ ‫وۆركشۆپێكی سەبارەت بە گرنگیی‬ ‫كۆمەاڵیەتیی‬ ‫بەرپرسیارێتیی‬ ‫كۆمپانیاكان رێكخست كە تێیدا‬ ‫وەزی���ری پالندانانی حكومەتی‬ ‫هەرێم‌و ژمارەیەك لەنوێنەرانی‬ ‫دامودەزگا حكومییەكان ئامادەی‬

‫ب����وون‪ ،‬ل��ە وۆرك��ش��ۆپ��ەك��ەدا‪،‬‬ ‫وەزی���ری پ�لان��دان��ان‪ ،‬ئ��ام��اژەی‬ ‫ب��ەگ��رن��گ��ی��ی ب��اب��ەت��ەك��ە داو‬ ‫ئ��ام��اژەی بە دەرك��ردن��ی یاسای‬ ‫وەبەرهێنان كرد كە فاكتەرێكی‬ ‫گرنگ بووە بۆ هاندانی زیاتری‬ ‫وەبەرهێنان لەكوردستاندا‪ ،‬بەاڵم‬ ‫ش���ارەزا ئابوورییەكە‪ ،‬ئاماژە‬ ‫ب��ەو ك��ەم��وك��ووڕی��ی��ان��ە دەدات‬ ‫كە لەیاساكەدا ه��ەن‌و دەڵێت‪:‬‬ ‫«یاسای وەبەرهێنان‪ ،‬ئەوەندەی‬ ‫م��اف دەدات����ە كۆمپانیاكان‪،‬‬ ‫ئ��ەوەن��دە ئ��ەرك��ی��ان ب��ۆ دی��اری‬ ‫ناكات‪ ،‬ئەمە جگە ل��ەوەی كام‬ ‫كۆمپانیایەی لە واڵتانی دنیادا‪،‬‬ ‫ك��اری پێنادرێت لەبەر خراپیی‬ ‫كاركردنی‪ ،‬لەكوردستان كاری‬ ‫پێدەدرێت‌و جێگەی دەكرێتەوە‪،‬‬ ‫ب���ەو ه���ۆی���ەش���ەوە پ��ێ��م��وای��ە‪،‬‬ ‫كوردستان ب��ووەت��ە بەهەشتی‬ ‫پیسبوون»‪.‬‬


‫‪nawxo.rozhnama@yahoo.com‬‬

‫ذمارة (‪ )631‬سيَشةممة ‪2011/4/26‬‬

‫‪www.rozhnama.net‬‬

‫سیحری ئه‌و رسته‌ی ‌ه به‌تاڵبووه‌وه‌؛ ک ‌ه ده‌وترا هه‌رێمی کوردستان جیاوازه‌و ئاسایش و ئازادی تیا‌یه‌‪.‬‬

‫رێكخراوە نێودەوڵەتییەكان‪ :‬پێویستە كۆمەڵگەی نێودەوڵەتیی بێتەدەنگ‬ ‫ئا‪ :‬رۆژنامە‬

‫‪.........................................................‬‬

‫دوای ئ��������ەوەی ه��ێ��زە‬ ‫ئەمنییەكانی هەرێمی كوردستان‬ ‫چەندین پێشێلكارییان لە دژی‬ ‫رۆژنامەنووسان‌و خۆپیشاندەران‬ ‫ئەنجامدا‪ ،‬چەند رێكخراوێكی‬ ‫ن����ێ����ودەوڵ����ەت����ی����ی‪ ،‬داوای‬ ‫هەڵوێستوەرگرتن ده‌ک���ه‌ن لە‬ ‫دەڵێت‪« :‬ئەوەی روویدا‪ ،‬دوایین چ��ەن��دی��ن ك����ەس ك������وژراون‪،‬‬ ‫كۆمەڵگەی نێودەوڵەتیی‪.‬‬ ‫لە راپۆرتەكانیاندا‪ ،‬هەریەكە قۆناغی هێرشێك ب��وو بۆ سەر برینداربوون‪ ،‬یان دەستگیركراون‌و‬ ‫لە رێكخراوەكانی (هیومان رایتس ئازادیی رادەربڕین‌و خۆپیشاندان‌و هەڕەشەیان لێكراوە‪.‬‬ ‫پێشێلكاریی دژی خوێندكارانی‬ ‫وۆچ‪ ،‬پەیامنێرانی بێسنوورو پێویستە بەرپرسانی هەرێم‪،‬‬ ‫ئەكادیمییەكانیش‬ ‫ئەمنستی ئەنتەرناشناڵ)‪ ،‬باس جڵەوی هێزەكانی ئاسایش بكەن‌و زان���ك���ۆ‌و‬ ‫ل��ە دۆخ����ی ش��ل��ۆق��ی ه��ەرێ��م��ی مافی خۆپیشاندانی ئاشتییانە ئەنجامدراوە‪ .‬هێزە ئەمنییەكان‪،‬‬ ‫پشت ب��ە بەكارهێنانی هێزی‬ ‫ك��وردس��ت��ان دەك����ەن‌و داوا لە دابین بكەن»‪.‬‬ ‫دوای دوو م���ان���گ ل��ە ل����ەڕادەب����ەدەر دەب��ەس��ت��ن بۆ‬ ‫كۆمەڵگەی نێودەوڵەتیش دەكەن‪،‬‬ ‫حكومەتی باڵوەپێكردنی خۆپیشاندەران‪،‬‬ ‫«هەڵوێست لە دژی بەرپرسانی خۆپیشاندانەكان‪،‬‬ ‫هـــەرێمی كوردستان‪ ،‬لــــــە بۆیە ئەمنستی ئەنتەرناشناڵ‪،‬‬ ‫هەرێم وەربگرێت»‪.‬‬ ‫(‪)19‬ی ئەم مانگەدا خۆپیشاندانی داوا ل��ە ب��ەرپ��رس��ان��ی ه��ەرێ��م‬ ‫ئەمنستی ئینته‌رناشناڵ؛ داوای ب��ێ��م��ۆڵ��ەت��ی ی��اس��اغ ك����رد‪ .‬لە دەكات‪ ،‬بەكارهێنانی هێز لەدژی‬ ‫لێكۆڵینەوەی سەربەخۆ دەكات ب��ەرام��ب��ەردا‪ ،‬ماڵكۆڵم سمارت‪ ،‬خ��ۆپ��ی��ش��ان��دەران بوەستێنن‌و‬ ‫دەستبەجێ‌‪ ،‬دەڵێت‪« :‬پێویستە دەسەاڵتدارانی خەڵكی ئەشكەنجە نەدەن‌و رێگە‬ ‫«پێویستە‬ ‫دەس����ەاڵت����داران����ی ه��ەرێ��م��ی ك��وردس��ت��ان‪ ،‬رێ��ز ل��ە ئ��ازادی��ی بە خۆپیشاندانی ئاشتییانەش‬ ‫ك��وردس��ت��ان‪ ،‬لێكۆڵینەوەیەكی ك��ۆب��وون��ەوەو رادەرب��ڕی��ن بگرن‪ ،‬بدەن‪.‬‬ ‫سەربەخۆیانە دەستپێبكەن لە ئێمە پێیانڕادەگەیەنین‪ ،‬رێگەبدەن‬ ‫كەیسی ئەو توندوتیژییەی لەالیەن بە بەردەوامبوونی خۆپیشاندانی هیومان رایتس وۆچ‪ :‬پێشێلكاریی‬ ‫دژی خۆپیشاندەران رابگرن‬ ‫هێزە ئەمنییەكانی خۆیانەوە دژی ئاشتییانە»‪.‬‬ ‫پێویستە بەرپرسانی هەرێمی‬ ‫لە كوردستان‪ ،‬خۆپیشاندەران‬ ‫خۆپیشاندەرانی شاری سلێمانی‬ ‫ئەنجامدراوە»‪ .‬ماڵكۆڵم سمارت‪ ،‬ن��اڕەزای��ی دژی ئ��ەو دوو پارتە كوردستان‪ ،‬كۆتایی بە هێرش‬ ‫بەڕێوەبەری خۆرهەاڵتی ناوەڕاست‌و سیاسییە دەردەب��ڕن‪ ،‬كە ماوەی بۆ سه‌ر خۆپیشاندانی ئاشتییانە‬ ‫باكووری ئەفریقای رێكخراوەی چەند دەیەیەكە سیاسەت‌و سامانی بهێنن لە باكووری عێراق‪ .‬ئەمە‬ ‫ئەمنستی ئەنتەرناشناڵ‪ ،‬هەروەها هەرێمیان بۆخۆیان قۆرخكردووە‪ .‬جگە ل����ەوەی‪ ،‬ئ��ەو كەسانەی‬

‫بەرپرسن لە هێرشكردنە سەر‬ ‫خۆپیشاندەران‌و رۆژنامەنووسان‬ ‫لە هەولێرو سلێمانی (كە لێدان‌و‬ ‫تەقەكردنیشی تێدا بەكارهاتووە)‪،‬‬ ‫دەس��ت��گ��ی��رب��ك��رێ �ن‌و پێویستە‬ ‫ه��ەری��ەك��ە ل��ە ب��ەغ��داو هەولێر‪،‬‬ ‫بڕیاری قەدەغەكردنی خۆپیشاندان‬ ‫پووچەڵ بكەنەوە‪.‬‬ ‫ج���ۆی س���ت���ۆرك‪ ،‬جێگری‬ ‫بەڕێوەبەری بەشی خۆرهەاڵتی‬ ‫ن��اوەڕاس �ت‌و باكووری ئەفریقای‬ ‫رێكخراوەی هیومان رایتس وۆچ‪،‬‬ ‫لە لێدوانێكدا دەڵێت‪ :‬پێویستە‬ ‫بەرپرسانی كوردستان‪ ،‬هێزەكانی‬ ‫ئ��اس��ای��ش ج��ڵ��ەو ب��ك��ەن‌و رێگە‬ ‫بە خۆپیشاندانی ئاشتییانەش‬ ‫بدەن‪ .‬ستۆرك‪ ،‬دەڵێت‪ :‬پێویستە‬ ‫بەرپرسانی هەرێم‪ ،‬واز لە كاردانەوەو‬ ‫ی��اس��اغ��ك��ردن��ی خ��ۆپ��ی��ش��ان��دان‌و‬ ‫دەستگیركردنی خۆپیشاندەرو‬ ‫لێدانی رۆژنامەنووسان بهێنن‪.‬‬ ‫ل��ە پ��اش��ن��ی��وەڕۆی (‪)18‬ی‬ ‫نیساندا‪ ،‬دەیان هێزی ئاسایش كە‬ ‫جلوبەرگی مەدەنییان لەبەركردبوو‪،‬‬

‫دای����ان ب��ەس��ەر خ��وێ��ن��دك��اران��ی‬ ‫زان��ك��ۆی «س��ەاڵح��ەدی��ن»دا كە‬ ‫بەنیازی خۆپیشاندان ب��وون‪.‬‬ ‫ش��ای��ەت��ح��اڵ��ێ��ك‪ ،‬ب��ە ه��ی��وم��ان‬ ‫رایتس وۆچی وت‪ :‬هێرشبەران‪،‬‬ ‫پەالماری رۆژنامەنووس‌و النیكەم‬ ‫ئەندام پەرلەمانێكیشیان داوە‪.‬‬ ‫خۆپیشاندەری‬ ‫خوێندكارێكی‬ ‫زانكۆی «سەاڵحەدین»‪ ،‬دەڵێت‪:‬‬ ‫«ه��اوارم��ان دەك���رد‪ ،‬ئ��ازادی��ی‪،‬‬ ‫ئ��ازادی��ی‪ ،‬ب��ەاڵم ئ���ەوان هاتن‌و‬ ‫خۆپیشاندانەكانیان كپكردەوە‌و‬ ‫چەقۆو كوتەكیان بەكارهێناو‬ ‫(‪ )23‬كەسیشیان دەستگیركرد»‪.‬‬ ‫پەیامنێرانی بێسنوور‪،‬‬ ‫داوا لە كۆمەڵگەی نێودەوڵەتیی‬ ‫دەكات‪ ،‬هەڵوێست وەربگرێت‬ ‫پ��ەی��ام��ن��ێ��ران��ی ب��ێ��س��ن��وور‪،‬‬ ‫تووشی شۆك بوو بە «شه‌پۆلی‬ ‫هەڕەمەكیی»‬ ‫دەستگیركردنی‬ ‫رۆژن��ام��ەن��ووس��ان ل��ە هەرێمی‬ ‫ك��وردس��ت��ان‪ ،‬ئەمە لەكاتێكدا‪،‬‬ ‫دەبوو رۆژێك دواتر‪ ،‬یادی (‪)113‬‬

‫ستافی «رۆژن��ام��ە»‪ ،‬بێستوون‬ ‫محەمەد لە سایتی سبەی‪ ،‬هونەر‬ ‫جەمال لە (‪ ،)KNN‬س��ۆران‬ ‫محەمەد ستار لە سایتی «لڤین‬ ‫پ��رێ��س»‌و س���ۆران ئەحمەد لە‬ ‫«هاواڵتی»‌و كاوە گەرمیانی لە‬ ‫«ئ��اوێ��ن��ە»‪ ،‬ئەمە جگە ل��ەوەی‬ ‫هەوڵی دەستگیركردنی هەریەكە لە‬ ‫سەردەشت عەزیز لە «ئاوێنە»و‬ ‫سۆران عومەری فریالنس دراوە‪.‬‬

‫س��اڵ��ەی رۆژن��ام��ەوان��ی ك��وردی‬ ‫بكرێتەوە‪ .‬میدیاو ئاسایش‪ ،‬كە لە‬ ‫هەرێمی كوردستان بەشێوەیەكی‬ ‫گشتیی‪ ،‬بە باشتر لەقەڵەمدەدرا‬ ‫لە بەشەكانی دیكە‪ ،‬ل��ەم دوو‬ ‫مانگەی دواییدا‪ ،‬پاشەكشەیەكی‬ ‫گ��ەورەی بەخۆوە بینیوە‪ .‬ئێمە‬ ‫داوا لە كۆمەڵگەی نێودەوڵەتیی‬ ‫دەك���ەی���ن‪ ،‬ف��ش��ار ب��خ��ەن��ە س��ەر‬ ‫حكومەتی هەرێمی كوردستان‪،‬‬ ‫ب��ۆئ��ەوەی هێرشكردن ب��ۆ سەر‬ ‫كۆمیتەی پاراستنی‬ ‫خۆپیشاندەران‌و رۆژنامەنووسان‬ ‫رۆژنامەنووسان‪ :‬رۆژنامەنووسان‬ ‫رابگیرێت‪.‬‬ ‫لەژێر ئابڵوقەدان‬ ‫لە یەكێك لە رووداوە هەرە‬ ‫ف��ران��ك سمیس‪ ،‬نوێنەری‬ ‫جاڕسكەرەكەندا‪ ،‬كەناڵی ئاسمانیی‬ ‫«پ��ەی��ام» كە لەالیەن كۆمەڵی ك���ۆم���ی���ت���ەی پ���اراس���ت���ن���ی‬ ‫ئیسالمییەوە بەڕێوەدەبرێت‪ ،‬لە رۆژن���ام���ەن���ووس���ان‪ ،‬س��ەردان��ی‬ ‫(‪)19‬ی نیسانەوە دەوری بە كوردستانی كردو لە پێگەی فەرمیی‬ ‫هێزەكانی یەكێتیی نیشتمانیی (‪)CPJ‬دا‪ ،‬بابەتێكی دەربارەی‬ ‫كوردستان گیراوە‪ .‬فاروق عەلی‪ ،‬دۆخ��ی ئێستای رۆژنامەنووسان‬ ‫بەڕێوەبەری كەناڵەكە‪ ،‬لە لێدوانێكدا باڵوكردووەتەوە‌و تیایدا باس لەوە‬ ‫دەڵێت‪ :‬لە دووریی (‪ )300‬مەترەوە دەكات‪ ،‬رووداوەكانی ئەمدواییە‪،‬‬ ‫لە بینای كەناڵەكەیان‪ ،‬چەكدارەكان سیحری ئەو رستەیە بەتاڵدەكەنەوە‬ ‫جێگیركراون‌و تەنیا پشتێنەی كە دەوترا‪ ،‬هەرێمی كوردستان لە‬ ‫مرۆیی هەیە بۆ پاراستنیان‪ .‬ئەو‪ ،‬بەشەكانی دیكەی عێراق جیاوازە‪،‬‬ ‫ترسی خۆی لە دووبارەبوونەوەی چونكە لەم دوو مانگەی دواییدا‪،‬‬ ‫رووداوی سووتاندنی كەناڵی (‪ )161‬رۆژنامەنووس برینداربوون‪،‬‬ ‫«نالیا» بەسەر ئەوانیشدا پیشاندا‪ .‬یان هێرشیان ك��راوەت��ەوە سەرو‬ ‫ئ���ەم���ە ج���گ���ە ل������ەوەی‪ ،‬دەس��ت��گ��ی��رك��راون‪ ،‬ئ��ەم��ە جگە‬ ‫هێرش ك��راوەت��ە س��ەر چەندین ل��ەوەی كە رۆژنامەنووسان وەك‬ ‫رۆژنامەنووس‪ ،‬لەنێویاندا‪ ،‬جەبار ئ��اب��ل��ۆق��ەدراو خ��ۆی��ان دەبینن‪،‬‬ ‫عەزیز‪ ،‬پەیامنێری «هاواڵتی»‪ ،‬بەتایبەت لەكاتی رووماڵكردنی‬ ‫رێبین هەردی‪ ،‬رۆشنبیرو نووسەر‪ ،‬رووداوەك��ان��ی خۆپیشاندانی ئەم‬ ‫هیوا جەمال‌و سیروان رەشید لە دواییەی سلێمانیدا‪.‬‬

‫به‌هۆی بەكارهێنانی هێزه‌وه‌ی ‌ه لە دژی خۆپیشاندەران‬

‫پێشبینی دەكــرێت ئەمــریكـــا هـەڵــوێست وەربـگـرێت‬

‫راپۆرتی‪ :‬شااڵو فەتاح‬

‫‪.........................................................‬‬

‫نووسەرانی جیهانیش‪ ،‬لەپاڵ‬ ‫نێودەوڵەتییەكاندا‪،‬‬ ‫رێكخراوە‬ ‫هاتنە دەن��گ‌و داوا لە كۆشكی‬ ‫سپی دەك���ەن‪ ،‬بێدەنگ نەبێت‬ ‫لەئاست ئ��ەو زەب��روزەن��گ��ەی دژ‬ ‫بە خۆپیشاندەران لە هەرێمی‬ ‫كوردستاندا ئەنجامدەدرێت‪.‬‬ ‫هەریەكە لە دەیڤد ئیگناتۆس‌و‬ ‫مایكڵ رۆبن‌و عەلی ئەلسەفار‪ ،‬لە‬ ‫س ‌ێ نووسینی جیاوازدا‪ ،‬باس لە‬ ‫دۆخی ئێستای هەرێمی كوردستان‬ ‫دەكەن‪.‬‬ ‫دەیڤد ئیگناتۆس‪ :‬تاڵەبانی‪ ،‬داوای‬ ‫هێز لە مالیكی دەكات‬ ‫ل���ە وت��ارێ��ك��ی ن���ووس���ەری‬ ‫«واش��ن��ت��ۆن پ��ۆس��ت»‪ ،‬دەیڤد‬ ‫ئیگناتۆس دا‪ ،‬هاتووە‪ :‬دوای ئەوەی‬ ‫هێزە ناوخۆییەكان‪ ،‬سەركەوتوو‬ ‫ن���ەب���وون ل��ە دام��رك��ان��دن��ەوەی‬ ‫خۆپیشاندانەكاندا‪ ،‬س��ەرك��ردە‬ ‫ك��وردی��ی��ەك��ان‪ ،‬داوای هێزیان‬ ‫ل��ە مالیكی ك���ردووەو ن��اڕەزای��ی‬ ‫لەنێو سەركردایەتیی كوردیشدا‬ ‫بەرامبەر مامەڵەی هێزەكان لەگەڵ‬ ‫رۆژنامەنووسان‪ ،‬پەرەیسەندووە‪.‬‬ ‫ل���ەم وت������ارەدا ك��ە دەی��ڤ��د‬ ‫ئیگناتۆس لە بلۆگی (پۆست‬ ‫پارتیزان)ی سایتی واشنتۆنپۆستدا‬ ‫ب�ڵ�اوی���ك���ردووەت���ەوە‪ ،‬ه��ات��ووە‪:‬‬

‫س��ەرك��ردە ك���وردەك���ان‪ ،‬ك��ە لە‬ ‫ئێستادا رووبەڕووی خۆپیشاندان‌و‬ ‫ن���اڕەزای���ی ده‌ب���ن���ه‌و‌ه ل��ە دژی‬ ‫نادیموكراتییەت‪،‬‬ ‫گەندەڵیی‌و‬ ‫پەنادەبەنە بەر بەغدا‪ .‬دەوترێت‬ ‫كە ج��ەالل تاڵەبانی‪ ،‬سەرۆكی‬ ‫ع��ێ��راق‌و یەكێتیی نیشتمانیی‪،‬‬ ‫داوای یارمەتیی لە نوری مالیكی‪،‬‬ ‫سەرۆك وەزیری عێراق كردووە بۆ‬ ‫دامركاندنەوەی خۆپیشاندانەكانی‬ ‫سلێمانی‪.‬‬ ‫س��ەرچ��اوەی��ەك لە سلێمانی‬ ‫رای��گ��ەی��ان��د؛ ت��اڵ��ەب��ان��ی‪ ،‬پشت‬ ‫ب��ە «س��� ‌ێ ه�����ەزار» چ��ەك��دار‬ ‫دەبەستێت كە زۆربەیان عەرەبن‪.‬‬ ‫هەمان س��ەرچ��اوە‪ ،‬وت��ی‪ :‬رۆژی‬ ‫دووشەممە‪ ،‬تاڵەبانی دەرك��ەوت‬ ‫بۆ هێمنكردنەوەی خۆپیشاندەران‪ ،‬عه‌لی ئه‌لسه‌فار‪:‬‬ ‫ب��ەاڵم خۆپیشاندەران هاواریان‬ ‫ك���رد‪ :‬م���وب���ارەك‪ ،‬م���وب���ارەك‪ ،‬ئەگەر دۆخەكە بشڵەقێت‪،‬‬ ‫وەك ئاماژەدانێك بە سەرۆكی‬ ‫لەكارخراوی میسر‪.‬‬ ‫پاشەكشەیەكی گەورە لە‬ ‫دەوت�������رێ�������ت‪ ،‬دك���ت���ۆر‬ ‫ب���ەره���ەم‪ ،‬ه��اوڕێ��ی تاڵەبانی‪ ،‬پەیوەندییەكاندا روودەدات‬ ‫دەس��ت��ل��ەك��ارك��ێ��ش��ان��ەوەی خۆی‬ ‫پێشكەش كردووە‪.‬‬ ‫«م��ام��ەڵ��ەی م��اف��ی��ا‪-‬ئ��اس��ا خ��ەڵ��ك��ی ع��ێ��راق ل��ە م��ی��دی��ادا‪،‬‬ ‫ل��ە ه��ەرێ��م��دا‪ ،‬ل����ەدژی میدیا گرنگیی زۆر پ��ێ��ن��ەدراوە‪ ،‬بەاڵم‬ ‫پ��ی��ادەدەك��رێ��ت»‪ .‬ئەمە وت��ەی شەپۆلێكی ن��اڕەزای��ی ل��ە دژی‬ ‫د‪.‬ب��ەره��ەم ب��وو‪ ،‬كە بەگوێرەی گەندەڵیی‌و ناچوستی حكومەت‬ ‫ئ��اژان��س��ی «ف��ران��س پ��رێ��س»‪ ،‬ل��ە ب��ەغ��دا گ��ەش��ەدەك��ات دژی‬ ‫رەخنەی توندی لە سەركردایەتیی مالیكی‌و ل��ە هەرێمیش‪ ،‬دژی‬ ‫كورد گرتووە‪ .‬هەرچەندە ناڕەزایی ئەو حیزبە ســیــاسییانەی كە‬

‫ده‌یڤد ئیگناتوس‪:‬‬ ‫تاڵەبانی؛ داوای‬ ‫ل ‌ه مالیکی کردوو‌ه‬ ‫هاوکاری بکات‬ ‫غەنیمە (سامان)ی كوردستانیان‬ ‫لەنێوان خۆیاندا بەش ك��ردووە‪.‬‬ ‫ل��ەس��ااڵن��ی پ��ێ��ش��وودا‪ ،‬ئ���ەوەی‬ ‫كە سەركردەیەكی ك��ورد داوای‬ ‫یارمەتی لە عەرەبێكی عێراقی‬ ‫بكات‪ ،‬شتێكی بیرلێنەكراوە بوو‪،‬‬ ‫بەاڵم رووی��دا‪ ،‬دوای ئەوەی هێزە‬

‫ئه‌مڕۆ زیاتر ل ‌ه دوو مانگ به‌سه‌ر‬ ‫خۆپیشاندان لە كوردستان تێپەڕی‪،‬‬ ‫خۆپیشاندانەكان ئەوكاتە تەقینەوە‬ ‫كە هێزەكانی مەسعود بارزانی‪،‬‬ ‫تەقەیان لە چەندین خۆپیشاندەر‬ ‫ك��رد‪ .‬سەرۆكی هەرێم‪ ،‬پێیوایە‬ ‫سەرنجی كۆمەڵگەی نێودەوڵەتیی‪،‬‬ ‫ل��ەس��ەر س��وری��او لیبیایەو ئەو‬ ‫دەتوانێت توندوتیژیی دژی هەر‬ ‫كەسێك بەكاربهێنێ كە رەخنە‬ ‫لە بنه‌ماڵەكەی بگرێت‪ .‬هەستێكی‬ ‫ناخۆش بەرباڵوە دەربارەی رۆڵی‬ ‫ئەمریكا‪ ،‬لەالیەكەوە‪ ،‬كۆشكی سپی‬ ‫بێدەنگە لە خەباتی كوردەكان بۆ‬ ‫ئازادیی‌و دیموكراسی‌و لەالیەكی‬ ‫دی��ك��ەوە‪ ،‬بەرپرسانی پێشووی‬ ‫ئەمریكا‪ ،‬زاڵمای خەلیلزاد‪ ،‬هاری‬ ‫مایکڵ رۆبن‪ :‬ش���وت‌و دی��ك ن���اب‪ ،‬تێكەڵ بە‬ ‫بازرگانی بوون لەگەڵ بارزانیدا‪.‬‬ ‫چارەسەر ئه‌وه‌یە؛ ئیدارەی پێموایە‪ ،‬ئەم هەستەی كوردەكان‬ ‫دەرب�����ارەی ئ��ەم��ری��ك��ا‪ ،‬ت��ا ئ��ەو‬ ‫ئۆباما‪ ،‬داوای كۆتاییهێنان شوێنە راستە كە كۆشكی سپی‪،‬‬ ‫بێدەنگ بێت بەرامبەر پێشێلكاریی‬ ‫بە چەتەگەریی بکات دژی رۆژن��ام��ەن��ووس��ان‌و خەڵك‪.‬‬ ‫ئەمە بۆ وێنەی ئەمریكا باش‬ ‫نییە‪ ،‬بەاڵم چارەسەرێك هەیە‪:‬‬ ‫ناوخۆییەكان لە دامركاندنەوەی ئیدارەی ئۆباماو كۆنگرێس‪ ،‬داوای‬ ‫خۆپیشاندانە جەماوەرییەكاندا كۆتاییهێنان بە چەتەگەریی سەر‬ ‫بە حكومەت بكەن لە كوردستاندا‪.‬‬ ‫سەركەوتوو نەبوون‪.‬‬ ‫مایكڵ رۆبن‪ :‬پێویستە ئەمریكا‪،‬‬ ‫داوای كۆتاییهێنانی چەتەگەریی‬ ‫لە هەرێمدا بكات‬

‫عەلی ئەلسەفار‪ :‬پەیوەندییەكانی‬ ‫هەرێم‌و واشنتۆن‪ ،‬پاشەكشەی‬ ‫گەورە بەخۆیانەوە دەبینن‬

‫عەلی ئەلسەفار‪ ،‬شیكاروانی‬ ‫سیاسیی خۆرهەاڵتی ناوەڕاست‬ ‫ل��ە دەزگ�����ای ت��وێ��ژی��ن��ەوەی‬ ‫«ئیكۆنۆمیست»ی بەریتانی‪،‬‬ ‫پێیوایە‪ :‬دوور نییە هەرێمی‬ ‫ك��وردس��ت��ان‪ ،‬سومعەی خۆی‬ ‫وەك مێرگی ئارامیی‌و ئازادیی‬ ‫لە ناوچەكەدا‪ ،‬لەدەستبدات‪ .‬لە‬ ‫راپۆرتێكدا‪ ،‬كە لە وێبسایتی‬ ‫ئــیــســــت‬ ‫(م��ـ��ـ��ـ��ی��دڵ‬ ‫ئـــۆنالین)دا ب�ڵاوب��ووەت��ەوە‪،‬‬ ‫ع��ەل��ی ئ��ەل��س��ەف��ار دەڵ��ێ��ت‪:‬‬ ‫«سیاسەت لە كوردستاندا‪،‬‬ ‫بابەتێكی هەستیارە‪ ،‬گشت‬ ‫الی��ەن��ەك��ان لەخۆبوردووییان‬ ‫پ��ی��ش��ان��داوە‪ ،‬ب���ەاڵم ئ��ەگ��ەر‬ ‫شتێك رووبداتەوە‪ ،‬دوور نییە‬ ‫دۆخەكە بتەقێتەوە»‪ .‬سەفار‪،‬‬ ‫پ��ێ��ی��وای��ە‪ :‬ب��ەه��ۆی هێرشی‬ ‫هێزە ئەمنییەكانەوە بۆ سەر‬ ‫هەرێم‪ ،‬دوور نییە كوردستان‪،‬‬ ‫سومعەی وەك مێرگی ئارامیی‌و‬ ‫ئازادیی‪ ،‬لەكەی گەورە بگرێت‪.‬‬ ‫دوات��ر‪ ،‬سەفار پێیوایە‪ :‬دوور‬ ‫نییە پەیوەندییەكانی هەرێم‌و‬ ‫واش��ن��ت��ۆن‪ ،‬پاشەكشەیەكی‬ ‫زۆر ب��ەخ��ۆی��ان��ەوە ببینن‪،‬‬ ‫«ك��وردس��ت��ان‪ ،‬ملیۆنەهای‬ ‫ل��ە لۆبیكردن ل��ە واشنتۆندا‬ ‫خەرجكردووە‪ ،‬ئەگەر دۆخەكە‬ ‫بشڵەقێت‪ ،‬ئەوا پاشەكشەیەكی‬ ‫گ���ەورە ل��ە پەیوەندییەكاندا‬ ‫روودەدات»‪.‬‬


‫‪nawxo.rozhnama@yahoo.com‬‬

‫ذمارة (‪ )631‬سيَشةممة ‪2011/4/26‬‬

‫كەمال كەركوكی؛ پێشوازیی لە لیژنەی مافی مرۆڤی پەرلەمانی عێراق ناكات‬

‫كوردستان ئامادەنەبووە پێشوازی‬ ‫رۆژنامە‬ ‫ئەندامێكی لیژنەی مافی لە ئەندامانی لیژنە مافی مرۆڤ‬ ‫م���رۆڤ���ی پ��ەرل��ەم��ان��ی ع��ێ��راق بكات؛ كە به‌نیاز بوون هەفتەی‬ ‫ئاشكرایكرد «ئەندامانی لیژنەكەی رابردوو سەردانی هەرێم بكەن؛ بۆ‬ ‫ئاماژەیان بەوەكردووە كە كەمال لێكۆڵینەوە لە رووداوەكانی دوای‬ ‫كەركوكی سەرۆكی پەرلەمانی (‪)17‬ی شوباتی شاری سلێمانی‪.‬‬

‫ك��وێ��س��ت��ان ه��ەم��ەوەن��دی��ی‬ ‫ئ���ەن���دام���ی ل���ی���ژن���ەك���ە؛ ب��ۆ‬ ‫«رۆژن���ام���ە»ی روون���ک���رده‌وه‌‪:‬‬ ‫«لیژنەكە پێیان وتم‪ :‬سەرۆكی‬ ‫پەرلەمانی كوردستان ئامادە‬ ‫ن��ەب��ووە پێشوازییان لێكبات‪،‬‬

‫بە پاساوی خراپیی بارودۆخی‬ ‫ه��ەول��ێ�ر‌و سلێمانییەوە‪ ،‬بۆیە‬ ‫سەردانەكە دواخراوە»‪.‬‬ ‫ه���اوك���ات س��ەرچ��اوەی��ەك��ی‬ ‫ئاگادار لە بەغداوە رایگەیاند؛‬ ‫هەندێ لە ئەندامانی لیژنەی مافی‬

‫م��رۆڤ‪ ،‬جەختیان لەسەر ئەوە‬ ‫ك��ردووەت��ەوە؛ ئه‌گەر رێنەدەن‬ ‫سەردانی شاری سلێمانی بكەن‌و‬ ‫ل��ە رووداوەك����ان����ی ئ���ەو ش��ارە‬ ‫بكۆڵنەوە‪ ،‬ئامادەنابن سەردانی‬ ‫هەولێریش بكەن»‪.‬‬

‫سەرۆكی كۆمەڵی عێراقی بۆ بەرگریكردن لە مافی رۆژنامەنووسان‪:‬‬

‫به‌ پالن؛ په‌الماری راگەیاندنەكانی هەرێم ده‌درێت‬

‫سازدانی‪ :‬هەستیار قادر‬

‫ئیبراهیم سەراجی‪ ،‬سەرۆكی كۆمەڵی‬ ‫عێراقی بۆ بەرگریكردن لە مافی‬ ‫رۆژنامەنووسان‪ ،‬نیگەرانیی كۆمەڵەكەی‬ ‫دژ بە دەستدرێژیكردنە سەر‬ ‫رۆژنامەنووسان لە هەرێم دەردەبڕێت‌و‬ ‫ئاماژە بەوەش دەكات‪ ،‬الیەنە‬ ‫پەیوەندیدارەكانی هەرێمیان لەو رەوشە‬ ‫ئاگادار كردووەتەوە‪.‬‬ ‫سەراجی‪ ،‬لە چاوپێكەوتنێكی‬ ‫«رۆژنامە»دا‪ ،‬دەڵێت‪« :‬سەبارەت‬ ‫بەو پێشێلكارییانە‪ ،‬پەیوەندیمان كرد‬ ‫بەچەند پەرلەمانتارێكی هەرێمەوە‪،‬‬ ‫بەاڵم پاساویان بۆ ئەو پێشێلكارییانە‬ ‫هێنایەوە»‪.‬‬

‫‪........................................................‬‬

‫رۆژن��ام��ە‪ :‬ئ��اگ��اداری ئەو‬ ‫دەس��ت��درێ��ژی��ی��ان��ەن ك��ە لە‬ ‫م��اوه‌ی راب����ردوودا كراونەتە‬ ‫سەر رۆژنامەنووسانی هەرێم‪،‬‬ ‫خوێندنەوەتان بۆ ئەو دۆخە‬ ‫چییە؟‬ ‫* جێگەی نیگەرانییە‬ ‫ئ����ەو رووداوان���������ە دژ بە‬ ‫رۆژن��ام��ەن��ووس��ان��ی ه��ەرێ��م‬ ‫دەبیستین‌و ئەمەش پرسێكی‬ ‫مەترسیدارە‌و چ��اوەڕوان��م��ان‬ ‫دەكرد‪ ،‬لەبری هێرشكردنە سەر‬ ‫رۆژنامەنووسانی هەرێم‪ ،‬پرۆژە‬ ‫هەبێت ب��ۆ پشتگیریكردنی‬ ‫رۆژن��ام��ەن��ووس��ان‌و ئازادییە‬ ‫رۆژنامەوانییەكان‌و مامەڵەیەكی‬ ‫ن���م���وون���ەی���ی ه���اوش���ێ���وەی‬ ‫دەوڵ���ەت���ان���ی پ��ێ��ش��ك��ەوت��وو‬ ‫ه����ەب����وای����ە‪ ،‬ل����ە س���ای���ەی‬ ‫دەركردنی یاسایەكی تایبەت‬ ‫بە رۆژن��ام��ەن��ووس��ان لەالیەن‬ ‫پ��ەرل��ەم��ان��ی ك��وردس��ت��ان��ەوە‌و‬ ‫ه���اوك���ات‪ ،‬م�����ادەی (‪)38‬‬ ‫ی دەس���ت���ووری عێراقیش‪،‬‬ ‫ئ��ام��اژە بە رێگرتن لە مافی‬ ‫رۆژنامەنووسان‌و رۆژنامەوانیی‬ ‫دەكات‪.‬‬ ‫رۆژن�������ام�������ە‪ :‬الی���ەن���ە‬ ‫پەیوەندیدارەكانی هەرێمتان‬ ‫سەبارەت بەو پێشێلكارییانە‬ ‫ئاگاداركردووەتەوە؟‬ ‫* ل������ەس������ەر ئ����ەو‬ ‫پ��ێ��ش��ێ��ل��ك��اری��ی��ان��ەی دژ بە‬ ‫رۆژن��ام��ەن��ووس��ان��ی ه��ەرێ��م‪،‬‬ ‫بەیاننامەمان دەرك����ردووە‌و‬ ‫ئ���اراس���ت���ەی ب��ەرپ��رس��ان��ی‬ ‫ه���ەرێ���م���م���ان ك��������ردووەو‬ ‫پ��ەی��وەن��دی��ش��م��ان ك����ردووە‬

‫ئیبراهیم سه‌راجی‬ ‫ب��ە پەرلەمانی ك��وردس��ت��ان‌و‬ ‫هەندێك لەپەرلەمانتارانەوە‪،‬‬

‫بەاڵم بەداخەوە‪ ،‬هەندێك لەو‬ ‫پەرلەمانتارانە‪ ،‬پاساویان بۆ‬

‫ئەو پێشێلكارییانە هێنایەوە‪.‬‬ ‫داوەتنامەمان ئاراستەی یەكێك‬

‫لە پەرلەمانتارە ك��وردەك��ان‬ ‫ك��رد‪ ،‬بۆ بەشداریكردنی لە‬ ‫كۆنگرەیەكی رێكخراوەكەماندا‪،‬‬ ‫كە تایبەت بوو بەو كێشەیە‪،‬‬ ‫ب����ەاڵم ب��ەزم��ان��ێ��ك��ی ت��ون �د‌و‬ ‫وش�����ەی ن��ەش��ی��او وەاڵم����ی‬ ‫دای���ن���ەوە‌و ئینكاریی ل��ەوە‬ ‫ك���رد ك��ە پێشێلكاریی دژ‬ ‫ب��ە رۆژن��ام��ەن��ووس��ان��ی هەرێم‬ ‫كرابێت‌و بەهەمان شێوەش‪،‬‬ ‫نامەم ئاراستەی هەریەك لە‬ ‫ج��ەالل تاڵەبانی‌و مەسعود‬ ‫بارزانی‌و د‪ .‬بەرهەم ئەحمەد‬ ‫ساڵح دەكەین‪ ،‬بە مەبەستی‬ ‫رێگرتن لە دەستدرێژیكردنە‬ ‫س����ەر رۆژن���ام���ەن���ووس���ان���ی‬ ‫ك��وردس��ت��ان‌و رێزێكی گ��ەورە‬ ‫ل��ە ئ��ازادی��ی رۆژن��ام��ەوان��ی��ی‬ ‫بگیرێت‌و پارێزگاریی ئەمنیی‬ ‫ل��ە كەناڵەكانی راگ��ەی��ان��دن‬ ‫بكرێت‪ ،‬هەروەها پەیوەندیمان‬

‫لەگەڵ نەتەوەیەكگرتووه‌كاندا‬ ‫ئ���ەن���ج���ام���داوە‌ س���ەب���ارەت‬ ‫ب���ە پ��ێ��ش��ێ��ل��ك��اری��ی دژ بە‬ ‫رۆژن��ام��ەن��ووس��ان��ی ه��ەرێ��م و‬ ‫دوات��ر پێیان راگەیاندین كە‬ ‫ل���ەوب���ارەی���ەوە‪ ،‬چ��االك��ی��ی��ان‬ ‫دەبێت‪.‬‬ ‫رۆژن���ام���ە‪ :‬وەك ئ��ەوەی‬ ‫بەئێوە گەیشتووە‪ ،‬سروشتی‬ ‫ئەو پێشێلكارییانە چۆن بوون‬ ‫كە بەرامبەر بە رۆژنامەنووسانی‬ ‫هەرێم كراون؟‬ ‫* پ���ێ���م س����ەی����رە ك��ە‬ ‫ه���ێ���رش دەك���رێ���ت���ە س���ەر‬ ‫كەناڵێكی تەلەفزیۆنیی‪ ،‬یان‬ ‫رۆژنامەنووسێك لە هەرێم‪ ،‬هەر‬ ‫دەستدرێژییەك ئەگەر تەنیا‬ ‫بە وش��ەش بێت‪ ،‬كە لەالیەن‬ ‫كارمەندێكی ئەمنییەوە بكرێتە‬ ‫سەر رۆژنامەنووسێك‪ ،‬ئێمە‬ ‫بە ئیهانەی لەقەڵەم دەدەین‌و‬

‫دوو راپۆرتی كۆمەڵەكە لەسەر رەوشی رۆژنامەنووسانی هەرێم‬ ‫رۆژنامە‬

‫‪.....................................................‬‬

‫ل��ە دوو راپ���ۆرت���ی جیادا‬ ‫ك��ە ك��ۆپ��ی��ی��ان ن���ێ���ردراوە بۆ‬ ‫«رۆژنامە»‪ ،‬كۆمەڵەی عێراقی‬ ‫ب��ۆ ب��ەرگ��ری��ك��ردن ل��ە مافی‬ ‫رۆژن��ام��ەن��ووس��ان‪ ،‬وردەك��اری��ی‬ ‫هەڵمەتی دەستدرێژیكردنە سەر‬ ‫رۆژن��ام��ەن��ووس��ان‌و نووسەرانی‬ ‫هەرێم لە دوای رووداوەك��ان��ی‬ ‫(‪)17‬ی شوباتەوە باڵودەكاتەوە‌و‬ ‫ئاشكرای دەكات‪ ،‬دەسەاڵتدارانی‬ ‫ه��ەرێ��م‪ ،‬ه��اوك��ات لەگەڵ یادی‬ ‫(‪)113‬س��اڵ��ەی رۆژنامەنووسیی‬

‫ك��وردی��دا‪ ،‬ژم��ارەی پێوانەییان‬ ‫لە پێشێلكاریدا بەرامبەر بە‬ ‫رۆژنامەنووسان شكاندووە‌و ئاماژە‬ ‫بە دەستگیركردن‌و ئەشكەنجەدانی‬ ‫هەریەك لە «رێبین ه��ەردی»‬ ‫نووسەر‌و رووناكبیر‌و «سیروان‬ ‫رەش��ی��د»‌و «ه��ی��وا ج��ەم��ال»‪،‬‬ ‫سكرتێرانی نووسینی رۆژنامه‌ی‬ ‫«رۆژن��ام��ە» دەك��ات لەبەردەم‬ ‫ب��ارەگ��ای دادگ��ای سلێمانی لە‬ ‫رۆژی (‪)4/19‬دا‪ ،‬ئ��ام��اژەش‬ ‫ب��ۆ ب��ڕی��اری دەستگیركردنی‬ ‫ف����اروق رەف��ی��ق‪ ،‬روون��اك��ب��ی�ر‌و‬ ‫وردەك��اری��ی چەندین هەڵمەتی‬

‫دەستگیركردن‌و دەستدرێژیی‬ ‫ت��ری س��ەر رۆژن��ام��ەن��ووس��ان��ی‬ ‫ك��ەن��اڵ��ەك��ان��ی(‪‌ KNN‬و نالیا‌و‬ ‫سپێدەو پەیام)و رۆژنامەكانی‬ ‫(رۆژن��ام��ە‌و ه���اواڵت‌و ئاوێنە)و‬ ‫چەند رۆژنامەیەكی تر دەكات‪.‬‬ ‫ل��ە راپ��ۆرت��ێ��ك��ی ت��ری��دا‬ ‫ك��ە تایبەتە ب��ە هۆكارەكانی‬ ‫پشت دەستدرێژیكردنە سەر‬ ‫رۆژنامەنووسان‪ ،‬كۆمەڵەی ناوبراو‪،‬‬ ‫ئاماژە بەوە دەكات‪ ،‬واقیعی كاری‬ ‫رۆژنامەوانیی ك��وردی��ی‪ ،‬ب��ەرەو‬ ‫قورستر دەڕوات‪ ،‬بەهۆی ئەو‬ ‫هەڵسوكەوتە رەشبگیرییانەی دژ‬

‫بە رۆژنامەنووسانی هەرێم ئەنجام‬ ‫دەدرێ����ن‪ ،‬ئ��ەم��ەش س���ەرەڕای‬ ‫ئ��اگ��اداركردن��ەوەی ئەو رەوشە‬ ‫نالەبارەی راگەیاندنی ساڵی‬ ‫پاری هەرێم لەالیەن زۆرێك لە‬ ‫رێكخراوە پەیوەندیدارەكانەوە‌و‬ ‫پ��ێ��ش��ی وای�����ە‪ ،‬دەس���ەاڵت���ی‬ ‫ج��ێ��ب��ەج��ێ��ك��ردن ل��ە ه��ەرێ��م‪،‬‬ ‫نەیتوانیوە گرەنتی یاسایی‌و‬ ‫ئەمنیی بۆ رەواندنەوەی مەترسی‬ ‫راستەوخۆی‬ ‫بەئامانجگرتنی‬ ‫رۆژنامەنووسان فەراهەم بكات‌و‬ ‫دەسەاڵتی یاسادانانیش‪ ،‬هیچ‬ ‫كاردانەوەیەكی بەرامبەر ئەو‬

‫پێشێلكارییانە نەبوو‪.‬‬ ‫ك����ۆم����ەڵ����ەی ع��ێ��راق��ی‬ ‫ب��ۆ ب��ەرگ��ری��ك��ردن ل��ە مافی‬ ‫رۆژنامەنووسان‪ ،‬جەخت لەسەر‬ ‫ئەوەش دەكاتەوە‪ ،‬كە زۆربەی‬ ‫دەستگیركردنی‬ ‫كەیسەكانی‬ ‫رۆژنامەنووسان‪ ،‬پەیوەندییان‬ ‫بە دەزگاكانی ئاسایشەوە هەیە‪،‬‬ ‫ئەمە جگە لە بردنی هێزێكی‬ ‫زۆری پێشمەرگە ل��ەم چەند‬ ‫رۆژەی دواییدا بۆ هەرێم‪ ،‬كە‬ ‫چەندین دەستگیركردنی بێ‬ ‫فەرمانی یاسایی تێدا بەدی‬ ‫دەكرا‪.‬‬

‫ئ��ەوەی بە ئێمە گەیشتووە‪،‬‬ ‫ل���ێ���دان‌و دەس��ت��گ��ی��رك��ردن‌و‬ ‫شكاندنی ئامێرەكانی كاری‬ ‫رۆژن��ام��ەن��ووس��ی��ی ل��ە هەرێم‬ ‫ب����ەدی ك�����راوە‌و هێرشێكی‬ ‫نەخشەبۆداڕێژراو هەیە له‌ دژی‬ ‫راگه‌یاندنه‌کانی هه‌رێم‪ ،‬ئەمانە‬ ‫هەموویان لەهەرێم روویانداوە‬ ‫كە نەدەبوو رووبدەن‪.‬‬ ‫رۆژن���ام���ە‪ :‬رەخ��ن��ەی��ەك��ی‬ ‫زۆر ل��ە داواك�����اری گشتیی‬ ‫دەگیرێت كە بێدەنگە بەرامبەر‬ ‫ب���ەو پێشێلكارییانەی دژ‬ ‫ب��ە رۆژن��ام��ەن��ووس��ان��ی هەرێم‬ ‫دەكرێن‪ ،‬ئەو بێدەنگییە چۆن‬ ‫لێكدەدەنەوە؟‬ ‫* ئەو كێشەیە‪ ،‬لەهەموو‬ ‫پارێزگاكانی تری عێراقیشدا‬ ‫هەیە كە تائێستا دەسەاڵتەكان‬ ‫ب��ەش��ێ��وەی��ەك��ی راستەقینە‬ ‫جیانەكراونەتەوە‌و‬ ‫لەیەكتر‬ ‫دادگ��ا سەربەخۆیی ت��ەواوی‬ ‫خۆی وەرنەگرتووە لە هەردوو‬ ‫دەس��ەاڵت��ی جێبەجێكردن‌و‬ ‫یاساداناندا‌و پێموایە‪ ،‬دەبێت‬ ‫ئەزموون لە دەسەاڵتی دادوەریی‬ ‫واڵت����ی م��ی��س��ر وەرب��گ��ری��ن‪،‬‬ ‫سیستمێكی‬ ‫س��������ەرەڕای‬ ‫س��ت��ەم��ك��ار‪ ،‬س��ەرب��ەخ��ۆی��ان��ە‬ ‫ك��اری��ان ك����ردووە‌و دەخ���وازم‬ ‫دادگ���ا ل��ە ع��ێ��راق‌و هەرێمی‬ ‫كوردستانیشدا‪ ،‬سەربەخۆیی‬ ‫خۆیی بپارێزێت‌و هاوتەریب‬ ‫لەگەڵ پرسی دەستدرێژیكردنە‬ ‫س���ەر رۆژن���ام���ەن���ووس���ان���دا‪،‬‬ ‫رێ��ب��ك��ات‌و دوورك��ەوت��ن��ەوەی‬ ‫داواك����������اری گ��ش��ت��ی��ی ل��ە‬ ‫گوێگرتن ل��ە پێشێلكاریی‬ ‫دژ ب��ە رۆژنامەنووسانیش‪،‬‬ ‫دەستدرێژییەكی ترە لەالیەن‬ ‫دەسەاڵتی دادوەرییەوە‪.‬‬

‫سكرتێری كوتلەی «سەدریەكان»‪:‬‬

‫پێموانییە هاواڵتییانی هەرێم حەز بكەن ئەو دوو حیزبە (‪ )20‬ساڵی تر حوكم بكەن‬ ‫سازدانی‪ :‬عەلی ناجی‬

‫پرۆفایل‪:‬‬ ‫ئەمیر كینانی‬ ‫ساڵی (‪ )1964‬لە‬ ‫دایكبووە‬ ‫ساڵی (‪)1990‬‬ ‫كۆلیژی یاسای‬ ‫زانكۆی سەاڵحەدینی‬ ‫تەواو كردووە‬ ‫راوێژكاری یاسایی‬ ‫رەوتی سەدرە‬ ‫سكرتێری گشتیی‬ ‫كوتلەی «ئەحرار»ە‪.‬‬

‫‪........................................................‬‬

‫بەغدا‬

‫رۆژن���ام���ە‪ :‬وەك بەشێك‬ ‫ل����ە ك���وت���ل���ە س���ەرەك���ی���ی���ە‬ ‫پێكهێنەرەكانی حكومەت‪ ،‬كێ‬ ‫لە بەشدارینەكردنی «گۆڕان»‬ ‫ب��ەرپ��رس��ی��ارە‪ ،‬ل��ە حكومەتی‬ ‫عێراقیدا؟‬ ‫* بەتەنیا «گۆڕان» نەبوو‪،‬‬ ‫ك��ە ب��ەش��داری��ی ل��ە حكومەتدا‬ ‫نەكرد‪ ،‬هەندێك كوتلەی تری‬ ‫وەك «تەوافوق» لە بەشەكەی‬ ‫رازی نییەو ئەنجومەنی بااڵی‬ ‫ئیسالمیش ب��ە ه��ەم��ان شێوە‬ ‫وەزی���ری لە حكومەتدا نییەو‬ ‫تەنیا پۆستی جێگری سەرۆك‬ ‫ك��ۆم��اری پ��ێ��دراوە‪ ،‬ك��ە ع��ادل‬ ‫ئێستاش‬ ‫عەبدولمەهدییە‌و‬ ‫دەیبیستین كە دەیەوێت وازی‬ ‫لێبهێنێت‪ ،‬من پێموایە؛ سەرجەم‬ ‫ب��ەش��دارب��ووان‌و تێوەگالوانی‬ ‫حكومەت بەرپرسن لە بەپشتدا‬ ‫خستنی پ��رۆس��ەی سیاسیی‬ ‫عێراق‪ ،‬عەقڵیەتی سیاسیی لە‬ ‫عێراقدا بڕوای بە حوكمی زۆرینەی‬ ‫سیاسیی نییە‌و ترسیش لەو‬ ‫زۆرینەیە هەیە لە گەڕاندنەوەی‬ ‫دیكتاتۆرییەت‪ ،‬بەاڵم ئێمە وەك‬ ‫پێگەیشتنێكی دیموكراسیانە‌و‬ ‫جێگۆڕكێی ئاشتییانەی دەسەاڵت‬

‫ئه‌میر کینانی‬ ‫ئەمیر كینانی‪ ،‬سكرتێری كوتلەی ئەحرار (سەدریەكان)‪ ،‬ئاماژە بەوە دەكات؛ بەرپرسی گەندەڵ لە هەرێم هەن‬ ‫پێویستە بدرێنە دادگاو دەڵێت‪« :‬دوو حیزبەكەی هەرێم (‪ )20‬ساڵە لە حوكمدان‌و پێموانییە خەڵك حەز بەوە‬ ‫بكات (‪ )20‬ساڵ ‌ی تر لە حوكمدابن»‪.‬‬ ‫كینانی كە ئەندامی پەرلەمانی عێراقیشە‪ ،‬لە چاوپێكەوتنێكی «رۆژنامە»دا‪ ،‬دەڵێت‪« :‬بڕیاربوو موقەتەدا سەدر‪،‬‬ ‫سەردانی هەرێم بكات‪ ،‬بەاڵم الیەنی ئەمریكی ویستی لە رێگەی چەند كەسایەتییەكی كوردییەوە چاویان پێی‬ ‫بكەوێت‪ ،‬بەاڵم ئەو بینینەی رەتكردەوە‌و سەردانەكەشی بۆ هەرێم دواخست»‬ ‫دەیبینین‌و ئۆپۆزسیۆن دەتوانێت‬ ‫ل��ە رێ��گ��ەی ت��اق��ی��ك��ردن��ەوەی‬ ‫ئەزموونی خۆی لە پەرلەمان‌و‬ ‫پێگەیاندنی ك��ادی��رەك��ان��ی بۆ‬ ‫دەس��ەاڵت‪ ،‬خۆی ئامادەبكات‪،‬‬ ‫وەك چۆن لە بەریتانیا (‪)800‬‬ ‫ساڵە ئەو دی��اردەی جێگۆڕكێ‬ ‫مەدەنیانەی دەس���ەاڵت بەدی‬ ‫دەكرێت‬ ‫رۆژنامە‪ :‬خۆپیشاندانەكانی‬

‫كوردستان چۆن دەبینن؟‬ ‫* خۆپیشاندان مافێكی‬ ‫دەستوورییە‪ ،‬لە عێراقدا بێت‪ ،‬یان‬ ‫هەرێم‌و بەكارهێنانی توندوتیژیش‬ ‫لە دژیان رەتدەكەینەوە‌و پێویستە‬ ‫گوێ لە داواكارییەكانیان بگیرێت‪،‬‬ ‫من پێموایە‪ :‬گەندەڵكار لەنێو‬ ‫بەرپرسەكانی هەرێمدا هەن‌و‬ ‫پێویستە رەوانەی دادگا بكرێن‪.‬‬ ‫رۆژن���ام���ە‪ :‬ب��وون��ی چەند‬

‫فراكسیۆنێكی كوردی لە بەغدا‬ ‫بە جیاوازییەكانیانەوە‪ ،‬رۆڵی‬ ‫هەبووە لە كەمكردنەوەی هێزی‬ ‫كورد لە بەغدا؟‬ ‫* ن��ەخ��ێ��ر‪ ،‬ك��اری��گ��ەری��ی‬ ‫نەبووە‌و ئەوە بارێكی ئیجابییە‬ ‫بۆ كۆمەڵگەیەك بیەوێت زیندوو‬ ‫بێت‌و پێشموایە گەر دوو حیزبە‬ ‫دەس���ەاڵت���دارەك���ه‌ی ه��ەرێ��م بۆ‬ ‫چەند ساڵێكی تر لە دەسەاڵتی‬

‫سیاسییدا بمێننەوە‌و پێشیبنیی‬ ‫دەكەم هەرەس بهێنن بە هەمان‬ ‫چ��ارەن��ووس��ی ئ���ەو سیستمە‬ ‫حوكمڕانییانەدا بڕۆن‪ ،‬كە ئێستا‬ ‫لە دەوڵ��ەت��ە عەره‌بییەكان لە‬ ‫ل��ێ��واری رووخ��ان��دان‌‪ ،‬ئ��ەو دوو‬ ‫حیزبەی هەرێم (‪ )20‬ساڵە لە‬ ‫حوكمدان پێموانییە؛ خەڵك‬ ‫حەز بەوە بكات (‪ )20‬ساڵی‬ ‫تر لە حوكمدابن‌و بوونی حیزبی‬ ‫سیاسیی تریش وای ل��ەو دوو‬ ‫حیزبە ك��رد‪ ،‬كە بە بەرنامەی‬ ‫ستراتیژیی خۆیادا بچنەوە‌و بوونی‬ ‫ئەو هێزانەش بۆ سەرخستنی‬ ‫ئەزموونی هەرێمە‪.‬‬ ‫رۆژنامە‪ :‬بۆ تائێستا موقتەدا‬ ‫س��ەدر س��ەردان��ی كوردستانی‬ ‫نەكردووە؟‬ ‫* ل��ە ك��ات��ی دانوستانی‬ ‫پێكهێنانی حكومەتدا بڕیاربوو‬ ‫س��ەردان��ی هەرێم بكات‪ ،‬بەاڵم‬ ‫الیەنی ئەمریكی ویستی لە رێگەی‬ ‫چەند كەسایەتییەكی كوردییەوە‬ ‫چ��اوی��ان پێی بكەوێت‪ ،‬ب��ەاڵم‬ ‫موقتەدا س��ەدر‪ ،‬ئەو بینینەی‬ ‫رەتكردەوە‌و سەردانەكەشی بۆ‬ ‫هەرێم دواخست‪.‬‬ ‫رۆژن��ام��ە‪ :‬لەسەر كەركوك‬ ‫تێڕوانینتان چۆنە؟‬ ‫* كەركوك بابەتێكی زۆر‬ ‫هەستیارە‪ ،‬دەبێت حەكیمانە‬ ‫م��ام��ەڵ��ەی ل��ەگ��ەڵ��دا بكەین‪،‬‬

‫نابێت هیچكام لە پێكهاتەكانی‬ ‫بسڕینەوە‌و دەبێت جێبەجێكردنی‬ ‫مادەی (‪)140‬یش‪ ،‬كە پێموایە؛‬ ‫هێشتا كارپێكراوە‪ ،‬بەشێوەیەكی‬ ‫شەفافانە جێبەجێ بكرێت‪،‬‬ ‫بەوپێیەی كەركوك بە تەنیا‬ ‫پرسێكی ناوخۆیی نییە‪.‬‬ ‫رۆژنامە‪ :‬بەشێك لە وەزارەتە‬ ‫خزمەتگوزارییەكانی حكومەت‬ ‫ب��ەدەس��ت ئ��ێ��وەوەی��ەو كوتلەی‬ ‫سەدر بەوەش تۆمەتبار دەكرێن‪،‬‬ ‫كە بەرپرسیارن لە بەشێك لەو‬ ‫بەهۆیەوە‬ ‫كەموكورتییانەی‬ ‫ه��اواڵت��ی��ی��ان خۆپیشاندانیان‬ ‫سازدا؟‬ ‫* بوونی هەشت وەزی��ر لە‬ ‫حكومەتدا‪ ،‬ژمارەیەكی باشە‌و‬ ‫ل��ە بەرپرسیارێتیش بێبەش‬ ‫نین‪ ،‬بەاڵم بەرنامەی تایبەتمان‬ ‫ب��ۆ وەزی��رەك��ان��م��ان دان����اوە‌و‬ ‫گ��ەر زانیمان كەمتەرخەمیی‬ ‫لە الی��ەن ئ��ەو وەزیرانەمانەوە‬ ‫هەیە‪ ،‬داوایان لێدەكەین دەست‬ ‫هیوادارین‬ ‫لەكاربكێشنەوە‌و‬ ‫ه��ەم��وو كوتلەكانیش هەمان‬ ‫هەنگاو بنێن‪ ،‬تا وەزیر هەست‬ ‫نەكات لەالیەن كوتلەكەیەوە‬ ‫حەسانەی هەیە‪.‬‬ ‫رۆژن���ام���ە‪ :‬ئ��ێ��وە دژ بە‬ ‫مانەوەی هێزەكانی ئەمریكان‪،‬‬ ‫بەاڵم پسپۆڕان دەڵێن‪ ،‬عێراق‬ ‫چەكی ئاسمانیی‌و هاوكاریی‬

‫لۆجستی نییە‪ ،‬ئەمە عێراق بێهیز‬ ‫ناكات لەڕووی سەربازییەوە؟‬ ‫* ناقایلیی ئێمە لەسەر‬ ‫گرێبەستی كڕینی ف��ڕۆك��ەی‬ ‫ئاسمانیی لەالیەن مالیكییەوە‪ ،‬بۆ‬ ‫ئەوە بووە پارەكەی بخرێتە سەر‬ ‫بەشە خۆراكی مانگانەو ئەوەمان‬ ‫ال گرنگتر بوو‪ ،‬ئێمە مەترسیمان‬ ‫لە دەوڵەتانی دراوس��ێ نییە‪،‬‬ ‫ب��اری نێودەوڵەتیش ری��ێ بە‬ ‫دەستێوەردانی سەربازیی واڵتانی‬ ‫دراوس���ی ن���ادات‌و ئێمە لەگەڵ‬ ‫بەهێزكردنی توانا بەرگرییەكانی‬ ‫عێراقداین‪ ،‬ب��ەاڵم تێبینیمان‬ ‫هه‌ی ‌ه لەسەر كاروباری وەزارەتی‬ ‫ب��ەرگ��ری��ی ل��ە چ��ەن��د ساڵی‬ ‫راب��ردوودا‪ ،‬هه‌روه‌ها گەندەڵیی‬ ‫لە بەهەدەردانی سامانی گشتیی‬ ‫لە چوارچێوەی ئامادەكردنی‬ ‫سوپای عێراقدا هه‌بووه‌‪.‬‬ ‫رۆژن��ام��ە‪ :‬ب��ەوە تۆمەتبار‬ ‫دەك��رێ��ن‪ ،‬كە پەیوەندیتان بە‬ ‫ئێرانه‌وە هەیە؟‬ ‫* زۆرب�������ەی پێكهاتە‬ ‫سیاسییەكان تۆمەتبارن بە‬ ‫هەبوونی پەیوەندیی لەگەڵ‬ ‫واڵتانی دەرەكی‪ ،‬بەاڵم ئێمە پارە‬ ‫لەدەرەوە وەرناگرین‌و بانگەشەی‬ ‫هەڵبژاردنیشمان لە خانوویەكی‬ ‫كرێدا ئەنجامدا‪ ،‬بەاڵم پێدەچێت‬ ‫هەڵوێستەكانمان لەگەڵ واڵتانی‬ ‫ئێران‌و توركیادا نزیك بێت‪.‬‬


‫‪nawxo.rozhnama@yahoo.com‬‬

‫‪www.rozhnama.net‬‬

‫ذمارة (‪ )631‬سيَشةممة ‪2011/4/26‬‬

‫مونیر ‌ه عوسمان‪ :‬ئەوەی پێمان كرا سووكایەتیی بوو بە كەسێتیی‌و كەرامەتی تاكی كوردو بە خوێندكاری زانكۆ‬

‫دەمامك‪ ...‬یه‌کێک ل ‌ه هۆکاره‌کانی زیادبوونی توندوتیژیی‬ ‫راپۆرتی‪ :‬رۆژنامه‌‬

‫‪........................................................‬‬

‫لە (‪ )2‬مانگی راب��ردوودا‪،‬‬ ‫خ��ۆپ��ی��ش��ان��دەران‌و خەڵكی‬ ‫كوردستان زۆرترین بەركەوتنیان‬ ‫ه����ەب����ووە ل����ەگ����ەڵ ه��ێ��زه‌‬ ‫دەم��ام��ك��داره‌ک��ان ل��ە شەقام‌و‬ ‫ش��وێ��ن��ە گشتییەكاندا‌و ئ��ەو‬ ‫كەسانەش كە تەقەیان لە خەڵك‬ ‫دەكرد‪ ،‬زۆرجار دەمامكداربوون‪،‬‬ ‫یان دوات��ر دەمامكیان دەكردە‬ ‫سەریان‪ ،‬سه‌ره‌ڕای ئه‌وه‌ی هەر‬ ‫ل��ە س��ەرەت��ای رووداوەك���ان���ەوە‬ ‫لەسەر داوای پەرلەمانتارانی‬ ‫ئۆپۆزسیۆن‪ ،‬حكومەت ناچار كرا‬ ‫رێگه‌ بە هێزی دەمامكدار نەدات؛‬ ‫مامەڵە لەگەڵ خۆپیشاندەراندا‬ ‫بكەن‪.‬‬ ‫پەرلەمانی كوردستان‪ ،‬لە‬ ‫رۆژی ‪ -2011/2/23‬بڕیاری‬ ‫ژم���ارە «ی���ەك»ی ئاراستەی‬ ‫حكومەت‌و رای گشتیی كرد‪،‬‬ ‫ك��ە ل��ە ب��ڕگ��ەی «پێنجەم»دا‬ ‫هاتووە‪« :‬پاراستن‌و رێكخستنی‬ ‫خ��ۆپ��ی��ش��ان��دەران‪ ،‬ت��ەن��ی��ا بە‬ ‫هێزەكانی پۆلیسی ن��اوخ�ۆ‌و‬ ‫پۆلیسی چاالكییە مەدەنییەكان‬ ‫بسپێردێت‪ ،‬شوناس (ناو‪ ،‬باج‪،‬‬ ‫شوێنی كار)ی هێزە پارێزگارەكان‬ ‫ئاشكرا بێت‌و نەهێڵرێت هیچ‬ ‫كەسێك بە دەمامك‌و ئۆتۆمبێلی‬

‫هێزێکی ده‌مامکدار؛ له‌ناو خۆپیشانده‌راندا فۆتۆ‪ :‬ئه‌رشیف‬ ‫جام رەش هاتوچۆ بكات»‪.‬‬ ‫(ه������ـ‪.‬ع)‪ ،‬ی��ەك��ێ��ك��ە ل��ەو‬ ‫پێشمەرگە دەمامك بەسەرانەی‬ ‫رۆژان��ە لە شاری سلێمانیدایە‪،‬‬ ‫لەسەر خواستی خۆی ناوەكەی‬ ‫باڵونەكرایەوە «بۆئەوەی نانبڕاو‬ ‫نەكرێت»‪ ،‬بە «رۆژن��ام��ە»ی‬

‫راگەیاند‪ :‬پۆشینی دەمامك‪،‬‬ ‫لەسەر خواستی خۆیان نییە‪،‬‬ ‫ئەگەرچی هەندێك لە هاوڕێكانی‬ ‫زۆر حەز بەوە دەكەن‪ ،‬كە خەڵك‬ ‫نەیانناسێتەوە‪ ،‬لەبەر ئەوەی‬ ‫توندوتیژیی زۆر بەرامبەر خەڵك‬ ‫ئەنجام دەدەین‪.‬‬

‫ئ��ەو دەمامكدارە ئاماژەی‬ ‫ب��ەوە ك��رد؛ ك��ە راس��پ��ێ��ردراون‬ ‫زۆر بە توندیی مامەڵە لەگەڵ‬ ‫خۆپیشاندەراندا بكەن‌و وتی‪:‬‬ ‫«ئەگەر بەرامبەر بەو كەسانەی‬ ‫دەیانەوێت خۆپیشاندان بكەن‪،‬‬ ‫هەڵوێستی ت��ون��دم نەبێت‪،‬‬

‫دەمامك لەسەرەكەی هاوكارم‬ ‫ئیخباریم دەكات‌و سزا دەدرێم»‪.‬‬ ‫ئ��ەو‪ ،‬باسی ئ��ەوەی كرد‪:‬‬ ‫چەند رۆژێك لەمەوبەر منداڵێك‬ ‫چ���اوی پێی ك���ەوت���ووە‌و زۆر‬ ‫ترساوە لە دەمامكە رەشەكە‪،‬‬ ‫«لەو كاتەدا هەستم بەوە كرد‪،‬‬

‫كە چەند ن��ەخ��وازراوی��ن لەناو راگەیاند‪« :‬كاتێكیش تاكێكی‬ ‫خەڵكدا‌و ئ��ەوەش زۆر ئ��ازاری ك��ۆم��ەڵ��گ��ە (خ��ۆپ��ی��ش��ان��دەر‌و‬ ‫داوم»‪ ،‬ئەگەرچی خۆشحاڵیی هاونیشتیمانییە ئاساییەكان)‬ ‫خۆی دەرب��ڕی ل��ەوەی تائێستا دەمامك بەسەرێك دەبینێت‪،‬‬ ‫لەو شوێنەی هێزەكەیان كاریان ب��ێ��گ��وم��ان ه��ەس��ت دەك����ات‬ ‫تێدا كردووە‪ ،‬توندوتیژیی ئەوتۆ كەسێكی نامۆو نادیار دەیەوێت‬ ‫رووی ن���ەداوە‌و خەڵك زیانی ئ��اس��وودەی��ی ل��ێ تێكبدات‌و‬ ‫دەس��ت��درێ��ژی��ی بكاتە س��ەری‪،‬‬ ‫گیانیی‌و جەستەیی تێدا بكەن‪.‬‬ ‫وتیشی‪« :‬پێشتر پێشمەرگە ئەوەش دەبێتە بەرهەمهێنەری‬ ‫خ���ۆی ل��ە رژێ��م��ی بەعسیش ناتێگەیشتن»‪.‬‬ ‫ئ��ەو ت��وێ��ژەرە پێیوابوو؛‬ ‫ن���ەدەش���اردەوە‪ ،‬ب��ەاڵم ئێستا‬ ‫خۆمان لە هاواڵتییانی خۆمان بەكارهێنانی دەمامك كاریگەریی‬ ‫دەشارینەوە‪ ،‬بۆیە هەست بە دەروونیی نێگەتیڤی هەیە لەسەر‬ ‫كەمیی دەك���ەم ل��ەب��ەر چ��اوی هێزە ئەمنییەكان‪ ،‬لەبەر ئەوەی‬ ‫پێشتر شانازییان دەك��رد‪ ،‬كە‬ ‫خەڵكدا»‪.‬‬ ‫ب���ە ب��ۆچ��وون��ی بەشێك پارێزەری واڵت��ن‪ ،‬بەاڵم ئێستا‬ ‫ل��ە ت��وێ��ژەران��ی كۆمەاڵیەتی‪ ،‬هەست دەك��ەن لەناو خەڵكدا‬ ‫ب�����ە س�����ەرب�����ازگ�����ەك�����ردن ئەو شانازییەیان لێ زەوتكراوە‌و‬ ‫(م��ی��ل��ی��ت��اری��زەك��ردن)ی ش��ار‌و ل��ەن��او خەڵكدا كەسێتییەكی‬ ‫ش���وێ���ن���ە گ��ش��ت��ی��ی��ەك��ان‌و ویستراویان نییە‌و «دەبێت بە‬ ‫باڵوكردنەوەی هێزی دەمامكدار‪ ،‬دزی خەڵكەوە كارەكانی خۆیان‬ ‫كاریگەریی سلبیی دەبێت لەسەر بكەن»‪.‬‬ ‫ج��ەزا حەمەساڵح‪ ،‬وت��ی‪:‬‬ ‫جۆری ئەو پەیوەندییەی دروست‬ ‫دەبێت لەنێوان خۆپیشاندەران‌و «ئەگەر چەكدارێك نائاسوودە‬ ‫هێزە ئەمنییەكاندا‪ ،‬بە شێوەیەك بێت بە ئەنجامدانی ئەو كارەی‬ ‫زۆرج�����ار ی���ەك ه��ەڵ��چ��وون��ی ب��ۆی راس��پ��ێ��ردراوە‪ ،‬ئەوكاتە‬ ‫دەروون��ی��ی خۆپیشاندەرێك‪ ،‬دووچ��اری شپرزەیی دەروونیی‬ ‫ی��ان دەم��ام��ك��دارێ��ك‪ ،‬رەوت��ی دەبێت‌و هەست دەكات دوژمنی‬ ‫خۆپیشاندانەكە دەگۆڕێت بەرەو زۆرە‌و بەدوور نازانرێت لە هەر‬ ‫پەرچەكردارێكدا‪ ،‬تاوان ئەنجام‬ ‫توندوتیژیی زیاتر‪.‬‬ ‫جەزا حەمەساڵح‪ ،‬توێژەری بدات‌و توندوتیژیی زیاتری لێ‬ ‫كۆمەاڵیەتی‪ ،‬بە «رۆژنامە»ی بكەوێتەوە»‪.‬‬

‫بەناوی هێوركردنەوەی خۆپیشاندەرانەوە‪ ،‬په‌الماری ژنان ده‌درێت‬ ‫بەدواداچوونی‪ :‬سیروان عەول‬

‫‪........................................................‬‬

‫چەند رۆژێكە پێشێلكارییە‬ ‫یاساییەكانی هێزە ئەمنییەكان‬ ‫ل���ە ش����ار‌و ش��ارۆچ��ك��ەك��ان��ی‬ ‫كوردستان بەردەوامە‪ ،‬ژنانیش‬ ‫وەكو بەشێك لە خۆپیشاندەران‌و‬ ‫داخ�����وازان�����ی چ��اك��س��ازی��ی‪،‬‬ ‫كەوتوونەتە ب��ەردەم هەڕەشە‌و‬ ‫ت��ون��دوت��ی��ژی��ی��ەك��ان‌و ل��ەالی��ەن‬ ‫ئ��ەو هێزانەوە سووكایەتییان‬ ‫بەرامبەر ئەنجامدراوە‪.‬‬ ‫م��ون��ی��رە‪ ،‬كاتێك دایكی‬ ‫پ��ەی��وەن��دی��ی پ��ێ��وە دەك���ات‌و‬ ‫دەی��ەوێ��ت ه��ەواڵ��ی بپرسێت‌و‬ ‫ل����ە چ����ارەن����ووس����ی ك��چ��ە‬ ‫ب��ێ��س��ەروش��وێ��ن��ك��راوەك��ەی‬ ‫دڵنیابێتەوە‪ ،‬لەالیەن یەكێك‬ ‫ل��ە ئەفسەرەكانی ئاسایشی‬ ‫سلێمانییەوە هێرشی دەكرێتە‬ ‫س����ەر‌و وەك����و خ���ۆی ب��اس��ی‬ ‫دەك����ات‪« :‬چ��ەن��دی��ن جوێن‌و‬ ‫قسەی ناشرینی بەرامبەر كردم‌و‬ ‫پێیوتم؛ تۆ وێنەمان دەگریت»‪.‬‬ ‫مونیرە عوسمان‪ )31( ،‬ساڵ‪،‬‬ ‫خوێندكاری زانكۆی سلێمانی‌و‬ ‫یەكێك ل��ەو خوێندكارانەی‬ ‫ل��ە گ��ەڕەك��ی «قولەرەیسی»‬ ‫(خ��ۆرئ��اوای ش��اره‌ک �ه‌) لەگەڵ‬ ‫هاوڕێكانیدا لەالیەن هێزێكی‬ ‫ئ��اس��ای��ش��ەوە دوورخ���ران���ەوە‌و‬ ‫ب��ۆ م���اوەی چ��ەن��د سەعاتێك‬ ‫دەستبەسەركران‪ ،‬لە لێدوانێكدا‬ ‫بۆ «رۆژن��ام��ە»‪ ،‬ئاماژەی بەو‬ ‫رەفتارە نەشیاوانەی هێزەكانی‬ ‫ئاسایش‌و ناوخۆ دەك���رد‪ ،‬كە‬ ‫بەرامبەر خوێندكارانی زانكۆ‌و‬ ‫بەتایبەتی بەرامبەر خوێندكارە‬ ‫كچەكان بەكاریانهێناوە‪.‬‬ ‫ئ��ەو خ��وێ��ن��دك��ارە‪ ،‬وت��ی‪:‬‬ ‫رۆژی (‪ )4/19‬جارێكی تر‬ ‫«بەدەستی هێزە كوردییەكان‬ ‫ئەنفال كراینەوە‪ ،‬كوڕەكانیان‬ ‫لە كچەكان جیاكردەوە‌و لەناو‬ ‫پاسەكانماندا بەندیان كردین»‪.‬‬ ‫ئەوەشی خستەڕوو‪ :‬لەبەر‬ ‫چاوی خوێندكار‌و مامۆستایانی‬

‫زانكۆدا‪ ،‬ئەفسەرەكانی ئاسایش‬ ‫سووكایەتییان بە موقەدەساتی‬ ‫ه��ەم��ووم��ان دەك����رد‌و كفریان‬ ‫دەك���رد‪ ،‬بۆ ئ��ەوەی وەاڵمیان‬ ‫بدەینەوە‌و توندوتیژیی زۆرترمان‬ ‫بەرامبەر بەكاربهێنن‪ ،‬تەنانەت‬ ‫«قورئانیان پێبوو‪ ،‬مامەڵەی‬ ‫نەشیاویان بەرامبەر دەك��رد‌و‬ ‫پێیاندەوتین؛ كێتان خۆی بە‬ ‫ئینسان دەزان��ێ��ت‪ ،‬با دەنگی‬ ‫لێوەبێت»‪.‬‬ ‫‪2011/4/19‬‬ ‫رۆژی‬ ‫خوێندكارانی زانكۆی سلێمانی‪،‬‬ ‫دژی ئ���ەو توندوتیژییانەی‬ ‫بەرامبەر بە خۆپیشاندەرانی‬ ‫ش��اری سلێمانی ئەنجامدرابوو‬ ‫لەالیەن هێزە دەمامكدارەكان‌و‬ ‫پۆلیسەوە‪ ،‬لە شاری سلێمانی‌و‬ ‫قەزاو ناحیەكانی سەر بەم شارە‌و‬ ‫بۆ ئاساییكردنەوەی رەوشەكە‌و‬ ‫ب���ەرق���ەرارك���ردن���ی ی��اس��ا بۆ‬ ‫لێپێچینەوەی دەستدرێژیكاران‪،‬‬ ‫ب��ە (‪ )15‬پ��اس بەڕێكەوتن‬ ‫بەرەو دادگای سلێمانی‪ ،‬بەاڵم‬ ‫لەالیەن هێزەكانی ئاسایشەوە‬ ‫رێ��گ��ری��ی��ان ل��ێ��ك��را‌و رێ���ڕەوی‬ ‫كاروانی پاسەكانیان پێگۆڕین‬ ‫بۆ دەرەوەی شار‌و دوور لەچاوی‬ ‫خەڵك توندوتیژییان بەرامبەریان‬ ‫بەكارهێنا‪.‬‬ ‫مونیرە عوسمان‪ ،‬باسی‬ ‫ئ���ەوەش���ی���ك���رد‪ :‬وی��س��ت��م��ان‬ ‫بەشێوەیەكی هێمنانە یاداشتێك‬ ‫پێشكەشی دادگ���ای سلێمانی‬ ‫بكەین‪ ،‬بۆ ئەوەی رۆڵی خۆی‬ ‫بگێڕێت ب��ۆ ه��ێ��ورك��ردن��ەوەی‬ ‫بارودۆخەكە‪ ،‬بەاڵم لەبەردەمی‬ ‫زان���ك���ۆوە هێزێكی چ��ەك��دار‬ ‫لەپێش پاسەكانەوە دەڕۆشتن‪،‬‬ ‫ئێمە پێمان واب����وو‪ ،‬ك��ە بۆ‬ ‫پاراستنمان دانرابوون‪ ،‬لەبەردەم‬ ‫«بینایی»ەوە‬ ‫به‌نزینخانەی‬ ‫بەردەمیان گرتین‌و ئاراستەی‬ ‫رێگە رۆشتنەكەی ئێمەیان گۆڕی‬ ‫بەرەو «سەرچنار»و لەوێشەوە‬ ‫ب��ەڕێ��ی��ان ك��ردی��ن ب��ۆ پشتی‬ ‫گەڕەكی قولەرەیسی‪.‬‬ ‫م��ون��ی��رە‪ ،‬وی��ش��ی‪ :‬ئ��ەوەی‬

‫کچێکی رۆژنامه‌نووس؛ له‌خۆپیشاندانه‌کاندا بریندارکرا فۆتۆ‪ :‬زمناکۆ ئیسماعیل‬

‫پێمان ك��را سووكایەتیی بوو‬ ‫بە كەسێتیی‌و كەرامەتی تاكی‬ ‫ك��وردو بە خوێندكاری زانكۆ‪.‬‬ ‫بۆیە بەڕاستی ئەمە شوورەییە‬ ‫بۆ هێزی كوردی كە بەرامبەر‬ ‫كچان‌و كوڕانی زانكۆ كردیان‪.‬‬ ‫ئ���ام���اژەی ب��ەوەش��ك��رد‪:‬‬ ‫هێزەكان‪ ،‬جوێنی ناشرینیان‬ ‫ب��ەرام��ب��ەرم��ان ب��ەك��اره��ێ��ن�ا‌و‬ ‫«جام»ی ئۆتۆمبێلەكانیان لێ‬ ‫داخستین‌و پێیانوتین؛ «ئێوە‬ ‫شایستەی ئەوەنین ه��ەواش‬ ‫ه��ەڵ��ب��م��ژن»‪ ،‬ب����ەاڵم دای��ك��م‬ ‫پەیوەندیی پێوەكردم‌و لەگەڵ‬ ‫كچێكی هاوڕێم هاتمە دەرەوە‬ ‫لە پاسەكە‌و وەاڵم��ی دایكمم‬ ‫دای��ەوە‪ ،‬لەوكاتەدا یەكێك لە‬ ‫ئەفسەرەكانی ئاسایش بە ناوی‬ ‫(نەجمەدین) بە ش��ەق‌و زللە‬ ‫تێیهەڵداین‌و پەالماری داین‪.‬‬ ‫مونیرە عوسمان‪ ،‬وتی‪:‬‬ ‫م�����ن‌و ه���اوڕێ���ی���ەك���ی ك��چ��م‬ ‫پەیوەندیی تەلەفۆنیمان بۆ‬ ‫ه����ات‌و چ��ووی��ن��ە خ����وارە بۆ‬ ‫ئ���ەوەی وەاڵم���ی تەلەفونەكە‬ ‫ب��دەی��ن��ەوە‪ ،‬داوای هاوکاریم‬ ‫كرد لەو سەرپه‌رشتیارەی كە‬ ‫هێزەكەی دەبرد بەڕێوە‪ ،‬ناوی‬ ‫(نەجمەدین) بوو‪ ،‬خۆزگە ئەوە‬ ‫كورد نەبوایە كە پەالماریداین‬ ‫ب���ە ش�����ەق‌و زل���ل���ە ك��ەوت��ە‬ ‫س��ەرم��ان‪ ،‬نەیهێشت وەاڵم��ی‬ ‫تەلەفۆنەكەمان ب��دەی��ن��ەوە‪،‬‬ ‫مەفرەزەیەكی كچیان هێنا بوو‬ ‫بە جلی عەسكەرییەوە‪ ،‬بەاڵم‬ ‫زۆر لە پیاوەكان دڕندەتر بوون‪،‬‬ ‫یەكێك لە كچەكان حەبلێكی‬ ‫بەدەستەوە بو بە منی دەوت‪:‬‬ ‫زۆر بەداخین لە ت��ۆ‪ ،‬چونكە‬ ‫ت��ۆ یەكێک ب��ووی��ت ل��ەوان��ەی‬ ‫وتارەكانت دەخوێندەوه‌‪ ،‬هەر‬ ‫دەم بكەیتەوە‪ ،‬ب��ەم حەبلە‬ ‫دەتخنكێنم‪.‬‬ ‫خ��وێ��ن��دك��ارەك��ەی زان��ك��ۆ‪،‬‬ ‫وتیشی‪ :‬پاس بە پاس دەگەڕان‬ ‫ئ���ەوەی «گ����ۆڕان»ە‪ ،‬ئ��ەوەی‬ ‫«یەكگرتوو»ە‪ ،‬ئەوەی لەچكی‬ ‫بەسەرەوە بوو‪ ،‬ئەوەی ریشی‬

‫هەبوایە دایان دەگرت‌و جیایان‬ ‫دەك���ردن���ەوە‪ ،‬یەكێك لەوانە‬ ‫من ب��ووم‌و زۆر جنێوی ساردو‬ ‫س��ووك��ی��ان پێوتم‪ ،‬تەنانەت‬ ‫دەس��ت��ی ب��ۆ دەم��ان��چ��ەك��ەی‬ ‫بردو وتی‪ :‬دەتكوژم‪ ،‬ئەمەش‬ ‫ك��اری��گ��ەری��ی خ��س��ت��ە س��ەر‬ ‫خ��وێ��ن��دك��اران‌و ه��اواری��ان لێ‬ ‫ب��ەرزب��ووە‪ ،‬ئ��ەوەن��دەی ئ��ازاری‬ ‫نەفسیی درام‪ ،‬دوو ئەوەندە‬ ‫ئ����ازاری ج��ەس��ت��ەی��ی دراوم‪،‬‬ ‫لەوانەشە بۆ ئایندەم خراپ‬ ‫بێت‪.‬‬ ‫س��ەب��ارەت ب��ەوەی ئێوەی‬ ‫كچان‪ ،‬چ جیاوازییەكتان دەكرا‪،‬‬ ‫لە ئەشكەنجەدان‌و لێدانەكاندا‪،‬‬ ‫مونیرە عوسمان‪ ،‬خوێندكاری‬ ‫زان��ك��ۆ وت���ی‪ :‬ئ���ەوەن���دەی لە‬ ‫كچەكان دارو سووكایەتیی‌و‬ ‫ئازاریان درا‪ ،‬ئەوەندە ئازاری‬ ‫ك��وڕەك��ان ن����ەدراوە‪ ،‬زۆر زۆر‬ ‫توندتر بوون لەگەڵ كچەكان‪،‬‬ ‫وەك لە ك��وڕەك��ان‪ ،‬هەروەها‬ ‫وت���ی���ش���ی‪ :‬ب��ەش��ێ��ك��م��ان��ی��ان‬ ‫ج��ی��اك��ردی��ن��ەوە‌و ب��ە پاسێك‬ ‫بردیانین بۆ «فەرماندەیی»‪ ،‬هەر‬ ‫هەمووشیان دەمامكداربوون‌و‬ ‫ك��ەس ن��ەدەن��اس��رای��ەوە‪ ،‬دوای‬ ‫ماوه‌یەك هێشتنەوە‪ ،‬كوڕەكان‬ ‫دوای تەحقیقكردن‪ ،‬لێیان برایە‬ ‫شوێنێك‪ ،‬ئێمەش (‪ )3‬ئافره‌ت‬ ‫بووین‪ ،‬رەوانەی هێزی ژنانیان‬ ‫كردین‪ ،‬بەاڵم هێزی ژنان زۆر‬ ‫رێزیان لێگرتین‌و زۆر خزمەتیان‬ ‫كردین‪.‬‬ ‫مونیرە‪ ،‬ئەوەی گێڕایەوە‌و‬ ‫وت��ی‪ :‬لە دەم��ەو ئێوارەیەكی‬ ‫درەنگاندا كچێكیان هێنا بۆ‬ ‫المان‪ ،‬كە لەبەردەمی زانكۆدا‬ ‫ده‌ستگیرکرابوو‪ ،‬تەمەنی (‪)18‬‬ ‫ساڵ بوو‪ ،‬ئەوەندەی بە شەق‌و‬ ‫شەقازلە لێیدرا بوو‪ ،‬كە هاتە‬ ‫الی ئ��ێ��م�ە‌و الی هێزەكانی‬ ‫ژنان هەڵدەلەرزی‪ ،‬باوەشمان‬ ‫پێداكرد‌و ئاومان كرد بەسەریدا‌و‬ ‫باری دەروونیی ئەوەندە خراپ‬ ‫ب���وو‪ ،‬ك��ە خ��ۆم��ان ب��ەت��ەم��ای‬ ‫نەمابووین‪.‬‬

‫مونیرە‪ ،‬وت��ی‪ :‬من داوای‬ ‫یاسایی لەسەر هەموو هێزی‬ ‫پێشمەرگەو وەزارەت���ی ناوخۆ‬ ‫تۆمار دەكەم‪ ،‬بەاڵم من ئێستا‬ ‫وام لێهاتووە‪ ،‬نازانم لەالی چ‬ ‫یاساو دادگایەك داواكەم تۆمار‬ ‫بكەم‪.‬‬ ‫سەبارەت ب��ەوەی ل��ەڕووی‬ ‫دەروون���ی���ی���ەوە ئ���ەم ج��ۆرە‬ ‫ه��ەڵ��س��وك��ەوت��ان��ە ب��ەرام��ب��ەر‬ ‫مندااڵن‌‪ ،‬پیاوان‌‪ ،‬ژنانی پیرو‬ ‫پ��ەك��ەوت��ەك��ان‪ ،‬دەك���رێ���ت چ‬ ‫كاریگەریییەكی دەبێت لەڕووی‬ ‫كۆمەاڵیەتی‌و دەروون��ی��ی��ەوە‪،‬‬ ‫سەروەر كەریم سەعید‪ ،‬توێژەری‬ ‫دەروونیی وتی‪ :‬ئەمە جۆرێك لە‬ ‫تەوەتورو جۆرێك لە دڵەراوكێ‬ ‫دروستدەكات‪ ،‬ئەو كەسانەی‬ ‫ل��ە خۆپیشاندانەكاندان‪ ،‬بە‬ ‫تایبەت ئ��ەو كەسانەی دێنە‬ ‫بازاڕەوە‪ ،‬ئەو عەسكەرتاریه‌تەی‬ ‫لە ناوبازاڕدا دەبینرێت‪ ،‬جۆرێك‬ ‫ل��ە ت���رس‌و ت��ۆق��ان��دن دروس��ت‬ ‫دەك���ات‌و سیفەتێك لە زهنی‬ ‫ئ��ەوان��دا دروس���ت دەك���ات‪ ،‬لە‬ ‫ه��ەڵ��ەی گەنجێك سوكایەتی‬ ‫پێدەكرێت‪ ،‬ئەمەش بۆ ئەوەی‬ ‫چ��واردەورەك��ەی‪ ،‬یان ئەوانەی‬ ‫ئەو دیمەنە دەبینن‪ ،‬بتۆقێندرێن‪.‬‬ ‫س��ەروەر كەریم‪ ،‬وتیشی‪:‬‬ ‫نەبوونی ی��اس��ا‪ ،‬ئەمە وا لە‬ ‫خەڵك دەك���ات ك��ە شوێنێك‬ ‫نەبێت پەنای بۆ ببات‪ ،‬بەم‬ ‫ك��ردەوان��ە وا ل��ە هاواڵتییان‬ ‫دەك��رێ��ت ل��ە چوارچێوەیەكی‬ ‫سیاسییدا هاواڵتییان قۆرخ‬ ‫بكەن‌و نەتوانن پەنا بۆ ئەوە‬ ‫ب���ەرن‪ ،‬ك��ە شوێنێك هەبێت‬ ‫داوایەكی یاسایی تیادا تۆمار‬ ‫بكەن‪ ،‬چونكە چەند كەسێك‬ ‫ده‌ستگیرکراون‌و كوژراون‌و هیچ‬ ‫یاسایەك نییە لێپرسینەوەی‬ ‫ل��ە ب��ەرام��ب��ەردا ب��ك��ات‪ ،‬بۆیە‬ ‫بەڕای من؛ ئەوە لێسەندنەوەی‬ ‫هەموو یاساو رێساو ئەركەكانی‬ ‫دەوڵەتە لە هاواڵتییان‪ ،‬بۆیە‬ ‫بەمەش حكومەت شەرعیەتێكی‬ ‫تەواوی نامێنێت‪.‬‬


‫ذمارة (‪ )631‬سيَشةممة ‪2011/4/26‬‬

‫‪nawxo.rozhnama@yahoo.com‬‬

‫كە‌مپه‌ینی داكۆكیی لە‌ مافی مامۆستایان‪ :‬بێده‌نگ نابین له‌ به‌رامبه‌ر هه‌ر لێپێچینه‌وه‌یه‌ک‬

‫رۆژن����ام����ە‪« :‬ك�ە‌م��پ�ه‌ی��ن��ی‬ ‫داكۆكیی لە‌ مافی مامۆستایان»‬ ‫م��ام��ۆس��ت��ای��ان��ی ك��وردس��ت��ان‪،‬‬ ‫دڵ��ن��ی��ادەك��ات��ەوە‪ ‌،‬داكۆكیكاری‬ ‫راستە‌قینە‌ی مافە‌كانیان دەبێت‪،‬‬ ‫ل��ە ‌ب �ە‌رام��ب �ە‌ر ه��ە‌ر سانسۆرو‬

‫لێپێچینە‌وە‌یە‌كدا‪.‬‬ ‫لە راگە‌یاندنێكی «كە‌مپینی‬ ‫داكۆكیی لە‌ مافی مامۆستایان»دا‪،‬‬ ‫كە رۆژی ‪ 4/24‬باڵوكراوەتەوە‪‌،‬‬ ‫ئاماژە بەوە كراوە‪ ،‬مامۆستایان‌و‬ ‫خ��وێ��ن��دك��اران‌و قوتابییان‪ ،‬بە‌‬

‫شێوە‌یە‌كی شارستانییانە‌و دوور لە‌‬ ‫توندوتیژیی‌و لە‌پێناو گە‌ڕاندنە‌وە‌ی‬ ‫ئارامیی‌و ئاسایش بۆ سنووری‬ ‫پارێزگای سلێمانی‌و كۆتاییهێنان‬ ‫بە‌ هە‌ڵمە‌تی بە‌ سە‌ربازگە‌كردنی‬ ‫ش��اری سلێمانی‌و دە‌وروب���ە‌ری‬

‫بایكۆتكردنی چوونە‌ ناو هۆڵە‌كانی‬ ‫خوێندنیان بە‌ئە‌نجام گە‌یاند‪.‬‬ ‫لە راگەیاندنەكەدا‪ ،‬هاتووە‪:‬‬ ‫«ل���ە‌ ه �ە‌ن��دێ��ك ق��وت��اب��خ��ان��ەدا‪‌،‬‬ ‫بە‌ڕێوە‌بە‌رە‌ حیزبییە‌كان‪ ،‬لە‌ژێر‬ ‫فە‌رمانی دە‌زگ��ا حیزبییە‌كانی‬

‫دە‌س����ە‌اڵت����داو ب���ە‌ م�ە‌ب�ە‌س��ت��ی‬ ‫رێگرتن‌و كپكردنی هە‌ڵوێستی‬ ‫مامۆستایان‌و‬ ‫نیشتمانییانە‌ی‬ ‫خ��وێ��ن��دك��اران‪ ،‬دەس��ت��ی��ان بە‌‬ ‫دروستكردنی سانسۆرو ئاستە‌نگ‬ ‫کردووه‌»‪.‬‬

‫ه���ەروەك كەمپینەكە‪ ،‬بە‬ ‫م��ام��ۆس��ت��ای��ان رادەگ��ەی��ەن��ێ��ت‪:‬‬ ‫«داك��ۆك��ی��ك��اری راستە‌قینە‌ی‬ ‫مافە‌كانتان دەبین‪ ،‬لە ‌بە‌رامبە‌ر‬ ‫هە‌ر سانسۆرو لێپێچینە‌وە‌یە‌كدا‬ ‫كە‌ بە‌رامبە‌رتان دە‌كرێت»‪.‬‬

‫وته‌بێژی وه‌زاره‌تی په‌روه‌رده‌؛ پێیوای ‌ه چاالکیه‌کی ناشارستانییانه‌یه‬ ‫‌‬

‫دەیان هەزار مامۆستا‌و خوێندكار؛ بایكۆتی خوێندن دەكەن‬ ‫بۆچی مانگرتنی مامۆستایان؟‬ ‫رێبوار عەلی*‬ ‫كەمپەینی داكۆكیی لە مافی مامۆستایان‪ ،‬كە لە چەند‬ ‫لیستێكی سەركەوتووی ن��او هەڵبژاردنەكانی (ی‪.‬م‪.‬ك)‬ ‫پێكهاتووە‌و گوزارشت لە دەنگی (‪)%40‬ی مامۆستایانی‬ ‫كوردستان دەكات‪ ،‬بڕیاریدا لە دژی باری نائاسایی كوردستان‌و‬ ‫بە سەربازگەكردنی شارەكان‌و راوەدوونان‌و گرتنی مامۆستایان‌و‬ ‫رۆشنبیران‌و الوانی كوردستان‪ ،‬هەڵوێست وەربگرێت‪.‬‬ ‫ئەم هەڵوێستە هەڵوێستێكی نیشتمانییە‪ ،‬مامۆستایان‬ ‫لەگەڵ خەمەكانی نیشتمانەكەیاندا دەژی��ن‪ ،‬بە تایبەتی‬ ‫رووداوەكانی دوای (‪ )2011/4/18‬كە بە سووتانی سەرای‬ ‫ئازادیی‌و گرتن‌و ئەشكەنجەدانی نووسەرو رووناكبیری كورد‬ ‫«رێبین هەردی»‌و بە ئەنفالكردنی قوتابییان‌و مامۆستایانی‬ ‫زانكۆی سلێمانی‌و گرتن‌و ئازاردانی مامۆستایان‌و قوتابییان‌و‬ ‫شەهیدكردنی «هەردی فاروق»‌و هەڵكوتانە سەر «ئامادەیی‬ ‫شێخ سەعیدی پ��ی��ران»‌و سووكایەتیی بە خوێندكاران‌و‬ ‫مامۆستایان‪ ،‬دەستی پێكرا‪.‬‬ ‫دواتر لەشكركێشیی ه��ەزاران هێزی چەكداری دەمامك‬ ‫بەسەرو دژە تیرۆر‌و عەرەب‪ ،‬بۆ شارو شارۆچكەكانی كوردستان‌و‬ ‫بە سەربازگه‌كردنیان كۆتایی هات‌و هەتا هەنووكەش ئەو بارە‬ ‫نایاسایی‌و نائاساییە بەردەوامیی هەیە‪.‬‬ ‫بۆیە مامۆستایان وەك توێژێكی گرنگ‌و كاریگەرو‬ ‫پ��ەروەردەك��اری ئەم كۆمەڵگەیە‪ ،‬بە پاڵپشتی قوتابیان‌و‬ ‫خوێندكاران بڕیاری دا رۆژی یەكشەممە (‪)2011/4/24‬‬ ‫مانگرتن لە خوێندن‌و چوونە ناوپۆلەكان رابگەیەنێت‪ ،‬وەك‬ ‫ناڕەزاییەك دژی ئەو بارە نالەبارە هەموو ناوەندەكانی خوێندن‬ ‫بكات بە بەردەركی سەراو مەراسیمی نیشتمانیی‌و نەتەوەیی‬ ‫ساز بكات‪ ،‬كە بە س��روودی ئەی رەقیب دەستپێدەكات‌و‬ ‫چاالكییەكانی وتاردان‌و شیعر خوێندنەوەو شانۆگەریی لەناو‬ ‫گۆڕەپانەكانی خوێندندا‪ ،‬مانگرتنەكە بەڕێ دەكرێت‪ ،‬ئەویش‬ ‫لەپێناو ئەوەی دەسەاڵت بێتەوە هۆش خۆی‌و بگەڕێتەوە بۆ‬ ‫مەنتیقی عەقڵ‌و باری بەسەربازگەكردنی شارو شارۆچكەكان‬ ‫كۆتایی پێ‌ بێت‌و یاسا س��ەروەری�ی‌و ئاشتی‌و ئارامیی بۆ‬ ‫سەرجەم كوردستان بگەڕێنێتەوە‪.‬‬ ‫ئەگەر نەخواستە دەسەاڵت بەو هەڵوێستە مەدەنییانە هەر‬ ‫تێنەگەیشت‪ ،‬ئەوا مامۆستایان بڕیار دەدەن لە خوێندنگەكان‬ ‫بێنە دەرەوەو خۆپیشاندانی جەماوەریی بەرفراوان لەپێناو‬ ‫ئاشتیدا ئەنجام بدەن‪.‬‬ ‫ئ��ەگ��ەر دەس��ەاڵت��ی ك���وردی رووب�����ەڕووی ج��ەم��اوەری‬ ‫كوردستانیش بە هۆكارو ئامرازی توندوتیژیی بووەوە‪ ،‬ئەوا‬ ‫ئێمە بە هێمنیی‌و بە گیانی شاعیرانەوە پێیان دەڵێین‪:‬‬ ‫دەمگرێ‌ ئەمما‪ ،‬لە گرتووخانە رق ئەستوورترم‬ ‫لێم دەدا ئەمما‪ ،‬لەسەر داوا رەواكەم سوورترم‬ ‫دەمكوژێ‌ ئەمما‪ ،‬بەگشت جەلالدەكەمدا دێمەوە‬ ‫كوردم‪ ،‬مەردم‪ ،‬راپەڕیوم‪ ،‬ناتوێمەوە‪ ،‬ناتوێمەوە‬ ‫* وتەبێژی كەمپەینی داكۆكیی لەمافی مامۆستایان‪.‬‬

‫بەدواداچوونی‪:‬‬ ‫پشتیوان سەعدوڵاڵ‬

‫‪.......................................................‬‬

‫بە مەبەستی كشانەوەی هێزە‬ ‫جوڵەپێكراوەكان‌و ئاساییكردنەوەی‬ ‫رەوش��ی هەرێمی كوردستان‪ ،‬لە‬ ‫دوو رۆژی رابردوودا نزیكەی (‪)250‬‬ ‫قوتابخانە‌و خوێندنگەی پارێزگای‬ ‫سلێمانی‪ ،‬مانگرتنیان راگه‌یاندووه‌‌و‬ ‫بایكۆتی خوێندنیان كرد‌ووە‪.‬‬ ‫هاوكات‪ ،‬لەگەڵ پەنابردنەبەر‬ ‫هێزی چەكدار لەالیەن دەسەاڵتەوە‌و‬ ‫بە سەربازگەكردنی شارەكان‪،‬‬ ‫لە رۆژی (‪« )4/21‬كە‌مپه‌ین ‌ی‬ ‫داكۆكی لە‌ماف ‌ی مامۆستایان»‬ ‫لە راگەیاندنێكدا داوای��ك��ردووە؛‬ ‫‌«سە‌رجە‌م هێز‌ە جوڵە‌پێكراوە‌كان‬ ‫ل����ە‌ش������ارو ش���ارۆچ���ك���ە‌ك���ان‬ ‫بكشێنرێنەوە»‪ ،‬هاوكات‪ ،‬داوای‬ ‫گ��ە‌ڕان��ە‌و‌ە ‌ی س��ە‌روە‌ری�� ‌ی یاساو‬ ‫ئ��اس��ای��ی��ك��ردن�ە‌و‌ە ‌ی ب��ارودۆخ�� ‌ی‬ ‫هە‌رێم ‌ی كوردستانی كردووە‪.‬‬ ‫كەمپه‌ینەكە‪ ،‬م��اوەی (‪)48‬‬ ‫س �ه‌ع��ات��ی ب��ۆ جێبەجێكردنی‬ ‫داواكارییەكان دانابوو‪ ،‬ئەگەرنا‬ ‫بۆ ماوەی (‪ )3‬رۆژ مامۆستایان‌و‬ ‫خ��وێ��ن��دك��اران پ��ەن��ادەب��ەن��ەب��ەر‬ ‫مانگرتن‪.‬‬ ‫لە بەیاننامەكەدا‪ ،‬ئ��ەوەش‬ ‫ه��ات��ووە «ل��ە‌ب�ە‌رە‌ن��ج��ام� ‌ی ئە‌و‬ ‫ب��ارودۆخ � ‌ە نائاسایی ‌ە ‌ی بە‌سە‌ر‬ ‫شارو شارۆچكە‌كان ‌ی ئە‌م هە‌رێمە‌دا‬ ‫‌سە‌پێنراوە‪ ،‬كۆمە‌ڵگە‌یان كردوو‌ە‬ ‫بە ‌سە‌ربازگە‌یە‌ك ‌ی گە‌ور‌ە‌‪ ،‬ئە‌ویش‬ ‫بووەت ‌ە هۆ ‌ی شكاندن ‌ی حە‌رە‌م ‌ی‬ ‫زانكۆو پە‌یمانگە‌و ناوە‌ندە‌كان ‌ی‬ ‫خ��وێ��ن��دن‪ ،‬ك��ە ‌وە‌ك هێزێك ‌ی‬ ‫تۆقێنە‌ر‪ ،‬دوور لە‌یاسا‌و سە‌رجە‌م‬ ‫مافە‌كان ‌ی مرۆڤ كە‌وتوونە‌ت ‌ە گرتن‌و‬ ‫لێدان‌و برینداركردن ‌ی مامۆستایان‌‪،‬‬ ‫خوێندكاران‌‪ ،‬زانایان ‌ی ئایینی‌‪،‬‬ ‫رۆش��ن��ب��ی��ران‌و س��ە‌رج��ە‌م چین‌و‬ ‫توێژە‌كان ‌ی ئە‌م كۆمە‌ڵگەیە‌‪ ،‬كە‬ ‫لە بارودۆخێك ‌ی ‌ئ �ا‌وا دە‌روونی ‌ی‬ ‫تێكشكاو‌و نائاساییدا هیچ واتایە‌ك‬ ‫بۆ بە‌ردە‌وامبوون ‌ی پڕۆس ‌ە ‌ی خوێندن‬ ‫ن �ە‌م��اوە‌»‪ ،‬رۆژی (‪24‬و ‪)4/25‬‬ ‫مامۆستایان‌و خوێندكارانی نزیكەی‬ ‫(‪ )250‬قوتابخانە‌و خوێندنگە لە‬ ‫شارەكانی (سلێمانی‪ ،‬هەڵەبجە‪،‬‬ ‫سەیدسادق‪ ،‬چوارتا‪ ،‬چه‌مچه‌ماڵ‪،‬‬

‫رانیە‪ ،‬ك��ەالر‪ ،‬كفری‪ ،‬دووك��ان‪،‬‬ ‫پیرەمەگروون‪ ،‬بازیان‪ ،‬عەربەت‪،‬‬ ‫س��ی��روان‪ ،‬ب��اری��ك��ە‪ ،‬هەڵەبجەی‬ ‫تازە‪ ،‬چوارقوڕنە ته‌کیه‌‪ ،‬خورماڵ)‬ ‫دەستیاندایە مانگرتن‌و بایكۆتی‬ ‫پۆلەكانی خوێندنیان كرد‪.‬‬ ‫م‪ .‬بێستون قادر‪ ،‬لە ژووری‬ ‫عەمەلیاتی كە‌مپه‌ینی داكۆكیی‬ ‫ل ‌ە مافی ‌مامۆستایان‪ ،‬ئەوەی بۆ‬ ‫«رۆژنامە» خستەڕوو‪ ،‬كە بەشێكی‬ ‫زۆری مامۆستایان‌و قوتابییان‌و‬ ‫خوێندكاران‪ ،‬بایكۆتی پۆلەكانی‬ ‫خوێندنیان كردووەو تادێت ژمارەی‬ ‫قوتابخانە‌و خوێندنگەكان زیاتر‬ ‫دەبێت‪.‬‬ ‫وتیشی‪« :‬ئەو هەنگاوەی ئێمە‬ ‫ئەركێكی نیشتمانییە‌و پێویستە‬ ‫هەموو مامۆستایان بەشداریی تێدا‬ ‫بكەن»‪.‬‬ ‫ه��ەروەك‪ ،‬عەتا سەلیم‪ ،‬كە‬ ‫یەكێكە لە مامۆستا مانگرتووەكانی‬ ‫سلێمانی‪ ،‬پێیوایە‪ ،‬ئەو هەڵوێستەی‬ ‫مامۆستایان ئەركێكی گرنگ‌و‬ ‫پەیامێكی پیرۆزی مامۆستایانە‪ ،‬كە‬ ‫وەك توێژێكی كاریگەری كۆمەڵگە‬ ‫بۆ گه‌ڕاندنەوەی كەرامەتی مرۆڤ‌و‬ ‫سەروەریی یاسا پێی هەڵدەستن‪.‬‬ ‫بەپێی چەند زانیارییەك‪،‬‬ ‫لە كاتی مانگرتنی مامۆستایان‌و‬ ‫خوێندكاراندا هێزە‌كانی ئاسایشی‬ ‫ك����ەالر هێرشیان‬

‫ك���ردووە‌ت��� ‌ە س��ە‌ر قوتابخانە‌ی‬ ‫«زان��س��ت» ل ‌ە ك��ە‌الرو ل ‌ە چە‌ند‬ ‫قوتابییه‌كیان داوە‌‌و ژمارە‌یە‌ك‬ ‫قوتابییان دە‌س��ت��گ��ی��رك��ردووە‌‪،‬‬ ‫گەمارۆی چە‌ند قوتابخانە‌یە‌كی‬ ‫تریان داوە‪.‬‬ ‫دوای بایكۆتكردنی خوێندن‬ ‫ل ‌ە قوتابخانە‌ی «ئامادە‌یی خە‌باتی‬ ‫ك��وڕان» لە سلێمانی قوتابییان‬ ‫هاتوونە‌ت ‌ە بە‌ردە‌م قوتابخانە‌كە‌‌و‬ ‫هێزەكانی ئاسایش پ��ەالم��اری‬ ‫داون‌و ب�ڵ�اوەی پ��ێ��ك��ردوون‪ ،‬بە‬ ‫قۆناغە تفەنگ چەند قوتابییەكیان‬ ‫ب��ری��ن��دارك��ردووە‪ ،‬ه����ەروەك لە‌‬ ‫چە‌ند قوتابخانە‌یە‌كی سلێمانیدا‪،‬‬ ‫ه��ێ��زە‌ك��ان��ی ئ��اس��ای��ش ب � ‌ە جلی‬ ‫مە‌دە‌نییە‌و‌ە بە‌سە‌ر قوتابخانە‌كاندا‬ ‫گە‌ڕاون‌و داوایان ل ‌ە بە‌ڕێوەبە‌رە‌كان‬ ‫كردووە‌‪ ،‬ناوی ئە‌و مامۆستایانە‌یان‬ ‫پێ ب��دە‌ن ك ‌ە ناچن ‌ە هۆڵە‌كانی‬ ‫خ��وێ��ن��دن‪ ،‬ج��گ��ە ل���ەوە چەند‬ ‫كۆمیتەیەكی یەكێتیی داوایان لە‬ ‫بەڕێوەبەری قوتابخانەكان كردووە‬ ‫سزای مامۆستایان بدەن‪ ،‬هاوكات‬ ‫پ���ەروەردەی سلێمانی داوای لە‬ ‫بەڕێوەبەرەكان ك��ردووە بە هیچ‬ ‫شێوەیەك رێگە بە كەناڵەكانی‬ ‫راگەیاندنی ئۆپۆزسیۆن‌و ئەهلی‬ ‫نەدەن بێنە قوتابخانەكانەوە‪.‬‬ ‫شوانە حەمە‪ ،‬خوێندكارێكی‬ ‫«ق��وت��اب��خ��ان��ەی راب�����وون»ە لە‬ ‫سلێمانی‌و رۆژی یەكشەممە‬ ‫ه��ێ��زەك��ان��ی ئ��اس��ای��ش‬ ‫ئەشكەنجیان داوە‪،‬‬ ‫ب���ە «رۆژن����ام����ە»ی‬

‫وت���ی‪« :‬ك��ۆم��ەڵ��ێ��ك مامۆستا‬ ‫تەعبیریان ل��ە بیروبۆچوونی‬ ‫خۆیان ك��ردووە‪ ،‬بەاڵم ئەو كارە‬ ‫دوورە لە چاالكی شارستانییانە‌و‬ ‫گیانی دیالۆگ‪ ،‬پێمانخۆشبوو بە‬ ‫شێوازێكی مەدەنییانە تەعبیریان‬ ‫لە بیروبۆچوونی خۆیان بكردایە‌و‬ ‫دوای دەوام ئ���ەو ك��اران��ەی��ان‬ ‫بكردایە»‪.‬‬ ‫س��ەب��ارەت ئیجرائاتكردن‪،‬‬ ‫ب����ەرزن����ج����ی‪ ،‬رای���گ���ەی���ان���د‪:‬‬ ‫«بەڕێوەبەرێتی پەروەردەكان لە‬ ‫چۆنێتی ئیجرائاتكردن بەرامبەر‬ ‫ب��ەو مامۆستایانەی دەوام��ی��ان‬ ‫راگرتووە‪ ،‬بەرپرسن»‪.‬‬ ‫ه���������ەروەك م‪ .‬ج���ەب���ار‬ ‫ح��ەم��ەئ �ه‌م��ی��ن‪ ،‬ب��ەڕێ��وەب��ەری‬ ‫گشتیی پەروەردەی سلێمانی‪ ،‬بە‬ ‫«رۆژن��ام��ە»ی راگەیاند‪« :‬ئێمە‬ ‫پێمانباشە لەم كاتەدا مامۆستایان‬ ‫ب��ەردەوام��ب��ن ل��ە خ��وێ��ن��دن‌و لە‬ ‫گەیاندنی پەیامە پیرۆزەكانی‬ ‫خۆیان‌و ئیجرائاتی پەروەردەییش‬ ‫ب��ەرام��ب��ەر ب���ەو مامۆستایانە‬ ‫ده‌که‌ین؛ كە نەچوونەتە هۆڵەكانی‬ ‫خوێندنەوە»‪.‬‬ ‫بەاڵم مامۆستا‪ ،‬بێستون قادر‪،‬‬ ‫وتی‪« :‬ئەگەر هەر مامۆستایەك‬ ‫سزا بدرێت‪ ،‬ئێمە لە كەمپه‌ینی‬ ‫داك��ۆك��ی لە مافی مامۆستایان‬ ‫بێدەنگ نابین‌و هەڵوێستمان‬ ‫دەبێت»‪.‬‬

‫راگ��ەی��ان��د‪« :‬لەكاتی مانگرتنی‬ ‫هێزەكانی‬ ‫قوتابخانەكەماندا‪،‬‬ ‫ئاسایش هاتنە نێو قوتابخانەكە‌و‬ ‫پەالماری خوێندكارانیان داو من‬ ‫یەكێك بووم لەو خوێندكارانەی كە‬ ‫زۆریان لێدام»‪.‬‬ ‫ه���ه‌ن���دێ ل��� ‌ه رێ���ك���خ���راوە‬ ‫خوێندكارییەكان پشتگیریی لە‬ ‫مانگرتنی مامۆستایان دەك��ەن‌و‬ ‫ه��اوك��ات داوا ل��ە خوێندكاران‬ ‫دەكەن‪ ،‬بەردەوام بن لە گرتنەبەری‬ ‫خەباتی مەدەنییانە‪.‬‬ ‫لە بە‌یاننامە‌یەكیاندا هەریەك لە‬ ‫(رێكخراوی قوتابیان ‌ی كوردستان‪،‬‬ ‫رایە‌ڵ ‌ە ‌ی خوێندكارانی بزووتنەوەی‬ ‫گ��ۆڕان‪ ،‬رێكخراوی گە‌شە‌پێدان ‌ی‬ ‫قوتابیانی ك��وردس��ت��ان)‪ ،‬داوای‬ ‫ك���ش���ان���ە‌و‌ە ‌ی ت������ە‌واو ‌ی ه��ێ��ز‌ە‬ ‫جوڵە‌پێكراوە‌كان‌و‬ ‫سە‌ربازیی ‌ە‬ ‫كۆتاییهێنان بە‌سە‌ربازگە‌كردن ‌ی‬ ‫شارو شارۆچكە‌كان ‌ی كوردستان‬ ‫دەكەن‪.‬‬ ‫ه���ەروەك لە بەیاننامەكەدا‬ ‫ه��ات��ووە «داوا ل � ‌ە قوتابیان‌و‬ ‫خوێندكاران دە‌كە‌ین بە‌ردە‌وام بن‬ ‫ل ‌ە درێژە‌دان ب ‌ە خە‌بات ‌ی مە‌دە‌نی‌‌و‬ ‫بێدە‌نگنە‌بوون لە‌و ناعە‌دالە‌تییان ‌ە ‌ی‬ ‫لە‌كوردستاندا دە‌گوزە‌رێت»‪.‬‬ ‫مانگرتنی م��ام��ۆس��ت��ای��ان‌و‬ ‫خوێندكاران‪ ،‬نیگەرانی بەرپرسانی‬ ‫پ����ەروەردەی لێكەوتووەتەوە‌و‬ ‫هەڕەشەی ئیجرائاتكردن دەكەن‪.‬‬ ‫ئیسماعیل بەرزنجی‪ ،‬وتەبێژی‬ ‫وەزارەت���ی پ���ەروەردەی هەرێمی‬ ‫ك��وردس��ت��ان‪،‬‬

‫ ‬ ‫رۆژی (‪ )4/24‬ژماره‌یه‌ک له‌ خوێندکاران له‌ کاتی بایکۆتکردنی وانه‌کانی ئه‌و رۆژه‌دا‬

‫فۆتۆ‪ :‬رۆژنامه‌‬

‫مامۆستایەكی زانكۆی سلێمانی‪ :‬هێزە چەكدارەكانی دەسەاڵت؛ ئەنفالیان كردین‬

‫ئەوەی بەرامبەر ئێمە كرا؛ لە مێژوودا وێنەی نییە‬

‫رێ��زان حەمەڕەشید‪ ،‬سه‌رۆکی به‌شی ئامارو کۆمپیوته‌ر ل ‌ه کۆلێژی‬ ‫بازرگانیی ئێوارانی زانکۆی سلێمانی‪ ،‬یەكێكە لەو مامۆستایانەی لە الیەن‬ ‫هێزە چەكدارەكانەوە دەستگیر كرا‪ ،‬رووداوەكەی (‪ )4/19‬بە «ئەنفالێكی‬ ‫نوێ» وەسفدەكات‌و ئاماژە بەوە دەكات؛ هێزە چەكدارەكانی دەسەاڵت‬ ‫گەورەترین سووكایەتییان بە زانكۆ كردووە‪.‬‬ ‫سازدانی‪ :‬پ‪ .‬سلێمانی‬

‫‪........................................................‬‬

‫رۆژن��ام��ە‪ :‬بەشداریكردنی‬ ‫م��ام��ۆس��ت��ای��ان��ی زان���ك���ۆ لە‬ ‫خ��ۆپ��ی��ش��ان��دان��ەك��ان��دا‪ ،‬چ‬ ‫كاریگەرییەكی هەیە؟‬ ‫* ئێمە وەك���و چینێكی‬ ‫بەئاگا‌و خاوەن قەڵەم‪ ،‬بەردەوام‬ ‫ناڕەزاییمان هەبووە لە شێوازی‬ ‫بەڕێوەبردن‌و ئەو گەندەڵیی‌و‬ ‫نادادپەروەرییەی‪ ،‬لە هەرێمدا‬ ‫هەبووەو بە چەندین شێوازی‬ ‫ج��ۆراوج��ۆر ئەو ناڕەزاییەمان‬

‫گ��ەی��ان��دووە‪ ،‬رووداوەك���ان���ی‬ ‫(‪‌)2/17‬و رۆژان����ی دوات���ر‪،‬‬ ‫ناڕه‌زاییەكانی زیاتر كرد‌و ئێستا‬ ‫ئەركی سەرشانمانە بەشێكی‬ ‫كاریگەر بین لە هێنانەكایەی‬ ‫گۆڕانكاریی گەورە‌و دەربازبوونی‬ ‫هەرێمەكەمان ل��ەم قەیرانە‬ ‫سیاسییە‪ ،‬بەشداریكردنمان لەم‬ ‫جواڵندنەوەیەدا‪ ،‬ساتەوەختی‬ ‫مێژووییە‪ ،‬چونكە مامۆستا‬ ‫رۆڵ��ی هەبووە لە پێكهێنانی‬ ‫ئەم حكومەتە كوردییەی ئێستا‬ ‫بووەتە دوژمنی میللەكەتەكەی‌و‬ ‫سەركوتی دەكات‪ ،‬لە سەرەتای‬

‫رێزان حه‌مه‌ڕه‌شید‬ ‫دەستپێكردنی چاالكییەكانی‬ ‫زان���ك���ۆوە‪ ،‬ل��ەن��ێ��و زان��ك��ۆدا‬ ‫بەشداربووین‌و پشتیوانیمان لە‬ ‫داواكارییەكانی خوێندكاران‌و‬ ‫شەقام كردووە‪ ،‬دواتر هاوشان‬ ‫ل��ەگ��ەڵ خ��وێ��ن��دك��ارەك��ان��م��ان‬

‫ب��ە ش��ێ��وازێ��ك��ی مەدەنییانە‬ ‫خەباتمان بۆ شەقام گواستەوە‌و‬ ‫رۆژان��ە لەپێش خۆپیشاندانی‬ ‫خوێندكارانەوە بووین بۆ ئەوەی‬ ‫توندوتیژیی روون��ەدات‌و كەس‬ ‫ئ���ازار ن��ەدرێ��ت‪ ،‬ه��ەروەه��ا بۆ‬ ‫ئەوەی دەسەاڵت زووتر بەدەم‬ ‫داواكارییەكانەوە بێت‪.‬‬ ‫رۆژنامە‪ :‬بۆچی دەسەاڵت‬ ‫پەنای بۆ پەالماردانی زانكۆ‌و‬ ‫دەستگیركردنی مامۆستایان‌و‬ ‫خوێندكاران برد؟‬ ‫* دوای (‪ )60‬رۆژ لە‬ ‫خ��ۆپ��ی��ش��ان��دان‌و ن���اڕەزای���ی‪،‬‬ ‫دەس��ەاڵت��ی ك��وردی نەیتوانی‬ ‫ب�����ەدەم داواك���اری���ی���ەك���ان���ی‬ ‫خ��ۆپ��ی��ش��ان��دەران �ه‌وه‌ بچێت‪،‬‬ ‫ب����ۆ ك���پ���ك���ردن���ی دەن���گ���ی‬ ‫شەقام‪ ،‬دەس��ەاڵت پەنای بۆ‬ ‫بەكارهێنانی ئ��ام��رازەك��ان��ی‬ ‫توندوتیژیی ب��رد‪ ،‬بەتایبەتی‬

‫رووداوەك���ان���ی (‪ ،)4/19‬كە‬ ‫ب��ەش��ێ��ك ل��ە م��ام��ۆس��ت��ای��ان‌و‬ ‫خوێندكارانی زانكۆ ویستمان‬ ‫بگەیەننە‬ ‫داواكارییەكانمان‬ ‫ماڵی یاسا لە شارەكەماندا‪ ،‬كە‬ ‫ئەویش دادگای سلێمانییە‪ ،‬كە‬ ‫لە زانكۆ دەرچووین‪ ،‬هێزێكی‬ ‫زۆری ئاسایش لەگەڵماندابوون‌و‬ ‫دواتر دەستگیریان كردین‪.‬‬ ‫رۆژن��ام��ە‪ :‬ئ��ەو رۆژە چۆن‬ ‫وەسفدەكەیت؟‬ ‫* (‪ )4/19‬هێزەكانی‬ ‫ئاسایش گەورەترین بێڕێزیی‌و‬ ‫ئیهانەی بەرامبەر كردین‪ ،‬ئەو‬ ‫رۆژە مامۆستایان‌و خوێندكارانی‬ ‫زانكۆ ئەنفال كران‌و بەشێوەیەك‬ ‫دەستگیركراین‪ ،‬هیچ كەسێك‬ ‫بەو شێوەیە دەستگیر نەكراوە‪،‬‬ ‫بەشێك لەو هێزە چەكدارەی‬ ‫سەر بە دەسەاڵت‪ ،‬هاوشێوەی‬ ‫جەلالدەكانی بەعس مامەڵەیان‬

‫لەگەڵ دەكردین‌‪ ،‬تەنانەت لە‬ ‫خ��وێ��ن��دك��اران‌و مامۆستایانی‬ ‫زان��ك��ۆی��ان دەدا‌و ب��ۆ م��اوەی‬ ‫چەند كاتژمێرێك لە شوێنێكی‬ ‫چۆڵدا زیندانیی كراین‪ ،‬دوای‬ ‫دەستبەسەركردنمان لەالیەن‬ ‫هێزەكانی ئاسایشەوە براین بۆ‬ ‫فەرماندەیی‌و شەوێك ماینەوە‪.‬‬ ‫رۆژن����ام����ە‪ :‬دوای ئ��ەو‬ ‫رووداوان��ە‪ ،‬چی پیرۆزییەك بۆ‬ ‫حەرەمی زانكۆ دەمێنێتەوە؟‬ ‫* حەرەمی زانكۆ بریتیی‬ ‫نییە لە دار‌و بیناكانی‪ ،‬بەڵكو‬ ‫بریتییە‪ ،‬ل��ەو رۆح��ان��ەی كە‬ ‫ل��ە زان��ك��ۆدا ه��ەی��ە‪)4/19( ،‬‬ ‫چەكدارەكانی دەس��ەاڵت بەبێ‬ ‫هۆ گەورەترین بێحورمەتییان‬ ‫ب��ەرام��ب��ەر ب��ە رۆح���ی زانكۆ‬ ‫ك��رد‌و ئ��ەو رۆح��ەی��ان كوشت‪،‬‬ ‫پ��ی��رۆزی��ی زان��ك��ۆ مامۆستا‌و‬ ‫خوێندكارەكانیەتی‪ ،‬ئ��ەوەی‬

‫بەرامبەر بە ئێمە كرا لە مێژوودا‬ ‫وێنەی نییە‪ ،‬مامۆستای زانكۆ‬ ‫دەی���ان ن��ەوە پێدەگەیەنێت‪،‬‬ ‫ك��ەچ��ی ه��ەم��وو ح��ورم��ەت��ی‬ ‫دەس����ەاڵت دەس��ت��گ��ی��رك��ردن‌و‬ ‫سووكایەتیكردنە بە مامۆستا‪.‬‬ ‫رۆژن��ام��ە‪ :‬بۆچی تائێستا‬ ‫وەزارەت������ی خ��وێ��ن��دن��ی ب��ااڵ‬ ‫هەڵوێستی نەبووە؟‬ ‫* زان��ك��ۆ ب��ێ خ��اوەن��ەو‬ ‫خەمخۆری نییە‪ ،‬گەورەترین‬ ‫ئیهانە بەرامبەر بە زانكۆی‬ ‫سلێمانی كرا‪ ،‬بەاڵم وەزارەتی‬ ‫خوێندنی ب��ااڵ‌و سەرۆكایەتی‬ ‫زانكۆ بێهەڵوێست‌و بێدەنگ‬ ‫ب�������وون‪ ،‬ئ����ەم����ەش ئ����ەوە‬ ‫دەس��ەل��م��ێ��ن��ێ��ت‪ ،‬ك��ە ئ���ەوان‬ ‫نوێنەری حیزبەكانیانن‌و پیاوی‬ ‫دەس���ەاڵت���ن‌و ب��ەرژه‌وەن��دی��ی‬ ‫حیزبەكانیان دەخ��ەن��ە پێش‬ ‫بەرژەوەندیی گشتییەوە‪.‬‬


‫‪www.rozhnama.net‬‬

‫‪nawxo.rozhnama@yahoo.com‬‬

‫پەری ئەحمەد‬

‫چەك‪..‬ستەمكاریی‬ ‫كارتێكی سووتاوی دەسەاڵت‬ ‫داواك��اری��ی ب��ە ستەمكاریی‬ ‫وەاڵمنادرێتەوە‪........‬‬ ‫ی��ەك��ێ��ك ل���ە ك��ێ��ش��ە ه���ەرە‬ ‫گەورەكانی ئەقڵ‌و تێڕوانینی مرۆڤی‬ ‫ك��ورد‪ ،‬لەگەڵ سەرهەڵدانی هەر‬ ‫گرفت‌و رووداو و پێشهاتێكدا بۆی‪،‬‬ ‫دوا پنتی چارەسەرو دوا هەوڵی‬ ‫رووبەڕووبوونەوە‌و ملمالنێ‌ لەگەڵ‬ ‫ئەو قەیران‌و گرفتەدا‪ ،‬هەڵچوون‌و‬ ‫پ���ەرچ���ەك���ردارو پ��ەن��اب��ردن��ە بۆ‬ ‫توندوتیژیی چەك‪ ،‬وەك دوا رێگەی‬ ‫گەیشتن بە چ��ارەس��ەر‪ ،‬ئەمەش‬ ‫بەداخەوە پەیوەندییەكی قووڵی‬ ‫بە پاشخانی فیكریی‌و فەرهەنگی‌و‬ ‫كەلتووریی مرۆڤی كوردەوە هەیە‪،‬‬ ‫بەتایبەتی كاراكتەرە سیاسیی‌و‬ ‫خ���اوەن ب��ڕی��ارەك��ان ل��ە لوتكەی‬ ‫دەسەاڵتدا‪ ،‬هەر بۆیە لەم دۆخە‬ ‫سیاسییەی ئێستادا‪ ،‬بـــەتــایبەت‬ ‫لە (‪)19- 18‬ی نیساندا‪ ،‬دەسەاڵتی‬ ‫كوردی بۆ چارەسەری ئەو قەیرانە‬ ‫سیاسییەی هەرێمی كوردستانی‬ ‫گ��رت��ووەت��ەوە‪ ،‬ل��ەب��ری گوێگرتن‬ ‫ل��ە داواك��اری��ی خۆپیشاندەران‌و‬ ‫م��ام��ەڵ��ەی��ەك��ی ح��ەك��ی��م��ان��ەی‬ ‫سیاسیی‌و ملمالنێی مەدەنیانە‌و‬ ‫ئۆپۆزسیۆن‪،‬‬ ‫دیموكراسییانەی‬ ‫پەنای ب��ردە ب��ەر هێنانی هێزی‬

‫سەربازیی‪ ،‬كە خۆی لە هێنانی (‪)14‬‬ ‫جۆری هێزی سەربازیی جیاجیادا‬ ‫دەبینێتەوە‪ ،‬ئەمەش بۆ كپكردنی‬ ‫دەنگە ناڕازییەكان‌و ناچاركردن‌و‬ ‫ن����اردن����ەوەی خ��ۆپ��ی��ش��ان��دەران‬ ‫ب��ۆ ماڵەكانیان‌و چاوترسێنیی‬ ‫ه��ێ��زە ئ��ۆپ��ۆزس��ی��ۆن��ەك��ان‪ ،‬كە‬ ‫بانگەشەی ئەوە دەكرێت‪ ،‬گوایە‬ ‫بۆ هێوركردنەوەی باردۆخەكە‌و‬

‫هێزی چەك‌و سوپا‪،‬‬ ‫ت دەنگی‬ ‫ناتوانێ ‌‬ ‫بەشێكی زۆر لە‬ ‫كۆمەڵگەو الیەنە‬ ‫سیاسییەكان كپ بكات‬

‫ذمارة (‪ )631‬سيَشةممة ‪2011/4/26‬‬

‫(‪)17‬ی شوبات‌و (‪)19‬ی‬ ‫نیسان‪ ...‬دوو ئەڵقەی‬ ‫زنجیرەیەكی ئیرهابیی‬

‫فەیسەڵ محەمەد‬ ‫گه‌ڕاندنەوەی ئارامییە بۆ واڵت!!‪،‬‬ ‫ئەم كاردانەوە تووندەی دەسەاڵت‬ ‫بە هەموو پێوەرێكی لۆژیكی‪ ،‬نەك‬ ‫ب��ارودۆخ ئ��ارام ناكاتەوە‪ ،‬بەڵكو‬ ‫مامەڵەیەكی ت��ەواو ناتەندروستە‬ ‫ب���ەو م��ان��ای��ەی ك��ە ئ��ەوەن��دەی‬ ‫چارەسەرێكی وەختی‌و كورتمەوداو‬ ‫موسەكین ئاسا‌و زووتێپەڕە‪ ،‬نیو‬ ‫هێندە چارەسەری بنەبڕو ریشەیی‬ ‫دۆخەكە نییە‪ ،‬بەڵكو تەواو وەك‬ ‫ئ��ەوە وای��ە‪ ،‬كە ‪..‬ت��ۆ بەهەموو‬ ‫هێزی خۆت پێ بە ئیسفەنجێكدا‬ ‫بنێیت ب��ۆ ب��چ��ووك��ك��ردن��ەوەی‪،‬‬ ‫بەاڵم لەگەڵ البردنی پێیەكانتدا‪،‬‬ ‫ئ��ەو م��ادەی��ە دەچ��ێ��ت��ەوە دۆخ��ی‬ ‫ج��اران��ی خ��ۆی‪ ،‬لێرەوەیە چەند‬ ‫رۆژێكە بەتایبەتی لەگەڵ هاتنی‬ ‫ئ���ەو ل��ەش��ك��رە ب��ێ��ش��وم��ارەدا‪،‬‬ ‫دەبینین بەشێكی زۆری چین‌و‬ ‫توێژە جیاجیاكانی كۆمەڵگەو‬ ‫الیەنە ئۆپۆزسیۆنەكان‪ ،‬كارتی‬ ‫س��ووری��ان بۆ هێزەچەكدارەكان‬ ‫بەرزكردووەتەوە‌و داوای كشانەوەی‬ ‫بە پەلەی ئەو هێزانە دەكەن بۆ‬ ‫س��ەر سنوورەكانی كوردستان‌و‬ ‫ك��ەرك��وك‌و ناوچە فەوتاوەكان‪،‬‬ ‫ئەمەش ئەو ئاماژەیەیە‪ ،‬كە هێزی‬ ‫چ��ەك‌و سوپا‪ ،‬ناتوانێت‌ دەنگی‬

‫بەشێكی زۆر لە كۆمەڵگەو الیەنە‬ ‫سیاسییەكان ك��پ ب��ك��ات‪ ،‬هەر‬ ‫بۆیە پێویستە دەس��ەاڵت بەدوای‬ ‫بەدیلی ن��وێ‌‌و چ��ارەس��ەری دیدا‬ ‫بگەڕێت‪ ،‬كە بە بڕوای من دەبێت‪،‬‬ ‫دكتۆر بەرهەم‌و حكومەتەكەی‪،‬‬ ‫بە قەناعەت‌و متمانەو بڕیاری‬ ‫ج��دی��ی‌و ه��ەن��گ��اوی ك��ردەی��ی‌و‬ ‫پراكتیكی‪ ،‬چونكە وەك خۆی‬ ‫دەڵێت‪« :‬كردار شەرتە»‪ ،‬خەڵكی‬ ‫ناڕازیی‌و خۆپیشاندەر بنێرێتەوە‬ ‫م��اڵ��ەوە‪ ،‬ن��ەك ب��ە ف��ش��ارو هێزو‬ ‫ترس‌و تۆقین‌و چاوسووركردنەوە‪،‬‬ ‫چونكە لەگەڵ گەڕانەوەی دەبابەو‬ ‫ناقیله‌ ئەشخاسه‌کاندا‪ ،‬دەنگەكان‬ ‫بەرز دەبنەوە‌و ناڕەزایەتییەكان‬ ‫دەست پێدەكەنەوە‌و داواكانیش‬ ‫زی��ات��ر دەب���ن‪ ،‬ه��ەر ب��ۆی��ە چەك‬ ‫زمانێكی الڵەو ناتوانێت لەیەكمان‬ ‫بگەیەنێت‪ ،‬بۆ ئەوەی كوردستان‬ ‫ن��ەك��رێ��ت��ە لیبیاو ج��ارێ��ك��ی تر‬ ‫ب��ە رۆژگ����ارە تاڵەكانی ش��ەڕی‬ ‫ن��اوخ��ۆدا ن��ەڕۆی��ن��ەوە‪ ،‬ب��ە پلەی‬ ‫یەكەم بەرپرسیارێتی چارەسەری‬ ‫ئ��ەم دۆخ��ە دەكەوێتە ئەستۆی‬ ‫حكومەت‌و سەرۆكایەتییەكەی‪ ،‬كە‬ ‫هەنووكە لەبەردەم ساتەوەختێكی‬ ‫ه��ەس��ت��ی��ارو گرنگی م��ێ��ژووی�ی‌و‬

‫ویژدانیی‌و ئینسانیدایە‌و پێویستی‬ ‫بە بڕیاری بەپەلەو بوێرانەیە‪،‬‬ ‫ئ��ەگ��ەر ب��ەراوردێ��ك��ی ئەقاڵنیی‌و‬ ‫خ���ێ���را ل���ەن���ێ���وان گ��ەن��ج��ێ��ك��ی‬ ‫خۆپیشاندەری س��ەر شەقامدا‪،‬‬ ‫كە جگە لە پاكەتی جگەرەكەی‌و‬ ‫م��ۆب��ای��ل��ەك��ەی‪ ،‬هیچی ت��ری لە‬ ‫گیرفاندا نییە‪ ،‬لەگەڵ سەربازێكی‬ ‫تفەنگ بەدەستی ئ��ام��ادەی نێو‬ ‫شوێنە گشتیی‌و قەرەباڵغەكان‪،‬‬ ‫كە دەستی لەسەر پەلەپیتكەی‬ ‫تفەنگەكەیەتی‪ ،‬بكەین‪ ،‬بێگومان‬ ‫ك���اراك���ت���ەری ی��ەك��ەم��ی��ان‪ ،‬كە‬ ‫گ��ەن��ج��ە خ��ۆپ��ی��ش��ان��دەرەك��ەی��ە‪،‬‬ ‫ك����ەم����ت����ری����ن م���ەت���رس���ی���ی‬ ‫توندوتیژیی‌و ئەگەری كوشتن‌و‬ ‫خوینڕشتنی ل��ێ��دەك��ەوێ��ت��ەوە‪،‬‬ ‫ل��ەچ��او ك��اراك��ت��ەری دووەم‪ ،‬كە‬ ‫سەربازە چەكبەدەستەكەیە‪ ،‬لە‬ ‫بەرامبەریشدا دەنگە دەنگ‌و هاتنە‬ ‫دەن���گ‌و ن��اڕەزای��ی‌و داواك��اری��ی‌و‬ ‫خ���ۆپ���ی���ش���ان���دان‌و داخ���وازی���ی‬ ‫دیموكراسییانە‪،‬‬ ‫مەدەنییانەو‬ ‫نیشانەی زیندووێتی دەگەیەنێت‪،‬‬ ‫ئ��ەو زیندووێتییەش هەمیشە‬ ‫دەسەاڵتە ستەمكارو دیكتاتۆرەكان‬ ‫لێی دەترسن‌و هەوڵی بێدەنگكردن‌و‬ ‫سەركوتكردنی دەدەن‪.‬‬

‫كەس لە خوێنی كەس خۆش نابێت‬ ‫هیوا محەمەد‬ ‫لە یاسای سەربازییدا وایە‪ ،‬كە فەرماندەر‬ ‫هەرچییەك بڵێت دەبێت ئەوانی بندەستی ئەو‬ ‫جێبەجێی بكەن‪ ،‬لەكاتی جێبەجێكردنی فەرمانی‬ ‫سەرەوەشدا‪ ،‬جێبەجێكەر لە دوو حاڵەتدا خۆی‬ ‫دەبینێتەوە‪ ،‬یەكەمیان؛ ئەوەیە ئایا بە رۆتینی‬ ‫فەرمانەكە جێبەجێ دەكات‌و وەك ئەوەی لە كۆڵ‬ ‫خۆی بكاتەوە؟ دووەمیان؛ ئەوەیە كە خۆی تا‬ ‫چەندە لەگەڵ جێبەجێكردنی فەرمانەكەدایە‪ ،‬واتا‬ ‫هاوڕایەو بە ویستی خۆی دەزانێت؟ هێنانی ئەو‬ ‫هێزە سەربازییە بۆ سەركوتكردنی خۆپیشاندەران‬ ‫لە پارێزگای سلێمانی‪ ،‬هاوتایە لەگەڵ دوا بەیانی‬ ‫هەردوو مەكتەبی سیاسیی (ینك‌و پدك)‪ ،‬كە‬ ‫لەسەر داوای سەرۆكی هەرێم بڕیاریاندا دیالۆگی‬ ‫بێ مەرج لەگەڵ ئۆپۆزسیۆندا بكەن‌و لە وەاڵمی‬ ‫ئەمانیشدا‪ ،‬ئۆپۆزسیۆن سوورە لەسەر ئەوەی بەو‬ ‫مەرجانەی كە پێشتر خستوونیەتە روو‪ ،‬درێژە بە‬ ‫دیالۆگ دەدات‪ ،‬ئەوان بەردەوامن لە پەیوەندیكردن‬ ‫لەگەڵ یەك‪ ،‬واتا ئۆپۆزسیۆن‌و دەسەاڵت‪ ،‬بەاڵم‬ ‫لەبەر ئەوەی دەس��ەاڵت پێی سەرشۆڕكردنە‪،‬‬ ‫ئەگەر بێت‌و بە داواكانی ئۆپۆزسیۆن رازی بێت‪،‬‬ ‫ئ��ەوا لەمالوە دەیانەوێت پشتی ئۆپۆزسیۆن‬ ‫بە تایبەت «گ���ۆڕان» بشكێنن‪ ،‬ب��ەوەی ئەو‬ ‫وەرەقەیەی سەر شەقامیان لێ بستێننەوە‌و بە‬ ‫وتەی خۆیان «گۆڕان»ە لەپشت خۆپیشاندان‌و‬ ‫بە پشتی ئەم خۆپیشاندانانەشە پێ دادەگرن‪،‬‬ ‫پێدەچێت كۆكردنەوەی ئەو هێزانە‌و پەالماردانی‬ ‫خەڵك‪ ،‬دوا ئومێد‌و دوا وەسیلەی دەس��ەاڵت‬ ‫بێت بۆ راگرتنی تەرازووی گفتوگۆكانی لەگەڵ‬ ‫ئۆپۆزسیۆن‌و بڕیاری ئەوە بێت‪ ،‬ئەگەر بتوانێت‬ ‫سەركوتیان بكات‌و دابمركێتەوە‪ ،‬ئەوا بەرەندە‬ ‫دەبێت‌و پشت دەكاتە مەرجەكانی ئۆپۆزسیۆن‌و‬ ‫ئەگەرنا ئ��ەوا ئەوكات رازی دەبێت‪ ،‬لێرەدا‬ ‫پرسیار ئەوەیە‪ ،‬ئایا سەركردایەتی سیاسیی‬ ‫هەرێم لە بیری ئەوەدا بێت هەرچی رۆژێك زووتر‬ ‫داخوازییەكانی خەڵك جێبەجێ بكات‪ ،‬باشترە‪،‬‬ ‫یان لە بیری كوشتنی كات‌و خەڵكدا بێت؟ باشتر‬ ‫نییە وابیر بكاتەوە كە توندوتیژیی‪ ،‬توندوتیژیی‬ ‫ب��ەرام��ب��ەر دەخولقێنێت؟ ب��ەم��ەش كێشەكە‬ ‫كۆڵەوارتر دەبێت‌و رێگەچارەی قورستر دەبێت‪،‬‬ ‫چونكە ئەوەی چاودێرانی سیاسیی لێی دڵنیان‬

‫ئەوەیە‪ ،‬كە ئەگەر دەسەاڵت بتوانێت بۆ كاتێكیش‬ ‫ئەم خۆپیشاندانانە دابمركێنێتەوە‪ ،‬ماوەیەكی تر‬ ‫دیسان حەڤدەی مانگێكی تر دروست دەبێتەوە‪،‬‬ ‫دەسەاڵت ناتوانێت خەڵك بنێرێتە ماڵەوە‪ ،‬بێ‬ ‫جێبەجێكردنی داخوازییەكانیان‪ ،‬خۆ ئەگەر لە‬ ‫رێگەی زەبریشەوە ئەوەی كرد‪ ،‬لەكاتێكدا كە‬ ‫خۆی باش دەزانێت ئەو داخوازییانە هەق‌و رەواو‬ ‫راستن‪ ،‬ئەوە لە هەموو پرەنسیپە دیموكراتییەكان‬ ‫الدەدات‌و نزیكمان دەكاتەوە لەو راستییەی كە‬ ‫دەمانەوێت لە خانەی دیكتاتۆرەكاندا بیانناسین‪.‬‬ ‫پێویستە دەس���ەاڵت ئ��ەوە بزانێت‪ ،‬كە‬ ‫ئ��ەو چ��ەك��داران��ە هەموویان ئ��ەو تەقەكەرانە‬ ‫نین‪ ،‬كە ئەو بە نیازی سەركوتكردنی خەڵك‬ ‫پشتی پێ بەستوون‪ ،‬ئەمانە جیاوازن لەگەڵ‬ ‫چەكدارەكانی ئەمنە سوورەكە‪ ،‬ئەویش بەوەی‪،‬‬ ‫یەكەم‪ :‬ئەمانە كوردن‪ ،‬دووەم‪:‬‬ ‫هەموویان خەڵكی شارەكانی‬

‫كؤمثانياى وشة هةفتانة دةريدةكات‬

‫سکرت َيرى نووسين‬ ‫هيوا جةمال‬

‫‪07701576906‬‬

‫‪hiwa.jamal@yahoo.com‬‬

‫كوردستانن‌و هەر كەسوكاری خۆشیانە لەناو‬ ‫ریزەكانی ئۆپۆزسیۆن‌و خۆپیشاندەراندان‪ ،‬دەبێت‬ ‫سه‌رکردایه‌تی «یەكێتی‌و پارتی» دەرك بەوە‬ ‫بكەن‪ ،‬كە تائێستاش لەسەر ئاستی كادیرە‬ ‫بەرزەكانی خۆیان هەستی تۆڵەسەندنەوە لە‬ ‫یەكتر ماوە بۆ خوێنی براو كەسوكاری یەكتر‪،‬‬ ‫كە لە شەڕەكانی براكوژیدا دروس��ت ب��وون‪،‬‬ ‫جا دەبێت ئەوان كار لەسەر لەبیر بردنەوەی‬ ‫بكەن‪ ،‬نەك تۆماركردنەوەی چەند خوێنێك‌و‬ ‫تۆڵەسەندنەوەیەكی تر‪ ،‬ئەو خۆپیشاندەرانە‬ ‫خەڵكن (گرووپێكی تیروریستی نین)‪ ،‬خەڵكیش‬ ‫بەپێی هەموو فەرهەنگە سیاسییەكان هەمیشە‬ ‫لەسەر هەق ب��ووە بەرامبەر دەس��ەاڵت‪ ،‬بۆیە‬ ‫دەبێت سەرانی ئەو دوو حیزبە بە هەڵگرتی‬ ‫لێپرسراوێتی مێژووەوە بڕواننە بارودۆخەكەو‬ ‫دڵنیابن لەوەی خەڵك لە م��ەرام‌و پالنەكانیان‬ ‫تێ دەگات‪ ،‬كە هەمووی بۆ بە كوشتدانی هێزی‬

‫خاوةنى ئيمتياز‪ :‬كؤمثانياى وشة‬

‫ل َيثرسراوى هونةرى‬ ‫شاخةوان ئةنوةر‬

‫‪07701361826‬‬

‫‪shakhawan.shdn@gmail.com‬‬

‫چەكدارو دروستكردنی ئاژاوەو خوێن نانەوەیە‬ ‫لەنێوان تاكەكانی‌و تیرەكانیدا‪ ،‬ئەمڕۆ سەردەمی‬ ‫پێشكەوتنی تەكنۆلۆژیایەو وێنەكان شاهید دەبن‬ ‫بۆ ب��ەردەم دادگ�ا‌و پیشانمان دەدەن‪ ،‬كە كێن‬ ‫ئەوانەی تەقە دەكەن‌و خەڵك دەكوژن‪ ،‬كەسیش‬ ‫لە خوێنی خۆی خۆش نابێت‪.‬‬ ‫میدیاكانی دەس��ەاڵت لە هەواڵەكانیاندا‬ ‫خۆپیشاندەرانی یەمەن‌و بەحرەینمان پیشاندەدەن‌و‬ ‫باس لە دڕندەیی رژێمەكانیان دەكەن‪ ،‬كەچی لێرە‬ ‫خۆیان بە هەق‌و خۆپیشاندەران بە تێكدەر لە‬ ‫قەڵەم دەدەن‪ ،‬بەمەش خۆڵ لە چاوی خۆیان‬ ‫دەك���ەن‌و وادەك���ەن وەك حاڵەتی دەروون��ی��ی‬ ‫كێشەكە لەبیر خۆیان ببەنەوە‪ ،‬نازانن ئەمە‬ ‫نەخۆشیی دەروونیی نییە‪ ،‬بەڵكو شێرپەنجەی‬ ‫سییەكانی دەسەاڵتە‌و هەرچەند لەبیر خۆیانی‬ ‫بەرنەوە‪ ،‬بەاڵم هەر دەتەنێتەوە‪ ،‬تا ئەو ساتەی‬ ‫چارەسەری زەحمەت دەبێت‪ ،‬یاخود هەر نابێت‪.‬‬

‫پێشەكی با پێناسەیەكی جیهانیی بۆ وشەی‬ ‫ئیرهاب بكەین‪ ،‬ئیرهاب بە واتای‪ :‬جێبەجێكردنی هەر‬ ‫كارێكی دوژمنایەتیی ‌ه لەڕیگەی ترس‌و تۆقاندنەوه‌‪ ،‬دژی‬ ‫خەڵكی سڤیل بۆ بێهێزكردنی ئیرادەو كپكردنەوەی‬ ‫وزەو تواناكانیان‌و ملكەچكردنیان‪ ،‬بە واتایەكی تر‪،‬‬ ‫هەر كەسێك‪ ،‬یا گرووپێك‪ ،‬یاخود الیەنێك‪ ،‬كاتێك كە‬ ‫پەنا بۆ بەكارهێنانی شێوازە جیاجیاكانی راچڵەكاندن‌و‬ ‫دڵخورپەو راونان‌و تۆقاندن بەرێت دژ بە هاواڵتی سڤیل‪،‬‬ ‫لەپێناوی وەده‌ستهێنانی هەر ئامانجێكدابێت‪ ،‬ئەو‬ ‫كەس‌و الیەنە بە «ئیرهابیی» دەناسرێت‪.‬‬ ‫مرۆڤی كورد نازانێت ئەو ئۆپەراسیۆنە سەربازییە‬ ‫گەورەیه‌ی سلیمانی‪ ،‬ناوبنێت چی؟ ئیرهابی حیزب‪،‬‬ ‫ئیرهابی دەوڵەت‪ ،‬یاخود هەردووكیان؟‬ ‫ئ���ەو زن��ج��ی��رە ت��ون��دوت��ی��ژی��ی��ەی دەره�����ەق بە‬ ‫خۆپیشاندەرانی ش��ارو شارۆچكەكانی كوردستان‬ ‫بەكارهات‪ ،‬كۆمەڵێ یادەوەریی تاڵ‌و دڵتەزێنی وەبیر‬ ‫خەڵكی ش��اری سلێمانی‌و دەوروب����ەری هێنایەوە‪،‬‬ ‫وشەكانی‪ ،‬رەشبگیر‪ ،‬مەنعی تەجه‌ول‪ ،‬فەرهود‪ ،‬حەرەس‬ ‫قەومییەكان‪ ،‬حامییە‌و فیرقەو چەندەها وشەی تری‬ ‫ترسناك‌و تۆقێنەر‪ ،‬كە بەهەزاران بیره‌وەریی رەشی لەناو‬ ‫كوچەو كۆاڵن‌و شەقامەكانی سلێمانیدا بەجێهێشتووە‪.‬‬ ‫ئا ل��ەو رۆژەدا گوێم لێ ب��وو‪ ،‬پیاوێك ب��ەدەم‬ ‫رێوە دەڕۆیشت‌و دەیوت‪ :‬راستە مێژوو خۆی دووپات‬ ‫دەكاتەوە‪ ....‬ئا لەم كۆاڵنانەدا دەیان جار بەعس راوی‬ ‫ناوم!!‪ ....‬دەیان جار ئەمن فەالقەی كردووم!!!‪.‬‬ ‫رۆژەكانی (‪)19،17‬تاد‪ ،...‬ئەو یادگارییە رەشانەی‬ ‫جارێكی تر لە بیرو هۆشی دانیشتووانی ئەو شارەدا‬ ‫زیندووكردەوە‪ ،‬لەو رۆژانەدا سەركردایەتی «یەكێتی»‬ ‫بە دەیان پاس‌و ئۆتۆمبێل‪ ،‬گەنجەكان‪ ،‬خوێندكارانی‬ ‫زانكۆكان‪ ،‬رووناكبیران‪ ،‬هاواڵتییانی بێخزمەتگوزاریی‪،‬‬ ‫پۆل پۆل رەوانەی شوێنە نادیارەكانی دەرەوەی شاره‌كە‬ ‫دەكرد‪ ،‬رۆڵەكانی ئەو شەهیدانەی كە سەركردەكانی‬ ‫حیزبیان كرد بە بازرگانی زەبەالح‪ ،‬وا پۆل پۆل لە رێگەی‬ ‫شەق‌و تێهەڵدانەوە بەرەو گۆڕستانی شەهیدان رەوانە‬ ‫دەكرێن‪ ،‬بۆ ئەوەی لەوێ ئەو ویسامی رێزلێنانەی‬ ‫كە بەشان‌و الچاویانەوە دیارە‪ ،‬ئەو پەڵە شینانە وەك‬ ‫خەاڵتی بەڕێز تاڵەبانیی‪ ،‬لەوێ بە شەهیدان بڵێن‪:‬‬ ‫ئەو الچاوشین بوونەوە خەاڵتی مام جەاللە بۆ ئێوەی‬ ‫ناردووە‪ ،‬ئەو رێزلێنانی بنەماڵەی شەهیدانە بۆ سەر‬ ‫گۆڕەكانی ئێوەمان‌هێناوە‪.‬‬ ‫رێبین ه��ەردی‪ ،‬ئەو رۆژە چ��ووە سەرگۆڕەكەی‬ ‫شاعیری گەورەو تێكۆشەر ئەحمەد هەردی‪ ،‬خەاڵتی‬ ‫تایبەتی بەڕێز مام جەاللی بۆ بردو وتی‪ :‬فەرموو ئەوە‬ ‫پەڵەی الچاوم‌و ئەوە شوێن‌و لێدانی پشتم‪ ،‬خەاڵتی ئەو‬ ‫بوو بۆ بنەماڵەی ئێمەو گشت شاری سلێمانی ناردووە!!!‬ ‫ئەڵقەی یەكەمی تۆقاندنی هاواڵتییانی سڤیلی‬ ‫خۆپیشاندەر لە كوردستان رۆژی (‪)17‬ی شوبات بە‬ ‫بێشەرمانە پیادە كرا‪ ،‬ئەو تەقەكردنە بێشوومارەی‬ ‫لەبەردەم لقی چواردا لە هاواڵتییان كرا‪ ،‬پەردەی لەسەر‬ ‫گشت نهێنییەكان الدا‪ ،‬بە خەڵكی شاری سلێمانییان‬ ‫وت‪ :‬ئاگاداربن‪ ،‬ئەمە یەكەم هەنگاوی ئێمەیە بۆ‬ ‫تۆڵەكردنەوە لە ئێوە‪.‬‬ ‫لەم رۆژانەدا كەناڵەكانی راگەیاندنی هەردوو حیزبی‬ ‫ده‌سه‌اڵت ئاگریان گرتووە‪ ،‬بە گشت پێوەرەكان ئەم‬ ‫هەڵمەتی راگەیاندنە‪ ،‬رێخۆشكردنە بۆ توندوتیژیی‌و هیچ‬ ‫جیاوازییەكی نییە لەگەڵ شەڕە ئیعالمییەكەی نێوان‬ ‫«پارتی‌و یەكێتی» لەكاتی شەڕی ناوخۆدا ل ‌ه دژی‬ ‫یه‌کتری!‬ ‫ئەو مانشێتە گەورەیه‌ی كە رۆژانە لە سەركەناڵەكەی‬ ‫«یەكێتی» دەردەچێت‪ ،‬لەژێر ناونیشانی (ئیتر بەسە!)‬ ‫ئاماژەیەكی روون‌و ئاشكرایە‪ ،‬كە ئ��ەم عەمەلییە‬ ‫عەسكەرییە‪ ،‬هەر لە سەرەتاوە بەرنامە بۆ داڕێژراو بووە‪،‬‬ ‫ئەوەتا ئێستا بە خەڵكی سلێمانی دەڵین‪ :‬پێـمان نەوتن‬ ‫باڵوەی لێبكەن‪.....‬ئاواتان لێدەكەین‪..‬ئیتر بەسە!‬ ‫لە هەموو ئەوانە سەیرتر ئەوەبوو‪ ،‬كە هەردوو‬ ‫حیزب نەیانوێرا‪ ،‬یان باوەڕیان بە ئەو هێزانە نەبوو‪،‬‬ ‫كە خەڵكی شاری سلێمانیین‪ ،‬لەبەر ئەوە پەنایان برده‌‬ ‫به‌ر هێزەكانی دەرەوەو لەو شارە دوورانەی كە نامۆن‬ ‫بەو شارەو رێنماییەكانیان جێبەجێ دەكەن‪ ،‬چونكە‬ ‫دڵنیابوون لەوەی كە هێزەكانی سلێمانی رۆڵەی ئەو‬ ‫خۆپیشاندانەن‪.‬‬ ‫لە كۆتاییدا بە هەموو ئەو كەسانە دەڵێم؛ كە بەر‬ ‫ئەو زوڵم‌و تێهەڵدانە كەوتوون‪ ،‬ئەو شەق‌و لێدانەی‬ ‫ئەوان بەر هەموو تاكێكی سلێمانی كەوتووە‪ ،‬بەر‬ ‫منداڵی سەربێشكەو پیرەمێرد‪ ،‬گشت خەڵكی سلێمانی‬ ‫كەتووە‪ ،‬ئێوە سەربەرزن‪.‬‬

‫‪www.rozhnama.net‬‬

‫سه‌رنووسه‌ر‪ :‬مه‌م بورهان قانع‬

‫کارگ َي ِريی‌و ريکالم‌و ئاگاداريى‪:‬‬

‫ناونيشان‪:‬‬

‫‪info. rozhnama@gimail.com‬‬ ‫‪riklam.rozhnama@gimail.com‬‬

‫سل َيمانی‪ :‬زه‌رگه‌ته‌‪ .‬گردی زه‌رگه‌ته‌‪.‬‬ ‫کؤمپانيای وشه‬

‫‪07480121144 - 07701203949‬‬

‫دابه‌شکردن‪:‬‬

‫کؤمپانيای پةيپه‌ر‬

‫‪07708649210‬‬ ‫‪07504483631‬‬


‫ذمارة (‪ )631‬سيَشةممة ‪2011/4/26‬‬ ‫حەجی رێكانی‬

‫بۆ جەنەراڵ دكتۆر بەرهەم‬ ‫محەمەد رەئوف‬

‫بەرپرس ‌ێ مە ورەوشەنبیریا‬ ‫دەست ل كاركێشانێ‌!‬ ‫ێ‬ ‫گەلەك جاران برێكا كەنالێن میدیای ‌‬ ‫دبیهیسین ی��ان دبینین ودخوینین‪ ،‬كو‬ ‫فالنە س��ەروك ی��ان فالنە وزی��ر ل فالنە‬ ‫وەالتی‪ ،‬دەستبەرداری پوستێ‌ خو بوویە!‬ ‫چ ژئەنجامێ‌ سەرپێچییەكا یاسایی یان‬ ‫گەندەلییەكا دارایی‪ ،‬یانژی ژئەنجامێ‌ هەر‬ ‫ج��ورە درێغییەكێ‌ كو دم��اوێ‌ ك��ارێ‌ وی‬ ‫دا هاتبیتەكرن‪ .‬نمونەژی بۆ سەلماندنا‬ ‫ێ‬ ‫ڤێ‌ گوتنێ‌ هندە زۆرن دجیهانا مەدا‪ ،‬ل ‌‬ ‫ێ‬ ‫دكارم بتنێ‌ ئاماژێ‌ ب وەزیرێ‌ دەرڤە ی ‌‬ ‫ژاپونێ‌ (سێجی میهارا) بدەم ئەوێ‌ دهەیڤا‬ ‫بوریدا دەستەبەرداری پوستێ‌ خو بووی‬ ‫ودگونگرەكێ‌ رۆژنامەڤانیدا راگەهاندی‬ ‫وداخوازا لێبورینێ‌ ژ مللەتێ‌ خوكری‪.‬‬ ‫ئەڤــــ جورە دەست ل كاركێشانە‪،‬رۆژانە‬ ‫بدەهان وسەدان جاران‪ ،‬وەكو نەریتەكی‬ ‫شارستانی ومەدەنی‪ ،‬دهێتە پێش‪ ،‬نەمازە ل‬ ‫ێ‬ ‫وان وەالتێن كو سیستەمێ‌ دیموكراسیێەت ‌‬ ‫پەیرەودكەن‪ ،‬و بكریار بنەمایێن مافی‬ ‫ێ‬ ‫مرۆڤــــ بجه دئینن ورێزێ‌ لێ‌ دگرن!‪ .‬ل ‌‬ ‫ێ‬ ‫ل وەالتێن دەڤەرا ناڤین‪ ،‬بتایبەتی لعیراق ‌‬ ‫و ل هەرێما كوردستانێ‌ بتایبەتتر‪ ،‬نابێژم‬ ‫بئێكجاری نینە‪،‬لێ‌ ئەگەر هەبیت یا قەتالزە‬ ‫ودئاستەكێ‌ تەسكدا دێتەقەلەم‪.‬‬ ‫هەلبەت ئەڤەژی وێ‌ چەندێ‌ ناگەهینیت‬ ‫ك��و خوجهێن هەرێما كوردستانێ‌ كێم‬ ‫وك��اس��ی نینن وخ��ەل��ك ی�ێ‌ حەمەربووی‬ ‫ژخزمەتگوزاریان‪،‬ودام ودەزگایێن مە یێن‬ ‫حكومی وەك��و پێدڤی دخزمەتا خەلكی‬ ‫دانە‪،‬وبەرپرس وئالیێن جێبەجێكار هەمی‬ ‫فریشتەنە وهیچ دەستدرێژیەكێ‌ ناكەنە لسەر‬ ‫سەروەت وسامانێن گشتی‪،‬نەخێر!!‪،‬بەلكو ژ‬ ‫ێ‬ ‫نەبوونا رەوشەنبیریا دەست ل كاركێشان ‌‬ ‫دناڤــــ جڤاكێ‌ مەدا‪،‬وهەست پێنەكرن‬ ‫بگرنگیا بەرپرسایەتیێ‌‪ ،‬ئەو باوەری دناخ‬ ‫ودەرونێ‌ بەرپرسێن حزبی وئیداریدا دروست‬ ‫كریە كو یێ‌ (ب حەزا خو) دەستەبەرداری‬ ‫پوسـتێ‌ خ��و ببیت و ژك��ورس��ی��ا خو‬ ‫خواردكەڤیت‪،‬هەمی پایە وپارە وئمتیازاتێن‬ ‫خو ل دەست بدەت‪ ،‬بسەرسورمانە تەماشا‬ ‫لێ‌ دهێتەكرن و ب مرۆڤەكێ‌ ساویلكە‬ ‫ودەب��ەن��گ یانژی ب مرۆڤەكێ‌ چاڤترس‬ ‫و(جبان)دێتەنیاسین!!‪،‬‬ ‫ودب��ی��ت��ن ژ ئەنجامێ‌ وێ‌ ه���ەژاری‬ ‫ودەستكورتیا ئابوری وجڤاكی ئەوا بدرێژیا‬ ‫ساالن بسەر هەرێما كوردستانێ‌دا هاتی‪،‬‬ ‫ئێك ژ ئەگەرا بیت كو پێناسەكا نەشرین بۆ‬ ‫ێ‬ ‫تێگەهێ‌(دەست ل كار كێشانێ‌)دمێشك ‌‬ ‫ێ‬ ‫تاكێ‌ كوردا دروست ببیت!‪.‬بویە خەلكەك ‌‬ ‫زۆر ژ مللەتێ‌ مە هەمان دیتن وبوچوونا‬ ‫ناڤبری هەبیت بۆ وی كەسێ‌ ب ساناهی‬ ‫دەستەبەرداری پوستەكێ‌ دبیت‪.‬‬ ‫ێ‬ ‫دی���ارە رەوش���ا هەرێماكوردستان ‌‬ ‫وب��ارێ‌ سیاسی و ئابوری جڤاكی رۆژ بۆ‬ ‫رۆژێ‌ ئالوزتر دبیت‪(،‬بتایبەتی لباژێرێ‬ ‫ێ‬ ‫سلێمانیێ‌ ودەوروبەران)‪،‬وبازنا نەرازیبوون ‌‬ ‫ێ‬ ‫وتورەبوونێ‌ ژ شێوازێ‌ سەرەدەریكرن ‌‬ ‫دگەل داخوازێن خونیشاندەران فراوانتر‬ ‫ێ‬ ‫دبیت‪..‬رۆژ بۆ رۆژێ‌ خەلكێ‌ كوردستان ‌‬ ‫هشیارتر دبیت و سەروسیمایێن گەندەل‬ ‫وگ��ەن��دەل��ك��اران دهەمی بواراندا‪،‬گەشتر‬ ‫وخویاتردبن‪،‬ونە بدەهان بەلكو ب سەدان‬ ‫ملیون دوالران ژسەروەت وسامانێ‌ گشتی‬ ‫یێ‌ خەلكێ‌ هەژار دهێتە دزین وبەرزەكرن و‬ ‫بەهەدەربرن!!‪ .‬لێ‌ جهێ‌ داخێیە‪،‬سەرەرای‬ ‫تێپەرینا دووهەیڤان لسەر خونیشاندانێن‬ ‫مەیدانا ئ��ازادی لسلێمانیێ‌ ول باژێر و‬ ‫باژێركێن دی لكوردستانێ‌‪ ،‬هیچ خودان‬ ‫پوستەكێ‌ ئیداری یان حزبی خو بەرپرسیار‬ ‫ێ‬ ‫ن���ەدان���ای���ە!‪،‬و ب��راس��ت��ی گ��ش��ت خەلك ‌‬ ‫كوردستانێ‌ چاڤەرێ‌ بوون بەرێز د‪.‬بەرهەم‬ ‫ئەوێ‌ دروشمێ‌(كریار شەرتە)هلدای‪،‬هەمان‬ ‫رێكا(سێجی مهارا)بگریتەبەر ووژدان��ا‬ ‫خو رازیبكەت و ناڤەكێ‌ باش لدویف خو‬ ‫بهێلیت‪،‬چونكە براستی كابینا وی(فەشەال)‬ ‫ئینای‪.‬‬ ‫ێ‬ ‫بوویە بداخباریڤە دبێژم ئەگەر مرۆڤ ‌‬ ‫ك��ورد بڤێ‌ روحییەتا ئەزوكیێ‌(انانی)‬ ‫هزربكەت وبڤی پیڤەری كار ورەفتاران‬ ‫بهەلسەنگینیت ومەزندەبكەت‪،‬ڤی سەردەمی‬ ‫ئەز ب سەردەمێ‌ قەیرانا رەوشت و عەقلی‬ ‫مرۆڤێ‌ كورد دزانم!‪.‬‬ ‫‪hajirekani68@yahoo.com‬‬

‫ئ��ەوەی ئ��ەم��ڕۆ ل��ە شەقامی‬ ‫ك���وردی���دا روودەدات‪ ،‬ت���ەواو‬ ‫دەرخ��ەری ئ��ەو راستییەیە‪ ،‬كە‬ ‫كارەكتەرە سیاسییەكانی ئێمە‬ ‫جگە لە مەنتقی هێزو عەقڵیەتی‬ ‫شەرەنگێزیی‪ ،‬هیچ سیمایەكی‬ ‫دیموكراسی‌و هەناسەیەكی مەدەنی‬ ‫لە هەناویاندا نییە‪ ..‬عەقڵیەتی‬ ‫م��ەدەن �ی‌و لیبراڵی كارەكتەرو‬ ‫بەرپرسە سیاسییەكانی ئێمە لە‬ ‫دۆخێكی ئاوادا تاقی دەبێتەوە‪،‬‬ ‫كە لە بەرامبەر دەنگی شەقام‌و‬ ‫هەنگاوەكانی چاكسازیدا‪ ،‬شار‬ ‫پ��ڕ دەك���ەن ل��ە ت��ارم��ای��ی هێزو‬ ‫سەربازگەو بە مه‌نتقی پۆستاڵەوە‬ ‫مامەڵە لەگەڵ دەنگی ئ��ازاددا‬ ‫دەكەن‪..‬‬ ‫د‪.‬ب��ەره��ەم‪ ،‬م �ن‌و دەی��ەه��ای‬ ‫وەك من تا سااڵنێكی بەر لەئێستا‬ ‫هەمیشە لە رووخساری تۆدا گیانی‬ ‫لیبراڵی‌و دیموكراسی مەدەنیمان‬ ‫دەبینی بۆیە‪ ،‬كە كرایته‌ سەرۆكی‬ ‫ح��ك��وم��ەت‪ ،‬ت��ا ئ��ەن��دازەی��ەك‬ ‫ئ��وم��ێ��دم��ان ه���ەب���وو ب����ەوەی‬ ‫هەنگاوەكانت بۆنی كاڵبوونەوەی‬ ‫ع��ەق��ڵ��ی��ەت��ی ع��ەس��ك��ەرت��اری �ی‌و‬ ‫شەڕەنگێزیی لێبێت‪ .‬ئیدی لە‬

‫س��ای��ەی حكومەتەكەی ت��ۆدا‪،‬‬ ‫هەرگیز قامچی جەلالد‌و شەقی‬ ‫پۆستاڵ لە پێكان نابینینەوە‪،‬‬

‫بە بەرچاوی خۆت‌و بە ئەمری‬ ‫بەڵتەجییەكانی حیزبەكەت‬ ‫جەستەی رێبین‌و رێبینەكانتان‬ ‫ئەنجن ئەنجن كردووە‪ ،‬تۆش بە‬ ‫زمانە «دیپلۆماسی»یەكەتەوە‬ ‫دوای ئەتككردنی هەموو‬ ‫شتە جوانەكانی نیشتمان‪،‬‬ ‫دەستخۆشیت‬ ‫لە جەنەراڵەكانت كرد؛ بەوەی‬ ‫ئارامییان گه‌ڕاندووەتەوە‬

‫دوو ئیمارەت‬ ‫لە هەرێمێكدا‬ ‫پەنجا ساڵی رەبەقە (سەركردایەتییەكانی‬ ‫شۆڕش)‪ ،‬لەمسەری راست بۆ ئەوسەری چەپ‪،‬‬ ‫لەو سەری ئیسالمگەرا بۆ ئەم سەری ئیلحادگەرا‪،‬‬ ‫ب��ەن��اوی شۆڕشی ن��ەت��ەوەی��ی‪ ،‬ئازادیخوازیی‪،‬‬ ‫كرێكاریی‌و جوتیاریی‌و خ��وای��ی��ەوە‪ ،‬خۆیان‬ ‫سەپاندووە بەسەر ئەم میللەتەدا‌و لە سەردەمی‬ ‫خەباتی ش���اردا‪ ،‬خ��راپ��ەی زۆری���ان ك���رد‪،...‬‬ ‫دەستیانگرت بەسەر سامانی واڵت���دا‌و تێری‬ ‫نەكردن‪ ،‬هەزارو یەك باج‌و گەمارۆیان دانا‌و بەشی‬ ‫نەكردن‪ ،‬دوایی بەربوونە گیانی یەكتر‪.‬‬ ‫پەرلەمان‌و حكومەت‌و ئەزموون‌و دەستكەوت‌و‬ ‫ئەخالقی ك��وردەواری��ی‌و ئایینی‌و كه‌لتورییان‬ ‫لەپێناوی (گومرگ)دا پێشێل كرد‪.‬‬ ‫ئەوكاتە كەس هەتەری دەستكەوت‌و ئەزموون‬ ‫نەبوو‪ ،‬ئەوەی ئەو دەسەاڵتە دووفاقەو میدیاكانیان‬ ‫بەیەكیان كردو وت‪ ،‬ئەگەر لە (‪)%1‬ی راست‬ ‫بووبێت‪ ،‬ئەوا پەیمانە (ستراتیژییەكەیان) بەوە‬ ‫راڤە دەكرێت كە چاری یەكتر ناكەن‌و لە ترس‌و‬ ‫دژی میللەتدا بەستوویانە‪.‬‬ ‫ئ���ەم���ڕۆش ك��ە زۆرب�����ەی ب��ەش��خ��وراوان��ی‬ ‫میللەتەكەمان كە لە مەیدانی شارو شارۆچكەكاندا‪،‬‬ ‫داوای بەشی رەوای خۆیان دەكەن‪ ،‬هەر رۆژە درۆو‬ ‫سیناریۆیەكیان بۆ هەڵدەبەستن كە نە سیناریۆ نە‬ ‫(دراماكانیان)‪ ،‬یەك مەشهەدی راستی تیا نییە‪،‬‬ ‫ئەی ئەگەر راست دەكەن‪ ،‬بۆچی بەڵتەجییەكانی‬ ‫هەڵەبجەیان نەهێنایە س��ەر تەلەفزیۆن؟ بۆ‬ ‫شەقاوەكانی كەالرو گەرمیانیان دەستگیر نەكرد؟‪،‬‬ ‫خۆ كەناڵی (نالیا) خۆپیشاندانی نەكردبوو‪،‬‬ ‫بۆچی سوتماكچییەكان دەستگیر نەكران؟‬ ‫نەریتی (پێوانەكردن بە دوو پێوەر) زۆر‬ ‫ئاسایییە الی ئەم دەسەاڵتەو جۆقەكانی‪ ،‬ئەوان‬ ‫هەر كارێك بكەن حەاڵڵە‪ ،‬فەلسەفەیە‪ ،‬زانستە‪،‬‬ ‫ئایینە‪ ،‬ئ��اوەدان��ك��ردن��ەوەی��ە‪ ،‬دیموكراسییە‪+‬‬ ‫سوشیالەكەشی‪...‬هتد‪.‬‬ ‫خۆ ئەگەر یەكێكی تر‪ ،‬هەمان كارەكانی‬ ‫ئەوان ئەنجام بدات‌و لەگەڵ بەرژەوەندییەكانیاندا‬ ‫نەیەتەوە‪ ،‬ئ��ەوا دژی ئاسایشی نەتەوەییە‌و‬ ‫ئاژاوەیە‪ ،‬دەستی دەرەكی لەپشتەوەیە‪ ،‬هەموو‬ ‫سیفەتێكی خراپی پێوەیە‪ ،‬بۆ نموونە؛ خۆیان كە‬ ‫دەچن بۆ الی دوژمنانی میللەتەكەمان‪ ،‬ئەوە‬ ‫پەیوەندیی نیشتمانییە‪ ،‬بەاڵم ئەگەر الیەنێكی‬ ‫ئۆپۆزسیۆن پەیوەندیی بكات بە هەمان الیەنەوە‪،‬‬ ‫بەبێ‌ پرسی دەس��ەاڵت‪ ،‬ه��ەروەك ئۆپۆزسیۆن‬ ‫ئاوەخۆرەی دەسەاڵت بێت‪ ،‬ئەوا مەشبوهە‪ ،‬جێی‬ ‫گومانە‪ ،‬كوردفرۆشتنە‪ ،‬لەوالیشەوە دەنگدان بە‬ ‫نوجێفی‌و موتڵەگ‌و عەالوی‌و رێككردنەوەی ماڵی‬ ‫شەق‌و شڕی شۆڤێنی عەرەب‌و توركمان‪ ،‬پاكانەیە‬ ‫بۆ عێراقچێتیی سەركردایەتیی كورد‪.‬‬ ‫خەڵكینە‪ ،‬قسە زۆرە بۆ وتن‪ ،‬هەناسەساردیی‬ ‫خەڵك لەوەدایە‪ )30( ،‬ساڵ (‪ )91_61‬بەرگەی‬ ‫بێگارو سوخرەی ئەمانەی گرت‌و پشتی بەرنەدان‬

‫دك���ت���ۆر‪ ،‬ئ��ێ��س��ت��ا ل���ە س��ای��ەی‬ ‫هەیبەتی ئێوەدا شار ك��راوە بە‬ ‫سەربازگەو وەك قوەتەوارییەكانی‬ ‫ج���اران پ��ەالم��اری هاواڵتییان‌و‬ ‫خوێندكاران‌و مامۆستایانی زانكۆ‬ ‫دەدەن‪ ..‬لە ئێستادا حكومەت‬ ‫ب��ێ��ری��ی ك����ردووەت����ە س���ەری‌و‬ ‫پۆستاڵی لە پێدایە‪ ،‬تۆ ئەمڕۆ‬ ‫حكومەتەكەت تەسلیمی جەنەراڵە‬ ‫ب��ێ ئ��ەس��ت��ێ��رەك��ان ك����ردووە‪،‬‬ ‫ئەوانەی تا ئەمڕۆش وا دەزانن‬ ‫ئ��ەوەی ل���ەدەرەوەی خۆیان بیر‬ ‫بكاتەوە‪ ،‬خائین‌و واڵت فرۆشەو‬ ‫دەبێت لەناو ببرێت‪ ،‬جەنابی‬ ‫سەرۆك تۆ ئەمڕۆ حكومەتەكەت‬ ‫ب��ە ت��ەواوی��ی دای����ەوە دەستی‬ ‫حیزب كە چه‌ندین ساڵە هەوڵی‬ ‫رزگاركردنی دەدەن لە دەستی‬ ‫ئەو حیزبانەی هەناسەیان لەبەر‬ ‫حكومەت‌و دامەزراوەكانی بڕیوە‪،‬‬ ‫سەرۆك بە بەرچاوی ئێوەوە‌و بە‬ ‫ئەمری جەنابت‌و جەنەراڵەكانت‬ ‫هەناسەتان لەبەر ئازادیی بڕی‌و‬ ‫دیموكراسیتان ئەتك كرد‪ ،‬ئێوە‬ ‫مامۆستایانی زانكۆتان خستە‬ ‫ب��ەردەم شەالقەی جەلالدەكانی‬ ‫حیزبەوەو خوێندكاری زانكۆتان‬

‫مەحمود عەبدولسەمەد‬ ‫هەر لە جەبەروتی كادیرو ئابوونەوە‪ ،‬تا شەڕە‬ ‫نەبڕاوەكانی نێوانیان‪ ،‬تا ئەنفال‌و ك��ۆڕەو و‬ ‫قڕكردن‪ ،‬بەهیوای رزگاریی‪ ،‬دیموكراسیی‪ ،‬دابین‬ ‫بوونی ژیانێك كە شایەنی دانیشتووانی (واڵتێكی‬ ‫سەر دەریای نەوت‌و غاز‌و خاوەنی ئاو و خێراتی‬ ‫ێ بكەن‬ ‫لەبن نەهاتووبێت)‪ ،‬نەك وەك خێرمان پ ‌‬ ‫بەناو مووچەیەكیان دەدەنێ‌ كە بەشی چەرەسی‬ ‫رۆژانەی كوڕە مەسولێك ناكات‌و ئەگەر ناڕازیش‬ ‫بین‪ ،‬پێمان بڵێن‪« :‬با بوەڕێ‌‪ ،‬وەك سەگ لە‬ ‫مانگە شەو بوەڕێت وایە‪ ،‬ئازادن بابوەڕن»‪ ،‬ئینجا‬ ‫ئەگەر ئەمە رای گەورەیەكی سۆشیال دیموكرات‬ ‫بێت‪ ،‬ئەوا بەرزكردنەوەی داواكاریی بابی عالی‪،‬‬ ‫هەر ئەوە وەاڵمەكەی دەبێت‪ ،‬ئەوەی باكگراوەندی‬ ‫رەفتاری نیو سەدەی رابردووی ئەمانە بە كردەوەو‬ ‫ئەزموون سەلماندوویەتی‪ ،‬ئەوەیە‪ :‬هەریەكەیان‬ ‫ئەجێنداو قرمی تایبەتی خۆی هەبووە‪ ،‬هەموو‬ ‫پالنەكانیان بە‌و ئ��اق��ارەدا ب��ووە‌و زیرەكانەش‬ ‫چەمكی «كوردایەتی»یان بەكارهێناوە‪ ،‬وەك‬ ‫هۆ‪ ،‬نەك ئامانج‪ ،‬بۆ مەبەستەكانیان كە لە دوو‬ ‫میتۆددا خۆیان دەبیننەوە‪ :‬واتە دروستكردنی دوو‬ ‫ئیمارەت‪.‬‬ ‫میتۆدی یەكەمیان‪ :‬دامەزراندنی ئیمارەتێكی‬ ‫خێڵەكی مۆنارشی وەك «ئال سعود»‪ ،‬ئەی ئەوە‬ ‫نییە هەڕەشە دەك��ەن كە ئ��ەوان وەك خێڵێك‬ ‫سووتاندنی جامانەیه‌كیان لەبیر ناچێتەوە‪،‬‬ ‫بەاڵم كوشتنی (‪ )8‬گەنج‌و برینداركردنی زیاتر‬ ‫لە (‪ )200‬كەس لە بەرامبەر ئەو جامەدانییەدا‪،‬‬ ‫قیمەتی نییە!‬ ‫میتۆدی دووەمیش‪ :‬دامەزراندنی ئیمارەتێكی‬ ‫دارای��ی لە چەشنی مۆناكۆ‌و دوب��ەی‪ ،‬لە رێی‬ ‫چەندان سەنتەری دارایی‌و بازرگانی‌و كۆمپانیای‬ ‫زەبەالح‌و ئوتێلی هەشت ئەستێرەو سەیرانگەو‪...‬‬ ‫هتد‪ ،‬لەم بوارەدا بەرپرسێكی گەورەی سەر بەم‬ ‫میتۆدە‪ ،‬كە هەتا دەستی لە حوكم گیرنەبوو‪،‬‬ ‫ماركسیزم‌و ئیسالم‌و هەموو بیروباوەڕێك الی ئەو‬ ‫كۆنەپەرستی‌و دژی جوتیارو كرێكار بوو‪ ،‬ئێستاش‬ ‫كە هاوكێشەكە گۆڕاوە‪ ،‬بێباكانە لە تەلەفزیۆنەوە‬ ‫دەڵێت‪« :‬بەڵێ‌‪ ،‬ئێمە بازرگانیی نەوت‪ ،‬ئاسن‪،‬‬ ‫چیمەنتۆ هەموو شتێك دەكەین!»‪.‬‬ ‫بەاڵم‪ ،‬ئایا ئەو بەڕێزە ئامادەیە وەاڵمی ئەم‬ ‫دوو پرسیارە رەوایەی میللەتەكەی بداتەوە‪:‬‬ ‫‪ )1‬كاكەی بازرگان‪ :‬ئایا ئومێد هەیە رۆژێك‬ ‫بەرهەمی ئ��ەو بازرگانییە زەبەالحەتان شۆڕ‬ ‫ببێتەوە بۆ بواری بەرژەوەندیی كرێكارو جوتیارو‬ ‫شۆڕشەكەی كە ئەوسا باست دەكردن‪ ،‬یان‪...‬؟‬ ‫‪ )2‬ش��ۆڕش‪ ،‬گرێبەستێكی كۆمەاڵیەتی‪-‬‬ ‫ئەخالقیی نێوان ئێوەو جەماوەری كردبوو‪ ،‬ئایا‬ ‫هەر بۆ ئەوە بوو كە بە فیعلیی هەرێمەكە لەت‬ ‫بكەن‌و هەریەكەتان ئیمارەتی خۆی تێدا قوت‬ ‫بكاتەوە‌و الی خەڵكیش رایبگەیەنن كە ماڵی كورد‬ ‫یەكیگرتووەتەوە؟‬

‫ئەنفالكرد‪ ،‬بە بەرچاوی خۆت‌و بە‬ ‫ئەمری بەڵتەجییەكانی حیزبەكەت‬ ‫جەستەی رێبین‌و رێبینەكانتان‬ ‫ئەنجن ئەنجن كردووە‪ ،‬تۆش بە‬ ‫زمانە «دیپلۆماسی»یەكەتەوە‬ ‫دوای ئ��ەت��ك��ك��ردن��ی ه��ەم��وو‬ ‫ش��ت��ە ج��وان��ەك��ان��ی نیشتمان‪،‬‬ ‫دەستخۆشیت لە جەنەراڵەكانت‬ ‫ك�����رد‪ ،‬ب������ەوەی ئ��ارام��ی��ی��ان‬ ‫گ��ه‌ڕان��دووەت��ەوە‪ ،‬دوای ئ��ەوەی‬ ‫شاریان خه‌ڵتانی خوێن كردو لە‬ ‫كورسییەكەت ن��ەج��واڵی‪ ،‬دوای‬ ‫ئەوەی زیندانەكانی حیزبییان پڕ‬ ‫كرد لە نووسەران‌و رۆشنبیران‌و‬ ‫مامۆستایانی‬ ‫رۆژنامەنووسان‌و‬ ‫زان��ك �ۆ‌و خ��وێ��ن��دك��اران‪ ،‬ئارەقی‬ ‫ش��ەرم��ەزاری��ت ن��ەڕژان��د‪ ،‬ئیدی‬ ‫بیانوویەك ن��ەم��اوە بۆ ئ��ەوەی‬ ‫باوەش بە كورسییەكەتدا بكەیت‪،‬‬ ‫باش دەزانیت ئەو رەفتارەتان‬ ‫هێندەی لە رووخساری قەزافی‌و‬ ‫ئ��ەس��ەد دەچ���ێ���ت‪ ،‬ه��ێ��ن��دە لە‬ ‫ب��ن ع��ەل �ی‌و م��وب��ارەك ناچێت‪،‬‬ ‫دڵنیای لەوە كە هەمیشە هێزە‬ ‫ستەمكارو دی��ك��ت��ات��ۆرەك��ان لە‬ ‫پەلەقاژەی مەرگدا پەنا بۆ هێزو‬ ‫توندوتیژیی دەب��ەن‌و دادیشیان‬

‫نادات‪ ..‬سەرۆك‪ ،‬رەفتاری چەند‬ ‫رۆژی راب����ردووی حیزبەكەتان‬ ‫سەرەڕای ئەوەی حكومەتەكەتیان‬ ‫زەلیل ك��رد‪ ،‬ت��ەواو رووخساری‬ ‫راستەقینەی ئ��ێ��وەو ئەمسالی‬ ‫ئ���ێ���وەی���ان دەرخ����س����ت‪ ،‬ت��ۆ‬ ‫بێئاگا ل���ەوەی ئ��ەم��ڕۆ هەموو‬ ‫ناشرینییەكانی حیزب‌و سەركردەو‬ ‫پ��ی��اوە ناشرینەكانی واڵت لە‬ ‫ئەستۆی تۆیە‪ ،‬من هەرگیز داوا‬ ‫ناكەم دەست لەكار بكێشیتەوە‪،‬‬ ‫چونكە ئەو بەرپرس‌و كارەكتەرە‬ ‫سیاسیی‌و ئیدارییانە دەیكەن‪،‬‬ ‫ك��ە درك ب��ە بەرپرسیارێتی‬ ‫نیشتمانیی‌و نەتەوەیی دەكەن‪،‬‬ ‫تۆ كورسییەكەت جێ نەهێڵیت‪،‬‬ ‫ت��ا ت���ەواو رووخ��س��ارت ب��ۆ ئەو‬ ‫ك��ەس��ان��ەش دەرك��ەوێ��ت ك��ە تا‬ ‫ئ��ەم��ڕۆش ئ��ێ��وەی��ان ب��ە پیاوی‬ ‫دەوڵ���ەت‌و لیبراڵ‌و دیموكراسی‬ ‫دەزان���ی‪ ،‬بۆیە دڵ��گ��ران دەبین‬ ‫ك��ورس��ی��ی��ەك��ەت جێبهێڵیت‪،‬‬ ‫ئ���ەو ك��ورس��ی��ی��ەی ب��ە خوێنی‬ ‫(رێژوان‌و شێرزاد‌و سوركێوەكان)‬ ‫س��وورب��ووە‪ ...‬ج��ەن��ەراڵ دكتۆر‬ ‫بەرهەم‪...‬‬ ‫‪mrkurd76@yahoo.com‬‬

‫قەاڵدزێ‪ ...‬كارەساتێك‬ ‫لەبیر ناچێتەوە‬

‫رێبوار محەمەد یوسف‬

‫هەموو ساڵێك خەڵكی ق���ەاڵدزێ بە‬ ‫س��ەرج��ەم چین‌و توێژەكانیانەوە ی��ادی‬ ‫بۆردوومانی ساڵی (‪)1974/4/24‬و یادی‬ ‫راپەڕینی ش��اری قەاڵدزێی ‪-1982/4/24‬‬ ‫لەسەر قەبرانی ئەو شارە ستەمدیدەو زوڵم‬ ‫لێكراوە‪ ،‬دەكەنەوە‪ ،‬كە لە ئەنجامدا بووە‬ ‫هۆی شەهیدبوونی (‪ )163‬هاواڵتی بێتاوان‌و‬ ‫برینداربوونی سەدەها كەس‌و شەهیدبوونی‬ ‫دوو ش��ۆڕەژن��ی ش��ارەك��ە‪ ،‬كە بەخوێنی‬ ‫گەشی خۆیان بوونە سیمبولی سەركەوتن‌و‬ ‫بەرهەمهێنانی ئ��ازادی��ی‌و دروستبوونی‬ ‫حكومەتی هەرێم‌و پەرلەمانی كوردستان‪.‬‬ ‫كاتێك ئەو یادەوەرییە بەڕێوەدەچێت‪،‬‬ ‫برینەكان هەر ماون‌و ساڕێژ نەبوون‌و خەمی‬ ‫كەسوكاری شەهیدان چاوەڕوانی هاوكاریی‬ ‫مادیی‌و مەعنەویی دەسەاڵتن‪ ،‬كە قەرەبوویان‬ ‫بەپێی پێویست بكاتەوە»‪.‬‬ ‫كاتێك دەچ��ی��ن��ەوە ی�����ادەوەری ئەو‬ ‫كارەساتەی بەسەر ئەو شارەدا هات هەردوو‬ ‫ش��اری (هیرۆشیماو ن��اك��ازاك��ی) بەپێی‬ ‫بڕیارنامەی نێودەوڵەتیی ساڵی (‪)1949‬‬ ‫كە لە جنێف بەسترا‌و بڕیاردا‪ ،‬كە بە هیچ‬ ‫شێوەیەك نابێت واڵت��ە چەكبەدەست‌و‬ ‫زلهێزەكان بۆمبی قەدەغەكراو دژی خەڵكی‬ ‫خۆیان بەكاربێنن‪ ،‬یاخود كاتێك جەنگێك‬ ‫هەڵگیرسا لەنێوان دوو دەوڵ��ەت��دا بەپێی‬ ‫ئ��ەو رێكەوتننامە م��ۆرك��راوە‪ ،‬قەدەغەیەو‬ ‫لێپێچینەوەی یاسایی لە بەرامبەردا دەكرێت‪،‬‬ ‫كە هەر واڵتێك سەركێشیی بكات‌و گوێ‬ ‫نەداتە پەیماننامە نێودەوڵەتییەكان «كە‬ ‫بەداخەوە دوای وێرانبوونی ئەو دوو شارە‪،‬‬ ‫رژێمی بەعس ئەو بەڵێنانەی نەبردە سەرو‬ ‫بە چەكی كۆكوژو بۆمبی ناپاڵمی قەدەغەكراو‬ ‫سه‌عات (‪ )9.45‬سەرلەبەیانی كە خەڵكی‬ ‫دەچوون بۆ كاروكاسبی‌و پەیداكردنی بژێویی‬ ‫ژیانیان‌و قوتابیانی زانكۆ بۆ خوێندن‪ ،‬تاكوو‬ ‫ببنە نەوەیەكی پڕ زانست‌و بە بەرهەم بۆ‬ ‫نەوەی دواڕۆژی گەلەكەمان‪ ،‬ئەو بەیانییە بە‬ ‫فەرمانی راستەوخۆی لیوا (سالم سوڵتان‬ ‫عەبدوڵاڵ بەسۆ)‪ ،‬كە لە هێزی تایبەتی‬ ‫فڕۆكەوانی عێراقی بوو‪ ،‬چوار فڕۆكەی جۆری‬ ‫روسیی كە لە هێزی هەوایی فڕۆكەخانەی‬ ‫كەركوكەوە نێردران بۆ ئەو شارە جوان‌و‬ ‫دڵگیرەو لە چاوتروكانێكدا شارەكەیان‬ ‫بۆمباران كرد»‪ ،‬كە وێنەی ئەو بۆمبە ئێستاش‬ ‫دوای (‪ )37‬ساڵ لە ماڵی كاك (جەمالی‬ ‫فەقێ ئەحمەدی دارەش��م��ان��ە) ه��ەرم��اوە‪،‬‬ ‫كە بەداخەوە ئەم كارەساتە وەك��و خۆی‬ ‫لەنێوەندە جیهانییەكاندا دەنگدانەوەیەكی‬ ‫خێرا‌و كاریگەرییەكی راستەوخۆی نەبوو‪ ،‬بۆ‬ ‫گەیاندنی ئەو كارەساتە بە میدیاكانی جیهان‪:‬‬

‫ئەویش بەهۆی ئەوەی كە رژێم پەیوەندییەكی‬ ‫توندوتۆڵی لەگەڵ نێوەندەكانی راگەیاندنی‬ ‫دەوڵەتانی عەرەبی‌و جیهانیی هەبوو‪ ،‬كە تاكو‬ ‫ئەو كارەساتە گەورەیە رەنگدانەوەی نەبێت‪.‬‬ ‫(دێڤید هیرست)‪ ،‬كە رۆژنامەوانێكی‬ ‫لەندەنی ب��وو‪ ،‬لە رۆژی (‪)7‬ی مایسدا‬ ‫راپۆرتێكی تێرو تەسەل بۆ رۆژنامەكەیان‬ ‫دەنووسێت‌و كاتی بۆردوومانەكەش لەو‬ ‫سەعاتەدا تۆمار دەكات كە روویداوە‪ ،‬هەروەها‬ ‫«پەیامنێری لۆمۆندی فەرەنسیش‪ ،‬كە ئەو‬ ‫رۆژە لەوێ ئامادەبووە لە رۆژی ‪-1974\4\25‬‬ ‫وێنەی كارەساتەكە دەگرێت‌و دەینێرێت بۆ‬ ‫رۆژنامەكەیان‌و باڵوی دەكاتەوە‪ ،‬كە پرچی‬ ‫منداڵەكەی خوالێخۆشبوو ئەحمەدی حاجی‬ ‫سابیری بە دەستەوەیە»‪.‬‬ ‫كەیسەكانی (هەڵەبجە‪ ،‬بارزانییەكان‪،‬‬ ‫فەیلییەكان‪ ،‬ئەنفال)‪ ،‬لە سەرتاسەری جیهان‬ ‫دەنگی دای���ەوە‌و ئ��ەوان��ەی بەشداریی ئەو‬ ‫كارەساتەیان كرد‪ ،‬لە رێگەی دادگای بااڵی‬ ‫تاوانەكانی عێراقەوە نیشانی جیهان دران‌و‬ ‫زۆربەی زۆریشیان بە سزای خۆیان گەیشتن‪،‬‬ ‫بەاڵم بەداخەوە ئەم كەیسە گەورەیە كاتێك‬ ‫بە بۆمبی ق��ەدەغ��ەك��راوی ناپاڵم ل��ەدوای‬ ‫ئەو دووش��ارەوە روویدا‪ ،‬بۆ دەبێت نەبرێتە‬ ‫دادگای بااڵی تاوانەكانی عێراق‌و دادگایی ئەو‬ ‫بەرپرسانە بكرێت كە بەشداریی سەرەكیی‬ ‫ئەو كۆمەڵكوژییە ب��وون؟ خۆ هەموومان‬ ‫كەیسی ئەرمەنییەكان‌و جولەكەكانمان بینی‬ ‫كە چەندین جار بوونەتە بابەتی سەرەكیی‬ ‫كەناڵەكانی راگەیاندنی جیهانی كۆمەڵگەی‬ ‫نێودەوڵەتی‪.‬‬ ‫بۆیە دەكرێت ئەم یادەوەریی‌و كارەساتە‬ ‫ك��ە گرنگییەكی تایبەتی خ��ۆی هەیە‪،‬‬ ‫كە بیرەوەرییەكی ناوچەییەوە بكرایەتە‬ ‫شوناسێكی سەرتاسەریی خەڵكی كوردستان‌و‬ ‫دەزگاو كەناڵە ئیعالمییەكانیش بە ئەندازەی‬ ‫خۆیان گرنگییان پێبدایە‪.‬‬ ‫ئەمساڵیش (‪ )37‬س��اڵ بەسەر ئەو‬ ‫ك��ارەس��ات��ە خوێناوییەدا تێپەڕ دەبێت‌و‬ ‫دایكان‌و باوكانی جگەرسووتاو بە كۆمەڵێك‬ ‫خ��ەم‌و فرمێسكەوە سەردانی رۆڵەكانیان‬ ‫دەكەن «بۆیە هەقە دەسەاڵت بایەخێكی‬ ‫زۆر بەو ناوچەیە بدات‌و هەوڵی بوژاندنەوەی‬ ‫كەرتی كشتوكاڵیی گەشتیاریی‌و پرۆژەی‬ ‫خزمەتگوزاریی ئەنجام ب��دات‌و قەرەبووی‬ ‫كەسوكاری شەهیدان بكاتەوە‪ ،‬كە لەو‬ ‫كارەساتە خوێناوییەدا شەهید بوون‪ ،‬هەموو‬ ‫ئ��ەو بەڵگەو دۆكیۆمێنتانەش كە هەیەو‬ ‫كۆكراونەتەوە‪ ،‬بخرێنە بەردەستی كەناڵە‬ ‫جیهانییەكان‪ ،‬تاكو ئەو كارەساتە گەورەیە‬ ‫وەكوو خۆی وێنا بكرێت‪.‬‬


‫"رۆژنامە"؛ چەند جۆرێكی‬ ‫ئەشكەنجەدان ئاشكرا دەكات‬ ‫بەشێك لەوانەی لە رۆژانی رابردوودا لەالیەن‬ ،‫هێزە چەكدارەكانی دەسەاڵتەوە دەستگیركران‬ .‫چیرۆكی ئەشكەنجەدانیان بۆ "رۆژنامە" دەگێڕنەوە‬ ‫ دەزگا ئەمنییەكان‬:‫دەستگیركراوەكان دەڵێن‬ ‫ئامێر‌و ش��ێ��وازی ج��ۆراوج��ۆری��ان ب��ۆ ئ��ازاردان��ی‬ .‫جەستەیی‌و دەروونیی بەكارهێناوە‬

»!‫لیستی «ئابڕووبەریی‬

‫ئومێد محەمەد‬

‫ بەهاوكاری‬،‫بەگوێرەی ئەو زانیارییانەی باسدەكرێن؛ مەكتەبی راگەیاندنی یەكێتی‬ ‫ خەریكی ئامادەكردنی لیستێكە بۆ دروستكردنی‬،‫دەزگای زانیاری‌و دژە تێرۆری ئەو حیزبە‬ ‫ بەتایبەتی‬،‫سیناریۆ بۆ كەسێتییە سیاسیی‌و كارەكتەرە میدیاییەكانی ئۆپۆزسیۆن‬ ‫ بۆ ئەوەی لەچوارچێوەی‬،‫ سەرباری رۆشنبیران‌و میدیاكارانی سەربەخۆ‬،»‫«گۆڕان‬ ‫ بوختان لەسەر تەواوی ئەو كارەكتەرانە دروستبكەن‌و دواتر‬،‫سیناریۆی دروستكراودا‬ .‫باڵویانبكەنەوە‬ ‫هەر هەوڵێكی لەوجۆرە (كە ناڕەزایی لەنێو بەشێكی رۆژنامەنوسان‌و كارەكتەرە‬ ‫ سەره‌ڕای ئەوەی دەبێتە هۆی ئەوەی‬،)‫سیاسییەكانی نێو یەكێتیشدا لێكەوتوەتەوە‬ ‫مەكتەبی راگەیاندنی ئەو حزبە‌و دەزگا هاوكارەكانیان روبەروی دادگا بكرێنەوە (لەكاتێكدا‬ ‫ بەاڵم دەكرێت ئەو‬،‫لەم ساتەوەختەدا هەر خۆیان جڵەوی دادگایان بەدەستەوەیە‬ ‫ هاوكات پێشێلكردنێكی ئاشكرای ئەخالقیی‌و پیشەیی كاری‬،)‫دادگاییكردنەیان دوابخرێ‬ .‫ كە لەالیەن ئەو مەكتەبی راگەیاندنەی ئەو حیزبەوە كاری لەسەر دەكرێت‬،‫میدیایشە‬ ‫ كە بەرپرسیارێتیی میدیایی‌و ئەخالقی رۆشنبیر‌و‬،‫ ساتەوەختێكە‬،‫ئەم ساتەوختە‬ ‫ چی دیک ‌ه رێگانەدەن سوكایەتیی‬،‫رۆژنامەنوسەكانی ناو ئەو حیزبە وادەخوازێت‬ ‫ ئەوانەی جیاواز لەو‬،‫بەمیدیاكاران‌و روناكبیران‌و سیاسییەكانی ئەم هەرێمە بكرێت‬ ،‫حیزبە بیردەكەنەوە‌و بەقەڵەم‌و هەڵوێستەكانیان شەڕی ناعەدالەتیی‌و گەندەڵی دەكەن‬ ‫كە سااڵنێكە لەالیەن یەكێتی‌و پارتییەوە درێژە بەو ناعەدالەتیی‌و گەندەڵییە دەدرێت‌و‬ ‫ لەمۆدێلی ئەو شەڕكردنانە‬،‫ ئەم شەڕە نائەخالقییە‬.‫لێپێچینەوەی لەسەر ناكرێت‬ ‫ دژ بەخەڵكانی تێكۆشەر‌و بەهەڵوێستەكانی‬،‫ كە بەعس‌و هاوشێوەكانی‬،‫دەچێت‬ .‫ لەرابردودا پەیڕەوی لێدەكرد‌و سەرەنجام بەدۆڕاویی لێی چوە دەرەوە‬،‫گەلەكەمان‬ ‫ چاو لەو هەمو بەڵگەنامانە دەپۆشێت كە تێیاندا خیانەتی‬،‫ ئەم حزبە‬،‫سەیر لەوەدایە‬ ‫ ئەوانەی بازرگانیان بەخوێنی شەهیدان‌و مێژوی خەباتگیڕی‬،‫فایلدارەكانیان خراونەتەرو‬ ‫ بەاڵم لەمالوە سیناریۆی ساختە‌و بوختانكردن بۆ كارەكتەرە‬،‫ئەم گەلەوە كردوە‬ .‫سیاسیی‌و پارلەمانیی‌و میدیاییەكانی ئۆپۆزسیۆن‌و سەربەخۆكان دادەتاشێت‬ :‫هه‌ق ‌ه لە مەكتەبی راگەیاندنی ئەو حزبە‌و دەزگا «هاوكار!»ه‌كانیان پرسیار بکه‌ین‬ ‫ئا بەمجۆرە دەستی ئاشتبونەوە‌و دیالۆگ درێژدەكەن؟ بەمجۆرە هەرێمی كوردستان‬ ‫دەكەنە هەرێمی دەنگە جیاوازەكان؟ بەم ئەقڵیەتەوە كاری میدیایی‌و سیاسیی دەكەن؟‬ ‫ كێوی هەڵوێستی سیاسی‌و پارلەمانتارەكان‌و قەڵەمی‬،‫دەتانەوێت بەم سیناریۆیانەوە‬ ‫روناكبیران‌و رۆژنامەنوسانی سەربەخۆ‌و ئۆپۆزسیۆن كەچ بكەن؛ ب ‌ێ ئەوەی بیر‬ ‫ هەروەكچۆن هەمیشە بیركردنەوە لەداهاتوی هەر كارێكتان‬،‫لەدەرەنجامەكانی بكەنەوە؟‬ ‫حزوری نەبوە (وەك لەبەسەربازگەكردنی سلێمانیدا دەیبینین)‌و راشكاوانە شەڕی‬ ‫ باڵی توندڕەو‌و بااڵدەستی نێو مەكتەبی راگەیاندنی ئەو‬،‫ئەمجارە‬.‫شەقامتان راگەیاندوە‬ ‫ ئه‌وه‌ندەی تر درێژە بەگەمە‬،)‫حزبە (كە باڵە توندڕەوەكەی یەكێتی جڵەوی كردوە‬ ‫ كە بەرپرسیارێتیی ئەخالقیی‌و سیاسیی میانڕەوەكانی ئەو حزبەیە‬،‫ناشرینەكانی دەدات‬ ‫(بەمیدیاكار‌و روناكبیرەكانیشیەوە) رێگەنەدەن چیتر مێژوی ئەوانیش لەوە زیاتر‬ .‫لەكەدار بكرێت‌و سوكایەتیی‌و بوختان بەهاوكارە سیاسیی‌و میدیاییەكانیان بكرێت‬ ‫ هیچ‬،‫ وەك ت��ەواوی گەمە ناشیرینەكانی تری دەس��ەاڵت‬،‫ئەم گەمە ناشیرینە‬ ‫ بەڵكو ئه‌وه‌ندەی تر كێشەكانی نێوان دەسەاڵت‬،‫دەسكەوتێكی بۆیان لێناكەوێتەوە‬ ‫بەرانبەر ئۆپۆزسیۆن‌و جادە قوڵتردەكەنەوە‌و هەنگاوێكی تریشیان دەبێت بۆ لێكترازان‌و‬ ‫ سەرەڕای ئەوەی سوربونی روناكبیران‌و رۆژنامەنوسە‬،‫پەرتكردنی كۆمەڵگەی كوردی‬ ‫ لەسەر هەڵوێستە ئەخالقیی‌و نیشتمانیی‌و پیشەییەكانیان‬،‫سەربەخۆ‌و ئۆپۆزسیۆنەكان‬ .‫زیاتردەكات‬

.‫) بگەڕێوە‬11( ‫بۆ الپەڕە‬

‫) دینار‬750( ‫نرخ‬

2011/4/26 ‫) سێشەممە‬631( ‫ژمارە‬

‫) خانووەكەی زڕگوێزەڵە‬110( ،‫بۆچی‬ ‫دروست ناكرێت؟‬ ‫ ه��ەزار دۆالری���ان بۆ تەرخانكرد‌و‬33 ‫پاشان بەجێیانهێشت‌و تا ئێستا كە‬ ‫ هیچ ئاوڕێكیان لێ‬،‫ی���ە‬2011 ‫ساڵی‬ ."‫نەداوینەتەوە‬ ‫وردەكارییەكەی لـــــــە الپـــەڕە‬ ...‫)دایە‬14(

‫ح��ەوت ساڵە گوندی زڕگوێزەڵە‬ ‫چاوەڕوانی جێبەجێكردنی فەرمانێكن بۆ‬ ‫ بەاڵم هێشتا‬،‫) خانوو‬110( ‫دروستكردنی‬ .‫زەوییەكان هەر بە "بەیار"یی ماونەتەوە‬ ،‫دوای ئ���ەوەی هەفتەی راب���ردوو‬ ‫خەڵكی گوندەكە خۆپیشاندانێكیان‬ ‫ ئ��ێ��س��ت��ا ه���ەڕەش���ەی‬،‫ئ���ەن���ج���ام���دا‬ ‫هەڵوێستوەرگرتن ده‌ک�ه‌ن بە شێوازی‬ .‫دیكە‬ ‫ "هەر‬:‫نوێنەری گوندەكە دەڵێت‬ ،‫خانوویەك‬

‫تاقانەیەكی‬ ،‫ئەنفال‬ ‫لە تەوالێتدا‬ ‫بەند دەكرێت‬ .‫) بگەڕێوە‬9( ‫بۆ الپەڕە‬

‫كۆمپانیای وشە هەفتانە دەریدەكات‬

‫پەرلەمانتارەكانی بادینان‬ ‫متمانە لەدەست دەدەن‬

.‫) بگەڕێوە‬12( ‫بۆ الپەڕە‬

:‫حیزبێك دەڵێت‬ ‫هەمیشە لەگەڵ دەسەاڵتین‬

.‫) بگەڕێوە‬17( ‫بۆ الپەڕە‬ 22‫ل‬...‫بۆ‬

‫ ساڵ هەڵدەگیرێت‬35 ‫بۆمبەكەی قەاڵدزێ؛‌ بۆ‬ RE

RE

KL AM

KL AM









   

   









   

    





 



    

     







 



 



  


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.